Professional Documents
Culture Documents
De Arbocatalogus - Handleiding Voor Medezeggenschapsorganen (CNV Bedrijvenbond 2008)
De Arbocatalogus - Handleiding Voor Medezeggenschapsorganen (CNV Bedrijvenbond 2008)
De Arbocatalogus - Handleiding Voor Medezeggenschapsorganen (CNV Bedrijvenbond 2008)
2. De ondernemingsraad en de arbocatalogus 14
2.1 Wat is de formele rol van de or bij een arbocatalogus? 14
2.2 Waarom is het belangrijk dat de or een actieve rol speelt? 14
2.3 Wat zijn jouw rechten en plichten als or-lid bij arbowetgeving? 14
2 2.4 Welke activiteiten kan de or oppakken? 16
2.5 Tips voor activiteiten die de or tijdens het traject van het maken van de
arbocatalogus op zich kan nemen 17
Extra 23
De CNV BedrijvenBond vindt de arbocatalogus een mooi instrument. Want het is een
middel tot maatwerk. Voorwaarde is wel dat werknemers voldoende betrokken wor-
den bij de totstandkoming van de arbocatalogus.
Als CNV BedrijvenBond vinden wij dat alleen in goede samenwerking tussen vakbond,
werkgevers en medezeggenschapsorganen de praktijktoepassing van de arbocatalo- 5
gus kans van slagen heeft.
We werken dan ook hard aan die goede samenwerking!
De arbocatalogus
Een nieuw instrument voor arbobeleid
Arborisico’s en oplossingen daarvoor verschillen sterk per sector. Wat werkt in het
ene bedrijf hoeft nog niet te werken in het andere bedrijf. Het is bijna onmogelijk
om alle afspraken in één wet te vatten. Bovendien stimuleert zulke gedetailleerde
wetgeving werkgevers en werknemers niet erg om ook echt aan de gang te gaan met
de afspraken. Daarom hebben vakbonden en werkgeversorganisaties in de Sociaal
Economische Raad (SER) voorgesteld om zelf aan de slag te gaan met maatwerkaf-
spraken op sectorniveau. Dit zou tevens het draagvlak voor de afspraken versterken.
De overheid heeft dit voorstel opgepakt bij de herziening van de Wet op Arbeidsom-
standigheden in 2007 met de introductie van de arbocatalogus.
Hoewel de arbocatalogus een nieuw instrument is, zijn er natuurlijk wel verbanden
met bestaande instrumenten en regelgeving.
Hieronder een overzicht van de verhouding van de arbocatalogus tot de Arbowet,
beleidsregels, risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) en het arboconvenant.
De ondernemingsraad en de arbocatalogus
In april 2008 deed de CNV BedrijvenBond onderzoek onder CNV or-leden naar hoe zij aankijken tegen de
arbocatalogus en welke rol zij willen spelen bij de totstandkoming van de arbocatalogus. Slechts 3 procent zag
geen rol voor zichzelf en 13 procent wist het niet. Een overgrote meerderheid wilde dus aan de slag met de ar-
bocatalogus. De meeste respondenten (34 procent) vulden die rol in als ‘het eraan bijdragen dat medewerkers
betrokken worden bij het proces’. 28 procent wilde ook wel ‘good practices’ aanleveren voor de arbocatalogus
2.3 Wat zijn jouw rechten en plichten als or- lid bij
arbo- wetgeving?
Wet op ondernemingsraden
- informatierecht (artikel 23)
De or moet gevraagd en
ongevraagd informatie
ontvangen over plannen
op arbogebied. Daarnaast
moet de werkgever de or
op de hoogte houden van de
voortgang van het plan van
aanpak die hoort bij de RI&E. 15
- instemmingsrecht (artikel 27)
De or moeten instemmen
met plannen die de werkge-
ver heeft op het gebied van arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en reïntegra-
tie, voordat er zaken gewijzigd, vastgesteld of ingetrokken kunnen worden, zoals
de RI&E, het plan van aanpak en ook de Arbodienst(verlening).
- initiatiefrecht (artikel 23)
De or kan zelf (schriftelijk) met voorstellen komen indien de werkgever dit niet
doet.
- recht op raadpleging achterban (artikel 17)
De ondernemer moet de ondernemingsraad in staat stellen de achterban te
raadplegen.
De or kan veel soorten activiteiten oppakken. Welke hangt af van de situatie waarin
het bedrijf/ de sector zich bevindt. Hieronder worden verschillende situaties toe-
gelicht, met daarbij de activiteiten die de or kan oppakken (zie voor de uitwerking
hoofdstuk 2.5).
Situatie 1
Er zijn nog geen afspraken gemaakt op
sectorniveau over arbeidsomstandigheden
Functie or
Aanjager Toezichthouder op
goede naleving
A. Via werkgever en vak- bedrijfsafspraken
bond stimuleren dat de
gesprekken over een B. Bijdrage leveren aan
16 arbocatalogus op gang
komen.
een goede risico, inven-
tarisatie en evaluatie.
Situatie 2
Het onderhandelingsproces over een arbocatalogus is
in gang op sectorniveau van arbowetgeving.
Functie or
Situatie 3
Er is een arbocatalogus ontwikkeld en/of
er zijn in de cao al afspraken gemaakt
op dat gebied.
Functie or
19
Omdat vernieuwend arbobeleid alleen echt van de grond komt als werkgever, onder-
nemingsraad en vakbond er samen de schouders onderzetten, kun je ervoor kiezen
om arboprojecten op te pakken in de vorm van een sociaal contract. De CNV Bedrij-
4 Hoe ziet de toetsing door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid eruit?
De overheid gaat ervan uit dat werkgevers en werknemers goed in staat zijn een
professionele arbocatalogus op te stellen. Daarom worden de catalogi niet uitge-
breid getoetst.
Samengevat wordt het volgende getoetst:
a. Is beschreven voor welk werkgebied (branche/groep bedrijven) de catalogus
bedoeld is?
22 b. Vertegenwoordigen de ‘makers’ de werkgevers en werknemers in dit
werkgebied?
c. Is de catalogus beschikbaar voor en bekend bij werkgevers en werknemers?
d. Wordt bij navolging van de catalogus voldaan aan de doelvoorschriften (is de
catalogus begrijpelijk, logisch en niet in strijd met de wet)?
Nuttige websites:
www.cnvbedrijvenbond.nl
www.cnv.nl
www.veiligengezondwerken.nl
www.stvda.nl
www.arboportaal.nl
www.arbeidsinspectie.nl
www.cnvorservice.nl
www.wobsite.nl
www.szw.nl
www.arbonieuwestijl.nl 23
Documenten
- De brochure ‘Wat is een Arbocatalogus’ van de Stichting van de Arbeid
- De publicatie ‘Evaluatie herziening Arbowet’ van de SER (nr. 05/09)
- Het boek ‘Handleiding Arbocatalogus, leidraad voor het maken van een
eigen arbocatalogus’ van de Stichting Veilig en gezond werken
De arbocatalogus
Een nieuw instrument voor arbobeleid
colofon
Dit is een uitgave van de CNV BedrijvenBond
Tiberdreef 4 | 3561 GG Utrecht | T 030 75 11 007 | info@cnv.net | www.cnvbedrijvenbond.nl