TKIVNI HORMONI

Adrenalin, noradrenalin,
histamin, serotonin
 SEROTONIN (5-hidroksitriptamin)
 Rasprostranjen u biljnom i životinjskom svijetu, a u
ljudskom organizmu naročito je rasprostranjen u
trombocitima i nekim dijelovima mozga.
Djelovanje serotonina:
 neurohumoralni prenosnik neophodan za
normalnu funkciju CNS-a.
 kontrakcija glatkih i skeletnih mišića,
bronhokonstrikcija, stimulira pokretljivost GIT-a
 Njegov najjači antagonist je LSD.
BIOSINTEZA SEROTONINA

HO
HO

5-HT - nastaje biosintezom iz

5-hidroksitriptofana procesom CH2CH2NH2
CH2CHNH2 dekarboksilacija
dekarboksilacije.
COOH
 SEROTONIN (5-hidroksitriptamin)
 Serotonin je ključni medijator u patogenezi migrene.
 Migrena
 mučnina, glavobolja, povraćanje, fotofobija, poliurija,
dijareja, poremećaj raspoloženja, poremećaj apetita
 TRIPTANI
3,5-disupstituirani derivati indola agonisti 5-HTB i D
receptora
 Uzrokuju vazokonstrikciju intrakranijalnih krvnih
sudova:
 Sumatriptan (Imigran®)
 Rizatriptan (Maxalt®)
 Zolmitriptan (Zomig®)
 NH2

HISTAMIN HN N

HISTAMIN
Nalazi se u biljnom i životinjskom svijetu, a u
ljudskom organizmu se uglavnom nalazi u
plućima, koži i probavnom traktu.
Depo histamina su mastociti, bazofilni
leukociti i mukoza GIT
HORMONI SRŽI
NADBUBREŽNIH ŽLIJEZDA
KATEHOLAMINI:

1. EPINEFRIN (ADRENALIN)
2. NOREPINEFRIN (NORADRENALIN)

 Sintetiziraju se iz fenilalanina i tirozina

 Pospješuju glikogenolizu, te doprinose povećanju
glukoze u krvi
 Koriste se u liječenju astmatičkih napada, za
ubrzanje srčanog rada, kao i za povišenje krvnog
pritiska (izazivaju sužavanje krvnih sudova).
 HORMONI HIPOFIZE

 Prednji režanj hipofize - adenohipofiza

 Stražnji režanj - neurohipofiza
 Srednji režanj - pars intermedia

1. Prednji režanj hipofize-adenohipofiza

 Tireotropni hormon
 Adenokortikotropni hormon
 Gonadotropini (FSH- folikulstimulirajući
hormon i LH- luteinizirajući hormon)
 Somatotropni hormon
2. Stražnji režanj-neurohipofiza
 Vazopresin
 Oksitocin
 HORMONI PREDNJEG REŽNJA
1. TIREOTROPNI HORMON
 Glikoprotein,
 Reguliše proces oslobađanja tiroksina i trijodtironina
 Lučenje TSH hormona kontroliše posebni tripeptid
hipotalamusa, koji se naziva hipotalamički tireotropni-
regulatorni hormon (TRH).

2. Adenokortikotropni hormon (ACTH)

 Peptid 39 (sintetski 20-24 aminokiseline)
 Prve 24 aminokiseline odgovorne za djelovanje
 Regulira produkciju i sekreciju
glikokortikoidnih hormona
 Stimuliše prenos holesterola iz lipoproteida krvi u
stanice nadbubrežnih žlijezda.
 Depo preparati-Zn kompleksi, dijagnostika
3. GONADOTROPNI HORMONI
Folikulostimulirajući hormon (FSH)
 Regulira rast i sazrjevanja folikula u jajnicima, te
proizvodnju folikularnih i estrogenih hormona žene
 Kod muškaraca stimulira spermatogenezu (sintezu
testosterona)

Luteinizirajući hormon (LH)

 Stimulira sintezu gestagena
 Neophodan je za završni razvoj folikula
 Kod muškaraca utiče na produkciju androgena

Horiogonadotropni hormon (HCG)

 Sličan LH
 Primjenjuje se za indukciju ovulacije
4. Somatotropni hormon (hormon
rasta)
 Polipeptid 191 (188 a.k), Mm 80000-100000, 2 lanca
S-S veze
 Metaboličko i anaboličko djelovanje
 Metabolizam proteina, masti i ugljenih hidrata
 Ubrzava transport aminokiselina i sintezu RNK
 Pospješuje glikoneogenezu
 Pospješuje mobilizaciju masti iz depoa
 Stimulira anabolizam nukleinskih kiselina
 Smanjuje katabolizam aminokiselina
 Djeluje suprotno inzulinu
 Indirektno putem somatomedina pospješuje rast
hrskavica i kostiju
 Prekomjetno lučenje STH prije spajanja epifize i
dijafragme kostiju-gigantizam (džinovski rast)

 Prekomjetno lučenje STH poslije spajanja epifize i

dijafragme kostiju-akromegalija (pojačan rast
perifernih dijelova tijela)

 Patuljasti rast
HORMONI NEUROHIPOFIZE

1. OKSITOCIN
 Nonapeptid
 Pojačava snagu i kontrakciju uterusa
2. VAZOPRESIN
 V1 receptori u glatkim mišićima krvnih sudova -
vazokonstrikcija
 V2 receptori u tubulima bubrega - antidiuretsko
djelovanje
 Povećava krvni pritisak i smanjuje lučenje mokraće
preko bubrega.