Examenboekje

1 BA
e TEW/HI(B)

Tweede semester
Inhoudsopgave
Studietips 3
Onderwijs- en examenreglement* 4
Wiskunde met (bedrijfs)economische toepassingen (BK-EB) 5
Wiskunde met (bedrijfs)economische toepassingen (HI-HIB) 7
Wiskundige methoden en technieken (SEW) 11
Zakelijk en economisch Spaans 1 13
Zakelijk en economisch Duits 1 14
Zakelijk en economisch Engels 1 15
Zakelijk en economisch Frans 1 16
Management en organisatie 17
Europese en internationale omgeving 19
Grondslagen van de engineering 20
Accountancy 22
Inleiding tot de financiële markten 1 41
Inleiding tot de financiële markten 2 42
Inleiding tot de psychologie 43
Digitale informatiesystemen 45
Statistiek met (bedrijfs)economische toepassingen 1 46
Statistiek met (bedrijfs)economische toepassingen 2 48
Slotwoord 51

2
Studietips
1. Alles begint met een goede studieplanning. Zorg ervoor dat je cursussen ‘blokklaar’ zijn voor
de start van de blokperiode. Zo kan je je volledig focussen op het memoriseren van de leerstof.
Maak ook een realistische planning voor de examenperiode zelf. Tel telkens terug vanop de
dag dat je een examen hebt en noteer hoeveel dagen je nodig hebt om het vak te herhalen en
te memoriseren. Eventueel kan je ook noteren hoeveel pagina’s je per dag gaat instuderen.
Hou daarbij ook rekening met vaste verplichtingen. Een voetbalwedstrijd of een
communiefeest kunnen er best bij als je deze op voorhand inplant.
2. Verwittig anderen. Breng je omgeving op de hoogte van je planning. Vertel anderen wanneer
je examens hebt en hoe je voorbereiding er uitziet. Zo kunnen ze daar rekening mee houden.
Je vrienden hoeven niet de avond voor een examen aan te kloppen of je familie hoeft je niet
lastig te vallen met klusjes op het cruciale moment. Durf ook nee te zeggen tegen verleidelijke
en ongeplande verzoekjes om leuke dingen te gaan doen.
3. Probeer een gezond ritme voor jezelf te vinden. De ene studeert liever ’s ochtends of overdag,
de ander liever ’s avonds. Ga na wat het best voor je werkt. Neem in ieder geval voldoende
nachtrust en probeer op geregelde tijdstippen te ontspannen. Probeer ook ’s avonds nog even
iets leuks te doen voor je gaat slapen. Dan heb je overdag ook iets om naar uit te kijken.
4. Ga na welke ontspanning het best voor je werkt. Wees zuinig met het www, in het bijzonder
met smartphones. Je hersenen moeten al hard genoeg werken, laat staan dat je ze de hele dag
door extra belast met het beantwoorden van sms’jes of Facebookposts. Uit onderzoek blijkt
ook dat smartphones dodelijk zijn voor onze concentratie. Ga daarentegen eens een
wandeling maken, kook met je kotgenoten of doe aan sport. Een gouden raad: ‘Disconnect to
reflect!’.
5. Zoek uit waar je het best studeert. Studeren doe je best in een rustige omgeving, waar er niet
te veel afleiding is en anderen je niet kunnen storen. De bib werkt voor sommigen, maar zeker
niet voor iedereen. Anderen overlopen dan weer wel graag de leerstof met medestudenten.
6. Als je merkt dat je snel afgeleid bent door iets, ga dan na of je deze afleider kan uitstellen naar
een ontspanningsmoment. Zo kan je bijvoorbeeld die ene aflevering van Mad Men of dat
halfuurtje Facebook en Twitter houden voor als je klaar bent met je leerstof van die dag.
7. Herhaal de dag erna of enkele dagen erna wat je de voorbij dag(en) hebt gememoriseerd.
Korte herhalingsmomenten zijn een boost voor je geheugen!
8. Eet gezond en gevarieerd. Probeer erg zware maaltijden en fastfood te vermijden. Wees ook
zuinig met pepdrankjes. Ze kunnen op korte termijn wel energie geven, maar de weerslag volgt
meer dan waarschijnlijk de dag(en) nadien.
9. Wees op tijd op de dag van je examen, maar ga er ook geen uren op voorhand rondhangen.
Stresserende medestudenten kan je best vermijden. Ook na een examen overloop je best geen
antwoorden op examenvragen met medestudenten, de kans bestaat dat je met een slecht
gevoel naar huis gaat terwijl dat helemaal niet nodig is.
10. Zoek steun bij vrienden en familie als het even wat moeilijker gaat. Afspreken is misschien niet
altijd evident, maar een telefoontje kan al wonderen doen. Als je graag met iemand anders
over je zorgen praat, kan je ook altijd langskomen op de Dienst voor Studieadvies en
Studentenbegeleiding. Je kan een afspraak maken met een studentenbegeleider via het STIP.

3
Onderwijs- en examenreglement*
Het onderwijs- en examenreglement is een document dat je bij je inschrijving aan deze universiteit
goedkeurt en dat tot het einde van het academiejaar hetzelfde blijft. Je kan het best bekijken als een
soort van 'overeenkomst' tussen de universiteit en elke student: de basisregelingen over op welke
manier het onderwijs en de examens aan de UAntwerpen worden ingevuld, vind je terug in het
onderwijs- en examenreglement (OER). Vooral tijdens de examenperiodes blijkt dat studenten niet
goed op de hoogte zijn van het bestaan en de inhoud van dit reglement.

Het OER is een document van 22 bladzijden dat zeer belangrijk is voor de student. Gelukkig is niet altijd
alles relevant voor jou en moet je de bladzijden niet vanbuiten kennen. Belangrijk is wel dat je op de
hoogte bent van de grootste topics die hieronder toegelicht worden.

Ik ben ziek tijdens een examen, wat nu?

Je moet zo snel mogelijk je faculteit verwittigen. Je moet dit ook staven met een doktersattest.
Faculteiten aanvaarden geen dixitattesten (een doktersbriefje waaruit blijkt dat de dokter geen ziekte
kon vaststellen maar dat de patiënt wel zegt dat hij zich ziek voelt) en post-factumattesten (attesten
die na de ziekte werden uitgeschreven). Als je vanaf de dag van je examen ziek bent tot drie dagen na
je examen, kan je ook bijvoorbeeld nog twee dagen na je examen naar de dokter gaan; zolang je
doktersattest niet na de ziekte wordt uitgeschreven (en natuurlijk de dag van het examen zelf ook
dekt), moet de faculteit jouw doktersattest aanvaarden. Je krijgt van de faculteit een gunst om het
examen af te leggen tijdens de inhaaldag, op het einde van de examenperiode. Opgelet, dit is geen
recht, je examen tijdens de inhaaldag afleggen is een gunst van de faculteit en geen verplichting!

Wanneer mogen examens plaatsvinden en wat als ik er meerdere achter elkaar heb?

Alle examens vinden plaats tussen 8u en 20u en een examen mag in totaal maximaal vier uur duren.
Een mondelinge ondervraging (ook als je schriftelijke voorbereidingstijd hebt gekregen) duurt
maximaal één uur. Examens mogen niet op zon- of feestdagen worden georganiseerd. Indien het geval
zich voordoet dat er 2 examens op dezelfde dag gepland staan (gelijktijdig of 1 in de voormiddag en 1
in de namiddag) laat je dit zo snel mogelijk aan de ombudsman van de faculteit TEW weten. Je stuurt
hiervoor een mailtje naar ombuds.tew@uantwerpen.be. Hij/zij verplaatst immers een examen naar de
inhaaldag. In het geval van meerdere examens achter elkaar kan je slechts een examen verzetten bij 4
opeenvolgende dagen (niet enkel werkdagen) van examens, dit is een informele regel en kan dus in
uitzonderlijke gevallen niet toegepast worden. Hiervoor dient ook naar de ombudsman gemaild te
worden.

Krijgt iedereen voor hetzelfde vak ook hetzelfde examen?

Ja, de examenvorm moet binnen dezelfde zittijd voor alle studenten hetzelfde zijn, ongeacht de
contractvorm die de student heeft gekozen (diplomacontract, examencontract,...). De vragen zullen
natuurlijk bij veel examens niet dezelfde zijn, maar de puntenverdeling, verbeterwijze en dergelijke
meer moeten voor iedereen hetzelfde zijn. Het is wel mogelijk dat de examenvorm in tweede zittijd
anders is dan die in eerste zit, zolang dit aan het begin van het academiejaar maar duidelijk was. Verder
geldt naast het OER ook steeds het reglement van de faculteit TEW wat nooit in strijd kan zijn met het
OER maar aanvullend is. Deze regels zijn te raadplegen op de TEW helpdesk
(http://uahost.uantwerpen.be/helpdesk/tew/).

*Weduc VZW is niet verantwoordelijk voor eventuele fouten in dit document.

4
Wiskunde met (bedrijfs)economische toepassingen (BK-EB)
Professor: Ann De Schepper
Wordt zowel in het eerste als tweede semester gegeven
6 studiepunten
Verplicht voor BK en EB

Inhoud
In het tweede semester gaat dit opleidingsonderdeel over onbepaalde en bepaalde
integralen, getallenreeksen en machtreeksen. Studeer al deze hoofdstukken even grondig,
want uit elk deel komen er gegarandeerd een of meerdere theorievragen en oefeningen.

Examen
Net zoals in het eerste semester staat het deelexamen van juni op 10 van de 20 punten,
waarvan 5 punten op de theorie en 5 punten op de oefeningen. Het examen is wederom
gesloten boek zonder dat je gebruik mag maken van een formularium of rekenmachine.

Als je een tekort had voor dit opleidingsonderdeel in januari, dan kan je dit nog perfect
ophalen in juni. Beide cijfers worden bij elkaar opgeteld om tot het eindresultaat te komen.
Je kan geen deelvrijstelling krijgen, dus je dient beide delen opnieuw af te leggen in 2 de zit bij
een tekort op het eindresultaat.

Tips
✓ De theorie uit het handboek wordt letterlijk gevraagd, dus probeer (vooral) de kadertjes
vanbuiten te blokken.
✓ Er wordt altijd één bewijs letterlijk gevraagd.
✓ Gebruik geen samenvatting, maar leer de theorie uit je handboek. Alle kaders kunnen
gevraagd worden.
✓ Probeer zoveel mogelijk oefeningen zelfstandig op voorhand te maken. Vooral de extra
oefeningen uit de werkcolleges zijn belangrijk. Deze zijn van hetzelfde niveau als de
oefeningen die gevraagd worden op het examen.
✓ Probeer bij de oefeningen zoveel mogelijk berekeningen te schrijven, want hier kan je ook al
punten op krijgen.
✓ Bij het hoofdstuk ‘Integralen’ is het belangrijk dat je grafieken kan tekenen. Deze worden
vaak gevraagd. Bv.: middelwaardestelling, Riemann-sommen, etc.
✓ Vergeet de ‘Economische toepassingen’ niet. Hier komt vaak een vraag uit, vooral bij het
onderdeel theorie.

5
Voorbeeldvragen
Theorie

Lineaire benadering voor R->R EN RxR->R

Partieel afgeleide R^n -> R

Methode logaritmisch afleiden + volledig uitgewerkt voorbeeld.

Midpuntbenadering inclusief tekening en sommatie.

Middelwaardestelling voor integralen

Gemiddelde waarde functie (def)

Wat is het verband tussen deze 2?

Normaalgebied beschrijven tov x en y as + tekening

Eigenschap taylor ontwikkeling en benadering

Slotwaarde + aanvangswaarde van annuïteiten

Oefeningen

Bepaal alle asymptoten, als er geen is verklaar ook. + domein, bepaal ook de raaklijn aan
deze functie in het punt x0=9
𝑥
8 − 7 ln(3 − 2)
𝑓 (𝑥 ) = 𝑥
3 − 2 ln( − 2)
3

Optimaliseer via de Lagrange methode:

𝑥−2
𝑓(𝑥) = 𝑦2 onder voorwaarde 𝑥 + 2𝑦 = 4
bespreek hiervan de eerste en tweede voorwaarde.

Bereken volgende onbepaalde, bepaalde en oneigenlijke integraal:

1
∫(4𝑥 − 𝜋)−2 cos ( ) 𝑑𝑥
4𝑥 − 𝜋
𝜋
3

∫(4𝑥 − 𝜋)−2 cos(4𝑥 − 𝜋) 𝑑𝑥

𝜋
12
+∞

∫ (4𝑥 − 𝜋)2 cos(4𝑥 − 𝜋) 𝑑𝑥

𝜋
En dan nog het convergentiegebied berekenen.

6
Wiskunde met (bedrijfs)economische toepassingen (HI-HIB)

Professor: Martine Van Wouwe

Wordt zowel in het eerste als tweede semester gegeven
6 studiepunten
Verplicht voor HI en HIB

Inhoud
Volgende onderwerpen komen aan bod doorheen het jaar: verzamelingen en hun structuren,
analyse, integraalrekening en reeksen. Voor elk onderdeel worden eerst de belangrijkste
onderwerpen herhaald om hier vervolgens dieper op in te gaan.

Examen
Het examen bestaat uit allemaal open vragen, waarvan 60% op theorie staat en 40% op
oefeningen. Er worden 2 bewijzen gevraagd, 4 korte theorievragen en 2 grote oefeningen (net
zoals in het eerste semester). Een rekenmachine is niet toegelaten. Er zijn geen
deeloverdrachten naar 2de zittijd mogelijk, dus je legt beide delen in september opnieuw af.

Tips
✓ Probeer vooral te focussen op de theorie aangezien dit onderdeel meer doorweegt dan de
oefeningen. Je kan dit het best schriftelijk instuderen.
✓ De extra oefeningen kan je best op voorhand maken. Deze zijn representatief voor het
examen.
✓ Verklaar alle tussenstappen. Hiermee kan je nog punten verdienen.
✓ De theorie wordt inzichtelijk gevraagd, dus probeer niet alles letterlijk vanbuiten te studeren
maar bouw de redenering op en probeer te begrijpen wat er staat.

Voorbeeldvragen
Oefeningen

7
Vraag 1:
1
Beschouw de reeks ∑ ga na of deze convergeert. Via de ratiotest, integraaltest en
𝑛≥1 4𝑛²−1
leibniztest. Leg kort uit of deze testen toepasbaar zijn.

Vraag 2:
Bepaal via integraalrekening de inhoud van een fles. Het ondervlak vormt een cirkel met als
middelpunt de oorsprong en punt (1,-1), y ≥ -x. Voor de hoogte z = x – 2.

Vraag 3:
1
a) Bepaal de oppervlakte tussen f(x) = ln(x)/x en de x als we de grens ≤ 𝑥 ≤ 𝑒³ in
𝑒²
beschouwing nemen.
b) Bepaal het volume van een doos als de opp. a van het grondvlak gelijk is aan de
oplossing van a en de hoogte op elk punt: 𝑧 = 𝑥𝑦². Schrijf dit in een algemene
integraal je hoeft het niet op te lossen.

Vraag 4:
a) Bepaal de algemene taylorreeks voor 𝑓(𝑥) = ln(3 + 𝑥) , rand x0 = -1.

b) Bepaal het convergentiegebied van deze reeks.

Vraag 5:
Bepaal de oppervlakte van f(x)=x/sqrt(x^2+4) met x^2>=4 (uitwerken).
Dan waren er drie dubbelintegralen gegeven. Twee poolcoördinaten en een met in de
grenzen formule halve cirkel. Je moest dan zeggen of het volume werd berekend met een
grondvlak van een halve cirkel met straal 5. Niet gewoon ja of neen, maar ook redenering.
Integralen zelf niet uitwerken.

Vraag 6:
Bereken de algemene Maclaurin reeks van ln(1-x^2).
Hoe kan je eenvoudig die van ln(1+x^2) vinden. (subsititutie).
Geef de algemene Maclaurin reeks van ln(1-x^2/1+x^2). Dit doe je door rekenregels Ln en
dan heb de twee gekende reeksen en deze in één schrijven.
Van deze laatste bekomen reeks het convergentiegebied bepalen.

8
 Theorie

Vraag 1
a) Wanneer kan je een definitieve beslissing nemen over een reeks E(an) als je kijkt
naar lim(n->oneindig)(an)?
b) Definieer een partieelbreuk van de 2de soort en ga na of je ook zo'n partieelbreuk
kan vormen met (x^17 + 8x)/(x^2+6x+9), je hoeft deze niet op te lossen.
c) Gegeven zijn de functies f(x) en g(x) waarvan de Taylorveelterm met
referentiepunt x0 kan worden opgesteld. Geef 2 manieren waarop de Taylorveelterm
voor f(x)*g(x) rond het referentiepunt x0 kan worden opgesteld.
d) Definieer de maat van een interval I in R^3. Geef een voorbeeld van een maat
tussen 2 en 3 in I (= deelverzameling van R^3).

Vraag 2
a) Geef en bewijs de fundamentele stelling van integralen.
b) Definieer een normaalgebied t.o.v. de X-as.
c) Zijn er nog extra integratietechnieken nodig voor het uitwerken van integralen
over zo'n normaalgebied? Leg uit waarom wel/niet.
d) Leg uit aan de hand van een klein voorbeeld wanneer je wel een normaalgebied
t.o.v. de X-as hebt, maar niet t.o.v. de Y-as.

Vraag 3
a) Gegeven de functie y(c). Geef de formule van Mclauren voor deze functie.
b) Zijn er nog enkele voorwaarden verbonden bij het opstellen van die formule? Zo
ja, geef ze.
c) Geef het bewijs voor de formule die in (a) werd opgesteld. Voor het bewijs mag je
aannemen dat c > 0.

Vraag 4
a) Als je voor de functie f(x) en de functie g(x) de taylorreeksen kunt opstellen, leg
dan uit hoe je op twee verschillende manieren de taylorreeks voor f(x) + g(x) kunt
opstellen.
b) Geef de definitie van een partieelbreuk van de eerste graad/soort en geef aan of
volgende breuk indien opgesplitst zo een soort partieelbreuk bevat:
𝑥3+𝑥2+𝑥+1(𝑥2+3𝑥+2)^2.
Je hoeft de splitsing niet zelf uit te voeren.
c) Met welke voorwaarden zal de Taylorreeks convergeren?

Vraag 5
a) Welke zijn de mogelijkheden voor een convergentie-interval van een machtreeks?
b) Geef de integraaltest voor convergentie en zijn voorwaarden (voor bepaalde reeks
en functie uit de reeks) + geef een voorbeeld van een reeks die niet aan 1 (of
meerdere) van de voorwaarden voldoet en dus na toepassing van de test het
tegengestelde geeft van wat je verwacht.

9
Vraag 6 Stelling van Leibniz:
a) Definieer de stelling
b) Geef bewijs met alle verantwoording (x en y waren omgewisseld en ipv t(x) was het
a(x).

Vraag 7
a) Leg kort uit waarom men goniometrische substituties gebruikt en pas toe op int
1/(sinx +1).
b) Geef de defnitie van Laplace voor Y(c).
c) Als men weet dat de algemene term van de rij naar nul gaat wat kan men dan
besluiten over de reeks? En illustreer dit met een voorbeeld.

Vraag 8
Geef + bewijs de stelling van Taylor voor de functie g in het interval [a1,a2] met a2<a1 en
verklaar elke stap.
Vraag 9
a) Geef def normaalgebied t.o.v de x-as en geef een voorbeeld van een normaalgebied
enkel rond de y-as.
b) Geef en bewijs de fundamentele integraal stelling voor de functie Y met domein [c,d].

10
Wiskundige methoden en technieken (SEW)

Professor: Ida Ruts

Wordt zowel in het eerste als tweede semester gegeven
6 studiepunten
Verplicht voor SEW

Inhoud
Dit opleidingsonderdeel besteed aandacht aan 3 grote onderwerpen: analyse,
integraalrekening en matrixalgebra. Voor elk onderdeel herhaalt men eerst de belangrijkste
onderwerpen uit het secundair onderwijs.

Examen
Het deelexamen in juni staat op 10 van de 20 punten, net zoals in het 1 ste semester, waarvan
5 punten op theorie en de overige 5 punten op oefeningen.

Tips
✓ De theorie wordt heel letterlijk gevraagd, dus als je moeite hebt met oefeningen kan je best
de theorie rats vanbuiten blokken.
✓ Doorheen het jaar zoveel mogelijk oefeningen maken, zodat je de methoden onder de knie
krijgt.
✓ Je kan ook altijd gemaakte oefeningen afgeven aan de professor. Zij zal deze zo snel mogelijk
verbeteren, zodat je ziet waar je nog fouten tegen maakt.
✓ Een samenvatting is niet erg nuttig aangezien de theorie in kadertjes staat in het handboek.
Alles van theorie dient gekend te zijn, tenzij de professor tijdens de les aangeeft dat je iets
niet moet kennen.

11
Voorbeeldvragen
1. Geef de definitie van een eenwaardige functie. Geef een voorbeeld van een eenwaardige
en van een tweewaardige functie.

2. Geef domein en beeld van de functies y = cos(x), y = tan(x), y = bgsin(x), y = Bgsin(x), y =

Bgtan(x), y = ex , y = −ex en y = ln(x). Geef ook telkens een schets van de grafiek.

3. Beschouw een Cobb-Douglas productiefunctie P(A) = γAα met γ > 0 en 0 < α < 1. Geef een
uitdrukking voor de gemiddelde en marginale productie. Geef ook een schets.
4. Wanneer bereikt een functie f van een variabele een limietwaarde L in het punt a? Geef
de definitie.

5. Verklaar het begrip indifferentiecurve.

6. (a) Laat f een functie zijn van een variabele. Geef de definitie van de afgeleide in een punt.
Geef ook de meetkundige betekenis.
(b) Laat f een functie zijn van twee variabelen. Geef de definitie van de partiële afgeleiden in
een punt. Geef ook de meetkundige betekenis.
(c) Laat f een functie zijn van zes variabelen. Geef de definitie van de partiële afgeleide naar
x3 in een punt.
(d) Laat f een functie zijn van n variabelen x1, x2, . . . , xn. Geef de definitie van de partiële
afgeleide van f naar xi in een punt (met i een willekeurig natuurlijk getal tussen 1 en n).

7. Formuleer de stelling van Young voor een functie van twee variabelen waarvoor de beide
gemengde parti ̈ele afgeleiden continu zijn in een gebied G ⊂ R2.
a) Hoe bereken je de vergelijking van het raakvlak in een punt aan de grafiek van een
oppervlak
• als het voorschrift expliciet gegeven is?
• als het voorschrift impliciet gegeven is?
b) Laat f een functie zijn van é é n variabele. Geef de definitie van de differentiaal in een
punt. Geef ook de meetkundige betekenis.
c) Laat f een functie zijn van twee variabelen. Geef de definitie van de totale differentiaal in
een punt. d) Laat f een functie zijn van zes variabelen. Geef de definitie van de totale
differentiaal in een punt.

12
Zakelijk en economisch Spaans 1

Professor: Lieve Vangehuchten

Wordt zowel in het eerste als tweede semester gegeven
3 studiepunten
Keuze van vereiste taalonderdelen voor heel de faculteit TEW

Inhoud
De basis van de Spaanse grammatica wordt gelegd. Er wordt nadruk gelegd op algemene
basiswoordenschat en economisch taalgebruik. Tot slot leer je ook wat bij over de Spaanse
samenleving, mede aan de hand van een lectuuropdracht.

Examen
Er is een schriftelijk examen dat bestaat uit meerkeuzevragen en open vragen. Er is ook een
mondeling examen dat je schriftelijk kan voorbereiden. Het examen is gesloten boek.
Doorheen het jaar zijn er ook enkele tussentijdse testen.

Tips
✓ Zoals bij elk taalvak is het belangrijk om de woordenschat goed onder de knie te hebben.
Hier kan je makkelijk punten mee pakken.
✓ De grammatica kan je best instuderen door eerst de theorie goed te bestuderen en
vervolgens zoveel mogelijk oefeningen te maken.
✓ In vergelijking met het Engels kom je normaal gezien weinig in aanraking met het Spaans
buiten de lessen. Het kan helpen om naar de Spaanse tv te kijken, Spaanse nieuwssites te
lezen, of enkele Spaanse series te bekijken op Netflix (La casa de papel, Narcos, etc.).

Voorbeeldvragen
Oefeningen ter voorbereiding op het examen kan je terugvinden op Blackboard.

13
Zakelijk en economisch Duits 1
Professor: Hans Verboven
Wordt zowel in het eerste als tweede semester gegeven
3 studiepunten
Keuze van vereiste taalonderdelen voor heel de faculteit TEW

Inhoud
Er wordt een basis gelegd op vlak van grammatica, dat je nodig zal hebben in Duits 2. Op vlak
van spreekvaardigheid leer je jezelf voorstellen, telefoneren, de weg vragen, etc.

Examen
Voor dit opleidingsonderdeel is er geen examen in juni. Doorheen het academiejaar wordt
de leerstof bevraagd aan de hand van tussentijdse testen.
Er is in de maand mei een schrijf- en spreekopdracht, waarbij je een sollicitatiebrief dient op
te stellen. Ook is er een soort van mondeling examen waar je een kort dialoogje moet
voorbrengen en waarbij de professor enkele algemene vragen stelt waarop je kort dient te
antwoorden.

Tips
✓ Probeer zo goed mogelijk te scoren op de tussentijdse testen. Zo ligt de druk niet al te hoog
in mei bij de schrijf- en spreekopdracht en het mondeling examen.
✓ Maak zoveel mogelijk oefeningen opnieuw, zeker diegenen omtrent de naamvallen. Dit is
een moeilijker onderdeel en zal je ook hard nodig hebben in Duits 2.
✓ Maak zeker de online oefeningen, waarvan de licentiecode achteraan het handboek staat. In
deze leeromgeving kan je zowel de oefeningen uit het handboek als extra oefeningen maken.

Voorbeeldvragen
Oefeningen ter voorbereiding op het examen kan je terugvinden op Blackboard.

14
Zakelijk en economisch Engels 1

Professor: Tom Van Hout

Wordt zowel in het eerste als tweede semester gegeven
3 studiepunten
Keuze van vereiste taalonderdelen voor heel de faculteit TEW

Inhoud
Tijdens de colleges ligt de nadruk op het interactieve. Zowel luistertesten, het lezen van
(economische) artikels, mondelinge oefeningen, simulaties als presentaties komen aan bod
gedurende het jaar.

Examen
Er is een schriftelijk examen waarbij de grammatica en woordenschat wordt bevraagd. Ook is
er een mondeling examen dat je schriftelijk mag voorbereiden, waarbij gepeild wordt naar
vlotheid in alledaagse gesprekken en het lezen van een Engelstalig economisch artikel.
Doorheen het jaar is er ook een presentatie dat je moet geven.

Tips
✓ Bij het lezen van de verschillende teksten voor het mondeling examen kan je best woorden
die je niet begrijpt opschrijven en online de vertaling of betekenis opzoeken.
✓ Voldoende grammaticaoefeningen maken. Er staat in het handboek een licentiecode om
online te oefenen. Dit is zeker een aanrader!

Voorbeeldvragen
Oefeningen ter voorbereiding op het examen kan je terugvinden op Blackboard.

15
Zakelijk en economisch Frans 1
Professor: Els Tobback
Wordt gegeven in het eerste en tweede semester
3 studiepunten
Keuze van vereiste taalonderdelen voor heel de faculteit TEW Wordt zowel mondeling als schriftelijk
ondervraagd

Inhoud

Tijdens de colleges ligt de nadruk op het interactieve. Zowel luistertesten, het lezen van
(economische) artikels, mondelinge oefeningen, simulaties als presentaties komen aan bod
gedurende het jaar.

Examen
Er is een schriftelijk examen waarbij de grammatica en woordenschat wordt bevraagd, dit zal
afgelegd worden in een computerlokaal. Hier zit ook een luisterfragment in verwerkt. Ook is
er een mondeling examen dat je schriftelijk mag voorbereiden, waarbij gepeild wordt naar
vlotheid in alledaagse gesprekken en het lezen van Franse artikel die je doorheen het jaar
verzamelt hebt in een portfolio.

Tips
✓ Bij het lezen van de verschillende teksten voor het mondeling examen kan je best woorden
die je niet begrijpt opschrijven en online de vertaling of betekenis opzoeken. Tijdens het
examen kunnen er woorden worden aangeduid waarvan je de betekenis moet uitleggen of
vertalen.
✓ Voldoende grammaticaoefeningen maken. Er staat in het handboek een licentiecode om
online te oefenen. Dit is zeker een aanrader!

Voorbeeldvragen
Oefeningen ter voorbereiding op het examen kan je terugvinden op Blackboard.

16
Management en organisatie

Professor: Liselore Berghman

Wordt in het tweede semester gegeven
6 studiepunten
Verplicht voor de hele faculteit TEW m.u.v. SEW die dit als keuzevak kunnen opnemen

Inhoud
De leerstof wordt opgedeeld in 4 blokken:
1. Organisatie, management en perspectieven
2. Plannen & organiseren
3. Leiding geven & controleren
4. Managementdomeinen

Examen
De structuur van het examen is analoog aan die van de opdrachten. Het examen bestaat uit
2 onderdelen:
- 40 meerkeuzevragen en telt voor 7.5/20 van de totale evaluatie. Wel opletten voor
giscorrectie.
- Het tweede onderdeel bestaat uit 2 open vragen en telt ook voor 7.5/20 van de
totale evaluatie.
De opdrachten gedurende het semester staan dus op de overige 5 van de 20 punten.

Tips
✓ Er worden 2 open vragen gesteld op het examen. Dit kunnen 3 soorten vragen zijn:
stellingsvraag, vergelijkingsvraag en/of voorbeeldvraag. Het is belangrijk om te weten
over welke soort vraag het gaat, omdat je elke vraag anders dient te beantwoorden.
Normaal gezien staat er op Blackboard een document met daarin deze verschillende
vragen en hoe je ze dient op te lossen.
✓ Probeer zoveel mogelijk punten te scoren met de tussentijdse opdrachten. Deze
tellen tenslotte mee voor 5 van de 20 punten.
✓ Probeer het handboek goed te studeren en te begrijpen. Een samenvatting van bv.
Quickprinter kan wel helpen bij het instuderen van dit vak.
✓ Onderschat dit vak niet! Het handboek lijkt vrij eenvoudig, maar de open vragen op
het examen worden erg streng verbeterd.

17
Voorbeeldvragen

1. Vergelijk functionele en horizontale departementalisatie op basis van een vijftal

criteria.
2. Het gedragsmatig managementperspectief heeft vooral oog voor het formeel aspect
van de organisatie.
Ga je akkoord met de stelling en waarom wel/niet?
3. Contingentiefactoren: geef 3 voorbeelden bij een speler in de voedingsindustrie.
4. Verschil tussen feedforward- en feedbacksystemen + waar mogelijk verband met
managementsystemen.
5. Open vragen sessie 2 blauw: voorbeeldvraag: vergelijk non-participatieve
naturalistische en experimentele dataverzameling; vergelijkingsvraag: vergelijk
persoonsgebonden en organisatie gebonden weerstand bij
organisatieveranderingen.
6. Vergelijk centralisatie en decentralisatie en link dat aan verschillende
managementperspectieven.
7. Stelling: de institutionele en de contingentiebenadering vertrekken vanuit dezelfde
mensvisie, mee eens? + Leg uit waarom.
8. Voorbeeldvraag over wat een goeie missie is en de 3 voorwaarden zeggen.

18
Europese en internationale omgeving

Professor: Bruno Merlevede

Wordt in het tweede semester gegeven
6 studiepunten
Verplicht voor BK en EB

Inhoud
Dit opleidingsonderdeel gaat over de theorie, werking en het beleid van het internationaal
economisch systeem en de internationale economische instellingen. Ook de Europese
economische en politieke integratie komt aan bod.

Examen
Het examen bestaat uit een deel meerkeuzevragen en een deel open vragen. Het
thuisleeswerk zal enkel via meerkeuzevragen bevraagd worden. Op het examen zal in de
vragen zowel de Engelstalige als Nederlandstalige benaming opgenomen worden van
instellingen en dergelijke.

Tips
✓ De algemene regel bij dit vak is dat de te kennen leerstof bestaat uit alles wat er in de
les gezien is en het thuisleeswerk.
✓ In het handboek staan redeneringen in detail uitgeschreven, waarvan de slides
slechts de grotere lijnen bevatten terwijl de details tijdens de les mondeling
toegelicht worden. Het is naar het examen toe belangrijk dat je deze redeneringen
zelf kan maken.
✓ Exacte data worden niet gevraagd, maar het is wel belangrijk om een tijdsbesef te
hebben omtrent de gebeurtenissen en de chronologie van gebeurtenissen te kennen.
✓ Er zijn grafieken die je niet zelf gaat moeten tekenen op het examen, deze worden
expliciet aangeduid. De andere grafieken moet je wel kunnen tekenen. Van alle
grafieken is het belangrijk dat je de redenering kan opbouwen.
✓ Spendeer voldoende tijd aan het thuisleeswerk, hieruit komen heel wat vragen bij de
meerkeuzevragen.

Voorbeeldvragen

Dit vak wordt sinds kort door een nieuwe prof gegeven. De examenvragen van de vorige
jaren zijn niet meer relevant. Let op wanneer je deze gebruikt bij het studeren.

19
Grondslagen van de engineering

Professoren: Johan Springael, Herwig Mannaert en Herbert Peremans

Wordt zowel in het eerste als tweede semester gegeven
6 studiepunten
Verplicht voor HI en HIB

Inhoud
Het opleidingsonderdeel geeft een overzicht van fundamentele concepten uit de fysica.
Daarnaast behandelt men ook het ontwerp en de analyse van technologische producten, en
wordt er verband gelegd met de wetenschappelijke methode.

Examen
Er is een deelexamen in januari en in juni. Het examen is schriftelijk, gesloten boek en er
worden open vragen gesteld.

Tips
✓ Om je zo goed mogelijk voor te bereiden op het examen kan je best het handboek zo
goed mogelijk lezen en begrijpen.
✓ Het is van groot belang om alle formules goed te kennen.
✓ Het is raadzaam om naar de colleges te gaan en goed te noteren. Je kan bijvoorbeeld
ook je samenvatting van Quickprinter meenemen en hierop noteren wat er in de les
gezegd wordt.

20
Voorbeeldvragen

a) Waarom is zwaartekracht een conservatieve kracht?

b) Je moet een afgelegde weg kunnen berekenen.

c) Entropie in de thermodynamica toelichten.

d) Wat is het integratieprobleem waarmee ingenieurs te maken krijgen bij het

ontwerpen en realiseren van artefacten + eigen voorbeeld geven.

e) Een golfvergelijking, zeggen of dat een harmonische golf is, periode en golflengte
berekenen, eendimensionale golfvergelijking opstellen, ...

f) Sample and hold schakeling

a. geheugen?
b. stationair?
c. stabiel?
d. lineair?

g) Vectoren kunnen tekenen in een vlak, en dan een aantal dinge kunnen berekenen
zoals de hoek ertussen, zetten in polaire vorm, ...

21
Accountancy

Professor: Nadine Lybaert

Wordt zowel in het eerste als tweede semester gegeven
6 studiepunten
Verplicht voor heel de faculteit TEW met uitzondering van sociaal-economische
wetenschappen die de keuze hebben om dit te doen uit een lijst van meerdere
opleidingsonderdelen.

Inhoud

Men begint vanaf nul bij dit vak, maar er wordt wel een serieus tempo aangehouden. Op het
einde van het opleidingsonderdeel is de student in staat de techniek van het dubbel
boekhouden toe te passen en een enkelvoudige jaarrekening op te stellen binnen het kader
van de Belgische wetgeving. Houd de leerstof goed bij, want enkel door veel te oefenen, krijg
je de techniek onder de knie. Niet slagen voor dit vak betekent dat je sowieso Financiële
Rapportering en Analyse niet mag opnemen.

Examen

Het examen in januari staat op 8 van de 20 punten, dit in juni zal dus op 12 punten staan. 25%
zal ongeveer theorie zijn, 75% oefeningen. In juni ligt de focus nog meer op de oefeningen dan
op de theorie. Wat betreft de verplichte taken die je krijgt door het jaar: indien je op deze
taken geen 25% haalt, start je met -2 op het examen. Indien je herexamen hebt van
accountancy, zal je beide delen opnieuw moeten doen in één examen. Let ook op de gokfactor
bij de theorievragen en je tijd! Ook in het tweede semester dient de leerstof van het eerste
semester nog gekend te zijn als achtergrondinformatie.

Tips

✓ Zoals vermeld bij “Inhoud”, is het zeer belangrijk om veel te oefenen. Maak alle
werkcolleges opnieuw, maak ook de UFOO bestanden die te vinden zijn op Blackboard
en oefen zéker de verplichte opdrachten nog eens (deze zijn qua niveau ongeveer gelijk
aan het niveau van het examen).
✓ Belangrijk is ook om dit vak vanaf het begin goed bij te houden
✓ De verplichte taken maak je best alleen en niet in groep. Het is namelijk een goede
test om te zien of je de leerstof onder de knie hebt.
✓ Het examen leg je af op een computer. Het is daarom misschien nuttig om tijdens het
leren de oefeningen op de pc te maken.
✓ Check zeker het forum op weduc.be, hier vind je verplichte opdrachten uit de vorige
jaren die een goede voorbereiding kunnen zijn voor het examen.

22
Voorbeeldvragen

Enkele voorbeelden van theorievragen van voorgaande jaren:

• Leg het verschil uit tussen debet-en kredietkaart.

• Is oprichtingskosten activeren toegelaten door IAS/IFRS?
• X heeft 100000 euro op zijn rekening staan, kan je nu concluderen dat er op korte
termijn geen cashproblemen zullen zijn, argumenteer...
• Mag deco-home de eeuwigdurende licentie herwaarderen indien blijkt dat de
verkoopcijfers van het behangpapier verdubbelen na het verschijnen van reclame in
de weekkrant?
• 2 rekeningoefeningen: schrijf degressief + progressief af volgens de jaarnummer
• 2 redenen waarom uitgiftepremies niet in de balans worden opgenomen
• Voorraden verschil IAS/IFRS → geef een verschil tussen de Belgische
voorraadwaardering en de IAS/IFRS wetgeving.
• Orderekeningen uitleggen
• Is er een verschil in de boekhoudkundige behandeling van de herstructureringskosten
tussen de Belgische en de IAS/IFRS regelgeving?
• Vertegenwoordigt de goodwill toekomstige inkomsten van de ondernemingen die
nog niet gewaardeerd zijn op de balans, maar die al wel bestaan in de vorm van
kennis, klanten, merken, personeel? (+2 principes van Goodwill)

23
Verplichte opdracht 4 van 2015-2016 MET OPLOSSING

24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Inleiding tot de financiële markten 1

Professor: Marc De Ceuster

Wordt enkel in het tweede semester gegeven
3studiepunten
Verplicht voor TEW: BK en EB

Inhoud

In een eerste deel wordt de rol van de financiële markten en instellingen in het economische
leven besproken. Vervolgens (deel 2) komt de studie van de financiële markten op korte
termijn aan bod. In deel 3 komen de segmenten van de financiële markt op lange termijn aan
bod. Obligatie- en aandelenmarkten nemen hier de voornaamste plaats in.

Examen

Het examen is schriftelijk, zonder mondelinge toelichting en gesloten boek. Doorheen het
jaar moet een portfolio gemaakt worden waarmee ook punten verdient kunnen worden.

Tips

✓ Leer definities van kernbegrippen en concepten

✓ Hermaak het voorbeeld examen op het online platform educloud4u.com

Voorbeeldvragen

Voorbeeldvragen zijn terug te vinden op het weduc forum.

41
Inleiding tot de financiële markten 2

Professor: Marc De Ceuster

Wordt enkel in het tweede semester gegeven
3studiepunten
Verplicht voor TEW: BK en EB

Inhoud

De cursus bevat drie delen. Deel 1 bespreekt een aantal functionaliteiten binnen Excel die
nodig zijn om met financiële data te werken. Deel 2 omvat financieel rekenen. Het laatste deel
geeft een inleiding tot de portefeuilletheorie. Dit door herhaling van begrippen uit de
beschrijvende statistiek. Daarna introduceren ze de afruil tussen risico en rendement aan de
hand van concrete voorbeelden.

Examen

Computerexamen met meerkeuzevragen en open vragen. Er is een permanente evaluaties

door tussentijdse testen via het platform “educloud4u.com”. Deze testen tellen mee voor
4/20 punten. De andere 16 punten hebben betrekking op het examen in Juni. Tijdens de
herexamen moeten alle 20 punten opnieuw verdient worden, en moeten de testjes terug
afgelegd worden.

Tips

✓ Bekijk alle filmpjes en maak goede notities

✓ De vragen uit de testjes komen terug op het examen dus zie dat je deze onder de knie hebt

Voorbeeldvragen

Voorbeeldvragen zijn terug te vinden op het weduc forum.

42
Inleiding tot de psychologie

Professor: Carolyn Declerck

Wordt gegeve n in het tweede semester
3 studiepunten

Inhoud

Het studiedomein van de psychologie wordt toegelicht en er wordt aandacht besteed aan de
methoden die wetenschappers gebruiken voor de studie van gedrag en van mentale
processen. De daaropvolgende hoofdstukken behandelen respectievelijk bewustzijn, het
leerproces, cognitie, emotie, persoonlijkheid, en het gedrag van mensen in groep.

Examen

Meerkeuzevragen

Tips

✓ Bekijk zeker de slides hier kan informatie instaan die zich niet in de cursus bevindt
✓ Lees aandachtig het boek

43
Voorbeeldvragen

Na haar spreekbeurt ontspande Annie zich, haar hartritme verminderde en ze realiseerde zich dat ze
honger had. Deze rustige, energiebehoudende toestand weerspiegelt de activiteit van het _________
zenuwstelsel.
Antwoord:
[ ] 1: sympatische
[ ] 2: parasympatische
[ ] 3: somatische
[ ] 4: centrale

Een deur-aan-deur verkoper werkt hoogstwaarschijnlijk volgens een _______________

bekrachtigingschema.
Antwoord:
[ ] 1: Vast interval
[ ] 2: Vast ratio
[ ] 3: Variabel interval
[ ] 4: Variabel ratio

Volgens Freud bevat het ____ fundamentele instincten en driften zoals agressie en seksualiteit.
Antwoord:
[ ] 1: voorbewuste
[ ] 2: superego
[ ] 3: libido
[ ] 4: id

Welk van onderstaande stellingen is GEEN eigenschap van "groupthink?"

Antwoord:
[ ] 1: de illusie dat iedereen zich volledig aan de groep overgeeft
[ ] 2: een inherente moraal in de groep
[ ] 3: nieuwe informatie selectief belichten
[ ] 4: het gevoel dat de groep kwetsbaar

44
Digitale informatiesystemen
Professor: Herwig Mannaert, Herbert Peremans en Els Vanhoof
Verplicht voor HI en HIB
Wordt gegeven in het eerste semester en het tweede semester
6 studiepunten

Inhoud

In het eerste deel wordt een begrippenkader uitgewerkt met betrekking tot informatiesystemen, de
soorten informatiesystemen, en de rol van informatiesystemen in (innovatieve)organisaties. In het
tweede deel worden de bouwblokken voor de ontwikkeling van informatiesystemen inzichtelijk
gemaakt.

Examen

Het examen bestaat zowel uit een deel meerkeuzevragen, open vragen en enkele kleine oefeningen
op SQL.

Tips

✓ Het vak bestaat in het eerste semester uit een vrij korte syllabus, het zelf samenvatten of
zelfstandig verwerken kan een goede studiemethode zijn.
✓ Kijk bij het studeren zeker naar de slides, zo merk je waar de prof het meeste belang aan
hecht en zal je mogelijke vragen kunnen voorspellen.
✓ Leer zeker goed al de begrippen en ken elke afkorting voor het meerkeuzegedeelte.
✓ Voor de oefeningen kan je ze best allemaal eens hermaken zodat je hier inzicht in verwerft.
Volgende website kan je hierbij helpen:
https://www.khanacademy.org/computing/computer- programming/sql

Voorbeeldvragen

Examenvragen 2017

1. Geef een volledige 1-bit opteller en leg uit + waarheidstabel. Leg ook uit hoe je komt aan een
n-bit opteller.
2. Functie vereenvoudigen+ waarheidstabel opstellen+ geef de SOP
3. Geef de wet van Niquist + Verschijnsel + Oplossing van verschijnsel (Anderen hadden de
Shannon formule)
4. Tekening van SR-schakeling: Uitleg + waarheidstabel geven + Mogelijke fout en oplossing
5. Vergelijk een punt-tot-puntcommunicatie met omroep. Geef bij punt-tot-punt ook waarom
hierbij schakelingen zo belangrijk zijn (circuit en pakket geven) en hun eventuele problemen.
6. Geef de architectuur van de digitale commuicatie en leg uit. Geef die van TPC/IP en leg uit.
En leg routing uit adhv IP.

45
Statistiek met (bedrijfs)economische toepassingen 1

Professor: Peter Goos (HI en HIB), Arnouts Heidi (TEW:BK en EB), Stephan Van der Veeken (SEW)
Wordt in het eerste semester gegeven
3 studiepunten
Verplicht voor HI en HIB in het eerste semester, bedrijfskunde en economisch beleid krijgen dit in het
tweede semester. SEW heeft de keuze uit dit opleidingsonderdeel in het eerste semester of uit
Statistiek I gedoceerd door Peter Thijssen

Inhoud

Het opleidingsonderdeel verdiept zich in beschrijvende statistiek en kansrekening. Eerst is er

een algemene inleiding, daarna wordt er verder ingegaan op verschillende meetschalen,
grafische voorstellingen, kansvariabelen en kansverdelingen. Ten slotte worden alle
concepten en berekeningen geïllustreerd aan de hand van het softwarepakket JMP.

Examen

Het examen bestaat uit twee delen. 2/20 staat op de JMP test die na de paasvakantie wordt
afgelegd in een computerlokaal op het uur van uw werkcollege. In juli volgt er een schriftelijk
examen dat op 18/20 punten staat. Hierbij wordt zowel theorie als oefeningen getoetst.
Standaard komt er ook 1 vraag uit het boekje “Kansen & verwachtingen”, maar dan in een
ander jasje gestoken. Vergeet geen eenvoudig grafisch rekenmachine en blanco formularium
mee te nemen!

Tips

✓ Bekijk het boekje “Kansen & verwachtingen”, er komt zeker sowieso één bewijs uit dit boekje
terug op het examen.
✓ Leer alle bewijzen
✓ Hermaak alle werkcolleges en eventueel ook enekele oefeningen uit het studiepakket op
Blackboard.
✓ Maak gebruik van uw formularium en zie dat je het op een efficiënte manier kan gebruiken.
✓ Bekijk zeker de slides hier kan informatie instaan die zich niet in de cursus bevindt

46
Voorbeeldvragen

Op het forum van Weduc (www.weduc.be en vervolgens doorklikken op ‘forum’) kan je bij Statistiek
een bestand terugvinden met 3 voorbeeld examens.

Hieronder enkele voorbeelden:

Theorie

1. Bewijs de geheugenloosheid van een geometrische functie

2. X is Weibull verdeeld. Bewijs dat Y = aX ook Weibull verdeeld is.
3. Magda en haar 6 broers doen mee aan een loopwedstrijd → Volgens de oef. Duiven
uit ‘Kansen en Verwachtingen’

Oefeningen
1. Het gewicht van een appel (in gram) is lognormaal verdeeld met  = 4,3 en  = 0,4. Bereken de
kans dat het gewicht van een appel kleiner of groter (weet ik niet meer) is dan 100 gram.
Wat moet het minimale gewicht zijn van een appel als je weet dat het aantal uit 30% lichte
appels bestaat?
Bereken de kostprijs van een kilo appelen als de kostprijs van 1 appel €1,5 bedraagt.
2. De Vlaamse bevolking bestaat uit x % arme gezinnen, x % gezinnen van de middenklasse en x %
zijn de rijke gezinnen. Het percentage waarbij elk gezinshoofd geen smartphone heeft is voor de
arme gezinnen x %, voor de middenklasse x % en voor de rijke gezinnen x %. Teken een
kansboom.
Wat is de kans dat een gezinshoofd een smartphone heeft en tot de klasse van de armen
behoort?
Een gezinshoofd van een arm gezin gebruikt gemiddeld 18 keer zijn smartphone per etmaal
(=24uur). Wat is de kans dat hij zijn smartphone 2 keer gebruikt tijdens een twee uur durend
feestje?
3. Reeks 1 1 1 3 3 3 6 6 6 6.
Stel je vervangt één 6 door een 7. Wat verandert er dan?
a) De mediaan
b) De modus
c) Spreidingsbreedte
d) Interkwartielbreedte

4. Reeks 1 2 7 9 6 1 0 8 5 3 3 4
Maak een grafische voorstelling van de cumulatieve verdelingsfunctie en duid hierop Q1 en Q3
aan.

5. Ontwerper BMI (4namen)

6. 2. Grafieken in 3D (hoofdstuk 13): Bij welk van deze grafieken is de correlatie 0?
7. 3. Kanstabel: Bereken de verwachte waarde van Y als je weet dat X=1

47
Statistiek met (bedrijfs)economische toepassingen 2
Professor: Peter Goos
Verplicht voor HI en HIB
Wordt gegeven in het tweede semester
3 studiepunten

Inhoud

In dit opleidingsonderdeel wordt de verklarende of initiële statistiek besproken. De

klemtoon ligt hierbij op de steekproefproportie, het steekproef-gemiddelde en de
steekproefvariantie.

Examen

Het examen is schriftelijk en een mengeling van meerkeuzevragen en open vragen. Zowel
theorie als oefeningen worden hier getoetst.

Tips

✓ Leer alle bewijzen

✓ Hermaak alle werkcolleges en eventueel ook enkele oefeningen uit het studiepakket op
Blackboard.
✓ Maak gebruik van uw formularium en zie dat je het op een efficiënte manier kan gebruiken.
✓ Bekijk zeker de slides hier kan informatie instaan die zich niet in de cursus bevindt

48
Voorbeeldvragen

Theorie

1. Gegeven: geef de kritische waarde c voor een variantie op basis van de kans op een type-I
fout
2. Hoe berekent men de exacte p-waarde bij een wilcoxonrangsomtoets, hoeveel scenario’s zijn
er .. en leg uit in woorden hoe men aan de p-waardes komt.
3. Geef betrouwbaarheidsintervan van mu1-2*mu2
4. 4 meerkeuzevragen zonder giscorrectie
a. Vraag ivm de verschillende kosten bij een medische onderzoek
b. Als men verwerpt op 5% significantieniveau
i. Dan ook op 10%
ii. Weten we niets
iii. Aanvaardt men ook op 10%
iv. …
5. Oefening op betrouwbaarheid (1- bèta)
a. Hypothesetoets geven, beslissingsregel afleiden …
b. Wat als aantal waarnemingen toeneemt?
i. Wat gebeurt er met c
ii. Wat gebeurt er met 1-bèta

Oefeningen

1. 2 gegevens per persoon, seconden adem inhouden in ontspannen houding, en adem

inhouden tijdens springen.
a. Kun je in ontspannen houding gemiddeld langer dan 1 seconde je adem in houden
dan tijdens het springen?
b. Kun je op basis van a) ook een antwoord geven op de vraag indien het verschilt van 1
seconde? Ja/neen en geef een korte bondige uitleg
2. 16 gegevens over fouten per gescand document, JMP-output shapiropwilk gegeven
a. Jan wil geen scanner kopen die gemiddeld meer dan 10 fouten maakt.

49
50
Slotwoord

De examenperiode is doorbijten, maar onthoud dat er drie maanden vakantie op je staan te wachten
als je ze goed doorkomt!

Kijk ook nog eens op ons forum, je vindt er samenvattingen, extra examenvragen, oplossingen van
werkcolleges en nog veel meer.

www.weduc.be en dan doorklikken op ‘forum’.

Het Weduc-team wenst alle studenten nog heel veel succes bij de komende examens!

Weduc 17-18

51
52