‫ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﻫﻤﺎﯾﺶ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ اﯾﺮان‪ISME2016،‬‬

‫اﯾﺮان‪ ،‬ﯾﺰد‪،‬داﻧﺸﮕﺎه ﯾﺰد‪ 7 ،‬ﻟﻐﺎﯾﺖ ‪ 9‬اردﯾﺒﻬﺸﺖ ‪1395‬‬

‫‪ISME2016-83187‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪاي رﻓﺘﺎر ارﺗﻌﺎﺷﯽ ورقﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﺑﻪ روشﻫﺎي ﻋﺪدي و ﺗﺠﺮﺑﯽ‬
‫‪3‬‬
‫ﺑﻬﻨﺎم اﻓﺸﺎري‪ ،1‬ﻏﻼم ﺣﺴﯿﻦ رﺣﯿﻤﯽ ﺷﻌﺮﺑﺎف‪ ،2‬ﻣﯿﻼد ﻫﻤﺖ ﻧﮋاد‬
‫‪ 1‬اﯾﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺑﺰرﮔﺮاه ﺟﻼل آل اﺣﻤﺪ‪ ،‬ﭘﻞ ﻧﺼﺮ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﺪرس‪ ،‬داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ‪ ،14115-143،‬داﻧﺸﺠﻮي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ؛‬
‫‪b.afshari@modares.ac.ir‬‬
‫‪ 2‬اﯾﺮان‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺑ ﺰرﮔﺮاه ﺟﻼل آل اﺣﻤﺪ‪ ،‬ﭘﻞ ﻧﺼﺮ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﺪرس‪ ،‬داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ‪ ،14115-143،‬اﺳﺘﺎد؛ ‪rahimi_gh@modares.ac.ir‬‬
‫‪ 3‬ﺑﺎﺷﮕﺎه ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﺟﻮان و ﻧﺨﺒﮕﺎن‪ ،‬واﺣﺪ ﺗﺎﮐﺴﺘﺎن‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ‪ ،‬ﺗﺎﮐﺴﺘﺎن‪ ،‬اﯾﺮان‪m.hemmatnezhad@tiau.ac.ir ،‬‬

‫ﻣﺪل رﯾﺎﺿﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺪل ﻣﻮدال ﺳﯿﺴﺘﻢ و اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت‬
‫آن‪ ،‬داده ﻫﺎي ﻣﻮدال ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ]‪.[1‬‬
‫ورقﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﺘﺪاوﻟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در‬
‫ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ‪ ،‬ﻫﻮاﻓﻀﺎ‪ ،‬درﯾﺎ و‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺳﺎزه ﮐﺎرﺑﺮد دارﻧﺪ‪ .‬از اﯾﻦ رو ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رﻓﺘﺎر ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد آﻧﻬﺎ‬
‫و ﻧﯿﺰ اﺳﺘﺨﺮاج ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ وﺷﮑﻞ ﻣﻮدﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ در ﻃﺮاﺣﯽ دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﺳﺎزهﻫﺎ‪ ،‬ﺿﺮورت دارد‪.‬‬
‫ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد ورق ﺑﻪ ﺣﺪود دﻫﻪ ﭼﻬﻞ و ﺗﻼش‬
‫ﭼﻼدﻧﯽ ]‪ [2‬ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﯿﻞ ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد ﯾﮏ ورق ﻣﺮﺑﻌﯽ ﺑﺎ ﻟﺒﻪﻫﺎي‬
‫آزاد ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬ﺗﺎﮐﻨﻮن ﮐﺎرﻫﺎي زﯾﺎدي در ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد‬
‫ورقﻫﺎي ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺨﺶ وﺳﯿﻌﯽ از اﯾﻦ‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ورقﻫﺎي ﻧﺎزك ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺗﺌﻮري ﮐﻼﺳﯿﮏ‬
‫اﺧﺘﺼﺎص دارد‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ در ﺗﺌﻮري ﮐﻼﺳﯿﮏ ورق از اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ‪-‬‬
‫ﻫﺎي ﺑﺮﺷﯽ و اﯾﻨﺮﺳﯽ دوراﻧﯽ ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺣﻮزه اﻋﺘﺒﺎر‬
‫اﯾﻦ ﺗﺌﻮري ﺑﺮاي ورقﻫﺎي ﻧﺎزك ﺑﻮده و ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺿﺨﺎﻣﺖ ورق ﺑﺮ‬
‫ﻣﻘﺪار اﯾﻦ ﺧﻄﺎ اﻓﺰوده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﺗﺤﻠﯿﻞ ارﺗﻌﺎﺷﺎت ورقﻫﺎي‬
‫ﺿﺨﯿﻢ‪ ،‬ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺗﺌﻮري ﻣﯿﻨﺪﻟﯿﻦ‪ -‬راﯾﺰﻧﺮ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺌﻮري ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺌﻮري‬
‫ﺑﺮﺷﯽ ﻣﺮﺗﺒﻪ اول ﻣﺸﻬﻮر اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﻣﯿﻨﺪﻟﯿﻦ و راﯾﺰﻧﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ‪.‬‬
‫]‪ [4-3‬در اﯾﻦ ﺗﺌﻮري اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞﻫﺎي ﺑﺮﺷﯽ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ و ﺑﺎ اﺣﺘﺴﺎب اﺛﺮ اﯾﻨﺮﺳﯽ دوراﻧﯽ در ﻣﻌﺎدﻻت دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ‬
‫ﺑﻬﺒﻮد داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺗﺮا و ﺟﯿﻦ ]‪ [5‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش اﻟﻤﺎن ﻣﺤﺪود‪ ،‬ارﺗﻌﺎﺷﺎت ورق‪-‬‬
‫ﻫﺎي ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از ﻣﻮاد ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻧﺎﻫﻤﺴﺎﻧﮕﺮد را ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ‬
‫ﺗﺌﻮري ﺑﺮﺷﯽ ﻣﺮﺗﺒﻪ اول ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﺎﻧﺪراﺷﺨﺎرا و آﮔﺎروال ]‪ [6‬ﻧﯿﺰ‬
‫رﻓﺘﺎر ارﺗﻌﺎﺷﺎت ورقﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﻻﯾﻪاي را ﺑﻪ روش اﻟﻤﺎن ﻣﺤﺪود و‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺌﻮري ﺑﺮﺷﯽ ﻣﺮﺗﺒﻪ اول ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬
‫ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮ روي ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد ورقﻫﺎي ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ ﻫﻤﺴﺎﻧﮕﺮد‪،‬‬
‫اورﺗﻮﺗﺮوﭘﯿﮏ و ﻧﺎﻫﻤﺴﺎﻧﮕﺮد ﻻﯾﻪاي و ﺳﺎﻧﺪوﯾﭽﯽ ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺮزي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ روش اﻟﻤﺎن ﻣﺤﺪود و ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ ﺗﺌﻮري ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﺎﻻي ﺑﺮﺷﯽ‬
‫ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﮐﺎرﻫﺎي ﻟﯿﻮ ]‪ ،[7‬ﻧﺎﯾﺎك و ﻫﻤﮑﺎران ]‪ [8‬اﺷﺎرهﮐﺮد‪ .‬ﻟﯽ و‬
‫ﻫﻤﮑﺎران ]‪ ،[9‬ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي از ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺘﻔﺎوت‪ ،‬ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد‬
‫ورقﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﭼﻨﺪ ﻻﯾﻪ ﻣﺘﻘﺎرن را ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪي ﺗﺌﻮري ﺑﺮﺷﯽ ﻣﺮﺗﺒﻪ‬
‫ﭼﮑﯿﺪه‬
‫در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ رﻓﺘﺎر ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد ورقﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه از اﻟﯿﺎف ﺷﯿﺸﻪ ﭘﺎرﭼﻪاي ﺑﺎﻓﺘﻪﺷﺪه و زﻣﯿﻨﻪ اﭘﻮﮐﺴﯽ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ‬
‫ﻣﺮزي آزاد‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﻋﺪدي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﺗﺠﺮﺑﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺗﻮاﺑﻊ ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ‬
‫از آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﻮدال ﺗﺠﺮﺑﯽ‪ ،‬ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺿﺮﺑﻪ ﭼﮑﺶ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺤﺮﯾﮏ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه و ﺷﺘﺎب ﺳﻨﺞ ﺟﻬﺖ درﯾﺎﻓﺖ ﭘﺎﺳﺦ ﺗﺤﺮﯾﮏ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺖ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ورق ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ‪ ،‬روش ﻻﯾﻪ ﭼﯿﻨﯽ دﺳﺘﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﻮاص ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ورق ﭘﺲ از ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ASTM-D3039M-00‬و از ﻃﺮﯾﻖ آزﻣﻮن‬
‫ﮐﺸﺶ در آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺨﺶ ﻋﺪدي‪ ،‬از ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫اﻟﻤﺎن ﻣﺤﺪود آﺑﺎﮐﻮس ﺑﺮاي ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي ﺳﻪ ﺑﻌﺪي و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ و ﻧﯿﺰ ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﭘﺎﯾﺎن‪ ،‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﺷﮑﻞ ﻣﻮدﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫آﻣﺪه از روشﻫﺎي ﻋﺪدي و ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪه و ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺑﺴـﯿﺎر‬
‫ﺧﻮﺑﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﻌﯿـﺎر اﻃﻤﯿﻨـﺎن‬
‫ﻣﻮدال‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از آزﻣﻮن ﻣﻮدال ﺗﺠﺮﺑﯽ ﻣﻮرد ﺻﺤﺖ ﺳﻨﺠﯽ‬
‫ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪.‬‬
‫واژه ﻫﺎي ﮐﻠﯿﺪي‬
‫ورق ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ‪ ،‬ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد‪ ،‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﻮدال ﺗﺠﺮﺑﯽ‬
‫‪ -1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫اﻣﺮوزه ارﺗﻌﺎﺷﺎت در ﻫﺮ ﮔﻮﺷﻪاي از زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮه ﺑﺸﺮ ﻧﻘﺶ‬
‫ﺑﺴﺰاﯾﯽ را اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ‪ ،‬اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه اﻏﻠﺐ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺮوز ﺗﺄﺛﯿﺮات‬
‫ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪي از ﻗﺒﯿﻞ ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﻮﯾﺰ و در ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻮارد ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻧﺎﺑﻮدي‬
‫ﺳﺎزه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در ﺳﻪ دﻫﻪ اﺧﯿﺮ‪ ،‬درك ﺑﻬﺘﺮ رﻓﺘﺎر دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﺳﺎزهﻫﺎ و‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﻮدال از ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﺿﺮﯾﺐ‬
‫ﻣﯿﺮاﯾﯽ و ﺷﮑﻞ ﻣﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻬﻢ در ﺑﺮرﺳﯽ رﻓﺘﺎر‬
‫دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﺳﺎزه اي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ از ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان‬
‫آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﻮدال در ﻋﻠﻢ ﻣﮑﺎﻧﯿﮏ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﻘﯿﻘﺖ‪ ،‬آﻧﺎﻟﯿﺰ‬
‫ﻣﻮدال‪ ،‬ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺧﻮاص دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ در ﻗﺎﻟﺐ‬
‫ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﺿﺮاﯾﺐ ﻣﯿﺮاﯾﯽ و ﺷﮑﻞ ﻣﺪﻫﺎ و ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر اﯾﺠﺎد ﻣﺪﻟﯽ رﯾﺎﺿﯽ از رﻓﺘﺎر دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬

‫‪1‬‬
 ‫‪ 2 -2‬آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﻮدال ﺗﺠﺮﺑﯽ‬ ‫اول ﺑﺎ روش ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ رﯾﻠﯽ‪ -‬رﯾﺘﺰ و ﮐﺎﻧﺘﻮروﯾﭻ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭘﺎﭘﺎزوﮔﻠﻮ‬
‫ﺑﺮاي آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﻮدال ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺳﻄﺢ ورق ﺑﻪ ‪ 25‬ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺒﮑﻪاي‬ ‫و ﻫﻤﮑﺎران ]‪ ،[10‬و ﭼﻮﻧﮓ و ﭼﯿﻨﮓ ]‪ ،[11‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي از‬
‫ﻣﻮازي ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺮزي آزاد ﺗﻤﺎﻣﯽ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪاي ﻻﮔﺮاﻧﮋ و ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪاي ﺗﺎﺑﻊ ﺗﯿﺮ ﺗﯿﻤﻮﺷﻨﮑﻮ‪ ،‬ارﺗﻌﺎﺷﺎت‬
‫ﻟﺒﻪﻫﺎ‪ ،‬ورق ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﻮدي ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﭼﻬﺎر ﮐﺶ اﻻﺳﺘﯿﮏ آوﯾﺰان‬ ‫آزاد ورقﻫﺎي ﺿﺨﯿﻢ ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ ﻫﻤﮕﻦ ﻧﺎﻫﻤﺴﺎﻧﮕﺮد ﺑﻪ روش رﯾﻠﯽ‪-‬‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﮑﻞ ‪ 2‬ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﻮدال را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫رﯾﺘﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﮐﻼري ]‪ [12‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﺮ روي‬
‫ﺳﭙﺲ آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﻮدال ﺑﺎ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﺷﺒﮑﻪاي ورق ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف ﺑﺮ روي ﭘﻨﺞ ﻣﻮد اول ﺧﻤﺸﯽ ﭘﻨﻞﻫﺎي ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ‬
‫ﭼﮑﺶ ‪ PCB086C4018‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺟﻬﺖ اﻧﺪارهﮔﯿﺮي ﭘﺎﺳﺦ ﺿﺮﺑﻪ‬ ‫ﺗﮏ ﺟﻬﺘﻪ ﺑﺎرون‪ -‬اﭘﻮﮐﺴﯽ ﺑﺮرﺳﯽﮐﺮد‪ .‬ﮐﺎوﻟﯽ و آداﻣﺰ ]‪ [13‬از ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫ﺗﺤﺮﯾﮏ از ﺷﺘﺎب ﺳﻨﺞ ‪ PCB‬ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ‪ 99/6‬ﻣﯿﻠﯽوﻟﺖ ﺑﺮ ﺷﺘﺎب‬ ‫اﻟﻤﺎن ﻣﺤﺪود ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﺑﺮﺷﯽ ﻋﺮﺿﯽ‪ ،‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي‬
‫ﮔﺮاﻧﺶ ﺑﺎ وزن ‪ 5‬ﮔﺮم ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ وزن ‪ 376‬ﮔﺮﻣﯽ ﺳﺎزه ﻧﺎﭼﯿﺰ‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ ورقﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ را ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم از ﻧﺮم اﻓﺰار ‪MODAL VIEW‬‬ ‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ﻗﺮار اﺳﺖ رﻓﺘﺎر ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد ورقﻫﺎي‬
‫ﺑﺮاي ﭘﺮدازش ﺗﻮاﺑﻊ ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ ﺟﻬﺖ اﺳﺘﺨﺮاج ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي‬ ‫ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از اﻟﯿﺎف ﺷﯿﺸﻪ ﭘﺎرﭼﻪاي ﺑﺎﻓﺘﻪﺷﺪه ﺑﺎ زﻣﯿﻨﻪ‬
‫ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﺷﮑﻞﻫﺎي ﻣﻮد ورق اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪه ﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﭘﻮﮐﺴﯽ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺮزي آزاد‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﻋﺪدي ﻣﻮرد‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻓﻬﻢ ﺑﻬﺘﺮ‬
‫رﻓﺘﺎر ارﺗﻌﺎﺷﯽ و دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﺳﺎزهﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫اﻟﯿﺎف ﭘﺎرﭼﻪاي ﺑﺎﻓﺘﻪﺷﺪه ﺷﯿﺸﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫اﺛﺮ اﻓﺰاﯾﺶ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف ﭘﺎرﭼﻪاي ﺑﺮ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -2‬روﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر ﺗﺠﺮﺑﯽ‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :2‬ﻧﺤﻮه اﻧﺠﺎم آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﻮدال ﺗﺠﺮﺑﯽ‬ ‫‪2-1‬ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ورق ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ در آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎه ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺖ در اﺑﻌﺎد‬
‫‪ -3‬ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﻤﺎن ﻣﺤﺪود‬ ‫‪ 300*300‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﻻﯾﻪ ‪ ،10‬ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻫﺮ ﻻﯾﻪ ‪0/233‬‬
‫ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزي ﻣﺪل ﺳﻪ ﺑﻌﺪي ورق ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ در ﻧﺮم اﻓﺰار آﺑﺎﮐﻮس‬ ‫ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻﯾﻪ ﭼﯿﻨﯽ دﺳﺘﯽ در دﻣﺎي اﺗﺎق اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ 6,12‬اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف از زواﯾﺎي‬ ‫ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ از ﭘﺎرﭼﻪ ﺑﺎﻓﺘﻪﺷﺪه اﻟﯿﺎف ﺷﯿﺸﻪ ﺑﺎ زاوﯾﻪ ‪ 90‬و ‪ 0‬درﺟﻪ‪،‬‬
‫‪ 90‬و ‪ -60 ،0‬و ‪ -45 ،30‬و ‪ 45‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﭘﺎرﭼﻪﻫﺎي ﺑﺎﻓﺘﻪﺷﺪه‬ ‫رزﯾﻦ ‪ Cy219‬و ﻫﺎردﻧﺮ ‪ Hy5161‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﻣﯿﻨﻪ اﭘﻮﮐﺴﯽ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻣﺪل ﺷﺪه اﺳﺖ و از اﻟﻤﺎن ‪ S4R‬ﺟﻬﺖ ﻣﺶ ﺑﻨﺪي ورق ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﮑﻞ ‪ 1‬ﻧﻤﺎي ﺷﻤﺎﺗﯿﮑﯽ از ورق را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :1‬ﻧﻤﺎي ﺷﻤﺎﺗﯿﮏ ورق ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :3‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺗﻮاﺑﻊ ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ ﺑﺮاي ﮐﻞ ﮔﺮه ﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪاي‬

‫ﺧﻮاص ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ورق ﻧﯿﺰ ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪارد آزﻣﻮن ﮐﺸﺶ اﻧﺪازه‪-‬‬

‫‪ -4‬ﺑﺤﺚ و ﻧﺘﺎﯾﺞ‬
‫ﮔﯿﺮي و در ﺟﺪول ‪ 1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮاﺑﻊ ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ در ﺗﻤﺎﻣﯽ ‪ 25‬ﻧﻘﻄﻪ اﻧﺪارهﮔﯿﺮي ورق‬
‫ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﺑﺎ زاوﯾﻪ ‪ 90‬و ‪ 0‬در ﺷﮑﻞ ‪ 3‬رﺳﻢ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻗﻠﻪ ﺣﺪاﻗﻞ‬
‫ﺟﺪول ‪ :1‬ﺧﻮاص ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ورق‬
‫ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﯾﮏ ﻣﻮد ارﺗﻌﺎﺷﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻗﻠﻪﻫﺎ در ﻣﻨﺤﻨﯽ ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ‬
‫ﺑﻌﻀﯽ ﻧﻘﺎط دﯾﺪه ﻧﻤﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬دﻟﯿﻞ اﯾﻦ اﻣﺮ‪ ،‬وﺟﻮد ﻧﻮﯾﺰ زﯾﺎد ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫)‪E1=E2 (GPa) υ12 G12 (GPa) ρ (Kg/M3‬‬
‫ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ‪ ،‬ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺤﺮﯾﮏ در ﺑﺮﺧﯽ ﻧﻘﺎط اﺳﺖ‪ .‬ﮐﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ‬ ‫‪13/7‬‬ ‫‪0/17‬‬ ‫‪3/97‬‬ ‫‪1680‬‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ وزن ﺳﺒﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﻫﺮ اﺛﺮ ﺟﺮم اﺿﺎﻓﯽ‬

‫‪ 7-9‬اردﯾﺒﻬﺸﺖ ‪ISME2016،1395‬‬ ‫‪2‬‬

 ‫ﺟﺪول‪ :2‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﻮدﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از دو روش ﺗﺠﺮﺑﯽ و اﻟﻤﺎن‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺎﺷﯽ از ﺷﺘﺎب ﺳﻨﺞ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻮدن‬
‫ﻣﺤﺪود‬ ‫ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻧﯿﺰ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺷﮑﻞ ‪ 4‬ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﻣﻨﺤﻨﯽ‬
‫ﺷﻤﺎره ﻣﻮد‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﯽ‬ ‫اﻟﻤﺎن ﻣﺤﺪود‬ ‫ﺗﻄﺎﺑﻖ و ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ در ﻧﻘﻄﻪ اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﮐﯿﻔﯿﺖ‬
‫‪39/5‬‬ ‫‪40/05‬‬ ‫ﺧﻮب اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺗﻄﺎﺑﻖ در ﻣﺤﺪوده ﺿﺪ ﺗﺸﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ از ﯾﮏ‬
‫دورﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦ واﻗﻌﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﺳﯿﮕﻨﺎل در اﯾﻦ‬
‫ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﻧﻮﯾﺰ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬در ﻧﺰدﯾﮑﯽ‬
‫‪1‬‬ ‫ﺗﺸﺪﯾﺪﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺗﻄﺎﺑﻖ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﮑﻞ‬
‫ﺳﯿﮕﻨﺎلﻫﺎي اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺷﺪه را ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪85/42‬‬ ‫‪69/23‬‬

‫‪2‬‬

‫‪95/53‬‬ ‫‪77/99‬‬
‫ﺷﮑﻞ‪ :4‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﭘﺎﺳﺦ ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ‬

‫‪3‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ 2‬ﭘﻨﺞ ﺷﮑﻞ ﻣﻮد اول‪ ،‬در ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﺣﻞ اﻟﻤﺎن‬
‫ﻣﺤﺪود ورق ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎنﻃﻮرﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮد‪ ،‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻫﺮ دو‬
‫روش‪ ،‬ﺗﻮاﻓﻖ ﺧﻮﺑﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺷﮑﻞ ﻣﻮدﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻧﯿﺰ ﺷﺒﯿﻪ‬
‫‪117/20‬‬ ‫‪109/11‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه از ﻫﺮ دو روش ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺿﺮﯾﺐ ﻣﯿﺮاﯾﯽ ﺣﺎﺻﻞ از آﻧﺎﻟﯿﺰ ﻣﻮدال ﺗﺠﺮﺑﯽ در ﺟﺪول ‪3‬‬
‫‪4‬‬ ‫آﻣﺪهاﺳﺖ‪ .‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﻮدار در ﺷﮑﻞ ‪ 5‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﮕﺮاﯾﯽ در ﻣﻮد اول را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬در ﺟﺪول ‪ 4‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف ﭘﺎرﭼﻪاي ﺑﺎﻓﺘﻪﺷﺪه ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻮد اول زاوﯾﻪ ‪ -45‬و ‪45‬‬
‫‪201/80‬‬ ‫‪194/67‬‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﻮدار در ﺷﮑﻞ ‪ 6‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻬﺖ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف ﺑﺮ روي ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‬
‫ﻃﺒﯿﻌﯽ ورق ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ‪ 10‬ﻻﯾﻪ‪ ،‬ﺳﻪ ﻣﺪل ورق ﺑﺎ زواﯾﺎي ‪ 90‬و ‪-60،0‬‬
‫‪5‬‬ ‫و ‪ -45 ،30‬و ‪ 45‬ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ‪ 0/233‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي ﺷﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻌﯿﯿﺮ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف ﺑﺮ روي رﻓﺘﺎر‬
‫دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ورق ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ دارد‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﭘﯿﺪا‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ در ﻣﻮد اول و ﭼﻬﺎرم اﻓﺰاﯾﺶ ﭘﯿﺪا‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و در ﺑﺎﻗﯽ ﻣﻮدﻫﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در ﺳﻔﺘﯽ ورق ﺑﺎ ﺟﺮم ﯾﮑﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ 7-9‬اردﯾﺒﻬﺸﺖ ‪ISME2016،1395‬‬ ‫‪3‬‬

‫ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از روشﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺑﺮرﺳﯽ ﺻﺤﺖ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از‬ ‫ﺟﺪول‪ :3‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﻋﺪدي ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺿﺮﯾﺐ‬
‫ﺗﺴﺖ ﻣﻮدال ﯾﮏ ﺳﺎزه ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﯿﺎري ﺑﻪ ﻧﺎم "ﻣﻌﯿﺎر اﻃﻤﯿﻨﺎن‬ ‫ﻣﯿﺮاﯾﯽ‬
‫ﻣﻮدال" ﯾﺎ ‪ MAC‬اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺷﮑﻞ ‪ 7‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬در اﯾﻦ‬ ‫ﺷﻤﺎره ﻣﻮد‬ ‫ﺿﺮﯾﺐ ﻣﯿﺮاﯾﯽ ‪ %‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻃﺒﯿﻌﯽ)‪(Hz‬‬ ‫ﺧﻄﺎ ‪%‬‬
‫ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑﺮاي اﻃﻤﯿﻨﺎن از ﺻﺤﺖ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺴﺖ‪ ،‬از اﯾﻦ روش‬
‫ﻋﺪدي‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﯽ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده و ﺑﺎ ﺟﺪاﺳﺎزي اﺛﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﺪﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮان ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﺑﯿﻦ‬
‫‪1‬‬ ‫‪40/05‬‬ ‫‪39/50‬‬ ‫‪4/412‬‬ ‫‪1/37‬‬
‫دو ﺷﮑﻞ ﻣﺪ را ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪69/23‬‬ ‫‪85/42‬‬ ‫‪1/612‬‬ ‫‪23/38‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪77/99‬‬ ‫‪95/53‬‬ ‫‪1/799‬‬ ‫‪22/50‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪109/11‬‬ ‫‪117/20‬‬ ‫‪1/824‬‬ ‫‪7/41‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪194/67‬‬ ‫‪201/80‬‬ ‫‪1/497‬‬ ‫‪3/66‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :7‬ﻧﻤﻮدار ﻣﻌﯿﺎر اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺳﺎزه‬

‫ﺑﺮاي اﯾﻨﮑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﺴﺖ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬

‫ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﻫﯿﭻ از ﺷﮑﻞ ﻣﺪﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﻮدال ﺗﺠﺮﺑﯽ‬
‫ﺳﺎزه‪ ،‬ﯾﮑﺴﺎن ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﯾﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﯾﺎ ‪ MAC‬ﻣﺮﺑﻮط‬
‫ﺷﮑﻞ‪ :5‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﻋﺪدي درﭘﻨﺞ ﻣﻮد اول‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ دو ﺷﮑﻞ ﻣﺪ دﻟﺨﻮاه ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﺪد ﺻﻔﺮ ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از‬
‫اﯾﻨﺮو‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻋﻨﺎﺻﺮ روي ﻗﻄﺮ اﺻﻠﯽ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه‬
‫ﺟﺪول‪ :4‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف‬
‫‪ ، MAC‬ﻫﻤﻮاره ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﯾﮏ و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﯿﺮ واﻗﻊ ﺑﺮ ﻗﻄﺮ اﺻﻠﯽ ﻣﻘﺪاري‬
‫ﺷﻤﺎره ﻣﻮد‬ ‫ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻃﺒﯿﻌﯽ )‪(Hz‬‬
‫ﺑﯿﻦ ﺻﻔﺮ و ﯾﮏ دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎﮐﺰﯾﻤﻢ ﻣﻘﺪاري ﮐﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﯿﺮ ﻗﻄﺮي‬
‫‪ 90‬و ‪0‬‬ ‫‪ -45‬و ‪ -60 45‬و‪30‬‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ وﺟﻮد اﻃﻤﯿﻨﺎن از ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻮدن ﻣﺪﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬در‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬ﺑﮕﻮﻧﻪاي ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﺪار در ﮐﺘﺎب اوﯾﻨﺰ‬ ‫‪1‬‬ ‫‪40/05‬‬ ‫‪44/93‬‬ ‫‪47/90‬‬
‫‪ 0/25‬و در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ECSS‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 0/1‬و در ﻫﻨﺪﺑﻮك ‪ DTA‬ﺣﺪود‬ ‫‪2‬‬ ‫‪69/23‬‬ ‫‪62/28‬‬ ‫‪58/59‬‬
‫‪ 0/6‬ذﮐﺮ ﺷﺪهاﺳﺖ ]‪.[1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪77/99‬‬ ‫‪76/28‬‬ ‫‪75/70‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪109/11‬‬ ‫‪114/94‬‬ ‫‪117/23‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪194/67‬‬ ‫‪193/95‬‬ ‫‪189/84‬‬
‫‪ -4‬ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮي و ﺟﻤﻊﺑﻨﺪي‬
‫ارﺗﻌﺎﺷﺎت آزاد ورق ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه از اﻟﯿﺎف ﺷﯿﺸﻪ‬
‫ﭘﺎرﭼﻪاي ﺑﺎﻓﺘﻪﺷﺪه ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺮزي آزاد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﺣﻞ‬
‫اﻟﻤﺎن ﻣﺤﺪود ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻧﯿﺰ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ زواﯾﺎي اﻟﯿﺎف در اﯾﻦ‬
‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻫﺮ دو روش ﺗﻮاﻓﻖ‬
‫ﺧﻮﺑﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬اﺧﺘﻼف در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺧﻄﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در ﺣﯿﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻻﯾﻪ ﭼﯿﻨﯽ دﺳﺘﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺧﻮاص‬
‫ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﯽ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ زاوﯾﻪ در اﻟﯿﺎف‬
‫ﻧﯿﺰ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف‪ ،‬ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻮد اول‬
‫و ﭼﻬﺎرم اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ و در ﻣﻮدﻫﺎي ﺑﻌﺪي‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﻮده‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﮑﻞ‪ :6‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ زاوﯾﻪ اﻟﯿﺎف‬

‫‪ 7-9‬اردﯾﺒﻬﺸﺖ ‪ISME2016،1395‬‬ ‫‪4‬‬

 [8] Nayak, A.K., Moy, S.S.J., and Shenoi, R.A. 2002,
“Free Vibration Analysis of Composite Sandwich
Plates Based on Reddy’s Higher Order Theory”,
Composites Part B: Eng., Vol.33, No 7, pp. 505-
519.
[9] Lee, J.M., Chung, J.H., and Chung, T.Y. 1997,
“Free Vibration Analysis of Symmetrically
Laminated Composite Rectangular Plates”, J.
Sound Vibration, Vol. 199, No. 1, pp. 71-85.
[10] Papazoglou, V.J., Tsouvalis, N.G., and Lazaridis,
A.G. 1996, “A Non-destructive Evaluation of the
Material Properties of a Composite Laminated
Plate”, Applied Composite Materials, Vol. 3, No. 5,
pp. 321-334.
[11] Chung, J.H. and Chung, T.Y. 1992 , “Vibration
Analysis of Symmetrically Laminated Composite
Rectangular Plates”, J. Society of Naval
Architects of Korea, Vol. 29, No. 3, pp. 140-148.
[12] R.L.Clary. 1975, “Vibration characteristics of
Aluminum plates Reinforced with Boron-Epoxy
composite material”, Journal of Composite
Materials, Vol-7, pp-348-365.
[13] P.Cawley and R.D. Adams. 1978, “The Predicted
and experimental natural modes of free-free CFRP
plates”, Journal of Composite Materials, Vol.12,
pp-336-347.
ISME2016،1395 ‫ اردﯾﺒﻬﺸﺖ‬7-9
‫ﻣﺮاﺟﻊ‬
[1] Ewins DJ. 2000, Modal testing: theory, practice
and application. Baldock,England: Research
Studies Press.
[2] Chladni, E.F.F. 1802, “Die Akustik”, Leipzig.
[3] Reissner, E. 1944, “On the Theory of Bending of
Elastic Plates”, J. Mathematics and Physics,
Vol.23,No. 2, pp. 184-191.
[4] Mindlin, R.D. 1951, “Influence Rotatory Inertia
and Shear in Flexural Motion of Isotropic, Elastic
Plates”, ASME J. Applied Mechanics, Vol. 18, No.
2, pp. 31-38.
[5] Batra R.C. and Jin, J. 2005, “Natural Frequencies of
a Functionally Graded Anisotropic Rectangular
Plate”, J. Sound and Vibration, Vol. 282, No s.
1-2, pp. 509-516.
[6] Chandrashekhara, K. and Agarwal, A.N. 1993
,“Active Vibration Control of Laminate Composite
Plates, Using Piezoelectric Devices: A Finite
Element Approach”, J. Intelligent Material Systems
and Structures, Vol. 4, No. 4, pp. 496-508.
[7] Liu, S. 1991, “A Vibration Analysis of Composite
Laminated Plates”, Finite Elements In Analysis and
Design, Vol. 9, No. 4, pp. 295-307.
5