Professional Documents
Culture Documents
ข้อบกพร่องของชิ้นงานฉีด - product deficient
ข้อบกพร่องของชิ้นงานฉีด - product deficient
ข้อบกพร่องของชิ้นงานฉีด - product deficient
Cold Shut
2. ผิวพอง (Blister)
Blister
ลักษณะ : เปนผิวพองเล็กๆ พองนูนขึ้นมาที่ผิว สวนผิวพุพองใหญๆ เกิดจากความดัน ขนาดของ
ฟองอากาศพุพองเหลานี้จะมีหลากหลายขนาด แตทั้งหมดจะมีรูปทรงกลม
การเกิด : ผิวพองเปนผลของการกักของฟองอากาศ ซึ่งจะพองขึ้นเมื่อความดันภายในฟองอากาศ
มากกวาความแข็งแรงของผิวชิ้นงานที่อุณหภูมินั้นๆ (ฟองอากาศเหลานี้สามารถพองขึ้นไดระหวาง
การดีดชิ้นงานออกจากแมพิมพ และการอบ (baking))
ตัวแปรที่ทําใหเกิด : ลักษณะการไหลของโลหะในระบบทางวิ่งและในชองวางของแมพิมพ (the
flow pattern of metal in feeding system and cavity), ความเร็วเกท (gate velocity), อุณหภูมิของ
แมพิมพ (die temperature) และอุณหภูมิในการดีดชิ้นงานออก (casting ejection temperature)
ความเสียหาย : ทําใหเกิดปญหาตอนทําผิว (finishing) และทําใหผิวเคลือบเสียหายเมื่อนําไปชุบผิว
หรือพนสี
การปองกัน : (a) วิธีที่ดีที่สุดในการควบคุมผิวพอง คือ ลดปริมาณอากาศที่ถูกกักในชิ้นงาน โดย
- ออกแบบทางวิ่งโลหะ ใหโลหะไหลอยางราบรื่นไปทางเดียวกัน การไหลของ
โลหะที่ราบรื่น จะชวยใหอากาศที่อยูในรันเนอรและชองวางของแมพิมพไหล
ไปยังชองระบายอากาศและรูลน
- ควรหลีกเลี่ยงการเพิ่มขนาดของทางวิ่งโลหะ และมุมฉาก ดังรูป (เนื่องจากจะ
ทําใหเกิดการไหลแบบพลาน ซึ่งเปนผลใหอากาศเขาไปผสมกับการไหลของ
โลหะ และทําใหเกิดการกักอากาศในที่สุด)
(b) สําหรับชิ้นงานที่ซับซอน ถาไมสามารถออกแบบใหโลหะไหลไปทางเดียวกันได
ควร ใชความเร็วเกทสูง เพื่อลดและกระจายขนาดของฟองอากาศ
(c) นอกจากนี้ การเพิ่มเวลากอนเปดแมพิมพ จะทําใหผนังชิ้นงานเย็น ซึ่งชวยเพิ่มความ
แข็งแรง อยางไรก็ตาม วิธีนี้ไมสามารถแกปญหาที่ตนเหตุได วิธีที่ดีที่สุดคือการลดปริมาณอากาศ
ดังที่กลาวมาตอนตน
การแกไข : (a) การเกิดผิวพองขึ้นอยูกั บการควบคุมอุณหภูมิในการดีดชิ้นงานออกจากแมพิมพ ยิ่ง
อุณหภูมิในการดีดชิ้นงานออกต่ํา ผนังของชิ้นงานยิ่งแข็งแรง โอกาสเกิดผิวพองก็จะลดลง (วิธีนี้ไม
สามารถปองกันผิวพองที่เกิดจากกระบวนการขึ้นรูป (casting process) ที่ใชอุณหภูมิสูงได)
(b) ในบางครั้ง อุณหภูมิชองวางของแมพิมพก็เปนสาเหตุของฟองอากาศ (วิธีนี้ใชไมได
กับชิ้นงานที่มีผนังบาง (thin wall casting))
Porosity
ลักษณะ : เปนฟองอากาศเล็กๆ ในเนื้อ หรือผิวชิ้นงาน
การเกิด : ทั้งการกักของฟองอากาศ และการหดตัว เนื่องจากการแข็งตัวของสังกะสี สามารถทําให
เกิดตามดได ตามดอาจปรากฏขึ้นจากการขัดผิวชิ้นงาน (ตอนแรกผิวชิ้นงานปดตามดอยู เมื่อขัดเปด
ผิวชิ้นงานออก ตามดจึงปรากฏขึ้น)
ตัวแปรที่ทําใหเกิด : ปริมาณ , ขนาด, รูปแบบ และการกระจายของรูพรุนในชิ้นงานขึ้นอยูกับ
รูปแบบการไหลของโลหะ, การระบายอากาศ, อุณหภูมิของแมพิมพ และความเร็ว
ความเสียหาย : ทําใหความแข็งแรงของชิ้นงานลดลง
การปองกัน : (a) วิธีที่ดีที่สุดในการลดตามด คือ การลดการกักของอากาศในชิ้นงาน
- ควรควบคุมความเร็วจังหวะแรกของลูกสูบ เพื่อปองกันการเกิดการไหลแบบ
พลาน (turbulence)ในคอหาน
(b) การขึ้นรูปควรทําที่ความเร็วเกทสูงๆ
- ความเร็วเกทสูง (มากกวา 55 เมตร/วินาที ) จะทําใหเกิดการไหลแบบอะตอม
(atomized flow) เขาในชองวางของแมพิมพ และไลฟองอากาศออกจาก
ชิ้นงาน
- ความเร็วเกทต่ํา มักจะทําใหเกิดฟองอากาศที่ใหญ แตนอยกวา
(c) รูปแบบของแมพิมพและการออกแบบเกทมีผลตอรูปแบบการไหล
- การออกแบบการระบายฟองอากาศที่มีประสิทธิภาพ ชวยลดปริมาณการกัก
ของอากาศ
(d) รูปแบบและอัตราในการแข็งตัว, รูปแบบการเติม , แมพิมพ และอุณหภูมิของโลหะ
และระบบหลอเย็น มีผลตอตําแหนงและขนาดของฟองอากาศ
- ความเร็วในการแข็งตัวสูง มักทําใหเกิดการกักอากาศในชิ้นงาน
- ความเร็วในการแข็งตัวที่ต่ํากวา มักจะเคลื่อนฟองอากาศไปขางหนา ไป
รวมอยูที่บริเวณสุดทายที่จะแข็ง
- อุณหภูมิที่สูงขึ้นที่บริเวณใกลเกท มักจะทําใหเกิดตามดที่เกท
ลักษณะ : ผิวชิ้นงานเปนหลุมหรือเวาลง
การเกิด : เมื่อบริเวณที่อยูใกลกับจุดรอน (Hot spot) แข็งตัวชา แตบริเวณรอบๆ และดานใตแข็งตัว
อยางตอเนื่อง ระหวางการแข็งตัวขั้นสุดทาย การแข็งตัวของโลหะบริเวณจุดรอนจะทําใหเกิดหลุม
ตัวแปรที่ทําใหเกิด : การควบคุมอุณหภูมิของแมพิมพที่ไมดีเปนสาเหตุหลักของการเกิดจุดรอน (Hot
spot) และเปนที่มาของผิวเปนหลุม
ความเสียหาย : ทําใหเกิดปญหาตอนทําผิว (finishing) และทําใหผิวเคลือบเสียหายเมื่อนําไปชุบผิว
หรือพนสี
การปองกัน : (a) ลดอุณหภูมิของแมพิมพ (สําหรับชิ้นงานที่ตองนําไปชุบตอ แนะนําใหใชอุณหภูมิ
ของแมพิมพที่ 180 – 220 oC)
(b) ถาบางบริเวณของแมพิมพรอนเกินไป ควรทําการพิจารณาระบบหลอเย็นใหมเพื่อ
ชวยลดปญหา
7. ผิวเปนคลื่น (Lake/Wave)
ลักษณะ : รอยแตกราวตามขอบเกรน
การเกิด : น้ําโลหะมีสวนผสมทางเคมีที่ไมเหมาะสม
ตัวแปรที่ทําใหเกิด : ปริมาณแมกนีเซียม (Mg) ในน้ําโลหะต่ํา รวมกับถามีตะกั่ว (Pb), ดีบุก (Sn)
และแคดเมียม (Cd) ในน้ําโลหะมาก จะทําใหเกิดการแตกลายงามากขึ้น
ความเสียหาย : ชิ้นงานเปราะแตก และคุณสมบัติเชิงกลลดลง
การปองกัน : ใชปริมาณ Recycles ใหนอยลง แนะนําใหใชสัดสวน Recycles : New zinc ไมเกิน 1:2
Misrun
Misrun
ลักษณะ : ชิ้นงานบางสวนไมไดรับการฉีด
การเกิด : น้ําโลหะบางสวนแข็งตัวขัดขวางการไหลกอนที่ทุกสวนของชิ้นงานจะถูกฉีดใหเต็ม
ตัวแปรที่ทําใหเกิด : ชิ้นงานไมเต็มแมพิมพเกิดไดจากหลายสาเหตุ ดังนี้
(a) แมพิมพอุณหภูมิต่ําเกินไป
(b) น้ําโลหะหนืด เนื่องจากมีปริมาณอลูมิเนียม (Al) ในน้ําโลหะต่ํา
(c) กําลังของเครื่องฉีดไมเพียงพอ
(d) การอุดตันของโลหะจากรอบการฉีดกอนหนา
ความเสียหาย : ขนาดของชิ้นงานไมไดตามที่ออกแบบไว
การปองกัน : (a) เพิ่มอุณหภูมิของแมพิมพ หรือลดปริมาณน้ําหลอเย็น
(b) ใช Recycles ใหนอยลง
(c) เปลี่ยนเครื่องฉีดใหมีขนาดใหญขึ้น
(d) ทําความสะอาดแมพิมพ และตรวจสอบน้ํามันหลอลื่นแมพิมพ ถานอยเกินไปจน
ทําใหชิ้นงานติดแมพิมพ ใหทําการเพิ่มปริมาณน้ํามันหลอลื่นแมพิมพ
Flash