Professional Documents
Culture Documents
دەسەڵات دار و پاشاکان
دەسەڵات دار و پاشاکان
دەسەاڵتدار و پاشاکان
ئامادە کردنی
د.حسن پێنجوێنی
چاپی یەکەم
٨١٠٢ -٠٤٤١
~~1
()٠
دادگەرییەكی
~~2
دادگەرییەكی كەم وێنەی مێژوویی:
ریدهكرد،و
باسیدادگه كه :
واڵێكمبه ئێمێلبۆهاتبوو ،
مرۆژانه
داهه
له
له یاساو
كهمی دهكرد ، دهستانی ریزی یه ورهترین كاربه رێزگرتنی گه
سهاڵتدارانی
ده رهتی واڵت ،ئای چهندم پێ خۆش بوو ، دهستووری بنه
ته كااڵی
،دادگهرییانبكردایه
واڵتانیرۆژههاڵتیناوینیشئاوها بوونایه
دنیاداپێشپاشه
ربكردایه ،
له خته
وه تهكانیانپێبه بااڵیان ،وخۆیانومیلله
ردهمی
سه
له وه
ئهو رووداوه رووداوێكی مێژوویی وهبیر هێنامه رۆژ ..
ریدادگا،وسهربهخۆیی
وشتیبهرزودادگه
چۆنره فهتحیئیسالمیدا ،
بووهته هۆی رووناك رهكان ،و رێزگرتنی ههموان لهیاسا ، دادوه
ونهشونما
وگهشه ووهرگرتنیهیدایهتیخوایی ، یدڵهكان ، كردنه
وه
اوه
وهشروود وه ئێوهوئه
فهرموونئه روهردگاردا .كهیپه یامه
پهنایپه له
كه:
مێژووییه
ردهمی
سه تله
تایبه
یاندنیپهیامیئیسالمدا،وبه
تایگه میسهره
سه
رده له
عومهری كوڕی لیفهی پارێزكار و خوا ویست و مرۆڤ دۆست { خه
یبهی كوڕی رۆكایهتی قوته
عهبدول عهزیز}دا سوپای ئیسالمی به
سه
كاته واڵتانی پان و بهرینی ئاسیای ناوهند ،و
رووده
موسلیمی باهیلی ،
دهبات ،و یهك لهدوای
وه سوپا بهرهو ئهو ناوچانه
ههرێمی خۆراسانه له
وه،
رێمهكانی ئازاد دهكات ،و دهیانخاته ژێر ئااڵی ئیسالمه یهكی هه
~~3
لهی هێرشكردنیهتی بۆ سه
مه
مانهوێ باسی بكهین ، ده وهی ئێمه
ئه
مهرقهند ،ئهو شارهی به پێتهختی ناوچهی پان و بهرینی
سهرشاری سه
دادهنرێ..
پشترووبارهكه{ماوراءالنهر}
لیفه
خه شبه
وسكااڵیخۆیپێشكه نددهڕوات ،
رقه مه
ریسه
بهڵێ،نوێنه
یهك بۆ قازی خۆراسان رهدا نامه
دهكات،و ئهویش لهگهڵ ئهو نوێنه
،ویاساجێبهجێبكه..رعروونبكهرهوه
رایشه وه
مباره
نێرێت،له
ده
دهنێرێ ،و داوای لێ دهكات:نامه بۆ قوتهیبه
ئهویش لهجێی خۆیهوه
قوتهیبهیش فهرمانی
لهزووترین كاتدا بگاته الی قازی له خۆراسان ..
وه
رقهندا پێكه
مه گهڵ نوێنهری خهڵكی سه قازی بهجێ دێنێ ،و له
داواتچییه؟
دهپرسێ: كه
رقهندییه
مه سه
وقازیله
وهستن،
ده
،لهفێڵوچاووراو،ئهم
نگبریتییه
جهنابیقازی!جه
شدهڵێ :
به قوتهی
وربهری شهڕیان
یه ،ههموو شارهكانی تری ده
وره
شارهش شارێكی گه
شیانقبوڵنهكردووه!
بوون،وجزیه
،وموسوڵماننه
كردووه
~~4
واته :تۆ لهنێوان یهكێ لهم سێ
ئهی قوتهیبه!
قازیش پێی دهڵێ :
موسوڵمانبوون،یاباجدان،یاشهڕكردن؟!
رپشكتنهكردوون:
شته
داسه
داوایوامانلێنهكردوون!!
دهڵێ:نهخێر،
یبه
قوته
كاریناشهرعیخۆتا
تاوانتنا؟ودانتبه
بینمپێتله
قازیشدهلًێ :
ده
یهت ونا ..كاتێك شكات لێكراو دانی به تاوانیدا نا ئیتر پێویست بهشا
وه ناكات ،و داداگا كۆتایی دێت ..ئهی قوتهیبه! من دهبینم تۆ لێكۆڵینه
رێزیله
ریودووره
په به دادگه
مئاینه
،وخوایشئه
درتكردووه
غه
وه دادگا بڕیاری دا ههموو سوپای بهر ئه له
ردهخات ..غهدر سه
ههر سوپا بهڵكو ههموو وهو نهك ره
ده
بڕۆنه
موسوڵمانان لهو شاره
بێشاربهتهواوی
وڵهتوماڵومنداڵیشیان ..
ده كارمهندانوپیاوانیده
وه ،ئهگهر ویستتان ئهو پهیامهیان
چۆڵ بكهن ،و پاشان ئاگاداریان بكهنه
یهنن..
پیبگه
وهش واقیعی تفت و تاڵی وه رابوردووی زێڕینی دادگامانه ،و ئه ئه
نهك تهنیا واڵت ،یا ههرێمێك) كاربۆ ئێستامانه!! دادگاكانی ناوچهكه (
ژارانوبێكهسانوبێپشتیواناندا!
سه
رهه به كهن،بهاڵم سپاندنییاساده
چه
وییهكانداجێبهجێناكرێت.. نگهقه
سهاڵتداروته رده
سه رگیزیاسابه
وهه
شارستانیهتیواڵتانی
تیانلهئاستی
وایانیواڵتنه شارستانییه
رمانره
فه
ئههاكاتێ وه ،وهكموسوڵمانێك .. یاه
ندیشنبه ئاینهكه
،نه پێبه
رۆژئاوادایه
ماڵه دزی كردبوو ،هاتن الی پێغهممهر ئافرهتێكی خانهدان و خاوهن بنه
یهو ئابڕوویان دهچێت، ماڵه
بنه
چونكه
دهستی نهبڕێ ، تكای بۆ بكهن كه
بۆیه تیا چوون ،یاسایان بهسهر
ئهویش فهرمووی میللهتانی پێش ئێوه ،
ندبوایه
ولهمه
ماڵهو ده
ههژار و نادارا جێبهجێ دهكرد ،و ئهوهش بنه
گهر فاتمهی كچی سهم بهعیززهتی خوا :ئه قه چاوپۆشییان لێ دهكرد!!
ستیدهبڕم!!
ددزیبكاتده موحه
ممه
ویكردیانه
تانیسه
رزه
یكرد،ومیلله
ئیسالمباڵوه رییه
ودادگه
بهڵێبه
زلزانینوزوڵموستهم!!..
خانهوخۆبه
كااڵیبااڵیاننهكبهچهكوجبه
# # #
~~5
()٨
پاشاو مزگەوتە کەی
~~6
پاشاو مزگەوتە کەی:
َّللاأَ َح ًدا"سورةالجن".81/قُلْإِ َّن َماأَ َنا ّلِل َف َال َت ْدعُوا َم َع َّ ِ " َوأَنَّ ْ
ال َم َسا ِج َد ِ َّ ِ
ر ِّبهِ َف ْل َیعْ َملْ
ان َیرْ جُوالِ َقا َء َ ُوحىإِلَيَّ أَ َّن َماإِلَ ُه ُك ْم إِلَه َ
ٌوا ِح ٌد َف َمنْ َك َ َب َش ٌر م ِْثل ُ ُك ْم ی َ
ِر ِّبهِأَ َح ًدا"سورةالكهف884/ ب ِع َبا َدة َاو َال ُی ْش ِركْ ِ صالِحً َ َع َم ًال َ
وه،منیش
رنجراكێشمخوێنده
شتێكیسه وئێمالنهیبۆمدێت ،
كێله له
یه
كهم..
یده
ئێوه
شبه
رگێڕانوكۆمێنتیخۆمواپێشكه
پاشوه
کهیدادروست پێتهختیواڵته وتێکله
یهوێتمزگه کده
پاشایه وه
دهگێڕنه
فهرمان دهر دهکات ،که :نابێت هیچ کهس بهشداری له بکات ،و
به هیچ شتێکی تر،پاره و نه
به نه
کهدا بکات ،دروستکردنی مزگهوته
پارهیخۆیدروستبکات ،و نهابه
که
ته وته
یویستمزگه
ئهو
ده چونكه
سێکدهکرد،
هه
رکه یله
شه ڕه وهه
تینهدات ، مکارهیدایارمه
که
سله
وتهبدات. ومزگه
دنیئه یارمهتیدروستکرکه :
دهست کرا به دروست کردنی مزگهوت ،و کۆتایی پێهات ،و ناوی
سهرنووسرا.
یله
پاشاکه
بهزێت ،و
داده
وه
ئاسمانه
یهک له
شهوێک پاشا له خهویدا دهبینێ فریشته
سهر
دهسڕێتهوه ،و ناوی ژنێکی له وتهکه
سهر مزگه ناوی پاشا له
سهرباز
وه حاڵی پهرێشان دهبێت ،و بێته
دهنوسێت ،کاتێک خهبهری ده
ماوه
وتهکه
سهر مزگه کهن بزانن ناوی پاشا له دهنێرێت تا بڕۆن سهیرب
سهر
بهڵێ ناوت له وه ،و پێی دهڵێن :یان نا؟ ئهوانیش دهڕۆن و دێنه
~~7
که ههر ماوه ،و پێشی دهڵێن :خهوێکی بێ بنهمایه ،بۆ شهوی مزگهوته
وه
یهکه
الیهن فریشته
که :ناوی ئهو له
وه ،دووههم ههمان خهون دهبینێته
وناویژنێکلهجیاتیئهودهنوسرێ،
وه،
دهسڕدرێته که
سهرمزگهوته له
ڵدهستێت ،وچهند سهربازێک دهنێرێت ،بڕۆن سهیری بهیانی هه
ئهوانیش بکهن ،و بزانن ناوی ئهوی پێوه ماوه ،یان نا؟ که مزگهوته
رماوه ،پاشا سهری لهم
کهی هه
ناوه
ڕێنهوه ،و پێ دهڵێن :
گه دهڕۆن و ده
مههمانخهونویسێهه
بۆشه دهبێت.
مێنێوزۆرتووڕه
وهی س
وڕده خه
وفهرمان
ردهکات ، به له
که ناویژنه
وههڵدستێ،
،کاتێکلهخه
دهبینێته
وه
دهکاتبڕۆنئهوژنهیبۆبهێنن..
وله ترسانا
سااڵچووه ،
ژاریبه
تێکیهه
بیننئافره
دێتده که
کاتێکژنه
کتلهدروستکردنی
چیارمهتییه
که
پاشاپرسیاریلێدهکات :
لهرزێ ،ده
داداوه؟
مزگهوته
که
دهستئافرهتێکی بهسااڵ چوو ،و
جهنابی پاشا! من دهڵێ :
که
ته
ئافره
لهو
شهت کردووه ،
ڕه گهڵ ئهوهشدا بیستبووم که تۆ هه
کورتم ،و له
نهمتوانی فهرمانت
دهن ،
ده
سانهی یارمهتی دروستکردنی مزگهوتهکه که
بشكێنم.
چكاریكتله دروستکردنیئهم
دهم :
به خوا سوێندتده
پاشاپێیدهڵێ :
داکردووه؟
مزگه
وته
له دروستکردنی
کردوه
هیچشتێکمنه سوێندبه خوا ،
شدهڵێ:
ته
کهئافره
له...
داجگه
ئهومزگه
وته
لهچی؟
جگه
پاشادهڵێت :
کهدا ڕۆیشتموته
وهی ڕۆژێک بهالی مزگه له
دهڵێت جگه که
ته
ئافره
به
وه ،
وتهکهی پێ دهگوێزرایه
مزگه
لوپهلی که
یهکێک لهو وواڵخانهی
سهتڵێکئاووه
نزیکیوواڵخهکه
وه،له
بهمێخێکه
بهسترابووهوه
گوریسێک
وه ،بهاڵم به هۆی
دانرابوو ،و وواڵخهکهش دهیویست ئاوهکه بخواته
یدهتوانی بیخواتهوه ،و دیار بوو زۆر تینوو بوو ،منیش
وه نه
گوریسهکه
~~8
به خودا ههر
وه ،
کهم لێ نزیک کردهوه ،و ئاوی خوارده
ئاوه
ڵه
سهت
ندهمکردوهوهوهیچیتر.
وه
ئه
روهدگارێشلێی
وخوایپه
بهرخواکرد ، تله
مه پاشاگووتی:ئێ...ئه
مزگهوتی
ئهمه
وهی بڵێن :
قهبوڵ کردیت .منیش ئهم ئیشهم کرد ،بۆ ئه
شایه،بهاڵمخوالێیقهبوڵنهکردم.
پاد
َّللا أَ َح ًدا " الجن .٨١ /واته :بێگومان
ّلِل َف َال َت ْدعُوا َم َع َّ ِ " َوأَنَّ ْ
ال َم َسا ِج َد ِ َّ ِ
مزگهوتهکان تایبهتن بۆ خودا ،لهگهڵ ناوی خودایشدا ناوی کهسێکی تر
مهبهن.
سهر
له
مهنه
بهته
ته
که :ناوی ئهو ئافره
بۆیه پاشا فهرمانی دهرکرد ،
سهرالبهرن. یخۆیله
وناوه
که کهبنووسن،
مزگهوته
###
پاک و بێگەردی بۆ خوا..
کهم مهزانن ،تۆ وهیهکی بچوک به بهڕێزم هیچ کرده خوشک و برایانی
وه ،و له ههشته
به
ببێته هۆی چوونه یه وه
بهڵکو ئهو کرده چوزانیت؟
مبهرصلیَّللاعلیه وسلم خڕزگارتبکات،وهکچۆنپێغه
ئاگریدۆزه
رێیهكدا دهڕۆیشت ،و تینوویهتی زۆری بۆ فهرموویهتی :پیاوێک به
بۆناوبیرهكه،وتێر
وه
خواره
دابیرێكیبینی،رۆیشته
هێنابوو،لهرێگه
كه
كه
سهر لێواری بییره وه ،دیتی سهگێك له ره ده
هاته
ئاوی خواردهوه ،كه
لێسێیتهوه ،ئهمیش لهدڵی خۆیا دهڵێ: بهزمانی تهڕایی دهوری بیرهكه
ده
چێته
ده ئهم سهگهیش وهك من تینوویهتی زۆری بۆ هێناوه ،دووباره
دندانیههڵی
وبه
ئاودهكات ، یپڕله
و،خوففه
كه بۆناوبیرهكه
وه
خواره
رخواردیسهگهكه،
یداته
ده ،ولهوێده ره
وه ده
دێته
بیرهكه
گرێتتاله
ده
ڵهكان هاوه
لهگوناهی خۆش دهبێت . وكارهی دهكات ،و خوا سوپاسی ئه
ره؟
سه اپاداشتیله
گهڵگیاندارانیشد ئایاچاكه له
عهرزیانكرد :قوربان!
ره..
سه
پاداشتیله
مووگیاندارێكاخێره،و
گه
ڵهه له
رموویچاكه
فه
~~9
كَ ،عنْ ُس َميَ ،م ْولَىأَ ِبي َب ْكرَ ،عنْأَ ِبي لَ ،ح َّد َثنِي َمالِ ٌ " َ -٦٥١٥ح َّد َث َناإِسْ مَاعِ ی ُ
ل: صلَّى َّ
َّللا ُ َعلَ ْی ِه َو َسلَّ َم َقا َ ل َِّ
َّللا َ َّانَ ،عنْ أَ ِبي ه َُری َْرَة ،أَنَّ َرسُو َ صالِح ال َّسم ِ َ
ل فِی َها، ل َی ْمشِ ي ِب َط ِریق ،ا ْش َت َّد َعلَ ْی ِه ال َع َطشَُ ،ف َو َج َد ِب ْئرً ا َف َن َز َ َب ْی َن َما َر ُج ٌ
ل:لَ َق ْد لالرَّ ُج ُ شَ ،ف َقا َ ِنال َع َط ِ الث َرىم َ ل َّثَ ،یأْ ُك ُ جَ ،فإِ َذا َك ْلبٌ َی ْل َه ُ ب ُث َّم َخ َر َ َف َش ِر َ
لَ ُخ َّف ُه ُث َّم
الب ْئ َر َف َم َ
ل ِ ل الَّذِي َك َ
ان َبلَ َغ ِبيَ ،ف َن َز َ ش م ِْث ُِن ال َع َط ِ ب م َ َبلَ َغ َه َذا ال َك ْل َ
َّللاَ ،وإِنَّ َل َنا ل َِّ َّللا ُلَ ُه َف َغ َف َرلَ ُهَ ،قالُواَ :یا َرسُو َ ب َف َش َك َر َّأَ ْم َس َك ُه ِبفِی ِهَ ،ف َس َقىال َك ْل َ
ر" صحیح البخاري/ ت َك ِبد َر ْط َبة أَجْ ٌ ل َذا ِ لَ :ن َع ْم ،فِي ُك ِّ فِي ال َب َهائ ِِم أَجْ رً ا ؟ َف َقا َ
كتاباألدب/بابرحمةالناس.
###
~ ~ 10
()٣
سێ وهزیرهكە و
بەرهەمی كاریان
~ ~ 11
پێشەکی:
وهپێش چهند جارێكی تریش هێمام بۆ كرد زۆر بوونی روهك له
هه
لهتوانای
كه
بووه
ئهوهندزۆر ڕیوه،و
تێپه لهسنوور رچاوهیزانیاری
سه
لهم بازاڕه
سهردانی سایتهكان بكات ، سهردانیش نانهت به
ته نییه
مرۆڤدا
خوێنگهرم
كۆمهڵێ الوی
بینیوه ،
ورهترین دهوری گه رمهدا ئێنتهرنێت
گه
كهن ،و خۆیان چییانده
كهن ،و گوڵچنێك ده
سایتهكان
سهردانی كه
ههن ،
دهینێرن بۆبهدیاری
كهیانهوه ،و
نه ناو زنبیله
كه
ده
وه
بهباش زانی ،ئه
یوهندییان
په كه
وانهش
ئه یه ،و بگره
پێوه هه
یوهندییان په
وانهی
ئێمێلی ئه
زانیوهو بۆیان
كهیان
ئهلكترۆنییه بووه ،بهاڵم سندوق پۆستیه پێوه نه
ناردووه..
كه
ئهم بهیانییه پاش نوێژی بهیانی ، بوو :
وه ئه
كییهدا
پێشه لهم بهست مه
بهشی زۆریان گهلێكی جۆراو جۆری تێدابوو ، وه ،نامه كرده
كهم ئێمێله
ئهم
سهرنج راكێشتر بوو ، ههموویان له
كه
وهیان بهتام و چێژ بوون ،ئه
رگێڕانهكهیا
له
وه كه ،بهاڵم
زیره
وه چیرۆكه بوو ،بهناوی پاشاو سێ كورته
بهباشتر زانی بنووسرێت :سێ وهزیرهكە و بەرهەمی كاریان ،و وام
له
لهتام و چێژیا بهاڵم كهی كێیه ، ره
نووسه
نهم زانی وهرم گێڕاو
سهعیدی نورسی بهرزی كورد مامۆستا پایه
ورهزانای چیرۆكهكانی گه
که هی ئهو
بهاڵم وام خهماڵند چوونه ،
ههر چند دلنیا نیم لهو بۆ دهچێت ..
دهزانێ كهی
رچاوه
ههركهس
سه یه ئهوه
خوێنهران
له
بێت ..داوام
ههر حاڵ خوا پاداشتی خێری به دهگات .. وه خێری ئاگادارمان بكاته
ههركهس ههیه -خوا بۆئهووئێمهشی كهی ره
نووسه
وه -
نووسهری بداته
وه چاكهكاندا بۆمان كرده
لهتای ترازووی ردهوام و به بكاته خێرێكی
دابنێت.ئهویشباشترینکۆمهکوچاترینپشتیوانه..
حسنپێنجوێنی
٣١٨١/١٨/٣٢
~ ~ 12
سێ وهزیرهكە و بەرهەمی كاریان:
لهرۆژان مهجۆر،رۆژێك میوهیهه
له یهوپڕیهتی پاشاباخێكیخۆشیهه
وهزیرێك كیسێك ههر
لێدهكات دهكات و داوایان كهی بانگ زیره
وه سێ
میوهو
رجۆره
له
هه دهستی خۆی پڕی بكات به
ستیهوهو خۆی
ده به
بگرێت
كه :نابێ
باخه ..داوایشی لێكردن بهروبوومێكی جوان و نایابی ئهو
كاره
دهستی خۆیان ئهو بهڵكو دهبێت به
وهربگرن ، لهكهس یارمهتی
سهیر بوو ،ئهمانیش ههر
داواكارییهی شایان پێ
ئهم
زیرهكان
وه بكهن ..
یهكهم
وهزیری
ههڵگرت و رۆیشت بۆ باخی شا ، كیسهی خۆی كه یه
جێبهجێ بكات ،و دڵی شا رازی كهی شا مووبه موو فهرمانه
دهیویست
میوهینایابه،و كامیانخۆشترینتامو بۆنی دهداكام ههوڵی بۆیه
بكات ،
ههروایشی كرد، وه ،یه
كه
بیكاته ناو كیسه
وه،و كۆبكاته
وانه
له یه ،
هه
كهیپڕكرد..كیسه
كۆكردهوه،تا
میوهكانی
باشترینونایابترینجۆری
بوومهی ناوێ ،و پێویستی
ئهو بهرو
دووهمیش پێی وابوو :پاشا
وهزیری
مبهڵیكرد و
ته ركهیدا
ئه لهو
بۆیه
وهسهیریشیناكات ، لهبهرئه
پێینییه ،
وتایه
ردهست بكه به گهڕا ،ههرچی ده
نه
بهشوێن نایاب و باشترینهكانیانا
به
كهی پڕكرد و كۆتایی شێوه كیسه
بهو له خاس و خراپ ، دهكرد ،
تێی
كهیهێنا..كاره
ناوهرۆكی
بایهخ به
سڵهن شا ئه
باوهڕی وابوو :
ههمیش
وهزیری سێ
به
كهی
كیسه
وه بهرئه
له
كیسهكهپڕبێت!!
وهیه
ئه
كیسهكهنادات،گرنگ
ختهكانپڕكرد..
دره
گژوگیاوگهاڵی
###
به خۆیان و
كه
زیره
وه ههر سێ فهرمانی كرد :
لهرۆژی دوایندا پاشا
دهبێ
وه بن ،و
فهرمانیشی دا نابێ پێكه
وه بهند بكرێن ،و
كیسهكانیانه
~ ~ 13
لهزیندانیدووروبیابانییهكهدا لهژووریتایبهتیخۆیدا،و ریهكهیان
هه
جۆره خواردن و ماوهی سێ مانگ زیندانی بێت ،و نابێ هیچ بۆ
كردووه،
كه پڕیان
كیسهی خۆیان
لهو جگه
وهیهكیشیان پێ بێت ،
خواردنه
سهریان لێ بدات ،و مانگهدا
ماوهی ئهو سێ كهسێكیش له
و نابێ هیچ
غهبكرێت.. ده
قه
وهیهكیشیان،لێ
خواردنه
جۆرهخواردنو
ههموو
تایبهتا
لهژووری كه
ریه
هه
زیندانهكهیان ،و
زیره بران بۆ
وه ئهم سێ
كیسهیخۆیان،
لهو جگه
غهكرا ،ده
قه
زیندانیكرا،وههمووشتێكیانلێ
وه..
كردبوه
كهكۆیان
لهبهرووبوومیباخه دهستیخۆیان به
که
میوه پاك و جوانهی خۆی
به خواردنی ئهو
دهستی كرد
یهكهم
وهزیری
كه
وه ،تا سێ مانگه
كردبووه
كهدا كۆی
كیسه
ولهناو ههڵی بژاردبوو ،
سهرچوو.پاشانرزگاریبوو.. به
زهت و خۆشیدا
له
لهناو
مانگهدا
ماوهی ئهو سێ
له دووهمیش
وهزیری
بهروبوومه چاك و
سهر
له یهك بوو
قاژه
له
په
ههر به
بهاڵم
نهبوو ،
وهژیا..
كردبووه
كهیكۆی
جوانهكانیناوئهوكیسه
كهم تهواو
وهی مانگی یه
سهر ،پێش ئه
به
وهزیری سێههمی قوڕ بهاڵم
ببێت،لهبرساناتیاچوو..
###
سهیت؟!
كه
لهوسێ
یهك
لهكام
بزانه
بكه،و
لهخۆت
ئێستاشتۆپرسیارێ
لهباخیدنیادایت..
ئێستاتۆ
پڕدهكهیت،
لهكام جۆریان كردهوهكانت
كیسهی ههیه تهواوی ئازادیت
بهاڵم سبهینێ شای شاكان
خراپهكان؟!
وه
كرده
له وه چاكهكان یا كرده
له
گۆڕه
لهو لهناو گۆڕدا ،و دهبێ بمریت ،و
دهدات بهبهند كردنت فهرمان
گهلێكی
وه
كرده
له جگه
وایه
دهبیت ،پێت تهنیا
به
تاریكهشدا
تهنگ و
وه چ شتێكی تر سوودتیته
شوێنهی كۆبكه
لهژیانی دنیاتا بۆ ئهو
چاكهی
یهنێت؟!
دهگه
پێ
~ ~ 14
###
كه:
باسه
پاڵفتهی
كاكڵهو
وه
ههرئه
رۆژدا
پاشه
له وه
یته
بكه
وهو كۆی
ئهمڕۆ چی بۆ خۆت بچنیته
پهشیمان
كه
ههبێت
وه
له
دهبێ ئاگاشمان
كهوێت ،و هیچی تر ..
ده
فریات
سووده..
وهیئهوێبێ
بوونه
###
~ ~ 15
()٤
پاشای
یەك الق و یەك چاو
~ ~ 16
ئهم
بووه ،
شهل و چاوێكی كوێر بووه قاچێكی
پاشایهك
كه
وه
دهگێڕنه
كهمییهی
ئهم دوو
كه :
وێنهیهكی وای پیشان بدرێ ، یهوێ ده
پاشایه
رمهندانی وێنهكێشی
هونه
به شوێن دهنێرێ
بهر ئهوه
له
نهبینرێت .
دهیهوێت
وشێوهی خۆی
بێننه دی ،و
به ئاواتهی بۆ
ئهو واڵتهكهیدا ،تا
وه!!
كهیباڵوببێته وێنه
داخوازییهیان كرد،
ئهو
رهفزی دهنگی یهكی یهك
شێوه
به رمهندانیش هونه
كهئهویهكچاوی
بدهین بهدووچاوپیشان لهتواناماندانییه،پاشا
وگوتیان :
بدهین؟!
وه پیشانی
لیمه
سه بهدووالقی یهو
تهنیا القێكی هه
ههیه!! یا ئهو
كهسێكیتیابوو ،گوتی :من تهنیا
ندانهدا ،
رمه هونه
ئهوههموو بهاڵملهناو
میللهتیش
له خیانهت
وهی بهدی بێنم ،بێ ئه داخوازییهی پاشا
ئهو
دهتوانم
بدهم!!
بهدووالقپیشان یهكالقیان بهدووچاو،و یهكچاویان بكهمپاشای
دێتهدی،و
كهی ئاواتهدێرینه
یهخۆشدەبێت،چونكه قسه
بهم شازۆردڵی
بههای پێشكهش گهر كارێكی وای بۆبكات ،بهخششێكی گران ئه
بڕیاردهدا
رمهندهكان باس كرد وهونه
كهی بۆ پاشاو لهویا پالنه
ههر
بكات!! ئهویش
لهو كاتهدا
راوه ،بێگومان
خهریكی كه دهگرم
وێنهی پاشا وا
گوتی:من
قاچه
دهكات..و كه
سهیری نێچیره
كهی تری چاوه
دهنووقێنی و به چاوێكی
كهی تری چۆكی داداوه ،و قاچه
سهر له
الركردۆتهوه و
كهی له
شه
گرتووه..
نێچیرهكهی
له
ستهوهیه،ومشتی ده به
نگهكهیشی تفه
دهربڕینپڵه رێزان ،و شادی
كرێته چه
ده پاشاوه
الیهن پاشاو دۆستانی
له
لهئهنجامدا
كهو
رمهنده
هونه
ورهیه ،و سۆپاسێكی زۆر بۆ وته گه
سكه
ده بهم
دهكات ،و ئهویش پێشكهش به پاشا
یه
شێوهدا ئهو وێنه
لهجوانترین
دهدات..
شایستهیپێ
خهاڵتێكیدێنێتهدی،و
كهی بهڵێنه
###
دەرسێک لەم چیرۆکەوە:
رێییهكانی
ئه نه
دهكرێ الیه
بدهین ،
كهسێك پیشان
وێنهی
كاتێ ویستمان
چونكه باسكردنی
بخهین ،
كهموكوڕییهكانی پشتگوێ بدهین ،و
پیشان
~ ~ 17
دهبێ دووربین
ئێمهش
ناوزڕاندنهو
كه
وه
له
خهڵكی ،جگه
عهیب وعاری
لهزیان.جگه
نییه لهناوزڕاندن،سوودێكی
رچهند
هه خهڵكی بكێشین ، وڵبدهین وێنهیهكی باشی
هه ئێمهش
با
دهین،
ده
خهڵكی
وێنهیان پیشانی
ئهو ههبێت ،و كاتێ
كهموكووڕیشیان
عهیب بێ ،وەک پێغهممهرنییه بێ
كهس چونكه
ڵهكانیان باسنهکهین،
هه
صلیَّللاعلیهوسلم دەفهرموێ ":کل بنی آدم خطاء "..ههرچی ئادەمیزاد
له
خهڵكیش باواز
ئاسوودهیی خۆمان و
ههیه ههڵهدەکات ..كهوابوو بۆ
نهرێییهكانبێنین.
بائێمهکاتێباسیگوڵێکیدڕکاویمانکرد،باسیجوانیگوڵهکهوبۆنی
خۆشی بکهین ،بۆچ باسی دڕکی السکی گوڵهکه بکهین؟ ههمیشه ئهو
فهرموودەیسهروەرمانلهپێشچاوبێتکهدەفهرموێ:
ال ُت ْؤ ُذوا ْالمُسْ لِم َ
ِین اْلی َمانُ إِلَى َق ْل ِب ِه ! َ ض ْ ِ " َیا َمعْ َش َر َمنْ أَسْ لَ َم ِبلِ َسا ِن ِه َولَ ْم ُی ْف ِ
ال َت َّت ِبعُوا َع ْو َرات ِِه ْم ; َفإِ َّن ُه َمنْ َی َّت ِبعْ َع ْو َرَة أَخِی ِه ْالمُسْ ل ِِم َی َّت ِب ِع ال ُت َع ِّیرُو ُه ْم َ ،و َ
َو َ
ضحْ ُه َولَوْفِي َج ْوفِ َرحْ لِ ِه"-3405 َّللا ُ َع ْو َر َت ُهَ ،و َمنْ َی َّت ِب ِع َّ
َّللا ُ َع ْو َر َت ُه َی ْف َ َّ
صلَّى َّ
َّللا ُ َّللا َ - ل َِّ
ص ِع َد َرسُو ُ ل َ : َّللا ُ َع ْن ُه َما َ -قا َ ي َّ ْن ُع َم َر َ -رضِ َ ن اب ِ َو َع ِ
لَ :ر َواهُال ِّترْ ِمذِي". ص ْوت َرفِیع َف َقا َ َعلَ ْی ِه َو َسلَّ َمْ -ال ِم ْن َب َرَ ،ف َنادَى ِب َ
واته:ئیبنوعومهرخوالێیانرازیبێتگوتی:پێغهممهرصلیَّللاعلیه
وسلمرۆیشتهسهرمینبهروبهدەنگیبهرزبانگیکردوفهرمووی:ئهی
ئهوانهیبهزارەکیموسوڵمانبوون،وئیمانسهرینهکێشاوەتهدڵیانهوە!
ئازاری موسوڵمانان مهدەن ،و عهیبداریان مهکهن ،و بهشوێن عهیب و
عهورەتیاندامهگهڕێن،بێگومانئهوەیبهشوێنعهیبوعهورەتیبرا
موسوڵمانهکهیدا بگهڕێت ،خودا بهشوێن عهیب وعهورەتیدا دەگهڕێت،
ئهوش خودا بهشوێن عهیب و عهورەتیدا بگهڕێت ئابڕووی دەبات،
بالهناوجهرگهیماڵیخۆیشیدابێتوکهسنهیبینێت!!
###
وه
باڵوكرایه
فهیسبووك
سهر
له
لهرۆژی3483/48/38دا
~ ~ 18
()٥
بەرهیەكی بێ وێنە
~ ~ 19
یهكیبێوێنه:
ره
به
دوو الو پیاوێكیان له بیابانهوه دابووه بهر خۆیان ،و هێنایان بۆ كۆڕی
خهلیفه عومهری كوڕی خهتتاب -خوا لێی رازی بێ -و لهبهر دهم ئهوا
وهستاندیان..
گوتی :حوكمێكی رهوایه ،و جێی تاوتوێ نییه ..عومهر پرسیاری له
بنهماڵهی كابرای بگوژ نهكرد :ئایا خانهدانه ،یا لهبنهماڵهیهكی گهورهیه،
یا الواز ،یا پێگهی كۆمهڵایهتی چییهو چی نییه؟! عومهر ئهوانهی هیچ
بهالوه مهبهست نهبوو ،چونكه لهجێبهجێكردنی فهرمانی خوادا لهرووی
كهس دانامێنێ ،و مهرایی بۆ كهس ناكات ..لهبهجێهێنانی شهرعی خوادا
شلگیر نییه ..ئهگهر كوڕی خویشی بوایه تۆڵهی لێ دهسهندهوه..
~ ~ 20
پیاوهكه گوتی :ئهی میری ئیمانداران! بۆخاتری ئهو كهسهی زهوی و
ئاسمانانی دروست كردووه ،ئهم داوایهم قبوول بكه :تهنیا شهوێك مۆڵهتم
بده ،بڕۆمهوه بۆ الی ژن و منداڵهكانم لهو دهشت و بیابانهدا ،تا ئاگاداریان
بكهمهوه كه خهلیفه لهبیاتی ئهوكوژراوهدا دهم كوژێتهوه ،وحوكمی
شهرعه .پاشان دهگهڕێمهوه بۆ الت ..سوێند بهخوا جگه له خوا و پاشان
خۆم كهسێكی تر نییه سهر پهرشتیان بكات!!
~ ~ 21
ئهبو زهڕی غهففاری خوا لێی رازی بێ ههستایه سهر پێ و گوتی :ئهی
میری ئیمانداران! من دهبمه كهفیلی..
گوتی :دهیناسیت؟
گوتی :سیمای ئیمانداری تیا دهبینم ،و دهزانم كه درۆ ناكات..و ئینشائهڵاڵ
دێتهوه..
عومهر گوتی :ئهی ئهبو زهر! پێت وایه ئهگهر له سێ رۆژ دوابكهوێت
وازت لێ بێنم؟!
عومهر مۆڵهتی سێ شهوی پێدا ،و پیاوهكه رۆیشت! تا خۆی ئاماده بكات،
و خوا حافیزی و ماڵ ئاوایی لهژن و منداڵهكانی بكات ..كارو باریان رێك
بخات ،و پاشان بگهڕێتهوه ..تا تۆڵهی قهتڵهكهی لێ بكرێتهوه..
~ ~ 22
ئهبوزهڕ سهرنجێكی رۆژهكهی دا وای ههست دهكرد خۆرهكه
بهپێچهوانهی عادهتی خۆی بهپهله دهڕوات ..هاوهڵهكان ههموو بێدهنگ
بوون ،مهگهر خوا خۆی بزانێ چهند ناڕهحهت بوون!!
راسته ئهبوزهڕ لهناو دڵی عومهردا جێگهی خۆی كردۆتهوه ،و زۆر
خۆشی دهوێت ،و لهكاتی پێویستیدا دهتوانێ له جوستهی خۆی بۆ ببڕێت،
بهالام ئهمه جێبهجێ كردنی یاسایه ،و پیادهكردنی شهرعی خوایه ،كهس
زاتی ئهوهی نییه یاری پێ بكات ،و دهمه تهقێی لهسهر بكات ،یا
لهسهردهمێكا جێبهجێ بكرێت و لهسهردهمێكی ترا پشتگوێ بخرێت ،یا
بهسهر ههندێكا رهوابێت و بۆ ههندێكیش نارهوا!!
~ ~ 23
دهم بهگریان و چاوی پڕ فرمێسكهوه گوتیان :قوربان! ئهوا ئێمهش لهبهر
ئهو راستگۆییهی بهخشیمان ..ترساین لهوهی بڵێن :خهڵكی لێبوردهییان تیا
نهماوه!!
عومهر ئهڵاڵهو ئهكبهرێكی كرد ،و هۆن هۆن ئاو بهسهر گۆناو ریشیا
هاته خوار..و فهرمووی :خوا پاداشتی خێرتان بداتهوه ،بۆ ئهو لێ
بوردنهتان!! خوا پاداشتی تۆیش بداتهوه ئهبوزهڕ كه دهرووت لهوپیاوه
كردهوه ..كابرا خوا پاداشتی تۆیش بداتهوه ،بۆ ئهو راستگۆییهت!!
ئێمهش دهڵێین :ئهی میری ئیمانداران خوا پاداشتی تۆیش بداتهوه بۆ ئهو
دادگهرییهت..
http://www.penjweny.org/article/465
01 /05/2007
###
~ ~ 24
()٦
قازی زیرهك
~ ~ 25
قازی زیرهك
ردهگرێت،
یوه
وپارهكه
جووتیارێكدهفرۆشێت ،
بازرگانێكبیرێكیئاوبه
كه ئاویبییره
وهی بهئاوی ههركات جووتیارهكه برۆیشتایه ،بۆئه
كاكه من
گرت،وپێیدهگوت :
رێیلێده كه
یبدات،بازرگانه
وییه
كه زه
فرۆشتوویت،ئهگهر
یناویمپێنه مپێفرۆشتوویت،ئاوه
كه نیابیره
كه
ته
كهت بدهیت دهبێ پارهی ئاوهكهی
وییه
كه ئاوی زه تهوێ له ئاوی بییره
ده
بدهیت!!
كابرایبازرگاندهڵێ:
گرێت،به
ردووالده قازیگوێله
هه وهكه
پاشئه
كهت پێ فرۆشتووه ،دهبێ ههر ئێستا بڕۆیت گهر تۆ بهبێ ئاو بییره
ئه
ئاوهكهت
بۆتنییه
هێڵیت،چونكه
یت،وهیچیتیانه ده
ربكه كه
ئاویبییره
لهموڵكی ئهودا ههڵ بگریت ..یا دهبێ كرێی بدهیتێ ،لهجیاتی ئهوهی
دابۆههڵگرتوویت..
یلهناوبییره
كه كه ئاوه
سهریخۆی
كشكاوه ،
پالنوپیالنهكهیتێ
بێكه
كابرایبازرگانحاڵیده
وه..
ره
ده
چێته
دادگاده
دۆڕاویله
كات،وبه
شۆڕده
###
بالوكرایهوە....
~ ~ 26
()٧
مامۆستایەك و
مەندووبی سامی فەرهنسە
~ ~ 27
مامۆستایەك و مەندووبی سامی فەرهنسە:
كه
دهكات ، خوانهمانبۆ
كهیخۆیدا،باسیئهو لهكتێبه نهب شه ئهبو عادل
سوریهدا ،بۆ پیاوماقواڵنی دیمشقی له
رهنسی فه سهاڵتی بااڵی ده نوێنهری
دهڵێ: دهبێ .. رهنسییهكان فه
ستهی ژێرده
كهسوریا كاتهدا
لهو دهكات ، ساز
ههندێ پیاوماقووالَن ،و مامۆستایانی ناوداری نسه
ره فه نوێنهری سامی
مامۆستایهكی
بانگكراوهكاندا
دهكات ،لهناو عوهت ده خوانه
شار ،بۆ ئهو
دهبێ،نوێنهری كهیسپی ره
مێزه
وهك كهریشیشی تیادهبێ ،
بهسااڵچووی
بهكار چهقۆ و چنگاڵ دهخواو دهست نان به
مامۆستایه
ئهم
دهبینێ نسه
ره فه
به
وه،و شارێته
كهی
ده رقه
دهبێت ،بهاڵم ناهێنێ ،زۆری پێ ناخۆش
وهك ئێمه نانهكهی بپرسه :مامۆستا بۆچ لهمامۆستا دهڵێ : رجومانهكه
ته
ناخوات؟
دهخۆم؟ بهلووتمنان دهڵێ:بۆچمن وهاڵمداپێی له مامۆستاش
بهكارناهێنیت؟ چهقۆوچنگاڵ یهبۆچ وه
مهبهستمئه دهڵێ : كهش نوێنهره
دهستم دڵنیام ..ئایا تۆیش تهمیزی لهپاك و بهڕێز! من دهڵێ : مامۆستایش
كهتدڵنیایت؟! چنگاڵه
چهقۆو لهپاكوخاوێنی
گهڕا
ده ههلێكا
بهشوێن بێدهنگ كرد ،بهاڵم رهنسای فه نوێنهری واڵمه ئهم
اڵمهكهیمامۆستایپێقورسدهبێ. وه چونكه
وه،
لهمامۆستابکاته تۆڵه
تا
كهشی الی چهپیهوه دا وه،و كچه لهالی راستیه ژنهكهی رهسا فه نوێنهری
شهرابیان بۆ دێنن ،وترێیش یهك بانگ دهكات دهنیشن ،و پاش ماوه
كهو مامۆستایش پێیان ڵكه
دهیش زانێ خه دادهنێن ،وه رابهكه
شه تهنشت له
ههست و سۆزیان به
بسهلمێنێ ،كه گوێ دهیهوێت پێیان بهاڵم ناخۆشه ،
دهینین تێدهكات ،و
كهی كچه
شهراب بۆخۆی وخێزانی و نادات ،پاشان
كاته
ده ههستیان بریندار بكات ،ئینجا روو یهك بهشێوه وه ،و سهریانه به
وانییه؟
دهیشیخۆیت؟ لهترێیهو حهزت دهڵێ:مامۆستا!تۆ مامۆستاو
بهڵێ.. دهڵێ : مامۆستایش
لهو
ههر رابه
شه ئهم دهڵی :دهكات و ترێكه
نسه هێما بۆ ره فه نوێنهری
ناكهویت؟كه رابه
شه دهخۆیت،ونزیكی ترێكه
ترێیه،بۆچ
~ ~ 28
داتهوه؟!
ده وهاڵمێكی
بڕنه مامۆستا ،تا بزانن چ ده ئامادهبوان چاو
ههموو
ردهوام
به كهی خۆی بزه
به دهم
سهر رووخۆشی و له
ههر
مامۆستایش
وه
بهڕێز!ئه دهڵی :
نسه،و
ره فه
نوێنهری
كاته
ده ندهروو بهخه
دهم
دهبي ،و
ئهدی بۆچ بووه ،
لهدایك ودایكه
كچهشت
له ئهم
وهش كچته ،و
خێزانته و ئه
رامه؟!
حه حهاڵلهوئهمیانتلێ ئهویانتبۆ
دهكات:فهرمان تهقیو ،و
ڵهی ته
دهبێ به
دهمی رنسه
فه ئیتر نوێنهری
بهن..
الده
كه سهرخوانه له
كه
رابه
شه گورج
5/9/2011
###
~ ~ 29
()٢
عیشق ودادگەری
~ ~ 30
عیشق ودادگەری
میدێریندادهڵێ:
كانیسه
رده كێلهكتێبه
له
یه
لهشاری دیمشقدا رۆژێكیان وه یهكێ له پاشاكانی پێشین دهگێڕنه
هاودهم و وهزیران ،و
سهاڵتیا دادهنیشێ ،و رههیوانی كۆشكی ده به له
رناوچهیهكیفراواندا
شبه
سه مكۆشكه
بن،وئه
وریاده نزیكانیخۆیبه
ده
وه
دووره
وه بای نهسیمی بۆدێ ،دهبینێ له ههموو الیهكه دهڕوانێ،و له
رۆژهش ههوا زۆر ڵهداوان دێت ،ئهو هه
پیاوێك به پێی پێخاوس ،و به
مه شتێكی لێستدهكاتئه
رنجیدهدات ،
وهه
بێ،پاشایشسه
رمده
گه
گهر زیانێكی زۆری پێ ئهمه ئه
بههاونشینهكانی دهڵێ : وماوه ،بۆیه
قه
مه
یه نابێ؟ وهڵاڵهی ئه وشێوه
ئاوهها گهرمدا به
نهگهیشتبێ له رۆژێكی
گهر مهزڵووم بێ، كهم ،ئه مهندی ده ڵه دهو
گهر ههژار كهوتبێ ، ئه
وه،
حهقی بۆ دهسێنمه
بهم ،ئهگهر سكااڵی بێت ، سهر الده
زوڵمهكهی له
وه ،بزانن
كێكتانبڕۆنبهدهمیه
وپێیاندهلێ :
یه رهكانی ،
نۆكه
كاته ده روو
وه؟چیلێقهوما
رهوپیری دهڕوات ،و كهپێی دهگات ،پاش ساڵو لێی
پیاوی پاشا به
یهكیت؟
لهچهۆزوتیره دهپرسێ :
بهنی
شتهكیم ،و له هۆزی ( ورهم! من پیاوێكی ده گه ئهویش دهڵێ :
دهستزره)م ،و رووم كردۆته دیوانی شا ،و دهمهوێ سكااڵ له عه
سهرم الببات ،وله
مهی لێم كراوه
دهستێكی ئهو بكهم ،تا ئهوسته
كاربه
وه!!
مافیزهوتكراومبۆبسێنێته
~ ~ 31
ردهمیا
به پیاوی پاشا خۆشحاڵی پێ دهڵێ و دهیبات بۆ دیوانی پاشاو له
كاتوئهم
پاشادهویشساڵوورێزیخۆیپێشكهشبه
یوهستێنێت،وئه
ده
وهودهڵێ:
خوێنێته
یبۆده
شیعره پارچه
نبهخشش!
یخاوه
ییئه سهرخۆ وخاوهنگه
وره یپاشایزاناوله
ئه
تیدهریهێژا!
ئهییارمه
ئهی فریارهس!
وه پهنام پێ هێنای ،
كاتێ سهر زهویم لێ تهنگ بووه
ریتبێهیواممهكه!
له
دادگه
وزاڵمهیداخیكردوومو
كاربێنهبۆم ،
له
ویژدانبه وه
ندییه
تمه
خاوه
سه
به
،و
الوهئاسانتربووه
رگمبه
مه
مكاریبێداده
وستهته دوژمنم ،
ئه (سۆما)ی بهتااڵنیبردووم ،و بووه
خێزانیلێداگیركردم!!.
كهچی زیندانی كردم ،و
یهنێ ..
پهنام پێ برد بهوهیوایهی سوودم پێبگه
سزایجوراوجۆریدام!
وادیاره هێشتا رزقم
جهلم خۆی شاردهوه ،
بهاڵم ئه
ویستی بمكوژێ ،
وه..
جهلمه
ئه
وتبوه
نهكه
وه بێگومان بۆ (سۆما)
ههشت پاداشتت بداته
وه ،خوا به به
فریام كه
ماوه!!..
قلملهالنه
عه
وادیاره كاكی دهشتهكی
وه پاشا پێی دهڵێ :
شیعرهكانی دهبێته
كاتێ له
وه
ره
كهیت ،باش بۆم روون بكه ده
دهست كاربهدهستێكی ئێمه سكااڵ له
بزانمچزوڵمێكیلێكردوویت؟
رهی تۆ
نوێنه
ورهم! خودا پایهدارت بكات ،ئهو
ئهویش دهڵێت :گه
مانه..
كه والیشاره
،كه
ئامۆزاكهته
~ ~ 32
وه..
یخۆتملهتهكیابۆبگێڕه
رهاته
كه به
سه شایشدهڵێ :
پاد
رقهرار بێ ..من كچه مامێكم ههبوو ،داوام كرد ئهویش دهڵێ :پاشا به
ندكهماڵوجهماڵوژییریتیا وه دیمئه
،كاتێ وپێیاندام ،وگواستمه
وه
كهشی بوهستێ ،زۆر بایهخم وه ،با خوێشایهتی و خزمایهتییه كۆبووهته
رگهی دڵمدا جێگیرم كرد ،زۆر بهخۆشی وكامهرانی ناوجه
پێدا ،و له
بهیهكتر دڵخۆش بووین ،مهڕومانگا و سهر دهبرد ،و وه ژیانمان به پێكه
دهر
قڕیانكرد،وقه
ناكاودهردیانتێكهوت،و
بوو،له
وشترێكیزۆرمهه
ساتیرۆژگارروویتێكردین،ههژارو
،كاره وابووهیچمبۆنهمێنێته
وه
خهزوورم) وه ،كاتێ مامم ( وییه
سهر زه نهدار كهوتین ،بووم بهبار به
وه برازای نهبم
وه ،وهك ئه وته نێوان من و خێزانمه مهی زانی كه به
كهیلێ ریكردموژنه
ورۆیخۆیلێوهرگێڕام ،
وده ئینكاریكردم،
وه ..منیش نهمزانی چی بكهم ،و پهنا بهكێ ببهم ،تا ههوڵێكم بۆ ندمه
سه
وه..
ویستهم پێ بداته
بدات؟ و ببێته تكاكار الی مامم ،و ئهو خۆشه
كهی خۆماندا ،و سكااڵی شاره
كهی تۆ له نوێنهره
ئهنجامدا رووم كرده له
یحهقمبۆبسێنێ!!
وهێوایه ماممالیئهوكرد ،
به
ردهستیاوهستا،والیشارپێیگوت: به
ماممله
ویشناردیبهشوێنیدا..
ئه
تهوه ،و بۆ خێزانهكهی
وتوویه نێوان كچ و برازاكه
كابرا! تۆ بۆچ كه
وه؟!
نادهیته
ونهكچیمنیش
برازایمنه ،
مهراستناكاتنه
ئه
ویشدهڵێ:قوربان!
ئه
ژنیهتی!!
كێكبنێره
رازیم،خۆتیه كه
كیژه
داربێت،منبه
والیپایهمنیشگوتم:
دهڵێت؟وبزانهچ
وگوێیلێبگره،
بهشوێنیدا،
ردهمیا وهستا ،و
به ئهویش ناردی بهشوێنیدا و ئافرهت هات ..كاتێ له
میربووبهدوژمنی
سهیریجوانیوجهماڵیكرد،دڵیلێیچوو،ئینجائه
من ،و لێم تووڕهبوو ،فهرمانی كرد بهزیندانی كردنم ..منیش وهك له
~ ~ 33
گۆشهیزینداناكهوتم..پاش
له خوارئاوامدهزانی ..
وتبمه
وه كه عاسمانه
كهیت،
ده
م،لێمماره
اڵقدانیتبۆزامنبكه ئهگهرمنتهماممدهڵێ :
منبه
خۆتبدهم؟
وهكدیاریبه
زاردرهم ،
ده
هه شمههزاردینار،و
ئاماده
گهر تۆ تهاڵقدانیم بۆ زامن بكهیت ،لێت
ئه
باوكیشی پێی دهڵێ :
كهم!!..
ده
ماره
وهكشێری یشتمه الی ،
وكاتێگه ینێداوالیناردیبهشوێنمدا ،
بۆسبه
اڵقبده!!..
شتهكی!(سۆما)ته
یده
تووڕه،سهیرێكیكردموگوتی:ئه
اڵقینادهم..
منیشپێمگوت:ته
وهبۆ
رمانیكردبهلێدانم..تاتوانییانلێیاندام،وپاشانناردمیه
ویشفه
ئه
ردهمیا
بهشوێنمدا ،و كاتێ لهبه
وه
كه .بۆرۆژی دووهمیش ناردیه زیندانه
اڵقبده..
شتهكی!(سۆما)
ته یده
ئه رایانگرتم،پێیگوتم :
اڵقینادهم..
منیشگوتم :
ته
توانایكهسدا
كانیتێبهردام،لێدانێكیانلێدام ،
له ئهیپاشایگهوره!نۆكه
ره
وه بۆ زیندان!! ردهمدا بگرێ،و فهرمانی كرد بم بهنه نهبوو خۆی لهبه
ردهمیا
به له
بهشوێنمدا ،كه وه
ههمان جۆر ناردیه رۆژی سێ ههمیش به
بۆسهربڕین!!ناردی خۆتئاماده بكه
شتهكی!
یده
هه رایانگرتمگوتی :
سهاڵتیده
سهم به
شتهكی قه ههی ده جهالدیان هێنا ،و پاشان پێی گوتم :
دهیت ،جێی تهاڵق نه گهر (سۆما) ماڵهمان ئه
ورهیی بنه خوا!! و گه
وه!!..
كهمه
تجیاده
تله
الشه درێژه
وزمانه
ئه
تهالقێكم دا ..ئیتر
یهوێ بم كوژێ گوتم :باشه ،و ئالێرهدا كهزانیم ده
سهرچوو وه بۆ زیندان ،تا سێ مانگهی عیددهی به
فهرمانی كرد بم بهنه
وسامنیلهزیندان
وه،ئه
یكردوگواستیه
،ئینجاماره زینداناهێشتمیهوه
له
رهاڵكرد..به
یه ،بۆیه پهنام پێ
دادگهری تۆ هه
منیش ئومێدم به وێژدان ،و باوهڕم به
وه،و حهقی خۆمم بۆ بسێنه!! بهخوازهییت پیاما بێته
هێناویت ،دهسا به
~ ~ 34
وه،
فهت تواندومیهته سهم شهونخوونی ماندووی كردووم ،و خه قه
ستبدهم،ئینجا
قڵوهۆشیخۆمله
ده خته
عه وه
شخۆشمدهوێ ،
وهنده
ئه
وه:
یخوێنده
مشیعرانه نزیكبووگیانیدهرچێت!!
وئه ههنسكدان،
وته
كه
ردهدارێكی وایه
جوستهم ده
ئاگره و ئاگریش وێرانكهره ،
دڵم پڕ له
راسیمهماوه!!
پزیشكیشتیاسه
كۆڵماداوهو،و
ورهمبه
ڕێژنكۆڵێكیگه
لێشاوفرمێسكده كانیشمبه
چاوه
توانایدانـهماوه!!
ئیترله
وه
بێتـــه
خـهمبارێكدا
ییتبــه
به
زهرۆژمرۆژه ،
وه ،
ونـه ومشــه
شـــــه
نه
كه دڵی شكێنراوه !! (سۆما)م بۆ بگێڕهوه ،خوا پاداشتی خێرت
وه!!..
بداته
مشاداكهوت،
به
رده كبروسكه لێیبداتبێهۆشبوو،و له
ئینجاكابراوه
دیتیواكابرابه بێهۆشی
سهرپێ ،كه
ستایه
داپاشادانیشتبووهه
لهو
كاته
بهڕاستی وه ،و گوتی :خوا پهنامان بدات!! ووه دانیشته
ردهمیا كهوت
به له
سنوورهكانی یاسامان
كهی من دهستدرێژی كردوه ،و زیانی به نوێنهره
متهرخهمیكردووه،سوێند ڵكیكه
تیخه رامبهرحورمه
وبه گهیاندووه!!
ههرگیزنهمبیستووه!! كیتۆشتێكتبۆالیمنهێناوه
یدهشته
خوائه
به
یه بۆ
ڵهم وكاغهزیان بۆ هێنا ،و بهم شێوه قه
ئینجا فهرمانی كرد ،
ههندێ سنووری یاساییدا له
بیستوومه
كهی نووسی :فاڵن كهس! نوێنهره
كهت !! ..و حورمهتی پیاوێكی عیهته
سهر ره دهستدرێژیت كردۆته
كیاههرێمێكبێت
وهیوالیشارێكیاناوچه
یه هاواڵتیتشكاندووه!!ئه
كانیدهروونیكۆنترۆلبكات،و وئاره
زووه دهبێچاویخۆیبپارێزێ،
وه خۆی سهر زهنشت بكات ..والی بۆ سه
وه بارهی ههواو هه له
رسۆزوبهزییبۆیان
كهی،ئه
گه یوهكشوانوایه بۆمااڵته كه عیهته
ره
ئهدیكێ گهرخۆیگورگبوو ، ،بهاڵمئه
وه كیانادهمێنێته
والهته
بووئه
هه
یبهشیعربۆنووسی: واژانه
مده
سته بییانپارێزێ؟!ئینجائه
~ ~ 35
ڕێوه ،لهكاری
سهر! كارێكت پێ سپێردرا نهتزانی بیبهی به قوڕبه
كهم..منپێموابووتۆخواده
رواڵپیسداوایلێخۆشبوونله
پیاوێكیشه
ڵهمدا پهیكهری
لهگهڵ كاغهز و قه دهب و ژییریت!! ئه
پیاوێكی به
ناسكه بڕكێ هات بۆالمان و
بههه
عوزرییه}
دادگهریت ..تا ئهو الوه {
موپهژارەیخۆیبۆكردین!!...
سكاالیخه
رسهرپێچیتكرد گه م،ئه
تیشیناده
وكه
فاره خۆم خواده
بێگومانسوێندبه
تكهمبهگۆشتی گهرنه
دینوئیمانمبهریبم ،ئه
نووسم،له وهیبۆتده له
دهیت ،زۆر بهخێرایی لهگهڵ ئهو دوو لهتكراو( ،سۆما) تهالق ده
بارهی
له یشتووه
یتۆوه پێمگه
یله
باره وه یخۆمدادهینێریت،ئه
نوێنه
رانه
نهم بیستووه ،بهراستی هیچ مرۆڤێك كاری وهك تۆی رێكهوه
شه هیچ به
وه
دهینێریته
وهته
یائه
ڵبژێره :
نهكردووه!! یهكێ لهم دوانه بۆخۆت هه
كهی مۆر كرد و گوتی :ئهو دوو یامردن و كفن و گۆڕ ..ئینجا نامه
یه
منامه
یخۆممبۆبانگبكهن..كاتێهاتنبۆالیپێیگوتن :
ئه نوێنه
ره
ستیكهسیتر..
نه
ده یده
بێنه
ستیخۆینه
وبه
ده كه
والیشاره
بهنبۆ ده
دهستی خۆی ،والی نه
یده
بهن ،و پاش ساڵو ده
كهی بۆده ئهوانیش نامه
وه ،ئینجا
كاته
وهی دهكات،و چهند جارێك دووبارهی ده خوێندنه
دهست به
یریدهكاتلێی
،كه سه
دهچێتبۆالی(سۆما) وه
گریانه
ڵدهستێتوبههه
بۆچدهگریت؟!
وه
ورهم!ئه
دهپرسێگه
یناردووه،وفهرمانیپێكردوومتۆتهاڵق یتۆوه
نامه پاشاله
باره دهڵێ:
موبتنێرمبۆالیئهو..منپێمخۆشبوودووساڵ
ورێكتبخه بدهم ،
وهم پێ خۆشتر تهك تۆدا بوومایه ،و پاشان بیكوشتمایه ..بهراستی ئه له
یهدا دهینیری
تهك ئهم نامه
بوو .ئیتر تهاڵقی دهدا و رێكی دهخات ،و له
بۆالیپاشا..
وه
خوێنددیه
شكردوئهویشكه
نامهكهیانپێشكه
یشتنه الیپاشا
كاتێگه
نووسرابوو:
یبهجێدێنم،
باشیوبهئاسان
كهتبه
زره
بێگوماننه
كهپاشام!
مه
له
په
~ ~ 36
كرد،ئیترچۆنبهناویخیانهتكارو
كاتێدڵملێیچووكاریحهراممنه
وهناوببرێم؟
رواڵپیسه
شه
ئهگهر بیبینیت وهك ههموو مرۆڤێكی تر ،تۆیش پێی
رهتم ههیه ،
عزه
مه
رسامدهبیت!!
سه
وتایههبێ!!.
جنۆكهومرۆڤداها
باوهڕناكه
مله خۆرێكدێتبۆالیپاشا ،
دهدا!! ساڵو بۆ
گهردنم ،تهاڵقم نه
گهر پاشا نهبوایه ،بیشیان دایه له
خۆ ئه
ژارهیهكی
وه ،كهوا بهخهم و په بهستوویه گهنجێكی دڵ پێوه (سۆما) له
وهجێیهێشت!! زۆره
شیعرهكانیا جوانیی بهكار بهڕاستی له وه گوتی : كهی خوێنده نامه
پاشا كه
هێناوه ،بهاڵم بهرامبهر بهخۆی خراپ بووه!! ئینجا فهرمانی كرد
كهماڵو وهندبه
نئافرهتێكه ئه
دیتیواقیعه كه بێننبۆدیوانیشا.. ته
ئافره
ههركهس سهیری بكات ژییری و بییری دهفڕێنێ!! پاشا له ماڵه
جه به
هاونشینهكانی
سهرسام بوو ،ئینجا رووی كرده ته
جوانی ئهو ئافره
هرهكانیشیتهواوبێت، ربه
گه یبه،ئه
بێعه
ته
مئافره
ڵاڵهیئه وگوتی :
وه
كهی ..ئینجا نه
وه نیعمهتی تهواوه بۆ خاوه ڵناوهكهیا ئه
گهل ئاوه له
كهی دواند و دیتی رهوانبێژترین ئافرهتی سهردهمی خۆیهتی.. ته
ئافره
ردهمشادارایان به مبۆبانگبكهن،هێنایانوله
كییه
كه دهشته ئینجاگوتی :
رداریببیتئهواسێ
ستبه
توانیده ئهگه
رده گرت..وپاشا پێیگوت :
نیزهكێكیش كه نیزهكی كچ بن ،و ههر دهمێ ،جواترین كه نیزهكت ده
كه
شاكیئاورێشمیلهتهكا
كێكیشیانده پۆ
كابێت،ههریه
میله
ته
زاردره
هه
وه..
مووچهبۆخۆتوخێزانهكانیشتدهبڕمه بێت..
ناسهیهكی ساردی
شتهكی هه كهی تهواو كرد كابرای ده كاتێ پاشا قسه
پهنام بۆتۆ هێنا ،تا لهزوڵمی ئامۆزاكهت
جهنابی پاشا
ههڵكێشا و گوتی :
نای بۆ
وپه
مۆههڕایكرد ،
كه ًبلێنله
ژیله واملێمه
رزگارمبكهیت..
وه بۆ ئهوتادارو ماندووهی شهو ورۆژ لهناوبگێڕه
ئاگر برد!! (سۆما)
وه ..بێگومان پهرێشانێكی بێ وێنهم
رییهكاندا بۆی دهتلێته
وه خهم و بیره
~ ~ 37
ویستیئهوم
رگیزخۆشه خواقسه
مهه گڕیتێبهربووه!!
به بۆی!!دڵمبۆی
نه ناو گۆڕهوه!! چۆن مخه
دهپێچن ،و ده بیرناچێتهوه ،تا كفنم تێوه
له
گهر وابم من بێ خۆشهویستی ئهو پڕه؟ ئه
سهبووریم بۆدێت كهدڵم به
نهك كاری تهكا بكه ،
ورهیی خۆت چاكهی پیاوچاكانم له بهگه
وهفام!!
باوهڕت ههبێ چی غهیری خۆت ،و كارێك عهیب و عاربێ بۆت!!
پێمیبدهیلهجیاتی(سۆما)پێیرازینابم.. یه
داهه
رباریشاهانه
له
ده
دهڵێ :دڵم هیچ ئافرهتێكیكه
لهواقیعدا مهجنوونی لهیال راستی گوتووه
یه بێ ئهوهی
لهیال ،و ههرچی ئافرهتی دنیاش هه له
خۆش ناوێت جگه
وه كوتوپڕ بیبینمگهر ههر لهدووره تاوانێكیان كردبێ رقمه لێیان ..ئه
اڵمیپرسیاریشیبدهمهوه!!..
شۆكێموناتوانموه ئه
په
شتهكی! تۆ خۆت الیههی ده كهی بووهوه پاشا پێی گوت : شیعره
كه
له
تهت تهاڵق داوه ..و عیددهیشی
ئهم ئافره
وهدا ناوه ،كه :
ئێمه ددانت به
سهر چووه..
كهی منیش تهاڵقی داوهو عیددهی به ،و والییه
سهر چووه
به
ڵبژاردلهنێوانمنوتۆووالیدا
رپشككێیهه ینبه
سه بائێستاخۆیبكه
قبووڵیبكهین..
باشه..
ئهویشگوتی :
ئهی(سۆما)!كاممانتخۆشتر تهكهوگوتی :ئافره
ئینجاپاشاروویكرده
وه ،یا
الریه
وڵهت و كۆشك و ته سهالَت و ده
دهوێت؟ پاشا بهخۆی و ده
وه ،یا ئهم
به خۆی و داگیركردن و دهستدرێژی كردنیه والییهكهی من ،
وه؟
ژاریونهدارییه
بهخۆیوههكییه
شته
ده
ندههژارو
رچه هه
مه
ئه
ۆزاكهیكرد ،وگوتی :
كهشهێمایبۆئام ته
ئافره
كهسوكاروبهرودراوسێوپاشاووالییهكهی اڵمالیمنله
داره
،بهنه
مودینارێكیدنیاخۆشهویستره!!
ندره
مووخاوه
وهه
بهر رووداوێكی باوهڕ بفهرموون ههرگیز له
جهنابی شا!
پاشان گوتی :
رۆژگار سهرشۆڕی ناكهم ،من ژیانێكی خۆش و هاورێیهتییهكی باشم
زاتمله كاتیخۆشیو
رشانیخۆمیده
ركیسه ،منبه
ئه كیاهه
بووه له
ته
~ ~ 38
انهدا..له ساغیو
وفهرح
تهنگانه
برمله تهكیاههبێ،وله
ناخۆشیداسه
تهی خوا بۆی نووسیوم لهتهكیا ..پاشاو ههموونهخۆشیدا ..و لهو قسمه
ته
لیقهی ئهو ئافره
دهوریدا بوون له ژییری و كهماڵ و سه وانهی به
ئه
فهرمانی كرد دهههزار درهمیان بدهنێ ..و سهرسام ببون ..پاشا
وه..
وهبیاننێرنه
حورمهته
به
31/3/2012
###
~ ~ 39
()٩
گەشتێکی
شا و داهێنانی پێاڵو
~ ~ 40
سەرەتای داهێنانی سۆل و پێاڵو!!
دەگێڕنهوە پاشایهک لهسهردەمی دێریندا پاشای واڵتێکی پان وپۆڕ و
بهرفراواندەبێت،وگهشتێکیدوورودرێژدەکات ،ولهمگهشتهیدابه
هۆی رۆیشتنی بهسهر رێگای زبر ،و بهردەاڵندا پێیهکانی دەئاوسێ..
فهرمانێکدەردەکاتکهههمووکٶاڵنوجادەکانبهچهرمبپۆشن!!
بهاڵم یهکێ له موستهشارەکانی لهوبارەوە رای خۆی بۆ دەر دەبڕێ و
دەڵێت جهنابی شه ئهگهر لهجیاتی ئهوە پارچهیهک پێستهی بچووک
ببڕینوبیخهینهژێرپێیپاشاوە،بهڕێزتانلهوناڕەحهتییهرزگاردەبن،
پاشایشدەبینێڕایئهمزۆرجوانوپهسهندە ،بهگوێیدەکات..ئهمهش
دەبێتهسهرەتایداهێنانیسۆلوپێاڵو!!
زانایاکیشدەڵێ:
کهوابوو ئهوەی دەیهوێت لهجیهاندا بهختهوەر و کامهران بێت ،با
لهسهرەتاوە ههوڵ بۆ گۆڕینی جیهان نهدات ،بهڵکو لهخۆیهوە گۆڕان
دەستپێبکات،وپاشانههوڵبۆگۆڕینیجیهانبدات..
بهندەیهکیخودایشدەڵێت:ههمووئێشوئازارێکخێروخۆشییهکیلێ
بهدیدێت..
###
~ ~ 41
()٠١
شایەتێكی بلیمەت
قازی بۆڕ دەدات
~ ~ 42
شایەتێكی بلیمەت و قازییەکی گەندەڵ :
سهاڵتودادگایهكدا
رده
هه شاروئاواییهكدا،له
ههر
له ڵگایهكدا ،
ركۆمه
له
هه
خهڵكی ئهو واڵته خێر لهخۆیان نابینن ،چونكه وه ، ندهڵی باڵوبووه
گه
وهر دهناسرێ،
ههق دهكرێ ،بڵقاسم بهزانا دادهنرێ ،زاڵم بهداد ناههق به
لووشدهكرێ..
مافیمافدارانحه
په مدهدرێ،ڵه قه
تاوانبارله
مهزڵوومبه
دادگهری بنچینهی
فهرموێ : ده
ممهری خوا صلی َّللا علیه وسلم پێغه
وهش خوا خۆشی بوێت ،حیكمهتی پێ دهبهخشێت، تدارییه ..ئه
ده
وڵه
وهش حیكمهتی پێ بهخشرا خێرێكی زۆری تووش دهبێت ..لۆجیكی ئه
ممهرصلیپێغه
كه یه
ولۆجیكه
ت،هه
رئه
حیكمه شێكهله
وبه
بههێزوپته
فهرموێت ":إن من البیان لسحرا" تهعریفی دهكات و ده َّللا علیه وسلم
سهری كێشهكان
چاره
یه ،چونكه دهرووندا هه ههندێ بهیان كاریگهری له
واژهی
سته
ڵگهی پتهو و ده
كاتهوه ،بههۆی به
دهكات گرێ كوێرهكان ده
وه ..
وانه
ره
ههندێواڵتداكاتی كاتچۆنله
شمانباسیئهوه
ده فته
یه مهه چیرۆكیئه
یشتۆته پۆلیس و یاساو نانهت گه وه ،و ته ندهڵی تیا باڵوبووهته خۆی گه
دادگایش ،بهاڵم كهسانی ویژدان زیندوو ،چۆن به هێزی مهنتیق،
كهن.. ڵكارانده
گه
نده به كشه
ستن،وپاشه
داده
وه ڵییه نده رامبهرئهوگه به له
ي فهرموویهتیَ ":منْ َك َت َم َش َها َدًة إِ َذا ُدعِ َ ممهریشصلیَّللا علیهوسلم پێغه
ور " أخرجه الطبراني من روایة من احتج به ان َك َمنْ َش ِه َد ِبالز ِ إِلَ ْی َهاَ ،ك َ
تییهكی البێ ،و كاتێ بانگیانكرد بۆشایهتیدان وهی شایه ئه البخاري .
شایهتی ناههقی دابێ.. وایه وه وهك ئه وه ، كهی شارده تییه شایه
فهرموێ«: وده
قدهكات ، رموودهیهكیتراباسیتاوانیشایهتیناهه له
فه
ك ِب َّ ِ ً َ أَ َ ُ
ْنَ ،و َش َها َدةُ وق ْال َوالِ َدی ِاّلِلَ ،و ُعقُ ُ ال أ َن ِّب ُئ ُك ْم ِبأ ْك َب ِر ْال َك َبائ ِِر؟ َث َالثاِ ْ :
اْل ْش َرا ُ
صلَّى َّ
َّللا ُ َعلَ ْی ِه َو َسلَّ َم ُم َّت ِك ًئا، ل َِّ
َّللا َ ان َرسُو ُور َ -و َك َ
ل الز ِ ور -أَوْ َق ْو ُ الز ِ
~ ~ 43
ل ُی َكرِّ ُر َها َح َّتى قُ ْل َنا :لَ ْی َت ُه َس َك َ
ت » أخرجه البخاري برقم: َف َجلَ َ
س َف َما َزا َ
. 3560و أطرافه - 5787 ، 5390 ، 5393 ، 6795تحفة
.88597
ورهیه؟
ورهترین گوناهی گه سێ جار فهرمووی :ئایا پێتان بڵێم چی گه
فهرمووی :هاوبهشی ممهری خوا! عهرزیان كرد بهڵێ ،ئهی پێغه
پهیاكردن بۆ خوا ،و ئازاردانی دڵی دایك و باوك - ،دانیشتبوو هاته
ئاگاتانله شایهتیناههق،وبۆختاندروست وفهرمووی": سهرچۆك -
كردنبێت".عنعبیدَّللابنأبىبكربنأنسعنأنس-رضىَّللاعنه–
ّلِل، اْل ْشرا ُ
ك ِبا ِ ن ْال َكبائ ِِر َقا َ
لِ " : َّللاصلىَّللاعلیهوسلم َع ِ ل ِ ل َرسُو ُ قالُ :س ِئ َ
ور».رواەالشیخان. لال َّن ْف ِ
سَ ،و َشها َدةُال ّز ِ ْنَ ،و َق ْت ُ ُقوق ْالوالِ َدی ِ
َوع ُ
ش َه َدا َء ِ َّ ِ
ّلِل َولَ ْو ِین ِب ْالقِسْ طِ ُ
ِین آ َم ُنوا ُكو ُنوا َق َّوام َفهرموێَ :یاأَی َهاالَّذ َ خوایشده
اّلِل ُ أَ ْولَ ٰى ِ
ب ِه َما، غ ِن ًّیاأَ ْو َف ِقیرً ا َف َّ ْن َو ْاألَ ْق َر ِب َ
ین،إِنْ َی ُكنْ َ َعلَ ٰى أَ ْنفُسِ ُك ْم أَ ِو ْ
ال َوالِ َدی ِ
ونب َما َتعْ َمل ُ َ ان ِ ُواال َه َو ٰىأَنْ َتعْ ِدلُواَ ،وإِنْ َت ْلوُ واأَ ْو ُتعْ ِرضُوا َفإِنَّ َّ َ
َّللا َك َ َف َال َت َّت ِبع ْ
ههمیشه ڕاگری یباوهڕتانهێناوه! ئهی ئه
وانه َخ ِبیرً ا"النساء٨٢٦:واته :
کهشتانزیانیبۆخۆتان تیه ن،باشایه
تییبۆخوابده
وشایه دادوهریبن ,
وانه
گهر کهسانێک له و دایک و باوکتان یان خزمانیش ههبێت ،ئه
زانێتلهئێوه،
وانچاکترده وهندیئه رژه
خوابه
مهندبێتیانههژار، وڵه ده
ینهداریی دهن،وبههۆ روهریالمه دادپه
له مهندی ، وڵه
ماعیده
بهته
واته (
کهن شوێن ئارهزووی نهفس نه دهن) ، حهق المه و بهزهیی بێ جێ له
روهری البدهن ،جا ئهگهر ئێوه پێچ لێ بدهن (زمان دادپه بکهون له
وه چاکبزانن ڵبکهن ،ئه قبدهن ،یانپشتهه
تیناحه
وشایه بگۆرن) ،
گاداره.
وهتانئا خوابهکاروکرده
ئازیزان ئهمه پێشهکییهک بوو بۆ چوونه ناو چیرۆکهکه ،خوا له حهق
شاردنهوەوشایهتیناحهق،خۆمانوخۆشهویستانمانبپارێزێت..
د.حسنپێنجوێنی
وهشچیرۆكهكه:
وهئێوهوئه
فهرموونئه
~ ~ 44
شایەتێكی بلیمەت قازییەکی گەندەڵ بۆڕ دهدات
سهاڵتیان به سهر
دهی رابوردوودا چهتهكانی مافیا ده سه
رهتای سه
له
نانهت پۆلیس و یاسا و ههموو كۆمهڵگای مهرسیلیادا گرتبوو ،ته
له سییهكانی
تهكانی مافیا ،سهرۆكی چه یهكێ له
دادگایشیان كڕی بوو ..
كوشتووه
زهكانی
تۆمهتی ئهوه كه یهكێك له ناحه
دهی رابوردوودا ،به سه
دهگیرێت ،و دهدرێت به دادگا ،لهدادگادا تهنیا كهسێك ههبوو شایهتی
كهیبانگ ته
ستیپێكردقازیشایه
دادگاده
كیانكه اره
یهتاوانهكهبێت ،ئێو
یدیویهتیباسیبكات،قازیشبهرتیلیلێكیزۆروفراوانی كردتائه
وه
لهمبدات.. قه
بێتاوانله
كانبه یسهرۆكیچه
ته وهرگرتووه،بۆئه
وه
كهیپرسی:بهوردی
شایهته
له وه
نگێكیتووڕه
قیوبه
ده قازیزۆربه
ره
چیروویدا؟
سهر خۆ وهاڵمی متمانهی تهواوی بهخۆی ههبوو زۆر له كه
كه
ته شایه
سهعات دووی له
كهدا بووم ،عهمباری دووكانه وه ،و گوتی :من له دایه
وهی ره
ده
له
دوای نیوه شهو ،بهڕێز {فیران}ی خاوهن دووكان ،
وه بوو ،كاتێ له كه
قهی چهند گوللـهیه ته كهدا بوو ،من گوێم له
دووكانه
میستهر فیران}
وه بزانم چی بووه؟ دیتم { ره ده
وه رامكرده
ممارهكه
عه
قه
وه بازره
ناوچاویه
،وخوێنله
وتووه
ویاداكه
گیانله یهكیبێ
الشه
وەک
ردهمیا
به
شله
میستهردیبوا}یه ،ئهم{
قبووه
داتوههردووچاویئه
بله
ده
یهو تائهوكاتهش دووكهڵی دهستهوه
مانچهكهی بهرووتی به ستاوهو ده
وه
سیترلهویانهبوو..
دهر ..
كه هاته
یلێده
بارووته
كه
تۆخۆتبهچاویخۆتبینیت
وهلێیپرسی:
قیوتووڕهییه
قازیزۆربه
ڕه
وهبنێت؟!ئاغاكهته
كبه
وفیشه
ئه
~ ~ 45
وه
ختیله
كهیجهنه
نهخێر،بهاڵمدیمه
سادهییگوتی :
شزۆربه
تهكه
شایه
سهرنجێكیداموقانه
،كاتێمنیبینیدڵڕه
یبووه وبكوژهكه
كردكه
ئه
ده
كهی بهجێ هێشت ،و وه گیرفانی ،و بهئارامی شوێنه
كهی خسته دهمانچه
م،وبهتاوانباربیناسێنم..
تیلهدژیبده
زانیكهمنناوێرمشایه
ووایده
ئه
یپێوهبنێ؟!
وگوللـه
تۆبینیتئه جارێكیترلێیپرسییهوه:
قانه
دڵڕه
قازیبه
وه
كهكانه
نگیفیشه
بهڵێخۆمگوێمله
ده وهگوتی :
رسامییه
شبه
سه تهكه
شایه
بوو.
وه گوتی:
پشتئهستوورییه
وبه
یپێبڕییهوه ،
رتیلخۆرقسه
كه
قازیبه
كهدا ،و
سهر مێزه
كهی دای به
یهكی تهواو نییه،و به چهكوشه
بهڵگه
مه
ئه
رهوه!!
ده
بچێته
تهكه باشایه
گوتی:
،له جێیخۆی
وكارهی قازی زۆر تووڕهوناڕازیبوو
تهكهش
له شایه
دهنگی بهرز هاواری كرد ،وگوتی:
كه،و به
ههستاو پشتی كرده قازییه
بهراز
رله
نوژیریشتاهه
لحۆی،ولهدیمه
مژه
وگه زییهكیگه
بهراستیقا
دهچیت!!
یه
ههی پیاو! چۆن زاتت هه
وه قیڕاندی و گوتی :
ییه
تووڕه
قازی به
ەدەم...
سهرتاد
یت؟منحوكمبه
یداوهرانبكه
ده
سته تیبه
سووكایه
جهنابیقازیتۆچاوتلێبوو
روویكردهوه قازیوگوتی :
كه
ته
شایه
منقسهتپێبڵێم؟!
كه
وه قیڕاندی و گوتی :گوێم لێت بوو ،ئهو خهڵكهش
ییه
تووڕه
قازی به
ههمووگوێیانلێبوو!!
وه
وه گوتی :جهنابی قازی ئه
یهكی سووكایهتی پێكردنه بهبزه
كه
ته
شایه
واونییه!!..
ودهلیلێكیته
ڵگه
به
~ ~ 46
هاڕهی پێكهنین ،و
دایانه
كه قازی رهنگی گۆڕا ،و ئامادهبوانی هۆڵه
یهدا چی بوو؟! قازی ڵگه
كه لهو به
ته
بهستی شایه ههموو حاڵی بوون مه
كه ئابڕووی دهبات و داهاتووی وه
بینییه
النییهكی وادا ده خۆی له تهنگه
تهسلیم بوون به ویستی رای گشتی له
وه ،بۆیه جگه خاته مهترسییه
ده
سهر پێشهوای
وه ..حوكمی ئیعدام و كوشتنی به چارێكی تری نهبینییه
ستهی
رده
سه كێله
لهدادگادا،بۆیه
یهكهمئیعدامێكبوو وه
وئه
چهتاكانادا ،
وواڵتهدا!!
كانیمافیاله چهته
30/03/2011
~ ~ 47
()٠٠
ئەو شایەی
دوای مردنیشی خۆشەویستە
~ ~ 48
ئایا یۆسفی كوڕی شازی دهناسی؟
ئهمڕۆئیمێلێکمبۆهاتبوو ،بابهتێکیسهرنجراکێشیتێدابوو،که(ماهر
ابو طیر) نووسی بووی ،ئهم پیاوەش یهکێکه لهنووسهرە ناودارەکانی
رۆژنامهیدەستووریئوردونی،بابهتهکهمپێبهتاموچێژبوو،بۆیهوا
لهگهڵکهمێدەستکاریئهدەبیدا،بهکوردیپێشکهشتانیدەکهم..
جكڕیبوو،پارهكهمان
یحه
ڕمانبۆفیدیه وهرزیحهجدا،مه ساڵێكیانله
كهیدا،وكاتێ ڕه
یمه
بوو،پاره
وه
ردهممنه
به كله
سلێمدهكردو،پیاوێ
ته
گرت لێی پرسی :كاكه! بهناویرده كهی وه ڕه
ئهوکارمهندەی پارهی مه
كبێدهنگ
؟کابراماوه
یه
ربڕیندابڵێمبۆكێیه
كاتیسه
بینووسم؟تاله كێوه
بوو.وەاڵمینهدایهوە،کارمهندەکهپرسیارەکهیدووبارەکردەوە،ئهویش
بهدوودڵییهکهوەگوتی:یوسفیکوڕیئهییوبیکوڕیشازی..ئهوەشکه
پارەکهیوەردەگرتبهگورجیناوەکهینووسی،وپارەکهیوەرگرت..
ئیتر لهواتای ناوەکه ورد نهبووەوە ..بهاڵم من بهدڵ سهرنجم دا ،و پێم
وابوومهحاڵهئهوەناویئهوپیاوەبێت،بۆیهوازملێنههێنا!!
ئارەزوویزۆرمبۆزانینیئهوحهقیقهته،وایلێکردموازلهتهسلیمکردنی
پارەکهبێنم،وبکهومهشوێنحاجییهکه،ولێیبپرسم:بۆبهناوییوسفی
کوڕیئهییوبیناونووستکرد؟!مهگهرئهوەناویسهرکردەیگهورەی
موسوڵمان،سهالحهددینیئهییوبینییه؟!ئهوسهرکردەهێژایهیقودسی
رزگارکرد؟!
~ ~ 49
حاجییهکه چاوی دەبریسکایهوە ،خهریک بوو بڕوات وپشتم تێ بکات،
بهاڵم وەک بهزەیی پیاما بێتهوە ،وەاڵمی دامهوە ،و گوتی :بهڵێ ،ئهو
پیاوەی من ناوم برد ،ههر ئهو سهرکردە هێژایه ،که تۆ ناوت هێنا،
دەمهوێئهمساڵلهجیاتیئهوحهجبکهم!!ههروەکدەزانیئهوپێشهوا
مهزنه ،لهتهمهنی پهنجاو حهوت ساڵیدا کۆچی دوایی کرد ،و لهژیانیدا
حهجی نهکرد ،ههروەک لهمێژووی ژیانیدا دەیخوێنینهوە ،پێش ئهوەی
خۆیبهگریانهوەبهجێیانبێڵێ،تهودیعیدواینکاروانیحهجیکرد..
قبووڵی نهکرد نهبهماڵی دەوڵهت ،و نهبه ماڵی موسوڵمانان حهج بکات،
خۆیشی ماڵی نهبوو ،تا حهجی پێ بکات ،لهگهڵ ئهوەدا که دەسهاڵت و
دەوڵهتیلهدەستابوو..پیاوێکیدەستوداوێنپاکبوو!!
خهڵکێکیزۆرسهالحهددیندەناسن،ودەزاننکهئهییوبیشلهقهبهکهیهتی،
وناوی تهواوی :یوسفی کوڕی ئهییوبی کوڕی شازییه و حهجی
نهکردووە ،بۆیه سااڵنه له جیهانی ئیسالمییهوە موسوڵمانان لهبریتی
ئهوحهجدەکهن،چهندینجاربهرگوێمکهوتووەکهموسوڵمانانلهواڵتانی
جیاجیاوەسااڵنهحهجیبۆدەکهن!!
###
# # #
~ ~ 50
()٠٨
~ ~ 51
معاویەی دووهم كێ بوو؟ و چ دهورێكی بینی؟!
دهڵێ:
كهیخۆیا
مێژووه
یهعقوبیله
تهنیا عومهری كوڕی دهزانی لهناو بهنی ئومهییهكاندا ئێمه وامان
شهرعیبه حوكمی كهی
بنهماڵه
كه حوكمی وتووه
هه
ڵكه عهبدولعهزیز ،
به
ندامهكانیان ،
ئه یهدا،رووگهیتاكو بناماڵه
لهو
وادیاره
زانیوه..بهاڵم
نه
ردهیان پێی
روه
كه مامۆستای په بووه ،
رێنوێنییانه
رده و
روه
په پێی ئهو
گهیاندوون..
وه بهاڵم
خوێنده
یهم
ماڵه
بنه
كهسی ئهو پێشووهدا باسی سێههمین
ماوه
لهو
موعاوییهی دووهم كوڕی یهزیدی كوڕی كه {
سهرسام بووم لهراستیدا
كهیدا بمرێت، نهخۆشیه یهزیدی باوكی لهدواین وهی موعاوییه} پێش ئه
دووهمی كوڕی ببێته جێنشینی ،و موعاوییهی
ئهوهی
دهكات بۆ
وهسێت
واته سهر
دهڕ دهكرێ بهخهلیفه و ڕێوه ببات ..كاتێ حوكمی واڵت به
مهوییهكان .دوو مانگی ئه
ماڵهی
لیفهی بنه خه سێههم
تهخت ،و دهبێت به
كهوێت لهرده
ده سهاڵت ده
كهمجار پاش كهس نایبینێ ،كاتێ بۆ یه تهواو
رایهكی
هه ورهی دیمشقدا وتارێكی گرنگ دهدات ،و مزگهوتی گه
دهژی،و نزیكهی چل رۆژێك وه دهبێت ..پاش ئه ورهی لێ دروست گه
كه بنهماڵه خۆیان شهووره
دهكات ..وا
مه وه كۆچی دوایی ئه پاش
دهستیرزگاریانببێت.. یله
وه ئه كهن،بۆ رمانخواردیده
ده
~ ~ 52
مهوی،وههمووجیهانی ئه
ملهكهتی
مه
بێتهپاشای
ده وهی پیاوهپاشئه
ئهم
ئهمهویورهی
گه مزگهوتی
له دهبێت ،
ڵهمڕهوی حوكمیدا قه
لهژێر ئیسالم
دهڵێت:روهردگار
په دهدات ،و پاش سوپاس و ستایشی دیمشقدا وتارێك
روونه
وه ،المان
بهئێمه ئێوه تووش بووین ،و ئێوهش به ئێمه
خهڵكینه!
یه
هه
قیقهتێك
حه دهن ،ئاگادار بن -با لێده
وتانهمان
نییه ، حهزتان لێمان كه
موعاوییهی كوڕی
وهیه كه : -باپیرم :
ئه
ئهویش وه
بكهمه
بۆتان روون
كه شیاوتركهسێكدا كرد لهتهك
اڵته ناكۆكی
سه ده
ئهم
سهر
سوفیانله
ئهبو
له
لهپێشتربوونی خوداوه ،و
بهپێغهممهری بهر نزیكبوونی له
بوو بۆی ،
كهسیئیماندارانو كهمین یه
پێشهنگیموسوڵمانانو ئهویش كه ئیسالمدا ..
پاشماوهی خاتهمول
روهردگاری جیهان ،و باوكی ممهری په پێغه ئامۆزای
تهكیوتنه
ئێوهشكه كارهبوو ، ئهم دهزاننسوار روهك هه مورسهلینبوو ،
له بارمتهینییه لێتان ،تا مردن هات بۆالی و ئێستاش شاراوه
وهی له
وهیخۆیدایه!! كرده
چاكه
دیهێنهری لهراستیدا ئهویش
به دهست ،
گرته
كارهی
پاشان باوكم ئهو
دهروونبوو ركهشی
سه
ئارهزووی نهفس،و ئهسپیههوای نهبوو،سوار
ورهبوو ،هیواكهی دهزانی ،وهیوای زۆر گه ڵهكانی خۆی بهچاك هه
بوو ،
ماوهی
وه ،و توانای كهمبوو ،و كهی كورت بووه جهله
ئه
دوای خست ،و
یه بهو
رهو دواین ماڵی كۆچی كرد،و ئێستاش بارمته به
كۆتایی هات ،و
كردوویهتی.
تاوانانهی
گوناهـو
ورهترین كۆست وهی گه ئه
كرده گریان ،و گوتی :بێگومان دهستی ئینجا
وه،
گهڕایه
ناشیرینهیپێی
وشێوهخراپو
كهیبوو،به بووبۆئێمه،مردنه
حهرامی ممهری كوشت ، پێغه
وهبووئال وبهیتی ئه
روهردگاری ،
په بۆ الی
ناگرمه
ئێوه
ئهم كارهی وه من
لهبهرئه
عبهی سووتاند ، حهاڵل كرد وكه
سهاڵتتان!!سوێندبهخودا ده
وهخۆتانو ئێوهشههڵناگرم،ئه دهستوكۆڵی
ئهگهرووه ،
پێگهیشت
بهشێكیزۆرمان دهستكهوت گهردنیابریتیبێتله ئه
كه لێی تووش سه ،
به
وهندهیان
ئه
ئهبو سوفیان خراپهش بێت ،ئالی
شهڕو
~ ~ 53
دهڵێت :گوتوویهتی :خۆتان
خهیاتیشدا
لیفه بن
خه له مێژووی
بوون ( .
كارهتان)!!.
ئهم رپهرشتی
سه به بیكهن
باشه ،
كێتانپێ
عومهریلهناوماندا!!
سوننهتی
به
بیكه
دهڵێ :
كهم پێی
حه
مهروانی كوڕی
بهمردوویی و زیندوویی ،كهی ناكهم
دهڵێ :من چاوتان لێ ئهویش
وهك
یه
هه
پیاوهم
بووه؟! كام
وهك عومهر موعاوییه
یهزیدی كوڕی
پیاوهكانیعومهر؟
بووه
كهبرای یهزید
كردووه،خالیدیكوڕی
پیاوهكاتێكۆچیدواییئهم
دهڵێن:عوسمانی كوڕی محمدی كوڕی ههندێكیش
ركردووه ،
له
سه نوێژی
كردووه..و
سهر
له
كه ئامۆزای باوكی بووه ،نوێژی ئهبو سوفیان ،
نێژراوه..
لهدیمشقدا
وكارمهندانهی باوكی
دهلێ :
ئه خهیاتیشدا ،
لیفهی بن
خه له مێژووی
سهركار..
سته
خه
كهسی تری نه ئهم
ئهوانه بوون ،و
ههر
داینابوون
عوتبهی كوڕی
وهلیدی كوڕی وهفاتی كرد ،
نهخۆش بوو ،تا ردهوام
به
كردووه( ..ابن
سهر
له
كه ئامۆزای باوكی بوو -نوێژی ئهبو سوفیان ،
سهركردبێت..
له ههرسێكیاننوێژیان دهشگونجێ خیاط ).533/
~ ~ 54
وابنحبانفيالثقات،897/9:والخطیبفيتاریخه،889/3:وابنحجر
فيتعجیلالمنفعة،39/والحسینيفياْلكمال،384/وغیرهم}.
كهی تهواو كرد و
وتاره
وه كه دهڵێت :پاش ئه له ( جواهر المطالب)دا
رهوروویو به
خهزرا،ودایكیهات وه،رۆیشتبۆكۆشكی خواره
هاته
ئاواته
ئهویش پێی گوت:منیش مانگانه بوویتایه!
عادهتێكی
گوتی:خۆزگا
ههیه،
باالدهستئاگرێكی
كه خوای مزانیبایه
،
ونه خوازبوومئهوهبوومایه
به
رهحم
رهحمی خۆی به
گهر خوا
ئه
دهسووتێنێ!!خۆ و تاوانكارانی پێ
واوهیالبۆیان!!ئینجاپاشچلرۆژمرد.. نهكات ، باوكوباپیرم
كهی و پێیانرده
روه
په سهر مامۆستای كوتایه
ههڵیان
ییه
ئومه
بهنوو
له
بهری(ابنالعبري)ش عه
مهتكردووه!!ئیبنول ئهمهتۆفێری ئه گوت :
سهری ،پێیان گوت: ههڵیان كوتایه كه
دهڵێت :
(مختصر الدول )111/دا
مه تۆ فێرتئه
ئهم شتانهت فێركردووه!! كردووه ،و
مه تۆ خراپت
ئه
وه
الفهت بێنێ ،و علی و كوڕ و نه خه له
داداوه :واز
دهرست كردووهو
ستهم
بهزوڵم و ئێمه
جوانكردووه ،و هانت داوه ،تا
بهرچاودا
له
كانیت ،
كهگوتی..
وهبڵێت تاوانباربكات،ورێتبۆخۆشكردووه،تائه
بهڵكو
وهڵالهی من هۆكار نهبووم ،
هاواردهكات و پێیان دەڵێ :
ئهویش
ههرچیهاواریكرد بووه ،
لهسروشتیا منداڵهكانی
عهلیو خۆشهویستی
رنهگرت ،وەک(ابن الدمشقي)له(جواهر المطالب).561/5 :دا وه لێییان
گۆڕهوه!!.
نایانهناو
بهزیندوویی دەڵێت :
لەم سەرچاوانەدا ئەم وتاره باسكراوه:
تاریخالیعقوبي،ت374هـ.مروجالذهب.93/3:
كتاباألضواء.885/حیاةالحیوانللدمیري.58/3:
تاریخمختصرالدول.888/تاریخدمشق.356/83:
كتابالصواعق.)830/
###
~ ~ 55
()٠٣
بازرگانێکی زیرەک
و
خەلیفە مەئموون
~ ~ 56
بازرگانێکی زیرەک و خەلیفە مەئموون
وره
وه،تاوانیگه غهیه،چونکهدڵخوێندنه ده
ئیسالمداقه
له
وه دڵخوێندنه
وه ..ههر لهبهر ئهوەیشه ،خوای بااڵدەست داوا له كهوێته ورهی لێ ده گه
باوەڕداران دەکات :خۆیان له بهشێکی زۆری گومانهکان بپارێزن،
چونکهههندێلهگومانهکانتاوانوخراپهنَ ".یاأَی َهاالَّذ َ
ِین آَ َم ُنوااجْ َت ِنبُوا
وانهی
ئهی ئه الظنِّ إِ ْث ٌم "الحجرات .٨٣/واته :
ض َّ َك ِثیرً ا م َِن َّ
الظنِّ إِنَّ َبعْ َ
شێكیزۆریگومانبپارێزن،چونكهههندێ
خۆتانله
به تانهێناوه
باوهڕ
گومانهكانتاوانوگوناحن". له
ردهمی مهئموونی عهبباسیدا له مزگهوتی سه گهر ئهو پیاوهی له
ئه
سهر دهمی ئێمهدا بیكردایه،
له
ورهی بهغدادا ئهو قسانهی كرد ،
گه
ریچدهبوو؟
ڵوێستمانبه
رامبه
هه
سهاڵتی زێڕینی ئیسالمدا ،دادگا فهرمان رهوا ردهمی ده
سه لهراستیدا له
له
وهسی خهڵكی ،بۆیه ئازادی تاكتاكی خهڵكی ، بووه ،نهك ههواو هه
فهرموون سهیری ئهم رووداوهی وڵهتی ئیسالمیدا پارێزراو بووه .. ده
اڵتیزێڕینیئیسالمبكهن:
میده
سه سه
رده
كۆمهڵێ چهته و پیاو خراپ رێی بهبازرگانێك دهگرن ،و گێڕنهوه
ده
ئهویش پهنا بۆوه .
نه
كه كهن و رووتی ده كهی زهوت ده
ماڵ و سامانه
مهئموونی عهبباسی دهبات ،تا سكااڵی خۆی لهال بكات ،بهاڵم ماوهی
وێت،ئهویش
لیفه بكه
خه نچاویبه
رێیناده دهكات ،
ساڵێكچاوهڕوانی
وهی بهو هۆیهوە بتوانێ چاوی به بۆئه
نادهباته بهرفێڵێك ،
بهناچاری په
دهبێت: مجۆره
یشیبه خهلیفهبكهوێت،وبهئاواتیخۆیبگات..فێڵه
كه
~ ~ 57
ئهی خهڵكی
لهرۆژی ههینیدا ئامادهی جومعه دهبێ ،وهاوار دهكات :
قسهكانمبێت..
وئاگاتانله
وبزاننچدهڵێم؟
بهغدا!گوێملێبگرن،
خوانییهتی!..
منشتیوامههیه،
-8
منشتیوامالیه،الیخوانییه!..
-3
،خواخهلقینهكردووه!!.
منشتیوامالیه -3
فیتنهمخۆشدهوێ.. -0
ققه!..
حه رقمله
-6
مبینییوه!.
كه
نه دهم ،
شتیواده
شایه
تیبه -5
كهم!!
ستنوێژیشنوێژده
به
بێده -9
دهبێ ،دهڕۆن بۆی و قۆڵ بهستی وه
قسهكانیه
كاتێ خهڵكی گوێیان له
رواڵهتدا كوفری كردووه،و
له مه
چونكه ئه
یبهن بۆ دادگا!!
كهن ،و ده
ده
بهاڵم خۆیانههبێ ،تییه
رواڵه
رامبهر بهم كوفره دهبێ ههڵوێستیان به
حوكمی كافربوونی نادهن ،و ناڕۆن بیكوژن ،چونكه دادگا ههیه ،و
نهك ئهمان ،بۆیه دیبهن بۆدادگا،زانندهبێدادگائهو حوكمه بدات ،
ده
؟دهڵێ:جهنابیقازی!تكردووه
مقسانه وێشقازیلێیدهپرسێ :
بۆئه
له
لیفه
ملێكهوتووه،و بڕیارمداوه الی خودیخه منزیانێكی زۆرگه
وره
واڵهیالیرلوتفبفهرمووی ،حه
جائه
گه كهم .. بێبۆكهسیباسنه
نه
ئهویشداواكارییهكهی وه ..كهمه
وێروونیده
مبكهیت ،
له لیفه نابیخه
جه
لیفه..
سهر داخوازی خۆی ،دهینێرێت بۆ الی خه جێبهجێ دهكات ،و له
دهیبیستین؟! یتۆوه
چییهله
باره مه لێیدهپرسێ:ئه
ئهویش
وه راسته،و من
وهی بۆیان گێڕاویته
بهڕێز! جهنابی خهلیفه! ئه
دهڵێ :
گوتوومه!..
بكهیت؟
وكاره
چیپاڵنهرتبوو،تائه
یشلێیدهپرسێ:
خه
لیفه
ته رێیان پێ گرتم ،و ماڵ و سامانهكهمیانچه
ئهویش دهڵێ :قوربان!
وه ،و هاتم سكااڵ الی بهڕێزتان بكهم،
بهتااڵن برد ،و رووتیان كردمه
كهم رێیان پێ نهدام ..منیش
ماوهی ساڵێكه من چاوهڕوانی ده
وه
بهاڵم ئه
~ ~ 58
وهی بت بینم ،و سكااڵی حاڵی خۆمت البكهم ،و
ئهم كارهم كرد ،بۆئه
كهمبۆبگێڕیتهوه!..
ماڵه
وماوه،و
بزانیچیملێقه
وقسانهتمبۆبكهیت،ههموو
ربتوانیتتهفسیریئه
ویشپێیدهڵێ:ئه
گه
ئه
گێڕمهوه ..
كهتبۆده
ماڵوسامانه
سهرچاو.
به
ویشدهڵێ :
ئه
یه
منژنمهه
وهیه:ستمئه
یهخوانییهتیمه
به شتیوامهه
دهڵێم: منكه
-8
خوانییهتی!
یه من بهستم ئهوه دهڵێم :من شتی وام الیه ،الی خوا نییه ،مه -3من كه
وه و شتی وا الی خوا له
رییه
كهم ،خوا به كهم ،فیڵ وگزی ده درۆ ده
نییه!..
یه
وه ستمئه
،خواخهلقینهكردووه!!مه
به دهڵێم:شتیوامالیه منكه
-3
یشمهخلووقنییه.. وئهو
ركردووه
منقورئانمله
به
یه منماڵ و منداڵم وه
بهستمئه مه
مخۆشدهوێ!!
دهڵێم :
فیتنه منكه
-0
فهرموێ " :إِ َّن َما فیتنه ناویان دهبات ،و ده خۆش دهوێت ،و خودایش به
أَم َْوال ُ ُك ْم َوأَ ْوال ُد ُك ْم ِف ْت َن ٌة"
وهیه :مردن حهققه ،و رقم بهستم ئه حهققه!! مه
دهڵێم :رقم له -6من كه
لێیهتی.
یه من وه
بهستم ئه نهم دیوه ،مه دهم كه
شایهتی بهشتێك ده
دهڵێم : -5من كه
دهم ،كه :محمد پێغهممهری خودایه صلى َّللا علیه وسلم ،و شایهتی ده
نهیشمبینییوه!..
()8
بهبێ یه وه
بهستم ئه كهم ،مه ده
بهبێ دهستنوێژ نوێژ دهڵێم : -9من كه
دهم..
صلىَّللاعلیهوسلمده
ممهر
رپێغه
ستنوێژساڵواتلهسه
ده
كهی زۆر بهدڵ دهبێ بۆیه شاباشی دهكات و ههموواڵمه
وه لیفه
خه
زیانهكهیشیبۆدهبژێرێت..
###
~ ~ 59
پهراوێز:
بیداههردوویان
عه
ره اڵمله
()٨لهكوردیدائێمهبهساڵواتناڵێیننوێژ،به
دهگوترێن ،بۆنموونه :من دهڵێم :صلیت ركعتین ،و صلیت
یهك شێوه
به
على النبی ،بهاڵم لهكوردیدا دهگوترێت :دوو ركات نوێژم كرد ،و
دا..
ممهرصلىَّللاعلیهوسلم
سهرپێغه
ساڵواتیشمله
###
~ ~ 60
()٠٤
ئەمیر عەلی
كوڕی خەلیفە مەئموون
~ ~ 61
ئەمیر عەلی كوڕی خەلیفە مەئمووون
خاته ژێر چاودێریمالهی ناو بازاڕ ده ئهمیر ههڵس و كهوتی ئهو حه
خۆیهوه ،دهبینێ لهكاتی چێشتهنگاودا حهمال واز لهكار دێنێ ،و دهچێت
گرێت،ودووركاتنوێژدهكات،
ستنوێژده
،وده بۆسهرلێوارید
یجله
وه
گهڕێته
ئینجاده
،ودوعادهكات..
كاتهوه
رزده
وئاسمانبه ستبه
ره
وده
بۆ بازاڕ ،و دهست بهكۆڵكێشان دهكات ،تا پێش نیوهڕۆ ،دهچێت نانێك
ڕدهكات،و كهیبهئاو ته
كه ،ونانه
ررووباره
یباتبۆسه
كڕێت،وده
ده
دهست بهخواردنی دهكات ..پاش نانخواردنهكهی دهستنوێژ دهگرێت ،و
وهبۆ
كشێ،وپاشاندهچێته
عاتێكراده
كات،وسه
ڕۆیده
ینیوه نوێژه
كه
كاتهوه!!
یده
كارهكه بازاڕ،ودهستبه
ماڵه
بۆ رۆژی دواینیش ئهمیر چاودێری دهكات ،دهبینێ ئهم حه
روهها رۆژی سێههم وهه
وه ..
كاته
ده كهی دوێنێی دوباره بهرنامه
خزمهتکارهكانی دهنێرێ بهشوێن
چوارهمیش ..ئینجا ئهمیر یهكێك له
چێته ژووری
ژارده
ماڵیهه یهێننبۆكۆشكیئهمیر ..
حه
دا،وده ماڵه
كهحه
شدهكات..
میر،وساڵوێكیپێشكه
ئه
یدهڵێت:ئایانامناسیت؟!
ئهمییریشپێ
بینیوهتابتناسم!
نابتمنه
ڵێجه
ماڵیشده
حه
~ ~ 62
لیفهم!
منكوڕیخه
ویشدهڵێ:
ئه
وادهڵێن..
ماڵیشدهڵێ :
حه
كهیت؟!
یتۆچیده
میردهڵێ :
ئه
ئه
كهیت،
بینم،كاریقورسوگرانده
ندرۆژێكه
تۆده یشدهڵێ:منچه
ئهم
كۆڵبخهم!!
ته
تله حمه
وزه
وه،وئه
وێماندووییتبحهسێنمه
وده
مه
بهچی؟
شدهڵێ :
كه ماڵه
حه
لێیدهپرسێت..
وه
یخاوخێزانیه
میرله
باره
ئه
كهم
سااڵچووه ،و خوشكه
وهاڵمیدا دهڵێت :دایكم پیرهژنێكی به
ئهویش له
موورۆژێبهربانگیان
ڕۆژوون،وهه ردوویانبهڕۆژابه
،وهه نابینایه
خهوین..
خۆینوپاشانده
نانده وه
وه،وپێكه
بۆدهبهمه
ڵدهستن؟!
وهه
خه
نگێله
میردهلێت:ئهیكه
ئه
~ ~ 63
نیبوونوبوونهوهر
ست،خاوه
ردگاریبااڵده ماڵیشدهڵێ:كاتێپه
روه
حه
كیدواینیشهوا
له
سێیه وهیه
ستیئه
مه
بهدێنێته ئاسمانیدنیا–
تهشریف
ستنبۆشهونوێژ..-
هه
ڵده
یه؟!
وههه
ره
سه
رزێكتبه
هیچقهمیردهڵێ:
ئه
نییه..
وه ره
سه
سمبه
رزیكه
نیاگوناههكانمنهبێ ..
قه دهڵێ:قوربان!ته
كئێمهبژیت؟!
وێوهمیردهڵێ:ناته
ئه
نهبهخودا،نامهوێت..
دهڵێ :
دهڵێ:بۆچ؟
مزایهببێت!!
ترسمدڵمرهقببێودینه
كه
ده
كمندالهم
یله
تهوه حهماڵبیت،تائه
تپێخۆشه
میردهڵێ:ئێستائه
وه
ئه
كۆشكهدابژیت؟!
رێ،وهڵاڵ..
دهڵێ :
ئه
وه..
لێیورددهبێته
سهرسامییهوه
دا،وبه
رنجیده
میریشسه
ئه
كاندهڵێ:منبۆشوێنێكی
پاسهوانوخزمه
تكاره ڵدهستێبه وهه
لهخه كه
لیفه مهئموونیباوكمبڵێن:منرۆیشتم..وپێیشی
خه ڕۆم،وبه
دوورده
كتردهگهین!!
تابه
یهلهرۆژیقیامه
ئینشائهڵاڵ -
بڵێنمنوئهو–
~ ~ 64
پێیدهڵێن:بۆچی؟
وه،جلێكی رناكاته
میریله
به ستێ،جلوبهرگیئه
هه
ڵده داكه
شهو نیوه
له
دهزانێ
خهلیفه
نه
پێشچاووندهبێ ..
كات،ودهڕواوله
به
رده له
ژارانه
هه
تكارهكان
خزمه ئهمیر عهلی بۆ كوێ دهچێت؟! خهڵكی بهغدایش كه و نه
رهوشاریكووترۆیشت،وشاری كۆشكدهرچووبه
یانزانیكاتێله
ده
روهك مێژوو هه مهدا پێی دهگوترا :واسیت(واسط) .. رده
وسه كووتیش له
چێته
لهوێش خۆی دهگۆڕێ و وهك كرێكارێك ده كهن ..
نووسان باسی ده
لهوێ وهك كرێكارێك دهست الی بازرگانێكی خشت دروستكردن ..
رنامهیهكبۆخۆیدابه یه وماوه
خشتبڕیندهكات،تاكۆتاییژیانی .
له
به
بهركردنی یهك بۆ له رنامه
دادهنێ ،بۆ :ویردی ئێواران و بهیانیان ،به
وه ،و
روهها بۆ شهو نوێژ ،ونزا و پاڕانه هه
ههموو قورئانی پیرۆز ..
بڕیار دهدات ههموو رۆژێكی دووشهممهو پێنچ شهممانیش بهڕۆژوو
نیارۆژێكیدهكرد..
شیته
كردبه
یدایده شیكه
په بێت..ئه
وه
یخۆیبه
ستیله
كهیدا،ئهنگو
فاتهكه
خۆشیوه
كات،له
نه
فاتده
كاتێكیشوه
گهرمردم مهئمونم،ئه لیفه
منكوڕیخه
دات،وپێیدهڵێ:
كه
ده بازرگانه
وه
ببهیته
نگوستیلهیه
تئه
وئه حمه ڵكوبێزه
پاششۆردنوكفنودفنم،به
وه،كه:منكۆچیدواییمكردووه!! یته
بۆباوكم،وئاگاداریانبكه
~ ~ 65
ناسهیهك
بینێتهوه ،هه
نگوستیلهی كوڕهكهی ده
لیفه مهئموون ئه
كاتێك خه
ڵدهكێشێ و دهست بهگریان دهكات ..و شین و شهپۆڕی لێ بهرز
هه
كاتهگریان..
كانیشده
ووهزیره
وه دهبێته
وچیرۆكانهیمێژووبۆیتۆماركردووینوپارێزگاری
كێكه
له ئهمه یه
،تاسوودیلێوهربگرین..
بۆئێمهوه
ته
وگویزراوه
كردووه
# # #
من پێم وایه ئهمیر عهلی لهجیاتی ئهم کارەی دەیتوانی کاری زۆر
گهورەتروگرنگتروبهسوودتربۆخۆیوخهڵکیپێشکهشبکات،
ئهگهر وەک عومهری کوڕی عبد العزیزی بکردایه ،دادگهری بهرپا
بکردایه ،کارەکهی خێردار تر دەبوو ،چونکه پێغهممهر صلی َّللا علیه
وسلمدەفهرموێ :پێشهوایدادگهرومیهرەبانلهرۆژیقیامهتداباشترین
جێگه ومهکانهتی لهالی خوا ههیه ،و پێشهوای زاڵم و بێ بهزەییش
خراپترینجێگه..
4/8/2013
###
~ ~ 66
()٠١
~ ~ 67
پێشەکی:
~ ~ 68
ئەگەر بووم بەپاشا چیت بۆ بكەم؟
له واڵتی
چیرۆكه
ئهم
كه تان و پۆی
وه
دهگێڕنه
مێژوونووسان بۆمان
داوه ..
ندهلسرووی ئه
ریهكهیان گوێدرێژێك و
هه
كهن ،
ده
سێ الوی لێهاتوو ئیشی كۆڵكێشی
گوێزنهوه ..
خهڵكی
ده شتوومهكبۆ
جۆره
گالیسكهیهكیپێیه،وبهو
نزڵهكهی
مه له
رۆژه ،
ئهو شهوێك پاش ماندوو بوونی رۆژ ،و كۆڵكێشی
دهكهن و سوعبهت تهقێ
مه
ده
دادهنیشن و
شهو
خۆیاندا ،پاش نانخواردنی
لهو سێ
یهكێك
كهیان..ناكاو
رهی دانیشتنه
وچه
شه
نه
كه
ده
قسهی خۆش
و
دهڵێ :
دهكاتوپێیان
ڵهكانی
هاوه
له الوهروو
ههیه ،و منیش
ئێوه هاتوون بۆالم و داواكاریتان
لیفهم..و
خه وادابنێن من
دهڵێم:داواكانتانبڵێن.
پێتان
ئهوانیش پێی
دهبێ ،و
ممهد
یه ،ناوي موحه هه
ئهم تهمووحهی ئهمهیان كه
دهڵێ :مهرج
ئهویش پێیان ناموومكینه ..
مهحاڵ و
دهڵێن :برام! شتی وا
ئێوهش هاتوون
لیفه ،و
خه به
بهاڵم وا دابنێن من بووم
لهواقیعدا ببم ،
نییه
بۆالم..
خهلیفهییهتی..
نهبوۆ
دهڵێت:كاكه!تۆ بۆ كۆڵكێشی دهشێیت
یهكێكیان پێی
جیاوازه !!
لیفهزۆرلهكاریكۆڵكێشی خه
كاری
مهحاڵ وادابنێن من
فهرزی به
دهڵێ :برا! من پێم گوتن :محمدیش
دهلێم :داخوازی
سهر تهختی پاشایی دانیشتووم ،و پێت
له
لیفهم ..و
خه
دهوێ؟
خۆتبڵێ..بزانمچیت
~ ~ 69
هاوهڵ بووین ،و
برادهرو
ئێمه كاتی خۆی
خهلیفه!
جهنابی
دهلێ :
ئهویش َ
پایهیه،و منیش
پلهو
ئهو
یانده
دهكرد ،و خوا تۆی گه
وه كۆڵكێشیمان
پێكه
مامهوه ،ئێستاش هاتووم بۆالی جهنابت ،تا
شوێنهی خۆمدا
لهو
ههر
رازاوهمپێببهخشی..
باخێكی
ئهسپ و ماین!!
رهوگێك
دهڵێ:قوربان!
داوابكه ..
دهڵێ:چی ترت دهوێ
دهڵێ:چیتر؟!نیزهك ..
كه سهد
دهڵێ:قوربان! بكه..چیتر؟!
دهڵێ:داوا
دهڵێ:
دهڵێ :چی تر؟! ههزار دیناری زێڕیش .. سهد
دهڵێ :قوربان!
بهسه...
خهلیفه!ئیتر
قوربان!جهنابی
ڵدایه ،و
لووتكهی خهیا
له
ممهدی كوڕی عامیر} موحه
كهیان { ڵه
هاوه
ئهوا
ئهم
خۆیهتی كه
دانیشتووه ،چاوی له
لیفه
خه تهختی
سهر
له
وادهزانێ
دهكات،وهری
خته
به ههست به خۆشی و دهبهخشێ ..و
خششانهی پێ
به
وه
له كۆڵكێشیداپێكه
كه كاتی خۆی
ووه ،
ههژارێکی خۆش كرده :دڵی
كه
داخوازییهكانی
دهكات..ندهكان
كارمه
بهكارگێرو فهرمان
هاوهڵبوون..و
بكهن..
بهجێ لهزووترینكاتدابۆجێ
ورهم!!
گه
بهجێیه ،
فهرمانت
دهڵێن :
ئهوانیش
دهوێ؟
ئادهیبزانمتۆچیت
دهڵێ :
كاتهئهویتریان،وپێی
ئینجارووده
وهی ببێ
ئه
حهماڵیش ناشێت بۆ
دهڵێ :كاكه! تۆ كۆڵكێشی ،و
ئهویش
بیهشێنم؟!
دهمیخۆم خهلیفه!!ئیتربۆ
به
بهخهیاڵ!
لیفهم
خه فهرز ،وادابنێ من
به
ههر
دهڵێ :كاكه!
ئهویش
ئاواتهكانیخۆتبڵێ..
خهلیفه !!
ببیته
وهئاسانتره،تاتۆ
زهوی،ئه
له
دهڵێت:ئاسمانبدات
ئهویش
ئاواتهكانیخۆتبڵێ..
بێنه ..
وهیان
له
دهڵێ:كاكه!تۆواز
محمدیش
ههڵهو
به
خهلیفه ،
بوویته
گهر
ئه
بگره ،
دهڵێ :كاك محمد! گوێ
ئهویش
سهریبێت ،و له لهكلكیبێتوپشتم
بكه،رووم
كهرێكم
گهڕاویسوار
~ ~ 70
وشێوهیه بم گێڕن ،و
كۆاڵنهكانی ناو شاردا
به ره شوێنم ،و
به بخه
مندااڵن
جهجاڵه!و
دهسبڕو مهدرۆزنو خهڵكینه!ئه
ههی خهڵكینه!
بكهن :
هاوار
دهكات!!..لیفهزیندانی
خه بگهڕێ
لهتهكیابدوێیا
وهی
ئه
###
سهر جێی رۆیشته
كه
ریه
هه پاڵوه كۆتایی هات ،و
ئهم وتووێژ و خهیاڵ
ههستا ،و بهیاندا ،محمد ره
گهڵ گزنگی به له
خۆی و خهوتن ..و
راسته
وه..ئایا
كرده بییر كردنه
دهستی بهیانی كرد ،و دانیشت كهی
نوێژه
سهرهتا چ
خهلیفه؟! زۆر بۆی داچوو . ببێته
وهی كۆڵكێش بێ ناتوانێ ئه
ناعهت،
قه ئاواتهی بگات؟!محمد گهیشته
ئهوهی بهو ههنگاوێك بنێ ،بۆ
كهرهكهیكهم ههنگاو یه
دهبێ كهم ههنگاو دیاری بكات .. یه
دهبێ
كه :
ببێتهوه..
كارهی
ئهم دهستی له
دهستی بفرۆشێ،تا
به
كهی فرۆشت ..و زۆر ره
كه
كه رۆیشته بازار
بهیانی ههروای كرد
دهیانبرد..
كهی
رهو ئاواته
كه به
گهڕا ،
ده
سیالنهدا
بهشوێن ئهو
وه وه
دڵنیاییه
لههێزیپۆلیسیناوشارداكاربكات .. چاالكانه
بۆیهبڕیاریدازۆر
الوه بۆگهیشتن بهو
ئهم
بدهن
سهرنج
بهڕێز!
خوێنهرانی
دۆستان!
داوه؟ !
ههوڵێكی بهستهیچ
مه
ههموو هاوكار
دهكرد
وهند چاالكانهو دڵسۆزانه كاری
تازهیدا ئه
كاره
لهم
وپایهی بهرز
پله بۆیه زۆر خێرا
دهویست .. رۆكهكانی خۆشیان سه و
ندهلس..
وڵهتیئه
ده سهرۆكپۆلیسیههموو پلهی یشته
وه،تاگه بووه
دهمرێت،و ئهمهوی لیفهی
سهرۆكپۆلیسیواڵت،خه بووبه
ئهم وكاتهدا
له
خهلیفه..
بێته
ده مهندهسااڵنبوو
كهته
ییهدبیلالیكوڕی)
هیشام(یموئه
دهتوانێ كارو باری
لیفه؟! وئایا
خه ببێته
دهكرێ منداڵێكی دهسااڵن ئایا
كه
وه
ئهشراف و پیاوماقواڵن كۆبوونه ههموو
ڕیوه ببات؟!
به واڵت
وییهكان بێت،
له ئهمه
وهسییهش ئهم
بهاڵم نابێ
وهسییهكی بۆ دابنێن ..
داگیردهكات..
كهیلێ جێگه
گهریهكیلهوانبێت ، چونكهئه
~ ~ 71
ههڵبژێرن-8 :
سهدا
كه
لهم سێ
لهیهكێ
سییه
وه ئهو
بڕیاریان دا
موسحهفی ..
ممهدیكوڕیئهبیعامر-3،كوڕیئهبوغالیب-3، موحه
بۆیه
وه ، خهلیفه
لهدایكی ممهدی كوڕی ئهبی عامر زۆر نزیك بوو موحه
كۆڕه
لهو موسحهفی
دهست بێنێ ،و توانێ به
ئهو
متمانهی تهواوی
توانی
كچهكهی
وه لهم الیشه بهرێ ، وهسیهتی الی له لیستی وه و
بخاته
دوور
وه خۆی تهنیا كهی خۆی هێنا ،ئیتر پاش ئه ئهبو غالبی بۆ كوڕه كوڕی
لهوانهئهم
یهكێ دهركرد ، كۆمهڵێ بڕیاری
وهسی،ئینجا كهسێك بوو ببێته
وه ،و بڕیاری ره ده
بڕواته
ئهم نابێ
بهبێ پرسی خهلیفه
كه
بڕیارهی بوو
كۆشكهكهی خۆی ،و سوپای باشی وه بۆ
دا كارو باری حوكم بگوێزێته
ركهوتنێكی زۆری سه وڵهتهكهی ،
ده رێكخست بۆ فراوانكردنی سنووری
یهكی زۆری گرت ،وسنووری دهست هێنا ،شار وناوچه به
نگانهدا
جه لهو
كه
دهستهێنا ، به
ركهوتنێكی سه ڵه
كۆمه
ئهمهوییهكانی فراوانتر كرد ، واڵتی
نههێنابوو !!دهستیان به
ندهلسدا
ئه
له
ئهمهوی لیفهكانی
خه
وڵهتی
ده
له
دادهنێن
یه بهدابڕین
ماوه
نانهت ههندێ مێژوو نووسان ئهو
ته
بهن ..ده
عامیرییهناوی
وڵهتی
ده
به
ئهمهوی،و
كه كۆڵكێشی
عامرهی ،
ئهبی
ممهدی كوڕی جۆره ئهو موحه
بهم بهڵێ
ههوڵدانی بێ وچانی خۆی ،و بهخوا و پاشان
بهستنی
به پشت دهكرد ،
بهست و ئامانجهكانی
مه
بههیواو
شاراوهكانی ،توانی
گهڕخستنی توانا به
بگات .
###
لهرۆژان پاشبووه ..رۆژێك نه تهواو
ماویهتی ،و
كه هێشتا چیرۆكه
ئهو
پهڕێت ،و
تێده
كهیدا
ره
سهر فرۆشتنی كه به
كه 34سیی ساڵ
وهي ئه
لیفه..وزانایانو
خه بێته
ده ندهلسدا
لهئه
سهرتهختیپاشایی،و چێته
ده الوه
ئالهویادابییریدوو
وه ..نه
دهوریاكۆدەب به
رمانڕهوایان
شهرعناسان،و
فه
دهكات ،که دوو
كهی
وانه
پاسه
وه ..بانگی كهوێته
كهی ده
كۆڵكێشه
ڵه
هاوه
~ ~ 72
ئاوههاو
ڕهكدا ،دوو پیاوی
گه
له فاڵن
سهرباز بنێرێت بۆ فاڵن شوێن ،
لێیه..بابیانهێننبۆالم ..
ئاوهای
ورهم !!
رمانته،گه
دهڵێت :
فه بهجێدێنێو
ئهویشرێز
به
ناوچهكه ،پرسیار
نه
بهدوایاندا ،و که دهگه
سهربازەکه دڕۆن دوو
ههمان حاڵی خۆیانن ،و سهر
له وه ،هێشتا
دهدۆزنه
كه
پرسیار دوو پیاوه
هیممهت..
ههمان
ههمان جێگا .. وشوێنهشدان كه تیایا بوون ..
ههر
له
دهكات..
لیفهداواتان
خه جهنابی دهڵێن :
ربازهكان
سه قلیهت ..
عه ههمان
نییه ،ئیتر بۆچ
كردووه ،و تاوانێكمان
ئێمه گوناهێكمان نه
دهڵێن :
ئهوانیش
دهكات؟
داوامان
ئێمه
بهین بۆ كۆشك .. پێكراوه بتان
فهرمانمان
ئێمه
دهڵێن :
سهربازەکانیش
ۆنه
دهڕ كه
بهن بۆكۆشك .. گهڵ خۆیانا دهیان
له
فهرموون ..رمانبهرین ..
فه
مه
ئه
دهبینن
كهن ..
ده
لیفه
خه سهیری وه
به سهرسامییه
وه ،زۆر
ژووره
ممهدیكوڕیئهبیعامر!! موحه
خۆیانه ..
كهی
ڵه
هاوه
ههمان ههر
بهڵێ جهنابی
دهڵێن :
وهاڵمیا
له
وه؟! ئهوانیش
مناسنه
دهڵێ :
ده لیفه پێیان
خه
دهڵێ:
ئهویش وه !!..
دهترسین جهنابت نهمان ناسێته ئێمه
لیفه ..بهاڵم
خه
وه ..
ناسمه
دهتان نهء..چاك
دهڵێت:من و ئهم دوو
رهكهی ،و پێیان
وروبه
كاته
ده ده خهلیفه روو
ئینجا
شهوێك
ههرسێكمان كۆڵكێش بووین ،و بهر ،
مهو
له
پیاوه سیی( )٢١ساڵ
قسهی خۆشمان دهكرد ،و ههرسێكمان دانیشتبووین ،و شۆخیمان وه
پێكه
ئێوه ئاواتتان چییه ،بۆتان
خهلیفه بم ،
گهر من
دهكرد ،منیش پێم گوتن:ئه
كرده
كهی خۆیان باس كرد ..پاشان رووی ئاواته
بێنمه دی؟ ئهوانیش
كهستۆچیتبهئاواتخواست؟ یهكێكیانوگوتی:فاڵن
ببهخشی..رازاوهم پێ
دهڵێ :قوربان داوام کرد باخێكی كهش پیاوه
دهڵێ:
ئهوا فاڵن باخم پێ بهخشیت..چی ترت داواكرد؟
دهڵێ :
لیفهش
خه
وه
بهخشیت..دوایئه وهشم پێ
دهڵێ:ئه
ئهسپ وماین!!
رهوگێك قوربان!
~ ~ 73
سهد كهنیزهكیشم پێ
ئهوا
دهڵێ :
نیزهك ..
كه سهد
دهڵێ:قوربان!
چی تر؟
ههزار دیناری زێڕیش.. سهد
دهڵێ:قوربان! بهخشیت..پاشان چی تر؟!
دهڵێ :گوتم :قوربان! جهنابیوهشم پێ بهخشیت !!..چی تر؟ ئه
دهڵێ :
سه...
به
خهلیفه!ئیتر
وه ،بهبێ
مانگانه معاشێكی دیاریكراویشم بۆ بڕیته
دهڵێ :ئهوا
لیفه
خه
ره بۆ
وه
وه رێت لێ بگیرێت ،
ئه
ههركاتیش ویستت بهبێ
كاركردن .و
سهردانم..
دهڵێ:تۆئاواتتچیبوو؟
تریانهوهو
ئهوی
بهالی
كات
ئینجارووده
دهڵێ:نابێ بهخوا ،تا
خشه..ئهویش
به خهلیفه!!بم
دهڵێت:جهنابی ئهویش
هاوهڵی
برادهری و
لیفه !.
جهنابی خه
دهڵێت : كهیت..ئهویش بۆیان باس نه
نهڵێیت؟
دهلێ:هیچقبووڵیناكهمتاپێیان دێرینهبووین!!
كهرێكم بكه،
ڵهو گهڕاوی سوار هه
به خهلیفه ، بوویته
گهر دهڵێ:گوتم:ئه
ره شوێنم ،و
بخه
سهری بێت ،و منااڵن له له كلكی بێت و پشتم رووم
خهڵكینه!
بكهن :
وشێوهیه بم گێڕن ،و هاوار كۆاڵنهكانی ناو شاردا
به
به
تهكیابدوێیاله
وهی
ئه
دهسبڕوجهجاڵه!و مهدرۆزنو خهڵكینه!ئه ههی
فهرمانی دا چی داوا خهلیفهش دهكات !!.. لیفه زیندانی خه بگهڕێ ،
سهر ههموو شتێكدا
به
بكهن ،تا بزانێ خوا توانای كردبوو بۆی جێبهجێ
مهننای كردسهی ته
وكه
ئه ل َشيْ ء َقدِی ٌر " ..با یه " إِنَّ ََّ
َّللا َعلَى ُك ِّ هه
تهمهننایشتێكیباشبكات..
# # #
http://www.penjweny.org/article/645
~ ~ 74
ههبی و بهشی
زه
ئهعالمول نوبهالئی
سییهر
له رووداوه مێژووییه
ئهم
ندهلوسداباسكراوه ..
ئه
كتێبهمێژووییهكانی
زۆری
لهسالَی 355كۆچی خه
لیفه {الحكم ابن عبد الرحمن المستنصر باّلِل }ی
بهناوی{ هیشامول كهی وره
گه دهمرێ و پاش خۆی كوڕه ئهمهوی
یانزه
له نێوان 84و تهمهنی
كه
لیفه
خه به
دهكرێت ییهد بیلال }
موئه
بهناوی لیژنهیكهن
ده
لیژنهیهكی بۆ دروست وه ئه
بهر
له
سالیدایه ..
كه
سپێكدێت{:جعفرالمصحفی} كه
لهسێ كه
رپهرشتی{وصایة} سه
سهرۆكی دهبێت ،و{ محمد بن أبي عامر} وه
سته
ده به
دیوانی شای
ئهمیشدهبێت ،و { غالب الناصري شیخ الموالي} وهزیران نجومهنی
ئه
دهبێت ...رماندهیسوپاوئهمینیشار
فه
ابن أبي عامر فی سیر أعالم النبالء للذهبي :الجزء . ٠٧
###
~ ~ 75
نــــــــــــــــاوەرۆک
~ ~ 76