ΜΕΛΕΤΗ ΑΥΤΟΝΟΜΟΥ ΥΒΡΙ∆ΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ

Λαγορκόπουλος Θεµιστοκλής
ΚΕΚ Αγ.Αναργύρων , Μάιος 2005
Σεµινάριο : Εγκατάσταση Ανεµογεννητριών και Αιολικών Πάρκων

Προσδιορισµός του προβλήµατος

Το πρόβληµα που έχουµε να αντιµετωπίσουµε είναι να καλύψουµε τις

ανάγκες ενός στρατοπέδου στην Κρήτη, όσον αφορά την φύλαξη των
µηχανηµάτων και την παροχή άλλων βοηθηµάτων από τη µονάδα. Σκοπός µας
είναι να καλύψουµε τις ανάγκες της µονάδας αυτής µε την ανάπτυξη ενός
αυτόνοµου Αιολικού Πάρκου µε δυνατότητα αποθήκευσης της ενέργειας σε
συσσωρευτές.
Τα φορτία που πρέπει να καλύψουµε είναι τα ακόλουθα:
Α) Μόνιµος φωτισµός µε 30 λαµπτήρες των 50W – 12 ώρες/µέρα το χειµώνα
(6µµ έως 6πµ) και 10 ώρες/µέρα το καλοκαίρι (9µµ έως 7πµ)
Β) Ψυκτικός θάλαµος 10m3 µε ψυκτικό µηχάνηµα του 1kW -12 ώρες/µέρα το
χειµώνα και 18 ώρες/µέρα το καλοκαίρι
Γ) Αναµεταδότης 1kW -24 ώρες
∆) Τηλεόραση, ράδιο 100W- 4 µµ έως 10µµ
Ε) Ένας Η/Υ 150W – 8 ώρες /µέρα 7π έως 3µµ
Στ) Ένας Η/Υ 200W όλο το 24ώρο που συνδυάζεται µε το πείραµα-µετρητή που
γίνεται κάθε 3 ώρες για 10 λεπτά. Το πείραµα- µέτρηση καταναλώνει 1,5Α
(230V)

Το σύστηµα πρέπει να έχει καλή αξιοπιστία (3 ηµέρες) και να αποφεύγονται οι

διακοπές παροχής ισχύος προς τον Αναµεταδότη, τον Η/Υ και το πείραµα.

Στην συνέχεια παρατίθεται µία προκαταρτική µελέτη του Αιολικού Πάρκου

Υπολογισµός των φορτίων

Το πρώτο πράγµα που πρέπει να κάνουµε είναι να υπολογίσουµε το τυπικό

χειµερινό και το τυπικό καλοκαιρινό φορτίο που πρέπει να καλυφθεί. Για το
σκοπό αυτό έχουµε τον ακόλουθο πίνακα:

ΧΕΙΜΩΝΑΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
Φωτισµός 1500W x 12h = 18KWh 1500 x 10h = 15KWh
Ψυκτικός 1KW x 12h = 12KWh 1KW x 18 h = 18KWh
θάλαµος
Αναµεταδότης 1KW x 24h = 24KWh 1KW x 24h = 24 KWh
Τηλεόραση 100W x 6h = 0,6KWh 100W x 6h = 0,6KWh
Ραδιόφωνο

1
 Η/Υ 150W x 8h = 1,2KWh 150W x 8h = 1,2KWh
Η/Υ 200W x 24h = 4,8KWh 200W x 24h = 4,8KWh
πειράµατος
* Πείραµα 345W x 1,3h = 0,45KWh 345W x 1,3h = 0,45KWh
Εµ 61,1 KWh/µέρα 64,1 KWh/µέρα
Σύνολο/µέρα

* Το πείραµα διεξάγεται καθηµερινά κάθε τρεις(3) ώρες για 10 λεπτά, άρα

συνολικά γίνεται για 80 λεπτά = 1,3h και καταναλώνει 1,5A x 230V = 345W.
Άρα την µέγιστη ζήτηση την έχουµε το καλοκαίρι και βάσει αυτής θα
προχωρήσουµε στην µελέτη και επιλογή των υπολοίπων στοιχείων και
εξαρτηµάτων.
Εάν πολλαπλασιάσουµε την καθηµερινή ζήτηση µε την µέση ηµέρα κάθε µήνα
(31 µέρες) έχουµε τα τελικά αποτελέσµατα

Μελέτη εγκατάστασης

Σύµφωνα µε τις απαιτήσεις της εγκατάστασης, η µεγαλύτερη ζήτηση θα είναι

τον Ιανουάριο, οπότε η διαστασιολόγηση του συστήµατος θα γίνει βάση της
απαίτησης αυτού του µήνα. Άρα Pολ.απαιτ.=21,1kWp.

♦Είναι γνωστό ότι εάν θέλουµε να καλύψουµε τα 21,1KW του µέγιστου

φορτίου, θα πρέπει να εγκαταστήσουµε Α/Γ συνολικής ισχύος αιχµής
τουλάχιστον 24 KW. Λαµβάνοντας υπόψη το βαθµό απόδοσης των
συσσωρευτών περίπου 93% και θεωρώντας τις απώλειες των αγωγών 3%
έχουµε έναν συντελεστή συνολικής απόδοσης
Σ.Α. = 0,93 x 0,97 = 0,9
Άρα η ελάχιστη ισχύς αιχµής του Αιολικού πάρκου θα είναι
PΑ/Γ = 24 KWp/0,9 ≈ 26,6 kWp
Η παραπάνω διαδικασία ανεβάζει αρκετά το κόστος εγκατάστασης αλλά είναι
απαραίτητη σε περίπτωση που θέλουµε να κάνουµε σωστή διαστασιολόγηση
και τελικά να µπορέσουµε να καλύψουµε όλες τις ανάγκες του φορτίου.

◙ Για να καλύψουµε τις ανάγκες µας για την ισχύ των παραπάνω kW θα
χρησιµοποιήσουµε δύο Α/Γ των 10kW και µία των 6kW, αφού δεν πρόκειται
να έχουµε ποτέ ταυτόχρονη ζήτηση όλων των φορτίων και µας καλύπτουν
πλήρως τα 26kW που έχουµε συνολικά. Επιλέξαµε να χρησιµοποιήσουµε τρεις
Α/Γ και όχι µία που να καλύπτει ολόκληρη την ισχύ, για να έχουµε την
δυνατότητα να εκµεταλλευόµαστε όσο το δυνατόν µεγαλύτερο εύρος της
ταχύτητας του ανέµου της περιοχής. Έτσι επιλέγουµε µία µικρότερη Α/Γ σε
ισχύ (6kW) για να καλύψουµε τα φορτία προτεραιότητας, και τα υπόλοιπα
20kW θα τα καλύψουµε µε δύο Α/Γ των 10kW η κάθε µία.
Οι Α/Γ των 10kW που θα χρησιµοποιήσουµε είναι της εταιρίας Bergey BWC
Excel 10kW µε ταχύτητα εκκίνησης 4,5m/s. Η έξοδος της Α/Γ είναι στα 200
Volts. Η τιµής της είναι 25.700€. Η Α/Γ των 6kW είναι της εταιρίας Fortis

2
Montana 6kW µε ταχύτητα εκκίνησης 3,5m/s. Η έξοδος αυτής της Α/Γ είναι
στα 120 Volts και η τιµή της στα 7.200€.
Το κρίσιµο φορτίο µας είναι ο αναµεταδότης, ο Η/Υ και το πείραµα, τα οποία
έχουν µέγιστη ισχύ 29,25KWh και σε αυτό θα δώσουµε προτεραιότητα.

1ο Σενάριο
Για να καλύψουµε τις ανάγκες του συστήµατος για την φόρτιση των
συσσωρευτών και την παροχή εναλλασσόµενου τριφασικού ρεύµατος για τα
φορτία µας, επιλέγουµε ένα εξάρτηµα το οποίο είναι και ανορθωτής (AC/DC)
και inverter (DC/AC) µε είσοδο 240V για τις µπαταρίες και 290V για τον
inverter. Το εξάρτηµα αυτό είναι το PV UP TYPE 20000 της εταιρίας Solion
µε τιµή 32.000€. Το µέγιστο ρεύµα που µπορεί να έχει στην είσοδό του είναι
83Α. Αυτό σηµαίνει ότι η έξοδος του Αιολικού Πάρκου πρέπει να είναι 290V
και η έξοδος από τους συσσωρευτές 240V.
Η ονοµαστική χωρητικότητα των συσσωρευτών πρέπει να είναι
Eµ 64100Wh ⋅ 3
CN = = ≈ 1335 Ah άρα CN = 1.335 Ah
α ⋅ β ⋅V 0,8 ⋅ 0,75 ⋅ 240V
Η ισχύς που µπορούν να δώσουν οι συσσωρευτές για διάστηµα 3 ηµερών είναι
β ⋅ C N ⋅ V 0,75 ⋅ 1335 ⋅ 240
P= = = 3337,5Wp
24 ⋅ µ 24 ⋅ 3

Επειδή θέλουµε συνολικά να καλύψουµε την ανάγκη των 240V στην είσοδο
και τα παραπάνω Ah µε συνδυασµό συσσωρευτών, έχουµε επιλέξει
συσσωρευτές των 2V τύπου VARTA OpzS κατά DIN 40736, ανοιχτού τύπου,
χαµηλής συγκέντρωσης αντιµονίου, αργής εκφόρτισης, µεγάλης βύθισης και
πολλών κύκλων φόρτισης-εκφόρτισης. Επιλέγουµε τον τύπο OpzS 1000 µε
τάση 2V, χωρητικότητα 1404Ah(αρκετά παραπάνω από τα ελάχιστα Ah που
θέλουµε να καλύψουµε). Με αυτούς του συσσωρευτές έχουµε καλύψει και τις
απώλειες που υπάρχουν από την χρήση τους(κακή φόρτιση, παλαίωση κτλ). Οι
διαστάσεις του είναι 710 x 210 x 233 (mm), µε βάρος 80 kg και τιµή 286€.
Έτσι θα χρειαστούµε συνολικά 120 τέτοιους συσσωρευτές τοποθετηµένους σε
σειρά για να καλύψουµε την ανάγκη των 240V στην είσοδο του φορτιστή. Το
συνολικό κόστος των συσσωρευτών ανέρχεται σε 34.320€
∆εν µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε συσσωρευτές µεγαλύτερης τάσης (πχ
12V) επειδή έχουµε µεγάλη ισχύ και υπάρχει το φαινόµενο της µνήµης στις
µπαταρίες. Αυτό µας καθιστά την χρήση συσσωρευτών µεγαλύτερης τάσης
απαγορευτικό.
Πρέπει να αναφέρουµε ότι τους συσσωρευτές θα χρειαστεί να τους
αντικαταστήσουµε σε χρονικό διάστηµα περίπου 3 ετών, ενώ τα υπόλοιπα
εξαρτήµατα έχουν διάρκεια ζωής περίπου 20 χρόνια.

3
2ο Σενάριο

Η κάθε Α/Γ θα έχει τον δικό της ανορθωτή, η έξοδος του οποίου θα
οδηγείται στους συσσωρευτές και από εκεί µε έναν controller θα έχουµε την
διαχείριση των φορτίων µας. Στην συνέχεια µέσω ενός inverter θα έχουµε την
επιθυµητή έξοδο για την σωστή λειτουργία των φορτίων µας.
Για τις Α/Γ επιλέγουµε να χρησιµοποιήσουµε ανορθωτή- φορτιστή της
εταιρίας Bergey και συγκεκριµένα τον Opticharger 10 µε έξοδο 240VDC µε
τιµή 7.500€ για την ισχύ των 10kW και 4.800€ για την ισχύ των 6kW. Ο
κεντρικός inverter που θα χρησιµοποιήσουµε είναι της εταιρίας Solion INV UP
TYPE 20000 µε είσοδο για τις µπαταρίες και 290V και έξοδο 220VAC στα
50Hz, µε τιµή 19.200€

Το µπλοκ διάγραµµα του Αιολικού Πάρκου και για τα δύο σενάρια

παρατίθεται στην συνέχεια. Πρέπει να αναφέρουµε ότι η σύνδεση των Α/Γ για
την δηµιουργία της επιθυµητής εξόδου στο 1ο σενάριο, πρέπει να είναι οι δύο
Α/Γ των 10kW παράλληλα και σε σειρά µε αυτή των 6kW. Έτσι η έξοδος του
Αιολικού Πάρκου έχει τάση 320V και ρεύµα έντασης 82,8Α τα οποία
καλύπτουν τις προδιαγραφές σωστής λειτουργίας του φορτιστή και του
inverter.

Æ Το δεύτερο σενάριο είναι αυτό που ακολουθείται τις περισσότερες φορές

στην πράξη, µιας και η κάθε Α/Γ ελέγχεται από τον δικό της ανορθωτή πριν
οδηγηθεί στους συσσωρευτές. Έτσι µας εξασφαλίζεται η όσο το δυνατόν
µεγαλύτερη δυνατή εκµετάλλευση του αιολικού δυναµικού από τις Α/Γ µας,
χωρίς το φόβο να τεθούν εκτός από το σύστηµα παραπάνω από µία Α/Γ σε
περίπτωση δυσλειτουργίας ή βλάβης σε µία από αυτές.

4
Σχέδιο 1ου Σεναρίου

Σχέδιο 2ου Σεναρίου

5
Το σχεδιάγραµµα διασύνδεσης των µονάδων φαίνεται παρακάτω:

DC

φορτιστής

φορτίο
φίλτρο ΜΤΣ
Αιολικό
Πάρκο AC

Συσσωρ
ευτές

Στην έξοδο Αιολικού Πάρκου και πριν την σύνδεση µε τον φορτιστή θα
πρέπει να µπει µία δίοδος η οποία να µπορεί να περάσει ρεύµα εντάσεως 83Α
και τάσης 320V.Ανάµεσα στο Αιολικό Πάρκο και τον φορτιστή
παρεµβάλλεται ένας πυκνωτής, του οποίου η δουλειά είναι να καλύπτει την
παροχή στις περιπτώσεις που έχουµε απότοµη πτώση τάσης στις Α/Γ (πχ
ξαφνική πτώση του ανέµου η οποία θα έβγαζε εκτός τις Α/Γ). Η είσοδος του
φορτιστή-inverter θέλει 290V τα οποία παρέχονται από την έξοδο του
συνδυασµού των Α/Γ και είσοδο από τις µπαταρίες 240V τα οποία παρέχονται
από την συστοιχία των συσσωρευτών. Στην έξοδο του inverter και πριν την
σύνδεση µε τα φορτία παρεµβάλλετε ένα φίλτρο RL και ένας µετασχηµατιστής
ο οποίος αποµονώνει γαλβανικά το σύστηµα. Εάν χρησιµοποιήσουµε
διαµόρφωση SPWM στον inverter δεν χρειάζεται να βάλουµε ΜΤΣ επειδή η
πρώτη αρµονική που θα πάρουµε θα είναι σε αρκετά µεγάλη συχνότητα. Το
φίλτρο που βάζουµε υψηπερατό, για να κόβουµε τις συχνότητες από 1KHz και
πάνω. Το φίλτρο αυτό είναι µικρό τόσο σε µέγεθος όσο και σε κόστος.

Κόστος εγκατάστασης

Πριν υπολογίσουµε το συνολικό κόστος της εγκατάστασης, πρέπει να λάβουµε

υπόψη και κάποια άλλα έξοδα τα οποία είναι απαραίτητα για την
εγκατάσταση. Έτσι θα χρειαστούµε για κάθε συσσωρευτή και ένα ζεύγος
ακροδεκτών µε τιµή 3,67€ άρα συνολικά 595€. Επίσης θα χρειαστούµε
καλώδια σύνεσης συσσωρευτών (δυο για κάθε µπαταρία) µε τιµή 4,10€,
συνολικού κόστους 985€.

Για να υπολογίσουµε το συνολικό κόστος της εγκατάστασης πρέπει να γίνει

άθροιση των επιµέρους εξαρτηµάτων. Έτσι έχουµε:

6
1ο Σενάριο
Ανεµογεννήτριες 58.600€
Συσσωρευτές 34.320€
Inverter – φορτιστής 32.000€
Λοιπός εξοπλισµός
(ακροδέκτες, καλώδια 14.000€
σύνδεσης κτλ)

Σύνολο 138.920€
2ο Σενάριο
Ανεµογεννήτριες 58.600€
Συσσωρευτές 34.320€
Ανορθωτές 20.800€
Inverter 19.200€
Λοιπός εξοπλισµός
(controller, ακροδέκτες, 16.000€
καλώδια σύνδεσης κτλ)
Σύνολο 148.920€

*οι πηγές των προϊόντων προέρχονται από τις εταιρίεςFortis, solion, delta
elcotech και energotech
*σε όλες τις τιµές δεν περιλαµβάνεται το ΦΠΑ 18%
*σε περίπτωση αγοράς των προϊόντων για την πλήρωση έργου υπάρχει
έκπτωση 20% των τιµών του καταλόγου

Τρόποι βελτίωσης του συστήµατος

Ένας τρόπος για να µειώσουµε το κόστος της όλης εγκατάστασης αλλά

και ταυτόχρονα να αυξήσουµε την αξιοπιστία του συστήµατος είναι να µην
έχουµε ένα τελείως αυτόνοµο σύστηµα µε Α/Γ, αλλά παράλληλα να λειτουργεί
και ένα Ηλεκτροπαραγωγό Ζεύγος(Η/Ζ), το οποίο θα κάλυπτε ένα µέρος του
φορτίου. Έτσι θα χρειαζόµασταν λιγότερες Α/Γ (µε όλα τα παρελκόµενα) και
λιγότερους συσσωρευτές (µε όλα τα παρελκόµενα επίσης), αφού οι απαιτήσεις
µας για Ah θα είναι λιγότερες. Στην συγκεκριµένη εφαρµογή θα µπορούσε να
µπει ένα Η/Ζ το οποίο θα κάλυπτε το κρίσιµο φορτίο (περίπου 3kW). Έτσι θα
µπορούσαµε να παραλείψουµε την Α/Γ των 6kW και αρκετούς συσσωρευτές.
Κατά την γνώµη µου, αυτός είναι και ο πιο σωστός τρόπος
αντιµετώπισης του προβλήµατος, αφού όχι µόνο µειώνει το κόστος της
αρχικής εγκατάστασης, αλλά το σύστηµα γίνεται πιο αξιόπιστο. Για την
εφαρµογή µας θα χρειαστούµε επιπλέον ένα ΗΖ και ένα σύστηµα ελέγχου Α/Γ
και Η/Ζ έτσι ώστε να εξυπηρετείται αδιάλειπτα η κατανάλωση.

7
*Με τον χρήση του Η/Ζ καλύπτεται και ένα άλλο πρόβληµα του συστήµατος.
Ο χρόνος που χρειάζεται ο φορτιστής που έχουµε επιλέξει, για να φορτίσει
τους συσσωρευτές µας είναι περίπου 17h. Με την χρήση του Η/Ζ µπορούµε να
ρυθµίσουµε την παροχή έτσι ώστε οι συσσωρευτές µας να φορτίζονται σε
µικρότερο χρονικό διάστηµα, έτσι ώστε να είναι άµεσα διαθέσιµη όλη τους η
ενέργεια στο σύστηµα. Αυτό κάνει ταυτόχρονα και πολύ πιο αξιόπιστη την όλη
εγκατάσταση αφού µπορεί να ανταπεξέλθει χωρίς προβλήµατα σε µεγάλα ή
ξαφνικά peak του συστήµατος.