‫بیست و چهارمین همايش ساالنه بینالمللی مهندسی مکانیک ايران‪ISME2016،‬‬

‫ايران‪ ،‬يزد‪،‬دانشگاه يزد‪ 7 ،‬لغايت ‪ 9‬ارديبهشت ‪3199‬‬

‫‪ISME2016-72449‬‬

‫طراحی و ساخت مکانیزم برداشت انرژی از المان پیزوالکتریک در حرکت فالیویل خودرو و مقایسه‬
‫عملکرد آن با سنسور القائی دور موتور‬

‫‪3‬‬
‫معین الدین محمودی‪ ،1‬فرشاد وطن خواهان‪ ،2‬اعظم قاسمی‬

‫‪1‬دانشجوی کارشناسی مهندسی مکانیک‪ ،‬دانشگاه آزاد اسالمی واحد نجف آباد‪moienmahmoudi@yahoo.com ،‬‬
‫‪2‬دانشجوی کارشناسی مهندسی مکانیک‪ ،‬دانشگاه آزاد اسالمی واحد نجف آباد‪fvatank@gmail.com ،‬‬
‫‪ 3‬استاديار دانشگاه آزاد اسالمی واحد نجف آباد‪a_ghassemi@pmc.iaun.ac.ir ،‬‬

‫ندهد‪ .‬اين مکانیزم شاما يک تیر يک سرگیردار است که المان‬ ‫چکیده‬

‫پیزوالکتريک روی آن متصا شده و م ابا دندانههای فاليويا و تحت‬
‫ارتعاشات مکانیکی بااليی قرار میگیرد‪ .‬شیوه تحلیا و استداده از‬
‫پیزوالکتريک بر روی تیرهای تحت ارتعاش‪ ،‬موضوعیست که به تازگی‬
‫مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است‪ .‬در اکثر اين تح ی ات‪،‬‬
‫مح ین سعی بر اين دارند که دامنه نوسانات را کم و زمان ارتعاش در‬
‫تیر را افزايش دهند‪ ،‬تا بتوانند انرژی بیشتری از پیزوالکتريک دريافت‬
‫و ذریره کنند ]‪ ،[1‬بطور مثال استداده از میدان مغناطیسی ‪[1, 2,‬‬
‫]‪ ،3‬ال ای الکترومغناطیس ]‪ ،[4, 5‬ضربه ]‪ ،[6‬افزايش راصیت‬
‫االستیسیته در تیر ]‪ [6‬و‪ . ...‬در طرح پیشنهاد شده ارتعاشات با دامنه‬
‫بسیار پايینی بهصورت رودکار انجام میشود و نیازی به ارتعاش اجباری‬
‫نیست و اين شیوه کامال بهصورت کاربردی در صنعت رودرو سازی و‬
‫انرژی پیشنهاد شده است‪.‬‬
‫واژه های کلیدی‪ :‬پیزوالکتريک‪ ،‬برداشددت انرژی‪ ،‬فاليويا‪ ،‬سددنسددور‬
‫نحوه عملکرد سنسور القائی دور موتور خودرو‬
‫سنسور دور موتور رودرو چهار وظیده اصلی بر عهده دارد که در‬
‫م دمه بهصورت کاما ذکر شد‪ .‬در اينجا میرواهیم بررسی کنیم که‬
‫اين سنسور دقی ا به چه طري ی اطالعات را به ‪ ECU‬ارسال کرده و‬
‫‪ ECU‬از کجا متوجه میشود که چه لحظهايی به طور مثال پیستون‬
‫شماره يک در ن طه مرگ بااليی است و به انژکتور مربوطه فرمان تزريق‬
‫سورت را میدهد‪ .‬در شکا ‪ 1‬مشاهده میکنید که اين سنسور بر روی‬
‫دندانههای فاليويا بسته میشود‪ .‬فاليويا دارای ‪ 06‬دندانه میباشد‬
‫که مطابق شکا ‪ ، 1‬دو دندانه آن صاف شده است و از جنس فوالد‬
‫آلیاژی هستند‪ .‬اين سنسور بر اساس قانون ال ای الکترومغناطیس ]‪[4‬‬
‫کار میکند‪ .‬در زمانی که موتور رودرو روشن است و فاليويا شروع به‬
‫چررش میکند‪ ،‬اين دندانهها از جلوی اين سنسور عبور میکنند‪ .‬در‬
‫سارتار درونی اين سنسور يک سیم پیچ قرار گرفته است که با عبور‬
‫هر دندانه از م ابا اين سیم پیچ يک پالس الکتريکی در آن ال ا شده و‬
‫بههمین ترتیب يک الگوی تولید سیگنال منتشر کرده و بهطور لحظه‪-‬‬
‫ايی به ‪ ECU‬ارسال میگردد‪ .‬زمانی که ناحیه بدون دندانه فاليويا‪،‬‬
‫م ابا سیم پیچ قرار میگیرد‪ ،‬جريانی در آن ال اء نشده و در روند تولید‬
‫سیگنال يک وقده ايجاد میگردد‪ .‬موتور رودرو بهنحوی تنظیم شده‬
‫است که اين اتداق زمانی رخ دهد که بهطور مثال پیستون شماره يک‬
‫در ن طه مرگ بااليی باشد‪ .‬وقتی ‪ ECU‬پس از بررسی سیگنالهای‬
‫سازههای هوشمند و ‪ MEMS‬دو زمینه ايی هستند که به تازگی‬
‫بددلیدا اهمیت و توانايیهای بااليی که در اندازهگیری‪ ،‬ارزشدددیابی و‬
‫قدرت عکس العملی که نسبت به تغیرات و واکنشهای محیط اطراف‬
‫دارند مورد توجه قرار گرفتهاند‪ .‬در اين پژوهش سعی شده است که به‬
‫اين دو زمینه از ديد کاربردی‪ ،‬در صدددنعت رودرو سدددازی و بازيافت‬
‫انرژی در ارتعاشدات صدنعتی نگاه کرد‪ .‬استداده از المان پیزوالکتريک‬
‫‪ PVDF‬در فاليويدا رودرو‪ ،‬جهدت برداشدددت انرژی و م دايسددده و‬
‫جايگزين کردن آن با سنسور دور موتور رودرو هدف اين م اله است‪.‬‬
‫اين پژوهش کامال بهصدورت تجربی تسدت شدده است و نتايه به اين‬
‫صورت بود که استداده از سنسور پلیمری پیزوالکتريک میتواند عالوه‬
‫بر برداشددت انرژی‪ ،‬جايگزينی به مراتب بهتر از سددنسددور ال ا ی دور‬
‫موتور باشد‪.‬‬
‫دور موتور‪ ،‬سازههای هوشمند‬
‫مقدمه‬
‫بین موتور و گیربکس رودرو صدحه فاليويا قرار دارد که وظیده‬
‫اصلی آن گرفتن لرزش موتور‪ ،‬تنظیم سرعت میالنگ در دورهای‬
‫مختلف‪ ،‬ذریره نیرو اندجاری حاصا از احتراق و انت ال آن به میالنگ‬
‫در مواقع الزم است‪ .‬فاليويا يکی از اجزای انت ال قدرت بهحساب می‪-‬‬
‫آيد‪ .‬باالی اين عضو‪ ،‬سنسور دور موتور قرار گرفته است که وظیدهاش‬
‫محاسبه زمان جرقه زنی‪ ،‬محاسبه و تنظیم دور موتور‪ ،‬تشخیص حاالت‬
‫موتور‪ ،‬اطالع رسانی به سیستم انژکتور و عملیات تزريق سورت در‬
‫سیلندر رودرو است‪ .‬هدف از اين م اله برداشت انرژی از فاليويا با‬
‫استداده از المان پیزوالکتريک از نوع ‪ PVDF‬و جايگزين کردن و‬
‫م ايسه عملکرد اين المان با سنسور ال ا ی دور موتور رودرو است‪ .‬اين‬
‫م ايسه کامال بهصورت تجربی تست شده و نتايه حاصا نشان داده‬
‫است که جايگزين کردن اين سنسور عالوهبر برداشت انرژی الکتريسیته‬
‫می تواند عملکردی به مراتب بهتر از سنسور ال ا ی دور موتور داشته‬
‫باشد‪ .‬از مزيتهای آن میتوان به اين مورد اشاره کرد که سیگنالهای‬
‫ارسال شده به ‪ ، ECU‬بهراحتی و با دقت بسیار بااليی پردازش می‪-‬‬
‫شوند‪ .‬اين عاما سبب میشود موتور رودرو در دورهای باال منظمتر‬
‫کار کند و رطا و ن صی در ارسال دستورات به سیستم انژکتورها رخ‬

‫‪1‬‬
 ‫همانطور که در شکا ‪ 3‬مشاهده میکنید المان پیزوالکتريک بر‬ ‫ارسالی اين وقده را متوجه میشود‪ ،‬به انژکتور شماره يک دستور تزريق‬
‫روی يک تیر گیردار ]‪ [6‬متصا شده و انتهای تیر م ابا دندانههای‬ ‫سورت را رواهد داد‪.‬‬
‫فاليويا قرار میگیرد‪ .‬به اين ترتیب با چررش فاليويا تیر مرتعش‬
‫شده و اين ارتعاشات با همان فرکانس به المان پیزوالکتريک منت ا‬
‫می شود و يک الگوی تغیرات ولتاژ از رود نشان میدهد‪ .‬در انتها‬
‫رروجیهای پیزوالکتريک را با سنسور دور موتور رودرو م ايسه‬
‫رواهیم کرد‪.‬‬

‫شکل ‪ :1‬سنسور ال ا ی دور موتور رودرو‪.‬‬

‫جدول ‪ :1‬اجزای اصلی سنسور دور موتور‬

‫شماره‬ ‫نام‬
‫‪1‬‬ ‫کابا عايق شده‬
‫‪2‬‬ ‫آهن ربای دا می‬
‫‪3‬‬ ‫بدنه سنسور‬
‫‪4‬‬ ‫بدنه نصب سنسور‬
‫‪5‬‬ ‫هسته آهنی‬
‫‪6‬‬ ‫سیم پیچ‬
‫‪7‬‬ ‫فاصله هوايی‬
‫‪8‬‬ ‫چرخ دندنه تولید کننده پالس با دندانه مرجع‬

‫شکل ‪ :3‬در تصوير )‪ (a‬نمای شماتیک از طرح پیشنهاد شده ارا ه گرديده‪.‬‬ ‫در شکا ‪ 2‬مشاهده میکنید که اين شیوه دارای نويز و رمپهای بااليی‬
‫که شاما يک تیر يک سر گیر دار‪ ،‬دو المان پیزوالکتريک همراه با الکترود‬ ‫است‪ .‬علت اينکه دو دندانه از فاليويا را برداشتهاند اين است که در‬
‫است‪ .‬در تصوير )‪ (b‬نمای دو بعدی از زاويه رو به رو در لحظه قبا بررورد‬ ‫دورهای باال بهدلیا سرعت زياد‪ ،‬اين وقده به روبی با ديگر سیگنالها‬
‫) ‪ (𝑡1‬و لحظه بررورد ) ‪ (𝑡2‬فاليويا با انتهای تیر نشان داده شده است‪.‬‬ ‫قابا تشخیص نیست و ‪ ECU‬دچار رطا میشود‪ .‬بههمین دلیا از‬
‫اندازههای ‪ ،ω ،x ،L‬و‪ ...‬در ادامه پس از طراحی بهصورت دقیق آورده شده‬ ‫يک سنسور پشتیبان بر روی میا بادامک موتور استداده کردهاند که‬
‫است‪.‬‬
‫بهصورت همزمان‪ ،‬اين سنسور هم اطالعات را به ‪ ECU‬ارسال کرده تا‬
‫عملیات تزريق سورت به دقت انجام گیرد‪.‬‬

‫شکل ‪ :4‬دو هدف اصلی استداده از پیزوالکتريک‪ .1 :‬برداشت انرژی و ذریره‬
‫سازی جريان الکتريسیته ‪ .2‬انجام کلیه وظايدی که سنسور ال ا ی دور موتور‬
‫برای رودرو انجام میدهد‪.‬‬
‫برای اجرای اين اهداف يک تست بهصورت آزمايشی مطابق تصاوير‬
‫‪ 1‬و ‪ 0‬شبیه سازی و سارته شد‪ .‬در اين تست بهجای موتور رودرو از‬
‫موتور الکتريکی ‪ AC‬با سرعت ‪ 940 RPM‬و ‪ ،50 Hz‬و بهجای‬
‫فاليويا از يک صدحه گرد آلومینیومی فرز کاری شده مطابق با شافت‬
‫موتور و در اندازههای فاليويا اصلی موتور‪ ،‬و يک سارتار برای م ید‬
‫کردن تیر و پیزوالکتريک طراحی شده است‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ 7-9‬ارديبهشت ‪ISME2016،1391‬‬
‫شکل ‪ :2‬الگوی تولید سیگنال از سنسور ال ا ی دور موتور برای موتور ‪.XU7‬‬
‫شماره (‪ )1‬میزان نويزها و رطاهای ايجاد شده و شماره (‪ )2‬وقده ايجاد شده‬
‫در روند سیگنال است‪ ،‬که در الگوی پايینی آن به روبی با فلش قرمز قابا‬
‫رويت است‪.‬‬
‫فاصله سیم پیچ با سر دندانهها ت ريبا 𝑚𝑚 ‪ 1‬است که با گذشت‬
‫زمان بهعلت چربی و آلودگی تغییر کرده و الگوی سیگنال به روبی و‬
‫با دقت به ‪ ECU‬ارسال نمیگردد‪ .‬اين عاما سبب میشود رودرو در‬
‫دورهای باال به روبی کار نکند و يا سیستم انژکتور در پاشش سورت‬
‫دچار ن ص شود و يا بنزين بهصورت رام بسوزد‪.‬‬
‫معرفی و شبیه سازی طرح‬
 ‫شکل ‪ :5‬طراحی و شبیه سازی نهايی اجزای مکانیزم‪ ،‬پیش از مرحله سارت‪.‬‬

‫شکل ‪ :7‬برای تنظیم دور موتور از دستگاه اينورتر و دورسنه لیزی استداده‬
‫شده است ‪ .‬روی فاليويا يک برچسب منعکس کننده لیزی قرار دارد‪ .‬اينورتر‬
‫از يک طرف به رروجی موتور و از طرف ديگر به جريان سه فاز متصا است‪.‬‬

‫‪600‬‬
‫‪HZ - RPM‬‬
‫‪400‬‬

‫‪200‬‬

‫‪Series1‬‬ ‫)‪Linear (Series1‬‬

‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪25‬‬
‫شکل ‪ :8‬رابطه بین فرکانس داده شده به اينورتر و دور موتور يک رابطه رطی‬
‫است‪ ،‬که در اين تست از دور ‪ 30 RPM‬شروع و تا دور ‪ 400 RPM‬محاسبه‬
‫شده است‪ .‬همانطور که مشاهده میکنید دور ‪ 400 RPM‬معادل ‪20 Hz‬‬
‫است‪.‬‬

‫طراحی تیر‬
‫از آنجايی که پیزوالکتريک بر روی تیر متصا رواهد شد و تحت‬
‫ارتعاش قرار میگیرد‪ ،‬به تیری نیاز رواهیم داشت که در شرايط تست‬
‫آزمايشی (دور ‪ )400 RPM‬بتواند تحما کند‪ .‬همانطورکه میدانید‬
‫تیر تا زمانی قوانین ارتعاشات بر آن صادق است که در حالت االستیک‬ ‫شکل ‪ :6‬تصوير )‪ : a‬موتور الکتريکی از برق سه فاز تغذيه شده و فاليويا بر‬
‫باشد‪ .‬در نتیجه بايد بیشترين تنشی که به تیر وارد میشود را بدست‬ ‫روی شافت موتور با اتصال پیچ‪ ،‬مهره و رار بسته شده است‪ .‬رروجی‬
‫آورد تا بر اساس آن تنش تسلیم اين تیر انتخاب شود‪ .‬با روش آزمون‬ ‫پیزوالکتريک بعد از وارد شدن به مدار مربطه وارد اسیلوسکوپ شده و نمودار‬
‫و رطا ابتدا يک تیر با جنس فوالد فنری (‪ )CK45‬انتخاب کرده و‬ ‫تغیرات ولتاژ برحسب زمان قابا رو یت است‪ .‬تصوير )‪ :b‬پايه موتور بر روی‬
‫تخته چوبی پیچ و مهره شده و بهنحوی باالنس شده است که حداقا ارتعاش‬
‫تحت تحلیا دينامیکی قرار داديم‪ .‬حداکثر تنشی که در دور ‪400‬‬
‫را دارد‪.‬‬
‫‪ RPM‬به تیر وارد شد ت ريبا ‪ 1120 MPa‬بود‪ .‬بر اين اساس‪ ،‬در‬
‫نهايت فوالد فنری ‪ CK75‬با تنش تسلیم ‪ 1275 Mpa‬را انتخاب‬ ‫در زير پايه چوبی‪ ،‬از اليههای فوم برای تنظیم ارتداع موتور تا سر‬
‫کرديم‪ .‬در تصاوير ‪ 11 ،9‬و ‪ 12‬نحوه تحلیا‪ ،‬تستها و نتايه آنها‬ ‫تیر بهنحوی استداده شده است تا میزان بررورد دندانهها با لبه تیر ‪1‬‬
‫آورده شده است‪.‬‬ ‫‪ mm‬باشد‪ .‬طراحی به شکلیست که کلیه اندازهها بهراحتی قابا تغیر‬
‫است‪( .‬تیر تا حد امکان باال برده شده تا تنش و جابهجايی تیر به حداقا‬
‫برسد)‬

‫‪3‬‬
‫‪ 7-9‬ارديبهشت ‪ISME2016،1391‬‬
 ‫شکل ‪ :11‬همانطور که انتظار میرفت در شرايط بارگذاری‪ ،‬ورق ‪CK45‬‬
‫تحما نکرد و از محلی که در گیره م ید شده بود شکسته شد و راصیت‬
‫االستیسیته رود را از دست داد‪ .‬اين تست در شرايطی با دور ‪ 400 RPM‬و‬
‫در ‪ 126‬ثانیه اتداق افتاد‪.‬‬

‫شکل ‪ :9‬تحلیا دينامیکی تیر‪ .‬در تحلیا (‪ )1‬تیر ‪ CK45‬با ابعاد‬

‫𝑚𝑚‪ 40𝑚𝑚 ⨯ 50‬و با ضخامت ‪ 1 mm‬در نظر گرفته شده است که پس‬
‫از بار گذاری و اصابت دندانههای فاليويا‪ ،‬میزان تنشهای اعمال شده بسیار‬
‫باال رفته و تیر از حالت االستیک به حالت پالستیک رفته است‪ .‬در تحلیا (‪)2‬‬
‫با کاهش طول تیر به اندازه ‪ 10 mm‬و انتخاب جنس ‪ ،CK75‬تنشهای‬
‫ايجاد شده در تیر تا حد امکان کاهش يافت‪.‬‬

‫در اين ابعاد م دار تنشها زياد است اما به حدی نیست که تیر به حالت‬
‫پالستیک برود]‪. [4, 6‬‬

‫شکل ‪ :12‬تصوير )‪ a‬مربوط به شکا ‪ 11‬میباشد‪ .‬در اين تصوير میتوان‬

‫میزان رم شدن ورق را نسبت به حالت عاد ی به روبی مشاهده و م ايسه‬
‫کرد‪ .‬میزان جابهجايی ت ريبا ‪ 7 mm‬است‪ .‬تصوير )‪ b‬مربوط به ورق ‪CK75‬‬
‫با ابعاد 𝑚𝑚‪ 40𝑚𝑚 ⨯ 40‬است که در شرايطی با دور ‪ 400 RPM‬و در‬
‫زمان ‪ 246‬ثانیه تحما کرده است‪( .‬میزان انحنايی که مشاهده میکنید‬
‫مربوط به قبا از تست و هنگام برش ورق است)‬

‫بعد از تحلیاها‪ ،‬محاسبات و تستهايی که انجام گرفت اين نتیجه‬

‫حاصا شد که از ورق ‪ CK75‬با ابعاد ⨯ 𝑚𝑚‪40𝑚𝑚 ⨯ 40‬‬
‫𝑚𝑚‪ 1‬استداده کنیم‪( .‬کلیه تیرها با واير کات و با دقت بسیار بااليی‬
‫بريده شدهاند)‬
‫جدول ‪ :2‬مشخصات فوالد فنری ‪CK75‬‬
‫عنوان‬ ‫‪CK75‬‬ ‫واحد‬ ‫شکل ‪ :11‬نحوه بررورد دندانههای فاليويا با انتهای تیر‪.‬‬
‫چگالی‬ ‫‪7.85‬‬ ‫‪g/cm3‬‬
‫تنش تسلیم‬ ‫‪1275‬‬ ‫‪N/mm2‬‬ ‫در تصوير ‪ 16‬شیوه کوپا شدن صدحه فاليويا با شافت موتور و م ید‬
‫تنش کششی‬ ‫‪1320-1870‬‬ ‫‪N/mm2‬‬ ‫کردن تیر نشان داده شده و تیر بهراحتی قابا تعويض است‪ .‬تنطیم‬
‫‪C‬‬ ‫‪0.75‬‬
‫ترکیب‬ ‫‪in weight‬‬ ‫تیر با کولیس انجام گرفته و جهت حرکت فاليويا در اين تست پاد‬
‫‪Si‬‬ ‫‪0.25‬‬
‫شیمیایی‬ ‫‪%‬‬ ‫ساعتگرد انتخاب شده است‪.‬‬
‫‪Mn‬‬ ‫‪0.70‬‬

‫‪4‬‬
‫‪ 7-9‬ارديبهشت ‪ISME2016،1391‬‬
 ‫شکل ‪ :14‬نتايه رروجی از ‪ PVDF‬در دور ‪ .600 RPM‬در تصوير بااليی‬
‫پالسهايی که ايجاد شده‪ ،‬ناشی از قسمتیست که دو دندانه فاليويا صاف‬
‫است و وقدهايی در سیگنالها به وجود آمده است‪ .‬در تصوير پايینی با تغیراتی‬
‫که در اسیلوسکوپ اعمال شد اين وقده در سیگنال‪ ،‬بهصورتی ديگر و با دايره‪-‬‬ ‫شکل ‪ :13‬اتصال ‪ PVDF‬بر روی ورق ‪ CK75‬با ابعاد ⨯ 𝑚𝑚‪40‬‬
‫ايی قرمز رنگ مشخص شده است‪.‬‬ ‫𝑚𝑚‪ 40mm. 80𝑚𝑚 ⨯ 1‬از ورق وارد گیره شده و اتصال موقت رواهد‬
‫در شکا ‪ 14‬تصوير پايینی يک سیکا ساده از چررش فاليويا‬ ‫شد‪ .‬پیزوالکتريک کامال به ابتدای تیر متصا شده است و پورتهای ‪PVDF‬‬
‫نشان داده شده است‪ .‬دايرههای روشنی که مشاهده میکنید همان‬ ‫مرتعش نمیشوند‪( .‬اگر اين پورتها تحت ارتعاش قرار گیرند‪ ،‬در الگوی تولید‬
‫دندانهها هستند‪ .‬در قسمتی که با دايره قرمز رنگ مشخص شده است‬ ‫سیگنال رطا ايجاد میشود‪ .‬در نتیجه ف ط بايد رود المان به تنهايی مرتعش‬
‫شود)‬
‫بهروبی دو دندانه صاف شده قابا تشخیص هستند‪ .‬ارتالف ‪ S‬در اين‬
‫جدول ‪ :3‬مشخصات اصلی ‪PVDF‬‬
‫تصوير به اين دلیا اتداق افتاده است که در واقعیت پالسهايی که ايجاد‬
‫‪Sym.‬‬ ‫پارامتر‬ ‫‪PVDF‬‬ ‫واحد‬
‫شده بهصورت مربعی نبوده و با اندکی زاويه ايجاد شدهاند‪ .‬اين ارتالف‬
‫‪d31‬‬ ‫‪23‬‬ ‫‪C⁄‬‬
‫در سیکلی که در تصوير ‪ 11‬نشان داده شده است هم اتداق افتاده‬ ‫‪Piezo‬‬
‫‪10−12‬‬ ‫‪m2‬‬
‫‪d33‬‬ ‫‪Strain Constant‬‬ ‫‪-33‬‬ ‫‪N⁄‬‬
‫است‪ ،‬اما بهدلیا آنکه دور موتو ‪ 400 RPM‬است اين ارتالف واضحتر‬ ‫‪m2‬‬
‫‪g 31‬‬ ‫‪216‬‬ ‫‪V⁄‬‬
‫ديده میشود‪( .‬در دورهای باالتر اين ارتالف ت ريبا به صدر میرسد)‬ ‫‪Piezo‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪10−3‬‬
‫‪g 33‬‬ ‫‪Stress Constant‬‬ ‫‪-330‬‬ ‫‪N⁄‬‬
‫‪m2‬‬
‫‪k 31‬‬ ‫‪Electromechanical‬‬ ‫‪12%‬‬
‫‪kt‬‬ ‫‪Coupling Factor‬‬ ‫‪14%‬‬
‫‪380 for‬‬ ‫‪pF‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪Capacitance‬‬ ‫‪⁄ 2 @1KHz‬‬
‫‪28 µm‬‬ ‫‪cm‬‬
‫‪Y‬‬ ‫‪Young’s Modulus‬‬ ‫‪2-4‬‬ ‫‪109 N⁄m2‬‬
‫‪Speed of stretch:‬‬ ‫‪1.5‬‬
‫‪V0‬‬ ‫‪Sound‬‬ ‫‪thickness:‬‬ ‫‪103 m⁄s‬‬
‫‪2.2‬‬
‫‪ε‬‬ ‫‪Permittivity‬‬ ‫‪106-‬‬ ‫‪10−12 F⁄m‬‬
‫‪113‬‬
‫‪ρm‬‬ ‫‪Mass Density‬‬ ‫‪1.78‬‬ ‫‪kg‬‬
‫‪103 ⁄m‬‬
‫شکل ‪ :15‬نتايه رروجی از ‪ PVDF‬در دور ‪400 RPM‬‬ ‫‪ρe‬‬ ‫‪Volume Resistivity‬‬ ‫‪>1013‬‬ ‫‪Ohm meters‬‬

‫همانطور که مشاهده میکنید پريود نوسانات در دور ‪ 400 RPM‬از‬
‫دور ‪ 600 RPM‬اندکی بیشتر است‪ .‬هرچه دور موتور افزايش پیدا کند‬
‫پريود نوسانی کمتر میشود]‪ .[1‬در شکا ‪ 10‬زاويهايی که در پالسهای‬
‫رروجی از پیزوالکتريک ايجاد شده است را میتوان مشاهده کرد‪.‬‬
‫‪ PVDF‬يک نوع پیزوالکتريک با راصیت پلیمری است که بر رالف‬
‫انواع ‪ PZT‬که سرامیکی هستند‪ ،‬قابلیت انعطاف بسیار باالتری دارد‪.‬‬
‫جهت پالريزاسیون در راستای محور ‪y‬ها است‪.‬‬
‫از محاسبات و تحلیاهای عددی مربوط به پیزوالکتريک به دلیا حجم‬
‫باالی دادهها صرف نظر شده است‪.‬‬

‫نتایج تست نهایی‬

‫پس از تستهايی که بر روی پیزوالکتريک انجام گرفت‪ ،‬نتايه به‬
‫شرح زير بدست آمد‪ :‬کلیه تصاوير با عکس برداری ‪ 06‬فريم بر ثانیه‬
‫انجام گرفته شده و تا زمانی که موتور الکتريکی روشن نشود تغیرات‬
‫شکل ‪ :16‬دور ‪ .600 RPM‬فاصله وقده اول تا وقده دوم نشان دهنده يک‬ ‫ولتاژ مشاهده نمیشود و نمودار تغیرات ولتاژ بر حسب زمان يک رط‬
‫دور فاليويا است‪.‬‬ ‫اف ی رواهد بود ]‪.[4‬‬

‫‪1‬‬
‫‪ 7-9‬ارديبهشت ‪ISME2016،1391‬‬
 ‫بهنحوی استداده کرد که میزان برداشت انرژی ‪ 2‬برابر شود‪ .‬سیگنال‪-‬‬
‫های رروجی از پیزوالکتريک بهراحتی قابا ارسال به ‪ ECU‬هستند‪،‬‬
‫بهصورتی که با قرار دادن يک ت ويت کننده آمپلی فاير در مدار‬
‫پیزوالکتريک‪ ،‬ولتاژ نهايی را به ‪ 12 v‬رساند (متناسب با منبع تغذيه‬
‫رودرو)‪ .‬اين مکانیزم نشان داد که پیزوالکتريک میتواند بهراحتی‬
‫کاربردهای سنسور دور موتور رودرو را انجام دهد‪ .‬بهعلت وجود تماس‬ ‫شکل ‪ :17‬نتايه رروجی از ‪ PVDF‬در دور ‪.300 RPM‬‬
‫بین سنسور و دندانه‪ ،‬دقت سیگنالها بسیار باال است و امکان رد شدن‬
‫در دور ‪ 400 RPM‬میزان تنشی که به المان پیزوالکتريک وارد شده‪،‬‬
‫وقده سیگنال وجود ندارد‪ .‬از الگوهای تغیرات ولتاژ مشاهده میکنید‬
‫‪ 100 MPa‬و میزان کرنش ‪ 0.002‬بوده است‪ .‬اين تست در دورهای‬
‫که میزان رمپها و رطاها بسیار کمتر از سنسور ال ا ی است‪ .‬بهدلیا‬
‫مختلف ‪ 466 ،366 ،266‬و ‪ 600 RPM‬انجام شد‪ ،‬اما به دلیا باال‬
‫وجود تدارا فیزيکی‪ ،‬امواج صوتی نسبتا بااليی از اين مکانیزم منتشر‬
‫رفتن حجم مطالب نتايه کلیه تستها ذکر نشده و تنها بهصورت‬
‫میشود‪ ،‬اما در م ايسه با امواج صوتی که از موتور رودرو منتشر می‪-‬‬
‫مختصری آورده شده است‪.‬‬
‫شود ناچیز است‪ ،‬که میتوان با عايقهای صوتی آنرا به حداقا رساند‪.‬‬
‫‪30‬‬
‫نمودارهايی که در انتها آورده شد تماما بر حسب تغیرات ولتاژ بودند‬
‫‪20‬‬
‫که اين تغیرات عاما اصلی جريان الکتريسته هستند‪ .‬همانطور که ديده‬
‫شد ارتالف ولتاژ و وقدهايی که در روند سیگنالها وجود دارد‪ ،‬نسبت‬ ‫‪10‬‬

‫به رروجیهای سنسور ال ا ی به مراتب واضحتر است‪ .‬در تحلیاهای‬ ‫‪0‬‬

‫‪0‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪15‬‬
‫نرم افزاری میزان ولتاژ ‪ 25 v‬و در تست تجربی اين میزان ‪ 15 v‬بدست‬ ‫)‪DEFLECTION (MM‬‬
‫آمد‪ .‬اين ارتالف به دلیا رطاهای دستگاههايی نظیر اسیلوسکوپ و‬ ‫شکل ‪ :18‬نمودار تغیرات ولتاژ برحسب م دار انحراف ‪.PVDF‬‬
‫اينورتر و ‪ ...‬در تست آزمايشگاهی است‪.‬‬ ‫بهدلیا ولتاژ بسیار پايینی که پیزوالکتريک نسبت به تغیر شکا تولید‬
‫میکند در اين آزمايش از آمپلی فاير (ت ويت کننده) استداده شده‬
‫تشکر و قدردانی‬
‫است‪ .‬با توجه به نتايه تحلیا استاتیکی در نرم افزار‪ ،‬میزان جابهجايی‬
‫با تشکر از نمايندگی ايران رودرو بابت اطالعات سنسور دور موتور و‬
‫تیر ‪ 7 mm‬و ‪ 4 mm ،PVDF‬است‪ ،‬که میزان رروجی پیزوالکتريک‬
‫فاليويا و با سپاس از مسولین کارگاه برق ‪ -‬قدرت دانشگاه آزاد اسالمی‬
‫‪ 25 v‬بدست آمد ]‪ .[4‬در تست آزمايشی در دور ‪ 400 RPM‬میزان‬
‫واحد نجف آباد و جناب آقايان مهندس شیرانی و مهندس مهوری که‬
‫جابهجايی ‪ PVDF‬ت ريبا ‪ 5 mm‬است که مطابق نمودار ‪ 11‬م دار‬
‫در طراحی و سارت مدارهای الکتريکی و تحلیا تیرها همکاری کردند‪.‬‬
‫ولتاژی که پیزوالکتريک در اين انحراف بايد تولید کند ت ريبا ‪15 v‬‬
‫مراجع‬ ‫است‪ ) .‬شکا ‪ 11‬از کاتالوگ رسمی شرکت تولید کننده با کد‬
‫‪[1] M. Ferrari, M. Bau, M. Guizzetti, V. Ferrari, A single-magnet‬‬ ‫‪ LDT0-028K‬گرفته شده است)‬
‫‪nonlinear piezoelectric converter for enhanced energy harvesting from‬‬
‫‪random vibrations, Sensors and Actuators A 172 (2011) 287– 292.‬‬
‫‪[2] Yumei Wen, Xiaoling Bai, Ping Li, Jin Yang, Xiao Peng, Xihai Yue,‬‬
‫‪Multi-modal vibration energy harvesting utilizing spiral cantilever with‬‬
‫‪magnetic coupling, Sensors and Actuators A 209 (2014) 78–86.‬‬
‫‪[3] Mustafa H. Arafa, Mohamed O. Mansour, Said M. Megahed,‬‬
‫‪Resonator with magnetically adjustable natural frequency for vibration‬‬
‫‪energy harvesting, Sensors and Actuators A 163 (2010) 297–303.‬‬
‫‪[4] Hua Yu, Jielin Zhou, Xiaozhou Yi, Han Wu, Wei Wang, A hybrid‬‬
‫‪micro vibration energy harvester with power management circuit,‬‬
‫‪Microelectronic Engineering xxx (2014) xxx–xxx.‬‬ ‫شکل ‪ :19‬کانتورهای تنش ‪ -‬تحلیا‪ PVDF‬بر روی ‪.CK75‬‬
‫‪[5] Mayra Peralta, José L. Costa-Krämer, Ernesto Medina, Arnaldo‬‬ ‫بحث و نتیجه گیری‬
‫‪Donoso, Analysis and fabrication steps for a 3D-pyramidal high density‬‬
‫اين تست بهصورت کامال آزمايشی و رارج از واقعیت و تنها برای اثبات‬
‫‪coilelectromagnetic‬‬ ‫‪micro-generator‬‬ ‫‪for‬‬ ‫‪energy‬‬ ‫‪harvesting‬‬
‫‪applications, Sensors and Actuators A 205 (2014) 103– 110.‬‬
‫فرضیه انجام گرفت‪ .‬برای نزديک شدن به واقعیت بايد موتور الکتريکی‬
‫‪[6] Chengkuo Lee, Huicong Liu, Takeshi Kobayashi, Cho Jui Tay,‬‬ ‫با دور باالی ‪ 2000 RPM‬انتخاب‪ ،‬و تیر را بهنحوی طراحی کرد که‬
‫‪Chenggen Quan, Piezoelectric MEMS-based wideband energy‬‬ ‫بتواند در دورهای ‪ 2000 RPM‬به باال تحما کرده و در حالت‬
‫‪harvesting systems using a frequency-up-conversion cantilever stopper,‬‬ ‫االستیک باقی بماند‪ .‬رفتار المان پیزوالکتريک در تنشهای باالتر تست‬
‫‪Sensors and Actuators A 186 (2012) 242– 248.‬‬
‫نشده است‪ .‬میتوان مانند شکا ‪ 3‬در دو طرف تیر از المان ‪PVDF‬‬

‫‪0‬‬
‫‪ 7-9‬ارديبهشت ‪ISME2016،1391‬‬