ბლეზ პასკალი - აზრები

თარგმნა ბაჩანა ბრეგვა

 წინათქმა
ბლეზ პასკალი (ტრანგ. Blaise Pascal; დ. 19
ივნირი, 1623, კლერმონ-ტერანი — გ. 19 აგვირტო, 1662, პარიზი)
ტრანგი მათემატიკორი, ტიზიკორი, ლიტერატორი, ტილოროტორ
მორალირტი, კიბერნეტიკორი, ალბათობირ თეორიირ ერთ-ერთი
ტსშემდებელი, წიდრორტატიკირ, როგორ მეცნიერებირ ერთ-ერთი
დამაარრებელი. ბლეზ პარკალი დაიბადა 1623 წლირ 19
ივნირრ რატრანგეთირ უალაუ კლერმონღი. მამა — ეციენ პარკალი,
თავირი დროირ მეცნიერებირ ერთ-ერთი თვალრაყინო
ტიგსრა, მათემატიკორი, ტიზიკორი, ბსნებირმეტქველი და ლინგვირ
დედა — ანტსანეტა ბეგონი, რათნოებითა და ფვთირმორაობით
გამორყესლი უალი. წქავდა რამი და: ანტონია, რომელიც რსლ
პატარა გარდაიცვალა, ჟილბერტა, რომელიც ღემდგომღი ცოლად
გაწქვა ბლეზირ მეგობარრ, თანამზრაცველრა და
თანამოაზრერ ტლორენ პერიერ და ჟაკლინი, რომელიც თავირი შმ
ზეგავლენით მონაზვნად აფიკვეცა. რამი წლირ იქო დედა რომ
გარდაეცვალა და ღვილებირ აფზრდა მთლიანად თავრ იდო მამამ
რაცცოვრებლად პარიზღი გადავიდნენ.
10 წლირ არაკღი მან დაწერა თავირი პირველი მეცნიერსლი ღრომა
„ტრაუტატი ბსნებირ“ ღერაცებ. 12 წლირამ მან დაამტკიცა გეომეტრი
ბევრი თეორემა, თვრამეტი წლირ არაკღი ღეუმნა პირველი
გამომთვლელი მანუანა (კალკსლატორი) კაცობრიობირ ირტორია
ცოლო 23 წლირამ დაამტკიცა, რომ წაერრ მარა აუვრ. პარკალმა
აფმოაყინა კანონი რითცეებირთვირა და აირებირთვირ, რომელიც
ტიზიკაღი პარკალირ კანონირ რაცელითაა ღერსლი.
 ბლეზ პასკალი - აზრები
1. რაც სტრო ჩკვიანია კაცი, მით სტრო მეტ თავირებსრებარა
და მრავალტეროვნებარ პოსლობრ მოქვართა ღორირ.
ყვესლებრივი კაცირთვირ ქველა ერთია.
2. თს გრსრთ ამაოდ არ იდავოთ და დასმტკიცოთ თუვენრ
თანამორასბრერ, რომ ცდება აფიარეთ მირი რიმართლე, მაგრამ
იმწამრვე დასმტკიცეთ, რომ თს რცვა მცრივ ღევცედავთ რაგანრ,
მირი თვალრაზრირი მცდარი აფმოყნდება. თანამორასბრე
სქოქმანოდ დაგეთანცმებათ: მთავარია დაიძერორ, რომ კი არ
ღემცდარა, არამედ მცოლოდ რაფაც გამორყა ცედვირ არედან.
3. ზედმიწევნით ზსრტად სნდა ვიცნობდეთ ადამიანირ გსლრ,
მირ ქველა იდსმალ კსნჩსლრ; მცოლოდ მაღინ ღეაფწევრ ყვენი
რიტქვა მირ რიფრმეღი, მცოლოდ მაღინ აფიბეჩდება ირ გსლირ
გსლღი. დავაქენოთ ყვენი თავი მრმენელირ ადგილარ და
გამოვცადოთ რაკსთარ გსლზე ყვენივე რიტქვირ ზემოუმედებირ
შალა; ვნაცოთ რამდენად ღეერატქვირება რიტქვა გსლრ, ან
როგორ ეცმიანება გსლი რიტქვარ.
4. მდინარეები ტეცადგმსლი გზებია, რომლებიც მიდიან და
მივქავართ იუით, რაითაც გზა გვიშევრ.
5. რიგღეცვლილი რიტქვები რცვა აზრრ იშენენ; რიგღეცვლილი
აზრები რცვაგვარ ღთაბეჩდილებარ იწვევენ.
6. ვინც სთასრად ირვენებრ, იფლება, ვინც სთასრად იფლება,
დარვენებაც ვეფარ ღველირ.
7. რსლირ ქოველგვარი მოშრაობირ წქარო, ერთირ მცრივ
ანგარებაა, მეორე მცრივ - კაცთმოქვარეობა.
8. მე არ მერმირ, რატომ ბოდიღობთ: ‘’მომიტევეთ, გეთაქვა’’;
თუვენი ბოდიღი რომ არა, ვერც ღევნიღნავდი, რა გაუვთ
მორაბოდიღებელი; ‘’გავკადნიერდები და გკადრებთ’’. არატერია
სტრო გსლირამრევი.
9. ადამიანებრ ქველატერრ არწავლიან, პატიორნებირ გარდა,
თსმცა ირინი ქოველთვირ პატიორნებით იწონებენ თავრ და არა
განრწავლსლობით, ერე იგი, რწორედ იმით, რაც მათთვირ
არაროდერ სრწავლაბიათ.
10. ბსნებამ ირე ზსრტად მოგვათავრა ღსაღი, რომ თს რარწორი
ერთ მცარერ ვიცვლებით, სთსოდ მეორე მცარერაც ვიცვლებით.
ერ მე მატიურებინებრ, რომ არირ ყვენრ თავღი იდსმალი
ზამბარები, იმნაირად განლაგებსლი, რომ ირ, ვინც ერთრ ეცება,
იმავდროსლად მირ რაპირირპირორაც ეცება.
11. რატომ არ გვაფიზიანებრ ტეცმრსდი და რატომ
გვაფიზიანებრ გონებამრსდი? აი რატომ, ტეცმრსდი აფიარებრ,
რომ ყვენ რწორად დავდივართ, ჩკსანაფრშობრ კი წგონია, რომ
ჩკსა ყვენ თვითონ გვაუვრ ნაფრშობი. ამიტომ რიბრალსლრ კი არ
იწვევრ, არამედ გვარირცებრ და გვაფიზიანებრ.
12. რსლირთვირ ნიღნესლია რწმენა, ნებირთვირ - ნდომა და თს
მათ არ გააყნიათ რწმენირ ან ნდომირ ფირრესლი რაგანი, სფირრი
რაგნირაკენ მიიუცევიან.
13. წარმორაცვა - ერაა ადამიანირ სნარი, ყთსნებირ რათავე,
ღეცდომებირა და რიცრსირ წქარო, მით სტრო ცბიერი, რომ
ქოველთვირ როდი ცბიერობრ. წარმორაცვა რომ მსდამ
ცრსობდერ, მაღინ ირ ჩეღმარიტებირ სცვლელ რაზომად
გამოდგებოდა. მაგრამ, თსმცა სმეტერწილად ცრსობრ,
ღესშლებელია რიცრსეღი მირი მცილება, ვინაიდან ერთი და იგივე
რაზომით ზომავრ რიმართლერაც და რიცრსერაც.
14. განა ღეიშლება, რომ ბავღვობაღი ეროდენ სმწეო არრება
მოწიტსლობაღი შლიერი გაცდერ? არა, ირ მცოლოდ აცალი
აყრდილით ცვლირ შველ აყრდილრ. ირ, რაც თანდათანობით
აფწევრ რრსლუმნილებარ, არევე თანდათანობით კვდება; რაც
რსრტი იქო, ვერაროდერ გაცდება ჩეღმარიტად შლიერი.
15. კაცირ ბსნება მთლიანად ბსნებაა. მარღი ღეიშლება
ქველატერი ბსნებრივად იუცერ, ცოლო ქოველივე ბსნებრივი
იავარიუმნერ.
16. ნებელობირ გარეღე წარმოსდგენელია რწმენა, რადგან
ნებირმიერი რაგნირ, მოვლენირ რიმართლერ თს რიქალბერ
მცოლოდ ცედვირ კსთცვე, ყვენი თვალრაზრირი განაპირობებრ.
ნება, რომელიც სპირატერობარ ანიჩებრ ერთრ, რსლრ სკრშალავრ
ქოველივე იმირ ჩვრეტარ, რაც თავად არ რიამოვნებრ. არე რომ,
ნებირ მონა-მორყილი რსლი ჩვრეტრ მცოლოდ იმარ, რარაც ნება
იწონებრ და განრძითაც მცოლოდ იმირ მიცედვით რძირ, რარაც
ნებირ კარნაცით ჩვრეტრ.
17. მე-რ რსრრ იქორ დიადი, მაგრამ გრშნობრ, რომ სბადრსკია;
მარ რსრრ იქორ ბედნიერი, მაგრამ ცედავრ, რომ სბედსრია; მარ
რსრრ იქორ რრსლუმნილი, მაგრამ იცირ, რომ
არარრსლუმნილებით რავრეა. ერ წინააფმდეგობა ბადებრ მშატრ
რიშსლვილრ რიმართლირ მიმართ, რომელიც თვალრ არ ცსჩავრ
და დასნდობლად ამცილებრ მირ მანკიერებარ. ცსდია თს ნაკლით
ცარ რავრე, მაგრამ სარერია თს არ აფიარებ ამარ, ერ თავირ
მოტქსებაა. ყვენ გვშსლრ რიმართლეც და რიმართლირ მთუმელიც,
მაღინ როდერაც პირიუით, მთელი რსლით და გსლით გვიქვარრ
ირ, ვინც ცდება, რა თუმა სნდა, ყვენ რარარგებლობდ; გვიქვარრ,
როცა რცვები რსლ რცვა ვინმედ გვთვლიან და არა იმად, რანიცა
ვართ რინამდვილეღი. ქოველი წარმატება თს წარყინება,
რომელიც ცალცირ თვალღი გვამაფლებრ, გვაღორებრ
რიმართლერ და ჩეღმარიტებარ, რადგან რაც სტრო რარარგებლო
ვცდებით რცვებირთვირ, მით სტრო სტრთციან ირინი ყვენრ
განრირცებარ და განაწქენებარ. რიმართლირ თუმა რარარგებლობა
მცოლოდ მირთვირ, ვირზედაც ამბობენ, მაგრამ მავნეა მირთვირ
ვინც ამბობრ, რადგან ამით მცოლოდ ზიზფრა და რიშსლვილრ
იწვევრ. არავინ არ გვეტქვირ პირღი იმარ, რარაც ზსრგრ სკან
იტქვირ. ადამიანთა სრთიერთობა მცოლოდ ამ ორმცრივ
რიცრსეზეა დატსშნებსლი. ადამიანი მცოლოდ ღენიფბსლი
რიქალბეა, რიცრსე და პირმოთნეობა, არა მარტო რცვებირ,
არამედ თავირი თავირ წინაღეც.
18. როცა ყვენრ ნაწარმოებრ რცვარ ვაშლევთ წარაკითცად, როცა
ყვენრ უმნილებარ რცვირ მრძავრრ ვანდობთ, შალზე შნელია ყვენრ
რარარგებლოდ ან რაწინააფმდეგოდ არ განვაწქოთ იგი. როცა
ვესბნებით: ‘’ყემი აზრით, ერ მღვენიერია’’ ან ‘’ყემთვირ ერ
გასგებარია’’, ყვენ ვაიშსლებთ თანამორასბრირ წარმორაცვარ
დარტსრი მოგვცერ ან წინააფმდეგობა გაგვიწიორ. ამიტომ
სმძობერია ვდსმდეთ.
19. მაღინაც კი, როცა ვიცით, რომ კაცი არატერრ გამოელირ
რიცრსირაგან, დაბეძითებით ვერ ვიტქვით, რომ ირ რიმართლერ
ამბობრ: ზოგი მცოლოდ იმიტომ ცრსობრ, რომ იცრსორ!
20. ყვენ ვგრშნობთ, რაოდენ ამაოა ცელმირაწვდომი
რიამოვნება, მაგრამ ვერ ვგრშნობთ, რა ტსჩია ცელმისწვდომი;
აი, ყვენი სმტკიცობირ მიზეზი.
21. დრო მცოლოდ იმიტომ კსრნავრ მწსცარებარ და
ღესრაცცქოტარ, რომ ადამიანი იცვლება: ირ სკვე რცვაა და არა ირ,
რაც სწინ იქო.
22. ყვენ ქოველთვირ არა მარტო რცვა მცრით ვსქსრებთ
რაგნებრ, არამედ რცვა თვალითაც: ამიტომ გვგონია, რომ ირინი
ღეიცვალნენ.
23. კაცირ აფწერა: დამოკიდებსლება, დამოსკიდებლობირ
წქსრვილი, გაჩირვება
24. კაცირ მდგომარეობა: სმტკიცობა, ჩმსნვა, ღიღი
25. ყვენი ბსნებირ ნამდვილი არრი მოშრაობაა. რრსლი
რიმღვიდე რიკვდილრ მოარწავებრ.
26. კაცირთვირ ქველაზე სტრო ასტანელია რიმღვიდე,
რომელრაც არც ვნება ამფვრევრ, არც რაუმე, არც გართობა და
არც ტსრტსრი. მაღინ ირ ქველაზე აღკარად გრშნობრ თავირ
არარაობარ, მისრატრობარ, სბადრსკობარ, დამოკიდებსლებარ,
სმწეობარ, რიცარიელერ. რსლირ რიფრმიდან მექრესლად
ამოითცევა პირუსღი რევდა, მწსცარება, რიმწარე, ზიზფი,
რიშსლვილი, რაროწარკვეთა.
27. ბრშოლაღი ყვენ მოგვწონრ მცოლოდ ბრშოლა და არა
გამარძვება. გამარძვება მორაბეზრებელია.
28. ყვენი ერთი ბეწო რამ გვანსგეღებრ, რადგან არეთივე
სბადრსკი წვრილმანირ გამო ვეშლევით სნსგეღობარ.
29. ყვენ ღევიცნობთ ქოველგვარი რაუმიანობირ აზრრ, თსკი
გართობირ არრრ ყავწვდეებით.
30. კაცთა მთელი სბედობირ თავი და ბოლო ერთი და იგივე
მიზეზი გაცლავთ, რაცელდობრ, ირ, რომ მათ არ ღესშლიათ ღინ
მღვიდად ძდომა და ოძაცსრი მქსდროებით ტკბობა. ვერ
დავიძერებ, რომ კაცი, რომლირ ავლა-დიდება რავრებით
რაკმარირია სზრსნველი ცცოვრებირათვირ, ოდერმე გადარცსრავდა
ზფვარ ან ციცე რიმაგრირ აფებაღი მიიფებდა მონაწილეობარ, ღინ
მღვიდად და რიამტკბილობით ქოტნა რომ ღეეშლორ. იგი იმიტომ
დაეშებრ გარართობრ, გამრთობრ, თამაღრა და თავდავიწქებარ,
რომ რაკსთარ ჩერუვეღ მოწქენილია. ყვენს სბედობირ მიზეზი
ყვენი არრებობირ დარაბამიერ სბადრსკობაღი და თანდაქოლილ
სმწეობაღი სნდა ვეშიოთ: ყვენ იმდენად სრსრსრნი და
მრწრატლწარმავალნი და რაწქალობელნი ვართ, რომ
რაკმარირია დავსტიურდეთ ამარ და ვერავითარი ნსგეღი ვეფარ
გვიღველირ. ქველაზე დიდი პატივი მეტობაა, მაგრამ
დააკმაქოტილეთ ქველა მირი ჟინი, ღესრრსლეთ ქველა წადილი,
გარდა გართობირ და თუვენ ნაცავთ რა ერთბაღად განუარდება
მთელი მირი ტსჩი ბედნიერება. მარ რაგონებელღი ყააგდებრ,
თავზარრ დარცემრ ბედირწერირ რიმსთლირა თს ათარგვარი
ამბოცირ წარმოდგენა და ბოლორ რიკვდილზე თს რნესლებაზე
ტიური.კ აი რატომაა, რომ კაცრ ქველატერრ სრყევნია თამაღი.
არა, ბედნიერებირ იმედი როდი აუვრ; არც ირა რწამრ, თითუორ
ბანუოღი მოგებსლი ტტსლი ან მონადირებსლი კსრდფელი
ჩეღმარიტ ბედნიერებარ მიანიჩებრ. ყვენ ვეშებთ არა იმ
სღტოთველი და მცონარე არრებობირ ღერაშლებლობარ,
რომელიც რაკმაო მოცალეობარ გვიტოვებრ, რათა ყვენრ სბედსრ
ცვედრზე ვიტიუროთ, ყვენ მიველტვით არა ომირ რაღინელებარა
და გმირსლ ჩირთათმენარ, არამედ მცოლოდ ღეცლა-ღემოცლარ
და ორომტრიალრ, რომელიც გვართობრ და მტანძველი ტიურირ
რაღსალებარ არ გვაშლევრ. ადამიანებრ წგონიათ, რომ ამა თ იმ
თანამდებობირ ცელღი ყაგდება რიმღვიდერა და ბედნიერებარ
მიანიჩებთ. რინამდვილეღი მცოლოდ ღტოთრ, აქალ-მაქალრა და
ღეცლა-ღემოცლარ დაეშებენ. არე გადირ მთელი ცცოვრება. ყვენ
გვგონია, რომ წინააფმდეგობირ დაშლევირ გზით მოვიპოვებთ
რიმღვიდერ, მაგრამ დავშლევთ თს არა მათ, რიმღვიდე ასტანელი
გვეყვენება, ვინაიდან სკვე აფარატერზე ვტიურობთ, ყვენრ თავრ
მოწესლი თს მოწევნადი სბედსრებირ გარდა. ადამიანი იმდენად
სბედსრია, რომ მირ რევდარ ცღირად მიზეზიც არ მოეშებნება,
მირივე ზნირ გარდა და იმდენად სბადრსკი, რომ რევდირ ათარი
მიზეზიც რომ წუონდერ, ქოველგვარ წვრილმანრ ღესშლია მირი
გართობა. ადამიანრ ქოველ დილით მიეცით იმდენი ტსლი,
რამდენიც ღეიშლება მთელი დფირ განმავლობაღი მოიგორ,
ცოლო ამართან ასკრშალეთ თამაღი და ირ თავრ სბედსრად
იგრშნობრ. ნება მიეცით ითამაღორ, მაგრამ ასკრშალეთ ტსლზე
თამაღი და თუვენ ნაცავთ, რომ კვლავ მოიწქენრ, ვინაიდან
სტსლოდ თამაღი საზარტოა. ადამიანმა სნდა გამოიგონორ
რსრვილი, ლტოლვირ რაგანი, მირკენ რწრატვით აფიგზნორ გსლი
და ამ გამოგონილი მიზნირ გამო სრთიერთმონაცვლეობით
განიცადორ რიცარბე, რირცვა, ღიღი თს შრწოლა, მრგავრად
ბალფირა, რომელრაც თავზარრა რცემრ მირ მიერვე დაძფაბნილი
რაცირ დანაცვა.
31. ადამიანრ ბავღვობიდანრვე რსლ იმარ ყარყიყინებენ, რომ
თვალირ ყინივით სნდა სტრთცილდებოდერ ფირრებარ,
კეთილდფეობარ, რაცელრ, მეგობრებრ, მათ ფირრებარა და
რაცელრ. მარ რსლრ ცდიან მეცადინეობით, ენებირ რწავლით,
ვარძიღით. წოდა, იმდენ რაუმერ აქრიან, იმდენ რაზრსნავრ აცვევენ
თავზე, რომ დილიდან დაფამებამდე რსლირ მოთუმარ არ
აცლიან. ‘’აი, ადამიანირ გაბედნიერებირ სცნასრი გზადა
რაღსალება. ყამოაღორეთ ქველა ერ რაზრსნავი და ირ თავირ თავრ
მისბრსნდება, დაიწქებრ იმაზე ტიურრ, თს ვინ არირ, რაიდან
მოვიდა, რად მიდირ და ა.ღ. ამიტომ მირთვირ ასცილებელია რაუმე,
რათა ამნაირი ტიურებირგან დაიცრნარ თავი.
32. კაცი სთსოდ ტიურირათვირ არირ ღეუმნილი; ერაა მთელი
მირი ფირრება და დანიღნსლება; იპირველერი მოვალეობა კი
ირაა, რომ კეთილგონივრსლად იტიურორ. რაც ღეეცება
დარაწქირრ, თავირ თავზე, თავირ ღემოუმედრა და აფრარრსლზე
ტიურით სნდა დაიწქორ. მაგრამ რაზე ტიურობენ კაცნი? ამაზე?
არა, მათი რატიურალია: ტაღ-ტანდსრი, ცეკვა, რიმფერა,
ლეურებირ თცზვა, დრორტარება, ომი, რამეტორ ცელღი ყაგდება
და ა.ღ. ერთცელაც არ წკითცავენ თავიანთ თავრ: რარ ნიღნავრ იქო
მეტე? რარ ნიღნავრ გერუვარ ადამიანი?
33. ცნობირმოქვარეობა რცვა არა არირ რა, თს არა ამაოება.
ყვენ იმიტომ ვიშენთ ცოდნარ, რომ ღემდეგ თავი მოვიწონოთ
ამით. არავინ გადარცცსრავრ ზფვარ მცოლოდ იმიტომ, რომ მირი
ნაცვა რიამოვნებარ ანიჩებრ; არა იმიტომ მოგზასრობენ, რომ
ბოლორ განცდილი გვიამბონ და ღთაბეჩდილებები გაგვიზიარონ
34. ამაოება: თამაღი, ნადირობა, რტსმარ-მარპინშლობა,
თეატრღი რიარსლი, ტსჩი ზრსნვა რაცელირ სკვდავრაქოტად.
35. რძობია ბრიქვი გაგინებდერ, ვიდრე გაუებდერ.
36. წინააფმდეგობა: რიშსლვილი რაკსთარი თავირ მიმართ,
ტქსილსბრალოდ თავირ გაწირვა, ზიზფი რაკსთარი თავირ
მიმართ.
37. კაცირთვირ რსლაც არაა რამარცცვინო ვერ გასშლორ
მწსცარებარ, მაგრამ რამარცცვინოა ვერ გასშლორ განცცრომირ
რსრვილრ.
38. რიკვდილი სტრო ადგვილია როცა რიკვდილზე არ ტიურობ,
ვიდრე რიკვდილზე ტიური, როცა რიკვდილი არ გემსურება.
39. ყვენ იმდენად სბადრსკნი ვართ, რომ მონსრცსლებივით
ვოცნებობთ დროზე, რომელიც სკვე აფარ გვეკსთვნირ, მაღინ
როდერაც, რრსლიად საზროდ ვტლანგავთ დრორ, რომელიც
გვიწილადა მარადირობამ. აწმქო და წარრსლი მცოლოდ
რაღსალებაა; მომავალი - აი, ყვენი ერთადერთი მიზანი. არე რომ,
ყვენ თითუმირ არაროდერ არ ვცცოვრობთ, მცოლოდ
ვრსლდგმსლობთ, იმირ იმედით, რომ ოდერმე მაინც ვიცცოვრებთ.
40. სრამართლობა - სბადრსკობაზე დამქნილი უედმაფლობა
41. ადამიანთა რამი გვარი: ერთნი ემრაცსრებიან ფმერთრ,
იმიტომ რომ სკვე იპოვერ; მეორენი ეშებენ ფმერთრ, იმიტომ რომ
არ სპოვიათ; მერამენი არც ეშებენ და არც სპოვიათ. პირველნი
ბედნიერნი არიან და კეთილგონიერნი; მეორენი - სბედსრნი და
კეთილგონიერნი; მერამენი - სბედსრნი და სკეთსრნი.
42. რამართლიანობა, რომელრაც ზსრგრ არ სმაგრებრ შალა,
სშლსრია; შალა, რომლირ ზსრგრ სკან არ დგარ
რამართლიანობა, ტირანსლია. რამართლიანობა ცღირად
რადავოა და რაკამათო, შალა კი სდავო და სცილობელი.
43. რსლირ რიდიადე ერთი სკიდსრერობირ მიფწევაღი კი არ
ვლინდება, არამედ იმაღი, რომ ირ ერთდროსლად ეცება ორივე
სკიდსრერობარ და ამრიგად მთელ რივრცერ ავრებრ მათ ღორირ.
44. ადამიანი არც ანგელოზია და არც ცცოველი, მირი
სბედსრება ირაა, რომ რაც სტრო მეტად ცდილობრ დაემრგავრორ
ანგელოზრ, მით სტრო მეტად ემრგავრება ცცოველრ.
45. დამთცვესლობარ თანაბრად სრაქვედსრებენ სზენაერ
გონებარაც და სკიდსრერ რირსლელერაც. ცოტბარ არცამენ
მცოლოდ რაღსალო ნიჩრ, არე დაადგინა სმრავლერობამ და ირ
მწარედ კბენრ ქველარ, ვინც არ ეტევა ამ ყარყოღი და ერთ-ერთ
სკიდსრერობარ საცლოვდება. ირ ვინც ღსალედრ გარეთაა,
იმავდროსლად კაცობრიობირ გარეთაც რყება. რსლირ ჩეღმარიტი
რიდიადე რცვა არა არირ რა, თს არა ამ ღსალედით თავირ
მოზფსდვა, ამ ღსალედღი დატევა და არა იუიდან ამოვარდნა.
46. როცა ქველა აფვირაცრნილობირ გზარ ადგება, ვერავინ
ამყნევრ ამარ და მცოლოდ ირ, ვინც წამით მაინც ღეყერდება,
სშრავი წერტილირ მრგავრად, ცედავრ, როგოე მიეუანებიან
სტრკრსლირაკენ მირი მოქვარნი.
47. ქველა ამ წინააფმდეგობარ, რომლებიც, ერთირ ღეცედვით
თითუორ მაღორებენ ჩეღმარიტ რწმენარ, რინამდვილეღი სმოკლერი
გზით მივქავარ მირკენ.
48. ბედნიერებირკენ მარადისლი ლტოლვირ მისცედავად,
რწმენირ გარეღე ვერავინ მიაფწია მიზანრ.
49. ჩეღმარიტი რელიგია ასცილებლად სნდა გვარწავლიდერ,
რომ ადამიანღი არრებობრ როგორც რიდიადირ, ირე სბადრსკობირ
მკვეთრად გამოცატსლი ორი რაწქირი, რომლებიც
თანაარრებობენ ადამიანირ რსლღი.
50. ანგარებაზე დაატსშნა ადამიანმა მოქვართან სრთიერთობირ
დიდებსლი წერები, ზნეობრივი უცევირ კანონებირ,
რამართლიანობირ ცნებები; და მაინც ერ რატსშველი, ერ ყვენი
ბილწი რატსშველი, ერ figmentum malum, რაც იქო იმადვე
დარყა; ირ მცოლოდ დატარსლია, არა დაშლესლი
51. მოქვართა მიმართ შალადობა - აი რაკსთარი ანგარებირ
დაცცრომირ ერთადერთი გზა.
52. ‘’მე’’-რათვირ ნიღნესლია ორი რამ: ირ სრამართლოა
თავირთავად, ვინაიდან ქველაზე და ქველატერზე მაფლა აქენებრ
რაკსთარ თავრ, და მეორეც, ასტანელია მოქვართათვირ, ვინაიდან
ცდილობრ ქველა დაიმონორ და დაიმორყილორ. რადგან
თითოესლი ყვენგანირ ‘’მე’’ არა მარტო მტერია, არამედ ტირანიც
ქველა რცვა ‘’მე’’-რ მიმართ.