ÇDP-1

TEİAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ENERJİ İLETİM HATLARI PROJE VE TESİS DAİRESİ

BAŞKANLIĞI

TEKNİK ŞARTNAMELER
 ÇDP-2

GİRİŞ:

İhale konusu 477, 2x477, 795, 2x795, 954,1272 ve 2x1272 MCM iletkenli hatlarda kullanılacak
direklerin projeleri önceden İŞ SAHİBİ'nde mevcut olduğundan Yüklenici tarafından bu direkler için
herhangi bir proje çalışması yapılmayacak ve sözkonusu direklere ait imalat ve montaj resimleri,
imalat kartları,malzeme listeleri sözleşme imzasını takiben Yüklenicinin talebi halinde İŞ
SAHİBİ'nce verilecektir.

İÇİNDEKİLER

Kısaltılmış
Sembolü

I- PROJE TEKNİK ŞARTNAMESİ ÇDP

II- İMALAT TEKNİK ŞARTNAMESİ ÇDİ

III MONTAJ TEKNİK ŞARTNAMESİ ÇDM

IV- DELME KAZIK ŞARTNAMESİ DK

V İKAZ KÜRELERİ ve DİREK BOYAMA ŞARTNAMESİ İK

VI- HAT MALZEMESİ TEKNİK ŞARTNAMESİ HM

VII OPGW TEKNİK ŞARTNAMESİ OPGW-TŞ

VIII OPGW TEL ÇEKİMİ ŞARTNAMESİ OPGW-TÇ

IX TEL ÇEKİMİ TEKNİK ŞARTNAMESİ TÇ

X HAT SÖKÜLMESİ TEKNİK ŞARTNAMESİ HSTŞ

 ÇDP-3

PROJE TEKNİK ŞARTNAMESİ

 ÇDP-4

İÇİNDEKİLER

Sayfa
No

1-Kapsam ÇDP-5

2-Proje Sorumluluğu ÇDP-5

3-Genel Tanımlamalar ÇDP-5

4-Tellere Birim Dış Yükler ÇDP-6

5-İletken Salınım Açısı ÇDP-6

6-İzolatör Sapma Açısı ÇDP-7

7-Güvenlik Aralıkları ÇDP-7

8-Direğe Dış Yükler ÇDP-8

9-İletken ve Toprak Teli Tasarımı ÇDP-11

10-Direk Yüklenme Varsayımları ÇDP-13

11-Direk Temelleri ÇDP-24

12-Direk Elemanlarının Boyutlandırılması ve İmalatın ÇDP-28

Detaylandırılması

13-Direk Kabul Testleri ÇDP-35

 ÇDP-5

1-KAPSAM:

Teknik şartnamenin bu bölümü direklerin projelendirilmesi ve testlerinin yaptırılmasıyla ilgili

esasları kapsar.

2-PROJE SORUMLULUĞU:

2.1-Yüklenici direk projeleri ve kabul testlerinde işbu şartnamede öngörülen tüm koşulları
sağlayacak şekilde uygun sonuç alınmasından sorumlu olup, İŞ SAHİBİ 'nin onayı ileride
vuku bulabilecek olumsuz gelişmelerde Yükleniciyi bu sorumluluğundan kurtarmaz.

2.2-Yüklenici projelendirilecek direkleri İŞ SAHİBİ'nin onayını almadan kesinlikle başka bir işte
kullanma hakkına sahip değildir.

3-GENEL TANIMLAMALAR

3.1- Açıklık: (a)

Birbirini izleyen iki direk arası yatay uzaklıktır.

3.2- En Büyük Açıklık: (amax)

Madde 7'de tanımlanan aralıklarca sınırlanmış, direğin bir tarafında olabilecek en büyük
açıklıktır.

3.3- Ruling Açıklık: (ar)

İki durdurucu direk arasında, taşıyıcı direklerden oluşan bir hat bölümü için Ruling Açıklık
Caşağıdaki formüle göre bulunur.

a ³ + a ³ + a ³ + …….+ a ³
a= 1 2 3 n
r a + a + a + …….+ a
1 2 3 n

3.4-Rüzgar Açıklığı: (aw)

Direğin her iki tarafındaki açıklıkların toplamının yarısıdır.

3.5-Ağırlık Açıklığı: (ag)

Direğin her iki tarafındaki tel zincir eğrilerinin yatay teğetli noktaları arasındaki uzaklıktır.

3.6- Aşağı Ağırlık Açıklığı: (adh)

Tel zincir eğrisinin yatay teğetli noktasının, telin direğe göre bulunduğu tarafta olması halinde,
yatay teğetli nokta ile direk arasındaki uzaklıktır. Artı (+) işaretli olarak kabul edilir.

3.7-Yukarı Ağırlık Açıklığı: (auh)

Tel zincir eğrisinin yatay teğetli noktasının, telin direğe göre bulunduğu tarafın aksi tarafında
(zincir eğrisinin uzantısı üzerinde) olması halinde, yatay teğetli nokta ile direk arasındaki
uzaklıktır.

Eksi (-) işaretli olarak kabul edilir.

3.8-Net Yukarı Kaldırma Açıklığı: (au)

Direğin her iki tarafında madde 3.7'de tanımlanan eksi(-) işaretli yukarı ağırlık açıklıklarının
olması halinde, bu ağırlık açıklıklarının toplamı olup, eksi (-) işaretlidir.
 ÇDP-6

4-TELLERE BİRİM DIŞ YÜKLER:

4.1- Rüzgar Yükü (w):

İletkenler ve toprak tellerinin birim boyuna etki eden kg/m olarak (w) rüzgar yükü aşağıdaki
formüle göre hesaplanacaktır.

w = c. p. d / 1000
c: Yönetmelikte tel çapına bağlı olarak tanımlanan dinamik
rüzgar basıncı katsayısı
p: Yönetmelikte arazi üzerindeki yüksekliğe göre tanımlanan,
teller için dinamik rüzgar basıncı (kg/m2)
d: Tel çapı (mm)

4.2- Buz Yükü (q):

Birim tel boyuna kg/m olarak etki eden ”q” buz yükü aşağıdaki formüle göre hesaplanacaktır:

q= k. d (kg/m)
d: Tel çapı (mm)
k: Yönetmelikte bölgelere göre tanımlanan katsayı olup,

I. Bölge için k = 0
II. Bölge için k = 0,2
III. Bölge için k = 0,3
IV. Bölge için k = 0,5
alınacaktır.

4.3- Buz Üzerine Rüzgar Yükü (wq) :

Buz yoğunluğu 0,6 kg/dm3 varsayılarak ve

d: Çıplak tel çapı (mm),

q: Madde 4.2'de tanımlanan buz yükü (kg/m) olmak üzere

db= d2 + 2122.q

formülünden bulunacak olan (mm) biriminde “db” buzlu tel çapı gözönüne alınacak ve bütün
bölgelerde p = 20 kg/m2, c=1 değerleri kullanılarak, Madde 4.1'de tanımlanan formüle göre,
kg/m olarak buzlu tel üzerine etki eden Wq birim rüzgar yükü hesaplanacaktır.

5-İLETKEN SALINIM AÇISI ():

Rüzgar etkisi ile iletkenlerin salındığı varsayılan iletken salınım açısı derece olarak,

tg  = w / go

formülü ile hesaplanacaktır.

go: İletkenin çıplak birim ağırlığı (kg/m)

w : Madde 4.1'de tanımlanan formüle göre hesaplanacak olan iletkene etki eden birim
rüzgar yükünün; +5 C ortam sıcaklığında %70'i, bölgeye ilişkin en büyük ortam sıcaklığı
tmax'da %42'si (kg/m)

İletkenlerin izolatör zincirlerine bağlı olduğu noktanın yerden yüksekliği;

 ÇDP-7

0-40 m arasında olması halinde p=53 kg/m2 dinamik rüzgar basıncı değeri
kullanılacaktır.

Yukarıda tanımlanan iletken salınım açısı yalnızca, Yönetmelikte istenen iletken salınım
diyagramlarının çiziminde kullanılacaktır.

6-İZOLATÖR SAPMA AÇISI ():

6.1- Taşıyıcı direklerde I ya da V askı izolatör zincirlerinin, +5 °C ortam sıcaklığında hatta dik
rüzgar ve hat açısı etkisi ile düşey durumundan saptığı ya da sapmaya zorlandığı açı ()
olup, derece olarak aşağıdaki formüle göre tanımlanmıştır:

w.aw + 2.H.Sin  / 2 + 0,5 wiz

tg =
go.ag + 0,5.Giz

: Hat açısı (Derece)

Giz: İzolatör zincirinin ağırlığı (kg)
Wiz: İzolatör zincirinin düşey düzlemdeki dolu varsayılan
izdüşüm alanına etki eden rüzgar yükü (kg)

0 - 40 m arasındaki yükseklikler için p = 70 kg/m2

aw: Rüzgar açıklığı (m)

ag: Ağırlık açıklığı (m)
go: İletkenin çıplak birim ağırlığı (kg/m)
w: Madde 4.1'de tanımlanan formüle göre hesaplanacak birim
rüzgar yükünün %70'i (kg/m)

İletkenlerin izolatör zincirlerine bağlı olduğu noktanın yerden yüksekliği; 0-40 m arasında
olması halinde p = 53 kg/m2 dinamik rüzgar basıncı değeri kullanılacaktır.

H: Yukarıda tanımlanan %70 birim rüzgar yükü ve +5 C ortam sıcaklığında iletkendeki

gerilmenin yatay bileşeni.

6.2- İzolatör Zincir Salınım Eğrileri:

Hatların güzergah etüdünün yapılması ve plan-profillerin çizimini müteakip Yüklenici

tarafından direk tevziatı yapılırken, taşıyıcı direkler için yukarıda belirtilen izolatör sapma açısı
ve hat açısı dikkate alınarak izolatör zincir salınım eğrileri [ ag = f (aw) ] çizilecektir.

Bu eğriler tüm buz yükü bölgeleri için çizilecek ve hat açısının 0 dereceden itibaren
maksimum değerine kadar her derece için tek ve çift askı durumuna göre ayrı eğriler
verilecektir. Tek askı durumuna ait eğriler üzerinde izolatör zincir mukavemeti yönünden çift
askıya geçilmesi gereken menzil sınırlarını belirlemek üzere mukavemet eğrileri de mutlaka
gösterilecektir.

7-GÜVENLİK ARALIKLARI

Hattın enerjili kısımları ile direğin topraklanmış elemanları arasında, farklı fazlara ait iletkenler
arasında, iletken ile toprak teli arasında ya da iletkenler ile üzerlerinden geçtiği yerler arasında
olması gereken minimum uzaklıklardır.

7.1-Direk Üzerinde Topraklı Kısımlara Olan Aralık:

İzolatör zincirlerinin enerjili kısımları ile direğin topraklanmış elemanları arasında olması
gereken en küçük aralıktır.

7.1.a-Hat açısı ve salınım durumu dikkate alınarak, izolatör zincirlerinin enerjili kısımlarının direğin
topraklanmış kısımlarına olan uzaklığı en az,
 ÇDP-8

D1 = 1,20 m olacaktır.

7.1.b-Madde 6'da tanımlanan {} izolatör sapma açısında, enerjili kısımların direğin topraklı
elemanlarına olan uzaklığı en az,

D2 = 1,20 m. olacaktır.

7.2- İletkenler Arası Aralık:

İletkenler arasında olması gereken en küçük aralıklardır.

7.2.a-Aynı ya da farklı düzeylerde bulunan iletkenler arasında olması gereken aralık en az,

D3 = 0,5 f max + L + Un/150 m.

olacaktır.

f max :En büyük tek taraflı açıklığa ilişkin en büyük sehim (m)
L :Taşıyıcı izolatör zincirinin uzunluğu (m)
Un :Hattın faz arası anma gerilimi (154 kV)

7.2.b-En büyük tek taraflı açıklıkta, aynı düzeyde bulunan iletkenlerin rüzgar etkisi ile Madde 5'de
tanımlanan  açısına kadar salındığı ve salınım sırasında iletkenler arasında /4'e kadar bir
faz farkı bulunabileceği varsayılarak, iletkenler arasında olması gereken aralık en az,

D4 = Un / 150 = 1,03 m. olacaktır.

Un: Hattın anma gerilimi (154 kV)

7.3- Toprak Telinin İletkenlere Olan Aralığı:

Toprak teli ile iletkenler arasında olması gereken en küçük aralıklardır.

7.3.a-Toprak teli koruma açısı tüm direklerde dış fazlarda 30’den, orta fazda 45’den büyük
olmayacaktır.

7.3.b-Toprak telinin, direkteki bağlantı noktasının iletken bağlantı noktasına uzaklığı en az 5 m.

olacaktır.

7.3.c-Projeye esas olan ruling açıklıklarda ve +15C ortam sıcaklığında, açıklığın ortasında iletken
ile toprak teli arasındaki uzaklık, şartname eki “MIDSPAN CLEARANCE” diyagramında 70
kA' lik yıldırım akımı eğrisi üzerinden bulunacak olan aralık değerinden küçük olmayacaktır.

7.4- İletkenlerin Üzerinden Geçtiği Yerlere Olan Aralıklar:

İletkenlerin üzerinden geçtiği yerlere olması gereken en küçük düşey ve yatay aralıklar
Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinde belirtilen değerlerde olacaktır.

8-DİREĞE DIŞ YÜKLER :

8.1-DÜŞEY YÜKLER:

8.1.a- Çıplak Tel Ağırlığı:

İletken ya da toprak teli ağırlığı Go, kg olarak,

Go = ag. go
 ÇDP-9

formülüne göre hesaplanacaktır.

ag:Ağırlık açıklığı (m)

go:İletken ya da toprak teli çıplak birim ağırlığı (kg/m)

8.1.b- Buzlu Tel Ağırlığı:

Buzlu iletken ya da toprak teli birim ağırlığı G, kg olarak,

G = ag ( go + q )

formülüne göre hesaplanacaktır.

ag: Ağırlık açıklığı (m)

go: Çıplak iletken ya da toprak teli birim ağırlığı (kg/m)
q: madde 4.2'de tanımlanan, bölge birim buz yükü (kg/m)

8.1.c-İzolatör Zinciri ve Montör Ağırlığı:

İzolatör zincir ağırlığı olarak, izolatör takımını oluşturan izolatör ve hırdavatların toplam
yaklaşık ağırlığı, montör ağırlığı olarak ise 100 kg.lık bir düşey yük esas alınacaktır. Bu
ağırlıkların buzlu ya da buzsuz olması halinde değişmedikleri varsayılacaktır.

8.1.d-Yukarı Kaldırma Yükü:

Yalnız durdurucu ve köşede durdurucu tip direkler için tanımlanan yukarı kaldırma yükü Gu,
kg olarak,

Gu = au . (go + q)

formülüne göre hesaplanacaktır.

au: Madde 3.8'de tanımlanan net yukarı kaldırma açıklığı (m)

go: İletken ya da toprak telinin çıplak birim ağırlığı (kg/m)
g: Madde 4.2'de tanımlanan bölge birim buz yükü (kg/m)

8.1.e-Direk Ağırlığı:

Direk ağırlığı tüm yükleme varsayımlarında kullanılacaktır. Direk üzerindeki buz yükleri ihmal
edilecektir. Direk ağırlığı uygun biçimde bölümlere ayrılarak direğin belirli düğüm noktalarına
etki ettirilecektir.

8.2-HATTA DİK YÜKLER:

8.2.a-Çıplak Tellere Rüzgar Yükü:

İletken ve toprak tellerine hatta dik yönde etki eden W rüzgar yüklerinin kg olarak hesabında;
bu projede 200 m'ye kadar ya da 200 m'den büyük tüm rüzgar açıklıkları için,

w = c. p. d. aw / 1000

formülü kullanılacaktır.

c : Dinamik rüzgar basıncı katsayısı

p : Dinamik rüzgar basıncı (kg/m2) (İletken ve toprak
telleri için p = 53 kg/m2 değeri kullanılacaktır)
d : İletken ya da toprak teli çapı (mm)
aw :Rüzgar açıklığı (m)
 ÇDP-10

8.2.b-Buzlu Tellere Rüzgar Yükü:

Buzlu iletken ve toprak tellerine hatta dik yönde etki eden Wq rüzgar yükleri kg olarak,

wq = c. p. db. aw / 1000

formülüne göre hesaplanacaktır.

c : Dinamik rüzgar basınç katsayısı, c=1 alınacaktır.

p : Dinamik rüzgar basıncı, p = 20 kg/m2 alınacaktır.
db : Buzlu iletken ya da toprak teli çapı (mm) (db buzlu tel çapı madde 4.3'de
tanımlandığı biçimde hesaplanacaktır.)

8.2.c- Tel Gerilmelerinin Hatta Dik Bileşenleri:

İletken ve toprak teli gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hatta dik bileşenleridir.

Direğin bir tarafında bir iletken ya da toprak telinin hatta dik gerilme bileşeni ”T” kg olarak,

T = H. Sin (  / 2 )

formülüne göre hesaplanacaktır.

H : Yükleme varsayımlarına göre belirli ortam sıcaklığında, buzlu, buzsuz ya da rüzgarlı

durumda tel gerilmesinin yatay bileţeni (kg)

 : Hat açısı (derece)

8.2.d- İzolatör Zincirlerine Rüzgar Yükü:

-İzolatör zincirlerine etki eden rüzgar yükünün hesaplanmasında, izolatör zincirinin düşey
düzlemdeki dolu izdüşüm alanı ve dinamik rüzgar basınç katsayısı c=1 alınacaktır.

-Buzsuz halde dinamik rüzgar basıncı, p=70 kg/m2 alınacaktır.

-Buzlu halde dinamik rüzgar basıncı, p=30 kg/m2 alınacaktır

-Buzlu ya da buzsuz halde izolatör zinciri rüzgar alanının değişmediği varsayılacaktır.

8.2.e- Direğe Etki Eden Hatta Dik Rüzgar Yükleri:

-Direkler kare kesitli olarak dizayn edileceğinden rüzgarın etki ettiği iki paralel yüzden
yalnızca birisi gözönüne alınacak ve rüzgara maruz alan olarak bu yüzdeki elemanların
düşey düzlemdeki izdüşüm alanları F(m² ) hesaplanacaktır.

-Dinamik rüzgar basınç katsayısı c, profil demirinden yapılmış kafes direklerde 2,8 olarak
alınacaktır.

-Dinamik rüzgar basıncı olarak, direk yüksekliği ile değişmeyen sabit değer, p=70 kg/m2
alınacaktır.
-Direğin belirli bir bölümüne etki eden toplam rüzgar yükü Wd, kg olarak,

Wd = c. p. F

formülüne göre hesaplanacaktır.

-Direğin belirli bir bölümü için yukarıdaki formüle göre hesaplanan rüzgar yükünün yarısının o
bölümü sınırlayan üst düğüm noktalarına, diğer yarısının alt düğüm noktalarına etki ettiği
varsayılacaktır.
 ÇDP-11

-Uzun yatay kiriţ ya da köprü ihtiva eden direklerde, bu bölüme etki eden hatta dik rüzgar
yüklerinin hesabında rüzgar alanı olarak kiriş ya da köprünün dolu kesit alanı alınacaktır. Bu
bölüm için dinamik rüzgar basınç katsayısı, profillerden oluşan kafes direklerde c=1,6 olarak
alınacaktır.

-Buzlu halde direğe etki eden rüzgar yükü hesaplanırken yukarıda tanımlanan rüzgar alanları
%50 arttırılacak, dinamik rüzgar basıncı p=30 kg/m² alınacak ve dinamik rüzgar basınç
katsayıları ise yukarıda tanımlandığı biçimde alınacaktır.

8.3-HAT YÖNÜNDE YÜKLER:

8.3.a-Tel Kopması:

İletken ya da toprak teli kopması ile ilgili direk yüklenme varsayımlarında kullanılmak üzere
Yönetmelikte verilen ve tellerin en büyük gerilmelerinin belirli bir oranı olarak tanımlanan hat
yönündeki yüklerdir.

8.3.b-Tellerdeki Dengesiz Yükler:

İlgili direk yüklenme varsayımlarında tanımlandığı gibi;

-Dengesiz buz yüklerinden doğan hat yönündeki fark yükler,

-Durdurucu direkler için ilgili yüklenme varsayımlarında tanımlandığı gibi direğin bir tarafında
% 100 en büyük tel gerilmeleri, diğer tarafında en büyük gerilmelerin belirli oranlarında
zayıflama olduğu varsayılarak her bir tel gerilmesinin hat yönündeki bileşeni kg olarak,

L = H. Cos (  / 2 )

formülüne göre hesaplanacaktır.

H= Yukarıda tanımlanan tel gerilmesi (yatay bileşeni) kg.

 : Hat açısı (Derece)

-Taşıyıcı direklerde hat yönünde rüzgar nedeniyle, iletkenler ve toprak telleri için tanımlanmış
en büyük tel gerilmelerinin %2'si değerinde hat yönünde yükler.

8.3.c-İzolatör Zincirlerine Rüzgar Yükü:

İzolatör zincirlerine etki eden hat yönündeki rüzgar yükünün hesabı için 8.2.d Maddesi
geçerlidir.

8.3.d-Direğe Etki Eden Hat Yönünde Rüzgar Yükleri:

Direğe etki eden hat yönünde rüzgar yüklerinin hesabı için 8.2.e Maddesi geçerlidir.

9-İLETKEN VE TOPRAK TELİ TASARIMI:

9.1-İletkenler İçin Sınır Gerilme Koşulları:

-En büyük gerilmenin yatay bileşeni, kopma dayanım gerilmesinin %45' ini geçmeyecektir.

-İlk gerilmenin en düşük sıcaklıkta ve ek yüksüz halde yatay bileşeni, kopma dayanım
gerilmesinin %33'ünü geçmeyecektir.

-Nihai gerilmenin en düşük sıcaklıkta ve ek yüksüz halde yatay bileşeni, kopma dayanım
gerilmesinin %25'ini geçmeyecektir.
 ÇDP-12

-Nihai gerilmenin +15 C sıcaklıkta ve ek yüksüz halde (EDS) yatay bileşeni, kopma dayanım
gerilmesinin yaklaşık olarak %20'si değerinde olacaktır.
-En büyük açıklıkta ya da en büyük kot farkı bulunan direk aralığında -5 C sıcaklıkta ve iki
kat buz yükünde iletkenin asıldığı noktadaki nihai gerilme, kopma dayanım gerilmesinin %70'
ini geçmeyecektir.

9.2- Toprak Telleri İçin Sınır Gerilme Koşulları:

-En büyük gerilmenin yatay bileşeni, kopma dayanım gerilmesinin %45'ini geçmeyecektir.

-İlk gerilmenin en düşük sıcaklıkta ve ek yüksüz halde yatay bileşeni, kopma dayanım
gerilmesinin %33'ünü geçmeyecektir.

-Nihai gerilmenin en düşük sıcaklıkta ve ek yüksüz halde yatay bileşeni, kopma dayanım
gerilmesinin %25'ini geçmeyecektir.

9.3- İletken ve Toprak Teli Hesapları İçin Varsayımlar:

İletken ve toprak tellerinin sehim - gerilme hesapları, Yönetmelikte tanımlanan I, II, III ve IV.
Bölge koşullarına göre ve aşağıdaki varsayımlar kullanılarak yapılacaktır.

II. Bölgedeki +15C de (EDS) yatay teğetli noktadaki gerilme değeri, I. Bölgede +15C deki
(EDS) gerilme değerine eşit tutulacak ve bu baza göre I. Bölge için maksimum gerilme
(Tmax) tesbit edilecektir.

1. tmin (En düşük sıcaklık),ek yüksüz durum

2. -5 C, ek yüksüz durum

3. -5 C, %50 buz yüklü durum { 0,5 k  d }

4. -5 C, %100 buz yüklü durum { k  d }

5. -5 C, %200 buz yüklü durum { 2 k  d }

6. -5 C,%50 buz yüklü { 0,5xk  d }ve 20kg/m2 rüzgar yüklü durum

7. -5 C, %100 buz yüklü { k d } ve 20 kg/m2 rüzgar yüklü durum

8. +5 C, ek yüksüz durum

9. +5 C, %70 rüzgar yüklü ( 0,7x53 = 37,1 kg/m2 ) buzsuz durum

(sadece iletken ve izolatör salınımlarında kullanılacaktır)

10. +5 C, %100 rüzgar yüklü ( 53 kg/m2 ) buzsuz durum

11. +15 C, ek yüksüz durum (EDS)

12. tmax (En büyük sıcaklık), ek yüksüz durum

13. tmax, %42 rüzgar yüklü ( 0,42x53 = 22,26 kg/m2 ) buzsuz durum
(sadece iletken salınımlarında kullanılacaktır)

Bölgelere göre tanımlanan en düşük ve en yüksek sıcaklıklar aşağıda belirtildiği gibidir:

En düşük sıcaklık En yüksek sıcaklık

I.Bölge -10 C +50 C
II.Bölge -15 C +45 C
III.Bölge -25 C +40 C
IV.Bölge -30 C +40 C
 ÇDP-13

10-DİREK YÜKLENME VARSAYIMLARI

Her tip direğin hesaplanmasında,

a-Aşağıda o tip direğe ilişkin olarak verilen varsayımların herbiri ayrı ayrı dikkate alınacaktır.

b-Her tip direğin her bir gövde uzatmasına,

4 adet en kısa ayak,

4 adet en uzun ayak,
3 adet en uzun, 1 adet en kısa ayak bağlandığı varsayılarak her durum için varsayımlar
tekrarlanacak ve yapılan hesaplar sonucunda direğin her elemanının çeki ve bası olarak
hangi varsayımda ve hangi durumda en büyük yüklendiği belirtilecektir.

c-Bütün varsayımlarda hatta dik yükler, hat yönünde yükler ve düşey yükler yukarıdaki
maddelerde belirtilen şekilde hesaplanacaktır.

10.1- Taşıyıcı Direk Varsayımları:

Varsayım 1:

+5 C, buzsuz halde hatta dik rüzgar.

Bütün iletkenler ve toprak telleri takılmış halde.

a-Hatta dik yükler:

-İletkenlere ve toprak tellerine rüzgar.

-Hat açısı nedeniyle +5 C rüzgarlı halde tel gerilmelerinin hatta dik bileşenleri.

-İzolatör zincirlerine rüzgar.

-Direğe rüzgar.

b-Hat yönünde yükler: Yok

c-Düşey yükler:

-İletkenler ve toprak tellerinin çıplak ağırlıkları.

-İzolatör zincirleri ve montör ağırlığı.

-Toprak teli askı takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Sözkonusu varsayım direk kullanma şartlarına uygun olarak,

-Maksimum ağırlık açıklığı ve maksimum rüzgar açıklığı,

-İzolatör zinciri sapma açısının sınırladığı minimum ağırlık açıklığı ve maksimum rüzgar
açıklığı gözönüne alınarak iki varsayım halinde uygulanacaktır.
 ÇDP-14

Varsayım 2:

+5 C, buzsuz halde hat yönünde rüzgar.

Bütün iletkenler ve toprak telleri takılmış halde.

a-Hatta dik yükler: Yok

b-Hat yönünde yükler:

-İletken ve toprak tellerinin maksimum gerilmelerinin %2'sine eşit tek yanlı çekme kuvveti.

-İzolatör zincirlerine rüzgar.

-Direğe rüzgar.

c-Düşey yükler:

-İletkenler ve toprak tellerinin çıplak ağırlıkları.

-İzolatör zinciri ve montör ağırlığı.

-Toprak teli askı takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 3:

-5 C, buzlu halde hatta dik rüzgar.

Bütün iletkenler ve toprak telleri takılı halde.

a-Hatta dik yükler:

-Buzlu iletkenler ve toprak tellerine rüzgar.

-Hat açısı nedeniyle buzlu ve rüzgarlı tel gerilmelerinin hatta dik bileşenleri.

-İzolatör zincirlerine rüzgar.

-Buzlu direk üzerine rüzgar.

b-Hat yönünde yükler: Yok

c-Düşey yükler:

-İletkenler ve toprak tellerinin buzlu ağırlıkları.

-İzolatör zinciri ve montör ağırlığı.

-Toprak teli askı takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

 ÇDP-15

Varsayım 4:

-5 C, buzlu halde bir iletkenin kopması.

a-Hatta dik yükler:

-Hat açısı nedeniyle tel gerilmelerinin hatta dik bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler:

-Koptuğu varsayılan iletkenin maksimum gerilmesinin 1/3'ü.

c-Düşey yükler:

-Koptuğu varsayılan iletkenin 2/3 ağırlık açıklığı için buzlu ağırlığı.

-Diğer iletkenler ve toprak tellerinin tüm ağırlık açıklığı için buzlu ağırlıkları.

-İzolatör zinciri ve montör ağırlığı.

-Toprak teli askı takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,5

Varsayım 5:

-5 C, buzlu halde toprak tellerinden herhangi birinin kopması.

a-Hatta dik yükler:

Hat açısı nedeniyle tel gerilmelerinin hatta dik bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler:

-Koptuğu varsayılan toprak teli için en büyük toprak teli gerilmesinin 1/3'ü.

c-Düşey yükler:

-Koptuğu varsayılan toprak telinin 2/3 ağırlık açıklığı için buzlu ağırlığı.

-Diğer toprak teli ve iletkenlerin tam ağırlık açıklığı için buzlu ağırlıkları.

-İzolatör zinciri ve montör ağırlığı.

-Toprak teli askı takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 6:

-5 C, buzlu halde dengesiz buzlanma.

Ağırlık açıklığının yarısı direğin bir tarafında, diğer yarısı öbür tarafında olmak koşuluyla, direğin
bir tarafındaki iletken ve toprak tellerinin bölgeye ilişkin buz yükünün tamamı, diğer tarafındaki
iletkenlerin ve toprak tellerinin ise %50 buz yükü ile yüklendiği ve fark gerilmelerin olduğu gibi
direğe etki ettiği varsayılacaktır.
 ÇDP-16

a-Hatta dik yükler:

-Direğin bir tarafında %100 buzlu teller, diğer tarafında %50 buzlu teller olması halinde tel
gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hatta dik bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler:

-Direğin bir tarafında %100 buzlu teller, diğer tarafında %50 buzlu teller olması halinde tel
gerilmelerinin hat yönünde bileşenleri.

c-Düşey yükler:

-Direğin bir tarafındaki iletken ve toprak tellerinin 1/2 ağırlık açıklığı için %100 buzlu
ağırlıkları.

-Direğin diğer tarafındaki iletken ve toprak tellerinin 1/2 ağırlık açıklığı için %50 buzlu
ağırlıkları.

-İzolatör zinciri ve montör ağırlığı.

-Toprak teli askı takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,5

Varsayım 7:

Düşey inşa yükleri. Bölgelere ilişkin buz yükleri ve ağırlık açıklığı esas alınarak bulunacak buzlu
yükler inşa yüklerine eşdeğer varsayılacaktır.

a-Hatta dik yükler: Yok

b-Hat yönünde yükler: Yok

c-Düşey yükler:

-İletken ve toprak tellerinin yukarıda belirtilen koşullarda buzlu düşey ağırlıkları.

-İzolatör zinciri ve montör ağırlığı.

-Toprak teli askı takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,5

Varsayım 8:

Değiştirilmiş inşa yükleri. Direği düşey olarak dengesiz biçimde yükleyebilecek, Varsayım 7'de
tanımlanan buzlu tel ağırlıkları ile buzsuz tel ağırlıklarının çeşitli kombinezonları.
a-Hatta dik yükler: Yok

b-Hatta paralel yükler: Yok

c-Düşey yükler:

-Direği düşey yönde kritik olarak yükleyebilecek bazı faz iletkenleri ve toprak teli buzlu, bazı
faz iletkenleri ve toprak teli buzsuz halde tel ağırlıkları.
 ÇDP-17

-İzolatör zinciri ve montör ağırlığı.

-Toprak teli askı takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,5

Bu varsayım ayrıca, inşa ya da bakım sırasında iletkenlerin kaldırılmasıyla ilgili olarak ve “V” tipi
askı izolatörü kullanılması durumunda iletkenlerin çıplak ağırlıklarının izolatörlerin bağlı olduğu
köprü ya da konsolların orta noktalarına doğrudan uygulandığı varsayılan bir hal için de gözönüne
alınacaktır.

10.2-Durdurucu ve Köşede Durdurucu Direk Varsayımları:

Varsayım 1:

-5 C,buzlu halde dengesiz yükler.

İletkenler ve toprak tellerinin en büyük çekme gerilmelerinin %100'ü direğin bir tarafında, %25'i
direğin diğer tarafında olduğu varsayılacaktır.

a-Hatta dik yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan iletkenler ve toprak tellerinin en büyük çekme gerilmelerinin hat
açısı nedeniyle hatta dik bileşenleri.

-Direğin diğer tarafından bulunan iletkenler ve toprak tellerinin en büyük çekme gerilmelerinin
%25'inin hat açısı nedeniyle hatta dik bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan iletkenler ve toprak tellerinin en büyük çekme gerilmelerinin hat
yönünde bileşenleri.

-Direğin diğer tarafında bulunan iletkenler ve toprak tellerinin en büyük çekme gerilmelerinin
%25'inin hat yönündeki bileşenleri.

c-Düşey yükler:

-İletkenler ve toprak tellerinin buzlu ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli durdurucu takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 2:

-5 C, buzlu halde bir iletkenin kopması.

a-Hatta dik yükler:

-Koptuğu varsayılan iletkenin en büyük çekme gerilmesinin %75'inin hat açısı nedeniyle hatta
dik bileşeni.
 ÇDP-18

-Diğer iletkenler ve toprak tellerinin en büyük çekme gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hatta dik
bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler:

-Koptuğu varsayılan iletkenin en büyük çekme gerilmesinin %75'inin hat açısı nedeniyle hat
yönündeki bileşeni.

c-Düşey yükler:

-Koptuğu varsayılan iletkenin 2/3 ağırlık açıklığı için buzlu ağırlıkları.

-Diğer iletkenler ve toprak tellerinin tam ağırlık açıklığı için buzlu ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli gergi takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 3:

-5 C, buzlu halde toprak tellerinden herhangi birinin kopması.

a-Hatta dik yükler:

-Koptuğu varsayılan toprak teli için, en büyük toprak teli gerilmesinin %75'inin hat açısı
nedeniyle hatta dik bileşeni.

-Diğer toprak teli ve iletkenlerin en büyük çekme gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hatta dik
bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler:

-Koptuğu varsayılan toprak teli için, en büyük toprak teli gerilmesinin %75'inin hat açısı
nedeniyle hat yönündeki bileşeni.

c-Düşey yükler:

-Koptuğu varsayılan toprak telinin 2/3 ağırlık açıklığı için buzlu ağırlığı.

-Diğer toprak teli ve iletkenlerin tam ağırlık açıklığı için buzlu ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli gergi takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

 ÇDP-19

Varsayım 4:

+5 C, buzsuz halde hatta dik rüzgar.

Bütün iletkenler ve toprak telleri takılmış halde.

a-Hatta dik yükler:

-İletkenler ve toprak tellerine rüzgar.

-Hat açısı nedeniyle +5 C rüzgarlı halde tel gerilmelerinin hatta dik bileşenleri.

-İzolatör zincirlerine rüzgar.

-Direğe rüzgar.

b-Hat yönünde yükler: Yok

c-Düşey yükler:

-İletkenler ve toprak tellerinin çıplak ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile çıplak jumper iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli gergi takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 5:

-5 C, buzlu halde hatta dik rüzgar.

Bütün iletkenler ve toprak telleri takılı halde.

a-Hatta dik yükler:

-Buzlu iletkenler ve toprak telleri üzerine rüzgar.

-Hat açısı nedeniyle -5 C, buzlu ve rüzgarlı halde tel gerilmelerinin hatta dik bileşenleri.

-İzolatör zincirine rüzgar.

-Buzlu direk üzerine rüzgar.

b-Hat yönünde yükler: Yok

c-Düşey yükler:

-İletkenler ve toprak tellerinin buzlu ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli gergi takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

 ÇDP-20

Varsayım 6:

-5 C, dengesiz buzlanma.

Ağırlık açıklığının yarısı direğin bir tarafında, diğer yarısı öbür tarafında olmak koşuluyla, direğin
bir tarafındaki iletken ve toprak tellerinin bölgeye ilişkin buz yükünün tamamı, diğer tarafında
iletkenlerin ve toprak tellerinin ise %50 buz yükü ile yüklendiği varsayılacaktır.

a-Hatta dik yükler:

-Direğin bir tarafında %100 buzlu teller, diğer tarafında %50 buzlu teller olması halinde tel
gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hatta dik bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler:

-Direğin bir tarafında %100 buzlu diğer tarafında %50 buzlu teller olması halinde, tel
gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hat yönünde bileşenleri.

c-Düşey yükler:

-Direğin bir tarafındaki iletken ve toprak tellerinin 1/2 ağırlık açıklığı için %100 buzlu ağırlıkları.

-Direğin diğer tarafındaki iletkenler ve toprak tellerinin 1/2 ağırlık açıklığı için %50 buzlu
ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper İzolatörü ile buzlu jumper iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli gergi takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 7:
-5 C, buzlu halde aşağı ve yukarı açıklıklar.
Direğin bir tarafında artı (+) işaretli aşağı ağırlık açıklığı, direğin diğer tarafında eksi (-) işaretli
yukarı ağırlık açıklığı olduğu varsayılacaktır.

a-Hatta dik yükler:

-İletkenler ve toprak tellerinin -5 C, buzlu halde gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hatta dik
bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler: Yok

c-Düşey yükler:

-Direğin bir tarafında artı (+) işaretli aşağı ağırlık açıklığı olması nedeniyle, iletkenler ve toprak
tellerinin buzlu düşey ağırlıkları.

-Direğin diğer tarafında eksi (-) işaretli yukarı ağırlık açıklığı olması nedeniyle iletkenler ve
toprak tellerinin buzlu düşey ağırlıklarına eşit yukarı yönde yükler.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli gergi takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

 ÇDP-21

Varsayım 8:

-5 C, buzlu halde net yukarı kaldırma açıklığı.

-5 °C, buzlu halde direğin her iki tarafındaki eksi(-) işaretli ağırlık açıklığı olduğu, dolayısıyla direğe
net yukarı kaldırma açıklığı etki ettiği varsayılacaktır.

a-Hatta dik yükler:

-İletkenler ve toprak tellerinin -5 °C buzlu haldeki gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hatta dik
bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler: Yok

c-Düşey yükler:

-Net yukarı kaldırma açıklığı nedeniyle, buzlu iletken ve toprak tellerinin direğe uyguladığı
yukarı yönde yükler.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper iletkeni ağırlıkları.

-Toprak teli gergi takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 9:

Sadece konsol ve köprü elemanlarının kontrol ve hesabı için, izolatör bağlantı noktalarına ayrı ayrı
uygulanacak en büyük iletken gerilmeleri.

Herhangi bir konsol ya da köprü için:

a-Hatta dik yükler:

-Tek taraflı en büyük iletken gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hatta dik bileşenleri.

b-Hat yönünde yükler:

-Tek taraflı en büyük iletken gerilmelerinin hat açısı nedeniyle hat yönünde bileşenleri.

c-Düşey yükler:

-İletkenlerin buzlu düşey ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 10:

Sadece toprak teli kulesi elemanlarının kontrol ve hesabı için, toprak teli bağlantı noktalarına
uygulanacak en büyük toprak teli gerilmesi.
a-Hatta dik yükler:

-Tek taraflı en büyük toprak teli gerilmesinin hat açısı nedeniyle hatta dik bileşeni.

b-Hat yönünde yükler:

 ÇDP-22

-Tek taraflı en büyük toprak teli gerilmesinin hat açısı nedeniyle hat yönünde bileşeni

c-Düşey Yükler

-Toprak tellerinin buzlu düşey ağırlığı

d-Güvenlik Katsayısı :1,8

10.3-Nihayet Direği Varsayımları:

Projelendirilecek nihayet direği, aynı zamanda durdurucu ve köşede durdurucu direk

fonksiyonunda kullanılabileceğinden bu durumlara ilişkin varsayımları da sağlayacaktır.

Varsayım 1:

-5 C, buzlu halde hatta dik rüzgar.

Bütün iletkenler ve toprak telleri direğin bir tarafında takılı halde.

a-Hatta dik yükler:

-Buzlu iletkenler ve toprak telleri üzerine rüzgar.

-İzolatör zincirlerine rüzgar.

-Buzlu direk üzerine rüzgar.

b-Hat yönünde yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan iletkenler ve toprak tellerinin -5 C buzlu ve rüzgarlı haldeki
gerilmeleri.

c-Düşey yükler:

-iletkenler ve toprak tellerinin buzlu ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper

iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli durdurucu takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 2:

-5 C,buzlu halde bir iletkenin kopması.

a-Hatta dik yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan ve koptuğu varsayılan iletken için hatta dik yük yok.

b-Hat yönünde yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan ve koptuğu varsayılan iletken için hat yönünde yük yok.

-Direğin bir tarafında bulunan diğer iletkenler ve toprak tellerinin en büyük çekme gerilmeleri.
 ÇDP-23

c-Düşey yükler:

-Kopmayan iletkenlerin ve toprak tellerinin tam ağırlık açıklığı için buzlu ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli durdurucu takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 3:

-5 C, buzlu halde toprak tellerinden herhangi birinin kopması.

a-Hatta dik yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan ve koptuğu varsayılan toprak teli için hatta dik yük yok.

b-Hat yönünde yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan ve koptuğu varsayılan toprak teli için hat yönünde yük yok.

-Direğin bir tarafında bulunan diğer toprak teli ve iletkenlerin en büyük çekme gerilmeleri.

c-Düşey yükler:

-Kopmayan toprak teli ve iletkenlerin tam ağırlık açıklığı için buzlu ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper iletkeni, montör ağırlıkları.

-Toprak teli durdurucu takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 4:

+5 C, buzsuz halde hatta dik rüzgar. Bütün iletkenler ve toprak telleri direğin bir tarafında
takılmış halde.

a-Hatta dik yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan iletkenler ve toprak tellerine rüzgar.

-İzolatör zincirlerine rüzgar.

-Direğe rüzgar.

b-Hat yönünde yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan iletkenler ve toprak tellerinin +5 C, rüzgarlı haldeki gerilmeleri.
c-Düşey yükler:

-İletkenler ve toprak tellerinin çıplak ağırlıkları.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile çıplak jumper iletkeni, montör ağırlıkları.
 ÇDP-24

-Toprak teli gergi takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

Varsayım 5:

-5 C, buzlu halde net yukarı kaldırma açıklığı.

Direğin bir tarafında eksi (-) işaretli net yukarı kaldırma açıklığı olduğu varsayılacaktır.

a-Hatta dik yükler:Yok

b-Hat yönünde yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan iletkenler ve toprak tellerinin -5 C buzlu haldeki gerilmeleri.

c-Düşey yükler:

-Direğin bir tarafında bulunan iletkenler ve toprak tellerinin eksi (-) işaretli net yukarı kaldırma
açıklığı nedeniyle, buzlu ağırlıklarına eşit direğe uyguladığı yukarı yönde yükler.

-Durdurucu izolatör takımı, jumper izolatörü ile buzlu jumper iletkeni ağırlıkları.

-Toprak teli gergi takımı ağırlığı.

-Direk ağırlığı.

d-Güvenlik katsayısı: 1,8

11-DiREK TEMELLERi

11.1-Genel Esaslar:

Teklif sahipleri İŞ SAHİBİ’nce bu şartnamenin ekinde tip projesi verilmeyen direkler için en
güvenilir ve en ekonomik temel projelerini ve hesaplarını teklifleriyle birlikte hazırlayarak İŞ
SAHİBİ'ne verecektir.

Aşağıdaki bölümlerde sıralanan tüm temel proje kriterleri bu hesaplarda gözönüne

alınacaktır.

Temele etki eden reaksiyon kuvvetleri, her tip direkte ayrı ayrı olmak üzere en büyük gövde
ve bu gövdenin en büyük reaksiyon kuvvetlerini oluşturacak ayak durumuna göre alınacaktır.

Temel hesaplarında mutlaka direk tasarımına esas olan emniyet değerlerinin üzerinde bir
emniyet sağlanacaktır.

Temellerde BS14 ve/veya BS16 betonu kullanılacak ve hazırlanacak beton TS.500'ün en son
baskısında öngörülen hususlara uygun olacaktır. Temellerin montajında Montaj
Şartnamesinde (ÇDM) belirtilen tesviye betonu mutlaka kullanılacaktır.

11.2-Temel Tipleri:

“İyi ve zayıf zeminlerde temeller, kademeli blok ve/veya sömel tipi olabilir. Temellere ilişkin
hesaplarda kullanılacak en büyük birim değerler 11.6 maddesinde belirtilmiştir.

Zayıf zemin temeli su seviyesinin toprak yüzeyine kadar olması durumunu da içerecektir. Her
direk tipi için sadece bir tip zayıf zemin temeli projelendirilecektir.
 ÇDP-25

Kaya tipi temeller yapılmak istenirse, kayada blok ve kayaya çimento enjeksiyonu ile gömülen
betonarme çubuklu bir kısa beton tabandan oluşan ankraj temel olmak üzere iki cins temel
esasına göre projelendirilecektir.

11.3-Kararlılık Koşulları:

11.3.a-Direğin üst yapısından temele iletilen kuvvetler, direk tasarımında kullanılan aynı yük ve
yüklenme koşulları için hesap edilecektir. Temeller yukarı kaldırma, bası ve yatay kuvvetleri
de içeren kuvvetlere karşı direnç gösterebilecek şekilde projelendirilecektir.

Temel hesaplarında iç yüzeysel sürtünme açısı olarak en alt kademe betonunun üst ucundan
veya sömel tabanından başlayarak normal zemin seviyesinin 30 cm altına kadar düşeyle olan
açı esas alınacaktır.

11.3.b-Kademeli ve Sömel Tipi Temeller:

Bu tip temellerde, temelin kendi ağırlığı ve temelin çevresinde ters çevrilmiş koni biçimindeki
toprağın ağırlığı yukarıya kaldırma kuvvetine karşı koyan kuvvetlerdir. Temel

çevresindeki ters çevrilmiş koni biçimindeki toprak kütlesinin konik yüzeyi, temel tabanından
başlayarak normal zemin seviyesinin 30 cm altına kadar uzanır. Burada adı geçen konik
yüzey dikeyle 20-25’lik açı yapacak ve hesaplarda 11.6 maddesinde belirtilen beton
gerilmeleri kullanılacaktır. Sömel tipi temellerde sömel açısı (yatay düzleme göre açı) 45'ye
eşit veya büyük olmalıdır.

11.3.c-Kayada Ankraj Tipi Temel: (İHTİYARİDİR)

Bu tip temellerde yukarıya kaldırmaya karşı koyan kuvvet, kaya için aşağıda verilen birim
kesme gerilmesi ile çubukların dibinden yukarıda beton temel tabanına kadar uzanan ters
çevrilmiş konik yüzey alanının çarpımıdır. Üst zeminin sözkonusu koni içinde yer alacak kaya
parçasının ve beton temel tabanının ağırlıkları yukarıya kaldırma kuvvet hesabında gözönüne
alınmayacaktır. Burada konik yüzey dikeyle 30'lik açı yapacaktır.Kayaya yerleştirilen
çubuklar kayada deformasyon olmadıkça bozulmayacak şekilde tasarımlanacaktır.

Ankraj tipi temellerde yukarı kaldırma ve yatay yüklere karşı koymak için kullanılan tesbit
çubukları nervürlü betonarme çubuklar olmalıdır. Bu çubukların beton temel tabanının alt
yüzeyinden aşağı doğru gömme derinlikleri aşağıdaki formülle belirlenen değerlerden az
olmamalıdır.

d = 0,7  A

Burada, d: En küçük gömme derinliği (m)

A: Tesbit çubuklarının alanı (cm2)

Hesaplarda aşağıda belirtilen değerler esas alınacaktır:

- Aderans gerilmesi: 1 kg/cm2

- Kesme gerilmesi: 0,75 kg/cm2

- Bası gerilmesi: 16 kg/cm2

- Kaya kesme açısı: 30°

11.3.d-Kayada Blok Tipi Temel: (İHTİYARİDİR)

Bu tip temel kayanın aşınma derecesine göre som veya az aşınmış kaya özelliğine sahip,
yüzeyinde en fazla 60 cm derinliğine kadar toprak ihtiva eden ve hafriyatı ancak hava
tabancası veya dinamitle yapılabilen zeminlerde kullanılabilir.
 ÇDP-26

Kayada blok temel hafriyatında mutlak surette blok üst genişliği, blok alt genişlik değerine eşit
veya bundan küçük olacaktır. Bu özelliklerin sağlanmadığı yerlerde blok temel inşa
edilmeyecek, normal temeller uygulanacaktır.

Hesaplarda esas alınacak gerilme ve kesme açısı değerleri yukarıda 11.3.c maddesinde
belirtilmiştir.

11.3.e-Tüm temel tipleri için, temellerin yatay kuvvetleri temelin projelendirilmesinde

kullanılacaktır. Bu yatay kuvvetin devirme etkisi, temel altındaki maksimum temel ucu
basıncının ve temelin devrilme kararlılığının bulunmasında kullanılacaktır.

11.3.f-Temele doğru bası kuvveti ile temel ağırlığı, izin verilen en büyük zemin basıncından(kritik
değer) daha büyük olmayacaktır. Maksimum temel ucu basıncını elde etmek için temel
üzerine gelen maksimum bası kuvvetleri ile birlikte bulunan yatay kuvvetlerin etkisi birlikte
düşünülecektir. Maksimum temel ucu basıncı iyi zemin için 3,75 kg/cm², zayıf zeminlerde
0,93 kg/cm2'yi aşmayacaktır.

11.4-Direk Bağlantısı ve Tesbiti:

11.4.a-Direğin beton temele olan bağlantısı temel dikmesi ile olacaktır. Temel dikmesi,
bağlanacağı direk ayak elemanından küçük olmayacaktır. Temel dikmesinin betona 30 cm'ye
kadar giren bölümünün tüm yüzleri galvanizlenecektir. Temel dikmesi beton temelin dibinden
direk ayağı dikme bağlantısına kadar uzanacaktır.

11.4.b-Temel dikmesinin, beton temele olan aderansını artırmak üzere uygun cins ve adette
aderans pabucu temel dikmesine bağlanacaktır. Yüklenici bu elemanlar için de ayrıca hesap
verecektir. Temel içindeki çelik elemanların tasarımında kullanılan izin verilen gerilmeler,
direk tasarımında kullanılan değerlerden daha az olmayacaktır.

11.4.c-Temellerdeki temel dikme bağlantılarının detayları ayak uzatmalarında kullanılan bağlantı

detaylarına uygun olacaktır.Tüm direk ayak uzatmaları tüm temel tiplerinde kullanılabilecek
şekilde olmalıdır.

11.5-İstenilen Temel Çizimleri:

11.5.a-Teklif sahipleri önerecekleri alternatif temeller tüm temel tiplerinin hesap ve tasarım
çizimlerinin her birinden ikişer adet İŞ SAHİBİ'ne verecektir. Bu hesap ve çizimler aşağıdaki
bilgileri içerecek fakat onlarla sınırlı kalmayacaktır.

-Yukarı kaldırma, bası ve yatay kesme yükleri cinsinden maksimum temel yükleri.

-Kullanılan tasarım formülleri

-Kullanılabilecek betonarme çubukların tipi, boyutları ve sayısı

-Temellerin genel boyutları ve kavramları

-Temel çukurunun tahmin edilen hacmi

-Beton ve betonarme çubukların hacmi

11.5.b-Gerek tekliflerin verilmesi esnasında, gerekse sözleşmenin imzasından sonra temel hesap
ve çizimleri ile ilgili olarak yapılacak talepler bu şartnamenin tüm ilgili hükümlerine uygun
olacaktır.
 ÇDP-27

11.6-HESAPLARDA KULLANILACAK EN BÜYÜK BİRİM DEĞERLER

( Bu değerler taşıma gücüne göre yapılacak hesaplar içindir ).

EN BÜYÜK BETON GERİLMELERİ

Beton Sınıfı
Gerilmeler Sembolü Birimi
BS20
Karakteristik Silindir Basınç Dayanımı fck kg/cm² 200
Bası Gerilmesi fcd kg/cm² 120
Çeki Gerilmesi fcdt kg/cm² 9,4
Kesme Gerilmesi Vc kg/cm² 12

Aderans ( kg/cm² )

a) Düz Çubuklar ( D:Çap ) :

u = (6,39 (fck)1/2 ) / 2D 45,18 / D
b) Nervürlü Çubuklar ( D:Çap ) :
u = (6,39 (fck)1/2 ) / D 90,37 / D

Düz çubukları aderans 17,57 kg/cm²’yi, nervürlü çubuklarda ise 56,2 kg/cm²’yi geçemez.
Temellerde BS 20 SINIFI BETON kullanılacaktır.

TEMEL HESAPLARINDA KULLANILACAK EN BÜYÜK BÜRÜM DEĞERLER

Zemin Cinsi İyi Zemin Zayıf Zemin

Zemin koşulu Kuru Yaş

Su Seviyesi Temel Altında Yüzeyde
Beton Birim Ağırlığı ( kg/m³ )

a) Donatısız Temellerde 2200 1200

b) Donatılı temellerde 2400 1400

Toprak Birim Ağırlığı ( kg/m³ ) 1600 1000

Taşıma Kapasitesi ( kg/m² ) 3 0,75

Temel Uç Basıncı ( kg/m² ) 3,75 0,93

Zemin Yanal Sürtünmesi ( t/ m² )

a) Bası İçin 3,25 1,25

b)Çeki İçin 1,95 0,75

İçi Yüzeysel Sürtünme Açısı 25° 20°

( Bu değerler taşıma gücüne göre yapılacak hesaplar içindir ).

 ÇDP-28

DONATILI TEMEL KULLANILMASI HALİNDE BETON ÇELİK

ÇUBUKLARIN ÖZELLİKLERİ

Tipi Düz Nervürlü

Sınıfı Doğal Sertlikte Doğal Sertlikte

Sembolü I III (a)

Minimum Akma Sınırı ( kg/cm² ) 2200 4200

Minimum Çekme Dayanımı ( kg/cm² ) 3400 5000

Hesaplarda İzin Verilen Akma Sınırı ( kg/cm² ) 1910 3650

12-DİREK ELEMANLARININ BOYUTLANDIRILMASI VE İMALATIN DETAYLANDIRILMASI

12.1-KAPSAM:

Şartnamenin bu bölümü direk elemanlarının hesabı ve boyutlandırılması, imalatın

detaylandırılması, izolatör askıları, tırmanma engelleri, kuşkonmazlar, tırmanma civataları,
ölüm tehlike levhası, direk topraklama malzemesi ve benzeri tüm diğer özel parçalar ve direk
aksamının detaylandırılmasında uyulması gereken koşulları kapsar.

12.2-DİREKLERDE KULLANILACAK MALZEME:

12.2.a-Çelik:

Çelik malzeme Siemens-Martin usulüyle imal edilmiş olacak ve DIN 17100'ün en son
baskısına uygun olacaktır.
Garanti edilecek minimum
Çelik cinsi akma gerilmesi (kg/cm2)

St.37 2400

St.52 3600

Çelik köşebent ölçüleri yukarıda 2.2 maddesinde belirtildiği üzere DIN 1028 ve DIN 1029
normları ile ISO/R 657/1-2 normlarına uygun olacaktır.

12.2.b-Civata, Somun ve Rondelalar:

Civatalar, somunlar, paftalanmış çubuklar ve rondelalar aşağıdaki Standartların en son

baskısına uygun olacaktır.

Civata ve Somunlar:

- Kalite: DIN 267

- Dayanım Kategorisi: En az 4.6
- Ölçüler:DIN 7990 ve 555

Rondelalar:

- Düz ve Yaylı Rondelalar için Malzeme ve ölçüler: DIN 7989

Saplama veya Dişli Çubuklar:

- Malzeme: DIN 17100, St.37
- Vida Dişleri: DIN 7990
 ÇDP-29

Somunlar (Diş açılmış çubuklar için):

- Malzeme ve Diş Açma: DIN 555

Yukarıda belirtilen malzemeler ASTM-A 153'e uygun olarak sıcak daldırma usulü ile
galvanizlenecektir. Bütün somunlar imal edildikleri civata veya saplamalara el ile rahatça
takılabilmelidir.

12.3-DİREK ELEMANLARININ BOYUTLANDIRILMASI

12.3.a-Tüm direk elemanları, direk hesaplarında bulunan çubuk kuvvetleri kullanılarak

boyutlandırılacaktır. Çubuklar çeki ve bası yükleri dışında eğilme momentlerine maruz iseler
boyutlandırmada momentler de dikkate alınacaktır. Direk maliyetini minimuma indirecek en
elverişli malzeme ve kesit seçilecektir.
12.3.b-Direk elemanlarının boyutlandırılmasında, Yüklenici tarafından hazırlanan direk ana
resimlerinde verilmiş direk ana ölçüleri ve düğüm noktaları arası ölçüler esas alınacaktır.

12.3.c-Eleman ve bağlantı elemanlarının boyutlandırılması, Amerikan İnşaat Mühendisleri

Birliği(ASCE) tarafından yayınlanan İletim Hattı Çelik Direkleri Dizayn Kılavuzunun (Guide for
Design of Steel Transmission Towers-ASCE) son sayısına ve aşağıdaki tabloda belirtilen
müsaade edilen gerilmelere uygun olarak yapılacaktır.

DİREK ELEMANLARI İÇİN MÜSAADE EDiLEN MAKSİMUM GERİLMELER

Delik Çevresi
Eğilme, Çeki Bası Kesme Basıncı
Malzeme Gerilmesi Gerilmesi Gerilmesi Ezilme
(kg/cm2) (kg/cm2) (kg/cm2 Gerilmesi
(kg/cm2)

St.37 Çelik 2400 2400 1800 4800

St.52 Çelik 3600 3600 2700 7200

DIN.267
Civatalar 4000 --------- 2700 7200
(5.8 kalite)

12.3.d-Civatalarda kesme ve ezilme gerilmeleri civatanın nominal çapı kullanılarak

hesaplanacaktır. Civatalarda çekme gerilmesi civatanın net alanına göre bulunacaktır.

12.3.e-Basıya çalışan elemanlar İletim Hattı Çelik Direkleri Dizayn Kılavuzuna (Guide for Design
of Steel Transmission Towers ASCE) göre aşağıdaki esaslar dahilinde boyutlandırılacaktır.

Bası Formülleri:

Eksenel yüklenmiş bası elemanlarının tüm kesiti için geçerli olacak birim gerilme (Fa)
aşağıdaki formüller ile hesaplanacaktır.

2
( KL / r )
Fa = 1- x Fy KL /r  Cc (1)
2
2 Cc
 ÇDP-30

 ² .E
Fa = KL /r  Cc (2)
2
(KL / r)

Burada Cc 'nin tanımı:

-Fy: Malzemenin garanti edilmiş minimum akma sınırı (kg/cm2)

-E: Malzemenin elastisite modülü:

Çelik için 2.100.000 kg/cm2

-KL/r: Hesaplanan elemanın efektif narinlik değeri olmak üzere,

Cc = .  2E / Fy (3)

ile verilmiştir.

Yukarıdaki formüller, malzemenin b/t (genişlik/kalınlık) oranı (b/t) lim sınır değerinden küçük
olduğu zaman geçerlidir.

Burada:

(b/t) = 663 /  Fy ve (4)

lim

b:iç eğrilik yarıçapının bittiği nokta ile kenarı arasındaki uzaklık,

t: Köşebentin kalınlığıdır.

Buna göre:

St.37 çelik için bu değer 13,53

St.52 çelik için 11,05'dir.

Eğer (b/t) 'nin değeri (b/t) lim'den büyük ise ve eğer:

( b / t ) lim  b / t  994 /  Fy (5)

ise, Fcr aşağıdaki formül ile hesaplanır.

0,8( b / t )
Fcr = 1,8  x Fy (6)
( b / t ) lim

ve Fy yerine Fcr konularak yukarıdaki (1) ve (3) no.lu formüller kullanılacaktır.

Dolayısıyla;

St.37 Çelik için: Cc = 994/  Fy = 20,30

St.52 Çelik için: Cc= 994/  Fy =16,57 dir.

Formüllerdeki Fy değeri kg/cm² cinsindendir.

 ÇDP-31

İki ucundan konsantrik olarak basıya çalışan elemanlarda:

KL / r = L / r ve

L / r  120

Bir ucundan konsantrik ve diğer ucundan eksantrik olarak ya da her iki ucundan eksantrik
olarak yüklenen elemanlarda:

KL / r = 60 + 0,50.L / r ve

L / r  120

Eğer L / r > 120 ise KL / r = L / r dir.

b/t ifadesi ise şöyle sınırlandırılmıştır:

b / t  16

Çeki Elemanlarının Hesaplanması:

Çeki elemanı, en küçük kesite göre hesaplanacak ve civata deliklerinin çıkarılmasıyla

bulunacak net kesit alanı esas alınacaktır. Çeki elemanlarının taşıyabileceği yük aşağıda
verilen formüllere göre bulunacak net kesit ile akma gerilmesinin çarpımı olarak
hesaplanacaktır.

F : Çubuğun tüm kesiti

F1 : Çubuğun bağlandığı yanağın kesiti

F : En kritik yerdeki yırtılma çizgisinde delik boşaltma kesitleri toplamı

Fn : Net kesit alanı.

olduğuna göre, net kesit alanları:

-Her iki yanağından bağlanmış köşebentlerde:

Fn = F - F

-Yalnız bir yanağından en az iki perçin ya da civata ile bağlı köşebentlerde:

Fn = 0,8 (F- F)

-Toplam olarak yalnız bir perçin ya da civata ile bağlı köşebentlerde:

Fn = F1 -  F dir.

12.3.f-Herhangi bir direk elemanının direk hesaplarında gösterilmiş eleman gerilmelerini kalıcı bir
deformasyona uğramadan karşılayabilmesinden Yüklenici sorumlu olacaktır. Direk
hesaplarındaki eleman gerilmeleri, öngörülen güvenlik katsayısını içerecektir.
 ÇDP-32

12.3.g-Direk elemanları için “” narinlik derecesi aşağıdaki değerleri geçmeyecektir.

-Dikmeler ve konsol alt yüzü ana elemanları = 120

-Hesaplanan gerilmeleri taşıyan bütün diğer elemanlar = 200

- Sıfır Çubukları = 250

-Çekiye çalışan konsol çeki elemanları = 300

-Yalnız çekiye çalışan tüm diğer elemanlar = 500

12.3.h-Dikmelerin ve konsol ana elemanlarının kalınlığı 5 mm'den, yük altında bulunan

elemanların kalınlığı 4 mm'den, rijidite elemanlarının kalınlığı 3 mm'den az olamaz.

12.3.i-Dikmelerde 50x50x5, dikme dışında yük taşıyan elemanlarda 40x40x4, sıfır elemanlarında
35x35x3'den küçük köşebent kullanılamaz.

12.3.j-Lama ve çubuk demirleri direk elemanı olarak kullanılmayacaktır.

12.3.k-Tüm elemanların yerleştirilmesinde ve hesabında, elemanlar arasındaki minimum açı 13

dereceden küçük olmayacaktır.

12.4- iMALAT RESiMLERi

12.4.a-İstekli firmalar projelendirilecek tüm direkler için, imalat resimlerinin hazırlanmasına esas
teşkil etmek üzere 1/100 ölçekli “OUTLiNE” Tek hat şemasını teklifiyle birlikte İŞ SAHİBİ’ ne
verecektir.

12.4.b-Direk “outline” ları üzerinde tüm elemanların numaralarına göre malzeme cinsi ile rijidite
elemanlarının harf sırasına göre cinsi bir tablo halinde verilecektir.

12.4.c-Tüm direk bağlantıları aksi istenmedikçe civata ile yapılacaktır. Aralarında boşluk
bulunacak şekilde uç uca getirilen elemanları birbirine bağlayan ekleme parçaları,
elemanlardaki maksimum gerilmeleri taşımalıdır. Bindirme ekleri mümkün olduğunca
kullanılmayacak, zorunlu kullanma durumlarında izin verilen proje gerilmeleri % 30
azaltılacaktır. Ek adedi ve bağlantıların eksantrikliği olabildiğince azaltılacaktır.

Tüm çaprazlama elemanları tek bir parça halinde eksiz olarak kullanılacak ve tüm çift çapraz
elemanlar kesiştikleri noktalarda en az bir civata ile birbirine bağlanacaktır.

Yalnız bir yüzünden bağlanan çeki elemanlarının boşta kalan yüzü uç noktalarında herhangi
bir nedenle kesilmiş ise profil uygun bir şekilde desteklenecektir.

Yatayla 30 derece'ye kadar açı yapan tüm elemanlar montaj ve bakım personelinin ağırlığıyla
deforme olmayacak şekilde hesaplanıp detaylandırılacaktır. İnşaat ya da bakım personeli için
malzemenin akma değerine göre 150 kg'lık bir yük gözönüne alınacaktır.

12.4.d-Direklerin ya da direk gövde uzatmalarının dikmelerindeki ekler olabildiğince yatay

elemanların ya da çaprazların bağlantı noktalarının hemen üzerine yerleştirilecektir. Birbirine
eklenecek köşebentlerden içteki köşebentin sırtı dıştaki köşebentin içine uyacak şekilde
tıraşlanacaktır. Eklenecek yüzler arasında 1 mm açıklık bırakılmalıdır.

12.4.e-Direk elemanları olabildiğince düz yüzeyli olacaktır. Su birikebilecek cepler ve çukurluklar

bulunmayacaktır.

12.4.f-İmalat resimlerinde tırmanma maniaları için özel delikler delinecektir.

12.4.g-Bir direk tipi için en fazla üç tip civata çapı kullanılabilecektir.

 ÇDP-33

12.4.h-İzolatörler, toprak teli hırdavatı ve jumper izolatörlerinin bağlantısı için levhalar yada
gereken sair malzeme sağlanacaktır.

12.4.i-Tüm direk ve direk uzatmalarında taban kuşağı seviyesinden başlayarak toprak kulesine
kadar 85 cm.den büyük tüm aralıklarda kullanılmak üzere tırmanma civataları takılacak ve
imalat resimlerinde bu civatalar gösterilecektir.

12.4.j-İmalat resimlerine uygun olarak direklerde ölüm tehlike levhaları ve direk numara plakaları
imal edilecek ve direk topraklama bağlantısı için özel delikler açılacaktır. İmalat
resimlerinde bu plakaların yerleri gösterilecektir.

12.4.k-Muhtemel bası yüklerine engel olmak üzere, yalnız çekiye çalışan tüm elemanlar teorik
boydan daha kısa boylar için detaylandırılacaktır. 3 metre veya daha kısa elemanlar 3 mm
daha kısa olarak detaylandırılacaktır. 3 metreden daha uzun eksiz elemanlar, her 3 metresi
için 1,5 mm ve buna ek olarak kalan küsurat 3 metreye yakın ise 1,5 mm eklenmesiyle
bulunan miktar kadar, toplam miktar 6 mm'yi aşmamak kaydıyla daha kısa
detaylandırılacaktır. Ekli elemanların toplam uzunlukları için kısaltmalar hususunda yukarıda
açıklanan hesaplama biçimi olduğu gibi uygulandıktan sonra, sonuçta elde edilen toplam
kısaltma boyuna 1,5 mm'lik bir ekleme daha yapılacaktır. İmalat resimlerinde her bir
parçadan ne kadar kısaltma yapıldığı gösterilecektir.

12.4.l-Yüklenici tüm uzun parçaların, deliklerin delinmesinden sonra daha başka işleme tabi
tutulmak üzere taşınmaları sırasında ve yükleme, boşaltma ve montaj sırasında deforme
olmamaları için yeterli kesitte olmalarına özel bir özen gösterecektir.

12.4.m-Değişik çaplı civataların birbirine, uca ve kenara minimum uzaklıkları ile bağlantılarda
kullanılabilecek köşebentlerin minimum değerleri aşağıdaki gibi olacaktır.

Civata çapı (mm)

Tanımlanan mesafe 12 16 20 22 24

Kuvvet doğrultusunda
köşebent ucuna uzaklık 20 25 30 35 40

Eklerde ve travers
çeki elemanlarında 25 35 40 45 50
köşebent ucuna uzaklık

Kuvvet doğrultusuna 16 20 25 27 30
dik yönde kenara uzaklık

Civatalar arası uzaklık 35 44 54 59 64

Kullanılabileceği en
küçük köşebent yanağı 35 45 60 65 70

Yukarıdaki ölçüler “mm” cinsindendir. Kenara ve uca olan uzaklıklar ile civatalar arası
uzaklıklar delik merkezinden ölçülür. Uygulanabilir olduğu sürece civata aralıkları üç civata
çapından küçük olmamalıdır. Yukarıda belirtilen kenara uzaklıklar, profil kenarındaki
haddeleme yuvarlaklığı, dolayısıyla yanak genişliğinde bulunan mamül profil toleransı
gözönüne alındıktan sonra bile verilen değerlerden kesinlikle düşük olmayacaktır. Civatalar,
civatayı sıkmak için kullanılan anahtarın rahatça kullanılabileceği yerlerde olacaktır.

12.4.n-Çift Köşebentli Elemanlar:

Örgü için kullanılabilecek tüm çift köşebentli elemanların, uç bağlantıları arasında belirli
aralıklı civatalarla birbirine bağlanması gereklidir. Bu civataların aralıkları çekiye çalışan
 ÇDP-34

elemanlar için 1 metreden fazla olmamalıdır. Basıya çalışan elemanlar için ise bu civataların
aralıkları, iki bağlama civatası arasındaki tek köşebentin narinlik derecesi tüm elemanların
narinlik derecesinden daha büyük olmayacak ya da 0,6 metreden fazla olmayacak şekilde
seçilmelidir.

Tüm çift köşebentli elemanlar, iki ucu arasında en az iki noktadan civatalarla birbirine
bağlanacaktır. 100 mm'lik köşebentten daha büyük profillerden oluşan tüm çift elemanlar
birbirlerine her bağlantı noktasından, her civata standard civata yerinde olmak üzere, birer
ayırıcı rondelalı iki civata ile bağlanacaktır. 100 mm'lik köşebentten ve daha küçük
profillerden oluşan tüm çift elemanlar ise birbirlerine her bağlantı noktasında, civata profil
köşesine yakın standard yerinde olmak üzere, bir ayırıcı rondelalı bir adet civata ile
bağlanacaktır.

Çift köşebentli elemanlarda kullanılacak enlemesine bağlantı pabuçları ve civataları DIN

4114'e göre hesaplanacaktır.

12.4.o-Direklerin konsol bası ve çeki elemanlarının uçlarında bükme yapılmayacak olup, konsol
alt yüzeyinin çapraz elemanları bu husus dikkate alınarak tesbit edilecektir.

12.4.p-Yüklenici imalat resimlerinde tüm bükme açıları ve noktaları ile hesap üçgenlerini
belirtecek, “mm” olarak verilecek eleman boylarında zorunlu haller dışında tam sayıdan
sonraki bölümde 0,5 mm kullanılmayacaktır. Hesapla bulunacak eleman boyunda tam
sayıdan sonraki bölüm 0,5 mm'den fazla olması durumunda bir üst, 0,5 mm'den az olması
halinde de bir alt değere dönüştürülecektir.

Direklerin detaylandırılmasıyla ilgili olarak yukarıda belirtilen hususlar dışında İŞ SAHİBİ’ nce
gerek duyulacak diğer tüm hususlarda Yüklenici ayrıntılı ve tatminkar hesapları vermek
zorundadır. Aksi takdirde bu hesaplar verilinceye kadar ilgili resim veya dökümanlar
onaylanmayacaktır.

12.4.r-İmalat resimlerinde elemanların boyutlandırılmasında direk gövdesi üzerinde izdüşüm

düzlemindeki yükseklik değerleri, detay resimlerinde ise düzlemdeki ölçüler belirtilecek, tüm
ekyeri elemanları ve levhaların detayı verilecektir.

12.4.s-İmalat resimlerinde, civata boylarının tesbitinde esas alınan DIN 7990 normunda belirtilen
civata bağlantı boyları 1mm toleranslı olarak civata boyunu arttıracak şekilde kullanılacaktır.

12.4.t-İmalat resimlerinde kullanılan tüm civata ve dolgu rondelaları her paftada sembol ve
adetleri ile birlikte belirtilecek, montaj resimlerinde ise tüm civatalar bir listede verilecektir.

12.4.u-Tüm hesap ve resimler metrik sistemde tanzim edilecektir.

12.4.ü-Yüklenici İŞ SAHİBİ'nce istenen tüm bilgileri içerecek şekilde direklerin tek hat şemalarını
(outline), imalat resimlerini, montaj resimlerini, bayrak resimlerini, imalat kartlarını, malzeme
listesi ve ağırlık hesaplarını, direk aplikasyon cetvelini, direklerin ayar ölçü cetvellerini,
direklerin ayak kotlarını tesbit şablonlarını hazırlayarak 1'er takım aydınger vs. orijinallerini ve
6'şar takım kopyalarını İŞ SAHİBİ 'ne verecektir.

Tüm resimlerin başlıklarında direk tipi ve İŞ SAHİBİ adı açıkça belirtilecektir.

Söz konusu resimlerden outline ve montaj resimleri 1/100 ölçekli, imalat resimleri 1/10 veya
1/15 ölçekli, bayrak resimleri 1/1 ölçekli, ayak kotu tesbit şablonları 1/100 ölçekli, imalat resim
paftaları 711x1016 mm ebadında, diğer tüm resimler 594x841 mm veya 420x594 mm
ebatlarında verilecek, tüm hesap detayları 210x297 mm ebadında olacaktır.

İmalat ve montaj resimlerinde,

-Her direk elemanının direkteki yeri ve konumu,
-Tüm civataların adedi, tipi ve boyutları,
-Her bir direk elemanının boyutu, malzeme cinsi ve poz numarası mutlaka belirtilecektir.
 ÇDP-35

Direk aplikasyon cetveli, ayak ve gövde uzatmalarının tüm kombinezonlarını içermek üzere
kullanılabilecek her yükseklikteki direk için temel seviyesindeki taban ölçülerinin tümünü
içerecek şekilde hazırlanacaktır. Bu cetvelde,

-Ayağın direğin hatta paralel eksenine uzaklığı,

-Ayağın direğin hatta dik eksenine uzaklığı,

-Ayağın direk merkez kazığına uzaklığı,

-Temel köşesinin merkez kazığına mesafesi
açıkça belirtilecektir.
Direklerin ayak kotlarını tespit şablonları orijinal olarak genleşmeyen plastik malzemeden
hazırlanarak İŞ SAHİBİ'ne verilecek ve bu şablonlar direk ayaklarının köşegen
istikametindeki araziye göre kotunu ifade edecektir.

Direklerin ayar ölçü cetvelleri, gövde ve ayak uzatmalarının tüm kombinezonlarını da içermek
üzere ayak payanda civatasından veya stub üst civatasından itibaren uygun bir seviyede
kenar ve köşegen ölçülerini kapsayacak ve mümkün mertebe toprak seviyesine yakın ölçüleri
ihtiva edecektir.

12.4.v-Yüklenici, imalat ve montaj resimleri üzerindeki detay ve boyutların doğruluğundan

sorumludur. İmalat resimlerinin İŞ SAHİBİ tarafından onayı Yükleniciyi bu sorumluluktan
kurtarmaz. İmalat resimlerinin onaylanmasından önce imalatla ilgili olarak yapılacak her çeşit
çalışmanın sorumluluğu tamamen Yükleniciye ait olacaktır.

13-DiREK KABUL TESTLERi

Direk Testleri

Sözleşme konusu işte kullanılmak üzere yukarıda belirtilen esaslar dahilinde Yüklenici tarafından
projelendirilecek her tip direkten birer adet direğin en büyük gövde ve en uzun ayaklı olanları
yurtdışında İŞ SAHİBİ'nce kabul edilebilir bir test istasyonunda IEC 652'ye (Loading Tests On
Overhead Line Towers) uygun olarak test edilecektir.

Direkler testlerde her yükleme halinde bir dakikadan az olmayan bir süre için proje yüklerinin
yüzde 100'üne, yüzde 120'sine, yüzde 150'sine, yüzde 170'ine ve yüzde 180'ine yüklenecektir.

Test tarihi İŞ SAHİBİ'ne en az otuz gün önce bildirilmelidir.

13.1-Test Programı ve Test Resimleri:

Yüklenici,direk testlerinden önce mutlaka test sistemini ve testlerde uygulanacak yükleri

göstermek üzere bir “Direk Test Programı” ile gerekli Resimleri İŞ SAHİBİ'ne verecektir.
Program ve resimler İŞ SAHİBİ'nin onayını taşıyacaktır.

13.2-Test edilecek direk malzemesini taşıyacak demiryolu vagonları, gemiler veya kamyonlar
yeterince temiz ve direk malzemesini hasara uğratacak herhangi bir yabancı maddeden ari
olacaktır. Demetler ile döşeme arasında asgari 8 cm. boşluk sağlanacaktır.

13.3-Yükleme Kriterleri:

Yükler dizayn resimlerindeki yükleme şartlarına uyacak bir metodla iletken ve toprak tellerinin
bağlantı noktalarına uygulanacaktır. Direğe gelecek rüzgar yükü konsol ile zemin arasında en
az üç noktaya uygulanmalıdır.
 ÇDP-36

13.4-Tahrip Testi:

İŞ SAHİBİ'nin vereceği talimata göre direk tahrip testine tabi tutulacaktır. Tahrip edilmiş olsun
veya olmasın test edilen direkler için İŞ SAHİBİ'nce Yükleniciye hiçbir bedel ödenmeyecek ve
sözkonusu direkler sözleşme konusu işte KESİNLİKLE KULLANILMAYACAKTIR.

13.5-Kabul:

Onaylı Test Programına göre testlerin tamamlanmasını müteakip, İŞ SAHİBİ tarafından testi
yapılan direk malzemelerinden çeşitli numuneler alınarak mekanik ve kimyasal analiz

yaptırılacaktır. Analiz sonuçlarının uygun bulunması, testlerden sonra hiç bir civata sakatlığı
veya direk elemanlarında kalıcı bir deformasyon görülmemesi halinde boyutlandırma, imalat
ve imalat detaylandırması kabul edilir olarak nitelendirilecektir. Eğer elemanlardan herhangi
biri kalıcı deformasyon belirtisi gösterirse veya elemanların mekanik veya kimyasal analiz
sonuçları uygun bulunmazsa giderleri Yükleniciye ait olmak üzere kabul testinin
tekrarlanması İŞ SAHİBİ tarafından istenecektir.

13.6-Test Raporları:

Yüklenici, uygulanan yükleri, direğin sapma miktarını ve İŞ SAHİBİ 'nce onaylanan “Direk
Test Programı”nda bildirilen diğer test sonuçlarını kapsayan onaylı test raporlarını İŞ SAHİBİ
'ne verecektir.