1

Centrično pritisnuti elementi

εb = 2‰ σb = fB

Aa2 Nu = Ab × σb + Aa × σa
Nu Gb
d Nu = Ab × fB + Aa × σv

σv Aa σv
Aa1 µ =µ× = ×
fB Ab fB
b εa = 2‰ σa = σv

Nu = Ab × fB × (1 + µ )
 2
NAPONSKA STANJA PRESEKA (84)
ZATEZANJE PRITISAK

εb2 2 3.5
a2

εa2

d
Aa2

7
3
b
h - a2

a a' c d e f C
d

d
g h

7
Aa1

4
εa1
a1

εb1
10‰ 3 εv 0 2 3.5
b
γu,i
 3
Centrično pritisnuti elementi
σb σa

σv
fB

εb [‰] εa

εv
2.0 3.5 2‰ 10‰

Nu Nu
Ab ,potr . = =
fB × (1 + µ )  σv 
fB × 1 + µ × 
 fB 

Aa ,potr . = µ × Ab ,potr .
 4
Zadatak 1
Dimenzionisati centrično pritisnuti stub (ne uvodeći u
proračun izvijanje), ukoliko je presek:
a. pravougaoni, zadate širine b = 30 cm,
b. kružnog oblika,
c. spiralno armirani kružni presek.

Podaci za proračun:

Ng = 630 kN Np = 398 kN
MB 25 GA 240/360

MB 25 ⇒ fB = 1.725 kN/cm2
GA 240/360 ⇒ σv = 24.0 kN/cm2
 5
Zadatak 1
Nu = γu,g×Ng + γu,p ×Np
γu,g=? γu,p=? (79,80)
 6
Zadatak 1
Nu = 1.9×Ng + 2.1×Np
Nu = 1.9×630 + 2.1×398 = 2032.8 kN
σv 240
usv .µ = µMIN = 0.6% ⇒ µ = µ × = 0.6 × = 8.35%
fB 17.25
Nu 2032.8
Ab ,potr . = = −2
= 1087. 6 cm 2

fB × (1 + µ ) 1.725 × (1 + 8.35 × 10 )

1087.6
b = 30 cm ⇒ d potr . = = 36.3 cm ⇒ usv. d = 40 cm
30

Aa ,potr . = 0.6 × 10 −2 × 1087.6 = 6.53 cm2 ⇒ usv. 4Ø16

 7
Zadatak 1
15Ø = 15 × 1.6 = 24 cm 
  ⇒ usv. UØ8/20
eu ,max . = min . min ( b ,d ) = 30 cm  = 24 cm
 
 30 cm 

4 4
Dpotr . = × Ab ,potr . = × 1087.6 = 37.2 cm ⇒ usv. D = 40 cm
π π

Aa ,potr . = 0.6 × 10 −2 × 1087.6 = 6.53 cm2 ⇒ usv. 6Ø12

15Ø = 15 × 1.2 = 18 cm 
 
eu ,max . = min . D = 40 cm  = 18 cm ⇒ usv. UØ8/15
 
 30 cm 
 8
Zadatak 1
2Ø16 UØ8/15

4
32
40
UØ8/20 6Ø12

2Ø16

4 22 4 4 32 4
30 40
9
 2Ø12 10

4
2Ø12

14
50

14

UØ 6/15

2Ø12
14

UØ 6/15
4

2Ø12

4 22 4
30
 11
Zadatak 2

Dimenzionisati centrično pritisnuti stub (ne uvodeći u

proračun izvijanje), ukoliko je presek pravougaoni,
zadatih dimenzija b/d = 25/30 cm, opterećen silama Ng
i Np.

Ng = 750 kN Np = 300 kN MB 30 RA 400/500

MB 30 ⇒ fB = 20.50 MPa = 2.05 kN/cm2

RA 400/500 ⇒ σv = 400 MPa = 40 kN/cm2
 12
Zadatak 2

RAČUNSKI STATIČKI UTICAJI:

Nu= 1.9‧Ng + 2.1‧Np = 1.9‧750+ 2.1‧300 = 2055 kN

usv. µ = µmin = 0.6%

 13
Zadatak 2
POTREBAN PROCENAT ARMIRANJA:

Nu
Nu= fB · Ab · (1+µ) µ= −1
f B ⋅ Ab
Nu 2055
µ= −1 = − 1 = 0.336
f B ⋅ Ab 2.05 ⋅ 30 ⋅ 25
 14
Spiralno armirani elementi
 15
Spiralno armirani elementi
 16

Spiralno armirani elementi

(str. 201 priručnika BAB87)
 17
Spiralno armirani elementi

Nu = Abs × fB + Aa × σq + 2 Aas × σvs

Aa Aas
µ0 = = 0.6% µs = = 2.5 × µ0 = 1.5%
Abs Abs
σq 240 σvs 240
k0 = = = 13.91 ks = = = 13.91
fB 17.25 fB 17.25

Nu
Abs =
fB × (1 + k0 × µ0 + 2 k s × µ s )
 18
Zadatak 3
Dimenzionisati centrično pritisnuti stub (ne uvodeći u
proračun izvijanje), ukoliko je presek spiralno armirani
kružni presek.

Podaci za proračun:

Ng = 2000 kN Np = 1800 kN
MB 25 GA 240/360

MB 25 ⇒ fB = 1.725 kN/cm2
GA 240/360 ⇒ σv = 24.0 kN/cm2
 19
Zadatak 3
Nu = 1.9×Ng + 2.1×Np
Nu = 1.9×2000 + 2.1×1800 = 7580 kN
usv. µ0 = µ MIN = 0.6%
usv. µ s = 2.5 ⋅ 0.6% = 1.5% usv. µ s = 1.5%

Nu = Abs × fB + Aa × σq + 2 Aas × σvs

Nu
Abs =
fB × (1 + k0 × µ0 + 2 k s × µs )

7580
Abs , pot = = 2927.9 cm 2
1.725 × 1 + 13.91× ( 0.6 + 2 × 1.5 ) × 10−2 
 20
Spiralno armirani elementi
4 4
Ds , potr . = × Abs , potr . = × 2927.9 = 61.1cm
π π

Aa , potr . = 0.6 × 10 −2 × 2927.9 = 17.6 cm 2 ⇒ usv. 9Ø16 (18.09 cm2)

Aas , potr . = 1.5 × 10−2 × 2927.9 = 43.9 cm 2

pretp. Ø12 ⇒ as(1) = 1.13 cm2

as(1) × Ds × π as(1) × Ds × π 1.13 × 61.1× π

Aas = ⇒ eas = = = 4.98 cm
eas Aas 43.9

Ds 5 = 31.6 5 = 6.32 cm 

eas ,max . = min .  = 6.32 cm
 8 cm 
 21
Spiralno armirani elementi

usvojeno: Øs12/5 Øs12/5

D = Ds + 2a0 + 2Øs/2
D = 61.1 + 2×2.5 + 2×1.2/2 9Ø16
D = 67.3 cm
usvojeno: D = 70 cm

4.5 46 4.5
55
 22
Zadatak 3
Nu = 1.9×Ng + 2.1×Np
Nu = 1.9×2000 + 2.1×1800 = 7580 kN
σv 240
usv .µ = µMIN = 0.6% ⇒ µ = µ × = 0.6 × = 8.35%
fB 17.25
Nu 7580
Ab , potr . = = −2
= 4055.6 cm 2

f B × (1 + µ ) 1.725 × (1 + 8.35 × 10 )

4 4
D potr . = × Ab , potr . = × 4055.6 = 71.9 cm ⇒ usv. D = 75 cm
π π
 23
Koeficijenti sigurnosti

Sg Sp SΔ
 24
Koeficijenti sigurnosti

Sg, Sp
 25
Koeficijenti sigurnosti

Sg, Sp, SΔ
 26
Koeficijenti sigurnosti – povoljno dejstvo
stalnog opterećenja !

Sg, Sp

Sg, Sp, SΔ
 27
Zadatak 4.-1
Dimezionisati centrično napregnut element
pravougaonog poprečnog preseka, opterećen
zadatim silama usled stalnog, povremenog i
dopunskog opterećenja

Ng= 230 kN
Zp= 255 kN
NΔ= ±170 kN

MB 40 RA 400/500
 28
Zadatak 4.-1
Zu= 1.6*Zg+1.8*Zp=1.6*(-230)+1.8*(255)= 91 kN
Zu= 1.0*Zg+1.8*Zp=1.0*(-230)+1.8*(255)= 229 kN

Zu= 1.3*Zg+1.5*Zp+1.3*ZΔ=
=1.3*(-230)+1.5*255+1.3*170= 304.5 kN
Zu= 1.0*Zg+1.5*Zp+1.3*ZΔ=
=1.0*(-230)+1.5*255+1.3*170= 373.5 kN

Z u 373.5
Aa = = = 9.34 cm 2

σv 40
 29
Zadatak 4.-1

Nu= 1.9*Ng+2.1*Np=1.9*230+2.1*(-255)= -98.5 !!! kN

(Nu= 1.2*Ng+2.1*Np=1.2*230+2.1*(-255)= -259.5 !!! kN
Nu= 1.9*Ng=1.9*230= 437 kN
Nu= 1.5*Ng+1.8*Np+1.5*NΔ=
=1.5*230+1.8*(-255)+1.5*170= 141 kN
Nu= 1.5*Ng+1.5*NΔ= 1.5*230+1.5*170= 600 kN

Nu = Ab × fB + Aa × σv Ab
 30
Zadatak 4.-2
Dimezionisati centrično napregnut element
pravougaonog poprečnog preseka, opterećen
zadatim silama usled stalnog, povremenog i
dopunskog opterećenja

Ng= 100 kN
Zp= 400 kN
NΔ= ±50 kN

MB 40 RA 400/500
 31
Zadatak 4.-2
Zu= 1.6*Zg+1.8*Zp=1.6*(-100)+1.8*(400)= 560 kN
Zu= 1.0*Zg+1.8*Zp=1.0*(-100)+1.8*(400)= 620 kN

Zu= 1.3*Zg+1.5*Zp+1.3*ZΔ=
=1.3*(-100)+1.5*400+1.3*50= 535 kN
Zu= 1.0*Zg+1.5*Zp+1.3*ZΔ=
=1.0*(-100)+1.5*400+1.3*50= 565 kN

Z u 620
Aa = = = 15.5 cm 2

σv 40
 32
Zadatak 4.-2

Nu= 1.9*Ng+2.1*Np=1.9*100+2.1*(-400)= -650 !!! kN

Nu= 1.2*Ng+2.1*Np=1.2*100+2.1*(-400)= -720!!! kN
Nu= 1.9*Ng=1.9*100= 190 kN
Nu= 1.5*Ng+1.8*Np+1.5*NΔ=
=1.5*100+1.8*(-400)+1.5*50= -495 !!! kN
Nu= 1.5*Ng+1.5*NΔ= 1.5*100+1.5*50= 225 kN

Nu = Ab × fB + Aa × σv Ab
 33
Zadatak 4.-3
Dimezionisati centrično napregnut element
pravougaonog poprečnog preseka, opterećen
zadatim silama usled stalnog, povremenog i
dopunskog opterećenja

Ng= 200 kN
Zp= 400 kN
NΔ= ±50 kN

MB 40 RA 400/500
 34
Zadatak 4.-2
Zu= 1.6*Zg+1.8*Zp=1.6*(-200)+1.8*(400)= 400 kN
Zu= 1.0*Zg+1.8*Zp=1.0*(-200)+1.8*(400)= 520 kN

Zu= 1.3*Zg+1.5*Zp+1.3*ZΔ=
=1.3*(-200)+1.5*400+1.3*50= 405 kN
Zu= 1.0*Zg+1.5*Zp+1.3*ZΔ=
=1.0*(-200)+1.5*400+1.3*50= 465kN

Z u 520
Aa = = = 13.0cm 2

σv 40
 35
Zadatak 4.-2

Nu= 1.9*Ng+2.1*Np=1.9*200+2.1*(-400)= -460 !!! kN

Nu= 1.2*Ng+2.1*Np=1.2*100+2.1*(-400)= -600!!! kN
Nu= 1.9*Ng=1.9*200= 380 kN
Nu= 1.5*Ng+1.8*Np+1.5*NΔ=
=1.5*200+1.8*(-400)+1.5*50= -345 !!! kN
Nu= 1.5*Ng+1.5*NΔ= 1.5*200+1.5*50= 375 kN

Nu = Ab × fB + Aa × σv Ab