Professional Documents
Culture Documents
Ασκήσεις Status
Ασκήσεις Status
Ασκήσεις Status
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αν μια παράσταση έχει για στόχο της αυτούς που την παρακολουθούν, δηλαδή το κοινό, οι
θεατρικές δραστηριότητες στο σχολείο έχουν πρώτιστο δραστηριότητες είναι που δίνουν την
ευκαιρία στα παιδιά να χρησιμοποιήσουν τον εαυτό τους ταυτόχρονα σαν αφετηρία και σαν
αντικείμενο μελέτης.
Ως 'δραστηριότητες' χρησιμοποιούν τη διαφορετικότητα, την έμφυτη ικανότητα των παιδιών για
μιμική, το λόγο και την κίνηση, τη μνήμη και τη φαντασία. Είναι δε 'θεατρικές' αφού
καταφέρνουν και εγείρουν το ενδιαφέρον μέσα από τις συναρπαστικές και συνήθως
απρόβλεπτες καταστάσεις που προκαλούνται όταν δύο ή περισσότεροι άνθρωποι συναντιούνται.
Στις σημειώσεις που ακολουθούν το θέατρο στο σχολείο αντιμετωπίζεται περισσότερο ως μέσο
επίτευξης εκπαιδευτικών στόχων και λιγότερο ως αποτέλεσμα. Έγινε προσπάθεια να
συμπεριληφθούν δραστηριότητες που, χωρίς να αγνοούν την διαδικασία μιας παράστασης,
αποτελούν χρήσιμα εργαλεία διδασκαλίας για εκπαιδευτικούς διαφόρων ειδικοτήτων. Ιδιαίτερη
προσπάθεια έγινε για τεχνικές χρήσιμες σε διαδικασίες εκμάθησης της γλώσσας και αρμονικής
ανάπτυξης μιας ομάδας.
Βέβαια το θέατρο έχει από μόνο του ένα γνωστικό περιεχόμενο που μπορεί και πρέπει να
αποτελέσει αντικείμενο μάθησης. Για να είναι λοιπόν το εργαλείο αυτό πραγματικά χρήσιμο και
λειτουργικό, είναι απαραίτητες κάποιες στοιχειώδεις γνώσεις τόσο της τεχνικής όσο και της θε-
ωρίας του θεάτρου. Έτσι, πολλά από τα παιχνίδια που ακολουθούν είναι χρήσιμα και για την
εκγύμναση του νέου ηθοποιού. Για παράδειγμα, η άσκηση 'παίζοντας το στόχο με ρήματα' στην
ενότητα των αυτοσχεδιασμών είναι χρήσιμη τόσο στη γλώσσα όσο και στην υποκριτική. Τα «
παιχνίδια επικοινωνίας » είναι το ίδιο απαραίτητα στις πρόβες μιας παράστασης όσο και σε ένα
σχολικό περιβάλλον με έντονο διαπολιτισμικό χαρακτήρα. Συνεπώς, η κατηγοριοποίηση των
παιχνιδιών, των αυτοσχεδιασμών και των άλλων δραστηριοτήτων είναι υποκειμενική και σε
καμία περίπτωση δεσμευτική. Ως αποτέλεσμα δε προσωπικών εμπειριών σε ένα τόσο πρακτικό
μέσο όπως το θέατρο, μόνο ενδεικτικά προτείνεται η χρήση τους.
Κάθε εμψυχωτής ξέρει ότι οι ομάδες έχουν τη δική τους ενέργεια, δυναμική και διαδρομή. Παρ'
όλα αυτά για ένα θεατρικό εργαστήρι η κλασσική πορεία:
Αυτές λοιπόν οι σημειώσεις είναι μια μικρή 'τράπεζα' πρακτικών πληροφοριών, μέρος μιας πολύ
μεγαλύτερης, της οποίας το όρια ούτε που ξέρουμε. Αυτή η μεγαλύτερη τράπεζα, περιέχει τις
τεχνικές, τα παιγνίδια και τις ασκήσεις με τις παραλλαγές τους, όπως αυτά συναντιούνται σε
διαφορετικούς πολιτισμούς, χώρες, εποχές και σκηνοθέτες.
Σ' όλο τον κόσμο, οι δάσκαλοι θεάτρου και εμψυχωτές ομάδων προσαρμόζουν και αναπτύσσουν
τις ασκήσεις ανάλογα με την ομάδα και το στόχο που έχουν. Πάντα όμως στη βάση κάθε
θεατρικής δραστηριότητας βάζουν το παιχνίδι και την ευχαρίστηση. Το 'κυνήγι με το μαντήλι,
‘τα ακούνητα στρατιωτάκια’ και τα άλλα παιχνίδια των παιδικών χρόνων μας παίζονται το ίδιο
στις δραματικές σχολές, στις γειτονιές της Αμερικής και στις φυλές της Ταϊλάνδης. Δύσκολα
λοιπόν μπορεί κανείς να ισχυριστεί πνευματική ιδιοκτησία.
Ευρετήριο δραστηριοτήτων
παιχνίδια γνωριμίας
Το χεράκι, σας παρακαλώ!
Τ' ονοματάκι σας;
Βρες τη θέση σου
Ό,τι μας ενώνει!
Είμαστε ίδιοι-είμαστε διαφορετικοί.
Τα γούστα μου
Όσα θα' θελα να μάθω
Η καλή σου η κουβέντα!
Παιδικές αναμνήσεις
παιχνίδια επικοινωνίας
Με μια καρέκλα λιγότερο!
Μήλα - Αχλάδια - Μπανάνες – Φρουτοσαλάτα
Όλοι όσοι...
Με τα μάτια
Και λίγο παραπάνω!
Παρατηρώ και θυμούμαι
Ο καθρέφτης
Οι μπάλες του τένις
Κλείστε τις τρύπες
Όλοι μαζί ή ένας ένας
παιχνίδια εμπιστοσύνης-συνεργασίας
Σωτηρία στην αγκάλη σου
Πιάσ' τον, πέφτει!
Οδήγησε τον Τυφλό
Βρες το ταίρι σου
Όλοι ν' αντιγράψουμε τον…
Εμπρός όλοι να…
Κάτσε στα γόνατα μου
Βρίσκοντας τους ρυθμούς μας!
Χτυπηματάκια χέρια - πόδια
Ομαδικό μέτρημα
Ο τροχός με τα χέρια
Στείλε ένα 'κλαπ' ολόγυρα!
Στείλε έναν 'ζουμμμ' ολόγυρα!
δυναμικές εικόνες
Στοπ καρέ!
Στο εργαστήρι του Γλύπτη
Σύνθεση με Αγάλματα
Και γράμματα και σώματα
Στρατιωτάκια ακούνητα
αυτοσχεδιασμοί - παιχνίδια ρόλων
Η αξία της συνεργασίας
Το παιχνίδι με το Όχι και το Ναι
Άκουσε και πες το
Από θέση ισχύος - Παίζοντας με το status
Είσοδος σε δωμάτιο
Διάλογοι, με status
Το στενό πεζοδρόμιο
Ο στόχος του ηθοποιού
Πρωινό για τρεις
Πρόσθεσε τη δράση
Λίγο πριν, λίγο μετά
Παίζοντας τον στόχο με ρήματα
Μια στιγμή έντασης
Αντίγραψε - Ανάπτυξε
Μια μικρή κίνηση
Που πάει το πιάνο; (Σκυταλοδρομία κινήσεων)
Τι κάνεις;
Ο Δάσκαλος & ο Μαθητής
Αντίγραψε - προχώρησε - άλλαξε. Με αφορμή μια φωτογραφία
Φτιάξε έναν τύπο
Παίζοντας με τις λέξεις
Ό,τι έρθει στο μυαλό
Μέχρι να πεις τη λέξη μου
Αγώνας δρόμου για μια φράση
Παίζοντας με ακρωνύμια
Συνομιλία με τα γράμματα της Αλφαβήτου
Φτιάχνοντας μια ομαδική ιστορία
Με ένα Ρήμα - Ουσιαστικό - Επίθετο
Ρητά και λαϊκές σοφίες
Η συνέχεια της αρχής
Το τέλος μιας ιστορίας
Με έμπνευση τη μουσική
Ένα ποίημα
Διασκεύασε το
Παιχνίδια Ρόλων
Αντιπαράθεση απόψεων
Πρωταγωνιστής - Ανταγωνιστής
Τσακωμός στην αυλή
Οι αντίπαλοι
Ποιον διαλέγεις;
συνθέτες δραστηριότητες
Μια ιστορία με κολλημένους
Συγγραφείς - Ηθοποιοί - Σκηνοθέτες
Ζωντανεύοντας μια λεζάντα
Αφήγηση - Αυτοσχεδιασμός - Εικονογράφηση
Παράγοντας λόγο
Πες το στον Τυφλό
Στην Αίθουσα Τύπου
5 λεπτά διάσημος!
Σε τρίτο πρόσωπο
Τα πειστήρια του εγκλήματος
Ο ταλαιπωρημένος Ταξιδιώτης στο ξενοδοχείο
Φαντασία – Δημιουργικότητα
Το παπούτσι για όλες τις δουλειές
Το έμβλημα
Το αγαπημένο μου αντικείμενο
Το αντικείμενο, η πράξη και ο τύπος
Τα άγνωστα πρόσωπα
Τι έχουμε κοινό!
Η μηχανή του μέλλοντος
Θα ήθελα να μάθω πώς....
Η Πρώτη Επαφή
Το Κέντρο Πληροφοριών
Στο Γραφείο Ευρέσεως Εργασίας / στο Ταμείο Ανεργίας κ.λ.π.
θεατρική σύνθεση
Σελίδα
4
4
4
4
4
4
4-5
5
5
5
5
5
5
6
6
6
6
6
6
7
7
7
7
7
7
7
7
7-8
8
8
8
8
8
8
9
9
9
9
10
10
10
10
10
10
10
11
11
11
11
11
11
12
12
12
12
12
12
13
13
13
13
13
14
14
14
14
14
14
14
14
14
15
15
15
15
15
16
16
16
16
17
17
17
18
18
18
18
18-19
19
19
19
19
19
19
20
20
20
20
20
20
21
21
21
Παιχνίδια γνωριμίας
Όπως με τα περισσότερα παιχνίδια, οι ασκήσεις αυτές πετυχαίνουν ένα ασφαλές και θετικό
κλίμα, κινητοποίηση και συγκέντρωση της προσοχής, και βοηθούν να μείνει μακριά το άγχος και
η ένταση της ημέρας.
Τα γούστα μου
Όλοι γράφουν σε χαρτί 3 πράγματα που τους αρέσουν πολύ και 3 που δεν τους αρέσουν
καθόλου. Κατόπιν ψάχνουν στην Ομάδα να βρουν έναν άλλον / άλλη που να μοιράζονται, όσο
πιο κοντά γίνεται, τα ίδια γούστα. Δε δείχνουν χαρτιά, αλλά συζητάνε.
Ένας ένας κάθονται στην "ηλεκτρική καρέκλα' (μόνοι στη σκηνή), λένε το όνομα τους και οι
υπόλοιποι διαβάζουν τις πληροφορίες που έμαθαν γι' αυτούς.
Χρειάζεται προσοχή να μη γίνονται ακραίες ερωτήσεις. Καλύτερα να ρωτούν για γεγονότα,
πληροφορίες και λιγότερο για συναισθήματα.
Παιδικές αναμνήσεις
Κάθε παιδί γράφει σε ένα χαρτί μία λέξη που του προκαλεί μια παιδική ανάμνηση. Μπορεί να
είναι ένα χρώμα, μια μυρουδιά, ένα μέρος, ένας άνθρωπος κ.ά. Τα χαρτιά ανακατεύονται και
ξαναμοιράζονται.
Ο καθένας προσπαθεί να ανακαλύψει ποιος μπορεί να είναι ο κάτοχος του χαρτιού που κρατάει.
Όταν συμβεί, αυτό, μπορούν να ακολουθήσουν εξηγήσεις
παιχνίδια επικοινωνίας
Όλοι όσοι...
Προχωρώντας το παιγνίδι, αυτή/αυτός που είναι στη μέση μπορεί να καλέσει 'όλοι όσοι...'
προσθέτοντας ένα χαρακτηριστικό, π.χ. "όλοι όσοι ήρθαν με λεωφορείο5 ή 'όλοι όσοι λατρεύουν
τη Ροκ μουσική'. ή 'όλοι όσοι είναι ερωτευμένοι κ.λ.π.
Προφανώς τα καλέσματα μπορεί να γίνουν πολύ προσωπικά και με χιούμορ ώστε να
αποκαλυφτούν λεπτομέρειες που δεν ξέραμε για ανθρώπους που ζουν δίπλα μας.
Με τα μάτια
§ Χωρίς να μιλάει χάνεις, οι καθισμένοι αλλάζουν θέση με κάποιον απέναντι, αφού πριν
έχει γίνει συνεννόηση με τα μάτια. Σημαντικό είναι να μην κάθονται παραπάνω από μερικά
δευτερόλεπτα, να παροτρύνονται να παίζουν και να χαίρονται το 'λάθος'.
§ Μετά από μερικές προσπάθειες, ο εμψυχωτής μπορεί να συζητήσει λίγο με τους παίκτες
θέματα όπως 'Πότε γίνεται σωστά η επικοινωνία", 'Πως πρόδωσε κάποιος τη σιωπηλή
συμφωνία" κ.λ.π. Παραλλαγή 1: Σε κάθε καρέκλα βρίσκονται δύο παίκτες που οφείλουν να
κινηθούν μαζί δεμένοι σαν ένας.
Παραλλαγή 2: Σε όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού ο κάθε παίχτης να λέει ένα κείμενο ή ένα
τραγούδι.
Ο καθρέφτης
Σε ζεύγη, αντικριστά, σε μικρή απόσταση.
Ο Α αρχίζει μια αργή κίνηση και ο Β ακολουθεί σαν να είναι ο καθρέφτης του. Οι κινήσεις του
είναι αργές, ώστε να προλαβαίνει ο Β, και συνεχίζονται ομαλά η μια μετά την άλλη χωρίς
διακοπή για σκέψη.
Τώρα οδηγεί ο Β και ακολουθεί ο Α.
Σε προχωρημένες ομάδες η άσκηση γίνεται και με περισσότερα από δύο άτομα και οδηγείται σε
μικρές 'χορογραφίες'
I. Οι παίκτες προσπαθούν να φτάσουν σε τέτοιο επίπεδο συνεργασίας
ώστε να μη φαίνεται στους απ' έξω ποιος οδηγεί κάθε φορά.
II. Άσκηση επικοινωνίας, παρατηρητικότητας, ρυθμού
παιχνίδια εμπιστοσύνης-συνεργασίας
Σωτηρία στην αγκάλη σου!
Ένα παιδί - Κυνηγός- κυνηγάει, τους άλλους. Όποιον ακουμπά γίνεται αυτός Κυνηγός. Ο μόνος
τόπος όπου ένα 'Θήραμα' είναι ασφαλές είναι όταν βρίσκεται στην αγκαλιά ενός άλλου.
Απαγορεύεται τα θηράματα να μένουν αγκαλιασμένα πάνω από 4 δευτερόλεπτα.
§ Όποιος κάνει λάθος κάθεται. Μπορεί να ξαναγυρίσει στο παιχνίδι αν κάποιος καλέσει το
όνομα του μέσα στο ρυθμό (και προλάβει να μπει!).
Ομαδικό μέτρημα
Η Ομάδα είναι όρθια. Αρχίζει το μέτρημα από το 1 και όλοι οφείλουν να ανεβάζουν την κλίμακα
φωνάζοντας έναν μόνο αριθμό. Επειδή μία μόνο φωνή (αριθμός) πρέπει να ακούγεται κάθε
φορά. όταν δύο παιδιά συμπέσουν, η αρίθμηση αρχίζει από την αρχή. Κάθε παιδί που λέει έναν
αριθμό κάθεται για να συνεχίσουν οι υπόλοιποι
Σημαντική άσκηση προσοχής, ομαδικότητας και αυτοελέγχου.
Ο τροχός με τα χέρια
Στον κύκλο κάποιος ξεκινά σηκώνοντας ψηλά πάνω από το κεφάλι του το αριστερό του χέρι.
Αμέσως αυτός που βρίσκεται αριστερά του σηκώνει το δεξί του χέρι. Μετά από δευτερόλεπτα το
δεξί χέρι του δεύτερου κατεβαίνει και ταυτόχρονα ανεβαίνει το αριστερό του. Η κίνηση αυτή
παρασύρει σε ανάταση το δεξί χέρι του τρίτου ( από αριστερά πάντα ), κ.ο.κ.
Όταν μαθευτεί το παιχνίδι και οι ανατάσεις γίνονται στην σωστή σειρά και· γρήγορα,
δημιουργείται η εικόνα ενός τροχού.
Σημαντική άσκηση για την εγρήγορση, τη συνεργασία και το ρυθμό της ομάδας
δυναμικές εικόνες
Στοπ καρέ!
Όλοι περπατούν προς όλες τις κατευθύνσεις. αποφεύγοντας τις συγκρούσεις, και αυξάνουν
σταδιακά την ταχύτητα σε τροχαδάκι και τρεξιματάκι.
Μόλις ακουστεί ξαφνικά από τον εμψυχωτή ΣΤΟΠ. όλοι μένουν ακίνητοι σε οποία στάση
βρεθούν. Να μη γίνουν 'διορθώσεις' στις στάσεις. Επαναλαμβάνεται το τρέξιμο και το ΣΤΟΠ
μερικές φορές ακόμα.
Στο επόμενο ΣΤΟΠ, χωρίς να φύγουν από τη στάση που βρέθηκαν, στρίβουν όλοι ελαφρά το
κεφάλι και παρατηρούν τα σχήματα που έχουν τα σώματα των άλλων παιδιών.
Αυτό επαναλαμβάνεται μερικές φορές.
Την επομένη φορά που θα παγώσει η Ομάδα, κρατάμε ακίνητο ένα. παιδί και οι υπόλοιποι
παρατηρούν τη στάση του σχολιάζοντας, π.χ. τι θυμίζει η στάση αυτή. ποιος μπορεί να είναι, τι
κάνει τώρα, σε τι χώρο βρίσκεται κ.λ.π.
Προχωρώντας την άσκηση αυτή, στο επόμενο ΣΤΟΠ η ομάδα παρατηρεί και σχολιάζει σταδιακά
δυο παιδιά που έχουν παγώσει σε μια τυχαία στάση. π. χ - ποιοι είναι, πού είναι, σε τι κατάσταση
βρίσκονται, ποια η σχέση μεταξύ τους κ.λ.π. Το ίδιο επαναλαμβάνεται με τρία, τέσσερα ή
περισσότερα παιδιά.
Στρατιωτάκια ακούνητα
Ένα παιδί 'τα φυλάει' με το κεφάλι γυρισμένο στον τοίχο, ενώ η υπόλοιπη ομάδα ξεκινά από το
βάθος της αίθουσας για να τον ακουμπήσει. Ο 'Φύλακας' έχει δικαίωμα, χωρίς προειδοποίηση,
να γυρίζει απότομα και να στέλνει όποιον κινείται, πίσω στην αφετηρία.
Αφού παιχτεί μερικές φορές το παιχνίδι, ο εμψυχωτής ζητάει από τα μισά παιδιά να παρατηρούν
τα υπόλοιπα που παίζουν. Η παρατήρηση έχει να κάνει με τον τρόπο κίνησης του καθενός, τους
ρυθμούς του Φύλακα, την εικόνα που παρουσιάζει το σύνολο τις στιγμές που παγώνει, την
έκφραση της χαράς, λύπης ή αγωνίας κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, πλευρές του χαρακτήρα
κ.α.
Στο χώρο απλώνονται αντικείμενα, όπως καρέκλες, παπούτσια, σακάκια, τσάντες κ.λ.π.. Στην
προσπάθεια τους να πλησιάσουν τον 'Φύλακα" όλοι οφείλουν να περάσουν από τα αντικείμενα
και να τα χρησιμοποιήσουν από μία φορά. Η εικόνα που παρουσιάζεται κόρα είναι πιο σύνθετη.
Σε πιο προχωρημένες ομάδες θα γινόταν για λίγο συζήτηση για τον τρόπο που αντιδρούν οι
διάφοροι τύποι ανθρώπων στο παιχνίδι. π.χ. κάποιοι κρύβονται πίσω από άλλους, κάποιοι
θέλουν να προβληθούν και να νικήσουν τον Φύλακα, ο Φύλακας γυρνάει πολύ γρήγορα και δεν
αφήνει το παιχνίδι να εξελιχθεί, άλλοι βιάζονται, άλλοι δεν δέχονται να χάνουν κ.λ.π. Κατόπιν,
με τη μισή ομάδα να παρακολουθεί, θα ξαναπαιζόταν το παιχνίδι χωρίς 'Φύλακα'. Οι παίκτες θα
πρέπει να αποκτήσουν μια συνοχή, ώστε να προχωρούν και να παγώνουν σαν να υπάρχει
απέναντι τους ο αληθινός Φύλακας. Προφανούς πάλι θα υπάρχουν κάποιοι που θα στέλνονται
στην αφετηρία, άλλοι που θα κρύβονται, κάποιος που βιάζεται να νικήσει κ.ο.κ.
Στη συζήτηση που θα ακολουθήσει οι παρατηρητές θα προβάλουν τη θεατρικότητα που έχει
τώρα το παιχνίδι, τους διάφορους χαρακτήρες, θέματα ρυθμού παράστασης κ.ά.
Είσοδος σε δωμάτιο
Κάθε παιδί θα μπει στο δωμάτιο, διατηρώντας προς το χώρο ένα "υψηλό" ή χαμηλό Status
Διάλογοι με Status
Δύο παιδιά συμφωνούν το Ποιος', το 'Πού" και το υψηλό η χαμηλό Status που θα έχουν κατά τη
διάρκεια του αυτοσχεδιασμού, π χ. Μάνα και Κόρη κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού
φαγητού η Κύριος και Δούλος κ. λ. π.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση που, κατά τη διάρκεια της άσκησης. το Status του
καθενός αλλάζει από υψηλό σε χαμηλό και αντίστροφα.
Το στενό πεζοδρόμιο
Από ένα κουτί δύο παιδιά τραβούν έναν αριθμό από το Ι έως το 10. Το 1 δηλώνει τη χαμηλότερη
θέση ισχύος, το 10 την υψηλότερη. Ο καθένας ξέρει τώρα το Status του.
Από τα δύο άκρα μιας νοητής γραμμής, που μπορεί να υποδηλώνει ένα στενό πεζοδρόμιο,
ξεκινούν για να συναντηθούν. Προσπαθούν να αυτοσχεδιάσουν σωματικά και με λόγο τύπους ή
καταστάσεις, ώστε να καταλάβουν το Status του άλλου παραμένοντας πιστοί στο δικό τους.
Αυτός που έχει το μεγαλύτερο αριθμό θα μείνει τελικά πάνω στο πεζοδρόμιο.
Οι υπόλοιποι παρατηρούν, προσπαθούν να καταλάβουν τη θέση ισχύος του καθενός στην
κλίμακα 1-10 και μετά σχολιάζουν.
Πρόσθεσε τη δράση
Η Ομάδα χωρίζεται σε ζεύγη. Ο εμψυχωτής μοιράζει ένα μικρό διάλογο 6-8 γραμμών με
ελάχιστες λέξεις και με πολλές πιθανές ερμηνείες. Τα ζευγάρια έχουν 15 λεπτά να παρουσιάσουν
δύο εκδοχές του κειμένου. π.χ.
Α: Έλα!
Β: Εντάξει.
Α: Λοιπόν;
Β: Αυτό είναι
Α: Ναι.
Β: Καλά θα είναι.
Εδώ τα παιδιά καλούνται να προσθέσουν με όραση αρκετή ιστορία ανάμεσα στα λόγια για να
βγει- νόημα. Μεγάλη σημασία να δοθεί ξανά στα 'Ποιος', 'Πού', 'Πότε'. 'Πώς', 'Τι'.
Εσωτερικές φωνές
Επιλέγεται ένας διάλογος από ένα κείμενο. Δύο παιδιά καθισμένα σε καρέκλες διαβάζουν. Δύο
άλλα παιδιά όρθια πίσω τους, οι εσωτερικές φωνές τους, εξωτερικεύουν όσα θα ήθελε να πει ή
σκέφτεται, ο χαρακτήρας που κάθεται.
Η άσκηση αυτή βοηθό, να βγει στην επιφάνεια το υπο-κείμενο.
Αντίγραψε – Ανάπτυξε
Τι κάνεις;
Η Ομάδα σε κύκλο. Ο Α μπαίνει και κάνει μια απλή κίνηση παντομίμας.
Ο Β μπαίνει και ρωτάει Τι κάνεις; Ο Α απαντάει kάτι διαφορετικό από αυτό που κάνει. Ο Β
άμεσος αρχίζει να μιμείται τις κινήσεις της πράξης που του είπε ο Α κ.ο.κ. π.χ.
Α : (σκάβει)
Β : Τι κάνεις;
Α : Κοιμάμαι.
Β : (κοιμάται)
Γ : Τι κάνει;;
Β : Χορεύω (και βγαίνει),
Γ : (χορεύει), μπαίνει ο Δ,., κ.λ.π.
Στη μέση της αίθουσας μαζεύονται διάφορες τσάντες, παπούτσια, καπελά, μαντίλια, ρούχα κ.λ.π.
Ο εμψυχωτής ζητάει από όλους να περπατούν σιωπηλά και χαλαρά στο χώρο, συγκεντρωμένοι
στον εαυτό τους.
Μετά από 1-2 λεπτά, που η Ομάδα ηρεμεί, και όσο όλοι συνεχίσουν να περπατούν πιο αργά. ο
εμψυχωτής τους ζητάει να. πάρουν /.αϊ να φορέσουν ένα από τα αντικείμενα (όχι το δικό τους).
Κατόπιν τους ζητάει να συνεχίσουν να περπατούν και να σκεφτούν έναν τύπο που συνάντησαν
τις τελευταίες ημέρες και προκάλεσε την ιδιαίτερη προσοχή τους, π.χ. κάποιος που κινιόταν
παράμενα στο δρόμο ή στην αγορά.
Όταν όλοι εντοπίσουν έναν τέτοιο τύπο. ο εμψυχωτής ζητάει να υιοθετηθεί το βάδισμα του.
Προτρέπει είστε το κάθε παιδί να αρχίσει να περπατάει. όπως αυτός ο τύπος που έχει στο μυαλό
του. Σε λίγο τους προτρέπει ώστε αυτό το περπάτημα να προβληθεί, έστω κι αν οδηγηθεί σε μια
υπερβολή και πάψει να είναι το περπάτημα του παιδιού.
Μετά από λίγο. και ενώ όλοι συνεχίζουν να περπατούν με το νέο τους τρόπο, ο εμψυχωτής
ζητάει να σκεφτούν πώς μπορεί να είναι η φωνή αυτού του αγνώστου τύπου. Τους ζητάει να
αρχίσουν να μιλάνε με τη φωνή αυτού του τύπου.
Η ομάδα μπορεί τώρα να σταματήσει και μετά από κάποιες οδηγίες να δοκιμάσει καθένας μόνος
του να ξαναβρεί το βάδισμα και τη φωνή του τύπου που είχε φτιάξει. Αφήνονται όλοι μερικά
λεπτά για να εξασκηθούν.
Η ομάδα μαζεύεται στην άκρη και ο εμψυχωτής ζητάει από ένα παιδί να βγει στη σκηνή και να
δείξει τον τύπο που έφτιαξε. Προτρέποντας το παιδί να μείνει στο 'ρόλο' του, ο εμψυχωτής
μπορεί να αρχίσει να κάνει ερωτήσεις στον 'τύπο' για το ποιος είναι, πού πάει. πόσον χρόνων
είναι κ.λ.π.
Σε πιο προχωρημένη ομάδα, αφού δοκιμαστούν διάφορα παιδιά φανερώνοντας 'Ποιοι είναι",
μπορεί ο εμψυχωτής να σηκώσει δύο διαφορετικούς τύπους, να τους δώσει το 'Πού είναι', το
'Πότε είναι', το Τι γίνεται και να ζητήσει έναν αυτοσχεδιασμό.
Σημαντική άσκηση όπου εξωτερικά ερεθίσματα μπορούν να βοηθήσουν για το χτίσιμο ενός
τύπου.
Παίζοντας με ακρωνύμια
Η ομάδα χωρίζεται σε ζεύγη και τα παιδιά γράφουν μερικά γνωστά ακρωνύμια π.χ. ΟΤΕ, ΟΗΕ,
ΥΠΕΠΘ, ΝΑΤΟ, Κ.Λ.Π., και προσπαθούν να δώσουν διαφορετική σημασία στα αρχικά αυτά.
π. χ. Κ (Κίνημα), Λ (Λυγερόκορμων), Π (Παναθηναϊκών)
Προσοχή στη φλυαρία (σκηνική ή όχι) και την αδυναμία να φτάσει η ιστορία σε ένα τέλος
Με έμπνευση τη μουσική
Ένα ποίημα
Ο εμψυχωτής φέρνει και παίζει στα παιδιά μια μουσική, κατά προτίμηση όχι γνωστή. Ζητάει από
όλους να γράψουν μια λέξη που τους έρχεται στο μυαλό ακούγοντας τη μουσική αυτή.
Δημιουργούνται ομάδες των 6-7 ατόμων και τα μέλη τους. αφού ανταλλάξουν και συζητήσουν
(λίγο) τις λέξεις τους, προσπαθούν να γράψουν με αυτές ένα ποίημα. Ακολουθεί παρουσίαση.
Παραλλαγή: Ο εμψυχωτής φέρνει μια μουσική για την οποία ξέρει γιατί και πώς γράφτηκε.
Καθώς ακούγεται η μουσική, δίνει λίγες από τις πληροφορίες και προτρέπει τις ομάδες να.
Συμπληρώσουν ένα δικό τους μικρό σενάριο.
Διασκεύασε το
Ο εμψυχωτής διαλέγει και παρουσιάζει ένα γνωστό τραγούδι. Η Ομάδα τραγουδάει και μαθαίνει
(αν δεν ξέρει) τα λόγια.
Σχηματίζονται ομάδες ανάλογα με τα μουσικά γούστα (τι αρέσει η δεν αρέσει). Τα μέλη των
ομάδων συμφωνούν σε μια μελωδία από τη μουσική που τους ένωσε.
Προσπαθούν να διασκευάσουν / προσαρμόσουν τα λόγια του πρώτου τραγουδιού (του
εμψυχωτή) στη μουσική που διάλεξαν, π.χ. στίχοι από ένα δημοτικό τραγουδιούνται σαν όπερα ή
ροκ κ.λ.π.
Παιχνίδια Ρόλων
Αντιπαράθεση απόψεων
Η ομάδα χωρίζεται στα δύο και επιλέγεται, ένα συγκεκριμένο θέμα, π.χ. η θανατική ποινή,
δικαίωμα στη διαφορετικότητα κ. ά., ή ένα τελείως φανταστικό θέμα. π.χ. το πράσινο χρώμα
είναι ωραιότερο από το κίτρινο, η πυραμίδα καλύτερη της σφαίρας κ.ά.
Οι δύο ομάδες έχουν ένα μικρό χρονικό διάστημα να προετοιμάσουν επιχειρήματα και να
αποφασίσουν για έναν Εκπρόσωπο-Ομιλητή. Κατόπιν αρχίζει η αντιπαράθεση των ομάδων
μέσο) τον Εκπροσώπου. Με ανάταση του χεριού ο Εκπρόσωπος μπορεί να αντικατασταθεί από
άλλα μέλη της ίδιας ομάδας.
Η παραπάνω αντιπαράθεση μπορεί να πάρει τη μορφή Δικαστηρίου, όπου 3 μέλη έχουν οριστεί
να αποτελούν το προεδρείο και οι αντίπαλες ομάδες οφείλουν να συμμετέχουν στη διαδικασία
με όλα τα μέλη τους
Πρωταγωνιστής - Ανταγωνιστής
Μια ενδιαφέρουσα εκδοχή που έχουν τα Παιχνίδια Ρόλων έρχεται από τις ιδέες των Αugusto
Boal και Μario Cossa
Επιλέγεται ένα θέμα στο οποίο υπάρχει, εν δυνάμει, σύγκρουση συμφερόντων. απόψεων ή
ηθικής και δίνεται στα παιδιά. Η Ομάδα συγκεντρώνει πραγματικές ή φανταστικές πληροφορίες
για τους χαρακτήρες, αποφασίζει, για τον τόπο, το χρόνο και φτιάχνει ένα. μικρό σενάριο.
Επιλέγονται ένας « πρωταγωνιστής καταπιεζόμενος », ένας ανταγωνιστής - καταπιεστής,
οι υπόλοιποι χαρακτήρες και παίζεται το σενάριο.
Ο αυτοσχεδιασμός μπορεί να παιχτεί και δεύτερη φορά, όπου ο εμψυχωτής, πριν το τέλος, θα
'παγώσει' τη δράση και θα ζητήσει από τα παιδιά να προτείνουν να παιχτεί μια διαφορετική
λύση. Εναλλακτικά, κάποιο παιδί από τους θεατές μπορεί να φωνάξει ΣΤΟΠ, να μπει στη σκηνή
στη θέση του "καταπιεζόμενου" και να προσπαθήσει να ' νικήσει ', τον "καταπιεστή".
Για μερικές από αυτές τις τεχνικές χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και πείρα ατό τον εμψυχωτή.
Οι αντίπαλοι
Ποιος: Κατερίνα και Γιάννης από το 1ο Λύκειο. Αγαπούν τα σπορ και υποστηρίζουν το σχολείο
τους στον αγώνα με το 2ο Λύκειο την άλλη βδομάδα.
Ανδριάνα και Θωμάς από το 2ο Λύκειο. Ο Θωμάς παίζει στην ομάδα του σχολείου του.
Τι: Ο μεγάλος τελικός πλησιάζει και επειδή τα πνεύματα οξύνονται. ο Δήμαρχος, οι Γονείς και οι
Διευθυντές των σχολείων οργάνωσαν μια γιορτή / δεξίωση μια μέρα πριν τον μεγάλο αγώνα.
Πού: Στη σύγχρονη και όμορφη αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου κατά τη διάρκεια της
γιορτής.
Τι θα συμβεί αν:
Η Κατερίνα προσβάλει την ομάδα του άλλου σχολείου; Αν ο Θωμάς κάνει κάτι ανάλογο;
Κάποιος από τους τέσσερις κάνει φιλοφρονήσεις για την ομάδα του άλλου σχολείου;
Κάποιοι από τους μεγάλους ακούσουν τη φιλονικία;
Κάποιο άλλο παίδι ακούσει και μπει στη συζήτηση;
Τα τέσσερα παιδιά ήταν όλοι αγόρια ή κορίτσια;
Ποιον διαλέγεις;
Ο εμψυχωτής έχει ετοιμάσει τα σύντομα βιογραφικά 6-7 διαφορετικών προσώπων (4-5 γραμμές,
με όνομα, ηλικία, επάγγελμα, καταγωγή, μόρφωση κ.λ.π.), φροντίζοντας για την ποικιλία σε
κοινωνικές τάξεις, μόρφωση, φυλή, επαγγέλματα κ.λ.π.
Η Ομάδα χωρίζεται σε μικρότερες των 5 ατόμων. Τα 5 αυτά άτομα αποτελούν την τοπική
κριτική επιτροπή για ένα σημαντικό έργο, π.χ. που θα χτιστεί το νέο σχολείο ή αν κάποια
οικονομική δωρεά πρέπει να δοθεί σε μια τοπική εθελοντική οργάνωση ή σε ένα φοιτητή κ.ά.
Η επιτροπή όμως πρέπει να έχει και έκτο μέλος, το οποίο θα επιλεγεί από τη λίστα των
βιογραφικών. Άρα κάθε ομάδα πρέπει να αποφασίσει ποιος /ποια είναι αμερόληπτος, διαθέσιμος
και κατάλληλος για την επιτροπή.
Παραλλαγή: Μερικά παιδιά παίρνουν τους ρόλους των υποψηφίων μελών της επιτροπής
χτίζοντας τους χαρακτήρες από το βιογραφικό. Κατόπιν παίζεται η στιγμή της συνέντευξης
μπροστά στα άλλα μέλη της επιτροπής
συνθέτες δραστηριότητες
Παραλλαγή Ι: Ο εμψυχωτής θα είναι ο ερωτώμενος και θα παίρνει κάθε φορά το ρόλο που θα
του αποδίδουν οι δημοσιογράφοι με τις διαφορετικές ερωτήσεις, π.χ. 'Γιατί ανεβάσατε τη τιμή
της βενζίνης; Γιατί δεν έπαιξε ο πιο φορμαρισμένος σας παίκτης στον τελικό;", κ.λ.π.
Παραλλαγή II: Έχει προαποφασιστεί ποιος είναι ο ερωτώμενος π.χ. αστυνομικός διευθυντής,
ποδοσφαιριστής κ.λ.π.
Μετά το τέλος της συνέντευξης, οι δημοσιογράφοι καλούνται να γράψουν το κείμενο που θα
δημοσιευτεί ανάλογα με την εφημερίδα στην οποία εργάζονται. Ίσως εργάζονται σε δύο
διαφορετικά 'μέσα', οπότε πρέπει να γράψουν την ίδια ιστορία με δύο τρόπους.
5 λεπτά διάσημος!
Η άσκηση αυτή γίνεται, σε ομάδες των 5 παιδιών και κύριο χαρακτηριστικό της είναι η
ετοιμότητα και ο αυθορμητισμός. Τα 5 παιδιά βρίσκονται σε έναν τηλεοπτικό σταθμό. Ένα παιδί
παίζει τον τηλεοπτικό σκηνοθέτη, που με ένα κουμπί (π./, έναν ήχο) μπορεί να γυρίζει την
κάμερα από το Στούντιο 1 στο Στούντιο 2. Στο καθένα από τα στούντιο βρίσκονται δύο άλλα
παιδιά ως Δημοσιογράφος & Καλεσμένος. Οι συνεντεύξεις ξεκινάνε με την κάμερα στο
Στούντιο 1. Το ζευγάρι στο Στούντιο 2 παραμένει ακίνητο, μέχρι που το σήμα του σκηνοθέτη θα
στρέψει την κάμερα πάνω του. Όταν η κάμερα είναι πάνω στο ένα ζευγάρι, το άλλο οφείλει να
χαμηλώσει την ένταση ή να παγώσει τη συνέντευξη. Σε κάθε αλλαγή η συνέντευξη πρέπει να
συνεχίζεται άμεσα και ζωηρά από το σημείο που είχε μείνει.
Τα διάφορα θέματα των συνεντεύξεων μπορεί να έχουν συμφωνηθεί από πριν. Η άσκηση μπορεί
να γίνει και με περισσότερα παιδιά. π.χ. διάφορα στούντιο, 'παράθυρα'. διαφημιστικά σποτ κ.λ.π.
Σε τρίτο πρόσωπο
Ο εμψυχωτής διαλέγει μια φράση ενός χαρακτήρα σε προπό πρόσωπο. Ένα παιδί τη διαβάζει και
μετά τη μετατρέπει σε τρίτο πρόσωπο.
Ο εμψυχωτής διαλέγει ένα. μικρό διάλογο 4-6 γραμμών. Δύο παιδιά αναλαμβάνουν να
διαβάσουν το διάλογο καθισμένα σε καρέκλες. Όρθια πίσω τους στέκονται δύο άλλα παιδιά που
θα μετατρέπουν τις φράσεις στο τρίτο πρόσωπο. π.χ.
Νίκος: Ο παλιόκαιρος ! Είχε πολλή κίνηση. Συγγνώμη. άλλη φορά θα παίρνω το τρένο.
Πίσω Φωνή: Παραπονέθηκε για τον καιρό και λέει ότι είχε πολλή κίνηση. Ζητάει συγγνώμη και
λέει ότι την επόμενη φορά θα πάρει το τρένο.
Ελένη: Ναι, λυπάμαι που κόλλησες, Νίκο. Εγώ ήρθα από τον περιφερειακό και τα κατάφερα.
Ίσως άλλη φορά να είναι καλύτερα με τη μοτοσικλέτα.
Πίσω φωνή: Ο Νίκος της είπε το λόγο της καθυστέρησης του κι αυτή έδειξε κατανόηση. Του
λέει πως αυτή τα κατάφερε να έρθει γρήγορα από τον περιφερειακό. Πρόσθεσε πως είναι
καλύτερα να χρησιμοποιεί τη μοτοσικλέτα. κ.ο.κ.
Οι πίσω φωνές μπορεί να είναι από τα ίδια παιδία.. Όταν παίζονται από άλλα παιδιά, όπως στο
παραπάνω παράδειγμα, οι πίσω φωνές μπορεί να προσθέτουν λέξεις ή να χρησιμοποιούν άλλες,
ανάλογα με το 'μήνυμα' που παίρνουν από αυτούς που διαβάζουν (Τεχνική που χρησιμοποίησε ο
Μπ. Μπρεχτ).
Φαντασία – Δημιουργικότητα
Το έμβλημα
Η Ομάδα χωρίζεται σε μικρότερες των 5 ατόμων. Ανά δύο ομάδες παίρνουν από τον εμψυχωτή
μια λέξη, π.χ. μολύβι, φασόλι, βίδα, κ.ά.
Κάθε ομάδα προσπαθεί να μετατρέψει τη λέξη του σε ένα 'έμβλημα' κράτους, θρησκείας,
ομάδας, κινήματος ή άλλο. Ο εμψυχωτής προτρέπει τις ομάδες να αποφασίσουν για την ιστορία,
τη σημασία , τη χρήση κ.λ.π. του 'εμβλήματος'.
Οι δύο ομάδες με την ίδια αρχική λέξη συναντιούνται και ανταλλάσσουν τις δημιουργίες τους.
Μια πιο προχωρημένη ομάδα θα μπορούσε, να φτιάξει ένα μικρό σενάριο γύρω από το έμβλημα
(π.χ. ένα διαφημιστικό σποτ, μια παρουσίαση του συμβόλου στα μέλη μιας εταιρείας, ένας
παππούς αφηγείται την ιστορία του εμβλήματος στα εγγόνια του κ.ά.) και να το παρουσιάσει
στους υπόλοιπους.
Η ομάδα χωρίζεται σε μικρότερες τον 4-5 ατόμων, τα μέλη των οποίων θα προσπαθήσουν να
μιμηθούν ένα αντικείμενο, π.χ. ένα αυτοκίνητο, μια πράξη, π.χ. σκάψιμο, έναν τύπο, π.χ. μια
υπηρέτρια της βασιλικής Αυλής. Με το σύνθημα του εμψυχωτή ένα μέλος της κάθε ομάδας
πηγαίνει σε μια άλλη και "παίζει' (με παντομίμα.) το αντικείμενο, τη πράξη και το τύπο. Κάθε
ομάδα έχει τώρα δύο αντικείμενα, δύο ενέργειες και δυο τύπους (τους δικούς τους και των
άλλων). Πρέπει να φτιάξει μια μικρή σκηνή με αυτά τα δύο αντικείμενα, ενέργειες, τύπους και
να την παρουσιάσει με λόγο ή χωρίς.
Τα άγνωστα πρόσωπα
Η Ομάδα χωρίζεται σε μικρότερες των 4-5 ατόμων, στις οποίες ο εμψυχωτής δίνει από μια
φωτογραφία κάποιου άγνωστου προσώπου. Τα παιδιά συζητούν και καταγράφουν όσα
περισσότερα χαρακτηριστικά και άλλες πληροφορίες σκεφτούν γύρω από το πρόσωπο αυτό.
Κατόπιν οι φωτογραφίες αλλάζουν ομάδα και φτιάχνεται μια νέα λίστα με στοιχεία για το νέο
πρόσωπο. Όταν κάθε ομάδα έχει στοιχεία για τρία πρόσωπα, φτιάχνει και παρουσιάζει μια
σύντομη ιστορία που τα περιλαμβάνει
Τι έχουμε κοινό!
Καθένας γράφει σε ένα χαρτί μια προκατάληψη (που πιστεύει ή όχι), μια μηχανική συσκευή που
τον ενοχλεί, κάτι που του Ξυπνά μια παιδική ανάμνηση (τραγούδι κ.λ.π.), ένα 'τικ' ή μια
συνήθεια που τον εκνευρίζει στους άλλους.
Όλοι μιλούν σε όλους, προσπαθώντας να βρουν κοινά στοιχεία
Σχηματίζοντα ι ομάδες των 5 ατόμων με τουλάχιστον δύο παιδιά να έχουν κάποια κοινά
χαρακτηριστικά. Οι ομάδες τώρα καλούνται να φτιάξουν ένα μικρό ντοκιμαντέρ π.χ. για το
παράνομο εμπόριο, ασφάλειες ζωής, κ.λ.π. Στο σενάριο που θα φτιάξουν πρέπει να συμπεριλά-
βουν ένα στοιχείο τουλάχιστον από τον καθένα.
Ο εμψυχωτής καλεί όλους να μιμηθούν με το σώμα τους απλές μηχανικές κινήσεις, π.χ. τρυπάνι,
έμβολο κινητήρα κ.ά.
Καλούνται σε ομάδες των 5 ατόμων. να φτιάξουν μια φανταστική αλλά χρήσιμη μηχανή για το
2500 μ Χ. Επειδή η μηχανή αυτή θα παρουσιαστεί σε Διεθνή Έκθεση, ένα μέλος της ομάδας
προετοιμάζεται για αυτό (επιβάλλονται διαφημιστικά και άλλα κόλπα παρουσίασης).
Η πρωτόγνωρη μηχανή παρουσιάζεται, ενώ οι υπόλοιποι είναι το αγοραστικό κοινό της έκθεσης
με απορίες, ερωτήσεις κ.λ.π.
Η Πρώτη Επαφή
Η Ομάδα χωρίζεται στα 6. Οι 5 ομάδες θα διαλέξουν από μια λίστα του εμψυχωτή μια
καθημερινή πρακτική δραστηριότητα, π.χ. μαθητές σε σχολείο, προετοιμασία φαγητού, αγρότες,
στρατός κ.λ.π. Θα ανακαλύψουν τις λεπτομέρειες της δραστηριότητας τους και θα είναι, έτοιμοι
να την παρουσιάσουν με παντομίμα και λίγο λόγο.
Η άλλη ομάδα μαθαίνει από τον εμψυχωτή ότι είναι εξωγήινοι που θα πραγματοποιήσουν την
Προ')τη Επαφή με αυτό τον άγνωστο και με παράξενες συνήθειες πλανήτη. Φοράνε μάσκες και
προετοιμάζουν ερωτήσεις (μιλάνε τη γλώσσα!)
Σε αυτό το σημείο παρουσιάζονται για πρώτη φορά οι εξωγήινοι. Απλώνονται σε διάφορες
ομάδες και προσπαθούν να μάθουν τι κάνουν οι κάτοικοι του πλανήτη αυτού, τι και πώς τρώνε,
τι είναι στρατός, κ.α.
Το Κέντρο Πληροφοριών
Σε ένα φανταστικό χρόνο υπάρχει, ένα Κέντρο που δε δίνει απλά πληροφορίες αλλά μπορεί να
τις ζωντανέψει, να τις δείξει σε φιλμ.
Δύο παιδιά είναι οι Υπάλληλοι, που χειρίζονται τα καταπληκτικά μηχανήματα και προς τους
οποίους απευθύνονται οι Επισκέπτες. Δίπλα στους Υπαλλήλους κάθονται οι Ηθοποιοί. Κάθε
φορά που ένας Επισκέπτης πλησιάζει και κάνει μια ερώτηση οι Υπάλληλοι πατάνε ένα κουμπί
και κάποιοι από τους Ηθοποιούς σηκώνονται και δείχνουν. 'παίζουν'. την απάντηση.
Οι Υπάλληλοι ελέγχουν την κατάσταση. Αν π.χ. οι ερωτήσεις των Επισκεπτών είναι υπερβολικές
μπορούν να καθυστερήσουν λέγοντας: Έχουμε μόνο μια παλιά ταινία ή Η μηχανή έχει
πρόβλημα κ.λ.π. Μπορούν επίσης να πουν ότι η ταινία παίζεται σε αργή κίνηση ή προς τα πίσω
κ.λ.π.
Πιθανές ερωτήσεις των Επισκεπτών είναι 'Μπορείτε να μου πείτε για τον αρχαιολογικό χώρο
εδώ κοντά;' 'Πώς τιμωρείτε στη χώρα σας:", 'Ποια είναι η καλύτερη συνταγή σας;' κ.λ.π.
Μετά από κάθε επεισόδιο, ο Επισκέπτης ενώνεται με τους Ηθοποιούς και ένας Ηθοποιός περνάει
στους Επισκέπτες.
Θεατρική σύνθεση
Παραδείγματα
Παρακάτω αναφέρονται τέσσερα παραδείγματα που έχουν παρουσιαστεί από διάφορα σχολεία,
με διαφορετική μορφή, τίτλο και έμφαση κάθε φορά.
Σύνθεση με θέμα τη Θάλασσα και τους Ανθρώπους: Με αποσπάσματα από παραλογές,
Βάρναλη. Βρεττάκο, Καρκαβίτσα., Καββαδία, Όμηρο, Ελύτη, Ανδριόπουλο, Σαββόπουλο.
Παπακωνσταντίνου, Τσιτσάνη, παραδοσιακά τραγούδια κ.ά.
Σύνθεση με θέμα τη Βία, τον Πόλεμο και τους Πρόσφυγες: Με αποσπάσματα από Μπ. Μπρεχτ,
Κ. Βάιλ, τραγούδια από διάφορα μέρη του κόσμου, κ.α.
Σύνθεση με θέμα τον Έρωτα: Με αποσπάσματα από Λόρκα. Σινόπουλο, Σαίξπηρ, Ευριπίδη.
Ελύτη, Β. Κορνάρο, Σεφέρη, Βαμβακάρη κ.α.
Σύνθεση με παραλογές και παραδοσιακά τραγούδια.
Πίσω