Hesap

Hesap
(C) Bu eserin tüm telif hakları ULUSAL CAD VE GIS ÇÖZÜMLERĐ MÜHENDĐSLĐK
BĐLGĐSAYAR EĞĐTĐM TĐCARET A.Ş. (ULUSAL), Türkiye. Aittir. Telif hakkı
kanunları çerçevesinde izin verilen haller ve yazılım lisans ya da sınırlı kullanım
sözleşmesinde açıklanan amaçlar dışında, önceden yazılı izin alınmaksızın,
elektronik veya mekanik (fotokopi vs.) ortamlarda çoğaltılması, uyarlanması ve
tercüme edilmesi yasalara aykırıdır.
Netcad®, ULUSAL CAD VE GIS ÇÖZÜMLERĐ MÜHENDĐSLĐK BĐLGĐSAYAR EĞĐTĐM

TĐCARET A.Ş. tescilli markasıdır.
Bu eserde açıklanan yazılımlar lisans ya da sınırlı kullanım sözleşmesine tabidir.

Satın almış olduğunuz Ürün lisanslarında tümü olmayabilir veya değişmiş olabilir.
Bahsi geçen ürünlerin ve özelliklerinin bir kısmı opsiyonel lisansa bağlıdır.
ULUSAL, önceden bir bildirim yapmadan, satılan ürünlerde ve ürünlerin

özelliklerinde değişiklik yapma hakkına sahiptir.
ULUSAL, bu eserde olabilecek tipografik veya grafik hatalardan ve bu eserde yer

alan bilgilerin uygulanmasından kaynaklanabilecek olası sorunlardan sorumlu
değildir.
Basıldığı Yer : Ankara, Başak Matbaacılık, 0312–3842761

Yayın : NETCAD HESAP
Basım Tarihi : Temmuz 2009
Firma ve ürünleri hakkında bilgi edinmek için www.netcad.com.tr,

Teknik Destek almak için www.netcadportal.com,
Görüş ve önerileriniz için bilgi@netcad.com.tr,
Ürün satın almak için satis@netcad.com.tr
MERKEZ ĐSTANBUL BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ

Adres : Çınar Mahallesi Yeşiltepe
Adres: Cyberpark B-Blok No:409
Sokak No:43 Kat:1
Cyberpark, 06800
Bilkent / ANKARA Maltepe / ĐSTANBUL
Telefon: 0312 265 05 10 Telefon : 0216 417 62 10
Faks : 0312 265 05 20 Fax : 0216 417 62 11
Hesap 1
ĐÇĐNDEKĐLER
1. Hesap Menüsü ............................................................................... 5
2. Kutupsal Hesaplar ......................................................................... 5
2.1 Eğik Kenar-Düşey Açı .........................................................................5
2.2 Yatay Kenar-Kot Farkı ........................................................................6
2.3 Yatay Kenar-Düşey Açı .......................................................................6
2.4 Takeometrik Hesap ............................................................................6
3. Yazıcı Çıktıları................................................................................ 7
3.1 Koordine Özet ...................................................................................7
3.2 Alan çıktıları ......................................................................................8
3.3 Aplikasyon Çıktıları ..........................................................................10
3.4 Prizmatik Aplikasyon ........................................................................11
4. Poligon Hesabı............................................................................. 12
4.1 Poligon Hesabı.................................................................................12
4.1.1 Editör Kullanımı .........................................................................13
4.1.2 Hesap Penceresi.........................................................................14
4.2 Karne Editörü..................................................................................17
4.2.2 Karnelere Veri Girişi ...................................................................19
4.2.3 Rasat Karne ..............................................................................20
4.2.4 Gauss Karne ..............................................................................20
4.2.5 Özet Karne ................................................................................22
4.3 Kanava Çizimleri..............................................................................23
5. Netveri ........................................................................................ 24
5.1 Takeometrik Hesap ..........................................................................24
5.2 Kutupsal Hesap (Eğik Kenar-Düşey Açı)..............................................27
5.3 Kutupsal Hesap (Yatay Kenar-Düşey Açı)............................................30
5.4 Kutupsal Hesap (Yatay Kenar-Kot Farkı) .............................................33
5.5 Prizmatik Ölçü Girişi .........................................................................36
5.6 Netveri Koordinat Editörü .................................................................39
5.7 Enkesit Editörü ................................................................................42
5.8 Editör Kullanımı ...............................................................................42
5.9 Kayıt Girişi ......................................................................................43
6. Yardımcı Đşlemler ........................................................................ 44
6.1 Otomatik Nokta Üret ........................................................................44
7. Kesişim (4 Nokta)........................................................................ 44
8. Kesişim (2 Kenar)........................................................................ 45
9. Yan Nokta Hesabı ........................................................................ 46
10. Dönüşümler .............................................................................. 47
10.1 N Noktadan Affine Dönüşümü..........................................................48
10.2 N Noktadan Helmert Dönüşümü.......................................................49
10.3 Helmert Dönüşüm Matrisinden.........................................................50
Hesap 2
10.4 Dilimden Dilime Dönüşüm Hesabı.....................................................50
10.5 Coğrafi-UTM ..................................................................................51
10.6 UTM-Coğrafi ..................................................................................52
10.7 Sonuç...........................................................................................52
10.8 Dönüşüm Çıktısı Örnekleri...............................................................52
11. Nokta Editörü............................................................................ 54
11.1 Dosya Menüsü ...............................................................................55
11.1.1 Dosya Yükle.............................................................................55
11.1.2 Dosya Sakla ............................................................................56
11.1.3 Sakla ......................................................................................57
11.1.4 Yazdır .....................................................................................57
11.2 Düzenle Menüsü ............................................................................59
11.2.1 Sırala......................................................................................59
11.2.2 Çift Noktaları Ayıkla ..................................................................60
11.2.3 Yeniden Adlandır ......................................................................60
11.2.4 Sıralı Numara Ver .....................................................................61
11.2.5 Kolon Đşlemleri.........................................................................62
11.2.6 Eksen Đşlemleri ........................................................................62
11.2.7 Modelden Kot Oku ....................................................................63
11.2.8 Sil ..........................................................................................63
11.2.9 2 Haneye Yuvarla .....................................................................64
11.2.10 Sakla ....................................................................................64
11.2.11 Tabakalandır ..........................................................................64
11.2.12 Ayarlar ..................................................................................64
11.3 Süzgeç .........................................................................................67
11.4 Nokta Ara .....................................................................................68
12. Pafta Editörü............................................................................. 68
12.1 Dosya Menüsü ...............................................................................70
12.1.1 Paf Dosyası Yükle .....................................................................70
12.1.2 Paf Dosya Sakla .......................................................................70
12.2 Pafta Menüsü ................................................................................70
12.2.1 Pafta Đndeksi Oluştur ................................................................70
12.2.2 Tek Tek Pafta Paftala ................................................................72
12.2.3 Otomatik Paftala ......................................................................72
12.2.4 Rasterlar Paftalansın .................................................................72
12.2.5 Gör.........................................................................................73
13. STP Pafta Editörü ...................................................................... 74
13.1 Dosya Menüsü ...............................................................................76
13.1.1 Paf Dosyası Yükle .....................................................................76
13.1.2 Paf Dosyası Sakla .....................................................................76
13.2 Pafta Menüsü ................................................................................76
13.2.1 Pafta Đndeksi Oluştur ................................................................76
13.2.2 Tek Tek Pafta Paftala ................................................................77
13.2.3 Otomatik Paftala ......................................................................77
13.2.4 Pafta Raporu............................................................................78
13.2.5 13.2.5. Rasterlar Paftalansın......................................................78
13.3 Gör ..............................................................................................79
13.4 Yenile ...........................................................................................79
14. Kestirme Hesapları ................................................................... 79
14.1 Zemine Đndirgeme .........................................................................79
Hesap 3
14.2 Geriden Kestirme ...........................................................................82
14.3 Đleriden Kestirme ...........................................................................84
15. PROJE ĐŞLEM ADIMLARI ........................................................... 85
15.1 Poligon Hesapları ...........................................................................85
15.2 Koordinat Girişi..............................................................................86
15.3 Poligon Rasatlarının Girilmesi...........................................................86
15.4 Poligon Güzergahlarının Hesaplanması ..............................................89
15.5 Kanava Çizimleri ............................................................................91
15.6 Detay Ve Takeometrik Noktaların Hesapları .......................................92
15.7 Yan Nokta Hesapları .......................................................................94
15.8 Dönüşüm Đşlemleri .........................................................................95
15.9 Paftalama Đşlemleri ........................................................................96
Hesap 4
1. Hesap Menüsü
Hesap menüsü Haritacılık tabanlı birçok hesaplamanın yapılabileceği işlemleri ve
editörleri içermektedir. Bunun yanı sıra çizimin paftalanması işlemleri de bu
menü içerisinden gerçekleştirilebilir. Burada yapılabilecek hesaplamalar belirli bir
düzen içerisinde aşağıda anlatılmıştır.
2. Kutupsal Hesaplar
Kutupsal hesap az sayıda noktanın, elde bulunan değerler yardımı ile koordinat
ve kotlarını hesaplamak için kullanılan işlemlerdir. Eğer nokta sayısı fazla ise
poligon hesabı içindeki kutupsal hesap menülerini kullanmak çalışma açısından
daha kolaylık sağlayacaktır. Kutupsal hesap bölümünde, hesaplanan noktalarla
ilgili değerlerden biri yanlış girilirse nokta ile ilgili tüm değerlerin tekrar girilme
zorunluluğu vardır. Noktalar tek tek hesaplanır. Ayrıca hesap ile ilgili çıktı
alınamaz. Poligon hesabı içindeki kutupsal hesap menüsünde ise nokta hesapları
toplu olarak yapılır ve hesap çıktıları alınabilir.
Tüm kutupsal rutinler benzer

kullanımdadır. Kutupsal hesaba girilmesi
ile durulan ve bakılan noktanın
gösterilmesi gerekir. (Nokta gösterme
işlemi yapılırken yakalama butonlarına
dikkat edilmelidir.) Gösterme işlemi
bittiğinde, Durulan ve Bakılan nokta
isimlerinin ve kontrol mesafesinin yazılı
olduğu bir menü gelir.
Bu menüye bakış açısı ve alet yüksekliği girilir. Bu işlemden sonra seçilen

kutupsal hesap şekline göre ölçü değerlerinin verilmesi gerekir.
2.1 Eğik Kenar-Düşey Açı
Yatay açı, Düşey açı, Eğik mesafe ve Reflektör

yüksekliği değerleri girilir.
Düşey açı değerine "0" ya da "100" girilerek
Eğik mesafe yerine Yatay mesafe girilebilir.
Đşlem sonucunda koordinat ve kot hesaplanır.
Nokta numaraları otomatik seçeneği
işaretlenmişse, verilen nokta adından itibaren
sonraki hesaplamada numaralar artarak gider.
Hesap 5
2.2 Yatay Kenar-Kot Farkı
Yatay açı, Yatay mesafe, Kot farkı ve

Reflektör yüksekliği değerleri girilir.
Arazide Kot farkı yerine noktaların
kotları ölçülmüşse, Durulan ve Bakılan
noktaların kotları "0" girilerek hesap
yaptırılır. Đşlem sonucunda koordinat
ve kot hesaplanır. Nokta numaraları
otomatik seçeneği işaretlenmişse,
verilen nokta adından itibaren sonraki
hesaplamada numaralar artarak gider.
2.3 Yatay Kenar-Düşey Açı
Yatay açı, Düşey açı, Yatay mesafe ve Reflektör yüksekliği değerleri girilir. Đşlem
sonucunda koordinat ve kot hesaplanır. Nokta numaraları otomatik seçeneği
işaretlenmişse, verilen nokta adından itibaren sonraki hesaplamada numaralar
artarak gider.
2.4 Takeometrik Hesap
Yatay açı, Düşey açı, Alt ve Üst kıl değerleri

girilir. Đşlem sonucunda koordinat ve kot
hesaplanır. Nokta numaraları otomatik
seçeneği işaretlenmişse, verilen nokta adından
itibaren sonraki hesaplamada numaralar
artarak gider.
Đşlem Nasıl Yapılır?
1. Hesap menüsü\Kutupsal Hesaplar\Đstenilen yöntem seçilir.
2. Nokta yakalama modu açılarak durulan ve bakılan noktalar gösterilir.
3. Đlk açı ve alet yükseklik değeri girilir.
4. Ekrana gelen Kutupsal Bilgi menüsünden gerekli değerler doldurulur, tamam

butonu ile nokta hesaplatılır.
5. Nokta bilgisi menüsünden, yeni hesaplanan noktanın adı girilir ve diğer

hesaplanacak noktalar için işlemler tekrarlanır.
Hesap 6
3. Yazıcı Çıktıları
Koordine özet çıktısı, Alan çıktıları, Aplikasyon çıktıları ve Prizmatik aplikasyon
çıktılarının alınabileceği işlemleri içerir.
Seçenekli olarak, çıktı sonucu ekranda uygun bir yere çizdirilmek üzere
etkileşimli olarak bırakılabilir. Dosya seçeneği ile Text editörüne yüklenir, gerekli
değişiklikler yapılıp buradan yazıcıya gönderilebilir veya daha sonra çizdirilmek
üzere dosyaya kaydedilebilir. Saklanan dosya ASCII yapıdadır.
3.1 Koordine Özet
Đşlem için noktaların seçilmesi

gerekecektir. Seçme işlemi, Obje
Seçim Menüsü ile yapılabilir. Obje
Seçim Menüsünde, diğer obje butonları
otomatik olarak kapatıldığı için pencere
veya diğer yöntemler ile seçim yapılsa
bile sadece noktalar seçilecektir.
Seçim Menüsü Tabaka süzgeci

bölümünde, noktalar isimlerinden
ayrım yapılarak seçilebilir. Örneğin
nokta adı P.*+N.*+125..156+159/*
olarak girildiğinde; tüm poligon ve
nirengilerin yanı sıra, 125..156 arası
noktalar ve 159 nolu adanın tüm
kırıkları seçilecektir.
Seçilen noktaların koordine özetleri, kot değerli veya kot değersiz olarak
alınabilir.
Rapor Sonucu
Ekran seçeneği işaretli ise; çıktı sonucu ekrana gelir ve ekranda istenilen yere
bırakılabilir. Çizimle beraber ya da tek olarak çıktısı alınabilir.
Dosya seçeneği işaretli ise; çıktı sonucu text editörüne gelir. Burada eklenti
ve değişiklikler yapılabilir. Değişiklikler ASCII formatta dosyaya kaydedilebilir.
Yazıcıdan çıktı alınabilir.
Sıralama Yapılsın seçeneği işaretli ise; koordine özet raporu alınan noktalar
çıktı sonucunda küçükten büyüğe doğru sıralanırlar.
Proje Parametrelerini Yaz seçeneği işaretli ise; Genel/Genel

Ayarlar/Netmap/Proje Parametreleri ya da Netmap/Proje Đşlemleri/Proje
Parametreleri bölümünden girilen proje parametreleri de raporda yer alır.
Hesap 7
1. Hesap menüsü\ Yazıcı Çıktıları\ Koordine Özet işlemi seçilir.
2. Ekrana koordine özet penceresi gelir. Bu menüden çıktının kotlu veya kotsuz
olduğu, ekrana mı dosyaya mı yazılacağı, koordinatlara sıralama yapılıp
yapılmayacağı, proje parametrelerinin yazılıp yazılmayacağı gibi seçenekler
işaretlendikten sonra ‘Tamam’ butonuna basılır.
3. Komut satırında 'Çıktısı alınacak noktaları seç' mesajı ekrana gelir. Noktalar
uygun seçim yöntemleri ile seçilir. Fare sağ tuşuna ya da klavyeden ESC
tuşuna basılarak seçme işlemi sonlandırılır. Đşlem sonucunda koordine özet
raporu istenilen kriterlerde görüntülenir.
3.2 Alan çıktıları
NETCAD'de mevcut herhangi bir

alanın veya çoklu doğrunun
(Ada/Parsel) alan çıktısı alınabilir. Bir
çoklu doğrunun alan çıktısının
alınabilmesi için çoklu doğrunun
kapalı olması gerekir.
Çıktısı alınacak alanlar, obje seçim

kuralları ile tek tek veya topluca
seçilebilir. Alanlar, Özet ve Cepheli
alan çıktısı olarak alınabilir.
Alan Çıktıları sonucunda alan

dengelemesi yapılmayacaktır.
Dengeli alan çıktıları Netmap/ Parsel
Editörü içerisinden alınabilir. Bu
bölüm genel kullanım için
oluşturulmuştur.
Özet Alan Çıktısı
Ada Parsel Alan Tapu

20100 3380.795 3380.000
1 383.681 383.610
2 374.450 374.360
3 374.378 374.290
4 375.281 375.190
5 374.183 374.090
6 371.005 370.910
7 376.818 376.730
8 375.004 374.910
9 375.995 375.910
Hesap 8
Cepheli Alan Çıktısı
Ada/Parsel Alan Nokta No Y X Cephe

20100/1 383.610 20100/1 413090.436 4183016.282 14.91
20100/2 413101.660 4183006.462 23.052
20100/19 413086.483 4182989.111 16.607
20100/17 413073.983 4183000.044 21.162
20100/18 413087.756 4183016.111 2.685
20100/2 374.360 20100/2 413101.660 4183006.462 16.24
20100/3 413113.888 4182995.771 23.055
20100/20 413098.709 4182978.418 16.243
20100/19 413086.483 4182989.111 23.052
Koordine Özetli Alan Çıktısı
Nokta No Y X Nokta No Y X
20100/7 413162.6 4182953 20100/6 413150.6 4182964
20100/8 413147.6 4182936 20100/5 413138.4 4182974
20100/23 413135.4 4182946 20100/9 413132.5 4182918
20100/4 413126.1 4182985 20100/22 413123.2 4182957
20100/10 413120.2 4182929 20100/3 413113.9 4182996
20100/21 413110.9 4182968 20100/11 413108 4182940
20100/2 413101.7 4183006 20100/20 413098.7 4182978
20100/12 413095.7 4182950 20100/1 413090.4 4183016
20100/18 413087.8 4183016 20100/19 413086.5 4182989
20100/17 413074 4183000
Ada Parsel Noktalar Hesap Alan

20100 1 20100/1,20100/2, 383.681
20100/19,20100/17,
20100/18
20100 2 20100/2,20100/3, 374.45
20100/20,20100/19
20100 3 20100/3,20100/4, 374.378
20100/21,20100/20
20100 4 20100/4,20100/5, 375.281
20100/22,20100/21
Rapor Sonucu
yerleştirilebilir. Çizimle beraber ya da tek olarak çıktısı alınabilir.
Hesap 9
Dosya seçeneği işaretli ise; sonuç text editörüne gelir. Burada eklenti ve
değişiklikler yapılabilir. Değişiklikler ASCII formatında dosyaya kaydedilebilir.
Tapu Alanları Yaz seçeneği işaretli ise; parsellerin tapu alanları da raporda
yer alır.
Sıralama Yapılsın seçeneği işaretli ise; koordine özet raporu alınan noktalar
küçükten büyüğe doğru sıralanır.
Proje Parametrelerini Yaz seçeneği işaretli ise; Genel/Genel

Ayarlar/Netmap/Proje Parametreleri ya da Netmap/Proje Đşlemleri/Proje
Parametreleri bölümünden girilen proje parametreleri de raporda yer alır.
Çıktı Tipi olarak özet alan, cepheli ve koordine özetli alan çıktıları alınabilir.
1. Hesap menüsü\ Yazıcı Çıktıları\ Alan çıktısı işlemi seçilir.
2. Ekrana alan çıktıları menüsü ekrana gelir.
3. Bu menüden yazılacak alanlar satırına çıktısı istenen alan adları yazılır. Çıktı
tipi, Rapor sonucu seçenekleri ve diğer kriterler işaretlendikten sonra
Tamama tıklanarak alan çıktısı alınır.
3.3 Aplikasyon Çıktıları
Arazide koordinat ölçümü yapıldıktan sonra,

bu koordinatlardan aplikasyon verisini elde
etmek için ‘Aplikasyon Çıktıları’ alt menüsü
kullanılır. Bu işlem adımları şu şekildedir:
Rapor Sonucu
yerleştirilir. Çıktı sonucu, çizimle beraber ya da tek olarak alınabilir.
ve değişiklikler yapılabilir. Değişiklikler ASCII yapıda dosyaya kaydedilebilir.
Hesap 10
1. Hesap menüsü\ Yazıcı Çıktıları\ Aplikasyon çıktıları işlemi seçilir.
2. Ekrana Uygulama Değerleri penceresi gelir. Çıktıda raporlanması istenilen

alanlar seçilir. Rapor sonucu seçeneği de işaretlendikten sonra Tamam butonuna
basılır.
3. Ekrandan önce durulan ve bakılan nokta seçilir. Daha sonra aplikasyon

çıktıları alınacak noktalar işaretlenir. Aplikasyon noktalarının seçimi sırasında
Obje seçim penceresinden faydalanılabilir. Fare sol tuşu ya da ESC ile seçme
işlemi bitirildiğinde aplikasyon değerleri çıktısı ekrana gelir.
3.4 Prizmatik Aplikasyon
Đşlem sırası Aplikasyon çıktıları ile

aynıdır. Durulan ve bakılan noktalar
seçilmelidir. Daha sonra prizmatik
aplikasyon değerlerinin hesaplanacağı
noktalar seçilmelidir. Obje Seçim
menüsü kullanılabilir. Seçilen
noktaların, ölçü hattına olan dik ayak
ve dik boy değerleri listelenecektir.
Koordinat seçeneği işaretlenirse
tabloda Y, X değerleri de listelenir.
Grafik çizim oluşturulmak istenilirse,
bakılan ve durulan noktalar
gösterildikten sonra kapanış ve 0 (sıfır)
değerleri yerleştirilip, prizmatik noktalar gösterilir. Böylece dik ayak ve dik boy
değerleri de çizimde görüntülenerek belirlenen rapor kriterlerine göre değerler
listelenir.
Rapor Sonucu
yerleştirilir. Çizimle beraber ya da tek olarak çıktısı alınabilir.
1. Hesap menüsü\ Yazıcı Çıktıları\ Prizmatik aplikasyon işlemi seçilir.

2. Rapor menüsü ekrana gelir. Bu menüden rapor sonucu seçeneği de
işaretlendikten sonra tamam butonuna basılır.
3. Ekrandan önce durulan ve bakılan noktalar seçilir. Daha sonra prizmatik
aplikasyon çıktıları alınacak noktalar işaretlenir. Fare sol tuşu ya da ESC ile
seçme işlemi bitirildiğinde ekrana prizmatik aplikasyon değerleri çıktısı gelir.
Hesap 11
4. Poligon Hesabı
Bu bölümde Poligon Hesabı için gerekli verilerin Karne Editöründen girilmesi,
Poligon Hesabı ve Kanava Çizim işlemleri yapılabilmektedir. Verilerin girilmesi
hesap ve çizimlerin yaptırılması ile ilgili geniş bilgi aşağıda anlatılmıştır.
4.1 Poligon Hesabı
Poligon hesabına ilk girildiğinde diğer editörlere benzer şekilde boş bir kayıt
açılır. Bu ekranda her satır bir güzergahı belirtir. Ekranda görülen; ‘Şehir Adı’,
‘Güzergah Numarası’ ‘Semt Alınan’, ‘Başlangıç’, ‘Son’ ve ‘Semt Kapanan’
kolonları, sabit 4 noktaya aittir. Bu değerler grafik olarak aşağıdaki gibidir.
1 2 N-1 N
------------o----o---......--- o----o-----

Semt Alınan Başlangıç Son Semt Kapanan
Hesaplamaların yapılabilmesi için gerekli

bilgiler “F3” tuşu ile girilebilir. “F2” tuşu ile de
mevcut kayıtlar değiştirilebilir. Hesaplamalar
öncesinde fare sağ tuş ya da “F5” ile gelen
işlem menüsünde, Sabitler bölümünden,
gerekli proje sabitlerinin belirlenmesi önerilir.
Bu işlem aynı zamanda veri girişini de
hızlandıracaktır.
Örneğin Şehir Adı bölümüne ANKARA

yazıldığında, veri girişi sırasında Şehir Adı
kısmında ANKARA girilmiş olarak gelecektir.
Hesap 12
4.1.1 Editör Kullanımı
“F2” tuşuna basılarak ya da güzergah üzerinde çift tıklanarak güzergahta

istenilen değişiklikler yapılabilir.
“F3” tuşuna basılarak yeni güzergah eklenebilir.
“F4” tuşuna basılarak Şehir Adı ve Güzergah numarasından arama yapılabilir.
“F5” tuşu ya da fare sağ tuşu ile işlem menüsüne ulaşılabilir. Bu menüden;
“F7” tuşu ile bulunulan satır silinir. Aynı işlem klavyeden Delete tuşu ile de
yapılabilir.
Değiştir: Editörde seçili olan güzergahta değişiklik yapmak amacıyla

kullanılır. Dışarıdan “F2” tuşuna basılarak veya fareye çift tıklanarak da aynı
işlem yapılabilir.
Ekle: Yeni güzergah eklemek amacıyla kullanılır. Dışarıdan “F3” tuşu ile de
aynı işlem yapılabilir.
Sırala: Kayıtları güzergah numarasına göre sıralamak amacıyla kullanılır.
Nokta Ara: Numarası girilen noktanın bulunduğu güzergah numaraları şehir

adlarıyla beraber listelenir. Đşlem için aranılan noktanın numarası yazılır ve
“Ara” butonuna basılır.
Yaz: Hesaplatılan güzergahların çıktıları bu bölümden alınabilir.
Normal Çıktı: Çıktısı alınacak Güzergah ve Şehir Adı için süzgeç

verilebilir. Süzgeç verilen güzergahların çıktıları normal yapıda text
Hesap 13
editörüne gelir. Yazıcıdan çıktısı alınabilir, daha sonra çizdirilmek üzere
saklanabilir.
Düşeyde Sıkıştırılmış Çıktı: Çıktısı alınacak Güzergah ve Şehir Adı için

süzgeç verilebilir. Süzgeç verilen güzergahların çıktıları düşeyde
sıkıştırılmış olarak Text Editörüne gelir. Yazıcıdan çıktısı alınabilir, daha
sonra çizdirilmek üzere saklanabilir.
Güzergah Listesi: Şehir Adı, Güzergah Numarası ve güzergahta

kullanılan noktaların isimleri bu bölümden rapor olarak alınabilir. Çıktı
sonucu Text Editörüne gelir. Yazıcıdan çıktısı alınabilir, daha sonra
çizdirilmek üzere saklanabilir.
4.1.2 Hesap Penceresi
Her güzergah için bir hesap yapılması gerekmektedir. Hesap için gerekli bilgiler
“F3” Ekle ile açılan aşağıdaki pencerede girilir ve hesap yapılır.
Nokta ve Özet Karne bölümünde nokta koordinatları ve karne bilgileri ile ilgili
ekleme, düzeltme ve benzeri işlemler yapılabilir. Güzergah bölümünden ise
güzergah bilgileri girilir ve hesaplamalar yapılabilir. Hesaplama ile ilgili ayrıntılı
bilgiler aşağıda ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
Kurum: UVDF (Ulusal Veri Değişim Formatı) gereği, hesaba girecek kenarlar
Elipsoid yüzeyine göre hesaplandıktan sonra Gauss düzlemine indirgenecektir.
Poligon hesapları bu kenarlar üzerinden yapılacaktır. (Daha detaylı bilgi karne
editöründe anlatılmıştır.) Bu sebeple, poligon hesapları tek bir yöntemle
yapılacaktır. Yani hem Đller Bankası’ na, hem de Kadastro Kurumu’ na yapılacak
işlerde, yöntem ve tecviz hesapları aynı olacaktır. Bunun için, kurum seçimi her
zaman KADASTRO ve POLĐGON olarak yapılmalıdır. Dizi nirengi hesaplarında
Hesap 14
herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Đlgili kuruma göre seçim yapılıp hesap
yapılabilecektir. Dizi nirengi hesapları “mm” olarak görüntülenir.
Güzergah Türü: Ana güzergah ya da Ara güzergah seçimi yapılabilir. Tecviz

hesaplamalarında fark edecektir.
Tanımla: Güzergah ilk defa tanımlanacaksa veya gidiş yönü değiştirilecekse

öncelikle Tanımla butonu ile güzergah bir kere tanımlanmalıdır. Dallanma varsa
açılan küçük pencerelerde ok tuşları ile bir sonraki nokta seçilmelidir. Üzerinde
Dallanma olmayan noktalar ve güzergahlar program tarafından otomatik olarak
seçilerek çözüm tamamlanır.
Tekrar Çöz: Güzergahta herhangi bir değişiklik yapılmamış ise Tekrar Çöz işlemi
hesabın tekrarlatılması amacıyla kullanılır. Hesaplama sırasında güzergahta
dallanmalar varsa kullanıcıya sorulmadan daha önceki hesaplamada kullanılan
noktalar ile hesaplama yapılır.
Yaz: Hesabı yapılan güzergahın çıktısı bu bölümden alınabilir. Çıktı sonucu Text
Editörüne gelir. Yazıcıdan çıktısı alınabilir, daha sonra çizdirilmek üzere
saklanabilir.
Güzergahın hesaplanması sırasında pek çok hata rapor edilebilir. Bu hataların

giderilmesi için Nokta bölümünden Nokta Kayıtlarına, Özet Karne bölümünden
Özet Karne Kayıtlarına anında ulaşabilir. Gerekli kontrol ve düzeltmeleri
yapıldıktan sonra veriler saklanmalıdır. Düzeltmelerden sonra Güzergah
bölümüne dönülerek hesaba devam edilebilir.
P.124 noktası bulunamadı mesajı bilinen 4 nokta için verilir. Hata Giriş
penceresinde nokta adlarının yanlış verilmesinden veya ilgili noktanın Koordinat
Kütüğünde olmamasından kaynaklanabilir. Bu durumda Nokta kayıtlarına geçilir,
hata düzeltilir ve saklanır daha sonra Güzergah bölümünden işleme devam
edilir.
Önceki nokta [P.123] ye bakış yok mesajı geriye bakış olmadığını gösterir.
Nedeni karne kayıtlarında yapılan bir hata olabilir. Karne kayıtlarına ulaşıp
gerekli kontrol ve düzeltmeleri yapılabilir. Değişiklikler saklanıp, Güzergah
bölümünden işleme devam edilebilir.
P.127-P.128 Arasında kenar ölçülmemiş mesajı karşılıklı ölçülerin her ikisi

de sıfır ise verilir.
P.130 Noktasında aralık açısı sıfır mesajı güzergah üzerinde geri dönüş
olduğunda veya karnede her iki yönde aynı açı girildiğinde verilir.
N.215 noktasında gözlem yapılmamış mesajı bakış olan bir noktaya ait
karne kaydının bulunamadığını gösterir.
Nokta sayısı en çok 60 olabilir mesajı güzergah tanımında 60 noktayı

geçilmesi durumunda ortaya çıkar.
Hesap 15
Bu hataların tümü güzergahın çevrilmesini engelleyici niteliktedir. Đşlemden
çıkılıp gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra tekrar hesaplatılabilir.
Güzergahın çözülmesini engellemeyen ancak düzeltilmesi gereken

hatalar ise;
Karşılıklı kenar ölçüleri tecviz dışında mesajı karşılıklı ölçülen kenarlarda

kenar farkı, F5 Đşlem menüsü Sabitler bölümünden verilen değeri aştığında
çıkar.
Güzergahın kapanmamış olması durumunda Karne ve Nokta kayıtlarında

gerekli düzeltmeler yapılır ve hesap tekrarlanır.
Program kaba hataları kolayca bulduğu gibi pek çok durumda ince hataları da
bulabilir. Đnce hatanın olduğu rapor edilen gözlemin değiştirilmesi hatayı yok
etmiyor ise büyük olasılıkla güzergah üzerinde birden çok hata vardır. Hata
arama işlemi iteratif olarak, hata değeri tek açıya ya da kenara inene kadar
devam eder.
Hesaplanan noktalar Tamam butonu ile saklanabilir.

Hesaplanan noktalar dosyada mevcut ise Eskilerle
değiştir seçeneği kullanılarak yeni hesaplanan
koordinatlar yazılır. Đlk defa hesaplanan noktaların
Eskilerle Değiştir seçeneğiyle saklanması sorun
yaratmaz. Çünkü bulunamayan noktalar da yeni olarak
eklenir.
Yeni olarak ekle seçeneği kullanıldığında Hesaplanan

noktaların dosyada bulunup bulunmadığı kontrol
edilmez, yeni hesaplanan noktalar dosyanın sonuna eklenir.
Saklamadan çık seçeneği kullanıldığında, noktalar saklanmaz.
1. Özet karne verileri ile Semt Alınan, Başlangıç, Son ve Semt Kapanan
noktalarının koordinatları uygun şekilde girilmiş olmalıdır.
2. Poligon Hesabı işlemi seçilir.
3. “F3” Ekle butonuna basılır.
4. Güzergah bilgileri girilir.
5. Kurum seçiminde KADASTRO ve POLĐGON seçilir. (Poligon hesabı ise)
6. Tanımla butonu ile hesap yaptırılır. Güzergahta dallanma yok ise güzergah
hesaplanır, Açı ve Kenar hatası rapor edilir. Güzergahta dallanma var ise
izleyen noktalar seçilir ve güzergah tamamlandığında aynı şekilde Açı ve
Hesap 16
Kenar hatası rapor edilir. Hata var ise gerekli değişiklikler yapılıp hesap
tekrarlanır.
7. Tamam butonu ile hesaplamadan çıkılırken hesaplanan noktaların ne şekilde
saklanacağı sorulur. Uygun seçenek seçilip Tamam butonuna basılarak
hesaplamadan çıkılır. Saklamadan çık seçeneğinde noktalar kaydedilmez,
Eskilerle değiştir ve Yeni olarak ekle seçeneklerinde hesaplanan noktalar
koordinat dosyasına yazılır.
4.2 Karne Editörü

Karneler bölümü temel olarak farklı editörlerden oluşan bir ekrandır. Editörler
arası geçiş işlemini ortadan kaldırmak ve hesaplamaları tek bir ekranda takip
edebilmek amacıyla tüm editörler aynı ekranda toplanmıştır.
Elde bulunan veriler uygun editöre girilerek gerekli hesaplamalar yaptırılabilir.

Amaç, veri girişi sonrası gerekli hesaplamaların yapılarak özet karnenin
oluşturulmasıdır.
Editörler ile ilgili açıklamalar aşağıda ayrıntılı olarak verilmiştir.
“F2” tuşuna basılarak kayıtlar üzerinde değişiklik yapılabilir.
“F3” tuşuna basılarak veri ekleme moduna geçilir ve veri girişi yapılabilir.
Veri girişi bittiğinde ekleme modundan Esc tuşu ile çıkılır.
“F4” tuşuna basılarak Durulan Nokta Đsminden arama yapılabilir.
Hesap Kenarlarını Seç: Hesaplamada kullanılacak kenar ve açı seçilir,

Aktar işlemi ile seçilen Açı ve Kenar Özet Karneye aktarılır. Poligon hesabı
için Özet Karnedeki değerler kullanılacaktır.
Deniz Yüzeyini Hesapla: Açılan menüde indirgemenin Đller Bankası’na veya

Kadastro’ya (Yönetmelik) göre mi yapılacağı, Yatay Kenar ya da Eğik
Kenardan hangisinin kullanılacağı belirlenir. Đndirge işlemi ile Ortalama Kot
Değeri ya da Eski Kot Değeri girilir. Program Ortalama Kot Değerini girilen
nokta kotlarından hesaplar, eğer noktaların kotları girilmemişse bu değer
kullanıcı tarafından girilmelidir. Girilmemesi (Sıfır olması) durumunda
indirgeme “0” kotuna göre yapılır.
Elipsoid Yüzeyini Hesapla (Deniz veya Elipsoid Yüzeyini Hesapla):

UVDF (Ulusal Veri Değişim Formatı) gereği kenar hesabı değiştirilmiştir. Ölçü
düzlemindeki eğik kenarlardan hareketle elipsoid kenarı hesaplanacaktır.
Bunun için F5 işlem menüsünden Deniz veya Elipsoid Yüzeyini Hesapla
komutu tıklanır. Burada yöntem olarak “BÖHYY 2002’ye göre Elipsoid
Hesap 17
Yüzeyine” seçilir ve sağda N katsayısı girilir. (N değeri nivelman ölçülerinin
dengelenmesinden sonra belirlenmektedir) Kenar seçiminde “Eğik
Kenarlardan” seçilecektir. Buna göre elipsoid kenarı hesaplanmış olur.
Gauss Kruger Düzlemini Hesapla: Açılan menüden Gauss Kruger

kenarlarının hangi kenarlardan hesaplanacağı seçilir. Bilindiği gibi Açı ve
Kenarların Gauss Kruger Düzlemindeki değerlerinin hesabı için koordinatlara
gereksinim vardır. Kenarın her iki ucundaki nokta koordinatları nokta
kütüğüne girilmiş olmalıdır. Koordinatlardan ortalama Y Koordinatı
hesaplanır, bu değer istenirse değiştirilebilir. Đşlem sonucunda Gauss Kruger
düzlemindeki kenarlar hesaplanmış olacaktır.
Boş Kotları Tamamla: Koordinat girişinde noktaların kot değerleri girilmiş

ise girilen bu değerler, boş kotları tamamla işlemi ile karnedeki durulan ve
bakılan noktaların kot değeri bölümüne otomatik olarak yazdırılabilir. Burada
elipsoid kenarlarını hesaplayabilmek için güzergaha ait tüm noktaların kot
bilgileri girilmiş olmalıdır.
Noktaları Poligon Yap: Veri girişi sırasında Poligon noktaları için “P.”
kullanılmadan veri girişi yapılmışsa, bu işlem ile noktaların adına “P.” (P.88,
P.65) karakterleri otomatik olarak yazılır.
Karne Sırala: Durulan noktalar, Nirengiler başta ve Poligonlar olmak üzere

nokta adı sırasına sokulur.
Karne Yaz: Verilerle ilgili çeşitli çıktılar bu bölümden alınabilir. Durulan

noktalar ve seçilen çıktı türüne göre bakılan noktalar için süzgeç verilebilir.
Çıktı sonuçları öncelikli olarak Text Editörüne gelir, istenirse bağlı yazıcıdan
çıktı alınır ya da daha sonra yazdırılmak üzere dosyaya kaydedilebilir.
Açıklama bölümüne çıktıların üzerinde görünmesi istenilen bilgi varsa girilir.
Özet Karne: Çıktı1, Çıktı2, Kenar Özet ve Formatsız çıktı olmak üzere 4
farklı çıktı alınabilir. Yazılacak istasyonlar ve bakılan noktalar (Kenar Özet
çıktısı) için süzgeç verilebilir.
Rasat Karne: Durulan, Bakılan noktalar, I. Durum, II. Durum,

Đndirgemeler, Ortalama açı, Düşey açı, Eğik uzaklık, Yatay uzaklık
değerleri rapor edilir. Yazılacak istasyonlar için süzgeç verilebilir.
Gauss Karne: Durulan, Bakılan noktalar, Kot değerleri, Alet Yüksekliği,

Reflektör Yüksekliği, Düşey Açı ve tüm kenar değerleri (Eğik, Yatay, Deniz
yüzeyi, Gauss) rapor edilir.
Kenar Özet: Durulan, Bakılan noktalar, Yatay Açı, seçeneğe bağlı olarak
ölçülen Yatay veya Eğik Kenar, Deniz yüzeyi ve Gauss kenarları rapor
edilir. Yazılacak istasyon ve bakılan noktalar için süzgeç verilebilir.
Hesap 18
Kolonlar: Kot, Alet Yüksekliği ve Ppm Değerlerinin girildiği sütunların açık/
kapalı olma durumu belirlenebilir. Ancak açık olması durumunda bu alanlara
veri girişi yapılabilir.
“F6” tuşu ile bulunulan satırın üzerine yeni bir satır açılır.
“F7” tuşu ile bulunulan satır silinir. Aynı işlem klavyeden Delete tuşu ile de
yapılabilir.
“F8” Karne Yaz bölümüne ulaşmak için kullanılır. Ayrıntılı bilgi “F5” Đşlem
menüsü içerisinde anlatılmıştır.
“F9” tuşu ile menüden çıkmadan saklama yapılabilir. Veri girişi sırasında, veri
kaybını engellemek için periyodik aralıklarla girilen veriler saklanmalıdır.
4.2.2 Karnelere Veri Girişi
Đlk önce programa Durulan Nokta Adı, Kot Değeri, Alet Yüksekliği ve Ppm değeri
girilir. Daha sonra elde bulunan verilere ve yapılacak hesaba göre karnelerden
uygun olanına veri girişi yapılır.
Reflektör yüksekliği, Alet yüksekliği, Ppm değerleri elektronik aletle yapılan

ölçüm sırasında hesaba dahil edilmiş ise tekrar girilmesine gerek yoktur. Alet
yüksekliği, Kot ve Ppm değerlerinin girilebilmesi için F5:Đşlem/ Kolonlar
bölümünden bu alanlar açık konuma getirilmelidir.
Kayıt girişinde Poligonlar için “P.” Girilmesi zorunlu değildir, Noktaları poligon
yap işlemi ile otomatik olarak nokta isimlerinin başına “P.” eklenebilir. Nirengi
noktaları için “N.” Girilmesi gereklidir.
Eğer aynı noktaya hem Poligonlar hem de Dizi nirengiler için birden fazla alet
kurularak aynı nokta için birden çok kayıt elde edilmişse, öncelikle çift kayıt
oluşumunu önlemek için ölçülerin birleştirilmesi önerilir. Bu işlemin yapılmaması
veya ortak doğrultu olmadığı için yapılamaması durumunda Poligonlar ve Dizi
Nirengiler için iki ayrı Karne Kütüğü oluşturulması önerilir.
I. Durum ve II. Durum ölçümlerinde hata miktarı 2 dakikadan fazla ise kullanıcı
uyarılır.
Eğer karşılıklı kenar ölçüleri yapılmadıysa ölçülmeyen kenarlar kayıt girişi

sırasında “Enter” ile geçilerek 0.00 (sıfır) girilmelidir. Bu şekilde program ölçülen
diğer kenar ile hesaba girecektir. Her iki kenarında sıfır olması durumunda ise
"kenar ölçüsü yok" mesajı verilir. Karşılıklı yapılan ölçülerde kenarlar arasındaki
fark tecviz içinde ise bunların ortalamaları alınır. Değilse "Kenarlar Tecviz Dışı"
mesajı verilir.
Durulan noktaların adı içerisine “*” girildiğinde, sıralama sonrası kayıt otomatik
olarak silinir, bakılan noktaların adı içine “*” verildiği zaman kayıt sıralamaya
gerek kalmadan otomatik olarak silinir. Đlgili satır üzerinde iken “Del” tuşu veya
“F7” tuşu ile kayıtlar silinebilir.
Hesap 19
4.2.3 Rasat Karne
Araziden alınan I. Durum, II. Durum, düşey açı, eğik mesafe bilgileri okunmuş
ise açı değerlerinin ve yatay kenarların hesabı için veri girişinin yatay karneye
yapılması gereklidir. Ayrıca deniz yüzeyi kenarının ve buna bağlı olarak Gauss
Kruger düzlemindeki kenarın hesabı için Rasat karnedeki Eğik Kenar ya da Yatay
Kenarlar kullanılır.
1. Nokta Editöründen, F3 tuşuna basılarak durulan nokta bilgileri girilir.

2. Rasat Karne bölümüne, fare ile çift klik yapılarak bakılan nokta bilgileri girilir.
3. Durulan noktadaki tüm bakışlar için I. Durum, II. Durum, düşey açı, eğik
mesafe bilgileri girilir. Açı ortalaması ve yatay mesafe program tarafından
hesaplanır. Düşey açı değeri sıfır “0” yada 100 girilerek eğik mesafe yerine
yatay mesafe girilebilir.
4. Đsteniyorsa Hesap Kenarlarını Seç işlemi ile eğik ya da yatay kenarlar ve
ölçülen açılar özet karneye poligon hesabında kullanılmak üzere aktarılır.
4.2.4 Gauss Karne
Bu bölüm Ölçülen Yatay ya da Eğik Kenarlardan, Đller Bankası ya da Kadastro ile

uyumlu olarak Deniz Yüzeyi Kenarlarının hesaplanması ve yine Yatay, Eğik ya da
Deniz Yüzeyi Kenarından Gauss Kruger düzlemindeki kenarın hesabı için
kullanılır. Genel olarak Gauss Karne kenar indirgemelerinde kullanılmaktadır.
Gerekli hesaplamalar, indirgemeler yapıldıktan sonra bulunan değerler özet
karneye aktarılır.
Deniz Yüzeyinde Kenar Hesabı
Deniz yüzeyi kenarı, ölçülen eğik ya da yatay kenarlardan Đller Bankası ya da

Kadastro yönetmeliklerine uygun yapılabilir.
Hesap 20
1. Hesaplama için durulan nokta bilgileri ve Rasat Karne verileri, Gauss
Karnedeki Yan. Yük, Bakılan noktanın kotu uygun şekilde girilmiş olmalıdır.
2. “F5” işlem menüsünden Deniz veya Elipsoid Yüzeyini hesapla işlemi

seçilir. Kurum ve hesaplamada kullanılacak kenar seçilir ve “Tamam”
butonuna basılır.
3. Kot değerleri girilmişse ortalama kot program tarafından hesaplanır,

girilmemişse ortalama kot değeri kullanıcı tarafından girilmelidir.
4. Đşlem sonunda hesaplanan kenar değerleri Gauss Karnedeki Dz./Elp.Kenar

bölümüne otomatik olarak yazılır.
Elipsoid Yüzeyinde Kenar Hesabı
Elipsoid kenarı ölçülen eğik kenarlardan hesaplanacaktır.
1. Hesaplama için rasat karne editöründe durulan ve bakılan nokta bilgileri

girilmiş olmalıdır.
2. “F5” işlem menüsünden boş kotları tamamla işlemi uygulanır.
3. “F5” işlem menüsünden Deniz veya Elipsoid yüzeyini hesapla işlemi
seçilir. BÖHYY 2002’ye göre Elipsoid Yüzeyine seçilir, N katsayısı girilir, Eğik
Kenarlardan seçilir ve “Tamam” butonuna basılır.
4. Đşlem sonunda hesaplanan kenar değerleri Gauss Karne’deki
Dz./Elp.Kenar bölümüne otomatik olarak yazılır.
Hesap 21
Gauss Kruger Düzleminde Kenar Hesabı
Gauss Kruger düzlemindeki kenar, ölçülen eğik kenarlardan, yatay kenarlardan

yapılabileceği gibi hesapla bulunan deniz yüzeyi kenarlarından ya da elipsoid
kenarlarından da yapılabilir.
1. Hesaplama için durulan nokta bilgileri, hesaplamada kullanılacak kenar

bilgisi, Gauss Karnedeki Yan. Yük, bakılan noktanın kotu ve bilinen
noktaların koordinatlarının girilmiş olması gereklidir.
2. “F5” işlem menüsünden Gauss Kruger

Düzlemini Hesapla işlemi seçilir.
Hesaplamada kullanılacak kenar seçilir ve
“Tamam” butonuna basılır. Program
koordinatlardan ortalama Y değeri hesaplar,
bu değer istenirse değiştirilebilir.
3. Đşlem sonunda hesaplanan kenar değerleri

Gauss Karnedeki G.K. Kenar bölümüne otomatik olarak yazılır.
4.2.5 Özet Karne
Özet Karneye indirgemeleri yapılmış değerler girilebileceği gibi gereken veri,

Rasat Karne ya da Gauss Karneden de aktarılabilir. Özet karne aynı zamanda
poligon hesaplamalarında kullanılacak olan sonuç karnedir. Karnede, Bakılan
nokta açı ve Kenar değerleri bulunur.
Açı değerleri, Ölçülen açılar olabileceği gibi Gauss Kruger açıları da olabilir. Kenar
değerleri ise Eğik kenar, Yatay kenar, Deniz yüzeyi kenarı ya da Gauss Kruger
kenarı olabilir.
Manuel Veri Girişi
Đlk önce durulan nokta bilgisi girilir. Daha sonra Özet karne bölümüne bakılan
nokta ile ilgili Nokta Adı, Açı ve Kenar bilgileri fare ile çift klik yapılarak ya da
“F2” değiştir işlemi ile girilebilir.
Hesap 22
Veri Aktarımı
Rasat Karnede ve Gauss Karnede bulunan Açı ve Kenar değerleri özet karneye
Hesap Kenarlarını Seç işlemi ile aktarılabilir.
Đşleme girildiğinde aktarılacak kenar ve açıların seçilebileceği diyalog çıkar. Bu

diyalogdan aktarılacak kenar ve açı seçilir. Aktar işlemi ile veri aktarımı
tamamlanır.
4.3 Kanava Çizimleri
Poligon ve ölçü kanavası

çizilmesine yönelik işlemdir.
Poligon kanava çizimi: Güzergah

başlangıç ve bitişi, nokta ad ve
sembolleri, güzergah çizgi ve
numaraları yazılır. Poligon kanava
çizimi için *.PO5 uzantılı dosyaya
ihtiyaç vardır. *.PO5 uzantılı dosya
poligon hesabı yapıldıktan sonra
oluşur. Bu nedenle poligon kanava
çizimi yapılmadan önce poligon
hesabının yapılması gerekir.
Ölçü kanava çizimi: Sadece

güzergah çizgileri, nokta sembol ve
numaraları yazılır. Ölçü kanava
çizimi için özet karne bilgilerini girmek yeterlidir. Çizim sırasında *.NCK dosya
ismi verilerek işlem bitirilir.
Hesap 23
Đşlem Nasıl Yapılır
1. Poligon/Dizi hesaplarının yapılması sonrası gerekli parametreler

ayarlandıktan sonra isteğe bağlı olarak Poligon ya da Ölçü kanavası
oluşturulabilir.
2. Poligon kanavasında, çıkacak güzergahlar, süzgeç düzenleri kullanılarak

belirlenebilir.
3. Kanava üzerine, nokta numarası, güzergah numarası gibi detaylar uygun

şekilde yerleştirilmiş olarak oluşturulur.
4. Hazırlanan kanava paftalanabilir veya karelaj üretilebilir.
5. Netveri
Netveri programı genel olarak veri girişi ve hesaplamaların yapıldığı editörlerden
oluşmaktadır. Programa veri girişi manuel olarak, klavyeden yapılabileceği gibi
Total Stationların veri kayıt ünitelerinden aktarım yolu ile yapılabilmektedir.
Yapılacak hesaplama, veri tipine uygun olan işleme girilerek, gerekli çalışmalar
yapılabilir. Đşlemlerle ilgili ayrıntılı bilgi aşağıda verilmiştir.
Not: Tüm editörlerde fare sağ tuşu ile F5 işlem menüsüne girilerek, seçim
yapılabilir.
5.1 Takeometrik Hesap

Bu bölüm takeometrik yöntemle okunmuş verilerden kot ve koordinat
hesaplanması amacıyla kullanılır.
Hesaplamaların yapılabilmesi için Yatay Açı, Düşey Açı, Alt-Orta-Üst mira

değerleri, Alet Yüksekliği verilerinin uygun şekilde girilmiş olması gereklidir.
Hesap 24
“F3” tuşuna basılarak durulan nokta bilgisi ile veri girişine başlanır. Durulan
noktada yatay açı değeri "0" girilir ve ayrıca alet yüksekliği değeri girilir. Bakılan
nokta ve detay noktaları sırası ile girilir. Durulan nokta değiştiğinde yatay açı
değeri sıfır "0" verilerek alet yüksekliği değeri girilir ve veri girişine aynı şekilde
devam edilir.
“F4” tuşuna basılarak ismi verilen noktaya ulaşılabilir.
“F5” tuşu ya da fare sağ tuşu ile Đşlem menüsüne ulaşılabilir. Bu menüden;
Nokta Editörü: Nokta Editörüne geçilir. Bilinen noktaların koordinatları

girilebilir, noktalar kontrol edilebilir, gerekli değişiklikler yapılabilir. Bilinen
noktaların koordinatlarının girileceği dosyanın Mira dosyasından farklı bir
isimde olması gerekmektedir.
Hesapla: Açılan menüde gerekli

parametreler belirlenir ve kabul ile
hesaplamaya geçilir. Hesaplamada
kullanılacak nokta koordinatlarının
olduğu dosya sorulur, varsa hatalar
kullanıcıya mesaj olarak gelir. Hesap
sonucu detay noktalarının koordinatları
Mira dosyası ile aynı isimde bir nokta
dosyasına yazılır.
Hata Ölçütleri: Bakılan noktalar için

ölçüm değerleri girilmişse; ölçüm değerleri ve koordinattan hesaplanan
değerler arasındaki fark, bu bölümde verilen hata ölçütlerinden fazla ise
kullanıcıya mesaj olarak bildirilir.
Rapor: Hesap sonuçları iki farklı şekilde rapor edilir.
Açıklama: Bu bölümde yazılanlar her çıktının üstünde açıklama olarak

görünür.
Hatalıları Gör: Hesap sırasında hatalar mesaj olarak gelir, daha sonra
istenirse bu bölümden de hatalar görüntülenebilir.
Yükle: Mevcut Mira dosyalarını yüklemek için kullanılır.
Sakla: Üzerinde çalışılan dosya yeni bir isim verilerek saklanabilir.
“F6” tuşu ile bulunulan satırın üzerine yeni bir satır açar.
Hesap 25
“F7” tuşu bulunulan satır silinir. Aynı işlem klavyeden Delete tuşu ile de
yapılabilir.
“F9” tuşu ile çıkmadan saklama yapılabilir. Veri girişi sırasında, veri kaybını
engellemek için periyodik aralıklarla girilen veriler saklanmalıdır.
1. Hesap menüsünde\ Netveri işleminden, Hesap Türü olarak Takeometrik

Hesap seçilir.
2. Takeometrik Hesap bilgilerinin girileceği dosya adı ve dosyanın oluşacağı

dizin belirlenir.
3. F5 tuşuna basılır ve Nokta Editörü seçilir.
4. Koordinatların girileceği dosya adı ve dosyanın oluşacağı dizin belirlenir.

Dosya adı Takeometrik Hesap dosyası ile aynı olmamalıdır.
5. F5 tuşuna basılır ve kolonlar bölümünden “Z Açık” işaretlenir. Gerekiyorsa

diğer seçenekler de işaretlenebilir. Veri girişi sırasında sadece belirlenmiş
olan alanlara veri girişi yapılabilecektir. Bu işlem veri girişini hızlandırmak
amacıyla düşünülmüştür.
6. F3 tuşuna basılır ve Durulan, Bakılan nokta bilgileri girilir. Enter ile alt satıra
geçilir ve veri girişine devam edilir.
7. Girilecek veriler tamamlandığında “Esc” tuşu ile işlemden çıkılır.
8. Editörün sağ üstündeki “X” butonu ile veriler saklanarak çıkılır.
9. Takeometrik Hesap bilgilerinin girileceği dosya adı ve dosyanın oluşacağı

dizin belirlenir. Dosya adı Durulan ve Bakılan noktaların bulunduğu koordinat
dosyası ile aynı olmamalıdır.
10. F3 tuşuna basılarak durulan nokta bilgisi ile veri girişine başlanır, durulan
noktada yatay açı değeri "0" girilir ve ayrıca alet yüksekliği değeri girilir.
Bakılan nokta ve detay noktaları sırası ile girilir. Durulan nokta değiştiğinde
yatay açı değeri sıfır "0" verilerek alet yüksekliği değeri girilir ve veri girişine
aynı şekilde devam edilir.
11. Veri girişi tamamlandıktan sonra F5 tuşuna basılır ve Hesapla işlemi seçilir.
Gerekli parametreler belirlenir. Durulan ve Bakılan noktaların bulunduğu
nokta dosyası seçilerek hesap yapılır. Hesaplama sırasında varsa hatalar
kullanıcıya mesaj olarak iletilir. Hesaplama sonucu seçilen rapor türüne göre
ekrana gelir. Đstenirse bağlı yazıcıdan çıktı alınır ya da daha sonra
yazdırılmak üzere dosyaya saklanabilir.
Hesap 26
5.2 Kutupsal Hesap (Eğik Kenar-Düşey Açı)
Bu bölüm okunmuş ham verilerden kot ve koordinat hesaplanması amacıyla

kullanılır.
Hesaplamaların yapılabilmesi için Yatay açı, Düşey açı, Eğik Mesafe, Reflektör
Yüksekliği ve Alet yüksekliği verilerinin uygun şekilde girilmiş olması gereklidir.
“F3” tuşuna basılarak durulan nokta bilgisi ile veri girişine başlanır, durulan
devam edilir. Veri girişi bittiğinde ekleme modundan Esc tuşu ile çıkılır.
“F5” tuşu yada fare sağ tuşu ile işlem menüsüne ulaşılabilir. Bu menüden;
Nokta editörü: Nokta editörüne geçilir. Bilinen noktaların koordinatları

noktaların koordinatlarının girileceği dosyanın YDE dosyasından farklı bir
Hesap 27
Hesapla: Açılan menüde
gerekli parametreler
belirlenir ve Kabul ile
hesaplamaya geçilir.
Hesaplamada kullanılacak
nokta koordinatlarının olduğu
dosya sorulur, varsa hatalar
kullanıcıya mesaj olarak
gelir. Hesap sonucu detay
noktalarının koordinatları
Kutupsal Hesap dosyası ile
aynı isimde bir nokta
dosyasına yazılır.
Koordinatlar: Bu bölümden
hesaplamanın yapılacağı
koordinat düzlemi seçilir. Đller
bankasına yapılan işlerde
Elipsoid Yüzeyinde yöntemi
seçilecek ve N katsayısı
girilerek hesap yapılacaktır.
Hata ölçütleri: Bakılan noktalar için ölçüm değerleri girilmişse ve koordinat

değerlerinden hesaplanan ile arasındaki fark bu bölümde verilen hata
ölçütlerinden fazla ise kullanıcıya mesaj olarak bildirilir.
Yatay Açılar: Günümüzde açı ölçümleri saat ibresi yönünde yapılmaktadır.

Bu durumda Normal seçeneği işaretli olmalıdır. Saat ibresi tersi yönünde
yapılmış açı ölçümlerinde ise 400-Yatay Açı (Fransız) yöntemi
kullanılmaktadır. Bu durumda program açıların, 400’den farkını alarak
hesaplamalarda kullanacaktır.

görünür.
• Hatalıları gör: Hesap sırasında hatalar mesaj olarak gelir, daha sonra
• Yükle: Mevcut YDE dosyalarını yüklemek için kullanılır.
• Sakla: Üzerinde çalışılan dosya yeni bir isim verilerek saklanabilir.
• Kolonlar: Nokta Kodu, Reflektör yüksekliği, Alet Yüksekliği kolonlarına veri

girişi yapılmayacaksa, bu kolonlar kapalı tutularak manuel veri girişi
sırasında hız kazanılmış olur.
Bu alanlar editöre ilk girişte kapalıdır. Veri girişi yapılacaksa bu bölümden

açık konumuna getirilmelidir.
Hesap 28
• Total Station'dan Oku: Total Station’ların veri aktarım programları
tarafından üretilen dosyaların Netcad ortamına aktarımı için kullanılır.
• Karne yaz: Veriler, poligon hesabında kullanılması için Rasat karneye

aktarılır.
• Grafikten Oku: Rasatlar grafik

ekrandaki noktalardan etkileşimli
olarak oluşturulabilir. Đşleme
girildiğinde mevcut dosyadaki
bilgilerin saklanıp saklanmayacağı
sorulur. Ekrandan Durulan ve
Bakılan nokta gösterilir.
Gerekiyorsa Đlk Açı, Alet
Yüksekliği ve Refl. Yüksekliği
bilgileri girilir. Daha sonra
ekrandan aplikasyon noktaları seçilir. Đşlemden çıkışta bilgiler otomatik
olarak editöre gelir. Tekrar işleme girilerek yeni Durulan ve Bakılan nokta
gösterilerek veri girişine devam edilebilir.
“F6” tuşu bulunulan satırın üzerine yeni bir satır açar.

“F7” tuşu ile bulunulan satır silinir. Aynı işlem Delete tuşu ile de yapılabilir.
1. Hesap menüsü\Netveri işlemi, hesap türü olarak Kutupsal (Eğik Kenar-Düşey

Açı) seçilir.
2. Kutupsal Hesap bilgilerinin girileceği dosya adı ve dosyanın oluşacağı dizin

belirlenir.

Dosya adı Kutupsal Hesap dosyası ile aynı olmamalıdır.

geçilir ve veri girişine devam edilir.
Hesap 29
belirlenir. Dosya adı Durulan ve Bakılan noktaların bulunduğu koordinat
kullanıcıya mesaj olarak iletilir. Hesaplama sonucu rapor olarak ekrana gelir.
Đstenirse bağlı yazıcıdan çıktı alınır ya da daha sonra yazdırılmak üzere
dosyaya saklanabilir.
5.3 Kutupsal Hesap (Yatay Kenar-Düşey Açı)

kullanılır. Đşlemler genel olarak diğer Kutupsal hesap yöntemleri ile aynıdır.
Hesaplamaların yapılabilmesi için Yatay açı, Düşey açı, Yatay Mesafe, Reflektör
Hesap 30

noktaların koordinatlarının girileceği dosyanın YDE dosyasından farklı bir
Hesapla: Açılan menüde gerekli parametreler belirlenir ve “Kabul” ile

hesaplamaya geçilir. Hesaplamada kullanılacak nokta koordinatlarının olduğu
dosya sorulur, varsa hatalar kullanıcıya mesaj olarak gelir. Hesap sonucu
detay noktalarının koordinatları Kutupsal Hesap dosyası ile aynı isimde bir
nokta dosyasına yazılır.
Koordinatlar: Bu bölümden
hesaplamanın yapılacağı koordinat
düzlemi seçilir. Seçilen yönteme
göre, Ortalama Arazi Kotu ve Eski
arazi Kotu bilgilerinin girilmesi
gerekebilir.
Hata ölçütleri: Bakılan noktalar için

ölçüm değerleri girilmişse ve
koordinat değerlerinden hesaplanan
ile arasındaki fark bu bölümden
verilen hata ölçütlerinden fazla ise
kullanıcıya mesaj olarak bildirilir.
Yatay Açılar: Günümüzde açı

ölçümleri saat ibresi yönünde
yapılmaktadır. Bu durumda Normal
seçeneği işaretli olmalıdır.
Saat ibresi tersi yönünde yapılmış açı ölçümlerinde ise 400-Yatay Açı
(Fransız) yöntemi kullanılmaktadır. Bu durumda program açıların 400’den
farkını alarak hesaplamalarda kullanacaktır.

görünür.
Hatalıları gör: Hesap sırasında hatalar mesaj olarak gelir, daha sonra
Yükle: Mevcut YDE dosyalarını yüklemek için kullanılır.
Kolonlar: Nokta Kodu, Reflektör Yüksekliği, Alet Yüksekliği kolonlarına veri

girişi yapılmayacaksa, bu kolonlar kapalı tutularak, manuel veri girişi
Hesap 31
sırasında hız kazanılmış olur. Bu alanlar editöre ilk girişte kapalıdır. Veri girişi
yapılacaksa bu bölümden açık konumuna getirilmelidir.
Total Station'dan oku: Total Stationların veri aktarım programları

Karne yaz: Veriler, poligon hesabında kullanılması için Rasat karneye

aktarılır.
• Grafikten Oku: Rasatlar grafik ekrandaki noktalardan etkileşimli olarak

oluşturulabilir. Đşleme girildiğinde mevcut dosyadaki bilgilerin saklanıp
saklanmayacağı sorulur.
Ekrandan Durulan ve Bakılan nokta gösterilir. Gerekiyor ise Đlk Açı, Alet
Yüksekliği ve Refl. Yüksekliği bilgileri girilir. Daha sonra ekrandan
aplikasyon noktaları seçilir. Đşlemden çıkışta bilgiler otomatik olarak editöre
gelir. Tekrar işleme girilerek yeni Durulan ve Bakılan nokta gösterilir ve veri
girişine devam edilebilir.
1. Hesap menüsü\Netveri işlemi, hesap türü olarak Kutupsal (Yatay Kenar-

Düşey Açı) seçilir.

belirlenir.


geçilir ve veri girişine devam edilir. Girilecek veriler tamamlandığında “Esc”
tuşu ile işlemden çıkılır.
Hesap 32
kullanıcıya mesaj olarak iletilir. Hesaplama sonucu Rapor olarak ekrana gelir.
5.4 Kutupsal Hesap (Yatay Kenar-Kot Farkı)

kullanılır. Đşlemler genel olarak diğer Kutupsal hesap yöntemleri ile aynıdır.
Hesaplamaların yapılabilmesi için Yatay açı, Yatay Mesafe, Kot Farkı, Reflektör
Hesap 33
Nokta editörü: Nokta Editörüne geçilir. Bilinen noktaların koordinatları

noktaların koordinatlarının girileceği dosyanın, YMK dosyasından farklı bir
Hesapla: Açılan menüde gerekli parametreler

belirlenir ve “Tamam” ile hesaplamaya geçilir.
Hesaplamada kullanılacak nokta
koordinatlarının olduğu dosya sorulur, varsa
hatalar kullanıcıya mesaj olarak gelir. Hesap
sonucu detay noktalarının koordinatları
Kutupsal Hesap dosyası ile aynı isimde bir
nokta dosyasına yazılır.
Hata ölçütleri: Bakılan noktalar için ölçüm

değerleri girilmişse ve koordinat değerlerinden
hesaplanan ile arasındaki fark bu bölümden
verilen hata ölçütlerinden fazla ise kullanıcıya mesaj olarak bildirilir.
Durulan Nokta Kotlarını 0 varsay: Yapılan ölçümlerde kot farkı yerine,

direkt olarak kot okuması yapılmışsa bu bölüm işaretlenerek durulan nokta
kotları işleme sokulmayarak doğru kotlar hesaplanabilir. Kot farkı
okumalarında bu bölüm işaretli olmamalıdır.

görünür.
Yükle: Mevcut YMK dosyalarını yüklemek için kullanılır.
Kolonlar: Nokta Kodu, Reflektör yüksekliği, Alet Yüksekliği kolonlarına veri

girişi yapılmayacaksa, bu kolonlar kapalı tutularak, manuel veri girişi

Total Station'dan Oku: Total Stationların veri aktarım programları

• Đşlem: Karne yazma ve alet işaret yükseklikleri ile ilgili işlemlerin bulunduğu
menüdür.
Hesap 34
Karne yaz: Veriler, poligon hesabında kullanılması için Rasat karneye
aktarılır.
Alet-Đşaret yükseklilerini sıfırla işlemi ile ölçüm sırasında alet, işaret

yükseklileri hesaba dahil ediliyor ise, hesapta tekrar kullanılmaması için
sıfırlanır.
Kot farkından alet, işaret yüksekliklerini çıkar işlemi ile Kot farkından
alet yükseklikleri çıkarılabilir.
• Grafikten Oku: Rasatlar grafik ekrandaki noktalardan etkileşimli olarak

oluşturulabilir. Đşleme girildiğinde mevcut dosyadaki bilgilerin saklanıp
saklanmayacağı sorulur.
Ekrandan Durulan ve Bakılan nokta gösterilir. Gerekiyor ise Đlk Açı, Alet
Yüksekliği ve Refl. Yüksekliği bilgileri girilir. Daha sonra ekrandan
aplikasyon noktaları seçilir. Đşlemden çıkışta bilgiler otomatik olarak editöre
gelir. Tekrar işleme girilerek yeni Durulan ve Bakılan nokta gösterilerek veri
girişine devam edilebilir.
1. Hesap menüsü\Netveri işlemi, hesap türü olarak Kutupsal (Yatay Kenar-Kot

Farkı) seçilir.

belirlenir.
3. F5 tuşuna basılır ve Nokta editörü seçilir.


geçilir ve veri girişine devam edilir. Girilecek veriler tamamlandığında “Esc”
tuşu ile işlemden çıkılır.
Hesap 35

kullanıcıya mesaj olarak iletilir. Hesaplama sonucu rapor olarak ekrana gelir.
5.5 Prizmatik Ölçü Girişi
Bu bölüm prizmatik yöntemle okunmuş verilerden koordinat hesaplanması

amacıyla kullanılır.
Hesaplamaların yapılabilmesi için Dik Ayak ve Dik Boy verilerinin uygun şekilde
girilmiş olması gereklidir.
“F3” tuşuna basılarak güzergahın ilk noktası ve son noktasına ait veriler girilir.
Đlk noktanın dik ayak ve dik boy değerleri için sıfır “0”, son nokta için ölçülen
mesafe dik ayak değeri olarak girilir. Bu zorunluluk değildir. Program
koordinatlardan bu mesafeyi hesaplayabilir. Fakat son noktanın arazide ölçülen
değeri girilirse ara noktaların dengelenmesinde kullanılır. Hesap noktaları
Hesap 36
girildikten sonra güzergah üzerindeki ara noktaların dik ayak dik boy değerleri
girilir. Güzergah değiştiğinde veri girişi aynı şekilde tekrarlanır.

noktaların koordinatlarının girileceği dosyanın PRZ dosyasından farklı bir
Hesapla: Açılan menüde gerekli parametreler belirlenir ve kabul ile

hesaplamaya geçilir. Hesaplamada kullanılacak nokta koordinatlarının olduğu
dosya sorulur, varsa hatalar kullanıcıya mesaj olarak gelir. Hesap sonucu
detay noktalarının koordinatları Kutupsal Hesap dosyası ile aynı isimde bir
nokta dosyasına yazılır. Hesaplanan noktalar yazılacak dosyada var ise uyarı
olarak gelir. Bu durumda;
“F1” tuşu ile iki değerin ortalaması,

“F2” tuşu ile yeni noktanın koordinatı,
“F3” tuşu ile eski noktanın koordinatı dosyaya
yazılır.
Tamam butonu ile geçilirse yeni nokta, Nokta

numarası/X şeklinde aynı dosyaya yazılır.
Hata ölçütleri: Son nokta için ölçüm değeri

girilmişse ve koordinat değerlerinden
hesaplanan ile arasındaki fark bu bölümde
verilen hata ölçütünden fazla ise kullanıcıya
mesaj olarak bildirilir.
Sol Taraf Negatif: Veri girişi sırasında güzergahın solunda kalan noktalar
için negatif değer girilmişse bu bölüm işaretlenmelidir.
Dengeleme Yapılacak: Hesaplamada kullanılan noktaların, koordinatlardan

hesaplanan değerleri ve araziden ölçülen değerleri arasında fark varsa, fark
miktarı dik ayak değeri ile orantılı olarak koordinata düzeltme olarak getirilir.

görünür.
Yükle: Mevcut PRZ dosyalarını yüklemek için kullanılır.
Hesap 37
1. Hesap menüsü\Netveri işlemi, hesap türü olarak Prizmatik Hesap seçilir.
2. Prizmatik Hesap bilgilerinin girileceği dosya adı ve dosyanın oluşacağı dizin

belirlenir.
3. F5 tuşuna basılır ve Nokta editörü seçilir.

Dosya adı Prizmatik Hesap dosyası ile aynı olmamalıdır.
5. F5 tuşuna basılır ve kolonlar bölümünden veri girişi yapılacak seçenekler

işaretlenir. Veri girişi sırasında sadece belirlenmiş olan alanlara veri girişi
yapılabilecektir. Bu işlem veri girişini hızlandırmak amacıyla düşünülmüştür.
6. F3 tuşuna basılır ve hesaplamada kullanılacak noktaların bilgileri girilir. Enter

ile alt satıra geçilir ve veri girişine devam edilir.

belirlenir. Hesap noktalarının bulunduğu koordinat dosyası ile aynı
olmamalıdır.
10. F3 tuşuna basılarak ilk nokta bilgisi ile veri girişine başlanır, ilk noktada dik
ayak ve dik boy değeri sıfır “0” girilir. Son nokta için de dik ayak ve dik boy
değerleri sıfır “0” girilebilir ya da son noktanın araziden ölçülen değeri dik
ayak olarak girilerek dengeleme yaptırılabilir. Đlk nokta ve son nokta
girildikten sonra güzergah üzerindeki diğer noktalar da girilir. Veri girişi
sırasında sol taraftaki noktaların dik boy değerleri negatif “-” işaretli girilir.
Güzergah değiştiğinde, ilk noktanın dik ayak ve dik boy değerleri aynı
şekilde sıfır “0” girilir, son nokta girilir ve veri girişi aynı şekilde devam eder.
Gerekli parametreler belirlenir. Koordinatların bulunduğu nokta dosyası
seçilerek hesap yapılır. Hesaplama sırasında varsa hatalar kullanıcıya mesaj
olarak iletilir. Hesaplama sonucu rapor olarak ekrana gelir. Đstenirse bağlı
yazıcıdan çıktı alınır ya da daha sonra yazdırılmak üzere dosyaya
saklanabilir.
Hesap 38
5.6 Netveri Koordinat Editörü
Araziden ölçülen koordinat ve kot verilerinin girişi, koordinat girişi bölümünden

yapılmaktadır. Editöre veriler manuel olarak klavyeden girilebileceği gibi Total
Stationların veri kayıt ünitelerinden aktarım yolu ile de yapılabilmektedir.
Girilen veriler Netcad Grafik Ortamına Proje\Dosya Yükle\Farklı tip dosya yükle
bölümünden Netcad nokta dosyaları seçilerek yüklenebilir.
“F3” tuşuna basılarak veri ekleme moduna geçilir ve veri girişi yapılabilir.
Yükle: Mevcut nokta dosyalarını yüklemek için kullanılır.
Kolonlar: Nokta Kotu, Nokta Kodu, Cinsi, Sayfa ve Defter kolonlarına veri
girişi yapılmayacaksa, bu kolonlar kapalı tutularak manuel veri girişi

Hesap 39
Sıralama: Girilen verilerin Nokta adı, YX, XY, kot değerlerine göre
sıralatılabilir.
Çiftleri işaretle işlemi ile Nokta adı çift olan veriler işaretlenebilir.
Đşaretlenen noktaların isimlerinin başına “C” (CP.56) konur. Đstenirse Sil
\Çift Noktaları sil işlemi ile temizlenebilir.
Sil işlemi ile çift noktalar ya da süzgeç kullanılarak istenen noktalar

silinebilir.
Total Station'dan Oku: Total Stationların veri aktarım programları

Koçev (Kolon çevir) işlemi ile ASCII yapıdaki dosyalardan veri okuması
yapılabilir. Okumanın yapılabilmesi için verilerin sütunlar halinde ve
boşluklarla ayrılmış olması gerekmektedir.
Örnek: N.517 484567.350 4565713.170 128.400

P.211 484492.161 4565862.872 114.135
1 485357.560 4564975.770 123.456
2 485376.750 4564944.520 124.153
Örnekteki veri Nokta adı, Y, X, Z formatında ve boşluklarla ayrılmıştır. Bu

veriyi Nokta editörüne aktarmak için, Koçev işlemi seçilir, verilerin
okunacağı dosya seçilir ve veri dosyasında bulunan alanlar (Nokta Adı,
Sağa Koordinat değeri, Yukarı Koordinat Değeri) açılan menüden
işaretlenir. Đşlem sonunda koordinat dosyası hazır olacaktır.
Total Station'a Yaz: Netcad formatından, Total Stationların veri aktarım

programları tarafından okunabilecek şekilde veri dosyası üretmek amacıyla
kullanılır.
Koçev (Kolon çevir) işlemi ile dosyadaki veriler, ASCII yapıdaki bir
dosyaya sütunlar halinde ve boşluklarla ayrılmış olarak kaydedilebilir.
Koordine özet tam: Standart koordine özet çıktısıdır, gerekli tüm bilgiler
çıktıda görünür.
Đşleme girişte Proje açıklaması ve Pafta dosyası bilgileri girilerek çıktıda

görünmesi sağlanabilir. Pafta dosyalarının seçilebilmesi için STP Pafta Editörü
veya Pafta Editöründen kayıt edilmiş olması gerekmektedir.
Koordine özet 2 nokta: Çıktıda sadece nokta ad ve koordinatları görünür,

sayfada yan yana iki bölüm olarak çıkar. Đşleme girişte Proje açıklaması
bilgisi girilerek çıktıda görünmesi sağlanabilir.
Koordine özet 3 nokta: Çıktıda sadece nokta ad ve koordinatları görünür,

sayfada yan yana 3 bölüm olarak çıkar. Đşleme girişte Proje açıklaması bilgisi
girilerek çıktıda görünmesi sağlanabilir.
Hesap 40
Koordine özet YXZ: Çıktıda nokta ad, koordinat ve kotları görünür, sayfada
yan yana 2 bölüm olarak çıkar. Đşleme girişte Proje açıklaması bilgisi
girilerek çıktıda görünmesi sağlanabilir.
Grafik Đşlemler: Çalışmaların Netcad Grafik Ekranı ile etkileşimli olması

amacıyla hazırlanmış işlemler yapılabilmektedir.
Çizimden Yükle işleminde üzerinde çalışılan dosyanın saklanıp

saklanmayacağı sorulur, istenirse saklama yapılabilir.
Yüklenecek noktalar için süzgeç verilebilir. Genel süzgeç operatörleri

geçerlidir. Yeni seçeneğinin işaretli olması durumunda, üzerinde çalışılan
dosyadaki tüm bilgiler silinir ve yeni okunan noktalar yazılır.
Đşlem sonucunda kurala uyan noktaların bilgileri editöre gelir. Aynı isimli
noktalar varsa mükerrer kayıt olmaması için eski kayıt silinir.
Çizime Sakla işleminde editördeki kayıtlar süzgeç verilerek grafik ekrana

aktarılabilir. Ekranda aynı isimli noktalar var ise silinirler.
Çizimden Seç Yükle işlemi Çizimden Yükle işlemi ile aynı özelliklerdedir.
Tek fark seçme işleminin süzgeç operatörleri ile değil Obje Seçme
Penceresi ile yapılmasıdır.
Đşlemden önce mevcut dosyanın saklanıp saklanmayacağı sorulmaz, bu

nedenle bilgiler üzerine yazılacağı için açık olan dosya saklanabilir.
• 2 Haneye Yuvarla: Programda noktaların koordinat bilgilerinin virgülden

sonra 2 basamaktan fazla tutulması nedeniyle oluşturulan alanlar,
koordinatlardan hesaplanan alanlarla farklılık göstermektedir. Bu nedenle
alanlar oluşturulmadan önce 2 Haneye Yuvarla işlemi mutlaka bir kez
yapılmalıdır.
Alanlar oluşturulduktan sonra işlemin kullanılmasının gerekliliği durumunda

Hesap Menüsü içerisindeki Nokta Editörü kullanılmalıdır.
Hesap 41
5.7 Enkesit Editörü
Đşleme Hesap menüsü içerisindeki Netveri kısmından Enkesit Editörünü seçerek

de ulaşılır.
Kesit verilerinin metin ekranda görüntülendiği, klavyeden veri girişi ve

değişikliklerin yapılabilmesi için düzenlenmiş bir bölümdür. Enkesit editörü
işlemine girilmesi ile birlikte dosya seçim penceresi gelir, buradan yeni bir dosya
ismi verilerek açılabilir veya mevcut dosyalar ekleme ve değişiklikler için
seçilebilir.
• Kesit No: Yalnızca kullanım sırasında kilometreye ek bir referans özelliği

taşır. Bunun dışında herhangi bir özelliği yoktur.
• Kilometre: Kesitin, kesit alınan güzergah başlangıcına olan mesafesidir.

Aynı kilometrede iki kesit olması durumunda yalnızca ilk kesit dikkate alınır.
• Eksene Mesafe: Kesit üzerindeki noktaların eksene olan mesafesidir.

Kilometre artış yönünde sol taraf negatif, sağ taraf pozitiftir. Değerlerin
karışık girilmesi durumunda “F5” tuşu Sıralama işlemi gerekli düzeltmeyi
yapacaktır.
• Kot: Noktanın kotudur. Bir kesit dosyası içerisindeki tüm kotlar aynı
referansa bağlıdır.
• Kod: Noktanın özelliği ile ilgili kullanıcı tanımlı koddur. Bu kodların

tanımlanması zorunlu olmamakla birlikte, tanımlanması durumunda çizim ve
raporlamada pek çok kolaylık sağlayacaktır.
5.8 Editör Kullanımı
"F2" tuşuna basılarak kayıtlar üzerinde değişiklik yapılabilir.
Hesap 42
"F3" tuşuna basılarak yeni bir kayıt satırı açılır. Veri girişi bittiğinde ekleme
modundan Esc tuşu ile çıkılır.
"F4" tuşuna basılarak istenilen kesite; numara, kilometre ve kod verilerek

ulaşılabilir.
• Kesit No: Kesit numarası verilerek arama yapılır.
• Kesit Kilometre: Kesit kilometresinden arama yapılır. Kesit kilometresi

3 desimal noktası ile birlikte verilmelidir. Arama her zaman son
bulunulan kayıttan dosya sonuna doğru yapılır. Herhangi bir kayıt
bulunamaması durumunda mesaj verilir ve bir sonraki arama tekrar
dosya başından itibaren yapılır.
• Nokta Kodu: Nokta kodundan arama yapılır. Aynı kod pek çok kesitte
bulunabilir. Đşlem arka arkaya girilerek tüm kesitler taranabilir. Uygun
kaydın bulunması ile kayıt ekrana gelir. Bulunamaması durumunda
bulunamadı mesajı gelir ve pencere kapanır.
"F5" tuşu ya da fare sağ tuşu ile işlem menüsüne ulaşılabilir. Bu menüden;
• Yükle: Mevcut kesit dosyalarını yüklemek için kullanılır.
• Sakla: Üzerinde çalışılan dosya yeni bir isim verilerek saklanabilir.
• Sırala: Kesitler kilometre ve eksene mesafe sırasına sokulur.
"F6" tuşu bulunulan satırın üzerine yeni bir satır açar.
"F7" tuşu ile bulunulan satır silinir. Aynı işlem Delete tuşu ile de yapılabilir.
"F9" tuşu ile menüden çıkmadan saklama yapılabilir. Veri girişi sırasında, veri
5.9 Kayıt Girişi

"F3" tuşuna basılması ile yeni bir kayıt satırı açılır. Đmleç Kesit No üzerindedir.
Bir değer girilmesi durumunda kayıt kesit başlığı olur, daha sonra kilometre
değeri sorulur. Kesit numarasının boş geçilmesi durumunda imleç eksene mesafe
alanı üzerine geçer ve sırasıyla kot ve nokta kodu değerleri sorulur.
Ekleme modunda iken veri girişine Enter tuşu ile devam edilmelidir.
Ctrl+Sola/Sağa ok tuşları ile yatayda, Yukarı/Aşağı ok tuşları ile düşeyde
kayıtlar arasında dolaşılabilir. Sola/Sağa ok tuşu ile ise aynı kayıt içerisinde
hareket edilebilir. Ekleme modunda iken yatay veya düşeyde yer değiştirme
yapılırsa değiştirme (F2) moduna geçilir. Aksi takdirde kayıt ekleme işlemi Esc
tuşuna basana kadar devam eder.
"F2" tuşu ile kayıtlar üzerinde değişiklik yapılabilir. Değişiklikler yapıldıktan
sonra ekleme modundan Esc tuşu ile çıkılır. Ekleme veya değiştirme modunda
değil iken kesinlikle kayıtlar üzerinde değişiklik yapılamaz.
Hesap 43
6. Yardımcı Đşlemler
Hesaplamalarda yardımcı olarak kullanabilecek işlemlerin bulunduğu menüdür.
6.1 Otomatik Nokta Üret
Netcad'de noktasız çalışma

avantajı bulunmaktadır. Bu
işlemle noktasız çalışılmış veya
farklı CAD programlarından
aktarılmış noktasız hat uçlarına
otomatik olarak nokta
üretilebilir. Başlangıç nokta
numarası verilebilir. Hatların seçiminde, Obje Seçme Menüsü kolaylıkları
kullanılarak, tabaka bazında seçme yapılabilir. Üretilecek yeni noktalar
YENINOKTA tabakasında yer alacaktır.
Bu işlemden sonra isteğe bağlı olarak, diğer bölümlerde anlatıldığı şekilde,

noktalar, bağlı hatların tabakasına alınabilir veya Ada/ Köşe no formatına
dönüştürülebilir.
7. Kesişim (4 Nokta)
Đşlem, ikişer nokta ile belirlenen doğrultuların, kesişim noktasının
hesaplanmasına yöneliktir. Ardışık olarak 4 nokta gösterilmelidir. Noktalar
etkileşimli olarak fare ile gösterilebileceği gibi, Koordinat Hesap Makinesi Menüsü
kullanılarak da nokta numaraları verilebilir. Đlk verilen doğrultu sabit kalacaktır.
Böylece bir doğrultunun, diğerleri ile olan kesişimleri ardışık olarak
hesaplanabilir.
Hesap 44
1. Hesap menüsü\ Kesişim (4 Nokta) işlemi seçilir.
2. Yakalama modlarından uygun olanı (nokta yakala modu) açılır ve ardışık

olarak 4 nokta seçilir.
3. Ekrana Nokta Bilgisi menüsü gelir. Bu menüden nokta adı girilerek Tamam
butonu ile kesişim noktası hesaplanır.
4. Đşlem sonunda ilk doğrultu ekranda kalır, bu doğrultu ile yeni belirlenecek
doğrultuların kesişimi hesaplatılabilir.
8. Kesişim (2 Kenar)
Đki noktaya uzaklığı bilinen üçüncü bir
noktanın kestirme yöntemi ile
hesaplanmasına yönelik bir işlemdir.
Örneğin iki noktadan röperi bilinen ve
koordinatı bilinmeyen poligon noktasını
bulmak için ya da arazi detay alımlarında
cepheleri ölçülmüş ve reflektör
tutulamamış bir noktayı iki cephe yardımı
ile bulmak için bu işlem kullanılabilir.
Öncelikle bilinen iki noktanın gösterilmesi
istenecektir. Daha sonra kesim noktasına
olan uzaklıklar sorulacaktır. Uzaklıklar
(Daireler) iki tarafta kesişecektir.
Kesişimlerden biri veya her ikisi seçilerek nokta atılabilir. Yandaki şekilde 3 nolu
noktanın yeri bilinmemektedir. Fakat 1 ve 2 nolu noktaların 3 nolu noktaya olan
uzaklıkları bilinmektedir. Đşleme girildiğinde sırası ile 1 ve 2 nolu noktalar
gösterildiğinde mesafelerin girileceği menü gelir.
Mesafeler girildikten sonra yandaki

şekildeki gibi iki daire gelir ve iki noktada
kesişir. Eğer mesafeler yanlış verilmişse
daireler kesişmez. Bu durumda mesafeler
tekrar kontrol edilmelidir. Doğru olan
nokta seçildikten sonra, noktanın isminin
girilebileceği, diyalog penceresi gelir,
istenirse program tarafından otomatik
verilen nokta numarası kabul edilir,
istenirse değiştirilebilir.
Hesap 45
1. Hesap menüsü\ Kesişim (2 Kenar) işlemi seçilir. Yakalama modlarından

uygun olanı seçilir, 1. ve 2. nokta ardışık olarak gösterilir.
2. Ekrana 1. ve 2. noktaya olan uzaklık değerlerinin girileceği menü gelir. Bu

menüden uygun değerler girilerek Tamam butonuna basılır.
3. Ekrana, iki noktada kesişen iki daire gelir. Hangi kesişim noktası isteniyorsa
seçilir.
4. Son olarak ekrana nokta bilgi menüsü gelir. Bu menüden nokta adı verilerek
2 kenardan kesişim işlemi yapılmış olur.
9. Yan Nokta Hesabı

Prizmatik ölçü değerleri bilinen noktaların girilmesi amacına yöneliktir. Ölçü
doğrusunu oluşturan iki uç noktasının gösterilmesi gerekir. Yakalama modları
uygun konumda olmalıdır. Klavyeden boşluk tuşuna basılması ile açılan
koordinat hesap makinesi menüsü ile nokta numaraları verilerek bağlama işlemi
yapılabilir. Noktaların seçilmesi sırasında pencere büyüt işlemi ile noktaların
ekranı ortalamaları sağlanabilir.
Kontrol mesafesi olarak, iki nokta arasındaki

hesaplanan uzaklık ön değer olarak gelir. Kabul
edilebilir veya arazi ölçü değeri girilebilir. Farklı
uzunluk değerinin verilmesi durumunda, tüm
dik ayak değerlerine gerekli düzeltmeler,
uzunluk ile orantılı olarak getirilecektir.
Verilecek dik ayak (DA) ve dik boy (DB)

değerlerine göre yeni noktalar üretilir. Dik ayak
dik boy değerleri olarak tek rakam
verilebileceği gibi, bu alan bir hesap makinesi
olarak da kullanılabilir. (21.26, -13.78, 0,
12.34+4.56, 45.67-8.93, 9*SIN(45)-1. gibi).
Đşlem için hesaplamanın sonucu alınacaktır.
Yanlış geçişlerde veya yanlış değer verilmesi

durumunda, fare sağ tuşu ile bir önceki işleme
dönülebilir. Đşleme doğru değerin verilmesi ile
devam edilebilir. Nokta numaraları, alfa nümerik olabilir. (1, 2, P.101, EV1/2,
1309/46, A', B1', N.48/124).
Numaralar bir arttırılarak getirilir. Đstenilen değişiklikler yapılabilir. Yeni üretilen

noktalar aktif tabakaya yerleştirilirler.
Hesap 46
1. Hesap menüsü\ Yan Nokta Hesabı işlemi seçilir.
2. Yakalama modlarından uygun olanı seçilir, 1. ve 2.nokta ardışık olarak

gösterilir.
3. Ekrana kontrol mesafesi menüsü gelir. Bu menüden iki nokta arasındaki

mesafe girilerek tamam butonuna basılır.
4. Ekrana prizmatik değerler tablosu gelir. Bu tablodan dik ayak, dik boy ve
nokta adı girilerek Tamam butonuna basılır ve yan nokta atılmış olur.
10. Dönüşümler
Dönüşüm işlemi, farklı koordinat

sistemlerindeki projeleri istenilen koordinat
sistemlerine dönüştürmeye veya dönüşmüş
koordinat çıktısı alma işlemlerinde kullanılır.
Örneğin yerel koordinat sisteminde çalışılan
proje teslim edilecek kuruma ülke koordinat
sisteminde verilecekse, projenizi ya
başlangıçta ya da sonunda dönüşüm
yapmanız gerekir. Duruma göre sadece
dönüşüm hesap çıktısı da alınabilir.
Dönüştürülecek veri EUROPEAN 1950

datumunda olduğu varsayılarak dönüşüm
yapılır. Farklı bir datumda ise Proje/
Özellikler/ Projeksiyon kısmından
dönüştürülmelidir.
Đşleme girildiğinde dönüşüm işlemlerinin

bulunduğu menü açılır. Bu menüden önce
dönüşüm yöntemi belirlenir, sonuç bölümünde Çıktı alınacak ya da Objeler
dönüştürülecek seçeneklerinden uygun olan işaretlenir.
Sonuç olarak Çıktı al seçeneği işaretlenirise Rapor Sonucu bölümünden

alınacak çıktının, Dosyaya ya da Ekrana yazılacağı seçilir.
Sonuç olarak Ekran seçeneği işaretlenirise Rapor Sonucu bölümünden Objeleri

Dönüştür işlemi seçilerek grafik verilerin dönüşümü yapılır.
Hesap 47
10.1 N Noktadan Affine Dönüşümü
En az dört ortak noktadan yapılan bir dönüşüm şeklidir. Affine dönüşümü ile
paftalardaki çekme ve uzamalar giderilebilir. Dönüşüm işleminin yapılabilmesi
için referans alınacak noktaların ekranda olması gerekir.
Dönüştürülecek veri EUROPEAN 1950 datumunda olduğu varsayılarak dönüşüm

yapılır. Farklı bir datumda ise Proje/ Özellikler/ Projeksiyon kısmından
Bu işlemde, nokta adı sütununa nokta adı girildiğinde NoktaY-NoktaX sütunlarına

ekrandan okunan nokta koordinatları gelir. Yeni Y-X sütunlarına o noktanın yeni
sistemdeki koordinatları girilir. Gereken sayıda noktanın adı ve bunların yeni
koordinat sistemindeki koordinatları sıra ile girilir. Menüde yer alan sakla butonu
yardımı ile girilen nokta değerleri saklanabilir. Saklama işlemi *.DNS uzantılı
ASCII dosyalara yapılır. Bu dosyalara herhangi bir editörle müdahale etmek
mümkündür.
Daha önce saklanmış dönüşüm

nokta kümesi varsa, yükle
butonu ile yüklenebilir. Kümeler
üzerinde gerekli görülen
değişiklikler yapılabilir. Kontrol et
butonuna basılarak dönüşüm
kontrol edilebilir. Dönüşüm için 5
veya daha fazla nokta girilmişse
uyuşum testi yapılır. Uyuşum
testi sonucunda dönüşümü
olumsuz etkileyen nokta varsa
kaldırılabilir.
Hesap 48
Tüm bu işlemler yapıldıktan sonra Tamam butonuna basılarak dönüşüm işlemleri
başlatılır. Ekrana dönüşüm matris değerleri gelir. Bu menüde de “Tamam”
butonuna basılır. Dönüştürülecek noktalar seçilir (Seçim işleminde OBJE SEÇME
MENÜSÜ kullanılmalıdır). Fare sağ tuşu ya da Esc ile işlem bitirildiğinde seçime
bağlı olarak (Çıktı Al/ Objeleri Dönüştür) dönüşüm çıktısı alınır ya da objeler
dönüştürülür.
1. Hesap menüsü\ Dönüşümler\ N Noktadan Affin Dönüşümü işlemi seçilir.
2. Ekrana Affine Dönüşümü menüsü gelir. Bu menüye ekranda da bulunan dört

ortak nokta girilir.
3. Nokta ve koordinatları girildikten sonra “Tamam” butonuna basılır. Ekrana

Affine Dönüşüm Matrisi menüsü gelir. Bu menüden M0 değeri kontrol edilir.
M0 değerinin çok düşük bir rakam olması gerekir. Aksi taktirde dönüşüm
sağlıklı yapılamaz.
4. Gerekli kontroller yapıldıktan sonra Affine Dönüşüm Matrisi menüsünden

“Tamam” butonu ile çıkılır. Dönüşüm çıktısı alınacak noktalar tek tek veya
obje seçim menüsü yardımı ile topluca seçilir.
5. Fare sağ tuş ya da ESC tuşu ile seçme işlemi bitirildikten sonra dönüşüm
tablosu ekrana gelir.
10.2 N Noktadan Helmert Dönüşümü
En az üç ortak noktadan yapılan bir dönüşüm şeklidir. Dönüşüm için gereken

sayıda noktanın adı ve bunların yeni koordinat sistemindeki koordinatları sıra ile
girilir.
Dönüştürülecek veri EUROPEAN 1950 datumunda olduğu varsayılarak dönüşüm
yapılır. Farklı bir datumda ise Proje/ Özellikler/ Projeksiyon kısmından
Menüde yer alan butonlar yardımı ile girilen nokta değerleri saklanabilir.
Saklama işlemi *.DNS uzantılı ASCII dosyalara yapılır. Bu dosyalara herhangi bir
editörle müdahale etmek mümkündür. Kontrol et işleminden sonra saklama
yapılırsa, program dönüşüm matrisini de hesaplayacağından matrisle birlikte
saklama işlemi yapılmış olur. Bu matris değerleri ile HELMERT Dönüşüm
Matrisinden işleminden çağrılarak kullanılabilir.
Yine tüm değerler girilip kontroller yapıldıktan sonra Affine Dönüşümünde

yapılan işlemler tekrarlanır.
1. Hesap menüsü\ Dönüşümler\ N Noktadan Helmert Dönüşümü işlemi seçilir.
Hesap 49
2. Ekrana Helmert Dönüşümü menüsü gelir. Bu menüye ekranda da bulunan
dört ortak nokta girilir.
3. Nokta ve koordinatları girildikten sonra tamam butonuna basılır. Ekrana

Helmert dönüşüm matrisi menüsü gelir. Bu menüden M0 değeri kontrol
edilir. M0 değerinin çok düşük bir rakam olması gerekir. Aksi taktirde
dönüşüm sağlıklı yapılamaz.
4. Gerekli kontroller yapıldıktan sonra Helmert dönüşüm matrisi menüsünden

“Tamam” butonu ile çıkılır. Dönüşüm çıktısı alınacak noktalar tek tek veya
Obje Seçim menüsü yardımı ile topluca seçilir.
5. Fare sağ tuş veya ESC tuşu ile seçme işlemi bitirildikten sonra dönüşüm
tablosu ekrana gelir.
10.3 Helmert Dönüşüm Matrisinden
Bu seçenekte ise dönüşüm matrisinin 4 parametresi (a,b, Cx ve Cy) sıra ile

girilir. Saklama ve Yükleme işlemleri yukarıda anlatıldığı şekilde yapılabilir.
Dönüşüm matrisi parametreleri *.DNS uzantılı dosyalarda saklanır. Ayrıca N
noktadan helmert dönüşümünde saklanan matris değeri de kullanılabilir. Fakat
Affine dönüşümünde saklanan matris değerleri kullanılmamalıdır.
1. Hesap menüsü\ Dönüşümler\ Helmert Dönüşüm Matrisinden işlemi seçilir.
2. Ekrana dönüşüm matrisi gir menüsü gelir. Bu menüye a,b,cy,cx değerleri

girilir veya yükle ile a,b,cy,cx değerlerinin bulunduğu *.DNS dosyası çağrılır.
“Tamam” butonuna basılır.
3. Dönüşüm çıktısı alınacak noktalar tek tek veya Obje Seçim menüsü yardımı
ile topluca seçilir. Fare sağ tuş veya ESC tuşu ile seçme işlemi bitirildikten
sonra dönüşüm tablosu ekrana gelir.
10.4 Dilimden Dilime Dönüşüm Hesabı

Farklı dilim orta boylamları için; 3 derecelik dilimden 3 derecelik dilime, 3
derecelik dilimden 6 derecelik dilime, 6 derecelik dilimden 6 derecelik dilime ve 6
derecelik dilimden 3 derecelik dilime dönüşüm hesapları yapılabilir.
Hesap 50
Dilim Orta Boylamları satırların yanlarındaki üç nokta butonlarına tıklanınca çıkan
Türkiye haritası üzerinden seçilebilir, datum değeri de Datum satırının yanındaki
açılan listeden değiştirilebilir.
1. Đşleme girilmeden önce, Çıktı alınması ya da Objelerin dönüştürülmesi ile

ilgili seçenekler, çıktı alınacak ise çıktının ekrana ya da dosyaya yazılacağı
gibi seçenekler belirlenmelidir.
2. Đşleme girildiğinde diyalog penceresi gelir. Bu pencereden, projenin

bulunduğu sistemin dilim orta boylamı girilir ve Dilim (3 derece ya da 6
derece) seçeneği işaretlenir. Daha sonra istenirse Datum bilgileri
değiştirilebilir.
3. Dönüştürülecek sistemin dilim orta boylamı girilerek dönüştürülecek dilim (3

derecelik ya da 6 derecelik) seçilir.
4. Tamam butonu ile dönüşüm işlemi yapılır. Başlangıçta seçilen opsiyonlara

göre objeler dönüştürülür ya da dönüşüm raporu alınabilir.
10.5 Coğrafi-UTM
Proje Coğrafi koordinatlarda hazırlanmış ise UTM’ye dönüşüm işlemi için

kullanılır. Dönüştürülecek sistemin dilim orta boylamı girilir ve Dilim 3 derece ya
da 6 derece olarak seçilir.
Dönüştürülecek verinin datumu Datum satırının yanındaki açılan listeden

değiştirilebilir.
“Tamam” butonu ile dönüşüm işlemi yapılır. Başlangıçta seçilen seçeneklere göre
objeler dönüştürülür ya da dönüşüm raporu alınabilir.
Hesap 51
10.6 UTM-Coğrafi
Proje UTM koordinatlarda hazırlanmış ise Coğrafi Koordinatlara dönüşüm işlemi

için kullanılır. Mevcut sistemin dilim orta boylamı girilir ve Dilimin 3 derecelik ya
da 6 derecelik dilim olduğu seçilir.
Dönüştürülecek verinin datumu da Datum satırının yanındaki açılan listeden

değiştirilebilir.
“Tamam” butonu ile dönüşüm işlemi yapılır. Başlangıçta seçilen seçeneklere göre
objeler dönüştürülür ya da dönüşüm raporu alınabilir.
10.7 Sonuç
Bu bölümde seçilen objelerin dönüştürüleceği ya da sadece dönüşüm çıktısı

almak için kullanılacağı belirlenir
Projenin (Seçilen Objelerin) Dönüştürülmesi: Projenin dönüştürülerek yeni

koordinat sistemine yerleştirilmesidir. Tüm proje seçilebileceği gibi, seçim
işleminde OBJE SEÇME MENÜSÜ özellikleri kullanılarak istenilen obje grupları da
seçilebilir.
Dönüşüm Çıktısı Üretilmesi: Bu seçenekte, projede mevcut noktalar

seçilecektir. Seçim işleminde Obje Seçme menüsü özellikleri kullanılarak
istenilen nokta grupları seçilebilir. Sonuçta, noktaların eski ve yeni
koordinatlarını içeren dönüşüm çıktısı hazırlanacaktır.
Dönüşüm çıktısı Rapor sonucu bölümünde seçilen seçeneğe göre, dosyaya ya da

ekrana olmak üzere iki şekilde rapor edilir.
Rapor Sonucu
bırakılabilir. Çizimle beraber ya da tek olarak çıktısı alınabilir.
Dosya seçeneği işaretli ise; çıktı sonucu Text Editörüne gelir. Burada eklenti
Bağlı yazıcıdan çıktı alınabilir.
10.8 Dönüşüm Çıktısı Örnekleri
Aşağıda çeşitli dönüşüm çıktısı örnekleri verilmiştir.
Hesap 52
Affine dönüşüm çıktısı
A= 1.00000558 CY= -361321.640

B= -0.00000108 CX=-4130023.804
Dönüşecek <koordinatlar> Dönüşmüş
Nokta no Y X Y X
20100/1 413090.436 4183016.282 51090.444 53016.277
20100/2 413101.660 4183006.462 51101.671 53006.457
20100/3 413113.888 4182995.771 51113.901 52995.766
20100/4 413126.111 4182985.081 51126.127 52985.076
20100/5 413138.363 4182974.365 51138.381 52974.360
20100/6 413150.579 4182963.680 51150.600 52963.675
20100/7 413162.612 4182953.156 51162.635 52953.151
20100/8 413147.593 4182935.662 51147.618 52935.657
20100/9 413132.535 4182918.123 51132.562 52918.118
20100/10 413120.187 4182928.931 51120.212 52928.926
20100/11 413107.975 4182939.621 51107.997 52939.616
Helmert dönüşüm çıktısı
TABLO-1
10.8.1.1.1.1 DÖNÜŞÜM ORTAK NOKTALARI

I.SĐSTEM <koordinatlar> II.SĐSTEM
Nokta no Y X Y X
69 408150.81 4187888.87 92111.88 108150.63
43 411430.06 4190495.10 89505.21 111430.26
68 408992.55 4186733.95 93266.61 108992.35
89 412262.86 4194576.16 85423.92 112263.18
ÖLÇEK KATSAYISI = 1.000089662
DÖNÜKLÜK =-99.998765655
ORTALAMA HATA = 0.126976887
TABLO-2
ORTAK NOKTALARIN DÖNÜŞÜM SONRASI KOORDĐNATLARI

II.SĐSTEM <koordinatlar> hatalar
Nokta no Y X Vy Vx
69 408150.81 4187888.87 -0.182 -0.009
43 411430.06 4190495.10 0.087 -0.044
68 408992.55 4186733.95 0.127 0.064
89 412262.86 4194576.16 -0.032 -0.011
Hesap 53
TABLO-3
A= 1.00000558 CY= -361321.640

B= -0.00000108 CX=-4130023.804
Dönüşecek <koordinatlar> Dönüşmüş
Nokta no Y X Y X
69 408150.81 4187888.87 92111.88 108150.63
43 411430.06 4190495.10 89505.21 111430.26
68 408992.55 4186733.95 93266.61 108992.35
89 412262.86 4194576.16 85423.92 112263.18
1 410689.43 4186321.31 93679.447 110689.44
2 410702.47 4186325.26 93675.497 110702.48
3 410694.15 4186302.29 93698.469 110694.16
Eski sürümlerden farklı olarak Tablo-1 ve Tablo-2 bölümleri bulunmaktadır.

Ayrıca Tablo-3 bölümünde dönüşüm için kullanılan noktaların II. sistemde verilen
koordinatları yazılmakta ve bunların dönüşüm için kullandığı "*" ile
belirtilmektedir. Ayrıca eskiden dönüşümde kullanılan noktaların mevcut olması
gerekmemektedir.
11. Nokta Editörü

Nokta editörü, noktalar hakkındaki bilgilerin hepsine veya bir kısmına rahatlıkla
ulaşılmasını ve bunlar üzerinde değişiklik yapılmasını sağlar. Kullanımı kısaca şu
şekilde özetlenebilir. Noktalar üzerinde değişiklik yapılmak istenildiğinde F4
tuşuna basıldığında aktif olan değer değiştirilebilir. Değerler ok tuşlarıyla aktif
hale getirilebilir. Fare sağ tuşuna basıldığında karşımıza çıkan menü kullanılarak
Y ve X kolonu haricindeki diğer kolonlar işlem görebilecek şekle getirilebilir ve
satır aralıkları azaltılıp arttırılabilir.
Nokta editörü seçildiğinde, ekranda

nokta yok ise direkt nokta editörü
gelir. Fakat ekranda herhangi bir
proje varsa Düzenlenecek Noktalar
menüsü gelir. Bu menünün amacı,
sadece işlem yapılacak noktaları
editöre yüklemektir. Diğer noktalar
editöre gelmez. Noktalar Nokta Adı,
Nokta Kotları ve Tabaka süzgeçlerine
göre seçilebileceği gibi Grafikten Seç
fonksiyonu kullanılarak ekrandan da
seçilebilir. Nokta Adına Göre Sırala
seçeneği işaretlenirse editör
açıldığında noktalar adlarına göre
sıralı olarak listelenir. Ayrıca bu
editörün içinden başka nokta
dosyaları çağrılabilir veya istenilen
noktalar ayrı bir dosyaya saklanabilir.
Hesap 54
Editör içinde herhangi bir noktayı bulmak için " Ara " işlemi yapılabilir. Birden
fazla nokta arayarak editörde görüntülemek için " Süzgeç " kullanılabilir.
11.1 Dosya Menüsü
Herhangi bir nokta dosyasından veri yükleme veya saklama, girilen noktaların
saklanması, yazıcıdan çıktı alınması gibi işlemler bu bölümden yapılabilir.
11.1.1 Dosya Yükle
Bulunulan dosyaya, başka *.NCN dosyalarından nokta eklemek için kullanılır.

Amacı; hesaplanmış eski veya yeni noktaları eklemek, nirengi-poligon noktaları
eklemek, halihazır noktaları ile detay noktalarını birleştirmek, kot değerlerini
güncellemek gibi işlemlerdir.
Çiftlerden yenisini kullan işlemi; yeni

yüklenecek noktalardan nokta adları aynı
olanlar içinden çağrılan nokta dosyasından
gelen noktaları almasını sağlar.
Çiftlerden eskisini kullan işlemi; yeni

yüklenecek noktalardan nokta adları aynı
olanları dikkate almadan eski nokta
koordinatlarını kullanır.
Hesap 55
Ortalama al işlemi; yeni yüklenecek noktalardan nokta adları aynı olanların
koordinat ortalamalarını alarak kullanılır.
Bulunamayanları ekle işlemi; yeni yüklenecek noktalardan, nokta adı

bulunulan dosyada yoksa bu noktaların kullanılan dosyaya eklenmesini sağlar.
Z Değerlerini güncelle işlemi; yeni yüklenecek noktalardan nokta adları aynı

olanların kotlarının bulunan dosyaya aktarılmasını sağlar.
1. Hesap menüsü\ Nokta Editörü\ Dosya\ Dosya Yükle işlemi seçilir.
2. Ekrana gelen menüden yüklenecek nokta dosyası (*.NCN) adı verilir.
3. Nokta dosyası seçildikten sonra ekrana Yeni Yüklenecek Noktalar menüsü

gelir.
4. Bu menüden istenilen işlemler işaretlenerek “Tamam“ butonuna basılır ve

yeni noktalar yüklenir.
11.1.2 Dosya Sakla
Bulunulan dosyadan, istenilen noktaları başka bir dosyaya aktarmak için

kullanılır. Örneğin nirengi ve poligon noktaları başka bir dosyada tutulmak
isteniyorsa, bir nokta dosyası rahat çalışabilmek için ikiye bölünmek isteniyorsa,
ve benzeri durumlarda bu işlem kullanılabilir.
Saklanacak noktalar için süzgeç verilebilir. Kurala uyan noktalar saklanacaktır.
1. Hesap menüsü\ Nokta Editörü\ Dosya\ Dosya Sakla işlemi seçilir.
2. Ekrana gelen menüden saklanacak nokta dosyası (*.NCN) adı verilir.
3. Nokta dosyası seçildikten sonra ekrana, saklanacak noktaların seçileceği

süzgeç menüsü gelir.
4. Bu menüden istenilen noktalar için süzgeç verilerek ya da tüm noktaları

seçmek için * yazılarak “Tamam” butonuna basılır ve seçilen noktalar
saklanır.
Hesap 56
11.1.3 Sakla
Editörde yapılan değişiklikleri, nokta editöründen çıkmadan direkt grafik ekrana

aktarır.
1. Hesap menüsü \Nokta Editörü \Dosya \Sakla işlemi seçilir.
2. Yapılan saklama işlemi hemen ekrana yansır.
11.1.4 Yazdır
11.1.4.1 Raporlar
Noktaların koordine özet çıktılarının alınmasını sağlar. Yazılacak noktalar satırına

çıkması istenilen nokta adları yazılır veya Netcad süzgeç yapısı kullanılabilir.
Yazılacak alanlar bölümünde işaretli olan değerler çıktıda görünecektir.
Genelde kağıt tasarrufu sağlamak için çıktının kolon sayısı arttırılabilir. Örneğin;
Nokta adı, Y, X ve Z değerleri 2 kolonlu çıktı olarak isteniyorsa aşağıdaki gibi
alınacaktır.
Bu penceredeki çıktıyı saklayabilir veya yazdırabiliriz. Saklandığı takdirde *.CKS

uzantılı bir ASCII dosya şeklini alacaktır.
Hesap 57
1. Hesap menüsü\ Nokta Editörü\ Dosya\ Yazdır\ Raporlar işlemi seçilir.

2. Ekrana Koordine Özet menüsü gelir.
3. Bu menüden Yazılacak Noktalar satırına çıkması istenilen noktalar yazılır
veya Netcad süzgeç yapısına uygun süzgeçler verilir. Yazılacak alanlar
bölümünden çıkması istenilen değerler işaretlenir. Kolon sayısı
bölümünden koordine özetin kaç kolon olacağı seçilir.
4. Tamam butonu ile koordine özet Netcad rapor ekranına gelir.
11.1.4.2 Kullanıcı Tanımlı Rapor
Rapor işlemi nokta editöründe bulunan noktaların Excel dosyası olarak alınmasını
sağlar. Đstenilen kolon değerlerinin çıkması kullanıcı tarafından belirlenip
seçilebilir. Bu raporlama işlemi, editörde yüklü olan bütün noktalar için
geçerlidir. Eğer istenilen noktalara ait rapor alınmak isteniyorsa, nokta editörüne
girişte bu noktalara ait süzgeçler verilmelidir.
Đşleme girildiğinde Rapor Şablonu Seç diyalogu çıkacaktır. Buradan "Yeni Rapor
Şablonu" butonuna basıldığında çıkması istenilen kolonlar kullanıcı tarafından
seçilir ve oluşan şablon C:\NetcadReport\NOKTA adresine isim verilerek
kaydedilir. Aynı işleme tekrar girildiğinde aynı rapor şablonunun oluşturulmasına
gerek kalmayacaktır. Bu şablon tekrar seçilerek kullanılabilir.
Hesap 58
1. Hesap menüsü\Nokta editörü\Dosya\Yazdır\Kullanıcı Tanımlı Raporlar

işlemine girilir.
2. Yeni rapor şablonu butonuna basılır.
3. Raporda bulunacak bilgiler ">" butonu ile sağdaki pencereye alınır.
4. Đşlem adımları takip edilerek tablo görünümü, alt toplamlar belirlenir ve
tablo adı verilerek bitir butonuna basılır.
5. Hazırlanan şablon seçilerek sonraki ve bitir butonlarına basıldığında
istenilen rapor Excel dosyası olarak görüntülenir.
11.2 Düzenle Menüsü
Sıralama, çift noktaların ayıklanması, noktaların yeniden adlandırılması, sıralı

numara verme, kolon işlemleri, eksen işlemleri, kotların modelden okunması ve
nokta silme işlemlerinin yapıldığı menüdür. Bu işlemler, aşağıda anlatılmıştır.
11.2.1 Sırala
Nokta dosyasında nokta adlarına, YX, XY, Z ve nokta

koduna göre sıralama işlemini yapar. Đşleme girildikten
sonra sıralama anahtarından sıralama yöntemi
seçilerek işlem tamamlanır.
Hesap 59
1. Hesap menüsü\Nokta Editörü\Düzenle\Sırala işlemi seçilir.
2. Ekrana Sıralama Yöntemi menüsü gelir.
3. Sıralama Anahtarı bölümünden istenilen yöntem seçilir. “Tamam” butonuna

basılarak işlem bitirilir.
11.2.2 Çift Noktaları Ayıkla
Proje genelinde veya nokta

editörüne girerken seçilen nokta
grupları arasında çift noktaları
işaretlemek için kullanılır.
Çift noktalar; nokta adına,

koordinatına, kotuna göre
ayıklanabilir. Çift noktaların başına
"C" harfi gelir. Đsteğe bağlı olarak,
sil işlemi ile nokta adı C ile
başlayanlar silinebilir. Koordinat ve
kotuna göre çiftler işaretlenirken
Koordinat/Kot Farkı satırına
girilecek değer kadar sapmalar da
aynı nokta olarak görülüp çift nokta olarak işaretlenecektir. Đşlem öncesinde
noktalar sıralı olmalıdır.
1. Hesap menüsü\Nokta Editörü\Düzenle\Çift noktaları ayıkla işlemi seçilir.

2. Ekrana Çift noktaları ayıkla menüsü gelir. Menüden karşılaştırma anahtarı
verildikten sonra “Tamam” butonuna basılarak işlem bitirilir.
11.2.3 Yeniden Adlandır
Nokta adlarının başına belli bir düzende ek gelmesini sağlar. Örneğin nokta
adlarının başına P. gibi bir değer eklenebilir.
Yeniden adlandırılacaklar kısmına işlem görecek noktalar girilir ya da Netcad

süzgeç yapısı kullanılarak seçilir. Örneğin 7430..7435 gibi. Yeniden adlandırma
kuralı kısmına ise nokta adlarının başına gelmesi gereken ek yazılır. Örneğin P.
gibi. Sonuçta seçilen noktalar P.7430, P.7431 gibi değerler olacaktır.
Hesap 60
1. Hesap menüsü\Nokta Editörü\Düzenle\Yeniden Adlandır işlemi seçilir.

2. Ekrana Noktaları Yeniden Adlandır menüsü gelir.
3. Menünün ilk satırına yeniden adlandırılacak nokta adları, ikinci satırına
ise adlandırma kuralı verilir, “Tamam” butonuna basılarak işlem bitirilir.
11.2.4 Sıralı Numara Ver
Başlangıç numarası kısmına verilen rakam ardışık olarak takip edilerek seçilen
bütün noktalar adlandırılır. Örneğin "A1" başlangıç numarası olarak verildiğinde
nokta adları A1, A2, A3 ... şeklini alacaktır veya "1" başlangıç numarası olarak
verildiğinde nokta adları 1,2,3 ... şeklini alacaktır.
11.2.4.1 Đşlem Nasıl Yapılır?
1. Hesap menüsü\Nokta Editörü\Düzenle\Sıradan numara verme işlemi seçilir.

2. Ekrana Sıradan numara ver menüsü gelir.
3. Menüden süzgeç satırına yeniden adlandırılacak nokta adları verilir. Đkinci
satıra başlangıç numarası verilir, “Tamam” butonuna basılarak işlem bitirilir.
Hesap 61
11.2.5 Kolon Đşlemleri
Nokta editöründe Y, X, Z
kolonlarında çeşitli işlemler
yapılmasına olanak tanır. Đşlem
Görecekler satırına nokta süzgeci
verilir ve formüller bölümünde
gerekli tanımlamalar yapılır.
Örneğin “Y” ve “X” kolonları ters
girildiyse Y’ler X'e, X’ler Y
kolonuna aktarılabilir. Formüller
satırına “Y=X”, “X=Y” “Z=Z”
yazılarak veya Hazır formüller
bölümünden “X<->Y” Değişimi
seçilerek aktarım sağlanabilir.
Formüller bölümünde Y, X, Z
satırına istenilen formül girilebilir
ve hesaplatılabilir.
Hazır formüller bölümünden bir formül seçilerek işlem yapılabilir. Örneğin dilim
dönüşümleri formülü buradan seçilerek 3 dereceden 6'ya, 6 dereceden 3'e
dönüşüm yapılabilir. Ya da “Y=” satırının karşısına “Y-50” yazıldığı takdirde
bütün “Y” değerleri 50’m azalacaktır.
1. Hesap menüsü\Nokta Editörü\Düzenle\Kolon işlemleri işlemi seçilir.

2. Ekrana Kolon işlemleri menüsü gelir.
3. Đşlem görecekler satırına nokta adları verilir. Formüller satırına Y, X, Z
kolonlarından yer değişecek, eklenecek veya çıkarılacak değerler varsa
yazılır, tamam butonuna basılarak işlem bitirilir.
11.2.6 Eksen Đşlemleri
Nokta editöründen koordinat

girerken, koordinatların değişmeyen
ilk haneleri girilmeyebilir ve eksen
işlemi ile sonradan bu girilmeyen
sayılar eklenebilir. Genelde
koordinatlar son üç basamakta
değişkenlik gösterir. Eksen işleminde
yine işlem görecek noktalar seçilir ve
dY, dX, dZ satırları karşısına yazılan
değerlere bağlı olarak Y, X ve Z
değerleri artar veya azalır. Değer “-”
verilirse bütün değerler azalır, “+”
verilirse değerler artar.
1. Hesap menüsü\Nokta Editörü\Düzenle\Eksen Đşlemleri işlemi seçilir.
Hesap 62
2. Ekrana Eksen Kaydır menüsü gelir.
3. Đşlem görecekler satırına nokta adları verilir. Eklenecek değerler satırına Y,
X, Z kolonlarına, eklenecek veya çıkarılacak değerler varsa yazılır, tamam
butonuna basılarak işlem bitirilir.
11.2.7 Modelden Kot Oku
Kotu hesaplanmamış ya da kotu yanlış olan noktaların kotları bu işlem ile model
üzerinden hesaplatılabilir. Đşleme girildiğinde kotu hesaplatılacak noktalar için
süzgeç sorulur, buradan sadece istenilen noktaların kotları hesaplatılabilir.
1. Hesap Menüsü\Düzenle\Modelden Kot Oku işlemine girilir.
2. Kotu modelden okunacak noktalar için süzgeç verilir.
3. Đşlem sonunda kurala uyan noktaların kotları modelden hesaplanacaktır.
11.2.8 Sil
Noktaları tek tek veya toplu olarak silmek

için kullanılır. Süzgeç yardımı ile istenilen
noktalar daha kolay silinebilir. Silme
işlemine girildikten sonra silme menüsü
gelir. Bu menüden Çift noktalar “C*”
seçilirse daha önceden çiftleri işaretle
işlemi ile başına “C” harfi konan noktalar
seçilir. Süzgeç seçilirse, süzgeç satırına
yazılan kurala uygun noktalar seçilir.
Seçilen noktaların satırı koyu renk olur ve
nokta adlarının başına “*” işareti konur.
Seçilen noktalar hemen silinmezler. Đşaretlenen satırların başındaki “*”
kaldırıldığında (F4 Edit ve F2 Değiştir işlemlerini kullanarak) nokta eski haline
döner. Nokta editöründen saklayarak çıkılıp tekrar girildiğinde noktalar silinmiş
olur.
Hesap menüsü\Nokta Editörü\Düzenle\Sil işlemi seçilir.
Ekrana Nokta sil menüsü gelir.
Nokta sil menüsünde, nokta adı başında C olanlar varsa Çift Noktalar (C*)
seçilir. Süzgeç verilerek seçilmek isteniyorsa Süzgeç işaretlenir ve süzgeç
satırına silinecek nokta adları verilir. “Tamam” butonuna basılarak işlem bitirilir.
Hesap 63
11.2.9 2 Haneye Yuvarla
Programda noktaların koordinat bilgilerinin virgülden sonra 2 basamaktan fazla

tutulması nedeniyle oluşturulan alanlar, koordinatlardan hesaplanan alanlarla
farklılık göstermektedir. Bu nedenle alanlar oluşturulmadan önce 2 Haneye
Yuvarla işlemi bir kez yapılmalıdır ya da alanlar oluşturulduktan sonra işlem
kullanılarak nokta editöründen çıkışta Bağlı Çizgileri Güncelle seçeneği
seçilmelidir.
11.2.10 Sakla
Nokta editöründe yapılan değişiklikleri saklar. Normalde menüden çıkarken

yapılanlar saklanır veya sorulur. Fakat bu işlem seçilirse saklama işlemini
menüden çıkmadan da yapar.
11.2.11 Tabakalandır
Noktaların tabakalarını editörden değiştirmek için kullanılır. Tabaka değişimi

yapmak için bu editörden yeni isim verilebildiği gibi grafik ekrandaki mevcut
tabakalar da seçilebilir. Süzgece uyan noktaların tabakası, seçilen tabaka ile
değiştirilir. Editörden çıkıldıktan sonra yeni tabaka ismi Netcad’in tabakalar
bölümünde çıkacaktır. Örneğin kadastro parsellerine ait noktalar seçilerek
KADASTRO tabakasına atılabilir.
1. Hesap/Düzenle/Tabakalandır işlemine girilir.

2. Süzgeç bölümünden tabakası değiştirilecek olan noktalar belirlenir.
3. Tabaka adı bölümüne noktaların atanacağı tabaka adı yazılır ya da
buradan seçilir.
4. “Tamam” butonuna basıldıktan sonra işlem sonlandırılır.
5. Yapılan değişiklikler editördeki tabaka kolonunda ya da editörden
çıkıldıktan sonra grafik ekranda görünecektir.
11.2.12 Ayarlar
Ayarlar menüsünde "Projeksiyon" sekmesinde aktif proje için projeksiyon

tanımlanabilir. Buradan tanım yapılabildiği Proje/Özellikler/Projeksiyon
sekmesinden de yapılabilir.
"Koordinatları farklı bir projeksiyonda da göster" seçeneği aktif yapıldığında

mevcut noktalar için farklı bir projeksiyon tanımlanabilir ve editöre bu
projeksiyona ait Y ve X kolonları açılır. Bu kolonların editörde görünebilirlik ve
değiştirilebilirlik durumları Ayarlar/Kolon Özellikleri sekmesinden değiştirilebilir
ve coğrafi projeksiyon seçilmişse nokta editöründen coğrafi koordinat girişi
yapılabilir. Buradan tanımlanan projeksiyon değeri sadece editörde görünür.
Grafik ekranda herhangi bir değişiklik olmaz. Coğrafi Projeksiyon seçildiğinde
Coğrafi Gösterim Tipi olarak Derece Dakika Saniye ya da Derece Desimal
ayarlanabilir.
Hesap 64
Obje Đzleme sekmesinde ise obje rengi ve objeye yaklaşma seçenekleri
belirlenerek nokta editöründe bulunan noktalar grafik ekranda izlenebilir. Ayrıca
kolonların editörde açma/kapama özellikleri ve değiştirilebilme durumları da
Kolon Özellikleri sekmesinden seçilebilir.
Hesap 65
Derece, dakika, saniye biçiminde coğrafi koordinatların nokta editörüne
girilebilmesi için “Koordinatları farklı projeksiyonda da göster” ile coğrafi
koordinat sisteminin tanımlanması gerekir. Farklı projeksiyon gösterimi için
“Derece Dakika Saniye (DMS)” seçili hale getirilir.
Farklı projeksiyon seçimi açık olduğunda Nokta editöründe Y(dms), X(dms)

kolonları gelecektir. F4(Edit) butonuna basılarak ilgili koordinat derece
birimindeki satırdan ya da decere, dakika, saniye satırından düzenlenebilir.
Hesap 66
1. Hesap\Nokta editöründe fare sağ tuşuyla açılan menüden ya da

Düzenle\Ayarlar seçeneğinden Ayarlar işlemine girilir.
2. Projeksiyon sekmesinden "Aktif projenin projeksiyon tanımları" butonuna
basılır ve gelen ekrandan projeksiyon tanımlanır.
3. "Koordinatları farklı bir projeksiyonda da göster" seçeneği aktif hale
getirilir ve üç nokta butonuna basılarak ikinci projeksiyon tanımlanır.
4. Görünüm sekmesinde "Obje izleme ayarları" butonuna basılarak obje
rengi ve yaklaşma seçenekleri belirlenir.
5. Bu işlemler sonucunda nokta editöründe koordinatlar iki farklı
projeksiyonda görüntülenebilir ve grafik ekranda izlenebilir.
11.3 Süzgeç
Đstenilen noktalar ya da nokta aralıkları süzgeç yapısına uygun olarak editörde

işaretlenip görünebilir. Süzgeç hanesine aşağıdaki gibi formüller yazılabilir;
• 8174+8188+8215 nolu noktalar,

• -(8174+8188+8215) nolu noktalar dışındakiler,
• 81* ile başlayanlar,
• *81 ile bitenler,
• ~/ içinde / olanlar vb.
Süzgece uygun olan noktalar kırmızı renkli olarak işaretlenirler.
Hesap 67
1. Hesap/Nokta Editörüne girilir.

2. Süzgeç hanesine süzgeç yapısına uygun değerler girilir.
3. “Enter” tuşuna basılır.
11.4 Nokta Ara
Editör içinde herhangi bir noktayı bulmak için kullanılır. Bunun için Ara hanesine
istenilen noktanın adı yazılarak “Enter” tuşuna basılır. Aranılan noktanın satırı
mavi bantla görünecektir.
1. Hesap/Nokta Editörüne girilir.

2. Ara hanesine nokta adı yazılır.
3. “Enter” tuşuna basılır ve işlem tamamlanır.
12. Pafta Editörü

Yerel sistem, genelde Đller Bankası tarafından kullanılan, kendi içerisinde tutarlı
adlandırma ve koordinat sistemine sahip, diğer sistemlerle komşuluk içermeyen
paftalandırma şeklidir. Yerel sisteme göre indeks oluşumunda, aynı pafta
sisteminde herhangi bir paftanın sol alt köşe koordinatlarının ve pafta
numarasının bilinmesi projenin gireceği tüm paftaların otomatik üretilmesi için
yeterlidir.
Geliştirilen yeni pafta editöründe şablon yapısı desteklenmektedir. Böylece

şablon pafta çizimi üzerinde değişiklikler yapılarak ya da yeni şablon dosyalar
Hesap 68
oluşturularak yerel paftalar açılabilir. Şablon dosyalar Netcad 5.1’in bulunduğu
dizin içerisindeki MODÜL\EDITOR\SECME klasörü altına kurulum ile birlikte gelir.
Bu dizin içerisindeki “LOKAL.NCZ” dosyası Yerel sistemde pafta üretilmesinde
kullanılır. Gerek duyulursa bu dosya üzerinde değişiklik yapılabilir ya da yeni
şablon dosyalar oluşturulabilir. Şablon dosyalar pafta editörünün sağ üst
köşesinde bulunan açılır menüden seçilebilir.
Pafta bilgileri şablon dosya içerisinde metrik olarak yerleştirilmişlerdir. Şablon

üzerinde düzenleme yapılacağı zaman, değişkenlerin obje yakalama noktası ve
referans alınacak köşe kodu ayarlanmalıdır. Değişkenler ve kodları hakkında
bilgiler şablon dosya içerisinde tanımlanmaktadır.
Pafta Editöründe şablon seçiminden sonra, F3 ekle ile pafta ismi, genişlik ve
yükseklik değerleri girilerek ya da Pafta/Pafta Indeksi Oluştur işlemi ile gerekli
kriterler girilerek yerel pafta indeksi oluşturulur. Đndeksleri oluşturulan paftalar
Hesap 69
Pafta/Tek Tek Paftala veya Pafta/Otomatik Paftala işlemleri ile otomatik olarak
kendi isimlerinde dosyalara paftalanarak kaydedilirler. Bu işlemler aşağıda
ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
12.1 Dosya Menüsü
Oluşturulan pafta indekslerinin saklanması ve yüklenmesi işlemleri

yapılabilmektedir.
12.1.1 Paf Dosyası Yükle
Daha önceden oluşturularak saklanmış pafta indeksleri bu bölümden

yüklenebilir.
12.1.2 Paf Dosya Sakla
Oluşturulan indeks, isim verilerek daha sonra kullanılmak üzere bir dosyaya
kaydedilir. Kaydedilen indeks dosyası Netveri Koordinat Editöründen, koordine
özet çıktısı alırken seçilerek çıktılarda pafta adının görünmesi sağlanabilir.
12.2 Pafta Menüsü
Pafta indeksi oluşturulması ve paftaların oluşturulması ile ilgili işlemlerin

bulunduğu menüdür.
12.2.1 Pafta Đndeksi Oluştur
Bu işlem pafta çizgilerinin oluşturulmasına

yarar. Đşlem sonunda ekrandaki tüm proje,
paftalandırma çizgileri ile bölümlenir. Ekrana
sadece pafta çizgileri ve pafta adı gelir. Oluşan
pafta çizgileri kutu obje tipinde PINDEX
tabakasına yerleşir. Pafta ismi yazılırken
Hesap 70
aralara "-" işareti konmalıdır (50-K-1-A gibi.) Gerekiyorsa pafta numaraları daha
sonra obje sor işlemi ile değiştirilebilir.
Đşleme girildiğinde gelen Pafta Đndeksi Oluşturma seçenekleri penceresinde,

pafta alınacak sınırlar belirlenir. Otomatik seçeneği aktif hale getirilip tamam
denilirse, projenin tamamı için pindeksler oluşur. Bölge Seç aktif olursa da,
işlemden tamam ile çıkıldığında kullanıcıdan pafta açılacak sınırları çevirmesi
istenir. Kullanıcı dilerse boş alanların paftalanmaması için Boş alanları paftalama
seçeneğini işaretleyebilir.
Đndeksi oluşturmak için mevcut paftalardan veya komşu paftalardan

yararlanılabilir. Bu paftalara referans pafta da denilebilir. Đşlem için komşu veya
mevcut pafta adı Đlk Pafta satırına yukarıda belirtilen şekilde yazılır. Đstenilen
ölçek “Ölçek” satırından seçilir. Menüdeki ölçeklerden biri seçilince standart pafta
boyutları (dY/dX değerleri) otomatik olarak değişecektir. Referans paftanın sol
alt pafta koordinatı girilmesi yeterlidir. Program diğer köşe koordinatlarını
otomatik hesaplar. Đşlemin tamamlanması için Tamam tuşuna basılarak bitirilir.
“F4” tuşu, pafta ile ilgili bilgileri değiştirmeye yarar. “F4” tuşuna basıldığında
değiştirilecek sütun mavi renk alır ve herhangi bir değişiklikte önceki bilgiler
kaybolur. Kaybolmaması için “F2” tuşuna basılmalı ve bulunulan bölümde
istenilen değişiklik yapılmalıdır. “F3” tuşu ile de yeni paftalar eklenebilir.
Hesap 71
12.2.2 Tek Tek Pafta Paftala
Pafta aç işlemi tek pafta açılmasına

yönelik bir işlemdir. Bu işlemden
önce pafta indeksi oluşturmaya
gerek yoktur, verilen değerlere göre
pafta açarak saklama işlemi yapar.
Đşleme girildikten sonra yandaki

ekran gelir. Sırası ile pafta adı, pafta
boyutları, ölçeği, pafta başlıkları ve
köşe koordinatları girilir. Paftanın sol
alt pafta koordinatı girilmesi
yeterlidir. Kontrol etmek amacı ile
Gör butonu kullanılır. Eğer herhangi
bir hata yok ise “Tamam” butonu ile
işlem bitirilir. Açılan pafta, Pafta Adı
satırındaki ismi kullanır ve yer olarak
son kullanılan dizine atar.
12.2.3 Otomatik Paftala
Daha önceden indeksi oluşturulan

paftaları, otomatik kendi isimlerinde
dosyalara ayırır, karelaj açar, karelaj
koordinatlarını, ölçeğini, pafta üst
bilgilerini yazar. Kısaca yönetmeliğe
uygun olarak projeyi pafta isminde
dosyalara saklar.
Đşleme girildiğinde ölçek ve pafta

başlıkları verilir. Paftaların saklanacağı
sürücü ve dizin adları seçilir. “Tamam”
butonuna basılarak işlem başlatılır.
Program paftaları otomatik olarak
saklandığı ekrandan görülür. Đşlem
bitince normal proje ekranı gelir.
12.2.4 Rasterlar Paftalansın
Grafikteki raster imajlar, kenarları kesilerek ya da istenilen bir bölgesi seçilerek

paftalandırılabilir. Raster üzerine pafta indeksi oluşturulduktan sonra “Rasterlar
Paftalansın” işlemi aktif yapıldığında otomatik olarak paftalandırma yapılır.
Hesap 72
• Raster grafik ekrana yüklenir.

• Eğer bu raster’ın bütünü paftalandırılmak isteniyorsa üzerine pafta
indeksinin açılması yeterlidir. Eğer, istenilen bir bölgesinin paftada
çıkması isteniyorsa Raster/Raster Aktif Alan Seç işlemi uygulanıp pafta
indeks açılması gerekir.
• Otomatik Paftala işlemi uygulanıp işlem sonlandırılır.
• Pafta indeksinin dışında kalan kısımlar otomatik olarak kesilirler.
Paftalandırma sırasında raster’ın orijinali korunur. Yeni bir *.dre dosyası
oluşur.
• Oluşan pafta dosyaları Dosya/Paf Dosyası Sakla ile saklanabilirler.
12.2.5 Gör
Pafta indeksi açıldıktan sonra GÖR işlemi ile paftanın ekrandaki durumu
görülebilir. Hangi pafta ismi aktif ise (pafta editöründe mavi renkli satır) Gör
butonuna basıldığında ekrana o paftayı getirir.
1. Hesap menüsü \Pafta Editörü işlemi seçilir.
2. Ekrana pafta editörü menüsü gelir.
3. Bu menüden Pafta \Pafta indeks oluştur işlemi seçilir ve açılması istenilen

paftalar için elde olması gereken referans bir paftanın adı, ölçeği ve sol alt
köşe koordinat değeri girilir ve “Tamam” butonuna basılır.
4. Proje kaç paftaya giriyorsa tüm paftalar açılarak Pafta editörü menüsüne
gelir. Bu menüde pafta adları, sol alt-Y, sol alt-X, genişlik ve yükseklik
değerleri gelir.
5. ”Tamam” butonu ile çıkılırsa açılan paftalar ekranda görünecektir. Eğer bu

paftalar kendi isimlerinde ayrı ayrı dosyalara saklanmak isteniyorsa Pafta
\Otomatik Paftala işlemi seçilir.
6. Otomatik Paftala işlemi seçilirse Otomatik Pafta Açımı menüsü ekrana gelir.
Bu menüden pafta başlıkları, paftaların saklanacağı sürücü ve dizin
seçildikten sonra “Tamam” butonuna basılır. Paftaların dosyalandığı eş
zamanlı olarak ekranda izlenir.
Hesap 73
13. STP Pafta Editörü
Ülke sistemi, Ülke nirengi sistemine dayalı, pafta isimlerinin tek anlamlı olduğu
paftalandırma şeklidir. Sadece pafta numarasının bilinmesi ile o paftanın dünya
üzerindeki konumu, köşe koordinatları ve ölçeği bulunabilir. Pafta indeksi
otomatik olarak üretilebilir. Pafta Đndeksi Oluştur işleminde istenilen ölçek
belirlenir, dilim orta boylamı verilir. Program verilen ölçeğe bağlı olarak paftaları
otomatik bir şekilde açar. 1/500, 1/1000, 1/2000, 1/5000, 1/10000, 1/25000,
1/50000, 1/100000 ölçekli paftalar üretilebilir.
Yeni STP Pafta editöründe de, pafta editöründekine benzer bir şablon yapısı
desteklenmektedir. Böylece şablon pafta çizimi üzerinde değişiklikler yapılarak
ya da yeni şablon dosyalar oluşturularak ülke sisteminde paftalar
açılabilmektedir. Şablon dosyalar Netcad 5.1’in bulunduğu dizin içerisindeki
MODÜL\EDITOR\SECME klasörü altına kurulum ile birlikte gelir. Bu dizin
içerisindeki “ULKE.NCZ” dosyası Ülke koordinat sisteminde pafta üretilmesinde
kullanılır. Gerek duyulursa bu dosya açılarak üzerinde değişiklik yapılabilir ya da
yeni şablon dosyalar oluşturulabilir. Şablon dosyalar STP Pafta editörünün sağ
üst köşesinde bulunan açılır menüden seçilebilir.
Pafta bilgileri şablon dosya içerisinde, yönetmelikte belirtilen yapıya uygun

olarak yerleştirilmişlerdir. Şablon üzerinde düzenleme yapılacağı zaman,
değişkenlerin obje yakalama noktası ve referans alınacak köşe kodu
ayarlanmalıdır. Değişkenler ve kodları hakkında bilgiler şablon dosya içerisinde
tanımlanmaktadır.
Hesap 74
STP Pafta Editöründe şablon seçiminden sonra, Pafta / Pafta Değişkenleri
bölümünden şablon dosya içerisinde tanımlanmış değişkenler girilir.
Yerel pafta sisteminde olduğu gibi STP Pafta Editöründe de, F3 ekle ile pafta ismi
ya da Pafta/Pafta Indeksi Oluştur işlemi ile gerekli kriterler girilerek ülke pafta
indeksi oluşturulur. Đndeksleri oluşturulan paftalar Pafta/Tek Tek Paftala veya
Pafta/Otomatik Paftala işlemleri ile otomatik olarak kendi isimlerinde dosyalara
paftalanarak kaydedilirler. Bu işlemler aşağıda ayrıntılı olarak anlatılmıştır
Hesap 75
13.1 Dosya Menüsü
Oluşturulan pafta indekslerinin saklanması ve yüklenmesi işlemleri

yapılabilmektedir.
13.1.1 Paf Dosyası Yükle
Daha önceden oluşturularak saklanmış pafta indeksleri bu bölümden

yüklenebilir.
13.1.2 Paf Dosyası Sakla
Oluşturulan indeks isim verilerek daha sonra kullanılmak üzere bir dosyaya
kaydedilir. Kaydedilen indeks dosyası Netveri Koordinat Editöründen, koordine
özet çıktısı alırken seçilerek çıktılarda pafta adının görünmesi sağlanabilir.
13.2 Pafta Menüsü
Pafta indeksi oluşturulması ve paftaların oluşturulması ile ilgili işlemlerin

bulunduğu menüdür.
13.2.1 Pafta Đndeksi Oluştur
Bu işlem pafta çizgilerinin oluşturulmasına yarar. Đşlem sonunda ekrandaki tüm

proje paftalandırma çizgileri ile bölümlenir. Ekrana sadece pafta çizgileri ve pafta
adı gelir. Oluşan pafta çizgileri kutu PINDEX tabakasına yerleşir. Pafta ismi
yazılırken aralara "-" işareti konmalıdır (M28-A-21-A-4-D). 25000 ölçekli pafta
oluşturmak için editörde iken F3 tuşuna basılır ve paftanın adı yazılır. Dikkat
edilmesi gereken nokta 25000'lik paftaların isimlendirme (örneğin; F32-C1,
H25-A2) farklılığıdır.
Đşleme girildiğinde gelen Pafta

Đndeksi Oluşturma seçenekleri
penceresinde, pafta alınacak
sınırlar belirlenir. Otomatik
seçeneği aktif hale getirilip
tamam denilirse, projenin
tamamı için pindeksler oluşur.
Bölge Seç aktif olursa da,
işlemden tamam ile çıkıldığında
kullanıcıdan pafta açılacak
sınırları çevirmesi istenir.
Kullanıcı dilerse boş alanların paftalanmaması için Boş alanları paftalama
seçeneğini işaretleyebilir.
Hesap 76
Pafta Đndeksi Oluşturma Seçenekleri
“Tamam” ile geçildikten sonra Ülke Pafta
Đndeksi isimli bir menü gelir. Bu menüden
Ülke, Ölçek ve Dilim Orta Boylamı girilip
“Tamam” butonu ile çıkılmalıdır (Pafta
indeksini oluşturmak için çalıştığınız
bölgenin dilim orta boylamını bilmek
zorunda değilsiniz, Dilim Orta Boylamı
satırının yanındaki üç nokta butonu ile
harita üzerinden belirleyebilirsiniz).
Netcad 5.1 Anamodül ile Azerbaycan
paftaları açabilme özelliği de eklenmiştir.
Đşlem sonunda tüm proje için ülke pafta
bilgileri üretilmiş olur.
13.2.2 Tek Tek Paftala
Pafta aç işlemi tek pafta açılmasına yönelik bir işlemdir. Bu işlemden önce pafta
indeksi oluşturmaya gerek yoktur, verilen değerlere göre pafta açarak saklama
işlemi yapar.
Đşleme girildikten sonra yukarıdaki ekran gelir. Sırası ile pafta adı ve pafta
başlıkları girilir. Program ölçek değerini verilen pafta ismine göre otomatik olarak
yazar. Kontrol etmek amacı ile Gör butonu kullanılır. Eğer herhangi bir hata yok
ise “Tamam” butonu ile işlem sonlandırılır. Açılan pafta, Pafta Adı satırındaki ismi
kullanır ve yer olarak son kullanılan dizine atar.
13.2.3 Otomatik Paftala
Daha önceden indeksi oluşturulan paftaları, kendi isimlerinde dosyalara ayırır,

karelaj açar, karelaj koordinatlarını, ölçeğini ve pafta üst bilgilerini yazar. Kısaca
Hesap 77
yönetmeliğe uygun olarak projeyi pafta isminde dosyalara saklar. Bu işlem Yerel
Pafta açma işlemi ile aynıdır.
Đşleme girildiğinde ölçek ve pafta başlıkları verilir. Paftaların saklanacağı sürücü

ve dizin adları seçilir. “Tamam” butonuna basılarak işlem başlatılır. Paftaların
otomatik olarak saklandığı ekrandan eş zamanlı olarak izlenir. Đşlem bitince
normal proje ekranı gelir.
13.2.4 Pafta Raporu
Bu işleme girildiğinde, indeksi oluşturulmuş paftalar ile ilgili pafta adı, ölçek,
dilim orta boylamı, pafta sol alt ve sağ üst köşe koordinat değerlerinin olduğu
text editörü gelir. Đstenirse bu bilgilerin yazıcıdan çıktısı alınabilir veya *.cks
uzantılı bir dosyaya kaydedilebilir.
13.2.5 13.2.5. Rasterlar Paftalansın
Grafikteki raster imajlar, kenarları kesilerek ya da istenilen bir bölgesi seçilerek

paftalandırılabilir. Raster üzerine pafta indeksi oluşturulduktan sonra “Rasterlar
paftalansın” işlemi aktif yapıldığında otomatik olarak paftalandırma yapılır.
• Raster grafik ekrana yüklenir.

• Eğer bu rasterın bütünü paftalandırılmak isteniyorsa üzerine pafta
pindeksinin açılması yeterlidir. Eğer, istenilen bir bölgesinin paftada
Hesap 78
çıkması isteniyorsa Raster/Raster Aktif Alan Seç işlemi uygulanıp pafta
indeks açılması gerekir.
• Otomatik Paftala işlemi uygulanıp işlem sonlandırılır.
• Pafta indeksinin dışında kalan alanlar otomatik olarak kesilirler.
Paftalandırma sırasında rasterın orijinali korunur. Yeni bir *.dre dosyası
oluşur.
• Oluşan pafta dosyaları Dosya/Paf Dosyası Sakla ile saklanabilirler.
13.3 Gör
Pafta indeksi açıldıktan sonra “GÖR” işlemi ile paftanın ekrandaki durumu
görülebilir. Hangi pafta ismi aktif ise (pafta editöründe mavi renkli satır) “Gör”
butonuna basıldığında ekrana o paftayı getirir.
13.4 Yenile
“F4” tuşu pafta ile ilgili bilgileri değiştirmeye yarar. “F4” tuşuna basıldığında
değiştirilecek sütun mavi renk alır ve herhangi bir değişiklikte önceki bilgiler
kaybolur. Kaybolmaması için “F2” tuşuna basılmalıdır ve bulunulan bölümde
istenilen değişiklik yapılır. “F3” tuşu ile de yeni paftalar eklenebilir.
1. Hesap menüsü \ STP Pafta Editörü işlemi seçilir.

2. Ekrana pafta editörü menüsü gelir.
3. Bu menüden Pafta \ Pafta Đndeksi oluştur işlemi seçilerek açılması istenilen
pafta ölçeği ve bulunulan mevkiinin dilim orta meridyen değeri girilir ve
“Tamam” butonuna basılır.
4. Proje kaç paftaya giriyorsa tüm paftalar açılarak Pafta editörü menüsüne
gelir. Bu menüde pafta adları, ölçekleri, dilim orta boylamları, sol alt ve sağ
üst değerleri gelir.
5. “Tamam” butonu ile çıkılırsa açılan paftalar ekranda görünecektir. Eğer bu
paftalar kendi isimlerinde ayrı ayrı dosyalara saklanmak isteniyorsa Pafta \
Otomatik Paftala işlemine girilir.
6. Bu menüden pafta başlıkları, paftaların saklanacağı sürücü ve dizin
seçildikten sonra “Tamam” butonuna basılır. Paftaların dosyalandığı eş
zamanlı olarak ekrandan izlenir.
14. Kestirme Hesapları
14.1 Zemine Đndirgeme

Yanına ulaşılamayan (minare, kule, deniz feneri vb.) nirengi noktalarına poligon
geçkisi bağlantısı yapılması gerektiğinde, bu gibi noktalara alet kurulması
mümkün olmadığından poligon geçkisinin ilk veya son noktasındaki kırılma açısı
ile bu poligon noktasını, yanına ulaşılamayan noktaya bağlayan kenar ölçülemez.
Bu durumda, yanına ulaşılamayan nirengi noktası yakınında yerde bir zemin
Hesap 79
noktası (Z) tesis edilir ve koordinatları hesaplanır. Tesis edilen bu noktanın,
yanına ulaşılamayan nirengi noktasından başka en az bir nirengi noktasını
görmesi gerekir.
Zemin noktası ile nirengi noktası arasındaki uzunluk tek veya iki üçgen
yardımıyla, açıklık açısı ise tek veya iki nirengi noktasına yapılacak doğrultu
gözlemleri yardımıyla hesaplanıp ortalamaları alınarak bulunur. Zemin noktası
için oluşturulacak üçgenlerin açıları 30 grad’dan küçük olamaz ve en az bir
kenarı mm inceliğiyle ölçülür. Üçgen açıları ve nirengi doğrultuları, 2cc'yi
doğrudan ölçen aletlerle ikişer silsile olarak ölçülür. Zemin noktası ve yardımcı
noktaların zemin tesisleri ve röperleri poligon noktalarındaki gibidir.
Problemin kontrollü çözümü için A ve B yardımcı zemin noktaları seçilir. a ve b

kenarları ile A, B yardımcı zemin noktalarındaki α ve δ yatay açıları ölçülür.
Koordinatları hesaplanacak Z(xZ,yZ) zemin noktasından koordinatları bilinen
N(x,y), N1(x1,y1), N2(x2,y2) nirengi noktaları ile A, B noktalarına yapılan
doğrultu ölçümlerinden α, β, λ, δ, ω, φ yatay açıları hesaplanır.
Hesap 80
Zemine indirgeme hesabının yapılabilmesi ölçülen açıların ve koordinatları bilinen
noktaların tek üçgen veya iki üçgen seçimine göre girilmesi gerekir.
1. Hesap / Zemine Đndirgeme işlemine girilir.
2. Zemine indirgeme ekranından üçgen sayısı seçilir.
3. Zemine indirgeme ekranından açılar kısmına hesaplama için gerekli açılar

girilir.
4. Zemine indirgeme ekranından uzunluklar kısmına ilgili kenar uzunlukları girilir.
Hesap 81
5. Zemine indirgeme ekranından koordinatlar kısmına nokta no, x ve y
koordinatları girilir. Bütün bu bilgiler girildikten sonra hesapla butonuna basılarak
noktanın koordinatı hesaplanır.
6. Koordinatı hesaplanan noktanın zemine indirgeme ekranında 'Nokta no'

kısmından numarası verilir ve 'Netcad'e Ekle' butonu ile Netcad grafik ekranında
görüntülenir.
14.2 Geriden Kestirme

Koordinatı hesaplanmak istenen noktadan koordinatları bilinen noktalara
bakılarak ölçülen açılarla koordinatı bilinmeyen noktaya (aletin kurulu olduğu
herhangi bir noktaya) koordinat verme işlemidir.
Geriden kestirmede hesabın yapılabilmesi için bilinmeyen noktadan en az üç

noktaya bakılarak açıların ölçülmesi ve α ve β açılarının hesaplanması yeterlidir.
Hesap 82
1. Hesap / Geriden Kestirme işlemine girilir.
2. Geriden kestirme ekranından açılar kısmına hesaplama için gerekli olan açılar
değerleri girilir.
3. Geriden kestirme ekranından koordinatlar kısmına nokta no x ve y

4. Koordinatı hesaplanan noktanın geriden kestirme ekranında 'Nokta no'

kısmından numarası verilir ve 'Netcad'e Ekle' butonu ile Netcad grafik ekranında
görüntülenir.
Hesap 83
14.3 Đleriden Kestirme
Ana nirengi şebekelerinde noktalar arasındaki uzaklık genellikle çok fazladır.
Çalışmalarımıza yeterli nokta sıklığı sağlayabilmek için ana şebeke noktaları
arasında yeni nirengi noktaları kurarak hesaplanması gerekir. Bu noktalar
ilerden, geriden kestirme şeklinde ölçülür ve hesaplanır.
Đleriden kestirme; koordinatları bilinen A ve B gibi iki noktadan koordinatları

hesaplanmak istenen P noktasına bakılarak α ve β açılarının ölçülmesi suretiyle
yapılan nokta tayinidir.
Hesap 84
1. Hesap / Đleriden Kestirme işlemine girilir.
2. Đleriden kestirme ekranından açılar kısmına hesaplama için gerekli olan açı
değerleri girilir.
3. Đleriden kestirme ekranından koordinatlar kısmına nokta no x ve y

4. Koordinatı hesaplanan noktanın ileriden kestirme ekranında 'Nokta no'

kısmından numarası verilir ve 'Netcad'e ekle' butonu ile Netcad grafik ekranına
eklenir.
15. PROJE ĐŞLEM ADIMLARI

Amaç:
Arazi koşullarında ölçülen bilgilerin, büro ortamında bilgisayara aktarılmasından
sonra Netcad’in ilgili editörlerine aktarma ve hesap işlemlerini yapmak.
Kapsam:
Poligon hesaplarının yapılması ve çıktıları
Kanava çizimleri.
Kutupsal hesapların yapılması.
Yan Nokta Hesaplarının yapılması.
Dönüşümler.
Ülke Paftalarının Tanımlanması ve Açılması.
15.1 Poligon Hesapları
Poligon hesaplarının yapılabilmesi için 3 adet dosyanın oluşturulması gerekir.

Bunlar;
Nokta dosyası (*.NCN)

Rasat Dosyası (*.NCK)
Poligon Dosyası (*.PO4) dır.
HATIRLATMA: Yukarıda belirtilen 3 adet dosyanın isimleri aynı olmak

zorundadır. Aksi halde poligon hesabını yapılamayacaktır. Çünkü program
arayacağı dosyaları bulamayacaktır.
Hesap 85
15.2 Koordinat Girişi
Yapılan nivelman sonucunda poligon rasatına ait tüm poligonların kotları ve

koordinatı bilinen poligonların X, Y, Z değerleri girilir. (Örnek: POLIGON.NCN)
Hesap\Netveri\Netveri Koordinat Editörü komutu tıklanır ve açılan pencerede
dosya adı yazılarak dosyanın açılması sağlanır. Burada F3 fonksiyon tuşuna
basarak güzergahlara ait tüm noktaların girişi yapılır. Koordinatlar girildikten
sonra F9 Sakla fonksiyon tuşu ile noktalar saklanır.
15.3 Poligon Rasatlarının Girilmesi
Poligon rasatına ait karne dosyası oluşturulur. (Örnek: POLIGON.NCK)
Hesap 86
Hesap\Poligon Hesabı\Karne Editörü komutu tıklanır ve açılan pencerede dosya
adı yazılır ve rasat karnenin açılması sağlanır. Bu pencerede F3 Ekle fonksiyon
tuşuna basılarak nokta girişine başlanır. Önce Durulan nokta (D.No) girilir,
“Enter” tuşuna basılır, Ppm sütununa geçilir. Bir daha “Enter” tuşuna basılır ve
alt satıra geçilmesi sağlanır. Bir daha “Enter” tuşuna basarak B.Nokta sütununa
geçilir. Burada bakılan noktanın adı girilir ve “Enter” tuşuna basılır. Sıra ile her
kutudaki bilgi girildikten sonra “Enter” tuşuna basılır. (1.Yarım, 2.Yarım, Düşey
Açı, Eğik Kenar ve diğer bilgiler hesaplanır, Ortalama ve Yatay Kenar). “Enter”
tuşuna basılarak alt satıra geçilir, bir daha “Enter” tuşuna basılarak diğer bakılan
noktanın bilgileri girilir. Bakılan başka nokta varsa girilmeye devam edilir.
Bitiminde bir alt satıra geçilir ve D.No sütununda diğer istasyon numarası girilir
ve aynı işlemler tekrarlanır.
Güzergahlara ait tüm istasyonların rasatları bu şekilde girilir.
Daha sonra Gauss Karne sayfasına girilir. Bu editöre geçildiğinde kotlar, alet
yükseklikleri, yansıtıcı yükseklikleri boş gelir. Bu ekranda fare sağ tuşu (veya F5
işlem fonksiyon tuşuna da basılabilir) ile gelen menüden Boş Kotları Tamamla
komutu tıklanır ve kotlar nokta (POLIGON.NCN) dosyasından aktarılır.
Devamında F2 Değiştir komutu ile tüm istasyon noktalarının alet yükseklikleri,
bakılan noktaların da yansıtıcı yükseklikleri girilir.
Arazide ölçülen bilgiler bu şekilde girildikten sonra kenar indirgeme hesaplarına

geçilir. Fare sağ tuş veya F5 Đşlem fonksiyon tuşu ile menünün açılması sağlanır.
Gelen menüden Deniz veya Elipsoid Yüzeyini Hesapla seçilir.
Hesap 87
Gelen menüden BÖHYY 2002’ye göre Elipsoid Yüzeyine, N katsayısı, kenar
olarak da Eğik kenarlardan seçilir ve “Tamam” butonu tıklanarak elipsoid kenar
hesabı yaptırılır.
Daha sonra Gauss Kruger projeksiyon kenarı hesabına geçilir. Aynı editörde fare
sağ tuş veya F5 işlem fonksiyon tuşuna basılır. Gelen menüden Gauss Kruger
düzlemini hesapla seçilir.
Listeden Deniz veya Elipsoid Yüzeyi Kenarlarından seçeneği işaretlenir ve

“Tamam” butonuna tıklanır. Devamında nokta dosyasından (Örnek:
POLIGON.NCN) ortalama Y Koordinatı hesaplanarak listelenir. Tamam butonu
tıklanarak işleme devam edilir.
Hesap 88
Đndirgenen kenarlar Gauss Kenar sütununa aktarılır. Ölçü düzlemindeki kenarlar
projeksiyon düzlemine indirgenmiş olur. Kenarların indirgenmesinden sonra
poligon hesaplarında kullanılmak üzere özet karneye aktarım yapılır. Karne
editöründe iken; fare sağ tuş veya F5 işlem fonksiyon tuşuna basılır. Gelen
menüden Hesap Kenarlarını Seç işlemine girilir.
“Tamam” butonuna tıklayarak açı ve kenar bilgilerinin aktarımı tamamlanır.
F9 Sakla fonksiyon tuşuna basılarak son yapılan işlemlerin saklanması sağlanır.
15.4 Poligon Güzergahlarının Hesaplanması
Kenar indirgemelerinin tamamlanması ile karne dosyası hazırlanmış olup poligon

güzergahlarının hesabına geçilebilecektir. Hesap\Poligon Hesabı\Poligon Hesabı
komutu seçilir. Açılan pencerede dosya adı satırına adı yazılır ve poligon hesap
editörü açılır. F3 Ekle fonksiyon tuşuna basarak güzergah bilgilerinin
tanımlanacağı pencere açılır.
Hesap 89
Burada dayalı (bağlı) güzergahların ve kapalı poligon güzergahların çözümleri
yapılabilmektedir. Dayalı (bağlı) poligon güzergahlarında, güzergahın ilk 2
noktası ve son 2 noktası bilinen noktalardır. Dolayısıyla poligon güzergahı da
bilinen 2 noktadan çıkarak, bilinen 2 noktaya bağlanır.
Semt Alınan: Güzergahın bilinen ilk noktasıdır.

Başlangıç: Güzergahın bilinen ikinci noktasıdır. (Alet kurulan ilk noktadır.)
Son: Güzergahın bilinen 3. noktasıdır. (Alet kurulan son noktadır.)
Semt Kapanan: Güzergahın bilinen 4. ve son noktasıdır.
Bu bilgiler tanımlanır. Kurum Kadastro ve Poligon olarak seçilir. (Bu seçim

Büyük Ölçekli Harita Yapım Yönetmeliğinin son değişikliklerini içermektedir.)
“Tanımla” butonuna tıklayarak güzergah çözümü yaptırılır. Hesap sonuçları
penceresinde sonuçlar listelenir. Herhangi bir değer tecvizi aşmışsa yine aynı
pencerede raporlanır ve olası hatanın yeri de işaret edilir.
Rapor edilen bilgiye göre aynı pencerede nokta sayfasına veya karne sayfasına
girilerek hata düzeltmesi yapılabilecektir.
Hesap sonucu “Tamam” butonuna tıklanır ve gelen listeden Yeni olarak ekle
seçeneği işaretlenir. “Tamam” butonuna tıklayarak hesaplanan koordinatların
nokta dosyasına (Örnek: POLIGON.NCN) saklanması sağlanır.
Hesap 90
“Yaz” butonuna tıklayarak hazırlanan çıktı listelenir.
Tüm güzergahlar hesaplatılır. Güzergah bilgileri yukarıdaki gibi listelenir.
15.5 Kanava Çizimleri

Güzergahlar hesaplandıktan sonra Kanava çizimleri de yapılabilir. Hesap\Poligon
Hesabı\Kanava Çizimleri komutu seçilir ve açılan menüde yazı boyu
parametreleri ayarlanır. “Tamam” butonu tıklanır. Açılan pencereden Poligon
hesap dosyası (POLGON.PO4) seçilir. Devamında hangi güzergahların çizileceği
filtre satırı gelir. Herhangi bir güzergah numarası girilebileceği gibi * yazılarak
tüm güzergahların kanavası da çizilebilecektir.
Hesap 91
15.6 Detay Ve Takeometrik Noktaların Hesapları
Poligon güzergahlarının hesaplanmasından sonra sıra kutupsal yöntemlerle

ölçülen detay ve takeometrik noktaların koordinat hesaplarına gelir.
Hesap\Netveri’de yer alan kutupsal hesap yöntemleri aynı mantıkla kullanılır.
Bunlardan en çok kullanılanı örnek olarak verilmiştir. (Eğik kenar-Düşey Açı
yöntemi) Hesap\Netveri\Eğik Kenar-Düşey Açı yöntemi seçilir. Dosya adı (Örnek:
20031106.YDE) yazılır ve pencere açılır.
Hatırlatma: Yazılacak olan dosya adı poligon dosyasından farklı olmak
zorundadır.
Hesap 92
F3 Ekle ile her ölçülen noktanın bilgisi tek tek girilebilir. Ancak burada alet
okumalarına göre yapılan ölçümlerin aktarılmasını anlatılacaktır.
Editör içinde fare sağ tuşu veya F5 işlem fonksiyon tuşu ile gelen menüden
Total Station’dan Oku menüsüne girilip ilgili alet seçilir ve gelen listeden
önceden bilgisayara aktarılan dosya seçilerek editöre aktarımı sağlanır. Đşlem
sonucu yukarıda görüldüğü gibi bilgiler aktarılır.
Fare sağ tuşu ile gelen menüden hesapla seçeneği tıklanır ve hesap
seçeneklerinin geldiği bir menü açılır. Elipsoid Yüzeyinde seçeneği işaretlenir ve
sağda açılan N katsayısı girilir. Tamam butonuna tıklayarak koordinat hesabının
yapılması sağlanır. Hesap bitiminde kutupsal ölçü ve hesap çizelgesi raporu gelir.
Bu görüntünün oluşması ile noktaların koordinatları hesaplanmış ve YDE dosyası
ile aynı isimde, NCN uzantılı olarak saklanmış olacaktır. (Örnek: 20031106.NCN)
Her kutupsal ölçü dosyası bu şekilde alet formatından aktarılır ve hesabı yapılır.
Ya da bütün kutupsal dosyaların hepsi alet formatından aktarılır ve birleştirilir.
Tüm dosyaların birleştirilmesinden sonra bir işlemle hesaplanması da
sağlanabilir. Bu yöntemi kullanıcı tayin edecektir.
(Netcad CD’si içinde ÖRNEK VERĐLER yer alır. Eğik-Kenar Düşey Açı yönteminde
aletten gelen ham veriler aktarılarak YDE dosyası elde edilir.
KUTUPSAL\TOPCON\RASAT.RAW
Hesap 93
Aletle yapılan okumalar: RASAT1.RAW, RASAT2.RAW, RASAT3.RAW,
RASAT4.RAW, RASAT5.RAW, RASAT6.RAW, RASAT7.RAW. Rasat dosyaları bu
şekilde aktarılıp hesaplandıktan sonra nokta dosyaları grafik ekrana yüklenir.
Proje\Aç ile nokta dosyaları seçilir ve yüklenir.
Halihazır harita yapımına göre; kutusal hesaplar tamamlanınca noktalar grafik

ekrana yüklenir ve detay krokilerinin bağlanmasına geçilir. Bu işlemlerin
devamını halihazır harita yapımına yönelik dokümandan (NetSurf) takip
edebilirsiniz.
15.7 Yan Nokta Hesapları

Prizmatik yöntemlerle arazide yapılan ölçümler sonucu bir iş varsa; öncelikle
jalon dikilen noktaların koordinatları grafik ekrana nokta editöründen girilir.
(Hesap\Nokta Editörü) Daha sonra Hesap\Yan Nokta Hesabı komutuna tıklanır.
Komut satırında beliren bilgiye göre nokta yakalama modunu açarak 1. nokta ve
2. nokta seçilir. Grafikten hesaplanan değer listelenir. Değer kabul edilir veya
ölçülen değer girilerek ölçülen değerin oranlanarak dengelenmesi de sağlanır.
Tamam butonuna tıklayarak ilerlenir. Gelen listede koordinatı hesaplanacak
noktanın hatta olan DĐK AYAK ve DĐK BOY değerleri girilir.
Nokta numaraları otomatik seçilmez ise koordinatı hesaplanan her nokta

koordinatı ile birlikte listelenir ve onaylanması beklenir.
Hesap 94
Dik ayak, dik boy değerlerinin girildiği pencere her nokta için tekrarlanır.
15.8 Dönüşüm Đşlemleri
Mevzii (yerel) koordinatlarda ölçüm yapılmış ama koordinatların

hesaplanmasından sonra memleket koordinat sistemine çevrilmesi gereken
projelerde aşağıdaki işlemler uygulanacaktır.
Mevzi koordinatlarını gösteren dosya ekrana yüklenir. Hesap menüsünden

dönüşümler komutu seçilir ve dönüşüm seçeneklerinin olduğu pencere açılır.
Buradan N Noktadan AFFĐNE ve Objeleri Dönüştür işaretlenir ve tamam butonu
tıklanarak sonraki adıma geçilir. Açılan Affine Dönüşüm editöründe bölgeye ait
önceden bilinen ortak noktaların koordinatları girilir. Bu koordinatlar hem mevzii
(yerel) koordinatlarını, hem de memleket koordinatlarını gösterir.
Nokta No, Nokta Y, Nokta X mevzii ve bunlara karşılık gelen Yeni Y, Yeni X
memleket koordinatları girilir. Tüm noktalar bu şekilde girilir. En az 4 nokta
girilmelidir. “Tamam” butonu ile işleme devam edilir ve gelen bilgi raporu kontrol
edilerek “Tamam” butonu tıklanır. Ardından dönüştürülecek objeleri seç mesajı
gelir. Tüm objeler seçilir ve fare sağ tuşuna basılarak dönüşüm tamamlanır.
Projeyi görünür ekrana getirmek için Görüntü\Limitleri Bul komutu tıklanır ve
proje ekrana gelir. Dönüşüm işlemi tamamlanmış olur.
Hesap 95
15.9 Paftalama Đşlemleri
Memleket koordinat sisteminde olan koordinatlar ve çizimin pafta indeksini

oluşturmak için, projenin ekranda yüklü olması gerekir.
Proje\Özellikler işlemine girilir. Projeksiyon sekmesine geçilir. Burada

Projeksiyon satırının sağında bulunan 3 nokta butonuna tıklanır ve açılan
menüde;
Projeksiyon satırı(UTM) Universal Transver Merkator 3° seçilir.

Datum satırında GRS80 Yönetmelik için Datum seçilir. (Örn; EUROPEAN 1950)
D.O.M hücresine basılınca açılan Türkiye haritası üzerinden, Dilim orta meridyeni
ilgili bölge seçilerek girilir. (Projenin hazırlanmış olduğu il seçildiğinde, Dilim
numarası (Dilim No) otomatik olarak gelecektir.) “Tamam” butonuna tıklanarak
projeksiyon ayarı yapılmış olur.
Hesap 96
Daha sonra Hesap\StpPafta Editörü işlemine girilir. Pafta menüsünden Pafta
indeksi Oluştur komutu seçilir ve gelen menüde Dilim orta boylamı (DOB)
girilerek işlem “Tamam” ile onaylanır. Tüm çizimin pafta indeksi açılmış olur.
Açılan pafta indekslerine göre çizimi paftalamak için Pafta menüsünden;
Tek Tek Paftala: Sadece seçili paftayı ayrı bir NCZ olarak oluşturur.
Otomatik Paftala: Pindeksleri açılmış olan tüm paftaları NCZ olarak oluşturur.
Đlgili seçenek tıklanarak paftalama işlemi başlatılır ve belirtilen dizinde NCZ’ler
oluşur.
Paftalanan çizimler (her pafta adı bir NCZ dosya olacak şekilde) saklandığı
dizinlerden yüklenir ve Plotter çizimi için hazırlanıp çizdirilir.
Hesap 97

Hesap

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hesap

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Hesap

Netcad®, ULUSAL CAD VE GIS ÇÖZÜMLERĐ MÜHENDĐSLĐK BĐLGĐSAYAR EĞĐTĐM

Bu eserde açıklanan yazılımlar lisans ya da sınırlı kullanım sözleşmesine tabidir.

ULUSAL, önceden bir bildirim yapmadan, satılan ürünlerde ve ürünlerin

ULUSAL, bu eserde olabilecek tipografik veya grafik hatalardan ve bu eserde yer

Basıldığı Yer : Ankara, Başak Matbaacılık, 0312–3842761

Firma ve ürünleri hakkında bilgi edinmek için www.netcad.com.tr,

MERKEZ ĐSTANBUL BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ

Tüm kutupsal rutinler benzer

Bu menüye bakış açısı ve alet yüksekliği girilir. Bu işlemden sonra seçilen

2.1 Eğik Kenar-Düşey Açı

Yatay açı, Düşey açı, Eğik mesafe ve Reflektör

Yatay açı, Yatay mesafe, Kot farkı ve

2.3 Yatay Kenar-Düşey Açı

2.4 Takeometrik Hesap

Yatay açı, Düşey açı, Alt ve Üst kıl değerleri

Đşlem Nasıl Yapılır?

1. Hesap menüsü\Kutupsal Hesaplar\Đstenilen yöntem seçilir.

2. Nokta yakalama modu açılarak durulan ve bakılan noktalar gösterilir.

3. Đlk açı ve alet yükseklik değeri girilir.

4. Ekrana gelen Kutupsal Bilgi menüsünden gerekli değerler doldurulur, tamam

5. Nokta bilgisi menüsünden, yeni hesaplanan noktanın adı girilir ve diğer

3.1 Koordine Özet

Đşlem için noktaların seçilmesi

Seçim Menüsü Tabaka süzgeci

Proje Parametrelerini Yaz seçeneği işaretli ise; Genel/Genel

1. Hesap menüsü\ Yazıcı Çıktıları\ Koordine Özet işlemi seçilir.

3.2 Alan çıktıları

NETCAD'de mevcut herhangi bir

Çıktısı alınacak alanlar, obje seçim

Alan Çıktıları sonucunda alan

Özet Alan Çıktısı

Ada Parsel Alan Tapu

Ada/Parsel Alan Nokta No Y X Cephe

Koordine Özetli Alan Çıktısı

Ada Parsel Noktalar Hesap Alan

Proje Parametrelerini Yaz seçeneği işaretli ise; Genel/Genel

Đşlem Nasıl Yapılır?

1. Hesap menüsü\ Yazıcı Çıktıları\ Alan çıktısı işlemi seçilir.

2. Ekrana alan çıktıları menüsü ekrana gelir.

Arazide koordinat ölçümü yapıldıktan sonra,

1. Hesap menüsü\ Yazıcı Çıktıları\ Aplikasyon çıktıları işlemi seçilir.

2. Ekrana Uygulama Değerleri penceresi gelir. Çıktıda raporlanması istenilen

3. Ekrandan önce durulan ve bakılan nokta seçilir. Daha sonra aplikasyon

3.4 Prizmatik Aplikasyon

Đşlem sırası Aplikasyon çıktıları ile

1. Hesap menüsü\ Yazıcı Çıktıları\ Prizmatik aplikasyon işlemi seçilir.

4.1 Poligon Hesabı

Hesaplamaların yapılabilmesi için gerekli

Örneğin Şehir Adı bölümüne ANKARA

“F2” tuşuna basılarak ya da güzergah üzerinde çift tıklanarak güzergahta

“F3” tuşuna basılarak yeni güzergah eklenebilir.

“F4” tuşuna basılarak Şehir Adı ve Güzergah numarasından arama yapılabilir.

Değiştir: Editörde seçili olan güzergahta değişiklik yapmak amacıyla

Sırala: Kayıtları güzergah numarasına göre sıralamak amacıyla kullanılır.

Nokta Ara: Numarası girilen noktanın bulunduğu güzergah numaraları şehir

Yaz: Hesaplatılan güzergahların çıktıları bu bölümden alınabilir.

Normal Çıktı: Çıktısı alınacak Güzergah ve Şehir Adı için süzgeç

Düşeyde Sıkıştırılmış Çıktı: Çıktısı alınacak Güzergah ve Şehir Adı için

Güzergah Listesi: Şehir Adı, Güzergah Numarası ve güzergahta

4.1.2 Hesap Penceresi

Güzergah Türü: Ana güzergah ya da Ara güzergah seçimi yapılabilir. Tecviz

Tanımla: Güzergah ilk defa tanımlanacaksa veya gidiş yönü değiştirilecekse

Güzergahın hesaplanması sırasında pek çok hata rapor edilebilir. Bu hataların