Vissmann Vitosol

VIESMANN VITOSOL
Planningsaanwijzing
VITOSOL 100-FM/-F VITOSOL 200-T

Vlakke collector, type SV en SH Type SPE
Voor montage op platte en schuine daken alsook voor vrij- Voor de montage op schuine en platte daken alsook voor
staande montage vrijstaande montage
Type SH ook voor montage aan gevels
VITOSOL 300-T
VITOSOL 200-FM/-F
Type SP3B
Platte collector, type SV2F/SH2F, SV2D Voor de montage op schuine en platte daken alsook voor
Voor montage op platte en schuine daken alsook voor vrij- vrijstaande montage
staande montage
Type SH ook voor montage aan gevels
VITOSOL 200-T
Type SP2A
Voor de montage op schuine en platte daken en aan gevels
alsook voor vrijstaande montage
5818 440 B/fl 05/2016

Inhoudsopgave
Inhoudsopgave
1. Basisprincipes 1. 2 Viessmann collectorprogramma ............................................................................... 6

■ Vitosol-F, Vitosol-T ................................................................................................ 6
■ Vitosol-FM ............................................................................................................. 6
■ Vitosol 300-T ......................................................................................................... 6
1. 3 Kengroottes van collectoren ..................................................................................... 7
■ Oppervlakteaanduidingen ..................................................................................... 7
■ Collectorrendement ............................................................................................... 7
■ Warmtecapaciteit .................................................................................................. 9
■ Stilstandtemperatuur ............................................................................................. 9
■ Installatievuldruk en dampproductievermogen DPL ............................................. 9
■ Zonnedekkingspercentage .................................................................................... 10
1. 4 Richting, inclinatie en overschaduwing van het ontvangstoppervlak ........................ 10
■ Inclinatie van het ontvangstoppervlak ................................................................... 10
■ Richting van het ontvangstoppervlak .................................................................... 10
■ Vermijding van overschaduwing van het ontvangstoppervlak .............................. 11
2. Vitosol 100-FM, type SV1F/SH1F 2. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 12

en Vitosol 100-F, type SV1B/SH1B ■ Voordelen .............................................................................................................. 12
■ Leveringstoestand ................................................................................................. 12
2. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 13
2. 3 Gecertificeerde kwaliteit ............................................................................................ 14
3. Vitosol 200-FM, type SV2F/SH2F 3. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 15

en Vitosol 200-F, type SV2D ■ Voordelen .............................................................................................................. 15
4. Vitosol 200-T, type SP2A 4. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 19

■ Voordelen .............................................................................................................. 19
5. Vitosol 200-T, type SPE 5. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 22

■ Voordelen .............................................................................................................. 22
■ Toestand bij levering ............................................................................................. 22
6. Vitosol 300-T, type SP3B 6. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 25

■ Voordelen .............................................................................................................. 25
7. Zonneregelingen 7. 1 Zonneregelingsmodule, type SM1, best.nr. Z014 470 .............................................. 29

■ Technische gegevens ........................................................................................... 29
■ Gekeurde kwaliteit ................................................................................................ 30
7. 2 Vitosolic 100, type SD1, bestelnummer Z007 387 .................................................... 30
■ Gecertificeerde kwaliteit ........................................................................................ 31
7. 3 Vitosolic 200, type SD4, best.nr. Z007 388 ............................................................... 31
■ Gecertificeerde kwaliteit ........................................................................................ 32
7. 4 Functies .................................................................................................................... 33
5818 440 B/fl
2 VIESMANN VITOSOL
Inhoudsopgave (vervolg)
7. 5 Toebehoren ............................................................................................................... 41
■ Toewijzing aan de zonnesysteemregelingen ........................................................ 41
■ Hulprelais .............................................................................................................. 41
■ Dompeltemperatuursensor ................................................................................... 41
■ Collectortemperatuursensor .................................................................................. 42
■ Dompelhuls van roestvast staal ............................................................................ 42
■ Calorimeter ........................................................................................................... 42
■ Zonnecel ............................................................................................................... 43
■ Groot display ......................................................................................................... 43
■ Veiligheidstemperatuurbegrenzer ......................................................................... 44
■ Temperatuurregelaar als thermostaat (maximumbegrenzing) .............................. 44
■ Temperatuurregelaar ............................................................................................. 44
■ Temperatuurregelaar ............................................................................................. 45
8. Warmwaterboiler 8. 1 Vitocell 100-U, type CVUB/CVUC-A ......................................................................... 46

8. 2 Vitocell 100-B, type CVBA ........................................................................................ 50
8. 3 Vitocell 100-B, type CVB/CVBB ................................................................................ 55
8. 4 Vitocell 100-V, type CVW .......................................................................................... 61
■ Zonnewarmtewisselaarset .................................................................................... 63
8. 5 Vitocell 300-B, type EVB ........................................................................................... 65
8. 6 Vitocell 140-E, type SEIA en Vitocell 160-E, type SESA .......................................... 70
8. 7 Vitocell 340-M, type SVKA en Vitocell 360-M, type SVSA ....................................... 75
8. 8 Vitocell 100-V, type CVA/CVAA/CVAA-A .................................................................. 81
8. 9 Vitocell 300-V, type EVI ............................................................................................ 88
9. Installatietoebehoren 9. 1 Solar-Divicon en zonnepompstreng .......................................................................... 93

■ Calorimeter ........................................................................................................... 95
■ Zonneveiligheidsklep 8 bar ................................................................................... 95
9. 2 Hydraulisch toebehoren ............................................................................................ 97
■ Aansluit-T-stuk ...................................................................................................... 97
■ Aansluitleiding ....................................................................................................... 97
■ Montageset voor de aansluitleiding ...................................................................... 97
■ Manuele ontluchter ............................................................................................... 98
■ Luchtafscheider ..................................................................................................... 98
■ Snelontluchter (met T-stuk) ................................................................................... 98
■ Aansluitleiding ....................................................................................................... 99
■ Zonnesysteem aanvoer- en retourleiding ............................................................. 99
■ Dakdoorvoer zonnesysteemleiding ....................................................................... 99
■ Aansluittoebehoren voor restlengtes van de zonneaanvoer- en retourleiding ...... 99
■ Expansievat voor zonnesystemen ........................................................................ 100
■ Strengregelklep ..................................................................................................... 100
■ Strengregelklep ..................................................................................................... 100
■ Thermostatische mengautomaat .......................................................................... 101
■ Thermostatische circulatieset ............................................................................... 101
■ 3-wegomschakelklep ............................................................................................ 101
■ Inschroefcirculatie ................................................................................................. 102
9. 3 Warmtedragend medium .......................................................................................... 103
■ Vularmatuur .......................................................................................................... 103
■ Vulstation .............................................................................................................. 103
■ Vulwagen .............................................................................................................. 103
■ Zonnehandvulpomp .............................................................................................. 103
■ Warmtedragend medium ”Tyfocor LS” .................................................................. 103
9. 4 Overig toebehoren .................................................................................................... 104
■ Transporthulp ........................................................................................................ 104
10. Planningsaanwijzingen voor de 10. 1 Sneeuwlast- en windlastzones ................................................................................. 104

montage 10. 2 Afstand tot dakrand ................................................................................................... 104
10. 3 Leggen van buisleidingen ......................................................................................... 105
10. 4 Aardingskabel/bliksembeveiliging van het zonnesysteem ........................................ 105
10. 5 Isolatie ...................................................................................................................... 105
10. 6 Zonneleidingen ......................................................................................................... 105
10. 7 Collectorbevestiging ................................................................................................. 106
■ Opdakmontage ..................................................................................................... 107
■ Montage op platte daken ...................................................................................... 107
■ Gevelmontage ....................................................................................................... 107
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 3
11. Planningsaanwijzingen voor de 11. 1 Opdakmontage met spantanker ................................................................................ 108

montage op schuine daken — ■ Algemeen .............................................................................................................. 108
opdakmontage ■ Vlakke collectoren Vitosol-FM/-F .......................................................................... 110
■ Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B . 111
■ Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE ................................................. 112
■ Voor verticale montage op het schuine dak .......................................................... 113
11. 2 Opdakmontage met spanthaken ............................................................................... 113
■ Algemeen .............................................................................................................. 113
■ Vlakke collectoren Vitosol-FM/-F .......................................................................... 114
■ Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE .................................................. 116
11. 3 Opdakmontage met spantflens ................................................................................. 117
■ Algemeen .............................................................................................................. 117
■ Vlakke collectoren Vitosol-FM/-F .......................................................................... 118
■ Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE ................................................. 119
11. 4 Opdakmontage voor golfplaten ................................................................................. 120
11. 5 Opdakmontage voor plaatdaken ............................................................................... 121
■ Algemeen .............................................................................................................. 121
12. Planningsaanwijzingen voor de 12. 1 Bepaling van de afstand van de collectorrij z ........................................................... 121
montage op platte daken 12. 2 Vlakke collectoren Vitosol-FM/-F (op staanders) ...................................................... 122
■ Collectorsteunen met variabel instelbare inclinatiehoek ....................................... 122
■ Collectorsteunen met vast ingestelde inclinatiehoek ............................................ 125
12. 3 Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T en Vitosol 300-T (op staanders) .................. 126
■ Collectorsteunen met variabel instelbare inclinatiehoek ....................................... 127
■ Collectorsteunen met vast ingestelde inclinatiehoek ............................................ 128
12. 4 Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en type SPE (liggend) ............... 129
13. Planningsaanwijzingen voor de 13. 1 Vlakke collectoren Vitosol-FM/-F, type SH ................................................................ 129
gevelmontage ■ Collectorsteunen – opstelhoek γ 10 tot 45° .......................................................... 130
13. 2 Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A ................................................... 130
14. Plannings- en gebruiksaanwijzin- 14. 1 Dimensionering van het zonnesysteem .................................................................... 131
gen ■ Installatie voor tapwateropwarming ...................................................................... 131
■ Installatie voor de tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwar-
ming ...................................................................................................................... 132
■ Installatie voor zwembadwateropwarming – warmtewisselaar en collector .......... 134
14. 2 Werking van een zonnesysteem ............................................................................... 135
■ Debiet in het collectorveld ..................................................................................... 135
■ Welke werkingswijze is zinvol? ............................................................................. 135
14. 3 Installatievoorbeelden Vitosol-FM/-F, type SV en SH ............................................... 135
■ High-flow-werking — Eenzijdige aansluiting ......................................................... 135
■ High-flow-werking — Wisselzijdige aansluiting ..................................................... 135
■ Low-flow-werking — Eenzijdige aansluiting .......................................................... 136
■ Low-flow-werking — Wisselzijdige aansluiting ...................................................... 136
14. 4 Installatievoorbeelden Vitosol 200-T, type SPE ........................................................ 136
■ Verticale montage op schuin dak, montage op staanders en liggende montage . 136
■ Horizontale montage op een schuin dak ............................................................... 137
14. 5 Installatievoorbeelden Vitosol 200-T, type SD2A ..................................................... 137
■ Verticale montage op schuin dak, montage op staanders en liggende montage . 138
■ Horizontale montage op schuin dak en aan gevels .............................................. 138
14. 6 Installatievoorbeelden Vitosol 300-T, type SP3B ...................................................... 139
■ Verticale montage op schuin dak en montage op staanders ................................ 139
14. 7 Debietweerstand van het zonnesysteem .................................................................. 140
■ Doorgangsweerstand van de solaire aanvoer- en retourleiding ........................... 140
■ Doorstroomweerstand Vitosol-FM/-FM, type SV en SH ....................................... 141
■ Doorgangsweerstand Vitosol 200-T en Vitosol 300-T .......................................... 142
14. 8 Stromingssnelheid en doorgangsweerstand ............................................................. 142
■ Doorloopsnelheid .................................................................................................. 142
■ Doorgangsweerstand van de buisleidingen .......................................................... 143
14. 9 Dimensionering van de circulatiepomp ..................................................................... 144
14.10 Ontluchting ................................................................................................................ 145
14.11 Veiligheidstechnische uitrusting ................................................................................ 145
■ Stagnatie in zonnesystemen ................................................................................. 145
■ Installatiedruk aanpassen bij Vitosol-FM ............................................................... 147
5818 440 B/fl
■ Expansievat ........................................................................................................... 148

■ Veiligheidsklep ...................................................................................................... 149
■ Veiligheidstemperatuurbegrenzer ......................................................................... 149
14.12 Bijkomende functie voor de tapwaterverwarming ..................................................... 149
4 VIESMANN VITOSOL
14.13 Integratie van de circulatie en thermostatische mengautomaat ............................... 149

14.14 Reglementair gebruik ................................................................................................ 150
15. Bijlage 15. 1 Subsidieprogramma's, vergunning en verzekering ................................................... 151

15. 2 Woordenlijst .............................................................................................................. 151
16. Index ............................................................................................................................................ 152

5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 5
Basisprincipes
Thermische zonnesystemen vormen vooral in combinatie met een In deze planningsaanwijzing is alle technische documentatie van de
Viessmann verwarmingsinstallatie een optimale systeemoplossing benodigde componenten alsook de plannings- en dimensionerings-
voor tapwater- en zwembadwateropwarming, ondersteuning van de aanwijzingen speciaal voor installaties in ééngezinswoningen
kamerverwarming en andere toepassingen. samengevat. Deze planningsaanwijzing is een aanvulling bij het
1 Viessmann planningshandboek ”Thermische zonne-energie” . De
Viessmann planningshandleiding ”Zonnethermie” is in gedrukte vorm
bij uw Viessmann verkoopadviseur verkrijgbaar of als download op
http://www.viessmann.de. Verder zijn er online ook elektrische
hulpmiddelen voor de collectorbevestiging en het drukbehoud in
zonnesystemen beschikbaar.
1.2 Viessmann collectorprogramma

Vitosol-F, Vitosol-T
Zonnesystemen met Vitosol-F en Vitosol-T leveren efficiënt en
betrouwbaar regeneratieve warmte voor de tapwateropwarmign en
de verwarmingsondersteuning of proceswarmte. In de zomertijd kan
echter het ter beschikking staande aanbod aan zonne-energie de
warmtebehoefte overstijgen. De warmte kan bij stagnerende afname
niet meer afgevoerd worden en het zonnemedium kookt. Het hete
glycol-water-dampmengsel drukt zich door de buisleidingen uit de
collector in de richting van het expansievat. Als gevoelige delen van
het zonnesysteem onder de invloed van de hoge damptemperaturen
komen, kan dit hun levensduur negatief beïnvloeden. We raden aan
om bij deze collectortypes het collectoroppervlak en de boilergrootte
afhankelijk van de energiebehoefte te dimensioneren.
Vitosol-FM
De Vitosol-FM-collectoren onderscheiden zich door hun unieke Bij schakelende collectoren gelden vanuit economisch oogpunt
absorbercoating ThermProtect. Deze coating verandert afhankelijk dezelfde regels voor de dimensionering als bij traditionele vlakke col-
van de temperatuur haar optische eigenschappen. In het normale lectoren. Als hogere zonnedekkingspercentages bereikt moeten wor-
temperatuurbereik van het zonnesysteem bezitten de collectoren den, kan vanwege de lagere eindtemperaturen echter een overdi-
dezelfde vermogenswaarden als traditionele zonnecollectoren. mensionering van het collectoroppervlak uitgevoerd worden.
Zodra de zonneboiler de gewenste laadtoestand bereikt heeft, leidt
een overaanbod aan zonne-energie tot stijgende collectortemperatu-
ren. Als de collectortemperatuur de schakeltemperatuur van de
absorber overstijgt, past het vermogen zich automatisch aan de
geringere warmteafname aan. In de collector worden bij stilstand
van de installatie max. stilstandtemperaturen van 145 °C bereikt.
Daalt de collectortemperatuur, dan stijgt het vermogen ook opnieuw.
In een zonnesysteem met schakelende vlakke collectoren kan bij
een gelijktijdige aanpassing van de installatiedruk de dampvorming
op een veilige manier verhinderd worden. Hierdoor worden de instal-
latiecomponenten (pomp, terugslagkleppen, expansievat enz.) en
het warmtedragermedium ontzien. Betrouwbaarheid en levensduur
worden verhoogd.
Vitosol 300-T
Vacuümbuiscollector met fasewisseltemperatuuruitschakeling.
Der Vitosol 300-T is een hoogefficiënte vacuümbuiscollector volgens
het heatpipe-principe. De zonnewarmte verdampt binnen de heat-
pipe het daarin ingesloten medium. Bij de daarop volgende conden-
satie in de condensor wordt de warmte aan het zonnecircuit afgege-
ven en het medium stroomt opnieuw terug in de vacuümbuizen
waarop de zon schijnt. Bij collectortemperaturen boven ca. 145°C
kan het medium niet meer condenseren. Door deze fasewisseltem-
peratuuruitschakeling is het warmtetransport onderbroken en de
installatie tegen te hoge stagnatietemperaturen beschermd. Pas bij
lagere collectortemperaturen start het circuit in de heatpipe opnieuw.
5818 440 B/fl
6 VIESMANN VITOSOL
Basisprincipes (vervolg)
1.3 Kengroottes van collectoren

Oppervlakteaanduidingen
1
Vlakke collector Vacuüm-buiscollector
C
B
A
– Bruto oppervlak A
Beschrijft de buitenafmetingen (lengte x breedte) van een collector. Dit oppervlak is bij de planning van de montage en het benodigd dak-
oppervlak.
– Absorberoppervlak B
Selectief gecoat metalen oppervlak dat in de collector is ingebouwd.
– Apertuuroppervlak C (belangrijk voor premie-aanvraag in Vlaanderen)
Het apertuuroppervlak is de technisch relevante informatie voor de planning van een zonnesysteem en voor het gebruik van dimensione-
ringsprogramma's.
Vlakke collector:
Oppervlak van de collectorafdekking waardoor de zonnestralen kunnen binnenkomen.
Vacuüm-buiscollector:
Som van de lengtedoorsnede van de afzonderlijke buizen. Omdat er boven en onder in de buizen geen bereiken zijn zonder absoberop-
pervlak, is het apertuuroppervlak bij deze toestellen iets groter dan het absorberoppervlak.
Collectorrendement
Het rendement van een collector (zie hoofdstuk ”Technische gege- Rendementkarakteristieken
vens” bij de betreffende collector) geeft aan welk aandeel van de op Het optisch rendement η0 en de warmteverliesbijwaarden k1 en k2
het apertuuroppervlak treffende zonnestraling in benutbare warmte- samen met het temperatuurverschil ΔT en de bestralingssterkte Eg
energie kan worden omgezet. Het rendement hangt onder andere af volstaan om de rendementkarakteristiek te bepalen. Het maximum-
van de werkingstoestand van de collector. Het type van bepalen is rendement wordt bereikt, als het verschil tussen absorberen omge-
voor alle collectortypes hetzelfde. vingstemperatuur ΔT en de thermische verliezen nul bedraagt. Des
Een deel van de zonnestralen die de collectoren treffen, gaat door te verder de collectortemperatuur zich verhoogt, des te hoger zijn de
reflectie en absorptie aan het glas en reflectie aan de absorber ”ver- warmteverliezen, des te geringer het rendement.
loren”. Uit de verhouding van de instraling op de collector en het Uit de rendementkarakteristieken kunnen ook de typische werkberei-
stralingsvermogen dat op de absorber in warmte wordt omgezet, kan ken van de collectoren worden afgelezen. Daaruit volgen de inzet-
het optisch rendement η0 worden berekend. mogelijkheden van de collectoren.
Bij opwarming van de collector geeft deze door warmtegeleiding van
het collectormateriaal, warmtestraling en convectie een deel van de Typische werkbereiken (zie volgend diagram):
warmte aan de omgeving af. Die verliezen worden door de warmte- 1 zonnesysteem voor warm water bij een gering dekkingspercen-
verliesbijwaarden k1 en k2 en het temperatuurverschil Δ (weergave tage
in K) tussen absorber en omgeving berekend: 2 zonnesysteem voor warm water bij hoger dekkingspercentage
3 zonnesysteem voor warm water en verwarmingsondersteuning
k . ΔT k2 . ΔT² met zonnewarmte
ŋ = ŋ0 - 1 - 4 zonnesysteem voor proceswarmte/airconditioning met zonne-
Eg Eg warmte
De volgende diagrammen geven de rendementkarakteristieken weer

met betrekking tot het absorberoppervlak van de collectoren.
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 7
Vlakke collectoren
Vitosol 100-FM Vitosol 200-FM SV2F/SH2F

1
0,80 0,80
1 2 1 2
0,70 0,70
0,60 0,60
0,50 0,50
3 3
Rendement
0,40 0,40
Rendement
0,30 0,30
0,20 0,20
0 20 40 60 80 0 20 40 60 80
Temperatuurverschil Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K (absorber-omgeving) in K
Vitosol 100-F, type SV1A/SH1A, SV1B/SH1B Vitosol 200-F, type SV2D
0,80 0,80
1 2 1 2
0,70 0,70
4 4
0,60 0,60
0,50 0,50
3 3
Rendement
0,40 0,40
Rendement
0,30 0,30
0,20 0,20
0 20 40 60 80 100 0 20 40 60 80
Vacuüm-buiscollectoren
Vitosol 200-T, type SP2A Vitosol 200-T, type SPE
0,80 1 0,80 1
2 2
0,70 0,70
0,60 0,60
4 4
0,50 0,50
3 3
Rendement
0,40 0,40
Rendement
0,30 0,30
0,20 0,20
0 20 40 60 80 100 0 20 40 60 80 100
5818 440 B/fl
8 VIESMANN VITOSOL
Vitosol 300-T, type SP3B
0,80 1 1
2
0,70
0,60
4
0,50
3
0,40
Rendement
0,30
0,20
0 20 40 60 80 100
Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K
Warmtecapaciteit
De warmtecapaciteit in kJ/(m2 · K) geeft de warmtehoeveelheid aan
die de collector per m2 en K opneemt. Die warmte staat voor het
systeem slechts in een geringe omvang ter beschikking.
Stilstandtemperatuur
De stilstandtemperatuur is de maximumtemperatuur die de collector Als door de collector geen warmte wordt afgevoerd, wordt hij tot aan
bij een instraling van 1000 W/m2 kan bereiken. de stilstandtemperatuur opgewarmd. In die toestand zijn de thermi-
■ Vitosol-FM, met ThermProtect: Tot ca. 145 °C sche verliezen zo groot als het opgenomen stralingsvermogen.
■ Vitosol 200-T zonder temperatuuruitschakeling
■ Vitosol 300-T met temperatuuruitschakeling: Ca. 145°C
■ Vitosol-F: Ca. 200 °C
Installatievuldruk en dampproductievermogen DPL

Dampproductievermogen DPL Installatievuldruk bij Vitosol-FM
Het stoomproductievermogen in W/m2 geeft het maximumvermogen Om een zeker verdampen van het zonnemedium te kunnen verhin-
aan waarmee een collector tijdens het verdampen bij stagnatie deren, moet de installatievuldruk van het zonnesysteem verhoogd
stoom produceert en aan het systeem afgeeft. worden. Op het hoogste punt in het zonnesysteem moet een druk
Schakelende vlakke collectoren in zonnesystemen met een vol- van 3,0 bar aanwezig zijn. Zie pagina 147. De statische hoogte van
doende hoge systeemdruk produceren geen damp meer. Daarom het zonnesysteem, de drukreserve voor de ontluchting en de toeslag
bedraagt bij zulke collectoren de DPL 0 W/m². voor het hoogteverschil tussen expansievat en veiligheidsklep moe-
ten eveneens bij het vullen van de installatie in acht genomen wor-
den. De voordruk van het expansievat moet op de desbetreffende
installatieconfiguratie ingesteld worden. De voordruk van het expan-
sievat wordt altijd ingesteld vóór het zonnesysteem gevuld wordt.
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 9
Zonnedekkingspercentage
Dekkingspercentage zonnewarmte
Het zonnedekkingspercentage geeft aan hoeveel procent van de

100 jaarlijks voor de tapwateropwarming en de kamerverwarming beno-
1 90 digde energie door het zonnesysteem kan worden gedekt.
80 Een zonnesysteem plannen betekent altijd een goed compromis tus-
70 sen opbrengst en zonnedekkingspercentage te vinden. Hoe groter
60 A het zonnedekkingspercentage wordt, des te meer conventionele
energie wordt gespaard.
50 B Aan een hoge dekkingsgraad zijn echter warmteoverschotten in de
40 zomer verbonden. Dat betekent gemiddeld een lager collectorrende-
30 ment en geringere opbrengsten (energievolume in kWh) per m2
20
in %
absorbeeroppervlak.
10
300 350 400 450 500 550 600
Warmtevolume (opbrengst) in kWh/(m² · a)
A Gebruikelijke dimensionering voor tapwateropwarming in een

ééngezinshuis
B Gebruikelijke dimensionering voor grote zonnesystemen
1.4 Richting, inclinatie en overschaduwing van het ontvangstoppervlak

Inclinatie van het ontvangstoppervlak
De opbrengst van een zonnesysteem varieert afhankelijk van de
inclinatie en de richting van het collectoroppervlak. Bij een hellend
ontvangstoppervlak veranderen de instralingshoek, de stralingsin-
tensiteit en daarmee ook de hoeveelheid energie. De energie is het
grootst, als de straling in een rechte hoek op het ontvangstoppervlak
treft. Omdat die situatie in onze breedtegraad met betrekking tot de
horizontale lijn nooit wordt bereikt, kan de opbrengst door een incli-
natie van het ontvangstoppervlak worden geoptimaliseerd. In Duits-
land wordt op een ontvangstoppervlak met 35° inclinatie bij zuiduitlij-
ning (in vergelijking met de horizontale positie) ca. 12 % meer ener-
gie gestraald.
Richting van het ontvangstoppervlak

Een andere factor voor de berekening van het te verwachten ener-
gievolume is de richting van het ontvangstoppervlak. Op het noorde-
lijk halfrond is een uitlijning naar het zuiden optimaal. De volgende
afbeelding toont het samenwerken van richting en inclinatie. Een
vergelijking met de horizontale lijn leidt tot meer of minder opbreng-
sten. Tussen zuidoost en zuidwest en bij inclinatiehoeken tussen
25 en 70 ° kan een bereik voor een optimale opbrengst van een zon-
nesysteem worden gedefinieerd. Grotere afwijkingen, bijv. bij gevel-
montage, kunnen met een overeenkomstig groter collectoroppervlak
worden gecompenseerd.
±0% ±0%
-15% +10% +10% -15%

+5% +5%
-40% -20% -20% -40%

-25% -25%
West Zuid Zuid Oost
Zuidwest Zuidoost
5818 440 B/fl
10 VIESMANN VITOSOL
Vermijding van overschaduwing van het ontvangstoppervlak

Uitgaande van een collector die naar het zuiden is gericht, adviseren
wij het bereik tussen zuidoost en zuidwest zonder schaduw te hou-
den (met een hoek ten opzichte van de horizontale lijn max. 20 °). 1
Daarbij moet in acht worden genomen dat de installatie meer dan 20
jaar zal werken en dat gedurende die periode bijv. bomen hoog kun-
nen worden.
20°
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 11
Vitosol 100-FM, type SV1F/SH1F en Vitosol 100-F, type SV1B/SH1B
2.1 Productbeschrijving
De selectief gecoate absorber van de collectoren Vitosol 100-F en De collector bestaat in 2 uitvoeringen
Vitosol 100-FM garandeert een hoge absorptie van de zonnestraling. ■ Vitosol 100-FM, type SV2F/SH2F met schakelende absorberlaag
De koperen buis in meandervorm zorgt voor gelijkmatige warmteaf- ThermProtect
name aan de absorber. ■ Vitosol 100-F, type SV1B/SH1B met speciale absorbercoating is
De collectorbehuizing is temperatuurbestendig geïsoleerd en bezit voor kuststreken geconcipieerd (zie hoofdstuk ”Technische gege-
een afdekking uit ijzenarm zonneglas. vens”).
Flexibele, met O-ringen afgedichte verbindingsbuizen zorgen voor
de veilige parallelle verbinding tot 12 collectoren.
Met een aansluitset met klemringschroefverbindingen is een een-
voudige verbinding van het collectorveld met de buizen van het zon-
2 necircuit mogelijk. In de aanvoer van het zonnecircuit wordt via een
dompelhulsset de collectortemperatuursensor gemonteerd.
A
B
C
D
E
F
G
H
A Afdekking van zonneglas, 3,2mm E Meandervormige koperen buis

B Afdekhoek van aluminium in de collectorhoeken F Isolatie van mineraalvezel
C Lekkagevrije glasafdichting G Frameprofiel van aluminium
D Absorber H Bodemplaat van staal met aluminium-zink-coating
Voordelen
■ Krachtige vlakke collectoren voor de opdak- en platdakmontage. ■ Permanente dichtheid en hoge stabiliteit door doorlopend, gebo-
Uitvoering Vitosol-FM met temperatuuruitschakeling ThermProtect gen aluminium frame en naadloos uitgevoerde glasafdichting.
voor een dampvrije en veilige zonne-installatie ■ Stevige, tegen corrosie bestendige achterwand van verzinkt staal-
■ Uitvoering van de absorber in meandervorm met geïntegreerde plaat
verzamelleidingen. Er kunnen maximaal 12 collectoren parallel ■ Montagevriendelijk Viessmann bevestigingssysteem met statisch
geschakeld worden. gecontroleerde en corrosiebestendige componenten uit roestvrij
■ Framedesign in aluminium staal en aluminium – uniek voor alle Viessmann collectoren.
■ Hoog rendement door selectief gecoate absorber, stabiele, hoog- ■ Snelle en veilige aansluiting van de collectoren door flexibele
transparante afdekking van speciaal glas en hoogefficiënte isolatie roestvaststalen golfbuisconnector
Leveringstoestand
5818 440 B/fl
Vitosol 100-FM/-F wordt aansluitklaar gemonteerd geleverd.
12 VIESMANN VITOSOL
Vitosol 100-FM, type SV1F/SH1F en Vitosol 100-F, type SV1B/SH1B (vervolg)
2.2 Technische gegevens

De collectoren zijn verkrijgbaar met 2 verschillende absorbercoa- Aanwijzing
tings. Type SV1B/SH1B heeft een speciale absorbercoating die Bij het gebruik van Vitosol 100-FM, type SV1F/SH1F in deze regio's
ervoor zorgt dat de collectoren in kuststreken kunnen worden kan Viessmann niet aansprakelijk gesteld worden.
gebruikt.
Afstand tot de kust:

■ Tot 100 m:
Uitsluitend type SV1B/SH1B gebruiken.
■ 100 tot 1000 m:
gebruik van type SV1B/SH1B aanbevolen
2
Technische gegevens
Type SV1F*1 SH1F*1 SV1B SH1B
Bruto oppervlak m2 2,51 2,51 2,51 2,51
Absorberoppervlak m2 2,32 2,32 2,32 2,32
Apertuuroppervlakte m2 2,33 2,33 2,33 2,33
Afstand tussen collectoren mm 21 21 21 21
Afmetingen
Breedte mm 1056 2380 1056 2380
Hoogte mm 2380 1056 2380 1056
Diepte mm 72 72 72 72
De volgende waarden hebben betrekking op de absorberoppervlak-
ken:
– Optisch rendement % 80,3 80,3 75,4 75,4
– Warmteverliescoëfficiënt k1 W/(m2 · K) 3,675 3,675 4,15 4,15
– Warmteverliescoëfficiënt k2 W/(m2 · K2) 0,037 0,037 0,0114 0,0114
De volgende waarden hebben betrekking op het bruto oppervlak:
– Optisch rendement % 74,3 74,3 69,2 69,2
– Warmteverliescoëfficiënt k1 W/(m2 · K) 3,691 3,691 3,81 3,81
– Warmteverliescoëfficiënt k2 W/(m2 · K2) 0,037 0,037 0,010 0,010
Warmtecapaciteit kJ/(m2 · K) 4,7 4,7 4,5 4,5
Gewicht kg 41,5 41,5 43,9 43,9
Inhoud vloeistof Liter 1,83 2,4 1,67 2,33
(warmtedragend medium)
Toegel. bedrijfsdruk bar/MPa 6/0,6 6/0,6 6/0,6 6/0,6
(zie hoofdstuk ”Zonne-expansievat”)
Max. stilstandstemperatuur °C 145 145 196 196
Stoomproductievermogen
– Gunstige montageplaats W/m2 0*2 0*2 60 60
– Ongunstige montageplaats W/m2 0*2 0*2 100 100
Aansluiting Ø mm 22 22 22 22
Technische gegevens voor het bepalen van de energie-efficiëntieklasse (ErP-label)

Type SV1F/SH1F*1 SV1B/SH1B
Apertuuroppervlakte m2 2,33 2,33
De volgende waarden hebben betrekking op het bruto
apertuuroppervlak:
– collectorrendement ηcol, bij temperatuurverschil van 60 57,0
40 K
– Optisch rendement in de collector % 80 75,4
– Warmteverliescoëfficiënt k1 W/(m2 · K) 3,659 4,14
– Warmteverliescoëfficiënt k2 W/(m2 · K2) 0,037 0,0114
Hoekcorrectiefactor IAM 0,91 0,89
5818 440 B/fl
*1 Door Viessmann vastgestelde waarden. Collector momenteel in Solar Keymark keuring

*2 Als gegevens van de fabrikant m.b.t. de vuldruk van het zonnesysteem in acht genomen worden.
VITOSOL VIESMANN 13
Vitosol 100-FM, type SV1F/SH1F en Vitosol 100-F, type SV1B/SH1B (vervolg)
Type SV1F SH1F SV1B SH1B

Montageplaats (zie volgende afbeelding) A, C, D B, C, D, A, C, D B, C, D, E
E
72
1056 38
A
B
KV
2
E
C
2380
2200
KR
90
Type SV1F/SV1B
KR Collectorretour (inlaat)
KV Collectoraanvoer (uitlaat)
72
2380 38
KV
876
1056
KR
90
Type SH1F/SH1B
2.3 Gecertificeerde kwaliteit

5818 440 B/fl
De Viessmann collectoren voldoen aan de eisen van het milieu- CE-label volgens bestaande EG- richtlijnen
logo ”Blauer Engel” conform RAL UZ 73.
Getest volgens Solar-KEYMARK conform EN 12975 of ISO 9806.
14 VIESMANN VITOSOL
Vitosol 200-FM, type SV2F/SH2F en Vitosol 200-F, type SV2D
Hoofdbestanddeel van de collectoren Vitosol 200-FM en Vitosol 200- Maximaal 12 collectoren kunnen met elkaar tot een collectorveld
F is de hoogselectief gecoate absorber. Deze garandeert een hoge samengevoegd worden. Daartoe worden flexibele, met O-ringen
absorptie van de zonnestraling. Op de absorber zit een koperen buis afgedichte verbindingsbuizen geleverd.
in meandervorm, die door het warmtedragend medium wordt door- Met een aansluitset met klemringschroefverbindingen is een een-
stroomd. voudige verbinding van het collectorveld met de buizen van het zon-
Het warmteoverdragend medium neemt via de koperen buis de necircuit mogelijk. In de aanvoer van het zonnecircuit wordt via een
warmte van de absorber op. De absorber wordt door een uitstekend dompelhulsset de collectortemperatuursensor gemonteerd.
geïsoleerde collectorbehuizing omgeven, waardoor de warmteverlie-
zen van de collector geminimaliseerd worden. De collector bestaat in 2 uitvoeringen
De hoogwaardige isolatie is temperatuurbestendig. De collector ■ Vitosol 200-FM, type SV2F/SH2F met schakelende absorberlaag
wordt door solair glas afgedekt. Dit wordt gekenmerkt door een ThermProtect
gering ijzeraandeel, waardoor de transmissie van de zonnestraling ■ Vitosol 200-F, type SV2D met speciale absorbercoating is voor
wordt verhoogd. kuststreken geconcipieerd (zie hoofdstuk ”Technische gegevens”).
A
B
C
3
D
E
F
G
H
A Afdekking van zonneglas, 3,2mm F Isolatie van melamine-hars-schuim

B Afdeklijst van aluminium in donkerblauw G Isolatie van melamine-hars-schuim
C Lekkagevrije glasafdichting H Raamprofiel van aluminium in donkerblauw
D Absorber K Bodemplaat van staal met aluminium-zink-coating
E Meandervormige koperen buis
Voordelen
■ Krachtige vlakke collectoren voor de opdak- en platdakmontage. ■ Permanente dichtheid en hoge stabiliteit door doorlopend, gebo-
Uitvoering Vitosol-FM met temperatuuruitschakeling ThermProtect gen aluminium frame en naadloos uitgevoerde glasafdichting.
voor een dampvrije en veilige zonne-installatie ■ Stevige, tegen corrosie bestendige achterwand van verzinkt staal-
■ Uitvoering van de absorber in meandervorm met geïntegreerde plaat
verzamelleidingen. Er kunnen maximaal 12 collectoren parallel ■ Montagevriendelijk Viessmann bevestigingssysteem met statisch
geschakeld worden. gecontroleerde en corrosiebestendige componenten uit roestvrij
■ Attractief design van de collector, frame in donkerblauw. Indien staal en aluminium – uniek voor alle Viessmann collectoren.
gewenst kan het frame in alle andere RAL-kleuren worden gele- ■ Snelle en veilige aansluiting van de collectoren door flexibele
verd. roestvaststalen golfbuisconnector
■ Hoog rendement door selectief gecoate absorber, stabiele, hoog-
transparante afdekking van speciaal glas en hoogefficiënte isolatie
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 15
Vitosol 200-FM, type SV2F/SH2F en Vitosol 200-F, type SV2D (vervolg)
Leveringstoestand
Vitosol 200-FM/-F wordt aansluitklaar gemonteerd geleverd. Viessmann biedt complete zonnesystemen met Vitosol 200-FM/-F
(pakketten) voor de tapwateropwarming en/of verwarmingsonder-
steuning aan (zie pakketprijslijst).
5818 440 B/fl
16 VIESMANN VITOSOL

De collectoren zijn verkrijgbaar met 2 verschillende absorbercoa- Aanwijzing
tings. Type SV2D heeft een speciale absorbercoating die ervoor Bij het gebruik van Vitosol 200-FM, type SV2F/SH2F in deze regio's
zorgt dat de collectoren in kuststreken kunnen worden gebruikt. kan Viessmann niet aansprakelijk gesteld worden.
Afstand tot de kust:

■ Tot 100 m:
uitsluitend type SV2D gebruiken
■ 100 tot 1000 m:
gebruik van type SV2D aanbevolen
Technische gegevens
Type SV2F*1 SH2F*1 SV2D
Bruto oppervlak m2 2,51 2,51 2,51
Absorberoppervlak m2 2,32 2,32 2,32
Apertuuroppervlakte m2 2,33 2,33 2,33
Afstand tussen collectoren mm 21 21 21
Afmetingen
Breedte mm 1056 2380 1056
Hoogte mm 2380 1056 2380
3
Diepte mm 90 90 90
ken:
– Optisch rendement % 81,3 81,3 82,0
– Warmteverliescoëfficiënt k1 W/(m2 · K) 3,675 3,675 3,553
– Warmteverliescoëfficiënt k2 W/(m2 · K2) 0,037 0,037 0,023
Warmtecapaciteit kJ/(m2 · K) 4,89 5,96 5,47
Gewicht kg 41 41 41
Inhoud vloeistof Liter 1,83 2,40 1,83
Toegel. bedrijfsdruk bar/MPa 6/0,6 6/0,6 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur in de collector °C 145 145 185
Stoomproductievermogen
– Gunstige montageplaats W/m2 0*2 0*2 60
– Ongunstige montageplaats W/m2 0*2 0*2 100
Aansluiting Ø mm 22 22 22

Type SV2F*1 SH2F*1 SV2D
apertuuroppervlak:
– collectorrendement ηcol, bij temperatuurverschil van % 63,4 63,4 63,9
40 K
– Optisch rendement % 81 81 81,7
Hoekcorrectiefactor IAM 0,91 0,91 0,91
5818 440 B/fl
*1 Door Viessmann vastgestelde waarden. Collector momenteel in Solar Keymark keuring

*2 Als gegevens van de fabrikant m.b.t. de vuldruk van het zonnesysteem in acht genomen worden.
VITOSOL VIESMANN 17
Type SV2F SH2F SV2D

Montageplaats (zie volgende afbeelding) A, C, D B, C, D, E A, C, D
90
1056 51
A
B
KV
E
C
2380
2200
3
KR
90
Type SV2F/SV2D
90
2380 51
KV
876
1056
KR
90
Type SH2F

5818 440 B/fl

18 VIESMANN VITOSOL
Vitosol 200-T, type SP2A
Op schuine daken kunnen de collectoren zowel in de lengterichting
(vacuümbuizen in rechte hoek tot de daknok) als in dwarsrichting
(vacuümbuizen parallel aan de daknok) gemonteerd worden.
In elke vacuümbuis is een uiterst selectief gecoate metalen absorber
geïntegreerd. Deze garandeert een hoge absorptie van de zonne-
B straling en een geringe emissie van de warmtestraling.
Op de absorber is een heatpipe aangebracht, die met een verdam-
A pingsvloeistof is gevuld. De warmtebuis is aan de condensor aange-
sloten. De condensor ligt in de dubbelbuiswarmtewisselaar Duotec
van roestvast staal.
Daarbij gaat het om de zogenaamde ”droge integratie”, d.w.z.
C
draaien of vervangen van de vacuümbuizen is ook bij gevulde, onder
druk staande installatie mogelijk.
De warmte wordt door de absorber op de heatpipe overgebracht.
Daardoor verdampt de vloeistof. De damp stijgt in de condensor.
D Door de dubbelbuiswarmtewisselaar waarin de condensor ligt, wordt
de warmte aan het voorbijstromende warmtedragend medium afge-
geven. Daardoor condenseert de damp. Het condensaat loopt in de
E warmtebuis naar beneden terug en de procedure wordt opnieuw her-
haald.
Om een circulatie van de verdampervloeistof in de warmtewisselaar
te garanderen moet de inclinatiehoek groter dan nul zijn .
Door de vacuümbuizen axiaal te draaien kunnen de absorbers opti-
maal naar de zon gericht worden. De vacuümbuizen kunnen 25°
A Dubbelbuiswarmtewisselaar van roestvast staal gedraaid worden zonder verhoogde beschaduwing van de absorbe-
Condensor roppervlakken.
B
T.e.m. 15 m2 absorberoppervlakte kan tot een collectorveld worden
C Absorber
samengevoegd. Daartoe worden flexibele, met O-ringen afgedichte
4
D Warmtepijp (heatpipe)
verbindingsbuizen geleverd. De verbindingsbuizen worden met een
E Vacuümbuis
geïsoleerde afdekking afgedekt.
Vacuümbuiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A zijn er in de vol-
gende uitvoeringen:
necircuit mogelijk. De collectortemperatuursensor wordt in een sen-
■ 1,26 m2 met 10 vacuümbuizen
sorhouder op de aanvoerbuis in de aansluitbehuizing van de collec-
■ 1,51 m2 met 12 vacuümbuizen tor gebouwd.
■ 3,03 m2 met 24 vacuümbuizen De collectoren kunnen ook in kustregio's ingezet worden.
Vitosol 200-T, type SP2A kan op een schuin dak, een plat dak, aan
de gevel alsook vrijstaand gemonteerd worden.
Voordelen
■ Bijzonder efficiënte vacuümbuiscollector volgens het heatpipe- ■ Draaibare vacuümbuizen kunnen optimaal naar de zon gericht
principe voor een hoge bedrijfszekerheid worden en zorgen voor het maximumenergiegebruik
■ Universeel inzetbaar door plaatsonafhankelijke montage verticaal ■ Droge aansluiting, d.w.z. vacuümbuizen kunnen bij een gevulde
of horizontaal op daken en aan gevels alsook voor vrijstaande installatie worden ingezet of vervangen.
montage ■ Zeer efficiënte isolatie van de aansluitbehuizing minimaliseert de
■ Speciale balkonmodule (1,26 m2 absorberoppervlak) voor de mon- warmteverliezen
tage aan balkonleuningen of gevels. ■ Eenvoudige montage door Viessmann montage- en verbindings-
■ Voor vuil ongevoelige, in de vacuümbuizen geïntegreerde absor- systemen
beroppervlak met hoogselectieve coating
■ Efficiënte warmteoverdracht door volledig omsloten condensoren
door de Duotec dubbelbuiswarmtewisselaar van roestvast staal.
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 19
Vitosol 200-T, type SP2A (vervolg)
Leveringstoestand
In aparte dozen verpakt: Viessmann biedt complete zonnesystemen met Vitosol 200-T (pak-
1,26 m2 10 vacuümbuizen per verpakkingseenheid ketten) voor de tapwateropwarming en/of verwarmingsondersteuning
aansluitbehuizing met montagerails aan (zie pakketprijslijst).
1,51 m2/3,03 m2 12 vacuümbuizen per verpakkingseenheid
aansluitbehuizing met montagerails

4 Technische gegevens
Type SP2A 1,26 m2 1,51 m2 3,03 m2
Aantal buizen 10 12 24
Bruto oppervlak m2 1,98 2,36 4,62
Absorberoppervlak m2 1,26 1,51 3,03
Afstand tussen collectoren mm — 88,5 88,5
Afmetingen
Breedte a mm 885 1053 2061
Hoogte b mm 2241 2241 2241
Diepte c mm 150 150 150
ken:
Warmtecapaciteit kJ/(m2 · K) 6,08 5,97 5,73
Gewicht kg 33 39 79
Inhoud vloeistof Liter 0,75 0,87 1,55
Toegel. bedrijfsdruk bar/MPa 6/0,6 6/0,6 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 264 264 264
Stoomproductievermogen W/m2 100 100 100
Aansluiting Ø mm 22 22 22

Type SP2A 1,26 m2 1,51 m2 3,03 m2
apertuuroppervlak:
– collectorrendement ηcol, bij temperatuurverschil van % 67,5 67,8 67,4
40K
5818 440 B/fl
Optisch rendement % 74,4 75,6 73,9

Hoekcorrectiefactor IAM 0,91 0,91 0,91
20 VIESMANN VITOSOL
Vitosol 200-T, type SP2A (vervolg)
Montageplaats (zie volgende afbeelding) A, B, C, D, E, F
A
B
C F
D
a c
KV KR
4
b

5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 21
Vitosol 200-T, type SPE
Op schuine daken kunnen de collectoren zowel in de lengterichting
B (vacuümbuizen in rechte hoek tot de daknok) als in dwarsrichting
(vacuümbuizen parallel aan de daknok) gemonteerd worden.
In elke vacuümbuis is een uiterst selectief gecoate metalen absorber
geïntegreerd. De metalen absorber garandeert een hoge absorptie
C van de zonnestraling en een geringe emissie van de warmtestraling.
A Op de absorber is een heatpipe aangebracht, die met een verdam-
pingsvloeistof is gevuld. De warmtebuis is aan de condensor aange-
sloten. De condensor ligt in een aluminium-koperen-blok-warmtewis-
selaar.
D Daarbij gaat het om de zogenaamde ”droge integratie”, d.w.z.
E
Door de warmtewisselaar met koperen verzamelbuis waarin de con-
densor ligt, wordt de warmte aan het voorbijstromende warmtedra-
gend medium afgegeven. Daardoor condenseert de damp. Het con-
F
densaat loopt in de warmtebuis naar beneden terug en de procedure
wordt opnieuw herhaald.
te garanderen moet de inclinatiehoek groter dan nul zijn .
A Aluminium-koperen-blok-warmtewisselaar gedraaid worden zonder verhoogde beschaduwing van de absorbe-
Koperen verzamelbuis roppervlakken.
B
C Condensor
samengevoegd. Daartoe worden flexibele, met O-ringen afgedichte
D Absorber
en geïsoleerde verbindingsbuizen geleverd.
E Warmtepijp (heatpipe)
F Vacuümbuis
Vacuümbuiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE zijn er in de vol- sorhouder op de verzamelbuis in de aansluitbehuizing van de collec-
gende uitvoeringen: tor gebouwd.
■ 1,63 m2 met 9 vacuümbuizen De collectoren kunnen ook in kustregio's ingezet worden.
5 ■ 3,26 m2 met 18 vacuümbuizen
Vitosol 200-T, type SPE kan op een schuin dak, een plat dak alsook
vrijstaand gemonteerd worden.
Voordelen
■ Bijzonder efficiënte vacuümbuiscollector volgens het heatpipe-
principe voor een hoge bedrijfszekerheid
■ Voor vuil ongevoelige, in de vacuümbuizen geïntegreerde absor-
beroppervlak met hoogselectieve coating
■ Efficiënte warmteoverdracht door volledig omsloten condensoren
door de warmtewisselaar
■ Draaibare vacuümbuizen kunnen optimaal naar de zon gericht
worden en zorgen voor het maximumenergiegebruik
■ Droge aansluiting, d.w.z. buizen kunnen bij een gevulde installatie
worden ingezet of vervangen
■ Zeer efficiënte isolatie van de aansluitbehuizing minimaliseert de
warmteverliezen
■ Eenvoudige montage door Viessmann montage- en verbindings-
systemen
Toestand bij levering

■ 9 vacuümbuizen per verpakkingseenheid ketten) voor de tapwateropwarming en/of verwarmingsondersteuning
■ aansluitbehuizing met montagerails aan (zie pakketprijslijst).
5818 440 B/fl
22 VIESMANN VITOSOL
Vitosol 200-T, type SPE (vervolg)

Technische gegevens
Type SPE 1,63 m2 3,26 m2
Aantal buizen 9 18
Bruto oppervlak m2 2,66 5,39
Absorberoppervlak m2 1,63 3,26
Afstand tussen collectoren mm 44 44
Afmetingen
Breedte mm 1220 2390
Hoogte mm 2260 2260
Diepte mm 174 174
ken:
– Optisch rendement % 73,7 74,0
oppervlak:
Warmtecapaciteit kJ/(m2 · K) 3,23 3,28
Gewicht kg 63 113
Inhoud vloeistof Liter 0,40 0,92
Toegel. bedrijfsdruk bar/MPa 6/0,6 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 269 269
Stoomproductievermogen W/m2 100 100
Aansluiting Ø mm 22 22

Type SPE 1,63 m2 3,26 m2
De volgende waarden hebben betrekking op het bruto 5
apertuuroppervlak:
– collectorrendement ηcol, bij temperatuurverschil van % 61,5 63,1
40 K
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 23
Vitosol 200-T, type SPE (vervolg)
a 174
KV/KR
2260

5 De Viessmann collectoren voldoen aan de eisen van het milieu- CE-label volgens bestaande EG- richtlijnen
5818 440 B/fl
24 VIESMANN VITOSOL
In elke vacuümbuis is een uiterst selectief gecoate koperen absorber
geïntegreerd. Deze garandeert een hoge absorptie van de zonne-
straling en een geringe emissie van de warmtestraling.
Op de absorber is een heatpipe aangebracht, die met een verdam-
pingsvloeistof is gevuld. De warmtebuis is aan de condensor aange-
B sloten. De condensor ligt in de dubbelbuiswarmtewisselaar Duotec
van koper.
A Daarbij gaat het om de zogenaamde ”droge integratie”, d.w.z.
C
Door de dubbelbuiswarmtewisselaar waarin de condensor ligt, wordt
de warmte aan het voorbijstromende warmtedragend medium afge-
geven. Daardoor condenseert de damp. Het condensaat loopt in de
D warmtebuis naar beneden terug en de procedure wordt opnieuw her-
haald.
E te garanderen moet de inclinatiehoek min. 25° bedragen.
gedraaid worden zonder verhoogde beschaduwing van de absorbe-
roppervlakken.
A Dubbelbuiswarmtewisselaar van koper samengevoegd. Daartoe worden flexibele, met O-ringen afgedichte
Condensor verbindingsbuizen geleverd. De verbindingsbuizen worden met een
B
geïsoleerde afdekking afgedekt.
C Absorber
D Warmtepijp (heatpipe)
E Vacuümbuis
sorhouder op de aanvoerbuis in de aansluitbehuizing van de collec-
Vacuümbuiscollectoren Vitosol 300-T zijn er in de volgende uitvoe-
tor gebouwd.
ringen:
De collectoren kunnen ook in kustregio's ingezet worden.
Vitosol 300-T kan op een schuin dak of vrijstaand op een plat dak
gemonteerd worden.
Voordelen
■ Bijzonder efficiënte vacuümbuiscollector met een antireflexlaag ■ Droge aansluiting, d.w.z. buizen kunnen bij een gevulde installatie
volgens het heatpipe-principe met temperatuuruitschakeling van worden ingezet of vervangen
de vacuümbuizen voor een hoge bedrijfszekerheid. ■ Zeer efficiënte isolatie van de aansluitbehuizing minimaliseert de
■ Voor vuil ongevoelige, in de vacuümbuizen geïntegreerde absor- warmteverliezen 6
beroppervlak met hoogselectieve coating ■ Eenvoudige montage door Viessmann montage- en verbindings-
■ Efficiënte warmteoverdracht door volledig omsloten condensoren systemen
door de Duotec dubbelbuiswarmtewisselaar van koper.
■ Draaibare vacuümbuizen kunnen optimaal naar de zon gericht
worden en zorgen voor het maximumenergiegebruik
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 25
Vitosol 300-T, type SP3B (vervolg)
Leveringstoestand
■ 12 vacuümbuizen per verpakkingseenheid ketten) voor de tapwateropwarming en/of verwarmingsondersteuning
■ aansluitbehuizing met montagerails aan (op aanvraag).

Technische gegevens
Type SP3B 1,51 m2 3,03 m2
Aantal buizen 12 24
Bruto oppervlak m2 2,36 4,62
Absorberoppervlak m2 1,51 3,03
Afstand tussen collectoren mm 89 89
Afmetingen
Breedte a mm 1053 2061
Hoogte b mm 2241 2241
Diepte c mm 150 150
ken:
oppervlak:
Warmtecapaciteit kJ/(m2 · K) 5,97 5,73
Gewicht kg 39 79
Inhoud vloeistof Liter 0,87 1,55
Toegel. bedrijfsdruk bar/MPa 6/0,6 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 146 146
Stoomproductievermogen W/m2 100 100
Aansluiting Ø mm 22 22

Type SP3B 1,51 m2 3,03 m2
6 apertuuroppervlak:
– collectorrendement ηcol, bij temperatuurverschil van % 70,1 72,3
40K
Montageplaats (zie volgende afbeelding) A, B, C
B
5818 440 B/fl
26 VIESMANN VITOSOL
Vitosol 300-T, type SP3B (vervolg)
a c
KV KR
b

Getest volgens Solar-KEYMARK conform EN 12975 of ISO 9806. 6
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 27
Zonneregelingen
Zonneregelingsmodule, type ZM1 Vitosolic 100 Vitosolic 200

Functie-uitbreiding in de behuizing voor mon- Elektronische temperatuurverschilregeling Elektronische temperatuurverschilregeling
tage aan de wand voor installaties met bivalente tapwaterop- van maximaal 4 verbruikers voor de volgende
– Elektronische temperatuurverschilregeling warming met zonnecollectoren en verwar- installaties met zonnecollectoren en verwar-
voor bivalente tapwateropwarming en on- mingsketels mingsketels:
dersteuning van de kamerverwarming door – Bivalente tapwateropwarming met bivalente
zonnecollectoren in combinatie met een warmwaterboilers of meerdere boilers
verwarmingsketel – Bivalente opwarming van tapwater en
– Bediening en indicatoren via de regeling zwembadwater
van de verwarmingsketel – Bivalente tapwateropwarming en onder-
steuning van de kamerverwarming
– thermische, grote installaties
7
5818 440 B/fl
28 VIESMANN VITOSOL
Zonneregelingen (vervolg)
7.1 Zonneregelingsmodule, type SM1, best.nr. Z014 470

Technische gegevens
Functies Boilertemperatuursensor
■ Vermogensbalancering en diagnosesysteem Voor de aansluiting in het toestel
■ Bediening en indicatie gebeurt via de Vitotronic-regeling
■ Schakelen van de zonnecircuitpomp Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
■ Verwarming van twee verbruikers via een collectorveld ■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldoor-
■ 2e temperatuurverschilregeling snede van 1,5 mm2 koper
■ Thermostaatfunctie voor naverwarming of voor gebruik van over- ■ Kabel mag niet samen met 230/400V-kabels worden gelegd
tollige warmte
■ Toerentalregeling van de zonnecircuitpomp via PWM-ingang (merk Technische gegevens boilertemperatuursensor
Grundfos en Wilo) Kabellengte 3,75 m
■ Een van de zonneopbrengst afhankelijke onderdrukking van de Beschermingsgraad IP 32 conform EN 60529 te waarborgen
naverwarming van de warmwaterboiler door de verwarmingsketel door opbouw/inbouw
■ Onderdrukking van de naverwarming voor de verwarming door de Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ bij 25 °C
warmtegenerator bij verwarmingsondersteuning Toegestane omgevingstemperatuur
■ Opwarming van de met zonne-energie verwarmde voorverwar- – Werking 0 tot +90 °C
mingstrap (bij warmwaterboilers vanaf 400 l inhoud) – Opslag en transport −20 tot +70 °C
■ Veiligheidsuitschakeling van de collectoren
■ Elektronische begrenzing van de temperatuur in de warmwaterboi- Bij installaties met Viessmann-warmwaterboilers wordt de boilertem-
ler peratuursensor in het inschroefelement (leveringsomvang of acces-
■ Schakelen van een bijkomende pomp of van een klep via relais soire bij de betreffende warmwaterboiler) in de verwarmingswaterre-
tour ingebouwd.
Voor het realiseren van volgende functies dompeltemperatuursensor
best.nr. 7438 702 meebestellen:
■ Voor circulatieomschakeling bij installaties met twee warmwater-
boilers
■ Voor retouromschakeling tussen warmtegenerator en verwar-
mingswaterbuffer
140
■ Voor retouromschakeling tussen warmtegenerator en primaire boi-
ler
■ Voor verwarming van andere verbruikers
Opbouw
De zonneregelingsmodule bevat: 0
18
■ Elektronica 58
■ Aansluitklemmen:
– 4 sensoren
– Zonnecircuitpomp
– KM-BUS
– Netaansluiting (netschakelaar door de installateur te plaatsen) Technische gegevens zonneregelingsmodule
■ PWM-uitgang voor de aansturing van de zonnecircuitpomp Nominale spanning 230 V~
■ 1 relais voor het schakelen van een pomp of een klep Nominale frequentie 50 Hz
Nominale stroom 2A
Collectortemperatuursensor Opgenomen vermogen 1,5 W
Voor de aansluiting in het toestel Beschermingsklasse I
Beschermingsgraad IP 20 conform EN 60529, te waarbor-
Verlenging van de aansluitkabel (installateur): gen door opbouw/inbouw
■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldoor- Werkwijze Type 1B conform EN 60730-1
snede van 1,5 mm2 koper Toegestane omgevingstemperatuur
■ Kabel mag niet samen met 230V/400V-kabels worden gelegd – Werking 0 tot +40 °C gebruik in woon- en stoo-
kruimtes (normale omgevingsomstan- 7
Technische gegevens collectortemperatuursensor digheden)
Kabellengte 2,5 m – Opslag en transport −20 tot +65 °C
Beschermingsgraad IP 32 conform EN 60529 te waarborgen Nominale belasting van de relaisuitgangen
door opbouw/inbouw – Halfgeleiderrelais 1 1 (1) A, 230 V~
Sensortype Viessmann NTC 20 kΩ bij 25 °C – Relais 2 1 (1) A, 230 V~
Toegestane omgevingstemperatuur – Totaal Max. 2 A
– Werking −20 tot +200 °C
– Opslag en transport −20 tot +70 °C
Leveringstoestand
■ Zonneregelingsmodule, type ZM1
5818 440 B/fl
■ Boilertemperatuursensor
■ Collectortemperatuursensor
VITOSOL VIESMANN 29
Gekeurde kwaliteit
CE-label volgens bestaande EG-richtlijnen
7.2 Vitosolic 100, type SD1, bestelnummer Z007 387

Technische gegevens
Opbouw Functies
De regeling bestaat uit: ■ Schakelen van de zonnecircuitpomp voor de tapwater- en/of
■ Elektronica zwembadwateropwarming
■ Digitale indicatie ■ Elektronische begrenzing van de temperatuur in de warmwaterboi-
■ Insteltoetsen ler (veiligheidsuitschakeling bij 90 °C)
■ Aansluitklemmen: ■ Veiligheidsuitschakeling van de collectoren
– Sensoren
– Zonnecircuitpomp Aanwijzing bij de extra functie voor de tapwaterverwarming en
– KM-BUS onderdrukking van de naverwarming door de verwarmingsketel
– netaansluiting (netschakelaar door de installateur te voorzien) In installaties met Vitotronic-regeling met KM-BUS is onderdrukking
■ PWM-uitgang voor de aansturing van de zonnecircuitpomp van het naverwarmen door de verwarmingsketel en extra functie
■ Relais voor het schakelen van pompen en kleppen voor de tapwaterverwarming mogelijk.
Meegeleverd worden de collectortemperatuursensor en boilertempe- In installaties met andere Viessmann-regelingen kan alleen de
ratuursensor. onderdrukking van het naverwarmen door de verwarmingsketel
gerealiseerd worden.
Collectortemperatuursensor
Voor de aansluiting in het toestel Overige functies zie hoofdstuk ”Functies”.
Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
■ 2-aderige kabel, kabellengte max. 60 m bij een kabeldoorsnede Technische gegevens
van 1,5 mm2 koper
■ Kabel mag niet samen met 230/400V-kabels gelegd worden
Technische gegevens collectortemperatuursensor

Kabellengte 2,5 m
Beschermingstype IP 32 conform EN 60529, te waarbor-
204
gen door opbouw/inbouw

Sensortype Viessmann NTC 20 kΩ bij 25 °C
Toegelaten omgevingstemperatuur
– Opslag en transport −20 tot +70 °C 170 47
Boilertemperatuursensor
Voor de aansluiting in het toestel Nominale spanning 230 V~
Verlenging van de aansluitkabel (installateur): Nominale frequentie 50 Hz
■ 2-aderige kabel, kabellengte max. 60 m bij een kabeldoorsnede Nominale stroom 4A
van 1,5 mm2 koper Opgenomen vermogen 2 W, in stand-bywerking 0,7 W
■ Kabel mag niet samen met 230/400V-kabels gelegd worden Beschermingsklasse II
Beschermingstype IP 20 conform EN 60529, te waarbor-
Technische gegevens boilertemperatuursensor gen door opbouw/inbouw
Kabellengte 3,75 m Werking type 1B conform EN 60730-1
Beschermingstype IP 32 conform EN 60529, te waarbor- Toegelaten omgevingstemperatuur
gen door opbouw/inbouw – Werking 0 tot +40 °C gebruik in woon- en instal-
Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ bij 25 °C latieruimtes (normale omgevingsom-
Toegelaten omgevingstemperatuur standigheden)
7 – Werking 0 tot +90 °C – Opslag en transport −20 tot +65 °C
– Opslag en transport −20 tot +70 °C Nominale belasting van de relaisuitgangen
– Halfgeleiderrelais 1 0,8 A
Bij installaties met Viessmann-warmwaterboilers wordt de boilertem- – Relais 2 4(2) A, 230 V~
peratuursensor gemonteerd in de inschroefbocht in de verwarmings- – Totaal Max. 4 A
waterretour: Zie hoofdstuk ”Technische gegevens” bij de desbetref-
fende warmwaterboiler en hoofdstuk ”Installatietoebehoren”.

■ Vitosolic 100, type SD1
■ Boilertemperatuursensor
5818 440 B/fl
30 VIESMANN VITOSOL
Gecertificeerde kwaliteit
CE-label overeenkomstig bestaande EG-richtlijnen
7.3 Vitosolic 200, type SD4, best.nr. Z007 388

Technische gegevens
Opbouw Boilertemperatuursensor resp. temperatuursensor (zwembad/
De regeling bestaat uit: verwarmingswaterbuffer)
■ Elektronica Voor de aansluiting in het toestel
■ Digitale indicatie Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
■ Insteltoetsen ■ 2-aderige kabel, kabellengte max. 60 m bij een kabeldoorsnede
■ Aansluitklemmen: van 1,5 mm2 koper
– Sensoren ■ Kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels worden gelegd
– Zonnecel
– Pompen Kabellengte 3,75 m
– Impulstelleringangen naar de aansluiting van debietmeters Beschermingstype IP 32 conform EN 60529 , te waarbor-
– KM-BUS gen door opbouw/inbouw
– Groepsalarmmeldingsinrichting Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ bij 25 °C
– V-BUS Toegelaten omgevingstemperatuur
– netaansluiting (netschakelaar door de installateur te voorzien) – Werking 0 tot +90 °C
■ PWM-uitgangen voor de aansturing van de zonnecircuitpompen – Opslag en transport −20 tot +70 °C
■ Relais voor het schakelen van de pompen en kleppen
■ Beschikbare talen: Bij installaties met Viessmann opslagboilers wordt de opslagtempe-
– Duits ratuursensor gemonteerd in de haakse inschroefsok in de heetwa-
– Bulgaars terretour. Zie hoofdstuk ”Technische gegevens” voor de betreffende
– Tsjechisch warmwaterboiler en hoofdstuk ”Installatietoebehoren”.
– Deens Bij toepassing van de temperatuursensor (zwembad) voor het bepa-
– Engels len van de zwembadwatertemperatuur kan de als toebehoren ver-
– Spaans krijgbare dompelhuls uit roestvrij staal direct op de retourleiding van
– Estisch het zwembad worden gemonteerd.
– Frans
– Kroatisch Functies
– Italiaans ■ Schakelen van de zonnecircuitpompen voor de tapwater- en/of
– Lets zwembadwaterverwarming resp. andere verbruikers
– Litouws ■ Elektronische begrenzing van de temperatuur in de warmwaterboi-
– Hongaars ler (veiligheidsuitschakeling bij 90 °C)
– Nederlands (Vlaams) ■ Veiligheidsuitschakeling van de collectoren
– Pools ■ Opwarming van tapwater en zwembadwater
– Russisch Tapwateropwarming gebeurt indien gewenst eerst. Tijdens de
– Roemeens opwarming van het zwembadwater (verbruiker met de lagere
– Sloveens gewenste temperatuur) wordt de circulatiepomp tijdafhankelijk uit-
– Fins geschakeld. Zo kan worden bepaald of de warmwaterboiler (ver-
– Servisch bruiker met de hogere gewenste temperatuur) kan worden nagel-
– Zweeds aden. Als de warmwaterboiler opgewarmd is of de temperatuur
– Turks van het warmtedraagmedium voor de opwarming van de warmwa-
– Slowaaks terboiler niet voldoende is, wordt verder zwembadwater verwarmd.
Meegeleverd worden de collectortemperatuursensor, boilertempera- ■ Tapwater-en verwarmingswateropwarming met verwarmingswater-
tuursensor en temperatuursensor (zwembad/verwarmingswaterbuf- buffer:
fer). Het waterboilerwordt door zonne-energie verwarmd. Door de
waterboiler wordt het tapwater verwarmd. Als de temperatuur in de
Collectortemperatuursensor verwarmingswaterbuffer de verwarmingsretourtemperatuur met de
Voor de aansluiting in het toestel ingestelde waarde overstijgt, wordt een 3-wegklep geschakeld. 7
Verlenging van de aansluitkabel (installateur): Het verwarmingsretourwater wordt voor de retourtemperatuurver-
■ 2-aderige kabel, kabellengte max. 60 m bij een kabeldoorsnede hoging via de verwarmingswaterbuffer naar de verwarmingsketel
van 1,5 mm2 koper gevoerd.
■ Kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels worden gelegd Andere functies: Zie hoofdstuk ”Functies”.
Kabellengte 2,5 m
Beschermingstype IP 32 conform EN 60529 , te waarbor-
Sensortype Viessmann NTC 20 kΩ bij 25 °C
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 31
Technische gegevens Toegelaten omgevingstemperatuur

– Werking 0 tot +40 °C gebruik in woon- en stoo-
kruimtes (normale omgevingsomstan-
digheden)
Nominale belasting van de relaisuitgangen
204
– halfgeleiderrelais 1 tot 6 0,8 A

– relais 7 4(2) A, 230 V~
– Totaal Max. 6 A
250 47
Nominale spanning 230 V~

Nominale frequentie 50 Hz
Nominale stroom 6A
Opgenomen vermogen 6 W, in stand-bywerking 0,9 W
Beschermingsklasse II
Beschermingstype IP 20 conform EN 60529 , te waarbor-
Werking Type 1B conform EN 60730-1

■ Vitosolic 200, type SD4
■ 2 temperatuursensoren
Gecertificeerde kwaliteit
CE-label overeenkomstig bestaande EG-richtlijnen
7
5818 440 B/fl
32 VIESMANN VITOSOL
7.4 Functies
Toewijzing aan de zonnesysteemregelingen
Functie Zonneregelingsmodule Vitosolic 100 Vitosolic 200

Energiecockpit X — —
Boilertemperatuurbegrenzing X X X
Collectorkoelfunctie — X X
Terugkoelfunctie — X X
Collectornooduitschakeling X X X
Minimumcollectortemperatuurbegrenzing X X X
Intervalfunctie X X X
Koelfunctie — — X
Bescherming tegen vorst X X X
Thermostaatfunctie X X X
Toerentalregeling met aspakketbesturing/PWM-vermo- X X X
genssturing
Warmtebalancering X X X
Onderdrukking van de naverwarming door de verwar-
mingsketel
– Warmwaterboiler X X X
– Ondersteuning van de kamerverwarming X — X
Bijkomende functie voor drinkwateropwarming X X X
Externe warmtewisselaar X X X
Bypass functie — — X
Parallelrelais — — X
Warmwaterboiler, 2 (tot 4) aan — — X
Boilerlading — — X
Boilervoorrangschakeling — — X
Gebruik van overtollige warmte — — X
Pendellading X X X
Storingsmelding via relaisuitgang — — X
Relaiskick X — X
SD-kaart — — X
Energiecockpit Terugkoelfunctie bij Vitosolic 100 en 200

Voor de grafische indicatie van energieverbruik, zonne-energiege- De functie is alleen zinvol als de collectorkoelfunctie geactiveerd is.
bruik, temperatuurgelaagdheid en foutdiagnose in combinatie met Bij het bereiken van de ingestelde gewenste boilertemperatuur blijft
Vitotronic 200, type HO2B. Visualisering van de werkingstoestand de zonnecircuitpomp ingeschakeld om oververhitting van de collec-
en van de zonneopbrengst via afstandsbediening, app en internet. tor te voorkomen. 's Avonds draait de pomp dan zolang door tot de
warmwaterboiler via de collector en de buisleidingen tot de inge-
Functie alleen met de volgende warmwaterboilers en de regeling stelde gewenste boilertemperatuur wordt teruggekoeld.
Vitotronic 200, type HO2B mogelijk:
■ Vitosolar 300-F (set klemtemperatuursensoren reeds voorgemon- Aanwijzing bij de collectorkoel- en terugkoelfunctie
teerd en in de leveringsomvang) De eigen veiligheid van het zonnesysteem dient te worden gegaran-
■ Vitocell 100-U/-W type CVUC-A (set klemtemperatuursensoren deerd, in ieder geval door de correcte dimensionering van het
reeds voorgemonteerd en in de leveringsomvang) expansievat, ook bij verder stijgende collectortemperatuur na het
■ Vitocell 100-B, type CVB / CVBB bereiken van alle grenstemperaturen. Bij stagnatie of bij verder stij-
■ Vitocell 140/160-E gende collectortemperatuur wordt de zonnecircuitpomp vergrendeld
■ Vitocell 340/360-M of uitgeschakeld (collectornooduitschakeling) om een thermische
overbelasting van de aangesloten componenten voor te zijn.
De set klemtemperatuursensoren moet afzonderlijk besteld worden
als deze niet in de leveringsomvang inbegrepen is. Collectornooduitschakeling
Als een instelbare collectorgrenstemperatuur wordt overschreden, 7
Boilertemperatuurbegrenzing wordt de zonnecircuitpomp ter bescherming van de installatiecompo-
Bij het overschrijden van de ingestelde gewenste boilertemperatuur nenten uitgeschakeld.
wordt de zonnecircuitpomp uitgeschakeld.
Minimumcollectortemperatuurbegrenzing
Collectorkoelfunctie bij Vitosolic 100 en 200 Bij het dalen onder de minimumcollectortemperatuur wordt het col-
Bij het bereiken van de ingestelde gewenste boilertemperatuur wordt lectorveld geblokkeerd.
de zonnecircuitpomp uitgeschakeld. Als de collectortemperatuur
stijgt tot de ingestelde maximumtemperatuur van de collector, wordt Intervalfunctie
de zonnecircuitpomp zolang ingeschakeld tot de temperatuur 5 K Bij installaties met ongunstig geplaatste collectortemperatuursensor
lager is. Daarbij kan de boilertemperatuur verder stijgen, echter deze intervalfunctie activeren om de tijdsvertraging bij het registre-
slechts tot 95 °C. ren van de collectortemperatuur te verhinderen.
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 33
Koelfunctie bij Vitosolic 200 (alleen bij installaties met één ver- Schakelklokken
bruiker) Het overeenkomstige relais schakelt op het inschakeltijdstip in en op
Functie voor het afvoeren van overtollige warmte. Bij het bereiken het uitschakeltijdstip uit (3 tijdvensters te activeren).
van de gewenste boilertemperatuur en het inschakeltemperatuurver-
schil worden de zonnecircuitpomp en relais R3 ingeschakeld en als Toerentalregeling bij zonneregelingsmodule
de temperatuur daalt tot onder het uitschakeltemperatuurverschil De toerentalregeling is in de toestand bij levering niet geactiveerd.
weer uitgeschakeld. Ze kan alleen voor de relaisuitgang R1 worden geactiveerd.
Bescherming tegen vorst Te gebruiken pompen:

Viessmann-collectoren worden met Viessmann-warmtedragend ■ standaard-zonnesysteempompen met en zonder eigen toerental-
medium gevuld. Deze functie behoeft niet te worden geactiveerd. regeling
Functie uitsluitend activeren bij gebruik van water als warmtedra- ■ uiterst efficiënte pompen
gend medium. ■ pompen met PWM-ingang (alleen zonnesysteempompen gebrui-
■ Zonneregelingsmodule ken, bijv. Grundfos-pompen)
Bij een collectortemperatuur lager dan +5 ºC wordt de zonnecir-
cuitpomp ingeschakeld om collectorschade te voorkomen. Bij het Aanwijzing
bereiken van +7 ºC wordt de pomp uitgeschakeld. Wij adviseren de zonnecircuitpomp tijdens de ontluchting van het
■ Vitosolic 100 en Vitosolic 200 zonnesysteem op maximumvermogen te draaien.
Bij een collectortemperatuur lager dan +4 ºC wordt de zonnecir-
cuitpomp ingeschakeld om collectorschade te voorkomen. Bij het Toerentalregeling bij Vitosolic 100
bereiken van +5 ºC wordt de pomp uitgeschakeld. De toerentalregeling is in de toestand bij levering niet geactiveerd.
Ze kan alleen voor de relaisuitgang R1 worden geactiveerd.
Thermostaatfunctie bij zonneregelingsmodule en Vitosolic 100
De thermostaatfunctie kan onafhankelijk van het zonnesysteem wor- Te gebruiken pompen:
den gebruikt. ■ standaard-zonnesysteempompen met en zonder eigen toerental-
regeling
Door het vastleggen van de inschakel- en uitschakeltemperatuur van ■ uiterst efficiënte pompen
de thermostaat kunnen verschillende werkingswijzen worden bereikt: ■ pompen met PWM-ingang (alleen zonnesysteempompen gebrui-
■ Inschakeltemperatuur < uitschakeltemperatuur: ken, bijv. Wilo- of Grundfos-pompen)
bijv. naverwarming
■ Inschakeltemperatuur > uitschakeltemperatuur: Aanwijzing
bijv. gebruik overtollige warmte Wij adviseren de zonnecircuitpomp tijdens de ontluchting van het
zonnesysteem op maximumvermogen te draaien.
Inschakeltemperatuur (40 ºC) en uitschakeltemperatuur (45 ºC) kun-
nen veranderd worden. Toerentalregeling bij Vitosolic 200
Instelbereik van de inschakeltemperatuur: 0 tot 89,5 ºC De toerentalregeling is in de toestand bij levering niet geactiveerd.
Instelbereik van de uitschakeltemperatuur: 0,5 tot 90 ºC Ze kan alleen voor de relaisuitgangen R1 tot R4 worden geactiveerd.
Thermostaatfunctie, ΔT-regeling en schakelklokken bij Vitosolic Te gebruiken pompen:

200 ■ standaard-zonnesysteempompen met en zonder eigen toerental-
Als relais niet door standaardfuncties worden gebruikt, kunnen ze regeling
bijv. voor de functieblokken 1 tot 3 worden gebruikt. Binnen een ■ uiterst efficiënte pompen
functieblok zijn er 4 functies die naar believen kunnen worden ■ pompen met PWM-ingang (alleen zonnesysteempompen gebrui-
gecombineerd: ken, bijv. Wilo- of Grundfos-pompen)
■ 2 thermostaatfuncties
■ verschiltemperatuurregeling Aanwijzing
■ schakelklok met telkens 3 periodes die kunnen worden geacti- Wij adviseren de zonnecircuitpomp tijdens de ontluchting van het
veerd zonnesysteem op maximumvermogen te draaien.
De functies binnen een functieblok zijn zo met elkaar verbonden dat
aan de voorwaarden van alle geactiveerde functies moet worden Warmtebalancering bij zonneregelingsmodule en Vitosolic 100
voldaan. Voor het bepalen van de warmtehoeveelheid wordt rekening gehou-
den met het verschil uit collectoren boilertemperatuur, het inge-
Thermostaatfunctie stelde debiet, het soort warmtedragend medium en de werkingstijd
van de zonnecircuitpomp.
Door het vastleggen van de inschakel- en uitschakeltemperatuur van
7 de thermostaat kunnen verschillende werkingswijzen worden bereikt: Warmtebalancering bij Vitosolic 200
■ Inschakeltemperatuur < uitschakeltemperatuur: De balancering kan met en zonder volumemeting worden uitge-
bijv. naverwarming voerd.
■ Inschakeltemperatuur > uitschakeltemperatuur: ■ Zonder volumemeting
bijv. gebruik overtollige warmte Door het temperatuurverschil tussen WMZ-aanvoer- en WMZ-
retourtemperatuursensor en het ingestelde debiet
Inschakeltemperatuur (40 ºC) en uitschakeltemperatuur (45 ºC) kun- ■ Met volumemeting (calorimeter, toebehoren bij Vitosolic 200)
nen veranderd worden. Door het temperatuurverschil tussen WMZ-aanvoer- en WMZ-
Instelbereik van de in- en uitschakeltemperatuur: −40 tot 250 ºC retourtemperatuursensor en het door de debietmeter vastgesteld
debiet
ΔT-regelingen Als sensoren kunnen reeds gebruikte sensoren benut worden zon-
Het betreffende relais schakelt in bij het overschrijden van het der de functies daarvan in het overeenkomstige schema te beïnvloe-
5818 440 B/fl
inschakeltemperatuurverschil en uit bij het dalen onder het uitscha- den.

keltemperatuurverschil.
34 VIESMANN VITOSOL
Onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler De naverwarming van de warmwaterboiler door de verwarmingsketel
door de verwarmingsketel bij zonneregelingsmodule wordt door de zonneregeling onderdrukt als de warmwaterboiler
De onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler wordt opgewarmd.
door de verwarmingsketel gebeurt in 2 trappen. In de ketelcircuitregeling wordt via codeeradres ”67” een 3de
Tijdens de opwarming van de warmwaterboiler met het zonnesys- gewenste drinkwatertemperatuur voorgegeven (instelbereik 10 tot
teem wordt de gewenste boilertemperatuur gereduceerd. De onder- 95 °C). Deze waarde moet onder de eerste gewenste drinkwater-
drukking blijft na het uitschakelen van de zonnecircuitpomp nog een temperatuur liggen.
bepaalde tijd actief. Als die gewenste waarde door het zonnesysteem niet kan worden
Bij ononderbroken opwarming met het zonnesysteem (> 2 h) gehouden, wordt de warmwaterboiler door de verwarmingsketel
gebeurt de naverwarming door de verwarmingsketel alleen, als de (zonnecircuitpomp loopt) verwarmd.
temperatuur onder de aan de ketelcircuitregeling ingestelde
3de gewenste tapwatertemperatuur (in codeeradres ”67”) daalt Installaties met andere Viessmann regelingen
(instelbereik 10 tot 95 ºC). Deze waarde moet onder de eerste De naverwarming van de warmwaterboiler door de verwarmingsketel
gewenste drinkwatertemperatuur liggen. wordt door de zonneregeling onderdrukt als de warmwaterboiler
Als die gewenste waarde door het zonnesysteem niet kan worden wordt opgewarmd. Via een weerstand wordt een ca. 10 K hogere,
gehouden, wordt de warmwaterboiler door de verwarmingsketel werkelijke tapwatertemperatuur gesimuleerd.
(zonnecircuitpomp loopt) verwarmd. Als de tapwatertemperatuur door het zonnesysteem niet kan worden
gehouden, wordt de warmwaterboiler door de verwarmingsketel
Onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler (zonnecircuitpomp loopt) verwarmd.
door de verwarmingsketel bij Vitosolic 100
Installaties met Vitotronic-regelingen met KM-BUS

Regelingen van het actuele Viessmann-leveringsprogramma zijn
voorzien van de noodzakelijke software. Bij het updaten van
bestaande installaties moet de ketelcircuitregeling eventueel met
een elektronicaprintplaat worden uitgerust (zie Viessmann prijslijst).
Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling

PTC NTC
IP 20, l, T40 230 V IP 20, l, T40 230 V
A 50 Hz A 50 Hz
? N R2 N R1 N L ? N R2 N R1 N L
13 14 15 16 17 18 19 20 21 13 14 15 16 17 18 19 20 21
B B
C C
D
D
E E
7
C Weerstand 20 Ω, 0,25 W (door de installateur te plaatsen) C Weerstand 10 kΩ, 0,25 W (door de installateur te plaatsen)
A Aansluitruimte zonneregeling
B Hulprelais, bestelnummer 7814 681
D Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling
E Naar de ketelcircuitregeling, aansluiting voor een boilertemperatuursensor
Onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler De naverwarming van de warmwaterboiler door de verwarmingsketel
door de verwarmingsketel bij Vitosolic 200 wordt door de zonneregeling onderdrukt als de warmwaterboiler
(verbruiker 1) wordt opgewarmd.
Installaties met Vitotronic-regeling met KM-BUS
5818 440 B/fl
Regelingen van het actuele Viessmann-leveringsprogramma zijn

bestaande installaties moet de ketelcircuitregeling eventueel met
een elektronicaprintplaat worden uitgerust (zie Viessmann prijslijst).
VITOSOL VIESMANN 35
In de ketelcircuitregeling wordt via codeeradres ”67” een 3de Installaties met andere Viessmann regelingen
gewenste tapwatertemperatuur opgegeven worden (instelbereik: 10 De naverwarming van de warmwaterboiler door de verwarmingsketel
tot 95 ºC). Deze waarde moet onder de eerste gewenste drinkwater- wordt door de zonneregeling onderdrukt als de warmwaterboiler
temperatuur liggen. Als die gewenste waarde door het zonnesys- (verbruiker 1) wordt opgewarmd. Via een weerstand wordt een ca.
teem niet kan worden gehouden, wordt de warmwaterboiler door de 10 K hogere, werkelijke tapwatertemperatuur gesimuleerd. De
verwarmingsketel verwarmd. warmwaterboiler wordt pas door de verwarmingsketel verwarmd als
deze gewenste tapwatertemperatuur niet met het zonnewarmtesys-
teem kan worden gehouden.
Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling

PTC NTC
A A
R7-M
R7-M
R7-R
R7-R
R7-A
B R7-A B
C
C
D D
E E
C Weerstand 20 Ω, 0,25 W (door de installateur te plaatsen) C Weerstand 10 kΩ, 0,25 W (door de installateur te plaatsen)
A Aansluitruimte zonneregeling
B Aftakdoos (door de installateur te voorzien)
D Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling
E Naar de ketelcircuitregeling, aansluiting voor een boilertemperatuursensor
Onderdrukking van de naverwarming door de verwarmingsketel Bijkomende functie voor de tapwateropwarming bij Vitosolic
bij ondersteuning van de kamerverwarming bij zonneregelings- 100
module Uitvoerige informatie zie hoofdstuk ”Bijkomende functie voor de tap-
Als in de multivalente verwarmingswaterbuffer een voldoende hoge wateropwarming”.
temperatuur voor de verwarming van de verwarmingscircuits ter Alleen mogelijk in combinatie met Vitotronic-regelingen met KM-BUS
beschikking staat, wordt de naverwarming onderdrukt. Regelingen van het actuele Viessmann-leveringsprogramma zijn
7 Bijkomende functie voor de tapwateropwarming bij zonnerege- bestaande installaties moet de ketelcircuitregeling eventueel met
lingsmodule een elektronicaprintplaat worden uitgerust (zie Viessmann prijslijst).
Uitvoerige informatie zie hoofdstuk ”Extra functie voor de tapwater-
opwarming”. Instellingen aan de ketelcircuitregeling:
■ 2. gewenste tapwatertemperatuur moet gecodeerd worden
Aan de ketelcircuitregeling moet de vrijgave van de bijkomende fun- ■ 4. warmwaterfase voor de tapwateropwarming moet geactiveerd
ctie voor de tapwateropwarming gecodeerd zijn. De zonnevoor- worden
warmtrap kan op de instelbare tijden worden opgewarmd. Via de KM-BUS wordt dit signaal aan de Vitosolic 100 overgebracht
Instellingen aan de ketelcircuitregeling: en de stratificatiepomp wordt ingeschakeld.
■ 4. warmwaterfase voor de tapwateropwarming moet geactiveerd Bijkomende functie voor de tapwateropwarming bij Vitosolic
worden 200
Via de KM-BUS wordt dit signaal aan de Vitosolic 100 overgebracht Uitvoerige informatie zie hoofdstuk ”Bijkomende functie voor de tap-
5818 440 B/fl
en de stratificatiepomp wordt ingeschakeld. wateropwarming”.
36 VIESMANN VITOSOL
Installaties met Vitotronic-regelingen met KM-BUS Via de KM-BUS wordt dit signaal aan de zonneregeling overge-
Regelingen van het actuele leveringsprogramma zijn voorzien van bracht. De stratificatiepomp wordt op een instelbaar tijdstip inge-
de noodzakelijke software. Bij het updaten van bestaande installa- schakeld als de warmwaterboiler tevoren niet minstens één keer per
ties moet de ketelcircuitregeling eventueel met een elektronicaprint- dag 60ºC heeft bereikt.
plaat worden uitgerust (zie Viessmann prijslijst).
Instellingen aan de ketelcircuitregeling
■ 4. warmwaterfase voor de tapwateropwarming moet geactiveerd
worden
Installaties met andere Viessmann regelingen
E Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling

Net
R1-R6
R7
AC 250V 0,8 A
AC 250V 4(2) A
Réseau électrique T6,3A F Stratificatiepomp
Red eléctrica 230V
A T40
IP20
230V ~ 50-60 Hz
P = 3VA
De stratificatiepomp wordt op een instelbaar tijdstip ingeschakeld als
de warmwaterboiler tevoren niet minstens één keer per dag 60ºC
heeft bereikt.
R6
R5
R4
R3
R2
R1
L
Via een weerstand wordt een tapwatertemperatuur van ca. 35 ºC
R7-M
R7-R
R7-A
N
gesimuleerd.
De aansluiting van de stratificatiepomp gebeurt aan relais-uitgang
29 30 31 32 33 34 35 R3 of R5, afhankelijk van welke relais al door standaardfuncties
bezet zijn.
N N N N N
Externe warmtewisselaar bij zonneregelingsmodule
B
L &
N
?
C
sF / %
M
1~ sS
D E F
De warmwaterboiler wordt via de warmtewisselaar beladen. De

A Aansluitruimte van de zonneregeling secundaire pomp sS wordt parallel met de zonnecircuitpomp sF
B Hulprelais ingeschakeld.
C Weerstand (door de installateur te voorzien) bij Bij gebruik van een extra temperatuursensor / wordt de secun-
PTC: 560 Ω daire pomp sS ingeschakeld, als de zonnecircuitpomps sF loopt en
NTC: 8,2 kΩ het benodigde temperatuurverschil tussen de sensoren % en /
(afhankelijk van het type ketelcircuitregeling) aanweizg is.
D Naar de ketelcircuitregeling, aansluiting voor een boilertempera-
tuursensor Externe warmtewisselaar bij Vitosolic 100
De warmwaterboiler wordt via de warmtewisselaar beladen. De

S1 secundaire pomp R2 wordt parallel met de zonnecircuitpomp R1
ingeschakeld.
R1
S2
R2
Externe warmtewisselaar bij Vitosolic 200 De verbruikers worden hoogstens tot de ingestelde gewenste tem-
5818 440 B/fl
In installaties met meerdere verbruikers kan of een afzonderlijke of peratuur verwarmd (toestand bij levering 60 °C).
alle verbruikers via de externe warmtewisselaar worden verwarmd.
VITOSOL VIESMANN 37
Externe warmtewisselaar voor alle verbruikers
Warmtewisselaar-relais schakelt de zonnecircuitpomp (primaire Warmtewisselaar-relais schakelt de secundaire pomp Rs

pomp Rp)
S1 S1
Rp R1
S9 S9
Rs
1 2 1 2
S2 S4 S2 S4
R1 R4 R2 R4
– Bij het overschrijden van het inschakeltemperatuurver- – Bij het overschrijden van het inschakeltemperatuurver-
schil ”ΔTaan” tussen collectortemperatuursensor S1 en boilertem- schil ”ΔTaan” tussen collectortemperatuursensor S1 en boilertem-
peratuursensor S2 of S4 wordt de zonnecircuitpomp (primaire peratuursensor S2 of S4 wordt de zonnecircuitpomp R1 ingescha-
pomp Rp) ingeschakeld. keld en de betreffende klep R2 of R4 voor de verwarming van de
– Bij het overschrijden van het inschakeltemperatuurverschil ”WT- verbruikers geopend.
ΔTaan” tussen warmtewisselaarsensor S9 en boilertemperatuur- – Bij het overschrijden van het inschakeltemperatuurverschil ”WT-
sensor S2 of S4 wordt de betreffende circulatiepomp R1 of R4 voor ΔTaan” tussen warmtewisselaarsensor S9 en boilertemperatuur-
de verwarming van de verbruikers ingeschakeld. sensor S2 of S4 wordt de zonnecircuitpomp Rs ingeschakeld.
Externe warmtewisselaar voor een verbruiker
Warmtewisselaar-relais schakelt de zonnecircuitpomp (primaire Warmtewisselaar-relais schakelt de secundaire pomp Rs

pomp Rp)
S1 S1
R1
S9 1 2 1 2
S9
S2 S4 S2 S4
R2 RZ
Rp R4 R2 R4
– Bij het overschrijden van het inschakeltemperatuurver- – Bij het overschrijden van het inschakeltemperatuurver-
schil ”ΔTaan” tussen collectortemperatuursensor S1 en boilertem- schil ”ΔTaan” tussen collectortemperatuursensor S1 en boilertem-
peratuursensor S2 of S4 wordt de zonnecircuitpomp (primaire peratuursensor S2 of S4 wordt de zonnecircuitpomp R1 ingescha-
7 pomp Rp) of de circulatiepomp R4 ingeschakeld. keld en de betreffende klep R2 of R4 voor de verwarming van de
– Bij het overschrijden van het inschakeltemperatuurverschil ”WT- verbruikers geopend.
ΔTaan” tussen warmtewisselaarsensor S9 en boilertemperatuur- – Bij het overschrijden van het inschakeltemperatuurverschil ”WT-
sensor S2 wordt de circulatiepomp voor de verwarming van verbrui- ΔTaan” tussen warmtewisselaarsensor S9 en boilertemperatuur-
ker 1 ingeschakeld. sensor S2 wordt de secundaire pomp Rs voor de verwarming van
verbruiker 1 ingeschakeld.
Externe warmtewisselaar in grote zonnesystemen

In grote zonnesystemen met lange zonneleidingen in bereiken die
niet tegen vorst beveiligd zijn, moet een driewegklep voor de vorst-
bescherming van de plaatwarmtewisselaar worden gemonteerd.
Daarmee wordt vermeden dat een te koud warmtedragermedium
naar de plaatwarmtewisselaar stroomt en deze kan openvriezen.
5818 440 B/fl
38 VIESMANN VITOSOL
Bypass-schakeling met zonnecel en collectortemperatuursen-

A B C sor
M SZ
D
A Plaatwarmtewisselaar
B Temperatuursensor
C Vorstbeschermingsbewaker
D 3-wegklep
R R1
S1
Bypass-schakelingen bij Vitosolic 200
Voor het verbeteren van het opstartgedrag van de installatie of voor
de vorstbescherming met een externe warmtewisselaar adviseren
wij de werking met een bypass-schakeling.
SZ Zonnecel
Bypass-schakeling met collectortemperatuursensor en bypass- R1 Zonnecircuitpomp
sensor R Bypass-pomp (afhankelijk van schema)
S1 Collectortemperatuursensor
S1 De zonneregeling legt via de zonnecel de stralingsintensiteit vast. Bij

het overschrijden van de instelbare instralingsdrempel wordt de
bypass-pomp ingeschakeld. Bij het overschrijden van het ingestelde
temperatuurverschil tussen collectortemperatuursensor en boiler-
temperatuursensor wordt de bypass-pomp uit- en de zonnecircuit-
pomp ingeschakeld.
De bypass-pomp wordt uitgeschakeld als de instraling onder de
ingestelde schakeldrempel daalt (uitschakelvertraging 2,5 min).
Aanwijzing
De pomp van de Solar-Divicon is als bypass-pomp geplaatst en die
R R1 van de solarpompstreng als zonnecircuitpomp.
S9
Parallel-relais bij Vitosolic 200
Met deze functie wordt parallel aan het relais dat de circulatiepomp
van een zonnewarmteverbruiker schakelt, nog een relais geschakeld
(afhankelijk van het schema), bijv. voor de aansturing van een
omschakelklep.
R1 Zonnecircuitpomp
R Bypass-pomp (afhankelijk van schema)
Boiler 2 (tot 4) aan bij Vitosolic 200
S1 Collectortemperatuursensor
In installaties met meerdere verbruikers.
S9 Bypass-sensor
Met deze functie kunnen verbruikers van de opwarming met het zon-
nesysteem uitgesloten worden.
De Vitosolic 200 legt via de collectortemperatuursensor de collector-
Onderbreking of kortsluiting van de desbetreffende boilertempera-
temperatuur vast. Bij het overschrijden van het ingestelde tempera-
tuursensor wordt dan niet meer gemeld.
tuurverschil tussen collectortemperatuursensor en boilertempera-
tuursensor wordt de bypass-pomp ingeschakeld.
Boilerlading bij Vitosolic 200
Bij het overschrijden van het temperatuurverschil tussen bypass-
Met deze functie kan de opwarming van een verbruiker binnen een
sensor en boilertemperatuursensor met 2,5 K wordt de zonnecircuit-
bepaald bereik worden gerealiseerd. Dit bereik wordt door de sen-
pomp ingeschakeld en de bypass-pomp uitgeschakeld.
sorposities vastgelegd.
Aanwijzing 7
Boilervoorrangschakeling bij Vitosolic 200
De pomp van de Solar-Divicon is als bypass-pomp geplaatst en die
van de solarpompstreng als zonnecircuitpomp.
Er kan vastgelegd worden in welke volgorde de verbruikers moeten
worden verwarmd.
Gebruik van overtollige warmte bij Vitosolic 200

Een geselecteerde verbruiker word pas verwarmd als alle andere
verbruikers hun gewenste waarde hebben bereikt. De gekozen ver-
bruiker wordt niet in pendelwerking verwarmd.
Pendellading
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 39
Als de verbruiker met voorrang niet kan worden verwarmd, worden SD-kaart bij Vitosolic 200
de volgende verbruikers in rang gedurende een instelbare pendel- Door de installateur te voorziene SD-kaart met
laadtijd verwarmd. Na afloop van deze tijd controleert de zonnerege- geheugencapaciteit ≤ 32 GB en bestandssysteem FAT16
ling de stijging van de collectortemperatuur tijdens een instelbare
pendelpauzetijd. Zodra de inschakelvoorwaarden voor de verbruiker Aanwijzing
met voorrang zijn bereikt, wordt deze weer verwarmd. Anders wordt Geen SD-HC-kaart gebruiken.
de verwarming van de volgende verbruiker in rang voortgezet.
De SD-kaart wordt in de Vitosolic 200 gestoken.
Relaiskick bij zonneregelingsmodule ■ Voor het noteren van de werkingswaarden van het zonnesysteem
Als de pompen en kleppen 24 uur zijn uitgeschakeld geweest, wor- ■ Opslaan van de waarden op de kaart in een tekstbestand. Het
den ze op een in te stellen tijd 10 s ingeschakeld zodat ze niet vast- tekstbestand kan bv. met een tabelberekeningsprogramma worden
slaan. geopend. De waarden kunnen zo ook worden gevisualiseerd.
Relaiskick bij Vitosolic 200

Als de pompen en kleppen 24 h uitgeschakeld geweest zijn, worden
ze gedurende 10 sec. ingeschakeld zodat ze niet vastslaan.
7
5818 440 B/fl
40 VIESMANN VITOSOL
7.5 Toebehoren
Toewijzing aan de zonnesysteemregelingen
Zonneregelings- Vitosolic
module
Best.nr. 100 200
Hulprelais 7814 681 — X X
Dompeltemperatuursensor 7438 702 X — —
Dompeltemperatuursensor 7426 247 — X X
Collectortemperatuursensor 7831 913 — — X
Dompelhuls van roestvast staal 7819 693 X X X
Calorimeter —
– Calorimeter 06 7418 206 — — X
– Calorimeter 15 7418 207 — — X
– Calorimeter 25 7418 208 — — X
– Calorimeter 35 7418 209 — — X
– Calorimeter 60 7418 210 — — X
Zonnecel 7408 877 — — X
Groot display 7438 325 — — X
Veiligheidstemperatuurbegrenzer Z001 889 X X X
Temperatuurregelaar als thermostaat (maximumbegrenzing) Z001 887 — — X
Temperatuurregelaar 7151 989 X X X
Temperatuurregelaar 7151 988 X X X
Hulprelais
Bestelnr. 7814 681 Technische gegevens
■ Schakelrelais in minibehuizing Spoelspanning 230 V/50 Hz
■ Met 4 verbreekcontacten en 4 maakcontacten Nominale stroom (Ith) AC1 16 A
■ Met serieklemmen voor aardleiding AC3 9 A
180
14
5
95
Dompeltemperatuursensor
Dompeltemperatuursensor Technische gegevens
Kabellengte 5,8 m, stekkerklaar
Best.nr. 7438 702 Beschermingstype IP 32 conform EN 60529 te waarborgen
Voor de detectie van een temperatuur in een dompelhuls door opbouw/inbouw 7
Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ, bij 25 °C
– Werking 0 tot +90 °C
■ Voor circulatieomschakeling bij installaties met twee warmwater-

boilers
■ Voor retouromschakeling tussen verwarmingsketel en verwar-
mingswaterbuffer
■ Voor verwarming van andere verbruikers
Dompeltemperatuursensor
5818 440 B/fl
Best.-nr. 7426 247

Voor montage in de warmwaterboiler, de verwarmingswaterbuffer,
combinatieboiler
VITOSOL VIESMANN 41
■ Voor circulatieomschakeling bij installaties met twee warmwater- Technische gegevens

boilers Leidinglengte 3,8 m
■ Voor retouromschakeling tussen verwarmingsketel en verwar- Beschermingstype IP 32 conform EN 60529,
mingswaterbuffer te waarborgen door op-
■ Voor verwarming van andere verbruikers bouw/inbouw
■ Voor warmtebalancering (registratie van de retourtemperatuur) Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ,
Verlenging van de aansluitkabel (installateur): bij 25 °C
■ 2-aderige kabel, kabellengte max. 60 m bij een kabeldoorsnede Toegestane omgevingstemperatuur
van 1,5 mm2 koper – Werking 0 tot +90 °C
■ Kabel mag niet samen met 230/400V-kabels worden gelegd – Opslag en transport −20 tot +70 °C
Collectortemperatuursensor
Best.nr. 7831 913 Technische gegevens
Kabellengte 2,5 m
Dompeltemperatuursensor voor de inbouw in de zonnecollector Beschermingstype IP 32 conform EN 60529 te waarborgen
■ Voor installaties met twee collectorvelden door opbouw/inbouw
■ Voor warmtebalancering (registratie van de aanvoertemperatuur) Sensortype Viessmann NTC 20 kΩ bij 25 °C
Verlenging van de aansluitkabel (installateur): – Werking −20 tot +200 °C
■ 2-aderige kabel, kabellengte max. 60 m bij een kabeldoorsnede – Opslag en transport −20 tot +70 °C
van 1,5 mm2 koper
■ Kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels worden gelegd
Dompelhuls van roestvast staal

Best.nr. 7819 693 Voor temperatuurregelaars en temperatuursensoren.
Bij Viessmann warmwaterboilers in de leveringsomvang inbegrepen.
R½
20
0
24
SW
Calorimeter
Onderdelen:
■ 2 dompelhulzen
■ volumemeetdeel met aansluitschroefverbinding voor het vastleg-
gen van de doorstroom van water-glycol-mengsels (Viessmann-
warmtedragend medium ”Tyfocor LS” mit 45 % volumeaandeel
Glycol):
Calorimeter
06 Best.nr. 7418 206 35 Best.nr. 7418 209
15 Best.nr. 7418 207 60 Best.nr. 7418 210
25 Best.nr. 7418 208
7
116
159
168
90
108
260
a
5818 440 B/fl
42 VIESMANN VITOSOL
Technische gegevens
Toegelaten omgevingstempera-
tuur
– bij werking 0 tot +40 °C
– bij opslag en transport −20 tot +70 °C
Instelbereik voor volumeaandeel 0 tot 70 %
glycol
Volumemeetelement 06 15 25 35 60
Afstand in mm 110 110 130 — —
Impulssnelheid l/imp. 1 10 25 25 25
Nom. diameter DN 15 15 20 25 32
Aansluitschroefdraad aan de meter R ¾ ¾ 1 1¼ 1½
Aansluitschroefdraad van de schroefverbinding R ½ ½ ¾ 1 1¼
Max. werkdruk bar 16 16 16 16 16
Max. werktemperatuur °C 120 120 120 130 130
Dompelhulzen G½ x mm 45 45 60 60 60
De volgende gegevens gelden voor het debiet van water. Bij gebruik van glycolmengsels ontstaan door de verschillende viscositeiten afwij-
kingen.
Nom. debiet m3/h 0,6 1,5 2,5 3,5 6,0
Grootste debiet m3/h 1,2 3 5 7 12
Scheidingsgrens ±3 % l/h 48 120 200 280 480
Kleinste debiet (horizontale montage) l/h 12 30 50 70 120
Kleinste debiet (verticale montage) l/h 24 60 100 — —
Drukverlies bij ca. ⅔ van het nom. doorstroom- bar 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1
debiet
Zonnecel
Bestelnr. 7408 877
De zonnewarmtecel legt de zonnestralingsintensiteit vast en meldt

deze aan de zonnewarmteregeling. Als een instelbare schakeldrem-
pel wordt overschreden, schakelt de zonnewarmteregeling de
bypasspomp in.
31
Met aansluitkabel, 2,3 m lang.

70 Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
34 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 35 m bij een kabeldiameter
van 1,5 mm2 koper.
Groot display
Best.nr. 7438 325 Met netadapter
Voor de visualisering van de collectoren boilertemperatuur evenals
de warmte-opbrengst.
Technische gegevens
Spanningsvoeding 9 V– stekkeradapter
0
10
230 V~, 50 tot 60 Hz

Opgen. vermogen max. 12 VA
BUS-aansluiting V-BUS
Beschermingsgraad IP 30
(in droge ruimtes)
630
Toegelaten omgevingstempera- 0 tot 40 °C 7

tuur bij werking, opslag en trans-
port
53
0
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 43
Veiligheidstemperatuurbegrenzer
Best.nr. Z001 889 Technische gegevens
Aansluiting 3-aderige kabel met een kabeldiameter
■ Met een thermostatisch systeem van 1,5 mm2
■ Met dompelhuls van roestvrij staal R½ x 200 mm Beschermingsgraad IP 41 volgens EN 60529
■ Met instelschaal en terugstelknop in de behuizing Schakelpunt 120 (110, 100, 95) °C
■ Nodig als per m2 absorberoppervlakte minder dan 40 liter boilervo- Schakelverschil max. 11 K
lume ter beschikking staan. Daarmee worden temperaturen boven Schakelvermogen 6(1,5 ) A 250 V~
95 °C in de warmwaterboiler veilig vermeden. Schakelfunctie Bij stijgende temperatuur van 2 naar 3
72 0
13 3 2
95
100-200
DIN-registratienr. DIN STB 1169
Temperatuurregelaar als thermostaat (maximumbegrenzing)

Best.nr. Z001 887 Technische gegevens
Met dompelhuls van roestvrij staal R½ x 200 mm. Aansluiting 3-aderige kabel met een kabel-
doorsnede van 1,5 mm2
Met instelschaal in de behuizing. Instelbereik 30 tot 80 °C
Schakelverschil max. 11 K
Schakelvermogen 6(1,5) A 250 V~
72 0
13 Schakelfunctie bij stijgende temperatuur van 2
op 3
95
100-200
3 2
DIN-registratienr. DIN TR 1168
Temperatuurregelaar
Best.nr. 7151 989
72 0
13
Te gebruiken:
■ Vitocell 100-B
95
■ Vitocell 100-V
■ Vitocell 340-M
■ Vitocell 360-M
1400
■ Met een thermostatisch systeem

7 ■ Met instelknop buiten aan de behuizing
■ Zonder dompelhuls
Bij Viessmann warmwaterboilers is de dompelhuls in de leverings-
omvang inbegrepen.
■ Met DIN-rails voor opbouw aan de warmwaterboiler of aan de Technische gegevens
wand Aansluiting 3-draads kabel met een kabeldoorsne-
de van 1,5 mm2
Beschermingstype IP 41 volgens EN 60529
Instelbereik 30 tot 60 °C, omstelbaar tot 110 °C
Schakelverschil max. 11 K
Schakelvermogen 6(1,5) A 250 V~
5818 440 B/fl
44 VIESMANN VITOSOL
Schakelfunctie Bij stijgende temperatuur van 2 naar 3
3 2
Temperatuurregelaar
Best.nr. 7151 988 Schakelvermogen 6(1,5) A 250 V~
Schakelfunctie Bij stijgende temperatuur van 2 naar 3
Te gebruiken:
■ Vitocell 300-B
■ Vitocell 300-V, type EVI 3 2
■ Met een thermostatisch systeem

■ Met instelknop buiten op de behuizing
1
■ Zonder dompelhuls
Geschikt voor dompelhuls best.nr. 7819 693
Bij Viessmann warmwaterboilers is de dompelhuls in de leverings-
omvang inbegrepen.
Set klemtemperatuursensoren voor energiecockpit
72 0 Voor de temperatuurregistratie van zonneaanvoer en -retour

13
Gebruik in combinatie met regeling Vitotronic 200, type HO2B:
■ Grafische weergave van energieverbruik, gebruik van zonne-ener-
95
200-400
gie, temperatuurgelaagdheid
■ Foutdiagnose
■ Visualisering van de werkingstoestand en van de zonneopbrengst
via afstandsbediening, app en internet
Onderdelen:
■ 1 inschroefelementen
■ 1 dompelhuls
Technische gegevens ■ 2 temperatuursensoren met kabels (5,8 m lang) en 1 stekker
Aansluiting 3-aderige kabel met een kabeldoorsne-
de van 1,5 mm2 Bestelnr.
Beschermingstype IP 41 volgens EN 60529 Vitocell 100-B, type CVB/CVBB ZK02 459
Instelbereik 30 tot 60 °C, omstelbaar tot 110 °C Vitocell 140/160-E ZK02 460
Schakelverschil max. 11 K Vitocell 340/360-M ZK02 460
7
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 45
Warmwaterboiler
8.1 Vitocell 100-U, type CVUB/CVUC-A

Voor tapwaterverwarming in combinatie met verwarmingsketels en Geschikt voor de volgende installaties:
8 zonnecollectoren. ■ tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ aanvoertemperatuur van het verwarmingswater tot 160 °C
■ Zonneaanvoertemperatuur tot 110 °C
■ Werkdruk aan verwarmingswaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
■ Werkdruk aan zonnesysteemzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
■ Werkdruk aan tapwaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
Type CVUB CVUC-A

Boilerinhoud l 300 300
DIN-registernr. 0266/07-13MC/E
Continuvermogen van de bovenste verwarmingsspiraal kW 31
90 °C
bij tapwateropwarming van 10 naar 45 °C en verwarmingswateraanvoer- l/h 761
temperatuur van … bij het volgende verwarmingswaterdebiet kW 26
80 °C
l/h 638
kW 20
70 °C
l/h 491
kW 15
60 °C
l/h 368
kW 11
50 °C
l/h 270
Continuvermogen van de bovenste verwarmingsspiraal kW 23
90 °C
bij tapwateropwarming van 10 naar 60 °C en verwarmingswateraanvoer- l/h 395
temperatuur van … bij het volgende verwarmingswaterdebiet kW 20
80 °C
l/h 344
kW 15
70 °C
l/h 258
Verwarmingswaterdebiet voor de aangegeven continuvermogens m3/h 3,0
Aftapstroom l/min 15
Aftapbare waterhoeveelheid l 110
zonder naverwarming
Boilervolume op 60 °C opgewarmd,
Water met t = 60 °C (constant)
Onderhoudsverlies QST bij 45 K temp.verschil (volgens EN 12897:2006) kWh/24 h 1,52 1,15
Volume-onderhoudsgedeelte Vaux l 127
Volume zonnesysteem Vsol l 173
Afmetingen inclusief isolatie
Lengte a (7) mm 660
Totale lengte b mm 840
Hoogte c mm 1735
Kantelmaat mm 1830
Gewicht compl. met isolatie kg 179
Totaal gewicht met inhoud kg 481
Inhoud verwarmingswater
– bovenste verwarmingsspiraal l 6
– onderste verwarmingsspiraal l 10
Verwarmingsoppervlak
– bovenste verwarmingsspiraal m2 0,9
– onderste verwarmingsspiraal m2 1,5
Aansluitingen (buitendraad)
Verwarmingswateraanvoer en -retour R 1
Koud water, warm water R 1
Circulatie R 1
Energie-efficiëntieklasse B A
Aanwijzing bij constant vermogen bovenste verwarmingsspi- Aanwijzing

raal Boiler ook als Vitocell 100-W, type CVUB in wit beschikbaar. De
Bij de planning met het aangegeven resp. vastgestelde continuver- Vitocell 100-W, type CVUC-A is alleen in wit leverbaar.
mogen de juiste boilerlaadpomp inplannen. Het aangegeven conti-
nuvermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen van de
verwarmingsketel ≥ het continuvermogen is.
5818 440 B/fl
46 VIESMANN VITOSOL
Warmwaterboiler (vervolg)
VA
8
WW/HVs/HRs
HV/SPR1
TH
Z
HR
SPR1
HRs
TE b
1601
A
c
1356
1116
996
SPR2
844
86 86
761
a
77
261
365 HVs
KW/E
A Onderste verwarmingsspiraal (zonnesysteem) SPR1 Dompelhuls voor boilertemperatuursensor van de boilertem-

De aansluitingen HVs en HRs bevinden zich boven aan de peratuurregeling (binnendiameter 16 mm)
wamwaterboiler SPR2 Dompelhuls voor boilertemperatuursensor zonnesysteem
E Aftap (binnendiameter 16 mm)
HR Verwarmingswaterretour TE Dompelhuls (binnendiameter 16 mm)
HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem TH Thermometer
HV Verwarmingswateraanvoer VA Magnesiumbeschermingsanode
HVs Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem WW Warm water
KW Koud water Z Circulatie
Afstand mm
a 660
b 840
c 1735
Boilertemperatuursensor bij het zonnesysteem
Plaats van de boilertemperatuursensor in de verwarmingswaterretour HRs
A Boilertemperatursensor (leveringsomvang zonnesysteem)

B Inschroefhoek met dompelhuls (leveringsomvang, binnendiame-
ter 6,5 mm)
Vermogenskengetal NL
Volgens DIN 4708.
Bovenste verwarmingsspiraal.
Boilerbevoorradingstemperatuur Tsp = Koudwaterinlaattemperatuur
5818 440 B/fl
+50 K +5 K/-0 K.
VITOSOL VIESMANN 47
Vermogenskengetal NL bij aanvoertemperatuur van het verwarmingswater

90 °C 1,6
8 80 °C 1,5
70 °C 1,4
Aanwijzing bij het vermogenskengetal NL

Het vermogenskengetal NL verandert met de boilerbevoorradings-
temperatuur Tsp.
Richtwaarden
■ Tsp = 60 °C → 1,0 × NL
■ Tsp = 55 °C → 0,75 × NL
■ Tsp = 50 °C → 0,55 × NL
■ Tsp = 45 °C → 0,3 × NL
Kortstondig vermogen (gedurende 10 minuten)

Bij het vermogenskengetal NL
Tapwaterverwarming van 10 naar 45 °C.
Kortstondig vermogen (l/10min) bij aanvoertemperatuur verwarmingswater

90 °C 173
80 °C 168
70 °C 164
Max. aftaphoeveelheid (gedurende 10 minuten)

Met naverwarming
Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmingswateraanvoertemperatuur

90 °C 17
80 °C 17
70 °C 16
Opwarmtijd
De genoemde opwarmtijden worden bereikt als het maximum con-
stante vermogen van de warmwaterboiler bij de desbetreffende aan-
voertemperatuur van het verwarmingswater en de tapwateropwar-
ming van 10 naar 60 °C ter beschikking staat.
Opwarmtijd (min.) bij een verwarmingswateraanvoertemperatuur

90 °C 16
80 °C 22
70 °C 30 5818 440 B/fl
48 VIESMANN VITOSOL
Doorstroomweerstanden
1000 100,0 100 10,0

800 80,0 80 8,0
8
600 60,0 60 6,0
500 50,0 50 5,0
400 40,0 40 4,0
300 30,0 30 3,0
20 2,0
200 20,0
Debietweerstand in
10 1,0
100 10,0 8 0,8
80 8,0
6 0,6
60 6,0 5 0,5
50 5,0 4 0,4
mbar
kPa
40 4,0 3 0,3
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
500
600
800
30 3,0
Tapwater-debiet
20 2,0
in l/h
Debietweerstand in
Debietweerstand aan tapwaterzijde

10 1,0
8 0,8
6 0,6
5 0,5
4 0,4
mbar
kPa
3 0,3
10000
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
500
600
800
Verwarmingswaterdebiet
in l/h
Verwarmingswaterdoorstroomweerstand bovenste verwarmingsspi-

raal
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 49
8.2 Vitocell 100-B, type CVBA

Voor tapwaterverwarming in combinatie met verwarmingsketels en Geschikt voor de volgende installaties:
8 zonnecollectoren. ■ tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ Aanvoertemperatuur van het verwarmingswater tot 160 °C
■ Aanvoertemperatuur van het zonnesysteem tot 110 °C
■ Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
■ Zonnesysteemzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
■ Werkdrukaan tapwaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
Type CVBA
Boilerinhoud l 190 250 300 400 500
DIN-registernr. 9W271/12-13MC
Continuvermogen bovenste verwarmings- kW 24 31 31 42 47
90 °C
spiraal bij tapwateropwarming van l/h 592 761 761 1032 1154
10 naar 45 °C en verwarmingswater-aan- kW 20 26 26 33 40
80 °C
voertemperatuur van … bij het hierna vermel- l/h 496 638 638 811 982
de verwarmingswaterdebiet. kW 16 20 20 25 30
70 °C
l/h 382 491 491 614 737
kW 12 15 15 17 22
60 °C
l/h 286 368 368 418 540
kW 9 11 11 10 16
50 °C
l/h 210 270 270 246 393
Continuvermogen bovenste verwarmings- kW 18 23 23 36 36
90 °C
spiraal bij tapwateropwarming van l/h 307 395 395 619 619
10 naar 60 °C en verwarmingswater-aan- kW 16 20 20 27 30
80 °C
voertemperatuur van … bij het hierna vermel- l/h 268 344 344 464 516
de verwarmingswaterdebiet. kW 12 15 15 18 22
70 °C
l/h 201 258 258 310 378
Verwarmingswaterdebiet voor de opgegeven continuver- m3/h 3,0 3,0 3,0 3,0 3,0
mogens
Onderhoudsverlies conform EN 12 897: 2006 kWh/ 1,48 1,81 1,79 1,80 1,95
QST bij 45 K temperatuurverschil 24 h
Volume-onderhoudsgedeelte Vaux l 76 100 116 167 231
Volume zonnesysteem Vsol l 114 150 184 233 269
Afmetingen
Lengte (7)
– Met isolatie a mm 631 631 631 866 866
– Zonder isolatie mm — — — 650 650
Totale breedte met Solar-Divicon
– Met isolatie b mm 860 860 860 1086 1086
Hoogte
– Met isolatie c mm 1193 1485 1704 1612 1942
Kantelmaat
– Met isolatie mm 1324 1590 1788 — —
Gewicht (met isolatie en Solar-Divicon) kg 120 124 134 185 220
Totaal gewicht met inhoud kg 310 374 434 585 720
Inhoud verwarmingswater
– Bovenste verwarmingsspiraal l 4,6 6,0 6,0 6,5 9,0
– Onderste verwarmingsspiraal l 5,5 6,5 6,5 10,0 10,0
Verwarmingsoppervlak
– Bovenste verwarmingsspiraal m2 0,7 0,9 0,9 1,0 1,4
– Onderste verwarmingsspiraal m2 0,85 1,0 1,0 1,5 1,5
Aansluitingen
Verwarmingswateraanvoer en -retour R 1 1 1 1 1
Koud water, warm water R 1 1 1 1¼ 1¼
Circulatie R 1 1 1 1 1
Solar-Divicon (klemringschroefverbinding/dubbele O-ring) mm 22 22 22 22 22
Energie-efficiëntieklasse C C C B B
Aanwijzing bij constant vermogen bovenste verwarmingsspi- Aanwijzing

raal DE: Vitocell 100-B, type CVBA met 250 l inhoud alleen beschikbaar
5818 440 B/fl
Bij de planning met het aangegeven resp. vastgestelde continuver- in het ”tapwaterzonnepakket”.
mogen de juiste circulatiepomp inplannen. Het aangegeven continu-
vermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen van de
ketel ≥ het continuvermogen is.
50 VIESMANN VITOSOL
Afmetingen
VA WW
8
HV/SPR1
Z
HR m
HVs A
c
HRs
d
e
f
g
n
a
k
h
l
HVs
HRs/SPR2 ELH
o KW/E b
Met zonneregelingsmodule, type SM1
A Onderste verwarmingsspiraal voor aansluiting van de zonne- HVs Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem (aan de Solar-
collectoren Divicon)
E Aftap KW Koud water
ELH Elektrisch verwarmingselement SPR1 Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
HR Verwarmingswaterretour SPR2 Boilertemperatuursensor zonnesysteem
HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem (aan de Solar-Divi- VA Magnesiumanode
con) WW Warm water
HV Verwarmingswateraanvoer Z Circulatie
Maattabel
Boilerinhoud l 250 300 400 500
Lengte (7) met isolatie a mm 631 631 866 866
Breedte b mm 860 860 1086 1086
Hoogte c mm 1485 1704 1612 1942
d mm 1384 1603 1457 1783
e mm 1200 1358 1203 1443
f mm 960 1118 1043 1229
g mm 840 998 923 1043
h mm 79 79 106 106
k mm 811 811 893 893
l mm 217 217 300 300
m mm 343 343 455 455
n mm 779 937 863 983
Lengte (7) zonder isolatie o mm — — 650 650
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 51
VA WW
8
HV/SPR1
Z
HR m
HVs A
c
HRs
d
e
f
g
n
a
k
h
l
HVs
HRs/SPR2 KW/E ELH
o b
Met Vitosolic 100, type SD1
A Onderste verwarmingsspiraal voor aansluiting van de zonne- HVs Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem (aan de Solar-
collectoren Divicon)
ELH Slechts vanaf 250 l inhoud: Elektrisch verwarmingselement SPR1 Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
HR Verwarmingswaterretour SPR2 Boilertemperatuursensor zonnesysteem
HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem (aan de Solar-Divi- VA Magnesiumanode
con) WW Warm water
Maattabel
Boilerinhoud l 190 250 300 400 500
Lengte (7) met isolatie a mm 631 631 631 866 866
Breedte b mm 860 860 860 1086 1086
Hoogte c mm 1193 1485 1704 1612 1942
d mm 1093 1384 1603 1457 1783
e mm 909 1200 1358 1203 1443
f mm 749 960 1118 1043 1229
g mm 629 840 998 923 1043
h mm 79 79 79 106 106
k mm 793 873 873 956 956
l mm 221 301 301 383 383
m mm 343 343 343 455 455
n mm — 779 937 863 983
Lengte (7) zonder isolatie o mm — — — 650 650
■ Conform DIN 4708
■ Bovenste verwarmingsspiraal
■ Boilerbevoorradingstemperatuur Tsp = koudwaterinlaattemperatuur
+50 K +5 K/-0 K
Boilerinhoud in l 190 250 300 400 500

Vermogenskengetal NL bij verwarmingswateraanvoertemperatuur
90 °C 1,2 1,6 1,6 3,0 6,0
80 °C 1,2 1,5 1,5 3,0 6,0
70 °C 1,1 1,4 1,4 2,5 5,0

temperatuur Tsp.
Richtwaarden
5818 440 B/fl
■ Tsp = 60 °C → 1,0 x NL
■ Tsp =55 °C → 0,75 x NL
■ Tsp = 50 °C → 0,55 x NL
■ Tsp = 45 °C → 0,3 x NL
52 VIESMANN VITOSOL

M.b.t. het vermogenskengetal NL.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
8
Kortstondig vermogen (l/10min) bij aanvoertemperatuur verwarmingswater
90 °C 134 172 173 230 319
80 °C 130 168 168 230 319
70 °C 127 164 164 210 299
Max. tapvolume (gedurende 10 minuten)

■ M.b.t. het vermogenskengetal NL
■ Met naverwarming
■ Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C

Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmingswateraanvoertemperatuur
90 °C 13 17 17 23 32
80 °C 13 17 17 23 32
70 °C 12 16 16 21 30
Aftapbare waterhoeveelheid
■ Boilerinhoud tot 60° C opgewarmd
■ Zonder naverwarming

Tapvolume in l/min 15 15 15 15 15
Tapbare waterhoeveelheid in l 95 110 110 120 120
Water met 60 °C (constant)
Opwarmtijd
De vermelde opwarmtijden worden bereikt, als het maximumvermo-
gen van de warmwaterboiler bij de desbetreffende aanvoertempera-
tuur van het verwarmingswater en de tapwateropwarming van 10
naar 60 °C ter beschikking staat.

90 °C 13 16 16 17 19
80 °C 16 22 22 23 24
70 °C 23 30 30 36 37
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 53
1000 100,0 100 10,0

8 800 80,0 80 8,0
A
600 60,0 60 6,0
B 50 5,0
500 50,0
C 40 4,0
400 40,0
300 30,0 30 3,0
20 2,0
200 20,0
Debietweerstand in
A B
10 1,0
100 10,0 8 0,8
80 8,0
6 0,6
60 6,0 5 0,5
50 5,0 4 0,4
mbar
kPa
40 4,0 3 0,3
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
500
600
800
30 3,0
Tapwater-debiet
20 2,0
in l/h
Debietweerstand in

10 1,0
8 0,8
A Boilerinhoud 190 , 250 en 300 l
6 0,6 B Boilerinhoud 400 en 500 l
5 0,5
4 0,4
mbar
kPa
3 0,3
500
600
800
10000
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
Verwarmingswaterdebiet in
l/h
Verwarmingswaterdoorstroomweerstand bovenste verwarmingsspi-

raal
A Boilerinhoud 190 l
B Boilerinhoud 250 , 300 en 400 l
C Boilerinhoud 500 l
5818 440 B/fl
54 VIESMANN VITOSOL
8.3 Vitocell 100-B, type CVB/CVBB

Voor de tapwaterverwarming in combinatie met verwarmingsketels ■ Aanvoertemperatuur van het zonnesysteem tot 160 °C
en zonnecollectoren voor bivalente werking. ■ Werkdrukaan verwarmingswaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa) 8
■ Werkdrukaan zonnesysteemzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
Geschikt voor de volgende installaties: ■ Werkdrukaan tapwaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
■ Tapwatertemperatuur tot 95 °C
Type CVBB CVB CVB

Boilerinhoud l 300 400 500
Verwarmingsspiraal boven- onder- boven- onder- boven- onderste
ste ste ste ste ste
DIN-registernr. 9W242/11-13 MC/E
Continuvermogen kW 31 53 42 63 47 70
90 °C
bij tapwaterverwarming van 10 naar 45 °C en l/h 761 1302 1032 1548 1154 1720
aanvoertemperatuurvan het warme water van … kW 26 44 33 52 40 58
80 °C
bij het hierna genoemde verwarmingswaterdebiet l/h 638 1081 811 1278 982 1425
kW 20 33 25 39 30 45
70 °C
l/h 491 811 614 958 737 1106
kW 15 23 17 27 22 32
60 °C
l/h 368 565 418 663 540 786
kW 11 18 10 13 16 24
50 °C
l/h 270 442 246 319 393 589
Continuvermogen kW 23 45 36 56 36 53
90 °C
bij tapwaterverwarming van 10 naar 60 °C en l/h 395 774 619 963 619 911
aanvoertemperatuurvan het warme water van … kW 20 34 27 42 30 44
80 °C
bij het hierna genoemde verwarmingswaterdebiet l/h 344 584 464 722 516 756
kW 15 23 18 29 22 33
70 °C
l/h 258 395 310 499 378 567
Verwarmingswaterdebiet voor de aangegeven continuver- m3/h 3,0 3,0 3,0
mogens
Max. aansluitbaar vermogen van een warmtepomp kW 8 8 10
bij 55 °C verwarmingswateraanvoer- en 45°C warmwater-
temperatuur bij aangegeven verwarmingswaterdebiet (beide
verwarmingsspiralen in serie geschakeld)
Onderhoudsverlies conform EN 12897:2006 QST bij 45 K kWh/24 h 1,65 1,80 1,95
temp.-verschil
Volume-onderhoudsgedeelte Vaux l 127 167 231
Volume zonnesysteem Vsol l 173 233 269
Afmetingen
Lengte a (7) – met isolatie mm 667 859 859
– zonder isolatie mm – 650 650
Totale breedte b – met isolatie mm 744 923 923
Hoogte c – met isolatie mm 1734 1624 1948
Kantelmaat – met isolatie mm 1825 – –
Gewicht compl. met isolatie kg 160 167 205
Totaal bedrijfsklaar gewicht met elektrisch verwarmings- kg 468 569 707
element
Inhoud verwarmingswater l 6 10 6,5 10,5 9 12,5
Verwarmingsoppervlak m2 0,9 1,5 1,0 1,5 1,4 1,9
Aansluitingen
Verwarmingsspiralen (buitendraad) R 1 1 1
Koud water, warm water (buitenschroefdraad) R 1 1¼ 1¼
Circulatie (buitenschroefdraad) R 1 1 1
Elektrisch verwarmingselement (binnenschroefdraad) Rp 1½ 1½ 1½
Energie-efficiëntieklasse B B B
Aanwijzing bij bovenste verwarmingsspiraal Aanwijzing bij onderste verwarmingsspiraal

De bovenste verwarmingsspiraal is bestemd voor de aansluiting op De onderste verwarmingsspiraal is bestemd voor aansluiting op zon-
een warmtegenerator. necollectoren.
Voor de inbouw van de boilertemperatuursensor het meegeleverde
5818 440 B/fl
inschroefelement met dompelhuls gebruiken.
VITOSOL VIESMANN 55
Aanwijzing bij het continuvermogen Aanwijzing

Bij de planning met het aangegeven resp. vastgestelde continuver- Met 300 en 400 l inhoud ook als Vitocell 100-W in wit verkrijgbaar.
mogen de betreffende circulatiepomp inplannen. Het aangegeven
continuvermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen
8 van de ketel ≥ het continuvermogen is.
Vitocell 100-B, type CVBB, 300 l inhoud,
VA
TH WW
HV/SPR1
Z
ELH
HR
1600
c
HVs/SPR2
1355
1115
R
SPR1/
995
875
935
SPR2
HRs
a
76
333
Ø 100
260
361
KW/E b
E Aftap SPR1 Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling

ELH Elektrisch verwarmingselement (binnendiameter 16 mm)
HR Verwarmingswaterretour SPR2 Temperatuursensoren/thermometer (binnendiameter 16 mm)
HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem TH Thermometer (toebehoren)
R Inspectie- en reinigingsopening met flensafdekking (ook
geschikt voor inbouw van een elektrisch verwarmingsele-
ment)
Boilerinhoud l 300
a mm 667
b mm 744
c mm 1734
5818 440 B/fl
56 VIESMANN VITOSOL
Vitocell 100-B, type CVB, 400 en 500 l inhoud,
WW 8
TH
VA
HV/SPR1
Z
ELH
HR Ø 650
c
HVs/SPR2
d
SPR1/
e
R SPR2
f
g
HRs
m
a
h
Ø 100
l
455
KW/E 881
k

ELH Elektrisch verwarmingselement (binnendiameter 16 mm)
HR Verwarmingswaterretour SPR2 Temperatuursensoren/thermometer (binnendiameter 16 mm)
HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem TH Thermometer (toebehoren)
R Inspectie- en reinigingsopening met flensafdekking (ook
geschikt voor inbouw van een elektrisch verwarmingsele-
ment)

a mm 859 859
b mm 923 923
c mm 1624 1948
d mm 1458 1784
e mm 1204 1444
f mm 1044 1230
g mm 924 1044
h mm 804 924
i mm 349 349
k mm 107 107
l mm 422 422
m mm 864 984
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 57
Plaats van de boilertemperatuursensor in de verwarmingswaterre-

tour HRs

B Inschroefelement met dompelhuls (meegeleverd, binnendiame-
ter 6,5 mm))
Volgens DIN 4708.
Bovenste verwarmingsspiraal.
Boilerbevoorradingstemperatuur Tsp = koudwaterinlaattemperatuur +
50 K +5 K/-0 K

Vermogenskengetal NL bij verwarmingswateraanvoertem-
peratuur
90 °C 1,6 3,0 6,0
80 °C 1,5 3,0 6,0
70 °C 1,4 2,5 5,0
Aanwijzingen bij het vermogenskengetal NL

Het vermogenskengetal NL verandert afhankelijk van de boilerbe-
voorradingstemperatuur Tsp.
Richtwaarden
■ Tsp = 60 °C → 1,0 × NL
■ Tsp = 55 °C → 0,75 × NL
■ Tsp = 50 °C → 0,55 × NL
■ Tsp = 45 °C → 0,3 × NL

Bij een vermogenskengetal NL

Kortstondig vermogen (l/10 min) bij aanvoertemperatuur
verwarmingswater
90 °C 173 230 319
80 °C 168 230 319
70 °C 164 210 299

Bij een vermogenskengetal NL
Met naverwarming.

Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmingswater-aan-
voertemperatuur
90 °C 17 23 32
80 °C 17 23 32
70 °C 16 21 30
5818 440 B/fl
58 VIESMANN VITOSOL
Boilervolume opgewarmd naar 60 °C .
Zonder naverwarming.

8
Aftapdebiet l/min 15 15 15
Aftapbare waterhoeveelheid l 110 120 220
Opwarmtijd
De genoemde opwarmtijden worden bereikt als het max. continuver-
mogen van de warmwaterboiler bij de betreffende aanvoertempera-

Opwarmtijd (min.) bij een verwarmingswateraanvoertem-
peratuur
90 °C 16 17 19
80 °C 22 23 24
70 °C 30 36 37
Debietweerstanden
1000 100,0
800 80,0
600 60,0
A
500 50,0
B
400 40,0
C
300 30,0
D
200 20,0
100 10,0
80 8,0
60 6,0
50 5,0
40 4,0
30 3,0
20 2,0
Debietweerstand in
10 1,0
8 0,8
6 0,6
5 0,5
4 0,4
mbar
kPa
3 0,3
500
600
800
10000
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
l/h
Doorgangsweerstand aan verwarmingswaterzijde
A Boilerinhoud 300 l (bovenste verwarmingsspiraal) C Boilerinhoud 500 l (onderste verwarmingsspiraal)

B Boilerinhoud 300 l (onderste verwarmingsspiraal) D Boilerinhoud 400 l (onderste verwarmingsspiraal)
Boilerinhoud 400 en 500 l (bovenste verwarmingsspiraal)
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 59
100 10,0
80 8,0
8 60 6,0
50 5,0
40 4,0
30 3,0
20 2,0
Debietweerstand in
A B
10 1,0
8 0,8
6 0,6
5 0,5
4 0,4
mbar
kPa
3 0,3
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
500
600
800
Tapwater-debiet
in l/h
B Boilerinhoud 400 en 500 l
5818 440 B/fl
60 VIESMANN VITOSOL
8.4 Vitocell 100-V, type CVW

Voor de tapwateropwarming in combinatie met warmtepompen tot ■ Aanvoertemperatuur zonnesysteem tot 140 °C
16 kW en zonnecollectoren, ook geschikt voor verwarmingsketels en ■ Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa) 8
verwarmingen op afstand. ■ Zonnesysteemzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
■ Tapwaterzijdige bedrijfsdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Geschikt voor de volgende installaties:
■ Aanvoertemperatuur verwarmingswater tot 110 °C
Type CVW
Boilerinhoud l 390
DIN-registernr. 9W173-13MC/E
Continuvermogen bij tapwaterverwarming van 90 °C kW 109
10 naar 45 °C en verwarmingswater-aanvoer- l/h 2678
temperatuur van … bij het hierna vermelde ver- 80 °C kW 87
warmingswaterdebiet l/h 2138
70 °C kW 77
l/h 1892
60 °C kW 48
l/h 1179
50 °C kW 26
l/h 639
Continuvermogen bij tapwaterverwarming van 90 °C kW 98
10 naar 60°C en verwarmingswater-aanvoer- l/h 1686
temperatuur van … bij het hierna vermelde ver- 80 °C kW 78
warmingswaterdebiet l/h 1342
70 °C kW 54
l/h 929
Verwarmingswaterdebiet voor de opgegeven continuvermogens m3/h 3,0
Aftapstroom l/min 15
Aftapbare waterhoeveelheid zonder naverwarming
– Boilerinhoud opgewarmd tot 45°C, l 280
– Boilerinhoud opgewarmd tot 55 °C, l 280
Opwarmingstijd bij aansluiting van een warmtepomp met 16 kW nominaal warmtever-
mogen en een verwarmingswateraanvoertemperatuur van 55 of 65 °C
– Bij tapwateropwarming van 10 naar 45 °C min. 60
– Bij tapwateropwarming van 10 naar 55 °C min. 77
Max. aansluitbaar vermogen van een warmtepomp bij 65 °C verwarmingswateraan- kW 16
voer- en 55 °C warmwatertemperatuur en het aangegeven verwarmingswaterdebiet
Op de zonnewarmtewisselaarsset (toebehoren) max. aansluitbaar apertuuropper-
vlak
– Vitosol-T m2 6
– Vitosol-F m2 11,5
Vermogenskengetal NL in combinatie met een warmtepomp
Boilerbevoorradingstemperatuur 45 °C 2,4
50 °C 3,0
Onderhoudsverlies qBS bij 45 K temperatuurverschil conform EN 12897:2006 kWh/24 h 1,80
Afmetingen
Lengte (7) – Met isolatie mm 859
– Zonder isolatie mm 650
Totale breedte – Met isolatie mm 923
Hoogte – Met isolatie mm 1624
Kantelmaat – Zonder isolatie mm 1550
Gewicht compleet met isolatie kg 190
Totaal bedrijfsklaar gewicht met elektrisch verwarmingselement kg 582
Verwarmingswaterinhoud l 27
Verwarmingsoppervlak m2 4,1
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 61
Type CVW
Aansluitingen
Verwarmingswateraanvoer en -retour (buitenschroefdraad) R 1¼
8 Koud water, warm water (buitenschroefdraad) R 1¼
Zonnewarmtewisselaarsset (buitenschroefdraad) R ¾
Circulatie (buitenschroefdraad) R 1
Elektrisch verwarmingselement (binnenschroefdraad) Rp 1½
Energie-efficiëntieklasse B
Aanwijzing bij het continuvermogen

Bij de planning met het aangegeven resp. vastgestelde continuver-
mogen de juiste circulatiepomp inplannen. Het aangegeven continu-
vermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen van de
ketel ≥ het continuvermogen is.
WW1
Z
ELH1 HV
SPR1
1624
1458
1522
ELH2/R
1089
WW2 SPR2
1014
969
859
849
650
SPR2
591
HR
422
399
349
KW/E
455
881
107
923
E Aftap SPR1 Dompelhuls boilertemperatuursensor van de boilertempera-

ELH1 Stomp voor elektrisch verwarmingselement tuurregeling (binnendiameter 7 mm)
ELH2 Flensopening voor elektrisch verwarmingselement SPR2 Dompelhuls temperatuursensor van de zonnewarmtewisse-
HR Verwarmingswaterretour laarsset (binnendiameter 16 mm)
HV Verwarmingswateraanvoer WW1 Warm water
KW Koud water WW2 Warm water van de zonnewarmtewisselaarset
R Inspectie- en reinigingsopening met flensafdekking Z Circulatie
■ Volgens DIN 4708, zonder retourtemperatuurbegrenzing Kortstondig vermogen (gedurende 10 minuten)
■ Boilerbevoorradingstemperatuur Tsp = koudwaterinlaattemperatuur ■ Bij een vermogenkengetal NL
+ 50 K +5 K/–0 K ■ Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C zonder retourtemperatuur-
begrenzing
Vermogenskengetal NL bij verwarmingswa-
teraanvoertemperatuur Kortstondig vermogen (l/10min) bij aanvoer-
90 °C 16,5 temperatuur verwarmingswater
80 °C 15,5 90 °C 540
70 °C 12,0 80 °C 521
70 °C 455
Het vermogenskengetal NL verandert met de boilerbevoorradings- Max. tapvolume (gedurende 10 minuten)
temperatuur Tsp. ■ Bij het vermogenskengetal NL
■ Met naverwarming
Richtwaarden ■ Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C
■ Tsp = 60 °C → 1,0 × NL
Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmings-
■ Tsp = 55 °C → 0,75 × NL
wateraanvoertemperatuur
5818 440 B/fl
■ Tsp = 50 °C → 0,55 × NL
90 °C 54
■ Tsp = 45 °C → 0,3 × NL
80 °C 52
70 °C 46
62 VIESMANN VITOSOL
100 10
80 8
1000 100
800 80
60 6 8
50 5
600 60 40 4
500 50
30 3
400 40
300 30 20 2
200 20
10 1
Debietweerstand
8 0,8
100 10
6 0,6
80 8 5 0,5
60 6 4 0,4
mbar
kPa
50 5
3 0,3
40 4
1000
2000
3000
4000
5000
500
600
800
30 3
Tapwaterdebiet in
20 2 l/h
10 1
Debietweerstand
8 0,8
6 0,6
5 0,5
4 0,4
mbar
kPa
3 0,3
10000
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
500
600
800
l/h
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde
Zonnewarmtewisselaarset
Best.nr. 7186 663 Toegestane temperaturen
Voor het aansluiten van zonnecollectoren aan de Vitocell 100-V, Aan zonnesysteemzijde 140 °C
type CVW Aan verwarmingswaterzijde 110 °C
Geschikt voor installatie volgens DIN 4753. Tot en met een totale Aan tapwaterzijde
hardheid van het tapwater van 20 °dH (3,6 mol/m3). – Bij gebruik verwarmingsketel 95 °C
– Bij gebruik zonnesysteem 60 °C
Max. aansluitbaar collectoroppervlak: Toegestane werkdruk 10 bar (1,0 MPa)
■ 11,5 m2 vlakke collectoren Aan zonnewarmte-, verwarmingswater- en tap-
■ 6 m2 buiscollectoren waterzijde
Testdruk 13 bar (1,3 MPa)
Aan zonnewarmte-, verwarmingswater- en tap-
waterzijde
Minimumwandafstand 350 mm
Voor de inbouw van de zonnewarmtewisselaars-
set
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 63
1088
603
310
A
194
A
A Zonnewarmtewisselaarset
5818 440 B/fl
64 VIESMANN VITOSOL
8.5 Vitocell 300-B, type EVB

Voor de tapwaterverwarming in combinatie met verwarmingsketels en zonnecollectoren voor bivalente werking.
8
■ tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ aanvoertemperatuur van het verwarmingswater tot 200 °C
■ Zonneaanvoertemperatuur tot 200 °C
■ Werkdruk aan tapwaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
Type EVB EVB

Verwarmingsspiraal bovenste onderste bovenste onderste
DIN-registernummer 0100/08-10MC
Continuvermogen kW 80 93 80 96
90 °C
bij tapwateropwarming van 10 naar 45 °C en verwar- l/h 1965 2285 1965 2358
mingswateraanvoertemperatuur van … bij het volgen- kW 64 72 64 73
80 °C
de verwarmingswaterdebiet l/h 1572 1769 1572 1793
kW 45 52 45 56
70 °C
l/h 1106 1277 1106 1376
kW 28 30 28 37
60 °C
l/h 688 737 688 909
kW 15 15 15 18
50 °C
l/h 368 368 368 442
Continuvermogen kW 74 82 74 81
90 °C
bij tapwateropwarming van 10 naar 60 °C en verwar- l/h 1273 1410 1273 1393
mingswateraanvoertemperatuur van … bij het volgen- kW 54 59 54 62
80 °C
de verwarmingswaterdebiet l/h 929 1014 929 1066
kW 35 41 35 43
70 °C
l/h 602 705 602 739
Verwarmingswaterdebiet voor de aangegeven continuvermogens m3/h 5,0 5,0 5,0 5,0
Max. aansluitbaar vermogen van een warmtepomp kW 12 15
bij 55 °C verwarmingswateraanvoer en 45 °C warmwatertempera-
tuur
bij aangegeven verwarmingswaterdebiet (beide verwarmingsspira-
len in serie geschakeld)
stand-by warmte conform EN 12897:2006 QST bij 45 K temp.-ver- kWh/24 h 1,92 1,95
schil
Volume-onderhoudsgedeelte Vaux l 149 245
Volume zonnesysteem Vsol l 151 255
Afmetingen
Lengte a (Ø) – met isolatie mm 633 925
– zonder isolatie mm – 715
Breedte b – met isolatie mm 704 975
Hoogte c – met isolatie mm 1779 1738
Kantelmaat – met isolatie mm 1821 –
Gewicht compl. met isolatie kg 114 125
Inhoud verwarmingswater l 11 11 11 15
Verwarmingsoppervlak m2 1,50 1,50 1,45 1,90
Verwarmingsspiralen R 1 1¼
Koud water, warm water R 1 1¼
Circulatie R 1 1¼
Energie-efficiëntieklasse C B
Aanwijzing bij bovenste verwarmingsspiraal Aanwijzing bij onderste verwarmingsspiraal

De bovenste verwarmingsspiraal is bestemd voor de aansluiting op De onderste verwarmingsspiraal is bestemd voor aansluiting op zon-
een warmtegenerator. necollectoren.
Voor de inbouw van de boilertemperatuursensor het meegeleverde
inschroefelement met dompelhuls hebruiken
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 65

Bij de planning moet de juiste circulatiepomp worden ingepland op
basis van het opgegeven of vastgestelde continuvermogen. Het aan-
gegeven continuvermogen wordt alleen bereikt als het nominale ver-
8 mogen van de verwarmingsketel ≥ het continuvermogen is.
300 liter inhoud
BÖ
WW
HV/SPR1
Z
HR
1640
c
HVs/SPR2
1369
Ø 100
1101
951
SPR1/SPR2
751
HRs
a
357
301
b
KW/E
87
BÖ Inspectie- en reinigingsopening KW Koud water

HR Verwarmingswaterretour SPR2 Temperatuursensoren/Thermometer
HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem WW Warm water
HVs Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem
5818 440 B/fl
66 VIESMANN VITOSOL
500 liter inhoud
BÖ
8
WW
HV
SPR1
Z
HR
1601
c
HVs/SPR2
Ø 100
1216
SPR
1170
1012
HRs
912
a
802
453
508
476 498
KW/E b
103
BÖ Inspectie- en reinigingsopening KW Koud water

HR Verwarmingswaterretour SPR2 Temperatuursensoren/Thermometer
HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem WW Warm water
HVs Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem
Boilerinhoud 300 l, plaats van de boilertemperatuursensor in de ver-

warmingswaterretour HRs
A Boilertemperatursensor (leveringsomvang zonnesysteem) Boilerinhoud 500 l, plaats van de boilertemperatuursensor in de ver-

B Inschroefelement met dompelhuls (meegeleverd) warmingswaterretour HRs

B Inschroefelement met dompelhuls (meegeleverd)
Conform DIN 4708 bovenste verwarmingsspiraal.
Boilerbevoorradingstemperatuur Tsp = Koudwaterinlaattemperatuur + 50 K +5 K/–0 K
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 67

Vermogenskengetal NL bij aanvoertemperatuur van het verwarmingswa-
8 ter
90 °C 4,0 6,8
80 °C 3,5 6,8
70 °C 2,0 5,6

temperatuur Tsp.
Richtwaarden
■ Tsp = 60 °C → 1,0 × NL
■ Tsp = 55 °C → 0,75 × NL
■ Tsp = 50 °C → 0,55 × NL
■ Tsp = 45 °C → 0,3 × NL


Kortstondig vermogen (l/10 min) bij aanvoertemperatuur verwarmings-
water
90 °C 260 340
80 °C 250 340
70 °C 190 310

Met naverwarming

Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 26 34
80 °C 25 34
70 °C 19 31
5818 440 B/fl
68 VIESMANN VITOSOL
A 100 10,0
1000 100,0 8
B 80 8,0
800 80,0
600 60,0 C 60 6,0
500 50,0 50 5,0
400 40,0 40 4,0
300 30,0 30 3,0
200 20,0
20 2,0
100 10,0
80 8,0 10 1,0
60 6,0 8 0,8
50 5,0
6 0,6
40 4,0
5 0,5
Doorstroomweerstand in
30 3,0 4 0,4
20 2,0 3 0,3
Debietweerstand in
2 0,2
10 1,0
8 0,8
mbar
kPa
6 0,6 1 0,1
5 0,5
1000
2000
3000
4000
5000
6000
500
600
4 0,4 800
mbar
kPa
3 0,3 Tapwaterdebiet
10 000
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
500
600
800
in l/h
Verwarmingswaterdebiet Debietweerstand aan tapwaterzijde

in l/h
Doorgangsweerstand aan verwarmingswaterzijde
A Boilerinhoud 500 l (onderste verwarmingsspiraal)

B Boilerinhoud 300 l (onderste verwarmingsspiraal)
C Boilerinhoud 300 en 500 l (bovenste verwarmingsspiraal)
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 69
8.6 Vitocell 140-E, type SEIA en Vitocell 160-E, type SESA

■ Vitotrans voor de hyiënische tapwateropwarming na het door-
8 stroomverhitprincipe als toebehoren leverbaar. Zie pagina 132.
■ Aansluitset met Solar-Divicon voor de montage aan de Vitocell als
toebehoren leverbaar (bij Vitocell 140-E, 400 l meegeleverd). Zie
pagina 93.
Voor de verwarmingswateropslag in combinatie met zonnecollec-

toren, warmtepompen en vastebrandstofketels.

■ Aanvoertemperatuur van het zonnesysteem tot 140 °C
Vitocell 140-E Vitocell 160-E

Type SEIA SEIC SEIC SEIC SESB SESB
Boilerinhoud l 400 600 750 950 750 950
DIN-registernr. 0264/07E 0265/07E
Inhoud van de warmtewisselaar l 11 12 12 14 12 14
van het zonnesysteem
Afmetingen
Lengte (7)
– Met isolatie a mm 859 1064 1064 1064 1064 1064
– Zonder isolatie mm 650 790 790 790 790 790
Breedte
– Met isolatie b mm 1089 1119 1119 1119 1119 1119
Hoogte
– Met isolatie c mm 1617 1645 1900 2200 1900 2200
Kantelmaat
– Zonder isolatie en stelpoten mm 1550 1630 1890 2195 1890 2195
Gewicht
– Met isolatie kg 154 135 159 182 168 193
– Zonder isolatie kg 137 112 131 150 140 161
Verwarmingswateraanvoer en - R 1¼ 2 2 2 2 2
retour
Verwarmingswateraanvoer en - G 1 1 1 1 1 1
retour (zonnesysteem)
Warmtewisselaar zonnesys-
teem
Beschikbare warmte volgens kWh/24 h 1,80 2,10 2,25 2,45 2,25 2,45
EN 12897:2006 QST bij 45 K tempera-
tuurverschil
Volume-onderhoudsgedeelte Vaux l 210 230 380 453 380 453
Volume zonnesysteem Vsol l 190 370 370 497 370 497
Energie-efficiëntieklasse B - - - - -
5818 440 B/fl
70 VIESMANN VITOSOL
TH HV1/EL
TR1/HV2 8
TR2
ELH TR
HV3/HR1
c
d
HV3/HR1
e
TR3/HR2
n
g
a
o
ELH
HR3/E
h
k
l
m
b
Vitocell 140-E, type EIA, 400 l
E Aftap TR Dompelhuls voor boilertemperatuursensor/temperatuurrege-

EL Ontluchting laar (binnendiameter 16 mm)
HR Verwarmingswaterretour ELH Elektrisch verwarmingselement (mof Rp 1½)
HV Verwarmingswateraanvoer
TH Bevestiging thermometervoeler of bevestiging voor extra sen-
sor (klembeugel)
Maattabel Vitocell 140-E, type SEIA, 400 l

Boilerinhoud l 400
Lengte (7) a mm 859
Breedte
– Zonder Solar-Divicon b mm 898
– Met Solar-Divicon b mm 1089
Hoogte c mm 1617
d mm 1458
e mm 1206
f mm 911
g mm 806
h mm 351
k mm 107
l mm 455
7 zonder isolatie m mm 7 650
n mm 120
o mm 785
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 71
TH HV1/EL
HV2/TR1
8
TH
HV3/HR1/TR2
HV3/HR1/TR3
ELH
HR2/TR4
c
d
HVs/ELs
e
HR3/TR5
f
g
n
o
a
h
HR4/E
k
40
°
HRs
l
m
p p
b TH b
HVs/HRs/ELs ELH
Vitocell 140-E, type SEIC, 600, 750 en 950 l
E Aftap HVs Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem

EL Ontluchting TH Bevestiging thermometervoeler of bevestiging voor extra sen-
ELs Ontluchting warmtewisselaar zonnesysteem sor (klembeugel)
ELH Elektrisch verwarmingselement (mof Rp 1½) TR Klemsysteem voor de bevestiging van dompeltemperatuursen-
HR Verwarmingswaterretour soren aan de boilermantel. Opnames voor drie dompeltempe-
HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem ratuursensoren per klemsysteem
Maattabel Vitocell 140-E, type SEIC, 600, 750 en 950 l

Lengte (7) a mm 1064 1064 1064
Breedte b mm 1119 1119 1119
Hoogte c mm 1645 1900 2200
d mm 1497 1777 2083
e mm 1296 1559 1864
f mm 926 1180 1300
g mm 785 1039 1159
h mm 598 676 752
k mm 355 386 386
l mm 155 155 155
m mm 75 75 75
n mm 910 1010 1033
o mm 370 370 370
Lengte (7) zonder isolatie p mm 790 790 790
5818 440 B/fl
72 VIESMANN VITOSOL
TH HV1/EL
HV2/TR1
8
TH
HV3/TR2
ELH HV3/TR3
HR2/TR4
c
d
HVs/ELs
e
HR3/TR5
f
n
o
a
h
HR4/E
k
40
°
HRs
l
m
p o
b b
TH
HVs/HRs/ELs ELH
Vitocell 160-E, type SESB, 750 en 950 l
E Aftap HVs Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem

HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem ratuursensoren per klemsysteem
Maattabel Vitocell 160-E

Lengte (7) a mm 1064 1064
Breedte b mm 1119 1119
Hoogte c mm 1900 2200
d mm 1777 2083
e mm 1559 1864
f mm 1180 1300
g mm 1039 1159
h mm 676 752
k mm 386 386
l mm 155 155
m mm 75 75
n mm 1010 1033
o mm 370 370
Lengte (7) zonder isolatie p mm 790 790
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 73
7 0,7 1000 100,0

8 6 0,6 800 80,0
5 0,5 600 60,0
500 50,0
4 0,4 400 40,0
300 30,0
3 0,3
200 20,0
2 0,2 C
100 10,0
80 8,0
60 6,0
50 5,0
40 4,0
1 0,1
0,9 0,09 30 3,0
0,8 0,08
0,7 0,07 20 2,0
B
0,6 0,06
A
Debietweerstand in
0,5 0,05 10 1,0

0,4 0,04 8 8
0,8
6 0,6
6
5 0,5
5
0,3 0,03 4 0,4
4
3 0,3
3
mbar
Drukverlies in
kPa
0,2 0,02
2 0,2
2
1000
2000
3000
4000
5000
mbar
Verwarmingswaterdebiet
kPa
in l/h 1 0,1
1
100
200
300
400
500
600
800
1000
2000
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde Solarmediumdebiet in
l/h
Doorstroomweerstand aan zonnesysteemzijde
B Boilerinhoud 600 en 750 l
5818 440 B/fl
74 VIESMANN VITOSOL
8.7 Vitocell 340-M, type SVKA en Vitocell 360-M, type SVSA

Voor verwarmingswateropslag en tapwateropwarming in combi- ■ Aanvoertemperatuur van het zonnesysteem tot 140 °C
natie met zonnecollectoren, warmtepompen en vastebrandstofketels ■ Werkdruk aan verwarmingswaterzijde tot 3 bar (0,3 MPa) 8
Geschikt voor de volgende installaties: ■ Werkdruk aan tapwaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
■ tapwatertemperatuur tot 95 °C ■ Tot een totale waterhardheid van 20 °dH (3,6 mol/m3)
Type SVKC/SVSB SVKC/SVSB

Inhoud verwarmingswater l 708 906
Inhoud tapwater l 30 30
Inhoud van de warmtewisselaar van het zonnesysteem l 12 14
DIN-registernummer
– Vitocell 340-M 9W262-10MC/E
– Vitocell 360-M 9W263-10MC/E
Afmetingen
Lengte (7)
– Met isolatie a mm 1064 1064
– Zonder isolatie o mm 790 790
Hoogte
– Met isolatie c mm 1900 2200
– Zonder isolatie mm 1815 2120
Kantelmaat
– Zonder isolatie en stelpoten mm 1890 2165
Gewicht Vitocell 340-M
– Met isolatie kg 199 222
– Zonder isolatie kg 171 199
Gewicht Vitocell 360-M
– Met isolatie kg 208 231
– Zonder isolatie kg 180 208
Verwarmingswateraanvoer en -retour R 1¼ 1¼
Koud water, warm water R 1 1
Verwarmingswateraanvoer en -retour (zonnesysteem) G 1 1
Aftap R 1¼ 1¼
Warmtewisselaar zonnesysteem
Verwarmingsoppervlak m2 1,8 2,1
Tapwaterwarmtewisselaar
Verwarmingsoppervlak m2 6,7 6,7
Onderhoudsverlies kWh/24 h 2,25 2,45
Conform EN 12 897: 2006
QST bij 45 K temperatuurverschil
Volume-onderhoudsgedeelte Vaux l 346 435
Volume zonnesysteem Vsol l 404 515
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 75
Vitocell 340-M, type SVKC
TH HV1/EL
8
WW/Z
TH
TR1
b
ELH HV2/HR1
o
TR2
c
d
HR2 e HVs/ELs
TR3
HR3
n n
m
KW
a
g
E 40
h
°
i
k
l
TH HVs/HRs/ELs ELH HRs

HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem ratuursensoren per klemsysteem.
HV Verwarmingswateraanvoer WW Warm water
HVs Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem Z Circulatie (inschroefcirculatie, toebehoren)
Maattabel
Lengte (7) a mm 1064 1064
d mm 1787 2093
e mm 1558 1863
f mm 1038 1158
g mm 850 850
h mm 483 483
i mm 383 383
k mm 145 145
l mm 75 75
m mm 1009 1135
n mm 185 185
Lengte zonder isolatie o mm 790 790
5818 440 B/fl
76 VIESMANN VITOSOL
Vitocell 360-M, type SVSB
TH HV1/EL
8
WW/Z
TH
TR1
b
ELH HV2/HR1
o
TR2
c
d
HR2 HVs/ELs
TR3 e
HR3
n n
m
KW
a
g
40
E
h
°
i
k
l
TH HVs/HRs/ELs ELH HRs

HRs Verwarmingswaterretour zonnesysteem ratuursensoren per klemsysteem.
HV Verwarmingswateraanvoer WW Warm water
HVs Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem Z Circulatie (inschroefcirculatie, toebehoren)
Maattabel
Lengte (7) a mm 1064 1064
d mm 1787 2093
e mm 1558 1863
f mm 1038 1158
g mm 850 850
h mm 483 483
i mm 383 383
k mm 145 145
l mm 75 75
m mm 1009 1135
n mm 185 185
Lengte zonder isolatie o mm 790 790
Continuvermogen
Continuvermogen kW 15 22 33
Bij tapwateropwarming van 10 naar 45 °C en verwarmingswater-aanvoertemperatuur van l/h 368 540 810
70 °C bij hieronder vermeld verwarmingswaterdebiet (gemeten via HV1/HR1)
Verwarmingswaterdebiet voor de aangegeven continuvermogens l/h 252 378 610
Continuvermogen kW 15 22 33
Bij tapwateropwarming van 10 naar 60 °C en verwarmingswater-aanvoertemperatuur van l/h 258 378 567
70 °C bij hieronder vermeld verwarmingswaterdebiet (gemeten via HV1/HR1)
Verwarmingswaterdebiet voor de opgegeven continuvermogens l/h 281 457 836

5818 440 B/fl
van de ketel ≥ het continuvermogen is.
VITOSOL VIESMANN 77
Volgens DIN 4708.
Boilerbevoorradingstemperatuur Tsp = koudwaterinlaattemperatuur
8 + 50 K +5 K/-0 K en 70 °C verwarmingswateraanvoertemperatuur
Vermogenskengetal NL afhankelijk van het toegevoerde vermogen van de verwarmingsketel (QD)

QD in kW NL-getal
15 2,00 3,00
18 2,25 3,20
22 2,50 3,50
27 2,75 4,00
33 3,00 4,60
Aanwijzing bij het vermogenskengetal

temperatuur Tsp.
Richtwaarden
■ Tsp = 60 °C → 1,0 × NL
■ Tsp = 55 °C → 0,75 × NL
■ Tsp = 50 °C → 0,55 × NL
■ Tsp = 45 °C → 0,3 × NL

Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C en 70 °C aanvoertempera-
tuur van het verwarmingswater
Kortstondig vermogen (l/10 min.) afhankelijk van het toegevoerde vermogen van de ketel (QD)
QD in kW Kortstondig vermogen
15 190 230
18 200 236
22 210 246
27 220 262
33 230 280

Met naverwarming.
Tapwateropwarming van 10 naar 45° C en 70° C aanvoertempera-
tuur van het verwarmingswater
Max. tapvolume (l/min.) afhankelijk van het toegevoerde vermogen van de ketel (QD)
QD in kW max. tapvolume
15 19,0 23,0
18 20,0 23,6
22 21,0 24,6
27 22,0 26,2
33 23,0 28,0
Aftapdebiet l/min 10 20
Water met t = 45 °C (mengtemperatuur)
750 l 255 190
950 l 331 249
5818 440 B/fl
78 VIESMANN VITOSOL
100 10,0 1000 100,0

800 80,0 8
80 8,0
600 60,0
60 6,0 500 50,0
50 5,0 400 40,0
40 4,0 300 30,0
30 3,0 200 20,0
20 2,0 B
100 10,0
80 8,0
60 6,0
10 1,0 50 5,0
40 4,0
8 0,8 A
30 3,0
6 0,6
5 0,5 20 2,0
4 0,4
3 0,3 10 1,0
8 0,8
8
2 0,2 6 0,6
6
5 0,5
5
4 0,4
4
3 0,3
3
Drukverlies in
1 0,1
Debietweerstand in
2 0,2
2
0,8 0,08
mbar
0,6 0,06
kPa
1 0,1
1
0,5 0,05
100
200
300
400
500
600
800
1000
2000
0,4 0,04
mbar
kPa
zonnemiddeldebiet in
0,3 0,03
l/h
1000
2000
3000
4000
5000
6000
500
600
800
Doorstroomweerstand aan zonnesysteemzijde

verwarmingswaterdebiet in
l/h
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde B Boilerinhoud 950 l
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 79
1000 100,0
800 80,0
8 600 60,0
500 50,0
400 40,0
300 30,0
200 20,0
100 10,0
80 8,0
60 6,0
50 5,0
40 4,0
30 3,0
20 2,0
10 1,0
8 0,8
6 0,6
5 0,5
4 0,4
3 0,3
Drukverlies in
2 0,2
mbar
kPa
1 0,1
100
200
300
400
500
600
800
1000
2000
Tapwaterdebiet in
l/h
Doorstroomweerstand aan tapwaterzijde 750/950 l
5818 440 B/fl
80 VIESMANN VITOSOL
8.8 Vitocell 100-V, type CVA/CVAA/CVAA-A

Voor tapwateropwarming in combinatie met verwarmingsketels en ■ Werkdruk aan verwarmingswaterzijde tot 25 bar (2,5 MPa)
afstandsverwarmingssystemen met elektrische opwarming als toe- ■ Werkdruk aan tapwaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa) 8
behoren voor warmwaterboilers met 300 en 500 liter inhoud.

Type CVAA-A/CVA CVAA CVA

Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000
DIN-registernummer 9W241/11–13 MC/E
Continuvermogen 90 °C kW 40 40 53 70 123 136
bij tapwaterverwarming van l/h 982 982 1302 1720 3022 3341
10 naar 45 °C en verwarmingswater- 80 °C kW 32 32 44 58 99 111
aanvoertemperatuur van … bij het hier- l/h 786 786 1081 1425 2432 2725
na vermelde verwarmingswaterdebiet 70 °C kW 25 25 33 45 75 86
l/h 614 614 811 1106 1843 2113
60 °C kW 17 17 23 32 53 59
l/h 417 417 565 786 1302 1450
50 °C kW 9 9 18 24 28 33
l/h 221 221 442 589 688 810
Continuvermogen 90 °C kW 36 36 45 53 102 121
bij tapwaterverwarming van l/h 619 619 774 911 1754 2081
10 naar 60°C en verwarmingswater- 80 °C kW 28 28 34 44 77 91
aanvoertemperatuur van … bij het hier- l/h 482 482 584 756 1324 1565
na vermelde verwarmingswaterdebiet 70 °C kW 19 19 23 33 53 61
l/h 327 327 395 567 912 1050
Verwarmingswaterdebiet voor de opgegeven m3/h 3,0 3,0 3,0 3,0 5,0 5,0
continuvermogens
Onderhoudsverlies conform EN 12897:2006 kWh/24 h 0,97 / 1,35 1,04 / 1,46 1,65 1,95 3,0 3,54
QST bij 45 K temp.-verschil
Afmetingen
Lengte (7)
– met isolatie a mm 581 581 667 859 960 1060
– zonder isolatie mm — — — 650 750 850
Breedte
– met isolatie b mm 605 605 744 923 1045 1145
Hoogte
– met isolatie c mm 1189 1409 1734 1948 2106 2166
Kantelmaat
– met isolatie mm 1260 1460 1825 — — —
Montagehoogte mm — — — 2045 2190 2250
Gewicht compl. met isolatie kg 86 97 156 181 295 367
Inhoud verwarmingswater l 5,5 5,5 10,0 12,5 24,5 26,8
Verwarmingswateraanvoer en -retour R 1 1 1 1 1¼ 1¼
Koud water, warm water R ¾ ¾ 1 1¼ 1¼ 1¼
Circulatie R ¾ ¾ 1 1 1¼ 1¼
Energie-efficiëntieklasse A/B A/B B B — —
Aanwijzing bij het continuvermogen Aanwijzing

Bij de planning met het aangegeven resp. vastgestelde continuver- Tot 300 liter boilerinhoud ook als Vitocell 100-W in het kleur ”wit”
mogen de betreffende circulatiepomp inplannen. Het aangegeven beschikbaar.
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 81
Vitocell 100-V, type CVA / CVAA-A, 600 en 200 l inhoud
BÖ WW
8
VA
Z
HV/SPR
SPR
c
d
a
e
HR
f
b
g
h
k
KW/E
b
BÖ Inspectie- en reinigingsopening VA Magnesiumbeschermingsanode

E Aftap WW Warm water
HR Verwarmingswaterretour Z Circulatie
KW Koud water
SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
resp. temperatuurregelaar (binnendiameter van de dompel-
huls 16 mm)

Lengte (7) a mm 581 581
d mm 1050 1270
e mm 884 884
f mm 634 634
g mm 249 249
h mm 72 72
k mm 317 317
Vitocell 100-V, type CVAA, 300 l inhoud
WW
VA
Z
HV/SPR
c
SPR
BÖ
d
a
e
f
HR
b
m
g
l
k KW/E
h
b
5818 440 B/fl
BÖ Inspectie- en reinigingsopening HV Verwarmingswateraanvoer

HR Verwarmingswaterretour
82 VIESMANN VITOSOL
SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling VA Magnesiumbeschermingsanode

resp. temperatuurregelaar (binnendiameter van de dompel- WW Warm water
huls 16 mm) Z Circulatie
Boilerinhoud l 300
8
Lengte (7) a mm 667
Breedte b mm 744
Hoogte c mm 1734
d mm 1600
e mm 1115
f mm 875
g mm 260
h mm 76
k mm 361
l mm 7 100
m mm 333
Vitocell 100-V, type CVA, 500 l inhoud
WW
VA
o
SPR
HV/SPR
c
BÖ
d
e
HR
f
n
b
m
g
l
k KW/E
b
h

KW Koud water
huls 16 mm)
Boilerinhoud l 500
Lengte (7) a mm 859
Breedte b mm 923
Hoogte c mm 1948
d mm 1784
e mm 1230
f mm 924
g mm 349
h mm 107
k mm 455
l mm 7 100
m mm 422
n mm 837
zonder isolatie o mm 7 650
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 83
Vitocell 100-V, type CVA , 750 en 1000 l inhoud
8 WW
Z o
VA
c
HV/SPR d
BÖ
e
a
f
HR SPR
m
g
l
n
k
KW/E b
b

KW Koud water
huls 16 mm)

Lengte (7) a mm 960 1060
d mm 1923 2025
e mm 1327 1373
f mm 901 952
g mm 321 332
h mm 104 104
k mm 505 555
l mm 7 180 7 180
m mm 457 468
n mm 947 1047
zonder isolatie o mm 7 750 7 850
Volgens DIN 4708.
Boilerbevoorradingstemperatuur Tsp = koudwaterinlaattemperatuur + 50 K +5 K/-0 K
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000

Vermogenskengetal NL bij verwar-
mingswateraanvoertemperatuur
90 °C 2,5 4,0 9,7 21,0 40,0 45,0
80 °C 2,4 3,7 9,3 19,0 34,0 43,0
70 °C 2,2 3,5 8,7 16,5 26,5 40,0
5818 440 B/fl
84 VIESMANN VITOSOL

temperatuur Tsp.
8
Richtwaarden
■ Tsp = 60 °C → 1,0 × NL
■ Tsp = 55 °C → 0,75 × NL
■ Tsp = 50 °C → 0,55 × NL
■ Tsp = 45 °C → 0,3 × NL

Bij een vermogenskengetal NL.
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000

Kortstondig vermogen (l/10 min) bij
aanvoertemperatuur verwarmingswater
90 °C 210 262 407 618 898 962
80 °C 207 252 399 583 814 939
70 °C 199 246 385 540 704 898

Met naverwarming.
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000

Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwar-
mingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 21 26 41 62 90 96
80 °C 21 25 40 58 81 94
70 °C 20 25 39 54 70 90
Tapbare waterhoeveelheid
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000

Aftapstroom l/min 10 10 15 15 20 20
Tapbare waterhoeveelheid l 120 145 240 420 615 835
Opwarmtijd
De opwarmtijden worden bereikt, als het maximumvermogen van de
warmwaterboiler bij de desbetreffende aanvoertemperatuur van het
verwarmingswater en de tapwateropwarming van 10 naar 60 °C ter
beschikking staat.
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000

Opwarmtijd (min.) bij een verwarmings-
wateraanvoertemperatuur
90 °C 19 19 23 28 24 36
80 °C 24 24 31 36 33 46
70 °C 34 37 45 50 47 71
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 85
8 CB A
500 50,0
400 40,0
E
300 30,0
D
200 20,0
100 10,0
80 8,0
60 6,0
50 5,0
40 4,0
30 3,0
20 2,0
10 1,0
8 0,8
6 0,6
5 0,5
mbar
kPa
4 0,4
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
500
600
800
Verwarmingswaterdebiet in l/h
voor een boilercel
Debietweerstand aan verwarmingswaterzijde
A Boilerinhoud 160 en 200 l D Boilerinhoud 750 l

B Boilerinhoud 300 l E Boilerinhoud 1000 l
5818 440 B/fl
86 VIESMANN VITOSOL
100 10,0
80 8,0 A B
60 6,0 C 8
50 5,0
D
40 4,0
E
30 3,0
20 2,0
10 1,0
8 0,8
6 0,6
5 0,5
4 0,4
3 0,3
2 0,2
mbar
kPa
1 0,1
1000
2000
3000
4000
5000
6000
500
600
800
Tapwaterdebiet in l/h
voor een boilercel
A Boilerinhoud 160 en 200 l D Boilerinhoud 750 l

B Boilerinhoud 300 l E Boilerinhoud 1000 l
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 87
8.9 Vitocell 300-V, type EVI

Voor drinkwaterverwarming in combinatie met verwarmingsketels
8 en afstandsverwarmingssystemen, al dan niet met elektrische ver-
warming als toebehoren.

■ tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 25 bar (2,5 MPa)
■ Werkdrukaan tapwaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
Type EVI EVI EVI

DIN-registernummer 9W71-10 MC/E
Continuvermogen 90 °C kW 71 93 96
bij tapwaterverwarming van 10 naar 45 °C l/h 1745 2285 2358
en verwarmingswater-aanvoertemperatuur 80 °C kW 56 72 73
van … bij het hierna vermelde verwarmings- l/h 1376 1769 1793
waterdebiet 70 °C kW 44 52 56
l/h 1081 1277 1376
60 °C kW 24 30 37
l/h 590 737 909
50 °C kW 13 15 18
l/h 319 368 442
Continuvermogen 90 °C kW 63 82 81
Bij tapwateropwarming van 10 naar 60 °C l/h 1084 1410 1393
en verwarmingswateraanvoertemperatuur 80 °C kW 48 59 62
van … bij hierna vermeld verwarmingswa- l/h 826 1014 1066
terdebiet 70 °C kW 29 41 43
l/h 499 705 739
Verwarmingswaterdebiet voor de opgegeven conti- m3/h 5,0 5,0 6,5
nuvermogens
Onderhoudsverlies conform EN 12897:2006 QST bij kWh/24 h 1,38 1,92 1,95
45 K temp.-verschil
Afmetingen
Lengte (Ø) a
– met isolatie mm 581 633 925
– zonder isolatie mm – – 715
Breedte b
Hoogte d
Kantelmaat
– met isolatie mm 1471 1821 –
Gewicht compl. met isolatie kg 76 100 111
Inhoud verwarmingswater l 10 11 15
Verwarmingsoppervlak m2 1,3 1,5 1,9
Verwarmingswateraanvoer en -retour R 1 1 1¼
Koud water, warm water R 1 1 1¼
Circulatie R 1 1 1¼
Energie-efficiëntieklasse B C B

5818 440 B/fl
88 VIESMANN VITOSOL
200 en 300 liter inhoud
BÖ 8
WW
HV/SPR
d
R e SPR
a
f
HR
g
Ø 100
l
c
k b
KW/E
i
BÖ Inspectie- en reinigingsopening SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling

E Aftap resp. temperatuurregelaar
HR Verwarmingswaterretour (Aansluiting R 1 met verloopmof naar R ½ voor de dompelhuls
HV Verwarmingswateraanvoer met binnendiameter 17 mm)
KW Koud water WW Warm water
R Extra reinigingsopening resp. elektrisch verwarmingselement Z Circulatie

a mm 581 633
b mm 649 704
c mm 614 665
d mm 1420 1779
e mm 1286 1640
f mm 897 951
g mm 697 751
h mm 297 301
i mm 87 87
k mm 317 343
l mm 353 357
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 89
500 l inhoud
BÖ
8
WW
Z
R SPR
1667
HV/SPR 1601
715
a
1012
HR
802
Ø 100
508
453
914
b
476 498 KW/E
102
BÖ Inspectie- en reinigingsopening SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling en

E Aftap temperatuurregelaar
HR Verwarmingswaterretour (Aansluiting R 1 met verloopmof naar R ½ voor de dompelhuls
HV Verwarmingswateraanvoer met binnendiameter 17 mm)
KW Koud water WW Warm water
R Extra reinigingsopening en elektrisch verwarmingselement Z Circulatie
Boilerinhoud l 500
a mm 925
b mm 975
d mm 1738
Conform DIN 4708.
Boilerbevoorradingstemperatuur Tsp = koudwaterinlaattemperatuur +
50 K +5 K/-0 K

Vermogenskengetal NL bij verwarmingswateraanvoertemperatuur
90 °C 6,8 13,0 21,5
80 °C 6,0 10,0 21,5
70 °C 3,1 8,3 18,0

temperatuur Tsp.
Richtwaarden
■ Tsp = 60 °C → 1,0 × NL
■ Tsp = 55 °C → 0,75 × NL
■ Tsp = 50 °C → 0,55 × NL
■ Tsp = 45 °C → 0,3 × NL


Kortstondig vermogen (l/10 min) bij aanvoertemperatuur verwarmingswater
90 °C 340 475 627
80 °C 319 414 627
5818 440 B/fl
70 °C 233 375 566
90 VIESMANN VITOSOL

Met naverwarming.
8
Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 34 48 63
80 °C 32 42 63
70 °C 23 38 57

Aftapdebiet l/min 10 15 15
Aftapbare waterhoeveelheid l 139 272 460
Opwarmtijd
De genoemde opwarmtijden worden bereikt als het max. continuver-
mogen van de warmwaterboiler bij de betreffende aanvoertempera-

90 °C 14,4 15,5 20,0
80 °C 15,0 21,5 24,0
70 °C 23,5 32,5 35,0
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 91
500 50,0 100 10,0

8 A
40,0 80 8,0
B
300 30,0 60 6,0
50 5,0
40 4,0
200 20,0
30 3,0
20 2,0
100 10,0
80 8,0
60 6,0 10 1,0
50 5,0 8 0,8
40 4,0 6 0,6
5 0,5
30 3,0
4 0,4
20 2,0 3 0,3
2 0,2
10 1,0
mbar
kPa
8 0,8 1 0,1
1000
2000
3000
4000
5000
6000
500
600
800
6 0,6
5 0,5
mbar
Tapwaterdebiet
kPa
4 0,4 in l/h
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
500
600
800

Verwarmingswaterdebiet in l/h
voor een boilercel
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde
A Boilerinhoud 300 en 500 l

B Boilerinhoud 200 l
5818 440 B/fl
92 VIESMANN VITOSOL
Installatietoebehoren
9.1 Solar-Divicon en zonnepompstreng

Uitvoeringen Aanwijzing
Zie hoofdstuk ”Dimensionering van de circulatiepomp”. In combinatie met een aansluitset kan de Solar-Divicon, type PS10,
Voor installaties met een 2de pompcircuit of met bypass-schakeling aan Vitocell 140-E/160-E en Vitocell 340-M/360M gemonteerd wor-
zijn een Solar-Divicon en een solarpompstreng nodig. den. Zie aparte technische bladen.
Uitvoering Bestelnr. voor type

PS10 PS20 P10 P20
– Hoogefficiënte circulatiepomp met PWM-aansturing Z012 020 Z012 027 Z012 022 Z012 028
– Zonder zonneregeling
– Hoogrendements-circulatiepomp met PWM-aansturing Z012 016 — — —
– Zonneregelingsmodule, type SM1
9
– Hoogrendements-circulatiepomp met PWM-aansturing Z012 018 — — —
– Vitosolic 100, type SD1
Opbouw
Solar-Divicon en zonnepompstreng zijn vooraf gemonteerd en op
dichtheid gecontroleerd met de volgende onderdelen:
A Solar-Divicon
A B B Zonnepompstreng
C Thermometer
D D Veiligheidsgroep (veiligheidsklep 6 bar, manometer 10 bar)
C E Circulatiepomp
F Afsluitkleppen
O
G Terugslagkleppen
C E E H Afsluitkraan
K Aftapkraan
L Debietindicatie
M Luchtafscheider
N Vulkraan
O Aansluiting voor expansievat
P O
F F F
N
C C C
G G G
E E
M
H H
L K L K
VL RL
RL Retour
VL Aanvoer
Veiligheidsklep in combinatie met schakelende vlakke collector, Boven 20 m installatiehoogte kan de veiligheidsklep door een 8 bar
Vitosol-FM veiligheidsklep vervangen worden (zie toebehoren).
Tot 20 m installatiehoogte kan de Solar-Divicon met de 6 bar veilig-
heidsklep ingezet worden.
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 93
Installatietoebehoren (vervolg)
Afstanden
Zonnepompstreng rechts naast de SolarDivicon monteren Zonnepompstreng links naast de SolarDivicon monteren
300 200 200 300
PS10 P10 P10 PS10

PS20 P20 P20 PS20
900 900
Technische gegevens
Type PS10, P10 PS20, P20

Circulatiepomp (merk Wilo) PARA 15/7.0 PARA 15/7.5
Hoogefficiënte circulatiepomp
Nominale spanning V~ 230 230
Opgenomen vermogen
– Min. W 3 3
– Max. W 45 73
Debietindicatie l/min 1 tot 13 5 tot 35
Veiligheidsklep (zonnesysteem)
– Af fabriek bar/MPa 6/0,6 6/0,6
– Bij vervanging bar/MPa Tot 10/1 Tot 10/1
Max. werktemperatuur °C 120 120
Max. werkdruk bar/MPa 10/1 10/1
Aansluitingen (klemringschroefverbinding/dubbele O-ring)
– Zonnecircuit mm 22 22
– Expansievat mm 22 22
346 174
250 186 150
490
505
490
415
415
75 186
75 100
66
66
Zonnepompstreng
5818 440 B/fl
Solar-Divicon
94 VIESMANN VITOSOL
Pompkarakteristieken
800 80
B
600 60
400 40
Opvoerhoogte
200 20 9
A
mbar
kPa
0 0
0 0,5 1,0 1,5 2,0
Debiet in m³/h
0 8,3 16,7 25 33,2

Pompdebiet in l/min
Uiterst efficiënte circulatiepomp, type PS10 en P10
A Weerstandslijn
B Max. opvoerhoogte
800 80
B
600 60
400 40
Opvoerhoogte
A
200 20
mbar
kPa
0 0
0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5
Debiet in m³/h
0 8,3 16,7 25 33,2 41,7

Pompdebiet in l/min
Uiterst efficiënte circulatiepomp, type PS20 en P20
A Weerstandskarakteristiek
B Max. opvoerhoogte
Calorimeter
Best.nr. Z013 684 ■ Meting van de aanvoer- en retourtemperatuur
■ Meting van het debiet, nominaal debiet 1,5 m³/h
Voor zonne-installaties met warmtedragend medium "Typfocor LS" ■ Indicatie van energievolume, vermogen, debiet en aanvoer- en
■ Voor wandmontage in combinatie met Solar-Divicon, type PS10 retourtemperatuur
■ Voor montage aan de warmwaterboiler met gemonteerde Solar-
Divicon, type PS10
Zonneveiligheidsklep 8 bar
5818 440 B/fl
In zonnesystemen met schakelende collectoren kunnen de af fabriek

ingebouwde 6 bar veiligheidskleppen door 8 bar veiligheidskleppen
vervangen worden.
VITOSOL VIESMANN 95
Best.nr. ZK01 881 Best.nr. ZK02 458
Veiligheidsklep IG ½ x IG 1 voor Veiligheidsklep IG ¾ x IG 1 voor

■ Solar-Divicon PS10 ■ Solar-Divicon PS20
■ Vitosolar 300-F ■ Zonneoverdrachtstation Soex
■ Vitocell 100-U CVUB/CVUC
■ Vitodens 242-F
■ Vitodens 343-F
5818 440 B/fl
96 VIESMANN VITOSOL
9.2 Hydraulisch toebehoren

Aansluit-T-stuk
Best.nr. 7172 731 Voor de aansluiting van expansievat of stagnatiekoeler in de aan-
voerstreng van de Solar-Divicon.
Met klemringschroefverbinding en dubbele o-ring 22 mm.
31,5
9
170
75
Aansluitleiding
Best.nr. 7143 745 Voor aansluiting van de Solar-Divicon aan de zonneboiler.
Ribbelbuis uit roestvrij staal met isolatie met beschermfolie.
16000 / 24000
Ribbelbuis buiten Ø 21,2
Ø 46
Montageset voor de aansluitleiding

Alleen nodig in combinatie met de aansluitleiding, bestelnr.7143 745.
Best.nr. Warmwaterboiler a mm b mm
7373 476 Vitocell 300-B, 500 l 272 40
7373 475 Vitocell 100-B, 300 l 190 42
Vitocell-300-B, 300 l
7373 474 Vitocell 100-B, 400 en 500 l 272 72
7373 473 Vitocell 140/160-E — —
Vitocell 340/360-M
Bestelnr. 7373 473
Onderdelen:
G1 ■ 2 inschroefelementen
■ Afdichtingen
■ 2 klemringschroefverbindingen
■ 8 buishulzen
52
5818 440 B/fl
VITOSOL VIESMANN 97
Bestelnr. 7373 474 tot 476
Onderdelen:
a ■ 2 inschroefelementen (1 hoekstuk met, 1 hoekstuk zonder dompel-
b huls)
■ Afdichtingen
■ 2 klemringschroefverbindingen
■ 8 buishulzen
50
Ø 22
9
Aanwijzing
Bij gebruik van de montageset zijn de inschroefelementen (meegele-
verd met de warmwaterboiler) voor de montage van de boilertempe-
ratuursensor niet noodzakelijk.
Manuele ontluchter
Best.nr. 7316 263 Klemringschroefverbinding met ontluchting.
Zo hoog mogelijk op de installatie monteren.
22
22
62
Luchtafscheider
Best.nr. 7316 049 Te monteren in de aanvoerleiding van het zonnecircuit, bij voorkeur
vóór de inlaat in de warmwaterboiler.
Aanwijzing
Bij zonnesysteempakketten meegeleverd.
ca. 225
22
22
111
Snelontluchter (met T-stuk)

Best.nr. 7316 789 Zo hoog mogelijk op de installatie monteren.
Met afsluitkraan en spanringschroefverbinding.
ca. 166
22
22
65
5818 440 B/fl
98 VIESMANN VITOSOL
Aansluitleiding
Best.nr. 7316 252 Ribbelbuis uit roestvrij staal met isolatie met beschermfolie en span-
ringschroefverbinding.
Ø 22
970 Ø 46
Ø 22
1000
9
Zonnesysteem aanvoer- en retourleiding

Flexibele ribbelbuis van roestvast staal met isolatie met beschermfo- Best.nr. 7373 477
lie, klemringschroefverbinding en sensorkabel: ■ 12 m lang
■ 6 m lang Best.nr. 7373 478
■ 15 m lang
Best.nr. 7419 567
46
Ribbelbuis binnenin
Ø 16
88
Ø 22
Ø 22
6000 / 12000 / 15000
Dakdoorvoer zonnesysteemleiding
■ kleur dakpanrood Voor aanvoerzonneleiding en retourzonneleiding, voor dakpanbe-
Best. nr. ZK02 013 dekking, 15 tot 65°
■ kleur zwart Draaibare leidingdoorvoer, aansluiting langs beneden, links of rechts
Best. nr. ZK02 014
■ kleur bruin
Best. nr. ZK02 015
Aansluittoebehoren voor restlengtes van de zonneaanvoer- en retourleiding

Verbindingsset Voor de verbinding van de aansluitleidingen met de buizen van het
zonnesysteem:
Best.nr. 7817 370 ■ 2 buishulzen
■ 4 O-ringen
■ 2 steunringen
■ 2 profielklemmen
Aansluitset met klemringschroefverbinding

Voor verlenging van de verbindingskabels:
■ 2 buishulzen Best.nr. 7817 369
■ 8 O-ringen
■ 4 steunringen
Aansluitset
Voor de verbinding van de aansluitleidingen met de buizen van het
Best.nr. 7817 368 zonnesysteem:
■ 2 buishulzen met klemringschroefverbinding
■ 4 O-ringen
5818 440 B/fl
■ 2 steunringen
VITOSOL VIESMANN 99
Expansievat voor zonnesystemen

Opbouw en functie Het solar-expansievat is een gesloten vat, waarvan de gasruimte
Met afsluitklep en bevestiging (stikstofvulling) van de vloeistofruimte (warmtedragend medium)
door een membraan is gescheiden en waarvan de voordruk afhan-
kelijk is van de installatiehoogte.
Technische gegevens
a a
9
b
b
A Warmtedragend medium
B Stikstofvulling
C Stikstofbuffer
D Veiligheidsvoorraad, min. 3 l
E Veiligheidsvoorraad
F Toestand bij levering (voordruk 3 bar, 0,3 MPa)
G Zonnesysteem gevuld zonder warmte-inwerking
H Onder maximumdruk bij de hoogste temperatuur van het warm-
tedragend medium
Expansievat Best.nr. Inhoud Øa b Aansluiting Gewicht

l mm mm kg
A 7248 241 18 280 370 R¾ 7,5
7248 242 25 280 490 R¾ 9,1
7248 243 40 354 520 R¾ 9,9
B 7248 244 50 409 505 R1 12,3
7248 245 80 480 566 R1 18,4
Aanwijzing
Bij zonnepakketten in de leveringsomvang
Strengregelklep
Best.nr. ZK01 510
Voor de hydraulische afstelling van zonnecollectorvelden

■ Met klemringschroefverbinding Ø 22 mm
■ Max. werkingstemperatuur: 200 °C
■ Voor max. 5 collectoren per rij
Strengregelklep
Best.nr. ZK01 511
Voor de hydraulische afstelling van zonnecollectorvelden

■ Met klemringschroefverbinding Ø 22 mm
■ Max. werkingstemperatuur: 200 °C
■ Voor 5 tot 12 collectoren per rij
5818 440 B/fl
100 VIESMANN VITOSOL

Stagnatiekoeler Voor de bescherming van de systeemcomponenten tegen te hoge

temperaturen bij stagnatie.
Met een niet doorstroomde plaats als contactbeveiliging.
a
Bestel nr. Z007 429 Z007 430

Type 21 33
Afmeting a 105 mm 160 mm
Vermogen bij 75/65 °C 482 W 834 W
Koelvermogen bij 140/80 °C 964 W 1668 W
Uitvoerige informatie, zie hoofdstuk ”Veiligheidstechnische uitrus-

ting”.
9
500
Zonnesystemen met Vitosol-FM

Als de installatiedruk volgens de aanwijzingen van de fabrikant inge-
steld wordt, is een stagnatiekoeler niet vereist.
55
0
Thermostatische mengautomaat
Best. nr. 7438 940 Voor de begrenzing van de warm water uitlaattemperatuur in warme
waterinstallaties zonder circulatieleiding.
Technische gegevens
Aansluitingen G 1
Temperatuurbereik °C 35 tot 60 °C
Max. temperatuur van het medium °C 95
70 Werkdruk bar/MPa 10/1,0
Thermostatische circulatieset
Best. nr. ZK01 284 Voor de begrenzing van de warm water uitlaattemperatuur in warme
waterinstallaties met circulatieleiding
■ Thermostatische mengautomaat met bypassleiding
■ Geïntegreerde terugstroomblokkering
■ Afneembare isolatieschalen
Technische gegevens
R 3/4
A A Aansluitingen R ¾
219
70
Gewicht kg 1,45
Temperatuurbereik °C 35 tot 60
Max. temperatuur van het medium °C 95
75
Werkdruk bar 10
A MPa 1
140 90
A Terugstroomblokkering
3-wegomschakelklep
Best.nr. 7814 924 ■ Bij installaties met kamerverwarmingsondersteuning
■ Met elektrische aandrijving
125
R1
R1
A B
5818 440 B/fl
R1
VITOSOL VIESMANN 101

Inschroefcirculatie
Best.nr. 7198 542 Voor de aansluiting van een circulatieleiding aan de warmwateraan-
sluiting van de Vitocell 340-M en 360-M.
R½
R½
950
Rp 1
9
Rp ½
Rp 1
5818 440 B/fl

9.3 Warmtedragend medium

Vularmatuur
Best.nr. 7316 261 Voor het spoelen, vullen en ledigen van de installatie.
Met klemringschroefverbinding.
Aanwijzing
Bij zonnesysteempakketten meegeleverd.
Ø 22
Ø 22
120 9
Vulstation
Best.nr. 7188 625 ■ Slang van 0,5 m lang (aanzuigzijde).
Voor het vullen van het zonnecircuit. ■ Aansluitslang van 2,5 m lang (2 stuks).
■ Transportbak (als spoelreservoir te gebruiken).
Onderdelen:
■ Zelfaanzuigende impellerpomp (30 l/min).
■ Vuilfilter (aanzuigzijde).
Vulwagen
Best.nr. 7172 590 ■ Slang aan aanzuigzijde (0,5 m)
Voor het vullen van het primair circuit. ■ Aansluitslang (2 stuks, telkens 3,0 m)
■ Jerrycan voor warmtedragend medium
Onderdelen:
■ Zelfaanzuigende impellerpomp (30 l/min)
■ Vuilfilter aan aanzuigzijde
Zonnehandvulpomp
Best.nr. 7188 624 Om na te vullen en de druk te verhogen.
G½
175
100
Warmtedragend medium ”Tyfocor LS”

Best.nr. 7159 727 en 7159 729 Tyfocor LS kan met Tyfocor G-LS gemengd worden.
■ Kant-en-klaar mengsel tot –28 °C
■ Best.nr. 7159 727
25 l in wegwerpcontainer
■ Best.nr. 7159 729
5818 440 B/fl
200 l in wegwerpcontainer

9.4 Overig toebehoren

Transporthulp
Best.nr. ZK01 512
■ Voor de montage aan de vlakke collector
■ Voor ondersteunende kraanmontage of gebruik van een touw voor
de collectormontage en voor beveiliging op het dak
■ Onderdelen:
– 2 steunen van kunststof
– 2 karabijnhaken
10 Planningsaanwijzingen voor de montage
10.1 Sneeuwlast- en windlastzones

De collectoren en het bevestigingssysteem moeten zo worden gedi- Om de sneeuw- en windlasten afhankelijk van de bouwkundige
mensioneerd dat ze mogelijke sneeuw- en windlasten kunnen uit- omstandigheden te kunnen bepalen staat de berekeningssoftware
houden. EN1991, 3/2003 en 4/2005 onderscheidt in heel Europa Vitodesk 100 SOLSTAT ter beschikking. U kunt er de sneeuw- en
voor elk land tussen verschillende sneeuw- en windlastzones. windlasten mee berekenen en het benodigde montagesysteem mee
bepalen.
10.2 Afstand tot dakrand

Te respecteren bij montage op schuine daken:
■ Bij een afstand bovenkant collectorveld tot aan de daknok van A
meer dan 1 m adviseren wij een sneeuwopvangrooster te monte-
ren. B
■ Collectoren niet in de onmiddellijke omgeving van dakoverhangen
monteren waarvan eventueel sneeuw kan afglijden. Evt. een snee-
uwvangrooster monteren.
Aanwijzing
Er moet bij de statica van het gebouw rekening worden gehouden
met extra lasten die door sneeuwophopingen aan collectoren of
sneeuwopvangroosters ontstaan.
Bepaalde onderdelen van het dak zijn onderworpen aan bijzondere De minimumbreedte (1 m) van het hoek- en randbereik moet con-
eisen: form EN 1991 berekend en gerespecteerd worden.
■ Hoekzone A: aan twee kanten door het dakeinde begrensd In die bereiken kunnen verhoogde windturbulenties ontstaan.
■ Randzone B: aan een kant door het dakeinde begrensd
Aanwijzing
Zie volgende afbeeldingen. Voor de berekening van de afstanden op platte daken staat onder
www.viessmann.com het Viessmann berekeningspro-
gramma ”Vitodesk 100 SOLSTAT” ter beschikking.
A
B
5818 440 B/fl

Planningsaanwijzingen voor de montage (vervolg)
10.3 Leggen van buisleidingen

Bij de planning ervoor zorgen dat de kabels van de collector uitval-
lend worden gemonteerd. Op die manier wordt een betere verdam-
ping van het volledige zonnesysteem bij stagnatie gegarandeerd. De
thermische belasting van alle installatiecomponenten wordt geredu-
ceerd (zie pagina 146).
10.4 Aardingskabel/bliksembeveiliging van het zonnesysteem

Het buizensysteem van het zonnecircuit moet in het onderste deel
van het gebouw elektrisch geleidend worden aangesloten conform
de AREI-/RGIE-voorschriften. De integratie van de collectorinstalla-
tie in een bestaande of nieuwe bliksembeveiligingsinstallatie of het
tot stand brengen van een plaatselijke equipotentiaalverbinding mag
alleen door geautoriseerde vaklui uitgevoerd worden. Hierbij moe-
ten de plaatselijke omstandigheden in acht genomen worden.
10.5 Isolatie 10
■ De voorziene isolatiestoffen moeten tegen de verwachte werktem-
peraturen bestand zijn en op een duurzame manier tegen de
invloed van vochtigheid beschermd zijn. Enkele thermisch uiterst
belastbare open-porie isolatiestoffen kunnen niet op een veilige
manier tegen vochtigheid door condensatie beschermd worden.
De hogetemperatuur-uitvoeringen van gesloten celisolatieslangen
zijn op hun beurt weliswaar voldoende bestand tegen vocht, maar
hebben een belastingstemperatuur van max. ca. 170 °C. In het
bereik van de aansluitbuizen aan de collector kunnen echter tem-
peraturen tot 200 °C (vlakke collector) voorkomen. Bij schakelende
collectoren bedraagt de maximaal bereikbare temperatuur in het
collectorbereik ca. 145 °C. Vacuümbuiscollectoren bereiken nog
duidelijk hogere temperaturen. Bij temperaturen boven 170 °C ver-
hard de isolatiestof. De verhardingszone is echter beperkt tot
enkele millimeters direct aan de buis. Die overbelasting treedt
slechts gedurende een korte tijd op en vormt geen gevaar voor
andere componenten.
■ De isolatie van de zonneleidingen in openlucht moeten tegen pik-
schade en aanvreten van kleine dieren alsook tegen UV-straling
worden beschermd. Een beschermend omhulsel tegen het aanvre-
ten van kleine dieren (bijv. plaatomhulsel) biedt meestal ook vol-
doende UV-bescherming.
10.6 Zonneleidingen
■ Buis van roestvast staal of courante koperen buis en rood messing ■ Alle te gebruiken onderdelen moeten bestand zijn tegen warmte-
fittingen gebruiken. dragend medium.
■ Voor zonneleidingen zijn metalen afdichtsystemen (conische of
klem- en snijringschroefverbindingen) geschikt. Als andere afdich- Aanwijzing
tingen, bijv. platte afdichtungen, worden gebruikt, moet een vol- Zonnesystemen alleen met Viessmann warmtedragend
doende glycol-, druk- en temperatuurbestendigheid door de fabri- medium ”Tyfocor LS” vullen.
kant worden gegarandeerd.
Bij hennepverbindingen moet een druk- en temperatuurbestendig
afdichtingsmiddel worden gebruikt. Hennepverbindingen mogen
omwille van hun betrekkelijk hoge luchtdoorlatendheid slechts zo
weinig mogelijk en in geen geval direct in de buurt van de collector
worden gebruikt.
■ In de regel worden koperen leidingen in het zonnecircuit hardge-
soldeerd of geperst. Zachtsoldeer kan, in het bijzonder in de buurt
van de collector, op grond van de maximaal optredende tempera-
tuur zwak worden. Het best geschikt zijn metalen, afdichtende ver-
bindingen, klemringschroefverbindingen of Viessmann steekver-
bindingen met dubbele O-ringen.
Aanwijzing
5818 440 B/fl
Bij persfittingen moeten geschikte afdichtringen worden voorzien

(glycol- en temperatuurbestendigheid). Gebruik alleen door de
fabrikant toegelaten afdichtringen.

■ Rekening houden met hoge temperatuurverschillen in het zonne-

circuit bij geleiding en bevestiging van de buisleiding. 18
Aan buisgedeeltes die met damp in beweging kunnen worden 16
gezet, moet worden uitgegaan van temperatuurverschillen tot A
200 K , bij de andere van 120 K. 14
12
Lengteuitzetting in mm
10
8 B
6
4
2 C
0
0 50 100 150 200
Temperatuurverschil in K
A 5 m buislengte
10 B 3 m buislengte
C 1 m buislengte
■ De zonneleidingen moeten door een geschikte dakdoorvoer (ver-

luchtingsdakpan) worden geleid.
Passend toebehoren dakdoorvoer zonneleiding zie pagina 104.
420
330
Dakpantype Ventilatiediameter in cm2

Frankfurter pannen 32
Dubbele S 30
Taunus pannen 27
Harzer pannen 27
10.7 Collectorbevestiging
Zonnecollectoren worden omwille van hun veelvuldige constructie- Viessmann biedt voor de bevestiging van alle collectortypes univer-
vormen in bijna alle gebouwconcepten geïnstalleerd: sele systemen aan, die de montage vereenvoudigen. De bevesti-
■ In nieuwbouw of bij gerenoveerde gebouwen gingssystemen zijn geschikt voor bijna alle daken bedekkingtypes
■ Op schuine daken, platte daken en aan gevels alsook voor de montage op platte daken en aan gevels.
■ Om het terrein vrij opgesteld
■ In het dakoppervlak geïntegreerd
5818 440 B/fl

Opdakmontage
Bij opdakinstallaties worden collector en dakstoel met elkaar verbon-
den. Per bevestigingspunt doordringt een spanthaak, een spantflens
of een spantanker het watergeleidende niveau onder de collector.
Daarbij moet voor absolute waterdichtheid en een veilige veranke-
ring worden gezorgd. De bevestigingspunten en dus ook eventuele
fouten zijn na de installatie niet meer zichtbaar. De minimumafstan-
den tot de dakrand volgens EN 1991 moeten aangehouden worden
(zie pagina 104).
Vereiste dakoppervlakte
Voor collectormontage, buizen verticaal, afmetingen vereiste dakop-

pervlakte zie tabel. Bij de montagevariant met horizontale buizen
moeten de afmetingen a en b met elkaar worden vervangen.
10
De maat b er voor elke bijkomende collector bij optellen.
Collector Vitosol-FM/-F Vitosol 200-T, type SPE Vitosol 200-T, type SP2A
SV SH 1,63 m2 3,26 m2 1,51 m2 3,03 m2
a in mm 2380 1056 2500 2500 2240 2240
b in mm 1056 + 16 2380 + 16 1470 + 44 2640 + 44 1053 + 89 2061 + 89
Montage op platte daken

Bij de montage van de collectoren (vrijstaand of liggend) moeten de Glijden is het verschuiven van de collectoren op het dakoppervlak
minimumafstanden met de dakrand volgens de norm worden geres- door de wind, veroorzaakt door gebrekkige hechtwrijving tussen dak-
pecteerd (zie pagina 104). Als de dakafmetingen een veldindeling oppervlak en collectorbevestigingssysteem. De beveiliging tegen glij-
eisen, moeten even grote deelvelden worden gepland. den kan ook door spandraden of bevestiging aan andere dakcompo-
De collectoren kunnen op een vast gemonteerde onderconstructie of nenten gebeuren.
op betonnen platen worden bevestigd.
Belading en max. belasting van de onderliggende constructie
Aanwijzing Berekeningen conform EN 1991-1-4 en EN 1991-1-1 in acht nemen.
Op schuine daken met beperkte inclinatiehoek kunnen de collecto-
raansluitingen op de spantankers (zie pagina 108) met de montage- Aanwijzing
rails worden verschroefd. Voor de berekening staat onder www.viessmann.com het
De statische omstandigheden van het dak moeten door de installa- Viessmann berekeningsprogramma ”Vitodesk 100 SOLSTAT” ter
teur worden gecontroleerd. beschikking.
Bij montage op betonnen platen moeten de collectoren tegen glijden,

kantelen en loskomen met bijkomende gewichten worden beveiligd.
Gevelmontage
Technische bouwbepalingen
De regels voor de uitvoering van zonnesystemen staan in de lijst Daarin hebben alle deelstaten de technische regels voor het gebruik
Technische Bouwbepalingen (LTB). van lijnvormig gelaagd glas (TRLV) van het Deutsche Institut für
Bautechnik (TRLV) opgenomen. Daaronder vallen ook platte en
buiscollectoren. Daarbij gaat het in de eerste plaats om de bescher-
ming van begaanbare en berijdbare oppervlakken tegen naar bene-
den vallend glas.
5818 440 B/fl

Overkops opgehangen glaswerk Verticaal opgehangen glaswerk

Glaswerk met een inclinatiehoek van meer dan 10° Glaswerk met een inclinatiehoek van minder dan 10°
– Bij vlakke en buiscollectoren die met een inclinatiehoek groter dan – Bij verticaal opgehangen glaswerk, waarvan de bovenkant max.
10° worden gemonteerd zijn geen extra maatregelen nodig tegen 4 m boven een verkeersoppervlak ligt, wordt de TRLV niet toege-
vallend glas. past.
Bij platte en buiscollectoren die met een inclinatiehoek kleiner dan
10° worden gemonteerd zijn geen extra maatregelen nodig tegen
vallend glas.
– Bij verticaal opgehangen glaswerk, waarvan de bovenkant max.
4 m boven een verkeersoppervlak ligt moet door geschikte maatre-
gelen het vallen van glas doeltreffend worden voorkomen (bijv. door
netten te spannen of door opvangbakken, zie volgende afbeeldin-
gen).
°
> 10
11
>4m
>4m
Planningsaanwijzingen voor de montage op schuine daken — opdakmontage
11.1 Opdakmontage met spantanker

Algemeen
Aanwijzingen voor de collectorbevestiging op pagina 107 respecte- ■ Dit bevestigingssysteem kan universeel voor alle gebruikelijke
ren. dakbedekkingen worden gebruikt en is berekend voor max. wind-
snelheden van max. 150 km/h en de volgende sneeuwlasten:
Vitosol-FM/-F, type SV: tot 4,80 kN/m2
Vitosol-FM/-F, type SH: tot 2,55 kN/m2
Vitosol -T: tot 2,55 kN/m2
Aanwijzing bij Vitosol-FM/-F, type SV

Voor sneeuwlasten tot 2,55 kN/m2 wordt elke collector op 2 monta-
gerails bevestigd, bij sneeuwlasten van 4,80 kN/m2 is een 3de rail
vereist. De rails zijn voor alle sneeuw- en windlasten dezelfde.
■ Het bevestigingssysteem bevat

– Spantanker
Montagerails
5818 440 B/fl
Klemstenen
Schroeven
Afdichtingen

Planningsaanwijzingen voor de montage op schuine daken — opdakmontage (vervolg)
■ Garantie van een permanent veilige krachten in de dakconstructie.

Daardoor wordt het breken van dakpannen vermeden. In gebieden B E
met verhoogde sneeuwlasten raden we principieel dit bevesti-
gingssysteem aan.
■ De spantankers bestaan in 2 uitvoeringen:
– Spantanker lage pan, 195 mm hoog
– Spantanker hoge pan, 235 mm hoog
■ Om de montagerails aan het spantanker te kunnen vastschroeven,
moet een afstand van max. 100 mm tussen de bovenkant dak-
spant of tengels en de bovenkant dakpan worden aangehouden.
■ Bij opdakisolatie moet de bevestiging van de spantankers door de
installateur worden uitgevoerd.
Daarbij moet min. 120 mm van de schroeven in de dragende
houtconstructie steken om voldoende draagkracht te kunnen
garanderen.
■ Compensatie van oneffenheden in het dak door verstelmogelijkhe-
den aan het spantanker.
Criteria voor de keuze van het bevestigingssysteem:

■ Sneeuwlast
■ Spantafstand B Spantanker
■ Dak met of zonder tengels (verschillende schroeflengtes)
E Dakspant
Voor de dakpanbedekking biedt Viessmann 2 montagevarianten aan:

Met kunststof dakpanvervanging Met dakpanaanpassing met haakse slijper
11
B F
B Spantanker B Spantanker
F Kunststof dakpanvervanging
Afdichting geplakt
B Spantanker
G Afdichting (volledig vastgekleefd)
5818 440 B/fl

Opdakmontage met bevestigingsijzer, bijv. op plaatdaken
Het bevestigingssysteem bevat:

■ Hoekijzer
■ Montagerails 1 2
■ Klemstenen
■ Schroeven
1 Vitosol-T, voor verticale montage
De bevestigingsijzers worden op voorhanden basisdragerelementen,
2 Vitosol-T, voor horizontale montage
die op het betreffende plaatdak afgestemd zijn, geschroefd. Vitosol-FM/-F, voor verticale en horizontale montage
De montagerails worden direct op de bevestigingsijzers geschroefd.
Vlakke collectoren Vitosol-FM/-F

Verticale en horizontale montage C Montagerail
D Montageplaat
11
A Collector
B Spantanker
5818 440 B/fl

Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B

Verticale montage C Montagerail
D Buizenhouder
A Collector
B Spantanker
11
5818 440 B/fl

Horizontale montage (alleen Vitosol 200-T, type SP2A)
50 C
11
A Collector C Montagerail
B Spantanker D Buizenhouder
Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE

D Buizenhouder
A
B
D
5818 440 B/fl
A Collector
B Spantanker

Horizontale montage
C
44
11
B Spantanker D Buizenhouder
Voor verticale montage op het schuine dak

(spantanker in combinatie met collectoren uit het programma voor De statische omstandigheden van het dak moeten door de installa-
montage op platte daken zie pagina 121). teur worden gecontroleerd.
Op schuine daken met beperkte inclinatiehoek kunnen de collecto-
raansluitingen op de spantankers met de montagerails worden ver-
schroefd.
11.2 Opdakmontage met spanthaken

Algemeen
Aanwijzingen voor de collectorbevestiging op pagina 107 respecte- Criteria voor de keuze van het bevestigingssysteem:
ren. ■ Sneeuwlast
■ Dit bevestigingssysteem kan worden toegepast voor dakpan- ■ Dak met of zonder tengels
bedekkingen (behalve Harzer pannen en dubbele S-pannen) en is
gedimensioneerd voor max. windsnelheden tot 150 km/h en snee- Spanthaken
uwlasten tot 1,25 kN/m2 ■ Bescherming tegen corrosie van de spanthaken door volledige
■ Het bevestigingssysteem bevat spanthaken, montagerails, klem- verzinking bij hoge temperatuur (thermisch verzinkt, ca. 70 μm
stenen en schroeven. laagdikte).
■ Garantie van een permanent veilige krachten in de dakconstructie. ■ De spanthaken worden op daken zonder tengels op de dakspan-
Daardoor wordt het breken van dakpannen vermeden. ten gemonteerd.
■ Bij opdakisolatie moet de bevestiging van de spanthaken door de ■ Op daken met tengels wordt de spanthaak met een hoekaanslag
installateur worden uitgevoerd. direct op de tengels gemonteerd.
Daarbij moet min. 80 mm van de schroeven in de dragende hout-
constructie steken om voldoende draagkracht te kunnen garande-
ren.
5818 440 B/fl
den aan de spanthaak.

F Dakspant
G Tengel
E
B
G F
B Spanthaken
E Hoekaanslag

D Montageplaat
11
A
A Collector
B Spanthaken
5818 440 B/fl


D Buizenhouder
A
B
A Collector
B Spanthaken
11
A
B
50 C
5818 440 B/fl
B Spanthaken D Buizenhouder


D Buizenhouder
A
B
A Collector
B Spanthaken
11
Horizontale montage
C
44
B Spanthaken D Buizenhouder
5818 440 B/fl

11.3 Opdakmontage met spantflens

Algemeen
■ Dit bevestigingssysteem kan gebruikt worden voor bedekking met
leipannen en is berekend voor max. windsnelheden tot 150 km/h B F
en de sneeuwlasten tot 1,25 kN/m2.
■ Het bevestigingssysteem bevat spantflenzen, montagerails, klem-
stenen en schroeven.
■ De spantflenzen kunnen direct op de dakspanten, de tengels of de
houten afdekking worden geschroefd.
■ Garantie van een permanent veilige krachten in de dakconstructie.
Daardoor wordt het breken van dakpannen vermeden.
■ Bij opdakisolatie moet de bevestiging van de spantflenzen door de
installateur worden uitgevoerd.
Daarbij moet min. 80 mm van de schroeven in de dragende hout-
constructie steken om voldoende draagkracht te kunnen garande-
ren.
den aan de spantflens.
Criteria voor de keuze van het bevestigingssysteem:

■ Dakbedekking
■ Sneeuwlast B Spantflens
F Afdichting (volledig vastgekleefd)
B E
11
B Spantflens
E Dakspant
5818 440 B/fl


D Montageplaat
A Collector
11 B Spantflens

D Buizenhouder
A Collector
B Spantflens
5818 440 B/fl

C
D
11
B Spantflens D Buizenhouder

D Buizenhouder
A Collector
B Spantflens
5818 440 B/fl

Horizontale montage
11
B Spantflens D Buizenhouder
11.4 Opdakmontage voor golfplaten

Aanwijzingen voor de collectorbevestiging op pagina 107 respecte- ■ Dit bevestigingssysteem kan gebruikt worden voor golfplaatbedek-
ren. kingen.
■ Het bevestigingssysteem bevat bevestigingshaken, montagerails,
klemstenen en schroeven.
■ De krachtinwerking in de dakconstructie gebeurt o.a. via de beves-
tigingshaak en de dakbedekking. Omdat deze erg verschillend kan
zijn, zijn bij optredende lasten beschadigingen niet uit te sluiten.
Wij adviseren ter plaatse veiligheidsmaatregelen voor de dichtheid
van het dak te treffen.
A B
11 94
9
A Bevestigingshaak voor golfplaatprofiel 5 en 6

B Bevestigingshaak voor golfplaatprofiel 8
5818 440 B/fl

11.5 Opdakmontage voor plaatdaken

Algemeen
Aanwijzingen voor de collectorbevestiging op pagina 107 respecte- De montagerails worden direct op de bevestigingsijzers geschroefd.
ren.
Het bevestigingssysteem bevat bevestigingsijzers, montagerails,
klemstenen en schroeven. A B C
De bevestigingsijzers worden op voorhanden basisdragerelementen
(die op het betreffende plaatdak afgestemd zijn) geschroefd.
A Vitosol-FM/-F, voor verticale en horizontale montage

B Vitosol-T, voor verticale montage
C Vitosol-T, voor horizontale montage
Planningsaanwijzingen voor de montage op platte daken
12.1 Bepaling van de afstand van de collectorrij z

Bij zonsopgang en -ondergang (erg laag staande zon) kan een over- Voorbeeld met Vitosol-FM/-F, type SH
schaduwing bij achter elkaar opgestelde collectoren niet worden ver- h = 1056 mm
meden. Om het opbrengstverlies acceptabel te houden, moeten con- α = 45°
form VDI Richtlijn 6002-1 bepaalde rijafstanden (afstand z) worden β = 16,5°
gerespecteerd. Op het tijdstip van de hoogste zonnestand op de
kortste dag van het jaar (21-12) mag er op de achterste rijen geen h · sin (180°– (α+β))
schaduw vallen. z=
sin β
Voor de berekening van de rijafstand moet de hoek van de zonne-
stand β ('s middags) op 21-12 als uitgangspunt worden genomen. 1056 mm · sin (180°– 61,5°)
z=
In Duitsland ligt deze hoek naargelang de breedtegraad tussen sin 16,5°
11,5 ° (Flensburg) en 19,5 ° (Konstanz).
z = 3268 mm
α Afstand van de collectorrij z in mm

12
Vitosol-FM/-F Vitosol 200-T, Vitosol 200-T,
type SP2A type SPE
Type SV Type SH Vitosol 300-T,
type SP3B
h h Flensburg
25° 6890 3060 6686 —
30° 7630 5715 7448 7511
α β α 35° 8370 3720 8154 —
45° 9600 4260 9373 9453
z 50° 10100 4490 9878 —
60° 10890 4830 10660 10750
z sin (180° – (α + β)) Kassel
= 25° 5830 2590 5446 —
h sinβ
30° 6385 2845 5981 6032
35° 6940 3100 6471 —
45° 7840 3480 7299 7360
z = afstand van de collectorrij
50° 8190 3640 7631 —
h = collectorhoogte (afstand, zie het hoofdstuk ”Technische gege-
60° 8720 3870 8119 8187
vens” bij de betreffende collector)
α = collectorinclinatiehoek München
β = hoek van de zonnestand 25° 5160 2290 4862 —
30° 5595 2485 5290 5772
Voorbeeld: 35° 6030 2680 5677 —
Würzburg, ligt op ca. 50° noorderbreedte. 45° 6710 2980 6321 6993
Op het noordelijk halfrond wordt deze waarde van een vaste hoek 50° 6980 3100 6571 —
van 66,5° afgetrokken: 60° 7350 3260 6921 7737
Hoek β = 66,5° − 50° = 16,5°
5818 440 B/fl

Planningsaanwijzingen voor de montage op platte daken (vervolg)
12.2 Vlakke collectoren Vitosol-FM/-F (op staanders)

Aanwijzingen voor de collectorbevestiging op pagina 107 respecte- Viessmann biedt 2 collectorsteunen ter bevestiging aan:
ren. ■ Met variabel instelbare inclinatiehoek (sneeuwlasten tot
2,55 kN/m2, windsnelheden tot 150 km/h):
De collectorsteunen zijn voorgemonteerd. Ze bestaan uit voetsteu-
nen, framesteunen en stelsteun met boorgaten voor de instelling
van de inclinatiehoek (zie volgend hoofdstuk).
■ Met vaste inclinatiehoek van 30°, 45° en 60° (sneeuwlasten tot
1,5 kN/m2, windsnelheden tot 150 km/h):
Collectorsteunen met voetplaten (zie vanaf pagina 125).
Bij deze variant resulteert de inclinatiehoek uit de afstand van de
voetplaten.
Voor 1 tot 6 collectoren naast elkaar zijn verbindingsstutten nodig

voor een stevige stand.
Collectorsteunen met variabel instelbare inclinatiehoek

Type SV — inclinatiehoek α 25 tot 60°
80
100
α= 60° Ø 11
α= 55°
α= 50° 50
α= 45°
C α= 40°
α= 35°
α= 30°
α= 25°
1600
1800
α
12 A
100
A Voetsteunen
B Stelsteunen
C Framesteunen Boormaat van de voetsteunen
5818 440 B/fl

Type SH — inclinatiehoek α 25 tot 45°
α= 25° 80
α= 30°
11
α= 35°
75
α= 40°
α= 45° 50
C B
722
897
α
100
Boormaat van de voetsteunen
A Voetsteunen
B Stelsteunen
C Framesteunen
Type SH — inclinatiehoek α 50 tot 80°
80
α= 50°
α= 55° 11
75
α= 60°
α= 65°
α= 70° 50
α= 75° 12
α= 80°
722
897
C B
A
100

A Voetsteunen
B Stelsteunen
C Framesteunen
5818 440 B/fl

Type SV en SH— Montage op door de installateur te voorziene onderconstructie, bijv. staaldragers
23
0
x
z
y
A Verbindingsplaat
B Verbindingsstut
Type SV SH
x in mm 595 1920
y in mm 481 481
z in mm Zie pagina 121. Zie pagina 121.
12
5818 440 B/fl

Type SV en SH— Montage op betonplaten
B A
23
0
C
x
z
y
A Verbindingsplaat
B Verbindingsstut
C Framerail (alleen op daken met een grindlaag)
Type SV SH
x in mm 595 1920
y in mm 481 481
z in mm Zie pagina 121. Zie pagina 121.
12
Collectorsteunen met vast ingestelde inclinatiehoek
Type SV en SH
100
150
Ø 11
2x
2430
A
100
C Ø 5,5
2x
18
20
a
A Type SV SH
a mm 2580 1000
A Voetplaten
5818 440 B/fl
B Stelsteunen
C Framesteunen

x
z B
y
Voorbeeld: Bevestiging voor 3 collectoren
A Verbindingsstut
B Onderconstructie door de installateur te voorzien, bijv. staaldra-
ger (door de installateur te voorzien)
Type SV SH Aantal collectoren y in mm

12 x in mm 1080 2400 Type SV Type SH
z in mm Zie pagina 121. Zie pagina 121. 1 1080 2400
2 2155 4805
3 3235 7205
4 4310 9610
5 5390 12010
6 6470 14410
7 7545 16815
8 8625 19215
9 9700 21620
10 10780 24020
11 11860 26420
12 12935 28825
13 14015 31225
14 15090 33630
15 16170 36030
12.3 Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T en Vitosol 300-T (op staanders)

Aanwijzingen voor de collectorbevestiging op pagina 107 respecte- Viessmann biedt 2 collectorsteunen ter bevestiging aan:
ren. ■ Met variabel instelbare inclinatiehoek van 25 tot 50° (sneeuw-
lasten tot 2,55 kN/m2, windsnelheden tot 150 km/h):
nen, framesteunen en stelsteun met boorgaten voor de instelling
van de inclinatiehoek (zie volgend hoofdstuk).
■ Met vaste inclinatiehoek (sneeuwlasten tot 1,5 kN/m2, windsnel-
heden tot 150 km/h):
Collectorsteunen met bevestigingsvoeten (zie vanaf pagina 128).
5818 440 B/fl

Bij deze variant resulteert de inclinatiehoek uit de afstand van de

bevestigingsvoeten.
Voor 1 tot 6 collectoren naast elkaar zijn verbindingsstutten nodig

voor een stevige stand.
Collectorsteunen met variabel instelbare inclinatiehoek
80
100
Ø 11
B
50° 50
45°
40°
C 35°
30°
25°
1600
1800
A
100
A Voetsteunen
B Stelsteunen
C Framesteunen
12
50°
45°
40°
35°
30°
25°
B
z
00
22
A
a
Berekening van de afstand van de collectorrij z zie pagina 121.
A Steunpunt A
5818 440 B/fl
B Steunpunt B

Vitosol 200-T, type SP2A, Vitosol 300-T, type SP3B

Combinatie a mm b mm
1,51 m2/1,51 m2 505/505 595
1,51 m2/3,03 m2 505/1010 850
3,03 m2/3,03 m2 1010/1010 1100
Collectorsteunen met vast ingestelde inclinatiehoek
80
40
Ø 11
6x
B
A
15
75
2461
2440
c
2186
285
263
A
166
144
A Bevestigingsvoeten
B Stelsteunen
C Framesteunen Inclinatiehoek 30° 45° 60°
c in mm 2413 2200 1838
12
A
c
z
a
Berekening van de afstand van de collectorrij z zie pagina 121.
A Onderleggers
5818 440 B/fl

Vitosol 200-T, type SPE Vitosol 200-T, type SP2A, Vitosol 300-T, type SP3B
Combinatie a mm b mm Combinatie a mm b mm
1,63 m2/1,63 m2 600/600 655 1,51 m2/1,51 m2 505/505 595
1,63 m2/3,26 m2 600/1200 947 1,51 m2/3,03 m2 505/1010 850
3,26 m2/3,26 m2 1200/1200 1231 3,03 m2/3,03 m2 1010/1010 1100
12.4 Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en type SPE (liggend)
Aanwijzingen voor de collectorbevestiging op pagina 106 respecte-
ren.
■ Type SP2A
Het rendement kan door het draaien van de vacuümbuizen met
25° ten opzichte van de horizontale lijn worden geoptimaliseerd.
■ Type SPE
Het rendement kan door het draaien van de vacuümbuizen met
A B 45° ten opzichte van de horizontale lijn worden geoptimaliseerd.
A Steunpunt A
B Steunpunt B
Planningsaanwijzingen voor de gevelmontage
13.1 Vlakke collectoren Vitosol-FM/-F, type SH

Aanwijzingen voor de collectorbevestiging op pagina 106 respecte- Het bevestigingsmateriaal, bijv. schroeven, moet door de installateur
ren. worden voorzien.
nen, framesteunen en stelsteunen. De stelsteunen hebben gaten 13
voor het instellen van de inclinatiehoek.
5818 440 B/fl

Planningsaanwijzingen voor de gevelmontage (vervolg)
Collectorsteunen – opstelhoek γ 10 tot 45°
80
11
75
50
γ
C D
722
897
A
100
γ= 10°
γ= 15°
γ= 20°
γ= 25° Boormaat van de voetsteunen
γ= 30°
γ= 35°
γ= 40°
γ= 45°
A Voetsteunen
B Stelsteunen
C Framesteunen
D Gevel
13.2 Vacuüm buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A

Aanwijzingen voor de collectorbevestiging op pagina 107 respecte- Voor de montage aan balkons bestaat er een speciale balkonmodule
ren. met 1,26 m2.
De opbrengst kan door het draaien van de afzonderlijke buizen naar

25° geoptimaliseerd worden.
13 De hydraulische aansluiting langs beneden uitvoeren.
A Gevel of balkon
5818 440 B/fl

Plannings- en gebruiksaanwijzingen
14.1 Dimensionering van het zonnesysteem

Alle hierna aanbevolen dimensioneringen hebben betrekking tot C Vitocell 100-B, 500 l
Duitse klimaatverhoudingen en gebruiksprofielen die in woonberei- Warmtewisselaaroppervlak 1,9 m2
ken normaal zijn. Deze profielen zijn in het Viessmann berekenings- D Vitocell-M/Vitocell-E, 950 l
programma ”Solcalc Thermie” vastgelegd en komen in de meerge- Warmtewisselaaroppervlak 2,1 m2
zinswoning overeen met de voorstellen van de VDI 6002-1.
Met die veronderstellingen wordt bij alle warmtewisselaars een
dimensioneringsvermogen van 600 W/m2 aangenomen. De max. A B C D
opbrengst van een zonnesysteem wordt met ca. 4 kWh/(m2·d) aan-
20
genomen. Die waarde schommelt afhankelijk van het product en de
montageplaats. Om die warmtehoeveelheid in de boilerinstallatie te 18
kunnen opnemen, resulteert bij alle courante dimensioneringen een
verhouding van ca. 50 l boilervolume per m2 apertuuroppervlak. Al 16
naargelang de installatie (afhankelijk van zonnedekking en gebruiks-
Temperatuurverschil
profielen) kan die verhouding veranderen. In dat geval moet een 14
simulatie van de installatie plaatsvinden.
Onafhankelijk van de capaciteit kunnen, betrokken tot het overge- 12
dragen vermogen, niet willekeurig veel collectoren aan de verschil-
10
lende warmwaterboilers worden aangesloten.
Het overdrachtvermogen van de interne warmtewisselaar is afhan- 8
kelijk van het temperatuurverschil tussen collectoren boilertempe-
in K
ratuur. 6
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Collectoroppervlak in m²
A B C D
20 Debiet 40 l/(h·m2)
18
A Vitocell 100-B, 300 l
16 Warmtewisselaaroppervlak 1,5 m2
B Vitocell-M/Vitocell-E, 750 l
Temperatuurverschil
14 Warmtewisselaaroppervlak 1,8 m2
12 C Vitocell 100-B, 500 l
Warmtewisselaaroppervlak 1,9 m2
10 D Vitocell-M/Vitocell-E, 950 l
8
in K
6
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Collectoroppervlak in m²
Debiet 25 l/(h·m2)
A Vitocell 100-B, 300 l

B Vitocell-M/Vitocell-E, 750 l
Installatie voor tapwateropwarming

De tapwateropwarming in de ééngezinswoning kan ofwel met 1 biva- 14
lente warmwaterboiler of met 2 monovalente warmwaterboilers
(updaten van bestaande installaties) gerealiseerd worden.
Voorbeelden
Andere en uitvoerige voorbeelden zie handboek ”Installatievoorbeel-
M
den”.
5818 440 B/fl
Installatie met bivalente warmwaterboiler

Plannings- en gebruiksaanwijzingen (vervolg)
Basis voor de dimensionering van een zonnesysteem voor tapwater-

opwarming is de warmwaterbehoefte.
De Viessmann pakketten zijn op een zonnedekkingspercentage van
ca. 60 % gedimensioneerd. Het boilervolume moet groter gedimen-
sioneerd worden dan de dagelijkse warmwaterbehoefte, rekening
houdend met de gewenste tapwatertemperatuur.
M Om een zonnedekkingspercentage van ca. 60 % te bereiken, moet
de collectorinstallatie zo gedimensioneerd worden dat de volledige
boilerinhoud op een zonnige dag (5 volledige uren zon) op min.
60 °C kan worden verwarmd. Daarmee kan een daaropvolgende
dag met weinig zonnestraling worden overbrugd.
Installatie met 2 monovalente warmwaterboilers
Personen Warmwater- Boilervolume in l Collector

behoefte per
dag in l
(60 °C)
bivalent monovalent Aantal Oppervlak
Vitosol-FM/-F Vitosol-T
SV/SH
2 60
3 90 250/300 160 1 x 3,03 m2
2
4 120
5 150 300/400 1 x 3,03 m2
200
6 180 400 3 1 x 1,51 m2
8 240 2 x 3,03 m2
300 4
10 300
12 360 500 5 2 x 3,03 m2
500 1 x 1,51 m2
15 450 6 3 x 3,03 m2
De gegevens in de tabel gelden bij de volgende voorwaarden: ■ uitlijning ZW, Z of ZO

■ Dakinclinaties van 25 tot 55º
Installatie voor de tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwarming

Hydraulisch kunnen installaties voor de ondersteuning van de
kamerverwarming door gebruik van een verwarmingswaterbuffer
met geïntegreerde tapwateropwarming, bijv. Vitocell 340-M of
Vitocell 360-M, zeer eenvoudig worden ingebouwd. Alternatief kan
M
een verwarmingswaterbuffer Vitocell 140-E of 160-E in combinatie
met een bivalente warmwaterboiler of Vitotrans 353 worden ingezet.
Vitotrans 353 zorgt voor warm tapwater volgens het doorstroomprin-
cipe en er kunnen hoge tapvermogens worden bereikt. Staande M
warmwatervolumes worden tot een minimum gereduceerd.
Door de verwarming in lagen in de Vitocell 360-M en Vitocell 160-E
wordt de belading van de buffer geoptimaliseerd. Het door zonne-
warmte opgewarmde bufferwater wordt via de laaddoorn direct naar
het bovenste gedeelte van de buffer geleid. Daarmee staat het snel-
ler ter beschikking voor de tapwateropwarming.
Installatie met verwarmingswaterbuffer Vitocell-M
14 Voorbeelden
Andere en uitvoerige voorbeelden zie handboek ”Installatievoorbeel-
den”.
M
M
5818 440 B/fl
Installatie met verwarmingswaterbuffer Vitocell-E en Vitotrans 353

Voor de dimensionering van een installatie voor de tapwateropwar- C Warmwaterbehoefte

ming en de ondersteuning van de kamerverwarming moet het jaar- D Zonne-energieopbrengst bij 5 m2 absorberoppervlak
lijks rendement van de volledige verwarmingsinstallatie worden E Zonne-energieopbrengst bij 15 m2 absorberoppervlak
gerespecteerd. Daarbij is steeds de warmtebehoefte in de zomer
doorslaggevend. De behoefte is samengesteld uit de warmtebe-
hoefte voor de tapwateropwarming en andere, objectafhankelijke
verbruikers. Voor die behoefte moet het collectoroppervlak worden
gedimensioneerd. Het bepaalde collectoroppervlak wordt met een
factor 2 tot 2,5 vermenigvuldigd. Het resultaat is het bereik waarin
het collectoroppervlak voor de verwarmingsondersteuning met het
zonnesysteem moet liggen. De exacte bepaling gebeurt dan reke-
ning houdend met de gebouwrichtlijnen en de planning van een
bedrijfszeker collectorveld.
100
75
50
Energiebehoefte in %
25
0
Maart
Aug.
Nov.
Sep.
Dec.
Feb.
Jan.
Jun.
Apr.
Okt.
Mei
Jul.
A Kamerwarmtebehoefte van een woning (ongeveer vanaf bouw-

jaar 1984)
B Kamerwarmtebehoefte van een lage-energiewoning
Personen Warmwaterbe- Buffervolume in l Collector

hoefte per dag in
l (60 °C)
Aantal toestellen van het Oppervlak Vitosol-T, type
type Vitosol-FM/-F SP2A/SP3B
2 60
750
3 90 2 x 3,03 m2
4 x SV
4 120
4 x SH
5 150 750/950 2 x 3,03 m2
6 180 1 x 1,51 m2
7 210 6 x SV
950 3 x 3,03 m2
8 240 6 x SH
14
Bij lage-energiewoningen (warmtebehoefte kleiner 50 kWh/(m2·a)) Voor de exacte berekening kan het Viessmann berekeningspro-
zijn volgens deze dimensionering zonnedekkingspercentages tot gramma ”Solcalc Therm” worden gebruikt.
35 % met betrekking tot de totale energiebehoefte, incl. tapwaterop-
warming mogelijk. Bij gebouwen met een hogere warmtebehoefte
valt het dekkingspercentage lager uit.
5818 440 B/fl

Installatie voor zwembadwateropwarming – warmtewisselaar en collector

Openluchtzwembaden
Openluchtbaden zijn in Midden-Europa van mei tot september open. 8
Hun energieverbruik hangt af van het lekpercentage, de verdamping, 7
temperatuurverhoging in K/d
de uitstroming (water moet koud bijgevuld worden) en de transmis-
siewarmteverliezen af. Door een afdekking kan de verdamping en 6
daarmee het energieverbruik van het bad aanzienlijk verminderd
5
worden. De grootste energielevering komt direct van de zon, die op
het bekkenoppervlak schijnt. Daarmee heeft het zwembad 4
een ”natuurlijke” basistemperatuur, die als gemiddelde zwembad-
temperatuur via de werkingstijd in de tabel hieronder kan worden 3
Gemiddelde
afgebeeld. 2
Aan dit typische temperatuurverloop kan door een zonnesysteem
niets worden veranderd. De bijdrage van de zon leidt tot een 1
bepaalde verhoging van de basistemperatuur. Naargelang de ver-
0
houding tussen zwembadoppervlak en absorberoppervlak kan een 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2
verschillende temperatuurverhoging worden bereikt.
Verhouding absorberoppervlak
tegenover bekkenoppervlak
Gemiddelde zwembadtemperatuur
25
Overdekte baden
20 Overdekte baden hebben een hogere doeltemperatuur dan buiten-
baden en worden het gehele jaar gebruikt. Als het gehele jaar een
constante zwembadtemperatuur wordt gewenst, moeten overdekte
15
baden bivalent worden verwarmd. Om foute dimensioneringen te
voorkomen, moet de energiebehoefte van het zwembad worden
10 gemeten. Daarvoor moet de naverwarming gedurende 48 uur uitge-
zet worden en de temperatuur bij het begin en einde van de meetpe-
riode worden vastgesteld. Uit het temperatuurverschil en de zwem-
5 badinhoud kan zo de dagelijkse energiebehoefte van het zwembad
in °C
berekend worden. Bij nieuwbouw moet een warmebehoeftebereke-

0 ning voor het zwembad worden opgesteld.
Op een zomerdag (zonder schaduw) geeft een collectorinstallatie bij
Maart
Aug.
Sep.
Nov.
Dec.
Feb.
zwembadwateropwarming in Midden-Europa een energiehoeveel-

Jan.
Jun.
Apr.
Okt.
Mei
Jul.
heid af van gemiddeld 4,5 kWh/m2 absorberoppervlak.
Temperatuurverhoging door collectoren Berekeningsvoorbeeld voor Vitosol 200-FM/-F/

Zwembadoppervlak: 36 m2
Niet verwarmd buitenbad
Gemiddelde zwembaddiepte: 1,5 m
Zwembadinhoud: 54 m3
Typisch temperatuurverloop van een buitenbad (maandelijkse Temperatuurverlies in 2 dagen: 2 K
gemiddelde waarden) Energiebehoefte per dag: 54 m3 · 1 K · 1,16 (kWh/K · m3) =
62,6 kWh
Collectoroppervlak: 62,6 kWh : 4,5 kWh/m2 =
Plaats: Würzburg
13,9 m2
Zwembadoppervlak: 40 m2
Dit betekent: 6 collectoren.
Diepte: 1,5 m
Plaats: beschermd en 's nachts afgedekt
Voor een eerste benadering (kostenraming) kan men van een
gemiddeld temperatuurverlies van 1 K/dag uitgaan. Bij een gemid-
Het volgende diagram geeft aan met welke verhouding tussen
delde zwembaddiepte van 1,5 m betekent dat om de steuntempera-
absorberoppervlak tot zwembadoppervlak welke temperatuurverho-
tuur op peil te houden een energiebehoefte van ca.
ging gemiddeld kan worden bereikt. Deze verhouding is wegens de
1,74 kWh/(d·m2 zwembadoppervlak). Daarvoor kunnen per m2 bek-
betrekkelijk geringe collectortemperaturen en de gebruikstijd (zomer)
kenoppervlak ca. 0,4 m2 absorberoppervlakken zinvol ingezet wor-
14 onafhankelijk van het gebruikte collectortype.
den.
Aanwijzing De in de tabel aangegeven max. absorberoppervlakken mogen niet
Als het zwembad bovendien met een conventionele verwarmingsin- overschreden worden onder de volgende omstandigheden:
stallatie op een verhoogde steuntemperatuur wordt gebracht en ■ dimensioneringsvermogen van 600 W/m2
gehouden, verandert deze verhouding niet. De opwarmfase van het ■ temperatuurverschil tussen zwembadwater (aanvoer van de warm-
zwembad kan echter aanzienlijk worden verkort. tewisselaar) en zonnecircuitretour max. 10 K
Vitotrans 200, type WTT Best.-nr. 3003 453 3003 454 3003 455 3003 456 3003 457
Max. aansluitbaar absorberoppervlak m2 28 42 70 116 163
Vitosol
5818 440 B/fl

14.2 Werking van een zonnesysteem

Debiet in het collectorveld
Collectorinstallaties kunnen met verschillende specifieke debieten Werkingswijzen:
gebruikt worden. Eenheid daarvoor is het debiet in liter/(h·m2). Refe- ■ Low-flow-werking
rentiegrootte is het absorberoppervlak. Een hoger debiet betekent bij Werking met debiet tot ca. 30 l/(h·m2)
gelijk collectorvermogen een geringe temperatuurspreiding in het ■ High-flow-werking
collectorcircuit, een lager debiet een grote temperatuurspreiding. Werking met debiet groter dan 30 l/(h·m2)
Bij een grote temperatuurspreiding stijgt de gemiddelde collector- ■ Matched-flow-werking
temperatuur, d.w.z. het rendement van de collectoren daalt. Bij lage Werking met variabel debiet
debieten is weinig energie voor de pompwerking nodig en de buislei-
dingen kunnen kleiner worden gedimensioneerd. Met Viessmann collectoren zijn alle werkingswijzen mogelijk.
Welke werkingswijze is zinvol?

Het specifiek debiet moet zo hoog zijn dat een veilige en gelijkma- Gewenst debiet: 25 l/(h·m2)
tige doorstroming van het volledige veld gegarandeerd is. In installa- Daaruit volgt: 115 l/h, dus ca. 1,9 l/min
ties met een Viessmann zonnesysteem wordt het optimale debiet Bij 100 % pompvermogen moet deze waarde bereikt worden. Een
(met betrekking tot de actuele boilertemperaturen en de actuele inregeling kan via de vermogenstrappen van de pomp uitgevoerd
instraling) bij Matched-flow-werking automatisch ingesteld. Installa- worden. Het primair-energetisch positieve effect gaat verloren, als
ties met 1 veld met Vitosol-FM/-F of Vitosol-T kunnen probleemloos het gewenste collectordebiet door een hoger drukverlies (= hoger
tot ongeveer het halve specifieke debiet worden gebruikt. stroomverbruik) bereikt wordt. Er moet een pomptrap gekozen wor-
den die boven de gewenste waarde ligt. De regeling reduceert het
Voorbeeld: debiet dan automatisch door een geringere stroomafgifte aan de
4,6 m2 absorberoppervlak zonnecircuitpomp.
14.3 Installatievoorbeelden Vitosol-FM/-F, type SV en SH

Bij de planning van de collectorvelden rekening houden met de ont-
luchting (zie hoofdstuk ”Ontluchting” op pagina 145).
High-flow-werking — Eenzijdige aansluiting
A
A
≤ 10
≤ 10
A Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
≤ 10
14
High-flow-werking — Wisselzijdige aansluiting
≤ 12
5818 440 B/fl

≤ 12
≤ 12
Low-flow-werking — Eenzijdige aansluiting
≤8
Low-flow-werking — Wisselzijdige aansluiting
≤ 10
14.4 Installatievoorbeelden Vitosol 200-T, type SPE

Bij de planning van de collectorvelden rekening houden met de ont- Aanwijzing
luchting (zie hoofdstuk ”Ontluchting” op pagina 145). Max. 20m2 absorberoppervlak kan door serieschakeling aan één
veld worden aangesloten.
14
Verticale montage op schuin dak, montage op staanders en liggende montage
Eenrijige montage, aansluiting langs links of rechts
A 20 m²
5818 440 B/fl
A Collectortemperatuursensor

Meerrijige montage, aansluiting langs links of rechts
Horizontale montage op een schuin dak

1 collectorveld 2 en meer collectorvelden (≥ 4 m2)
Bij deze aansluiting moet de functie ”Relaiskick” aan de Vitosolic 200

geactiveerd worden.
Bij deze aansluiting moet de functie ”Relaiskick” aan de
Bij deze installatie moeten de volgende minimumdebieten in het Vitosolic 200 geactiveerd worden.
(gedeeltelijke) collectorveld worden gegarandeerd:
4 m2 35 l/(h·m2)
5 m2 30 l/(h·m2) A Collectortemperatuursensor
≥6 m 25 l/(h·m2)
2
3 m2 45 l/(h·m2)
< 2 m2 65 l/(h·m2)
14.5 Installatievoorbeelden Vitosol 200-T, type SD2A 14

Bij de planning van de collectorvelden rekening houden met de ont-
luchting (zie hoofdstuk ”Ontluchting” op pagina 145).
5818 440 B/fl

Aanwijzing
Max. 15 m2 absorberoppervlak kan door serieschakeling aan één
veld worden aangesloten.
Verticale montage op schuin dak, montage op staanders en liggende montage

Aansluiting links
A 15 m²
Aansluiting rechts
A A
15 m²
Horizontale montage op schuin dak en aan gevels

Enkelzijdige aansluiting van onderen (voorkeursvariant)
1 collectorveld Bij deze installatie moeten de volgende minimumdebieten in het

(gedeeltelijke) collectorveld worden gegarandeerd:
1,26 m2 110 l/(h·m2)
1,51 m2 90 l/(h·m2)
3,03 m2 45 l/(h·m2)
4,54 m2 30 l/(h·m2)
≥6,06 m2 25 l/(h·m2)
14

Vitosolic 200 geactiveerd worden (zie hoofdstuk ”Functies” in hoofd-
stuk ”Zonnesystemen”).
5818 440 B/fl

2 en meer collectorvelden (≥ 4 m2)

Vitosolic 200 geactiveerd worden (zie hoofdstuk ”Functies” in hoofd-
stuk ”Zonnesystemen”).
14.6 Installatievoorbeelden Vitosol 300-T, type SP3B

Bij de planning van de collectorvelden rekening houden met de ont- Aanwijzing
luchting (zie hoofdstuk ”Ontluchting” op pagina 145). Max. 15 m2 collectoroppervlakken kunnen aan één veld worden
aangesloten.
Verticale montage op schuin dak en montage op staanders

Aansluiting links
A 15 m²
Aansluiting rechts
A A
15 m²
14
5818 440 B/fl

14.7 Debietweerstand van het zonnesysteem

■ Het specifieke debiet voor de collectoren wordt door het collector- ■ De doorgangsweerstand van andere zonnecircuitcomponenten
type en de geplande werking van het collectorveld bepaald. Afhan- staat in de technische documentatie en wordt betrokken bij de
kelijk van de schakeling van de collectoren ontstaat daaruit de totale berekening.
doorgangsweerstand van het collectorveld. ■ Bij de berekening van de doorgangsweerstand moet er rekening
■ Het totale debiet van het zonnesysteem resulteert uit het verme- mee worden gehouden dat het warmtedragend medium een
nigvuldigen van het specifieke debiet met het absorberoppervlak. andere viscositeit heeft dan zuiver water. De hydraulische eigen-
Uitgaande van de benodigde stromingssnelheid tussen 0,4 en schappen passen zich aan als de temperatuur van de media hoger
0,7 m/s (zie pagina 142) wordt de buisdimensie bepaald. stijgt. Bij lagere temperaturen rond het vriespunt kan de hoge vis-
■ Na het bepalen van de buisdimensie wordt de doorgangsweer- cositeit van het warmtedragend medium ertoe leiden dat het
stand van de buisleiding (in mbar/m) berekend. pompvermogen ongeveer 50 % hoger moet zijn dan bij zuiver
■ Externe warmtewisselaars moeten extra worden berekend en water. Vanaf ca. 50 °C mediumtemperatuur (regelwerking van zon-
mogen een doorgangsweerstand van 100 mbar/10 kP niet over- nesystemen) is het verschil in viscositeit nog slechts gering.
schrijden. Bij interne warmtewisselaars met gladde buis is het
drukverlies veel kleiner en bij zonnesystemen tot 20 m2 collector-
oppervlak kan het worden genegeerd.
Doorgangsweerstand van de solaire aanvoer- en retourleiding

Per meter buislengte van een roestvaststalen ribbelbuis DN 16, met
betrekking tot water, komt overeen met Tyfocor LS bij ca. 60 °C
200 20
100 10
70 7
50 5
30 3
20 2
Debietweerstand
10 1
5 0,5
mbar
kPa
3 0,3
3 56 10 20 30 40
Debiet
in l/min.
14
5818 440 B/fl

Doorstroomweerstand Vitosol-FM/-FM, type SV en SH

Met betrekking tot water, komt overeen met Tyfocor LS bij ca. 60 °C
2000 200
1000 100
500 50
400 40
300 30
200 20
100 10
Debietweerstand
50 5
40 4
mbar
kPa
30 3
0,5 1 2 3 4 5
Debiet
in l/(min x collector)
14
5818 440 B/fl

Doorgangsweerstand Vitosol 200-T en Vitosol 300-T

Met betrekking tot water, komt overeen met Tyfocor LS bij ca. 60 °C
10 1
8 0,8
B 6 0,6
200 20
5 0,5
4 0,4
3 0,3
100 10
2 0,2
50 5 1 0,1
40 4 0,8 0,08
30 3 0,6 0,06
A 0,5 0,05
25 2,5
0,4 0,04
Debietweerstand in
20 2
0,3 0,03
15 1,5
0,2 0,02
10 1
mbar
kPa
0,1 0,01
0,5
0,6
0,8
1
3
4
5
6
8
10
Debietweerstand
5 0,5 Debiet l/min

4 0,4
Doorgangsweerstand Vitosol 200-T, SPE
3 0,3
mbar
kPa
2 0,2
60 70 100 150 200 300 400 500 800
Debiet in l/h
Doorgangsweerstand Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T,

type SP3B
A 1,26/1,51 m2
B 3,03 m2
14.8 Stromingssnelheid en doorgangsweerstand

Doorloopsnelheid
Om door de buizen van het zonnesysteem de doorgangsweerstand De lucht die aan de collector bijeenkomt, moet naar beneden door
zo laag mogelijk te houden, mag de doorloopsnelheid in de koperen de aanvoerzonneleiding naar de ontluchter worden geleid. Voor de
buis 1 m/s niet overschrijden. Wij raden u conform VDI 6002-1 door- installatie van de collectoren raden wij aan de buizen zoals bij een
14 loopsnelheden tussen 0,4 und 0,7 m/saan. Bij deze doorloopsnelhe- gebruikelijke verwarmingsinstallatie op debiet en doorloopsnelheid te
den wordt een drukverlies tussen 1 en 2,5 mbar/m/0,1 en 0,25 dimensioneren (zie de volgende tabel).
kPa/m buislengte ingesteld. Afhankelijk van debiet en buisdimensie ontstaan er verschillende
doorloopsnelheden.
Aanwijzing
Een hogere stromingssnelheid verhoogt de doorgangsweerstand.
Een duidelijk lagere stromingssnelheid maakt de ontluchting moeilij-
ker.
5818 440 B/fl

Debiet Stroomsnelheid in m/s

(totale collectoroppervlak) Buisdimensie
l/h l/min DN10 DN13 DN16 DN20 DN25 DN32 DN40
Afmeting
12 x 1 15 x 1 18 x 1 22 x 1 28 x 1,5 35 x 1,5 42 x 1,5
125 2,08 0,44 — — — — — —
150 2,50 0,53 0,31 — — — — —
175 2,92 0,62 0,37 0,24 — — — —
200 3,33 0,70 0,42 0,28 0,18 — — —
250 4,17 0,88 0,52 0,35 0,22 — — —
300 5,00 1,05 0,63 0,41 0,27 — — —
350 5,83 — 0,73 0,48 0,31 — 0,11 —
400 6,67 — 0,84 0,55 0,35 0,23 0,13 0,09
450 7,50 — 0,94 0,62 0,40 0,25 0,14 0,10
500 8,33 — — 0,69 0,44 0,28 0,16 0,12
600 10,00 — — 0,83 0,53 0,34 0,19 0,14
700 11,67 — — 0,97 0,62 0,40 0,22 0,16
800 13,33 — — — 0,71 0,45 0,25 0,19
900 15,00 — — — 0,80 0,51 0,28 0,21
1000 16,67 — — — — 0,57 0,31 0,23
1500 25,00 — — — — 0,85 0,47 0,35
2000 33,33 — — — — 1,13 0,63 0,46
2500 41,67 — — — — — 079 0,58
3000 50,00 — — — — — 0,94 0,70
Aanbevolen buisdimensie
Doorgangsweerstand van de buisleidingen

Voor water-glycolmengsels bij temperaturen boven 50 °C.
Debiet Doorgangsweerstand per m buislengte (inclusief armaturen) in mbar/m/kPa/m

(totale collectoroppervlak)
Buisdimensie
l/h DN10 DN13 DN16 DN20 DN25
Afmeting
12 x 1 15 x 1 18 x 1 22 x 1 28 x 1,5
100 4,6/0,46
125 6,8/0,68
150 9,4/0,94
175 12,2/1,22
200 15,4/1,54 4,4/0,44
225 18,4/1,84 5,4/0,54
250 22,6/2,26 6,6/0,66 2,4/0,24
275 26,8/2,68 7,3/0,73 2,8/0,28
300 9,0/0,90 3,4/0,34
325 10,4/1,04 3,8/0,38
350 11,8/1,18 4,4/0,44
375 13,2/1,32 5,0/0,50
400 14,8/1,48 5,6/0,56 2,0/0,20
425 16,4/1,64 6,2/0,62 2,2/0,22
450 18,2/1,82 6,8/0,68 2,4/0,24 14
475 20,0/2,00 7,4/0,74 2,6/0,26
500 22,0/2,20 8,2/0,82 2,8/028
525 8,8/0,88 3,0/0,30
550 9,6/0,96 3,4/0,34
575 10,4/1,04 3,6/0,36
600 11,6/1,16 3,8/0,38
625 4,2/0,42
650 4,4/0,44
675 4,8/0,48
700 5,0/0,50 1,8/0,18
725 5,4/0,54 1,9/0,19
750 5,8/0,58 2,0/0,20
5818 440 B/fl
775 6,0/0,60 2,2/0,22

800 6,4/0,64 2,3/0,23
825 6,8/0,68 2,4/0,24

Debiet Doorgangsweerstand per m buislengte (inclusief armaturen) in mbar/m/kPa/m

(totale collectoroppervlak)
Buisdimensie
l/h DN10 DN13 DN16 DN20 DN25
Afmeting
12 x 1 15 x 1 18 x 1 22 x 1 28 x 1,5
850 7,2/0,72 2,5/0,25
875 7,6/0,76 2,6/0,26
900 8,0/0,80 2,8/0,28
925 8,4/0,84 2,9/0,29
950 8,8/0,88 3,0/0,30
975 9,2/0,92 3,2/0,32
1000 9,6/0,96 3,4/0,34
Bereik tussen 0,4 en 0,7 m/s stromingssnelheid
14.9 Dimensionering van de circulatiepomp

Bij bekend debiet en drukverlies van het gehele zonnesysteem kan Aanwijzing
aan de hand van de pompkarakteristieken de pomp worden geko- Solar-Divicon en solarpompstreng zijn niet voor direct contact met
zen. zwembadwater geschikt.
Voor een eenvoudige montage en voor de keuze van de pompen en
veiligheidstechnische inrichtingen levert Viessmann de Solar-Divicon
en een aparte solar-pompstreng. Opbouw en technische gegevens,
zie hoofdstuk ”Installatietoebehoren”.
Absorberoppervlakte in m2 Specifiek debiet in l/(h·m2)

25 30 35 40 50 60 80
Low-flow- High-flow-werking
werking
Debiet in l/h
2 0,83 1,00 1,17 1,33 1,67 2,00 2,67
3 1,25 1,50 1,75 2,00 2,50 3,00 4,00
4 1,67 2,00 2,33 2,67 3,33 4,00 5,33
5 2,08 2,50 2,92 3,33 4,17 5,00 6,67
6 2,50 3,00 3,50 4,00 5,00 6,00 8,00
7 2,92 3,50 4,08 4,67 5,83 7,00 9,33
8 3,33 4,00 4,67 5,33 6,67 8,00 10,67
9 3,75 4,50 5,25 6,00 7,50 9,00 12,00
10 4,17 5,00 5,83 6,67 8,33 10,00 13,33
12 5,00 6,60 7,00 8,00 10,00 12,00 16,00
14 5,83 7,00 8,17 9,33 11,67 14,00 18,67
16 6,67 8,00 9,33 10,67 13,33 16,00 21,33
18 7,50 9,00 10,50 12,00 15,00 18,00 24,00
20 8,33 10,00 11,67 13,33 16,67 20,00 26,67
25 10,42 12,50 14,58 16,67 20,83 25,00 33,33
30 12,50 15,00 17,50 20,00 25,00 30,00 —
35 14,58 17,50 20,42 23,33 29,17 35,00 —
40 16,67 20,00 23,33 26,67 33,33 — —
50 20,83 25,00 29,17 33,33 — — —
60 25,00 30,00 35,00 — — — —
14 70 29,17 35,00 — — — — —
80 33,33 — — — — — —
Gebruik van type PS10 of P10 bij 150mbar/15 kPa (≙ 1,5m) restopvoerhoogte
Gebruik van type PS20 of P20 bij 260mbar/26 kPa (≙ 2,6 m) restopvoerhoogte
Aanwijzing bij zonnesystemen met Vitosolic

Pompen met een vermogensopname groter dan 190 W moeten in
combinatie met het zonnesysteem Vitosolic via een extra relais (door
de installateur te voorzien) worden aangesloten.
5818 440 B/fl

14.10 Ontluchting
Aan stoomgevaarlijke hoogtepunten van de installatie of bij dakver- Bij de opbouw en de aansluiting van grotere collectorvelden kan het
warmingscentrales mogen alleen manuele ontluchters worden ontluchtingsgedrag van het systeem met aanvoerleidingen die boven
gebruikt die een regelmatige manuele ontluchting vereisen Vooral na de collectoren zijn samengevat, worden geoptimaliseerd. Luchtbel-
het vullen. len kunnen zo in afzonderlijke collectoren geen doorstromingspro-
Voor een storingsvrije en efficiënte werking van het zonnesysteem blemen in parallel geschakelde deelvelden veroorzaken.
wordt een correcte ontluchting van het zonnecircuit vooropgesteld. Bij systemen hoger dan 25 m boven de ontluchtingsvoorziening wor-
Lucht in het zonnecircuit veroorzaakt geluidsontwikkeling en brengt den luchtbellen die in de collectoren worden gevormd, door de hoge
de veilige doorstroming van de collectoren of van afzonderlijke col- druktoename opnieuw opgelost. In die gevallen adviseren wij het
lectordeelvelden in gevaar. Bovendien vindt er een versnelde oxida- gebruik van vacuüm-ontgassingvoorzieningen.
tie van organische warmtedragende media (bijv. courante mengsels
van water en glycol) plaats.
Om de lucht uit het zonnecircuit te verwijderen worden ontluchters

gebruikt:
■ Manuele ontluchter
■ Automatische ontluchter
– Snelontluchter
– Luchtafscheider
Opbouw en technische gegevens van ontluchters, zie hoofd-

stuk ”Installatietoebehoren”.
De ontluchters worden in de stookruimte op een toegankelijke plaats
in de aanvoerzonneleiding voor de inlaat in de warmtewisselaar
geïnstalleerd.
A Ontluchter, in Solar-Divicon gemonteerd

14
14.11 Veiligheidstechnische uitrusting

Stagnatie in zonnesystemen
Alle veiligheidstechnische inrichtingen van een zonnesysteem moe- vereisten:
ten voor het geval van stagnatie gedimensioneerd zijn. Voor het ■ Het zonnesysteem mag door stagnatie niet beschadigd worden.
geval bij instraling op het collectorveld een warmteafname niet meer ■ Het zonnesysteem mag tijdens de stagnatie geen gevaar beteke-
mogelijk is, wordt de zonnecircuitpomp uitgeschakeld en gaat het nen.
zonnesysteem in stagnatie. Het kan nooit uitgesloten worden dat de ■ Het zonnesysteem moet na het beëindigen van de stagnatie
installatie langer stil komt te staan, bijv. door defecten of verkeerde opnieuw zelfstandig in werking treden.
5818 440 B/fl
bediening. Dat veroorzaakt een stijging van de temperatuur tot op ■ Collectoren en buisleidingen moeten voor de in het stagnatiegeval
collectormaximumtemperatuur. Daarbij zijn energiewinst en -verlies te verwachten temperaturen gedimensioneerd zijn.
gelijk.

Druk in zonnesystemen bij Vitosol-FM

De ingestelde druk bij schakelende collectoren verhindert de vor- A B
ming van damp. Van veiligheidsinrichtingen van de expansievaten
(stagnatiekoeler of voorschakelvat) kan afgezien worden. Bereke-
ning van de vereiste druk zie pagina 147. Als de druk te laag inge-
steld is, kan een geringe hoeveelheid damp ontstaan die normaal
gezien in de collectoren blijft en niet in de installatie gedrukt wordt.
Schakelende collectoren kunnen daarom in installaties ingezet wor-
den waarin het collectorveld onder de warmwaterboiler zit.
A Vlakke collector zonder vloeistofzak
Druk in zonnesystemen bij Vitosol-F DPL = 60 W/m2
De ingestelde druk bij niet schakelende collectoren garandeert een
B Platte collector met vloeistofzak
gecontroleerd verdampen van het warmtedragermedium. Afhankelijk
DPL = 100 W/m2
van collectortype/-hydraulica of aansluitvariant van de collectoren
bezit de collector een hoger of lager dampproductievermogen DPL.
Aanwijzing
Dit heeft gevolgen voor de keuze en positie van verschillende techni-
Bij vacuüm-buiscollectoren volgens het heatpipe-principe kan onaf-
sche componenten in het zonnesysteem. In traditionele zonnesyste-
hankelijk van de montageplaats van een stoomproductievermogen
men, waarin de damp die ontstaat tot aan het expansievat kan uit-
van 100 W/m2 worden uitgegaan.
breiden, zijn ter bescherming van de membranen een stagnatiekoe-
ler of voorschakelvat geïnstalleerd.
De in het stagnatiebereik onder stoom staande lengte van de buislei-
Collectorveld niet onder de warmwaterboiler positioneren. Anders
ding (stoomreikwijdte) wordt berekend uit het evenwicht tussen
kan de damp die bij installatiestilstand ontstaat, ongecontroleerd in
stoomproductievermogen van het collectorveld en de warmteverlie-
de richting van de warmwaterboiler opstijgen. In de warmwaterboiler
zen van de buisleiding. Voor het vermogensverlies van met courant
wordt de warmte afgegeven, de damp condenseert en stroomt terug
materiaal voor 100 % geïsoleerde koperen zonnecircuitbuizen wor-
in de richting van de collectoren. Er ontstaat een oncontroleerbare
den de volgende waarden uit de praktijk aangenomen:
toestand van de installatie.
Afmeting Warmteverlies in W/m
Dampproductievermogen, drukbehoud en veiligheidsinrichtin-
12 x 1/15 x 1/18 x 1 25
gen
In de collectoren worden temperaturen bereikt die het kookpunt van 22 x 1/28 x 1,5 30
het warmtedragend medium overschrijden. Omwille van die reden
moeten zonnesystemen volgens de betreffende regels veilig worden ■ Dampreikwijdte kleiner dan de lengtes van de buisleidingen in het
uitgevoerd. zonnecircuit (aanvoer en retour) tussen collector en expansievat:
M.b.t. het stagnatiegedrag is, behalve bij schakelende vlakke collec- de stoom kan in geval van stagnatie het expansievat niet bereiken.
toren Vitosol-FM, een lage installatiedruk een voordeel: Voor de dimensionering van het expansievat moet met het ver-
1 bar/0,1 MPa (bij vullen en een temperatuur van het warmtedrager- drongen debiet (collectorveld en stoomgevulde buisleiding) reke-
medium van ca. 20 °C) aan de collector is voldoende. Een beslis- ning worden gehouden.
sende grootte bij de planning van drukbehoud en veiligheidsinrichtin- ■ Dampreikwijdte groter dan de lengtes van de buisleidingen in het
gen is het stoomproductievermogen (DPL). Dat geeft het vermo- zonnecircuit (aanvoer en retour) tussen collector en expansievat:
gen van het collectorveld aan dat bij stagnatie in de vorm van stoom voorzien van een koeltraject (koellichaam) om de membranen van
aan de buisleidingen wordt afgegeven. Het maximum stoomproduc- het expansievat tegen thermische overbelasting te beschermen
tievermogen wordt door het aftapgedrag van de collectoren en het (zie volgende afbeeldingen). In dit koeltraject condenseert de
veld beïnvloed. Afhankelijk van het collectortype en van de hydrauli- stoom opnieuw, zodat het gecondenseerde warmtedragende
sche integratie moet van verschillende stoomproductievermogens medium een temperatuur onder 70 °Cbereikt.
worden uitgegaan (zie volgende afbeelding).
14
5818 440 B/fl

Expansievat en koellichaam in de retour Expansievat en koellichaam in de aanvoer

De stoom kan zich in de aanvoer en in de retour uitbreiden. De stoom kan zich alleen in de aanvoer uitbreiden.
A A
B B
C D C
P P
E E
A Collector
B Veiligheidsklep
C Solar-Divicon
D Koellichaam
E Expansievat
Het benodigde restkoelvermogen wordt bepaald uit het verschil tus- Voor het koellichaam worden courante radiatoren aangenomen met
sen het stoomproductievermogen van het collectorveld en het warm- een vermogen van ongeveer 115 K. Ter verduidelijking is in het pro-
teverlies van de buisleidingen tot aan het aansluitpunt van het gramma het vermogen bij 75/65 °C aangegeven.
expansievat en het koellichaam.
Aanwijzing
Aanwijzing Viessmann stagnatiekoellichamen (zie pagina 101) hebben omwille
Voor de berekening van het restkoelvermogen en de dimensionering van de te verwachten hoge temperaturen aan het oppervlak als aan-
van het koellichaam staat onder www.viessmann.com het pro- rakingsbescherming een niet doorstroomde plaat. Bij het gebruik van
gramma ”Solsec” ter beschikking. courante radiatoren moet een contactbeveiliging aangebracht wor-
den. De aansluitingen moeten diffusiedicht uitgevoerd worden. Alle
Het programma biedt 3 voorstellen aan: componenten moeten tegen temperaturen tot 180 °C bestand zijn.
■ een voldoende lange niet-geïsoleerde buisleiding in de aftakking
naar het expansievat
■ een voldoende groot voorschakelvat, met betrekking tot het koel-
vermogen
■ een correct gedimensioneerd stagnatiekoeler
Technische gegevens
Vermogen bij 75/65 °C in W Koelvermogen bij stagnatie in W Vloeistofinhoud in l
Stagnatiekoeler
– Type 21 482 964 1
– Type 33 835 1668 2
Voorschakelvat — 450 12
Installatiedruk aanpassen bij Vitosol-FM 14

Bij Vitosol met schakelende absorbercoating moet in de collector
een installatiedruk van ca. 3,0 bar heersen.
5818 440 B/fl

Drukverhoudingen aan de hand van het voorbeeld installatie- Installatiewerkdruk 4,0 bar
hoogte van bovenkant collector tot manometer 10 m Aftrek voor waterslot –0,3 bar
Toeslag per meter hoogteverschil C + 0,1 bar x 1 m = 0,1 bar
Systeemdruk A op hoogste plaats 3,0 bar tussen manometer en expansievat
Toeslag per meter statische hoogte B + 0,1 bar/m = 1,0 bar Voordruk expansievat D 3,8 bar
Installatiewerkingsdruk P (manome- 4,0 bar
ter)
Installatiewerkdruk 4,0 bar

Drukreserve voor ontluchting + 0,1 bar
Vuldruk 4,1 bar
Expansievat
Opbouw, werkingswijze en technische gegevens, zie hoofd- Ve Debiettoename van het warmtedragende medium in vloeiba-
stuk ”Installatietoebehoren”. re toestand in liter
14 Na het bepalen van de stoomreikwijdte en rekening houdend met Ve = Va · β
eventuele koellichamen kan het expansievat berekend worden. Va Installatiedebiet (inhoud van de collectoren, van de
warmtewisselaar en van de buisleidingen)
Het benodigde debiet wordt door de volgende factoren bepaald: β Uitzettingscoëfficiënt
■ uitzetting van het warmtedragende medium in vloeibare toestand β = 0,13 voor het Viessmann warmtedragermedium van
■ Vloeistofbak −20 tot 120 °C
■ Verwacht stoomdebiet rekening houdend met de statische hoogte Vfv Vloeistofbak in het expansievat in liter
van de installatie ( 4 % van het installatievolume, min. 3 l)
■ Voordruk Df Drukfactor
(pe + 1) : (pe − po)
Vmag = (Vcol + Vsbuis + Ve + Vfv)·Df pe max. installatiedruk aan de veiligheidsklep in bar (90 %
van de aanspreekdruk van de veiligheidsklep)
Vmag Nom. volume van het expansievat in liter po Voordruk van de installatie
5818 440 B/fl
Vcol Vloeistofinhoud van de collectoren in liter po = 1 bar + 0,1 bar/m statische hoogte
Vsbuis Inhoud van de met stoom bewogen buisleidingen in liter
(bepaald uit de stoomreikwijdte en de buisleidinginhoud per
m buislengte)

Voor het bepalen van het installatie- en stoomdebiet in de buisleidingen moet met de inhoud per m buis rekening worden gehou-
den.
Vitotrans 200, type WTT Best.-nr. 3003 453 3003 454 3003 455 3003 456 3003 457 3003 458 3003 459
Inhoud l 4 9 13 16 34 43 61
Koperen buis Afm. 12 x 1 15 x 1 18 x 1 22 x 1 28 x 1,5 35 x 1,5 42 x 1,5

DN10 DN13 DN16 DN20 DN25 DN32 DN40
Inhoud l/m buis 0,079 0,133 0,201 0,314 0,491 0,804 1,195
Roestvrijstalenribbelbuis Afm. DN 16
Inhoud l/m buis 0,25
Vloeistofinhoud van de volgende componenten zie betreffende Berekening met dimensioneringsprogramma ”Solsec”
hoofdstuk ”Technische gegevens”: Voor de dimensionering van de expansievaten en de berekening van
■ collectoren het restkoelvermogen staat op www.viessmann.com het pro-
■ Solar-Divicon en zonnepompstreng gramma ”Solsec” ter beschikking.
■ warmwaterboiler en verwarmingswaterbuffer
Aanwijzing
De grootte van het expansievat moet door de installateur gecontro-
leerd worden.
Veiligheidsklep
Via de veiligheidsklep wordt het warmtedragend medium uit het zon- Uitblaas- en afvoerleidingen moeten in een open bak uitmonden die
nesysteem afgetapt, indien de max. toegel. installatiedruk wordt de totale inhoud van de collectoren kan bevatten.
overschreden. Aanspreekdruk van de veiligheidsklep is volgens De Viessmann-toestellen van het type Solar Divicon zijn af fabriek
DIN 3320 de max. druk van de installatie +10 %. met 6 bar veiligheidskleppen uitgerust. In zonnesystemen die met
De veiligheidsklep moet conform EN 12975 en EN 12977 gedimen- schakelende collectoren uitgerust zijn, kunnen de af fabriek inge-
sioneerd zijn, op het vermogen van de collectoren afgestemd zijn en bouwde 6 bar veiligheidskleppen door 8 bar kleppen vervangen wor-
daarvan het maximumvermogen van 900 W/m2 kunnen afleiden. den. Zie toebehoren pagina 95.
Absorberoppervlakte in Klepgrootte (grootte van de in-

m2 gangsdiameter) DN
40 15
80 20
160 25
Veiligheidstemperatuurbegrenzer
De zonneregelingen Vitosolic 100 en 200 hebben een elektronische Voorbeeld:
temperatuurbegrenzing. ■ 3 vlakke collectoren Vitosol-F, 7 m2 absorberoppervlak
Een veiligheidstemperatuurbegrenzer in de boiler is nodig als per m2 ■ Warmwaterboiler met 300 l inhoud
absorberoppervlak minder dan 40 l boilervolume beschikbaar is. ■ 300 : 7 = 42,8 l/m2
Daarmee worden temperaturen boven 95 °C in de boiler veilig ver- Er is geen veiligheidstemperatuurbegrenzer nodig.
meden.
14.12 Bijkomende functie voor de tapwaterverwarming

In zonnesystemen met een opslag van tapwater adviseren we één
keer per dag de voorverwarmingsboiler en de voorverwarmingstrap
in bivalente boilers tot ≥ 60 °C op te warmen (onafhankelijk van het
boilervolume). 14
14.13 Integratie van de circulatie en thermostatische mengautomaat

Voor de correcte werking van het zonnesysteem is het belangrijk dat Als de thermostatische mengautomaat in combinatie met een circu-
in de warmwaterboiler bereiken met koud water voor de opname van latieleiding wordt ingezet, is een bypass-leiding tussen circulatie-
zonne-energie klaar staan. Deze bereiken mogen niet door de circu- inlaat op de warmwaterboiler en de koudwaterinlaat op de mengau-
latieretour worden bereikt. Daarom moet de circulatieaansluiting in tomaat nodig. Om recirculaties te voorkomen, moeten terugslagklep-
de warmwaterboiler worden gebruikt (zie volgende afbeelding). pen worden ingebouwd (zie volgende afbeelding).
Warm water met temperaturen boven 60 °C veroorzaakt verbran-
dingen. Om de temperatuur op 60 °C te begrenzen moet een meng-
inrichting, bijv. een thermostatische mengautomaat (zie pagina 101)
5818 440 B/fl
ingebouwd worden. Als de ingestelde maximumtemperatuur wordt

overschreden mengt de automaat bij aftappen koud water bij het
warme water.

Aanwijzing
Viessmann biedt als toebehoren een thermostatische circulatieset
CWU aan (zie pagina 101).
A
B C D
C C
ZWU
A Circulatiepomp
B Thermostatische mengautomaat
C Terugslagklep
D Circulatieretour in de zomer
Benodigde leiding ter vermijding van een te hoge temperatuur in
de zomer.
E Circulatieretour in de winter
Aanvoertemperatuur max 60 °C.
F Toevoer naar de thermostatische mengautomaat
Een zo kort mogelijke leiding omdat de leiding in de winter niet
doorstroomd wordt.
14.14 Reglementair gebruik

Het toestel mag conform de voorschriften alleen in gesloten syste- Een daarvan afwijkend gebruik moet door de fabrikant geval per
men volgens EN 12828 / DIN 1988 resp. zonnesystemen conform geval vrijgegeven worden.
EN 12977 rekening houdende met de bijgeleverde montage-, ser-
vice- en bedieningsaanwijzingen geïnstalleerd en gebruikt worden. Verkeerd gebruik van het toestel of een ondeskundige bediening
Warmwaterboilers zijn uitsluitend voor de bevoorrading en de opwar- (bijv. door het openen van het toestel door de gebruiker van de
ming van water met tapwaterkwaliteit voorzien, verwarmingswater- installatie) is verboden en leidt tot uitsluiting van aansprakelijkheid.
buffers uitsluitend voor vulwater met tapwaterkwaliteit. Zonnecollec-
toren mogen enkel met door de fabrikant vrijgegeven warmtedra- Er is ook sprake van verkeerd gebruik als componenten van het ver-
gende media worden bediend. warmingssysteem in hun reglementaire functie veranderd worden
(bijv. door het afsluiten van de rookgas- en luchttrajecten).
Het reglementaire gebruik veronderstelt dat een vaste installatie in
combinatie met installatiespecifieke en toegestane componenten uit- De wettelijke bepalingen, in het bijzonder voor de tapwaterhygiëne,
gevoerd werd. moeten worden nagekomen.
Het commerciële of industriële gebruik voor een ander doeleinde dat

14 voor het opwarmen van gebouwen of het opwarmen van drinkwater
geldt als niet-reglementair.
5818 440 B/fl

Bijlage
15.1 Subsidieprogramma's, vergunning en verzekering

Thermische zonnesystemen vormen een belangrijk onderdeel van Informatie over actuele subsidieprogramma's vindt u ook
het sparen van bronnen en van milieubescherming. Samen met een op ”www.viessmann.be” (Infotheek>Documentatie --> Zonneboiler).
moderne Viessmann verwarmingsinstallatie vormen ze een optimale De Viessmann collectoren voldoen aan de eisen van het milieu-
15
en toekomstgerichte systeemoplossing voor tapwater- en zwembad- logo ”Blauer Engel” conform RAL UZ 73. De goedkeuring van
wateropwarming, ondersteuning van kamerverwarming en andere zonne-installaties is niet uniform geregeld. Of zonnesystemen
toepassingen met lage temperaturen. Daarom worden thermische gemeld moeten worden of dat er een vergunning voor moet worden
zonnesystemen door de overheid gestimuleerd. aangevraagd, kunt u bij de gemeente navragen.
Aanvraagformulieren en subsidievereisten vind u voor Vlaanderen Viessmann zonnecollectoren zijn volgens EN 12975-2 of ISO 9806
op www.energiesparen.be, voor Wallonië op www.energie.wallo- op slagvastheid, o.a. tegen hagel, getest. Desondanks adviseren wij
nie.be en voor Brussel op www.ibgebim.be. Bovendien worden zon- als beveiliging tegen buitengewoon hevige natuurverschijnselen de
nesystemen ook door een aantal provincies en gemeentes onder- collectoren in de gebouwverzekering mee te nemen. Onze garantie
steund. U kunt ook informatie verkrijgen bij onze verkoopkantoren. dekt dergelijke schade niet.
15.2 Woordenlijst
Absorber Convectie
Toestel dat deel uitmaakt van een zonnecollector en dat dient om Warmteoverdracht door stroming van een medium. Convectie ver-
stralingsenergie te absorberen en deze als warmte af te geven aan oorzaakt energieverlies als gevolg van een temperatuurverschil, bijv.
een vloeistof. tussen het glas van de collector en de hete absorber
Absorptie Regeldakinclinatie
Opname van straling Als regeldakinclinatie wordt de dakinclinatiegrens aangeduid, waarbij
een dakbedekking als voldoende regenveilig geldt.
Stralingsintensiteit De hier aangegeven waarden voldoen aan de regels van het dak-
Het vermogen van de straling die een oppervlakte-eenheid treft, uit- dekkersvak. Afwijkende gegevens van de fabrikant moeten worden
gedrukt in W/m2. gerespecteerd.
Emissie Selectief oppervlak

Het uitzenden (uitstralen) van straling, zoals licht of deeltjes Om de doeltreffendheid van de absorber te verhogen, is deze voor-
zien van een speciale coating. Dankzij deze speciaal aangebrachte
Evacueren coating wordt de absorptie zeer hoog gehouden voor het invallende
Het wegzuigen van lucht uit een reservoir. Hierdoor daalt de lucht- zonnelichtspectrum (ca. 94 %). De emissie van langegolf-warmte-
druk en ontstaat een vacuüm. stralen wordt daarbij grotendeels vermeden. De speciale coating van
zwarte chroom is uitermate duurzaam.
Stoomproductievermogen (DPL)
Vermogen van het collectorveld in W/m2dat bij stagnatie in de vorm Stralingsenergie
van stoom aan de buisleidingen wordt afgegeven. Het max. stoom- Hoeveelheid energie die wordt overgedragen door straling.
productievermogen wordt door het aftapgedrag van de collectoren
en het collectorveld beïnvloed (zie pagina 146). Strooiing
Wisselwerking van straling met materie waarbij de richting van de
Stoomreikwijdte (DR) straling verandert. Totale energie en golflengte blijven behouden.
Lengte van de buisleiding die bij stagnatie met stoom wordt bewo-
gen. De max. stoomreikwijdte is afhankelijk van het vermogensver- Vacuüm
lies van de buisleiding (isolatie). Gebruikelijke gegevens hebben Luchtledige ruimte
betrekking tot 100 % isolatiedikte.
Warmtedragend medium
Heatpipe (warmtepijp) Vloeistof die de nuttige warmte in de absorber van de collector over-
Gesloten, capillairvormig reservoir dat een kleine hoeveelheid van neemt en naar een verbruiker (warmtewisselaar) voert
een licht vluchtige vloeistof bevat.
Rendement
Condensor Het rendement van een zonnecollector is de verhouding van het
Toestel waarin damp wordt neergeslagen als vloeistof. afgevoerd vermogen van de collector tot het toegevoerd vermogen.
Invloedparameters zijn o.a. omgevings- en absorbertemperatuur.
5818 440 B/fl

Index
A O
Aansluitleiding.................................................................................. 97 Ondersteuning van de kamerverwarming...................................... 132
Aardingskabel................................................................................ 105 Ontluchting..................................................................................... 145
Absorberoppervlak............................................................................. 7 Opdakmontage
Afstand tot dakrand........................................................................ 104 – met spantanker........................................................................... 108
Apertuuroppervlak..............................................................................7 – met spanthaken...........................................................................113
– voor golfplaten............................................................................ 120
B – voor plaatdaken.......................................................................... 121
Bescherming tegen brandwonden................................................. 149 Oppervlakteaanduidingen.................................................................. 7
Bijkomende functie voor de tapwaterverwarming.......................... 149 Optische rendement...........................................................................7
Bliksembeveiliging van het zonnesysteem.....................................105 Overschaduwing van het ontvangstoppervlak..................................11
Bruto oppervlak.................................................................................. 7
R
C Reglementair gebruik..................................................................... 150
Circulatiepomp............................................................................... 144 Rendementkarakterisitieken...............................................................7
Collectorbevestiging.......................................................................106 Richting van het ontvangstoppervlak............................................... 10
Collectoroppervlakten........................................................................ 7
Collectorprogramma...........................................................................6 S
Collectorrendement............................................................................7 Sneeuwlastzones........................................................................... 104
Collectorrijafstand.......................................................................... 121 Solar-Divicon....................................................................................93
Collectortemperatuursensor.............................................................42 Stagnatie........................................................................................ 145
Stilstandtemperatuur.......................................................................... 9
D Stoomproductievermogen.............................................................. 146
Dakdoorvoer zonnesysteemleiding.................................................. 99 Strengregelklep.............................................................................. 100
Dampproductievermogen...........................................................9, 146 Stromingssnelheid..........................................................................142
Dampreikwijdte...............................................................................146 Subsidieprogramma's.................................................................... 151
Debiet.............................................................................................135
Debietweerstand............................................................................ 140 T
Dimensionering.............................................................................. 131 Tapwateropwarming....................................................................... 131
Dimensionering van de circulatiepomp.......................................... 144 Technische bouwbepalingen voor montage aan gevels.................107
Doorgangsweerstand van de buisleidingen................................... 143 Technische gegevens
Druk in zonnesystemen..................................................................146 – Vitosolic 100..................................................................................30
– Vitosolic 200............................................................................31, 32
E – Zonneregelingsmodule................................................................. 29
Expansievat............................................................................147, 148 Thermostatische mengautomaat....................................................149
– Montage, werking, technische gegevens....................................100 Toestand bij levering
– Vitosolic 100..................................................................................30
G – Vitosolic 200.................................................................................32
Gevelmontage................................................................................129 Transporthulp................................................................................. 104
H V
Hydraulische aansluitingen............................................................ 135 Veiligheidsklep............................................................................... 149
Veiligheidstechnische uitrusting..................................................... 145
I Veiligheidstemperatuurbegrenzer.................................................. 149
Inclinatie van het ontvangstoppervlak.............................................. 10 Vereiste dakoppervlakte — Opdak.................................................107
Installatietoebehoren........................................................................93 Vergunning..................................................................................... 151
Installatievoorbeelden.................................................................... 135 Verzekering.................................................................................... 151
Viessmann-collectorprogramma........................................................ 6
K Vitosolic 100
Kamerverwarming.......................................................................... 132 – Technische gegevens................................................................... 30
Kengroottes van collectoren...............................................................7 – Toestand bij levering..................................................................... 30
Koeltraject...................................................................................... 146 Vitosolic 200
– Technische gegevens............................................................. 31, 32
L – Toestand bij levering..................................................................... 32
Leveringstoestand Vloeistofinhouden...........................................................................149
– Zonneregelingsmodule................................................................. 29 Voor verticale montage op het schuine dak................................... 113
Vorstbescherming van externe warmtewisselaars........................... 38
M Vulstation zonnecircuit................................................................... 103
Montageaanwijzingen
– Buisleidingen...............................................................................105 W
– Isolatie.........................................................................................105 Warmtecapaciteit................................................................................9
– Zonneleidingen........................................................................... 105 Warmteverliesbijwaarden................................................................... 7
Montage op platte daken Warmtewisselaar............................................................................134
– liggend........................................................................................ 129 Warmwaterbehoefte.......................................................................131
– op staanders............................................................................... 121 Warmwaterboiler.............................................................................. 46
Werkingswijzen van een zonnesysteem
– High-flow-werking....................................................................... 135
5818 440 B/fl
– Low-flow-werking........................................................................ 135
– Matched-flow-werking................................................................. 135
Windlastzones................................................................................104

Index
Z
Zonnedekkingspercentage...............................................................10
Zonnepompstreng............................................................................ 93
Zonneregelingen........................................................................ 28, 30
Zonneregelingsmodule
– Leveringstoestand.........................................................................29
– Technische gegevens................................................................... 29
Zonnesysteem aanvoer- en retourleiding.........................................99
Zonnewarmtewisselaarset............................................................... 63
Zwembadwateropwarming
– Openluchtzwembaden................................................................ 134
– Overdekte baden........................................................................ 134
5818 440 B/fl

5818 440 B/fl

wijzigingen voorbehouden.
Viessmann Belgium bvba-sprl

Hermesstraat 14
B-1930 ZAVENTEM
5818 440 B/fl
Tel. : 02 712 06 66
Fax : 02 725 12 39
e-mail : info@viessmann.be
www.viessmann.com

Vissmann Vitosol

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Vissmann Vitosol

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

VIESMANN VITOSOL

VITOSOL 100-FM/-F VITOSOL 200-T

5818 440 B/fl 05/2016

1. Basisprincipes 1. 2 Viessmann collectorprogramma ............................................................................... 6

2. Vitosol 100-FM, type SV1F/SH1F 2. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 12

3. Vitosol 200-FM, type SV2F/SH2F 3. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 15

4. Vitosol 200-T, type SP2A 4. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 19

5. Vitosol 200-T, type SPE 5. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 22

6. Vitosol 300-T, type SP3B 6. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 25

7. Zonneregelingen 7. 1 Zonneregelingsmodule, type SM1, best.nr. Z014 470 .............................................. 29

8. Warmwaterboiler 8. 1 Vitocell 100-U, type CVUB/CVUC-A ......................................................................... 46

9. Installatietoebehoren 9. 1 Solar-Divicon en zonnepompstreng .......................................................................... 93

10. Planningsaanwijzingen voor de 10. 1 Sneeuwlast- en windlastzones ................................................................................. 104

11. Planningsaanwijzingen voor de 11. 1 Opdakmontage met spantanker ................................................................................ 108

■ Expansievat ........................................................................................................... 148

14.13 Integratie van de circulatie en thermostatische mengautomaat ............................... 149

15. Bijlage 15. 1 Subsidieprogramma's, vergunning en verzekering ................................................... 151

16. Index ............................................................................................................................................ 152

1.2 Viessmann collectorprogramma

1.3 Kengroottes van collectoren

De volgende diagrammen geven de rendementkarakteristieken weer

Vitosol 100-FM Vitosol 200-FM SV2F/SH2F

Vitosol 100-F, type SV1A/SH1A, SV1B/SH1B Vitosol 200-F, type SV2D

Vitosol 200-T, type SP2A Vitosol 200-T, type SPE

Vitosol 300-T, type SP3B

Installatievuldruk en dampproductievermogen DPL

Het zonnedekkingspercentage geeft aan hoeveel procent van de

A Gebruikelijke dimensionering voor tapwateropwarming in een

1.4 Richting, inclinatie en overschaduwing van het ontvangstoppervlak

Richting van het ontvangstoppervlak

-15% +10% +10% -15%

-40% -20% -20% -40%

Vermijding van overschaduwing van het ontvangstoppervlak

A Afdekking van zonneglas, 3,2mm E Meandervormige koperen buis

Vitosol 100-FM/-F wordt aansluitklaar gemonteerd geleverd.

2.2 Technische gegevens

Afstand tot de kust:

Technische gegevens voor het bepalen van de energie-efficiëntieklasse (ErP-label)

*1 Door Viessmann vastgestelde waarden. Collector momenteel in Solar Keymark keuring

Type SV1F SH1F SV1B SH1B

2.3 Gecertificeerde kwaliteit

A Afdekking van zonneglas, 3,2mm F Isolatie van melamine-hars-schuim

5818 440 B/fl

3.2 Technische gegevens

Afstand tot de kust:

Technische gegevens voor het bepalen van de energie-efficiëntieklasse (ErP-label)

*1 Door Viessmann vastgestelde waarden. Collector momenteel in Solar Keymark keuring

Type SV2F SH2F SV2D

3.3 Gecertificeerde kwaliteit

logo ”Blauer Engel” conform RAL UZ 73.

4.2 Technische gegevens

Technische gegevens voor het bepalen van de energie-efficiëntieklasse (ErP-label)

Optisch rendement % 74,4 75,6 73,9

Montageplaats (zie volgende afbeelding) A, B, C, D, E, F

4.3 Gecertificeerde kwaliteit

Toestand bij levering

5.2 Technische gegevens

Technische gegevens voor het bepalen van de energie-efficiëntieklasse (ErP-label)

5.3 Gecertificeerde kwaliteit

5818 440 B/fl

6.2 Technische gegevens

Technische gegevens voor het bepalen van de energie-efficiëntieklasse (ErP-label)

Montageplaats (zie volgende afbeelding) A, B, C