Dr. Franje VERIC dipt.ing grad Predavenje za studente visoke spreme Fetolteta qradevinskth znanosti Sveueilidte u Zagrebu L] TILAK LOTPOR TLA 7 {, POCETNO STANJE NAPREZANJA Uy TLU (GRADEVINSKI INSTITUT Axo jeneseg tie debljine 1 nestela telozenjem uv Vodorevnin Soyevima i ako je pouSina terena vodorevna tada ne vodoraune revning dje- \uju samo oomite neprezenje.a na okomite revnine seme vodoravna napre- Zanje, pa su to vjedno i glevna naprezenje 2 vodoreunt i okomite reunine su glane ravnine . SS oa (a Uslijed priteste ckomitih neprizanje u tokv procese telozenja tle, ne~ stejy U tu i ofgowrejuce deformecije . Smjerovi glavnih deformacija se podudersju ee smiytrovime glavnih naprezenje pa ce i one biti orjentivene u vodorevnom i ckomitoma smieru. [o= Uz pretpostevku da je tle clestican anedil saclesticnim konstentea (E) i (9), houzontelna naprtzenj> Gx iGy (6x= by) Se mnoqy odkediti iz poenetog vertikalno mepprizenje Gz i uvitte sprijecenosti boenih deformacije (&x=Eey =O) ex Z-L GG <0 Gy = OK Ox - )(Gx+62)= 0 Ox (A-V) = V Oe (2) myae dobive se Gx= ko: Gz (4) Budubl da su ay Gx 1 6y AUedurobao jemubs oude ih Olitino vrMetaveao dx z Ook WECMALIS oyupteyerun go Prema tomer e+ Bu = fe (4a) Vy Gh=beGv (4a) Graf! Chak Cu! Odnos hotigomtetiioy i vertikelnoy nepireania Gh ko= Ov (S) Zovt se,korfiedjeat misovanis’ ili hoefitijeut mimeq potista’ zbog toga Sto powryé horirouteluo Mepierem4t S werhketinn Mm jet Sprite botne Srfommed ( (ues horzomteluth )orun , Velicine bo Se mode saluo ze clastigni Mascterijal iZerit pomuota Poissonovey Koeficijoute D. U tlu velrtime Yo vvisi 0 Mie feltore (visti meterijale, stupaju Prthosog opterséeuye ) i moze se ispitati w Veberetoriju teu. , Ro~testomc, ISspibverje Ru _prumupy sastoj! uw tome, de fe Mivide ol paroui Mepomse Gri i Gi kod Fofh Meds bere Beformancije, Prsten oko uzorke ze myenenje boeue defouuscije Prostomo stanye hapitzanja se poznstim vriyednostima glavnih nepre~ Zanje Gy, Gri Gs (Gr7 G7 Gs) Moke se prikazati pomotu Hi Molrove Keuya,~b~ Sveko} Koso} cevnini P odgovere ue dijegiamu G/t focke G unuter wtcokute" ABC (osienEene poviSina) Eile Koordinets odreduju veliginu nor— emalne L posmiéne Komponente puncg naprezanja fi koje djeluje me revninu T. ee U tom slveaju prostorni problem | posteje” woRMMMeUZioMitlalASe pacome ytavidih run oe G1 163. Postomost probleme jt naznatene ialbe four indoca: diugoy levy naprozanye (64,63 83, \s tri dimenzije ) Odnos prettnoy stanja napezenje YU tle i posmiéne Euesoce matt rijele prikezen je na donjo) Stier, Ry € ecsoe Mohrov krug ze potetno stenje naprezenje u ty (Gv=f2, Ghe ke Gr Ne dosicuje RSTaE pe ENR A HURLETRURTRToRSae To enati deni % Kojo) fevnini nece dol do posmive u nett fielv, odnosno do razaranje uslijed pre- Forasenje posmiéne Evestode. Riles: , Etesti€an* ovdje ne oznacave niti \roporeionalmost \Zmtdu mapttzanje 1 pe rs Mit povretnost detormacije , nego oznateve de ce Kod toq stenje neaprtzanje (Gy= ['Z, Gh= boGv) male jroudjens neprezanje izeavati mele pomjenu deformeuje. Nelicine ke ovisi pruenstveno 9 wrati i nadiny talozenje mettripele , te dakelo o stupaju prthodae Kowsolidacije ( nemoze se dekle odteditt ie poeratih oscbine meterijela. Koefitijeact mimo potiske Po St odreducje Ac Laboratorijr fo~tistou a kod necmelno Konsottdirenih meterjele (mate- TEL Veit prethodiuo Mijp bio i2loAL Napwranju yeleu od Sadstnjeq ove pe) moze & (yemea Jekyn) veer de je ko = A-SIn (Ss) gaie yf & Fut unudiesnjeg teuje Motil.—~4= 2.GRANIGNA STANIA_ PLASTICNE RAVNOTEZE Pat GeboGe Grebe U ovom stanju neprezenje dovi ce am revain’ pod Kuta Ta = 48+¥/A do \zjednecenje posmicnoy nepezene’ posmicne Svestoce maebrijele ; T=TE Uzorek jt sade ac renienomi stanju revnoteze Pijee , plashien® ovdje veneteve dee [pri melo} pomont (Smenjenjuc are heprerenje olote tee rw sane plo plashtne ja meterijala. A for = Qorep : een Ze = 6 Pra ase hey at i Tp= 20> (r= 48-fh Kod ovey postuppnog \rocesta horizontelneg neprevarya od = \ Gv do pe wok Ce St acjednoaa Trenutha pusce me holusgusour stenju napwzanje (Gn=6v). U ovoma stanju Mohcou Wrun jb Pirucbion JuMoUd rrtkous , pe SU poste’ pase. woko| found, Weke Aunt, Fektor sipumoy Fr=tH/o>e Sto odgovere | Htoriji evedtode 0 Witvea} barca} at Neinue 4 ovome Suc Slanju Miocene Suomudery Ed= 0 - lSee) Nenedene geniéne stenjs plestiéne ravnotede neziveyy se RANKINOVA STADIA preme engleskom fizigark Rankin {William John Macquorn RARKINE 4820-4672) kojise bewio teorijomr piitiska zemlje na potporne zidove. Ze sveki drugi odnos. izmedu vodorevnoy { okomitoy naprzanjz unuter navedenih granica to se nelezi u stanjy elestitne revnoteze Das 4sethe Teo as-fla Shane clestigne revnoleze Tees \s Greniéna glenje plastione revnoteze w Camere Renkine Je problens Pritiske tle izuéowao me nekclerentnime Mae brija— tinue « Cife je posmitne Gustota izregena zakomom TE= Satay Geniéno stenje plestiéne evnoteze izezveno rastezanjeus te vz piipedno smenjeuye Vodoreunoy napiyzanje se Ghz kebv MX Gh=Pa nezive se AKTIVNO STANIE busudd da to suojou measoue (Aevimous) abtivno doi uogi horizentalnod rastezanjuc Graniéno stanje plasticne ravnoteze izazuano horizontal LU bi jenjen tte ua piped Uy pootinue horireu tel uoy Mapimuje Fe poretut uA|WUayte Gh: Foes Me Qeredtnn Vai uf” Go Pp Meziva se TASIVND STANIE bududi dese flo svoj muogoun, (tetideur) guprotiteulfe heriaou bel wou 2b iM. drut ys MM Mink He, af hoje [0 dostiqnuto Julio od qrouce ih a mariva K AKTUHO oducsur Pasyo Pobeucse . Pilex iz stenje plestene revnoteze u stenje lestitney tetae. mote - (jel2 iazveno horizonteluoun Abformuei) rue ne irariva (Kod iealndy autienpla) Jromynu neparanje Teka preler yprdstenlle lou marerijale. 6 x © € a Aeeelno, “eealne plastigne podaz)e elestitno podae|eir 3 _AXKTIVNI PRITISAK TLA NA POTPORNL ZID Potporni zid je Konstiukeija (majsese od betone iNi enmirenog Leton2) Koja osiguave Vertikelnu Cili gotove vertikelnm ) deniveleciju tla, Vo ize zide pritisee Zid paje, radi izbore Gimynzij2 koje & osiguret njeqouu stebilnost , obebius jzretuneti tu silu pritisve P_ Re > ISUijed Sielovanjo ove silo rid Cece S ‘u aldivnou otireh oko totke A Sto ct izezveh yazrehijenje tla ize eda, cdnosue horizontalno rastezenjo tla. Take Ce oyfentéeno podrucx te zide dote MalhuMe Kenic. ‘Froces postupno prelaska tle ize zida iz potetnoy stanje cles- tite revnotezZe uM qcanieno stenje plestiene revnoteZe (AtiVo StANIE) bit’ c& opisan ne slijedeéean Miodely , 4 foe i? Ahi” Fenlatenjeu Lina Postige se rotecije zide oko ticke A _ Ako 122 potpome Konstiukeije (zide) razestecue u slojevime pilésk, Koji Jt M slojevima neizmjonce reztidito obojete (129i boljé uoeljivest pojeve ), pa nakon toy2 Zerobiemio eid oko tocke A , eda tb kod nekoy bute zackréte, dott u Hu iza ude do toma duz limje Ac 2 Istouesedr sijupeuse Me potizu Bc ze vElitiny att Unuter prizms ABC dott Ce do tezrehlenje Pijeske teko de ce volume LAM biti meni od volumes OS-AL-H. Ovo teziahljenge yetlektire se Keo horizontalne deforueedja tle ynuter prizme ABC usli- yo Cege doleri do smenjomye hevivoutatnil, Mapicranja od potetme vri- Newt Gh= bo Gv Me velTIny pa. Time fe Méate Cal Uneter print ABC lpS20 mM altivno stanje. Horizontetni pomed ride Voisetecip—vbeteeeA pasty Limear ir fe mdeledins tx od to8k6 rotaciié, ie Ce Veformeccje A =Al osteje Konstentna po ttaugy vain hee .ee 1 res pay Iz pravokutnoy tokute OTC Slifedi : : 4 (yrerpa)-sing= 4 (Pe PA) Odeude je es (using) =f asin) odnosno i _ pg Asing Pa= ft an @) Ovey izez se Shitno Hensfouwte Uslijedecd obLIK sin Y= Cop(go-#) | gp-Yy= 2d er siny= top 2. ayy ADM An Ceostdesintg) _ aint to, amie ponte Y*G (td-Sin) ers Fete Busbutc de je = 45=< Flo to iziez za pa Moise piuueti « oblifu paz ty (48-¥2) (8) Honstenta ty? (45-Y/2) koje ovist © kuty unuhesnjen, yemje & Zove Se KOEFICIENT ARTIVNDG TLAFA | venabave Se se Ka Kas te (45-¥h) | (g) [ pa=yz Ka (40) Matematicke pretpostavke iz oveg izvoda mmofeju bitl uv skladu S fizikelnim cinjenicama opisenoy modela potpormeq zide. U izvedy se polezi 08 pretpostewke de postoig semo hovizontalna deformerije €, [ de Su one Ynstentne po Visini zide. Tekow stenje 4e ostvereno rotacijou zide oko unatesnie tocke A, Nadelje se protpestextja da su horizontelne i vertitelne Premo tome je~e~ Fevnine uv meterjelo za zide Qlyunt tevnine. To je ostyeremo samo eko je tern ize zide horizonlalen, Zid verlilalen fe ako nema trenje izmedu tle i zide- Neime, prilikorm votecijt zida dolazi do re poweke iemegae tla i zide (Alo se uy cdvmin ms Hd pomuite prema doliE) pa bi tenyy me Vortavtu tzezvele. Misne naprezenje vu verti¥elnim fevnineM4s. LJ tom Wee} horiontalne vvertikalne renniné Mebi bilb glaune fevnine, Ne temelju izieze (G),odnosno (Ao) moze se izvesti iziezZ ze ukupny sity ektivieg prticva tla na 220. 6 i PAHt famed parmen= ZA= fH Ka Yast YHA Hebe Dale Je, 8 Poa Lyn Ka (aa) odnosno 4 Fas z fH" ty (4s-7h) (Aa) —————— + & \Gu=f% 2 pa [Zoe eae 777 Ge PB — pause - Bete 45-Y/p —— Wedipgemetdnnoy ‘ ie AT pitistas pit abe Nepomoniiis jos jednou de tevedeni treet ze OArediven|s aking pritiske i korficijente ektivnoy yiitiska Nicijtde seu ousde ake ti sift + Sst - > -S Bassin gt] - p=ha , Pirox= PA Uy-uUr i i TOR dP _ tht ory (tyhstgyagd)- (tqP-t3y) (Geeatah ar) _ op (ey +tqq eh]? tq tay teh — (tgP-tgy) (14 2tyy ty) = 0~~ Uredemjem jpostjednie jednedzoe dobiva se: ty ett Ps tyy ty 2 tyy Pea page = 0 tye (a= tg P+ 2gy ty) 0 Aq tg T+ 2494 dg = 0 tgy= ent 24g) Inverzijom se ae , - : meee Sarr on we ST gy Ne desmoj streni postjednje jednedzbe prepozmejono a Preme tome Mmozemo ise = food ~ ay ue dor ~ gy = tga Ova tigonometrijske jed ned zba zadovoljave odnos kutova 2 = 90+ ren Odevdo i De Da \e Bet Qo) = 45+4/2 (2) UniStemjem ieee iz jednadzbe(2) u jednediu “(A) gobive se : o ett tye) yet tgtiscrig \ Tt 2 ty sty) Mnodemyemn brojnike | mezivmika S a (45-YA dobiva se Sh tyl4s-¥e) tg s-¥h) _ iy Cis Et asyh) yasva) 2% Fyasis¥e tqas- tgyh 1-4945 ty As tg 4s igh tat (us-¥A) Ra= ty (@s=a)) 5 Pau th bn 5 Daa 4srehwae ODREDIVANIE AKTIVNOG PRITISKA TLA NA Z1D ZA OPC\ SLUCAI Pa=t Hea cost( 4-2) Wa= CoSd Coa S +t) [te sim (Yd) sin( y-w) I £9 (w-s) Om (dt) Ze: 1-0, w=0, d= cok yp _ A- si Y S Assia = — =t(4s-Yfe *Thelente (ie singye Aesing ue, DIELOVANIE POTRESA =e aa 7 _/ wg) Weg yi | wAy —oetn tt ae) 4 ae TAL 4 / > Woke We W Viele) Le? Wile WeW |lelef Ls we Pacin= fH Radin tog (Y-y-4) (At dv) Copy cosL COALS +d +P) [! eu sisatee | top (w-1) top(dede) Radin = Mens~14~ GRAFICK| POSTUPAK ODREDIVANJA AKTVNOG PRITISKA TLA Kutevi u poligonu sila Dokez o sukladnosti poligone sila (trokute) ~ Culmennoy postupak ~~A8~ CULMANNOVA GRAFICKA KONSTRUKCIIA ZA ODREDIVANIE SILE ARTIVNOG TLAKA An-horizonteinn ubrzenie av-Vertikelno ubrzanje du Q~ Grevitecija (964 msec) - waSJEVA: Thud=407, WF A gage ats ENT gas ye20 N/m? aa ape ong -oge ere rah cos come cos STL) [1+/eeseete) J, q[Satwcremunny] Cos (ws) coals+4.) eee COs O~Ao) cost4o C05 (S+10)_ ka= = [1 CoA AS40) cop (Ase 40) RA=O4t% = O4r2, sin(oHt5) Sim (30-15) AO RN Wiz Was = We 2,90-6,05:20=124 N/m Set ck Odiedeme wo 6-0, UED 29 plitiske Ea= Ajo kN/ am Rocticirat actives pret sila oki 4 a Aza UHRA ~> fea = Poe 2 Ato 20°65 Psek dle me duu ede jf Easteah =A = Siibo RN fa* > a= } Ca | Utjece) koheuije: 25 Wosaa= acs Ca- pes $4.6 -20,b= 340 wNym™ pes DeVRA= 20,6 UN - 4 . aoe 33.0: 3488 = 69,4 en) m aon , Zou = 220m { YVea 200.442 | 603.1947, aESATO TUS (A EMA S WS ‘ \ 3 exe OAS peyeceeenie 8 Te ASO Komavle of \9S 6 waime s u oleziF Goa= 3,00: 20= 60 RN/w Gob = 190-20 =A40 -" i j Set Provci koji odsedujy, Sjemu" komzole ¥ ee 7 paes 60 kA, pab= 40 kA — x. 1 ~ ANS A Ff Easy (pas easy > ,Sjena" konzole Enq EA (Goa+ Soe)Ht ee ~ (Boas Goeyh” 200 ka (604449) 33> Pas =0S13-6D = 30.8 eur pa =0,513:-MD=H2 pe=acthea= 2°15 WoSt3= 24S Ovo su pMblizmi postupei » Se pretpostavlje | rawme Ktizme pl) Sto aij e Loemo, HI ‘our,PASS o< i Eos Ea —— Tease Bz ejb ye B b= mim 30cm bo -- Cle O40h A cea Soom B= O40 h (ovisweo Hie Ue zida) S<-n<30 Algo yp Vict 2i3e pkownds Onda Bh) 9 se 29 Meguusy O6oet< 400m (t= Boe) AD 02.J.000- Posmiéni otpor ride (otpor me klizemiey gine Tempow (Zyome) 5I| Pritisee Ae & odredou groves L- GM _ = , ¢.2® PSE eS Nesuto tle ize ees Sum adeye3# Ye oten|u? qpemit 40eys4s" Olina s Year ABS p £26", ABewpegd! — 4osc <0 WN/agr _ Klizenje feioz. elie’ - Ktizemje wroe ylinea> UTIECAI ROTACIIE ZUDA NA VELICINY Siti PRIVISKA TLA EVEN 15.1 2004 A. Lid steji me Eviste) (medefermebilmej) sodlozi i meny rciecije o= A-simy a , \ y A \ 4 Lid steyi me temkow sloju deformebiluoy tla. i Yor jou se otklemje od tle my ls Jpa= yr ka eT h Pash yh RA oy ens $4.5) LR 7 Y=ro" oo ” 0332) S=%h, : Ra=0308 (zed=v, kas 3 Vemjske sila rotive Zid Joreuce Hu ) \ = yh ke p= ¥ A ops HPS thy) ze d=0 \ yets , Seo a: | ee kez 3,00 Pe=Lyh' kp (gremiime sile» pea (4dids hit)StiSvo Ho 3 \yedi corteciye zide \ev lertog tijele i Nispki mesip izezive slijegemyeé \ ; — tle \ ispod zida te time ( nyeqovur \ i= foteajy, Velieine eile otpore tla P h al Ovici O Kulvipleais Us retgpe he | \ Restezenstle: ile Artic steuye Sriskemje tes aa]. Pesivun stems 4 08 Db 4 2 3 Uf) Pk i racy Bar eh ke Prowdum sie pritiske th we tid wzrokoveme roteciyom ( slijegem)eay) Lide provowi se postupwo (iteretiver) Me slijedect metin: Prelpostevi so but toted|e zide premue tu fea, mmr toaueljus Ove viijedmostt Izredume Se sile pritttke tle me tid Phy, - Prorecume se sNiyegeage i votecije stops (tousolje) zide; deele fee : . - dy, Rod toyz fe gobive da jo dak (4. Postupek fe Pomevije Mevoliko (1-3)pute, pate bike qobile Vive d= fp\d prvomes So Rovevu wz, Aue Rox A~ SiMe Pes provers fe odu0} we GARY pil peo i \aajecy sUyegemge Me me volitiny Sile pritiske tle me ed j Poseloauo \62uaGejem kod visokil Lporayeta Geo Sh < Avoomy me strEjivour ae Spa Res Fp Ae Spe od vi} 5 ar aa poturry dle, VEMA My tote M42 Stops Vide aje VOR IIo — tase ta StiSfjivo tloBadLO INNSVd, “aera anaFOTPOLLIA ton Ie ECO, Pipoew 2p f / 6 FEELS IB IA] a\ OBLIKOVANIE | PRORACGUN \\ZNEDBA Mi POTPORNIH ZIDOVA FEVERS LOBLIMOVAWIE POTPORNIN ZIDOVA AA Opte preporuke Ze cblikovenje : — Promtiati trocimensionelnost potpornoy wide + iz clomomstil, rertoys (vatede u prevjolu se videstuko multiple rboy Vellke duding Wve ) + Az eetetstth rarloga (‘mijenle Hajetik { odbgGe oye Mn yoretu). — Razreditt tehnoloyij twedby obuirom Me stil - Most terol wa vious teedbs grectonye — TWikeplt podetke o respolotiviae Aut Ds — Prlaprti podutte » tly ine i isped ride. — Peonjeutte Woyucet OBteduje woe (Uden pofrec ) 4.0 Tiposi potporaih vdova SS revited OW ( Rerttente suih sila ited novoy Mivoe prolaw Mow Jeugru presjeke na toma Mivon Meturijelé w yrenitacioue ~dleve + Beton (monolitni ii protebrivreni bloke’) + Feuton + Beane votre (qabiomi) + Votebrtvrani (arus, bet gsedal Uewuesty) Weel fe eq) JerGeA PrEsIEKA -2-~ FiSane kodere [qebiow) iepunjens kameeuouy SF FUebsibIU (Srmireno-vetonsti ) Rarcijbus rewtteate roland Iwan Yergre presjebe, ro le wey) ea) + So et) R “/| we) RW) & RAVNINSKE KONSTEURCLIIE + Vometui profit Wa sa Sirokoum bun + Ud sa resteetnouy ponzolous “ee— DEO WANE BETTING TAL 2