Zelfkennis en Zelfrealisatie

Zelfkennis
en
Zelfrealisatie

Sri Nisargadatta Maharaj

samsara
 Eerder verscheen van
Sri Nisargadtta Maharaj bij Samsara:

Dat wat ik ben Inhoudsopgave

Nisargadatta Maharaj - in woord en beeld

Inleiding door Ed Muzika 7

Noot van de redactie 13
Voorwoord door Jean Dunn 15

I. Goddelijk inzicht en de toegewijde 23

2. De ziel, de wereld, Brahman en

© 1963, Sri Nisargadatta Maharaj zelfrealisatie

© 2017, Nederlandse vertaling, uitgeverij Samsara 3. Zelfkennis en zelfrealisatie 31
Vertaling uit het Engels door Vera Groen 4. Goddelijk leven en het opperste zelf 33
Vormgeving omslag en binnenwerk:
5. De aspirant en spiritueel denken 35
Erik Thé, erikthedesign.com
6. De mysticus 41
ISBN 978 94 9141 166 3 7. De Lila van God 45
NUR 728 8. De spirituele aspirant, het eerste
moment van gelukzaligheid en
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd
zonder de uitdrukkelijke en schriftelijke
voortgaande groei 49
toestemming van uitgeverij Samsara BV.
9. De toegewijde en de zegeningen
van god
ro. Het leven in eenheid
n. Wat weet je?
r2. Spirituele gelukzaligheid
I3- Het tedere hart van de heilige
r+ Toewijding aan Balakrishna en
zijn zorg
r5. Zelfkennis en zelfrealisatie
r6. Spirituele kennis en het stillen van
het verlangen om te weten
r7. De Gayatri mantra
r8. Zelfkennis en zelfrealisatie
53
55
67 Inleiding
7r
75
ieronder vind je een klein boekje, ge­
79 H schreven door Nisargadatta. Zoals
85 Jean Dunn aangeeft in haar redactionele
noot werd het gepubliceerd in r96J. Ze liet
87 roo exemplaren van dit boek drukken. Ze gaf
95 ongeveer 20 exemplaren weg aan vrienden
ror en studenten en één aan mij. Om de een of
andere reden besloot ze er niet meer van
uit te geven, en het is nog nooit gepubli­
ceerd in het Westen. Daarom ben je een van
de eersten die het ziet. Jean Dunn kon nooit
iemand vinden die aanspraak maakte op de
auteursrechten. Aangezien er historisch
gesproken geen auteursrechten zijn en ik
de eerste ben die deze tekst in de hele VS
publiceer, kan ik het auteursrecht claimen.
7
Jean vertelde me dat het moeilijk is de latere
Nisargadatta te herkennen in dit boekje,
omdat de stijl zo devotioneel en traditioneel
Indiaas is. Dat is waar. Maar het is wel
degelijk Maharaj. Wie gewend is aan de
gewaagde uitspraken over de aard van de
werkelijkheid die in zijn latere gesprekken
te vinden zijn, zou verbaasd kunnen zijn
door de duidelijke bhakti-yoga [devotie aan
en liefde voor God]-sfeer in dit boekje. Het
is ook duidelijk dat dit Maharaj' autobio­
grafie is van zijn ontwaken, niet zijn vroege
onderricht. Het is een liefdeslied voor
zowel zichzelf als voor zijn goeroe.
Je kunt je afVragen: 'Wat is er gebeurd met de
bhakta [spiritueel toegewijde] die zo duide­
lijk aanwezig is in dit werk, maar schijn­
baar afwezig in zijn latere gesprekken?'
Ik veronderstel dat zijn manier van doen
tijdens satsang heel anders was dan zijn
8 9
relationele stijl buiten satsang, waar hij -
naar ik begrijp- heel vrolijk, vriendelijk en
liefdevol was. Deze manier van doen komt
overeen met de Maharaj die in dit boek
verschijnt. Ook laat Jean in haar andere
boeken uitdrukkelijk naar voren komen dat
hij tegen het einde van zijn leven voort­
durend pijn had en geen zinloze vragen
van nieuwsgierige lieden toestond, maar
alleen zijn belangrijkste leerstellingen ter
sprake wilde brengen.
Robert vertoefde enkele maanden in de
omgeving van Maharaj. Hij keurde zijn
gedrag niet goed en zei dat hij vaak grof en
zelfs wreed leek ten aanzien van sommige
studenten. Robert zei dat Balsekar een van
Maharaj' s favoriete doelwitten was.
Dit boek is, naast zijn andere boeken - met
name 'Prior to Consciousness/Dat wat ik
ben' - een tekst van de hoogste spirituele
orde. Door de poëtische formulering zou verbaast me [eerlijk gezegd] altijd waarom
het zo een 'Nisargadatta-Gita' kunnen zijn, zoveel mensen die Nisargadatta lezen dat
met een vergelijkbare diepgang als de niet doen.
Ashtavakra of Avadhut Gita's.
Ed Muzika
Voor de meeste mensen is het belangrijk
wat zijn woorden met ons doen. Dit boekje
spreekt velen aan die zich buitengesloten
voelden door de inhoud en de stijl van zijn
latere gesprekken.

Het is duidelijk dat Nisargadatta zeer devo­

tioneel was nadat hij realisatie had bereikt.
Hij was nooit zo'n prater. Hij praktiseerde
vijf keer per dag ceremonieel chanten, tot
zijn overlijden. De tekst van de chants
bevatte de leringen. Hij herhaalde daarbij
steeds weer bepaalde zinnen. Bhakta is
zeer belangrijk voor de meeste volgelingen.
Zen-monniken waren enorm gefixeerd op
hun leraren en leidden het leven van mon­
niken, die altijd aan het chanten zijn. Het

IO II
 Noot van de redactie

e oorspronkelijke aantekeningen van

D Sri Nisargadatta Maharaj voor dit
boek werden geschreven in het Marathi,
onder de titel 'Atmagnyana and Paramatma­
yoga'.

Een Engelse vertaling door Vasudeo Madhav

Kulkarni, indertijd hoogleraar aan het
Elphinston College in Bombay, India, werd
op 8 april 1963 gepubliceerd onder Maharaj'
naam, vertaald als 'Zelfkennis en Zelfrea­
lisatie'.

Professor Kulkami's bewerking verscheen

met een voorwoord door Shree Ram Narayan
Chavhan, in de Shree Nisargadatta Ashram,

13
Vanmali Bhavan, IOe Khetwadi, Bombay 4,
India.
Professor Kulkarni's vertaling werd gedrukt
door J.D. Desai, Pashtra Vaibhav Pers, 273
Vithalbhai Patel Rd" Girgaon, Bombay 4,
India.
Jean Dunn
I4
Voorwoord
1 k kocht dit boekje in Bombay in 1978 en
hoewel lastig te lezen, was het me zo dier­
baar dat ik besloot om het te bewerken zodat
het gemakke!Jjker te begrijpen werd. Ik
deed dit voor mijzelf, en pas onlangs, na het
te hebben uitgeleend aan anderen en op
hun aandringen, heb ik besloten om een paar
exemplaren te laten drukken voor mensen
op het spirituele pad. Ik heb vergeefs
getracht de originele uitgevers te traceren.
Hoewel Sri Nisargadatta Maharaj in zijn
laatste jaren geen enkele vraag wilde beant­
woorden over ervaringen in deze 'droom­
wereld', denk ik dat dit boek iets zegt over
zijn eigen spirituele pad en ervaringen.
15
Nisargadatta Maharaj was afkomstig uit de
spirituele traditie van de Navanathas. Hij
werd geboren in Bombay in 1897 en groeide
op op een boerderij in Kandalgaon, een
dorp ten zuiden van Bombay. Hij was een
alerte, nieuwsgierige jongeman die zich
diepgaand interesseerde voor religieuze en
filosofische vraagstukken. Na de dood van
zijn vader vertrok hij in 1918 naar Bombay
en trouwde in 1924 met Sumatibai, die
hem een zoon en drie dochters schonk.
Hoewel hij in Bombay begon te werken als
kantoorbediende, werd hij al snel zelfstandig
ondernemer door een bedrijfje te beginnen
en na een paar jaar bezat hij verschillende
winkeltjes. Er groeide in hem een honger
naar waarheid en in 1933 benaderde hij op
aandringen van een vriend de grote heilige
Sri Siddharameshwar Maharaj, door wie hij
werd ingewijd.
16
Na de dood van zijn goeroe in 1936 bereikte
zijn drang naar zelfrealisatie een hoogte­
punt, en in 1937 verliet hij zijn gezin en
zijn zaak om het leven van een zwervende
monnik te gaan leiden. Op weg naar de
Himalaya, waar hij van plan was de rest van
zijn leven door te brengen, ontmoette hij
een mede-discipel die hem ervan overtuigde
dat een leven van actieve emotionele ont­
hechting spiritueel vruchtbaarder zou zijn.
Terug in Bombay ontdekte hij dat er nog
slechts één winkel over was van al zijn
ondernemingen. Terwille van zijn gezin
nam hij de zakelijke leiding weer op zich
maar wijdde al zijn energie aan spirituele
sadhana [beoefening}. Hij bouwde voor
zichzelfeen tussenverdieping als meditatie­
ruimte (dit is de ruimte waar we vroeger
allemaal bijeenkwamen om naar hem te
luisteren).
I7
In zijn eigen woorden: 'Toen ik mijn goeroe
titel 'I Am That' [in het Nederlands uit­
ontmoette, vertelde hij me: "Je bent niet
gebracht als 'Ik Ben']. Als gevolg daarvan
wat je denkt te zijn. Ontdek wat je bent. kwamen er lezers uit veel verschillende
Houd je aan de zin IK BEN, vind je echte
landen naar Bombay op zoek naar de spiri­
Zelf..." Ik deed wat hij zei. Al mijn vrije tijd
tuele leiding van Sri Maharaj.
bracht ik door met in stilte naar mezelf
kijken... wat maakte dat een verschil, en
Van 1978 tot 1981 (toen Sri Maharaj stierf
ook zo snel! Het kostte me slechts drie jaar
aan keelkanker) waren zijn gesprekken
om mijn ware natuur te realiseren.'
zoveel diepgaander dan in de voorgaande
jaren, dat de bandopnames met de hulp van
Zijn boodschap aan ons was eenvoudig en
een paar andere volgelingen weer werden
direct, zonder bepaalde geschriften of
hervat. Ze werden door mij getranscribeerd
doctrines op te leggen. 'Je bent het Zelf hier en bewerkt, met de goedkeuring van Sri
en nu! Stop ermee jezelf iets anders voor te
Maharaj, en gepubliceerd onder de titel 'Seeds
houden. Laat je gehechtheid aan het
of Consciousness' [Zaden van bewustzijn]
niet-werkelijke los.'
en 'Prior to Consciousness' [Dat wat ik ben];
beide titels op voorstel van Sri Maharaj.
Maurice Frydman, een toegewijd volgeling
uit Polen, fungeerde vaak als vertaler; de
Jean Dunn
vragen en antwoorden waren zo interes­
sant dat er bandopnames werden gemaakt
die in 1973 werden gepubliceerd onder de

18
 Zelfkennis
en
Zelfrealisatie

Sri Nisargadatta Maharaj

 I.

Goddelijk inzicht en de toegewijde

oddelijk inzicht betekent vertrouwd­

G heid met en kristalhelder inzicht in de
universele energie. God en de toegewijde
zijn één, de toegewijde is krachtens zijn
natuur identiek met God. Zolang men God
niet heeft gerealiseerd weet men niet wat
rechtvaardig en onrechtvaardig is, maar
door de realisatie krijgt de toegewijde kennis
van het onderscheid tussen rechtvaardig en
onrechtvaardig, tussen het essentiële en
het toevallige, het eeuwige en het vluchtige,
en dit leidt tot zijn bevrijding.

Goddelijk inzicht elimineert individuali­

teit; het gemanifesteerde wordt duidelijk
onderscheiden van het niet-gemanifesteerde.

23
Wanneer het gevoel van individualiteit
wordt vervangen door dat van onpersoon­
lijk bewustzijn, weet de toegewijde dat hij
zuiver bewustzijn is. Manifestatie is zuiver
bewustzijn dat zich manifesteert in alle ver­
schillende namen en vormen; de spiritueel
verlichten doen er sportief aan mee, in de
wetenschap dat het slechts het spel van het
universele bewustzijn is.
De naam en vorm van de spiritueel verlichte
Heilige ervaart wel de pijn en droefenis van
het leven, maar niet hun scherpe angel. Hij
wordt noch geraakt noch verontrust door de
geneugten en de pijn, noch door de winsten
en verliezen van de wereld. Daardoor bevindt
hij zich in een positie om anderen te begelei­
den. Zijn gedrag wordt uitsluitend bepaald
door het gevoel van rechtvaardigheid.
Het tijdelijke leven inclusief al zijn com­
plexe interacties moet worden voortgezet,
24
maar de Heilige is zich er altijd van bewust
dat het alleen het zuivere bewustzijn is dat
zichzelfuitdrukt in allerlei namen en vormen
en dat ook blijft doen, in steeds weer nieuwe
vormen. Voor hem zijn de ondraaglijke ge­
beurtenissen van de wereld slechts tamme,
onschadelijke aangelegenheden; hij blijft
onbewogen onder wereldschokkende
gebeurtenissen.
In het begin negeren mensen hem uit trots,
maar hun latere ervaringen trekken hen
naar hem toe. God, als vleesgeworden
rechtvaardigheid, heeft noch betrekkingen,
noch bezittingen van Zichzelf; vrede en
geluk zijn zogezegd Zijn enige schatten.
Het vormloze, goddelijke bewustzijn kan
niet iets bezitten ten behoeve van zichzelf.
Dit is de tijdelijke omschrijving van de
Bhakta.
25
 2.

De ziel, de wereld,
Brahman en zelfrealisatie

et bewustzijn van je eigen bestaan, van

H de wereld en de haar ondersteunende
oorspronkelijke kracht worden allemaal
tegelijk ervaren" Gewaarzijn van je eigen zijn
betekent hier niet het fysieke bewustzijn van
jezelf als individu, maar betreft het mysterie
van het bestaan. Voorafgaand hieraan, nog
onwetend van je eigen zijn, is er geen erva­
ring van het bestaan van Brahman. Maar op
het moment dat men zich gewaar wordt van
het zijn is men zich ook direct gewaar van de
wereld en van Brahman.

In het stadium vóór dit kosmisch gewaar­

zijn worden het zelf en zijn ervaringen
beperkt tot het leven in de wereld. Dit werelds

27
leven begint met de geboorte en eindigt hij dat hij ze als hij sterft nooit meer zal
met de dood. Als we ons gewaar worden zien. Ook al weet hij dat na de dood niets
van onszelf zijn de wereld en God inder­ van dit alles zelfs maar herinnerd zal blijven,
daad opeens een groot mysterie. Het is een toch blijven zijn hebzucht en gierigheid on­
onverwachte aanwinst; het is een fascine­ verminderd doorwerken tot aan de dood.
rende en mysterieuze gebeurtenis, uiterst
belangrijk en groots, maar ze brengt ook de
verantwoordelijkheid met zich mee van
Zelfbehoud, onderhoud en Zelfontwikke­
ling, en niemand kan die uit de weg gaan.

Wie zijn leven leidt zonder ooit benieuwd

te zijn naar wie of wat hij is, aanvaardt de
traditionele genealogische geschiedenis als
zijn eigen geschiedenis en voert de gebruike­
lijke religieuze en andere activiteiten uit
volgens de traditie. Hij leidt zijn leven in de
vaste overtuiging dat de wereld er vóór zijn
eigen bestaan al was, en dat ze echt is; van­
wege die overtuiging gedraagt hij zich zoals
hij doet en hij verzamelt bezittingen en
kostbaarheden voor zichzelf, zelfs al weet

29
 3·

Zelfkennis en zelfrealisatie

anneer we onze aandacht richten op

W de oorsprong van het denken, komt
het denkproces zelf ten einde; er is een
leegte, die aangenaam is, en dan begint het
hele denkproces opnieuw. Als hij zich
afkeert van de buitenwereld en geniet van
de objectloze gelukzaligheid, voelt het
denkvermogen dat de wereld van objecten
daar niet voor is. Vóór deze ervaring werd
het denkvermogen voortdurend uitgedaagd
om de onverzadigbare zintuiglijke ge­
noegens te bevredigen, maar vanaf het
moment dat het denkvermogen zich naar
binnen keert, begint zijn belangstelling
ervoor af te nemen. Zodra men de inner­
lijke gelukzaligheid ervaart, verliest het

31
externe geluk zijn charme. Wie eenmaal de 4·
innerlijke gelukzaligheid heeft geproefd is
automatisch liefdevol en vrij van afgunst,
tevreden en gelukkig met andermans
Goddelijk leven en het opperste zelf
welvaart, vriendelijk en onschuldig en vrij
van bedrog. Hij is vol van het mysterie en
et oprechte liefde en toewijding
het wonder van de gelukzaligheid. Iemand
die het Zelf heeft gerealiseerd kan een
M wordt God gunstig gestemd door de
toegewijde; en wanneer hij wordt gezegend
ander mens nooit kwaad doen.
met Zijn inzic.Q.t en genade voelt hij zich
voor altijd gelukkig in Zijn tegenwoordig­
heid. Deze constante tegenwoordigheid
brengt een virtuele identiteit teweeg tussen
de twee. Omdat hij de tegenwoordigheid
van de Allerhoogste Ziel opzoekt, ziet de
Bhakta af van alle banden in zijn leven, van
de slechtste tot de beste, en na zijn wezen
van alle banden te hebben gezuiverd,
bereikt hij automatisch een band met het
Allerhoogste Zelf. Andere mensen kunnen
nooit een hekel hebben aan iemand die de
onbeperkte vrijheid heeft bereikt, want de

33
32
mensen zijn zelf de Zelf-lichtende ziel,
hoewel ze onwetend zijn van dit feit.
In deze wereld van enorme verscheiden­
heid lijden verschillende mensen aan ver­
schillende soorten kwalen en toch zijn ze
niet bereid het fysieke omhulsel op te geven,
zelfs niet wanneer ze klagen over lichamelijke
en geestelijke pijn. Omdat dit zo is, zullen
mensen ook niet zo kortzichtig zijn dat ze
hun verlosser, de verlichte ziel, gaan ontlopen.
Die overstromende bron van gelukzalig­
heid, de gelukzalige ziel, verleent slechts
gelukzaligheid aan de mensen door haar
liefdevolle licht. Zelfs de sfeer rond de
Heilige bemoedigt de lijdende ziel. Hij is
als het water van een meer dat de planten
en bomen rond de oever en het gras en de
velden in de omgeving voedt en koestert.
De Heilige schenkt vreugde en voedende
energie aan de mensen om hem heen.
34
5.
De aspirant en spiritueel denken
piritueel denken is afkomstig van het
S Hoogste. Dit streven naar het Hoogste
wordt door de Heiligen de 'eerste helft' ge­
noemd. Een go�d begrip hiervan resulteert
in het Goddelijk inzicht en rijpt uiteindelijk
tot de zekerheid van de ware natuur van het
Zelf in de 'tweede helft'.
Wie het spirituele pad kiest begint met
bezinning en verzoening. Hier vindt hij
voor het eerst vreugde in het gebed en de
eredienst. In deze inleidende fase krijgt hij
gezelschap van mede-aspiranten. Lezen
over het leven en werk van vroegere incarna­
ties van God, van Rishi's, van Heiligen en
Wijzen, de glorie van zijn Naam bezingen,
35
tempels bezoeken en het voortdurend me­
diteren resulteren in de fatische en fonische
ervaringen [van zien en horen] van het
mystieke leven; aan zijn verlangens is nu
tot op zekere hoogte voldaan. In de overtui­
ging dat hij Goddelijk inzicht heeft vel'Wor­
ven vergroot hij zijn inspanningen om de
naam van God en Zijn aanbidding liefdevol
op te roepen. In deze geestestoestand vangt
de Bhakta heel vaak een glimp op van zijn
geliefde godheid, wat hij aanziet voor God­
delijk inzicht, en hij is er tevreden mee. Op
dit punt aangekomen komt hij zeker in
aanraking met een Heilige.
De Heilige, nu zijn leermeester, maakt
hem duidelijk dat wat hij heeft meege­
maakt niet het echte inzicht is, dat buiten
de genoemde ervaringen ligt en alleen te
bereiken is via Zelfrealisatie. De aspirant
bereikt op dit punt de fase van de medite­
rende. In het begin wordt de Sadhaka geïn-
strueerd in de geheimen van zijn eigen
persoon en van de inwonende Geest; de be­
tekenis en aard van prana, de verschillende
plexus, de aard en opwekking van de kunda­
lini, en het wezen van het Zelf. Later leert
hij de herkomst van de vijf elementen, hun
activiteit, uitstraling, en hun verdiensten
en gebreken kennen. Ondertussen onder­
gaat zijn denkvermogen het zuiverings­
proces en verw.erft kalmte, en de Sadhaka
ervaart deze via het diepgewortelde subtiele
centrum van de Inwonende; hij weet ook
hoe en waarom het daar is - alleen om het
goddelijk element te laten ontvlammen.
Deze kennis transformeert hem tot de zui­
vere, eeuwige en spirituele vorm van een
SadGuru die nu in de positie is om anderen
in te wijden in de spirituele geheimen. De
fase van de Sadhaka eindigt hier.
Zoals de grote Heilige Tukarama zei: de
aspirant moet zich onophoudelijk inspan-
37
nen om het spirituele leven te bereiken.
Gedachten moeten worden gebruikt om tot
ZelfKennis te komen. Hij moet alert en
waakzaam zijn bij het vaststellen van de
aard van dit 'ik' dat gericht is op zaken van
genot en pijn die voortvloeien uit zintuig­
lijke ervaringen.
We moeten de aard van het actieve beginsel
kennen, opdat diens activiteiten niet af­
dwalen. Wij mogen onze energie niet ver­
kwisten aan nutteloze bezigheden, maar
moeten die energie gebruiken bij het streven
naar het Zelf en om identificatie met God te
bereiken. Het spirituele leven is zo groots, zo
diep. zo gigantisch, dat de energie voor haar
aanschijn verschrompelt tot iets onbedui­
dends, maar toch probeert deze energie het
steeds weer opnieuw te begrijpen. Zij die
het proberen te begrijpen met behulp van
het intellect zullen het verspelen. Slechts
enkelen zullen, na zich te hebben gericht op
het kern-atoom van de kosmische energie, de
gelukzaligheid van spirituele contemplatie
ervaren. Maar er zijn er een heleboel die zich­
zelf beschouwen als een spiritueel geïnspi­
reerd en volmaakt mens. Zij verwachten dat
het gewone volk elk woord van hen eerbiedigt
en respecteert. Onwetende lieden haasten
zich naar hen toe voor spirituele bijstand en
om hun opdrachten uit te voeren. In feite
zitten deze pseudo-heiligen gevangen in een
valstrik van hebzucht, waardoor de mensen
niet de zegen van voldoening van hen krijgen,
maar slechts as.
De zelfbenoemde man Gods spreekt tot in
den treure over spirituele zaken en denkt
zelf volmaakt te zijn, maar anderen zijn
daar niet zo zeker van. Ten aanzien van een
Heilige daarentegen zijn de mensen op
zoek naar manieren om hem steeds meer
te dienen - maar omdat deze immer vol­
dane ziel, doordrenkt van gelukzaligheid,
39
niets verlangt, kunnen ze hem alleen dienen
op hun eigen manier, wat ze vol enthou­
siasme doen, en nooit voelen ze daarbij
enige druk.
Grootsheid is altijd nederig, liefdevol, stil en
voldaan. Geluk, tolerantie, geduld, gelijk­
moedigheid en andere hiermee verbonden
kwaliteiten moeten door iedereen worden
gekend; net zoals iemand lichamelijke toe­
standen zoals honger, dorst, en dergelijke
ervaart, moet men even vanzelfsprekend in
zichzelf de eigenschappen ervaren waar­
naar het woord 'Heilige' verwijst. Zoals we
zeker weten dat we op een gegeven moment
niet meer slaap of voedsel en dergelijke
nodig hebben, zo kunnen we ook zeker zijn
van bovenstaande eigenschappen vanuit
onze directe ervaring. We kunnen dan met
hetzelfde gemak hun aanwezigheid bij
anderen herkennen. Dit is de toets en de
ervaring van een beproefd spiritueel leider.
40
6.
De mysticus
e gelukzalige mysticus ziet duidelijk
D het verschil tussen zijn eigenschap­
pen vóór en na zelfrealisatie. Alles wat ver­
gankelijk is heeft zijn oorsprong in de tijd
en is onderhevig aan verandering en ver­
nietiging, terwijl hij vrij is van verandering
en nooit ten onder kan gaan. De onveran­
derlijke ziet de steeds veranderende wereld
als een spel.
Alle eigenschappen van de Heilige komen
vanzelf voort uit zijn ervaring. Omdat er in
hem geen verlangens meer zijn, kan niets in
de zintuiglijke wereld hem ooit nog
verleiden, want hij bevindt zich in de
onverschrokken verhevenheid van Zelf-
41
realisatie. Hij wordt tot medelijden bewogen
door de mislukte strijd van mensen die ge­
bonden zijn aan hun lichamelijke identiteit
en hun streven naar bevrediging van hun
kleinzielige belangen. Zelfs de grote ge­
beurtenissen van de wereld zijn voor hem
slechts oppervlakkige lijnen; het aantal van
deze verschijnende en verdwijnende lijnen
is oneindig.
fantastische zintuiglijke ervaringen slechts
een kortstondige zaak zijn - juist verganke­
lijkheid is de essentie van deze ervaringen;
vandaar dat pijn en verdriet, hebzucht en
verleiding, angst en zorgen hem nooit
kunnen raken.

Individuen zijn slechts de vage strepen van

deze lijnen, en worden alleen als zodanig
herkend. Wanneer de strepen verdwijnen
valt er niets meer van een persoon te her­
kennen. Het interval tussen het moment
van ontstaan en verdwijnen van een lijn is
wat men leven noemt. De weggevaagde lijn
wordt nooit meer teruggezien.

De Heilige die directe ervaring van dit alles

heeft is altijd gelukkig en vrij van verlan­
gen. Hij is ervan overtuigd dat de meest

42 43
 7.

De Lila van God

port of spel is voor God iets natuurlijks

S - onze ervaringen worden de Lila (spel)
van God genoemd. Zonder enige aankon­
diging voora( krijgen we plotseling een
voorproefje van ons eigen wezen; met uit­
zondering van dit ene moment hebben we
geen kennis over de aard van het Zelf. Maar
vervolgens wordt zelfs dit stukje ervaring
voor ons verborgen. We worden gedwongen
tot een reeks activiteiten en ervaringen: dat ik
een homo sapiens ben, dat ik een lichaam
ben, dat mijn naam zus en zo is, dat dit
mijn religie is, mijn plicht is, enzovoorts.
De ene activiteit volgt op de andere en ze
geven ons geen rust, er is geen ontsnappen
aan, we moeten er doorheen. Dit gaat on-

45
vermijdelijk zo door totdat het allemaal wordt aangeduid met de term 'spel van

wellicht zijn charme verliest, en we de God', dan wordt het ineens geweldig! In

spirituele schii.t gaan zoeken. werkelijkheid zijn de feiten wat ze zijn. Wie
is de orüvanger van de hoge aanduiding -

Als we het doel van al deze dingen onderzoe­ wie bevestigt de zinloosheid van de veroor­

ken, krijgen we van verschillende mensen deling - wie is Hij - welke naam moet we

verschillende verhalen te horen. Sommigen Hem geven na onze ervaringen uit de eerste

beweren dat het een gevolg is van miljoenen hand?

vorige levens - maar niemand heeft directe

ervaringen met deze vorige levens; het is Dat we ervaringen hebben is een feit; anderen

duidelijk dat het allemaal fictie is. vertellen ons over hun ervaringen, we krijgen
informatie over relaties en instructies voor

Verblind door de geniale uitvindingen en het uitvoeren van activiteiten, en we organi­

ontdekkingen van de wetenschap baseren seren ons gedrag dienovereenkomstig. Een

sommige mensen hun interpretatie op van deze gidsen initieert ons in iets waar­

empirische feiten en geven die als uitleg, van gezegd wordt dat het de kern van de

maar het zo plotseling ervaren voorproefje inwonende Geest is, maar ook dat blijkt

van ons eigen wezen kan niet op deze een vergankelijke aangelegenheid te zijn.

manier worden geïnterpreteerd. Wanneer Want de aldus verkregen kennis bevat niet

de wereld wordt aangeduid met het woord de eerder ervaren kern van het voorproefje,

Maya of illusie wordt hij veroordeeld als on­ en de inwijder zelf blijkt een onlosmakelijk

echt en gemeen; wanneer hetzelfde ding onderdeel van het hele pakket te zijn; dus

47
zijn zowel hij als zijn kennis niet aan ons
besteed. Nu zijn we vrij om onze eigen weg
te gaan. maar bij gebrek aan het benodigde
voorproefje is deze zelfhulp net zo machte­
loos. We zijn waar we waren.
Wat is het dat we de Lila van God noemen?
Hoe is onze relatie met deze sportieve God
die we ontmoetten, spraken, waar we be­
vriend mee waren en een intense liefde
voor voelden? Ondanks al deze nabijheid
en genegenheid - wat is onze relatie tot
Hem? Alle vroegere ervaringen met hun
bijzonderheden zijn verdwenen. De Lila
van God verdwijnt tegelijk met de pseudo­
ervaringen door de komst van de huidige
ervaring.
8.
De spirituele aspirant, het eerste
mqment van gelukzaligheid en
voortgaande groei
et langverwachte eerste moment was
H het moment waarop ik ervan over­
tuigd was dat ik helemaal geen individu
was. Het idee van mijn individualiteit had
me tot dan toe in vuur en vlam gezet. De
gloeiende pijn was meer dan ik kon verdra­
gen; maar nu is er geen spoortje meer van
te vinden - ik ben geen individu meer. Er is
niets dat mijn bestaan nu nog beperkt. De
altijd aanwezige angst en somberheid zijn
verdwenen en nu ben ik alleen nog geluk­
zaligheid, zuivere kennis, zuiver bewust­
zijn.
De tumoren van talrijke verlangens en
hartstochten waren gewoon ondraaglijk,
49
maar gelukkig voor mij ontdekte ik de mantra
'Gegroet Leermeester' en door die constant
te reciteren verschrompelden alle tumoren
van de hartstochten alsof het om een tover­
spreuk ging!
Ik ben nu voor altijd vrij. Ik ben alleen nog
maar gelukzaligheid, zonder rancunes,
zonder angsten. Deze gelukzalige bewuste
vorm van mij kent nu geen grenzen meer.
Ik behoor tot allen en iedereen is van mij.
De 'allen' zijn slechts mijn eigen indivi­
duaties, en deze vormen samen mijn ge­
lukzalig zijn. Er bestaat voor mij niet zoiets
als goed of slecht, winst of verlies, hoog of
laag, het mijne of niet-mijne. Niemand ver­
zet zich tegen mij en ik verzet me tegen
niemand, want er geen ander dan ikzelf.
Gelukzaligheid rust op het bed van geluk­
zaligheid. De rust zelf is veranderd in ge­
lukzaligheid.
50
Er is niets dat ik zou moeten doen of niet
zou moeten doen, maar mijn activiteit gaat
overal, elke minuut door. Liefde en woede
zijn gelijkelijk verdeeld onder allen, net als
werk en ontspanning. Mijn eigenschappen
van onmetelijkheid en verhevenheid, mijn
zuivere energie en mijn totaliteit, die nu de
gouden kern hebben bereikt, rusten in
gelukzaligheid als het atoom der atomen.
Mijn zuiver bewustzijn straalt in haar
verheven pracht.
Waarom en hoe het bewustzijn zelf-bewust
werd is nu duidelijk. De ervaring van de
wereld is niet meer van de wereld als zo­
danig, maar is de voortzetting van één-en­
hetzelfde bewuste beginsel, God - en wat is
het? Het is zuivere oorspronkelijke kennis,
bewuste vorm, het oorspronkelijke- 'ik'·
bewustzijn dat in staat is elke vorm aan te
nemen die het maar verlangt. Het wordt
aangeduid als God. De wereld als goddelijke
51
expressie is niet bedoeld voor welke winsten
of verliezen ook; het is de zuivere, een­
voudige, natuurlijke stroom van gelukzalig
bewustzijn. Er is geen onderscheid tussen
God en de toegewijde, of tussen Brahman
en Maya. Hij die mediteerde op gelukzalig­
heid en vrede is zelf de oceaan van vrede en
gelukzaligheid. Glorie aan de eeuwige
waarheid, SadGuru, het Opperste Zelf.
52
9·
De toegewijde en
de zegeningen van god
e Bhakta laat zijn devotie uitstromen,
D hij kneedt zijn gedrag in alle opzich­
ten in overeenstemming met de wil van
God. Op zijn beurt merkt hij dat God met
hem verblijd is, en dit brengt hem naar zijn
overtuiging dichter bij God en zijn liefde en
vriendschap met Hem wordt steeds rijker
en voller. Het proces van overgave aan de
wil van God mondt in alle opzichten uit in
Zijn zegeningen.
Wie gezegend wordt door God is een geluk­
zalige ziel. Omdat hij in vrede is met zich­
zelf beschouwt hij de objecten van plezier
en genot met een volmaakte onverschillig­
heid. Hij is tevreden met wat hij heeft en is
53
blij om anderen gelukkig te zien. Als 10.
iemand gelooft dat hij door God is gezegend
maar zich nog steeds ongelukkig voelt, kan
hij dit waanbeeld beter opgeven en met Het leven in eenheid
oprechtheid en eerlijkheid naar de zozeer
verlangde genade streven.
em heb ik nu gezien, die ik zo dringend
Goddelijke overvloed en gunsten worden
)
H wenste te zien, en ik ontmoette mij­
niet beoordeeld door de zintuigen, maar zelf. Die ontmoeting vereist een buiten­
door innerlijke tevredenheid. Dit is waar­ gewoon moeilijke en uitgebreide voorberei­
lijk de zegen van God. ding.

Ik hunkerde ernaar de innig beminde

Geliefde te zien. Ik kon niet zonder en wist
zeker dat ik zou sterven als ik het niet zou
bereiken. Zelfs met de zuiverste oprecht­
heid van mijn hele wezen was ik niet in
staat het te bereiken, en de situatie was
ondraaglijk. Maar met liefde en vastberaden­
heid, ijver en moed begon ik aan mijn reis.
Ik moest verschillende stadia en plaatsen
doorlopen tijdens die onderneming.

54 55
Omdat het heel behendig is, mocht ik het
in het begin helemaal leren kennen. Ik zag
het bijvoorbeeld vandaag, ik wist het zeker,
maar het volgende moment vond ik dan
weer dat het niet zo was. Elke keer dat ik
het zag, had ik het vaste voornemen om het
scherp waar te nemen, maar omdat ik zijn
aard niet met zekerheid kende, kon ik niet
tot het een of tot het ander besluiten. Ik was
er niet zeker van dat het mijn Beminde
was, de kern van mijn wezen. Omdat het zo
bedreven was in de vermommingskunst
ontweek het me door snel van vorm te ver­
anderen voordat ik tot een besluit kon
komen. Dit waren de inzichten van
verschillende Incarnaties van Rishïs en
Heiligen, innerlijke inzichten in het proces
van Dhyana en Dharana, en uiterlijke in de
ontwaakte staat van de siddhi's, zoals het
vermogen om te voorspellen, helderziend­
heid, helderhorend.heid en het vermogen om
normaal gesproken ongeneeslijke ziekten
56
te genezen, enzovoort. Sommigen wilden me
heel graag dienen, vertrouwen en vereren,
en daardoor geloofde ik dat ik het met
zekerheid had gezien; hierin ligt zijn vaar­
digheid om zich te vermommen. Het is zo
bedreven in de kunst van het veranderen
van vorm, kwaliteit en kennis, dat het intel­
lect niet weet waar het staat, laat staan dat
ze kan doordringen tot zijn aard.
Maar wat is dit wonder? Wonder boven
wonderen! Die flits, een vreemde schitte­
ring, een verheven pracht! Maar waar is hij?
Hij verdween in een flikkering voordat ik
het kon vatten. Nee, wat er met mij of met
de schittering was gebeurd, was met het
kennen niet te vatten. Ik kon niet zeggen of
de uiterst snelle flits en mijn herkenning
ervan een en dezelfde waren, of niet. In de
gloed van het flitsende wonder wordt de
hele kosmische matrix direct ervaren. Het
contact is onwaarschijnlijk interessant. Die
57
flits-ervaring geeft je het gevoel dat het voor
altijd zo intens zou moeten zijn; dit is het
kenmerkende gevoel van de kosmische
ervaring. Maar juist door de poging die
stralende flits vast te pakken voor een
elementair begrip ervan, verlies je hem.
Het is uiterst moeilijk om tot de kern van
de kosmische energie door te dringen, die
volmaakte expert in het aannemen van een
oneindige verscheidenheid aan vormen.
Het te bevatten bewustzijn en de kracht van
concentratie zijn een en hetzelfde. Omdat
het van nature polymorf is, kan het niet
worden vastgepind op een of andere vorm
of naam of plaats, zoals bijvoorbeeld de
innerlijke ervaringen van de Dhyana yogi.
In de eerste fase is de aandacht van de
mediterende opperste stilte; deze wordt
omgezet in licht, het licht neemt de vorm
aan van de ruimte, de ruimte verandert op
haar beurt in beweging. Die wordt omgezet
58
in lucht, en de lucht in vuur, het vuur ver­
andert in water, en het water in aarde. Ten
slotte evolueert de aarde tot de wereld van
organische en anorganische dingen. Het
water van de regen neemt de vorm aan van
de sappen in de granen en groenten, waar­
van de essenties voeding en energie leveren.
Deze energie heeft de vorm van kennis,
moed, heldhaftigheid, sluwheid, enzo­
voorts. Het gr�nzeloze proces gaat maar
door. Geen vorm, naam, of kwaliteit is blij­
vend. Niets is permanent of bepaald.
De ervaring die de spiritueel verlichte heeft
ondergaan, valt nauwelijks te betwisten.
Dit kan ofwel betekenen dat het buiten ons
vermogen ligt haar te bereiken, of het ligt
gewoon buiten bereik; toch moet je je erop
blijven concentreren. De identiteit van het
'ik' als het wonder in het proces van de
schitterende straling, en het 'ego' van het
empirisch bewustzijn voorafgaand aan de
59
ervaring, moet stevig worden verankerd in
Dhyana Yoga (meditatie). Is de spiritueel
verzadigde ziel dezelfde als de ervaring of
overstijgt ze die zelfs? Er is geen dualiteit in
de ervaring die men heeft in het proces van
Dhyana Yoga. In de verlichte fase zijn zelfs
de zintuiglijke organen betrokken bij de
meditatie van de spirituele expert, want de
zintuigen en de vijf elementen zijn in de
kern één en dezelfde. De materiële elemen­
ten, subtiele materie en bewustzijn. de drie
kwaliteiten Sattva, Rajas en Tamas en de
drie bronnen van kennis, waarneming, ge­
volgtrekking en getuigenis werden gezien,
zijn gezien, en kijk! Ze zijn er niet.
De kenmerken van ontstaan, onderhoud en
vernietiging vallen onder Dhyana Yoga zelf.
De activiteit van Prakriti in al zijn vormen,
gemanifesteerde en niet-gemanifesteerde,
en het bewustzijn van Parama Purusha
worden er ook in opgenomen. In het proces
60
van Dhyana Yoga worden de acht chakra's
gelijktijdig geactiveerd en als zodanig erva­
ren. Deze bij elkaar vormen, in een enkele
eenheidservaring, de contemplatie. Medita­
tie, bewustzijn, ervaring - ze zijn allemaal
één enkele eenheid.
Dhyana Yoga is de opperste activiteit van
het leven. Concentratie staat centraal bin­
nen de ervaring.
De transformatie van Dhyana Yoga tot
Mama [sic] Yoga is een moeilijk proces.
Alleen in de voleinding van dit proces
wordt het Atman met zekerheid gekend.
Zo lang Dhyana Yoga niet volledig wordt
omgevormd tot Jnana Yoga, zo lang is er
geen Zelfkennis. De toets van Dhyana is
kennis, dan volgt de dualiteit van kennis en
het Atman. In de ervaringsgerichte kennis
is er een wedloop tussen kennis als Zelf en
Zelf als Zelf. Maar in diepe samadhi is er
6I
een overeenkomst tussen contemplatie en
het Zelf. Dit resulteert in de realisatie van
gelukzaligheid. De gelukzaligheid wordt
omgezet in opperste gelukzaligheid en het
zelf wordt opgenomen in de opperste
Geest. Kennis van zichzelf, contemplatie
van zichzelf, de oorspronkelijke Maya, God,
de Absolute staat en de oorspronkelijke
trilling zijn allemaal één enkel geheel van
Zelf-ervaring. Het immer geliefde en ver­
langde Zijn wordt hier gerealiseerd.
Hieraan voorafgaand, in het proces van het
bereiken van de siddhfs die zich af en toe
voordoen in Dhyana Yoga, borrelen er er­
varingen op in de vorm van kunsten, liefde
en herinneringen aan vorige levens in ver­
schillende regionen zoals Patala [onder­
wereld], Swarga [bovenwereld] en Kailas
[deze wereld]. In sommige gevallen krijg je
een voorproefje van verschillende siddhfs
en Avatars en van een reeks ontmoetingen
met anderen in verschillende regionen. Er
zijn sinds onheuglijke tijden ervaringen
dat men de Brahma van de Satya-regio is,
Shiva van Kailas, en Vishnu van Vaikunth.
Nogmaals, er zijn verschillende fasen in de
gevoelens van de yogi, hele goede en hele
slechte, en eindeloze panorama's, noch
aangenaam noch blijvend; en de onvermij­
delijke bijverschijnselen van Dhyana Yoga
moeten doorgaéJ.n totdat ze wordt omgezet
in fnana Yoga; dat wil zeggen, de overgang
van de Samprajuata (stille geest in meditatie)
naar de Asamprajuata (veranderde staat
van bewustzijn, een stille en alerte geest)
van samadhi. Tot dan is er geen Zelfrealisa­
tie. Maar aan de andere kant: als de aard
van deze fase van Dhyana Yoga gedurende
deze overgang gekend wordt, volgt Zelf­
realisatie vanzelf.
Alle ervaringen en inzichten die voortvloei­
en uit Dhyana Yoga zijn van voorbijgaande
aard. In de contemplatie is er een oneindi­ scheidenheid van het zelf tenietgedaan.
ge verscheidenheid aan fasen en vormen, Het vindt zichzelf met spirituele zekerheid
en geen van hen is blijvend. Alles wat wordt en gaat nooit meer verloren. De onvergan­
beschouwd als nuttig en geweldig en vast­ kelijke, onlosmakelijke, eeuwige Paramat­
staand verdwijnt in een handomdraai en een man straalt op volmaakte wijze, buiten het
nieuwe vorm neemt die plaats in om op bereik van empirische ervaringen.
zijn beurt plaats te maken voor de volgen­
de. Die kennis van waaruit alle variëteiten
zich ontwikkelen tot ervaringen, zoals
aarde, water, vuur, lucht, ether, en hun
verschillende specifieke kenmerken, is zelf
instabiel. Beginnend vanuit meditatie
wordt de beschouwende ziel, na een voor­
proefje te hebben ervaren van vorige levens,
verder getransformeerd tot de oorspronke­
lijke Maya, oorspronkelijke energie, en
Godheid, en zelfs tot de kenmerken van het
opperste Zelf door de kracht van meditatie,
en dat allemaal gedurende slechts een oog­
�enk, en dan verdwijnt het weer. Dit wordt
Kala genoemd, de definitieve vernietiging
van individualiteit. Hier wordt de afge-

65
 II.

Wat weetje?

et voortgaand proces van de omgeving

H leren kennen begint bij de geboorte van
het 'ik'-bewustzijn. Hoewel het 'ik'-bewustzijn
vanzelfen dus moeiteloos is, moet je verschil­
lende dingen leren doen; ook moet je dingen
leren over je eigen persoon en de zorg ervoor.
Sommige dingen leer je uit noodzaak en naar
eigen smaak; maar andere die niet essentieel
zijn moeten ook worden geleerd.

In het proces van bewust leren over de wereld

der dingen en daaraan voorbij, wordt ons
verteld dat we ook kennis moeten opdoen
over de dingen die de wereld overstijgen;
maar voordat je probeert iets over die dingen
te weten te komen, moeten we de regelaar
en drager van het universum kennen die
'ik'-bewustzijn; daarna begon ik te medite­
God wordt genoemd, zodat andere dingen
ren op mezelf als God, om mezelf te leren
kunnen worden gekend met Zijn hulp.
kennen. Nu weet ik dat ik de kenner ben
van alles wat ik me herinner, zie of voel;
Wie is God, en hoe kan Hij gunstig worden
vandaar dat ik, terwijl ik alles dat wordt
gestemd? We krijgen te horen dat dit kan
herinnerd, gezien of gevoeld negeer, con­
worden bereikt door vriendschap te smeden
templeer op de aard van de kenner.
met heilige personen en door regelmatig
en toegewijd hun instructies uit te voeren;
Ik zit op een afgeschermde plek waar
maar dan, zo wordt ons verteld, is het nog
niemand me kan zien, met mijn ogen half
een kwestie van zeldzaam geluk als je zdn
gesloten. Alles wat ik me herinner, zie, voel
heilige ziel ontmoet, en wanneer je zo'n
of ervaar ontstaat vanuit mijn innerlijk zelf.
persoon tegenkomt door zeldzaam geluk te
Mijn meditatie is mijn toorts en wat ik zie
hebben, dan zegt de heilige ziel tegen ons:
is haar licht, alles wat ik zie en me herinner
'Je bent zelf God. Denk alleen aan Hem,
is gewoon het licht van mijn meditatie.
mediteer op Zijn wezen. Houd je niet bezig
met denken aan iemand anders.'
Nu voel ik niet meer de noodzaak om te
mediteren, want de aard van de meditatie is
Ik hield me een tijdlang bezig met verschil­
zodanig dat ze spontaan verloopt. Geduren­
lende zaken en het uitvoeren van activitei­
de het proces leidt ze tot talloze vormen en
ten zoals kennis opdoen en leren vanuit het
namen en kwaliteiten ... en wat heb ik daar
idee dat ik een mens was, geboren uit het
allemaal mee te maken?

68
Nu ben ik er zonder nog te twijfelen van
overtuigd dat deze meditatie van mij wordt
geboren uit God; en dat de wereld der dingen
slechts het product is van mijn meditatie.
Het cyclische proces van ontstaan, onder­
houd en vernietiging is juist de kern van
het bestaan van de wereld. Hoeveel meer ik
ook probeer te weten te komen, hetzelfde
proces moet zich steeds herhalen. Mijn
nieuwsgierigheid is ten einde gekomen.
70
12.
Spirituele gelukzaligheid
e spirituele aspirant wordt in beslag
D
genomen door zijn spirituele experi­
menten en ervaringen, en de reis gaat
verder. Hij heeft reeds de ervaring van de
wereld via zijn zintuigen, vandaar dat hij
zoveel mogelijk probeert om alleen van
zichzelf afhankelijk te zijn, hij probeert te
peilen hoe ver hij kan gaan met een mini­
mum aan hulp van anderen en schuwt het
gebruik van veel wereldse dingen. Te zijner
tijd zal de aspirant zeker de vrede bereiken;
hij wenst niets, hij heeft genoeg, zelfs meer
dan genoeg. Hij is voldaan en dat blijkt ook
uit zijn gedrag. Hij verwacht niets van
qegenen met wie hij omgaat. Is de verwach­
ting van materiële voordeeltjes van anderen
71
iets anders dan bedelen? Als het klopt dat
hij een geluk heeft bereikt dat buiten het
bereik van gewone stervelingen ligt, waar­
om zou hij dan een bedelaars-aandeel in
materiële winst verwachten? Als hij de ge­
lukzalige lente van het eeuwige leven bezit,
waarom zou dan hij een prijs vragen voor
zijn omgang met anderen? Het is onmoge­
lijk dat iemand die zijn Zelf heeft gereali­
seerd afhankelijk zou zijn van anderen;
integendeel, hij voorziet anderen van spiri­
tueel voedsel, en met het grootste gemak.
Naarmate het geluk van de mensen groeit,
gaan ze hem steeds meer liefhebben, ze
weten hoe belangrijk hij is in hun leven.
Net zoals ze voedsel bemachtigen en op­
slaan, zorgen ze ook voor iemand die de
staat van eeuwige vrede, identiteit met de
universele geest en volmaaktheid heeft
bereikt. Toch zijn er mensen die een paar
occulte processen van grote Heiligen bestu-
deren en in praktijk brengen, waardoor ze
bepaalde occulte vermogens verwerven en
dan ten onrechte gaan denken dat ze bezit­
ten waarnaar ze streefden en zich uitdossen
als Raja yogfs en mee gaan doen aan de be­
gerige jacht op materiële geneugten; maar
hij die de zuivere gelukzaligheid heeft ge­
proefd van het eeuwige leven in Brahman
is voor altijd voldaan; de volmaakte ziel
verlangt niet naar werelds eerbetoon.
Het is onmogelijk dat de spiritueel vol­
maakte ziel ooit zou willen dat hij leer­
meester wordt genoemd of dat anderen
voor hem buigen, of dat hij zou verwachten
dat iedereen ·zijn woorden in alle opzichten
ter harte neemt. Wie het hoogste geluk uit
zijn levensbron krijgt, heeft geen interesse.
in materieel geluk. Dit is spiritueel geluk dat
iedereen gelukkig maakt. Dit zijn de uiterlijke
kwaliteiten die de verlichte satyagrahin
(zoeker van waarheid) kenmerken.
73
 Het tedere hart van de heilige

et hart van een moeder is vol teder­

H heid, maar het is beperkt tot alleen
haar kind; maar het hart van de Heilige is
alomvattend, het kent het hoe en vanwaar
van de oorsprong van elk mens en de wissel­
valligheden die men moet doorstaan.

De Heilige is vervuld van spirituele kennis

en vreedzame rust, het ontbreekt hem aan
niets. Hij beoefent zijn sadhana op zodani­
ge wijze dat hij niet wordt opgemerkt door
anderen; hij heeft geen behoefte aan de uiter­
lijke kenmerken van heiligheid, hij kleedt
zich in overeenstemming met de tijd en het
klimaat.

75
Omdat hij in contact is met het atoom, de staat. De Heilige weet dat datgene wat de

eerste oorzaak van het universum, kent hij mens van essentieel belang acht en wat hij

de aard ervan behoorlijk goed. De aard van graag wil verwerven alleen maar waardeloze

de kern van dit atoom ontvouwt zich steeds rommel is.

verder, dus zullen er ook veranderingen en

differentiaties zijn. Omdat hij dit goed De Heilige is nooit een slachtoffer van

weet, is de Heilige noch opgetogen door hartstochten. Het leven is een mengsel

aangename gebeurtenissen, noch terneer­ van passies en emoties; Atman, de oor­

geslagen door het tegenovergestelde. sprong van passies en emoties, is juist de

kern van het in.zicht van de Heilige, en hij

Hij heeft de diepte van de kennis van de is volledig op de hoogte van de kenmerken

gewone man gepeild. Hij kent zijn aard_ van ervan. Hij kent zijn activiteiten en ver­

begin tot eind. Hij kent het hoe en het schillende manifestaties met al hun gevol­

waarom van zijn mentale gesteldheid en gen. Het levensbeginsel is het beginsel

ook het waardeloze van zijn successen en van gevoelens, hartstochten, emoties. Ver­

mislukkingen. De behoeften van het lichaam langens en hartstochten die in dit beginsel

zetten het menselijk wezen aan om middelen hun oorsprong hebben zijn gewoon ge­

te vinden om in zijn levensonderhoud te voelservaringen, ze hebben geen enkele

voorzien, maar zijn hebzucht heeft ten ge­ substantie in zichzelf; toch denkt die arme

volg dat hij die najaagt tot hij het punt van mens dat ze van grote betekenis zijn in

zinloosheid bereikt, zonder het minste idee zijn leven, en hij omarmt de in feite waar­

wat hem in het toekomstig leven te wachten deloze verlangens, zwelgt in zintuiglijke

77
genietingen, en rent ze hulpeloos achter­
na.
De moeder voedt, oprecht maar ook on­
wetend, de wortels van de ellende, terwijl
de Heilige ze met dezelfde intensiteit uit­
roeit. De Heilige weet, veel beter dan de
moeder ten aanzien van haar kind, waarin
het welzijn van de mensen ligt. Daarom
wordt van het hart van de Heilige gezegd
dat het mild is.
Toewijding aan Balakrishna
en zijn zorg
ijdens het proces van Bhakta, Bhajan
T
en afstand doen groeit de ervaring van
de onmetelijkheid van God, maar naarmate
de inzichten ziçh vaker voordoen, raken ze
elke dag ook meer toegespitst. Hier zijn
inzichten en kennis identiek. Met welke
namen en vormen God ook gunstig wordt
gestemd, in die naam en vorm presenteert
hij zichzelf. De verschillende vormen en
namen worden verweven in gebeden en
mantra's die worden gezongen door de ge­
wone mensen.
De toegewijde wordt door zijn vastberaden­
heid tot God aangetrokken en God wordt
door zijn fascinatie voor de toegewijde tot
79
hem aangetrokken, en op het moment dat
ze elkaar onder ogen komen versmelten ze;
de toegewijde verliest zijn fenomenale
bewustzijn automatisch en wanneer het
terugkeert merkt hij dat hij zijn identiteit in
die van God is verloren, en dat ze nooit
meer gescheiden kunnen worden; God is
overal en er is geen aparte identiteit.
De schepper, drager en vernietiger van alle
namen en vormen, de beheerser van alle
vermogens wordt nu geopenbaard; dit is
God, het Zelf, Zelf-verlichtend, Zelf-geïn­
spireerd, en Zelf-kennend. Dit is waar de
oorspronkelijke guna's [kwaliteiten die in
alle objecten in verschillende mate te vinden
zijn] hun oorsprong hebben. Hoewel
atomair van aard heeft hij de absolute
macht in zich om te doen wat hij wil,
overeenkomstig het emotieve karakter van
de guna's, en hij kan elke vorm aannemen.
Dit is het atomaire centrum, de atomaire
80
energie, de eerste en laatste oorzaak van
het universum.
De God der Goden, de ziel van het beweeg­
lijke en het onbeweeglijke, de allesdoor­
dringende gekwalificeerde Brahman, de
geliefde van de Bhakta's, de oceaan van
liefde en toewijding wordt hier geboren.
Dit is Adinarayana, woonachtig in het hart
van de toegewijde; de Heiligen noemen
hem Balakrishna (Baby Krishna), want in
het begin wordt hij gezien als het atoom
der atomen. Van nature is hij vleesge­
worden onschuld. Hij wordt gemakkelijk
geraakt door emoties en wordt talrijk
(immens), in overeenstemming met de
richting die de emoties kiezen. De aard van
de uitbreiding wordt bepaald door de over­
daad van één van de drie guna's. Hij mani­
festeert zichzelf via elk van de drie guna' s
op verschillende tijdstippen in een niet­
partijdige geest. Omdat de Heiligen erg
81
vertrouwd met hem zijn, weten zij welke
guna hij op een gegeven moment zal teweeg­
brengen en wat de gevolgen zouden zijn,
en dus weerhouden zij hem van zijn al te
overmatige aard. Overmatige groei in elke
guna is gevaarlijk. Satva-guna is absoluut
goed, maar zelfs dat is schadelijk wanneer
het opzwelt; Rajas is rusteloos en overheer­
send, terwijl Tamas blind is en arrogant.
Omdat hij dit goed weet, houdt de wijze
man zijn ziel uit de buurt van de effecten
van de guna's, zodat de energie van de ziel
onverminderd blijft en zich in de juiste
richting ontwik
k elt.
Het bevredigen van verschillende verlan­
gens verhoogt hun aantrekkingskracht, en
de hunkering naar genot vermindert lang­
zaam maar zeker de kracht van de ziel in
onwaarneembare mate; maar wanneer de
toegewijde die de verleiding van de guna's
naast zich neerlegt zijn zuivere ziel vindt,
voedt hij haar vol genegenheid met liefde
en oprechtheid; alleen wanneer de devotie
succesvol is wordt het Atman gerealiseerd.
Hij wordt gezien als een kind bij het aan­
breken van de overwinning, dus wordt hij
het kind van de overwinning genoemd.
De Bhakta zorgt ervoor dat hij het niet ver­
vuild door de hunkering naar zinnelijke
genoegens; hoe steviger het is geworteld,
des te groter wordt de macht en de kracht
van de ziel, vandaar dat de Heiligen niet
toestaan dat het zijn standvastigheid ver­
liest. De kern van de opvoeding ligt in het
stevig houden, niet-afgeleid door de aan­
wezigheid van de guna's. Als het spirituele
overwicht van de ziel wordt overschaduwd
door sensuele verlangens schudt ze op haar
grondvesten. Het is moeilijk om de guna's
in toom te houden - daarom adviseren de
Heiligen dat je je stabiliseert in Zelfkennis.
 Zelfkennis en zelfrealisatie

Z
ij die zijn gerealiseerd en zich hebben
gestabiliseerd in Zelfkennis, zijn dege­
nen van wie de roem al sinds onheuglijke
tijden wordt be�ongen; het zijn hun namen
die de basis vormen van goddelijke medi­
tatie. Sri Krishna, Sri Vishnu en Sri Rama
zijn enkele van de talloze namen voor God;
oorspronkelijk waren dit de namen die ge­
geven werden aan hun menselijke vorm,
maar zij werden Zelf-gerealiseerd en achter­
haalden de kernoorzaak van alle ervaring.
Zij die deze kennis van het Zelf verkregen
en haar zuiver hielden en beschermden,
zijn nu onze Goden en Heiligen, maar zij
die haar gebruikten omwille van zintuiglijk
genot worden duivels en Ravana's genoemd.

85
De hoogste en zeldzaamste verdienste is
moeilijk te bereiken; maar eenmaal bereikt,
is ze buitengewoon weldadig en als er niet
goed voor gezorgd wordt, even schadelijk.
Wie niet opgewonden raakt door spirituele
kennis van de kernoorzaak kan haar, met
liefde en toewijding, cultiveren en verhel­
deren. Toewijding, gebed en afstand doen
worden stevig in hem verankerd, hij is al­
tijd vrij van verlangens en overal waar hij
zich bevindt hangt het aura van vrede en
geluk om hem heen; het aureool dat om het
hoofd van grote heiligen wordt getoond is
een picturale afbeelding van dit feit. Ieder­
een die bij hem in de buurt komt krijgt on­
gevraagd een vleugje mee van de goddelijke
gelukzaligheid. De Heilige gedraagt zich
nooit als individu, al zijn activiteiten zijn
uitdrukkingen van de goddelijke Lila.
86
r6.
Spirituele kennis en het stillen
van het verlangen om te weten
it universum is ontstaan door de
D activiteit van het primaire atomaire
(atmische) bewustzijn. Er was niets, zelfs
niet een spoor v.an zijn verschijnen vóór het
zelfbewustzijn, en in deze staat ontstond
het bewustzijn van ons eigen bestaan, het
gewaarzijn van ons eigen zijn. In feite was
er geen tijd, ruimte of oorzaak. Het gewaar­
zijn heeft er geen reden toe, dus is het zin­
loos om er een te noemen. Er was geen tijd,
dus het kan niet worden gedateerd. Er was
geen ruimte, dus is zijn plaatsbepaling zin­
loos; toch werd het atomaire bewustzijn als
zodanig ervaren en verder niets - waarom?
Omdat er niets over of boven was om ge­
waar van te zijn! Het gewaarzijn van alleen
maar zijn was er wel. Hoe lang deze staat
duurde? Er zijn geen manieren om dit na te
gaan; maar het grote wonder is dat het zelf­
bewustzijn er was; en ook de kosmische wil,
gevolgd door zijn realisatie. Het atomaire
bewustzijn werd, vanwege zijn wil en on­
middellijke realisatie, talrijk en alomtegen­
woordig. Hoewel schijnbaar talrijk, is het
allemaal in wezen één.
Toen het atomair bewustzijn talrijk en al­
omtegenwoordig werd vanwege zijn wil en
onmiddellijke realisatie, bréidde de energie
van het ene atoom zichzelf uit tot vele
centra, elk met zijn eigen bijzonderheden
en wil; vandaar het conflict. Op wil
l ekeurige
momenten uiten de talloze centra hun wil
op allerlei manieren; over het algemeen
kent het willige atoom niet het 'waarheen'
en 'wat' van zijn wil, maar het effect is er
wel degelijk. Het tastbare resultaat van de
wil van de willige atomen kan worden
88
geobserveerd op het moment van kosmi­
sche vernietiging, wanneer het hele univer­
sum tot as wordt gereduceerd. De liefde­
volle wilsuitingen worden niet helemaal
geannuleerd; de grote geluksmomenten in
de wereld zijn het resultaat van deze wils­
uitingen. Het kenmerk van de individuele
energie om te willen is altijd werkzaam.
Hét is haar essentie en heeft die te danken
aan de oorspronkelijke energie.
De oorspronkelijke energie die het eerst
flonkerde is één en homogeen, maar lijkt
heterogeen als gevolg van onwetendheid.
De trillende atoomenergie wordt door de
Vedanta's tot het Grote Beginsel verklaard:
het wezenlijke kenmerk van het Beginsel is
bewustzijn. Het ervaren gewaarzijn breidt
zichzelf uit tot �ther; de uitbreiding van
ether is de ruimte. Met een enkele kwaliteit
werd dit Grote Beginsel tijd, ruimte en
oorzaak. Vervolgens kwamen de drie guna's
en de vijf elementen. De snelheid was ge­
woonweg onmeetbaar.
De oorspronkelijke flonkering bewoog in
de ruimte en dat was de lucht; de lucht
kreeg momentum en het vuur ontstond.
Het pulseren van het vuur nam toe en het
werd koud en dat was water; het water koelde
nog meer af en dat was aarde. Alle kenmer­
ken van de eerdere vormen kristalliseerden
in de aarde en vibreren daar; krachtens
deze eigenaardigheid ontstonden er ontel­
bare variëteiten van levende wezens en
vegetatie, en de oorspronkelijke trilling
pulseert in en door hun levenssappen. De
oorspronkelijke wil doordringt het hele
scala aan beweeglijke en onbeweeglijke
dingen en is daar voortdurend actief.
Het fonkelende kenmerk dat voorafgaat
aan ether vult elk elektron en proton en
90
neemt steeds meer toe in kracht. Zolang de
trilling in de atomen werkzaam is, zolang
moeten de onderdelen in beweging zijn.
De oorspronkelijke wil doordringt het hele
scala aan beweeglijke en onbeweeglijke
bestaansvormen en is daar voortdurend
actief.
Hét oorspronkelijke bewustzijn ziet niets
behalve zichzelf. Het heeft zelf geen orga­
nen, maar het is werkzaam met ontelbare
organen. Het raakt nooit vervuild. De ver­
schillende bewuste centra, ingeperkt door
de beperkende verlengstukken, denken
alleen maar dat ze verschillend zijn van de
oorspronkelijke bron, maar er is slechts
één zijn, één geest, één kwaliteit; vormloos,
tijdloos, niet-ruimtelijk, het ene, zuivere
bewustzijn. Er is geen draagwijdte voor
verschil of onderscheid. Het schepsel,
misleid door de kleinzielige belangen van
'ik' en 'mijn', lijdt pijn voor niets, het is
91
 \
beperkt tot alleen zichzelf. Alles vindt ring van onvervreemdbare wederkerigheid

plaats op het juiste moment, volgens de wet van eenheid ·van kwaliteit in allen, en van

die allen verbindt, en alles materialiseert op allen als behorend tot de Ene. De opperste

het juiste moment. Wanneer Ravana on­ eenheid wordt gerealiseerd; vandaar dat ze

draaglijk wordt, is Rama er om verlichting het Opperste Zelf wordt genoemd.

te bieden. Wanneer Kamsa overheersend

wordt, is Krishna er als tegengif. Zo wordt Alle tijd, alle ruimte en alle oorzaken zijn

het ritme van de pieken en dalen gehand­ voor eeuwig één geworden, slechts de Ene

haafd. is al-actief. Hij kent winst noch verlies noch

dood. Hij is ongeboren, eeuwig, en wordt

De overheersende kracht bij al deze ge­ toch elk moment geboren en manifesteert

beurtenissen is dezelfde, hij verandert zichzelf in elk tijdperk. Alle spirituele en

nooit. Het kan niet zijn dat er één God is in intellectuele kennis komt hier tot rust.

het ene tijdperk en een andere in een ander

tijdperk.

Slechts één enkele kwaliteit baart de gloed

van het uitgebreide universum; in afvvezig­
heid van die ene kwaliteit is alles zuivere
stilte. Wanneer men met deze ene kwaliteit
bekend is en bevriend raakt, versmelt het
hart met het Hart; er is die opperste erva-

93
92
 De Gayatri mantra

'De Mantra der mantra's, 0 Uddhava, is de

Gayatri mantra. Ik zal u deze uitleggen van
begin tot eind; luister alstublieft.' (Ekanathi
Bhagawata xx1).

De Heer zegt: 'Oh Uddhava, de Gayatri

mantra is de basis van alle mantra's.' Alle
betekent vele. Dat wat krachtens dit aantal
wordt ervaren is Gayatri. Het drieletter­
grepige A + U + M betekent Omkar - De
Logos. De volgende stap begint met twee
getallen. De eerste is het bewustzijn van je
eigen zijn. Het is het natuurlijke kenmerk,
het onuitgesproken woord. Het is het onbe­
wust uitgesproken woord dat overal en op
elk moment naar buiten komt, en niemand

95
weet ervan. Dit woord, uitgesproken zonder
gewaarzijn, is de Gayatri mantra, de basis
van alle mantra's. Ontelbare woorden zijn
daarna gesproken; en alle universa komen
eruit voort, maar de oorspronkelijke bron
van allemaal is de Gayatri Chhandas het
ongesproken woord, de ongeuite klank.
Iedereen heeft dezelfde ervaring, en wat is
de ervaring die wordt geboren uit dit onuit­
gesproken woord? Je eigen zijn.
Er zijn ontelbare variëteiten van zijn, van
de mier tot aan de goden, maar wat is het
oorspronkelijke zijn? Het is Gayatri. De
ervaring van dit zijn is je eigen zijn. Deze
Gayatri Chhandas komt als eerste, de rest
volgt slechts. Het kenmerk van dat zijn
wordt door de Heer als volgt uitgelegd:
'Wat is de aard van die mantra? Ook al is er
de macht om ontelbare universa te schep­
pen, er wordt geen greep op gekregen.' De
oorspronkelijke klank van het ongevraagde,
onuitgesproken, ondenkbare en ongeuite
woord werd geboren in de vorm van Chakra­
pani en het is uniek voor hem; maar omdat
hij het niet herkende, is de Volmaakte een
betreurenswaardig schepsel geworden door
een stapsgewijze degeneratie in de loop van
het tijdelijke proces.
De beoefening van de Chhandas is fascine­
rend. Voor iedereen is het hetzelfde ge­
waarzijn van zijn, het ongesproken woord,
dat toch wordt gesproken. Ondanks de in­
spanningen van de vier Veda's, zes Shastra's
en achttien Purana's, blijft de interpretatie
ervan onvolledig. Maar de ononderbroken
fascinatie voor de Gayatri Chhandas is er
nog altijd.
Wat betekent Gayatri Chhandas? Het is het
gewaarzijn van je eigen zijn, het is alles wat
je begrijpt zonder spraak. Overal waar leven
is, is er de mantra om het te ondersteunen.
97
Ze vibreert in ons en ondanks ons jaren­
lange ellendige gezwoeg willen we er geen
afscheid van nemen. Dankzij deze Gayatri
mantra kwamen Sri Rama en Sri Vishnu
naar deze aarde als incarnatie, maar zij
werden er meesters in. Dit onwetende
bewustzijn van je eigen zijn is in ons en in
hen hetzelfde, maar zij maakten het be­
wust en ervoeren het als zodanig. Andere
mensen komen niet verder dan de opper­
vlakkige betekenis, die slechts een vervor­
ming ervan is; hun gegeeuw vormt de letter­
grepen A + U + M.
lijke grond van de tevredenheid van allen
en ze komt spontaan tot stand want de
klank is altijd glorieus. De naam die in jou
weerklinkt zonder te worden geuit is je
eigen innerlijke geest.
Het volstaat als je stil luistert naar de tien
klanken, vijf weerklanken, dubbele galm
en. de ene stem, en de symfonie van dat
alles bij elkaar. Deze basale Gayatri mantra
is alleen voor jou.

Mediteer op de betekenis waarover je hier­

boven hebt gelezen. Jij bent Chakrapani, het
wezen met de duizend handen en hoofden,
de ongeuite klank. Het woord en zijn weer­
klinkende betekenis zijn de eerste Persoon,
en worden als zodanig ervaren. Het kenmerk
van de ervaring is een volledig tevreden
geest. De Gayatri mantra is de oorspronke-

98 99
 18.

Zelfkennis en zelfrealisatie

rie groepen van acht lettergrepen

D vormen een reeks van vierentwintig
klanken. De Gayatri Mantra bestaat uit vier­
entwintig lettergrepen en wel deze: Oam,
Bhooh, Oam, Bhuvah, Oam, Swaha Oam,
Mahah, Oam, Janah, Oam, Tapah, Oam,
Satyam, Tat, Savituih, Varenyam, Bhargah
Devasya Dhimahi, Dhiyo, Yo, Nee, Pracho­
dayaat. Grote Rishfs en Heiligen verwerven
immense vermogens door deze mantra van
vierentwintig lettergrepen te reciteren.
Talloze werelden worden geschapen en
vernietigd door haar macht, maar let op de
macht van het tweelettergrepige woord
Rama dat gemakkelijk al die macht annu­
leert en in volmaaktheid rust.

IOI
 ' verborgen. Door deze mantra toegewijd te
DE VEDA S ZIJN FUNDAMENTEEL: Ze waren
essentieel voor de latere interpretatie, dus reciteren zal alles helder en duidelijk
worden ze fundamenteel genoemd, maar worden, want het is er al; maar als men
de oorspronkelijke wortel, de eerste oorzaak mijn inzicht wil realiseren zonder dit, zal
van alles is deze mantra. hij het ook krijgen, en het zal Advaita zijn
- non-duaal.' (Dit is een verwijzing naar
DE GELUKZALIGHEID VAN BRAHMAN: De Nama Yoga als een gemakkelijk alternatief
ervaring van je eigen zijn, van het inzicht in voor Dhyana of Raja Yoga.) Wat betekenen
je eigen Zelf en de uiteindelijke vrede die on­ de lettergrepen van deze onbeweeglijke?
geëvenaard is, wordt Brahmananda genoemd. Absolute gelukialigheid van het Zelf: het is
De ervaring van je eigen aard zonder de hulp Sat (zijn), Chit (bewustzijn), en Ananda
van anderen wordt later geïnterpreteerd als (gelukzaligheid). Dit is de essentie van de
de Grote Gelukzaligheid (Paramananda). Gayatri mantra. Contemplatie op deze
mantra schenkt absolute gelukzaligheid.
SPIRITUEEL LEVEN: Net zoals er de glans van
sthittering is, zo is de Gayatri Chhandas
het ware leven van de geest. De Heer zegt:
'Ik ben verborgen en het is mijn schat,
maar dat wat mij verbergt onthult mij ook.
Hoe verschijn ik wanneer ik word gezien?
Zeker als niet-duaal, niet-anders. Degene
die luistert naar de vibrerende mantra is

I02 103

Zelfkennis door Nisargadatta
Voor het eerst gepubliceerd op het internet
door Edward Muzika, 22 augustus 2005
http://itisnotreal.com/ Self-Knowledge.html
Eerder verschenen bij
uitgeverij Samsara
Adams, Robert,,- Stilte van het hart, deel 1
Adams, Robert- Stilte van het hart, deel 2
Adyashan ti - Dansende leegte
Adyashanti- Ware meditatie
Adyashanti- Het eiJ1de van je wereld
Adyashanti- Genade
Adyashanti- De weg van bevrijding
Adyashanti-jezus, de mysticus
Adyashanti- Ontwaken, het zal je maar gebeuren
Amberchele, r.c. - Opengebroken
Bailey, Darryl- De illusie voorbij
Bailey, Darryl- Naakte essentie
Balsekar, Ramesh- Er was eens ...
Balsekar, Ramesh- Nou én?
Balsekar, Ramesh - Vrede en harmonie in
het dagelijks !even
Bancroft, Anne- Woorden van Boeddha
Beintema, Rita -]nana yoga in de praktijk
Bemie, r on -Alledaagse vrijheid
B odian, Stephan - Ontwaak
ros
Bongers, Sally-AUedaagse verlichting Harrison, Steven- Eén-zijn in relaties
Boogaard, Han v.d./ Wei Wu Wei-Leven zonder tranen Hartong, Leo - Ontwaken in de droom
Boogaard, Han v.d. Dat wat Is
- Heyboer, Anton - Defilosofie van
Byrom, Thomas- Het hart van bewustzijn een oorspronkelijke geest
Caraway, Morgan-Een aangename ontgoocheling Heyboer, Anton- The philosophy of an original mind
Chayat, Sherry /Tanahashi, Kaz- Cirkel, het zen Hillig, Chuck - Verlichting voor beginners
penseelwerk van Kazuaki Tanahashi Hillig, Chuck- Parels voor de ziel
Cohen, Alan- Bent u net zo gelukkig als uw hond? Inzicht, vingers wijzend naar de maan
Coherf, Alan Wijsheid uit het hart
- Joncheere, Zoë-Leven als God
Crowley, Gary-Van hier naar hier Jourdain, Stephen/Farcet, Gilles-Zomaar verlicht
Delden, Jan van-Zelfrealisatie, is dit nu alles? Katz, Jerry- Non-Dualiteit
Delden, Jan van Terug van nooit weggeweest
- Keers, Wolter- Vrij zijn
Delden, Jan van- Vele wegen, één thuis Keers, Wolter-]nana Yoga
Dych, William-Anthony de Me!lo, een bloemlezing Kicken, Patrick & Smit, Paul-Praten over bewustzijn
Foster, Jeff- Leven zonder middelpunt Kiloby. Scott- Liefdes stille revolutie
Foster, Jeff - Een buitengewone aW
} ezigheid Klein, Jean- Ik Ben
Foudraine, Jan- Metanoia Koehoorn, Jan - Zelfonderzoek
Gangaji- Vrijheid in overgave Krishnamurti, U.G.-De denkbeeldige geest
Gieles. Lenne-Thuis Krishnamurti, U.G. - De moed om te zijn wie je bent
Gill, Nathan Helderheid
- Lake, Gina-Het mechanisme van verlangen
Glassman, Bemie- Oneindige cirkel Lammers van Toorenburg, Wendy-Hoogbegaafd,
Goode, Greg-Leven als gewaarzijn nou én?
Greven, John - Eén Lammers van Toorenburg, Wendy- Werkboek
Hamill, Sam/Lao Tse-Tao Te Tsjing Hoogbegaafd
Harding, Douglas- Open voor de bron Laurentius, Hans- Rozengeur en prikkelàraad
Harris, Sam- De vrije wil Lawry, Kalyani- Sailor Bob Adamson, leven en leer
Harrison, Steven- Zoek geen antwoord Liquorman, Wayne- Never mind
Harrison, Steven- Het gelukkige kind Liquorman, Wayne - Hallo lieve mensen

106
Lott, J oey /Fish- Verlichting, een mythe!
Lucille, Francis- Eeuwigheid NU!
Luitwieler, Olette - De levensdroom
McKenna, Jed- Spirituele verlichting?
Vergeet het maar!
McKenna, Jed- Spiritueel Incorrecte Verlichting
McKenna, Jed- Spirituele Oorlogvoering
McKenna, J ed- Notities
McKenna, Jed-jed's McKenna's theorie van alles
McKenna, Jed- Spel zonder einde
McKenna, Jed- Droomstaat
Mello, Anthony de - Bewustzijn
Mello, Anthony de- De weg van stilte
Mello, Anthony de- De herontdekking van het leven
Mooji-Adem van het absolute
Mooji- Weidser dan de hemel, grootser dan de ruimte
Morinaga, Soko- Van leerling tot meester
Nisargadatta Maharaj- In woord en beeld
Nisargadatta Maharaj- Dat wat ik ben
Norquist, Steven- De waarheid over verlichting
Oever, Jan van den- Ik weet niet wie ik ben
Oever, Jan van den-Oeverloos
Parsons, Tony- Zoals het is
Parsons, Tony-Niemand hier
Parsons, Tony-Niemand daar
Parsons, Tony-Alles en Niets
Parsons, Tony- Het open geheim
Parsons, Tony- Over vrijheid gesproken
I08
Pearce, Joseph Chilton - De barst in het kosmisc;h ei
Prendergast, John J. - De heilige spiegel
Raaijmakers, Annette- Volledig vrij
Ramana Maharshi- In woord en beeld
Ram Tzu- Wie zoekt zal niet vinden
Rigter, Bob- Zen tijd
Rood, Linda - Het ja-gevoel
Rossum, Jan van-je bent niet wat je denkt
Schoonderwoerd, Simon- Een christen op satsang
Schreuder, Esther -CoBrA aan de grac;ht
Segal, Suzanne - Aanvaring met het oneindige
Sengtsan- Oorspronkelijke Geest
ShantiMayi- Ons hart weet alles
Shapiro, Isaac- Het gebeurt vanzelf
Shapiro, Rami- Open geheimen
Smit, Alexander- Kennendheid
Smit, Alexander- Geschenk van het Absolute
Smit, Paul-Alles over Niets (boek met 2 dvd's)
Smit, Paul - Non-dualiteit voor managers
Smit, Paul - Verlichting voor luie mensen
Smit, Paul - Verlichting in de liefde
Smit, Paul- uitzoomen
Spira, Rupert- De helderheid der dingen
Spira, Rupert- Wat rest is liefde
Sterren, Paul van der - Verlichting in
een lege verpakking
Sterren, Paul van der - Over het brein, non-dualiteit
en vrije wil
Sterren, Paul van der - Gedachten over het ondenkbare
Sylvester, Richard- Geen zelf, geen ander
Tathagata, Florian - Zijn
Tetteroo, Tosca-Alles over edelsteentherapie
Tollifson, J oan- Ontwaken in het alledaagse
Tollifson, J oan- Niets om je aan vast te houden
Unmani Llza Hyde - Ik ben het leven zelf
Vanloo, Babeth- Kunst= Leven= Kunst
Vingerwijzingen -Artikelen uit tienjaar Inzicht
Waite, Dennis- Een introductie tot advaita
Watts, Alan - Word watje bent
Wei Wu Wei-Onwerelds wijs
Whenary, Roy- De structuur van zijn
Zuijderhoudt, C.B. -Meester Eckhart versus advaita

IIO
 Bekijk onze website

www.samsarabooks.com