1. Koja je osnovna sirovina za proizvodnju celuloze i koje su njegove karakteristike?

Celuloza je prirodni proizvod koji nastaje u biljkama fotostintezom i ona predstavlja najrasprostranjenije jedinjenje ugljenika. Celuloza
se prvo koristila za proizvodnju papira. Dobijala se preradom krpa od lana i pamuka. Na našim prostorima se celuloza najčešće
proizvodi iz drvene mase. Celuloza drveta pri potupunoj hidrolizi daje, pored čiste glukoze i druge vrste šećera. Potpuno suva drvna
materija sadrži, uz celulozu, znatne količine viših i nižih polimera ugljenih hidrata, koji se nazivaju hemiceluloza. Uz njih, drvna masa
sadrži lignin i tzv.ekstraktivne supstance-npr.smole, masti, protein i drugo.

Lignin je amorfna svetložuta ili mrka materija, kojom su obložena celulozna vlakna drveta. On daje drvetu potrebnu čvrstoću, a celulozi
definiše karakter. Sadržaj lignina u drvetu zavisi od vrste, starosti, mesta u drvetu i kreće se od 20-30%. Sirovina za prozivodnju celuloze
je uglavnom drvo četinara (bor, smrča i jela) i lišćara (topola, bukva i breza), a mogu se koristiti i stabiljke od svih žitarica. Drvo se do
proizvodnog pogona transportuje u balvanima, oblicima ili cepanicama. Sa stanovišta proizvodnje najbolje je da drvo odleži u skladištu
nekoliko meseci u toku kojih se iz njega izdvoje ekstraktivne supstance, dok se sa stanovišta mehaničkih karakteristika celuloze smatra
da je bolje da se preradi sveže drvo.

2. Objasni tehnologiju prerade drveta pre prerade u celulozu?

Priprema drveta za hemijsku preradu sastoji se od čišćenja, izrade sečke i skladištenja. Čišćenje drveta od kore
vrše se: ljušćenjem pomoću rotacionih noževa, ljuštenjem pomoću oruđa koja su tvrđa od drveta, trenjem oblice
o oblicu nasuvo ili u vodi, hidraulički-mlazom vode. Pre ljuštenja svim postupcima, izuzev prvim, drvo se namače
u hladu ili u toplu vodu. Karakteristično za sve postupke je velika razlika u kapacitetu i gubitnu drvene mase.
Najveći gubitak je kod ljuštenja rotacionim noževima (10-20%), a najmanji kod ljuštenja trenjem (1-2%).

Konstrukcija mašine za ljušćenjem trenjem oblice o oblicu-konstrukcija se sastoji od dugačkog bubnja koji rotira i
čija je unutrašnjost ispunjena oblicama i vodom. Visoki kapaciteti ljušćenja se postižu na mašini sa rotacionim
noževima. Izrada sečke je važna faza pripreme drveta. Potrebno je da se drvo seče na komadiće veličine koja će
omogućiti ravnomernu impregaciju celokupne mase drveta korišćenim hemijskim sredstvom u najkraćem
mogućem vremenu. Dužina komadića drveta (sečke) ne treba biti veća od 40mm, jer se kod dužih sredina
vlakana ne impregnira dovoljno. I prečnik sečke se takođe ograničava, a on zavisi od drveta i postupaka dalje
prerade. Postoji više konstrukcija mašina za izradu sečke, npr.mašina sa ručnim ulaganjem drveta, mašina sa
automatskim ulaganjem drveta. Posle izrade, sečka se prebere-odvajaju se komadi manjih dimenzija