T-3.

RAZVOJ I INTEGRISANJE
LOGISTIKE U ORGANIZACIJU

Redovni profesor dr Dušan Regodic

 CILJEVI UČENJA:

 Objasnite sistemski pristup logistici.

 Razumete pojam logističkih tokova.
 Navedete i objasnite razvoj organizacije logistike.
 Definišete integrisano logističko upravljanje.
 Shvatite mesto i ulogu logistike u organizaciji.
 Nastavna pitanja:

Strana u
udžbeniku

1. SISTEMSKI PRISTUP LOGISTICI 59

2. LOGISTIČKI TOKOVI 68
3. RAZVOJ ORGANIZACIJE INTEGRISANE 86
LOGISTIKE
4. INTEGRISANO LOGISTIČKO UPRAVLJANJE 102
5. GLAVNI PRAVCI RAZVOJA SISTEMA 108
LOGISTIKE KOMPANIJE
 1. Osnovni pojmovi primenjene teorije sistema

• Sistem je skup elemenata koji se nalaze u međusobnim vezama.

/zakonitosti i principi veza, a izražavaju se ciljevima/.
• Svaki sistem ima osnovni cilj i parcijalne ciljeve (na nivou
podsistema). Navedene definicije ukazuju na svu složenost pojma
sistema.

Primeri nekih poznatih sistema:

– Sunčev sistem
– Elektroenergetski sistem
– Obrazovni sistem
– Menadžment sistem
– Informacioni sistem, itd.
 Zajedničke karakteristike sistema:

 celovit kompleks elemenata koji su u interakciji,

 obrazuje posebno jedinstvo sa vlastitim okruženjem,
 po pravilu predstavlja podsistem nekog većeg sistema,
 podsistem datog sistema je obično na nižem nivou.

Sistem elemenata
Međusobni odnosi sistema

POSLOVNI SISTEM

PROIZVODNI SISTEM

TEHNOLOŠKI SISTEM

SISTEM
ZA OBLIKOVANJE

OBRADNI
SISTEM
Složeni sistemi
 Složenost sistema za realizaciju osnovnih procesa je
različita
•OD NAJ JEDNOSTAVNIJEG

•DO NAJSLOŽENIJEG
 Tabelarna ilustracija sistema
Sistem Elementi Osnovni cilj

Ljudi, mašine, objekti, Proizvodnja dobara

1. Preduzeće materijali, oprema
Organi, vezivno tkivo, koštana Samoregulisanje u
2. Ljudsko telo struktura, nervni sistem ljudskom organizmu

Motor, karoserija, hodni deo, Pravilan rad u toku

transmisija, kočioni sistem, eksploatacije
3. Automobil
sistem za napajanje gorivom..

Sistem Ulaz Procesor Izlaz

1.Preduzeće Materijal, Tehnološke Gotovi proizvodi

Oprema operacije,
kadrovi

2. Univerzitet Studenti Nastavni proces, Stručnjaci

Nastavni kadar
 Upravljanje sistemima

Cilj i namena sistema predstavlja razlog postojanja i

funkcionisanja određenog sistema:
opstanak, rast i razvoj.
Entropija KIBERNETSKI SISTEMI:
Dinamička ravnoteža dinamički sistemi, organizovani, sposobni
da sakupljaju i obrađuju informacije o
Informacija okruženju, samoregulišu se i prilagođavaju
Povratna sprega na novonastalu situaciju.

UPRAVLJANI IZLAZ
ULAZ
OBJEKT

UPRAVLJAČKO
DEJSTVO

SISTEM

Šematski prikaz kibernetskog sistema

 Sistemski pristup logistici

Logistički sistem i podsistemi

Kompanija je poslovni sistem, koji čine nekoliko integralno povezaniih

podsistema: nabavke, proizvodnje, prodaje (isporuke) i finansija. Poslovni sistem
se zasniva na tokovima materijala, energije, informacija i vrednosti.

Logistički sistem je:

•integralni deo poslovnog sistema,
•dinamičan i otvoren,
•u stalnoj harmoniji i interakciji sa drugim poslovnim podsistemima.

izlazni
materijal proizvod
materijal
otpad

PROCESI RADA
Ulazne (pretvaranje ulaznih Izlazne
veličine veličine
u izlazne veličine)

izlazna izlazna
energija informacija energija informacija
 Elementi sistema logistike
Logistički sistem (LGs) može se izraziti matematički u vidu skupa:

LGs= f (Isi, SMj, PPk, SPl, Kpm)

gde su:
izvor sirovina ili dobavljača, izvan je poslovnog sistema, a pripada sistemu
tržišta nabavke (Tn); Isi –i-ti izvor sirovine (i-ti dobavljač materijala); i=1-n.

skladišta materijala pripada poslovnom sistemu, SMj - j-to skladište materijala;

j=1-s,

proizvodni pogoni je unutrašnji element za poslovni sistem, PPk - k-ti proizvodni

pogon; k=1-p,

skladište gotovog proizvoda je unutrašnji element sistema, SPl - l-to skladište

finalnih proizvoda; l=1-q,

kupci finalnih proizvoda su izvan poslovnog sistema i pripadaju tržištu prodaje,

Kpm - m-ti kupac finalnih proizvoda; m=1-t.
 Logistički podsistemi:
•nabavka,
•Unutrašnja logistika- kretanja,
•isporuka.

RJ1

Izdavaonica
naloga

ODRŽAVANJE

SISTEM ZA IZVEŠTAJ O
STANJU
UPRAVLJANJE
 Logističke komponente

Svaki proces čine: input, proces, autput.

“Input“ je svaka ulazna komponenta bilo kog sistema.

Inputi logističkog sistema su:

•sirovine i drugi materijali,

•alati i druga sredstva za rad,
•energija,
•sredstva (kapital),
•informacije,
•osoblje, i njihova znanja i iskustva.
Transformacija može da se obavi na više načina:

•klasičnom promenom,
•premeštanjem,
•čuvanjem do određenog trenutka i
•povećanjem usluga.
Autputi su izlazne komponente. Predmet aktivnosti izlazne logistike
su:
•gotovi proizvodi,
•usluge,
•informacije,
•znanja,
•sredstva,
•energija,
•rezervni delovi,
•škart proizvodi i delovi za popravku,
•potrošni delovi i materijali i
•prodajna oprema.
 Nastavna pitanja:

Strana u
udžbeniku

1. SISTEMSKI PRISTUP LOGISTICI 59

2. LOGISTIČKI TOKOVI 68
3. RAZVOJ ORGANIZACIJE INTEGRISANE 86
LOGISTIKE
4. INTEGRISANO LOGISTIČKO UPRAVLJANJE 102
5. GLAVNI PRAVCI RAZVOJA SISTEMA 108
LOGISTIKE KOMPANIJE
 Logistički tokovi
Između učesnika u logističkom lancu odvijaju se tokovi: fizički, vrednosni i
Informacija.

Fizički tokovi : fizičko kretanje materijala i proizvoda.

Vrednosni tok:
proces prelaska vlasništva nad materijalnim ili proizvodima od jedne institucije do druge
institucije.
tokovi novca, vrednosnih papira, čekova, kartica i drugih finansijskih instrumenata su
prisutni u ulaznoj i izlaznoj logistici.
Tok se odvija skoro paralelno sa fizičkim tokom.

Tok informacija: razmenu informacija između svih učesnika/karika u svim područjima logistike.
 Transformacija materijalnih dobara

Objekti procesa transformacije mogu biti:

•materijalna dobra (sirovine, materijali, proizvodi, roba, otpad),

•ljudi (lica),
•informacije,
•energija,
•tehnički mediji (voda, gas i sl.), i
•monetarne jedinice.
 Tok materijala u procesu rada
Čini ga:
 skup postupaka promena stanja projektovanih na način da omoguće
transformaciju ulaznih materijala u izlazne proizvode potrebnog i dovoljnog
kvaliteta.
 Logistička komunikacija
Logistička komunikacija kao elemenat međusobnog povezivanja poslovnih
funkcija u preduzeću.

INDUSTRIJSKO PREDUZEĆE

Tok informacija

POSLOVNI
Nabavka Programiranje i planiranje Marketing PROCESI
Prodaja
I S PO R U Č I O C I

Obrada upita
Realizacija
Priprema Konstruisanje porudžbine

K UPCI
rada Proizvodnja
Distribucija
Snabdevanje Upravljanje Tehnička Otprema
proizvodnjom priprema

SKLADIŠTE PROIZVODNJA SKLADIŠTE

REPRO- MONTAŽA GOTOVIH
MATERIJALA PROIZVODA
 Logistika preduzeća kao funkcija preseka

Logistika kao nosilac procesa transfera materijalnih dobara i

logistika preduzeća poprečno preseca osnovne izvršne funkcije preduzeća .
 Tok energije u procesu rada
Tok energije čini:
mrežu vodova i energetskih postrojenja i koja omogućava rad tehnoloških
sistema – mašina i uređaja u procesu pretvaranja ulaznih u izlazne veličine i
obezbeđuje uslove rada – grejanje/hlađenje, osvetljenje, klima.

Tok energije predstavlja tok podrške osnovnim procesima rada.

 Šematski prikaz međusobnog odnosa
tokova materijala i informacija
Materijalni objekat premeštanja (odnosno materijali i robe)- Integrišuća komponenta
logističkog sistema (integrator).
Komunikacionog sistema (prenos informacija) i tehničkog sistema (logistička
podrška)- Omogućuje funkcionisanje logističkog sistema.

I
S Zahtevi za Zahtevi za Zahtevi za Porudžbina
P snabdevanje sirovinama i proizvodnjom kupcu
O sirovina i poluproizvodima
R poluproizvoda potrebnim procesu
proizvodnje
U
Č K
I U
O Zalihe sirovina, Transformacija Zalihe
P
C Prevoz materijala i predmeta rada gotovih Prevoz C
I poluproizvoda Proizvodnja proizvoda I
 Katalog radnih Radni Katalog radnih
mesta Operativni plan kalendar jedinica

Komercijalni S5421 S544

planirani redosled radnih naloga
poslovi prioriteti hitni nalozi
operativni plan obrade Izvodenje
Planiranje
radni nalozi u toku kapaciteta operativni plan montaže postupaka
Proizvodnja rada

Održavanje stanja tehnoloških sistema Plan kapaciteta

tehnoloških Radni nalozi
sistema Katalog cinilaca

Sastavnice S5422
proizvoda
plan materijala
Komercijalni stanja na zalihama Planiranje
materijali u toku materijala nalozi za nabavku Komercijalni
poslovi poslovi
isporuke plan pripreme
materijala

Tehnološki Plan materijala Rukovanje

postupci materijalima
S5423 i alatima
stanje zaliha
Komercijalni plan alata
Planiranje nalozi za nabavku
poslovi alati u toku isporuke alata plan pripreme alata
Katalog
Integralna alata
alati u toku izrade S543
sistemska
podrška Priprema
Plan alata procesa
S5424 rada

Opšti poslovi kadrovska evidencija Planiranje

plan ucesnika
ucesnika
stanja ucesnika u procesima rada
Proizvodnja
Plan ucesnika
 Komponente logističkog sistema preduzeća
Kod preduzeća sa više mesta proizvodnje:
 složena mreža sistemskih veza i odnosa između pojedinih elemenata,
 visok stepen koordinacije i kontrole fizičkih tokova materijalnih dobara.

Tačke razdruženja
Tačka isporuke Tačka prijema ("Break-bull point)
(priprema robe) (upotreba robe)
Tačka isporuke
Direktan tok roba
a. Jednostepeni sistem Tačke prijema

Tačka isporuke Koncentraciona tačka

("Consolidation point")

Tačka prijema
Tačke isporuke
Tačke prijema
Direktan i indirektan tok roba Indirektan tok roba

c. Kombinovani sistem b. Višestepeni sistem

 Uloga informacija u logistici
Tokovi materijanih dobara su uvek povezani sa tokovima informacija:
Materijalna dobra nemaju sopstvenu inteligenciju koja bi bila usmerena na
realizaciju njihove prostorne i vremenske transformacije.
Tokovi dobara se mogu pokrenuti tek sa uvođenjem informacija o transportnim
putevima, ciljevima premeštanja, dinamici planiranih vožnji itd.
Kontrola procesa zahteva informacije o lokaciji i statusu.

znanje znanje

pragmatika (relevancija)

informacije informacije

komunikacije semantika (značenje)

podaci podaci

sintaksa (raspored)

znaci
Tendencija jediničnih troškova faktora proizvodnje
 Prikaz vrsta informacija

pripremne priprema i rezervacije

informacije potrebne opreme

hitne najavljivanje budućih

informacije situacija
informaciona
logistika
prateće aktuelna baza
informacije same radnje

završne potvrda i obračun

informacije realizacije

Odluke uslovljavaju informacije u vezi sa:

ciljevima, koji treba da se ostvare,

veličinama, koje označavaju okvir delovanja kao
ograničenje na koje se ne može uticati,
mogućim alternativnim radnjama i
posledicama tih alternativnih radnji.
 Karakteristike i hijererhija logističkih sistema
Sistemi se međusobno mogu razlikovati prema:

•opštim osobinama,
•osobinama sistemskih elemenata i relacija,
•sistemskim pokazateljima kao i
•strukturi sistema
osobine logističkog sistema
OBELEŽJE OSNOVNE KARAKTERISTIKE

Odnos prema prirodi Otvoren Zatvoren

Zavisnost od vremena Statički Dinamički

Vremenski zavisan Vremenski nezavisan

Linearitet Linearan Nelinearan

Struktura Prostorno razgranat Prostorno proširen

Vrsta odnosa Materijalni Energetski Informacioni

Promena mesta
Svrha sistema ili vremena Promena oblika Promena strukture
 Dekomponovanje celine sistema logistike može se
izvršiti prema:
•institucionalnom,
•funkcionalnom,
•vremenskom,
•privredno organizacionom i
•predmetnom kriterijumu.

Struktura logističkog sistema:

a) Lančana struktura: samo susedni elementi

su u međusobnoj relaciji

b) Bus struktura: svaki element ima vezu sa

svakim drugim elementom ali preko busa
Institucionalno diferenciranje logističkih sistema
1. Makro logistički sistem,
2. Mezo logistički (Meta logistički) sistemi
3. Mikro logistički sistemi

A
B

Legenda: čvorovi
kanali isporuke robe
 Funkcionalno diferenciranje logističkih sistema

Logistika preduzeća

Marketing logistika Marketing logistika

Logistika materijala

Logistika nabavke Logistika proizvodnje Logistika distribucije

Sirovine, pomoćni i
Sirovine, pomoćni i pogonski materijal Gotovi proizvodi,
pogonski materijali, trgovačka roba,
nabavljeni delovi,
nabavljeni delovi, poluproizvodi, rezervni delovi
trgovačka roba i gotovi proizvodi i (poluproizvodi)
rezervni delovi
rezervni delovi
Tržište Skladište Skladište Proizvodni proces Skladište Skladište Tržište
nabavke isporučioca nabavke Međuskladište prodaje isporuke prodaje

Reciklirana Otpadni Prazna Razmena

roba materijal Povratak ambalaža agregata
Logistika zbrinjavanja (praćenja)

Tok materijalnih dobara

 Funkcionalno područje logistike nabavke
LOGISTIKA NABAVKE

Kupac
Dobavljač
(Potrošač)

Preuzimanje robe Proizvodnja Špedicija

(Otpremanje)

Pufer
(Međuskladište)
Skladište

Na područiju logistike nabavke, pored ostalog, obavljaju se i sledeći

logistički zadaci:

Make or buy - analiza (zajedno sa proizvodnjom i nabavkom);

Nabavke sinhronizovane sa procesom proizvodnje
Optimizacija troškova transporta;
Definisanje uslova pakovanja
 Funkcionalno područje logistike proizvodnje

Logistika proizvodnje
Dobavljač Kupac

Prijem reprodukcionih Proizvodnja Odprema gotovih

dobara proizvoda

Pufer
Skladište

Logistika proizvodnje, pored ostalog, obuhvata i sledeće aktivnosti:

Make or buy - analize (zajedno sa proizvodnjom);
Struktuiranje proizvodnje prema logističkim aspektima;
Planiranje i upravljanje proizvodnjom;
Oblikovanje tokova materijala i informacija kroz proizvodnju (skladišni i transportni
sistemi, sistemi za planiranje, upravljanje i simulaciju, formiranje mreže itd.).
 Logistički kanal

U prevoz robe od pošiljaoca do primaoca najčešće je uključeno više različitih

transportnih sistema, pretovarnih mesta i različitih skladišnih postrojenja.
Radi izvršavanja nekog konkretnog transportnog zadatka, delovi i objekti
ovih sistema se nalaze u jednom zamišljenom logističkom kanalu.

Logistički kanal

Drumski transport
RTO

Pretovar-
no mesto
Pošiljalac Trgovina

Železnica Primalac
 Logistički lanac nastaje:
1. Mesta dodira (preseka) dva elementa sistema su usklađeni i prolazni
2. Tokovi procesa se planiraju i sa njima se upravlja.

Pojedinačni sistemi

Logistički lanci

Principi u logističkom lancu:

1. Odlučujući je učinak na kraju logističkog lanca.

2. Lokalna (parcijalna) optimizacija.

3. Usklađeno zajedničko delovanje elemenata i celokupnog sistema.

 Principi i efekti u logističkom lancu:

1. Eliminisanje nepotrebnih dupliranja logističkih aktivnosti.

2. Eliminisanje troškova pretovara i pakovanja međusobnim
usklađivanjem transportnih sredstava, tovarnih jedinica i
transportnih sudova;
3. Prohodnost u korišćenju međusobno usklađenih propratnih
dokumenata u ukupnom logističkom lancu;
4. Jedinstvena definicija podataka i veza informacionih
sistema svih učesnika u lancu;
5. Koordinacija odluka između svih učesnika u lancu.
 Logistički preseci i interorganizacioni
odnosi (mesta dodira/mesta preseka)

Logisitička mesta preseka se pojavljuju između susednih delova

pojedinih sistema. Cilj: da mesta preseka postanu mesta spajanja.

Ova različitost može rezultirati iz sistema koji se razlikuje sa:

pravnog aspekta;
komunikaciono - tehničkog aspekta;
komercijalnog aspekta;
informacionog aspekta;
aspeka primenjene tehnike tokova materijala.
 Usaglašenost presečnih mesta
a) Nije usaglašeno
Sistem A Sistem B
Tokovi
materijala
robe i
personala

b) Usaglašeno

Pravno

Komercijalno

Informaciono
Komunikaciono
tehnički
Tehnički tokovi
materijala
Usaglašavanje tovarnih jedinica i transportnih sredstava
Usklađivanje vremenski zavisnih veličina

Od:
07.12.

H H

Do: Do:
18.12. 19.12.
 Interorganizacijski odnos sa istom
vrstom interesa
Transport za sopstvene potrebe
(Industrijski transport)

Pošiljalac Otpremni Realizator Prijemni

špediter transporta špediter Primalac
robe
Drumski
transport

Železnički
transport

Vazdušni
transport

Pomorski
transport

Rečni
transport
(unutrašnji)
 Sistemski pristup analizi troškova
(analiza “trade off”)
Struktura ukupnih logističkih troškova: realizacije porudžbine, transporta,
pakovanja, skladištenja zaliha,opsluživanja.

Primena metode ukupnih

troškova zahteva:

1. indentifikaciju faktora koji

imaju značajan uticaj na
ukupne troškove,
2. utvrđivanje njihove
međuzavisnosti a time i
3. vrednovanje faktora i samih
međuzavisnosti.

Učešće troškovi transporta i zaliha u ukupnim troškovima

 Osnovni principi eficijencije
Logistički sistemi su eficijentni tada, kada se pri njihovom oblikovanju
uvažavaju logistički troškovi (input) i logistički efekti (output) kao ciljevi
oblikovanja.
Cilj eficijencije odgovara poznatom cilju produktivnosti, koji se meri odnosom
output/inputa (na primer, broj paleta u prometu/radni čas).

Opšta je karakteristika za logističke

sisteme:
progresivno povećanje troškova sa
porastom nivoa usluge.
poboljšanje dostignutog, veoma
dobrog nivoa usluga za samo mali
procenat, prouzrokuje
nadproporcionalan rast troškova.
 Tehno-ekonomski principi
Principi eficijencije se mogu svrstati u dve osnovne grupe:
Tehničke,
Ekonomske.
Logistika predstavlja izvanredan primer područja preduzeća u kome se presecaju:
1. Tehnički: Menadžer logistike mora da proceni i iskoristi mogućnosti koje pruža
tehnički progres u pakovanju, transportu i skladištenju roba.
2. Ekonomski: Optimizira međusobni odnos troškova nivoa usluga i da sarađuje
sa rukovodećim osobljem iz područja nabavke, proizvodnje i prodaje.

Sistemske veze i odnosi

 Struktura logističkog sistema

Stabilni elementi: su stalno prisutni u sistemu i obezbeđuju proizvodnju logističkih

usluga.
Pokretni (mobilni) elementi „teku” kroz sistem: materijalna dobra, transportna
sredstva i informacije.
UPRAVLJANJE PR E D U Z E Ć E
PREDUZEĆEM

EKONOMSKO EKONOMSKO R A Z V O J
FINANSIJSKI FINANSIJSKI (KONSTRUKCIONA I MARKETING
POSLOVI POSLOVI TEHNOLOŠKA PRIPREMA)

UPRAVLJANJE PROIZVODNJOM
D (OPERATIVNA PRIPREMA)
O N PROIZVODNJA P
SKLADIŠTE SKLADIŠTE
B A MATERIJALA PROIZVODA R K
A ULAZNA ZAVRŠNA U
B KONTROLA KONTROLA O
V A MATERIJALA PROIZVODA D P
LJ V A C
A K J I
Č A A
ODRŽAVANJE
I

Funkcionalna veza

Tok materijala
PROCESNA INTEGRALNA
KONTROLA SISTEMSKA
KVALITETA PODRŠKA
Elementi akumulacije (uskladištenja) služe vremenskoj promeni objekata
koji prolaze kroz sistem.

1. nakupljanju 2. obezbeđivanje
(koncentraciji) 3. Izjednačavanje
transportnih tokova raspoloživosti robe- razlika između ulaznog
kod diskontinuirane diskontinuiranog oticanja
otpreme i izlaznog toka roba
(isporuke) robnih tokova
Elementi usporenja: omogućuju vremenske promene u vezi sa čekanjem
na mogućnost pristupanja izvorima, ušćima, aktivnim i pasivnim elementima
veze ili elementima razdvajanja
Pristup dobrima kod raznih tehnika skladištenja.

Važna osobina elemenata

akumuliranja i usporenja je
sposobnost pristupa
akumulacionim (skladišnim)
objektima.

Razlikuju se:

•pojedinačni pristup
svakoj jedinici,
•pristup grupi jedinica sa
istim karakteristikama,
•pristup slučajno
raspoređenoj jedinici.
 Poseban značaj ima kapacitet, kao kvantitativna
karakteristika elemenata akumulacije i usporenja.

Elementi grananja (transportna sredstva) omogućavaju funkcije:

1. nakupljanja,
2. raspodele,
3. promene redosleda,
4. promene pravca kao i
5. ukrštanja tokova.

Razlikujemo elemente grananja sa :

1. neprekidnim (kontinualnim) načinom rada i
2. prekidnim (diskontinualnim) odnosno periodičnim načinom rada.
Kontinualni transporteri su aktivni elementi veze sa
neprekidnim načinom rada.
Diskontinualni transporter
Karakteristike radnog područja i sposobnost prijema
odnosno predaje.

Radno područja u obliku:

tačaka,
linija,
mreže,
površine,
zapremine.
 Nastavna pitanja:

Strana u
udžbeniku

1. SISTEMSKI PRISTUP LOGISTICI 59

2. LOGISTIČKI TOKOVI 68
3. RAZVOJ ORGANIZACIJE INTEGRISANE 86
LOGISTIKE
4. INTEGRISANO LOGISTIČKO UPRAVLJANJE 102
5. GLAVNI PRAVCI RAZVOJA SISTEMA 108
LOGISTIKE KOMPANIJE
Logistika se očigledno pojavljuje u velikom broju različitih
oblika i možemo je prepoznati u svakoj organizaciji
/"najbolji" aranžman/:

 Mala organizacija - jedna osoba.

 Organizacija srednje veličine - jedno odeljenje sa različitim
sekcijama za nabavku, transport, kontrolu zaliha, distribuciju,
itd.
 Velike organizacije - logističko odeljenje sa hiljadama
zaposlenih i velikom transportnom flotom.
 a) Klasična organizaciona struktura b) Matrična organizaciona struktura

Generalni Direktor
Direktor marketinga

Finansijski Direktor Direktor Direktor

Ostali Proizvod Proizvod Proizvod Proizvod Ostali
Direktor logistike prodaje ljudskih
A B C D
resursa

Koordinacija Logistika Logistika Logistika Logistika

Transport Skladištenje Nabavka A B C D
logistikama
Prvi stepen organizacione strukture logistike
 Drugi stepen organizacione strukture logistike

Menadžer distribucije menja naziv u menadžer logistike.

Oko 40% američkih i kanadskih firmi se nalaze na ovom stupnju organizacije logistike.
Glavni otpori prelasku na ovaj stepen razvoja, su gubitak moći marketinga, računovodstva i
proizvodnje.
 Treći stepen razvoja strukture organizacija ”logistika”

Menadžer logistike
•razvija procese promena,
•inicira redizajniranje distribucione
mreže,
•integriše "papirologiju" zahteva i
naloga,
•primenjuje ABC analizu,
•unapređuje koordinaciju
snabdevanja i čvrsto nadzire
skladištenje.

Prelazom na III stepen moguće su

uštede logističkih troškova od oko
15% više, nego na II stepenu.
Objedinjavanje aktivnosti-četvrti stepen razvoja
strukture organizacije “integrisana logistika“
Tri nivoa logističke integracije

(a) Posebne funkcije u organizaciji

Logističke aktivnosti

Dobavljači Kupci
Operacije

(b) Integrisanje unutar organizacije

Logističke aktivnosti

Dobavljači Kupci
Operacije

(a) Integrisanje duž lanca snabdevanja

Logističke aktivnosti

Dobavljači Kupci
Operacije
 Koristi od integracije

1. Deljenje informacija i resursa;

2. Manji troškovi,
3. Poboljšan protok materijala,
4. Bolja usluga za kupce,
5. Veća fleksibilnost,
6. Standardizovane procedure između članova lanca,
7. Pouzdani kvalitet i manje kontrola.
 Postizanje integracije
Saradnja i konflikt

Lanac snabdevanja - sastoji se od odvojenih organizacija, od kojih svaka radi za

vlastitu korist.

Zašto organizacije treba da sarađuju?

Zašto jedna kompanija treba da radi ono što donosi korist drugoj?

Odgovor:

Eksterna integracija donosi koristi koje mogu deliti svi članovi lanca
snabdevanja.

Prvi problem sa eksternom integracijom - prevazilaženje tradicionalnog

gledanja na organizacije kao na suparnike.
 Strateški savezi

Suparnička Neformalna Ugovorna Formalnai Manjinski Zajedničko Vetikalna

saradnja savezi investitor ulaganje integracija

Na distanci Nespecificirana Srednjoročni Dugoročni

ugovor ugovor
Veze/odnosi

Mala Povećana Potpuna

Razmena
informacija

Velika Manja Mala

Trgovina sa
konkurencijom

Različite Srodne Zajedniča

Kultura
 Partnerstvo u snabdevanju

tekući odnos između dve firme, koji podrazumeva obavezu tokom dužeg
vremenskog perioda, kao i međusobnu razmenu informacija i deljenje
rizika i nagrada koje proističu iz ovog odnosa.

Sledeći spisak daje osnovne crte saveza:

organizacije tesno sarađuju na svim nivoima;

zajednički su im poslovna kultura i ciljevi;
otvorenost i uzajamno poverenje;
dugoročna obaveza;
zajedničke informacije, ekspertiza, planiranje i sistemi;
fleksibilnost i spremnost da se rešavaju teški problemi;
Zaključak:

1.MOTIVI, koji su zapravo ubedljivi razlozi za osnivanje partnerstva, kao što

su smanjenje troškova, bolja usluga ili bezbednost;

2.OLAKŠAVAJUĆI FAKTORI, koji uključuju korporatvine faktore koji

podstiču partnerstvo, kao što je kompatibilnost operacija, slični stilovi
upravljanja, zajednički ciljevi, itd.;

3.KOMPONENTE, koje predstavljaju zajedničke aktivnosti i operacije kojima

se izgrađuje i održava odnos, kao što su kanali komunikacije, zajedničko
planiranje, zajednički rizici, nagrade, investicije, itd.
 Vertikalna integracija

Dobavljači Operacije Kupci

Vertikalni tip Delovi u vlasništvu

organizacije organizacije

(a) Nizak

(b) Okrenut nazad

(c) Okrenut napred

(d) Visok
 Četvrti stepen razvoja strukture organizacije

UKUPNI TROŠKOVI LOGISTIKE =

troškovi transporta + troškovi
skladištenja + troškovi držanja zaliha
+ troškovi pakovanja + troškovi
obrade informacija + drugi logistički
izdaci.
 Peti stepen razvoja strukturne organizacije „matrična logistika"

Matrična organizacija funkcioniše samo uz

podršku menadžmenta IL, jer on zahteva
timski rad
 Nastavna pitanja:

Strana u
udžbeniku

1. SISTEMSKI PRISTUP LOGISTICI 59

2. LOGISTIČKI TOKOVI 68
3. RAZVOJ ORGANIZACIJE INTEGRISANE 86
LOGISTIKE
4. INTEGRISANO LOGISTIČKO UPRAVLJANJE 102
5. GLAVNI PRAVCI RAZVOJA SISTEMA 108
LOGISTIKE KOMPANIJE
 Integrisane logističke 1966. god 1995. god
aktivnosti [%] [%]
 Transport 89 95
 Skladištenje 70 94
 Upravljanje zalihama 55 80
 Obrada zahteva 43 59
 Pakovanje 8 41
 Snabdevanje i nabavke 15 47
 Finansije/
Aktivnosti IL Marketing
računovodstvo
Proizvodnja

 Međunarodni i domaći  Međunarodni i domaći transport

transport  Unutrašnji transport, izbor
Transport  Spoljni transport, izbor prevoznika, sopstveni prevoz.
prevoznika, sopstveni
prevoz.
 Operacije i lokacija  Sirovine, procesne i zalihe gotovih
Oprema područnih skladišta. proizvoda, skladištenje, lociranje
Budžet pogona i skladišta.

 Finalni proizvodi, delom  Sirovine, procesne i zalihe gotovih

Zalihe i servisiranje. proizvoda, delovi i servisiranje,
snabdevanje.
Rukovanje  Sistemi područnih  Skladišni sistemi, pakovanje.
materijalom skladišta, pakovanje.

Komunikacije i  Obrada zahteva,  Planiranje proizvodnje.

informacije predviđanje potreba
korisnika.
 Nastavna pitanja:

Strana u
udžbeniku

1. SISTEMSKI PRISTUP LOGISTICI 59

2. LOGISTIČKI TOKOVI 68
3. RAZVOJ ORGANIZACIJE INTEGRISANE 86
LOGISTIKE
4. INTEGRISANO LOGISTIČKO UPRAVLJANJE 102
5. GLAVNI PRAVCI RAZVOJA SISTEMA 108
LOGISTIKE KOMPANIJE
 Uticajni faktori na projektovanje organizacije

1. Treba li IL funkcija da bude centralizovana ili

decentralizovana?
2. Da li IL treba da bude strateški ili operativno orijentisan?
3. Treba li menadžment IL da bude hijerarhijski ili štabno
orijentisan?
4. Kakva moć autoriteta treba da bude za IL?
5. Treba li funkcija IL da bude iz spoljnih resursa (izvan
sistema)?
6. Kako se performanse IL mogu meriti?
 Uticajni faktori na projektovanje organizacije
 U oblasti logistike nabavke.
 U podsistemu logistike proizvodnje.
 U podsistem logistike distribucije se mogu očekivati sledeći
razvojni trendovi:
 Smanjenje velikog stepena skladištenja gotovih proizvoda.
 Povećanje obima integrisane distribucije različitih roba u
transportu (zbirni transport).
 Sopstveni vozni park pojedinih.
 Uticajni faktori na projektovanje organizacije
U podsistem logistike skladišta mogu se očekivati sledeći razvojni
trendovi:

 Potpuno automatska skladišta.

 Konvencionalna skladišta paleta i malih delova vrše intenzivnu
elektronizaciju viljuškara u pravcu formiranja transportnih sistema bez
vozača (fantomski viljuškari).
 Induktivno upravljanim vozilima za transport bez vozača ili primenom
automatskih viljuškara.
 Komisioniranje delova unificirane veličine i jednostavnih oblika, zbog
poboljšanja senzorske tehnike, obavlja se u sve većem obimu pomoću
robota.
 PITANJA ZA PONAVLJANJE:

1. Objasnite pojam i karakteristike sistema i elemente logističkog sistema i podsistema?

2. Objasniti strukturu i karakteristike logističkog sistema?
3. Pojam fizičkih, vrednosnih i informacionih logističkih tokova?
4. Karakteristike sistematskog pristupa upravljanja logističkim procesima?
5. Koje komponente logističkog sistema preduzeća poznajete?
6. Karakteristike, hijerarhija i struktura logističkih sistema?
7. Funkcionalno diferenciranje logističkih sistema?
8. Šta je logistički kanal a šta logistički lanac?
9. Objasniti usaglašenost presečnih mesta, tovarnih jedinica i transportnih sredstava?
10. Sistemski pristup analizi troškova i osnovni principi eficijencije?
11. Šta je struktura i hijerarhija logističkog sistema?
12. Objasniti razvoj organizacije integrisane logistike (1-5 stepena)?
13. Šta obuhvata integrisano logističko upravljanje?
14. Objasniti četvrti stepen razvoja strukture organizacije “integrisana logistika“?
15. Kako se postiže integracija: koristi, konflikti i faktori saradnje?
16. Šta su strateški savezi a šta vertikalna integracija?
17. Objasniti uticajne faktore na projektovanje organizacije.
18. Koje mesto i ulogu logističke organizacije u kompaniji poznajete?
19. Definišite glavne pravce razvoja sistema logistike kompanije?
 ZAKLJUČAK:
1. Organizacija predstavlja složeni kibernetski sistem u kome ljudi teže da
usklađeno deluju sa sredstvima rada, kako bi ostvarili svrhu radi koje su se
udružili.
2. Logistika izučava protok materijala, energije i informacija unutar i izvan
poslovnog sistema, od izvora a završava sa isporukom gotovih proizvoda
krajnjim korisnicima.
3. Menadžment predstavlja usmeravanje i obezbeđivanje sprovođenja efektivnog i
efikasnog korišćenja raspoloživih resursa radi postizanja željenih rezultata.
4. Željeni rezultati predstavljaju ishode koji treba da se ostvare na osnovu
analiziranih i definisanih strategijskih, taktičkih i operativnih ciljeva, usklaðenih
sa situacijom i okolnostima na trzištu, željama zaposlenih, stvarnim
potencijalima preduzeća, trendovima u svetu, itd.
Pitanja ?
HVALA NA PAŽNJI