Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 49

‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..

‬‬

‫ثغْ اهلل اُشدٖٔ اُشد‪ْ٤‬‬

‫اُذٔذ هلل سة اُؼبُٔ‪ٝ ٖ٤‬اُقالح ‪ٝ‬اُغالّ ػِ‪ ٠‬أؽشف أُشعِ‪ ٖ٤‬ع‪٤‬ذٗب ٓذٔذ فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬ػِ‪ ٠‬آُ‪ٝ ٚ‬فذج‪ٝ ٚ‬عِْ ثْ أٓب ثؼذ‬

‫هبٍ سع‪ ٍٞ‬اهلل فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ‬

‫ٗنش اهلل آشا عٔغ ٓ٘ب دذ‪٣‬ثب كجِـ‪ ٚ‬ؿ‪٤‬ش‪ , ٙ‬كشة دبَٓ كو‪ ٚ‬ئُ‪ ٞٛ ٖٓ ٠‬أكو‪ ٝ , ٚ٘ٓ ٚ‬سة دبَٓ كو‪٤ُ ٚ‬ظ ثلو‪ , ٚ٤‬ثالس ال ‪٣‬ـَ‬
‫ػِ‪ ٖٜ٤‬هِت ٓغِْ ‪ :‬ئخالؿ اُؼَٔ هلل ‪٘ٓ ٝ ,‬بفذخ ‪ٝ‬الح األٓش ‪ُ ٝ ,‬ض‪ ّٝ‬اُجٔبػخ ؛ كإ دػ‪ٞ‬ر‪ ْٜ‬رذ‪٤‬و ٖٓ ‪ٝ‬سائ‪ً ٖٓ ٝ ْٜ‬بٗذ اُذٗ‪٤‬ب‬
‫ٗ‪٤‬ز‪ ٚ‬كشم اهلل ػِ‪ ٚ٤‬أٓش‪ ٝ , ٙ‬خؼَ كوش‪ ٙ‬ث‪ ٖ٤‬ػ‪٣ ُْ ٝ , ٚ٤٘٤‬أر‪ ٖٓ ٚ‬اُذٗ‪٤‬ب ئال ٓب ًزت ُ‪ً ٖٓ ٝ , ٚ‬بٗذ ا‪٥‬خشح ٗ‪٤‬ز‪ ٚ‬خٔغ اهلل أٓش‪ ٝ , ٙ‬خؼَ‬
‫ؿ٘ب‪ ٙ‬ك‪ ٢‬هِج‪ ٝ , ٚ‬أرز‪ ٚ‬اُذٗ‪٤‬ب ‪ ٢ٛ ٝ‬ساؿٔخ‬
‫اُشا‪ : ١ٝ‬ص‪٣‬ذ ثٖ ثبثذ – أُذذس ‪ :‬األُجبٗ‪ – ٢‬أُقذس ‪:‬فذ‪٤‬خ اُزشؿ‪٤‬ت – خالفخ دٌْ أُذذس ‪ :‬فذ‪٤‬خ‬

‫ٗجذأ ػِ‪ ٠‬ثشًخ اهلل رلش‪٣‬ؾ ٓشاخؼخ ؽبثزش اٍ ‪ُِ small intestine‬ذًز‪ٞ‬س أُيش‪١‬‬
‫‪ ٌٕٞ٣ٝ‬ك‪٤ٓ ٢‬ضإ دغ٘بد اُذًز‪ٞ‬س أُيش‪١‬‬
‫‪٣ٝ‬بسة ‪ ٖٓ ٌٕٞ٣‬اُؼِْ اُِ‪٘٣ ٢‬زلغ ث‪ٚ٤‬‬
‫ٓؼ ‪ٌٛ‬زش ك‪ ٢‬اٌُالّ ‪ٝ‬أهبثٌِْ ك‪ ٢‬اُزلش‪٣‬ـبد ثارٕ اهلل‬
‫ُ‪ ٞ‬ك‪ ٚ٤‬أ‪ ١‬روق‪٤‬ش أ‪ ٝ‬ؿِو ك‪ ٢‬اُزلش‪٣‬ـبد‬
‫كشخبء رغبٓذ‪ٗٞ‬ب ػِ‪ ٠‬األخيبء ‪ٓٝ‬ز٘غ‪ٗٞ‬بػ ٖٓ دػ‪ٞ‬ارٌْ ثظ‪ٜ‬ش اُـ‪٤‬ت‬
‫‪ًِٔٝ‬خ أخ‪٤‬شح ‪ ُٞ ,,‬دنشري ؽبىش ك‪ ٢‬دبخخ ‪٣‬بس‪٣‬ذ رغزـِ‪ٜ‬ب ك‪ ٢‬دبخخ ر٘لؼي ‪ٝ‬ر٘لغ ث‪ٜ٤‬ب ؿ‪٤‬شى‬
‫‪ٝ‬فذه٘‪ٓ ٢‬ل‪٤‬ؼ ‪ٝ‬هذ مب‪٣‬غ أٗذ ثزون‪ ٚ٤‬ك‪ ٢‬اُزؼِ‪ ْ٤‬أ‪ ٝ‬رؼِ‪ ْ٤‬ؿ‪٤‬شى‬
‫‪ٝٝ‬فَ أُؼِ‪ٓٞ‬خ ُـ‪٤‬شى ‪ٝ‬ادزغت األخش ػ٘ذ سث٘ب‬
‫فذه٘‪ ٢‬ئٗذ أًزش ‪ٝ‬ادذ ٓغزل‪٤‬ذ ُٔب ر‪ٞ‬فَ أُؼِ‪ٓٞ‬خ ُـ‪٤‬شى ثزؾ‪ٞ‬ف دبخبد ئٗذ ٌٓ٘زؼ ؽب‪٣‬ل‪ٜ‬ب ُ‪ ٞ‬ادزلظذ ثبُٔؼِ‪ٓٞ‬خ ُ٘لغي‬
‫أثيَ ًالّ ‪ٝ‬أع‪٤‬جٌْ ٓغ اُذًز‪ٞ‬س أُيش‪ ١‬عالّ ٓإهزب ‪‬‬

‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ٞٓ ٢ٛ‬م‪ٞ‬ػبر٘ب ئٕ ؽبء اهلل‬


‫‪Anomalies of the vitellointestinal duct ‬‬
‫‪Meckel's diverticulum ‬‬
‫‪perforated … ulcer ٝ ‬‬
‫‪ٝ‬أٌُِخ اُِ‪ٓ ٢‬ذذػ ث‪٤‬ؼشف ‪ٌ٣‬زج‪ٜ‬ب د‪ ١‬اٍ ‪intussuscption‬‬ ‫‪‬‬
‫‪paralytic ileus ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ٝ‬اٍ ‪volvulus of the pelvic colon‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ volvulus neonatorum ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Adhesive intestinal obstruction ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪mesentric vascular occlusion ٝ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ volvulus ٝ‬دبخخ ًٔبٕ ‪‬‬ ‫‪‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪1‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫اٌُالّ اُ٘‪ٜ‬بسدا ئصا‪ ١‬؟؟ ك‪ٓ ٢‬جِظ اُوغْ‬
‫ثؼذ ٓب عوي‪ٞ‬ا أُبخ‪٤‬غزشاد خالاااااااااؿ‬
‫‪ٝ‬هبُ‪ٞ‬ا ‪ :‬ئد٘ب ث٘ي‪ٞ‬س اُزؼِ‪ ْ٤‬دُ‪ٞ‬هز‪ٝ ,, ٢‬اُذٔذ هلل سة اُؼبُٔ‪ٖ٤‬‬
‫ٓب ػِ‪٘٤‬ب ٖٓ دٌب‪ ١ٝ‬اُذًز‪ٞ‬س‬
‫ثزٌِْ ػِ‪ ٠‬أػِ‪ٓ ٠‬غز‪ ( ٟٞ‬ئ‪ٞٔ٣‬ؽٖ رش‪٣‬وخ )‬
‫‪ٝ‬اُذٔذ هلل اإلٓزذبٕ خ‪ ٚ‬فؼت ‪ٝ‬د‪٤ٓ ١‬ضح‬
‫ك‪ٜٔ‬ب هشس‪ٝ‬ا ئٕ اإلٓزذبٕ ثزبع اٍ ‪ً ,, written‬بٕ صٓبٕ اُ٘بط ٓؼ كب‪ٔٛ‬خ اُوبٗ‪ٕٞ‬‬
‫‪ًٝ‬بٕ ىبُت اُجٌبُ‪ٞ‬س‪ٞ٣‬ط ثج‪ 12 ِٚ٤‬عإاٍ ‪٣‬خزبس ٓ٘‪ ْٜ‬ػؾشح‬
‫هبٓ‪ٞ‬ا سخؼ‪ٞ‬ا ُِوبٗ‪,, ٕٞ‬‬
‫ئٕ ىبُت ثٌبُ‪ٞ‬س‪ٞ٣‬ط ٓؼ ٖٓ دو‪٣ ٚ‬خزبس ‪‬‬
‫ىبُت اُجٌبُ‪ٞ‬س‪ٞ٣‬ط د‪ٓ ٙ‬ل‪٤‬ؼ اخز‪٤‬بس ‪ٓ ,,‬ؼ ٓ‪ْٜ‬‬
‫‪ُٝ‬ألعق هؼذٗب كزشح ى‪ِ٣ٞ‬خ أ‪ ,, ١ٝٝٝ‬اإلٓزذبٗبد ثز‪٤‬ج‪ ٢‬ص‪ ًَ ١‬ع٘خ‬
‫ثج‪٤‬ج‪ٞ‬ا ٗلظ األعئِخ ‪ ,,‬‬
‫ئ‪ ٚ٣‬اٌُالّ اُلبم‪ ٢‬د‪ ( ٙ‬ئ‪ٞٔ٣‬ؽٖ ‪ٝ‬ادذ ث‪٤‬ضػن )‬
‫ئد٘ب ػب‪٣‬ض‪ problem solving ٖ٣‬‬

‫ؽ‪ٞ‬ك‪ٞ‬ا أُثبٍ اُِ‪ ٢‬هبُ‪: ٚ‬‬


‫‪ُٝ‬ذ ػ٘ذ‪ ٙ‬عََ٘خ ‪ٝ ,,‬ثؼذ‪ ٖ٣‬أٓ‪ ٚ‬ثزلئ‪ ٚ‬خبُ‪Red jelly stool ٝ vomiting ٝ colic ٝ abdominal distension ٚ‬‬
‫ثب‪٘٣‬خ ‪‬‬
‫‪ What's your differential diagnosis‬؟؟؟؟‬
‫دا أ‪ ٍٝ‬عإاٍ ‪‬‬

‫‪ٝ‬ثؼذ‪ ٖ٣‬ثوب ُ‪ ٞ‬ه‪ُٞ‬ذ اٍ ‪,, differential diagnosis‬‬


‫ئ‪ ٚ٣‬اٍ ‪ٓ work up‬ؼ اٍ ‪Investigations‬‬
‫ئ‪ ٚ٣‬اٍ ‪ُ work up‬شثٔب دذ ‪٣‬جب‪ٝ‬ة ًذ‪ٝ ٙ‬ال ًذ‪  ٙ‬اُِ‪ٛ ٢‬زؼِٔ‪ُِ ٚ‬ؼ‪٤‬بٕ د‪ ٙ‬‬

‫‪ٝ‬ثؼذ‪ ٖ٣‬اٍ ‪treatment‬‬


‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬
‫اُذبُخ ًِ‪ٜ‬ب رجوب ‪problem solving‬‬

‫ه‪ُ٘ٞ‬بُ‪٣ ٚ‬ب ث‪٣ : ٚ٤‬ؼ٘‪ problem solving ًِٚ ٢‬؟؟؟!!!‬


‫هبٍ ‪:‬‬
‫ال ‪ ,,‬أٗب ٌٖٓٔ أخ‪٤‬جِ‪ ْٜ‬أعئِخ ‪ written‬هق‪٤‬شح ًذ‪ٙ‬‬
‫ال ‪ ,,‬دبخخ ًذ‪contraction ٙ‬‬
‫‪٣‬ؼ٘‪ٓ ٢‬ث ً‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪2‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫اُيِجخ ‪ٛ‬ززذا‪٣‬ن ‪‬‬


‫‪ٛ‬زو‪ٓ : ٍٞ‬ؼشكؼ ئال أسثغ أعيش ‪,,‬‬
‫اُجذع ‪ٌ٣‬زج‪ ,, ْٜ‬كب‪ ٖ٤ٔٛ‬؟؟؟‬
‫سث٘ب ٓؼبًْ ‪٣‬ب دجب‪٣‬ج‪ ٢‬‬
‫أٗب ك‪ ٢‬األخش عولذ ‪‬‬

‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ,,‬ئد٘ب ‪٘ٛ‬ذب‪ ٍٝ‬ئٕ ؽبء اهلل‬


‫أٗب ‪ٛ‬و‪ ٌُْٞ‬ػِ‪ ٠‬دبخخ ربٗ‪٤‬خ ‪,,‬‬
‫ىت األص‪ٛ‬ش ث‪ٞ‬ظذ اُزؼِ‪ٞ٘ٓ ( ْ٤‬س‪٣ ٖ٣‬ب سخبُخ )‬
‫ساد‪ٞ‬ا ‪ ّٞ٣‬اإلٓزذبٕ اُؾل‪ ١ٞ‬ثزبع اٍ ‪,, round‬‬
‫دخِ‪ ْٜ‬رِذ أعبرزح ُٔ‪ٝ ,, ْٛٞ‬دخَ ػِ‪ ْٜ٤‬رِذ أعبرزح ‪,,,‬‬
‫‪ٝ‬هبُ‪ٞ‬ا ُ‪ : ْٜ‬ئد٘ب ُج٘خ ري‪٣ٞ‬ش اُزؼِ‪ ْ٤‬اُيج‪  ٢‬ئٗز‪ٞ‬ا ‪ٛ‬زٔزذ٘‪ٞ‬ا ‪operative‬‬
‫هبُ‪ٞ‬ا ُ‪ : ْٜ‬الاااااااااااااااااااااااااااا ‪ ,,‬ئد٘ب الصّ ٗٔزذٖ ؽل‪١ٞ‬‬

‫هبُ‪ٞ‬ا ُ‪ : ْٜ‬ك‪ ٚ٤‬أسثؼخ ك‪ٞ‬م ث‪ٔ٤‬زذ٘‪ٞ‬ا ؽل‪ ,, ١ٞ‬ػب‪٣‬ض‪ ٖ٣‬رزيِؼِ‪ ْٛٞ‬؟؟؟ أٗب ؽب‪٣‬ق ئٗز‪ٞ‬ا رٔزذ٘‪ٞ‬ا ‪ Operative‬أدغٖ‬

‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫ئٗز‪ٞ‬ا ك‪ ٢‬عََ٘خ عزخ ‪,,‬‬
‫‪٣‬ؼ٘‪ ٢‬ئ‪ ٚ٣‬ك‪ ٢‬عََ٘خ عزخ ؟؟؟‬
‫اُذٔذ هلل ‪٤ٛ ,,‬غوي‪ٞ‬ا أد ئ‪٣ ٚ٣‬ؼ٘‪ !!! ٢‬عذ ؽ‪ٜٞ‬س !!! ئ‪ ٚ٣‬أُؾٌِخ ‪٣‬ؼ٘‪ ٢‬‬
‫ئد٘ب ٓ٘بخ‪٤‬شٗب ك‪ ٖ٤‬؟؟؟؟؟‬
‫ك‪ ٢‬اُغٔب ‪,,‬‬
‫ًَ ‪ٝ‬ادذ ثوب ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪٣‬زاًش ‪ ٖٓ ,,‬عٌَُبد‬
‫دٌب‪٣‬خ ئٕ أٗذ ر‪ٜٞ‬ثـ ‪ٝ‬رأخذ دسخبد ٓؼ ‪ٛ‬زذقَ ربٗ‪ ٢‬‬

‫اُ٘بط د‪ ١‬ػب‪٣‬ضح ىِجخ ٓزاًشح ‪ٝ‬ثزلٌش ‪,,‬‬


‫قلُ‪)َٕٞ‬‬
‫ٕ ػََِ‪َٓ ٠‬ب رَ ِ‬
‫كب‪ ٖ٤ٔٛ‬؟؟ سث٘ب أُغزؼبٕ (‪َٝ‬اُ ِّ‪ ُٚ‬أُُْغْ َزؼَب ُ‬

‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫أ‪ ٍٝ‬دبخخ اٍ ‪anomalies of the vitellointestinal duct‬‬
‫‪Anomalies of the vitello intestinal duct‬‬
‫‪ ٞٛ‬اٍ ‪ anomalies‬ثزبػذ اٍ ‪ vitellointestinal duct‬د‪,, ١‬‬
‫‪ ٞٛ‬ئ‪ ٚ٣‬اٍ ‪ vitellointestinal duct‬د‪ ١‬أعبعبً ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟؟‬
‫اٍ ‪ vitellointestinal duct‬د‪ٝ ١‬افِخ ث‪ ٖ٤‬اٍ ‪ٝ Intestine‬اٍ ‪umbilicus‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪3‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ١‫ د‬vitellointestinal duct ٍ‫ا‬


umbilicus ٍ‫ا‬ٝ Intestine ٍ‫ٖ ا‬٤‫فِخ ث‬ٝ

,, ٢ٗ‫ال‬ٝ‫اُغإاٍ األ‬
‫ ؟؟؟‬vitellointestinal duct َُ َ‫ذق‬٤‫ ث‬٢ُِ‫ ا‬ٚ٣‫ىت ئ‬
 ‫ض سد‬٣‫ػب‬
Obliterate, disintegrate, persist , none of the above
,, ‫اإلخبثخ‬
Disintegrate

‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ثأٓبسح ئ‬
Umbilicus ٍ‫ ا‬٢‫ ٓبعٌخ ك‬ٚ‫ ثزبػز‬small intestine ٍ‫ ا‬,, ‫٘ب‬٤‫ادذ ك‬ٝ ‫ال‬ٝ ‫ؼ‬٤‫ئٕ ٓل‬
disintegrate ‫ب‬ٜٗ‫ ئ‬vitellointestinal duct ٍ‫ ئٕ ا‬٢‫ؼ‬٤‫اُيج‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ىت‬


disintegrate ,, vitellointestinal duct ٍ‫ ا‬ُٞ
disintegrate ‫ ثوب ٓؼ‬ٞٛ ٢ُِ‫ ا‬,, ٙ‫ دجَ ًذ‬١‫ػِٔذ ص‬ٝ persist ‫ب‬ٜٗ‫ا ئ‬ٞ‫اكشم‬
volvulus َٔ‫زؼ‬ٛ ,, َْ‫ػِٔذ دَج‬ٝ Persist

‫ ؟؟؟‬volvulus َٔ‫زؼ‬ٛ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٚ٤ُ


axis ٠ِ‫ػِوي ػ‬ٝ ,, ٙ‫ـ ًذ‬٤ٔ‫بهخ اُو‬٤ُ ٖٓ ‫ادذ ؽذى‬ٝ َ٤‫رخ‬
 ‫الد‬٤ُٔ‫ذ ا‬٤‫ ًشح ػ‬١‫زِق ص‬ٛ
٢ٛ ‫ ٓب‬١‫ ص‬fibrous tissue ‫ كنِذ‬ُٞ ,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٙ‫ػؾبٕ ًذ‬
‫زِق‬ٛ ,, Intestine ٍ‫زِق ا‬ٛ
volvulus of the small intestine َٔ‫زؼ‬ٛ

,,, ‫ىت‬
cyst ‫ػِٔذ‬ٝ ‫٘ب‬ٛ ٖٓ ‫هلِذ‬ٝ ,, ‫٘ب‬ٛ ٖٓ ‫ هلِذ‬,, persist ‫ب ٓؼ‬ٜٗ‫ا ئ‬ٞ‫اكشم‬
,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ كٌشح‬٠ِ‫ػ‬
persist ,, vitellointestinal duct ٍ‫ ا‬ُٞ
‫ رِق‬Intestine ٍ‫زؼشف ئال ُٔب ا‬ٛ ‫ئٗذ ٓؼ‬
Intestinal obstruction ‫ ة‬٢ِ٤‫ج‬٣ ٕ‫ب‬٤‫اُؼ‬

band ‫ ٓبعٌخ ة‬small intestine ٍ‫ ا‬٢‫ أاله‬ٚ‫ُٔب أكزذ‬


silent ,, silent ٙ‫ د‬fibrous band ٙ‫ ػ٘ذ‬٢ُِ‫بٕ ا‬٤‫ اُؼ‬٢٘‫ؼ‬٣

Page | 4
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫ٓجؾزٌ‪٤‬ؼ ٖٓ دبخخ ‪٘ٓ ,,‬ؼشكؼ ئٕ ػ٘ذ‪ fibrous band ٙ‬ئال ُٔب اٍ ‪ Intestine‬رِق‬
‫‪ٝ‬امذخ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟ ئٕ ؽبء اهلل‬

‫ىت ُ‪ ٞ‬اُذزخ د‪ ١‬هلِذ ‪ٝ ,,‬اُذزخ د‪ ١‬هلِذ ‪ٝ ,,‬ثوب ‪ cyst‬ك‪ ٢‬اُ٘ـ‬


‫ث‪٤‬و‪ٞ‬ا ػِ‪ٜ٤‬ب ‪ ,, endrogenous cyst‬أ‪sub umbilical cyst ٝ‬‬
‫رؼَٔ دبخخ اعٔ‪ٜ‬ب ‪ endrogenous cyst‬أ‪sub umbilical cyst ٝ‬‬

‫‪٣‬ال ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫ه‪ ٢ُُٞٞ‬اُؼ‪٤‬بٕ د‪٣ ٙ‬ؾزٌ‪ ٖٓ ٢‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫ىلَ فـ‪٤‬ش ػ٘ذ‪ ٙ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫ػ٘ذ‪cyst ٙ‬‬
‫ك‪ ٖ٤‬؟؟؟‬
‫رذذ اٍ ‪Umbilicus‬‬
‫ُ‪ً ٞ‬بٗذ ‪ً above the umbilicus‬بٗذ ثش‪ ٙ‬اُجيٖ‬
‫‪٣‬ؼ٘‪,, ٢‬‬
‫‪ Cyst‬رذذ اٍ ‪umbilicus‬‬
‫رزٔ‪٤‬ض ثأٗ‪ٜ‬ب ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪Moves across the intestine ,,‬‬
‫ٓؼ ‪along it‬‬

‫ئؽٔؼ٘ب ؟؟؟‬
‫ػؾبٕ ‪ٓ ٢ٛ‬بعٌخ ك‪ ٢‬اٍ ‪Intestine‬‬
‫كِ‪ٜ٤‬ب ٗلظ اٍ ‪٣ ,, axis‬ؼ٘‪ cyst ٢‬ك‪ ٢‬اٍ ‪Umbilicus‬‬
‫‪ Cyst‬رذذ اٍ ‪umbilicus‬‬

‫ػب‪٣‬ض ‪ Investigations‬؟؟؟‬
‫‪Ultra sound‬‬
‫ئؽٔؼ٘ب ؟؟؟‬
‫ػؾبٕ ‪cyst‬‬

‫ئ‪ ٚ٣‬اٍ ‪ criteria‬ئٗ‪ٜ‬ب ‪ benign‬؟؟؟‬


‫‪Clear fluid‬‬

‫ىت ‪,,‬‬
‫اٍ ‪ cyst‬د‪ ١‬أػِٔ‪ٜ‬ب ئ‪ ٚ٣‬؟؟ ػالخ‪ٜ‬ب ؟؟ رؾ‪ِٜ٤‬ب‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪5‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫ئؽٔؼ٘ب ؟؟؟‬
For fear of complications

‫ ؟؟؟‬complications ٍ‫ ا‬ٚ٣‫ئ‬
Hemorrhage, rupture, infection & pressure
,, ٢٘‫ؼ‬٣
Umbilicus ٍ‫ رذذ ا‬cystic swelling ٙ‫ػ٘ذ‬ٝ ,, ‫ عََ٘خ‬ٙ‫د ػ٘ذ‬ُٞٞٓ َ‫ ىل‬٢ُ‫ هب‬ُٞ
,, ‫خ‬٣ٞ‫ ؽ‬Mobile ١‫ د‬cyst ٍ‫ا‬ٝ
sub umbilical cyst ٝ‫ أ‬entrogenous cyst ٢‫كأٗب أكٌش ك‬

‫ ؟؟‬ٚ٣‫جوب ئ‬٣ Investigation ٍ‫ ثب‬to confirm ‫ض‬٣‫ػب‬


Ultra sound

‫الد ؟؟‬ٝ‫ب أ‬٣ cyst ٍ‫ ثزبػذ ا‬complications ٍ‫ ا‬ٚ٣‫ئ‬


calcification ,, Pressure ,, Infection ,, rupture ,, hemorrhage ٍ‫ا‬
‫بػ‬ٛٞ‫ٓز٘غ‬ٝ ‫ب‬ٛ‫٘غب‬٣ ‫ٓذذػ ثوب‬
fibrous band ‫ ٓزؼِوخ ة‬still ٢ٛ َ‫أف‬
,, ‫ رِق‬Intestine ٍ‫كٌٖٔٔ ا‬
,, ‫ب‬ٜ‫ ثزبػز‬complications ٍ‫ ا‬,, cyst ٍ‫ ا‬٢٘‫ؼ‬٣
Hemorrhage, rupture, infection, pressure and calcification

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ىت‬


)  ١‫ د‬٢٘‫ؼ‬٣ ‫ا‬ِٞ٤‫ ( ارخ‬١‫ا د‬ٞ‫ ثق‬,, ٙ‫ دذ ػ٘ذ‬ُٞ
,, ‫خ‬٣ٞ‫فؼجخ ؽ‬
,, ‫ ٓولِزؼ‬٢ُِ‫ ا‬umbilicus ٍ‫ رذذ ا‬٢ُِ‫اُذزخ ا‬
,, ‫ ٓولِزؼ‬umbilicus ٍ‫ رذذ ا‬٢ُِ‫اُذزخ ا‬
‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬ُٚٗٞ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ اُجِذ ثزبػ٘ب‬ٞٛ
‫د‬ٞ‫ أع‬ٚ٤‫ك‬ٝ ,, ‫ أعٔش‬ٚ٤‫ك‬ٝ ,, ‫ل‬٤‫أث‬

‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬ُٚٗٞ Intestine ٍ‫ىت ا‬


‫أدٔش‬

,, ‫ىت‬
,, ‫ب أدٔش‬ُٜٗٞ ١‫ د‬vitellointestinal duct ٍ‫ٖ ثبٌُْ ئٕ ا‬٣‫اخذ‬ٝ ‫ا‬ٞ‫ئٗز‬
‫ ؟؟؟‬ٚ٤ُ ‫ب أدٔش‬ُٜٗٞ ‫جوب‬٤ٛ
‫ ؽلبف‬,, Columnar epithelium

Page | 6
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫‪ ٢ٛ‬اٍ ‪٣ Intestine‬ب أ‪ٝ‬الد ُ‪ٜٗٞ‬ب أدٔش ُ‪ ٚ٤‬؟؟؟‬


‫ػؾبٕ اٍ ‪ columnar epithelium‬ؽلبف‬
‫ػؾبٕ ًذ‪٣ ٙ‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ,,‬اُؼ‪ َ٤‬د‪٤ٛ ٙ‬ج‪ ٢‬ة ‪ complaint‬ؿش‪٣‬ت خذاً‬
‫األّ ‪ٛ‬زو‪ُٞ‬ي ‪٣ :‬ب دًز‪ٞ‬س ثؼذ ٓب اُذجَ اُغُش‪ٝ ١‬هغ ‪ ,,‬اُ‪ٞ‬اد عُشر‪ ٚ‬دٔشا ‪ ,,‬أدٔش ‪red ,,‬‬
‫‪Columnar epithelium‬‬
‫ٓؼ ‪ skin‬خبُـ ‪columnar epithelium ,,‬‬

‫اٍ ‪ ُٚٗٞ columnar epithelium‬ئ‪٣ ٚ٣‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟؟‬


‫‪ ,, Red‬أدٔش‬
‫ُ‪ ٞ‬دذ ك‪ ٌْ٤‬كبًش اُؾشح ‪ ,,‬ؽج‪ ٚ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫اُشهبفخ ‪‬‬
‫اُِ‪ ٢‬دبىخ ‪٘ٛ‬ب ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫‪ٝ‬سدح ‪ ,,‬ثشاك‪ٞ‬ا ػِ‪ ,, ٌْ٤‬رٔبّ‬

‫دُ‪ٞ‬هز‪ً ٢‬ذ‪٣ ٙ‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ُٞ ,,‬ثق‪٘٤‬ب ػِ‪ ٠‬اُؼ‪٤‬بٕ‬


‫اٍ ‪ Umbilicus‬ثزبػز‪ ٚ‬دٔشااااااااااا ‪ٓٝ columnar epithelium‬يِؼخ ُٓخبه‬
‫‪٣‬و‪ُٞ‬ي ‪ :‬أً‪ٜ٣ٞ‬ب ة ‪silver nitrate‬‬

‫‪ ٞٛ‬أٗب ُٔب أدو ػِ‪ٜ٤‬ب ‪ً silver nitrate‬ذ‪,, ٙ‬‬


‫‪ ٞٛ‬أٗب ًذ‪ ٙ‬ثٔ‪ٞ‬د أ‪ٜ٣‬ب ىجوخ ؟؟؟‬
‫اٍ ‪epithelium‬‬

‫اُِ‪ٞٗ ٞٛ ٢‬ػ‪ ٚ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬


‫‪Columnar‬‬

‫الدظ‪ٞ‬ا دبخخ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫أٗب ٓجٌ‪٣ٞ‬ؼ اُجِذ ‪ ,,‬أٗب ثٌ‪ ١ٞ‬اٍ ‪columnar epithelium‬‬
‫‪٣‬و‪٣ ّٞ‬ذقِ‪ healing ٚ‬ثا‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫‪ٝ ,, Fibrosis‬اُجِذ ‪٣‬ضدق ػِ‪ٚ٤‬‬
‫رٔبّ ًذ‪ٙ‬‬
‫ثٌ‪ٜ٣ٞ‬ب ة ‪ ,, silver nitrate‬ثٌَْ‪ ١ِٞ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫ثٌَْ‪ ١ِٞ‬اٍ ‪epithelium‬‬
‫ػِ‪ ٠‬أعبط ئٕ اٍ ‪٣ epithelium‬ضدق ‪٣ٝ‬ـي‪ ٢‬اٍ ‪fibrous tissue‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪7‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

,, ‫ػ٘ب‬ٞ‫م‬ُٞٔ ‫ ثوب‬٢‫ج‬٤ٗ
vitellointestinal duct ٍ‫ ٖٓ ا‬Remnant
Meckel's diverticulum ‫ب‬ٜ٤ِ‫ٍ ػ‬ٞ‫ ئد٘ب ث٘و‬٢ُِ‫ا‬
Meckel's Diverticulum
vitellointestinal duct ٍ‫ ٖٓ ا‬remnant ١‫د‬

: ٖ٤‫ز‬٤‫ دز‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ١‫ د‬Meckl'es diverticulum ٍ‫ا‬


rule of two ٍ‫ا‬ 
complications ٍ‫ا‬ 

: ٖ٤‫ ثبُظجو دزز‬ٙ‫ د‬Meckel's diverticulum ٍ‫ا‬


rule of 2 ٍ‫ا‬ 
complications ٍ‫ا‬ 

: ٍٞ‫و‬٤‫ ث‬rule of 2 ٍ‫ ا‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٞٛ


‫ ٖٓ اُ٘بط‬2 % ٢‫د ك‬ٞ‫خ‬ٞٓ Meckel's diverticulum ٍ‫ئٕ ا‬ 
2 inches ُٚٞ‫ى‬ 
ilio cecal junction ٍ‫ ٖٓ ا‬2 feet ‫ ثؼذ‬٠ِ‫ػ‬ 
‫ ٖٓ اُ٘بط‬2 % ٢‫ ك‬Complicated 

ٌٕٞ٤‫ ث‬,, ‫خ ٖٓ اُ٘بط‬٤ُٔ‫ ا‬٢‫ ك‬2 ٢‫د ك‬ٞ‫خ‬ٞٓ ,, 2 inches ُٚٞ‫ ى‬,, ilio-cecal junction ٍ‫ ٖٓ ا‬2 feet ‫ ثؼذ‬٠ِ‫ ػ‬ٞٛ ٢٘‫ؼ‬٣
‫خ ٖٓ اُ٘بط‬٤ُٔ‫ ا‬٢‫ٖ ك‬٤٘‫ ار‬٢‫ك‬complicated

,, ‫ثقشادخ‬
,, complications ٍ‫ ا‬٢ٜ٘ٔ٣

complications ٍ‫ا‬ٝ rule of 2 ٍ‫ ػجبسح ػٖ ا‬,, ٙ‫ د‬Mickle's diverticulum ٍ‫ ا‬٢٘‫ؼ‬٣


‫ ؟؟؟‬Mickle's diverticulum ٙ‫ ػ٘ذ‬ٙ‫اد د‬ُٞ‫الد ؟؟؟ ا‬ٝ‫ب أ‬٣ ٚ٤ُ
‫ ٖٓ دبخخ ؟؟؟‬٢ٌ‫ؾز‬٤‫ ث‬ٞٛ
,, ‫خبُـ‬
silent ٌٕٞ٤‫الد ث‬ٝ‫ب أ‬٣ ٙ‫ د‬Mickle's diverticulum ٍ‫ا‬
clinical pictures ‫بػ‬ِٜٓ Silent

‫ ؟؟؟‬clinical pictures ‫ب‬ٜ٤ُ ‫جوب‬٣ ٠‫ٓبٍ ئٓز‬ٝ‫أ‬


complicated ‫ ثوب‬ُٞ

Page | 8
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

,, ٙ‫ا ًذ‬ٜٞٔ‫ّ رل‬ٞ‫رو‬


discuss Mickle's diverticulum ٕ‫ْ ًب‬ٜ‫ اُغإاٍ ثزبػ‬,, ٢ٗ‫س اُزب‬ٝ‫ اُذ‬٢‫ كبرذ ك‬٢ُِ‫اُغ٘خ ا‬
,, ١‫ٌِْ اُغ٘بد‬٤‫ج‬٣ ٢ُِ‫اُغإاٍ ا‬
) ‫ساح ئٕ ؽبء اهلل‬ٞ‫اُذًز‬ٝ ‫ش‬٤‫ٖ رالرخ ٖٓ ٗظبّ أُبخغز‬٤ُ‫ججٌِْ عإا‬٤ٛ ‫ػ‬ٞ‫ ( ٓزخبك‬,, ٖ٤٘‫ ع‬8 ٙ‫ىلَ ػ٘ذ‬
‫خبف‬٣ ‫الد ٓذذػ‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫خبف‬٣ ‫ٓذذػ‬
 ٢٘‫ؼ‬٣ ٚ٣‫ا ئ‬ِٞٔ‫ؼ‬٤ٛ  َ‫٘ذ‬ٛ ‫٘ذَ ئٕ ؽبء اهلل‬ٛ

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ثق‬


bleeding per rectum ٖٓ ٢ٌ‫ؾز‬٤‫ ث‬,, ٖ٤٘‫ رٖٔ ع‬ٙ‫ىلَ ػ٘ذ‬
Lax ٚ٘‫ثي‬ٝ
shocked ٌٕٞ٤‫ث‬ٝ
‫ ؟؟؟‬ٚ‫ ثزبػ‬differential diagnosis ٍ‫ ا‬ٚ٣‫ئ‬
general ٍ‫ ( ا‬shocked ٝ ) fresh blood per anus ( bleeding per rectum ٖٓ ٢ٌ‫ؾز‬٤‫ ث‬,, ٖ٤٘‫ رٖٔ ع‬ٙ‫ىلَ ػ٘ذ‬
lax ٚ٘‫ثي‬ٝ ) shocked ٌٕٞ٤‫ ث‬examination
‫ ؟؟؟‬differential diagnosis ٍ‫ ا‬ٚ٣‫ئ‬
,, ‫ٍ دبخخ‬ٝ‫أ‬
) ectopic gastric tissue ( ,, Mickle's diverticulum ٍ‫ا‬
peptic ulcer َٓ‫ػب‬
ectopic gastric tissue ٚ٤‫ك‬ٝ ,, Mickle's diverticulum

typhoid ulcer ٖٓ bleeding ٝ‫أ‬


Bleeding from typhoid ulcer

chronic polypi ٝ‫أ‬


colon ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬Polyp

angiomatous malformation ٝ‫أ‬


) angiomatous malformation ( blood vessel ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬congenital anomaly ٢٘‫ؼ‬٣ ,, Angio

‫ش‬٤‫اع‬ٞ‫ ث‬,, Piles ٝ‫أ‬

,,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٌُْ‫ٖ ثب‬٣‫اخذ‬ٝ


Mickle's diverticulum ٍ‫ب ا‬ٜ‫ز‬٤‫ دي‬Possibility ‫ٍ دبخخ‬ٝ‫ أ‬,, ٖ٤٘‫ رٖٔ ع‬ٙ‫ىلَ ػ٘ذ‬

,, ‫ىت‬

Page | 9
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫‪٣ ٚ٤ُٝ‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ,,‬د‪ٓ ٙ‬ؼ ‪ typhoid‬؟؟؟‬


‫‪٣‬ؼ٘‪ٝ ٢‬اد ػ٘ذ‪ 8 ٙ‬ع٘‪ ,, ٖ٤‬ػ٘ذ‪ٓ bleeding per rectum ٙ‬ؼ ‪ typhoid‬؟؟؟‬
‫خذع ‪,,‬‬
‫اٍ ‪abdominal pain ٝ headache ٝ fever ,, typhoid‬‬
‫‪٣‬ؼ٘‪triad ٢‬‬
‫‪Fever ‬‬
‫‪Headache ‬‬
‫‪Abdominal pain ‬‬
‫اٍ ‪ ,, typhoid‬ث‪abdominal pain ٝ Headache ٝ fever ٌٕٞ٤‬‬

‫ىت ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫ُٔب ‪٣‬ج‪ ٢ِ٤‬ػ‪ َ٤‬فـ‪٤‬ش ًذ‪ ,, ٙ‬ػ٘ذ‪bleeding per rectum ٙ‬‬
‫ثبُٔ٘بعجخ فذ‪٤‬خ ‪,,‬‬
‫‪ ٞٛ‬ػ‪٤‬بٕ اٍ ‪ ٞٛ ,, Mickle's diverticulum‬الصّ ‪٣‬ج‪٣ ٢‬ؼ٘‪ ٢‬ة ‪ bleeding per rectum‬؟؟؟‬
‫ٌٖٓٔ ‪٣‬ج‪ ٢‬ة ‪ melena‬؟؟؟‬
‫أ‪ٞ٣‬ح ‪,,‬‬
‫دغت ًٔ‪٤‬خ اُذّ ‪,,‬‬
‫ُ‪٤ًٔ ٞ‬بد اُذّ هِ‪ِ٤‬خ ‪٣‬ج‪ ٢‬ة ‪melena‬‬
‫ٌُٖ ‪,,‬‬
‫ُ‪٤ًٔ ٞ‬بد اُذّ ًز‪٤‬ش ‪٤ٛ‬ج‪ ٢‬ة ‪bleeding per rectum‬‬

‫ى‪٤‬ت ‪,,‬‬
‫‪٣‬ج‪ٝ Hematemesis ِٚ٤‬ال ال ؟؟؟‬
‫ىجؼ ًب اُِ‪ ٢‬هبٍ أ‪ ٙ‬د‪٣ ٙ‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ,,‬فؼت أ‪ ١ٝٝٝ‬ثقشادخ‬
‫دا ىبُت فؼت أ‪ ١ٝٝٝ‬ثقشادخ ‪,,‬‬
‫‪٣‬ؼ٘‪ ٢‬ثزٓزٌْ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ,,‬اُذّ ‪٣‬جوب ك‪ ٢‬اٍ ‪ٝ ,, ileum‬ثؼذ‪٣ ٖ٣‬شخغ ك‪ ٢‬اٍ ‪ ileum‬ػٌظ اٍ‪peristalsis‬‬
‫‪٣ٝ‬يِغ اٍ ‪ٝ ,, jejunum‬ثؼذ‪٣ ٖ٤٤٤٤٤٤٤٤٤٤٤٤٤٣‬يِغ اٍ ‪stomach‬‬
‫‪ٝ‬ثؼذ‪٣ِ ٖ٤٤٤٤٤٤٤٤٤٣‬شَخغ‬
‫ُ‪ ٚ٤٤٤٤٤٤٤٤٤٤٤٤٤‬؟؟؟ ‪ ٞٛ‬ث‪٤‬ل‪!!!!! ْٜ‬‬
‫د‪ ٙ‬دّ هبفذ ‪‬‬

‫دُ‪ٞ‬هز‪٣ ٢‬ب أ‪ٝ‬الد اٍ ‪ً peristalsis‬ذ‪ ٙ‬سا‪٣‬ذخ ٗبد‪٤‬خ اٍ ‪rectum‬‬


‫ئصا‪٣ ١‬يِغ أُغبكخ د‪ًِٜ ١‬ب !!!!!!!!!‬
‫كب‪ ٢٘ٔٛ‬؟؟؟ أًٌْ٘ هبػذ‪ٓ ٖ٣‬ؼ كب‪ ٖ٤ٔٛ‬دبخخ‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪10‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫ أٗب ػبسف‬Mickle's ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬hematemesis َٔ‫ ىِجخ رؼ‬١‫أٗب ػ٘ذ‬


) Ligament of tretiz ٍٞ‫و‬٤‫ادذ ث‬ٝ (
duodenum ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬ٙ‫ب ػْ د‬٣ ٚ٣‫ ئ‬Ligament of Teritz
Jejunum ٍ‫ا‬ٝ duodenum ٍ‫ٖ ا‬٤‫م ث‬ٞ‫ ك‬ٙ‫د‬
terminal ileum ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬ٙ‫ د‬Mickles' ٍ‫ا‬ٝ

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ثق‬


ligament of Teritz ٍ‫م ا‬ٞ‫ك‬
Melena ٝ hematemesis ِٚ٤‫ج‬٣ ٕ‫ب‬٤‫اُؼ‬

ligament of Teritz ٍ‫رذذ ا‬


bleeding per rectum ٝ melena ِٚ٤‫ج‬٣
 ‫ثظ‬
‫ ؟؟؟‬ٙ‫ د‬Ligament of Teritz ٍ‫ٖ ا‬٤‫ك‬
Jejunum ٍ‫خ ا‬٣‫ثذا‬ٝ duodenum ٍ‫أخش ا‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٢ٗ‫رب‬


ٙ‫ عإاٍ ًذ‬,, ‫ال‬
ً ‫ خبٌُْ ٓث‬ُٞ
Meckel's diverticulum ٖٓ Bleeding
bleeding per rectum َٔ‫ؼ‬٣ Melena َٔ‫ؼ‬٣ hematemesis َٔ‫ؼ‬٣
١‫ ػبد‬ٙ‫ا ثبُ٘غجبٌُْ ًَ اٌُالّ د‬ٞ‫ئٗز‬

‫ ؟؟‬ٚ٣‫ؼَٔ ئ‬٣ ‫ ٗضف‬ُٞ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ Meckel's ٍ‫ا‬


bleeding per rectum ٝ Melena

‫ ؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬٠ِ‫ؼزٔذ ػ‬٤‫ث‬


amount of blood ٍ‫ ا‬٠ِ‫ػ‬

‫ ؟؟؟‬hematemesis ‫٘لغ‬٣
‫٘لؼؼ‬٤ٓ ,, ‫ال‬

,, ‫ىت‬
bleeding per rectum ٖٓ ٢ٌ‫ؾز‬٤‫ ث‬,, ٖ٤٘‫ ع‬8 ٙ‫بٕ ػ٘ذ‬٤‫ ػ‬٢ُ‫ خب‬ُٞ
‫ ؟؟؟؟‬ُٚ‫ب‬ِٜٔ‫ أػ‬٢ُِ‫ ا‬investigations ٍ‫ ا‬ٚ٣‫ئ‬
lax ٚ٘‫ثي‬ٝ shocked ٝ ٖ٤٘‫ ع‬8 ٙ‫ُذ ػ٘ذ‬ٝ

Page | 11
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫رذج‪ٞ‬ا رؼِٔ‪ investigations ُٚٞ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟‬


‫‪ ٞٛ‬أ‪ ١‬دذ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ث‪٘٤‬ضف ٖٓ رذذ أػِٔ‪ investigations ٚ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫ٓ٘ظبس‬

‫ٓ٘ظبس ٓ٘‪ ٖ٤‬؟؟؟‬


‫ٖٓ رذذ‬

‫ُ‪٣ ٚ٤‬ب أ‪ٝ‬الد ٖٓ رذذ ؟؟؟‬


‫ألٗ‪ ٚ‬ث‪٘٤‬ضف ٖٓ رذذ ‪‬‬

‫ىت ‪,,‬‬
‫أُ٘ظبس اُِ‪ ٖٓ ٢‬رذذ د‪ ,, ٙ‬اعٔ‪ ٚ‬ئ‪ ٚ٣‬ثبإلٗجِ‪٤‬ض‪ ١‬؟؟؟‬
‫‪Colonscope‬‬

‫ئٗز‪ٞ‬ا ػبسك‪ ُٞ ٖ٤‬اُؼ‪٤‬بٕ ػ٘ذ‪ ,, colonic polypi ٙ‬أ‪ ٝ‬ػ٘ذ‪ ,, angiomatous malformation ٙ‬أ‪Piles ٝ‬‬
‫‪٤ٛ‬زؾخـ‬

‫أ‪ٓٝ‬بٍ ك‪ ٖ٤‬اُذزخ اُقؼجخ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟؟‬


‫أػِٔ‪ upper gastrointestinal endoscopy ٚ‬؟؟؟ أ‪ٙ‬‬
‫ئؽٔؼ٘ب ؟؟‬
‫ؽ‪ٞ‬ك‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ,,‬أه‪ ,, ٍٞ‬أػَٔ ‪ upper gastrointestinal endoscopy‬؟؟؟؟‬
‫سد ثٔ٘ز‪ ٠ٜ‬اُغالعخ ‪ ,,‬أ‪ ٙ‬ىجؼبً‬

‫اُغإاٍ اُجب‪١‬‬
‫ُ‪ ٚ٤‬؟؟؟‬
‫ػؾبٕ أٗب ٓذلظٌْ ًِٔخ ‪any severe bleeding from the nasal sinus to the anal sinus ( ,,‬‬
‫رؼَٔ ‪) fresh blood per anus‬‬
‫ػؾبٕ ًذ‪ ٙ‬اُؼ‪٤‬بٕ د‪ ٙ‬الااااااااااااصّ ‪٣‬زؼِٔ‪upper gastrointestinal endoscopy ٚ‬‬

‫ربٗ‪٣ ٢‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫‪ُٝ‬ذ ػ٘ذ‪ 8 ٙ‬ع٘‪ ٝ ,, bleeding per rectum ٝ ,, ٖ٤‬ثي٘‪shocked ٝ ,, lax ٚ‬‬
‫اُ‪ٞ‬اد د‪ ٙ‬أػِٔ‪٘ٓ ٚ‬ظبس ٖٓ رذذ ‪٘ٓٝ ,,‬ظبس ٖٓ ك‪ٞ‬م‬
‫ُؼٌِْٔ ‪,,‬‬
‫ُ‪ ,, Meckel's diverticulum ٞ‬األر٘‪٤ٛ ٖ٤‬يِؼ‪ٞ‬ا ‪Normal‬‬
‫ُ‪٣ ٚ٤‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟؟ ‪ ٞٛ‬أُ٘ظبس ٖٓ رذذ أخش دذ‪ٝ‬د‪ ٙ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟ اٍ ‪ colono scope‬أخش دذ‪ٝ‬د‪ ٙ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪12‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

cecum ٍ‫ا‬

‫ ؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬ٙ‫د‬ٝ‫ أخش دذ‬,, Upper gastrointestinal endoscopy ٍ‫ ا‬,, ‫ىت‬


duodenum ٍ‫ا‬

lower gastro intestinal endoscopy ٝ upper gastro intestinal endoscopy ‫ ػِٔذ‬ُٞ ‫جوب‬٣
‫ اُ٘ـ‬٢‫ ك‬Meckel's diverticulum ٍ‫ا‬
,, ‫٘لؼؼ‬٤ٓ
Normal ‫يِغ‬٤ٛ ٙ‫د‬ٝ ,, Normal ‫يِغ‬٤ٛ ‫دا‬

‫ ؟؟؟‬ٚ‫ ػؾبٕ أؽخق‬ٚ٣‫ أػَٔ ئ‬,, ٍ‫ٓب‬ٝ‫أ‬


Angio

ٚ٤ِ‫ دشاّ ػ‬,,, Barium ٍ‫ هب‬٢ُِ‫ا‬


ٚ٤ِ‫ ٌُٖ دشاّ ػ‬,, ‫ٓؼ عبهو‬

) ‫ = عبهو‬bleeding + Barium ( ,, ‫أٗب ٓؼٌِْٔ ٓؼبدُخ‬


‫ ؟؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬ِٚٔ‫الد ث٘ؼ‬ٝ‫ب أ‬٣ ٍ‫ٓب‬ٝ‫أ‬
angio ِٚٔ‫ث٘ؼ‬
X - ray ٍ‫س ثب‬ٞ‫أف‬ٝ ,, ‫أدوٖ فجـخ‬
gamma camera ‫س ة‬ٞ‫أف‬ٝ ْ٤‫ رٌ٘ؾ‬ٝ‫أ‬

,, angio َٔ‫أػ‬
X - ray ‫س ة‬ٞ‫أف‬ٝ ,, ‫أدوٖ فجـخ‬ 
gamma camera ‫س ة‬ٞ‫أف‬ٝ ,, ‫ أدوٖ ٓبدح ٓؾؼخ‬ٝ‫أ‬ 
MCQ ٍ‫ٖ ػؾبٕ ا‬٤‫ دبخز‬,, ‫ٖ ثوب‬٤‫ٗأخذ ثبُ٘ب ٖٓ دبخز‬
active bleeding ٍ‫ ا‬during ّ‫الاااااااص‬
in between the attacks ‫ٓؼ‬

‫ ؟؟؟‬٠‫ ئٓز‬angio ٍ‫أػَٔ ا‬


During the active bleeding
,, ‫ٓؼ‬
In between the attacks

‫ ؟؟؟‬during the active bleeding َٔ‫زؼ‬٣ ّ‫ الص‬angio ٍ‫ ا‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٚ٤ُ ٞٛ

Page | 13
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

ٍ‫ف اُقجـخ ثز٘ض‬ٞ‫ؾ‬ٛ ‫ كأٗب‬,, ٢‫هز‬ُٞ‫٘ضف د‬٤‫ ث‬ٞٛ َ‫أف‬


‫٘ضف ؟؟؟‬٣ ََ‫أكشك ثَي‬
 ‫جوب ئؽيخ‬٤ٛ

during the active bleeding ‫بٕ ئال‬٤‫ؾخقؼ اُؼ‬٤ٓ angio ٍ‫ا‬


) 0.5 ml / min ( ‫وخ‬٤‫ اُذه‬٢‫ ك‬٢ِٓ ‫ رجوب أًزش ٖٓ ٗـ‬bleeding ٍ‫الصّ ٓؼذالد ا‬ٝ
‫وخ‬٤‫ اُذه‬٢‫ ك‬٢ِٓ 0.5 ٖٓ ‫ رجوب أًزش‬bleeding ٍ‫الصّ ٓؼذالد ا‬

active bleeding ٍ‫ ا‬during َٔ‫زؼ‬٣ angio ٍ‫ ا‬٢٘‫ؼ‬٣


‫وخ‬٤‫ اُذه‬٢‫ ك‬٢ِٓ ‫ رجوب أًزش ٖٓ ٗـ‬bleeding ٍ‫الصّ ٓؼذالد ا‬ٝ

,, ‫ت‬٤‫ى‬
‫ ؟؟؟‬Meckel's diverticulum ٖٓ bleeding ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ‫الد أػبُح‬ٝ‫ب أ‬٣ ١‫ئصا‬
‫ خذع‬Resuscitation ٍ‫ هب‬٢ُِ‫ا‬
) resection anastomosis َٔ‫ أػ‬ٝ Meckel's ‫ب‬ٜ٤‫ ك‬٢ُِ‫َ دزخ ا‬٤‫ ( ؽ‬resection anastomosis ٝ laparotomy َٔ‫ثؼ‬
‫ فخ‬ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ِخ‬٤ٔ‫دبُخ خ‬
problem solving ٍ‫َبس ا‬٤ِ‫ ٖٓ خ‬٢٘‫ؼ‬٣  problem solving ٖ٣‫دزخ د‬
bleeding per rectum ‫ ة‬١‫خب‬ٝ ٖ٤٘‫ ع‬8 ٙ‫اد ػ٘ذ‬ٝ ‫دبُخ‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ٔ٘ب‬ٜ‫اك‬


‫ ؟؟؟‬How to manage
peptic ulcer َٓ‫ ػب‬Meckel's diverticulum ‫ت‬٤‫ج‬٣ ‫ض‬٣‫ ٓؼ ػب‬ٞٛ
,, ‫ال‬
‫دخ‬ٞ‫ ٓلز‬,, ٙ‫ب ًذ‬ٜ‫ج‬٤‫ج‬٣ ‫ذت‬٣ ٞٛ
ٌِْ‫ال ٗز‬٣ bleeding per rectum ٙ‫ٖ ػ٘ذ‬٤٘‫ ع‬8 ٙ‫ىلَ ػ٘ذ‬

Meckel's diverticulum ٍ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ complications ‫ٌٖٓٔ دا‬


Meckel's diverticulitis ‫ب‬ٜٔ‫دبخخ اع‬
,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٍ‫ٍ عإا‬ٝ‫أ‬
‫ ؟؟؟‬left ٍ‫ ا‬٢‫ال ك‬ٝ right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫جوب ك‬٤‫ ث‬Pain ٍ‫ ا‬Meckel's diverticulitis ٍ‫ ا‬ٞٛ
٢ٗ‫ٍ رب‬ٞ‫٘ب ث٘و‬٣‫أد‬ٝ ,, ‫ح‬ٝ‫٘بد‬ٛ ‫ٌْ ٗبط ىِؼذ‬٤‫ك‬ٝ ,, ‫ اُؾشح‬٢‫ ك‬ٙ‫ب هجَ ًذ‬ٜ‫ُز‬ٞ‫أٗب ه‬
‫ ؟؟؟‬Left ٍ‫ ا‬٢‫ال ك‬ٝ right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬Pain ٍ‫ ا‬Meckel's diverticulitis ٍ‫ا‬
right ٍ‫ ا‬٢‫ك‬
ٚ٤‫ه‬ٞ‫ٕ ك‬ٌٞ٤‫ ثظ ث‬cecum ٍ‫ ) ٖٓ ا‬2 feet ( ْ‫ ع‬60 ٌٕٞ٤‫ ث‬ٚٗ‫أل‬
intestine ٍ‫ٖ ا‬٣‫ ئد٘ب ٓؼ كبسد‬٢٘‫ؼ‬٣

Page | 14
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫الد ؟؟؟‬ٝ‫ب أ‬٣ ٢٘ٔٛ‫كب‬


acute appendicitis ٍ‫ ٖٓ ا‬differential diagnosis ,, Meckel's diverticulitis ٍ‫ا‬

‫ ؟؟؟؟‬Left appendicitis ٙٞٔ‫غ‬٤‫ ث‬٢ُِ‫ٖ ا‬٤ٓ ٍ‫ٓب‬ٝ‫أ‬


diverticulosis of the colon ٍ‫ ا‬٢‫بة ك‬ٜ‫ئُز‬
left appendicitis ٚ٤ِ‫ا ػ‬ُٞٞ‫و‬٤‫ ث‬٢ُِ‫ ا‬ٞٛ ٙ‫ د‬,,, diverticulosis of the pelvic colon ٞٛ ٢ُِ‫ا‬

,, ٌُٖ
right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬pain َٔ‫ؼ‬٤‫ ث‬,, Meckel's diverticulitis ٍ‫ا‬
acute appendicitis ٍ‫ ا‬ٞٛ ٚ‫ ثزبػ‬differential diagnosis ٍ‫ا‬ٝ

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ال‬٣ ‫ىت‬


‫ٖ ؟؟؟‬٤‫خغ ك‬ٞ‫ِذِظ ث‬٣ ,, Meckel's diverticulitis ٙ‫ دذ خبُي ػ٘ذ‬ُٞ
shift ١ ٖ٣‫ثؼذ‬ٝ ,, umbilicus ٍ‫ ا‬around ٍٝ‫ األ‬٢‫ك‬
‫ ؟؟؟‬ٚ‫ؾخق‬٤ٛ ٙ‫ دذ ًذ‬ٚ٤‫ ثزٓزٌْ ك‬,, ‫ىت‬
‫ ؟؟؟‬acute appendicitis ٍ‫ٖ ا‬٤‫ث‬ٝ Meckel's diverticulitisٍ‫ٖ ا‬٤‫لشم ث‬٣ ٢ُِ‫٘ب ا‬٤‫س اُجٖ ك‬ٞ‫ٖ اُذًز‬٤ٓ
ً‫َ ىجؼب‬٤‫ٓغزذ‬

‫ ؟؟؟‬١‫ٓبٍ ث٘ؼشف ئصا‬ٝ‫أ‬


‫ب‬ِٜ٤‫ << ثؾ‬normal ,, appendix ٍ‫ ا‬٢‫ ثاله‬,, ‫ثؼذ ٓب َثلْزَخ‬
,, ٌُٖ
‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬٠ِ‫س ػ‬ٝ‫ أد‬,, terminal ileum ٍ‫ ٖٓ ا‬two feet ‫الصّ أؽذ‬
Meckel's diverticulum ٍ‫ا‬

: ‫ُي‬ٞ‫و‬٣
normal ,, appendix ٍ‫ذ ا‬٤‫ ُو‬ٚ‫ كزذز‬,, acute appendicitis ٙ‫ادذ خبُي ػ٘ذ‬ٝ ُٞ
,, ‫ب‬ِٜ٤‫ؽ‬
terminal ileum ٍ‫ ٖٓ ا‬two feet ‫ثظ رؾذ‬
‫ت‬ٜ‫ ِٓز‬Meckel's diverticulum ٠ِ‫س ػ‬ٝ‫رذ‬

,, ‫ٖ األخيش‬٤ٓ
‫ ؟؟؟‬acute appendicitis ٍ‫ال ا‬ٝ Meckel's diverticulitis ٍ‫ا‬
) easy to rupture ,, ‫لشهغ‬٣ ( thin wall ٚٗ‫ أل‬,, Meckel's ٍ‫ا‬

‫خ‬٣ٞ‫ ؽ‬umbilicus ٍ‫ت ٖٓ ا‬٣‫ هش‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫خ‬٤ٗ‫اُذبخخ اُزب‬

Page | 15
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫كبٍ ‪ٓ omentum‬ج‪٤‬ؼشكؼ ‪ِ٣‬ذَ‪ٞ‬ه د‪ٞ‬اُ‪ ( ٚ٤‬ثـ ‪٣‬ب ع‪٤‬ذ‪ ١‬اٍ ‪ Omentum‬د‪ ٙ‬اُِ‪ ٞٛ ٢‬ث‪٤‬ؼزجش‪ ٙٝ‬اٍ ‪Police man of the‬‬
‫‪ُٔ abdomen‬ب ‪٣‬ذقَ اُز‪ٜ‬بة ‪ٝ‬ال دبخخ راله‪ ٢‬اٍ ‪٣ Omentum‬ش‪ٝ‬ح خَش‪ ١‬ػِ‪ ٠‬أٌُبٕ اُِ‪ ٢‬ك‪ ٚ٤‬اإلُز‪ٜ‬بة ‪٣‬ذ‪ٞ‬ه د‪ٞ‬اُ‪ٚ٤‬‬
‫ػبَٓ ص‪ ١‬األٖٓ أُشًض‪ٜٔٓ ١‬ز‪ ٚ‬ئٗ‪٣ ٚ‬ذ‪ٞ‬ه أُظب‪ٛ‬شح ‪٣‬ؼ٘‪ ,, ٢‬دا أُلش‪ٝ‬ك ‪ ,,‬ع‪٤‬ج‪ ٖٓ ًْٞ‬اُِ‪ ٢‬ث‪٤‬ذقَ‬
‫أُ‪٣ ْٜ‬ؼ٘‪ ٢‬د‪ٝ ١‬ظ‪٤‬لخ اٍ ‪ ,, Omentum‬ثظ ػ‪٤‬ج‪ ٚ‬ئٗ‪ ٚ‬ثي‪٢‬ء ؽ‪٣ٞ‬خ ػِ‪ ٠‬ثبٍ ٓب ‪٣‬ذ‪ٞ‬ه اإلُز‪ٜ‬بة اُِ‪ ٢‬دقَ د‪ٓ ٙ‬ذزبج ‪ٝ‬هذ ى‪َ٣ٞ‬‬
‫ؽ‪٣ٞ‬ز‪) ٖ٤‬‬

‫اٍ ‪ Meckel's diverticulum‬ث‪ ٌٕٞ٤‬هش‪٣‬ت ٖٓ اٍ ‪ Umbilicus‬ؽ‪٣ٞ‬خ ‪,,‬‬


‫كبٍ ‪ٓ omentum‬ج‪٤‬ؼشكؼ ‪ِ٣‬ذَ‪ٞ‬ه د‪ٞ‬اُ‪ٓ ,, ٚ٤‬ؼ َٓشِٓ‪ ٢‬ػِ‪ ٠‬خ٘ت‬
‫ث‪ ٌٕٞ٤‬هش‪٣‬ت ٖٓ اٍ ‪ Umbilicus‬ؽ‪٣ٞ‬خ ‪ ,,‬كبٍ ‪ٓ omentum‬ج‪٤‬ؼشكؼ ‪ِ٣‬ذَ‪ٞ‬ه د‪ٞ‬اُ‪ٚ٤‬‬
‫‪ٝ‬امذخ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ٝ‬ال ال ؟؟ ‪ٝ‬امذخ ئٕ ؽبء اهلل‬

‫اُقشادخ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,,‬‬


‫ُ‪ٗ ٞٛ ٞ‬ب‪٣ ١ٝ‬ج‪٤‬ت ‪ ,, problem solving‬أٗب ؽب‪٣‬ق ئٕ أدِ‪ ٠‬دبخخ ‪٣‬اله‪ٜ٤‬ب ‪٘ٛ‬ب ‪,,‬‬
‫اٍ ‪Meckel's diverticulum ,, bleeding‬‬

‫ٖٓ أدِ‪ ٠‬اُذبخبد اُِ‪٣ ٢‬ج‪٤‬ج‪ٜ‬ب ك‪ ٢‬اٍ ‪problem solving‬‬


‫اٍ ‪strangulated piles‬‬

‫‪ ٖٓٝ‬أخَٔ اُذبخبد اُِ‪٣ ٢‬ج‪٤‬ج‪ٜ‬ب ‪٘ٛ‬ب ‪Meckel's diverticulum ,, bleeding ,,‬‬


‫أ‪ bleeding ٝ‬ك‪ ٢‬ىلَ ػ٘ذ‪ 8 ٙ‬ع٘‪ٖ٤‬‬

‫‪ٝ ُٞ ٞٛ‬ادذ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد خبُي ًذ‪ ٙ‬اُؼ‪٤‬بدح ‪,,‬‬


‫هبُي ‪٣ :‬ب دًز‪ٞ‬س أٗب ػ٘ذ‪ٗ ١‬ويز‪ ٖ٤‬فذ‪٣‬ذ ػِ‪ ٠‬اٍ ‪ Under wear‬ثزبػ‪ٓ ًَ ,, ٢‬ب أثـ ػِ‪ ٠‬اٍ ‪ً Under wear‬ذ‪ٙ‬‬
‫أاله‪ٗ ٢‬ويز‪ ٖ٤‬فذ‪٣‬ذ ‪,,‬‬
‫‪ٝ‬عبػبد ثزج‪ pain ٝ rigors ٝ fever ٢٘٤‬خبٓذ‬
‫‪ٝ‬ثؼذ‪ ٖ٣‬رلزخ ‪ٝ‬ر٘ضٍ ‪gush of pus‬‬
‫ٌُٖ ‪,,,‬‬
‫ثزلنَ رَِ٘ذع ٓؼ سام‪٤‬خ رخق‬
‫دا ئ‪ ٚ٣‬د‪٣ ٙ‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟؟؟‬
‫‪Pilonidal sinus‬‬
‫‪peri anal fistula ,, Differential diagnosis‬‬
‫‪ ٞٛ‬أٗب ٓوذسػ أكشم دُ‪ٞ‬هز‪٢‬‬

‫ػب‪٣‬ض أكشم ‪ ,,‬أػَٔ ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬


‫‪ Examine‬اُؼ‪٤‬بٕ‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪16‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬٠ِ‫س ػ‬ٝ‫أد‬


,, site ٍ‫ ا‬٠ِ‫ػ‬
‫ذ‬٣‫فذ‬ٝ ‫ ؽؼش‬,, ٖ٤‫ دبخز‬ٚ٘ٓ ‫ىبُغ‬ٝ sacrum ٍ‫ ا‬٠ِ‫ب ػ‬ٜ٤‫اله‬ٛ ,, Pilonidal sinus ُٞ 
‫ذ‬٣‫ فذ‬ٚ٘ٓ ‫ىبُغ‬ٝ anus ٍ‫ٖ ا‬٤ُ‫ا‬ٞ‫ د‬ٚ٤‫اله‬ٛ ,, Peri - anal fistula ُٞ 

Probe ٍ‫ض أرأًذ ؟؟؟ ا‬٣‫ػب‬


‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬٠ِ‫ح ػ‬ٝ‫ش‬٣ ‫٘ب‬ٛ Probe ٍ‫ا‬
sacrum ٍ‫ ا‬٠ِ‫ح ػ‬ٝ‫ش‬٣ ‫٘ب‬ٛ 
anal canal ٍ‫ ا‬٠ِ‫ح ػ‬ٝ‫ش‬٣ ‫٘ب‬ٛ 

‫ ؟؟؟‬ٙ‫بٕ د‬٤‫ ُِؼ‬Investigations ‫ض‬٣‫ػب‬


Fistulo gram
‫ئؽٔؼ٘ب ؟؟؟‬
‫س‬ٞ‫ٗق‬ٝ ‫ٗذوٖ فجـخ‬ٝ ‫ال‬ٞ٤ٗ‫ب ًب‬ٜ٤‫ ث٘ذو ك‬,, fistula ١‫ أ‬,, ًْ‫ ػ٘ذ‬talent ٙ‫د‬

fistulo gram ‫ رٌزت‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ Investigations ٍ‫ىجؼًب ا‬


biopsy ‫ أخذ‬,, Multiple peri- anal fistula ُٞٝ
ulcerative colitis ٍ‫ا‬ٝ Crohn's ٍ‫ػؾبٕ ا‬
‫الد ؟؟ ئٕ ؽبء اهلل‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫امذخ‬ٝ

‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬٢ُٞ‫ رو‬ٙ‫بٕ د‬٤‫ رؼبُح اُؼ‬١‫ُزي ئصا‬ٞ‫ أٗب ه‬ُٞ ‫ىت‬
‫ ة‬heal ‫ب‬ٜ‫ج‬٤‫ أع‬ٝ‫ أ‬,, primary closure ٝ ,, safety margin ‫ ة‬excision ٝ‫ أ‬epilation ,, Pilonidal ُٞ 
secondary intention
high ‫ال‬ٝ low ٢ٛ َٛ ‫ف‬ٞ‫ ٗؾ‬,, peri- anal fistula ُٞ 
)fistulotomy ( ٝ‫ ) أ‬lay open ( Low ُٞ 
: high ُٞ 
lower part َُ Lay open 
colostomy ‫ب‬٣ steno wire ‫ب‬٣ Upper part ٍ‫ا‬ٝ 

!!! ١‫ ػبَٓ ئصا‬treatment ‫ض‬٣‫جوب ػب‬٤ٛ ,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ك‬ٞ‫ؽ‬


١ٝٝ‫ِخ أ‬ٜ‫دبخبد ع‬
‫ٔ ًب ؟؟؟‬٣‫ دا‬ٚ٣‫ ئ‬٢‫أُؾٌِخ ك‬
‫ن‬٣‫ ثذا‬ٙ‫د‬ٝ ٕ‫ب‬٤‫ت ػ‬٣‫ خب‬,, ٚ‫إ رغٔؼ‬ٞ٘‫ت ػ‬٣‫ ٓؼ خب‬ٚٗ‫ئ‬
‫ن ٗبط‬٣‫ثذا‬

Page | 17
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫‪٣‬ؼ٘‪ ٢‬أٗب ُٔب أه‪ُٞ‬ي ‪discuss peri - anal fistula :‬‬


‫‪ٝ‬أه‪ُٞ‬ي ًذ‪ٝ discuss : ٙ‬ادذ ػ٘ذ‪ 30 ٙ‬ع٘خ ‪ ,,‬ػ٘ذ‪ٗ ٙ‬ويز‪ ٖ٤‬فذ‪٣‬ذ ػِ‪ ٠‬اٍ ‪ Under wear‬ثزبػ‪ ,, ٚ‬عبػبد ‪٣‬ز‪ٞ‬خغ ‪ٝ‬عبػبد ال ‪,,‬‬
‫‪ discuss‬كب‪٣ ٢٘ٔٛ‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟‬

‫ثؼذ ًذ‪ ٙ‬اٍ ‪T.B. enteritis‬‬


‫‪T.B. Enteritis‬‬
‫أ‪ ٍٝ‬دبخخ ٗؼشك‪ٜ‬ب ك‪ ٢‬اُؼ‪٤‬بٕ ثزبع اٍ ‪T.B.‬‬
‫اٍ ‪alcohol fast ,, acid fast ,, Mycobacterium tuberculosis‬‬
‫ثززضسع ػِ‪ُٞ ٠‬ك٘ؾزب‪ ٖ٣‬خ‪ٗٞ‬غ‪ ٕٞ‬ثزبع اٍ ‪T.B.‬‬

‫ىت ‪,,‬‬
‫‪ ٞٛ‬اٍ ‪ ُٞ T.B.‬دخَ اٍ ‪٣ Intestine‬خؼ ئصا‪ ١‬؟؟؟‬
‫‪Ingestion‬‬

‫ىت ‪,,‬‬
‫ئصا‪ٝ ١‬ادذ ‪٣‬جِغ ‪ T.B. bacilli‬؟؟؟‬
‫‪٣‬ب ‪Open case of T.B.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪٣‬ب خذ ُجٖ ٖٓ ثوشح ( اُِ‪ ٞٛ ٢‬اٍ ‪) bovine type‬‬ ‫‪‬‬

‫ىت ‪,,‬‬
‫‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ٞٛ ُٞ ,, Open case of T.B.‬ث‪ٌ٤‬خ ‪٤ٛ‬يِغ ‪sputum‬‬
‫‪٣‬ذي‪ ٚ‬ك‪ ٖ٤‬؟؟؟‬
‫ػِ‪ ٠‬ىشف ُغبٗ‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬ثؼذ‪ٔ٣ ,, ٖ٣‬ذ ئ‪٣‬ذ‪ ٙ‬ك‪ ٢‬خ‪٤‬ت اُجالث‪٤‬خ ‪٣ ( ‬يِغ ٓ٘ذ‪ً َ٣‬ج‪٤‬ش ًذ‪٣ ) ٙ‬و‪٘ٓ ّٞ‬ضٍ اٍ ‪sputum‬‬
‫‪٣‬و‪٣ ّٞ‬ج‪ T.B. ulcer ِٚ٤‬ك‪ ٖ٤‬؟؟؟‬
‫ػِ‪ ٠‬ىشف ُغبٗ‪ٚ‬‬
‫ألٓب ‪٣‬ش‪ٝ‬ح ثبُغ اٍ ‪٣ ( sputum‬و‪٣ ّٞ‬ج‪) T.B. enteritis ِٚ٤‬‬
‫‪ٝ‬امذخ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟ ئٕ ؽبء اهلل‬

‫‪٣‬ؼ٘‪ ٢‬اُؼ‪٤‬بٕ ‪:‬‬


‫‪٣‬ب ئٓب ‪ٝ Open case of T.B.‬ثِغ اٍ ‪sputum‬‬ ‫‪‬‬
‫‪٣‬ب ئٓب ‪ ,, bovine type‬ئٗ‪ُ ٚ‬و‪ ٠‬ثوشح ِٓ‪٤‬بٗخ ُجٖ ‪ ,,‬ساح ٗبصٍ رذذ اُجوشح ‪ٛٝ‬بري ‪٣‬ب سمبػخ ‪ُ ,,‬ذذ ٓب خبُ‪T.B. bovine ٚ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪type‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪18‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫ٓ‪ ٖ٤‬اُِ‪٘ٓ ٢‬بػز‪ ٚ‬دِ‪ٞ‬ح ؟؟؟‬


‫اُِ‪ ٢‬ث‪٤‬ؾشة ُجٖ ٖٓ اُجوشح‬

‫أ‪ ١‬دذ ك‪٣ ٌْ٤‬ب أ‪ٝ‬الد ٌٖٓٔ ‪٣‬جوب ٓبؽ‪ ٢‬ك‪ ٢‬اُـ‪٤‬و ‪٣ ,,,‬اله‪ ٢‬ثوشح ِٓ‪٤‬بٗخ ُجٖ ‪٣ ,,‬و‪ٗ ّٞ‬بصٍ رذذ اُجوشح‬
‫‪ِ٣‬ذِْت ٓ٘‪ٜ‬ب ً‪ٞ‬ثب‪٣‬خ ‪٣ٝ ,,‬ؾشة ‪‬‬
‫‪٣‬و‪٣ ّٞ‬ج‪ ( T.B. bovine type ِٚ٤‬دا ٓ٘بػز‪ ٚ‬دِ‪ٞ‬ح )‬
‫ٌُٖ ‪,,‬‬
‫اٍ ‪ open case of T.B.‬د‪٘ٓ ٙ‬بػز‪ٝ ٚ‬دؾخ‬
‫اٍ ‪ open case of T.B.‬د‪٘ٓ ٙ‬بػز‪ٝ ٚ‬دؾخ ‪ٝ ,,‬امذخ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟ ئٕ ؽبء اهلل‬

‫‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫اٍ ‪ً T.B. enteritis‬ذ‪ٝ ulcerative type ٢ٛ ٙ‬ال ‪ Hypertrophic type‬؟؟؟‬
‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬
‫اٍ ‪ ulcerative type‬د‪ ١‬ػجبسح ػٖ ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫‪ٝ‬ادذ ٓ٘بػز‪ٝ ٚ‬دؾخ ‪ ,,‬كبٍ ‪ T.B.‬ػِٔذ ص‪ulcers ٝ caseous material ١‬‬

‫اٍ ‪ Ulcerative type‬ػجبسح ػٖ ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬


‫‪ٝ‬ادذ ٓ٘بػز‪ٝ ٚ‬دؾخ ‪,,‬‬
‫كبٍ ‪ T.B.‬ػِٔذ ‪ulcers ٝ caseous material‬‬
‫‪ ٞٛ‬اٍ ‪٣ T.B.‬ب أ‪ٝ‬الد ك‪ ٢‬اٍ ‪ intestine‬رذت أ‪ٜ٣‬ب دزخ ؟؟؟‬
‫ك‪ ٢‬اٍ ‪terminal ileum‬‬ ‫‪‬‬
‫اٍ ‪cecum‬‬ ‫‪‬‬
‫اٍ ‪appendix‬‬ ‫‪‬‬
‫ئؽٔؼ٘ب ؟؟؟‬
‫‪Rich lymphatic‬‬

‫ربٗ‪ٓ ٢‬ؼِ‪ٓٞ‬خ رجوب ‪ٝ‬امذخ ك‪ ٢‬ر‪ ٌْ٘ٛ‬أ‪ ,, ١ٝٝٝٝ‬ئٕ اٍ ‪٣ T.B.‬ذت اٍ ‪lymph‬‬


‫‪ٝ‬ألٕ اٍ ‪ T.B.‬ث‪٤‬ذت اٍ ‪٤ٛ ,, lymph‬أخذ ٓ٘يوخ اٍ ‪ٝ terminal ileum‬اٍ ‪ٝ cecum‬اٍ ‪appendix‬‬
‫ألٕ اٍ ‪ T.B.‬ث‪٤‬ذت اٍ ‪٤ٛ ,, Lymph‬أخذ ٓ٘يوخ اٍ ‪ٝ terminal ileum‬اٍ ‪ٝ cecum‬اٍ ‪appendix‬‬
‫‪ٝ‬امذخ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ٝ‬ال ال ؟؟؟‬

‫ىت ‪,,‬‬
‫ال ‪ intestine‬ك‪ٜ٤‬ب ‪T.B. ulcer‬‬
‫ثق‪ٞ‬ا ‪ ,,‬د‪ Intestine ١‬ػبد‪٣‬خ ‪ٝ ,,‬د‪ٓ ١‬ث ً‬
‫‪ ٞٛ‬اٍ ‪ T.B. ulcer‬رش‪ٝ‬ح ٓ٘يوخ اٍ ‪ٝ terminal ileum‬اٍ ‪ٝ cecum‬اٍ ‪ appendix‬ػؾبٕ اٍ ‪lymphoid tissue‬‬
‫ُ‪ ٚ٤‬ثزٌ‪ً transverse ٕٞ‬ذ‪ ٙ‬؟؟؟‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪19‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

lymphoid tissue ٍ‫ػؾبٕ ا‬


transverse ,, Lymphatic ٍ‫ػؾبٕ ا‬

,, ‫ىت‬
‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬T.B. ulcer ٍ‫ ؽٌَ ا‬ٞٛ
cheesy substance ‫ ثزيِغ‬ٝ cyanotic margin ٝ Undermined edge

,, ٢ٗ‫رب‬
ٙ‫ًذ‬ٝ alcohol fast ٝ acid fast ٝ mycobacterium tuberculosis ٢ٛ ٢ُِ‫ ا‬,, T.B. bacilli ٍ‫ا‬
‫ ؟؟؟‬١‫ ئصا‬Intestine ٍ‫فَ ا‬ٞ‫ ثز‬٢ٛ ‫ىت‬
Ingestion
Open T.B. ,, human type ‫ب‬٣ 
bovine type ‫ب ئٓب‬٣ 

‫دؾخ ؟؟؟‬ٝ ٚ‫ ٓ٘بػز‬٢ُِ‫ٖ ا‬٤ٓ


‫دؾخ‬ٝ ٚ‫ ٓ٘بػز‬ٙ‫ د‬open type of T.B. ٍ‫ا‬
,, ٌُٖ
‫غخ‬٣ًٞ ٚ‫ كٔ٘بػز‬,, ٖ‫ؾشة ُج‬٤‫ادذ ث‬ٝ ‫جوب‬٤‫ ث‬ٙ‫ د‬bovine type of T.B. ٍ‫ا‬

,, ‫ىت‬
terminal ileum ٍ‫أخذ ا‬٤ٛ T.B. ٍ‫ا ا‬ٞ‫ثق‬
ulcer ٝ caseous material َٔ‫ رؼ‬,, ‫دؾخ‬ٝ ‫ أُ٘بػخ‬ُٞ

‫ ؟؟؟‬transverse ٚ٤ُ ulcer ٍ‫ا‬


transverse ٌٕٞ‫ ثز‬Lymphatic ٍ‫ػؾبٕ ا‬
‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ب ئ‬ٌِٜ‫ؽ‬
cheesy substance ‫ثزيِغ‬ٝ cyanotic margin ٝ Undermined edge

,, ‫ىت‬
 ‫د‬ٞ‫زق‬ٛ ,, ‫ اُجشح ػ٘ذى‬٠ِ‫ ػ‬ٚ‫ز‬٤‫دي‬ٝ ٞ‫ خجذ ئعجشر‬ُٞ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫أٗب‬
,, ‫٘ب‬ٛ ٚ‫ األًَ خ‬ُٞ ٖ٤‫ا ػبسك‬ٞ‫ئٗز‬
١ٝٝٝ‫ رزذشى ثغشػخ أ‬intestine ٍ‫ا‬
‫ اُجشح‬٠ِ‫ ػ‬ٞ‫ اُغجشر‬١‫ ص‬,, ‫ اُجشح‬٠ِ‫األًَ ػ‬
ً‫ززذشى ثغشػخ خذا‬ٛ Intestine ٍ‫ ا‬,, ulcer ٍ‫ ا‬٠ِ‫ ػ‬ٚ‫ األًَ خ‬ُٞ
diarrhea ,, it equal clinically ,, intestine َُ ‫ؼخ‬٣‫دشًخ عش‬

Page | 20
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

follow through ,, barium meal ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬And it equals

ٕ‫زجب‬ٛ ‫ ٓؼ‬,, appendix ٍ‫ ثب‬cecum ٍ‫ ثب‬terminal ileum ٍ‫ئٕ ٓ٘يوخ ا‬


ٕ‫زجب‬ٛ ‫ ٓؼ‬appendix ٍ‫ ثب‬cecum ٍ‫ ثب‬terminal ileum ٍ‫ٓ٘يوخ ا‬

‫الد ؟؟؟‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ئؽٔؼ٘ب‬


very rapid transit ٖ٣‫ثؼذ‬ٝ ,, ‫٘ب‬ٛ ‫خ‬٣‫ ُـب‬٢‫ج‬٤ٛ Barium ٍ‫ا‬
rapid transit ٖ٣‫ثؼذ‬ٝ ,, ‫٘ب‬ٛ ‫خ‬٣‫الد ُـب‬ٝ‫ب أ‬٣ ٢‫ج‬٤ٛ Barium ٍ‫ا‬
‫ا خبُـ‬ٞٗ‫جب‬٤ٛ ‫ ٓؼ‬appendix ٍ‫ ثب‬cecum ٍ‫ ثب‬terminal ileum ٍ‫كٔ٘يوخ ا‬
‫امذخ‬ٝ ‫الال ؟؟ ئٕ ؽبء اهلل‬ٝ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫امذخ‬ٝ
Sterlin's sign ‫ب‬ٜ٤ِ‫ا ػ‬ُٞٞ‫و‬٤‫ دبخخ ث‬١‫د‬

‫ اُجشح‬٠ِ‫ ػ‬ٞ‫ اُغجشر‬١‫جوب ػبَٓ ص‬٣ ,, ‫ح‬ٝ‫ اُجش‬٠ِ‫ ػ‬٢‫ج‬٣ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ًَ‫األ‬
Motility ٍ‫د ا‬ٝ‫ض‬٣ ّٞ‫و‬٣
diarrhea ٢٘٣‫ذ‬٣ clinically ٙ‫ّ د‬ٞ‫و‬٣
‫ب‬ٜ٤ِ‫ا ػ‬ُٞٞ‫و‬٤‫ دبخخ ث‬,, ‫ب دبخخ‬ٜ٤‫ٖ ك‬٣‫ ٓؼ ثب‬appendix ٍ‫ ثب‬cecum ٍ‫ ثب‬terminal ileum ٍ‫ا ٓ٘يوخ ا‬ٞ‫ راله‬,, X - ray ٍ‫ ا‬٢‫ك‬ٝ
Sterlin's sign

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ح‬ِٞ‫ د‬ٚ‫ادذ ٓ٘بػز‬ٝ ُٞ ٍ‫ٓب‬ٝ‫أ‬


fibrosis ٝ ١ٝٝٝ‫ش أ‬٤‫ ًز‬granulation tissue ‫ا‬ٞ‫راله‬

fibrosis ٝ ‫ش‬٤‫ ًز‬granulation tissue ‫ا‬ٞ‫ح راله‬ِٞ‫ د‬ٚ‫ادذ ٓ٘بػز‬ٝ ُٞ


constipation ٝ right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬mass ‫ ة‬٢٘٤‫ج‬٣ ّٞ‫و‬٣

‫ ؟؟؟‬mass in right iliac fossa ٚ٤ُ


granulation tissue ٍ‫ػؾبٕ ا‬
‫ ؟؟؟‬constipation ٚ٤ُٝ
‫ن‬٤‫ ثوب م‬terminal ileum ٍ‫ػؾبٕ ا‬
,, ‫ثظ‬
infection َٔ‫ؼ‬٤‫دؼ ث‬ٞ‫ز‬٤‫ ) ُٔب ث‬feces ( ‫اٌَُبًَب‬
‫الد ؟؟ ئٕ ؽبء اهلل‬ٝ‫ب أ‬٣ ٖ٤ٔٛ‫ كب‬,, bouts of diarrhea ِٚ٤‫ج‬٣ ّٞ‫و‬٣
constipation with bouts of infective diarrhea ٙ‫جوب ػ٘ذ‬٤‫ ث‬ٙ‫بٕ د‬٤‫ اُؼ‬ٙ‫ػؾبٕ ًذ‬
right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬mass ,, ٙ‫ د‬hypertrphic type ٍ‫بٕ ا‬٤‫ اُؼ‬٢٘‫ؼ‬٣
bouts of diarrhea ٝ constipation ٝ

Page | 21
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

Mass in right iliac fossa 


Constipation 
Bouts of diarrhea 

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣
‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬ٚ٤‫ ك‬٢‫اله‬ٛ ٙ‫ د‬T.B. hypertrophic type ٙ‫ ػ٘ذ‬٢ُِ‫بٕ ا‬٤‫اُؼ‬
‫وخ‬٤‫ م‬cecum ٍ‫ ثب‬terminal ileum ٍ‫ ٓ٘يوخ ا‬٢‫اله‬ٛ
‫الد ؟؟؟‬ٝ‫ب أ‬٣ ٚ٤ُ
fibrosis ٕ‫ػؾب‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٢‫هز‬ُٞ‫د‬


alcohol fast ,, acid fast ,, Mycobacterium tuberculosis ٚ٘‫ا ػ‬ٞ‫ رؼشك‬T.B. ٍ‫ا‬
Ingestion ٍ‫ب ثب‬ٜ‫خؾ‬٣ ,, Intestine ٍ‫ دخَ ا‬ُٞ
bovine ‫ب‬٣ human ‫ب‬٣
‫دؾخ‬ٝ ٚ‫ ٓ٘بػز‬human ٍ‫ا‬
‫غخ‬٣ًٞ ٚ‫ ٓ٘بػز‬bovine ٍ‫ا‬
Lymphoid tissue ‫ب‬ٜ٤‫ ك‬٢ُِ‫ ا‬٢ٛ ٕ‫ أل‬appendix ٍ‫ ثب‬cecum ٍ‫ ثب‬terminal ileum ٍ‫ ٓ٘يوخ ا‬٠ِ‫أثش ػ‬٤ٛ ٍ‫ا‬ٞ‫ ًَ األد‬٢‫ك‬
Ulcers َٔ‫ؼ‬٤ٛ ,, ‫دؾخ‬ٝ ٚ‫ ٓ٘بػز‬٢ُِ‫ا‬
fibrosis ٝ granulation tissue َٔ‫ؼ‬٤ٛ ,, ‫ح‬ِٞ‫ د‬ٚ‫ ٓ٘بػز‬٢ُِ‫ا‬

Sterlin's sign َٔ‫ؼ‬٣ diarrhea َٔ‫ؼ‬٣ ulcer َٔ‫ؼ‬٣ ٢ُِ‫ا‬


constipation with bouts of ٝ mass in right iliac fossa َٔ‫ؼ‬٣ fibrosis ٝ granulation tissue َٔ‫ؼ‬٣ ٢ُِ‫ا‬
diarrhea
‫الد ؟؟ ئٕ ؽبء اهلل‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫امذخ‬ٝ

‫ ؟؟؟‬case presentation ٢‫ج‬٤‫ ٌٖٓٔ ر‬,, ‫ىجؼ ًب‬


ٌٖٔٓ ,, ٙ‫أ‬
‫ ؟؟‬١‫ ئصا‬case presentation ‫ب‬ٜ‫٘ؼشك‬ٛ ‫ىت‬
diarrhea ُٚ‫خب‬ٝ sputum ٍ‫جوب ثِغ ا‬٣ ,, ‫دؾخ‬ٝ ٚ‫ذز‬٣‫بٍ س‬ٜ‫ ئع‬ُٚ‫ خب‬Open case of T.B. ‫ادذ‬ٝ
‫ ثِغ‬ٙ‫ د‬Open case ٍ‫بٕ ا‬٤‫جوب اُؼ‬٣ ,, ‫دؾخ‬ٝ ‫ب‬ٜ‫ذز‬٣‫ س‬diarrhea ُٚ‫ٖ خب‬٣‫ثؼذ‬ٝ ,, Open case of T.B. ‫ اُقذس‬٠‫ ٓغزؾل‬٢‫ادذ ك‬ٝ
diarrhea ُٚ‫خب‬ٝ ,, T.B. ٍ‫ا‬

‫ ؟؟؟‬hypertrophic type ٍ‫ٓبٍ ا‬ٝ‫أ‬


mass in the right iliac fossa ‫ دبُخ‬٢‫ ك‬٢‫ج‬٤ٛ
right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬Mass ٍ‫ ا‬differential diagnosis ‫ ة‬٢‫ج‬٤‫ ث‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٙ‫ د‬Hypertrophic type ٍ‫ا‬

Page | 22
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫الد ؟؟؟؟‬ٝ‫ب أ‬٣ T.B. enteritis ٍ‫ ٗؼبُح ا‬١‫ئصا‬


,, Sanatorial treatment ٍ‫اُؼالج ثوب ا‬
anti tuberculous therapy ٍ‫ا‬ٝ Nutrition ٍ‫ا‬ٝ air ٍ‫ا‬ٝ sun ٍ‫ا‬
‫ أصؿشه‬,, ‫خق‬
‫د‬ٞ‫ أف‬,, ‫ٓخلؼ‬

‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬٢٘‫ؼ‬٣ ٙ‫ٓخلؼ د‬


Intestinal obstruction َٔ‫ ػ‬٢٘‫ؼ‬٣
fistula َٔ‫ػ‬

: ٌُْ‫ب‬ٜ‫ أٗب ً٘ذ ٓذلظ‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٙ‫ هبػذح ًذ‬ٚ٤‫ك‬


‫ اُ٘ـ‬٢‫ اُ٘ـ ك‬٢‫ ك‬٢ُِ‫ا‬ٝ ٍ‫اُؾٔبٍ ؽٔب‬ٝ ٖ٤ٔ٣ ٖ٤ٔ٤ُ‫ئٕ ا‬
right hemi coloectomy ‫ب‬ٜ‫ ػالخ‬,, right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫ أُؾٌِخ ك‬ُٞ 
‫ ثزبع‬Left side ٍ‫ ا‬٢‫ ٓؾٌِخ ك‬ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ) right ٌٕٞ٤‫ ث‬T.B. ٍ‫ ػؾبٕ ا‬,, T.B. ‫خ ( ٓؼ‬٤ٗ‫ ٓؾٌِخ رب‬ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ُٞ 
left hemi coloectomy ِٚٔ‫ ث٘ؼ‬colon ٍ‫ا‬
transverse coloectomy َٔ‫ ث٘ؼ‬,, ‫ اُ٘ـ‬٢‫ ٓؾٌِخ ك‬ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ُٞ 
‫ٖ ؟؟ ئٕ ؽبء اهلل‬٤ٔٛ‫كب‬
‫ اُ٘ـ‬٢‫ اُ٘ـ ك‬٢‫ ك‬٢ُِ‫ا‬ٝ ,, ٍ‫اُؾٔبٍ ؽٔب‬ٝ ,, ٖ٤ٔ٣ ٖ٤ٔ٤ُ‫ ا‬٢٘‫ؼ‬٣

‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬ِٚٔ‫ ٗؼ‬T.B. ٍ‫ ا‬١‫ ص‬,, right side ٍ‫ ا‬٢‫ ٓؾٌِخ ك‬ٙ‫ دذ ػ٘ذ‬ُٞ
Right hemi coloectomy
‫خ اُؾٔبٍ ؟؟؟‬٤‫ اُ٘بد‬٢‫ادذ ٓؾٌِخ ك‬ٝ
Left hemi coloectomy
‫ اُ٘ـ ؟؟؟‬٢‫ ٓؾٌِخ ك‬ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ
transverse coloectomy ‫جوب‬٣
‫امذخ ئٕ ؽبء اهلل‬ٝ ‫ال ال ؟؟‬ٝ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫امذخ‬ٝ

‫ذ‬٣‫ع خذ‬ٞ‫م‬ٞٓ ٠ِ‫ٗذخَ ػ‬


‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬ٚٔ‫ اع‬fungus ‫زؼَٔ ة‬٤‫ ث‬ilio cecal actino mycosis ٍ‫ ا‬ٞٛ
Actino myces israeli
‫ ؟؟؟‬ُٚ‫ ٓب‬Pus ‫يِغ‬٤‫ث‬
Rich in sulphar granules

MCQ ٍ‫ ا‬,, ‫ ثبُ٘ب ثوب ٖٓ ٗويخ‬٢ِ‫ٗخ‬


Lymph nodes ‫بػ‬ٜ‫ ثظ ٓٔؼ‬right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬Mass َٔ‫ؼ‬٣ actino mycosis ٍ‫ئٕ ا‬

Page | 23
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

,, ٌُٖ
lymph nodes ‫ب‬ٛ‫ٓؼب‬ٝ ,, mass in right iliac fossa َٔ‫ؼ‬٣ T.B. ٍ‫ا‬

Lymph nodes ‫بػ‬ٜ‫ ٓٔؼ‬right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬Mass َٔ‫ؼ‬٣ actino mycosis ٍ‫ا‬
Lymph nodes ‫ب‬ٛ‫جوب ٓؼب‬٣ٝ right iliac fossa ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬mass َٔ‫ؼ‬٣ T.B. ٍ‫ا‬

‫الد ؟؟؟‬ٝ‫ب أ‬٣ actino mycosis ٍ‫ػالج ا‬


ٝ‫ ثشد‬right hemi coloectomy ٝ‫ أ‬,, High dose ٍ‫ٖ ثب‬٤ِ‫اُج٘غ‬
Penicillin in high dose
,, ‫ ٓؾٌِخ‬ٚ٤‫ ك‬ُٞٝ
Right hemi coloectomy

typhoid ٍ‫ٕ ا‬ٌٞ‫ ثز‬case ٢‫ج‬٤‫ ر‬٢ُِ‫ ٌُٖ ا‬,, ‫خ‬٣ٞ‫ فؼجخ ؽ‬actino mycosis ٍ‫جٌْ ٖٓ ا‬٤‫ع‬
case ٢‫ج‬٤‫ ر‬Perforated typhoid ulcer ٍ‫ا‬
Typhoid
,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ثق‬
typhoid ٍ‫ ا‬ٙ‫ د‬ٞٛ abdominal pain ٝ headache ٝ fever ٖٓ ٢ٌ‫ؾز‬٤‫ٖ ث‬٤٘‫ ع‬8 ٙ‫ىلَ ػ٘ذ‬
: ٖٓ ٢ٌ‫ؾز‬٤‫ ث‬,, ٖ٤٘‫ ع‬8 ٙ‫ىلَ ػ٘ذ‬
Fever 
Headache 
Abdominal pain 

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ثق‬


ٝ rigidity ٝ guarding ٝ generalized abdominal pain ِٚ٤‫ج‬٣ ‫ ثذأ‬abdominal pain ٍ‫ا‬ٝ Headache ٍ‫ا‬ٝ fever ٍ‫ثؼذ ا‬
rebound tenderness
,, ِٚ٤‫ج‬٣ ‫ثذأ‬
rebound tenderness ٝ rigidity ٝ guarding ٝ Generalized abdominal pain

‫الد ؟؟؟‬ٝ‫ب أ‬٣ ٚ٣‫ ئ‬ٙ‫ األفَ ػ٘ذ‬٢‫اد ك‬ُٞ‫ ا‬ٞٛ


Fever, headache and abdominal pain

‫ذ ؟؟؟‬٣‫ اُجذ‬ٚ٣‫ئ‬
lower abdomen ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬Pain
rebound tenderness ٝ rigidity ٝ guarding ٝ
ّ‫ ارخش‬,, peritonitis ‫ هِت ة‬ٙ‫د‬

Page | 24
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫ ؟؟‬ٚ٣‫ ئ‬Investigations ِٚٔ‫ أػ‬ٙ‫بٕ د‬٤‫ اُؼ‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣


‫ ؟؟‬ٚ٣‫ ثا‬Presented ,, ٢‫هز‬ُٞ‫ د‬٢ِ٣‫ خب‬ٞٛ
Peritonitis

‫ ؟؟؟‬peritonitis ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬investigations ٖ‫ أدغ‬ٚ٣‫ئ‬


aspiration ٍ‫ا‬ٝ sonar ٍ‫ا‬

aspiration ٍ‫ا‬ٝ ‫ٗبس‬ٞ‫ اُغ‬,, Peritonitis ٍ‫ ا‬٢‫الد ك‬ٝ‫ب أ‬٣ investigations ٖ‫أدغ‬
‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫يِغ ئ‬٣ aspiration ٝ sonar ِٚ‫ ػِٔز‬ُٞ
‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫يِغ ئ‬٣ ‫ ؟؟؟‬None of the above ‫يِغ‬٣ ‫ ؟؟؟‬١‫يِغ صثبد‬٣ ‫ ؟؟؟‬Pus ‫يِغ‬٣ ‫ط ؟؟؟‬ٞ‫يِغ ػشم ع‬٣
 ‫٘خ فخ‬٣‫ ثب‬ pus ‫يِغ‬٣

fluid ٚ٤‫ ك‬٢‫ أاله‬Ultra sound َٔ‫ؼ‬ٛ ٢٘‫ؼ‬٣


Peritonitis ٙ‫ كذ‬,, Pus ‫يِغ‬٣ ‫أعذت‬

‫ ؟؟؟‬Perforated viscous ٚٗ‫ض أرأًذ ئ‬٣‫ػب‬


plane X - ray abdomen erect َٔ‫أػ‬

,, ٌُْ‫ ثب‬٢ِ‫خ‬
٢‫هز‬ُٞ‫ د‬ٚ‫لزذ‬ٛ ,,, urgent ٕ‫ب‬٤‫الد اُؼ‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫٘ب‬ٛ
ٚ‫لزذ‬ٛٝ plane X - ray abdomen ٝ ‫ٗبس‬ٞ‫ اُغ‬ٞٛ

‫الد ؟؟؟‬ٝ‫ب أ‬٣ ٚ٣‫ ئ‬ِٚٔ‫ أػ‬ٚ‫أكزذ‬


peritoneal toilet َٔ‫أػ‬
drain ‫أدو‬ٝ ّ‫أهلَ اُخُش‬

drain ‫أدو‬ٝ ّ‫ أهلَ اُخش‬ٝ peritoneal toilet ٝ laparotomy ٢٘‫ؼ‬٣


typhoid ٍ‫ ػالج ا‬٠‫٘غ‬٣ ‫ٓذذػ‬
treatment of typhoid ٍ‫ ا‬٠‫٘غ‬٣ ‫ٓذذػ‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ثق‬


chloramphincol ‫ا‬ٝ‫ذ‬٣ ‫ ٓجوبػ‬,, ٢‫هز‬ُٞ‫ذ د‬٣ٞ‫ل‬٤‫ػالج اُز‬
sulpha ٝ‫ أ‬qinolone ‫ا‬ٝ‫ذ‬٤‫ا ث‬ٞ‫ثو‬

intussusception ٍ‫ع ا‬ٞ‫م‬ٞٓ ‫ا‬ٞ‫بر‬ٛ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ال‬٣

Page | 25
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

Intussusception
,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ثق‬
‫ ؟؟‬٢‫هز‬ُٞ‫ د‬١‫ ئصا‬Intussusception ٍ‫ ا‬٠ِ‫ ػ‬١‫ا ئصا‬ٞ‫ضًْ رجق‬٣‫أٗب ػب‬
: ٚ٤ِ‫ا ػ‬ٞ‫ضًْ رجق‬٣‫ػب‬
ٖ٤‫ ع٘ز‬٠ُ‫س ئ‬ٜٞ‫ ؽ‬6 ٖٓ َ‫ ىل‬٢‫ ك‬Intussusception 
ٖ٤٘‫ ع‬8 ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ٢‫ ك‬Intussusception 
‫ ع٘خ‬60 ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ٢‫ ك‬Intussusception 

‫ٖ اُزالرخ ؟؟؟‬٤‫ اُلشم ث‬ٚ٣‫ئ‬


primary intussusception ٙ‫ د‬,, ٖ٤‫ ع٘ز‬٠ُ‫س ئ‬ٜٞ‫ ىلَ ٖٓ عذ ؽ‬٢‫ ك‬Intussusception ٍ‫ا‬
ٚ‫ٓذذػ ػبسف عجج‬
Payer's patches ٍ‫ٌجش ا‬٤‫ ث‬weaning ٍ‫ٍ ا‬ٞ‫ ٗبط ثزو‬٢٘‫ؼ‬٣
payer's patches ٍ‫ ًجش ا‬viral infection ٍٞ‫ٗبط ثزو‬ٝ
‫ ثؼل‬٢‫ دخِذ ك‬Intestine ٍ‫ ا‬,, ‫ ًجشد‬Payer's patches ٍ‫كِٔب ا‬
‫الد ؟؟‬ٝ‫ب أ‬٣ ٖ٤ٔٛ‫كب‬

,, ٌُٖ
Primary ‫ ٓؼ‬ٙ‫ د‬intussusception ِٚ٤‫ج‬٣ ,, ٖ٤٘‫ ع‬8 ٙ‫ىلَ ػ٘ذ‬
Meckel's diverticulum ٙ‫د‬
ٚ‫ ثؼن‬٢‫ كذخَ ك‬foreign body ‫ب‬ٜٗ‫ ئ‬٠ِ‫ب ػ‬ٜٔٛ‫ كب‬,, ectopic gastric tissue ٍ‫ا‬ٝ
‫ّ ئٕ ؽبء اهلل‬ٜٞ‫ال ال ؟؟ ٓل‬ٝ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٖ٤ٔٛ‫كب‬

primary intussusception ٙ‫ د‬,, ٖ٤‫ ع٘ز‬٠ُ‫س ئ‬ٜٞ‫ ؽ‬6 ٖٓ ٙ‫ ىلَ ػ٘ذ‬٢‫ ك‬intussusception ٍ‫ ا‬٢٘‫ؼ‬٣
‫ ؟؟؟‬Primary ٚ٣‫ ئ‬٢٘‫ؼ‬٣
Unknown ٌٕٞ٤‫ ث‬cause ٍ‫ ا‬٢٘‫ؼ‬٣
Payer's patches ٍ‫ ًجش ا‬viral infection ‫جخ‬٤‫ ٗز‬,, weaning ٍ‫جخ ا‬٤‫ٗز‬
‫ ثؼل‬٢‫ داخِخ ك‬Intestine ٍ‫كشادذ ا‬
‫ ئد٘ب ٓ٘ؼشكؼ اُغجت‬,, theory ١‫د‬ٝ

Meckel's diverticulum ٙ‫ د‬intussusception ِٚ٤‫ج‬٣ ,, ٖ٤٘‫ ع‬8 ٙ‫ٓبٍ ىلَ ػ٘ذ‬ٝ‫أ‬


ectopic gastric tissue ٚ٤‫ك‬
‫ ثؼل‬٢‫ كشادذ داخِخ ك‬,, ‫ب ُُؤخ‬ٜٗ‫ ئ‬٠ِ‫ ػ‬ectopic gastric tissue ٍ‫ْ ئٕ ا‬ٜ‫كبُجغْ ك‬

ّ‫س‬ٝ ٙ‫ د‬intussusception ُٚ‫خب‬ٝ ,, ‫ ع٘خ‬60 ٙ‫ٓبٍ ساخَ ػ٘ذ‬ٝ‫أ‬

Page | 26
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

Malignant ّ‫س‬ٝ ‫ؿبُج ًب‬ٝ


‫ ثؼل‬٢‫ داخِخ ك‬Intestine ٍ‫ كشادذ ا‬,, ‫ب‬ٜ‫ضه‬٣ ٍٝ‫ كذب‬,,, ‫ ُُؤخ‬ٚٗ‫ ئ‬٠ِ‫سّ ػ‬ُٞ‫ْ ا‬ٜ‫كبُجغْ ك‬

‫ٖ ؟؟؟‬٤ٗ‫ب‬٤‫ٖ اُزِذ ػ‬٤‫الد ث‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ٖ اُلشم‬٤ٔٛ‫كب‬


primary intussusception ِٚ٤‫ج‬٤ٛ ‫ ع٘خ‬60 ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ‫ػُْٔش ٓب‬

ٖ٤‫ع٘ز‬ٝ ‫س‬ٜٞ‫ ؽ‬6 ٖ٤‫ ٓب ث‬Primary intussusception ٍ‫ا‬

,, ‫ىت‬
,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫خ‬٤ٗ‫ دبخخ رب‬٠ِ‫أأًذ ػ‬
small intestine ٍ‫ ا‬٢‫سّ ك‬ٝ ُٚ‫ خب‬,, ‫ٖ ع٘خ‬٤‫ عز‬ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ
Lymphoma ُٚ‫ خب‬,, ‫ال‬
ً ‫ ٓث‬Supposed
Jejunum ٍ‫ ا‬٢‫ داخِخ ك‬jejunum ٍ‫سادذ ا‬
ileum ٍ‫ ا‬٢‫ دخَ ك‬ileum ٍ‫ ا‬ٝ‫أ‬
‫ ؟؟؟‬٢ٗ‫ اُزب‬٢‫خؼ ك‬٤ٛ ٢ُِ‫ٖ ا‬٤ٓ ٙ‫بٕ د‬٤‫ٌْ ؟؟؟ اُؼ‬٣‫ سأ‬ٚ٣‫ئ‬
ileum ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬ileum ٍ‫ا‬

‫ئؽٔؼ٘ب ؟؟؟‬
Lymphoma ٙ‫ػؾبٕ د‬
terminal ileum ٍ‫ ا‬٢‫د ك‬ٞ‫خ‬ٞٓ Lymphoid tissue ٍ‫ا‬ٝ

lymphoma ُٚ‫ ع٘خ خب‬60 ,, ‫ال‬


ً ‫ ٓث‬ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ
terminal ileum ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬lymphoma ٍ‫ا‬
,, ‫ ثؼل‬٢‫ دخِذ ك‬ileum ٍ‫سادذ ا‬
ileo ileal intussusception ‫ب‬ٜ٤ِ‫ا ػ‬ُٞٞ‫و‬٣
,, ‫ال‬
ً ‫ٓث‬
adnocarcinoma ٝ‫ أ‬adenoma ,, jejunum ٍ‫ ا‬٢‫سّ ك‬ٝ ُٚ‫ادذ خب‬ٝ
Jejunum ٍ‫ ا‬٢‫ داخَ ك‬jejunum ٍ‫كشاح ا‬
jejuno jugunal intussusception : ٚ٤ِ‫ا ػ‬ُٞٞ‫و‬٣
ileo ileal intussusception ٝ‫أ‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ٗأخذ ثبُ٘ب‬


cancer colon ِٚ٤‫ج‬٣ ,, ‫ ع٘خ‬60 ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ٌٖٔٓ
,, ‫ ُُؤخ‬ٚٗ‫ ئ‬cancer ٍ‫ْ ئٕ ا‬ٜ‫ل‬٣ ْ‫ّ اُجغ‬ٞ‫و‬٣
colo colic intussusception : ‫ب‬ٜٔ‫ دبخخ اع‬ِٚ٤‫ج‬٣ ّٞ‫و‬٣

Page | 27
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫ٖ ؟؟؟‬٤ٔٛ‫كب‬

secondary intussusception ٙ‫ًَ د‬


Jejuno jejunal intussusception 
Ileo ileal intussusception 
Ileo cecal intussusception 
intussusception ٍ‫اع ا‬ٞٗ‫ أ‬,, ٙ‫ًَ د‬
‫ّ ئٕ ؽبء اهلل‬ٜٞ‫ال ال ؟؟؟ ٓل‬ٝ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٖ٤ٔٛ‫كب‬
secondary ًِْٜٝ

ileo colic ٝ‫ أ‬ileo cecal ‫جوب‬٤‫ ث‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ primary intussusception ٍ‫ا‬
,, ‫ب‬ًِٜ ‫اع‬ٞٗ‫خ األ‬٤‫ثو‬
secondary intussusception ٌٕٞ‫ثز‬

‫ ؟؟؟‬ileo cecal junction ٍ‫ ٓ٘يوخ ا‬٢‫ ك‬٢‫ج‬٤‫ ث‬primary intussusception ٍ‫الد ا‬ٝ‫ب أ‬٣ ٚ٤ُ ٞٛ
Payer's patches ٍ‫ ٓ٘يوخ ا‬٢ٛ ٕ‫ػؾب‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٌِْ‫ُز‬ٞ‫ أٗب ه‬ٞٛ


‫بٕ ؟؟؟‬٤‫ ًبّ ػ‬ٚٗ‫ ئ‬٠ِ‫ ػ‬٢‫هز‬ُٞ‫ د‬intussusception ٍ‫ ا‬٠ِ‫ا ػ‬ٞ‫ضًْ رجق‬٣‫أٗب ػب‬
,, ‫رالرخ‬
Primary intussusception ٙ‫ د‬,, ٖ٤‫ ع٘ز‬٠ُ‫س ئ‬ٜٞ‫ ٖٓ عذ ؽ‬ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ٢‫ ك‬Intussusception 
ectopic gastric ٚ٤‫ ك‬ٝ Meckel's diverticulum ٢‫ أكٌش ك‬Intussusception ُٚ‫ خب‬,, ٖ٤٘‫ ع‬8 ٙ‫ش ػ٘ذ‬٤‫ىلَ فـ‬ٝ 
tissue
) ّ‫س‬ٝ malignant ( ,, cancer ٢‫ رلٌش ك‬,, ‫ٖ ع٘خ‬٤‫ عز‬ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ ُٞ ٍ‫ٓب‬ٝ‫أ‬ 

,, ‫ٌْٔ دبخخ‬ٜ‫ذ أك‬٣‫ٖ اثزذ‬٣‫ثؼذ‬ٝ


colon ٍ‫ ا‬٢‫سّ ك‬ٝ ,, ileum ٍ‫ ا‬٢‫سّ ك‬ٝ ,, Jejunum ٍ‫ ا‬٢‫سّ ك‬ٝ ,, ‫ دزخ‬٢ٜٗ‫ أ‬٢‫ ك‬ِٚ٤‫ج‬٣ ّ‫س‬ُٞ‫ ا‬,, ٙ‫ٖ ع٘خ د‬٤‫ عز‬ٙ‫ ػ٘ذ‬٢ُِ‫ا‬
: ٌٕٞ٣ ٌٖٔٓ ٙ‫ػؾبٕ ًذ‬
Jejuno jejunal intussusception 
Ileo ileal intussusception 
Colo colic intussusception 
ileo cecal junction ٍ‫ ٓ٘يوخ ا‬٢‫ّ ك‬ٌٞ‫ ٓذ‬,, primary intussusception ٍ‫ئٗٔب ا‬
Payer's patches ٍ‫ػؾبٕ ا‬
ٝ‫ أ‬viral infection ٖٓ ‫ ًجشد‬payer's patches ٍ‫ ئٕ ا‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ primary intussusception ٍ‫ ا‬٢‫ألٕ كٌشر٘ب ئد٘ب ك‬
weaning

Page | 28
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫ىت ‪,,‬‬
‫أٗب ػب‪٣‬ض أ‪ٝ‬فَ إل‪ ٚ٣‬ربٗ‪ ٢‬؟؟؟‬
‫اُؼ‪٤‬بٕ اٌُج‪٤‬ش ك‪ ٢‬اُغٖ ‪ ,,‬اُِ‪ ٢‬ػ٘ذ‪ ٙ‬عز‪ ٖ٤‬ع٘خ ‪ ,,‬اُِ‪ ٢‬ػ٘ذ‪intussusception ٙ‬‬
‫ُ‪ ٞ‬ػِٔزِ‪ٓ ٌٖٔٓ ,, Barium enema ٚ‬اله‪٤‬ؼ ‪Claw sign‬‬
‫ٌٖٓٔ أاله‪ ٢‬اٍ ‪ ًِٚ colon‬ص‪ ١‬اُلَ‬

‫ئؽٔؼ٘ب ؟؟؟‬
‫ألٕ اٍ ‪ ٖٓ Intussusception‬اٍ ‪ jejunum‬أ‪ ٝ‬ك‪ ٢‬اٍ ‪ileum‬‬
‫ِٓ‪ٞ‬ػ دػ‪ٞ‬ح ثبٍ ‪ colon‬خبُـ ‪,,‬‬
‫الدظ‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬
‫ئٕ أٗب ػبَٓ ‪Barium enema‬‬

‫‪ ٞٛ‬اٍ ‪ Barium enema‬أخش دذ‪ٝ‬د‪ٛ‬ب ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬


‫اٍ ‪cecum‬‬
‫ك‪ٜ‬زاله‪ ٢‬اٍ ‪ٝ Pelvic colon‬اٍ ‪ٝ rectum‬اٍ ‪ٝ transverse colon‬اٍ ‪ ,, cecum‬ث‪ٌٞٗٞ٤‬ا ‪normal‬‬
‫‪ Normal‬ألٕ اٍ ‪ Intussusception‬ك‪ ٖ٤‬؟؟؟‬
‫ك‪ ٢‬اٍ‪ Jejunum‬أ‪ ٝ‬ك‪ ٢‬اٍ ‪ileum‬‬

‫ُؼٌِْٔ ‪,,‬‬
‫اٍ ‪٤ٓ secondary intussusception‬ج‪٤‬ؼ ة ‪ Claw sign‬ئال ك‪ ٢‬دبُخ ‪ٝ‬ادذح‬
‫‪ Colo colic intussusception‬ثظ‬

‫ٓ‪ٞ‬خ‪ٞ‬د اٌُالّ د‪ ٙ‬ك‪ٓ ٢‬شثغ أصسم ػ٘ذًْ ك‪ ٢‬أخش اٍ ‪ ( Intussusception‬اٌُالّ د‪ ٙ‬روش‪٣‬جبً ٓؼ ‪ٛ‬زاله‪ ٚ٤‬ك‪ ٢‬اٌُزبة ػؾبٕ د‪١‬‬
‫ٓشاخؼخ ‪ٝ 2007‬اٌُزبة اُِ‪ٓ ٢‬ؼب‪٣‬ب ٗغخخ ‪ 2012‬كٌَ ػبّ ‪ٝ‬أٗزْ ثخ‪٤‬ش )‬
‫ٓشثغ أصسم ك‪ ٢‬أخش ٓ‪ٞ‬م‪ٞ‬ع اٍ ‪,, Intussusception‬‬
‫اُِ‪ intussusception ٞٛ ٢‬ك‪ ٢‬اٍ ‪ٓ adolescent‬شثغ أصسم ًذ‪ ٙ‬‬
‫‪ٝ‬اٍ ‪ intussusception‬ك‪ ٢‬اٍ ‪Old age‬‬

‫أٗب ػبسف اُذبخبد د‪ٓ ١‬جزأخذ‪ٝ‬ػ ثبٌُْ ٓ٘‪ٜ‬ب ‪,,‬‬


‫ألٗ‪ٜ‬ب ك‪ ٢‬األخش ‪,,‬‬
‫ػؾبٕ ًذ‪ ٙ‬أٗب ارؼٔذد دُ‪ٞ‬هز‪ ٢‬ئٗ‪ ٢‬أرٌِْ ػٖ اٍ ‪ Intussusception‬ثزِذ ػ‪٤‬بٗ‪: ٖ٤‬‬
‫‪ٝ‬ادذ ػ٘ذ‪ ٖٓ ٙ‬عذ ؽ‪ٜٞ‬س ئُ‪ ٠‬ع٘ز‪ٖ٤‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ٝ‬ادذ ػ٘ذ‪ 8 ٙ‬ع٘‪ٖ٤‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ٝٝ‬ادذ ػ٘ذ‪ ٙ‬عز‪ ٖ٤‬ع٘خ‬ ‫‪‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪29‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

,, ‫ىت‬
,, ٢ٗ‫فَ ُذبخخ رب‬ٞٛ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣
ًِٚ colon ٍ‫ ا‬ُٞ ‫ ئال‬Claw sign ٢٘٣‫س‬ٞ٤ٛ ‫ ٓؼ‬secondary intussusception ‫ُٔب‬
‫ ؟؟؟؟‬١‫ ئصا‬ٙٞ‫ؾخق‬٤‫ٓبٍ ث‬ٝ‫أ‬
CT scan
CT scan ٍ‫ ا‬secondary intussusception َُ The best investigations
Intestine ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬Mass ,, abdominal mass ٢٘٣‫س‬ٞ٣

CT scan ٍ‫ ا‬secondary intussusception ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬The best investigation


 ‫ أُشثغ‬٢‫الد ػ٘ذًْ ك‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫٘خ‬٣‫ثب‬

,, ‫ خالؿ‬٢‫هز‬ُٞ‫د‬
َٜ‫ ع‬ٙٞ‫زاله‬ٛ Primary intussusception ٍ‫ ا‬٠ِ‫ دخِذ ػ‬ُٞ ٢‫هز‬ُٞ‫أٗب د‬
,, ٌُٖ
ٚ‫أخذػ دو‬٤ٓ ٌٖٔٓ ٚٗ‫ أل‬secondary intussusception ٍ‫ ا‬٠ِ‫الد ػ‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ض أأًذ‬٣‫أٗب ػب‬
MCQ ‫ ارِيؼ‬ٙٞ‫كزاله‬
intussusception ‫ ة‬٢ُ‫خب‬ٝ ‫ ع٘خ‬60 ٝ‫ أ‬,, ‫ ع٘خ‬80 ٙ‫ادذ ػ٘ذ‬ٝ
‫ع ؟؟؟‬ٞٗ ‫ب‬ٜ٣‫أ‬
Secondary

‫ٖ ؟؟‬٤‫سّ ك‬ٝ ٙ‫ػ٘ذ‬


colon ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬,, ileum ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬,, jejunum ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬,, ‫ دزخ‬١‫ أ‬٢‫اهلل ك‬ٝ
colo colic intussusception ٝ‫ أ‬,, ileo ileal intussusception ٝ‫ أ‬,, jejuno jejunal intussusception ‫جوب‬٣ ٌٖٔٔ‫ك‬

‫ ؟؟؟‬Claw sign ٍ‫ ا‬٢٘٣‫س‬ٞ٣ ٢ُِ‫ْ ا‬ٜ٤‫ذ ك‬٤‫د‬ُٞ‫ٖ ا‬٤ٓ


‫ ثظ‬colo colic ٍ‫ا‬
Claw sign ٍ‫ ا‬٢٘٣‫س‬ٞ٣ ٢ُِ‫ذ ا‬٤‫د‬ُٞ‫ ا‬ٞٛ

,, ٖ٤٤‫اُجبه‬
secondary intussusception ٍ‫ ا‬٢‫ ك‬The best diagnostic investigation
CT scan ٍ‫ا‬

most diganostic investigationٍ‫ا‬


CT scan ٍ‫ ا‬secondary intussusception ٍ‫ ا‬٢‫ك‬

Page | 30
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫س ػٖ دبخخ‬ٞ‫غأٍ اُذًز‬٤‫ادذ ث‬ٝ


: ٍٞ‫و‬٤‫س ث‬ٞ‫كبُذًز‬
cecum ٍ‫ ا‬٢‫خؼ ك‬٣ ileum ٍ‫ ئٕ ا‬,, ileo cecal ٍ‫ا‬
) ‫ ُألعق‬ ١‫خ د‬٤‫ اُجضئ‬٢‫ ( ٓؼ ٓزأًذ ٖٓ اُغٔبع ك‬cecum ٍ‫اخذ ا‬ٝ ّٞ‫و‬٣ ٖ٣‫ثؼذ‬ٝ ileo ileal ٍ‫جذأ ا‬٣ ,, ileo colic ٍ‫ا‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ىت‬


 ٙ‫ فخ ؟؟ ًذ‬,, ‫ ثؼل‬٢‫ ثزخؼ ك‬Intestine ٍ‫ ا‬intussusception ٍ‫ا‬
intussuscepium ‫ب‬ٛٞٔ‫غ‬٤‫ ث‬,, ١‫ د‬ٙ‫ ثش‬٢ُِ‫ ا‬intestine ٍ‫ ا‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ثق‬
intussusceptum ٍ‫ب ا‬ٛٞٔ‫غ‬٣ ,, ‫ب‬ٛ‫ا‬ٞ‫ خ‬٢ُِ‫ ا‬intestine ٍ‫ا‬ٝ

,, ‫ا‬ٞ‫ثق‬
,, ٞٛ‫ أ‬colon ٍ‫ ا‬١‫أد‬
Intussuscepium ‫ب‬ٛٞٔ‫غ‬٤‫ ث‬,, ٙ‫ ثش‬٢ُِ‫ ا‬Intestine ٍ‫ ا‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ثق‬
intussusceptum ‫ب‬ٛٞٔ‫غ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ خ‬٢ُِ‫ ا‬Intestine ٍ‫ا‬ٝ

‫ؼل ؟؟؟‬٤‫ ث‬٢ُِ‫ٖ ا‬٤ٓ ‫ٖ األخيش ؟؟‬٤ٓ


‫ ؟؟؟‬intussuscptum ٍ‫ال ا‬ٝ intussuscepium ٍ‫ا‬
intussuscepium ٍ‫ا‬

‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ؼل ئ‬٤‫ث‬
intussusceptum ٍ‫ا‬
gangrenous ‫جوب‬٣ ٌٖٔٓٝ ,, ّ‫خُش اُذ‬٣ Intussusceptum ٍ‫ّ ا‬ٞ‫و‬٣

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫ثق‬


,, Intussusception ٍ‫ ا‬٢٘‫ؼ‬٣
Intussusceptum ٍ‫ ا‬٠ِ‫ؼل ػ‬٤ٛ intussuscepium ٍ‫ا‬
ّ‫خُش اُذ‬٣ Intussusceptum ٍ‫ّ ا‬ٞ‫و‬٣
‫الد ؟؟ ئٕ ؽبء اهلل‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫امذخ‬ٝ

‫ ؟؟؟‬gangrenous ‫جوب‬٣ ٢ُِ‫ٖ ا‬٤ٓٝ


intussusceptum ٍ‫ا‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٢‫هز‬ُٞ‫د‬


‫خ‬٤ٗ‫وخ رب‬٣‫ ثيش‬Intussusception ٍ‫ ا‬٠ِ‫ض اُيِجخ رجـ ػ‬٣‫أٗب ػب‬
 ‫دلظ‬ٝ ْ‫ب ف‬ٜ٤ِ‫ا ػ‬ٞ‫ضًْ رجق‬٣‫ٓؼ ػب‬

Page | 31
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫خ خبُـ‬٤ٗ‫خ رب‬٣‫ ثشؤ‬Intussusception ٍ‫ ا‬٠ِ‫ضى رجـ ػ‬٣‫ ػب‬,, ٙ‫ع د‬ُٞ٘‫ا أعئِخ ٖٓ ا‬ٞ‫ج‬٤‫ج‬٣ ٖ٤٣ٝ‫ْ ٓؼ ؿب‬ٌِٜ‫خالؿ ؽ‬
,,, ٖ٤ٗ‫ب‬٤‫ رِذ ػ‬ٞٛ ٢ُِ‫ا‬
Primary intussusception ٙ‫ٖ د‬٤‫س ُغ٘ز‬ٜٞ‫بٕ عذ ؽ‬٤‫ػ‬ 
intussusception َٔ‫ػ‬ٝ Meckel's diverticulum ٙ‫ د‬,, ٖ٤٘‫ ػؾش ع‬ٝ‫ٖ أ‬٤٘‫ ع‬8 ٙ‫بٕ ػ٘ذ‬٤‫ػ‬ٝ 
colon ٍ‫ ا‬٢‫سّ ك‬ٝ ,, ileum ٍ‫ ا‬٢‫سّ ك‬ٝ ,, jejunum ٍ‫ ا‬٢‫سّ ك‬ٝ ,, ّ‫س‬ٝ ٙ‫ د‬,, ‫ ع٘خ‬60 ٙ‫ص ػ٘ذ‬ٞ‫بٕ ػج‬٤‫ػ‬ٝ 
,, ٙ‫ٖ ٗلٌش ًذ‬٣‫ثؼذ‬ٝ
colo colic ُٞ ‫ ئال‬,, ‫ أثذًا‬Claw sign ‫ؼ‬٣‫س‬ٞ٤ٓ secondary intussusception ٍ‫بٕ ا‬٤‫ػ‬

,, ‫ب‬ٜ‫ضى رؼشك‬٣‫ ػب‬٢ُِ‫خ ا‬٣‫ٓخ اُجب‬ِٞ‫أُؼ‬


,, ٚ‫ الصّ أكزذ‬secondary intussusception ٍ‫بٕ ا‬٤‫ػ‬
hydrostatic barium reduction ‫ؼ‬٤‫ٓل‬
to deal with the cause ٚ‫الصّ أكزذ‬

,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ hydrostatic barium reduction َٔ‫ أٗب ٌٖٓٔ أػ‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ primary intussusception ٍ‫ا‬
cause ‫ؼ‬٤‫ ٓل‬ٚٗ‫أل‬
,, ٌُٖ
to deal with the cause ,, ٕ‫ب‬٤‫ الصّ أكزخ اُؼ‬,, secondary intussusception ٍ‫ا‬
to deal with the tumor ٢٘‫ؼ‬٣
tumor ٍ‫َ ا‬٤‫ػؾبٕ أؽ‬

ٕ‫ب‬٤‫ اُؼ‬explore ّ‫ الص‬ٚ‫ ػالخ‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ secondary intussusception ٍ‫ا‬


Hydro static barium reduction ‫ؼ‬٤‫ٓل‬

,, ‫ ًالّ ثوب‬١‫ أ‬,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٙ‫ش ًذ‬٤‫ؿ‬


: ‫ ٓثال‬ٙ‫ٌُْ ًذ‬ٞ‫و‬ٛ ‫ا‬ٞ‫ثق‬
Unknown ٌٕٞ٤‫ ث‬cause ٍ‫ ئٕ ا‬,, ٚ٘‫ رؼشف ػ‬primary intussusception ٍ‫ا‬
Payer's patches ٍ‫ ًجشد ا‬viral infection ‫ب‬٣ ,, theory ٍ‫ا‬
weaning ‫ب‬٣

: ‫ُي‬ٞ‫أه‬
‫ ؟؟‬clinical pictures ٍ‫ ا‬ٚ٣‫ ؟؟؟ ئ‬ٚ٣‫ ٖٓ ئ‬٢ٌ‫ؾز‬٤‫اد ث‬ُٞ‫ ا‬Primary intussusception ٍ‫ىت ا‬
٢ُ‫ ٓخب‬,, ‫ سهـ‬,, ‫ عجن‬,, ٢ِ٤‫ خ‬,, ٍٞ‫ ك‬: ٢ُٞ‫رو‬
‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫أًَ ئ‬٤‫اد ث‬ُٞ‫ا‬
,, ٍٞ‫ك‬
‫ٍ ٓذٓظ‬ٞ‫ٖ ٗبصٍ ك‬٣‫ثؼذ‬ٝ ,, ٖ‫شمغ ُج‬٣ ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫اد هؼذ ع٘خ‬ُٞ‫ا‬

Page | 32
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫‪٣‬و‪ ٖ٤ٓ ّٞ‬اُِ‪ٌ٣ ٢‬جش ؟؟؟‬


‫اٍ ‪payer patches‬‬
‫رٌجش ُ‪ ٚ٤‬؟؟؟‬
‫ػؾبٕ روب‪ ّٝ‬اُل‪ٍٞ‬‬
‫كب‪٣ ٖ٤ٔٛ‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟‬
‫‪٣‬و‪ ّٞ‬اٍ ‪٣ intestine‬ذقِ‪ٜ‬ب ئ‪ ٚ٣‬؟؟‬
‫رخؼ ك‪ ٢‬ثؼل ‪ ,,‬ألٕ اُجغْ ‪٤ٛ‬ل‪ ْٜ‬ئٕ اٍ ‪ payer patchs‬د‪ ١‬ئٗ‪ٜ‬ب ُؤخ‬

‫‪٣‬ؼ٘‪ ٢‬اُجغْ ‪٤ٛ‬ل‪ ْٜ‬ئٕ اٍ ‪ payer patchs‬د‪ ١‬ئٗ‪ٜ‬ب ُؤخ‬


‫ك‪٤‬ذب‪٣ ٍٝ‬ضه‪ٜ‬ب ػِ‪ ٠‬األػِ‪٣ ,, ٠‬و‪ ّٞ‬دبفَ ‪intussusception‬‬

‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫ُ‪ ٞ‬اٍ ‪ Intestine‬دخِذ ك‪ ٢‬ثؼل ‪,,‬‬
‫اُ‪ٞ‬اد ًأٗ‪ ٚ‬أًَ ك‪٣ ,, ٍٞ‬و‪ ّٞ‬اٍ ‪٣ intussuscepium‬ؼل ػِ‪ ٠‬اٍ ‪intussusceptum‬‬
‫‪٣‬و‪ ّٞ‬اُ‪ٞ‬اد ‪٘٣‬ضٍ ئ‪ ٚ٣‬؟؟‬
‫خ‪ ,, ٢ِ٤‬اُِ‪٣ ٢‬و‪ُٞٞ‬ا ػِ‪ٜ٤‬ب ‪red currnet jelly stool‬‬

‫‪٣‬ؼ٘‪ ٢‬اُ‪ٞ‬اد ًَ ئ‪ ٚ٣‬؟؟‬


‫ك‪,, ٍٞ‬‬
‫‪ٗٝ‬ضٍ ئ‪ ٚ٣‬؟؟‬
‫خ‪٢ِ٤‬‬
‫أدظ ػِ‪ ٠‬ثي٘‪ ٚ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟‬
‫عجن‬

‫ئ‪ ٚ٣‬اُغجن د‪ ٙ‬؟؟‬


‫اٍ ‪ Intestine‬اُِ‪ ٢‬دخَ ك‪ ٢‬ثؼن‪,,, ٚ‬‬
‫فجبع اُغُجن د‪٣ ٙ‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ,,‬اٍ ‪ intestine‬اُِ‪ ٢‬دخَ ك‪ ٢‬ثؼن‪ٚ‬‬

‫ثـ ػب‪٣‬ضى رؼَٔ دبخخ ‪,,‬‬


‫دو ئ‪٣‬ذى ػِ‪ ٠‬فجبع اُغُجن د‪ٛ ,, ٙ‬زاله‪ ٢‬اُ‪ٞ‬اد ثذأ ‪٣‬أخذ كخذ‪ ٙ‬ػِ‪ ٠‬ثي٘‪,, ٚ‬‬
‫‪٣ٝ‬ق‪ٞ‬د خبااااااااااآذ أ‪١ٝٝ‬‬
‫‪ٝ‬فجبع اُغجن رذذ ئ‪٣‬ذى ‪٘٣‬ؾق‬
‫‪٣‬ج‪ٓ ِٚ٤‬ــ‬
‫‪ٝ‬ثؼذ‪ ٖ٣‬أُـقخ رلي ‪٣ ,,‬و‪٘ٓ ّٞ‬ضٍ سخِ‪ ٖٓ ٚ٤‬ػِ‪ ٠‬ثي٘‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬راله‪ٞ‬ا فجبع اُغجن ثوب ىش‪١‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪33‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫ىش‪٣ ٚ٤ُ ١‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟؟‬


‫اُولؾخ سادذ ‪ ,,‬اُولؾخ سادذ ‪ ,,‬كب‪ ٖ٤ٔٛ‬؟؟‬
‫فجبع اُغجن د‪ Intestine ٙ‬دخِذ ك‪ ٢‬ثؼل‬
‫كِٔب اٍ ‪ intestine‬دخِذ ك‪ ٢‬ثؼل ‪ ,,‬اُ‪ٞ‬اد ػ٘ذ‪ٓ ٙ‬ــ‬

‫دو ئ‪٣‬ذى ػِ‪ ٠‬ثي٘‪,, ٚ‬‬


‫عبػبد راله‪ ٢‬فجبع اُغجن ثوب ‪ hard‬رذذ ئ‪٣‬ذ‪١‬‬
‫‪ٝ‬اُ‪ٞ‬اد ػ٘ذ‪ٓ ٙ‬ــ‬
‫يشَ‪ٟ‬‬
‫أُـقخ رش‪ٝ‬ح ‪٣ ,,‬و‪ ّٞ‬فجبع اُغجن ‪ْ ٣ ,,‬‬

‫ػؾبٕ ًذ‪ ٙ‬ػب‪٣‬ضى رذلظ‪ٜ‬ب ‪:‬‬


‫يشَ‪" ٟ‬‬
‫ك‪ ,,, ٍٞ‬خ‪ ,, ٢ِ٤‬عجن " ‪٘٣‬ؾق ‪ْ ٣ٝ‬‬
‫ك‪ ,, ٍٞ‬خِ‪ ,, ٢ِ٤‬عُجُن " ث‪٘٤‬ؾق ‪ٝ‬ث‪٤‬يش‪" ٟ‬‬

‫‪ ٞٛ‬فجبع اُغجن د‪ ٙ‬ػجبسح ػٖ ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬


‫اٍ ‪ ileum‬دخَ ك‪ ٢‬اٍ ‪caecum‬‬
‫كخذ‪ٝ ٙ‬ىِغ ‪,,‬‬
‫اٍ ‪٣ ileum‬ب أ‪ٝ‬الد دخَ ك‪ ٢‬اٍ ‪ ,, caecum‬كشاح ‪ٝ‬اخذ اٍ ‪ٝ caecum‬ىبُغ ث‪ٚ٤‬‬
‫كجوذ ٓ٘يوخ اٍ ‪empty ,, right iliac fossa‬‬
‫ٓ٘يوخ اٍ ‪ right iliac fossa‬ثوذ ‪empty‬‬

‫اٍ ‪ ileum‬خذ اٍ ‪ٝ ,, caecum‬هِج‪ٝ ٚ‬ىِغ‬


‫‪٣‬و‪ُٞٞ‬ا ػِ‪ٜ٤‬ب ‪de dance sign ,,‬‬

‫أٗب ُ‪ٓ ٞ‬غٌذ أ‪ٝ ١‬ادذ ك‪٣ Normal ٌْ٤‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ٝ ,,‬دغ‪٤‬ذ اٍ ‪ right iliac fossa‬ثزبػز‪ٚ‬‬
‫‪ٛ‬اله‪ٜ٤‬ب ثزٌشًش رذذ ئ‪٣‬ذ‪١‬‬
‫ُ‪ ٚ٤‬؟؟؟‬
‫اٍ ‪caecum‬‬

‫‪ ٞٛ‬أُٔجبس ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ث‪٤‬ضؿ‪ٞ‬س ؟؟؟‬


‫أ‪,, ٙ‬‬
‫ث‪٤‬ضؿ‪ٞ‬س ُ‪ ٚ٤‬؟؟؟‬
‫اُ‪ٜٞ‬اء ‪ٝ ,,‬ث‪٤‬زذشى‬
‫كأٗب ُ‪ ٞ‬دي‪٤‬ذ ئ‪٣‬ذ‪٘ٛ ١‬ب ‪ٛ ,,‬غٔغ ف‪ٞ‬د اٍ ‪borborgmi‬‬
‫كب‪٣ ٖ٤ٔٛ‬ب أ‪ٝ‬الد ؟؟؟‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪34‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫ى‪٤‬ت ‪,,‬‬
‫اكشم‪ٞ‬ا اٍ ‪ ileum‬دخَ ك‪ ٢‬اٍ ‪caecum‬‬
‫‪ٝ‬خذ‪ٝ ٙ‬هِج‪ٝ ,, ٚ‬ىِغ ث‪ٚ٤‬‬
‫‪٣‬جوب ٓ٘يوخ اٍ ‪ ileo-caecal junction‬د‪" empty ١‬كبم‪٤‬خ "‬
‫‪ ٢ٛ‬د‪ ١‬اعٔ‪ٜ‬ب ‪sign‬‬

‫ك‪ ,, ٍٞ‬خ‪ ,, ٢ِ٤‬عجن ‪ ,,‬سهـ‬


‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬
‫ُ‪ ٞ‬ػِٔذ ‪ ,, barium enema‬أاله‪claw sign ٢‬‬
‫ٓخبُت ‪,,‬‬
‫ُ‪ ٞ‬ػِٔذ اٍ ‪ ,, barium enema‬أاله‪ ٢‬اٍ ‪ ,, claw sign‬أُخبُت‬

‫ػب‪٣‬ضًْ ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ,,‬رجق‪ٞ‬ا ػِ‪ ٠‬اٍ ‪ X-ray‬ثزبػذ اٍ ‪claw sign‬‬


‫‪ ٞٛ‬أَُخَِْت ُ‪ ٚٗٞ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫أُخِت ػ٘ذًْ ك‪ ٢‬األؽؼخ ُ‪ ٚٗٞ‬ئ‪ ٚ٣‬؟؟‬
‫أث‪٤‬ل ‪ٓ ,,‬بعي ً‪ٞ‬سح ع‪ٞ‬دا‬
‫كب‪ ٖ٤ٔٛ‬األؽؼخ ؟؟؟‬

‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫ُ‪ٓ ٞ‬ؼبٗب أؽؼخ ًذ‪,, ٙ‬‬
‫أد‪ ١‬اٍ ‪ٝ ,, Pelvic colon‬أُخِت ُ‪ ٚٗٞ‬أث‪٤‬ل‬
‫ٓبعي ً‪ٞ‬سح ع‪ٞ‬دا ‪,,‬‬
‫ؽب‪٣‬ل‪ ٖ٤‬أُخِت األث‪٤‬ل د‪٣ ٙ‬ب أ‪ٝ‬الد‬
‫ٓبعي ً‪ٞ‬سح ع‪ٞ‬دا‬

‫اٌُ‪ٞ‬سح اُغ‪ٞ‬دا د‪intussusceptum ١‬‬


‫‪ٝ‬أُخِت األث‪٤‬ل ئ‪ ٚ٣‬؟؟؟‬
‫اٍ ‪intussuscepium‬‬

‫ػب‪٣‬ضًْ رجق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ػِ‪ ٠‬األؽؼخ ‪ٝ‬ئٗز‪ٞ‬ا ثزوش‪ٝ‬ا اٌُزبة ‪,,‬‬
‫‪ٝ‬ػ أ‪ٝ‬الٗ‪ً ٢‬ذ‪ ,, ٙ‬ػؾبٕ اإلؽبػبد ص‪ٓ ١‬ب أٗزْ ػبسك‪ٛ ٖ٤‬ز‪٤‬ج‪ ٢‬أ‪ ١‬ئؽبػبد‬
‫كشث٘ب ‪٣‬غ‪٣ َٜ‬ؼ٘‪,, ٢‬‬

‫ػب‪٣‬ضى رأخذ ثبُي ٖٓ أُخِت األث‪٤‬ل‬


‫اُِ‪ٓ ٢‬بعي اٌُ‪ٞ‬سح اُغ‪ٞ‬دا ‪ ٞٛ ,,‬دا اٍ ‪intussusception‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪35‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫ى‪٤‬ت ‪,,‬‬
‫‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪ ٞٛ ,,‬أُخِت د‪ ٙ‬أث‪٤‬ل ‪ٓ ,,‬بعي ً‪ٞ‬سح ع‪ٞ‬دا‬
‫ٓجزؼِٔؼ ‪ ٚ٤ُ barium‬؟؟ اٍ ‪ٓ barium‬جزؼِٔ‪ٞ‬ػ ُ‪ ٚ٤‬؟؟‬
‫أفَ ًَ د‪ٓ ٙ‬ؼ ‪٤ٛ‬جبٕ‬

‫ثق‪ٞ‬ا ‪٣‬ب أ‪ٝ‬الد ‪,,‬‬


‫ًَ د‪ٓ ٙ‬خِت أث‪٤‬ل ‪٤ٛ ,,‬ج‪ُ ٢‬ـب‪٣‬خ ‪٘ٛ‬ب ٓؼ ‪٤ٛ‬جبٕ‬
‫ٓبعي ً‪ٞ‬سح ع‪ٞ‬دا ‪ٓ ,,‬ؼ ‪٤ٛ‬جبٕ‬
‫ألٕ اٍ ‪ٓ barium‬ؼ ‪٤ٛ‬ؼذ‪١‬‬

‫اٍ ‪ barium enema‬د‪therapeutic ٝ diagnostic ١‬‬


‫‪ ٌٖٔٓ ٢ٛ‬رضم اٍ ‪ ,, Intussusception‬رلٌ‪ٚ‬‬
‫ٌٖٓٔ رضم اٍ ‪ ,, intussusception‬رلٌ‪ٚ‬‬

‫‪٣‬و‪ُٞ‬ي ‪ٓ :‬ل‪٤‬ؼ ‪ٝ‬ادذ ػ٘ذ‪ ,, Intussusception ٙ‬ئال ُٔب الصّ اُ٘ب‪٣‬ت ‪٣‬ش‪ٝ‬ح ٓؼب‪ٙ‬‬
‫ػؾبٕ ‪٣‬ئٖ ئٗ‪ ٚ‬دقَ ‪complete reduction‬‬

‫ٗو‪ ّٞ‬ئد٘ب ٗغأٍ اُ٘ب‪٣‬ت اُغ٘‪ٞ٤‬س ‪,,‬‬


‫‪ٝ‬أٗب أىٖٔ ئصا‪ ١‬ئٗ‪ ٚ‬دقَ ‪ complete reduction‬؟؟؟‬
‫‪٣‬و‪ : ٢ُٞ‬اٍ ‪ Primary intussusceptions‬ك‪٘ٓ ٢‬يوخ اٍ ‪ileo-caecal junction‬‬
‫ػؾبٕ اٍ ‪Payer patches‬‬

‫ُٔب رؾ‪ٞ‬ف اٍ ‪ٝ caecum‬اٍ ‪ appendix‬ثبٍ ‪٤ِٓ terminal ileum‬بٗ‪ ٖ٤‬فجـخ‬


‫هِجي ‪٣‬ئٖ ‪ ,,‬د‪ ٙ‬كي‬
‫‪ٓ ,, However‬زش‪ٝ‬دؼ اُؼ‪٤‬بٕ‬
‫رج‪٤‬ج‪ ٚ‬رذجض‪ ٙ‬ػ٘ذٗب ك‪ ٢‬أُغزؾل‪ 24 ٠‬عبػخ‬
‫اُؼ‪٤‬بٕ ‪٣‬أًَ ‪٣ٝ‬زجشص‬
‫أ‪ٓ ٍٝ‬ب اُ‪ٞ‬اد ‪٣‬شمغ ‪٣ٝ ,,‬زجشص ‪٣ ,,‬جوب خشج ٖٓ دسط اٍ ‪Intussusception‬‬

‫‪٣‬ؼ٘‪,, ٢‬‬
‫ُ‪ ٞ‬عأُذ اُيِجخ ًبألر‪,, ٢‬‬
‫‪ How to confirm‬اٍ ‪ hydrostatic barium reduction clinically‬؟؟؟‬
‫ئٕ اُؼ‪٤‬بٕ ‪٣‬أًَ ‪٣ٝ‬زجشص‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪36‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
Small intestine Revision - Dr. Al Matary .. ‫ش‬ٛ‫ ىت األص‬....... ‫خ‬٤‫اد اُيج‬ُٞٔ‫ؾ ا‬٣‫رلش‬

‫ ؟؟؟‬hydrostatic barium reduction radiologically ٍ‫ ا‬How to confirm


appendix ٍ‫ ثب‬caecum ٍ‫ ثب‬terminal ileum ٍ‫ف ا‬ٞ‫ أؽ‬٢ٗ‫ئ‬

,, ٍ‫الد سأط اُغإا‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٝ‫ا اهشأ‬ٞ‫اثو‬


‫ ؟؟؟‬hydrostatic barium reduction clinically ٍ‫ ا‬How to confirm
‫زجشص‬٣ٝ ًَ‫أ‬٣ ٕ‫ب‬٤‫ئٕ اُؼ‬
,, ‫ت‬٤‫ى‬
‫ ؟؟؟‬hydrostatic barium reduction radiologically ٍ‫ ا‬How to confirm
free ‫ا‬ٌٞٗٞ٣ appendix ٍ‫ ثب‬caecum ٍ‫ ثب‬terminal ileum ٍ‫ف ا‬ٞ‫ أؽ‬٢ٗ‫ئ‬

,, ‫ت‬٤‫ى‬
‫ ؟؟؟‬ٚ٣‫ ؟؟ أػَٔ ئ‬failed hydrostatic barium reduction ٚ٤‫الد ك‬ٝ‫ب أ‬٣ ‫ا‬ٞ‫اكشم‬
ٕ‫ب‬٤‫ اكزخ اُؼ‬,, failed hydrostatic barium reduction ٚ٤‫ ك‬ُٞ

‫ ؟؟؟‬١‫ ئصا‬Intussusception ٍ‫٘شخغ ا‬ٛ ,, ‫الد‬ٝ‫ب أ‬٣ ٢ٗٝ‫س‬ٝ


,, ٙ‫ًذ‬
‫ ؟؟؟‬١‫ د‬ٚ٣‫ب ئ‬ٜٔ‫ئع‬
Squeeze method

,, ‫ت‬٤‫ى‬
,, Intestine ٍ‫ اكشك ثؼذ ٓب سخؼذ ا‬,, ‫ أٗب عأُذ دذ‬ُٞ
١‫س أُيش‬ٞ‫ ٓشاخؼخ اُذًز‬٢‫و اُزبُذ ك‬٣‫ ثؼذ عبػخ اُؾش‬13 ‫وخ‬٤‫اُذه‬

Page | 37
"ٌََُّْْٗ‫ذ‬٣ِ‫ؽٌَشْرُْْ ألَص‬
َ ِٖ‫ " َُئ‬٢ُ‫ اُذٔذ هلل " هبٍ رؼب‬: ‫أكنَ اُذػبء‬ٝ ,, ‫ ئال اهلل‬ُٚ‫ ال ئ‬: ‫عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش‬ٝ ٚ٤ِ‫ اهلل ػ‬٠ِ‫ " ف‬٢‫اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‬ٝ ١‫ عٖ٘ اُزشٓز‬٢‫ثجذ ك‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪38‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪39‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪40‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪41‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪42‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪43‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪44‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪45‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪46‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪47‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫ُٔض‪٣‬ذ ٖٓ أُ‪ٞ‬اد أُلشؿخ‬


‫ػِ‪ ٠‬اُل‪٤‬ظ ث‪ٞ‬ى‬
‫فلذخ رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ‬
‫‪www.facebook.com/dr.tafreegh‬‬
‫ٗذجٌْ ك‪ ٢‬اهلل‬
‫ئرا ػججي أ‪ ١‬ؽ‪٢‬ء ٓزلشؽ ربثغ ُقلذخ رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ أ‪ ٝ‬خش‪ٝ‬ة رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ‬
‫‪ٝ‬دج‪٤‬ذ دنشري ر٘وِ‪ ٚ‬ارلنَ‬
‫ثزًش أُقذس أ‪ ٝ‬ثذ‪ٕٝ‬‬
‫أُ‪ ْٜ‬إٔ أُؼِ‪ٓٞ‬خ ر‪ٞ‬فَ ُـ‪٤‬شى‬
‫‪ٝ‬ادزغت ئٗي ثز‪ٞ‬فَ ٓؼِ‪ٓٞ‬خ ُـ‪٤‬شى‬
‫| ‪Page‬‬ ‫‪48‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬
‫‪Small intestine Revision - Dr. Al Matary‬‬ ‫رلش‪٣‬ؾ أُ‪ٞ‬اد اُيج‪٤‬خ ‪ .......‬ىت األص‪ٛ‬ش ‪..‬‬

‫‪ٝ‬ئٕ ؽبء اهلل ُي ٖٓ األخش اٌُث‪٤‬ش ثارٕ اهلل‬


‫‪ ٌٕٞ٣ٝ‬ك‪ ٢‬خذٓخ اإلعالّ‬
‫‪ ٌٕٞ٣ٝ‬عجت ك‪ ٢‬ػالج ٓش‪٣‬ل ثاخزالف اعٔ‪ ٚ‬أ‪ ٝ‬خ٘غ‪ ٚ‬أ‪ ٝ‬د‪ٚ٘٣‬‬
‫اُِ‪ ْٜ‬اخؼَ ػِٔ٘ب خبُقبً ُ‪ٞ‬خ‪ٜ‬ي اٌُش‪ْ٣‬‬
‫اُِ‪ ْٜ‬آٓ‪ٖ٤‬‬
‫‪‬عالّ ثوب‬

‫| ‪Page‬‬ ‫‪49‬‬
‫ؽٌَشْرُْْ ألَصِ‪٣‬ذٌََُّْْٗ"‬
‫ثجذ ك‪ ٢‬عٖ٘ اُزشٓز‪ٝ ١‬اثٖ ٓبخخ إٔ اُ٘ج‪ " ٢‬فِ‪ ٠‬اهلل ػِ‪ٝ ٚ٤‬عِْ هبٍ " أكنَ اُزًش ‪ :‬ال ئُ‪ ٚ‬ئال اهلل ‪ٝ ,,‬أكنَ اُذػبء ‪ :‬اُذٔذ هلل " هبٍ رؼبُ‪َُ " ٢‬ئِٖ َ‬

You might also like