Titulli �Kronik� n� gur� �sht� metonimi me disa shkallare n� t� cil�n:

� guri n�nkupton qytetin dhe qyteti banor�t e tij. Kronik� n� gur do t� thot�

� kronika n� kuptimin gjuh�sor �sht� nj� vep�r ku sh�nohen ngjarje historike, n�

koh�n q� kan� ndodhur, ashtu si� kan� ndodhur, nj�ra pas tjetr�s.

�Kronik� n� gur� �sht� kronik� e jet�s s� banor�ve t� qytetit t� gurt�. Meqen�se

qyteti �sht� nd�rtuar prej guri p�rfytyrohet sikur historia e tij, kronika e tij,
�sht� shkruar n� gur dhe jo n� gur si� shkruhen zakonisht kronikat. Metonimia e
simbolizuar kronik� n� gur n�nkupton edhe n� shkrim t� p�rjetsh�m si� jan�
mbishkrimet ose gdhendjet n� gur. metonimia fjal�s gur p�rfshin edhe jet�n e
qytetit, normat morale, zakonet dhe traditat e qytetar�ve q� jan� po q t� vjet�r sa
gur�t mesjetar�.

Rr�fimi

Rr�fimi b�het n� veten e par� sepse heroi kryesor rr�fen p�r f�mij�rin� e tij.
Rr�fimi i tij �sht� vazhdimisht figurativ dhe gjall�rues sepse i n�nshtrohet
logjik�s f�mij�rore. Ky lloj rr�fimi i mb�shtetur n� nj� perceptim naiv kalon
leht�sisht n� metonimi, metafor�, personifikim, hiperbol�, grotesk. Ngjarjet i
humbasin p�rmasat reale dhe marrin p�rmasa t� tjera, por e ruajn� thelbin e vet.
Ato jan� hiperbolizuar, tejzmadhuar. Qyteti mendohet sa gjith� bota. Ngjarjet,
dukurit� jan� m� t� tejzvog�luara, pushtimi shihet me ngritjen e nj� flamuri tjet�r
dhe ushtar� q� flasin n� gjuh� t� huaj. F�mija �uditet q� t� rriturit revoltohen
nga flamuri i huaj q� �sht� nj� cop� m�ndafsh q� e tund era. Gjat� rr�fimit p�r t�
af�rmit dhe qytetin merr ngjyrim poetizues, zbukurues. �sht� dashuria e madhe q� ka
p�r to, nostalgjia, malli q� ka p�r f�mij�rin� a pakthyeshme q� e poetizon. Rr�fimi
i tij ngjan si nj� rr�fim magjik. V�shtrimi naiv f�mij�ror nd�rthuret me rr�fimin
racional t� t� rriturve.

Personazhet

Personazhet plaka luajn� rol kryesor. Ai e quan veten me fat q� �sht� rritur n� nj�
mjedis t� till� dhe ka d�gjuar shpjegimet e para p�r bot�n nga goja e plakave.
Gjyshe Selfixhja, hall� xhemja, Kako Pinua, N�n�madhja, Plakat e jet�s, Plakat
kat�rxhika etj. formojn� nj� t�r�si, formojn� nj� kor t� lasht� e t� p�rjetsh�m. M�
i r�nd�sish�m �sht� z�ri i plakave t� jet�s. Z�ri i plakave mbart filozofin� e
jet�s njer�zore, t� shprehur me replika t� shumta. Plaka Xhexho jep gjithmon�
shpjegime negative. Kako Pinua q� stolis nuset vritet nga gjerman�t duke shkuar n�
das�m fut n� atmosfer�n e r�nd� t� luft�s flladin e jet�s q� nuk shuhet kurr�. P�r
f�mij�n lufta her� duket t�rheq�se e her� e rrezikshme dhe trondit�se. P�r plakat
dhe t� rriturit lufta �sht� murtaj�. Dukurit� dhe t� gjith� mjetet e tjera t� saj
jan� parashenja t� vdekjes.

Err�simi i detyruesh�m i qytetit krahasohet me mbylljen n� varr, sirena e alarmit

�sht� kuja e vdekjes, sht�pia publike kulmi i ndershm�ris� dhe i familjes.

Relievi, urbanistika dhe arkitektura e tij p�rshkruhen me v�rtet�si, por edhe me

fantazi krijuese, Qyteti i gurt� n� roman �sht� edhe personazh, ai p�rshkruhet
sikur t� ishte nj� personazh i gjall�. Qyteti animizohet dhe shpesh metonimizohet
dhe personifikohet nj�soj si banor�t e tij. Megjith�se prej guri �sht� nj� qytet q�
ndjen, lodhet, vuan, pendohet, flet p�r�art etj. T� gjitha k�to jan� cil�si t�
banor�ve t� tij, por t� p�rmbledhura n� nj� figur� p�rgjith�suese at� t� qytetit t�
gurt�.

F�mij�rin� Kadare do ta tregoj� p�rmes figurave mitologjike: projektori � ciklob,

k�shtjella � burg, avionat � p�rlind�sha. K�shtjella �sht� nj� antiolimp, n�
korridoret e saj gjejm� labirintet kretase madje ferrin vet�. N� k�t� roman
realiteti shihet n� syt� e f�mij�s nga nj� an� tragjike e nga nj� an� zbavit�se.