ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΦ’ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΣΤΑ

ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΣΑΒΒΑΤΟ 19 ΜΑΪΟΥ 2018
ΑΥΞΗΜΕΝΗΣ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ
Κείμενα:

Ultimis annis vitae suae in Campania se tenebat.

Locis frigidissimis pelles solum habent et in fluminibus lavantur. Cum civitas

bellum gerit, magistratus creantur cum vitae necisque potestate. Equestribus

proeliis saepe ex equis desiliunt ac pedibus proeliantur: ephippiorum usus res

turpis et iners habetur. Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt, quod

ea re, ut arbitrantur, remollescunt homines atque effeminantur.

Cum Octavianus post victoriam Actiacam Romam rediret, homo quidam ei

occurrit corvum tenens; eum instituerat haec dicere: “Ave, Caesar, victor

imperator”. Caesaris multum interfuit corvum emere; itaque viginti milibus

sestertium eum emit. Id exemplum sutorem quendam incitavit, ut corvum

doceret parem salutationem.

tyrannis omnia semper suspecta atque sollicita sunt; nullus locus amicitiae eis

est. Nescio enim quis possit diligere eum, quem metuat, aut eum, a quo se

metui putet. Coluntur tamen simulatione dumtaxat ad tempus. Quodsi forte,

ut fit plerumque, ceciderunt, tum intellegitur, quam fuerint inopes amicorum.

Θέματα:

Α. Να μεταφραστούν τα δοθέντα αποσπάσματα. [μονάδες 40]

Β. 1. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω
λέξεις και συνεκφορές: [μονάδες 15]

se: γενική πληθυντικού α’ και β’ προσώπου.

locis frigidissimis: ονομαστική ενικού με το επίθετο σε συγκριτικό βαθμό.

pelles: δοτική ενικού και γενική πληθυντικού.

magistratus: αφαιρετική ενικού και γενική

πληθυντικού. saepe: αντίστοιχος τύπος σε

υπερθετικό.

turpis: τα παραθετικά του επιρρήματος.

ea re: γενική ενικού και αφαιρετική πληθυντικού.

quidam: αιτιατική ενικού θηλυκού και αιτιατική πληθυντικού ουδετέρου.

sestertium: κλητική ενικού και αιτιατική

πληθυντικού. parem: αφαιρετική ενικού και γενική

πληθυντικού. sollicita: αφαιρετική ενικού

συγκριτικού.

amicitiae: δοτική πληθυντικού.

tempus: γενική ενικού και αιτιατική πληθυντικού.

quis: αιτιατική ενικού θηλυκού και ουδετέρου.

inopes: γενική πληθυντικού με το επίθετο και στους τρεις βαθμούς.

Β. 2. α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους παρακάτω
ρηματικούς τύπους: [μονάδες 11]

tenebat: απαρέμφατο παρακειμένου και στις δύο φωνές.

gerit: αιτιατική πληθυντικού ουδετέρου γένους μετοχής ενεστώτα.

desiliunt: β’ πληθυντικό υποτακτικής υπερσυντελίκου.

sinunt: β’ πληθ. προστακτικής εν. ΠΦ και ονομαστική πληθ. ουδετέρου μετοχής

παρακ.

rediret: αιτιατική πληθ. ουδετέρου του γερουνδιακού και απαρέμφατο

παρακειμένου.

occurrit: τον ίδιο τύπο σε ΕΠΣ.

dicere: β’ ενικό προστακτικής ενεστώτα ΕΦ και γ’ πληθ. προστακτικής μέλλοντα

ΠΦ.

suspecta: β’ ενικό οριστικής μέλλοντα ΠΦ.

sunt: απαρέμφατο μέλλοντα και γ’ ενικό υποτακτικής μέλλοντα και υπερσυντελίκου.

coluntur: β’ ενικό οριστικής παρακειμένου και αφαιρετική σουπίνο.

ceciderunt: αιτιατική πληθυντικού θηλυκού μετοχής μέλλοντα και δοτική

γερουνδίου.

Β. 2. β. proeliantur: να σχηματίσετε τα απαρέμφατα όλων των χρόνων. Να ληφθεί

υπόψη το υποκείμενο. [μονάδες 04]

Γ. 1. α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων: vitae,

necis, haec, tyrannis, amicitiae. [μονάδες 05]

Γ. 1. β. ut corvum doceret parem salutationem: να αιτιολογήσετε την εισαγωγή

και τον τρόπο εκφοράς της δευτερεύουσας πρότασης. [μονάδες 02]

Γ. 2. Cum Octavianus post victoriam Actiacam Romam rediret: να

αναδιατυπώσετε την περίοδο ώστε να δηλώνει τις άλλες δύο χρονικές σχέσεις,
διατηρώντας την χρονική βαθμίδα. [μονάδες 02]

Γ. 3. Ultimis annis vitae suae in Campania se tenebat:

α. Να αντικατασταθεί η αντωνυμία suae από τον κατάλληλο τύπο της

οριστικής αντωνυμίας is και να δηλωθούν η διαφορά στην σύνταξη και η
διαφορά στην σημασία. [μονάδες 02]
β. Να μετασχηματιστεί η περίοδος ώστε να δηλώνεται αυτοπάθεια χωρίς
έμφαση.
[μονάδες 01]

Γ. 4. Nescio enim quis possit diligere eum: να αντικατασταθεί το ρήμα της

πρότασης από το ρήμα debeo (διατηρώντας έγκλιση, χρόνο και πρόσωπο) και
στην συνέχεια να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική. [μονάδες 03]
Γ. 5. Locis frigidissimis pelles solum habent et in fluminibus lavantur: να
γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές στην περίοδο ώστε να δηλώνεται αλληλοπάθεια.
[μονάδες 01]

Γ. 6. itaque viginti milibus sestertium eum emit: να αντικατασταθεί το viginti

milibus sestertium από τον κατάλληλο τύπο της συνεκφοράς immensa pecunia και
να αιτιολογηθεί η απάντησή σας. [μονάδες 01]

Γ. 7. Caesaris multum interfuit corvum emere: να αντικατασταθεί το ρήμα της

πρότασης από το ρήμα paenitet και να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές. [μονάδες
02]

Γ. 8. Vinum a mercatoribus ad se importari non sinunt: να αντικατασταθεί το

απαρέμφατο importari από ενεργητικό. [μονάδες 02]

Γ. 9. Cum Octavianus post victoriam Actiacam Romam rediret, homo quidam

ei occurrit corvum tenens: να μετατρέψετε τη δευτερεύουσα πρόταση στην
αντίστοιχη μετοχή, αιτιολογώντας την πτώση της. [μονάδες 03]

Γ. 10. Equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt ac pedibus proeliantur:

με εξάρτηση τον κατάλληλο τύπο του ρήματος scribo να γίνουν οι απαραίτητες
αλλαγές ώστε η περίοδος να γίνει απαρεμφατική δηλώνοντας λατινισμό και άρση
λατινισμού. [μονάδες 04]

Γ. 11. tyrannis omnia semper suspecta atque sollicita sunt: να γίνει η

πρόταση ερωτηματική εισαγόμενη έτσι ώστε να μην γνωρίζουμε το ποιόν της
απάντησης και στην συνέχεια να απαντηθεί καταφατικά και αποφατικά. [μονάδες
02]