$ìjÓ÷>∑<ës¡T\ dü+πøåeT dü+|òüT+ Ä<Ûä«s¡´+˝À
eTTÁ<ä˝À bı<äT|ü⁄ MT uÛÑ$wü´‘Y≈£î eT\T|ü⁄
eTTÁ<ä nÁ–ø£\ÃsY...ø√Ä|üπs{Ïyé kıôd’{°q+<äT
düuÛÑT´\T>± #˚s¡+&ç
πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·« nqTu+<Ûä dü+düú nsTTq eTTÁ<ä
nÁ–ø£\ÃsY dæÿ˝Ÿ &Óe\|tyÓT+{Ÿ eT©ºùdº{Ÿ ø√`Ä|üπs{Ïyé kıôd’{°
*$Tf…&é q+<äT s¡÷.600 #Ó*¢+∫ düuÛÑT´\T eT]j·TT ùwsY
ôVA\¶sY>± #˚s¡+&ç. mH√ï˝≤uÛ≤\T bı+<ä+&ç. eTTÁ<ä
nÁ–ø£\ÃsY dæÿ˝Ÿ &Óe\|tyÓT+{Ÿ eT©ºùdº{Ÿ ø√`Ä|üπs{Ïyé kıôd’{°
*$Tf…&é, (Regd.No.MSCS/CR/1273/2017) nøö+{Ÿ
HÓ+.79037568500 ‘Ó\+>±D Á>±MTD u≤´+ø˘ u≤>¥*+>∑+|ü*¢
Áu≤+#Y, ãs¡ÿ‘Y|ü⁄s¡, ôV’≤<äsêu≤<éù|s¡T‘√ e⁄qï nøö+{Ÿq+<äT
&çbÕõ{Ÿ #˚j·Te#·TÃ. MT nøö+{Ÿ qT+&ç Á{≤Hé‡|òüsY ≈£L&Ü
#˚j·Te#·TÃ. IFSC CODE: SBIN0RRDCGB.(Fifth char.is zero) |üP]Ô
$esê\≈£î ÁøÏ+<ä ø£qã]∫q yÓuŸôd’{Ÿ‡ #·÷&É+&ç.
masdmscs.webnode.com / www.masmcs.com
m&ç≥sY: ‹|æŒH˚ì sêeT<ëdü|üŒHêj·TT&ÉT, ndæôdº+{Ÿ m&ç≥sY : ø°]ÔHê>∑sêE
‘Ó\T>∑T sêÁÁcÕº\˝À eTs√ düVü≤ø±s¡ ñ<ä´eT+
eTTÁ<ä.... ø√`Ä|üπs{Ïyé kıôd’{° Á|ü<∏äeT yê]¸ø√‘·‡e+˝À eø£Ô\ ñ<ëÈ≥q
ñ‘˚Ô»+ |ü⁄düÔø±ìï Ä$wüÿ]+∫q n‹<∏äT\T
\ø£åàDY >±]øÏ kÕ«>∑‘·+ |ü\T≈£î‘·Tqï kıôd’{° d”ìj·TsY ñ<√´– XÊ+‹
u≤´ +≈£î\T u&Üu≤ãT\≈£ î ì\j· ÷ \T>± e÷]q+<ä Tq
Ä eT<Ûä´ Vü≤s¡¸<é yÓTVü≤‘ê á eT<Ûä´ ˙s¡yé yÓ÷B, \*‘Y dü+<äs¡“¤+>± Ä$wüÿ]+#ês¡T. Ç˝≤π>.... »dæºdt Á>±eTT\ ã+>±s¡T HêD…+, ‘·èrj·T ãVüQeT‹ bı+~q
yÓ÷B uÛ≤Ø m‘·TÔq X¯sƒ¡>√|ü+
ô|≥º&É+‘√ kÕe÷qT´\≈£î
u≤´+≈£î\T ñ|üjÓ÷>∑|ü&Éeì
eTs√kÕ] ìs¡÷|æ‘·yÓTÆ+<äì....
Ç≥Te+{Ï øÏ¢wüº |ü]dæú‘·T\˝À
düVü≤ø±s¡ dü+|òü÷\ <ë«sêH˚ ø=+‘·
y˚Ts¡ Á|ü»\T u≤>∑T|ü&ÉT‘·THêïs¡ì
eTTÁ<ä nÁ–ø£\ÃsY   dæÿ˝Ÿ
&Óe\|tyÓT+{Ÿ eT©ºùdº{Ÿ
ø√`Ä|üπs{Ïyé kıôd’{° *$Tf…&é
Á|ü<∏äeT yê]¸ø√‘·‡e ø±s¡´Áø£eT+˝À
eø£Ô\T ñ<ëÈ{Ï+#ês¡T. #·+Á<ä≈£îe÷sY>±] #˚‹øÏ #·ìb˛sTTq ¬s’‘·T≈£î≥T+u≤\≈£î ÇÁãV”≤+|ü≥ï+ Áu≤+#Y e⁄+<ä
25`04`2018q ôV’≤<äsêu≤<éé dü+ã+~Û+∫q Ä]úø£ düVü‰j·÷ìï n+<äCÒdüTÔqï <äèX¯´+ düuÛÑT´\T
˝À düT+<äs¡j·T´ $C≤„qπø+Á<ä+
q+<äT á kıôd’{° yê]¸ø√‘·‡e ø±s¡´Áø£eT+ s¡+>∑s¡+>∑ ôVA+&Ü n+<äCÒXÊs¡T. Ç˝≤π> ~«rj·T ãVüQeT‹ bı+~q bÕ\ø£
yÓ’uÛÑe+>± »]–+~. eTTK´ n‹<∏äT\T>± ôV’≤ø√sYº $ÁXÊ+‘· eTVü≤ã÷uŸq>∑sY Áu≤+#Y düuÛÑT´\T $.\ø°ÎHêsêj·TD≈£î 10
y˚T ~H√‘·‡e+ ˝Ò<ë y˚T &˚ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ y˚T 1 e
‘˚Bq »s¡T|ü⁄≈£îH˚ kÕàs¡ø£ ~q+. Á|ü»\ ÁX¯eTqT s√E\ ‘·s¡
ã&ç <√#·T≈£îqï düeTj·T+˝À, y˚TeT÷ eTqTwüß\y˚T e÷ X¯øÏÔøÏ
≈£L&Ü |ü]$T‘·T\T+{≤sTT. á #êøÏ] y˚T+ #˚j·T˝ÒeTì |üì
eTT≥T¢ øÏ+<ä |ü&˚dæ mì$T~ >∑+≥\ |üì ~q+ ø√dü+ b˛sê
&É≥+, ∫es¡≈£î ÁbÕD≤\qT ôd’‘·+ ‘· DÁbÕj·T+>± ‘·´õ+
#·&É+ ø±]àø£ es¡Z b˛sê≥ |ü{ÏeT≈£î ì<äs¡Ùq+. 24 >∑+≥\
˝À mì$T~ >∑+≥\T |üì, mì$T~ >∑+≥\T $ÁXÊ+‹
(¬sdüTº), Ç+ø± mì$T~ >∑+≥\T ]Áø°j˚TwüHé nqï$ á b˛sê
≥+ <ë«sê kÕ~Û+#·T≈£îHêïs¡T. Ç~ bÕ]ÁXÊ$Tø£ j·TT>∑+
@s¡Œ&çq ‘·sê«‘· ø£*–q e÷s¡TŒ. j·÷+Á‹ø£j·TT>∑+ sêø£
eTT+<äT eTìwæ >∑+≥\ø=B› |üì#˚ùdyê&ÉT. n<=ø£ u≤ìdü
ã‘·T≈£î. eTìwæ ‘·q $C≤„q |ü]XÀ<Ûäq\ eT÷\+>± j·T+Á‘ê
\qT düèwæº+#·T≈£îHêï&ÉT. j·÷+Á‹ø£ j·TT>∑+˝À ø±´|æ≥*»+
@$<Ûä+>± ô|]–+<√ n<˚ kÕúsTT˝À kÕe÷õø£ düŒ Vü≤,
#Ó’‘·q´+ ≈£L&Ü ô|]>±sTT. n+<äTe\¢H˚ |üì>∑+≥\
b˛sê≥+ e∫Ã+~. ø±˙ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ∫ø±>√ ø£+fÒ
eTT+<˚ ø£\ø£‘êÔ˝À ø±]à≈£î\T ìØí‘· |üì>∑+≥\ ø√dü+
Vü≤Ösê ¬s’˝Ò«ùdºwüHé˝À 1862˝À düyÓTà#˚XÊs¡T. n|üŒ{Ïes¡≈£î Ä
¬s’˝Ò« ø±]à≈£î\T 10 >∑+≥\T |üì#˚ùdyês¡T. n|ü⁄Œ&˚ u…+>±˝Ÿ
|üÁ‹ø£˝À¢ bÕ\ø£esêZìøÏ #Ó+~q n~Ûø±s¡T\T mìï >∑+≥\T
|üì#˚kÕÔs√ y˚TeTT ≈£L&Ü nìï >∑+≥˝Ò |üì#˚kÕÔeTì &çe÷+
&é #˚XÊs¡T. ø±>±, n~ $düÔè‘· kÕúsTT˝À Á|üC≤ b˛s¡T>± e÷s¡
˝Ò<äT. ø±ã{Ϻ Ä dü+|òüT≥q ñ<ä´eT dü«s¡÷bÕìï n+<äT
ø√˝Ò<äT. 1923˝À yÓTT<ä{ÏkÕ] uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À ªy˚T &˚μqT
bÕ{Ï+#·&É+ »]–+~. 1920˝À ÁfÒ&é j·T÷ì j·THé @s¡Œ
&É≥+ eT÷\+>± n|üŒ{ÏqT+#˚ ø±]àø£es¡Z+ ˝À #Ó’‘·q´+ ô|s¡
>∑&É+ yÓTT<ä˝…’+~. n|üŒ{ÏqT+&ç ªy˚T &˚μqT bÕ{Ï+#·&É+
DAY BY DAY NEWS WASH
Alternate Day Telugu Paper
www.daybydaynewswash.weebly.com Volume: 2 Issue: 51 fb/Day By Day News Wash
Á≥sTT˝Ÿ ø±|”\ Á|üø±s¡+ : dü+|ü⁄{Ï : 3 dü+∫ø£ : 46 ôV’≤<äsêu≤<é: 1`5`2018 eT+>∑fi¯yês¡+
yê]¸ø£ ìy˚~ø£qT $ì|ædüTÔqï #ÛÓ’s¡àHé sêeT<ëdü|üŒHêj·TT&ÉT
Hê´j·TeT÷]Ô »dæºdt _. #·+Á<ä≈£îe÷sY, ‘Ó\+>±D sêh
;.CÒ.|æ.n<Ûä´≈£åî\T, myÓTà˝Ò´ &܈ˆ¬ø.\ø£åàDY, ;.d”.dü+πøåeT
dü+|òüT+ C≤rj·T ø£$T{° n<Ûä´≈£åî\T, myÓTà˝Ò´ ÄsY.ø£èwüíj·T´,
e÷JeT+Á‹ {Ï.|ü⁄s¡Tc˛‘·ÔeTsêe⁄, e÷J myÓTà˝Ò´
õ.»j·TbÕ˝Ÿ j·÷<äyé ‘·~‘·s¡T\T á ø±s¡´Áø£eT+˝À
bÕ˝§ZHêïs¡T. @&Ü~ ø±\+˝À kÕ~Û+∫q n_Ûeè~Δ MT<ä
#ÛÓ’s¡àHé ‹|æŒH˚ì sêeT<ëdü|üŒHêj·TT&ÉT X‚«‘·|üÁ‘·+ $&ÉT<ä\
#˚XÊs¡T. πøe\+ 60 y˚\ eT÷\<Ûäq+‘√ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ @&Ü~
‹s¡>∑≈£î+&ÜH˚ 10 ø√≥¢ ≥s√ïesY≈£î #˚s¡Tø√e&É+ |ü≥¢ sêh
;.CÒ.|æ.n<Ûä´≈£åî\T \ø£åàDY ÄX¯Ãs¡´+ e´ø£Ô+ #˚dü÷Ô
n_Ûq+~+#ês¡T. j·TTe‘·≈£î ~X¯`<äX¯ #·÷|æ+#˚ $<Ûä+>±
dü\Vü‰*dü÷Ô s¡÷bı+~+∫q ªñ‘˚Ô»+μ |ü⁄düÔø±ìï ≈£L&Ü á n$T‘êq+<ä+‘√ $#˚Ãdæq ÄVüQ‘·T\T
#·+Á<ä≈£îe÷sY >±]
dü÷#·q y˚Ts¡≈£î $T&ç®˝Ÿ Áu≤+#Y düuÛÑT´\T j·T+.Á|üXÊ+‘Y≈£î 5 Á>±eTT\
Ä‘·àVü≤‘·´\T #˚düT≈£îqï ã+>±s¡T HêD…+ n+<äCÒXÊs¡T. düe÷»+˝À s√Es√E≈£L
¬s+&ÉT ¬s’‘·T ≈£î≥T+u≤ n+‘·]+∫b˛‘·Tqï HÓ’‹ø£ $\Te\ >∑T]+∫, ô|&É<ë] |ü{Ϻq
\≈£î kıôd’{° ‘·s¡|ü⁄q e÷qe dü+ã+<Ûë\qT >∑T]+∫ {Ï.|ü⁄s¡Tc˛‘·ÔeTsêe⁄
Ä]úø£ düVü‰j·÷ìï Äy˚<äq e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. j·TTe‘· b˛sê≥ |ü{ÏeTq+<äT
n+~+#ês¡T. Ç<˚ sê≥T<˚˝≤\ì ÄsY.ø£èwüíj·T´ |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. m+‘√
$<Ûä+>± yÓTT‘·Ô+ kıôd’{° eTVü≤‘·Ôs¡ ÄX¯j·T+‘√ Á|ü<Ûëì qπs+Á<ä yÓ÷B eTTÁ<ä
düuÛÑT´\ ù|s¡¢qT ªÁ&Üμ u≤´+ø˘qT rdüTø=#êÃs¡ì..... Ä ÄX¯j·÷\ dü÷Œ¤]Ô‘√
rj·T>± yÓTT<ä{Ï @s¡Œ&çq eTTÁ<ä ø√`Ä|üπs{Ïyé kıôd’{° ‘Ó\T>∑T sêÅcÕº\q+<äT
ãVüQeT‹ bı+~q n_Ûeè~Δ |ü<∏ä+˝À <ä÷düT≈£îb˛‘·Tqï+<äTq #ê˝≤ >∑s¡«+>±
ì ¬ø.\ø£åàDY ‘·q ñ|üHê´dü+˝À ø=ìj·÷&Üs¡T. »dæºdt
≈£îπsà{Ï #·+Á<ä≈£îe÷sY ¬s’‘·T\T Ä‘·àVü≤‘·´\T #˚düT≈£îqï ‘·sê«‘·
ôd’<äT\T≈£î j·÷øϺyê düVü‰j·T+ #˚j·T&É+ ø±<äT, Ä‘·àVü≤‘·´\≈£î bÕ\Œ&É≈£î+&Ü
dü ÷ ∫+#ês¡
|üøå±\T ‘·–q eTT+<äT C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø√yê\ì
T. e÷J myÓTà˝Ò´ õ.»j·TbÕ˝Ÿ j·÷<äyé
#ÓeT≥ #·Tø£ÿ\ #Ó’‘·q´ ~q+ y˚T&˚
q´+ ñqï~ ø±ã{Ϻ ø±]àø£
#·{≤º\T neT
\Tø±q≥Te+{Ï Ç+&çj·÷
˝À ø£+ô|˙\T ô|&ÉT‘·÷
yêfi¯fl#˚ 10,12 >∑+≥\T
|üì#˚sTTdüTÔ Hêïs¡T. ô|≥Tºã
&ç<ëØ e´edüú e⁄qï+‘·
es¡≈£î ÁX¯eT <√|æ&û, m≈£îÿ
e |üì #˚sTT+#·Tø√e&É+
düs¡« kÕ<Ûës¡D+. ø±]àø£
#·{≤º\qT ◊.{Ï. s¡+>∑+˝À
≈£L&Ü neT\T¬ø’ b˛sê≥+
áHê&ÉT n‘·´+‘·
nedüs¡+. ø±]àø£ #·{≤º\T
neT\T #˚j·T uÀeTì
bÕ\ø£e sêZ\T ãVüQfi¯C≤‹
»s¡T>∑T‘·T+~. ø±˙ ndü+ |òüT{Ï‘· ø±]àø£es¡Z+ nìï s¡+>±˝À¢
e∫Ã+~. 1985 ‘·sê«‘· #√≥T#˚düT≈£îqï Áô|’y˚f…ÆCÒwüHé, *ãs¡ ø£+ô| ˙\≈£î Vü‰MT*dü÷Ô <˚X¯+˝ÀøÏ kÕ«>∑‹düTÔHêïsTT.
ndü+|òüT{Ï‘·s¡+>∑+˝À nsTT‘˚ düπsdü]. Ç{°e\ Á|üuÛÑT‘·«+
˝…’CÒwüHé, >√¢ã˝…’CÒwüHé |ü]D≤e÷\ e\¢ ndü+|òüT{Ï‘· ø±]àø£
esêZ\ ø±]àø£ #·{≤º\T neT\T≈£î H√#·Tø√e&É+˝Ò<äT. ø±+Á{≤≈£îº, bÕsYºf…Æ+ ñ<√´>∑T\ ù|s¡T‘√ Á|üy˚X¯ ô|{Ϻq W{Ÿ
k˛]‡+>¥˝ÀqT ø±]àø£ #·{≤º\ ìj·Te÷\T neT\T˝À ˝Òe⁄.
eTTK´+>±, ◊.{Ï.s¡+>∑+˝À m+‘√eT+~ Ä&É|æ\¢\T, j·TTe
≈£î\T |üì#˚düTÔHêïs¡T. áHê&ÉT e÷¬sÿ{Ÿ X¯≈£îÔ\T mø£ÿ&É ñ<ëVü≤s¡D≈£î : Ç+≥Øà&çj·T{Ÿ e´edüú˝À ¬s>∑T´\sY
ñ<√´>∑T\ ø£Hêï ø±+Á{≤≈£îº ñ<√´>∑T˝Ò n~Ûø£eTj·÷´s¡T.
ÁX¯eTqT <√#·T≈£îH˚ neø±X¯+ e⁄+fÒ nø£ÿ&É ø£+ô|˙\T
ô|&ÉT‘·THêïs¡T. nyÓT]ø±˝À e⁄qï ø£+ô|˙\T nø£ÿ&É Á|üC≤#Ó’‘· n+‘˚ø±≈£î+&Ü Á|üuÛÑT‘·«s¡+>∑+˝À |üì#˚ùd ñ<√´>∑T\ dü+K´
eT+∫ ˝≤uÛ≤\T bı+<ä+&ç n~Ûø£ e&û¶\T rdüTø√+&ç
eTTÁ<ä nÁ–ø£\ÃsY   dæÿ˝Ÿ &Óe\|tyÓT+{Ÿ eT©º ùdº{Ÿ ø√`Ä|üπs{Ïyé
kıôd’{° *$Tf…&é ˇø=ÿø£ÿ ùwsY $\Te s¡÷.500/` Ç$ mìï ø=+fÒ
dü+e‘·Œs¡+ ‘·s¡Tyê‘· n+‘· ˝≤uÛÑ+ bı+<äe#·TÃ. Ç˝≤π> á kıôd’{°˝À
ô|≥Tºã&ç ô|{Ϻqyê]øÏ ìã+<Ûäq\ y˚Ts¡≈£î 12% (ˇø£ÿ s¡÷bÕj·T) e&û¶
Çe«ã&ÉTqT. nsTT‘˚..... á ô|≥Tºã&ç dü+e‘·‡s¡+ es¡≈£î
ñ|üdü+Vü≤]+#·Tø√≈£L&É<äT. Ç<˚ $<Ûä+>± s√EyêØ bı<äT|ü⁄
#˚düT≈£îqïyê]øÏ Ç‘·s¡Á‘ê <ë#·T≈£îqï yê]øÏ 7.5 e&û¶ Çe«ã&ÉTqT.
m|ü&ÉT |ü&ç‘˚ n|ü&ÉT á kıôd’{°˝À &ÉãT“ y˚j·Te#·TÃ. rdüTø√e#·TÃ.
yÓ+≥H˚ MT≈£î <ä>∑Zs¡˝À e⁄qï e÷ XÊKqT dü+Á|ü~+#·+&ç. ˝Ò<ë e÷
øÏ+~ yÓuŸôd’{Ÿ‡ #·÷&É+&ç.
masdmscs.webnode.com / www.masmcs.com
s¡÷. 3.00 ù|J\T: 4
ôV≤u≤“sY Hêπ>X¯«s¡sêe⁄>±]ì dü‘·ÿ]düTÔqï <äèX¯´+
e÷{≤¢&ÉT‘·÷ {°.ÄsY.mdt.Á|üuÛÑT‘·«+ nH˚ø£ ¬s’‘·T dü+πøåeT
|ü<∏äø±\qT rdüTø=∫Ã+<äì.... yê{Ïì á eTTÁ<ä
ø√`Ä|üπs{Ïyé kıôd’{° <ë«sê ¬s’‘·T\≈£î ns¡úeTj˚T´$<Ûä+>±
#Ó’‘·q´e+‘·+ #˚j·÷\ì dü\Vü‰ Ç#êÃs¡T. Ç<˚
ø±s¡´Áø£eT+˝À düVü≤ø±s¡ ñ<ä´eTH˚‘· \ø£åàDYsêe⁄
ÇHêyéT<ësY ù|s¡T MT<ä @sêŒ≥T #˚dæq nyês¡T¶qT C≤rj·T
ø£$, Á|üeTTK |üÁ‹ø± s¡#·sTT‘· nsTTq {Ï.ôV≤u≤“sY
Hêπ>X¯«s¡sêe⁄>±]øÏ n+<äCÒXÊs¡T. Hêπ>X¯«s¡sêe⁄ ùd+ÁBj·T
ms¡Te⁄\qT Áb˛‘·‡Væ≤+#ê\ì ;.{°. $‘·ÔHê\ <√|æ&ûì
n]ø£{≤º\ì |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. ˇø£ Äe⁄qT ø=qï
ªÁ&Üμ˝À yÓTT<ä{Ï ãVüQeT‹ bı+~q ôd’<äT\T≈£î j·÷øϺyêqT
n+<äCÒdæq #ÛÓ’s¡àHé
nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ¬s’‘·T yÓ+ø£≥s¡eTD≤¬s&ç¶ >√eT÷Á‘·+
ùd$+#·&É+ <ë«sê ‘·q øÏ&ûï\ yê´~Ûì qj·T+ #˚düT≈£îqï
$<ÛëHêìï >∑T]+∫, n<˚ Äe⁄ ù|&É <ë«sê ¬s+&Óø£sê\
uÛÑ÷$TøÏ kÕs¡e+‘·yÓTÆq ms¡Te⁄qT ‘·j·÷s¡T #˚düT≈£îqï |ü<äΔ‹
>∑T]+∫ ‘Ó*j·TCÒdæ n+<ä]˙ ÄX¯Ãs¡´ |ü]#ês¡T.
` ndæôdº+{Ÿ m&ç≥sY
≈£L&Ü Áø£eT+>± ‘·–Zb˛sTT+~. n+<äT≈£î ì<äs¡Ùqy˚T ô|’ ñ<ë
Vü≤s¡D.ìs¡T<√´>±ìï, ã\V”≤q‘·\qT Ädüsê #˚düTø=ì
yêfi¯fl#˚ 10,12 >∑+≥\T |üì#˚sTTdüTÔHêïs¡T. Ç~ $<ë´, yÓ’<ä´
s¡+>±˝À¢ Á|üsTTy˚{°ø£s¡D ô|]–q ø=B› düØ«düT uÛÑÁ<ä‘· ‘·≈£îÿ
ee⁄‘·T+~ ø±ã{Ϻ ÁX¯eT<√|æ&û ≈£L&Ü ô|s¡T>∑T‘·T+~. yÓqTø£
{ÏøÏ dü÷ÿfi¯ófl 10 qT+&ç 14>∑+≥\ es¡≈£î |üì#˚ùd$. |æ\
¢yêDÏí Äs¡T >∑+≥\ ø£+fÒ m≈£îÿe #·~$+#·≈£L&É<äì
$<ë´y˚‘·Ô\T, |ü]XÀ<Ûä≈£î\T #ÓãT‘·THêï, ôdMT ¬sdæ&Óì¸j·T˝Ÿ,
¬sdæ&Óì¸j·T˝Ÿ ù|s¡ bÕsƒ¡XÊ\\T düs¡«kÕ<Ûës¡DyÓTÆb˛j·÷sTT.
Ä {°#·sY‡ H√s¡T yÓT<ä|ü≈£î+&Ü 12 >∑+≥\T |üì#˚j·÷*‡q
|ü]dæú‹ e∫Ã+~.
Á|ü|ü+Nø£s¡D e\q e+<ä dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ‘·+ kÕ~Û+∫q
ø£˙dü &çe÷+&ÉT¢ ≈£L&Ü áHê&ÉT neT\T≈£î H√#·Tø√e&É+
˝Ò<äT.1886˝À Äs¡+uÛÑyÓTÆq á ñ<ä´eT+ e+<˚fi¯fl |ü+&É>∑
»s¡T|ü⁄≈£î+~. Á|ü|ü+#·+˝À mì$T~ >∑+≥\ |üìø√dü+ #˚dæq
b˛sê≥+ ô|≥Tºã&ç<ëØ es¡Z+ |ü‘·HêìøÏ Äs¡+uÛÑeTe⁄‘·T+
<äqT≈£îHêï+. ø±˙ eT∞fl e÷¬sÿ{Ÿ X¯≈£îÔ\T bÕ‘· |ü]dæú‘·T\≈£î
ÁbÕDÁ|ü‹wü˜ #˚düTÔHêïsTT. ÄHê{Ï ø±]àø£es¡Z #Ó’‘·q´+
eTs√kÕ] yÓ*¢$s¡TdüTÔ+<äì, á y˚T &˚ Hê&ÉT ø=‘·Ô dü÷Œ¤]Ôì
s¡–*düTÔ+<äì Ä•<ë›+. Á|ü|ü+Nø£s¡D, kÕÁe÷»´yê<ä+,
ô|≥Tºã&ç<ës¡T\T, ãVüQfi¯C≤‹ ø£+ô|˙\T, yÓTT<ä˝…’q |”&ç‘·£
esêZ\T ÁXÊ$Tø£ <√|æ&ûøÏ, ø±]àø£ #·{≤º\ ñ\¢+|òüTq≈£î dü+|òüT
{Ï‘·eTe⁄‘·Tqï á ‘·s¡TD+˝ÀH˚ Á|ü|ü+#· ø±]àø£es¡Z+ Ä
X¯≈£îÔ\qT Á|ü‹|òüT{Ï+#˚+<äT≈£î ~«>∑TD°ø£è‘· ñ‘ê‡Vü≤+‘√
b˛sê&Ü*. Á|ü|ü+#· XÊ+‹ì ndü\T á uÛÑ÷>√fi≤H˚ï
ø±bÕ&ÉTø√yê*‡q nedüs¡+ ≈£L&Ü ñ+~. n+<äT≈£î ø±]àø£
ÁX‚DT\T @ø£+ ø±yê*‡q #ê]Á‘·ø£ dü+<äs¡“¤+ ≈£L&Ü Ç<˚.
 2 eT+>∑fi¯yês¡+ 1 y˚T 2018 &˚u…’&˚ q÷´dtyêwt

TkÕ !
C≤>∑è‹ eTT‘ê´\ düsê\T MT≈£î ‘Ó\
uÛ≤s¡‘·<˚X¯+`sê»ø°j·T e´edüú`|ü]bÕ\Hê $<Ûëq+ <˚XÊ\T`sê»<ÛëqT\T`ø£¬s˙‡ <˚X¯+ sê»<Ûëì ø£¬s˙‡
uÛ≤s¡‘·sêC≤´+>∑+ sêC≤´+>∑ dües¡D ÄdæÔ Vü≤≈£îÿqT ÁbÕ<∏ä$Tø£ Vü≤≈£îÿ\ Hê´j·÷ìï #˚≈£Lπsà düe÷C≤ìï kÕú|æ+#·&É+. 2)
uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À Á|üuÛÑT‘·« ìsêàDeTT, |ü]bÕ\Hê qT+&ç ‘=\–+∫+~. ø±ã{Ϻ Á|üdüTÔ‘·+ Äs¡T ÁbÕ<∏ä$Tø£ Á|ü‘˚´ø£+>± á ÁøÏ+~ yê{Ïì düeT≈£Ls¡Ã{≤ìøÏ ø£èwæ |òüTHê ÄÁø± ôd&û
$<Ûëq+ uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑eTTqT ã{Ϻ »s¡T>∑T‘·T+~. Vü≤≈£îÿ\Tqï$. #˚j·T&É+. (1) bÂs¡T\ JeH√bÕ~ÛøÏ ‘·–q kÂø£sê´\ Á^düT @<∏ÓHé‡ j·T÷s√
uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>±ìï uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑ |ü]wü‘·TÔ 1. düe÷q‘·«|ü⁄ Vü≤≈£îÿ (ìã+<Ûäq\T 14`18)— ø£\Œq. (2) dü$Twæº kÂuÛ≤>∑´+ ø√düü+ <˚X¯ dü+|ü<ä Á¬>q&Ü ôd+{ŸC≤¬s®dt &Ü\s¡T
1949 qe+ãs¡T 26e ‘˚Bq ÄyÓ÷~+∫+~. uÛ≤s¡‘· 2. kÕ«‘·+Á‘·´|ü⁄ Vü≤≈£îÿ (ìã+<Ûäq\T 19`22)— düÁø£eT |ü+|æDÏ. (3) Åd”Ô |ü⁄s¡Twüß\≈£î düe÷q >±«f…e÷\ >±«f…e÷\ ¬ø«{≤º\T
sêC≤´+>∑eTT 1950 »qe] 26e ‘˚Bq neT\T˝ÀøÏ 3. <√|æ&ûì ìs√~Û+#˚ Vü≤≈£îÿ (ìã+<Ûäq\T 23`24)— y˚‘·Hê\T. (4) ø±]à≈£î\ Äs√>∑´ s¡ø£åD. (5) u≤\´, –ìj·÷ ø=qÁøÏ –ì ÁbòÕ+≈£î
e∫Ã+~. uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑eTT˝À 1) Á|üy˚•ø£ 2) 1 4. eT‘· kÕ«‘·+Á‘·´|ü⁄ Vü≤≈£îÿ (ìã+<Ûäq\T 25`28)— j·TÚeq <äX¯\˝À |æ\¢\T HÓ’‹ø£, uÛÖ‹ø£ –ìj·÷`_kÕ‡e⁄ _kÕ‡e⁄ dæm|òt@ ÁbòÕ+≈£î
qT+&ç 22 uÛ≤>±\˝Àì 400 Á|üø£s¡D≤\T 3) 12 5. kÕ+düÿ è‹ø£ $<ë´dü+ã+<ÛäyÓTÆq Vü≤≈£îÿ\T <äTs¡«´edüHê\≈£î ˝ÀqTø±≈£î+&Ü ø±bÕ&É≥+. 3. >∑Tj·÷Hê C≤]®{ÖHé >∑j·÷Hê &Ü\s¡T
ôw&É÷´fi¯ófl 4) ˇø£ nqTã+<ÛäeTT ñqï$. (ìã+<Ûäq\T 29`30)— 6. sêC≤´+>∑ |ü]Vü‰s¡ Vü≤≈£îÿ dü«|ü]bÕ\Hê dü+düú \T>± Á>±eT |ü+#êsTTr\qT ôV’≤‹ b˛sYº`Äe⁄`Á|æHé‡ >√¬s¶
Á|üy˚•ø£ (Preamble) uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑ Á|üy˚•ø£ (ìã+<Ûäq 32) ÁbÕ<∏ä$Tø£ Vü≤≈£îÿ\≈£î uÛÑ+>∑+ kÕú|æ+#·&É+. 4. ìs¡T<√´>∑T\≈£î, eè<äTΔ\≈£î, ôVQ+&ÉTsêdüT ‘Ó>∑Tdæ>∑\Œ ˝…+|æsê
(Preamble) ˝À ÁbÕs¡+uÛÑeTe⁄‘·T+~. Ç~ ø£*Zq|ü⁄&ÉT uÛ≤s¡‘· bÂs¡T\T Hê´j·TkÕúHê\qT nHês√>±´ìøÏ >∑T¬s’q yê]ø° ‘·–q düVü‰j·T+ Vü‰+ø±+>∑T $ø√º]j·÷ &Ü\s¡T
sêC≤´+>±ìøÏ ñb˛<ëÈ‘·+e+{Ï~. #˚j·T≥+. 5. |üì˝À Hê´j·TyÓTÆq Vü≤+>∑Ø ãT&Üô|dtº bı]+{Ÿ
uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑ ìsêà‘·\ e÷qe‘ê |ü]dæú‘·T\qT, Á|üdü÷‹ ◊dt˝≤+&ÉT ¬sC≤$ø˘ q÷´Áø√Hê
ÄX¯j·÷\qT, Ä<äsêÙ\qT Ç~ kÂø£sê´\qT ø£*Œ+#·&É+. 6. ø±]à≈£î\≈£î uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ q÷´&Ûç©¢ s¡÷bÕsTT
Á|ü‹_+_düTÔ+~. ªªuÛ≤s¡rj·TT\yÓTÆq ‘·–q y˚‘·Hê\qT, ÁbÕe÷DÏø£Jeq+, Ç+&√H˚dæj·÷ »ø±s¡Ô s¡T|üj·÷
eTqeTT uÛ≤s¡‘·<˚X¯eTTqT düs¡« $ÁXÊ+‹, yÓ’C≤„ìø£ ø±s¡´Áø£e÷\˝À ÇsêqT f…Vü≤sêqT ]j·÷˝Ÿ
dü«‘·+Á‘· kÕeT´yê<ä, ˝ÖøÏø£, bÕ˝§ZH˚ neø±X¯+ ø£*Œ+#·&É+. 7. Çsê≈£î u≤>±›<äT ÇHêØ BHês¡T
Á|üC≤kÕ«eT´, >∑D‘·+Á‘· sê»´+>± ≈£î{°s¡ |ü]ÁX¯eT\qT kÕú|æ+#·&É+. 8. ◊sê¢+&ÉT &É_¢qT j·T÷s√
s¡÷bı+~+#·T≥≈£î ø£è‘· ìX¯Ãj·TT\yÓTÆ bÂs¡T\+<ä]ø° ˇπø ñeTà&ç dæ$˝Ÿ ø√&éqT ÇÁC≤sTT\T C…s¡÷dü˝…+ ôw¬ø˝Ÿ
ñHêïeTT.μμ uÛ≤s¡‘· bÂs¡T\+<ä]ø° s¡÷bı+~+#·&É+. 9. sêC≤´+>∑+ Ç≥© s√eTT j·T÷s√
kÕ+|òæTø£, Ä]úø£, sê»ø°j·T neT\T˝ÀøÏ e∫Ãq 10 dü+e‘·‡sê\ »yÓTÆø± øÏ+>¥düºHé &Ü\s¡T
Hê´j·TeTTq÷, uÛ≤e, uÛ≤cÕ Á|üø£≥q, qT+&ç 14 dü+e‘·‡sê\ ˝À|ü⁄ »bÕqT {Àø√´ j·THé
eT‘· $XÊ«dü Äsê<ÛäHê |æ\¢\+<ä]ø° ñ∫‘·+>± ÁbÕ<∏ä$Tø£ CÀsê¶qT ne÷àHé BHês¡T
kÕ«‘·+Á‘·´eTTq÷, e´øÏÔ>∑‘· ôVA<ë, $<ä´qT uÀ~Û+#·&É+. 10. yÓqTø£ã&çq ø£»øÏkÕÔqT ÄkÕÔHê f…+¬>
neø±XÊ\˝À düe÷q‘·«eTTq÷ esêZ\≈£î, ôw&É÷´\T¶ ≈£î˝≤\≈£î, ¬øHê´ HÓ’s√_ wæ*¢+>∑T
#˚≈£L]Ã, Á|ü»\ eT<Ûä´ kÂÁuÛ≤‘·è‘ê«ìï ‘·s¡>∑‘·T\≈£î $<ä´, Ä]úø£ e´eVü‰sê\˝À øÏØZõkÕÔqT _ôwø˘ k˛yéT
ô|+bı+~kÕÔeTT. e´øÏÔ >ös¡yêìøÏ, neø±XÊ\qT ô|+bı+~+#·&É+, yês¡T øÏ]u≤{Ï f…Æ]øÏ (‘·sêyê) nÁùdº.&Ü\s¡T
C≤‹ düeTÁ>∑‘·≈£L, s¡ø£åD ø£*ŒkÕÔeTT. eTq sêC≤´+>∑ ÄÁX¯sTT+#·e#·TÃ. kÕ+|òæTø£ nHê´j·÷ìøÏ >∑T]ø±≈£î+&Ü ø±bÕ&É≥+. ñ‘·Ôs¡ ø=]j·÷ bÕ´+>±´+>¥ yêHé
|ü]wü‘·TÔ˝À 1949 qe+ãs¡T 26e ‘˚Bq á Ä<˚X¯dü÷Á‘ê\T : uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑+˝Àì 4e 11. eT<ä´bÕqeTT, Äs√>±´ìøÏ Vü‰ì ø£*Z+#˚ eT‘·TÔ <äøÏåD ø=]j·÷ dæjÓ÷\T yêHé
sêC≤´+>±ìï ÄyÓ÷~+∫ eTq≈£î eTq+ uÛ≤>∑+˝Àì 36 qT+&ç 51 >∑\ ìã+<Ûäq\T Ä<˚X¯ |ü<ësêú\qT ìùw~Û+#·&É+. 12) Ä<ÛäTìøÏ XÊg ≈£îyÓ’≥T ≈£îyÓ’≥T dæ{° BHês¡T
düeT]Œ+#·T≈£î+≥THêïeTT. dü÷Á‘ê\qT $e]kÕÔsTT. Ä<˚X¯ dü÷Á‘ê\T ◊]wt |ü<äΔ‘·T\˝À e´ekÕj·T+, |üX¯ó b˛wüD\qT ˝≤y√düT $j·T+{Ïj·THé øÏ|t
uÛ≤s¡‘·<˚X¯ bÂs¡dü‘·«eTT : uÛ≤s¡‘· sê»´+>∑+˝Àì sêC≤´+>∑+ qT+&ç Á>∑Væ≤+#·ã&çq$. ô|+bı+~+#·&É+, Á|ü‘˚´ø£+>± Äe⁄\qT, <ä÷&É\qT ˝≤‹«j·÷ ]>± ˝≤{Ÿ‡
¬s+&√ uÛ≤>∑+˝À 5 qT+&ç 11 ìã+<Ûäq\T uÛ≤s¡‘· uÛ≤s¡‘· bÂs¡T\ |ü≥¢ Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡«Væ≤+#·e\dæq yê{Ï C≤‘·T\qT ø±bÕ&ç eè~Δ #˚j·T&É+, >√e<Ûä ˝…ãHêqT ;s¡T{Ÿ ˝…ã˙düT bÂ+&ÉT
bÂs¡dü‘·« $<ÛëHêìï >∑T]+∫ ‘Ó\T|ü⁄‘êsTT. u≤<Ûä´‘·\qT Ä<˚X¯dü÷Á‘ê\T $e]kÕÔsTT. uÛ≤s¡‘· ìùw~Û+#·&É+. 13. #ê]Á‘·ø£ ÁbÕ<Ûëq´‘·>∑\, C≤rj·T ˝…ôd‘√ eTôds¡÷ ˝À{Ï
uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À @ø£ bÂs¡dü‘·«+ ñ+≥T+~. sêC≤´+>∑+˝Àì Ä<˚X¯dü÷Á‘ê\qT Á|ü<Ûëq+>± eT÷&ÉT ÁbÕeTTK´‘· >∑\ ÁbÕNq ø£≥º&Ü\qT ø±bÕ&É≥+. 14) ˝…’;]j·÷ yÓTTÁH√$j·÷ ˝…’;.&Ü\s¡T
uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ bÂs¡dü‘·«+ |ü⁄≥Tºø£e\¢, yês¡dü‘·«+ e\¢ esêZ\T>± $uÛÑõ+|üe#·TÃ. 1) ÁX‚jÓ÷sê»´ ø±s¡´ ìsê«Vü≤ø£ XÊK qT+&ç Hê´j·TXÊKqT *_j·÷ Á{Ïb˛© *;.&Ü\s¡T
]õÁùdºwüHé e\¢ \_ÛdüTÔ+~. ìsêàD≤ìøÏ ‘√&ÉŒ&˚ ìj·Te÷\T 2) >±+<Û˚j·T y˚s¡T#˚j·T&É+. 15. n+‘·sê®rj·T s¡+>∑+˝À XÊ+‹ ©#ÓHédüºqT yê<äTCŸ ÁbòÕ+≈£î
ÁbÕ<∏ä$Tø£ Vü≤≈£îÿ\T : uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑+ eT÷&√uÛ≤>∑+ dæ<ëΔ+‘êìøÏ nqT>∑TDyÓTÆq ìj·Te÷\T— 3) uÛÑÁ<ä‘·\qT |üs¡düŒs¡ >ös¡e dü+ã+<Ûë \qT *<∏äTj˚Tìj·÷ $*ïj·Tdt *{≤dt
12 qT+&ç 35 ìã+<Ûäq\T uÛ≤s¡‘· bÂs¡T\ ÁbÕ<∏ä$Tø£ n+‘·sê®rj·T ùdïVü≤ dü+ã+<Ûë\≈£î nedüs¡yÓTÆq ô|+bı+~+#·&É+. n+‘·sê®rj·T Hê´j·T ˇ|üŒ+<ë\ \¬ø®+ãs¡TZ \¬ø®+ãs¡TZ j·T÷s√
Vü≤≈£îÿ\qT >∑T]+∫ ‘Ó\T|ü⁄‘êsTT. uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑+ ìj·Te÷\T |ü≥¢ >ös¡yêìï ô|+bı+~+#·&É+, n+‘·sê®rj·T e´e yÓT&É>±düÿs¡T n+{≤Hêq]y√ eT\>±d” ÁbòÕ+≈£î
uÛ≤s¡‘· bÂs¡T\≈£î @&ÉT ÁbÕ<∏ä$Tø£ Vü≤≈£îÿ\qT eTTK´yÓTÆq Ä<˚X¯ dü÷Á‘ê\T : 1) Á|üC≤dü+πøåeT Vü‰sê\qT eT<Ûä´ e]Ô‘·«+ <ë«sê |ü]wüÿ]+#·T e÷\$ *˝À+¬>« ø±«#ê
Á|ükÕ~+∫+~. nsTT‘˚ 1978˝À »]–q 44e kÕ<Ûäq≈£î nedüs¡yÓTÆq kÕ+|òæTø£, Ä]úø£, sê»ø°j·T ø√e{≤ìøÏ Áb˛‘·‡Væ≤+#·&É+.

»s¡ï*»+ bÕsƒê\T ´<Ûä\T

eT+∫ ñ|üdü+bÕ<ä≈£î&É+fÒ.....
»s¡ï*düTº ndüeTà‹yê~, Äπøå|ü≈£î&ÉT, dü\Vü‰<ës¡T,
kÕs¡«uÛÖe÷~Ûø±s¡ dü+s¡ø£å≈£î&ÉT, C≤‘·T\ uÀ<Ûä≈£î&ÉT.
¬s’‘·T e kÕ>∑T ˙s¡T düeTTÁ<ä+ bÕ\T
Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ nqï|üPs¡í>± ø°]Ô+|ü ã&É{≤ìøÏ, düeTTÁ<ä+˝À ø£*dæb˛‘·Tqï ˙{Ïì ì\T|ü⁄ #˚dæ, Ä Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ¬s’‘ê+>∑ düe÷K´ <Ûäsêï ìs¡«Væ≤+∫+~.
yÓsTT´ u≤sTTHÓ¢ ø£+fÒ Hê\T>∑T X¯Á‘·T|üP]‘· |üÁ‹ø£\qT <ÛëHê´>±s¡+>± Á|üX¯+düq+<äTø√{≤ìøÏ ø±s¡DyÓTÆq ˙{Ïì ø±\«\≈£î e<ä˝≤\ì Ä <Ûäsêï Á|ü<ÛëH√<˚›X¯´+ nq+‘·s¡+ &ç.&ç.ÄsY.dæ.düe÷y˚XÊìøÏ $#˚Ãdæq
#·÷dæ m≈£îÿe>± uÛÑj·T|ü&Ü*. `HÓb˛*j·THé uÀHêbÕπsº ø£ècÕí &Ó˝≤¢≈£î ø£cÕº\T e∫à |ü&ܶsTT. |ü+≥ ø±\«\≈£î ˙{Ï \uÛÑ´‘· ‘·≈£îÿe>± e⁄qï ø±s¡D+>± ø±\«\≈£î eT+Á‘·T\T <Ûäsêàq Á|ükÕ<ä sêe⁄, |æ‘êì
»s¡ï*düTº mes¡T ? ñ|ü dü+bÕ<ä≈£î&ÉT yÓTT<ä\T dü+bÕ<ä≈£î&ç es¡≈£î, eT+&É\ ˙s¡T e<ä\˝Ò<äT. Hês¡T eTfi¯ófl ô|+#·{≤ìøÏ ≈£L&Ü ˙s¡T e<ä\ ˝Òø£ b˛‘·THêïeTì #Ó|ü⁄‘·THêï ˙{Ï dü‘·´Hêsêj·TD\qT ˙{Ï $&ÉT<ä\ô|’ düTBÛs¡È $q‹
kÕúsTT $˝Òø£] yÓTT<ä\T ã÷´s√ N|òt es¡≈£î n<äs¡÷ »s¡ï*düTº˝Ò. n+<äs¡÷ ñ|ü ˙s¡T ˝Òø£ ¬s’‘·T\T ~≈£îÿ\T #·÷düTÔHêïs¡T. Á|üø±X¯+, bÕs¡T<ä\ XÊK n~Ûø±s¡T\T >∑‘· Hê\T¬>’<äT s√E\T>± |üÁ‘·+ düeT]Œ+∫, qcÕºìï $e]+∫+~. >∑T&çyê&É˝À
dü+bÕ<ä≈£î&ç>±H√, $˝Òø£]>±H√ J$‘·+ ÁbÕs¡+_Û+∫, ô|’øÏ m<ä>∑e\dæ+<˚. ñ|ü >∑T+≥÷s¡T, ø£ècÕí, |ü.>√.õ˝≤¢˝Àì 13.08 \ø£å\ y˚\ ≈£L´ôdø˘\ ˙{Ïì düeTTÁ<ëìøÏ e~˝ÒdüTÔHêïs¡T. nœ\|üø£å düe÷y˚X¯+ ìs¡«Væ≤+∫, Ä+<√fi¯Hê
dü+bÕ<ä≈£î&ÉT ˝Òø£ $˝Òø£] ñ<√´>∑+ »s¡ï*»+ eè‹Ô˝À ‘=* yÓT≥Tº. >=|üŒ >=|üŒ mø£sê\ kÕ>∑T Á|üXÊïs¡úø£yÓTÆ+~. ø±\«\≈£î ˙s¡T sêø£, Ç{°e\ Á|üø±X¯+ u≤´πsõøÏ m>∑Te ÁbÕ+‘·yÓTÆq ø±s¡´Áø£eT+ #˚|ü&É‘êeTì, ¬s’‘ê+>∑ düe÷K´
dü+bÕ<ä≈£î\T, »s¡ï*düTº\T ‘=* bÕÁ‹πøj·T J$‘êìï Çø£ÿ&É yÓTT<ä\T e]Hês¡T ô|+#·Tø√{≤ìøÏ e÷s¡Z+ ˝Òø£ ¬s’‘·T\T ø£+∫ø£#·s¡¢ q+~>±eT ÁbÕ+‘ê\˝À ˇø£ yÓ÷düÔs¡T Á|üø£{Ï+∫+~. kÕ>∑T≈£î ˙{Ï $&ÉT<ä\ Ä\X¯´yÓTÆHê,
ô|{Ϻqyêπs. ndü\T »s¡ï*»+ eè‹Ô˝À sêDÏ+#·&ÜìøÏ @+ ø±yê*? »s¡ï*düTº≈£î dü‘·eT‘·eTÚ‘·THêïs¡T. lXË’\+, Hê>±s¡T®qkÕ>∑sY ˙{Ï eT{≤º\T ô|]π> e] Hês¡T eTfi¯ófl
ñ+&Ée\dæq \ø£åD≤\T @$T{Ï? »s¡ï*düTº\T @+ #˚kÕÔs¡T ? ˝≤+{Ï »˝≤X¯j·÷˝À¢ nedüs¡+ y˚Ts¡ ˙{Ï eT≥º+ ô|+#·Tø√{≤ìøÏ esê¸\‘√ edüTÔqï ˙{Ïì eè<Ûë
ñ|ü dü+bÕ<ä≈£î&ç \ø£åD≤\T (Characteristics of sub-editor) ˝Òø£b˛e≥+ e\¢ Á|üø±X¯+ u≤´πsõ qT+∫ ø±\«\≈£î ˙{Ïì ø±\«\≈£î e<ä*‘˚, Hês¡T¢ ô|+#·Tø=+{≤eTì
uÀHêbÕπsº ìπs›•+∫q bÕÁ‘·\˙ï ìs¡«Væ≤+#ê\+fÒ »s¡ï*düTº≈£î m+‘· dü‘êÔ ˙s¡T $&ÉT<ä\ #˚j·T≥+ kÕ<Ûä´+ ø±<äì ˙{Ï n]údüTÔHêï ˙{Ï bÕs¡T<ä\ XÊK n~Ûø±s¡T\T
ñ+&Ü*? m+‘·{Ï ne>±Vü≤q ñ+&Ü* ? ñ|ü dü+bÕ<ä≈£î&çøÏ ñ+&Ée\dæq bÕs¡T<ä\ XÊK n~Ûø±s¡T\T ìs√àVü≤e÷≥+>± $ì|æ+#·Tø√ø£ b˛e≥+ $+‘·ì|æùdÔ, Ä ˙{Ïì
\ø£åD≤\ C≤_‘ê #ê˝≤ ô|<ä›~. »s¡ï*düTº\T düs¡« \ø£åD düeTì«‘·T˝…’ ñ+&Ü\ì #Óù|ŒXÊs¡T. kÕ>∑T≈£î düe÷j·T‘·Ô eTÚ‘·Tqï ¬s’‘·T\≈£î eè<Ûë>± düeTTÁ<ë\≈£î e~˝Òj·T≥+ $&É÷¶s¡+>±
»s¡ï*düTº ô|<ä›\T #ÓãT‘ês¡T. Ç~ ˇøÏ+‘· n‘ê´X¯>± ø£ì|æ+#·e#·TÃ. ø±˙ á yês¡Ô |æ&ÉT>∑T˝≤+{Ï~. &Ó˝≤º Ä<ÛäTìø°ø£s¡D e⁄+~. |ü+≥≈£î ˙]eTàì ¬s’‘·T\T n]údüTÔ+fÒ,
ñ‘·ÔeT »s¡ï*düTº>± sêDÏ+#·&ÜìøÏ, »s¡ï*düTº eè‹Ô k˛bÕq Áø£eT+˝À ñqï‘· kÕ>∑T≈£î >∑‘· s¡;ì Á|üuÛÑT‘·«+ n~Ûø±]ø£+>± s¡<äT› Ç<ä+‘ê Á|ü‹|üøå±\ ªsê»ø°j·T+μ nì yê´K´\T
•Ksê\≈£î m<ä>∑&ÜìøÏ Ç+<äT˝À M˝…’qìï m≈£îÿe \ø£åD≤\T ø£*– ñ+&É&É+ #˚dæ, &çôd+ãs¡T˝ÀH˚ ø±\«\T eT÷dæ y˚dæ+~. #˚j·T≥+ eT]+‘· $&É÷¶s¡+. düeTè~Δ>± ˙{Ï \uÛÑ´‘·
nìyês¡´+. ñ|ü dü+bÕ<ä≈£î&çøÏ ]b˛s¡ºs¡T \ø£åD≤\˙ï ñ+&Ü*. n+‘·≈£î $T+∫ |üs¡´ekÕq+>± |òæÁãe] dü>∑+ >∑&ç#˚ dü]øÏ ø±\« ˝Ò<äT nH˚ n~Ûø±s¡T\T ˇø£ÿkÕ] >∑‘êìï
˝À‘Ó’q ne>±Vü≤q, $düÔè‹ ñ+&Ü*. ]b˛s¡ºs¡T ñ|ü dü+bÕ<ä≈£î&ç \ø£åD≤\‘√ ~>∑Te ÁbÕ+‘ê\≈£î eT+∫ ˙s¡T ≈£L&Ü <=s¡ø£ì |ü]o*+#ê*. 2002˝À Ç+‘·ø£Hêï m≈£îÿe
bÕ≥T eT]ø=ìï n<äq|ü⁄ \ø£åD≤\T ø£*– ñ+&Ü*. ` ø£{≤º X‚KsY ¬s&ç¶
<äTs¡<äèwüºø£s¡ |ü]dæú‘·T\T ñ‘·Œqï+ ø±e≥+˝À, esê¸uÛ≤e |ü]dæú‘·T\T @s¡Œ&ç, kÕ>∑T≈£î n+‘·sêj·T+
|òæÁãe]˝À ø±\«\≈£î ˙s¡T e<ä\ø£ ‘·|æŒ+~ ø±<äT. ø£*–+#êsTT. Hê>±s¡T®q kÕ>∑sY e<ä› n&ÉT>∑Tq ˙{Ï
–]»q dü+düÿ è‹ n+<äTe\¢ Ä<Ûäìø°ø£s¡D |üqT\≈£î Ä≥+ø£+ eT≥º+ 490 n&ÉT>∑T˝Ò. nsTTHê düπs, ˙{Ïì
kÕe÷õø£ e´edüú dæúØø£s¡DqT |æ‘·èkÕ«eT´+>± @s¡Œ&ç+~. B+{À¢ ø£*–+<äì ø±+Á{≤ø£ºs¡T¢ yêb˛j·÷s¡T. @~ @yÓTÆHê, esê¸\T |ü&ܶsTT. Ä ˙s¡T u≤´πsõøÏ #˚]+~. nsTTHê ‘·>∑Te÷Á‘·+>± $&ÉT<ä\ #˚dæ, ¬s’‘·T\#˚‘· bı<äT|ü⁄>±
uÛÖ>√[ø£+>± |ü]o*+∫q≥¢sTT‘˚ |æ‘·èe+XÊqTÁø£eT+, Á|üü‹ kÕúìø£ Ä<ÛäTìø°ø£s¡D ù|s¡T‘√ ˇø£ <ëfi≤« |ü+≥qT s¡<äT› Ä ˙{Ïì n<äT|ü⁄ #˚ùd neø±X¯+ ˝Ò<äT. Á|üø±X¯+ yê&ç+∫ kÕ>∑T≈£î n+‘·sêj·T+ @s¡Œ&É≈£î+&Ü n|üŒ{Ï
–]»qT\T ìØí‘· ÁbÕ+‘ê\˝ÀH˚ ñqï≥T¢ ìyêkÕ\T, |æ‘·è n~Ûø±s¡+, ‘·+Á&ç #˚dæHê, Ä<ÛäTìø°ø£s¡D |üq\T |üP]Ô ø±˝Ò<äT. e#˚à u≤´πsõ e<ä› ˙{Ï ì\« kÕeTs¡ú´+ πøe\+ 12 ˙{ÏbÕs¡T<ä\ XÊK ø=‘·Ô es¡e&çøÏ lø±s¡+ #·T{Ϻ+~.
>∑eTì+#·e#·TÃ. >öD $yêVü‰˝À¢ qT+∫ ≈£îe÷s¡TìøÏ ÄdæÔ dü+Áø£$T+#˚ <ëfi≤« ≈£L&Ü s¡<äT› #˚j·÷*‡q <äTs¡<äèwüº ø£s¡ |ü]dæú‹ n&ÉT>∑T\T e÷Á‘·y˚T. n+‘·≈£î $T+∫ ˙{Ïì ì\« Á|üdüTÔ‘·+ kÕ>∑sY e<ä› 512 n&ÉT>∑T\‘√ ˙{ÏeT≥º+
<˚es¡Hê´j·T+, uÛ≤s¡´ uÛÑ–˙ Hê´j·T+. |ü<äΔ‹ H˚{ÏøÏ neT\T˝À ñHêïsTT. bı+∫e⁄+~. eT<Ûä´˝À KØ|òt ≈£L&Ü Ä\X¯´+ ø±e&É+ #˚j·T≥+ kÕ<Ûä´+ ø±˝Ò<äT ø±ã{Ϻ 12 n&ÉT>∑T\≈£î e⁄qï|üŒ{Ïø° ø±\«\≈£î ˙s¡T e<ä\≈£î+&Ü C≤|ü´+
k˛<äs¡T&ÉT #·ìb˛sTTq ‘·s¡yê‘· n‘·ì dües¡\T n+‘·]«yêVü≤ |ü<äΔ‹ì ≈£L&Ü ¬s’‘ê+>±ìøÏ ≈£îqT≈£î |ü≥º≈£î+&Ü #˚düTÔ+~. $T+∫ e∫Ãq ˙{Ïq+‘ê düeTTÁ<ëìøÏ e<ä\≥+ #˚j·T≥+ |ü≥¢ ¬s’‘·T\T $düàj·T+ e´ø£Ô+ #˚düTÔHêïs¡T.
uÛ≤s¡´qT $yêVü≤e÷&˚ Ä#êsêìï <˚es¡ nqTdü]düTÔHêïs¡T. @ ÁbÕ+‘·+˝À ñqï ø£ècÕí ø±\«\≈£î ˙s¡T $&ÉT<ä\ $wüj·T+ ‘·|üŒ eTs√ >∑‘·´+‘·s¡+ ˝Ò<äT. u≤´πsõøÏ m>∑Te Á|üdüTÔ‘·+ ≈£îs¡TdüTÔ+~ ns¡ø=s¡ esê¸˝Ò ø±e#·TÃ. Ä
Hê´j·T eT+{≤s¡T. Ç~ dües¡, ã>∑‘·, dües¡\T nø£ÿ&çyê]‘√H˚ ô|[fl uÛ≤>∑+˝À ≈£îs¡TdüTÔqï es¡¸|ü⁄ ˙{Ïì düeTTÁ<ä+˝ÀøÏ ˙{Ïì Hês¡T eTfi¯ófl ô|+#·{≤ìøÏ $ìjÓ÷–ùdÔ,
>∑<äã \+u≤&û˝À¢ ø£ì|ædüTÔ+~. ˇø£ì dü+ã+<Ûë\T @s¡Œs¡T#·T≈£î+{≤s¡T. Á_{Ïwt n~Ûø±s¡T\T düŒwüº+>± #Ó|üŒ≥+ ˝Ò<äT. #ê˝≤
uÛ≤s¡´ #·ìb˛sTT q|ü&ÉT ô|[¢ø±ì ÄyÓT bÕ\q ø±\+˝Àq÷, n+‘·≈£î |üPs¡«+ ÁbÕ+‘ê\˝À e]Hê≥T¢≈£î dæ<äΔyÓTÆ, ˙s¡T sê>±H˚ Hê≥T¢ e<ä\ ≈£î+&Ü, ø±\«\≈£î e<ä*, ¬s’‘·T\T Hês¡T¢ ÁX‚j·Tdüÿs¡eTqï uÛ≤eq Hêj·T≈£î\≈£î >±ì
k˛<ä]ì ô|[fl πødüT≈£îH˚ Ä#êsêìï uÛ≤s¡´ ˇø£ eTTsƒê˝Àìyês¡T eTs=ø£ ÁbÕs¡+_Û+#·&ÜìøÏ nqTe⁄>± e⁄+&˚~. á @&Ü~ ô|+#·Tø√{≤ìøÏ neø±X¯+ ø£*Œ+#·eTì {Ï.&ç.|æ. n~Ûø±s¡T\≈£î >±ì sêø£b˛e≥+ eT]+‘· $&É÷¶s¡+.
uÛÑ–˙ Hê´j·TeT+{≤s¡T. Ç~ dües¡, eTTsƒêyê]‘√ $yêVü‰\T #˚düT≈£îH˚yês¡T Hês¡T¢ b˛j·T≥y˚T Ä\X¯´yÓTÆ+~. Hê≥T¢ |ü&É‘êjÓ÷ ø√s¡T‘·÷ Ç{°e\ <Ûäsêï ìs¡«Væ≤+∫+~. Ä <ÛäsêïqT eTT+<ä+‘ê esê¸˝Ò e<ä›Hêï ≈£îs¡TkÕÔsTT. Ç|üŒ{Ï ø=~›
>∑<äã, >√+&ç, \+u≤&û˝À¢ ø£ì|ædüTÔ+~. ø±s¡T. dü«sê»´+ e∫Ãq ‘·s¡yê‘· ˝Ò<√ qqï dü+~>∑Δ‘· HÓ\ø=+~. &Ó˝≤º |ü]~Û˝Àì b˛©düT\T uÛÑ>∑ï+ #˚XÊs¡T. eT∫©|ü≥ï+˝Àì ø£˝…ø£ºs¡T bÕ{Ï es¡¸|ü⁄ ˙{Ïì düeTTÁ<ä+ bÕ\T #˚j·T≈£î+&Ü
ø=ìï #√≥¢ $‘·+‘·Te⁄\T eT∞¢ô|[¢ eTTsƒê\ ÁbÕeTTK´+ düqï–\¢&É+‘√ Hê\TZ õ˝≤¢\≈£î #Ó+~q ¬s’‘ê+>∑+ Ä+<√fi¯q ~X¯>± ø±sê´\j·T+ e<ä› <Ûäsêï≈£î ~>∑T‘·Tqï≥T¢ n+‘·≈£î Hês¡T eTfi¯ófl ô|+#·{≤ìøÏ eT[fl+#·≥+ $»„‘·
#˚düTø=H˚ n\yê≥T ≈£L&Ü ø=ìï ‘Ó>∑˝À¢ eTs√ eTTsƒê‘√ $yêVü≤ ã+<Ûë\T q&ÉTdüTÔHêïs¡T. Ç{°e\ ø£ècÕí Á|üø±X¯+ u≤´πsJ eTT+<˚ {Ï.&ç.|æ. Á|üø£{Ï+∫+~. nì|æ+#·T≈£î+≥T+~.
ñ+~. dües¡\ kÕe÷õø£ e´edüú ø£\T|ü⁄≈£î+≥THêïs¡T. nÁbÕHé ô|’ {Ï.&ç.|æ. <Ûäsêï ìs¡«Væ≤+∫+~. eè<Ûë>± Ç{°e\ @\÷s¡T õ˝≤¢ ø£˝…ø£ºs¡T ø±sê´\j·T+ e<ä› ` <ëdü] Äfi≤«s¡ kÕ«$T
 &˚u…’&˚ q÷´dtyêwt
‘Ó\T>∑T uÛ≤wüø√dü+`21
>∑‘· dü+∫ø£ ‘·s¡TyêsTT uÛ≤>∑+
‘·T.#·.‘·|üŒø£
Ç~ ≈£L&Ü ‘·T.#·‘·|üŒ≈£î+&Ü˝≤+{Ï<˚. |òü⁄˝ŸkÕº|ü⁄\T,
ø±e÷\T düVü‰ ø±|” #˚j·T&É+ nqïe÷≥. z leT+‘·Tì
<ä>∑Zs¡ >∑Te÷kÕÔ ñ+&˚yê&ÉT. |ü⁄düÔø±\T, |üÁ‘ê\≈£î qø£fi¯ó¢
sêùd|üì n|üŒ–+#ê&ÉT. #Ó|æŒq |üìì ‘·T.#· ‘·|üŒ≈£î+&Ü
nø£åsê˝≤ bÕ{Ï+#˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊ&ÉT. >∑Te÷kÕÔ. Ç∫Ãq
|ü⁄düÔø£+˝À ˇø£#√≥ á>∑ #·ìb˛sTT n‘·Tø=qï >∑Te÷kÕÔ
qø£\T˝À ≈£L&Ü ˇø£ á>∑qT #·+|æ n‹øÏ+#ê&Éì, BH˚ï
ªeTøÏÿøÏ eTøÏÿμ n+{≤s¡ì #ÓbÕÔs¡T. ÁX¯<äΔ>± |ü⁄≥\T, ù|sê\T,
yêø±´\qT ñqï<äTqï≥T¢ nqTyê<ä+ #˚ùdÔ eTøÏÿøÏ eTøÏÿ
nqTe~+#ês¡+{≤s¡T. $<ë´s¡Tú\T |ü]ø£å˝À¢ ø±|”ø=&ç‘˚
eTøÏÿøÏ eTøÏÿ ø±|” #˚XÊs¡+{≤s¡T. dü¬s’q$<Ûä+>± ø±|”
ø=≥º˝Òìyê]ì ñ<˚›•+∫ ªqø£˝Ÿ e÷sYH˚ πø *j˚T ;Û nø£˝Ÿ
s¡Vü≤Hê |ü&é‘êμ (ø±|” ø=≥º&ÜìøÏ ≈£L&Ü ‘Ó*$‘˚≥\T
ø±yê*) n+{≤s¡T.
#·+Á<äTìø√ q÷\Tb˛>∑T
»>∑‘·TÔ≈£î Ç+‘·>± #·\¢ì yÓHÓï\ì∫à ø±bÕ&ÉT‘·Tqï
#·+Á<äTìøÏ ø£è‘·»„‘·>± HÓ\bı&ÉTe⁄ Hê&ÉT ‘·q ñ‘·ÔØj·T+
qT+∫ ˇø£ q÷\Tb˛>∑T rdæ #·+<äe÷eTyÓ’|ü⁄ #·÷dü÷Ô
düeT]Œ+∫ qeTdüÿ]+#·&É+ dü+Á|ü<ëj·T+. m+‘√ y˚T\T
#˚dæq >=|üŒyê]øÏ @$T∫à s¡Tq+ rs¡TÃø√>∑\+? ª#·+Á<äT
ìø√ q÷\Tb˛>∑Tμ˝≤ Ç<äT>√ á ∫qï ø±qTø£ d”«ø£]+
#·+&ç? nì ìy˚~düTÔ+{≤s¡T. ø=+&É+‘· <˚e⁄ìøÏ ø=+&É‘·
|üÁ‹ (Ä≈£î) Çe«˝ÒeTT ø£<ë nì ≈£L&Ü n+{≤s¡T.
ø√‹|ü⁄+&ÉT ÁãVü≤àsêø£ådæ
∫qï>± ñqï|ü⁄Œ&˚ C≤Á>∑‘·Ô|ü&ç e⁄+fÒ |ü]dæú‹ Ç+‘·
‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´+ Ä$sꓤe, $ø±kÕ\T
>∑‘· dü+∫ø£ ‘·s¡TyêsTT uÛ≤>∑+
$|ü¢e kÕVæ≤‘·´+: 1965˝À eT<Ûä´‘·s¡>∑‹ Ä‘·àe+#·q, nHêdüø£Ô‘·,
Væ≤+dü, ne÷qMø£s¡D+, ø°åDÏdüTÔqï $\Te\T yÓTT<ä˝…’q yê{Ï MT<ä ‹s¡T>∑Tu≤≥T>±
~>∑+ãs¡ ø£e⁄\T e#êÃs¡T. e´edüúqT e÷s¡Ã{≤ìøÏ kÕj·TT<Ûä b˛sê≥y˚T e÷s¡Z+>±
e÷]ÿ‡düTº`˝…ììdüTº Ä˝À#·Hê $<Ûëq+‘√ $|ü¢e
ø£e⁄\T e#êÃs¡T. nq+‘·s¡ kÕVæ≤‘·´+ô|’q $|ü¢e
kÕVæ≤‘·´ Á|üuÛ≤e+ #ê˝≤ ø£ì|ædüTÔ+~. bÂs¡Vü≤≈£îÿ\T,
e÷qe Vü≤≈£îÿ\T yÓTT<ä˝…’q n+XÊ\T eTT+<äT≈£î
e#êÃsTT. $|ü¢e uÛ≤yê\‘√ dü+ã+<Ûä+ ˝Òì yêfi¯¢ô|’q
$|ü¢ekÕVæ≤‘·´+ qT+∫ #ê˝≤ <Û√s¡DT\ Á|üuÛ≤e+
ø£ì|ædüTÔ+~.
e´edüúô|’ ìdüŒèVü≤‘√ ø=‘·Ô <Û√s¡DT\T: 1975`80
‘·s¡yê‘· <˚X¯sê»ø°j·÷\‘√ bÕ≥T kÕe÷õø£
J$‘·+˝À rÁeyÓTÆq e÷s¡TŒ\T e#êÃsTT. 1975
qT+∫ düTe÷s¡T ¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\T ø=qkÕ–q
n‘·´sTTø£ |ü]dæú‹ (meT¬s®˙‡) düe÷» J$‘êìï #ê˝≤ Á|üuÛ≤$‘·+ #˚dæ+~.
kÕe÷õø£ ñ<ä´e÷\ yÓ’|òü\´+, Ä]úø£ ìs¡T<√´>∑ |ü]dæú‘·T\T $$<Ûä esêZ\ ÄdæÔ‘·«
düeTdü´\qT eTT+<äT≈£î rdüTø=ì e#êÃsTT. Á|ü<Ûëq Ádüe+‹˝À uÛ≤>∑+ nj˚T´
|ü]D≤eTÁø£eT+˝À Ád”Ô\T ‘·eT ÄdæÔ‘ê«ìïøÏ e´øÏÔ‘ê«ìøÏ dü+ã+~Û+∫q düeTdü´\qT
m<äTs√ÿe&É+ yÓTT<ä\T ô|{≤ºs¡T. n_Ûeè~Δ ù|]≥ »s¡T>∑T‘·Tqï ø±s¡´Áø£e÷\˝À ‘·eT
>∑‘· dü+∫ø£ ‘·s¡TyêèsTTuÛ≤>∑+
ôV’≤<äsêu≤<é˝À ñqï kı+‘· Ç+{Ïì n<Ó›øÏ#˚Ãdæ ≈£î≥T+u≤ìøÏ
≈£î≥T+ã+ &Ûç©¢øÏ eTø±+ e÷sêÃs¡T ÄXÊ eTH√CŸ\T.
Vü≤dæÔHê|ü⁄s¡+ ÄXÊπø ø=+‘· q÷‘·q+ ø±˙ ..
Ä ‘·+Á&ç‘·qj·TTsê*øÏ
@e÷Á‘·+ ø=‘·Ô ø±H˚ø±<äT.
m+<äTø£+fÒ...
>∑‘· ø=H˚ïfi¯ófl>± CÀ´‹dæ+>¥πøyÓ÷ $<ë´|üs¡+>±
<˚X¯sê»<Ûëì‘√ dü+ã+<Ûä+ @s¡Œ&ç‘˚, ÄyÓT ‘·+Á&çπøyÓ÷
Hê´j·Tyê<ä eè‹Ô‘√ ã+<Ûä+ @s¡Œ&ç+~ &Ûç©¢q>∑s¡+˝À.
ne÷àHêqï &Ûç©¢øÏ e#êÃs¡qï $wüj·T+ ‘Ó*j·T>±H˚,
>∑÷{Ï˝À ¬sø£ÿ\T ‘=&ç–q |üøÏå˝≤, Vü‰düº˝Ÿ qT+&ç
ªCÀ´‹dæ+>¥μ ]e⁄«q ãj·T\T<˚]
ªneTàμ <ä]øÏ #˚]+~.
ªªVü‰jYT eTMTà yÓ˝Ÿø£yéT≥÷ &Ûç©¢μμ
n+≥÷ ñbıŒ+>∑T‘·Tqï Äq+<ä+‘√ ªneTàμì
>∑{Ϻ>± øö–*+#·T≈£î+~ CÀ´‹ dæ+>¥.
#ê˝≤ s√E\ ‘·s¡Tyê‘· ªneTàμqT #·÷&É≥+‘√
‘·qàj·T‘·«+‘√ neTàˇ&ç˝À ˇ~– b˛sTT+~
ªªnqï≥÷º! eTq uÛ≤>∑´q>∑s¡+
m˝≤ ñ+<äe÷àμμ n&ç–+~ CÀ´‹dæ+>¥!
|ü\T ≈£îX¯\ Á|üXÊï\ q&ÉTeT.
ªª#·÷&ÉT ‘·©¢! e´eVü‰sê\˝À
á ¬s+&ÉT Á|ü<˚XÊ\≈£L ô|<ä› ‘˚&Ü @MT˝Ò<äT.
Vü≤dæÔHê|ü⁄s¡eTT˝À <Ûäsêï\≈£î »+‘·sY eT+‘·sYμ
ñ+fÒ, uÛ≤>∑´q>∑s¡+˝À
Ç+~sêbÕsYÿ HÓ\yÓ’ ñ+~.
eT+>∑fi¯yês¡+ 1 y˚T 2018 3
yê´eVü‰]ø£ ñ<ä´eT+ ∫<ä+ãs¡ s¡Vü≤dü´+ uÛ≤$kÕÔs¡T. ø±ã{Ϻ á ns¡ú+˝À me]ì n$T ‘·+>±
∫<ä+ãs¡+ nH˚~ <äøÏåD uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àì ‘·$Tfi¯ Hê&ÉT˝À >ös¡$+∫Hê ª»q+ ÁãVü≤às¡<∏ä+ |ü{≤ºs¡Tμ n+≥÷
Á|üeTTK |ü⁄D´πøåÁ‘·+. q≥sê»kÕ«$T ø=\TyÓ’q <˚ekÕúq+. Á|üjÓ÷–kÕÔs¡T.
neTàyê] ù|s¡T •e>±$T. ◊<äT ÁbÕø±sê\‘√ m‘Ó’Ôq <äX¯eTÁ>∑Vü≤+
>√|ü⁄sê\‘√ <äøÏåD≤~ •\Œø£fi≤ yÓ’uÛÑyêìøÏ ì<äs¡Ùq+˝≤ n\T¢&çï <äX¯eTÁ>∑Vü≤+ n+{≤s¡T ªC≤e÷‘√
ñ+≥T+~. >∑sꓤ\j·T+ ù|s¡T ∫‘·‡uÛÑ. Bì eT<ä´ ˝À <äX¯eTÁ>∑Vü≤+μ nH˚ düe÷q+‘√ C≤e÷‘· (n\T¢&çï)qT |ü<√
q≥sê»kÕ«$T $Á>∑Vü≤+ ñ+≥T+~. <˚e⁄ì yÓqTø£ uÛ≤>±q Á>∑Vü≤+>± n_Ûe]í+#ês¡T. eTq≈£î qeÁ>∑Vü‰\THêï sTT.
‘Ós¡ø£{Ϻ e⁄+#·T‘ês¡T. ø=ìï |üs¡«~Hê˝À¢ e÷Á‘·y˚T eTTK´+>± sêVüQe⁄, πø‘·Te⁄\T |ü{Ϻ |”&çkÕÔsTT. n\T¢&ÉT
uÛÑ≈£îÔ\ø√dü+ <ëìï ‘=\–kÕÔs¡T. ìC≤ìøÏ ‘Ós¡yÓqTø£ ≈£L&Ü |”&çkÕÔ&ÉT ø±ã{Ϻ <äX¯eTÁ>∑Vü≤+>± #Ó|ü⁄Œ≈£î+{≤s¡T.
X¯Sq´y˚T. ìs¡à\yÓTÆq Äø±X¯+˝≤ e⁄+≥T+~. kÕ<Ûës¡D+ >± X¯+≈£îkÕú|üq
rÁeeTj˚T´~ ø±<äT>∑<ë? nH˚ ns¡ú+ e#˚Ãyê]øÏ ªø√‹ |ü⁄+&ÉT ∫<ä+ãs¡+˝Àì Ä #√≥TqT meØï #·÷&Éìe«s¡T ø±ã{Ϻ @<Ó’Hê ìsêàD+ #˚ùdeTT+<äT uÛÑ÷$T|üP» #˚kÕÔs¡T. Ä
ÁãVü≤àsêø£ådæμ nsTT´+~ nì #ÓbÕÔs¡T. ø√‹|ü⁄+&ÉT <ëìï ª∫<ä+ãs¡ s¡Vü≤dü´+μ n+{≤s¡T. n+‘·≈£î $T+∫ ô|<ä› düeTj·T+˝À yêdüTÔ Á|üø±s¡+ ì|ü⁄DT\T #·÷|æq#√≥ ‘·$«
ÁãVü≤àsêø£ådæ m˝≤ nsTT´<√ ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+. ø√‹øÏ e∫Ãq ÁãVü≤à s¡Vü≤dü´y˚TMT ø±<äT. @MT ˝Òø£b˛sTTHê @<√ ñqï≥T¢ |ü⁄s√Væ≤‘·Tì dü\Vü‰ô|’ |üPC≤Á<äyê´\T uÛÑ÷$T˝À y˚kÕ¢s¡T.
|ü⁄+&ÉTqT <ëìe÷Hêq <ëìï e~˝ÒùdÔH√, #˚‘·HÓ’‘˚ eT+<äT ÁuÛÑeT ø£*Œ+#ês¡T. ø±ã{Ϻ n~ ª∫<ä+ãs¡ s¡Vü≤dü´+μ>± ù|s¡T qe<ÛëHê´\T, qes¡‘êï\T, X¯+≈£îkÕú|üq #˚kÕÔ s¡T. Ä ‘·sê«‘·
sêùdÔH√ ‘·«s¡>± e÷ìb˛‘·T+~. ø√‘·T\T }s¡ ø√e⁄ ø£<ë? bı+~+~. #ê˝≤ $wüj·÷\≈£î ªn+‘ê ∫<ä+ãs¡ s¡Vü≤dü´+μ ìsêàD+ #˚|ü&É‘ês¡T. Ä X¯+≈£îkÕú|üq C≤rj·T+>± e÷]+~.
<ëìï $T–*qeìï ≈£L&Ü eT]+‘· ¬ø\T≈£î ‘êsTT. <ë+‘√ nì yê&É&É+ |ü]bÕf…Æb˛sTT+~. á eT<Ûä´ πø+Á<ä H˚&ÉT uÛÑeq ìsêàD |üqT*ï ÁbÕs¡_Û+∫Hê, s√&ÉT¶ ìsêàD+
Ä |ü⁄+&ÉT ô|<ä›<Ó’ e÷q&É+ nkÕ<Ûä´yÓTÆ ∫e]øÏ ø√‹ #êe⁄≈£î ôVA+eT+Á‹ ∫<ä+ãs¡+ ‘Ó\+>±D $wüj·T+˝À #Ó|æŒq ÁbÕs¡+_Û+∫Hê X¯+≈£îkÕú |üq #˚XÊs¡ì sêdüTÔHêïs¡T.
edüTÔ+~. Ä $<Ûä+>± ø√‹|ü⁄+&ÉT ÁãVü≤àsêø£ådæ>± e÷]‘˚ s¡Vü≤kÕ´ìï ≈£L&Ü ª∫<ä+ãs¡ s¡Vü≤dü´μ eTì ns¡ú $|ü]D≤eT+ ≈£L|üdüú eT+&É÷ø£+
»]π> $|ü‘·TÔqT á C≤rj·T+ ôV≤#·Ã]düTÔ+~. #˚XÊs¡T MT&çj·÷˝À.... u≤$˝À ø£|üŒ nì ns¡ú+. Ä ø£|üŒ≈£î u≤y˚ düs¡«dü«+.
ø£]$T+–q yÓ\>∑|ü+&ÉT ÁãVü≤às¡<∏ä+ ‘·q<Ó’q ˝Àø£+. <ë{Ï ãj·T{ÏøÏ sê<äT ø±ã{Ϻ y˚πs ˝Àø£+
ªø£]$T+–q yÓ\>∑|ü+&ÉTμ #·+<ä+>± ªy˚dæq ‘êfi¯+ düHê´düT\T eT]DÏ+∫q|ü⁄Œ&ÉT yê] uÛÖ‹ø£ø±j·÷ìï ‘Ó*j·T<äT. me¬s’Hê ‘·qqT‘êqT ‘·≈£îÿe #˚düTø√&ÜìøÏ ªH˚qT
y˚dæqfÒ¢ e⁄+~. &ÉãT“, q>∑\T e÷j·TeTj·÷´sTTμ e+{Ï rdüT≈£îyÓfi‚¢+<äT≈£î ˇø£ Á|ü‘˚´ø£ yêVü≤Hêìï ‘·j·÷s¡T#˚ kÕÔs¡T. ≈£L|üdüú eT+&É÷ø±ìïsê! Hêø° $wüj·÷\˙ï m˝≤ ‘Ó\TkÕÔsTT
Á|üe÷D≤˝À¢ m≈£îÿe>± yê&ÉT‘·T+{≤s¡T. yÓ\>∑|ü+&ÉTqT BìøÏ ÁãeTàs¡<∏ä+ nì ù|s¡T. Ä uÛÖ‹ø£ø±j·÷ìï #Ó|ü⁄Œ?μ n+{≤s¡T. y˚s=ø£]ï >∑T]+∫ ‘·≈£îÿe #˚j·T&ÜìøÏ
ñqï~ ñqïfÒ¢ @qT>∑T $T+>∑T‘·T+~. yÓ\>∑|ü+&ÉT ø£&ÉT |ü⁄˝À ÁãVü≤às¡<∏ä+ô|’ ñ+∫ y˚<ä |ü+&ç‘·T\T y˚<ä eT+Á‘ê*ï |ü]ƒdü÷Ô ≈£L&Ü ªyê&=ø£ ≈£L|üdüú eT+<ä÷ø£+μ nì n+{≤s¡T.
n˝≤π> ñ+≥T+~. ø±˙, ˝À|ü* >∑TE®e÷Á‘·+ ñ+&É<äT. ñ+&É>± Áu≤Vü≤àDÁX‚wüߺ\T <ëìì yÓ÷kÕÔs¡T. ô|<ä› }πs–+|ü⁄ ` C….#Óqïj·T´
»s¡T>∑T‘·T+~. ÁãVü≤às¡<∏ä+ nH˚~ >=|üŒ >ös¡e+>± (Ç+ø± ñ+~)
ÁdÔ” #‘’Ó q· ´+: Ád”Ô\T ø=~›XÊ‘·y˚T nsTTHê #·<äTe⁄ø=ì $düÔè‘· (zô|Hé) kÕe÷õø£
J$‘·+˝À Á|üy˚•düTÔqï|ü⁄Œ&ÉT yêfi¯ó¢ ø=‘·Ô nqTuÛÑyê\qT m<äTs√ÿe&É+ yÓTT<ä˝…’+~.
|æ‘·èkÕ«eT´ \ø£åD≤\qT, |ü⁄s¡TcÕ~Ûø£´ dü«uÛ≤yêìï, M{Ïì n_Ûe´ø£Ô+ #˚ùd uÛ≤wüqT
eT]+‘· rÁe+>±, düìïVæ≤‘·+>± m<äTs√ÿe\dæq nedüs¡+ e∫Ã+~. |ü⁄s¡Twüß\‘√
bÕ≥T ‘êeTT |üì#˚düTÔHêï ≈£î≥T+ã J$‘·+˝À e÷s¡TŒ\T @MT˝Òe⁄. M{Ï |ü]D≤eT
s¡÷|ü+˝ÀH˚ nqTuÛÑyê\qT, uÛÖ‹ø£, e÷qdæø£ dæú‘·T\qT n_Ûe´ø£Ô+ #˚dü÷Ô, Ád”Ô #Ó’‘·q´
8 kÕúq+ mø£ÿ&É nqï Á|üX¯ï<ä[‘·T\≈£î ñ<äsTT+∫+~. n_Ûeè~Δ Áø£eT+ ÁbÕ+rj·T ø£$‘·«+ e∫Ã+~. Áø£eT+>± ø£<∏ä\÷, qe\\÷ e#êÃsTT. ‘·q nqTuÛÑyê\qT
ndüe÷q‘·\qT eT]+‘· ô|+#êsTT nqï dü+>∑‹ì >∑T]Ô+#·&É+ yÓTT<ä˝…’+~. e´ø£Ô+ #˚ùd ùd«#·Ã¤ Ád”ÔøÏ ñ+~ nH˚ uÛ≤yêìï Ád”Ô #Ó’‘·q´+ eTT+<äT≈£î rdüTø=ì
<˚X¯$uÛÑ»q ‘·s¡yê‘·|ü⁄{Ϻq eTTdæ¢+ eT‘êìøÏ dü+ã+~+∫q ‘·s¡+ á HÓ\˝À |ü⁄{Ϻ e∫Ã+~. BìøÏ dü+ã+~Û+∫ düe÷»+˝À ñqï nD∫y˚‘· dü«uÛ≤yêìï Á|ü•ï+∫+~.
≈£L&Ü nqTe÷Hê\≈£î, nee÷Hê\≈£î >∑T]ne⁄‘·THêïeTqï düŒèVü≤ ô|]–+~. ø=+&˚|üP&ç ìs¡à\ ª˝ÒãsY s¡÷yéTμ, Vü≤è<äj·÷ìøÏ ãVüQe#·q, »j·TÁ|üuÛÑ ªô|’≥qT
u≤Á; eTd”<äT ≈£L*Ãy˚‘· yê]˝À eT]+‘· ‘·>∑˝…j·÷´*. yÓTT<ä˝…’q ø£$‘·\T á ø√e˝ÀøÏ ekÕÔsTT. s¡T‘·TeT‹ ø±e&É+
nuÛÑÁ<ä‘êuÛ≤yêìï ô|+∫+~. bÕ]ÁXÊ$Tø°ø£s¡D, >∑T]+∫, <ëìøÏ dü+ã+~Û+∫q nqTuÛÑyê\qT >∑T]+∫ #ê˝≤ eT+~ ø£$‘·\T
‘·~‘·s¡ n_Ûeè~Δ ø±s¡´Áø£e÷\T yê‘êes¡D sêXÊs¡T. Ád”Ô yê<äT\T ˝ÒeHÓ‹Ôq eTs√ Á|üX¯ï uÛ≤wü. düe÷»+˝À uÛ≤wü |æ‘·èkÕ«eT´
düeTdü´\qT »{Ï\+ #˚XÊsTT. Á|ü|ü+Nø£s¡D uÛ≤eC≤˝≤ìï Á|ü‹|òü*düTÔ+~. n_Ûe´≈£îÔ\T. yÓTT<ä˝…’qe˙ï Ád”Ôì øÏ+#·|ü]#˚$>±H˚
kÕúìø£ #Ó’‘·Hê´ìøÏ ø±s¡D+ nsTT´+~. á ñ+{≤sTT. >±E\T ‘=&ÉTø√ÿe&É+, eT>∑yê&ÉT ‹s¡ø£ÿ #Ó&ܶ&ÉT Ä&É~ ‹]– #Ó&ç+~
|ü]D≤e÷\ e\¢ @s¡Œ&ɶ nqTuÛÑyê\T, J$‘·+ ˝≤+{Ï$ Ç˝≤+{Ïy˚. kÕ$Á‹ ã+~b˛≥T¢, |æ‘·èkÕ«eT´ uÛ≤wüô|’q ã\yÓTÆq $eTs¡Ù.
kÕVæ≤‘·´+˝À Á|ü‹|òü*+∫+~. n_Ûeè~Δ ô|[flì •ø£å≈£î |üsê´j·T+>± yê&É&É+, eT>∑&ÉT nH˚ e÷≥qT nD∫y˚‘·≈£î yê&Éø£+,
yÓ\T>∑T‘√bÕ≥T ô|s¡T>∑T‘·Tqï ˙&É\T ‘Ó\T>∑T eT>∑eTVü‰sêE nH˚ e÷≥ |ü⁄s¡TcÕ~Ûø£´‘·qT m˝≤ #·÷|ædüTÔ+<√ #Ó|üŒ&É+ á
kÕVæ≤‘·´+˝À edüTÔe⁄\j·÷´sTT. Ád”Ô #Ó’‘·q´+, ø£$‘·˝À edüTÔe⁄. n˝≤π> Ád”Ô\≈£î dü+ã+~Û+∫q Á|ü‘˚´ø£ nqTuÛÑyê\qT >∑T]+∫ Ád”Ô
<ä[‘· #Ó’‘·q´+, ÁbÕ+rj·T #Ó’‘·q´+, #Ó’‘·q´+ Á|ü•ïdüTÔ+~. s¡#·Hê Á|ü|ü+#·+˝À e÷qe düe÷C≤ìøÏ n+‘ê |ü⁄s¡Twüß&˚
eTTdæ¢+#Ó’‘·q´+, |üsê´es¡D #Ó’‘·q´+ ô|’q, eT‘· ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤+∫q≥T¢ #·÷ù| |ü<äΔ‘·T\qT e´‹πsøÏdüTÔ+~. Bìe\¢ Ád”ÔøÏ @s¡Œ&çq
#Ûê+<ädüyê<ä+ô|’q, kÕVæ≤‘·´+˝À yÓ’$<Ûë´ìï $düÿè‹ì ô|+#êsTT. n_Ûeè~Δ, C≤‹, |ü]$T‘·T*ï n~Û>∑$T+#·&É+ Ád”Ô #Ó’‘·q´ kÕVæ≤‘·´+˝Àì Á|ü<ÛëHê+X¯+. ‘Ó\T>∑T˝À Ád”Ô
ùV≤‘·Tyê<ä+ uÛ≤eq\ô|’q ø=‘·Ô Á|üX¯ï\T ñ<äsTT+#êsTT. n_Ûe´ø°Ôø£s¡D˝À, #Ó’‘·q´ kÕVæ≤‘·´+ ˝ÒeHÓ‹Ôq Á|üX¯ï\˝À uÛ≤wü≈£î dü+ã+~Û+∫q düeTdü´\T #ê˝≤
•\Œ+˝À, n\+ø±s¡+˝À, ø£<∏äq+˝À, kÕVæ≤‘·´+˝À ø=‘·Ô e÷s¡TŒ\T e#êÃsTT. eTTK´yÓTÆq$. yÓTT‘·Ô+ kÕVæ≤‘·´+˝ÀH˚ uÛ≤wüqT yê&É&ÜìøÏ dü+ã+~Û+∫q
kÕVæ≤‘·´+˝À á dæú‹ì n‘ê´<ÛäTìø£‘· nì ø=+<äs¡T, ñ‘·Ôsê<ÛäTìø£‘· nì ø=+<äs¡T C≤Á>∑‘·Ô\qT rdüT≈£îH˚$<Ûä+>± #˚dæ+~.
ù|s=ÿHêïs¡T. (Ç+ø± ñ+~)
nXÀ≈£î&ÉT, eTVü‰‘·Tà&ÉT, ˝≤+{Ï &Ûç©¢ b˛©düT\T ÄX¯ Ç+{ÏøÏ e∫Ã.
eTVü‰qT uÛ≤e⁄\T q&çj·÷&çq |ü⁄D´uÛÑ÷$T Ç~. »]–q dü+|òüT≥qô|’ eT]ìï
n≥Te+{Ï |ü⁄˙‘·yÓTÆq H˚\qT Ç|ü⁄Œ&ÉT eTq+ ªs¡ø£Ô+μ‘√ $esê\T Äsêrj·T>±...
‘·s¡ŒD+ #˚düTÔHêïeTT. Ä+Á<Ûäsêh+˝Àìμ sêCÒX¯«]μ sêy˚TX¯«sY\ @¬ø’ø£ ≈£L‘·s¡sTTq
ªÇø£ MT<ä≥ ªVæ≤+kÕμ $<Ûëq+ s¡÷|ü⁄ e÷ù|+<äT≈£î ªeTÚìø£μ sê»eT+Á&û yêdüÔe⁄´sê\ì, ñqï‘· #·<äTe⁄\ ø√dü+
12e u≤Û >+∑ ø£èwæ #˚kÕÔqT ‘·bÕŒ, n~ ô|+#˚+<äT≈£î @e÷Á‘·+ ª &Ûç©¢μøÏ ãj·T\T<˚] edüTÔ+&É>±
<√Vü≤<ä|ü&ÉqTμμ #Ó|æŒ+~ ÄXÊ qs¡à>∑s¡“¤+>±, ns¡úsêÁ‹ düeTj·T+˝À
n˝≤π> Çø£ÿ&É mÁs¡ø√≥ ñ+fÒ, Ä~˝ÀH˚ yÓTT>∑ZqT ‘·T+#˚dæq≥T¢>±. ùdºwüH√¢ ~–q eTÚìø£qT z j·TTe≈£î&ÉT
nø£ÿ&˚yÓ÷ >√˝§ÿ+&É ø√≥ ñ+~. Ä ø±ùd|ü{Ïπø u…’≈£î˝À ~+#·T‘êq+fÒ, $X¯«dæ+∫
ªÇø£ÿ&É sêh|ü‹ uÛÑeHéμ ñ+fÒ eT] ø=+<äs¡T $<ë´s¡Tú\ ãè+<ä+ e∫à u…’≈£î møÏÿ≈£Ls¡TÃqï
nø£ÿ&˚yÓ÷ ª$&É~μ ªªy˚T&ÉyéT |”¢CŸ... dü]jÓÆTq eTÚìø£qT Äj·TTe≈£î&ÉT yÓ+≥H˚
πø+Á<ë\T ñHêïsTT. $≥$TqT¢ ˝Òø£ m˝≤ dü‘·eT‘·eTe⁄‘·THêïs√ ‘Ó*ù|+<äTπø ìsêàqTwü´
Çø£ÿ&˚yÓ÷ sê»ø°j·T<ë&ÉT\sTT‘˚ ªª j·T÷ìe]‡{°˝À ;|òt ô|òdæºe˝Ÿ Á|ü<˚XÊìøÏ rdæ¬ø[fl
ôV’≤<äsêu≤<é˝ÀHÓ’‘˚ uÛÖ‹ø£<ë&ÉT\T ìs¡«Væ≤+#ê\qT≈£î+≥THêïeTT yÓTT<ä≥ n‘ê´#ês¡+ »]|æ
»s¡T>∑T‘·THêïsTT. <ëìø° MT nqTeT‹ ø±yê* y˚T&ÉyéTμμ Ä‘·<äT|ü]
ª&Ûç©¢`ôV’≤<äsêu≤<éμ\ >∑T]+∫ n+≥÷ n&ç>±s¡T ø=+<äs¡T $<ë´s¡Tú\T $qÁeT+>± ã+>±s¡T q>∑\qT, |üs¡T‡qT, #·s¡yêDÏì
‘·q ‘·*¢ $&ÉeT]à $X‚¢wædüTÔ+fÒ, ªª #·÷&É+&ç u≤ã÷ mes=∫à n&ç–Hê düe÷<Ûëq+ ˝≤ø=ÿì ∫e]øÏ ÄyÓTqT #·+ù|XÊ&Éì $esê\T ‘Ó*dæ+~
H√¬sfi¯¢u…≥º&Éy˚T ‘·q|üqsTT+~. ˇø£ÿfÒ ÄXÊ≈£î
ªª ø±ã{Ϻ! m˝≤+{Ï n+X¯eTsTTHê ‘·q‘·*¢<ë«sê <äj·T#˚dæ |ü$Á‘·yÓTÆq ª‘·T\d”μ MT&çj·÷ $TÁ‘·T\T <ë«sê.
$Hê*‡+<˚qì nqT≈£î+~ CÀ´‹dæ+>¥! eq+˝À >∑+C≤sTT yÓTTø£ÿ*ï HêfÒ <˚X¯ s¡ø£åDÒ e÷Á|ü<∏äeT
n+<äTπø Hê&ÉT`H˚&ÉT ÄyÓT ‘·*¢ e÷≥H˚ nqTdü]düTÔ+~. Á|üj·T‘·ï+ #˚j·Tø£+&ç! ø£s¡Ôe´eTì sêC≤´+>∑+ô|’ Á|üe÷D+ #˚dæq z»yêqT,
Ä $<Ûä+>± ‘·©Ô≈£L‘·Tfi¯ó¢ uÛ≤s¡rj·T $<ë´\j·÷˝À¢øÏ $T‹MT]q n‘ê´#êsê\≈£î, ˇ&ç>∑≥º&É+ dæ>∑TZ #˚≥T
|ü\T n+XÊ\ô|’ HÓeTà~>± e÷{≤¢&ÉT≈£î+≥T+&É>± sê»ø°j·T CÀø£´+ ô|s¡>∑≥+ e\¢ n˝≤π> Á|üC≤s¡ø£åDÒ
ø=+‘·eT+~ $<ë´]ú dü+|òüT+ Hêj·T≈£î\T Á|ü|ü+#·y˚T<Û√ j·TTe‘· eTT+<äT ∫qïuÀj˚T≥≥T¢ #˚j·Tø£+&çμμ e÷<Û˚´j·TeT+≥÷, n+&É>±
ø±cÕj·T|ü⁄ C…+&Ü\T <Ûä]+∫ Væ≤‘·e⁄ |ü*øÏ+~ ÄXÊ y˚TeTTHêïeT+≥÷
j·T÷ìe]‡{°˝À ª>±&˚‡μ u§eTàqT ªªsêeTsêqT Á|üuÛÑT‘·« ñ<√´>±\T >=|üŒ\Tb˛j˚T ø=+<äs¡T b˛©düT˝Ò dü«j·T+>± #ê˝#√≥¢
|òüTq+>± Á|ü‹wæº+#ê\ì q˝Ò¢s¡TMT<ä q&Éø£˝≤ e÷s¡‘êj˚TyÓ÷μμ n‘ê´#êsê\øÏ bÕ\Œ&ÉT‘·T+&É≥+ nee÷qø£s¡+.
n+<äT≈£î nqTeT‹ ø±yê\+≥÷ eTqdüT˝À ~>∑T\T |ü&ç+~ ÄXÊ. Ç˝≤+{Ï |òüT≥q\T |ü⁄qsêeè‘·+
ø£*XÊs¡T $.dæ ÄXÊqT ñ<äj·T+|üP≥. j·T÷ìe]‡{°øÏ #Ó+~q ˇø£ ø±≈£î+&Ü ø£]ƒqyÓTÆq #·s¡´\T rdüTø√yê\ì
ªª #·÷&É+&ç u≤ã÷! Á|ü|ü+#·˝ÀH˚ eTq ne÷àsTTô|’ z ªÄØàμ »yêqT Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ ˝ÒK ≈£L&Ü Áyêdæ+~ ÄXÊ $<ë´s¡Tú\ ø√]ø£
<˚X¯+ XÊ+‹ nVæ≤+dü\≈£î Á|ü‹s¡÷|ü+! n‘ê´#ês¡+ #˚dæ >=+‘·TqT*$T y˚Ts¡≈£î. (Ç+ø± ñ+~)
n˝≤+{Ï XÊ+‹ nVæ≤+dü\T |ü]<Ûä $˝Ò¢˝≤ #·+bÕ&Éì ÁbÕ<∏ä$Tø£+ düe÷#ês¡+ n+~+#ês¡T.
ø£èwæ #˚dæq >ö‘·eTT&ÉT,
 4 eT+>∑fi¯yês¡+ 1 y˚T 2018 &˚u…’&˚ q÷´dtyêwt

<˚XÊìï yÓ+{≤&ÉT‘·Tqï ìs¡T<√´>∑ düeTdü´

2005`12 eT<Ûä´ ø±\+˝À <˚X¯ ñbÕ~Û˝À 70XÊ‘êìøÏ
m+mdtm+á˝Ò ø±s¡D+. n+<äTπø 2017`18 ã&Ó®{À¢ M{ÏøÏ
|üqTï ‘·–Z+#ês¡T. Ç~ ÄVü‰«ì+#·<ä–q |ü]D≤eT+.
uÛ≤s¡rj·T |ü]ÁX¯eT\T n+‘·sê®rj·T $|üDÏ˝À b˛{°|ü&˚+
<äT≈£î á ìs¡íj·T+ <√Vü≤<ä |ü&ÉT‘·T+~. eTs√e+ø£ Á|üuÛÑT‘·«
Áô|’y˚≥T s¡+>±˝À¢ Ä•+∫q kÕúsTT˝À ñ<√´>±eø±XÊ\T
$ø£dæ+#·&É+˝Ò<äT. |òü*‘·+>± <˚X¯+˝À j·TTe‘· #ê˝≤es¡≈£î
Ç|ü⁄Œ&ÉT dü«j·T+ ñbÕ~Ûô|’ <äèwæºô|&ÉT‘√+~. Ç˝≤+{Ï yê]
dü+K´ Áø£eT+>± ô|s¡T>∑T‘√+~. <˚X¯yê´|üÔ+>± dü«j·T+
ñbÕ~Ûô|’ Ä<Ûës¡|ü&çq yês¡T 46.6XÊ‘·+ ñqï≥T¢ πø+Á<ä
ø±]àø£ XÊK ‘êC≤ìsê›s¡D, <˚X¯+˝À Ä]úø£, kÕe÷õø£
s¡+>±\qT n_Ûeè~Δ |ü]ùdÔ dü«j·T+ ñbÕ~Û neø±XÊ\T
ÇqTeT&çkÕÔj·Tq&É+˝À eTs√ e÷≥˝Ò<äT. πø+Á<ä düsêÿs¡T
düVü‰ ñuÛÑj·T ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº\÷ Ä~X¯>± #·Ts¡T>±Z
ø£<äT\T‘·T+&É≥+ ø=‘·Ô ÄX¯\T πs¬ø‹Ôk˛Ô+~. <˚X¯+˝À nXÊ+‹
Á|üã\≈£L&É<ä+fÒ j·TTe‘·≈£î ñ<√´>±\T ø£*Œ+#·&Éy˚T y˚T˝…’q
e÷s¡ZeTì sêh|ü‹ Á|üDuŸ eTTKØ® ∫+<éyêsê˝Àì uÛ≤s¡‘·
|ü]ÁX¯eT\ düe÷K´ HÓ’|ü⁄D´ •ø£åD πø+Á<ä+ yê]¸ø√‘·‡e+˝À
yê´U≤´ì+#ês¡T. uÛ≤s¡‘Y˝À ‘·j·÷Ø, HÓ’|ü⁄D´uÛ≤s¡‘Y, n+≈£îs¡
|ü]ÁX¯eT\T, &çõ≥˝Ÿ uÛ≤s¡‘Y, eTTÁ<ëjÓ÷»q e+{Ï $q÷‘·ï
|ü<∏äø±\‘√ yÓ÷B Á|üuÛÑT‘·«+ ìs¡T<√´>∑ düeTdü´qT
bÕs¡<√˝Ò+<äT≈£î $X‚wüø£èwæ #˚k˛Ô+~. eTTÁ<ëjÓ÷»q‘√
<˚X¯+˝À dü«j·T+ ñbÕ~Û neø±XÊ\T ÇqTeT&ç+#êsTT.
J&û|” eè~›ì ñbÕ~Û ø£\Œq‘√ eTT&çô|≥º&É+ Ç|ü⁄Œ&ÉT
ø°\ø±edüs¡+, eTØ eTTK´+>± bÕ]ÁXÊ$Tø£ s¡+>±ìï |ü{Ïwü˜+
>± r]à ~<ë›*‡ ñ+~. n+<äTø√dü+ m+.mdt.m+.á\≈£î
#·ø£ÿ{Ï Áb˛‘ê‡Vü≤+ n+~+#ê*. ¬s+&˚fi¯¢ ÁøÏ‘·+ n|üŒ{Ï
n~Ûø±]ø£ ˝…ø£ÿ\ Á|üø±s¡+ <˚X¯yê´|üÔ+>± &çÁ^ |ü{≤º\T ñ+&ç
ìs¡T<√´>∑T\T>± ñqï yê] dü+K´ 28 XÊ‘·+! kÕ+πø‹ø£ &çbı¢
e÷\T ñqï|üŒ{Ïø° ìs¡T<√´>∑T\T>± ã‘·T≈£î ©&ÉTdüTÔqïyês¡T
22XÊ‘·+! nq~Ûø±]ø£ n<Ûä´j·THê\ Á|üø±s¡+ ìs¡T<√´>∑T\
dü+K´ n+‘·≈£î ¬s+&ç‘·\≈£î $T+∫ ñ+&Ée#·Ãì n+#·Hê.
n~Ûø±]ø£ >∑D≤+ø±\≈£î, nq~Ûø±]ø£ n<Ûä´j·THê\≈£î eT<Ûä´
ákÕúsTT˝À ‘˚&Ü ø£ì|æ+#·&ÜìøÏ ø±s¡D+, ìs¡T<√´>∑T\
dü+K´qT ‘Ó\TdüT≈£îH˚+<äT≈£î ñbÕ~Û ø£\Œq ø±sê´\j·÷˝À¢,
Ç‘·s¡ Á|üuÛÑT‘·« dü+düú˝À¢ ù|s¡T qyÓ÷<äT #˚düT≈£îqïyê]H˚ ˝…ø£ÿ
˝ÀøÏ rdüTø√e&É+! $<ë´ dü+düú\T eT+ps¡T #˚ùd |ü{≤º\‘√,
Ä @&Ü~ n+<äTu≤≥T˝ÀøÏ e∫Ãq ñ<√´>∑, ñbÕ~Û neø±
XÊ\T b˛*ùdÔ yêdüÔe ìs¡T<√´–‘· ãj·T≥|ü&ÉT‘·T+~. ø±˙,
Á|üuÛÑT‘ê«\T á |ü<䛋ì nqTdü]+#·&É+ ˝Ò<äT. ‘êC≤>±
2015`16≈£î dü+ã+~Û+∫ $&ÉT<ä\ #˚dæq ìy˚~ø£˝À
58.3XÊ‘·+ Á>±&ÉT´j˚T≥T¢, 62.4 XÊ‘·+ b˛düTº Á>±&ÉT´j˚T≥T¢
ìs¡T<√´>∑T\T>± ñqï≥T¢ düŒwüºyÓTÆ+~. <˚XÊìï yÓ+{≤&ÉT‘·Tqï
rÁeyÓTÆq düeTdü´ ìs¡T<√´>∑+. »HêuÛ≤˝À dü>±ìøÏô|’>±
35@fi¯¢˝À|ü⁄ yês¡Tqï <˚X¯+ eTq~. #·<äTe⁄≈£î ‘·>∑Z ñ<√´>∑+
dü+>∑‹ n˝≤ ñ+∫‘˚, @<√ ˇø£ ñbÕ~Û <=]øÏ‘˚ #ê\ì
ø±fi¯fl]π>˝≤ ‹s¡T>∑T‘·Tqï j·TTe≈£î\T <˚X¯+˝À ø√≥¢ dü+K´˝À
ñHêïs¡T. <˚X¯+˝À m>∑TeT‘·T\T ô|]–‘˚ $<˚X¯ e÷s¡ø£ ì\«
\‘√ bÕ≥T ñbÕ~Û ≈£L&Ü $düÔ]düTÔ+~. s¡÷bÕsTT $\Te
ô|]– Á|üdüTÔ‘· U≤‘ê˝À≥T ‘·>∑TZ‘·T+~. Ç+<äTø√dü+ m>∑TeT
‘·T\‘√ eTT&ç|ü&çq s¡+>±\ô|’ Á|ü‘˚´ø£ ÁX¯<ä› ô|{≤º*. #Ó’Hê,
»bÕHé, <äøÏåD ø=]j·÷\T nqTdü]düTÔqï $<Ûëq$T<˚. uÛ≤s¡‘·
m>∑TeT‘·T˝À¢ n‘·´~Ûø£+>± 16 XÊ‘·+ nyÓT]ø±≈£î yÓfi¯ó
‘·THêïsTT. Ä<˚X¯ n<Ûä´≈£åî&ÉT &√Hê˝Ÿ¶Á≥+|t Á|üe∫düTÔqï
d”«j·Ts¡ø£åD $<ÛëHê\T |ü{≤º\¬øøÏÿ‘˚ Ä<˚XÊìøÏ eTq
m>∑TeT‘·T\T uÛ≤Ø>± <Óã“‹+{≤sTT. |òü*‘·+>± <˚X¯+˝Àì
|ü]ÁX¯eT\qT+∫ ø±]à≈£î\qT ô|<ä› jÓT‘·TÔq ‘=\–+#ê*‡
ñ+≥T+~. Ç|üŒ{Ïπø uÛ≤s¡‘· ◊{° s¡+>∑+˝À Á|üø£+|üq\T
ÁbÕs¡+uÛÑeTj·÷´sTT. uÛ≤s¡‘· ◊{Ï m>∑TeT‘·T˝À¢ nyÓT]ø±
yê{≤ 62 XÊ‘·+ Á≥+|t $<ÛëHê\ ø±s¡D+>± y˚\dü+K´˝À
◊{° ñ<√´>∑T\qT ‘=\–+#·ø£‘·|üŒì |ü]dæú‹ HÓ\ø=+~.
eTs√e+ø£ uÛ≤s¡‘Y≈£î #Ó+~q yÓTÁ{À*j·T+, ñ‘·Œ‘·TÔ\T, Ç+»
˙]+>¥, CÖ[, s¡‘êï\T, ÄuÛÑs¡D≤\T, eÁkÕÔ\T e+{Ïyê{ÏøÏ
$<˚XÊ˝À¢ n$T‘·–sêø° ñ+~. á s¡+>±˝À¢
uÛ≤s¡‘· m>∑TeT‘·T\ $\Te ìs¡T&ÉT y˚T Hê{ÏøÏ
8.32XÊ‘·+, eè~›‘√ 2400 ø√≥¢ &Ü\s¡¢≈£î
#˚]+~. ñ‘·Œ‘·TÔ\ HêD´‘·≈£î yÓTs¡T>∑T\T
~<ä›&É+‘√ bÕ≥T, ñ‘êŒ <äø£ Ks¡TÃ\qT
eT]+‘· ‘·–Z+#·>∑*–‘˚ m>∑T eT‘·T\T ô|]–
ñbÕ~Û $düÔ]düTÔ+~. ø±ã{Ϻ Á|üuÛÑT‘·«+ Äj·÷
|ü]ÁX¯eT\≈£î Áb˛‘ê‡Vü≤ø±\T Á|üø£{Ï+#·&É+
m+‘√ nedüs¡+. eTVæ≤fi¯˝À¢ ìs¡T<√´–‘·
2013`14 XÊ‘·+ø±>±, n~ 2015`16
Hê{ÏøÏ 8.7 XÊ‘êìøÏ m>∑u≤øÏ q≥T¢ nsTT<√
yê]¸ø£ ñ<√´>∑ düπs« düŒwüº+ #˚dæ+~. n{≤¢π>
Á>±MTD ÁbÕ+‘ê˝À¢ 4.7 XÊ‘·+>± ñqï
ìs¡T<√´–‘· πs≥T, 2015`16 Hê{ÏøÏ 5.1 XÊ‘êìøÏ
ô|]–+~. n<˚ ø±\+˝À |ü≥ºD ÁbÕ+‘ê˝À¢ ìs¡T<√´–‘· 5.5
XÊ‘·+ qT+∫ 4.5 XÊ‘êìøÏ ‘·>∑Z&É+ >∑eTHês¡Ω+. Á|ü|ü+#·
u≤´+≈£î ‘êC≤ ìy˚~ø£ y˚Ts¡≈£î uÛ≤s¡‘· ÁXÊ$Tø£ X¯øÏÔ˝À
eTVæ≤fi¯\ yê{≤ πøe\+ 27 XÊ‘·+ ø±>±, Ç~ $j·T‘êï+˝À
73XÊ‘·+, uÛÑ÷{≤Hé˝À 67XÊ‘·+, <∏ëjYT˝≤+&é, #Ó’Hê˝À
64XÊ‘·+ Áu…õ˝Ÿ˝À 59XÊ‘·+, ∫es¡≈£î yÓqø£ã&ɶ eTTdæ¢+
<˚X¯yÓTÆq ã+>±¢<˚XŸ˝Àq÷ 58 XÊ‘·+>± ñ+~. eTVæ≤fi≤
ìs¡T<√´–‘· $wüj·T+˝À 131 <˚XÊ˝ C≤_‘ê˝À uÛ≤s¡‘Y~
120e kÕúq+. eTVæ≤fi¯˝À¢ á kÕúsTT˝À ìs¡T>√´–‘·
ô|#·Ã]\¢&É+ <˚X¯Bs¡Èø±\ uÛÑ$wü´‘·TÔ≈£î @e÷Á‘·+ eT+∫~
ø±<äT. |üP]Ô>± Ä]úø£ n+XÊ\ô|’H˚ <äèwæº ô|≥º≈£î+&Ü |ü⁄Hê~
kÕúsTT˝À kÕe÷õø£, sê»ø°j·T, dü+düÿs¡D\ô|’ ÁX¯<ä› #·÷|
æ‘˚‘·|üŒ á ndüe÷q‘·\≈£î ‘Ós¡|ü&É<äqï $wüj·÷ìï Á|üuÛÑT
‘ê«\T >∑T]Ô+#ê*. uÛ≤s¡‘· dü÷ú\ <˚ojÓ÷‘·Œ‹Ô˝À ùdyês¡+
>∑y˚T dæ+Vü≤uÛ≤>∑+ ÄÁø£$Tk˛Ô+~. Á|üdüTÔ‘·+ j·÷+Árø£s¡D
(Ä{Ày˚TwüHé) $|üØ‘· y˚>∑+‘√ $düÔ]düTÔ+&É≥+‘√ ùdyês¡+
>∑+˝À ñbÕ~Û ø£\Œq ôd’‘·+ Á|üXÊïs¡úø£+>± e÷s¡T‘√+~.
<˚X¯+˝À ñbÕ~ s¡Væ≤‘·eè~Δ $düÔ]+#·&ÜìøÏ ÇB zø±s¡D+.
<˚X¯ Ä]úø£ X¯øÏÔ˝À 40XÊ‘êìøÏ ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤düTÔqï dü÷ø£åà
∫qï eT<Ûä´ ‘·s¡Vü‰ |ü]ÁX¯eT (m+mdtm+á)\T eTÚ*ø£
edü‘·T\ ø=s¡‘·‘√ ‘·\¢&ç\T¢‘·THêïsTT. ì|ü⁄DT\˝Ò$T Ä
s¡+>±ìï |ü{Ϻ|”&çk˛Ô+~. u≤´+≈£î s¡TD≤\T n+<äø£b˛e&É+
Äs¡+>±ìï Çã“+~ ô|&ÉT‘·Tqï eTs√ ô|<ä› düeTdü´. |òü*‘·+>±
n‘·´~Ûø£ ñbÕ~ÛøÏ ø±s¡DeTj˚T´ á s¡+>∑+ Áø£eT+>±
≈£î<˚\e⁄‘√+~. <˚X¯+˝À edüTÔ ùde\≈£î ‘·–q+‘· –sêø°
˝Òì|üø£å+˝À ˇø£ÿkÕ]>± Äj·÷ |ü]ÁX¯eT\T ñ‘·Œ‹Ôì
‘Ó>√ZdüTÔHêïsTT. <ë+‘√ ñbÕ~Û ôd’‘·+ Äy˚Ts¡≈£î
ø√düT≈£îb˛‘√+~. eTs√e+ø£ <˚X¯+˝À esê¸<Ûës¡+>±
kÕ>∑T‘·Tqï e´ekÕj·T+˝À ≈£î<äT|ü⁄\T @s¡Œ&çq|ü⁄Œ&É÷ ñbÕ~Û
uÛ≤Ø>± düqï–\T¢‘√+~. ø±˙, ñbÕ~Û $wüj·T+˝À e÷Á‘·+
|ü]dæú‹ ‘ês¡Te÷s¡T>± ñ+~. ø=ìï n<Ûä´j·THê\ Á|üø±s¡+
2005`10 eT<Ûä´ ø±\+˝À |ü]ÁX¯eT\T ùdyês¡+>±\T
düèwæº+∫q ñ<√´>±\T @{≤ dü>∑≥Tq 55\ø£å˝Ò. Á>±MTD
ñbÕ~Û Vü‰MT, Ç‘·s¡ dü+πøåeT |ü<∏äø±\T Ä\+ãq>± ñbÕ~Û
bı+~q yês¡÷ Ç+<äT˝À ñHêïs¡T. á ñ<√´>±\˙ï ø=‘·Ô>±
|ü{≤º\T |ü⁄#·TÃ≈£îì ãj·T≥≈£î e∫Ãq nuÛÑ´s¡Tú\≈£î
\_Û+#êj·TqT≈£î+fÒ bıs¡bÕfÒ. Ç|üŒ{Ïes¡≈£î dü«j·T+ ñbÕ~Û
e´edüú˝À |üì#˚dæq e´ekÕj·T ø±]à≈£î\T, $$<Ûä ≈£î\eè‘·TÔ\
yês¡÷ ø=‘·Ô>± ñ<√´>±\T bı+~q C≤_‘ê˝À ñHêïs¡T.
M]˝Àq÷ n~Ûø£uÛ≤>∑+ uÛÑqe, Ç‘·s¡ ìsêàD |üqT˝À¢
Á|üy˚•+#ês¡T á nsTT<˚fi¯¢ ø±\+˝À 2.75 ø√≥¢ ø=‘·Ô ñbÕ~Û
neø±XÊ\T @s¡Œ&ܶsTT. nsTT‘˚ n+<äT˝À ô|’ ø√e≈£î #Ó+~q
yêπs düTe÷s¡T 2.55 ø√≥T¢. n+fÒ ìø£s¡+>± Ä$wüÿè‘·yÓTÆq
ñbÕ~Û neø±XÊ\T πøe\+ 20 \ø£å˝Ò nqïe÷≥, $$<Ûä
|ü]ÁX¯eT\T, ùdyês¡+>±\‘√ eTT&ç|ü&çq
ndü+|òüT{Ï‘·s¡+>∑+˝À ø±]à≈£î\ yê{≤ nq÷Vü≤´+>±
ô|s¡T>∑T‘√+~. n+<äTπø <˚X¯+˝Àì 45 ø√≥¢ ø±]àø£ X¯øÏÔ˝À
dü+|òüT{Ï‘·s¡+>∑+˝À @&ÉTXÊ‘·+, ndü+|òüT{Ï‘· s¡+>∑+˝À
85XÊ‘·+ ñHêïs¡T. <˚X¯ ìsêàDs¡+>∑+˝À 2000`12
ø±\+˝À ñbÕ~Û eè~› >∑D˙j·T+>± ñ+~. ø±˙ 2012
qT+N á s¡+>∑+˝À ñbÕ~Û eè~› eT+<ä–+∫+~. nsTT‘˚
2015 qT+N eTÚ*ø£s¡+>∑+˝À ô|≥Tºã&ÉT\ Á|üyêVü≤+
ô|s¡>∑&É+‘√ ñbÕ~Û ‹]– }|ü+<äT≈£î+~. nsTT‘˚
ø£s¡e⁄ø±s¡D+>± Á>±e÷˝À¢ e´ekÕj·T+ |ü&Éπøj·T&É+‘√
ñbÕ~Û düeTdü´ eTTeTà]k˛Ô+~. |ü˝…¢˝À¢ j·TTe‘· ñbÕ~Û
nH˚«wüD˝À |ü≥ºD≤\≈£î u≤s¡Tø£&ÉT‘·THêïs¡T. ø±˙ nø£ÿ&É
|ü]dæú‹ _Ûqï+>± ˝Òø£b˛e&É+‘√ yês¡T ~≈£îÿ‘√#·ì dæú‹˝À
|ü&çb˛‘·THêïs¡T. n˝≤+{Ï yê]˝À ø=+<äs¡T #Ó&ÉT e÷sêZ\q÷
ÄÁX¯sTTdüTÔHêïs¡T. ñbÕ~Û ø£\Œq˝À e´ø£ÔeTe⁄‘·Tqï rÁe
ndüe÷q‘·\≈£î _Ûqïs¡+>±\ eT<Ûä´ düeT‘·T\´‘· ˝Òø£b˛e&Éy˚T
ø±s¡D+.

ø=‘·Ô düe÷#ês¡+ ` 226 <Ó’e∫+‘·q ` 131

ñwüíeT+&É\ ÁbÕ+‘ê˝À¢ yÓTø£ÿ\T, »+‘·Te⁄\≈£î eTT|ü⁄Œ Áù|eT≈£î eTs√s¡÷|ü+ <äj·T
yê‘êes¡D e÷s¡TŒ˝À¢ y˚>±ìï |ü\T s¡ø±\
JeC≤‘·T\T düeTs¡ú+>± n+<äTø√˝Òø£ b˛‘·Tqï≥T¢ Ç‘·s¡T\≈£î Äq+<ä\ |ü+#·&Éy˚T Áù|eT
XÊÁdüÔy˚‘·Ô\T >∑T]Ô+#ês¡T. ñuÛÑj·T#·sê\T, düØdüèbÕ\T ÁbÕ<∏ä$Tø£ dü«uÛ≤e+. n~˝Òì #√≥ ìs¡à\‘·«+
yÓTTø£ÿ\ $wüj·T+˝À yê‘êes¡D e÷s¡TŒ\ |ü]dæú‹ ˝À|ædüTÔ+~. eTqe\¢ Ç‘·s¡T\≈£î Äq+<ä+
eTØ ø£wüº+>± ñ+≥Tqï≥T¢ ù|s=ÿHêïs¡T. es¡¸bÕ‘·+, \_Û+#·≈£î+fÒ, eTq˝Àq÷ Äq+<ëqTuÛÑ÷‘·T\T
ñc˛íÁ>∑‘·˝À¢ e÷s¡TŒ\≈£î nqT>∑TD+>± düs¡T›≈£î b˛j˚T ø£\>∑e⁄. Áù|eT≈£î eTs√ s¡÷|ü+ <äj·T. <ëì X¯øÏÔ
nbÕs¡+. u≤~Û‘·T\≈£î ø±s¡TD≤´ìï |ü+∫‘˚, n~
kÕeTs¡ú´+ ‘·–Zb˛sTTq≥T¢ 250øÏ ô|’>± yÓTTø£ÿ\T, yê] y˚<äqqT <ä÷s¡+ #˚düTÔ+<äì ãT<äT›&ÉT ˇø£
»+‘·Te⁄\ô|’ #˚|ü{Ϻq n<Ûä´j·Tq+ düŒwüº+ #˚k˛Ô+~. ñwüíeT+&É\ ÁbÕ+‘ê˝À¢ì JeC≤‘·T˝À¢
Ç˝≤+{Ï eTT|ü⁄Œ n~Ûø£+>± ñqï≥T¢ |ü]XÀ<Ûä≈£î\T $e]+#ês¡T. dæìe÷ ø£ãTs¡T¢
e÷s¡Z<äs¡Ùø£+ ` 132 eTs√ ø=‘·Ô n+<ä+!
n<˚ Ä˝À∫dü÷Ô ≈£Ls√Ãø£+&ç! >∑‘·+˝À mqï&É÷ ˝Òq+‘·>±.
@<Ó’Hê dü+|òüT≥q »]–q|ü⁄Œ&ÉT <ëì ø=‘·Ôyêfi¯¢≈£î ‘Ó\T>∑T dæ˙s¡+>∑+
|ü≥º+ø£&ÉT‘√+~. ‘êC≤>± kÕ{≤ï
>∑T]+∫ Ä˝À∫dü÷Ô ≈£Ls√Ãø£+&ç. Ä˝À#·q\T f…Æ≥dt nH˚eTs√ n+<ë\ uÛ≤eT
eTqdüT˝À sê≈£î+&Ü ñ+&˚+<äT≈£î MT ùdïVæ≤‘·T\T,
{≤©e⁄&é˝À yÓTs¡yê\ì ø√s¡T≈£î+
≈£î≥T+ã düuÛÑT´\‘√ düeTj·T+ >∑&É|ü+&ç. |ü⁄düÔø±\‘√ {À+~. Ç|üŒ{Ïes¡≈£î ‘· $Tfi¯
ùdïVü≤+ #˚j·T+&ç. düs¡<ë>± dæìe÷øÏ yÓfi¯¢&ÉyÓ÷ dæìe÷\T #˚dü÷Ô e∫Ãq á eT\j·÷fi¯ bıqTï _#·Ã>±&ÉT
˝Ò<ä+fÒ qe⁄« ‘Ó|æŒ+#˚ M&çjÓ÷˝À #·÷&É+&ç. Ç~ MT≈£î eT+∫ ñ|üX¯eTHêìï ÇdüTÔ+~. nH˚ nqTyê<ä ∫Á‘·+ <ë«sê ‘Ó\T>∑T Áù|ø£å≈£î\≈£î
|ü]#·j·TyÓTÆ+~. nsTT‘˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT ÄyÓT≈£î ‘Ó\T>∑T ∫Á‘·+˝À
Äs√>∑´y˚T eTVü‰uÛ≤>∑´+ ` 125 neø±X¯+ yÓ‘·T≈£îÿ+≥÷ e∫Ã+<äì n+≥ THêïs¡T. Á|üdüTÔ‘·+
ñqï V”≤s√sTTq¢ b˛{°˝À ‘·q<Ó’q n+<ä+, n_Ûqj·÷\‘√
Äs√>±´ìøÏ n+&É... |ü⁄#·Ãø±j·Tø£+&É! ¬øØsY |üs¡+>± <ä÷düT≈£î b˛yê\ì bÕ{≤ï Ä•k˛Ô+~.
|ü⁄#·Ãø±j·T˝Àì bı{≤wæj·T+, yÓT^ïwæj·T+\T s¡ø£Ô ø£$‘·
Á|üdüs¡D y˚>±ìï ìj·T+Á‹+#·&É+˝À Á|ü<Ûëq bÕÁ‘· ˇ]–q ø=eTà
b˛wækÕÔsTT. ‘·<ë«sê >∑T+&Ó MT<ä ˇ‹Ô&çì ‘·–ZkÕÔsTT. dü÷s¡T´&çq+<äTø√yê\ì
Ç+<äT˝À ñ+&˚ ¬øs√{ÏHêsTT&ÉT¢ s¡ø±Ôìï >∑&ɶø£≥º≈£î+&Ü m>∑u≤πø ø=eTàô|’
#˚dü÷Ô. Vü≤èÁ<√>±ìï ìyê]kÕÔsTT. á |ü+&É¢˝Àì ˝…’ø√Mdt |ü&ç+<=ø£
nH˚ ¬øs√{Ï HêsTT&é ø±´q‡sY ìyês¡D˝À #·Ts¡T¬ø’q bÕÁ‘· ‘·TbòÕqT e÷s¡T‘·+
b˛wædüTÔ+~. n+‘˚ ne÷+‘·+
dü÷Œ¤]Ô eTVæ≤fi¯\T ` 105 ˇ+–b˛sTT+~
ÄXÊuÛÑ+>∑+ »]–Hê
ÄyÓT J$‘·eT+‘ê b˛sê≥+ ∫+‹+#·ø£
u…~]q u…s¡&ÉTì
1963 ˝À u…{°ºÁô|ò’&é sêdæq ª~ ô|ò$THÓ’Hé eT∞¢ n‹øÏ+#·T≈£îqï~
$Tdæºø˘μ nH˚ |ü⁄düÔø£+‘√ u…{°º eTVæ≤fi≤ Vü≤≈£îÿ\ sê*b˛sTTq Ä≈£î*ï
ø±s¡´ø£s¡Ô>± yÓ\T>∑T˝ÀøÏ e#êÃs¡T. Á|üdæ<ä› dü+düú ‹]– eTqdüTøÏ ø£|æŒq
ªH˚wüq˝Ÿ Äs¡ZHÓ’CÒwüHé |òüsY ñyÓTHéμ ∫>∑T]+#·T≈£îqï~ ~>∑T\T<äT|üŒ{Ïì
düVü≤e´ekÕú|ü≈£î\˝À u…{°º Áô|ò’&˚ eTTKT´\T. $|ü‘·TÔøÏ eT]+‘· ≈£î+>∑ø£ rùdXÊqT!
H˚wüq˝Ÿ 6 u≤s¡¸Hé ¬s’{Ÿ‡ j·÷ø£åHé ©>¥ ìX¯Ã\+>∑ ì\ã&ɶ ø=eTàøÏ ˇ|ü⁄Œ&ÉT ˇ+–q ø=eTà
Ä$sꓤe+˝Àq÷ ÄyÓT ø£èwæ ñ+~. ‘·q <ä+&É+ ô|{≤ºqT eT]+‘· ˇ+–+~.
J$‘·ø±\eT+‘ê u…{°º eTVæ≤fi¯\ Vü≤≈£îÿ\ ˇ]– b˛sTTq ø=eTà MT<ä Hêø£$‘·« |ü⁄≥\ô|’
ø√düy˚T bÕ≥T|ü&ܶs¡T. nH˚ø£ |ü⁄düÔø±\T |üP\‘√ qe⁄« dü+‘·ø£+ yê\<ëìøÏ
sêXÊs¡T. #˚j·T&É+ #·÷kı∫à ` yÓT{≤º Hêπ>X¯«s¡sêe⁄
Editor & Published by Thippineni Ramadasappa Naidu on behalf of Prapancha Shanti Publishers, 15A, 3-4-757/22, Barkatpura, Hyderabad- 27, Telangana, Cell: 9989818212.
RNI Title Code TEL TEL00200/ 22/1/2015. Printed at Prajashakti Printers, # Plot No.21/1, Near RTC Kalyana Mandapam, Industrial Area, Azamabad, Hyderabad-27, Telangana
dü+<äs¡“¤+˝À •wüß´sê\T ÄÁeTbÕ*‘√
nHêïs¡T. ø£wüºqcÕº˝À¢ u≤<Ûä˝À¢ n+&É>±
ì\e&Éy˚T Áù|eT. |üs¡T\ Äq+<äy˚T eTq
Äq+<ä+>± uÛ≤$+#ê*. πøe\+ e´øÏÔ>∑‘·
Äq+<äy˚T X¯ó<ä› Áù|eT≈£î ‘êsêÿD+ ø±<äì
#Ó’‘·q´ Á|üuÛÑT bÕ<äT\T uÀ~Û+#˚yês¡T.
ÄDÏeTT‘ê´\T ` 184
1. k˛<äs¡ e÷qe⁄\ùde˝À X¯Øsê\T •~∏\yÓTÆ q•+#˚yês¡T <ÛäqT´\T
2. <Ûäsêàìø°, <˚XÊìø° ñ|üjÓ÷>∑|ü&Éì X¯Øs¡+, <Ûäq+ m+‘·>± ô|]–Hê e´s¡úy˚T.
3. eT+<ä˝À ˇø£]>± ø±<äT, e+<ä˝À ˇø£]>± ñ+&É{≤ìøÏ Á|üj·T‹ï+#·+&ç.
4. J$‘·+˝À <Ûäq+ qwüºb˛‘˚ ø=+‘· b˛>=≥Tº≈£îqï≥T¢, e´øÏÔ‘ê«ìï
b˛>=≥Tº≈£î+fÒ e÷Á‘·+ düs¡«dü«+ ø√˝ÀŒsTTqfÒ¢.
5. ˇø£ÿø£åD+ düVü≤q+ Á|üe÷<ëìï <ä÷s¡+ #˚düTÔ+~.
ˇø£ÿø£åD+ ndüVü≤q+ yÓTT‘·Ô+ J$‘êH˚ HêX¯q+ #˚düTÔ+~.
øÏ«CŸ`184
1. πø_HÓ{Ÿ düe÷y˚XÊ\≈£î ø√s¡+ m+‘·?
2. bÕs¡¢yÓT+≥Ø ø±s¡´<äs¡TÙ\T n+fÒ?
3. XÊdüqeT+&É*˝À m+‘·XÊ‘·+ düuÛÑT´\qT XÊdüq düuÛÑ düuÛÑT´\T mqTï≈£î+{≤s¡T?
4. Á|ü<ÛëqeT+Á‹ J‘·uÛÑ‘ê´\qT mes¡T ìs¡ísTTkÕÔs¡T?
5. ªsê»´+μ nH˚ |ü<ëìøÏ sêC≤´+>∑+˝Àì @ n~Ûø£s¡D˝À ìs¡«#·q+ Ç#êÃs¡T?
6. ¬s+&ÉT ˝Ò<ë m≈£îÿe sêÁcÕº\ eT<Ûä´ $yê<ë\qT düTÁ|”+ø√s¡Tº @ n~Ûø±s¡ |ü]~ÛøÏ+<ä
$#ê]düTÔ+~?
7. düTÁ|”+ ø√s¡Tº rs¡TŒ\qT ‹]– mes¡T |ü⁄q: |ü]o*+#·e#·TÃ?
8. eT+Á‘·T\ dü+K´qT @ dües¡D <ë«sê ìj·T+Á‘·D #˚XÊs¡T?
9. $<ë´\j·÷˝À¢ eT‘·+ >∑T]+∫ uÀ~Û+#·&É+ @ n~Ûø£s¡D <ë«sê ìùw~Û+#ês¡T?
10. C≤rj·T düyÓTÆø£´‘ê eT+&É* n<Ûä´≈£åî&ÉT mes¡T?
øÏ«CŸ ` 184 düe÷<ÛëHê\T
1. ø√s¡+ nedüs¡+˝Ò<äT. 2. u≤<Ûä´‘·\ ìs¡«DVü≤˝À eT+Á‘·T\≈£î düVü‰j·T≈£î\T>±
|üì#˚kÕÔs¡T. 3. 1/3 e+‘·T. 4. bÕs¡¢yÓT+{Ÿ, 5. n~Ûø£s¡D`12, 6. ÁbÕ<∏ä$Tø£ $#ês¡D
n~Ûø±s¡ |ü]~Û, 7. düTÁ|”+ ø√s¡Tº. 8. 91. 9. 28, 10. Á|ü<ÛëqeT+Á‹
Printed Matter - Book Post