EBOOKBKMT.

COM GVHD: Phạm Thanh

LỜI NÓI ĐẦU

Sinh viên trong quá trình học tập tại trường sau những kì học lý thuyết và thí nghiệm
thì cần những thời gian tham gia thực tế .Thống kê lại sau hơn 4 năm học tại Khoa
chúng ta lại được trải nghiệm thực tế ở những công ty có hệ thống nhiệt và điện lạnh
hoạt động.
Thường niên của sinh viên đại học Bách Khoa nói chung và sinh viên khoa Nhiệt –
Điện lạnh nói riêng sẻ có những đợt thực tập tại các nhà máy có đang hoạt động trên
chuyền nghành đang học.
Tạo điều kiện tốt nhất cho sinh viên cũng như hiểu sâu hơn về chuyên nghành mà
mình đang theo học.Khoa Nhiệt –Điện lạnh đã tổ chức đợt TTTN cho sinh viên tại các
nhà máy : Công ty Cao su Đà Nẵng ( do công ty Seatecco thi công ) và Nhà máy Mía
đường nhiệt điện An Khê – Gia Lai.
Đợt đi thực tập với những khám phá mới và hiểu thêm nhiều hơn những vấn đề thực tế
mà lý thuyết tại giảng đường chỉ giải quyết được 1 phần.
Để hoàn thành đợt TTTN này em xin cám ơn sự hướng dẫn tận tình của thầy Mã
Phước Hoàng và các anh các chú trong những nhà máy mà tập thể sinh viên đến.
Vì nhà máy quá lớn cũng như khá ồn nên việc tham quan , tìm hiểu và tiếp thu những
kiến thức thực tế của người hướng dẫn cũng không hoàn toàn.Vậy nên trong báo cáo
TTTN của em có gì thiếu sót mong thầy cô bỏ qua
Em xin cám ơn
Sinh viên thực hiện

Nguyễn Châu

SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 1

EBOOKBKMT.COM GVHD: Phạm Thanh
PHẦN I :
THAM GIA THỰC TẬP TỐT NGHIỆP TẠI NHÀ MÁY MÍA ĐƯỜNG NHIỆT
ĐIỆN AN KHÊ – GIA LAI.
1. Tổng quan về Mía.
Mía là loại cây công nghiệp khoẻ, dễ tính, không kén đất, vậy có thể trồng mía trên
nhiều loại đất khác nhau, từ 70% sét đến 70% cát. Đất thích hợp nhất cho mía là những
loại đất xốp, tầng canh tác sâu, có độ phì cao, giữ ẩm tốt và dễ thoát nước.
Mía là cây công nghiệp lấy đường quan trọng của ngành công nghiệp đường. Đường là
một loại thực phẩm cần có trong cơ cấu bữa ăn hàng ngày của nhiều quốc gia trên thế
giới, cũng như là loại nguyên liệu quan trọng của nhiều ngành sản xuất công nghiệp
nhẹ và hàng tiêu dùng như bánh kẹo... Về mặt kinh tế chúng ta nhận thấy trong thân
mía chứa khoảng 80-90% nước dịch, trong dịch đó chứa khoảng 16-18% đường. Vào
thời kì mía chin già người ta thu hoạch mía rồi đem ép lấy nước. Từ nước dịch mía
được chế lọc và cô đặc thành đường. Có hai phương pháp chế biến bằng thủ công thì
có các dạng đường đen, mật, đường hoa mai. Nếu chế biến qua các nhà máy sau khi
lọc và bằng phương pháp ly tâm, sẽ được các loại đường kết tinh, tinh khiết.
Bã mía chiếm 25-30% trọng lượng mía đem ép. Trong bã mía chứa trung bình 49% là
nước, 48% là xơ (trong đó chứa 45-55% cellulose) 2,5% là chất hoà tan (đường). Bã
mía có thể dùng làm nguyên liệu đốt lò, hoặc làm bột giấy, ép thành ván dùng trong
kiến trúc, cao hơn là làm ra Furfural là nguyên liệu cho ngành sợi tổng hợp. Trong
tương lai khi mà rừng ngày càng giảm nguồn nguyên liệu làm bột giấy, làm sợi từ cây
rừng giảm đi thì mía là nguyên liệu quan trọng để thay thế.

10 nước sản xuất mía đường hàng đầu - năm 2005

Quốc gia 1.000 tấn

Brasil 588.025 (2008)

Ấn Độ 232.300

Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa 87.768

Pakistan 47.244

Mexico 45.195
Thái Lan 43.665

Colombia 39.849
Australia 37.822

Indonesia 29.505
Hoa Kỳ 25.307

Tổng thế giới 1.011.581

Nguồn:
Tổ chức Nông-Lương Liên hiệp quốc (FAO)[5][6]

SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 2

EBOOKBKMT.COM GVHD: Phạm Thanh
1. SƠ LƯỢC VỀ HỆ THỐNG HỆ THỐNG LÒ HƠI VÀ HỘ TIÊU THỤ NHIỆT
ĐIỂN HÌNH CỦA NHÀ MÁY MÍA ĐƯỜNG NHIỆT ĐIỆN AN KHÊ – GIA LAI
Nhà máy mía đường nhiệt điện An Khê – Gia Lai là nhà máy sản xuất tập trung với
công suất 7000 tấn mía /ngày.Nhà máy với mô hình hoạt động khép kín với các phân
xưởng riêng biệt.Sử dụng 6 lò hơi với công xuất khác nhau.Bao gồm 3 lò 20 tấn
hơi/giờ.2 lò 25 tấn hơi/giờ và 1 lò 84 tấn hơi/giờ (nhưng công suất thực tế khoản 72
tấn hơi/giờ).Các lò hơi ở đây sử dụng bã mía làm nhiên liệu đốt lò và đối với lò 25 tấn
có hệ thống sử dụng dầu để đốt phụ trợ trong trường hợp đốt bả mía bị sự cố .
Hơi sau đó được đưa qua tuabin để phát điện và các hộ tiêu thụ để hoạt động sản xuất
đường và mật cung cấp cho thị trường và các nghành công nghiệp như hóa chất và chế
biến thực phẩm ….
Trong nhà máy mía đường nhiệt điện An Khê cũng có những thiết bị có liên quan đến
chuyên nghành.Đó là thiết bị sấy tầng sôi để sấy đường tinh khiết với công suất 1000
tấn/ngày.

SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 3

EBOOKBKMT.COM GVHD: Phạm Thanh
Sau đây là sơ đồ dây chuyền công nghệ sản xuất đường của công ty Đường
Quảng Ngãi
Mía Cân Cẩu Bàn lùa Băng tải

Máy ép Băng tải Búa đập Dao băm

Nước mía Gia nhiệt 1 Vôi hoá Trung hòa Gia nhiệt 2
hỗn hợp

Hơi bùn Bùn hổn hợp Lắng Tản hơi Sunfit hoá

Lọc Thùng nước mía trong Bốc hơi 4 nồi Mật đường

Bùn Ly tâm Trợ tinh Nấu đường

Đường ướt
Mật rỉ

Sấy

Cân đóng gói Sàn phân cở

bao

SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 4

EBOOKBKMT.COM GVHD: Phạm Thanh
Trong hệ thống của nhà máy ta quan tâm đến 3 thiết bị quan trọng đó là 6 lò hơi ,
tuabin và thiết bị sấy tầng sôi sấy đường.Còn những hệ thống khác chỉ là hệ thống phụ
trợ cho quá trình tìm hiểu.

SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 5

EBOOKBKMT.COM GVHD: Phạm Thanh
3. BÁO CÁO VỀ LÒ HƠI
Có 3 lò hơi đang được sử dụng trong nhà máy mía đường nhiệt điện An khê là 1 lò
công suất 84 tấn/giờ.2 lò 25 tấn /giờ.3 lò 20 tấn/giờ
3.1 Lò hơi đốt ghi công suất 84 tấn/giờ.
- Các thông số chính của lò hơi 84 tấn/giờ.
+ Thông số hơi :
 Sản lượng hơi là 84 tấn/giờ.
 Áp suất hơi quá nhiệt là 42kg.cm2.
 Nhiệt độ hơi quá nhiệt là 400 – 425 0C.
 Áp suất tác động van an toàn quá nhiệt là 46.5kg/cm2.
 Áp suất tác động van an toàn làm việc là 47.5kg/cm2.
+ Nước lò hơi :
 pH nước là hơi : 10 – 10.9
 Thành phần silic SiO2 trong nước lò :  10ppm.
 Mức nước bao lông : từ -5 đến +5.(theo kính thủy ).
 Độ cứng toàn phần : 50 – 100 ppm.
+ Nước cấp :
 pH ở 250C là : 7.0 – 8.0.
 Tổng độ cứng CaCO3 :  0.1 ppm.
+ Thông số gió và khói :
 Áp suất âm buồng đốt là : -50pa.
Cấu tạo :
11557

CÆÍA NGÆÅ?
I CHU ÄI KI?Ø
M TRA
6100

CÆÍA KI?Ø
M TRA
48685

60
10173
1715

6938 962.5

Hình ảnh sơ bộ về lò hơi 84 tấn/giờ

Nguyên lý hoạt động
Không khí nóng được thổi từ kênh cấp gió vào buồng lửa. Khi vào buồng lửa không
khí nóng gặp bã mía ở phía trên ghi (bã mía được cấp vào buồng lửa thông qua máy
cấp bã mía) bốc cháy sinh nhiệt và sản phẩm cháy trong buồng lửa. Môi chất chuyển
động trong dàn ống sinh hơi đặt trong buồng lửa nhận nhiệt. biến thành hơi và đi vào
bao hơi ở trên. Sản phẩm cháy sau khi ra khỏi buồng lửa đi qua bộ quá nhiệt để nâng
SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 6
EBOOKBKMT.COM GVHD: Phạm Thanh
nhiệt độ hơi bão hòa lên nhiệt độ hơi quá nhiệt 4250C. Sau khi đi qua bộ quá nhiệt, sản
phẩm cháy tiếp tục đi vào cụm đối lưu cung cấp nhiệt cho môi chất chuyển động trong
cụm đối lưu cung cấp nhiệt cho môi chất đi trong cụm đối lưu. Sau khi ra khỏi cụm đối
lưu sản phẩm cháy đi qua bộ hâm nước cung cấp nhiệt cho bộ hâm nước. sau khi đi
qua bộ hâm nước , sản phẩm cháy tiếp tục đi qua bộ sấy không khí gia nhiệt cho không
khí nóng , sau đó đi vào thiết bị lọc bụi và được thải ra ngoài

- Quy định trong vận hành lò 84 tấn/giờ :

+ Khởi động và vận hành lò : Khi khởi động không được diều chỉnh tốc độ quạt sơ cấp
quá tần số 30Hz,chú ý đường gió đi tắt qua bộ sấy không khí khi khởi động.Khi lò hơi
vận hành bình thường không được để áp suất âm buồng đốt dưới -60Pa.Nếu để áp suất
cao sẻ đẩy tâm cháy lên cao gây tăng nhiệt độ hơi quá nhiệt (gây tốn nước và nhiệt
điều chỉnh) và gây đóng xỉ dàn pheston và bộ quá nhiệt.
+ Xả bẩn định kỳ : Mỗi áy bao lông 2 lần vào giữa ca và cuối ca.Xả bẩn các ống góp 1
lần vào cuối ca.Mỗi ca xả 3 hiệp mỗi hiệp 15 giây tính từ khi mở 100% van xả,và mỗi
hiệp cách nhau 15 giây.Nếu thong số nước lò quá cao thì tăng số lần xả bẩn.
+ Xả bẩn liên tục : Lượng xả bẩn liên tục được điều chỉnh trong khoản 2 đến 3
t/h.Điều chỉnh tăng khi có các thông số nước lò tăng,điều chỉnh giảm các thông số
nước lò đã ổn định trong phạm vi cho phép để giảm tối thiểu tổn thất nhiệt lò hơi.
+ Xả tro và đánh lửa : Phải kiểm tra thường xuyên tình trạng phân phối bả trên mặt ghi
để đánh lửa kịp thời,tránh để bả chất đống trên mặt ghi.Mỗi ca xả tro tối thiểu 1 lần
vào cuối ca trước khi xả bẩn,tuyệt đối không xả bẩn và xả tro đồng thời.Trước khi lật
ghi xả tro cần phải chạy băng tải tro và mở cửa xả tro của mặt ghi tương ứng
trước.Không được lật ghi xả tro trước lúc mở cửa để tránh tro xỉ lọt vào đường cấp gió
hầm ghi.
+ Trông coi thiết bị phụ trợ lò hơi :
Thường xuyên kiểm tra tình trạng hoạt động của các thiết bị : băng tải bả,quạt,máng
gom tro,Rotary ( bộ phân phối gió) xả tro dưới bộ hâm nước , vít xoắn và rotary dưới
bộ lọc bụi ,kiểm tra lượng bụi thải ra đều đặn để tránh tro nghẹt trong phểu,kiểm tra
hoạt động bộ phun tránh bị nghẹt.

SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 7

EBOOKBKMT.COM GVHD: Phạm Thanh
+ Trông coi nước lò và nước cấp lò :
Ở mức phụ tải <35t/h thì phải mở đường nước cấp qua bộ hâm sơ bộ ở baolong nước
để tăng tuần hoàn tự nhiên.Khi phụ tải >35t/h phải đóng đường nước qua bộ hâm sơ
bộ.Mức bao lông dao động từ -5mm đến +5mm.Khi mức bao lông cao quá +5mm sẻ
cuốn cặn bẩn trong nước lò theo hơi làm tăng hàm lượng SiO2 trong hơi quá nhiệt.Mức
nước lò hơi nhỏ hơn -350mm là mức cạn nước lò,mức +350mm là mức đầy baolong
hơi.cả hai trường hợp bắt buộc phải ngừng lò khẩn cấp.
- Hệ thống xử lý nước lò hơi 84 tấn/giờ

Hệ thống sử lý nước của lò bao gồm 3 bình xử lý.

Bộ lọc Cục Cục khử

thô Anion Silic

1. Bộ lọc thô : bao gồm than nhằm lọc bẩn những chất cặn và làm trong nước
trước khi đưa vào làm mềm tại cục Anion.Các chất cặn hay bùn đất được giựu
lại tại đây.
2. Cục Anion :

Trong quá trình vận hành và sản xuất luôn duy trì cột trao đổi ion  5m3/h bằng
cách điều chỉnh van cấp nước.Việc này nhằm làm ổn định quá trình làm việc của
cột anion.Nếu ngưng sản xuất thì khi hoạt động trở lại sẻ làm hàm lượng silic cao
lên.Trường hợp cần công suất lớn thì phải duy trì áp lực đầu vào là 3kg.cm 2 và lưu
lượng làm mềm 20m3/h .
3. Cục khử Silic :
Cục khử silic bên trong có chứa các hạt lọc.Các hạt trong nhà máy đường là hạt
PUROLITE .Các hạt này trong quá trình làm việc bi mất chức năng khử nên sau một
thời gian ta dùng axit để hồi phục chức năng khử của các hạt lọc.

SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 8

EBOOKBKMT.COM GVHD: Phạm Thanh
3.2 Lò hơi đốt ghi 22 tấn/giờ.
- Các thông số cơ bản của lò :
 Công suất của lò : 22 tấn/giờ.
 Nhiệt độ hơi quá nhiệt : 365 0C  5
 Nhiệt độ hơi bảo hòa : 223 0C
 Áp suất định mức : 20 at
 Nhiệt độ nước cấp vào : 1150C – 1190C
 Nhiệt độ nước ra : 1900C – 2200C
 Nhiệt độ buồng đốt : 9000C – 13000C
 Đốt theo kiểu ghi lật
Nguyên lý hoạt động
Không khí nóng được thổi từ kênh cấp gió vào buồng lửa. Khi vào buồng lửa không
khí nóng gặp bã mía ở phía trên ghi (bã mía được cấp vào buồng lửa thông qua máy
cấp bã mía) bốc cháy sinh nhiệt và sản phẩm cháy trong buồng lửa. Môi chất chuyển
động trong dàn ống sinh hơi đặt trong buồng lửa nhận nhiệt. biến thành hơi và đi vào
bao hơi ở trên. Sản phẩm cháy sau khi ra khỏi buồng lửa đi qua bộ quá nhiệt để nâng
nhiệt độ hơi bão hòa lên nhiệt độ hơi quá nhiệt 3650C. Sau khi đi qua bộ quá nhiệt, sản
phẩm cháy tiếp tục đi vào cụm đối lưu cung cấp nhiệt cho môi chất chuyển động trong
cụm đối lưu cung cấp nhiệt cho môi chất đi trong cụm đối lưu. Sau khi ra khỏi cụm đối
lưu sản phẩm cháy đi qua bộ hâm nước cung cấp nhiệt cho bộ hâm nước. sau khi đi
qua bộ hâm nước , sản phẩm cháy tiếp tục đi qua bộ sấy không khí gia nhiệt cho không
khí nóng , sau đó đi vào thiết bị lọc bụi và được thải ra ngoài
Trong quá trình hoạt động của lò 22 tấn/giờ có đường hồi nhiên liệu đốt cháy chưa kiệt
về.Sau đó được gió nóng đẩy vào cháy tiếp nhưng quá trình hồi về làm tắt nghẽn
đường ống.Quá trình thải xỉ thì cứ 1 ca 1 lần .Quá trình thải xỉ khi lượng xỉ trong lò
cao khoản 100mm trên ghi.
+ Điểm giống nhau của lò 84 tấn/giờ và 22 tấn/giờ :
Lò dung ghi lật để xử lí đốt bả và xả tro xỉ sau khi đốt lò.hệ thống của 2 lò đều có hệ
thống xử lý nước.Tuy nhiên thực tế bây giờ hệ thống xử lý nước tự động đã hư nên hệ
thống của nhà máy đang sử dụng hệ thống điều khiển bằng tay.Nhược của 2 lò này là
hệ thống hồi bả chưa cháy kiệt về lại lò hay xảy ra hiện tượng tắt nghẽn nên cần quá
trình kiểm tra để xả hoặc thông kĩ lưỡng.
3.3 Lò hơi 25 tấn/giờ (Lò hơi của Ấn Độ )
- Thông số cơ bản của lò :
 Công suất của lò : 25 tấn/giờ
 Nhiệt độ hơi ra 3800C – 4100C
 Nước cấp của lò : 1190C
 Nhiệt độ gió nóng : 1360C
 Áp lực hơi qua nhiệt là : 2.3 – 2.45 Mpa
 Nhiệt độ khói thải : 2200C
 Nhiệt độ buồng đốt : 700 – 9000C
- nguyên lý hoạt động :
Không khí nóng được thổi từ kênh cấp gió vào buồng lửa. Khi vào buồng lửa không
khí nóng gặp bã mía ở phía trên ghi (bã mía được cấp vào buồng lửa thông qua máy
cấp bã mía) bốc cháy sinh nhiệt và sản phẩm cháy trong buồng lửa. Môi chất chuyển
động trong dàn ống sinh hơi đặt trong buồng lửa nhận nhiệt. biến thành hơi và đi vào
bao hơi ở trên. Sản phẩm cháy sau khi ra khỏi buồng lửa đi qua bộ quá nhiệt để nâng

SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 9

EBOOKBKMT.COM GVHD: Phạm Thanh
nhiệt độ hơi bão hòa lên nhiệt độ hơi quá nhiệt 3650C. Sau khi đi qua bộ quá nhiệt, sản
phẩm cháy tiếp tục đi vào cụm đối lưu cung cấp nhiệt cho môi chất chuyển động trong
cụm đối lưu cung cấp nhiệt cho môi chất đi trong cụm đối lưu. Sau khi ra khỏi cụm đối
lưu sản phẩm cháy đi qua bộ hâm nước cung cấp nhiệt cho bộ hâm nước. sau khi đi
qua bộ hâm nước , sản phẩm cháy tiếp tục đi qua bộ sấy không khí gia nhiệt cho không
khí nóng , sau đó đi vào thiết bị lọc bụi và được thải ra ngoài.Quá trình hoạt động của
lò có hệ thống đốt dầu phụ trợ .Khi quá trình đốt bả mía xảy ra sự cố thì hệ thống đốt
dầu tiếp tục hoạt động để duy trì sự cháy của lò
- Chế độ vận hành của lò :
a. Hoạt động ở chế độ đôt dầu :
Khởi động quạt hút,quạt gió,điều chỉnh cửa khói cửa gió 25% độ mở để thông gió
buồng đốt và đường khói trong lò 5 -10 phút.
Điều chỉnh áp lực trong buồng -5 mmH2O
Điều chỉnh áp lực dầu 15kg/cm và nhiệt độ 900C
Mở nhẹ van dầu vào bec dầu và tiến hành đốt dầu
Khi dầu được đốt cháy điều chỉnh lại chế độ gió trong buồng cho hợp lý sao cho ngọn
lửa cháy sáng và khói ra có màu trắng đục.
b. Hoạt đ ộng ở chế độ đốt bả :
Khởi động băng tải bả và quạt thứ cấp để thổi bả mía và hiệu chỉnh chế độ gió đốt bả
Khởi động máy cấp bả vào lò và cho trải đều trên mặt ghi khoản 40 cm
Tiến hành đốt bả
Khi bả cháy tiến hành cấp bả sao cho bả phân phối đều trên mặt ghi để được đốt cháy
an toàn
Theo dõi cấp bả và độ ẩm của bả
Khi lò mang tải ổn định chuyển sang chế độ đốt tự động bằng cách bật công tắc sang
vị trí đốt tự động ghi trên bảng điều khiển.
Chỉ vận hành tự động ở chế độ đốt bả.
ở chế độ tự động lò hơi được cấp bả theo tín hiệu áp suất.

SVTH: Nguyễn Châu - Lớp: 08N1 Trang 10