Tajuk 2: S truktur Atom

Kertas 1- Soalan Objektif

Analisis soalan SPM tahun 2009 – 2013
Subtopic 2009 2010 2011 2012 2013
2.1 Jirim 3 1 2 3
2.2 Atom
2.3 Isotop dan Kepentingannya
2.4 Struktur elektronik atom

SPM2007
1. Antara yang berikut yang manakah menunjukkan jenis zarah yang betul bagi setiap bahan?
Atom Molekul Ion
A Gas oksigen Natrium Magnesium klorida
B Oksigen Gas oksigen Aluminium oksida
C Natrium klorida Air Karbon dioksida
D Kuprum Kuprum(II) oksida Kuprum(II) sulfat

Jawapan: B
Calon perlu tahu formula bagi pilihan jawapan dan jenis zarah untuk mengenal pasti atom, molekul
dan ion.

SPM2008
2. Bahan manakah yang merupakan suatu unsur?
A Gas klorin
B Glukosa
C Air
D Kuprum
Jawapan: D
Calon perlu tahu konsep unsur. Unsur adalah bahan yang hanya mempunyai satu jenis atom sahaja.
Gas klorin(Cl2), glukosa(C6H12O6) dan air(H2O) mempunyai lebih daripada 1 jenis atom.

SPM2010
3. Pepejal Y disejukkan dalam sebuah kelalang kon dan suhu direkodkan pada sela masa yang sekata.
Jika takat beku Y ialah 800 C, graf manakah yang mewakili lengkung penyejukan bagi Y?
Suhu ( 0 C )

Masa (s)

B Suhu ( 0 C )

Masa (s)
Suhu ( 0 C )
C
 Masa (s)

Suhu ( 0 C )
D

Masa (s)
Jawapan: C
Pepejal Y membebaskan haba ke persekitaran apabila disejukkan. Oleh itu, suhu Y menurun
sehingga ke takat beku 800 C. Suhu tetap pada 800 C kerana haba yang bebas ke persekitaran
seimbang dengan haba yang terbebas ketika zarah –zarah menarik antara satu sama lain untuk
membentuk pepejal.

SPM2012
4. Jadual 1 menunjukkan takat didih dan takat lebur bagi bahan P, Q, R dan S.
Bahan Takat didih ( 0 C) Takat lebur( 0 C)
P 247 150
Q 140 120
R 110 79
S 25 9
0
Bahan manakah adalah gas pada suhu 50 C

A P
B Q
C R
D S

Jawapan: D
Pada suhu 500 C bahan S adalah gas kerana takat didih bahan S adalah 250 C

SPM 2012
5. Rajah 1 menunjukkan lengkung pemanasan bagi pepejal M
Suhu ( 0 C )

Masa (s)

Rajah 1
Pernyataan manakah boleh dideduksikan daripada Rajah 1
I Haba diserap untuk mengatasi daya antara molekul dari t1 kepada t2
II Haba dibebaskan untuk mengatasi daya antara molekul dari t1 kepada t2
III Tenaga kinetik zarah-zarah dalam bahan M meningkat dari t1 kepada t2
IV Takat lebur bagi bahan M ialah 800 C

A I, II dan III
 B I, III dan IV
C II, III dan IV
D I, II, III dan IV
Jawapan: B
Berdasarkan Rajah 1, takat lebur pepejal M adalah 800 C . Ia akan mula melebur pada t2 dan
peleburan lengkap t3. Tenaga haba diserap untuk mengatasi daya tarikan antara molekul daripada t2
kepada t3

SPM2008
6. Antara zarah berikut yang manakah mengandungi 18 elektron?
[Bilangan proton: Ar = 18, K = 19, Ca = 20]
I K
II Ar
III K+
IV Ca2+

A I, II dan III
B I, III dan IV
C I, II dan IV
D II, III dan IV

Jawapan: D
Bilangan proton tetap sama bagi atom dan ion tetapi bilangan electron berbeza bagi atom dan ion

SPM2005
7. Jadual menunjukkan bilangan electron dan bilangan neutron bagi ion P2+, Q+, R- dan S2+. Huruf-
huruf ini bukanlah symbol sebenar bagi unsur itu.
Antara berikut yang manakah menunjukkan nombor nucleon yang betul bagi ion?

Ion Bilangan electron Bilangan neutron

P2+ 18 16
Q+ 10 12
R- 18 18
S2+ 10 12

Jawapan: B
Ion Nombor Nukleon
P2+ 16+16=32
+
Q 12+11=23
R- 18+17=35
2+
S 12+12=24

SPM2010
8. Nombor nucleon unsur X ialah 35. Unsur X mempunyai 18 neutron.
Unsur manakah yang mempunyai sifat kimia yang sama dengan unsur X?
[Bilangan proton: O=8, S=16, Ne-10, F=9]

A Oksigen
B Sulfur
C Neon
D Florin
 Jawapan: D
Unsur X mempunyai susunan electron 2.8.7. Atom florin mempunyai susunan electron 2.7. Unsur
yang mempunyai bilangan valens electron yang sama mempunyai sifat kimia yang sama,

SPM2009
9. Antara yang berikut yang manakah kegunaan isotop uranium-235?

A Rawatan kanser
B Sinar – X untuk pemeriksaan badan
C Menghasilkan tenaga nuclear
D Pentarikhan usia fosil dan artifak

Jawapan: C
Uranium-235 adalah bahan utama dalam penghasilan tenaga nuclear.

SPM2012
10. Rajah 2 menunjukkan susunan electron bagi unsur Y

Rajah 2
Simbol manakah yang mewakili atom bagi unsur Y

Jawapan: A
Simbol atom bagi suatu unsur diwakili oleh Y. A ialah nombor nucleon dan Z ialah nombor
A
Z

proton. Nombor nucleon Y=12+12=24.Oleh itu symbol Y ialah 24

12

Y
Kertas 2- Soalan Struktur
Analisis soalan SPM tahun 2009 – 2013
Bilangan soalan
Subtopik 2009 2010 2011 2012 2013
A B C A B C A B C A B C A B C
2.1 Jirim - - - 1 - - 1 - - - - -
2.2 Atom - - - - - - - - - - - - - - -
2.3 Isotop dan Kepentingannya - - - - - - - - - - - - - - -
2.4 Struktur elektronik atom - - - - - - - - - - - - - - -

Bahagian A: Soalan Struktur

SPM2010
1. Rajah 1 menunjukkan perubahan keadaan jirim P, Q dan R bagi naftalena.

Rajah 1
a) Apakah jenis zarah yang terdapat dalam air? [1markah]

Jawapan: Molekul
Penerangan: Jenis zarah terdiri daripada atom, molekul dan ion. Jenis zarah bagi logam adalah
atom dan gas adalah molekul.

b) Pada suhu berapakah pepejal naftalena berubah menjadi cecair naftalena?

[1 markah]
Jawapan: 800 C
Penerangan: Perubahan pepejal naftalena kepada cecair naftalena adalah proses peleburan.

c) Namakan proses apabila naftalena berubah daripada keadaan Q kepada keadaan R.

[1 markah]

Jawapan: Proses Pendidihan

Penerangan: Keadaan fizikal bagi Q dan R ialah cecair dan gas

d) Apakah keadaan fizikal yang berlabel P? [1 markah]

Jawapan: Keadaan Pepejal

Penerangan: zarah pepejal dalam susunan yang rapat antara satu sama lain.

e) Apabila naftalena berubah daripada keadaan Q kepada keadaan P, nyatakan perubahan bagi

i) tenaga zarah [1 markah]

ii) daya tarikan antara zarah-zarah itu [1 markah]

(ii) Jawapan : Berkurang

Penerangan: Zarah cecair bergerak secara rawak serta perlahan mengikut bentuk bekasnya
manakala zarah pepejal bergetar pada kedudukan tetap.
 (ii) Jawapan: Bertambah
Penerangan: Daya tarikan antara zarah-zarah bergantung kepada jarak diantara zarah-zarah itu,
semakin dekat jarak di antara zarah-zarah itu sekin kuat daya tarikannya.

f) Apabila pewangi disemburkan ke badan manusia, bau pewangi akan merebak ke

persekitaran. Terangkan jawapan anda. [3 markah]

Jawapan: Proses Resapan

Penerangan: Zarah-zarah gas bergerak secara rawak dari kawasan berkepekatan tinggi ke kawasan
berkepekatan rendah.

SPM2011
2. Jadual 1 menunjukkan bilangan proton, neutron dan electron dalam atom M dan atom N. Huruf yang
digunakan bukan symbol sebenar bagi atom-atom itu,
Atom Bilangan Bilangan Bilangan
proton neutron electron
M 6 6 6
N 15 16 15

a) Nyatakan definasi bagi nombor nucleon [1 markah]

Jawapan: Jumlah bilangan proton dan neutron dalam satu atom.

Penerangan: Nukleon terletak pada nucleus bagi suatu atom.

b) Namakan 2 zarah subatom yang terdapat dalam nucleus suatu atom. [2 markah]

Jawapan: Neutron dan Proton

Penerangan: Nukleon terdiri daripada neutron dan proton.

c) Lukis susunan electron bagi ion N [1 markah]

d) (i) Atom Z adalah isotop bagi atom M.

Nyatakan bilangan proton dalam atom Z [1 markah]

Jawapan: 6
Penerangan: Isotop mempunyai bilangan proton yang sama tetapi bilangan neutron atau bilangan
nucleon yang berbeza.

(ii) Atom Z dan atom M menunjukkan sifat kimia yang sama

Nyatakan satu sebab. [1 markah]

Jawapan: Atom Z dan atom M mempunyai susunan electron yang sama

Penerangan: Susunan electron atom Z dan Atom M ialah 6

e) (i) Unsur Z mempunyai takat lebur 600 C.

Ramalkan keadaan fizikal bagi unsur Z pada suhu bilik. [2 markah]

Jawapan: Pepejal
Penerangan: Suhu bilik di antara 250 C -280 C. Maka unsur Z akan bertukar dari pepejal kepada
cecair pada suhu 600 C. Oleh itu pada suhu bilik unsur Z adalah pepejal.
(ii) Berdasarkan teori kinetic jirim, huraikan susunan dan pergerakan zarah bagi
unsur Z pada suhu bilik. [2 markah]
Jawapan:
Susunan zarah - zarah-zarah berada pada kedudukan tetap
Pergerakan zarah – zarah-zarah bergetar pada kedudukan tetap

Penerangan.
Susunan zarah- daya tarikan antara zarah sangat kuat pada keadaan pepejal
Pergerakan zarah – zarah-zarah hanya bergetar dan berpusing pada kedudukan tetap
Bahagian B dan C: Soalan Esei

SPM 2007
1.Rajah 3 menunjukkan satu atom bagi unsur P

Rajah 3
(a) Huraikan atom yang ditunjukkan [4 markah]

Jawapan
 Nukleus atom ini mengandungi 6 proton dan 6neutron
 Terdapat 6 elektron mengelilingi nucleus atom itu
 Nombor proton atom ini ialah 6
 Nombor nucleon atom ini ialah 6+6=12
Penerangan: Huraian atom ini berdasarkan rajah yang ditunjukkan iaitu zarah subatom, bilangan proton dan
nombor nucleon.

(b) Satu atom lain bagi unsur P mempunyai 8 neutron

(i) Bandingkan atom ini dengan atom dalam rajah 3 [4 markah]
(ii) Tulis symbol bagi atom dalam bentuk P [2 markah]

(i) Jawapan
 Kedua-dua atom mempunyai bilangan proton dan electron yang sama
 Tetapi mempunyai bilangan neutron yang berbeza
 Atom-atom ini mempunyai nombor proton yang sama tetapi nombor nucleon yang berbeza
 Atom-atom ini adalah isotop
Penerangan: Perbandingan di antara atom-atom ini mesti sertakan bilangan zarah subatom dan hubungan di
antara 2 jenis zarah subatom tersebut.

(ii) Jawapan:

Penerangan: Menulis notasi standard simbol bagi suatu atom diperlukan.

( c ) Graf 1 menunjukkan lengkung penyejukan bagi unsur P

Huraikan graf 1 dari aspek keadaan jirim, susunan zarah dan perubahan tenaga
[10 markah]
Jawapan:
 Dari t0 ke t1, unsur P berada dalam keadaan cecair
 Pada masa ini, zarah-zarah tersusun sederhana jauh antara satu sama lain
 Zarah-zarah membebaskan tenaga haba ke persekitaran
 Dari t1 ke t2, unsur P ini mengalami pembekuan pada takat bekunya
 Unsur P wujud sebagai campuran cecair dan pepjal
 Pada takat ini, zarah-zarah mula mendekati antara satu sama lain.
 Dari t2 ke t3, bahan ini adalah pepejal.
 Pada masa ini, zarah-zarah tersusun rapat antara satu sama lain.
 Pada takat ini, unsur P membebaskan tenaga haba dan bergetar dengan perlahan
 Suhu berkurang dari t0 ke t1 dan t2 ke t3 manakala suhu tidak berubah dari t1 ke t2.

2 (a) Maklumat berikut berkaitan tentang jirim

 Jirim wujud dalam 3 keadaan fizikal

 Jirim mengalami perubahan fizikal apabila suhu berubah

(i) Apa maksud jirim?

Nyatakan 3 keadaan fizikal jirim
[ 2 marks]

Jawapan:
Sesuatu yang mempunyai jisim dan memenuhi ruang 1
Pepejal, cecair, gas 1...2

(ii) Terangkan pemerhatian dan nyatakan perubahan keadaan jirim apabila

 Pepejal iodine dipanaskan
 Gas bromine disejukkan
[ 8 marks]
Jawapan:
1 Pepejal iodin yang berwarna hitam 1
2 bertukar kepada gas ungu 1
3 Proses perubahan keadaan jirim daripada pepejal kepada gas 1
4 Nama proses : pemejalwapan 1
5 Gas bromin yang berwarna perang 1
6 bertukar kepada cecair perang 1
7 Proses perubahan keadaan jirim daripada gas kepada cecair 1
8 Nama proses : kondensasi 1...8
(b) Naftalena ialah sejenis sebatian organic. Pada suhu bilik naftalena wujud dalam keadaan pepejal.
Takat lebur naftalena ialah 80 oC. Huraikan experiment bagaimana kamu boleh menentukan takat
didih naftalena di dalam makmal.Penerangan kamu mesti sertakan
 Radas dan bahan yang digunakan
 Lakar graf proses peleburan
 Kaedah untuk menentukan takat lebur
[10 marks]
Jawapan:
Gambar rajah :
Berfungsi 1
Tabung didih disokong/dipegang, air dalam bikar berlorek,aras naftalena di bawah aras air,
termometer di dalam asetamida]
Label
Air, naftalena, termometer, anak panah dan label panaskan] 1
Kaedah :
1.Masukkan asetamida ke dalam tabung didih sehingga 1/3 penuh 1
2.Masukkan termometer ke dalam tabung didih berisi asetamida 1
3.Rendamkan tabung didih ke dalam kukus air dan panaskan kukus air 1
4.Kacau asetamida dengan termometer semasa melebur 1
5.Catatkan suhu setiap 30 saat sehingga semua asetamida melebur 1

Graph/ Graf :
Suhu/OC

Takat lebur

Masa/s
[Paksi berlabel dengan kuantiti dan unit ] 1
[ Bentuk graf ] 1
[ Tandaan pada graf yang menunjukkan takat lebur ] 1...10
Kertas 3

1. Rajah 1.1 menunjukkan susunan radas untuk menentukan takat beku bahan X

Thermometer

Bahan X

Rajah 1.1

Rajah 1.2 menunjukkan bacaan thermometer takat beku bahan X pada masa-masa tertentu.
 Permulaan Minit pertama Minit kedua Minit ketiga

Minit
keempat Minit Minit Minit
kelima keenam ketujuh
Rajah 1.2

(a) Rekodkan bacaan thermometer pada Rajah 1.2 pada jadual di bawah [3M]

Masa I minit 0 1 2 3 4 5 6 7
o
Thermometer I c

Jawapan:
Masa 0 1 2 3 4 5 6 7
Suhu
95.0 89.0 84.5 80.0 80.0 80.0 77.0 70.0
(oC)
(b) Lukis graf melawan masa pada kertas graf yang disediakan.
 Dapat melukis graf dengan mempunyai ciri-ciri berikut:

• Paksi X berlabel masa(minit) dan paksi Y berlabel suhu (0C) dengan skala
seragam
• Saiz graf sekurang-kurangnya separuh kertas graf
• Semua titik diplot dengan betul

(c) Berdasarkan graf di (b) [3M]

(i) Nyatakan perubahan suhu bahan X sepanjang eksperiment
Jawapan:
Dapat menerangkan perubahan suhu dengan masa daripada graf.
• Dalam 3 minit pertama, suhu bahan X menurun dari 95°C hingga 80°C.
• suhu tetap pada 80°C selama 3 minit
suhu menurun semula selepas 80 °C

(ii) Nyatakan inferens bagi jawapan anda di (c)(i)

Jawapan:
Dapat menyatakan inferens dengan betul.
• Suhu menurun kerana haba dibebaskan ke persekitaran .
• Suhu tetap kerana haba yang dibebaskan ke persekitaran diimbangi
oleh haba yang dibebaskan semasa pembentukan ikatan
Proses pembekuan berlaku pada 80°C // pepejal dan cecair X wujud bersama

(d) Apakah takat didh bahan X?

Labelkan pada graf untuk menunjukkan bagaimana kamu dapatkan jawapan.
[3M]
Jawapan:

• Dapat menyatakan takat beku dengan tepat berdasarkan graf dengan unit yang betul.

• Menunjukkan garis putus-putus pada graf.

Melabelkan takat beku pada paksi suhu .

(e) Berdasarkan eksperimen, apakah maksud takat beku? [3M]

Jawapan:
Dapat memberi maksud takat beku dengan tepat.
Takat beku ialah suhu tetap pada 80°C walaupun bahan X terus dibiarkan menyejuk pada
suhu bilik.
 (f) Jika bahan X didihkan pada suhu bilik sehingga 1000 C, apakah suhu bahan X untuk mula
melebur. Terangkan jawapan anda
[3M]
Jawapan:
Dapat meramal takat lebur bahan X yang tepat dengan unit dan alasan yang
betul
80.0 0 C
Nilai takat lebur bahan X sama denagn takat beku

2.Semua bahan mempunyai takat lebur yang tetap. Contohnya takat lebur naftalena ialah 80 0C.
Kamu diberi dua bikar yang setiap satunya mengandungi naftalena A dan naftalena B.
Rancang satu eksperimen untuk menentukan naftalena tulen. Perancangan anda hendaklah
mengandungi perkara-perkara berikut:

(a) Pernyataan masalah

Jawapan:
Bagaimanakah untuk menentukan sample naftalena yang diberi itu tulen?

(b) Semua pembolehubah

Jawapan:
Pembolehubah dimanipulasi: Jenis naftalena A dan B
Pembolehubah bergerak balas: Takat lebur
Pembolehubah dimalarkan: Jisim naftalena

(c) Hipotesis
Jawapan:
Naftalena tulen mempunyai takat lebur 800C manakala naftalena tak tulen tidak
mempunyai takat lebur yang tetap.

(d) Senarai bahan dan radas

Jawapan:
Bahan: Naftalena A, Naftalena B, Air
Radas: Tabung didih, bikar, thermometer, kaki retort, tungku kaki tiga, penunu bunsen,
jam randik, kasa dawai, spatula

(e) Prosedur eksperimen

Jawapan:
1. Isikan tabung didih naftalena A sehingga satu pertiga penuh
2. Masukkan tabung didih di dalam bikar pada takat separuh bikar
3. Panaskan air sehingga suhu naftalena mencapai 60°C.
4. Kacau naftalena dengan thermometer dengan perlahan.
5. Rekodkan suhu naftalena setiap setengah minit sehingga suhu mencapai 90°C
6. Ulang langkah 1 – 5 dengan menggantikan naftalena A dengan naftalena B
7.Plot graf suhu melawan masa bagi kedua-dua bahan untuk menentukan takat lebur
(f) Penjadualan data

Naftalena A Naftalena B
Masa(min) SuhuC Masa(min) Suhu(°C)