31.12.

2013

GÜÇ BÖLÜCÜLER ve
YÖNLÜ KUPLÖRLER

Üç Kapılı Devrelerin S‐parametresi

• 3 kapılı bir devrenin saçılma parametrelerinin 9 tane birbirinden 
bağımsız değişkeni vardır:
 S11 S12 S13 
S    S 21 S 22 S 23 
 S 31 S 32 S 33 
• Eğer devrenin tüm elemanları pasif, yani aktif herhangi bir 
eleman içermiyorsa, S‐parametresi matrisi karşılıklı 
(reciprocal)dır. Aynı zamanda bu devrenin [S] matrisi simetrik 
olacaktır.
Sij  S ji
• Genelde güç kaybından kaçınmak için, devrenin tüm 
kapılarının uyumlu hemde kayıpsız olmasını isteriz.
• Fakat, bu şekilde bir üç kapılı devreyi gerçekleştirmek imkansız 
olabilir.

1
 31.12.2013

Üç Kapılı Devrelerin S‐parametresi

• Eğer tüm kapılar uyumlu ve karşılıklı bir devre ise [S] matrisi şu 
şekilde yazılabilir:

0 S12 S13 
S    S12 0 S 23 
 S13 S 23 0 

Üç Kapılı Devrelerin S‐
parametresi
• Eğer 3‐kapılı devre karşılıklı(reciprocal) değil ise onun [S] 
matrisi de simetrik değildir. 
Sij  S ji
• Bu özel devre yapısında tüm kapılar uyumludur ( 0) ve 
kayıpsıdır. Bu devre yapısına özel olarak SİRKULATOR 
(circulator) adını alırlar

• İç yapısında yer alan Ferite malzeme, onun asimetrik 
(nonreciprocal) yapısını oluşturmaktadır.

0 S12 S13 
S    S 21 0 S 23 
 S31 S 32 0 

2
 31.12.2013

Üç Kapılı Devrelerin S‐
parametresi
• Sirkulatorlar iki tiptir.
• A) Saat yönünde sirkülasyon yapanlar;

• B) Saat yönünün tersinde sirkülasyon yapanlar;

Güç Bölücüler ve Yönlü

Kuplörler
• Alçak frekans tasarımlarında, iki farklı sinyali toplamak için 
devrenin akım ve gerilimi toplayarak işle yapılır.
• Fakat yüksek frekans tasarımlarında, bu şekilde bir toplama 
işlemi yapılamaz. Bunun yerine olarak toplamak ya da gücü 
bölmek için özel tasarlanan devreler kullanılır.

Power Splitter
Power Combiner

3
 31.12.2013

Güç Bölücüler ve Yönlü

Kuplörler

• Three port networks are shown here, but both dividers 
and combiners can be multi‐port networks. The most 
common value for  in splitter is –3 dB (when P2 = P3 ). 
The power ratio in splitter can range up to   –40 dB for 
one path.

Yönlü Kuplörler
Dört kapılı bu devre için, 1 nolu kapıdan verilen gücün bir miktarı 3 
nolu (kuplaj kapısı)  kapıya kuple olur. Kalan kısmı ise 2 nolu kapıya 
aktarılır (Direk port). İzolasyon kapısı olan 4 nolu kapıya ise hiç güç 
aktarılmaz.

Directional Coupler
Input Through

Isolated Coupled

4
 31.12.2013

Yönlü Kuplörler
Directional couplers are described by three specifications:
• Coupling (C) – Giriş gücünün kuple güce oranı.
• Directivity (D)- Kuple gücünün izole güce oranı.
• Isolation (I) – Giriş gücünün izole güce oranı

P  P  P
C  10 log 1  D  10 log 3  I  10 log 1 
 P3   P4   P4 

I  DC dB

Kayıpsız T Junction
En basit güç bölücü tipidir. Herhangi bir iletim hattı
kullanılarak yapılabilir. Portlar arasında izolasyon olmaması
nedeniyle tasarımda dikkatli olunması gereklidir.

1 1 1
Matching requirement for the T junction input:  
Z 2 Z 3 Z1

5
 31.12.2013

Kayıpsız T Junction
Gücü bölme oranına bağlı olarak port2 ve port3 empedansları
seçilmelidir.

P1  P2  P3  P1  P1    1
1 Vo2 1 Vo2 Z1
P2   P1    
2 Z2 2 Z1 Z2

1 Vo2 1 Vo2 Z1
P3    P1    
2 Z3 2 Z1 Z3

Örnek:
• 50 Ω karakteristik empedanslı hat ile 2:1 oranlı güç bölücü 
tasarlanacaktır. Çıkış kapılarından görülen yansıma katsayılarını 
bulunuz.
• Çözüm: 
• Girişteki güç;

• Çıkıştaki güçler;

• Empedans değerleri;

• Bağlantı noktasından giriş empedansı;

6
 31.12.2013

• 150 Ω’luk hattan bakılınca görülen empedans; 

• 75 Ω’luk hattan bakılınca görülen empedans; 

• Port1 ve Port2’deki yansıma katsayısı;

Rezistif Güç Bölücü

Dirençlerin sonlarına karakteristik (Zo) hat bağlandığını kabul edelim.

Herhangi bir porttan bakıldığında görülen empedans:

Zo  Zo Z  Z o 2Z o
Z in     Zo   o  Zo   Z in    Zo
3  3  3  3 3

Devrenin simetrik ayrıca kapıların da uyumlu yükle

sonlandırılmış olmasından dolayı; S11=S22=S33=0

7
 31.12.2013

Rezistif Güç Bölücü

Eklemin merkezinde gerilim:

2Z o
3 2
V  V1  V1
Zo 2Z o 3

3 3
Çıkış gerilimleri V2 ve V3 eşit:
Zo 3 1
V2  V3  V  V  V1
Z
Z0  0 4 2
3

• Devre simetrik ve karşılıklı ise, S21=S31=S23=1/2.

0 1 1 
• S‐matrisi; 1
S   1 0 1
2
1 1 0
• Çıkış gücü giriş gücünden  –6 dB daha az olduğuna göre ;

1 V12
Pin 
2 Zo

P2  P3 
1 1 2 V  1
2


1 V12 1
 Pin
2 Zo 8 Zo 4
Girişten verilen gücün yarısı dirençler üzerinde harcanır.

8
 31.12.2013

Wilkonson Güç Bölücü

Eşit Güç Bölmeyen N‐yollu

Wilkonson Güç Bölücü
• Eşit olmayan güç bölücü tasarımlarında kullanılır. Devre yapısı 
aşağıdaki gibidir. 

• Tasarım formülleri;