Parlamentarizam

Parlamentarizam je na prvi pogled mnogoznačan pojam. Sa jako

širokim pojmom parlamantarizma mogli bi se označiti svi sistemi u
kojima postoji parlament - bez obzira na poziciju tog parlamenta ili
na zadatke koje on ima. Nacionalismus bi ispunio uvjete/uslove ove
definicije jednako kao i Sovjetski savez u doba Staljinove ere, te
Španija pod Frankom ili Rumunija u doba Čaušeskog. Zapadnjačke
demokracije/demokratije spadaju pod ovaj pojam jednako kao i
autoritativne zemlje u razvoju. Očigledno je ova definicija
parlamentarizma toliko široka da je naposlijetku neupotrebljiva.

O parlamentarizmu bi se trebalo govoriti samo vezano za

demokratične/demokratske sisteme. Ovakav način
upotrebe/uporabe pojma u najmanju ruku čini neophodnom razliku
između demokratičnih/demokratskih i
nedemokratičnih/nedemokratskih sistema. Pokušaj da se napravi
razgraničenje između političkih sistema su jako stari. Intenzitet tih
pokušaja nije se smanjio od antičkog doba u kojem im je Aristoteles
dao važne impulse pa sve do danas. Ali, u toku/tijeku 19. i 20.
vijeka desile su se promjene koje su ranije tipologije učinile u
velikoj mjeri neupotrebljivim/neuporabljivim. Razlikovanje koje je
ranije bilo omiljeno, razlikovanje između monarhija i republika
danas više ne govori mnogo toga. U najmanju ruku u velikim
zapadnjačkim demokracijama/demokratijama na čijem čelu - kao u
Velikoj Britaniji, Belgiji, Španiji, Holandiji ili u Skandinavskim
zemljama - i danas sjede monarsi, ali monarsi koji su lišeni svojih
ranijih dalekosežućih moći i monarsi koji se od predsjednika drugih
parlamentarnih država u biti razlikuju samo po tome što nasljeđuju
svoje pozicije. Sa druge strane nacionalizam i staljinizam -
uslovljeni sa razvitkom medernih sredstava masovne/masovnog
komunikacije/komuniciranja - razvili su mehanizme vladanja i
pritisaka na podređene, koji se, opet, ne mogu usporediti/uporediti
sa vladajućom praksom ranijih diktatora. Tako su tridesetih godina
ovog vijeka počeli prvi pokušaji da pronalaženja osobenosti
nacionalističkog i staljinističkog režima. Oni su doveli do razlike
između totalitarnih, autoritativnih i demokratičnih/demokratskih
sistema.

Demokratski sistemi

Demokratski sistemi karakteriziraju se prije svega političkim

nadmetanjem. Redovni, opći, tajni, i slobodni izbori između partija
koje imaju različite ciljeve legitimiraju nosioce političke vlasti i nude
mogućnost razrješenja vladajuć(e)ih partij(e)a, čak iako ovo u
praksi - kao što je to slučaj sa Japanom gdje je liberalna partija od
1946. godine na vlasti - može trajati dugo.
Garancija ljudskih i građanskih prava u ovim sistemima ograničava
državnu moć i omogućava pluralističke strukture koje su neophodne
da bi se ostvarila volja naroda i njegovi različiti interesi u
vladajućem sistemu.

Demokratija nije samo sistem zasnovan na suverenitetu naroda sa

odlukama koje donosi većina. Tu još spadaju pravna država i
raspodjela vlasti koje štite manjine, sprečavaju samovolju države,
te ograničavaju moći pojedinih nosilaca/nositelja vlasti.

Za održavanje demokratičnih/demokretskih sistema od velikog je

značaja da pored kontroverznih/kontraverznih mišljenja i interesa
postoji i općenito prihvaćena oblast vrijednosti - na primjer osnovna
prava ili demokratična/demokratska forma vlasti sama po sebi -
koju veće grupe građana neće dovoditi u pitanje.

Totalitarni sistemi

Totelitarizmus u ovoj tipologiji predstavlja suprotan pol/spol

demokratičnim/demokratskim sistemima. Klasični totalitarni sistemi - nacionalizam i
sistem u Sovjetskom savezu koji se orijentirao ka staljinističkim pretpostavkama -
okarakterizirani su sljedećim značajkama:

← Postoji samo
jedna jedina
partija koja
svoju
legitimaciju ne
nalazi u izborima
i koja volju
naroda ne
prihvata kao
ograničenje
svoje moći.
Nasuprot tome,
[Partijaks konvencija NSDAP-a u Nürnberg-u; partija smatra
nacionalistička Njemačka je klasični primjer totalitarnog svojim zadatkom
sistema] da volju naroda
usmjerava
shodno svojim
sopstevnim
pretpostavkama.

← Osnova za ovo
sve je
razumijevanje
svijeta slično
religioznom
razumijevanju.
Ovakvo
razumijevanje
svijeta
predstavlja sebi
tačnom činjenicu
da je ono to
kojem je
poznato idealno
krajnje stanje
društva, te da u
određenom
periodu ono
može dovesti do
takvog stanja.
Jezgra
nacionalističke i
komunističke
ideologije bila su
svjetska
vladavina
"arijevske rase",
odnosno
izgradnja
"besklasnog
društva".