3.

TURİZM ŞÛRASI
1-3 KASIM 2017
TEBLİĞLER KİTABI

CİLT-2
3. TURİZM ŞÛRASI
1-3 KASIM 2017
TEBLİĞLER KİTABI
CİLT-2
Kasım 2017 - ANKARA
ISBN
978-975-17-3949-0

T.C. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI

İsmet İnönü Bulvarı No:32 06100 Emek Ankara/TÜRKİYE
T:0312 2128300
www.kulturturizm.gov.tr

KOORDINASYON
Ahmet TEMURCİ

YAYIN DANIŞMANI
İrfan ÖNAL

YAYIN KOORDINATÖRÜ
Prof. Dr. Muharrem TUNA

YAYIN KOORDINATÖR YARDIMCISI

Dr. Alaattin BAŞODA

TASARIM
Berkay Sergin ÇAVUŞOĞLU

YAPIM

Büyükharf Bas. Yay. Tan. Dan. ve Org. Ltd. Şti.

Uğur Mumcu Cad. 89/8 Çankaya/ANKARA
T: 0312 446 15 72 F: 0312 446 15 82
www.buyukharf.com.tr

BASIM
Özel Matbaası
Matbaacılar Sanayi Sitesi 1514. Sokak No: 6
İvedik/Ostim/ANKARA
T: 0312 395 06 08
Tarih 27.10.2017

Şûra tebliğ kitabında kabul edilen ve yayımlanan tebliğlerin

yazılı ve elektronik ortamda tüm yayın hakları T.C. Kültür ve
Turizm Bakanlığı’na aittir.
 GASTRONOMİ VE TANITIM
FAALİYETLERİNDE İNOVASYON:
YÖRESEL GASTRO MOBİL ÖRNEĞİ

Fikret GÖKÇEa ve Halil SUNARb

Öğr. Gör., İskenderun Teknik Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu,

a

Turizm ve Otel İşletmeciliği

fikretgokce@gmail.com

b
Bilim Uzmanı
halil.sunar@windowslive.com

144
 145

ÖZET
Her geçen gün turizm faaliyetlerine katılan kişi sayısı hızla artmaktadır. Özellikle ge-
lişmekte olan ülkeler turizm pastasından daha fazla pay elde etmek ve gelirlerin ar-
tırmak amacıyla tanıtım faaliyetlerinde çeşitliliğe gitmektedirler. Bu bağlamda yenilik-
çi fikirlerin önemi daha da artmaktadır. Türkiye’de birçok şehir turizm ile ilgili tanıtım
çalışmalarına yer vermektedir. Şehirlerin tanıtımında yenilikçi (inovatif) yöntemlerin
kullanılmasının şehir ve ülke turizmine katkılar sağlayacağı yadsınamaz bir gerçektir.
Yöresel Gastro Mobil (gezici araçlar) ile şehirlerin tanıtımının farklı noktalarda yapılması
amaçlanmaktadır. Bu çalışmada şehirlerin turizm arz potansiyelinin ve özellikle yöre-
sel mutfak kültürünün tanıtımında yeni bir model önerilmektedir.

GİRİŞ
Turizm faaliyetlerine katılan kişi sayısı her geçen gün artmaktadır. Bu nedenle ülkeler bir-
birleri ile rekabet etmekte ve çok fazla turizm sektöründen pay elde edebilmek için bir ta-
kım planlamalar ve stratejiler geliştirmektedir. Turizm sektörünün ülke ekonomisine katkısı
nedeni ile özellikle gelişmekte olan ülkeler yenilikçi fikirler geliştirmekte ve bu doğrultuda
tanıtımlar yapmaktadırlar. Turizm sektöründe tüketicisine daha nitelikli mal ya da hizmet
sunmak, ziyaretçilerin Türkiye gibi zengin bir potansiyele sahip ülkeye tekrar gelmelerini
sağlamak amacıyla müşteri memnuniyetini artırmak ülke imajı açısından oldukça önem-
lidir. Turizm emek yoğun bir sektör olduğundan turistik ürün üretildiği yerde tüketilmek-
tedir. Bir başka ifade ile turist, deneyimlemek için turistik ürünün üretildiği yere gitmek
zorundadır. Turizm işletmeleri ürün ve hizmetlerinde yaptığı bir takım yenilikler ile daha
fazla turiste daha fazla ürün ve hizmet satışı yaparak büyük gelirlere sahip olmaktadırlar. Bu
sayede turizm işletmeleri, ihraç etmiş oldukları turistik ürün ve hizmetler ile ülkenin kalkın-
ma ve gelişmesine katkıda bulunmaktadırlar (Vatan, 2010: 29-30). Yapılan bu çalışmada bir
destinasyonun mutfak kültürünün öne çıkan değerlerinin deneyimlenerek merak uyandır-
ması ve tanıtımı için yenilikçi bir fikir ortaya koyulmaktadır.

TURİZMDE İNOVASYON VE TANITIM FAALİYETLERİ

Tanıtım; bir ürün, hizmet, işletme, kişi, kuruluş, yöre, bölge, ülkeye ilişkin ticari açıdan
anlam taşımayan mesajların kitle iletişim araçları veya diğer iletişim kanalları aracılığı ile
haber değeri taşıyacak biçimde hedef kitlelere ya da kamuoyuna iletilmesi olarak ifade
edilmektedir (Ünüsan ve Sezgin, 2005: 32). Tanıtım faaliyetlerinde başarılı olabilmek
için tanıtım tekniklerinin faaliyet alanlarını doğru tespit ederek, yerinde ve birbirleri ile
eşgüdüm içerisinde kullanılması gerekmektedir (Doğanbay, 2006: 48).
İnovasyon, Latince “innovatus” kelimesinden türeyerek, Türkçeye kazandırılmış ve
yenilik anlamında kullanılmaktadır (Vatan ve Zengin, 2014: 513). İnovasyon ilk defa
1939 yılında ekonomist ve politika bilimcisi Joseph Schumpeter tarafından “kalkın-
manın itici gücü” olarak ifade edilmiştir (Penning ve Kim, 2009: 368). Daha geniş bir
tanım olarak inovasyon, bilgi birikimi ile birlikte bir ürün veya hizmette yenilik, deği-

3. TURİZM ŞÛRASI TEBLİĞLER KİTABI

 şiklik, geliştirme yaparak ekonomik süreci kapsayan bir terim olarak ifade edilmektedir
(Vatan ve Zengin, 2014: 513). Zaman içerisinde inovasyon ile ilgili birçok tanımlamalar
yapılmakla birlikte, farklı bir ürün ya da hizmet için girişimcilerin kullanmış olduğu araç
olarak da ifade edilmektedir (Coşkun vd., 2013: 106).
İnovasyonu gerçekleştirmek için yöneticilerin öncelikle bir vizyon geliştirmeleri ve
inovasyonu teşvik etmeleri gerekmektedir. İnovasyon kaynakları olarak adlandırılan,
inovasyon faliyetlerinin gerçekleşmesindeki değerler genel olarak Bredtmann ve Ho-
eborn’a (2010) göre; çalışanlar, müşteriler, üniversiteler, araştırma kurumları ve aracı-
lardır. Tüm bunların yanı sıra bilgi de rekabet avantajı sağlamak için etkili bir inovasyon
kaynağıdır (Coşkun, 2013: 108).
Destinasyonlar varlıklarını sürdürmek ve rekabet güçlerini artırmak amacıyla yeni
ürün ve hizmetlerle çeşitliliği ve kaliteyi artırma yoluna gitmektedirler. Yeni pazarlara

Düzenli İnovasyon Niş İnovasyon

- Üretkenliği artırıcı yeni yatırımların teşvik - İş imkanlarını geliştirmek için yeni

edilmesi girişimcilerin yatırımlarının desteklenmesi
- Firma sahibi ve çalışanlarının daha verimli - Firmaların yeni pazarlama işbirlikleri kurması
çalışması konusunda eğitilmesi - Var olan ürünlerin yeni kombinasyonlarının
- Kalite ve standartların geliştirilmesi yapılması

Devrimsel İnovasyon Yapısal İnovasyon

- Yeni teknolojinin firmalar tarafından - Yeniden yapılanma gerektiren

kullanılması
-Çalışanların kompozisyonlarının
değiştirilmesi ile yeni metotların uygulaması
- Aynı pazara yeni metotlar ile girilmesi
- Yeni etkinliklerin düzenlenmesi
- Fiziksel ya da hukuki altyapının yeniden
tanımlanması
- Bilgi birikiminin yayılması için mükemmeli-
yet merkezlerinin oluşturulması

Tablo 1: Turizm Perspektifiyle Abernathy ve Clark’ın İnovasyon Modeli

Kaynak: Eraslan vd., 2004: 17.

hitap etmek ve pazar payını artırmak isteyen destinasyonlarinovasyona ihtiyaç duy-

makta, büyüme ve gelişme için inovasyonu önemli bir unsur olarak görmektedirler.
Dolayısıyla destinasyonlar turistik tüketicileri memnun etme, ihtiyaçlarını dikkate alma,

146
 147

daha çok turist çekebilme ve rekabetin yoğun olduğu sektörlerden biri olarak varlığını
sürdürmek için turistik ürün ve hizmetlerinde yenilik, farklılık ve iyileştirme yapmakta-
dırlar (Vatan, 2010: 29-30).
Tablo 1’de Abernathy ve Clark (1985) yaklaşımındaki modelde dört tür inovasyon ta-
nımlanmıştır. Bunlar; düzenli (regular), niş (niche), devrimsel (revolutionary) ve yapısal
(architectural) inovasyondur. Her bir inovasyon türü, bilgi ve ortak yapılar bağlamında
farklı çıktı demetlerine sahiptirler. İnovasyon türleri arasında en geniş açılıma sahip
olan yapısal inovasyondur. Yapısal inovasyon, yalnızca endüstri içindeki değişimleri
değil, aynı zamanda kullanılacağı toplum içindeki değişimleri de ifade etmektedir. En
az radikal olan inovasyon türü düzenli inovasyon olup, belirli bir zaman dilimi içerisin-
de etkisi oldukça önemli boyutlara ulaşabilen inovasyon türüdür (Eraslan vd. 2004: 17).
Güzeler ve Dedeoğlu (2016) çalışmalarında inovasyona ilişkin sırasıyla taklit, icat,
keşif, hayal gücü, beceri, kültürel değişim, sosyal değişim, örgütsel değişim, poli-
tik inovasyon, yaratıcılık, teknolojik değişim, teknolojik inovasyon ve ticarileştirilmiş
inovasyon olmak üzere on üç tarihsel algılama biçiminin ortaya çıktığını belirtmiştir
(Güzeler ve Dedeoğlu, 2016: 116-117). İnovasyon; bilimsel araştırmadan icada, geliş-
tirmeye ve ticarileştirmeye kadar yeni bir ürün veya üretim süreci yaratmaktaki tüm
faaliyetler olarak ifade edilmektedir (Kamien ve Schwartz, 1982: 2). İnovasyonun
beş temel özelliği bulunmaktadır (Yılmaz, 2003: 33). Bu özellikler; geri dönmezlik,
süreklilik, kümülatif yapı, bütünsellik ve belirsizliktir. İnovasyonda geriye dönmezlik
özelliği; Yeni ürün inovasyonu eskisinin yerini aldığından dolayı eski ürün pazarda
tekrar görülmemektedir.
İnovasyonda süreklilik özelliği; Yeni ya da iyileştirilmiş ürün, hizmet ya da süreci
geliştirmenin yolu, farklı düşünmekten ve yeni fikirler ortaya koymaktan geçmektedir.
Dolayısı ile ortaya atılan, geliştirilerek işler hale getirilen ve sonuçta firmaya rekabet
gücü kazandıracak şekilde ticarileştirilen bu fikirlerin ve sonuçlarının tekrar tekrar de-
ğerlendirilmesi gerekmektedir (Yılmaz, 2003: 33).
İnovasyonlar kümülatif bir yapıya sahip olduğundan, geliştirilen bir inovasyon, daha
önceki yenilikler ya da bilimsel esaslar üzerine kurulduğu gibi; aynı zamanda başka
yeniliklerin geliştirilmesine de temel oluşturmaktadır ve dolayısı ile gelecekteki inovas-
yonların da yönünü belirleyecektir (Yılmaz, 2003: 33). İnovasyonun bir diğer özelliği
oldukça fazla belirsizliktir. Risk alma, derinlemesine araştırma ve yeniden araştırma,
uzmanlaşma ve test etmeyi içermektedir. Bu süreç içerisinde tesadüflerin, öngörüle-
meyen değişikliklerden kaynaklanan belirsizliklerin ve şansın büyük rolü bulunmakta-
dır. İnovasyon, bir alanda bütün faaliyetleri kapsadığından, bütünsel bir yaklaşım gerek-
tirmektedir. İnovasyonun bütünsel bir faaliyet olarak algılanamaması önemli sorunlara
yol açabilmektedir (Elçi, 2006: 4).

3. TURİZM ŞÛRASI TEBLİĞLER KİTABI

 YÖRESEL GASTRO MOBİL
Özellikle son yıllarda yemeklerin popülaritesinin ve buna ilişkin seyahatlerin artma-
sı yemek ile turizm arasındaki ilişkiyi, bir turist çekiciliği olarak yemek unsurunun
rolünü çalışmayı artırmıştır (Cohen ve Avieli, 2004; Richards, 2002; Zengin vd.,
2014: 511). Ziyaretçiler için, beslenme ihtiyacının memnuniyeti gastronomik dene-
yimi meydana getirmiştir. Yemeklerin imajı kültürel kimliklerinin pazarlanması olarak
turizm destinasyonları için kullanılmakta ve yemek turizm destinasyonlarının sürdü-
rülebilirliği için özgün bir potansiyel oluşturmaktadır (Zengin vd., 2014: 511). Desti-
nasyon pazarlaması; ülkelerin, bölgelerin ve kentlerin gelirlerini daha çok artırmak,
kentin tanınmasını sağlamak ve böylelikle kalkınmayı desteklemek amacıyla yapılan
bir aktivitedir. Destinasyon pazarlamasının esas amacı insanlarda olumlu ve kalıcı
bir imaj bırakmak ve kentin markalaşmasını sağlamaktır (Serçek ve Serçek, 2015:
23). Tüm bu gelişmeler sonucu destinasyonlar pazarlama aşamasında gastronomiye
önem vermektedir.
Son yıllarda özellikle nüfusun yoğun olduğu bölgelerde yabancı literatürde “fo-
odtruck” olarak bilinen Türkçeye ise gıda kamyonu olarak çevrilen tekerlekli res-
toran sayısı hızla artmaktadır. İlk olarak 1800’lü yılların sonlarında ABD’de eski bir
ordu vagonuna iç raflar ve mutfak gereçleri, yiyecek ve tıbbi malzemeler stokla-
narak ortaya çıkmıştır (Sharpe, 1996: 92). Dizayn edilen bu vagonda kurutulmuş
fasulye, kahve, mısır unu ve benzeri muhafaza edilmesi kolay olan genellikle ku-
rutulmuş veya tuzlanmış veya tütsülenmiş gıda maddeleri bulunmaktaydı (Butler,
2014). Modern gıda kamyonunun ortaya çıkışı ise 1872 yılında Walter Scott’un
küçük bir kapalı vagona keserek açtığı pencereden sandviç satmasıyla başlamıştır.
1880’li yıllara gelindiğinde Thomas H. Buckley, Massachusetts’teki Worcester’de
öğle vagonları üretmekteydi; lavabo, buzdolabı, ocak, ayrıca renkli pencereler
ve diğer süsleme özellikleri ile tanıtılan çeşitli modelleri ortaya çıkmıştı (Engber,
2014). Taşınabilir gıda kamyonları, “roachcoaches”, “gut trucks” isimleri ile şantiye,
fabrika gibi yerleri dolaşması sonucu yaygınlaşmıştır (Urstadt, 2015). Dünyanın bir-
çok ülkesinde yaygın olarak kullanılan gıda kamyonları New York, San Francisco,
Los Angeles gibi büyük şehirlerde hizmet vermekte; reklam, konum ve rotalarını
Facebook, Twitter gibi sosyal medya kanallarını kullanarak duyurmaktadır. Gıda
kamyonları günde ortalama 200 porsiyon yemek servis etmektedir (Mclaughlin,
2009: 1). Gıda kamyonlarının en önemli özelliği bir restorandaki gibi zengin bir
menü yerine genel olarak tek bir ürün sunmasıdır ve tercih edilmesindeki önemli
nedenlerden birisi de fiyat olarak uygun olmasıdır (Caldwell, 2011). En hızlı büyü-
yen trendlerden biri olan gıda kamyonlarına plansız gelişmemesi açısından birçok
yönetmelik ve uygulamalar aracılığıyla kısıtlılık getirilmiştir. Gerek pazarlama, ge-
rekse maddi anlamda çok yatırım gerektirmemesi gıda sektöründeki birçok firma-
yı bu sektöre yöneltmiştir (Weber, 2012: 11). Günümüzde ise taşınabilir kamyonlar
aracılığı ile birçok şekilde işletme mevcuttur. Bunlardan bazıları; seyyar sinema,

148
 149

taşınabilir kıyafet dükkanları, spor kulüplerinin ürünlerini satan tırlar, kafeler, taşı-
nabilir kahve dükkanları gibi birçok türde karşımıza çıkmaktadır. Son yıllarda özel-
likle fast food zincir markaları bina vb. maliyetlerden kurtularak daha ucuz ve
daha az riskli olan gıda kamyonlarını kendi markalarının özellikleri doğrultusunda
oluşturmaktadır. Gıda kamyonları işletmeye birçok fayda sağladığından, her ge-
çen gün sayısı hızla artmaktadır. Bu faydalar ise;

• Markanızın reklamını yapmanız,

• Yeni tatlarınızı denetmeniz,
• Ürünlerinizin özelliklerini tanıtmanız,
• Müşterilerin düşüncelerine önem vermeniz,
• Topluluklara hizmet etmeniz veya etkinliklerde yer almanız,
• Üretildiği yerde değil tadanın yaşadığı yerde tüketme imkanı sunmanız,
• Farklı pazarlara ulaşmanız,
• Doğal felaketten etkilenen insanlara hizmet etmeniz gibi faydalardır.

Gıda kamyonlarının sağladığı faydaların yanı sıra, sektörün hızla büyümesi bera-
berinde özellikle sağlık ve yer seçimi konusunda sorunlar meydana getirebileceği
öngörülmüştür. Gıda kamyonları sektörüne düşük maliyetli iş kurmak isteyen bir-
çok kişi yönelmiş ve bu konuda denetleyici kuruluş vb. dernekler oluşturulmuştur
(Davidson, 2013: 3). Çalışmada oluşturulan modelde gastro kelimesi mide ile ilgili
olması, mobil kelimesinin taşınabilir anlamına gelmesi ve yöresel kültür tanıtımı
yapacak olmasından dolayı Yöresel Gastro Mobil ismi uygun görülmüştür. Literatür
incelendiğinde yenilikçilik sürecini Dereli ve Altun (2011) çalışmalarında; yenilikçi
bir fikri ticari bir ürüne dönüştürme süreci olarak ifade etmişlerdir. Dereli ve Al-
tun yenilikçilik sürecini; bulanık-ön-uç, yeni ürün geliştirme ve ticarileştirme olmak
üzere üç aşamada ele almışlardır (Dereli ve Altun, 2011: 225). Yenilikçilik süreci-
nin ilk aşaması olan bulanık- ön-uç aşaması; yenilikçilik için fikirlerin geliştirilmesi,
fırsatların tanımlanması ve değerlendirilmesi, stratejinin belirlenmesi ve projenin
planlanması gibi faaliyetlerin gerçekleştiği aşamadır. İkinci aşama olan yeni ürün
geliştirme aşaması; ürün tasarımı, üretim süreçleri gibi faaliyetleri kapsamaktadır.
Son aşama olan ticarileştirmede ise; yeni ürün geliştirme aşamasından elde edilen
çıktı veya çıktılar sayesinde kâr elde edilmesi amaçlanmaktadır (Dereli ve Altun,
2011: 225). Yenilikçilik sürecinin bu üç aşaması Yöresel Gastro Mobil örneğinde
aşağıdaki şekilde ele alınmaktadır:
1. Aşama: Yöresel Gastro Mobil; BurgerKing, McDonald’s gibi firmaların gıda
kamyonları ile Fenerbahçe, Kartal Yuvası gibi markaların satış yapan tırlarının bir
kombinasyonu şeklindedir. Bu doğrultuda benzer örnekler incelenerek oluşturu-
lacak olan Yöresel Gastro Mobil’in planlaması yapılmalıdır. Öncelikle Yöresel Gast-
ro Mobil’de tanıtımı yapılacak olan yöresel ürünler belirlenmelidir. Belirlenen bu

3. TURİZM ŞÛRASI TEBLİĞLER KİTABI

 değerler doğrultusunda ekipman ve teçhizat oluşturulmalı ve aracın büyüklüğü,
hacmi, hizmet verebileceği kişi sayısı belirlenmelidir. Burada amaç turistin yoğun
olduğu bölgelerde yörenin ön plana çıkan gastronomik öğelerini tattırarak şehrin
tanıtımını yapmak ve aynı zamanda yöresel mutfaktan örneklerin satışını yapmak
ve sürdürülebilir bir model gerçekleştirerek çekicilik oluşturmaktır.
2. Aşama: Planlanan Yöresel Gastro Mobil için ilgili kurum ve kuruluşlardan
gerekli izinler ve belgeler alınmalıdır. Yöresel Gastro Mobil’in dış görünümü ve
reklamasyon çalışmalarının oluşturulan yöreyi yansıtması ve ilgi çekici olması ge-
rekmektedir. Bunun yanı sıra destinasyon hakkında diğer turizm çekiciliklerinin ta-
nıtımı için gerekli broşür vb. tanıtım materyallerinin oluşturulması gerekmektedir.
Destinasyonun diğer turizm cazibelerinin sunumunun ziyaretçilere sanal gözlükler
aracılığıyla yapılması öngörülmektedir. Aracın gideceği şehirde çalışanların beslen-
me, temizlik barınma vb. ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağı hakkında bir plan oluş-
turulmalıdır. Oluşturulan konsept ve amaç(lar) doğrultusunda alanlarında uzman
kalifiye personel çalıştırılmalıdır. Özellikle tanıtım yapacak olan personelin iyi dere-
cede ve birkaç yabancı dil bilmesi tanıtım açısından oldukça önemlidir.
3. Aşama: Ticarileşme aşamasında en önemli unsur aracın izleyeceği rotanın
doğru belirlenmesidir. Aracın gideceği yerlerin seçimi ve buralarda ne kadar süre
tanıtım yapacağı, tedarik yöntemi, satış ve tanıtım yapılan kişilerin geri bildirimleri
oldukça önemlidir. Geleneksel gastro mobilin sürdürülebilirliğinin sağlanması, pay-
daşların katılımı ve devamı ile mümkün olacağı öngörülmektedir.

SONUÇ VE ÖNERİLER
Özellikle son yıllarda turizm faaliyetlerine katılan kişi sayısı her geçen gün artmaktadır.
Dünya turizmine katılan kişi sayısı 2016 yılında bir önceki yıla göre %3,9 artış göstererek
1 milyar 235 milyon kişiye ulaşmıştır (UNWTO, 2017: 1). Özellikle gelişmekte olan ül-
keler turizm faaliyetlerinden daha fazla yararlanmak ve turizm pastasından daha fazla
kâr elde etmek için tanıtım faaliyetlerine önem vermekte ve mevcut pazarı geliştirmek
için yenilikçi fikirler arayışına girmektedir. Yapılan bu çalışma ile yöresel ürünlerin satışı
ve tanıtımında yenilikçiliğin bir süreç olarak Yöresel Gastro Mobil adı altında uygulan-
ması noktasında bir öneri sunulmuştur. Oluşturulan model yöresel mutfak kültürü ta-
nıtımında çekicilik oluşturma ve sürdürülebilirlik sunmaktadır. Yöresel Gastro Mobil’de
çalışan personelin yöresel kıyafetler ile çalışması yöre hakkında ziyaretçilerde kültür
hususunda merak uyandıracağı öngörülmektedir. Turizm sektöründe hizmet üretildiği
yerde tüketildiğinden, Yöresel Gastro Mobil ile turistlerin yoğun olduğu yerlere gide-
rek, gerek tattırma gerekse satış yaparak, yörenin diğer turizm faaliyetleri hakkında
tanıtımına katkı sağlayacağı öngörülmektedir.

150
 151

Oluşturulan modelde turistin yoğun olduğu bölgelerde Yöresel Gastro Mobil ile
bir yandan yöresel mutfak kültürünün seçilen ürünlerinin tadımı yaptırılırken, bir yan-
dan yöresel ürünlerin satışı yapılacak ve destinasyonun diğer çekicilik unsurlarının sa-
nal gerçeklik gözlüğü, broşür vb. materyaller aracılığı ile tanıtımı yapılacaktır. Modelin
uygulanması sonucu alınacak geri bildirimler neticesinde modelin faaliyet alanları ve
sunduğu hizmet alanları geliştirilmeye açıktır.
Yöresel Gastro Mobil tüketicilerin destinasyonların gastronomik değerlerini son tü-
ketildiği yerde değil, farklı coğrafyalarda görmesi ve deneyimlemesine imkan sağla-
maktadır. Yöresel Gastro Mobil’de planlamalar, kısa ve uzun vadede geri bildirimler
incelenerek sürdürülebilir bir döngü oluşturulmaktadır. Özellikle şehirlerin gastrono-
mik ürünlerinin son tüketici olan müşterilere ulaştırılmasında ve sunulmasında inovatif
bir tasarım olarak değerlendirilmektedir. Alanda bu tür yenilikçi çalışmaların olmaması
nedeniyle benzer çalışmalara ilham kaynağı olacağı öngörülmektedir.
Yöresel Gastro Mobil doğal afet yaşanan yerlerde zor durumdaki halkın gıda ve
yeme içme ihtiyaçlarını karşılamada önemli bir hazır değer durumundadır. Bu bağlam-
da sosyal sorumluluk projelerinin gerçekleştirilmesinde de kullanılabilme özelliğine
sahiptir.
Sonuç olarak; destinasyonlara gastronomik ürün ve değerlerini Yöresel Gastro Mo-
bil aracılığı ile farklı coğrafyalara da sunabilme ve tanıtım yapabilme imkanına sahip
olabilecek inovatif bir model sunmaktadır.
* Bu model ile ilgili faydalı model ve isim hakkı gibi süreçler başvuru aşamasındadır.
Tüm hakları yazarlar tarafından saklı tutulmaktadır.

3. TURİZM ŞÛRASI TEBLİĞLER KİTABI

 KAYNAKÇA
Butler, S. (2014). From Chuck Wagons to Pushcarts: The History of the Food Truck, Erişim Tarihi: 10.10.2017,
History.com (A&E Television Networks). http://www.history.com/news/hungry-history/from-chuck-wagons-
to-pushcarts-the-history-of-the-food-truck,
Caldwell, A. (2011). Will tweet for Food. Theimpact of Twitter and New York City Food Trucks, Online, Offline,
and Inline. 56(2), 522-522.
Cohen, E. ve Avieli, N. (2004). Food in Tourism: Attraction and Impediment, Annals of Tourism Research, 31,
755–78.
Coşkun, S., Mesci, M. ve Kılınç, İ. (2013). Stratejik Rekabet Üstünlüğü Sağlama Aracı Olarak İnovasyon Stratejile-
ri: Kocaeli Otel İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Güz, 13(2), 101-132.
Davidson, A. (2013). TheFood Truck Business Stinks, The New York Times. https://s3.amazonaws.com/acade-
mia.edu.documents/32312258, Erişim Tarihi: 02.10.2017.
Dereli, T. ve Altun, K. (2011). Bilgisayar Destekli Yenilikçilik Araştırma Profili, XI. Üretim Araştırma Sempozyumu,
224-233.
Doğanbay, B. (2006). Dış Tanıtımda Halkla İlişkiler, Politika ve Strateji: KKTC Örneği, Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Dünya Turizm Örgütü (2017). Erişim tarihi: 04.10.2017,
http://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111wtobarometerfra.2007.5.2.1.
Elçi, Ş. (2006). İnovasyon-Kalkınmanın ve Rekabetin Anahtarı, Nova Yayınları, İstanbul, Erişim Tarihi: 08.10.2017.
Engber, D. (2014). Who Made That Food Truck?, New York Times, Erişim Tarihi: 02.10.2017, https://www.nyti-
mes.com/2014/05/04/magazine/who-made-that-food-truck.html,
Eraslan, H., Bulu, M.&Bakan, İ. (2008). Kümelenmeler ve İnovasyona Etkisi: Türk Turizm Sektöründe
Uygulamalar,Erişim tarihi: 01.10.2017, http://www.Urak.Org/Urak_Yayinlar/Urak_EraslanBulubakan_Kume-
lenmeınovasyon.Pdf,.
Https://S3.Amazonaws.Com/Academia.Edu.Documents/36524255/Www.Asosjournal.Com_Makale-
ler_74050745_458_Ahmet_Vatan.Pdf?Awsaccesskeyıd=Akıaıwowyygz2y53ul3a&Expires=1507124276&Sig-
nature=A5zqdwszypeuh4vvbkx8qyvebwu%3d&Response-Content-Disposition=İnline%3b%20filename%3d-
cevresel_Inovasyon_Ve_Konaklama_Isletmel.Pdf, Erişim Tarihi: Erişim Tarihi: 04.10.2017.
Güzeler, Ayşe K. ve Dedeoğlu, Ö. (2016). Üniversitelerde İnovasyon Ekosisteminin Geliştirilmesinde Örgüt İklimi,
Örgüt Kültürü ve Örgüt Yapısının İnovatif Davranış Üzerindeki Etkisi: Ege Üniversitesi Örneği, Ege Stratejik
Araştırmalar Dergisi, Cilt 7. 115-134.
Kamien, M. I. ve Schwartz, N. L. (1982). Market Structureand Innovation, Cambridge University Pres, Cambrid-
ge.
Mclaughlin, K. (2009). Food Truck Nation, The Wall Street Journal. http://ftfus.com/news/Food%20Truck%20
Nation.%20WSJ.6-5-2009.pdf, Erişim Tarihi: 02.10.2017.
Penning, J. ve Kim, H. (2009). Innovationand Strategic Renewal in Mature Markets: AStudy of The Tennis Rac-
ket Industry, OrganizationScience. 20(2). 368-383.
Richards, G. (2002). Gastronomy: An Essential Ingredient in Tourism Production and Consumption Tourism
and Gastronomy, London: Routledge.
Sharpe, P. (1996). Camping It Up, Texas Monthly, 24(9), 92.
Urstadt, B. (2009). Intentionally Temporary, New York Magazine, 18 February2015.
Ünüsan, Ç. ve Sezgin, M. (2005). Turizmde Strateji Kesimli Pazarlama İletişimi, Nüve Kültür Merkezi Yayınları, Konya.
Weber, D. (2012). TheFood Truck Handbook: Start, Grow, and Succeed ın The Food Truck Business, John
Wiley&Sons.
Vatan, A. ve Zengin, B. (2014). Çevresel İnovasyon ve Konaklama İşletmelerindeki Uygulamalar Üzerine Bir
Araştırma: İstanbul Örneği, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(8), 511-530.
Yılmaz, H. (2003). Yenilik (İnovasyon) Yeni Ekonomi ve Rekabet, Rekabet Kurumu, 1. Baskı, Ankara
Zengin, B., Uyar, H. ve Erkol, G. (2014). Gastronomi Turizmi Üzerine Kavramsal Bir İnceleme, 15. Uusal Turizm
Kongre Kitabı, 511-524.

152