УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ – ШТИП

ЕЛЕКТРОТЕХНИЧКИ ФАКУЛТЕТ

АВТОМАТИЗАЦИЈА И ПРОЦЕСИ

СЕМИНАРСКА РАБОТА ПО ПРЕДМЕТОТ:

СПЕЦИЈАЛНИ ЕЛЕКТРИЧНИ МАШИНИ ВО АВТОМАТИКАТА

ТЕМА:

РЕКОНСТРУКЦИЈА НА ПРЕСМЕТКА НА ТРИФАЗЕН МОТОР

ментор кандидат

Доц. д-р Василија Шарац Дејан Илиев

Штип, Февруари 2016

Содржина

1. Влезни параметри …………………………………………………….......………. 1

2. Пресметковни големини и конструктивни коефициенти ........................ 2

3. Намотка на статорот – општи параметри ………......................................... 5

4. Изведба на статорот со овални полузатворени канали ......................…. 8

5. Изведба на ротореот со овални полузатворени канали ......................... 9

6. Димензии на кусоврзаниот алуминиумски залиен прстен .................... 11

7. Пресметка на магнетното коло …………..................................................... 12

8. Параметри на магнетното коло ….......................................................….… 15

9. Параметри на намотката на статорот ……………………......…........……... 17

10. Намотка на кусоврзаниот ротор со овални полузатворени канали .… 20

11. Загуби и коефициент на полезно дејство …….......................................... 23

12. Методологија на пресметката на карактеристиките на трифазен

асинхрон “Кончар” мотор….......................................................................... 25
 1. ВЛЕЗНИ ПАРАМЕТРИ
Покрај познатите и дадени номинални податоци за асинхрониот кафезен мотор тип:
5AZ80A-4 во пресметката на параметрите на моторот ќе се користат и сите останати
податоци добиени од производителот кои во текот на пресметката се земани за познати.

Надворешен диаметар на статорот: Dn1=125mm

Внатрешен диаметар на статорот: D1=70mm

Надворешен диаметар на роторот: Dn2=69.7mm

Должина на статорот и роторот: l1=l2=55mm

Диаметар на осовината на моторот: dos=25mm

Број на статорски канали: Z1=24

Број на роторски канали: Z2=22

Број на навивки во секција: Ws=24

Висина на статорскиот канал: hp1=15mm

Висина на роторскиот канал: hp2=13.5mm

Активниот отпор на статорската намотка по фаза: 2.76Ω/f

Димензии на алуминиумски кусо врзан прстен

(радијална х аксијална) димензија: 21/19х8mm

Специфичниот отпор на алуминиумскиот прстен при 20оС: ρa20=36

За намотката е познато дека е двослојна јамкаста со скусен навоен чекор β=7/9

Од испитувањата вршени кај производителот се познати и дадени следниве големини:

Струјата на празен од : I10=1.1A

Загубите во празен од: P0=110.5W

Факторот на моќност во празен од: cosφ0=0.12

Струјата на куса врска: Ik=5.9A

Факторот на моќност на куса врска: cosφk=0.62

Момент на инерција: J=0.0044kgm2

Податоците со црвено не се точни !!! Не може по автоматизам да се земат од даден

пример !!!
-1-
2. ПРЕСМЕТКОВНИ ГОЛЕМИНИ И КОНСТРУКТИВНИ
КОЕФИЦИЕНТИ
2.1 Надворешен диаметар на статорот

Оваа димензија е дадена од производителот и се зема како позната

Dn1=125mm

2.2 Внатрешен диаметар на статорот

Слично како и надворешниот диаметар на статорот и оваа димезнија е позната и дадена

од производителот

D1=70mm

2.3 Почетно одредување на енергетските показатели (η’,cosφ’)

Енергетските показатели се одредуваат со помош на сл.1.1

Сл.1.1 Диаграми за определување на енергетските показатели η’ и cosφ’

Од сл.1.1 во зависност од номиналната моќност на моторот P2 се отчитуваат:

η’ = 0.71

cosφ’=0.75

2.4 Одредување на коефициентот kn

Коефициентот kn се одредува од сл.1.2

Сл.1.2 Средна вредност на kn=f(P2)

-2-
За разгледуваниот мотор вредноста на оој коефициент изнесува kn=0.96

2.5 Пресметковна моќност [W]

𝑘 𝑃
P’=𝜂′𝑐𝑜𝑠𝜑
𝑛 2

2.6 Ориентациона вредност на магнетната индукција во воздушниот зјај и

струјното линиско оптоварување

Вредностите на магнетната индукција во воздушниот зјај и линиското

оптоварување се определуваат од сл. 1.3

Сл. 1.3 Средните вредности на 𝐴1′ = 𝑓(𝐷𝑛1 ); 𝐵𝛿′ = 𝑓(𝐷𝑛1 ) при 2p=4 класа на
изолација F

За разгледуваниот мотор се добива:

𝐴1′ = 200 𝐴/𝑐𝑚

𝐵𝛿′ = 0.86 𝑇

2.7 Избор на коефициентот на намотување

′
Вообичаео се зема дека 𝑘𝑜𝑏1 = 0.91 ÷ 0.94 за 2𝑝 ≥ 4
′
За пресметуваниот мотор е земено: 𝑘𝑜𝑏1 = 0.925

-3-
2.8 Пресметковна должина на статорот:

Пресметковната должина на статорот е земена како позната димензија дадена од

производителот treba 55 mm !!

𝑙1′ = 𝑙1 = 100𝑚𝑚

2.9 Конструктивен коефициент на должината

𝑙1
𝜆=
𝐷1

За пресметуваниот мотор λ=0.785

2.10 Определување на λmax

За пресметуваниот мотор се користи изразот: kolku e lamda max , ne e

dadena vrednost

λmax = 1.46 − 0.00071Dn1

2.11 Коефициент на пополнување на железото kc

kc=0.93

2.12 Број на канали на статорот

Овој параметар е познат даден од производителот

Z1=24

2.13 Број на канали по пол и фаза

𝑞1= 𝑍1
2𝑝𝑚1

𝑞1 = 2

2.14 Воздушниот зјај помеѓу статорот и роторот:

Воздушниот зјај помеѓу статорот и роторот е познат и даден од

производителот

𝛿 = 0,3𝑚𝑚

-4-
2.15 Надворешниот диаметар на роторот:

Вредноста на надворешниот диаметар на роторот е дадена и позната од

производителот

𝐷𝑛2 = 69.7mm

2.16 Внатрешниот диаметар на роторот:

𝐷2 = 0.23𝐷𝑛2

D2 = 16.031mm

2.17 Број на вентилациони канали и нивен дијаметар:

Нема вентилациони канали

2.18 Должина на роторот

Должината на роторот е идентична со должината на статорот:

l2=55mm

2.19 Број на канали на роторот:

Z2=22

3. НАМОТКА НА СТАТОРОТ – ОПШТИ ПАРАМЕТРИ

3.1 Коефициент на распределба

𝑘𝑝1 = 0.5/[𝑞1 𝑠𝑖𝑛(𝛼/2)]

𝛼 = 60/𝑞1

За пресметуваниот мотор: kp1=0.97; 𝛼 = 30°

3.2 Вредноста на скусениот навоен чекор

Моторот е изведен со трифазна двослојна намотка со скусен навоен чекор:

𝑦𝑝1 = 𝛽1 𝑍1 /2𝑝

Кадевредноста на β1=7/9 е позната и дадена од производителот

𝑦𝑝1 = 4.6

-5-
Усвоено 𝑦𝑝1 = 5 канали

3.3 Коефициент на скусување

𝑘𝑦1 = sin(𝛽1 90°)

𝑘𝑦1 = 0.94

3.4 Коефициент на намотување

𝑘𝑜𝑏1 = 𝑘𝑦1 𝑘𝑝1

3.5 Ориентациона вредност на флуксот по чифт полови:

Ф′ = 𝐵𝛿′ 𝐷1 𝑙1 10−6 /𝑝

Ф′ = 0.0016555𝑊𝑏

3.6 Претходно одредување на бројот на навивки во фазната намотка:

𝑊1′ = 𝑘𝑛 𝑈1 /[222𝑘𝑜𝑏1 (𝑓/50)Ф′ ]

𝑊1′ = 288.06 Да се пресмета и даде точна вредност

3.7 Претходно одредување на бројот на ефективни проводници во каналот:

′
𝑤1′ 𝑎1
𝑁𝑝1 =
𝑝𝑞1

𝑎1 – број на паралелни гранки во намотката на статорот

𝑎1 = 2
′
𝑁𝑝1 = 144 и ова не е точно

3.8 Уточнување на бројот на навивки во фазната намотка:

𝑊1 = 2𝑝𝑞𝑊𝑠

𝑊𝑠 – број на навивки во секцијата

Бројот на навивки во секцијата е познат и даден од производителот и за

пресметуваниот мотор изнесува 𝑊𝑠 = 24 додека 𝑊1 = 192, ова не може да се даде
бидејќи не го знаеме бројот на секции и број на навивки по секција

3.9 Уточнета вредност на индукцијата во воздушниот зјај:

-6-
 𝐵𝛿 = 𝐵𝛿′ 𝑤1′ /𝑤1

𝐵𝛿 = 1.29𝑇 Ова е голема индукција , не е точно !!!

3.10 Претходно одредување на номиналната фазна струја:

′
𝐼1𝑓 = 𝑃2 103 /(3𝑈𝑛 𝜇 ′ 𝑐𝑜𝑠𝜑 ′ )
′
𝐼1𝑓 = 5.11𝐴

Повторно не е точно работено е со параметри од примерот а не со вистинскиот

мотор

3.11 Уточнета вредност на линиското оптоварување на статорот:

𝐴1 = 10𝑁𝑝1 𝑍1 𝐼1 /(𝜋𝐷1 𝑎1 )

𝐴1 = 220.127𝐴

3.12 Забен чекор по внатрешниот дијаметар на статорот:

𝑡1 = 𝜋𝐷1 /𝑍1

𝑡1 = 8.465

3.13 Уточнета вредност на флуксот:

Ф = Ф′ 𝑤1′ /𝑤1

Ф = 0.00248𝑊𝑏

3.14 Индукција во јаремот на статорот 𝐵𝑐1 :

Ф/4
𝐵𝑐𝑙 =
𝑆𝑐𝑙

𝑆𝑐𝑙 = 𝑘𝑐 ℎ𝑐1 𝑙1

𝐷𝑛1 𝐷1
ℎ𝑐1 = − − ℎ𝑝1
2 2
ℎ𝑝1 − висина на статорскиот канал

ℎ𝑐1 − висина на јаремот на статорот

Висината на статорскиот канал е позната и дадена од производителот ℎ𝑝1 = 15𝑚𝑚

додека висината на јаремот на статорот се пресметува и изнесува ℎ𝑐1 = 6𝑚𝑚.
Следствено, вредноста на индукцијата во јаремот е: Bc1=9.69(69)T
-7-
 4. ИЗВЕДБА НА СТАТОРОТ СО ОВАЛНИ ПОЛУЗАТВОРЕНИ КАНАЛИ

4.1 Забен чекор по надворешниот диаметар на статорот:

𝑡1𝑛 = 𝜋𝐷𝑛1 /𝑍1

𝑡1𝑛 = 16.354𝑚𝑚

4.2 Забен чекор по средниот диаметар на каналот на статорот:

𝐷1𝑠𝑟 𝜋
𝑡1𝑠𝑟 =
𝑍1

𝐷1𝑠𝑟 = 𝐷1 + ℎ𝑝1

𝐷1𝑠𝑟 = 85𝑚𝑚

𝑡1𝑠𝑟 = 11.12𝑚𝑚

4.3 Средна ширина на забот:

𝐷1𝑠𝑟 𝜋 (𝑟1𝑠 𝑟2𝑠 )

𝑏1𝑠𝑟 = −2
𝑍1 2

𝑟1𝑠 −поголемиот радиус на статорскиот канал (сл.1.4)

𝑟2𝑠 − помалиот радиус на статорскиот канал (сл. 1.4)

Вредностите на r1s и r2s се познати и дадени од производителот и изнесуваат r1s=

1mm и r2s=2.52mm

bz1sr=7.6mm

-8-
 сл.1.4 Изглед на каналот на статорот

4.4 Магнетната индукција во забот на статорот:

𝑡1 𝐵𝛿
𝐵𝑧1 =
𝑏𝑧1 𝑘𝑐

𝐵𝑧1 = 1.5864𝑇

4.5 Растојание помеѓу центрите на радиусите:

Оваа димензија е исто така дадена од страна на производителот

ℎ1 = 10.98𝑚𝑚

5. ИЗВЕДБА НА РОТОРОТ СО ОВАЛНИ ПОЛУЗАТВОРЕНИ КАНАЛИ

5.1 Висина на каналот на роторот hp2 е дадена од производителот (сл.1.5)

Hp2=13.5mm

5.2 Висина на јаремот на роторот:

𝐷𝑛2
ℎ𝑐2 = − 𝑑𝑜𝑠 − ℎ𝑝2
2
ℎ𝑐2 = 8.85𝑚𝑚

Сл.1.5 Изглед на каналот на роторот

-9-
5.3 Индукција во јаремот на роторот:

Ф⁄4
𝐵𝑐2 =
𝑆𝑐2

каде Sc2 е површина на јаремот на роторот (mm2) и се пресметува:

𝑆𝑐2 = ℎ𝑐2 𝑙1 𝑘𝑐 10−6

𝐵𝑐2 = 0.705𝑇

5.4 Забен чекор по средината на каналот на роторот:

𝜋𝐷𝑛2𝑠𝑟
𝑡2𝑠𝑟 =
𝑍2

𝐷𝑛2𝑠𝑟 = 𝐷𝑛2 − ℎ𝑝2

𝑡2𝑠𝑟 = 6.8

5.5 Магнетна индукција во забот на роторот:

𝑡2 𝐵𝛿
𝐵𝑧2 =
𝑏𝑧2 𝑘𝑐

𝐵𝑧2 = 1.506𝑇

5.6 Ширината на забот на роторот:

𝜋𝐷𝑛2𝑠𝑟 2(𝑟1𝑟+ 𝑟2𝑟 )

𝑏𝑧2 = −
𝑍2 2

каде е:

r1r – помалиот радиус на каналот на роторот спрема сл. 1.5

r2r – поголемиот радиус на каналот на роторот спрема сл. 1.5

Од призводителот се познати:

r1r = 2.2 mm

r2r = 0.71 mm

5.7 Растојание меѓу центрите на радиусите на роторскиот канал:

ℎ1𝑟 = 10𝑚𝑚

5.8 Плоштина на напречниот пресек на стапот:

- 10 -
 2 𝑟 )
𝑆𝑠𝑡 = 0.5𝜋(𝑟1𝑟 + 𝑟2𝑟 + (𝑟1𝑟 + 𝑟2𝑟 )ℎ1𝑟

𝑆𝑠𝑡 = 37.49

6. ДИМЕНЗИИ НА КУСОВРЗАНИОТ АЛУМИНИУМСКИ ЗАЛИЕН ПРСТЕН

На слика 1.6 е даден пресекот на лиен кусоврзан прстен

Сл.1.6 Кусоврзан прстен на роторот

6.1 Попречен пресек на прстенот:

𝑆𝑘𝑙 = 0.4𝑍2 𝑆𝑠𝑡 /(2𝑝)

𝑆𝑘𝑙 = 82.478𝑚𝑚2

6.2 Висина на прстенот:

Висината на прстенот е дадена од производителот и изнесува

ℎ𝑘𝑙 = 19𝑚𝑚

6.3 Должина на прстенот:

𝑙𝑘𝑙 = 𝑆𝑘𝑙 /ℎ𝑘𝑙

𝑙𝑘𝑙 = 8𝑚𝑚

6.4 Среден диаметар на прстенот:

𝐷𝑘𝑙𝑠𝑟 = 𝐷𝑛2 − ℎ𝑘𝑙

𝐷𝑘𝑙𝑠𝑟 = 50.7𝑚𝑚

6.5 Излезот на челните делови на намотките:

- 11 -
 𝑙𝐵2 = 𝑘𝑙 𝑙𝑙2 + 𝑙𝑘𝑙

𝑘𝑙 = 0.9

𝑙𝑙2 = 50𝑚𝑚

𝑙𝑙2 – должина на челните делови на стапот

𝑘𝑙 – коефициент на уточнување на искосувањето на стапот

6.6 Димензии на мегнетното коло

Изгледот на статорскиот и роторскиот лист се дадени на сл.1.7

Сл.1.7 Пресек на статорскиот и роторскиот лим

7. ПРЕСМЕТКА НА МАГНЕТНОТО КОЛО

Магнетното коло на асинхрониот мотор се состои од следните делови:

воздушниот зјај меѓу статорот и роторот, забите на статорот и роторот и јаремот
на статорот и роторот. При пресметка на магнетните напони се зема дека
магнетната индукција во секој од овие делови се распределува рамномерно.
Пресметката на магнетното коло се врши за секој од овие делови посебно.

Вкупниот магнетен напон кај асинхрониот мотор се пресметува за

номинален режим на работа. Пресметката е извршена за основниот хармоник на
магнетното поле.
- 12 -
 При пресметка на магнетното коло се зема средната должина на
магнетниот флукс во јаремот на статорот и роторот. Оваа должина е различна
што допринесува кон нерамномерна распределба на индукцијата.

Основниот магнетен отпор во асинхрониот мотор е во воздушниот зјај

помеѓу статорот и роторот. Овој отпор се зголемува поради назабеноста на
статорот и роторот и ова се зема во предвид со соодветен коефициент кој има
вредност поголема од единица. При магнетна индукција B≤1,8Т се зема дека
целиот магнетен флукс оди низ забот додека при B > 1.8Т магнетниот флукс оди и
низ каналот со што се намалува вредноста на магнетната индукција во забите.
Ова намалување на магнетната индукција во забите се зема предвид со
соодветен коефициент.

7.1 Коефициент на уточнување на зголемувањето на магнетниот отпор во

воздушниот зјај поради назабеноста на статорот – Картеров сочинител за
статорот:

𝑘𝛿1 = 1 + 𝑏𝑠𝑡1 /(𝑡1 − 𝑏𝑠𝑡1 + 5𝛿𝑡1 /𝑏𝑠𝑡1

𝑏𝑠𝑡1 – должина на отворот на статорскиот канал дадена од производителот

𝑏𝑠𝑡1 = 2𝑚𝑚

𝑘𝛿1 = 1.156

7.2 Забен чекор по надворешниот диаметар на роторот:

𝑡2 = 𝜋𝐷𝑛2 /𝑍2

𝑡2 = 9.95

7.3 Коефициент на уточнување на зголемувањето на магнетниот отпор во

воздушниот зјзј поради назабеноста на роторот – Картеров сочинител за роторот:

5𝛿𝑡1
𝑘𝛿2 = 1 + 𝑏𝑠𝑡2 /(𝑡2 − 𝑏𝑠𝑡2 + )
𝑏𝑠𝑡1

𝑏𝑠𝑡1 - должина на отворот на статорскиот канал дадена од производителот

𝑏𝑠𝑡 = 2𝑚𝑚

𝑘𝛿1 = 1.156

7.4 Коефициентот кој го зема предвид намалувањето на магнетниот отпор во

воздушниот зјај при отсуство на радијални вентилациони канали:

𝑘𝑘 = 1
- 13 -
7.5 Резултантен картеров коефициент:

𝑘𝛿 = 𝑘𝑘 𝑘𝛿1 𝑘𝛿2

𝑘𝛿 = 1.22

7.6 Магнетен напон во воздушниот зјај:

𝐹𝛿 = 0.8𝛿𝑘𝛿 𝐵𝛿 103

𝐹𝛿=221.064 𝐴𝑛𝑎𝑣

7.7 Магнетниот напон во забите на статорот:

𝐵𝑧1 = 2.0789𝑇

𝐻𝑧1 = 50𝐴/𝑐𝑚

од карактеристиката на магнетизирање:

𝐹𝑧1 = 0.1ℎ𝑝1 𝐻𝑧1

𝐹𝑧1 = 75 𝐴𝑛𝑎𝑣

7.8 Магнетниот напон во забите на роторот:

𝐵𝑧2 = 1.506𝑇

𝐻𝑧2 = 20.1𝐴/𝑐𝑚

𝐹𝑧 = 0.1𝐻𝑧2 ℎ𝑝2

𝐹𝑧2 = 27.135 𝐴𝑛𝑎𝑣

7.9 Магнетниот напон во јаремот на статорот:

𝐵𝑐1 = 1.64𝑇

При 𝐵𝑐1 > 1.4𝑇 се прави корекција при што вредноста на Bc1 се намалува за 0.4Т.
Значи можеме да сметаме Bc1=1.24T. Соодветно од табелата на карактеристиката
на магнетизирање за употребениот материјал се отчитува:

𝐻𝑐1 = 4.4𝐴𝑛𝑎𝑣/𝑐𝑚

𝐿𝑐1 = 𝜋(𝐷𝑛1 − ℎ𝑐1 )/(4𝑝)

𝐹𝑐1 = 0.1𝐿𝑐1 𝐻𝑐1

𝐹𝑐1 = 19.426𝐴𝑛𝑎𝑣
- 14 -
 Табела 1.1

Табела на магнетизирање за лимови тип: DL 80

7.10 Магнетен напон во јаремот на роторот:

𝐵𝑐2 = 0.572𝑇

𝐻𝑐2 = 0.874 𝐴𝑛𝑎𝑣/𝑐𝑚

𝐿𝑐2 = 𝜋(𝐷2 + ℎ𝑐2 )/(4𝑝)

𝐹𝑐2 = 0.85𝐴𝑛𝑎𝑣

8. ПАРАМЕТРИ НА МАГНЕТНОТО КОЛО

8.1 упен магнетен напон во однос на еден пол:

𝐹𝛴 = 𝐹𝛿 + 𝐹𝑧1 + 𝐹𝑧2 + 𝐹𝑐1 + 𝐹𝑐2

𝐹𝛴 = 343.475𝐴𝑛𝑎𝑣
- 15 -
8.2 Коефициент на заситување на магнетното коло:

𝑘𝑧𝑎𝑠 = 𝐹𝛴 /𝐹𝛿

𝑘𝑧𝑎𝑠 = 1.554

8.3 Струја на магнетизирање:

𝐼𝜇 = 22.2𝐹Σ 𝑝/(𝑚1 𝑤1 𝑘𝑜𝑏1 )

𝐼𝜇 = 2.18𝐴

8.4 Индуциран напон:

𝐸 = 𝑘𝑛 𝑈1

𝐸 = 211.2𝑉

8.5 Индуктивниот отпор на магнетизирање:

𝑥𝜇 = 𝐸/𝐼𝜇

𝑥𝜇 = 96.7Ω

8.6 Индуктивниот отпор на магнетизирање во релативни единици:

𝑥𝜇∗ = 𝑥𝜇 𝐼1 /𝑈1

𝑥𝜇∗ = 2.189

- 16 -
9. ПАРАМЕТРИ НА НАМОТКАТА НА СТАТОРОТ

Развиена шема на намотката на статорот е дадена на сл.1.8

Сл.1.8 Напречен пресек на трифазна двослојна јамкаста намотка со скусен навоен

чекор 𝑦 = 7/9𝜏

Активниот отпор на намотката на статорот вообичаено се пресемтува при

температура од 20оС. При определување на загубите во бакар се врши сведување
на работна температура од 75оС.

При пресметка на индуктивниот отпор, растурниот флукс се дели на три дела: во

каналот, диференциален и во челните делови на намотките. Врз основа на ова се
определуваат и соодветните магнетни проводности: λp; λd и λl. Овие проводности
се сумираат и со нивна помош се определува индуктивниот отпор на растурање
на намотката.

Проводноста на каналното растурање зависи од формата и димензиите на

каналот. Проводноста на диференциалното растурање е условена од вишите
хармоници на магнетниот напон, додека проводноста на растурање на челните
делови и чекоротна скусување на намотката. При пуштање во работа на
асинхрони мотори со кусоврзан ротор кој има длабоки канали и двоен кафез се

- 17 -
јавува потиснување на струјата што води до зголемување на активниот и
намалување на индуктивниот отпор на намотките.

При пуштање како и при режими на работа од s=1 до smax се јавува

заситување на патеките на растурниот флукс и се намалува индуктивниот отпор
на статорот и роторот. При различни режими на работа на моторот
соодветствуваат различни вредности на r2; x1 и x2.

Подолу дадените пресметки ѓе бидат извршени за активен и индуктивен

отпор на намотките при 20оС без земање предвид на влијанието на
потиснувањето на струјата во намотката на кусоврзаниот ротор и заситувањето на
патеките на растурниот статорски и роторски флукс.

9.1 Активен отпор на намотката на статорот по фаза при 20оС:

Активниот отпор на намотката на статорот при 20оС е познат и даден од

производителот:

r1=2.76Ω

9.2 Активниот отпор на намотката на статорот по фаза во релативни единици:

𝑟1∗ = 𝑟1 𝐼1 /𝑈1

𝑟1∗ = 0.063

9.3 Магнетна водливост на растурање за каналот на статорот:

2 ℎ1 ℎ3 ℎ𝑠
= [0,31 + + 𝑘3 +𝑘2 (0.785 + )]
3 𝑑2 + 𝑏𝑘 𝑏𝑘 + 𝑑1 𝑎1

За потребните димензии на листот на статорот следува:

ℎ1 = 4𝑚𝑚 𝛽 = 𝑦/𝜏𝑝

ℎ3 = 9𝑚𝑚 𝛽 = 7/9

𝑏𝑘 = 6𝑚𝑚 k2=3.33

𝑘2 = 3𝛽 + 1 k3=4.0033

k3=3β+1.67 λk=1.808

- 18 -
Сл.1.9 Слика на овален полузатворен статорски канал во однос на распределбата
на двата слоја од статорската намотка

9.4 Коефициент кој го зема во предвид влијанието на отцореноста на статорскиот

канал врз проводноста диференцијалното растурање
2
0.0033𝑏𝑠𝑡1
𝑘𝑠𝑡1 = 1 − [ ]
𝑡1𝑠𝑟 𝛿

9.5 Магнетна водливост на диференцијалното растурање:

2
𝜆𝑑1 = 𝑡1 (𝑞1 𝑘𝑤1 ) 𝑘𝑝1 𝑘𝑠𝑡1 𝑘𝑑1 /(𝛿𝑘𝛿 )

𝜆𝑑1 = 1.932

9.6 Полов чекор или ширина на полот

𝜏 = 𝜋𝐷1 /(2𝑝)

𝜏 = 76.145

9.7 Магнетна водливост на растурање на челните делови на намотката:

𝑞1
𝜆𝑙1 = 0.34 (𝑙 − 0.64𝛽𝜏1 )
𝑙1 𝑙1

𝑙𝑙1 = (1.16 + 0.14𝑝)𝑏𝑠𝑟 + 15

𝑏𝑠𝑟1 = 𝑡𝑠𝑟 𝑦𝑝1

𝑡𝑠𝑟1 = 10.34

𝑦𝑝1 = 7

𝑏𝑠𝑟1 = 72.31

- 19 -
 𝑙𝑙1 = 165.56

𝜆𝑙1 = 0.83

9.8 Коефициент на водливоста на растурање на намотката на статорот:

𝜆1 = 𝜆𝑝1 + 𝜆𝑑1 + 𝜆𝑙1

𝜆1 = 4.569

9.9 Индуктивен отпор на фазната намотка на статорот:

𝑥1 = 1.58𝑓1 𝑙1 𝑤12 𝜆1 /(𝑝𝑞1 108 )

𝑥1 = 4.99Ω

9.10 Индуктивниот отпор на фазната намотка на статорот во единечни големини:

𝑥1∗ = 𝑥1 𝐼1 /𝑈1

𝑥1∗ = 0.1295𝑝. 𝑒

10. НАМОТКА НА КУСОВРЗАНИОТ РОТОР СО ОВАЛНИ ПОЛУЗАТВОРЕНИ

КАНАЛИ

10.1Активниот отпор на стапот од кафезот на рототот при 20оС:

𝑟𝑠𝑡 = 𝑙2 /(𝜌𝑎20 𝑆𝑠𝑡 103 )

𝑟𝑠𝑡 = 7.34 ∙ 10−5 Ω

10.2 Коефициент на сведување на струјата од прстенот кон струјата на стапот:

𝜋𝑝
𝑘𝑝𝑟2 = 2sin( )
𝑍2

𝑘𝑝𝑟2 = 0.313

10.3 Отпорот на кусоврзаниот прстен сведен кон струјата во стапот при 20 оС:
2
𝑟𝑘𝑙 = 2𝜋𝐷𝑘𝑙𝑠𝑟 /(𝜌𝑎20 𝑍2 𝑆𝑘𝑙 𝑘𝑝𝑟2 103 )

𝑟𝑘𝑙 = 2.276 ∙ 10−5 Ω

10.4 Коефициент на искосување на каналите на роторот:

- 20 -
 𝑡 𝜋
𝑠𝑖𝑛 𝜏1 2
𝑘𝑠𝑘 = 𝑡 𝜋
1
𝜏2

𝑘𝑠𝑘 = 0.995

10.5 Коефициент на сведување на активниот отпор на намотката на роторот кон

намотката на статорот

4𝑚1 𝑤1𝑘𝑜𝑏1 2
𝑘𝑝𝑟1 = ( )
𝑍1 𝑘𝑠𝑘

𝑘𝑝𝑟1 = 20447.7

10.6 Активен отпор на намотката на роторот при 20 оС сведен кон намотката на

статорот(Ω):

𝑟2′ = 𝑘𝑝𝑟1 (𝑟𝑠𝑡 + 𝑟𝑘𝑙 )

𝑟2′ = 1.97Ω

10.7 Активен отпор на намотката на роторот при 20 оС сведен кон намотката на

статорот:

𝑟2′∗ = 𝑟2′ 𝐼1 /𝑈1

𝑟2′∗ = 0.04473 𝑝. 𝑒.

10.8 Струја во роторот за работен режим:

2𝑤1 𝑘𝑜𝑏1 𝑃2 (0.2 + 0.8𝑐𝑜𝑠𝜑 ′ )103

𝐼2 =
𝑈1 𝑍2 𝜇 𝑛 𝑐𝑜𝑠𝜑 ′

𝐼2 = 168.9𝐴

10.9 Коефициент на магнетна водливост на растурање на овален канал:

ℎ𝑠𝑡2 ℎ1 + 0.8𝑟2 𝜋𝑟12 𝑏𝑠𝑡2

𝜆𝑝2 = + (1 − ) + 0.66 −
𝑏𝑠𝑡2 6𝑟1 2𝑆𝑠𝑡 4𝑟1

𝜆𝑝2 = 1.786

- 21 -
10.10 Бројот на канали по пол и фаза:

𝑞2 = 𝑍2 /(2𝑝𝑚1 )

𝑞2 = 3.3

10.11 Коефициент на диференциално растурање на роторот:

Коефициентот на диференциално растурање на роторот се определува од сл.1.10

Сл.1.10 Зависност на 𝑘𝑑2 = 𝑓(𝑞2 ) за кусоврзаниот ротор

За пресметуваниот мотор оваа вредност изнесува 𝑘𝑑2 = 0.01

10.12 Магнетната водливост на диференциалното растурање

𝑍2 2
𝜆𝑑2 = 0.9𝑡2 ( ) 𝑘𝑑2 /(𝛿𝑘𝛿 )
6𝑝

𝜆𝑑2 = 2.066

10.13 Коефициентот на магнетната водливост на растурање на кусоврзаниот

прстен:

2.9𝐷𝑘𝑙𝑠𝑟 2.35𝐷𝑘𝑙𝑠𝑟
𝜆𝑘𝑙 = 2 𝑙𝑔 ℎ + 𝑙
𝑍2 𝑙2 𝑘𝑝𝑟2 𝑘𝑙 𝑘𝑙

𝜆𝑘𝑙 = 0.475

10.14 Искосување на каналите на роторот за забен чекор на статорот:

𝛽𝑠𝑘2 = 𝑡1 /𝑡2

𝛽𝑠𝑘2 = 1.12

- 22 -
10.15 Коефициент на магнетна водливост на растурање на закосениот канал:
2
𝜆𝑠𝑘 = 𝑡2 𝛽𝑠𝑘2 /(9.5𝛿𝑘𝛿 𝑘𝑧𝑎𝑠 )

𝜆𝑠𝑘 = 1.57

10.16 Магнетна водливост на растурање на намотката на роторот:

𝜆2 = 𝜆𝑝2 + 𝜆𝑑2 + 𝜆𝑘𝑙 + 𝜆𝑠𝑘

𝜆2 = 5.897

10.17 Индуктивен отпор на намотката на роторот:

𝑥2 = 7.9𝑓1 𝑙2 𝜆2 10−9

𝑥2 = 0.000233Ω

10.18 Индуктивен отпор на намотката на роторот сведен кон намотката на

статорот:

𝑥2′ = 𝑥2 𝑘𝑝𝑟1
′

𝑥2′ = 4.763Ω

11. ЗАГУБИ И КОЕФИЦИЕНТ НА ПОЛЕЗНО ДЕЈСТВО

11.1 Реактивната компонента на струјата при идеален празен од:

𝐼𝑠.𝑟 = 𝑈1 /[𝑥𝑚 (1 + 𝜏1 )(1 + 𝜌12 )

𝜏1 = 𝑥1 /𝑥𝜇

𝜏1 = 0.0589

𝜌1 = 𝑟1 𝑚 𝑇 /(𝑥1 + 𝑥𝜇 )

𝑚 𝑇 = 1.22 за класа на изолација до 75оС

𝜌1 = 0.03288

𝐼𝑠.𝑟 = 2.16𝐴

- 23 -
11.2 Загуби во бакарот на статорот при идеален празен од:
2 ′
𝑃𝐶.𝑀1 = 𝑚1 𝐼𝑠.𝑟 𝑟1 (1 + 𝜌12 )

𝑟1′ = 𝑟1 𝑚 𝑇

𝑟1′ = 3.367

𝑃𝐶.𝑀1 = 47.23𝑊

11.3 Пресметковна маса на магнетниот материјал во забите на статорот:

𝑚𝑧1 = 7.8𝑏𝑧1𝑠𝑟 ℎ𝑝1 𝑙1 𝑘𝑐 10−6

𝑚𝑧1 2.27𝑘𝑔

11.4 Загуби во железото во забите на статорот:

2
𝑃𝑧1 = 1.7𝑃1/50 (𝑓1 /50)𝛽 𝐵𝑧1𝑠𝑟 𝑚𝑧1

𝑃𝑧1 = 46.14𝑊

11.5 Маса на магнетниот материјал во јаремот на статорот:

𝑚𝑐1 = 7.8𝜋(𝐷𝑛1 − ℎ𝑐1 )ℎ𝑐1 𝑙1 𝑘𝑐 10−6

𝑚𝑐1 = 1.995𝑘𝑔

11.6 Загуби во железото во јаремот на статорот:

𝑓1 1.3 2
𝑃𝑐1 = 1.7𝑃1/50 ( ) 𝐵𝑐1 𝑚𝑐1
50

𝑃𝑐1 = 25.3𝑊

11.7 Вкупни загуби во железото во јаремот на статорот вклучувајќи ги и

дополнителните загуби:

𝑡1
𝑃𝑐Σ = 𝑃𝑧1 [1 + 2√ (𝑘 − 1)2 ] + 𝑃𝑐1
10 𝛿

𝑃𝑐Σ = 90.2𝑊

- 24 -
11.8 Механички загуби:

𝑃𝑚𝑒ℎΣ = 𝑘𝑚𝑥 (𝑛1 /1000)2 (𝐷1 /100)3

𝑃𝑚𝑒ℎΣ = 11.79𝑊

11.9 Активната компонента на струјата на празен од:

𝐼𝑜𝑎 = (𝑃𝑐𝑀1 + 𝑃𝑐Σ + 𝑃𝑚𝑒ℎΣ )/(𝑚1 𝑈1 )

𝐼𝑜𝑎 = 0.174𝐴

11.10 Струја на празен од:

2 + 𝐼2
𝐼𝑜 = √𝐼𝑠.𝑟 𝑜𝑎

𝐼𝑜 = 2.17𝐴

11.11 Фактор на моќност при празен од:

𝐼0𝑎
𝑐𝑜𝑠𝜑0 = ; 𝑐𝑜𝑠𝜑0 = 0.1
𝐼0

12. МЕТОДОЛОГИЈА НА ПРЕСМЕТКАТА НА КАРАКТЕРИСТИКИТЕ НА

ТРИФАЗЕН АСИНХРОН “КОНЧАР” МОТОР

Параметрите на асинхрониот мотор како и неговите работни карактеристики

може да се добијат по аналитички пат со помош на еквивалентни шеми. За
добивање на неговите работни карактеристики се користи Т-еквивалентна шема
од глава 2 или еквивалентна шема со еквивалентен отпор Rn на сл.2.1 од овој
прилог.

Сл.2.1 Еквивалентна шема на асинхрон мотор со еквивалентен отпор Rn

- 25 -
12.1 Активниот отпор на куса врска:

𝑟𝑘 = 𝑟1′ + 𝑟2′

𝑟2" = 𝑚 𝑇 𝑟2′ (1 + 𝜏1 )2 (1 + 𝜌12 )

𝑟2" = 2.6936Ω

12.2 Индуктивниот отпор на куса врска:

𝑥𝑘 = 𝑥1′ + 𝑥2′

𝑥1′ = 𝑥1 (1 + 𝜏1 )

𝑥1′ = 6.035

𝑥2" = 𝑥2′ (1 + 𝜏1 )2

𝑥2" = 5.341

𝑥𝑘 = 11.38Ω

12.3 Вкупен отпор на куса врска:

𝑍𝑘 = √𝑟𝑘2 + 𝑥𝑘2

𝑍𝑘 = 12.8897Ω

12.4 Дополнителни загуби при номиналното оптоварување:

𝑃𝑑 = 0.005𝑃2 103 /𝜂′

𝑃𝑑 = 13.66𝑊

12.5 Механичката моќност на моторот:

𝑃2′ = 𝑃2 + 𝑃𝑚𝑒ℎ + 𝑃𝑑

𝑃2′ = 2225.46𝑊

- 26 -
12.6 Еквивалентниот отпор:

𝑚1 𝑈12 𝑚1 𝑈12
𝑅𝑛 = − 𝑟𝑘 + √ ( − 𝑟𝑘 )2 − 𝑍𝑘2
2𝑃2′ 2𝑃2′

𝑅𝑛 = 50.28Ω

12.7 Лизгањето (е.г):

𝑅𝑛
𝑆𝑛 = 1/(1 + )
𝑟2"

𝑆𝑛 = 0.05

12.8 Активната компонента на статорската струја при синхрона брзина:

𝐼𝑐𝑎 = (𝑃𝑐𝑀1 + 𝑃𝑐Σ )/(𝑚1 𝑈1 )

𝐼𝑐𝑎 = 0.21𝐴

12.9 Струја на роторот:

𝐼2" = 𝑈1 /𝑍𝑛

𝑍𝑛 = √(𝑅𝑛 + 𝑟𝑘 )2 + 𝑥𝑘2

𝑍𝑛 = 57.274Ω

𝐼2" = 3.8𝐴

12.10 Активна компонента на статорската струја:

𝑅𝑛 + 𝑟𝑘 1 − 𝜌12 𝑥𝑘 2𝜌1
𝐼𝑎1 = 𝐼𝑐𝑎 + 𝐼2" ( + )
𝑍𝑛 1 + 𝜌12 𝑍𝑛 1 + 𝜌12

𝐼𝑎1 = 4𝐴

- 27 -
12.11 Реактвината компонента на статорската струја:

𝑥𝑘 1 − 𝜌12 𝑅𝑛 − 𝑟𝑘 2𝜌1
𝐼𝑟1 = 𝐼𝑜𝑟 + 𝐼2" ( − )
𝑍𝑛 1 + 𝜌12 𝑍𝑛 1 + 𝜌12

𝐼𝑜𝑟 = √𝐼𝑜2 − 𝐼𝑜𝑎

2

𝐼𝑜𝑟 = 2.1

𝐼𝑟1 = 2.66𝐴

12.12 Фазна статорска струја:

2 2
𝐼1 = √𝐼𝑎1 + 𝐼𝑟1

𝐼1 = 4.79𝐴

12.13 Фактор на моќноста:

𝑐𝑜𝑠𝜑 = 𝐼𝑎1 /𝐼1

𝑐𝑜𝑠𝜑 = 0.838

12.14 Линиското оптоварување на статорот:

𝐴1 = 10𝐼1 𝑁𝑝1 /(𝑎1 𝑡1)

𝐴1 = 272.19𝐴

12.15 Линиското оптоварување на роторот:

𝐴2 = 𝐴1 𝐼2" (1 + 𝜏1 )√1 + 𝜌12 𝑘𝑜𝑏1 /(𝐼1 𝑘𝑜𝑏2 𝑘𝑠𝑘 )

𝐴2 = 207.86𝐴/𝑐𝑚

12.16 Струја во стапот на роторот:

𝐼𝑠𝑡 = 𝐼2" 2𝑚1 𝑤1 𝑘𝑜𝑏1 (1 + 𝜏1 )√1 + 𝜌12 /(𝑍2 𝑘𝑠𝑘 )

𝐼𝑠𝑡 = 158.3𝐴

- 28 -
12.17 Густина на струјата во стапот на роторот:

𝐽𝑠𝑡 = 𝐼𝑠𝑡 /𝑆𝑠𝑡

𝐽𝑠𝑡 = 4.18𝐴/𝑚𝑚2

12.18 Струја во кусоврзаниот прстен:

𝐼𝑘𝑙 = 𝐼𝑠𝑡 /𝑘𝑝𝑟2

𝐼𝑘𝑙 = 506.13𝐴

12.19 Загуби во бакар во намотките на статорот и роторот соодветно:

𝑃𝑐𝑢1 = 𝑚1 𝐼12 𝑟1′

𝑃𝑐𝑢1 = 232.52

𝑃𝑐𝑢2 = 𝑚1 𝐼22 𝑟2"

𝑃𝑐𝑢2 = 117.59𝑊

12.20 Вкупните загуби во моторот:

𝑃Σ = 𝑃𝑐𝑢1 + 𝑃𝑐𝑢2 + 𝑃cΣ + 𝑃𝑚𝑒ℎ + 𝑃𝑑

𝑃Σ = 465.75𝑊

12.21 Моќност што моторот ја зема од мрежа:

𝑃1 = 𝑃2 ∙ 103 + 𝑃Σ

𝑃1 = 2665.75Ω

или споредбено со вредноста од производителот 𝑃1 = 2673𝑊

12.22 Коефициент на полезно дејство (%):

𝜂 = (1 − 𝑃Σ /𝑃1 ) ∙ 100

12.23 Моќност на осовината на моторот:

𝑃2 = 2194.3𝑊

или споредено со вредноста од производителот 𝑃2 = 2200𝑊

- 29 -