Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 212

ΣταύροςΚόλλι

ας

Ελληνι
κήΜαθηματικήΕταιρεί
α
Παράρτημα Ν.Κορι
νθίας
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Το βιβλίο αυτό γράφτηκε στο πλαίσιο μιας ενημέρωσης, για το Geogebra, που οργάνωσε
το παράρτημα της μαθηματικής εταιρείας του νομού Κορινθίας, στους συνάδελφους μαθη-
ματικούς. Το τοπικό παράρτημα μου ζήτησε να το εκδώσει και τους παραχώρησα όλα τα
δικαιώματα μου για την έκδοση με την ελπίδα ότι θα βοηθήσω με αυτόν τον τρόπο στην
διάδοση της ελεύθερης γνώσης.

Ευχαριστώ θερμά τη συνάδελφο Βιβή Καπερνέκα για τη σημαντική βοήθειά της στην
ολοκλήρωση του έργου.

Επίσης σας παρακαλώ θερμά, για ότι λάθη και παραλήψεις διαπιστώσετε, να μου
στείλετε ένα email, με τίτλο “Διόρθωση στο Geogebra”, με τη θέση του λάθους ή
την περιγραφή της παράληψης, ώστε η επόμενη έκδοση να είναι πιο ολοκληρω-
μένη. Ευχαριστώ.
Email:

2
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Το GeoGebra (σύνθεση των λέξεων geometry και algebra) είναι ένα διαδραστικό
ελεύθερο λογισμικό που συνδυάζει τη γεωμετρία, την άλγεβρα και τον λογισμό για
εκπαιδευτικούς σκοπούς. Το GeoGebra έχει γραφτεί σε γλώσσα Java και είναι δι-
αθέσιμο για διάφορες πλατφόρμες.

Ο δημιουργός του, Markus Hohenwarter, ξεκίνησε το πρότζεκτ το 2001 στο Πα-


νεπιστήμιο του Σάλτσμπουργκ, συνεχίζοντας στο Πανεπιστήμιο Florida Atlantic
(2006-2008), το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Φλώριδας (2008-2009) και πλέον
στο Πανεπιστήμιο της Λιντς (Αυστρία) με τη βοήθεια προγραμματιστών και με-
ταφραστών από όλο τον κόσμο. Απευθύνεται σε εκείνους που μαθαίνουν και διδά-
σκουν μαθηματικά.

Με το Geogebra μπορείτε να κατασκευάσετε άμεσα γεωμετρικά σχήματα δυσδι-


άστατα ή τρισδιάστατα, κωνικές τομές, συναρτήσεις τις οποίες μπορείτε οποιαδή-
ποτε στιγμή να αλλάξετε με δυναμικό τρόπο. Μπορείτε επίσης να λύσετε εξισώ-
σεις, συστήματα, να υπολογίσετε την παράγωγο και το ολοκλήρωμα συναρτήσεων
αλλάζοντας δυναμικά παραμέτρους που περιέχουν.

3
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κατεβάστε και εγκαταστήστε το Geogebra στον υπολογιστή σας

Το παρόν βιβλίο γράφτηκε για την έκδοση 5 του Geogebra. Ώσπου όμως να τυ-
πωθεί το βιβλίο κυκλοφόρησε η έκδοση 6 με αλλαγές στην αρχική οθόνη (οθόνη
διεπαφής). Την έκδοση 5 μπορείτε να την κατεβάσετε και να την εγκαταστήσετε
στον υπολογιστή σας από τον διαδικτυακό τόπο του Geogebra και συγκεκριμένα
από την διεύθυνση https://www.geogebra.org/download.

Στο κάτω μέρος της σελίδας επιλέξτε το "Περισσότερες επιλογές λήψεις τoυ
GeoGebra".
Στη νέα σελίδα
"https://wiki.geogebra.org/en/Reference%3AGeoGebra_Installation?note=el",
που θα μεταβείτε, αναζητήστε την παράγραφο "GeoGebra Classic 5 for Desktop"
και επιλέξτε να κατεβάσετε στον υπολογιστή σας την έκδοση που επιθυμείτε.
Προτείνω να επιλέξετε την πλήρη εγκατάσταση στον υπολογιστή σας και όχι την
φορητή έκδοση επιλέγοντας Windows Installer: GeoGebra Classic 5 Installer for Win-
dows.
Στο τέλος του βιβλίου έχει προστεθεί ένα κεφάλαιο με την περιγραφή της διεπα-
φής της έκδοσης 6 του Geogebra.

4
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Η Πρώτη Οθόνη τους Geogebra

Όταν ανοίγουμε το Geogebra η προεπιλεγμένη οθόνη φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Βασικό Μενού

Γραμμή εργαλείων
Μπάρα τίτλου
παράθυρου.
Μπάρα αλλαγής στυλ
του αντικειμένου που
είναι επιλεγμένο.

Πλευρική μπάρα
που περιέχει τις
όψεις του Geogebra.
Ανοίγει με κλικ εδώ.

Πεδίο Εισαγωγής.

Η πρώτη γραμμή περιέχει το βασικό μενού του Geogebra. Η δεύτερη γραμμή περιέχει τα
βασικά εργαλεία ταξινομημένα σε ομάδες. Στη δεξιά κάτω άκρη κάθε εικονιδίου υπάρχει
ένα μικρό μέλος που αν γίνει κλικ πάνω του, ανοίγει ένα μενού με εργαλεία που ανήκουν
στην ίδια ομάδα. Κάτω από τη γραμμή εργαλείων είναι ανοικτά δύο παράθυρα, το παράθυ-
ρο άλγεβρα, όπου φαίνονται οι μαθηματικές εκφράσεις όλων των αντικειμένων που δημι-
ουργούμε στο Geogebra, και το παράθυρο Γραφικά, όπου σχηματίζονται οι γραφικές παρα-
στάσεις των αντικειμένων που δημιουργούμε. Τα πάντα στο Geogbera θεωρούνται αντι-
κείμενα.
Στο μέσο της δεξιάς μεριάς του παράθυρου “Γραφικά” βρίσκεται ένα βελάκι, που με κλικ
πάνω του, ανοίγει ένα μενού από το οποίο μπορούμε να επιλέξουμε την όψη του
Geogebra. που θέλουμε. Ανάλογα με ποιά όψη θα επιλέξουμε θα ανοίξουν και οι κατάλλη-
λες οθόνες.
Στο κάτω μέρος βρίσκεται η γραμμή εισαγωγής από όπου εισάγουμε τα αντικείμενά μας
με το πληκτρολόγιο γράφοντας τις εξισώσεις τους ή δίνοντας τις κατάλληλες εντολές.

5
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Το βασικό μενού του Geogebra.

Το βασικό μενού του Geogebra έχει τις επιλογές:


Αρχείο, Επεξεργασία, Προβολή, Επιλογές, Εργαλεία, Παράθυρο, Βοήθεια και Είσοδος
Κάθε μια από αυτές τις επιλογές θα αναλυθούν παρακάτω

Οι επιλογές της ομάδας «Αρχείο»

Οι επιλογές στην ομάδα Αρχείο είναι:


Νέο Παράθυρο
Ανοίγει ένα καινούργιο παράθυρο Geogebra χωρίς
να διαγράψει το προηγούμενο παράθυρο. Με τον
τρόπο αυτό μπορείτε να έχετε όσες φορές θέλετε
ανοιχτό το Geogebra και να έχετε πολλές εφαρμογές
ταυτόχρονα ανοιχτές στην οθόνη.
Νεο
Το Geogebra σας ρωτά αν θέλετε να σώσετε την ε-
φαρμογή που έχετε και στη συνέχεια ανοίγει στη
θέση της μια καινούργια κενή εφαρμογή.

Άνοιγμα
Ανοίγει μια εφαρμογή που έχετε ήδη δημιουργήσει και αποθηκεύσει στον υπολογιστή σας.

Με κλικ εδώ ανοίγει η


εφαρμογή στο Ιντερνέτ
Άνοιγμα από το GeogebraTube...
Ανοίγει ένα παράθυρο και φορτώνει εφαρ-
μογές που έχουν τοποθετηθεί στο Geogebra Με κλικ εδώ ανοίγει η
εφαρμογή στο Geogebra
Tube. Απαιτεί να είστε συνδεδεμένοι στο
και μπορείτε να την
Ιντερνέτ. επεξεργαστείτε

Αποθήκευση
Αποθηκεύει την εφαρμογή που έχετε δημιουργήσει. Αν την αποθηκεύετε για πρώτη φορά,
σας ζητά να την ονομάσετε και να ορίσετε τη θέση αποθήκευσης.

6
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Αποθήκευση ως...
Αποθηκεύει την εφαρμογή και σας ζητά να την ονομάσετε και να καθορίσετε τη θέση απο-
θήκευσης.
Ανέβασμα αρχείου στο GeogebraTube...
Ανεβάζει την εφαρμογή σας στο GeogebraTube. Απαιτεί να είστε συνδεδεμένοι στο
Ιντερνέτ.
Εξαγωγή
Ανοίγει ένα μενού με επιλογές με τις
οποίες μπορείτε να αποθηκεύσετε
την εργασίας σας ως ιστοσελίδα στο
GeogebraTube, να αντιγράψετε μια
γραφική παράσταση ως εικόνα και να
τη μεταφέρετε σε άλλο πρόγραμμα
ακόμη και να δημιουργήσετε κινού-
μενες εικόνες ή κώδικα Latex
για να ενσωματώσετε γραφικές παραστάσεις σε επεξεργαστές κειμένου Latex.
Προεπισκόπηση εκτύπωσης
Ανοίγει ένα παράθυρο από το οποίο μπορείτε να τυπώσετε τις επιμέρους οθόνες του
Geogebra με τις δημιουργίες σας.

7
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κλείσε
Κλείνει το Geogebra. Αν δεν έχετε αποθηκεύσει την εργασία σας, σαν προτρέπει να το κά-
νετε πριν κλίσει το Geogebra.

Οι επιλογές της ομάδας «Επεξεργασία»


Αναίρεση
Μπορεί να αναιρέσει τις 90 περίπου
τελευταίες ενέργειές σας. Αν κάνετε κάποιο
λάθος, κάντε κλικ όσες φορές χρειαστεί στην
«Αναίρεση» και θα πάτε τόσα βήματα πίσω.
Ακύρωση Αναίρεσης
Ακυρώνει την Αναίρεση. Αν κατά λάθος πα-
τήσατε «Αναίρεση» με την «Ακύρωση Αναί-
ρεσης», επαναφέρετε την εφαρμογή σας στην
αρχική της κατάσταση.

Αντιγραφή
Αντιγράφει στη μνήμη του υπολογιστή τα
αντικείμενα που έχετε επιλέξει με το ποντί-
κι.

Επικόλληση
Επικολλά τα αντικείμενα που είναι αποθη-
κευμένα στη μνήμη.

Σχέδιο στη μνήμη


Αντιγράφει στη μνήμη το σχέδιο που έχετε δημιουργήσει, ώστε να το επικολλήσετε σε
άλλα προγράμματα. Αν έχετε επιλέξει με το ποντίκι ένα μέρος του σχεδίου θα αντιγράψει,
το μέρος αυτό, αλλιώς θα αντιγράψει όλο το παράθυρο «Γραφικά».

Εισαγωγή εικόνας
Μπορείτε να εισάγετε με την επιλογή αυτή μια εικόνα στο Geogebra. Μπορείτε να επι-
κολλήσετε στην οθόνη «Γραφικά» μια εικόνα που είναι στη μνήμη του υπολογιστή ή να
ανοίξετε μια εικόνα από κάποιο αρχείο.

Ιδιότητες...
Προβάλλει το παράθυρο Ιδιότητες από όπου μπορούμε να καθορίσουμε τις ιδιότητες κάθε
αντικειμένου και να ελέγξουμε τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις του Geogebra.

Επιλογή όλων
Επιλέγει όλα τα αντικείμενα.

8
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επιλογή Προηγούμενων
Επιλέγει το πατρικό αντικείμενο ενός αντικειμένου. Π.χ. Αν σχεδιάσετε μια ευθεία και
πάνω στην ευθεία πάρετε ένα αντικείμενο τότε η ευθεία είναι το πατρικό αντικείμενο και
το σημείο το θυγατρικό αντικείμενο. Αν έχετε επιλέξει το σημείο τότε η εντολή «Επιλογή
Προηγούμενων» επιλέγει την ευθεία, που είναι το πατρικό αντικείμενο της ευθείας.

Αντιστροφή Επιλογής
Επιλέγει όλα τα αντικείμενα εκτός από αυτά που έχετε επιλέξει.

Εμφάνιση/ Απόκρυψη Αντικειμένων


Εμφανίζει ή αποκρύπτει τα αντικείμενα που έχετε επιλέξει.

Εμφάνιση/ Απόκρυψη Ετικετών


Εμφανίζει η αποκρύπτει τις ετικέτες στα επιλεγμένα αντικείμενα. Αν κάποια από τα επι-
λεγμένα αντικείμενα έχουν ετικέτες και κάποια όχι, τότε σε αυτά που δεν έχουν θα εμφα-
νιστούν οι ετικέτες και σε αυτά που έχουν θα κρυφτούν.

Διαγραφή.
Διαγράφει τα επιλεγμένα αντικείμενα.

Οι επιλογές της ομάδας «Προβολή»

Με τις επιλογές της ομάδας «Προβολή» μπο-


ρείτε να προβάλλετε ή να κρύψετε τα παρά-
θυρα εργασία που περιέχει το Geogebra.
Μπορείτε να έχετε πολλά διαφορετικά παρά-
θυρα ανοιχτά και να μεταπηδάτε από το ένα
στο άλλο. Τα δεδομένα και οι μεταβλητές που
εισάγετε είναι καθολικές και δουλεύουν σε
όλα τα παράθυρο. Επίσης μπορείτε να «βγά-
λετε» τα παράθυρα αυτά από το κεντρικό
παράθυρο του Geogebra και να τα τοποθετή-
σετε σε οποιοδήποτε σημείο της οθόνης σας
θέλετε.

9
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Άλγεβρα
Προβάλλει ή κρύβει το παράθυρο άλγεβρα. Στο παράθυρο άλγεβρα προβάλλονται όλα τα
αντικείμενα που δημιουργείτε. Μπορείτε να τα ταξινομήσετε σε ομάδες ανάλογα με την
εξάρτησή τους, τον τύπο τους, τη στρώση που ανήκουν ή τη διάταξη κατασκευής, δηλαδή
τη σειρά με την οποία τα κατασκευάσατε. Τα βοηθητικά αντικείμενα, από προεπιλογή δεν
εμφανίζονται, για αυτό, αν θέλετε να τα δείτε, θα πρέπει να τα εμφανίσετε.

Εμφανίζει ή κρύβει τα Κλείνει το παράθυρο.


βοηθητικά αντικείμενα.
Τα αντικείμενα κειμέ-
νου είναι βοηθητικά, Απεγκλωβίζει το παρά-
οπότε, αν θέλετε να τα θυρο μέσα από το
δείτε πρέπει να κάνετε κεντρικό παράθυρο του
κλικ εδώ. Εμφανίζει τις επιλο- Geogebra ή το επαναφέ-
γές με τις οποίες ρει μέσα στο κεντρικό
μπορείτε να ταξινο- παράθυρο, αν είναι έξω
μήσετε τα αντικεί- από αυτό. Για να εμφα-
Εμφανίζει ή κρύβει τα μενα στο παράθυρο νιστεί το εικονίδιο
αντικείμενα της ομάδας άλγεβρα, απεγκλωβισμού θα πρέ-
πει να τοποθετήσετε το
δείκτη του ποντικιού
στη γραμμή που εμφα-
νίζεται η λέξη Άλγεβρα.

10
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Υπολογιστικό φύλλο
Εμφανίζει και κρύβει το υπολογιστικό φύλλο. Στο υπολογιστικό φύλλο μπορείτε να εισάγε-
τε δεδομένα για στατιστική ανάλυση ή να εισάγετε πίνακες ή να δημιουργήσετε λίστες
(σύνολα) αριθμών ή σημείων. Επίσης μπορείτε να εισάγετε δεδομένα από το Msexcel με
απλή επικόλληση.

CAS (Computer Algebra System)


Ανοίγει το παράθυρο CAS που
είναι ένα από τα εργαλεία του
Geogebra με καταπληκτικά χα-
ρακτηριστικά. Μπορείτε να
αναπτύξετε ταυτότητες με όσες
μεταβλητές θέλετε, να παραγο-
ντοποιήσετε παραστάσεις, να
διαιρέσετε πολυώνυμα, ακόμη
και αν περιέχουν και άλλες με-
ταβλητές εκτός από x, να λύσετε
εξισώσεις και συστήματα, να
υπολογίσετε παραγώγους και
ολοκληρώματα συναρτήσεων και πολλά άλλα.

11
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Γραφικά και Γραφικά2


Στο Geogebra υπάρχουν δύο διαφορετικά παράθυρα προβολής γραφικών, το «Γραφικά» και
το «Γραφικά 2». Σε αυτά προβάλλετε τα αντικείμενά σας, τα σχήματα, τις γραφικές πα-
ραστάσεις, τα κείμενα και τα κουμπιά αλληλεπίδρασης με τον χρήστη. Μπορείτε να εμφα-
νίσετε τα αντικείμενά σας σε ένα από τα δύο παράθυρα γραφικών και οποιαδήποτε στιγμή
να αλλάξετε την επιλογή σας αυτή. Τα δύο παράθυρα γραφικών μπορούν να αλληλεπιδρούν
μεταξύ του. Μπορείτε να δημιουργήσετε ένα κουμπί επιλογής στο παράθυρο «Γραφικά 2»
που να προβάλλει ή να κρύβει ένα αντικείμενο στο παράθυρο «Γραφικά».

12
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

3D Γραφικά
Ανοίγει το παράθυρο των 3D Γραφικών, όπου μπορείτε να σχεδιάσετε τρισδιάστατα σχήμα-
τα και γραφικές παραστάσεις. Μπορείτε να περιστρέψετε το παράθυρο ως προς όποια διά-
σταση θέλετε και με χρήση των κατάλληλων γυαλιών να δείτε τα σχήματά σας 3D. Το πα-
ράθυρο «3D Γραφικά» αλληλεπιδρά με όλα τα άλλα παράθυρα και δεν μπορείτε να εισάγετε
σε αυτό αντικείμενα ελέγχου, όπως κουτιά επιλογής, κουμπιά και δρομείς. Αυτά θα πρέ-
πει να τα εισάγετε σε μια οθόνη Γραφικών.

13
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Πρωτόκολλο στοιχείων κατασκευής

Προβάλλει ένα παράθυρο με όλα τα


βήματα κατασκευής της εφαρμογής σας.
Μπορείτε να παρουσιάσετε την κατα-
σκευή της εφαρμογής βήμα-βήμα χρη-
σιμοποιώντας της επιλογές που σας
παρέχει το παράθυρο αυτό.

Υπολογιστής Πιθανότητας

Προβάλλει ένα παράθυρο από όπου


μπορείτε να υπολογίσετε τις πιθανότη-
τες σε διάφορες κατανομές.

14
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Πληκτρολόγιο
Προβάλλει ένα εικονικό πληκτρολόγιο στην οθόνη, από όπου μπορείτε να επιλέξετε μαθη-
ματικά σύμβολα με τη βοήθεια του ποντικιού. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα πληκτρο-
λόγια για να εισάγετε χαρακτήρες και σε άλλα προγράμματα εκτός από το Geogebra. Στις
παρακάτω εικόνες βλέπετε τους χαρακτήρες που περιέχονται στα πληκτρολόγια.

Κάντε κλικ σε αυτά


τα κουμπιά για να
προβάλλετε άλλα
πληκτρολόγια.

Πεδίο Εισαγωγής
Προβάλλει και κρύβει τη γραμμή εισαγω-
γής. Από τη γραμμή εισαγωγής μπορούμε
να εισάγουμε τις εξισώσεις στο Geogebra
καθώς και τις εντολές. Στο δεξιό μέρος της
γραμμής υπάρχει το γράμμα «α». Με δεξί
κλικ πάνω του ανοίγει ένα παράθυρο με τα
ελληνικά γράμματα και μαθηματικά σύμβο-
λα τα οποία μπορείτε να τα
εισάγετε στη γραμμή εισαγωγής κάνοντας κλικ πάνω τους.

15
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εμφάνιση...

Ανοίγει ένα παράθυρο από το οποίο μπορεί-


τε να ορίσετε αν, και πού θα εμφανίζονται,
το πεδίο εισαγωγής, η γραμμή εργαλείων,
η μπάρα του τίτλου σε κάθε παράθυρο κα-
θώς και η πλευρική μπάρα.

Ανανέωση
Ανανεώνει όλες τις οθόνες τις οθόνες του Geogebra.

Επανυπολογισμός Όλων των Αντικειμένων


Επαναϋπολογίζει όλα τα αντικείμενα.

Οι επιλογές της ομάδας «Προβολή»


Περιγραφές άλγεβρας
Ορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα φαίνονται οι περιγραφές
των αντικειμένων στο παράθυρο άλγεβρα. Έχετε τις επιλο-
γές Τιμή, Ορισμός και Εντολή. Π.χ. Αν κατασκευάσετε έ-
ναν κύκλο με κέντρο το σημείο Α που να διέρχεται από το
σημείο Β, τότε με την επιλογή Τιμή στο παράθυρο
Άλγεβρα θα προβάλλεται «η εξίσωσή του», με την επιλογή
Ορισμός θα προβάλλεται «c=κύκλος που περνά από το Β
με κέντρο Α» και με την επιλογή Εντολή θα προβάλλεται:
«c=Κύκλος[Α,Β]»

Στρογγυλοποίηση σε...
Ορίζει σε πόσα ψηφία θα γίνεται η στρογγυλοποίηση των αριθμών. Η προεπιλεγμένη τιμή
είναι 2.

Ετικέτες
Ορίζει το αν θα τοποθετούνται ή όχι ετικέτες στα αντικείμενα.

16
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μέγεθος γραμματοσειράς
Ορίζει το μέγεθος της γραμματοσειράς που χρησιμοποιεί το Geogebra. Δεν επηρεάζει μόνο
το μέγεθος των γραμμάτων που χρησιμοποιείτε για την ονομασία των αντικειμένων, αλλά
και το μέγεθος των γραμμάτων στα μενού τoυ Geogebra.

Γλώσσα
Από εδώ επιλέγετε τη γλώσσα των μενού, των εργαλείων και των εντολών του Geogebra.

Προχωρημένες...
Ανοίγει ένα παράθυρο από το οποίο μπορείτε να ορίσετε τις μονάδες μέτρησης των γω-
νιών, το σύμβολο που θα χρησιμοποιεί το Geogebra για την ορθή γωνία, το μέγεθος της
γραμματοσειράς, τη γλώσσα των μενού κ.τ.λ. Οι επιλογές φαίνονται στις παρακάτω εικό-
νες.

Ανοίγει την
μπάρα

Ανοίγει το
παράθυρο με
τα αντικεί-
μενα που
Τα πεδία που εμφανί-
έχετε
ζονται εξαρτώνται από
δημιουργή-
το αντικείμενο στο οποίο
σει. Εδώ
κάνατε κλικ στο δεξιό
μπορείτε να
τμήμα του παράθυρο.
αλλάξετε τις
ιδιότητές
τους.

Τα αντικεί-
μενα που
έχετε Κάνοντας κλικ πάνω σε ένα αντικείμενο στο
δημιουργήσει δεξιό τμήμα του παράθυρου προβάλλονται οι
ιδιότητες του αντικειμένου, τις οποίες μπο-
ρείτε να αλλάξετε. Μπορείτε να αλλάξετε το
όνομα, τον τίτλο, το στυλ κ.λπ.

17
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Ιδιότητες -
Γραφικά. Το τμήμα του
Εδώ μπορείτε κάθε άξονα που
να διαμορφώ- θα προβάλλεται
σετε τους άξο- στην οθόνη.
νες συντε-
Ορίζετε την αναλογία
ταγμένων
των μοναδιαίων τμη-
μάτων των αξόνων.

Ορίζετε το χρώμα, το
στυλ και αν θα προ-
βάλλονται οι άξονες.

Ορίζετε αν θα προβάλλεται η
μπάρα πλοήγησης με τα βήμα-
τα κατασκευής της εφαρμογής.

Ορίζετε το χρώμα του φόντου, αν θα φαί-


νεται η βοήθεια στα εργαλεία όταν τοπο-
θετείτε το ποντίκι επάνω τους και αν θα
προβάλλονται οι συντεταγμένες του
ποντικιού δίπλα στον δρομέα του.

Επιλογές για τους


άξονες χ’χ και y’y.

Ορίζει τη μονάδα του άξονα.

Ορίζει το σημείο
που ο ένας άξο-
νας θα τέμνει
τον άλλο.

Τοποθετεί το σημείο τομής


των αξόνων στην άκρη της
οθόνης γραφικών.

18
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επιλογές για το πλέγμα.

Ο τύπος του πλέγματος


μπορεί να είναι καρτεσιανό,
ισομήκη ή πλέγμα για πολι-
κές συντεταγμένες.

Εμφάνιση: Ορίζεται αν θα
φαίνονται οι διάφορες μπά-
ρες εργαλείων καθώς και το
πού θα τοποθετούνται.

19
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Όλα τα είδη αντικειμένων που


μπορείτε να δημιουργήσετε με το
Geogebra. Κάνοντας κλικ σε κάθε
αντικείμενο, αλλάζει το δεξιό μέρος
του παραθύρου και προσαρμόζεται
ώστε να προβάλλονται τα χαρακτη-
ριστικά του αντικειμένου. Εκεί
μπορείτε να διαμορφώσετε τις προ-
καθορισμένες επιλογές του
Geogebra για τα διάφορα αντικεί-
μενα.

20
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Προχωρημένες Ιδιότητες του


Geogebra.

Ορίζετε τη μονάδα μέτρησης γωνιών.

Ορίζετε το σύμβολο της ορθής


γωνίας. Επιλέξτε το ορθογώνιο.

Ορίζετε τον τρόπο γραφής των ση-


μείων. Επιλέξτε Α=(x,y)

Αν είναι ενεργοποιημένη, προσπαθεί


να θέσει τα εξαρτώμενα σημεία
κοντά στα αρχικά.

Ορίζεται αν τα γράμματα που


θα χρησιμοποιεί το Geogebra,
για να ονομάζει αυτόματα τα
σημεία θα είναι από το Ελλη-
νικό αλφάβητο ή το Αγγλικό.

Αποθήκευση επιλογών
Αποθηκεύει τις επιλογές και τις ρυθμίσεις διαμόρφωσης του Geogebra.

Επαναφορά προεπιλογών
Επαναφέρει τις προεπιλεγμένες επιλογές του Geogebra, όπως έχουν οριστεί από την κα-
τασκευή του.

21
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εργαλεία

Σας βοηθάει να δημιουργήσετε τα δικά σας εργαλεία.

Παράθυρο

Ανοίγει ένα νέο παράθυρο.

Βοήθεια

Σας παρέχει βοήθεια για το Geogebra από το Ιντερνέτ. Επίσης


μπορείτε να στείλετε και αναφορά σφάλματος, αν τυχόν δια-
πιστώσετε ότι κάτι δεν δουλεύει σωστά.

Είσοδος...
Αν κάνετε κλικ πάνω στην επιλογή «Είσοδος...», θα ανοίξει ένα παράθυρο που θα σας
επιτρέψει να συνδεθείτε στο GeogebraTube.
Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι θα
μπορείτε να δημοσιεύετε και να
μοιράζετε τις εφαρμογές σας στο
Ιντερνέτ, για να μπορούν να τις
βλέπουν οι μαθητές σας και ο-
ποιοσδήποτε άλλος ενδιαφέρεται
για τα μαθηματικά. Μπορείτε να
συνδεθείτε με λογαριασμό email
που ήδη έχετε στη Google

ή τη Microsoft, ακόμη και με τον λογαριασμό σας στο Facebook ή το Twitter.

22
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Αν δεν θέλετε να συνδεθεί-


τε με έναν από τους υπάρ-
χοντες λογαριασμούς σας,
μπορείτε να δημιουργήσετε
έναν άλλο λογαριασμό κά-
νοντας κλικ στην επιλογή
Create Account και να
συμπληρώσετε τα στοιχεία
σας στην ιστοσελίδα που θα
ανοίξει.

23
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Οι οθόνες του Geogebra


Το πρώτο βήμα είναι να επιλέξετε μία από τις οθόνες εργασίας από το μενού προ-
βολή. Μπορείτε να αλλάξετε αυτή την επιλογή σας οποιαδήποτε στιγμή από την
επιλογή “Προβολή” του μενού.

Εμφανίζει όλες τις


εξισώσεις και τα Υπολογιστικό
αντικείμενα φύλλο για εισαγωγή
δεδομένων.

Επίλυση εξι-
1ο και 2ο παράθυρο
σώσεων
γραφικών, για
άλγεβρα και ανα-
Παράθυρο για λυτική γεωμετρία
3D γραφικά.

Παράθυρο που Υπολογιστής πιθα-


εμφανίζει τα νοτήτων σε διάφο-
βήματα ρες κατανομές
κατασκευής

Εμφανίζει ένα
Εμφανίζει τη πληκτρολόγιο στην
γραμμή εισαγωγής οθόνη

Η οθόνη άλγεβρα είναι προεπιλεγμέ-


νη από το geogebra.

24
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Η οθόνη άλγεβρα:

Αναίρεση και επανάληψη


των τελευταίων βημάτων.

Οθόνη Γραφικά: Δείχνει τα


αντικείμενα και τις γραφικές
παραστάσεις

Εδώ φαίνονται τα αντικείμε-


να και οι συναρτήσεις που
δημιουργείτε. Με διπλό κλικ
πάνω τους μπορείτε να τα
επεξεργαστείτε Γραμμή Εισαγωγής: Δημιουργείτε νέες εξι-
σώσεις, συναρτήσεις, αντικείμενα π.χ. για να
δείτε την γραφική παράσταση της
y  3x 2  2x  3 γράψτε y=3*x^2+2*x+3
και πατήστε Enter.

Εργαλεία κατασκευής

Τα μπλε σημεία στα εικονίδια είναι αυτά που πρέπει να εισάγετε για να
δημιουργηθεί το σχήμα.

Κάντε κλικ στο μικρό βέλος, κάτω δεξιά σε κάθε εικονίδιο, για περισσότερες επιλογές:

Σημείο
Ευθεία

Μετακίνηση

25
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάθετη Γραμμή
Κύκλος

Πολύγωνο

Εργαλεία μέτρησης Συμμετρίες


Κωνικές τομές

Εργαλεία Προβολής
Κείμενο και γραφικά Δρομέας και Κουμπιά
επιλογής

26
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Βοήθεια στο Geogebra


Μπορείτε να βρείτε βοήθεια για το Geogebra στην επιλογή βοήθεια του μενού.
Επίσης μπορείτε να κάνετε κλικ στο βελάκι που βρίσκεται στο κάτω δεξιό μέρος
της οθόνης του Geogebra.

Αναίρεση και επανάληψη των


τελευταίων βημάτων.

Ανοίγει το μενού με όλες


Βοήθεια από το
τις εντολές του Geogebra
Internet

Αντιγράφει την εντολή


στη γραμμή Εισαγωγής

Το εργαλείο Μετακίνηση σας βοηθά να επι-


λέξετε ένα αντικείμενο και να μπορέσετε
στη συνέχεια να το διαμορφώσετε.
Όταν κάνετε κλικ σε ένα αντικείμενο,
αλλάζει η γραμμή και προβάλλει επιλογές
που βοηθούν στην διαμόρφωση του αντι-
κειμένου.

Αν κάνετε δεξί κλικ με το ποντίκι πάνω σε


ένα αντικείμενο ανοίγει ένα μενού με επιλο-
γές σχετικές με το αντικείμενο.

Όταν κάνετε κλικ σε αυτό το σημείο ανοίγει


ένα μενού από το οποίο μπορείτε να επιλέ-
ξετε διάφορες όψεις του Geogebra.

27
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Γραφική Παράσταση
Η γραφική παράσταση της συνάρτησης είναι το σύνολο όλων των σημείων, των
 
οποίων οι συντεταγμένες (x, y) επαληθεύουν τη συνάρτηση y  f x . Με τη χρή-
ση της γραμμής εισόδου μπορείτε να εισάγετε απευθείας μια συνάρτηση και να
κατασκευαστεί η γραφική παράστασή της. Η γραμμή «Εισαγωγής» βρίσκεται στο
κάτω μέρος του παραθύρου του GeoGebra.

1. Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής στο κάτω μέρος του Geogebra.

2. Χρησιμοποιήστε το πληκτρολόγιο για να γράψετε την εξίσωση ή τη συνάρτη-


ση. Μην αφήνετε κενά.

3. Αφού γράψετε την εξίσωση ή τη συνάρτηση πατήστε Enter. Θα σχηματιστεί


η γραφική παράστασή της στο παράθυρο Γραφικά και θα δείτε την εξίσωση
στο παράθυρο Άλγεβρα.

Ορισμός του πεδίου ορισμού μιας συνάρτησης.


Μπορείτε να ορίσετε το πεδίο ορισμού μιας συνάρτησης γράφοντας στη γραμμή ει-
σαγωγής την εντολή:
Συνάρτηση[ <Συνάρτηση>, <Αρχική Τιμή του x>, <Τελική Τιμή του x> ]

28
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Π.χ. Για να ορίσετε τη συνάρτηση


f x   x 2  3x  1 με 1  x  2
γράψτε στη γραμμή εισαγωγής:
f(x)=Συνάρτηση[x^2-3*x+1,-1,2]
Προσοχή! μην αφήνετε κενά και το x να είναι από το
λατινικό πληκτρολόγιο.

Θυμηθείτε: έχετε μόνο μια γραμμή για να γράψετε την εξίσωση.


Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα πλήκτρα:
• Διαίρεση /
• Πολλαπλασιασμός *

• Δύναμη ^ π.χ το x2 γράφεται x^2 και το x5 γράφεται x^5.

Αν δεν μπορείτε να βρείτε ένα σύμβολο στο πληκτρολόγιο, κάντε κλικ στην εικόνα

στο δεξιό μέρος της γραμμής εισαγωγής:

και επιλέξτε το σύμβολο που θέλετε, από τη λίστα που


θα ανοίξει.

Μπορείτε επίσης να ανοίξετε το εικονικό πληκτρολόγιο και να επιλέξετε από εκεί


το σύμβολο που θέλετε.

29
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Προβάλλει το εικονι- Αυτά τα τέσσερα κουμπιά εμ-


κό πληκτρολόγιο. φανίζουν διαφορετικά πληκτρο-
λόγια.

Το εικονικό πληκτρολόγιο του Geogebra μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε


και σε άλλα προγράμματα, όπως το MicrosoftWord για να εισάγετε μαθη-
ματικά σύμβολα.

Παραδείγματα γραφής συναρτήσεων


α) 2x  3y  6

β) y  3x 2  4x  6
γ) x 2  2x  y2  4y  25
3
δ) y  1
x 1
ε) y  2  3x 1  2
στ) 3x  4y  12

ζ) y  log2 x
ή

η) y  x 3  2x 2  3x  4 με
2  x  3
θ) y  3  x  1  2

30
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μορφοποίηση γραφήματος
Μπορείτε να τροποποιήσετε τη μορφή των συναρτήσεων και των εξισώσεων.
Το Geogebra σας δίνει τη δυνατότητα να ονομάσετε ή να αλλάξετε το όνομα, να
κρύψετε γραφήματα, να προσαρμόσετε την κλίμακα των αξόνων x και y, να αλλά-
ξετε το χρώμα των γραφημάτων και πολλά άλλα.

Μετακίνηση, μεγέθυνση και σμίκρυνση


Για να μετακινήσετε το τμήμα του επιπέδου που
βλέπετε στην οθόνη Γραφικά, επιλέξτε το εργα-
λείο

«Μετακίνηση της Προβολής Γραφικών »,


τοποθετήστε τον δρομέα του ποντικιού πάνω
στην οθόνη γραφικά και κρατώντας πατημένο το
αριστερό πλήκτρο του ποντικιού, μετακινήστε το
ποντίκι.
Για μεγέθυνση ή σμίκρυνση επιλέξτε αντίστοιχα

τα εργαλεία «Μεγέθυνση » ή «Σμίκρυνση».

» και κάντε κλικ με το ποντίκι πάνω στο γράφημα.


Για να αλλάξετε την κλίμακα ενός άξονα, επιλέξτε «Μετακίνηση της Προβολής

Γραφικών », στη συνέχεια τοποθετήστε τον δρομέα του ποντικιού πάνω στον
άξονα, του οποίου θέλετε να αλλάξετε την κλίμακα και κρατώντας πατημένο το
αριστερό πλήκτρο του ποντικιού, μετακινήστε το ποντίκι.

31
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Άλλος τρόπος για την αλλαγή της κλίμακας


Αν σε οποιοδήποτε σημείο της οθόνης «γράφημα» κάνετε δεξί κλικ, θα ανοίξει ένα
παράθυρο από το οποίο μπορείτε να επιλέξετε το ποσοστό της μεγέθυνσης ή της
σμίκρυνσης που θέλετε, καθώς και την αναλογία στις κλίμακας των αξόνων που
επιθυμείτε. Μπορείτε επίσης να επαναφέρετε την αρχική αναλογία 1:1 στους άξο-
νες.

Αλλαγή του χρώματος και της εμφάνισης του γραφήματος.

Για να αλλάξετε τις ιδιότητες ενός γραφήματος, κάντε


δεξί κλικ πάνω στο γράφημα ή στην εξίσωση του γρα-
φήματος, στο παράθυρο Άλγεβρα, και επιλέξτε «Ιδιό-
τητες» από το αναδυόμενο μενού που θα εμφανιστεί.

Στο παράθυρο που θα ανοίξει επιλέξτε την καρτέλα «Βασικά». Μπορείτε να:
• αλλάξετε το όνομα του αντικειμένου ή της συνάρτησης.
• αλλάξετε τον τύπο της συνάρτησης.
• επιλέξετε αν θέλετε να φαίνε-
ται το αντικείμενο.
• επιλέξετε αν θέλετε να φαίνε-
ται το όνομα ή η τιμή ή το όνο-
μα και η τιμή ή ο τίτλος του
αντικειμένου.
• επιλέξετε αν θέλετε να φαίνε-
ται το ίχνος του αντικείμενου
καθώς το μετακινείτε.
• επιλέξετε αν θέλετε το αντι-
κείμενο να μπορεί να μετακι-
νηθεί.

32
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Στην καρτέλα «Χρώμα» μπο-


ρείτε να επιλέξετε το χρώμα του
αντικειμένου

Στην καρτέλα «Στυλ» μπορείτε


να επιλέξετε το πάχος των
γραμμών, το ποσοστό διαφάνειας
καθώς και το στυλ του αντικειμέ-
νου.
Ανάλογα με το αντικείμενο που
θα έχετε επιλέξει θα εμφανιστούν
διαφορετικές επιλογές στις καρτέ-
λες.

Απόκρυψη & Επανεμφάνιση γραφημάτων


Ένας άλλος τρόπος για να αποκρύψετε ή να εμφανίσετε γραφήματα είναι ο εξής:
Στο παράθυρο «άλγεβρα» μπροστά από κάθε αντικείμενο υπάρχει ένας κύκλος.
Τοποθετήστε πάνω στον κύκλο τον δρομέα του ποντικιού, κάντε αριστερό κλικ
και το αντικείμενο θα κρυφτεί. Αν ξανακάνετε αριστερό κλικ πάνω στον κύκλο, θα
εμφανιστεί το αντικείμενο στην οθόνη «Γραφικά».

Κάντε κλικ πάνω στον κύκλο


για να κρύψετε ή να εμφανίσετε
ένα αντικείμενο

33
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Αν από τη γραμμή εργαλείων επιλέξετε


μετακίνηση και στη συνέχεια ένα αντι-
κείμενο, τότε στην πάνω αριστερή γωνία
του παράθυρου «Γραφικά» εμφανίζεται μια
γραμμή με εργαλεία με τα οποία μπορείτε
να αλλάξετε βασικές ιδιότητες του αντικει-
μένου (Χρώμα, είδος γραμμής, προβολή ονό-
ματος).

Μπορείτε επίσης να αποκρύψετε ένα αντικείμενο, αν


τοποθετήσετε τον δρομέα του ποντικιού πάνω στο αντι-
κείμενο, κάνετε δεξί κλικ και από το μενού που θα
ανοίξει να αναιρέσετε την επιλογή «Δείξε αντικείμενο».

Εξαγωγή γραφήματος στο MSWord


Είναι δυνατή η εξαγωγή ενός γραφήματος σε οποιοδήποτε πρόγραμμα, όπως και
στο MSWord. Μπορείτε να εξάγετε όλο ή ένα μέρος από το γράφημα που βρίσκεται
στο παράθυρο «Γραφικά».
Για να αντιγράψετε το παράθυρο «Γραφικά» με το πληκτρολόγιο πατήστε:
CTRL+Shift+C.
Για να αντιγράψετε το παράθυρο «Γραφικά» από το Μενού:
Επιλέξτε «Αρχείο», στη συνέχεια «Εξαγωγή» και μετά «Σχέδιο στη μνήμη».

34
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Στη συνέχεια ανοίξτε το MsWord, τοποθετήστε


τον δρομέα του ποντικιού στη θέση που θέλετε
να εισαγάγετε την εικόνα, επιλέξτε από το με-
νού «Κεντρική» και στη συνέχεια επιλέξτε
«Επικόλληση».
Αν θέλετε να επιλέξετε ένα μέρος του γραφικού και όχι όλη την οθόνη «Γραφικά»
τότε:
Από τη γραμμή εργαλείων επιλέγετε «Μετακίνηση », στη συνέχεια τοποθε-
τείτε τον δρομέα του ποντικιού σε μια κορυφή της περιοχής που θέλετε να αντι-
γράψετε και κρατώντας πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού μετακινείτε
το ποντίκι.
Στη συνέχεια πατάτε CTRL+Shift+C ή από το μενού επιλέγετε:
Αρχείο --> Εξαγωγή --> Σχέδιο στη μνήμη.
Ανοίξτε το Msword και κάντε επικόλληση στη θέση που θέλετε.
Καλό είναι η εισαγωγή ενός γραφικού στο Msword να γίνεται σε κελί ενός
πίνακα για να παραμένει σταθερή η θέση του όταν γίνονται αλλαγές στο
κείμενο.

1ο κλικ

2ο κλικ

35
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Σημαντικά σημεία της γραφικής παράστασης μιας συνάρτησης.


Με το Geogebra μπορείτε να βρείτε τις ρίζες, τα ακρότατα, τα σημεία καμπής,
την παράγωγο μιας συνάρτησης κλπ.

Εντολές για τις συναρτήσεις


• Ρίζες[<Συνάρτηση>, <Αρχική τιμή x>, <Τελική τιμή x>]
Υπολογίζει τις ρίζες μιας συνάρτησης f στο διάστημα Αρχική τιμή x, Τελική
τιμή x.

• Ασύμπτωτη[ <Συνάρτηση>]
Υπολογίζει και σχεδιάζει τις ασύμπτωτες μιας συνάρτησης.

36
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

• ΜιγαδικήΡίζα[ <Πολυώνυμο> ]
Υπολογίζει τις μιγαδικές ρίζες ενός πολυωνύμου

• ΣημείοΚαμπής[<Πολυώνυμο>]
Υπολογίζει τα σημεία καμπής μιας πολυωνυμικής συνάρτησης.
• Ακρότατα[ <Πολυώνυμο> ]
Υπολογίζει τα ακρότατα μιας πολυωνυμικής συνάρτησης
• Ακρότατα[ <Συνάρτηση>, <Αρχική τιμή x>, <Τελική τιμή x> ]
Υπολογίζει τα ακρότατα μιας συνάρτησης που βρίσκονται στο διάστημα με
άκρα «Αρχική τιμή x», «Τελική τιμή x».
• Πολυώνυμο[ <Λίστα σημείων> ]
Υπολογίζει την πολυωνυμική συνάρτηση της οποίας η γραφική παράσταση
διέρχεται από τα σημεία που περιλαμβάνονται στη λίστα σημείων.

Πολυώνυμο[ Α,Β,Γ,Δ ]: Θα υπολογί-


σει και θα σχεδιάσει το πολυώνυμο
που διέρχεται από τα σημεία
Α,Β,Γ,Δ. Αν μετακινήσετε τα σημεία
το πολυώνυμο επαναπροσδιορίζεται
σε πραγματικό χρόνο.

Πολυώνυμο[(1,3),(5,4),(3,1)]:
Θα υπολογίσει και θα σχεδιάσει
το πολυώνυμο που διέρχεται
από τα σημεία (1,3),(5,4), (3,1).

• Συνάρτηση[ <Λίστα Αριθμών> ]


Η λίστα αριθμών πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 4 αριθμούς. Οι δύο πρώτοι αρι-
θμοί της λίστας αποτελούν τα άκρα του πεδίου ορισμού της συνάρτησης. Στη συνέ-
χεια, το Geogebra, παίρνει τόσα σημεία στο πεδίο ορισμού, τα οποία ισαπέχουν
μεταξύ τους, όσοι είναι και οι υπόλοιποι αριθμοί της λίστας. Σε καθέναν από αυ-
τούς τους αριθμούς του πεδίου ορισμού αντιστοιχίζει διαδοχικά τους αριθμούς της

37
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

λίστας, αρχίζοντας από τον τρίτο αριθμό. Η γραμμή που ενώνει τα σημεία αυτά εί-
ναι η γραφική παράσταση της συνάρτησης.
Π.χ. η συνάρτηση που ορίζεται με την
εντολή
f(x)=Συνάρτηση[ {1,5,1,-2,3,2,3}]
έχει πεδίο ορισμού το [1,5] γιατί οι
αριθμοί 1 και 5 είναι οι δύο πρώτοι
αριθμοί της λίστας. Στο διάστημα
[1,5] επιλέγονται 3 αριθμοί που το
χωρίζουν σε ίσου μήκους διαστήματα.
Στο παράδειγμα είναι οι αριθμοί 2,3,
4. Έτσι έχουμε 5 αριθμούς, μαζί με
τα άκρα του πεδίου ορισμού, τους
1,2,3,4,5 που θα αντιστοιχιστούν στους 5 τελευταίους αριθμούς της λίστας και θα
ορίσουν τα σημεία που θα είναι τα άκρα των τμημάτων που θα αποτελούν τη συ-
νάρτηση. Οπότε έχουμε τη τεθλασμένη γραμμή που σχηματίζουν τα σημεία
(1,1), (2,-2), (3,3), (4,2) και (5,3).

• Συνάρτηση[ <Συνάρτηση>, <Αρχική Τιμή του x>, <Τελική Τιμή του x> ]
Ορίζει μια συνάρτηση που έχει ίδιο τύπο με μια άλλη συνάρτηση και πεδίο ορι-
σμού που ορίζεται από τους αριθμούς <Αρχική Τιμή του x> και <Τελική Τιμή του
x>. Π.χ.
g(x)= Συνάρτηση[ f, 2, 3] ορίζει τη συνάρτηση g που θα έχει τον ίδιο τύπο με την
f όμως το πεδίο ορισμού της θα είναι το διάστημα [2,3]
• Συνάρτηση[ <Έκφραση>, <Μεταβλητή Παράμετρος 1>, <Αρχική Τιμή>,
<Τελική Τιμή>, <Μεταβλητή Παράμετρος 2>, <Αρχική Τιμή>,
<Τελική Τιμή> ]
Ορίζει μια συνάρτηση με 2 μεταβλητές. Π.χ.
f =Συνάρτηση[ημ(a)+b, a, -3, 3, b, -2, 2]
ορίζει μια συνάρτηση τριών διαστάσεων. για να την δείτε θα πρέπει να προβάλλε-
τε την οθόνη «3D Γραφικά» από την επιλογή «Προβολή» του μενού.

38
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

• ΠαραμετρικήΚαμπύλη[ <Έκφραση>, <Έκφραση>, <Μεταβλητή>, <Αριθμός-από>,


<Αριθμός-έως> ]
• ΠαραμετρικήΚαμπύλη[ <Έκφραση>, <Έκφραση>, <Έκφραση>, <Μεταβλητή>,
<Αριθμός-από>, <Αριθμός-έως> ]
Σχεδιάζει τη γραφική παράσταση μιας παραμετρικής καμπύλης.

Για να δείτε την παραπάνω παραμετρική καμπύλη πρέπει να ανοίξετε το


παράθυρο 3D «Γραφικά».

39
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Τριγωνομετρικά Γραφήματα
Μπορείτε να δημιουργήσετε και να τροποποιήσετε τριγωνομετρικές εξισώσεις με
τη χρήση της γραμμής εισαγωγής στο κάτω μέρος του παραθύρου του GeoGebra.
Τα ακτίνια και οι μοίρες είναι δύο μονάδες για τη μέτρηση γωνιών. Μπορείτε να
χρησιμοποιήσετε το ακτίνιο ή τις μοίρες στο GeoGebra , αλλά η προεπιλεγμένη
μονάδα είναι ακτίνιο. Ωστόσο, οι μοίρες είναι η μονάδα που θα συναντήσετε σε
επίπεδο γυμνασίου.

Κατασκευή γραφικής παράστασης τριγωνομετρικής συνάρτησης


• Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής
• Χρησιμοποιώντας το πληκτρολόγιο πληκτρολογήστε f(x)=ημx

• Πατήστε Enter.

Μονάδα μέτρησης
του άξονα x’x είναι
το ακτίνιο.

Παρουσίαση γραφικής παράστασης τριγωνομετρικής συνάρτησης

Για να αλλάξετε την αρίθμηση


του άξονα x’x από αριθμούς σε π,
πρέπει από το μενού να επιλέξε-
τε: «Προβολή» --> «Εμφάνιση»,
ή έχοντας τοποθετήσει τον δρομέα
του ποντικιού πάνω σε έναν άξο-
να κάντε δεξί κλικ και επιλέξτε
«Γραφικά...» από το μενού που
θα ανοίξει.

40
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Στο παράθυρο που θα ανοίξει επιλέ-


ξτε «Βασικά». Εκεί μπορείτε να ορί-
σετε τα όρια των αξόνων x’x και y’y,
την αναλογία των μοναδιαίων δια-
νυσμάτων των δύο αξόνων, το χρώμα
τους και τον τρόπο προβολής τους, το
αν θα φαίνεται η μπάρα πλοήγησης
για τα βήματα κατασκευής του γρα-
φήματος καθώς και το χρώμα του
φόντου.
Στην επιλογή ΑξοναςΧ μπορείτε να
επιλέξετε αν θα προβάλλεται ο άξονας
x’x, αν θα φαίνεται η αρίθμησή του,
την απόσταση της αρίθμησης του κα-
θώς και την μονάδα μέτρησης.

Επιλέγετε την απόσταση της


διαγράμμισης στον άξονα.

Επιλέγετε τη μονά-
δα μέτρησης.

Το σημείο στο οποίο ο


άξονας y’y θα τέμνει τον
x’x.

Ως μονάδα μέτρησης επιλέξτε το π και ως απόσταση επιλέξτε το π/2. Η γραφική


παράσταση της συνάρτησης f(x)=ημ(x) θα εμφανίζεται όπως στην παρακάτω εικό-
να.

41
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Στην επιλογή Σύστημα συντε-


ταγμένων σε πλέγμα μπορείτε
να επιλέξετε αν θα προβάλλετε
το πλέγμα, τον τύπο του
πλέγματος, την απόσταση, το
στυλ και το χρώμα των
γραμμών.

Γραφική παράσταση τριγωνομετρικού αριθμού σε μοίρες


Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής και γράψτε f(x)=ημ(x)

Τοποθετήστε τον δρομέα μεταξύ του x και της παρένθεσης και κάντε κλικ ώστε ο
δρομέας του κειμένου να αναβοσβήνει μεταξύ το x και της παρένθεσης.

Στη συνέχεια κάντε κλικ πάνω στο εικονίδιο που βρίσκεται στο δεξιό μέ-
ρος της γραμμής εισαγωγής και από το παράθυρο που θα ανοίξει επιλέξτε το
σύμβολο ˚ των μοιρών.

42
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Η γραφική παράσταση
δε φαίνεται καλά γιατί
πρέπει να αλλάξουμε Το σύμβολο με το
τα όρια αρίθμησης του οποίο δηλώνουμε ως
άξονα x’x. μονάδα τη μοίρα

Η μεταβλητή x πρέπει
να έχει δίπλα το σύμβολο
˚ των μοιρών.

Αλλαγή ορίων προβολής στον άξονα χ’χ


Χρησιμοποιήστε το ποντίκι και κάντε δεξί κλικ πάνω στον άξονα x’x ή y’y και
από το μενού που θα εμφανιστεί επιλέξτε «Γραφικά...».

Θα εμφανιστεί το παράθυρο του


διπλανού σχήματος.
Θέστε τα όρια του άξονα x’x από
-400 έως 400 και του y’y από
-2 έως 2.

43
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάντε κλικ στην επιλογή


ΆξοναςX και στη μονάδα μέτρη-
σης επιλέξτε τη μοίρα.

Κλείστε το παράθυρο ΆξοναςΧ


και η γραφική παράσταση θα
πρέπει να έχει τη μορφή της ει-
κόνας

Παραδείγματα
f(x)=tan(x˚)

g(x)=-συν(x˚)

h(x)=2ημ(x˚-10˚)+1

k(x)=σφ(x˚)

44
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μετασχηματισμοί των γραφημάτων


Μπορείτε να δημιουργήσετε και να χρησιμοποιήσετε δρομείς που να αλλάζουν τους
συντελεστές των εξισώσεων των γραφημάτων.

Δημιουργία δρομέα
Με τους δρομείς δημιουργείτε παραμέτρους των οποίων τις τιμές μπορείτε να τις
αλλάζετε οποιαδήποτε στιγμή με το ποντίκι. Στο παρακάτω παράδειγμα θα δούμε
πώς μπορούμε να χρησιμοποιούμε δρομείς για αλλάζουμε τους συντελεστές συ-
ναρτήσεων.
Επιλέξτε το εργαλείο «Δρομέα» από τη γραμμή εργαλείων.

Κάντε κλικ στο σημείο όπου θέλετε να δημιουργηθεί ο δρομέας στο παράθυρο Προ-
βολή Γραφικών. Το ακόλουθο παράθυρο θα εμφανιστεί:

45
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Το όνομα της μεταβλητής που


θα επηρεάζεται από τον δρομέα

Τύπος μεταβλητής Μέγιστη και ελάχιστη


τιμή της μεταβλητής

Βήμα μεταβολής
της μεταβλητής

Τρόπος εμφάνισης και


μήκος του δρομέα

Ταχύτητα και φορά αλλα-


γής της μεταβλητής

Ο τρόπος με τον οποίο θα


μεταβάλλεται η μεταβλητή.

Αλλάξτε το όνομα της μεταβλητής σε a και πατήστε Εφαρμογή.

Από τη γραμμή εργαλείων επιλέξτε Μετακίνηση και τοποθετήστε τον δρο-


μέα του ποντικιού πάνω στο σημείο του δρομέα που δημιουργήσατε. Κρατώντας
πατημένο το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού μπορείτε να μετακινήσετε το σημείο
πάνω στον δρομέα και να αλλάξετε την τιμή της μεταβλητής.
Ακολουθώντας τα παραπάνω βήματα δημιουργήστε άλλες δύο μεταβλητές με ονό-
ματα β και γ.
Αν κάνετε δεξί κλικ πάνω σε έναν δρομέα, θα ανοίξει το παρακάτω μενού:

46
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εμφανίζει ή κρύβει τον δρομέα


Εμφανίζει ή κρύβει το
όνομα της μεταβλητής Αλλάζει αυτόματα τις τιμές
της μεταβλητής.
Δεν επιτρέπει τη μετακίνη-
ση του δρομέα με το ποντίκι Ο Δρομέας δεν αλλάζει θέση όταν
γίνεται μεγέθυνση ή σμίκρυνση
Αλλάζεται το όνομα της
μεταβλητής. Διαγραφή του δρομέα.

Ανοίγει το παράθυρο με τις


ιδιότητες του δρομέα.

Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής τη συνάρτηση f(x)=αx^2+βx+γ και πατήστε Enter

Στο παράθυρο Γραφικά θα σχεδιαστεί η γραφική παράσταση της συνάρτησης f.

Μετακινώντας με το ποντίκι τα ση-


μεία πάνω στους δρομείς αλλάζετε τους
συντελεστές της συνάρτησης.

Κάντε δεξί κλικ πάνω στον δρομέα


του συντελεστή γ και επιλέξτε
κίνηση ενεργή για να αλλάζουν οι
τιμές του συντελεστή γ αυτόματα.

Εισαγωγή συνάρτησης με κλάδους


Στο Geogebra μπορείτε να ορίσετε συναρτήσεις με κλάδους χρησιμοποιώντας την
εντολή: Αν[ <Συνθήκη>, <Τότε>, ...,<Συνθήκη>, <Τότε>, <Ειδάλλως> ].
 x2 αν x 1

Π.χ για να εισαγάγετε τη συνάρτηση f x    2x αν 1  x  2 γράψτε στη
 x3 αν x 2

γραμμή εισαγωγής f(x)=Αν[x<1,x^2,1<x≤2,-2x,x>2,x^3]

47
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επίσης μπορείτε, κατά τον ορισμό μιας συνάρτησης, να χρησιμοποιήσετε μιαν άλλη
συνάρτηση. Π.χ Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής g(x)=-x^2 και πατήστε Enter. Στη
συνέχεια γράψτε h(x)=sqrt(x) και πατήστε Enter.
 g x  
x 1
 
Θα ορίσουμε τώρα τη συνάρτηση k x  
 
. Γράψτε στη γραμμή ει-
h x x  1
σαγωγής k(x)=Αν[x<1,g(x),x≥1,h(x)] και πατήστε Enter.

Στατιστική
Το GeoGebra έχει μια σειρά από στατιστικές συναρτήσεις και Λογιστικο Φύλλο.
Έχει, επίσης, και μια σειρά από επιλογές στατιστικών γραφημάτων.

48
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Από το μενού επιλέξτε Προβολή --> Υπολογιστικό φύλο, για να προβάλλετε το


«Υπολογιστικό Φύλλο» για την εισαγωγή δεδομένων.

Γραφήματα και τα μέτρα κεντρικής τάσης


Το πρώτο βήμα είναι να εισάγετε τα δεδομένα: Πληκτρολογήστε τα παρακάτω δε-
δομένα στην πρώτη στήλη του υπολογιστικού φύλλου.
48 38 42 54 40 34 58 44 52 36 26 46 60 20 26
Μπορείτε επίσης να αντιγράψετε και να επικολλήσετε δεδομένα από το Excel.

49
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επιλέξτε τα δεδομένα με το ποντίκι.


Τοποθετήστε τον δρομέα του ποντικιού στο κέ-
ντρο του πρώτου κελιού, πατήστε και κρατήστε
πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού,
μετακινήστε το ποντίκι προς τα κάτω ως το τε-
λευταίο κελί που περιέχει δεδομένα, και αφήστε
το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού.

Επιλέξτε ανάλυση μιας μεταβλητής από τη


γραμμή εργαλείων

Στον πίνακα που θα ανοίξει κάντε κλικ στο


κουμπί «Ανάλυση»

50
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Θα ανοίξει το παράθυρο ανάλυση δεδομένων.

Προβολή δεύτερου γραφήματος

Ορισμός πλήθους κλάσεων

Προβολή των τιμών


Επιλογές για τα
γραφήματα

Κάντε κλικ για να ανοίξει


το μενού και να αντιγρά-
Προβολή υπολο-
ψετε το διάγραμμα
γισμών

Μπορείτε να δημιουργήσετε από το αναπτυσσόμενο μενού τα γραφήματα:

Ιστόγραμμα

Αν είναι επιλεγμένο
εμφανίζονται οι
αθροιστικές συχνότητες

51
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Φυλλόγραμμα

Ραβδόγραμμα

Σημειόγραμμα

52
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Θηκόγραμμα

ΔιάγραμμαQQ

53
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Το παράθυρο «Ανάλυση Δεδομένων» με εμφάνιση όλων των στοιχείων

Γραμμική παλινδρόμηση
Παράδειγμα : Ο παρακάτω πίνακας δίνει τις πωλήσεις ενός προϊόντος Υ σε μια
περιοχή σε σχέση με την τιμή Χ του προϊόντος για μια χρονική περίοδο.
Τιμή ανά κιλό Χ 15 13 11 9 9 6 5 4
Πωλήσεις σε κιλά Υ 5 6 8 10 9 12 15 11
θα κατασκευάσουμε την ευθεία γραμμικής παλινδρόμησης.

Το πρώτο βήμα είναι να γράψετε τα δεδομέ-


να σε δύο στήλες στο υπολογιστικό φύλλο.
Μπορείτε να επικολλήσετε δεδομένα και από
το EXCEL.

54
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επιλέξτε τα κελιά με το ποντίκι και


στη συνέχεια επιλέξτε ανάλυση δύο
μεταβλητών.

Στο παράθυρο που θα εμφανιστεί πατήστε


«Ανάλυση»

Το παράθυρο της ανάλυσης των δεδομένων με εμφάνιση όλων των στοιχείων.

Αλλάζει τις μεταβλητές

Κάντε κλικ για να ανοίξει


το μενού και να αντιγρά-
ψετε το διάγραμμα

Επιλέξτε το μοντέλο
παλινδρόμησης

55
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Ανάλυση
Κατασκευή εφαπτομένης συνάρτησης σε ένα σημείο της.
Παράδειγμα:
Κατασκευή της εφαπτομένης της συνάρτησης f x   x 3  2x 2  3x  2 σε ένα
σημείο της.

Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής και γράψτε τη συνάρτηση


f(x)=x^3+2x^2-3x-2

Από τη γραμμή εργαλείων επιλέξτε “Σημείο” και με


το ποντίκι κάντε κλικ πάνω σε οποιοδήποτε σημείο
της γραφικής παράστασης.

Από τη γραμμή εργαλείων επιλέξτε «Εφαπτόμε-


νες».

Στη συνέχεια κάντε κλικ πάνω στο ση-


μείο που δημιουργήσατε και μετά πάνω
στη συνάρτηση και θα κατασκευαστεί η
εφαπτομένη της γραφικής παράστασης
της f στο σημείο Α.

56
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επιλέξτε μετακίνηση από τη γραμμή εργαλείων και με το ποντίκι μετακι-


νήστε το σημείο Α.
Αν το σημείο Α δεν είναι πάνω στη γραφική παράσταση της συνάρτησης f, τότε η
εφαπτομένη που θα σχεδιαστεί θα είναι, όχι αυτή που διέρχεται από το Α αλλά,
αυτή που διέρχεται από το σημείο της Cf που έχει ίδια τετμημένη με το Α.
Δεν ισχύει το ίδιο στην περίπτωση των κωνικών τομών. Εκεί σχεδιάζονται οι
εφαπτόμενες που διέρχονται από το Α.

Παράγωγος συνάρτησης
Θα βρούμε την παράγωγο
της συνάρτησης
f x   x 3  x  1 .
Κάντε κλικ στη γραμμή ει-
σαγωγής και γράψτε:
f(x)=x^3-x-1 και πατήστε
Enter.
Ξανακάντε κλικ στη γραμμή
εισαγωγής και γράψτε:
f  x  ή Παράγωγος[f(x)]
και πατήστε Enter. Θα υπο-
λογιστεί και θα σχεδιαστεί
παράγωγος της συνάρτησης f.

Εντολές με παράγωγο.

• Παράγωγος[ <Συνάρτηση> ]
Υπολογίζει και σχεδιάζει την
παράγωγο μιας συνάρτησης.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε
και το συμβολισμό f’, g’ κ.τ.λ.
προκειμένου να υπολογίσετε
την παράγωγο.

57
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

• Παράγωγος[ <Παραμετρική Καμπύλη> ]


Υπολογίζει και σχεδιάζει την παράγωγο μιας παραμετρικής συνάρτησης
• Παράγωγος[ <Συνάρτηση>, <Αριθμός> ]
Ο αριθμός πρέπει να είναι φυσικός. Υπολογίζει 2η, 3η, ..... παράγωγο ανάλο-
γα με τον αριθμό.
• Παράγωγος[ <Συνάρτηση>, <Μεταβλητή> ]
Υπολογίζει την παράγωγο συνάρτησης πολλών μεταβλητών ως προς μια
μεταβλητή.
π.χ. γράψτε στη γραμμή εισαγωγής k(x,y)=x^2+y^2 και πατήστε Enter και
στη συνέχεια γράψτε Παράγωγος[ k, x] και πατήστε πάλι Enter. Για να
δείτε τη γραφική παράσταση πρέπει να είναι ενεργή η προβολή 3D (Μενού
--> Προβολή --> 3D Γραφικά).

• Παράγωγος[ <Παραμετρική Καμπύλη>, <Αριθμός> ]


Υπολογίζει τη 2η, 3η,... παράγωγο της παραμετρικής καμπύλης, ανάλογα με τον
αριθμό.
• Παράγωγος[ <Συνάρτηση>, <Μεταβλητή>, <Αριθμός> ]
Υπολογίζει τη 2η, 3η,... παράγωγο συνάρτησης πολλών μεταβλητών ως προς μια
μεταβλητή, ανάλογα με τον αριθμό.

Ολοκλήρωση και άθροισμα Riemann


Για να βρείτε την προσέγγιση του συνολικού εμβαδού κάτω από την καμπύλη σε
ένα γράφημα , χρησιμοποιώντας τη μέθοδο «άθροισμα Riemann» χρησιμοποιήστε
τις ακόλουθες εντολές :

58
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εντολές με Ολοκλήρωμα
• ΑριστερόΑθροισμα[ <Συνάρτηση>, <Αρχική τιμή του x>, <Τελική τιμή του x>,
<Αριθμός ορθογωνίων> ]
Π.χ.
Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής, γράψτε τη συνάρτηση f(x)=x^3-x+1 και πα-
τήστε Enter.
Στη συνέχεια γράψτε στη γραμμή εισαγωγής ΑριστερόΑθροισμα[f(x),-1,1,6] και
πατήστε Enter. Το σχήμα που θα πάρετε θα είναι το παρακάτω:

• ΠάνωΑθροισμα[ <Συνάρτηση>, <Αρχική τιμή του x>, <Τελική τιμή του x>, <Α-
ριθμός Ορθογωνίων> ]
Στο παράδειγμα που ακολουθεί θα δούμε τη χρήση της εντολής ΠάνωΑθροισμα με
εισαγωγή ενός δρομέα με τον οποίο θα αλλάζουμε τον αριθμό των ορθογωνίων.
Κάντε κλικ στη γραμμή εντολών και γράψτε τη συνάρτηση f(x)=x^3-x+1 και πα-
τήστε Enter.

Κάντε κλικ στο εργαλείο δρομέας και στη συνέχεια


κλικ στο σημείο που θέλετε θα τοποθετηθεί ο δρομέας

59
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Δώστε το όνομα ν στον δρομέα,


επιλέξτε «Ακέραιος» και ορίστε
ως ελάχιστη τιμή το 1, μέγιστη
το 30 και πατήστε Εφαρμογή.

Κάντε κλικ στη γραμμή εργαλείων στο


εργαλείο «Σημείο».

Στη συνέχεια κάντε κλικ πάνω στη γραφική παράσταση της συνάρτησης f σε δύο
διαφορετικά σημεία Α και Β
Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής και γράψτε:
ΠάνωΑθροισμα[f(x),x(Α),x(Β),ν]

Προσοχή: Τα ονόματα των σημείων γράφονται αυτόματα από το Geogebra


με ελληνικά γράμματα και όχι λατινικά.

Κάντε κλικ στο εργαλείο «Μετακίνηση» της


γραμμής εργαλείων

Μετακινήστε με το ποντίκι τα σημεία Α, Β καθώς και τον δρομέα ν.

60
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εμβαδόν ορθογωνίων

Αριθμός ορθογωνίων

x(Α): Αρχική τιμή του


x ορίζεται η τετμη-
μένη του Α
x(Β): τελική τιμή του
x ορίζεται η τετμη-
μένη του B

• ΚάτωΑθροισμα[ <Συνάρτηση>, <Αριθμός για αρχική τιμή του x>, <Αριθμός για
τελική τιμή του x>, <Αριθμός ορθογωνίων> ]
Ορίζεται με παρόμοιο τρόπο με το ΠάνωΑθροισμα.

• Ολοκλήρωμα[<Συνάρτηση>]
Υπολογίζει το αόριστο ολοκλή-
ρωμα της συνάρτησης. Η
σταθερά ολοκλήρωσης εί-
ναι c  0.
Π.χ. Κάντε κλικ στη γραμμή
εισαγωγής, γράψτε τη
συνάρτηση
f(x)=x^2+ημ(x) και πα-
τήστε Enter. Στη
συνέχεια κάντε κλικ στη
γραμμή εισαγωγής

61
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

• Ολοκλήρωμα[<Συνάρτηση>, <Μεταβ-
λητή>]
Υπολογίζει το αόριστο ολοκλήρωμα
μιας συνάρτησης πολλών μεταβλη-
τών ως προς μία μεταβλητή.
Π.χ.
Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής
και γράψτε τη συνάρτηση
f(x,y)=2x^3+3y^2-5 και πατήστε
Enter
Στη συνέχεια γράψτε:
Ολοκλήρωμα[f(x,y), y]
και πατήστε Enter.
Για να μπορέσετε να δείτε τις γρα-
φικές παραστάσεις πρέπει να ανοί-
ξετε το παράθυρο 3D Γραφικά
(Μενού-->Προβολή-->3D Γραφι-
κά).

62
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

• Ολοκλήρωμα[<Συνάρτηση>, <Αρχική τιμή του x>, <Τελική τιμή του x>]


Υπολογίζει το ορισμένο ολοκλήρωμα μιας συνάρτησης με όρια ολοκλήρωσης
«Αρχική τιμή του x» και «Τελική τιμή του x». Επίσης σκιαγραφεί το
αντίστοιχο χωρίο στη γραφική παράσταση της συνάρτησης.

 x 
1
Π.χ Για να υπολογίσετε το 3
 3x  ημx dx
2

Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής, γράψτε τη συνάρτηση f(x)=x^3-3x+ημx


και πατήστε Enter.
Στη συνέχεια γράψτε στη γραμμή εισαγωγής Ολοκλήρωμα[f(x), -2, 1] και
πατήστε Enter. θα πάρετε το παρακάτω σχήμα:

Παρόμοια χρησιμοποιείται και η εντολή:


• Ολοκλήρωμα[<Συνάρτηση>, <Αρχική τιμή του x>, <Τελική τιμή του x>, <Λογι-
κή Μεταβλητή>]
Υπολογίζει το ορισμένο ολοκλήρωμα μιας συνάρτησης με όρια ολοκλήρωσης
Αρχική τιμή του x και Τελική τιμή του x. Αν η λογική μεταβλητή είναι
True, τότε το ολοκλήρωμα σχεδιάζεται στο σχήμα και υπολογίζεται, ενώ αν
είναι false, τότε μόνο σχεδιάζεται στο σχήμα.

63
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Ολοκλήρωμα μεταξύ δύο συναρτήσεων


• ΟλοκλήρωμαΜεταξύ[<Συνάρτηση>, <Συνάρτηση>, <Αρχική τιμή του x>, <Τελι-
κή τιμή του x>]
Υπολογίζει το ορισμένο ολοκλήρωμα μεταξύ δύο συναρτήσεων με όρια
ολοκλήρωσης Αρχική τιμή του x και Τελική τιμή του x. Επίσης σχεδιάζει το
αντίστοιχο χωρίο στη γραφική παράσταση.
Παράδειγμα 1ο :

 x 
2
Υπολογισμός του 2
 ημx  συν(x)  dx
0 
Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής, γράψτε τη συνάρτηση f(x)=x^2+ημ(x)
και πατήστε Enter.
Ξανακάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής, γράψτε τη συνάρτηση g(x)=συν(x)
και πατήστε Enter.
Στη συνέχεια γράψτε στη γραμμή εισαγωγής ΟλοκλήρωμαΜεταξύ[f(x),
g(x),0, 2,] και πατήστε Enter. θα πάρετε το παρακάτω σχήμα:

Παράδειγμα 2ο :
Υπολογισμός του ολοκληρώματος μεταξύ των συναρτήσεων
f (x )  x 3  x 2  5x  2 και g(x )  2x 2  6x  6 .
Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής, γράψτε τη συνάρτηση f(x)=x^3+x^2-5x+6
και πατήστε Enter. Ξανακάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής, γράψτε τη συνάρτηση
g(x)=2x^2+6x-6 και πατήστε Enter.

64
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Από τη γραμμή εργαλείων επιλέξτε το εργαλείο


Τομή

Κάντε κλικ με το ποντίκι στα σημεία που τέμνονται οι δύο συναρτήσεις.


Στη συνέχεια γράψτε στη γραμμή εισαγωγής ΟλοκλήρωμαΜεταξύ[f(x), g(x),x(Α),
x(Β)] και πατήστε Enter. θα πάρετε το παρακάτω σχήμα :

65
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Γεωμετρία
Επιλέξτε το εργαλείο «Σημείο »για να μπορείτε να ορίζετε σημεία με το
ποντίκι στο παράθυρο «Γραφικά» κάνοντας κλικ εκεί που θέλετε να τα τοποθετή-
σετε.

Κάντε κλικ με το ποντί-


κι στο σημείο που θέλετε
να τοποθετήσετε ένα
Όταν επιλέξετε ένα αντικείμενο σημείο
ανοίγει αυτό το μενού από το οποίο
μπορείτε να αλλάξετε τις ιδιότητες
εμφάνισης του αντικειμένου.

Συντεταγμένες
σημείων
Κάντε δεξί κλικ πάνω σε
ένα σημείο για να ανοίξει
Κάντε κλικ εδώ ένα αναδυόμενο μενού με
για να κρύψετε ή επιλογές και ιδιότητες
να εμφανίσετε για το σημείο.
ένα σημείο.

Μπορείτε να αναφερθείτε στην τετμημένη του σημείου Α γράφοντας x(Α) και


στην τεταγμένη του γράφοντας y(A). Προσέξτε γιατί το Geogebra δίνει αυτόματα
ως όνομα στα σημεία ελληνικά γράμματα και όχι λατινικά.
Τοποθετώντας το ποντίκι πάνω σε ένα σημείο και κρατώντας πατημένο το αρι-
στερό πλήκτρο του ποντικιού μπορείτε να μετακινήσετε το σημείο.

66
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Οι επιλογές στη γραμμή εργαλείων

Το εργαλείο ορίζει ένα σημείο πάνω

στην τομή δύο γραμμών. Όταν μετακινηθεί κά-


ποια από τις δύο γραμμές, θα μετακινηθεί και το
σημείο.

Με το εργαλείο σημείο κατασκευάστε


δύο σημεία. Επιλέξτε το εργαλείο Μέσο ή

Κέντρο και στη συνέχεια κάντε αρισ-


τερό κλικ, διαδοχικά πάνω στα δύο σημεία
των οποίων θέλετε να βρείτε το Μέσο. Όταν
μετακινείτε τα αρχικά σημεία θα μετακι-
νείται και το μέσο.

Επιλέγοντας το εργαλείο Μιγαδικός


Αριθμός, κάθε σημείο που
δημιουργείτε ορίζεται ως η εικόνα
ενός μιγαδικού αριθμού.

Επιλέξτε το εργαλείο ευθεία και


στη συνέχεια κάντε κλικ με το
ποντίκι σε δύο σημεία στο παρά-
θυρο γραφικά για να κατασκευά-
σετε την ευθεία που διέρχεται από
αυτά τα σημεία.

67
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μπορείτε να μετακινήσετε την ευθεία μετακινώντας τα σημεία που την ορίζουν ή


κάνοντας αριστερό κλικ πάνω στην ευθεία και κρατώντας το αριστερό πλήκτρο του
ποντικιού πατημένο, να την μετατοπίσετε παράλληλα στον εαυτό της.

Επιλέξτε το εργαλείο «ευθύγραμ-


μο τμήμα» και στη συνέχεια κάν-
τε κλικ με το ποντίκι σε δύο ση-
μεία στο παράθυρο «Γραφικά» για
να κατασκευάσετε το ευθύγραμμο
τμήμα που έχει άκρα τα σημεία
αυτά.
Μπορείτε να μετακινήσετε το ευθύγραμμο τμήμα μετακινώντας τα σημεία που το
ορίζουν ή κάνοντας αριστερό κλικ πάνω στο τμήμα και κρατώντας το αριστερό
πλήκτρο του ποντικιού πατημένο να το μετακινήσετε παράλληλα στον εαυτό του.

Επιλέξτε το εργαλείο «Τμήμα με


δοσμένο μήκος» και στη συνέχεια
κάντε κλικ με το ποντίκι σε ένα ση-
μείο στο παράθυρο «Γραφικά». Θα
ανοίξει ένα παράθυρο για την εισα-
γωγή του μήκους. Γράψτε το μήκος
που θέλετε να έχει το τμήμα και πα-
τήστε ΟΚ.

Επιλέξτε το εργαλείο
«Ημιευθεία» και στη συνέχεια
κάντε κλικ με το ποντίκι σε δύο
σημεία στο παράθυρο «Γραφικά»
για να κατασκευάσετε την ημιευ-
θεία που έχει αρχή το πρώτο ση-
μείο.

68
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μπορείτε να μετακινήσετε την ημιευθεία μετακινώντας τα σημεία που την ορί-


ζουν ή κάνοντας αριστερό κλικ πάνω της και κρατώντας το αριστερό πλήκτρο του
ποντικιού πατημένο να τη μετακινήσετε παράλληλα στον εαυτό της.

Επιλέξτε το εργαλείο «Πολυγωνική


γραμμή» και στη συνέχεια κάντε κλικ
με το ποντίκι στα σημεία, στο παράθυρο
«Γραφικά», που θέλετε να είναι οι κο-
ρυφές της γραμμής. Μετά το τελευταίο
σημείο πρέπει να κάνετε κλικ στο πρώ-
το σημείο για να δημιουργηθεί η γραμ-
μή.
Μπορείτε να μετακινήσετε τις κορυφές ή όλη τη γραμμή παράλληλα με τον εαυτό
της.

Επιλέξτε το εργαλείο «Διάνυσμα»


και στη συνέχεια κάντε κλικ με το
ποντίκι σε δύο σημεία στο παρά-
θυρο «Γραφικά» για να κατασκευ-
άσετε το διάνυσμα που έχει αρχή
και τέλος τα σημεία αυτά.

Μπορείτε να μετακινήσετε το διάνυσμα μετακινώντας τα σημεία που το ορίζουν ή


κάνοντας αριστερό κλικ πάνω του και κρατώντας το αριστερό πλήκτρο του ποντι-
κιού πατημένο να το μετακινήσετε παράλληλα στον εαυτό του.

Δημιουργεί ένα διάνυσμα ίσο με


ένα άλλο διάνυσμα και δεδομένη
αρχή.
Επιλέξτε το εργαλείο «Διάνυσμα
από Σημείο» και στη συνέχεια
κάντε κλικ με το ποντίκι πάνω
στο διάνυσμα του οποίου θέλετε να
κατασκευάσετε το ίσο διάνυσμα

69
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

και στο σημείο που θα είναι η αρχή του νέου διανύσματος. Κάθε αλλαγή στο πρώτο
διάνυσμα, μεταφέρεται και στο δεύτερο διάνυσμα.
Μπορείτε να μετακινήσετε το διάνυσμα μετακινώντας την αρχή του ή κάνοντας
αριστερό κλικ πάνω του και κρατώντας το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού πατη-
μένο να το μετακινήσετε παράλληλα στον εαυτό του.

Κατασκευάζει την κάθετη από ένα


σημείο σε μια ευθεία. Επιλέξτε το
εργαλείο «Κάθετη ευθεία» και
κάντε κλικ πάνω στο σημείο από
το οποίο διέρχεται η κάθετη και
στη συνέχεια κάντε κλικ στην
ευθεία.

Κατασκευάζει την παράλληλη από


ένα σημείο σε μια ευθεία. Επιλέξτε
το εργαλείο «Παράλληλη ευθεία»
και κάντε κλικ πάνω στο σημείο
από το οποίο θα διέρχεται η παράλ-
ληλη και στη συνέχεια κάντε κλικ

στην ευθεία, της οποίας θέλετε να κατασκευάσετε την παράλληλη.

Κατασκευάζει τη μεσοκάθετη ενός


ευθύγραμμου τμήματος. Επιλέξτε
το εργαλείο «Μεσοκάθετη» τμήμα-
τος και κάντε διαδοχικά κλικ στα
άκρα του ευθυγράμμου τμήματος.

70
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κατασκευάζει τη διχοτόμο μιας γω-


νίας. Επιλέξτε το εργαλείο «Διχο-
τόμος Γωνίας» και κάντε διαδοχικά
κλικ στα τρία σημεία που ορίζουν
τη γωνία. Αν κάνετε κλικ πάνω
στις πλευρές της γωνίας, τότε θα
σχεδιαστούν και οι δύο διχοτόμοι
των γωνιών που σχηματίζουν οι
δύο ευθείες.

Κατασκευάζει την εφαπτομένη ή τις εφαπτόμενες μιας γραμμής σε ένα σημείο της
ή από ένα σημείο. Στην περίπτωση της κωνικής τομής κατασκευάζει όλες τις
εφαπτόμενες που διέρχονται από το σημείο, ενώ στην περίπτωση τις συνάρτησης
κατασκευάζει την εφαπτομένη της συνάρτησης που διέρχεται, όχι από το σημείο
αλλά, από το σημείο της γραφικής παράστασης της συνάρτησης που έχει την ιδία
τετμημένη με το σημείο.
Επιλέξτε το εργαλείο Εφαπτόμενες και κάντε διαδοχικά κλικ στο σημείο και στη
γραμμή στην οποία θα φέρετε την εφαπτομένη.

Κατασκευάστηκαν και οι δυο ε-


φαπτόμενες της έλλειψης που δι-
έρχονται από το Α.

71
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Δεν κατασκευάστηκαν και οι δυο


εφαπτόμενες της συνάρτησης από
το Α αλλά η εφαπτομένη της συ-
νάρτησης στο σημείο της που έχει
ιδία τετμημένη με το Α.

Κατασκευάζει την πολική ευθεία ενός σημείου και μιας κωνικής τομής. Επιλέξτε
το εργαλείο «Πολική ή διαμετρική ευθεία» και κάντε διαδοχικά κλικ στο σημείο
και τη γραμμή, της οποίας θέλετε να φέρετε την πολική.

Σχεδιάζει την ευθεία παλινδρόμησης για τα επιλεγμένα σημεία.


Επιλέξτε το εργαλείο «Καλύτερη κατάλληλη γραμμή» και στη συνέχεια επιλέξτε
τα σημεία που θέλετε κρατώντας πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού
και μετακινήστε το, ώστε να σχηματίσετε ένα ορθογώνιο που να περιέχει τα ση-
μεία.

72
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Σχεδιάζει τον γεωμετρικό τόπο ενός σημείου Q που εξαρτάται από ένα σημείο P.
Το σημείο P πρέπει να ανήκει σε ένα αντικείμενο. Επιλέξτε το εργαλείο
«Γεωμετρικός τόπος» και στη συνέχεια κάντε κλικ στο σημείο του οποίου θέλετε
να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο και στο σημείο το οποίο ανήκει πάνω σε ένα αντι-
κείμενο.
Παράδειγμα 1ο

Να βρείτε τον γεωμετρικό τόπο των


μέσων των χορδών ενός κύκλου που δι-
έρχονται από ένα σημείο P.
Κατασκευή
Επιλέγουμε το εργαλείο

και
κατασκευάζουμε έναν κύκλο.

Κάντε δεξί κλικ με το ποντίκι πάνω στο κέντρο του κύκλου και επιλέξτε από το
αναδυόμενο μενού «Μετονομασία», αλλάξτε το όνομα του σημείου σε Κ και πα-
τήστε ΟΚ.

73
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάντε δεξί κλικ πάνω στο σημείο Β και αποεπιλέξτε


από το αναδυόμενο μενού την επιλογή «Δείξε αντι-
κείμενο» ώστε να κρύψετε το σημείο Β.

Επιλέξτε το εργαλείο , πάρτε ένα σημείο πάνω στον


Κύκλο και ένα ακόμα σημείο εκτός του κύκλου. Αλλάξτε το όνομα του σημείου
πάνω στον κύκλο σε Α και το όνομα του σημείου εκτός του κύκλου σε P.

Επιλέξτε το εργαλείο και σχεδιάστε την ευθεία ΑΡ.

Επιλέξτε το εργαλείο κάντε κλικ με το ποντίκι πάνω


στο δεύτερο σημείο τομής της ευθείας με τον κύκλο και αλλάξτε το όνομα του ση-
μείου σε Β.

Επιλέξτε το εργαλείο και κάντε κλικ διαδοχικά πάνω


στα σημεία Α και Β. Αλλάξτε το όνομα του μέσου του ΑΒ σε Μ.

Επιλέξτε το εργαλείο και στη συνέχεια κάντε διαδοχικά


κλικ πάνω στα σημεία Α και Μ και θα σχεδιαστεί ο γεωμετρικός τόπος του σημεί-
ου Μ που είναι ένας κύκλος. Καθώς μετακινείτε το σημείο P θα αλλάζει και ο
κύκλος. Μπορείτε να μετακινήσετε το σημείο P, ώστε να βγει εκτός του κύκλου.

74
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μπορείτε, αν θέλετε, να κάνετε δεξί


κλικ πάνω στο σημείο Α και από το α-
ναδυόμενο μενού να επιλέξετε Κίνηση
Ενεργή ώστε το σημείο Α να αρχίσει να
κινείται πάνω στον κύκλο. Αν θέλετε να
σταματήσετε την κίνηση του σημείου Α
κάντε δεξί κλικ πάνω στο σημείο Α στο
παράθυρο Άλγεβρα και αποεπιλέξτε την
επιλογή κίνηση ενεργή.

Παράδειγμα 2ο
Η κορυφή μιας ορθής γωνίας είναι το σημείο Α(2,1) και οι πλευρές της τέμνουν
τον άξονα χ’χ στο Β και τον y’y στο Γ. Η γωνία περιστρέφεται γύρω από το σημείο
Α. Να βρεθεί ο γεωμετρικός τόπος του μέσου του τμήματος ΒΓ.
Κατασκευή

Επιλέξτε το εργαλείο και κάντε κλικ στη θέση (2,1) ώστε να δημιο-
υργήσετε το σημείο Α. Μπορείτε επίσης να γράψετε στη γραμμή εισαγωγής
Α=(2,1) και να πατήσετε Enter. Παίρνετε επίσης και ένα σημείο Β πάνω στον

άξονα x’x. Επιλέξτε το εργαλείο και σχεδιάστε την ευθεία ΑΒ. Στη συ-

νέχεια επιλέξτε το εργαλείο και κατασκευάστε την κάθετη στην

ευθεία ΑΒ στο σημείο Α. Επιλέξτε το εργαλείο και κάντε κλικ πάνω


στο σημείο που η κάθετη τέμνει τον άξονα y’y και ονομάστε το σημείο Γ. Επιλέξτε

το εργαλείο και κάντε κλικ διαδοχικά πάνω στα σημεία Β και Γ.


Αλλάξτε το όνομα του μέσου του ΒΓ σε Μ. Επιλέξτε το εργαλείο

και στη συνέχεια κάντε διαδοχικά κλικ πάνω στα σημεία Β


και Μ και θα σχεδιαστεί ο γεωμετρικός τόπος του σημείου Μ που είναι μια ευθεί-
α.

75
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Το Geogebra μπορεί να υπολογίσει την εξίσωση του γεωμετρικού τόπου. Αυτό


μπορεί να γίνει με την εντολή ΕξίσωσηΓεωμετρικούΤόπου[<Γεωμετρικός τόπος>].
Γράψτε στη «Γραμμή εισαγωγής» ΕξίσωσηΓεωμετρικούΤόπου[ γτ1 ] και θα υπο-
λογιστεί η εξίσωση της ευθείας που είναι ο γεωμετρικός τόπος.

Επιλέξτε το εργαλείο
«Πολύγωνο» για να κα-
τασκευάσετε ένα πολύ-
γωνο. Κάντε διαδοχικά
κλικ στα σημεία που θέ-
λετε να είναι οι κορυφές
του πολυγώνου και στη
συνέχεια κάντε πάλι
κλικ πάνω στο αρχικό
σημείο, για να δηλώσετε
ότι τελειώσατε.

Μπορείτε να μετακινήσετε οποιαδήποτε κορυφή του πολυγώνου με το ποντίκι.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να κατασκευάσετε ένα κανονικό ν-γωνο. Κάντε

κλικ στο εργαλείο και στη συνέχεια κλικ σε δύο σημεία. Θα

76
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ανοίξει ένα παράθυρο όπου θα σας ζητηθεί το πλήθος των κορυφών του ν-γώνου.
Γράψτε τον αριθμό των κορυφών που θέλετε να έχει το ν-γωνο και πατήστε ΟΚ.

Μπορείτε να αλλάξετε με το ποντίκι το μήκος της πλευράς του πολυγώνου καθώς


και να το μετατοπίσετε ή να το περιστρέψετε.

Μπορείτε να κατασκευάσετε με το εργαλείο αυτό ένα πολύγωνο, το οποίο μπορεί-


τε να περιστρέψετε και να μετατοπίσετε, όχι όμως να του αλλάξετε τα μήκη των
πλευρών του.

Μπορείτε να κατασκευάσετε έναν κύκλο με κέντρο το πρώτο σημείο που θα επι-


λέξετε, και που θα διέρχεται από το δεύτερο σημείο που θα επιλέξετε.

Μπορείτε να κατασκευάσετε έναν κύκλο με κέντρο ένα σημείο που θα επιλέξετε


και στη συνέχεια να ορίσετε την ακτίνα του, στο παράθυρο που θα ανοίξει.

77
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μπορείτε με το εργαλείο αυτό να κατασκευάσετε έναν κύκλο, με ακτίνα που ορί-


ζεται από δύο σημεία. Κάντε διαδοχικά κλικ πάνω σε δύο σημεία και θα δημιουρ-
γηθεί ένας κύκλος με ακτίνα την απόσταση των δύο σημείων. Ο κύκλος ακολουθεί
τις κινήσεις του ποντικιού. Μετακινήστε το ποντίκι ώστε ο κύκλος να βρεθεί στη
θέση που θέλετε και κάντε κλικ για να σταθεροποιηθεί ο κύκλος. Μπορείτε να
αλλάξετε την ακτίνα του κύκλου μετακινώντας τα δύο σημεία που την ορίζουν.
Επίσης μπορείτε να μετακινήσετε και τον κύκλο με το ποντίκι.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να κατασκευάσετε έναν κύκλο που να διέρχεται από


τρία σημεία.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να κατασκευάσετε ένα ημικύκλιο το οποίο ορίζεται


από τα δύο άκρα του. Μόλις κάνετε κλικ στο πρώτο σημείο θα εμφανιστεί το ημι-
κύκλιο του οποίου η ελεύθερη άκρη θα ακολουθεί το ποντίκι. Στη συνέχεια κάντε
κλικ στο σημείο που θέλετε να είναι το δεύτερο άκρο του ημικυκλίου.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να κατασκευάσετε ένα τόξο που να διέρχεται από


δύο σημεία. Το πρώτο σημείο στο οποίο θα κάνετε κλικ θα είναι το κέντρο του
κύκλου. Στη συνέχεια κάντε δύο κλικ διαδοχικά στα σημεία που θέλετε να είναι τα
άκρα του τόξου.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να κατασκευάσετε ένα τόξο που να διέρχεται από


τρία σημεία. Κάντε διαδοχικά κλικ σε τρία σημεία. Μπορείτε να μετακινήσετε το
τόξο με το ποντίκι ή να μετακινήσετε τα σημεία που το ορίζουν.

78
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Με το εργαλείο αυτό
μπορείτε να κατα-
σκευάσετε έναν
κυκλικό τομέα. Το
πρώτο σημείο, στο
οποίο κάνετε κλικ,
είναι το κέντρο του
κύκλου, το δεύτερο
ορίζει την ακτίνα του
τόξου καθώς και την
αρχή του και το τρίτο
σημείο ορίζει το τέλος.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε


να κατασκευάσετε έναν
κυκλικό τομέα που ορίζεται
από τρία σημεία. Το πρώτο
σημείο είναι η αρχή του και
το τρίτο το πέρας του τόξου
που ορίζει τον κυκλικό τομέα.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να κατασκευάσετε μια έλλειψη. Τα δύο πρώτα ση-


μεία στα οποία θα κάνετε κλικ θα είναι οι εστίες της έλλειψης και το τρίτο σημείο

79
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

θα είναι αυτό από το οποίο θα διέρχεται. Μπορείτε να μετακινήσετε οποιοδήποτε


από τα τρία σημεία θέλετε.

Με το εργαλείο αυτό μπο-


ρείτε να κατασκευάσετε μια
υπερβολή. Τα δύο πρώτα
σημεία στα οποία θα κάνετε
κλικ θα είναι οι εστίες της
υπερβολής και το τρίτο ση-
μείο θα είναι αυτό από το
οποίο θα διέρχεται.
Μπορείτε να μετακινήσετε
οποιοδήποτε από τα τρία
σημεία θέλετε.

Με το εργαλείο αυτό μπο-


ρείτε να κατασκευάσετε
μια παραβολή. Θα πρέπει
να κάνετε κλικ σε μια
ευθεία που θα είναι η
διευθετούσα της και σε ένα
σημείο που θα είναι η
εστία της.

80
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Με το εργαλείο αυτό μπο-


ρείτε να κατασκευάσετε μια
κωνική τομή που θα
διέρχεται από 5 σημεία.
Μετακινώντας τα σημεία
με το ποντίκι παίρνετε
έλλειψη, υπερβολή ή παρα-
βολή.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να κατασκευάσετε μια γωνία. Πρέπει να κάνετε


κλικ σε τρία σημεία, από τα οποία το δεύτερο σημείο είναι η κορυφή της γωνίας.
Δεν σχεδιάζονται οι πλευρές της γωνίας, παρά μόνο τρία σημεία, η κορυφή και
από ένα σημείο πάνω σε κάθε πλευρά.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να κατασκευάσετε μια γωνία με δοσμένο μέγεθος.


Κάντε κλικ με το ποντίκι σε δύο σημείο, το πρώτο θα ανήκει στη μια πλευρά της
γωνίας και το δεύτερο θα είναι η κορυφή της. Στο παράθυρο που θα ανοίξει ορίστε
το μέγεθος της γωνίας που θέλετε να κατασκευάσετε και πατήστε οκ.

81
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να μετρήσετε την απόσταση μεταξύ δύο σημείων,


την απόσταση ενός σημείου από μια ευθεία, την περίμετρο ενός πολυγώνου ή
κύκλου. Αφού επιλέξετε το εργαλείο Απόσταση ή μήκος, κάντε κλικ, με το ποντί-
κι, πάνω στα δύο σημεία ή πάνω στο σημείο και την ευθεία για να υπολογίσετε
την απόστασή τους. Κάντε κλικ πάνω σε έναν κύκλο ή μια έλλειψη για να υπολο-
γίσετε το μήκος τους ή πάνω σε ένα πολύγωνο για να υπολογίσετε την περίμετρό
του.

82
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να μετρήσετε το εμβαδόν ενός κύκλου, μιας έλλει-


ψης ή ενός πολυγώνου. Κάντε κλικ στο εργαλείο «Εμβαδόν» και μετά κάντε κλικ
στο σχήμα του οποίου το εμβαδόν θέλετε να υπολογίσετε.

Υπολογίζει την κλίση μιας ευθείας. Κάντε κλικ πάνω στο εργαλείο «Κλίση» και
στη συνέχεια κάντε κλικ πάνω στην ευθεία της οποίας την κλίση θέλετε να υπο-
λογίσετε.

83
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Γεωμετρικοί μετασχηματισμοί

Το εργαλείο αυτό δημιουργεί το συμμετρικό ενός αντικειμένου ως προς μια ευθεία.


Παραδείγματα:
Συμμετρικό ενός σημείου ως προς τον άξονα x'x'

Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής (3,2) και πα-


τήστε Enter για να δημιουργήσετε το σημείο Α(3,2).

Κάντε κλικ στο εργαλείο Συμμετρία ως προς σημείο. Στη συνέχεια κάντε
κλικ στο σημείο Α και μετά στον άξονα x'x.

Μετακινώντας το σημείο Α θα παρατηρήσετε ότι μετακινείται και το σημείο Α'.


Αν κάνετε κλικ πάνω στον άξονα y'y και όχι πάνω στον άξονα x'x θα πάρετε το
συμμετρικό του σημείου Α ως προς τον άξονα y'y.

Συμμετρικό ενός σημείου ως προς ευθεία.

Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής y=2x-2 και πατήστε


Enter. Θα σχεδιαστεί στο παράθυρο γραφικά η ευθεία a:y=2x-2.

84
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάντε κλικ στο εργαλείο Συμμετρία ως προς σημείο και στη συνέχεια κάντε
κλικ στο σημείο Α και μετά στην ευθεία a.

Μετακινώντας το σημείο Α ή την ευθεία θα μετακινηθεί και το συμμετρικό του


σημείου. Με τον ίδιο τρόπο μπορείτε να βρείτε το συμμετρικό οποιουδήποτε σχή-
ματος ως προς έναν άξονα ή μια ευθεία.

85
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να δημιουργήσετε το συμμετρικό ενός σημείου ή

σχήματος ως προς ένα σημείο. Πρέπει να κάνετε κλικ στο εργαλείο στη συ-
νέχεια να κάνετε κλικ στο αντικείμενο του οποίου θέλετε να βρείτε το συμμετρικό
και μετά κλικ στο σημείο που θα είναι το κέντρο συμμετρίας.

Αν Κ το κέντρο του κύκλου και R η ακτίνα του τότε με το εργαλείο αυτό μπορεί-
τε να βρείτε το σημείο Α' που ανήκει στην ημιευθεία ΚΑ για το οποίο ισχύει
    R 2 .
Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής x^2+y^2=1 και
πατήστε Enter, για να δημιουργήσετε έναν κύκλο. Στη συνέχεια γράψτε Α=(2,1)
και πατήστε Enter, για να δημιουργήσετε ένα σημείο με το όνομα Α.

Κάντε κλικ στο εργαλείο «Συμμετρία σε Κύκλο »και στη συνέχεια κάντε
κλικ στο σημείο Α και μετά στον κύκλο.

86
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μετακινήστε το σημείο Α ή τον κύκλο και θα μετακινηθεί αυτόματα και το


σημείο Α'.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να στρέψετε


ένα αντικείμενο γύρω από ένα σημείο κατά
μια γωνία που μπορείτε να ορίσετε.
Πρέπει να κάνετε πρώτα κλικ στο αντικεί-
μενο, μετά στο σημείο το οποίο θα είναι το
κέντρο στροφής. Στο παράθυρο που θα ανοί-
ξει γράψτε τη γωνία στροφής και πατήστε
Ok.

87
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να μετατοπίσετε ένα αντικείμενο κατά τη φορά


και το μήκος ενός διανύσματος. Επιλέξτε το εργαλείο «Μεταφορά κατά διάνυσμα»
και μετά κάντε διαδοχικά κλικ στο Αντικείμενο που θέλετε να μετατοπίσετε και
στο διάνυσμα.

Με το εργαλείο αυτό μπορείτε να σχεδιάσετε το ομοιόθετο ενός σχήματος ορίζοντας


το κέντρο ομοιοθεσίας και τον λόγο ομοιοθεσίας. Κάντε κλικ στο εργαλείο «Ομοιο-
θεσία από σημείο», στη συνέχεια κάντε κλικ στο αντικείμενο και μετά στο σημείο
που θέλετε να είναι το κέντρο ομοιοθεσίας. Στο παράθυρο που θα ανοίξει γράψτε
τον λόγο ομοιοθεσίας και πατήστε Οκ.

88
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μερικά σχήματα Γεωμετρίας

Κατασκευή κανονικού ν-γώνου εγγεγραμμένου σε κύκλο.


Στο παράδειγμα αυτό θα κατασκευάσουμε ένα κανονικό ν-γωνο εγγεγραμμένο σε
έναν κύκλο.
1. Ανοίξτε το Geogebra και κατασκευάστε δύο δρομείς, έναν με το όνομα ρ
που θα ορίζει το μήκος της ακτίνας του κύκλου και έναν με το όνομα ν που
θα ορίζει το πλήθος των πλευρών του κανονικού ν-γώνου.
Στα παρακάτω σχήματα μπορείτε να δείτε ένα παράδειγμα τιμών που μπο-
ρείτε να δώσετε:

2. Κάντε κλικ στο εργαλείο


«Κύκλος με Κέντρο και ακτίνα

» και στη συνέχεια


κάντε κλικ στην οθόνη «Γραφι-
κά» στο
σημείο που θέλετε να είναι το κέντρο του κύκλου. Στο παράθυρο που θα
ανοίξει και θα σας ζητήσει την ακτίνα του κύκλου, θέστε την τιμή ρ και
πατήστε OK.

3. Με το εργαλείο «Σημείο »
δημιουργήστε ένα σημείο πάνω στον
κύκλο και ονομάστε το Β. Κάντε
κλικ στο εργαλείο «Γωνία με δοσμέ-

νο μέγεθος » και στη συνέχεια


κάντε κλικ στο σημείο Β και μετά στο κέντρο του κύκλου. Θα ανοίξει ένα
παράθυρο που θα σας ζητήσει το μέγεθος της γωνίας. Ορίστε το μέγεθος ως
3600/ν. Θα δημιουργηθεί ένα σημείο Β’ στον κύκλο με το τόξο ΒΒ’ να έχει
μέτρο 3600/ν. Προσέξτε μην σβήσετε το σύμβολο των μοιρών, γιατί η μο-
νάδα της γωνίας θα αλλάξει σε ακτίνια.

89
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

4. Επιλέξτε το εργαλείο «Κανονικό

πολύγωνο » και κάντε δια-


δοχικά κλικ στα σημεία Β και Β’.
Στο παράθυρο, που θα ανοίξει
και θα σας ζητήσει το πλήθος των κορυφών του πολυγώνου, γράψτε ν και
πατήστε ΟΚ. Η κατασκευή του πολυγώνου έχει τελειώσει. Μετακινήστε
τους δρομείς με το ποντίκι, για να αλλάξετε την ακτίνα του κύκλου και το
πλήθος των πλευρών του πολυγώνου.
Μπορείτε να αλλάξετε το χρώμα και το είδος των γραμμών του πολυγώνου
από τις ιδιότητές του. (Δεξί κλικ πάνω στο αντικείμενο και επιλέγετε ιδιό-
τητες).
Στην παρακάτω εικόνα βλέπετε το πρωτόκολλο στοιχείων κατασκευής, με τα βή-
ματα που ακολουθήσατε για τη δημιουργία της εφαρμογής, όπως φαίνεται στο
Geogebra.

90
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Πίνακες
Με το Geogebra μπορείτε να δημιουργήσετε και να κάνετε πράξεις με πίνακες.
Στο παράδειγμα που ακολουθεί θα δημιουργήσουμε δύο πίνακες 3x3.
Εμφανίστε το υπολογιστικό φύλλο (Μενού-->Προβολή-->Υπολογιστικό φύλλο ή
πατάμε Ctrl+Shift+S) και συμπληρώστε τα κελιά όπως στο σχήμα:

Τοποθετήστε τον δρομέα του ποντικιού στο κελί Α1 και κρατώντας πατημένο το
αριστερό πλήκτρο μετακινήστε το ως το κελί C3. Στη συνέχεια, αφού τοποθετήσε-
τε τον δρομέα του ποντικιού στη επιλεγμένη επιφάνεια, κάντε δεξί κλικ και από
το αναδυόμενο μενού επιλέξτε: Δημιουργία --> Πίνακας. Με τον τρόπο αυτό θα
ορίσετε έναν πίνακα που το Geogebra θα ονομάσει αυτόματα Πίνακας1.
Επαναλάβετε την παραπάνω διαδικασία για τα κελιά από Α5 έως C7 για να ορί-
σετε τον δεύτερο πίνακα. Αν αλλάξετε την τιμή σε κάποιο κελί, τότε θα αλλάξει
και η αντίστοιχη τιμή στον πίνακα.

Μπορείτε να εισάγετε έναν πίνακα και από τη γραμμή εισαγωγής. Για να εισάγε-
τε τον πίνακα1 πρέπει να γράψετε στη γραμμή εισαγωγής
πίνακας1={{1,-1,3},{4,2,2},{-3,0,2}}

91
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

και να πατήστε Enter.


Μπορείτε να αλλάξετε το όνομα ενός πίνακα, αν κάνετε δεξί κλικ πάνω του και
επιλέξετε, από το αναδυόμενο μενού «Μετονομασία».

Στο παράθυρο που θα ανοίξει μπορείτε να δώσετε το καινούργιο όνομα που θέλετε
για τον πίνακα και να πατήσετε Ok.

Κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής και γράψτε πίνακας1+ πίνακας2

και πατήστε Enter. Θα δημιουργηθεί ένας πίνακας με το όνομα πίνακας3 που θα


είναι το άθροισμα των δύο πινάκων.
Μπορείτε να προσθέσετε, να αφαιρέσετε και να πολλαπλασιάσετε πίνακες. Επίσης
μπορείτε να βρείτε τον αντίστροφο και τον ανάστροφο ενός πίνακα με τις αντίστοι-
χες εντολές:
ΑνάστροφοςΠίνακα[ Όνομα Πίνακα ]
Αντίστροφος[Όνομα Πίνακα ]

92
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Προχωρημένες επιλογές διαμόρφωσης


Είναι δυνατόν να αλλάξετε το μέγεθος, το χρώμα και το στυλ των σημείων
και των γραμμών. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε διακοσμήσεις σε γωνίες
και τμήματα. Θα βρείτε τις επιλογές αυτές κάνοντας δεξί κλικ πάνω σε ένα
αντικείμενο και στη συνέχεια επιλέξτε «Ιδιότητες» από το αναδυόμενο με-
νού.
Στο παράθυρο που θα ανοίξει θα βρείτε τις καρτέλες: Βασικά, Χρώμα και
Στυλ.

Καρτέλα «Βασικά» - Ετικέτες και ονόματα.


Στη γραμμή εισαγωγής γράψτε y=2x-3 για
να κατασκευάσετε μια ευθεία. Κάντε κλικ
στο εργαλείο «Μετακίνηση»

και στη συνέχεια κάντε δεξί κλικ πάνω στην ευθεία και από το αναδυόμενο
μενού επιλέξτε «Ιδιότητες». Στην καρτέλα «Βασικά» κάντε κλικ στην επι-
λογή «Δείξε την ετικέτα» και στη συνέχεια επιλέξτε τη μορφή της ετικέ-
τας.

Το όνομα του Εναλλακτικό κείμενο


αντικειμένου αντί για το όνομα.

93
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Καρτέλα «Χρώμα»
Στην καρτέλα «Χρώμα» μπορείτε να επιλέξετε το χρώμα του αντικειμένου κά-
νοντας κλικ πάνω στο χρώμα που θέλετε.

Καρτέλα «Στυλ»
Στην καρτέλα Στυλ μπορείτε να ρυθμίσετε το πάχος της γραμμής, τη διαφάνειά
της καθώς επίσης και το αν θα είναι συνεχής ή διακεκομμένη.

Στην περίπτωση που έχετε ανοίξει το παράθυρο για τις ιδιότητες ενός ευθυγράμ-
μου τμήματος ή μιας γωνίας τότε στην καρτέλα Στυλ θα εμφανιστεί και η επιλογή
Διακόσμηση.

94
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επιλογές για διακόσμηση Επιλογές για δια- Σε κάποια αντικεί-


ευθυγράμμου τμήματος κόσμηση γωνίας μενα έχουμε και την
επιλογή Γέμισμα.

Καρτέλα «Άλγεβρα»
Στην καρτέλα Άλγεβρα μπορείτε να ορίσετε τη μορφή με την οποίο θα προβάλλε-
ται η εξίσωση καθώς και το βήμα με το οποίο θα μετακινείται το αντικείμενο
όταν χρησιμοποιείτε τα βελάκια από το πληκτρολόγιο.

Καρτέλα «Προχωρημένες»
Στην καρτέλα «Προχωρημέ-
νες» μπορείτε να ορίσετε τη
συνθήκη που πρέπει να ικα-
νοποιείται για να εμφανίζεται
το αντικείμενο, το χρώμα του
αντικειμένου καθώς και τη
στρώση στην οποία θα προ-
βάλλεται, δηλαδή αν είναι
μπροστά η πίσω από άλλα
αντικείμενα. Όσο πιο μεγάλος
είναι ο αριθμός της στρώσης,
τόσο πιο μπροστά τοποθετεί-
ται το αντικείμενο.

95
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εμφάνιση και απόκρυψη πλέγματος


Για να εμφανίσετε ή να κρύψετε το πλέγμα κάντε δεξί κλικ σε οποιοδήποτε ση-
μείο της οθόνης «Γραφικά» και από το αναδυόμενο μενού επιλέξτε «Σύστημα
συντεταγμένων σε Πλέγμα».

Εισαγωγή κειμένου
Μπορείτε να εισαγάγετε κείμενο, στατικό ή δυναμικό,
στην οθόνη γραφικά. Κάντε κλικ στο Εργαλείο Κείμενο
και στη συνέχεια κάντε κλικ στο σημείο του παραθύρου
«Γραφικά», που θέλετε να εισαγάγετε το κείμενο.

Θα ανοίξει το παράθυρο με το όνομα


«Κείμενο». Μπορείτε να γράψετε ό,τι
θέλετε στο πεδίο «Επεξεργασία». Στο
πεδίο «Προεπισκόπηση» βλέπετε το
κείμενο που θα εμφανίζεται στην οθόνη.
Μπορείτε να εισάγετε μαθηματικά σύμ-
βολα από το μενού Σύμβολα και μπορεί-
τε να εισάγετε τιμές, συναρτήσεις ή εξι-
σώσεις που έχετε δημιουργήσει στο
Geogebra από το μενού Αντικείμενα για
να αλλάζουν με δυναμικό τρόπο.

96
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Παράδειγμα
Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής: f(x)=x^2-0x-4 και πατήστε Enter. Επιλέξτε το
εργαλείο σημείο και στη συνέχεια κάντε κλικ στα σημεία που η

γραφική παράσταση της f τέμνει τον άξονα x'x.

Κάντε κλικ στο εργαλείο «Κείμενο » και κάντε κλικ σε ένα σημείο

της οθόνης «Γραφικά» για να εμφανιστεί το παράθυρο κείμενο.

Στο πλαίσιο επεξεργασία γράψτε : Η συνάρτηση f(x)=.


Ανοίξτε το μενού «Αντικείμενο» και επιλέξτε τη συνάρτηση f .
Στη συνέχεια γράψτε : έχει ρίζες τους αριθμούς
Επιλέξτε από το μενού «Αντικείμενο’» το Α.

Γράψτε «και» και επιλέξτε πάλι από το μενού «Αντικείμενο» το Β.


Θα πρέπει το παράθυρο Κείμενο να έχει την παρακάτω μορφή:

Παρατηρήστε πως ό,τι εισάγετε από το μενού «Αντικείμενο» είναι μέσα σε ορθο-
γώνια.

97
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Στο πλαίσιο «Προεπισκόπηση» βλέπουμε το κείμενο που θα εμφανίζεται στο πα-


ράθυρο «Γραφικά», αν πατήσουμε ΟΚ.
Πρώτα θα διορθώσουμε τη συνάρτηση f ώστε να μη φαίνεται το «0x». Κάντε κλικ
με το ποντίκι μέσα στο ορθογώνιο που περικλείει το f και γράψτε:
Απλοποίηση[f]. Προσέξτε μη σβήσετε το f που εισαγάγατε ως «Αντικείμενο»
γιατί θα πρέπει να το επανεισαγάγετε. Στη συνέχεια κάντε κλικ στο ορθογώνιο
που περικλείει το Α και γράψτε x(Α). Το x πρέπει να είναι γραμμένο με το λατι-
νικό πληκτρολόγιο. Επαναλάβατε τη διαδικασία για το σημείο Β. Τώρα το παράθυ-
ρο Κείμενο θα έχει τη μορφή:

Πατήστε ΟΚ για να εισάγετε το κείμενο στην οθόνη «Γραφικά».


Αν θέλετε να εισάγετε πιο σύνθετους μαθηματικούς τύπους, τότε μπορείτε ενερ-
γοποιήσετε την επιλογή Τύπος Latex.

98
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Για να μην εμφανίζονται οι λέξεις κολλημένες μεταξύ τους, στο Latex, θα πρέπει
στο τέλος κάθε λέξης να πληκτρολογείτε τον χαρακτήρα \ μαζί με ένα κενό.
Αν το Latex σας φαίνεται δύσκολο στη χρήση, μπορείτε να εισάγετε μαθηματικούς
τύπους με τη βοήθεια το MathType ώς εξής:

Εισαγωγή κειμένου από το Mathtype


Ανοίξτε την εφαρμογή ΜathType
Επιλέξτε Μενου-->Preferences--> Cut and Copy Preferences...

Στο παράθυρο που θα ανοίξει


ενεργοποιήστε την επιλογή:
MAthML or Tex
και από το κυλιόμενο μενού επι-
λέξτε Latex 2.09 and later.
Στη συνέχεια απενεργοποιήστε
την επιλογή Include MathType
data in Translation και πατή-
στε ΟΚ.
Γράψτε έναν τύπο στο MAthType
πατήστε Ctrl+Α για να τον επι-
λέξετε και Ctrl+C για να τον
αντιγράψετε στην μνήμη.

Ανοίξτε το Ge;ogebnra και στο πλαίσιο


Επεξεργασία του παράθυρου Κείμενο
κάντε κλικ και στη συνέχεια πατήστε
Ctrl+V για να επικολλήσετε τον τύπο.

99
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Πατώντας OK ο τύπος θα μεταφερθεί στο παράθυρο γραφικά.

Γωνία πε-
ριστροφής
σε μοίρες

το κείμενο που
Αν θέλετε να περιστρέψετε ένα κεί- θέλουμε να περισ-
μενο, πρέπει να χρησιμοποιήσετε τρέψουμε

την εντολή \rotatebox{ γωνία πε-


ριστροφής }{ κείμενο }

Ορισμός της θέσης ενός κειμένου.

Ανοίξτε το Geogebra και δημιουργήστε ένα σημείο, κάντε δεξί κλικ πάνω του και
από το αναδυόμενο μενού αποεπιλέξτε την επιλογή «Δείξε την Ετικέτα». Στη
συνέχεια κάντε κλικ εργαλείο κείμενο και εισάγετε το κείμενο:

«Αυτό είναι το σημείο Α» σε οποιαδήποτε θέση της οθόνης γραφικά.


Κάνοντας δεξί κλικ πάνω στο κείμενο
θα ανοίξει το αναδυόμενο μενού. Εκεί θα
βρείτε δύο επιλογές: «Σταθερό αντικεί-
μενο» και «Απόλυτη Θέση στην Οθό-
νη».
Αν ενεργοποιήσετε την επιλογή «Στα-
θερό αντικείμενο», τότε δεν θα μπορεί-
τε να επιλέξετε το αντικείμενο που πε-
ριέχει το κείμενο για να το μετακινήσε-
τε στην οθόνη ή να αλλάξετε το περιε-
χόμενό του. Όταν όμως κάνετε ζουμ ή
μετακινήσετε την οθόνη, το αντικείμενο θα μετακινηθεί ώστε οι συντεταγμένες,
στις οποίες είναι τοποθετημένη η πάνω αριστερή γωνία του, να μην αλλάξουν.
Αν θέλετε να μην αλλάζει το αντικείμενο θέση, οτιδήποτε και αν κάνετε στην
οθόνη θα πρέπει να ενεργοποιήσετε την επιλογή «Απόλυτη Θέση στην Οθόνη».
Σε αυτή την περίπτωση η απόσταση του αντικειμένου από την πάνω αριστερή

100
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

γωνία του παραθύρου «Γραφικά» παραμένει σταθερή οτιδήποτε και αν κάνετε


στην οθόνη.

Αν θέλετε το κείμενό σας να είναι μπροστά


από τα γραφικά τότε επιλέξτε «ιδιότητες»
και από το παράθυρο «Προχωρημένες» με-
γαλώστε τον αριθμό στην επιλογή «Στρώση».
Μεγαλύτερος αριθμός σημαίνει ότι το αντι-
κείμενο θα είναι πιο πάνω και άρα θα κα-
λύπτει τα άλλα αντικείμενα που ανήκουν σε
μικρότερη στρώση.

Αν θέλετε το κείμενό σας να ακολουθεί ένα


άλλο αντικείμενο, θα πρέπει να ορίσετε το
αντικείμενο που θα ακολουθεί. Αυτό γίνεται
μέσα από το παράθυρο «Θέση» στις ιδιότητες
του Κειμένου. Επιλέξτε ως «Σημείο έναρ-
ξης» το σημείο Α και κλείστε το παράθυρο.
Αν θέλετε τώρα, μετακινήστε το σημείο Α. Θα μετακινηθεί μαζί του και το κεί-
μενο. Μπορείτε με το ποντίκι να μετακινήσετε το κείμενο μόνο γύρω από το ση-
μείο Α.

101
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Αντιγραφή μορφοποίησης αντικειμένου - Δημιουργία Εργαλείου


Το Geogebra σας δίνει τη δυνατότητα να δημιουργείτε τα δικά σας εργαλεία. Στο
παρακάτω παράδειγμα θα δημιουργήσουμε ένα εργαλείο το οποίο θα κατασκευάζει
το ύψος ενός τριγώνου όταν κάνουμε κλικ πάνω στις κορυφές του.

Αντιγραφή μορφοποίησης

Ανοίξτε το Geogegbra.
Κάντε κλικ στο βελάκι που υπάρχει στο
μέσο της δεξιάς μεριάς του παράθυρου
2ο Κλικ
του Geogebra” για να ανοίξει το πλαϊνό
μενού με τις όψεις και επιλέξτε Γεω-
μετρία
1ο Κλικ

1ο Κλικ

2ο Κλικ

Κάντε κλικ πάνω στο εργαλείο “Ση-


μείο” και στη συνέχεια κατασκευάστε
τρία σημεία.
4ο Κλικ

3ο Κλικ

102
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάντε κλικ πάνω σε ένα σημείο και κάτω από τη γραμμή εργαλείων θα
εμφανιστεί μια γραμμή με επιλογές σχετικές με το στυλ του σημείου. Αλλάξτε το
χρώμα του σημείου σε κόκκινο, μεγαλώστε λίγο το μέγεθός του και επιλέξτε να
φαίνεται το όνομά του.

4ο Κλικ

1ο Κλικ

Επιλέξτε χρώμα

6ο Κλικ
3ο Κλικ
Αν δεν ανοίξει η οριζόντια
γραμμή εργαλείων κάντε
κλικ εδώ 2ο Κλικ

5ο Κλικ

Εμφανίστε το όνο-
μα

Αλλάξτε σχήμα και


μέγεθος

Αντιγράψτε τη μορφοποίηση του σημείου στα δύο άλλα σημεία.

1ο Κλικ

3ο Κλικ
Επιλέξτε το αντικείμενο του
οποίου τα χαρακτηριστικά
θέλετε να αντιγράψετε.

4ο Κλικ
Κάντε διαδοχικά
κλικ στα αντικεί-
5ο Κλικ
μενα στα οποία
Αντιγράψτε τη
θέλετε να αντιγ-
μορφοποίηση και
ραφεί η μορφοποί- 2ο Κλικ
στο τρίτο σημείο
ηση

103
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Δημιουργία εργαλείου

1ο Κλικ

Επιλέξτε το εργαλείο «Ευθεία» και κα-


τασκευάστε την ευθεία ΑΒ.
2ο Κλικ

3ο Κλικ

1ο Κλικ

2ο Κλικ στο
σημείο Α
4ο Κλικ. Επι-
Κατασκευάστε την κάθετη ευθεία από
λέξτε το ερ-
το σημεία Α στο τμήμα ΒΓ και στη συ- γαλείο τομή
νέχεια κατασκευάστε το σημείο τομής 3ο Κλικ στην

τους με τη βοήθεια του εργαλείου Τομή. ευθεία ΑΒ.


5ο Κλικ στο
Εμφανίστε το όνομα στο σημείο τομής κάθετο τμήμα

7ο δεξί Κλικ στο ση-


6ο Κλικ στην μείο τομής και επι-
ευθεία ΑΒ. λέξτε Δείξε ετικέτα.

Κάντε δεξί κλικ πάνω στην κάθετη ευθεία


και αποεπιλέξτε την επιλογή «Δείξε το
αντικείμενο» ώστε να μην φαίνεται η ευ-
θεία .

104
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

1ο Κλικ

2ο Κλικ στο
Κατασκευάστε το ευθύγραμμο τμήμα σημείο Α
ΑΔ. Αν θέλετε μπορείτε να αλλάξετε το
στυλ του ευθυγράμμου τμήματος.

3ο Κλικ στο
σημείο Δ

Κάντε δεξί κλικ πάνω στην ευθεία ΒΓ


και αποεπιλέξτε την επιλογή «Δείξε το
αντικείμενο» για να την κρύψετε

Κατασκευάστε το ευθύγραμμο τμήμα


ΓΔ και ορίστε ως στυλ γραμμής: δια-
κεκομμένη.

105
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επιλέξτε με το ποντίκι όλα τα αντικεί-


μενα ή πατήστε Ctrl+A ή Μενου--
>Επεξεργασία--> Επιλογή όλων.
Στη συνέχεια επιλέξτε
Μενού-->Εργαλεία-->Δημιουργία Νέου
Εργαλείου.

Στο παράθυρο που θα ανοίξει επιλέγετε


τα αντικείμενα που θα εξάγονται από
το εργαλείο που θα δημιουργήσετε.
Από εδώ μπορείτε να προσθέ-
Δεχθείτε αυτά που σας προτείνει το σετε και άλλα αντικείμενα
Geogebra και πατήστε «επόμενο».

Στο παράθυρο αυτό επιλέγετε τα αντι-


κείμενα τα οποία θα χρησιμοποιεί το
Geogebra για να κατασκευάζει το ύψος
του τριγώνου. Η σειρά με την οποία εί-
ναι ταξινομημένα τα αντικείμενα καθο-
ρίζει τον τρόπο εισαγωγής τους. Πα-
Από εδώ μπορείτε να προσθέ-
τήστε Επόμενο.
σετε και άλλα αντικείμενα

106
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Γράψτε το όνομα που θέλετε να έχει το


εργαλείο καθώς και το όνομα της εντο-
λής με την οποία θα μπορείτε να το
χρησιμοποιείτε στη γραμμή εισαγωγής.
Στην επιλογή Εικονίδιο μπορείτε να
επιλέξετε το εικονίδιο με το οποίο θα
φαίνεται το εργαλείο. Αφού συμπληρώ-
σετε τα πεδία, πατήστε «Τέλος» για να
δημιουργήσετε το εργαλείο

Αποθήκευση του εργαλείου


Επιλέξτε Μενού-->Εργαλεία--
>Διαχείριση εργαλείων. Στο παράθυρο
που θα ανοίξει μπορείτε να δείτε τα ερ-
γαλεία σας και να τα διαχειριστείτε.

Κάντε κλικ στο κουμπί

Τα εργαλεία που έχετε


Ανοίγει το αρχείο που
περιέχει εργαλεία.
Αποθηκεύει τα εργαλεία.

107
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Αφού επιλέξετε τον κατάλογο που θα σώσετε το εργαλείο καθώς και το όνομα του

αρχείου κάντε κλικ στο κουμπί .

Το όνομα του αρχείου έχει


κατάληξη ggt και όχι ggb
που έχουν τα αρχεία του
Geogebra

Άνοιγμα ενός αρχείου με εργαλεία


και χρήση τους
Ανοίξτε το Geogebra
Επιλέξτε Μενού-->Αρχείο-->Άνοιγμα

Στο παράθυρο που θα ανοίξει επιλέξτε το αρχείο που έχει το εργαλείο σας και

κάντε διπλό κλικ πάνω του ή πατήστε

108
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Το εργαλείο θα φορτωθεί και θα δείτε το εργαλείο σας στη γραμμή εργαλείων.

Κατασκευάστε ένα τρίγωνο.

1ο κλικ. Επιλέξτε το
εργαλείο πολύγωνο 5ο κλικ. Ξανακάντε
κλικ στο σημείο Α
2ο κλικ. Δημιουρ- για να δημιουργη-
γήστε το σημείο Α θεί το τρίγωνο

3ο κλικ. Δημιουργήστε
το σημείο Β 4ο κλικ. Δημιουργήστε
το σημείο Γ

Κάντε κλικ στο εργαλείο που κατασκευάσατε και στη συνέχεια κάντε διαδοχικά
κλικ στις κορυφές του τριγώνου αρχίζοντας από την κορυφή από την οποία θέλετε
να φέρετε το ύψος και το ύψος θα σχεδιαστεί.

109
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

1ο κλικ. Επιλέξτε το εργα-


2ο κλικ στην κορυφή Α από λείο Ύψος τριγώνου.
την οποία θα ξεκινά το ύψος.

4ο κλικ στην
3ο κλικ στην κορυφή Γ.
κορυφή Β.

110
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Λίστες
Λίστα, στο Geogebra, είναι ένα σύνολο από αντικείμενα. Τα αντικείμενα πρέπει
να είναι μέσα σε άγκιστρα και να χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα. Τα στοιχεία
μιας λίστας μπορεί να είναι αριθμοί, σημεία, συναρτήσεις και γενικά οποιαδήποτε
αντικείμενα. Αν τα στοιχεία μιας λίστας μπορούν να παρασταθούν γραφικά, τότε
μπορείτε να τα παραστήσετε στο παράθυρο «Γραφικά».
Υπάρχουν εντολές με τις οποίες μπορείτε να ελέγξετε πλήρως τις λίστες. Μπορείτε
να βρείτε την ένωση, την τομή, τη διαφορά λιστών. Μπορείτε επίσης να επιλέξετε
ένα οποιοδήποτε στοιχείο από μια λίστα, να ταξινομήσετε τα στοιχεία της, να
βρείτε το άθροισμα και το γινόμενό τους και πολλά άλλα.
Ανοίξτε το Geogebra, κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής και γράψτε
L1={1,1,2,3,4} και πατήστε Enter. Θα δημιουργήσετε έτσι μια λίστα με το όνομα
L1. Παρατηρήστε ότι ένα στοιχείο μπορεί να εμφανίζεται περισσότερο από μία φο-
ρές μέσα σε μια λίστα. Δημιουργήστε επίσης τη λίστα L2={3,4,5,6,7}. Μερικές
εντολές για τη διαχείριση των λιστών είναι οι παρακάτω:

Εντολές «Λίστες»
Ενωση[ <Λίστα>, <Λίστα> ] Ενωση[ L1, L2] θα δημιουργήσει τη
λίστα {1,2,3,4,5,6,7}. Παρατηρήστε ότι
το στοιχείο 1 εμφανίζεται μόνο μία φο-
ρά.
ΤομήΛιστών[ <Λίστα>, <Λίστα> ] ΤομήΛιστών[ L1, L2] θα δημιουργήσει
τη λίστα {3,4}.
Αφαίρεσε[ <Λίστα>, <Λίστα> ] Αφαίρεσε[ L1, L2] θα δημιουργήσει τη
λίστα {1,2,1}, θα αφαιρέσει δηλαδή από
τη L1 τα στοιχεία που βρίσκονται και
στην L2.
ΔιάταξηΣτοιχείωνΛίστας[ <Λίστα> ] ΔιάταξηΣτοιχείωνΛίστας[ L1], θα δη-
μιουργήσει τη λίστα {1,1,2,3,4}. Θα
ταξινομήσει δηλαδή τα στοιχεία της
λίστας από το μικρότερο στο μεγαλύτερο.
ΕπισύναψηΣεΛίστα[ <Λίστα>, <Αντικε- ΕπισύναψηΣεΛίστα[ L1, 10]. θα δημι-
ίμενο> ] ουργήσει τη λίστα {1,2,3,4,1,10}.
ΕπισύναψηΣεΛίστα[ <Αντικείμενο>, ΕπισύναψηΣεΛίστα[ L1, L2]. Θα δημι-
<Λίστα> ] ουργήσει τη λίστα
{1,2,3,4,1, {3,4,6,7,5}}.
Θα προστεθεί δηλαδή όλη η L2 ως ένα
στοιχείο μέσα στην L1.
ΑναστροφήΛίστας[ <Λίστα> ] ΑναστροφήΛίστας[ L1 ]. Θα δημιουργή-
σει τη λίστα {1,4,3,2,1 }.

111
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εισαγωγή[ <Λίστα>, <Λίστα>, <Θέση> ] Εισαγωγή[ L1, L2, 2]. Θα δημιουργήσει


τη λίστα {3, 1,2,3,4,1,4,6,7,5}. Θα ει-
σαγάγει δηλαδή όλα τα στοιχεία της L1
στην L2, αρχίζοντας από το δεύτερο
στοιχείο.
Εισαγωγή[ <Αντικείμενο>, <Λίστα>, Εισαγωγή[ 9, L1, 3]. Θα δημιουργήσει
<Θέση> ] τη λίστα { 1,2,9,3,4,1}. Θα εισάγει δη-
λαδή το 9 στην L1 στην τρίτη θέση.
ΣυνένωσηΛιστών[<Λίστα>, <Λίστα>,...] ΣυνένωσηΛιστών[ L1, L2]. Θα
δημιουργήσει τη λίστα
{ 1,2,3,4,1,3,4,6,7,5}.
ΜέροςΛίστας[ <Λίστα>, <Αρχική Θέση>, ΜέροςΛίστας[ L1, 2, 4] Θα δημιουργή-
<Τελική θέση> ] σει τη λίστα { 2,3,4}. Θα εισάγει δηλαδή
τα στοιχεία της L1 από την δεύτερη ως
την τέταρτη θέση.
ΣτοιχείοΛίστας[ <Λίστα>, <Θέση του ΣτοιχείοΛίστας[ L1, 2] θα επιστρέψει το
στοιχείου> ] δεύτερο στοιχείο της λίστας L1, δηλαδή
τον αριθμό 2.
f(L1) Δημιουργεί μια λίστα που έχει ως στοι-
χεία τις εικόνες των στοιχείων της L1.
Π.χ. Αν f(x)=x^2 τότε θα δημιουργηθεί
η λίστα {1,2,3,16,1} . Η συνάρτηση f
μπορεί να είναι και τριγωνομετρική
συνάρτηση π.χ. ημ(L1)

Ακολουθίες
Μια μορφή λιστών είναι και οι ακολουθίες. Τα στοιχεία των ακολουθιών μπορεί να
είναι εκτός από αριθμούς και αντικείμενα, δηλαδή σημεία, ευθύγραμμα τμήματα,
ευθείες, ακόμη και συναρτήσεις. Οι εντολές με τις οποίες μπορούμε να ορίσουμε
τις ακολουθίες είναι :
Ακολουθία[<Τελική Τιμή>]
Ορίζει μια λίστα που περιέχει ακέραιους αριθμούς από το 1 έως την τελική
τιμή. Η τελική τιμή πρέπει να είναι ακέραιος μεγαλύτερος ή ίσος του 1.
Π.χ. λ1=Ακολουθία[10] θα ορίσει τη λίστα λ1={1,2,3,4,5,6,7,8,9,10}.
Ακολουθία[<Έκφραση>, <Μεταβλητή>, <Αριθμός-από>, <Αριθμός-έως>, <Αύξη-
ση>]
Δημιουργεί μια λίστα που περιέχει αντικείμενα που ορίζονται από την
παράσταση "Έκφραση". Η παράσταση "Έκφραση" μπορεί να περιέχει μία ή
περισσότερες μεταβλητές. Η μεταβλητή που θα μεταβάλλεται ορίζεται από

112
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

την τιμή "Μεταβλητή", η αρχική και η τελική τιμή της ορίζονται από τους
αριθμούς: <Αριθμός-από>, <Αριθμός-έως> και το βήμα μεταβολής από τον
αριθμό <Αύξηση>. Αν δεν υπάρχει αριθμός για να ορίζει την <Αύξηση> τότε
το βήμα αύξησης θα είναι 1.
Παραδείγματα ακολουθιών:
Ακολουθία[2*ν^2+1,ν,1,5]: Δημιουργεί μια λίστα που περιέχει τους όρους που
ορίζονται από τον τύπο αν  2ν2  1 με το ν να παίρνει τις τιμές 1, 2, 3,
4, 5.
Ακολουθία[(ν,2*ν^2+1),ν,1,3,0.5] : Δημιουργεί μια λίστα που περιέχει τα διατε-
ταγμένα ζεύγη της μορφής (ν, 2ν2  1 ) με το ν να παίρνει τις τιμές 1, 1.5,
2, 2.5, 3. Τα στοιχεία της ακολουθίας μπορούν απεικονιστούν στο παράθυ-
ρο «Γραφικά» ως σημεία.

Ακολουθία[Τμήμα[(ν,ν), (ν+1,ν+1)] ,ν,1,7,2 ] : Δημιουργεί μια λίστα από ευθύ


γραμμα τμήματα. Κάθε τμήμα έχει άκρα τα σημεία με συντεταγμένες (ν,
ν) και (ν+1,ν+1). Το ν θα παίρνει τιμές 1,3,5, και 7.

113
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Συνθήκες εμφάνισης αντικειμένων


Κουτιά και κουμπιά επιλογής – εισαγωγής.
Στο κομμάτι αυτό γίνεται μια εισαγωγή με τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να
εμφανίζουμε ή να κρύβουμε διάφορα αντικείμενα από την οθόνη καθώς και να
εκτελούμε διάφορες προγραμματισμένες εργασίες με το πάτημα ενός κουμπιού.
Θα δούμε τη χρήση όλων αυτών μέσα από παραδείγματα:
Παράδειγμα 1
Θα εισάγουμε μια συνάρτηση με κουτί εισαγωγής και θα σχεδιάζουμε τη γραφική
της παράσταση
Ανοίξτε το Geogebra. Στη γραμμή εισαγωγής γράψτε f(x)=x και πατήστε Enter.
Στη συνέχεια επιλέξτε το εργαλείο «Κουτί Εισαγωγής» και κάντε κλικ στο ση-
μείο, του παραθύρου «Γραφικά», όπου θέλετε να το τοποθετήσετε.

3ο κλικ στο σημείο που θέλο-


υμε να εμφανιστεί το κουτί
εισαγωγής. 2ο κλικ στο εργαλείο
Κουτί εισαγωγής.

4ο κλικ. Γράψτε ως
Τίτλο f(x)=
5ο κλικ. Επιλέξτε ως
Συνδεδεμένο Αντικε-
ίμενο τη συνάρτηση f

1ο κλικ. Γράφουμε τη 6ο κλικ. Πατήστε


συνάρτηση και πατά- Εφαρμογή.
με Enter

Στο παράθυρο «Εισαγωγή κειμένου που θα ανοίξει γράψτε ως τίτλο f(x)=, Επι-
λέξτε ως Συνδεόμενο αντικείμενο τη συνάρτηση f και πατήστε «Εφαρμογή»

Κάντε κλικ στο εργαλείο «Μετακίνηση » και στη συνέχεια κλικ στο κουτί ει-
σαγωγής που μόλις δημιουργήσατε και γράψτε μια οποιαδήποτε συνάρτηση και θα
δείτε να σχεδιάζεται η γραφική της παράσταση. Αν κάνετε δεξί κλικ πάνω στο

114
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

κουμπί εισαγωγής θα εμφανιστεί ένα αναδυόμενο μενού με επιλογές σχετικές με


το κουτί. Από την επιλογή ιδιότητες μπορείτε να αλλάξετε τις ιδιότητες του κου-
τιού (Όνομα, μέγεθος, χρώμα, γραμματοσειρά.)

Θα εισάγουμε τώρα ένα κουμπί επιλογής που θα κρύβει και θα εμφανίζει τη γρα-
φική παράσταση της συνάρτησης f.
Κάντε κλικ στο εργαλείο Κουμπί επιλογής και στη συνέχεια κάντε κλικ στο σημείο
της οθόνης «Γραφικά» όπου θέλετε να τοποθετήσετε το κουμπί.
Στο παράθυρο που θα ανοίξει γράψτε ως τίτλο « Εμφάνισε - Κρύψε την f », επι-
λέξτε ως αντικείμενο τη συνάρτηση f και πατήστε «Εφαρμογή»
Θα δημιουργηθεί ένα κουμπί επιλογής που, όταν κάνετε κλικ επάνω του, θα κρύ-
βει ή θα εμφανίζει τη γραφική παράσταση της συνάρτησης f.

Κάντε κλικ στο εργαλείο Μετακίνηση και στη συνέχεια κάντε κλικ στο κουτί
εισαγωγής που δημιουργήσατε. Θα παρατηρήσετε ότι η γραφική παράσταση της f
κρύβεται και εμφανίζεται διαδοχικά. Μπορείτε με αυτόν τον τρόπο να κρύβετε και
να εμφανίζετε διάφορα αντικείμενα και όχι μόνο συναρτήσεις.

115
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

1ο κλικ στο εργα-


2ο κλικ στο σημείο
λείο Κουτί επιλο-
που θέλετε να το
γής
τοποθετήσετε .

3ο κλικ. Γράψτε ως
τίτλο «Εμφάνισε - 4ο κλικ. Επιλέξτε ως
Κρύψε την f». συνδεόμενο αντικείμενο
τη συνάρτηση f

5ο κλικ. Πατήστε
Εφαρμογή

Θα εισάγουμε τώρα έναν δρομέα που θα αλλάζει το πάχος της γραμμής της γραφι-
κής παράστασης της συνάρτησης και ένα κουμπί που θα αλλάζει τυχαία το χρώμα
της.
Κάντε κλικ στο εργαλείο δρομέας και στη συνέχεια κάντε κλικ στο

σημείο του παραθύρου «Γραφικά» που θέλετε να εισάγετε τον δρομέα.

116
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Στο παράθυρο που θα ανοίξει επιλέξτε


όνομα b, Ακέραιος, Ελάχιστη τιμή 1,
μέγιστη τιμή 30, αύξηση 1 και πα-
τήστε Εφαρμογή.

Κάντε δεξί κλικ πάνω στον δρομέα που δημιουργήσατε και επιλέξτε ιδιότητες. Στο
παράθυρο που θα ανοίξει επιλέξτε Δέσμη ενεργειών και στο πεδίο Με την Έναρξη
γράψτε «ΠάχοςΓραμμης[f,b]». Πατήστε Οκ και κλείστε το παράθυρο. Κάντε κλικ
στο εργαλείο μετακίνηση και στη συνέχεια μετακινήστε στον δρομέα b με το
ποντίκι για να αλλάξετε το πάχος της γραμμής της συνάρτησης.

6ο κλικ στο εργαλείο Μετακίνη-


ση και στη συνέχεια μετακινού-
με με το ποντίκι τον δρομέα b..

3ο κλικ. Επιλέγουμε
1ο κλικ. Δεξί κλικ Δέσμη ενεργειών.
στον δρομέα b

4ο κλικ επιλέγουμε το πεδίο


«Με την Ενημέρωση» και γρά-
φουμε ΠάχοςΓραμμης[f,b].

5ο κλικ. Πατάμε Οκ και


Κλίνουμε το παράθυρο.
2ο κλικ στην επιλο-
γή ιδιότητες.

Θα εισάγουμε τώρα και ένα κουμπί το οποίο θα αλλάζει τυχαία το χώμα της γρα-
φικής παράστασης της συνάρτησης f. Κάντε κλικ στο εργαλείο Κουμπί και στη συ-
νέχεια κάντε κλικ στο σημείο που θέλετε να τοποθετήσετε το κουμπί. Στο παρά-
θυρο που θα ανοίξει γράψτε στον τίτλο: Χρώμα συνάρτησης και στο πεδίο «Δέσμη
ενεργειών» γράψτε : Χρώμα[f, random() , random() , random() ].
Πατήστε «Εφαρμογή» και στη συνέχεια κάντε κλικ στο εργαλείο «Μετακίνηση
». Κάντε κλικ πάνω στο κουμπί, για να αλλάξετε το χρώμα της γραφικής πα-
ράστασης.

117
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

6ο κλικ στο εργαλείο Μετακίνη-


ση και στη συνέχεια κάνουμε
κλικ πάνω στο κουμπί

1ο κλικ στην επι-


λογή Κουμπί.
3ο κλικ. Γράφουμε στον
2ο κλικ στο σημείο που τίτλο Χρώμα συνάρτη-
θέλουμε το κουμπί. σης.

4ο κλικ. Γράφουμε στο πλαίσιο Χρώμα[f,


random() , random() , random() ].

5ο κλικ. Πατάμε ε-
φαρμογή.

Η τελική οθόνη της εφαρμογής.

118
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Cas (Computer Algebra System)


Με το CAS μπορούμε να κάνουμε πράξεις με αριθμούς και με αλγεβρικές παρα-
στάσεις, να λύνουμε εξισώσεις και συστήματα, να διαιρούμε , να πολλαπλασιάζου-
με και να παραγοντοποιούμε πολυώνυμα, να παραγωγίζουμε και να ολοκληρώ
νουμε συναρτήσεις και πολλά άλλα.
Μπορείτε να ανοίξετε το παράθυ-
ρο CAS από το Μενού--> Προβο-
λή-->CAS ή να πατήσετε
Ctrl+Shift+K.

Όταν ανοίξετε το παράθυρο CAS, η γραμμή με τα εργαλεία θα αλλάξει και η και-


νούργια γραμμή εργαλείων θα περιέχει τα βασικά εργαλεία χειρισμού του CAS.

Το πλήκτρο F1 εμφανί-
Εμφανίζει εργαλεία
διαμόρφωσης ζει βοήθεια για το CAS
Με δεξί κλικ στη
γραμμή αποτελεσμάτων
εμφανίζεται το μενού
Εμφανίζει το
εικονικό πληκ-
τρολόγιο

Γραμμή
Γραμμή που εργαλείων
πληκτρολογού-
με τις σχέσεις

Μεταφέρει τα
Με δεξί κλικ σε αυτή αποτελέσματα
την περιοχή ανοίγει το στο παράθυρο
μενού Γραφικά

Αλλάζει το εικονικό
πληκτρολόγιο

119
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Απλές Πράξεις με το CAS


Ανοίξτε το παράθυρο CAS κάντε κλικ στην
πρώτη γραμμή εισαγωγής και γράψτε
(1/2+2/3^2)*1/4. (Προσοχή το * πρέπει να
το γράφετε απαραίτητα στο CAS). Στη συνέ-

χεια κάντε κλικ στο εργαλείο «Διατή-


ρηση Εισαγομένων» . Στο κάτω μέρος της 1ης
γραμμής θα εμφανιστεί η παράσταση που
πληκτρολογήσατε γραμμένη σε μαθηματική μορφή και μπορείτε να ελέγξετε εύ-
κολα αν είναι αυτό που θέλατε να πληκτρολογήσετε.

Κάντε κλικ στη γραμμή 2. Αν θέλετε να επαναφέρετε


την παράσταση που εισάγατε στη γραμμή 1 πατήστε τη
μπάρα (spacebar) ή το = από το πληκτρολόγιο.
Για να βρείτε το αποτέλεσμα μπορείτε: να πατήσετε En-
ter ή να κάνετε κλικ με το ποντίκι στο κάτω κενό μέρος
του παράθυρου CΑS ή να κάνετε κλικ στο εργαλείο Υπο-

λογισμός .

Κάντε κλικ με το ποντίκι στη γραμμή 3. Αν πατήσε-


τε spacebar το Geogebra θα εισάγει αυτόματα το α-
ποτέλεσμα της προηγούμενης πράξης ενώ αν πατήσε-
τε το πλήκτρο = θα εισάγει την προηγούμενη παρά
σταση. Πατήστε το πλήκτρο = και στη συνέχεια κάντε

κλικ στο εργαλείο «Αριθμητικός Υπολογισμός» .


Τώρα το Ge;ogebra θα εμφανίσει το αποτέλεσμα ως
δεκαδικό αριθμό και όχι ως κλάσμα.

Κάντε κλικ στη γραμμή 4 και μετά πατήστε το


πλήκτρο = για να επαναφέρετε την προηγούμενη πα-
ράσταση. Στη συνέχεια με το ποντίκι επιλέξτε μόνο
την παρένθεση και κάντε κλικ στο εργαλείο υπολο-

γισμός . Το Geogebra θα κάνει τις πράξεις μόνο


για την περιοχή που έχετε επιλέξει.

120
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Ανάλυση αριθμού σε γινόμενο πρώτων παραγόντων.

Κάντε κλικ στην επόμενη γραμμή, γράψτε τον


αριθμό 240 και πατήστε το πλήκτρο «Παράγο

ντας .» Το Geogebra θα αναλύσει τον αριθμό


σε γινόμενο πρώτων παραγόντων.

Διαγραφή γραμμής.
Για να διαγράψετε μια γραμμή αρκεί να κάνετε
δεξί κλικ στο αριστερό μέρος της και να επιλέξετε
από το αναδυόμενο μενού «Διαγραφή Γραμμής».
Αν θέλετε να διαγράψετε όλες τις γραμμές, πρέ-
πει να τις επιλέξετε με το ποντίκι (από την α-
ριστερή μεριά που υπάρχει η αρίθμηση των
γραμμών) και στη συνέχεια να κάνετε δεξί κλικ
και να επιλέξετε από το
αναδυόμενο μενού «Διαγραφή Γραμμών». Μπορείτε να διαγράψετε μια γραμμή,
αν κάνετε κλικ στη γραμμή που θέλετε να διαγράψετε και μετά κάνετε κλικ στο

εργαλείο διαγραφή γραμμών . Αν κάνετε κλικ στην επιλογή Καταχώρηση


Πάνω, το Geogebra θα εισάγει μια κενή γραμμή, πριν, ενώ αν κάνετε κλικ στην
επιλογή «Καταχώρηση Μετά», θα εισάγει μια κενή γραμμή μετά τη γραμμή όπου
βρίσκεται ο δρομέας του ποντικιού.

Πράξεις με αλγεβρικές παραστάσεις.


Με το CAS μπορείτε να προσθέσετε, να αφαιρέσετε, να πολλαπλασιάσετε, να διαι-
ρέσετε, να παραγοντοποιήσετε και να υπολογίσετε αλγεβρικές παραστάσεις.
Ανοίξτε το CAS, κάντε κλικ στην πρώτη
γραμμή του και γράψτε (2α+β)^2*(α-β)+(α^2-
β^2). (Προσοχή το * πρέπει να το γράφετε
απαραίτητα στο CAS) Στη συνέχεια πατήστε

το εργαλείο «Διατήρηση Εισαγομένων »


για να ελέγξετε τα δεδομένα σας.

121
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάντε κλικ στη γραμμή 2 και πατήστε


το πλήκτρο = για να επαναφέρετε το
κείμενο που εισάγατε στην προηγούμε-
νη γραμμή. Στη συνέχεια κάντε κλικ
στο εργαλείο «Απαλοιφή». Το Geogebra
θα εκτελέσει τις πράξεις και θα πάρετε
το αποτέλεσμα.

Αντιγραφή αποτελέσματος από το CAS στο παράθυρο γραφικά


Αν κάνετε δεξί κλικ με το ποντίκι πάνω στη γραμμή με το αποτέλεσμα, τότε από
το αναδυόμενο μενού που θα ανοίξει θα μπορέσετε να αντιγράψετε το αποτέλεσμα
και να το μεταφέρετε σε άλλα προγράμματα, ακόμη και στο παράθυρο «Γραφικά»
του Geogebra. Αυτό μπορεί να γίνει με τα παρακάτω βήματα:
Κάντε δεξί κλικ στη γραμμή του CAS που θέλετε να αντιγράψετε.
Από το αναδυόμενο μενού επιλέξτε αντιγραφή ως Latex.
Κάντε κλικ στο παράθυρο Γραφικά για να ανοίξει η εργαλειοθήκη
Κάντε κλικ στο εργαλείο κείμενο
Κάντε κλικ στο σημείο που θέλετε να τοποθετήσετε το κείμενο
Στο παράθυρο «κείμενο» που θα ανοίξει επιλέξτε «Τύπος Latex”, κάντε κλικ στο
πεδίο «Επεξεργασία», επικολλήστε το κείμενο(Ctrl+v) και πατήστε ΟΚ.

3ο κλικ στην οθόνη γραφικά για να αλλάξει η εργαλειοθήκη της οθόνης Γραφικά

5ο Κλικ στο σημείο που


4ο Κλικ στο εργα-
θέλετε το κείμενο.
λείο Κείμενο.

1ο Δεξί κλικ
στη γραμμή 7ο Κλικ. Επικολλήστε
το κείμενο με Ctrl+V
2ο Επιλέξτε Αντι 6ο Κλικ. Επι-
γραφή ως Latex. λέξτε Latex

8ο Κλικ στο OK

122
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Ας ξαναγυρίσουμε τώρα στο CAS. Κάντε


κλικ στην τρίτη γραμμή και πατήστε =
για να επαναφέρετε την εισαγωγή της
3ης γραμμής (Αν πατήσετε Spacebar θα
εισάγετε στην τρίτη γραμμή το αποτέ-
λεσμα της δεύτερης γραμμής). Στη συ-
νέχεια με το ποντίκι επιλέξτε μόνο την
ταυτότητα του πρώτου μέρους και
κάντε κλικ στο εργαλείο υπολογισμός.
Το Geogebra θα αναπτύξει μόνο την
ταυτότητα και θα αφήσει το υπόλοιπο
κομμάτι όπως είναι.
Κάντε κλικ στην επόμενη γραμμή και γράψτε (α-β)*(α+β)*(α+2*β)*(α+2) και στη

συνέχεια κάντε κλικ στο εργαλείο «Διατήρηση Εισαγομένων» για να


ελέγξετε τα δεδομένα. Στη συνέχεια πηγαίνετε στην επόμενη γραμμή πατήστε =
για να επανεισάγετε τα προηγούμενα δεδομένα και στη συνέχεια κάντε κλικ στο

εργαλείο υπολογισμός.

Το Geobera θα εκτελέσει τις


πράξεις και θα σας δώσει το αποτέ-
λεσμα.
Κάντε κλικ στην επόμενη γραμμή
και πατήστε spacebar για να εισά-
γετε το αποτέλεσμα της προηγού-
μενης γραμμής. Στη συνέχεια κάντε
κλικ στο εργαλείο «Παράγοντας»
και το Geogebra θα παραγοντο-
ποιήσει την παράσταση.

123
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Αντικατάσταση μεταβλητών
Κάντε κλικ στη γραμμή 7 και πατήστε το πλήκτρο =
για να επανεισάγετε τα δεδομένα της 6 γραμμής. Κάντε

τώρα κλικ στο εργαλείο αντικατάσταση και στο


παράθυρο που θα ανοίξει δώστε στο β την τιμή 3 και
κάντε κλικ στο εικονίδιο .
Το Geobegra θα ατικαταστήσει το β με τον αριθμό 3
και θα κάνει τις πράξεις.

Μπορείτε να αντικαταστήσετε τα α και β όχι μόνο με


αριθμούς αλλά και με παραστάσεις π.χ. α  x και β=y.

Πράξεις με πολυώνυμα – στατική και δυναμική αναφορά σε γραμμή.


Με το Geogebra μπορούμε να κάνουμε πράξεις με πολυώνυμα, ακόμη και αν τα
πολυώνυμα έχουν για συντελεστές παραμέτρους και όχι αριθμούς.
Ανοίξτε το CAS και γράψτε στην πρώτη γραμμή x^3+x^2-2*x-2 και κάντε κλικ

στο εργαλείο «Διατήρηση Εισαγομένων» » για να ελέγξετε τα δεδομένα.


Κάντε κλικ στη δεύτερη γραμμή και γράψτε x^2+1 και κάντε κλικ στο εργαλείο
«Διατήρηση Εισαγομένων». Στις παρακάτω γραμμές του CAS θα υπολογίσουμε το
άθροισμα, το γινόμενο, το πηλίκο και το υπόλοιπο της διαίρεσης των δύο πολυω-
νύμων.
Κάντε κλικ στην Τρίτη γραμμή. Τώρα θα εισάγετε τα πολυώνυμα από τις γραμμές
1 και 2 για να τα προσθέσετε. Υπάρχει εντολή που μας επιτρέπει να εισάγουμε τα
δεδομένα μιας γραμμής σε μια άλλη γραμμή είτε με στατική αναφορά είτε με δυ-
ναμική αναφορά στη γραμμή. Η διαφορά τους είναι στο ότι όταν εισάγουμε δεδομέ-
να με δυναμική αναφορά τότε, αν αλλάξουν τα δεδομένα σε μια γραμμή, αλλάζουν
και στις υπόλοιπες γραμμές μετά από αυτήν που αναφέρονται σε αυτήν. Η στατι-
κή εισαγωγή γίνεται με την εντολή #η και η δυναμική με την εντολή $η, όπου
«η» ο αριθμός της γραμμής της οποίας τα δεδομένα θα εισάγουμε.

124
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Σε αυτό το παράδειγμα θα εισάγουμε τα δεδομένα μας στατικά.


Γράψτε στην γραμμή 3: #1 +3* #2

και κάντε κλικ στο εργαλείο


υπολογισμός. Το Geogebra θα σας
επιστρέψει το άθροισμα του πρώτου
πολυωνύμου με το 3πλάσιο του τρίτου.
Κάντε κλικ στην 4η γραμμή γράψτε
Πηλίκο[#1,#2] και κάντε κλικ στο

εργαλείο υπολογισμός. Το
Geogebra θα σας επιστρέψει το πηλίκο
της διαίρεσης των δύο πολυωνύμων.
Κάντε κλικ στην 5η γραμμή γράψτε
Υπόλοιπο[#1,#2] και κάντε κλικ στο

εργαλείο υπολογισμός. Το
Geogebra θα σας επιστρέψει το
υπόλοιπο της διαίρεσης των δύο
πολυωνύμων.

Ας ξανακάνουμε όμως το ίδιο παράδειγμα


χρησιμοποιώντας δυναμική αναφορά στα πο-
λυώνυμα της γραμμής 1 και 2. Διαγράψτε
τις γραμμές (Επιλέξτε όλες τις γραμμές με το
ποντίκι και μετά κάντε δεξί κλικ και επι-
λέξτε διαγραφή)
Γράψτε στη 1η γραμμή x^3+x^2-2*x-2 και
κάντε κλικ στο εργαλείο «Διατήρηση Εισα-

γομένων» . Κάντε κλικ στη 2η γραμμή


και γράψτε x^2+1 και κάντε κλικ στο εργα-
λείο «Διατήρηση Εισαγομένων».

Κάντε τώρα κλικ στην 3η γραμμή και γράψτε $1+3*$2 και κάντε κλικ στο εργα-

λείο υπολογισμός. Το Geogebra, όπως και στο προηγούμενο παράδειγμα θα


υπολογίσει το αποτέλεσμα

125
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάντε κλικ στην 1η γραμμή και μετά κάντε κλικ στο

εργαλείο αντικατάσταση . Στο παράθυρο που θα


ανοίξει δώστε στο x την τιμή x^2. Το Geogebra θα
ξαναϋυπολογίσει όλα τα αποτελέσματα θέτοντας όπου x
το x^2 μόνο για τα x που περιέχονται στο πρώτο
πολυώνυμο και όχι στο δεύτερο.

Τα αποτελέσματα μετά την


αντικατάσταση του x με x^2 φαίνονται
στο διπλανό σχήμα.
Μπορείτε να αντικαταστήσετε το x
ακόμη και με σύνθετη παράσταση π.χ.
να θέσετε όπου x το x+2 ή το x+α. Το
Geogera θα ξαναϋπολογίσει όλα τα
αποτελέσματα στα οποία γίνεται
δυναμική αναφορά στη γραμμή 1.

Επίσης μπορείτε να ονομάζετε πολυώνυ-


μα με ένα μόνο γράμμα και να αναφέρε-
στε σε αυτά με τη χρήση μόνο του γράμ-
ματος. Π.χ. Γράψτε στην 1η γραμμή
p:=x^2+1 και κάντε κλικ στο εργαλείο

«Διατήρηση Εισαγομένων ».
Γράψτε στη 2η γραμμή q:=x^3+1 και
κάντε κλικ στο εργαλείο «Διατήρηση Ει-

σαγομένων» . Κάντε κλικ στην 3η


γραμμή, γράψτε p+q και κάντε

κλικ στο εργαλείο υπολογισμός. Το Geogebra θα υπολογίσει το άθροισμα των


δύο πολυωνύμων.

126
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μεταφορά δεδομένων από το CAS στην οθόνη «Γραφικά»

Κάτω από τον αριθμό της γραμμής στο CAS εμφανίζεται πολλές φορές ένα κουμπί.
Στην περίπτωση που κάνουμε κλικ σε αυτό το κουμπί τότε τα δεδομένα μας με-
ταφέρονται στην οθόνη «Γραφικά».

Κάντε κλικ εδώ για να με-


ταφέρετε δεδομένα στο πα-
ράθυρο «Γραφικά».

Στην περίπτωση που δεν μπορούμε να μεταφέρουμε δεδομένα δεν εμφανίζεται το


κουμπί.

Λύση εξισώσεων με το CAS.


Με το CAS μπορούμε να λύσουμε εξισώσεις και συστήματα.
Ανοίξτε το CAS και γράψτε στην πρώτη γραμμή x^2+5*x+6 και κάντε κλικ στο
εργαλείο Λύση . Το Geogebra θα υπολογίσει τις λύσεις της εξίσωσης. Κάντε
κλικ στη 2η γραμμή και γράψτε την εξίσωση 2x^2-3x-1 και κάντε κλικ στο ερ-
γαλείο Λύση . Θα παρατηρήσετε ότι το Geogebra θα υπολογίσει τις ρίζες της
εξίσωσης χωρίς να αντικαταστήσει την τετραγωνική ρίζα της διακρίνουσας προ-
σεγγιστικά. Αν θέλετε να υπολογίσετε τις ρίζες προσεγγιστικά πρέπει να κάνετε
κλικ στο εργαλείο «Αριθμητική Επίλυση ».
Κάντε κλικ στην 4η γραμμή, γράψτε x^2-6*x+10 και κάντε κλικ στο εργαλείο
Λύση . Το Geogebra δεν θα υπολογίσει τις λύσεις του τριωνύμου, γιατί η δι-
ακρίνουσά του είναι αρνητική και δεν έχει πραγματικές ρίζες. Αν θέλετε να υπο-
λογίσετε τις μιγαδικές ρίζες γράψτε στη γραμμή του CAS ΜιγαδικήΡίζα[x^2 -
6*x + 10], κάντε κλικ στο εργαλείο «Λύση » και το Geogebra θα υπολογίσει
τις μιγαδικές ρίζες.

127
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μπορείτε με το CAS να υπολογί-


σετε τις ρίζες μιας εξίσωσης, α-
κόμη και αν περιέχει παράμετρο.
Κάντε κλικ σε μια γραμμή του
CAS, γράψτε x^2-λ*x+6 και
κάντε κλικ στο εργαλείο Λύση
. Το Geogebra θα υπολογίσει
τις ρίζες του τριωνύμου, χωρίς
να κάνει και διερεύνηση.
Μπορείτε να γράψετε πολυώνυ-
μα οποιουδήποτε βαθμού και να
υπολογίσετε τις ρίζες τους.
Βέβαια δεν υπολογίζει τις ρίζες
σε πολυώνυμα με παράμετρο με-
γαλύτερα του 2ου βαθμού.

Λύση συστημάτων με το CAS.


Με το CAS μπορείτε να λύσετε συστήματα, ακόμη και παραμετρικά, χωρίς βέβαια
διερεύνηση.
Στο παράδειγμα που ακολουθεί θα δούμε τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσου-
x  λy  1 
 
με για να λύσουμε το σύστημα  .
 λx  y  2 
 
Η εισαγωγή του συστήματος στη γραμμή του CAS πρέπει να γίνει ως λίστα.
Ανοίξτε το CAS και γράψτε στην πρώτη γραμμή {x+λ*y=1,λ*x-y=2}. Κάντε κλικ
στο εργαλείο Λύση και το Geogebra θα υπολογίσει τη λύση του συστήματος,
παρόλο που είναι παραμετρικό. Δυστυχώς δεν παίρνετε τη διερεύνηση, μπορείτε
όμως να πάρετε τη γραφική λύση των λύσεων της εξίσωσης μιας και είναι παρα-
μετρικό, αφού περιέχουν την παράμετρο λ.
Απλά κάντε κλικ στο κουμπί που είναι κάτω από τον
αριθμό της γραμμής και το Geogebra θα υπολογίζει την
παραμετρική εξίσωση που προκύπτει από τις λύσεις με
απαλοιφή της παραμέτρου λ.

128
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάντε κλικ
εδώ για να
μεταφέρετε
τις λύσεις στο
παράθυρο
Γραφικά

Όπως φαίνεται στην διπλανή


εικόνα μπορείτε να λύσετε
συστήματα 3x3 ακόμη και
παραμετρικά. Επίσης μπορεί-
τε να λύσετε και συστήματα
3x2. Το Geogebra θα κατα-
φέρει να λύσει ακόμη και
συστήματα τα οποία έχουν
άπειρες λύσεις και να υπολο-
γίσει τη μορφή τους.

Υπολογισμός παραγώγου και ολοκληρώματος συνάρτησης με το CAS.


Με το CAS μπορείτε να υπολογίσετε την παράγωγο και το αόριστο ολοκλήρωμα
μιας συνάρτησης.
Κάντε κλικ στη πρώτη γραμμή και ορίστε μια συνάρτηση π.χ. f(x):= x^2+x+ln(x).

Στη συνέχεια κάντε κλικ στο εργαλείο παράγωγος και το Geogebra θα υπο-
λογίσει την παράγωγο της συνάρτησης f, ενώ αν κάνετε κλικ στο εργαλείο ολοκλή-

ρωμα , θα υπολογίσει το αόριστο ολοκλήρωμα της f. Επίσης στο παράθυρο


«Γραφικά» θα σχεδιάσει τις γραφικές παραστάσεις των συναρτήσεων f και f'.

129
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Χρήση στοιχείων από την οθόνη γραφικών στο CAS


Μπορούμε στο CAS να χρησιμοποιήσουμε αντικείμενα που έχουμε ορίσει στην
οθόνη γραφικών.

Π.χ. Κατασκευάστε δύο ευθύγραμμα τμήματα a και b και και τη συνάρτηση


f(x)=x3-x. Ανοίξτε το CAS και γράψτε στην πρώτη γραμμή a+b και κάντε κλικ

στο εργαλείο υπολογισμός. Το CAS θα υπολογίσει το άθροισμα των μηκών

130
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

των δύο τμημάτων. Στην επόμενη γραμμή γράψτε f(1)+f(2) και κάντε κλικ στο

εργαλείο υπολογισμός. Το CΑS θα υπολογίσει το άθροισμα. Θα υπολογίσει α-


κόμα και τα f(2*a) και f ’(1). Αν αλλάξετε τα τμήματα τότε όλοι οι υπολογισμοί θα
αλλάξουν δυναμικά. Ακόμη και αν μετατοπίσετε τη συνάρτηση με το ποντίκι και
αλλάξει ο τύπος της, το CAS θα προσαρμόζει κάθε στιγμή τα αποτελέσματα στα
νέα δεδομένα.

3D Γραφικά

Μια αλλαγή στην έκδοση 5 το Geogebra είναι η


προσθήκη 3D γραφικών. Κάντε κλικ στην επιλογή 3D
γραφικά στο μενού Προβολή και θα εμφανιστεί η οθόνη
3D γραφικών με ένα τρισδιάστατο σύστημα συντεταγ-
μένων που συνεργάζεται με το Geogebra και σας επιτ-
ρέπει να κατασκευάσετε τρισδιάστατα αντικείμενα

Όταν κάνετε κλικ στην οθόνη 3D γραφικών, η εμφάνιση της γραμμής εργαλείων
θα αλλάξει και μια σειρά από νέα εργαλεία θα εμφανιστούν. Ό,τι αντικείμενο
υπάρχει στην οθόνη γραφικών, προβάλλεται και στο επίπεδο xοy της οθόνης 3D
και αντίστροφα, ό,τι αντικείμενο σχεδιαστεί στην 3D οθόνη θα εμφανιστεί και
στην οθόνη γραφικών.

131
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Αν θέλετε να μετακινήσετε την οθόνη γραφικών επιλέξτε το εργαλείο «Μετακί-

νηση της προβολής γραφικών » και στη συνέχεια τον δρομέα του ποντικιού

όπου θέλετε στην οθόνη 3D. Ο δρομέας θα πάρε τη μορφή και


κρατώντας πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού μπορείτε να μετακινή-
σετε την οθόνη κατά τις διευθύνσεις των αξόνων x’x και y’y. Αν κάνετε κλικ πά-

νω στην οθόνη, τότε ο δρομέας θα πάρει τη μορφή και μπορείτε να μετακι-

νήσετε την οθόνη κατά τη διεύθυνση του άξονα z’z. Αν θέλετε να περιστρέψετε
την οθόνη, τότε θα πρέπει να επιλέξετε το εργαλείο «Περιστροφή της Προβολής

3D » και να ακολουθήσετε ανάλογη διαδικασία.

Τα σημεία στην οθόνη 3D Γραφικά μπορούν να εισαχθούν από τη γραμμή εισαγω-


γής, π.χ. Α = ( 1,2,3) ή μπορούν να εισαχθούν με το ποντίκι. Μετά από ένα και
μόνο κλικ του ποντικιού, τα σημεία μπορούν να μετακινηθούν στο επίπεδο Oxy
και με ένα δεύτερο κλικ μπορούν να μετακινηθούν στην κατεύθυνση το άξονα z.

Μετακίνηση στο επίπεδο Οxy


Μετακίνηση στην κατεύθυνση
του άξονα z

Τα εργαλεία που προβάλλονται στην νέα γραμμή εργαλείων μπορούν να χρησιμο-


ποιηθούν με τον ίδιο τρόπο, όπως και στις άλλες οθόνες. Τα νέα εργαλεία είναι:
Τα μπλε σημεία στα
εικονίδια είναι αυτά
Κάθετη ευθεία από σημείο σε επίπεδο
που πρέπει να εισά-
γετε για να δημιουρ-
Κύκλος με άξονα που περνά από σημείο
γηθεί το σχήμα.

Κύκλος με κέντρο, ακτίνα και κατεύθυνση

Τομή δύο επιφανειών.

Επίπεδο που ορίζεται από τρία σημεία.

Δημιουργία επιπέδου από 3 σημεία ή από σημείο και ευθεία ή από 2


ευθείες ή από ένα πολύγωνο..

132
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάθετο επίπεδο από σημείο σε ευθεία.

Παράλληλο επίπεδο από σημείο σε επίπεδο.

Πυραμίδα

Πρίσμα

Εξαγωγή σε πυραμίδα ή κώνο

Ανύψωση

Κώνος

Κύλινδρος

Κανονικό τετράεδρο

Κύβος

Ανάπτυγμα επιφάνειας

Σφαίρα με δοσμένο κέντρο που διέρχεται από σημείο.

Σφαίρα με δοσμένο κέντρο και ακτίνα.

Συμμετρία ως προς επίπεδο

Στροφή αντικειμένου γύρω από ευθεία

Περιστροφή της Προβολής 3D

Μπροστινή Όψη
Στο GeoGebra, οι επιμέρους οθόνες συνδέονται δυναμικά. Αν γίνει μια
αλλαγή σε ένα αντικείμενο (π.χ. στην οθόνη γραφικών), αυτό έχει αντίκτυ-
πο σε όλες τις άλλες οθόνες. Το GeoGebra επιτρέπει τη δυναμική αλληλε-
πίδραση των δύο οθονών Γραφικών με την Οθόνη 3D Γραφικών. Ένα αντι-
κείμενο της οθόνης Γραφικών είναι ορατό και στην 3D οθόνη και αντίστρο-
φα.

133
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Η γραμμή στυλ είναι της οθόνης 3D είναι ένα σημαντικό εργαλείο ελέγχου
και επιτρέπει την γρήγορη εναλλαγή των προβολών.

Τα εικονίδια της μπάρας:

Προβάλλει ή κρύβει τους άξονες

Προβάλλει ήh κρύβει το πλέγμα.

Εμφανίζει ή κρύβει το επίπεδο Oxy.

Επιστρέφει στην προεπιλεγμένη προβολή.

Ορίζει το στυλ σύλληψης του σημείου από το πλέγμα.

Περιστρέφει την προβολή ή τη σταματά.

Ορίζει την κατεύθυνση της όψης της 3D προβολής.

Μεγεθύνει ή σμικρύνει την 3D προβολή.

Επιλογή του τύπου της προβολής.

Ανάγλυφη τρισδιάστατη προβολή (χρειάζονται γυαλιά)

Δημιουργία 3D σχημάτων

Εισαγωγή σημείων.
Σημεία μπορείτε να εισάγετε με 2 τρόπους, από τη γραμμή εισαγωγής ή
απευθείας από την οθόνη 3D γραφικών. Π.χ. Για να εισάγετε το σημείο Α(1,1,1)
αρκεί στη γραμμή εισαγωγής να γράψετε Α=(1,1,1) και να πατήσετε Enter.
Αρκετά πιο δύσκολη είναι η εισαγωγή του με το ποντίκι στην οθόνη 3D γραφι-
κών. Να θυμάστε ότι ο κόκκινος άξονας είναι ο x’x ο πράσινος ο y’y και ο μπλε ο
y’y. Για να εισάγετε το σημείο Α(1,1,1), κάντε κλικ στο εργαλείο Σημείο και
στη συνέχεια τοποθετήστε το ποντίκι στο σημείο (1,1) του επιπέδου xoy και κάνε

134
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

κλικ. Το σημείο θα δημιουργηθεί και ο δρομέας του ποντικιού θα πάρει τη μορφή

. Αν κάνετε τώρα κλικ πάλι και κρατήσετε το αριστερό πλήκτρο του πον-

τικιού πατημένο θα μπορέσετε να μετακινήσετε το ποντίκι πάνω στο επίπεδο


xoy. Αν όμως κάνετε κλικ χωρίς να κρατήσετε πατημένο το αριστερό πλήκτρο,

τότε θα ο δρομέας θα πάρει τη μορφή . Αν ξανακάνετε κλικ και κρατήσετε το

αριστερό πλήκτρο του ποντικιού πατημένο θα μπορέσετε να μετακινήσετε το ση-


μείο κατά τη φορά του άξονα z’z. Με τον τρόπο αυτό δεν έχετε πολύ μεγάλη ακρί-
βεια στην εισαγωγή σημείων. Μπορείτε να βλέπετε τις συντεταγμένες του σημεί-
ου από την οθόνη «Αλγεβρα», για να πετύχετε ευκολότερα το επιθυμητό αποτέ-
λεσμα. Μπορείτε ακόμη να εισάγετε το σημείο στο επίπεδο xoy στην οθόνη γραφι-
κών και στην συνέχεια να το μετακινήσετε κατά τη φορά του άξονα z’z.
Κάθε φορά που τοποθετείτε το ποντίκι πάνω σε ένα σημείο αυτός θα

πάρει τη μορφή για να μπορέσετε να το μετακινήσετε παράλ-

ληλα στο επίπεδο xoy, και μετά από ένα κλικ θα πάρει τη μορφή

για να μπορέσετε να μετακινήσετε το σημείο κατά τον άξονα

z’z.

Εισαγωγή αντικείμενων στην 3D οθόνη.


Μπορείτε να εισάγετε αντικείμενα στην οθόνη 3D με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο
εισάγετε αντικείμενα στις οθόνες γραφικών. Θα περιγράψουμε πως μπορούμε να
τα βασικά στερεά.

Πυραμίδα
Επιλέξτε το εργαλείο “Πυ-
ραμίδα» από την γραμμή
εργαλείων. Στη συνέχεια θα
πρέπει να ορίσετε το πολύ-
γωνο της βάσης. Για να γί-
νει αυτό θα πρέπει να κά-
νετε διαδοχικά κλικ στις
κορυφές του και αφού τις
εισάγετε όλες, θα πρέπει να
ξανακάνετε κλικ στην αρχι-
κή κορυφή για να δηλώσετε
ότι τελειώσατε με την ει-
σαγωγή του πολυγώνου της

135
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

βάσης. Στη συνέχεια μετακινήστε το ποντίκι στο σημείο όπου θα εισάγετε την κο-
ρυφή της πυραμίδας. Κάντε κλικ με το ποντίκι και στη συνέχεια ξανακάντε κλικ
για να μπορέσετε να μετακινήσετε το σημείο κατά η διεύθυνση του άξονα z’z.

Πρίσμα
Όμοια με το πρίσμα θα
πρέπει να ορίσετε πρώτα το
πολύγωνο της βάσης. Αφού
εισάγετε τη βάση μετακι-
νήστε το ποντίκι και κάντε
κλικ δύο φορές για να μπο-
ρέσετε να μεταφέρετε στην
άλλη βάση παράλληλα με
τον άξονα z’z.

Εξαγωγή σε πυραμίδα ή κώνο


Θα πρέπει πρώτα με το ερ-

γαλείο πολύγωνο να
δημιουργήσετε το πολύγωνο
που θα είναι η βάση του
στερεού σας. Στη συνέχεια θα
πρέπει να επιλέξετε το ερ-
γαλείο «Εξαγωγή σε πυρα-

μίδα ή κώνο » και να


κάνετε κλικ πάνω στο πολύ-
γωνο. Θα ανοίξει ένα παρά-
θυρο που θα σας επιτρέψει
να εισάγετε το ύψος της πυ-
ραμίδας.
Αν θέλετε να δημιουργήσετε κώνο, θα πρέπει πρώτα να δημιουργήσετε έναν κύκ-
λο, που θα είναι η βάση του κώνου και στη συνέχεια να κάνετε κλικ στο εργαλείο

«Εξαγωγή σε πυραμίδα ή κώνο ». Κάντε μετά κλικ στον κύκλο και στο πα-

136
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ράθυρο που θα ανοίξει εισάγετε το ύψος που θέλετε να έχει ο κώνος και πατήστε
ΟΚ.

Ανύψωση
Κατασκευάστε πρώτα ένα
πολύγωνο ή έναν κύκλο που
θα είναι η βάση του στερεού
και στη συνέχεια κάντε κλικ
στο εργαλείο « Ανύψωση

». Στο παράθυρο που


θα ανοίξει εισάγετε το ύψος
του στερεού και πατήστε ΟΚ.

137
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κώνος

Επιλέξτε το εργαλείο «Κώ-

νος » και κάντε κλικ


σε δύο σημεία διαδοχικά. Το
πρώτο είναι το κέντρο του
κύκλου της βάσης και το
δεύτερο η κορυφή του. Μετά
την εισαγωγή των δύο ση-
μείων το Geogebra θα ζητή-
σει την ακτίνα του κύκλου
της βάσης. Εισάγετε την ακ-
τίνα και πατήστε OK.

Κύλινδρος

Επιλέξτε το εργαλείο « Κύλινδρος » και κάντε κλικ σε δύο σημεία διαδοχικά.


που θα είναι τα κέντρα των κύκλων των βάσεων. Μετά την εισαγωγή των δύο
σημείων το Geogebra θα ζητήσει την ακτίνα των κύκλων των βάσεων. Εισάγετε
την ακτίνα και πατήστε OK.

Κανονικό τετράεδρο

Επιλέξτε το εργαλείο « Κανονικό τετράεδρο » και κάντε κλικ σε δύο σημεία


διαδοχικά, που θα είναι τα άκρα μιας ακμής. Το Geogebra θα σχεδιάσει το κανονι-
κό τετράεδρο του οποίου μπορείτε να αλλάξετε τις διαστάσεις μετακινώντας τα δύο
αρχικά σημεία.

Κύβος

Επιλέξτε το εργαλείο «Κύβος » και κάντε κλικ σε δύο σημεία διαδοχικά,


που θα είναι τα άκρα μιας ακμής. Το Geogebra θα σχεδιάσει τον κύβο. Μπορείτε
να αλλάξετε τις διαστάσεις του μετακινώντας τα σημεία της ακμής που ορίσατε.

138
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Ανάπτυγμα επιφάνειας

Επιλέξτε το εργαλείο « Α-

νάπτυγμα επιφάνειας
» και κάντε κλικ στο πολύ-
εδρο (Όχι κύλινδρο ή κώνο)
του οποίου θέλετε το
ανάπτυγμα της επιφάνειάς
του.

Τομή δύο επιφανειών


Σχεδιάζει μια γραμμή κατά μήκος της τομής δύο επιφανειών. Δεν δουλεύει με όλα
τα στερεά.

Οι εντολές 3D
ΑνάπτυγμαΠολυέδρου[ <Πολύεδρο>, <Αριθμός> ]
Ξεδιπλώνει τις έδρες ενός πολύεδρου στο επίπεδο. Ο αριθμός είναι μεταξύ του Ο
και του 1 και καθορίζει την εξέλίξη της διαδικασίας.

ΑνάπτυγμαΠολυέδρου[
<Πολύεδρο>, <Αριθμός>, <Ό-
ψη>, <Ακμή>, <Ακμή>, ... ]
Η εντολή αυτή είναι ίδια με
την προηγούμενη όμως δου-
λεύει προς το παρόν μόνο σε
κύβους. Η Όψη καθορίζει την
έδρα ως προς την οποία θα
γίνει το ανάπτυγμα, ενώ οι
ακμές καθορίζουν τις ακμές
που θα κοπεί ο κύβος για να
δημιουργηθεί το ανάπτυγμα.

139
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Ανώτατο[ <Δευτεροβάθμια> ]
Δίνει την κορυφή, αν το όρισμα είναι κώνος και την εξίσωση του κύκλου της πά-
νω βάσης, αν το όρισμα είναι κύλινδρος.

ΚατώτατοΣημείο[ <Δευτεροβάθμια>
Δίνει την εξίσωση του κύκλου της βάσης, αν το όρισμα είναι κώνος και την εξί-
σωση του κύκλου της κάτω βάσης, αν το όρισμα είναι κύλινδρος.

Πέρατα[ <Δευτεροβάθμια> ]
Δίνει την εξίσωση του κύκλο
της βάσης και την κορυφή,
αν το όρισμα είναι κώνος και
την εξίσωση του κύκλου της
κάτω βάσης και της πάνω
βάσης, αν το όρισμα είναι
κύλινδρος.

Πλευρά[ <Δευτεροβάθμια> ]
Υπολογίζει το εμβαδόν της
καμπύλης επιφάνειας του
Στερεού.

ΑπειροςΚύλινδρος[ <Ευθεία>,
<Ακτίνα> ]
Δημιουργεί έναν άπειρο κύ-
λινδρο με δεδομένη την
ακτίνα και δεδομένη ευθεία
ως άξονα συμμετρίας.

ΑπειροςΚύλινδρος[<Σημείο>,
<Διάνυσμα>, <Ακτίνα>]
Δημιουργεί έναν άπειρο κύ-
λινδρο με δεδομένη την
ακτίνα, άξονα συμμετρίας
την ευθεία που διέρχεται
από το σημείο και είναι παράλληλη στο διάνυσμα.

ΑπειροςΚύλινδρος[<Σημείο>, <Σημείο>, <Ακτίνα>]


Δημιουργεί έναν άπειρο κύλινδρο με δεδομένη την ακτίνα άξονα συμμετρίας την
ευθεία που διέρχεται από τα σημεία.

140
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΑπειροςΚώνος[ <Σημείο>,
<Διάνυσμα>, <Γωνία> ]
Δημιουργεί έναν άπειρο κώ-
νο με κορυφή το σημείο,
άξονα συμμετρίας την ευθεία
που διέρχεται από το σημείο
και είναι παράλληλη στο διά-
νυσμα και η γωνία ορίζει τη
γωνία που θα σχηματίζει
άξονας συμμετρίας με τη
γενέτειρα.

ΑπειροςΚώνος[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Γωνία> ]


Δημιουργεί έναν άπειρο κώνο με κορυφή το πρώτο σημείο, άξονα συμμετρίας την
ευθεία που διέρχεται από τα δύο σημεία και η γωνία ορίζει τη γωνία που θα
σχηματίζει άξονας συμμετρίας με τη γενέτειρα.

ΑπειροςΚώνος[ <Σημείο>, <Ευθεία>, <Γωνία> ]


Δημιουργεί έναν άπειρο κώνο με κορυφή το σημείο, άξονα συμμετρίας την ευθεία
που διέρχεται από την κορυφή, είναι παράλληλη στην ευθεία και η γωνία ορίζει
τη γωνία που θα σχηματίζει άξονα συμμετρίας με τη γενέτειρα.

Δωδεκάεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο> ]


Δημιουργεί ένα δωδεκάεδρο
με ακμή τα δύο σημεία, και
το τρίτο σημείο που
δημιουργείται αυτόματα,
έτσι ώστε το δωδεκάεδρο
μπορεί να περιστρέφεται
γύρω από την πρώτη ακμή
του.

Δωδεκάεδρο[ <Σημείο>,
<Σημείο>, <Σημείο> ]
Δημιουργεί ένα δωδεκάεδρο
με δύο διαδοχικές ακμές που
ορίζουν τα τρία σημεία. Από

141
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

τα σημεία αυτά θα πρέπει να είναι δυνατόν να κατασκευαστεί κανονικό πεντάγω-


νο, για να μπορέσει να δημιουργηθεί το Δωδεκάεδρο.

Δωδεκάεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Κατεύθυνση> ]


Δημιουργεί ένα δωδεκάεδρο με ακμή που ορίζεται από τα δύο σημεία και διεύ-
θυνση που καθορίζεται κατεύθυνση. Η κατεύθυνση μπορεί να είναι μια ευθεία,
ένα τμήμα ή μια επιφάνεια παράλληλη προς την ακμή που ορίστηκε.

Παρόμοιες με την εντολή Δωδεκάεδρο είναι και


Εικοσάεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο> ]
Εικοσάεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Σημείο> ]
Εικοσάεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Κατεύθυνση> ]
Κύβος[ <Σημείο>, <Σημείο> ]
Κύβος[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Σημείο> ]
Κύβος[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Κατεύθυνση> ]
Οκτάεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο> ]
Οκτάεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Σημείο> ]
Οκτάεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Κατεύθυνση> ]
Τετράεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο> ]
Τετράεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Σημείο> ]
Τετράεδρο[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Κατεύθυνση> ]

Επίπεδο[ <Πολύγωνο> ]
Δημιουργεί το επίπεδο στο
οποίο ανήκει το πολύγωνο.
Επίπεδο[ <Κωνική Τομή> ]
Δημιουργεί το επίπεδο στο
οποίο ανήκει η κωνική
τομή.
Επίπεδο[ <Σημείο>, <Επί-
πεδο> ]
Δημιουργεί ένα επίπεδο που
περιέχει το σημείο και είναι
παράλληλο στο επίπεδο.
Επίπεδο[ <Σημείο>, <Ευθεί-
α> ]
Δημιουργεί το επίπεδο που
ορίζεται από το σημείο και
την ευθεία.

142
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επίπεδο[ <Ευθεία>, <Ευθεία> ]


Δημιουργεί το επίπεδο που ορίζεται από τις δύο ευθείες Οι δύο ευθείς πρέπει να
τέμνονται ή να είναι παράλληλες, ώστε να ορίζουν επίπεδο.
Επίπεδο[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Σημείο> ]
Δημιουργεί το επίπεδο που ορίζουν τα τρία σημεία.

ΕπίπεδοΔιχοτόμος[ <Τμήμα> ]
ΕπίπεδοΔιχοτόμος[ <Σημείο>, <Σημείο> ]
Δημιουργεί το μεσοκάθετο
επίπεδο του τμήματος ή το
μεσοκάθετο επίπεδο του τμή-
ματος που ορίζουν το δύο ση-
μεία
ΚάθετοΕπίπεδο[ <Σημείο>,
<Ευθεία> ]
ΚάθετοΕπίπεδο[ <Σημείο>,
<Διάνυσμα> ]
Δημιουργεί το κάθετο επίπε-
δο στην ευθεία ή το διάνυσμα
που διέρχεται από το σημείο.

Κύλινδρος[ <Κύκλος>, <Ύψος> ]


Δημιουργεί τον κύλινδρο που έχει βάση τον δοσμένο κύκλο.
Κύλινδρος[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Ακτίνα> ]
Δημιουργεί τον κύλινδρο που έχει κέντρα των βάσεων τα δύο σημεία.

Κώνος[ <Κύκλος>, <Ύψος> ]


Δημιουργεί τον κώνο που έχει βάση τον δοσμένο κύκλο.

Κώνος[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Ακτίνα> ]


Δημιουργεί τον κώνο που έχει κέντρο βάσης το πρώτο σημείο, κορυφή το δεύτερο
σημείο και ακτίνα του κύκλου βάσης την «Ακτίνα».
Κώνος[ <Σημείο>, <Διάνυσμα>, <Ακτίνα> ]
Δημιουργεί τον κώνο που έχει κέντρο βάσης το πρώτο σημείο, κορυφή το κέντρο
του κύκλου και το διάνυσμα και ακτίνα του κύκλου βάσης την «Ακτίνα».

143
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Πρίσμα[ <Πολύγωνο>, <Ση-


μείο> ]
Δημιουργεί το πρίσμα που
έχει βάση το πολύγωνο και η
άλλη βάση ορίζεται από το
σημείο.

Πρίσμα[ <Πολύγωνο>, <Τι-


μή Ύψους> ]
Δημιουργεί το πρίσμα που
έχει βάση το πολύγωνο και
καθορισμένο ύψος.

Πρίσμα[ <Σημείο>, <Σημείο>, ... ]


Δημιουργεί το πολύγωνο που έχει κορυφές τα σημεία. Πρέπει να εισάγετε τουλά-
χιστον τρία σημεία.

Πυραμίδα[ <Πολύγωνο>,
<Σημείο> ]
Δημιουργεί μια πυραμίδα με
βάση το πολύγωνο και κορυ-
φή το σημείο.
Πυραμίδα[ <Πολύγωνο>,
<Ύψος> ]
Δημιουργεί μια πυραμίδα με
βάση το πολύγωνο

Πυραμίδα[ <Σημείο>, <Σημείο>, <Σημείο>, <Σημείο>, ... ]


Δημιουργεί μια πυραμίδα με κορυφές τα σημεία που εισάγετε ως ορίσματα στην
εντολή.

144
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Σφαίρα[ <Σημείο>, <Ακτίνα>


]
Δημιουργεί μια σφαίρα με
κέντρο το σημείο και ακτίνα
την «Ακτίνα»
Σφαίρα[ <Σημείο>,<Σημείο>]
Δημιουργεί μια σφαίρα με
κέντρο το πρώτο σημείο και
ακτίνα την απόσταση των
δύο σημείων

ΤομήΚωνικής[ <Επίπεδο>,
<Δευτεροβάθμια> ]
ΤομήΚωνικής[ <Δευτεροβάθ-
μια>, <Δευτεροβάθμια> ]
Η εξίσωση της τομής
Σχεδιάζει τη γραμμή που
αντιστοιχεί στη τομή των
δύο επιφανειών

Η γραμμή που είναι η


τομή των δύο επιφανει-
ών

Υψος[ <Στερεό> ] : Υπολογίζει το ύψος του στερεού.

Ογκος[ <Στερεό> ]: Υπολογίζει τον όγκο του στερεού.

145
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΠαραμετρικήΚαμπύλη[ <x-
Έκφραση>, <y-Έκφραση>,
<z-Έκφραση>, <Μεταβλητή>,
<Αριθμός-από>, <Αριθμός-
έως> ]
Σχηματίζει την παραμετρική
τρισδιάστατη καμπύλη με
βάση τις εκφράσεις που δί-
νονται για την τετμημένη,
τεταγμένη, καταταγμένη.
Π.χ. η εντολή
ΠαραμετρικήΚαμπύλη[συν(t)
, ημ(t), t, t, -π, 31.41593]
θα δημιουργήσει την παρα-
μετρική καμπύλη του σχή-
ματος.
Η μεταβλητή είναι το t και παίρνει τιμές από –π έως 10π=31.415

Επιφάνεια[ <x-Έκφραση>,
<y-Έκφραση>, <z-
Έκφραση>, <Παράμετρος με-
ταβλητής 1>, <Αρχική τι-
μή>, <Τελική τιμή>, <Πα-
ράμετρος μεταβλητής 2>,
<Αρχική τιμή>, <Τελική τι-
μή> ]
Δημιουργεί την επιφάνεια
με βάση τις εκφράσεις που
δίνονται για την τετμημένη,
τεταγμένη, καταταγμένη και
χρήση δύο μεταβλητών.
Π.χ
Δημιουργήστε την καμπύλη f(x)=ημ(χ)+2
και στη συνέχεια γράψτε την εντολή:
Επιφάνεια[t, f(t)*συν(θ), f(t)*ημ(θ), t, -π, π, θ, 0, π/2 ]
Η εντολή αυτή θα σχεδιάσει την επιφάνεια που σχηματίζεται από τη στροφή της
γραφικής παράστασης της f με άξονα περιστροφής των x’x και γωνία περιστροφής
θ από 0 έως π/2.

146
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μερικές κατασκευές με το Geogebra


Τριώνυμο – Προβολή αντικείμενων με συνθήκη – Προχωρημένη διαμόρφω-
ση κειμένου.
Θα σχεδιάσουμε με το Geogebra μια εφαρμογή στην οποία θα εισάγουμε μια συ-
νάρτηση 2ου βαθμού με τη βοήθεια τριών δρομέων α, β, γ και το Geogebra θα
σχεδιάζει τη γραφική παράσταση της συνάρτησης και θα υπολογίζει τις ρίζες.
Εδώ βλέπετε την τελική οθόνη της εφαρμογής.

Πρώτα δημιουργούμε τους τρείς δρομείς για τις μεταβλητές α, β, γ. Θέστε και
στους τρείς δρομείς οι αριθμοί α, β, γ να είναι ακέραιοι, με ελάχιστη τιμή το -10
και μέγιστη τιμή το 10.

147
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Στη συνέχεια κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής και δημιουργήστε τη συνάρτηση
f(x)=αx^2+βx+γ .
Αλλάξτε το χρώμα της και το πάχος της γραμμής από τις ιδιότητες.
Ορίστε τη διακρίνουσα του τριωνύμου γράφοντας στη γραμμή εισαγωγής:
Δ(x)=β^2-4*α*γ . Ορίζετε τη διακρίνουσα ως συνάρτηση
και όχι ως σταθερά γιατί αυτό θα σας διευκολύνει στην παρουσίαση των
αποτελεσμάτων. Το ίδιο θα κάνετε και με τις ρίζες του τριωνύμου.
Ορίστε διαδοχικά τις σταθερές συναρτήσεις:
• x_1(x)=(-β + sqrt(Δ(x))) / (2α) (Πρώτη ρίζα του τριωνύμου)
• x_2(x)=(-β - sqrt(Δ(x))) / (2α) (δεύτερη ρίζα του τριωνύμου)
• x_3(x) =(-β) / (2α) (διπλή ρίζα)
• x_4(x) = (-γ) / β (ρίζα όταν α=0)
Πρώτα εμφανίστε στην οθόνη «Γραφικά» το
τριώνυμο. Κάντε κλικ στο εργαλείο κείμενο
και στη συνέχεια κλικ εκεί που θέλετε να φαί-
νεται το τριώνυμο. Επιλέξτε Τύπος Latex. Στο
παράθυρο επεξεργασία γράψτε «f(x)=» και στη
συνέχεια από το μενού «Αντικείμενα» επιλέξτε
τη συνάρτηση f. Κάντε κλικ στο πεδίο «Επεξερ-
γασία» μέσα στο ορθογώνιο που βρίσκεται η συ-
νάρτηση f και συμπληρώστε έτσι ώστε να γρά-
φει: Απλοποίηση[f]. Με αυτόν τον τρόπο όταν
κάποιος όρος έχει συντελεστή 0 δεν θα εμφανί-
ζεται.
Πριν προχωρήσετε δώστε στα α, β, γ τιμές για τις οποίες το τριώνυμο έχει δύο
ρίζες άνισες. Τώρα θα πρέπει να εισάγετε τα κείμενα που θα εμφανίζονται στην
οθόνη.
Εμφανίστε τώρα τη διακρίνουσα. Στην παρακάτω εικόνα φαίνεται το κείμενο που
πρέπει να γράψετε στο πλαίσιο «Επεξεργασία». Μην ξεχνάτε ότι η εισαγωγή των
αντικειμένων γίνεται από την επιλογή «Αντικείμενα» και στη συνέχεια συμπλη-

148
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ρώνετε τις εντολές που θέλετε κάνοντας κλικ στο τετραγωνάκι του αντικειμένου.
Οι εντολές που θα χρειαστείτε:
\\ : Αλλάζει γραμμή στο Latex
\ : Αφήνει ένα κενό στο Latex μεταξύ των λέξεων.
ΤύποςΚειμένου[Δ, false] : Θα εμφανίσει τον τύπο της συνάρτησης Δ χωρίς να κά-
νει αντικαταστάσεις στα α, β, γ αφού έχουμε false μετά τη συνάρτηση.
Έτσι εμφανίζουμε τον τύπο της διακρίνουσας.
Απλοποίηση[Δ]: Θα εμφανίσει τον τύπο της συνάρτησης Δ, αφού έχει κάνει τις
αντικαταστάσεις στα α,β,γ.

Επειδή η διακρίνουσα πρέπει να εμφανίζεται μόνο όταν το α δεν είναι 0 θα πρέ-


πει να θέσετε ως συνθήκη για την εμφάνισή της το α≠0. Αν δεν μπορείτε να
βρείτε το διαφορετικό γράψτε α!=0 ή εμφανίστε το πληκτρολόγιο οθόνης (Μενού--
>Προβολή-->πληκτρολόγιο) και θα το βρείτε εκεί. Κάντε δεξί κλικ πάνω στο κεί-
μενο Διακρίνουσα, στο παράθυρο «Γραφικά» και επιλέξτε ιδιότητες.

Επιλέξτε το παράθυρο Προχωρημέ-


νες. Θέστε ως όρο για την εμφάνιση
α≠0 και κλείστε το παράθυρο.

Στη συνέχεια εμφανίστε τις ρίζες της εξίσωσης. Στην παρακάτω εικόνα φαίνεται
τι πρέπει να συμπληρώσετε στα πεδία. Μη ξεχάσετε να ενεργοποιήσετε την προ-
βολή Latex. Αφού οι ρίζες πρέπει να προβάλλονται όταν Δ>0 θέστε ως συνθήκη
εμφάνισης του κειμένου Δ>0 και α ≠ 0. (Δεξί κλικ πάνω στο κείμενο στη οθόνη
γραφικά --> επιλέγετε ιδιότητες --> Επιλέγουμε «Προχωρημένες» και γράφουμε

149
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ως όρο εμφάνισης (α ≠ 0) ∧ (Δ(1) > 0). Μη ξεχνάτε ότι τη διακρίνουσα την ορίσαμε
ως συνάρτηση, έτσι αν γράψουμε απλώς Δ>0 θα πάρουμε μήνυμα λάθους.

Δώστε τώρα στα α, β, γ τιμές για τις οποίες το τριώνυμο έχει μια διπλή ρίζα.
Αν όλα είναι σωστά, δεν θα πρέπει να εμφανίζεται το προηγούμενο κείμενο στην
οθόνη.

Εισάγετε το κείμενο που πρέπει να


εμφανίζεται για τη διπλή ρίζα όπως φαί-
νεται στο διπλανό σχήμα. Ορίστε ως
συνθήκη για την εμφάνιση του κειμένου
(α ≠ 0) ∧ Δ(1) == 0. Προσέξτε να βάλλετε
δύο ίσον στο Δ(1) == 0 γιατί όταν βάζου-
με ένα ίσον π.χ. α=1 τότε θέτουμε το
α=1, ενώ, όταν θέλουμε να ρωτήσουμε αν
το α είναι 1, γράφουμε α==1.

Δώστε τώρα στα α, β, γ τιμές για τις ο-


ποίες το τριώνυμο δεν έχει πραγματικές
ρίζες. Εισάγετε το κείμενο όπως φαίνεται
στο διπλανό σχήμα και δώστε ως συνθήκη
εμφάνισης του (α ≠ 0) ∧ (Δ(1) < 0).

150
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Τώρα θα πρέπει να προβάλλουμε τις ρί-


ζες όταν α=0. Δώστε στο α την τιμή 0
και στο β μη μηδενική τιμή και εμφα-
νίστε το κείμενο που φαίνεται στο σχή-
μα. Ορίστε ως συνθήκη εμφάνισης α ==
0 ∧ (β ≠ 0)

Δώστε τώρα και στο β την τιμή 0 ώστε


να μην εμφανίζεται το προηγούμενο
μήνυμα και εισάγετε το κείμενο που
φαίνεται στο διπλανό σχήμα για την
περίπτωση που η εξίσωση είναι αδύνα-
τη. Ορίστε ως συνθήκη εμφάνισης
α == 0 ∧ β == 0 ∧ (γ ≠ 0)

Δώστε και στο γ την τιμή 0 και εμφα-


νίστε το κείμενο που φαίνεται στο
διπλανό σχήμα και ορίστε ως συνθήκη
εμφάνισης α == 0 ∧ β == 0 ∧ γ == 0.

Επειδή ορίσατε τη διακρίνουσα και τις ρίζες ως συναρτήσεις, θα βλέπετε στο πα-
ράθυρο «Γραφικά» οριζόντιες γραμμές. Για να τις κρύψετε, κάντε δεξί κλικ πάνω
σε κάθε ρίζα και τη διακρίνουσα και αποεπιλέξτε την επιλογή «Δείξε αντικείμε-
νο».
Τώρα, αφού κάνετε κλικ στο εργαλείο Μετακίνηση, μπορείτε αλλάζοντας τις τιμές
των α, β, γ να παίρνετε τις λύσεις του τριωνύμου.

151
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Γραφική παράσταση των συναρτήσεων f(x)=αημ(βx)+γ και


g(x)=ασυν(βx)+γ.
Στο παράδειγμα αυτό θα κατασκευάσουμε τις γραφικές παραστάσεις των συναρτή-
σεων f (x )  αημ βx   γ και g(x )  ασυν βx   γ . Η τελική οθόνη της εφαρμο-
γής είναι :

Δρομείς για τον έλεγ-


χο των συντελεστών.
Κουμπιά για
την απόκρυ-
ψη των συ-
ναρτήσεων.

1ο κλικ
Ανοίξτε το Geogebra και κα-
τασκευάστε τρεις δρομείς με ο- 2ο κλικ. Γράψτε
νόματα α, β, γ με ελάχιστη τιμή το όνομα.

το -10 μέγιστη τιμή το 10 και 3ο κλικ. Ορίστε


βήμα αύξησης 0.5. Μετακινήστε τις τιμές

τους και τοποθετήστε τους στη


θέση που θέλετε να είναι.
4ο κλικ

Αν δεν μπορείτε να μετακινήσετε τους δρομείς τότε θα πρέπει να κάνετε δεξί κλικ
πάνω τους και από το αναδυόμενο μενού να αποεπιλέξετε τις επιλογές

152
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

«Σταθερό Αντικείμενο» και «Απόλυτη θέση στην οθόνη».


Στη συνέχεια εισάγετε από τη γραμμή εισαγωγής τις δύο συναρτήσεις
f(x)=α*ημ(β*x)+γ
και g(x)=α*συν(β*x)+γ .
Προσέξτε ότι η μεταβλητή x πρέπει να είναι γραμμένη με το λατινικό πληκτρο-
λόγιο. Αν τώρα μετακινήσετε τους δρομείς θα παρατηρήσετε ότι αλλάζουν οι γρα-
φικές παραστάσεις. Μπορείτε αν θέλετε από τις ιδιότητες να αλλάξετε το χρώμα
των συναρτήσεων.

Θα εισάγουμε τώρα δύο κουμπιά επιλο-


γής, ένα για κάθε συνάρτηση, που θα
τις κρύβουν και θα τις εμφανίζουν.
Επιλέξτε από τα εργαλεία το εργαλείο
«Κουμπί επιλογής», κάντε κλικ στο
σημείο που θέλετε να το τοποθετήσετε,
γράψτε ως τίτλο στο παράθυρο «Δείξε
f(x)» και συνδέστε το κουμπί με τη συ-
νάρτηση f. Επαναλάβετε την ίδια διαδι-
κασία και για τη συνάρτηση g.

Με τα κουμπιά αυτά θα μπορείτε να κρύβετε και να εμφανίζετε τις συναρτήσεις


όποτε θέλετε.
Τώρα θα αλλάξουμε την αρίθμηση
στους άξονες. Κάντε δεξί κλικ πάνω
στη οθόνη «Γραφικά» και από το α-
ναδυόμενο μενού επιλέξτε «Γραφικά»
και στη συνέχεια επιλέξτε το παρά-
θυρο Άξοναςx. Θέστε ως Απόσταση
π/2, αλλάξτε το στυλ υποδιαίρεσης
όπως στο σχήμα και θέστε μονάδα
μέτρησης το π. Στο παράθυρο
«ΑξοναςΥ» θέστε στην απόσταση την
τιμή 1.

Αν θέλετε να αλλάξετε την αναλογία


στους άξονες, κάντε δεξί κλικ στην οθό-
νη «Γραφικά» και από το αναδυόμενο
μενού επιλέξτε ΆξοναςX : ΆξοναςY και
θέστε την αναλογία που θέλετε.

153
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Τώρα θα εμφανίσουμε τα κείμενα που θέλουμε στην οθόνη. Θα εμφανίσουμε τους


τύπους των δύο συναρτήσεων καθώς και την περίοδό τους.
Κάντε κλικ στο εργαλείο «Κείμενο» και στη συνέχεια κλικ στη οθόνη «Γραφικά»
στο σημείο που θέλετε να τοποθετήσετε τον τύπο της συνάρτησης f.
Συμπληρώστε το παράθυρο που θα ανοίξει όπως στο σχήμα και κάντε το ίδιο για
τη συνάρτηση g.

θα υπολογίσουμε τώρα την περίοδο


Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής T(x)=
abs((2π)/β) και πατήστε Enter. Την περί-
οδο την ορίζετε ως σταθερή συνάρτηση για
να έχετε περισσότερες επιλογές στον τρόπο
με τον οποίο θα την εμφανίσετε. Βέβαια
αφού η περίοδος ορίστηκε ως σταθερή συ-
νάρτηση, θα πρέπει να κρύψετε τη γραφι-
κή της παράσταση. Κάντε κλικ στο
εργαλείο «Κείμενο» και στη συνέχεια κλικ
στο παράθυρο «Γραφικά» στο σημείο που
θέλετε να τοποθετήσετε τον τύπο για την
περίοδο και συμπληρώστε το παράθυρο
όπως φαίνεται στο διπλανό σχήμα.
Αν Θέλετε μπορείτε να σχεδιάσετε και τις ευθείες x=2π και x=Τ(1).
Μετακινήστε τους δρομείς για να αλλάξετε τη γραφική παράσταση.

154
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Έλεγχος της κίνηση σημείου με δρομέα


Θα κατασκευάσουμε ένα σημείο που θα κινείται πάνω σε έναν κύκλο και η ταχύ-
τητά του θα ελέγχεται από έναν δρομέα.
Κατασκευάστε έναν δρομέα και
δώστε του το όνομα speedM.
Στο διάστημα δώστε την ελά-
χιστη και τη μέγιστη τιμή που
θέλετε. Η αρνητική τιμή θα
έχει ως αποτέλεσμα το σημείο
να κινείται με αντίθετη φορά.
Επίσης μπορείτε να αλλάξετε
την τιμή στο κελί «Αύξηση».

Κατασκευάστε έναν κύκλο και πάνω σε


αυτόν πάρτε ένα σημείο Μ. Κάντε δεξί
κλικ πάνω του και από το αναδυόμενο
μενού επιλέξτε «Ιδιότητες». Στο παρά-
θυρο Βασικά που θα ανοίξει επιλέξτε
«Κίνηση Ενεργή».

Στη συνέχεια επιλέξτε το παρά-


θυρο Άλγεβρα και στο κελί «Τα-
χύτητα» γράψτε speedM και
κλείστε το παράθυρο.
Μετακινώντας τον δρομέα αλλά-
ζετε την ταχύτητα με την οποία
κινείται το σημείο Μ΄.

155
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εισαγωγή και κίνηση εικόνας


Στο παράδειγμα αυτό θα εισάγουμε μια εικόνα στο Geogebra και θα δούμε πως
μπορούμε να την μετακινήσουμε.
Ανοίξτε το Geogera και δημιουργήστε έναν δρομέα με το όνομα a με όρια τιμών
από –π έως π, ορίστε ως βήμα αύξησης 0.1 και ταχύτητα 2 και Επανάληψη με
«Αύξηση».

6ο κλικ

1ο κλικ

2ο κλικ στη θέση που


θέλουμε να τοποθετηθεί
ο δρομέας

3ο κλικ. Ορίζουμε ελά-


χιστη τιμή το -π 4ο κλικ. Ορίζουμε μέ-
γιστη τιμή το π.

Κατασκευάζουμε τη συνάρτηση f(x)=ημ(x + a) και εισάγουμε την εικόνα pen-


cil.gif

Η θέση κάθε εικόνας ορίζεται από τρία σημεία: το κάτω αριστερό άκρο, το κάτω
δεξιό άκρο, και το πάνω αριστερό άκρο. Αυτά τα σημεία μας βοηθάνε στην κίνηση
της εικόνας. Ορίζουμε ως συντεταγμένες του σημείου Α το ζεύγος (0,f(0)) και ως
συντεταγμένες του σημείου Β το ζεύγος (7,f(7))

156
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

2ο κλικ. Επιλέξτε την εικόνα που θα εισά-


γετε. Στην περίπτωσή αυτή είναι η pen-
cil.gif

Τα δύο άκρα που ορίζουν


τη θέσηΤα
τηςδύο
εικόνας
άκρα θα
μας βοηθήσουν στην
που ορίζουν τη
κίνησή της.
θέση τις εικό-
νας θα μας
βοηθήσουν
στην κίνησή
1ο κλικ. Γράφουμε στη της.
γραμμή εισαγωγής
f(x)=ημ(x+a) και πατά-
με Enter.

Στο πεδίο ορισμός γράψτε ως συντε-


ταγμένες του Α το ζεύγος (0,f(0))
και κλίνουμε το παράθυρο.

1ο κλικ. Δεξί κλικ στο σημείο


Α και επιλέγουμε Ιδιότητες.

Κάντε δεξί κλικ στον δρομέα και επιλέξτε Κίνηση Ενεργή.

157
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Το μολύβι θα ακολουθεί την κίνηση της συνάρτησης.

158
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εισαγωγή, κίνηση και περιστροφή εικόνας


Στο παράδειγμα αυτό θα εισάγουμε στο Geogebra μια εικόνα την οποία θα την
περιστρέφουμε.
Ανοίξτε το Geogebra και εισάγετε έναν δρομέα με το όνομα t, ελάχιστη τιμή 0,
μέγιστη τιμή 1, Αύξηση 0.01,Ταχύτητα 2 και Επανάληψη : με ταλάντωση
(μπρός- πίσω)

6ο κλικ. Ορίστε ταχύτητα 2 και επανάληψη Με τα-


λάντωση.
1ο κλικ..

2ο κλικ. στο σημείο


που θέλετε να είναι ο
δρομέας.

5ο κλικ. Ορίστε τιμή το


3ο κλικ. Ορίστε τιμή το 0 4ο κλικ. Ορίστε τιμή το 1 0.01

Εισάγετε την εικόνα που θέλετε, στην περίπτωση του παραδείγματος roda.gif
Κάντε δεξί κλικ στο σημείο Α και ορίστε ως συντεταγμένες του (-1 + 2πt, 0). Στη
συνέχεια κάντε δεξί κλικ στο σημείο Β και ορίστε ως συντεταγμένες του Α + (2, 0)

159
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

1ο κλικ. Επιλέξτε την εικό-


να που θα εισάγετε.. Στην
περίπτωσή αυτή είναι η
weel.gif
3ο κλικ. Κάντε δεξί κλικ στο
σημείο Β και επιλέξτε Ιδιότη-
τες. Στο πεδίο τιμή γράφουμε
Α + (2, 0)

2ο κλικ. Κάντε δεξί κλικ στο


σημείο Α και επιλέξτε «Ιδιό-
τητες». Στο πεδίο τιμή γρά-
φουμε ((-1 + 2π t, 0)

Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής Γ=Α+(1,1) και πατήστε Enter για να ορίσετε ένα
σημείο στο κέντρο του τροχού που θα είναι και το σημείο περιστροφής. Επίσης ο-
ρίστε τα σημεία Δ=Α+(1,0) και Ε=(0,0) που θα τα χρησιμοποιήσετε για το απο-
τύπωμα του τροχού. Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής Τμήμα[Ε,Δ] και πατήστε
Enter.

2ο κλικ. Γράψτε στη γραμμή


εισαγωγής
3ο κλικ. Γράψτε στη γραμμή
και εισαγωγής
πατήστε Enter
και πα-
τήστε Enter

1ο κλικ. Γράψτε στη γραμμή 4ο κλικ. Γράψτε στη γραμμή


εισαγωγής εισαγωγής

και και
πατήστε Enter πατήστε Enter

160
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κρύψτε το όνομα του τμήματος ΔΕ και αλλάξτε του το χρώμα και το στυλ για να
γίνει ευδιάκριτο.

2ο κλικ. κρύψτε το όνομα του 3ο κλικ. Αλλάξτε το χρώμα σε


τμήματος κόκκινο.

1ο κλικ. Επιλέξτε τις ιδιότη-


τες του τμήματος a=ΕΔ

Κάντε κλικ στο εργαλείο «Στροφή αντικειμένου γύρω από άξονα» και στη συνέ-
χεια κάντε κλικ πάνω στη ρόδα και μετά στο σημείο Γ.

161
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

1ο κλικ. Επιλέξτε το εργαλείο


«Στροφή Αντικειμένου» γύ-
ρω από σημείο κατά γωνία.

2ο κλικ πά-
νω στη ρόδα.
3ο κλικ στο σημείο Γ που θα
είναι το κέντρο περιστροφής.

Στο παράθυρο που θα ανοίξει γράψτε ως γωνία 2*π*t και επιλέξτε «ανάστροφη
φορά» μιας και η ορθή φορά είναι η αντίθετη από τους δείκτες του ρολογιού.

1ο κλικ γράψτε στη γωνία


2*π*t.

2ο κλικ. Επιλέξτε ανάστροφη


φορά (ρολόι)
3ο κλικ. Πατήστε ΟΚ

162
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Τώρα θα υπάρχουν δύο ρόδες, η μία πάνω στην άλλη. Η πρώτη θα ολισθαίνει και η
δεύτερη θα περιστρέφεται. Κρύψτε την πρώτη ρόδα και στη συνέχεια μετακινήστε
τον δρομέα ή κάντε δεξί κλικ πάνω του και επιλέξτε Κίνηση Ενεργή από το ανα-
δυόμενο μενού.

1ο κλικ. Ανοίξτε τη γραμμή


4ο κλικ Μετακινήστε τον
με τις ρυθμίσεις προβολής
δρομέα για να μετακινηθεί
και η ρόδα. Μπορείτε να
κάνετε και δεξί κλικ πάνω
2ο κλικ. Αν δεν φαίνετε η
στον δρομέα και από το
επιλογή
επιλογή Εικόνα
εικόνα κάντε
κάντε κλικ
κλικ
αναδυόμενο μενού να επι-
εδώ.
λέξετε κίνηση ενεργή

3ο κλικ στη σφαίρα


μπροστά από την εικ1 για
να την κρύψουμε.

163
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κίνηση ενός σημείου Μ μεταξύ διαφορετικών σημείων με τη χρήση δρομέα.

Στο παράδειγμα αυτό θα κατασκευάσουμε 5 σημεία και ένα σημείο Μ θα μετακι-


νείται διαδοχικά από όλα τα σημεία με τη χρήση δρομέα.
Ανοίξτε το Geogebra και πάρτε στο παράθυρο «Γραφικά» πέντε σημεία Α,Β,Γ,Δ
και Ε. Δημιουργήστε έναν δρομέα με όνομα α και τιμές από 0 έως 4.
Γράψτε στη γραμμή εισαγωγής
Μ=(x(Α), y(Α))+Αν[α≤1,α,1]*(x(Β)-x(Α),y(Β)-y(Α))+Αν[1<α≤2,α-1, Αν[α≤1,0,1]]*
(x(Γ)-x(Β),y(Γ)-y(Β))+Αν[2<α≤3,α-2,Αν[α≤2,0,1]]*(x(Δ)-x(Γ),y(Δ)-y(Γ))
+Αν[3<α≤4,α-3,Αν[α≤3,0,1]]*(x(Ε)-x(Δ),y(Ε)-y(Δ))
και πατήστε Enter.

Μετακινήστε τον δρομέα και το σημείο Μ θα ξεκινήσει από το σημείο Α και θα


καταλήξει στο σημείο Μ.

164
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Υπολογισμός της παραγώγου της συνάρτησης f(x)=lnx


Στο παράδειγμα αυτό θα σχεδιάσουμε τη γραφική παράσταση της παραγώγου της
f x   lnx ως το σύνολο των σημείων που η τεταγμένη τους y0 , όταν η τετμη-
μένη τους είναι x 0 , είναι ίση με την κλίση της εφαπτομένης της f στο x 0 .
Η τελική οθόνη της εφαρμογής φαίνεται στην εικόνα:

Κάντε κλικ στη «γραμμή εισαγωγής», γράψτε f(x)=ln(x) και πατήστε Enter.
Στην οθόνη «Γραφικά» θα σχεδιαστεί η γραφική παράσταση της f. Αν θέλετε μπο-
ρείτε να αλλάξετε το χρώμα και το στυλ της γραμμής.
Πάρτε ένα σημείο Α πάνω στη γραφική παράσταση της f (κλικ στο εργαλείο ση-

μείο και στη συνέχεια κλικ σε ένα σημείο της f) και στη συνέχεια
κατασκευάστε την εφαπτομένη της γραφικής παράστασης της f στο σημείο Α και

ονομάστε την ε. (κλικ στο εργαλείο «Εφαπτόμενες » και στη συνέχεια κλικ
πάνω στη γραφική παράσταση της f και μετά στο σημείο Α. Το στυλ και το χρώμα
της εφαπτομένης μπορείτε να το αλλάξετε κάνοντας δεξί κλικ πάνω της και επι-
λέγοντας από το αναδυόμενο μενού ιδιότητες).

165
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κάντε κλικ στο εργαλείο «Κλίση » και μετά κλικ


στη εφαπτομένη. Θα δημιουργηθεί ένα ορθογώνιο τρί-
γωνο που θα μας δίνει την κλίση της f. Αλλάξτε το ό-
νομα της μεταβλητής που δίνει την κλίση σε α.

Κάντε κλικ στη «Γραμμή εισαγωγής», γράψτε Μ=(x(Α), α) για να δημιουργήσετε


ένα σημείο που θα έχει τετμημένη την τετμημένη του σημείου Α και τεταγμένη
την κλίση της εφαπτομένης της f στο Α.

Κάντε κλικ στο εργαλείο Γεωμετρικός τόπος και στη συνέχεια κάντε κλικ
στο σημείο Μ και μετά στο σημείο Α για να σχεδιαστεί ο γεωμετρικός τόπος του
σημείου Μ.
Μπορείτε να αλλάξετε το στυλ και το χρώμα κάθε αντικειμένου κάνοντας δεξί
κλικ πάνω του και επιλέγοντας «Ιδιότητες».
Θα εισάγουμε τώρα δύο κουμπιά επιλογής, ένα για να κρύβει και εμφανίζει το
γεωμετρικό τόπο του Μ και ένα για να κρύβει και να εμφανίζει το ίχνος του ση-
μείου Μ.

Κάντε κλικ στο εργαλείο «Κουμπί επι-

λογής » και στη συνέχεια κλικ στο


σημείο της οθόνης που θέλετε να το το-
ποθετήσετε. Δώστε για «Τίτλο» τη
φράση Γεωμετρικός τόπος της f και δια-
λέξτε από τη λίστα ως αντικείμενο της
κατασκευής τον Γεωμετρικό τόπο.

Με τον ίδιο τρόπο κατασκευάστε ένα κουμπί επιλογής


για να εμφανίζει και να κρύβει το ίχνος του σημείου
Μ. Γράψτε ως τίτλο «Ίχνος σημείου Μ» και μην το
συνδέσετε με κανένα αντικείμενο. Αφού το δημιουρ-
γήσετε κάντε δεξί κλικ πάνω του και από το αναδυό-
μενο μενού επιλέξτε «Ιδιότητες». Στο παράθυρο που
θα ανοίξει κάντε κλικ στην επιλογή «Βασικά» και
αλλάξτε το

166
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

όνομα του κουμπιού σε c και στην επιλογή «Δέσμη Ενεργειών», στο πεδίο «Με
την Ενημέρωση» γράψτε
Μεγέθυνση[1]
Δείξείχνος[Μ,c]
και πατήστε ΟΚ.
Τώρα μπορείτε να εμφανίζετε και να κρύβετε τον γεωμετρικό τόπο του Μ καθώς
επίσης και να ενεργοποιείτε το ίχνος του όποτε θέλετε. Επιλέξτε και τα δύο
κουμπιά και μετακινήστε το σημείο Α.

167
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μαθηματικές συναρτήσεις και σύμβολα πράξεων.

Πράξη / Συνάρτηση Εισαγωγή Παράδειγμα


πρόσθεση + α=2+1 θα θέσει στο α την τιμή 4
αφαίρεση - α=5-8 θα θέσει στο α την τιμή -3
πολλαπλασιασμός * ή πλήκτρο space α=2*3 θα θέσει στο α την τιμή 6
Εσωτερικό γινόμενο * ή πλήκτρο space α=u*v θα πρέπει τα u,v να είναι διανύσματα.
διαίρεση / α=6/2 θα θέσει στο α την τιμή 3
δύναμη ^ α=2^3 θα θέσει στο α την τιμή 8
παραγοντικό ! α=3! θα θέσει στο α την τιμή 6

Επιστρέφει την τιμή συνάρτησης Γάμμα   t    x t 1e x dx για τον
συνάρτηση Gamma gamma( ) 0
αριθμό. α = gamma(4) θα θέσει στο α την τιμή 6
παρενθέσεις ()
Επιστρέφει την τετμημένη του σημείου. Π.χ. αν Α=(2,3) τότε αν
τετμημένη x x( )
α=x(Α) θα θέσει στο α την τιμή 2
Επιστρέφει την τεταγμένη του σημείου. Π.χ. αν Α=(2,3) τότε αν
τεταγμένη y y( )
α=y(Α) θα θέσει στο α την τιμή 3
απόλυτη τιμή abs( ) α=abs(-2) θα θέσει στο α την τιμή 2
Επιστρέφει -1 αν ο αριθμός είναι αρνητικός, 1 αν ο αριθμός είναι
πρόσημο sgn( ) θετικός και 0 αν ο αριθμός είναι 0. Πχ. α = sgn(-3 ) θα θέσει στο α
την τιμή -1
τετραγωνική ρίζα sqrt( ) α= sqrt(9) θα θέσει στο α την τιμή 3
κυβική ρίζα cbrt( ) α=cbrt(8) θα θέσει στο α την τιμή 2
ΡίζαΝ(x, n) Επιστρέφει τη νιοστή ρίζα του x.
τυχαίος αριθμός μεταξύ 0 και 1 random( ) Επιστρέφει έναν τυχαίο αριθμό μεταξύ του 0 και του 1. Π.χ.
εκθετική συνάρτηση exp( ) ή e^ Αν f(x)=exp(x) τότε είναι f x  e x
.

168
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Πράξη / Συνάρτηση Εισαγωγή Παράδειγμα


λογάριθμος (φυσικός, με βάση e) ln( ) ή log( ) f x   ln x 
λογάριθμος με βάση 2 ld( ) f x   ld x   log2 x 
λογάριθμος με βάση 10 lg( ) f x   lg x   log10 x 
συνημίτονο cos( ) - συν(x)
ημίτονο sin( ) – ημ(x)
εφαπτομένη tan( ) - εφ(x)
συνεφαπτομένη cot() - σφ(x)0
τόξο συνημιτόνου acos( ) - τοξσυν(x)
τόξο ημιτόνου asin( ) - τοξημ(x)
τόξο εφαπτομένης atan( ) - τοξεφ(x)
υπερβολικό ημίτονο cosh( )
υπερβολικό συνημίτονο sinh( )
υπερβολική εφαπτομένη tanh( )
αντιυπερβολικό συνημίτονο acosh( )
αντιυπερβολικό ημίτονο asinh( )
αντιυπερβολική εφαπτομένη atanh( )
Επιστρέφει τον μεγαλύτερο ακέραιο που είναι μικρότερος ή ίσο
μεγαλύτερος ακέραιος που είναι μικρότερος
floor( ) από τον ακέραιο που είναι μέσα στην παρένθεση. Π.χ. α=
ή ίσος
floor(3.9) θα θέσει στο α την τιμή 3.
Επιστρέφει τον μικρότερο ακέραιο που είναι μικρότερος ή ίσο από
μικρότερος ακέραιος που είναι μεγαλύτερος
ceil( ) τον ακέραιο που είναι μέσα στην παρένθεση. Π.χ. α= ceil(3.2) θα
ή ίσος
θέσει στο α την τιμή 4.
Στρογγυλοποιεί τον αριθμό που είναι στην παρένθεση. Π.χ.
στρογγυλοποίηση αριθμού round( ) α=round(3.5) θα θέσει στο α την τιμή 4 και α=round(-3.5) θα
θέσει στο α την τιμή -3.
Πραγματικό μέρος μιγαδικού ΠραγματικόΜέρος( ) α= ΠραγματικόΜέρος(2+3i) θα θέσει στο α την τιμή 2

169
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Πράξη / Συνάρτηση Εισαγωγή Παράδειγμα


Φανταστικό μέρος μιγαδικού ΦανταστικόΜέρος( ) α= ΦανταστικόΜέρος(2+3i) θα θέσει στο α την τιμή 3
Συζυγής μιγαδικός Conjugate( ) a= Conjugate(2+3i) θα θέσει στο α την τιμή 2-3i
Επιστρέφει το δεκαδικό μέρος ενός αριθμού. π.χ. α=
Κλασματικό μέρος αριθμού ΚλασματικόΜέρος( )
ΚλασματικόΜέρος(3.45) θα θέσει στο α την τιμή 0.45

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις παρακάτω πράξεις για τις μεταβλητές Boolean και τις συνθήκες στο GeoGebra , επιλέγον-
τας τους είτε από την λίστα που βρίσκεται δίπλα στο Πεδίο Εισαγωγής ή εισάγοντάς τους με το πληκτρολόγιό σας

Ορισμός Λίστα Πληκτρολόγιο Παράδειγμα Αναφορά σε


Επιστρέφει true αν ισχύει η ισό-
αριθμοί, σημεία, τητα και false αν δεν ισχύει. Π.χ.
Έλεγχος ισότητας ≟ == a ≟ b ή a == b
ευθείες, κωνικές a, b a=(2==3) θα θέσει στο a την τιμή
true
Επιστρέφει true αν τα α, β είναι
διαφορετικά και false αν είναι ίσα.
αριθμοί, σημεία,
Άνισος ≠ ή != a ≠ b ή a != b Π.χ.
ευθείες, κωνικές a, b
a=(2!=3) θα θέσει στο a την τιμή
true
Επιστρέφει true αν α< β και false
μικρότερος από < < a< b αριθμοί a, b αν    . π.χ. a=(2>3) θα θέσει
στο a την τιμή false.
μεγαλύτερος από > > a> b αριθμοί a, b
μικρότερος ή ίσος από <= a b ή a <= b αριθμοί a, b
μεγαλύτερος ή ίσος από >= a b ή a >= b αριθμοί a, b
και ∧ && a  b ή a && b Booleans a, b Σύζευξη δύο λογικών μεταβλητών
ή ∨ || a b Booleans a, b Διάζευξη δύο λογικών μεταβλη-

170
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Ορισμός Λίστα Πληκτρολόγιο Παράδειγμα Αναφορά σε


τών
Άρνηση π.χ. Αν α=true τότε β=!α
δεν ¬ ! ¬a ή !a Booleans a
θα θέσει β=false
α= a ∥ b το α θα πάρει την τιμή
true αν οι ευθείες a και b είναι
παράλληλη ∥ a∥ b ευθείες a, b
παράλληλες αλλιώς θα πάρει την
τιμή False.
α= a ⊥ b το α θα πάρει την τιμή
true αν οι ευθείες a και b είναι
κάθετη ⊥ a⊥ b ευθείες a, b
κάθετες αλλιώς θα πάρει την τιμή
False.

171
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εντολές «Άλγεβρα»
Απλοποίηση[ <Συνάρτηση> ]
Απλοποιεί τη συνάρτηση κάνοντας πράξεις, αν αυτό είναι δυνατό.
Παραδείγματα:
 Απλοποίηση[ x+x+y+y+x+y ] επιστρέφει 2x+3y

ΑποΒάση[ "<Αριθμός σε κείμενο>", <Βάση> ]


Μετατρέπει έναν αριθμό από μια βάση σε αριθμό με βάση το 10. Η βάση του
αριθμού πρέπει να είναι μεταξύ του 2 και του 36. Η βάση πρέπει να είναι α-
κέραιος.
Παραδείγματα:
 ΑποΒάση["FF", 16] επιστρέφει 255.
 ΑποΒάση["100000000", 2] επιστρέφει 256.

ΣεΒάση[ <Αριθμός>, <Βάση> ]


Μετατρέπει έναν αριθμό από 10 σε αριθμό με βάση τον ακέραιο που υπάρχει
στην θέση της τιμής <Βάση>. Η νεα βάση πρέπει να είναι ακέραιος μεταξύ του
2 και του 36.
Παραδείγματα:
 ΣεΒάση[255,16] επιστρέφει "FF".
 ΣεΒάση[256, 2] επιστρέφει "100000000".

ΑριστερόΜέλος[ <Εξίσωση> ]
Επιστρέφει το αριστερό μέρος μιας εξίσωσης, αφού χωρίσει γνωστούς και
αγνώστους.
Παράδειγματα:
 ΑριστερόΜέλος[x + 2 = 3 x + 1] επιστρέφει x.
 ΑριστερόΜέλος[3x + 2 = y + 1] επιστρέφει 3x-y.

ΔεξίΜέλος[ <Εξίσωση> ]
Επιστρέφει το δεξί μέρος μιας εξίσωσης, αφού χωρίσει γνωστούς και αγνώστους.
Παράδειγματα:
 ΔεξίΜέλος[ x + 2 = 3x + 1] επιστρέφει 0.5

172
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Παραγοντοποίηση[ <Πολυώνυμο> ]
Παραγοντοποιεί ένα πολυώνυμο που έχει ρητές ρίζες
Παράδειγμα:
 Παραγοντοποίηση[ x^2-5x+6 ] επιστρέφει x  2  x  3

ΑρρητηΠαραγοντοποίηση[ <Πολυώνυμο> ]
Παραγοντοποιεί ένα πολυώνυμο που έχει άρρητες ρίζες
Παράδειγμα:
 ΑρρητηΠαραγοντοποίηση[ x^2+2 ] επιστρέφει x   2 x  2 
Ενώ Παραγοντοποίηση[ x^2+2 ] επιστρέφει x^2+2.

Διαίρεση[ <Διαιρετέος>, <Διαιρέτης> ]


Επιστρέφει μια λίστα που περιέχει δύο αριθμούς, το πηλίκο και το υπόλοιπο
της διαίρεσης.
Παράδειγμα:
 Διαίρεση[16, 3] επιστρέφει {5, 1}.

Διαίρεση[ <Πολυώνυμο>, <Πολυώνυμο> ]


Επιστρέφει μια λίστα που περιέχει δύο πολυώνυμα, το πηλίκο και το υπόλοιπο
της διαίρεσης.
Παράδειγμα:
 Διαίρεση[x^2 + 3 x + 1, x - 1]επιστρέφει {x + 4, 5}.

Πηλίκο[ <Διαιρετέος>, <Διαιρέτης> ]


Επιστρέφει το πηλίκο μιας διαίρεσης αριθμών
Παράδειγμα:
 Πηλίκο[16, 3] επιστρέφει 5.

Πηλίκο[ <Πολυώνυμο>, <Πολυώνυμο> ]


Επιστρέφει το πηλίκο μιας διαίρεσης πολυωνύμων.
Παράδειγμα:
 Πηλίκο[x^2 + 3 x + 1, x - 1] επιστρέφει f(x) = x + 4.

Υπόλοιπο[ <Διαιρετέος>, <Διαιρέτης> ]


Επιστρέφει το υπόλοιπο μιας διαίρεσης αριθμών
Παράδειγμα:
 Υπόλοιπο[9, 4] επιστρέφει yields 1.

173
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Υπόλοιπο[ <Πολυώνυμο>, <Πολυώνυμο> ]


Επιστρέφει το υπόλοιπο μιας διαίρεσης πολυωνύμων.
Παράδειγμα:
 Υπόλοιπο[x^3 + x^2 + x + 6, x^2 - 3] επιστρέφει 4 x + 9.

ΔιαιρετώνΑθροισμα[ <Αριθμός> ]
Υπολογίζει το άθροισμα των διαιρετών ενός ακέραιου αριθμού.
Παράδειγμα
 ΔιαιρετώνΑθροισμα[15] επιστρέφει 24, που είναι το άθροισμα 1+3+5+15.

ΔιαιρετώνΛίστα[ <Αριθμός> ]
Επιστρέφει μια λίστα που περιέχει τους διαιρέτες του αριθμού.
Παράδειγμα
 ΔιαιρετώνΛίστα[ 15] επιστρέφει {1, 3, 5, 15}, που είναι όλοι οι θετικοί
διαιρέτες του 15 μαζί με το 15.

ΔιαιρετώνΠλήθος[ <Αριθμός> ]
Επιστρέφει το πλήθος των θετικών ακέραιων διαιρετών του αριθμού .
Παράδειγμα
 ΔιαιρετώνΠλήθος[15] επιστρέφει 4, που είναι το πλήθος των διαιρετών του
15, μαζί με το 15.

ΕίναιΠρώτος[ <Αριθμός> ]
Επιστρέφει true αν ο αριθμός είναι πρώτος και false αν δεν είναι..
Παράδειγμα:
 ΕίναιΠρώτος[10] επιστρέφει false,
 ΕίναιΠρώτος[11] επιστρέφει true.

ΕπόμενοςΠρώτος[ <Αριθμός> ]
Επιστρέφει τον επόμενο πρώτο αριθμό.
Παράδειγμα:
 ΕπόμενοςΠρώτος[10000] επιστρέφει 10007.

ΠροηγούμενοςΠρώτος[ <Αριθμός> ]
Επιστρέφει τον μεγαλύτερο πρώτο που είναι μικρότερος από τον αριθμό.
Παράδειγμα:
 ΠροηγούμενοςΠρώτος[10000] επιστρέφει 9973.

174
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΠρώτοιΠαράγοντες[ <Αριθμός> ]
Επιστρέφει μια λίστα που περιέχει τους πρώτους παράγοντες του αριθμού
Παράδειγμα:
 ΠρώτοιΠαράγοντες[ 1024] επιστρέφει {2, 2, 2, 2, 2, 2, 2, 2, 2, 2}.
 ΠρώτοιΠαράγοντες[42] επιστρέφει {2, 3, 7}.

ΕΚΠ[ <Λίστα Αριθμών> ]


Υπολογίζει το Ε.Κ.Π μιας λίστας αριθμών
Παράδειγμα
 ΕΚΠ[{12, 30, 18}] επιστρέφει 180.

ΕΚΠ[ <Αριθμός>, <Αριθμός> ]


Υπολογίζει το Ε.Κ.Π δύο αριθμών.
Παράδειγμα
 ΕΚΠ[12, 15] επιστρέφει 60.

ΕΚΠΠαρονομαστών[ <Έκφραση>, <Έκφραση> ]


Επιστρέφει μια συνάρτηση που είναι το ΕΚΠ των παρανομαστών δύο κλασμά-
των.
Παράδειγμα:
 ΕΚΠΠαρονομαστών[3 / (2 x + 1), 3 / (4 x^2 + 4 x + 1)] επιστρέφει f(x)
= 4 x2 + 4 x + 1.

ΜΚΔ[ <Λίστα αριθμών> ]


Επιστρέφει τον Μέγιστο κοινό διαιρέτη μιας λίστας αριθμών.
Παράδειγμα
 ΜΚΔ[ {12, 30, 18}] επιστρέφει 6.

ΜΚΔ[ <Αριθμός>, <Αριθμός> ]


Επιστρέφει τον Μέγιστο κοινό διαιρέτη μιας λίστας αριθμών.
Παράδειγμα
 ΜΚΔ[12, 15] επιστρέφει 3.

ΕκτέλεσηΠράξεων[ <Έκφραση> ]
Εκτελεί τις πράξεις.
Παράδειγμα:
 ΕκτέλεσηΠράξεων[2 (x - 1)^2 + 2 x + 3] Επιστρέφει 4x^2-2x+4 που εί-
ναι το αποτέλεσμα των πράξεων.

175
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΕλάχιστηΤιμή[ <Διάστημα> ]
Επιστρέφει τα αριστερό άκρο του διαστήματος.
Παράδειγμα:
 ΕλάχιστηΤιμή[2 < x < 3] επιστρέφει 2

ΕλάχιστηΤιμή[ <Λίστα> ]
Επιστρέφει τον μικρότερο αριθμό που υπάρχει σε μια λίστα αριθμών.
Παράδειγμα:
 ΕλάχιστηΤιμή[{-2, 12, -23, 17, 15}] επιστρέφει -23.

ΕλάχιστηΤιμή[ <Αριθμός>, <Αριθμός> ]


Επιστρέφει τον μικρότερο μεταξύ δύο αριθμών.
Παράδειγμα:
 ΕλάχιστηΤιμή[12, 15] επιστρέφει 12

ΕλάχιστηΤιμή[ <Λίστα δεδομένων>, <Λίστα συχνοτήτων> ]


Επιστρέφει την ελάχιστη τιμή από μια λίστα αριθμών με αντίστοιχη λίστα συχ-
νοτήτων.
Παράδειγμα:
 ΕλάχιστηΤιμή[[{1, 2, 3, 4, 5}, {0, 3, 4, 2, 3}] επιστρέφει 2

ΕλάχιστηΤιμή[ <Συνάρτηση>, <Αρχική τιμή του x>, <Τελική τιμή του x> ]
Επιστρέφει το τοπικό ελάχιστο μιας συνάρτησης στο διάστημα που ορίζεται.
Παράδειγμα:
 ΕλάχιστηΤιμή[ x^3 + 2x^2 - 1, -2, 0] επιστρέφει το σημείο (0,-1)

ΜέγιστηΤιμή[ <Διάστημα> ]
Επιστρέφει το δεξιό άκρο του διαστήματος.
Παράδειγμα:
 ΜέγιστηΤιμή[ 2 < x < 3] επιστρέφει 3

ΜέγιστηΤιμή[ <Λίστα> ]
Επιστρέφει τον μεγαλύτερο αριθμό που υπάρχει σε μια λίστα αριθμών.
Παράδειγμα:
 ΜέγιστηΤιμή[{-2, 12, -23, 17, 15}] επιστρέφει 17.

ΜέγιστηΤιμή[ <Αριθμός>, <Αριθμός> ]


Επιστρέφει τον μεγαλύτερο μεταξύ δύο αριθμών.
Παράδειγμα:
 ΜέγιστηΤιμή[ 12, 15] επιστρέφει 15

176
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΜέγιστηΤιμή[ <Λίστα δεδομένων>, <Λίστα συχνοτήτων> ]


Επιστρέφει την μέγιστη τιμή από μια λίστα αριθμών με αντίστοιχη λίστα
συχνοτήτων.
Παράδειγμα:
 ΜέγιστηΤιμή[ [{1, 2, 3, 4, 5}, {0, 3, 4, 2, 3}] επιστρέφει 5

ΜέγιστηΤιμή[ <Συνάρτηση>, <Αρχική τιμή του x>, <Τελική τιμή του x> ]
Επιστρέφει το τοπικό μέγιστο μιας συνάρτησης στο διάστημα που ορίζεται.
Παράδειγμα:
 ΜέγιστηΤιμή[x^3 + 2x^2 - 1, -2, 0] επιστρέφει το σημείο (-1.33, 0.19)

ΣυμπλήρωσηΤετραγώνου[ <Τριώνυμο> ]
Επιστρέφει το τριώνυμο στη μορφή a(x-β)^2+γ.
Παράδειγμα:
 ΣυμπλήρωσηΤετραγώνου[x^2 - 4x + 7] επιστρέφει 1 (x - 2)2 + 3.

177
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εντολές «Κείμενο»

ΑρρητηΜορφή[ <Αριθμός>]
αβ γ
Επιστρέφει τον αριθμό στη μορφή .
δ
Παράδειγμα:
 ΑρρητηΜορφή[2.414213562373095] επιστρέφει 1  2.
73 3
 ΑρρητηΜορφή[2.439230484541326] επιστρέφει .
5

ΑρρητηΜορφή[ <Αριθμός>, <Λίστα> ]


Δημιουργεί αναπαράσταση κειμένου του αριθμού ως πολλαπλάσια των
σταθερών στη λίστα. Αν η λίστα είναι κενή, χρησιμοποιεί έναν κατάλογο των
κοινών σταθερών.
Παραδείγματα:
 ΑρρητηΜορφή[3.718281828459045,{exp(1)] επιστρέφει e+1.
 ΑρρητηΜορφή[5.382332347441762, {sqrt(2), sqrt(3), sqrt(5)}] επιστρέφει
5  3  2.
 ΑρρητηΜορφή[1.693147180559945, {ln(2)}] επιστρέφει 1  ln 2 .

ΑρρητηΜορφή[ <Σημείο> ]
αβ γ
Επιστρέφει το σημείο με συντεταγμένες στη μορφή .
δ
 ΑρρητηΜορφή[(2.414213562373095, 1.414213562373095)] επιστρέφει

 2, 1  
2 ..

ΚάθετοΚείμενο[ “<Κείμενο>” ]
ΚάθετοΚείμενο[ “<Κείμενο>”, <Σημείο> ]
Τυπώνει κάθετα στο παράθυρο «Γραφικά» το κείμενο. Αν ορίσουμε σημείο, τό-
τε το κείμενο τοποθετείται ώστε η πάνω αριστερή άκρη του να είναι το σημείο
αυτό.

ΣτροφήΚειμένου[ <Κείμενο>, <Γωνία> ]


Τυπώνει στο παράθυρο «Γραφικά» το κείμενο, αφού το περιστρέψει κατά γωνία
θ.

178
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κείμενο[ <Αντικείμενο>, <Σημείο>, <Boolean για αντικατάσταση των μεταβλη-


τών>, <Boolean για τύπο LATEX> ]
Επιστρέφει τον τύπο του αντικειμένου σε μορφή κειμένου ανάλογα με τις πα-
ραμέτρους που θα χρησιμοποιήσουμε.
Παραδείγματα:
Αν α=2, β=3 και f x   αx 2  β τότε
 Κείμενο[f] τυπώνει στην οθόνη «Γραφικά» 2x 2  3
Κείμενο["f(x)="+ f] τυπώνει στην οθόνη «Γραφικά» f (x )  2x  3
2

 Κείμενο["f(1)="+ f(1)] τυπώνει στην οθόνη «Γραφικά» f (1)  5
 Κείμενο["f(1)="+ f(1), (2,3)] τυπώνει στην οθόνη «Γραφικά» f (1)  5 στο
σημείο (2,3)
Κείμενο[f, false ] τυπώνει στην οθόνη «Γραφικά» αx  β .
2

 Κείμενο[f, true ] τυπώνει στην οθόνη «Γραφικά» 2x 2  3 .
 Κείμενο[ f, (2,1), false, true ] τυπώνει στην οθόνη «Γραφικά» 2x 2  3 με
latex.

ΤύποςΚειμένου[ <Αντικείμενο>, <Boolean


για αντικατάσταση των μεταβλητών>,
<Boolean για Δείξε το όνομα> ]
Επιστρέφει τον τύπο του αντικειμένου
σε μορφή κειμένου ανάλογα με τις
παραμέτρους που θα χρησιμοποιήσουμε.
Παραδείγματα:
Αν α=2, β=3 και f x   αx 2  β τότε
 ΤύποςΚειμένου[f] τυπώνει στην
οθόνη «Γραφικά» 2x 2  3
 ΤύποςΚειμένου["f(x)="+ f] τυπώνει
στην οθόνη «Γραφικά» f (x )  2x  3
2

 ΤύποςΚειμένου[ f, false, true ] τυ-


πώνει στην οθόνη «Γραφικά»
f x   αx 2  β .

ΜετατροπήΑριθμούΣεΚλάσμα[ <Αριθμός> ]
Μετατρέπει έναν αριθμό σε κλάσμα
Παράδειγμα:
 ΜετατροπήΑριθμούΣεΚλάσμα[ 1.5 ] επιστρέφει 3/2

179
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΜετατροπήΑριθμούΣεΚλάσμα[ <Σημείο> ]
Μετατρέπει τις συντεταγμένες ενός σημείου σε κλάσμα.
Παράδειγμα:
 ΜετατροπήΑριθμούΣεΚλάσμα[ Α=(1.4,2.3) ] επιστρέφει (7/5,23/10).

180
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εντολές «Geogebra»

Αντικείμενο[ <Όνομα αντικειμένου υπό μορφή κειμένου>]


Δημιουργεί ένα αντίγραφο του αντικειμένου.
Παράδειγμα
 α) Αν έχουμε ένα σημείο Α, τότε η εντολή Αντικείμενο[“Α”] θα δημιουργή-
σει ένα αντίγραφο του σημείου Α. Τα δύο σημεία θα ταυτίζονται.
β) Υποθέτουμε ότι έχουμε τα σημεία Α_1, Α_2, Α_3 και έναν αριθμό n=2.
 η εντολή Αντικείμενο[ “A”+2] θα δημιουργήσει ένα αντίγραφο του σημείου
Α_2.

ΒήμαΑξοναΥ[ ]
Επιστρέφει το βήμα αρίθμησης του άξονα y’y.

ΒήμαΑξοναΧ[ ]
Επιστρέφει το βήμα αρίθμησης του άξονα x’x.

ΒήμαΚατασκευής[ ]
Επιστρέφει το βήμα κατασκευής στο πρωτόκολλο στοιχείων κατασκευής.

ΒήμαΚατασκευής[ <Αντικείμενο> ]
Επιστρέφει το βήμα κατασκευής του αντικειμένου στο πρωτόκολλο στοιχείων
κατασκευής.

ΓράφημαΑργό[ <Συνάρτηση> ]
Κατασκευάζει τη γραφική παράσταση της συνάρτησης με αργό ρυθμό χρησιμο-
ποιώντας έναν δρομέα.

ΔυναμικέςΣυντεταγμένες[ <Σημείο1>, <Αριθμός>, <Αριθμός> ]


Δημιουργεί ένα σημείο, ας το ονομάσουμε Β, που έχει συντεταγμένες τους δύο
αριθμούς και το συνδέει με το Σημείο1. Οι αριθμοί αυτοί μπορεί να είναι συ-
ναρτήσεις των συντεταγμένων του Σημείου1. Κάθε φορά που κάνουμε κλικ με
το
ποντίκι στο σημείο Β, το Σημείο1 μεταφέρεται εκεί.
Παρακάτω έχουμε παραδείγματα χρήσης της εντολής αυτής.
Παράδειγμα
 Δημιουργία ενός σημείου που μετακινείται μόνο σε ακέραιες συντεταγμένες.
Κατασκευή
Κατασκευάστε ένα σημείο Α και ορίστε το σημείο από τη γραμμή εισαγωγής με
την εντολή Β=ΔυναμικέςΣυντεταγμένες[ Α, round(x(A)), round(y(A))]

181
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Με την εντολή αυτή ορίσαμε ως συντεταγμένες του Β τις στρογγυλοποιημένες


συντεταγμένες του σημείου Α. Αν δοκιμάσετε να μετακινήσετε το σημείο Β θα
δείτε ότι το Α θα μεταφερθεί στο σημείο Β και το σημείο Α και ακολουθεί την
κίνησή του το σημείο Β έχοντας πάντα ακέραιες συντεταγμένες. Η εντολή δου-
λεύει καλύτερα αν κρύψετε το σημείο Α.
Παράδειγμα
 Δημιουργία ενός σημείου που μετακινείται κάτω από τη γραφική παράστα-
ση του ημχ.
Κατασκευή
Κατασκευάστε ένα σημείο Α και ορίστε το σημείο από τη γραμμή εισαγωγής με
την εντολή Β=ΔυναμικέςΣυντεταγμένες[A, x(A), min(y(A), ημ(x(A))) ]
Το σημείο Β κινείται τώρα κάτω από τη γραφική παράσταση της ημχ.
Μπορείτε πιο εύκολα να κατασκευάσετε το σημείο Β με την εντολή
Β=ΣημείοΣε[y<ημ(x)].
Παράδειγμα
 Το σημείο Γ μεταφέρεται στη θέση του σημείου Α όταν το πλησιάσει.
Κατασκευή
Κατασκευάστε δύο σημεία Α και Β. Ορίστε το σημείο Γ με την εντολή
Γ=ΔυναμικέςΣυντεταγμένες[Β, Αν[ Απόσταση[Α,Β]<1,x(Α),x(Β)],Αν[ Απόστα-
ση[Α,Β]<1,y(Α),y(Β) ]] και κρύψτε το σημείο Β από την οθόνη γραφικών με
την εντολή ΟρατόΣτηΠροβολήΓραφικών[ Β, 1, false].
Όταν τώρα μετακινήσετε το σημείο Γ κοντά στο Α αυτό θα μεταφερθεί αυτόμα-
τα πάνω στο Α.

ΕικονίδιοΕργαλείου[ <Αριθμός> ]
Εμφανίζει στην οθόνη το εικονίδιο του εργαλείου που αντιστοιχεί στον αριθμό.

ΚορυφήΓραφικών[<Αριθμός της κορυφής> ]


Ορίζει ένα σημείο με συντεταγμένες την κορυφή της ενεργής οθόνης γραφικών
που καθορίζεται από το <Αριθμός της Κορυφής>. Π.χ. η εντολή
Α=ΚορυφήΓραφικών[ 1 ] θα ορίσει ένα σημείο στο κάτω δεξιό άκρο της οθόνης
γραφικών. Το 2 αντιστοιχεί στο κάτω αριστερό άκρο, το 3 στο πάνω αριστερό
και το 4 στο πάνω δεξιό άκρο της οθόνης γραφικών.

ΚορυφήΓραφικών[<Οθόνη Γραφικών>, <Αριθμός της κορυφής> ]


Ορίζει ένα σημείο με συντεταγμένες την κορυφή της οθόνης γραφικών, που κα-
θορίζεται από τον πρώτο αριθμό, στην κορυφή που καθορίζεται από τον <Αριθ-
μός της Κορυφής>. Π.χ. η εντολή Α=ΚορυφήΓραφικών[ 2, 1] θα ορίσει ένα ση-
μείο στο κάτω δεξιό άκρο της οθόνης γραφικών 2.

182
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΚορυφήΓραφικών[ <Εικόνα>, <Αριθμός της κορυφής> ]


Ορίζει ένα σημείο στην κορυφή της εικόνας που καθορίζεται από τον <Αριθμός
της Κορυφής>.

ΚορυφήΓραφικών[ <Κείμενο>, <Αριθμός της κορυφής> ]


Ορίζει ένα σημείο στην κορυφή του κειμένου που καθορίζεται από τον
<Αριθμός της Κορυφής>.

ΚορυφήΓραφικών[ -1. <Αριθμός της κορυφής> ]


Ορίζει ένα σημείο με συντεταγμένες την κορυφή της 3D οθόνης γραφικών που
καθορίζεται από το <Αριθμός της Κορυφής>.

Ονομα[ <Αντικείμενο> ]
Επιστρέφει το όνομα του αντικειμένου ως κείμενο στην οθόνη γραφικών.

ΣεΜιγαδικό[ <Διάνυσμα> ]
Μετατρέπει ένα διάνυσμα σε μιγαδικό αριθμό.

ΣεΠολικές[ <Μιγαδικός Αριθμός> ]


Μετατρέπει ένα μιγαδικό αριθμό σε σημείο με πολικές συντεταγμένες.
Π.χ. Α= ΣεΠολικές[ 3+3*i] θα θέσει το Α=(4.24,450)

ΣεΠολικές[ <Διάνυσμα> ]
Μετατρέπει ένα διάνυσμα σε σημείο με πολικές συντεταγμένες.

abs(Α) και arg(Α)


Επιστρέφουν το μέτρο και το πρωτεύον όρισμα ενός σημείου.

ΣεΣημείο[ <Μιγαδικός Αριθμός> ]


Μετατρέπει ένα μιγαδικό αριθμό σε σημείο.

183
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εντολές Δέσμη ενεργειών

ΑναβάθμισηΚατασκευής[ ]
ΑναβάθμισηΚατασκευής[ <Αριθμός> ]
Επαναϋπολογίζει όλα τα αντικείμενα. Η παράμετρος «Αριθμός» καθορίζει πόσες
φορές θα γίνει ο επαναϋπολογισμός.

ΑνάλυσηΣεΑριθμό[ <Αριθμός>, <Συμβολοσειρά> ]


Μετατρέπει ένα κείμενο σε αριθμό.
Παράδειγμα
 ΑνάλυσηΣεΑριθμό[ α, κείμενο1 ]. Αν κείμενο1=”3” θέτει το α=3.

ΑνάλυσηΣεΣυνάρτηση[ <Συνάρτηση>, <Συμβολοσειρά> ]


Μετατρέπει ένα κείμενο σε συνάρτηση.
Παράδειγμα
 ΑνάλυσηΣεΣυνάρτηση[ f(x),"3x^2+1"] θέτει f x   3x 2  1 .

ΑντιγραφήΕλεύθερουΑντικειμένου[ <Αντικείμενο> ]
Αντιγράφει ένα ελεύθερο αντικείμενο.

ΑπόκρυψηΣτρώσης[ <Αριθμός> ]
Κρύβει τη στρώση που καθορίζει ο αριθμός.

Γέμισμα[ <Αντικείμενο>, <Αριθμός> ]


Αλλάζει το ποσοστό αδιαφάνειας ενός αντικειμένου. Ο αριθμός πρέπει να είναι
μεταξύ 0 και 1. Με 0 το αντικείμενο γίνεται διαφανές και με 1 αδιαφανές.

ΔείξεΑξονες[ ]
ΔείξεΑξονες[ <Boolean> ]
ΔείξεΑξονες[ <Όψη>, <Boolean> ]
Δείχνει ή κρύβει τους άξονες. Η όψη μπορεί να πάρει τις τιμές 1, 2, 3 που
αντιστοιχούν στις οθόνες «Γραφικά», Γραφικά2» και «3D» αντίστοιχα.

ΔείξεΕτικέτα[ <Αντικείμενο>, <Boolean> ]


Δείχνει ή κρύβει την ετικέτα από ένα αντικείμενο.

Εκτέλεση[ <Λίστα Κειμένων> ]


Εκτέλεση[ <Λίστα Κειμένων>, <Παράμετρος>, <Παράμετρος>... ]
Εκτελεί μια λίστα από εντολές που έχουν εισαχθεί ως κείμενο

184
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Παράδειγμα:
Η εντολή Εκτέλεση[{"A=(1,1)","B=(3,3)","Γ= Midpoint [A, B]"}] δημιουργεί τα
σημεία Α, Β και το Γ που είναι το μέσο του ΑΒ. Οι εντολές μέσα πρέπει να εί-
ναι στα αγγλικά, αν και το μέσο του ΑΒ ορίζεται και ως (Α+Β)/2.

Η εντολή Εκτέλεση[{"Midpoint[%1,%2]"},A,B] θα δημιουργήσει το μέσο του


τμήματος ΑΒ. Οι αριθμοί %1 και %2 είναι παράμετροι που αντικαθίστανται από
τις μεταβλητές Α και Β.

ΕκτέλεσηΔέσμηςΕνεργειώνΜεΑνανέωση[ <Αντικείμενο> ]
Εκτελεί τη «Δέσμη ενεργειών με Ενημέρωση» που έχει γραφτεί στο παράθυρο
Ιδιότητες --> Δέσμη ενεργειών-->Με ενημέρωση. Την εντολή αυτή μπορούμε
να την τοποθετήσουμε και μέσα σε δέσμες ενεργειών άλλων αντικειμένων.

ΕκτέλεσηΔέσμηςΕνεργειώνΜεΚλικ[ <Αντικείμενο> ]
Εκτελεί τη «Δέσμη ενεργειών με Κλικ» που έχει γραφτεί στο παράθυρο Ιδιό-
τητες --> Δέσμη ενεργειών-->Με το κλικ. Την εντολή αυτή μπορούμε να την
τοποθετήσουμε και μέσα σε δέσμες ενεργειών άλλων αντικειμένων.
Παράδειγμα
Δημιουργήστε δύο σημεία Α και Β. Κάντε δεξί κλικ πάνω στο Β και από το
αναδυόμενο μενού επιλέξτε ιδιότητες και στη συνέχεια την καρτέλα Δέσμη
ενεργειών και μετά το πεδίο «Με το κλικ» και γράψτε: Τιμή[B,(1,1)]. Κλείστε
το παράθυρο και στο αντίστοιχο πεδίο «Με το κλικ» του σημείου Α γράψτε
ΕκτέλεσηΔέσμηςΕνεργειώνΜεΚλικ[ Β ]. Όταν τώρα κάνετε κλικ στο σημείο Α
το Geogebra θα εκτελεί τη δέσμη ενεργειών που υπάρχει στο πεδίο Με το Κλικ
του σημείου Β.

ΕναρξηΚαταγραφής[ "<Αισθητήρας>", <Μεταβλητή>, "<Αισθητήρας>",


ΤερματισμόςΚαταγραφής[ ]
Ενεργοποιεί ή σταματά την ανάγνωση δεδομένων από εξωτερικές συσκευές

ΕναρξηΚινησης[ ]
Ενεργοποιεί την κίνηση όλων των αντικείμενων στα οποία έχει δηλωθεί κίνη-
ση Ενεργή και βρίσκονται σε παύση κίνησης.

ΕναρξηΚινησης[ <Boolean> ]
Ενεργοποιεί την κίνηση όλων των αντικειμένων στα οποία έχει δηλωθεί «Κί-
νηση Ενεργή» αν η μεταβλητή είναι true και τη σταματά αν η μεταβλητή είναι
false.

185
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΕναρξηΚινησης[ <Δρομέας ή Σημείο>, <Δρομέας ή Σημείο>, ... ]


Ενεργοποιεί την κίνηση των αντικειμένων, πια έχει δηλωθεί «Κίνηση
Ενεργή», και των Δρομέων, που περιέχονται ως ορίσματα.
ΕναρξηΚινησης[ <Δρομέας ή Σημείο>, <Δρομέας ή Σημείο>, ..., <Boolean> ]
Ενεργοποιεί την κίνηση των αντικειμένων, στα οποία έχει δηλωθεί «Κίνηση
Ενεργή», και των Δρομέων, που περιέχονται ως ορίσματα, αν η μεταβλητή
Boolean είναι true και τη σταματά αν η μεταβλητή είναι false.

ΕπιλογήΑντικειμένων[ ]
Αποεπιλέγει όλα τα αντικείμενα που είναι επιλεγμένα.
ΕπιλογήΑντικειμένων[ <Αντικείμενο>, <Αντικείμενο>, ... ]
Επιλέγει τα αντικείμενα που δηλώνονται ως ορίσματα

ΕπιλογήΒοήθειαςΑντικειμένου[ <Αντικείμενο>, <Αριθμός> ]


Ορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα φαίνεται η βοήθεια σε ένα αντικείμενο όταν
το ποντίκι σταματήσει πάνω του. Οι τιμές του αριθμού είναι
Αριθμός Ρύθμιση
0 Αυτόματο
1 On
2 Off
3 Επικεφαλίδα
Αν το αντικείμενο είναι σε κελί τότε χρη-
4 σιμοποιείται το επόμενο κελί γα την προ-
βολή της βοήθειας.

Ετικέτα[ <Αντικείμενο>, <Αριθμός> ]


Αλλάζει το τι θα τυπώνεται ως ετικέτα του αντικειμένου, ανάλογα με την τιμή
του αριθμού.
Αριθμός Ρύθμιση
0 Όνομα
1 Όνομα + Τιμή
2 Τιμή
3 Τίτλος

186
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΘέσεΟριο[ <Ακέραιος> ]
Θέτει τον αριθμό που θα χρησιμοποιηθεί ως η βάση για την παραγωγή των
τυχαίων αριθμών.
Παράδειγμα:
Η εντολή ΘέσεΟριο[ 12 ] θα θέσει ως βάση παραγωγής τυχαίων αριθμών το
12, που σημαίνει ότι θα παράγονται οι τυχαίοι αριθμοί που έχουν βάση το 12.
Κάθε φορά που θα χρησιμοποιείτε την εντολή ΘέσεΟριο[ 12 ] θα ξαναρχίζουν
να παράγονται οι ίδιοι τυχαίοι αριθμοί από την αρχή.
ΘέσεΠροοπτική[ <Κείμενο> ]
Ορίζει τις οθόνες που θα εμφανίζει το Geogebra.
Γράμμα Οθόνη
A Άλγεβρα
B Υπολογιστής Πιθανοτήτων
C CAS
D Γραφικά 2
G Γραφικά
L Πρωτόκολλο κατασκευής στοιχείων
P Υπολογιστής Πιθανοτήτων
R Ανάλυση Δεδομένων
S Υπολογιστικό Φύλλο
T 3D Γραφικά
Παράδειγμα
 ΘέσεΠροοπτική[ “G” ] ανοίγει μόνο την οθόνη Γραφικά.
 ΘέσεΠροοπτική[ “ΑGC” ] ανοίγει τις οθόνες Άλγεβρα, Γραφικά και CAS σε
οριζόντια παράθεση.
 ΘέσεΠροοπτική[ “Α/GC” ] ανοίγει τις οθόνες Άλγεβρα, Γραφικά και CAS.
Στην αριστερή μεριά θα είναι η οθόνη «Άλγεβρα», ακριβώς κάτω η οθόνη γρα-
φικά και σε όλη τη δεξιά μεριά η οθόνη CAS.
 ΘέσεΠροοπτική[ “Α/(GC)” ] ανοίγει τις οθόνες «Άλγεβρα», «Γραφικά» και
«CAS». Στο πάνω μέρος θα είναι η οθόνη «Άλγεβρα» και στο κάτω μέρος θα
είναι οι οθόνες «Γραφικά και CAS».
 Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε και αριθμούς για να προβάλλετε την
όψη που θέλετε. Οι τιμές είναι οι παρακάτω:
Αριθμός Όψη
"1" Άλγεβρα και Γραφικά
"2" Γεωμετρία
"3" Υπολογιστικό φύλλο
"4" CAS

187
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

"5" 3D Γραφικά
"6" Υπολογιστής πιθανοτήτων

ΚατεύθυνσηΠροβολής[ <Κατεύθυνση> ]
Ορίζει την κατεύθυνση της 3D προβολής. Η <κατεύθυνση> είναι το διάνυσμα ως
προς το οποίο θα γίνεται η προβολή.
Παράδειγμα
ΚατεύθυνσηΠροβολής[(0,0,1)] θα στρέψει την 3D οθόνη ώστε το διάνυσμα
(0,0,1) να είναι κάθετο στην οθόνη με φορά προς τα έξω.

ΚέντροΠροβολής[<Κεντρικό σημείο>]
Μετατοπίζει την οθόνη γραφικών ώστε το σημείο που ορίζουμε να είναι το στο
κέντρο της. Δεν δουλεύει στη 3D οθόνη.
Παράδειγμα
ΚέντροΠροβολής[(0,0)] μετατοπίζει την οθόνη γραφικών ώστε το σημείο (0,0)
να είναι στο κέντρο της.

Κουμπί[ ]
Δημιουργεί ένα νέο Κουμπί

Κουμπί[ <Τίτλος> ]
Δημιουργεί ένα νέο Κουμπί με τον τίτλο που ορίσατε

ΚουτίΕισαγωγής[ ]
Δημιουργεί ένα κουτί εισαγωγής

ΚουτίΕισαγωγής[ <Συνδεδεμένο Αντικείμενο> ]


Δημιουργεί ένα κουτί εισαγωγής και το συνδέει με το αντικείμενο που ορίσατε.

ΚουτίΕπιλογής[ ]
Δημιουργεί ένα κουτί Επιλογής

ΚουτίΕπιλογής[ <Τίτλος>]
Δημιουργεί ένα κουτί επιλογής και το συνδέει με το αντικείμενο που ορίσατε.

ΚουτίΕπιλογής[ <Λίστα>]
Δημιουργεί ένα κουτί επιλογής με επιλογές από την Λίστα. π.χ. η εντολή
c=Checkbox[{A,B}] δημιουργεί ένα κουτί επιλογής με δυνατές τιμές Α και Β
και το αποτέλεσμα της επιλογής το θέτει στη μεταβλητή c.

188
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΚουτίΕπιλογής[ <Τίτλος>, <Λίστα> ]


Δημιουργεί ένα κουτί επιλογής με επιλογές από την Λίστα με τον τίτλο που
ορίσατε.

ΛόγοςΑξόνων[ <Αριθμός>, <Αριθμός> ]


ΛόγοςΑξόνων[ <Αριθμός>, <Αριθμός>, <Αριθμός> ]
Ορίζει τον λόγο των μοναδιαίων διανυσμάτων στους άξονες π.χ. η εντολή
ΛόγοςΑξόνων[ 3, 2] ορίζει ότι στον άξονα χ’χ μια μονάδα μήκους θα αντιστοιχεί
στο 3 και στον y’y θα αντιστοιχεί στο 2. Δουλεύει η εντολή και στα 3D γραφι-
κά.

ΜέγεθοςΣημείου[ <Αντικείμενο>, <Αριθμός> ]


Αλλάζει το μέγεθος των σημείων ενός αντικειμένου. Ο αριθμός 0 κρύβει τα σημε-
ία, ενώ η μεγαλύτερη τιμή είναι το 12.

Μεγέθυνση[ <Παράγοντας κλίμακας> ]


Σμίκρυνση[ <Παράγοντας κλίμακας> ]
Μεγεθύνει ή σμικρύνει την οθόνη γραφικών κατά τον αριθμό που υπάρχει στην
κλίμακα.

Μεγέθυνση[ <Παράγοντας κλίμακας>, <Σημείο> ]


Σμίκρυνση[ <Παράγοντας κλίμακας>, <Σημείο> ]
Μεγεθύνει ή σμικρύνει την οθόνη γραφικών κατά τον αριθμό που υπάρχει στην
κλίμακα έτσι ώστε το σημείο που ορίζεται να μη μετακινηθεί.

Μεγέθυνση[ <Min x>, <Min y>, <Max x>, <Max y> ]


Ορίζει τα τμήματα αξόνων που θα φαίνονται στην οθόνη. Π.χ. η εντολή Με-
γέθυνση[-2,-3, 3, 2] θα προβάλλει τον άξονα χ’χ από το -2 έως το 2 και τον
y’y από το -3 έως τπ 2.

Μετατόπιση[ <x>, <y>, <z> ]


Μετατοπίζει την ενεργή οθόνη κατά το πλήθος των σημείων που ορίζονται σε
κάθε άξονα.

Μετονομασία[ <Αντικείμενο>, <Όνομα> ]


Αλλάζει το όνομα ενός αντικειμένου.

189
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΟρατόΣτηΠροβολήΓραφικών[ <Αντικείμενο>, <Αριθμός 1|2>, <Boolean> ]


Εμφανίζει ή κρύβει ένα αντικείμενο από μια οθόνη γραφικών. Π.χ. η εντολή
ΟρατόΣτηΠροβολήΓραφικών[ Α, 2, true] θα εμφανίσει το σημείο Α στην οθόνη
Γραφικά 2.

ΠαίξεΗχο[ <Αρχείο> ]
Παίζει ένα αρχείο midi. Η θέση του αρχείου πρέπει να είναι στη μορφή “διαδ-
ρομή...\όνομα.mid”, π.χ ΠαίξεΗχο[ “c:\arxeio\test.mid]. Το Geogebra μπορεί
να
παίξει και αρχεία midi από το διαδίκτυο π.χ. ΠαίξεΗχο["http://www.free-
midi.org/midi1/a/a_fine_frenzy-almost_lover.mid"]

ΠαίξεΗχο[ <Boolean Παίξε> ]


Παίζει ή σταματά τον παραγόμενο ήχο. Π.χ. ΠαίξεΗχο[ false ] σταματά τον πα-
ραγόμενο ήχο.

ΠαίξεΗχο[ <Ακολουθία από νότες>, <Μουσικό Όργανο(ακέραιος)> ]


Παίζει μια ακολουθία από midi νότες οι οποίες είναι γραμμένες με το πρότυπο
JFuque . Μπορείτε να βρείτε πληροφορίες στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://www.jfugue.org/

ΠάχοςΓραμμής[ <Αντικείμενο>, <Αριθμός> ]


Αλλάζει το πάχος των γραμμών ενός αντικειμένου. Μπορεί να πάρει τιμές από
1 έως 13.

ΠροβολήΓραφικών[ <Όψη> ]
Ορίζει την ενεργή οθόνη γραφικών. Χρησιμοποιήστε :
 1 ή “G” για την οθόνη Γραφικά και 2 ή “D” για την οθόνη Γραφικά 2
 -1 ή "T" για την οθόνη 3D.
 "A" για την οθόνη Άλγεβρα
 "S" για το υπολογιστικό φύλλο.
 "C" για το CAS

Σταθερό[ <Αντικείμενο>, <true | false> ]


Ορίζει αν ένα αντικείμενο θα είναι σταθερό ή όχι.

Στρώση[ <Αντικείμενο>, <Στρώση> ]


Ορίζει τη στρώση που θα προβάλλεται ένα αντικείμενο. Η τιμή της στρώσεις
είναι ακέραιος από 0 έως 9.

190
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΣτυλΓραμμής[ <Γραμμή>, <Αριθμός> ]


Ορίζει το στυλ μιας γραμμής ανάλογα με τον αριθμό.
Αριθμός Στυλ

4
ΣτυλΣημείου[ <Σημείο>, <Αριθμός> ]
Ορίζει το στυλ ενός σημείου ανάλογα με τον αριθμό.
Αριθμός r Στύλ Σύμβολο
0 Full dot ●
1 Cross ⨯
2 Empty dot ○
3 Plus sign +
4 Full diamond ◆
5 Empty diamond ◇
6 Triangle north ▲
7 Triangle south ▼
8 Triangle east ▶
9 Triangle west ◀

ΣύνδεσηΑντιγράφουΜεΠροβολήΓραφικών[ <Αντικείμενο>, <Προβολή 0|1|2> ]


Δημιουργεί ένα αντίγραφο του αντικειμένου και το τοποθετεί στην οθόνη που
καθορίζεται από τον αριθμό στην προβολή. Αν είναι 0 στην ίδια οθόνη, αν είναι
1 στην οθόνη γραφικών 1 και αν είναι 2 στην οθόνη γραφικών 2. Παράδειγμα
Πολύγ1 = Πολύγωνο[(0, 0), (1, 0), (1, 1), (0, 1)].
ΣύνδεσηΑντιγράφουΜεΠροβολήΓραφικών[Πολύγ1, 2] δημιουργεί ένα αντίγραφο
του αντικειμένου στην οθόνη γραφικών 2.

ΣύνδεσηΑντιγράφουΜεΠροβολήΓραφικών[ <Αντικείμενο>, <Προβολή 0|1|2>,


<Σημείο 1>, <Σημείο 2>, <Σημείο οθόνης 1>, <Σημείο οθόνης 2> ]
Δημιουργεί ένα αντίγραφο του αντικειμένου και το τοποθετεί στην οθόνη που
καθορίζεται από τον αριθμό στην προβολή. Αν είναι 0 στην ίδια οθόνη, αν είναι

191
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

1 στην οθόνη γραφικών 1 και αν είναι 2 στην οθόνη γραφικών 2. Επίσης το


σχήμα μεγεθύνεται ή σμικρύνεται, έτσι ώστε το <Σημείο 1> να ταυτιστεί με το
<Σημείο οθόνης 1> και το <Σημείο 2> να ταυτιστεί με το <Σημείο οθόνης 2>. Οι
συντεταγμένες των <Σημείο οθόνης 1> και <Σημείο οθόνης 2> είναι οι συντε-
ταγμένες της οθόνης γραφικών και όχι των αξόνων. Έτσι το (0,0) είναι το πά-
νω αριστερό σημείο της οθόνης.
Παράδειγμα
Πολύγ1 = Πολύγωνο[(0, 0), (1, 0), (1, 1), (0, 1)].

ΣύνδεσηΑντιγράφουΜεΠροβολήΓραφικών[ Πολύγ1, 1, (0, 0), (1, 1), (100,


100), (300, 200)] δημιουργεί ένα αντίγραφο του πολυγώνου έτσι ώστε η κο-
ρυφή (0,0) να μεταφερθεί στο σημείο (0,0) της οθόνης και η κορυφή (1,1) στο
σημείο (300,100).

Εδώ είναι το (0,0) στο σύστη-


μα συντεταγμένων της οθόνης
γραφικών 1

Εδώ είναι το (300,200)

Εδώ είναι το (100,100)

ΣυνθήκηΓιαΕμφάνισηΑντικειμένου[ <Αντικείμενο>, <Συνθήκη> ]


Ορίζει τη συνθήκη για την εμφάνιση ενός αντικειμένου. Π.χ. η εντολή
ΣυνθήκηΓιαΕμφάνισηΑντικειμένου[ πολυγ1, α>1 ] εμφανίζει το πολυγ1 όταν
α>1 και θα το κρύβει όταν α<=1.

Συντεταγμένες[ <Αντικείμενο>, <x>, <y> ]


Αλλάζει τις συντεταγμένες τοποθέτησης ενός δρομέα, κουμπιού, κουτιού επιλο-
γής. Οι συντεταγμένες είναι οι συντεταγμένες του συστήματος οθόνης, με το
(0,0) στην πάνω αριστερή άκρη, όχι οι συντεταγμένες του άξονα.

192
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΤαχύτηταΠεριστροφής[ <Αριθμός> ]
Ορίζει την ταχύτητα περιστροφής του 3D συστήματος συντεταγμένων.
 Αν ο αριθμός είναι θετικός, η φορά περιστροφής είναι θετική, δηλαδή αντί-
θετη από την κίνηση των δεικτών του ρολογιού.
 Αν ο αριθμός είναι αρνητικός, η φορά περιστροφής είναι αρνητική, δηλαδή
σύμφωνη με την κίνηση των δεικτών του ρολογιού.
 Αν ο αριθμός είναι 0 σταματά η περιστροφή

Τιμή[ <Boolean>, <0|1> ]


Θέτει τιμή σε μια λογική μεταβλητή. Είναι 0 = False και 1=True.

Τιμή[ <Αντικείμενο>, <Αντικείμενο> ]


Θέτει στο πρώτο αντικείμενο την τιμή που ορίζεται από το δεύτερο αντικείμενο.
Π.χ. η εντολή Τιμή[f, ΤυχαίοΣτοιχείο[ {x^2+1, x+ημ(x)} ]] θα θέσει στην f μια
τυχαία συνάρτηση από τις δύο που υπάρχουν στη λίστα.

Τιμή[ <Λίστα>, <Αριθμός>, <Αντικείμενο> ]


Θέτει στο στοιχείο της λίστας που καθορίζει ο αριθμός την τιμή του αντικειμέ-
νου π.χ. Αν lista={1,2,3,4} και a=7 τότε η εντολή Τιμή[ lista, 2, a ] θα αλλά-
ξει το δεύτερο στοιχείο της λίστας με το 7 και η λίστα θα γίνει lista={1,7,3,4}

Τίτλος[ <Αντικείμενο>, <Κείμενο> ]


Θέτει ως τίτλο στο αντικείμενο το κείμενο.

ΤρέχουσαΩρα[ ]
Επιστρέφει την τρέχουσα ώρα του συστήματος με τη μορφή λίστα ή σειρά των
στοιχείων της λίστας είναι
{χιλιοστό δευτερολέπτου, δευτερόλεπτο, λεπτό, Ώρα (0-23), μέρα, Μήνας (1-
12), Έτος, Ημέρα σε κείμενο, ημέρα με αριθμό(1= Κυριακή)}

ΤρέχουσαΩρα["<Διαμόρφωση>" ]
Οι χαρακτήρες για τη διαμόρφωση πρέπει να χωρίζονται με \ και είναι:
d, D, j, l, N, S, w, z, W, F, m, M, n, t, L, Y, y, a, A, g, G, h, H, i, s, U
Μπορείτε να βρείτε λεπτομέρειες στην ιστοσελίδα:
http://php.net/manual/en/function.date.php
Παράδειγμα:
GetTime["Σήμερα είναι \l η \j\S ημέρα του \F \Y"] θα επιστρέψει:
Σήμερα είναι Κυριακή η 25η ημέρα του Ιανουαρίου 2015.

Χρώμα[ <Αντικείμενο>, "<Χρώμα>" ]

193
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Ορίζει το χρώμα ενός αντικειμένου

Χρώμα[ <Αντικείμενο>, <Κόκκινο>, <Πράσινο>, <Μπλε> ]


Ορίζει το χρώμα ενός αντικειμένου με αναλογία από τα τρία βασικά χρώματα
που αντιπροσωπεύονται με έναν αριθμό από 0 έως 1.

ΧρώμαBackground[ <Αντικείμενο>, "<χρώμα>" ]


Αλλάζει το χρώμα του Background του αντικειμένου.

ΧρώμαBackground[ <Αντικείμενο>, <κόκκινο>, <πράσινο>, <μπλε> ]


Αλλάξει το χρώμα του Background του αντικειμένου με αναλογία από τα τρία
βασικά χρώματα που αντιπροσωπεύονται με έναν αριθμό από 0 έως 1.

 Aqua
 Black  Magenta
 Silver
 Dark Gray  Indigo
 Light Gray Pink
 Gray  Purple
 Violet
 Dark Blue  Brown
 Yellow
 Blue  Orange
 Light Yellow
 Dark Green  Gold
 Light Orange
 Green  Lime
 Light Violet
 Maroon  Cyan
 Light Purple
 Crimson  Turquoise
 Light Green
 Red  Light Blue
 White

Εντολές «Λογικές»

Αν[ <Συνθήκη>, <Τότε> ]


Αν[ <Συνθήκη>, <Τότε>, <Ειδάλλως> ]
Αν ικανοποιείται η συνθήκη τότε εκτελούνται οι εντολές στο πεδίο <Τότε>
αλλιώς εκτελούνται οι εντολές στο πεδίο <Ειδάλλως>.
Παράδειγμα:
 Θέστε n = 3. Η Εντολή Αν[n==3, x + y = 4] θα σχεδιάσει την ευθεία x+y=4
γιατί ικανοποιείται η συνθήκη.
 Θέστε n = 4. Η Εντολή Αν[n==3, x + y = 4] δεν θα έχει κανένα αποτέ-
λεσμα.
 Θέστε n = 4. Η Εντολή Αν[n==3, x + y = 4, x-y=4] θα σχεδιάσει την
ευθεία x-y=4.
ημx x 3
 f(x) = Αν[x < 3, sin(x), x^2] θέτει f x   
 2
 x x 3

194
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

  3, 3
f(x) = Αν[0 <= x < 3, ημ(x)] θέτει ως f(x)=ημ(x) με πεδίο ορισμού 
 f(x) = Αν[x<0, συν(x),Αν[x<10, ημ(x), x^3] ] θέτει ως
συν x  x 0

f x    ημ x  0  x  10 .
 x3 διαφορετικά

 b=Αν[α<1,2,3] θέτει το b 2 αν α<1 αλλιώς το θέτει 3.

ΕίναιΑκέραιος[ <Αριθμός> ]
Επιστρέφει true αν ο αριθμός είναι ακέραιος και false αν δεν είναι.

ΕίναιΣτηνΠεριοχή[ <Σημείο>, <Περιοχή> ]


Επιστρέφει true αν το σημείο ανήκει στην περιοχή του αντικειμένου.
Παράδειγμα:
ΕίναιΣτηνΠεριοχή[ (1,2), Πολύγωνο[(0,0), (2,0), (1,3)]] επιστρέφει true.

ΚράτησεΑν[ <Συνθήκη>, <Λίστα> ]


Δημιουργεί μια καινούργια λίστα που περιέχει τα στοιχεία της λίστας που ικα-
νοποιούν τη συνθήκη.
Παράδειγμα
ΚράτησεΑν[x<3, {1, 2, 3, 4, 1, 5, 6}] επιστρέφει τη λίστα {1,2,1}

ΚράτησεΑν[ <Συνθήκη>, <Μεταβλητή>, <Λίστα> ]


Η μεταβλητή παίρνει διαδοχικά όλα τα στοιχεία της λίστας και αν ικανοποιείται
η συνθήκη το στοιχείο μπαίνει στην καινούργια λίστα.
Παράδειγμα
ΚράτησεΑν[ x(A) < 3, A, {(0, 1), (4, 2), (2, 2)}] θα δημιουργήσει τη λίστα με
τα σημεία {(0,1), (2,2)} γιατί αυτά τα δύο στοιχεία έχουν τετμημένη μικρότερη
του 3.

ΜέτρησεΑν[ <Συνθήκη>, <Λίστα> ]


Επιστρέφει το πλήθος των στοιχείων της λίστας που ικανοποιούν τη συνθήκη.
Παράδειγμα:
ΜέτρησεΑν[x < 3, {1, 2, 3, 4, 5}] επιστρέφει 2.
ΜέτρησεΑν[x == 3, A1:A10], Επιστρέφει τον αριθμό των κελιών του λογιστι-
κού φύλλου που ανήκουν στην περιοχή Α1:A10 που ικανοποιούν τη συνθήκη
x==3 (είναι ίσα με 3).

195
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

ΜέτρησεΑν[ <Συνθήκη>, <Μεταβλητή>, <Λίστα> ]


Η μεταβλητή παίρνει διαδοχικά όλα τα στοιχεία της λίστας και ελέγχεται πόσες
φορές ικανοποιεί τη συνθήκη.
Παράδειγμα
ΜέτρησεΑν[ x(A) < 3, A, {(0, 1), (4, 2), (2, 2)}] θα επιστρέψει 2 γιατί 2 στοι-
χεία της λίστας έχουν τετμημένη μικρότερη του 3.

Ορίζεται[ <Αντικείμενο> ]
Επιστρέφει true αν ορίζεται το αντικείμενο και false αν δεν ορίζεται.
Παράδειγμα: Η εντολή Ορίζεται[Κύκλος[(1,1), -2]] επιστρέφει false.

Σχέση[ <Αντικείμενο>, <Αντικείμενο> ]


Προβάλλει ένα κουτί που δείχνει τη σχέση μεταξύ δύο αντικειμένων.
Π.χ.
 Οι δύο ευθείες είναι παράλληλες.
 Τα δύο αντικείμενα είναι ίσα
 Οι δύο ευθείες είναι κάθετες.

196
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Η διεπαφή της έκδοσης 6 του Geogebra.

Η φιλοσοφία κατασκευής της έκδοσης 6 ήταν η βελτιστοποίηση χρήσης του


Geogebra για φορητές συσκευές. Έγινε μια προσπάθεια να μεγαλώσει η επιφάνεια
γραφικών που θα προβάλλεται κάθε στιγμή στην οθόνη της συσκευής και για αυ-
τόν τον λόγο πολλά από τα μενού επιλογών, που στην έκδοση 5 ήταν πάντα σε
προβολή, κρύφτηκαν πίσω από κουμπιά. Οπότε έχουν μετακινηθεί αρκετά στοιχε-
ία των επιλόγων του Geogebra σε άλλες θέσεις. Στην παρακάτω εικόνα φαίνεται η
πρώτη βασική οθόνη του Geogebra 6 και έχουν τοποθετηθεί αρκετές επεξηγήσεις
μέσα στα πλαίσια.
Προσωπικά, αν και το έχω εγκαταστήσει σε φορητές συσκευές δεν το χρησιμοποιώ
γιατί προτιμώ τη μεγαλύτερη οθόνη του laptop που προσφέρει καλύτερη εποπτε-
ία των σχημάτων.

Μπάρα αλλαγής Ανοίγει το κατακό-


Γραμμή εισαγωγής. Με-
στυλ επιλεγμένου ρυφο κύριο μενού
τακινήθηκε εδώ από το
αντικειμένου διαχείρισης του
κάτω μέρος της οθόνης.
Geogebra το οποίου
κλείνει αυτόματα
Επαναφέρει την οθόνη αν κάνετε κλικ
γραφικών στην προεπιλεγ- οπουδήποτε μέσα
μένη κατάσταση. Μετατο- στην επιφάνεια
πίζει την αρχή των αξόνων του Geogebra. Στην
στο κέντρο της οθόνης γρα- έκδοση ήταν πάντα
Πληκτρολόγιο
φικών εμφανές πάνω από
εισαγωγής μαθη-
Μεγέθυνση και τη γραμμή
ματικών συμβό-
σμίκρυνση της επι- εργαλείων
λων.
φάνειας γραφικών.
Μετάβαση σε
πλήρη οθόνη

Γραμμή εισαγωγής και πληκτρολόγιο εισαγωγής.


Όταν κάνετε κλικ με τον κέρσορα στη γραμμή εισαγωγής ανοίγει αυτόματα και το
πληκτρολόγιο εισαγωγής που μπορεί να σας βοηθήσει στην εισαγωγή των μαθη-
ματικών συμβόλων. Βέβαια η εισαγωγή των δεδομένων μπορεί να γίνει και από
το πληκτρολόγιο.

197
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εμφανίζει ένα βοηθητι-


κό παράθυρο με όλες τις
Τριγωνομετρικές, μαθηματικές συναρτή-
εκθετικές, λογαριθ- σεις του Geogbra. με
μικές συναρτήσεις, κλικ η επιλεγμένη συ-
παράγωγος και ολοκ- Πληκτρολόγια: νάρτηση μεταφέρετε στη
λήρωμα αγγλικό και ελ- γραμμή εισαγωγής
ληνικό.

Βασικά μαθη-
ματικά σύμβο-
λα.

Παραδείγματα με το Geogebra 6.

1ο παράδειγμα

 x
3 4
x   1, 0 
Θα κατασκευάσουμε τη γραφική παράσταση της f x    x στη
e ημx x   0, π

συνέχεια της g x   e , θα υπολογίσουμε το εμβαδόν μεταξύ των γραφικών πα-
5x

ραστάσεων των συναρτήσεων f, g του άξονα x x και της ευθείας x  π και τέλος
3π 3π
f x   e  4x  3π   8 2. Οι συναρ-
  2
θα λύσουμε γραφικά την εξίσωση 16e 4 4

τήσεις και τα ερωτήματα είναι δανεισμένα από το 4ο θέμα πανελλαδικών του Ιου-
νίου του 2017.
Ανοίξτε το Geogebra, κάντε κλικ στη γραμμή εισαγωγής και γράψτε:


Αν 1  x  0, 3 x 4 , 0  x  π, e x  ημ x  

Γραμμή εισαγωγής.

Οθόνες του βοηθητικού


πληκτρολογίου

198
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Προσέξτε να εισάγετε το σύμβολο μικρότερο ή ίσο από το βοηθητικό πληκτρολόγιο.


Το σύμβολο της νιοστής ρίζας βρίσκεται στη δεύτερη οθόνη του και για να βρεθείτε
εκεί κάντε κλικ στο f(x) που βρίσκεται στο πάνω μέρος και δίπλα στους αριθμούς
123.
Αν κάνετε κλικ οπουδήποτε μέσα στην οθόνη του Geogbra θα πρέπει να δείτε τη
γραφική παράσταση τη συνάρτησης και με δεξί κλικ πάνω σε κάποιο σημείο της
γραφικής παράστασης θα ανοίξει ένα κατακόρυφο μενού μέσα από τις επιλογές του
οποίου μπορείτε να διαμορφώσετε τη γραφική παράσταση όπως εσείς επιθυμείτε.
Θα πρέπει να βλέπεται μια οθόνη παρόμοια με την εικόνα παρακάτω. Παρατη-
ρήστε ότι η συνάρτηση εμφανίζεται στη γραμμή εισαγωγής ως δίκλαδη.

1. Τοποθετήστε τον
κέρσορα του ποντικιού
κάπου πάνω στη γρα-
φική παράσταση και
κάντε δεξί κλικ.

2. Από το μενού που θα


ανοίξει επιλέξτε ιδιότητες
για να μπορέσετε να αλ-
λάξετε τον τρόπο παρου-
σίασης της γραφικής πα-
ράστασης.

Αν θέλετε να γράψετε στην οθόνη γραφικών δικό σας


κείμενο κάντε κλικ στο προτελευταίο εργαλείο που
έχει πάνω του σχεδιασμένο το σύμβολο του δρομέα
Επιλογή για
εισαγωγή κει- και επιλέξτε, από το κατακόρυφο μενού τη δεύ-
μένου στη οθόνη τερη γραμμή "ΑΒC Κείμενο"
γραφικών

Στη συνέχεια κάντε κλικ στο σημείο που θέλετε να τοποθετήσετε το κείμενο. Α-
φού το γράψετε θα μπορέσετε να το μετακινήσετε. Μόλις γίνει αυτό το Geogebra
θα ανοίξει ένα παράθυρο για να γράψετε το κείμενο που θέλετε. Επιλέξτε "Τύπος
Latex" και ακριβώς από κάτω το "Προχωρημένες". Διερευνήστε τις επιλογές που
έχετε εκεί. Είναι αρκετά εντυπωσιακές. Μπορείτε να γράψετε οτιδήποτε θέλετε,
από τον πιο απλό μέχρι τον πιο σύνθετο μαθηματικό τύπο.

199
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

1. Εδώ γράψτε f(x)=


Ακολουθήστε τα βήματα που περιγράφονται
στην εικόνα αριστερά και το αποτέλεσμα θα σας
3. Πα- ανταμείψει. Θα εμφανιστεί ο τύπος της f στην
τήστε οθόνη γραφικών με τη μορφή δίκλαδης συνάρτησης
ΟΚ.
2. Κάντε κλικ στο όπως είναι γραμμένος στην γραμμή εισαγωγής.
σύμβολο του Geogebra Αυτό είναι ένα καινούργιο στοιχείο του Geogebra
και πάνω στο f που
6.
θα εμφανιστεί.

Κάνοντας δεξί κλικ πάνω στο κείμενο


Μπάρα γρήγορης
και επιλέγοντας "ιδιότητες" από το
διαμόρφωσης
μενού που θα ανοίξει Μπορείτε να δι-
αμορφώσετε το κείμενο, αλλάζοντας το Αλλάξτε από εδώ
τις ιδιότητες εμ-
χρώμα του, το μέγεθός του καθώς και φάνισης του κει-
τη γραμματοσειρά του. μένου

Θα προχωρήσουμε τώρα στη γραφική παράσταση της g x   e 5x .


Γράψτε σε μια καινούργια γραμμή ει-
σαγωγής "g(x)= e^5x" και πατήστε
Enter.
Αλλάξτε το χρώμα της γραφικής πα-
ράστασης της g σε κόκκινο, κάνοντας
δεξί κλικ πάνω σε κάποιο σημείο της
και από το μενού που θα ανοίξει επι-
λέξτε το παράθυρο με τον τίτλο χρώ-
μα και κάντε κλικ πάνω στο κόκκινο
χρώμα. Μπορείτε μέσα από το παρά-
θυρο "Προχωρημένες" να θέσετε συν-
θήκες σχετικές με το πότε θα εμφανί-
ζεται η συνάρτηση ή να αλλάζει το
χρώμα της ανάλογα με τις τιμές
κάποιον μεταβλητών. Εμφανίστε και ένα κείμενο με τον τύπο της g και αλλάξτε
το χρώμα του σε κόκκινο. Τώρα θα πρέπει το παράθυρο γραφικών να μοιάζει στη
διπλανή εικόνα.

200
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Θα προχωρήσουμε τώρα στον υπολογισμό του εμβαδού του χωρίου μεταξύ των
γραφικών παραστάσεων των συναρτήσεων f, g του άξονα x x και της ευθείας
 g x   f x  dx .
π
x  π . Προφανώς ζητάμε το 
0  

4. Κάντε κλικ στην πρώτη


επιλογή και στη γραμμή
εισαγωγής θα μεταφερθεί η
επιλογή σας

1. Κάντε κλικ σε μια νέα


γραμμή εισαγωγής και
θα ανοίξει το βοηθητικό 2. Κάνοντας κλικ στις τρείς 3. Επιλέξτε
πληκτρολόγιο. τελείες θα ανοίξει ακριβώς "ΟλοκλήρωμαΜεταξύ"
πάνω από το βοηθητικό
πληκτρολόγιο ένα παράθυρο
που περιέχει όλες τις εντολές
και συναρτήσεις του
Geogebra.

Η γραμμή εισαγωγής θα πάρει τη μορφή:

Χρησιμοποιώντας το ποντίκι για να μετακινηθείτε αλλάξτε την σε

και αμέσως θα πάρετε σκιαγραφημένο το χωρίο μαζί με την τιμή του ολοκληρώ-
ματος. Με δεξί κλικ οπουδήποτε πάνω στο χωρίο, ανοίγει ένα κάθετο μενού και
από το παράθυρο που θα ανοίξει, αν επιλέξετε "Ιδιότητες" μπορείτε να διαμορφώ-
σετε την εμφάνισή του.
Προκειμένου να βρούμε τη λύση της εξίσωσης
3π 3π
f x   e  4x  3π   8 2 , θα σχεδιάσουμε τη γραφική παράσταση της
  2
16e 4 4

3π 3π
h x   16e f x   e  4x  3π   8 2
  2
4 4

201
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

και θα βρούμε τα κοινά της σημεία με τον άξονα x x .

Σε μια νέα γραμμή εισαγωγής γράψτε


h(x)=16*e^-3*π/4 και πατήστε "βελάκι δεξιά" για φύγει ο κέρσορας από τον εκ-
θέτη *f-e^-3*π/4 (και πάλι "βελάκι δεξιά") *(4*x-3*π)^2 (και πάλι "βελάκι δε-
ξιά")-8*(επιλέξτε το σύμβολο της τετραγωνικής ρίζας από το βοηθητικό πληκτρο-
λόγιο) και βάλτε το 2 ως υπόριζη ποσότητα. Τέλος πατήστε Enter. Μπορείτε να
διαμορφώσετε τη γραφικής παράστασης της h κάνοντας κλικ πάνω της και αλλά-
ζοντας την εμφάνισή της από την μπάρα αλλαγής στυλ.

2. Μπάρα αλλαγής στυλ. Μπορείτε


να αλλάξετε χρώμα, είδος και πάχος
γραμμής και της ιδιότητες στυλ της
συνάρτησης.

1. Κλικ πάνω
στη συνάρτηση

202
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Δυστυχώς δεν μπορείτε να εμφανίσετε τον τύπο


της h σε κείμενο, όπως στις προηγούμενες συ-
ναρτήσεις f και g, γιατί περιέχει την f που είναι
δίκλαδη. Θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε την ε-
πιλογή Latex από το παράθυρο κειμένου.

Αν θέλετε να μεταφέρετε τις γραφικές παραστάσεις σε άλλα προγράμματα τότε


πρέπει να τις σώσετε στο δίσκο σας ως εικόνες.

Ανοίξτε το κατακόρυφο
κύριο μενού και επιλέξτε
"εξαγωγή ως...". Στη συ-
νέχεια κάντε κλικ πάνω
στο είδος του αρχείου ει-
κόνας που θα επιλέξετε.

Στο παράθυρο που θα ανοίξει γράψτε το όνομα του


αρχείου και κάντε κλικ στο κουμπί "Εξαγωγή"

Επιλέξτε τον φάκελο που θέλετε να σώσετε την εικόνα και πατήστε "Save".

203
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Αν θέλετε να αποθηκεύσετε το γράφημά σας για μελλοντική χρήση.

Ανοίξτε το κατα-
κόρυφο κύριο με-
νού και επιλέξτε
"Αποθήκευση"

Αν εμφανιστεί το παράθυρο σύνδεσης με τον διαδικτυακό τόπο του Geogebra


επιλέξτε "Συνέχεια χωρίς είσοδο".

Συνδεθείτε για να αποθηκε-


ύσετε το αρχείο στο διαδικ-
τυακό χώρο του Geogebra.

Επιλέξτε "Συνέχεια χωρίς


είσοδο" για αποθήκευση
στον υπολογιστή σας

Στο παράθυρο που θα ανοίξει γράψτε το όνομα που θέλετε να δώσετε στο αρχείο
και κάντε κλικ στο κουμπί "Αποθήκευση"

Στη συνέχεια επιλέξτε τον φάκελο που θέλετε να τοποθετήσετε το αρχείο και πα-
τήστε "Save"

204
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Μπορείτε να ανεβάσετε το αρχείο σας στον διαδικτυακό χώρο του Geogebra επιλέ-
γοντας "Ανέβασμα αρχείου στο Geogebra...". Θα ανοίξει ένα παράθυρο σύνδεσης με
το Geogebra. Μπορείτε να δημιουργήσετε, αν δεν έχετε λογαριασμό, και αφού συν-
δεθείτε να διαχειριστείτε τα αρχεία σας.

205
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

2ο παράδειγμα
Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ πλευράς 2 cm. Το τετράγωνο ΕΖΗΘ έχει τις κορυφές
του στις πλευρές του ΑΒΓΔ. Να βρείτε τις θέσεις για τις οποίες το εμβαδόν του
ΕΖΗΘ γίνεται μέγιστο και τη θέση για την οποία γίνεται ελάχιστο. (Από το θέμα
των επαναληπτικών πανελλαδικών 2017)
Λύση
Θα κατασκευάσουμε το σχήμα και στη συνέχεια θα κατασκευάσουμε τη γραφική
παράσταση του εμβαδού του τετραγώνου ΕΖΗΘ συναρτήσει της απόστασης της κο-
ρυφής του Ε από τη μια κορυφή της πλευράς του τετραγώνου ΑΒΓΔ στο οποίο
ανήκει. Το τελικό σχήμα θα είναι αυτό που φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:

Ανοίγουμε το Geogebra και επιλέγουμε το εργαλείο δημιουργίας σημείων και


σημειώνομε διαδοχικά τα σημεία Α(0,0), Β(2,0), Γ(2,2) και Δ(0,2). Θα μπορού-
σαμε επίσης να εισάγουμε τα σημεία από την γραμμή εισαγωγής γράφοντας διαδο-
χικά Α=(0,0), Β=(2,0), Γ=(2,2) και Δ=(0,2).

Στη συνέχεια επιλέγουμε το εργαλείο ευθύγραμμο τμήμα


και δημιουργούμε διαδοχικά τα ευθύγραμμα τμήματα ΑΒ,
ΒΓ, ΓΔ, ΔΕ.

206
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Κρατώντας πατημένα τα πλήκτρα Ctrl και Shift επιλέ-


γουμε διαδοχικά και τα τέσσερα τμήματα ΑΒ,ΒΓ,ΓΔ και
ΔΕ. Αλλάζουμε από τη μπάρα αλλαγής στυλ το πάχος
των γραμμών σε 10.

Επιλέγουμε το εργαλείο δημιουργίας


σημείων και παίρνουμε ένα σημείο Ε
πάνω στην πλευρά ΑΒ. Κατασκευάζου-
Εργαλείο κα-
με τα σημεία Ζ,Η,Θ από την εισαγωγή
τασκευής πολυ-
γράφοντας γώνων

Ζ=(2,x(E)), H=(2-x(E),2) και Θ=(0,2-


x(Ε)). Προσέξτε το σημείο να το γρά-
ψατε με κεφαλαίο Ελληνικό γράμμα
μιας και το Geogebra ονομάζει τα ση-
μεία με ελληνικά γράμματα.

Επιλέγουμε το εργαλείο πολύ-


4. Κάντε κλικ
στο σημείο Ε
γωνο και κατασκευάζουμε το
1. Γράψτε ΑΕ= πολύγωνο-τετράγωνο ΕΖΗΘ
κάνοντας κλικ διαδοχικά στις
5. Αλλάζουμε το
σημείο Ε σε x(E) κορυφές του. Επιλέγουμε το
2. Επιλέξτε το ώστε να εμφανί-
παράθυρο με το
εργαλείο κειμένου
ζετε η τετμημέ-
σύμβολο του νη του Ε. και κάνοντας κλικ κάτω από
"Geogebra"
το πολύγωνο που δημιουργή-
6. Πατάμε σαμε ανοίγουμε το παράθυρο
3. Κάντε κλικ στο Enter και OK "Κείμενο" και ακολουθούμε τα
σημείο Ε
βήματα του διπλανού σχήμα-
τος.

207
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Στη συνέχεια θα εμφανίσουμε το μήκος Εμφανίζουμε το εμβαδόν του πολυγώ-


του τμήματος ΕΖ. νου ΕΖΗΘ

1. Γράφουμε ΕΖ= 1. Γράφουμε "Εμ-


βαδόν \ ΕΖΗΘ=".
Το σύμβολο "\"
2. Επιλέγουμε το πα- εισάγει ένα κενό.
ράθυρο με το σύμβολο
του Geogebra

3.κάνουμε κλικ 2. Κάνουμε κλικ

στο όνομα του στο όνομα του πο-

τμήματος ΕΖ. λυγώνου ΕΖΗΘ

Στην μπάρα στυλ κάνουμε κλικ στο κουμπί και από το


κατακόρυφο μενού επιλέγουμε "Γραφικά 2" οπότε ανοίγει το
δεύτερο παράθυρο γραφικών.

Στη γραμμή "Εισαγωγή" γράφουμε


Μ=(x(E),q1) Οπότε δημιουργούμε ένα σημείο
με τετμημένη την τετμημενη του σημείου Ε
και τεταγμένη το εμβαδόν του τετραγώνου
ΕΖΗΘ. Κάνουμε δεξί κλικ πάνω στο σημείο E
και επιλέγουμε από το αναδυόμενο μενού "Ι-
διότητες". Επιλέγουμε το παράθυρο "Προχω-
ρημένες" ιδιότητες, αποεπιλέγουμε την τοπο-
θεσία εμφάνισης "Γραφικά" και επιλέγουμε ως
τοποθεσία εμφάνισης "Γραφικά 2". Έτσι το
σημείο Μ θα εμφανίζεται μόνο στην οθόνη
"Γραφικά 2"

208
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Επιλέγουμε το εργαλείο γεωμετρικός τόπος και στη συνέ-


χεια κάνουμε διαδοχικά κλικ στο σημείο Μ και στο σημείο
Ε. Οπότε εμφανίζεται ο γεωμετρικός τόπος του σημείου Μ
καθώς το Ε διατρέχει το τμήμα ΑΒ. Αν ο γεωμετρικός τό-
πος εμφανίζεται στην οθόνη "Γράφιμα"¨ μέσο των ιδιοτή-
των του τον μεταφέρουμε στην οθόνη "Γράφημα 2".

Μετακινώντας το σημείο Ε μετακινείται και το σημείο Μ. Παρατηρούμε ότι το


εμβαδόν γίνεται ελάχιστο και ίσο με 2 όταν το σημείο Ε είναι στο μέσο του ΑΒ και
μέγιστο ίσο με 4 όταν το σημείο ταυτιστεί με το Α ή το Β.

209
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Πίνακας Περιεχομένων
Κατεβάστε και εγκαταστήστε το Geogebra στον υπολογιστή σας ............................................................. 4
Η Πρώτη Οθόνη τους Geogebra .................................................................................................................. 5
Το βασικό μενού του Geogebra. ................................................................................................................. 6
Οι επιλογές της ομάδας «Αρχείο» .......................................................................................................... 6
Οι επιλογές της ομάδας «Επεξεργασία»................................................................................................. 8
Οι επιλογές της ομάδας «Προβολή»....................................................................................................... 9
Οι επιλογές της ομάδας «Προβολή»..................................................................................................... 16
Εργαλεία ................................................................................................................................................ 22
Παράθυρο.............................................................................................................................................. 22
Βοήθεια ................................................................................................................................................. 22
Είσοδος... ............................................................................................................................................... 22
Οι οθόνες του Geogebra .......................................................................................................................... 24
Η οθόνη άλγεβρα: ................................................................................................................................. 25
Εργαλεία κατασκευής................................................................................................................................ 25
Βοήθεια στο Geogebra .............................................................................................................................. 27
Γραφική Παράσταση ................................................................................................................................. 28
Ορισμός του πεδίου ορισμού μιας συνάρτησης................................................................................... 28
Μορφοποίηση γραφήματος.................................................................................................................. 31
Μετακίνηση, μεγέθυνση και σμίκρυνση ........................................................................................... 31
Αλλαγή του χρώματος και της εμφάνισης του γραφήματος. ........................................................... 32
Απόκρυψη & Επανεμφάνιση γραφημάτων ...................................................................................... 33
Εξαγωγή γραφήματος στο MSWord ..................................................................................................... 34
Σημαντικά σημεία της γραφικής παράστασης μιας συνάρτησης. ........................................................ 36
Εντολές για τις συναρτήσεις ..................................................................................................................... 36
Τριγωνομετρικά Γραφήματα ..................................................................................................................... 40
Κατασκευή γραφικής παράστασης τριγωνομετρικής συνάρτησης ...................................................... 40
Παρουσίαση γραφικής παράστασης τριγωνομετρικής συνάρτησης ................................................... 40
Γραφική παράσταση τριγωνομετρικού αριθμού σε μοίρες ................................................................. 42
Αλλαγή ορίων προβολής στον άξονα χ’χ............................................................................................... 43
Μετασχηματισμοί των γραφημάτων .................................................................................................... 45
Δημιουργία δρομέα........................................................................................................................... 45
Εισαγωγή συνάρτησης με κλάδους....................................................................................................... 47
Στατιστική .................................................................................................................................................. 48
Γραφήματα και τα μέτρα κεντρικής τάσης ........................................................................................... 49
Γραμμική παλινδρόμηση ....................................................................................................................... 54
Ανάλυση .................................................................................................................................................... 56
Κατασκευή εφαπτομένης συνάρτησης σε ένα σημείο της. .................................................................. 56
Παράγωγος συνάρτησης ....................................................................................................................... 57
210
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Εντολές με παράγωγο. .......................................................................................................................... 57


Ολοκλήρωση και άθροισμα Riemann ................................................................................................... 58
Εντολές με Ολοκλήρωμα ....................................................................................................................... 59
Ολοκλήρωμα μεταξύ δύο συναρτήσεων .............................................................................................. 64
Γεωμετρία.................................................................................................................................................. 66
Οι επιλογές στη γραμμή εργαλείων...................................................................................................... 67
Γεωμετρικοί μετασχηματισμοί.................................................................................................................. 84
Μερικά σχήματα Γεωμετρίας.................................................................................................................... 89
Κατασκευή κανονικού ν-γώνου εγγεγραμμένου σε κύκλο. ................................................................. 89
Πίνακες ...................................................................................................................................................... 91
Προχωρημένες επιλογές διαμόρφωσης ................................................................................................... 93
Καρτέλα «Βασικά» - Ετικέτες και ονόματα. .......................................................................................... 93
Καρτέλα «Χρώμα» ................................................................................................................................. 94
Καρτέλα «Στυλ» .................................................................................................................................... 94
Καρτέλα «Άλγεβρα» .............................................................................................................................. 95
Καρτέλα «Προχωρημένες»................................................................................................................... 95
Εμφάνιση και απόκρυψη πλέγματος .................................................................................................... 96
Εισαγωγή κειμένου ............................................................................................................................... 96
Εισαγωγή κειμένου από το Mathtype .................................................................................................. 99
Ορισμός της θέσης ενός κειμένου. ..................................................................................................... 100
Αντιγραφή μορφοποίησης αντικειμένου - Δημιουργία Εργαλείου........................................................ 102
Αντιγραφή μορφοποίησης .................................................................................................................. 102
Δημιουργία εργαλείου ........................................................................................................................ 104
Αποθήκευση του εργαλείου ............................................................................................................... 107
Άνοιγμα ενός αρχείου με εργαλεία και χρήση τους ........................................................................... 108
Λίστες ...................................................................................................................................................... 111
Εντολές «Λίστες»................................................................................................................................. 111
Ακολουθίες .............................................................................................................................................. 112
Συνθήκες εμφάνισης αντικειμένων Κουτιά και κουμπιά επιλογής – εισαγωγής. .................................. 114
Cas (Computer Algebra System) ............................................................................................................. 119
Απλές Πράξεις με το CAS ..................................................................................................................... 120
Ανάλυση αριθμού σε γινόμενο πρώτων παραγόντων. ...................................................................... 121
Διαγραφή γραμμής. ............................................................................................................................ 121
Πράξεις με αλγεβρικές παραστάσεις. ................................................................................................. 121
Αντιγραφή αποτελέσματος από το CAS στο παράθυρο γραφικά ...................................................... 122
Αντικατάσταση μεταβλητών ............................................................................................................... 124
Πράξεις με πολυώνυμα – στατική και δυναμική αναφορά σε γραμμή. ............................................ 124
Μεταφορά δεδομένων από το CAS στην οθόνη «Γραφικά» .............................................................. 127
Λύση εξισώσεων με το CAS. ................................................................................................................ 127
211
Μάθετε το Geogebra – Κόλλιας Σταύρος – mathnet.eu

Λύση συστημάτων με το CAS. ............................................................................................................. 128


Υπολογισμός παραγώγου και ολοκληρώματος συνάρτησης με το CAS. ............................................ 129
Χρήση στοιχείων από την οθόνη γραφικών στο CAS .......................................................................... 130
3D Γραφικά .............................................................................................................................................. 131
Δημιουργία 3D σχημάτων ................................................................................................................... 134
Εισαγωγή σημείων. ............................................................................................................................. 134
Εισαγωγή αντικείμενων στην 3D οθόνη. ............................................................................................ 135
Οι εντολές 3D ...................................................................................................................................... 139
Μερικές κατασκευές με το Geogebra ..................................................................................................... 147
Τριώνυμο – Προβολή αντικείμενων με συνθήκη – Προχωρημένη διαμόρφωση κειμένου............... 147
Γραφική παράσταση των συναρτήσεων f(x)=αημ(βx)+γ και g(x)=ασυν(βx)+γ. .................................. 152
Έλεγχος της κίνηση σημείου με δρομέα ............................................................................................. 155
Εισαγωγή και κίνηση εικόνας.............................................................................................................. 156
Εισαγωγή, κίνηση και περιστροφή εικόνας ........................................................................................ 159
Κίνηση ενός σημείου Μ μεταξύ διαφορετικών σημείων με τη χρήση δρομέα.................................. 164
Υπολογισμός της παραγώγου της συνάρτησης f(x)=lnx .................................................................... 165
Μαθηματικές συναρτήσεις και σύμβολα πράξεων. ............................................................................... 168
Εντολές «Άλγεβρα» ................................................................................................................................. 172
Εντολές «Κείμενο».................................................................................................................................. 178
Εντολές «Geogebra»............................................................................................................................... 181
Εντολές Δέσμη ενεργειών ....................................................................................................................... 184
Εντολές «Λογικές» ................................................................................................................................... 194
Η διεπαφή της έκδοσης 6 του Geogebra. ........................................................................................... 197
Γραμμή εισαγωγής και πληκτρολόγιο εισαγωγής. ......................................................................... 197
Παραδείγματα με το Geogebra 6. ................................................................................................... 198

212

You might also like