Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 117

wud oï ri jEfyk

úia;rd¾:
Oïumoh - 4
^mqmaM j¾.h&

mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia


fmrjok

Oïu moh b;du rij;ah' nqÿrcdKka jykafia


mqxÑ .d:djlska wre;a leá lrk ,o úis;=re O¾uhla
jodrK whqre fudk ;rï wisßu;aoæ Oïu mohg
,shejqKq .%ka: fndfyda ;sfnkjd' tA yeu tllu
oyï rih ;sfnkjd' kuq;a j¾;udkfha ljqre;a
leue;s jkafka b;d blaukska f;areï .; yels
wdldrhg ,shk fmd;a m;a lshùughs' tksid Oïu
moh kï jQ oyï ridlrh ugis,sá NdIdjlska
,shkakg we;akï fld;rï wf.ao lshd ug is;=kd' tA
jf.au tA .d:dj,ska u;=fjk oyï lreKq úia;r
jYfhka f;dard fokakg;a" thg miqìï jQ l:d jia;j
=
f;dard fokakg;a we;akï" fld;rï wf.ao lshd ug
is;=kd'
we;af;kau Oïu moh yßu rij;a' iqñysßhs'
fld;rï lsfhõj;a we;sfjkafk keye' is; mskd
hkjd' w¾: jegfykjd' iekiSu we;sfjkjd' ;j
;j;a O¾uhguhs wdidj we;s fjkafka'
tksidu ud fï iqkaor O¾u .%ka:hg zwud oï
ri jEfyk úia;rd¾: Oïu mohZ hk ku ;enqjd'
fuys oï ri jEfyk whqre fuh lshjoa§ Tng mila
fõú' nqÿrcdKka jykafia kulf.a O¾uh ±kf.k
tA O¾uhg wkqj is;" lh" jpkh yiqrejd f.k oyï
ri ú¢ñka Ôú;h .; lrkakg we;akï fudk ;rï
jdikdjlaoæ
l,ska Oïumo újrK fmd;aj, i|yka j
;snqfKa hul j¾.h" wm%udo j¾.h iy Ñ;a; j¾.h
.ek muK hs' fuu fmdf;ka mqmaM j¾.h úia;r
fjkjd' mqmaM j¾.fha .d:d oyihla we;=<;a fjkjd'
tu .d:dj, ir, f;areu;a" tu .d:djka foaYkd
lsÍug fya;= jQ miqìï l:dj;a" fuu Oïu moh fmd;
;=< igykaj ;sfnkjd'
ohdjxY chfldä fmd;a iud.fï wêm;s
ohdjxY chfldä uy;d uf.a ñ;%fhla' ys;jf;la'
odhl mskajf;la' tA jf.au uyfuõkdfõ ÈhqKqj
fjkqfjka lemjqK flfkla' O¾uh ksiduhs t;=ud
yg fu;rï iqkaor is;la ,enqfka' tu ue;sKsh;a
O¾uhg nqÿ iiqkg yßu wdofrhs' fï fofokd iajdóka
jykafia,dg b;du;a wdofrhs' fï fofokd weiqre
lrk ljqre;a tA nj okakjd'
fuu Oïu moh fmdf;ys b;du;a wmQre Ñ;%
;sfnkjd' tA Ñ;% is;=jï lf<a uyfuõkdfõ meúÈ ù
isák je,suv lu,foaj wdhqIau;=ka úiskqhs'
b;ska fuu O¾u .%k:
a h Y%oO
a dfjka m%ldYkhg
m;a lrk ohdjxY chfldä uy;dg;a" tu ue;sKh s g;a
W;=ï Y%S ioaO¾uh wjfndaO fõjdæ
tfukau fï fmd; ,sùug ud yg Wmldr l<
uyfuõkdfõ iajdóka jykafia,d yd orejkag;a W;=ï
Y%S ioaO¾uh wjfndaO fõjdæ ud yg kka whqßka
iyfhda.h fok" Wmia:dk lrk ieug;a W;=ï Y%S
ioaO¾uh wjfndaO fõjdæ
fï fmd; lshjk Tn ieug;a W;=ï Y%S ioaO¾uh
wjfndaO fõjdæ
yeu fokdgu f;rejka irKhsæ
fuhg"
f.!;u nqÿ iiqk ;=< fu;a is;ska"
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia
Y%S nqoaO j¾I 2551 la jQ nla ui 22 od

uyfuõkdj Ndjkd wimqj


jvqjdj" há.,aT¿j"
fmd,a.yfj,'
mgqk
mqmaM j¾.h
1 .d:d r;akh - flda bux mGúx úfciai;s '''''
2 .d:d r;akh - fiafLda mGúx úfciai;s '''''
mkaishhla f;reka jykafia,df.a l:d jia;=j '''''' 11
3 .d:d r;akh - fMaKQmux ldhñux úÈ;ajd '''''
ñßÕ=jla uq,afldg Ndjkd l< NslaIqjlf.a l:d
jia;=j '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 21
4 .d:d r;akh - mqmaMdks fyaZj mÑkka;x '''''
úvQvNf.a l:d jia;=j '''''''''''''''''''''''''''''''''''' 32
5 .d:d r;akh - mqmaMdks fyaZj mÑkka;x '''''
m;smQðldjf.a l:d jia;=j '''''''''''''''''''''''''''''' 49
6 .d:d r;akh - h:dms Nufrda mqmaMx '''''
uÉPßh fldaish isgdKkaf.a l:d jia;=j '''''''''''' 55
7 .d:d r;akh - k mf¾ix úf,daudks '''''
mdfjhHl wdÔjlhdf.a l:d jia;=j ''''''''''''''''' 66
8 .d:d r;akh - h:dms reÑrx mqmaMx '''''
9 .d:d r;akh - h:dms reÑrx mqmaMx '''''
P;a;mdKS Wmdilhdf.a l:d jia;=j ''''''''''''''''' 75
10 .d:d r;akh - h:dms mqmaMrdisïyd '''''
úYdLd ufydamdisldjf.a l:d jia;=j ''''''''''''''''' 83
11 .d:d r;akh - k mqmaM.kafOda májd;fï;s '''''
12 .d:d r;akh - pkaokx ;.rx jdms '''''
wk| uy f;reka jykafiaf.a l:d jia;=j ''''''''' 91
13 .d:d r;akh - wmamu;af;da whx .kafOda '''''
uyd liaim f;reka jykafiag msKavmd;h mQcd lsÍu
.ek l:d jia;=j '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 97
14 .d:d r;akh - f;aix iïmkakiS,dkx ''''''
f.daêl f;reka jykafiaf.a l:d jia;=j '''''''''' 103
15 .d:d r;akh - h:d ixldrOdkiañx '''''
16 .d:d r;akh - tAjx ixldrN+f;aiq '''''
.ryÈkak" isß.=;a;f.a l:d jia;=j ''''''''''''''' 109
1"2 .d:d r;ak

mkaishhla f;reka jykafia,df.a


l:d jia;=j
—i;Hh olskafka ljqo@˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" wmg tl tl


foaj,a isf;kjd' tl tl foaj,a l;d nia lrkjd'
f,dalh ms<sn| úúO f;dr;=re ,efnkjd' uy uqyqo
.ek" .,d niskd .x.d .ek" .eUqre jkdka;r .ek"
m%md; .ek uy mqÿu úia;r wmg wikakg ,efnkjd'
tAjd wykak wykak wm mqÿuhg m;afjkjd' b;ska
rij;a lEula ,enqkd jf.a tAjd .ekuhs wikakg
isf;kafka' fï ksid iuyre uq¿ Ôú; ld,hu ndysr
f,dalh .ek fidhkakg uykais fjkjd'
iuyre ys ; ka f ka fufyuhs ' fmdf<dj
fldhs;rï úYd,o@ uqyqo fldhs;rï úYd,o@ uqyqo
m;=f,a .eUqreu ;ekg u;=msg isg fld;rï ÿr weoao@
ojilg uyd ihqf¾ /<s lShla kef.kjdo@ fujeks
foaj,a bf.k .eks,a, uyd mqÿu fohla yeáhghs
f,dalhg fmfkkafk'
12
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

NslaIQka tl;= jQ úg l;d nia l< hq;af;a p;=rd¾h i;Hh O¾uhhs'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 13

iuyre ys ; ka f ka fufyuhs ' mrf,dj


;s f hkjdo@ wmdh ;s f hkjdo@ tA l ;s f hka f k
fldfyao@ t;fldg wmdh .ek úia;r ±k.kafka
fldfyduo@ wmg fmf¾; f,dafla fmf¾;hskaj
f*dfgda .kak neßo@ wmg N+; f,dalh .ek úia;r
±k.ka k ne o@ thd,d lka f ka fudkjdo@ tA
f,dalfh;a fmï yn ;sfhkjdo@ thd,;a wms jf.a
hqoaO lrkjdo@ thd,g i;=gla keoao@ wdÈhhs'
;j;a iuyre fufyu ys;kjd' ÈjH f,dal
;sfhkjdo@ tAjd ;sfhkafka fldfyao@ Yl% foúhkag
mqf;la bkakjdo@ thdf. ku jhsudo@ tAl we;a;o@
tAjd lshkafka fldfyduo@ foújre ÈjH iNdj, /ia
fjkjd lshkafka we;a;lao@ wmg foúhka iuÕ
l;dnia lrkakg neßo@
mskj
a ;=fka" mskja ;a orejfka" Tjeks ud;Dldjka
l;d lrkakg .sfhd;a wmg fkdf;aÍu ld,h f.ú,d
hkjd' lsis uykaih s l=;a keye' úfkdaohl=;a ;sfhkjd'
wmg ysf;kafk wms f,dalh .ek jeämqr bf.k
.kakjd lsh,hs' wfma ±kqu jeäfjkjd lsh,hs' tA
ksid fujeks ud;Dld j,ska ksoyiaj l;d nia lrk
tl f,fyis jevla kï fkdfjhs' we;eï úg uyK
jqK;a tjeks l;d j,ska ksoyia fjkak wudrehs'
tA Èkj, wmf.a nqÿrcdKka jykafia jevisáfha
ieje;a kqjr fÊ;jkdrdufha' Thd,d okakjd we;s'
nqÿrcdKka jykafia foõrï fjfyfrys ;uhs jeäu
ld,hla jia jid jevisáfha' Wkajykafia oykj
j;djla jia jeiqfõ tA foõrï fjfyf¾uhs' fndfyda
14 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

Ns l a I Q k a jyka f ia , d jevis á fha ; a tA foõrï


fjfyf¾uhs'
tA ldf, ±ka jf.a fkdfjhs' uyK jqkdg
miafia jeäysá iajdóka jykafia,d hgf;a wjqreÿ
myla muK O¾uh bf.k .kakjd' úkh bf.k
.kakjd' tA O¾u úkhg wkqj Ôú;h ilia lr.kak
uykais .kakjd' tA ldf, O¾uh fmd;aj, ,sh,d
;snqfK kE' lgmdvï lsÍu ;uhs ;snqfka' wksl tA
ldf, Ôj;ajqk mskaj;a ck;djg fyd| iaurK
Yla;shla ;snqkd' blauKska jgyd.kakg yelshdjl=;a
;snqkd' wjfndaO lsÍfï yelshdjl=;a ;snqkd' tA ksihs
fndfyda fofkla ud¾. M, ,enqfõ'
uQ,sl O¾u wOHdmkfhka miafia NslaIQka
jykafia,d yqfol,dfõ nK Ndjkd lsÍu msKsi
lKavdhï jYfhka pdßldfõ jäkjd' tod tfia
pdßldfõ jeäh NslaIQka jykafia,d mkaish kula
foõrï fjfyrg jevu l<d' .uka úvdj ixis÷jd
.;a tA NslaIQka jykafia,d fukak fujeks l;djla
mgka .;a;d' —wdhqIua ;=ka jykai" uy fmdf<dj msyg s d
;sfhk yeá yß mqÿuhs fkj' iuyr ;ekaj, l÷
mka;s fmda,sug ;sfhkjd' iuyr ;ekaj, iu;,hs'
tA jf.au uy fmdf<djg jvd c,h fldhs;rï jeäo@˜
—kE wdhqIau;=ks" Thsg jvd jeähs wdldYh' wdldYhg
iïnka O fj,d ;s f hka f k jdhq ;,hla ' tA l ;a
fmdf<dj jf.a ;uhs'˜ —kE wdhqIu a ;=k"s Bg jvd mqÿuhs
wmdh' hu rÊcqrefjda tA f,dalh md,kh lrkafka'˜
—kE wdhqIau;=ks" mqÿu foh kï ÈjH f,dalhhs' Yl%
foúhka ;uhs pd;=ïuydrdðl" ;dj;sxi hk ÈjH
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 15

f,dal md,kh lrkafka'˜


—yd''' yd''' ´j jevla keye' ±ka Tnjykafia,d
jäoa§ fldhs me;af;kao jeäfha@˜ —ol=Kq m%foaYhg
fjkakg kï mdf¾ fndr¿ .;sh jeähs' yenehs álla
tydg .shdu fyd| l¿ mila ;sfhkjd' fmdf<dj
ireidrhs ' l,g jeis jeia f id;a irejg fNda .
jefjkjd'˜ —tA jqkdg wdhqIau;=ks" wij,a me;af;a
kï lsisu irejla keye' .ia fld<ka tÉpr Wig
keye' .uk;a wmyiqh's ¥ú,a, jeähs'˜ —kE wdhqIu
a ;=k"s
Tnjykafia,d wij,a ÈYdfõ jeäfha keoao@ tA me;a;
yß ,iaikhs fkj' ysñÈß WoEik óÿu nd,d mskak
jeá,d ;sfhk fldg yßu wf.hs' j;=r ál jqk;a
,iaikhs'˜ —wfka wdhqIau;=ks" tfyu kï wms B<Õ
j;dfj pdßldfj jäoa§ tA me;a;g huq'˜
ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " tA ia j dóka
jykafia,df.a l;djg Tjeks foaj,a tl;= fjoa§
O¾uh wu;l fjk wjia:dj jeä jqkd' nqÿrcdKka
jykafiag fuu l;dj ÈjH Y%jKfhka wikakg
,enq k d' b;s k a nq ÿ rcdKka jyka f ia tA Ns l a I Q k a
jykafia,d uyd rij;a úÈyg uy fmdf<dj .ek"
fjk;a f,dal .ek l;d lr lr bkak ;ekg jeähd'
—mskaj;a uyfKks" Tn T;rï m%KS; úÈyg l=ula
.eko l;d lrkafka@˜ —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai"
wms fï uy fmdf<dj .ek l;d l<d' hu f,dj .ek
l;d l<d' ÈjH f,dal .ek l;d l<d' wms weúof.k
hoa§ uqK .eiqk úúO mßir .ek l;d l<d'˜ wd§
jYfhka tA Ns l a I Q k a jyka f ia , d ls i s j la iÕjd
fkdf.k we;a;u lsõjd' tfõf,ys uyd lreKd
16 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

.=Ke;s nqÿrcdKka jykafia tA NslaIQka jykafia,d


flfrys wkqlïmdfjka fï .d:d r;akhka fol
jod<d'
1' flda bux mGúx úfciai;s
huf,dal[ap bux ifoajlx
flda Oïumox iqfoais;x
l=if,da mqmaMñj mfpiai;s
fuf,dj yd mrf,dj - tf,i foúhka we;s f,dj
tA whqßkau ±kf.k - ch ,nkafka ljqreo@
,iaik u,a fk,k - olaI u,alre ú,isk
iqfoais; ioyï mo - mila lr.kafk ljqreo@

2' fiafLda mGúx úfciai;s


huf,dal[ap bux ifoajlx
fiafLda Oïumox iqfoais;x
l=if,da mqmaMñj mfpiai;s
fuf,dj yd mrf,dj - tf,i foúhka we;s f,dj
tA whqßkau ±kf.k - ch ,nhs yslafuk flkd
,iaik u,a fk,k - olaI u,alre ú,isk
iqfoais; ioyï mo - mila lr,hs yslafuk flkd
mskj
a ;=fka" mskj
a ;a orejfka" nqÿrcdKka jykafia
fï .d:d j,ska b;du w¾:j;a úia;rhla lshd fokjd'
tA lshkafka m<fjks .d:dfjka lrkafka m%Yk a lSmhla
weiSuhs' fudkjdo tA m%Yak@ fï fmdf<dj wjfndaO
lrkafka ljqo@ tA jf.au hu f,dalh fyj;a wmdh
wjfndaO lrkafka ljqo@ ÈjH f,dalh wjfndaO
lrka f ka ljq o @ tA jf.a u f.!;u nq ÿ rcdKka
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 17

jykafiaf.a W;=ï ioyï mo olaI u,aldrfhla ,iaik


u,a tl;= lrkjd jf.a tla/ia lrñka kqjKska
olskafka ljqo@ lsh,' n,kak fldhs;rï ,iaik
m%Yak lSmhlao fu;k ;sfhkafka' j¾;udkfha Th
m%Yak weiqfjd;a W;a;r fok tl f,fyis kE' tAlg
fya;=j ÈjH f,dal wmdh wdÈh wjfndaO lrkjd
;nd tA .ek lsisjlau okafk kE'
tA jf.au olaI u,a ldrfhla ,iaik u,a tl;=
lrkjd jf.a iqNdIs; nqÿ joka tl;= lrf.k kqjKska
olskak okafk;a kE' kuq;a th lrkakg mq¿jka
flfkla f,dalfhys bkakjd' tA ljqo lshk tl
fofjks .d:dfjka úia;r fjkjd'
fofjks .d:dfõ ;sfnkafka ms<s;=rhs' tA ms<s;=r
;=<ska nqÿrcdKka jykafia tA ish¨ m%Yak úi|d.;
yels flkd fukau" wjfndaOh lrd hd yels flkd;a
ljq±hs lshd fmkajd fokjd' fï .d:dfõ úfYaI mohla
Tng yuqfjkjd we;s' tkï zfiafLdaZ hk jpkhhs'
fiaL lshkafka yslafuk ;eke;a;d lshk tlhs'
yslafukafka fldhs whqßkao@ Tyq yslafukafka wd¾h
wIagdx.sl ud¾.fhys fmkajd § we;s wdldrhghs'
wd¾h wIagdx.sl ud¾.h mgka .kafka iïud
ÈÜÀfhka' iïud ÈÜÀh lshkafka Y%djlhd ;=<
nqÿrcdKka jykafia jod< ÿl kï jQ wd¾h i;Hh
.ek meyeÈ,s wjfndaOhla ;sfhkjd' ÿl yg.kakg
fya;= jQ ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hh .ek meyeÈ,s
wjfndaOhla ;sfhkjd' tA ÿl ksreoaO ùu ms<sn|j
meyeÈ,s wjfndaOhla ;sfhkjd' ÿl bfí ksreoaO
18 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

fjkafk kE' m%d¾:kd fldg ksreoaO fjkafk;a kE'


kuq;a th ksreoaO fjk l%uhla ;sfhkjd' ud¾.hla
;s f hkjd' jevms < s f j,la ;s f hkjd' m% ; s m odjla
;sfhkjd' th ;uhs wd¾h wIagdx.sl ud¾.h' b;ska tA
wd¾h wIagdx.sl ud¾.h .ek;a Y%djlhd ;=< meyeÈ,s
wjfndaOhla ;sfhkjd kï Tyq iïud ÈÜÀfhka
hqla;hs' Tyqg ;uhs fiaL lshkafka' b;ska tA Y%djlhd
tA ;=<k
s a ;uhs fidajdka ud¾.hg;a" M,hg;a m;ajkafka'
È.ska È.gu O¾ufhau yeisfrk úg ;jÿrg;a tA wd¾h
i;Hh milafjkjd' túg l%u l%ufhka ilod.dó
ud¾.h m%.=K lrkjd' ilod.dó M,hg m;afjkjd'
wkd.dó ud¾.h m%.=K lrkjd' wkd.dó M,hg
m;afjkjd' wry;a ud¾.h m%.=K lrkjd' fuf;la
ÈhqKq lrk jevms<sfj, ;=< Y%djlhd yslafuk ksid
fiaL lshkjd'
wry;a M,hg m;a ù u;a iuÕ ys l a f uk
jevms<sfj, iïmQ¾Khs' yslañ,d bjrhs' t;fldg
lshkafka zwfiaLZ lsh,hs' tA lshkafka yslafuk
jevms<f
s j, iïmQ¾K lr.;a flkd lsh,hs' ;jÿrg;a
yslafukakg fohla ke;s flkd lsh,hs' tf;la
wjia:djkaj,§ y÷kajkafka fiaL lsh,hs' t;fldg
n,ka k fia L ls h k jpkhg fudk;rï mq ¿ ,a
w¾:hla ;sfhkjdo@
b;ska mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" wkak tA
ud¾. M, ,dNS Y%djlhdg kï fï fmdf<dj .ek
wjfndaOhla we;slr.kak mq¿jka' t;ek§ nqÿrcdKka
jykafia fmdf<dj lshd jodf<a mia .ek fyda c,h
.ek fyda .ia je,a .ek fyda m¾fhaIK lsÍu fkdfjhs'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 19

t;k§ Wkajykafia jodf<a fï uyd fmdf<dj u;


Ôj;a fjk wm .ekhs' i;ajhd .ekhs' mqo.
a ,hd .ekhs'
tA ls h ka f ka ;ud .ekhs ' ;ud .ek wjfnda O
lr.;af;d;a Tyq fmdf<dj .ek wjfndaO l<d fjkjd'
ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " l= u la o fï
fmdf<dj@ tkï¦ ÿl kï jQ wd¾h i;Hhhs' l=ulao
fï fmdf<djg whs;s foa@ tkï¦ bm§uhs' crdjg m;a
ùuhs' frda. mSvdjka je<£uhs' wm%sh mqoa.,hska iy
wm%sh foaj,a iuÕ tlajkakg isÿùuhs' m%sh mqoa.,hka
f.ka yd m%sh foaj,a j,ska fjkajkakg isÿùuhs' ;ud
leu;s foa fkd,eîuhs' fï ish,a,gu moku rEm"
fõokd" i[a[d" ixLdr iy ú[a[dK hk mxp
Wmdodkia l ka O fha meje;a u hs ' fuh tA whq ß ka u
wjfndaO lf<d;a uy fmdf<dj wjfndaO l<d fjkjd'
tA jf.au l¾udkqrEmj fï i;ajhd ksrfha hk wdldrh
wjfndaO lf<d;a" hu f,dalh wjfndaO l<d fjkjd'
tA jf.au l¾udkqrEmj i;ajhd foõf,dj WmÈk
wdldrh .ek wjfndaO lf<d;a" foõf,dj wjfndaO
l<d fjkjd'
tA jf.au i;r i;smÜGdk" i;r iuHla mOdk
ù¾hh" i;r b¾êmdo" mxp bkaøsh" mxp n," ima;
fndÊ®x." wd¾h wIagdx.sl ud¾.h hk fndaê mdlaIl
s
O¾u ;sia y; ms<sn|j fyd¢ka bf.kf.k tA W;=ï
O¾uhka ;ud ;=<g muqKqjd .kakg olaI jqfkda;ska
Tyq ,iaik u,a tl;= lrk olaI u,aldrfhla jf.a
;uhs' f,dalfha ;sfnk ,iaiku ,iaik foa jk"
b;du;au iqkaor foa jk" uq, ueo w. iEu ;eku
iqkaor foa jk" b;du;a w¾:j;a foa jk" meyeÈ,s
20 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

jpk j,ska hqla; foa jk tA W;=ï iqNdIs; oyï mo


Ôú;hg /ia lr.;a flkd njg m;afjkjd'
n,kak fldhs;rï ,iaik ms<s;=rlao' fï mqxÑ
.d:d fol ;=< we;s meyeÈ,s w¾:h y÷kd.kakg tA
NslaIQka jykafia,d iu¾: jqkd' Wkajykafia,dg
fyd¢ka jegyqkd' b;ska tA NslIa k
Q a jykafia,d wkjYH
l;d ny keje;a;=jd' wkjYH ud;Dldj,aj, meg,s
meg,s .sfha keye' wkjYH jdo újdo yod.;af;
keye' b;du ks y ;udkS j O¾ufha yeis r ekd'
we;af;kau Wkajykafia,d fï fmdf<dj wjfndaO
l<d' hu f,dalh;a wjfndaO l<d' foõf,dj;a
wjfndaO l<d' olaI u,aldrfhda njg m;ajqkd' olaI
u,aldrhkag;a jvd olaI jqkd' f,dj ;sfnk ,iaiku
foa /ia l<d' tA /ia lf<a w;g fkdfjhs" yoj;ghs'
tA ksid tA NslaIQka jykafia,d p;=rd¾h i;Hh O¾uh
mßmQ¾K jYfhkau wjfndaO l<d' ksflf,ia jqkd'
ry;ka jykafia,d njg m;ajqkd' tA ldf,a Ôj;a jqk
Y%djlhska fudk;rï jdikdjka;o@

F Fff
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 21

3 .d:d r;akh

ñßÕ=jla uq,afldg Ndjkd l<


NslaIqjf.a l:d jia;=j
—f,dl=u olaIlu kqjKska úuiSuuhs'˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" zwmg ´k;rï


foaj,a is;kak mq¿jka' tAlg ljqre;a ndOd lrkafk;a
kE' ldgj;a fmakafk;a kE' ldgj;a fydhkak;a nE'
tA ksid fyd| fõjd" krl fõjd ´k fohla ys;kak
mq¿jkaZ lsh,hs wmg isf;kafka' tA jqkdg wm is;k
foaj,a olskak mq¿jka wh fï f,dalfha bkakjd' tA
jf.au is;kak ´k wdldrh lshd §ug olaI wh;a
fï f,dalfha bkakjd' tA jf.au tA wkqj is;d hym;
i,id .;a wh;a f,dalfha bkakjd'
flfkl=g ;sìh hq;= f,dl=u olaIlu kï
kqjKska úuiSuuhs' kqjKska úuiSu ndysr fohla
fkdfjhs' ;ud ;=< ;sfnk fohla' tAl fï úÈyhs'
±ka pqÜgla ys;kak' wmg weila ;sfnkjd' tA jf.au
lKa" kdih" Èj" YÍrh wdÈh ;sfnkjd' fïjd wms
22
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

fmK ms~la fia is£ ì£ hk fï YÍrfha we;s wre; lsu@


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 23

y÷kajkafka wmf.a lsh, fk' tA jf.au wms l,amkd


lrkjd" is;kjd" is;k
s a fkdfhl=;a ks¾udK lrkjd'
fïjd ;sfnkafka wm ;=<uhs' b;ska wm ;=< ;sfnk
fï foaj,a w;r jákdu foa l=ulao@ th y÷kd.;af;a
nqÿrcdKka jykafia muKhs' Wkajykafia fufyuhs
jodf<a'
—mskaj;a uyfKks" ;ud ;=< ;sfnk foaj,a
w;r fu;rïu ;udf.a hym; msKsi n,mdk hula
weoao" mskaj;a uyfKks" kqjKska úuiSu ;rï wka
lsisu fohla ux nqÿ weiska olskafk kE' mskaj;a
uyfKks" uy;a jQ hym; msKsi mj;skafka kqjKska
úuiSuuhs'˜
^wx.=;a;r ksldh - tall ksmd;h&

b;ska mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" kqjKska


úuiSfï olaI;djh ke;s flfkl=g nqÿrcdKka
jykafia jod< O¾ufha jákdlu f;afrkafk kE'
t;fldg tn÷ wh jákd foa w;ayer,d fkdjákd
foa w,a,.kakjd' kuq;a kqjKska úuik flkd tfyu
fkdfjhs' tA ;eke;a;d b;du;a olaI úÈyg jákdu
foa w,a,.kakjd' fkdjákd foa w;ayßkjd'
b;ska mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" nqÿrcdKka
jykafiaf.a O¾uh weiQ tla;rd mskaj;a orefjl=g
uyK fjkakg is;=kd' b;ska Tyq f.oßka wjir
f.k ish¨ foau w;ayer,d uyK jqkd' Tyqf.a
n,dfmdfrd;a;=j l=ulao@ wfmalaIdj l=ulao@ me;=u
l=ulao@ isyskh l=ulao@ th yßu wuq;= fohla' úfYaI
fohla' kqjKska úuik flfkla ú;rlau olsk
fohla' tA .ek nqÿrcdKka jykafia jodf<a fufyuhs'
24 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

—mskaj;a uyfKks" w;S; ldf,a jqk;a hï


mskaj;a orejka .sys Ôú;h w;ayer nqoaO Ydikfhys
b;d hym;a f,i meúÈ jqkd kï" tA ish¨ fokdu
meúÈ jqfka p;=rd¾h i;Hh O¾uh tA wdldrfhkau
wjfndaO lr.ekSu msKsi muKhs' tA jf.au mskaj;a
uyfKks" wkd.; ldf,§ jqk;a hï mskaj;a orejka
.sys Ôú;h w;ayer nqoaO Ydikfhys b;d hym;a f,i
meúÈ fjkjd kï" tA ish¨ fokdu meúÈ fjkafka
p;=rd¾h i;Hh O¾uh tA wdldrfhkau wjfndaO lr
.ekSu msKsi muKhs' tA jf.au mskaj;a uyfKks" wo
jqK;a hï mskaj;a orejka .sys Ôú;h w;ayer nqoaO
Ydikfhys b;d hym;a f,i meúÈ fjkjd kï" tA
ish¨ fokdu meúÈ fjkafka p;=rd¾h i;Hh O¾uh
tA wdldrfhkau wjfndaO lr.ekSu msKsi muKhs'˜
^ixhq;a; ksldh 5-2 - iÉp ixhq;a;h&

b;ska mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" meúÈ


Ôú;fha ienEu w¾:h tA iajdóka jykafia fyd¢ka
±kf.k ysáhd' meúÈj Wmiïmod fj,d yqfol,dfõ
Ndjkd lsÍug leue;a;la we;sjqkd' Bg miafia
nqÿrcdKka jykafiaj neye±l" Wkajykafiaf.a Y%S
m;=,a k<< ;nd jkaokd l<d' tl;amiaj jdä jqkd'
fufyu lsõjd' —iajdókS Nd.Hj;=ka jykai" ux ál
l,la yqfol,dfõ Ndjkd lrkakghs leu;s' tksid
ux álla wE;g hkjd' ug m%.=K l< hq;= W;=ï
O¾uh wkqlïmdfjka lshd fok fialajdæ˜
—fyd|hs" mskj
a ;a NslI
a j
q ' Tn l< hq;f
a ;a kqjKska
úuiS u uhs ' kq j Ks k a úuik flfkl= g mxp
WmdodkialkaOfha ienE iajNdjh olskakg wjia:dj
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 25

,efnkjd' t;fldg ;uhs zuuh" udf.ah" udf.a


wd;auhhZ lshd is;d isákakd jQ foa ms<sn|j i;Hh
wjfndaO fjkafka' todg th w;ayÍú' tA i|yd l<
hq;af;a kqjKska úuiSu uhs'˜
fï iajdóka jykafia fuh fyd|g ys;g .;a;d'
nqÿrcdKka jykafiag wdorfhka jkaokd fldg
m%olaIsKd fldg md;%h;a" ;=kaisjqr;a we;sj msg;a jqkd'
wE; m<d;lg jeähd' ,iaik jk f.duqjl=;a ,enqkd'
yqfol,d l=áhl=;a ,enqkd' .ug msKavmdf; jäkjd'
isysh ÈhqKq lrkakg yßhg uykais .kakjd' wl=i,a
neyer lrkak f.dvdla ùßh lrkjd' kqjKskq;a
úuikjd' yenehs Ñ;a; iudêh jefvkafk keye'
uykaif s ha ;rug m%;M
s , keye' fldhs;rï ùßh l<;a
Ñ;a; iudêh jefvkafka ke;sfjk fldg wjfndaOh
msKsi is; ilia fjkafk keye' b;ska wka;sfï§ fï
iajdóka jykafia wdfhu;a Nd.Hj;a nqÿrcdKka
jykafiaj fidhdf.k jäkakg ;SrKh l<d' kej;
ieje;a kqjr n,d tkakg msg;a jqkd'
tA Èkj, wõj ierhs' Wkajykafia mdf¾ jäoa§
wE;ska fmakafk mdr ueo c,dYhla ;sfhkjd jf.hs'
fyd¢ka ne¨jd' —wr fmakafka l=ulao@ jeiafi keye
fkj' fu;rï j;=r fldfykao@ mdr ueoafoa c,dYhla
fldfykao@ kE' fïl fjkak nE'˜ b;ska Wkajykafia
t;kg <x fjk fldg c,dYh t;k keye' ±ka
c,dYh fmakf a k f.dvla wE;sk'a Wkajykafia fufyu
ys;=jd'
—we;a f ;ka u fïl ;uhs ñßÕ= j ' ñßÕ= j
ls h ka f ka uyd mq ÿ u fohla ' we;a ; jf.a u hs
26 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

fmfkkafka' hula ;sfhkjd jf.auhs fmfkkafka'


kuq;a <x fj,d n,oa§ th t;k keye' wE; ;sfhkafka'
ljrodlj;a ñßÕ=j w,a,kak neye' ug ysf;kafka
fï wmg fmak f,dalh;a ñßÕ=jla jf.a lsh,hs' wm
y÷kd.kakd foh ljodj;a wm <Õ r|jd .kakg
neye' fjkia fj,d hkjd' n,dfmdfrd;a;j = la yeáhg
is ; d is á k foa ; a wmf.a w;g m;a f joa § fjk
n,dfmdfrd;a;j = la wE;ska Èiafjkjd' ñßÕ=jla miqmi
hdu jf.auhs'˜
fï úÈyg tA iajdóka jykafia b;d fyd¢ka
kqjKska úuikakg mgka.;a;d' ±ka ieje;a kqjrg
iómhs' wÑrj;S kÈh <Õg meñKqkd' Wv m<d;g
jeye,d' kÈfha j;=r uv mdáka .,d niskjd' kÈh
mqrdjg fmK leá msß,d ;sfhkjd' tAjd .|hs' áflka
ál úhelS hkjd' Wkajykafia fï .x.dfõ my<g
.,d hk fmK leá Èyd n,d isáhd' .x bjqf¾ /£
;s f hk úYd, fmK leá Èyd n,d is á hd'
Wkajykafiag u;la jqfka fï YÍrhhs' fï YÍrh;a
fï úYd, fmK .=,sh jf.hs' .|hs' l%ul%ufhka
frda.S fj,d jhig .syska Èr,d ueß,d hkjd' fmK
f.dvl we;s w¾:h l=ulao@ fmK f.dvla iuÕ
fi,a,ï lsÍfuka l=ula ,nkako@ fmK f.dvlg
wdid lsÍfuka l=ula ,nkako@ fmK f.dfâ iajNdjh
kï flfuka flfuka wNdjhg m;aùuhs'˜
Wkajykafia .x bjqf¾ jdä jqkd' fmKf.dv
foi n,d fuf,iska kqjKska fufkys lrk úg
úiqreKq is; áflka ál ;ekam;a fjkakg mgka.;a;d'
foõrï fjfyf¾ jevisá wmf.a Nd.Hj;a nqÿrcdKka
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 27

jykafia fuh kqjKska ÿgq fial' ;ukaf.a Y%djlhka


jykafia kula .x bjqr u; jdä ù i;Hh olskakg
fjfyfik whqre Wkajykafia ÿgq fial' flfuka
flfuka tA Y%djlhka jykafiaf.a is; ;ekam;a ù
hk whqre kqjKska ÿgq fial' túg nqÿrcdKka jykafia
tA NslaIQka jykafia bÈßfha wdf,dalhla m;=rejd fuu
.d:d r;akh wefikakg ie,eiaiqjd' ±ka tA NslaIqj
fmK f.dv foi n,disáoa§ b;du ñysß iajrfhka
w¾:j;a .d:djla wefykakg mgka .;a;d' tys wre;a
áflka ál jegfykakg mgka .;a;d' isys kqjK
fyd¢ka msysáhd' ys; b;d fyd¢ka iudêu;a jqkd'
uq,dj úksúo i;Hh u;=jqkd' ksflf,ia jqkd' ry;ka
jykafia kula njg m;ajqkd' Wkajykafiaf.a Ôú;h
wud ksjk lrd /f.k .sh tA .d:dj fuhhs'
3' fMAKQmux ldhñux úÈ;ajd
uÍÑOïux wNsiïnqOdfkda
fP;ajdk udriai imqmaMldks
woiaikx uÉpqrdciai .Éfþ
±kf.k fï lh kqjKska
- ksire fmK ms~la ú,iska
y÷kd.kakd ish,a,
- ±kf.k ñßÕ=jla f,iska
udrhdf. f,djg nef|k
- u,a oï is|f.k kqjKska
ure fkdolsk tA ksjkg
- hkakg mq¿jks iefKlska
ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " nq ÿ rcdKka
28 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

jykafia tA iajdóka jykafiag fï lh foi kqjKska


olskak lSfõ fmK f.dvla foi n,k úÈyghs' fï
lh foi tA úÈyg n,k tl f,fyis kE' f,dalfha
fndfyda fokd l;d lrkafka ,iaik fldKavhla
,eîu .ekhs' tfyu ke;akï iqfoda iqÿ o;a fom,la
,eîu .ekhs' tfyu ke;akï l=re,E ke;slr .ekSu
.ekhs' tfyu ke;akï È,sfik iula ,eîu .ekhs'
tfyu;a ke;akï ,iaikg weÕm; ilia lr.ekSu
.ekhs' fuhg jiÕ ù isák idudkH f,dal i;ajhdg
i;Hh olskk a g wjia:djla ,efnkafka keye' tA ish¨
fokdu wi;Hh ;=< ;Dma;shla ú¢kakg yß wdihs' tA
wi;Hhg ;uhs iïudk ,efnka f ka ' f.!rj
,efnkafka' m%Yxid ,efnkafka'
ljqreka fyda lsõfjd;a fï lh fmK f.dvlg
Wmud fldg n,kak lshd" thdg tAl f;afrkafk
kE' thdg ysf;kafk uyd wuq;= fohla lsõjd lsh,hs'
uyd je/oa o la jf.hs fmfkka f ka ' Ôú;h Èyd
wiqNjd§j ne¨jd lsh,hs ysf;kafka' tAl RKd;aul
Ñka;khla lsh,hs lshkafka' tA ksid neÆ ne,aug
u;=msáka fidhoa§ fï ;=< Ôú; wjfndaOhg Rcq
Wmldrhla ;s f hkjd ls h d fuda v flfkl= g
fidhkakg neye' fudav flkd wdYajdoh fidhkafka
fï lh ;=<skau fk'
nqoaêu;a wh f,dalfha bkakjd' tA wh kqjKska
úuikakg olaIhs' tA nqoaêu;a wh Wfoid ;uhs nqÿ
flfkl=f.a O¾uh ;sfhkafka' tA nqoaêu;a flkd
nqÿrcdKka jykafia i;Hh u;=fldg fmkajoa§
wi;Hh uelS hk wdldrfhka i;Hh bia u ;=
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 29

lr.ka k g iu;a fjkjd' b;s k a tA iu¾:lu


flfkl=g ;snqfkd;a .| .ik fmK f.dvla úhelS
hk iajNdjfhkau fï YÍrh;a hqla; hehs kqjKska
olskjd'
tA jf.au wm y÷kd.kakd rEm" wmg wefik
Yío" kdihg ±fkk .|iqj|" Èjg ±fkk ri" lhg
±fkk myi .ek pqÜgla is;kak' ,iaik rEm
olskakg wms fldhs;rï wdihso@ tAjd ;sfhk ;eka
fidhdf.k hkjd' ñysß ix.S;hg wms fldhs;rï
wdihs o @ ,ia i k lgy~ fidhka k g wms ;rÕ
mj;ajkjd' Èjd ? fofla ksÈjrdf.k ñysß y~
fidhkjd' ñysß y~la ,enqkd lshd i;=gq fjkjd'
kuq;a wdfhu;a ñysß y~la fidh,d w¨f;ka ;rÕ
;sfhkjd' fïfl bjrhla kE' wE;g ñßÕ=j fmakjd'
ñßÕ=jg <x fjkjd' t;fldg ñßÕ=j t;k kE' kuq;a
wE;ska wdfhu;a ñßÕ=j fmakjd'
kdifhka iqj| ±k.ksoÈa ;a fudk ;rï wms iqj|
j¾. fidhkjdo@ m%KS; wdydrhl rih fidhkakg
fldhs;rï isysk ujkjdo@ uykais fjkjdo@ kuq;a
rih fiùfï wjidkhla kE' lhg ±fkk myi
fidhkakg .syska iïu;h foorjdf.k wudrefj
jefgk wh fld;rï weoao@ .sïydk ld,hg c,h
ysÕhs' t;fldg msmdifhka f;d< lg fõ¨k uqjrxpq
Èh fidhdf.k mshux lrkjd' Tjqkag wE;ska ñßÕ=j
fmfkoaÈ yßu i;=ghq 's ;j fudfyd;lska uf.a msmdih
ixisf|aú lsh, j;=r fndk yeá is; is;d tA ;=<u
Ôj;a fjñka ñßÕ=j miqmi hkjd' yUdf.k hkjd'
kuq;a tA fmfkk ñßÕ=j yeuodu wE;hs' wka;sfï§ tA
30 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

uqjrxpqj msmdih ksidu ueÍ jefgkafka ñßÕ=jg


/já,hs' tfia ueÍ jefgoa§ mjd isf;kafka ;j fmdä
fj,djla isáfhd;a j;=r fndkak mq¿jka lsh,uhs'
ñßÕ=j ;=< udhdjla ;sfhk nj tA wysxil i;=ka lsis
ojil f;areï .kafk kE' wfma Ôú;h;a Th jf.au
;uhs'
fï wei" lK" kdih" Èj" lh" uki hk
yhg n,mq¿jkaldrlï lrk mqoa.,fhla bkakjd'
nqÿrcdKka jykafia Tyqj y÷kd.;a;d' Tyqg ;uhs
zudrhdZ lshkafka' Tyq f,dalhg w;súYd, n,mEula
lrkjd' f,dal i;ajhd ;udf.a hgf;a r|jd.kakg
f.dvdla uykais fjkjd'
udrhd ls h ka f ka ;k;= r la ' t;ekg
l¾udkqrEmj mqoa.,fhla Wm; ,nkjd' Bg miafia
Tyq fï f,dalh yiqrejkakg mgka .kakjd' Tyq
leu;s kE f,dal i;ajhd fuhska ksoyia fjkjdg'
wei" lK" kdih" Èj" lh" uki wjfndaO lrkjdg
Tyq lsisfia;a leue;s kE' Tyq leu;s fjkafka thg
uq<d ù isákjdghs' fï udrhd nqÿrcdKka jykafiag
yßhg ndOd l<d' tA ish¨ ndOd ue~f.k udr n,h
u¾Okh fldg nqÿrcdKka jykafia ch.;a;d' tA
jf.au nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlhka jykafia,dg
yßhg lror l<d' O¾u ud¾.hg ndOd l<d' tA .ek
nqÿrcdKka jykafia ks;r ks;r fmkajd fokjd'
isysfhkau bkak lsh, lsõjd' fuhska fífrkakg
;sfnkafka i;r i;smÜGdkh jeãfuka muKhs lsh,d
fmkajd ÿkakd'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 31

fï .d:dfõ fmkajd fokjd udrhdg u,a


;sfhkjd lsh,d' udrhdf.a u,a ud,dj ;uhs ,iaik
rEm' ñysß Yío' ñysß iqj|' m%KS; ri' isks÷ myi'
fï mxp ldu .=Khkag f,dal i;ajhd yiqfjkafk
f;dKavqjlg yiqfjk if;la jf.hs' weuhla .s,sk
ud¿fjla jf.hs' th is|ì|f.k hk tl f,fyis
kE' thg f,dl= ùßhla ´k' b;du;a olaI kqjKla
´k' lemùula ´k' m%udo fkdùula ´k' w;sYhskau
olaI fjkakg ´k' b;ska fï iajdóka jykafiag
mxp lduh flfrys we;s wdYdj is| oukakg mq¿jka
jqkd'
udrhd mqoa.,hdj yiqrejkafka Tyq ;=< we;s
flf,ia j,skqhs' b;ska flfkla tA flf,iaj,g bv
fkd§ mxp lduh flfrys wdYdj ke;sfldg is;
iudê.; lr.;af;d;a tA fj,djg Tyqf.a O¾u
ud¾.hg ndOd lrkakg udrhdg mq¿jkalula keye'
tA jf.au fyd|g iu: úo¾Ykd jvd ksflf,ia
Ndjhg m;ajf q kd;a tA flkd msßksjka mdkjd' udrhdg
lsisfia;au ry;ka jykafiaf.A Wm;la fidhkakg
neye' fï ksihs nqÿrcdKka jykafia fï .d:dfjka
udrhd fkdolsk ;ekg hkak lsh, mjid jodf<a'
udrhd fkdolsk ;ekg hkakg we;akï fldhs;rï
wf.aoæ

F Fff
32
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

wi;amqreIhd fld;rï nqÿ nK weiqk;a ffjrh w;ayßkafka kE'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 33

4 .d:d r;akh

úvQVNf.a l:d jia;=j


—wdYdj miqmi .syska udrhdg f.dÿre fjklï
okafku kE'˜

ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " úvQ v Nf.a


wjidkh ms<sn|j wkqfõokSh l;dj ;uhs ±ka Tng
wikakg ,efnkafka' lduhka miqmi hk ñksid
kj;skafka ksrfha nj lsisflfkl=g is;d.kakgj;a
neye' lduhka jgd B¾IHdj" fl%daOh" noaO ffjrh"
m<s.ekSu" tlg tl lsÍu fm<.efikafka ;udg;a
fkd±kS u hs ' rcjreka f .a Ôú;j, is g idudkH
ukqIHhdf.a Ôú;h olajd fj,S we;s ldudYdj úiska
Tjqkaj b;du;a ixlS¾K jQ ohdúrys; jQ úlD;s
m<s.ekSï f;la f.k hkjd' tys wksIag úmdl fmdÿ
ckhdg ú|jkakg isÿjk wdldrh úvQvNf.a isoaêh
;=<ska Èiafjkafka levm;lska olskakdla mßoafoka'
fldfid,a rÊcqrejkag úvQvN lsh,d mqf;la
isáhd' tA ms<sn|j miqìï l;dj fïlhs' wfkams~q
34 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

isgq;=ud" úYdld ufydamdisldj" iqmamshd Wmdisldj


wd§ka Èkm;d NslaIQka jykafia,dg oka ÿkakd'
wfkams~q isgq ud,s.dfõ Èkm;d fooyila NslaIQkag
oka ÿkakd' úYdLdjo" iqmamshdo Èkm;d mkaishhla
NslaIQkag oka ÿkakd'
fuh ÿgq fldfid,a rc;=udg;a mkaishhla
NslaIQkag Èkm;d okafokakg wdid we;sjqk;a" NslaIQka
jyka f ia , d rdcud,s . fhys oka ms K s i t;rï
leue;a;lska jeäfha kE' tksid ix>hdf.a úYajdih
ÈhqKq lr.ekSfï woyiska fldfid,a rÊcqrejkag
YdlH jxYh iuÕ [d;s iïnkaOhla we;slr.kakg
jq j ukd jq k d' rc;= u d YdlH jxYs l rcjreka g
ixfoa Y hla heõjd' rdcud,s . djg jydu YdlH
l=udßldjla tjkak lsh,d'
YdlHjreka /iajkq d' Tjqka lsis flfkla YdlH
l=udßldjla rc;=udg fokakg leue;s jqfka kE'
fldfid,a rc;=ud laI;%Sh jxYslfhla jqk;a YdlH
jxYfhka my<hs' fï ksid zhj,;a nE' fkdhjd;a
nEZ hk ;;ajhg m;ajqkd' wka;sfï§ uydkdu YdlH
rcq ksid tu ud,s.fha odishlf.a l=fia Wmka jdiN
L;a;shd lshk odish hjkakg ;SrKh l<d'
YdlH jxYslhka YdlH rdcl=udßldjla fokakg
fmdfrdkaÿ jQ njg fldfid,a rc;=udg mKsúvh wdjd'
rc;=ud fufyu lsõjd' —YdlH jxYslhkaf.a l;d
úYajdi lrkakg neye' kqU fufyu lrmka' kqU
.syska n,dmka uydkdu YdlH rcq iuÕ jdiNL;a;shd
tlg jdä ù lEu lkjdo lshd' yenehs YdlH jxYslhka
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 35

fjk lsisfjl= iuÕ tlg jdä ù lEu lkafka kE'


Th l=udßh rcjxYfha fkdfjhs kï f,aisfhkau
fidhd.kak mq¿jka l%uh tAlhs'˜
rdcmqreIhka .shd' fydh,d ne¨jd' fï nj
±k.;a uydkdu YdlHhd jdiNL;a;shdj ,iaikg
iri,d tlu lEu fïfia jdälrjd .;a;d' fmdÿfõ
wdydr .kakd nj yefÕõjd' Bg miafia rdclSh
fmryerlska jdiNL;a;shdj fldfid,a rdcud,s.djg
le|jdf.k wdjd' jdiNL;a;shd w;sYhskau rEm
iïmkakhs' we f.a rEmhg fldfid,a rcq jiÕ jqkd'
wehg;a m%Odk ìfida ;k;=rla ,enqkd' ál l,l§
,iaik rEmhla ;sfhk mqxÑ l=udrfhla jdiNL;a;shd
úiska ìys l<d'
l=udrhdg kula ;nkakg rc;=ud ;u ñ;a;Ksh
<Õg weu;sfhla msg;a l<d' weu;shdg ñ;a;Ksh lSfõ
—jdiNL;a;shd ud<s.djg meñK ish¨ fokdu wìNjd
.shd' ±ka b;ska ish¨u iïm;a;shg j,a,N ^iajdñhd&
fjkjd˜ lsh,hs' fï j,a,N lshk jpkh weue;shdg
weyqfka zúvQvNZ lsh,hs' Tyq .syska rc;=udg tA ku
lsõjd' rc;=ud l=udrhdg úvQvN lshk ku ;sínd'
l=udrhdg l=vd ld,fha§u fiakdm;slula
,enqkd' fldfid,a rc;=udg f.dvdlau ´k lf<a
Ydia;Dka jykafia iuÕ ióm iïnkaO;djhla fï
l=udrhd ;=<ska f.dvk.kakhs' úvQvN l=udrhd l=vd
wjÈfha isg jdiNL;a;hs dg ks;r ks;r lSfõ kEoEhka
n,kak hkak ´k lsh,hs' tA iEu j;djl§u weh
l=ula fyda fndrejla lshd th uÕyßkjd' úvQvN
l=udrhdg jhi oyih fjoa§ kEoEhka n,kak hkak
36 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

´k lsh, ±ä ;SrKhla .;a;d' jdiNL;a;h


s d uydkdu
YdlH rcqg fuh ±kqï ÿkakd'
YdlHjxYs l hka fkdika i q k a jq k d' Tjq k a
úvQvNg jvd jhiska nd, l=vd l=udrjreka rdYshla
lef|õjd' ms<. s ekSfï W;aijhla ;sínd' tfy;a jeäysá
l=udrjre flda@ tA wh úvQvN l=urdg f.!rj lrkakg
fkdtkafka wehs@ fï ish,a, úvQvNg yß m%Yakhla
jqkd' b;ska úvQvN lsishï wmyiq;djhlg m;afjk
nj YdlH rcjrekag f;arekd' Tjqka b;du;au fyd¢ka
rdclSh wdldrhg l=udrhdg ie<l=jd' ál ojila
/£ isg rdclSh fmryerlska kej; ieje;a kqjrg
msg;a jqkd' tod tla;rd rdcmqreIfhl=g ;ukaf.a
wdhqOh wu;l jqkd' Tyq blaukska wu;l jQ wdhqOh
f.khka k wdjd' tA fj,dfõ YdlH odis h la
—jdiNL;a;shd kï jQ YdlH odishf.a mq;d wmf.a
wd¾hhka jykafia,df.a wdikh ls¨gq l<d fkj˜
lshd lE.iñka úvQvN jdä jQ mqgqj lsß Èhrfhka
fida o k whq r e wr mq o a . ,hdg ols k a k g ,enq k d'
jdiNL;a;h s d laI;%hS jxYsl l=udßldjla fkdjk nj;a"
odishla nj;a ±k.kakg ,enqkd' t;fldg úvQvN
lshkafka uõ md¾Yjfhka ls¨gq jQ odishlf.a mqf;la
nj;a ±k.kakg ,enqkd' fuh ±k.;a úvQvN úIf>dar
i¾mfhla jf.a lsmqkd' weia f,dl= l<d' o;añá lEjd'
w; ñá fud,jdf.k fufyu lsõjd' —fyd|hsfld"
±ka f;dms ux jdä jQ wdikh ls ß Èhrfhka
fidaodm,a,d' ux f;dfma fn,s lmd thska .,kd
f,hska Th wdikh fidaok ld,h jeä wE;l kE'˜
lsh, ffjrh ysf;a msysgqjd.;a;d'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 37

jdiNL;a;shd odishla hk lreK ,eõ.skakla


jf.a me;sr .shd' rcud,s.dfõ ish¨ fokdf.a úys¿jg
,la j q k d' fuh weiQ fldfid,a rcq ls m q k d'
jdiNL;a;shdg;a" úvQvNg;a ;snqK ie,ls,a, ke;=j
.s h d' Tjq k a f .a i;a l dr iïudk my;g jegq k d'
ms<s.ekSï ke;=j .shd' le<eUqKq is;ska hq;= rc;=ud
nqÿrcdKka jykafia fidhdf.k .shd' nqÿrcdKka
jyka f ia g jka o kd fldg fuh meñKs , s l<d'
—iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" Tnjykafiaf.a [d;Ska
úiska ug tj,d ;sfhkafka odishlf.a ÿjla fkj'
tAksid ux wehf.a mq;dj;a" wehj;a ish¨ ;k;=re
j,ska myl<d'˜ —mskaj;a uydrdc" YdlHjreka lr,d
;sfhkafka whqla;la' ,nd fokjd kï Èh hq;af;a
iudk cd;shg whs;s flfklaj fkj' mskj a ;a uydrdc"
jdiNL;a;shd laI;%Sh jxYsl rcqf.a ud,s.fhys laI;%Sh
rdcl=udßldjla f,i wNsfIal ,enqjd fkj' úvQvN
Wmkafk;a laI;%Sh rcq flfkla ksid fkj' tA ksid
ujf.a f.da;f % hka we;s M,h lsu@ mshdKkaf.a f.da;h
%
m%udKj;a fkj' mqrdK mKaä;jre or wÈk l=,fha
Wmka È<s÷ ÈhKshla w.%ufyaIsld ia:dkfha ;enQ
l;djla ;sfhkjd' wehf.a l=iska Wmka l=udrhd
fhdÿka fod<yla úYd, nrKei ckmofhys rc fj,d
zlÜGjdyk rdcdZ kñka m%isoaO jqkd fkj˜ lsh,
nqÿrcdKka jykafia lÜGydß cd;lh foaYkd l<d'
fuh weiQ rc;=ud is; ikid.;a;d' —tAl we;a;' msh
md¾Yjfhka ;sfhk msßisÿlu m%udKj;a fkj˜ lsh,
kej;;a jdiNL;a;shdg;a úvQvNg;a l,ska ,enQ
;k;=re ,ndÿkakd'
38 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

Th w;f¾ ;j isÿùula jqkd' l=iskdrdfõ u,a,


rdcmq;%fhla jk nkaOq, kï l=udrfhla fldfid,a
rÊcqrejkaf.a m%Odk fikam;sfhla jqkd' nkaOq,
fiakdm;sg l=iskdrdfõ u,a, rdcl=udßldjla jk
u,a,sld lshd l=ußhla ysáhd' fï fofokdg orejka
keye' ojila fï .ek nyska nia ùula we;s jqkd'
nka O q , fia k dm;s h d —±ka b;s k a Tfya g lrka k
;sfhkafka wdmyq f.or hk tlhs˜ lshd wehj msg;a
l<d' b;ska weh l,amkd l<d ux f.or hkakg
l<ska Ydia;Dka jykafiaj neye±l,d jkaokd lr,d
hkjd lsh,d' weh nqÿrcdKka jykafiag y~ y~d
lsõjd —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" ug f.or hkak
isoO
a fj,d ;sfhkjd'˜ —tA fudlo u,a,l s d@˜ —iajdókS"
ux j| tlshla¨' orejka ìyslrkakg wiu¾:hs¨'
wjdikdjka;hs¨'˜ —u,a,sld" f.or hkak ´k kE'
wdmyq nkaO, q f.a ksjig hkak'˜ u,a,l s dg yß i;=gh q 's
wE f,dalhla chf.k jf.a uyd m%S;shlska Ydia;Dka
jykafiag jkaokd fldg nkaOq, fifkúhdf.a
ksjig .shd' .syk s a weh fufyu lsõjd' —ux fldfyaj;a
hkafk kE' oin,hka jykafia ug jodf<a fldfyaj;a
hkak tmd lsh,hs'˜ t;fldg nkaOq, fifkúh;a
ys;=jd nqÿrcdKka jykafia l=ula fyda ÿrolakd
kqjKlska ;uhs fuh jodf<a lsh,' ál ojilska
wehg ore Wm;l ,l=Kq my< jqkd' tA iuÕu wehg
fod<ÿlla yg.;a;d' th bIag lrkakg yß wudrehs'
tA ;uhs úYd,d uykqjr b;du;au wdrlaId iïmkakj
;sfnk wNsfIal ux., fmdl=fKa j;=r kd tu meka
mdkh lrkakg we;s wdYdjhs' nkaOq, fifkúhdg
fuh mejiQ úg ks¾NS; fifkúhd th lrkakg tlÕ
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 39

jqkd' wYaj r:hlg ke.=Kq fofokdu fmdl=K n,d


msg;a jqkd' Tjqka we;=¿ jqfka uyd,s kï ,sÉPù rc;=ud
úiska lrjk ,o fodrgqfjkqhs' uyd,s rc;=udf.a
ud,s.h ;sfhkafka tA wi,uhs' tA r:fha Yíoh wid
uyd,s rc;=ud fufyu is;=jd' —fkdjer§u fï Yíoh
kï nkaO, q hdf.a r:fha Yíohhs' wo ,sÉPùkag lsihs ï
Nhla WmÈkd yevhs'˜
fmdl=fKa wdrlaIdj w;sYhskau ;rlr,hs
;sfhkafk' fmdl=fKa we;=<g hkakg;a neye' msg;
is á ka k g;a neye' Wäka f,da y ±,la w;= r ,hs
;sfhkafk' kuq;a nkaOq, fiakdm;shd r:fhka nei
wdrlaIl Nghskag myr § Tjqkaj m<jd yer f,day
±, is| u,a,sldj fmdl=Kg neiafiõjd' weh is;=
ukdmhg kd .;a;d' nkaOq, fifkúhd;a j;=r kEjd'
r:hg ke.S iefKlska m,d .shd'
fmdl=K wdrlaIl Nghka ,sÉPù rcjrekag
±kqï ÿkakd' rcjreka fyd|gu lsmqkd' —nkaOq,
u,a,hd w,a,dmshõ'˜ lshd lE .idf.k mkaishhla
wYajr:j, ke.S miqmi yUd .shd' tA m%jD;a;sh uyd,s
rÊcqrejkag ±k.kak ,enqkd' —kqU,d ljqrej;a
hkakg tmdæ yeufokdu úkdY fõú'˜ —neye'''' wms
hkjduhs'˜ —tfyu kï nkaOq,hdf.a r: frdaoh
je,af,a Nd.hlau neiafid;a yeß,d jfr,a,d' thskq;a
fkdyeÍ miqmiafika hkjd kï fyK y~ jeks
Yíohla weiqfkd;a wdmiq yeÍ jfr,a,d' kqU,df.a
r:j, isÿrla ±lafld;a hkakg tmdæ yeÍ jfr,a,d''''˜
,sÉPù l=udrjreka ±ä fldamfhka isáfha' Tjqka
uyd,s ,s É Pù rcq g ijka ÿka f ka kE' mia f ika
40 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

mkakdf.k .shd' miq miafika tk fiakdj ÿgq


u,a,sld lE.ikakg mgka .;a;d' —iajdókS" wkak
uydfiakdjla fmakjd''''˜ —u,a,sld" Th fiakdj tlu
fm<g tk úg ug lshkak'˜ —iajdókS" ±ka fiakdj
tkafk tlu fm<ghs'˜ —tfyu kï fï /yeka mg
w,a,d .kak' ux jefâ lrkakï˜ lsh, nkaOq,
fifkúhd B;,h iQodkï fldg fõ.fhka wÈkakg
ùßh .ksoa§ lr;a; frdaofha Nd.hlau fmdf<dfõ
trekd' ,sÉPùka th ±l,;a wdmiaig yerefka keye'
;j iq¿ fj,djlska fyK y~la jeks Yíohla weiqkd'
tA;a ,sÉPù rcjre kej;=fka keye' t;fldg nkaOq,
fifkúhd ;j tl B;,hla úoaod' th r: mkaiSfhau
jy,j,a isÿre lrf.k .syska fmdf<djg jegqkd'
t;fldg Tjq k a —Tfydu kej;s h ka ' ''' Tfydu
kej;shka''''˜ lsh, nkaOq, fifkúhdg lE .eiqjd'
nkaOq, fifkúhd r:h kj;ajd —kqU,d ueß,d
bkafk' ueßÉp Woúh iuÕ uf.a hqoaO lsÍula kE'˜
—kE''' wms ueß,d kE''' ueßÉp wh wms jf.a fkdfjhs'˜
—tfyukï ish,a,kagu msámiafia bkak flkdf.a
hqO ieÜgh .,jkak' fudllao jqfka lshd n,d.kak
mq¿jks'˜
t;fldg Tjqka ish,a,kagu msgqmiska isáh
,s É Pú l= u drhdf.a hq O ieÜgh .ef,õjd' tA
fudfydf;au Tyq ueÍ jegqkd' —kqU,d ish¨ fokdu
Th jf.a ;uhs' tA ksid ;ukaf.a f.j,aj,g .syska ¥
orejkag wkqYdikd fldg kqU,df.a hqO ieÜg;a
.,jd.ka k tlhs ;s f hka f k'˜ tA is h ¨ fokdu
Ôú;laIhg m;ajqkd'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 41

b;ska nkaOq,u,a,sldjg ksjqka ore Wm;la


,enqkd' wehg oyih j;djlau ksjqka orejka ,enqkd'
ish¨ fokdu mq;d,d' Tjqk;q a ;d;a;d jf.au w;sYhsku
a
olaIhs' Wi uy;ska hqla;hs' tA tl tlaflkdg mßjdr
mqreIhka ody ne.ska ysáhd' ;ukaf.a mshd iuÕ rdc
ud,s.dfõ ñÿ,g /ia jQ úg Tjqka f.kau rdcdx.Kh
msß,d hkjd'
rc ud,s.dfjys kvq úNd. lrk ;ekg nkaOq,
fifkúhd meñKs úg hïlsis widOdrK úksYaphla
isÿfjñka ;snqkd' nkaOq, fifkúhd tys ienE ;;=
úpdrd whs;l
s drhskg
a Tjqka i;= foaj,a ÿkakd' ck;dj
fuhg meye§ uyd yçka idÿldr ÿkakd' tA idÿldrh
weiqKq rc;=ud úksYaph ia:dkhg nkaOq, fifkúhd
m;afldg wks;a weu;sjrekaj ;k;=re j,ska myl<d'
tA weu;sjre nkaOq, fifkúhd flfrys ffjr
ne|.;a;d' nkaOq, fifkúhdg úreoaOj fldfid,a
rc;=udg fla<dï lsõjd' nkaOq, fifkúhd rclu
,nkakg l+g ie,iqula lrk njg È.ska È.gu lshk
úg fldfid,a rÊcqrejkag tA .ek ielhla we;sjqkd'
kuq;a lrkakg lsis fohla keye' —ux neßfj,dj;a
nkaOq, fifkúhdj uerefjd;a tAl f,dl= w¾nqohla
njg m;afjkjd' tA ksid lrkakg ;sfnkafka wE;
ckmohlg msg;a fldg hjd urjk tlhs'˜
rc;=ud nkaOq, fifkúhd lef|õjd' —m%sh
fiakdm;sh" wij,a wE; ckmoh ;=< fidr ìhla
we;sfj,d ;sfhkjd' Tfí mq;=ka ;sia fofokd iuÕ
jydu tA m%foaYhg .syska th iu:hg m;alrkak˜
lsh, msg;a fldg heõjd' nkaOq, fifkúhd we;=¿
42 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

mq;=ka ;siafofokdf.a ysia /f.k tk f,i fjk;a


fhdaOhkaj ryfia msg;a l<d' fï lsisjla fkdo;a
nkaOq, fifkúhd hk úg fidre m<d .shd' Tyq tu
m%foaYfha fidaÈis fufyhqï msKsi kej;S isg wdmiq
toa§ k.rdikakfha ;ekl§ fhdaOhska ,jd ish¨
fokdu uereï lEjd'
rc;=ud fuu fYdal mKsúvh nkaO, q u,a,l
s djg
,efnkakg ie,eiaiqjd' rc;=ud fndfyda ÿlajqkd'
u,a,sldjg jrhla fokakg;a fmdfrdkaÿ jqkd' fï
isoaêfhka miafia nkaOq, fifkúhdf.a orejka újdy
ù isá l=udßldjka ish¨ fokd Tjqkaf.a ksfjiaj,g
hka k g ;S r Kh l<d' nka O q , u,a , s l dj;a kej;
l=iskdrdjg hkakg ;SrKh l<d' nkaOq,u,a,sldj
rc;=udf.ka jrhla yeáhg ;u ;ukaf.a ksfjia n,d
hkakg wjir .;a;d'
rc;=ud nkaOq, fiakdm;shdf.a ifydaorfhl=
jk §>ldrdhk kï l=urdg fiakdm;s ;k;=r ÿkakd'
zudf.a u,kqjka uerefõ fudyq úiska ;uhs' ug;a
wjia:djla tAúZ lsh, §>ldrdhk rcqf.ka m<s.kakg
wjia:djla n, n,d isáhd'
rc;=udg nkaO,
q fifkúhdj ksrmrdfoa >d;kh
lrùu ksid lsis iekis,a,la ,enqfk keye' lsis
i;=gla ;snqfka kE' rdciemhla úkaf| kE' tod
Nd.Hj;a nq ÿ rcdKka jyka f ia fïo;¨ïm kï
kshï.fï jevisáoa§ rc;=udo nqÿrcdKka jykafiaj
fidhdf.k meñKshd' tys§ nqÿrcdKka jykafia iuÕ
yqfol,dfõ l;d lrkakg wdid fj,d rc;=udf.a
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 43

mxpll=O NdKav §>ldrdhk w;g ÿkakd' .kaO


l=áhg msúiqkd' nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%S mdo m;auh
w,a,d f.k isôñka jkaokd l<d' tA wjia:dfõ ish¨
úia;r OïufÉ;sh kï iQ;% foaYkdfõ i|yka fjkjd'
rc;=ud t<shg tk úg ljqrej;a keye' §>ldrdhk
fifkúhd mxpll=O NdKav /f.k fiakdj iuÕ
wdmyq .syska rc;=udg Wmia:dk lrkakg tla ia;%shla
muKla kej;S isáhd'
fldfid,a rc;=ud fufyu ys;=jd' —fyd|hs''''
ux ifydaorhd <Õg .syska fiakdj ms<sfh, lrf.k
úvQvNhdj w,a,.kakjd˜ lshd rc.y kqjrg hoa§
fyd|gu ? jqkd' k.rfha m%Odk fodrgqj jid ;snqkd'
tod yqfol,dfõu tla Yd,djl iS;, iq<x yuoa§
l,kaf; yeÈ,d odishf.a Tfvdlal=j u; ksodisáhd'
uOHu rd;%sfha§ t;k§u rc;=ud urKhg m;ajqkd'
úvQvN ;kshu TgqKq m<|df.k rcjqkd' ±ka
m,s.kakg jdrhhs' —yya '''' yya''' yd'''æ ±ka tl
YdlHfhlaj;a b;=re lrkafk kE'˜ wdhqO ikakoaO
uyd fiakdj meñK mkais,a rlsk YdlH jxYslhka
>d;kh lrkakg msg;a jqkd' tod Nd.Hj;a nqÿrcdKka
jyka f ia ieje;a kq j r is g lms , jia ; = k.rh
wdikakhg wyiska jeähd' t;k fyd|g fijK
;sfhk úYd, kq.rella ;sfhkjd' thg wdikakj
hka;ï fld< ;sfhk .ila ;sfhkjd' tA .ia fijfKa
.sksuoaoyfka jevisáhd'
úvQ v N lms , jia ; = rdc iS u djg meñKq k d'
nqÿrcdKka jykafiaj ±l <Õg .syska jkaokd l<d'
44 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

—iajdókS" fï uyd riafk fj,dfj fijkla ke;s


Th rela fijfkys fudkjg bkakjdo@ w;k úYd,
kq.rel <Õ fyd| isis,a fijKla ;sfhkafk' t;k
jevisák fialajdæ˜ —uyrc;=uks" th tfia fõjdæ
kuq;a [d;Skaf.a Pdhdjuhs ug isis, fokafka'˜
Ydia;Dka jykafia [d;Skaj ±l.kakg meñK
isákafka hehs is;d nqÿrcdKka jykafiag jkaokd
l< úvQvN kej; ieje;a kqjrg meñKqkd' Tyqf.a
ffjrh wjika fjkafk kE' m<s.kakd ;=re is;g
iykhla kE'
fofjks j;dfj;a fiakdj iuÕ msg;a jqkd'
nqÿrcdKka jykafia fofjks j;dfjÈ;a Tyqf.a .uk
je<elajqjd' ;=kafjks j;dfjÈ;a fiakdj iuÕ msg;a
jqkd' ;=kf
a jks j;dfjÈ;a nqÿrcdKka jykafia Tyqf.a
.uk je<elajqjd'
i;rfjks j;dfjÈ;a Tyq YdlHhka f .ka
m<s.kakg ;SrKh l<d' iif¾ lrk ,o l¾u
úmdlhla m, foka k g iQ o dkïj ;s f nk nj
nqÿrcdKka jykafiag wjfndaO jqkd' ;u [d;s
j¾.hd uyfmdf<dfjka w;=.d oukakg lvq ;,
uqjy;a lrñka isák múgq úvQvN kj;ajkakg
fkdyelsj ;sfnkafka tA l¾u úmdlh ksid nj jgyd
.;a nqÿrcdKka jykafia tA j;dfõ§ ksYaYío jqkd'
nqÿrcdKka jykafiaf.a [d;Ska jk YdlH
jxYslhka lsis ojil ukqIH >d;khla lrkafk
keye' Tjqkag ku jeá,d ;snqfka zwi;a;>d;lZ
lsh,hs' tkï ;uka uroa§;a wkqkaf.a Ôú; >d;kh
fkdlrk wh lsh,hs' YdlH jxYslhka fufyu ys;j
= d'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 45

—uyd RIs jQ wmf.a [d;sjrhdKka jykafia wmj


yslaujd ;sfnkafka ish¨ i;=ka flfrys fu;a is;
jvkakghs' wmg wkqkaj urkakg mq¿jkalula keye'
tA ksid wms úvQvNf.a fiakdjg ßx.,d Tjqkaf.au
fldgila jf.a b|,d mek,d huq'˜
fuh ie< jQ úvQvN fiakdjg fufyu lsõjd'
—tïnd mqreIfhks" ljqreyß lsõfjd;a wms YdlHjreka
ls h ,d" Tjq k a is h ¨ fokdu urdm,a , d' uf.a
uEKshkaf.a mrmqf¾ uydkdu YdlHhdf.a ¥jrekag
muKhs Ôj;a fjkak Èh hq;af;a'˜
fiakdj YdlHjrekaj uroa§ we;eï YdlHjreka
.syk
s a ;Kfld< nod.kakjd' we;eï YdlHjreka .syk s a
WK m÷re nod.kakjd' —lshdm,a,d'''' f;dms YdlHjre
fkao@˜ —wfka'''' fïjd Ydl fkdfõ' fïjd ;DK'
wfka''' fïjd Ydl fkdfõ' fïjd WK˜ lshd lshkak
mgka .;a;d' tA ljqrej;a b;=re lf<a kE' kuq;a Tjqka
f.ka fírek whg ;DK YdlHhka" WK YdlHhka
lsh, kï mgne÷kd' YdlH jxYslhkaf.a u<l|ka /
iaùï Yd,dj,a mqrd f.dv.eyqjd' tod úvQvN jdä ù
isá lsß j,ska fojQ wdikh YdlHhkaf.a ysi .id
.,d .sh WKq f,a j,ska fiaÿjd'
Tjqka uydkdu YdlHhdj w,a,d.;a;d' —kqU ±ka
wms;a iuÕ Wfoa wdydr .kakg wd hq;=hs˜ lsõjd'
YdlH jxYslhka ySk l=,k S hka iuÕ wdydr fkd.kak
nj fudjq k a oka k jd' Ôú;h .s h ;a odis f hl= f .a
mq;f
% hl= iuÕ wdydr fkd.kak nj okakjd' uydkdu
YdlHhd úvQvNg fufyu lsõjd' —mq;%h" uf.a YÍrh
wmú;%hs' ug ±ka kd.kakg ´k˜ lsh,' uydkdu
46 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

YdlHhd fufyu is;=jd' —ux fudjqka iuÕ wdydr


fkd.;af;d;a fï Woúh udj urkjduhs' Bg jvd
fyd|hs uu ;kshu uefrkjd˜ lsh, uydkdu rcq
flia l<U ,syd ±ïud' tys fldK .eghla .eiqjd' tA
.egh mdofha weÕs,sj, mg,jd .;a;d' bkamiq j;=f¾
.s¨kd' .Õ hgg lsñÿkd' uydkdu YdlHhd úiska
fuh lrk ,oafoa Èfha .s,S ñh hkakghs' uydkdu
YdlHhdf.a .= K f;a c i ks i d Èh háka meñKs
kd.rdcfhla Tyqj fmKh u; ys÷jd f.k kd.
Njkhg /f.k .shd' uydkdu YdlH rcq tA kd.
Njkfhys fodf<dia wjqreoaola Ôj;a jqkd'
úvQvN tod —udf.a uq;a;Kqjka ±ka f.dvg tAú'
±ka f.dvg tAú˜ lshd n,f.k isáhd' ku lshd lE
.eiqjd' ñksiqkaj Èh hgg niai,d fiõjd' yuqjqfka
kE' bkamiq Tjqka fiakdj iuÕ wdmiq yeÍ wdjd'
wÑrj;S .x.dj winv je,s;,dfõ Tjqka .suka yeßhd'
Tjqka w;ßka tA mjg iyNd.S fkdjqk wh jdäjqk
jdäjqk ;ek f;,a l=yqô u;= jqkd' b;ska Tjqka
je,s ; ,dfjka Tíng keÕS f.dia l÷ .eghl
ksod.;a;d' mõldrhka ish¨ fokdu je,s;,dfõ
ydkais jqkd' fyd|g kskao .shd' Wvy m%foaYhg lvd
ye¨Kq uyd jeiaila ksid wÑrj;S .fÕys c, myr
fõ.fhka .idf.k ú;a úvQvN we;=¨ ish¨ fokdu
.idf.k .shd' Tjqka ish¨ fokdu urKhg m;ajqkd'
fï w;sYhskau ixfõ.ckl wkqfõokSh l:dj
wx." u.O" ldis" fldai, wd§ ish¨ ckmojdiSka ;=<
uyd lïmdjla we;s l <d' Tjq k a Èk .Kkdjla
lïmdfjka isáfha' YdlH jxYslhka uy fmdf<dfjka
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 47

ioygu w;=reoyka lrkakg tlu tl mõldrfhl=f.a


múgq is;=ú,a, m%udKj;a jqkd'
NslaIQka jykafia,d w;ro fï ixfõ.ckl
m%jD;a;h
s /õ ms</ s õ ÿkakd' úvQvN fu;rï YdlHhka
ur,d ;ukaf.a ufkda r:h uqÿkam;a lr.kakg
fkdyelsju uyd id.rh olajd .idf.k f.dia ud¿ka
yg wdydr njg m;ajqkd lshd l;d nia jk úg
nqÿrcdKka jykafia jodf<a fï .d:d r;akhhs'
4' mqmM
a dks fyaZj múkka;x - nHdi;a;ukix krx
iq;a;x .dux ufydaf>daZj - uÉpq wdodh .ÉP;s
u,aj,g wdid fldg - u,a fidhd hk ñksid
u,au fidhñka f.dia - thu /ialrkd f,i
lduhu miqmi hk - thg u;a jQ ñksid
udrhd /f.k hkafka - Tyq fkdis;kd fudfydf;a
ksod isá .ïjeishka - .id hk iev myr ú,iska
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" mxp ldu iemhg
wdYd lrkd mqoa.,hd thuhs fidh fidhd hkafka'
fudk;rï foaj,a ,enqk;a" Tyq iEySulg m;afjkafka
kE' ±isoiaika" fl;a j;=" hdk jdyk" rka ߧ uq;=
ueKsla wd§ fudk;rï foaj,a ,enqk;a Tyqf.a wdYdj
bjrhla fjkafk kE' u,aldrfhla fï .iska u,a
fk<kjd' B<Õg wks;a .ig hkjd' t;kska u,a
fk<kjd' ;j .ilg hkjd' t;kska u,a fk<kjd'
fï úÈyghs Tyq È.ska È.g u,a fk<kafka' idudkH
ukqIHhd ldu jia;+ka /ialrkafk;a tA úÈyghs' fï
;=<ska Tyq m%udohg m;afjkjd' mska mõ fidhkafk
kE' fyd| krl fidhka f k kE' idOdrKh
48 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

fidhkafk kE' wkqka i;= foaj¨;a ;ud i;= lr.kak


l,amkd lrkjd' tA fjkqfjka fla,dï lshkjd' fndre
lshkjd' udhd olajkjd' wkqkja rjÜgkjd' l=uka;K
%
lrkjd' tA ish,a, ;=<ska Tjqka /ia lr.kafka mõ'
wka;sfï§ Tyq urKhg m;afj,d ksrfha WmÈkjd'
.ïjeishka ksod isáoa§ uyd iev myrla weúÈka tA
ish¨fokdu uqyqog .idf.k hkjd jf.hs'
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka' nqoaO ld,fha mjd
flf,ia iys; ñksiqka úiska lrk ,o wmrdOj,
lsis wvqjla ke;s nj fuhska meyeÈ,sj fmfkkjd'
nqÿrcdKka jykafia fï .d:dj jod< úg fndfyda
fofkla ldu jia ; + k a ks i d mõ ls Í u ms < s n |j
l<lsrekd' Tjqka O¾ufha yeisrekd' fidajdka wd§
ud¾.M,hkag m;ajqkd' B¾IHhd" fl%daO ÿrefldg
Od¾ñl Ôú; we;slr.kakg uykais .;a;d'
wmg lrkakg ;sfnkafk;a tA fohu ;uhs'
ke;akï fï ,o ñksia Ôú;h wjika fjoa§ fndfyda
fofkl=g WmÈkakg isÿfjkafka wmdfha ;uhs' tu
wk;=r f;areï fkd.;af;d;a ÿ¾,N ñksi;a nj;a"
tA jf.au ÿ¾,Nj uqK.eiqKq p;=rd¾h i;Hh O¾uh;a
O¾ufha yeisfrkakg ,enqKq ÿ¾,N wjia:dj;a wmg
uÕyeÍ hkjd' tfyu is ÿ jq f kd;a fudk;rï
wjdikdjlao@

F Fff
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 49

5 .d:d r;akh

m;smQðldjf.a l:d jia;=j


—wdYdj miqmi .sfhd;a uefrkakg fjkafka
iEySulg m;a fkdùuhs'˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" fï l;dj;a yßu


wf.hs' Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia ieje;a kqjr
jevisáoa§ ;uhs fuh isÿjqfka'
;õ;s i d foõf,dj ud,NdÍ ls h ,d ÈjH
mq;%fhla isáhd' Tyqg ÈjH wmairdjka odyla ysáhd'
b;ska ud,NdÍ ÈjH mq;%hd fï odyla wmairdjka
msßjrdf.k WoHdk l%Svdjg hkjd' tys§ mkaishhla
wmairdjka u,a .iaj,g k.skjd' ke. u,a .ia
fid,jkjd' tA jefgk jefgk u,a wksla wmairdjka
mkaish fokd weys¢kjd' bkamiq tA u,a f.k wr ÈjH
mq;%hdj w,xldr lrkjd' ojila tl foõÿjla u,a
.ig keÕ tA u,a .fia w;a;la fid,jd isáoa§ t;ku
pq; jqkd' myka is,la fkdfmkS .shd jf.a weh pq;
jqkd' b;ska tA foõÿj ieje;a kqjr ñksia mjq,l
bmÿkd' weh yßu ,iaikhs' wehg l=vd ld,fha§u
50 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

fw{dk mqoa.,hd lduhka fidh fihd i;=gq


fjkafka u,a fk,kd flfkla jf.hs'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 51

wef.a w;S; ckauh u;la jqkd' —wfka ux ud,NdÍ


lshk ÈjHmq;%hdg ìß| fj,d isáh flfkla' ug
fï fudlo jqfka@˜ lsh, wE ñksia Wm; .ek leu;s
jqfka kE' wdfhu;a iajdñhd <Õu WmÈkakg ´k
lsh, ks;r ks;r m%d¾:kd l<d' fuh bIag lr.kakg
mq¿jka jkafka fyd¢ka mska lsÍfuka nj weh ±k.;a;d'
b;ska fï ±ßh fidf<dia jia jQ l< újdy
fldg ÿka k d' ±ka weh ks ; r ks ; r Ns l a I Q k a
jykafia,dg oka fokjd' iEu mskalulau lr,d weh
lshkafka —fï msk ug ud l,ska isáh iajdñhd <Õu
WmÈkakg WmldÍ fõjdæ˜ lsh,hs' tksidu weh
p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrkakg W;aidy lf<a
kE' ÈjH ldu iemhgu wdYd lr lr isáhd' kuq;a
fyd|g mskal<d' NslaIQka jykafia,d wef.a m;sNla;sh
±l m;smQðld lshk ku ±ïud' Bg miafia weh m%isoaO
jqfka tA kñka'
weh p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrkakg uykais
fkdjqkdg b;du;au Y%oaOdjka;hs' weh úfYaIfhkau
lf<a oka§uhs' is,a /lSuhs' wEg orejka i;r fofkla
,enqkd' lsis lghq;a;la w;miq fkdfldg iEu
fohlau lrñka ks;r oka ÿkakd' m%KS;j oka ÿkakd'
odk Yd,d weu§u" meka fmrdf.k meñKSu" wdik
meKùu wd§ iEu fohlau wef.a w;skau lrkjd'
Èkla wE oka § is,a iudoka ù i;=fgka isáoa§
yÈiaisfha we;s jQ frda.dndOhlska l¿ßh l<d'
tieKska wE ud,NdÍ ÈjH mq;%hd <Õ bmÿkd' ÈjH
mq;%hd weh ±l —Nj;S" Wfoa isg fï ijia jk ;=re
±lafl kE' fldfyao .sfha@˜ —iajdókS" ux pq; jqkd'˜
52 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

—pq; jqkd'''@˜ —tfiah iajdókS˜ —b;ska fudlo jqfka@˜


—iajdókS" ux ñksia f,dafl Wmkakd' ieje;a kqjr
f.orlhs bmÿfka'˜
—b;ska tfya Thd fldÉpr l,a ysgho@˜ —uõ
l=fia oi udihla ysáhd' jhi odifha§ újdy jqkd'
orefjd y;r fofkl=;a ,enqkd' ux yenehs f.dvdla
mska lr.;a;d' Bg miafia ;uhs wdfhu;a uf.a ÈjH
mq;h
% d <Õg ux wdfj'˜ —ukqIHhskga wdhqI fldÉprla
;sfhkjo@˜ —wjqreÿ iShhla ú;r ;sfhkjd˜ —wfmdhsæ
tÉprlao@˜ —tfiah iajdókS'˜ —b;ska tfyukï ñksia
f,dj bmÿk wh lEug" îug" kskaogo jeäh ld,h
fhdokafka@ tfyu ke;akï odkd§ mskl a ï lrkjdo@˜
—wfka iajdókS" fudkjo fï wykafk@ ñksiaiq
ys;df.k bkafka wixfLhah .Kka wdhqI ;sfhkjd
lsh,hs' Wka±,d wcrdur fj,d lsh,hs ys;df.k
bkafka' lsis .dKlaj;a kE'˜
t;fldg ud,dNdÍ ÈjH mq;%hd uyd ixfõ.hg
m;a jqkd' —wfka''' wjqreÿ ishhla wdhqI we;=j Wm;
,nd fï ñksiaiq f,!lsl Ôú;h .eku m%udo fjù
bkakjd kï" tA ñksiaiq ÿlska ñfokafka ljodo@˜
—ñksiqkaf.a wdhqI wjqreÿ ishhla ;õ;sidfõ
tl ojihs' tjeks ojia j,ska ;sia ojila udihhs'
tjeks udi fod<yla wjqreoaohs' tjeks wjqreÿ oyil
wdhqI ;õ;sid foúhkag ;sfhkjd' ñksiqkaf.a wdhqI
j,ska .;af;d;a wjqreÿ fldaá yeg ,laIhla fjkjd'
tfya ÈjH mq;%fhl=f.a tl ojila f.ù hkakg;a
l,ska ñksia f,dafl wdhqI bjr fj,d hkjd'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 53

NslaIQka jykafia,d miqjod odkhg jäoa§


fjkod ;rï odk Yd,dj ,iaik keye' fyd¢ka w;=m;=
.d,;a kE' ms<sfj,lg wdik mKj,;a kE' meka
fmr,d f.keú,a,;a kE' NslaIQka jykafia,d úuiqjd'
—m;s m Q ð ldj fldfyj;a .s h do@˜ —ia j dókS "
Tnjykafia,d ±lafl keye fkj' Tnjykafia,d oka
j<|d jeähdg miafia yjia jrefõ weh ñh.shd'˜
NslaIQka jykafia,d Nd.Hj;=ka jykafia fj;
f.dia fuu lreK úuiqjd' —iajdókS" Nd.Hj;=ka
jykai" ix>hdg b;du;au fyd¢ka wem Wmia:dk
l<" j;a ms<sfj;a l< m;smQðldj ñh .syska' wE
fldfyao Wmkafka@˜ —mskj a ;a uyfKks" weh ;ukaf.a
ia j dñhd <Õ fkj bka f ka ˜ —wfka ia j dókS "
m;smQðldjf.a iajdñhd <Õ wo weh keye'˜ —mskaj;a
uyfKks" m;smQðldj fï iajdñhdj me;=fj kE' weh
me;+ iajdñhd isáfha foõf,djhs' Tyqf.a ku ud,NdÍ'
Tyq isák ;ek ÈjH wmaidrdjka u,a iri irid
bkafka' ±ka weh t;k u,a fk,kjd'˜ fufia jod<
Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia b;du;a ñysß iajrfhka
fuu .d:dj jod<d'
5' mqmaMdks fyaj mÑkka;x - nHdi;a;ukix krx
w;s;;a x fhaZj ldfïiq - wka;flda l=ref;a jix
u,aj,g wdid fldg - u,a fidhd hk ñksid
u,au fidhñka f.dia - thu /ialrkd f,i
lduhu miqmi hk - thg u;a jQ ñksid
lsisÈk fkdiEyS - udrhd jiÕhg hhs
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" u,aldrfhla u,a
54 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

/ialrkjd jf.a lï iemhu fidhk flkd tA .ekuhs


l,amkd lr lr bkafka' u,aldrh;a tfyuhs fk'
Tyq is;kafka ,iaik u,a tl;= lsÍu .ekhs' thu hs
l,amkd lr lr bkafka' /ia lrkafk;a tAjduhs'
lduhg we¿Kq ñksid;a tA .ekuhs is; is;d bkafka'
thskauhs ;Dma;shla fidhkafka'
kuq;a Tyqg fudkjd ;snqk;a Tyqf.a wdYdfõ
bjrhla kE' ;Dma;shg m;aùfï ksudjla kE' b;ska
lduhkag ;Dma;su;a fkdùu" Tyq udrhdf.a jiÕhg
m;afjkjd' ueß,d hkjd'
fï ksid kqjKe;s flkd lduhkag uq<d fkdù
mska lr.kakg uykais úh hq;=hs' oka §u mqreÿ l<
hq;=hs' is,a /lSu;a mqreÿ l< hq;=hs' Ndjkd lsÍu;a
mqreÿ l< hq;=hs' p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lr.kakg
,enqfkd;a tA ;eke;a;dg kï Nh fjkakg lsis fohla
kE' i;r wmdfha WmÈkafk keye fkj' fidajdka
jqk flfkla bmÿfkd;a WmÈkafka foõf,dj;a" ukq
f,dj;a ú;rhs' tksid fidajdka fjkakg ,enqfkd;a"
tA lshkafka p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lr.kakg
,enqfkd;a fldhs;rï ,dNhlao@

F Fff
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 55

6 .d:d r;akh

uÉPßh fldaish isgdKkaf.a


l:d jia;=j
—f,daNlu w;ayeÍfuka Ôú;h mqÿudldr
iemhla ,nkak mq¿jka'˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" fuh;a yß wmQre


l:djla' f,daN ñksiqka ;ukaf.a f,daNlu ksidu
ÿla ú¢kjd' kuq ; a Tjq k a ÿla ú¢k nj Tjq k a g
f;afrkafk kE' tA ;rïu f,daNlu úiska Tjqkaf.a
Ôú; hglrf.k ;sfhkjd'
wo ú;rla fkdfjhs" nqoaO ld,fha;a f,daN
ñksiaiq ´k ;rï ysáhd' ±ka wms fï l;d lrkafk
tjeks f,daN flfkla .ekhs'
rc.y kqjr wdikakfha ilaldr kñka iEfyk
f,dl= .ula ;snqkd' fï .fuys wiQ fldaáhl Ok
iïm;a msreKq isgj
q rfhla ysáhd' fudyqf.a ku fldaih
s '
wêl uiqrelu ksid fudyqg lsõfõ zuÉPßh fldaishZ
lsh,hs' tA lshkafka zuiqre fldaishZ lsh,hs' fï
56
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

;ud ;=< we;s f,daNh ;=<ska mdvq isÿjkafka ;udguhs'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 57

mqo.a ,hd i;= Okfhka iaj,amhla j;a wkqkg a fokafk


kE' fldákau ;K fld<hl w. ;ejreK f;,a
ìkaÿjl m%udKhla j;a wkqkag fokafka kE' ;uka
lkafk fndkafk;a kE' wUq orejkag úhoï lsÍul=;a
kE' is,aj;=ka" .=Kj;=kag §ul=;a kE' Tyqf.a iïm;a
rl=fila wrla .;a;= ú,la jf.hs'
Èkla nqÿrcdKka jykafia ysñÈß WoEik uyd
lreKd iudm;a;shg iuje§ f,dal i;ajhd foi
ne¨jd' nqÿrcdKka jykafiaf.a uyd lreKd nqÿ
fk;g fï uiqre fldaish isgdKkaj fmkqkd' fudyq
uiqre nj yenEj' uy f,dan l=Kd nj yenEj' kuq;a
fidajdka M,hg m;afjkakg ;rï Wodr mskl=;a
fudyqg ;sfhkjd' tA ksid i;r wmdfha jefgk iißka
fï ;eke;a;dj f.dv oukakg ´k lshd uyd lreKd
woyila tA nqÿ isf;a mek kex.d' Tyqg O¾udjfndaOhg
iqÿiq wjia:dj nqÿrcdKka jykafia ÿgqjd'
tod Wfoa jrefõ uiqre fldaish ìïìidr
rc;=udf.a rdc fiajhg .shd' .syska wdmiq tk w;f¾
b;du;a nv.skafka fmf<k ÿ.S ñksfil= ÿgqjd' Tyq
uyd .scqlñka lejqula lld ysáhd' uiqre fldaish
isgdKka kej;=kd' fyd|g ne¨jd' wr ÿ.shd lejqu
loa§ isgq;=udf.a lgg fl< bkqjd' lejqï lkakg
mq ÿ udldr wdidjla we;s j q k d' —wfka ' '' tA ; a ux
fldfyduo lejqï lkafka''@ ux lejqï lkag .sfhd;a
fndfyda fofkla lejqï lkakg jgfõú' t;fldg
yd,a" .sf;,a" meKs" f;,a iEfyk úhoï fõú'
yfmdhs'''æ yfmdhs'''æ tfyu lrkak neye˜ lsh, ys;
we;=f,a lejqï lEfï wdidj ;shdf.k fl< .s, .s,
isgq ud<s.djg .shd'
58 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

w¨ hg .skakla jf.a fuhdf. ysf;a u;= fjù


tkafka lejqï lEfï wdidjuhs' wr ÿ.S ukqiaihd ri
lr lr lejqï ldmq yeá u;la fjkjd' fï .eku
is;ñka isáoa§ fudyq ue,ú,d .shd' uqyqK úrEmS jqkd'
weÕm; wm%dKsl jqkd' yqiau .kak;a wudre jqkd'
fl,skau we|g .syska weo jegqkd' ljqreka iuÕ j;a
l;d nia lf<a keye'
is g q ; = u df.a ìß|g úYd, ÿlla we;s j q k d'
;ukaf.a iajdñhdg jqfka fudllao lshd wehg f;areï
.kakg neye' weh isgq;=ud <Õg .syska msg w;.dñka
wdorfhka l;d l<d' —wfka iajdókS" fudllao fï
Thdg jqfka@˜ —kE'''' ug fudl=;a jqfka kE'˜ —wehs
tfyu lshkafka''@ Thd yß wuq;h = 's uyd ÿflka jf.hs
bkafk' uQK lg fõ,s,d .syska' rÊcqrejka jykafia
lsmqKd j;ao@˜ —kE''' tfyu fohla jqfka kE'˜ —tfyu
fohla jqfka ke;akï" ¥orejka f.ka" ±is oiaika
f.ka Thdg hïlsis jrola jqkdo@˜ —kE''' tfyu fohla
jqfk;a kE'˜ —tfykï'''@ Thdg hï lsis wdidjla
we;sjk
q d o@˜ t;fldg isg; q u
= d ksYYa ío jqkd' W;a;rhla
ÿkafk kE' isgq ìß| fufyu lsõjd' —wfka iajdókS"
wdidjla ;s f hkjd kï ls h ka k ' ux yels iEu
wdldrhlska u tA wdidj bIag lrkakï'˜
t;fldg isgq;=ud u<dksl weia foflka ìß|
foi ne¨jd' ksYaYíoj álla fj,d ysáhd' fl¢ß
..d lsõjd" —Tõ'''' ug'''' ug'''' tla;rd '''' b;du;a''''
b;du;a''''' wdidjla'''' ;sfhkjd'''''˜ —b;ska iajdókS"
lshkak fudllao tA wdidj@˜ —ï'''' ï'''' ux fldfyduo
tAl lshkafka'''''@˜ —wfka iajdókS" lshkak''''˜ t;fldg
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 59

isgq;=ud wudrefjka jf.a fufyu lsõjd' —ug ysf;a


;sfhkjd f,dl+ wdidjla'''' ux wdihs'''' Tõ'''' ux
wdihs ' ''' lejq u la lka k '˜ is g q ìß| yhs f hka
yskdfjkak mgka .;a;d' —wfka iajdókS" ´l b;ska
iq¿ fohla fk' Tn;=ud È<skafolao@ wms fï uq¿
.ïudkhgu iEfykak lejqï youq'˜ —wE'''' fudlla''''@
.ïudfkgu''''@ tjqkag ´k kï lejqï yodf.k
ldmqjdfj'˜ —tfyukï iajdókS" wms fï ùÈfha isák
ish¨ fokdg iEfykak lejqï youq'˜ —we;s'''' we;s''''
ux okakjd Tfyag fndfydu i,a,s ;sfhkjd lsh,'˜
—tfyu kï iajdókS" wfma wjg f.j,aj,g iEfykak
lejqï youq'˜ —yd'''' yd'''' tA ;rïu úhoï lrkak
,Eia;so Tfya'''@˜ —tfykï iajdókS" wfma orejkag
iEfykak lejqï youq'˜ —fï lejqulg orejkaj
mg,jd.kafk wij,a foalgo@˜ —tfyu kï iajdókS"
wms fokakg lejqï youq'˜ —Tfyag lejqï j,ska jevla
keye' Tfyag fudlgo@˜ —tfykï iajdókS" Tn;=udg
ú;rla lejqula yokakï'˜ —wkak fyd|hs' fndfydu
wf.hs' yenehs fid÷Í" jefâ f,ais kE' fuysÈu lejqï
yeÿfjd;a fndfyda fofkla jgfõúæ˜ b;ska isgq;=ud
wyi fmdf<dj .eg,kak jf.a l,amkd lrkak mgka
.;a;d' tlmdrgu Wv mek, ysky fj,d w;amqähla
.y,d fufyu lsõjd' —yß''' ug l%uhla wyqjqkd'
lejqug jqjukd lrk cd;s ál ,Eia;s lrkak' iqKq
iy,a ;snqkdu we;s' meka ál;a" .sf;,a ál;a" f;,a
ál;a wrf.k Wv;Ügqjg hx' tysÈ ksúyekys,af,a
lejqï lkak mq¿jka'˜
isgq;=ud;a" isgq foaúh;a lejqïj,g jqjukd øjH
ms<sfh, lrf.k Wv ;Ügqjg k.skak msg;a jqkd'
60 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

hg uyf,a b|,du fodrj,a jiñka isg;q u = d Wvq uy,g


weúÈka iekiqï iqiqï fy¨jd' —ymafma'''' hka;ï we;s'
ksoyfia lejqula lkak ±kqhs ms<sfj,la jqfka'˜
nqÿrcdKka jykafia tod jevisáfha ieje;a
kqjr foõrï fjfyf¾' b;ska Wkajykafia uq.,ka
uyry;ka jykafia wu;d fuh jod<d' —mskaj;a
fud.a.,a,dk" wo rc.y kqjr ilaldr lshk .fï
uÉPßh fldaish isgq;=ud lejqï lkakg wdidfjka
i;afjks Wvquy,a ;,fha bkakjd' wks;a whg lejqï
fokakg fjhs lshk Nfhka ;uhs Wvq uy,g ke.af.a'
Tn .syska Tyqj oukh lrkak' b¾ê n,fhka tA
fofokdj ieje;a kqjrg le|jdf.k tkak' wo uu;a"
fï mkaiShla NslaIQka jykafia,d;a" tA fofokd mQcd
lrk lejqï j,ska ;uhs odkh msßuid .kafka'˜
uÉPßh fldaish isgq;=ud ;u ìß| lejqug msá
iQodkï lrk yeá uyd wdidfjka n,d isáhd' ;dÉÑh
,s m ;nd f;,a r;a j k úg tA wdika k fha we;s
cfka,fhka wuq;af;la fmkqkd' isgq;=udf.a oEia Wv
.shd' mmqj .efykak .;a;d' weÕ fjõ¨jd' —yfmdhs''''
fï jf.a Woúhf.a ±laug Nfhkauhs ux fu;kg
wdfj' fï NslaIQka jykafia,df.ka fífrkakg neye
fkj' wyfikau weú,a,d bkakjd'˜
wyia ;,fha jevis á uq . ,ka uyry;ka
jykafia ÿgq isg;
q u
= d f;d, lg fjõ, fjõ, fufyu
lsõjd' —tïnd Y%uKh" wyfia jevys| Th fudlo
lrkafka@ Tfydu fkdfjhs" wyfia mshjr ;n ;nd
ilauka l<;a" lejqï ,efnhs lsh,o ys;kafka@˜
t;fldg uq.,ka uyry;ka jykafia wyfia ilauka
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 61

l<d' —wdyd'''' ilauka lf<a fudl=;a ,efnhs lsh,o@


fï weyqko' Tfydu fkdfjhs m<Õla ne|f.k jdä
jqk;a lejqï ,efnkafk kE ´x'''˜ t;fldg uq.,ka
uyry;ka jyka f ia m<Õla ne|f.k jdäjq k d'
—tfyuo@ t;fldg m<Õl= ; a ne|.;a ; d fkj'
;uqkka dfig jer§ula' Tfydu fkfjhs cfk,a ljq¿j
.djg weúÈka isg.;a;;a lejqï kE Tkak''''˜ t;fldg
uq.,ka uyry;ka jykafia cfk,a ljq¿j <Õ
isg.;a;d' —isg.;a;g jevla kE' uq¿ YÍrfhka ÿï
msgl<;a lejqï kE ´x''''˜ t;fldg uq.,ka uyry;ka
jykafia isreßka ÿï msgl<d' tA ÿñka Wvquy,a ;,h
jeiS .shd' isgq;=udf.a weiaj,g yß wudrehs' weia
l=vd lrf.k flaka;sfhka n,d isáhd' —Tfydu
fkfjhs" .sks weú,s,d .sh;a lejqï kE Tkak'''˜ lsh,
lshkak ys;=k;a ud,s.hg wk;=rla fjhs lsh, ys;,
tfyu lsõfj kE'
—fï Y%uKhd uyd lEorfhla' lejqï ,ndf.k
ñila hk mdgla kE' blaukg lejqula §,d msg;a
lrkakg ´k˜ lshd is;d ìß|g fufyu lsõjd'
—fid÷ßfha" pQáhg lejqula yodmka' fï Y%uKhdj
blaukg msg;a lrmka'˜ b;ska ìß| msá iaj,amhla
f;,g ±ïud' yß mqÿuhsæ ;dÉÑh mqrdjg f,dl=
lejqula yeÿkd' isgq;=udg yß flaka;shs' —Tfyag
f;afrkafk keoao@ Tfydu msá odk isß;la ;sfhkjdo@
Th lejqu whska lrmka' yeka| ug §mka'˜ b;ska
isgq;=ud ;ukaf.a w;skau b;du iaj,amhla msá f.k
;dÉÑhg ±ïud' l,ska lejqug;a jvd úYd, lejqula
yeÿkd' tA lejqu;a whska lr,d ;j msá iaj,amhla
±ïud' yok yok lejqu úYd,hs' wka;sfï§ isgq;=ud
62 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

ìß|g fufyu lsõjd' —lrkak fohla keye' Th


lejqï j,ska tlla §,d msg;a lrkak'˜
weh lejqula .kso§a ish¨u lejqï tlg we¨kd'
—iajdókS" yß jefâ''' Tlafldu lejqï tlg w¨kd
fkj' whs k a lrka k neyefk'˜ —neß fjka f k
fldfyduo@ fufy §mka' ux ´l whska lrkakï˜
Tyqg;a lejqï fjkalrkakg nerej .shd' fokak
fome;a;g lejqï weoaod' isgq;=udg fyd|gu uykaishs'
wefÕka oyäh ±ïud' msmdih we;sjk q d' ìß|g fufyu
lsõjd' —wfka'''' ìßkaf|a" ug lejqï j,ska lï kef;a''''æ
fï Tlafldu lejqï mQcd lrmka'˜
weh ish¨u lejqï uq.,ka uyry;ka jykafiag
mQcd l<d' Wkajykafia fï fofokdg O¾uh foaYkd
l<d' mska mõj, úmdl fmkajd ÿkakd' oka §fï
wkqiia fmkajd ÿkakd' fofokdf.au is; meyeÿkd'
isgq;=udg yß i;=gqhs' isgq;=ud iïmQ¾Kfhkau fjkia
jqkd' —wfka iajdókS" §fï wkqiia ux l<ska ±kf.k
ysáfha keye' ux i;=gq jqfka f,daNlñka ú;rhs' kuq;a
±ka ug §fï jákdlu f;afrkjd' iajdókS" fï
wdikfha jevys| oka j<|k fialajdæ˜ —isgq;=uks"
wmf.a Ydia ; Dka jyka f ia mka i S h hla ry;ka
jykafia,d msßjrd lejqï j<¢kakg iQodkñka isákjd'
tA ksid fï lejqï ud Tn w;g fokakï' Tfí w;skau
nqÿrcdKka jykafia m%uL q NslI a i
q x>hdg mQcd lrkak'˜
—iajdókS" tAl yß mqÿu l;djla fk' wms fï bkafk
y;afjks ;Ügqfjys fk' fu;k fldfyao nqÿrcdKka
jykafia@˜ —isgq;=uks" fuhska fhdÿka y;<sia myla
wE;s k a ms y s á fÊ;jkdrdufha ;uhs nq ÿ rcdKka
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 63

jykafia jevbkafka' wms t;kg huq'˜


—iajdókS" tÉpr ÿrla wms fldfyduo hkafka@˜
—isgq;=uks" tA .ek ys;kak tmdæ Tng ;sfhkafka
my; ud,hg nei t<shg msh ke.Su ú;rhs' t;k
foõrï fjfyr ;sfhkjd'˜ uq.,ka uyry;ka jykafia
b¾ê n,fhka tu ud,s.d fodrgqj foõrï fjfyrg
/f.k .shd' isgq hqj< my< uy,g nei fodr újr
l< úg foõrï fjfyr ÿgqjd'
tA fofokdu nqÿrcdKka jykafia m%uqL NslaIq
ix>hdg lejqï mQcd l<d' b¾ê n,h ksid lejqï
wjika jQfha keye' ix>hd je<ª miq tA fofokd;a
nv lg mqrd lejqï wkqNj l<d' ish¨ fokdgu
lejqï fnÿjd' tA;a wjika fjkafk keye' —iajdókS"
lejq ï bjr fjka f ka keye fkj'˜ t;fldg
nqÿrcdKka jykafia fuh jod<d' —tfia ù kï
isgq;=uks" fÊ;jk fodrgqj wi< we;s j<g oukak'˜
isg;q u
= d fÊ;jk fodrgqj wi< nEjqï j<g ±ïud'
t;k lejqï ±uQj, kñka ljqre;a ±ka y÷kajkjd'
b;ska tA fofokd nqÿrcdKka jykafia f.ka O¾uh
weiq j d' fofokdu fida j dka M,hg m;a j q k d'
nqÿrcdKka jykafiaf.a .sys Y%djl;ajh ,nd.;a fï
fofokd Ydia;Dka jykafia md lu,a je| h<s ;u
ud<s.h we;=<g msúiqkd' rc.y kqjr ilaldr .fï
isá ;ekgu h<s meñKqkd'
tod isg fï isgq;=ud lsis f,daNlula ke;=j
yefudagu Woõ l<d' jeõ fmdl=Kq ;ekqjd' wdrdu
yeÿjd' NslaIqix>hd Wfoid fjfyr úydr;a yeÿjd'
64 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

tl ojila oïiNd uKa v mfha /ia jQ Ns l a I Q k a


jykafia,d fï .ek l;dnia lrñka isáhd' —m%sh
wdhqIau;aks" n,kak' uq.,ka uyf;reka jykafiaf.a
wdkqNdjh yß mqÿuhs' isgq;=udf.a Y%oaOdjg;a ydks
fkdfldg" Okhg;a ydks fkdfldg fudfyd;lska
oukh l<d fkj' fÊ;jkhg;a /f.k wdjd fkj'
Ydia ; Dka jyka f ia g ;a uq K .ia i j,d ud¾. M,
wjfndaOhg;a wjia:dj ie,eiaiqjd fkj' uq.,ka
uyf;reka jykafiaf.a wdkqNdjh yß mqÿuhs'˜
fï úÈyg uq.,ka uyry;ka jykafiaf.a
.=Kj;alu l;d lrñka isáoa§ nqÿrcdKka jykafiag
fuh ÈjH Y%jKfhka weiqkd' tA ksid th wrNhd
nqÿrcdKka jykafia fuh jod<d' —mskaj;a uyfKks"
Ns l a I q j la lghq ; = lrka k g ´k Th úÈyghs '
odhlhskaf.a Y%oaOdjg ydks lrkafka ke;=j Tjqkaf.a
fNda. iïm;aj,g;a ydks lrkafka ke;=j Tjqkaf.a
mjq,a mSvdjg m;alrkafk;a ke;=j lreKdfjka
lghq;= lrkakg ´k' u,lska frdka .kakd nUfrla
jf.hs lghq;= l< hq;af;a' fud.a.,a,dkhka lghq;=
lrkafka tA úÈyghs'˜
fufia jod< nqÿrcdKka jykafia tys w¾:h
.d:djlg leáfldg b;du ñysß iajrfhka jod<d'
6' h:dms Nufrda mqmaMx - jKaK.kaOx wfyaGhx
mf<a;s riudodh - tAjx .dfï uqkS pf¾
ñysß iqj|eZ;s fid÷re fmkqueZ;s
u, lrd ths meKs fidhd hk nurd
Wrd frdka ri /f.k u,a meKs
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 65

hkafk nurd lsisúfgl th fkd;,d


tf,i uyfKks ms~q isÕd hhs iuKd
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" nUrd u,a meKs
j,g yß wdihs' b;ska W! ,iaik u,a fidhd f.k
hkjd' .syska tA lsis u,lg ydks fkdfldg" u,
fkd;,d u,a meKs f.k hkjd' thska tA uf,a
iqkaor;ajhg ydkshla isÿfjkafka kE' nUrdg meKs;a
,efnkjd' b;ska tA nUrd u,a meKs ì| ì| tl;=
lr,hs ó johla yokafka' uqksjrhd;a .fï yeisßh
hq ; a f ;a ta úÈyghs ' ldgj;a mS v djla fkdfldg"
lmálulska" jxpdjlska f;drj" n,mEulska f;drj
;uhs isõmih ,nd.kafka' t;fldg ta uqksjrhdf.a
yeisÍu ksid .ïjeishdf.a Y%oO a djg ydkshla isÿjkafka
keye' fNda. iïm;aj,g ydkshla isÿjkafk;a keye'
O¾ufha yeisfrk uqksjrhd ;=jd,hlg fnfy;la
oukjd jf.a" ldka;drfhka tf;r fjk flfkl=g
,efnk wdydrhla jf.a" isys kqjKska hq;=j mßyrKh
lr,d ;u ;ukaf.a nK Ndjkd lghq;j = , fhfokjd'
ud¾. M, Wmojd .kakg wjia:dj ,nd.kakjd'
ry;ka jykafia,d lrkafka oka j<|d wry;a M,
iqjfhka jevisàuhs'
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a ioyï moh weiQ
fndfyda fofkl=g úYd, hym;la isÿjqkd'

F Fff
66
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

wi;amqreIhkaf.a .erySu ¥ú,a,la ;rug j;a .Kka fkd.; hq;=hs'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 67

7 .d:d r;akh

mdfjhHl wdÔjlhdf.a
l:d jia;=j
—ysia mqoa.,hkaf.a kskaod wmydi lsisfia;au
.Kka .; hq;= keye'˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" fï f,dalh yßu


wuq;= hs' hym;a fohla l<;a nKskjd' fkdl<;a
nKskjd' Ndjkd l<;a nKskjd' Ndjkd fkdl<;a
nKskjd' nK lsõj;a nKskjd' nK fkdlsõj;a
nKs k jd' is , a j ;a j Ôú;h .; l<;a nKs k jd'
ÿia i S , hka g ;a nKs k jd' tA ks i d ks k a o d wmydi
lshkafka wi;amqreIhkaf.a i;=g msKsi mj;sk
fohla' wi;amqreIhka i;=gq jkafka wkqkag kskaod
wmydi lsÍfuka' wkqkag .erySfuka'
mõldr mq o a . ,hka ks ; ru B¾IHdfjka
l,af.jkjd' ;j flfkl=g f.!rjhla ,efnkjdg"
m%Yxidjla ,efnkjdg leu;s keye' tA ksid hym;a
jevla lrkakg yok úg;a" th lvdlmam,a lrk
68 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

woyis k a hym;a mq o a . ,hdg mjd ks k a o d wmydi


lrkjd' .rykjd' wN+; fpdaokd lrkjd' tjeks
mqo a . ,hka f .a weiq r b;du;a u Nhdklhs' tjeks
mqoa.,hkaf.a weiqfrka f,dalfha ldgj;a hym;la
isÿjkafka keye' ;udg;a whym;la i,ik" wkqkg a ;a
whym;la i,ik tjeks mqoa.,hkaj y÷kdf.k
ÿßkau ÿre l< hq;=hs'
múgq mqoa.,hka ,dN i;aldr" lS¾;s m%Yxid
j,g b;du;au lEorhs' b;ska tn÷ mqoa.,hka yeu
;sif
a iau l,amkd lrkafka ,dN" i;aldr" lS¾;s" m%Yxid
,ndf.k Ôj;a fjk wdldrh ú;rhs' Tjqkg a flf,ys
.=K ud;%hlaj;a msysgkafka keye' flf,ys .=K ke;s
wi;amqreIhkag Woõ lsÍfuka wudrefõ jefgkafka
Woõ lrk mqoa.,hduhs'
wi;a m q r eIhdg fldÉpr Woõ ,enq k ;a tA
fya ; = f jka Tyq i;a m q r eIfhla fjka f ka keye'
wi;a m q r eIhdf.a ia j Ndjh wÕ= r e lE,a , jf.hs '
fudk;rï lsfrka fiaÿj;a wÕ=re lene,a, iqÿ
fjka f k keye' tA ks i d wfma merKs lúhka
wi;amqreIhkaj fï úÈyg y÷kajd § ;sfnkjd'
—fld;rï .=K l<;a ÿofkda fkdfj;s hym;a
lsß Èfhka foúh;a wÕ=re iqÿfjk lf,la kï ke;a˜
fuys f;areu fuhhs¦ fldhs;rï wem Wmia:dk
l<;a" Womoõ l<;a" ÿ¾ckhka lsisojil hym;a
fjkafk keye' fldhs;rï jdrhla lsß j;=frka wÕ=re
fiaÿj;a iqÿ fjkafk keye' tksid wi;amqreIhkag
ie,lSu ksid ÿla ú¢kakg isÿfjoa§ nqÿrcdKka
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 69

jyka f ia jod< fï .d:dj is y s ls Í u b;du;a u


m%fhdackj;a fjkjd'
flf,ys .=K fkdo;a wi;amr
q eIfhl=f.ka neg
lE wysxil wïud flfkl=f.a l;djla ;uhs fï
.d:djg miqìu jkafka'
nqÿrcdKka jykafia ieje;a kqjr jdih lrk
ld,fha b;d wysxil mjq,la jdih l<d' tA ksjfia
b;du;a ldreKsl wïud flfkla ysáhd' wehg orejka
lsysm fofkla ysáhd' weh orejkag jf.au tla;rd
ñ;Hd oDIaál meúoafol=g Wmia:dk l<d' mdfjhHl
wdÔjl kñkqhs tA ñ;Hd oDIaál meúoaodj y÷kajkafka'
fï wysxil wïud;a" orejkq;a fï ysia mqoa.,hdg
Woõ lf<a Y%oaOdfjkauhs' mjqf, flfkl=g jf.a
ie,l=jd' wdorfhka wem Wmia:dk l<d' mjqf,a yeu
lghq ; a ; la u ls Í ug fudyq f .a wdYs ¾ jdo .;a ; d'
wka;sfï§ fudyqf.ka fkdwid lsis fohla fkdlrk
uÜgug fï mjq, m;ajqkd'
ñ;Hd oDIaál meúoafol=f.a .%yKhg yiq jQ
fï mjq,g jákd foaj,a lrd hkakg ,enqfka keye'
tA ieje;a kqjr nqÿrcdKka jykafia O¾u foaYkd
lrñka jevisá ld,hhs' tA nK wikakg hk ñksiqka
ijig iqj| u,af.k ieje;a kqjr foig hoa§ wr
wïud mqÿufhka jf.a n,d isáhd' kuq;a fï wïudg
fÊ;jkdrduhg hdug wr mdfjhHl kï jQ wdÔjlhd
;ykï lr,hs ;snqfka' yeu;siafiau nqÿrcdKka
jyka f ia .ek;a " Y% d jlhka .ek;a fudyq b;d
widOdrK úÈyg úfõpkh lrñka isáhd'
70 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

nqÿnK wid meyefok ñksiqka b;du i;=fgka


nqÿ.=K lsh lshd" nqÿrcdKka jykafiaf.a wisßh lsh
lshd tk whqre fï wïud wdYdfjka n,d isáhd'
wehg;a foõrï fjfyrg hkakg wdYdjla we;sjqkd'
b;ska weh Wmia:dk lrk wdÔjlhd <Õg .shd'
—mskaj;a wd¾hhka jykai" foõrï fjfyrg hk wh
nqÿ.=K lsh lshd wdmiq hk yeá wik úg wfka''''
ug;a foõrï fjfyrg hkakg wdYdjla we;s jqkd'
b;ska ux l,amkd lf<a nK wikakg hkakhs' Tn
jykafia tA .ek fudllao lshkafka@˜
—wfyda'''æ r;a;rka uEKshks" foõru me;a;
m<df; hkak tmdæ t;k .=relï lrkjd' hk hk
wh uq,d fldg rjgd .kakjd' ;reK msßi uyK
fjkjd' t;fldg cd;sh j|fj,d hkjd' tA ksid Th
me;a; m<d;g hkak tmdæ Ndjkd lrkak .syska mjq,a
wjq,a fj,d ;sfhkafk' tA ksid Y%uK f.!;uhkaf.a
Wmfoia .kak hkak tmdæ˜ lsh, fï wi;amqreIhd
wr wïudf.a O¾uY%jKhg ndOd l<d' ;uka fï id
Nla;su;a" wdÔjl ;ek úiska fok Wmfoia j,g
msgqmdkakg wïud ìh jqkd' tA ksid tA .uk kej;=kd'
ie±yej;=ka f.a Ôú; j,g mska /iajk whqre
olskd úg tA wïudg kej; kej;;a wdYdj we;sjqfka
foõrï úydrhg hkakghs' tA iEu wjia:dfõ§u wïud
lf<a wr ñ;Hd oDIaál meúoaodf.ka wjir b,a,Suhs'
tA mqoa.,hd lsisfia;au wjir ÿkafka keye' wka;sfï§
wïudg fufyu ys;=kd' —wfka mqf;a" wfma wd¾hhka
jykafia wms foõrï úydrhg hkjdg leue;s keye'
nqÿrcdKka jykafiaf.ka nK wikjdg leue;s
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 71

keye' ñksiqkag ksjkla jqjukd keye¨' nqÿrcdKka


jykafia jodf<a tA wud ksjka iqj fndfyda ÿr fkdfõ
lsh,hs' wfma wd¾hhka jykafia lshkafka tA wud
ksjka iqj fndfyda ÿr¨æ wfka mqf;a" ug kï jqjukd
nqÿnK wikakuhs' fï ksid mq;d .syska nqÿrcdKka
jykafiag wdrdOkd lrkak wmf.a ksjig jäkak
lsh,d' ux odfk áll=;a iQodkï lrkakï'˜
wïud f.a jpkh ms<s.;a mq;d fl<skau .sfha
wr ñ;Hd oDIaál meúoaod <Õghs' .syska ldrKdj
lshd ysáhd' tA meúoaodg fyd|gu flaka;s .shd' —tAhs
r;a;rka orejd" kqUg msiaiqo@ kqU,df.a wïudg
ukia.d;hla jeÈ,d' Th w¨;a ú,dis;djg wyqfj,d
bkafk' wdmyq f.or m,hka'˜
—wfka wd¾hhka jykai" tfyu lrkak neye'
wïud ug nkSú'˜ —kE''' kE''' wïud nkskafka keye'
odfk yodmqjdfj' ux odfkg jäkakï' fjk ljqrej;a
´k keye' kqU yeß,d m,hka'˜ —wfka wd¾hhka
jykai" ug kï tfyu lrkak neye' wïud ug
l=ula lrdúo okafk keye'˜ —r;a;rka orefjda"
tfykï kqU fufyu lrmka' foõrï fjfyrg .syk s a
Y%uK f.!;uhkag ÿr mdrla lshdmka' t;fldg
odfkg jäoa§ rjqu .yf.k tkúg fj,dj .syska
bjrhs' Bg miafia odfk wmg ;uhs' ysla'''' ysla''''˜
r;a;rka orefjda lshmq ksid fï orejd fï ñ;Hd
oDIaál meúoaodg yiqjqkd' nqÿrcdKka jykafia <Õg
.syska b;du;au ÿr mdrla lsõjd' lsh, kej; wr
ñ;Hd oDIaál meúoaod uqK.eiqkd' —mskaj;a wd¾hhka
jykai" kqU jykafia lshQ mßoafokau ux mdr jrÈk
72 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

úÈyg wdrdOkd l<d'˜ —uf.a r;a;rka mqf;a" hihsæ


Y%uK f.!;uhkag mdr jroaojkakuhs ;sfhkafk'˜
wr mskj
a ;a wïud b;du;a i;=gg m;ajk
q d' f.du
.d f.h msßisÿ l<d' u,a úisfrõjd' nqÿrcdKka
jykafiag jevisákakg .re ire we;sj wdikhla
mefKõjd' tod ldg;a fydrd wr mdfjhHl wdÔjlhd
l=iaish me;af;ka f.g ßx.=jd' ldurhg jeÈ,d
ksYaYíoj ysáhd' WkaoE n,dfmdfrd;a;= jqfka ld,
fõ,d blau.sh miq msisk ,o odkh wkqNj lsÍughs'
uyd ldreKsl nqÿrcdKka jykafiaj fkduÕ
hjkakg foúhka" ureka" nUqka iys; f,dalfha
lsifs jl=gj;a neß nj wr ñ;Hd oDIaál meúoaod okafk
keye' b;ska nqÿrcdKka jykafia uy;a lreKdfjka
hq;=j tA ksjig jevu l<d' wïudg mqÿudldr i;=gla'
tA wïud b;du;au Y%oaOdfjka okameka mQcd l<d' oka
j<|d wjidkfha nqÿrcdKka jykafia tA wïudg
p;=rd¾h i;Hh O¾uh foaYkd lrkakg mgka .;a;d'
i;=g bjiqï ke;s wïud" b;du m%S;sfhka hqla;j ;=ka
h,la —idÿæ idÿæ idÿæ˜ lshd idÿldr ÿkakd' t;fldg
ldurfha isá mdfjhHl wdÔjlhdg fï idÿkdoh
weiqkd' Tyqg B¾IHdj bys¨ï ke;=j .shd' —;g'''
;g'''˜ .dñka fjõ,kak mgka .;a;d' ueoaog lvd
mekakd' —tAhs ld,lKaKs .eyeKsh" ;S úkdY fj,d
m,æ ;sg ±kao i;aldr lrkak meúoaoka ´k jqfka@
;sg idÿldr lshfjkafka ±kao@ kSp .eyeKsh" ;S
uf.a nig msgqmd fï Y%uKhdf.a nK wid p;=rd¾h
i;Hh wjfndaO lrkakgo ;S yokafka'''@˜ lshd kskoa d
wmydi fldg m,d .shd'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 73

tA wïudf.a yoj; lvdf.k jegqkd jf.hs'


úYd, lïmkhla we;sjqkd' wïud oEi jidf.k
y~kak mgka.;a;d' wïudf.a is; fkdikaiqka jqkd'
O¾u foaYkdjg tlÕ fj,d ;snqKq is; fõokdfjka
Nß; jqkd' isysh fhduqlr.kakg neß jqkd' uyd
ldreKsl nqÿrcdKka jykafia wïud Èyd wdorfhka
ne¨jd' —mskaj;a Wmdisldj" f,dalfha mj;sk Th
úiu l;dnyg wms megf,kak ´k keye' wka whf.a
kskaod wmydi .Kka .; hq;= keye' tAjd .ek wms
is;kakg ´k;a keye' tAjd fkdi,ld yer wms ;u
;ud l< fkdl< foa .ek muKla l,amkd lruq'
±ka l< hq;= foa O¾uY%jKhhs' tA .ek ú;rla ±ka
ys;kak' fï O¾uY%jKhgu ijka fokak' fï .eku
ys;kak˜ lshd nqÿrcdKka jykafia ñysß iajrfhka
fuu .d:dr;akh jod<d'
7' k mf¾ix úf,daudks - k mf¾ix l;dl;x
w;a;fkdaZj wfjlafLhH - l;dks wl;dks p
wkqkaf. kskaod .erys,s - wkqka lrmq fkdlrmq foa
is;ñka wmf.a is;=ú,s - wjq,a fkdlr .kafka
;ukaf. ÈhqKqj is;ñka - ;uka lrmq fkdlrmq foa
is;ñka wmf.a ÈhqKqj - ks;s i,id .kafka
mskja ;=fka" mskj
a ;a orejfka" fuh b;du jeo.;a
WmfoaYhla' wms b;du Y%oaOdfjka y~ k.d nqÿka
jekafod;a iuyr úg ;j flfkla tAlg fodia lshdú'
—Thdf. mdvqfj Thd j¢kak' TÉpr yhsfhka .d:d
lshkafka fudlo@ Thd Y%oaOdjka; flfkla lsh,
f,daflg fmkakkak ´ko@˜ fujeks foa lsh, wkqkg a
74 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

.ryk wh yeu;eku bkakjd' tA ksid wkqkaf.a


kskaod wmydi wmg jevla keye'
wms ;j tlla u;l ;nd.kak ´k' wkqkag
kskaod wmydi lrk" wkqkag .ryk ish¨ fokdu tA
lrkafka msßisÿ is;lska fkdj" msßyqk is;lskqhs' tA
ksid Tjqka ydkslr.kafka ;ukaguhs' ;ukauhs
msßys,d hkafka' wkqkag .ry,d kskaod wmydi lr,d
wN+; fpdaokd lr,d tA fya;=fjka iemhg m;a jqk
flfkla f,dalfha keye' tA ksid ´k flfkla ´k
fohla lshmqjdfj' wms lrk fyd| jev È.gu lruq'
wms;a rlsk is,a ;j ;j;a fyd¢ka rlsuq' wms ;j
;j;a fyd¢ka nK Ndjkd lruq' O¾uh bf.k .ksuq'
p;= r d¾h i;Hh wjfnda O lr.ks u q ' nq ÿ rcdKka
jykafia jodf<a ztA wud ksjka iqj fndfyda ÿr fkdfõZ
lsh,hs' yenehs th wod, fjkafka O¾ufha yeisfrk
flkdg ñila O¾ufha fkdyeis f rk flkdg
fkdfjhs' tA ksid wms O¾ufha yeisfrk wh fjuq'

F Fff
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 75

8"9 .d:d r;ak

P;a;mdKS Wmdilhdf.a
l:d jia;=j
—iqj| ke;s u, fld;rï ,iaik jqk;a we;s
m,h lsu@˜

ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " nq ÿ rcdKka


jykafiaf.a ld,fha§;a Y%oO a dfjka nK wimq wh ysáhd'
Y%oaOdfjkau tA O¾uh mdvï lr.;a;= wh;a ysáhd'
tys w¾: fufkys l< wh;a ysáhd' tA jf.au iuyr
Woúh nK weyqjd ú;rhs' mdvï lr.;af;;a keye'
w¾: fufkys lf<;a keye' we;af;kau O¾uh
lshkafka wfma Ôú;hg iem ,nd.kak" u. fmkajk
fohhs' tA O¾uh wms b;d Y%oaOdfjkauhs weish hq;af;a'
Y%oaOdfjkauhs mdvï lr.; hq;af;a' Y%oaOdfjkauhs
w¾: ±k.; hq;af;a'
tA .ek úia;r fjk ,iaik l;djla ±ka Tng
wikakg ,efnkjd' ieje;a kqjr nqÿrcdKka jykafia
jevisák ld,fha P;a;mdKS kï mskaj;a Wmdil
76 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

kqjKe;a;d .re l< hq;a;dg .re lrhs'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 77

uy;aufhla isáhd' fu;=ud wkd.dó ;;ajhg is;


ÈhqKq l< .sys Y%djlfhla'
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" O¾uh wjfndaO
ùfï mshjr i;rla ;sfhkjd' m<uqfjks mshjrg
lshkafka fida;dmkak fjkjd lsh,hs' fojk mshjrg
lshkafka ilod.dó fjkjd lsh,hs' ;=kajk mshjrg
lshkafka wkd.dó fjkjd lsh,hs' i;rfjks mshjrg
lshkafka wry;a fjkjd lsh,hs' t;kska O¾u ud¾.h
iïmQ¾Khs' wry;ajfhka tydg l< hq;= fohla keye'
.s y s Ôú;h .; lrk ie±yej;a Y% d jl
Y%dúldjka w;ßka fida;dmkak jQ fndfyda fofkla
isáhd' fida;dmkak lshkafka l=ulao@ mskaj;=fka"
mskaj;a orejfka" zfida;Z lshkafka iev myrg lshk
kula' nqÿrcdKka jykafia wd¾h wIagdx.sl ud¾.hg
;a fida; lsh,d m%ldY l<d' ievmyrla Rcqju uyd
id.rh n,d .uka lrkjd jf.a wd¾h wIagdx.sl
ud¾.h;a Rcqju ksjk lrd fhduq fjkjd' b;ska
hfula wd¾h wIagdx.sl ud¾.h wkq.ukh lsÍu msKi s
m<uqfjks ud¾. wx.h jk iïud ÈÜÀh we;slr
.kakjdo" thdg fida;dmkak lsh,d lshkjd' tA
lshkafka wd¾h wIagdx.sl ud¾.hg meñKqk flkd
lshk w¾:hhs'
ilod.dó lshkafka tA wd¾h wIagdx.sl ud¾.hg
meñKqk flkd" tA lshkafka fida;dmkak flkd
;jÿrg;a O¾uh m%.=K lsÍfï§ ldu f,dalfha tl
j;djla muKla bm§ ksjka ±lSug iqÿiafila fjkjd'
ilod.dó lshk jpkfha f;areu tljrla muKla
ldu f,dalhg meñfKk ;eke;a;d hkakhs'
78 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

wkd.dó lshkafka ldu f,dalhg fkdtk


;eke;a;d hkakhs' wkd.dó flfkla WmÈkafka n%yu a
f,dalj,hs' wkd.dó W;=uka WmÈk n%yau f,dalj,g
lshkafka iqoaOdjdi n%yau f,dal lsh,hs' tA W;=uka
kej; fjk f,dafll WmÈkafka keye' iqoaOdjdi
nU f,dj§u msßksjka mdkjd'
wry;a lshkafka lsisu f,dalhl WmÈkafka
keye' fï Ôú;fha§u msßksjka mdkjd'
fï P;a;mdKS Wmdil;=ud wkd.dó ;;ajhg
m;afj,hs ysáfha' fu;=ud b;d fyd¢ka O¾uh bf.k
.;a flfkla' nK Ndjkd l< flfkla' tA jf.au
ie±yej;=ka w;r wdor f.!rjhg md;% jQ flfkla'
tod fmdfydh ojila' P;a;mdKS Wmdil;=ud
Wfmdai: is,a iudoka fj,d nqÿrcdKka jykafia
neyeolskakg .shd' .syska nqÿrcdKka jykafiag
wdorfhka jka o kd fldg tl;a m ia j jdäjq k d'
tfõf,ys nq ÿ rcdKka jyka f ia tA P;a ; mdKS
Wmdil;=ud iuÕ oyï l:dfjys fhÿkd' tA w;r
jdrfha§ fldfid,a rc;=ud ;a t;kg meñKqkd'
t;fldg P;a;mdKS Wmdil;=udg fufyu ys;=kd'
—±ka fldfid,a rc;=ud meñKqkd' idudkHfhka
wmf.a rÊcqrejka jykafia meñfKoa§ wm ish¨
fokdu ke.sÜg hq;=hs' kuq;a ud ±ka jdä ù isákafka
;=ka f,dalhg w.% rdc jQ" foú ñksiqkaf.a Ydia;D jQ"
O¾u rdchka jykafia bÈßfhahs' b;ska ux ±ka
ke.sÜfgd;a tA O¾u rdchka jykafiag wf.!rjhla
l<d fjkjd' rc;=ud ux .ek lsmS ug fudkjd l<;a
lula keye' ux fï úÈygu bkakjd'˜ lsh, l,amkd
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 79

fldg tA úÈygu isáhd' ;uka meñfKoa§ fkdke.sák


fï wyxldr mq o a . ,hd ljq o @ fudyq ;uka .ek
is ; df.k is á ka f ka fldhs wdldrfhka o @ uf.a
hg;aúð;fha hg;ajeisfhla fkdfjhso@ wd§ is;=ú,s
is;ñka fldfid,a rc;=ud fudyq foi n,kjd'
nqÿrcdKka jykafia foi n,kjd' yenehs láka
lsijs la lsõfõ keye' kuq;a P;a;mdKS Wmdil;=udf.a
yeisÍu .ek rc;=ud lsmqKq nj nqÿrcdKka jykafia
Èjeiska ±l jod<d' —mskaj;a uyrc" Tn;=ud iuyr
úg fï Wmdil;=ud .ek fkdokakjd we;s' fï
Wmdil Wfoa jrefõ muKla oka j<|k flfkla'
ñ< uqo,a mßyrKfhka je<l=Kq flfkla' n%yaupdÍ
flfkla' iudys; is;a we;s flfkla' b;du is,aj;a
flfkla ' fï Wmdil;= u d b;d jákd
.= K O¾uhka f .ka iuka ú ;hs ' fujeks Wmdil
flfkla y÷kdf.k isàu;a m%fhdackhs'˜
nqÿrcdKka jykafiaf.a fuu m%ldYh iuÕ
fldfid,a rc;=udf.a is; uDÿ jqkd' ;ry .;sh
ke;sjqkd' fldfid,a rc;=ud ;a" P;a;mdKS Wmdil
iuÕ i;=áka l;dnia l<d'
Èkla P;a ; mdKS Wmdil;= u d rcud,s . fha
ñÿf,a .uka lrñka isáhd' tfõf,ys Tyq firmamq
folla odf.k isáhd' l=vhla by,df.k isáhd'
fldfid,a rc;=ud i|¿;,hg weúÈka my< n,oa§
P;a;mdKS Wmdil;=ud rcñÿ, yryg .uka lrñka
isáhd' P;a;mdKS Wmdil;=ud;a rc;=udj ±lald' ±l,d
l=vh yels¿jd' firmamq fol .ef,õjd' rc;=udg
jkaokd l<d' iaj,am fj,djlska rdcmqreIfhla
80 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

P;a;mdKS Wmdil;=ud <Õg meñKqkd' rc;=ud ;ukaj


ud,s.hg le|jk nj ±kqï ÿkakd'
ud,s . hg ms ú iq k P;a ; mdKS Wmdil;= u d
rc;=udg jkaokd fldg tl;amia j isg.;a;d' —tïnd
Wmdilh" tod nqÿrcdKka jykafia bÈßfha ud tk
nj ±k ±k;a fkdke.sg isáfha ula ksido@˜ —mskaj;a
foa j hka jyka i " lud lrk fia l a j dæ tod ud
Tnjykafia iem;a fjoa§ fkdke.sg isáfha w¾:hla
we;=jhs' Tnjykafia wêm;snj orkafka fï fldai,
rdcHhg muKhs' kuq;a wmf.a nqÿrcdKka jykafia
iuia ; mDÓúhg;a " is h ¨ ldu" rEm" wrEm hk
f,dalhkag;a wêm;snj orkjd' foúhkag yd ñksik q g
a
Ydia ; D;a j h orkjd' Wka j yka f ia O¾urdchka
jykafia' Wkajykafia f.a O¾u rdcHh foú ñksia
f,dalh mqrd me;srf.dia ;sfnkjd' b;ska ud is;=fõ
Tnjykafia iem;a fjoa§ ud ke.sg isáfhd;a th
O¾urdchka jykafiag uÈmqxÑ lula fõh lsh,hs'
tfia ke;=j Tnjykafiag wf.!rj lsÍfï woyila
ug lsif s ia;u
a ;snf
q ka kE' tA fya;f
= jka Tnjykafiaf.a
is;g hï wmyiqjla we;sjqfka kï ug lud l<
uekj'˜
fï m%ldYfhka rc;=ud fndfydu meyeÿkd'
meyeÈ,d fufyu lshkjd' —tïnd Wmdil" fndfydu
fyd|hs' l,amkd lrmq úÈy yß' tfyu kï ux ±ka
;ukag jevla mjrkjd' udf.a wka;#mqrfha isák
ìijqka jykafia,dg nK lshkakg flfkla fidh
fidhd ux ysáfha' ±ka iqÿiaid uqK .eiqkd' tfyu
kï Tn tA wka;#mqr ìijqkag nK lshkakg ´k'˜
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 81

—wfka foajhka jykai" ug lud l< uekj' wka;#mqrh


hkq .sys Woúh yeisßh hq;= ;ekla fkdfjhs' tA ksid
fndfyda wruqKq we;s wka;#mqrh jeks ;eklg" jvd;au
iqÿiq jkafka bkaøsh oukh n,j;aj mj;akd iajdóka
jykafia kula jevujdf.k O¾u foaYkd lrùuhs'
tA woyi Tnjykafia i,ld n,;ajdæ˜ —tAl;a fndfydu
fyd|hs˜ lshd ms<s;=re ÿka fldfid,a rc;=ud tu
ldrKh nq ÿ rcdKka jyka f ia g ±kq ï ÿka k d'
nqÿrcdKka jykafia wdkkao f;reka jykafiag tu
j.lSu ndr ÿkakd'
Èkla nqÿrcdKka jykafia wdkkao f;reka
wu;d jod<d' —mskaj;a wdkkaoh" Wmdisldjka fyd¢ka
O¾uh bf.k .ka k jdo@˜ —ia j dókS Nd.Hj;= k a
jykai" u,a,sld foaúh b;du;a fyd¢ka O¾uh bf.k
.kakjd' b;du;a fyd¢ka iÊ®dhkd lrkjd' b;du;a
fyd¢ka O¾ufha w¾: lshkjd' kuq;a Tnjykafiaf.a
[d;s ÈhKshla jk jdiNL;a;shd ìijqka jykafia
O¾uh bf.k .kakg lsis Wkkaÿjla keye' weh
W;aidyhlska iÊ®dhkd lrkafka keye' O¾ufhys
w¾: lshkafk;a keye'˜
—mskaj;a wdkkaoh" ud úiska mjik ,oaod jQ
O¾uh Y% o a O dfjka Y% j Kh lrka f ka ke;a k ï"
Y%oaOdfjka .%yKh lr.kafka ke;akï" Y%oaOdfjka
iÊ®dhkd lrkafk;a ke;akï" Y%oaOdfjka foaYkd
lrkafk;a ke;akï" b;du;a ,iaik u,la iqj| rys;j
;sfhkjd jf.hs' tAflka m%fhdackhla keye' kuq;a
Y% o a O dj uq , a lrf.k O¾uY% j Kh" O¾uOdrKh"
iÊ®dhkh" w¾: fufkys lsÍu" foaYkh iy yeisÍu
82 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

lrkjd kï u, ,iaik jf.au iqj¢kq;a hqla;hs'˜


fufia jod< nqÿrcdKka jykafia b;d ñysß iajrh
úysÿjñka fuu .d:dr;akhka jod<d'
8' h:dms reÑrx mqmaMx - jKaKjka;x w.kaOlx
tAjx iqNdis;d jdpd - wM,d fyda;s wl=ínf;da
is;al¿ ,iaik u,la ;sfnkafka
- tfy;a iqj| u,a meKs fkd;sfnkafka
tf,iska nqÿnK .ek mjikafka
- fkdu yeisfrk úg M,la fkdjkafka
9' h:dms reÑrx mqmaMx - jKaKjka;x i.kaOlx
tAjx iqNdis;d jdpd - iM,d fyda;s ml=ínf;da
is;al¿ ,iaik u,la ;sfnkafka
- u,a meKs nr ù iqj| yukafka
tf,iska nqÿnK .ek mjikafka
- yeisfrk úg tys M, ,enfokafka
mskja ;=fka" mskj
a ;a orejfka" ±ka f;arekd fkao@
O¾uh ;sfnkafka ,iaikg lSug muKla fkdfjhs'
;d,hlg lSug muKla fkdfjhs' th Y%oaOdfjka
Y%jKh lrkakg ´k' iÊ®dhkd lrkakg;a bf.k
.kakg ´k' OdrKh lr.kakg;a ´k' w¾: kqjKska
úuika k g;a ´k' tA wkq j yeis f rka k g;a ´k'
t;fldg ;uhs iqNdIs; nqoaO jpkh meKs msreKq
iqj| msreKq ,iaik u,la jf.a oi ÈYdjgu iqj|
yukafka'
F Fff
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 83

10 .d:d r;akh

úYdLd ufydamdisldjf.a
l:d jia;=j
—iem ,nkafka msk ksiduhs'˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" msk lshkafka


uyd mqÿu fohla' msk ;=<ska foú ñksiqka yg mqÿu
úÈfya iem ,efnkjd' mska lrmq wh WmÈkafka iem
ú¢kakuhs'
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a Ydikh nn,k
ld,fha O¾uh ;=<skau úfYaI;ajhg m;a msßia NslaIQka
jykafia,d w;r isáhd' NslaIqKSka jykafia,d w;r;a
isáhd' Wmdiljreka w;r;a isáhd' Wmdisldjka w;r;a
isáhd' tA isõjKla msßi ;=< úfYaI .=KO¾uhka
jevqKq W;=uka yg nqÿrcdKka jykafia w.;k;=re§
jod<d'
úYdLd ufydamdisldj .ek Tn ljqre;a okakjd'
t;=ñh ;uhs fï nqoaO Ydikfha m%Odku Wmdisldj
jqfka' t;=ñhg oka meka mQcd lrk Wmdisldjka w;r
84
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

mska /ia lrk flkd tA mska isys lr lr i;=gq fjkjd'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 85

w.% odhsldj njg w.;k;=re ,enqkd' Wmdiljreka


w;f¾ w.;k;=re ,enqfka wfkams~q isgq;=udghs'
fuu úYdLd ufydamdisldj fida;dmkak njg
m;ajqfka i;ayeúßÈ úfhys§hs' t;fldg weh isáfha
wx. ckmofha NoaÈh lshk k.rfha' ieje;a kqjr
ñ.dr isgdKkaf.a mq;%hd jk mQ¾Kj¾Ok isgqjrhdg
újdy lr§u ksihs weh ieje;a kqjrg meñKsfha'
ñ.dr isgqmjq, l,ska ks.KaG kd;mq;%f.a Y%djlhka'
kuq;a úYdLdj b;du;a nqoêa u;aj ks¾NS;j wNsudkj;aj
lghq;= lsÍu ksid tA uq¿ mjq,u f;rejka irK .shd'
nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlhka njg m;ajqkd'
tA jf.au úYdLd NslI a k
Q a jykafia,dg Wmia:dk
lf<a ujla orejkaj /l.kakd wdldrhghs' Tn
okakjd we;s úYdLd mxpl,HdKfhka hqla;hs' tA
lshkafka wehg b;du;au fidaNdiïmkak flaY
l,dmhla ;snk q d' tA flaY l,HdKhhs' wehf.a YÍrfha
w;a md wdÈh b;d fidaNdiïmkakj msysgd ;snqkd'
th udxY l,HdKhhs' wehg b;du;au w,xldr
iqfodaiqÿ o;a fofm<la ;snqkd' th wiaÓ l,HdKhhs'
wehg rkajka meyefhka Èf,k iula ;snqkd' th Pú
l,HdKhhs' weh orejka úis fofkl=f.a ujla fj,d
isáh§ mjd b;du;a wdl¾IKSh rEmhla ;snk q d' wehf.a
jhi lsisflfkl=g lshkakg neye' ÈhKsjreka
w;f¾" ñKsìßhka w;f¾ mjd weh Èiajqfka ÈhKshla
jf.a ' th jh# l,HdKhhs ' tA jf.a u wehg
uyd,;dmidokS kñka wdNrKhl=;a ;snqkd' oUÈj
tjeks jákd wdNrK ;=kla ;snqkd' tlla úYdLd
ufydamdisldj i;= jqkd' wfkl nkaOq, u,a,sldj
86 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

i;=jkq d' wfkl nrKei isg; q u


= df.a ÈhKsh i;= jqkd'
Èkla úYdLdj ux.f,da;aijhlg hkakg fuu
wdNrKh me<|.;a;d' úisy;a fldaáhla jákd tu
wdNrKh me<|.;a úg wehj uq¿ukskau nn,kjd'
th me<e| weh .uka lrk úg wehf.a isreßka /ia
úysfokjd' b;ska tod weh ux.f,da;ia jhg hk w;f¾
.s,ka jQ NslaIqjla .ek ±k.kakg ,enqkd' weh
fl<skau foõrï úydrhg hkakg msg;a jqkd' tfy;a
weh uyd,;dmidokS kï wdNrKh iuÕ fjfyrg
hkakg leu;s jqfka kE' weh tu wdNrKh isrefrka
bj;a fldg odishg ÿkakd' bkamiq tA .s,ka iajdóka
jykafiaj neyeolskakg f.dia wemWmia:dk lghq;=
fidhd ne¨jd' weh lghq;= wêl neúka wdmiq hkakg
msg;a jqkd' w;ru.§ wehg uyd,;dmidoksh u;la
jqkd' th /f.k tkakg odish msg;a l<d' tA jk úg
tA uyd,;dmidoksh úydrfha mfil ;sfnkq ÿgq
wdkkao f;reka jykafia iqrlaIdj msKsi th fjk
;ekls k a /f.k ;s í nd' fuh ±k.;a úYdLdj
fufyuhs l,amkd lf<a' —±ka fï wdNrKh wd¾hhka
jykafia,df.a w;ska wrf.k me;a;lska ;shmq fohla'
tA ksid ux fuh mßyrKh lrk tl yß kE' tA ksid
ux fuh úl=Kkjd' úl=K,d ix>hdg lem jQ úfYaI
fohla lrkjd˜ lsh,d b;du i;=áka fuu wdNrKh
f.kajd f.k i,ams,g f.ksÉpd'
fuh úisy;a fldaáhlg .kakg ljqre;a kE'
wka;sfï§ úYdLdj úiskau úisy;a fldaáhl Okh§
tA Okh .e,l mgjd f.k fjfyrg .shd' nqÿrcdKka
jykafiag jkaokd fldg fufia mejiqjd' —iajdókS"
wdkkaohka jykafia úiska uyd,;dmidokS w;ska
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 87

iam¾Y fldg mfilska ;sínd' t;eka mgka th ug


mßyrKh lrkakg isf;kafka kE' uyd f.!rjhla
we;sfjkjd' wd¾hhka jykafia kula w;ska iam¾Y
lrmq fohla wd¾hhka jykafia,d flfrys fï id
wdor f.!rj ola j k ud fldfyduo mßyrKh
lrkafka@ b;ska iajdókS" ux th úl=Kkakg i,ams,g
f.ksÉpd' th .kakg lsisfjla kE' th uu u ñ,g
.;a;d' tA uqo,a fï .e,aj, mgjdf.k wdjd' iajdókS"
ux fuhg fudlo lrkafka@˜
—tfyukï ms k a j ;a úYdLd" kef.kys r
fodrgq f õ ix>hdg jdih ls Í u ms K s i wimq j la
;kjkak'˜ b;ska úYdLd b;du i;=áka hq;=j fldaá
kjhla úhoï fldg N+ñh ñ,g .;a;d' fldaá kjhla
úhoï fldg hg uyf,a ldur mkaishhlska hq;=j"
Wvq uyf,a ldur mkaishhlska hq;=j l=á oyil
wimqjla flfrõjd' kj fldaáhla úhoï fldg
W;aijdldrfhka th nqÿrcdKka jykafia m%uqL
ix>hdg w;meka j;afldg mQcd l<d'
th mQcd l< ojfia weh mqÿudldr i;=glg
m;ajqkd' i;r udihla uq¿,af,a nqÿrcdKka jykafia
m%uqL NslaIqix>hdg okameka mQcd l<d' wjidk ojfia
oioyia .Kka NslaIQka jykafia,dg ;=kaisjqre mQcd
l<d' fï wdldrhg úisy;a fldaáhla úhoï lrjñka
mQ¾jdrdu uyd úydrh nqoaOYdikhg mQcd l<d' weh
tod uyd i;=gg m;afj,d ¥ orejka" hy¿ fhfy<shka
msßjrdf.k ñysß .S .h .hd mQ¾jdrduh jfÜ weúo
weúo .shd'
88 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

—iqÿmeyefhka nn,k tA - iqruH m%didfoa


úydrhla fldg ÿkafkñ - isf;a i;=g úysfoa
isysk ienE úh udf.a - mska .Õ=,la mEfoa
we| mqgq yd fuÜg meÿre - we;=rej m%didfoa
fiakdik nvq ÿkafkñ - isf;a i;=g úysfoa
isysk ienE úh udf.a - mska .Õ=,la mEfoa
ri uijq¿ fndcqka hq;=j - ksr;=re oka idf,a
W;=ï ix> odk ÿksñ - isf;a i;=g úysfoa
isysk ienE úh udf.a - mska .Õ=,la mEfoa
isks÷ liS i¿fjka hq;= - ilid ;=ka isjqf¾
oyia .Kka isjqre ÿksñ - isf;a i;=g úysfoa
isysk ienE úh udf.a - mska .Õ=,la mEfoa
.sf;,a fj~re ó meKs f;,a - .s,kamig iEfoa
ix>hdg fnfy;a ÿksñ - isf;a i;=g úysfoa
isysk ienE úh udf.a - mska .Õ=,la mEfoa
b;du;a ñysß yçka weh fuf,iska .dhkd
lrñka mQ¾jdrduh jfÜ weúÈk úg NslIa k
Q a jykafia,d
tA .ek nqÿrcdKka jykafiag ±kqï ÿkakd' —iajdókS"
Nd.Hj;=ka jykai" úYdLd ufydamdisldj b;du
ksYaYíoj lghq;= l< flfkla' uy yçka l;d lf<a
keye' ish¨ fokdgu wdo¾Yj;a jqkd' tfy;a iajdókS"
wo wehf.a fjkila fmakjd' lsisu wuq;a;la ke;=j
uy yçka .S; .hñka m%didoh jgd weúÈkjd' idr
udihla uq¿,af,a fjfyi uykais ù oka§u ksid ms;
lsmqkd j;ao@ iEfykak ksÈjeÍu ksid Wu;= jqkd
j;ao@˜
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 89

—mskj
a ;a uyfKks" úYdLdj .S .hkafka wehf.a
iif¾ me;= u la bgq ù u ks i hs ' weh Th .dhkd
lrkafka Wodk .S˜ hhs jod< nqÿrcdKka jykafia
h<s fï .d:d r;akh ñysß yçka jod<d'
10' h:dms mqmaMrdisïyd - lhsrd ud,d.=fKa nyQ
tAjx cdf;ak uÉfÉk - l;a;ínx l=i,x nyqx
iqj| iqmsms u,a wrf.k - f.d;hs fkal u,a ud,d
tf,iska f,dj Wmka flkd - l< hq;= mska ud,d
iem yd iekiqu ,efnkd - l=i,a jeäh hq;= ks;skd
ksr;=re mska l< hq;u
= hs - ud, f.d;k f,i ks;k
s d
mskj
a ;=fka" mskj
a ;a orejfka" u,a ud,d f.d;k
flfkla yeu ;siafiau l,amkd lrkafka ,iaik
u,a tl;= lsÍu .ekhs' thd hk hk ;ek fidhd
n,kafka ,iaik u,a ;sfhkafka fldfyao lsh,hs' tA
tA ;ekg .syska u,a fk,d .kakjd' fyd¢ka mßiaiï
lr.kakjd' b;du w,xldr f,i u,a ud,hg wuqKd
.kakjd'
nqÿrcdKka jykafia jodf<a tA úÈyg wms;a
lghq;= l< hq;= njhs' msk <Õg tklï n,df.k
isàu kqjKlaldr jevla fkdfjhs' mskg wdid flkd
msk fidhdf.k hkakg ´k' úYdLdj mQ¾jdrduh
mQcd lrk ojfia úYdLdjf.a fhfy<shlg ix>hd
Wfoid ,laIhla w.kd jia;%hla mQcd lrkakg ´k
jqKd' weh th t<kakg iqÿiq ;ekla uq¿ mQ¾jdrdufhau
weúo weúo fiõj;a fidhkakg neßj .shd' wehg
f,dl= ÿlla we;s jqkd' wka;sfï§ mfilg jdä ù
y~ y~d isáhd' wehf.a ye~qu wid wdkkao iajdóka
90 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

jykafia t;kg jeähd' —mskaj;a ÈhKsh" y~kafka


wehs@˜ —wfka iajdókS" ug fï mskg iyNd.S fjkakg
f,dl= wdidjla ;snqkd' tA ksihs fï ,laIhla w.kd
jia ; % h wrf.k wdfõ' fuh w;= r ka k g ;ekla
fidhkjd fidhkjd' fidhd .kakg keye'˜
wdkkaao iajdóka jykafia álla fj,d l,amkd
l<d' thg iqÿiq ;ekla u;la jqkd' —mskaj;a ÈhKsh
ÿla fjkak tmd' ux Tng ;ekla lshkakï' wr
mäfm< uq, fmakjdo@ wkak t;k ;sfhkjd ix>hd
md fodajkh lrk ;ek' ix>hd md fodjd wjika jQ
.uka md msiakdjla yeáhg Tn t;k fuh t<kak'
th Tng uy;aM, ,nd foaú'˜ b;ska weh ,laIhla
w.kd we;sß,a, ix>hd yg md msiakdjla fldg mQcd
l<d'
fï whqßka mska lrkd flkd ljqre fudkjd
lsõj;a ;ukaf.a mqKH lghq;= lvdlmam,a lr.kafka
kE' È.gu lrf.k hkjd' Tn;a olaI u,aldrfhla
u,a rdYshla fk,d f.k ,iaik u,a ud,d f.d;kjd
jf.a iEu úgu mska lsÍug uykais fjkak'

F Fff
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 91

11"12 .d:d r;ak

wk| uy f;reka jykafiaf.a


l:d jia;=j
—oi Èidfõ me;sfrk iqj|la fjkak˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" Tn okakjd we;s


wfma nqÿrcdKka jykafiag ksrka;rfhka Wmia:dk
lrk ms k a j ;a ia j dóka jyka f ia kula ys á hd'
Wkajykafia ;uhs wdkkao kñka y÷kajkafka' tA
wdkkao iajdóka jykafia b;du;au Y%oaOdfjkqhs
nqÿrcdKka jykafiag wem Wmia:dk lf<a'
Èkla wdkkao iajdóka jykafia ijia jrefõ
Ndjkd lrñka isák úg fujeks is;ú = ,a,la we;sjk
q d'
—wmf.a iajdó jQ Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia iqj|
j¾. ;=kla .ek wmg jod<d' tA ;uhs¦ uq,a j,ska
yuk iqj|" wrgqfjka yuk iqj|" tA jf.au u,a iqj|'
we;af;kau fï iqj| yukafka há iq<fÕa ú;rhs'
Wvq iq<Õg yukafka kE' b;du;a wE;g úyso hkafk
kE' kuq;a wms fkdokakd wE;g úyso hk iqj| j¾.
.ek nqÿrcdKka jykafia okakjd we;s' tA .ek ux
±k.kak leu;shs˜ lshd l,amkd l<d'
92
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

oi ÈYdfõ yud hkafka i;amqreIhkaf.a .=K iqj|hs'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 93

b;ska nqÿrcdKka jykafia neye±l wdorfhka


jkaokd l< wdkkao iajdóka jykafia zwE; tmsg
olajd úyso hk iqj| l=ulao@Z lshd wid isáhd'
tfõf,ys nqÿrcdKka jykafia wE;g úyso hkafka
ljr iqj|lao hk j. fï whqßka myod ÿkakd'
—mskaj;a wdkkao" tla;rd iqj|la ;sfhkjd' tA iqj|
Wvq iq<Õg;a yukjd' há iq<Õg;a yukjd' yeu
ÈYdjg;a yukjd' th fyd|u fyd| iqj|la'˜ —iajdókS"
tA iqj| l=ulao@˜
—mskaj;a wdkkao" hï .ul fyda m%foaYhl
ldka;djla fyda mqreIfhla fyda nqÿrcdKka jykafiaj
irK .sfhd;a" O¾uh irK .sfhd;a" wd¾h ix>hd
irK .sfhd;a" tA jf.au tA ;eke;a;sh fyda ;eke;a;d
i;=ka ueÍfuka je<lS isákjd kï" fidrlñka je<lS
isákjd kï" jerÈ ldu fiajkfhka je<lS isákjd
kï" fndre lSfuka je<lS isákjd kï" u;ameka yd
u;aøjH Ndú;fhka je<lS isákjd kï" tA jf.au
is,aj;a kï" hym;a .=KO¾uhka f.ka hqla; kï"
f,daN ke;akï" ks;r okameka mqokjd kï" wka whg
Woõmoõ lrkjd kï tA flkd .ek Y% u K
n%dyauKjre fufyu l;d lrkjd' ztïnd mskaj;aks"
okakjdo@ wij,a .fï" wij,a m%foaYfha ia;%shla
bkakjd' mqreIfhla bkakjd' fï úÈyghs f;rejka
irK .syska bkafka' fï úÈyghs is,a rlskafka' fï
úÈyghs oka fokafkaZ lsh, .=K lshkjd'
tmuKla fkdfjhs" foúhkq;a Tjqkaf.a .=K
lshkjd' b;ska mskaj;a wdkkao" Wvq iq<Õg;a yukd"
há iq<Õg;a yukd" yeu ÈYdjg;a yukd" fyd|u
94 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

fyd| iqj| kï thhs'˜ fuh jod< nqÿrcdKka jykafia


fï .d:d r;akh jod<d'
11' k mqmaM.kafOda májd;fï;s
- k pkaokx ;.ru,a,sld jd
i;[ap .kafOda májd;fï;s
- iínd Èid imamqßfida mjd;s
ke; u,a iqj| Wvq iq<fÕys .ejfikafka
;=jr," i÷ka yr ke; ÿr úysfokafka
;sirK is,a .=Ke;s hym;a ñksiqkafka
.;s.=K me;sr hhs iqj|la ú,iskafka
12' pkaokx ;.rx jdms - Wmam,x w: jiais;S
tAf;aix .kaOcd;dkx - iS,.kafOda wkq;a;frda
i÷ka ;=jr, iuka uyfk,a
- iqj| úysfok kuq;a iq<fÕa
mrojd tA iqj| ukl,a
- yuhs W;a;u iS, iqjf|a
ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " f,da l fhys
úúOdldr iqj| j¾. ;sfhkjd ;uhs' úYd, u,a j;=
hdhj,a ;sfhkak mq¿jks' kuq;a tA iEu iqj|lAu
yukafka há iq<fÕa ú;rhs' Wvq iq<fÕa yudf.k
hkafka kE' hï flfkla ;sirK is,a rlskjd kï"
Wvq iq<Õg tA iqj| yudf.k hkjd'
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" ojila yß wmQre
fohla jqkd' ilafoõ rc;=ud ÈjH ud<s.dfjka t<shg
nei yeu ÈYdjgu jkaokd l<d' t;fldg ud;,S
r:dpd¾Hhd ila foú÷f.ka fufyu weyqjd' —mskaj;a
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 95

Yl% foafõkaøh" Tnjykafiag ish¨ n%dyauKhka"


rcjreka" i;rjrï foú uyrcorejka" ;õ;sid
foúhka wd§ ish¨ fokdu j¢kjd' tA úÈyg je÷ï
,nk Tn Th jkaokd lf<a ldgo@˜
—ud;,S" n%dyauKhka" rcjreka" fmdf<djjeis
ish,a,ka" i;rjrï foú uyrcorejka" ;õ;sid
foúhka wd§ ish,a,kau ug jkaokd lrk nj yenEj'
uu;a fï jkaokd lrkafka iS,fhka hqla;" Ndjkdj
;=<ska Ñ;a; iudêh ,ndf.k fndfyda l,a jdih
lrk" ms ß is ÿ n% y a u pdÍ Ôú; f.jk Y% u Khka
jykafia,dghs' tA jf.au uu fï jkaokd lrkafka
f;rejka irK .sh is,aj;aj .sys Ôú;h .; lrñka"
mskaoyï lrñka Od¾ñlj wUqorejka fmdaIKh lrk
.sys mskaj;=kaghs'˜
ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " wms wy,d
;sfhkjd zysáfhd;a fyd|g ye§ - foúfhd;a kug
j£Z lsh, lshukla' tfyukï wms;a uq¿ yoj;skau
f;rejka irK huq' iudoka jk mkais,a fyd¢ka
wdrlaId lr.ksuq' f,daN rys; is;ska okameka mQcd
lruq' tA jf.au Od¾ñlj ñ, uqo,a Wmhdf.k ish¨
fokdg i,lñka i;=áka l,a f.juq' tAl .sys Ôú;h
.;lrk flfkl=g fldhs;rï jdikdjlaoæ

F Fff
96
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

ry;ka jykafiag ñksiqka muKla fkdj foúhkq;a leu;shs'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 97

13 .d:d r;akh

uyd liaim f;reka jykafiag


msKavmd;h mQcd lsÍu .ek
l:d jia;=j
—is,aj;=ka" .=Kj;=ka fydhdf.k foúhka tk
yeá mqÿuhs'˜

mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" wfma nqÿrcdKka


jykafiaf.a Ydikfha uyd mqKHjka; W;a;uhka
meúÈ fj,d isáhd' tA w;f¾ uyd liaim uyry;ka
jykafia mru fY%aIaGhs' Wkajykafia ish¨ ;mia
.=Khkaf.kq;a w.% jqkd' jeä ld,hla jdih lf<a
uyd jkdka;rfhauhs' Wkajykafiag foújre b;du;a
wdofrhs'
we;eï Èkj,§ Wkajykafia l=áfhka t<shg
jäk úg l=áh wjg ,iaikg weuo,d ;sfhkjd'
Ndckj, meka fmrd ;sfhkjd' yeu;eku ,iaikg
u,a w;=r,d ;sfhkjd' tAjd lrmq flfkla kE' tA
ish,a, lrkafka Wkajykafiag uy;a fia wdor f.!rj
olajk foújreka úiskqhs'
98 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

tl ojila uyd liaim uyry;ka jykafia


ksfrdaO iudm;a;shg iujeÿkd' mskaj;=fka" mskaj;a
orejfka " ks f rda O iudm;a ; s h ls h ka f ka yßu
wdYap¾hj;a iudê n,hla' tA iudêhg flfkla
iujeÿk úg b;du myiqfjka tlu bßhõfjka
i;shla .; lrkak mq¿jka' b;ska uyd ldYHm
uyry;ka jykafia tA ksfrdaO iudm;a;sh ;=< i;shla
.; l<d' tA i;sh wejEfuka iudêfhka ke.sÜgd'
rc.y kqjr ms~qisÕd jäkakg msg;ajqkd'
tfõf,ys ila f oõ rc;= u d f.a ms ß jr jQ
mka i s h hla ÈjH wma i rdjka fufyu l;d nia
lr.;a;d' —mskaj;a wmairdúhks" tkak hkak' wmf.a
mru mQckSh wd¾hhka jykafia jk uyd liaim
uyry;ka jykafia wkak Èk y;la iudêfhka
jevisg rc.y kqjr msKavmd;fha jäkjd' wms
Wka j yka f ia g odkhla mQ c d lruq ' ˜ is h ¨ ÈjH
wmairdúhka yß i;=gq jqkd' b;ska tA ish¿ fokd
b;du m%KS; wdydrmdk b¾ê n,fhka ujdf.k
uydldYHm uyry;ka jykafia jäk udjf;a my<
jqkd' —iajdókS" fï msKavmd;h ms<s.kakd fialajdæ
wmgo wkq.%y lrk fialajdæ˜
uyd ldYHm uyry;ka jykafia fufyu
jod<d' —mskaj;a foújreks" Tng mska ;sfhkjd' msk
ksihs Tn foúhka w;r Th iem ú¢kafka' tA ksid
Tn fu;kska hkak' uu fï iQodkï jkafka b;du
È<s ÷ ñks i q k a g ms k a lr.ka k g wjia : djla
,ndfokakghs'˜ —wfka iajdókS" tfyu lshkakg tmdæ
wmg;a wkqlïmdfjka Wmldr l< uekej'˜ tfia
lshñka uyd ldYHm uyry;ka jykafiag lror
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 99

lrkakg mgka .;a;d' túg uyd ldYHm uyry;ka


jykafia tu ÈjH wmairdúhkag fufyu lsõjd'
—tïnd wmairdúhks" wehs uf.a jpkh wykafka
ke;af;a@ ;ukaf.a m%udKh okafka keoao@ hkjd hkak
fu;kska'˜
t;fldg tA wmairdúhkag f;reka jykafia
bÈßfha isákakg neßj b;d ÿlska w;=reoyka jqkd'
foõf,djgu .shd' Yl% foúhkag fï lreK ie<l<d'
Yl% foúhka tu wma i rdúhka f.ka úuiq j d
—wmairdúhfka" uyd liaim uyry;ka jykafia
b;du;a lreKdjka ; hs ' Wka j yka f ia f .a is f ;a
;sfhkafka b;d ÿ.S ÿmam;a ukqIHhka yg ÿ¾,N mskla
w;am;a lr fokakhs' tAlhs Wkajykafia tfyu lf<a'
b;s k a Tn Wka j yka f ia bÈßfha fmkS is á fha
fldfyduo@˜ —foafõkaøh" wms ÈjH jia;%dNrfhka
ieris,hs Wkajykafia bÈßfha fmkS isáfha'˜ Yl%
foúhka isky jqkd' —wfka''' wfka''' uyd liaim
uyry;ka jykafiag kqU,d fldfydu kï oka
foka k o@ yenehs wma i rdúhks " uu;a wdihs
Wkajykafiag odfk álla mQcd lr.kakg'˜
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" Bg miafia Yl%
foúhka b;du;au ÿ¾j," crd Ô¾K jQ uy,af,l=f.a
fõYhlska rc.y kqjr frÈ úhk ñksiqka isák
ùÈfha fldKl my< jqkd' t;k mqxÑ me,am;la
uejqkd' Yl% foúhkaf.a ìij jk iqcïm;S ÈjHdx.kdj
b;d ÿ.S ueye,a,shlf.a fõYfhka t;k my< jqkd'
±ka wr uy,a,d kQ,a lákjd' ueye,a,S fndfydau
wudrefjka ye<s j<ka msßisÿ lrkjd'
100 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

uyd liaim uyry;ka jykafia tA frÈ úhk


ñksiqkaf.a ùÈh foi n,oa§ b;d wirKj isák fï
fcdavqj ±lald' ±l,d fufyu l,amkd l<d' —wfka''''
fu;rï jhig .syskq;a fï ;eke;a;d jev lrkjd'
fï jhil Wmdisldj;a fjfyi uykais fjkjd' fï
we;a;kag mska msKi
s fï me,am;ghs ms~q isÕd meñKsh
hq;af;a' fï we;a;kaguhs Wmldr l< hq;af;a' fï
fj,dfõ l=vq frdáhla mQcd l<;a fï we;a;kag mska
,efnkjd'˜
uyd ldYHm uyry;ka jyka f ia me,a m ;
bÈßhg jevu l<d' wr uy,a,d wudrefjka fl¢ß
..d fufyu lshkjd' —ydñfka" ''''''' fufyg tkak'
wmf.a wd¾hhka jykafia kula jevu lr,d isákjd'
wms msKavmdf;a odfk álla mQcd lr.ksuq˜ lsh,d
uy,a,d f;reka jykafiag jkaokd l<d' wudrefjka
jf.a weia fol fmdälr k<,g w; ;nd f;rekaf.a
uqyqK foi ne¨jd'
—ymafma'''' wmf.a fï uyd liaim f;reka
jykafia fkdje' wfka'''' jdikdjkaæ wmf.a fï ÿ.S
me,g;a jeähd fkdje' ydñfka mQcd lr.kak fudkjd
yß f.or ;sfhkjdo@˜ —iajdókS" ;sfhkjd'˜ —wfka
mskaj;a wd¾hhka jykai" ri kSri fkdn,d wm
flfrys wkqlïmdfjka wmg wkq.%y lrk fialajdæ˜
lshñka foda;k
s u
a md;%h ,nd .ekSu msKi
s oE; È.=l<d'
uyd liaim uyry;ka jykafia —wfka''' fï we;a;kag
msysgla fjkaku ´k˜ lshd is;ñka md;%h ÿkakd' tA
uy,a,d me,am; we;=<g f.dia wfkal ri uijq¿
msß m%KS; fNdackhla mqrjd md;%h /f.k tk úg
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 101

rc.y kqjr yd;ami isidrd ñysß iqj|la me;s .shd'


uyd liaim uyry;ka jykafiag fufyu
is;k= d' —ï''''' fï flkd fndfydu ÿ.S flfkla fkj'
tA jqkdg msKavmdf; odkh kï ufyaYdlHhhs' Yl%
foúhkaf.a fNdackh jf.hs' t;fldg fuhd ljqo@˜
iefKlskau fudyq Yl% foúhka nj f;reka jykafia
y÷kd.;a;d'
—mskaj;a foú|" lrmq jefâ kï yß kE' wirK
ÿ.S flfkl=g ,nkak ;sfhk iïm;a;sh fkao Th
meyer .;af;a@ wo hïlsis ÿ.S ÿmamf;la fï odkh
mQcd lr.;a;d kï Tyqg isgq ;k;=r ,efnkjd'˜
—wfka iajdókS" uu;a ÿ.S flfkla ;uhs'˜ —mskaj;a
foú|" Tn ÿ.sfhla fjkafk fldfyduo@ foõf,dj
rdcY%Sfhka wkqNj lrk flfkla fkj'˜
—wfka iajdókS" uu wnqoafOda;amdo ld,hl lrmq
mskaj,skqhs fï ÈjH iïm;a ,enqfõ' tA jqkdg fï
nqoafOda;amdo ld,fha§ mska lrmq fndfyda fofkla
foõf,dj bmÈ,d isákjd' Tjqka ug jvd f;acjka;hs'
Tjqkaf.a mqKH jdikdj yßu n,j;a' tA ksid uu;a
ÿ.sfhla fkao@˜ —mskaj;a foú|" tA jqkdg óg miafi
kï fujeks jxpd fldg oka fokak tmdæ˜ —wfka
iajdókS" tfykï fï m%Yakhg ug W;a;rhla fokak'
jxpdfjka yß ux Tnjykafiag odfk álla mQcd
lr.;a;d' fïflka ug mskla ;sfhkjdo@ keoao@˜
—foú|" mskla ;sfhkjduhs'˜ —tfyukï iajdókS" tA
msk lsÍfï jdikdj ug ,enqkd fkdfõo@˜ lshd
iqcïm;S ÈjHdx.kdj iuÕ ÈjH fõYfhka f;reka
jykafia jkaokd fldg wyig mek ke.S —wfyda'''æ
102 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

liaim uyry;ka jykafiag mQcd l< odkhuhs W;=ï'


th ukd fldg msysá odkhlauhs'˜ lshd Woï wekqjd'
t;fldg fõ¿jkfha jevis á nq ÿ rcdKka
jykafia fuh Èjeiska ±lald' fï ish¨ l;dny ÈjH
Y%jKfhka weiqjd' —uyfKks" uyd liaimhkaf.a
is,a iqj|g jYSlD; jQ ila foú÷kao msKavmdf;a odkh
mQcd lsÍug fkdfhl=;a fjia .kakjd˜ lshd jodrñka
fuu .d:d r;akh jod<d'
13' wmamu;af;da whx .kafOda hdhx ;.rpkaokS
fhda p iS,j;x .kafOda jd;s foafõiq W;a;fuda
;=jr, i÷ka u,aj, - úysfokd iqj|la fjo
há iq<fÕ muKla hk - w,am jQ iqj|lauh
iqj| is,aj;=kf. - me;sr hk úg oifoi
W;=ï foõf,dj mjd tA - iqj| me;sÍ hkafka
mskj
a ;=fka" mskj
a ;a orejfka" tA ksid Tn;a b;du
.=Kj;a flfkla fjkak' is,aj;a flfkla fjkak'
fyd¢ka ;sirKfhys msysá flfkla fjkak' yels
iEu fudfyd;lu mska oyï /ia lrkak' nqoO a dkqii
a ;s
Ndjkdfjys fhfoka k ' ffu;% s h mq r eÿ lrka k '
ohdkqlïmdj ÈhqKq lr.kak' wdvïnr fjkak tmd'
wkqkaf.a ÈhqKqj ±l i;=gq fjkak' B¾IHhd lrkak
tmd' ksy;udkS is;ska jdih lrkak' túg áflka
ál Tfí Ôú;h;a iqj| yuk u,la jf.a fõú'

F Fff
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 103

14 .d:d r;akh

f.daêl f;reka jykafiaf.a


l:d jia;=j
—fï ÿlaÅ; iifrka w;añfokakg we;akï
fudk;rï jdikdjlaoæ˜

ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " nq ÿ rcdKka


jykafia f.a ld,fhys we;eï iajdóka jykafia,d
b;du iqj fia YS," iudê" m%{d jevqjd' fyd¢ka
Ndjkdj ÈhqKq jqkd' kuq;a we;eï iajdóka jykafia,d
b;du;a ÿl fia ;uhs nK Ndjkd lr.;af;a' fuys
i|yka fjkafk;a b;du ÿl fia nK Ndjkd fldg
uy;a ùßfhka hq;=j iifrka tf;rg jeä iajdóka
jykafia kulf.a wkqfõokSh l;djla'
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a O¾uh wid
Wkajykafia <Õ meúÈ jQ f.daêl kñka f;reka
jykafia kula jevisáhd' Wkajykafia b;du is,aj;a'
Ndjkd lsÍug fndfydau uykais .;a;d' rc.y kqjr
bis.s,s m¾j;h nEjqfuys ld,is,d kï b;d is;al¿
;ekla ;sfhkjd' t;ek jevisá f.daêl f;reka
104
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

udrhd fjia .kakd whqre y÷kd .ekSu f,ais jevla fkfjhs'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 105

jykafia b;du;a ùßh .;a;d' ksÈ fkd,nd Ndjkd


l<d' ndysr jevlghq;=j, fhÿfka keye' kuq;a
Wkajykafia iudêh ÈhqKq lrf.k tkfldg wikSm
fjkjd' t;fldg Ndjkdj lvdlmam,a fjkjd'
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" iuyr úg fuh
l¾u úmdlhla fjkak;a mq¿jks' iuyreka iq¿ m%Yak
j,È;a Èú kid.kakjd' tn÷ nrm;, ;SrK Ôú;hg
b;du;au oreKq úÈyg n,mdkjd' ksjka olsklïu
jqk;a tAjd miafika tkakg mq¿jks' fuh;a tjeks
fohla úh yelshs' b;ska tA iajdóka jykafia iudêh
Wmojd .;a;;a tA iuÕu frda.S jk ksid tA iEu
wjia:dfõ§u Ndjkdj msßfykjd' yh j;djlau fuh
is ÿ jq k d' YÍrhg fnfy;a lrf.k iq j m;a jq k
ú.isku a wdfhu;a Ndjkd lrkak ùßh l<d' y;afjks
jdrfha§;a iudêh Wmojd .kakg iu;a jqkd' yenehs
tfjf,a is ; = f õ fjkia wdldrhlghs ' —ux ih
j;djlau iudêfhka msßyqkd' iudêfhka msßyS ñh
.sfhd;a Wm; fldfya isÿfõ±hs lshkakg neye fkj'
tA ksid ±ka ug lrkakg ;sfhkafka fï iudêh
msßfykak l,ska Èúkid.kak tlhs'˜ bkamiqj
Wkajykafia wef|a jdäjqkd' ;ukaf.a f., is|.kakg
iQodkï jqkd'
i;ajhd iifrka tf;r fjkjdg wlue;s
b;du;a n,j;a mqo.
a ,fhla f,dalfha bkakjd' tA ;uhs
udrhd' t;fldg udrhd fufyu ys;=jd' —fï NslaIqj
wdhqOhlska Èú kid.kakg fkj iQodkï jkafka'
yenehs fuhd lrk ms<sfj,g kï Ôú;h .ek
wfmalaId rys;jhs fuh lrkafka' úo¾Ykd kqjfKa
106 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

ys; msyg
s j
q ñkqhs fuh lrñka isákafka' wry;a fjkakg
;a neßlula kE' ux fl,ska u fmkS isg lshd ysáfhd;a
fudyq j j,lajkakg mq¿jka fjkafk kE' Ydia;Dka
jykafia ,jd u hs fudyq j je,elaúh hq;af;a'˜
fufia is;+ udrhd fjk;a fõYhla f.k
Ydia;Dka jykafia bÈßfha fmkS isg fuh mejiqjd'
—uyd ùrhka jyka i " uyd m% { djka ; hdfKks "
b¾ên,fhka yd hiiska Èf,ñka isák uqks÷ks" ish¨
Nh ffjr bla u jd .s h kq j Kei we;s h dfKks "
Tnjykafiaf.a md j¢ñ'
uydùrhdfKks" Tnjykafiaf.a Y%djlfhla
urKhg leu;sj" urKhg hg ù isà' Èú kid.kakg
leue;af;ka iQodkï fjhs' kqjKska nn,k uqks÷ks"
jyd th j<lajkq uekej'
ckhd w;frys b;d m%isoaO jQ Nd.Hj;=ka
jykai" Tnjykafiaf.a Ydikfhys we¨Kq" ;ju;a
wry;ajhg m;a ù ke;s tA Y%djlhd flfia kï tjeks
wdldrfha l¿ßh lsÍulg m;afjhso@˜
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" udrhd úiska
nq ÿ rcdKka jyka f ia f .ka tA m% Y a k h wik
laIKfhysu f.daêl f;reka jykafia Èú kid.;a;d'
nqÿrcdKka jykafia fï ;eke;a;d zudrhdZ nj
y÷kd.;a;d' y÷kdf.k fï .d:dj jod<d'
—kqjKe;s Woúh Th úÈyg;a lrkjd ;uhs'
Ôú;hg leue;s kE ;uhs' tA f.daêl NslaIqj ;DIaKdj
uq,skau Wÿrd oud msßksjka mEjd'˜
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 107

t;fldg nqÿrcdKka jykafia fndfyda NslaIQka


jykafia,d iuÕ f.daêl f;reka wmj;a jQ ia:dkhg
jevu l<d' tA laIKfha§ udrhdo f.daêl f;rekaf.a
ú[a [ dKh Wm;la ms K s i ms y s á fha fldfya ± hs
fidhkakg mgka .;a;d' ÿï j<djla jf.a tA tA
ÈYdj,g .uka lrkak mgka .;a;d' túg nqÿrcdKka
jykafia NslaIQka jykafia,dg tA ÿï j<dj fmkakqjd'
—mskaj;a uyfKks" wkak n,kak udrhd f.daêl
Ns l a I q j f.a ú[a [ dKh fidhkjd'˜ —ia j dókS
Nd.Hj;=ka jykai" f.daêl NslaIqjf.a ú[a[dKh
msysáfha fldfyao@˜ —mskaj;a uyfKks" f.daêl
NslaIqjf.a ú[a[dKh fldfyaj;a msysáfha kE' myka
is,la jf.a ksú,d .shd' msßksjka mEjd'˜
t;fldg udrhd l=udrfhl=f.a fõYhla .;a;d'
ùKdjla w;g .;a;d' nqÿrcdKka jykafia fj; meñK
fuh weiqjd' —Wv" hg" iri" ÈYd" wkqÈYd iEu ;eku
ux fidhkjd" fidhkjd fidhd .kakg neye fkj'
tA f.daêl NslI
a j
q bmÿfka fldfyao@˜ túg nqÿrcdKka
jykafia fufia ms<;s r
= e § jod<d' —hfula uyd ùßhlska
hqla;j" m%{dj iïmkakj" OHdk jvkjdo" yeu úgu
OHdkfha we,S isákjdo" Èjd rd;%S foflau O¾ufha
yeisfrkjdo" flf,ia iys; Ôú;hg wlue;so" wkak
tA flkd udrhdf.a fiakdj kikjd' mqk¾Njhla
lrd hkafka kE' f.daêl NslaIqj;a ;Kaydj uq,skau
Wÿrd oud msßksjka mEjd' tksid múgq udrh" f.daêl
l=,mq;%hdf.a ú[a[dKh Wmka ;ek Tng l=ugo@
Tn jf.a ish oyia fofkla ish¨ ÈYdfõ th fiõj;a
olskakg mq¿jka jkafka keye˜ hs jodrñka fuu
.d:d r;akho jod<d'
108 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

14' f;aix iïmkakiS,dkx - wmamudoúydßkx


iïuo[a[d úuq;;
a dkx - udfrda u.a.x k úkao;s
W;=ï is,a .=K we;s - nUifrys fkdmud we;s
ÈhqKq l< kqjKe;s - flf,ia ÿrel< is;a we;s
tA ry;a uqksjrekf. - Èúh wjika jQ úg
msßksjka jeä u. - udrhd lsis Èfkl fkdolS
ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " f,da l fha
WmÈkafka flf,ia iys; wh ú;rhs' tA wh w;ßka
ud¾. M, fkd,enQ whf.a iir .uk b;du;a
wk;=reodhlhs' iuyre ñh .syska ksrfha WmÈkjd'
iuyreka fm%a; f,dalfha WmÈkjd' ;j;a wh ;sßika
wmdfha WmÈkjd' fndfyda mska l< wh foúhka w;r
WmÈkjd' iuyre ñksia f,dj uõl=il WmÈkjd'
tfy;a mD:.ack whf.a Wm; iaÓrj lshkakg wudrehs'
fndfyda úg i;r wmdfhauhs WmÈkafka'
hfula fida;dmkak jqfkd;a" Tyq ljodj;a i;r
wmdfha WmÈkafka kE' foú ñksia f,dalj, jeäu
jqfKd;a WmÈkafka i;a j;djhs' ilod.dó jqfkd;a
ldu f,dalfha WmÈkafka tl j;djhs' wkd.dó
jqfKd;a WmÈkafka iqoO
a djdi nUf,dj muKhs' ry;ka
jykafia,d Wm;la lrdhkafka kE' myka is,la ksú,d
hkjd jf.a msßksjka mdkjd' iir ÿlska ñfokakg
we;akï fudk;rï jdikdjlaoæ

F Fff
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 109

15"16 .d:d r;ak

isß.=;;
a .ryÈkakf.a
l:d jia;=j
—;:d.; Y%djlhska kqjKska nn,kjd'''˜

ms k a j ;= f ka " ms k a j ;a orejfka " nq ÿ rcdKka


jykafiaf.a ld,fha mjd wuq;= wdldrfha w¾nqo
we;sfj,d ;sfhkjd' th wd.ñl jYfhka jerÈ u;
me;sÍu ksid we;sfjk fohla' kqjKska lghq;=
fkdlf<d;a fndfyda fofkl=g mõ /iafjkjd' ;u
;ukaf.a wd.ïj,g msßia yrjd .kakg uykais .;a;
wh tA ldf,;a ysáhd' th iudc w¾nqohla njg m;ajk q d'
fï ±ka wms lshkakg yokafka tjeks l;djla'
ieje;a kqjr isß.=;a; yd .ryÈkak kñka
hy¿jka fofofkla ysáhd' fï fofokd w;ßka
isß.=;a; f;rejka irK .sh Y%djlfhla' b;du
Y%oaOdjka; flfkla' .ryÈkak ks.KaG kd;mq;%f.a
Y%djlfhla' kuq;a fï fofokd w;f¾ ljodj;a jdo
újdo yg.;af;a kE' fyd| ñ;%;ajhla ;snqkd' tfy;a
ks.KaGhka .ryÈkakg ks;ru .=K lshkjd' —tïnd
110
mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

wkaOnd, mqyqÿka f,dalh ;=< wd¾h Y%djlhd kqjKska nn,kjd'


wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 111

.ryÈkak" isß.=;a; Tnf.a hy¿jd fkj' Tyqg


fufyu lshkak' zY%uK f.!;uhka <Õg wij,a
foalg hkjo@ Tyqf.ka Tng fudkjo ,efnkafkaZ
lsh, mq¿jka ;rï is; lvkak' wmyojkak' t;fldg
Tyq wfma me;a;g tAú' Tn tA úÈyg fkdfjhso wjjdo
l< hq;af;a@˜
.ryÈkakg È.ska È.gu fï úÈyg wjjdo
,enqkd' Tyqf.a is;;a áflka ál fjkia jqkd'
isß.=;a; yuqjk yeu jdrfha§u Tyqg n,lrkakg
mgka .;a;d' —m%sh ñ;%h" ux Tfí fyd|ghs lshkafka'
Y%uK f.!;uhka <Õg .syska fudkjd ,nkago@
±kaj;a Th .uk w;ayer oukak' Tn l< hq;af;a
ks.KaGhkag okameka álla §u fkdfõo@˜ ñ;%;ajh
ksid isß.=;a; ksy~ jqkd' W;a;r ÿkafka keye' kuq;a
È.ska È.gu n,mEï lroa§ Tyqg tA .ek l,lsÍula
we;sjqkd' —wfka''' .ryÈkak' m%sh ñ;%h" wehs Tn ug
fufyu lshkafka@ ux yuqjk iEu wjia:dfõ§u Tn
nq ÿ rcdKka jyka f ia g fodia ls h kjd' Ns l a I Q k a
jykafia,dg fodia lshkjd' ks.KaGhskag okameka
fokak lshkjd' wehs Tn ug fufyu n,lrkafka@
ux Tfnka tfykï m% Y a k hla wyka k ï' Tnf.a
ks.KaGhka jykafia,d fudk jf.a fohlao wjfndaO
fldg ;sfnkafka@˜
isß.=;a; b;du iduldó flfkla' Tyqf.a
ñ;% ; a j hg mjd wks i s n,mEï lrka k g ;rï
ks.KaGhka fm<Uqk ksid ±ka isÿjkafka l=ula±hs
wms n,uq' b;ska .ryÈkak fufyu lsõjd' —yd''' yd''''
isß.=;a;" Tn okafk kE' tfyu iq¿fjka ;lkak
112 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

tmd''' uf.a wd¾h jQ ks.KaGhka jykafia,d fkdokakd


fohla kE' w;S;" wkd.;" j¾;udk iEu fohlau
okakjd' is;" lh" jpkh hk iEu l%shdjlau;a
okakjd' hula fjkak ;sfhkjd kï tAl;a okakjd'
hula fjkak ke;akï tAl;a okakjd' úh yels foa;a
okakjd' fkdúh yels foa;a okakjd' ks.KaGhka
jykafia,df.a wjfndaOh mqÿudldrhs' b;ska isß.=;a;"
Tn jerÈ mdrl .sh ksihs ks.KaGhka jykafia,d
.ek f;areï .kakg neß jqfka'˜
—we;a f ;ka u .ryÈka k " Tfí ks . Ka G hka
jyka f ia , dg Th ls h k wjfnda O h yenEjgu
;sfhkjdo@˜ —Tn fudkjo wykafka ñ;%hd@ yenEjgu
;sfhk wjfndaOhla .ek ;uhs fï lshkafka'˜ —m%sh
ñ;% .ryÈkak" tAl tfyu kï Tn Th lsõfõ
b;du;au nrm;, l;djla' fuf;la ldf,lg uu
kï tjeks fohla lsh, kE' kuq;a wo ux Tnf.a
ks.KaGhka jykafia,df.a [dKdkqNdjh ±k.;a;d'
tfyu kï ux lshkakï jevla' Tn hkak' .syska
uf.a jpkfhka fyg odkhg wdrdOkd lrkak'˜
.ryÈkak f.dvdla i;=gqjqkd' ;u ñ;%hdj
ks.KaG wd.ug yrjd .kakg Tyqg mq¿jka jqkd
lshd Tyq i;=gq jqkd' fl<skau ks.KaGhka lrd .shd'
.syska ish,a, ie< l<d' fyg Èkfha odkhg;a
wdrdOkd l<d' ks.KaGhkag yß i;=gqhs' .ryÈkakg
fndfydu m%Yxid l<d' —tïnd .ryÈkak" tfyu kï
Tfí lghq;a; id¾:l jqkd fkao@ isß.=;a; wmsg
meyeÿkd lshkafka f,dl= ch.%yKhla' Tyqf.a ish¨
ie,ls,s" iïudk ±ka b;ska wm i;=hs'˜
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 113

tod is ß .= ; a ; ks j ig wdjd' ;u hy¿jd


ks.KaGhkaf.a [dKh .ek lshQ foaj,a isf;a fodaxldr
ÿka k d' Tyq g fuh uyd m% f ya , s l djla ' —yeu
fudfydf;u mj;sk [dKhla' fjkak ;sfhk yeu
foau olsk [dKhla' ;=ka l,a olsk [dKhla' tfyu
kï ks.KaGhskag iEu wk;=rlskau .e,fjkak
mq¿jka fkj' ug fuh w;ayod n,kak ´k' fuh
yenEjlao@ fndrejlao@ yß'''' ux okakjd lrk jefâ'˜
Bgmiafia isß.=;a; ;ukaf.a ksjdi folla w;f¾
.eUqrg È.g m<,g w.,la iEfrõjd' l=Kq uv j,ska
msfrõjd' tA w., fome;af;a lKq ysfgda,d ,Kq neka|d'
,Kq Wv meÿre t¨jd' tA u; wdik mefKõjd'
jdäjqk .uka tA flkdj uqkska w;g j<g jefgkjd'
Bgmiafia f,dl= Ndck flfi,a fld< j,ska jeyqjd'
tAjdfha lsisu wdydrhla keye' wdydr mdkj, iqj|
ú;rla me;sfrkakg b÷,a ;ejrejd'
.ryÈka k mdka o ßka u bla u kg wdjd'
—fldfyduo hd¿jd' wmf.a wd¾hhka jykafia,dg
oka meka mQcd lrkakg iQodkï fkao@˜ —tfiah ñ;%h'
ish,a, iQodkï'˜ .ryÈkak ks.KaGdrduhg .shd' .syk
s a
ks.KaGhskaj b;du .reire we;sj le|jdf.k wdjd'
isß.=;a;o ksjiska t<shg weúÈka ks.KaGhska yg
jkaokd lrñka fufyu is;=jd' —Tnjykafia,d
ienEjgu ish,a, okakjd kï" .ryÈkak úiska ug
lshQ wdldrh;a okakjd kï" ±ka fjkakg hk ish,a,;a
okakjd kï udf.a ksji we;=<g tkak tmdæ udf.a
ksji ;=< ;uqkakdkafia,d Wfoid lsisu odkhla
ilia lr keye' yenehs ;uq k a k dka f ia , d
114 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

wjfndaOhlska f;drj f.g we;=¿ jqfkd;a l=Kq ufâ


;uhs jefgkak fjkafka'˜ fï úÈyg isf;ka wêIaGdk
l<d' t;fldg tA ks.KaG msßi lsis j.la ke;=j
ksji we;=<g msg;a jqkd' jdäfjkakg iQodkï jqkd'
—yd''' yd'''' iajdókS" fï me;a;g jäkak' tl mdrg
jdäfjka k tmdæ is h ¨ fokdu tl fma < s h g
jdäfjkak'˜ t;fldg ks.KaGhskq;a ish¨ fokd tl
fma<shg ysgf.k tljr jdäjqkd' Tjqka tljr
jdäfjkjd;a iuÕ lKqj, .eg.id ;snQ ,Kq leã
l=Kq uv msreKq jf,a ysi my;g lerlS uqkk s a jegqkd'
t;fldg isß.=;a; yhsfhka lE .y,d fufyu
lsõjd' —whsfhdaæ ;uqkakdkafia,d w;S;" wkd.;"
j¾;udk lshk ;=ka ld,hu fkdokakjdo@ úh yels
foa " fkdúh yels foa fkdoka k jdo@˜ t;fldg
ks.KaGhska weÕmqrd l=Kq uv ;jrdf.k —ë'''' ë''''˜
hk yçka ms<sl=,a lrñka jeá jeà Èõjd' ks.KaGhska
fl,s k a u Èõfõ .ryÈka k f.a f.orghs ' —tïnd
.ryÈkak" kqU fï l=ulao lf<a@ isß.=;a;hdj wfma
wd.ug .;a;d lshd kqU wmsj /jeÜgqjd fkdfõo@
kqUf.a hd¿jdg lrk yßh ±k.kska'˜
ks . Ka G hs k a fl<s k a u rc;= u d <Õg .s h d'
meñKs,s l<d' isß.=;a;f.ka lyjKq oyil jkaÈhla
b,a,d isáhd' rc;=ud fï meñKs,a, úNd. l<d'
is ß .= ; a ; is h ¨ úia ; r fy<s l<d' fy<s f ldg
rÊcqrejkag fuh lshd isáhd' —foajhka jykai" fuys
i;Hh úuid o~qjï lrkq uekej'˜ .ryÈkak fuh
i;Hh nj ms<s.;a;d' túg isß.=;a;g kshu l<
o~qjfuka Tyqj ksoyia l<d'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 115

t;eka mgka foi;shla hk;=re .ryÈkak


isß.=;a; iuÕ l;dnia lf<a keye' kuq;a Tyqf.a
isf;a f,dl= ffjrhla ;snqkd' —fudyq ug whq;a;la
l<d' ud úiskq;a fujeks fohla fudyqg l< hq;=hs'
kuq;a ;ryd fj,d lrkakg neye' hy¿ úh hq;=hs'˜
tod .ryÈkak isß.=;a; fidhdf.k .shd' —m%sh
ñ;% isß.=;a;" wfma jdo újdo wms wu;l lr,d oduq'
wms mrK úÈyg l;d nia lruq' ys;j;aj bïuq'˜
b;ska fï fofokd kej; ñ;% jqkd' Èkla isß.=;a;
.ryÈkakg fufyu lsõjd' —m%sh ñ;% .ryÈkak" Th
ks.KaGhska <Õg hk tfla f;areu fudllao@ wm
f.a Ydia;Dka jykafiaj neyeolskakg hx' oka meka
j,ska jqk;a Wmia:dk lrkakg wjia:dj ;sfhkjd'˜
—m%sh ñ;% isß.=;a;" Y%uK f.!;uhka fudkjo
okafk@˜ —yd''' yd'''' m%sh ñ;%h" tfyu lshkak tmdæ
udf.a Ydia;Dka jykafia fkdokakd fohla kï keye'
;=ka l,a okakjd' i;ajhdf.a is; oyih wdldrhlska
ú.%y lrkakg okakjd'˜ —tfyu kï m%sh ñ;%h" Tn
fuf;la l,a fuh ug fkdlsõfõ ukao@ Tnf.a
Ydia;Dka jykafiag odkhla fokakg uu;a leu;shs'
tA Ydia;Dka jykafia m%Odk NslaIQka jykafia,d
mkaiShlg;a tlalhs uu odkh ms<sfh, lrkafka'
ux fjkqfjka wdrdOkd lrkak'˜
t;fldg is ß .= ; a ; nq ÿ rcdKka jyka f ia
neyeolskak .shd' —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai"
.ryÈka k ls h , uf.a hy¿fjla bka k jd' Tyq
Nd.Hj;= k a jyka f ia m% O dk mka i s h hla Ns l a I Q k a
116 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

jyka f ia , dg odkhg wdrdOkd lrkjd' yenehs


iajdókS" ud úiska Tyq f.a ks.KaGhska yg fujeks
fohla l<d' tA ksid thg m%;sl%shdjla jYfhka fuhd
l=ula lrdúo okafk keye' msßisÿ ys;lska oka fokjo
okafk;a kE' kqjKska fufkys fldg ms<s.; hq;a;la
kï ms<s.; uekej' ke;akï fkdms<s.; uekej'˜
nqÿrcdKka jykafia tu wdrdOkdj ms<s.;a;d'
túg isß.=;a; .ryÈkakg fï lreK ±kqïÿkakd'
—m%sh ñ;%h" f,dalkd:hka jykafiag i;aldr fldg
mska /ialr.kak˜ lsh,' .ryÈkako —l< hq;= foh
ux fkj okafk˜ lshd is;ñka isß.=;a; l< mßoafoka"
thg jvd oreKq w.,la iEfrõjd' .e,a wiQjl or
mqrjd .sks;nd .sks wÕ=re j,la ilia l<d' tA u; wuq
or wvudkhg ;nd f.du w;=rd iefKlska jefgk
wdldrhg ilia l<d' isß.=;a; l< wdldrfhkau
ysia Ndckj,g flfi,a fld< neka|d'
isß.=;a;" .ryÈkak fidhdf.k meñKqkd'
—m%sh hy¿j" odkh iQodkïo@˜ —tfiah m%sh ñ;%h˜
.ryÈkak úiska ks.KaGhskag fï ish¨ foa ±kqï
ÿka k d' Tjq k a nq ÿ rcdKka jyka f ia j wk;= f ¾
fy,kakg isysk ujñka isáhd'
miq j od mka i s h hla Ns l a I Q k a jyka f ia , d
msßjrdf.k nqÿrcdKka jykafia .ryÈkakf.a ksjig
jevu l<d' túg bÈßhg meñKs .ryÈkak nqÿrcdKka
jykafiag jkaokd lrñka fufia wêIaGdk l<d'
—ia j dókS " kq U jyka f ia ;= k a l,a oka k jd kï"
i;ajhkaf.a isf;a iajNdjh oyih wdldrhlska
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 117

okakjd kï" uf.a ñ;%hd mejiQ foh i;H kï" uf.a


f.g kï ms ú fika k tmdæ fuys ls i s u oka m eka
iQodkula keye' yenehs Tnjykafia,d ish¨ fokdgu
jefgkakg fjkafka .sks wÕ=re j<lghs'˜
nqÿrcdKka jykafia fmrg jäk úg .ryÈkak
fufyu lsõjd' —iajdókS" tlkula l,ska jäkak'
Wkajykafia jdä jQ miq wks;a ku jäkak'˜ fudyqf.a
isf;a ±ka ;sfnkafka tl ku ne.ska .sks wÕ=re j<g
±óughs' nqÿrcdKka jykafia fmrg jeähd' .sks wÕ=re
j< u; t,d ;snQ meÿfrys md ;enqjd' iefKlska tA
wÕ=re w;=reoyka jqkd' tA jf,ka w;súYd, fk¿ï
u,a mekkex.d' nqÿrcdKka jykafia tA fk¿ula u;
jdäjqkd' NslIa k
Q a jykafia,d ta tA fk¿u u; jdäjqkd'
.ryÈkak f.a YÍrfhka oyäh .,kak mgka.;a;d'
Tyq isß.=;a; fj; Èj weú;a ne.Em;a fjkak mgka
.;a;d' —wfka hy¿fõ" ux fudlo lrkafka'''@ wfka''''
ug msysgfjkak'''' ux lsisu odkhla iQodkï lr,
keye'˜ —Tn fudllao iQodkï lf<a@˜ —wfka'''' ux
lf<a .sKs wÕ=re j<la iQodkï lrmq tlhs' kuq;a ±ka
tAl keye' fk¿ï u,a u;=jqkd' tA u; ish¨fokd
jevisákjd'˜ —tfyu kï Tn .syk s a n,kak' Ndckj,
wdydrmdk ;sfnkjdo lshd'˜
.ryÈkak ÿjf.k .syska flfi,a fld< bj;a
fldg ne¨jd' m%KS; wdydrmdk j,ska ish¨ n÷ka
msÍ ;sfnkjd' .ryÈkak b;du Y%oaOdfjka hqla;j
oka meka mQcd l<d' oka j<|d wjidkfhys nqÿrcdKka
jykafia fï .d:djka jod<d'
118 mQcH lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

15' h:d ixldrOdkiañx - Wʯ;iañx uydmf:A


mÿux ;;a: cdfha: - iqÑ.kaOx ufkdarux
li, f.dvl uymdf¾ - uvj.=rl msfmkd
fk¿u Èf,hs iqj| ȧ - yeug i;=g /f.kd
16' tAjx ixldrN+f;aiq - wkaON+f;a mq:qÊcfka
w;sfrdap;s m[a[dh - iïudiïnqoaOidjflda
kqjKla ke;s mqyÿq ka wh - tf,iska we;s f,dafla
iïnqÿ Y%djl nn<hs - kqjKska fï f,dafla
mskaj;=fka" mskaj;a orejfka" ñ;Hd oDIaál u;
ork" mD:.ack ñksiqka isák f,dalh nqÿrcdKka
jykafia ÿgqfõ uymdf¾ li, msfrk uvj.=rla
jf.hs' Tjqkg kqjKeila kE' kqjKska l,amkd lsÍfï
yelshdjla kE' p;=rd¾h i;Hh .ek l;d lrk úg
Tjqkag flaka;s hkjd' Tjqka lE ..y lshkafka fï
Ôú;fha iem fia isáhdu we;s lsh,hs' O¾uh wjfndaO
lrkak l,n, fjkak ´k kE lsh, hs' tA ksid tn÷
ñ;Hd oDIaá u; ork iudch ;=< hï flfkla
p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrkjd kï uv j.=rl
msmS iqj| yuk fk¿ula jf.a Tyq fï iudch ;=<
nn<kjd'
Tn;a p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lsÍug uykais
.kak' m<uqfjkau p;=rd¾h i;Hh .ek nqÿrcdKka
jykafia jod< foaYkd fyd¢ka lshjkak' t;fldg
Tng nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a wjfnda O h .ek
Ñ;a;m%idohla we;sfõú' th Tnf.a O¾u ud¾.fha
uq,a jk Y%oO
a dj njg m;aùu ldgj;a j<lajkak neye'
wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh 4 - mqmaM j¾.h 119

bkamiq tA .ek kqjKska úuikak' áflka ál ;ud


;=<ska f;areï .kakg uykais .kak' t;fldg Tng;a
nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djlfhla jYfhka m%{djka;
Ôú;hla .;lrkakg wjia:dj ,efíú' wkaOnd,
mD:.ackhka msß f,dalfha Tn flf,ys.=K o;a
i;amqreI kqjKe;af;la jYfhka nn,kakg mgka
.kSú'

F Fff
ieoeyej;=kaf.a is;a i;ka
oyï rifhka ikikq msKsi ,shk ,o
—wud oï ri jEfyk úia;rd¾: Oïu moh˜
isõ fjks fldgi jk mqmaM j¾.h ksud úh'

You might also like