LEKSIKOLOGIJA

Fonologija – proučavanje glasova kao najmanje jezičke jedinice od kojih zavisi značenje
Fonetika – akustika i artikulacija
Leksikon – riječnik
Leksikologija – nauka koja proučava riječ kao jedinicu riječnika
Leksikografija – nauka koja se bavi nabavljanjem riječi za riječnik
Leksema – riječ kao jedinica riječnika
Odnosi leksema:
1. Polisemija – višeznačnost (glava-definicija-glava motora, eksera, kupusa, kuće, knjige)
a. Arhisema – glavni dio definicije
2. Homonimija (homografi-pas, grad // homoformi-broj deset, broj do deset)
3. Sinonimija
4. Antonimija
Sastav leksike književnog jezika
 Osnovni jezički fond
 Pozajmljenice
o Anglicizmi (parking, sport, film, biftek, traktor, spiker...)
o Romanizmi (literatura, opera, balet, avenija...)
o Turcizmi (boja, čamac, avlija, megdan, džezva, top, oluk)
o Germanizmi (vaga, pegla, moler, šnicla, šalter, šminka)
o Bohemizmi (časopis, uloga, tlak)
o Rusizmi (zapeta, usled, kružok)
o Grcizmi (hiljada, drum, vasiona, opština, sveštenik)
Sfera upotrebe leksema
 Istorizmi (kmet, aga)
 Arhaizmi (vidar, ćuprija, krčmar)
 Okazionalizmi (pletisanka, beznjenica, snohvatica)
 Neologizmi (vatronoša, sastančiti)
 Dijalektizmi
 Termini
Sufiksi i prefiksi iz stranih jezika:
 Prefiksoidi: aero-, auto-, hidro-, termo-, mikro-, makro-, agro-...
 Sufiksoidi: -drom, -bus, -fil, -fob, -log, -teka, -id...
FRAZEOLOGIZMI
Ustaljeni skup od 2 ili više riječi naziva se frazeologizam. Može biti naučni i razgovorni...

SINTAKSA
Na latinskom – stvarati red
Nauka o redu riječi u rečenici.
2 sintaksička pravila:
1. Kongruencija – formalno usaglašavanje rečeničnih djelova
2. Rekcija – upućivanje jedne riječi na drugu
Atribut:
 Padežni (djevojka plave kose)
 Kongruencijski (plavokosa djevojka)
 Rekcijski (ljubav prema bratu)