Professional Documents
Culture Documents
Apasthamba Grihya Kannada PDF
Apasthamba Grihya Kannada PDF
ಯಥಭಃ ಖಣಡಃ
೧. ಸಾಭಾನಮರಿಬಾಷಾಃ
೧ ಯತಿಜ್ಞಾಸೂತಯಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೧
ನಮೇ ಯುದಾಯಮ ಮದಗೃಹ್ಮಭಾಸತಮ್ಫೇನ ನಿರ್ಮಾತಮ್ |
ಕ್ರಯಮತೇ ಹ್ಯದತತೇನ ತಸಮ ವೃತಿತಯನಾಕುಲಾ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೧
ಯೇ ವಣಣಾರಿಜಮತೇ ನಿತಮಣಃ ಕಭಾಭಿಶ್್ಚೇದ್ವತಣನಿಾಜಣಃ |
ತೇಬೂಮೇಽ(೧) ವಗಾದೂೇ ಮಶ್ಚ ತೀಂ ನಭಾಭಮದಿಮೀಂ ಹ್ರಿಮ್(೨) ||೧||
ಆಸತಭಫಭುನಿೀಂ ವನದೇ ಭನದಧಿೇಹಿತಕಾಭಮಮಾ |
ಯೇಽನುಷಠೇಮದಾತಾಾನಾೀಂ ಕಯಭಕಲಮತ್ ||೨||
ಸುದಶ್ಾನಾಮಾಃ(೩)ಕುಯುತೇ ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾನಿಣಾಮಮ್(೪) |
ಕೇವಲೀಂ ವ್ಣದ್ವಕಶ್ಯದಾಧಯೇರಿತೂೇ ಭನದಧಿೇಯಪಿ ||೪||
ಅಥಶ್ಫದ ಆನನತಮಾಾಥಾಃ |
ತದಥಾ ೂವಾವೃತತಭುಚಮತೇ |
ಇಹ್ ಹಿ ಮಜ್ಞಾ ಏಕವಿೀಂಶ್ತಿಬೇದಾಃ |
ತತಯ ಚ ಸತ ಾಕಮಜ್ಞಸೀಂಸಾಥಃ
ವಚನೇನ ಏಷಾಭವಶ್ಾಮನುಷಠೇಮತಾಿವಗಭಾತ್ |
ತಥಾಽಸಾಮೀಂ ಾಯತಯತ ಊಧ್ಾಮ್ಽ(ಆ.ಗೃ.೭೧೯.)ಽಮಾವಜಜೇವಭಗ್ನನಹೂೇತಯೀಂ ಜುಹೂೇತಿ,ಽಽವಸನತೇ
ಜೂಮೇತಿಷೂಟೇಮ್ೇನ ಮಜೇತಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೧೦೨೫) ಇತಮೇವಭಾದ್ವಭಿಃ,ಽಅಹ್ಯಹ್ಃ ಯವೃಜಮನತೇಽ(ತಣ.ಫಾಯ.೨೧೩.),
ಅಧಾಭಾಸೇರ್ಽಧಭಾಸೇ ಯವೃಜಮತೇಽ(ತಣ.ಫಾಯ.೩೨೮),ಽುನಬಾಕ್ಷೂಮೇಽಸಮ ಸೂೇಭಪಿೇಥೂೇಬವತಿಽ
(ತಣ.ಫಾಯ.೩೨೩). ಇತಮೇವಭಾದ್ವಭಿಃ, (೧) ಕಭಾಣೂಮೇಯಭಬನಾಮಯೇನ ಚ ಯಯೇಗಾಬಾಮಸಾವಗಭಾತ್ |
ಇದೀಂ ಚಾಧಿಕಾಯಸೂತಯಮ್ |
ಮಾನಮಙ್ಗಗನುಮತತಯತಯಽುಯಸಾತದುದಗೂಿೇಕಯಭಃಽ(ಆ.ಗೃ೧೫) ಇತಾಮದ್ವೇನಿ ವಕ್ಷಯನತೇ ತೇಷಾೀಂ
ಗಾಹ್ಮಾಕಭಾಾಥಾತಾೀಂ, ಶ್ರಯತಾನಾೀಂ ಸಾವಾತಿಯಕಾಣಾಭಪಿ ಸಿತೂೇಽನಿದಭಥಾತಾೀಂ ಚ ಜ್ಞಾಯಿತುಮ್ |
ಏತಚಚ(೩) ಸಭಾನೂೇದೇಶ್ಾತಿದೇಶ್ಯೇಯಬಾವ್ಾತ್ ||
ಕೇಚಿತ್ಭಾಾಣಿೇತಮೇತದಗೃಹಮೇ ವಕ್ಷಯಭಾಣಾನಮಸಭಚಚಯಣಾಥಾಾನಮೇವ, ನ
ತುಧಭಾಶ್ಫಾದಧಿಕೃತಧಭಾಶ್ಾಸೂಾೇಕತವತಸವ್ಾಾತಾಾನಿ |
ತಥಾ ಶ್ರಯತಾನನತಯೀಂ ಗಾಹ್ಮಾಅಧಿಕಾಯಃ ಶ್ರಯತೂೇಕತಸಾವಾತಿಯಕಧಭಾಾಭಾರ್ಮಹ್ ಾಯಯಥಾ ಇತಿ ||
೨ ಉದಗಮನಾದ್ವಕಾಲವಿಧಿಃ |
ಉದಗಮನೂವಾಕ್ಷಾಹ್ಃುಣಾಮಹೇಷ್ು ಕಾಮಾಾಣಿ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೧.೨ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೨
ಉದಗಮನಾದ್ವವಿಧಾನೀಂ ದಕ್ಷಿಣಾಮನಾದ್ವಯತಿಷೇಧಾಥಾಮ್ |
ಸಭುಞಚಮಶ್್ಚೇದಗಮನಾದ್ವೇನಾೀಂ ನ ವಿಕಲಃ |
<ುಣಾಮಹಾಃ>ದೇವನಕ್ಷತಾಯಣಿ ಜೂಮೇತಿಶ್ಾಿಸಾೇ ಯಸಿದಾಧನಿ ಮಭನಕ್ಷತಾಯಣಿ ಚ ತದ್ವಿಹಿತಾನಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೨
ಉದಗಮನಾದಮಃ ಯಸಿದಾಧಃ |
ುಣಾಮಹಾಸತವಹೂನೇ ನವಧಾ ವಿಬಕತಸಾಮಮು ಜೂೇ ಬಾಗಾಃ ಾಯತಸಸಙಗವ(೧) ಭಧಾಮಹ್ಣಸಾಮೀಂಶ್ಫದವ್ಾಚಾಮಃ
ುಣಮನಕ್ಷತಾಯಯಮಾಾಮಾಃ ಞಚ |
ಽಸಭಾನಸಾಮಹ್ನಃ ಞಚ ುಣಾಮನಿ ನಕ್ಷತಾಯಣಿಽ(ತಣ,ಫಾಯ.೨೫.೬)ಽರ್ಮತಯಸಮ ಸಙಗವಃ |
ತತುಣಮೀಂ ತೇಜಸಸವಯಹ್ಃಽ (ತಣ.ಫಾಯ.೧೫೬) ಇತಾಮದ್ವಶ್ುಯತೇಃ |
ಮುಗಾಭಸತವಶ್ಚಲೇಲಾಃ,ಽಚತಾಿಮಾಶ್ಚಲೇಲಾನಿಽ(ತಣ.ಫಾಯ.೧೫೬) ಇತಿ ಶ್ುಯತೇಃ |
ಜೂಮೇತಿಶ್ಾಿಸಾಾದನನಪಿಯೇಶ್ನ(೩)ಗೃಹ್ನಿಭಾಾಭಯವ್ೇಶ್ಾನ್ ಯಾತಾಯವಾಮಚಯನಿತ |
ತಥಣವ ಮದಾ ುಣಾಮಹಾಃ ಜರಮತಿಷೂೇಕತದೂೇಷೂೇಹ್ತಾಃ ತದಾ ಅಶ್ಚಲೇಲೇಷ್ಿಪಿ |
ತಥಣವ ಮದಾ ುಣಾಮಹಾ ಜೂಮೇತಿಷೂೇಕತದೂೇಷೂೇಹ್ತಾಃ ತದಾ ಅಶ್ಚಲೇಲೇಷ್ಿಪಿ ತದುಕತಗುಣಮುಕತೇಷಿ(೪)
ಅವಿಗಾನೇನ ಕಭಾಾಣಾಮಚಯನಿತ |
ಜೂಮೇತಾಿಾಸಾಭಪಿ (೧)
೩ ಮಜ್ಞೂೇವಿೇತಾಯದಕ್ಷಿಣಾಮದ್ವವಿಧಿಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೩
ಕಾಮಾಾಣಿ ಇತಮನುವತಾತೇ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೩
ಕಾಮಾಾಣಿೇತಿ ಸಭಫನಧಃ |
ನನು ಮಜ್ಞೂೇವಿೇತೀಂ ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ುಽಾಯಗವಭಾಾಣಿಽ(ಆ..೨೧೫) ಇತಾಮದ್ವನಾ ಸಿದಧಮ್ |
ವಿವ್ಾಹಾದ್ವಹೂೇಮ್ೇಷ್ು ಜಾದ್ವಷ್ು ಚಽಹೂೇಮ್ೇ ಜಮಕಭಾಣಿಽ(ಆ.ಧ.೧೧೫೧) ಇತಾಮದ್ವನಾ |
ಅತೂೇಽತೈತದ್ವಿಧಿಯಿಯಾಥಃ |
ಸತಮಭಮತಾಯಾಯಪಿತ(೨)ಹೇಾಭನತಯತಮವಯೂೇಹ್ಣಾದ್ವಷ್ು ತತಾಯಮೀಂ ವಿಧಿಸಾಸಥಾ ಏವ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೪
ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ ಚ ತಾನಿ ಕತಾವ್ಾಮನಿ ದಕ್ಷಿನೀಂ ಾಣಿೀಂ ಯತಿಗತೀಂ ಯದಕ್ಷಿಣಮ್ |
ಉದಾಹ್ಯಣೀಂ ರಿಸತಯಣಾದ್ವ |
ನನುತದ್ವದಭುಬಮಭವಿಧೇಮೀಂ, ೂವಾಮ್ೇವ ಶ್ರಯತೇಷ್ು ವಿಹಿತತಾಿತ್ಽದಣವ್ಾನಿೇಽತಿ(ಆ..೨೩೫)
ತತೂಯೇಚಮತೇ, ಇಹ್ ಭಾನುಷೇಷ್ು ಜಾತಕಭಾಾದ್ವಷ್ಿಮೇತಯೇಃ ಯವೃತಿತರಿಷ್ಮತೇ೯೩)ತದಥಾಭಮಭಾಯಭಬಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೪
ಕಾಮಾಾಣಿೇತಮೇವ ಸಭಫನಧಃ |
ಇದೀಂ ತು ಾಯದಕ್ಷಿಣಮೀಂ ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ು ತತೂ್ೇಟಷ್ು ಚ ವಿವ್ಾಹಾದ್ವಷ್ು ರಿಬಾಷಾಸಿದಧಭಪಿ(೪)
ತದಿತಿರಿಕತಗಾಹ್ಮಾಯಥ ವಿಧಿೇಮತೇ |
ಽತತಾವಗಾಃಽ(ಆ..ಗೃ.೧೬) ಇತಿ ಚೇತಥಮ್ೇವ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೫
ಅನಿಮಮ್ೇ ನಿಮಭಾಥಾರ್ಮದೀಂ ವಚನಮ್ |
ದಕ್ಷಿಣತಃ ಶ್ಾಚದೂಿೇಕಾಯಮೇ ಭಾಬೂದ್ವತಿ |
ರಿಸತಯಣಾದಮೇವೇದಾಹ್ಯಣಮ್ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೫
ಕಾಮಾ ಇತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ಅಮೀಂ ತು ಸವ್ೇಾಷ್ಿಪಿ ಮಜ್ಞಾಮಜ್ಞಯೂಗಾಹಮೇಾಷ್ಿಾಯತತಾಿದ್ವಿಧಿೇಮತೇ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೬
ತೇಷಾಭವಗೂೇಾಽಪಿ ತಥಾ ಯತಮೇತವಮಃ |
ುಯಸಾತದುದಗಿೇತಮಥಾಃ |
ಅವಗಾಃ ರಿಸಭಾಪಿತಃ |
ನ ಚಾತಯ ಉಕಾಯಭಾವಗಾಯೇಃ ಸಭಾನಭಿದೀಂ ನಿಮಭನೀಂ ಕ್ರಯಮತೇುಯಸಾತದುಕಾಯನತೇ ತತೈವ ಸಭಾಮೀಂ
ಉದಗಾಯಬಮೀಂ ಚ ತತೈವ್ೇತಿ |
ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ ಮಥಾಸೀಂಬವೀಂ ಯವೃತಿತಃ ತದಮಥಾ ರಿಸತಯಣಸಮ ುಯಸಾತದುಕಾಯನತಸಮ
ತತೈವ್ಾವಗಾಾಸಭಫವ್ಾದುದಗವಗಾಃ |
ತತಾಯವಗಾವಿಧೇಯಾನಥಾಕಮೀಂ, ಶ್ರಯತೇಷಿೇವ ರಿಬಾಷಿತತಾಿತ್"ಾಯಗವಗಾಾಣುಮದಗವಗಾಾಣಿ ವ್ೇ"ತಿ
(ಆ..೨೧೫) |
ಉಚಮತೇ |
ಮದಮವಗಾವಿಧಿಃ ುನರಿಹ್ ನಾಯಬಮತೇ, ಅಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ದಿೇ ಕುಟೇ ಕೃತಿೇಽ(ಆ.ಗೃ.೧೯೧೪). ತಮತಯ
ದಕ್ಷಿಣಾವಗಾತಾ ಾಯಪ್ನೇತಿ, ಅತೂಯೇಕಯಭಸೂಮೇದಗಗತತಿನಿಮಭಾತ್ |
ಅತೂೇ ವಿಯತಿಷೇಧೇ ಅವಗಾಫಲಿೇಮಸತವೀಂ ಮಥಾ ಸಾಮದ್ವತಮಮಭಾಯಭಬಃ |
ಅನಮಥಾ ಯದಕ್ಷಿಣರಿಬಾಷ್ಮಾ ಸಾಭಾನಮರಿಬಾಷಾ ಫಾಧಮತೇ ಕ್ರಞಗಚದದಣವ್ಾನಿ ಕಭಾಾಣಿೇತಿ ತತಯ ವಿಶ್ೇಷಿತಮ್ |
ಅತಯ ಭಾನುಷೇಷ್ು ಕಭಾಾದ್ವಷ್ಿಪಿ ಾಯಮಥೂೇಾಽವಗಾನಿಮಭಃ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೬
ುಯಸಾತದುದಗಾಿ ಕ್ರಯಮಾರಿಸಭಾಪಿತಃ ಕಾಯೇಾತಮತಾಃ |
ನನುಽುಯಸಾತದುದಗೂಿೇಕಯಭಃಽಇತಿ ವಿಧೇಯೇವ ಸಭನತರಿಷೇಕಾದಾವಥಾಸಿದಧತಾಿನಾನಯಫಧವಮೀಂಽತತಾವಗಾಃ,
ಇತಿ |
ನಃ ಅನಾಯಬಮಭಾಣೂೇಽಸಿಭನ್ ಸೂತಯೇ ಾಯಚಿೇಲೇಖ್ೂೇತವನಾದೇಯುದ್ವೇಚಿೇಲೇಖ್ಾ(೧)
ಕುಟೇಕಯಣಾದೇಶ್ಾಚವಗಾಃ ಯತಮಕದಕ್ಷಿಣಾ ಚ ಸಾಮತ್ |
ಅತಸತದಾಿಧನಾಯೇದಭಾಯಫಧವಮಮ್ೇವ |
೪ ಪಿತಾಯಯಣಾಭಯಕ್ಷಾದ್ವವಿಧಿಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೧೦
ಪಿತೃದಣವತಮಕಭಾಾಣಮಯಕ್ಷೇ ಕಾಮಾಾಣಿ |
"ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧಸಾಮಯಕ್ಷೇ"(ಆ..ಗೃ.೨೧.೧).ಽಮಾ ಭಾಧಾಮಃ ರಣಾಭಾಸಾಮ ಉರಿಷಾಟದಮಷ್ಟಕೇತಿಽ
(ಆ.ಗೃ.೨೧೧೦) ತತಾಯಯಕ್ಷ ಉದ್ವಷ್ಟಃ |
ಇದೀಂ ತು ನಿಮಭನೀಂ ಮಾನಿ ಗಮಾಶ್ಾಯದಾಧದ್ವೇನಿ ದೇಶ್ವಿಶ್ೇಷೇಣ ಾತಯವಿಶ್ೇಷೇಣ ಕಾಭಾಮನುಮದ್ವಷಾಟನಿ
ಅಸಾಭಭಿಶ್ಚ ರಿಗೃಹಿೇತಾನಿಾವಾಣೇ ನಾತೂೇನಾಮನಿೇತಮತಯ ತೇಷ್ವಯಕ್ಷಾಯಯಥಾ ಚ |
ತೇನ ೂವಾಕ್ಷೇ ಭೃತಸಾಮಯಕ್ಷ ಏಕೂೇದ್ವದಷ್ಟೀಂ ಕತಾವಮೀಂ ನ ತಿೇಕಾದಶ್ೇಽಹ್ನಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೧೦
ಕಾಮಾಾಣಿೇತಮೇವ |
ಅಮೀಂ ಚ ವಿಧಿಸಸವತನಾಪಿತೂಯಯೇದದೇಶ್ೇನ |
(೨) ಅಙ್ಗಗನಾೀಂ ತು ಸಹ್ಯಯೇಜಾಮನಾೀಂ ಭುಖಮಕಾಲತಿೇನ ಕಾಲವಿಧಮೇಕ್ಷಾಬಾವ್ಾತ್ |
ಏಷ್ ಚ ನ ೂವಾಕ್ಷಭಾತಾಯವ್ಾದಃ |
ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ?ಸವ್ಾಾವ್ಾದಾಥಾ ವಿಧಮನತಯಮ್ |
ಆಃ!ಕುತ ಏತದಾಜಾಮತೇ ? |
ಽನ ಚ ನಕತೀಂ ಶ್ಾಯದಧೀಂ ಕುವಿೇಾತಽ(ಆ.ಧ.೨೧೭೨೩) ಇತಿ ಜ್ಞಾನಾತ್ |
(೩) ಮದ್ವ ಹ್ಮಮೀಂ ೂವಾಕ್ಷಭಾತಾಯವ್ಾದಸಾಸಯತ್, ತತ ಉದಗಮನಾದ್ವೇನಾೀಂ
ತಯಮಾಣಾಭವ್ಾದಾಬಾವ್ಾದಾಯತಾಯವಯಸಕತೇಃ ಯತಿಷೇಧೂೇ ನ ಸಾಮತ್, (೪) ಅಸಿತ ಚ ಯತಿಷೇಧಃ, ಇತಮತೂೇ
ಜ್ಞಾಮತೇ ವಿಧಮನತಯಮ್ೇವ್ೇತಿ |
ಯಯೇಜನೀಂ ತಿವಿಶ್ೇಷೇಣ ದಕ್ಷಿಣಾಮನೇಽಮಯಕ್ಷೇಽಹಿನ ಕಾಭಮಶ್ಾಯದಾಧನಿ ಕತಾವ್ಾಮನಿೇತಿ |
ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧೀಂ ತುಽಭಾಸಿ ಭಾಸಿ ಕಾಮಾಮ್ಽ(ಆ. ಧಭಾ.೨೧೬೪) ಇತಿ (೫) ವಿೇಸಮಾ ದಕ್ಷಿಣಾಮನೇಽಪಿ
ಸಿದಧಮ್ೇವ |
ಸಾನತಕವಯತಲೂೇೇ ಚ ಾಯಮಶ್ಚಚತತಭಬೂೇಜನಮ್ ||
(ಭನು.೧೧೨೦೩)
ಇತಿ ಭನುವಚನಾತ್ |
(೨) ಆತರ್ಮನೂೇಃ ಾಯಣಾಮಾಭಶ್ಚ,ಽನಿಮಭಾತಿಕಯಮ್ೇ ಚಾನಮಸಿಭನ್ಽ(ಆ.ಧ.೨೧೨೧೮.) ಇತಿ ವಚನಾತ್ |
ಏತೂೇಷಾೀಂ ಸಭುಚಚಮೀಂ ಏವ ನ ವಿಕಲಃ,ಽಏಕಸಿಭನ್ ದೂೇಷೇ ಶ್್ಯಮಭಾಣಾನಿ ಾಯಮಶ್ಚಚತಾತನಿ
ಸಭಬುಮಚಿಚೇಯೇಯನ್ಽ(ಆ.ಶ್ರಯ. ೯೧೨) ಇತಿ ದಶ್ಚಾತತಾಿತ್ |
ಅಲೀಂ ಾಯಸಙ್ಗಗೇಕೇನ |
ಯಕೃತಭುಚಮತೇ |
ಮತುತಽಅಯಕ್ಷಸಾಮಯಾಹ್ಣಶ್ಿರೇಮಾನಿಽ(ಆ.ಧಭಾ.೨೧೬೫೦) ಇತಿ, ತದಯಾಹ್ಣವಿಧಾನಾಥಾಭನುವ್ಾದಃ,
ಮಥಾ ಾತಿನೇವತೇಽಸವಾತಾಯನುವಷ್ಟಾ್ಯೂೇ
ದ್ವಿದಣವತಮತುಾಗಯಹಾದ್ವತಮಸಾವಿತಯಾತಿನೇವತವಜಾಮ್ಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೧೨೧೪೨) ಇತಮನುವಟಾ್ಯಾಬಾವ್ೇ
ಾಯತೇಽಪಿಽಅಪಿ ವೇಾೀಂಶ್ಿನುವಷ್ಟು್ಮಾಾತ್"(ಆ.ಶ್ರಯ.೧೩೧೪೯,೧೦) ಇತಿ |
ಽಸವ್ೇಾಷಿೇವ್ಾಯಕ್ಷಸಾಮಹ್ಸುಸಽ(ಆ.ಧಭಾ.೨೧೬೭) ಇತಿ ತಿಹ್ವಿಾಶ್ೇಷ್ಣಾಥಾಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೧೧
ಾಯಚಿೇನಾವಿೇತಿನಾ ಯಸವಮೀಂ ದಕ್ಷಿಣತೂೇಽವಗಾ ಇತಿ ೂವಾಸೂತಯೇಣ ಸಭಫನಧಃ |
ನಿರ್ಮತಾತನಿ ಮಾನಿ ನಣರ್ಮತಿತಕಾನಿ ಕಭಾಾನಿ ತಾನಿ ನಿರ್ಮತತಭವ್ೇಕ್ಷಯ ತದನನತಯಮ್ೇವ ಕತಾವ್ಾಮನಿ, ನ ತತಯ
ಉದಗಮನಾದಮೇಕ್ಷಾ |
"ಅಗಾಯಸೂಥಣಾವಿಯೂೇಣ"(ಆ.ಗೃ.೨೩೯) ಇತುಮದಾಹ್ಯಣಾನಿ |
ತತಾಯಭಾವ್ಾಸಾಮಮಾೀಂ ನಿಶ್ಶ್ಾಮಾರ್ಮತಿ ವಚನಾತಾತವ್ಾನುತ್ಷ್ಾಃ |
ಗೃಹ್ಯವ್ೇಶ್ನೀಂ ನಣರ್ಮತಿತಕರ್ಮತಿ ಕೇಚಿತ್ |
ನೇತಮನಮೇ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೧೧
ನಣರ್ಮತಿತಕಾನಾಮಗಯಮಣಾತಿಥಮಸಿೇಭನಾತದ್ವೇನಿ ನಿರ್ಮತಾತವ್ೇಕ್ಷಾಣಿ |
ನಿರ್ಮತಾತನಿ ವಿಯೇಹಿಾಕಾದ್ವೇನಮೇವ್ಾನುಷಾಠನೇಽವ್ೇಕ್ಷನತೇ ನೂೇದಗಮನಾದ್ವೇನಿೇತಮಥಾಃ |
ಅತಾಯಪಿ ಸಭಬವತ ೂವಾಕ್ಷಾದೇನಾಾವ್ಾದ ||೧೧||
೨. ಅಗ್ನನಭುಖನಿಯೂಣಮ್
೧ ರಿಸತಯಣಾದ್ವ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೧೩
ಉಕಾತಃ ಾಕಮಜ್ಞರಿಬಾಷಾಃ ಅಥ ತೇಷಾೀಂ ಸಾಧಾಯಣತನಾೀಂ ವಕ್ಷಯತೇಅಗ್ನನರ್ಮಧಿೇತಿ |
ತದಗನೇಯುಸಭಾಧಾನರ್ಮತುಮಚಮತೇ |
ಏತಚಚ ಕಭಾಾಙಗಮ್ |
ಕ್ರೀಂ ುನಯತಾಯಗ್ನನಃ? ತಿನೇಸಭಫನಧೇಷರಿಾಸನಮ್ |
ಅನಮ ಲರಕ್ರಕಃ ಕೇಚಿಜಾಜತಕಭಾಯಬೃತಿ"ರಿಗಯಹ್ಭಗನೇರಿಚಛನಿತ |
ಅನಮೇ ುನಃ ಉನಮನಯಬೃತಿ |
ಅಯೇ"ಮತಾಯನಾಯೀಂ ಸರ್ಮಧಭಾದಧಾಮತತೀಂ ವ್ಾರಿಗೃಹಿಣೇಮಾ"ದ್ವತಿ |
ಮತಯ ತು ಪಿಸದರಧಽಗ್ನನನಾಾಸಿತ ತತಯ ಶ್ರಯತಿಯಮಾಗಾಯಾದಾಹ್ಯಣೀಂ ಭಥನೀಂ ವ್ಾ |
"ಮತಯ ಕಿಚಿೇಗ್ನನ"ರ್ಮತಮಮೀಂ ತು ದೇಶ್ಸೀಂಸಾ್ಯಃ ಸವಾತಯ ಬವತಿ ಮದ್ವ ಸಾಮದಸಸಕೃತೂೇ ದೇಶ್ಃ |
ಅಗ್ನನರ್ಮಧಿೇತಿ ಯಕೃತೇ ುನಯಗ್ನನಗಯಹ್ಣೀಂ ಯೇಷ್ು ತನಾೀಂ ನ ಯವತಾತೇ ತತಾಯಪಿ ರಿಸತಯಣೀಂ ಮಥಾ
ಸಾಮದ್ವತಿಅಗ್ನನೀಂರಿಸೃಣಾತಿ ಸವಾವ್ೇತಿ |
ಉಸಭಾಧಾನೀಂ ತು ತತಾಯಥಾಸಿದಧಮ್ |
ಾಯಗುದಗಗೈವ್ಾಾ |
ಅಥ ವ್ಾ ನ ಸವಾತಃ ಾಯಗಗಗಣಯೇವ ರಿಸತಯಣೀಂ ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ ಾಯಗಗೈಯುದಗಗೈಶ್ಚ |
ತತೂಯೇದಗಗಾಯಃ ಶ್ಾಚತುಯಸಾತಚಚ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೧೩
ಅತಯ ಚ ಅಗ್ನನದಾಥಾವಿಶ್ೇಷ್ಯತಿತಯಥಾ ಸಾಭತೇಾಷ್ಿಗ್ನನನಿಾಯೂಮತೇ |
ತತಯ ಮಾಜ್ಞವಲ್ಯವಚನಮ್ |
ತಥಾ ಜಾತಕಭಾಚರಲೂೇಾಕಯಣಸಭಾನಗೂೇದಾನಸಭಾವತಾನಾನಮಪಿ |
ತಥೂೇಭನಮನಭಪಿ |
ಆಚಾಮಾಕಯಣಸಿಧ್ಯಥಾ ಭುನಮನರ್ಮತಿ ಭತೇಽಪಿ ನಾಚಾಮಾಸರಮಾಸನೇ |
ತಸಮ ನಿತಮಧಾಮಾತಾಿತ್ಽತಯಯಹ್ಮ್ೇತಭಾಗ್ನನೀಂ ಧಾಯಮನಿತಽ(ಆ.ಗೃ.೧೧೧೯) ಇತಿ ಸೂತಯವಿಯೂೇಧಾತ್ |
ವಿವ್ಾಹೂೇಮಸಿಭನ್, ನಿಭಾನಥಯೇ ವ್ಾ, ಅಸಬಬವ್ಾದ್ವಿವ್ಾಹ್ಜನರಮಾಸನಸಮ |
ಸಭಬವ್ೇಽಪಿ ಯಥಭರಾಸನಸಮ, ನ ತಸಿಭನ್ ದ್ವಿತಿೇಮಾದ್ವವಿವ್ಾಹ್ಃ ಽಮಾೀಂ ಕಾಭಯೇತ ಯಾಷ್ರಭಸಮಣ ಯಜಾ
,ಸಾಮದ್ವತಿ ತಸಾಮ ಔಾಸನೇಽಇತಿ ಯತಿಣಾಮಾಭರಾಸನಬೇದಾವಗಭಾತ್, ಫರಧಾಮನಿೇಯೇ
ಅಗ್ನನದಿಮಸೀಂಸಗಾವಿಧಾನಾತ್, ಆಟಾಯಾಟಟ |
ಕಭಾಾಥಾಸರಮಾಸನಸಮ ಸೀಂಸೃತೇ ದೇಶ್ೇ, ಅನುಸಭಾಹಿತಸಾಮನಮಸಮ ವ್ಾಗನೇಃ,ಽಮತಯ ಕಿ
ಟಾಗ್ನನಮ್ಽ(ಆ.ಧ.೨೧೧೩.) ಇತಿ ಧಭಾಶ್ಾಸೂಾೇಕತವಿಧಿನಾ ಅಗ್ನನಯತಿಷಾಠನೀಂ ಕತಾವಮಮ್ ||
ಕೇಚಿತಿದೀಂ ನಾಗನಯಙಗೀಂ, ಕಭಾಾಙಗಮ್ೇವ್ೇತಿ ಯತಿಕಭಾ ಕಾಮಾಮ್, ಉಖ್ಾಮಾೀಂ ಚಾಗನೇಧಾಾಯಣರ್ಮತಿ ||
ಅಥ ಸೂತಯೀಂ ವ್ಾಮಖ್ಾಮಮತೇ |
<ಅಗ್ನನರ್ಮದಾಧವ>ಇನಿಧೇತೇತಮಥಾಃ |
ಮದಮಮಥಾಾಯತಭಗನೇರಿನಧನೀಂ ತಥಾಮೇತದಿಚನಾತಿದಧಭಪಿ ುನರಿನಿಧೇತ |
ಅತಯ ವಿಧಮಥೇಾ ಲಿಙ್ಗಗದರಗಾಯಹಮೇ ಕಾತವಗಯಹ್ಣರ್ಮನಧನಸಮ ರಿಸತಯಣೂವಾಕಾಲತಾನಿಮಭಾಥಾಮ್ |
ತೇನ ಇನಧನಾನನತಯೀಂ ರಿಸತಯಣಮ್ೇವ ಕಾಮಾ, ನ ತು ತಯೇಧಮೇಾಽವಶ್ಮಕಾಮಾಭಪಿ ಭೂತಯನಿಯಸನಾದ್ವ
ಕಭಾಾಥಾಸೀಂಬಾಯೂೇಕಲನೀಂ ಚ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೧೫
ತತಯ ದಕ್ಷಿಣಾಗಾಯಃ ಶ್ಾಚತುಯಸಾತಚಚ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೧೫
ಪಿತಯಯೇಷ್ು ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಾಧದ್ವಷ್ು ಕಭಾಸು ಸವ್ಾಾಸು ದ್ವಕ್ಷು ದಕ್ಷಿಣಾಗೈಃ ರಿಸೃಣಾತಿ || ೧೪ ||
ಮಜಾಿ ದಕ್ಷಿಣಾಗೈಃ ಾಯಗಗೈಶ್ಚ ದಬಣಾಃ |
ಶ್ಾಚತಿಯಸಾತಚಚ ದಕ್ಷಿಣಾಗೈಃ, ಉತತಯತೂೇ ದಕ್ಷ್ಣತಶ್ಚ ಾಯಗಗೈಃ |
ಉತತಯಾನುತತಯಾನ್ ದಕ್ಷಿಣಾೀಂಶ್ಾಚಧಾಯಾನ್ ಕುಮಾಾತ್ |
ತಥಾ ಾಯಗುಕಯಭಮ ಯಸವಮೀಂ ರಿಸೃಣಾತಿ ||೧೫||
೨ ಾತಯಯಯೇಗಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೧೬
ರಿಸತಯಣಾನನತಯೀಂ ಅಗನೇಯುತತಯತಃ ಾತಯಯಯೇಗಾತಾ ದಬಾಾನ್ ಾಯಗಗಾಯನ್ ಸೀಂಸೃಣಾತಿ |
ಯಥಿತೀಂ ಸತಯಣಮ್ |
<ಯಮುನಕ್ರತ> ಸಾದಮತಿ |
<ನಮಞಗಚ> ನಮಗೂಬತಾನಿ |
ಸವ್ಾಾಣಿ ಚ ದಯವ್ಾಮಣಿ ಯಯೇಜನವನಿತ ಾತಯಗಯಹ್ಣೇನ ಗೃಹ್ಮನತೇ |
ತೇನೂೇನಮನಾದರ ಮೇಖಲಾದ್ವೇನಾಭಪಿ ಸಾದನೀಂ ಬವತಿ |
ತತಯ ಮಾನಿ ದೇವಸೀಂಮುಕಾತನಿ ತಾನಿ ದಿನದವೀಂ ಯಮುನಕ್ರತ |
ದಿೇ ದಿೇ ಇತಮಥಾಃ |
ಾವಾಣಾದ್ವೇನಿ ದೇವಕಭಾಾಣಿ |
ಅಗ್ನನಗಯಹ್ಣಭನಥಾಕಭವಿಕೃತತಾಿತಗ್ನನರ್ಮಧಿೇತಿ |
ಜ್ಞಾಕಾಥಾ ಚಣತತಾಜಾಮತಿಅಗ್ನನರಿಸತಯಣೇ ವಿಹಿತೂೇಽಮೀಂ ಾತಯಯಯೇಗೇ ನಾನುವತಾತೇ ಇತಿ |
ಕದಾ ುನಯಸರ ?ದಬಾಾಗಯವಿಶ್ೇಷ್ಸತನಾಾಬಾವ್ೇ ಯವೃತಿತಶ್ಚ |
ತೇನ ಪಿತಯಯೇಷ್ಿಪಿ ಾಯಗಗಾಯಣಾಮ್ೇವ ಸೀಂಸತಯಣೀಂ ಅಗನೇಶ್್ಚೇತತಯತಃ ತನಾಾಬಾವ್ೇ ಚ ಾತಯಯಯೇಗಾಬಾವ್ಾತ್ |
ಅದ್ವಕಾಯಾತಾತವಗ್ನನಯತಿತಾತವ್ೇವ |
ತದುಮಬಮೀಂ ಯತಿತತವಯೀಂ ಸಾಮತ್
ಅಧಿಕಾಯಾದೇವಃ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೧೬
ಅಗನೇಯುತತಯತೂೇಽದೂಯೇಣ ದಬಾಾನ್ ಸೀಂಸೂತಣಾತಿ |
ಏತೇ ಚ ಾಯಗಗಾಯಃ, ಫರಧಾಮನಗೃಹಾಮತ್ |
ಯಥಿತೀಂ ಚ ಸತಯಣೀಂ, ಸಭುಸಗಾಾತ್ |
ಉದಕಚ ಸತಯಭಾವಗಾಃ |
ಪಿತಯಯೇಷ್ಿಮಗನೇಯುತತಯತ ಏವ ಾಯಗಗೈಃ,ಽಉತತಯತ ಉಚಾಯೂೇ ವಿಹಾಯಃ,(ಆ..೨.೧೦) ಇತಿ
ಸಿದಧೇಽಪಿೇಹಾುಮತತಯೇಣೇತಿ ವಚನಾತ್, ಯಕೃತೇಽಮಗರನಽಅಗ್ನನರ್ಮತಮಧಿಕಶ್ಫದಸಮ ಅಧಿಕಾತಾಯತಿಸಮ ಮುಕತತಾಿತ್,
ರಿಸತಯಣವದ್ವಿಶ್ೇಷ್ಸಾಮನುಕತೇಶ್ಚ |
ಅವಗಾಸುತ ದಕ್ಷಿಣತ ಏವ |
<ದೇವಸುಮಕಾತನಿ>ದೇವಕಭಾಸೀಂಮುಕಾತನಿ |
<ಾತಾಯಣಿ>ದವ್ಾಮಾದ್ವೇನಿ |
<ದಿನದವೀಂ,>ದಿೇ ದಿೇ |
<ನಮಞಗಚ> ಅಧೂೇಬಿಲಾನಿ |
<ಯಮುನಕ್ರತ> ಸಾದಮತಿ |
ನನುಉತತಯತಯಽಭನುಷ್ಮಸೀಂಮುಕಾತನಿಽಽಪಿತೃಸೀಂಮುಕಾತನಿಽಇತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣೇನಣವ
ಸಿದಧತಾಿತ್ಽದೇವಸೀಂಮುಕಾತನಿಽಇತಿ ವಮಥಾಮ್ |
ನದಣವ್ಾನಿ ಹಿ ಕಭಾಾಣಿ ದ್ವಿವಿಧಾನಿುಯುಷಾಥಾಯೂಾಣಿ ಭನುಷ್ಮಸೀಂಸಾ್ಯಕಾಣಿ ಚ |
ತತೂಯೇಬಮತಾಯಪಿ ದೇವಾತಾಯಣಾೀಂ ದವ್ಾಮಾದ್ವೇನಾೀಂ ದಿನದವತಾಸಿಧ್ಯಥಾತಾಿತ್ ||೧೬||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೧೭
ಮಾನಿ ಭನುಷ್ಮಸೀಂಮುಕಾತನಿ ಾತಾಯಣಿ ತಾನಿ ಸಕೃದೇವ ಯಮುನಕ್ರತ, ನ ದಿನದವಮ್ |
ಭನುಷ್ಮಕಭಾಾಣಿ ವಿವ್ಾಹಾದ್ವೇನಿ |
ಏವಕಾಯಃ ಕ್ರತಮಾಬಾಮವೃತಿತಯತಿಷೇಧಾಥಾಃ |
ಾತಯ ಫಾಹ್ುಲಾಮತಾದವಬಾಮೀಂ ಫಾಹ್ುಬಾಮೀಂ ಸಾದನಾಶ್ಕಾತವುಮಾಯೇನ ಸಕೃದೇವ ಸಾದನರ್ಮತಿ |
ಕೇಚಿತೇಖಲಾದ್ವೇನಾಮ್ೇವ ಭನುಷ್ಮಸೀಂಮುಕಾತನಾೀಂ ಸಕೃತರಯೇಗರ್ಮಚಛನಿ,ತ ನ ಹೂೇಭಾಥಾಾನಾಮ್ |
ವಮೀಂ ತು ಭನುಷ್ಮಸೀಂಮುಕಾತನಿ ಭನುಷ್ಮಕಭಾಸೀಂಮುಕಾತನಿೇತಮವೇಚಾಭ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೧೭
<ಭನುಷ್ಮಸೀಂಮುಕಾತನಿ> ಭನುಷ್ಮದಾಿಯಾ ಸೀಂಮುಕಾತನಿ ಅಶ್ಭವ್ಾಸೂೇಮ್ೇಖಲಾದ್ವೇನಿ ಸಕೃದೇವ
ಕ್ರಯಮಾಬಾಮವೃತಿತರಿಹಾಯೇಣ ಯಮುನಕ್ರತ, ಾತಯಫಹ್ುತಿೇಽುಮಾಯೇನ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೧೮
ಮಾನಿಪಿತೃಕಭಾಸುಮಕಾತನಿ ತಾನಮೇಕಣಕಶ್ಃ ಯಮುನಕ್ರತ ಏಕಮೇಕರ್ಮತಮಥಾಃ ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೧೮
ಪಿತೃಕಭಾಾಥಾಾನಿ ದವ್ಾಮಾದ್ವೇನಿ ಸಿಧಾಾತಾಯದ್ವೇನಿ ಚ ಏಕಮೇಕೀಂ ಯಮುನಕ್ರತ ||೧೮||
೩ ವಿತಯಸೀಂಸಾ್ಯಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೧೯
ವಿತಯಯೇಸಸೀಂಭಾ್ಯಃ ತೃಣೀಂ ಕಾಷ್ಠೀಂ ವ್ೇ ತಮೇವಭಾದ್ವಃ |
ತಯೇಯಾಮಾಭತೂೇ ಮತರಿಭಾಣೀಂ ದ್ವೇಘಾಯಭಾಣೀಂ ಾಯದೇಶ್ಭಾತಾಯ (ಆ.ಶ್ರಯ.೧೧೧೯.) ವಿತಮೇತತ್ |
ಪ್ಯೇಕ್ಷಣಾಸೀಂಸಾ್ಯಃ"ವಿತಾಯನತಹಿಾತಾಮಾಭಾಗ್ನನಹೂೇತಯಹ್ವಣಾಮ"(ಆ.ಶ್ರಯ.೧೧೧೯) ರ್ಮತಾಮದ್ವ |
ತತಾಯಗ್ನನಹೂೇತಯಹ್ವಣಾಮ ಇಹಾಬಾವ್ಾತಾತಾಯನತಯೀಂ ಾಯಮತೇ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೧೯
ವಿತಯಯೇಸಸೀಂಸಾ್ಯೂೇ ದಶ್ಾೂಭಾಭಾಸಾಬಾಮೀಂ ತುಲಮೀಂ ಭನಾವಜಾ ಕಾಮಾಃ |
ಸಭಾವಯಚಿಛನಾನಗರಯ ದಬರಾ ಾಯದೇಶ್ಭಾತರಯ ವಿತಯೇ ಕುಯುತೇ, ತೃಣೀಂ ಕಾಷ್ಠೀಂ ವ್ಾನತಧಾಾಮ ಛಿನತಿತ, ನ ನಖ್ೇನ
|
ತತೂೇ. ಉಸೃಶ್ೇತ್ |
ಽಗರದಯಯಾಕ್ಷಸಽ(ಆ..೨೯) ಇತಿ ವಚನಾತ್ |
ತತಸತಯೇಭೂಾಲಾದಾಯಬಾಮಽಗಾಯದದ್ವಬಭಾಾಜಾನಮ್ |
ತಯೇಶ್ಾಚಮಾಭತಃ ರಿಭಾಣೀಂ ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸವದೇವ |
ಮದಮಪಿಽವಿತಯಯೇಸಸೀಂಸಾ್ಯೂೇ ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸವತ್ಽಇತಿ ವಚನಾದೇವ ತದಿದಾಮಾಭತಃ ರಿಭಾಣೀಂ
ಾಯತಮ್, ತಥಾಪಿ ಮದಾಮಾಭತಃ ಭಾಾಭೀಂ ಾಯದೇಶ್ಭಾತಾಯವಿತಿ ತದೇವ ತದಿತ್, ನ ತಿಿಹ್ ೃಥುತಿೇನಾಪಿ
ಸಾಭಮರ್ಮತಮೇವಭಥಾಽಆಮಾಭತಃ ರಿಭಾಣಮ್ಽಇತಿ ುನವಾಚನಮ್ ||
ಪ್ಯೇಕ್ಷಣಿೇಸೀಂಸಾ್ಯೂೇಽಪಿ ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸವತೂತಷಿಣೇಮ್ |
ಉದಗಗಾಯಬಾಮೀಂ ವಿತಾಯಬಾಮೀಂ ಅನತಹಿಾತಾಮಾೀಂ ವ್ೇಕಙ್ತಾಮೀಂ ಸುನಚಮ ಆನಿೇಮ ತಾಬಾಮೀಂ ತಿಯಯುತೂಮ
ಪ್ಯೇಕ್ಷೇತ್ |
ಾತಯೇಯೂೇಕ್ಷಣಭಪಿ ತದಿತೂತಷಿಣೇಮ್ |
ಉತಾತನಾನಿ ಾತಾಯಣಿ ಕೃತಿೇಧಭೀಂ ಚ ವಿಸಯಸಮ ತಾಭಿಸಸವಿತಯೇಣ ಾಣಿನಾ ತಿಯಃ ಪ್ಯೇಕ್ಷೇತ್ ||೧೯||
೪ ಯಣಿೇತಾಯಣಮನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೨೦
ಾತಯಪ್ಯೇಕ್ಷಣಾನನತಯಭಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ಯಣಿೇತಾಥೇಾಾನೂೇ ವಿತಯೀಂ ನಿಧಾಮ ತಸಿಭನುನದಗಗಯೇ ವಿತಯೇ
ಅನತಧಾಾಮಾ ಆನಿೇಮಮ ವಿತಾಯಬಾಮೀಂ ಉದಗಗಾಯಬಾಮೀಂ ತಿಯಯುತುನಾತಿ ಾಯಗವಗಾಮ್ |
ಅಗ್ನನಗಯಹ್ಣೀಂ ಾತಾಯಧಿಕಾಯಾತ್ |
ಅಙುಗಷೂಠೇಕನಿೇಷೂಠೇಬಾಮಭುತಾತನಾಬಾಮೀಂ ಾಣಿಬಾಮರ್ಮತಿ ಕಲಾನತಯೇ ದೃಷೂಟೇ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ಉತೂಮ ತಾ ಅಸಸಭೀಂ ಾಯಣಣಹ್ಾಯತಿ |
ಭುಖ್ೇನ ತುಲಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಹ್ೃತೂಿೇತತಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ದಬೇಾಷ್ು ಸೀಂಸಿತೇಣೇಾಷ್ು ಸಾದಮತಿ |
ಅಗ್ನನಗಯಹ್ಣೀಂ ಾತೈವಮಾವಧಾನೀಂ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ |
ಸಾದಯಿತಾಿ ದಬಣಾಃ ಯಚಾಛದಮತಿ |
ಸವಾಞ ೈತತವಿತಯಹ್ಸತಃ ಕಯೂೇತಿ ||೧೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೨೦
ಅಗನೇಯದೂಯೇಣ ಶ್ಾಚತವಿತಾಯನತಹಿಾತೇ ಕಸಿಭೀಂಶ್ಚಚತಾತಯೇಽ ಆನಿೇಯೇದಗಗಾಯಬಾಮೀಂ ವಿತಾಯಬಾಮೀಂ
ತಿಯಯುತುನಾತಿ |
ಅತಯ ಯಕೃತಯೇಯಪಿ ವಿತಯಯೇಃ ುನಗಯಾಹ್ಣಾತಾಣೂಮೇಃ
ಾಯಗಗಯತಿಭಾಚಾಯಸಿದಧೀಂಽಆಙುಗಷೂಠೇಕನಿಶ್ಚಠಕಾಬಾಮಭುತಾತನಾಬಾಮೀಂ ಾಣಿಬಾಮಮ್ಽ(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೩೩.)
ಇತಾಮಶ್ಿಲಾಮನೂೇಕತೀಂ ಚ ಜ್ಞಾಪಿತಮ್ |
ತತಸಾತ ಅಸಸಭೀಂ ಾಯಣಣಹ್ೃಾತಾಿ ಾಯಭಸಾಥನಬಾಮೀಂ ಭುಕನಾಸಿಕಾಬಾಮೀಂ ಸಭಭುದೂಧೃತಮ ಉತತಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ
ುನಸಿತೇಣೇಾಷ್ು ದಬೇಾಷ್ು ಸಾದಮತಿ,ಽದಬಾಾಷ್ುಽಇತಿ ವಚನಾತ್ |
ಅನಮೇ ೂವಾಸಿತೇಣೇಾಷ್ು |
ತತೂೇ ದಬಣಾಃ ಯಚಾಛದಯೇತಚ್ |
ಅತಯಽಅಯೇಣಾಗ್ನನಮ್ಽಇತಮಗ್ನನಗಯಹ್ಣೀಂ ಾತಾಯಣಾಭಯೇಣ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ |
ಽಉತತಯೇಣಾಗ್ನನಮ್ಽಇತಿ ತು ಾತಯವಮವದಾನನಿವೃತಯತಾಮ್ ||೨೦||
೫ ಫಯಹ್ಭವಯಣಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೨೧
ಯಕೃತತಾಿದಗನೇಃ ದಕ್ಷಿಣತ |
ತತಾಯಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ದಕ್ಷಿಣಾತಿಕಾಭಮ ತೂಷಿಣೇೀಂ ತೃಭೀಂ ನಿಯಸೂಮೇವ್ೇಶ್ನರ್ಮಚಛನಿತ |
ಅಗಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ರಿತಾಮನಮೇ |
ಕೃತಾಕೃತಭಾಜಮಹೂೇಮ್ೇಷ್ು ರಿಸತಮ್ |
ತಥಾಜಮಬಾಗರ ವ್ಾ ಫಯಹಾಭ ವ್ೇದಾ(ತಾಮ)ಶ್ಿಲಾಮನಃ ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೨೧
ಅಗ್ನನರ್ಮಧಿೇತಿ ಯಕೃತತಾಿತಗನೇದಾಕ್ಷಿಣತೂೇ ದಬೇಾಷ್ು ಕೀಂಚಿದಫರಹ್ಭಣಭುವ್ೇಶ್ಯೇತ್ |
ನ ತು ದಶ್ಾೂಭಾಭಾಸವದಫರಹಾಭಣೀಂ, ಸಭಾನವಿಧಾನವಚನಾನಾಮ್
೬ ಆಜಮಸೀಂಸಾ್ಯಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧.೨೨
ಅಥಾಜಮಸೀಂಸಾ್ಯ ತತಯ ವಿಲಾನಭಾಜಮಸಮ ಮಸಿಭನ್ಸಿಭೀಂಶ್ಚಚದಗರನ ಬವತಿ ಉತತಯತಾಯಜಮಗಯಹ್ಣಾತ್ |
<ನಿವ್ಾಾಃ>ಆನಮನಮ್ |
"ವಿಸಯಸಾಮದ್ವಬಸಸೀಂಸೃಶ್ಮೇ"ತಿ ಕಲಾನತಯಾತ್ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧.೨೨
ಮದಮಪಿಽಸಪಿಾಯಾಜಮೀಂ ಯತಿೇಮಾತ್ಽ(ಆ..೨೨೫) ಇತಿ ರಿಬಾಷಾಸಿದಧೀಂ ವಿಲಾನೀಂ, ತಥಾಪಿ
ವಿಲಿೇನಭಾಮಜಮೀಂ ಹೂೇಭಾಥೇಾಽಗರನ ಕಭಾಾಥಾ ುನವಿಾಲಾಯೇತ್ |
ತತೂೇಽಗನೇಃ ಶ್ಾಚತಾನಪಿತಾಮಾೀಂ ವಿತಾಯನತಹಿಾತಾಮಾಭಾಜಮಸಾಥಲಾಮೀಂ ತದಾಜಮಭಾನಯೇತ್ |
ಽಆಜಮೀಂ ವಿಲಾಮಽಇತಿ ಯಕೃತೇಽಪಿ ುನಯಾಜಮಗಯಹ್ಣಭಾಜಮಸಮಣವ ನಿವ್ಾಾಾದಮಃ ನ ುನಃಽದಧನ ಏವ್ಾಞಜಲಿನಾ
ಜುಹೂೇತಿ"(ಆ.ಗೃ.೨೨೧೦) ಇತಮತಯ(೨) ಶ್ುಯಬವಸಮ ಹೂೇಭದಯವಮತಿೇಽಪಿ ಮದ್ವೇಮತದ್ವೇಮನಾಮಮಾದದಧೂನೇ
ಬವ್ೇಮುರಿತಮೇವಭಥಾಮ್ ||
ದ್ವಿತಿೇಮಃ ಖಣಡಃ
೭ ದವಿೇಾಸೀಂಸಾ್ಯಃ |
ಯೇನ ಜುಹೂೇತಿ ತದಗರನ ಯತಿತಮ ದಬಣಾಃ ಸೀಂಭೃಜಮ ುನಃ ಯತಿತಮ ಪ್ಯೇಕ್ಷಯ ನಿಧಾಮ
ದಬಾಾನದ್ವಬಸಸೀಂಸೃಶ್ಾಮಗರನ ಯಹ್ಯತಿ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೨.೧ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೧
ಸೀಂಭಾಜಾನೀಂ ಸುಗಿತ್ |
<ಯತಿತನೀಂ>ನಮಗೂಬತಸಮ ತನಮ್ |
ಅಗ್ನನಗಯಹ್ಣಭನಧಾಕಮ್ , ಅನಮತಯ ಯತಿತನಸಾಮಸಭಬವ್ಾತ್ |
ತತಿ್ರಮತೇ ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸಯೇಸಸಭಾಭಜಾನೇ ಯೇ ಧಭಾಾಸತೇಷಾರ್ಮಹ್ ಾಯಯಥಾಭಾಹ್ವನಿೇಯೇ
ಗಾಹ್ಾತಮೇ ವ್ಾ ಚೂೇದ್ವತೀಂ ಮತರತಿತನೀಂ ತದಸಿಭನನಗರನ ಬವತಿೇತಿ |
ಅಗ್ನನಭಾತಯೀಂ ಭಿದಮತೇ |
ಅನಮತಸಭಾನೀಂ"ಸುವಭಗೈರಿತಾಮದ್ವ (ಆ.ಶ್ರಯ.೨೪೪) |
ಅಗರನ ಯಹ್ಯತಿೇತಿ ುನಯಗ್ನನಗಯಹ್ಣೀಂ ಸುಕಸೀಂಭಾಜಾನಧಭಾಾ ಇಹ್ ಯವತಾನತ ಇತಿ |
ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ು ಚ ದವ್ಾಮಾ ಹೂೇಭಃ, ಕಲಾನತಯೇ ದೃಷ್ಟತಾಿದದಶ್ಾನಾಚಚ |
ಮಜಮೀಂ ಸಭಾವತಾನೇ ದವ್ಾಮಾಭಾದಾಮಾಜಮೇನಾಬಾಮನಾಮನಿನತಮನಮಯೇ ವ್ಾಕಮೇ ದವಿೇಾೀಂ ಾಯಾತೀಂ
ದಶ್ಾಮತಿ |
ಮಚಾಚಮೀಂ ಸಕೃದುಹ್ತಮೇತಿ ಉಘಾತೀಂ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದದಶ್ಾಮತಿ ತದಪಿ ನಾದವ್ಾಮಾಭುದಮತೇ |
ತತಾಯಜಮಹೂೇಮ್ೇಷಿೇಕಾ ದವಿೇಾ |
ಸಾಥಲಿೇಾಕೇಷ್ು ದಿೇ ಹೂೇಭಾಥಾ ಚಾವದಾನಾಥಾ ಚ |
ಉಬಯೇಯಪಿ ಸಭಾಭಜಾನಮ್ |
ಅವದಾನಸಮ ಹೂೇಭಾಥಾತಾಿತಮಥಾಗ್ನನಹೂೇತಯೇ ಸುಯವಸಮ |
ತತಯ ದವಿೇಾಭಗರನ ಯತಿತಮೇತಿ ವಕತವಮಮ್ |
ಯೇನ ಜುಹೂೇತಿೇತಿ ಕ್ರಭುಚಮತೇ ?
ವಿವ್ಾಹ್ಸಾಮಜ್ಞಾದ್ವಷ್ು ಜ್ಞಾಕಾತಿಸದಧಮ್ |
ಮದಮಭರಕಾಯೇಾ ಾವಾಣವದ್ವತಿ ಮತನೀಂ ಕಯೂೇತಿ ತತಾಜಾಮತಿಅಞಜಲಿಹೂೇಭಾ ಅಧಭಾಗಾಯಹ್ಕಾಃ
ಮಾವದುಕತಧಭಾಾಣ ಇತಿ |
ತೇನ ಸಾದನಾದ್ವ ತಯಮಭಞಜಲೇನಾ ಬವತಿ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೧
ಯೇನ ಾತಯೇಣ ದವ್ಾಮಾ ಸುಯವ್ೇಣಾಞಜಲಿನಾ ವ್ಾ ಜುಹೂೇತಿ ತದಗರನ ಯತಿತಮೇತಾಮದ್ವ ವಮಕಾತಥಾಮ್ |
ದವ್ಾಮಾಶ್ಚ ಹೂೇಭಾತಯತಿೀಂಽದವ್ಾಮಾಭಾಧಾಮಾಜಮೇನಾಬಾಮನಾಮನ್ಽ(ಆ.ಗೃ.೧೨೯) ಇತಮನಮಯೇ ವ್ಾಕಮೇ
ಸಿದಧವದದಶ್ಾನಾತ್, ಆಚಾಯಾಚಚ |
ಫೂೇಧಾಮನೇನತುಽನಿಋತಿಗೃಹಿೇತಾ ದವಿೇಾಽಇತಿ
ಇತಾಮದಮಣಷಿಟಕಸುಯಕಸೀಂಭಾಜಾನಧಭಾಾಣಾರ್ಮಹಾನುತಿತಯಸಙಗ ಏವ |
ಯತಿತನೀಂ ತಿಸಿಭನನೇವ್ಾಗರನ |
ಇಹ್ ಚ ಸಭಾಭಗಾದಬಾಾಣಾಭಗಾನವ್ೇವ ಯಹ್ಯಣಮ್, ನ ುನವ್ಣಾಕಲಿಕಮ್ |
ತಥಾಽಯೇನ ಜುಹೂೇತಿೇಽತಮತಯ ಸಾಭಾನಮವಚನಮ್
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೨
ಅಥ ರಿಧಿೇನ್ ರಿದಧಾತಿ |
ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸವತಸವಾ ತೂಷಿಣೇೀಂ ತತ ಆಧಾಯಸರ್ಮಧರ |
ಕುತ ಏತತ್?ಯಸಿದಧವದಬಾಮನುಜ್ಞಾನಾಚಛಭಾಮಃ ರಿಧಮಥಾ ಇತಿ<ರಿಧಮಥೇಾ>ರಿಧಿಕಾಮಾ ಇತಮಥಾ |
<ಶ್ಭಾಮಃ>ಲೂೇಕಯಸಿದಾಧಃ ಮುಯಾಯನತಯೇಃ ಛಿದೈಷ್ು ಕ್ರೇಲಯೂಾಃ ಕಾಷಾಠವಿಶ್ೇಷಾ |
ತಾಸಾೀಂ ಸಹೇಧೇನ ಸನನಹ್ನಮ್ |
<ಾಯಮಶ್ಚಚತತೀಂ>ಅದುಬತೂೇತಾತಾಯಮಶ್ಚಚತತಮ್ |
ವಿವ್ಾಹೇ ಚ ಹ್ೃದಮಸೀಂಸಗಾಾಥೇಾ ಸವಾತಯ ಶ್ಭಾಮಃ |
ವಿವ್ಾಹಾದ್ವಬೂಮೇಽನಮತಯ ಸವಾತಯ ಾವಾಣಾದ್ವಷ್ು ರಿಧಮ ಏವ |
ಚರಲಗಯಹ್ಣಭನಥಾಕೀಂ ಸಿೇಭನಾತತಿದೇಶ್ಾತಿಸದಧಮ್ |
ಜ್ಞಾಕಾಥಾನುತ, ಏತತಾಜಾಮತಿವಿವ್ಾಹಾದ್ವಷಿಿಹ್ ಸೀಂಕ್ರೇತತೇಾಷಿೇವ ಸಭಾಮಃ, ನ ತಣಯತಿದ್ವಷಟೇಷ್ು ಇತಿ |
ತೇನ ಸಿೇಭನಾತದತಿದ್ವಷಟೇ ುೀಂಸವನೇ ರಿಧಮ ಏವ |
ಾವಾಣಾದ್ವಷ್ು ಚ ಕ್ಹೂೇಮ್ೇಷ್ು ತಥಾ"ಏವಭತ ಊಧ್ಾ"ರ್ಮತಿ ವ್ಣವ್ಾಹಿಕೇನ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದ್ವತಿ
ದಶ್ಾನಾತರಸಙಗಃ || ೨ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೨
ವಿವ್ಾಹಾದ್ವಷ್ು ಕಭಾಸು<ರಿಧಮಥೇಾ>ರಿಧಾನಾೀಂ ಕಾಯೇಾ ರಿಧಿೇನಾೀಂ ಸಾಥನ ಇತಿ ಮಾವತ್,<ಶ್ಭಾಮಃ>
ಮುಗಕ್ರೇಲಕಾ ಬವನಿತ |
ತಾಶ್ಚ ಲಾಶ್ಾದ್ವೇನಾಭನಮತಮ್ೇನ ಕಲೃಾತಃ ರಿಧಿಸರಥಲಾಮಮಾಭಾಃ, ತತಾನನಾನನತಾಿತ್ |
ಮುಕತೀಂ ಚಣತತ್, ಮಸಾಭದೇವ್ಣವಿಧೇವಿಷ್ಯಣ ವ್ಾತಿಾಕಕಾಯಾದಣಯುಕತಮ್
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೩
ರಿಷೇಚನಭುದಕೇನ ಮುಾಕ್ಷಣಮ್ |
ಅಗ್ನನಗಯಹ್ಣೀಂ ರಿಧಮಧಿಕಾಯಾದಫಹಿೇಃರಿಧಿಭಾಾಬೂದ್ವತಿ |
ಾಯಚಿೇನಭುದ್ವೇಚಾನರ್ಮತುಮಚಮತೇ ಾಯಗುದಗಾಿ(ಗಾಚ) ಮತೀಂ ರಿಷೇಚನಕಭಾ ಮಥಾ॰ದ್ವತಿ |
ತಥಾವಗಾಸುತ ರಿಬಾಷಾಸಿದಧ ಏವ |
ಽದೇವ ಸವಿತಃ ಯಸುವ್ೇಽತೇತಾವ್ಾನಭನಾಃ ಕಲಾನತಯೇಷ್ು ಬೂಮಸುಸ ತಥಾ ದಶ್ಾನಾತ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೩
ಅಗ್ನನಮ್ೇವೇದಕೇನ ರಿಷಿಞಚತಿ ನ ರಿಧಾಮಙಗಭಪಿ |
ತದ್ವಿಧಿಭಾಹ್<ಆದ್ವತೇಽನುಭನಮಸಿೇತಾಮದ್ವನಾ |
ಾಯಚಿೇನೀಂ> ಾಯಗಾಮತಮ್ |
<ಉದ್ವೇಚಾನಭುದಗಾಮತಮ್ |
ಸಭನತೀಂ>ಸವಾತಃ |
ಅತಯಽದೇವ ಸವಿತಃ ಯಸುವಽಇತಮೇತಾವ್ಾನೇವ ಭನಾಃ, ನಚಾ ಆದ್ವಯದೇಶ್ಃ |
ತಥಾ ನೂೇತತಯೇ ರಿಷೇಚನೇಽಾಯಸಾವಿೇಽರಿತಿ ಯಸುವದಸೂಮೇಹ್ಃ |
ವ್ಣಶ್ಿದೇವಕಾಣಡೇ ಏಕಾಗ್ನನವಿಧಾವ್ೇವಮೇವ್ಾಭಾನತಾನಾೀಂಽಅದ್ವತೇಽನಿಭನಮಸಿಽಇತಾಮದಾನಾಭಷಾಟನಾೀಂ
ಮಜುಷಾೀಂ ೂವೇಾತತಯರಿಷೇಚನಸಥೇಷ್ಿಷ್ಟಸು ವ್ಾಮಾಯೇಷ್ು ಶ್ುಯತಿಸಾಥನಾಬಾಮೀಂ ವಿನಿಯೇಗಾತ್,
ವ್ಾಜೇಮಯಕಯಣಸಾಥಮಾ ಋಚಃ ಸಿತೂೇಽತಾಯಪಿ ವಿನಿಯೇಗಾಯೇಗಮತಾಿತ್, ಆದ್ವಯದೇಶ್ೇ
ಸಭುದಾಮಲಕ್ಷಣಾತತೇಃ, ಮಜು ಾಯಯೇ ಭನಾಾಷ್ಟಕೇ ಋಚೂೇಽಯತಿೇತತಾಿತ್, ಊಹ್ಕ್ಷೇ
ಆಷ್ಾಾಠಫಾಧಯಸಙ್ಗಗತ್,ಽತಸಾಭದೃಚೀಂ ನೂೇಹೇತ್ಽಇತಿ ಫಹ್ಿೃಚಶ್ುಯತಿವಿಯತಿಷಿದಧಸಮ ಗಯಹ್ಣಯಸಙ್ಗಗತ್,
ಅಸಭದ್ವೇಮಾನಾಭಾಚಾಯಾಚಚ |
ವಿಸಷ್ಟೀಂ ಚಣತತೂಫೇಧಾಮನಾನಾೀಂ,ಽಶ್ಯನಿಭೀಂಸಾಥಃ ಾಯಸಾವಿೇರಿತಿ ಭನಾಾನಾತನ್ ಸನನಭಮತಿಽ(ಫರ.ಗೃ.೧೪೩೭)
ಇತಿ |
ಏವೀಂ ಚೂೇತತಯರಿಷೇಚನೇಽಅನಿಭೀಂಸಾಥಃ ಾಯಸಾವಿೇಃಽಇತಿ ೂವಾಭನಾೇಬೂಮೇ ವಿಶ್ೇಷ್ಭಾತಯಸಮ ಾಠಃ ನ
ುನಯಫಹ್ಃ |
ಮಥಾಗರನಽಏತೇನಣವ ತೈಷ್ುಟಬೇನಛನದಸಾಹ್ರಿಷ್ಟಕಾಭುದಧೇಽ ಇತಿ |
ಸನಾನಭಶ್ಫದಶ್ಾಚತಯ ಗರಣಃ |
ಅತ ಏವ್ಣತೇ ಭನಾಾಃ ವ್ಣಶ್ಿದೇವಕಾಣಡಭುಾಕೃತಮ ಾಯಗುತಸಜಾನಾದಧಮೇತವ್ಾಮಃ,
ಫಾಯಹ್ಭಮಜ್ಞಾಯಾಮಣಯೇಶ್ಚ ||೩||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೪
ಅಕ್ರಯಮಭಾಣ ಏವಕಾಯೇ ಸಭನತರಿಷೇಚನೇ ಭನಾಯತಿಷೇಧಾಥಾಮ್ೇತತಾಸಯತ್ |
ಏವಕಾಯಾತುತ ದಕ್ಷಿಣತಃ ಾಯಚಿೇನರ್ಮತಾಮದೇ ತಯಮಸಮ ನಿವೃತಿತಃ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೪
ಣತೃಕೇಷ್ು ಕಭಾಸು ಸಭನತಮ್ೇವ ರಿಷಿಞಚತಿ, ನ ದಕ್ಷಿಣತ ಾಯಚಿೇನಮ್ಽಇತಾಮದ್ವ |
ತಚಚ ತೂಷಿಣೇಮ್ ||೪||
೯ ಇಧಾಭಧಾನೀಂ, ಆಘಾಯಹೂೇಭಶ್ಚ |
ಇಧಭಭಾಧಾಮಾಘಾಯಾವ್ಾಘಾಯಮತಿ ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸವತೂತಷಿಣೇಮ್ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೨.೫ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೫
ಇಧಭ ಇತಿ ಸಭುದಾಮಸೂಮೇದೇಶ್ಾತಞಚದಶ್ಾದಾಯುರ್ಮಧಭೀಂ ಸಕೃದೇವ್ಾದಧಾತಿ |
ಽಅಭಿಘಾಯೇಾಽತಿ ಕಲಾನತಯೀಂ ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸವದ್ವತುಯತತಯೀಂ ರಿಧಿಸನಿಧಭನಿವಹ್ೃತಮ ದಕ್ಷಿಣೀಂ
ರಿಧಿಸನಿಧಭನಿವಹ್ೃತಮೇತಮೇವಭಾದ್ವತಾ ವಿಧಾನೇ ತೂಷಿಣೇರ್ಮತಿ ಭನೂಾೇಚಾಚಯಣಯತಿಷಣಧ |
ತೇನ"ಯಜಾತಿೀಂ ಭನಸಾ ಝಾಮಮ"ನಿನತಮಣತದಪಿ ನ ಬವತಿ |
ಭನಸಾ ಭನೂಾೇಚಾಚಯಣೀಂ ತತಯ ವಿಧಿೇಮತ ಇತಿ ಕೃತಾಿ ಕಾಭಾಮನಾಭಾಧಾಯಕಲಾನಾರ್ಮಹಾಯವೃತಿತಃ
ಯಕೃತಿವಿಷ್ಮತಾಿತತೇಷಾಮ್ |
ಕೇಚಿತುಸರವ್ೇಣ ೂವಾಭಾಘಾಯರ್ಮಚಛನಿತ |
ಅನಮೇ ುನಃ ಉಬಾವಪಿ ದವ್ಮಣಾವ ವ್ೇದೂೇಬೃತೂೇಯಬಾವ್ಾತುಮಭನಭಪಿ ನ ಬವತಿ |
ಆಸಿೇನ ಏವ ಚೂೇತಯಭಾಮಧಾಯೀಂ ಜುಹೂೇತಿ |
ನ ಚಾಭಿಾಯಣಿತಿ |
ಅತಯ ಯಭಾಣಭುರಿಷಾಟದಿಕ್ಷಾಯಭಃ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೫
ಇಧಭಭಗಾನವ್ಾದಧಾತಿ |
ಸ ಚ ಖ್ಾದ್ವಯಃ ಾಲಾಶ್್ೇ ವ್ಾ ಞಚದಶ್ಸಙ್ಗಯಯಕೂೇರ್ಽಥಲಕ್ಷಣಸರಥಲಾಮಮಾಭಃ, ಇಧಭನಾಭಧೇಮಾತ್, ಶ್ರಯತೇ
ದಶ್ಾನಾಚಚ |
ಅನಮೇ ಕುವಾನಿತ |
ತಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ರಿಧಿನಿಧಾನಾನನತಯಭರಿರತೇ ತಥಾ ದೃಷ್ಟತಾಿತ್ |
ಅನೂಮಾಜಸರ್ಮತನುಮಾದಾಬಾವ್ಾದೇವ ನಿವೃತಾತ |
ತೇನೇಧಭಸನನಹ್ನೀಂ ರಿಧಿಭಿಸಸಹಾಷಾಟದಶ್ಧಾ, ವಿಶ್ಾತಿಧಾ ವ್ಾ ನ ುನಯೇಕವಿೀಂಶ್ತಿಧಾ ||೫||
೧೦ ಆಜಮಬಾಗಹೂೇಭರ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೬
ಅಗಯೇಯುತತಯಬಾಗ ಉತತಯಾಧಾಃ, ೂವಾಬಾಗಃ ೂವ್ಾಾಧಃ ತಯೇಯನತಯಾಲೀಂ<ಉತತಯಾಧಾೂವ್ಾಾಧಾಃ> |
ಸಭರ್ಮತಿನ ದೇಶ್ತಃ |
ಸಭೀಂ ತರ ಹೂೇತವ್ರಮ ನ ವಿಷ್ಭಾವಿತಮಥಾಃ |
ಉದೇಶ್ಾದಾಘಾಯಾನನತಯೇಾ ಸಿದಧೇ ಅಥೇತಿ ವಚನೀಂ ಸಮಫೇಧನಾಥಾಮ್ |
ಕ್ರೀಂ ಸಿದಧೀಂ ಬವತಿ ?ಆಘಾಯಯೇಯಾಜಮಬಾಗಯೇಶ್ಚ ಸಾಧಭಮಾ ಸಿದಧೀಂ ಬವತಿ |
ತೇನ ಜೇಯೇತಿಷ್ಭತಮಗರನ ಹೂೇಭಃ |
ಆಘಾಯಯೇಃ ಯಸಿದೂಧೇ ಧಭಾಃ |
ತಸಾಮಜಮಬಾಗಯೇಯಪಿ ಯವೃತಿತಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೬
ಇಥ ಆಘಾಯಾನನತಯೀಂ ಅಥಾಕೃತಮಭಮಕೃತಾಿಽಜಮಬಾಗನಾಭಕಾವೂವ್ರಾ ಹೂೇಭರ ಜುಹೂೇತಿ |
ತತಯ ಯಥಭಭಗನಯೇ ಸಾಿಹೇತಿ ಭನಾೇಣಾಗನೇಯು<ತತಯಾಧಾೂವ್ಾಾಧೇಾ, > ಾಯಗುದ್ವೇಜಾಮರ್ಮತಯವಃ |
ದ್ವಿತಿೇಮೀಂ ಸೂೇಭಾಮ ಸಾಿಹೇತಿ<ದಕ್ಷಿಣಾಧಾೂವೇಾಧೇಾ>, ದಕ್ಷಿಣೂವಾಸಾಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
<ಸಭೀಂ ೂವ್ೇಾಣ> ಆಘಾಯಸಮ್ಬೇದಭವಧಿೀಂ ಕೃತಾಿಕ್ಷ್ಣಮಾ ಯಜಾಿ ಮಾವತಮನತಯೇ ೂವೇಾ ಹ್ುತಃ ತಾವತಮನತಯ
ಏವೇತತಯೀಂ ಜುಹೂೇತಿ, ನ ುನಸಸನಿನಕೃಷ್ಟೀಂ ವಿಯಕೃಷ್ಟೀಂ ವ್ಾ ||೬||
೧೧ ಯಧಾನಹೂೇಭಾನನತಯೀಂ ಜಮಾದ್ವೇನಾೀಂ ವಿಧಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೭
<ಮಥೂೇದೇಶ್ರ್ಮತಿ> |
ಮಸಿಭನ್ ಮಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ಮಾ ಯಧಾನಾಹ್ುತಮ ಇತುಮದಿಯನತೇ, ಮಥಾ"ಅನಾಿಯಫಾಧಮಾಭುತತಯಾ ಆಹ್ುತಿೇ"
(ಆ.ಗೃ.೧೪೨)ರಿತಿತಾಸಾತ ಇತಮತಾಃ |
<ಜಮಾಃ> "ಚಿತತಞಚ ಚಿತಿತಶ್ಚ"(ತಣ.ಸೀಂ.೩೪೪) ಇತಮೇವಭಾದಮಃ |
<ಅಬಾಮತಾನಾಃ> "ಅಗ್ನನಬೂಾತಾನಾೀಂ (ತಣ.ಸೀಂ.೩೪೫) ಇತಾಮದಮ |
<ಯಾಷ್ರಬೃತ> "ಋತಾಷಾಡೃತಧಾಮ್ೇ"(ತಣ.ಸೀಂ.೩೪೭) ತಾಮದಮಃ |
ಯಜಾತೇ ನ ತಿದೇತಾನಿೇತಮೇಷಾ<ಾಯಜಾತಾಮ> |
<ವ್ಾಮಹ್ೃತಮಃ> ಯಸಿದಾಧಃ |
ವಿದೃತವಚನೀಂ ಸಭಸತನಿವೃತಯಥಾಮ್ |
ಏತೇಷಾಭನುದೇಶ್ಃ ಸಿದಧತಾತವತ್ |
ಸರವಿಷ್ಟಕೃತಿೇ ಅಯಸಿದಧತಾತವತಠಿತಾ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೭
ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಯೇನ ಹ್ವಿಯಾದ್ವನಾ ವಿವ್ಾಹಾದ್ವಷ್ು ಯಧಾನಾಹ್ುತಮ ಉದ್ವಷಾಟಸತೇನ ತೇನ ವಿಧಾನೇನ ತಾ
ಹ್ುತಾಿ |
<ಜಮಾಃ>ಚಿತತೀಂ ಚ ಸಾಿಹೇ(ತಣ.ಸೀಂ.॰ಯ೪೪) ತಿ ತಯಯೇದಶ್ |
ಅಗ್ನನಬೂಾತಾನಾಭಧಿತಿಸಸಭಾವತಿಸಿಭನಿನತಿ(ತಣ.ಸೀಂ.೩೪೭)<ಯಾಷ್ರಬೃತೂೇ> ದಾಿವಿೀಂಶ್ತಿಃ |
ತತಯ ಋತಾಷಾಡಿತಮನುದುಯತಮಽತಸೈ ಸಾಿಹೇಽತಮನತೇನ ಯಥಭಾಹ್ುತಿೀಂ ಜುಹೂೇತಿ |
ಽತಾಬಮಸಾಸವಹಾಽಇತಮೇತಾವತಣವೇತಾಾಮ್ |
ಏವಭುತಾೇ ಞಚ ಮಾಾಮಾಃ |
ತತಯಽನಾಭ ಸ ಇದೀಂ ಫಯಹಾಭಽಇತಮನುಷ್ಙಗಃ |
ಽತಾಬಮಃ ಸಾಿಹಾಽಇತಿ ಚ |
ಽಬುವನಸಮ ತೇ... ಸಿಸಿತಭಿಸಾಿಹಾಽಇತಿ ತಯಯೇದಶ್ಚೇ |
ಽಯಮ್ೇಷಿಠೇಽತಾಮದಮಃ ೂವಾವಚಚತಾಿಯಃ ಮಾಾಮಾಃ |
ಽಸನೂೇ ಬುವನಸಮ ತೇ..... ಮಚಛ ಸಾಿಹಾಽಇತಿ ದಾಿವಿೀಂಶ್ಚೇ |
ಽಯಜಾತೇ ನ ತಿೇತಾನಿಽಇತಿ ಋಕಾರಜಾತಾಮ |
ಾಯಜಾತಮಮಚಾಾ ವಲಿೇಕವಾಮಾಭವನಯೇತ್ಽ(ತಣ.ಫಾಯ.೩೭೨) ಇತಿ ಶ್ುಯತೇಃ |
ಸೂತಯಕಾಯೇಣಽಯಜಾತೇ ನ ತಿದೇತಾನಿೇಽತಿ ಾಯಜಾತಮಮಚಾಾ ವಲಿೇಕವಾಮಾಭವನಿೇಮಽ
(ಆ.ಶ್ರಯ.೯೨೪) ಇತಿ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತತಾಿತ್ |
<ವ್ಾಮಹ್ೃತಿೇ ವಿಹ್ೃತಾಃ>ಽಬೂಃ ಸಾಿಹಾ, ಬುವಃ ಸಾಿಹಾ ಸುವಃ ಸಾಿಹಾಽಇತಿ |
<ಸರವಿಷ್ಟಕೃತಿೇ>ಽಮದಸಮಽ ಕಭಾಣಃ ಇತಿ ಋಕ್ |
ಆತಯ ಚಾಸಾಮಃ ಸಿಿಷ್ಟಕೃದದೇವತಾಕತವೀಂ ಲಿಙ್ಗಗದೇವ ಸುಗಭಮ್ |
ದೇವತಾಜ್ಞಾನಸಮ ಕಭಾಾಙಗತಿಭಪಿ"ಯೇ ಹ್ ವ್ಾ ಅವಿದ್ವತಾಷೇಾಮಚಛನೂದೇದೇವತಾಫಾಯಹ್ಭಣೇನ ಭನಾೇಣ
ಮಾಜಮತಿ ವ್ಾಧಾಮಮತಿ ವ್ಾ ಸಾಥಣುಭೃಚಛತಿ"ಇತಾಮದ್ವಶ್ುಯತೇಃ, ಅವಿದ್ವತಾಿ ೠಷಿೀಂ ಛನೂದೇ ದಣವತೀಂ
ಯೇಗಮ್ೇವ ಚ |
ಅಷ್ಟಞ್ಚಚಶ್ದಾಹ್ುತಿೇಃ ಯಧಾನಹೂೇಭಾನನತಯಭುಜುಹೂೇತ್ |
ಮತಾಯಪಿ ಸಾಫಲಾಮಾದರ ಾವಾಣಾತಿದ್ವಷ್ಟಃ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತ ತತಾಯಪಿ ಯಧಾನಾಹ್ುತಮನನತಯಮ್ೇವ್ಣತಾಃ |
ತತಃ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತ್ ಕಾತವಯತಮತಾಮತ್, ಉಪ್ೇಸಗಾಾಚಚ ||
೧೨ ಅಗನೇಯುತತಯೀಂ ರಿಷೇಚನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೮
<ೂವಾವದ್ವತಿ> |
ಣತೃಕೇಷ್ು ಸಭನತಮ್ೇವ ತೂಷಿಣೇಮ್ |
ಅನಮತಯ ಭನಾವನಿತ ಚತಾಿರಿ ರಿಷೇಚನಾನಿ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೮
ಅಗ್ನನ <ರಿಷೇಚನೀಂ ೂವಾವತ್> |
ಅಮೀಂ ತು ವಿಶ್ೇಷ್ಃ, ಅದ್ವತೇಽನುಭನಮಸಿೇತಾಮದ್ವಷ್ು ತಿಯಷ್ು ಅನುಭನಮಸಿೇತಮಸಮ ಸಾಥನೇಽಅನಿಭೀಂಸಾಥಃಽಇತಿ ,
ದೇವಸವಿತರಿತಮತಯಽಯಸುವಽಇತಮಸಮ ಸಾಥನೇಽಾಯಸಾವಿೇಃಽಇತಿ |
ಅತಯ ಶ್ರಯತವತರಣಿೇತಾ ವಿಭುಞಚತಿ ತೂಷಿಣೇಭೃತಕಾಮಾಾಣಾಭಾಸಾೀಂ ಯತಿತಯೇಕ್ಷತಾಿತ್, ಯಣಿೇತಾದೂಬಯೇ
ದ್ವಶ್್ೇಽಬುಮನಿೇಮಽ(ಫರ.ಗೃ.೧೪೩೮) ಇತಿ ಫೂೇಧಾಮನವಚನಾತ್, ಆಚಾಯಾಚಚ |
ಫಾಯಹ್ಭಣಶ್ಚ ಮಥಾಶ್ಕ್ರತ ದಾನಭಾನಾದ್ವನಾ ಸತೃತೂೇ ಗಚಛೇತ್ ||
ಆಸತಭಫದಶ್ಾನಾನುಗತೂೇದೇಶ್ಾತ್, ಅವಿಗ್ನೇತಶ್ಚಷಾಟಚಾಯಾಚಚ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೯
ಲೂೇಕೇ ಬವ್ಾ<ಲರಕ್ರಕಾಃ>ಲೂೇಕಸೃತಿಲಕ್ಷಣಾ ಇತಮಥಾಃ |
ಲೂೇಕಶ್ಫದೇನ ಶ್ಚಷಾಟ ಉಚಮನತೇ |
ಾಕಮಜ್ಞ ಇತಿ ವಿವ್ಾಹಾದ್ವೇನಾೀಂ ಸೀಂಜ್ಞಾ ವಿಧಿೇಮತೇ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೯
ಲೂೇಕಮನಿತ ವ್ೇದಣವ್ೇಾದಾಥಾಾನಿತಿ ಲೂೇಕಾಃ ತೈವಿದಮವೃದಾಧಃ ಶ್ಚಷಾಟಃ ದ್ವಿಜನಾಭನಃ |
ತಣಲೂೇಾಕಣಯಾಚಮಾನತೇ ಮಾನಿ ಕಭಾಣಿ ತಾನಿ<ಲರಕ್ರಕಾನಿ,>ತೇಷಾೀಂ ಭಧಮೇ ಸಾತನಾೀಂ
ಔಾಸನಹೂೇಭಾದ್ವೇನಾೀಂ<ಾಕಮಜ್ಞಶ್ಫದಃ> ಸೀಂಜ್ಞಾತಿೇನ ಯಸಿದಧಃ, ನತು ಶ್ರಯತಾನಾೀಂ ವಿವ್ಾಹಾದ್ವೇನಾೀಂ ಚ,
ತತಯ ಲೂೇಕಾನಾಭಯಯೇಗಾತ್ |
ಮದ್ವ ಲೂೇಕಯಯೇಗಾದೇವ್ಣಷಾೀಂ ಾಕಮಜ್ಞನಾಭತಾ ಯಸಿದಧಣವ, ತಹಿಾಽಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ು ಫಾಯಹ್ಭಣಾವ್ೇಕ್ಷೂೇ
ವಿಧಿಃಽಇತಮೇತಾವತಾಲಮ್, ಕ್ರಭಥಾಽಲರಕ್ರಕಾನಾೀಂ ಾಕಮಜ್ಞಸಬ್ಃ, ಇತಿ ?ಉಚಮತೇಾಕೇನ ಕಿೇನ ಚಯುಣಾ
ಸಾಧೂಮೇ ಮಜ್ಞಃ ಾಕಮಜ್ಞಃ ಇತಮೇವೀಂ ವುಮತನನಸೀಂಜ್ಞಾನುವ್ಾದಾತಾನನತರಿೇಮಕಾವಗತಶ್ಚಯುಯೇವ್ಾಗ್ನನಹೂೇತಿಯಕವಿಧರ
ಹ್ವಿಃ, ನ ುನವಿಾಧಮನತಯವದಾಜಾಮದ್ವಕಭಪಿೇತಿ ನಿಮಭಜ್ಞಾನಾಥಾಮ್ |
ಫರಧಾಮನೇನ ತು ಅತಾಯಜಮೀಂ ಹ್ವಿಯುದ್ವಷ್ಟಮ್ |
ನ ತಾಿಗ್ನನಹೂೇತಿಯಕೀಂ ಹ್ವಿರಿಹ್ ಬವತಿ, ಅಗ್ನನಹೂೇತಯಧಭಾಾಯಕಯಭಾಣಾಬಾವ್ಾತ್ |
ಽದ್ವಿಜುಾಹೂೇತಿಽ (ಆ.ಗೃ.೨೧೧) ಇತಮೇವಭಾದಮಃ ುನಃ ಞಚ ದಾಥಾಾಃ ವಚನಫಲಾದಬವನಿತ |
ದೇವತಾಸುತ ತತತನಭನಾಯತಿಾದಾಮ ಏವ ||೧೦||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೧೧
ತತಯ ತೇಷ್ು ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ಿಯೂೇ ವಿಧಿಫಯಾಹ್ಭಣಾವ್ೇಕ್ಷ ಇತಾಮಚಕ್ಷತೇ |
ಫಾಯಹ್ಭಣಭಾತಭನಿ ಯಭಾಣತಿೇನಾವ್ೇಕ್ಷತ ಇತಿ<ಫಾಯಹ್ಭಣಾವ್ೇಕ್ಷಃ> ಫಾಯಹ್ಭಣದೃಷ್ಟ ಇತಮಥಾಃ |
ವಿಧಿಃ ಯಯೇಗಃ, ಯಗುಕತ ಆಘಾಯವ್ಾನ್ ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸಯಕೃತಿಃ |
ಅಮೀಂ ತಿಗ್ನನಹೂೇತಯ ಯಕೃತಿಃ ಫಾಯಹ್ಭಣಾವ್ೇಕ್ಷಃ |
ಉಬಯೇವಿಾಕಲಸತತಯೇತುಮಚಮತೇಯೇಷ್ು ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ು ಆಘಾಯವತಸತನಾಸಮ ಯವೃತಿತಃ ತತಾಯವ್ಾಸಮ ವಿಕಲೇನ
ಾಯಪಿತರಿತಿ ದಶ್ಾನಾಥಾಮ್ |
ತೇನ ಣಮಹೂೇಭಾದ್ವಷ್ು ಅಸಮ ವಿಧೇಯಯವೃತಿತಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೧೧
ತತಯ ತೇಷ್ು ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ು ಭಧಮೇ ಾವಾಣಾದ್ವಷ್ು ಞಚಸು ಫಾಯಹ್ಭಣಾವ್ೇಕ್ಷೂೇ ವಿಧಿಬಾವತಿ |
ಯೇ ವಿಧಿಃ ಯತಮಕ್ಷಮ್ೇವ ಫಾಯಹ್ಭಣಭವ್ೇಕ್ಷತೇ, ನಾಗ್ನನರ್ಮದಧವೇತಾಮದ್ವವಲೂಲೇಕಾಚಾಯಾನುಮ್ೇಮಮ್, ಸೂೇಽಮೇಷ್ು
ವಿಕಲೇನ ಬವತಿೇತಮಥಾ |
ನಾನಯೇವಿಾಧೂಮೇರ್ಮಾಥ ಸೀಂಸಗಾಃ |
ನಾಪಿ ಸಾಭತಾಸಾಮನೇನ ಫಾಧಃ |
ಉಕೂತೇತತಯಮ್ೇವ್ಣತತ್ |
ಆಗ್ನನಹೂೇತಿಯಕವಿಧರಬಯೇಷೇಽಮದ್ವ ಮಜುಷ್ಟಽ(ಐ.ಫಾಯ.೨೫೩೪) ಇತಿ ಶ್ರಯತೀಂ ಾಯಮಶ್ಚಚತತಮ್ |
ನ ತು ಸಾಭತಾನಾಶ್ೇಽಮದಮವಿಜ್ಞಾತಾ ಸವಾವ್ಾಮದಾಿಽ (ಐ.ಫಾಯ.೨೫೩೪.) ಇತಿ ||೧೦||
೩. ವ್ಣವ್ಾಹಿಕವಿಷ್ಮಾಃ
೧.ವಿವ್ಾಹ್ಕಾಲಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೧೨
ಅಥ ವಿವ್ಾಹ್ವಿಧಿಃ ಾಯಗುನಮನಾತ್ |
ಶ್ಚಶ್ಚಯೀಂ ರಿಹಾಪ್ಮೇತಿ ವಕತವ್ಮೇ ಶ್ಣಶ್ಚಯರ ಭಾಸಾವಿತುಮಚಮತೇಽಉತತಭಞಚ ನಣದಾಘಽರ್ಮತಮತಯ
ಭಾಸಯತಿತಯಥಾಮ್ |
ಅನಮಥಾ ದ್ವವಸೂೇಽಪಿ ಯತಿೇಯೇತ |
ಸಯಿಾತುವಿಧಾನೀಂ ಉದಗಮನಾವ್ಾದಃ |
ೂವಾಕ್ಷಾದಮಸುತ ರಿಬಾಷಾಾಯಾತಃ ವಿವ್ಾಹೇಽವಸಿಥತಾ ಏವ ಮಥೂೇನಮನೇ ವಸನಾತದ್ವವಿಧಾನ ಇತಿ
ಕೇಚಿತ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೧೨
<ಸವ್ೇಾ ಷ್ಡೃತವಃ> ಯತೇಯೇಕೀಂ ಭಾಸದಿಮಯೂಾಃ ವಿವ್ಾಹ್ಸಮ ಕಾಲಾಃ |
ದಾದಶ್ಾಪಿ ಭಾಸಾಃ ಸಾಯಕ್ಷಾದ್ವಕಾಃ ಕಾತಸನಯೇಾ ಕಾಲಾ ಇತಮಥಾಃ |
ಋತವ ಇತಮನೇನ ಲಕ್ಷಣಮಾ ಭಾಸಾ ಏವ ವಿಧಿತಿಸತಾಃ, ನತಾವ ಇತಿ ಕುತೂೇಽವಗಭಮತೇ ?ಉಚಮತೇ ಶ್ಣಶ್ಚಯರ
ಭಾಸಾವಿತಿ ಭಾಸಮುಾದಾಸಾತ್ |
ಅನಮಥಾ ವಿಧಿಮುಾದಾಸಯೇಯೇಕವಿಷ್ಮತಾಿತಲಘುತಾಿಚಚ ಶ್ಚಶ್ಚಯೀಂ ರಿಹಾಮೇತಿ ಫೂಯಮಾತ್ |
ಯಯೇಜನೀಂ ತು ವಿವ್ಾಹ್ಸಮ ೂವಾಕ್ಷಾದ್ವನಿಮಭಾಬಾವಃ |
ಮತಯ ುನಯುನಮನಾದಾವ್ೇವೀಂವಿಧಹೇತಿಬಾವ್ಾದೃತೂೇತೇವ ವಿಧಿತಾಸ, ತತಯ ದಿವದಾನದಾಿಯಾ
ುಯೂೇಡಾಶ್ಸಮ ಮಾಗಸಾಧನತಿವತಾಸಭಾನಮವಿಧಮವಯುದಧೂವಾಕ್ಷಾದ್ವದಾಿಯೇಣಾಪಿ
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೧೩
ಸಯಿಾತುವಿಧಾನಸಮ ಸವ್ಾಾವ್ಾದತಾಿತುಣಾಮಹ್ವಿಧಾನಾಥಾರ್ಮದಮ್ |
ತಥಾ ಚ ಯಾತಯಯಯಕ್ಷಯೇಃ ವಿವ್ಾಹ್ಪಿಯತಿಷೇಧಃ |
ಏವಭುಮಕತಗಯಹ್ಣಭನಥಾಕೀಂ ತತಿ್ರಮತೇ ಭುಹ್ೂತಾರಿಗಯಹಾಥಾೀಂ ಮಾನಿ ುಣಾಮನಿ ನಕ್ಷತಾಯಣಿ ಮಾನಿ
ುಣೂಮೇಕಾತನಿ ಭುಹ್ೂತಾಾನಿ ತಾನಿ ಸವ್ಾಾಣಿ ವಿವ್ಾಹ್ಸಮ ಮಥಾ ಸುಮರಿತಿ |
ತತಯ ನಕ್ಷತಾಯಣಿ ಜೂಮೇತಿಶ್ಾಿಸಾಾದವಗನತವ್ಾಮನಿ |
ಾಯತಸಸಙಗವೇ ಭಧಮನಿದನೂೇಽಯಾಹ್ಣಸಾಸಮಾರ್ಮತಮೇತೇ ಭುಹ್ೂತಾಾಃ ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೧೩
ಮಾನಿ ಜರಮತಿಷೇ ುಣೂಮೇಕಾತನಿ ಶ್ುಬಪಲಯದತಿೇನೂೇಕಾತನಿ ನಕ್ಷತಾಯಣಿ |
ನಕ್ಷತಯಗಯಹ್ಣಸಮ ಯದಶ್ಾನಾಥಾತಾಿತಿತಥಾಮದ್ವೇನಮತಿ |
ತತಯ ುಣೂಮೇಕಾತನಿ ಸವ್ಾಾಣಮತೂಯೇಸೀಂಹ್ತಾವ್ಾಮನಿ ||೧೩||
೨. ವಿವ್ಾಹೇ ಭಙಗಲಾನುಷಾಠನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೧೪
"ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಾಿಶ್ಚಷೂೇವ್ಾಚಯಿತಿೇ"ತಮೇವಭಾದ್ವೇನಿ ಸಿಶ್ಾಸಾಯಸಿದಾಧನಿ |
ಭಙಗಲಾನಿ ಸಾನತೂೇಽಹ್ತವ್ಾಸಾ ಗನಾಧನುಲಿತ, ಸಯಗ್ನಿೇ ಬುಕತವ್ಾನಿತಮೇವಭಾದ್ವೇನಿ
ನಾಪಿತಕಭಾಾಙು್ಯಾಾಣಾದ್ವೇನಿ ಲೂೇಕಯಸಿದಾಧನಿ |
ತಾನಮೇತಾನಿ ಸವ್ಾಾಣಿ ಯತಮೇತವ್ಾಮನಿ ||೧೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೧೪
ಶ್ಙಯದುನುದಭಿವಿೇಣಾವವ್ಾದ್ವತಯಸಭರವ್ಾದನಾನಿ ಕುಲಸಿಾೇಗ್ನೇತಾನಿ
ಕೇಶ್ಶ್ಭಶ್ಾತವದ್ವಯಕಲನಾಹ್ತಧರತಾಚಿಛದಯವಿಚಿತಯವ್ಾಸೂೇಧಾಯಣಗನಾಧನುಲೇನಸುಗನಧಸಯಗಾಧಯಣಾದಾತಿಗಭನಚಛತಯ
ಧ್ಜಾದ್ವೇನಿ ಶ್ಚಷಾಟಚಾಯಯಸಿದಾಧನಿ ಭಙಗಲಾನಿ ವಿವ್ಾಹೇ ಉಸೀಂಹ್ತಾವ್ಾಮನಿ ||೧೪||
೩. ಆಚಾಯಾದಪಿ ವ್ಣವ್ಾಹಿಕಕ್ರಯಮಾಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೧೫
ಭನಾಯಹಿತಾಃ ಕ್ರಯಮಾಃ<ಆವೃತ>ಇತುಮಚಮನತೇ |
ಮಸಿಭನ್ ಜನದೇ ಗಾಯಮ್ೇ ಕುಲೇ ವ್ಾ ಮಾ ಆವೃತಃ ಯಸಿದಾಧಃ ತಾಸತಯಣವ ವಮವಸಿಥತಾಃ ಮಥಾ ಯತಿೇಯೇಯನನ
ಸವಾತೈವಭತಾಮ್ ||೧೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೧೫
<ಆವೃತಃ>ಕ್ರಯಮಾಃ ವ್ಣವ್ಾಹ್ುಕಮ ಅವಿಶ್ೇಷಾತಸಭನಾಕಾ ಅಭನಾಕಾಶ್ಚ |
ತಾಸಸವ್ಾಾ ಆಸಿಾೇಬಮ ಸವಾವಣೇಾಬಮಸಸಕಾಶ್ಾದವಗಭಮ ಯತಿೇಯೇಯನ್ ಕುವಿೇಾಯನ್ ವಿವೇಢಾಯಃ |
ತತಯ ಸಭನಾಕಾ ಗಯಹ್ೂಜಾಙ್ಗಕುಯಾಯೂೇಣಯತಿಸಯಫನಾಧದಾಮ ಆಚಾಯಸಿದಾಧಃ |
ಅಭನಾಕಾಃ ನಾಕಫಲಿಮಕ್ಷಫಲಿೇನಾದರಣಿೇೂಜಾದಮಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨.೧೬
ನಕ್ಷತಯಯಶ್ೀಂಸಾಥಾಾ ಗಾಥಾ ವಿವ್ಾಹ್ಯಕಯಣೇ ವಯಯಸಙ್ಗಗಥಾಭುದಾಹ್ೃತಾ |
ಮದ್ವ ವಯಾಃ ಕನಾಮಮಾ ವಯಯಿತಾಯಃ ಕನಾಮ ವಯಣಾತಾ ಇನಿಕಾಭಿಯಸೃಜಮನತೇ || ೧೬ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೧೬
ತೇ ವಯಾಸತದುಾಹಿತೃಭದ್ವಬಃ |
<ಯತಿನನಿದತಾಃ>ಸಿದಾಧಥಾಾ ಬವನಿತ |
ತಸಾಭದಿಯಯಸಙ್ ಗೇ ಯಶ್ಸತರ್ಮನಿಕಾ ನಾಭ ನಕ್ಷತಯಮ್ |
ಽಇನಿಕಾಶ್ಫೂದೇ ಭೃಗಶ್ಚಯಸಿೇಽತಿ ಸಿಮಮ್ೇವ ವ್ಾಮಖ್ಾಮಸಮತಿ |
ತಸಾಭತಾಜಾಮತೇಸೃತಮನತಯಯಸಿದಾಧ ಲರಕ್ರಕಮೇವಮೀಂ ಗಾಥಾ, ನ ಸೂತಯಕಾಯಸಮ ಕೃತಿರಿತಿ ||೧೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨.೧೬
<ಇನಾ್ಭಿಃ> ಭೃಗಶ್ಚಯಸಿಽನಕ್ಷತಯೇ ಚ ಲುಪಿಽ(ಾ.೨೩೪೫) ಇತಿ ಸತಭಮಥೇಾ ತೃತಾಮಾ |
ಯೇ <ವಯಾಃ>ವಯಯಿತಾಯೂೇ ಭೃಗಶ್ಚಯಸಿ ಯಸೃಜಮನತೇ ಕನಾಮವಯಣಾಥಾ ಯೇಷ್ಮನತೇ, ತೇ
ದುಹಿತೃಭದ್ವಬಃ<ಯತಿನನಿದತಾಃ>ಯಕಷೇಾಣ ೂಜತಾಃ, ಸಿದಾಧಥಾಾ ಬವನಿತೇತಮಥಾಃ ||೧೬||
ತೃತಿೇಮಃ ಖಣಡಃ
೪. ಭಘಾಸು ಗವ್ಾೀಂ ಕಯಮಾದ್ವನಾ ಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೧
ಮದ್ವ ಭಘಾಭಿಃ ಗಾವಃ ಕಯಮಾದ್ವನಾ ಗೃಹ್ಮನತೇ ತಾಶ್ಚ ಗಾವಃ ಯತಿನನಿತತಾ ಬವನಿತ |
ತಸಾಭತೂಗೇರಿಗಯಹೇ ಭಘಾಃ ಯಶ್ಸಾತಃ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೧
ಽಆಷೇಾ ದುಹಿತೃಭತೇ ರ್ಮಥನರ ಗಾವ್ರ ದೇಮರಽ(ಆ.ಘ.೨೧೧೧೮) ಇತಿ ವಚನಾದಾಷೇಾ ವಿವ್ಾಹೇ
ವಯಣದ್ವೇಾಮಭಾನಾ ಗಾವೇ ದುಹಿತೃಭದ್ವಬಭಾಘಾಸು ಗೃಹ್ಮನತೇ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೨
ಮದ್ವ ಪಲುಗನಿೇಬಾಮೀಂ ವೂಮಹ್ಮತೇ ಸೇನಾ ಮುದಾಧಕಾಲೇ ಸಾಚ ಯತಿನನಿದತಾ ಬವತಿ |
ತಸಾಭತಸೇನಾವೂಮಹೇ ಯಶ್ಸತೇ ಪಲುಗನರಮ |
ಅವಿಶ್ೇಷಾತೂವ್ೇಾ ಉತತಯೇ ಚ |
ಸವಾತಯ"ನಕ್ಷತಯೇ ಚ ಲುಪಿೇ"(ಾ.ಸೂ.೨೩೪೫) ತಮಧಿಕಯಣೇ ತೃತಿೇಮಾ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೨
ಅತಯ ಚ ವಧೂಃ ಪಲುಗನೂಮೇಯೇವ<ವಿಮೇಹ್ಮತೇ>ನಿೇಮತೇ ಸಿಗೃಹಾಮತ್, ನ ತುಽತಾೀಂ ತತಃಽ(ಆ.ಗೃ.೫೧೩) ಇತಿ
ವಚನಾತಾಫರಹಾಭದ್ವವತತದಾನಿೇಮ್ೇವ ||
ಕೇಚಿತ್ಽಇನಿಕಾಭಿಽರಿತಾಮದ್ವಽಪಲುಗನಿೇಬಾಮೀಂ ವೂಮಹ್ಮತೇಽಇತಮನತಭುತತಯತಯೇನಿಕಾಶ್ಫದಸಮ
ವ್ಾಮಖ್ಾಮನಾತಾಿಖ್ಾನತರಿೇಮಾ ಗಾಥೇತಿ ಕಲಮನತಃ, ಭಘಾಸು ಗವ್ಾೀಂ ಕಯಮಾದ್ವನಾ ಸಿಿೇಕಾಯಃ, ಸೇನಾಮಾಶ್ಚ
ಮುದಧೇ ವೂಮಹ್ಃ, ಅವಿಶ್ೇಷಾತೂವಾಯೇಯುತತಯಯೇವ್ಾಾ ಪಲುಗನೂಮೇರಿತಿ ಯಕೃತಾನುಯೇಗ್ನತಮಾ ವ್ಾಮಚಕ್ಷತೇ
||೨||
ಮಾೀಂ ಕಾಭಯೇತ ದುಹಿತಯೀಂ ಪಿಯಮಾ ಸಾಮದ್ವತಿ ತಾೀಂ ನಿಷಾಟಯಮಾೀಂ ದದಾಮತಿರಯಣವ ಬವತಿ ನೇವ ತು
ುನಯಾಗಚಛತಿೇ ತಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಾವ್ೇಕ್ಷೂೇ ವಿಧಿಃ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೩.೩ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೩
<ಮಾೀಂ> ದುಹಿತಯೀಂ ಪಿತಾ ಪಿಯಮಾೀಂ<ಕಾಭಯೇತ>ಬತುಾರಿಮೀಂ<ಪಿಯಮಾಸಾಮದ್ವತಿ ತಾೀಂ ನಿಷಾಠಮಾೀಂ>ನಕ್ಷತಯೇ
ದದಾಮತ್ |
ಏವೀಂ ದತಾತ ಸಾ ಬವತಮೇವ ತಸಮ<ಪಿಯಮಾ> |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೩
ಇಮೀಂ ಬತುಾಃ<ಪಿಯಮ ಸಾಮದ್ವತಿ ಮಾೀಂ ದುಹಿತಯೀಂ> ಪಿತಾ ಕಾಭಯೇತ ತಾೀಂ<ನಿಷಾಟಯಮಾೀಂ> ಸಾಿತರ ವಯಾಮ
ದದಾಮತ್ |
ಸಾ ತಸಮ<ಪಿಯಯಣವ ಬವತಿ |
ನೇವ ತು> ನಣವ ಚ ಯೂೇಗದಾರಿದಾಮದ್ವನಾ ಪಿೇಡಮಭಾನಾ ಅಥಿಾನಿೇ ುನಃ ಪಿತೃಗೃಹ್ಭಾಗಚಛತಿಸಿಗೃಹ್ ಏವ
ತಸಾಮಸಸವ್ೇಾ ಅಥೂೇಾಸಸಭದಮನತ ಇತಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಾವ್ೇಕ್ಷೂೇ ವಿಧಿಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೪
ಛನದಸಿ ಯಮುಕತತಾಿದೇತಯೇಯಥಾಕಥನಮ್ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೪
ಏತೇ ಸೂತಯೇ ವಮಕಾತತೇಾ ||೪||
೫)
೭ ವಿವ್ಾಹೇ ಗವ್ಾಲಭಬನಮ್ |
ವಿವ್ಾಹೇ ಗರಃ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೩.೬ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೬
ವಿವ್ಾಹ್ಸಾಥನೇ ಗರಯಾಲಫಧವ್ಾಮ ದುಹಿತೃಭತಾ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೬
ವಿವ್ಾಹ್ಸಾಥನೇ ಗರಸಸನಿನಧಾಾಮ ||೬||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೭
ಗೃಹೇಷ್ು ಚ ಗರಯಾಲಫಧವ್ಾಮ ತೇನಣವ ದುಹಿತೃಭತಾ |
ತಮರವಿಾನಿಯೇಗಃ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೭
ತಥಾ ಗೃಹೇಷ್ು ಶ್ಾಲಾಮಾೀಂ ಅನಾಮ ಗರಸಸನಿನಧಾಾಮ ||೭||
ಕ್ರಭಥಾರ್ಮತಮತ ಆಹ್
೮ ಗವ್ಾ ಅಹ್ಾಣಿೇಮಃ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೮
ಮಾ ವಿವ್ಾಹೇ ಗರಃ ತಮಾ ವಯಭತಿಥಿವತೂಜಯೇತ್ |
ಅತಿಥಿವದ್ವತಿ ವಚನಾತಭಧುಕೇಾಣ ಚ |
"ಗೂೇಭಧುಕಾಯಹೂೇ ವ್ೇದಾಧಾಮಮ"(ಆ.ಧ.೨೮೫) ಇತಿ ವಚನಾತ್ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೮
<ತಮಾ> ವಿವ್ಾಹ್ಸಾಥನೇ ಸನಿನಧಾಪಿತಮಾ ಗವ್ಾ, ನ ತಿನನತಯೂೇಕತಮಾ,<ವಯಭತಿಥಿವತ್> ಅತಿಥಿೀಂ ಮಥಾ
ತಥಾ<ಅಹ್ಾಯೇತ್> ೂಜಯೇತ್ |
<ತಮಾ> ಹ್ವಿಯುತತಿತದಾಿಯೇಣೂೇತಸಗಾದಾಿಯೇಣ ವ್ಾ ಙಗಬೂತಮಾ ಮುಕತೇನ ಭಧುಕೇಾಣ
ವಯಭವೇದಾಧಾಮಯಿನಭಪಿ ೂಜಯೇದ್ವತಮಥಾಃ ||೮||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೯
<ಯೇಽಸಮ> ವಯಸಾಮ<ಚಿತಃ> ೂಜಮಃ ತೇನ ಸಹಾಗತ ಆಚಾಮಾಸತ<ರ್ಮತಯಮಾ>ಗೃಹೇಷ್ು ಮಾ ಗರಯಾಲಬಮತೇ
ತಮಾ |
ಕ್ರರ್ಮವ್ೇತಮಪ್ೇಕ್ಷಾಮಾೀಂ<ಅತಿಥಿವದಹ್ಾಯೇ> ದ್ವತಮೇವ |
ವಿವ್ಾಹೇ ವಯಾಮ ತತಸಹೇಯೇಬಮಶ್ಾಚನಮಸಿಭನನಗರನ ೃತಗನನಸೀಂಸಾ್ಯೂೇ ಬವತಿ |
ವಾಹೂೇಭಶ್ಚತತೈವ |
ಅಚಿತಮ ತತಸಹೂೇಯೇಬಮಶ್ಚ ಗೃಹೇಷ್ು ೃಥಗನನಸೀಂಸಾ್ಯಃ |
ಗೂೇಶ್ಚ ವಾಶ್ಯಣೀಂ ಹೂೇಭಶ್ರಚಾಸನ ಏವೇತಮನುಷಾಠನಯಕಾಯ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೯
<ಯೇಽಸಮ> ವಯಸಮ ಪಿತಾಯಚಾಮಾತಾಿದ್ವನಾ ಸಭಫನಿಧೇ, ಲೂೇಕೇ<ಚಾಚಿತೂೇ> ವಿದಾಮ ಭಿಜನಾದ್ವಸಭತಾಯ |
ಮದಾಿ, ವಯಸಾಮಚಿತಃ ೂಜಮಃ |
೯ ಗೂೇಯಾಲಭಬಸಾಥನಾನಿ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೧೦
ಏತೂೇಷಿೇವ ತಿಯಷ್ು ಸನೇಷ್ು ಗೂೇಯಾಲಭಬಃ ನಾನಮತಯ ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ು |
ಅತಿಥಿಶ್ಫದೇನಾತಿಥಮಕಭಾ ವಮದ್ವಶ್ಮತೇ"ಮತಾಯಸಾಭ ಅಚಿತಿೀಂ ಕುವಾನಿತೇ" (ಆ.ಗೃ.೧೩೨) ತಮೇವಭಾದ್ವ |
ಪಿತೃಶ್ಫದೇನಾಷ್ಟಕಾ ಕಭಾ"ಶ್್ಿೇಬೂತೇ ದಬೇಾಣ ಗಾ"(ಆ.ಗೃ.೨೨೩) ರ್ಮತಾಮದ್ವ |
ವಿವ್ಾಹ್ಶ್ಫದೇನಾನನತಯೂೇಕತಸಮ ಗಯಹ್ಣಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೧೦
<ಅತಿಥಿಃ>ವ್ೇದಾಧಾಮಮಾಮಗತಃ<ಪಿತಯಃ>ಅಷ್ಟಕಾಕಭಾ,<ವಿವ್ಾಹ್ಶ್ಚೇತಿ,> ಮದೇತತತವರಮೀಂ
ಏತಾವತಗವ್ಾಲಭಾಫಙಗಕ೪ ಅನಿರ್ಮತತಮ್ |
ಏತದುಕತೀಂ ಬವತಿ
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೧೧
ವಯೇಷ್ು ವಯಣಾಥಾ ಾಯತೇಷ್ು ಮಾ ಕನಾಮ ಸಿಪಿತಿ ಯೂೇದ್ವತಿ ನಿಷಾ್ವಭತಿ ವ್ಾಗೃಹಾತ್, ತಸಾಮ ವಯಣೀಂ ನ
ಕತತಾವಮಮ್ |
ಅಶ್ುಬಲಿಙ್ಗಗನಮೇತಾನಿೇತಿ |
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೧೧
ಮಾ ವಯೇಷ್ು ವಯಣಾಥಾ ಾಯತೇಷ್ು ಸಿಪಿತಿ, ಮಾ ಯೂೇದ್ವತಿ, ಮಾ ವ್ಾ ಗೃಹಾನಿನಷಾ್ವಭತಿ, ತಾ ಏತಾ<ವಯಣೇ
ರಿವಜಾಯೇತ್>ಅತಮನತೀಂ ವಜಾಯೇತ್, ಋದರಧ
ಜೂಮೇತಿಷಾದ್ವಭಿಜ್ಞಾಾತಾಮಾಭಪಿಮತಸಾಸವಾದ್ವೇನಾಭತಾಯನೃದ್ವಧಲಿಙಗತಿೀಂ ಯಫಲತಿೀಂ ಚ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ ||೧೧||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೧೨
<ದತಾ>ವ್ಾಚಾನಮಸೈ ದತಾತ |
<ಗುಾತ ಯಮತನೇನ ಯಕ್ಷಯಭಾಣಾ |
>ದುಶ್ಚಿೇಲಾ ವ್ಾ ಸಾ ಬವತಿ ಅಶ್ುಬಲಕ್ಷಣಾ ವ್ಾ |
<ದೂಮೇತಾ>ವಿಷ್ಭದೃಷಿಟಃ |
<ಋಷ್ಫಾ>
ಋಷ್ಬಶ್ಚೇಲಾ |
<ಶ್ಯಬಾ>ಅತಿದಶ್ಾನಿೇಮಾ |
ಜಾಯಾಸಾತೀಂ ಕಾಭಯೇಯನ್ ಸಾ ಚ ತಾನ್ |
<ವಿನತಾ> ವಿನತಗಾತಾಯ, ಕುಫಾಜ ವ್ಾ |
<ವಿಕಟಾ>ವಿಸಿತೇಣಾಜಙ್ಗಘ |
<ಭಣಾಡ>ಅನಿೇತಕೇಶ್ಾ |
<ಭಣೂಡಷಿಕಾ>ಭಣೂಡಕತಿಕಶ್ಲಕ್ಷ್ೇತಮತಾಃ |
ವ್ಾಭನೇತಮನಮೇ |
<ಸಾೀಂಕಾರಿಕಾ>ಕುಲಾನತಯೇ ಜಾತಾ ಕುಲಾನತಯಸಾಮತಮತಿೀಂ ಗತಾ ವ್ಾ, ಮಸಾಮೀಂ ವ್ಾ ಗಬಾಸಾಥಮಾೀಂ ಭಾತಾ
ಅಸಿಥಸಞಗಚತವತಿೇ |
<ಯಾತಾ> ಯತಿಶ್ಚೇಲಾ |
<ಾಲಿೇ> ವತಾಸದ್ವೇನಾೀಂ ಾಲಯಿತಿಯೇ |
<ರ್ಮತಾಯ> ವರ್ಮತಯವತಿೇ ಫಹ್ುರ್ಮತಯೇತಮತಾಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೧೨
ದತಾತದಾಮಃಞಚದಶ್ ಕನಾಮ ವಜಾಯೇತ್ |
<ದತಾತ>ಅನೇಮಸೈ ವ್ಾಚಾ ಯತಿಶ್ುಯತಾ, ಉದಕೂವಾ ವ್ಾ ಯತಿಾದ್ವತಾ |
<ಗುಾತ>ಅದಶ್ಾನಾಥಾ ಕಞುಚಕಾದ್ವಭಿಯಾವೃತಾ, ಯಮತನಸೀಂಯಕ್ಷಯಭಾಣಾ ವ್ಾ ದರಶ್ಚಿೇಲಾಮದ್ವಶ್ಙ್ಮಾ |
<ದೂಮೇತಾ>ಪಿಙ್ಗಗಕ್ಷಿೇ, ಫಬುಯಕೇಶ್ಚೇ ವ್ಾ, ವಿಷ್ಭದೃಷಿಟವ್ಾಾ |
<ಋಷ್ಬಾ> ಯಧಾನಾ, ಋಷ್ಬಸಮೇವ ಶ್ರಿೇಯೀಂ ಗತಿಃ ಶ್ಚೇಲೀಂ ವ್ಾ ಮಸಾಮಸಾಸ, ಕಕುದಾಿಸಿತ ಮಸಾಮಸಾಸ |
<ಶ್ಯಬಾ> ಶ್ಚೇಣಾದ್ವೇಪಿತಃ, ಸವಾನಿೇಲಲೂೇರ್ಮನೇ ವ್ಾ, ಅಯೂಾ ವ್ಾ, ನಿಷ್ರಬಾ ವ್ಾ |
<ವಿನತಾ>ಕುಫಾಜ |
<ವಿಕಟಾ>ವಿಕಟಜಙ್ಗಘ, ವಿಸಿತೇಣಾಜಙ್ಗಘ ವ್ಾ |
<ಭುಣಾಡ> ಅನಿೇತಕೇಶ್ಾ, ಅಜಾತಕೇಶ್ಾ ವ್ಾ |
<ಭಣೂಡಷಿಕಾ> ಅಲಕಾಮಾ, ಅಯುಣದತಿೇ ವ್ಾ ಭಣೂಡಕತಿಗಾಿ |
ಅಯೇವ್ಾಭನಾಙ್ಗಗ, ದಗಾಧಙ್ಗಗ ವ್ಾ |
<ಾಲಿೇ>ವತಸಕ್ಷೇತಾಯದ್ವಾಲಿಕಾ |
<ರ್ಮತಾಯ>ಫಹ್ುರ್ಮತಾಯ, ಸಖೇ ವ್ಾ |
<ಸಿನುಜಾ>ಶ್್ೇಬನಾನುಜಾ ಮಸಾಮಸಾಸ, ನ ತು ಶ್್ೇಬನೂೇಽನುಜೂೇ ಮಸಾಮಃ ಶ್್ೇಬನಾಮಾಭನುಜಾಮಾೀಂ
ಕದಾಚಿತರಭಾದಸಾಸಯದ್ವತಿ |
ಕೇಚಿತಿಯಜನಭಸೀಂವತಸಯ ಏವ ಶ್ಾಚಜಾಜತೇತಿ |
<ವಷ್ಾಕಾರಿೇ>ವಯಾದಿಷೇಾಣಾಧಿಕಾ |
ಮಾತಮನತೀಂ ಸಯವತಿ ಸಾ ವ್ಾ |
<ರಿವಜಾಯೇದ್ವ>ತಮನುಶ್ಙ್ ಗೇ ಸತಮಪಿ ವಜಾಯೇದ್ವತಿ ುನವಾಚನೀಂ ಫಾಯಹಾಭದ್ವಷ್ು ಸವ್ೇಾಷ್ು ವಿವ್ಾಹೇಷಾಿಸಾೀಂ
ಯತಿಷೇಧಾಥಾಭಸತಿ ಗತಮನತಯೇ ಋದಾಧವಪಿ ರಿೇಕ್ಷಿತಾಮಾೀಂ ದತತೇತತಯಾಸಾಭನಿಷೇಧಾಥಾ ವ್ಾ ||೧೨||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೧೪
ನಕ್ಷತಯೀಂ ನಾಭ ಮಾಸಾೀಂ ತಾ ತಥಾ<ನಕ್ಷತಯನಾಭಾಃ, ನದ್ವೇನಾಭಾಃ ವೃಕ್ಷನಾಭಾಶ್ಚ>ಯೂೇಹಿಣಿೇ ಗಙ್ಗಗ
ಕಯೇಜೂೇತಾಮದಮಃ |
ತಾಶ್ಚ ವಿವ್ಾಹೇ<ಗಹಿಾತಾಃ |
>ತಥಾ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೧೪
ನಕ್ಷತಯಸಮ ನಾಮ್ೇವ ನಾಭ ಮಾಸಾೀಂ<ನಕ್ಷತಯನಾಭಾಃ |
>ಏಕಸಮ ನಾಭಶ್ಫದಸಮ ಲೇಃ, ಉಷ್ರಭುಖ್ಾದ್ವವತ್ |
ಏವರ್ಮಖ್ಾದ್ವವತಿಿಗಯಹ್ಃ ಯೂೇಹಿಣಿೇ ಚಿತಯೇತಮೇವಭಾದಯೇ ನಕ್ಷತಯನಾಭಾಃ |
ಗಙ್ ಗೇತಾಮದಯೇ <ನದ್ವೇನಾಭಾಃ> |
ಶ್ಚೀಂಶ್ುೇತಾಮದಾಮ<ವೃಕ್ಷನಾಭಾಃ> |
<ಗಹಿೇಾತಾಃ>ವಜಾನಿೇಮಾಃ ||೧೩||
ಯೇಫೇ ವ್ಾ ಲಕಾಯೂೇ ವ್ಾ ಮಾಸಾೀಂ ನಾಭರನಾನತ ಉಧೇತಮಥಾಃ ಮಥಾ ಗರರಿೇ ಶ್ಾಲಿೇತಾಮದ್ವ |
ಶ್ೇಷ್ೀಂ ವಮಕತಮ್ |
ಅತಯ ಚಕಾಯೇಣ ಗಹಿಾತಾ ಇತಮನುಕಷ್ಾಣಾತಾಸಾೀಂ ವಜಾನಿೇಮತಿೇ ಸಿದಧೇಽಸವ್ಾಾ ವಯಣೇ ರಿವಜಾಮತ್ಽಇತಿ
ವಮಥಾಮ್ |
ನಸುಗಯಹಾಥಾತಾಿತ್ |
೧೧ ಋದ್ವಿರಿೇಕ್ಷಾ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೧೬
ಽಲಕ್ಷಣಸಭನಾನಭುಮಚಛೇತೇಽತಿ ವಕ್ಷಯತಿ |
ತತಯ ಲಕ್ಷಣಾನಾಭಜ್ಞಾತತಾಿತತತರಿೇಕ್ಷಣೂೇಾಮ ಉದ್ವಶ್ಮತೇ |
ನಚಾಮೀಂ ನಿತೂಮೇ ವಿಧಿಃಽಸಕ್ರತವಿಷ್ಮಽಇತಿ ವಚನಾತ್ |
<ಶ್ಕ್ರತ>ಸಾಸಭಥಮಾ ಮದ್ವ ಸಭಪವಃ |
ಮದ್ವ ವಧೂಜ್ಞಾತಯೇಽನುಭನಮೇಯನ್ ತದಾ ಕತಾವಮೀಂ ನಾನಮಥೇತಮಥಾಃ |
ತತ್ಥೀಂ ಕತಾವಮಮ್?ಉಚಮತೇದಯವ್ಾಮಣಿ ಞಚವಕ್ಷಯಭಾಣಾನಿ ಭೃತಿಣಡೇಷ್ು ಯತಿಚಛನಾನನಿ ಕೃತಾಿ ಉನಿಧಾಮ
ಕನಾಮಸರ್ಮೇೇ ನಿಧಾಮ ತಾೀಂ ಫೂಯಮಾದಿಯಃ ಏಷಾೀಂ ಪಿಣಾಡನಾೀಂ ಏಕತಭುಸೃಶ್ೇತಿ |
ಕಾನಿ ುನಸಾತನಿ ದಯವ್ಾಮಣಿ?ನಾನಾಬಿೇಜಾನಿ ಸೀಂಸೃಷಾಟನಿ ವಿಯೇಹಿಮವ್ಾದ್ವೇನಿ |
ವ್ೇದಾಮಃ ಾೀಂಸೂನಾಹ್ೃತಾನ್, ಸಸಮಸಭನಾನತಷೇತಾಯದಾಹ್ೃತೀಂ ಲೂೇಷ್ಟೀಂ, ಸಕೃತೂಗೇಭಮೀಂ, ಶ್ಭಶ್ಾನಾದಾಹ್ೃತೀಂ
ಲೂೇಷ್ಟರ್ಮತಮೇತಾನಿ |
ಬಿೇಜಾನಾೀಂ ದಯವಮತಾಿವಮಭಿಚಾಯೇಽರಿ ದಯವ್ಾಮಣಿೇತುಮಚಮತೇಶ್ಾಸಾಾನತಯೇ ದೃಷಾಟನಾಭನಮೇಷಾಭಪಿ ದಯವ್ಾಮಣಾರ್ಮಹ್
ವಿಕಲೇನ ಾಯಯಥಾ ತದಮಥಾಅವಿದಾಸಿನೂೇಹ್ದಾತಸವಾಸಭನಾನ ದೇವನಾತಿ್ತವಿೇ
ಇರಿಣಾದಧನಮೇತಿ(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೫೬) ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೧೬
ಶ್ಕ್ರತಸಸಭಥಮಾಮ್ |
<ವಿಷ್ಯೇ>ಽವಕಾಶ್ಃ |
ಅಸಾಮಭೃದ್ವಧರಿೇಕ್ಷಾಮಾೀಂ ವಯತತಕ್ಷಿಣಾೀಂ ಸಾಭಥಮಾಸಾಮವಕಾಶ್ೇ ಸಭಬವತಿ, ಮದ್ವ ಕನಾಮ ಚ ತದ್ವೇಮಾಶ್ಚೇಭಾೀಂ
ರಿೇಕ್ಷಾಭಬುಮಗಚಛೇಮುರಿತಮಥಾಃ |
ಮತ ಏವ್ಾತಯ ಶ್ಕ್ರತವಿಷ್ಮ ಇತಾಮಹ್, ಅತ ಏವ್ಣಷಾ ಋದ್ವಧರಿೇಕ್ಷಾ ಜೂಮೇತಿಷಾದ್ವಭಿವ್ಣಾಕಲಿಕ್ರೇ, ನ ತು
ನಿತಮವದ್ವಿವ್ಾಹಾಙಗಮ್ |
<ನಾನಾಬಿೇಜಾನಿ>ವಿಯೇಹಿಮವ್ಾದ್ವಬಿೇಜಾನಿ |
<ಸೀಂಸೃಷಾಟನಿ>ಏಕಸಿಭನ್ ಪಿಣಡೇ ಕ್ಷಿಾತನಿ |
<ವ್ೇದಾಮಃ> ಸರರ್ಮಕಾಮಃ ಆಹ್ೃತಾನ್ ಾೀಂಸೂನ್ |
<ಕ್ಷೇತಾಯತ್> ಸಸಮಸಭನಾನದಾಹ್ೃತೀಂ ಲೂೇಷ್ಟಮ್ |
ಅವಿಶ್ಚಷಟೇ ಯಸಿದಧೇ ||೧೬||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೧೮
ತತಯ ಬಿೇಜಸಶ್ಾನೇ ಯಜಾಭಿಸಸಭೃದ್ವಧಃ |
ವ್ೇದ್ವುರಿೇಷೇ ಮಜ್ಞಣಃ, ಕ್ಷೇತಯಲೂೇಷಟೇ ಧನಧಾನಮಣಃ, ಗೂೇಭಯೇ ಶ್ುಭಿಃ, ಶ್ಭಶ್ಾನಲೂೇಷಟೇ ಭಯಣರ್ಮತಿ
ಮಥಾಲಿಙ್ಗಗಥಾಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೧೮
<ೂವ್ೇಾಷಾೀಂ> ಚತುಣಾಾಭುಸಶ್ಾನೇ <ಮಥಾಲಿಙ್ಗಗಭೃದ್ವಧಃ |>
ನಾನಾಬಿೇಜಾನಾಭುಸಶ್ಾನೇ ಯಜಾನಾೀಂ ಸಭೃದ್ವಧಃ |
ವ್ೇದಾಮಃ ಾೀಂಸೂನಾೀಂ ಮಜ್ಞಾನಾೀಂ, ಕ್ಷೇತಾಯಲೂಲೇಷ್ಟಸಮ ಸಸಾಮನಾೀಂ, ಶ್ಕೃತಶ್ಚ ಶ್್ನಾರ್ಮತಿ |
ಋದ್ವಧನಿಶ್ಚಮಾದ್ವಿವ್ಾಹ್ಕತಾವಮತಾನಿಶ್ಚಮ ಇತಮತಾಃ ||೧೭||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೧೯
ಉಕಾತ ವಜಾನಿೇಮಾಃ ಕನಾಮಃ |
ಅಥ ಗಾಯಹಾಮ ಉಚಮನತೇ |
ಫನುಧಶ್ಫದೇನ ಕುಲಭುಚಮತೇ |
ಮದುಕತಭಾಶ್ಿಲಾಮನೇನ"ಕುಲಭಗಯೇ ರಿಕ್ಷೇತ ಯೇ ಭಾತೃತಃ ಪಿತೃತಶ್ಚೇತಿ ಮಥೂೇಕತೀಂ
ುಯತಾ"(ಆಶ್ಿ.ಗೃ೧೫೧೦೦ ದ್ವತಿ |
<ಶ್ಚೇಲಸಭನಾನ> ಆಮಾಶ್ಚೇಲಾ |
<ಲಕ್ಷಣಸಭನಾನ>ಸಿಾೇಲಕ್ಷಣಣಯುೇತಾ ಯೂೇಗಯಾಹಿತಾ ಕ್ಷಮಾಸಾಭಯಾದ್ವಯಹಿತಾ ||೧೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೧೯
ಅತಯ<ಸಭನಾನರ್ಮತಿ> ಯತಮೇಕೀಂ ಸಭಫಧಮತೇ |
<ಫನುಧಸಭನಾನೀಂ>ಯಶ್ಸಾತಭಿಜನಾಮ್ |
<ಶ್ಚೇಲಸಭನಾನ>ಭಾಸಿತಕಾಮದ್ವಗುಣಾನಿಿತಾಮ್< |>
ಲಕ್ಷಣಸಭನಾನೀಂ ಗೂಢಗುಲಪತಾಿದ್ವಸಿಾೇಲಕ್ಷಣಮುಕಾತಮ್ |
<ಅಯೂೇಗಾೀಂ>ಕ್ಷಮಾಸಾಭಯಕುಷಾಠದಮಚಿಕ್ರತಸಯಯೂೇಗಯಹಿತಾಮ್ |
ಉಮಚಛೇತ ಉದಿಹೇತ್ ||೧೯||
ಅಥ ವಯಗುಣಾನಾಹ್
೧೩ ವಯಗುಣಾಃ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೨೦
ಶ್ುಯತವ್ಾನ್ ಶ್ುಯತಾಧಮಮನಸಭನನಃ |
ವಯಸಭತಿಯಗುಣಾಃ |
ಏವೀಂಗುಣಾಮ ಕನಮಕಾ ದೇಯೇತಮಥಾಃ ||೧೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೨೦
<ಫನುದಶ್ಚೇಲಲಕ್ಷಣಸಭನನ>ಇತಿ ೂವಾವದಾಿಯಖ್ಾಮನಮ್ |
<ಶ್ುಯತವ್ಾನ್>ಶ್ುಯತಾಧಮಮನಸಭನನಃವಿದುಷ್ಶ್್ಚೇದುತಕಭಾಾನಧಿಕಾಯಾತ್, ಧಭಾಾದಮಥಾತಾಿಚಚ ವಿವ್ಾಹ್ಸಮ |
<ಅಯೂೇಗ>ಇತಿ ೂವಾವತತಸಾಮಮಸಭಥಾತಿೇನಾನದ್ವಕಾಯಾತ್ |
ಏವೀಂಬೂತಾ ವಯಸಭತ್ |
ಏವಙುಗಣಾಮ ವಯಾಮ ಕನಾಮದೇಯೇತಮಥಾಃ ||೨೦||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೩.೨೧
<ಮಸಾಮೀಂ>ಕನಾಮಮಾೀಂ ವಯಸಮ<ಭನಸಶ್ಚಕ್ಷುಷ್ಶ್ಚ> ನಿಫನಧಃ ತೃಪಿತಯುತದಮತೇ <ತಸಾಮಭೃದ್ವಧ>ಧುಯಾವ್ಾ,<ನೇತಯತ್>ನ
ದತಾತದ್ವಗುಣದೂೇಷಾದಮನುದಶ್ಾನಭಾದಯಣಿೇಮರ್ಮತಮೇಕೇ ಶ್ಚಷಾಟ ಫುಯವತೇ |
ಅತಯ ಕ್ಷೇ ಸವಾಗುಣಾಸಭನಾನಮಾಭಪಿ ಮಸಾಮೀಂ ಭನಶ್ಚಕ್ಷುಷಿೇ ನ ನಿಫಧಮೇತೇ ಸಾ ವಜಾನಿೇಮಾ |
ಶ್ಾಸಾಾನಿಷಿದಾಧಸತತಾಯಪಿ ಕ್ಷೇ ವಜಾಮಾ ಏವ, ಮಥಾ ಸವಣಾಾ ಸಗೂೇಾತಯೇತಿ ||೧೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೩.೨೧
<ಮಸಾಮೀಂ> ಕನಾಮಮಾೀಂ ವಯಸಮ<ಭನಸಚಕ್ಷುಷಿೇನಿಾಫನಧಃ>ನಿತಯಾೀಂ ಫನಧನೀಂ, ಮಸಾಮಭಾಸತಯತಿಶ್ಯೇನ
ಭನಸಚಕ್ಷುಷಿೇ ನಿಫದಧೇ ಅವ ತಿಷ್ಠತ ಇತಮಥಾಃ |
ಇತಥೀಂಸುದಶ್ಾನಾಯೇಾಣ ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನಮ್ ||
==================================================================
==================
ಅಥ ದ್ವಿತಿೇಮಃ ಟಲಃ
ಚತುಥಾಃ ಖಣಡಃ
೪ ವಿವ್ಾಹ್ಯಕಯಣಮ್
೧ ವಯಯೇಷ್ಣಮ್ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೧
ಅಥ ಕನಾಮವಯಣವಿಧಿಃ |
ಇನಿಕಾಭಿಃ ಯಸೃಜಮನತ ಇತುಮಕತಮ್ |
ತಸಿಭನನನಮಸಿಭನ್ ವ್ಾ ುಣಮನಕ್ಷತಯೇವ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಾಿಶ್ಚಷೂೇ ವ್ಾಚಯಿತಾಿ,<ಸುಹ್ೃದಃ>
ಫನೂಧನ್<ಸಭವ್ೇತಾನ್> ಸಙಗತಾನ್<ಭನಾವತಃ>ಶ್ುಯತಾಧಮಮನಸಭನಾನನ್<ವಯಾನ್>
ಕನಾಮವಯಯಿತೄನ್<ಯಹಿಣುಮಾತ್>ಯಸಾಥಯೇತೂಮಮಭಭುಷಾಭತು್ಲಾತಭಹ್ಮೀಂ ಕನಾಮೀಂ ವೃಣಿೇಧ್ರ್ಮತಿ |
ಮದಮಮೇವೀಂವಿಧೇ ಕಾಯೇಾ ಸುಹ್ೃದಾಮ್ೇವ ಸಭಾಬವನಾ ತಥಾಪಿ ಸುಹ್ೃದ ಇತುಮಚಮತೇ ಭನಾವತಾಭಸಭಬವ್ೇ
ಸುಹ್ೃತಿಭಾತಯರಿಗಯಹಾಥಾಮ್ |
ಭನಾವತ ಇತಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನೂೇಮ್ೇವ ಗಯಹ್ಣಮ್ |
ತೇನ ಕ್ಷತಿಯಮವ್ಣಶ್ಮಯೇಯಪಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಾ ಏವ ವಯಾಃ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೧
ೂವಾತಯಽಇನಿಕಾಭಿಃ ಯಸೃಜಮನತೇಽ(ಆ.ಗೃ೨೧೬) ಇತಿ ವಿವ್ಾಹೂೇಯೇಗ್ನನೂೇ ವಯಯೇಷ್ಣಸಮ ಕಾಲೂೇಽಭಿಹಿತಃ
|
ಇದಾನಿೇೀಂ ತಸಮ ವಿಧಿಭಾಹ್
<ಸುಹ್ೃದಃ>ಆತಭನೂೇ ರ್ಮತಾಯಣಿ |
<ಸಭವ್ೇತಾನ್>ಆತಾಭನೀಂ ಯತಮೇಕಕಾಮಾಾನ್ |
<ಭನಾವತಃ>ಭನಾಫಾಯಹ್ಭಣವತಃ,ಽಶ್ುಚಿೇನಭನಾವತಃಽ(ಆ.ಧ.೨೧೫೧೧)
ಇತಿವನಭನಾಗಯಹ್ಣಸಮ ಯದಶ್ಾನಾಥಾತಾಿತ್ |
<ವಯಾನ್>ವಯಯಿತೄನ್ |
ವಯಃ<ಯಹಿಣುಮಾತ್>ಯೇಷ್ಯೇತ್ |
ಏತೇ ಮುಗಾಭ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಶ್ಚೇತಿ ಕೇಚಿತ್ ||೨||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೨
ಗಚಛತಸಾತನ್ ವಯಾನನನತಯಭಾಭಾನತಸಮ ಭನಾಸಭಾಭಾನಮಸಾಮದ್ವತೂೇ ದಾಿಬಾಮೀಂ ಋಗಾಬಯೀಂ
ಯಸುಗಭನತೇತೂಮೇತಾಬಾಮೀಂ ಅಭಿಭನಾಯೇತ |
ಅಭಿಲಕ್ಷಯ ಭನೂಾೇಚಾಚಯಣಭಭಿಭನಾಣಮ್ |
ತತಸತೇ ಕನಾಮಕುಲೀಂ ಗತಾಿಏವೀಂಗೂೇತಾಯಮಾಭುಷೈ ಸಹ್ತಿಕಭಾಬೂಮೇ ಮುಷ್ಭದ್ವೇಮಾೀಂ ಕನಾಮೀಂ ವೃಣಿೇಭಹಣತಿ
ಫೂಯಮಃ |
ತತಸತೇ ಯತಿಫೂಯಮುಃಶ್್ೇಬನೀಂ ತಥಾ ದಾಸಾಮಮ್ಣತಿ |
ತತಯ ಫಾಯಹೇ ವಿವ್ಾಹೇ ದಣವ್ೇ ಚಾಥಾಲೂೇಾತಿಯಣಲೂೇಃ ಕಲಾನತಯದಶ್ಾನಾಚಚನಾತಯ ವಯಾನ್
ಯಹಿಣುಮಾದ್ವತಿ |
ತಥಾ ಗಾನಧವಾಯಾಕ್ಷಸಯೇಶ್ಚ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೨
<ತಾನ್>ಯಸಿಥತಾನ್ |
ಭನಾಸಭಾಭಾನಮ<ಸಾಮದ್ವತಃ>ಽಯಸುಗಭನಾತಽಇತಿ ದಾಿಬಾಮೀಂ ಋಗಾಬಯೀಂ<ಅಭಿಭನಾಯೇತ> |
ಅಭಿಭನಾಣೀಂ ಆಭಿಭುಖ್ಮೇನ ಭನಾಸೂಮೇಚಾಚಯಣಮ್ |
ಅನುಭನಾಭಮೇವಮ್ಽಅನುಭನಾಯಿತವಮದಯವಮಗತಚಿತತೇನೇತಿ ತು ಬೇದಃ ||
ಅಥ ಸೂತಯಸಾಮೂಣಾತಾಿತ್ರಭ ಉಚಮತೇ
ಕೇಚಿತೂವ್ೇಾದುಮನಾಾನಿದೇಶ್ಾಯದಧೀಂ ಕಲಾನತಯಾದ್ವತಿ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೩
ತತೂೇ ವಿವ್ಾಹೇ ನಿಶ್ಚಚತೇ ೂವ್ೇಾದುಮನಾಾನಿದೇಶ್ಾಯದಧೀಂ ಕೃತಾಿ ಯೇದುಮಫಯಾಅಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಾಿಶ್ಚಷೂೇ
ವ್ಾಚಯಿತಾಿ ವಯೂೇ ವಧೂಕುಲೀಂ ಗಚಛತಿ |
ತಸೈ ಕೂಚಾದಾನಾದ್ವ ಬೂೇಜನಾನತೀಂ ಭಧುಕಾ ದತಾಿ ಕನಾಮೀಂ ಯತಿಾದಮತಿತುಬಮರ್ಮಭಾೀಂ
ಯಜಾಸಹ್ತಿಕಭಾಬಮಃ ಯತಿಾದಮಾರ್ಮೇತಿ |
ತತಸಾತೀಂ ವಯಃ ಸಿಮೀಂ ದೃಷಾಟವ ತೃತಿೇಮಾಭೃಚೀಂ ಜೇತ್
ಅಬಾಯತೃಘ್ನೇರ್ಮತಮೇತಾಮ್ |
ಸಿಮರ್ಮತಮನುಚಮಭಾನೇ ವಯೀಂ ದೃಷಟವೇತಮಥಾಃ ಸಾಮತರಕೃತತಾಿತ್ |
ಸಿಮೀಂ ಗಯಹ್ಣಾತುತ ಕನಾಮೀಂ ದೃಷ್ಟವತಮಥೂೇಾ ಬವತಿ |
ತತಯ ಫಾಯಹೇ ವಿವ್ಾಹ್ ಉದಕೂವಾ ಯತಿಾದನಮ್ |
ಗಾನಧವಾಯಾಕ್ಷಸಯೇಸುತ ನಣವ ಯತಿಾದನಮ್ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೩
ವಯಃ<ಸಿಮೀಂ>ಕನಾಮಭ ದೃಷಾಟವಽಅಫಾಯತೃಘ್ನೇಮ್ಽಇತಿ<ತೃತಿೇಮಾೀಂ> ಋಚೀಂ<ಜೇತ್> |
ದೃಷಟವಣ ವಚಕ್ಷುಷಿೇ ಉಸೀಂಹ್ಯತಿ |
ಜಶ್ಚ ಸವಾತಯ ಚಾತುಸಸವಯೇಾಣನತು ಕಯಣಭನಾಾದ್ವವದೇಕಶ್ುಯತಾಮ |
ಽಏಕಶ್ುಯತಿ ದೂಯಾತಸಭುಫದರಧಽ(ಾ.ಸೂ.೧೨೩೩)ಽಮಜ್ಞಕಭಾಣಮಜನೂಮಖಸಾಭಸುಽ(ಾ.ಸೂ.೧೨೩೪) ಇತಿ
ವಚನಾತ್ |
ಅತಯ ಚ ಸಿಮರ್ಮತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಭೀಂ ವಯಯಿತೄಭಾೀಂ ಯಕೃತಾನಾಭಮೀಂ ಜಪ್ೇ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ |
ಕೇಚಿತಸವಮೀಂ ವಧೂಮ್ೇವ ದೃಷಾಟವ ಜೇತನ ತು ವಯಾನಿತಿ |
ಸಿಮೀಂ ದೃಷಟವೇತಾಮದ್ವ ಚ ಸವಾವಿವ್ಾಹಾನಾಭವಿಕೃತಮ್ ||೩||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೪
ಅವಮವಶ್ ಈಕ್ಷಣೀಂ<ಸರ್ಮೇಕ್ಷಣಮ್> |
ಅಘೂೇಯಚಕ್ಷುರಿತಮೇಷಾ ಚತುಥಿೇಾಮ್ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೪
ಽಅಘೂೇಯಚಕ್ಷುಃಽಇತಮನಮಾ ಸರ್ಮೇಕ್ಷೇತ |
ವಧಾಿ ದೃಷೂಟವೇ ಸಿದೃಷಿಟೀಂ ನಿಾತಮತಿ, ಅಘೂೇಯಚಕ್ಷುಯಪಿಘನಯೇಧಿೇತಿ ಭನಾಾಲಿಙ್ಗಗತ್ |
ಕೇಚಿತಸರ್ಮೇಕ್ಷೇತ ಅವಮವಶ್್ೇ ನಿರಿೇಕ್ಷೇತೇತಿ |
ಅತಯ ವಯೂೇ ವಧೂಶ್ಚ ದಮ್ೇಾಷಾಿಸಿೇನರದಬಾಾನ್ ಧಾಯಮಭಾಣರ ಕೃತಾಯಣಾಮಾಭರ ಸಙ್ಲಯೇತೇ
ಆವ್ಾಬಾಮೀಂ ಕಭಾಾಣಿ ಕತಾವ್ಾಮನಿ, ಯಜಾಶ್್ಚೇತಾದಯಿತವ್ಾಮೀಂिुತಿ || ೪ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೫
ಭಧಮಭಾಸರ್ಮೇೇ ವ೪ ಅತ ಇತುಮಭಧಮಭಾ ತಮಾಙುಗಲಾಮ ಅನಾರ್ಮಕಯೇತಮಥಾಃ |
<ಬುಯವೇಯನತಯೀಂ>ಭಧಮ<ರ್ಮತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಇದಭಹ್ರ್ಮತಮನೇನ |
ಸೀಂಭಾಜಾನಭನೂಾೇಽಮೀಂ ನ ನಿಯಸನಭನಾಃ |
<ಯತಿೇಚಿೇನೀಂ>ಯತಮಗಗತಮ್ |
ಉಮುಾರಿ ಶ್ಚಯೂೇ ನಿಯಸಮೇತ್ |
ತತ ಉದಕೂೇಸಶ್ಾನೀಂ ಅಙುಗಷ್ಠಸಾಹ್ಚಮಾಾದುಭಧಮಭಯೇತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣಾದೇವ ಸಿದಧೇ ಅಙುಗಲಮೇತಿ
ವಿಶ್ೇಷ್ಮನಿದೇಾಶ್್ೇ ವಿಸಷಾಟಥಾಮ್ |
ಮಜುಷೇತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣೀಂ ಉತತಯೇಣೇತಿ ದ್ವಗಾಿಚಿತಾಶ್ಙ್ಗ್ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೫
<ಉಭಧಮಭಾ>ಉಕನಿಷಿಠಕಾ, ನ ತು ಯದೇಶ್ಚನಿೇ, ತಸಾಮ ವಿಸಯೀಂಸಿಕೇತಿ ವಮದೇಶ್ಾತ್ |
<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಇದಭಹ್ೀಂ ಮಾ ತಿಯಿಽಇತಮನೇನ |
ಶ್ೇಷ್ೀಂ ವಮಕತಮ್ |
ದಬಾ ನಿಯಸಾಮ ಉಸೃಶ್ೇತ್ ||೫||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೬
ವಧಾಿ ಸಿಫನೂಧನಾೀಂ ಚ ಯೂೇದನೀಂ<ನಿರ್ಮತತೀಂ ಜೇವ್ಾ>ಯುದನಿತೇತಿ ಲಿಙ್ಗಗತ್ |
ಉತತಯಾಭೃಚೀಂಽಜೇವ್ಾಯುದನಿತೇಽತಮೇತಾಮ್, ಸವಾತಯ ಸಭಾವ್ೇಶ್ನಾನತೇ ವಿವ್ಾಹ್ಕಭಾಣಮಸಿಭನಿನರ್ಮತತೇಽಮೀಂ
ಜಪ್ೇ ಬವತಿ |
ನಿರ್ಮತಾತವೃತರತ ಭನಾ ಆವತಾತೇ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೬
ಜೇವ್ಾೀಂಯುದನಿತೇಽತಿ ಭನಾಲಿಙಗನುಯೂೇ ನಿರ್ಮತತೇ ಾಯತೇ ಭಾತಾಯದ್ವಭಿಃ ಕನಮಕಮಾ ವ್ಾ
ಅನೂಮೇನಮವಿಯೇಗಚಿನತಮಾ ಯೂೇದನೇ ಕೃತೇ ಇಭಾಭೃಚೀಂ ಜೇತ್ ||೬||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೭
ವಧೂಸಾನನಾಥಾಾನಾಭಾಭಾಹ್ಯಣೀಂ<ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽವುಮಕ್ಷತೂ್ರಯಽರ್ಮ ತಮೇತಮಾ |
ಭನಾವತಃ<ಯಹಿಣುಮಾತ್> ಯಸಾಥಯೇತ್ |
ಽತಥಾ ಭಙಗಲಾನಿೇಽತಮೇವ ಸಿದಧೇ ಮುಗಭವಚನೀಂ ಞಚಭಿಭಾನಾಣಃ ಸಾನನೀಂ ವಕ್ಷಯತಿ, ತತಯ ಯತಿಭನಾೀಂ
ಸಾನನಾವೃತಿತಃ |
ತತಯ ಚ ಸಾನನಸಾಮಮುಗಭತಾಿತತದಥಾಾನಾಭುದಕುಭಾಬನಾಭಮಮುಗಭತಿೀಂ ಸಾಮತ್ |
ಏವಭಾಹ್ತೄಾಣಾೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾಭಪಿ |
ಅತೂೇ ಮುಗಾಭನಿತುಮಚಮತೇ |
ತೇನ ಯತಿಭನಾೀಂ ಕುಬಬಬೇದ ಯತಿಕುಬಬೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೇದಶ್ಚ ಸಿದೂಧೇ ಬವತಿ |
ತತಯ ಮದ್ವ ಚತಾಿಯಃ ಕುಭಾಬಃ ಚತುಥೇಾನ ಕುಫಬೇನ ಚತುಥಾಞಚಭಾಬಾಮೀಂ ಭನಾಾಬಾಮಭಭಿಷೇಕಃ |
ಮದಾ ತಿಷರಟ ತದಾ ಯತಿಭನಾೀಂ ಞಚಭಿಸೂತಷಿಣೇರ್ಮತಯಣಃ |
ಸಭವ್ೇತವಚನಭುದಕಾಹ್ಯಣೇ ಸಹ್ ಯವೃತಯಥಾಮ್ |
ಭನಾವತ ಇತಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾೀಂ ಗಯಹ್ಣಮ್,"ಆಸಮಣ ಫಾಯಹ್ಭಣಾ"ಇತಿ ಭನಾೇ ದಶ್ಾನಾತ್ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೭
<ಮುಗಾಭನ್> ಸಭಸಙ್ಗಯಯಕಾನ್ |
<ಸಭವ್ೇತಾನಭನಾವತ>ಇತಿ ೂವಾವತ್ |
<ಉತತಯಮಾ>ಽವುಮಕ್ಷತೂ್ರಯಮ್ಽಇತಮೇತಮಾ ೈಷ್ತಾಿದುಚೈಃ ಯಮುಕತಮಾದಬಯಃ
ಪ್<ಯಹಿಣುಮಾತ್>ವಧೂಸಾನನಾಥಾಾ ಉ ಆಹ್ತುಾ ಯೇಷ್ಯೇತ್ |
ಏತೇ ಚ ಫಾಯಹ್ಭಭಾ ಏವ,ಽಆಸಮಣ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಽಇತಿ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗತ್ |
ತೇ ಚ ಫಾಯಹ್ಭಣಾ ಮಾಸಿುಸ ುಯುಷಾಃ ಸಾನನಾದ್ವಷ್ು ೂವಾ ನ ಭೃತಾಃ ತಾಬಮಸೃಣಾವಕಾದಮನಿೇಮಾ
ಆನನಮನಿತಽಅವಿೇಯಘ್ನೇಃಽಇತಿ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗತ್ ||೭||
ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ ತಸಾಮಶ್ಚಿಯಸಿ ದಬೇಾಣಿೀಂ ನಿಧಾಮ ತಸಿಭನುನತತಯಮಾ ದಕ್ಷಿಣೀಂ ಮುಗಚಿಛದಯೀಂ ಯತಿಷಾಠಮ ಛಿದಯೇ
ಸುವಣಾಭುತತಯಮಾನತಧಾಾಯೇತತಯಾಭಿಃ ಞಚಭಿಸಾಸನಯಿತೂಿೇತತಯಮಾಹ್ತೇನ ವ್ಾಸಸಾಽಚಾಛದೂಮೇತತಯಮಾ
ಯೇಕಾೇಣ ಸನನಹ್ಮತಿ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೪.೮ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೮
ತತಸತಯಾಸವಹ್ೃತಾಸು<ತಸಾಮ>ವಧಾಿಶ್ಚಶ್ಯಸಿ<ದಬೇಾಣವೀಂ>ದಬಣಾಃ ರಿಕಲಿತೀಂ ಭಣಡಲೀಂ<ಉತತಯೇಣ
ಮಜುಷಾ>ಽಅಮಾಮಣೇ ಅಗ್ನನಽರ್ಮತಮನೇನ<ನಿಧಾಮ> ತಸಿಭನಿನಣಿೇ ಇತತಯಮಾಽಖ್ೇಽನಸಽಇತಮನಮಾ ದಕ್ಷಿಣೀಂ
ಮುಗಚಿಛದಯೀಂ ದಕ್ಷಿಭಸಾಮ ಮುಗಧುಯೂೇ ಫಾಹ್ಮಚಿಛದಯೀಂ<ಯತಿ>ಷಾಠಮ ತಸಿಭನ್<ಛಿದಯೇ ಸುವಣಾಭುತತಯಮಚಾಾ>ಽಶ್ೀಂ
ತೇ ಹಿಯಣಮಽರ್ಮತಮೇತಮಾ<ನತಧಾಾಮ>ತಾಭಿಯದ್ವಬಸಾತ<ಭುತತಯಾಭಿಃ> <ಚಭಿಃ>ಽಹಿಯಣಮವಣಾಾಽಇತಮೇತಾಭಿಃ
ಯತಿಭನಾೀಂ ಸಾನಮತಿ |
ಕಥೀಂ ುನಚಿಛದಯಸಾಮನತಧಾಾನೇನ ಸಾನನೀಂ ಸೀಂಬವತಿ | ತಥಾನತಧಾಾನೀಂ ಕುಯುತೇ ಮಥೂೇದಕಭವಸಯವತಿ |
ತತಸಾತಭುತತಯಮಚಾಚಾಽರಿ ತಾಿ ಗ್ನವಾಣೂೇ ಗ್ನಯಽಇತಮೇತಮಾಹ್ತೇನ ವ್ಾಸಸಾಽಚಾಛದಮತಿ |
ಸಿಮಮ್ೇವ ಭನಾಭುಕಾತವ ರಿಧಾಮತಿ ಆಚಾಛದಾಮಚಭಮಮ ಉತತಯಮಚಾಾ ಆಶ್ಾಸಾನೇತಮೇತಮಾ
ಯೇಕತತಯೇಣ ಸನನಹ್ಮತಿ |
ಊಧ್ಾಜ್ಞುಭಾಸಿೇನಾ(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೫೨)
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೮
<ದಬೇಾಣಿೀಂ,>ದಬಣಾಃ ರಿಕಲಿತರ್ಮಣಿೀಂ ನಿಗಲಾಕೃತಿೀಂ ರಿಭಣಡಲಾಕಾಯರ್ಮತಮಥಾಃ |
<ತದುತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಅಮಾಮಣೇ ಅಗ್ನನೀಂಽಇತಮನೇನ <ವಧಾಿಶ್ಚಿಯಸಿ> <ನಿಧಾಮ
ತಸಿಭನಿನಣಿೇ>ವಯ<ಉತತಯಮಾ>ಖ್ೇಽನಸಽಇತಮೇತಮಾ<ದಕ್ಷಿಣೀಂ ಮುಗಛಿದಯೀಂ ,> ಮುಗಸಮ ದಕ್ಷಿಣೀಂ ಚದರೀಂ ದಕ್ಷಿಭಸಾಮ
ಧುಯೂೇ ಫಾಯಹ್ಮಛಿದಯೀಂ <ಯತಿಷಾಠಮ, ಛಿದಯೇ ಸುವಣಾಭುತತಯಮಾ>ಽಶ್ೀಂ ತೇ ಹಿಯಣಮಮ್ಽಇತಮೇತ<ಮಾನತಧಾಾಮ,
ಉತತಯಾಭಿಃ>ಽಹಿಯಭಮವಣಾಾಶ್ುಿಚಮಃ ಾವಕಾಃ ಯಚಕಯಭುಹಿಾತಾಿಽಇತಾಮದ್ವಭಿಃ ಪ್<ಅಞಚಭಿಃ>ಋಗ್ನಬಃ ಸಾನಮತಿ |
ಏತಚಚ ಞ್ಚಚನಾಭನತೇ ಸಕೃದೇವ,ಽವಚನಾದೇಕೀಂ ಕಭಾ ಫಹ್ುಭನಾಮ್ಽ(ಆ..೧೪೭) ಇತುಮಕತತಾಿತ್ |
ಏವೀಂ ಸವಾತಯ ಏವೀಂ ವಿಧೇಷ್ಿನನಾಯಶ್ನಾದ್ವಷ್ು ||
ಕೇಚಿತಞಚಭಿರಿತಿ ವಚನಾತರತಿಭನಾರ್ಮತಿ |
ತನನತಿಸೃಬೂಮೇಽ ವಶ್ಚಷ್ಟಯೇವಿಾಕಲನಿವೃತಯಥಾತಾಿದಸಮ |
ಇತಯಥಾ ಕ್ರಯಮಾಬಾಮವೃತಿತವ್ಾಚಕ ಯತಮಮಾಶ್ುಯತೇಃ ಗುಣಾಥಾ ಯಧಾನಸಾನನಾಬಾಮವೃತಿತಕಲನಾತಿತಃ,
ಯಮುಕ್ರತಗರಯವೀಂ ಚ ||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೯
ಅಥ ಸನನಹ್ನಾನನತಯೀಂಽಮತಯ ಕಿಚಾಗ್ನನಽರ್ಮತಾಮದ್ವಕಲೇನಾಗ್ನನೀಂ ಯಸಾಧಮತಿ |
ಭಥಿತಾಿ ಶ್್ಯೇತಿಯಮಾಗಾಯಾದಾಿಹ್ೃತಮ ತತೂೇ ವಧೂಭಗ್ನನಭಬಾಮನಮತಿ |
ಉತತಯಮಚಾಾಽೂಷಾತಿೇತಽಇತಮೇತಮಾ |
ಆನಮನಭನೂಾೇಽಮಮ್ |
ಹ್ಸತಗಯಹ್ಣೀಂ ತು ತೂಷಿಣೇಮ್ೇವ |
ಉದಗಗಯವಚನೀಂ ದಕ್ಷಿಣಾಗಯನಿವೃತಯಥಾಮ್ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೯
ಅಥಶ್ಫದ ಉಕಾತಥಾಃ ಅಥಾಕೃತಮಯತಿಷೇಧಾಥಾ ಇತಿ |
<ಏನಾೀಂ> ವಧೂೀಂ<ದಕ್ಷಿಣೇ ಹ್ಸತೇ ಗೃಹಿೇತಾಿ, ಉತತಯಮಾ>ಽೂಷಾ ತಿೇತೂೇ ನಮತುಽಇತಮೇತಮಾ
<ಅಗ್ನನಭಬಾಮನಿೇಮಾ>ಗನಯಭಿಭುಖಭಾನಮತಿನಮತಿಿತಿ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗತ್ |
ವಮವಹಿತೇಽಪಿ ನಮನೇ ವಿನಿಯೇಗಾತ್<ಅಯೇಣಾಗ್ನನಮ್>ಅಗನೇಯದೂಯೇಣಽಸಾಚದುಗಗಯೀಂ <ಕಟಭಾಸಿತೇಮಾ,
ತಸಿಭನ್>ಕಟೇ ಮುಗ<ದುವಿಶ್ತಃ,> ಮತೂೇತತಯೂೇ <ವಯೂೇ> ದಕ್ಷಿಣಾ ವಧೂಃ ||೯||
೬. ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ ಕಭಾ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೧೦
ಅಥಣವಭುವಿಶ್ಾಮಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ ಕಭಾ ಯತಿದಮತೇ |
ಅಗ್ನನರ್ಮಧಾಿ ಾಯಗಗೈರಿತಾಮದ್ವ ಆಜಮಬಾಗಾನತೇ ಕಭಾಣಿ ಕೃತೇ ಅಥಾನನತಯಭುಪ್ೇತಾಥಮ ಏನಾಭಾಸಿೇನಾೀಂ
ವಝೂೀಂ ತೃತಿೇಮಸಾಮನುವ್ಾಕಸಾಮದ್ವತೂೇ ದಾಿಬಾಮಭೃಗಾಬಯೀಂಽಸೂೇಭಃ ಯಥಭಽಇತಮೇತಾಬಾಮಭಭಿಭನಾಯೇತ |
ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ ವಚನೀಂ ತನಾಾಯಯಥಾಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೧೦
ಅಥೀಂ ತನೂಾೇದೇಶ್ಃ ಕಯಭಾಥಾ ಇತುಮಕತಮ್ೇವ |
ಮದ್ವ ತು ಲಾಜಹೂೇಭಾಸತನಾಶ್್ನಾಮ ಆಗನುತಕಾಃ, ತದಾ ಸ ಕಯಭತನಾವಿಧಾನಾತಾಃ |
ಅಥೂೇತಿ ೂವಾವತ್ |
ಕೇಚಿತ್ಲಾನತಯಸಿದೂಧೇ ಪ್ೇತಾಥನಾನನತಮಾಯದಶ್ಾಭಾಥಾರ್ಮತಿ ||
೭. ಾಣಿಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೧೧
ಅಥ ತಥಣವ್ಾವಸಿಥತಃ<ಅಸಮಣ> ಅಸಾಮಃ ತಥಣವ್ಾಸಿೇನಾಮಾ ದಕ್ಷಿಣಭುತಾತನೀಂ ಹ್ಸತೀಂ ಗೃಹಿಣೇಮಾತ್ |
<ದಕ್ಷಿಣೇನ ನಿೇಚಾ>ನಮಕೂಬತೇನ ಸತೇನ |
ಇದೀಂ ಾಣಿೇಗಯಹ್ಣೀಂ ನಾಭಕಭಾ |
ದಕ್ಷಿಣೇನೇತಿ ನ ವಕತವಮಮ್ |
ಏಕಾಣಿಸಾಧಮೇಷ್ು ಕಭಾಸು ದಕ್ಷಿಣಸಮಣವ ಯಸಿದಧತಾಿತ್ |
ಅಥಾಯಸಿದಧಃ, ಅನಮತಾಯನಿಮಭಃ ಾಯಪ್ನೇತಿ |
ಮಥಾತೈವ ುಯಸಾತದುನಮನೇ ಚ |
ಏವೀಂ ತ೪ ಇ ನಾತಯ ದಕ್ಷಿಭಹ್ಸೂತೇ ವಿಧಿೇಮತೇ |
ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ?ನಮಕಾತವಿದಾನಾತಾಭನೂದಮತೇ ಯೇಽಮೀಂ ದಕ್ಷಿಣೂೇ ಹ್ಸತ ಸವಾಕಭಾಸು ಯಸಿದಧಃ ತೇನ
ನಿೇಚಾಾಣಿಗಯಹ್ಣರ್ಮಹ್ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ |
ಅಸಾಭದೇವ ಚಾನುವ್ಾದಾತಸವಾತಯ ದಕ್ಷಿಣಾಣಿರಿತಿ ಸಿದಧಮ್ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೧೧
ಅನೇನ ನಿತಮವಿಧಿನಾಽಸೂೇಽಭಿೇವ್ಾಙುಗಷ್ಠಮ್ಽಇತಮೇತಾವನಾಭತಯಸಮ ವಮವಹಿತಸಾಮಪಿ ಸಭಫನಧಃ |
ಇತಯಥಾ ಸ ಇತಿ ನ ಫೂಯಮಾತ್ |
ಅಸೈ ಅಸಾಮ ವಧಾಿಃಷ್ಷ್ಠಯಥೇಾ ಚತುಥಿೇಾ |
<ಉತಾತನೀಂ ದಕ್ಷಿಣೀಂ ಹ್ಸತೀಂ>ವಯಸಸವೇನ<ನಿೇಚಾ> ನಮಗೂಣತೇನ ದಕ್ಷಿಭಹ್ಸತೇನ |
<ಅಭಿೇವ್ಾಙುಗಷ್ಠೀಂ>ಅಭಿಯುಮಾಥಃ |
ಇವ್ೇತಮವಧಾಯಕಃ |
ಅಥ ಕಾಭಮೀಂ ವಿಧಿದ್ವವಮಭಾಹ್
೮. ತತಯ ಕಾಭನಾಮಾೀಂ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೧೨
ಅಙುಗಲಿೇಯೇವ ನಾಙುಗಷ್ಠೀಂ ನಾಪಿ ಾಣಿತಲಮ್ |
ೂವೇಾಕತಸಮಣವ್ಾಮೀಂ ಕಾಭಸೀಂಮುಕೂತೇ ವಿಶ್ೇಷ್ವಿಧಿಃ |
ತೇನೇಹಾಪಿ ದಕ್ಷಿಣೇನ ನಿೇಚಾ ಹ್ಸತೇನೇತಮೇವಭಾದಯೇ ವಿಶ್ೇಷಾ ಬವನಿತ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೧೨
ಅಙುಗಲಿೇಯೇವ ನಾಙುಗಷ್ಠಮ್ |
ಶ್ೇಷ್ೀಂ ನಿತಮವತ್ ||೧೨||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೧೩
ಗೃಹಿಣೇಮಾದ್ವತಮನುವತಾತೇ ||೧೩|| ||೧೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೧೩
<ಅಭಿೇವ ಲೂೇಭಾನಿ>, ಮಥಾ ವಯಸಾಮಙುಗಷ್ಠಲೂೇಭಾನಿ ಸವ್ಾಾಣಮೇವೇರಿ ಬವನಿತ ತಥಾ ಗೃಹಾಣತಿ |
ಶ್ೇಷ್ೀಂ ನಿತಮವದೇವ |
ಅತೂೇ ವಧ್ಙುಗಷ್ಠಭುಮತಾತನಮ್ || ೧೩ ||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೧೪
ಮಃ ಭಾಣಿಗಯಹ್ಣೇ ಕಾಭೀಂ ನೇಚಛತಿ ಸ ಾಣಿಭಭಿೇವ್ಾಙುಗಷ್ಠಭಭಿೇವ ಲೂೇಭಾನಿ ಗೃಹಿಣೇಮಾದ್ವತಮೇವ |
ಅಭಿಶ್ಫದ ಉರಿಬಾವ್ೇ |
ಇವ ಶ್ಫದ ಈಷ್ದಥೇಾ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೧೪
ಗೃಹಿಣೇತಿೇತಿ ಸಭಫನಧಃ |
ಸವ್ಾಾಸಾಭನತ ಏವ ||೧೪||
೯. ಸತದ್ವೇಗಭನಮ್ |
ಅಥಣನಾಭುತತೇಯಣಾಗ್ನನೀಂ ದಕ್ಷಿಣೇನ ದಾ ಾಯಚಿೇಭುದ್ವೇಚಿೇೀಂ ವ್ಾ ದ್ವಶ್ಭಭಿ ಯಕಯಭಮ ತಮೇಕರ್ಮಷ್ ಇತಿ ||
ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೪.೧೫ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೧೫
ಅಥೇದಾನಿೇಮ್ೇನಾೀಂ ವಧೂಭೃತಾತಥಪ್ಮೇತತಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ಯೇ ದೇಶ್ಸತಸಾಭತರಕಯಭಮ ಾಯಚಿೇೀಂ ವ್ಾ ದ್ವಶ್ಭಭಿ
ಉದ್ವೇಚಿೇೀಂ ವ್ಾ ದಕ್ಷಿಣೇನ ದಾ ಸತ ದಾನಿ ಯಕಾಯಭಮತಿ
ಏಕರ್ಮಷ್ ಇತಮೇತಣಭಾನಾಣಃ |
ಾಯಗಗತಾನುಮದಗಗತಾನಿ ವ್ಾ ದಾನಿ ನಿಧಾಮತಿೇತಿಮಥಾಃ |
ಅತಯ ಸಿಮಮ್ೇವ ಾದೀಂ ಗೃಹಿೇತಾಿ ಭನಾಾೀಂಶ್್ಚೇಕಾತವ ನಿಧಾಮತಿ |
ಸೀಂಬಾಯಾಕಯಭಣವತ್ |
ದಕ್ಷಿಣೇನ ದೇತಿ ಭನಾಾಣಾೀಂ ದಕ್ಷಿಣಸಭಫನಾಧಥಾ ೂವಾಯವೃತಯಥಾ ಚ, ತಸಾಭತೂತಷಿಣೇರ್ಮತಯಸಮ
ಶ್ಾಚದನುಯವೃತಿತಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೧೫
ಅಥಾಗನೇಯದೂಯೇಣೂೇತತಯತ ಆಯಬಮಣನಾೀಂ<ದಕ್ಷಿಣೇನ ದಾ>ಾದೇನ<ಾಯಚಿೇಭುದ್ವೇಚಿೇೀಂ ವ್ಾ
ದ್ವಶ್ಭಭಿ>ಾಯಗಾಮತಾನುಮದಗಾಮತಾನಿ ವ್ಾ ಸತ ದಾನಿ
ಯಕಯಭಮತಿಽಏಕರ್ಮಷೇಽಇತಾಮದ್ವಭಿಸಸಾತಭಿಡಽವಿಷ್ುಣಸಾತವನಿೇಷ್ುಽಇತಮನುಷ್ಕತಃ ಯತಿಭನಾಮ್ ||೧೫||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೪.೧೬
ಉಕತೀಂ ಸತದಾನಿ ಯತಿಭನಾೀಂ ಯಕಯಭಮತಿೇತಿ |
ತತಯ ಸತಮ್ೇ ದೇ ನಿಹಿತೇ ಾದಭುಸೀಂಗೃಹಮಣವಽಸಖ್ಾಸತದೇಽತಾಮಬಮ ಜತಿ ಹೂೇಭಭನಾೇಬಮಃ ಾಯಕಮೇ
ಭನಾಾಃ ತಾನಿತಮಥಾಃ |
ತ೬ ಕಲಾನತಯೇ ದೃಶ್ಮತೇಽಸತಭೀಂ ದಭುಸೀಂಗೃಹಮೇತಿ ||೧೭||
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೪.೧೬
ಸ ವಯ<ಸಸತಮ್ೇ ದೇ> ನಿಹಿತೇಽಸಖ್ಾ ಸತದಾಽಇತಾಮದ್ವಽಸೂನೃತೇಽಇತಮನತೀಂ ಜತಿ, ಚಾತುಸಸವಯೇಾಣಣವ
||೧೬||
ಅಥ ಞಚಭಃ ಖಣಡಃ
೧೦ ವ್ಣವ್ಾಹಿಕಾಃ ಯಧಾನಹೂೇಭಾಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧
ಸಭಾಮ ಜಭಥಾಗ್ನನೀಂ ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ ಕಯೂೇತಿ ತಮಾ ಸಹ್ ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ ರಿಕಾತಭತಿೇತಮಥಾಃ |
ಸವಾತಯ ದಕ್ಷಿಣೇ ಹ್ಸತೇ ಗೃಹಿೇತಾಿ ರಿಕಯಭಣಮ್ |
ತತೂೇ ಮತಾಸಾಥನಭುವಿಶ್ತಃ |
ಮಸಮ ಮತಾನನಭುದ್ವಷ್ಟೀಂಽಉತತಯೂೇ ವಯಽಇತಿ ತಸಿಭನಿನತಮಥಾಃ |
<ಉವಿಶ್ಮ>ವಧಾಿ<ಭನಾಿಯಫಾಧಮಾೀಂ>ಅನಿಯಫಧವತಾಮೀಂ <ಉತತಯಾ>ಷೂಷೇಡಶ್ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಿ |
ಹೂೇಭಾಮ ಜನಿವಿದೇಸಾಿಹೇತೂಮೇತಣಃ ಯತಿಭನಾಮ್ |
ದವಿೇಾಹೂೇಭತಾಿದೇವೇವ್ೇಶ್ನೇ ಸಿದಧೇ ಉವಿಶ್ಮೇತುಮಚಮತೇ ನಿಮಭಾಥರಾತತಯಾ ಏವ
ಷೂೇಡಶ್್ೇವಿಶ್ಮಜುಹೂೇತಿ, ಅನಾಮಃ ಸಿಥತಿಣವ್ೇತಿ |
ತೇನ ಲಾಜಾಸಿತಷ್ಠತಾ ಹೂೇತವ್ಾಮಃ |
ತಥಾ ಚ ಕಲಾನತಯೇಷ್ು ಫಹ್ುಷ್ು ದೃಶ್ಮತೇ ಫೂೇಧಾಮನಾನಾೀಂ ಫಹ್ಿೃಚಾನಾೀಂ ಛನೂದೇಗಾನಾೀಂ
ವ್ಾಜಸನೇಯಿನಾಭಾಥವಾಣಿಕಾನಾಞಚ |
ಉಹೂೇಮೇಷ್ು ಮಥಾಾಯತಭಾಸನಮ್ೇವ ಬವತಿ |
ಏತಚಚ ವಕ್ಷಾಯಭಃ |
ಅನಮೇ ತಾಿಸಿೇನಯೇಯೇವ ಹೂೇಭರ್ಮಚಛನಿತ |
ಽಸೂೇಭಾಮ ಜನಿವಿದಽಇತಿ ಭನಾನಿದೇಾಶ್್ೇ ಹೂೇಭಭನಾಾಣಾಭದ್ವಯತಮಮನಾಥಾಃ ತೇನ ಾಯಗೇವ
ತಸಾಭತಜಭನಾಾಃ |
ತದುಕತೀಂ ುಯಸಾತತಾರಗೂಘೇಭಾದ್ವತಿ |
ಉತತಯಾ ಆಹ್ುತಿೇ ರಿತಮೇವ ಯತಿಭನಾೀಂ ಹೂೇಭಸಿಸದಧಃ ಮಥಾನಮೇಷ್ು ಹೂೇಮ್ೇಷ್ು |
ಏತಣಃ ಯತಿಭನಾರ್ಮತಮೇತತುತ ುಯಸಾತದಕೃಷ್ಮತ ಇತುಮಕತಮ್ |
ತತಾಯದ್ವತಶ್ಚತಾಿಯೂೇ ಭನಾಾಃ ಸಾಿಹಾಕಾಯಾನಾತಃ ಠಿತಾಃ |
ತತೂೇ ದಾಿದಸಚಾಃ, ತಾಸಿನತೇ ಸಾಿಹಾಕಾಯಃ ಜುಹೂೇತಿಚೂೇದನಃ ಸಾಿಹಾಕಾಯಯದಾನಃ ಇತಿ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧
ಸಖ್ೇತಿ ಜಪಿತಾಿ,<ಾಯಗೂಘೇಭಾತ್> ಹೂೇಭಾತಾರಕಗ್ನನಯದಕ್ಷಿಣಮ್ೇವ ವಧಾಿ
ಸಹ್ಕುಮಾಾನಾನನಮದಥಾಕೃತಮಭಾವಶ್ಮಕಭಪಿಽಾಯಗೂಘೇಭಾದ್ವಽತಮಧಿಕಗಯಹ್ಣಾತ್ |
ತತೂೇ <ಮಥಾಸಾಥನೀಂ>ಽಉತತಯೂೇ ವಯಃ ಇತುಮಕತಸಾಥನಾನತಿಕಯಮ್ೇಣ, ನ
ತಿನಿಮಮ್ೇನ,<ಉವಿಶ್ಮ>ವಧಾಿ<ಭನಾಿಯಫಾಧಮಾಭುತತಯಾಃ>ಉತತಯಭನಾಕಯಣಿಕಾ
<ಆಹ್ುತಿೇ>ಹೂೇಾಭಾನ್ ಜುಹೂೇತಿ |
ಕೇ ುನಸತ ಉತತಯೇ ಭನಾಾಃ?ಕಥೀಂ ಚ ಜುಹೂೇತಿ ?ಇತಮತ ಆಹ್ಽಸೂೇಭಾಮ ಜನಿವಿದೇಽಇತಾಮದಮಷೂಷೇಡಶ್
ಭನಾಾಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೨
ದಯಕಯಣಣೀಂ ದಾಸಾಥನಮ್<ಅಶ್ಾಭ> ದೃಷ್ತುತಯಃ |
ಸ ಚ ಾಯಗೇವ ಾತೈಸಸಹ್ ಯತಿಷಾಠಪಿತೂೇ ಬವತಿ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೨
ವಮಕಾತಥಾಮ್ ||೨||
೧೨ ಲಾಜಹೂೇಭಾಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೪
ಅಥಶ್ಫದಃ ಸಾಥನಸಭಫನಾಧಥಾಃ |
ಅಥೂೇತಿಥತ ಏವ್ಾಸಾಮಶ್್ಚೇತಿಥತಾಮಾ ಏವ್ೇತಿ |
ತೇನಾವದಾನಯಬೃತಾಥನಮ್ೇವ ಬವತಿ |
ತತಯ ದಾಶ್ಾರಣಾಭಾಸಿಕೂೇಽವದಾನಕಲಃ ಯದಶ್ಚಾತಃ ನ ಕಲಾನತಯಮ್ |
ತದ್ವಹಾಪಿ ಯತಮಭಿಧಾಗಣೀಂ ಞ್ಚಚವತತಞಚ ಞ್ಚಚವತಿತನಾೀಂ ಬವತಿ |
ಲಾಜಾನಾೀಂ ಚ ಲರಕ್ರಕಃ ಸೀಂಸಾ್ಯಃ |
ಾತೈಶ್ಚ ಸಹ್ ಸಾದನಪ್ಯೇಕ್ಷಣೇ ಬವತಃ |
ಅಞಜಲೇಸುತ ನ ಸಾದನಾದ್ವ ಬವತಿೇತುಮಕತಮ್ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೪
ಏತೇ ಅಪಿ ಸೂತಯೇ ವಮಕಾತಥೇಾ |
ಆಚಾಯಾಲಾಲಜಾನಾೀಂ ತಿಯಯಾವ್ಾಪ್ೇ ಜಭದಗ್ನನೇನಾಮ್ |
ಲಾಜಹೂೇಭಾಶ್ಾಚೂವ್ಾಾಃ,ಽಅಸಾಮ ಅಞಜಲಾವುಸಿತೇಮಽಇತಾಮದ್ವ
ಕೃತಸನವಿಧಾನಾತಾವಾಣಾತಿದೇಶ್ಾಬಾವ್ಾತಾಕಮಜ್ಞಧಭಾಾಗ್ನನಭುಖಯತಮಭಿಘಾಯಣಸಿಿಷ್ಟಕೃಲಲೇ
ಾಞಜನಾನಾಭಾಯಪಿತಯೇವ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೫
ವಯಸಮಣವ ಜುಹೂೇತಿಕ್ರಯಮಾ |
ಾತಯಸಾಥನಿೇಯೇ ವಧ್ಞಜಲಿಃ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೫
ವಯ ಏವಽಇಮೀಂ ನಾರಿೇಽಇತಮನಮಾ ಋಚಾಭಿನನೇನ ವಧ್ಞಜಲಿನಾ ದೇವತಿೇಥೇಾನ ಲಾಜಾನ್ ಜುಹೂೇತಿ |
ನ ಾಶ್ಿೇಾನुದೇಶ್ಾತಿದೇಶ್್ೇಯಬಾವ್ಾತ್ |
೧೩ ಅಗ್ನನಯದಕ್ಷಿಣಾದ್ವ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೬
<ಉತತಯಾಭಿಸಿತಸೃಭಿಃ>ತುಬಮಭಾಗಯೇ ಮಾವಹ್ನಿನತಾಮದ್ವಬುಃ ಅಗ್ನನೀಂ ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ ಕಯೂೇತಿ |
ತಾೀಂ ಹ್ಸತೇ ಗೃಹಿೇತಾಿ ತಿಸೃಣಾಭನತೇ ರಿಕಯಭಣಾಯಭಬಃ
ಽವಚನಾದೇಕೀಂ ಕಭಾ ಫಹ್ುಭನಾಽರ್ಮತಿ |
ಉತತಯಾಭಿರಿತಿ ಫಹ್ುವಚನೇನಣವ ತಿಯತಿರಿಗಯಹ್ಸಿದಧೇ ತಿಸೃಭಿರಿತಿ ವಚನೀಂ ತಿಸೃಭಿಯೇಕಮ್ೇವ ರಿಕಯಭಣೀಂ ಮಥಾ
ಸಾಮತರತಿಭನಾೀಂ ಕ್ರಯಮಾಬಾಮವೃತಿತಭಾಾ ಬೂದ್ವತಿ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೬
ಉತತಯಾಭಿಃಽತುಬಮಭಗಯೇ ಮಾವಹ್ನೀಂಽಇತಾಮದ್ವಭಿಸಿತಸೃಭಿಃ |
ಯದಕ್ಷಿಣಭಗ್ನನೀಂಕೃತಾಿ |
ಮಥಾ ುಯಸಾತತಾ ತಥಾ ಆತಿಷಠೇಭರ್ಮತಮನಮಾ ||೬||
ಹೂೇಭಶ್್ಚೇತತಯಮಾ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೫.೭ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೭
ಮಥಾ ುಯಸಾತದ್ವತಿ ವತಾತೇ |
ಉತತಯಮಾಽಅಮಾಭಣೀಂ ನು ದೇವಽರ್ಮತಮೇತಮಾ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೭
ಲಾಜಹೂೇಭಶ್್ಚೇತತಯಮಾಽಅಮಾಭಣೀಂ ನು ದೇವಮ್ಽಇತಮೇತಮಾ ||೭||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೯
ುನಯಪಿ ರಿಕಯಭಭಭಗನೇಃ ಕತಾವಮೀಂ ಆಸಾಥನಞ್ಚಚಶ್ಭನಃ |
ುನಶ್ಿಫದಃ ಕ್ರಯಮಾಬಾಮವೃತಿತದೂಮೇತನಾಥಾಃ |
ತೇನೂೇತತಯಾಭಿಸಿತಸೃಭಿರಿತಾಮದ್ವಬಾವತಿ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೯
ಅಗ್ನನಯದಕ್ಷಿಣಮ್ ||೮||
ಆತಭನಃ ||೯||
ಹೂೇಭಶ್್ಚೇತತಯಮಾ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೫.೧೦ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧೦
<ಉತತಯಮಾ>ಽತಿಭಮಾಮ್ೇಽತಮೇತಮಾ ಋಚಾ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧೦
ಽತಿಭಮಾಭಾ ಬವಸಿಽಇತಮೇತಮಾ ||೧೦||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧೧
ುನಸಿಫದಃ ೂವಾವತ್ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧೧
ಽಹೂೇಭಶ್್ಚೇತತಯಮಾಽಇತಾಮದ್ವಷ್ು ಞಚಸು ಸೂತಯೇಷ್ುಽಮಥಾ ುಯಸಾತತ್ಽಇತಮನುಷ್ಙಗಃ |
ಕಾಮಾಃ ಕಾಮಾರ್ಮತಿ ಚ ಮಥಾಲಿಙಗೀಂ ವ್ಾಕಮಶ್ೇಷ್ಃ ||೧೧||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧೨
ೂವಾಭಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವವಚನೇನ ತನಾಾಯಪಿತದಾಶ್ಚಾತಾ |
ಇದೀಂ ತು ವಚನೀಂ ಕೂೇಲೂೇದೇಶ್ಾಥಾ ರಿಕಯಭಣಾದೂಧ್ಾ ಜಮಾದಯೇ ಮಥಾ ಸುಮರಿತಿ |
ಇತಯಥಾ ಜಮಾದ್ವೇನುಜುಹೂೇತಿೇತಿ ವಚನಾಲಾಲಜಹೂೇಭಾನನತಯಭುಹೂೇಭಃ ಸಾಮತತತಸೃತಿೇಮೀಂ
ರಿಕಯಭಣಮ್ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧೨
ಏತದುಕಾತಭಿಾಯಮಭಮತಯ ವಚನೀಂ ತತೈವ ಜಮಾದಯೇ, ನಾನಮತಯನಾಿಯಭಬಶ್ೈಷ್ು ನಾಸಿತೇತಿ ||೧೨||
ರಿಷೇಚನಾನತೀಂ ಕೃತೂಿೇತತಯಾಬಾಮೀಂ ಯೇಕಾೀಂ ವಿಭುಚಮ ತಾೀಂ ತತಃ ಯ ವ್ಾ ವ್ಾಹ್ಯೇತರ ವ್ಾ ಹಾಯಯೇತ್ ||
ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೫.೧೩ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧೩
ರಿಷೇಚನಾನತ ಗಯಹ್ಣೀಂ ತನಾಶ್ೇಷೂೇಲಕ್ಷಣಮ್ |
ತೇನ ಯಣಿೇತಾವಿಮೇಕಸಾಮಮನತೇ ಯೇಕಾವಿಮೇಕಃ |
ಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತ ಇತಮೇವ ಸಿದಧೇ ರಿಷೇಚಾನತಗಯಹ್ಣೀಂ ತದನನತಯಮ್ೇವ ಯೇಕಾವಿಮೇಕೂೇ ಮಥಾ
ಸಾಮತರಸಾಥನಕಾಲೇ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ |
<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಯ ತಾಿ ಭುಞ್ಚಚರ್ಮೇಽತಮೇತಾಬಾಮಭಿಚನಾದೇಕೀಂ ಕಭಾ ಫಹ್ುಭನಾರ್ಮತಿ |
ದ್ವಿಭನೂಾೇ ವಿಮೇಕಃ |
ತತ ಇತಿ ವಚನೀಂ ಯೇಕಾವಿಮೇಕಸಮ ಯಸಾಥನಕಾಲನಿಮಮೇ ಭಾ ಬೂತಮಥೂೇದಮತೇ ಶ್್ಿೇ ವ್ಾ ಸದೂಮೇ ವ್ಾ
ತದಾ ಯತಿಷಠೇತೇತಮೇವಭಥಾಮ್ |
<ಯವ್ಾಹ್ಣೀಂ>ಯಥಾದ್ವಭಿನಾಮನೀಂ,<ಯಹಾಯಣೀಂ>ಭನುಷ್ಮವ್ಾಹಮೇನ ಶ್ಚಬಿಕಾದ್ವನಾ ನಮನಮ್ |
ಉಬಮತಯ ವ್ಾಶ್ಫದಃ ಉಬಯೇಯಪಿ ಕ್ಷಯೇಸುತಲಮತಿಜ್ಞಾನಾಥಾಃ |
ಅನಮಥಾ ಯಥಾನಮನಸಮೇಹ್ ಯತಮಕ್ಷಕಲೂೇದೇಶ್ಾದನುದ್ವಷ್ಟಕಲೀಂ
ಭನುಷ್ಮಮಾನಭಾಗ್ನನಹೂೇತಿಯಕಕಲವತೂಸಚಿತೀಂ ವಿಜ್ಞಾಯೇತ |
ಅತಃ
ಉಬಮತಯ ವ್ಾಶ್ಫದಃ, ತೇನ ಭನುಷ್ಮನಮನೇಽಾಮಯೂೇಹ್ತಿೇಭುತತಯಾಭಿಯುತತಯಮಾ ಶ್ೀಂತ ಉತತಯಾಭಿ
ರಿತಮೇವಭಾದಯೇ ಭನಾಾಃ ಸಿಧಾಧ ಬವನಿತ ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧೩
<ರಿಷೇಚನಾನತೀಂ ಕೃತಾಿ,>ಸಾಭಥಾಮಾತತನಾಶ್ೇಷ್ೀಂ ಸಭಾಮೇತಮಥಾಃ |
ತೇನ ಶ್ಭಾಮಪ್ೇಹ್ನಯಣಿೇತಾವಿಮೇ ಕಫಾಯಹ್ಭಣೂೇದಾಿಸನಾನಮಪಿ ಕಯೂೇತಿ |
<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂಽ> <ಯ> ತಾಿ ಭುಞ್ಚಚರ್ಮಽಇತಿ ದಾಿಬಾಮೀಂ ಋಗಬಮಾಮ್ |
ಯೇಕಾೀಂ ವಿಭುಞಚತಿ |
ತತಃ ಅನನತಯೀಂ<ತಾೀಂ>ವಧೂೀಂ ಹ್ಸಿತನಭಶ್ಿೀಂ ವ್ಾ<ಯವ್ಾಹ್ಯೇತ್> |
ಶ್ಚಬಿಕಾಭಾನೂದೇಲಿಕಾೀಂ ಯಥೀಂ ಭನುಷ್ಮೀಂ ವ್ಾ<ಯ ವ್ಾ ಹಾಯಯೇತ್> |
ಉಬಮತಯಽವಮವ್ಾಹಿತಾಶ್ಚಽ(ಾ.ಸೂ.೧೪೨೮) ಇತಿ ವ್ಾಶ್ಫದವಮವಧಾನಮ್ |
ವ್ಾಶ್ಫದದಿಮೀಂ ತು ತುಲಾಮವಿಭರ ವಿಧಿೇ, ನಾನಮತಯೂೇಽನುಕಲ ಇತಿ ಜ್ಞಾಯಿತುಮ್ |
೧೫ ವ್ಣವ್ಾಗ್ನಕಾಗನೇನಿಾತಮಧಾಯಣಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧೪
ಏತೀಂ ವ್ಣವ್ಾಹಿಕಭಗ್ನನಭುಖ್ಾಮಾೀಂ ಸಮೇಮ ದಭತೂಮೇಗಾಚಛತೂೇಯನು ೃಷ್ಠತಃ<ಹ್ಯನಿತ>ತದ್ವೇಮಾಃ ುಯಷಾಃ |
ಸಮೇಮವಚನೀಂ ಶ್ರಯತೇಷ್ಿಗ್ನನಷ್ು ದೃಷ್ಟಸಮ ಸಭಾಯೂೇಣಸಮ ಯತಿಷೇಧಾಥಾಮ್ |
ಏವೀಂ ಯತಿಷೇದೀಂ ಕುವಾನನೇತದದಶ್ಾಮತಿ ಅನುಗತೂೇ ಭನಥಯ ಇತಮತಯ ಶ್ರಯತವದವಕ್ಷಾಣೇಬೂಮೇ ಭನಥನರ್ಮತಿ |
ಅನುಶ್ಫದಃ ುಯಸಾತನನಮನಯತಿಷೇಧಾಥಾಃ ||೧೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧೪
ಏತೀಂ ವಿವ್ಾಹಾಗ್ನನೀಂ ಸಮೇಪ್ಮೇಖ್ಾಮಾಭನುಹ್ಯನಿತ ಅವಮವ್ಾಯೇನ ವಧಾಿಃ ಶ್ಾಚನನಮನಿತ ರಿಕರ್ಮಾಣಃ |
ಏತರ್ಮತಿಗಯಹ್ಣೀಂ ವಿವ್ಾಹಾಗನೇಯರಾಸನಾಖಮಸಮ ಸೀಂಸಾ್ಯಶ್ಫಾದಭಿವಮಙಗಯಸಮ ಯಮಾಣೇಽಪಿ ನಿತಮೀಂ
ಯತಮಕ್ಷನಮನಾಥಾಮ್ |
ಅಗೃಹ್ಮಭಾಣೇ ತಿೇತರ್ಮತಾಮಸಿಭನದೃಷಾಟಥಾ ಸವ್ಾಾಥಾಸಮ ಲರಕ್ರಕಾಕಾಗನೇಯನುಹ್ಯಣೀಂ ಸಾಮತ್ |
ಔಾಸನಸಮ ಚ ಗೃಹಾಮನತಯೇಣ ಯಮಾಣೇ ವಿಹಿತೀಂ ಸಭಾಯೂೇಣೀಂ ಸಾಮತ್ ||೧೪||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧೬
ಏಷ್ ವ್ಣವ್ಾಹಿಕೂೇಽಗ್ನನನಿಾತಮಃ ಶ್ಾಶ್ಿತಿಕೂೇ <ಧಾಮಾಃ>ತಿನೇಸಭಫನಾಧನಾೀಂ ಕಭಾಣಾಭಥಾಾಮ ||೧೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧೬
ಾಣಿಗಯಹ್ಣಾದಾಯಬಮ ಸವ್ಾಾಚಾಯಲಕ್ಷಣಕಭಾಾಥಾಭಮಭಗ್ನನನಿಾತಮಃ, ಮಾವಜಜೇವೀಂ
ನೂೇತಸೃಜಮತೇಽಾಣಿಗಯಹ್ಣಾದ್ವಯಗ್ನನಸತಭರಾಸನರ್ಮತಾಮಚಕ್ಷತೇ, ತಸಿಭನ್ ಗಾಹಾಮಾಣಿ ಕಭಾಾಣಿಽ(ಹಿ.ಗೃ.೨೬.೧,೨)
ಇತಿ ಹಿಯಣಮಕೇಶ್ಚವಚನಾತ್ |
ಅತಃ ಸಾಙ್ ಗೇ ವಿವ್ಾಹೇ ಸಭಾತೇಽಪಿಽಅವೃತತೇ ಕಭಾಣಿ ಲರಕ್ರಕಸಸಭದಮತೇಽ (ಆ..೪೨೨) ಇತಿ ನ ಬವತಿ
||೧೫||
ನಿತಮ ಇತಿ ಸಿದಧೇ ಧಾಮಾ ಇತಾಮಯಭಾಬತರಮಾಣೇಽಮಸಮ ಸರ್ಮಧಾಮತಭನಮಯಪ್ಮೇವ್ಾಾ ಸಭಾಯೂೇಣೀಂ
ಗೃಹಾಮನತಯವಿಹಿತೀಂ ವಿಕಲೇನಾಪಿ ನ ಸಾಮತ್ |
ಮಥಾಽಜುಹಾಿ ಸುಯವ್ೇಣ ವ್ಾ ಸವಾಾಯಮಶ್ಚಚತಾತನಿ ಜುಹೂೇತಿಽ(ಶ್ರಯ.೨೧೧೧) ಇತಮತಯಽಅಧ್ಮುಾ ಕತಾಾಯಮ್
(ಆ..೧೨೬) ಇತಿ ವಚನಾತಧ್ಮುಾಯೇವ ಕತಾಾ, ನತುಽಜುಹೂೇತಿಜುತಿೇತಿ ಾಯಮಶ್ಚಚತತೇ ಫಯಹಾಭಣಮ್ಽ
(ಆಶ್ಿ.ಶ್ರಯ.೧೧೧೬) ಇತಾಮಶ್ಿಲಾಮನಸೃತಯವಿಹಿತೂೇ ಫಯಹಾಭ ವಿಕಲೇನಾಪಿ |
ಏವೀಂ ಚಽಸಮೇಮಣತಭಗ್ನನಭನುಹ್ಯನಿತಽ(ಆ.ಗೃ.೫೧೪) ಇತಿ ಸವಾಸಮ ಧಮೇಾಽಮೀಂ , ನ
ವ್ಣವ್ಾಹಿಕಯಮಾಣಸಮಣವ |
ಮಥಾ ಸಮೇಮಣತಾವಗ್ನನೇ ಅನಾಿಯೂೇಮಽ ಇತಾಮಗ್ನನಕಯಮಾಣೇಽಸಮ ವಿಹಿತೂೇ ಧಭಾಸಸವ್ಾಾಥಾಃ |
ಏವೀಂ ವಿಧೇಷ್ು ಮದಮಪಿ ಮಾಜ್ಞಿಕಾ ವಿಕಲೀಂ ನೇಚಚನಿತ, ತಥಾಪಿ ವಿಕಲೂೇಽಸಿತೇತಮತಯ ಜ್ಞಾಕೀಂ ಬವತಿ |
ಽಸವಣಾಾೂವಾಶ್ಾಸಾವಿಹಿತಾಮಾೀಂ ಮತತುಾ ಗಚಛತಃ ುತಾಯಸತೇಷಾೀಂ
ಕಭಾಭಿಸಸಭಫನಧಃಽಽದಾಯೇನಾವಮತಿಕಯಭಶ್್ಚೇಬಯೇಃಽಽೂವಾವತಾಮಭಸೀಂಸೃತಾಮಾೀಂ ವಣಾಾನತಯೇ ಚ
ಮ್ಣಥುನೇ ದೂೇಷ್ಃಽ(ಆ.ಘ.೨೧೩೧,೨,೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧೭
<ಅನುಗತಃ>ಉದಾಿತಃ ಭನಥಮಃ ಭನಥನೇನೂೇತಾದಮಃ |
ಅಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ವಿವ್ಾಹೇಽಮಸಮ ಯೇನಿಯೇಷಣವ |
ಧಾಯಣೀಂ ಚಾಯಪ್ಮೇವಿಾವ್ಾಹ್ಯಬೃತಿ ಬವತಿ |
ತತಯ ವಿವ್ಾಹೇ ಅಯಣಿೇಬಾಮೀಂ ಭನಥನಮ್, ಅನುಗತೇ ಸಿೇಬಮ ಏವ್ಾವಕ್ಷಾಣೇಬಮ ಇತುಮಕತಮ್ |
ತದಬಾವ್ೇ ಬಸಭನಾ ಅಯಣಿೇ ಸೀಂಸೃಶ್ಮ ಭನಥನಮ್ ||೧೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧೭
ಮದಮಮಭಗ್ನನಯನುಗತಃ ನಿವ್ಾಾಣಸಾಸಯತತದಾ<ಭನಥಯಃ>ತೇಬಮ ಏವ್ಾವಕ್ಷಣೇಬೂಮೇಽಧಿ ಭನಿಥತವಮಃ |
ಮದ್ವ ತನಿ ನ ಸುಮಯಸಭಥಾಾನಿ ವ್ಾ, ತದಾಸಮ ಬಲಭನಾ ಅಯಣಿೇ ಸೀಂಸೃಶ್ಮ ಭನಿಥತವಮಃ ||೧೭||
೧೭ ಶ್್ಯೇತಿಯಮಾಗಾಯಾದಾಿಽಹ್ಯಣಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧೮
ಶ್ುಯತವೃತಾತಧಮಮನಸಭನೂನೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಃ<ಶ್್ಯೇತಿಯಮಃ>ತಸಮ ಗೃಹೇ ಮಃ ಚನಾಗ್ನನಃ ತಸಾಭದಾಿಹಾಮಾಃ |
ಅಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ವಿವ್ಾಹೇಽಮಸಮ ಯೇನಿಯೇಷಣವ ||೧೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧೮
ಅಥವ್ಾಧಿೇತವ್ೇದಸಮ ಗೃಹಾದಾಹಾಮಾಃ |
ಅಮೀಂ ಚ ವಮವಸಿಥತೂೇ ವಿಕಲಃ |
ಮದ್ವ ಭಥಿತೇಽಗರನ ವಿವ್ಾಹ್ಸತದಾ ಭನಥಯಃ |
ಮದಾಮಹ್ೃತೇಽಗರನ ತದಾಹಾಮಾಃ |
ನಷಟೇಷ್ಹ್ೃತೇ ವ್ಾಗಾನವಿಮಮ್ೇವೇತತಿತಃ |
ಅನುಗತ ಇತಮಸಮ ನಷಾಟಹ್ೃತಯೇಃ ಯದಶ್ಾನಾಥಾತಾಿತ್ ||೧೮||
ಾಯಮಶ್ಚಚತಾತಮಹ್
೧೮ ತತಯ ದಭತೂಮೇಯನಮತಯಸೂಮೇವ್ಾಸಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೧೯
ಅತಯ ವಮವಹಿತಕಲನಮಾ ದಾನಾೀಂ ಸಭಫನಧಃ |
ಅಗಾನವನುಗತೇ ಬಾಮಾಾಮಾಃ ತುಮಶ್ಚ ಉಬಯೇಯುವ್ಾಸೂೇ ಬವತಿ ತಯೇಯನಮತಯಸಮ ವ್ೇತಿ |
ಚಶ್ಫದ ಉಬಯೇಯುವ್ಾಸಸಭುಚಚಮಾತಾಃ |
ಬಾಮಾಾಮಾಃ ತುಮಶ್ಚೇತಿ |
ವ್ಾಶ್ಫೂದೇಽನಮತಯಸಮ ವಿಕಲಾಥಾಃ |
ತಯೇಯನಮತಯಸಮ ವ್ೇತಿ |
<ಉವ್ಾಸಃ>ಉಬಯೇಯಪಿ
ಾಯಸಹಿಗಕಸತವಗ್ನನಧಭಾಃ |
ತತಶ್್ಚೇವ್ಾಸವಿಧಿಯಪಿ ಯಸಿಥಾನಶ್ೇಷ್ ಏವ ವಿಜ್ಞಾಯೇತ |
ತಥಾ ಚಽತಿಯಯಾತಯಭುಬಯೇಯಧಶ್ಿಮಾಮ ಫಯಹ್ಭಚಮಾಽರ್ಮತಾಮದ್ವೇನಾೀಂ ಾಯಸಙ್ಗಗಕೇನ ಸೀಂಫನೂಧೇ ನ ಬವತಿ |
ಕ್ರನುತ ಾಯಕಯಣಿಕೇನಣವ |
ಅನುಗತೇ ಉಬಯೇಯುವ್ಾಸೂೇಽನಮತಯಸಮ ವ್ೇತಮೇವ ಸಿದಧೇ ಬಾಮಾಾಮಾಃ ತುಮಶ್ಚೇತಿ ೃಥಙ್ಗನದೇಾಶ್ಃ
ಕಥಭಸಾಮಗನೇಯತಮನತೀಂ ಬಾಮಾಾಸೀಂಫನಧಃ ಯತಿಜ್ಞಾಪಿತಸಾಮದ್ವತಿ |
ಅತ ಏವ ಬಾಮಾಾಮಾಃ ೂವಾವಿದೇಾಶ್ಃ ತೇನ ಮಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ಬಾಮಾಾಮಾಸಸಹ್ತಿೀಂ ನಾಸಿತ
ಮಥೂೇಾಕಯಣಸಭಾನಯೇಸತಸಮಣತಸಿಭನನಗಾನವಯವೃತಿತಃ |
ಸತಿನೇಫಾಧನಾದರ ಚ ತುಯಸಸಹ್ತಾಿಬಾವ್ೇಽಪಿ ಬಾಮಾಾಸಫನಾಧದೇವ್ಾಸಿಭನನಗರನ ಯವೃತಿತಃ ||೧೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೧೯
ಅನಮತಯಸಮ ಕಾಲಸಮ ಅಹೂನೇ ವ್ಾ ಯಾತಯೇಚಾಾ ಸಭಫನಿಧೇ ಉವ್ಾಸಃ ಅನಶ್ನೀಂ ಬಾಮಾಾಮಾಃ ತುಮವ್ಾಾ ಬವತಿ |
ಚಕಾಯೂೇಗುನಯತತಿತಾಯಮಸಿಚತತಯೇಃ ಸಭುಚಚಮಾಥಾಃ |
ಮದಮಹ್ನಿ ಯಾತರಯ ವ್ಾ ಾಯಗೂಬೇಜನಾದನುಗತಿಸತದಾ ಭಥಿತಾಿಽಹ್ೃತಮ ವ್ಾಽಮತಯಕಿಚೇಽತಿ
ವಿಧಿನೇಸಭಾಧಾಮಽಮದಮವಿಜ್ಞಾತಾ ಸವಾವ್ಾಮದಾಿಽ ಇತಿ
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೨೦
ಉತತಯಮಚಾಾಽಅಮಾಶ್ಾಚಗನೇಽಇತಮೇತಮಾ ಜುಹ್ುಮಾತಾಹ್ುತಿಮ್ೇಕಾಮ್ |
ಇಮಭಾಹ್ುತಿ ಸತನಾವತಿ ನ ಬವತಿ |
ರಿಸತಯಣಾಜಮಸೀಂಸಾ್ಯದವಿೇಾಸೀಂಭಾಜಾನಾನಿ ಬವನಿತ |
ಅಪಿ ವ್ೇತಿ ವಚನಾದೇವ ವ್ಣಕಲಿಕತಿೇ ಸಿದಧೇ ಉವ್ಾಸಯತಿಷೇಧ ಇಮಭಾಹ್ುತಿಯು ವ್ಾಸಸಮಣವ
ಯತಾಮಭಾನಮಾ ಮಥಾ ಸಾಮದ್ವತಿ |
ತೇನೇಹಾಪಿ ಸವಾಾಯಮಶ್ಚಚತೂಥೇಭಸಮ ಸಭುಚಚಯೇ ಬವತಿ |
ತದ್ವದೀಂ ಾಯಮಶ್ಚಚತತಭಮಹ್ಯಣಾದ್ವನಾಗ್ನನನಾಶ್ೇಽಪಿ ದಯಷ್ಟವಮಮ್ |
ಅಸಮಣವ್ಾಗನೇಫುಾದ್ವಧೂವೇಾತಸಗೇಾ ದಾಿದಶ್ಾಹಾದೂಧ್ಾ ವಿಚಛೇದೇ ಚ ಸೃತಮನತಯೇ ಾಯಮಶ್ಚಚತತಭುಕತಮ್ |
ತತಾಯಮಗ್ನನಸೀಂಕಾಯ ಏತಾವ್ಾನೇವ ||೧೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೨೦
ಅಪಿ ವ್ಾ ಅಗಾನ<ವನುಗತೇ ಉತತಯಮಾ>ಽಅಮಾಶ್ಾಚಗನೇಽಇತಮೇತಮಾಽಜಮೀಂ ಜುಹ್ುಮಾನೂನೇ ವಸೇತ್ |
ಅನುಗತ ಇತಿ ುನವಾಚನಾನಾನಟಾಹ್ೃತಯೇನಾಾಮೀಂ ವಿಕಲಃ, ಕ್ರನೂತವ್ಾಸ ಏವ |
ಅಪಿ ವ್ೇತಮೇನೇನಣವ ಉವ್ಾಸಕ್ಷೇ ವ್ಾಮವೃತತೇ, ನೂೇವಸೇದ್ವತಾಮಯಭಾಬದುವ್ಾಸಭಾತಯೇಣಣವ್ಾಮೀಂ ವಿಕಲಃ
ಾಯಮಶ್ಚಚತತೀಂ ತಿತಾಯಮಸಯೇವ ||೨೦||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೨೧
ಅಥ ದಭತೂಮೇಃ ಯಸಾಥನೇ ವಿಶ್ೇಷ್ಧಭಾಾ ಉದ್ವಶ್ಮನತೇ |
ಉತತಯಾ ಸತಮೇನೂೇತತಭಿತೇ ತಮೇಷಾ |
<ಯಥಸೂಮೇತತೀಂಬನಿೇ>ಅನಮಚಾಾ ಯಥಸೂಮೇತತಬನೀಂ ಕತಾವಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಕೇನ?ವಯೇಣ, ಅಧಿಕೃತತಾಿತ್ ||೨೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೨೧
<ಉತತಯಾ>ಽಸತಮೇನೂೇತತಭಿತಾಽಇತಮೇಷಾ<ಯಥಸೂಮೇತತಭಬನಿೇ>ಉತತಭಬನೇ ಕಯಣಭನಾಃ ||೨೧||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೨೨
ಮಾಬಮಭೂಹ್ಮತೇ ಯಥಃ ತರ <ವ್ಾಹರ>ಅಶ್ಾಿವನಙ್ಗಿಹರ ವ್ಾ |
<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಮುಞಜನಿತ ಫಯಧನೀಂ,ಽಯೇಗೇ, ಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ಮುನಕ್ರತ>ಮುಗಧುಯೇಯಾಫಧಾನತಿ |
ಅಥಾಾತಶ್ಾಚತಸವಮಮ್ |
ಯತಮಙುಭಖತಿೇ ಚ ನ ಸಿಧಮತಿ ವಚನಮ್ |
ಅನಮತಯ ತಥಾವಗಾ ಇತಮೇವ ಸಿದಧಮ್ ||೨೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೨೨
<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಮುಞಜನಿತ ಫಯಧನೀಂಽಽಯೇಗೇ ಯೇಗೇಽಇತಿ ದಾಿಬಾಮೀಂ ಅಶ್ಾಿವನಡಾಿಹರ ವ್ಾ
ಮುಗಧುಯೂೇಯಾಫಧಾನತಿ |
ತಯೇಶ್ಚ<ದಕ್ಷಿಣೀಂ> ವ್ಾಹ್ೀಂ ೂವಾ<ಮನಕ್ರತ> |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೨೩
ಅಥ ತೀಂ ಯಥೀಂ ಮುಕತಭಾಯೂೇಹ್ತಿ ವಧೂಃ |
ತಾಭಾಯೂೇಹ್ತಿೇಭಾಯೂೇಹ್ನಿತೇೀಂ ಉತತಯಾಭಿ"ಸುಸಕ್ರೀಂಶ್ುಕರ್ಮ"ತಮೇವಭಾದ್ವಭಿಃ ಅಭಿಭನಾಮತೇ |
ಇಹ್ ಫಹ್ುವಚನನಿದೇಾಶ್ಾತಿಾಯಬೃತಿ ಅನಿಮಭಯಸಙ್ ಗೇ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗಚಚತಸೃಭಿರಿತಿ ನಿಮಭಃ |
ಮಾನೇ ತೂತತೀಂಬನಾದ್ವ ಸವಾ ಬವತಿ |
ಅಶ್ಿುಯುಷಾದ್ವಷ್ು ಚ ಅಭಿಭನಾಣಾದಮಃ ದಭತಿೇಧಭಾಾ ಬವನಿತೇತುಯಕತಮ್ |
ಽಸುಚಕಯಽರ್ಮತಿ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗತಯಥ ಏವ ಭನಾಾ ಇತಮೇಕೇ |
ವಧೂಯತಿಾದನಯತಾಿತಭನಾಸಮ ಯಥಾಲಿಙಗತಿಭಥಾವ್ಾದ ಇತಮನಮೇ ||೨೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೨೩
<ಯಥಭಾಯೂೇಹ್ತಿ>ಭಯೂೇಹ್ನಿತೇ ವಧೂಮ್ |
ನುಭಬಾವಶ್ಾಛನದಸಃ |
ಽಸುಕ್ರೀಂಶ್ುಕಮ್ಽ ಇತಾಮದ್ವಭಿಶ್ಚತಸೃಭಿಯಭಿಭನಾಮತೇ |
ಯಥಮ್ೇವ್ಾಯೂೇಹ್ನಿತೇೀಂ ನಾಶ್ಾಿದ್ವಮ್ ಸುಚಕ್ರಯರ್ಮತಿ ಲಿಙಗವಿಯೂೇಧಾತ್ |
ಽಉದುತತಯಮ್ಽಇತಿ ವ್ಾ ತಿಸೃಭಿಯಶ್ಾಿದ್ವಕಭಾಯೂೇಹ್ನಿತೇಭಭಿ ಭನಾಮತೇ ||೨೩||
೨೦ ಮುಗಮಯೇಃ ಯೇಜನಯಕಾಯಃ |
ಸೂತಯೇ ವತಭಾನೂೇವಮಾವಸೃಣಾತುಯತತಯಮಾ ನಿೇಲೀಂ ದಕ್ಷಿಣಸಾಮೀಂ ಲೂೇಹಿತಭುತತಯಸಾಮಮ್ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ
೫.೨೪ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೨೪
ದಿೇ<ಸೂತಯೇ>ನಿೇಲಲೂೇಹಿತೇ ಯಥಸಮ ವತಭಾನೂೇಯುಬಯೇರ್ಃ |
ಬವಿಷ್ಮನಿನದೇಾಶ್್ೇಽಮೀಂ ಮಯೇಯಿಾತಿೇಷಮೇತೇ ಯಥಚಕಯೇ ತಯೇಯಿಾತಭನೂೇಃ |
ವತಿಾನೂಮೇರಿತಿ ಮುಕತೀಂ ಠಿತುಮ್ |
<ಅಯ> ಆಹ್ದೇಶ್ಬೇದಾತಭನಾಾಬಾಮವೃತಿತರಿತಿ |
ಅಭಿಮಾನೀಂ ತು ಸಾನಾನಮಮಕುರ್ಮಬೇವತದರಷ್ಟವಮಭಯಸಯೇಸಾಮ ಮಜ್ಞಸೂಮೇಽಖ್ೇ ಉದಧಾಭಮಹ್ ರ್ಮತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೨೪
ವತಭಾನೂೇಃ<ವತಾನೂಮೇರಿತಮಥಾಪಿೇಠಃ |
ನಿೇಲೀಂ ದಕ್ಷಿಣಸಾಮರ್ಮತಿ ಸಿಾೇಲಿಙಗನಿದೇಾಶ್ಾತ್ |
ಯಥಸಮ> <ಬಾವಿನೂಮೇಯಿಾತನೂಮೇಃ ನಿೇಲಲೂೇಹಿತೇ ಬವತಃ ಉತಮೇತಮಾ ದಿೇ> ಸೂತಯೇ
ವಮವಸೃಣಾತಿ<ತಿಮಾಕಸವೃಣಾತಿ |
ಏತಚಚ ಮುಗತ್, ನಿೇಲಲೂೇಹಿತೇ ಬವತ ಇತಿ>
<ದ್ವಿವಚನಲಿಙ್ಗಗತ್ |
ತಯೇಶ್ಚ ಸೂತಯಯೇ>ದಾಕ್ಷಿಣಸಾಮೀಂ<ವವಾನಾಮೀಂ> ನಿೇಲೀಂ<ವಮವಸೃಣಾತಿ,>ಉತತಯಸಾಮೀಂ<ಚ> ಲೂೇಹಿತಮ್< || ೨೪
||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೨೫
ತೇ <ಸೂತಯೇ> ಅಭಿಮಾತಿ<ಉರಿಮಾತಿ |
ಉತತಯಾಭಿಸಿತಸೃಭಿಃ ಋಗ್ನಬಃ ಯೇ ವಧ್ಶ್ಚನದರರ್ಮತಮೇತಾಭಿಃ>
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೨೫
<ಯೇ ವಧ್ಶ್ಚನದರರ್ಮತಿ ತಿಸೃಭಿವಮಾವಸಿತೇಣೇಾ ಸೂತಯೇ> ಅಭಿಮಾತಿ<ಉರಿಗಚಛತಿ> || ೨೫ ||
೨೧ ನಣರ್ಮತಿತಕೂೇ ಜಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೫.೨೬
ಅತಿೇತಮ<ಗಭನಭತಿಕಯಭಃ ಅತಿಕಯಭ ಏವ> ವಮತಿಕಯಭಃ<ವಿಶ್ಫೂದೇಽನಥಾಕಃ,>ಮಥೂೇಾಮ ಏವ್ಾಬಾಮ ಇತಿ |
<ಉತತಸಾಭೃಚೀಂ ಜೇದಿಯಃ> ತಾಭನದಸಾನೇತಮೇತಾಮ್ |
<ನಿರ್ಮತಾತವೃತರತ ಜಸಾಮವೃತಿತಃ |
>ಚ ಶ್ಫದಃ ಯತಮೇಕೀಂಜಸೀಂಫನಾಧಥಾಃ |
<ಇತಯಥಾ>
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೫.೨೬
ತಿೇಥಾ ುಣಮನದಾಮದ್ವ |
<ಸಾಥಣುಗಾವ್ಾೀಂ>ಕಣೂಡಮನಾಥಾ ನಿಖ್ಾತಃ |
<ಚತುಷ್ಥಃ> ಯಸಿದಧಃ |
ಏತೇಷಾೀಂ ವಮತಿಕಯಮ್ೇಽತಾ ಭನದಸಾನಾಽಇತಮೇತಾೀಂ ಜೇತ್ |
ಷ್ಷ್ಠಃ ಖಣಡಃ
೨೨ ಭಾಗಾಭಧಮೇ ನಾವ್ಾ ನದ್ವೇತಯಣೇ ಜಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೧
ಅಥ ಮದ್ವ ಥಿ ನಾವ್ಾ ತಾಮಾಾ ನದ್ವೇ ವ್ಾಪಿೇ ವ್ಾ ಸಾಮತತತಯ<ನಾವ>ಭುತತಯಮಚಾಾಽಅಮೀಂ ನೂೇ ಭಹಾಮಃ
ಾಯೀಂ ಸಿಸಿತೇಽತಮೇತಮಾ<ನುಭನಾಮತೇ>
ಅನುಭನಾಯೇತೇತಮಥಾಃ |
ೃಷ್ಠತಃ ಸಿಥತಾಿ ಅನುವಿೇಕ್ಷಯ ಭನೂಾೇಚಾಚಯಣಭನುಭನಾಣಮ್ |
ಕೃತೇಽನುಭನಾಣೇ ವಯೂೇ ವಧೂಶ್ಚ ತಾಭಾಯೂೇಹ್ತಃ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೧
ಮದ್ವ ಥಿ ನದ್ವೇ ನಾವ್ಾ ತರಿತವ್ಾಮ ಸಾಮತ್, ತದಾ ವಯಃಽಅಮೀಂ ನೂೇ ಭಹಾಮಃ ಾಯಮ್ಽಇತಮೇತಮಾ
ನಾವಭನುಭನಾಮತೇ |
ತತಸಾತಭುಬಾವಗ್ನನನಾ ಸಹಾಯೂೇಹ್ತಃ || ೧ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೨
ಯೇ ನಾವೀಂ ನಮನಿತ(ತೇ) ನಾವಿ ಬವ್ಾ ನಾವ್ಾಮಃ ಕಣವತಾಾಃ ತಾನ್<ತಯತಿೇ> ತಯನಿತೇ ತಯಣಕಾಲ ಇತಮಥಾಃ |
ಸಿಾೇಲಿಙಗನಿದೇಾಶ್ಾದೇವ ಸಿದಧೇ ವಧೂಗಯಹ್ಣೀಂ ದಶ್ಾನಯತಿಷೇಧೂೇ ವಧಾಿ ಏವ ಮಥಾ ಸಾಮದ್ವತಿ |
ತೇನ ತಿೇತೂಿೇಾತತಯಾೀಂ ಜೇದ್ವತಿ ವಯಸಮಣವ ಬವತಿ |
ಚಶ್ಫೂದೇ ವಧಾಿ ವಯಸಮ ಚ ಸಹ್ತಯಣಯದಶ್ಾನಾಥಾಃ |
ಸೀಂಹೂೇಬರ ತಯತಃ |
ವಧಾಿಸತವಮೀಂ ಚಾಯೂೇ ವಿಶ್ೇಷ್ ಇತಿ |
ಕೇಚಿತಾನವ್ಾ ತಾರ್॰ ಆಪ್ೇ ನಾವ್ಾಮ ಇತಿ ವ್ಾಮಚಕ್ಷತೇ |
ತೇಷಾೀಂ ುೀಂಲಿಙಗನಿದೇಾಶ್್ೇಽನುನನಃ || ೨ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೨
<ನಾವ್ಾಮನ್>ನರನೇತೄನ್ ಕಣವತಾಾನ್ |
<ತಾಯತಿೇತಿ>ಛಾನದಸೀಂ ಯೂಮ್ |
ತಯನಿತೇ ತಯಣಕಾಲೇ |
ಽಲಕ್ಷಣಹೇತೂಿೇಃ ಕ್ರಯಮಾಮಾಃಽ(ಾ.ಶ್್.೩೨೧೨೬) ಇತಿ ಶ್ತಾಯದೇಶ್ಃ |
ವಧೂನಾ ಶ್ಮೇತ್ |
ಚಕಾಯಾತಿಧಾಿಸತಯಣದಶ್ಾನಯತಿಷೇಧಶ್ಚ, ವಯಸಮ ಕೇವಲೀಂ ಸಹ್ ತಯಣರ್ಮತಿ ಜ್ಞಾಮತಿ ||೨||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೩
<ತಿೇತಾಿಾ>ಾಯೀಂ ಾಯಮ<ಉತತಯಾಭೃಚೀಂ>ಽಅಸಮ ಾಯಽಇತಮೇತಾೀಂ ಜೇದಿಯಃ |
ಮದ್ವ ನದ್ವೇ ನ ಬವತಿ ತದಾ ಮಾ ಓಷ್ಧಮ ಇತಮೇತಾಭಪಿ ಜೇತ್ |
ನದ್ವೇನಾೀಂ ಧನಾಮನಾಞಚ ವಮತಿಕಯಮ್ೇ ಇತಿ ವಕ್ಷಯತಿ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೩
ಾಯೀಂ ಾಯಮಽಅಸಮ ಾಯೇಽಇತಮೇತಾೀಂ ವಯ ಏವ ಜೇತ್ ||೩||
೨೩ ಶ್ಭಶ್ಾನಾದ್ವಫಮತಿಕಯಮ್ೇ ಹೂೇಭಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೪
ಶ್ಭಶ್ಾನಬೂಮ್ೇಯಧುಮರಿ ವಮತಿಕಯಮ್ೇ ಬಾಣಡೇ ಬಾಜನಾದರ ಯಥೇ ರಿಷಟೇ ನಷಟೇ ಯಥ ಇತಿ ಯದಶ್ಾನಭನಮೇಷ್ು
ಚಣವೀಂಯಕಾಯೇಷ್ು ದನಿಾರ್ಮತತೇಷ್ು ವಕ್ಷಯಭಾಣಹೂೇಭಃ ಕಾಮಾಃ |
ತತಾಯಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ ತನಾೀಂ ಯತಿದಮತೇ |
ಅಧಿಶ್ಫದಯಯೇಗಾಚಛಮಶ್ಾನಬೂಮ್ೇಯುರಿ ಗಭನ ಏವ್ಣತತಬವತಿ |
ತಿೇಥಾಾದ್ವೇನಾೀಂ ತು ಸಭಾೇನಾತಿಕಯಮ್ೇಽಪಿ ಬವತಿ ||೪||
ಉತತಯಾ ಆಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಿ |
ಽಮದೃತೇಚಿಽದ್ವತಾಮದಾಮಸಸತ ಉತತಯಭನಾಣಯಣತಣಯಾಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಿೇತಮಥಾಃ |
ಭನಾಲಿಙ್ಗಗತಸತನಿಮಭಃ |
ಹ್ುತಾಿ ಜಮಾದ್ವತನಾಶ್ೇಷ್ೀಂ ಯತಿದಮತೇ |
ಸಕೃತಾತಯಯಯೇಗಃ |
ಶ್ಭಾಮಃ ರಿಧಮಥೇಾ |
ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ ವಚನೀಂ ತನಾಾಯಯಥಾ, ಆಜಮಬಾಗಾನತವಚನಭನಾಿಯಭಬಕಾಲೂೇದೇಶ್ಾಥಾಮ್ |
ಽಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತಽಇತಮೇತಚಾಚನಾಿಯಭಾಬನಿವೃತಯಥಾಮ್ |
ತಥಾ ಜಮಾದ್ವ ಮಥಾಸಿದಧೀಂ ಯತಿದಮತ ಇತಿ ||೫||
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೪
<ಶ್ಭಶ್ಾನಾಧಿವಮತಿಕಯಮ್ೇ>ಶ್ಭಶ್ಾನಬೂಮ್ೇಯುರಿ ವಮತಿಕಯಮ್ೇ,<ಬಾಣಡೇ>ವಧೂಬೂಷ್ಣಾದರ <ಯಥೇ ವ್ಾ ರಿಷಟೇ>,
ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ ರಿಷೇಚನಾನತೀಂ ಕಯೂೇತಿ |
ಕೇವಲಾಜಮಹ್ವಿಷ್ುಷ ನ ವಚನಾಬಾವ್ೇ ತನಾರ್ಮತುಮಕತಮ್ೇವ |
ಆಜಮಬಾಗಾನತ ಇತಿ ತಿನಾಫಯಭಬಕಾಲವಿಧಮಥಾಮ್ |
<ಉತತಯಾಃ>ಽಮದೃತೇ ವಿದಭಿಶ್ಚಯಷ್ಃಽಇತಿ ಸತಕಯಣಿಕಾ ಆಹ್ುತಿೇಃ |
ಶ್ೇಷ್ೀಂ ವಮಕತಮ್ ||೪||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೫
<ಕ್ಷಿೇರಿಣಾೀಂ> ನಮಗೂಯೇಧಾದ್ವೇನಾಭಲಕ್ಷಮಣಾಮನಾಮ್, ಅನಮೇಷಾಭಪಿ<ಲಕ್ಷಣಾಮನಾೀಂ>ಲಕ್ಷಣಮುಕಾತನಾೀಂ ಯಸಿದಾಧನಾೀಂ
ಸಿೇಭಾವೃಕ್ಷಣಾರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಲಕ್ಷಮಣಾಮನಾರ್ಮತಮಪಿ ಾಠೇ ಅಮಮ್ೇವ್ಾಥಾಃ |
<ನದ್ವೇನಾೀಂ>ಸೂೇದಕಾನಾೀಂ ಅನುದಕಾನಾಞಚ |
<ಧನಿನಾೀಂ> ನಿಜಾಲಾನಾಭಯಣಾಮನಾಞಚ <ವಮತಿಕಯಮ್ೇ> ಉತತಯೇಋಚರ ಮಥಾಲಿಙಗ ಮಸಮ ಲಿಙಗ ಮಸಾಮೀಂ ದೃಶ್ಮತೇ
ತದಿಯತಿಕಯಮ್ೇ ತಾೀಂ ಜೇತ್ |
ತತಯ ವೃಕ್ಷಾತಿಕಯಮ್ೇ ಯೇ ಗಣಧವ್ಾಾ ಇತಿ, ನದಮತಿಕಯಮ್ೇ ಮಾ ಓಷ್ಧಮ ಇತಿ, ಧನಾಿತಿಕಯಮ್ೇ ಮಾನಿ ಧನಾಿನಿೇತಿ |
ಮಥಾಲಿಙಗವಚನೀಂ ಉಬಮತೂಯೇಬೇ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ |
ನದಮತಿಕಯಮ್ೇಽಪಿ ಕೃತಾಸನ ಬವತಿ |
ತಥಾ ಧನಾಿತಿಕಯಮ್ೇಽಪಿ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೫
<ಕ್ಷಿೇರಿಣಃ>ಕ್ಷಿೇಯವನತಃ ಲಕ್ಷನಮಗೂಯೇಧಾದಮಃ ಲಕ್ಷಮ ಚಿಹ್ನೀಂ ತತಯ ಬವ್ಾಃ<ಲಕ್ಷಮಣಾಮಃ>ದುಗಾಾ ತಿನಿಾಣಿಕಾ
ಸಿೇಭಾಕದಭಾಫ ಇತಮೇವಭಾದಮಃ |
<ನದಮಃ> ಯಸಿದಾಧಃ<ಧನಾಿನೂೇ>ದ್ವೇಘಾಾಣಮಯಣಾಮನಿ ಯೇಷ್ು ಗಾಯಭಾಮಃ ಶ್ವೇ ನ ನಿವಸನಿತ |
ಏತೇಷಾೀಂ ಚವಮತಿಕಯಮ್ೇ <ಉತತಯೇ ಮಥಾಲಿಙಗೀಂ ಜೇತ್> |
ಽಯೇ ಗನಧವ್ಾಾಃಽಇತಿ ವೃಕ್ಷಾಣಾೀಂ ವಮತಿಕಯಮ್ೇ,ಽಮಾ ಓಷ್ಧಮಃಽಇತಿ ನದ್ವೇನಾೀಂ ಧನಿನಾಮ್ |
ಮಥಾಲಿಙಗರ್ಮತಿ ವಚನೀಂ ಜಾತಕಭಾವನಾಭ ಬೂದ್ವತಿ |
ಕ್ಷಿೇರಿಣಾರ್ಮತಾಮದ್ವ ಫಹ್ುತಿಭವಿವಕ್ಷಿತಮ್, ನಿರ್ಮತತಗತತಾಿತ್, ಹ್ವಿಯುಬಮತಿವತ್ ||೫||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೬
ಅಥ ಸಿೀಂ ಗೃಹ್ೀಂ ಾಯಮ ಯಥಾದವಯೂೇಮ ಮದಧನೀಂ ತಸಾಮ ವಹ್ತುತಿೇನಾಗತೀಂ ತಚಚ ಗೃಹಾನ್ ಯಾದಮ
ತತಸತಮಾ ತಾನ್<ಸಙ್ಗ್ಶ್ಮತಿ>ಸಭಮಗ್ನೇಕ್ಷಮತಿ
ಉತತಯಮಚಾಾ ಸಙ್ಗ್ಶ್ಮಾರ್ಮೇತಮೇತಮಾ |
ಭನಾಶ್ಾಚಸಿಭನನಥೇಾ ಮಥಾಕಥಞಗಚತೂಮೇಜನಿೇಮಃ |
ಸಙ್ಗ್ಶ್ಮಾರ್ಮ ದಶ್ಾಮಾರ್ಮ ವಹ್ತುೀಂ ವಧಾಿಃ ಪಿತೃಕುಲಾದಾನಿೇತೀಂ ಧನೀಂ ಫಯಹಾಭಣಾ ಮ್ಣತಯೇಣ ಅಘೂೇಯೇಣ
ಚಕ್ಷುಷಾ ನ ಕೇವಲಭಘೂೇಯೇಣ, ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ ಮ್ಣತಯೇಣ ಗೃಹಣಭಾದ್ವೇಯಣಸಾಸಧಾ ಗೃಹ್ೀಂ ಚ ಭದ್ವೇಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಅಸಾಮೀಂ ಮಾಾಣದಧೀಂ ವಿಶ್ಿಯೂಾಖಮೀಂ ಮದಾಬಯಣೀಂ ತತರಿಬಮಃ ಏಕಸಿಭನ್ ಫಹ್ುವಚನಮ್ |
ತಮಣ ಭಹ್ಮೀಂ ಸೂಮೇನೀಂ ಭುಖಮ್ |
ಸವಿತಾ ಕಯೂೇತಿಿತಿ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೬
ವಯಃಸಿಗೃಹಾನ್ ಜ್ಞಾತಿಧನಸೀಂಮುಕಾತನ್ ವಧೂೀಂಽಸಙ್ಗ್ಶ್ಮಾರ್ಮಽಇತಿ ಋಚಾ<ಸಙ್ಗ್ಶ್ಮತಿ>ದಶ್ಾಮತಿ |
ನನುಮದಮಪಿ ಸರ್ಮತುಮಸಗಾಃಽಸಭವದಾಮ ದೂೇಹಾಬಾಮೀಂಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೨೦೩) ಇತಾಮದರ ಸಹಾಥೇಾ ದೃಷ್ಟಃ,
ತಥಾಪಿ ಗೃಹಾಣಾೀಂ ಜ್ಞಾತಿಧನಸಹಿತತಿಮ್ೇವ್ಾತಾಯಭಿಯೇರ್ಮತಿ ಕುತೂೇ ನಿಶ್ಚಚೇಮತೇ?
ಉಚಮತೇಽಸಙ್ಗ್ಶ್ಮಾರ್ಮವಹ್ತುಮ್ಽಇತಿ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗನುಸಾಯಾತ್ |
ಭನಾಾಥಾಶ್ಚ ಬಾಷೂಮೇಕತಃ ||೭||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೭
ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ ಆವ್ಾಭಗನ್"ಅಮೀಂ ನೂೇ ದೇವಸಸವಿತೇಽತಮೇತಾಬಾಮಮ್ |
ಯೇಗವದೇಕಣಕೇನ ಭನಾೇಣ ವಿಮೇಕಃ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೭
ಽಆವ್ಾಭಗನ್ಽಇತಿ ದಾಿಬಾಮಮ್ೇಕಣಕೀಂ ವ್ಾಹ್ೀಂ ವಿಭುಞಚತಿ ||೭||
೨೫ ಗೃಹ್ಯವ್ೇಶ್ಃ |
ಲೂೇಹಿತೀಂ ಚಭಾಾಽನಡುಹ್ೀಂ ಾಯಚಿೇನಗ್ನಯೇವಭುತತಯಲೂೇಭ ಭಧಮೇಽಗಾಯಸೂಮೇತತಯಮಾಽಸಿತೇಮಾ ಗೃಹಾನ್
ಯಾದಮನುನತತಯಾೀಂ ವ್ಾಚಮತಿ ದಕ್ಷಿಣೇನ ದಾ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೬.೮ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೮
ವಿಭುಚಮ ವ್ಾಹರ ವಯಃ ೂವಾ ಗೃಹ್ೀಂ ಸಿಮೀಂ ಯವಿಶ್ಮ ಮತಯ ದಭತೂಮೇವ್ಾಾಸಃ ತತಾಯಗಾಯಸಮ ಭಧಮೇ
ಚರ್ಮೇಸೃಣಾತಿ ಉತತಯಮಚಾಾಽಶ್ಭಾಾ ವಮ್ೇಾಽತಮೇತಮಾ ತಚಾಚನಡುಹ್ೀಂ ಬವತಿ ಲೂೇಹಿತಞಚ ವಣೇಾನ |
ಾಯಚಿೇನಭುತತಯಲೂೇಮ್ೇತಾಮಸತಯಣೇ ಯಕಾಯಃ |
ಆಸಿತೇಮಾ ತತೂೇ ದಕ್ಷಿಣೇನ ದಾ ಗೃಹಾನ್<ಯಾದಮತಿ |
ವಧೂೀಂ>ಯವ್ೇಶ್ಮತಿ |
ಯಾದಮೀಂಸಾತಭುತತಯಾಭೃಚೀಂ<ವ್ಾಚಮತಿ>ಽಗೃಹಾನಿಽತಿ ಯಕೃತೇ ುನಗೃಾಹಾನಿತುಮಚಮತೇ ಹ್ತಯಥಾ
ಅಗಾಯಸಾಮಪಿ ಯಕೃತತಾಿತರವ್ೇಶ್ನೇ ಭನಾಃ ಶ್ೀಂಕಮೇತ |
ಇದಮ್ೇವ ಜ್ಞಾಕಭನತಯಗಾಯಭಧಮೇ ಚಭಾಾಸತಯಣರ್ಮತಿ |
ಯಾದಮನ್ ವ್ಾಚಮತಿೇತಿ ವಚನಾನಭನಾಕಭಾಣೂೇಯದ್ವಸೀಂಯೇಗಃ |
ನ ಭನಾಾನತೇ ಯದಾನಮ್ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೮
ತತೂೇ ವಯಃ ೂವಾ ಸಿಗೃಹಾನ್ ಯವಿಶ್ಮಽಶ್ಭಾ ವಭಾಽಇತಮೇತಮಾ ಮಥಾಸೂತಯೀಂ ಚಭಾಾಸಿತೇಮಾ ತತೂೇ
ವಧೂೀಂ<ದಕ್ಷಿಣೇನ ದಾ>ಗೃಹಾನ್<ಯಾದಮನ್>ಯವ್ೇಶ್ಮನ್ಽ ಗೃಹಾನ್ ಬದಾಯನ್ಽಇತಮೇತಾೀಂ ವ್ಾಚಮತಿ ||೮||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೯
ದೇಹ್ಲಿೇನಾಭದಾಿಯಾಧಸಾತದದಯು |
ಮಾನತವ್ೇದ್ವಕೇತಮಯೇ |
ತಾೀಂ ಯಾದನಕಾಲೇ ಸಿಮೀಂ ಸಾ ಚ ನಾತಿಕಾಯಮೇದ್ವತಮಥಾಃ |
ತಯೇಃ ಯನನಯೇಯಗ್ನನಭನುಯಾದಮತಿ || ೧೨ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೯
ಸಾ ಚ ಯವಿಶ್ನಿತೇ ದೇಹ್ಲಾೀಂ ನಾಭಿತಿಶ್ಠತಿ |
ಕೇಚಿತಚಕಾಯಾದಿಯೂೇಽಪಿ ಇತಿ ||೯||
೨೬ ಯವ್ೇಶ್ಹೂೇಭಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೧೦
ಉತತಯಾಸಾಯೇದಶ್ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಃಽಆಗನೂಗೇಷ್ಠಽರ್ಮತಾಮದಾಮಃ ಲಿಙಗವಿಯೂೇಧೇ ಸತಮಪಿ ವಯ ಏವ ಜುಹೂೇತಿ,
ವಿಧೇವಾಲಿೇಮಸಾತವತ್ |
ಬವತಿ ಲಿಙಗಞ್ಚಚವಿವಕ್ಷಿತಮ್ |
ದೇವತಾಸಭಯಣಾಥಾತಾಿತಭನಾಾಣಾಮ್ |
ಉತತಯೂೇ ವಯ ಇತಮಮೀಂ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ ಸವ್ೇಾಷ್ು ಹೂೇಮ್ೇಷ್ು ಬವತಿೇತುಮಕತಮ್ |
ಉತತಯೂವಾದೇಶ್ೇಗಾಯಸಮೇತಿ ವಿಧಿಯಗನೇಸಸವಾತಯ ವ್ೇದ್ವತವಮಃ ||೧೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೧೦
<ಉತತಯಾಃ>ಽಆಗನಿತಾಮದ್ವತಯಯೇದಶ್ಾಹ್ುತಿೇಃ |
<ಉತತಯಮಾ>ಽಇಹ್ ಗಾವಃ ಯಜಾಮಧ್ಮ್ಽಇತಮೇತಮಾ |
ೂವ್ೇಾಭಾಸಿತೇಣೇಾ <ಚಭಾಣುಮವಿಶ್ತಃ> |
ೂವಾವದುತತಯ ಏವ ವಯಃ ||೧೦||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೧೧
ಮ ುಭಾೀಂಸಮ್ೇವ ಸೂತೇ ನ ಸಿಾಮೀಂ ಸಾ ುೀಂಶ್್ಃಽತಸಾಮಃ ುೀಂಸೂಿೇ ಜೇವುತಾಯಮಾ ಇತಿ ಾಠಃ |
ನ ಯೇಪಃ ಾಠಮಃ, ಠಮಭಾನೂೇ ವ್ಾ ಛಾನದಸೂೇ ದಯಷ್ಟವಮಃ |
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೧೧
ುೀಂಸೂಿೇಃ ುೀಂಸಾಿಃ ಇತಮಚಾಾಠಃ ಮಾ ುೀಂಸ ಏವ ಸೂತೇ ನ ಸಿಾೇಯಪಿ, ಮಾ ಚ ಸೂತ ಏವ ನ ತು ವನಾಧಯ
ಸತಿೇ ಕಯಮಾದ್ವನಾ ುತಯವತಿೇ, ಸಾ ುೀಂಸೂಃ |
ಜೇವನತ ಏವ ುತಾಯಃ ುಭಾೀಂಸೂೇ ಮಸಾಮಸಾಸ ಜೇವುತಾಯ, ನ ುನಃಽಬಾಯತೃುತರಯ
ಸಿಸೃದುಹಿತೃಬಾಮಮ್ಽ(ಾ.೧೨೬೮) ಇತಮೇಕಶ್ೇಷ್ವಚನಾದಮಸಾಮ ದುಹಿತಯೂೇಽಪಿ ಜೇವನಿತ, ುತಯಶ್ೈಕೂೇ ಜೇವತಿ,
ಸಾಪಿೇಹ್ ಜೇವುತಾಯ ವಿವಕ್ಷಿತಾಃ ುೀಂಸೂಿೇರಿತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣಾನುತತೇಃ |
ಏವೀಂ ಬೂತಾಮಾಃ ುತಯೀಂಽಸೂೇಮ್ೇನಾದ್ವತಾಮಃಽಇತಮೇತಮಾ ವಧಾಿ ಅಙ್ ಉವ್ೇಶ್ಮಽಯ ಸಿಸಥಃಽಇತಿ ಮಜುಷಾ
ುತಾಯಮ ಪಲಾನಿ ಕದಲಾಮದ್ವೇನಿ ಯದಾಮಽಇಹ್ ಪಿಯಮೀಂ ಯಜಮಾಽಇತಿ ಋಚರ ಜಪಿತಾಿ, ಉಬರ ವ್ಾಚೀಂ ಮಚಛತಃ
|
೨೯ ವಧಿಣ ಧುಯವ್ಾಯುನಧತಿೇಯದಶ್ಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೬.೧೨
ಉದ್ವತೇಷ್ು ನಕ್ಷತಯೇಷಿಿತಿ ವಚನಾತತತಃ ಾಯಕೂ ತಸಿಭನನೇವ ಚಭಾಣಿ ವ್ಾಗಮತಯೇಯಾಸನೀಂ
ಶ್ಾಚದುನಿಷ್್ರಭಣಮ್ |
ಉದ್ವತೇಷಿಿತಮೇವ ಸಿದಧೇ ನಕ್ಷತಯಗಯಹ್ಣೀಂ ವಿಸಷಾಟಥಾಮ್ |
<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ> ಧುಯವಕ್ಷಿತಿಽಽಸಯಷ್ಾಮಃಽಇತಮೇತಾಬಾಮಮ್ |
ಉಬಮತಯ ಭನಾೇಣ ದಶ್ಾನೀಂ ವಧಾಿಃ ಕಭಾ, ವಯಸುತ ಶ್ಮನ್ ಧುಯವರ್ಮತಿ ನಿದ್ವಾಶ್ಮಾ ೂವ್ಾಾ ವ್ಾಚಮತಿ
ವಸಾಚದಯುನಧತಿೇರ್ಮತುಯತತಯಾಮ್ |
ತತೂೇ ವ್ಾಗ್ನಿಸಗಾಃ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗದೇವ ಮಥಾಲಿಙಗದಶ್ಾನೇ ಸಿದಧೇ ಮಥಾಲಿಙಗವಚನೀಂ ವಿಕಲಾಥಾಮ್ |
ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ ಧುಯವಭಯುನಧತಿೇಞಚ ದಶ್ಾಮತಿ ಮಥಾಲಿಙಗೀಂ ವ್ೇತಿ |
ತೇನೂೇತತಯಸಾಮಭೃಚಿ ಸವ್ೇಾಷಾೀಂ ಸತಷಿೇಾಣಾೀಂ ಕೃತಿತಕಾದ್ವನಾಭಯೂನಧತಾಮಶ್ಚ ಸಹ್ದಶ್ಾನೀಂ ವಧಾಿಃ ಕಭಾ ಕ್ಷೇ
ಬವತಿ, ಕೇವಲಭಯುನಧತಾಮ ಏವ ವ್ಾ ||೧೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೬.೧೨
ಉತತಯಾಬಾಮೀಂಽಧುಯವಕ್ಷಿತಿಧುಯಾವಯೇನಿಃಽಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ ಮಥಾಲಿಙಗೀಂ ೂವಾಮಾ ಸಯಋಷ್ಮಾ
ಧುಯವಭುತತಯಮಾಯುನಧತಿೇೀಂ ಚ ದಶ್ಾಮತಿ ವಧೂಮ್ |
ಮಥಾಲಿಙಗರ್ಮತಿ ಚ ಜಾತಕಭಾವದಾದವಬಾಮೀಂ ದಾಿಬಾಮಮ್ೇಕಣಕೀಂ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ ||
==================================================================
==================
ಅಥ ತೃತಿೇಮಃ ಟಲಃ
ಸತಭಃ ಖಣಡಃ
೩೦ ಆಗನೇಮಸಾಥಲಿೇಾಕಃ |
(ತಸಮ ಧಭಾಾಃ)
ಅಥಣನಾಭಾಗನೇಯೇನ ಸಾಥಲಿೇಾಕೇನ ಮಾಜಮತಿ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೭.೧ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧
ಅಥೇತಿ ವಚನಾದೇತಸಾಮಭವ ಯಾತಾಯಯೀಂ ಸಾಥಲಿೇಾಕೂೇ ಬವತಿ |
ಸಾಥಲಾಮೀಂ ಚಮತ ಇತಿ ಸಾಥಲಿೇಾಕಃ |
ತಸಮ ದೇವತಾವಿಧಾನೀಂु ಗನೇಯೇನೇತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧
ನನುಽಅಥ ತನಯವಹ್ನಿತಽಽಶ್ಯಯಿತಾಿಽಇತಮೇತಾವದೇವ ವಕತವಮಭಮತರತತಯತಯಽಅಗ್ನನದೇಾವತಾಽ(ಆ.ಗೃ.೭೫) ಇತಿ
ವಿಧಾನಾದಾಗನೇಮತಿೀಂ ಸಿದಧಮ್ಽ ಸಾಥಲಿೇಾಕೇನೇತಿ ತು ಶ್ಯಯಿತಿೇತಿ ವಿಧಾನಾತ್, ಏನಾೀಂ ಮಾಜಮತಿೇತಿ
ಚಾನಾಿಯಫಾಧಮಾರ್ಮತಿ ವಿಧಾನಾತತಃ ಕ್ರಭಥಾರ್ಮದಭಧಿಕಭಾಯಬಮತೇಽಅಥಣನಾಭಾಗನೇಯೇನ ಸಾಥಲಿೇಾಕೇನ
ಮಾಜಮತಿಽಇತಿ ? ಉಚಮೇತೇ ಸೂತಯೀಂ ತಾವದೃಷಿಯಣಿೇತೀಂ ನಾನಥಾಕೀಂ ಬವಿತುಭಹ್ಾತಿ |
ತೇನ ಲೂೇಕೇ ವುಮತತಿತಸಿದಾಧಧಾಮಹಾಯಾದ್ವಭಿಯಪಿ ಮಸೂಸತಯಸಾಮಥಾಸಸಭಾದಮತೇ ಸೂೇಽಪಿ ವ್ೇದಾಥೂೇಾನುಷಠೇಮ
ಉಚಮತೇಧುಯವಭಯುನಧತಿೇೀಂ ಚ ದಶ್ಾಯಿತಾಿ, ಅನನತಯೀಂ ಮತಾಯಗನೇಯೇನ ಸಾಥಲಿೇಾಕೇನ ಮಾಗೀಂ ಕಯೂೇತಿ
ತತೈವ್ಣನಾೀಂ ತಿನೇೀಂ ಮಾಜಮತಿ ತಾನಯಭನಾಿಯಫಾಧಮಾೀಂ ಜುಹೂೇತಿ, ನ ವಾಸು ಾವಾಣವಿಕಾಯೇಷ್ು ಚ |
ಏವಭತಿದೇಶ್ೇಷಾಥಾತಮಾ ಸೂತಯಭಥಾವದೇವ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೨
ಅಯುನಧತಿೇದಶ್ಾನಾನನತಯಭಗಾಯೀಂ ಯವಿಶ್ಮ ವಿಯೇಹಿೇನ್ ಮವ್ಾನ್ ವ್ಾ ನವ್ಾನಗನಯೇ ಸೀಂಕಲಿತಾನಿನವಾತಿ
ಮಾವದೂಧೇಭಾಮ ಫಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾಮ ಚ ಮಾಾತೀಂ ಭನಮತೇ |
ಪ್ಯೇಕ್ಷಣಞಚ ತೂಷಿಣೇೀಂ ಸೀಂಸೃತಾಭಿಯದ್ವಬಃ |
ತತಸಾತನ್<ತನಯವಹ್ನಿತ> |
ಽಏನಾ ತಾಮಽಇತಾಮದ್ವವತಾಸವಹ್ನಿತೇತಿ ಸವಾನಾಭಾನ ನಿದೇಾಶ್ೇ ಕತಾವ್ಮೇ ತಿನೇಗಯಹ್ಣೀಂ ತಿನೇಕಮ್ೇಾದೀಂ ಮಥಾ
ವಿಜ್ಞಾಯೇತ |
ಇತಯಥಾ ಮಾಜಭಾನೀಂ ವಿಜ್ಞಾಯೇತ |
ವಧೂರಿಹ್ ಮಜಭಾನೇತಿ ಕೃತಾಿ ಾವಾಣಾದ್ವಷ್ು ತುಮಯವಹ್ನನೀಂ ಾಯಪ್ನೇತಿ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೨
ಸಾಥಲಿೇಾಕಾಥಾ ವಿಯೇಹಾಮದ್ವಕಮ್ |
ಽಸಾವಹ್ನಿತಽಇತಿ ವಕತವ್ಮೇಽತನಯವಹ್ನಿತಽಇತಾಮಧಿಕಾಕ್ಷಯಾತತನಯವಘಾತಮ್ೇವ ಕುಮಾಾತ್, ನ ತು ಶ್ಯಣಾದ್ವಕಭಪಿ |
ತದಾದ್ವಕೀಂ ವಯ ಏವ |
೩೧ ಸಾಥಲಿೇಾಕಹೂೇಭಃ, ತಸಾಮವದಾನಸೀಂಖ್ಾಮ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೩
ತತಸಾತನವಹ್ತಾೀಂಸಿಾಷ್ಪಲಿೇಕೃತಾನ್ ಯಕ್ಷಾಲಮ ಶ್ಯಮತಿ ವಯಃ |
ಅಗಯೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವವಚನೀಂ ತನಾವಿಧಾನಾಥಾ ಕಾಲವಿಧಾನಾಥಾ ಚ ಯತಿಷ್ಠತಾಭಿಘಾಯಣಾನತೇ ಕಥೀಂ ತನಾೀಂ
ಯತಿದಮೇತ, ನ ಾಯಗ್ನತಿ |
ತೇನಾಭಿಘಾಯಣಭಸೀಂಸೃತೇನಾಜಮೇನ ಬವತಿ |
ಅತಾಯಪಿ ಸಕೃದೇವ ಾತಯಯಯೇಗಃ |
ತಥಾ ಶ್ಭಾಮಃ
ವಿವ್ಾಹ್ಶ್ೇಷ್ತಾಿದಸಮ |
ನೇತಮನಮೇ ||೩||
ಆಜಮಬಾಗಾನತವಚನೀಂ ಅನಾಿಯಭಬಕಾಲೂೇದೇಶ್ಾಥಾಮ್ |
ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದ್ವತಮನಥಾಕಮ್, ತಸಮ ಹೂೇಭಾಥಾತಾಿತ್ |
ನ ಚ ವ್ಾಚಮೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾಥಾ ಸಾಥಲಿೇಾಕೂೇ, ಹೂೇಭಸಾತವಜಾಮದೇವ ಾಯಪ್ನೇತಿೇತಿ |
ಮಾಗವಿಧಾನಾತದೇವತಾವಿಧಾನಾಚಚ |
ಏವೀಂ ತಹಿಾ ಶ್ಣಲಿೇಮಭಾಚಾಮಾಸಮಮತೂಯೇಬಮೀಂ ಹ್ವಿಬಾವತಾಮಜಮ ಞ್ಚಚಷ್ಧಮಶ್ಚ ತತಯ
ಯಧಾನಾಹ್ುತಿವಿಶ್ೇಷ್ಣೀಂ ಕಯೂೇತಿ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದನಾನದೂಾದಾಜಾಮಹ್ುತಿಯುತಿ |
ತೇನ ಮತಯ ವಿಶ್ೇಷ್ಣೀಂ ನಾಸಿತ ತತೈಕಮ್ೇವ ಹ್ವಿರಿತಿ ಸಿದಧೀಂ ಬವತಿ |
ತೇನಾಗಯಮಣೇ
ಆಜಮಸಾಮಬಾವಃ |
ತತಶ್ಚ ಸಕೃದುಘಾತಕ್ಷ ಏವ ತತಯ ಬವತಿ, ಆಜಾಮಬಾವ್ೇನೂೇಸತಯಣಾಭಿಘಾಯಣಯೇಯಸಭಬವ್ಾತ್ |
ವಿವ್ಾಹೇ ಚಽಮಥಾ ಸಾಥನಭುವಿಶ್ಮೇಽತಮತಯ ಆಜಾಮಹ್ುತಿರಿತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣಾಬಾವ್ಾದಾಜಮಮ್ೇವ ತತಯ ಧಭಾವದಾಧವಿಃ,
ಲಾಜಾಸತವಧಭಾಕಾ ಇತಿ ಸಿದಧಮ್ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೩
ಉದಾಿಸಮ ಸರಕಮಾಾದಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ಯತಿಷಾಠಮ |
ಯತಿಷಿಠತಭಭಿಘಾಯಮತಿ |
ಓಷ್ಧಿಹ್ವಿಷೂ್ೇಽಮತಯ ತನಾವಿಧಾನೀಂ ಕಯಭಾಥಾರ್ಮತುಮಕತಮ್ೇವ |
ಽಆಜಮಬಾಗಾನತೇಽನಾಿಯಫಾಧಮಾಮ್ಽ |
ಉಸತಯಣಯಬೃತಮನಾಿಯಭಬಃ ಯಧಾನಹೂೇಭಾನತಮ್ ||೩||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೪
ಅನೇನ ರಯೂೇಡಾಶ್ಚಕೂೇಽವದಾನಕಲ ಇಹ್ ಯದಶ್ಚಾತೂೇ ವಿಜ್ಞೇಮಃ |
ಽತಸಾಭದಙುಗಷ್ಠವಾಭಾತಯಽ(ಆ.ಶ್ರಯಮ೨೧೮೯) ರ್ಮತಾಮದಮಪಿ ಬವತಿ |
ಞ್ಚಚವತತಞಚಞ್ಚಚವತಿತನಾಮ್ |
ಯತಮಭಿಘಾಯಣೀಂ ಚ ಹ್ವಿಷ್ಃ ಲಾಜಾವದಾನವತ್ |
ಉಸಿತೇಮಾ ದ್ವಿಯವದಾಮ ದ್ವಿಯಭಿಘಾಯಮತಿೇತಿ ವಕತವ್ಮೇ
ಸಕೃದಿಚನಭುಸತಯಣಾಭಿಘಾಯಣಯೇಶ್ಚತುಯವತತಸೀಂಾದನಾಥಾತಾೀಂ ಜ್ಞಾಯಿತುಮ್ |
ತೇನ ಚತುಯವತಾತಬಾವ್ೇ ಉಸತಯಣಾಭಿಘಾಯಣಯೇಯಮಬಾವಃ |
ಮಥಾಽಸಕೃದುಹ್ತಮ ಜುಹ್ುಮಾತ್ಽ(ಆ.ಗೃ. ೭೭)"ದಧನ ಏವ್ಾಞಜಲಿನೇ"(ಆ.ಗೃ.೨೨೧೦) |
ತಾಮದರ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೪
ಹೂೇಭದವ್ಾಮಾ ಸುಯವ್ೇಣ ದವಮಾನತಯೇಣ ವ್ಾ ಸಕೃದುಸತಯಣೀಂ ಕಾಮಾಮ್ |
ತತಶ್ಚಯೂೇದ್ವಿಾಯವದಾನಮ್ |
ತಿಯಜಾಭದಗ್ನನೇನಾಮ್, ಸಕೃಚಾಚಭಿಘಾಯಣಮ್ |
ತತಃ ಸಿಿಷ್ಟಕೃದಥಾ ಚಯೂೇಃ ಯತಮಭಿಘಾಯಣಮ್ |
ಅಸಮಣಷಿಟಕಾವದಾನವಿಧಿಯದಶ್ಾನಾಥಾತಾಿದಾಚಾಯಾಚಚ ||೪||
ದೇವತಾಭಾಹ್
೩೨ ತಸಮ ದೇವತಾವಿಧಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೫
ಯಧಾನದ್ವಿತಾಿದುತತಯವಿವಕ್ಷಮಾ ಸಿದಾಧನುವ್ಾದೂೇಽಮಮ್ |
ಅಗ್ನನಯೇವ ದೇವತಾ ೂವಾಸಮ ಹೂೇಭಸಮ ಯೇಮಭಾಗನೇಯೇನೇತಿ ವಿಹಿತಾ |
ಉತತಯಸಾಮನಾಮ ವಿಧಿೇಮತ ಇತಿ ||೬||
ಸಾಿಹಾಕಾಯೇಣ ಯದಾನೀಂ ಯಕ್ಷೇಪ್ೇ ಮಸಿಭನ್ ಸ<ಸಾಿಹಾಕಾಯಯದಾನಃ |
>ಸಾಥಲಿೇಾಕಸಮ ಹೂೇಭಃ |
ಅವಿಶ್ೇಷಾತೂವಾಶ್್ಚೇತತಯಶ್ಚ |
ತತಯ ಸಾಿಹಾಕಾಯಸೀಂಯೇಗಾದದೇವತಾಶ್ಫದಶ್ಚತುಥಮಾನೂತೇ ಬವತಿ ಅಗನೇಯೇ ಸಾಿಹಾ, ಅಗನಯೇ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೇ
ಸಾಿಹೇತಿ |
ಽಜುಹೂೇತಿಚೂೇದನಃ ಸಾಿಹಾಕಾಯಯದಾನಃಽ(ಆ..೩೪)
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೫
ಅಗ್ನನದೇಾವತೇತಿ ವಿಹಿತಾಗ್ನನವಿಶ್ೇಷ್ಣಾಥಾಭಮೀಂ ರಿಬಾಷೇಕಾತನುವ್ಾದಃ |
ಕಥೀಂ ವಿಶ್ೇಷ್ಮತೇ?ಇತಿ ಚೇತ್, ಸೂೇಽಗ್ನನಸಾಸವಹಾಕಾಯಯದಾನಶ್ಚೇದದೇವತಾ, ಸಾಿಹಾಕಾತಯೇಗಮಮಾ ಚತುಥಾಮಾ
ವಿಬಕಾಯ ಮುಕತಶ್ಚೇದ್ವತಮಥಾಃ |
ನನಿ ನಾಿಯಫಾಧಮಾಭಗನಯೇ ಜುಹೂೇತಿೇಽತಿ ವಕತವ್ಮೇ ಕ್ರಭಥಾಭಧಿಕಾಕ್ಷಯೀಂಽಅಗ್ನನದೇಾವತಾ
ಸಾಿಹಾಕಾಯಯದಾನಃಽಇತುಮದ್ವಶ್ಮತೇಊಉಚಮತೇಶ್ಫೂದೇ ದೇವತಾ, ನಾತಾಃ ಅಥೂೇಾಽಪಿ ಮಾಗೇ
ಚೂೇದ್ವತಚತುಥಮಾನತಸಿವ್ಾಚಕಸಫದೇನಣವೇಕಯೂೇತಿ, ಅಥಾಸೂಮೇದದೇಷ್ುಟಭಶ್ಕಮತಾಿತ್ुಾಕಾಯಾನತಯಸಮ ಚ
ದುನಿಾಯೂತಾಿದ್ವತಿ ರ್ಮೇಭಾೀಂಸಕಭತರ್ಮಹ್ ನಾಭಿಭತಭಯವ ಏವ ದೇವತೇತಿ ಸಿಭತಜ್ಞಾನಾಥಾಮ್ |
ಇತಾಮದ್ವ ನಿಯುಕತಕಾಯವಚನಮ್ ||
೩೩ ತತಯ ಸಕೃದುಘಾತಕ್ಷಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೬
ಮಮಾ ದವ್ಾಮಾ ಹೂೇಭಸತಯಣವ<ಸಕೃದುಹ್ತಮ>ಜುಹ್ುಮಾತ್ |
ಅತಯ ಕ್ಷೇ ಉಸತಯಣಾಭಿಘಾಯಣಯೇಮಬಾವ ಇತಿ ಸಿದಧಮ್ |
ಕೇಚಿತು್ವಾನಿತ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೬
ಅಥವ್ಾ ದವ್ಾಮಾ ಸಕೃತಾನಲಿೇಾಕಾದಗೃಹಿೇತಾಿ ಜುಹ್ುಮಾತ್, ನ ತು ೂವಾವಚಚತುಯವತತೀಂ ಞ್ಚಚವತತೀಂ ವ್ಾ
ಅೂವಾತಾಿದದವಿಾಹೂೇಭಾನಾಮ್ ||೬||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೭
<ಅಗ್ನನಃ ಸಿಿಷ್ಟಕೃದ್ವದವತಿೇಯೇ> ಬವತಿ ದೇವತಾತಿೇನ |
ದ್ವಿತಿೇಮವಚನೀಂ ೂವ್ೇಾಣ ತುಲಮಧಭಾತಿಜ್ಞಾನಾಥಾಮ್ |
ತೇನಽಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇರಿತಾಮದರ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೂೇಽಪಿ ಗಯಹ್ಣೀಂ ಬವತಿ |
ತಥಾಽಸಕೃದುಹ್ತಮ ಜುಹ್ುಮಾತ್ಽಽಸಾಿಹಾಕಾಯಯದಾನಽಇತಮೇತಯೇಶ್ಚ ಯವೃತಿತಃ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೭
ದೇವತೇತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ಸಾಥಲಿೇಾಕಶ್ೇಷಾತಿದವತಿೇಯೇ ಹೂೇಭಃ ಕತಾವಮಃ |
ತಸಿಭನಗ್ನನಸಿಸವಷ್ಟಕೃದದೇವತೇತೇಮಥಾಃ |
ಅಥಾಸಿದಧೇಽಪಿ ದ್ವಿತಿೇಯೇಽದ್ವಿತಿೇಮಽ ಇತಿ ಗಯಹ್ಣೇ ಯಯೇಜನೀಂಽಸದಸಸತಿದ್ವಿಾತಿೇಮಃಽ(ಆ.ಗೃ.೮೨) ಇತಮತಯ
ವಕ್ಷಯತೇ |
ಕೇಚಿತೂವಾಹೂೇಮ್ೇನ ತುಲಮಧಭಾತಿಜ್ಞಾನಮ್ |
ತಥಾ ಚ ಸತಿಽಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಃಽಇತಮತಯ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತಭಪಿ ಹ್ುತಾಿ ಜಮಾದ್ವೇತಮೇವಭಾದ್ವ
ಬವ್ೇದ್ವತಿ || ೭ ||
ಅಸಮ ತಿವದಾನವಿಧಿಭಾಹ್
೩೪ ತತಯ ಉಸತಯಣಾದ್ವವಿಧಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೮
ಅತಾಯಪಿ ರಗೂೇಜಾಶ್ಚಕಸಿಿಷ್ಟಕೃತೂೇಽವದಾನಕಲಃ ಯದಶ್ಚಾತೂೇ ವಿಜ್ಞೇಮಃ |
"ತೇನ ದ್ವಿಃ ಞ್ಚಚವತಿತನಃ ಉತತಯಭುತತಯೀಂ ಜಾಮಮಾೀಂಸಮ್, ನ ಹ್ವಿಃ
ಯತಮಭಿಧಾಯಮತಿೇಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೨೧೩,೪,೫) ತಿ ವಿಶ್ೇಷಾಃ ಇಹಾಪಿ ದಯಷ್ಟವಮಃ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೮
ಸಕೃದುಸತಯಣಭವದಾನೀಂ ಚ ದ್ವಿಯಭಿಘಾಯಣೀಂ ಚ ಕಾಮಾಮ್ |
ಜಭದಗ್ನನೇನಾೀಂ ತು ದ್ವಿಯವದಾನಮ್ |
ಅವದಾನೀಂ ದಣವತಾಜಾಜಯಮಃ |
ನಾಪಿ ಹ್ವಿಃ ಯತಮಭಿಘಾಯಣಮ್ुಷಿಟಕಸರವಿಷ್ಟಕೃತಾವದಾನವಿಧಿಯದಶ್ಾನಾಥಾತಾಿತ್, ಆಚಾಯಾಚಚ ||೮||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೯
<ೂವಾಸಮ>ಯಧಾನಹೂೇಭಸಮೇತಮಥಾಃ |
ಉಘಾತಕ್ಷಾಥಾ ವಚನಮ್ |
ಚತುಯವತತಕ್ಷೇ ತು ರಯೂೇಜಾಶ್ಚಕತಾಿತಿಸದಧಮ್, ನನು ತತಾಯಪಿ"ೂವ್ಾಾಧಾಾದ್ವಿತಿೇಮೀಂ
ಶ್ಾಚಧಾಾತೃತಿೇಮ"ರ್ಮತಮೇತಯೇದೇಾಶ್ವಿಶ್ೇಷ್ಯೇಃ ಯತಿಷೇಧಾಥಾ ಸಾಮತ್ |
ಮದಮೇವೀಂ ಉತತಯವತತಯಸೂಮೇತಿ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತಿ ನಾಯಫಧವಮೀಂ, ವಿಶ್ೇಷಾಬಾವ್ಾತ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೯
ಹ್ವಿಷೂೇ ಭಧಾಮತೂವಾಸಮ ದಣವತಸಾಮವದಾನೀಂ ಕಾಮಾಮ್ |
ಉಘಾತಕ್ಷಾಥಾ ಏವ್ಾಮಭಾಯಭಬ |
ಚತುಯವತತಕ್ಷೇ ತಿಣಷಿಟಕವಿಧಿಯದಶ್ಾನಫಲಾನಭಧಾಮದಙ್ಗಗುಷ್ಠವಾಭಾತಾಯವದಾನಮ್ |
ಽತಿಯಛಿಟೇನಭವದಮತಿ ೂವ್ಾಾಧಾಾದ್ವದವತಿೇಮಭನೂಚಿೇನೀಂ ಚತಿಯವತಿತನಃ ಶ್ಾಚಧಾಾತೃತಿೇಮೀಂ ಞ್ಚಚವತಿತನಃಽ
(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೧೮೯) ಇತಮವದಾನಸಾಥನಸಿದಧೇಃ ಏತೇನೂೇಘಾತಕ್ಷೇ ಚತಿಯವತತಧಭಾ ಉಸತಯಣಾದ್ವನಾ
ಯವತಾತೇ ಇತಿ ದಶ್ಾಮತಿ ||೯||
ಭಧಮೇ ಹೂೇಭಃ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೭.೧೦ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧೦
ಆಘಾಯಸಮ್ಬೇದೂೇ <ಭಧಮಮ್ |
>ಅತಾಯಪಿ ರಗೂೇಡಾಶ್ಚಕ ಏವ ಹೂೇಭದೇಶ್್ೇ ದಶ್ಚಾತೂೇ ವಿಜ್ಞೇಮಃ |
ತೇನಾಹ್ುತಿೇನಾಭನೇಕತಿೇಽೂವ್ಾಾ ೂವ್ಾಾ ಸೀಂಹಿತಾರ್ಮಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೧೯೯) ತಮೇವಭಾದಯೇ ವಿಶ್ೇಷಾ
ಇಹಾಪಿ ಬವನಿತ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೦
<ಹೂೇಭಃ> ಯಕ್ಷೇಃ |
ದಣವತಸಮ ಅಗನೇ <ಭಾಧಮೇ>ಆಘಾಯಸಮ್ಪೇದೇ |
ಯಧಾನಾಹ್ುತಿಫಹ್ುತಿೇಽೂವ್ಾಾ ೂವ್ಾಾ ಸಾೀಂಹಿತಾಮ್ಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೧೯೯) ಇತಿ ಚ ಬವತಿ |
ಅಮೀಂ ತೂಬಮಕ್ಷಾಥಾಃ ||೧೦||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧೧
ಅಮಭುಮಘಾತಕ್ಷಾಥಾ ಆಯಭಬಃ ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೧
ಉತತಯಾಧಾಾದಧವಿಷ್ ಉತತಯಸಮ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತ ಅವದಾನೀಂ ಕಾಮಾಮ್ |
ಅಮಭಪಿ ೂವಾವದುಘಾತಕ್ಷಾಥಾ ಏವ ||೧೧||
ಉತತಯಾಧಾೂವ್ಾಾಧೇಾ ಹೂೇಭಃ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೭.೧೨ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧೨
ಅತಾಯಪಿ ರಯೂೇಡಾಶ್ಚಕಸಮ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೂೇ ಧಮೇಾ ವಿಜ್ಞೇಮಃ |
ತೇನಾಃಽಸೀಂಸಕಾತರ್ಮತಯಾಭಿಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೨೧೬)ರಿತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ ಇಹಾಪಿ ಬವತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೨
ತಸಮ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೂೇ <ಹೂೇಮೇಽಗನೇಯುತತಯಾಧಾೂವ್ಾಾಧೇಾ> |
ಅಸಾಮಪಿ ಯದಶ್ಾನಾಥಾತಾಿತ್ಽಅಸೀಂಸಕಾತರ್ಮತಯಾಭಿಯಾಹ್ುತಿಭಿಃಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೨೧)೬) ಇತಮಪಿ ಬವತಿ ||೧೨||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧೩
ಮಸಿಭನ್ ಫಹಿಾಷಿ ಯತಿಷಿಠತೀಂ ಹ್ವಿಯಾಜಮೀಂ ಚ ತಸಾಭತಿ್ಞಗಚದುಾದಾಮ ತದಿಹಿಾಯನನಸಮ ಚಾಜಮಸಮ ಚ ಮರ ಲೇರ
ತಯೇಃ ಯಸತಯವ ತೂತಷಿಣೇಭಙ್ಗತವ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೩
<ಲೇಯೇಃ>ದವಿೇಾದಿಮಲಗನಯೇಃ ಾತಾಯಸಾದನಾಥಾ ಸೀಂಸಿತೇಣಾ<ಫಹಿಾಃ>ಯಸತಯವತೂತಷಿಣೇ ಭಙ್ಗ್ವವ
ತದಿದೇವ್ಾಗರನ ಯಹ್ಯತಿ |
ಇದಭಪಿ ಯದಶ್ಾನಾಥಾಮ್ |
ಅತಯ ಕೃತಿೇತಮಧಾಮಹ್ತಾವಮಮ್ |
<ರಿಷೇಚನೀಂ ಕೃತಾಿ>ರಿಷೇಚನಾನತೀಂ ಕೃತಿೇತಮಥಾಃ |
ಕ್ರಭಥಾರ್ಮದಮ್ ?ರಿಷೇಚನಾನತೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾದಮೇವ ಕಭಾ ಯತಿಾದಮೇತ ನಾನಮದ್ವತಮೇವಭಥಾಮ್ |
ಅನಮೇ ತು ಸಿದಧಭುತತಯೀಂ ರಿಷೇಚನರ್ಮತಮೇ ಕಮ್ೇವ ಯೇಗೀಂ ಠನೂತೇ ವ್ಾಮಚಕ್ಷತೇ |
ತೇನೇಹ್ ಸಾಥಲಿೇಾಕೇ ಯಧಾನಹೂೇಭಾನನತಯೀಂ ತನಾಶ್ೇಷ್ಸಮ ಾಯತಸಮ ಷೇಾಚನಮ್ೇವ ಸಿದಧಭನಮದಸಿದಧರ್ಮತಿ |
ತೇನೂೇಹೂೇಭಾನರ್ಮಹ್ ಲೂೇಶ್್ಚೇದಮತ ಇತಿ |
ತೇಷಾಭುತತಯರ್ಮತಿ ವಮಥಾಮ್ ||೧೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೪
ಸಷಟೇಮ್ೇತತ್ |
ತತಃ ಯಣಿೇತಾವಿಮೇಕೂೇಽಪಿ |
ಕೇಚಿತಿಸದಧಭುತತಯರ್ಮತಿ ದದಿಮಮ್ೇಕೀಂ ವ್ಾಕಮಮ್ |
ಸಿದಧಭಾವಿಕೃತಮ್ |
ಉತತಯೀಂತನಾಶ್ೇಷ್ೀಂ ಜಮಾದ್ವ |
ಏತಾಚಚೇಹೂೇತೃಷ್ಮ ಧಿತಭಪಿಽಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಯಧಾನಾದುತಿೇಹ್ುಾತಾಿ ಜಮಾಬಾಮತಾನಾನ್ಽ(ಆ.ಗೃ.೨೭)
ಇತಿ ಶ್ರಯತಕಯಭಸಮ ಫಲಿೇಮಸಾತವತರಧಾನತುಲಮಧಭಾಕಸಿಿಷ್ಟಕೃತೂೇಽನನತಯಮ್ೇವ |
ತಥಾಽರಿಷೇಚನಮ್ಽಇತಮಾಮನನತಮಾವಿಧಮಥಾಮ್ |
ರಿಷೇಚನಾನತೀಂ ಕೃತಾಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಮ್ೇವ್ೇತಿ |
ತನನ ಸಿದಧಭುತತಯೀಂ ರಿಷೇಚನರ್ಮತಿ ಯತಿೇತಾಬಮಹಿಾತಸಾಭಾನಾಧಿಕಯಣಾಮನಿಮಫಾಧೇನ
ಭಹಾದೂೇಷ್ವ್ಾಕಮಬೇದಕಲನಾೇಕ್ಷತಾಿತ್ |
ತಥಾ ವಚನಾಬಾವ್ಾದ್ವಹ್ ಜಮಾದಮೇವ ನಾಸಿತ, ದೂಯೇ ಕಯಭಫಲಾಫಲಕಥಾ |
ತಥಾಽರಿಷೇಚನಮ್ಽಇತಮಸಾಮಪಿ ಸಿದಧಭುತತಯರ್ಮತಮೇತದನಿಮನಿಯಾಕಾಙಷತಾಿತೃತಿೇತಮಧಾಮಹಾಯೂೇ ನಿಬಿೇಾಜಃ |
ಆನನತಮಾ ತು ಾಠಾಯತೀಂ ನ ವಿಧೇಮಮ್ೇವ |
ತಸಾಭದಿಯೀಂ ಮಥೂೇಕತಶ್ಙ್ಗ್ನಿವೃತಮಥಾಮ್ೇವ್ೇದೀಂ ಸೂತಯರ್ಮತಿ ||೧೪||
೩೫ ಸಾಥಲಿೇಾಕಶ್ೇಷಾತಾಫರಹ್ಭಣಬೂೇಜನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧೫
<ಸಪಿಾಷ್ಭತೇತಿ>ವಚನಭತಿಶ್ಮಾಥಾಭಭಿಘಾಯಣೇನ ಾಯಗಪಿ ಸಪಿಾಷ್ಭತಾಿತ್ |
ಲರಕ್ರಕೇನ ಸಪಿಾಷಾ ಯಬೂತೇನೂೇಸಿಚಮೇತಮಥಾಃ |
ಯೇ ದಕ್ಷಿಣತ ಆಸತೇ ಸ ಇಹ್ ಫಾಯಹ್ಭಣಃ ತೀಂ ಬೂೇಜಯೇತಿಧೂವಾಯೂೇ ವ್ಾ ||೧೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೫
<ತೇನ>ಹ್ವಿಶ್ಿೇಷೇಣ |
<ಸಪಿಾಷ್ಭತಾ>ಯಬೂತಸರಕ್ರಕಾಜೂಮೇಸಿಕತೇನ |
<ಫಾಯಹ್ಭಣೀಂ>ದಕ್ಷಿಣತೂೇ ದಬೇಾಷ್ು ನಿಷಾದ್ವತೀಂ<ಬೂೇಜಯೇತ್>ತಸಮೇಹ್ ಯಕೃತತಾಿತ್ |
೩೬ ಸಾಥಲಿೇಾಕದಕ್ಷಿಣಾದಾನಮ್ |
ಯೇಽಸಾಮಚಿತಸತಸಾಭ ಋಷ್ಬೀಂ ದದಾತಿ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೭.೧೬ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧೬
<ಅಸಮ>ವಯಸಮ<ಯೇಽಚಿತಃ>ೂಜಮಃ ಆಚಾಮಾಃ,<ತಸೈ ಋಷ್ಬೀಂ> ಸಾಥಲಿೇಾಕಸಮ ದಕ್ಷಿಣಾೀಂ<ದದತಿ>ವಧೂಃ |
ಸಿಕುಲಾದಾನಿೇಮತಿಿಾಜೇ ವಯಾಮ ದಾತವ್ಾಮ ಸತಿೇ ದಕ್ಷಿಣಾ ಜಾಮಾತೂಮೇಃ
ಅನೂಮೇನಮದಾನಯತಿಗಯಹಾಬಾವ್ಾತತದಾಚಾಮಾಾಮ ಚೂೇದಮತೇ |
ತೇನಾಸರ ರಿಕ್ರತೇತೂೇ ಬವತಿ |
ದೃಶ್ಮತೇ ಚಾಮೀಂ ನಾಮಯೇ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇ"ನ ಪಿತಾ ಮಾಜಯೇತುತಯೀಂ ನ ುತಯಃ
ಪಿತೃಮಾಜನಮ್"ಇತಾಮದುಮಕಾತವಽಽಚಾಮಾಾಮ ದಕ್ಷಿಣಾೀಂ ದದುಮಯುತು ||೧೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೬
ನನಿಿದೀಂ ಸೂತಯಭಮುಕತರ್ಮವ ಯತಿಬಾತಿ |
ಽಯೇಽಸಾಮಚಿತಸತರ್ಮತಯಮಾಽ(ಆ.ಗೃ.೩೯) ಇತಿ ವದಿಯಾದನಮಸಮ ದಾನಕತೃಾತಿಯತಿೇತೇಃ, ಇಹ್
ಚಾನಮಸಾಮಬಾವ್ಾತ್ |
ಮದಮಪಿ ತಿನೇ ವಿದಮತೇ, ತಥಾಪಿ ತಸಾಮ ಬತುಾಯಪಿ ಯವ್ಾಸೇ ಸಹಾಧಿಕಾಯೇಷ್ು ಕಭಾಸು ಭಧಮಗ
ಧನತಾಮಗೇಽನುಭತಿದಾಿಯೇಣಾವ ಕತೃಾತಾಿಬುಮಗಭಾತ್ |
ಅಥ ಅತಯಽಏನಾೀಂ ಮಾಜಮತಿಽಇತಿ ವಚನಾದಿಧೂಮಾಜಭಾನಾ |
ಸಾ ಸಿಾೇಧನಾದಿಯಸಾಮಚಿತಾಮ ದದಾತಿ |
ತೇನ ಚ ಋತಿಿಗೂಬತೂೇ ವಯ ಆನತೂೇ ಬವತಿ |
ನ ಚ ವಯಾಯಣವ ದಾನಮ್, ಜಾಮಾಕತೂಮೇಯನೂಮೇನಮದಾನಾದಮಬಾವ್ಾದ್ವತುಮಚಮತೇ, ನಣವ ತತಿಧಿೇಕಾಧಿಕಾಯೇ
ಹ್ಮಸೂಮೇಬಮತೂೇ ವಿವ್ಾಹಾಙಗಸನದಷ್ಟತಿೇನ ಯತಿನನವಿವ್ಾಹಾಙಗತಿಫಾಧಃ |
ಅಧಿಕಾಯಸಾಧಮಬೇದೇನ ಶ್ಾಸಾತದಥಾಯೇಬೇಾದಾತ್ |
ಅಥ ಉಬಮಾಧಿಕಾಯವಿವ್ಾಹ್ಸಿಧಮಥಾಮ್ೇವ ವಧೂಯನೇನ ಯಧಾನಕಭಾಣಾಪಿ ಮಾಗೇನ ಸೀಂಸಿ್ರಮತೇ, ತಹಿಾ
ವಧಿೇಕಾಧಿಕಾಯರ್ಮತುಮಕ್ರತಭಾತಯರ್ಮತಿ ವೃಥಾ ಸಿಾೇಧನವಮಮಃ |
ತಸಾಭತೂಿತಯೀಂ ಮಥೂೇನನೀಂ ಸಾಮತತಥಾ ವ್ಾಮಖ್ಮೇಮಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೬
ಅತೂಯೇಚಮತೇಏವೀಂ ತಹ್ಮಾಧಾಮಹಾಯೇಣ ವ್ಾ ವಿರಿಣಾಮ್ೇನ ವ್ಾ ವ್ಾಮಖ್ಾಮಮತೇ |
ಯೇಽಸಾಮತಭನೇಽಚಿತಃ ೂಜಮಃ ತಸಾಭ ಋಷ್ಬೀಂ ದದಾತಿ |
ಮದಾಿ ಯೇಽಸಮ ಶ್ಾಥಲಿೇಾಕಮಾಗಸಮ ಕತುಾಯಚಿತಸತಸಾಭ ಏತದಾಮಗಕತಾಾ ಋಷ್ಬೀಂ ದದಾತಿ, ನ ತು
ಸಾಥಲಿೇಾಕಮಾಗಾನತಯಾಣಾೀಂ ಕತಾಾತೇಷಾಭೂವಾತಾಿತ್ |
ಅಥವ್ಾಅಸಮೇತಿ ಷ್ಷಾಠಯ ಅಮರ್ಮತಿ ವಿರಿಣಾಭಃ |
ಯೇಽಮೀಂ ಲೂೇಕೇ ವಿದಾಮಭಿಜನಾದ್ವಸಭತಾಯ ಅಚಿತಃ ತಸಾಭ ಅಮಮ್ೇತತಾನಲಿೇಾಕಕತಾಾ ಋಷ್ಬೀಂ ದದಾತಿ
|
ಸವಾಥಾ ತಿೇತದ್ವಿಕೃತಿಷ್ಿಪಿ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾನತಯೇಷ್ು ಋಷ್ಬದಾನೀಂ ನಾಸಯೇವ ||೧೬||
೩೭ ಾವಾಣಸಾಥಲಿೇಾಕಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧೭
<ಅತಃ>ಸಾಥಲಿೇಾಕಾ<ದೂಧ್ಾ>ದಕ್ಷಿಣಾೀಂ ವಜಾಯಿತಾಿ<ಉಪ್ೇಷಿತಾಬಾಮೀಂ>ಽವಾಸು
ಚೂೇಬಯೇಯುವ್ಾಸ,(ಆ.ಧ.೨೧೪) ಇತಮನೇನ ಯಕಾಯೇಣ ಕೃತೂೇವ್ಾಸಾಬಾಮೀಂ ಗೃಹ್ಮ್ೇಧಿಬಾಮೀಂ<ವಾಸು>
ರಣಾಭಾಸಿೇಷ್ು ಚಾಭಾವ್ಾಸಾಮಸು ಚ ಏವಮ್ೇವ್ಾಗನೇಮಸಾಥಲಿೇಾಕಕಲೇನ ಸಾಥಲಿೇಾಕಃ ಕಾಮಾಃ |
ಶ್ರಯತಯೇಸತಥಾ ದಶ್ಾನಾತ್ |
ತತಾನನಾನನತಾಿಚಾಚನಯೇಃ |
ಛನೂದೇಗಾಶ್ಾಚಭನನಿತ ಅಭಾವ್ಾಸಾಮ ಚೇತೂವಾಭಾದಮತೇ ರಣಾಭಾಸೇನೇಷಾಟವಥ ತತು್ಮಾಾತ್ |
ಅಕೃತಾಿ ರಣಾಭಾಸಿೇಭಾಕಾಙ್ ್ಷೇದ್ವತಮೇಕೇಽ(ಖ್ಾ.ಗ.೨೧೨) ಇತಿ |
ಽವಾಸು ಚೂೇಬಯೇಯುವ್ಾಸಽಇತಮೇವ ಸಿದಧೇ ಉಪ್ೇಷಿತಾಬಾಮರ್ಮತಿ ವಚನಭಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ
ಉಬಯೇಯವ್ಾಮಧಿಕಾಯಯದಶ್ಾನಾಥಾಮ್ |
ಏವಭುಮಬಾಬಾಮರ್ಮತಮೇವ ವಕತವಮೀಂ ನೂೇಪ್ೇಷಿತಾಬಾಮರ್ಮತಿ |
ತಸಾಭತವಾಸು ಚೂೇಬಯೇಯುವ್ಾಸ ಇತಿ ಾಯತಭುವ್ಾಸೀಂ ಯಕೃತಮೀಂಶ್ೇನಾನೂದಮ ದ್ವಿವಚನೇನ
ದಿಯೇಯಧಿಕಾಯಃ ಯದಶ್ಮಾತೇ ಉಪ್ೇಷಿತಾಬಾಮರ್ಮತಿ |
ತೇನ ಮಜನಿೇಯೇಽಹ್ನಮೇವ ಸಾಥಲಿೇಾಕಸಿಸದೂಧೇ ಬವತಿ |
ಞಚದಶ್ಾಮೀಂ ೂವ್ೇಾದುಮಃ ಕಭಾ |
ತಥಾ ಚಾಶ್ಿಲಾಮನಃ"ಅಥ ಾವಾಣಸಾಥಲಿೇಾಕಃ |
ತಸಮ ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸಾಬಾಮಭುವ್ಾಸಃ |
ಇಧಾಭಫಹಿಾಷೂೇಶ್ಚ ಸನನಹ್ನ"(ಆಶ್ಿ.ಗೃ ೧೧೦೧,೨,೩)
ರ್ಮತಿ |
ಉಬಾಬಾಮೀಂ ವಾಸು ಕಾಮಾ ಇತುಮಚಮಭಾನೇ ವಾಸಿೇವ ಸಾಥಲಿೇಾಕಸಾಸಯತ್, ಉವ್ಾಸಶ್ಚ,
ನಿದೇಾಶ್ತುಲಮತಾಿತ್ ||೨೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೭
<ಅತಃ>ಸಾಥಲಿೇಾಕಾ<ದೂಧ್ಾ> <ಉಪ್ೇಷಿತಾಬಾಮೀಂ>ಽವಾಸು ಚೂೇಬಯೇಯುವ್ಾಸಃಽ(ಆ.ಧ.೨೧೪)
ಇತಾಮದ್ವವಿಧಿನಾ ಕೃತೂೇವ್ಾಸಾಬಾಮೀಂ ಜಾಮಾತಿಬಾಮೀಂ <ವಾಸು> ರಣಾಭಾಸಿೇಷ್ಿಭಾವ್ಾಸಾಮಸು ಚ
ದ್ವಿತಿೇಮಾಸು<ದಕ್ಷಿಣಾವಜಾ> ಋಷ್ಬದಾನವಜಾ<ಏವಮ್ೇ>ವೀಂಯಕಾಯ ಏತತಾನಲಿೇಾಕಸದೃಶ್್ೇ ಹೂೇಭಃ
ಕತಾವಮ ಇತಿ ವಿಧಿಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧೮
ಾತಯಶ್ಫದ ಉಬಮಲಿಙಗಃ |
ಧಾನಮಭುಷಿಟಶ್ತಸಮ ೂಣಾ ಾತಯೀಂ<ೂಣಾಾತಯ>ರ್ಮತಾಮಹ್ುಃ |
ದಕ್ಷಿಣಾ ಚೇಮೀಂ ಫಯಹ್ಭಣೇ ದೇಮಾ ||೨೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೮
ಧಾನಾಮದೇಃ ೂಣಾ ಮತಿ್ೀಂಚಿತಾತಯೀಂ<ೂಣಾಾತಯಮ್ |
ಮದಾಿ>
೩೮ ಔಾಸನಹೂೇಭಃ |
ಸಾಮೀಂ ಾಯತಯತ ಊಧ್ಾ ಹ್ಸತೇನಣತೇ ಆಹ್ುತಿೇ ತಣುಡಲಣಮಾವ್ಣವ್ಾಾ ಜುಹ್ುಮಾತ್ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ
೭.೧೯ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೧೯
ಅಸಾಭತಾನಲಿೇಾಕಾದೂಧ್ಾ ಮಾಶ್ಚ ಏತೂೇ ಆಹ್ುತಿೇ ಬಿಯೇಹಿತಣುಡಲಣಮಾವ್ಣವ್ಾಾಜುಹ್ುಮಾತ್ |
ಅತ ಊಧ್ಾರ್ಮತಮಸಮ ಾವಾಣವದೇವ ಯಯೇಜನಮ್ |
ತೇನ ತಸಾಮಮ್ೇವ ಯಾತಾಯವ್ಾಯಫಬಃ |
ತಸಾಭದೂಧ್ಾ ದಭತೂಮೇಸಾಸಮಭಶ್ನಮ್ |
ಏತೇ ಆಹ್ುತಿೇ ಇತುಮಚಮತೇ ಯೇ ಅಗ್ನನಹೂೇತಾಯಹ್ುತಿೇ ಆಹಿತಾಗನೇಸತೇ ಏತೇ ಇತಿ ಯತಿಜ್ಞಾನಾಥಾಮ್ |
ತೇನ ತದಧಭಾಾಣಾಭತಯಯವೃತಿತಃ |
ಮಥಾಽಾಲಾಶ್ಚೇ ಸರ್ಮತದವಯಙುಗಲೇ ಭೂಲಾತಸರ್ಮಧೀಂಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೬೧೦೪) ಇತಮೇವಭಾದ್ವೇನಾೀಂ
ಾಯದುಷ್್ಯಣಹೂೇಭಕಾಲಯೇಷ್ಚ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೧೯
ಸಾಮೀಂ ಾಯತರಿತಾಮಗ್ನನಹೂೇತಯಕಾಲಾನಾೀಂ ಚತುಣಾಾಭುಲಕ್ಷಣರ್ಮಗನಹೂೇತಾಯನುಕಾರಿತಾಿದರಾಸನಹೂೇಭಸಮ |
<ಅತ ಊಧ್ಾ>ಸಾಥಲಿೇಾಕಾನಾತದ್ವಿವ್ಾಹಾ ದೂಧ್ಾರ್ಮಿವ್ಾಹ್ಸಮಣವ್ಾತಯ ಯಭಯಕೃತತಾಿತ್,ನ
ಕಿನನತಯಯಕೃತತಾಿತವಾಣ ಊಧ್ಾಮ್, ಮತೂೇ ನ ಾಯಸಙ್ಗಗಕಯಕೃತಯಾಭಶ್ಾಸಸವಯಸಸಸವಾನಾಭಾನಮ್ |
೩೯ ತತಯ ದೇವತಾವಿಧಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೨೦
ದೇವತಣವ ದಣವತಮ್ |
ಅಗನಯೇ ಸಾಿಹೇತಿ ೂವ್ಾಾಹ್ುತಿಃ |
ಅಗನಯೇ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೇ ಸಾಿಹೇತುಮತತಯಾ ||೨೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೨೦
ಅಮೀಂಽಏತೇ ಆಹ್ುತಿೇಽಇತಿ ಯತಸಾಮನುವ್ಾದಃ ೂವ್ಾಾಹ್ುತೇವಿಾಕಲೀಂ ವುಧಾತುಮ್
ಮಥಾಾತಿನೇವತೇಽನಾನುವಷ್ಟಾ್ಯೂೇತಿ |
ಅಪಿ ವೇಾೀಂಶ್ಿನುವಷ್ಟು್ಮಾಾತ್ಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೧೩೧೪೯,೧೦) ಇತಿ ||೨೦||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೨೧
<ಸರರಿೇ>ಸೂಮಾದೇವತಾಮ |
ಸೂಮಾಾಮ ಸಾಿಹೇತಿ ವ್ಾ ೂವ್ಾಾಹ್ುತಿಬಾವತಿ |
ಅನಮತಸಭಾನಮ್ |
ತತಯ ಮಥಾಕಾರ್ಮೇ ಯಕಯಮ್ೇತ |
ಯಕಯಭಾತುತ ನಿಮಭಮತೇ || ೨೪ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೨೧
<ಸರರಿೇ>ಸೂಮಾದೇವತಾಮಽಸೂಮಾಾಮ ಸಾಿಹಾಽಇತಿ ೂವ್ಾಾಹ್ುತಿಃ ಾಯತಹೂೇಾಮ್ೇ ಇತಮೇಕೇ ||೨೧||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೨೨
ಅಸಮ ಹೂೇಭಸಮ ರಿಷೇಚನೀಂ<ಅಬಮತಃ>ುಯಸಾತದುರಿಷಾಟಚಚ ಕತಾವಮಮ್, ಮಥಾ ುಯಸಾತಚೂಚೇದ್ವತಭಗ್ನನೀಂ
ರಿಷಿಞಚತಿ ೂವಾವತರಿಷೇಚರ್ಮತಿ || ೨೫ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೨೨
<ಉಬಮತಃ>ಏತಯೇಯಾಹ್ುತೂಮೇಃ ುಯಸಾತದುರಿಷಾಟಚಚ<ರಿಷೇಚನೀಂ ಮಥಾ ುಯಸಾತದ್ವಿಹಿತೀಂ>ಽಅಗ್ನನೀಂ
ರಿಷಿಞಚತಿಽ(ಆ.ಗೃ.೨೩)
ಽೂವಾವತರಿಷೇಚನಭನಿಭೀಂಸಾಥಃಽ(ಆ.ಗೃ.೨೮) ಇತಿ |
ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ು ಸತಸು ನ ವಿದುಮದಿೃಷಿಟೇ |
ಽಸಣಷಾ ರ್ಮೇಭಾೀಂಸಾಗ್ನನಹೂೇತಯ ಏವ ಸಭನಾನ |
ಅಥೂೇ ಆಹ್ುಃ |
ಸವ್ೇಾಷ್ು ಮಜ್ಞಕಯತುಷಿಿತಿಽ(ತಣ.ಕಾ.೩೧೦೯) ಇತೇಮತಯಽತದ್ವದೀಂ ಸವಾಮಜ್ಞೇೂಸಶ್ಾನೀಂ
ಬವತಿಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೪೧೭) ಇತಮತಯ ಚ ಸವಾಶ್ಫೇದೂೇನ ಯಕೃತಯಾಭಶ್ಚಾನಾ ಯಕೃತಶ್ರಯತಸವಾಮಜ್ಞಾನಾಮ್ೇವ
ಯಾಭಶ್ಾಾತ್ |
ಅಸಾಭದೇವ ಹೇತೂೇಃಽದ್ವಿಜುಾಹೂೇತಿಽ(ಆ.ಗೃ.೨೧೧) ಇತಾಮದ್ವನಾ ರಿಸಙ್ಗಯಯಮ
ಕೃತಸನವಿಧಾನಾಚಾಚಗ್ನನಹೇತಿಯಕವಿಧಾವಪಿ ನಣವ ವಿದುಮದಿೃಷಿಟೇ ||೨೨||
೪೦ ಾವಾಣಬಿಕೃತಮಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೨೩
ವಾಸು ಬವಃ ಾವಾಣಃ |
ತೇನ<ಾವಾಣೇನ>ಸಾಥಲಿೇಾಕೇನಾತೇಽಸಾಭತಾವಾಣಾ<ದನಾಮನಿ ಕಭಾಾಣಿ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಾನಿ
ಮಾನಾಮಚಾಯಾದೂಗೃಹಾಮನತೇ>
ಹ್ೃದಮಸೀಂಸಗಾಾದ್ವಷ್ೂವ್ಾಸಶ್ಚ |
ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಾನಿೇತಿ ವಚನಾತಾಿಯಖ್ಾಮನಮ್ೇವ ಾವಾಣೇನಾನಮೇಷಾೀಂ ಕಭಾಣಾೀಂ, ನ ಯಸೃತಿವಿಕೃತಿಬಾವಃ |
ತೇನಾನಾಯಫಧಾವಾಣಸಾಮಪಿ ಕಾಲಗಮ್ೇ ಸಾಫಲಾಮದರಯಕೃತಿತಬಾವತಿ |
ಆಚಾಯಾದಾಮನಿ ಗೃಹ್ಮನತ ಇತಿ ವಚನಾತಸಿಭನ್ ಶ್ಾಸಾೇ ಅಽನುದ್ವಷಾಟನಾಭಪಿ ಶ್ಾಸಾಾನತಯದೃಷಾಟನಾೀಂ
ಕಿಗುಣಕಾನಾಭಮಭುದೇಶ್್ೇ ಬವತಿ |
ಮಥಾಕಾಭಾಮನಾೀಂ ಸಾಥನೇ ಕಾಭಾಮಶ್ಚಯವಃಽಷ್ಡಾಹ್ುತಿಶ್ಚಯುಽರಿತಮೇವಭಾದ್ವೇನಾಮ್ ||೨೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೨೩
<ಾವಾಣೇಭ> ವ್ಣವ್ಾಹಿಕೇನ ಸಾಥಲಿೇಾಕೇನ |
<ಅತೂೇಽನಾಮನಿ>ಅಸಾಭದನಾಮನಿ ಸಾಫಲಾಮದ್ವೇನಿ<ಮಾನಾಮಚಾಯಾದೂಗೃಹ್ಮನತೇತಾನಿಕಭಾಾಣಿ
ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಾನಿ>ತೇಷಿೇತದಧಭಾಾತಿದೇಶ್ ಇತಮಥಾಃ ||
ತೃಪಿತಶ್ಾಚನನಸಮ |
ಮಚೈನಯೇಃ ಪಿಯಮೀಂ ಸಾಮತತದೇತಸಿಭನನಹ್ನಿ ಬುಞಗಜೇಮಾತಾಮ್ |
ಅಧಶ್ಚ ಶ್ಮಾಾಮಾತಾಮ್ |
ಮ್ಣಥುನವಜಾನೀಂ ಚ |
ಶ್್ಿೇಬೂತೇ ಸಾಥಲಿೇಾಕಃ |
ತಸೂಮೇಚಾಯಃ ಾವಾಣೇನ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಃಽ(ಆ.ಧ.೨೧೪....೧೧) ಇತಿ ನಿತಮಸಮ ಾವಾಣೇನ
ವ್ಾಮಖ್ಾಮನಾಭಿಧಾನಾತ್, ವಾಸಭಫನಿಧನಃ ಕಭಾಾನತಯಸಾಮತಾಯಸಭಬವ್ಾತ್, ನಿತಮಸಮ ಚ ನಿತಮೇನಣವ ವ್ಾಮಖ್ಾಮನೇ
ಆತಾಭಶ್ಯಮದೂೇಷಾತ್ |
ಯೇ, ದಧಾಮ, ಜಮ, ಭಾರ್ಮಕ್ಷಾ, ವ್ಾಜನ, ಬವದಾನಾನಿ, ಶ್ುಯಸ,ಶ್್ಿೇಣಿತೀಂ, ತಿಕ್, ವೇತಿ, ಶ್ುಯಬವ್ಾನಿ
ಧಶ್ವಿಧಾನಿ |
ಽಅಥ ಕಭಾಾಣಾಮಚಾಯಾದಾಮನಿ ಗೃಹ್ಮನತೇಽ(ಆ.ಗೃ.೧೧).ಇತಿ ಯಕೃತೇಽಮತಯ ುನವಾಚನೀಂ
ಗೃಹ್ಮಯಶ್ನೇಽನುಕಾತನಾೀಂ ಭಹಾಯಾಜಸಾಥಲಿೇಾಕ ಗಣಹೂೇಭಾದ್ವೇನಾಮ್ೇತದ್ವಿಕೃತಿತಿೀಂ ವಕತಮ್ |
೪೧ ತತಯ ಹೂೇಭದೇಶ್ವಿಧಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೨೫
ಾವಾಣೇನಾತೂೇನಾಮನಿೇತಮಮೀಂ ಕಲಾತಿದೇಶ್ಃ ಇತುಮಕತಮ್ |
ತೇನ ಾವಾಣೇ ಯೇ ದೇವತೇ ಮಸಚ ಸಾಥಲಿೇಾಕಃ ತೇಷಾೀಂ ಸವ್ೇಾಷ್ು ಕಭಾಸು ಯವೃತಿತಃ |
ತತಯ ತತಯೇದ್ವಷಾಟಭಿಸುತ ದೇವತಾಭಿಃ ಾವಾಣದೇವತಯೇಃ ಫಾಧೇ ಾಯತೇ ತನಿನವೃತಯಥಾ ವಚನೀಂ ತತಯ
ಚೂೇದ್ವತಾನಾೀಂ ದೇವತಾನಾೀಂ ದೇಶ್ವಿಧಾನಾಥಾಞಚಯೇಽಮಭಗ್ನನಃ ಾವಾಣೂೇಮಶ್ಚ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತ್, ತಾವನತಯೇಣ
ತಯೇಭಾಧಮೇ ತಾ ದೇವತಾ ಮಷ್ಟವ್ಾಮ ಇತಿ |
ತತಯ ಾವಾಣಸಾಮಗನೇಃ ಾವಾಣಮ್ೇವ ಹ್ವಿಃ ತತಯ ತತಯ ವಿಹಿತಾನಾೀಂ ತತಯ ತತಯ ವಿಹಿತಮ್ |
ಅಗನೇಯಾಜಮೀಂ ಹ್ವಿಃ |
ಸಿಿಷ್ಟಕೃತಸುತ ಸವೇಾ ಹ್ವಿಶ್ಿೇಷ್ ಇತಿ |
ಸವಾಥಾ ಸವ್ೇಾಷಿೇವ ಾವಾಣಾತಿದ್ವಷಟೇಷ್ಿಗ್ನನಃ ೂವಾ ಮಷ್ಟವಮಃ |
ತಥಾ ಚ ಶ್ರಯತೇಷ್ುಽಯೇನ ಮಜ್ಞೇನೇತಯಸೇತು್ಮಾಾದೇವ ತತಾಯಗನೇಮರ್ಮತಿ |
ಮಥಾ ಬಾಷ್ಮೀಂ ವ್ಾಮಖ್ಾಮಮತೇ |
ಾವಾಣವ್ಾಮಖ್ಾಮತೇಷ್ು ಸವ್ೇಾಷಿೇವ ಕಭಾಸು ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ದೇವತಾ ಮಜತಿ ಅಗ್ನನೀಂ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೀಂ ಚ ಮಜತಿ
ಯೇಮಭಗ್ನನಸಿಿಷ್ಟಕೃತಾವಾಣೇ ದ್ವಿತಿೇಯೇ ದೇವತಾವಿಶ್ೇಷ್ಃ ತೀಂ ಚ ಮಜತಿ ತಸಾಭದೇವ ಹ್ವಿಷ್ಃ |
ಮತತತಯ ತತೂಯೇದ್ವಷಾಟನಾೀಂ ಹ್ವಿರಿತಿ |
ತತಯ ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ದೇವತಾ ಇತಮನುವ್ಾದಃ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತಸಸಭುಚಚಮವಿಧಾನಾಥಾಃ |
ಅಸತಿ ಸಭುಚಚಯೇ ತೇಷ್ು ತಸಮ ಯವೃತಿತನಾ ಸಾಮತ್ |
ತತಯ ತತೂಯೇದ್ವಷ್ಟಭಿದೇಾವತಾಭಿನಿಾವತಿಾತತಾಿತ್ |
ಅಗನೇರಿವ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೂೇಽಪಿ ಯಧಾನದೇವತಾಚೂಚೇದ್ವತತಾಿತ್ಽಅಗ್ನನಸಿಿಷ್ಟಕೃದ್ವಿತಿೇಮ ಇತಿ |
ಅನತಯೇಣ ಇತಮನೇನ ತು ತಸಮಣವ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೂೇ ದೇಶ್್ೇ
ನಿಮಭಮತೇಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಷೂಟೇಹೂೇಭಾೀಂಶ್ಾಚನತಯಣೂೇಗ್ನನೀಂ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೀಂ ಮಜತಿೇತಿ |
ತೇನಮತಾಯುಮತತಯಾ ಆಹ್ುತಿೇಹ್ುಾತಾಿ ಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತೇ,ಽಆಜಾಮಹ್ುತಿೇಯುತತಯಾಃ ಜಮಾದು ಯತಿದಮತಽಇತಿ
ಚ ಕಯಭಯೀಂ ವಚನೀಂ ತತಾಯಪಿ ನಿತಮಭಗ್ನನಸಿಿಷ್ಟಕೃದಸಿಭನನನತಯಾಲೇ ಮಷ್ಟವಮೇ ಬವತಿೇತಿ |
ಯಕಯಣಾಚಚ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಯುಹೂೇಭಾಶ್ಾಚನತಯೇಣೇತಮಥೂೇಾಽಪಿ ಲಬಮತೇ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೨೫
ಅತಾಯಸಿದೂೇ ವಿಗಯಹ್ಃ, ಅವಮಯಿೇಬಾವಸಭಾಸತಾಿತ್ |
ಅಧಾಮಹಾಯಶ್ಚ, ಸಾಕಾಙಷತಾಿತ್ |
ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಸಾವಲಾಮದ್ವಷ್ು ಮಾಶ್ಚ ಮಾವತಮಶ್ಚ ಯೇನ ಯೇನ ಯಕಾಯೇಣ ಭನಾವಿಧಾನಾದ್ವನೂೇದಾಷಾೀಂ
ದೇವತಾಸಾತ ಏವ ಬವನಿತ, ನ ಾವಾಣದೇವತಾಃ ನ ತೇಷ್ು ಾವಾಣೀಂ ಯಧಾನೀಂ ಸಭುಚಚೇತವ್ಾಮ ಇತಮಥಾಃ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೨೬
ಮಾ ಗರಯತಿಥಮ ಆಲಬಮತೇಽಗರರಿತಿ ಗಾೀಂ ಾಯಹೇತಿಽತದಾತಿಥಮೀಂ ನಾಭಕಭಾ<ತದವಿಕೃತ>ಭೂವಾ
ಾವಾಣಧಭಾಾಸತದಿಾಹೂೇಮ್ೇ ನ ಕತಾವ್ಾಮ ಇತಮಥಾಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೨೬
ಅತಿಥಿಮಾಸಮ ಕಭಾಣೂೇ ನಿರ್ಮತತೀಂ ತ<ದಾತಿಥಮಮ್>, ಗವ್ಾಲಭಬ ಇತಮಥಾಃ |
ತ<ದವಿಕೃತೀಂ>ಮಥೂೇದ್ವಷ್ಟಮ್ೇವ ಸಾಮತ್ |
ನಾತಯಽಅಗ್ನನರ್ಮದಾಧವಽ (ಆ.ಗೃ.೧೧೨)ಇತಾಮದ್ವ ಸಾಭಾನಮಭಪಿ ತನಾಮ್, ಾವಾಣೀಂ ತು
ದೂಯೇಽಕೃತಸನವಿಧಾನಾತಮಜತೇಯೂವಾತಿಮ್ಽ(ಜಣ.ಸೂ.೮೧೫) ಇತಿ ನಾಮಮಾತ್ |
ಽಕೃತಸನವಿಧಾನೀಂ ಚ ತಸಮಣ ವಾೀಂ ಶ್ಯಯಿತೂಿೇಸಿತೇಣಾಾಭಿಘಾರಿತಾೀಂ ಭಧಮಮ್ೇಕೂೇನಾನತಮ್ೇನ ವ್ಾ
ಲಾಶ್ಣೇಾನೂೇತತಯಮಾ ಜುಹೂೇತಿಽ(ಆ.ಗೃ.೨೨೪) ಇತಿ |
ಏತಚಚ ಯದಶ್ಾನಾಥಾಮ್ |
ತೇನ ವಾಹೂೇಭಾನನತಯೀಂ ಕುೀಂಶ್ುಕಹೂೇಭಸಷ್ಾಹೂೇಭಪಲಿೇಕಯಣಹೂೇಭಾದಯೇಽಮೂವ್ಾಾ
ಏವಕೃತಸನವಿಧಾನಸಮ ತುಲಮತಾಿತ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೨೭
ಽಆಮಾಾಃ ಯಮತಾ ವ್ಣಶ್ಿದೇವಽಇತಿ ಚೂೇದ್ವತೇ ವ್ಣಶ್ಿದೇವ್ಾಖ್ಮೇ ಕಭಾಣಿ ದೇವತೂೇದೇಶ್್ೇಽಮೀಂ
ನಿವ್ಾಾಕಾಲೇ ಸಙ್ಲಾಥಾಮ್ |
ಮಾಸುತ ತತಯ ದೇವತಾಃ ಷ್ಡಿಬಯಾದಮಣಃ ಯತಿಭನಾೀಂ (ಅಾ.ಧ೨೩೧೬) ಇತಮೇವಭಾದಾಮಃ ತಾಃ ಯದಾನಕಾಲೇ
ದೇವತಾಃ, ತೇನ ವಿಶ್ಿೇಬೂಮೇ ದೇವ್ೇಬಮಃ ಇತಿ ಸಙ್ಲಯ ಗೃಹ್ಸಥೇನ ಸಿಗೃಹೇ ಾಕಃ ಕಾಮಾಃ |
ತಥಾ ಕಾಿದೇವ್ಾನಾನಥೂೇಭಾ ಫಲಮಶ್ಚ ತಸಮಣ ತಸಮಣ ದೇವತಾಯಣ |
ಽಅಹ್ಯಹ್ಬೂಾತಬಿೇಲಽರಿತಮೇವಭಾದಾಮಃ ಞಚಭಹಾಮಜ್ಞಾನಾಭುತತಿತವಿಧಮಃ |
ಽಆಮಾಾಃ ಯಮತಾಽಇತಾಮದ್ವಕಸುತ ತೇಷಾಮ್ೇವ ಯಯೇಗವಿಧಿಃ |
ತಸಾಭತನ ೃಥಕಞಚಭಹಾಮಜ್ಞಾಃ ಕತಾವ್ಾಮಃ ತತೈವ ವ್ಣಶ್ಿದೇವೀಂ ಮದಗರನ ಕ್ರಯಮತೇ ಸ ದೇವಮಜ್ಞಃ |
ಮತಫಲಿಹ್ಯಣೀಂ ಸ ಬೂತಮಜ್ಞಃ |
ಮದದಕ್ಷಿಣತಃ ಪಿತೃಲಿಙ್ ಗೇನೇತಿ ಸ ಪಿತೃಮಜ್ಞಃ |
ಮದಗಯೀಂ ಚ ದೇಮರ್ಮತಾಮದ್ವ ಸ ಭನುಷ್ಮಮಜ್ಞಃ |
ತತಯ ವ್ಣಶ್ಿದೇವ್ೇ ಸೂೇಭಾಮ ಸಾಿಹೇತಿ ದ್ವಿತಿೇಮಾಹ್ುತಿರಿತಿ ಭನಾವ್ಾಮಖ್ಾಮಕಾಯೇಣೂೇಕತಮ್ |
ನ ಚ ಷ್ಡೇಭಿಯಾದಮಣರಿತಿ ವಿಯೂೇಧಃ |
ತಸಮ ಯಧಾನದೇವತಾವಿಷ್ಮತಾಿತ್, ಸಿಿಷ್ಟಕೃತಶ್ಚ ತಾನಿಾಕತಾಿತ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೨೭
ವ್ಣಶ್ಿದೇವರ್ಮತಿ ಕಭಾನಾಭಧೇಮಮ್ |
ಯವೃತಿತನಿರ್ಮತತೀಂ ಚ, ವಿಶ್ಿೇ ಸವ್ೇಾ ದೇವ್ಾ ಅತಯೇಜಮನತ ಇತಿ |
ಇಹ್ ಚ ಭನಾವಣಾಸಿದಾಧನಾೀಂ ದೇವತಾತಿಸಾಮವಿಧೇಮತಾಿತ್, ಆಗನೇಮಾದಮಷ್ಷಡಪಿ ಹೂೇಭಾಃ ಫಲಿಹ್ಯಣಾನಿ
ಚಾನಗ್ನನದೇಶ್ಾಮನಮಪಿ ಸವ್ಾಾಣಮೇವ ಯಧಾನಾನಿನ ತು ಕ್ರಞಗಚದಪಿ ಶ್ೇಷಾಯನಾಭಾಙಗಮ್, ಇತಮೇವೀಂ ಸೂತಾಯಥಾಃ |
ತನನ, ಸಿಭತೇ ಶ್ುಯತಾಮ ಚೂೇದ್ವತಾನ್ ವಿಶ್ಾಿನ್ ದೇವ್ಾನ್ ವಚನೀಂ ವಿನಾನಿೇಮ, ತೇಬಮಸಸಙ್ಲಿತಸಮ ಹ್ವಿಷೂೇ
ದೇವತಾನತಯೇಬೂಮೇ ಭನಾವಣಾಾತ್ಲಿತೇಬೂಮೇ ದಾತುಭಮುಕತತಾಿತ್ |
ಈಶ್ಾನಫಲರ ತು ಬವಶ್ವ್ಾಾದ್ವಶ್ಫಾದನಾರ್ಮೇಶ್ಾನಾಭಿಧಾನತಾಿತ್, ಅಥಾಸಮ ದೇವತಾತಿರ್ಮತಿ ಸೂತಯಕಾಯಭತಾಚಚ,
ಮುಕತೀಂ ಬವ್ಾಯೇತಾಮದ್ವಭಿಭಾನಾಣದಾಾನಮ್ |
ಮತುತ ರ್ಮೇಢುಷಮಣ ಜಮನಾತಮ ಚಾಸಾಭತಾನಲಿೇಾಕಾದಾದನೀಂ
ತದಮಬುಮದಯೇಷಾಟಯದ್ವವತಸವನಿೇಮುಯೂೇಡಾಶ್ವಚಚಽತಿಯೇನೂೇದನಾನ್
ಕಲಯಿತೂಿೇತತಯಣಯುಸಶ್ಾಯಿತೂಿೇತತಯಣಮಾಥಾಸಿಮೇದನೇಬೂಮೇ ಹ್ುತಾಿಽ(ಆ.ಗೃ.೨೦೪) ಇತಿ ವಚನಣಃ
ಸಾಥಲಿೇಾಕಾೀಂಶ್ದಿಯೇ ೂವಾದೇವತಾನಯೇನ ದೇವತಾನತಯ ವಿಧಾನಾದುಮಕತಮ್ |
ಞಚಭಹಾಮಜ್ಞೇಬೂಮೇ ನ ೃಥಗಿಣಶ್ಿದೇವರ್ಮತಮಪಿ ನಯಕಯಣಾನತಯಾತಸೀಂಜ್ಞಾಬೇದಾಚಚ ಕಭಾಬೇದಾವಗತೇಃ |
ನಚ ಕಭಾಬೇದೇ ತೇಷಾೀಂ ಯಯೇಗೂೇ ದುಯುಾದ ಇತಿ ಯರ್ಮತಬೇದಾಹ್ನವೇ ಮುಕತಃ, ಮತೂೇ ಬಾಷಮೇ
ವ್ಣಶ್ಿದೇವಸಮ ತೇಷಾೀಂ ಚ ಯಯೇಗಃ ೃಥಗೇವೇಾದ್ವತಃ ||
ವೃಷಿಟಃ
ಫಲಿಹ್ಯಣವಿಧಿನೇತುಮದೇಶ್ಃ |
ಇತಿ ವಚನಾಚಚ |
ಮದಮನೇಕಶ್ಾಖ್ಾಧಾಮಯಿೇ ತತೂೇಽನೇನಣವ ವಿಧಿನಾ ದ್ವಿತಿೇಮೀಂ ುನಯಧಿೇಯಿೇತ ಋಗಮಜುಸಾಸಭಾನೀಂ ಕಯಮ್ೇಣ
ಅಧಮಮನೇ ಮದಮನಧಾಮಮಸಾಸಯತ್, ತದಣಕಾೀಂ ವಚಾಮ್ೇಕೀಂ ವ್ಾ ಮಜುಯೇಕೀಂ ವ್ಾ ಸಾಭ
ಕೃತಾೀಂತಾದೇವ್ಾಯಬಾಮಭಿವ್ಾಮಹ್ಯೇತ್ |
ಮದಾ ಫಾಯಹ್ಭಣಸಮ ಕಯಮ್ೇಣ ತದಾಽಬೂಬುಾವಸುಸವಸಸತಮೀಂ ತಶ್ಿರದಾಧಮಾೀಂ ಜುಹೂೇರ್ಮೇಽತಮಭಿವ್ಾಮಹ್ಯೇತ್ |
ಏವೀಂ ಮಾವಜಜೇವೀಂ ಫಯಹ್ಭಮಜ್ಞೀಂ ಕುವಿೇಾತ |
ಭನುಷ್ಮಮಜ್ಞಾನತೇಽಸವ್ಾಾನ್ ವ್ಣಶ್ಿದೇವ್ೇಬಾಗ್ನನಃ ಕುವಿೇಾತ, (ಆ.ಧ.೨೯೫) ಇತಾಮದ್ವವಿಧಾನೇನ ಸವ್ೇಾಷ್ು
ತನಯನತೇಷ್ು ಬುಕತವತುಸ, ಾಕರಿವ್ೇಷ್ಣಾತಯೇಬೂಮೇ ಲೇಾನ್ ಸಙೃಷೂಮೇತತಯತಃ ಶ್ುಚರ ದೇಶ್ೇ ಯುದಾಯಮ
ಸಭದಾನಬೂತಾಮ ನಿನಯೇತ್,ಽಯುದಾಯಮಸಾಿಹಾಽಇತಿ |
ನಿತಮವಚಚನಿನಮನಭರತಿತಿತಕಭಾತಾಿತ್ |
ಽಏವೀಂ ವ್ಾಸುತ ಶ್ಚವೀಂ ಬವತಿಽ(ಆ.ಧ.೨೪೨೩) ಇತಮಥಾವ್ಾದಃ |
ಽದಯವಮಸೀಂಸಾ್ಯಕಭಾಸು ಯಾಥಾತಾಿತ್ಽ (ೂ.ರ್ಮೇ.೪೩೧) ಇತಿ ನಾಮಮಾತ್ |
ಪಲೀಂ ವ್ಾ, ಸೂತಯಕಾಯೇಣೂೇದ್ವಷ್ಟತಾಿತ್ಽಮಏತಾನವಮಗೂಯೇ ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಕುಯುತೇ ನಿತಮಃ ಸಿಗಾಃ
ುಷಿಟಶ್ಚಽ(ಆ.ಧ.೨೪೯)
ಇತಿ |
ಏವಭೃತೇ ಭಹಾಮತಯೇಬಮಃ ಸಾಮೀಂ ಯರದಾಯನತೀಂ ಕೃತಾಿ ವ್ಣಹಾಮಸಭಾಕಾಶ್ೇ ಬೂತಫಲಿೀಂ ಕುವಿೇಾತ ||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೭.೨೮
"ಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂಽರಣಾಭಾಸಾಮಭಸತರ್ಮತೇ ಸಾಥಲಿೇಾಕ"ಇತಾಮದ್ವ ರಣಾಭಾಸಾಮೀಂ ಮತ್ಭಾ ಚೂೇದ್ವತೀಂ ತತಯ
ರಣಾಭಾಸಿೇದೇವತಾ |
ಕಾ ಸಾ ?ಮಸಾಮೀಂ ತತ್ಭಾ ಕ್ರಯಮತೇ ಶ್ಾಯವಣಮಣ ರಣಾಭಾಸಮಣ ಸಾಿಹೇತಿ |
ಏವೀಂ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದೂಧೇಭಃ |
ತತೂೇ ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಕ್ರೀಂಶ್ುಕಾನಿ ಸರ್ಮಧ ಆಜಾಮಹ್ುತಮಶ್ಚ, ತತಃ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾತಿಸವಷ್ಟಕೃತ್ |
ತತೂೇ ಜಮಾದ್ವ |
ಽಮಸಾಮೀಂ ಕ್ರಯಮತಽಇತಮನುಚಮಭಾನೇ ರಣಾಭಾಸಮಣ ಸಾಿಹೇತಮೇವ ಹೂೇಭಃ ಸಾಮತ್ ||೩೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೭.೨೮
ಮಸಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಾಮೀಂ ಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂ ಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಾಮಾ ಚ ನಿರ್ಮತತಬೂತಾಮಾೀಂ ಸಾಥಲಿೇಾಕಃ ಕ್ರಯಮತೇ, ತಸಮ
ಸಣವ ರಣಾಭಾಸಿೇ ದೇವತಾ |
ಅಮಭಥಾಃ ಸಾಫಲರಽಶ್ಾಯವಣಮಣ ರಭಾಾಸಮಣ ಸಾಿಹಾಽಇತಿ ಸಾಥಲಿೇಾಕಸಮ ಹೂೇಭಃ |
ಉತಸಸಜಾನೇ ತುಽಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಮಣಾ ರಣಾಭಾಸಮಣ ಸಾಿಹಾಽಇತಿ ||೨೮||
ಅಷ್ಟಭಃ ಖಣಡಃ
೪೩ ಉಾಕಯಣಮ್ |
ಉಾಕಯಣೇ ಸಭಾನೇ ಚ ಋಷಿಮಾಃ ಯಜ್ಞಾಮತೇ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೮.೧ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೨
ದ್ವಿವಿಧಭುಾಕಯಣಭಾ್ಣೂಡೇಕಯಣಭಧಾಮಯೇಾಕಯಣಞ ಚೇತಿ |
ತಥಾ ಸಭಾನಮ್ |
ತಥಾ ಚಾನಮಯೇ ವ್ಾಕಮೇ ದಶ್ಾನೀಂ"ಕಾಣೂಡೇಾಕಯಣೇ ಚಾಭಾತೃಕಸಮ ಕಾಣಡಸಭಾನೇ ಚಾಪಿತೃಕಸಮೇ"ತಿ
(ಆ.ಧ.೧೧೧೧೨) ಅಧಾಮಯೇಾಕಯಣೀಂ ತು ಯಸಿದಧೀಂಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಾಮಭಧಾಮಮಭುಾಕೃತಮೇತಿ |
(ಆ.ಧ.೧೯೧೦) |
ತಥಾ ಸಭಾನೀಂ ತಣಷಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಾಮೀಂ ಯೂೇಹಿಣಾಮೀಂ ವ್ಾ ವಿಯಮ್ೇತ್,ಇತಿ |
(ಆ.ಧ. ೧೯೨೦) ತತಯ ದ್ವಿವಿಧೇಽ<ುಮಾಕಯಣೇ ಸಭಾನೇ> <ಚಾಷಿಾಯೇಃ ಯಜ್ಞಾಮತೇ> ಕಾಣಾಡನುಕಯಭಣಾಮೀಂ
ಕಾಣಮಋಷಿತಿೇನ ಸ ತತಯ ದೇವತಾ |
ತತಯ ಸದಸಸತಿದ್ವಿಾತಿೇಮಃ |
ಕಾಣಡಋಷ್ಯೇ ಹ್ುತಾಿ ಸದಸಸತಯೇ ಹೂೇತವಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ತತಯ ಾಯಜಾತಮೀಂ ಸರಭಮೀಂ ಆಗನೇಮೀಂ ವ್ಣಶ್ಿದೇವರ್ಮತಿ ಕಾಣಾಡನಿ |
ಯಜಾತಿಃ ಸೂೇಮೇಽಗ್ನನವಿಾಶ್ಿೇದೇವ್ಾ ಇತಿ ಕಾಣಡಷ್ಾಮಃ |
ಸಾಯಸಿತೀಂ ನಾಭ ಸಙ್ಗ್ೇಣಾಾನಿ ಕಾಣಾಡನಿ |
ಮತಾಹ್ ಫರಧಾಮನಃರಯೂೇಡಾಶ್ಚಕೀಂ ಮಾಜಭಾನೀಂ ಹೂೇತಾಯೂೇ ಹರತಯೀಂ ಪಿತೃಮ್ೇಧ ಇತಿ ಸಫಾಯಹ್ಣಣಾನಿ
ಸಾನುಫಾಯಹ್ಭಣಾನಿ ಾಯಜಾತಾಮನಿ |
ೂವಾವದಾಧಯಣಾಧಮಮನಭಙ್ಗಗಧಮಮನೀಂ ಚ ುನಯುಾಕಯಣರ್ಮತಾಮದ್ವ |
ಆದಮಕಲೇ ತು ಕೇಚಿದುತಸಜಾನೀಂ ನ ಕುವಾತೇ |
ಓಾಕಯಣಾದಧಿೇತಮ ುನಯುಾಕುವಾತೇ |
ಅನಮೇ ತೂತಸೃಜಮ ುನಯಧಿೇಮತೇ |
ವ್ೇದವಯತಾನಿ ಚ ಮದಾ ಕದಾಚಿತು್ವಾತೇ |
ತೇಷಾೀಂ ಭೂಲೀಂ ಭೃಗಮಮ್ |
ಸವ್ೇಾಷ್ಿಪಿ ಕ್ಷೇಷ್ು ಶ್ುಕ್ರಯಮಾಣಾೀಂ ೃಥಗುಾಕಯಣಭುತಸಜಾನಞಚ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೨
ಅತಯ ವಿಷ್ಮಶ್ುಧಮಥಾಭಧಾಮಮಸಮ ಚ ಾಯಜಾತಮಸರಭಾಮಗನೇಮವ್ಣಶ್ಿದೇವ್ಾಖ್ಾಮನಾೀಂ ಕಾಣಾಡನಾೀಂ ಚ
ತತತತಾ್ಣಾಡಖಮವಯತಾನಾೀಂ ಚೂೇಾಕಯಣ ಸಭಾ ನಯೇಶ್ಚ ಸಿಯೂಭುಚಮತೇತತಾಯಧಾಮಮಸೂಮೇಾಕಯಣೀಂ,
ಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಾಮೀಂ ವಿಹಿತಹೂೇಭೂವಾಕ ಭಧಾಮಮಾನಾಭಾಯಭಬಃ |
ಸಭಾನೀಂ ಚ, ತಸಮ ತಣಷಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಾಮರ್ಮತಾಮದ್ವಷ್ು ಹೂೇಭೂವಾಕಮ್ೇವ್ಾಧಮಮನೂೇತಸಗಾಃ |
ಕಾಣಾಡನಾಭುಾಕಯಣೀಂ ತುಕಯಭಾಯತೇ ಕಾಲೇ ಹೂೇಭೂವಾಕಮ್ೇವ ತತತತಾ್ಣಾಡನಾಭಧಮಮನೂೇಕಯಭಃ |
ಏವಮ್ೇವ್ಾಗನೇಯೇ ವ್ಾಶ್ಿದೇವ್ೇ ಚ |
ಅಗನಯೇ ಕಾಣಡಋಷ್ಯೇ ಸಾಿಹಾಽಅಗನೇ ನಯೇಽ(ತಣ.ಫಾಯ.೨೮೨)ತಿಷ್ಡೃಚೀಂ ಸೂಕತಮ್,ಽಅಗನೇ ವಯತತೇ
ಕಾಣಡಋಷಿಫಮಃ ಆಗನೇಮೀಂ ವಯತೀಂ ಚರಿಷಾಮರ್ಮೇಽತಾಮಗನೇಯೇ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ವಿಶ್ಿೇಬೂಮೇ ದೇವ್ೇಬಮಃ ಕಾಣಡಋಷಿಬಮಃ ಸಾಿಹಾಽಆ ನೂೇ ವಿಶ್ಿೇ ಅಸಾ್ರಗಭನುತಽ(ತಣ.ಫಾಯ.೨೮೬೩) ಇತಿ ಷ್ಡೃಚೀಂ
ಸೂಕತಮ್ |
ವ್ಣಶ್ವದೇವೀಂ ವಯತೀಂ ಚರಿಷಾಮರ್ಮೇಽತಿ ವ್ಣಶ್ಿದೇವವಯತೇ ವಿಶ್ಷಃ ||
ಕಾಣೂಡೇಕಯಣೇಷಿೇತಾನ್ ುಯಸಾತತಸದಸಸತೇಃ |
ಜುಹ್ುಮಾತಾ್ಣಡಸಭಾರತ ಚ ಶ್ುಯತಿಯೇಷಾ ಸನಾತನಿೇ ||
(ಕಾಣಾಡ.೨೧೧)
ನನುಸದಸಸತಿಯಧಾಮಯೇಾಕಯಣಸಭಾನಯೇನಾವಭಃ |
ಕಾಣಡೇಕಾಯಣಸಭಾನಯೇಷ್ಷಷ್ಠಃ |
ಏವಭಮಭದ್ವಿತಿೇಯೇಽಪಿ ಕ್ರಭಥಾ ದ್ವಿತಿೇಮ ಇತುಮಚಮತೇ? |
ಏತದ್ವಿಸಭಯಣೇ ಸಿಿಷ್ಟಕೃಲೂಲೇಾಯಮಶ್ಚಚತತೀಂ ಚ |
ಹೂೇಮೇ ಲಿಙಗಕಯಭಾಬಾಮೀಂಽಸದಸಸತಿಭದುಬತಮ್ಽಇತಮೇತಮಾ ಹೂೇತವಮ ಇತಿ
ಸಷ್ಟತಾಿತೂಸತಯಕಾಯಸಾಮನಾದಯಃ ಕೇಚಿತ್ಽಉಾಕಯಣೇ ಸಭಾನೇ ಚ ಮಃ ಕಾಣಡಋಷಿಃ ಯಜ್ಞಾಮತೇ ತಸಮ
ದ್ವಿತಿೇಮಸಸದಸಸತಿಃ |
ಕಾಣಡಋಷೇಯುಯುಷಾಟದಮೀಂ ಭನಾಸಸದಸಸತಿವಿಾನಿಮುಜಮತೇ, ನ ತು ವಿವ್ಾಹೇ, ಉದ್ವದೇಮಸಿೇತಿ ಋಗದವಮರ್ಮವ |
ವಿವ್ಾಹ್ಭಧಮೇ ಾಠಸತವಧಮಮನವಿಧಮಥಾಃಽಇತಮೇವೀಂ ಸದಸಸತಿಭನಾಸಮ ವಿಷ್ಮಜ್ಞಾನ ವ್ಾಮಜೇನ ಏತಯೇಃ
ಕಭಾಣೂೇಃ ಯಯೇಗಕಲಸಾಮನಮತಯ ಯಸಿದಧಸಾಮತಾಯಯಸಿದಧತಾಿತವಶ್ಾಮಶ್ಯಮಣಿೇಮಸಮ ಇಹ್
ಶ್ಾಸಾೇಽಬಮನತರಿೇಬಾವೇಽಸಮ ಸೂತಯಸಮ ಯಯೇಜನಮ್, ತತಶ್ಚ ಕ್ರಯಮಾಯವೃತಿತರಿತಿ |
ತನನಸೂತಯಸಥಸಮ ಸದಸಸತಿಶ್ಫದಸಮ ಭುಖ್ಾಮಥಾದೇವತಾಯತಿಸಭಬವ್ೇಽಪಿ ಭನಾಯತಿೇಕೀಂ ಲಕ್ಷಯಿತಾಿ ತೇನ
ಲಕ್ಷಿತೇನ ಭನಾಲಕ್ಷಣಾಮಾ ಅಮುಕತತಾಿತ್, ಉಕತವಿಧಮಾನಯೇರಿಹಣವ ಯಯೇಗಸಮ ಯಸಿದಧತಾಿತ್,
ಅನಮತಯಯಸಿದಧಸಾಮಬಮನತರಿೇಬಾವವ್ಣಭಥಾಮಾಚಚ ||೨||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೩
ಾಕಮಜ್ಞಾಧಿಕಾಯೇ ಸವಾತಾಯಮೀಂ ಯತಿಷೇಧಃ ಶ್ಯದಾಧದ್ವಷ್ಿಮವಯಾನಾನನಿ ಕೂೇಶ್ಚೇಧಾನಾಮನಿ ಭಾಷಾದ್ವೇನಿ
ಕೃಷ್ಣಧಾನಾಮನಿ ಚಣಕಕೂೇದಯವ್ಾದ್ವೇನಿ |
<ರಿಚಕ್ಷತೇ> ವಜಾಮನಿತ ಸಿಷಾಟಃ |
"ನ ಸಿಾೇ ಜುಹ್ುಮಾತ್ |
ನಾನುೇತಃ |
ನ ಕ್ಷಾಯಲವಣಹೂೇಮೇ ವಿದಮತೇ"ಇತಿ ಯತಿಷೇಧೇನಣವ ಸಿದಧೇ ಉತತಯಾಥೂೇಾಽಮೀಂ ಯತಿಷೇಧಃ |
ಕ್ರಞಚ "ಾಣಿಗಯಹ್ಣಾದ್ವ ಗೃಹ್ಮೀಂ ರಿಚಯೇತಸವಮೀಂ ನಯಪಿ ವ್ಾ ುತಯಃ ಕುಭಾಮಾನತೇವ್ಾಸಿೇವ್ೇ"(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೯೧)ತಿ
ಆಶ್ಿಲಾಮನವಚನೇನ ನಾಯದ್ವೇನಾಭರಾಸನಹೂೇಭಾಯಾಯಶ್ಙ್ಗ್ಮಾೀಂ ಯತಿಷೇಧಃ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೩
ಸೇತಿಯಮಾ<ಅನುೇತೇನ> ಅನುನಿೇತೇನ ಚ<ಹೂೇಭ> ಹೂೇಭಭಾತಯೀಂ ಶ್ರಯತೀಂ ಸಾಭತಾ ಚ
ಶ್ಚಷಾಟಃ<ರಿಚಕ್ಷತೇ>ವಜಾಮನಿತ ಮಸಾಭತತಸಾಭದೇವ ತಾಬಾಮೀಂ ನ ಹೂೇತವಮರ್ಮತಿ ವ್ಾಕಮಶ್ೇಷ್ಃ |
ಹೂೇಭರ್ಮತಿ ಚ ಸಾಭಾನಾಮಭಿಧಾನೇನ ಶ್ರಯತಹೂೇಮ್ೇಽಪಿ ಸಾಯನುನಿೇತರ ಶ್ಚಷಾಟಃ ವಜಾಮನಿತೇತಿ
ಜ್ಞಾನಾತಾಗಹ್ಮಾಅಧಿಕಾಯಾವ್ಾದಃ |
ಕ್ಷಾಯೇತಾಮದ್ವ ವ್ಾಮಾಖ್ಾಮತಾಯಮಮ್ೇವ |
ಮತುತ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽನ ಕ್ಷಾಯಲವಣಹೂೇಮೇ ವಿದಮತೇ |
ತಥಾವಯಾನನಸೀಂಸೃಷ್ಟಸಮ ಚಽ(ಆ.ಧ.೨೧೫೧೪,೧೫) ಇತಿ ತತ್
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೪
ಯೇಽಮೀಂ ಸಾಾಯದ್ವೇನಾೀಂ ಯತಿಷೇಧಃ ಸ ಕಾಮ್ಮೇಷ್ು ಕಭಾಸು ನಾದಯಣಿೇಮಃ<ಮಥೇದೇಶ್ಮ್ೇವ>ತಾನಿ
ಕತಾವ್ಾಮನಿ |
ತಥಾ<ಫಲಮಶ್ಚ>ಮಥೂೇದೇಶ್ಮ್ೇವ ಕತಾವ್ಾಮಃ |
ಸಿಧಮಥೇಾ ಮದಸಮ ಗೃಹೇ ಣಮೀಂ ಸಾಮದ್ವತಿ ಕಾಮಮೇದಾಹ್ಯಣಮ್ |
ಏವಭತಊಧ್ಾ ಮದಶ್ನಿೇಮಸಮೇತಾಮದ್ವ ಫಲಿೇನಾೀಂ ಹೂೇಮ್ೇ ಚೂೇದ್ವತಸಮ ಸಾಾಯದ್ವಯತಿಷೇಧಸಮ ಫಲಿಷ್ು
ಯಸಙ್ಗಗಬಾವ್ಾತಾಜಾಕರ್ಮದೀಂಹೂೇಭಧಮೇಾ ಫಲಿಷ್ು ಯವತಾತ ಇತಿ |
ತೇನ ಅಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ದಕ್ಷಿಣೀಂ ಜಾನಾಿಚಮೇತಮೇವಭಾದ್ವ ಫಲಿಷ್ಿಪಿ ಬವತಿ |
ಽನ ಕಾಮ್ಮೇಷ್ು ಫಲಿಷ್ು ಚಽಇತೂಮೇವ ಸಿದಧೇ ಮಥೂೇದೇಶ್ರ್ಮತಿ ವಚನಭುದೇಶ್ಾದೇವ್ಣಷಾೀಂ ಯವೃತಿತಃ
ಸಿಶ್ಾಸಾೇಣ ಶ್ಾಸಾಾನತಯೇಣ ವ್ಾ ನ ಯತಿನಿಧಿತಿೇನ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೪
ಮಾನಿ<ಕಾಭಾಮನಿ>ಯೇನ ಯಕಾಯೇಣೂೇದ್ವಷಾಟನಿ ತಾನಿ ತಥಣವ ಬವನಿತ, ನಣವ ತತಯ
ಕ್ಷಾಯಾದ್ವವಜಾನಮ್,ಽಮದಸಮ ಗೃಹೇ ಣಮೀಂ ಸಾಮತ್ಽ(ಆ.ಗೃ. ೨೩೫) ಇತುಮದೇಶ್ಸಮ ಗೃಹ್ಶ್ಫದೇನ
ವಿಶ್ೇಷಿತತಾಿತ್ |
ಮದ್ವ ತತಯ ಕ್ಷಾಯಾದ್ವವಜಾನರ್ಮಷ್ಟೀಂ ಸಾಮತ್, ತದಾಽಮದಸಮ ಣಮೀಂ ಸಾಮಽದ್ವತೂಮೇತಾವದೇವ ಫೂಯಮಾತ್ |
ತಥಾ ಫಲಮಶ್ಚ ಮಥೂೇದೇಶ್ಮ್ೇವ |
ನ ತು ಕ್ಷಾಯಾದ್ವನಿಷೇಧಃ,ಽಸತಿ ಸೂಸೀಂಸೃಷಟೇನ ಕಾಮಾಾಃಽ(ಆ.ದ.೨೩೧೯) ಇತಾಮಯಭಬಸಾಭಥಾಮಾತ್ |
ಅನಮಥಾಽಗೃಹ್ಮ್ೇಧಿನೂೇ ಮದಶ್ನಿೇಮಸಮ ಹೂೇಭಾ ಫಲಮಶ್ಚಽಇತಿ ವಚನಾದೇವ
ಕ್ಷಾಯಾದ್ವವಮತಿರಿಕತಶ್ಾಕಭಾೀಂಸಾದ್ವಸೂಸೀಂಸೃಷಟೇನಾನನೇನ ಕಾಮಾಾಸುಸಯಃ |
ಅತಯ ಚಽಮದಶ್ನಿೇ ಮಸಮ ಹೂೇಭಾ ಫಲಶ್ಚಽಇತಿ ಹೂೇಭಸಾಹ್ಚಮಾಾತಫಲಿಷ್ಿಪಿ ಮಾ ಕ್ಷಾಯಾದ್ವನಿಷೇಧಶ್ಙ್ಗ್
ಸಾವ್ಾಮಾತೇ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೫
<ಸವಾತಯ>ಸವ್ೇಾಷ್ು ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ು ಅಗರನ ಸಿಮೀಂ ಯಜಿಲಿತೇ ಧಭನಾದ್ವ ುಯುಷ್ಯಮತನಭನತಯೇಣೇತಮಥಾಃ |
ಏತಸಿಭನಿನರ್ಮತತೇ ಸೀಂಾಯತೇ ಉತತಯಾಬಾಮ ಭೃಗಾಬಯೀಂ ದಿೇ ಸರ್ಮಧಾವಗಾನವ್ಾದಧಾಮತ್ಽಉದ್ವದೇಮಸಿಽಽಭಾ ನೂೇ
ಹಿೀಂಸಿೇರಿತಿ |
ಆದಧಾತಿಚೂೇದ್ವತತಾಿತಾಸವಹಾಕಾಯೂೇ ನಾಸಿತ |
ಸವಾತಯ ಗೃಹ್ಣಾತಸವಾ ಾಕಮಜ್ಞೇಷ್ಿಮೀಂ ವಿಧಿಬಾವತಿ |
ಅನಮಥಾ ಯಕಯಣಾದ್ವಿವ್ಾಹ್ ಏವ ಸಾಮತ್ |
ಸವಾತಯ ಲರಕ್ರಕೇ ವ್ಣದ್ವಕೇಗಾಹಮೇಾ ವ್ಾಗಾನವಿತಿ |
ಏಕಕಭಾಕಾಲೇಷಿಿತಮನಮೇ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೫
<ಸವಾತಯ> ಸವ್ಾಾಚಾಯಲಕ್ಷಣೇಷ್ು ಕಭಾಸು |
ಅನಮೇಸವಾದಾ ಅಕಭಾಕಾಲೇಷ್ಿಪಿೇತಿ |
ಸಿಮೀಂಯಜಿಲಿತೇಽಗರನ ಯಮತನಭನತಯೇಣರಾಸನೇ ಯಜಿಲಿತೇ |
ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ ಋಗಾಬಯೀಂಽಉದ್ವದೇಮಸಿ ಜಾತವ್ೇದಃಽಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ ಸರ್ಮದಾವ್ಾದಧಾಮತ್ |
ಯತಮೃಚಮ್ೇಕಣಕಾೀಂ ಸರ್ಮಧಭಾದದಾಮತ್, ಸಿತಸಸಧನಬೇದೇ ಕ್ರಯಮಾಬೇದಾತ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೬
ಏತಾಬಾಮೀಂ ಮಜುಬಾಮಾ ಏತೇ ಸರ್ಮದಾವ್ಾದಧಾಮದ್ವತಿ ಭನಾವಿಕಲಃ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೬
ಽಉದ್ವದೇಮಸಿೇಽತಿ ಋಗದವಯೇನ ಆನೇತಮೇತದಮಜುದಿಾಮೀಂ ವಿಕಲಯತೇ ||೬||
೪೬ ವಿವ್ಾಹ್ದ್ವನಾವಿಸಭಯಣಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೭
<ಏತದಹ್ಃ>ಏತನನಕ್ಷತಯಮ್ |
<ವಿಜಾನಿೇಮಾತ್>ನ ವಿಸಭಯೇತ್ |
<ಮದಹ್ಃ>ಮಸಿಭನನಕ್ಷತಯೇ ಬಾಮಾಾ<ಆವಹ್ತೇ>ತತು್ಲಾದಾನಮತಿ |
ಮಸಿಭನನಕ್ಷತಯೇ ಾಣಿಗಯಹ್ಣೀಂ ಕೃತೀಂ ತತನ ವಿಸಭತಾವಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಆವಹ್ತ ಇತಮನೇನಾದ್ವಾಣಿಗಯಹ್ಣೀಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ |
ಅವಿಸಭಯಣೂೇದೇಶ್ೇ ಯಯೇಜನೀಂ ಸೀಂವತಸಯೇ ಸೀಂವತಸಯೇ ತಸಿಭನನಕ್ಷತಯೇ ಕಭಾವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ಕಃ ುನಯಸರ ?ಽಮಚೈನಯೇಃ ಪಿಯಮೀಂ ಸಾಮಽದ್ವ (ಆ.ಧ.೨೧೭) ತಾಮದ್ವ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕೇಷ್ೂದ್ವಷ್ಟಃ |
ನ ಚಾಸರ ವಿಧಿಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೭
ಮಸಿಭನನಹ್ನಿ ಗೃಹ್ಯವ್ೇಶ್ನಾದ್ವ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾನತೀಂ ಕಭಾ ಕಯೂೇತಿ ತ<ದೇತದಹ್ಯವಧಿತಿೇನ>ವಿಜಾನಿೇಮಾತತತ
ಆಯಬಮ ತಿಯಯಾತಯಭುಬಯೇಯಧಶ್ಿಯಮೇತಾಮದ್ವಕತುಾಮ್ |
೪೭ ವಿವ್ಾಹೇ ದಭತೂಮೇಫಯಾಹ್ಭಚಮಾವಿಧಿಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೮
ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದಾಯಬಮ<ತಿಯಯಾತಯಭುಬಯೇಃ>ದಭತೂಮೇಃ<ಅಧಶ್ಿಮಾಮ>ನೂೇರಿ ಖಟಾಿದರ |
<ಫಯಹ್ಭಚಮಾ> ಮ್ಣಥುನವಜಾನೀಂ,<ಕ್ಷಾಯಲವಣಯೇಶ್ಚ ವಜಾನೀಂ>ಬೂೇಜನೇ |
ತತಯ ಕ್ಷಾಯಲವಣವಜಾನೀಂ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾತಾರಗಧ್ನಿ ನ ಬವತಿ |
ಫಯಹ್ಭಚಮಾ ತು ತತಾಯಪಿ ಬವತಿ |
ಚತುಥಾಮಾ ಸಭಾವ್ೇಶ್ನವಿಧಾನಾತಿದೀಂ ತು ಫಯಹ್ಭಚಮಾ ವಚನೀಂ ದಾಢಮಾಯಥಮ್ |
ಮದಮಪಿ ಸಹ್ಶ್ಮನಭುಬಯೇಃ, ತಥಾಪಿ ಮ್ಣಥುನವಜಾನೇ ಮತನಃ ಕಾಮಾ ಇತಿ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೮
<ಉಬಯೇ>ದಾಭತೂಮೇಃ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದಾಯಬಮ ತಿಯಯಾತಯಭ<ಧಶ್ಿಮಾಮ>ಸಾಮತ್, ನ ತು ಖ್ಾಟವದರ |
ನಾಪಿ ೃಥಕಿಮಾಮ, ಉಬಯೇರಿತಿ ಗಯಹ್ಣಾತ್ |
ತಥಾಷಾಟಙಗಮ್ಣಥುನವಜಾನಲಕ್ಷಣೀಂ<ಫಯಹ್ಭಚಮಾ>ಸಾಮತ್ |
ಮ್ಣಥುನಸಾಮಷಾಟಙಗತಿಭಪಿ ಫೃಹ್ಸತಿನೂೇಕತಮ್
ಽಸಭಯಣೀಂ ಕ್ರೇತಾನೀಂ ಕೇಲಿಃ ಯೇಕ್ಷಣೀಂ ಗುಹ್ಮಬಾಷ್ಣಮ್ |
ಸಙ್ಲೂೇಽಧಮವಸಾಮಶ್ಚ ಕ್ರಯಮಾನಿವೃಾತಿಯೇವ ಚ ||
ಏತನೈಥುನಭಷಾಟಙಗೀಂ ಯವದನಿತ ಭನಿೇಷಿಣಃಽ ||
ಇತಿ |
ಚಕಾಯಾನಭಧುಭಾೀಂಸದನತಧಾವನಾಞಜನಾಬಮಞಜನಾನುಲೇನಸನಗಾಧಯಣಾನಾೀಂ ವಜಾನಭಪಿ |
ಮದಾಿ ಫಯಹ್ಭಚಮಾದೇನಣವ ಭಧಾಿದ್ವ ಸತಕಭಪಿ ನಿಷಿದಧಮ್ |
ಚಕಾಯಸೂತಕತಸಭುಚಚಮಾಥಾ ಏವ |
ಸವಾತಯ ತಿಯಯಾತಯರ್ಮತಮೇವ ||೮||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೯
<ತಯೇಃ> ದಭತೂಮೇಃ<ಶ್ಮಾಮಭನತಯೇಣ>ಶ್ಮನಸಮ ಭಧಮೇ
<ದಣಡಃ>ಕ್ಷಿೇರಿವೃಕ್ಷೂೇದಬವಃ<ಗನಧೇನ>ಸುಯಭಿಣಾ<ಲಿತಃ>ುಷಣಶ್ಾಚಲಙೃತಃ<ವ್ಾಸಸಾ ಸೂತಯೇಣ ವ್ಾ> <ರಿವಿೇತಃ
ತಿಷ್ಠತಿ>ಸಾಥಯಿತವಮಃ |
ಅನೂಮೇನಮಸೀಂಸಶ್್ೇಾ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೯
<ತಯೇಃ>ವಯತಸಥಯೇದಾಭತೂಮೇಮಾಾವತಿಾಯಾತಯಭಭಿನಾನ ಶ್ಮಾಮ ತಾ<ಮ್ೇವ್ಾನತಯೇಣ>ತಸಾಮ ಏವ ಭಧಮೇ, ನ
ತು ತಿಯಯಾತಾಯದೂಧ್ಾ ನಾನಾಶ್ಮಾಮ ಮ್ೇಕಾಶ್ಮಾಮೀಂ ಚಾನತಯೇಣಾಪಿೇತಿತಯೇರಿರಿ ಯಕೃತಯಾಭಶ್ಾತ್ |
ದಣೂಡೇ ಗನಧಲಿತಃ ಚನದನಾನುಲಿತಃ |
ಗನಧಸಮ ಯದಶ್ಾನಾಥಾತಾಿತುಷಣಯಮಲಙೃತಃ |
<ವ್ಾಸಸಾ ಸೂತಯೇಣ ವ್ಾ ರಿವಿೇತಸಿತಷ್ತಿ
ಠ >ಸಾಥಯಿತವಮಃ |
ಅಸಿಭೀಂಶ್ಚ ದಣಡೇ ಗನಧವೇಾ ವಿಶ್ಾಿವಸುಬಾಾವಯಿತವಮಃ,ಽಉದ್ವೇಷಾಿಾತೂೇ ವಿಶ್ಾಿವಸೂೇಽಇತಿ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗತ್ |
ಅತ ಏವ್ಾಮೀಂ ದಣೂಡೇ ನಣಮಗೂಯೇಧ ಔದುಭಫಯ ಆಶ್ಿತಥಃ ಾಲಕ್ಷೂೇ ವ್ಾ,ಽಏತೇ ವ್ಣ ಗನಧವ್ಾಾಸಯಸಾೀಂ
ಗೃಹಾಃಽ(ತಣ.ಸೀಂ.೩೪೮)
ಇತಮಥಾವ್ಾದಾತ್ ||೯||
೪೯ ವಿವ್ಾಹ್ಶ್ೇಷ್ಹೂೇಭಃ, ಸಭಾವ್ೇಶ್ನೀಂ ಚ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೧೦
<ಅಯಯಾತೂಯೇ>ಯಾತಯೇಸೃತಿೇಯೇ ಬಾಗಃ<ಉತತಯಾಬಾಮ>ಭುದ್ವೇಷಾಿಾತ ಇತಮೇತಾಬಾಮಮ್ |
ಅತಯ ಾಯತಸಮ ನಿಧಾನಸಮ ವಿಧಾನೀಂ ುನಸತಸಿಭನ್ ಶ್ಮನೇ ದಣಡಸಮ ನಿಧಾನೀಂ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೧೦
ಚತುಥಾಮಾ ಅಯಯಾತಯೇ ಇತಿ ವಿವೃತಾಮಥಾಾಠಃ |
ಚತುಥಾಮಾ ಯಾತಯೇಃಚತುಥಾಸಾಮಹೂೇಯಾತಯಸಾಮಯಯಾತಯೇ ಯಾತಯೇಯಯತಯ ತೃತಿೇಮಬಾಗೇ ತೀಂ
ದಣಡೀಂ<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಉದ್ವೇಷಾಿಾತಽಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ಉತಾಥಾಮದ್ವಬಃ ಯಕ್ಷಾಲಮ>
ಶ್ಮನಾದನಮತಯ<ನಿದಾಮಾಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ>ತನಾೀಂ ಯತಿದಮತೇ |
<ಆಜಮಬಾಗಾನತೇ> ಕೃತೇ <ವಧ್ಭನಾಿಯಫಾಧಮಾೀಂ ಉತತಯಾಃ>ಽಅಗನೇ
ಾಯಮಶ್ಚಚತತೇಽಇತಾಮದಾಮಸಸಾತಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಿ |
ತತಯ ದ್ವಿತಿೇಮತೃತಿೇಮಯೇಯಪಿಽತಿೀಂ ದೇವ್ಾನಾೀಂಽಇತಾಮದಮನುಷ್ಙಗಃ |
ತತೂೇಽನಾಿಯಭಬವಜಾ ಜಮಾದರ ಯಣಿೇತಾ ಮೇಚನಾನತೇ ಕೃತೇ <ಅಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ>
ವಧೂೀಂ<ಾಯಚಿೇೀಂ>ಾಯಙುಭಖೇಭುವ್ೇಶ್ಮ ಹ್ುತಶ್ೇಷಾದಾಜಮಭಾದಾಮ<ತಸಾಮಶ್ಚಿಯಸಿ>
<ವ್ಾಮಹ್ೃತಿಭಿ>ಯೂೇಙ್ಗ್ಯಚತುಥಾಾಭಿಸಾಿಹಾಕಾಯಾನಾತಭಿಸಸವ್ೇಾಷಾಭನತೇ ಸಕೃದಾನಮತಿ |
ಕೇಚಿತರತಿಭನಾರ್ಮತಿ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೧೧
<ಅನೂಮೇ ವ್ಾ ಫಯಹ್ಭಣಃ ಕಶ್ಚಚತೇನರ ಜಾಮಾತಿೇ ಸಭಾಗರ್ಮಷ್ಮನರತ ಅನುವ್ಾಕಶ್ೇಷೇಣಾ>ಭಿಭನಾಯೇತ |
ನ ಸಿಮೀಂ ವಯೂೇ ಜೇತ್ |
ತತಯ ಮತ್
ವಧೂವ್ಾಸಃ ಾಯಗನೇನ ರಿಧಾಪಿತೀಂ ತತಿರತಾನತೇ ವಿಭುಚಾಮನಮತಾಿಸಃ ರಿಧಾಮ ಸೀಂಸೃಶ್ತಿ ವಧೂಃ |
ತೇನ ಹ್ಸತಸಶ್ಾನೇ ದೂೇಷ್ದಶ್ಾನಾತಯಾದೇಹಿ ಶ್ಾಫಲಮರ್ಮತಮೇತಾಸು |
ವಯತಚಮಾಾಮಾೀಂ ತು ದಣಡೇನಾನತಹಿಾತತಾಿದಸೇಸಶ್ಾಃ |
ತದಾಿಸಃ ಶ್್ಿೇಬೂತೇ ಯಾದೇಹಿ ಶ್ಾವಲಮರ್ಮತಮೇತಾಭಿಶ್ಚತಸೃಭಿಃ ಋಗ್ನಬಸೂಸಮಾಾವಿದೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಮ ವಯೂೇ
ದದಾಮತ್ |
ಮಥಾ ವಕ್ಷಯತಿಽವಧೂವ್ಾಸ ಉತತಯಾಭಿಯೇತದ್ವಿದೇ ದದಾಮತ್ಽ(ಆ.ಗೃ.೯೧೧) ಇತಿ
ಆಶ್ಿಲಾಮನೇನಾುಮಕತೀಂಽಸೂಮಾಾವಿದೇ ವಧೂವಸಾೀಂ ದದಾಮತ್ |
ಅನನೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣೇಬಮಃಽ(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೮೧೩,೧೪) ಇತಿ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೧೧
ವಮಕಾತಥಾಮ್ |
ಇದೀಂ ಚಽಅಹ್ೀಂ ಗಬಾಭದಧಾಮ್ಽಇತಾಮದ್ವ ಲಿಙಗವಿಯೂೇಧೇಽಪಿ ಶ್ುಯತೇಫಾಲಿೇಮಸಾತವತ್ ||೧೧||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೧೨
<ಭಲವದಾಿಸಾ>ಇತಿ ಯಜಸಿಲಾಮಾ ಅಭಿಧಾನಮ್ |
ಮದೇತಿವಚನೀಂ ವಿವ್ಾಹಾದೂಧ್ಾಭಪಿಾಯಮಥಾಮ್ |
ಅನಮಥಾ ವಿವ್ಾಹ್ಭಧಮ ಏವ ಸಾಮತರಕಯಣಾತ್ |
ಽಮಾಭಯಣಮಽಇತಿ ದೇಶ್ಯತಿಷೇಧಃ |
ಸಾನತಾಮಾಭಪಿಽಮಾೀಂ ಯಾಚಿೇಽರ್ಮತಿ ಯಾಙುಭಖ್ಾಮ ಗಭನಯತಿಷೇಧಃ |
ಽಮಾ ಸಾನತಿೇಽತಿ ತಿಯಯಾತಯಭಧಮೇ ಸಾನನಸಮ ಯತಿಷೇಧಃ |
ಽಮಾಬಮಙ್ ತೇಽಇತಮಬಮಞಜನಸಮ |
ಽಮಾ ಯಲಿಖತಽಇತಿ ಶ್ಚಯಸಿ ಯಲೇಖನಸಮ ಕಙ್ತಾದ್ವ ನಾ |
ಽಮಾಽಙ್ ತೇಽಇತಿ ಚಕ್ಷುಷೂೇಯಞಜನಸಮ |
ಽಮಾ ದತಃಽಇತಿ ದನತಧಾವನಸಮ |
ಽಮಾ ನಖ್ಾನಿೇಽತಿ ನಖನಿಕೃನತನಸಮ |
ಽಮಾ ಕೃಣತಿತೇಽತಿ ಕಾಾಾಸಾದೇಸತನುತಕಭಾಣಃ |
ಽಮಾ ಯಜುಜಽರ್ಮತಿ ಯಜುಜಕ್ರಯಮಾಮಾಃ |
ಽಮಾ ಣೇಾನೇಽತಿ ಣೇಾನಾಶ್ನಸಮ |
ಽಮಾ ಖವ್ೇಾಣೇಽತಿ ಖವ್ೇಾಣ ಾತಯೇಣ |
ಏಕದೇಶ್ವಿಲುತೀಂ ಕವಾಮ್ |
ಽತಿಸೂಯೇಯಾತಿಯೇಽರಿತಮೇತೇಷಾೀಂ ಯತಿಷೇಧಾನಾೀಂ ಕಾಲನಿಮಭಃ |
ಽಅಞಜಲಿನಾ ವ್ಾ ಪಿಫೇಽದ್ವತಾಮದ್ವಬೂೇಾಜನೇ ಾತಾಯವಿಧಿಃ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೧೨
<ಭಲವದಾಿಸಾಃ>ಕಾಲನಿಗಾತೇನ ಶ್್ೇಣಿತೇನ ಭಲಿನೀಂ ವ್ಾಸೂೇ ವಸನೀಂ ಮಸಾಮಸಾಸಯಜಸಿಲೇತಮಥಾಃ |
ಯೂಢಶ್ಫದತಾಿದಮದೃಚಛಮಾ ನಿಭಾಲವ್ಾಸಾ ಅಪಿ ಮದೇಮೀಂ ಯಜಸಿಲಾ ಸಾಮತ್, ತದಾ
ತಿಯೇವ್ಣನಾೀಂ<ಫಾಯಹ್ಭಣಯತಿಷಿದಾಧನಿ ಕಭಾಾಣಿ ಸೀಂಶ್ಾಸಿತ>ಲರಕ್ರಕಬಾಷ್ಮಾ ಶ್ಷಮತಿ |
ಕಾನಿ ತಾನಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಯತಿಷಿದಾಧನಿೇತಮತ ಆಹ್ಽ<ಮಾೀಂ ಭಲವದಾಿಸಸಽ> <ರ್ಮತಮೇತಾನಿ |>
ಽಮಾೀಂ ಭಲವದಾಿಸಸೀಂ ಸೀಂಬವನಿತಽ(ತಣ. ಸೀಂ.೨೫೧೬) ಇತಮೇತದಾಫರಹ್ಭಣಚೂೇದ್ವತಾನಿ, ತಾನಮೇತಾನಮಪಿ
ಸವ್ಾಾಣಿೇತಮಥಾಃ |
ಅಥಾಶ್ನಾತಯಭಞಜಲಿಯಖವೇಾ ವ್ಾ |
ಖವಾಃ ಅಲಃ, ಖಣೂಡೇ ವ್ಾ ದಗೂಧೇಽಪಿ ವ್ಾ |
ತತೂೇಽನೂಮೇಽಖವಾಃ |
ಅತಯ ಚಾರ್ಮೇ ಮ್ಣಥುನಾದ್ವನಿಷೇಧಾ ಅಮ್ಣಥುನಾದ್ವಸಙ್ಲ ವಿಧಯೇ ವ್ೇತಿ ಬಾಷಮೇ ನ ವಿವಿಕತಮ್ |
ನಾಮಮತಸುತಽತಿಸೂಾೇ ಯಾತಿಯೇವಯಾತೀಂ ಚಯೇತ್ಽ(ತಣ.ಸೀಂ.೨೫೧) ಇತಿ
ವಚನಾತ್ಽನೇಕ್ಷೇತೂೇದಮನತಭಸತೀಂಮನತಭಾದ್ವತಮಮ್ಽಇತಾಮದ್ವ ಾಯಜಾತಮವಿಧಿವತಸಙ್ಲವಿಧಮ ಏವ ||೧೨||
೫ ಋತುಸಭಾವ್ೇಶ್ನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೮.೧೩
<ಯಜಸಃ>ಲೂೇಹಿಕಸಮ |
<ಋತರ> ಮತ್<ಸಭಾವ್ೇಶ್ನೀಂ>ತತಯ ಕತಾವ್ಮೇ,<ಉತತಯಾಭಿಯಋಗ್ನಬಃ>ಽವಿಷ್ುಣಯೇಾನಿಽರ್ಮತಾಮದ್ವಭಿಃ
ತಯಯೇದಶ್ಭಿಯ<ಭಿಭನಾಯೇತ |
ಽ>ಯಜಸಃ ಾಯದುಬಾಾವ್ೇಽಭಿಭನಾಣೀಂ ಫವತಿ |
ನ ಸೀಂಶ್ಾಸನವತರಥಭ ಏವತರಾ |
ಽಸಾನತಾಽರ್ಮತಮೇತತಾಫರಹ್ಭಣಯತಿಷಿದಾಧನಾೀಂ ಸವ್ೇಾಷಾೀಂ ಯತಿಯಸವ್ಾಥಾಮ್ |
<ಸಾನತಾೀಂ>ಕೃತಭಙಗಲಾರ್ಮತಮತಾಃ |
ತೇನಾಞಜನಾಬಮಞಜನಾನಮಪಿ ಬವತಿ ||೧೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೮.೧೩
ಯಜಸಃ ಶ್್ೇಣಿತಸಮ |
<ಾಯದ್ವಬಾಾವ್ಾತ್>ಕಾಲೇ ನಿಗಾಭಾತಾ್ಯಣಾತ್, ನ ಭಾಲಿನಾಮದೇಃ |
<ಸಾನತಾೀಂ> ೂಣೇಾ ತಿಯಯಾತಯೇ ಸಾನತಾೀಂ ಬಾಮಾಾಮ್ |
<ಋತುಸಭಾವ್ೇಶ್ನೇ>ಋತುಕಾಲಿೇನಸಭಾವ್ೇಶ್ನಕಾಲೇ |
ಽಋತುಶ್ಚ ಸಿಾೇಣಾೀಂ ಯಾತಯಮಷೂಷೇಡಶ್ ಸೃತಾಃಽ(ಭ.ಸೃ.೩೪೬) ಇತಿ ಭನುವಚನಾತ್ |
ಉತತಯಾಭಿಃಽವಿಷ್ುಣಯೇಾನಿೀಂ ಕಲಮತುಽಇತಾಮದ್ವಭಿಸಾಯೇದಶ್ಭಿಯ<ಭಿಭನಾಮತೇ> |
ಅತಯ ಯಜಸಃ ಾಯದುಬಾಾವ್ಾತಾಸನತಾರ್ಮತಿವಚನಾಚಚತುಥಾಽಹ್ನಿ ಾಯಮತಾಮಥಾಭನಮಾ ಸಾನತವಮಮ್ೇವ ||೧೩||
ನವಭಃ ಖಣಡಃ
೨. ಋತುಗಭನಕಾಲಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೧
<ಷೂೇಡಶ್ಚೇರ್ಮತಿ>ಞಚಭಮಥೇಾ ದ್ವಿತಿೇಮಾ |
ಆಷೂೇಡಶ್ಾಮ ಇತಮಥಾಃ |
ಆಙ್ಗಚಭಿವಿಧರ |
ಯಜಸಃ ಾಯದುಫಾಾವ್ಾದಾಯಬಮ ಚತುಥಿೇಾಷೂೇಡ ಶ್ರಮ ಗೃಹಮೇತೇ, ಯಕಯಣಾತ್ |
ಚತುಥಿೇಾಯಬೃತಾಮಷೂೇಡಶ್ಾಮಃ ಸವ್ಾಾ ಯಾತಯಮ ಋತುಗಭನಕಾಲಾಃ |
ತತಾಯಪಿ<ಉತತಯಾಭುತತಯಾೀಂ ಮುಗಾಭೀಂ> ಯಾತಿಯೀಂ<ಯಜಾನಿಶ್ಿರೇಮಸೀಂ>ವಿದಾಮದ್ವತಿ |
ಋತುಗಭನ ಇತಿ ವಚನಾತಿಣವ್ಾಹಿಕೇ ಯಥಭಗಭನೇ ಸತಮಪಿ ಋತುನಿರ್ಮತತೇನಾಮಭುದೇಶ್ಃ ಯವತಾತೇ |
ಚತುಥಾಮಾ ಅಾಯಯಾತಯೇ ನಿಮಮ್ೇನ ಗಭನೀಂ ಬವತಿ |
ತತಯ ಚ ಶ್ೇಷ್ೀಂ ಸಭಾವ್ೇಶ್ನೇ ಜೇತ್ |
ಉತತಯಾಭಿಯಭಿಭನಾಮತ ಇತಿ ಚ ಗಭನಭನಾಾಣಾೀಂ ಸಭುಚಚಯೇ ಬವತಿ |
ತತಯ ೂವಾಭೃತುಗಭನಭನಾಾಃ |
ಶ್ಾಚತಸಭಾವ್ೇಶ್ನಭನಾಾಃ |
ವಿರಿೇತಭನಮೇ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೧
ಚತುಥಿೇಾಯಬೃತಿೇತಿ ದ್ವೇಘೇಾಭಾಥಾಾಠಃ |
<ಚತುಥಿೇಾ>ಯಾತಿಯಭಾಯಬಾಮಷೇಡಶ್ಚೇಙಬಿವಿಧರ, ದ್ವಿತಿೇಮಾ ಚ ಞಚಭಮಥೇಾु ಷೂೇಡಶ್ಾಮ ಇತಿ ಮಾವತ್ |
<ಉತತಯಾಭುತತಯಾೀಂ ಮುಗಾಭೀಂ>ಯಾತಿಯೀಂ ಯತಿ ಋತುಗಭನೇ ಋತರ ಮ್ಣಥುನೇ
ಕೃತೇ,<ಯಜಾನಿಃಶ್ಯೇಮಸೀಂ,>ಯಜಾಃ ುತಾಯಃ ತೇಷಾೀಂ ನಿಶ್ಿರೇಮಸೀಂ
ಆಮುಯಾದ್ವೇಪಿಸತಗುಣಸಭತಿತಬಾವತಿೇ<ತುಮದ್ವಶ್ನಿತ>ಭನಾಿದಮಃ |
ಏತದುಕತೀಂ ಬವತಿತಯಯೇದಶ್ಸು ಯಾತಿಯಷ್ು ಋತುಗಭನೇ ಶ್ುಕಾಲಧಿಕಮೇ ಸತಿ ುತಾಯ ಜಾಮನತೇ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೨
ಅಧಾಿನೀಂ ಯಸಿಥತಃ ಾಯಧ್ಃ |
ಅಥಾಃ ಯಯೇಜನಮ್ |
ಮತಿ್ಞಗಚತರಯೇಜನಭುದ್ವದಶ್ಮ ಯೇಽಧಾಿನೀಂ ಯಸಿಥತಃ, ತಸಮ<ಅಥಾಾಯಧ್ಸಮ |
ರಿಕ್ಷವ್ೇ>
ರಿವ್ಾದೂೇಽಭಿಶ್ೀಂಸನಮ್ |
<ರಿಕ್ಷವ>ಉಕತಃ |
<ದುಃಸಿನಃ>ಯಸಿದಧಃ |
ದುಯುದ್ವತಮ್<ಅಲಾಮುರಿತಾಮದ್ವ |>
<ಅನುಹ್ೂತೀಂ ರಿಹ್ೂತರ್ಮತಿ> ಶ್ಕುನೇಯಶ್್ೇಬನಾ ವ್ಾಗುಚಮತೇ |
<ಅಶ್ಾಕುನೀಂ>ಅನಿರ್ಮತತಬೂತಮ್ |
<ಭೃಗಸಮ> ಸೃಗಾಲಾದೇಃ |
<ಅಕ್ಷ್ಣಮಾ ಸೃತಮ್>ತಿಮಮಾಗಗಭನಭಸವ್ಾಮದ್ವ |
ಏತೇಷಾಮ್ೇಕಸಿಭನನಪಿ ನಿರ್ಮತತೇ ದಿಯೇಯಪಿ ಭನಾಯೇಜಾಃ ಕಾಮಾಃ |
ರಿಕ್ಷವರಿಕಾಸನಯೇಶ್ಚ ಲಿಙ್ಗಗಬಾವ್ೇಽಪಿ |
ರಿಕ್ಷವಶ್ಫದಸುತ ಕ್ಷವಧುಲಿಙಗೀಂ ನ ಬವತಿ, ಯೂಬೇದಾತ್ |
ಏಕದೂೇಶ್ವಿಕಾಯಸುತ ರಿಕ್ಷವಸಾಮಪಿ ಸೀಂಬವತಿ |
ತನಿನರ್ಮತತೇ ತು ಅನಮಸಿಭನ್ ಯಕಯಣೇ ಏತದಿಕತವಮಮ್ |
ಇಹ್ ಚ ವಚನಯಯೇಜನೀಂ ವಿವ್ಾಹಾಥಾ ಗಚಛ ತೂೇಽಪಿ ಏತೇಷ್ು ನಿಮ್ತವೇಷ್ು ಾಯಮಶ್ಚಚತತಮ್ೇತತಮಥಾ ಸಾಮದ್ವತಿ |
ಯಕಯಣಾನತಯೇ ತು ಶ್ುಯತಾನಾೀಂ ವಿವ್ಾಹಾದೂಧ್ಾಮ್ೇವ ಯವೃತಿತಃ |
ಇದೀಂ ತು ಅಥಾಾಯಧ್ಸಮೇತಿ ವಚನಾತಸವ್ಾಾಥಾ ಚ ಬವತಿ |
ಯಕಯಣಾತಿಿವ್ಾಹೇಽಪಿ ಸಾಿಧಾಮಮಸಾಥನನಿಮಭಾಥಾ ಚ ಭನಾಯೇಯೇತಯೇರಿಹ್ ಾಠಃ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೨
<ಅಥಾಃ>ಯಯೇಜನೀಂ, ಧಭಾಾಥಾ ತದುಕಾಯಕಾಣಿ |
ಅಥಾಭುದ್ವದಶ್ಮ ಮಃ ಯಸಿದಧಭಧಾಿನೀಂ ಯಸಿಥತಃ ಸೂೇರ್ಽಥಾಯಧ್ಃ, ನ ತು ಸಾನನ, ಫಯಹ್ಭಮಜ್ಞೂೇದಕ ಮಗಮಘಾಸಾದ್ವ
ಕಭುದ್ವದಶ್ಮ ಸರ್ಮೇದೂೇಶ್ೀಂ ಯತಿ ನಿಗಾತಃ |
ತಸಮ<ರಿಕ್ಷವ್ೇ>ಕ್ಷವಧರ <ರಿಕಾಸನೇ>ಕಾಸೇ ಚ ದುನಿಾರ್ಮತತೇ ಜಾತೇ <ಅ ಉಸೃಶ್ಮ>
ಉಸಶ್ಾನಭಾಚಭನೀಂ ಸಶ್ಾನಭಾತಯೀಂ ವ್ಾ ಮಥಾತುಷಿಟ ಕೃತೂಿೇತತಯೇಽಅನುಹ್ವೀಂ ರಿಹ್ವಮ್ಽಇತಮೇತೇ
<ಮಥಾಲಿಙ್ ಗೇ>ರಿಕ್ಷವ್ೇ ೂವ್ಾಾ, ರಿಕಾಸನೇ ಚೂೇತತಯಾೀಂ<ಜೇತ್> |
ಜತಾಿಚಾಚನಯೇಶ್ಾಚತುಸಸವಮಾಮ್ೇವ |
ಅತಯ ಚ ಮಥಾಲಿಙಗರ್ಮತಮನೇನಣತತಾಜಾಮತಿೂವಾಮಾ ವಣಾವಮತಮಯೇನ ರಿಕ್ಷವ ಏವ ಯಕಾಶ್ಮಃ, ಉತತಯಮಾ
ತಿಧಾಮಹ್ೃತೀಂ ರಿಕಾಸನಮ್ೇವ |
ಮಥಾ ಚಣತೇ ಋಚರ ಕ್ಷವಧುಕಾಸಾವ್ೇವ ತಾತಯೇಾಣ ಯಕಾಶ್ಮತಃ, ತಥಾ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತೇ ಬಾಷ್ಮಕಾಯೇಣ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೩
ಏವರ್ಮತಮನೇನಽಅಥಾಾಯಧಿೇಽತಿ ಚ, ಅ ಉಸೃಶ್ಮೇತಿ ಚ,ಽಜೇದ್ವಽತಿಚಾೇಕ್ಷಯತೇ |
ಏವಞಚ ಮಥಾಲಿಙಗವಚನೀಂ ವಿಸಷಾಟಥಾಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೩
ಏವರ್ಮತಮನೇನ ಅಥಾಾಯಧೂಿೇಽ ಉಸೃಶ್ಮೇತಾಮಕೃಷ್ಮತೇ |
ಇಹೂೇತತಯಣರಿತಿ ಕಯಭವಿಬಕ್ರತದಶ್ಾನಾದಿನಸತಾಮದ್ವೇನಿ ಮಥಾಲಿಙಗಭಭಿಭನಾಮತೇ |
ನ ತು ೂವಾವಜಜೇತ್ |
<ಚಿತಿಯಮೀಂ>ಲೂೇಕಯಸಿದಧಮ್,ಚಮನಭೂಲೀಂ ವ್ಾ |
<ವನಲತಿೀಂ> ುಷಣವಿಾನಾ ಪಲವನತಮ್ |
ಅಸಮ ಯದಶ್ಾನಾಥಾತಾಿತ್
ವೃಕ್ಷಭಮೇವ್ಾವಿಧೀಂಽಆಯಾತತೇ ಅಗ್ನನಃಽಇತಮೇತಮಾಭಿಭನಾಮತೇ |
ಽನಭಶ್ಿಕೃತಸದೇಽಇತಿ<ಸಕೃದ್ವಯೇತಿೀಂ>ಸಕೃತಸನತತಿಮ್ |
ಽಸಿಗಸಿನಸಿಽ<ಇತಿ ಸಿಗಾಿತಮ್> |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೪
ಮದ್ವ ವಯಸಮ ಭನೂೇ ವಧಾಿಾ ನ ತುಷಮೇತಥ ತಸಿಸದ್ವಧಕಾಮ್ೇನ ವಧಾಿಃ ಪಿತಾಯದ್ವನಾ ತಪ್ೇಮುಕತೇನೇದೀಂ ಕಭಾ
ಕತಾವಮಭಜ್ಞಾತೀಂ ವಯಸಮ |
ವಶ್ಚೇಕಯಣಾಥಾತಾಿತ್ |
ಔಾಸನೇ ಚ ಕತಾವಮಮ್ |
ತದುಕತೀಂ ುಯಸಾತತಫರಹ್ಭಚಮಾವಿಧಾನಸಮ ದೃಷಾಟಥಾತಾಿತಾಮವತಾ ತಸಾಥಾಸಿದ್ವಧೀಂ ಭನಮತೇ ತಾವತ್ತಾವಮಮ್ |
ುನವಾಸೂಿೇಶ್ಚೇದೀಂ ಕಭಾ ಬವತಿ |
ಽಶ್ಿಸಿತತಮೇಣಽ(ಆ.ಗೃ.೯೫) ಇತಿ ವಚನಾತ್ |
ಕ್ರೀಂ ುನಸತತ್ಭಾ?ಸಾಥಲಿೇಾಕಃ,ಾಠಾಚಾನೀಂ ಚ |
ಸವಾ ಕಭಾ ಾವಾಣವತ್ |
ವಿವ್ಾಹ್ಯಕಯಣೇ ತೂದೇಶ್ಾತಸಕೃತಾತಯಯಯೇಗಃ ಶ್ಭಾಮಶ್ಚ |
ಕಾಲಸಮ ಚಾನಿಮಭಃ |
ವಿವ್ಾಹ್ಯಕಯಣೇ ಚಾಸಾಮಸಸಭಾಪಿತಃ ತಚಛೇಷ್ಬೂತಸಮ ವ್ಾಸೂೇದಾನಸೂಮೇರಿಷಾಟದುದೇಶ್ಾದವಗನತವ್ಾಮ |
ಏವಭಥಾಮ್ೇವ ಚ ತಸೂಮೇರಿಷಾಟದುದೇಶ್ಃ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೪
<ಉಬಯೇ>ಜಾಾಮಾತೂಮೇಃಽತಿಯಯಾತಯಭುಬಯೇಯಧಶ್ಿಮಾಮಽಇತಮಧಿಕಾಯಾತ್, ಇಹ್ ಅನಾಿಯಫಾಧಮಾರ್ಮತಿ
ಸಿಾೇಲಿಙಗನಿದೇಾಶ್ಾಚಚ |
<ಹ್ೃದಮಸೀಂಸಗಾ> ಭನಸೂೇಸಸರ್ಮರೇತಿರ್ಮೇುಸಃ ವಧಾಿ ಹಿತಣಷಿೇ ಪಿತೃಬಾಯತಾಯದ್ವಯಾಪ್ೇಽಪಿ ತಿಯಯಾತಾಯದನೂನೀಂ
ಮಾವನಭನಸೂತೇಷ್ೀಂ<ಫಯಹ್ಭಚಮಾ ಚರಿತಾಿ>ತಸರಮಾಸನ ಏವ ಸಾಥಲಿೇಾಕಶ್ಯಣಾದಮಗ್ನನಭುಖ್ಾನತೀಂ ಕೃತಾಿ
ತಸಾಮಭನ್<ವ್ಾಯಫಾಧಮಾೀಂ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದವದಾಮ>ಽಾಯತಯಗ್ನನಮ್ಽಇತಾಮದ್ವಭಿಸಸತಭಿಭಾನಾಣಃ ಯತಮೃಚೀಂ
ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಹ್ುಾತಾಿ ಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತೇ |
ತದನನತಯೀಂ ಸಿಿಷ್ಟಕೃದಾದ್ವ ತನಾಶ್ೇಷ್ೀಂ ಾವಾಣವತಸಭಾಮ,<ತೇನ>ಹ್ುತಶ್ೇಷೇಣ<ಸಪಿಾಷ್ಭತಾ ಮುಗಾಭನ್>
<ದಿಯವಯಾನ್>ದಾಿವವಯರ ಸೀಂಖ್ಾಮತೂೇ ಯೇಷಾೀಂ ತಾನ್<ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್>ಮಥಾಲಾಬೀಂ<ಬೂೇಜಯಿತಾಿ>ತಣಯೇವ
ಬುಕತವದ್ವಬಃ ಕಭಾಪಲಸಿದ್ವಧಯಸಿತವತಿ<ಸಿದ್ವಧೀಂ ವ್ಾಚಯಿೇತ> |
ತೇನ ಸಪಿಾಷ್ಭತೇತಿ ಚ ಾವಾಣಸಿದಾಧನುವ್ಾದೂೇ ಮುಗ್ನಭಾನಿತಿ ವಿಧಾತುಮ್ ||೪||
೪ ತಿವಶ್ಮಕಯೀಂ ಕಭಾ (ಾಠಾಖ್ಾಮಮಾಃ ಓಷ್ಧಾಮಃ ಮವ್ಣಃ ಯಕ್ರಯಣಮ್, ತಾೀಂ ಸಿಹ್ಸತಯೇಯಾಫಧಮ ತಾಬಾಮೀಂ
ತುಮಸಸಭಾಲಿಙಗನೀಂ ಚ)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೫
<ಶ್್ಿೇ>ಮತ್ಯಣಿೇಮೀಂ ಕಭಾ<ತತಿತಷಮೇಣ> ನಕ್ಷತಯೇಣಸಭಾದಮತ ಇತಿ ಕೃತಾಿ ೂವ್ೇಾದುಮಸಿಸದ್ವಧವ್ಾಚನಾನತೇ
ಕಭಾಣಿ ಕೃತೇ ಪಿತಾಯದ್ವನಾ ಋತಿಿಜಾ ಮಜಭಾನಬೂತಾ ವಧೂಃ ಮತಯ ಯದೇಶ್ೇ ಾಠಾ ತಿಷ್ಠತಿ ತತಯ ಗತಾಿ
ತಾೀಂ<ಾಠಾೀಂ ತಿಯಸಸತಃ>ಏಕವಿೀಂಶ್ತಾಮ<ಮವ್ಣಃ ರಿಕ್ರಯತಿ>ಽವ್ಾಯುಣಮಸಿೇಽತಮೇತಾಬಾಮಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೫
ಾಠೂೇತಾಥನಾದ್ವ ಬತೃಾರಿಗಯಹ್ಣಾನತೀಂ ಕಭಾ ಶ್್ಿೇಬೂತೇ ರಿದುಮಸಿತಷೂಮೇ ಬವತಿೇತಿ ಕೃತಾಿ
ೂವ್ೇಾದುಮಃ<ಶ್ಿಸಿತಷ್ಮಃ>ುನವಾಸೂ ಇತಮಥಾಃ |
ತಸಿಭನನಕ್ಷತಯೇ ಪಿತಾಯದ್ವನಾ ಸಿದ್ವಧವ್ಾಚನಾನತೇ ಕಭಾಣಿ ಕೃತೇ, ಅನನತಯೀಂ ವಧೂಮಾತಯ ಬೂಭರ ಾಠಾಸಿತ ತತಯ ಗತಾಿ
ತಾೀಂ<ಾಠಾೀಂ ತಿಯಸಸತಃ>ಏಕವಿೀಂಶ್ತಾಮ ಮವ್ಣಃಽಮದ್ವ ವ್ಾಯುಣಮಸಿಽ ಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ರಿಕ್ರಯತಿ>ರಿತೂೇ ವತಿ |
ತಿಯಸಸತರಿತಿ ಛಾನದಸೀಂ ಯೂಮ್ ||೫||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೬
ಕೃತಾಿ ರಿಕ್ರಯಣಭುಪ್ೇಷ್ಮ ತತಃ<ಶ್್ಿೇಫೂತೇ>ತಾೀಂ ಾಠಾೀಂ ಇತಾಥಮತಿ ಖನಿತಯೇಣ
ಖ್ಾತೂಿೇತಿಯದತಿ<ಉತತಯಮಚಾಾ> "ಇಭಾೀಂ ಖನಿೇರ್ಮೇ"ತಮೇತಯಿೇ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೬
ಯೇದುಮವಾಧೂಯೇವ ತಾೀಂ ಾಠಾೀಂಽಇಭಾೀಂ ಖನಾರ್ಮಽಇತಮೇತಮಾ
ಖರ್ಮತಯೇಣೂೇತಾಯಮಽಉತಾತನಣೇಾಽಇತಾಮದ್ವಭಿ<ಸಿತಸೃಭಿಯಭಿಭನಾಯ>ತಸಾಮಃ ಭೂಲೀಂ ದ್ವಿಧಾ ಛಿತಾಿ
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೭
ಮದ್ವ ಬಾಮಾಾ ಬತಾರಿ ನ ಯಭತೇ ತದಾ ನಣವ್ಣತತ್ಭಾ ಬವತಿೇತಿ ಯದಶ್ಾನಾಥಾರ್ಮದೀಂ<ವಶ್ಮ>ಃಃ ತಿಬಾವತಿ
ಬಾಮಾಾಮಾಃ ನ ಬಾಮಾಾ ಬತುಾರಿತಿ ||೯||
ಅಸಮ ಅಧಿಕಾಯಾನತಯಸೀಂಯೇಗಭಾಹ್
೫ ಸತಿನೇಫಾಧನೀಂ ಕಭಾ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೮
ನ ಕೇವಲಭುಬಯೇಹ್ೃಾದಮಸೀಂಸಗಾಸಾಧನಮ್ೇವ್ಣತತ್ಭಾ, ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ?<ಸತಿನೇಫಾಧನಚಚ>ಸತನಯಮನೇನ
ಫಾಧಿತುೀಂ ಶ್ಕಮೇತಮಥಾಃ |
ಅಸಿಭನನಪಿ ಕ್ಷೇ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೮
ಸತಿನೇ ಫಾಧಮತೇ ಯೇನ ತತ್<ಸತಿನೇಫಾಧನಮ್ |
>ಏತತ್ಭಾ ಸತಿನೇಫಾಧನಭಪಿ ಬವತಿ |
ಅಧಿಕಾಯಾನತಯೀಂ ಚ ಮುಕತಭಮ ಏಕಮಾ ಸೀಂಸೃಷ್ಟಹ್ೃದಯೇಽಮನಾಮೀಂ ತತಸತಿನೇೀಂ ಬಾಮಾಾ
ತದಧಿೇನಧಭಾಾದಾವಪಿ ಲೂೇಬಾನನ ಫಾಧತೇ ಸೂೇಽಪಿ ಕಥೀಂ ನು ನಾಭ ತದಧಿೇನಧಭಾಾ ದುಮೇಕ್ಷಮಾಪಿ ತಾೀಂ
ಫಾಧೇತಣವ್ೇತಮೇವಭಥಾತಾಿದಸಮ ಕಭಾಣಃ ||೮||
ಅಥಾನಮದಪಿ ಸತಿನೇಫಾಧನಭಾಹ್
೬ ಕ್ಷಮಯೂೇಗಗಯಸಾತಮಾೀಂ ಬಾಮಾಾದರ ತನಿನವೃತಿತಕಯೀಂ ಕಭಾ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೯
<ಏತೇನಣವ>ಸತಿನೇಫಾಧನೇನ<ಕಾಮ್ೇನ ಉತತಯೇಣಾನುವ್ಾಕೇನ>"ಉದಸರ ಸೂಯೇಾ
ಅಗಾತ್"ಇತಮನೇನ<ಸದಾ>ಅಹ್ಯಹ್ಃ<ಆದ್ವತಮಭುತಿಷ್ಠತೇ |>
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೯
ಏತಾಸಿಭನನೇವ ಕಾಮ್ೇ ವಧೂಃಽಉದಸರ ಸೂಯೇಾ ಅಗಾತ್ಽಇತಮನುವ್ಾಕೇನ
ಾಯಗೂಬೇಜನಾದಹ್ಯಹ್ಯಾದ್ವತಮಭುತಿಷ್ಠತೇ |
ಸದೇತಿ ವಚನೀಂ ಚ ಸಿದಧೇಽಪಿ ಸತಿನೇಫಾಧನಕಾಮ್ೇ ಕಭಾಾನತಯೀಂ ವ್ೇತಿ ||೯||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೧೦
<ಮಕ್ಷಾಮ>ಯಾಜಮಕ್ಷಾಮಕ್ಷಮಯೂೇಗಃ |
ತೇನ ಗೃಹಿೇತಾೀಂ<ಬಾಮಾಾ ಅನಾಮೀಂ ವ್ಾ> ಸಾಿೀಂ ಸಿಾಮೀಂ ಭಾತೃಯಬೃತಿೀಂ ಜ್ಞಾತಾಿ ಬಣಷ್ಜಮರ್ಮದೀಂ ಕತಾವಮಮ್ |
ಕ್ರೀಂ ತತ್?
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೧೦
<ಯಾಜಮಕ್ಷಮಣಾ ಗೃಹಿೇತಾೀಂ, ಅನಾಮೀಂ ವ್ಾ> ಯಾಜಮಕ್ಷಮಣೂೇಽನಮಣಃ ಕುಷಾಠದ್ವಭಿಗೃಾಹಿೇತಾೀಂ ವ್ಾ ವಧೂೀಂ ತದ್ವಧತಣಷಿೇ
ಉಕತಲಕ್ಷಣಫಯಹ್ಭಚಮಾಮುಕತಃ<ುಷ್್ಯಸಮ>ದಭಸಮ <ಸೀಂವತಿಾಕಾಭಿ>ದಾಲಣಭೂಾಲಣಶ್ಚಽಅಕ್ಷಿೇಫಾಮೀಂ
ತೇಽಇತಾಮದಮೃಗೂಯಣಷ್ಷಡಿಬಭಾನಾಣಃ<ಮಥಾಲಿಙಗೀಂ>ಭನಾಲಿಙಗಯತಿನಾನನಿ ಬಾಷಮೇ
ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಾನಮಕ್ಷಾಯದ್ವೇನಮಙ್ಗಗನಿ<ಸೀಂಭೃಶ್ಮ> ಯತಿಭನಾೀಂ ತಾನಿ<ಯತಿೇಚಿೇನೀಂ ನಿಯಸಮೇತ್> |
ಏತೇನ ಬಣಷ್ಜಮೇನಾಗದಾ ಸಾಮದ್ವತಿ ತಾತಮಾಮ್ ||
೭ ವಧೂವ್ಾಸಸೂೇ ದಾನಮ್ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೯.೧೧
ವಿವ್ಾಹ್ಕಾಲೇ ಮತ್<ವ್ಾಸಃ>ರಿಧಾಪಿತೀಂ, ತತ್<ಏತದ್ವಿದೇ>ಫಾಯಹ್ಭಣಾಮ ದದಾಮತ್, ಯೇಽಸಿಭನ್ ಯಶ್ನೇ
ಠಿತಾನಭನಾಾನ್ ಸಾಥಾಾನ್ ವ್ೇದ ತಸೈ |
ಕೇಚಿತಬಣಷ್ಜಮಶ್ೇಷ್ರ್ಮದೀಂ ಭನಮನತೇ |
ಆನನತಮಾಾತ್ |
ತೇಷಾೀಂ ವಧೂವ್ಾಸ ಇತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣಭನಮಸಾಮಃ ಸಿಾಮಾಃ ಮಕ್ಷಮಗೃಹಿೇತಾಮಾಃ ವ್ಾಸಸೂೇ ದಾನನಿವೃತಯಥಾಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೯.೧೧
ಮಸಾಮ<ವಧಾಿ>ಇದೀಂ ಬಣಷ್ಜಮೀಂ ಕ್ರಯಮತೇ ತಸಾಮ<ವ್ಾಸಃ> |
<ಏತದ್ವಿದೇ>ಏತತ್ಭಾ ಸಭನಾಾಥಾ ಯೇ ವ್ೇತಿತ ತಸೈಽಯಾ ದೇಹಿಽಇತಾಮದ್ವಭಿಶ್ಚತ ಬಯದ ತಸೃಭಿದಾದಾಮತ್ |
ಕೃಚಾಛರತಿತೇಣೂೇಾಽತಿಗೂಢಾಥಾಸೃತಿೇಮಟಲೂೇದಧಿಃ ||೧||
==================================================================
==================
ಅಥ ಚತುಥಾಃ ಟಲಃ
ಅಥ ದಶ್ಭಃ ಖಣಡಃ |
೬ ಉನಮನಯಕಯಣಮ್
೧ ಉನಮನಸಮ ಕಾಲಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೧
ಯೇನ ಆಚಾಮಾಕುಸಭುನಿೇಮತೇ ಕುಭಾಯಃ<ತದುನಮನೀಂ> ನಾಭ ಕಭಾ ಶ್ರಯತಃ ುಯುಷ್ಸೀಂಸಾ್ಯಃ |
ಽಗಬಾಾಷ್ಟಮ್ೇಷ್ು ಫಾಯಹ್ಭಣಭುನಯಿೇತಽಇತಿ ವಕ್ಷಯಭಾಣೇನಣವೇನಮನಾಧಿಕಾಯೇ ಸಿದಧೇ ಯತಿಜ್ಞಾಕಯಣೀಂ
ಾಯಧಾನಮಖ್ಾಮನಾಥಾಮ್ |
ಮಥಾ"ಅಗಾನಯಧೇಮೀಂ ವ್ಾಮಖ್ಾಮಸಾಮಭ"(ಆ.ಶ್ರಯ.೫.೧.೧) ಇತಾಮದರ |
ಕಥೀಂ ುನಯುನಮನಸಮ ಾಯಧಾನಮಮ್?ಮಸಾಭದನುನಿೇತಸಮ ಶ್ರಯತಸಾಭತೇಾಷ್ು ಸವ್ೇಾಷ್ು ಕಭಾಸಿನಧಿಕಾಯಃ |
ಉನಮನೇ ತು ಗಬಾಾಧಾನದ್ವಭಿಯಸೀಂಸೃತಸಾಮನೀಂಧಿಕಾಯಃ |
ಮತಯ ಫಯಹ್ಭಚಾರಿಧಭಾಾಃ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕೇಷ್ು ತತೈವೇನಮನೇಽುಮಚಮಭಾನೇ ಸವಾಚಯಣಾಥಾತಾ ಸಾಮತ್
|
ಇಷ್ಮತೇ ಚಾಸಭದ್ವೇಮಾನಾಮ್ೇವ್ಾಮೀಂ ಕಲಃ |
ತಸಾಭದತೂಯೇದೇಶ್ಃ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೧
ಉನಮನರ್ಮತಿ ಕಭಾನಾಭಧೇಮಮ್ |
ಕುಭಾಯಸಾಮಚಾಮಾಸರ್ಮೇನಮನಭಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿೇತಿ, ಙ್ಜಾದ್ವವತ್ |
ವಿವಿಾಸತಯಾಥಾಃ |
ಆಙಫ ಲವ ದಥಾಃ |
ಕೇಚಿತದಣವ್ಾದೇವಿಾಘಾನತೂವ್ಣಾನಿಾಷೇಕಾದ್ವಭಿಯಸೀಂಸೃತಸಾಮುಮನಮನೀಂ ಬವತಮೇವ |
ನ ತೂನಮನಾಸೀಂಸೃತಸಮ ಉತತಯಾಣಿ ಶ್ರಯತಸಾಭತಾಾನಿೇತಮೇವಭುನಮನಾಯಧಾನಮಜ್ಞಾನಾಥಾಾ ಯತಿಜ್ಞಾ |
ಕ್ರಞಗಚ ಗೃಹೂಮೇದ್ವಷ್ಟಕಭಾಸು ಗೃಹ್ಸಥಸಮಣವ್ಾಧಿಕಾಯೂೇ ನ ಫಯಹ್ಭತಾರಿಣ ಇತಮೇವೀಂಯೂೀಂ ವಿಶ್ೇಷ್ೀಂ
ಜ್ಞಾಯಿತುಭಯತಿಜ್ಞೀಂ ವಿವ್ಾಹ್ಭುದ್ವಶ್ಮ ಉನಮನಕಲೂೇದೇಶ್ಃ ಸಯತಿಜ್ಞಃ ಕ್ರಯಮತೇ |
ಅಸಮ ಚ ಕಲಸಮ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽಉನಮನೀಂ ವಿದಾಮತಾಸಮಽ(ಆ.ಧ.೧೧೯) ಇತಮ ತಾಯನುದೇಶ್ಃ
ಸವಾಚಯಣಾಥಾತಾೀಂ ನಿವತಾಯಿತುರ್ಮತಿ ||೧||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೨
ಮಸಿಭನ್ ವಷೇಾ ಗಬೂೇಾ ಬೂತಾಿ ಶ್ೇತೇ ತದಿಷ್ಾ ಗಬಾಶ್ಫದೇನೂೇಚಮತೇ ತದಷ್ಟಭೀಂ ಯೇಷಾೀಂ
ತಾನಿೇಭಾನಿ<ಗಬಾಾಷ್ಟಭಾನಿ>ವಷಾಾಣಿ |
ಫಹ್ುವಚನೀಂ ಸರಯಾದ್ವಬೇದೇನ ವಷಾಾಣೀಂ ಭಿನನತಾಿತ್ |
ಅಯ ಆಹ್ಜನಭಯಬೃತಿ ಸಾತನಾೀಂ ವಷಾಾಣಾೀಂ ಗಬಾಭಷ್ಟಭೀಂ ಬವತಿ |
ತೇನ ಸತಸಿಪಿ ವಷೇಾಷ್ೂನಮನೀಂ ಚೂೇದಮತೇ |
ತತಯ ಚತುಷ್ುಾ ವಷೇಾಷ್ಿಯೇಗಮತಾಿತ್
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೨
<ಗಬಾಾಷ್ಟಮ್ೇಷ್ು>ವಷೇಾಷಿಿತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ಽಗಬಾಾದ್ವಸಸಙ್ಗಯಯ ವಷಾಾಣಾಮ್ಽ(ಗರ.ಧ.೨೭) ಇತಿ ಗರತಭವಚನಾತ್ |
ಗಬಾಶ್ಫದೇನ ಮಸಿಭನ್ ಗಬೂೇಾ ವಧೇಾತೇ, ತಲಲಕ್ಷಯತೇ |
ತದಷ್ಟಭೀಂ ಯೇಷಾೀಂ ಜನಾಭದ್ವೇನಾೀಂ ಸಾತನಾೀಂ ತಾನಿ ಗಬಾಾಷ್ಟಭಾನಿ ವಷಾಾಣಿ |
ತೇಷ್ು<ಫಾಯಹ್ಭಣಭುನಯಿೇತ> |
ಏವೀಂ ಮದಮತಿ ಜನಾಭದ್ವಸತಸಿುಮನಮನೀಂ ಾಯತೀಂ,ತಥಾಪಿ ಜನಾಭದ್ವಷ್ು ತಿಯಷ್ು ಚರಲಾನತಃ
ಗಬಾಸೀಂಸಾ್ಯಣಯವಯುದಧತಾಿನನ ಕ್ರಯಮತೇ |
ಚತುಥೇಾಽಪಿ ನಣವಕುಭಾಯಸಮ ವಯತಿೇಚಯಣಾ ಸಾಭಥಾಮಾತ್
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೪
ಉದಗಮನೇ ವಸನತನಿಮಭಃ ಫಾಯಹ್ಭಣಸಮ |
ಕ್ಷತಿಯಮಸಾಮವ್ಾದೂೇ ನಿಮಮೇ ವ್ಾ |
ವ್ಣಶ್ಾಮವ್ಾದಃ ೂವಾಕ್ಷಾದಮಸುತ ಸಿಥತಾ ಏವ |
ವಷಾಾಣಮೃತನಶ್ಚ ವಿಧಿೇಮನತೇ ಇಹ್ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕೇಷ್ು ಚ |
ತತಯ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕೇಷ್ು ವಿಧಾನೀಂ ಸವಾಚಯಣಾಥಾಮ್ |
ಇಹ್ ವಿಧಾನೀಂ ವಣಾನಿಮಭಾಥಾಮ್ |
ಶ್ಾಸಾಾನತಯದೃಷಾಟನಾೀಂ ಕಾಲಾನತಯಾಣಾರ್ಮಹ್ಯವೃತಿತಭಾಾ ಬೂದ್ವತಮೇವೀಂ ಫುಯವನನೇತತಾಜಾಮತಿಚರಲಾದ್ವಷ್ು
ಶ್ಾಸಾಾನತಯದೃಷೂಟೇಽಪಿ ಕಾಲಃ ಕ್ಷೇ ಬವತಿೇತಿ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೪
ಉಬಮತಾಯಪಿ ಕಪಿಞಜಲನಾಮಯೇನ ಫಹ್ುವಚನಸಮ ತಿಯತಿಮ್ೇವ್ಾಥಾಃ ||೩||
೨ ಉನಮನೇ ದ್ವಗಿನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೫
ಅಥೂೇನಮನವಿಧಿಃೂವ್ೇಾದುಮನಾಾನಿದೇಶ್ಾಯದಧಮ್ |
ತತಃ ಶ್್ಿೇಬೂತೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಾಿ ತಣಯಾಶ್ಚಷೂೇ ವ್ಾಚಮತಿಪಿಣಾಮಹ್ೀಂ ಸಿಸಮೃದಧೀಂ ಇತಿ |
ತತಃ ಕುಭಾಯೀಂ ಬೂೇಜಯೇತ್ |
ಏವಭನತೀಂ ಪಿತಾಯದೇಃ ಕಭಾ |
ಅಥಾಚಾಮಾಃ ಉಷಾಣಶ್ಚಿೇತಾಶ್ಾಚಃ ಸೀಂಸೃಜತಿ |
<ಅನುವ್ಾಕಸೂಮೇ>ತತಯಸಮ<ಯಥಮ್ೇನ ಮಜುಷಾ>ಽಉಷಣೇನವ್ಾಮಽ ವಿತಮೇತೇನ |
ಸೀಂಸೃಜೀಂಶ್್ಚೇಷಾಣಶ್ಚಿೇತಾಸಾಿನಮತಿ, ನ ಶ್ಚೇತಾ ಉಷಾಣಸು |
ತತಸಾತಭಿಯದ್ವಬಃ ಕುಭಾಯಸಮ<ಶ್ಚಯ ಉನತಿತ>ಕಲೇದಮತಿ<ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಆ ಉನದನಿವತ ಽತಮೇತಮಾ |
ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷೇತಮೇವ ಸಿದಧೇ ಅನುವ್ಾಕಸಮ ಯಥಮ್ೇನ ಮಜುಷೇತುಮಕತೀಂ ಸೀಂಜ್ಞಾಕಯಣಾಥಾಮ್ |
ತೇನ ಉಷಣೇನ ವ್ಾಮವುದಕೇನೇತಮೇಷ್ ಇತಮತಾಯನುವ್ಾಕಸಮ ಗಯಹ್ಣೀಂ ಬವತಿ |
ಅನಮಥಾ ಸೀಂಶ್ಮಃ ಸಾಮತನುವ್ಾಕೂೇ ಭನಾಾ ವ್ೇತಿ |
ಉಷಾಣಶ್ಚಿೇತಾಸಾಿನಿೇಯೇತಮೇವ ಸಿದಧೇ ಸೀಂಸೃಜಮೇತಿವಚನೀಂ ಸವ್ಾಾಥಾತಿಯದಶ್ಾನಾಥಾಮ್ |
ಅತಭನಶ್ಚ ನಾಪಿತಸಮ ಚ ಮಾ ಉನದನಾಥಾಾಸಾತಃ ಸೀಂಸೃಜತಿ ತಚಾಚನಮೇಷಾೀಂ ವಮಕತಭಾನಪಿತೀಂ ಶ್ಚಷಾಮತಿಿೇತೂೇ
ಷಾಣಭಿಯಹಿಬಯಫಥಾ ಕುವ್ಾಾಣೂೇಽಕ್ಷಣಿನ್ ಕುಶ್ಲಿೇಕುವಿಾತಿ ||
(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೧೭೧೬) ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೫
ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಿೇತಮನೇನ ಮಚಾಛರದಧೀಂ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽಶ್ುಚಿೇನಭನಾವತಸಸವಾಕೃತಮೇಷ್ು
ಬೂೇಜಯೇತ್ಽ(ಆ.ಧ.೨೧೫೧೧) ಇತಿ ವಿಹಿತೀಂ, ಮದೇವ ನಾನಿದೇಶ್ಾಯದಧಭಬುಮದಮಶ್ಾಯದಧರ್ಮತಿ ಯಸಿದಧೀಂ,
ತದೇವೇಚಮತೇ |
ತಚಚ ಸೃತಮನತಯಯಸಿದಧವಿಧಿನಾ ಕತಾವಮಮ್ |
ತಸಮ ತಿಿಹ್ ುನಃ ಾಠಃ ಾಠಕಯಮ್ೇಣಾನುಷಾಠನಾಥಾಃ |
ಆಶ್ಚೇವಾಚನವಿಧಿಶ್ಚ ಬಾಷೂಮೇಕತಃ |
ಕೇಚಿತೂವ್ೇಾದುಮನಾಾನಿದೇಶ್ಾಯದಧಮ್, ಆಚಾಯಾತಸಮೃತಮನತಯಾಚಚ |
ಶ್್ಿೇಬೂತೇ ಚ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾೀಂ ಬೂೇಜನೀಂ, ಬುಕತವದ್ವಬಯೇವ್ಾಶ್ಚಷಾೀಂ ವ್ಾಚನಾಥಾಮ್ |
ಸವಾಕಭಾಣಾೀಂ ಚಾನತೇಽಶ್ುಚಿೇತಭನಾವತಸಸವಾಕೃತಮೇಷ್ು ಬೂೇಜಯೇತ್ಽಇತಿ ವಚನಾದ್ವತಿ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೬
<ಯವತಿ>ಯಥಭೀಂ ವತಿ ವನೀಂ ಾಯಯಬತ ಇತಮಥಾಃ |
ತೇನ ೂವಾ ಭನಾವದಿನೀಂ ಕಯೂೇತಾಮಚಾಮಾಃ ಶ್ಾಚನಾನಪಿತ ಇತುಮಕತೀಂ ಬವತಿ |
ತತಾಯಮೀಂ ಯಯೇಗಃ ಕುಭಾಯಸಮ ಶ್ಚಯಸಿ ಾಯಚಾಮೀಂ ದ್ವಶ್ಚ ತಿಯೇನ್ ದಬಾಾನನತಧಾಾಮಽಯೇನಾವಽದ್ವತಮೇತಮಾ
ಯಚಿಛನತಿತ ಕ್ಷುಯೇಣ |
ಅಸಾವಿತಮಫಮ ಸಾಥನೇ ತಸಮ ನಾಭ ಥಭಮಾ ವಿಬಕಾಯ ಗೃಹಾಣತಿ |
ಮಥಾ ಅಸಾವಮೀಂ ಮಜ್ಞದತತಶ್ಭಾಾ |
ಏವೀಂ ಸವಾತಾಯದಸಃ ಯಯೇಗೇ ನಾಭ ನಿದೇಾಷ್ಟವಮಮ್ |
ಯಚಿಛದಾಮ<ನಡುಹೇ ಶ್ಕೃತಿಣಡೇ> ಮವಭತಿ ಕೇಶ್ಾನ್ ಯಕ್ಷಿತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೬
ತತೂೇಽಯೇನಾವತ್ಽಇತಾಮದ್ವಭಿಶ್ಚತಸೃಭಿಃ ಯತಿಭನಾೀಂ ಯತಿದ್ವಶ್ೀಂ ತಿಯೇೀಂಸಿಾೇನ್ ದಬಾಾನನತಧಾಾಮ ಕೇಶ್ಾನ್
ಯವತಿ |
ಯಶ್ಫಾದತು್ಶ್ಲಿೇಕಯಣಭಾಮಚಾಮಾಸಮಣವ |
ತತಯ ಯಥಮ್ೇ ಭನಾೇ ಅಸಾವಿತಮಸಮ ಸಾಥನೇ ವಿಷ್ುಣಶ್ಮ್ೇಾತಿ ಕುಭಾಯಸಮ ನಾಭಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಚತುಥೇಾ ತು ಸಭುಫಧಾದಯ ||೬||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೭
ಏವಭಾಯೇಾಣ ಯತಿದ್ವಶ್ೀಂ ಯವನೇ ಕೃತೇ ನಾಪಿತಸತಸಮ ಕೇಶ್ಾನ್ ವತಿ ಸೀಂಸೃಷಾಟಭಿಯೇವ್ಾದ್ವಬಯಫಥಾ
ಕುವ್ಾಾಣಃ |
ತೀಂ ನಾಪಿತೀಂ<ವನತಭುತತಯಮಚಾಾ>ಽಮತುಷಯೇಣೇತಮೇತಮಾ<ನುಭನಾಮತ>ಆಚಾಮಾಃ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೭
ದಕ್ಷಿಣತ ಉವಿಶ್ಮ ಕುಭಾಯಸಮ<ಭಾತಾ ಫಯಹ್ಭಚರಿೇ ವ್ಾ>
ಕಶ್ಚಚತ್ಽಮತುಷಯೇಣಽಇತಮೇತಮಾ<ವನತ>ಭಾಚಾಮಾಭನುಭನಾಮತೇ |
ಕಸಾಭದೇವೀಂ ಸೂತಯಚಛೇದಃ? ಉಚಮತೇ |
ಅಸಮ ಕುಭಾಯಸಾಮಮುಭಾಾ ಯಮೇಷಿೇರಿತಿ ಭಧಮಭುಯುಷ್ಲಿಙಗಕೇಽನುಭನಾಣೇ
ವನವ್ಾಮತೃತಾಚಾಮಾಕತೃಾಕತಿವಿಯೂೇಧಾತ್ |
ಭಾತೃಫಯಹ್ಭ ಚಾರಿವಮತಿರಿಕತಸಮ ಯಕೃತಸಾಮಬಾವ್ಾತ್ ||೭||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೮
ಅಥ ಕುಭಾಯಸಮ<ಭಾತಾ ಫಯಹ್ಭಚಾರಿೇ ವ್ಾ> ಕಶ್ಚಚತತಸಮ ದಕ್ಷಿಣತ ಉವಿಶ್ಮ ಕಸಿಭಶ್ಚಚತಾತಯೇ ಆನಡುಹ್ೀಂ ಶ್ಕೃತಿಣಡೀಂ
ಕೃತಾಿ ಮವ್ಾಶ್ಚ ತಸಿಭನ್ ಪಿಣಡೀಂ ನಿಧಾಮ ತಸಿಭನ್ ಕೇಶ್ಾನುಮಚಛತಿ ಉಗೃಹಾಣತಿ ಮಥಾ ಬೂಭರ ನ ತನಿತ
ತಥಾ ಸವ್ಾಾನುಮಭಮ ತತಸಾತನ್ ಕೇಶ್ಾನುದುಭಫಯಸಮ ವೃಕ್ಷಸಮ ಭೂಲೇ ದಬಾಸತಮ್ಫೇ ವ್ಾ ನಿದಧಾತಿ |
<ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಉಾತವಮ ಕೇಶ್ಾಽನಿತಮೇತಮಾ |
ಮದ್ವ ಭಾತಾ ತಾಭನೂತೇ ಭನಾೀಂ ವ್ಾಚಮತಿ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೮
ಉನಮನಸಮ ಯಕೃತತಾಿನಾಭತಾ ಫಯಹ್ಭಚಾರಿೇ ವ್ಾಽಉಾತವಮ ಕೇಶ್ಾನ್ಽಇತಮೇತಮಾ<ಆನಡುಹೇ
ಶ್ಕೃತಿಣಡೇ>ಇತಾಮದ್ವ ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಕಯೂೇತಿ |
೪ ಸಾನತಸಮ ಕುಭಾಯಸಾಮಶ್ಭನಾಮಸಾಥನಮ್ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೯
"ಸಾನತೀಂ ಕುಭಾಯೀಂ ಶ್ುಚಿವ್ಾಸಸೀಂಫದಧಶ್ಚಖೀಂ ಮಜ್ಞೂೇವಿೇತಭಾಸಞಜತಿಮಜ್ಞೂೇವಿೇತೀಂ ಯಭೀಂ ವಿತಯರ್ಮತಿ |
ತತಸತೀಂ ಮಜ್ಞೂೇವಿೇತಿನೀಂ ದೇವಮಜನಭುದಾನಮತಿೇ" (ಫರಗೃ.೨೫)ತಿ ಫರಧಾಮನಃ |
ತಸಮ ಸವಾಸೂಮೇಲಕ್ಷಣೀಂ ಸಾನತವಚನಮ್ |
ತತೂೇಽವಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ<ತನಾೀಂ> ಯತಿದಮತ ಆಚಾಮಾಃ |
ವಿವ್ಾಹ್ವದಗುನಯತತಿತಃ |
ಶ್ಭಾಮಃ ರಿಧಮಥೇಾ |
ಸಕೃತಾತಯಯಯೇಗಃ |
ವ್ಾಸೂೇಮ್ೇಖಲಾದ್ವೇನಾಭಪಿ ಸಹ್ ಸಾದನಮ್ |
ತತ<ಆಜಮಬಾಗಾನತೇ>ಕುಭಾಯೀಂ<ಾಲಾಶ್ಚೇೀಂ>ಸರ್ಮಧಭಾದಾಮತಿ <ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಆಮುದಾಾ
ದೇವಽಇತಮೇತಮಾ |
ಕುಭಾಯೂೇ ಭನಾೇಣ ಸರ್ಮಧಭಾದಧಾತಿ |
ತಭಾಚಾಮಾಃ ಯಮುಙ್ ್ವೇ ಭನಾೀಂ ಚ ವ್ಾಚಮತಿ, ಮರ್ಮಧೀಂ ಚಾಧಾಮತಿ |
ದೇವತಾಮಾ ಅಭಿಧೇಮತಾಿನನ ಭನಾಲಿಙಗವಿಯೂೇಧಃ |
ಅನಮೇ ತಾಿಚಾಮಾಸಮಣವ ಭನಾಯಯೇಗರ್ಮಚಛನಿತ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೯
ಅಥಾಗ್<ನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ>ತನಾೀಂ ಯತಿದಮತೇ |
ಾತಯಸಾದನಕಾಲೇ ಅಶ್ಭವ್ಾಸೂೇಮ್ೇಖಲಾಜನದಣಡಕುಶ್ಕೂಚಾಾಶ್ಚ ಸಹಣವ ಸಾದಮತಿ |
ಕೇಚಿತದವ್ಾಮಾದ್ವೇನಮಪಿ ಸಹಣವ್ೇತಿ |
<ಆಜಮಬಾಗಾನತೇ ಕೃತೇ ಸಾನತೀಂ>ಕುಭಾಯೀಂಽಆಮುದಾಾ ದೇವಽಇತಮೇತಮಾ<ಾಲಾಶ್ಚೇೀಂವ ಸರ್ಮಧೀಂ>ಹ್ಸತೇ
ಗೃಹಿೇತಾಿಽದಾ ಮತಿ |
ಭನಾಾನತೇ ಚಾಧೇಹಿೇತಿ ಫೂಯಮಾತ್ |
ಆಧಾನಭನಾಶ್ಾಚಮಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೧೦
ಏಕಸಿಭನನೇವ್ಾಹ್ನಿ ತನುತಕ್ರಯಮಾ ವಮನಾಕ್ರಯಮಾ ಚ ಮಸಮ ತತ್<ಸದಮಃಕೃತೂತೇತೀಂ> |
ಏವೀಂ ಬೂತೀಂ<ವ್ಾಸ ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ> ಋಗಾಬಯೀಂಽಯೇವತಿೇಸತವೇಽತಮೇತಾಬಾಮೀಂ ಅಭಿಭನಾಯೇತ |
ತತಸತ<ದುತತಯಾಭಿಸಿತಸೃಭಿಃ>ಽಮಾ ಅಕೃನತಽನಿನತಮೇತಾಭಿಃ ರಿಧಾಮತಿ |
ಆಚಾಮಾಸಮಣವ ಭನಾಾಃ |
ವಚನಾದೇಕರ್ಮತಿ ತಿಸೃಣಾಭನತೇ ರಿಧಾನಮ್ |
ತತಃ ತೀಂ ರಿಹಿತವನತೀಂ ಕುಭಾಯೀಂ ಆಚಾಮಾಃ<ಉತತಯಮಾಽ> <ರಿೇದೀಂ> ವ್ಾಸಽಇತಮೇತಮಾಅನುಭನಾಮತೇ
||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೧೦
<ವ್ಾಸಃ> ಮಚಾಛಣಾಮದ್ವ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇ ವಿಹಿತೀಂ<ತತಸದಮಃಕೃತೂತೇತೀಂ>ಸದಮ ಏವ ಛಿನೂನೇತೀಂ, ನಾನಮಸಿಭನನಹ್ನಿ
ಯಸಸತೇಽಪಿ |
ಕೇಚಿತೇಕಸಿಭನನೇ ವ್ಾಹ್ನಿ ತನುತಕ್ರಯಮಾ ವಮನಕ್ರಯಮಾ ಚ ಮಸಮ, ತತಸದಮಃಕೃತೂತೇತರ್ಮತಿ |
ಏವೀಂಬೂತೀಂಽಯೇವತಿೇಸಾತವಽಇತಿ ದಾಿಬಾಮಭಭಿಭನಾಯಽಮಾ ಅಕೃನತನ್ಽಇತಮೇತಾಭಿಸಿತಸೃಭಿಃ ಪ್<ಅರಿಧಾಮ
ರಿಹಿತೀಂ>ಕುಭಾಯೀಂಽರಿೇದೀಂ ವ್ಾಸಃಽಇತಮನಮಾ<ನುಭನಾಮತೇ> ||೧೦||
೬ ಭರಞಜಯಜನಧಾಯಣಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೧೧
ಅಥ<ಮ್ೇಖಲಾ>ಭುತತಯಾಬಾಮಭೃಗಾಬಯೀಂಽಇಮೀಂ ದುಯುಕಾತಽದ್ವತಮೇತಾಬಾಮೀಂ ತಿಯಃ ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ ರಿವಮಮತಿ
ಕುಭಾಯಮ್ |
ಸಿಮಮ್ೇವ ಭನಾಭುಕಾತವ ತೀಂ ವ್ಾಚಮತಾಮಚಾಮಾಃ |
ಭನಾಲಿಙ್ಗಗತಿಾವೃತೇಖಲಾ<ಭರಞಗಜೇ>ಭುಞಜತೃಣಣಃ ಕಲಿತಾ |
<ತಿಯವೃತ್>ತಿಯಗುಣಾ |
ತಿಯವೃತಾರ್ಮತಿ ಛಾನದಸೂೇ ದ್ವೇಘಾಾಠಃ |
ತತೂೇಽ<ಜನಭುತತಯೀಂ>ವ್ಾಸ ಕಯೂೇತಿ<ಉತತಯಮಚಾಾ |>
ರ್ಮತಯಸಮ ಚಕ್ಷುರಿತಮೇತಮಾ ಸಿಮಮ್ೇವ ಭನಾಭುಕಾತವ |
ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕೇಷ್ು ವಣಾವಿಶ್ಚಷಾಟ ಮ್ೇಖಲಾವಿಶ್ೇಷಾ ಶ್್ಚೇದ್ವತಾಃ |
ಇದೀಂ ತು ಸವಾವಣಾಾನಾೀಂ ಭರಞಗಜೇಾಯಯಥಾ ವಚನಮ್ |
ಅಜನವಿಶ್ೇಷಾಸುತ ಸಾಭಮಾಚಿೇರಿಕಾ ಇಹಾಪಿ ಯತಮೇತವ್ಾಮಃಽಕೃಷ್ಣೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಸಮೇಽತಾಮದಮಃ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೧೧
<ಭರಞಗಜೇೀಂ>ಭುಞ ಜಣಃ ಕಲಿತಾಮ್ |
ತಿಯವೃತಾೀಂ ತಿಯವೃತಮ್ |
ದ್ವೇಘಾಶ್ಾಛನದಸಃ |
<ಮ್ೇಖಲಾೀಂಽ> <ಇಮೀಂ ದುಯುಕಾತತ್ಽ> <ಇತಮೇ>ತಾಬಾಮೀಂ<ತಿಯಃ ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ ರಿವಮಮತಿ |>
ತಿಯವೃತಾರ್ಮತಿ ಚಽಶ್ಕ್ರತವಿಷ್ಯೇ ದಕ್ಷಿಣಾವೃತಾತನಾಮ್ |
ಜಾಮ ಯಾಜನಮಸಮಽ(ಆ.ಧ.೧೨೩೩,೩೪) ಇತಾಮದ್ವೇನಾೀಂ ಯದಶ್ಾನಾಥಾಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೦.೧೨
ಅಥಾಚಾಮಾಃ<ಉತತಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ದಬಾಾನತಸಾಸಿತೇಮಾ ತೇಷಿೇನೀಂ>ಕುಭಾಯೀಂ<ಉತತಯಮಾ>ಽಆಗನಾಾ
ಸಭಗನಭಹಿೇಽತಮೇತಮಾವಸಾಥಮತಿ |
ಕುಭಾಯಸಮ ಭನಾಃ ಆಚಾಯೇಾ ವ್ಾಚಮತಿ |
<ಅವಸಾಥಮ>ಸಿಮೀಂ ಶ್ಾಚತೂಬಭಾವವಸಾಥಮ ಸಿಭಞಜಲಿಭುದಕೇನ ೂಯಯಿತಾಿ ತಭಜಲಿಭಸೈ ಕುಭಾಯಾಮ
ಯತಿಭುಖೀಂ ದಬೇಾಷ್ಿವಸಿಥತಾಮ ಪ್ಯೇಕ್ಷಣಾಥಾಭಾನಮತಿ ತಸಾಮಞಜಲರ |
ಅಸಾಭ ಇತಿ ಚತುಥಿೇಾನಿದೇಾಶ್ಾತು್ಭಾಯಾಥೂೇಾಽಮಭುದಕಾಞಜಲಿಃ |
ತೇನ ಪ್ಯೇಕ್ಷಣಸಮ ಕುಭಾಯಃ ಕತಾಾ ಬವತಿ |
ಆನಿೇಮ ತತಃ ಪ್ಯೇಕ್ಷಣೀಂ ಯಯೇಜಮತಾಮ ಚಾಮಾಃ |
ಉ<ತತಯಮಚಾಾ>ಽಸಭುದಾಯದೂರ್ಮಾಽರಿತಮೇತಮಾ |
ಕುಭಾಯಸಮ ಭನಾಃ |
ಆಚಾಯೇಾ ವ್ಾಚಮತಿ |
ಽ(ತಿಯಃ ಪ್ಯೇಕ್ಷಮತಿ |
ಸಕೃತಭನಾೇಣ ದ್ವಿಸೂತಷಿಣೇಮ್ |
ಸವ್ಮೇನ ಧಾಯಣಭುದಕಸಮ, ದಕ್ಷಿಣೇನ ಪ್ಯೇಕ್ಷ್ಣಮ್ |
ಪ್ಯೇಕ್ಷಯೇತಮತಯ ಣಿಚೂೇ ಲೂೇಪ್ೇ ದಯಷ್ಟವಮೀಂಃಃ) ಅಥ ಕುಭಾಯಸಮ ಹ್ಸತೀಂ ಗೃಹಾಣತಿ
<ಉತತಯರದಾಶ್ಭಿಭಾನರಾಃಽ>ಅಗ್ನನಷಟೇ ಹ್ಸತಭಗಯರ್ಮೇಽದ್ವತಾಮದ್ವಭಿಃ |
ಯತಿಭನಾೀಂ ಗಯಹ್ಣಾವೃತಿತಃ |
ತತ<ಉತತಯಣ> ಯೇಕಾದಶ್ಭಿಃಽಅಗನಯೇ ತಾಿ ರಿದದಾರ್ಮೇಽತಾಮದ್ವಭಿಃ ತೀಂ ದೇವತಾಬಮಃ<ರಿದದಾತಿ> |
ಸವ್ೇಾಷ್ಿಸರಶ್ಫದೇಷ್ು ನಾಭಗಯಹ್ಣೀಂ ಸೀಂಫುಧಾಮ |
ರಿದಾಮ<ತಭುತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽದೇವಸಮ ತಾಿ ಸವಿತುಃಽ<ಇ>ತಮೇತೇನರನಮತೇ ವಿದಾಮನುಷಾಠನಾಥಾ
ಆಚಾಮಾಃ ಸಿಕುಲೀಂ ಾಯಮತಿೇತಮಥಾಃ |
ಮಜುಯುಚಾಚಯಣಮ್ೇವ ತತಯ ವ್ಾಮಾಯಃ, ನಾನಮಃ ಕಶ್ಚಚತ್ |
ನಾಭಗಯಹ್ಣೀಂ ಚ ಸೀಂಫುಧಾಮ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೦.೧೨
<ಉತತಯಮಾ>ಽಆಗನಾಾ ಸಭಗನಭಹಿಽಇತಮೇತಮಾ |
ಅಸಾಭ ಇತಿ ಚತುಥಿೇಾ ಷ್ಷ್ಷಠಮಥೇಾ |
<ಉತತಯಮಾ>ಽಸಭುದಾಯದೂರ್ಮಾಃಽಇತಮೇತಮಾ ತಿಯಃ<ಪ್ಯೇಕ್ಷತಿ> |
ಸಕೃನಭನಾೇಣ, ದ್ವಿಸೂತಷಿಣೇಮ್ |
<ಉತತಯಣಃ>ಽಅಗ್ನನಷಟೇ ಹ್ಸತಭಗಯಭಿೇತ್ಽಇತಾಮದ್ವಭಿದಾಶ್ಭಿಭಾನಾಣಃ |
ಸವ್ೇಾಷಾೀಂ ಚಾನತೇ ಸಕೃದಧಸಗ
ತ ಯಹ್ಣಮ್ |
<ಉತತಯಾಃಽ> <ಅಗನಯೇತಾಿ> ರಿದದಾರ್ಮಽಇತಮೇಕಾದಶ್ಭಿಃ ಯತಿಭನಾೀಂ<ದೇವತಾಬೂಮೇ>ಭನ್೬
ಇಙಗಯತಿೇತಾಬಮಃ<ರಿದದಾತಿ>ಯಕ್ಷಣಾಥಾಮ್ |
ತತಶ್ಚ ಮದ್ವ ಸಕೃತರಿದಾನೀಂ ಸಾಮತತದಾ ವಿಧಮಯಾಧಾತಸವಾಾಯಮಶ್ಚಚತತೀಂ ಹೂೇತವಮಮ್ |
ಅಸರಶ್ಫದೇಷ್ು ಚ ಸವ್ೇಾಷ್ು ಸಭುಫದಾಧಯ ನಾಭಗಯಹ್ಣಮ್ |
<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽದೇವಸಮ ತಾಿ ಸವಿತುಃಽಇತಮನೇನ <ಉನಮತೇ>ಆತಭನಸಸರ್ಮೇೀಂ ನಮತಿ |
ನಾಭಗಯಹ್ಣೀಂ ಚ ಸಭುಫದಧಯಣವ |
ಕೇಚಿತು್ಭಾಯಸಾಸವಞಜಲಾವ್ಾಚಾಯೇಾಣಾನಿೇತಭುದಕೀಂ ಸವ್ಮೇ ಹ್ಸತೇ ಧಾಯಮನ್, ದಕ್ಷಿಣೇನ ಹ್ಸತೇನಾತಾಭನೀಂ ತಿಯಃ
ಪ್ಯೇಕ್ಷತಿ |
ಆಚಾಮಾಸುತ ಪ್ಯೇಕ್ಷಮತಿ |
ಣಿಚಶ್ಚ ಲೂೇಪ್ೇ ದಯಷ್ಟವಮಃ |
ಹ್ಸತಗಯಹ್ಣೀಂ ಚ ಯತಿಭನ್೬ ಇತಮನೇಕಕಲನಾಸಾೇಕ್ಷೀಂ ವ್ಾಮಚಕ್ಷತೇ ||೧೨||
ಏಕಾದಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೮ ಆಚಾಮಾಕುಭಾಯಯೇಃ ಯಶ್ನಯತಿವಚನೇ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧
ಸವಿತಾಯ ಯಸೂತ ಇತಮೇವಭನೂತೇ ಭನಾಃ ಆಹೇತಿ ವಚನೀಂ ಉಚೈಃ ಯಯೇಗಾಥಾಮ್ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧
ವಮಕತಮ್ ||೧||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೨
ಽಕೂೇ ನಾಭಾಸಿೇಽತಮೇವಭಾದಮಃ ಚತಾಿಯೂೇ ಭನಾಾಃ ೃಷ್ಟಯತಿವಚನಾಥಾಾಃ |
ತತಯ ಮತಯ ೃಷ್ಟೀಂ ತತ ಆಯಬಮ ಕಭಾಚಾಸಮೇಾತಮಥಾಃ |
ಯಷ್ಟರ್ಮತಿ ಸೀಂಯಸಾ ಯಣಾಬಾವಶ್ಾಛನದಸಃ, ಅಾಠೂೇ ವ್ಾ |
ಮತರತಿವಚನೀಂ ತತು್ಭಾಯಸಮ |
ಅಸರಶ್ಫದೇಷ್ು ನಾಭ ನಿದ್ವಾಶ್ತಿ ಕುಭಾಯಃ ಯಥಭಮಾ |
ಆಚಾಮಾಃ ಸೀಂಫುಧಾಮ ಕುಭಾಯಸಮ ನಾಭ |
ತತಯ ಕೂೇ ನಾಭಾಸಿೇತಾಮಚಾಮಾಃ |
ಮಜ್ಞಶ್ಭಾನಾಭಾಸಿೇತಿ ಕುಭಾಯಃ |
ಕಸಮ ಫಯಹ್ಭಚಾಮಾಸಿ ಶ್ಚಯೇಮಜ್ಞಶ್ಭಾನಿತಾಮಚಾಮಾಃ, ಾಯಣಸಮ ಫಯಹ್ಭಚಾಮಾಸಿಭ ಮಜ್ಞಶ್ಮ್ೇಾತಿ ಕುಭಾಯಃ |
ಆಹೇತಮನುವೃತತೇಯುಚೈಃ ಯಯೇಗಃ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೨
<ಯಷ್ಟೀಂ> ಯಶ್ನ ಇತಮಥಾಃ |
ಯೂೀಂ ತು ಛಾನದಸಮ್ |
ಽಕೂೇ ನಾಭಾಸಿೇಽತಾಮದ್ವಷ್ು ಯಶ್ನಯತಿವಚನಾಥೇಾಷ್ು ಚತುಷ್ುಾ ಭನಾೇಷ್ು ಯಷ್ಟೀಂ ಯಸಾಮಚಾಮಾಸಮ,
ಯತಿವಚನೀಂ ತು ಕುಭಾಯಸಮ |
ತತಶ್ೈವೀಂ ಯಯೇಗಃಽಕೂೇ ನಾಭಾಸಿ?ಇತಾಮಚಾಮಾಃ ೃಚಛತಿ |
ವಿಷ್ುಣಶ್ಭಾಾ ನಾಭಾಸಿಽಇತಿ ಕುಭಾಯಃ ಯತಿಫೂಯಮಾತ್ |
ತಥಾ
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೩
ೃಷ್ಟಯತಿವಚನಾದೂಧ್ಾ ಅನುವ್ಾಕಸಮ<ಮಶ್ಿೇಷ್ಃ>ತೀಂಽಏಷ್ ತೇ ದಿ ಸೂಯೇಾಽತಾಮದ್ವಕೀಂ ಯ ಆಚಾಯೇಾ
ಜತಿ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೩
ಶ್ೇಷ್ಭನುವ್ಾಕಶ್ೇಷಣಕದೇಶ್ೀಂಽವಿಷ್ುಣಶ್ಮ್ಣಾಷ್ ತೇ ದೇವಽಇತಾಮದ್ವಽಅನುಸಞಚಯ
ವಿಷ್ುಣಶ್ಭಾನ್ಽಇತಮೇವಭನತಭಾಚಾಯೇಾ ಜತಿ |
ಽಅಧ್ನಾಭಧ್ ತೇಽಇತಮಸಮ ಯತಮಗಾಶ್ಚಷೂೇ ವ್ಾಚನವಿಧಾನಾತ್ ||೩||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೪
ತತೈವ ಶ್ೇಷೇ ಮಾ<ಯತಮಗಾಶ್ಚೇಃ>ಽಅಧ್ನಾಭಧ್ತಽಽಇತಮೇವಭಾದಾಮಽತಾಮ್ೇನೀಂ ಕುಭಾಯೀಂವ್ಾಚಮತಿ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೪
ಆತಭಗಾಭಾಮಶ್ಚೇಃಪಲೀಂ ಮಸಿಭನಭನಾೇ ಸ<ಯತಮಗಾಶ್ಚೇಃ> |
ಜಾತಮಭಿಾಯಮಮ್ೇಕವಚನಮ್ |
ಅಧ್ನಾರ್ಮತಾಮಯಬಮ ಆ ಉನಮನಸಭಾತೇಯೇಾ ಯತಮಗಾಶ್ಚಷೂೇ ಭನಾಾಃಽಯೇಗೇಽಇತಾಮದಮಃ, ತಾನ್
ಸವ್ಾಾನ್ ಕುಭಾಯೀಂ<ವ್ಾಚಮತಿ> ||೪||
೧೦ ಉನಮನಯಧಾನಹೂೇಭಾಃ ಜಮಾದಮಶ್ಚ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೬
<ಆಜಮಬಾಗಾನತೀಂ>ತನಾೀಂ ಾಯಗೇವೇಕತಮ್ |
ಅತಯೇದಾನಿೇಮ್ೇನೀಂ ಕುಭಾಯೀಂ<ಉತತಯಾ>ಏಕಾದಶ್ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇ<ಹ್ಾಅವಮತಿ>ಽಯೇಗೇ
ಯೇಗೇಽಇತಮೇವಭಾದಾಮಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೬
ಇದಭನುವ್ಾದಭಾತಯೀಂ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ ಸಾಧಾಮಹಾಯೀಂ ವ್ಾಮಖ್ಾಮಮತೇ |
ನ ಕೇವಲಭಧ್ನಾರ್ಮತಾಮಯಬಮ ಯತಮಗಾಶ್ಚಷೂೇ ಭನಾಾನ್ ವ್ಾಚಮತಿ |
ಆಜಮಬಾ ಗಾನತಭುಕಾತವ ಯೇ ಶ್ಾಚತರತಮಗಾಶ್ಚಷೂೇ ಭನಾಾಃ ಮ್ೇಖಲಾರಿವಮಮಣಾದ್ವಷ್ೂಕಾತಃಽಇಮೀಂ
ದುಯುಕಾತತ್ಽಇತಾಮದಾಮಸಾತನಪಿ ಸಿಮಭುಕತವ್ಾ ವ್ಾಚಮತಿ |
ಉಕತರ್ಮತಿ ಜಾತಮಭಿಾಯಮಮ್ |
ಕೇಚಿತೇತಯೇಯಪಿ ದಿತಾಭಿಧಾನಾಥಾತಾಿತು್ಭಾಯಸಮಣವೇಚಾಚಯಣರ್ಮತಿ |
ತತೂೇಽಜಮಾಬಾಮತಾನಾನ್ ಯಾಷ್ರಬೃತಽಇತಿ ಸಾಭಾನಮವಿಧಿಯಸಿದಧಮ್ೇವ್ಾಚಾಯೇಾ <ಜಮದ್ವ ಯತಿದಮತೇ> |
ತತಶ್ಚ ಅಗ್ನನಬೂಾತಾನಾಭಧಿರಿಸಸಭಾವತುಽಇತಾಮದ್ವೇನಾೀಂ ಯತಮಗಾಶ್ಚಷಾಭಪಿ ವ್ಾಚನೀಂ ನ ಬವತಿ |
ನಣವ ಚ ಹಾವನಮ್ ||೬||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೭
<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಯಾಷ್ರಬೃದಸಿೇತಮೇನ |
ರಿಷೇಚನಾನತವಚನಭಾನನತಮಾಾಥಾಮ್ |
ಕೇಚಿತಾಸವಿತಯೀಂ ನಾಭ ವಯತಭಸಿಭನ್ ಕಾಲ ಉಾಕುವಾನಿತ ಕೇಚಿತಿಾಯಾತಾಯನತೇ ಸಾವಿತಿಯೇಭನುಫುಯವತೇ |
ತದುಬಮಭಮನಿಷ್ಟಭಾಚಾಮಾಸಮ |
ನಿಧಾಯೇತಿ ವಚನಾದಾಚಾಮಾ ಏವ ನಿಧಾನೇ ಕತಾಾ, ನ ಭಾಣವಕಃ |
ಅಧಿಕಾಯಾದೇವ ಸಿದಧೇ ಉನೇತೇತಿ ವಚನಭುತತಯಾಥಾಮ್ |
ುಯಸಾತತರತಮಙ್ಗಙಸಿೇನ ಇತಮತಯ ಉನೇತುಃ ುಯಸಾತತಮಥಾ ಸಾಮತಗನೇಃ ಪಿಯಸಾತತಾಭ ಬೂತಿತಿ |
ತಥಾ ದಕ್ಷಿಣೇನ ಾಣಿನಾ ದಕ್ಷಿಣೀಂ ಾದರ್ಮತಮತೂಯೇನೇತುಃ ಾದೂೇ ನ ಭಾಣವಕಸಮ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೭
<ಕೂಚಾ>ದಬಾಭಮಾಭಾಸನಮ್ |
ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾಽಯಾಷ್ರಬೃದಸಿಽಇತಮನೇನ |
<ಉನೇತಾ>ಆಚಾಮಾಃ |
ಶ್ೇಷ್ೀಂ ವಮಕತಮ್ ||೭||
೧೨ ಗಾಮತುಯಯದೇಶ್ಾಥಾ ಕುಭಾಯೇಣಾಚಾಮಾಾಯಥಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೮
ದಬೇಾಷಾಿಸಿೇನ ಇತಿ ಗೃಹಾಭನತಯೇ |
ದಕ್ಷಿಣೇನೇತಿ ವಚನಭುಬಾಬಾಮಮ್ೇವೇಬಾವಿತಮಮೀಂ ಕ್ಷೂೇಽತಯ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ |
ತೇನ ಸಕುಷಿಠಕಭುಸೀಂಗೃಹಿಣೇಮಾ ದ್ವತಮಮೀಂ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ ಯವತಾತೇ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೮
ಉನೇತುಃ<ುಯಸಾತತರಮಙುಭಖಃ> <ಆಸಿೇನಃ ಕುಭಾಯೂೇ ದಕ್ಷಿಣೇನ ಾಣಿನಾ>ಉನೇತುದಾಕ್ಷಿಣೀಂ<ಾದೀಂ
ಅನಾಿಯಬಮ>ಉಸೀಂಗೃಹ್ಮಽ<ಸಾವಿತಿಯೇೀಂ ಬೂೇ |>
೧೩ ಗಾಮತುಯಯದೇಶ್ಃ
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೦
<ತಸಾಭ>ಇತಿ ವಚನಾತು್ಭಾಯಸಮ ಗಯಹ್ಣಾಥಾಭನುವಚನಮ್ |
ತೇನ ತಿಯಷ್ಿಪಿ ವಚನೇಷ್ು ಕುಭಾಯಸಾಮನುಗಯಹ್ಣೀಂ ಬವತಿ |
ಅನುಶ್ಫೂದೇಽನುಗಯಹ್ ದೂಮೇತನಾಥಾಃ |
ಅನುಗಯಹೇಣಾಹ್<ಅನಾಿಹೇತಿ> |
ತೇನ ಮದಮಸಭಥಾಃ ಕುಭಾಯಃ ತಾವತಿಕುತೀಂ ತತೂೇ ಮಥಾಶ್ಕ್ರತ ವ್ಾಚಮತಿ |
ಸಿಮೀಂ ವಿಧಿವತೂವಾಭುಕಾತವ ಯಥಭೀಂ ಚಛಃ ಾದೇಾದೇಽವಸಾನಮ್ |
ದ್ವಿತಿೇಮಭಯಧಾಚಶ್ಃ, ತತಸಸವ್ಾಾಭನಾಿಹೇತಿ |
ಉತತಯರ್ಮತಿ ವಕತವಮೀಂ ತತಸವಿತುರಿತಿ ನಿದೇಾಶ್ಃ ಸಾವಿತಿಯೇಯದೇಶ್್ೇಷ್ು ಸಾವಿತಾಯಯ
ಸರ್ಮತಸಹ್ಸಯಭಾದಧಾಮ(ಆ.ಧ.೧೨೭೧)ದ್ವತಾಮದ್ವಷ್ು ಅಸಾಮ ಏವ ಗಯಹ್ಣೀಂ ಮಥಾ ಸಾಮತ್ |
ಮಸಾಮಃ ಕಸಾಮಶ್ಚಚತಸವಿತೃದೇವತಾಮಮಾ ಭಾ ಬೂದ್ವತಮೇವಭಥಾಮ್ |
ತತ ಇತಿ ವಚನಾದೇತಾವದೇವ್ಾಸಿಭನನಹ್ನಮನುವಚನಮ್ |
ಏತಣವಾಚನಣಯಗಯಹ್ಣೇ ಕಾಲಾನತಯೇಽಧಾಮನಮ್ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೦
<ತಸೈ>ಕುಭಾಯಾಮ ಗಯಹ್ಣಾಥಾಽತತಸವಿತುವಾಯೇಣಮಮ್ಽಇತಮೇತಾಭೃಚಭಾಚಾಯೇಾಽನಾಿಹ್ |
ತತಯಚ ಸವಿತೃದೇವತಾಮಭೃಚಭನುಫೂಯಹಿೇತಮವಿಶ್ೇಷೇಣ ಾಯಥಾನಾ ಮಾೀಂ ಕೃತಾಮಾಭಪಿ
ಯೇಮೀಂಽತತಸವಿತುರಿತಮನಾಿಹ್ಽಇತಿ ನಿಮಭಃ ಸ ಜ್ಞಾಮತಿಧೇನುಙ್ಜಾದ್ವಶ್ಫದವತಾಸವಿತಿಯೇಶ್ಫದಸಮ
ಮರಗ್ನಕಸಾಮಪಿಽತತಸವಿತುವಾಯೇಣಮಮ್ಽ ಇತಮಸಾಮಮ್ೇವ ಯಯೇಗೂೇ ನಿಮತಃ, ನ ತುಽಆಸತಮೇನ
ಯಜಸಾಽಇತಾಮದ್ವಷ್ಿಪಿೇತಿ |
ತತಶ್ಚ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽಸಾವಿತಿಯೇೀಂ ಾಯಣಾಮಾಭಶ್ಃಽ(ಆ.ಘ.೧೨೬೧೫) ಸಾವಿತಾಯಯ
ಸರ್ಮತಸಹ್ಸಯಭಾದಧಾಮತ್ಽ(ಆ.ಧ.೧೨೭೧) ಇತಾಮದ್ವಷ್ಿಸಾಮ ಏವಚಾಸಸಭರತಮಯೇ ನಾನಮಸಾಮ ಅಪಿೇತಿ ||೯||
ಖಥಭನಾಿಹ್? ಇತಮತಾಯಹ್
ಅಥ ತಸಿಭನನೇವ್ಾನುವಚನೇ ವಿಶ್ೇಷ್ಭಾಹ್
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೧
ತತಾಯವ್ಾನುವಚನೇ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ ಯಥಮ್ೇ ವಚನೇ ಾದಾನಾೀಂ ತಯಮಾಣಾೀಂ ಆದ್ವಷ್ಿನತೇಷ್ು ವ್ಾ ತಿಸೂಾೇ ವ್ಾಮಹ್ೃತಮಃ
ಕಯಮ್ೇಣ ವಕತವ್ಾಮಃ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೧
<ವಿಹ್ೃತಾಃ ವ್ಾಮಹ್ೃತಿೇಃ>ತಿಯಷ್ಿಪಿ ಾದಾದ್ವಷಿೇಕಣಕಾಭನಾಿಹ್ |
ಅಥವ್ಾ ಾದಾನಾಭನತೇಷ್ು |
ತಥಾಯಧಾಚೇಽವಸಾಮ ಯಯೇಗೇಽಪಿ ಯತಮಯಧಾಚಭಾದಾವನತೇ ವ್ಣವ್ಣಕಾಭನಾಿಹ್ |
ಅವಿಶ್ಚಷಾಟೀಂ<ತೂತತಭಾೀಂ>ವ್ಾಮಹ್ೃತಿೀಂ ಕೃತಾಸನಮಾ ಭಾದಾವನತೇವ್ಾ |
<ಕೃತಾಸನಮಾರ್ಮತಿ>ಷ್ಷಾಠಯಥಾಾಠಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೨
ಅಥ ತತೈವ್ಾಸಿೇನಃ<ಕುಭಾಯಃ>ಉತತಯೇಣ ಭನಾೇಣಽವೃಧಭಸರ ಸೂೇಬಮೇಽತಮನೇನ
ಸಿಮ<ಭುತತಯಮೇಷ್ಠಭುಸೃಶ್ತೇ |
>ಅ ಉಸೃಶ್ತಿ |
ಓಷ್ಠಯೇ ದ್ವಿಾತಾಿತುತತಯರ್ಮತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣಮ್ |
ಭನಾಗಯಹ್ಣಭುತತಯಶ್ಫದಸಮ ದ್ವಗಾಿಚಿತಾಶ್ಙ್ಗ್ ಭಾ ಬೂದ್ವತಮೇವಭಥಾಮ್ |
ಭನಾೇ ಅಸಾವಿತಮನೇನ ಾಯಣೂೇಽಭಿಧಿೇಮತೇ ನಾಚಾಯೇಾ ನಾಪಿ ಭಾಣವಕಃ |
ತೇನ ನಾಭನಿದೇಾಶ್್ೇ ನ ಕತತಾವಮಃ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೨
ಆಚಾಮಾವ್ಾಚಿತೇನಽಅವೃಧಭಸರ ಸರಭಮಽಇತಮನೇನ<ಭನಾೇಣ ಕುಭಾಯಃ ಸಿಿೇಮತತಮೇಷ್ಠ>ಭುಸೃಶ್ತಿ |
ಛಾನದಸಭಾತಭನೇದಮ್ |
ಅಸಾವಿ ತಮತಯ ಚ ನಾಸಿತ ನಾಭಗಯಹ್ಣಮ್, ಾಯಣಾಭಿಧಾನತಾಿತ್ |
ಽಶ್ಾಮವ್ಾನತಮಾನಾತವೇಷಾಠವುಸೃಶ್ಾಮಚಾಮ್ೇತ್ಽ(ಆ.ಧ.೧೧೬೧೦.) ಇತಿ ವಚನಾತ್
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೩
<ಉತತಯೇಣ>ಭನಾೇಣ"ಫಯಹ್ಭಣ ಆಣಿೇ ಸಥ"ಇತಮನೇನ |
ಸಕೃನಭನಾಃ |
ಕಣಾಾವಿತಿ ದ್ವಿವಚನಯೇಗಾತ್ರಮ್ೇಣೂೇಸಶ್ಾನಮ್ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೩
ಸ ಏವ ಮುಗದಧಸತದಿಯೇನ ಸಿಿೇಮರ <ಕಣರಾ>ಸೃಶ್ತಿ |
<ಉತತಯೇಣ>ಽಫಯಹ್ಭಣ ಆಣಿೇ ಸಥಃಽಇತಿ ದ್ವಿವಚನಲಿಙ್ ಗೇನ ||೧೩||
೧೪ ದಣಡಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೪
<ಉತತಯೇಣ> ಭನಾೇಣಽಸುಶ್ಯವಸುಸಶ್ಯವಸಽರ್ಮತಮನೇನ ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೪
<ಉತತಯೇಣ>ಽಸುಶ್ಯವಃಽಇತಮನೇನ ||೧೪||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೫
ಯಾಜನಮವ್ಣಶ್ಮಯೇಃ ವಿಶ್ೇಷ್ವಿಧಾನಾದೇವ ಸಿದಧೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಗಯಹ್ಣೀಂ ಅಮಭಪಿ ವಿಧಿಯಿಾಣಸೀಂಮುಕರತ ಮಥಾ
ಸಾಮದ್ವತಿ |
ತೇನಽವ್ಾಕ್ಷೂೇಾ ದಣಡಽಇತಮಮೀಂ ವಿಕಲೂೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಸಾಮಪಿ ಬವತಿ |
ಇತಯಥಾ ಯಾಜನಮವ್ಣಶ್ಮಯೇಯೇವ ಸಾಮತತಯೇಯೇವ ವಣಾಸೀಂಮುಕತೀಂ ವಿಧಾನರ್ಮತಿ ಕೃತಾಿ ||೧೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೫
<ಾಲಾಶ್ಃ>ಲಾಶ್ವೃಕ್ಷಸಮ ವಿಕಾಯಃ |
ಏವಭುತತಯೇಷ್ಿಪಿ ವಿಗಯಹ್ಃ |
ಸ್ನಧೇ ಜಾತಃ<ಸ್ನಧಜಃ |
ಅವ್ಾಙಗರಃ>ಅವ್ಾಚಿೇನಭಗಯೀಂ ಮಸಮ ದಣಡಸಮ ||೧೫||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೬
ವೃಕ್ಷಸಮ ವಿಕಾಯೂೇ <ವ್ಾಕ್ಷಾಃ |>
ಮಜ್ಞಿಮಸಮ ವೃಕ್ಷಸಮ ಇತಿ ಕಲಾನತಯೇ |
ೂವೇಾ ವಿಧಿಯಿಾಣಸೀಂಮುಕತಃ, ಅಮೀಂ ತು ಸವಾಸಾಧಾಯಣೂೇ ನ ಕೇನಚಿತ್
ವಣಾವಿಶ್ೇಷೇಣ ಸೀಂಮುಜಮತೇ |
ಅತಯ ಚ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕ ಏವ ದಣಡವಿಧಿಸಸವಾಚಯಣಾಥಾಃ ಸನಿನಹಾನೂದಮತೇ ನಣಮಮಗೂಯೇಧಾದ್ವಷ್ು
ಭನಾಾಯಣಾಥಾಮ್ |
ಅನಮಥಾ ಾಲಾಶ್ಸಮಣವ ಭನಾೇಣಾದಾನೀಂ ಸಾಮತೂತಷಿಣೇಭನಮೇಷಾಮ್ |
ಽಸುಶ್ಯವಃಽಇತಮಸಮ ಾಲಾಶ್ಾಭಿಧಾನತಾಿತ್ |
"ದೇವ್ಾ ವ್ಣ ಫಯಹ್ಭನನವದನತ ತತಣಾ ಉಾಶ್ೃಣೂೇತುಸಶ್ಯವ್ಾ ವ್ಣ ನಾಮ್ೇತಿ"(ತಣ.ಸೀಂ.೩೫೭) ವ್ಾಕ್ಷೂೇಾ ದಣಡ
ಇತಿೇತಾವತಣವ ಸಿದಧೇ ಅವಣಾಸೀಂಯೇಗೇನೇತಿ ವಚನೇ ಕಲಾನತಯಯೇಯಸೀಂಬೇದದಶ್ಾನಾಥಾಭಮದ್ವ
ವಣಾಸೀಂಮುಕತಃ ಕಲಃ ಯಕಾಯನತಃ ಸ ಏವ್ಾಸಭಾವತಾನಾತ್ತಾವಮ ಇತಿ ||೧೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೬
<ವ್ಾಕ್ಷಾಃ>ವೃಕ್ಷಸಮ ಭಾಜ್ಞಿಮಸಮ ವಿಕಾಯಃ, ನ ತು ವ್ೇಣುವ್ೇತಾಯದೇಃ |
<ಅವಣಾಸೀಂಯೇಗೇನ>ಸವಾವಣಾಾನಾಭವಿಶ್ೇಷೇಣೇತೂಮೇಕ<ಉದ್ವಶ್ನಿತ> |
ಅತಯ ಮದಮಪಿಽತತಣಾ ಉಾಶ್ಯೃಣೂೇತುಸಶ್ಯವ್ಾ ವ್ಣ ನಾಭಽ(ತಣ.ಸೀಂ.೩೫೭) ಇತಮಥಾವ್ಾದೇನ
ಭನಾಸಥಸುಶ್ಯವಶ್ಿಫದಸಮ ಾಲಾಶ್ಾಭಿಧಾನಲಿಙಗತಾಿತನೇನ ಭನಾೇಣ ನಣಮಮಗೂಯೇಧಾದ್ವದಣಾಡನಾಭುಮಾದನೇ
ಲಿಙಗವಿಯೂೇಧಃ ತಥಾಪಿಽದಣಡಭುತತಯೇಣಾದತತೇಽಇತಿ ಶ್ುಯತಿಾಯಫಲಾಮತಿಲಙಗೀಂ ಫಾಧಿತಾಿನೇನಣವ
ಸವಾದಣಾಡನಾಭುಾದಾನಮ್ |
೧೬ ಸೃತವ್ಾಚನಾದ್ವ, ಆದ್ವತೂಮೇಸಾಥನೀಂ ಚ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೭
ಅಥ ದಣಡಭಾದಾಮ ತತೈವ್ಾಸಿೇನಃ ಕುಭಾಯಃ<ಸೃತಞಚ ಭ ಇತಮೇತತ್>ವಯತಸೀಂಕ್ರೇತಾನಭಾಹ್ |
ತತೂೇ <ಗುಯವ್ೇ ವಯೀಂ> ದದಾತಿ |
ತತ<ಉದಾಮುಷೇತಿ> ಭನಾೇಣೂೇತಿತಷಠೇತ್<ಉತತಯಣಭಾನಾಣಯಾದ್ವತಮಭುತಿಷ್ಠತೇಽ>ತಚಛಕ್ಷುಽರಿತಾಮದ್ವಭಿಃಽಸೂಮಾ
ದೃಶ್ೇಽಇತಮವಭನತಃ |
ವಯತಸೀಂಕ್ರೇತಾನಾದ್ವ ದಾಥಾಚತುಷ್ಟಮಸಮ ಕುಭಾಯ ಏವ ಕತಾಾ |
ಹೇತಿಭಿಧಾನೀಂ ತೂಬಮತಾಯವಿವಕ್ಷಿತೀಂವ್ಾಚಯಿತೂಿೇತಾಥಮೇತಿ ಚ |
ವಿವಕ್ಷಿತೇ ತು ತಸಿಭನ್ ವಯದಾನೇ ಉಸಾಥನೇ ಚಾಽಚಾಮಾ ಏವ ಕತಾಾ ಸಾಮತ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೭
ಅಥಾಚಾಮಾಃಽಸಭತೀಂ ಚ ಮ್ೇಽಇತಮೇತನಭನಾಜಾತೀಂ ಕುಭಾಯೀಂ ವ್ಾಚಮತಿ |
ತತಾಯಷರಟ ಭನಾಾಸಸಭಾನೂೇದಕಾಅಶ್ಿೇಷೂೇ ನವಭಃ |
ತೇಷಾೀಂ ಯತಮಗಾಶ್ಚಷಾಟವದೇವ ವ್ಾಚನೇ ಾಯತೇ ವ್ಾಚಯಿತಿೇತಿ ುನವಾಚನೀಂ ವ್ಾಚನವಯದಾನಯೇಃ
ನಣಯನತಮಾಾಥಾಮ್ |
ಅಥ<ಗುಯವ್ೇ> ಆಚಾಮಾಾಮ ಕುಭಾಯೂೇ ವಯೀಂ ಗಾೀಂಽಗುಯೂೇ!ವಯೀಂ ತೇ ದದಾರ್ಮಽಇತಿ ದದಾತಿ |
ಅಗಾನಯಧಾನೇಽಗರವ್ಣಾ ವಯಃಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೪೧೧೪) ಇತುಮಕತತಾಿತ್ |
ಆಚಾಮಾಸುತ ಸತದಶ್ಕೃತೂಿೇಽಾನಮ ಹೂೇತೄಣಾೀಂ ದಶ್ಭಾನುವ್ಾಕಸಮಽದೇವಸಮ ವ್ಾಽ ಇತಾಮದ್ವತ ಆಯಬಮಽದೇವಿ
ದಕ್ಷಿಣೇಽಇತಮೇವಭನತಭುಕಾತವಽಯುದಾಯಮ ಗಾೀಂ ತೇನಾಭೃತತಿಭಶ್ಾಮಮ್ಽಇತಾಮದ್ವ
ಸನಾಧಮಽಉತಾತನಸಾತವಙ್ಗಗೇಯಸಃ ಯತಿಗೃಹಾಣತುಽ(ತಣ.ಆ.೩೧೦) ಇತಮೇವಭನತೇನ ಶ್ರಯತವತರತಿಗೃಹಾಣತಿुನಮನೀಂ
ವಿದಾಮಥಾಸಮ ಶ್ುಯತಿತಸಸೀಂಸಾ್ಯಃಽ(ಆ.ಧ.೧೧ ೯)
ಇತಿ ಧಭಾಶ್ಾಸಾವಚನಾತ್ |
ತತಃ ಕುಭಾಯೀಂಽಉದಾಮುಷಾಽಇತುಮತಾಥಮ ಇದೀಂ ಚ ವ್ಾಚಮತಿ |
ಅಥ ಕುಭಾಯಃಽತಚಚಕ್ಷುದೇಾವ ಹಿತಮ್ಽಇತಾಮದ್ವಭಿಯಾಚಾಮಾವ್ಾಚಿತಣದಾಶ್ಭಿಭಾನಾಣಯಾದ್ವತಮಭುತಿಷ್ಠತೇ |
ಅತಯ ವ್ಾಚಯಿತಿೇತಾಮದೇಃ ಕಾತವಯತಮಮಸಮ, ಕ್ರಯಮಾವಿಧಾನಭಾತಯೇ ತಾತಮಾ, ನ ತು ಸಭಾನಕತೃಾಕತಿೇಽಪಿ |
ಜ್ಞಾಪಿತೀಂ ಚಣತ್ಽಯೇಕಾೀಂ ವಿಭುಚಮ ತಾೀಂ ತತಃ ಯ ವ್ಾ ವ್ಾಹ್ಯೇತ್ಽ(ಆ.ಗೃ.೫೧೩) ಇತಮತಯ ಅಥವ್ಾ
ವಮವಧಾನೇನ ಸಭಫನಧಃु ಚಾಮಾಸಸಮೃತಾದ್ವ ವ್ಾಚಯಿತಾಿಽಉದಾಮುಷಾಽಇತುಮತಾಥಮಽಮೀಂ
ಕಾಭಯೇತಽಇತಾಮದ್ವ ಕುಮಾಾತ್ |
ಕುಭಾಯಸುತ ಗುಯವ್ೇ ವಯೀಂ ದತೂಿೇತತಯಣಯಾದ್ವತಮಭುತಿಷ್ಠತೇ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೮
<ಮೀಂ>ಕ್ರಭಾಯೀಂ ಉನೇತಿೇ<ಕಾಭಯೇತ>ಗುಯುಃ, ಕ್ರರ್ಮತಿ?ಅಮೀಂ ಭತೂತೇ <ನ ಛಿದಮೇತ> ನ ವಿಮುಜಮೇತ
ಭದಧಿೇನ ಏವ ಸಾಮಾದಾಸಭಾವಥಾನಾದ್ವತಿ ತಮ್ೇತಸಿಭನ್ ಕಾಲೇ ದಕ್ಷಿಣೇ ಹ್ಸತೇ
ಗೃಹಿಣೇಮಾತ್<ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಮಸಿಭನ್ ಬೂತರ್ಮಽತಮೇತಮಾ |
ನಾಭನಿದೇಾಶ್ಃ ಸಫುಧಾಮ |
ಕಾಮಮೇಽಮೀಂ ವಿಧಿಃ ನ ನಿತಮಃ |
ಏತದೇವ ಜ್ಞಾಕಭಾಸಭಾವತಾನಾತೂನೇನೇತುಯೇವ ಸರ್ಮೇೇ ವತಿಾತವಮರ್ಮತಿ ||೧೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೮
<ಮೀಂ> ಕುಭಾಯೀಂ ಅಮಭಾಸಭಾವತಾನಾನಭತೂತೇ ನ ಚಿಛದಮೇನ ನ ವಿಮುಚಮೇತೇತಿ<ಕಾಭಯೇತ,
ತಭುತತಯಮಾ>ಽಮಸಿಭೀಂ ಬೂತಮ್ಽಇತಮನಮಚಾಾ ಸಭುಫಧಾದಯ ಚ ನಾಭ ಗೃಹಿೇತಾಿ<ದಕ್ಷಿಣೇ ಹ್ಸತೇ
ಗೃಹಿಣೇಮಾತ್>ಮದಮಭಾಚಾಮಾಶ್ಚತುವ್ೇಾದ್ವೇ ಸವಾಶ್ಾಸಾವಿತಧಾಮಯಿತುೀಂ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತುೀಂ ಚ ಶ್ಕೂನೇತಿ ||೧೮||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೧೯
ಏತಭುನಮನಾಗ್ನನೀಂ ವಮಹ್ೀಂ ಧಾಯಮನಿತ ಅವಿನಾಶ್ಚನೀಂ ಕುವಾನಿತ ಪಿತಾಯದಮಃ ||೨೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೧೯
ಸಷ್ಟಮ್ೇತತ್ ||೧೯||
೧೮ ಫಯಹ್ಭಚಮಾನಿಮಭವಿಧಿಃ |
ಕ್ಷಾಯಲವಣವಜಾನೀಂ ಚ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೧೧.೨೦ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೨೦
ಕ್ಷಾಯಲವಣಯೇಯಿಾಜನೀಂ ಬವತಿ ಬೂೇಜನೇ ತಯಯಹ್ಮ್ |
ಅಸಮ ಫಯಹ್ಭಚಾರಿಣಃ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕಃ ಯತಿಷೇಧಃ ಸಾವಾಕಾಲಿಕಃ |
ಅಮೀಂ ತು ತಯಯಹ್ಸಭಫನಧಃ |
ತಯೇವಿಾಕಲಃ |
ಭಧಾಿದ್ವಯತಿಷೇಧಸುತ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕೂೇ ನಿತಮಮ್ೇವ ಬವತಿ ||೨೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೨೦
ತಯಯಹ್ೀಂ ಕ್ಷಾಯಲವಣಯೇಯಿಾಜನೀಂ ಚ ಬವತಿ |
ಅತಯ ಚ ತಯಯಹ್ರ್ಮತಿ ನಿಮಭಾದಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽಮಥಾ ಕ್ಷಾಯಲವಣಭಧುಭಾೀಂಸಾನಿಽ(ಆ.೧೪೬)ಽಇತಮನೇನ
ಕ್ಷಾಯಲವಣಯೇದಿಾಯೇನಿಾಷೇಧಃ |
ತಯಯಹಾದೂಧ್ಾ ಾಕ್ಷಿಕಃ ಭಧಾಿದೇಸುತ ನಿತಮಏವ ||೨೦||
೧೯ ಸರ್ಮದಾಧಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೨೧
ತಭುನಮನಾಗ್ನನೀಂಽರಿ ತಿೇಽತಮನೇನ ಭನಾೇಣ<ರಿಭೃಜಮ> ಸವಾತೂೇ ಭಾಜಾಭುದಕೇನ
ಕೃತಾಿ<ಉತತಯಣಭಾನಾಣಃ>ಽಅಗನಯೇ ಸರ್ಮಧಽರ್ಮತಾಮದ್ವಭಿಃ ದಾಿದಶ್ಭಿಃ ಯತಿಭನಾೀಂ ಸರ್ಮಧೂೇ
ನಿತಮಭಾದಧಾಮತಫರಹ್ಭಚಾರಿೇ |
ಽಸಾಮೀಂ ಾಯತಽ(ಆ.ಧ.೧೪೧೬) ರಿತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕಃ ಯತಮೇತವಮಃ |
ಽಸಾಮಮ್ೇವ್ಾಗ್ನನೂಜೇತಮೇಕೇಽ(ಆ.ಧ.೧೪೧೭) ಇತಿ ಚ |
ಅಮೀಂ ತೂದೇಶ್್ೇಽಸಿಭನ್ ಕಾಲೇ ಾಯಯಭಾಬಥಾಃ |
ತೇನ ಾಯತಯುಕಯಭೀಂ ಸರ್ಮದಾಧಾನೀಂ ಸಾಮಭವಗಾಮ್
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೨೧
ಽರಿತಾಿಗನೇಽಇತಮಗ್ನನೀಂ <ರಿಭೃಜಮ>ರಿಸಭೂಹ್ಮ, ತಸಿಭನುನಮನಾಗರನ
ಮಾವದಾಧಯಣ<ಭುತತಯಣಭಾನಾಣ>ದಿಾಅದಶ್ಭಿಃಲಽಅಗನಯೇ ಸರ್ಮಧಭಾಹಾಷ್ಾಽಇತಾಮದ್ವಭಿಃ ಯತಿಭನಾಮ್ೇಕಣಕಾೀಂ
ಸರ್ಮಧಭಾದಧಾಮತ್ |
ುನಶ್ಾಚನತೇ ತೂಷಿಣೇೀಂ ರಿಸಭೂಹ್ನಮ್ |
ಅನನತಯಭುಬಮಸೂತಷಿಣೇಾೀಂ ಸಭನತೀಂ ರಿಷೇಚನೀಂ, ಸೃತಮನತಯಾತ್
ಆಚಾಯಾಚಚ |
ಏತಚಚ ಸರ್ಮದಾಧಾನೀಂ ೂವಾ ಕಾಷಠಣಯಗ್ನನರ್ಮದಾಧವ ಕಾಮಾಭಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽಅಗ್ನನರ್ಮದಾಧವ ರಿಸಭೂಹ್ಮ ಸರ್ಮಧ
ಆದಧಾಮತ್ಽ(ಆ.ಧ.೧೪ ೧೬)
ಇತಿ ವಚನಾತ್ |
ರಿಸಭಫಹ್ನಸಮಽರಿತಿೇತಿ ರಿಭೃಜಮಽಇತಿ ವಿಧಿಃ |
ತಥಾ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇ ತುಽಸರ್ಮದಧಭಗ್ನನೀಂ ಾಣಿನಾ ರಿಸಭೂಹೇನನ ಸಭೂಹ್ನಾಮಽ (ಆ.ಧ.೧೪೧೮) ಇತಿ
ಗುಣಾಥೂೇಾಽನುವ್ಾದಃ ||೨೧||
ಏವಭಗ್ನನೂಜಾಯಶ್ಫದೀಂ ಸರ್ಮದಾಧಾನೀಂ ಸವಿಧಿಕಭಭಿಧಾಮ, ಇದಾನಿೇೀಂ ತಸೇಯಣವ್ಾಧಿಕಾಯಸಭಫನಧೀಂ
ಗುಣಾನತಯೀಂ ಚಾಹ್
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೨೨
ಮಥಾಸೂಮೇನಮನಾಗನೇಃ ನಿತಮಧಾಯಣಕ್ಷೇ ಸರ್ಮಧಾದಾನೀಂ ನಿತಮತಿೇನ ಚೇದ್ವತೀಂ, ಏವೀಂ ತಯಯಹ್ೀಂ ಧಾಯಣಕ್ಷೇ
ತಯಯಹಾದೂಧ್ಾ<ಅನಮಸಿಭನನಮ>ಗಾನವಿದೀಂ ಕಭಾ ಕತಾವಮರ್ಮತಮಥಾಃ ||೨೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೨೨
ಏವಭುಕತೇನ ವಿಧಿನಾ ಸದಾ ಉನಮನಯಬೃತಾಮಸಭಾವತಾನಾತಹ್ಯಹ್ಸಾಸಮೀಂ ಾಯತಃ, ಸಾಮಮ್ೇವ ವ್ಾ
ಸರ್ಮದಾಧಾನೀಂ ಕತಾವಮಮ್ |
ಏತಚಚ ತಯಯಹಾ ದೂಧ್ಾಭನಮಸಿಭನನಪಿ ಲರಕ್ರಕೇಽಗರನ ಬವತಿ |
ನ ತೂನಮನಾಗ್ನನನಾಷ್ಟ ಇತಿ ನಿತಮಸಮ ಸರ್ಮದಾಧಾನಸಮ ಲೂೇಃ |
ಸರ್ಮಧಶ್ಾಚಯಣಾಮದೇವ್ಾಹ್ೃತಾಮಧಾಮಾಃ |
ಮಚಚ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽಸಾಮೀಂ
ಾಯತಮಾಥೂೇದೇಶ್ಮ್ಽಇತಿಽಸಾಮಮ್ೇವ್ಾಗ್ನನೂಜೇತಮೇಕೇಽ(ಆ.ಧ.೧೪೧೬,೧೭) ಇತಿ ಸ
ವಿಕಲವಿಧಮಥೂೇಾಽನುವ್ಾದಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೨೩
ಅಥೀಂ ತೀಂ<ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಫಯಹ್ಭಚಾಮಾಸಿೇಽತಮೇತಮಾ<ಸೀಂಶ್ಾಸಿತ>ಗುಯುಃ ಸೀಂಶ್ಷಮತಿೇತಮಥಾಃ
ಮಥಾಾಠಾಭೃಚಾ ಸೀಂಶ್ಾಸನೀಂ ಅತಾ ಚ ಕಥಮತಿ |
<ಫಯಹ್ಭಚಾಮಾಸಿ> ಫಯಹ್ಭಚಮಾಾಶ್ಯಭೀಂ ಾಯಪ್ತೇಽಸಿ |
ತಸಾಭತಾ್ಭಚಾಯವ್ಾದಬಕ್ಷೂೇ ಭಾ ಬೂಃ |
ಫಾಢರ್ಮತಿ ಯತಿವಚನಮ್ |
<ಅಪ್ೇಽಶ್ಾನ,>ಭಮಾನನುಜ್ಞಾತಃ
ಅ ಏವ್ಾಶ್ಾನ, ನಾನಮತೇ |
ೂವಾವತರತಿವಚನೀಂ ಸವಾತಾಯ ಕಭಾ ಕುಯು ಗುಯುಶ್ುಶ್್ಯಷ್ಣಾದ್ವ |
<ಭಾ ಸುಷ್ುಾಥಃ>ದ್ವವ್ಾ ಸಾಿಯತಿಷೇಧಃ |
"ದ್ವವ್ಾ ಭಾ ಸಾಿಪಿಸೇ (ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೨೨೨) ತಿಯೇಾವ್ಾಶ್ಿಲಾಮನಃ |
ಅಯ ಆಹ್ಅಥ ಮಃ ೂವೇಾತಾಥಯಿೇ ಜಘನಮಸೀಂವ್ೇಶ್ಚೇ ತಭಾಹ್ುನಾ ಸಿಪಿತಿೇತಿ |
ಏವೀಂ ವಿಧೂೇಽತಯ ಸಾಿಾಬಾವ ಇತಿ |
<ಬಾಷಚಮಾ>ಚಯೇತಿ ನಿಮಮ್ೇನ ಬಣಕ್ಷವಿಧಿಃ |
<ಆಚಾಮಾಾಧಿೇನೂೇ> <ಬವ>ಭಾತಾಪಿತೂಯೇಯಪಿ ವಶ್ೀಂ ತಮಕಾತವ ಆಚಾಮಾವಶ್ೇ ವತಾಸಿೇತಮಥಾಃ |
ಸೀಂಶ್ಾಸನಾನನತಯೀಂ ಭಿಕ್ಷಾಚಯಣಮ್ |
ಅತಯ ಫೂೇಧಾಮನಃ"ಅಥಾಸಾಭ ಅರಿಕತೀಂ ಾತಯೀಂ ಯಮಚಾಛತಾಯಹ್ ಭಾತಯಮ್ೇವ್ಾಗಯೇ ಭಿಕ್ಷಸಿೇತಿ" |
(ಬರ.ಗೃ.೨೭)
ಆಶ್ಿಲಾಮನಸುತ"ಅಯತಾಮಖ್ಾಮಯಿನಭಗಯೇ ಭಿಕ್ಷೇತಾಯತಾಮಖ್ಾಮಯಿನಿೇೀಂ ವ್ಾ"(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೨೨೭) ಇತಿ ||೨೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೨೩
ಽಫಯಹ್ಭಚಾಮಾಸಿಽಇತಮನಮಾ ಕುಭಾಯೀಂ<ಸೀಂಶ್ಾಸಿತ>ಶ್ಚಕ್ಷಮತಿ |
ಅಥ ಸಶ್ಾಸನಾಥಾಜ್ಞಾನಾಮ ಭನಾಾಥಾ ಉತಮತೇ |
<ಫಯಹ್ಭಚಾಮಾಸಿ>ಕಾಭಚಾಯವ್ಾ ದಬಕ್ಷೂೇ ಭಾಬೂಃ |
<ಅಪ್ೇಽಶ್ಾನ>ಭಮಾನುಜ್ಞಾತೂೇಽ ಏವ ಪಿಫ, ವಬುಕ್ಷಾೀಂ ತು ಧಾಯಮ |
<ಕಭಾಕುಯು,>ಅಸಭದಥಾ ಕಭಾ ಭಮಾನುಕೂತೇಽಪಿ ಕುಯು, ಭಾ ಸುಷ್ುಾಥಃ ೂವೇಾತಾಥಯಿೇ ಜಘನಮಸೀಂವ್ೇಶ್ಚೇ
ಬೂಮಾಃ,ಽತಾಭಾಹ್ುನಾ ಸಿಪಿತಿಽ(ಆ.೧೪೨೮) ಇತುಮಕತತಾಿತ್, ಭಾ ದ್ವವ್ಾ ಸಾಿಷಿಸೇರಿತಿ ವ್ಾ |
<ಭಿಕ್ಷಾಚಮಾ ಚಯ,>ನಿಭನಾಣಾದ್ವನಾ ಬುಞ್ಚಜನೂೇಽಮಸಭದಥಾ ಬಣಕ್ಷಭಾಚಯ |
<ಆಚಾಮಾಾಧಿೇನೂೇ ಬವ,>ಭಮಾನನುಜ್ಞಾತೂೇ ಮಾಜನಾದ್ವಕಭಾ ಭಾ ಕಾಷಿೇಾರಿತಿ |
ಅತಯ ಚಾಸಿೇತಿಛಾನದಸೂೇ ಲಕಾಯಃ, ಸುಷ್ುಾಥ ಇತಿ ಯೂ ಚ |
ಸೀಂಶ್ಾಸನೇಷ್ು ಚ ಸವ್ೇಾಷ್ು ಕುಭಾಯೂೇ <ಫಾಢಮ್ಽ>ಽಏವೀಂ ಕಯೂೇರ್ಮಽಇತಿ ಯತಿವಚನೀಂ ದಾಮಃ |
ಸೀಂಶ್ಾಸನಾನತೇ ಚ ಭಿಕ್ಷಾಚಯಣಮ್ |
ಅಥಾಸಾಭ ಅರಿಕತೀಂ ಾತಯೀಂ ಯಮಚಛನಾನಹ್ಭಾತಯಮ್ೇವ್ಾಗಯೇ ಭಿಕ್ಷಸಿೇತಿ (ಫರ.ಗೃ.೨೫೪೦) ಇತಿ
ಫರಧಾಮನಗೃಹಾಮತ್ |
೨೦ ಾಲಾಶ್ಕಭಾ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೨೪
ಅಥ ತಿಯಯಾತಯೇ ನಿವೃತತೇ <ಚತುಥಾಾ>ಯಾತಿಯೀಂ ಸತಭಮಥೇಾದ್ವಿತಿೇಮಾ |
ಚತುಥಾಮಾರ್ಮತಮಥಾಃ |
ತತಯ ಕ್ರಮ್?<ಮದಾಿಸಃ>ಕುಭಾಯಸಮ ಧಾಮಾ ಸದಮಃಕೃತೂತೇತೀಂ ರಿಧಾಪಿತೀಂ ತದಾಚಾಮಾ ಆದತತೇ
<ಉತತಯಮಚಾಾ>"ಮಸಮ ತೇ ಯಥಭವ್ಾಸಮ"ರ್ಮತಮೇತಮಾ |
<ಅನಮದಾಿಸಃ>ರಿಧಾಮ |
ತಯಯಹೇ ತು ತಸಿಭನಿನಮಮ್ೇನ ಸದಮಃಕೃತೂತೇತಮ್ೇವ |
ಚತುಥಿೇಾರ್ಮತಮತಯ ನ ಯಾತಿಯವಿಾವಕ್ಷಿತಾ |
ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ?ಅಹೂೇಯಾತಯಸಭುದಾಮಃ |
ತತಾಯಹ್ನಮವ್ಾದಾನೀಂ ವ್ಾಸಸಃಽಉದಗಮನೂವಾಕ್ಷಾಹ್ಃಽಇತಿ ನಿಮಭಾತ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೧.೨೪
ಛತುಥಿೇಾರ್ಮತಿ ಸತಭಮಥೇಾ ದ್ವಿತಿೇಮಾ |
ಚತುಥಾಮಾ ಯಾತರಯ ಚತುಥಾಾಹೂೇಯಾತಯೇ ಅಹ್ನಮೇವಽಉದಗಮನೂವಾಕ್ಷಾಹ್ಃಽ(ಆ.ಗೃ.೧೨) ಇತಿ
ನಿಮಭಾತ್ |
<ವ್ಾಸಃ>
ಏತಚಾಚನಮದಾಿಸಃ ಕುಭಾಯೀಂ<ರಿಧಾಮಣವ>ಕತಾವಮಮ್ |
ಸ ತುಽಗುಯೂೇ ವ್ಾಸಸತೇ ದದಾರ್ಮ, ಇತಿ ದದಾಮತ್ |
ಏತಚಚತಯಯಹ್ೀಂ ಭನಾವತರಿಹಿತಮ್ೇವ ವ್ಾಸಃ ರಿಧೇಮಮ್ |
ಅಥ ಾಲಾಶ್ಕಭಾಬಾಷ್ಮೀಂ ಲಿಖಮತೇ
ಸಭಾತಶ್ಚತುಥಾಃ ಟಲಃ ||
==================================================================
==================
ಅಥೂೇಾಕಮೇಾತಸಜಾನಟಲಃ
೭ ಉಾಕಮೇಾತಸಜಾನಯಕಯಣಮ್
೧ ಉಾಕಭಾಕಾಲವಿಧಾನಮ್ |
೨ ಕಾಣಡಋಷಾಮದ್ವಬೂಮೇ ಹೂೇಭಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೧.೨೪
ಏವಭುಾಕಯಣಸಮ ಕಾಲ ಉಕತಃ |
ಅಥ ಯಯೇಗಃಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ ತನಾೀಂ ಯತಿದಮತೇ |
ಅಗ್ನನಶ್ಚ ಶ್್ಯೇತಿಯಮಾಗಾಯಾದಾಿಹಾಮಾಃ, ಭನೂಥಯೇ ವ್ಾ, ನ ತರಿಾಸನೂೇ ಫಹ್ೂನಾಭತಯ ಸಹ್ತಾಿಬಾವ್ಾತ್ |
ಬಾಮಾಾಮಾಶ್ಚ ಸಹ್ತಾಿಬಾವ್ಾತಿಚನಭತಯಯಯೇಗ? |
ವಿದಾಮಸೀಂಸಾ್ಯಾ೪ ಹ್ರ್ಮದೀಂ ಕಭಾ ವ್ೇದಸೀಂಮುಕತಮ್ |
ತತ ಉಹೂೇಭಾಃ |
ಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತೇ ಇತಮಥಾಃ |
ಏಕ ಆಚಾಮಾಾ ವ್ೇದಾಹ್ುತಿೇನಾಭುರಿಷಾಟತಸದಸಸತಿೀಂ ಹೂೇತವಮೀಂ ಭನಮನತೇ ||೩||
೩ ಆದ್ವತಸಾಮಾಣಾಭನುವ್ಾಕಾನಾೀಂ ಯಥಮೇತತಭಯೇವ್ಾಾಧಮಮನಮ್ |
ಮಥೂೇಾಕಯಣಭಧಾಮಮಃ ||೭||
೪ ಉತಸಗಾಕಾಲಃ |
೭ ಅಾಣಿೇಮಾನಾೀಂ ಪಿತೄಣಾಭಾಸನರಿಕಲನಮ್ |
ಆಪ್ನೇತೇಯೇತದೂಯಮ್ |
ಅಭಿಾಮ ಾಯಥಾನಾ |
ಇಹೂೇತಸಜಾನೇ ಕಭಾಣಿ ಶ್ಚಷಾಮಣಾಭುಾಧಾಮಮಸಮ ಚ ಸಾನನಾದ್ವಷ್ು ಕಭಾಸು ಸಹ್ ಯವೃತಿತಶ್್ಚೇದ್ವತಾ |
ಸವಾತಯ ವಹ್ುವಚನನಿದೇಾಶ್ಾತಭಿಷೇಕಾನ್ ಕೃತಾಿಽಸನಾನಿ ಕಲಮನಿತೇತಿ |
ತತಾಯಮೀಂ ವಿಶ್ೇಷೂೇ ವ್ಣಕಲಿಕ ಉದ್ವಶ್ಮತೇ ಅನೂಮೇನಮಭಭಿಮನತೇ ವ್ಾ ದರಿ ದರಿ ಸಭೂಬಮಾನೂಮೇಽನಮೀಂ
ಾಯಥಾಮನತೇ ವ್ಾಸಃ ಯವೃತಮಥಾ ನ ಸವ್ೇಾ ಸಹೇತಿ |
ಅಧಿೇತಸನತ ಇತಿ ಾಠೇ ಋಧಮತೇಯೇತದ್ವಯೇಮ್ |
ಉಸಗಾವಶ್ಾಚಚ ಸ ಏವ್ಾಥಾಃ |
ಯೇ ತಿಧಿಶ್ಫಾದತಯೀಂ ತಕಾಯಮ್ೇವ್ಾಧಿೇಮತೇ ನ ಯಯೇಪಭಪಿ ತೇಷಾೀಂ ಧಾತುಭಾಗಾಮಥಾ ಏವ ||೧೬||
೧೦ ಜಲಸರ್ಮೇೇ ದೂವ್ಾಾಯೂೇಣಮ್ |
<ಅಥಾಃ>ಯವಿಶ್ಮ<ತತೂಯೇದಧಿೀಂ ಕುವಾನಿತ |
>ಉದಧಿಃ ಸಭುದಯಃ ತರ್ಮವ ಕ್ಷೂೇಬಮನಿತೇತಮಥಾಃ ||೨೦||
ಕಥೀಂ ತದ್ವತಾಮಹ್
<ಉದಾಗಹ್ಮ>ಉತಿತೇಮಾ<ಆತರ್ಮತೂೇ>ಆಶ್ಯಭಜನನಾತ್<ಆಜೀಂ>ಧಾವನಿತ |
ಾಯಚಿೇಭುದ್ವೇಚಿೇೀಂ ವ್ಾ ದ್ವಶ್ಭಭಿಧಾವನಿತ |
ತಥಾವಗಾಃ ||೨೨||
೧೨ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಮ್ |
<ಯತಮೇತಮ>ಗೃಹಾನ್ ಯವಿಶ್ಮೇತಮಥಾಃ |
<ಈಶ್ಚಷ್ಃ>ುಣಾಮಹಾದಾಮಃ ುಣಾಮಹ್ೀಂ ಸಿಸಯೃಧಮತಾರ್ಮತಿ ವ್ಾಚಯಿತಿೇತಿ ||೨೩||
ಅದ್ವಬರಿತಿ ವಚನಾತಹ್ಯಹ್ಸತಾಣಭಾದ್ವಬಯೇವ |
ತೇನೂೇತಸಗಾಕಭಾಣಿ ೂವೇಾಕಾತನಾೀಂ ಗನಾಧದ್ವೇನಾಭಪಿ ಯವೃತಿತಃ |
ಅಹ್ಯಹ್ಸತಾಣೀಂ ಫಯಹ್ಭಜ್ಞಾನನತಯಮ್, ಕಲಾನತಯೇ ದಶ್ಾನಾತ್ ||೨೬||
==================================================================
==================
ಅಥ ಞಚಭಃ ಟಲಃ
ದಾಿದಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೮ ಸಭಾವತಾನಮ್
ೂವಾತೂಯೇನಮನೀಂ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಮ್ |
ಉನಿೇತಸಮ ಚ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽಅಥ ಫಯಹ್ಭಚಮಾವಿಧಿಃಽ(ಆ.ಧ.೧೨೧೮) ಇತಾಮಯಬಮ ಧಭಾಾ ಉದ್ವಷಾಟಃ |
೧ ಉದಮಾತೂವಾ ಗೂೇಷ್ಠಯವ್ೇಶ್ವಿಧಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೧
ಏವಭುನಿೇತಶ್ಚತಾಫಯಹ್ಭಚಯೇಾಽಧಿೇತವ್ೇದಷ್ಡಙ್ ್ಗೇ ಮದಾಮಚಾಮಾಕುಲಾದನಮಭಾಶ್ಯಭೀಂ ಯೇುಸಬಾವತಿ
ತಸಮ ಸಾನನೀಂ ವಿಧಿವತಬವತಿ ತದೇತತಾಸನನರ್ಮತುಮಚಮತೇ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೧
ವ್ೇದೀಂ ಭನಾಫಾಯಹ್ಭಣಲಕ್ಷಣಮ್ |
ಏಕವಚನೀಂ ಜಾತಮಭಿಾಯಮಮ್ಽವ್ೇದಾನಧಿೇತಮ ವ್ೇದರ ವ್ಾ ವ್ೇದೀಂ ವ್ಾಪಿ ಮಥಾಕಯಭಮ್ಽ ||
(ಭ.ಸೃ.೩೨)
ಇತಿ ಭನುವಚನಾತ್ |
ಅಧಿೇತಮ ಾಠತಶ್ಾಚಥಾತಶ್ಾಚಧಿಗಭಮ, ಸಷ್ಡಙಗೀಂ ಸರ್ಮೇಭಾೀಂಸೀಂ ವ್ೇದ ಭಧಿೇತಮೇತಮಥಾಃ |
ಅಧಿೇತಮೇತಿ ಚ ವಿಧಿಃ |
ಇತಮಸಮ ಯದಶ್ಾನಾಥಾಃ |
ಸಾನಸಮನ್ ಸಾನನಾಖಮೀಂ ಕಭಾ ಕರಿಷ್ಮಭಾಣಃ<ಾಯಗುದಮಾತ್>ಾಯಗಾದ್ವತೂಮೇದಮಾತ್ |
<ವಯಜೀಂ>ಗೂೇಶ್ಾಲಾೀಂ ರಿಶ್ಚಯತಾೀಂ<ಯವಿಶ್ಮೇ>ತಾಯದ್ವ ವಮಕಾತಥಾಮ್ ||೧||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೨
<ಏನೀಂ>ಏತತ್ಭಾ ಕುವ್ಾಾಣಮ್ |
<ಏತದಹ್ಃ>ಏತಸಿಭನನಹ್ನಿ ಕದಾಚಿದಪಿ<ನಾಭಿತೇದಾದ್ವತಮಃ> |
ತೇನ ಭೂತಯುರಿೇಷಾದ್ವಕಭಪಿ ತತೈವ ವಯಜೇ ಛಾಮಾಮಾಭಪಿ ಕತಾವಮಮ್ |
ಆದ್ವತಮಗಯಹ್ಣಾದಗ್ನನತಾಸಮ ನ ಯತಿಷೇಧಃ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೨
ಅಸಿಭನನಹ್ನಿ ಮಾವದಸತಭಮೀಂ ಭೂತಯುರಿೇಷೂೇತಸಜಾನಾಥಾಭಮಸರ ಭಣಡಾದಫಹಿನಾ ನಿಗಾಚಛೇತಿತಮಥಾಃ ||೨||
೨ ವನಭುನಮನವತ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೩
ಅಥ ತಸಿಭನನಹ್ನಿ ಭಧಮನಿದನೇ ಕಭಾ ಯತಿದಮತೇ |
ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ |
ಶ್ಭಾಮಃ |
ಸಕೃತಾಬಾಣಿ ಕ್ಷುಯಾದ್ವಭಿಸಸಹ್ |
ಸಿಮಮ್ೇವ ಕತಾಾ ನಾಚಾಮಾಃ |
ಆಜಮಬಾಗಾನತವಚನೀಂ ಸರ್ಮದಾಧಾನಾದೇಯುತತಯಸಮ ಕಭಾಣಃ ಕಾಲೂೇದೇಶ್ಾಥಾಮ್ |
ಅನೇನಣವ ತನಾಾಯಾತವಪಿ ಸಿದಾಧಮಾೀಂ ಅಘನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವವಚನೀಂ ತನಾಾಯಭಬಸೇಯಣವ
ಭಧಮನಿದನನಿಮಭಃ, ನ ಕೃತಸನಸಮ ಕಭಾಣಃ |
<ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಇಭೀಂ ಸೂತೇಭಽರ್ಮತಮೇತಮಾ |
ನ ಸಾಿಹಾಕಾಯಃ, ಜುಹೂೇತಿಚೂೇದನಾಬಾವ್ಾತ್ |
<ಕಟಃ> ಯಸಿದಧಃ<ಏಯಕಾ>ತತರಕೃತಿಬೂತೀಂ ತೃಣಮ್ |
ಕಶ್ಚಪಿಿತಮನಮೇ |
<ಉತತಯಮಚಾಾಽ>ತಾಯಯಮುಷ್ಽರ್ಮತಮೇತಮಾ |
<ಕ್ಷುಯಭಭಿಭನಾಯ |
ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾಽ>ಶ್ಚವೇ ನಾಭಾಸಿೇಽತಮನೇನ |
<ವಾತ> ನಾಪಿತಃ ನಾಚಾಮಾಃ |
ತಸೈ ಕ್ಷುಯೀಂ ಯದಾಮ ತತಃಽಉಷಾಣಃ ಶ್ಚೇತಾಸಾಿನಿೇಯೇಽತಾಮದ್ವ <ಮದಾೀಂ
ಸೀಂಸಜಾನಾದ್ವ>ಕಭಾ<ಕೇಶ್ನಿಧಾನಾನತೀಂ ತದುನಮನೇನ> ಸಭಾನಮ್ |
<ಕ್ರೀಂ?> <ಕಾಯ>ಮತಿೇತಮಧಾಮಾಹಾಯಃ |
ಕೇನ ಕಾಯಮತಿ?ಆಚಾಯೇಾಣ ಮದಮಾಮಚಾಮಾಕುಲಾದಮೀಂ ನಿವೃತತಃ, ತಥಾಪಿ ಸಾನನ ಕಾಲೇ ವಿವ್ಾಹ್ಕಾಲೇ ಚ
ಸಭವ್ಣತಾಮಚಾಮಾಃ |
ಸಭಾನವಚನಸಾಭಥಾಮಾತ್ |
ಯೇಽಸಾಮಚಿತಸತರ್ಮತಯಮಾ (ಆ.ಗೃ.೩೯) ಇತಿ ಚ ದಶ್ಾನಾತ್ |
ಸಷ್ಟೀಂ ಚಾಶ್ಿಲಾಮನಕೇಅಥಣತಾನುಮಕಲಮತಿ ಸಭಾವತಾಭಾನರ್ಃ (ತಮಭಾನೇ) (ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೩೭೧) ಇತಾಮದ್ವ |
ಅನಮೇ ತಾಿಚಾಮಾಕುಲ ಏವ ಸಭಾವತಾರ್ಮಚಛನಿತ |
ತತಾಯಚಾಮಾಸಸೀಂಸಜಾನೂೇನದನೇ ಕೃತಾಿ ಕ್ಷುಯೀಂ ನಾಪಿತಾದಾದಾಮ ಯತಿದ್ವಶ್ೀಂ ಯವ್ಾಮ ುನಸತಸೈ ಯದಾಮ
ತೀಂ ಚ ವನತಭುತತಯಮಾನುಭನಾಮತೇ |
ಏವಭನತಭಾಚಾಮಾಕಭಾ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೩
ಮಥಾ ಭಧಮನಿದನೇ ಯಧಾನಹೇಭಾ ಬವನಿತ ತಥಾ ಕಭಾ ಕುಮಾಾತ್ |
ಅತಯ ತು ತನೂಾೇದೇಶ್್ೇಽಸಾಮಜಮಯಧಾನ ಹ್ವಿಷಾಟವತ್ |
ಽಆಜಮಬಾಗಾನತೇಽಇತಿ ಚ ಕಯಭಾಥಾಮ್ |
ಆಜಮಬಾಗಾನತೇ ಕೃತೇ ಸರ್ಮದಾಧಾನಮ್ೇವ, ನ ುನಯಥಾಕೃತಮಭಪಿೇತಿ |
ಅತಯ ಚ ಾತಯಯಯೇಗೇ ದವ್ಾಮಾದ್ವೇನಿ ದಿನದವಮ್, ಕ್ಷುಯಕಟಾದ್ವೇನಿ ಸಕೃದೇವ, ಶ್ಭಾಮಶ್ಚ ರಿಧಮಥೇಾ |
ಕೇಚಿತದವ್ಾಮಾದ್ವೇನಮಪಿ ಸಕೃದೇವ್ೇತಿ |
<ಾಲಾಶ್ಚೇ ಲಾ>ಶ್ವೃಕ್ಷಾವಮವಬೂತಾಮ್<ಉತತಯಮಾ>ಽಇಭೀಂ ಸೂತೇಭಮ್ಽಇತಮೇತಮಾ |
<ಕಟಃ>ಯಸಿದಧಸೃಣಭಮಃ |
<ಏಯಕಾ> ಕಟಯಕೃತಿಬೂತೀಂ ಙ್ಗ್ವಕಟಾಖಮೀಂ ತೃಣಮ್ |
ಕೇಚಿತ್ಶ್ಚಪಿಿತಿ |
<ಉತತಯಮಾತಯಕಾಮಾಮುಷ್ಮ್>ಇತಮೇತಮಾ<ಉತತಯೇಣ>ಮಜುಷಾಽಶ್ಚವೇ ನಾಭಾಸಿಽಇತಮನೇನ |
ವಾೇ ವನಕತಯೇಾ ಕಸೈಚಿನಭನಾವಿದೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಮ ತತುಷಯೀಂ ಯಮಚಛತಿ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೪
ಅಥೂೇತಕೇಶ್ಶ್ಭಶ್ುಯನಖ್ೂೇ ವಯಜಸಮ ಜಘನಾಧೇಾ ಶ್ಾಚಧೇಾ ಉವಿಶ್ಮ ಮ್ೇಖಲಾ ವಿಸಯಸಮ ವಿಭುಚಮ,
ಕಸೈಚಿತಫರಹ್ಭಚಾರಿಣೇ ಯಮಚಛತಿ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೪
ಅಥೂೇತಕೇಶ್ಾದ್ವಕೂೇ <ವಯಜಸಮ ಜಘನಾಧೇಾ>ಶ್ಾಚಧೇಾ <ಉವಿಶ್ಮೇತಾಮದ್ವ>ಕಯೂೇತಿ ||೪||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೫
<ಯಚಾಛದಮತಿ |
ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಇದಭಹ್ಭಭುಷಾಮಭುಷಮೇಽತಾಮದ್ವನಾ ತತಾಯದಶ್ಸಫದೇಷ್ು ನಾಭಗಯಹ್ಣರ್ಮದಭಹ್ೀಂ
ಮಜ್ಞಶ್ಭಾಣೂೇ ಗಾಗಮಾಸಮ ಾಾಭನಭಗೂಹಾಭುಮತತಯೂೇ ಮಜ್ಞಶ್ಭಾಾ ದ್ವಿಷ್ದಬಯ ಇತಿ |
ಅಥ ಮದ್ವ ವ್ಾ ಸಾಮತಮಜ್ಞಶ್ಭಾಣೂೇ ಗಾಗಾಮಾಮಣೇತಿ |
ದಣಾಡಜನಯೇಯಮಸಿಭನ್ ಕಾಲೇ ತಾಮಗಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೫
ಸ ತು ಫಯಹ್ಭಚಾರಿೇ ತಾೀಂ ಮ್ೇಖಲಾೀಂ ಸೂತೂಯೇಕತದೇಶ್ೇ ಉಗೂಹ್ತಿ ಅಯಕಾಶ್ಾೀಂ ಕಯೂೇತಿಽಇದಭಹ್ೀಂ
ವಿಷ್ುಣಶ್ಭಾಣೂೇ ಗರತಭಸಮ ಾಾಭನಭುಗೂಹಾಭುಮತತಯೂೇ ವಿಷ್ುಣಶ್ಭಾಾ ದ್ವಿಷ್ದಬಯಃಽಇತಮನೇನ ಮಜುಷಾ |
ಅತಯ ಚ ಸಾನತುನಾಾಭಗೂೇತಯೇ ಗಾಯಹಮೇ ||೫||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೬
<ಏವೀಂವಿಹಿತಾಭಿಃ>ೂವಾವತಸೀಂಸೃಷಾಟಭಿಃ ಶ್ಚೇತೂೇಷಾಣಭಿರಿತಮಥಾಃ |
ತತಯ ಸೀಂಸಜಾನೇ ಭನಾಸಮ ಲೂೇಃ ಋಗ್ನಬಃ ಆಪ್ೇಹಿಷಿಠೇಮಾಭಿಃ ಹಿಯಣಮವಣಿೇಾ ಮಾಭಿಶ್ಚ |
ತತಯಽಮಾಸು ಜಾತಽಇತಾಮಸಾೀಂ ಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಯತಿಭನಾೀಂ ಚಾಭಿಷೇಕಃ |
<ದತೂೇ ಧಾವತೇ>ದನತೇಬೂಮೇ ಭಲಭನಮತಿ |
<ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಅನಾನದಾಮಮ ವೂಮಹ್ಧ್ಽರ್ಮತಮೇತಮಾ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೬
<ಏವೀಂವಿಹಿತಾಭಿಸೂತಷಿಣೇೀಂ ರ್ಮಶ್ಚಯತಾಭಿಶ್ಚಿೇ>ತೂೇಷಾಣಭಿಯದ್ವಬಃ |
ಽಕೇಶ್ಾನ್ ವತುಽಇತಿ ಭನಾಲಿಙಗವಿಯೂೇಧಾತೇವಕಾಯಾಚಚ ನ ರ್ಮಶ್ಯಣಭನಾಃ |
ಕೇಚಿತರತಮೃಚರ್ಮತಿ |
ತನನ ಗುಣಾಥಾ ಯಧಾನಾಬಾಮಸಕಲನಭಮುಕತರ್ಮತುಮಕಾತವತ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೮
ತತಃ<ಸಾನನಿೇಯಣಃ>ಸಾನನಾಹ್ಾಐಃ ಕ್ರಲೇತಕಾದ್ವಭಿಃ<ಉಚಾಛದ್ವತಃ>ಉದಿತಿಾತಃ ಅಕೃಷ್ಟಭಲಃ ುನಯಪಿ
ತಭಿಯೇವ್ಾದ್ವಬಃ<ಸಾನತಃ ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಸೂೇಭಸಮ ತನೂಯಸಿಽಇತಮನೇನ<ಅಹ್ತಭನತಯೀಂ ವ್ಾಸಃ>ಯೇನ
ಕಟಃ ಯಚಛದಮತೇ ತದನತಯರ್ಮತುಮಚಮತೇ |
ಯೇನ ಫಹಿನಿೇಾವಿ ಯಚಾಛದನೀಂ ಉವಿೇತೀಂ ವ್ಾ ಕ್ರಯಮತೇ ತದ್ವತತಯರ್ಮತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೮
ಸಾನನೂೇಕಯಣಣಃ ಕ್ರಲೇತಕಭಧೂಕಚೂಣಾಾದ್ವಭಿಃ ಉದಿತಿಾತದೇಹ್ಃ ಆಭಲ ಕಪಿಷಾಟದ್ವಭಿಃ ಸಾನನಿೇಯಣಸಾಸನತಶ್ಚ
ಬವತಿ ||೭||
ಽಸೂೇಭಸಮ ತನೂಯಸಿಽಇತಮನೇನ<ಮಜುಷಾ ಅಹ್ತಭನತಯೀಂ ವ್ಾಸಃ>ಅನತವ್ಾಾಸೂೇಽನತರಿೇಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ತತರಿದಧಾತಿ |
ಅನೇನ ಸೂತಯೇಣಾತ ಊಧ್ಾ ಸಾನತಕಸಮ ನಿತಮಭನತವ್ಾಾಸೂೇ ವಿಧಿೇಮತೇ |
ಮಜುಃ ುನಃ ಕಭಾಾಥಾಮ್ೇವ, ಭಕಾಯಣಾಭಾನನಾತ್ |
ತತಸಾಸವಾಸುಯಭಿಣಾ ಸವ್ಣಾಃ ಕಸೂತರಿಕಾದ್ವಭಿಗಾಭಧದಯವ್ಮಣವ್ಾಾಸಿತೇನ<ಚನದನೇನ> ಅನುಲಿಭತಿೇತಿ ವಮವಹಿತೇನ
ಸಭಫನಧಃ |
ಕಥಭನುಲಿಭತಿ ?ಇತಮತಾಯಹರತತಯಣರಿತಾಮದ್ವ |
ಽನಮೇ ಗಯಹಾಮ ಚಽ ಇತಾಮದ್ವಭಿಸಿಾಭಿಭಾನಾಣಃ ದೇವತಾಬಮಶ್ಚನದನೀಂ ೂವಾ<ಯದಾಮ,> ಶ್ಾಚತ್ಽಅಸಯಸುಸ
ಯೇ ಗನಧಃಽಇತಮನಮಾ ಆತಾಭನ ಭನುಲಿಭತಿ |
ಭುಖಸಮ ಚಾಗಯೇಽನುಲೇಃ,ಽಭುಖಭಗಯೇ ಫಾಯಹ್ಭಣೂೇ ಲಿಮ್ೇತ್ಽ(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೩೭೧೦) ಇತಾಮಶ್ಿಲಾಮನಗೃಹಾಮತ್.
ದೇವತಾಬಮಃ ಯದಾನೀಂ ಚ ನಭಶ್ಸಫದೇನ, ನ ತು ಭನಾಾನತೇನನಭಸಾ್ಯಸಾಮಪಿ ಯದಾನಾಥಾತಾಿತ್ |
<ಭಣಿೀಂ>ಕ್ರೇದೃಶ್ೀಂ?<ಸರವಣಾ>ಸುವಣಾವಿಕಾಯಮ್ |
<ಸೂೇಧಾನೀಂ>ವಜಯವ್ಣಡೂಮಾಾದ್ವನಾ ಉಬಮತಃ ರಿಗೃಹಿೇತಮ್ |
<ಸಿೇತೂಯೇತೀಂ> ಸೂತಯಪ್ಯೇತಮ್ಽಇಮಮೇಷ್ಧೇ ತಾಯಮಭಾಣಾಽಇತಮೇತಮಾ ಸಕೃದುಚಚರಿತಮಾ<ಉದಾತಯೇ
ಯದಕ್ಷಿಣ>ಭವಿಯತೀಂ ತಿಯಃ<ರಿಾಲವಮ, ಉತತಯಮಾ>ಽಅಾಶ್್ೇಽಸುಮಯೂೇ
ಮ್ೇಽಇತಾಮದ್ವಕಮಾಽುಣಾಮಮಽಇತಮನತಮಾ ತಯಯವಸಾನಮಾ ತೀಂ ಭಣಿೀಂ<ಗ್ನಯೇವಸು ಕಣಠೇ ಆಫಧಮ,>
ಫದರಿೇಬಿೇಜಭಮೀಂ<ಫಾದಯೀಂ> ಸೂತೂಯೇತಮ್ೇವ ಭಣಿಮ್ೇವಮ್ೇವೇದಾತಯೇ <ತಿಯಃ> ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ ತೂಷಿಣೇೀಂ
ರಿಾಲವಮ, ತೂಷಿಣೇಮ್ೇವ<ಸವ್ಮೇ ಾಣಾವ್ಾಫಧಾನತಿ |>
ತನನರಿಧಾಮ,ರಿಹಿತಮ್ಽಇತಮನುತತೇಯೇವ |
ತಥಾ ಆಚಾಮಾಕುಲಾನಿನವೃತತೇನೇದೀಂ ಸಾನನೀಂ ಕ್ರಯಮತೇ |
ತತಾಯಚಾಮಾಕತೃಾಕತಾಿ ಯಸಕ್ರತಯೇವ ||೮||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೯
<ತಸೂಮೇ>ತತಯಸಮ ವ್ಾಸಸೂೇ <ದಶ್ಾಮಾೀಂ ಯವತರಾ> ಕಣಾಾಲಙ್ಗ್ಯರ ಸರವಣರಾ <ಯಫಧಮ
ದವ್ಾಮಾಭಾಧಾಮಾಜಮೇನ>ಉತತಯಾ ಅಷರಟ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿಃ ಜುಹೂೇತಿ |
<ಅಬಾಮನಾಮನ್>ಯವತಾಯೇಯುಮಾಾಜಮೇನಾನಮನೀಂ ಕಾಯಮನಿನತಮಥಾಃ |
ಅಬಾಮನಮನಿತಿ ವ್ಾ ಾಠಃ |
ಅಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ಸವ್ಮೇನ ಾಣಿನಾಬಾಮ ನಮನಮ್ |
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೯
<ತಸಮ ಅನನತಯಯಕೃತಸಮ ವ್ಾಸಸೂೇ ದಶ್ಾಮಾೀಂ ಯವೃತರಾ>ಕುಣಡಲೇ ಸರವಣೇಾ <ಯಫಧಮ>ತಾವುಾಯೇನ
ದವ್ಾಮಾ ಅಗಯೇ ಸಾಥಯಿತಾಿ |
<ಆಜಮೇನೇ ತಿ> ರಿಬಾಷಾಾಯಾತನುವ್ಾದೂೇಬಾಮನಮನಾವಿಧಾನಾಥಾಃ |
ಅಬಾಮನಾಮರ್ಮತಿ ಣಭುಲನೂತೇರ್ಽಥಾಠಃ |
ತತಶ್ಚ ಸಿಮಮ್ೇವ ಸವ್ಮೇನ ಹ್ಸತೇನ ಸಾಥಪಿತಯೇಃ ಯವತಾಯೇಯುರಿ
೮ ತಯೇಃ ಕಣಾಯೇಯಾಫನಧನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೧೦
ರಿಷೇಚನಾನತವಚನಭಾನನತಮಾಾಥಾಮ್ |
ತೇನಾಸಾಮಹ್ನಿ ಬೂೇಜನೀಂ ನ ಬವತಿ |
ಏತಾಭಿಯೇವ್ಾಹ್ುತಿಭಿಃ ಆಹ್ುತಮಥಣಾಭಾನಾಣರಿತಮಥಾಃ |
ವಚನಾದೇಕೀಂ ಕಭಾ ಫಹ್ುಭನಾೀಂ ಸಾಿಹಾಕಾಯವ್ಾೀಂಶ್ಚ ಭನಾಃ ಯಯೇಜಮಃ |
ಸವ್ಮೇ ಚೇತುಮಚಾಭನೇ ಭನತಾಯಣಾೀಂ ವಿಬಜಮ ವಿನಿಯೇಗಃ ಸಾಮತ್ |
ತಸಾಭತುನಯೇತಾಭಿರಿತುಯಕತಮ್ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೧೦
ರಿಷೇಚನಾನತಯಮ್ೇವ<ಏತಾಭಿಯೇವ>ಽಆಮುಷ್ಮೀಂ ವಚಾಸಮಮ್ಽಇತಮಷಾಟಭಿಯೇವ<ದಕ್ಷಿಣೇ ಕಣೇಾ>
ಯವತಾಯೇಯೇಕೀಂ<ಆಫಧಿಯೇತ>ಯತಿಭುಞ ಚೇತ್ |
ತಥಾನಮ
<ಮ್ೇತಾಭಿಯೇವ ಸವ್ಮೇ>ಕಣೇಾ |
ಅತಯ ಚ ಹೂೇಭಭನಾಾಣಾಮ್ೇವ ಆಫನಧನಕಯಣತಿೇನ ಸೂತಯವ್ಾಕಮಸಾದೃಶ್ಾಮನುರ್ಮತಮಾ ಶ್ುಯತಮಣವ
ಚೂೇದ್ವತತಾಿತತಯಾಫನಧನಭಪಿ ಗರಣಾಮ ವೃತಾಯ ಯಕಾಶ್ಮ ಮ್ಣನಿದರೇವತ್ |
ತಥಣತಾಭಿರಿತಿ ಸಿಾೇಲಿಙಗನಿದೇಾಶ್್ೇ ಫಹ್ುತಾಿದೃಚಾೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಗಾಯಭವತ್ |
ನ ಚಾತಯ ಹೂೇಭಾಥಾಾನಾಮ್ೇವ ಆಫನಧನಾಥಾತಿೇನಾಪಿ ವಿನಿಯೇಗೇ ದೇವದತಿತೇಯೇಮೀಂ
ಗರಮಾಜ್ಞದತಿತೇಯೇತಿವದ್ವಿಯೂೇಧ |
ಽುಯೂೇಡಾಶ್ಕಾಲೇನ ತುಷಾನುವತಿಽಇತಾಮದ್ವವದಧಿಷಾಠನಲಕ್ಷಣಮಾ ವಿನಿಮುಕಾತಕಾಯಭತಿಯೂೇಧಾಮಾಪಿ
ವಿನಿಯೇಗೂೇತತೇಃ, ಋಙಭನಾವಿಷ್ಯೇ ತಿನೇಕಾಥಾತಿಭಪಿ ನಾಮುಕತರ್ಮತಾಮಗನೇಮಮಧಿಕಯಣೇ ಉಕತತಾಿಚಚ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೧೧
ಏವಭುತತಯಣಯಪಿ ಭನಾಣಮಾಥಾಲಿಙಗೀಂ ಸಾನಗಾದ್ವೇನಿ ಷ್ಟದರವ್ಾಮಣುಮಮುಞಗಜೇತ ಮಥಾಹ್ಾಮ್ |
ತತಯಽಶ್ುಭಿಕೇ ಶ್ಚಯಽಇತಿ ದಾಿಬಾಮೀಂ ಸಯಜಶ್ಚಿಯಸಿ ಫನಧನಮ್ |
ಮಥಾಲಿಙಗವಚನಾತಾದವಬಾಮರ್ಮಭಾೀಂ ತಾಭಪಿನಹಮೇಽಇತಿ)ಸಯಜ ಇತಿ ಷ್ಷಠಯೇಕವಚನಮ್, ನ ಯಥಭಾಮಾ
ದ್ವಿತಿೇಮಾಮಾ ವ್ಾ ಫಹ್ುವಚನಮ್ |
ಇಭಾೀಂ ತಾರ್ಮತಮಕೇವಚನಾತ್ |
ಶ್ಚಯಸಿೇತಿ ವಚನಾತಸಯೇನಾ ಬವತಿ |
"ನ ಭಾಲೂೇಕಾತಮ್ |
ಭಾಲೇ ಚೇತೂಫರಮುಃ, ಸಯಗ್ನತಮಭಿಧಾಯಿೇತ"(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೩.೮೧೨) ಇತಾಮಶ್ಿಲಾಮನಃ |
ಭನಾಾಬಾಮವೃತಿತಶ್ಚ ಬವತಿ |
ತತಯ ಸಾನಾನಮಮಕುಭಭಿೇವತಿದವವಚನೀಂ, ಮಥಾ"ಅಯಸನಸೀಂಸಾಮಮಜ್ಞಸೂಮೇಖ್ೇ ಉದಧಾಭಮಹ್"ರ್ಮತಿ |
ಅಥಾದಶ್ಾಸಾಮವ್ೇಕ್ಷಣೀಂಽಮನೇ ವಚಾಽಇತಮೇತಮಾ |
ಅವ್ೇಕ್ಷಣರ್ಮತಮನುಚಮಭಾನೇ ಆದಾನಮ್ೇವ ಸಾಮದಸಿಭನ್ ಕಾಲೇಽಇದೀಂ ತತುನಯಾದದಽ
ಇತಿಲಿಙ್ಗಗತತಸಾಭದವ್ೇಕ್ಷಣಗಯಹ್ಣಮ್ |
ತತಃ ಉಾನಹಾವುಭುಞಚತೇಽಯತಿಷಟೇ ಸಥಽಇತಿ ಮಜುಷಾ |
ಆಞಜನವತಿ್ರಮಾವೃತಿತಭಾನಾಸಾಮವೃತಿತಶ್ಚ ಬವತಿ |
ತತಶ್ಛತಯಭಾದಾಮಾತಾಭನಭಾಚಾಛದಮತಿಽಯಜಾತೇಶ್ಿಯಣಭಸಿೇಽತಿ<ಮಜುಷಾ> |
ದೇವಸಮ ತಿೇತಿ ಮಜುಷಾ ದಣಡಭಾದತತೇ |
ವ್ಣಣವರ್ಮತಾಮಶ್ಿಲಾಮನಃ ||
(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೩೭೧೫) ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೧೧
ಮಥಾ ಕಭಾಭಧಮೇ ಸಭನಾಕೀಂ ಯವತರಾ ಹಿ ಫದರಧ,<ಏವಭುತತಯಣಭಾನಾಣಮಾಥಾಲಿಙಗೀಂ>ಭನಾಲಿಙ್ಗಗನುಸಾಯೇಣ
ಸಯಗಾದ್ವಷ್ಟ್ೀಂ ಆಫಧಿನೇತ ಕತಾವಮರ್ಮತಾಮದ್ವ ಮಥಾಹ್ಾ ವ್ಾಕಮಶ್ೇಷ್ಃ |
ತತಯಽಶ್ುಭಿಕೇ ಶ್ಚಯಃಽಇತಮನಯಣಕಯಣವ ಶ್ಚಯಸಿ ಸಯಜಭಾಫಧಿನೇತ |
ಽಮಾಭಾಹ್ಯತ್ಽಇತಮೇಷಾ ವಿಕಲಾಥಾಾಽಏಕಭನಾಣಿ ಕಭಾಾಣಿಽ |
ತದಸತ್,ಽಏಕಭನಾಾಣಿಽ(ಆ..೧೪೧) ಇತಾಮದ್ವರಿಬಾಷಾವಿಯುದಧತಾಿತ್ |
ಽಏವಭುತತಯಣಮಾಥಾಲಿಙಗಮ್ಽಇತಮಸಮ ಚ ೂವಾವ್ಾಮಖ್ಾಮನೇಽುಮತತೇಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೧೩
ತತಃ ಉತತಯೇಣಾದಾಚೇಾನಽದೇವಿೇಷ್ಷಡುವಿೇಾಽರಿತಮನೇನ ಾಯಙುಭಖ ಾಯಞಜಲಿಃ ಸವ್ಾಾ ದ್ವಶ್್ೇ ಭನಸಿ ಕೃತಾಿ
ಭನಾಾನತೇನ ಯದಕ್ಷಿಣಭಾವೃತಮ ಸಭನುವಿೇಕ್ಷತೇ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೧೩
ಇದೀಂ ಚ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಮ್ ||೧೨||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೨.೧೪
<ಯಾತಿನಾ>ಫನುಧನಾ<ಸೀಂಬಾಷ್ಮ>ಕ್ರೀಂ ಭಮಾ ಕತಾವಮಮ್?ಕ ಆಶ್ಯಭಃ ಯತಿತತವಮಃ?ಇತಿ ಸೀಂಬಾಷ್ಣೀಂ ಕೃತಾಿ
ತೇನ ಯಾತಿನಾ ಸಹ್<ಗಚಛತಿ> ಅನಧೃತಭಾಶ್ಯಭೀಂ ಯತಿನದಮತ ಇತಮಥಾ |
ಽಫುಧಾಿ ಕಭಾಾಣಿ ಮತಾ್ಭಯೇತ ತದಾಯಬೇತೇಽ(ಆ.ಧ.೨೨೧೫) ತಮನೇನಣವ ಸಿದಧೇ ುನವಾಚನೀಂ
ಯವಯಜತೇಽಪಿ ಸೀಂಬಾಷ್ಣಾನತೀಂ ಸಾನನಕಭಾ ಮಥಾ ಸಾಮದ್ವತಿ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೨.೧೪
<ಯಾತಿಃ>ರ್ಮತಯೀಂ ಯಭಮತಿೇತಿ ವುಮತತಾಮ |
ತೇನ ಸಹ್ ವಿಸಯಫಧಸಸಭಾಬಷ್ಮ ಆತಭಶ್ಕಾಯದಮನುಯೂೀಂ ಧಭಾಾದ್ವಕೀಂ ವಿಚಾಮಾ ನಿಶ್ಚಚತಮ |
ಮಥಾಥಾ ಗಚಛತಿ ತೇನ ಯಾತಿನಾ ಸಹ್ ಯೇರ್ಽಥೂೇ ಧಮೇಾ ಮೇಕ್ಷೂೇ ವ್ಾ ಸಾಧಮತಿೇನಾವಧೃತ,
ತದನುಯೂಭಾಶ್ಯಭೀಂ ಗಾಹ್ಾಸಥಮೀಂ ಭರನೀಂ ವ್ಾ ಯತಿದಮತೇ |
ಏವೀಂ ಚ ಫಯಹ್ಭಚಮಾಾದೇವ ಯವಯಜತೂೇಽಪಿ ಸಭಾಬಷ್ಣಾನತೀಂ ಸಾನನೀಂ ಕೃತಿಣವ ಯವಯಜಾಮತ್ ||೧೪||
ತಯಯೇದಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೯ ಭಧುಕಾಃ
೧ ೂಜಮೇನ ಕೂಚೇಾ ಉವ್ೇಶ್ಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧
ವ್ಾಮಖ್ಾಮತೀಂ ಸಾನನಕಭಾ ಗರಿೇಮಶ್ಚ ಭುಖಮೀಂ ಚ |
ಅಥೇದಾನಿೇಮ್ೇತದಯೀಂ ಸಾನನವಿಧಾನೀಂ ಲಘ್ೇಮಶ್ಚ ಗರಣೀಂ ಚ ವ್ಾಮಖ್ಾಮಮತೇ |
ಕ್ರೀಂ ತತ್?ತೂಷಾಣಮ್ೇವ ತಿೇಥೇಾ ಬೂರ್ಮಷಠೇ ಜಲೇ ಸಾನತಿ |
ನೂೇದಧೃತಾಭಿಶ್ಚಿೇತಾಭಿಃ |
ತೂಷಿಣೇೀಂಚ ಸರ್ಮಧಭಾದಧಾತಿ |
ನ ಭನತಯೇಣ |
ಾಲಾಶ್ಚೇ ಸರ್ಮತ್ |
ಏತಾವದೇವ ಅಸಿಭನ್ ವಿಧರ ಕಾಮಾಮ್ |
ನಾನಮತಿ್ಞಗಚತ್ಽಾಯಗುದಮಾತಿರಜ ರ್ಮತಾಮದ್ವಕಮ್ |
ವನಾದ್ವ ತು ಲರಕ್ರಕ ಭಧಭಾಕೀಂ ಬವತಿ |
ತತಯ ಯಯೇಗಃಕೇಶ್ಶ್ಭಶ್ುಯನಖಲೂೇಭಾನಿ ವ್ಾಯಿತಾಿ ಮ್ೇ ಖಲಾದಣಡಭಜನರ್ಮತಮನಿೇಮ ತೂಷಿಣೇಮ್ೇವ
ತಿೇಥೇಾ ಸಾನತಾಿ ದನತಝಾವನಭರದುಭಫಯೇಣ ಕಾಷಠೇನ ಕೃತಾಿ ಸಾನನಿೇಯೇಚಾಛದ್ವತಃ ುನಃ ಸಾನತಾಿ ಅಹ್ತೇ
ವ್ಾಸಸಿೇ ರಿಧಾಮಾಚಭಾಮಗ್ನನಭುಸಭಾಧಾಮ ಸೀಂರಿಸಿತೇಮಾ ಾಲಾಶ್ಚೇೀಂ ಸರ್ಮಧಭಗ್ನನೀಂ ಭನಸಾ
ಧಾಮಮನಾನಧಾಮ ಭಣಿಯಬೃತಿೇನಮಲಙ್ಯಣಾನಿ ಮಥೂೇಾದಭುಾದತತೇ ತೂಷಿಣೇಮ್ೇವ ಸವಾಮ್ || ೧ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧
ಅಥಾಯಮ್ೇತದ್ವಿಧಾನಮ್ |
ಉಚಮತೇ ಇತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ತಿೇಥೇಾ ುಣಮನದಾಮದರ |
ಸರ್ಮಧೀಂ ಾಲಾಶ್ಚೇೀಂ, ಅವಿಯೂೇಧಾತ್ |
ಏವಕಾಯಾಚಾಚಸಿಭನ್ ವಿಧರ ನಾನಮತಿ್ಞಗಚದನುಷಠೇಮಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೨
ಉಕತಯೇಯನಮತಯೇಣ ಸಾನತಕೂೇ ಬವತಿ |
ತಸಾಮಸಿಭನ್ ಕಾಲೇ ಫನುಧಭಿಯಚಿತಿಃ ಕಾಮಾಾಗೂೇಭಧುಕಾಯಹೂೇ ವ್ೇದಾಧಾಮಮ ಇತಿ ವಚನಾತ್ |
ಆವ್ೇದಾಮಘಮಾ ದದಾಮ(ಫರ.ಗೃ.೧೨೧)ದ್ವತಿ ಕಲಾನತಯಮ್ |
ಸಾಧು ವಯತಸಾನತ ಭಘಾಯಿಷಾಮಮೇ ಬವನತರ್ಮತಿ ನಿಗದೇನಾವ್ೇದನೀಂ ಕರಷಿೇತಕ್ರನಸಸಭಾಭನನಿತ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೨
ಮತಯ ಮಸಿಭನ್ ಸಿಧಭಾಮುಕತಸಮ ಕುಟುರ್ಮಫನೂೇ ಗೃಹೇ ಆತಿಥಾಮಥಾಭಾಗತಾಮಾಸೈ ಸಾನತಕಾಮಾಚಿತಿೀಂ
ೂಜಾೀಂ ಭಧುಕಾಅಖ್ಾಮೀಂ ಕುವಾತೇ ಕುಟುರ್ಮಫನಃ |
ಫಹ್ುವಚನೀಂ ಚಾನುಾದೇಮಗತತಾಿದವಿವಕ್ಷಿತಮ್ |
ಅತ ಏವೇತತಯತಯ ಾಯಹಣತಮೇಕವಚನಮ್ |
ತತತತಯ ಗೃಹೇ ತಣದಾತತೇ ಕೂಚಾ ಉವಿಶ್ತಿ |
<ಮಥಾುಯಸಾತತ್> ಉನಮನೇ ಆಚಾಮಾಃಽಯಾಷ್ರಬೃದಸಿಽಇತಿ ಮಜುಷಾ ಉವಿಶ್ತಿ ತಥಾ
ಉವಿಶ್ೇದ್ವತಮಥಾಃ ||೨||
೨ ಯಾಜಸಥತೂಮೇಯುವ್ೇಶ್ನಭನಾಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೩
<ಏವೀಂಯಾಜಾ ಸಥತಿಶ್ಚ> ಮಥಾ ಫಾಯಹ್ಭಣಃ ಸಾನತಕಃ ಕೂಚೇಾ ಉವಿಶ್ತಿ |
ಮಥಾಲಿಙಗಭಾಚಾಮಾಾಸನಿದೇತಿ |
ಏವೀಂ ಯಾಜಾ ಸಥತಿಶ್ಚ ೂಜಮ ಭಾನರ <ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಮಜುಬಾಮಾ ಮಥಾಲಿಙಗಭುವಿಶ್ತಃ |
ತತಯ ಕ್ಷತಿಯಯೇ ಯಾಷಾಠರಧಿತಿಯಭಿಷೂ್ವೇ ಯಾಜಾಮಮ ಸಾಭಾಯಜಮೀಂ ತಸಮ ಲಿಙಗಮ್ |
ಸ ಏವ ಜನಾಧಿತಿಃ |
ಸಾಥತಾಯಮಾಭಿಷಿಕತಃ<ಸಥತಿಃ |>
ಆಧಿತಮೀಂ ತಸಮ ಲಿಙಗಮ್ |
ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ ಯಾಜಾ ಸಥತಿಶ್ಚೇತಮೇವ ಸಿದಧೇಽಏವೀಂಽಽಮಥಾಲಿಙಗಽ ರ್ಮತುಮಚಮತೇಮಥಾ ಯಥಭಸಮ ಭನಾಸಮ
ಲಿಙ್ಗಗತಿಿನಿಯೇಗಃ ಏವಭುತತಯಯೇಯಪಿ ಯಜ್ಞಾನಾಥಾಮ್ |
ತೇನ ಯಥಮೇ ಭನೂಾೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಸಮಣವ ಬವತಿ |
ಆಚಾಮಾಾ ಸನಿದೇತಿ ಲಿಙ್ಗಗತ್ |
ಫಾಯಹ್ಭಣ ಆಚಾಮಾಃ ಸಭಮಾತ ಇತಿಚೂೇಕತತಾಿತ್ |
ತೇನ ಕ್ಷತಿಯಮವ್ಣಶ್ಮಯೇಃ ತೂಷಿಣೇಭುವ್ೇಶ್ನಮ್ |
ತತಾಯ"ಚಾಮಾಾಮತಿಿಾಜೇ ಶ್ಿಶ್ುಯಾಮ ಯಾಜ್ಞ"ಇತಿ ಯಜ್ಞೂೇಽಚಿತಿಃ |
ಅಧಿತೇಸುತ ಶ್ಿಶ್ುಯತಿೇನಾಚಿತಿಃ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೩
ಮಥಾ ಫಾಯಹ್ಭಣಃ ೂಜೂಮೇ ಭನಾೇಣೂೇವಿಷ್ಟಃ,<ಏವೀಂ ಯಾಜಾ ಸಥತಿಶ್್ಚೇತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಮಥಾಲಿಙಗೀಂಽಯಾಷ್ರಬೃದಸಿ
ಸಭಾಯಡಾಸನಿದೇಽಇತಿ ಯಾಜಾ,ಽ ಯಾಷ್ರಬೃದಸಾಮಧಿತಾನಯಸನಿದೇಽಇತಿ ಸಥತಿಶ್್ಚೇವಿಶ್ೇದ್ವತಮಥಾಃ |
ಯಾಜಾ ಚ ಕ್ಷತಿಯಮ ಏವ, ನ ತು ಯಜಾಾಲನಕತಾಾನಮವಣೂೇಾಽಪಿ |
ನನು ಕ್ಷತಿಯಯೇ ಯಾಜಶ್ಫದಯಯೇಗ ಆನಾಧರಣಾೀಂ, ಬಾಮಾಾಣಾೀಂ ತು ಯಜಾಾಲನಾದ್ವಕಯತಾಯೇವ, ತತ್ಥೀಂ
ಫಲವದಾಮಾಯಯೇಗಫಾಧೇನ ಯಾಜಾ ಕ್ಷತಿಯಮ ಏವ್ೇತಿ?ಮ್ಣವಮ್ |
ಆಮಾವಯಸಮ ಬಗವತಃ ಾಣಿನೇಃ ಗಣಾಠೇಽಯಾಜಾಸೇಽಇತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಸಭಯಣಸಾಮನಧರಯಯೇಗಭೂಲತಿಮ್ೇವ
ಮುಕತರ್ಮತಿ ಅವ್ೇಷ್ಟಯಧಿಕಯಣೇ ಸಾಧಿತತಾಿತ್ |
ಅನಮೇವ್ಣಶ್ಮಃ ಸಥತಿರಿತಿ |
ಕೇಚಿತುತಕ್ಷತಿಯಮ ಏವ ಯಾಜಾಮಭಿಷಿಕತ ಇತಿ ||೩||
೩ ದಮನಿವ್ೇದನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೪
ಅಥ ಭಧುಕಾಯದಾತಾ ಾದಯಕ್ಷಾಲನಾಥಾ ಅ ಉಸೀಂಗೃಹ್ಮಽ<ಆಃ ಾದಾಮಽ>ಇತಿ ಾಯಹ್ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೪
ಅಥ ಅಚೇತಾ ಾದಯಕ್ಷಾಲನಾಥಾಾ ಅ ಉಸಙಗೃಹ್ಮಽಆಃ ಾದಾಮಃಽಇತಿ ಾಯಹ್ |
ಏತಚಚ ಸಭಾಿದವಚನೀಂ ಅನನತಯೀಂ ಮತ್ತಾವಮೀಂ ತತು್ವಿಾತಮೇವಭಥಾಮ್ |
ಏವಮ್ೇವ ಯಯೇಜನೀಂಽಅಹ್ಾಣಿೇಮಾ ಆಃಽಇತಾಮದ್ವಷ್ಿಪಿ ||೪||
೪ ಯಕ್ಷಾಲಯಿತಯೇ ಾದಯಸಾಯಣಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೫
ಅಥ ೂಜಮಭಾನಸಾತ ಅಃ ಉತತಯಮಚಾಾ"ಆಃ ಾದಾವನೇಜನಿೇ"ರಿತಮೇ ತಮಾಭಿಭನಾಯ
ಯಕ್ಷಾಲಯಿತಯೇಽ<ಫಾಯಹ್ಭಣಾಮ> ದಕ್ಷ್ಣೀಂ ಾದೀಂ <ೂವಾ ಯಮಚಛೇತ್> ಯಸಾಯಯೇತ್ |
<ಸವಮೀಂ ಶ್್ದಾಯಮ>ಕ್ಷತಿಯಮವ್ಣಶ್ಾಮಬಾಮಭನಿಮಭಃ |
ುೀಂಲಿಙಗಸಾಮವಿವಕ್ಷಿತತಾಿತ್ |
ಸಿಾೇಷ್ಿಮೇವಮ್ |
ಽಸಿಾೇ ಯಕ್ಷಾಲಮತಿ ುಭಾನಭಿಷಿಞಚತಿ |
ವಿರಿೇತಮ್ೇಕೇಽ(ಫರ.ಗೃ೧೨)ಇತಿ ಕಲಾನತಯಮ್ |
ತಿನೇಮಜಭಾನರ ಜಙ್ ಘೇ ಧಾವತ ಇತಿ ಮಜ್ಞೇ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ಆಃ ಾದಾಮ ಇತಿ ಯಕಯಣಾದೇವ ಸಿದಧೇ ಾದಗಯಹ್ಣಭುತತಯತಯ ಾದಯತಮಯೇ ಭಾಬೂದ್ವತಮೇವಭಥಾಮ್ |
ತೇನ ಯಕ್ಷಾಲಯಿತುಯಸಶ್ಾನ ಾದೇ ನ ಬವತಿ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೫
ಅಥ ೂಜಮಸಾತ ಅಃಽಆಃ ಾದಾವನೇಜನಿೇಃಽಇತಮೇತಮಾಭಿಭನಾಯ ಯಥಭೀಂ<ದಕ್ಷಿಣೀಂ ಾದೀಂ
ಫಾಯಹ್ಭಣಾಮ>ಯಕ್ಷಾಲಯಿತಯೇ <ಯಮಚಛೇತ್> |
ಶ್್ದಾಯಮ ತು ೂವಾ ಸವಮಮ್ |
ಅತಯ ಫಾಯಹ್ಭಣಶ್್ದಾಯವ್ೇವ ಯಕ್ಷಾಲಯಿತಾಯರ, ನ ತು ಯಾಜನಮವ್ಣಶ್ರಮತಯೇಯನಭಿಧಾನಾತ್ |
೫ ಯಕ್ಷಾಲಯಿತುಯುಸಶ್ಾ ಆತಾಭಭಿಭಶ್ಾಶ್ಚ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೬
ತಥಾ ಸಿೇನ ಹ್ಸತೇನಾವನೇಕುತಃ ಾಣಿೇ ಸೀಂಸೃಶ್ೇ (ಫರ.ಗೃ೧೨)ದ್ವತಿ ಕಲಾನತಯಮ್ |
<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಭಯಿ ಭಹ್ಃಽಇತಮನೇನ ಯತಿೇಚಿೇನ ಭಭಿಭಶ್ಾನಮ್ |
ತಚಚ ಹ್ೃದಮದೇಶ್ೇ ಬವತಿ |
ಆತಭನಃ ಸಾಥನೀಂ ಹಿ ತತ್ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೬
ತತಃ ಯಕ್ಷಾಲಿತಾದಸತೀಂ ಯಕ್ಷಾಲಯಿತಾಯೀಂ ಾಣಾವುಸೃಶ್ಮಽಭಯಿ ಭಹ್ಃಽಇತಿ ಮಜುಷಾ ಆತಾಭನೀಂ
ಹ್ೃದಮದೇಶ್ೇ ಯತಮಭಿಭೃಶ್ೇತರತಿಲೂೇಮ್ೇನ ಾಣಿನಾ ಸೃಶ್ೇತ್ |
ತತೂೇಽಾಭುಸಶ್ಾನಮ್ ||೬||
೬ ಅಧಮಾನಿವ್ೇದನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೭
ತತಃ ಯದಾತಾ ಭೃಣಭಯೇ ಾತಯೇ ಉನಿೇತಾ ಅಃ<ಕೂಚಾಾಬಾಮ>ಭಧಸಾತದುರಿಷಾಟಚಚ
ರಿಗೃಹ್ಮಽಅಹ್ಾಣಿೇಮಾ ಆಽಇತಿ ಾಯಹ್ ನಿವ್ೇದಮತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೭
ಅಥಾಹ್ಾಯಿತಾ ಭೃನಭಯೇ ಾತಯ ಅಹ್ಾಣಾಥಾಾಃ ುಷಾಕ್ಷತಸೀಂಮುಕಾತಃ ಅ ಆನಿೇಮ,
ಕೂಚಾಾಬಾಮಭಧಸಾತದುರಿಷಾಟಚಚ ರಿಗೃಹ್ಮಽಅಹ್ಾಣಿೇಮಾ ಆಃಽಇತಿ ಾಯಹ್ || ೭ ||
೭ ತದೇಕದೇಶ್ಸಮ ೂಜಾಮಞಜಲಾವ್ಾನಮಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೮
ಅಹ್ಾಣಿೇಮಾ ಅಃ ನಿವ್ೇದ್ವತಾ<ಉತತಯಮಾ>ಽಆಭಾಗಽನಿನತಮೇತಮಾ ಅಭಿಭನಾಮತೇ |
ೂಜಮಭಾನಸತತೂೇಽಞಜಲಿೀಂ ಕೃತಾಿ ಹ್ಸತೇನ ತತಸತಸಾಮಞಜಲರ
ಏತಾಸಾಮ್ೇಕದೇಶ್ಭಾನಮತಿ ಯದಾತಾ |
ತಸಿಭನಾನ<ನಿೇಮಭಾನೇ ಉತತಯೀಂ ಮಜುಃ>ಽವಿಯಾಜೂೇ ದೂೇಹೂೇಽಸಿೇಽತಮೇತತ್<ಜೇತ್>ೂಜಮಭಾನಃ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೮
ಅಥ ೂಜಮಸಾತ ಅಃಽಆಭಾಗನ್ಽಇತಮೇತಮಾಭಿಭನಾಯ ತಾಸಾಮ್ೇಕದೇಶ್ೇ ಸೂತೇಕೇ ಸಾಿಞಜಲರ
ದಾತಾಯ<ಆನಿೇಮಭಾನೇ>ಽವಿಯಾಜೂೇ ದೂೇಹಿೇಽಸಿಽಇತಿ ಮಜುಜಾೇತ್ ||೮||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೯
ಅಥ ತಾಸಾಭಾೀಂ ಶ್ೇಷ್ೀಂ ೃವಾಸಾಮೀಂ ದ್ವಶ್ಚ ನಮತಿ ಯದಾತಾ |
ತತಿನೇಮಭಾನೀಂ<ಉತತಯಮಚಾಾಽ> ಸಭುದಯೀಂ ವಽಇತಮೇತಮಾಭಿಭನಾಮತೇ ೂಜಮಭಾನಃ ಭಾನಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೯
ಅಥ ತಾಸಾೀಂ ಶ್ೇಷ್ೀಂ ದಾತಾಯ ುಯಸಾತತಿನೇಮಭಾನೀಂ ೂಜಮಃಽಸಭುದಯೀಂ ವಃಽಇತಮೇತಮಾ ಅನುಭನಾಮತೇ |
೮ ಭಧುಕಾದಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೦
<ವಷಿೇಾಮಸಾ> ಫೃಹ್ತಾ ಕಾೀಂಸಮೇನ ಾತಯೇಣ ಭಧುಕಾ ಾಯಹ್ |
ಕಾೀಂಸಮೇನ ವಷಿೇಾಮಸಾ ಪಿಧಾಯೇತಮೇವಭಪಿ ಸಭಫನಧಃ |
ತೇನೂೇಬಯೇಃ ಾತಯಯೇಃ ಕಾೀಂಭಮ ನಿಮಭಃ ಸಿದೂಧೇ ಬವತಿ |
ಇತಿಶ್ಫದಃ ಯಕಾಯೇದಧಿ ಭಧಿ್ತಿ ವ್ಾ ಯೇ ಭಧಿ್ತಿ ವ್ೇತಿ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೦
ದಧಿ ಭಧಿ್ತಮೇತದದವಮೀಂ ನಿಮಭವಿಧಾನಾತ್ಸಿಭಶ್ಚಚತಾತಯೇ ಸೀಂಸೃಜಮ, ತತೂೇ ವಷಿೇಾಮಸಾ ಫೃಹ್ತಾ ಕಾೀಂಸಮೇನ
ಾತಯೇಣ ಪಿಧಾಮ |
ಶ್ೇಷ್ೀಂ ವಮಕತಮ್ |
ಅನಮೇ ತು ಅಪಿಧಾನೀಂ ಕಾೀಂಸಮೀಂ ಯದಶ್ಾನಾಥಾಮ್, ತೇನೇತಯದಪಿ ಕಾೀಂಸಮಮ್ೇವ್ೇತಿ ||೧೦||
೯ ಭಧುಕಾದಯವ್ಾಮಣಿ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೧
ತಯಮಾಣಾೀಂ ದಯವ್ಾಮಣಾೀಂ ಸಭುದಾಮಃ<ತಿಯವೃತ್> |
ೂವೇಾಕತೇ ದಿೇ ದಧಿ ಭಧಿ್ತಿ ವ್ಾ ಯೇ ಭಧಿ್ತಿ ವ್ಾ,ಘಘತಞಚ ತೃತಿೇಮಮ್ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೧
ತಯಮಾಣಾೀಂ ದಯವ್ಾಮಣಾೀಂ ಸಭಾಹಾಯಸಿಾವೃಚಛಫದೇನೂೇಚಮತೇ |
ತಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ೂವೇಾಕತೇ ದಧಿಭಧುನಿೇ ಘಘತೀಂ ಚ ಸೀಂಸಜಾನಿೇಮಾನಿ ||೧೧||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೨
ಞ್ಚಚನಾೀಂ ದಯವ್ಾಮಣಾೀಂ ಸಭುದಾಮಃ<ಾಙ್ವಮ್ |
>ದಧಿ ಭಧು ಘಘತೀಂ ಧಾನಾಸಸಕತವಃ ಇತಿ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೨
ಇಹಾಪಿ ಞ್ಚಚನಾೀಂ ಸಭುದಾಮಃ ಾಙ್ವಃ |
ಶ್ೇಷ್ೀಂ ೂವಾವತ್ ||೧೨||
೧೦ ಭಧುಕಾಾಯಶ್ನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೩
ಅಥ ತೀಂ ಭಧುಕಾಭುತತಯಾಬಾಮಭೃಗಾಬಯೀಂಽತಯಯಮಣ ವಿದಾಮಯಣ,ಽಆಭಾಗನಿನಽತಮೇತಾಬಾಮಭಭಿಭನಾಯ
ೂಜಮಭಾನಃ ಯತಿಗೃಹಾಣತಿ |
ಾದಾಮದ್ವೇನಾಭಭಿಭನಾಯ ಯತಿಗಯಹ್ದಶ್ಾನಾತಭಧುಕಾಸಾಮಭಿಭನಾಯ ಯತಿಗಯಹ್ಃ, ನ ಯತಿಗೃಹಾಮಭಿಭನಾಣಮ್ |
ತತಸತೀಂಽಮನಭಧುನಽಇತಮೇತಮಾ ತಿಯಃ ಾಯಶ್ಾನತಿ |
ಸಕೃನಭನಾೇಣ ದ್ವಿಸೂತಷಿಣೇಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೩
ಅಥ ೂಜಮಸತೀಂ ಭಧುಕಾ ಯತಿಗೃಹಾಮಪಿಧಾನಾತಯಭನಿೇಮಽತಯಯಮಣ ವಿದಾಮಯಣಽಽಆಭಾಗನ್ ಮಶ್ಶ್ಾಽಇತಿ
ದಾಿಬಾಮಭಭಿಭನತಯಯ |
ಽಅಭೃತೂೇಸತಯಣಭಸಿಽ ಇತಿ ಮಜುಷಾ<ುಯಸಾತತಾರ>ಶ್ನಾದಃ ಪಿಫತಿ |
ತತ ಆಚಭಮಽಮನಭಧುನೂೇ ಭಧವಮಮ್ಽಇತಮನಮಾ ತಿಯಃ ಾಯಶ್ಾನತಿ |
ದ್ವಿಸೂತಷಿಣೇಮ್ |
ತತಃಽಅಭೃತಾಪಿಧಾನಭಸಿಽ ಇತಿ ಮಜುಷಾ<ಉರಿಷಾಟದಮಃ>ಪಿಫೇತ್ |
ಅತಾಚಭಮ ಶ್ೇಷ್ಭನುಕಭಾಯಮ ಅನುಗಾಯಹಾಮಮ ುತಾಯಶ್ಚಷಾಮದಯೇ ಸಭಾವೃತಾತಯಣವ
ಾಯಶ್ಚತುೀಂ<ಯಮಚಛೇತ್> ನ ತು ಫಯಹ್ಭಚಾರಿಣೇ,ಽನ ಚಾಸೈ ಶ್ುಯತಿವಿಯತಿಷಿದಧಭುಚಿಛಷ್ಟೀಂ ದದಾಮತ್ಽ(ಆ.ಧ.೧೪೫)
ಇತಿ ನಿಷೇಧಾತ್ |
ಅತೂಯೇಚಮತೇನಾಮಭಾಕ್ಷೇಃ
ಫೂೇಧಾಮನಾದ್ವಗೃಹಮೇಷ್ೂಸತಯಣಾನನತಯಭಾಚಭನವಿಧಿದಶ್ಾನೇನಾಸಾಭಕಭಾಮಚಾಯಃ
ಸವಾದೇಶ್ಾದ್ವವ್ಾಮಪಿೇತಿ ನಿಶ್ಚೇತುೀಂ ಸುಶ್ಕತಾಿತ್ |
ಉಕತೀಂ ಚಣತತ್"ಅಥ ಕಭಾಾಣಾಮಚಾಯಾದಾಮನಿಽ(ಅ.ಗೃ.೧೧) ಇತಮತಯ ಗಾಹ್ಮಾಅಣಿೇತಿ ಸಿಶ್ಫದೀಂ ವಿಹಾಮ,
ಆಚಾಯಾದ್ವತುಮಲಕ್ಷಣತೂೇ ವ್ಾಮಖ್ಮೇಮಗಾಹ್ಮಾಕಭಾನಿದೇಾಶ್ಾತ್,
ಗೃಹಾಮನತಯಾದುಮದ್ವಷ್ಟವಿಷ್ಯೇಽಮಸಭದ್ವೇಮಾನಾಭಾಚಾಯೂೇ ವ್ೇದಭೂಲ ಏವ್ೇತಿ |
ಬೂೇಜನೇ ತು ನ ಯತಿಗಾಯಸಭಾಚಭನಯಸಕ್ರತಃಕಿಚಿದಪಿ ವಚನಾಬಾವ್ಾತ್, ಆಚಾಯಾಬಾವ್ಾಚಚ |
ಸೂೇಭಾನೇ ುನಃಽನ ಸೂೇಮ್ೇನೂೇಚಿಛಷಾಟ ಬವನಿತಽಇತಿ ವಚನಾದನತೇಽಪಿ ನಣವ್ಾಚಭನಮ್ |
ಅಪಿ ಚಣತದಾಚಭನಮ್
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೪
ಏವಕಾಯಾತಾರಶ್ನಭಕೃತಾಿ ುಯೂೇಹಿತಾಮ ಯದಾನಮ್ |
ಸ ವಿಧಿವತಾರಶ್ಾನತಿ ||೧೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೪
<ಯಾಜಾ ಸಥತಿಶ್ಚ>ಭಧುಕಾ<ಯತಿಗೃಹಮಣವ ುಯೂೇಹಿತಾಮ> ಯಮಚಛೇತ್ |
ಏವಕಾಯಾದಭಿಭನಾಣಭಕೃತಾಿ |
ಅಭಿಭನಾಣಾದ್ವ ತು ಯಶ್ನಾನತೀಂ ುಯೂೇಹಿತಸಮಣವ |
ಾಯಶ್ನಾನತೀಂ ುಯೂೇಹಿತಸಮಣವ |
ುನಶ್್ಚೇತತಯೀಂ ಕಭಾ ಯಾಜಾದೇಯೇವ ||೧೪||
೧೨ ಗೂೇನಿವ್ೇದನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೫
ಅಥಾಚಾಮಮೇವಿಷಾಟಮ ಗಾೀಂ ನಿವ್ೇದಮತೇಗರರಿತಿ |
ಸಿಾೇ ಚ ಗರಬಾವತಿ, ಗರಧಾನುಬವ್ಮೇತಿ ದಶ್ಾನಾತ್ |
ಮದಾಿ ುಭಾನಪಿ ಬವತಿ |
ಶ್್ಯಮತೂೇಹಿ
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೫
ಾಯಶ್ನೇ ಕೃತೇ ದಾತಾಽಗರಃಽ<ಇತಿ ಗಾೀಂ ಾಯಹ್>ಕಥಮತಿ |
ಗಣಶ್ಚ ಸಿಾೇ,ಽಗರಧೇಾನುಬವ್ಾಮಽಇತಿ ಸಿಾೇಲಿಙಗನಿದೇಾಶ್ಾತ್ |
ಏತಚಚ ಕಥನೀಂ, ಕ್ರರ್ಮಮೀಂ ಗರಸಸೀಂಜ್ಞಮತಾಭುತಸೃಜಮತಾೀಂ ವ್ಾ?ಇತಿ ೂಜಾಮಭಿಾಯಮನಿಶ್ಚಮಾಥಾಮ್ |
ಸ ಚ ಸಾಿಭಿಾಯಮೀಂ ದ್ವೇತುಫೂಯಾಮಾತ್ ||೧೫||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೬
ಅನುಜಾನಿೇಮದ್ವತಮಧಾಮಹಾಯಃ |
ಕಲಾನತಯೇ ತಥಾ ದಶ್ಾನಾತ್ |
ಓೀಂಕುಯುತಿತ ಕಾಯಯಿಷ್ಮನನುಜಾನಿೇಮಾದ್ವತಿ |
ಪ್ಯೇಕಾತಮಾೀಂ ಗವಿ ತಾೀಂ<ಉತತಯಮಾ>ಽಗರಯಸಮಹ್ತಾೇಽತಮೇತಮಾ ೂಜಮಭಾನೂೇಽಭಿಭನಾಯ |
ಮದಮಸಮ ಆಲಭಬನರ್ಮಚಛನನುಜಾನಿೇಮಾತ್ |
ಮದಮಮೇಕ ಏವ್ಾಯಧಾಚಸಸಭಾಭಾನಮತೇ ತಥಾಪಿ ಸಿಾೇಲಿಙಗನಿದೇಾಶ್ಾದೃಗೇವ್ಣಷಾಗಾಮತಿಯೇ |
ತತಾಯಭುಷಮೇತಮಸಮ ಸಾಥನೇ ಯದಾತುನಾಾಭನಿದೇಾಶ್ಃ ಭಭ ಚ ಮಜ್ಞಶ್ಭಾಣಶ್ಚೇತಿ ||೧೬||
<ಉಸಿತೇಮಾಾಭಿಘಾರಿತಾರ್ಮತಿ>ಉಸತಯಣಾಭಿಘಾಯಣೇ ಕೃತಿೇತಮಥಾಃ |
ಹ್ುತಾಿ ತತೂೇ ಭಾೀಂಸೀಂ ಸೀಂಸೃತಾಮನನೇನ ಸಹ್ ತಸಾಭ ಉಹ್ಯನಿತ |
ಽಅವಿಕೃತಭಾತಿಥಮಽರ್ಮತಿ ವಚನಾತುಸತಯಣಾಭಿಘಾಯಣಯೇಯಯಸಙ್ ಗೇ ವಚನಮ್ |
ಲಾಶ್ಣೇಾನೇತಮೇವ ಸಿದಧೇ ಭಧಮಮ್ೇನಾನತಮ್ೇನೇತಿವಚನೀಂ ದ್ವಿಣಾಸಮ ಲಾಶ್ವೃನತಸಮ ಣೇಾನ ಹೂೇಮೇ
ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ |
ಅಬಾವವಿಕಲಾಥಾ ವ್ಾ ೂವಾ ಭಧಮಮ್ೇನ ತದಬಾವ್ೇ ಅನತಮ್ೇನೇತಿ ||೧೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೬
ಮದ್ವ ಯತಿಹಿೇತಾ ಸೀಂಜ್ಞನರ್ಮಚಛೇತ್, ತದಾಽಗರಯಸಮಹ್ತಾಾಭಽಇತಮೇತಮಾನವಸಾನಮಾ
ಗಾಭಭಿಭನಾಮತೇ |
ಅಭುಷಮೇತಮಸಮ ಸಾಥನೇ ಚಾಹ್ಾಯಿತುನಾಾಭ ವಿಷ್ುಣಶ್ಭಾಣ ಇತಿ ಗೃಹಾಣತಿ |
ತತಸುಸಕಭಾಸಿೇತ |
ದಾತುಯೇವ ವಾಹೂೇಭಾನತೀಂ ಕಭಾ |
ಅಭಿಭನಾಯೇತಿ ಚ ಕತವ್ಾಯತಮಮಃ ಕ್ರಯಮಾವಿಧಾನ ಭಾತಾಯಥಾ ಏವ, ನ ತು ಸಭಾನಕತೃಾಕತಾಿಥಾಃ |
<ತಸಾಯಣ>ತಸಾಮಃ ಸೀಂಜ್ಞನೀಂ ಕೃತಾಿ, ವಾಭುತಿಥದಮ,<ಶ್ಯಯಿತಾಿ, ಭಧಮಮ್ೇನಾನತಮ್ೇನ ವ್ಾ ಲಾಶ್ಣೇಾನ>
ಲರಕ್ರಕೇನಾಜಮೇನೂೇಸಿತೇಮಾ ಕೃತಾಸನೀಂ ವಾೀಂ ಸಕೃದೇವ್ಾವದಾಮಾಭಿಘಾಮಾಽಅಗ್ನನಃ
ಾಯಶ್ನಾತುಽಇತಮೇತಮಾ ತೇನ ಣೇಾನ ಸಾಿಗೇನರ <ಜುಹೂೇತಿ |>
ತತಯ ಚ ಭಧಮಮ್ೇನಾನತಮ್ೇನ ವ್ೇತಿ ವಚನೀಂ ದ್ವಿಣಾಯತಿಷೇಧಾಥಾಭಬಾವವಿಕಲಾಥಾ ವ್ಾ |
ಶ್ಚಷಟಣಶ್ಾಚವದಾನಣಸಸೀಂಸೃತಣಸಸಹಾನನೀಂ ಬೂೇಜಯೇತ್ |
ಅಮೀಂ ಚ ಸೀಂಜ್ಞನಕ್ಷಃ ಕಲಿಮುಗಾನಾಚಾಯೇಷ್ು ಠಿತತಾಿದ್ವದಾನಿೇೀಂ ತಾಮಜಮ ಏವ ||೧೬||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೭
ಅಥ ಮದ್ವ ಗಾಭುತಸೃಜತಮಮೀಂ ೂಜಮಭಾನಃ ಸ ಗರರಿತಿ ಪ್ಯೇಕತೇ ಭನಾಾನುತತಯಾೀಂಶ್ಚತುಯೂೇಽಮಜ್ಞೇ
ವಧಾತಾಽರ್ಮತುಮಾೀಂಶ್ು ಜತಿ |
ಜಪಿತಾಿಽಓಭುತಸೃಜತೇಽ<ತುಮಚೈಃ>ಯಸರತಿ |
ಯದಾತಾ ಚ ತಾಭುತತಸೃಜಾಮನಮತಾಭೀಂಸೀಂ ಕಲಮತಿ,ಽನಾಭಾೀಂಸೂೇ ಭಧುಕೂೇಾ ಬವತಿೇಽ(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೯೨೮)
ತು ಕಲಾನತಯಾತ್ |
ತತಯ ುಙಗವ್ಾಲಮ್ಬೇ ಗರಧಾನುಬವ್ಾಮಭಾತಾಯುದಾಯಣಾಮ್ೇತಯೇಲೂೇಾಃ ಲಿಙಗವಿಯೂೇದಾತ್, ನೇತಮನಮೇ |
ಜತಾಿದೇವ ಸಿದಧೇ ಉಾೀಂಶ್ುವಚನೀಂ ನಿಮಭಾಥಾಭುತತಯೇ ಚತಾಿಯ ಏವ ಭನಾಾಃ
ಉಾೀಂಶ್ು ವಕತತವ್ಾಮಃ |
ನ ಯಣವ ಇತಿ |
ಶ್ಾಸಾಾನತಯದಶ್ಾನಾತರಸಙಗಃ |
ಯಣವದುಮಚೈಃ, ಊದಿಾ ವ್ಾ ಯಣವ್ಾತಿತಿ |
ತೇನ ಫಯಹ್ಭಣಃ ಏವ್ಣಷ್ ವಿಕಲಃ ಸಿದೂಧೇ ಬವತಿ |
ಇಹ್ಯಸವ್ಾೀಂವಿಧಯಬಾವ್ೇಽಪಿ ಉತಮಣರಿತಿ ವಚನಾದೇವ ಯಸರತಿದಯಾಷ್ಟವಮಃ ||೧೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೭
ಮದ್ವ ೂಜೇಯೇ ಗಾಭುತಸೃಜಮಭಾನಾರ್ಮಚಛೇತ್ |
ಅಮೀಂ ಚ ಕಾಭಯವ್ೇದನೇ ಲಿಙ್ |
ತದೂೇತತಯಾನ್ ತಿಯೇನಭನಾಾನ್ಽಮಜ್ಞೂೇ ವಧಾತಾಮ್ಽಇತಾಮದ್ವಕಾನು<ಾೀಂಶ್ು> <ಜಪಿತಾಿಽ> <ಓಭುತಸೃಜತಽ>
<ಇತುಮಚೈಃ>ಯಫೂಯಮಾದ್ವತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ಕೇಚಿತಮಜ್ಞ ಇತಾಮದ್ವಕಾಶ್ಚತಾಿಯೂೇ ಭನಾಾ ಇತಿ |
ಇಮೀಂ ಚ ಗರಯುತಸಜಾನಕ್ಷೇಽಪಿ ಬೂೇಕುತಯೇವ || ೧೭ ||
೧೫ ಅನನನಿವ್ೇದನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೮
ಅಥಾನನೀಂ ಸಾರ್ಮಷ್ೀಂ ಸಭಾಹ್ೃತಮ ತಸೇ ಾಯಹ್ಬೂತರ್ಮತಿ |
ಸಿದಧೇಽನನೇ ಬೂತರ್ಮತಿ ಾಯಹ್ (ಫರ.ಗೃ೧೨೫೫) ಇತಿ ಕಲಾನತಯಮ್ |
ಅಸಾಭಕೀಂ ಚ ವ್ಣಶ್ಿದೇವ್ೇ |
ತಸಾಭತೂಬತರ್ಮತಮೇವ ನಿವ್ೇದನಮ್ |
ತದನನೀಂ ೇಯೂೇಕತಭುತತಯಣಃ ಞಚಭಿಭಾನಾಣಬೂಾತರ್ಮತಾಮದ್ವಭಿಃ ಬೂೇಕೂತೇಾೀಂಶ್ಿಭಿಭನಾಯ ಓೀಂಕಲಮತೇತುಮಚೈಃ
ಯಸರತಿ |
ಯಸೂತಾಃ ರಿವ್ೇಷಾಟಯಃ ರಿವ್ೇಷ್ನಿತ ಚತುಯೂೇ ನಾನಾಗೂೇತಾಯನ್ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಮತೇತಿ
ಫೂಯಯೇತೂತೇಷ್ು ಬುಕತವ್ಾತಸವನನಭಸಾಭ ಉಾಹ್ಯನಿತೇತಿ (ಫರ.ಗೃ.೧೨) ಕಲಾನತಯಮ್ ||೧೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೮
ಅಥ ದಾತಾ ಸಿದಧಭನನೀಂಽಬೂತೀಂಽಇತಿ ಭನಾೇಣ ೂಜಾಮಮ ಯಫೂಯಮಾನಿನವ್ೇದೇತ್ |
ಕುತ ಏತತ್?ಽಸಿಜಝೇಽನನೇ ತಿಷ್ಠನ್ ಬೂತರ್ಮತಿ ಸಾಿರ್ಮನೇ ಯಫೂಯಮಾತ್ಽ (ಆ.ಧ.೨೩೧೦) ಇತಿ ವ್ಣಶ್ಿದೇವ್ೇ
ದಶ್ಾನಾತ್ |
ಭಧುಕಾಯಕಯಣ ಏವಽಸಿದಧೇನನೇ ತಿಷ್ಠನ್ ಬೂತರ್ಮತಿ ಾಯಹ್ಽಇತಿ ಕಲಾನತಯಾಚಚ |
ಏವೀಂ ಪ್ಯೇಕತಭನನೀಂ ಬೂೇಕಾತ
೧೬ ಭಧುಕಾಯಹ್ಅಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೧೯
ಆಚಾಮಾಾದಮಃ ಯಸಿದಾಧಃ |
ತೇಬಮಶ್ಚತುಬಮಾಃ ರಿಸೀಂವತಸಯೀಂ ವಿಯೇಷೂಮೇತಿಷ್ಠದಬಯಃ ಗೃಹ್ಭಾತಿಶ್ಮೇನಾಗತೇಬಮಃ ಏತದಚಿತ್ಭಾ ಕೂಚಾಾದ್ವ
ಬೂೇಜನಾನತೀಂ ಕತಾವಮಮ್ |
ಕೇನ?ಗೃಹ್ಸಥೇನ |
ನಿವ್ೇಶ್ೇ ಹಿ ವೃತತೇ ನಣಮರ್ಮಕಾನಿ?ಶ್್ಯಮನತೇ ಅಗ್ನನಹೂೇತಯಭತಿಥಮಃ ಇತಿ ವಚನಾತ್ |
ಅತಯ ಕೇಚಿದಾಹ್ುಃ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೧೯
ಮದೇತದಹ್ಾಣೀಂ ಕೂಚಾಾದ್ವ ಬೂೇಜನಾನತೀಂ ಗೃಹ್ಸಥೇನ ಸಾನತಕಾಮ ಸಾನನದ್ವವಸ ಏವ್ಾಗತಾಮ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ
ವಿಹಿತೀಂ, ತದಾಚಾಮಾಾದ್ವಬಮಃರಿ<ಸೀಂವತಸಯಾತ್>ಸೀಂವತಸಯಾದೂಧ್ಾ ಗೃಹ್ಭುತಿಷ್ಠದಬಯಃ ಉಾಗತೇಬಮಃ ುನಃ
ುನಃ ಕಾಮಾನ ತು ಸಾನತಕವತಸಕೃತ್ |
ನ ಚಾಮವ್ಾಾಕಸೀಂವತಸಯಾತ್ |
ಅತಯ ಚೇತಿಶ್ನದಶ್ಾಚಥಾಃ |
ನನು ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽಗೂೇಭಧುಕಾಯಹೂೇ ವ್ೇದಾಧಾಮಮಃ |
ಆಚಾಮಾ ಋತಿಿಕಾಸನತಕೂೇ ಯಾಜಾ ವ್ಾಧಭಾಮುಕತಃ |
ಆಚಾಮಾಾಮತಿಿಾಜೇ ಶ್ಿಶ್ುಯಾಮ ಯಾಜ್ಞ ಇತಿ ರಿಸೀಂವತಸಯಾದುತಿಷ್ಠದೂಬಯೇ ಗರಭಾಧು೪ ಅಶ್ಚ |
ದಧಿಭಧುಸೀಂಸೃಷ್ಟೀಂ ಭಧುಕಾಃ ಯೇ ವ್ಾ ಭಧುಸೀಂಸೃಷ್ಟಮ್ |
ಅಬಾವ ಉದಕಮ್, (ಆ.ಧ.೨೮೫...೯) ಇತಿ ಸಾನತಕಾಮಾಚಾಮಾಾಮತಿಿಾಜೇ ಉಾಧಾಮಮಾಮ ಶ್ಿಶ್ುಯಾಮ
ಯಾಜ್ಞೇ ಚ ದಕ್ಷಿಣಾಥಾಗವ್ಾ ಸಹ್ ಭಧುಕೂೇಾ ವಿಹಿತಃ |
ಕ್ರಭಥಾರ್ಮಹ್ ುನವಿಾಧಿೇಮತೇ?ಉತಮತೇ ಇಹ್ ವಿಕಲೇನ ವಿಹಿತಸಮ ತಿಯವೃತಃ ಾಙ್ವಸಮ ಚ ತಸಿಭನ್
ಗೂೇಭಧುಕೇಾ ಅವ್ೇದಾಧಾಮಮಾಮ ಶ್ಿಶ್ುಯಾಮ ಚ ದ್ವೇಮಭಾನೇ ಚ ಾಯಯಥಾಮ್ |
ಮತುತ ತತೈವಽಗರಭಾಧುಕಾಶ್ಚಽಇತಿ ುನವಾಚನೀಂ, ತದಾಚಾಮಾತಿಿಾದಾಧಾಮಮಶ್ಿಶ್ುಯಯಾಜಬಮ ಏವ
ರಿಸೀಂವತಸಯಾದುತಿಷ್ಠದಬಯಃ ುನಃ ುನಃ ಕಾಮಾಮ್, ಸಾನತಕವ್ೇದಾಧಾಮಮತಿಥಿಬಮಸುತ
ಸಕೃದೇವ್ೇತಮೇವಭಥಾಮ್ ||೧೯||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೩.೨೦
ಸಕೃತನ ಯತಿವತಸಯೀಂ ಕಲರ ಗೂೇಯಾಲಭಬಸಯ ನಷೇಧಾದರಯರಿತುಮತಾತಕ ಮಜ್ಞೂೇ ವಧಾತಾರ್ಮತಾಮದ್ವ
ಜೇತಭಧಮಭನಾಲೂೇಃ)ಯವಕಾೇ ವ್ೇದಸಮ ವ್ೇದಾಥಾಸಮ ಚ ಚಿತಾಯಮ ಯಸಿದಾಧಮ ಭಿನನಸೀಂಶ್ಮಾಯೇತಮಥಾಃ |
ಏವೀಂ ಬೂತಾಯೇಸಿಥತಾಮ ಸಕೃದೇತದಚಿತಿಕಭಾ ಕತಾವಮೀಂ, ನ ಯತಿಸೀಂವತಸಯರ್ಮತಿ
||೨೧||________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೩.೨೦
ಯವಕಾತ ಮಃ ದವ್ಾಕಮಯಭಾಣಾಬಾಮೀಂ ಯಕಷೇಾಣ ವಕ್ರತ ಸಾಧುಶ್ಫಾದನಾಭುಚಾಚಯಯಿತಾ, ಯಭಾಣೂೇೀಂನನೀಂ
ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಾ ಚೇತಮಥಾಃ |
ಚಿತಯಃ ಯಕಾಶ್ಃ ಲೂೇಕೇ ಯಸಿದಧ ಇತಮಥಾಃ . ಇದೀಂ ಯವಕುತಯೇವ ವಿಶ್ೇಷ್ಣಮ್ |
ತಸೈ ಸಕೃದೇವ್ಣತತಾಗಹ್ಮಾ ಗೇಯಹಿತೀಂ ಕಾಮಾಮ್ |
ಅಮೀಂ ಚ ಯವಕಾತ ನ ವ್ೇದಾಧಾಮಮಃ |
ಸ ಹಿ ಗೂೇಭಧಿಕಾಯಹ್ಃ |
ಮಸಸಷ್ಡಙಗೀಂ ವ್ೇದಭಧಿೇತೇ, ಅಥಾಾಶ್ಚ ಜಾನಾತಿ ಸ ವ್ೇದಾಧಾಮಮಃ |
ನನುಸಾಭಮಾಚಾರಿಕೇ ಗೂೇಭಧುಕೇಾ ಧಭಾಾ ನೂೇದ್ವಷಾಟಃ, ಸ ಕಥೀಂ ಕತಾವಮಃ?ಉಚಮತೇನಾಭಧೇಮೀಂ
ಧಭಾಗಾಯಹ್ಕರ್ಮತ ರ್ಮೇಭಾೀಂಸಕಾಃ |
ತೇನ ಗೃಹಮೇ ಮಾಜ್ಞಿಕಯಸಿದಾಧಯ ಭಧುಕಾಸೀಂಶ್ಚಕೇ ಕಭಾಣಿ ಉದ್ವಷಾಟ ಏವ
ಧಭಾಾಃಽಗೂೇಭಧಿಕಾಯಹ್ಃಽಇತಮತಯ ಭಧುಕಾನಾಭಾನ ಅತಿದ್ವಶ್ಮನತೇ,ಽಭಾಸಭಗ್ನನಹೇತಯೀಂ ಜುಹೂೇತಿಽಇತಿವತ್
|
ಽದಧಿಭನೂಥೇ ಭಧುಭನಥಃಽ(ಭಧುಕಾಃ)(ಆ. ಶ್ರಯ.೬೩೨೫) ಇತಮತಯ ತು ದಕ್ಷಿಣಾದಯವಮಸಮ ಕಭಾವದಧಭಾಕಾಅಙ್ಗಷ
ಬಾವ್ಾನಾನತಿದೇಶ್ಃ |
ಅತಯ ಚ ವ್ೇದಾಧಾಮಮಾತಿಥಿೂಜಾಮಾಭಮೀಂ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ,ಽದಧಿಭಧುಸೀಂಸೃಷ್ಟೀಂ ಭಧುಕಾಃಽಇತಿ
ಯತಮಕ್ಷವಿಧಾನಾದತಿದೇಶ್ಾಯತೀಂ ತಿಯವೃತತವೀಂ ಾಙ್ವತಿೀಂ ಚ ಫಾಧಮತ(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೮೮) ಇತಿ |
ಅಮಭತಯ ನಿಶ್ಚಚತೂೇರ್ಽಥಃ ಆಚಾಮಾಾಮತಿಿಾಜೇ ವ್ೇದಾಧಾಮಮಾಮ ಶ್ಿಶ್ುಯಾಮ ಯಾಜ್ಞೇ ಚ
ದಕ್ಷಿಣಾಥಾಾಧಿಕಗವ್ಾ ವಿನಾ ಗಾಹ್ಮಾಃ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕೂೇ ವ್ಾ ಭಧಿಕಾಃ ಕಾಮಾಃ |
ರಿಸೀಂವತಸಯಾದ್ವಾಗತೇಬಮಃ ುನಃ ುನಃ ಕಾಮಾಃ |
ಅವ್ೇದಾಧಾಮಮಾಮ ಶ್ಿಶ್ುಯಾಮಾಧಿಕಗವ್ಾ ವಿನಾ ಗಾಹ್ಮಾಃ
ಅತಿಥಿವಯಾಚಿತೇಬೂಮೇ ವ್ೇದಾಧಾಮಯೇಬಮಃ ಸಹ್ ಗವ್ಾ ಧಮೇಾಕತಃ |
ಅವ್ೇದಾಧಾಮಮಾಬಾಮೀಂ ತು ವಯಾಚಿತಾಬಾಮೀಂ ಸಾನತಕಾಮ ಚ ಸಾನನದ್ವನ ಏವ್ಾಗತಾಮ ಗವ್ಾ ವಿನಾ
ಗೃಹೂಮೇಕೂತೇ ಧಮೇಾಕೂತೇ ವ್ಾ |
ಯಕಾಶ್ಾಮ ಚ ಯವಕಾೇ ವಿನಾ ಗವ್ಾ ಗಾಹ್ಮಾಃ |
ಆಚಾಮಾಾದ್ವಬಮಶ್ಚತುಬೂಮೇಾಽನಮೇಷಾೀಂ ಸಕೃದೇವ್ೇತಿ |
ಕೇಚಿತತಯ ಯೇಗವಿಬಾಗಭಾಹ್ುಃ |
ಆಚಾಮಾಾದ್ವಬಮಚತುಬಮಾ ಏತತಾ್ಮಾರ್ಮತಮೇಕೂೇ ಯೇಗಃ |
ತೇನ ವಿವ್ಾಹಾನನತಯಭಾಚಾಮಾಶ್ಿಶ್ುಯಾಬಾಮೀಂ ನಿಭನಾಾಯಪಿ ೂಜಾ ಕಾಮಾಾ |
ಅನಮಥಾ ಸೀಂವತಸಯಭಪಿ ಪ್ಯೇಷಿತಾಬಾಮೀಂ ಸಕೃದಪಿ ನ ಸಿಧಮೇತ್ |
ಋತಿಿಜೇ ಚ ಕಭಾಣಿ ಕಭಾಣಿ ೂಜಾ ಕಾಮಾಾ |
ಯಾಜ್ಞೇ ಚಾಭಿಷಿಕಾತಮ ನಿಮಮ್ೇನಣವ |
ತಚಿಚನಯಮ್ ||೨೦||
==================================================================
==================
ಅಥ ಷ್ಷ್ಠಃ ಟಲಃ ||
ಚತುದಾಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೧೦ ಸಿೇಭನೂತೇನನಮನಮ್
೧ ಸಿೇಭನೂತೇನನಮನಕಾಲಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೧
ಸಿೇಭನೂತೇ ನಾಭ ಕೇಶ್ಭಧಮೇಖ್ಾಾವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ಸ ಉನಿನೇಮತೇ ಮಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ತತ್<ಸಾಭನೂತೇನನಮನನಾನಮ>ಕಭಾ ಗಬಾಸೀಂಸಾ್ಯಃ |
ತಚಚತುಥೇಾ ಭಾಸಿ ಕತಾವಮಮ್ |
ಯಥಭನಿಮಭಾದಾಧಾಯಸೀಂಸಾ್ಯೂೇಽಮಮ್ |
ಆಧಾಯೇ ಚ ಸೀಂಸೃತೇ ತತಾಯಹಿತಾಃ ಸವಾ ಏವ ಗಬಾಾಃ ಸೀಂಸೃತಾ ಬವನಿತ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೧
<ಸಾಭನೂತೇನನಮನರ್ಮತ್>ಕಭಾನಾಭಧೇಮಮ್, ಮಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ಗಭಿಾಣಾಮಸಿಸೇಭನತ ಉನಿನೇಮತೇ
ತತಾಿಯಖ್ಾಮಸಾಮಭ ಇತಿ ಶ್ೇಷ್ |
ತಚಚ<ಯಥಮ್ೇ ಗಬೇಾ>ನ ತು ಗಬೇಾ ಗಬೇಾ |
ಗಬಾಾಥಾಮ್ೇವ್ಾಧಾಯಸೂಾಸೀಂಸಾ್ಯಃ |
ಸಿಾೇಸೀಂಸಾ್ಯತಾಿತಸಕೃದೇವ ಕೃತಸಿಸೇಭನತಸಸವ್ಾಾನೇವ ಗಫಾಾನ್ ಸೀಂಸ್ಯೂೇತಿ |
<ಚತಿಥೇಾ ಭಾಸಿ>ಚತುಥೇಾ ಭಾಸೇ |
ಅಲೂಲೇಶ್ಾಛನದಸಃ,ಽಛನೂದೇವತೂಸತಾಯಣಿ ಬವನಿತಽಇತಿ ಸೃತೇಃ ||೧||
ಫಾಯಹ್ಭಣಾನೂಬೇಜಯಿತಾಿಽಶ್ಚಷೂೇ ವ್ಾಚಯಿತಾಿಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದಾಮಜಮಬಾಗಾನತೇಽನಾಿಯಫಾಧಮಾಭುತತಯಾ
ಆಹ್ುತಿೇಹ್ುಾತಾಿ ಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತೇ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೧೪.೨ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೨
ತತಯ ೂವ್ೇಾದುಮನಾಾನಿದೇಶ್ಾಯದಧಮ್ |
ಅಥ ತಸಿಭನನಹ್ನಿ<ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಾಿ>ತಣಬುಾಕತವದ್ವಬಃ<ಆಶ್ಚಷೂೇ ವ್ಾಚಯಿತಾಿ>ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ
ಯತಿದಮತೇ ಸಕೃತಾತಾಯಣಿ ಶ್ಲಲಾಮದಮಶ್ಚ ಸಹ್ ಶ್ಭಮಃ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೨
ಇಹ್ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾಶ್ಚೇವಾಚನಯೇವಿಾಧಾನೀಂ ಉನಮನವತ್ರಭಾಥಾಮ್ |
ಾತಾಯಸಾದನಕಾಲೇ ತು ಮಥಾಥಾ ಶ್ಲಲಾಮದ್ವೇನಿ ಸಕೃದೇವ್ಾಸಾದಾಮನಿ |
ಶ್ಭಾಮಶ್ಚ ರಿಧಮಥೇಾ |
<ಉತತಯಾಃ>ಽಧಾತಾ ದದಾತು ನೂೇ ಯಯಿಮ್ಽಇತಿ ಚತಸೂಯೇಽಮಸಾತವ ಹ್ೃದಾ ಕ್ರೇರಿಣಾಽಇತಿ ಚತಸಯ ಇತಮಷರಟ |
ಶ್ೇಷ್ೀಂ ಸುಗಭಮ್ ||೨||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೩
<ಾಯಚಿೇೀಂ>ಾಯಙುಭಖೇೀಂ ಸಿಮೀಂ ಯತಮಙುಭಖಃ |
ತಿಯಷ್ು ಯದೇಶ್ೇಷ್ು ಏನಿೇ ಶ್ಿೇತಿೇ<ತಯೇಣಿೇ> |
ಇಕಾಯಲೂೇಶ್ಾಛನದಶ್ಃ |
ಣತಿೀಂ ಚ |
<ಶ್ಲಲಿೇ>ಶ್ಲಮಕಸಮ ಯೂೇಭಸೂಚಿೇ |
ಸವಿಶ್ಾಖ್ಾ ನಾಡಿೇ<ುಞಗಜೇಲ>ರ್ಮತುಮಚಮತೇ |
ದಬಾಸಮ ುಞಗಜೇಲಾನಿ ತಿಯೇಣಿ ಬವನಿತ |
ಉದುಭಫಯಸಮ ಪಲಸಙ್ಗಘತವಿಶ್ೇಷ್ಸತಯುಣಃ <ಶ್ಲಾಲುಗಲಸ>ಇತುಮಚಮತೇ |
ಪಿಶ್ಾಚೂೇದುಭಫಯಸಮೇತಮನಮೇ |
ಏತಾನಿ ದಯವ್ಾಮಣಿ ಮುಗದಗೃಹಿೇತಾಿ<ತಣಸಿಸೇಭನತಭುನನಮತಿ ಊ>ಧ್ಾಭುದೂಹ್ತಿ ಬೂಬುಾವಸುಸವರಿತಮೇ ತಾಭಿಃ
<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ ಚ>ಽಯಾಕಾಭಹ್ೀಂ,ಽಮಾಸತೇಯಾಕಽಇತಮೇತಾಬಾಮಮ್ |
ತಯಮಾಣಾಭನತೇ ಸಕೃದುನನಮನಮ್ |
ಇಹ್ ಭನಾಸಭಾಭಾನಯೇ ವ್ಾಮಹ್ೃತಿೇನಾೀಂ ಾಠೂೇ ನ ಕತಾವಮಃ |
ವ್ಾಮಹ್ೃತಿಭಿರಿತಮೇತೇನಣವ ಸಿದಧಸಸಭರತಮಮಃ |
ಮಥಾ ವ್ಾಮಹ್ೃತಿೇಶ್ಚ ಜಪಿತಾಿ, ವ್ಾಮಹ್ೃತಿೇವಿಾಹ್ೃತಾಃ, ಇತಾಮದರ |
ಏವೀಂ ಸಿದಧೇ ವ್ಾಮಹ್ೃತಿೇನಾೀಂ ಾಠಃ ಸಭಾಭಾನಮಾಥಾಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೩
ಾಯಚಿೇೀಂ<ಾಯಙುಭಖೇಮ್ |>
ಸಿಮೀಂ ತು ಯತಮಙುಭಖಃ |
<ತಯೇಣಿೇ>ತಿಯೇಣಮೇತಾನಿ ಶ್ುಕಾಲನಿ ಮಸಾಮಸಾಸ |
ಮದಾಿ ತಿಯಷ್ು ಯದೇಶ್ೇಷ್ು ಏನಿೇ ಶ್ಿೇತಾ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೪
ವಿೇಣಮಾ ಯೇ ಗಾಥಾೀಂ ಗಾಮತಿ ಸ<ವಿೇಣಗಾಥಿೇ> |
ತಾವುಬರ ಾಯಗೇವ್ಾನಿೇತರ ಬವತಃ |
ತರ <ಸೀಂಶ್ಾಸಿತ> ಸೀಂಯೇಷಮೇತಿ<ಗಾಮತರ್ಮತಿ> |
ತರ ಗಾಮತಃ |
ತತಯಋಙ್ಗನಮಭಃ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೪
ವಿೇಣಮಾ ಗಾಥಾೀಂ ಗಾಮತ ಇತಿ<ವಿೇಣಾಗಾಥಿನರ> |
<ಗಾಮತರ್ಮತಿ ಸೀಂಶ್ಾಸಿತ>ಸೀಂಯೇಷ್ಮತಿ ||೪||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೫
<ಉತತಯಯೇಃ>ಋಚೂೇಃ ಮಾ<ೂವ್ಾಾ>ಽಮರಗನಧರಿಽತಮೇಷಾ |
ಸಾ<ಸಾಲಾಿನಾೀಂ>ಸಿೇಭನತಕಭಾಣಿ ಗಾಥಾ ಸಾಲಿದೇಶ್ನಿವ್ಾಸಿನಾೀಂ ಅಸಾಮಭೃಚಿ ಗಾನೀಂ ಕತಾವಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಸ ದೇಶ್್ೇ ಮಭುನಾತಿೇಯೇ ಬವತಿ |
ವ್ಣಶ್ಾಮಶ್ಚ ತತಯ ಬೂಯಿಷ್ಠೀಂ ಬವನಿತ |
ತೇಷಾಮ್ೇವ ಯಾಜಾ ಮರಗನಧರಿಃ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೫
<ಉತತಯಯೇಃ>ಋಚೂೇಃ ವಿೇಣಾಗಾಥಿನರ ಗಾಯೇತಾಮ್ |
ಕೇಷಾೀಂ ಕತಯಾ ಗಾಥಾ?ಇತಮತ ಆಹ್<ೂವ್ೇಾತಿ |
ೂವ್ಾಾ>ಽಮರಗನಧರಿಃ"ಇತಮೇಷಾ |
ಸಾಲಿದೇಶ್ಚೇಮಾನಾೀಂ ತಯಮಾಣಾೀಂ ವಣಾಾನಾಭಪಿ ಗಾಥಾಽಸಾಲವಿೇಃಽಇತಮವಿಶ್ೇಷ್ಲಿಙ್ಗಗತ್ |
ಅನಮದೇಶ್ವ್ಾಸಿನಾೀಂ<ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾರ್ಮತಯಾ>ಽಸೂೇಭ ಏವ ನೂೇ ಯಾಜಾಽಇತಮೇಷಾ |
ಕ್ಷತಿಯಮವ್ಣಶ್ಾಮನಾೀಂ ತುಽಸೂೇಮೇಭಏವ ನೂೇ ಯಾಜಾವತು ಭಾನುಷಿೇಃ ಯಜಾಃ (ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೧೨೭)
ಇತಾಮಶ್ಿಲಾಮನಿೇಯೇ ದೃಷಾಟಮಾೀಂ ಸಾವಾವಣಿೇಾಕಾಮ ಭೃಚಿ ಗಾನೀಂ ಕತಾವಮಮ್ |
ನ ತು ಗಾನಾಬಾವಃ |
ಗಾಮತರ್ಮತಮವಿಶ್ೇಷೇಣ ಸೀಂಶ್ಾಸನವಿಧಾನಾತ್ |
ಕೇಚಿತಾಸಲಾಿನಾಭಪಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾರ್ಮತಯೇತಿ ||೫||
೫ ಗಾನೇ ನಿಕಟವತಿಾನಾಮ ನದಾಮ ನಾಭನಿದೇಾಶ್ಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೬
ದ್ವಿತಿೇಯೇ ಭನಾೇ ಅಸರ ಶ್ಫದಸಮ ಸಾಥನೇ ನದಾಮ ನಾಭ ಸೀಂಫುಧಾಮ ನಿದೇಾಷ್ಟವಮಮ್ |
ಮಸಾಮೀಂ ವಸನಿತ ಮಾಭುಜೇವನಿತೇತಮ೪ ಹ್ಃ |
ಮಥಾತಿೇಯೇಣ ಕಾವ್ೇರಿ ತವ್ೇತಿ |
ಕ್ಷತಿಯಮಾಣಾೀಂ ತು ಸವ್ೇಾಷಾೀಂ ಕಲಾನತಯದೃಷಾಟಮಾೀಂ ಸಾವಾವಣಿಾಕಾಮಭೃಚಿ ಗಾನೀಂ ಬವತಿ |
"ಸೂೇಭ ಏವ ನೂೇ ಯಾಜೇತಾಮಹ್ುಭಾಾನುಷಿೇಃ ಯಜಾಃ |
ವಿವೃತತಚಕಾಯ ಆಸಿೇನಾ" ಇತಿ |
ಅತಾಯಪಿ ನದ್ವೇನಿದೇಾಶ್ಸಸಭುಫಧಾಮ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೬
ಽಸೂೇಭ ಏವ ನೂೇ ಯಾಜಾಽಇತಮಸಾಿೀಂ ಅಸಾವಿತಮಸಮ ಸಾಥನೇಽಕಾವ್ೇರಿಽಽವ್ೇಗವತಿಽಇತಿ
ಸಭುಫಧಾಮ<ನದ್ವೇನಿದೇಾಸಶ್ಚ>ಬವತಿ |
ಕಸಾಮ ನದಾಮಃ?ಇತಿ ಚೇತ್ಽ<ಮಸಾಮೀಂ ವಸನಿತಽ> ಸರ್ಮೇಸತರ್ಮೇ ಚೇಮಮ್ |
ಮಸಾಮಸಸರ್ಮೇೇ ವಸನಿತ ತಸಾಮ ನಿದೇಾಶ್ ಇತಮಥಾಃ ||೬||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೭
<ವಿಯೂಢಾತ್>ಅಙು್ರಿತಾನ್ ಸೂತಯಫದಾಧನಾಫಧಾನತಿ ಶ್ಚಯಸಿ ವಧಾಿಃ |
ಸಣವ ವ್ಾಚೀಂ ಮಚಛತಿ |
ಏವಭುದೇಶ್್ೇ ಬೂೇಜನಞ್ಚಚಸಾಮಸಿಭನನಹ್ನಿ ನೇಚಛನಿತ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೭
ಅಙು್ರಿತಾನ್ ಸೂತಯಗಯಥಿತಾನ್<ಮವ್ಾನ್>ವಧಾಿಶ್ಚಶ್ಯಸಾಮಫಧಾನತಿ |
ಶ್ಚಯಸಿೇತಿ ಕುತಃ?ಆಚಾಯಾತ್ ||೭||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೮
<ವತಸಃ>ುಭಾನ್ ಗರಶ್ಚ ಬವತಿ |
ವ್ಾಮಹ್ೃತಮಸಸಭಸಾತಃ ಮಾಜಭಾನಸಭಾಭಾನಮಾತರತಮೇತವ್ಾಮಃ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೮
ವಿಸಷಾಟಥಾಮ್ |
ಇಹ್ ಕೇಚಿದಧಮೇತಾಯೂೇಽಮಚಛತೂೇಽಽವಿಸೃಜತಽಇತಿ ದ್ವಿವಚನೇ ಠನಿತ |
ತಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ವ್ಾಗಮಭನಾದ್ವದಾಥಾಞಚಕಭುಬರ ಜಾಮಾತಿೇ ಕುಯುತಃ |
ಕೇಚಿತಮವ್ಾಫನಧನಾದ್ವ ಸವಾ ವಧೂಯೇವನ ತಿರಿತಿ ||೮||
೧೧ ುೀಂಸುವನಮ್
೧ ತಸಮ ಕಾಲಃ |
ುೀಂಸುವನೀಂ ವಮಕತೇ ಗಬೇಾ ತಿಷಮೇಣ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೧೪.೯ ||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೯
ುಭಾನ್ ಯೇನ ಸೂಮತೇ <ತತುೀಂಸುವನೀಂ>ನಾಭ ಕಭಾ |
ಉವಙ್ಗದೇಶ್ಶ್ಾಛನದಸಃ |
ಭನಾದಶ್ಾನಾತುೀಂಸುವನಭಸಿೇತಿ |
ಆಶ್ಿಲಾಮನಸುತ ಗುಣಮ್ೇವ ಾಯಮುಙ್ವ |
ತತ್,<ವಮಕತೇ ಗಬೇಾ>ಕತಾವಮಮ್ |
ಗಬಾವಮಕ್ರತಶ್ಚ ತೃತಿೇಯೇ ಚತುಥೇಾ ವ್ಾ ಭಾಸಿ |
ಮದಾಪಿ ಚತುಥೇಾ ತದಾ ಸಿೇಭನಾತತೂವಾಮ್ೇವ ುೀಂಸವನಮ್ |
ನಿರ್ಮತತಸಮ ೂವಾತಾಿತ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೯
<ುೀಂಸುವನರ್ಮತಮಪಿ>ಕಭಾನಾಭಧೇಮಮ್, ಯೇನ ಕಭಾಣಾ ನಿರ್ಮತತೇನ ಗಭಿಾಣಿ ುಭಾೀಂಸಮ್ೇವ ಸೂತೇ
<ತತುೀಂಸವನಮ್> |
ವ್ಾಮಖ್ಾಮಮತ ಇತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ಅತಯ ಚೂೇವಙ್ಗದೇಶ್ಶ್ಾಛನದಸಃ |
ಆಶ್ಿಲಾಮನಸುತಽುೀಂಸವನಮ್ಽಇತಿ ಸಗುಣಮ್ೇವ ಾಯಮುಙ್ವ |
<ವಮಕತೇ ಗಬೇಾ>ಅಸಿತ ಗಬಾ ಇತಿ ನಿಶ್ಚಚತೇ |
ವಮಕ್ರತಶ್ಚ ತೃತಿೇಯೇ ಚತುಥೇಾ ವ್ಾ ಭಾಸೇಫಹ್ುಚಾದ್ವಷ್ು ಸೃತಮನತಯೇಷ್ೂಬಮಥಾ ದಶ್ಾನಾತ್. ಮದ್ವ ುೀಂಸವನೀಂ
ಚತುಥೇಾ ಸಾಮತತದಾ ೂವಾ ಸಿೇಭನತೀಂ ಕೃತಿಣವ |
ಕುತ ಏತತ್? ುೀಂಸವನೇ ಶ್ಾಚತಿ್ರಮಭಾಣೇಽಪಿ ಚೂೇದ್ವತಕಾಲಾನತಿಕಯಭಾತ್,
ಶ್ಾಚನಭನಾಾಭಾನನಸೂತೂಯೇದೇಶ್ಯೇಯೇವೀಂಕಯಭಾಥಾತಾಿಚಚ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೧೦
<ನಮಗೂಯೇಧಸಮ>ವೃಕ್ಷಸಮ<ಮಾ ಾಯಚಿೇ ಶ್ಾಖ್ೂೇದ್ವೇಚಿೇ ವ್ಾ> ತಸಾಮಃ<ಶ್ುಙ್ಗಗಭಗಾಯಙು್ಯೀಂ> <ಸವೃಷ್ಣಾೀಂ>ಪಲೀಂ
ವೃಷ್ಣರ್ಮತಿ ವಮದ್ವಶ್ಮತೇ ಸಾದೃಶ್ಾಮದೇವ |
ತತಯಯಯೇಗಃೂವಾದುಮನಾಾನಿದೇಶ್ಾಯದಧಮ್ |
ಅಯೇಜುಮಯಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ ಸಕೃತಾತಯಯಯೇಗಃ |
ಶ್ುಙಗಮಾ ಸಹ್ ರಿಧಮ ಏವ, ನ ಶ್ಭಾಮಃ |
ಆಜಮಬಾಗಾನತೇಽನಾಿಯಫಾಧಮಾೀಂ ಧಾತಾ ದದಾತು ನೂೇ ಯಯಿಽರ್ಮತಿ ಚತಸೂಯೇ ಮಸಾತವ ಹ್ೃದಾ ಕ್ರೇರಿಣೇತಿ ಚತಸಯಃ
ಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತೇ |
ರಿಷೇಚನಾನತೇ ತತೂೇ ವಕ್ಷಯಭಾಣೀಂ ಕಭಾ || ೧೨ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೧೦
<ಸವೃಷ್ಣಾೀಂ>ವೃಷ್ಣಾಕೃತಿಕೇನ ಪಲದಿಯೇಾನ ಸೀಂಮುಕಾತೀಂ,<ಶ್ುಙ್ಗಗೀಂ> ಅಗಯಙು್ಯಮ್ |
ವಮಕತಭನಮತ್ |
ಅತಯ ಚ ಸಿೇಭನತವದಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವೇತಮತಿದೇಶ್ಾತಾಫರಹ್ಭಣಬೂೇಜನಭಾಶ್ಚೇವಾಚನೀಂ ಚ
ತನಾಾತುಯಸಾತನಿನವತಾತೇ |
ಕಭಾಾನತೇ ತು ಬವತ ಏವ |
ಶ್ುಚಿೇನಭನಾವತಸಸಾವಕೃತಮೇಷ್ು ಬೂೇಜಯೇನ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೧೧
ಮಸಾಮಃ ಾಯದುಭಿೇಾತೀಂ ಯಜಃ ಸಾ ಅವಸಾನತಾ |
ತದ್ವಿರಿೇತಾ<ಅನವಸಾನತಾ> |
ಏವೀಂಬೂತಾ ಕನಾಮ ಕತಿಯೇಾ ೇಷ್ಣಸಮ |
ಯಯೇಜಕಃ ತಿಃ |
ಉಲೂೇದೃಷ್ತುತಯಃ |
ದೃಷ್ದಥೇಾಽಪಿ ದೃಷ್ತುತಯ ಏವ |
ತತಯ ಶ್ುಙ್ಗಗೀಂ ೇಷ್ಯಿತಾಿ ವಸಾೇಣ ರಿಾಲವಮ ಅಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ <ಾಯಚಿೇೀಂ> ಾಯಙುಭಖೇೀಂ<ಉತಾತನಾೀಂ
ಊಧ್ಾಭುಖೇೀಂ,> ನಿಾತಮ ಶ್ಾಮಯಿತಾಿ<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽುೀಂಸುವನಭಸಿೇಽತಮನೇನ ತೀಂ ಯಸೀಂ
ಅಙುಗಷಠೇನ ತಸಾಮ ನಾಸಿಕಾಚಿಛದಯೇ ದಕ್ಷಿಣೇ <ಅಪಿನಮತಿ>ಅಪಿಗಭಮತಿ |
ಾಯಙುಭಖ ಏವ |
(ಪಿಧಾಮ ನಮನೀಂ ಸಿಮೀಂ ಚ ಾಯಙುಭಖಃ) ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೧೧
ಸಾನನನಿರ್ಮತತಸಮ ಯಜಸೂೇಽನುತನನತಾಿತಾಮ ನ ಸಾನತಾ ತಮಾ<ಅನವಸಾನತಮಾ>ಕನಮಮಾ ದೃಷ್ದಥಾಾನನೇ
<ದುಷ್ತುತಯೇ>ಶ್ುಙ್ಗಗೀಂ ನಿಧಾಮ<ದೃಷ್ತುತಾಯನತಯೇಣ> ೇಷ್ಯಿತಾಿ ತದಯಸೀಂವಸಾೇಣ ಾಲವಯಿತಾಿ ತತೂೇ
ಜಾಮಾಭಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ <ಾಯಚಿೇೀಂ>ಾಯಕ್ರಛಯಸೀಂ<ಉತಾತ>ನಾಭೂಧ್ಾಭೂಖೇೀಂ,<ನಿಾತಮ>ಶ್ಾಮಯಿತಾಿ |
ಽುೀಂಸುವನಭಸಿಽಇತಿ ಮಜುಷಾ <ದಕ್ಷಿಣ ನಾಸಿಕಾಛಿದಯೇ ಅಙುಗಷಠೇನ>ಕಯಣಬೂತೇನ ತದಯಸಭಪಿನಮತಿ ಗಬಾ
ಾಯಮತಿ |
ಸಾ ಯಸೀಂ ನ ನಿಷಿಠೇವ್ೇದ್ವತಮಥಾಃ ||೧೧||
೪ ತತಪಲಕಥನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೧೨
ಏವಭನೇನ ಕಭಾಣಾ ಸೀಂಸೃತಾ ಸಿಾೇ<ುಭಾಸೀಂ ಜನಮತಿ |>
ಕೇಚಿದಥಾವ್ಾದರ್ಮದೀಂ ಭನಮನತೇ |
ಪಲವಿಧರ ಕಾಭಸೀಂಯೇಗೇನ ಕ್ರಯಮಾಮಾ ಅನಿತಮತಿಯಸಙ್ಗಗತ್ |
ಮದಮಥಾವ್ಾದಃ ಯತಿಗಬಾಭಾವೃತಿತಯಸಙಗಃ |
ಏವೀಂ ತಹಿಾ ಯಥಮ್ೇ ಗಬೇಾ ಇತಮನುವತಾತೇ |
ಏವಭಥಾಮ್ೇವ ಚಾಸಮ ಶ್ಾಚದುದೇಶ್ಃ |
ವಮಕತೀಂ ಚಣತತ್
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೧೨
ಕಭಾಣಿೇನೇನ ಸೀಂಸೃತಾ ಅನತವಾತಿನೇ<ುಭಾೀಂಸೀಂ ಜನಮತಿೇತಮ>ಥಾವ್ಾದಃ ನಿತಮತಾಿತುೀಂಸುವನಸಮ |
ಏಥವ್ಾ ಪಲಮ್
ಸೂತಯಕಾಯೇಣೂೇದ್ವಷ್ಟತಾಿತಮಥಾ
೫ ಕ್ಷಿಯಸುವನೀಂ ಕಭಾ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೧೩
ಯೇನ ಕಭಾಣಾ ಕ್ಷಿಯೀಂ ಸೂಮತೇ ತತ್<ಕ್ಷಿಯೀಂಸುವನೀಂ>ನಾಭ ಕಮೇಾಚಮತೇ ||೧೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೧೩
ಯೇನ<ಕ್ಷಿಯೀಂ>ಶ್ಚೇಘಯೀಂ ಸೂತೇಽನತವಾತಿನೇ ನ ಚಿಯೀಂ ಕಾಲೀಂ ಪಿೇಡಮತೇ ತತ್<ಕ್ಷಿಯೀಂಸುವನೀಂ>ನಾಭ ಇತಿ
ಕಮೇಾದ್ವಶ್ಮತೇ ||೧೩||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೧೪
<ಅನಾಪಿಯೇತೇನಾ>ಸೃಷೂಟೇದಕೇನಾನುಸೂಯೇತಸೀಂ ಉದಕಸಮ ಯಸನವತೂೇ ನ ಯತಿೇಮ್ |
<ತತಃ>ಾದಯೇಯಧಸಾತತಮಸಾಮಃ ಶ್ಿೇತೂೇಭಾನಿ ತಾಯಣಿ ಪಿೇತೂೇ ಭಾನಿ ುಷಾಣಿ ಮಾ ಚ ಭಧಾಮಙ್ ಣೇ
ುಷ್ಮತಿ ಸಾ ತಿೇಮಾನಿತೇ ವನೇಷ್ು ಜಾಮತೇ |
ವ್ೇಣುತೂಯೇಭಾನಿ ಚ ಮಸಾಮಃ ತಿಯೇಣಿ ಯಕೂತೇಭಾನಿ ಚ ುಷಾಣಿ ಮಾೀಂ ಚಾಗ್ನನಶ್ಚಖ್ೇತಾಮಹ್ುಃ |
ಸಾ ಶ್್ೇಷ್ಮನಿತೇ ತತೂೇಷ್ಧಿದಿಮೀಂ ಸಭೂಲತಯಭಾದಾಮ ಸುಷಿಲಷ್ಟೀಂ ನಿದಧಾತಿ |
<ಭುಧಾನ್>ಭುಧಾನಿೇತಮಥಾಃ |
ಅಯೇ ಪಿಷಿಟವ್ಾ ಆಲಿಭನಿತ |
ಅಥ<ತಾಭುತತಯೇಣ ಮಜುಷಾಽ>ಆಭಿಷಾಟವಹ್ೀಂ ದಶ್ಭಿಯಭಿಭೃಶ್ಾರ್ಮಽಇತಮನೇನಾಭಿಭೃಶ್ತಿ |
ದಶ್ಭಿರಿತಿ ಲಿಙ್ಗಗದುಬಾಬಾಮೀಂ ಾಣಿಬಾಮಭಭಿಭಶ್ಾನಭನುಲೂೇಭೀಂ ಭುಖ್ಾದಾಯಬಮ ತತ
ಏತಾಭಿಯಾಹ್ೃತಾಭಿಯೇವ್ಾದ್ವಬಸಾತಭವೇಕ್ಷೇತ್ |
ಉತತಯಾಭಿಸಿತಸೃಭಿಃ ಋಗ್ನಬಃಽಮಥಣವ ಸೂೇಭಃ ವತಽಇತಮೇತಾಭಿಃ ಯತಿಭನಾ ಭವೇಕ್ಷಣಮ್ ||೧೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೧೪
<ಅನಾಪಿಯೇತೇನ> ಅನುದಕಲಿತೇನ ಅಸೃಷೂಟೇದಕೇನೇತಮಥಾಃ |
ತಥಾಬೂತೇನ<ಶ್ಯಾವ್ೇಣ |>
<ಅನುಸೂಯೇತಸೀಂ>ಸೂಯೇತೂೇಷ್ನುಲೂೇಬೀಂ ನ ಯತಿೇೀಂ ಗೃಹಿೇತಭುದಭಾಹ್ೃತಮ |
ತತಸತಸಾಮಃ ಾದಯೇಃ<ತೂಮಾನಿತೇೀಂ>ಅಧಃುಷಿತಾಖ್ಾಮಮೇಷ್ಧಿೀಂ ನಿಧಾಮ |
<ಶ್್ೇಷ್ಮನಿತೇೀಂ>ಯಸವಪಿೇಡಮಾ ಶ್ುಷ್ಮಭಾಣಾೀಂ ಸಿಾಮೀಂಽಆಭಿಷಾಟವಹ್ೀಂ ದಶ್ಭಿಯಭಿಬೂಭೃಶ್ಾರ್ಮಽಇತಿ
ಮಜುಷೂೇಬಾಬಾಮೀಂ ಹ್ಸಾತಬಾಮಮ್ |
ವಭೂಧಾನ್<ಭೂಧಾನಮಭಿಭೃಶ್ಮ |
ಏತಾಭಿಯಾಹ್ತಾಭಿಯದ್ವಬಃ ಉತತಯಾಭಿಃ>ಽಮಥಣವ ಸೂೇಭಃ ವತೇಽ ಇತಾಮದ್ವಭಿಸಿತಸೃಭಿಸಾತೀಂ<ಸಕೃದೇವ್ಾವೇಕ್ಷೇತ್
|>
ಕೇಚಿತರತಿಭನಾಭದೃಷೂಟೇಕಾಯತಾಿದ್ವತಿ |
ತತಯ ಯಥಭಾಮಾ ಋಚಃಽಯತಿತಿಷ್ಠತುಽಇತಮವಸಾನಮ್ |
ದ್ವಿತಿೇಮಾಮಾಃಽತಾ ಕೃತಮ್ಽಇತಿ |
ತೃತಿೇಮಾಮಾಃಽಸಯಸಿತಿೇಃಽಇತಿ |
ಽವ್ಾಚಮವ್ಾಚಕಬಾವೇ ಹಿ ನಾಚಾಯಣಾಯುದ್ವಶ್ಮತೇ |
ಅಥಾನಮದಬಣಷ್ಜಮಭಾಹ್
೬ ಜಯಾಮುತನಾಥಾ ಕಭಾ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೪.೧೫
<ಜಯಾಮು> ಗಬಾಾವ್ೇಷ್ಠನೀಂ,<ತದಮದ್ವ ನ ತೇತ್,> ತತ ಉತತಯೂೇ ವಿಧಿಃ ಕತಾವಮಃ |
ಕಃ ುನಯಸರ?ಕ್ಷಿಯೀಂಸುವನೇ ಯೇ ವಿಧಿಶ್್ಚೇದ್ವತಃಽಅನಾಪಿಯೇತೇನ ಶ್ಯಾವ್ೇಣೇಽತಾಮದ್ವ (<ಏವೀಂ ವಿಹಿತಾಭಿಯದ್ವಬಃ
ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಭನಾಾಬಾಮೀಂ"ತಿಸದೇವ ದಮಸಿ, ನಿಯಣ ತು ೃಶ್ಚನ ಶ್ೇವಲಽರ್ಮತಮೇತಾಬಾಮೀಂ ಯತಿಭನಾಭವೇಕ್ಷೇತ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೪.೧೫
<ಮದ್ವ> ಯಸೂತಾಮಾಸತಸಾಮ<ಜಯಾಮು>ಗಬಾಾಯವಯಣೀಂ<ನ ತೇತತದಾ>ಽಅನಾಪಿಯೇತೇನ
ಶ್ಯಾವ್ೇಣಽಇತಾಮದ್ವವಿಧಿನಾಽಹ್ೃತಾಭಿಯದ್ವಬಃ ಐತು ಗಬರಾ ಅಕ್ಷಿತಃಽ
ಇತಮೇತಾಬಾಮಭೃಗಾಬಯೀಂ ತಾಭವೇಕ್ಷೇತ್ |
ಕೇಚಿತರತಿಭನಾಮ್ |
ತಥಾ ೂವಾಸಿಭನನವೇಕ್ಷಣೇ ಷ್ಡವಸಾನಾಸಿತಸಯ ಋಚಃ |
ಇಹ್ ತುಽತಿಲದೇವ ದಮದೇವ ದಮಸಿಽಇತಮೇಕಾ ಋಕ್ಽನಿಯಣತು ೃಶ್ಚನಽಇತಮಯೀಂ ಮಜುರಿತಿ ||೧೫||
ಇತಿ ಶ್ಚಯೇಸುದಶ್ಾನಾಚಾಮಾವಿಯಚಿತೇ ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನೇ ಚತುದಾಶ್ಃ ಖಣಡಃ ಸಭಾತಃ ||
ಞಚದಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೧೨ ಜಾತಕಭಾ
೧ ಜಾತಸಮ ಕುಭಾಯಸಮ ವ್ಾತಸಯೇಣಾಭಿಭನಾಣಮ್, ಭೂಧಾನಮವಘಾಯಣಮ್, ದಕ್ಷಿಣಕಣಾಜಶ್ಚ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೧
ಜಾತರ್ಮತಿ ುಲಿಲಙಸ
ಗ ಮ ವಿವಕ್ಷಿತತಾಿತುೀಂಸ ಏವ್ಾಮೀಂ ಜಾತಕಭಾಾಖಮಃ ಸೀಂಸಾ್ಯಃ |
ನ ಸಿಾಮಾಃ |
ವತಸಪಿಯೇನಾಾಭ ಋಷಿಃ |
ತೇನ ದೃಷ್ಟೀಂ ವ್ಾತಸಯೀಂ ದ್ವವಸರಿೇತಮೇಷೂೇಽನುವ್ಾಕಃ |
ಯತಮೃಚಭಭಿಭಶ್ಾನಮ್ |
ಸವ್ಾಾನತ ಇತಮನಮೇ |
<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಅಸಿಭನನಹ್ಽರ್ಮತಮನೇನ |
ಉತತಯತಯ ಭಾತುರಿತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣಾದ್ವಹ್ ಸಿ ಉಸಥ ಆದಧಾತಿ |
ಉತತಯಾಭಿರಿತಿ ಾಠಃ ಉತತಯಾಭಿಃ ತಿಸೃಭಿಃ ಋಗ್ನಬಃ ಅಭಿಭನಾಣಾದ್ವೇನಿ ತಿಯೇಣಿ ಕತಾವ್ಾಮನಿ |
ಽಅಙ್ಗಗದಙ್ಗಗಽದ್ವತಮಭಿಭನತಯಣಮ್ |
ಽಅಶ್ಾಭ ಬವ್ೇಽತಿಭೂಧಾನಮವಘಾಯಣಮ್ |
ಽಮ್ೇಧಾೀಂ ತಽಇತಿ ದಕ್ಷಿಣೇ ಕಣೇಾ ಜಾಃ |
ಜ ಇತಮಥಾಃ |
ಕೇಚಿತುತ ಉತತಯಾಬಾಮರ್ಮತಿ ದ್ವಿವಚನಾನತಾಠಭಾಶ್ಚಯತಮ ದಿಯೇಭಾನಾಯೇಃ ತಿಯಷ್ಿಪಿ ಕಭಾಸು ವಿನಿಯೇಗೀಂ
ಭನಮನತೇ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೧
ಜಾತೀಂ ಜಾತಭಾತಯಮ್, ಾಯಙ್ಗನಭಿವಧಾನಾತುೀಂಸೂೇ ಜಾತಕಭಾ ವಿಧಿೇಮತೇ ||
(ಭನು.೨೨೯) ಇತಿ ವಚನಾತ್ |
ಏತಚೂಚೇರಿಶ್್ೇಧಮತೇ |
ಜಾತ ಕುಭಾಯೀಂ ಪಿತಾ ವ್ಾತಸಯೇಣಽದ್ವವಸರಿಽ(ತಣ.ಸೀಂ೪೨೨) ಇತಮನುವ್ಾಕೇನ ಅನತೇ
ಸಕೃದಭಿಭೃಶ್ಮಽಅಸಿಭನನಹ್ಮ್ಽಇತಮನೇನ ಮಜುಷಾ ಸಿಸೂಮೇಸಥೇ ತಭಾಧಾಮ,
ಉತತಯಾಬಾಮೀಂಽಅಙ್ಗಗದಙ್ಗಗತ್ಽಽಅಶ್ಾಭ ಬವಽಇತಿ ದಾಿಬಾಮೀಂ ತಸಾಮಭಿಭನಾಣೀಂ ಕತಾವಮಮ್, ತಥಣವ ತಾಬಾಮಮ್ೇವ
ಭೂಧಾನಮವಘಾಯಣಮ್, ಏತಯೇಯೇವಚೂೇಾಃ ದಕ್ಷಿಣೇ ಕಣೇಾ ಜಾಪ್ೇ ಜ ಇತಮಥಾಃ |
ವಚನಫಲಾಚಚ ಜಾಭಿಭನಾಣಯೇಯವಘಾಯಣಲಿಙಗಫಾಧಃ |
ಅಭಿಧಾನೀಂ ತು ಜಾತಸೀಂಸಾ್ಯಕ್ರಯಮಾಸಾಭಾನಾಮತ್ |
ಏತಚಚಽತಧಿಾಸಾಥಣುಚತುಷ್ಥವಮತಿಕಯಮ್ೇಽ (ಆ.ಗೃ.೫೧೬) ಇತಮತೂಯೇಾದ್ವತಮ್ |
೨ ನಕ್ಷತಯನಾಭನಿದೇಾಶ್ಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೨
ಅಭಿಜಘಾಯಭಮಸರ ಇತಮತಾಯಸರಶ್ಫದಸಮ ಸಾಥನೇ ನಕ್ಷತಯನಾಭನಿದೇಾಶ್ಃ |
ತತಸೀಂಫುಧಾಮ ನಿದ್ವಾಶ್ೇತಶ್್ನಾೀಂ ತಾಿ ಹಿೀಂಕಾಯೇಣಾಭಿಝಿಘಾಯಭಾಮಶ್ಿಮುಜೇತಾಮದ್ವ |
ತತಯ ನಕ್ಷತಯಶ್ಫದೇಷ್ು ಜಾತಾಥೇಾ ಯೂನಿಣಾಮಾಥಾಃ ಶ್್ಲೇಕಃ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೨
ಯೂೇಯೇಭಭೃಜಮೇಚಿಷ್ು ವೃದ್ವಧಯಾದರಷಾಠತೇ ಚ ವ್ಾನಯಶ್ಯವಶ್ಾಶ್ಿಮುಕ್ಷು |
ಶ್ೇಷೇಷ್ು ನಾಮಿೇಃ ಕಯಸಸವಯೂೇಷ್ನಯಃ ಸಾಿಪ್ಿೇಯದ್ವೇಘಾಸಾಸವಿಸಗಾ ಇಷ್ಟಃ ||
ವ್ಾನಯಶ್ಯವಶ್ಾಶ್ಿಮುಕ್ಷು |
ಅನಯಭಾಭಾನನತಃ ಅಬಯಣಿೇರಿತಮಥಾಃ |
ಶ್ಯವಃ ಶ್ಯವಣೀಂ ಶ್ಶ್ತಭಿಷ್ಕಶ್ಿಮುಕ್ರತಮೇತೇಷ್ು ಚತುಷ್ುಾ ವ್ಾ ವಿಕಲೇನ ವೃದ್ವಧಃ |
ಅತಯ ಚ ಶ್ಯವಣಾಬಯಣೂಮೇಃ ಫಹ್ುಲಗಯಹ್ಣಾದೇವ ಲುಕೂೇ ವಿಕಲಃ |
ಅಶ್ಿಮುಕಛತಭಿಷ್ಜೂೇಸುತಽವತಸಶ್ಾಲಾಭಿಜದಶ್ಿಮುಕಛ ತಭಿಷ್ಜೂೇ ವ್ಾಽ(ಾ.ಸೂ.೪೩೩೬)
ಇತಿ ಸೂತಯೇಣ |
ಅಬಯಣಃ ಆಬಯಣಃ |
ಶ್ಯವಣಃ ಶ್ಾಯವಣಃ |
ಶ್ತಭಿಷ್ಕಾಿತಭಿಷ್ಜಃ |
ಅಶ್ಿಮುಕಾಶ್ಿಮುಜಃ |
ಶ್ೇಷೇಷ್ು ನ ಉಕಾತದನಮೇಷ್ು ನಕ್ಷತಯೇಷ್ು ನ ವೃದ್ವಧಃ
ಮತೂೇಽತಯಽಶ್ಯವಿಷಾಠಪಲುಗನಮನೂಯಾಧಾಸಾಿತಿತಿಷ್ಮುನವಾಸುಹ್ಸತ ವಿಶ್ಾಖ್ಾಷಾಢಾಫಹ್ುಲಾಲುಲಕ್ಽ
(ಾ.ಸೂ.೪೩೩೪) ಇತಮನೇನ, ನಕ್ಷತಯೇಬೂಮೇ ಫಹ್ುಲಮ್ಽಇತಮನೇನ ಚ ಲುಗಿ ಬವತಿ |
ಽಲುಕತದ್ವತ
ಧ ಲುಕ್ರಽ(ಾ.ಸೂ೧೨೪೯) ಇತಿ ಸಿಾೇಯತಮಮನಿವೃತಿತಃ ಕೃತಿತಕಃ ತಿಷ್ಮಃ ಆಶ್ಯೇಷ್ಃ ಪಾಲುಗನಃ ಹ್ಸತಃ ವಿಶ್ಾಖಃ
ಅನೂಯಾಧಃ ಆಷಾಢಃ ಶ್ಯವಿಷ್ಠಃ |
ಆಮಿೇಃ ಕಯಃ ಸಿಯೂೇಽನಯಃ, ಆದಯಾಭೂಲಯೇಯನಯಃ ಸಿಯಃ ಕಶ್ಫದಯೂೇ ಬವತಿ |
ೂವ್ಾಾಙ್ಗಣಯೂೇಹಾಣದಯಾಅಭೂಲಾಽಇತಾಮದ್ವನಾ ವುನರತಮಮ ಇತಮಥಾಃ |
ಆದಯಾಕಃ ಭೂಲಕಃ |
ಸಾಿಪ್ಿೇಯದ್ವೇಘಾಸಾಸವಿಸಗಾ ಇಷ್ಟಃ, ಸಾಿಪ್ಿೇಃ ಸಾಿತಿೇುನವಾಸೂಿೇಯನಯಸಿಯೂೇಽದ್ವೇಘಾಸಸವಿಸಗಾಶ್ಚೇಷ್ಟಃ |
ಽಶ್ಯವಿಷಾಠಪಲುಗನಿೇಽಇತಾಮದ್ವನಾ ಲುಕ್ |
ಸವಿಸಗಾತಿೀಂ ಚ ೂವಾಸಮ ಸಿಾೇಯತಮಮಸಮನಿವೃತರತ ಹ್ಲಾಙಯದ್ವಲೂೇಾಬಾವ್ಾತ್ |
ಉತತಯಸಮತು ತನುವದುಕಾಯಾನತತಾಿತ್ |
ಸಾಿತಿಃ ುನವಾಸುಃ |
ಏವೀಂ ಸವ್ೇಾಷಾೀಂ ನಕ್ಷತಯನಾಭಾನೀಂ ಯಥಭಮಾ ನಿದೇಾಶ್ಃ ಸೂಕತವ್ಾಕೇ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೩
ನಕ್ಷತಯನಾಭ ಯಹ್ಸಮೀಂ ಬವತಿ |
ಮಥಾ ಯೇ ನ ಜಾನನಿತ ತಥಾ ವಕತವಮರ್ಮತಮಥಾಃ ಸೂಕತವ್ಾಕಾದ್ವಷ್ಿಮೇವಮ್ೇವ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೩
ನಕ್ಷತಯನಾಭ ಚ ಯಹ್ಸಮೀಂ ನಿದ್ವಾಶ್ತಿೇತಿ ಸೂತಯೇ ಯಣೇತವ್ಮೇ ಸೂತಾಯನತಯಕಯಣಾತಮತಾನಭನಕ್ಷತಯನಿಫನಧನೀಂ, ಮಚಚ
ದಶ್ಭಾಮೀಂ ಕೃತೀಂ ತದುಬಮೀಂ ಜಾತಕಭಾ ಸೂಕತವ್ಾಕಾನನಾಯಶ್ನಾಭಿವ್ಾದನಾದ್ವಷ್ು ನಿತಮೀಂ ಯಹ್ಸಮಮ್ೇವ
ನಿದೇಾಶ್ಮೀಂ ಬವತಿ ||೩||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೪
ಭಧುಘಘತರ್ಮತಮೇತದಿಮೀಂ ವಿಷ್ಭರಿಭಾಣೀಂ ಕಾಸಮಾತಯೇ ಸೀಂಸೃಜಮ ತಸಿಭನ್ ಹಿಯಣಮೀಂ ದಬೇಾಣ, ನಿಷ್ಟಕಮಾ
ಫಧಾಿಽದಧಾತಿ |
ನಿಷ್ಟಕಮಾರ್ಮತಿ ಫನಧನವಿಶ್ೇಷೂೇ ಲೂೇಕಯಸಿದಧಃ |
ತಥಾ ಫದಧೇನ ಹಿಯಣಮೇನ ತದಯಸದಿಮಭಾದಾಮ ತೇನಣವ ಕುಭಾಯೀಂ ಾಯಶ್ಯೇತ್ |
<ಉತತಯಣಸಿಾಭಿಃ>ಽತಿಯಿ ಮ್ೇಧಾಽರ್ಮತಾಮದ್ವಭಿಃ ಯತಿಭನಾೀಂ ಾಯಶ್ನಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೪
<ನಿಷ್ಟಕಮಾ> ಶ್ಚಖ್ಾಫನಧನವತಸಯನಧರೇಣ ಗಯನಿಥನಾ ನಿಷ್ಟಕಮಾ ಫಧಾನತಿಯಜಾನಾೀಂ ಯಡನನಾಮಽಇತಿ ಲಿಙ್ಗಗತ್ |
<ಉತತಯಣಭಾನಾಣಃ>ಽಮ್ೇಧಾೀಂ ತೇ ದೇವಸಸವಿತಾಽಇತಮೃಚಾ,ಽತಿಯಿ ಮ್ೇಧಾನ್ಽಇತಿ ತಯಭಿಮಾಜುಭಿಾಃ |
ಾಯಶ್ನೀಂ ಚತುಣಾಾಭನತೇ ಸಕೃದೇವ ಹಿಯಣಮೇನ ಗೃಹಾತಾಿ |
ಇತಿ ಭನುವಚನಾತ್ |
<ಉತತಯಾಭಿಃ> ಞಚಭಿಃಽಕ್ಷೇತಿಯಯಣ ತಾಿ ನಿಋತಮಣ ತಾಿಽಇತಾಮದ್ವಭಿಃ |
ಸಾನನಭಪಿ ಞ್ಚಚನಾಭನತೇ ಸಕೃದೇವ |
<ದಧಿ ಧೃತರ್ಮತಿವ> <ಸಭಸೃಷ್ಟೀಂ ೃಷ್ದಾ>ಜಮಮ್ |
ತಚಚ ಮಸಿಭನ್ ಕಾೀಂಸಮೇ ಸೀಂಸೃಜಮತೇ ತೇನಣವ ಾಯಶ್ಯೇನನ ಹ್ಸತೇನ |
ವ್ಾಮಹ್ೃತಿೇ<ಭಿಯೂೇಘಾ್ಯಚತುಥಾಾಭಿಃ>ಽಬೂಃ ಸಾಿಹಾಽ ಇತಾಮದ್ವಭಿಃ |
ಅತಾಯಮನತೇ ಸಕೃತಾರಶ್ನಮ್ |
ಾಯಶ್ಚತ<ಶ್ೇಷ್ಭದ್ವಬಸಸೀಂಸೃಜಮ ಗೇಷಠೇ> ಅಧಿಕಯಣೇಽನೂಮೇ <ನಿನಯೇತ್ |>
೪ ದಕ್ಷಿಣಸತನದಾನಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೫
ಅಥ ತೀಂ ಕುಭಾಯೀಂಽಭಾ ತೇ ಕುಭಾಯಽರ್ಮತಮೇತಮಾ<ಭಾತುಯುಸಥ>ಆದಧಾತಿ |
ಏತಾವನತೀಂ ಕಾಲೀಂ ಸೂಿೇಸಥೇ |
ತಸಾಭತಿೇಷ್ನಿನಮನಭ ಮನಮೇನ ಕಾಯಾಯಿತವಮಮ್ |
ತತ<ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಅಮೀಂ ಕುಭಾಯಽಇತಮೇತಮಾ<ದಕ್ಷಿಣೀಂ ಸತನೀಂ ಯತಿಧಾಮ> ತತ ಉ<ತತಯಾಬಾಮೀಂ
ಋಗಾಬಯೀಂ>ಽಮದೂಬಮ್ೇಹ್ೃಾದಮಽರ್ಮತಮೇತಾಬಾಮೀಂ ಯತಿಭನಾೀಂ ೃಥಿವಿೇಭಭಿಭೃಶ್ತಿ |
ತತಃ ತೀಂ ಕುಭಾಯೀಂ ಅಭಿಭೃಷಾಟಾಮಾೀಂ ಬೂಭರ ಸೀಂವ್ೇಶ್ಮತಿ ಭಾತಾ |
ತೀಂ ಸೀಂವಿಷ್ಟಭುತತಯೇಣ ಮಜುಷಾಽನಾಭಮತಿ ನ ಯುದತಿೇಽತಮನೇನಾಭಿಭೃಶ್ತಿ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೫
<ಉತತಯಮಾ>ಽಭಾ ತೇ ಕುಭಾಯಮ್ಽಇತಮೇತಮಾ ಕುಭಾಯೀಂ<ಭಾತುಯುಸಥ> ಆದಧಾತಿ |
ಇಹ್ ಚ ಭಾತೃಗಯಹ್ಣಾದ್ವತಃ ೂವಾ ಸೂಿೇಸಥ ಏವ |
ಅತ ಏವ ಚ ಶ್ೇಷ್ನಿನಮನಭನಮಕತೃಾಕಮ್ |
<ಉತತಯಮಾ>ಽಅಮೀಂ ಕಭಾಯಃ ಇತಮೇತಮಾ<ಧಕ್ಷಿಣೀಂ ಸತನೀಂ ಯತಿಧಾಮತಿ>ಾಮಮತಿ |
ಇದೀಂ ಚ ಭನಾಸತನ ನಿಮಭಯೇವಿಾಧಾನೀಂ ಯಥಭಸತನಾನವಿಷ್ಮಮ್, ಯಥಭಾತಿಕಯಮ್ೇ ಕಾಯಣಾಬಾವ್ಾತ್ |
ತತಶ್ಚ ಜಾತೂೇಷಿಟಃ,ಽವ್ಣಶ್ಾಿನಯೀಂ ದಾಿದಶ್ಕಾಲೀಂ ನಿವಾೇತುತಯೇ ಜಾತೇ ಮದಷ್ಟಕಾಲೂೇ ಬವತಿ
ಗಾಮತಿಯಯಣವ್ಣನೀಂ ಫಯಹ್ಭವಚಾಸೇನ ುನಾತಿಽ(ತಣ.ಸೀಂ.೨೨೫) ಇತಾಮದ್ವನಾ ಮದಮಪಿ
ುತಯಜನಾಭಖ್ಾಮನಿರ್ಮತತಸೀಂಯೇಗೇನ ಶ್ುಯತಾ ತಥಾಪಿ ಕ್ಷಾಭವತಾಮದ್ವವನನ ನಿರ್ಮತಾತದನನತಯೀಂ ಕತಾವ್ಾಮ |
ಕುತ ಏತತ್?ಯಾತಿಯಸತಯನಾಮಯೇನ ಆಥಾವ್ಾದ್ವಕುತಯಗತಫಯಹ್ಭವಚಾಸಾದ್ವಕಾಭನಾಸೀಂವಲಿತಸಮಣವ
ಜನಭನೂೇಽಧಿಕಾಯಹೇತುತಾಿಬುಮಗಭಾತ್
ಜಾತೇಷಿಠಯವೃತತೇಶ್್ಚೇತ್ಟಜೇವತುತಯಗತೂತತಾದ್ವಪಲಯಾಗಾಧಿೇನತಾಿತಿದೇಘಾಕಾಲಸಭಾಾಮಮಾೀಂ ಚೇಷರಟ
ಕೃತಾಮಾೀಂ ಶ್ಾಚದಿಣಧಸತನಭಾನೇ ಸತಿ ಕುಭಾಯ ಏವ ಶ್ೇಷಿೇ ಶ್ಚಷ್್ಣಠತಮಾ ನ ಜೇವ್ೇತ್ |
ತತಶ್ಚೇಷಟೇಮಾೀಂ ಯಾಗಾಧಿೇನಾಮಾೀಂ ಯವೃತಿತಯೇವ ನ ಸಾಮತ್ |
ತಸಾಭತಜನನಾನನತಯಮ್ೇವ ಸೀಂಶ್ಾಸನಾನತೀಂ ಜಾತಕಮ್ಣಾವ ಕತಾವಮಮ್ |
ಇಷಿಟಸೂತಕತೇನ ನಾಮಯೇನ ನಿರ್ಮತತಸಾಿಯಸಮಬಙಗಸಮ ದುನಿಾವ್ಾಯತಾಿತೂಚೇದಕಾನುಗಯಹಾಚಾಚಶ್ರಚೇಽಗತೇ
ವಾಣಮೇವ ಕತಾವ್ಾಮ |
<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಮದೂಬಮ್ೇಹ್ೃಾದಮೀಂಽಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ೃಥಿವಿೇೀಂ>ಸಕೃದ<ಭಿಭೃಶ್ತಿ,>ಮತಯ
ಕುಭಾಯಶ್ಿತೀಂ<ಸೀಂವಿಷ್ಟೀಂ> <ಽ>ನಾಭಮತಿ ನ ಯುದತಿಽಇತಿ<ಮಜುಷಾ> ಭಿಭೃಶ್ತಿ ||೫||
೫ ಪಲಿೇಕಯಣಹೂೇಭಾಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೬
ತತಸತಸಮ ಶ್ಚಯಸಸರ್ಮೇೇ <ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಆಸುಸತೇಷಿಿಽತಮನೇನ ಉದಕುಭಬೀಂ ನಿದಧಾತಿ |
ತತಸಸಷ್ಾಾನ್ ಪಲಿೇಕಯಣರ್ಮಶ್ಾಯನಞಜಲಿ ನಾ ಜುಹೂೇತಿ<ಉತತಯಣಭಾನಾಣಃ>ಅಷಾಟಭಿಃಽಅಮೀಂ ಕಲಿಽರ್ಮತಾಮದ್ವಭಿಃ |
ತತಯ ಚ ಯತಿಸಾಿಹಾಕಾಯೀಂ ತಿಯಹೂೇಾಭಃ |
ಸಕೃನಭನಾೇಣ ದ್ವಿಸೂತಷಿಣೇಮ್ |
ದಯವಮೀಂ ಚ ುನಃ ುನಯಾದೇಮಮ್ |
ಕೇಚಿತುತ ಸಕೃದುಾತತೇನಣವ ತಿಯಜುಾಹ್ಿತಿ |
ಉತತಯಯೇಶ್ಚ ಹೂೇಭಯೇಃ ಸಾಿಹಾಕಾಯಭಾತಯಭಾವತಾಮನಿತ |
ಹೂೇಭಶ್ಾಚಮಭೂವಾಃ ತನಾಸಾಮವಿಧಾ ನಾತ್
ರಿಸತಯಣೀಂ ತು ಬವತಿ |
ರಿಷೇಟನೀಂ ಸಭನತಭುಬಮತಃ |
ಹ್ುತಾಿ ತತಸಸೀಂಶ್ಾಸಿತ |
ಕಾನ್ !ಯೇ ಸೂತಿಕಾಗಾಯೀಂ ಯವಿಶ್ನಿತ |
ತತಯ ಸೀಂಶ್ಾಸನೇ ಏವಕಾಯಃ
ಏವರ್ಮತಮಸಾಮಥೇಾ |
ಏತದುಕತೀಂ ಬವತಿಅಸಮ ಸೂತಿಕಾಗಾಯಸಮ ಮದಾ ಮದಾ ಯವ್ೇಶ್್ೇ ಮುಷಾಭಭಿಃ ಕ್ರಯಮತೇ ತದಾ ತದಾ ಸಷ್ಾಾನ್
ಪಲಿೇಕಯಣ
ಕುವಾನಿತ |
ಹೂೇಭಶ್ಾಚಮೀಂ ಕುಭಾಯಸಮ ಯಕ್ಷಾಥಾಃ ಸೀಂಸಾ್ಯಃ, ನ ಭಾತುಃ, ಯಕಯಣಾತ್ |
ತೇನ ಮದಮಪಿಽಮಸಮಣ ವಿಜಾತಾಮಾೀಂ ಭನಽಇತಿ ಭಾತುಯಪಿ ಯಕ್ಷಾ ಯತಿೇಮತೇ ತಥಾಪಿ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೬
<ಉತತಯೇಣ>ಽಆಸುಸತೇಷ್ುಽಇತಮನೇನ<ಮಜುಷಾ> ಕುಭಾಯಸಮ ಶ್ಚಯಸಸರ್ಮೇೇ ಉದಕಸಮ ೂಣಾಕುಭಬೀಂ
ನಿಧಾಮ ಅಥಽಮತಯ ಕಿ ತಾಗ್ನನಮ್ಽ (ಆಮ.ಧ.೨೧೨೩) ಇತಾಮದ್ವವಿಧಿನಾ ಶ್್ಯೇತಿಯಮಾಗಾಯಾದಗ್ನನಭಾಹ್ೃತಮ
ತಭುನಿಧಾಮ<ಪಲಿೇಕಯಣರ್ಮಶ್ಾಯನ್ ಸಷ್ಾಾನುತತಯಣಃ>ಽಅಮೀಂ ಕಲಿಮ್ಽಇತಾಮದ್ವಭಿಯಷ್ಟಭಿಭಾನಾಣಃ ಅಞಜಲಿನಾ
ಯತಿಭನಾೀಂ<ತಿಯಸಿಯಜುಾಹೂೇತಿ> |
ತತಯ ತು ದ್ವಿಸೂತಷಿಣೇಮ್ |
ತೂಷಿಣೇಕೇಷ್ಿಪಿ ಸಾಿಹಾಕಾಯೂೇ ಬವತಿ, ಯತಿಭನಾರ್ಮತಿ ಸಿದಧೇ ಯತಿಸಾಿಹಾಕಾಯರ್ಮತಮಧಿಕಾಕ್ಷಯಾತ್ |
ಅಥ ಸೂತಿಕಾಗೃಹ್ಾಲಾನ್<ಸಭಶ್ಾಸಿತಯವಿಷಟೇ ಯವಿಷ್ಟ ಏವ ತೂಷಿಣೇಭಗಾನವ್ಾವತೇತಿ> |
ಸಮ್ರಣಷ್ಸಮ ಚಾಮೀಂ ವಿವಕ್ಷಿತೂೇರ್ಽಥಃ ಯತಿಯವ್ೇಶ್ೀಂ ತದನನತಯಮ್ೇವ ಸಷ್ಾಾನ್ ಪಲಿೇಕಯಣರ್ಮಶ್ಾಯನಞಜಲಿನಾ
ಅಸಿಭನನೇವ್ಾಗರನ ತೂಷಿಣೇೀಂ ವ್ಾಗಮತಾ ಏವ ಆವತೇತಿ |
ಏವ ಕಾಯಾಚಚ ಯವ್ೇಶ್ಾವ್ಾಯೇಭಾಧಮೇ ತುಯಟಭಾತಯಸಾಮಪಿ ಕಾಲಸಮ ನ ಕ್ಷೇಃ |
ಸಷ್ಾಾಣಾಮ್ೇವ್ಾಞಜಲಿನಾ ಆವ್ಾಃಯಕೃತತಾಿತ್ |
ಕೇಚಿತೇವಕಾಯ ಏವರ್ಮತಮಥೇಾ |
ತೂಷಿಣೇರ್ಮತಿ ಚಾತಿದೇಶ್ಾಯತಭನಾಯತಿಷೇಧಾಥಾರ್ಮತಿ ||೬||
(.೬.,ಖೀಂ.೧೫೭)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೭
ವಿಜನನಯಬೃತಿ ಮಾವತದಶ್ಾಹಾನಿ ನ ನಿಗಾಚಛನಿತ ತಾವದೇವ ಹೂೇಭಃ ಕತಾವಮಃ ಸೀಂಶ್ಾನಞ ಚೇತಮಥಾಃ |
ಸಕೃಚಚಹೂೇಭಾಃ, ನ ಶ್ಾಮಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೭
ಮಥಣತದನನ್ಯೂೇಕತೀಂ ತೂಷಿಣೇಭಾವನೀಂ ಏವಭಹ್ಯಹ್ಃ ಅನಿದಾಶ್ತಾಮಾಸೂಸತಿಕಾಗೃಹ್ಾಲಣಃ ಕತಾವಮಮ್ |
ಆಙಭಮಾಾದಾಮಾಮ್ |
<ನಿದಾಶ್ಾ>ನಿಗಾತಾ ದಶ್ಬೂಮೇಽಹೂೇಯಾತಯೇಬೂಮೇ ಮಾ ಯಾತಿಯಸಾಸ |
ಆದಶ್ಭಾಮ ಯಾತಯೇರಿತಮತಾಃ ||೭||
೧೩ ನಾಭಕಯಣಮ್
೬ ತಸಮ ಕಾಲಃ |
(.೬.,ಖೀಂ.೧೫೮)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೮
ಉತಾಥನೀಂ ನಾಭ ಸೂತಿಕಾಲಿಙ್ಗಗನಾಭಗುನಯದಕುಭಾಬದ್ವೇನಾಭನಮನಮ್ |
ಬತುಾಶ್ಚ ನಾಪಿತಕಭಾ |
ಮಚಚನಮತಿಸವರಯೇ ವಿದುಃ ತಚಚ ಸವಾವಭಾಾನಾೀಂ ದಶ್ಮ್ೇಽಹ್ನಿ ಬವತಿ |
ದಶ್ರ್ಮೇಶ್ಫದೇನ ನ ಯಾತಿಯಯುಚಮತೇ ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ ?ಅಹೂೇಯಾತಯಸಭುದಾಮಃ ಮಥಾ"ತಸಾಭತಸದೃಶ್ಚೇನಾೀಂ
ಯಾತಿಯೇಣಾ"ರ್ಮತಿ |
ತತಯ ರಿಬಾಷಾವಶ್ಾದಹ್ನಮೇವ ಕಭಾ ಸಾನನೀಂ ಚ ಸತಿ ಸಭಬವ್ೇ ತಸಿಭನನೇವ್ಾಹ್ನಿ ನಿಮಮ್ೇನ ಬವತಿ |
ಯಕಾಯಣಾದೇವ ಸಿದಧೇ ುತಯಸಮೇತಿ ವಚನೀಂ ವಕ್ಷಯಭಾಣೂೇಽನಾಮನೇ ಲಕ್ಷಣವಿಶ್ೇಷ್ಃಽತಸಮಣವ ಮಥಾ ಸಾಮತ್ |
ತೇನ ಕುಭಾಮಾಾಃಽಅಮುಜಾಕ್ಷಯೀಂ ಕುಭಾಮಾಾಃಽ(ಆ.ಗೃ.೧೫೧೧) ಇತಮೇತಾವದೇವ ಬವತಿ |
ನಽನಾಭ ೂವಾಭಾಖ್ಾಮತೂೇತತಯಽರ್ಮತಾಮದ್ವ |
<ಪಿತಾ ಭಾತೇತಿ> ತಾ ಚ ದದತುಮಾದಗಯೇ"(ತಣ.ಸೀಂ.೧೫೧೦) ಇತಿ |
ತತಯ ಯಯೇಗಃ ಶ್ುಚಿೇನಭನಾವತಸಸವಾಕೃತಮೇಷ್ು ಬೂೇಜಯೇ (ಆ.ಘ.೨೧೫೧೧) ದ್ವತಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್
ಬೂೇಜಯಿತಾಿ ಪಿತಾಭಾತಾ ಚ ನಾಭಾಗಯೇಽಭಿವ್ಾಮಹ್ೃತಾಮಶ್ಚೇವಾಚನೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಣಯಭಿವ್ಾಮಹಾಯಯೇತಾಮ್ |
ಅಭುಷೈ ಸಿಸಿತೇತಿ ಕಲಾನತಯೇ ದಶ್ಾನಾತ್ |
ಕೇಚಿತಾನಭ ಕರಿಷಾಮವ ಸಙ್ಲರ್ಮಚಛನಿತ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೮
<ದಶ್ಭಾಮೀಂ>ಯಾತರಯ ದಶ್ಮ್ೇಽಹ್ನಿ |
<ಉತಿಥತಾಮಾೀಂ>ಸೂತಿಕಾಗೃಹಾನಿನಷಾ್ರನಾತಮಾೀಂ ಯಸೂತಿಕಾಮಾೀಂ ಸಾನತಾಮಾೀಂ ಚ ಸತಾಮಮ್ |
ಏವೀಂ ವದತಾ ದಶ್ಮ್ೇಽಹ್ನಿ ನಿಷ್್ರಭಮ ಸಾನತವಮರ್ಮತುಮಕತೀಂ ಬವತಿ |
<ುತಯಸಮ ಪಿತಾ ನಾಭ ದಧಾತಿವ> ವ್ಾಮವಸಾಥಮತಿನ ತು ಕಯೂೇತಿಶ್ಫಾದಥಾಯೇಸಸಭಫನಧಸಮ ನಿತಮತಾಿತ್ |
<ಭಾತಾ> <ಚ |>
ಇತಿಶ್ಫದಶ್ಾಚಥೇಾ, ಭಾತಾಪಿತಯರ ಸಹಿತರ ನಾಭ ಧತತ ಇತಿ |
ಇಭಭಥಾ ಭನಾವಣೇಾಽಾಮಹ್"ಭಭ ನಾಭ ಯಥಭೀಂ ಜಾತವ್ೇದಃ ಪಿತಾ ಭಾತಾ ಚ ದಧತುಮಾದಗಯೇ"
(ತಣ.ಸೀಂ.೧೫೧೦೦ ಇತಿ ||೮||
೭ ನಾಭನಿ ುೀಂಸೂೇಽಕ್ಷಯಸೀಂಖ್ಾಮ |
(.೬.,ಖೀಂ.೧೫೯)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೯
ಅಥ ನಾಮನೇ ಲಕ್ಷಣವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ಸವಮಞಜನೂೇ ನಿವಮಾಞಜನೂೇ ವ್ಾ ಸಿಯೂೇಽಕ್ಷಯೀಂ<ನಾಭ>ದಯವಮಯಧಾನೀಂ, ತತೂವಾದೀಂ ಮತಯ
ತತ್<ನಾಭೂವಾ> ಕ್ರಯಮಾನಿರ್ಮತತಭಾಖ್ಾಮತೀಂ, ತದುತತಯದೀಂ ಮತಯ ತತ್<ಆಖ್ಾಮತೂೇತತಯೀಂ>
ದ್ವೇಘಾಾತಯೂೇಽಭಿನಿಷಾಠನೂೇ ವಿಸಜಾನಿೇಯೇಽನತೇ ಮಸಮ ತತ್<ದ್ವೇಘಾಾಭಿನಿಷಾಠನಾನತಮ್> ತಥಾ
ಘೂೇಷ್ವದಾಿಯಞಜನಭಾದ್ವಬೂತೀಂ ಮಸಮ ತತ್<ಘೂೇಷ್ವದಾದ್ವ>ಅನತಭಾಧಮೇ ಅನತಸಾಥ ಮಸಮ
ತತ್<ಅನತಯನತಸಥಮ್>ವಗಾಾಣಾೀಂ ತೃತಿೇಮಚತುಥರಾ ಇಕಾಯಶ್ಚ ಘೂೇಷ್ವನತಃ |
ಮಯಲವ್ಾ ಅನತಸಾಥಃ |
ದ್ವವೀಂ ನಮತಿೇತಿ ದುಮತಿಃ |
ಗಾಃ ಶ್ಯಮತೇ ಇತಿ ಗೂೇಶ್ಚಯಃ |
ಗಾೀಂ ಪಿಯೇಣತಿೇತಿ ಗೂೇಪಿತೇಃ |
ಹಿಯಣಮಃ ದದಾತಿೇತಿ ಹಿಯಣಮದಾಃ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೯
ಅಥ ವಮವಸಾಥನಿೇಮಸಮ ನಾಮನೇ ಲಕ್ಷಣಭುಚಮತೇ<ದಿಯಕ್ಷಯೀಂ ಚತುಯಕ್ಷಯೀಂ>ವ್ೇತಿ ಸಭಾಸೇಽಭಿಯೇತಃ, ನ ತು
ಯೂಢಃಽನಾಭೂವಾಭಾಖ್ಾಮತೇತತಯಮ್ಽಇತಿ ೂವೇಾತತಯಖಣಡವಮವಸಾಥನಾತ್ |
ನಾಪಿ ವ್ಾಕಮಭತಸಮ ದಯವಮವ್ಾಚಕತಾಿಬಾವ್ಾತ್ |
ಕುತಃ ುನವ್ಾಾಕಮಸಭಾಸಯೇಯತಾವತಸಭುದಾಮತಾಿವಿಶ್ೇಷೇಽಪಿ ಸಭಾಸ ಏವ ದಯವಮವ್ಾಚಕೂೇ ನ
ವ್ಾಕಮಮ್?ಇತಿ ಚೇತ್ಽಕೃತತದ್ವತ
ಧ ಭಾಸಾಶ್ಚಽ(ಾ,ಸೂ.೧೨೪೬) ಇತಿ ಸಭಾಸಗಯಹ್ಣಸಮ ನಿಮಭಾಥಾತಾಿತ್ |
<ನಾಭೂವಾ, > ದಯವಮವ್ಾಚಕೀಂ ಸುಫನತೀಂ ದೀಂ ನಾಭ, ತತೂವಾ ಮಸಮ ತನಾನಭೂವಾಮ್ |
ತಥಾ ಆಖ್ಾಮತಭುತತಯೀಂ ದೀಂ ಮಸಮ ನಾಭನಸತದಾಖ್ಾಮತೂೇತತಯಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೯
ನನುಽಸುುಸಾಽಇತಿ ಸಭಾಸನಿಮಭಾತಾಖ್ಾಮತೇನ ತಿಙನತೇನ ನಣವ ಸಭಾಸಃ?ಸತಮಭತ ಏವ್ಾತಯ
ಆಖ್ಾಮತಶ್ಫದೇನ ಆಖ್ಾಮತ ಸದೃಶ್ೀಂ ಕ್ರಿಫನತೀಂ ಸುಫನತಮ್ೇವ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ |
ಸಾದೃಶ್ಮೀಂ ಚ ಕ್ರಯಮಾಾಯಧಾನಾಮಬಾವ್ೇಽಪಿ ಕ್ರಯಮಾವ್ಾಚಿತಿಭಾತಾಯತ್,ಽಕ್ರಿಫನೂತೇ ಧಾತುತಿೀಂ ನ ಜಹಾತಿಽಇತಿ
ಧಾತುಸೀಂಜ್ಞತಾಿಚಚ |
<ದ್ವೇಘಾಾಭಿನಿಷಾಠನಾನತೀಂ>ದ್ವೇಘಾಶ್ಾಚಭಿನಿಷಾಠನಶ್ಾಚನತೇ ಮಸಮ ನಾಭನಸತತತಥೂೇಕತಮ್ |
ಅಭಿನಿಷಾಠನ ಇತಿ ವಿಸಜಾನಿೇಮಸಮ ೂವ್ಾಾಚಾಮಾಾಣಾೀಂ ಸೀಂಜ್ಞಾ |
ಘೂೇಷ್ವ್ಾನ್ ವಣಾ ಆದ್ವಮಾಸಮ ನಾಭನಸತತ್<ಘೂೇಷ್ವದಾದ್ವ |>
ಘೇಷ್ವಣಾಾಶ್ಚ ಾಯತಿಸಾಖಮಸೂತಯೇ ಯಸಿದಾದಃ,ಽಊಷ್ಭವಿಸಜಾನಿೇಮಯಥಭದ್ವಿತಿೇಮಾ ಅಘೂೇಷಾಃ
ನ ಹ್ಕಾಯಃ |
ವಮಞಜನಶ್ೇಷೂೇ ಘೂೇಷ್ವ್ಾನ್ಽಇತಿ |
<ಅನತಯನತಸಥೀಂ>ಅನತಃ ಭಧಮೇ ಮಸಮ ನಾಮನೇಽನತಸಾಥಃ ಮಯಲವ್ಾಸತತತಥೂೇಕತಮ್ |
ದಿಯಕ್ಷಯಸೂಮೇದಾ ಹ್ಯಣೀಂವ್ಾದಾಾಃ
(.೬.,ಖೀಂ.೧೫೧೦)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೧೦
ಅಪಿ ವ್ಾ ಅಮಭಪಿ ಕ್ಷಃಮಸಿಭನಾನರ್ಮನಽಸುಽಇತಮಮಭುಸಗಾಃ ಸಾಮತದೇವತತಯ ಲಕ್ಷಣಮ್ |
ನಾನಮದಿಯಕ್ಷಯತಾಿದ್ವ |
ತದ್ವಧ ಯತಿಷಿಟತಾಮ್ |
ಹಿ ಶ್ಫೂದೇಽತಿಶ್ಯೇ |
ೂವಾಸಾಭದಮತಿಶ್ಯೇನ ಯತಿಷಿಠತೀಂ, ತೇನ ೂವಾಭಪಿ ದಿಯಕ್ಷಯಾದ್ವ ಯತಿಷಿಠತಮ್ |
ತಥಾಚ ೂವ್ಾಾಸಿಭನನೇವ ಲಕ್ಷಣೇ ಸಿಥತಾಿ ಬಯದಾಿಜ ಆಹ್ದಿಯಕ್ಷಯೀಂ ಚತುಯಕ್ಷಯೀಂ ವ್ಾ ಘೂೇಷ್ವದಾದಮನತಯನತಸಥೀಂ
ದ್ವೇಘಾಾಭಿನಿಷಾಠನಾನತೀಂ ತದ್ವಧ ಯಸಿದಧರ್ಮತಿ ವಿಜ್ಞಾಮತೇ ಇತಿ |
<ಯತಿಷಿಠತರ್ಮತಿ> |
ಧುಯವಭವಿನಾಶ್ಾಮ ಮುಷ್ಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಸುಬದಯಸುಸಭುಖ ಇತಾಮದುಮದಾಹ್ಯಣಮ್ |
ಉಸಗಾ ಇತಿ ವಚನಾತೂಸೇಭಸುದ್ವತಾಮದ್ವ ಯತಿಷಿಠತೀಂ ನ ಬವತಿ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೧೦
ಅಪಿ ವ್ಾ ಮಸಿಭನಾನರ್ಮನಽಸುಽಇತಮಮುಭುಸಗಾಸಾಸಯತತನಾನಭ<ಯತಿಷಿಠತೀಂ>ಆಮುಷ್ಭದಮಜ್ಞಾದ್ವಕ್ರಯಮಾಚಚ
ಬವತಿಮಥಾಸುಜಾತಃ ಸುದಶ್ಾನ ಇತಾಮದ್ವ |
ಇಹ್ ಫಾಯಹ್ಭಣಗಯಹ್ಣಾತದವಯಕ್ಷಯಾದ್ವವಿಶ್ೇಷ್ಣಣಃ ಸಿಿತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣೀಂ ವಿಕಲಯತೇ |
ಹಿಶ್ಫೂದೇಽನಥಾಕೂೇ ನಿಾತಃ, ಅನಥಾಕೂೇ ರ್ಮತಾಕ್ಷಯೇಷ್ುಽಇತಿ ವಚನಾತ್ |
೯ ಕುಭಾಮಾಾ ನಾಭಕಯಣಮ್ |
(.೬,ಖೀಂ.೧೫೧೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೧೧
ಮಾ ಸಾಯಯ ಅಥಾವಿರ್ಮತುೀಂ ನ ಶ್ಕಮತೇ ಸಾ ಅಮುಕಸೀಂಖ್ಾಮ |
ಅಮುಞಗಜ ಅಕ್ಷಯಾಣಿ ಮತಯ ತತಮುಜಾಕ್ಷಯಮ್ೇಕಾಕ್ಷಯೀಂ ತಯಯಕ್ಷಯರ್ಮತಾಮದ್ವ |
ಏತಾವದೇವ ಕುಭಾಮಾಾ ನಾಭಲಣಭರಗಃ, ವ್ಾಕ್, ೃಥಿವಿ, ಾವಾತಿೇತಿ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೧೧
<ಅಮುಗಕ್ಷಯೀಂ> ವಿಷ್ಭಾಕ್ಷಯೀಂ<ಕುಭಾಮಾಾ> ನಾಭ ಬವತಿ |
ಅಮುಜಾಕ್ಷಯರ್ಮತಿ ಛಾನದಸಃ |
ಅಮುಗಕ್ಷಯತಿಮ್ೇಕಮ್ೇವ್ಾತಯ ವಿಶ್ೇಷ್ಣಮ್, ದಿಯಕ್ಷಯಾದ್ವೇನಾಭನೇನ ನಿವಾತಿತತಾಿತ್ |
ತದಿಯಥಾಶ್ಚಯೇಃ, ಗರಃ, ಬಾಯತಿೇ, ಕಭಲಾ, ತಿವಲಲಬಾ, ಕಭಲೇಕ್ಷಣಾ, ಇತಾಮದ್ವ |
ಕುಭಾಮಾಾ ಅಪಿ ಜಾತಕಾದಮಶ್ರಚಲಾನಾತಃ ದೇಹ್ೀಂಸಸಾ್ಯಾಥಾಾಃ ಕ್ರಯಮಾಸೂತಷಿಣೇೀಂ ಕತಾವ್ಾಮ ಏವ |
ಇತಿ ಭನುವಚನಾತ್ |
ಇಹ್ ಚ ದಯವಮನಿಷಾಠ ಬಾವ್ಾಥಾಾಃ ಾಯಶ್ನವನಾದಮ ಏವ ನಿಷ್ೃಷ್ಮ ಕತಾವ್ಾಮಃ, ನ ತು ಹೂೇಭಾಃुವಮ್ೇವ
ಶ್ಚಷಾಟಚಾಯಾತ್, ಸೃತಮತಾಸಾಯೇ ದೃಷ್ಟತಾಿಚಚ ||೧೧||
(.೬.,ಖೀಂ.೧೫೧೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೧೨
<ಯವ್ಾಸಾದಾಗತಮ>ತು<ಉತತಯಾಬಾಮಭಭಿಭನಾಣಭವಘಾಯಣೀಂ ಚ> ಕಯಮ್ೇಣ ಕತಾವಮಮ್ |
ಅಙ್ಗಗದಙ್ಗಗದ್ವತಮಭಿಭನಾಣೀಂ,ಽಅಶ್ಾಭ ಬವ್ೇಽತಮವಘಾಯಣಮ್ |
ನಾಭನಿದೇಾಶ್ಶ್ಾಚಽಭಿಜಘಾಯರ್ಮ ಮಜ್ಞಶ್ಭಾಽನಿನತಿ |
ಭನಾಲಿಙ್ಗಗತು್ಭಾಮಾಾ ಅಭಿಭನಾಣಾನತಯೂೇದೇಶ್ಾಚಚ ಸಿದಧೇ ುತಯಗಯಹ್ಣೀಂ ಭೂಧಾನಮವಘಾಯಣೀಂ ದಕ್ಷಿಣೀಂ ಕಣೇಾ
ಜಾಶ್ಚ ಕುಭಾಮಾಾ ಭಾ ಬೂತ್ |
ಅನಮಥಾ ಲಿಙಗವಿಯೂೇಧಾಬಾವ್ಾತುಬಮೀಂ ಕುಭಾಮಾಾ ಅಪಿ ಸಾಮತ್ |
ತಸಾಮ ಅಪಿ ಯಕೃತತಾಿತ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೧೨
<ಯವ್ಾಸಾದಾಗತೂಮೇತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಅಙ್ಗಗದಙ್ಗಗತ್ಽಅಶ್ಾಭ ಬವಽಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ುತಯಸಾಮಭಿಭನಾಣೀಂ>
ಕತಾವಮಮ್ |
ತಥಣತಾಬಾಮಮ್ೇವ<ಭೂಧಾನಮವಘಾಯಣಮ್> |
ಕೇಚಿತ್ಽಅಙ್ಗಗದಙ್ಗಗದ್ವತಮಭಿಭನಾಣಮ್ |
ಽಽಅಶ್ಾಭ ಬವ್ೇಽತಮವಘಾಯಣರ್ಮತಿ |
ತಥಾ ಸತಿ ಏವೀಂ ವಿಬಜಮಣವ ವಿನಿಮುಞಗಜೇತ, ಕಯಮ್ೇಣೇತಿ ವ್ಾ ಫೂಯಮಾತ್ |
(.೬.,ಖೀಂ.೧೫೧೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೫.೧೩
ಯವ್ಾಸಾದೇತಮ<ಕುಭಾರಿೇ>ಸಿಾೇಯಜಾೀಂ<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಸವಾಸಾಭದಾತಭನಃ
ಸಭೂಬತಾಸಿೇಽತಮನೇನ<ಅಬಭನಾಮತೇ> |
ದುಹಿತಯರ್ಮತಿ ಕತಾವ್ಮೇ ಕುಭಾರಿೇರ್ಮತಿ ವಚನೀಂ ಯದಾನಾದೂಧ್ಾ ಭಾಬೂದ್ವತಿ |
ುತಯಸಮ ತು ಮಾವಜಜೇವೀಂ ಬವತಿ ುತಯೇಽಪಿ ಪ್ಯೇಷಿತಾಗತೇ ಅಭಿಭನಾಣಾದ್ವತಯಮೀಂ ಬವತಿ ನಾಮಮಸಮ ತುಲಮಸಮ
ತುಲಮತಾಿತ್ ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೫.೧೩
ಯವ್ಾಸಾದೇತಮೇತಮನುವತಾತೇ |
<ಉತತಯೇಣ>ಽಸವಾಸಾಭದಾತಭನಃಽಇತಮನೇನ<ಮಜುಷಾ>ಕುಭಾರಿೇೀಂ ಕನಾಮಭಯತಾತ<ಭಭಿಭನಾಮತೇ> |
ಕುಭಾಮಾಸತವೇತಾವದೇವ, ನ ತಿವಘಾಯಣಜರವಚನಾತ್, ತತಯ ುತಯಸಮೇತಿ ಗಯಹ್ಣಾನಭನಾಸಥುಲಿಲಙವಿ
ಗ ಯೂೇಧಾಚಚ
||೧೩||
ಷೂೇಡಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೧೪ ಅನನಾಯಶ್ನಮ್
೧ ತತಯ ಕುಭಾಯಸಮ ದಧಾಮದ್ವಾಯಶ್ನಮ್ |
(.೬.,ಖೀಂ.೧೬೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೧
ಅಥ ಕುಭಾಯಸಾಮನನಾಯಶ್ನಮ್ |
ತತ್<ಜನಭನೂೇಽಧಿ>ಜನನದ್ವತಿಸಾದಾಯಬಮ ಷ್ಷಠೇ ಭಾಸಿ ಕತಾವಮಮ್ |
ಭಾಸಾಶ್ಚ ಸರಯಚಾನಾದಭಾಸಾದಮಃ |
ತತ್ರಿಷ್ಮನ್ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಾಿ ಮುಗಾಭನ್ ತಣಯಾಶ್ಚಷೂೇ ವ್ಾಚಮತಿುಣಾಮಹ್ೀಂ ಸಿಸಿತ ಋದ್ವಧರ್ಮತಿ |
ನಾತಯ ೂವ್ೇಾದುಮಯಬುಮದಮಶ್ಾಯದಧೀಂ, ದೇವ್ೇಜಾಮಬಾವ್ಾತ್ |
ಮತಾಯಗೇದುಮಃ ದೇವ್ೇಜಾಮ ತತಯ ೂವ್ೇಾದುಮಃ ಪಿತೃಬಮಃ ಕ್ರಯಮತೇ |
ಽತಸಾಭತಿತೃಬಮಃ ೂವ್ೇಾದುಮಃ ಕ್ರಯಮತೇ |
ಉತತಯಭಹ್ದೇಾವ್ಾನ್ ಮಜತೇ, ಇತಿ ವಚನಾತ್ |
ವ್ಾಚಯಿತಾಿಽಶ್ಚಷ್ಃ ದಧಾಮದ್ವ ಚತುಷ್ಟಮೀಂ ಸೀಂಸೃಜಮ ತೇನ ಕುಭಾಯೀಂ ಾಯಶ್ಯೇತ್ |
<ಉತತಯಣಭಾನಾಣಶ್ಚತುಭಿಾಃ>ಽಬೂಯಾೀಂತಿೇಽತಾಮದ್ವಭಿಃ |
ತರಿಷ್ಧಿೇನಾರ್ಮತಿ ಭಧಮಭಯೇಯನುಷ್ಜತಿ |
ಅಾರ್ಮತಮಸಮ ತು ಾಠೂೇ ಭನಾಚತುಷ್ಟಮಯಜ್ಞಾನಾಥಾಃ |
ಅಸಾವಿತಮತಯ ಭಾನಗಯಹ್ಣೀಂ ಸಭುಫಧಾಮಽಓಷ್ಝಮಸಸನುತ ಮಜ್ಞಶ್ಭಾಽನಿನತಿ |
ಯತಿಭನಾೀಂ ಾಯಶ್ನಮ್ |
ಸವ್ಾಾನತ ಇತಮನಮೇ |
ಕುಭಾಯೀಂ ಇತಿ ಚನಾತು್ಭಾಮಾಾ ವಿಧಿವದನನಾಯಶ್ನೀಂ ನ ಬವತಿಆವೃತಣವ ಕುಭಾಮಾಾ (ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೧೪೭)
ಇತಾಮಶ್ಿಲಾಮನವಚನಾತ್ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೧
<ಜನಭನೇಽಧಿ>ಜನಭನ ಆಯಬಮ, ದ್ವವಸಗಣನಮಾ ಷ್ಷಠೇ ಭಾಸಿ |
ತೇನ ಭಾಗಾಶ್ಚೇಷ್ಾ ಶ್ುಕಲೇ ದ್ವಿತಿೇಮಾಮಾೀಂ ಜಾತಸಮ ನ ಭಾಗಾಶ್ಚೇಷೂೇಾ ಭಾಸಃ ೂಣೂೇಾ ಗಣಮತೇ |
ಅತ ಏವ ಜೂಮೇತಿಷೇ ಫೃಹ್ಸತಿಃ
ಽಞ್ಚಚಶ್ದ್ವದವಸಾತಿಾಘಾನತಶ್ಾಚತಿಾಹ್ತಷ್ಷಿಟಕಾತ್ ||
೨ ದಧಾಮದ್ವಸಾಥನೇ ತಣತಿತರಿೇಮಭಾೀಂಸವಿಧಾನಮ್ |
(.೬.,ಖೀಂ.೧೬೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೨
ತಿತಿತಯೇಃ ಕ್ಷಿಣಃ<ಭಾೀಂಸೇನ>ತದನನಾಯಶ್ನೀಂ ಕತಾವಮರ್ಮತಮೇಕೇ ಆಚಾಮಾಾ ಭನಮನತೇ |
ಭಾೀಂಸೀಂ ವಮಞಜನಮೇದಸಮ |
ಅನಮೇ ತು ಭಾೀಂಸಮ್ೇವ ಭನಾವತಾರಶ್ಮೀಂ ಭನಮನತೇ |
ಭಾೀಂಸಗಯಹ್ಣೀಂ ಶ್್ೇಣಿತಾದೇಃ ಯತಿಷೇಧಾಥಾಮ್ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೨
ವಮಕಾತಥಾಮ್ೇತತ್ ||೨||
೧೫ ಚರಲಮ್
೧ ತಸಮ ಕಾಲಃ |
(.೬.,ಖೀಂ.೧೬೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೩
ಅಥ ಚರಸವಿಧಿಃ ಮಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ಕೇಶ್ಾಃ ಯಥಭೀಂ ಖಣಡಯತೇ ತತರಚಲಮ್ |
ಚೂಡಾ ಯಯೇಜನಭಸಮೇತಿ |
ಡಲಯೇಯವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ತತ್
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೩
<ಜನಭನೂೇಽಧಿೇತಿ>ೂವಾವತ್ |
ತತಶ್ಚಽಗಬಾಾದ್ವಸಸಙಯಮಾ ವಷಾಾಣಾೀಂಽಇತಿ ಗಬಾವಷ್ಾ ನ ಗಣಮತೇ |
<ಚರಲರ್ಮತಿ>ಕಭಾನಾಭಧೇಮಮ್ |
ಮಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ಚೂಡಾಸನಿನಧಾನೀಂ ತಚರಚಲೀಂ<ುನವಾಸೂಿೇಃ>ಕತಾವಮರ್ಮತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ ||೩||
೨ ಉನಮನವನಾನನಿದೇಶ್ಾಯದಿಮ್ |
(.೬,ಖೀಂ.೧೬೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೪
ಉನಮನೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನೇ ವಿಶ್ೇಷಾಬಾವ್ಾತಾದ್ವದಲೂೇಪ್ೇಽತಯ ದಯಷ್ಟವಮಃ |
ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾದ್ವೇತಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಾಿಽಶ್ಚಷೂೇ ವ್ಾಚಯಿತಾಿ ಕುಭಾಯೀಂ
ಬೂೇಜಯಿತಿೇತಮೇತಾವದ್ವಹ್ ದಯಷ್ಟವಮಮ್ |
ಅನುವ್ಾಕಸಮ ಯಥಮ್ೇನೇತಾಮದ್ವಯಸಾತದತಿದೇಕ್ಷಯತೇ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೪
ಅತಯ ಚಽ<ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾೀಂ ಬೂೇಜನಮ್ಽ>ಇತಿ ಗಯಹ್ಣಭಾಶ್ಚೇವಾಚನಕುಭಾಯಬೂೇಜನಯೇಯಪಿ
ಯದಶ್ಾನಾಥಾಮ್ |
ಬೂೇಜನಾದ್ವೇತಾಮದ್ವಶ್ಫೂದೇ ವ್ಾ ದಯಷ್ಟವಮಃ ಉಾಮನವದ್ವತಿ ವಚನಾತ್ |
ಉನಮನಮ್ೇವೇಾಮನಮ್ ||೪||
(.೬.,ಖೀಂ.೧೬೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೫
ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವರಿಷೇಚನಾನತೀಂ ಸಿೇಭನತವತ್ತಾವಮಮ್ |
ೂವ್ೇಾದುಮನಾಾನಿದೇಶ್ಾಯದಧೀಂ, ಸಕೃತಾತಾಯಣಿ, ಶ್ಲಲಾಮದ್ವಭಿಸಸಹ್ ಶ್ಭಾಮಃ |
ಅನಾಿಯಫಾಧಮಾೀಂ ಇತಮತಯ ಚ ಕುಭಾಯಸಾಮನಾಿಯಭಬಃ |
ರಿಷೇಚನಾನತಸಮ ಚಾದ್ವದೇಶ್ಃ |
ಮತುತಽಗಾಮತರ್ಮತಿ ವಿೇಣಾಥಿನರಽಇತಾಮದ್ವ ನ ತಸಾಮತಾಯತಿದೇಶ್ಃ |
ಅಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ಾಯಞಚರ್ಮತಿ ವಿಧಾನಾತುನಯುವ್ೇಶ್ಸಮ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೫
<ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ>ತನಾೀಂ ಸಯಧಾನಹೂೇಭೀಂ ರಿಷೇಚನಾನತರ್ಮಹ್<ಸಿೇಭನತದ್ವತಿ> |
ತತಶ್ಾಚನಾಿಯಫಧೇ ಕುಭಾಯೇ ಯಧಾನಹೂೇಭಾಃ |
ಾತಯಯಯೇಗ ಕಾಲೇ ಶ್ಲಲಲಾಮದ್ವೇನಾೀಂ ಸಕೃದೇವ ಸಾದನಮ್ ||೫||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೬
<ವಿನಮನೀಂ>ೃಥಕ್ಯಣೀಂ ವತವ್ಾಮನಾೀಂ ಶ್ಚಖ್ಾಥಾಾನಾಞಚ |
<ತೂಷಿಣೇರ್ಮತಿ>ವ್ಾಗಮಭನಾಥಾ ನ ಭನಾಯತಿಷೇಧಾಥಾಮ್, ಾಯಯಬಾವ್ಾತ್ |
<ಮಥಾಷಿಾ>ಮಾವನತ ಋಷ್ಯೇ ಮಸಮ ಯವಯೇ ತಾವತಿೇಶ್ಚಿಖ್ಾಃ ಕಯೂೇತಿತಾಯಯಷೇಾಮಸಮ ತಿಸನಃ
ಞ್ಚಚಷೇಾಮಸಮ ಞ ಚೇತಿ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೬
<ಾಯಞಚೀಂ>ಾಯಙುಭಖಮ್ |
ವತೂಷಿಣೇೀಂ ವ್ಾಗಮತಃ |
<ಕೇಸಾನ್ ವಿನಿೇಮ>ವಿವಿಧೀಂ ನಿೇತಾಿವತವ್ಾಮನ್ ಶ್ಚಖ್ಾಥಾಾಶ್ಚ ೃಥಕೃಥಕೃತಿೇತಮಥಾಃ ||
(.೬.,ಖೀಂ೧೬೭)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೭
ಅಥವ್ಾ<ಮಥಾ>ಯೇನ ಯಕಾಯೇಣ<ಏಷಾೀಂ>ಕುಭಾಯಸಮ ಕುಲಜಾನಾೀಂ<ಕುಲಧಭಾಃ>ಯವತಾತೇ ತಥಾ ಶ್ಚಖ್ಾೀಂ
ಕಯೂೇತಿ |
ಏಷಾೀಂ ಇತಿ ವಚನೀಂ ಕತುಾಃ ಕುಲಧಮೇಾ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ |
ತೇನಾಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ಪಿತಣವ ಕತೇಾತಿ ನಿಮಮೇ ನಾಸಿತ |
ಅನಮತಯ ತು ಸತಿ ಸಭಬವ್ೇ ಕುಭಾಯಕಭಾಸು ತಸಮಣವ ನಿಮಭಃ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೭
ಅಥವ್ಾಮಥಾ ಯೇನ ಯಕಾಯೇಣ ಏಷಾೀಂ ಕುಲಜಾನಾೀಂ ಕುಲಧಭಾಃ ಯವತಾತೇ, ತಥಾ ಶ್ಚಖ್ಾ ಕತಾವ್ಾಮ |
(.೬.,ಖೀಂ.೧೬೮)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೭
ಽಉಷಾಣಶ್ಚಿೇತಾಸಾಿನಿೇಯೇಽತಾಮದ್ವಽದಬಾಸತಮ್ಫೇ ವ್ಾ ನಿದಧಾತಿೇಽತಮೇವಭನತೀಂ ಉನಮನವತ್ತಾವಮರ್ಮತಮಥಾಃ
||೮||
೪ ಉನಮನವತಿದಗಿನಾದ್ವ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೮
ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಮ್ೇವ್ಣತತಸಭಾವತಾನೇ ||೮||
(.೬.,ಖೀಂ.೧೬೯)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೯
ಕ್ಷುಯಸಮ ಯಕ್ಷಾಲನೀಂವಿಧಿೇಮತೇ |
ನಿಧಾನಭಥಾಾಯತಮ್ |
ಮದಾ ನಿದಧಾತಿ ತದಾ ಯಕ್ಷಾಲಮೇತಿ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೯
ಅತಯ ಯಕ್ಷಾಲನಮ್ೇವ ವಿಧಿೇಮತಿನಧಾನೀಂ ತಿಥಾಾಯತಮ್ ||೯||
(.೬,ಖೀಂ.೧೩೧೦)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೧೦
ತೇನ ಕ್ಷುಯೇಣ ತಿಯಷ್ಿಹೂೇಯಾತಯೇಷ್ು ನಾಪಿತಕಭಾ ನ ಕತಾವಮಮ್ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೧೦
ತೇನ ಕ್ಷುಯೇಣ ತಯಯಹ್ೀಂ ನಾಪಿತಕಭಾನಿಷ್ಟವೃತಿತಸಾಸಯತ್ ||೧೦||
(.೬.,ಖೀಂ.೧೬೧೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೧೧
ಅಸಿಭನ್ಭಾಣಿ ಸಭಾತೇ ಕುಭಾಯಸಮ ಪಿತಾ ಫಯಹ್ಭಣೇ ವಯೀಂ ದದಾತಿ |
ಽಗರವ್ಣಾ ವಯಽಇತುಯಕತಮ್ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೧೧
ವಯೀಂ ಗಾೀಂ ಪಿತಾ ದದಾತಿ ದಕ್ಷಿಣತ ಅಸಿೇನಾಮ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಮ |
ಮದಮನಮಶ್ರಚಲಕತಾಾ ತದಾ ತಸೈ ||೧೧||
೧ ಗೂೇದಾನವಯತೀಂ, ತತಾ್ಲಶ್ಚ |
(.೬ ಹ್ೀಂ.,೧೬೧೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೧೨
ಮಥಾ ಚರಲೀಂ ಏವಭಸಮ ಗೂೇದಾನಾಖಮಭಪಿ ಕಭಾ ಕತಾವಮಮ್ |
ತತಯ ತೃತಿೇಮಸಮ ವಷ್ಾಸಾಮವ್ಾದಃ<ಷೂೇಡಶ್ೇ> <ವಷೇಾ>ಇತಿ |
<ಅನಮಸಿಭನನಪಿ ನಕ್ಷತಯೇ>ುಣಾಮಹ್ ಏವ |
ುನವಾಸು ನಿಮಭಸಾಮವ್ಾದಃ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೧೨
<ಗೂೇದಾನರ್ಮತಿ>ಕಭಾನಾಭಧೇಮಭಮಸಿಭನ್ಭಾಣಮಙಗಬೂತೀಂ
ಗೂೇದಾನಯೇಶ್ಚಿಯಃಯದೇಶ್ಾವಿಶ್ೇಷ್ಯೇವಾನಮ್ |
ಮತಾಯಪಿ ಕ್ಷೇ ಶ್ಚಖ್ಾವಜಾತ ಸವಾಕೇಶ್ವನೀಂ, ಮಥಷಿಾ ಚ ಶ್ಚಖ್ಾಃತತಾಯಪಿ ಗೂೇದಾನಯೇವಾನೀಂ
ಕಭಾನಾಭಧೇಮಯವೃತಿತನಿರ್ಮತತೀಂ ವಿದಮತ ಏವ |
ತದೂಗೇದಾನಾಖಮೀಂ ಕಭಾ |
<ಏವೀಂ> ಮಥಾಚರಲೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾದ್ವ ವಯದಾನಾನತೀಂ ಕತಾವಮಮ್ |
ತಚಚನಮ<ಸಿಭನನಪಿ ನಕ್ಷತಯೇ> ಯೂೇಹಿಣಾಮದರ,<ವಷ್ಾ ಚ ಷೂೇಡಶ್ೇ> ಬವತಿ ||೧೨||
ಅತಯ ಕ್ಷಾನತಯಭಾಹ್
ಅಗ್ನನಗೂೇದಾನೂೇ ವ್ಾ ಸಾಮತ್ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೧೬.೧೩ ||
(.೬.,ಖೀಂ.೧೬೧೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೧೩
ಅಗ್ನನದೇಾವತಾ ಮತಯ ಗೂೇದಾನೇ ತದಗ್ನನಗೂೇದಾನೀಂ ಮಸಮ ವಸೂೇಽಗ್ನನಗೂೇದಾನಃ |
(ಅಗ್ನನಶ್ಫದೇನ ತದದಣವತಮೀಂ ಗೂೇದಾನೀಂ ಲಕ್ಷಯತೇ |
ಅಗ್ನನಗೂೇಾದಾನಭಸಮೇತಿ ವಿಗಯಹ್ಃ) |
ಏಕಸಮ ಗೂೇದಾನಶ್ಫದಸಮ ಲೂೇಃ, ಉಷ್ರಭುಖವತ್ |
ತತಯ ಫರಧಾಮನಃಷೂೇಡಶ್ೇ ವಷೇಾ ಗೂೇದಾನಮ್ |
ತಸಮ ಚರಲವತೂತಷಿಣೇೀಂ ಯತಿತಿತಯವಸಾನೀಂ ಚ |
.....ಅಗ್ನನ ಗೂೇದಾನೂೇ ವ್ಾ ಬವತಿ |
ತಸಮ ಕಾಣೂಡೇಾಕಯಕಾಣಡಸಭಾನಾಬಾಮೀಂ ಯತಿತಿತಯವಶ್ಾನೀಂ ಚ |
(ಫರ.ಗೃ.೩೨೫೨೫೮) ಇತಿ |
ಕ್ರಭುಕತೀಂ ಬವತಿ?ಆಗನೇಮಾನಾೀಂ ಕಾಣಾಡನಾೀಂ ಉಾಕಯಣಸಭಾನಯೇಮಾಃ ಕಲಃ ತತಯ ಚರಲಧಭಾಾಃ
ಯವತಾನತ ಇತಿ |
ಷೂೇಡಶ್ೇ ವಷೇಾ ಬವತಿ |
ಸಕೃತಾತಾಯಣಿ ನ ಶ್ಭಮಾಃ |
ಅಸಾಮಸಿಭನ್ ಗೃಹಮೇಽನುದ್ವಷ್ಟತಾಿತಮತೂಗೇದಾನಭುದ್ವಷ್ಟೀಂ ತತೈವ ಶ್ಭಾಮವಿಧಿಃ |
ತತಯ ಯಯೇಗಃ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಾಿಽಶ್ಚಷೂೇ ವ್ಾಚಯಿತಾಿ ತೂಷಿಣೇೀಂ ಕೇಶ್ಶ್ಭಶ್ುಯ
ವ್ಾಯಿತಾಿಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವ ರಿಷೇಚನಾನಾತನಿ ಆಗ್ನನಮಕಾಣೂಡೇಾಕಯಣವತೃತಾಿ
ಶ್ುಕ್ರಯಮವದದೇವತೂೇಸಾಥನೀಂಽಅಗನೇ ವಯತತೇ ವಯತೀಂ ಚರಿಷಾಮರ್ಮ"ಇತಿ |
ಅನಮೇ ಸೀಂವತಸಯೇ ವಯತಚಮಾಾ |
ಅನತೇ ವಿಸಗಾಃ |
ಏವಮ್ೇವ್ಾಚಾರಿಷ್ರ್ಮತಾಮದ್ವ ವಿಕಾಯಃ ಶ್ುಕ್ರಯಮವತದಣವತಮ್ |
ಕೇಶ್ಶ್ಭಶ್ುಯವನಮ್ |
ಅನತೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಮ್ |
ಉಬಮತಯ ನಾನಿದೇಭುಖಶ್ಾಯದಧೀಂ ಕೇಚಿತು್ವಾನಿತ |
ಅಯೇ ನ || ೧೩ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೧೩
ಅಗನಯೇ ಗೂೇದಾನೀಂ ಮಸಮ<ಸೂೇಽಗ್ನನಗೂೇದಾನೂೇ ಫಯಹ್ಭಚಾರಿೇ> |
ುಲಿಲಙನಿ
ಗ ದೇಾಶ್ಾಚೈವೀಂ ವಿಗಯಹ್ಃ |
ಅಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ಆಜಮಬಾಗಾನತೇ ಕೃತೇಽಅಗನಯೇ ಕಾಣಡಷ್ಾಯೇ ಸಾಿಹಾಽಇತಾಮಜಮೇನಣವ್ಣಕಾ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿಃ |
ತತೂೇ ಜಮಾದ್ವ ಕ್ಷುಯಯಕ್ಷಾಲನಾನತಮ್ ||೧೩||
(.೬ ಹ್ೀಂ.,೧೬೧೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೧೪
ಕೃತಗೂೇದಾನಸಾಮಪಿ ತಚಛೇಷ್ತಮಾ<ಸೀಂವತಸಯೀಂ> ವಯತಚಯಣಮ್ೇಕೀಂ ಆಚಾಮಾಾ<ಉದ್ವಶ್ನಿತ> |
ಚರಲಗೂೇದಾನೇಽಮೀಂ ವಿಕಲಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೧೪
ಅಧಿೇತೇಽಪಿ ವ್ೇದೇ, ಅವಶ್ಮೀಂ<ಸೀಂವತಸಯೀಂ ಗೂೇದಾನವಯತೀಂ>ಫಯಹ್ಭಚಮಾ ಚರಿತವಮರ್ಮತಮೇಕ
ಉದ್ವಶ್ನಿತವ್ಣಕಲಿಕರ್ಮತಮಥಾಃ ||೧೪||
ಉಬಯೇಯಪಿ ಗೂೇದಾನಯೇಶ್ರಚಲಾದ್ವಿಶ್ೇಷ್ಭಾಹ್
೨ ತತಯ ವನೇ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ಏತಾವನಾನನಾ ಸವ್ಾಾನ್ ಕೇಶ್ಾನ್ ವ್ಾಮತೇ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೧೬.೧೫ ||
(.೬ ಹ್ೀಂ.,೧೬೧೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೧೫
ಅಸಿಭನ್ ಚರಲಗೂೇದಾನೇ ತು<ಏತಾವನಾನನಾ>ೃಥಗಾಬವಶ್ರಚಲಾತ್ |
ಅತಯ<ಸವ್ಾಾನ್ ಕೇಶ್ಾನ್ ವ್ಾಮತೇ>ಸಶ್ಚಖ್ಾನ್ |
ಚರಲೇ ತು ಮಥಷಿಾ ಶ್ಚಖ್ಾ ನಿದಧಾತ್ |
ಅನಮೇ ಶ್ಭಶ್ಾತವದ್ವೇನಾೀಂ ಾಯಯಥಾ ಸವಾಗಯಹ್ಣೀಂ ವಣಾಮನಿತ |
ತೇಷಾೀಂ ಕೇಶ್ಶ್ಫದ ಉಲಣಾಥಾಃ |
ತಥಾ ಚಾಶ್ಿಲಾಮನಃಕೇಶ್ಶ್ಭಶ್ುಯಲೂೇಭನಖ್ಾನುಮದಕಸೀಂಸಾಥನಿ ಸೀಂಯೇಷ್ಮತಿ |
(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೧೮೬) ಇತಿ ||೧೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೧೫
<ಏತಾವನಾನನಾ>ಏತಾವ್ಾನ್ ಬೇದಃ |
ಮದಪಿಧಾನಾಥಾಮಾಪಿ ಶ್ಚಖಮಾ ಸದ<ಸವ್ಾಾನ್ ಕೇಶ್ಾನ್ ವ್ಾಮತ>ಇತಿ |
ತತಸಚೇಹ್ ವಿನಮನಾಬಾವ್ಾಚಛಲಲಾಮದ್ವೇನಾೀಂ ನಿವೃತಿತಃ |
ಅತಯ ಚ ವ್ಾಮತ ಇತಿ ಣಿಜನತನಿದೇಾಶ್ಾದಾಚಾಮಾ ಏವ ಗೂೇದಾನಕಭಾಣಃ ಕತಾಾ |
ವಯದಾನಞ್ಚಚಚಾಮಾಾಯಣವ |
ತಥಾತಯ ಶ್ಚಖ್ಾಮಾ ಅಪಿ ವನೀಂಽಏತಾವನಾನನಾ ಸವ್ಾಾನ್ ಕೇಶ್ಾನಾಿಮತೇಽಇತಮಸಾಭದೇವ ವಚನಾತಸತಯವತ್
|
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೬.೧೬
ಅಸಿಭನ್ ಗೂೇದಾನವಯತೇ <ಅಹ್ಯಹ್ಯುದಕೂೇಸಶ್ಾನೀಂ>ಕತಾವಮರ್ಮತಿ<ಛನೂದೇಗಾ> ಉದ್ವಶ್ನಿತ |
ತಿಯಷ್ವಣರ್ಮತಿ ಕೇಚಿತ್ || ೧೬ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೬.೧೬
ಸಾೀಂವತಸರಿಕಗೂೇದಾನವಯತಕ್ಷೇ <ಅಹ್ಯಹ್ಯುದಕೂೇಸಶ್ಾನೀಂ ಛನೂದೇಗಾ>ಉದ್ವಶ್ನಿತವಿಕಲ ಇತಮಥಾಃ ||೧೬||
==================================================================
==================
ಅಥ ಸತಭಃ ಟಲಃ ||
ಸತದಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೧೬ ಗೃಹ್ನಿಭಾಾಣಮ್
೧ ತತಯ ಖನಿತಯೇಣೂೇದಧನನೂೇದೂಹ್ನೇ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೧
ಅಥ ಗೃಹ್ಸಭಾಭನವಿಧಿಃ |
ಗೃಹ್ಸಭಾಭನೀಂ ಚ ನ ಸವಾಮಜ್ಞಾದ್ವವನಿನತಮಮ್ |
ನಾಮದುಬತಕಭಾಾಯಮಶ್ಚಚತಾತದ್ವವನನಣರ್ಮತಿತಕಮ್ |
ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ?ಕಾಭಮಮ್ |
ಅತೂೇಽಕ್ರಯಮಾಮಾೀಂ ನ ದೂೇಷ್ಃ |
ಕ್ರಯಮಾಮಾೀಂ ಚೂೇದಗಮನಾದ್ವನಿಮಭಃ |
ತತಯ ಮಸಿಭನ್ ಯದೇಶ್ೇಽಗಾಯೀಂ ಚಿಕ್ರೇಷಿಾತೀಂ ಸೂೇಽಗಾಯಾವಕಾಶ್ಃ ಸ <ದಕ್ಷಿಣಾಯತಮಕರವಣೂೇ>ಬವತಿ |
ದಕ್ಷಿಣಾ ಯತಿೇಚೂಮೇಯನತಯಾಲೇ ನಿಭಾನ ಬವತಿ |
ಏವೀಂವಿಧೇ ದೇಶ್ೇ ಅಗಾಯೀಂ ಕತಾವಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
<ತಭಗಾಯಾವಕಾಶ್ೀಂ ಉದಧನಿತ> ಖನಿತಯೇಣ ಖನತಿ ಮಥಾ ಾೀಂಸವ ಉತದಮನತೇ |
ಉದಧತಮ ತಾನ್ ಾಸೂನ್ ಾಲಾಶ್ೇನ ಸರ್ಮೇಯೇನ ವೇದೂಹೇನ ಏತಾಮ್ೇವ ದ್ವಶ್ೀಂ ಯತಿ
ಉತತಯಮಚಾಾಽಮದೂಬಮ್ೇಃ ಕೂಯಯಽರ್ಮತಮೇತಮಾ<ಉದೂಹ್ತಿ>ಉನನತಾತರದೇಶ್ಾತವನತೇ ಾಯಮತಿ |
ಉದೂಹ್ಮತೇಽನೇನೇತುಮದೂಹ್ಃ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೧
ಯೇಽಗಾಯಾಥಾತಿೇನಾಭಿಯೇತೂೇಽವಕಾಶ್್ೇ ಬೂರ್ಮಬಾಗೂೇ <ದಕ್ಷಿಣಾಯತಮಕರವಣಃ>ದಕ್ಷಿಣಾಯತಿೇಚಾಮೀಂ
ನಣತೃತಾಮೀಂ ದ್ವಶ್ಚ ನಿಭನಸತಭುದಧತಮ ಖನಿತಾಯದ್ವನಾ ಾೀಂಸೂನುತಾಯದಮ <ಾಲಾಶ್ೇನ ಶ್ರ್ಮೇಭಯೇನ
ವೇದೂಹೇನ,> ಉದೂಹ್ಮನತೇ ದೇಶ್ಾನತಯೀಂ ಾಯಮನತೇ ಾೀಂಸವೇಽನೇನೇತುಮದೂಹ್ಃವ್ಾದುಲೂಕ ಇತಮಥಾಃ
ತೇನಣತಾಮ್ೇವ ಕೂೇಣದ್ವಶ್ೀಂ<ಉತತಯಮಾ>ಽಮದೂಬಮ್ೇಃ ಕೂಯಯಮ್ಽಇತಮೇತಯೇದೂಹ್ತಿ ||೧||
ಏವೀಂ ತಿಯಃ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೧೭.೨ ||
(.೭.,ಖೀಂ.೧೭೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೨
ಏವೀಂ ತಿಯಯುದಧತಮ ಉಧೂಹ್ತಿ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೨
ಉದೂಹ್ತಿೇತಿ ಸಭಫನಧಃ |
ಅತಯ ದ್ವಿತಿೇಮತೃತಿೇಮಯೇಯುಮದೂಹ್ಯೇಃ ಭನಾಾವೃತಿತಃ, ಏವರ್ಮತಿ ವಚನಾತ್ |
ಅನಮಥಾ ಉತತಯಮಾ ತಿಯಯುದೂಹ್ತಿೇತಮೇವ ಫೂಯಮಾತ್,ಽಏವೀಂ ತಿಯಃಽಇತಿ ಸೂತಾಯನತಯೀಂ ನಾಯಬೇತ ||೨||
೨ ಸೂಥಣಾಗತಾಖನನಮ್, ಸೂಥಣಾನಿಖನನೀಂ ಚ |
(.೭.,ಖೀಂ.೧೭೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೩
ಏವಭುದೂಹ್ಮ ತತಸತೀಂ ಬೂರ್ಮಫಾಗೀಂ ಕಲಮನಿತ ಮಥಾ ಸವಾತಸಸಭೀಂ ಸಭದಮತೇ |
ತತಃ ತೀಂ ಕಲೃತೀಂ ಉತತಯಮಚಾಾಽಸೂಮೇನಾ ೃಥಿವಿೇಽತಮೇತಮಾಭಿಭೃಶ್ತಿ |
ತತಃ<ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ ಸೂಥಣಾಗತಾಾನ್> ಖ್ಾನಮತಿ ನಕಾಯಸಾಛನದಸಃ |
<ಅಬಮನತಯೀಂ ಚ> ಫಹಿಯಾಯಬಮ ಭಧಮೇ ಮಥಾ ಸಭಾಮತೇ ತಥೇತಮಥಾಃ |
ತತಯ ಭದಮಸೂಥಣಾಸು ವೀಂಶ್ಧಾಯಣಾಥಾಾಸು ಯದಕ್ಷಿಣರ್ಮತಿಚಾಬಮನತಯರ್ಮತಿ ಚ
ವಿಶ್ೇಷ್ಣಸಾಮಸಭಬವ್ಾತಮಾನಾತಸಿೇವ ಬವತಿ |
ತತಯ ಾಯಗಾದವಯೇಽಗಾಯೇ ದಕ್ಷಿಣದಾಿಯಸೂಥಣಾಗತಾಭಾಯಬಮ ಯದಕ್ಷಿಣಮೇತತಯಸಾಭತಾದವಯಸೂಥಣಾಗತಾಾತಾಯನಯಿತಾಿ
ತತೂೇ ಮಾವತೂಮೇ ಭಧಮಭಭಸೂಥಣಾಃ ತಾವತಿೇನಾೀಂ ದಕ್ಷಿಣಾದಾಯಬೂಮೇದಗವಗಾಃ |
ಏವಭನಮಥಾದಾಿಯೇಽಮಗಾಯೇ ಮಥಾಸಭಬವೀಂ ಯದಕ್ಷಿಣಭಬಮನತಯತಿೀಂ ಚ ಸಭಾದಮಮ್ |
ಏವೀಂ<ಖ್ಾನಯಿತಾಿ> ಗತೇಾಬಮಃ ಾಸೂನುದೂಮ ಉದಧತಮ ತತ<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ> ಋಗಾಬಯೀಂಽಇಹಣವ
ತಿಷಠೇಽತಮೇತಾಬಾಮೀಂ ದಕ್ಷಿಣಾದಾಿಯಸೂಥಣಾೀಂ ಗತೇಾ ಅವದಧಾತಿ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೩
ಕಲೃತಭುದೂಹೇನ ಾಯಗುದಕರವಣೀಂ ಕೃತೀಂ<ಉತತಯಮಾ>ಽಸೂಮೇನಾ ೃಥಿವಿಽಇತಮನಮಾ<ಭಿಭೃಶ್ಮ
ಸೂಥಣಾಗತಾಾನ್>ಸೂಥಣಾನಾೀಂ ವಿಬಾಗಾಥಾಾನ್ ಗತಾಾನ್ ಕಭಾಕಯಣಃ ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ<ಖ್ಾನಯಿತಾಿ>ಬಮನತಯಭಾಯಬಮ,
ನ ಫಹಿಃ,<ಾೀಂಸೂನುದುಮ ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಇಹಣವ ತಿಷ್ಠಽಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ದಕ್ಷಿಣಾೀಂ>ನಿಷಾ್ರಭತ ಏವ, ನ
ಯವಿಶ್ತಃ, ದಾಿಯಸೂಥಣಾಭವಟೇ ಅ<ವದಧಾತಿ |>
ಅತಯ ಾಯದಕ್ಷಿಣಮಸಮ ಚಾಬಮನತಯತಿಸಮ ಚ ವಿಧಾನೀಂ ೪ ಅನಿತೇಮಾಸಿೇವ ಸೂಥಣಾಸುನ ತು ಭಧಮಭಾಸು ||೩||
(.೭.,ಖೀಂ.೧೭೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೪
ಏತಾಬಾಮಮ್ೇವ ದಾಿಬಾಮಭೃಗಾಬಯೀಂ<ಇತಯಾೀಂ> ಉತತಯಾಞಚ ದಾಿಯಸೂಥಣಾೀಂ ಅವದಧಾತಿೇತಮ೪ ಹ್ಃ |
ಅಹ್ದಕ್ಷಿಣಾರ್ಮತಯಾರ್ಮತಿನಿಷ್್ರಭತಃ ಸವಮದಕ್ಷಿಣೇ ಯತಮೇತವ್ಮೇನ ಯವಿಶ್ತಃ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೪
<ಇತಯಾೀಂ>ಸವ್ಾಮೀಂ ದಾಿಯಸೂಥಣಾೀಂ<ಏವೀಂ>ಽಇಹಣವ ತಿಷ್ಠಽಇತಮೇತಾಬಾಮಮ್ೇವ್ಾವದಧಾತಿ ||೪||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೫
ದಾಿಯಸೂಥಣಯೇಃ ಮಥಾಖ್ಾತೀಂ ಅವಧಾನೀಂ ಭನಾವಚಚ |
ಇತಯಾಸೀಂ ತು<ಮಥಾಖ್ಾತೀಂ> ಯೇನ ಕಯಮ್ೇಣ ಗತಾಾಃ ಖ್ಾತಾಃ ತೇನಾವಧಾನೀಂ ತೂಷಿಣೇಮ್ |
ಏವೀಂ ಸವ್ಾಾಸಿವಹಿತಾಸು ಭಧಮಭಸೂಥಣಾಸು ವೀಂಶ್ಭಾದಧತಿ ಕಭಾಕತಾಾಯಃ |
<ತಣಯಾಧಿೇಮಭಾನೀಂ ವೀಂಶ್ಭುತತಯೇಣ ಮಜುಷಾಽ> <ಋತೇನ ಸೂಥಣಾ>" <ವಿತಮನೇನಾ>ಭಿಭನಾಮತೇ |
ವೀಂಶ್ಗಯಹ್ಣೇನ ಚ ೃಷ್ಠವೀಂಶ್್ೇ ಗೃಹ್ಮತೇ, ಭುಖಮತಾಿತ್ |
ವಮಕತಞ ೈತತಾಬಯದಾಿಜಕೇ"ಋತೇನ ಸೂಥಣೇಽತಿ ೃಷ್ಠವೀಂಶ್ ಭಧಿಯೂೇಮತಿೇಽತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೫
<ಮಥಾಖ್ಾತೀಂ> ಖನನಕಯಮ್ೇಣ<ಇತಯಾಃ>ಸೂಥಣಾಃ ತೂಷಿಣೇ<ಭನಿವಧಾಮ>ವೀಂಶ್ೀಂ ಸಭತೂೀಂ
ಸಭಥೂಣಾಸಾಿಧಿೇಮಭಾನೀಂ<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಋತೇನ ಸೂಥಣಾ ವಧಿಯೂೇಹ್ಽ ಇತಮನೇನಾಭಿಭನಾಮತೇ
||೫||
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೭೬)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೬
ತತಸತದಗಾಯೀಂ<ಸರ್ಮಭತೀಂ>ಸೀಂಕಲೃತೀಂ<ಉತತಯಣಭಾನಾಣಃ>ಽಫಯಹ್ಭ ಚ ತೇ ಕ್ಷತಯಽರ್ಮತಾಮದ್ವಭಿಷ್ಷಡಿಬಃ |
ಕ್ರಮ್?ಅಭಿಭನಾಮತೇ ಇತಮೇವ |
<ಮಥಾಲಿಙಗರ್ಮತಿ>ಮಸಾಮಗಾಯಾಙಗಸಮ ಲಿಙಗೀಂ ಮಸಿಭನಭನಾೇ ದೃಶ್ಮತೇ ತೇನ ತದಭಿಭುಖ್ೂೇಽಗಾಯಭಭಿಭನಾಮತ
ಇತಮಥಾಃ |
ಮದಾಪಿ ೂವಾಸೂಥಣಾ ಫದಾಧ ತದಾಪಿ ದಿೇ ಏವ್ಾಭಿಸನಾಧಮಾಭಿಭನಾಣಮ್ |
ಅಗಾಯಸಮ ದ್ವಿವಚನಸೀಂಯೇಗಾತ್ |
ಏವೀಂ ಸವಾತಯ ಅಗಾಯಭಧಮೇ ಮಃ ಸೂಥಣಾಯಾಜಃ ಸೂತಃ |
ೃಷ್ಠವೀಂಶ್ಃ ಅತೈಕೇ ಸೂಥಣಾಲಿಙ್ ಗೇಷ್ು ಚತುಷ್ುಾ ಭನಾೇಷ್ುಽಸೂಥಣೇ ಅಭಿಯಕ್ಷತುಽಇತಮೇವಭನುಷ್ಙ್ಗಗಭಚಛನಿತ |
ಮಜ್ಞಶ್ಚ ದಕ್ಷಿಣಾಶ್ಚ ದಕ್ಷಿಣೇ ಸೂಥಣೇ ಅಭಿಯಕ್ಷತು ಇತಿ |
ಅನಮೇಽತೇಽಶ್ಫದಸಾಮಪಿಮಜ್ಞಶ್ಚ ತೇ ದಕ್ಷಿಣಾಶ್ಚೇತಿ |
ಸಾಕಾೀಂಕ್ಷತಾಿನಭನಾಾಣಾಮ್, ನೇತಿ ವಮಮ್ |
ಧಕ್ಷಿಣಾ ಇಷ್ಶ್್ಚೇಜಾಶ್ಚೇತಿಫಹ್ುವಚನಾನತಃ ಅಭಿಯಕ್ಷತಿಿತಮೇಕವಚನಾನತಸಮ ಸಭಫನಾಧನುತತೇಃ, ಊಹ್ಸಮ
ಚಾವಿಧಾನಾತಬಾಮತಾನವತಾಠಾಬಾವಚಚ ಸವ್ಾಾನುಷ್ಙ್ ಗೇಷ್ು ದೃಷ್ಟಸಾಮನತೇ ುನಃ ಾಠಸಾಮಬಾವ್ಾಚಚ |
ಮತುತ ಸಾಕಾೀಂಕ್ಷತಿಭುಕತೀಂ ತದಪಿ ನಾನುಷ್ಙಗಹೇತುಃ ಸನಿನಧಿಭಾತಯೇಣಾಕಾಙ್ಗಷಮಾ ನಿವತಾನಾತ್ |
ಮದ್ವ ವ್ಾ ಧಭಾಸತೇ ಸೂಥಣಾಯಾಜ ಶ್ಚಯೇಸತೇ ಇತಮತಾಯಭಿಯಕ್ಷತಿಿತಮಸಮ ನಾೇಕ್ಷಾ , ದಿಯೇಯಪಿ ಯಥಭಾನತತಾಿತ್ |
ಏವೀಂ ದಕ್ಷಿಣಾ ಇತಾಮದ್ವಕೀಂ ಯಥಭಾನತೀಂ ದಯಷ್ಟವಮಮ್ |
ತಸಾಭದಾಕಾಙ್ ಷಣವ ನಾಸಿತ |
ಸನಿನಧಾನಾಚಚ ಸೂಥಣಾಯತಿತಿತಃ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೬
<ಸರ್ಮಭತೀಂ>ನಿರ್ಮಾತಭಗಾಯೀಂ<ಉತತಯಾಃ>ಽಫಯಹ್ಭ ಚ ತೇ ಕ್ಷತಯೀಂ ಚಽಇತಾಮದ್ವಭಿಃ
ಞಚಭಿಭಾನಾಣಃ<ಮಥಾಲಿಙಗೀಂ>ಭನಾಲಿಙ್ಗಗವಗತದ್ವಙುಭಖ್ೂೇಽಭಿಭನಾಮತೇ ತತಯ ಞಚಮ್ೇನ ಭಧಮಭಾಭಿಭುಖಃ,
ಅನನಿಿತತಾಿತ್ |
ಕೇಚಿತಷಡಿಬಃ |
ತತಯಽಧಭಾಸತೇ ಸೂಥಣಾಯಾಜಃಽಇತಿ ಭಧಮಭಶ್ಚಽಶ್ಚಯೇಸತೇ ಸೂತಃಽಇತಿ ೃಷ್ಠವೀಂಶ್ರ್ಮತಿ |
ಅಥ ಗೃಹ್ಯವ್ೇಶ್ವಿಧಿಭಾಹ್
೧೭ ಗೃಹ್ಯವ್ೇಶ್ವಿಧಿಃ
೧ ಗೃಹ್ಸಮೇಶ್ಾನದ್ವಗಾಬಗೇಽಗ್ನನಯತಿಷಾಠನಮ್ |
(.೭,ಖೀಂ.,೧೭೭)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೭
ಅಥ ಯವ್ೇಶ್ನವಿಧಿಃ |
ಅನಮಥಾ ಸರ್ಮಭತಸಾಮಮಗಾಯಸಮ ಯವ್ೇಶ್ೇ ವಿಧಿಯಮೀಂ ಬವತಿ |
ಉದಗಮನಾದಮೇಕ್ಷಿರ್ಮತಿ ಕೇಚಿತ್ |
ನೇತಮನಮೇ |
ಬಿೇಜವತೂೇ ಗೃಹಾನ್ ಯತಿದಮತೇ (ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೨೧೦೨)ಇತಾಮಶ್ಿಲಾಮನಃ |
ಬಿೇಜಗಯಹ್ಣೀಂ ಸವ್ೇಾಷಾಮ್ೇವ ಗೃಹೂೇಕಯಣಾನಾಭುಲಕ್ಷ ಣಮ್ |
ತತಯ ಯವ್ೇಕ್ಷಯನ್<ಾಲಾಶ್ೀಂ ಸರ್ಮೇಭಮೀಂ ವ್ಾ ಇಧಭೀಂ>ಅಗಾನವ್ಾದ್ವೇಮತಿ |
ಇಧಭಶ್ಾಚತಾಯಥಾಲಕ್ಷಣೂೇ ನ ನಿಮತರಿಭಾಣಃ |
ಆದ್ವೇಮ ತಭಗ್ನನಾತಯೀಂ ಉದಧಯಚುಮ<ತತಯಮತಾಾ>ಽಉದ್ವಧರಮಭಾಣಽಇತಮೇತಮಾ ಞಚಾದಮಾ |
ಮದಮಹ್ನಿ ಯವ್ೇಶ್್ೇ ಯಾತಿಯಲಿಙ್ ್ಗೇಽವಿವ್ಾದಃ ಯಯೇಕತವಮಃ |
ತಥಾ ಯಾತಾಯವಹ್ಲಿಾಙ್ ್ಗೇ ನಿವಿಾವ್ಾದಃ ಯಯೇಕತವಮಃ |
ವಿಬಜಮವಿನಿಯೇಗಾಬಾವ್ಾತ್ |
ಯೇಷಾೀಂ ತೂದಗಮನಾೇಕ್ಷಾ ತೇ ಯಾತರಯ ಯವ್ೇಶ್ೀಂ ನೇಚಛನಿತ |
ಅಹ್ಃಕೃತಸಮ ಯಾತಿಯಕೃತಸಮ ಚ ಾಭನೂೇ ವಿನಿಯೇಗಃ ಯಾದಮತ ಇತಮಥಾಃ |
ವಿಯೂೇಧೂೇಽಪಿ ನಾಸಿತ |
ಮಥಾಽಮದಾಪ್ೇ ನಕತೀಂ ದುರಿತೀಂ ಚಯಾಮ್ೇಽತಿ |
ತಭುದಧೃತಭಗ್ನನೀಂ <ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಇನದರ ಸಮ ಗೃಹಾ ವಸುಭನೂತೇ
ವಯೂಥಿನಃಽಇತಮನೇನ<ಅಗಾಯೀಂ>ಯಾದಮತಿ |
<ಯಾದಮ>ಅಗಾಯಸಮ<ಉತತಯೂವ್ೇಾ ದೇಶ್ೇ> ತಭಗ್ನನೀಂ <ಯತಿಷಾಠಮತಿ
ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಅಭೃತಾಹ್ುತಿಽರ್ಮತಮನಮಾ |
ಅತಾಯಗಯಸಮೇತಿ ನ ವಕತವಮೀಂ, ಅಗ್ನನರ್ಮತಿ ಚ |
ಕಸಾಭತ್?ಉಬಯೇಯಷ್ಮತೈವ ವ್ಾಕಮೇ ಶ್ುಯತತಾಿತ್ |
ಏವೀಂ ತಹಿಾ ನಾಮಭಗಾಯಶ್ಫೂದೇ ದೇಶ್ವಿಶ್ೇಷ್ಣಾಥಾಃ |
ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ?ಅಗ್ನನವಿಶ್ೇಷ್ಣಾಥಾಃ ಅಗಾಯಸಾಮಗ್ನನೀಂ ಯತಿಷಾಠಮತಿೇತಿ |
ಕಃ ುನಯಗಾಯಸಾಮಗ್ನನಃ?ಮಃ ಚನಾಗ್ನನಃ |
ತಸಾಭದರಾಸನಾದುದಿಯಣೀಂಭಸಾಮಗನೇನಾ ಬವತಿ |
ಲರಕ್ರಕಾದೇವ ಬವತಿೇತಿ ಕೇಚಿತ್ |
ಅಯೇ ತು ಹೂೇಭಸೀಂಯೇಗಾದರಾಸನ ಏವ್ಾಮಭಗ್ನನರಿತಿ ಸಿಥತಾಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೭
<ಾಸಾಶ್ೀಂ ಶ್ರ್ಮೇಭಮೀಂ ವ್ೇಧಭೀಂ>ಕಾಷ್ಠಫರಾಸನೇಽಗಾನವ್ಾದ್ವೇಮತಿ |
ಇಧಭರ್ಮತಿ ಚಽಅಗ್ನನಷ್ು ಭಹ್ತ ಇಧಾಭನಾದಧಾತಿಽಇತಿವದನಿಮತೀಂ ಸೀಂಖ್ಾಮದ್ವಕೀಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ |
<ಉತತಯಮಾ>ಽಉದ್ವಧರಮಭಾಣಃಽಇತಮೇತಮಾ |
ತತಸತಭಗ್ನನಭುದಧಯತಿ |
ಅತಯ ಚ ಸಾನುಷ್ಙ್ ಗೇ ಚತುಷ್ದೇ ತಿಯಷ್ುಟಬರ ದಿೇ ಋಚರ ಞಚಭಿಃ ಾದಣಯಾಭಾನತೇ |
ತಯೇಯೇಕಣವೇದಧಯಣಾಥಾಾ |
ಅನಾಮ ತು ವಿಕಲಾಥಾಾ |
ಉತತಯಮಾ ಇತಮೇಕವಚನೇನ ವಿನಿಯೇಗಾತ್ |
ವಮವಸಿಥತಶ್ಾಚಮೀಂ ವಿಕಲೂೇಽಭಿಯೇತಃಗ್ನನಹೂೇತಯವತ್ |
(.೭.ಖೀಂ.,೧೭೮)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೮
ಏವೀಂ ಯತಿಷ್ಠತಸಾಮಗನೇಃ<ದಕ್ಷಿಣಭುದಧಾನಾಮತನೀಂ>ಕತಾವಮಮ್ |
ಉದಕೀಂ ಧಿೇಮತೇ ಮತಯ ತತುದಧಾನೀಂ ಭಣಿಕಾಖಮಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೮
<ತಸಾಭತ್> ಯತಿಷಿಠತಾಗನೇದಾಕ್ಷಿಣ<ಭುದಧಾನಸಮ>ಭಣಿಕಸಾಮಮತನೀಂ ಬವತಿ ||೮||
೩ ತತಾಯಮತನೇ ಉದಧಾನಯತಿಷಾಠನಮ್ |
(.೭.ಖೀಂ.,೧೭೯)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೯
ತಸಿಭನಾನಮತನೇ <ವಿಷ್ೂಚಿೇನಾಗಾಯನ್>ಸವಾತೂೇದ್ವಕಾ್ನ್<ದಬಾಾನ್ ಸೀಂಸಿತೇಮಾ> <ತೇಷ್ು>ದಬೇಾಷ್ು<ಬಿಯೇಹಿೇನ್
ಮವ್ಾೀಂಶ್ಚ>ಸೀಂಮುಕಾತನ್<ನಿವತಿ> <ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಅನನತಽಇತಮೇತಮಾ ತತಸತಸಿಭನಾನಮತನೇ
<ಉದಧಾನೀಂ ಯತಿಷಾಠಮತಿ>ಮಥಾ ನಿಶ್ಚಲೀಂ ಬವತಿ ತಥಾ ಸಾಥಮತಿ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೯
<ತಸಿಭನ್> ಉದಧಾನಸಾಥನೇ <ವಿಷ್ೂಚಿೇನಾಗಾಯನ್>ನಾನಾದ್ವಗಗಾಯನ್<ದಬಾಾನ್ ಸೀಂಸಿತೇಮಾ,
ತೇಷ್ು>ದಬೇಾಷ್ು<ಉತತಯಮಾ>ಽಅನನತೇಽನನಸಮಽಇತೂಮೇತಮಾ<ಬಿಯೇಹಿಮವ್ಾೀಂಶ್ಚ>
ಸೀಂಮುಕಾತನ್<ನುಮಮ>ತೇಷ್ುದಧಾನೀಂಯತಿಷಾಠಮತಿ ||೯||
(.೭.ಖೀಂ.,೧೭೧೦)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೧೦
<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಅರಿಷಾಟ ಅಸಾಭಕಽರ್ಮತಮನೇನ |
ಯತಿಕುೀಂಬೀಂ ಭನಾಾವೃತಿತಃ |
ತತಯ ಚತುಭಿಾವ್ಾಾ ಕುಮ್ಬಣಃ ೃಥಗಾನಮನಮ್ೇಕೇನಣವ ವ್ಾಥ ುನಃ ೂಯಯಿತಾಿ, ಮಥಾಽತಿಸಯಃ ಸುಯ ಚ
ಉತಿಸಚಮೇಽತಿ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೧೦
<ತಸಿಭನುದಧಾನೇ ಉತತಯೇಣ>ಽಅರಿಷಾಟ ಅಸಾಭಕೀಂಽಇತಮನೇನ<ಮಜುಷಾ ಚತುಯ ಉದಕುಭಾಬನಾನಮತಿ |>
ಯತಿಕುಭಬೀಂ ಭನಾಾವೃತಿತಃ, ದಯವಮ ಬೇದೇನ ಯಕಾಶ್ಮಕ್ರಯಮಾಬೇದಾತ್ |
ಮತಯ ುನಭಾಧುಕಾಾಯಶ್ನಾದರ ಆವೃತಿತವಿಧಿಸತಸಾಮ ಏವ ಕ್ರಯಮಾಮಾಃ, ತತಯ ಸಕೃದೇವ ಭನಾಃ ||೧೦||
೫ ತಸಮ ಬೇದನೇಽನುಭನಾಣಮ್ |
(.೭.ಖೀಂ.,೧೭೧೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೧೧
ಅಥ ಮದ್ವ ತದುದಧಾನಾೀಂ ಭಿದಮತೇ ತತ್<ಉತತಯಮಚಾಾ> ಬೂರ್ಮಬೂಾರ್ಮಽರ್ಮತಮೇತಮಾ<ಅನುಭನಾಮತೇ> |
ಕಾಲಾನತಯೇ ದ್ವೇಣಾ ಏತದಬವತಿ ಉದಧಾನಾನತಯೇಽಪಿ ತತಾನನಾನನೇ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೧೧
ಮದ್ವ<ದ್ವೇಣಾ>ಭಣಿಕೀಂ ಸಾಮತತದಾ<ಉತತಯಮಾ>ಽಬೂರ್ಮಬೂಾರ್ಮಭಗಾತ್ಽಇತಮೇತಮಾ<ನುಭನಾಮತೇ> |
ಏತಚಚ ಯಕಯಣಾತ್ಭಾಾಙಗಮ್ೇವ ||೧೧||
೬ ಯಧಾನಾಹ್ುತಮಃ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೭೧೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೧೨
ಚತಸಯಃ<ಉತತಯಾಃ> ಯಧಾನಾಹ್ುತಮಃ"ವ್ಾಸೂತೇಷ್ತೇ ಯತಿಜಾನಿೇಹಿ, ವ್ಾಸೂತೇಷ್ತೇ ಶ್ಗಭಮಾ, ವ್ಾಸೂತೇಷ್ತೇ
ಯತಯಣೂೇ ನ ಏಧಿ, ಅರ್ಮೇವಹಾ ವ್ಾಸೂತೇಷ್ತ"ಇತಿ |
ತತಾಯಜಮಬಾಗಾನತವಚನೇನಣವ ತನಾಾಯಪಿತಸಿಸದಾಧ, ಮಥಾಽಾವಾಣವದಾಜಮಬಾಗಾನತೇಽಇತಮತಯ |
ಕ್ರಭಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವವಚನೇನ?ಅಗ್ನನನಿಮಭಾತಾ ತುಯೇಽಗಾಯೇ ಚನಾಥಾ ಯತಿಷಾಠಪಿತೂೇಽಗ್ನನಃ
ತಸಮಣವ ಹೂೇಭಾಥಾಭುಸಭಾಧಾನೀಂ ಮಥಾ ಸಾಮದ್ವತಿ |
ಅನಮಥಾ ಸವಾಾಕಮಜ್ಞಾಥೇಾ ಔಾಸನ ಏವ ಹೂೇಭಃ ಸಾಮತ್ |
ಜಮಾದ್ವವಚನೀಂ ಸಾಥಲಿೇಾಕಯತಿಷೇಧಾಥಾಮ್ |
ಕಾ ುನಃ ಾಯಪಿತಃ ಸಾಥಲಿೇಾಕಸಮ?ಕಸಾನತಯೇ ದಶ್ಾನಾತ್ |
ಕಥೀಂ ುನಃ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೧೨
<ಉತತಯಾ ಆಹ್ುತಿೇ>ಶ್ಚತಸಯಃ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಃ ತಾಶ್ಚಽವ್ಾಸೂತೇಷ್ತೇ ಯತಿಜಾನಿೇಹಿಽ(ತಣ.ಸೀಂ.೩೪೧೦) ಇತಿ
ದಿೇ,ಽವ್ಾಸೂತೇಷ್ತೇ ಯತಯಣೂೇ ನಃಽಇತಿ ದಿೇ |
ಆಜಮಹ್ವಿಷಾಟವಚಚ ತನಾವಿಧಾನಮ್ |
ಆಜಮಬಾಗಾನತ ಇತಿ ವಚನೀಂ ತಾಿಜಮಬಾಗಾನನತಯಮ್ೇವ ಯಧಾನಹೂೇಭಾಃ, ನಾನಮದಥಾಕೃತಮಭಪಿೇತಿ ಕಯಭಾಥಾಮ್
|
೭ ಗೃಗಸಮ ರಿಷೇಚನಮ್ |
(.೭.ಖ.,೧೭೧೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೭.೧೩
ರಿಷೇಚನಾನತವಚನೀಂ ಆನನತಮಾಾಥಾಮ್ |
ತನಾಶ್ೇಷ್ೀಂ ಸಭಾಾಮಗಾಯಸಮ ರಿಷೇಚನಮ್ೇವ ಕತಾವಮಮ್ |
ನಾನಮದಿಣಶ್ಿದೇವ್ಾದ್ವಕರ್ಮತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೭.೧೩
ರಿಷೇಚನಾನತ<ಭುತತಯೇಣ>ಽಶ್ಚವೀಂ ಶ್ಚವಮ್ಽಇತಮನೇನ<ಮಜುಷಾ>ಉದಕುಮ್ಬೇನ ಸಕೃದುಾತತೇನ<ಅಗಾಯೀಂ
ನಿವ್ೇಶ್ನೀಂ ವ್ಾನತಯತೂೇ> ನ ಫಹಿಃ<ತಿಯಃ ಯದಕ್ಷಿಣೀಂ> <ರಿಷಿಚಮ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯೇದೂಾದ್ವಭಿಃ> |
ಇತಿಶ್ಫದಸಸಭುಚಚಮಾಥಾಃ |
ಸಕೂತನಾೀಂ ತು ಬೂೇಜನಾತಾರಗೇವ ಉಯೇಗಃ, ನ ಭಧಮೇ ಲೂೇಕ ಯಸಿದಧಯಬಾವ್ಾತ್ |
ಅಷಾಟದಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೧ ಫಾಲಗಯಹ್ಗೃಹಿೇತಸಮ ಕುಭಾಯಸಮ ತನಿನವತಾಕೀಂ ಕಭಾ |
ಶ್ಿಗಯಹ್ಹಿೇತೀಂ ಕುಭಾಯೀಂ ತಪ್ೇಮುಕೂತೇ ಜಾಲೇನ ಯಚಾಛದಮ ಕೀಂಸೀಂ ಕ್ರಙ್ಗ್ಣಿೀಂ ವ್ಾ ಹಾಯದಮನನದಾಿಯೇಣ ಸಬಾೀಂ
ಯಾದಮ ಸಬಾಮಾ ಭಧಮೇಽಧಿದೇವನಭುದಧತಾಮವೇಕ್ಷಾಯಕ್ಷಾನುನಯಾಮಕ್ಷೇಷ್ೂತಾತನೀಂ ನಿಾತಮ ದಧಾನ
ಲವಣರ್ಮಶ್ಯೇಣಾಞಜಲಿನೂೇತತಯಣಯವೇಕ್ಷೇತಾರತಭಾಧಮನಿದನೇ ಸಾಮಮ್ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೧೮.೧ ||
(.೮.ಖೀಂ.೧೮೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೧
ಫಹ್ವೇ ಫಾಲಗಯಹಾಃ ದ್ವವಸಭಾಸಸಸಭಾದ್ವಕಾಃ |
ತತಯ ಯೇನ ಗೃಹಿೇತಃ ಶ್ಿವಚಚೇಷ್ಟತೇ ಸ<ಶ್ಿಗಯಹ್ಃ> |
ತೇನ ವಗೃಹಾತೀಂ ಕುಭಾಯೀಂ, ುಲಿಲಙನಿ
ಗ ದೇಾಶ್ಾತು್ಭಾಮಾಾನ ಬವತಿೇತಮೇಕೇ |
<ತಪ್ೇಮುಕತಃ>ಕತಾಾ ಪಿತೇತಮೇಕೇ |
ಮಃ ಕಶ್ಚಚದ್ವತಮನಮೇ |
ತಪ್ೇ ಫಯಹ್ಭಚಮಾಾದ್ವ |
ಮಾವತಾ ತಸಾ ಸಿದಧೀಂ ಭನಮತೇ ತಾವತೃತಿೇತಮಥಾಃ<ಜಾಲೀಂ>ಭತಸಯಗಯಹ್ಣೀಂ ತೇನ<ಯಚಾಛದಮ> |
<ಕೀಂಸೀಂ>ಯಸಿದಧಮ್ |
<ಕ್ರಙ್ಗ್ಣಿಃ> ಘಣಾಟವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ತಯೇಯನಮತಯೀಂ ಹಾಯದಮನನಮತಯಸಮ ಧ್ನಿೀಂ ಕಾಯಮನ್ ಕೇನಚಿದನಮೇನ |
ಸಿಮೀಂ ಕುಭಾಯೀಂ ಗೃಹಿೇತಾಿ<ಸಭಾೀಂ ಯಾದಮತಿ ಅದಾಿಯೇಣ>ಛದ್ವೇಯಪ್ೇಹ್ಮಭಾಗಾ ಕೃತಾಿ ತೇನೇತಮಥಾಃ |
ಕ್ರೀಂ ತತಾನನಮ್?ಸಬಾ, ತಸಾಮ ಭಧಮೇಽ<ಧಿದೇವನೀಂ ಸಾಥನೀಂ>ಮತಯ ಕ್ರತವ್ಾ ದ್ವೇವಮನಿತ ತೀಂ
ಯದೇಶ್ೀಂ<ಉದಧತಾಮದ್ವಬಯವೇಕ್ಷಯ>ತತಾಯಕ್ಷಾನಿನವತಿ |
ಅಕ್ಷಾಶ್ಾಿಯಾಃ |
ವಿಭಿೇತಕಾ ಇತಮನಮೇ |
ತಾನ್ ೃಥು ಯಥಯಿತಾಿಿೇನಭುತಾತನೀಂ<ನಿಾತಮತಿ |
>ಶ್ಾಮಮತಿ |
ತತೂೇ <ದಧಾನ ಲವಣರ್ಮಶ್ಯೇಣಾವೇಕ್ಷೇದಞಜ ಲಿನಾ
ಉತತಯಣ>ಭಾನಾಣಃಽಕೂಕುಾಯಸುಸಕೂಕುಾಯಽಇತಾಮದ್ವಭಿಃಽಶ್ಾಿನರ್ಮಚಾಛವದನನ ುಯುಷ್ೀಂ ಛತ್ಽಇತಮನತಃ |
ಯತಿಭನಾಭವೇಕ್ಷಣಮ್ |
ತತಾಯದ್ವತಸಿತಸಯ ಋಚಃ, ತತೂೇ ಮಜುಷಿೇ ದಿೇಽತತಸತಮೀಂ, ವಿಗೃಹ್ಮಫಾಹ್ೂಽಇತಿ ತತಃ
ಞಚಚೂೇಾಽವಿಬಯನಿನಷ್್ಞ ಚೇಽತಾಮದಾಮಃ, ತತೂೇ ಮಜುಯೇಕೀಂಽಶ್ಾಿನಽರ್ಮತಿ, ಏವಮ್ೇಕಾದಶ್ಣತೇ ಭನಾಾಃ |
ಮಾವತ್ಭಾ ಸಭಾಮತೇ ತಾವತಸೀಂಸಕ್ರಙ್ಣೂಮೇಯನಮತಯಸಮ ಹಾಯದನಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೧
ಯೇನ ಗೃಹಿೇತಃ ಕುಭಾಯಃ ಶ್ಿೇವ ನದತಿ, ಶ್ಿವದಾಿ ಚೇಷ್ಟತೇ ಸ ಶ್ಿಗಯಹ್ಃ |
ತೇನ ಗೃಹಿೇತಃ<ಶ್ಿಗಯಹ್ಗೃಹಿೇತಃ>, ಪಿಶ್ಾಚಿಶ್ುನಾ ವ್ಾ ದಷ್ಟಃ |
<ತಪ್ೇಮುಕತಃ> ಮಾವನಭನಸೂತೇಷ್ಭನಶ್ನಾದ್ವಮುಕತಃ ಪಿತಿಯೇದ್ವಃ ಕತಾಾ |
<ಜಾಲೀಂ>ಭತಸಯಗಯಹ್ಣಸಾಧನಮ್ |
<ಕೀಂಸೀಂ ಕ್ರಙ್ಗ್ಣಿಮ್ |>
ಲೂೇಹ್ಘಣಾಟೀಂ<ಹ್ಯದಮನ್>ುಯುಷಾನತಯೇಣ ಧಾಿನಯ್<ಅದಾಿಯಣ>ಕುಡಾಮದಮಪ್ೇಹ್ಮ ಭಾಗಾ ಕೃತಾಿ |
ಅಧಿದೇವನೀಂ ಮತಯ ದ್ವೇವಮನಿತ ಕ್ರತವ್ಾಃ |
ಅಕ್ಷಾನ್ ವಿಭಿೇತಕಪಲಾನಿ |
ಕೇಚಿತಾಿಯಾ ಇತಿ |
<ಉತತಯಣಭಾನಾಣಃ>ಽಕೂಕುಾಯಸುಸಕೂಕುಾಯಃಽಇತಾಮದ್ವಭಿಮಾಜುದಾಶ್ಮ್ಣಃ |
ಮದಿಣಕಾದಶ್ಭಿಃ |
ತಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ಆದ್ವತಸಿತಸಯ ಋಚಃ ತತಃಽತತಸತಮೀಂ ಮತತವೇನದರಃಽವಿಗೃಹ್ಮ ಫಾಹ್ೂ ಇತಿ ದಿೇ ಮಜುಷಾ
ತತೂೇಽಬಿಬಯನಿನಷ್್ಮ್ಽಇತಿ ಞಚಚಾಃ |
ತತಃಽಶ್ಾಿನಮ್ಽಇತಮೇಕಾದಶ್ೀಂ ಮಜುಯೇವ್ೇತಿ ವಿಬಾಗಃ |
ಅವೇಕ್ಷಣೀಂ ಚ ಸವ್ೇಾಷಾೀಂ ಭನಾಾಣಾಭನತೇ ಸಕೃದೇವ |
ಕೇಚಿತದವಷೂಟೇಕಾಯಕತಾಿತರತಿಭನಾರ್ಮತಿ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೨
<ಅಗದಃ>ಅಯೂೇಗಃ, ಯೂೇಗನಿವೃತಿತಯಸಮ ಯಯೇಜನರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಕ್ರೀಂ ಸಿದಧೀಂ ಬವತಿ?ಮದ್ವ ಬಣಷ್ಜಮೇನ ಕುಭಾಯೂೇಽಗದಃ ಸಾಮತನ ತತಯೇದೀಂ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ |
ಅನಮಥಾ ಕುಭಾಯ ಸಾಮಸಿಭನ್ ಯೂೇಗೇ ಪಿತುನಣಾರ್ಮತಿತಕರ್ಮದಭವಶ್ಮೀಂ ಕತಾವಮೀಂ ವಿಜ್ಞಾಯೇತ
ಗೃಹ್ದಾಹೇಷಾಟಯದ್ವವತ್. ಏವೀಂ ಫುಯವತಾೀಂ ದೂೇಷ್ಃ ಮಕ್ಷಮಗೃಹಿೇತಾಭನಾಮೀಂ ವ್ೇತಮೇತತರಕಾಯಾನತಯೇಣ
ಯೂೇಗಶ್ಾನಾತವಪಿ ಕತಾವಮೀಂ ಸಾಮತ್. ತಸಾಭದ್ವದಭನಮತೇ ಯಯೇಜನಮ್ |
ಏವಮ್ೇತಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ತಿಯಷ್ು ಕಾಸೇಷ್ು ಕೃತೇ ಕುಭಾಯೂೇಽಗದೂೇ ಬವತಿ |
ಮದ್ವ ನ ಬವತಿ ುನಯಪಿ ತಪ್ೇಮುಕತೇನ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೨
ಇಹ್ ಚಽಶ್ಙ್ಗಯನಮ್ಽಇತಮತಯ ಪಲವಚನೀಂ, ಸವಾತಯ ಶ್ುಯತಿತೂೇರ್ಽಥತೂೇ ವ್ಾವಗತಸಮ ಕಾರ್ಮನಃ ಕಮೇಾದೇಶ್ಃ
ಸಾಭಥಾಮಾತಪಲಸಿದಧಯವಗಭಮಾನತ ಇತಿ ಯದಶ್ಾಯಿತುಮ್ |
ತೇನಽಮಕ್ಷಮಗೃಹಿೇತಾಮ್ಽ(ಆ.ಗೃ.೯೧೦) ಇತಾಮದರ ಪಲವಚನಾಬೂೇವ್ೇಽುಮದೂೇಶ್ಃ ಕಾಭಮಸಿದ್ವಧಮಾನತ ಏವ
|
(.೭.ಖೀಂ.,೧೭೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೩
ಶ್ಙ್ ್ಯೇ ನಾಭ ಗಯಹ್ಃ ಕುಭಾಯಾಣಾೀಂ ಬಮಙ್ಯಃ, ಯೇನ ಗೃಹಿೇತಃ ಶ್ಹ್ಯವನನದತಿೇತಿ |
ತೇನ ಗೃಹಿೇತೀಂ<ಶ್ಙ್ಗಯನಭುತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಏತೇ ತೇ ಯತಿದಿಶ್ಮೇತೇ ಇತಮೇತಾಭಾಮಭೃಗಾಬಯೀಂ<ಅಭಿಭನಾಯ ತತ>
ಉದಕುೀಂಬೇನ<ಶ್ಚಯಸೂತೇಽವನಯೇತ್>, ಅಭಿಷಿಞ ಚೇದುತತಯಮಚಾಾಽಋಷಿಫೂೇಾಧಃ ಯಫೂೇಧಽಇತಮೇತಮಾ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೩
ಶ್ಹೂಯೇಽಪಿ ಗಯಹ್ಃ ಯೇನ ಗೃಹಿೇತಃ ಶ್ಙಯವನನದತಿ ತದಗೃಹಿೇತ<ಶ್ಿಙ್ಗಯೇ |
ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಏತೇ ತೇ ಯತಿದೃಶ್ಮೇತೇಽಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ಉತತಯಮಾ>ಽಋಷಿಫೂೇಾಧಃ ಯಫೂೇಧಃಽಇತಮೇ
ತಮಾ<ಶ್ಚಯಸೂತೇಽವನಯೇತ್>ಶ್ಚಯಸಮಭಿಷಿಞ ಚೇತ್,<ಉದಕುಮ್ಬೇನ>ತಿಯಸನಧಯಮ್ ||೩||
(.೮.ಖೀಂ.,೧೮೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೪
ೂವಾವದಸಮ ಯಯೇಜನಮ್ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೪
ಉಕತಥಾಮ್ ||೪||
೧೮ ಸಾಫಲಿಃ
೧ ತದುಕಯಮ್ೇ ಸಾಥಲಿೇಾಕಃ |
ಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಾಮಭಸತರ್ಮತೇ ಸಾಥಲಿೇಾಕಃ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೧೮.೫ ||
(.೭.ಖೀಂ೧೮೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೫
ಅಥ ಸಾವಲಿನಾಾಭ ಕಭಾ ನಿತಮೀಂ ಸೀಂವತಸಯೇ ಸೀಂವತಸಯೇ ಕತಾವಮಭುದ್ವಶ್ಮತೇತಸಮ ಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂ
ರಣಾಭಾಸಾಮಭಾಯಭಬಃ
ಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಾಮಾಭುತಸಗಾಃ |
ತಸೂಮೇಕಯಮ್ೇ <ಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಾಮೀಂ ಅಸತರ್ಮತೇ> ಆದ್ವತಮೇ <ಸಾಥಲಿೇಾಕೂೇ>ಬವತಿ |
ಅಸತಮಪಿ ನಕ್ಷತಯಯೇಗೇ ಶ್ಾಯವಣಸಮ ಭಾಸಸಮ ರಣಾಭಾಸಿೇ ಶ್ಾಯವಣಿೇತುಮಚಮತೇ ಲಕ್ಷಣಮಾ |
ತತಯ ಶ್್ಲೇಕರಮ್ೇಷಾದ್ವಸಥೇ ಸವಿತರಿ ಯೇಯೇ ದಶ್ಾಃ ಯವತಾತೇ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೫
ಶ್ಯವಣೇನ ನಕ್ಷತಯೇಣ ಮುಕಾತ ರಣಾಭಾಸಿೇ<ಶ್ಾಯವಣಿೇ> |
ಅಮುಕಾತಪಿೇಹ್ ವಿವಕ್ಷಿತಾ, ನಿತಮತಾಿತಸಾಫಲೇಃ |
ಶ್ಾಯವಣಭಾಸಸಮ ರಣಾಭಾಸಿೇತಮಥಾಃ |
ನ ತು ಶ್ಾಯವಣಭಾಸಸಮ ಶ್ಯವಣನಕ್ಷತಯಮ್, ಶ್ಾಯವಣಸಮ ರಣಾಭಾಸಿೇವಿಶ್ೇಷ್ಣಾಥಾತಾಿತ್,ಽರಣಾಭಾಸಾಮೀಂ
(ಆ..೨೨೦) ಇತಿ ವಚನಾಚಚ |
೨ ತತಯ ಕ್ರೀಂಶ್ುಕಹೂೇಭಃ |
(.೭.ಖೀಂ.,೧೮೬)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೬
ಸವಾ ಾವಾಣವದ್ವತುಯಚಮತೇಸಾಥಲಿೇಾಕಾದೇವ ಾವಾಣವಜುಜಹೂೇತಿ, ನ ಕ್ರೀಂಶ್ುಕಾನಿೇತಿ |
ತೇನ ತೇಷ್ಿವದಾನಕಲೂೇ ನ ಬವತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೬
ತತಃ<ಾವಾಣ>ವದಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾ<ದಾಮಜಮಬಾಗಾನತೇ>ಅಗ್ನನಭುಖ್ಾನತ ಇತಮಥಾಃಸವ್ೇಾಷರಿಷ್ಧಹ್ವಿಷ್ೇಷ್ು
ತನಾವತುಸ ಕಭಾಸು ಅಗ್ನನಭುಖಸಮ ವಿಹಿತತಾಿತ್ |
<ಶ್ಾಥಲಿೇಾಕಾದ್ವಿ>ಧಿವದವದಾಮಽಶ್ಾಯವಣಮಣ ರಭಾಭಾಸಮಣ ಸಾಿಹಾಽಇತಿ ಹ್ುತಾಿಽಜಗೂಧೇ
ಭಶ್ಕಃಽಇತಾಮದ್ವಭಿಸಿಾಭಿಃ<ಉತತಯಣಃ ಯತಿಭನಾೀಂ ಕ್ರೀಂಶ್ುಕಾನಿ> ಲಾಶ್ಸಮ ುಷಾಣಿ ಜುಹೂೇತಿ |
೩ ಆಯಗಿಧಸರ್ಮದೂಧೇಭಃ |
(.೭.,ಖೀಂ.೧೮೭)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೭
<ಆಯಗಿಧೂೇ>ಯಾಜವೃಕ್ಷಃ |
ಮಸಮ ಸುವಣಾವಣಾಾನಿ ುಷಾಣಿ ಅಯತಿನಭಾತಾಯಣಿ ಪಲಾನಿ |
ಉತತಯಾಭಿಸಿತಸೃಭಿಃ ಋಗ್ನಬಃಽಇನದರ ಇತಿ ಜಹಿ ದನದಶ್್ಕಽರ್ಮತಾಮದ್ವಭಿಃ |
ಸರ್ಮಧ ಆದಧಾತಿ ಜುಹೂೇತಿ ವ್ಾ |
ಸವಾಥಾ ಸಾಿಹಾಕಾಯಾನಾತ ಭನಾಾಮ್ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೭
ಅಥೂೇ <ತತಯಾಭಿಸಿತಸೃಭಿಃ>ಽಇನದರ ಜಹಿ ದನದಶ್್ಕಽಇತಾಮದ್ವಭಿಃ ಯತಮೃಚಮ್ |
<ಆಯಗಿಧಭಮಮಸಸರ್ಮಧಃ,>ಆಯಗಿಧವಿಕಾಯಾಸಸರ್ಮಧಃ |
ಕ್ರಮ್?
ಜುಹೂೇತಿೇತಿ ಸಭಫನಧ |
ತೇನಾತಯ ಸರ್ಮಧಾೀಂ ಭಾನಾವಣಿಾಕದೇವತೂೇದದೇಶ್ೇನ ತಾಮಗಃ ಕತಾವಮ ಏವ ||೭||
೪ ಆಜಾಮಹ್ುತಮಃ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೮೮)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೮
<ಉತತಯಾ>ಶ್ಚತಸಯ<ಆಜಾಮಹ್ುತಿೇ>ಜುಾಹೂೇತಿ ತತಸತಮೀಂ ಮತತೇಽಭಾವ್ಾಸಾಮಮಾೀಂ,ಽನಮೇ ಅಸುತ ಸೇಾಬಮಽಇತಿ
ತಿಸಯಃ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೮
<ಉತತಯಾ>ಶ್ಚತಸಯಃಽತತಸತಮೀಂ ಮತತೇಽಬಾವ್ಾಸಾಮಮಾಮ್ಽಇತಮೇಕಾ,ಽನಮೇ ಅಸುತ ಸೇಾಬಮಃಽಇತಿ ತಸರಶ್ಚ ||೮||
(ಪ.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೮೯)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೯
ಏವಮ್ೇತಾ ಏಕಾದಶ್ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಹ್ುಾತಾಿ ಸರವಿಷ್ಟಕೃತೀಂ ಚ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದೇವ ಹ್ುತಾಿ ತತೂೇ ಜಮಾದ್ವ
ಯತಿದಮತೇ ಕ್ರೀಂಶ್ುಕಯಬೃತಿೇನಾಭಾಮಹ್ುತಿೇನಾೀಂ ಾಯಧಾನಮಜ್ಞಾನಾಥಾರ್ಮದೀಂ ನಚನಮ್ |
ಅನಮಥಾ ರಣಾಭಾಸಾಮಭಸತರ್ಮತೇ ಸಾಥಲಿೇಾಕ ಇತಿ ವಿಹಿತತಾಿತರಭಾಭಾಸಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಿೇತಿ ಚ ತಸಮ
ದೇವತಾಭಿಧಾನಾದಶ್ಾಕಭಾಕತಾಿಚಚ ಕ್ರೀಂಶ್ುಕಾನಾೀಂ ಯಧಾನತಿೀಂ ನ ಗಮ್ಮೇತ |
ತತಶ್ಚ ಾಣಾವದುಹೂೇಭಾನತೀಂ ಕೃತಾಿ ತತಃ ಕ್ರೀಂಶ್ುಕಾದ್ವೇನಾೀಂ ಹೇಭಃ ಾಯಪ್ನೇತಿ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೯
ಏತಚಚ ವಚನೀಂ ಜಮಾದ್ವಾಯಮಥಾಮ್, ಸಾಥಲಿೇಾಕಕ್ರೀಂಶ್ುಕಸರ್ಮದಾಜಾಮಹ್ುತಿೇನಾಮ್ೇಕದಶ್ಾನಾೀಂ
ಾಯಧಾನಮತಾಯನಾಥಾ ಚ |
ಜಮಾದಮನನತಯೀಂ ಸಿಿಷ್ಟಕೃದ್ವತುಮಕತಮ್ೇವ || ೯ ||
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೮೧೦)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೧೦
ರಿಷೇಚನಾನತವಚನಭಾನನತಮಾಾಥಾಮ್ |
ರಿಷೇಚನಾನತೇ ಉನಿಷ್್ರಭಣಮ್ೇವ ನಾನಿದತಿ ಕ್ರೀಂ ಸಿದಧೀಂ ಬವತಿ ?ತೇನ ಸಪಿಾಷ್ಭತಾ ಫಾಯಹ್ಭಣೀಂ
ಬೂೇಜಯೇತ್ಽಇತಾಮದೇಯುತ್ಷ್ಾಸಿಸದೂಧೇ ಬವತಿ |
<ವ್ಾಗಮತಃ>ಶ್ಫದಭಕುವಾನ್<ಧಾನಾಃ ಲಾಜಾಃ ಅ॰ಜನಾಬಮಞಜನೇ ಸಥಗಯೂೇಶ್ಚೇಯಭು> ದಾತಯರ್ಮತಿ ಸೀಂಬಾಯಾಃ |
ಉಲಿಪ್ತೇ ಬೂರ್ಮಬಾಗಃ ಸಥಣಿಡಲಮ್ |
ಕಲಯಿತಿೇತಿ ವಚನಾತಸವಮಮ್ೇವ ಕಲನೀಂ ನಾನಮಣಃ ಕಲಿತಸಮ ರಿಗಯಹ್ಃ |
ತತಯೇತಿ ವಚನಾತನಣಿಡಲಸಮ ಭಧಮೇ ಫಲೇಯಾಮತನೀಂ ಬವತಿ |
ಶ್್ಲೇಕಶ್ಚ ಬವತಿ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೧೦
ಅಥ ತನಾಶ್ೇಷ್ೀಂ ಸಭಾಮ,<ಸಭಾಬಯಾನು>ತತಯತೂಯೇಯೇಕ್ಷಯಭಾಣಾನ್ ಸಕತವ್ಾದ್ವೇನಾದಾಮ,<ವ್ಾಗಮತಃ
ಾಯಚಿೇಭುದ್ವೇಚಿೇೀಂ ವ್ಾ ದ್ವಶ್ಭುನಿಷ್್ರಭಮ, ಸಥಣಡಿಲೀಂ> <ಪಿೇಠೀಂ ಕಲಯಿತಾಿ ತತಯ> ಪಿೇಠೇ ದಕ್ಷಿಣಸಾಮ
ಆಯಬಮ<ಾಯಚಿೇಸಿತಸಯಃ>ಯತಿೇಚಾಮ ಆಯಬಮ<ಉದ್ವೇಚಿೇಸಿತಸಯಶ್ಚ ಯೇಖ್ಾ ಲಿಖತಾಿದ್ವಬಯು>ನಿನಿೇಮ ತಾಸು ಷ್ಚಿಸು
ಲೇಖ್ಾಸು ಲೇಖನಕಮ್ೇಣೂೇತತಯಮಾಽನಮೇ ಅಸುತ ಸೇಾಬೂಮೇ ಯೇ ಾಥಿಾವ್ಾಃಽಇತಾಮದ್ವಕಮಾಽಫಲಿೀಂ
ಹ್ರಿಷಾಮರ್ಮಽಇತಮನತಮಾೀಂ<ಸಕೂತನಿನನಿನವತಿ> |
ಸಕೃದೇವ ಭನಾಃ |
ನ ಚ ಸಾಿಹಾಕಾಯಃಜುಹೂೇತಿಚೇದ್ವತತಾಿತ್, ನಭಸಾ್ಯಸಾಮಪಿ ಯದ್ವೇನಾತಾತಾಿದ್ವತುಮಕತತಾಿಚಚ |
೬ ತತಾಯಕ್ಷತಾದ್ವೇನಾೀಂ ನಿವನಮ್ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೮೧೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೧೧
<ಸೀಂುಷಾ್>ಅಕ್ಷತಾ ಅಖಣಿಡತಾಸತಣುಡಲಣಃ ಕೃತಾಃ ಸಥಗಯಞ ್ಚೇಶ್ಚೇಯಞಚ ಗನಧದಯವ್ಮೇ ಏತಾನಿ ಷ್ಟದರವ್ಾಮಣಿ ತಾಸು
ನಿವತಿ |
ಇತಿ ಶ್ಫದಃ ಸಭುಚಚಮಾಥಾಃ ತೇನ ಸವಾತಯ ೂವ್ೇಾಣ ಭನಾೇಣಣವ ನಿವನೇ ಾಯತೇ ತೂಷಿಣೇರ್ಮತಿ ಭನಾಯತಿಷ್ಧಃ
||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೧೧
<ಸಭುಷಾ್ಃ>ಸಭುಷಾಟ ಇತಿ ಧಾನಾವಿಶ್ೇ,ಣೀಂ ಅಖಣಿಡತತಣುಡಲಣಃ ಕೃತಾ<ಧಾನಾ>ಇತಮಥಾಃ |
<ಸಥಗಯ>ಭಾಣಸಥೀಂ ಗನಧಗದಯವಮಮ್ |
ಅನಾಮನಿ ಯಸಿದಾಧನಿ |
ಇತಿ ಶ್ಫದಸಸಭುಚಚಮಾತಾಃ |
ಏತಾನಿ ಷ್ಟದರವ್ಾಮಣಿ ತೂಷಿಣೇ ಯೇಖಸಿೇವ ನಿವತಿ ||೧೧||
(.೭.,ಖೀಂ.೧೮೧೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೮.೧೨
ಏವಮ್ೇವ್ಣತೀಂ ಫಲಿೀಂ ಸತಭಿದಯಾವ್ಮಣದಾತಾಿ ತತಸಾತೀಂ ಫಲಿದೇವತಾಭುತಿಷ್ಠತೇ |
ಉತತಯಣಭಾನಾಣಃ"ತಕ್ಷಕ ವ್ೇಶ್ಾಲೇಯೇ"ತಾಮದ್ವಭಿಃ
ಅಷಾಟದಶ್ಭಿಃ |
ತೇಬಮ ಇಭೀಂ ಫಲಿಭಹಾಷ್ಾರ್ಮತಿ ೂವಾಸಾಮ ಏವೇತತಯಸಮ ಾದಸಮ ಸನಾನಭಃ ನ ಭನಾಾನತಯಮ್ |
ವಕ್ಷಯತಿ ಟಽಫಲಿಭನಾಸಮ ಸನಾನಭಃಽಇತಿ |
ಏವಭುಸಾಥಮ ಅಃ<ರಿಷಿಞಚತಿ>ಸವಾತಸಿಸಞಚತಿ |
ನುಮತಸಮ ಫಲೇಃ ಯಕೃತತಾಿತ್ |
ತತೂೇಽಯತಿೇಕ್ಷಃ ೃಷ್ಟತಃ ಅಯತಿೇಕ್ಷಭಾಣಸೂತಷಿಣೇೀಂ ವ್ಾಗಮತಃ<ಯತಮೇತಿ> |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೮.೧೨
ಅಥ ಉತತಯಣಭಾನಾಣಃಽತಕ್ಷಕ ವ್ೇಶ್ಾಲೇಮಽಇತಾಮದ್ವಬಿಯಷಾಟದಶ್ಭಿಃ ಭಾನಾವಣಿಾಕ್ರೇೀಂ ಫಲಿದೇವತಾಭುತಿಷ್ಠತೇ |
ತತಯ ಚಽಓಜಸಿಿನಿೇ ನಾಭಾಸಿಽ ಇತಾಮದ್ವಷ್ು ಚತುಷ್ುಾ ಮಾಾಯೇಷ್ು ದಶ್ಬಮಃ ದೇಬಮ ಊಧ್ಾಽಯಕ್ಷಿತಾ
ಮಶ್ಾಚಧಿತಿಃಽಇತಾಮದೇಯನುಷ್ಙಗಃ |
ತಥಾಽಹೇತಯೇ ನಾಭ ಸಥಽಇತಾಮದ್ವಷ್ಿಪಿ ಞಚಸಿೇಕಾದಶ್ಬಮ ಉಧ್ಾಽವ್ಾತನಾಭೀಂ ತೇಬೂಮೇ ವೇ ನಭಃಽಇತಿ
ಆದೇಃ |
ಮತುತಭಧಮೇತೇಬಮ ಇಭೀಂಫಲಿಭಹಾಷ್ಾರ್ಮತಿ ತತೂವಾಸಾಮ ಏವ ಫಲಿಹ್ಯಣಾಥಾಾಮಾ ಋಚಃ
ಉತತಯಬಾಗಸೂಮೇತಸಜಾನಾಥಾಃ ಸನಾನಭಃ |
ವಕ್ಷಯತಿ ಹಿ ತತಯಽಅಹಾಷ್ಾರ್ಮತಿ ಫಲಿಭನಾಸಮ ಸನಾನಭಃಽ(ಆ.ಗೃ.೧೯೪)ಇತಿ |
ಅಥ ನಮತೀಂ ಫಲಿಭದ್ವಬಃ ರಿಷಿಚಮ ತಭಯತಿೇಕ್ಷಭಾಣಃ ತೂಷಿಣೇೀಂ ವ್ಾಗಮತೂೇ ಗೃಹಾನರತಮೇತಮಽಅ ಶ್ಿೇತ
ದಾಽಇತಮೇತಾಬಾಮರ್ಮತಾಮದ್ವ ಮಥಾಸೂತಯೀಂ ಕಯೂೇತಿ |
ತತಾಯತಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನವಚನೀಂ ಕಯಭಾಥಾಮ್ |
ಉನಮನವದುಬಕತವದ್ವಬಯಾಶ್ಚೇವಾಚನಮ್ ||೧೨||
ಏಕೂೇನವಿೀಂಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೮ ಕುಭಾಯಾಣಾೀಂ ಫಲಿಶ್ಚಷ್ಟಧಾನಾಾಯಶ್ನಮ್ |
(.೭.,ಖೀಂ.೧೮೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೧
ಫಲಿಹ್ಯಣಶ್ಚಷಾಟಃ<ಧಾನಾಃ ಕುಭಾಯಾನ್ ಾಯಶ್ಮನಿತ>ಯೇ ಾಯಶ್ನೇ ಸಭಥಾಾಃ |
ಕುಭಾರಿೇಣಾಭಪಿ ಾಯಶ್ನಮ್ೇಕಶ್ೇಷ್ ನಿದೇಾಶ್ಾತ್ || ೧ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೨
<ಧಾನಾಃ>ಮಾ ಫಲಿಹ್ಯಣಶ್ಚಷಾಟಃ<ಕುಭಾಯಾನ್ ಾಯಶ್ಮನಿತ> |
ಕೇ?ಶ್ಚಷಾಟಸಾಸಭಥಾಮಾತ್ ||೧||
೧೦ ಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಾಮಾ ಸಾಥಲಿೇಾಕವಿಧಾನಮ್ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೮೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೩
ಮದ್ವದೀಂ ಫಲಿಹ್ಯಣೀಂ ವ್ಾಗಮತಸಸೀಂಬಾಯಾನಾದಾಯೇತಾಮದಮಯತಿೇಕ್ಷಭಾಣಸೂತಷಿಣೇರ್ಮತಮೇತದನತೀಂ
(ಆ.ಗೃ.೧೮೧೦೧೨) ತದಸಾಭತ್ಭಾಣ<ಊಧ್ಾಭಾಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಾಮಾಃ ವಾಣಶ್ಚತುಷ್ುಾ ಭಾಸೇಷ್ು
ಮದಸಿೇಮಸಾಮ>ನನವಿಶ್ೇಷ್ಸಮ<ಸಕೂತನಾೀಂ ವ್ಾಹ್ಯಹ್ಃ>ಕತಾವಮಮ್ |
ಮದಮದನನಭಶ್ನಾಥಾ ಗೃಹೇ ಕ್ರಯಮತೇ ತದಶ್ನಿೇಮಮ್ |
ಅಗಾಯರಿಷ್ಟನಾದ್ವಸುತ ಸಾಥಲಿೇಾಕಸಮಣವ ಶ್ೇಷ್ಃ, ನ ಫಲೇಃ |
ತೇನಣತದ್ವಹ್ ವಿಧಿೇಮತ್ |
ಮದಮಾಮಞಜನಾದ್ವೇನಮಲಙ್ಯಣಾಥಾನಿ ನಾಬಮವಹಾಮಾಾಣಿ ತಥಾಪಿ"ತಾಸೂತತಯಮಾ ಸಕೂತನಿನವತಿ |
ತೂಷಿಣೇೀಂ ಸೀಂುಷಾ್ಃ ಧಾನಾ"ಇತಾಮದ್ವ ಸವ್ೇಾಷಾೀಂ ತುಲಾಮ ಚೇದನಾ |
ಭನಾೇ ಚ ತುಲಮವದಭಿಧಾನೀಂ ತೇಬಮ ಇಭೀಂ ಫಲಿೀಂ ಹ್ರಿಷಾಮರ್ಮ ಇತಿ |
ತಸಾಭತಸಾತಪಿ ಫಲಿದಯವ್ಾಮಣಿ |
ತೇಷಾೀಂ ಸವ್ೇಾಷಾಭಮೀಂ ಯತಾಮಭಾನಯೇ ನಾದ್ವತಸಾಮಾಣಾಮ್ೇವ |
ಅಾೀಂ ತು ನ ಬವತಿ, ಚೂೇದನಾಬೇದಾತ್ |
ಉನಿನಿೇಮ ರಿಷಿಚಮೇತಿ |
ಏವೀಂಶ್ಫದಃ ಕಾಲವಿಧಾನಾತಾಃ |
ಮಥಾತಾಯಸತರ್ಮತೇ ಫಲಿಹ್ಯಣೀಂ, ಏವೀಂಭತ ಊಧ್ಾಭಮಸತರ್ಮತೇ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ |
ಏತೀಂಸಬ್ಸುತ ಧಭಾವಿಧಾನಾತಾಃ |
ಏತೀಂ ಫಲಿಮ್ೇವೀಂಧಭಾಕರ್ಮತಿ |
ನಚಾನಮತಯೇಣಣವೇಬಮಸಿದ್ವಧಃ |
ಮದ್ವ ಹಮೇವಶ್ಫದ ಉಬಮಾಥಾಸಾಸಯತಾಯತರಯ ಾವಾಣಃ ಾಯಪ್ನೇತಿ |
ಕಥಮ್?ಯಾತಾಯವ್ಾಗನೇಮಸಾಥಲಿೇಾಕ ಉತನನಃ ಏವಭತಊಧ್ಾರ್ಮತಿ ಾವಾಣಃ |
ತಥಾ ಮದಮೇತಚಛಫದ ಉಬಮಾಥಾಸಾಸಯತ್"ರಿಸೀಂವತಸಯಾದುತಿಷ್ಠದಬಯಃ ಏತತಾ್ಮಾ"ರ್ಮತಿ ಯಾತಾಯವಚಿತಿಃ
ಾಯಪ್ನೇತಿಸಭಾವತಾನೇ ಯಾತಾಯವುತನನತಾಿದಚಿತೇಃ |
ತಸಾಭದುಬಮಾತಾ ಭುಬಮೀಂ ವಕತಮಮ್ |
ಏವೀಂ ತಾವತಾಯತರಯ ಸಕೃದಿಲಿಹ್ಯಣರ್ಮತಿ |
ವಕ್ಷಯತಿ |
ಯಯೇಜನಭಸಮ ತತೈವ ವಕ್ಷಾಯಭಃಃಃ೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೩
<ಅತ ಊಧ್ಾ>ಅಸಾಭಚಾಛರವಣಾಮೀಂ ಕೃತಾತ್ಭಾಣ ಊಧ್ಾಮ್ |
<ಆಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಾಮಾಃ>ಮಾವನಾಭಗಾಶ್ಚೇಷಿೇಾ ಮಾವದುತಸಜಾನೀಂ ತಾವದ್ವತಮಥಾಃ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೮೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೩
ಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಾಮರ್ಮತಮನೇನಣತತಾಿಯಖ್ಾಮತಮ್ |
ಏವೀಂಶ್ಫದಶ್ಾಚತಾಯನುವತಾತೇ |
ಮಥೇದೀಂ ಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂ ಕಭಾ ಕತೀಂ ಏವೀಂ ಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಾಮಾಭಪಿೇತಿ |
ತೇನಽಾವಾಣವದಾಜಮಬಾಗಾನತಽಇತಾಮದೇಃ ಧಾನಾಃ ಕುಭಾಯಾನ್ ಾಯಶ್ಮನಿತೇಽತಮನತಸಮ ಕೃತಸನಸಮ ಕಲಸಾಮತಯ
ಯವೃತಿತಃ |
ಏತಾವನಾನನಾಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಮಣಾ ರಣಾಭಾಸಮಣ ಸಾಿಹೇತಿ ಸಾಥಲಿೇಾಕಸಮ ಹೂೇಭಃ |
ಶ್ಾಯವಣಾಮೀಂ ರಣಾಭಾಸಾಮೀಂ ಇತಿ ಯಕೃತೇ ುನಃ ರಣಾಭಾಸಾಮರ್ಮತುಮಚಮತೇ ಜ್ಞಾನಾಥಾಮ್
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೩
ಶ್ಾಕಾಙಷತಾಿದೇವೀಂಶ್ಫೂದೇಽನುವತಾತೇ |
ಮಥಾ ಶ್ಾಯವಣಾಮಾೀಂ<ಸಾಥಲಿೇಾಕಃ>ಕೃತಃ ಏವೀಂ<ಭಾಗಾಶ್ಚೇಷ್ಮಾಭಮಸತರ್ಮತೇ>ಕತಾವಮಃ |
ತನಯವಹ್ನಿತೇತಾಮದ್ವ ಧಾನಾಾಯಶ್ನಾನತೀಂ ಕೃತಸನೀಂ ಕಭಾಾನುಷಠೇಮರ್ಮತಮಥಾಃ . ಸಾಥಲಿೇಾಕಹೂೇಮ್ೇ
ತುಽಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಮಣಾರಣಾಭಾಸಮಣ ಸಾಿಹೇಽತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ ||೩||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೪
<ಸನಾನಭಃ> ಊಹ್ಃಹ್ರಿಷಾಮರ್ಮೇತಮಸಮ ಸಾಥನೇ ಅಹಾಷ್ಾರ್ಮತಿ |
ಮದಮಮಮೀಂ ಸನಾನಭಸತಸಿಭನನೇವ ಭನಾೇ ಠಿತಃ ತಥಾಮಸತಮಸಿಭನ್ ವಚನೇ ಫಲಿಹ್ಯಣಭನಾೇ ಚತುಥಾಾದಸಮ
ೃಥಗ್ನಿನಿಯೇಗಾಬಾವ್ಾತಚತುಷಾದಾ ಸಾ ವಿಜ್ಞಾಯೇತ |
ತಸಾಭತಸನಾನಭವಿಧಿಯಾಯಬಮತೇ |
ತಿಯದಣವ ಸಾ ತಸಾಮ ಏವ ತೃತಿೇಮಸಮ ಾದಸಮ ಸನಾನಮೇಽಮಭುತತಭಃ ಠಿತಃ ತಸಮಣವ ವಿನಿಯೇಗಕಾಲೂೇ
ನ ಾಯಗ್ನತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೪
ಉಕಾತಥಾಮ್ೇತತ್ ||೪||
೧೧ ಸಾಫಲೇಯುತಸಗಾಃ |
(.೭.ಖೀಂ.,೧೮೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೫
ಅತಯ ಭಾಗಾಶ್ಚೇಷ್ಾಸೀಂಜ್ಞಕೇ ಕಭಾಣಮೇನೀಂ ಫಲಿಭುತಸೃಜತಿ |
ಏವರ್ಮತಮನೇನ ವಚನೇನ ಶ್ಾಯವಣಿೇವಿಧಾನಸಮ ಕೃತಸನಸಾಮತಿದ್ವಷ್ಟತಾಿದಸಾಮಪಿ ಸಾಥಲಿೇಾಕಸಮ ಶ್ೇಷ್ತಿೇನ
ಫಲಿಹ್ಯಣಾಯಪಿತಃ |
ತತಯ ಶ್ಾಯವಣಾಮರ್ಮತಮವಧಿಃ ಕಲೇತ |
ತಸಾಭತಾಭಗಾಶ್ಚೇಷ್ಾಶ್ೇಷ್ಸಮ ಅಹಾಷ್ಾರ್ಮತಮೇವ ವಿಧಿಃ |
ಶ್ಚಷ್ಟಸಮ ಫಲೇಃ ಯತಿಷೇಧಾಥಾರ್ಮದಮ್ |
ಆಭಾಗಾಶ್ಚೇಷಾಮಾ ಇತಮೇತತುತ ಶ್ಾಯವಣಶ್ೇಷ್ಸಮ ಫಲೇಖಸಾನವಿಧಾನಾಥಾಮ್ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೫
ಅತಾಯಸಿಭನುನತಸಜಾನೇ ಕೃತೇ, ಏನಭಹ್ಯಗಃ ಕ್ರಯಮಭಾಣೀಂ ಫಲಿಭುತಸೃಜತಿ |
ನ ಚಾಮಭಾತಮನಿತಕ ಉತಸಗಾಃ,ನಿತಮತಿೇನ ಸಾಫಲೇಸಸೀಂವತಸಯೇ ಸಭಿತಸಯೇ ಕತಾವಮತಾಿತ್ ||೫||
(.೭.ಖೀಂ.,೧೮೬)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೬
ಏತಿಯತಯ ಾಯಶ್ನಾಥಾಃ |
ಅಗಯೇ ಯಥಭೀಂ ಅಮನೀಂ ಮತಯ ತತ್<ಆಗಯಮಣಮ್> |
ಅಗಾಯಮಣರ್ಮತಿ ಾಯತೇ ಛಾನದಸೂೇ ದ್ವೇಘಾವಮತಮಮಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೬
ಉದ್ವಶ್ಮತ ಇತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ಅತಾಯನಾಹಿತಾಗನೇಗಯಾಹ್ಣೀಂ ಸಶ್ೇಷಾಧಾನಿನೂೇಽಾಮಹಿತಾಗನೇನೇಾದೀಂ ಸಾಭತಾಭಾಗಯಮಣೀಂ ಶ್ೈತೇನ
ಸಭುಚಚೇತವಮರ್ಮತಮಥಾಮ್ |
೧೯ ಆಗಯಮಣಸಾಥಲಿೇಾಕಃ
೧ ನವವಿಯೇಹಾಮದ್ವತಣುಡಲಣಃ ಕಿಣಯಾಗಯಮಣಾನುಷಾಠನೀಂ, ತತ ಓದನಪಿಣಡಸಾಮಗಾಯಸೂತ ಉದಿೇಧನವಿಧಿಃ |
(.೭.ಖೀಂ.,೧೮೭)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೭
ನವ್ಾನಾೀಂ ವಿಯೇಹಿೇಣಾೀಂ ಮವ್ಾನಾೀಂ ವ್ಾ ಔಾಸನೇ ಶ್ಯಯಿತಾಿ ಯತಿಷಿಠತಭಭಿಘಾಮಾಾಗ್ನನಭುಸಭಾಧಾಮ
ಸೀಂರಿಸಿತೇಮ ತೂಷಿಣೇೀಂ ಸಭನತೀಂ ರಿಷಿಚಮ ದುವಿೇಾ ಸೀಂಭೃಚಮ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದುಘಾತೀಂ ಚತಸಯ
ಆಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಾಮಗಯಮಣದೇವತಾಬಮಃ ಸಿಿಷ್ಟಕೃಚಚತುಥಾಾಬಮಃिुನಾದರಗ್ನನಬಾಮೀಂ ಸಾಿಹಾ |
ಅಗ್ನನೇಭಾದರಬಾಮರ್ಮತಿ ವ್ಾ |
ತತೂೇ ವ್ಿವೇಬೂಮೇ ದೇವ್ೇಬಮಃ, ತತೂೇ ದಾಮವ್ಾೃಥಿವಿೇಬಾಮೀಂ, ಅಗನಯೇ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತ ಇತಿ |
ೂವಾವತರಿಷೇಚನಮ್ |
ಏತಾವದೇವ ಕಭಾ ನಾನಮತಿ್ಞಗಚತ್, ಾಾಕಾಬಾವ್ಾತ್ |
ಕೇಚಿತಸವಾ ಕುವಾನಿತ |
ತತಃ ತಣುಡಲಾನಾೀಂ ಭುಖೀಂ ೂಯಮತಿ |
ಅತಯ ತಣುಡಲಶ್ಫದಃ ಓದನಾವಮವ್ೇಷ್ು ುಲಾಕೇಷ್ು ವತಾತೇ |
ಮಥಾ ಮ್ೇಕ್ಷಣೇ ತಣುಡಲಾ ಇತಮತಯ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೭
ನವ್ಾನಾೀಂ ವಿಯೇಹಿೇಣಾೀಂ ಮವ್ಾನಾೀಂ ವ್ಾ ಸಭಫನಿಧನಾೀಂ
ತನಯವಹ್ನಿತೇತಾಮದ್ವವಿಧಿನಾ<ಸಾಥಲಿೇಾಕಮ್ೇವ>ಶ್ಯಯಿತಾಿಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದಮಗ್ನನಭುಖ್ಾನತೇ ಕೃತೇ
ತೇನಾನಾಹಿತಗ್ನನೇನಾೀಂ ನಾನಾತನಾಮ್ೇವ |
ವಷಾಾಸು ವಾಣಿ ಸೂೇಭಾಮ ಶ್ಾಮಭಾಕಾಗಯಮಣೀಂ ಕತಾವಮಮ್,
ದಯವಮದೇವತಾಕಾಲಾನಾಭನುಕಾತನಾಭಾಮಗಯಮಣನಾಭಧೇಮಾದವಗತಾನಾೀಂ ಆಕಾಙ್ಗಷತಾನಾೀಂ ಸಿಿೇಕಾಯೇ
ವಿಯೂೇಧಾಬಾವ್ಾತ್ |
ಅತ ಏವ ನಾಮಮಾಚಛಯದ್ವ ವಿಯೇಹಿೇಣಾಭಾಗಯಮಣೀಂ, ವಸನತೇ ಚ ಮವ್ಾನಾೀಂ ವಾಣಮೇವ |
೨೦ ಹೇಭನತಯತಮವಯೂೇಹ್ಣಮ್
(.೭.ಖೀಂ.,೧೯೮,೯)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೯
ಹೇಭನತಯತಮವಯೂೇಹ್ಣೀಂ ನಾಭ ಕಭಾ ನಿತಮೀಂ ಸೀಂವತಸಯೇ ಸೀಂವತಸಯೇ ಕತಾವಮಮ್, ತದುದ್ವಶ್ಮತೇಹೇಭನತೇ
ಾಯತೇ ಖಟಾಿೀಂ ವಿಹಾಮ ಲಾಶ್ಸಿಸತಯೇ ಶ್ೇತೇ |
ಹೇಭನತೀಂ ಋತುೀಂ ಯತಿ ಖಟಾಿಮಾ ಅವಯೂೇಹ್ಣೀಂ<ಹೇಭನತಯತಮವಯೂೇಹ್ಣೀಂ>,<ತದುತತಯೇಣ
ಮಜುಷಾ>ಕತಾವಮೀಂಽಯತಮವಯೂಢೂೇ ನೂೇ ಹೇಭನತಽಇತಮನೇನ |
ಕಃ ುನಯಸಮ ಕಾಲಃ? ಮಸಾಮೀಂ ವುಮಷಾಟಮಾೀಂ ಹೇಭನತಃ ಯವತಾತೇ ಶ್ಯನಿನವತಾತೇ, ಸಾ ಯಾತಿಯಯಸಮ ಕಾಲಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೯
ಮಸಿಭನ್ ಕಭಾಾಣಿ ಹೇಭನತೇ ಸಿಷಾಟವತಃ ಯತಮವಯೂೇಹ್ಣೀಂ ತದಧೇಭನತಯತಮವಯೂೇಹ್ಣೀಂ ನಾಭ ಕಮೇಾದ್ವಶ್ಮತ
ಇತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ಅಸಾಭದೇವ ಚ ಮರಗ್ನಕಾನಾನಭಧೇಮಾತ್ಽಯತಮವಯೂಡೂೇ ನೂೇ ಹೇಭನತಃಽಇತಿ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗಚಚೇದೀಂ ಕಭಾ
ಹೇಭನತೇ ಯಥಭಾಮಾೀಂ ಯಾತರಯ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ ವಿಧಿಃ ಕಲಯತೇ |
(.೭.ಖೀಂ೧೯೧೦)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೧೦
ತೇಷಾೀಂ ಸೀಂವಿಶ್ತಾೀಂ ಮಃ ಪಿತಾ ಸ ದಕ್ಷಿಣಶ್ಿೇತೇ ಮಾ ಭಾತಾ ಸೂೇತತಯಾ |
ತಯೇಯನೂಮೇನಾಮೇಕ್ಷ ದಕ್ಷಿಣೂೇತತಯತಿೀಂ"ಸಾಭಾತಮಃ ಾಯಕ್ರಿಯಾ ಉದಙುಭಖಃ"(ಆಶ್ಿಗ.೨೩೬) ಇಕತಾಮಶ್ಿಲಾಮನಃ
|
"ಭನಾವಿದೂೇ ಭನಾಾನ್ ಜೇಮುಃಽ(ಅಶ್ಿ.ಗೃ.೨೩೯) ಇತಿ ಚ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೧೦
<ದಕ್ಷಿಣತಃ ಪಿತೂೇತತಯಾ ಭಾತೇತಿ>ದಕ್ಷಿಣೂೇತತಯತಿಭನೂಮೇನಾಮೇಕ್ಷಮ್ |
<ಅವಶ್ಚಷಾಟನಾೀಂ>ುತಾಯದ್ವೇನಾೀಂ ಭಧಮೇ ಯೇ ಯೇ ಜಮೇಷ್ಠಃ ುತೂಯೇ ದುಹಿತಾ ವ್ಾ ಸ ಸ ದಕ್ಷಿಣೂೇಽನನತಯಶ್ಚ,
ಯೇ ಮಃ ಕನಿೇಮಾನ್ ಸ ಸ ಉತತಯೂೇಽನನತಯಶ್ಚुವರ್ಮತಮತಿದೇಶ್ಾತ್ |
ಏತದುಕತೀಂ ಬವತಿಮಸಸವಾಜೂಮೇಷ್ಠಸಸ ಭಾತುಯುತತಯೂೇಽನನತಯಃ,ಯೇ ದ್ವಿತಿೇಯೇ ಜಮೇಷ್ಠಸಸ ಸವಾಜಮೇಷ್ಠಸಮ
ಉತತಯೂೇಽನನತಯ ಇತಾಮದ್ವ |
೩ ಉತಾಥಮ ೃಥಿವಮಭಿಭಶ್ಾನಮ್ |
(.೭.ಖೀಂ.,೧೯೧೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೧೧
ಏವೀಂ ಸೀಂವಿಶ್ಮ ಕ್ರಞಗಚತುಸಾತವ ಸೀಂಹಾಮ ಸಭೂವೇಾ ಜಹ್ತಿಃ ಶ್ಮನಾದುತಾತಥಮಾಸನೇ ದೃಷ್ಟಃಽಕಲಿಶ್ಿಮಾನೂೇ
ಬವತಿ ಸೀಂಜಹಾನಸುತ ದಾಿಯ"ಇತಿ |
(ಐತಯೇಮ ಫಯ.ೀಂ.೭)ಉತಾತಥಮಾಚಮಮೇತತಯಾಬಾಮೀಂ ಋಗಾಬಯೀಂಽಸೂಮೇನಾ ೃಥಿವಿಽಽಫಡಿತಥೇಽತಮೇತಾಬಾಮೀಂ
ಸೂಮೇನಾೃಥಿವಿೇಧಮೇತಾತಬಾಮೀಂ ೃಥಿವಿೇಭಭಿಭೃಶ್ನಿತ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೯೧೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೧೨
ಏವೀಂ ಸೀಂವ್ೇಶ್ನೀಂ ಸೀಂಹಾಮಾಭಿಭಶ್ಾನೀಂ ಚ ಭನಾವತಿಾಯಾವತಾನಿೇಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಯತಮವಯೂೇಹ್ಣೀಂ ತು ಸಕೃದೇವ |
"ಉದ್ವತ ಆದ್ವತಮೇ ಸರಮಾಾಣಿ ಸಿಸಯಮನಾನಿ ಚ ಜಪಿತಾಿನನೀಂ ಸೀಂಸೃತಮ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಬೂೇಜಯಿತಾಿ ಸಿಸಯಮನೀಂ
ವ್ಾಚಯಿತಿೇ"(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೪೬೧೮) ತಾಮಶ್ಿ ಲಾಮನಃ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೧೨
ಏವಮ್ೇತತಸೀಂವ್ೇಶ್ನಾದ್ವ ಸಭನಾಕಮ್ೇವ ತಿಯಯಾವತಾನಿೇಮಮ್ |
ಕಥೀಂ ುನಃ ಉದಗಮನೂವಾಕ್ಷಾಹ್ಃುಣಾಮಹೇಷ್ು ಕಾಮಾಾಣಿ (ಆ.ಗೃ.೧೨) ಇತಮಹ್ಃ ುಣಾಮಹ್ವಿಧಾನೇ ಸತಿ,
ತದ್ವಿಯುದಧೀಂಯಾತಾಯವಿದೀಂ ಕತಾವಮರ್ಮತುಮದ್ವಶ್ಮತೇ ?ಉಚಮತೇನಣವ್ಾತಯ ಸೀಂವ್ೇಶ್ೇನೀಂ ವಿಧಿೇಮತೇ, ಯೇನೇದಭಹಿನ
ುಣಾಮಹೇ ಸಾಮತ್ |
ಕ್ರೀಂ ತಹಿಾ?ಮದೇವ ಯಾಗಾಯತೀಂ ಯಾತರಯ ಸೀಂವ್ೇಶ್ನೀಂ ತದಾಶ್ಯತಮ ಭನಾಾ ನಿಮಭಾಶ್ಚ ವಿಧಿೇಮನತೇಮಥಾ
ಯಾಗಾಯತೀಂ ಬೂೇಜನಭಾಶ್ಚಯತಮ ಉಸತಯಣಾಯಣಾಗ್ನನಹೂೇತಾಯದಮಃ |
ಮಥಾ ವ್ಾಽಮಸಿತಿೇಯೂೇಷ್ಧಮಃ ಇತಿ ುಯಾ ಫಹಿಾಷ್ ಆಹ್ತೂೇಾಜಾಾಮಾತಿೇ ಅಶ್ಚನೇತಃಽ(ಆ.ಶ್ರಯ.೪೨೩)
ಇತಾಮದ್ವ |
ತೇನ ಯಾತಾಯವ್ೇವ್ೇದೀಂ ಕಮ್ೇಾತುಮನನಮ್ |
ಅನತೇ ಚ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಮ್ಽಶ್ುಚಿೇನಭನಾವತಸಸವಾಕೃತಮೇಷ್ು ಬೂೇಜಯೇತ್ಽ(ಆ.ಧ.೨೧೫೧೧) ಇತಿ
ವಚನಾತ್ ||೧೨||
ಅಥೇಶ್ಾನಫಲಿನಾಾಭ ನಿತಮಃ ಾಕಮಜ್ಞೂೇ ಭನಾಾಭಾನನಕಯಭಾಯಪ್ತೇ ವ್ಾಮಖ್ಾಮಮತೇ ತಸಮ ಚ
ಸಾಭಾನಮವಿಧಿಸಿದೂಧೇದಗಮನಾದ್ವಯೇವ ಕಾಲಃिुಹ್ ಸಾಫಲಿವತಾ್ಲವಿಶ್ೇಷ್ಸಾಮನುದೇಶ್ಾತ್ |
ತತಶ್ಚ ಯತಿಸೀಂವತಸಯರ್ಮದೀಂ ಕಭಾ ನಾವತಾನಿೇಮಭಸಕೃತೃತೇ ಕೃತಶ್ಾಿಸಾಾಥಾಃ ಇತಿ ನಾಮಮಾತ್ |
೨೧ ಈಶ್ಾನಫಲಿಃ
೧ ಸಾಥಲಿೇಾಕಶ್ಯಣಮ್, ಗಾಯಭಾದಿಹಿಃ ಗತಾಿ ಸಥಣಿಡಲಕಯಣೀಂ ಚ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೯೧೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೧೩
ಅಥ ಈಶ್ಾನಫಲಿನಾಾಭ ಾಕಮಜ್ಞೂೇ ವಕ್ಷಯತೇ ಶ್್ಲಗವ ಇತಿ ಮಸಮ ಯಸಿದ್ವಧಃ ಗವ್ಾಲಭಬನೀಂ ಚ ತತಯ
ಶ್ಾಸಾಾನತಯೇ
ಚೂೇದ್ವತಭಶ್ಾಭಕೀಂ ತು ಸಾಥಲಿೇಾಕಏವ |
ಏತಾವತೂಗೇಯಾಲಭಬಸಾಥನರ್ಮತಿ ನಿಮಭಾತ್ |
ನಿತಮಶ್ಾಚಮೀಂ ುಯುಷ್ಸೀಂ ಸಾ್ಯಃ ನ ಕಾಮಮೇನಣರ್ಮತಿತಕೂೇ ವ್ಾ |
ಕಾಭನಿರ್ಮತತಯೇಯೇಶ್ುಯತತಾಿತ್ |
ಸಕೃಚಚ ಕತಾವಮಃ ಕಾಲಸೀಂಯೇಗಾಬಾವ್ಾತ್ |
ಕಾಲಸೀಂಯೇಗೇ ಹ್ಮಬಾಮವೃತಿತಫಾವತಿ |
ತಸಮ ಕಾಲಸಮ ುನಃ ುನಸಸಭಫನಾಧತ್ |
ಕಃ ುನಯಸಮ ಕಾಲಃ?ಶ್ಯದ್ವ ವಸನತೇ ವ್ೇತಿ ಶ್ಾಸಾಾನತಯಮ್ |
ಆದಯಾಮಾ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ ಚ |
ಉದಗಮನಾದ್ವನಿಮಭಶ್ಾಚಸಾಭಕಮ್ |
ತತಯ ಪಲುಗನೇ ಭಾಸಿ ೂವಾಕ್ಷೇ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೧೩
ಈಶ್ ಐಶ್ಿಯೇಾ"ಇತಿ ಧಾತಿಥೇಸೃತೇಃ ನಿಯತಿಶ್ಮಮ್ಣಶ್ಿಮಾ ಮಸಮ
ಸ<ಈಶ್ಾನಃ>ಯಣವೇಾಸನಾದ್ವಭಿಯುಾಸೂಮೇ ಭಹೇಶ್ಿಯ ಇತಮಥಾಃ |
ತಸೈ <ಈಶ್ಾನಾಮ> <ಸಾಥಲಿೇಾಕೀಂ>ಹೂೇಭಾದ್ವಬಮಃ ಮಾಾತೀಂ ಾವಾಣವದರಾಸನೇ <ಶ್ಯಯಿತಾಿ,>
ಯತಿಷಿಠತಾಭಿಘಾಯಣಾನತೀಂ ಕಯೂೇತಿ |
೨ ಅಗನೇಃ ಶ್ಾಚತು್ಟೇದಿಮಕಯಣಮ್ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೧೯೧೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೧೯.೧೪
ತತ ಅಗನೇಃ ಶ್ಾಚತದವೇ ಕುಟೇ ಕಯೂೇತಿ ದೇವ್ಾಮ ದೇವ್ಮಣ ಚ |
ಯತಮಗಾದವಯೇ ಾಯಗಾದವಯೇ ವ್ಾ |
ದಕ್ಷಿಣೂೇತತಯೇ ಉದಗವಗಾಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೧೯.೧೪
ಅಗ್ನನಭುಖ್ಾನತೇ ಕೃತೇ ಅಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ದಿೇ ಕುಟೇ ಾಯಗಾದವಯೂೇ ಉದಗಗೇಾ ಕೃತಾಿ ||೧೪||
ವಿೀಂಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೩ ದಕ್ಷಿಣಸಾಮೀಂ ಕುಟಾಮರ್ಮೇಶ್ಾನಾವ್ಾಹ್ನಮ್ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೨೦೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧
ಭಧಮೇ ಜಮೀಂತಸಮ ಯತಿಕೃತಿಭಾಕಾಶ್ ಏವ ಕೃತಾಿ ದಕ್ಷಿಭಸಾಮರ್ಮೇಶ್ಾನಭಾವ್ಾಹ್ಮತಿ ಉತತಯಮಚಾಾಽಆ ತಾಿ
ವಹ್ನಿತಽತಮೇತಮಾ |
ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವೇತುಯಕತತಾಿತರಧಾನಾಹ್ುತಿೇನಾೀಂ ಚ ವಕ್ಷಯಭಾಣತಾಿತಾಜಮಬಾಗಾನತೇ ಕುಟೇಕಯಣಮ್ೇವ
ಬವತಿ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧
ಅಥೂೇತತಯಮಾಽಆ ತಾಿ ವಹ್ನುತಽಇತಮೇತಮಾ<ದಕ್ಷಿಣಸಾಮೀಂ>ಕುಟಾಮ<ರ್ಮೇಶ್ಾನಭಾವ್ಾಹ್ಮತಿ> |
ಭೂತಿಾಭಾನಿಹಾಗಚಛೇತಿ ಧಾಮಯೇತ್ ||೧||
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೨೦೨,೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೩
<ಉತತಯಸಾಮೀಂ ಲರಕ್ರಕಾಮ ವ್ಾಚಾ ರ್ಮೇಢುಷಿೇೀಂ> ದೇವಿೇೀಂ ಆವ್ಾಹ್ಮತಿ |
ಭಧಮೇ ಜಮನತಭಾವ್ಾಹ್ಮತಿ |
ಲರಕ್ರಕಾಮ ವ್ಾಚಾಆಮಾಹಿ ಜಮನತ, ಜಮನತಭಾವ್ಾಹ್ಮಾರ್ಮೇತಿ ವ್ಾ |
ಜಮನತಃ ಸ್ನದಃ |
ಲರಕ್ರಕಮೇತಮನುಚಮಭಾನೇ ೂವ್ೇಾಣ ಭನಾೇಣಾವ್ಾಹ್ನೀಂ ಾಯಪ್ನೇತಿ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೩
ತಥೂೇತತಯಸಾಮೀಂ ಕುಟಾಮೀಂ<ಲರಕ್ರಕಾಮ ವ್ಾಚಾ>ಽಆಮಾಹಿ ರ್ಮೇಢುಷಿಽಇತಿ ರ್ಮೇಢುಷಿೇರ್ಮೇಶ್ಾನಸಮ ತಿನೇೀಂ
ಆವ್ಾಹ್ಮತಿೇತಮೇವ ಜಮ ಕಭಾಾಣರ್ಮನದರಮ್ ||೨||
ಕುಟೂಮೇಭಾಧಮೇ ಆಕಾಶ್ೇ ಜಮನತರ್ಮನದರಸೂನುೀಂ ಸ್ನದೀಂ ವ್ಾಽಆಮಾಹಿ ಜಮನತಽಇತಾಮವ್ಾಹ್ಮತಿ |
ಅತಯ ಸೂತಯೇ ಅನುಕ್ವಭರಮಚಿತಾಮದಾವ್ಾಹಿತೇಬಮ ಆಸಾನಾನಿ ದದಾತಿ ||೩||
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೨೦೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೪
(ಯೇನ ಶ್ಫದೇನ ಯೇಷ್ು ಸಾಥನೇಷ್ು ಯೇನ ಕಯಮ್ೇಣಾವ್ಾಹ್ನೀಂ ಚೂೇದ್ವತೀಂ ತದದೇವತಾಕಾನಮಧಾಮಾಣಿ ಯಮಚಛತಿ) |
ೃಥಕಾತೈಃ ಕಲಿತಾನಿ ಆಧಮಾತಾಿತುಷಾಕ್ಷತಣಸಸೀಂಮುಕಾತನಿ |
ಈಸಾನೇದೀಂ ತೇ ಅಘಮಾಮ್, ಜಮನತೇದೀಂ ತೇ ಅಘಮಾರ್ಮತಿ |
ತತೂೇ ಗನಧುಷ್ಘೂದ್ವೇಣಯಬಮಚಮಾ ತತಃ ಸಾಥಲಿೇಾಕಾದುದಧೃತಮ ತಿಯೇನೂೇದನಾನ್ ಕಲಮತಿ ತಿಯಷ್ು ಾತಯೇಷ್ು
ದೇವ್ಮಣ ಸ್ನಾದಮ ಚ ದೇವ್ಾಮ ಹೂೇಭಾಥಾ ಉಹಾಯಾಥಾ ಚ |
ಸಾಥಲಾಮೀಂ ಚ ಬೂಮಾೀಂಸಮೇದನಭ ವಶ್ಚನಷಿಟ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾಥಾಮ್ |
ಮಥಾದೇವತಭಭಿಭೃಶ್ತಿಽಇದಭಗನೇರಿತಾಮಗನೇಮಽರ್ಮತಿವತ್ |
ಏವಭುಸಶ್ಾಯಿತಾಿ ತತ ಉತತಯಣಭಾನಾಣಸಸತದಶ್ಭಿಃ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಿ<ಮಥಾಸಿಮೇದನೇಬಮಃ>
ಮದಮಪಿ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೂೇಽನನತಯರ್ಮದಭುಕತಭುಸಾಥನಾದ್ವ,
ತಥಾಪಿಽಜಮಾದ್ವೇನುಜುಹೂೇತಿಽಇತಮತೂಯೇಶ್ಫದಶ್ಯವಣಾತರಧಾನಹೂೇಭಾನನತಯೀಂ ಜಮಾದಮಃ |
ರಿಷೇಚನಾನತೇ
ಉಸಾಥನಾದ್ವ ||೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೪
ಅಥ<ಮಥೇಢೀಂ ಯೇನ ಕಯಮ್ೇಣೂೇಢಾ ಆವ್ಾಹಿತಾಸತೇನ ಕಯಮ್ೇಣ |
ವ್ರದಕಾನಿ>ಾದಾಮದ್ವೇನಿ ಯತಮೇಕೀಂ ಸಿಣಸಸವಣನಾಾಭಭಿನಾಮೇನತಃ<ಯದದಾತಿ>ಯಕಷೇಾಣ ಬಕ್ರತುಯಸಸಯೀಂ ದದಾತಿ
|
ಉದಕಗಯಹ್ಣಸಮ ಯದಶ್ಾನಾಥಾತಾಿತಿದೇಾನತೀಂ ಯದದಾತಿೇತುಮದೇಶ್ಃ |
ಅಥೇಶ್ಾನಸಾಥಲಿೇಾಕಾದುದಧೃತಮ<ತಿಯೇನಾದೇನಾನ್>ತಿಯಷ್ು ಾತಯೇಷ್ು <ಕಲಮತಿ>
ಈಶ್ಾನರ್ಮೇಢುಷಿೇಜಮನತೇಬೂಮೇ ಹೂೇಭಾಥಾೀಂ ಫಲಮಥಾಢಚ |
ಸಾಥಲಾಮೀಂ ಚ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾೀಂ ಬೂೇಜನಾನಾಥಾ ಬೂಮಾೀಂಸಮೇದನಭವಶ್ಚನಷಿಟ |
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೨೦೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೫
<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಸಿಸಿತನಃ ೂಣಾಭುಖಽಇತಮನೇನ ಉಸಾಥನೀಂ ಚ ಭಹಾದೇವಸಮ, ತತರಧಾನತಾಿತ್೪
ಅಣಃ |
ಽೂಣಾಭುಖಽ ಇತಮಪಿ ತಸಮಣವ ನಿದೇಾಶ್ಃ |
ೂಭಾಾಹ್ುತಿಭಿಃ ೂಭಾಭುಖಃ |
ಉಸಾಥಮತತರತತಯಣಭಾನಾಣಃ"ಗೃಹ್ಪ್ೇಸೃಶ್ೇ, ತಾಮದ್ವಭಿಃ ಅಷಾಟದಶ್ಭಿಃ<ಸಹರದನಾನಿ>ಣಾಾನಿ
ಭನಾಯತಿೇತಾಬೂಮೇ ದೇವತಾಬೂಮೇ ದದಾತಿ |
ತತಯ ಚಾದ್ವತಸಸತಭಿಃ ಯತಿಭನಾೀಂ ದಿೇ ದಿೇ ಣೇಾದದಾತಿ |
ಅಷ್ಟಮ್ೇನ ದಶ್ದೇವಸೇನಾಬಮ ಇತಿ ವದನಭನಾಯತಿೇತಾ ದೇವತಾ ದಶ್ಾಮತಿ |
ತತಯ ಗೃಹ್ ಇತಿ ಭಹಾದೇವ್ಾಭಿಧಾನೀಂ ಭನಮತೇ ಗೃಹಾನ್ ಾತಿೇತಿ |
ಽನಮೇ ಯುದಾಯಮ ವ್ಾಸೂತೇಷ್ತಮಽಇತಿ ಚ ಭನಾಾನತಯಮ್ |
ತಸಾಭದನೇನ ದೇವ್ಾಮ ಣಾದಿಮೀಂ ತಸಮಣವ್ರದನಾತ್ |
ಗೃಫಪಿೇ ದೇವಿೇ, ತಸಾಭದನೇನ ಭನಾೇಣ ದೇವ್ಮಣ ದಾತವಮೀಂ ತಸಾಮ ಏವ್ರದನಾತ್ |
<ಘೂೇಷಿಣಿೇ>ಇತಾಮದಮಃ, ಸವಾಗಣಾ ದೇವಸಾಮನುಚಯಾಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೫
<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಸಿಸಿತ ನಃ ೂಣಾಭುಖಽಇತಮನೇನ ಅಗ್ನನರ್ಮೇಶ್ಾನೀಂ ವೇ ರಿಷ್ಠತೇ |
ಇದೀಂ ಚ ಮಥಾಾಠೀಂ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೂೇಽನನತಯಮ್ |
ತತೂೇ ಲೇಯೇರಿತಾಮದ್ವತನಾಶ್ೇಷ್ಸಭಾಪಿತಃಽರಿಷೇಚನಾನತೀಂ ಕೃತಾಿ ಣಾದಾನಮ್ಽಇತಿ ಬಾಷ್ಮಕಾಯವಚನಾತ್
|
ಕೇಚಿತುಸಾಥನಾದ್ವ ತನಾಶ್ೇಷ್ಸಭಾಪಿತರಿತಿ |
ತತೂೇ ಮಥಾಸಿಮೇದನೇಬಮ ಏವ
ಮಾಜ್ಞಿಯೇಷ್ು<ಣಾಾನುಮತತಯಣಃ>ಽಗೃಹ್ಪ್ೇಸೃಶ್ಽಇತಾಮದ್ವಭಿಸಸತಭಿದಾದಾತಿೇತಿ ಸಾಭಾನಮೇನ ವಿಧಾಮ
ವಿಶ್ಚನಷಿಟ<ಏಕಣಕೇನ>ಭನಾೇಣ<ದಿೇ ದಿೇ>ಣೇಾ ಇತಿ |
ಅಥ ದಿೇ ದಿೇ ಇತಮೇತದವದತಿದಶ್ೇತಾಮದ್ವನಾ |
ದೇವಸಮೇಶ್ಾನಸಮ ಸೇನಾಃ<ದೇವಸೇನಾಃ>, ತಾಬೂಮೇ ದಶ್ ಣಾಾನಿ ದಕ್ಷಿಣಸಾಮೀಂ ಕುಟಾಮೀಂ
ದೇವಸಮಣವ್ರದನಾದವದಾಮ ದದಾತಿ |
ತಥಾ<ದಶ್ಣವ>ಣಾಾನುಮತತಯಾಬೂಮೇ ದೇವಸೇನಾಬಮಃ |
ಉತತಯಸಿಭನಭನಾೇಽಮಾ ಆಕಾಮತಾ ಮಾಶ್ಾಚನಾಖ್ಾಮತಾಽಇತಿ ಗುಣದಿಮವತಮಸಾತ ಉತತಯಾ ದೇವಸೇನಾಃ ||೫||
(.೭ ಹ್ೀಂ.,೨೦೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೬
ೂವಾವದುತತಯಣಭಾನಾಣಃಽದಾಿಯಾಪ್ೇಸೃಶ್ೇಽತಾಮದ್ವಭಿಃ ಚತುಭಿಾಃ ಭಾಾನಿ ದೇಮಾನಿ<ೂವಾವದೇ>ಕಣಕೇನ
ದಿೇ ದಿೇ ಇತಮಥಾಃ |
ಅತಯ<ದಾಿಯಾಪ್ೇ> ದೇವಃ ದಾಿಯಾಲಃ |
<ದಾಿಯಾಪಿೇ>ದೇವಿೇ ಚ ದಾಿಯಾಾಲಾ |
<ಅಬಾಮಸರಿಣೂೇ>ಽಪಿ ದೇವ್ಾಮ ಅನುಚಯಾಃ |
<ನಿಷಿಙ್ಗಗನಿನತಿ>ಜಮನತಸಾಮಭಿಧಾನಮ್ |
ತೇಬೂಮೇ ಮಥಾ ಸಿಮೇದನಣಸತತಯ ತತಯ ದಾನಮ್ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೬
ೂವಾ ಮಥಾಽಗೃಹ್ಪ್ೇಸೃಶ್ಽಇತಾಮದ್ವಭಿದಾಕ್ಷಿಣೇತತಯಕುಟೂಮೇಭಾಧಮೇ ಚ ಸಿೇಬಮ ಏವ್ರದನೇಬೂಮೇ ದಿೇ ದಿೇ
ಣೇಾ ಯತಿಭನಾೀಂ ದತತೇ, ಏವೀಂ<ಉತತಯಣಃ>ಽದಾಿಯಾಪ್ೇಸೃಶ್ಽ ಇತಾಮದ್ವಭಿಸಚತುಭಿಾದಾದಾಮತ್ ||
ಇತಿ ದಕ್ಷಿಣಸಾಮಮ್ |
ಽವಿಚಿನಿನತಃಽಇತುಮತತಯಸಾಮಮ್ |
ಽಯುನಿನತಃಽಇತಿ ಭಧಮೇ |
ತತಃಽಸಭಶ್ನನತಃಽಇತಿ ದಕ್ಷಿಣಸಾಮಮ್ |
ಏತದನತೀಂ ದಿೇ ದಿೇ ಣೇಾ |
ತತೂೇ ದಕ್ಷಿಣಸಾಮಮ್ೇವಽದೇವಸೇನಾಃಽಇತಿ ದಶ್ ಣಾಾನಿ |
ತಥಣವಽಮಾ ಆಕಾಮತಾಃಽಇತಿ ದಶ್ ಣಾಾನಿ |
ತಸಾಮಮ್ೇವ ತತಃ ುನಯಪಿ ತತೈವಽದಾಿಯಾಪ್ೇಸೃಶ್ಽಇತಿ ದಿೇ ಣೇಾ |
ಽದಾಿಯಾಪಿಽಇತುಮತತಯಸಾಮೀಂ ದಿೇಽಅನಾಿಸಾರಿಣಃಽಇತಿ ಭಧಮೇ ದಿೇ |
ಽನಿಷ್ಙ್ಗಗನ್ಽಇತಿ ದಕ್ಷಿಣಸಾಮೀಂ ದಿೇ ಇತಿ |
ಽನಿಷ್ಙ್ಗಗನ್ಽಇತಿ ಭನಾಲಿಙಗದಶ್ಾನಮ್ |
ಽದಶ್ ದೇವಸೇನಾಬೂಮೇ ದಶ್್ೇತತಯಾಬಮ, ಇತಮತಯ ತು ಸೂತಯಕಾಯವಚನಾದದೇವಸಮೇಶ್ಾನಸಮ ಸೇನಾ ದೇವಸೇನಾ
ಏವ ದೇವತಾಃ |
ಕೇಚಿತಾಭನಾವಣಿಾಕಮ ಏವ ದೇವತಾಃ |
ತೇನ ಗೃಹ್ೇತಿ ದೇವ್ಾಮಽಯುದಯಃ ಖಲು ವ್ಣ ವ್ಾಸೂತೇಷ್ತಿಃಽ(ತಣ.ಸೀಂ.೩೪೧೦) ಇತಿ ಶ್ುಯತೇಃ |
ಽಗೃಹ್ಪಿೇಽತಿ ದೇವ್ಮಣ |
೭ ವೃಕ್ಷಾಗಯೇ ಣಾುಟಸರಥದನಸಾಮಽಸಞಜನಮ್ |
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೭)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೭
ಅಥ ತಸಮಣವೇದನಾತಿಣಡೀಂ ಉಬಾಫಾಮೀಂ ಹ್ಸಾತಫಾಮೀಂ<ಸೀಂವೃತಮ>ದೃಢೀಂ ಕೃತಾಿ ಣಣಾಸೂಸಯತಣಃ ಕೃತೇ
<ುಟೇಽವಧಾಮ>ತೀಂ ಶ್ಚಕಮೇ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೭
ಅಥ ಹೂೇಭಫಲಿಶ್ೇಷೇಬಮಃ ತಿಯಬಮಃ ಓದನೇಬಮ ಉಾದಾಮ<ಪಿಣಡೀಂ>ಸೀಂವತಾಮತಿ ಸುದೃಢೀಂ ಕಯೂೇತಿ |
ಶ್ೇಷಾಣಾೀಂ ಯತಿತಯೇಕ್ಷತಾಿತ್ |
ಕೇಚಿತಜಮನತಸೂಮೇದನಾದ್ವತಿ |
ಕೃತಾಿವಲಭಫಮತಿ ||೭||
೮ ಅತಯ ಯುದಯಜಃ |
(.೭.ಖೀಂ.,೮)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೮
ಅತಯ ಅಸಿಭನಾ್ಲೇ ಯುದಾಯನ್ಽನಭಸತೇ ಯುದಯ ಭನಮವ"ಇತಾಮದ್ವೇನೇಕಾದಶ್ಾನುವ್ಾಕಾನ್ ಜೇತ್ |
ಏತಣಯೇವ ದೇವಭುತಿಷಠೇತೇತಮಥಾಃ |
(ತತೂಯೇತತಭಸಾಮನುವ್ಾಕಸಾಮದ್ವತೂೇ ದಶ್ಸಿೃಕ್ಷುಽತೇಷಾೀಂ ಸಹ್ಸಯಯೇಜನಽಇತಮನು,ಙಗಃ |
ಅನತತಸಾಯೇ ಭನಾಾಃಽನಮೇಯುದಯೇಬೂಮೇ ಯೇ ೃಥಿವ್ಾಮೀಂ ಯೇಷಾಭನನರ್ಮಷ್ವಃಽಽನಮೇ ಯುದಯೇಬೂಮೇ
ಯೇಽನತರಿಕ್ಷೇ ಯೇಷಾೀಂ ವ್ಾತಃಽಽನಮೇ ಯುದಯೇಬೂಮೇ ಯೇ ದ್ವವಿ ಯೇಷಾೀಂ ವಷ್ಾರ್ಮಷ್ವಸತೇಬಮಃಽಇತಾಮದ್ವ
ಸವಾತಾಯನುಷ್ಙಗಃ ||೭|| ||)||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೮
ಅತಾಯಸಿಭನಾ್ಲೇ |
ಅನಮೇ ತುಅತಯ ವೃಕ್ಷಸರ್ಮೇ ಇತಿ |
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೯)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೯
ಅಥ ವ್ಾ ಯಥಮೇತತಭಾಬಾಮಮ್ೇವ್ಾನುವ್ಾಕಾಬಾಮಭುಸಾಥನೀಂ ಕತಾವಮಮ್ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೯
ಅಥ ವ್ಾ ಯುದಾಯಣಾೀಂ<ಯಥಮೇತತಭಾವ್ೇ>ವ್ಾನುವ್ಾಕರ ಜೇತ್ ||೯||
ಅಥ ಯಧಾನಹೂೇಭಕಾಲ ಏವ ಮತ್ತಾವಮೀಂ ತದಾಹ್
೯ ಅಗನೇಯಭಿತೂೇ ಗವ್ಾೀಂ ಸಾಥನಮ್ |
ಅಭಿತ ಏತಭಗ್ನನೀಂ ಗಾಸಾನಮತಿ ಮಥಣನಾ ಧೂಭಃ ಾಯುನಮಾತ್ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೨೦.೧೦ ||
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೧೦)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೦
<ಏತೀಂ>ಹ್ೂಮಭಾನಭಗ್ನನಭಭಿತೂೇ <ಗಾಃ>ಆತಿೇಮಾಃ ಮಥಾ<ಸಾಥಮತಿ>ಸಾಥನೇ <ಏನಾ ಗಾಃ ಧೂಭಃ
ಾಯುನಮಾತ್> |
ಅನುವ್ಾತೀಂ ಸರ್ಮೇ ಇತಮಥಾಃ |
ಯಧಾನಹೂೇಭಕಾಲೇ ಚ... ತದಥಾಮ್ೇವ್ಣತರ್ಮತುಮಕತೀಂ ಏತೀಂ ಹ್ೂಮಭಾನಭಗ್ನನರ್ಮತಿ ||೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೦
<ಏತೀಂ> ಹೂೇಭಾತಾ<ಭಾಗ್ನನಭಭಿತಃ>ಹೂೇಭಾಗನೇಸಸರ್ಮೇ ಇತಮಥಾಃ |
<ಗಾಃ>ಸಿಕ್ರೇಮಾಸಾನಮತಮನುವ್ಾತೀಂ,<ಮಥಣನಾ> ಗಾ ಹೂೇಭಧೂಭಃ<ಾಯುನಮಾತ್> |
೧೦ ಗವ್ಾಭವೇಕ್ಷಣಮ್ |
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೧೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೧
ತಾ ಗನಧಣಸುಸಯಭಿಚನದನಾದ್ವಭಿಯವೇಕ್ಷತಿ ದಬಾಗುಯಭುಷಿಟನಾ, ನ ಹ್ಸತೇನ |
ಗುಯುಭುಷಿಟಃ ಗುಯಭುಷಿಟಃ ಛಾನದಸ ಉಕಾಯಲೇಃ |
ಸನನಖ್ೇನ ದಬಾಭುಷಿಟನೇತಮಥಾಃ |
ತತಯ ಹೂೇಭ ಕಾಲವಚನೀಂ ಪ್ಯೇಕ್ಷಣೀಂ ತಸಿಭನ್ ಕಾಲೇ ||೧೦||
ವೃಷಾಣೀಂ ವೃಷ್ಬೀಂ ತಮ್ೇವ್ಾಗಯೇ ಪ್ಯೇಕ್ಷತಿ |
ಮದಮಮಸಾವುಕಯಮ್ೇ ನ ತಿಷಠೇತತಥಾಪಿ ಅಹ್ಗತಾಿತತಸಮಣವ್ಾವೇಕ್ಷಣಮ್ |
ಅಗಯೇ ತದಥಾ ಏವ ಕಾಲಃ | ೧೧ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೧
ತಾ ಗನಧಣಶ್ಾಚನದನಾದ್ವನಾ ಮುಕತಃ |
<ದಬಾಗುಯಭುಷಿಟನಾ> ದಬಾಾಣಾೀಂ ಗುಯುಭುಷಿಟದಾಬಾಗುಯಭುಷಿಟಃ |
ಉಕಾಯಲೂೇಶ್ಾಛನದಸಃ |
ಸನನಖ್ೂೇ ದೃಢಭುಷಿಟರಿತಮಥಾಃ |
ತೇನಾವೇಕ್ಷತಿ |
ತತಯ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ<ವೃಷಾಣೀಂ>, ವೃಷ್ಬಮ್ೇ <ವ್ಾಗಯೇಽವೇಕ್ಷತಿ |
>ಏವಕಾಯಾತತಸಿಭನನವೇಕ್ಷಯಭಾಣೇಽನಾಮ ಕಾಚಿದರಯನಾಾವೇಕ್ಷಯತೇ |
ತತೂೇ ಗೂೇಚಯಾಮ ಗಾಃ ಯಸಾಥಮತಿ ||೧೧||
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೧೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೨
ಅಥ ಕ್ಷಣತಯತಮಸಾಥಲಿೇಾಕಸಮ ವಿಧಿಃ<ಭಗೇಾ>ಭಾಗೇಾ ಛಾನದಸೂೇ ಹ್ಸಿಃ |
<ಅನಗರನ>ಬೂಭಾವ್ೇವ |
ಗವ್ಾಭಗಚಛನಿತೇನಾೀಂ ಕಸಾಮಶ್ಚಚತೂಗೇಃ ಥಿ ಮಾಗವಿಧಾನಾತಗರನ ಾಯತೇ ಯತಿಷೇಧಃ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೨
ತತಃ ಯಸಿಥಿತಾನಾೀಂ<ಗವ್ಾೀಂ ಭಗೇಾ ಭಾಗೇಾ> |
ಛಾನದಸೂೇ ಹ್ಸಿಃ |
ಅನಗರನ ಬೂಭಾವ್ೇವ<ಕ್ಷೇತಯಸಮ ತಿೀಂ ಮಜತೇ || ೧೨ >||
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೧೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೨
ತಸಮ ಕ್ಷೇತಯತೇಯಾವ್ಾಹ್ನೀಂ ಈಶ್ಾನವತ್ತಾವಮಮ್ |
ಽಆ ತಾಿ ವಹ್ನಿತವಽತಮನಮಚೇಾತಮಥಾಃ |
ಶ್ವಾಶ್ಫೂದೇಽಪಿ ತಸಮ ಮಾಾಮನಾಭ ದಯಷ್ಟವಮಮ್ ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೩
ಕ್ಷೇತಯಸಮ ತೇ <ಯಾವ್ಾಹ್ನರ್ಮೇಶ್ಾನವತ್>,ಽಆ ತಾಿ ವಹ್ನುತಽಇತಮೇತಯೇತಮಥಾಃ ||೧೩||
೧೨ ತಸೈ ಣಾದಾನಮ್ |
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೧೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೪
ಆವ್ಾಹಾಮಘಮಾ ದತಾಿ ಗನಾಧದ್ವಭಿಯಬಮಚಮಾ ಸಾಥಲಿೇಾಕಭಾಸಾದಾಮಭಿಘಾಮಾ ಚತಾಿರಿ ಸತ ವ್ಾ ಣಾಾನಿ ದೇವಸಮ
ಸರ್ಮೇೇ ಕೃತಾಿ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೪
ಚತಾಿರಿ ಸತ ವ್ಾ ಭಾಾನಿ ಬೂಭರ ಸಾಥಯಿತಾಿ ತೇಷ್ು
ಕ್ಷಣತಯತಾಮತಾನಲಿೇಾಕಾದೂೇದನಭಾದಾಮ<ನಾಭದೇಶ್ೀಂ>ನಾಭ ಚತುಥಮಾನತಭಾದ್ವಶ್ಮಽಕ್ಷೇತಯಸಮ ತಯೇ
ತಾಿೀಂ ದದಾರ್ಮ, ಇತಿ<ದಧಾತಿ> |
ಽಡುಧಾಞ್ ಧಾಯಣಪ್ೇಷ್ಣಯೇಃಽಇತಿ ಸಭಯಣಾತ್ |
೧೩ ತಸಮ ಶ್ಚೇಘಯಕಯಣವಿಧಿಃ |
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೧೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೫
ಾಕೂೇ ಫಾಲಸತದಿತಗಭನಶ್ಚೇಲೂೇಽಮೀಂ ದೇವಃ ತಸಾಭಚಿಛೇಘಯೀಂ ಮಜೇತೇತಮಥಾಃ ||೧೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೫
ಅಮೀಂ ಚರದನದಾನಾತಭಕೂೇ ಮಾಗಃ ಕ್ಷಿಯಭಾವ್ಾಹ್ನಾನನತಯಭುದಕಮ್ೇವ ಯದಾಮ ಕತಾವಮಃ |
ಗನಾಧದ್ವಯದಾನೀಂ ತು ಮಾಗೂೇತತಯಕಾಲಮ್ೇವಮತಃ ಾಕೀಂ ಅಲೂೇ ದೇವಃ |
ಏತದುಕತೀಂ ಬವತಿಅನಿತಮದಸಾನತಾಿತಷೇತಯಸಮ ತೇಃ ಶ್ಗ್ನಯಮ್ೇವ ಫಲಿದೇಾಮ ಇತಿ |
ಕೇಚಿತಾಕಃ ಫಾಲಃ ಫಾಲವದಗಭನಶ್ಚೇಲಃ |
ತಥಾ ಗನಾಧದ್ವ ದತಿಣವ್ಾತಾಯಪಿ ಫಲಿರಿತಿ ||೧೫||
೧೪ ತಸೂಮೇಸಾಥನಮ್ |
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೧೬)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೬
<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಕ್ಷೇತಯಸಮ ತಿನಾ ವಮಽರ್ಮತಿ ದಾಿಬಾಮಮ್ ||೧೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೬
ಽಕ್ಷೇತಯಸಮ ತಿನಾ ವಮಮ್ಽಇತಿ ದಾಿಬಾಮಭೃಗಾಬಯಭುತಿಷ್ಠತೇ ||೧೬||
(.೭.ಖೀಂ.೨೦೧೭)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೭
ಽತೇನ ಸಪಿಾಷ್ಭತಾಽಇತಿ ಾವಾಣಾತಿದೇಶ್ೇನಣವ ಸಿದಧೇ ಫಹ್ುತಿವಿಧಾನಾಥಾ ವಚನಮ್ ||೧೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೭
ಅಮೀಂ ಚ ಾಯಕೃತಯತಿತಯನುವ್ಾದೂೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಫಹ್ುತಿೀಂ ವಿಧಾತುಮ್, ಸಪಿಾಷ್ಭತತವೀಂ ನಿವತಾಯಿತುೀಂ ವ್ಾ ||೧೭||
ಕ್ಷಣತಯತಮಸಮ ಯತಿತಿತಭಾಹ್
೧೬ ಕ್ಷಣತಯತಮಚಯೂೇಃ ಫನುಧಭಿಸಸಹ್ ಬೂೇಜನಮ್ |
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೧೮)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೮
<ಸನಾಬಮ>ಸಸಭಾನಯೇನಮಃ ುತಾಯಃ ಬಾಯತಯಶ್ಚ |
ಸನಾಬಮ ಇತಮೇವ ಸಿದಧೇ<ಯೇ ಬವನಿತ> ಇತಿ ವಚನೀಂ ದರಹಿತಾಯದ್ವೇನಾಭಪಿ ಸಭಫನಿಧನಾೀಂ ಯತಿಗಯಹಾಥಾಮ್ ||೧೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೮
<ಸನಾಬಮಸಾಸಪಿಣಾಡಃ> ||೧೮||
(.೭.ಖೀಂ.,೨೦೧೯)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೦.೧೯
ಏಷಾೀಂ ಮಜಭಾನಕುಲಜಾತಾನಾೀಂ ಮಥಾ<ಕುಲಧಯಬಃ>ತಥಾ ವ್ಾ ಾಯಶ್ನಭಮದ್ವ ುತಾಯಣಾಮ್ೇವ, ತಥಾ
ಾಯಶ್ನಮ್ |
ಅಥ ಸವ್ೇಾಷಾೀಂ ಸಿಕುಲಜಾತಾನಾೀಂ, ತಥಾ ಾಯಶ್ನಮ್ |
ಅಥ ಸಿಸಿಯೇಮಾದ್ವೇನಾಭಪಿ, ತಥಾ ಾಯಶ್ನರ್ಮತಿ ||೧೯||
ಇತಮನಾಕುಲಾಮಾೀಂ ಹ್ಯದತತರ್ಮಶ್ಯವಿಯಚಿತಾಮಾೀಂ ಗೃಹ್ಮವೃತರತ ವಿೀಂಶ್ಃ ಖಣಡಃ ಸತಭಶ್ಚ ಟಲಃ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೦.೧೯
ಮದಮೇಷಾಭನುಷಾಠತೄಣಾೀಂ ಅಸಪಿಣಡಕತೃಾಕಾಯಶ್ನಭಪಿ ಕುಲಧಭಾಸತಹಿಾ ತಥಾ ವ್ಾ ಸಾಮತ್ ||೧೯||
==================================================================
==================
ಅಥಾಷ್ಟಭಃ ಟಲಃ ||
ಏಕವಿೀಂಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೨೨ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧಯಕಯಣಮ್
೧ ಭಾಸಿ ಶ್ಾಯದಧಕಾಲಃ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೧
<ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧೀಂ>ನಾಭ ಪಿತಯಯೀಂ ಕಭಾ ಭಾಸಿ ಭಾಸಿ ಕತಾವಮಮ್ |
ತತಯ ಯೇಽಯಕ್ಷೇ ಕಾಲವಿಶ್ೇಷಾಃ ಸಾಭಮಾಚಾರಿಕೇಷ್ೂಷಾಟಃ"ಯಥಮ್ೇಽಹ್ನಿಕ್ರಯಮಭಾಣೇ (ಆ.ಧ.೨೧೬೮)
ಇತಾಮದಮಃ ಅಯಕ್ಷಸಾಮಯಾಹ್ಣಃ ಶ್ಯೇಮಾ"(ಆ.ಶ್ರಯ.೨೧೬೪)ನಿತಿ ಚ ತೇ ಸವ್ೇಾ <ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ>ಮಥಾ
ತತೂಯೇದ್ವಷಾಟಃ ತಥಣವ ಭಾಸಿ ಭಾಸಿ ಯತಮೇತವ್ಾಮಃ |
ಮದಮಪಿ ತೇ ವಿಶ್ೇಷಾಃ ತಸಾಭದೇವ ವಚನಾತಿಸದಾಧಃ ತಥಾಪಿ ತಸಮ ಕಭಾಣಃ ಯಯೇಗವಿಧಾನರ್ಮತ ಉತತಯೀಂ
ಕ್ರಯಮತ ಇತಿ ಜ್ಞಾನಾಥಾರ್ಮದೀಂ ವಚನಮ್ |
ಅನಮಥಾ ಜ್ಞಾಯೇತ ಶ್ುಚಿೇನಭನಾವತಃ ಇತಾಮದ್ವ ಕಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ವಿಧಿೇಮತ ಇತಿ |
ಏವೀಂ ತಹಿಾ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧಸಮಣತದೇವ್ಾಧಿಕಾಯಾಥಾಭಸುತ |
ತಸಾಭದ್ವದಭಸಮ ಯಯೇಜನಭಾಭಸರಿಭಾಣಭನೇಕ್ಷಾಯಯಕ್ಷವಶ್ಏನ ವಾಕಾಲಾ ಮಥೇದೇಶ್ೀಂ ಮಥಾ
ಸುಮರಿತಿ |
ತೇನ ೂವಾಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ಞಚದಶ್ಾಮಭಕೃತಶ್ಾಯದಧಸಾಮಯಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ಯಥಭಾದ್ವಷ್ು ಸವ್ಾಾಸು ತಿಥಿಷ್ು
ಕ್ರಯಮಾಬವತಿ ತತತತಾ್ಭಸಮ ||೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೧
<ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧಸಮ>ಭಾಸೇ ಭಾಸೇ ಶ್ಯದಧಮಾ ಕತಾವಮಸಮ |
<ಅಯಕ್ಷೇ>ಕೃಷ್ಣಕ್ಷೇ |
<ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ>ಽಸವ್ೇಾಷಿೇವ್ಾಯಕ್ಷಸಾಮಹ್ಸುಸ ಕ್ರಯಮಭಾಣೇ ಪಿತೄನ್ ಪಿಯೇಣಾತಿ |
ಕತುಾಸುತ ಕಾಲಾಭಿನಿಮಭಾತಪಲವಿಶ್ೇಷ್ಃಽ(ಆ.ಧ.೨೧೬೭) ಇತಾಮದ್ವಧಣಾಶ್ಾಸಾಸಿದೂಧೇದೇಶ್ಾನುಸಾಯೇಣ
ಕಾಲಾ ಬವನಿತ |
ಽಅಯಕ್ಷೇ ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಕಾಲಾಃ, ಇತಿ ುನವಾಚನಸಮ ಯಯೇಜನೀಂಽಅಯಕ್ಷೇ ಪಿತಾಯಯಣಿಽ(ಆ.ಗೃ.೧೭)
ಇತಮತೂಯೇಕತಮ್ |
(.೮.,ಖೀಂ.೨೧೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೨
<ಶ್ುಚಿೇನ್>ಸುದಾಧನ್<ಭನಾವತಃ>ಶ್ುಯತಾಧಮಮನಸಭನಾನನ್ಽಶ್ುಚಿೇನಭನಾವತಸಸವಾಕೃತಮೇಷ್ು
ಬೂೇಜಯೇತ್ಽ(ಆ.ಧ.೨೧೫೧೧)
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೨
ಶ್ುಚಿತಾಿದ್ವಗುಣಮುಕಾತನ್ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್, ಅನತಾಾವ್ೇಕ್ಷಃ ಯತುಮಕಾಯಾದ್ವದೃಷ್ಟಯಯೇಜನಾನವ್ೇಕ್ಷೂೇ,
ಬೂೇಜಯೇದ್ವತಿ ವ್ಾಕಾಮಥಾಃ |
ದಾಥಾಸುತ ಶ್ುಚಯೇ ವ್ಾಙಭನಃ ಕಾಮಶ್ುದಾಧಃ |
ನ ಚ ವ್ಾಚಮೀಂ ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇಽಶ್ುಚಿೇನಭನಾವತಸಸವಾಕೃತಮೇಷ್ು ಬೂೇಜಯೇತ್ಽ(ಆ.ಧ.೨೧೫೧೧) ಇತಿ
ಸವ್ಾಾಥಾಭುಕತತಾಿದ್ವಹ್ ುನಶ್ುಿಚಿತಿವಚನಭನಥಾಕರ್ಮತಿಮತೂೇಽಲಾವಿದಾಮನಪಿ ಶ್ುಚಿೇನೇವ ಬೂೇಜಯೇತ್,
ತದಬಾವ್ೇ ವಯೀಂ ಕ್ರಯಮಾಲೂೇಪ್ೇ, ನ ತಿಶ್ುಚಿೇನಿತಮೇವೀಂ ಶ್ುಚಿೇತಾಿದಯಾತಾಮ್ |
ಭನಾಸಭಫನಧವ್ಾಮತಿಯೇಕೇಣಾನತೇವ್ಾಸಮಸಭಫನಾಧನಿತುಮಕತೀಂ
ತದಙ್ಗಗಧಮೇತೃಶ್್ಯೇತೃಲಕ್ಷಣಭನಾಸಭಫನಧನಿಷೇಧಾಭಿಾಯಮಮ್ |
ನನು ಚ
ತಥಾ
ಭಾತಾಭಹ್ನಾಭಮೇವೀಂ ಶ್ಾಯದಧೀಂ ಕುಮಾಾದ್ವಿಚಕ್ಷಣಃ |
ತಥಣವ
ೃಥಙ್ಗಭತಾಭಹಾನಾೀಂ ಚ ವ್ಣಶ್ಿದೇವಸಭನಿಿತಮ್ |
ಶ್ಾಯದಾಧಬಾವ್ಾನಾಭತಾಭಹ್ಶ್ಾಯದಾಧೀಂಶ್ಬಾಗ್ನತೂಿೇತತೇಃ |
ಅಥ ವ್ಾ ಯೇ ದರಹಿತೂಯೇಽುತಯಸಮ ಭಾತಾಭಹ್ಸಾಮಖಲಾತಾಹಾರಿೇ ತಸಮಣತಚಾಛರದಧೀಂ ನಿಮತಮ್ |
ಮಥಾಹ್ ಲರಗಾಕ್ಷಿಃ
೩ ಅನನಹೂೇಭಾಃ |
(.೮.ಖೀಂ.,೨೧೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೩
ಉತತಯಾಭಿಃಽಮನೇ ಭಾತೇಽತಾಮದ್ವಭಿಃ ಸಿಾೇಲಿಙಗನಿದೇಾಶ್ಾದೃಗ್ನಫಸಸತಭಿಃ ಅನನಸಮಣಕದೇಶ್ೀಂ ಜುಹೂೇತಿ |
ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾತಾ ಕಲಿತಾದನಾನದುದಧೃತಮ ಜುಹೂೇತಿೇತಮಥಾಃ |
ತತಯಽಅಭುಷಾಭಽಇತಮಸಮ ಸಾಥನೇ ಆದ್ವತೂೇ ದಿಯೇಃ ಪಿತುನಾಾಭನಿದೇಾಶ್ಃ |
ಭಧಮಭಯೇಃ ಪಿತಾಭಹ್ಸಮ |
ಅನಯಯೇಃ ಯಪಿತಾಭಹ್ಸಮ |
"ಮದ್ವ ದ್ವಿಪಿತಾ ಸಾಮದೇಕಣಕಸಿಭನ್ ಪಿಣಡೇ ದರಿ ದಾಿವುಲಕ್ಷಯೇ"(ಆ.ಶ್ರಯ.೧೨೭)ದ್ವತಿ ನಾಮಯೇನ
ದ್ವಿಪಿತುದಿಾಯೇಯುಲಕ್ಷಣಭಭುಷಾಭ
ಅಭುಷಾಭ ಇತಿ |
ಅನತೇ ಸಾಿಹಾಕಾಯಃ |
ಕೇಚಿತ್ಽಪಿತಯರ ವೃಞ ಜೇತಾಽರ್ಮತೂಮಹ್ೀಂ ಕು೪ ಅನಿತ |
(ಋಗ್ನಿಕಲೀಂ ಕುವಾನಿತ ವ್ಾ)ಏತೇನ ಪಿತಾಭಹ್ಯಪಿತಾಭಹರ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತರ |
ತಥಾಽಸಾಿಹಾ ಪಿತಯಽಇತಮತಾಯಪಿ ಕೇಚಿದೂಹ್ೀಂ ಕುವಾನಿತ |
ಅಯೇ ನಪಿತೃತಿಭತಯ ವಿವಕ್ಷಿತೀಂ ಏಕತಿಭವಿವಕ್ಷಿತರ್ಮತಿ |
ಕೇಚಿತ್
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೩
ಅತಾಯನನಶ್ಫದೇನ ಫಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾಥಾಭನನೀಂ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್, ಷ್ಷಾಠಯ ಚಾಾದಾನಾಾದೇಮಬಾವಃ |
ತೇನಾಮಭಥಾಃಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾಥಾಾತಸವಾಸಾಭದಧವಿಷ್ಮಜಾತಾದೂೇದನಾೂಾದೇಹೂೇಾಭಾಥಾಮ್ೇಕಸಿಭನಾ
ತಯೇ ಸಹೂೇದಧೃತಮ, ತಸಾಭತಾವಾಣವದವದಾನಧಮ್ೇಾಣಾವದಾಯೇತತಯಾಭಿಃಽಮನೇ ಭಾತಾಽಇತಾಮದ್ವಭಿಸಸತಭಿಃ
ಯತಮೃಚೀಂ ಯಧಾನಿೇಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಿ |
ನ ತು ಫಹ್ುಭನಾಕ ಏಕೂೇ ಹೂೇಭಃ,ಽಏತದಾಿ ವಿರಿೇತಮ್ಽ(ಆ.ಗೃ.೨೧೫) ಇತಿ ಫಹ್ುತಿಲಿಙ್ಗಗತ್ |
ಲಿಙಗೀಂ ಚಽಏತದಿೇಽತಿ ಸೂತಯವ್ಾಮಖ್ಾಮನೇ ವಮಕತೀಂ ಬವಿಷ್ಮತಿ |
ಅತಯ ಯಥಭದ್ವಿತಿೇಮಯೇಭಾನಾಯೇಯರ್ಮಷಾಭ ಇತಮಸಮ ಸಾಥನೇ ವಿಷ್ುಣಶ್ಭಾಣ ಇತಿ ಚತುಥಾಮಾ
ಪಿತುನಾಾಭಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಏವೀಂ ತೃತಿೇಮಚತುಥಾಯೇಃ ಪಿತಾಭಹ್ಸಮ ಞಚಭಷ್ಷ್ಠಯೇಃ ಯಪಿತಾಭಹ್ಸಮ |
ಸತಮ್ೇ ತಿದಶ್ಿಫಾದಬಾವ್ಾನಾನಸಿತ ನಾಭಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಅನೂಹ್ಶ್ಾಚತಯ ದ್ವಿಪಿತಾಯದ್ವಕಸಾಮಪಿ,ಽತಸಾಭದೃಚೀಂ ನೂೇಹೇತ್ಽ (ಆಶ್ಿ.ಶ್ರಯ.) ಇತಿ ಋಗೂಹ್ಯತಿಷೇಧಾಚಚ |
ತಸಾಭತ್ಽಪಿತಾ ವೃಙ್ಗ್ವಭಾಽಇತಾಮದಮೇಕವಚನೀಂ ಪಿತಾಯದ್ವಶ್ಾಭಾನಮಯಮ್ |
ಅತ ಏವ ಯಕೃತರ ದಶ್ಾೂಣಾಭಾಸಯೇಯನೇಕತಿನೇಕಸಾಮಪಿಽತಿನೇ ಸನನಹ್ಮಽಇತಮೇಕವಚನೇನಣವ ಸಮ್ರಣಷ್ಃ |
ಊಹ್ ಇತುಮದೇಶ್ಃ |
ಯಕೃತಾವ್ೇವ ದಾಿದಶ್ಾಹೇ"ಅದಮ ಸುತಾಮರ್ಮತಾಮಲೇಖನಃ"ಇತೂಮಹ್ದಶ್ಾನಾತ್ |
೪ ಆಜಮಹೂೇಭಾಃ |
(.೮.ಖೀಂ.,೨೧೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೪
ಷ್ಡಾಜಾಮಹ್ತಿೇಜುಾಹೂೇತಿಸಾಿಹಾ ಪಿತಯ ಇತಾಮದಾಮಃ |
ತತಯಽಸಾಿಹಾ ಪಿತಯಽ ಇತಿ ುಯಸಾತತಾಸವಹಾಕಾಯತಾಿನಾನನತೇ ಸಾಿಹಾಕಾಯಃ |
ನಿಷೇಧಾತ್ |
ಆಹೂೇಭಾತೃತಾಿ ವಿಯಮ್ೇತ್ಽಇತಮಮಭಪಿ ವಿದ್ವನಾ ಬವತಿ |
ಹೂೇಭಸಮ ಬೂೇಜನಾಙಗತಾಿತಿಣಡಪಿತೃಮಜ್ಞೇ ತು ಹೂೇಭಸಮ ಯಧಾನತಾಿದ್ವತಿ |
ಅನಮೇ ತು ಯೇಬಮ ಏವ ಪಿತಾ ದಧಾಮತತೇಬಮ ಏವ ುತೂಯೇಽಪಿೇತಾಮಹ್ುಃ |
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೪
ಏವಭನನಹೂೇಭಾತುದತಾಿ,<ಅನನತಯಭುತತಯಾಃ>ಽಸಾಿಹಾ ಪಿತಯೇಽಇತಾಮದಾಮಷ್ಷಡಾಜಾಮಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಿ ||೪||
(.೭.ಖೀಂ.,೨೧೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೫
ೂವ್ಾಾಸಸಾತಜಾಮಹ್ುತಮಃ ಉತತಯಾಷ್ಷಡನಾನಹ್ುತಮ ಇತಮಥಾಃ |
ಭನಾಾಸುತ ಮಥಾಭಾನತಮ್ೇವ |
ಯಯೇಗಃೂವಾದುಮನಿಾವ್ೇದನೀಂ ಸಾಮೀಂ ಬೂೇಜನಾನನತಯೀಂ ಶ್ಿಃ ಶ್ಾಯದಧೀಂ ಬವಿಷ್ಮತಿೇತಿ |
ತತ ಆಗಬಮವಯತಚಮಾಾ ಸವ್ೇಾಷಾಮ್ |
(ವಮೀಂ ತು ಫೂಯಭಃ ೂವ್ೇಾದುಮಃ ಸಾಮೀಂ ಬೂೇಜನೀಂ ನ ಬವತಿ |
ಽಮದನಾಶ್ಾಿನುವಸೇತಿತೃದೇವತಮಸಾಸಯ"ದ್ವತಿ ಲಿಙ್ಗಗದ್ವತಿ) |
ತಾನಭನಾಮತೇ |
ೂವಾ ವಿಶ್ಿೇಬೂಮೇ ದೇವ್ೇಬೂಮೇ ಮಜ್ಞೂೇವಿೇತಿೇ ಮುಗಾಭನ್ ದರಿ ಚತುಯೂೇ ವ್ಾಽಭಾಸಿ ಶ್ಾಯದಧೇ ವಿಶ್ಿೇಬೂಮೇ
ದೇವ್ೇಬಮಃ ಕ್ಷಣಃ ಕತಾವಮಽಇತಿ |
ಽಓೀಂ ತಥೇಽತಿ ಯತಿವಚನಮ್ |
ಽಾಯಪ್ನೇತು ಬವ್ಾಽನಿತಿ ಮಥಾಸನೀಂ ಾಯಣಮ್ |
ಽಾಯನವ್ಾನಿೇಽತಿ ಯತಿವಚನಮ್ೇ |
ದೇವ್ೇಬಮಃ ಾಯಙುಭಖ್ಾಃ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಃ ಾಯಙೃಲೇಷ್ು ದಮ್ೇಾಷ್ು |
ಪಿತೃಬಮ ಉದಙುಭಖ್ಾಃ ದ್ವಿಗುಣಬುಗನೇಷ್ು ದಕ್ಷಿಣಾಗಯೇಷ್ು ಮುವ್ಾನಃ ಪಿತಯೇ |
ವೃದಾಧಃ ಪಿತಾಭಹಾಮ |
ವೃದಧತಭಾಃ ಯಪಿತಾಭಹಾಮ |
ಏಕಣಕಸಮ ತಯಮಸಾಯೇ ವ್ಾ |
ಶ್ುಚರದೇಶ್ೇ ದಕ್ಷಿಣಾಯವಣೇ ಶ್ಾಯದಾಧಗಾಯೀಂ ಸವಾತಃ ರಿಶ್ಚಯತಭುದಗವ್ಾದಾಿಯೀಂ ತಸಮ ೂವೇಾತತಯೇ ದೇಶ್ೇ
ಅಗ್ನನಯರಾಸನಃ |
ತಸಾಮ ಧಕ್ಷಿಣತಃ ಪಿಣಡದಾನಾಥಾ ಸಥಣಿಡಲಮ್ |
ತಸಮ ದಕ್ಷಿಣತಃ ಉದಙುಭಖ್ಾಃ ಪಿತಾಯಥಾಾಃ ಶ್ಾಚತಾರಙುಭಖ್ಾಃ ದೇವ್ಾಥಾಾಃ |
ತಸಿಭನನೇವ ಸಥಣಿಡಲೇ ಮಥಾವಕಾಶ್ೀಂ ತಿಯಷ್ು ಾತಯೇಷ್ು ಪಿತೃಬಮ ಉದಕಾನಮಘಾಮಾಣಿ ದಕ್ಷಿಣಾವಗಾಾಣಿ ತಿಲವನಿತ |
ದೇವ್ೇಬಮ ಏಕಸಿಭನಮವಭತಿ |
ತಾನಿ ುಷಣಯವಕ್ರೇಮಾದಬೇಾಷ್ು ಸಾದಯಿತಾಿ ದಬಣಾಃ ಯಚಾಛದಮ ಆಸನಗತಾನಾೀಂ ಫಯಾಹ್ಭಣಾನಾೀಂ ಹ್ಸತೇಷ್ು
ಸಿಸಾಭತಸವಸಾಭತುದಾತಾಯತಾತಾಯನತಯೇಭಾ ಆದಾಮಽವಿಸಿೇ ದೇವ್ಾ ಇದೀಂ ವೇರ್ಽಘಮಽಽಪಿತಃ ಇದೀಂ
ತೇರ್ಽಘಮ, ಪಿತಾಭಹ್ ಇದೀಂ ತೇರ್ಽಘಮ, ಯಪಿತಾಭಹ್ ಇದೀಂ ತೇರ್ಽಘಮ, ಇತಮಗಾಮಾಣಿ ದದಾತಿ ತೂಷಿಣೇೀಂ ವ್ಾ |
ುಯಸಾತದುರಿಷಾಟಚಚ ಶ್ುದೂಧೇದಕೀಂ ತತೂೇ ಗನಾಧದ್ವಭಿಃ ವ್ಾಸೂೇಭಿಶ್ಚ ದ್ವಿಜಾನಬಮಚಮಾ |
ಽಉದ್ವಧರಮತಾಭಗರನ ಚ ಕ್ರಯಮತಾಽರ್ಮತಾಮಭನಾಮತೇ |
ಽಕಾಭಭುದ್ವಧರಮತಾೀಂ ಕಾಭಭಗರನ ಚ ಕ್ರಯಮತಾೀಂಽಇತಿ ಯತಿವಚನಮ್ |
ತತೂೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಥಾ ಸೀಂಸೃತಾದನಾನದುದಧೃತಾಮಯೇಣಾಗ್ನನೀಂ ಫಹಿಷಿಾ
ಯತಿಷಾಠಾಮಭಿಘಾಮಾಾಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದಮಜಮಬಾಗಾನತೇ ತಯಯೇದಶ್ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಿ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೫
ಮದಾಿ<ವಿರಿೇತಮ್ೇದಬವತಿ>,ಽಮನೇ ಭಾತಾಽಇತಾಮದಾಮಃ ೂವ್ಾಾಸಸಾತಜಾಮಹ್ುತಮಃ,ಽಸಾಿಹಾ
ಪಿತಯೇಽಇತಾಮದಾಮ ಉತತಯಾಷ್ಷಡನಾನಹ್ುತಮ ಇತಿ ||೫||
೫ ಅನಾನಭಿಭಶ್ಾನಮ್ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೬
ಏವೀಂ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಹ್ುಾತಾಿ ಸರವಿಷ್ಟಕೃತೀಂ ಹ್ುತಾಿ ಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತೇ |
ಸಾಙ್ ಗೇ ಯಧಾನೇ ಸವಾತಯ ಾಯಚಿೇನಾವಿೇತಮ್ |
ನ ದಾಮಾದಮ ಇತಮನಮೇ |
ರಿಷೇಚನಾನತೀಂ ಕೃತಾಿ ಯಣಿೇತಾಶ್ಚ ವಿಭುಚಮ ತತಸಸವಾಭನನೀಂ ಹೂೇಷ್ಮೀಂ ಚ ಸಭುನಿಧಾಮ ಹ್ುತಶ್ೇಷ್ೀಂ ಚ
ತಸಭನುತಸೃಜಮ ತಭುತತಯಸಿಾಭಿಃ ಅಭಿಭೃಶ್ೇತ್
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೬
ಅಥ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾಥಾಹ್ವಿಷ್ಮಭಹ್ವಿಷ್ಮೀಂ ಚ ಸವಾಭನನೀಂ ಉತತಯಣಃಽಏಷ್ ತೇ ತತ
ಭಧುಭಾನ್ಽಇತಮೇತಣಸಿಾಭಿಭಾನಾಣಃ ಅಭಿಭೃಶ್ೇತ್ |
ಏಕಮತನೇನ ಸವಾಸಾಮಭಿಭಶ್ಾನಾಸಭಬವ್ೇ ಭನಾಾವೃತಿತಃ ಶ್ೇಷಿಯತನಾತಾಿಚಛೇಷಾಣಾಮ್ ||೬||
(.೮.ಖೀಂ.,೨೧೭)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೭
ಅಥ ವ್ಾ ಬೂೇಜನಾತಯೇಷ್ು ಕಲೃಾತನೂೇದನವಿಶ್ೇಷಾನ್ ಯತಿುಯುಷ್ೀಂ ೃಥಗಭಿಭೃಶ್ೇತಮಥಾಲಿಙಗಮ್ |
ತತಯ ಮಾವನತಃ ಪಿತಯಥೇಾ ಬೂೇಜಮನತೇ ತಾವತುಸ ಯಥಭಸಮ ಭನಾಸಾಮವೃತಿತಃಽಏವಭುತತಯಯೇಃ |
ತತಃ ಾತಯೇಷ್ು ಕಸಿತಾನನನಶ್ೇಷಾನ್ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೭
ಅಥವ್ಾ ಪಿತಾಯದಮಥೇಾಬೂಮೇ ಫಾಯಹ್ಭಣೇಬಮಃ ಯತಿಯೂಯೂಷ್ೀಂ ಬೂೇಜನಾತಯೇಷ್ು ಕಲೃಾತನ್ ಯಕಸಿತಾನ್
ಬೂೇಜಮದಾಥಾಾನೇಕಣಕೇನ ಭನಾೇಣ ಮಥಾಲಿಙಗ ಭಭಿಭೃಶ್ೇತ್ |
ಅತಾಯಪಿ ಪಿತಾಯದೇಯೇಕಣಕಸಮ ಫಾಯಹ್ಭಣಫಹ್ುತಿೇ ಮುಗದಭಿಭಶ್ಾನಾಸಭಬವ್ೇ ಚ ತತತನಭನಾಾವೃತಿತಃ ||೭||
೬ ಬೂೇಕೃಭಿಯನೂನೇಸಶ್ಾನಮ್ |
(.೮.ಖೀಂ.,೨೧೮)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೮
ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾಽೃಥಿವಿೇ ತೇ ಾತಯಽರ್ಮತಮನೇನ ಫಾಯಹ್ಭಣಣಃ ಸಶ್ಾಯಿತಾಿ ಬೂೇಜಯೇದ್ವತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ತತಯ ಚಽಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾೀಂ ತಾಿ,ಽಮ್ಣಷಾೀಂ ಕ್ಷೇಷಾಠಃಽಇತಿ ಫಹ್ುತಿೀಂ ದೃಶ್ಮತೇ ತಥಾಪಿ ಯತಿುಯುಷ್ೀಂ ಭನಾಾವೃತಿತಃ
ಉಯವಭನಾವತ್, ವತಾಸಾಕಯಣಭನಾವಚಚ |
ತತಯ ೂವಾ ದೇವ್ಾನಾಭುಸಶ್ಾನೀಂಽವಿಶ್ಿೇ ದೇವ್ಾಸಽ ಇತಮನಮಚಾಾ, ಸೃತಮನತಯೇ ದಶ್ಾನಾತ್ |
ವ್ಣಷ್ಣವ್ಮೇತಮಯೇ |
ಇದೀಂ ವಿಷ್ುಣರಿತಮನತೇ ವಿಷೂಣೇ ಹ್ವಮೀಂ ಯಕ್ಷಸಿೇತಿ |
ತಥಾ ಪಿತಯಯೇಷ್ಿಮನತೇ ವಿಷೂಣೇ ಕವಮೀಂ ಯಕ್ಷಸಿೇತಿ |
ಬುಞ್ಚಜನೇಷ್ು ಯಾಙ್ಗವತಾತೇ |
ಯಕ್ಷೂೇಘಾನನ್ ಪಿತಾಯಯನ್ ವ್ಣಷ್ಣವ್ಾಮನನಾಮೀಂಶ್ಚ ವಿತಾಯನ್ ಧಭಾಮಾನಭನಾಾನ್ ಧಭಾಶ್ಾಸಾ
ರ್ಮತಿಹಾಸುಯಾಣಾೀಂಶ್ಾಚಭಿಶ್ಾಯವಮತಿ |
ಇಷಟಣಸಸಹೂೇಬುಜಮತಾರ್ಮತಿ ಯತಿವಚನಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೮
ಉತತಯೇಣಽೃಥಿವಿೇ ತೇ ಾತಯಮ್ಽಇತಮನೇನ ಮಜುಷಾ, ಕಲೃಾತನನಾನವಿಶ್ೇಷಾನ್ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್, ಹ್ಸತೇ
ಗೃಹಿೇತೂಿೇಸಶ್ಾಯಿತಾಿ, ತೀಂ ಬೂೇಜಯೇದ್ವತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ಅತಯ ಚ ಭನಾೇ ಮದಮಪಿ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾರ್ಮತಿ ಫಹ್ುವಚನೀಂ ತತಾಪಿ
ಮುಗತಸಸಾಾಯಿತುಭಶ್ಕಮತಾಿತರತಿೂಯುಷ್ೀಂ ಭನಾಾವೃತಿತಃ, ಮಥಾಽವ್ಾಮವಸನಽ(ತಣ. ಸೀಂ೧೧೧) ಇತಿ ಭನಾಃ
ಯತಿವತಸಮ್ |
ಏವೀಂವಿಧೇಷ್ು ಫಹ್ುವಚನೀಂ ಯಯೇಗಸಾಧುತಾಿಥಾ, ಏಕಯಯೇಗವಚನಯಯೇಜಾಮನೇಕವಮಕೂಯೇಭಿಾಯಮೀಂ ವ್ಾ
||೮||
(.೮.ಖೀಂ.,೨೧೯)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೯
ತತಸಾತನ್<ಬುಕತವತೂೇಽನುವಯಜಮ ಯದ್ವೇಕ್ಷಣಿೇಕೃತಮ>ಯತಾಮವೃತಮ ಾಯಚಿೇನಾವಿೇತಿೇ ಪಿಣಡಯದಾನದೇಶ್ೇ
<ದಕ್ಷಿಣಾಗಾಯನ್ ದಬಾಾನ್>
ಸೀಂಸೃಣಾತಿ<ದಿಣಧೀಂ>ದಿಯೇಃ ಸಾಥನಯೇಯಸೀಂಭಿನಾನನಿತಮಥಾಃ |
ತತಯ ಪಿತೃಬಮಃ ುಯಸಾತತಸವೃಭಾತಿ, ಭಾತೃಬಮಃ ಶ್ಾಚತ್ |
ತಥಾ ಚಾಶ್ಿಲಾಮನಃ ಕಷ್ೂಾಷಿೇಕೇ ದಿಯೇಷ್ಷಟುಸ ವ್ಾ, ೂವ್ಾಾಸು ಪಿತೃಫೂಮೇ ದದಾಮತ್, ಅಯಾಸು ಸಿಾೇಬಮಃ
(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೧೫೬,೭,೮) ಇತಿ |
ಽದಕ್ಷಿಣಾಗೈಃ ಪಿತಯಯೇಷ್ುಽ(ಆ.ಗೃ.೧೪) ಇತಮಸಮ ರಿಸತಯಣಿೇವಷ್ಮತಾಿದ್ವಹ್ ದಕ್ಷಿಣಿೇನಿೇತುಮಕತಮ್ |
ಸೀಂಸಿತೇಮಾ ತೇಷ್ೂತತಯಣಭಾನಾಣಃಽಭಾಜಾಮನಾತೀಂ ಭಭ ಪಿತಯಽಇತಾಮದ್ವಭಿಯಪ್ೇ ದದಾತಿ |
ೂವಾವದ್ವತಿ ವಕ್ಷಯಭಾಣಭನಾಾಮಕೃಷ್ಮನತೇ |
ಪಿಣಡೀಂ ೂವಾವತದದಾತಿ ಪಿಣಡಪಿತೃಮಜ್ಞೇ ಮತಿಣಡದಾನೀಂ ತದ್ವತಮಥಾಃ |
ತೇನ ತಿಯೇನುದಕಾಞಜಲಿೇನಿತಮೇವಭಾದಯೇವಿಶ್ೇಷಾ ಇಹಾಪಿ ಬವನಿತ |
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೯
ಅತ<ಬುಕತವತೂೇ> ವಯಜತೂೇ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾಗೃಹ್ಸಿೇಭಾನತ<ಭನುವಯಜಮ>ಯದಕ್ಷಿಣಿೇಕಯೂೇತಿ |
ಏತಯೇಶ್ಚ ಮಜ್ಞೂೇವಿೇತಮ್ |
ಕಥಮ್?ಯದಕ್ಷಿಣೇ ತಾವತ್
<ನುಮಫಜಯ>ಅಧೂೇಬಿಲಾನಿ ಕೃತಾಿ |
ತತ<ಉತತಯೀಂ ಮಜುಃ>ಽತೃಮತ ತೃಮತ ತೃಮತಽಇತಾಮಭಾನನತ ಏವೀಂ ತಿಯಯಬಮಸತಮ್ |
<ಅನವ್ಾನೀಂ>ಅನುಚಛವಸನ್ |
<ತಯಯವಯಾಧಮಾ> ತಿಯಯಬಾಮವೃತಿತಯವಯಾ ಭಾತಾಯ ಮಸಾಮವತಾನಸಮ ತತತವರಯವಯಾಧಮಾೀಂ ಮಥಾ ಬವತಿ
ತಥಾವತಾಮತಿ |
ತತಶ್ಾಚವಭಾಮಾಭಪಿ ಭಾತಾಯಮಾೀಂ ತೃಮತೇತಿ ನವಕೃತೂಿೇಽಬಾಮಸಿತವಮೀಂ ಬವತಿ |
ಏವಭನವ್ಾನೀಂ ಮಾವಚಛತಾಯವತಮಾ, ತತಃ<ಾತಾಯಣಿ> ನಮಗಬೂತಾನಿ ವಪ್ಯೇಕ್ಷಯ, ದಿನದವಭಬುಮದಾಹ್ಯತಿ |
ಅತಾಯಬುಮಸಗಾಾದುತತಯೀಂ ಕಭಾ ಯತುಮದಾಹ್ಯತಿ |
ತೇಷಾೀಂ ಾತಾಯಣಾೀಂ ನಿರಿಷಿಟಕದೂೇಷೂೇ ನಾಸಿತೇತಿ ಬಾವಃ ಅಥ<ಶ್ೇಷ್ಸಾಮನನಸಮ>ಗಾಯಸವಯಾಧಮಾ
ಗಾಯಸಾವಯಾಧಮಾಮ್ |
ಛಾನದಸತಾಿದಘರಸಿಃ |
<ಉತತಯೇಣ ಮಜುಷಾ>ಽಾಯಣೇ ನಿವಿಷ್ಟಃಽ ಇತಮನೇನ ಾಯಶ್ಚನೇಮಾತ್ |
ಏತಚಚ ಸವಾತಸಸವ್ೇಾಬೂಮೇಽನನಶ್ೇಷೇಬಮಸಸಭವದಾಮ ಕಾಮಾಮ್ |
ಇದೀಂ ಚ ಾಯಶ್ನೀಂ ಬೂೇಜನೇಚಾಛಮಾಭಸತಾಮಭಪಿ ಗಾಯಸವಯಾಧಮಾಭವಶ್ಮೀಂ ಾಯಶ್ಮೀಂ ಕಭಾಾಙಗತಾಿತ್ |
ಏವೀಂ ಾಯಶ್ಮ, ತತಶ್ುಿದಧಯಥಾ ಮಜ್ಞೂೇವಿೇತಾಮಚಾಮ್ೇತ್ ||
ತಸೂಮೇತತಯೂವಾದೇಶ್ೇಽಗ್ನನಯರಾಸನಡ |
ಅಗನೇದಕ್ಷಿಣತಃ ಪಿಣಡಯದಾನಾಥಾ ಸಥಣಡಿಲಮ್ |
ತಸಮ ದಕ್ಷಿಣತಃ ಾಾದಮಥಾಾನಾಭಾಸನಮ್ |
ಶ್ಾಚತುತ ವಿಶ್ಿೇದೇವ್ಾಥಾಾನಾಭಾಸನಮ್ |
ಸಥಣಿಡಲೇಷ್ು ಮಥಾವಕಾಶ್ೀಂ ಪಿತಾಯದ್ವಬಮಸಿಯಷ್ು ಾತಯೇಷ್ು ಏಕಸಿಭನ್ ವ್ಾ
ಶ್ಾಸಾಾನತಯೂೇಕತವಿಧಿನಾಘಾಮಾಥಾಭುದಕಗಯಹ್ಣಮ್ |
ವಿಶ್ಿೇಬೂಮೇ ದೇವ್ೇಬಮಶ್ಚ ಮಥಾವಿಧಿ ಾತಾಯನತಯೇ |
ತಾನಿ ಗನಾಧದ್ವಭಿಯಬಮಚಮಾ, ದಬೇಾಷ್ು ಸಾದಯಿತಾಿ ದಬಣಾಃ ಯಚಾಛದಾಮಥಾಸನಗತಾನಾೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾೀಂ ಹ್ಸತೇಷ್ು
ಸಿಸಾಭತಸವಸಾಭದುದಾತಾಯತಾತಾಯನತಯೇಣಾ ಆದಾಮಽವಿಶ್ಿ ದೇವ್ಾಃ ಇದೀಂ ವೇ
ಅಘಮಾಽಽಪಿತೃಪಿತಾಭಹ್ಯಪಿತಾಭಹಾಇದೀಂ ವೇ ಅಘಮಾಽಇತಿ ವ್ಾಘಾಮಾಣಿ ದದಾತಿ |
ಇದಮ್ೇವ್ಾಘಮಾದಾನೀಂ ಶ್ಾಯದಧೇ ಸಿಧಾನಿನಮನಭುದಾತಾಯನಮನರ್ಮತಿ ಚೂೇಚಮತೇ |
ುಯಸಾತದುರಿಷಾಟಚಚಘಮಾದಾನಾದಧಸತೇಷ್ು ಶ್ುದೂಧೇದಕದಾನಮ್ |
ತತೂೇ ಗನಾಧದ್ವಭಿವ್ಾಾಸೂೇಭಿಯಙುಗಲಿೇಮಕಾದ್ವಭಿಶ್ಚ ಮಥಾವಿಬವೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾಭಬಮಚಾನಮ್ |
ತತಸಾತನ್ಽಉದ್ವಧರಮತಾಭಗರನ ಚ ಗ್ನಯಮತಾಮ್ಽಇತಿ ಯತಿಫೂಯಮುಃ |
ಽಉದ್ವೇಚಮವೃತಿತಸಾತವಸನಗತಾನಾೀಂ ಹ್ಸತೇಷ್ೂದಾತಾಯನಮನಮ್ |
ಉದ್ವಧರಮತಾಭಗರನ ಚ ಕ್ರಯಮತಾ ರ್ಮತಾಮಭನಾಮತೇ |
ಕಾಭಭುದ್ವಧಮತಾಕಾಭಭಗರನ ಚ ಕ್ರಯಮತಾರ್ಮತಮತಿಸೃಷ್ಟ ಉದಧಯೇಜುಜಹ್ುಮಾಚಚಽ(ಆ.ಧ.೨೧೭೧೭,೧೮,೧೯) ಇತಿ
ಧಭಾಶ್ಾಸಾವಚನಾತ್ |
ಏತಚೂಛೇದಾತಾಯನಮನೀಂ ಉದ್ವಧರಮತಾರ್ಮತಾಮಭನಾಣೀಂ ಚ ಾಕ್ಷಿಕಮ್, ಬಾಷ್ಮಕಾಯೇಣಾನುಕತತಾಿತ್,
ಉಧಿೇಚಮವೃತಿತರಿತಮಸಮ ಸಭಾಸಸಮ ಉಧಿೇಚಾಮನಾೀಂ ವೃತಿತಯುದ್ವೇಚಮೇಶ್ು ವೃತಿತರಿತುಮಬಮಥಾಪಿ ವಿಗಯಹಾಬುಮಗಭಾಚಚ |
ಅಥ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾಥಾಾದನಾನಥವಿಷ್ಮಮೇದನಾೂಾದ್ವಕೀಂ ಏಕಸಿಭನ್ ಾತಯೇ ಸಭುದಧೃತಮ ಅಹ್ವಿಷ್ಮೀಂ
ಕ್ಷಾಯಾದ್ವಸೀಂಸೃಷ್ಟಭನಮಸಿಭನ್ ಾತಯೇ ಉದಧೃತಾಮಥ ಹ್ವಿಷ್ಮೀಂ
ಯತಿಷ್ಠತಭಭಿಘಾಯಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದಮಗ್ನನಭುಖ್ಾನತೀಂ ಕೃತಾಿಽಮನೇ ಭಾತಾಽಇತಾಮದ್ವಭಿಸಾಯೇದಶ್
ಯಧಾನಾಹ್ುತಿೇಹ್ುಾತಾಿ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೀಂ ಚ ತತ ಉದ್ವೇಚಿೇನಭುಷ್ಣೀಂ ಬಸಾಭಪ್ೇಹ್ಮ ಅಹ್ವಿಷ್ಮೀಂ ಸಾಿಹಾಕಾಯೇಣ
ಹ್ುತಾಿಥಽಲೇಯೇಃಽಇತಾಮದ್ವ ತನಾಶ್ೇಷ್ೀಂ ಸಭಾಮ ತತಃಽಏಷ್ ತೇ ತತಽಇತಾಮದ್ವಭಿಸಸವಾಭನನಭಭಿಭೃಶ್ಮ ಅಥ
ೃಥಕೃಥಕೃತಿೇಮಭಾಭನಾಣೀಂ ೂವಾವದೇವ ಕೃತಾಿ ತಿಯಷ್ಿಪಿ ಚಾಭನಾಣೇಷ್ುಽಓೀಂ ತಥಾಽಇತಿ ಯತಿವಚನೀಂ
ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾಮ್ |
ತತಃ ಕತುಾಃ ಾಯಥಾನ್ಽಇತಿ |
ತತಃಽಾಯನವ್ಾನಿಽಇತಮಙ್ಗಗೇಕಾಯೂೇ ಬೂೇಕತೄಣಾಮ್ |
೨೩ ಅಷ್ಟಕಾಶ್ಾಯದಧಮ್
೧ ತಸಮ ಕಾಯಲಃ |
(.೮.,ಖ.೨೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೧೦
ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಃ ಶ್ಯದಧವಿಧಿಃ |
ಅಥಾಷ್ಟಕಾ ನಾಭ ಾಕಮಜ್ಞಃ ಪಿತಯಯಃ ಸೀಂವತಸಯೇ ಸೀಂವತಸಯೇ ಕತಾವಮಃ ಸ ಉದ್ವಶ್ಮತೇ |
ತಸಮ ಕಾಲವಿಧಿಯಮೀಂ ಮಾ ಭಾಧಿೇ ತಸಾಮ<ಉರಿಷಾಟದಾಿಯಷ್ಟಕಾ>ಕೃಷ್ಣಕ್ಷಃ ತಸಾಮೀಂ ಮಾ
ಅಷ್ಟರ್ಮೇ<ತಾಮ್ೇಕಾಷ್ಟಕಾ ಇತಾಮಚಕ್ಷತೇ>ಸಾ ಮದ್ವ<ಜಮೇಷ್ಠಮಾ> <ಸಭದಮತೇ>ಸಙಗಚಛತೇ
ತಾಭಮೇಕಾಷ್ಟಕೇತಾಮಚಕ್ಷತೇ ಇತಿ ದಾಿವಿಭರ ಯೇಗರ |
ಅನಮಥಾ ರಣಾಭಾಸಾಮ ಉರಿಷಾಟದಷ್ಟರ್ಮೇ ಜಮೇಷ್ಠಮಾ ಸಭದಮತೇ ತಾಮ್ೇಕಾಷ್ಟಕೇತಾಮಚಕ್ಷತ ಇತಮೇತಾವತಾ
ಸಿದಧಮ್ |
ಕ್ರೀಂ ವಮಷ್ಟಕತಿಮ್ |
<ದಿಯಷ್ಟಕಾ>ಗಯಹ್ಣಸಮ ಯಯೇಜನೀಂ ಭೃಗಮಮ್ |
ಕ್ರಭಥಾ ಜಮೇಷ್ಠಮಾ ಸಭದಮತ ಇತಿ?ಮದಾ ದಿಯೇಯಹೂನೇಯಷ್ಟರ್ಮೇ ತದಾ ಜಮೇಷಾಠಸೀಂಮುಕಾತಮಾೀಂ ಕ್ರಯಮಾ
ಮಥಾ ಸಾಮದ್ವದ್ವ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೧೦
<ಭಾಧಾಮಃ>ಭಾಘಭಾಸಸಮ ಸಭಫನಿಧನಾಮಃ<ರಣಾಭಾಸಾಮಃ ಉಸಿಷಾಟದೂಧ್ಾ ಮಾ ವಮಷ್ಟಕಾ>ಕೃಷ್ಣಕ್ಷ ಇತಮಥಾಃ
|
<ತಸಾಮೀಂ>ವಮಷ್ಟಕಾಮಾೀಂ ಮಾ<ಅಷ್ಟರ್ಮೇ> ತಿಥಿಃ<ಜಮೇಷ್ಠಮಾ>ಜಮೇಷಾಠನಕ್ಷತಯೇಣ<ಸಭದಮತೇ>ಸಙಗಚಛತೇ
ತಾಭಷ್ಟರ್ಮೇಮ್ೇ <ಕಾಷ್ಟಕೇತಾಮಚಕ್ಷತೇ>ಕಥಮನಿತ ಫಯಹ್ಭವ್ಾದ್ವನಃ |
ತಸಾಮಭಷ್ಟಕಾ ಕತಾವ್ಮೇತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ |
(.೮.ಖ.೨೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೧೧
ಉ ಸರ್ಮೇೇ ಕ್ರಯಮತ ಇತುಮಕಾಯಃ |
ತತಯ ಬವಭರಕಾಮಾಮ್ |
ತಸಾಮ ಔಕಾಮಾರ್ಮತಮನಿಮಃ |
<ತಸಾಮಃ>ಏಕಾಷ್ಟಕಾಮಾಃ ಸರ್ಮೇೇ ಮತ್ಭಾ ಕ್ರಯಮತೇ ೂವ್ೇಾದುಮಸಸತಭಾಮಮ್,
ತತಯ<ಚತುಶ್ಿಯಾವಭೂೀಂ> ಶ್ಯಮತಿ |
ಸಾಮೀಂ ಸತಭಾಮಭಸತರ್ಮತೇ ಆದ್ವತಮೇ ಅೂಹ್ವಿಷ್್ೀಂ ಕಭಾ ಕತಾವಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ತದೇವಭರಕಾಮಾಶ್ಫದಃ ಕಾಲಾವಿಧಾನಾಥಾಃ |
ತಸಾಮಸಾಸಮರ್ಮತಮನಿಯೇ ಅಷ್ಟಭಾಮಭಸತರ್ಮತೇಽೂೀಂ ಾಯಪ್ನೇತಿ, ನವಭಾಮೀಂ ಶ್ುಃ,ಽದಶ್ಭಾಮಭನಿಷ್ಟಕಾಽ,
ತಚಾಛಸಾೇಷ್ಿಯಸಿದಧಮ್ |
ಔಕಾಮಾಶ್ಫದಶ್ಾಚನಥಾಕಃ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೧೧
ತಿಯದರ್ಮದೀಂ ಸೂತಯಮ್ |
ತಸಾಮ ಅಷ್ಟಕಾಮಾ<ಔಕಾಮಾಭುಕಾಯಕಮ್> |
ಉಕಾಯೀಂ ಕಯೂೇತಿೇತಿ ಕತಾರಿ ಮತರತಮಮಃ ಛಾನದಸಃ |
ಅಷ್ಟಕಾಮಾ ಅಙಗಬೂತೀಂ ಕಮ್ೇಾತಮಥಾಃ |
ಸಾಮೀಂ ೂವ್ೇಾದುಮಸಸತಭಾಮಃ |
ಸೂೇಭಮಾಗಸಾಮಗ್ನನೇಷೂೇರ್ಮೇಮಶ್ುಮಾಗವತತಸಾಮ ಅಷ್ಟಕಾಮಾ ಅಙಗಬೂತೀಂ ಕಭಾ
ೂವ್ೇಾದುಮಸಸತಭಾಮಸಾಸಮಙ್ಗ್ಲೇ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ
ಸೂತಾಯಥಾಃ |
ನ ತಿಿಹ್ ತಸಾಮ ಅಷ್ಟಕಾಮಾ ಇತಿ ಸಭಫನಧಃ ನವಭಾಮೀಂ ವಾಹೂೇಭಾದ್ವ ಯಧಾನಯಸಙ್ಗಗತ್ |
ನ ಚಣತದುಮಕತಮ್<ಮಾ ಭಾಧಾಮ>ಇತಿ
ಕಾಲವಿಧಾನಸರಮಕಾಮಾಾತಾತೂಿೇತರತಽಯಕಯಣಾತರಧಾನಸಮಽಇತಿ ನಾಮಮವಿಯೂೇಧಾತ್,
ಶ್ಾಸಾಾನತಯೇಷ್ಿಯಸಿದಧತಾಿಚಚ ||೧೧||
ಅಥಾಸಮಣಕಾಮಾಸಮ ವಿಧಿಭಾಹ್
(.೮.,ಖ.,೨೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೧.೧೩
ಸಾಮಭೂಾಷಾಟಕಾಲೂೇ ಹ್ವಿಃ ಇತಮೇಕೇ ಭನಮನತೇ |
ಅಷ್ಟಸು ಕಾಲೇಷ್ು ಸೀಂಸೃತೂೇಽಷಾಟಕಾಲಃ |
ಅಸಿಭನ್ ಕ್ಷೇ ುಯೂೇಡಾಶ್ಸಾಮವೃತಾ ಶ್ಯಣಮ್ |
ೂವಾಸಮ ತು ಲರಕ್ರಕಾಮೂಸಾಮವೃತಾ |
ದಿಯೇಯಪಿ ಕ್ಷಯೇಃ ಔಾಸನೇ ಶ್ಯಣಮ್ |
ಏತಚಚ ಪಿತಯಯಸಾಮಙಗಭಪಿ ಕಭಾ ಸಿಮೀಂ ಪಿತಯಯೀಂ ನ ಬವತಿ,ಽತೇನ ಾಯಚಿೇನಾವಿೇತಾದ್ವ ನ ಬವತಿ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೧.೧೩
ಅಷ್ಟಸು ಕಪ್ೇಲೇಷ್ು ಸೀಂಸೃತಃ ುಯೂೇಡಾಶ್್ೇಽಷ್ಟಕಾಲಃ |
ಸಃ ಶ್ಯಯಿತವಮ ಇತಮೇಕೇ |
ುಯೂೇಡಾಶ್ ಇತಿ ಚ ಯಸಿದಧ ಆಕೃತಿವಿಶ್ೇಷ್ಃ ತೇನ ಲರಕ್ರಕೇನ ಯಕಾಯೇಣ ಾಕ ಔಾಸನೀಂ ಏವ ||೧೩||
ದಾಿವಿೀಂಶ್ಃ ಖಣಡಃ |
೩ ಅಞಜಲಿನಾೂಹೂೇಭಃ |
ಾವಾಣವದಾಜಮಬಾಗಾನತೇಽಞಜಲಿನೂೇತತಯಮಾೂಾಜುಜಹೂೇತಿ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೨೨.೧ ||
(.೮.ಖ.,೨೨೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧
ಯತಿಷಿಠತಾಭಿಧಾಯಣಾನತೇ ಕೃತೇ ಅಗನೇಯುಸಭಾಧಾಜಮಬಾಗಾನತೀಂ ಕೃತಾಿ
ಾವಾಣವದವದಾನಕಲೇನಾೂಾದುತತಯಮಚಾಾ ಅಞಜಲಿನಾ ಜುಹೂೇತಿಽಮಾೀಂ ಜನಾಃ ಯತಿನನದನಿತೇಽತಮೇತಮಾ
|
ಸಾಭಥಾಮಾದುಸತಯಣಾಭಿಘಾಯಣಯೇಯವದಾನಸಮ ಚಾನಮಃ ಕತಾಾ |
ಆಜಮಬಾಗಾನತವಚನೀಂ ತನಾವಿಧಾನಾಥಾಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧
ತತಃ ಾವಾಣವದಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದಮಗ್ನನಭುಖ್ಾನತೇ,
ಸಿಕ್ರೇಯೇನಾವದಾನಧಮ್ೇಾಣಾೂಾತುಯೂೇಡಾಶ್ಾದಾಿವದಾಮ ಉತತಯಮಚಾಾಽಮಾೀಂ ಜನಾಃ ಯತಿನನದನಿಽತ
ಇತಮೇತಮಾ ಅಞಜಲಿನಾ ಜುಹೂೇತಿ |
ಅಞಜಲೇಸುತಽಯೇನ ಜುಹೂೇತಿಽಇತಾಮದ್ವಸೀಂಸಾ್ಯಲೇಾಞಜನಭುಸತಯಣಾಭಿಗಾಯಣಹ್ವಿಯವದಾನಾನಿ ಚ
ವಿಯತಿಷೇಧಾದನಮಃ ಕುಮಾಾತ್ |
(.೮.,ಖ.,೨೨೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೨
ತನಾಸಮ ಶ್ೇಷ್ಸಿಸದೂಧೇ ಬವತಿ ಅವಿಕೃತ ಇತಮಥಾಃ |
ಅಞಜಲಿನಾ ಜುಹೂೇತಿೇತುಮಬಮೀಂ ವಿಶ್ೇಷ್ಃ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತಿ ನ ಬವತಿೇತಿಮಥಾಃ |
ತೇನ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತಭವದಾನಕಲೇನ ದವ್ಾಮಾ ಹ್ುತಾಿ ಸರ್ಮಧಮ್ೇಕವಿೀಂಶ್ತಿಭಾಧಾಮ ಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತೇ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೨
ಅೂಸಮ<ಶ್ೇಷ್ಸಿಸದಧಃ ಉಹ್ಯತಿ>ಾಯಶ್ನಾಥಾರ್ಮತಿ ಚಾನುವ್ಾದಃ, ತೀಂ ಶ್ೇಷ್ೀಂ ಸಪಿಾಷ್ಭನತಭಷ್ಟಧಾ ಕೃತಾಿ
ಅಷ್ಟಫಮೇ <ಫಯಹ್ಭಣೇಬಮ>ಇತಿ ವಿಧಾತುಮ್ |
ತೇನೇಹ್ಫಾಯಹ್ಭಣಣಕತಿಫಾಧಃ |
ಕೇಚಿತಿಸದಧಃ ಶ್ೇಷ್ಃ ಇತಿ ಸೂತಯಚಛೇದಃ |
ಸಿದೂಧೇಽವಿಕೃತಸತನಾಸಮ ಶ್ೇಷ್ಃ |
ತೇನ ದವ್ಾಮಾ ಹೂೇಭಸಿಸವಷ್ಟಕೃತಃ, ಜಮಾದ್ವ ಯತಿದಮತ ಇತಿ ಚ ಸಿದಧರ್ಮತಿ ತೇಷಾೀಂ ತಭಷ್ಟಧೇತಮತಯ
ತಭೂರ್ಮತಿ ವಮವಹಿತಸಮ ಯಾಭಶ್್ೇಾ ಬವ್ೇತ್ |
೫ ಗೂೇಯುಾಕಯಣಮ್ |
(.೮.ಖ.,೨೨೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೩
ದಬೇಾಣೇತಮೇಕತಿಭವಿವಕ್ಷಿತಮ್ |
ಗಾೀಂ ಸಿಾಮೀಂ, ಜುಷಾಟರ್ಮತೇಲಾಙಗತ್ |
ುಯಸಾತತರತಿೇಚಿೇೀಂ ತಿಷ್ಠನಿತೇೀಂ, ಶ್ರಯತೇ ತಥಾ ದಶ್ಾನಾತ್ |
ಪಿತಯಯೀಂ ಚಾ |
॰ಟಕಾಕಭಾ,<ಪಿತೃಬಮಸಾತವಜುಷಾಟ>ರ್ಮತಿದಶ್ಾನಾತ್ |
ಪಿತಯಯೇಷ್ು ಮತನಭನತಯೇಣಾಪಿ ತನಾೀಂ ಯವತಾತೇ ಇತಿ ುಯಸಾತದುಕತಮ್ |
ತತ ಆಜಮಬಾಗಾನತೇ ತನಾೇ ಕೃತೇ ಉಾಕಯಣಾದೇಃ ಯವೃತಿತಃ |
ಅತಯ ಯಭಾಣೀಂ ವಕ್ಷಾಯಭಃ |
ಽಅಯಕ್ಷಸಾಮಯಾಹ್ಣಃ ಶ್ಯೇಮಾನಿಽತಮೇಷ್ ಚ ಕಾಲಃ |
ಸವಾತಯ ಾಯಚಿೇನಾವಿೇತಮ್ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೩
ಅಥ ಸೂಿೇಬೂತೇ ಅಷ್ಟಬಾಮಮ್ |
ಫಾಯಹ್ಭಣಾನ್ ಗೃಹ್ಭಾನಿೇಯೇತಾಮದಮಗ್ನನಭುಖ್ಾನತೀಂ ಸವಾ ಭಾಸಿಶ್ಚಯೇದಧವತೃತಾಿ, ಅಥ ದಬೇಾಣಣಕೇನ ಗಾೀಂ
ಸಿಾಮೀಂಽಪಿತೃಬಮಸಾತವ ಜುಷಾಟಭುಾಕಯೂೇರ್ಮ, ಇತಮನೇನ ಭನಾೇಣೂೇಾಕಯೂೇತಿ ||೩||
೬ ವಾಹೂೇಭಃ |
(.೮ ಹ್.,೨೨೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೪
ತೂಷಿಣೇರ್ಮತಮನುಚಮಭಾನೇ ಸಭರದಾನಾಬಾವ್ೇ ಹೂೇಭಾನಿವೃತತೇಃ ದೇವತಾಕಲನಾಮಾೀಂ ಾಯಾತಮಾೀಂ ಮಾ
ಐತಾಃ ಾಶ್ುಫನಿಧಕಮಃ ಶ್ಾಿಹ್ುಮಃ
ಆಜಮಗಯಹ್ಣಭನಥಾಕಮ್ |
ಅಪಿವೇತತಯಮಾ ಜುಹೂೇತಿೇತಿವತಿಸದಧಮ್, ತತಿ್ರಮತೇ ಜ್ಞಾಕಾಥಾಮ್, ಏತತಾಜಾಮತಿಆಜಮಬಾಗಾನತೇ ತನಾೇ
ಕೃತೇ ಶ್್ೇಯುಾಕಯಣಾದ್ವೇತಿ |
ಕಥೀಂ ಕೃತಾಿ ಜ್ಞಾಕಮ್?ಸವಾತಯ ಯಧಾನಾಹ್ುತಿಷ್ು ತಾನಿಾಕಸಮ ಹ್ವಿಷ್ಸಸಧಭಾಕಸಾಮನೇಕತಿೇ ಸತಿ ವಿಶ್ೇಷ್ಣೀಂ
ದೃಶ್ಮತೇಸಾಥಲಿೇಾಕಾದನಾನದಾಜಾಮಹ್ುತಿರಿತು, ತದ್ವಹಾಪಿ ದೃಷ್ಟಮ್ |
ತತಾಜಾಮತಿತಾನಿಾಕೇಣಣವ್ಾಜೂಮೇನಾಹ್ುತಯೇಹ್ಫಮನತ ಇತಿ |
ಉಾಕಯಣಸಮ ಚಣತಾಸಾೀಂ ಚಾನನತಮಾ ದೃಶ್ಮತೇ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೪
ತೂಷಿಣೇೀಂ ಸಾಿಹಾಕಾಯೇಣಾಪಿ ವಿನಾ<ಞ್ಚಚಜಾಮಹ್ುತಿೇಜುಾಹೂೇತಿ>, ಭನಾಾಯಯಬಾವ್ಾತ್ |
ದೇವತಾ ಚಾಸಾೀಂ ಯಜಾತಿಯೇವ |
ತಸಮಣ ವಾರ್ಮತಾಮದ್ವ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಮ್ |
<ಉತತಯಮಾ>ವಹ್<ವಾಮ್ಽ> ಇತಮೇತಮಾ ||೪||
೭ ಭಾೀಂಸರದನಹೂೇಭಾಃ |
(.೮.,ಖ.೨೨೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೫
(ಹ್ುತಾಮಾೀಂ ವಾಮಾೀಂ ಶ್್ೇವಿಾಶ್ಸನೀಂ ಕಾಯಯಿತಾಿ ಅನಿಷ್ಟಕಾಥಾ ...ಗೃಹೇಷ್ು ಶ್ಯಯಿತಾಿ ಅನಾಮನಿ ಚ
ಹ್ವಿಷರಮದನಾದ್ವೇನಿ ತಾನಮಭಿಘಾಮಾ ಫಹಿಾಷಿ ಯತಿಷಾಠಮ ುನಯಭಿಘಾಮಾ ದವ್ಾಮಾ ಜುಹೂೇತಮವದಾನಕಲೇನ |
ನಾತಯ ಸಕೃದುಘಾತಕಲಃ |
ಸಿಿಷ್ಟಕೃತಿ ವಿಯತಿಷೇಧಾತ್ |
ಆಜಮೇಽಬಾವ್ಾತ್
ಭಾೀಂಸಪಿಷರಟದನಯೇಶ್ಚ ಬಾವ್ಾತ್ |
ತತಯ)ಭಾೀಂಸರದನಭುತತಯಾಭಿಃ ಮಾೀಂ ಜನಾಃ ಯತಿನನದನಿತಽಇತಮೇತಾಭಿಃ ಸತಭಿಃ |
ಭಾೀಂಸರ್ಮಶ್ಯ ಓದನೂೇ ಭಾೀಂಸರದನಃ |
ಹೂೇಭಕಾಲೇ ಚ ರ್ಮಶ್ಯಣಮ್ |
ನ ಶ್ಯಣಕಾಲೇ |
ಕ್ರತವ್ಣಷ್ಭಾಮತ್ |
ಅಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ಅಷಾಟದಶ್ಹೂೇಭಭನಾಾಃ ಸಭಾಭಾನತಾಃ |
ಋಚೂೇ ದಶ್ ಮಜೂೀಂಷ್ಮಷರಟ |
ತತಾಯದಾಮ ಋಗೂಾಥಾಾ |
ವಾಥೂೇಾತತಯಾ |
ಉತತಯಾದ್ವಭಿರಿತಿ ಸಿಾೇಲಿಙಗನಿದೇಾಶ್ಃ |
ಪಿಷಾಟನನಭುತತಯಯೇತಿ ವಕ್ಷಯತಿ |
ತೇನ ಸತಭಿಋಗ್ನಬಭಾಾಸರದನಸಮ ಹೂೇಭಃ ||೬||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೫
ಭಾೀಂಸರ್ಮಶ್ಯ ಓದನೂೇ <ಭಾೀಂಸರದನಃ> ತೀಂ ಉತತಯಾಭಿಃಽಮಾೀಂ ಜನಾಃ
ಯತಿನನದನಿಽತ ಇತಾಮದ್ವಭಿಸಸತಭಿಜುಾಹೂೇತಿ |
ಇದೀಂ ಚೇಹ್ ವಕತವಮಮ್
೮ ಪಿಷಾಟನನಹೂೇಭಾಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೬
ಪಿಷಟೇನ ಕೃತಭನನೀಂ ತಸಮ ಮಸಿ ಶ್ಯಣಭುತತಯಮಚಾಾಽಉಕಥಯಶ್ಚೇಽತಮೇತಮಾ ಜುಹೂೇತಿ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೬
ಪಿಷಟೇನ ಕೃತಭನನೀಂ ಪಿಷಾಟನನೀಂ ಮಸಿ ಶ್ೃತೀಂ ಯಸಿದಧಮ್ |
ತದುತತಯಮಾಽಉಕಥಯಶ್ಚಽಇತಮನಮಾ ಜುಹೂೇತಿ |
ಇಹ್ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನಾದಮಥಾಭವಶ್ಮೀಂ ಪಿಷಾಟನನೀಂ ಶ್ಯಯಿತವಮಮ್ |
ಶ್ೃತಾಚಚ ಹೂೇಭಾಥಾ ಬೇದೇನ ೂವಾಮ್ೇವೇದಧಯಣಮ್ |
ಭಾೀಂಸರದನಸಮ ಪಿಷಾಟನನಸಮ ಚ ಾವಾಣವತಸವಕ್ರೇಯೇಽವದಾನಧಭಾಃ |
ಲಾಶ್ಣಾ ಚೇಹ್ ವಾಹೂೇಭಭಾತಯೇ |
ಅನಮದದವ್ಮಣಾವ ||೬||
೯ ಆಜಾಮಹ್ುತಮಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೭
ಉತತಯಣಭಾನಾಣಃಽಬೂಃ ೃಥಿವಮಗ್ನನನಚೇಾಽತಾಮದ್ವಭಿಃ ಅಷಾಟಭಿಯಾಜಮಸಮ ಜುಹೂೇತಿೇತಮಥಾಃ ||೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೭
ಉತತಯಭನಾಕಯಣಿಕಾ ಆಜಾಮಹ್ುತಿೇಯಷರಟ ಜುಹೂೇತಿೇತಮಥಾಃ |
ತೇ ಚಽಬೂಃ ೃಥಿವಮಗ್ನನನಾಽಇತಾಮದಮಃ ಮಜೂಯೂಾಃ ||೭||
೧೦ ಸಿಿಷ್ಟಕೃದಾದ್ವ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೮
ಸಿಿಷ್ಟಕೃತರಬೃತಿ ಪಿಣಡನಿಧಾನಾನತೀಂ ಕಭಾ ಕೃತಸನೀಂ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧವದ್ವಹಾಪಿ ಕತಾವಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಅತಯ ಭಾೀಂಸರದನಾತಿಷಾಟಚಚ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತ್, ತತೂೇ ಜಮಾದ್ವ |
ಅಥ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನಾಭುವ್ೇಶ್ನೀಂ ಹ್ಸತೇಷ್ೂದಾತಾಯನಮನಭಲಙ್ಗ್ಯಃ |
ತತಽಸಸವಾಭುತತಯಣಯಭಿಭೃಶ್ೇಽದ್ವತಾಮದ್ವ ಗಾಯಸವಯಾಧಮಾ ಾಯಶ್ಚನೇಮಾತಿತಮೇವಭನತಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೮
ಸಿಿಷ್ಟಕೃದಾದ್ವ ತನಾಶ್ೇಷ್ೀಂ ಸವ್ಾಾಭಿಭಶ್ಾನಾದ್ವ ಚ ಯದಕ್ಷಿಣಿೇಕೃತಮೇತಮೇವಭನತೀಂ ಫಾಯಹ್ಭಣಬೂೇಜನೀಂ,
ಪಿಣಡನಿಧಾನೀಂ, ಗಾಯಸವಯಾಧಮಾ ಾಯಶ್ಚನೇಮಾದ್ವತಮೇವಭನತೀಂ, ಸವಾ ದಾಥಾಜಾತೀಂ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧವದ್ವಹಾಪಿ
ಕತಾವಮಮ್ೇವ್ೇತಮಥಾಃ |
ತತಯ ಚ ಭಾೀಂಸರದನಾತಿಷಾಟನಾನಚಚ ಸಿಿಷ್ಟಕೃತೇ ಸಹಾವದಾನರ್ಮತಿ ಬೇದಃ ||೮||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೯
ನ ಪಿಣಡನಿಧಾನರ್ಮತುಮಚಮಭಾನೇಽನಿಷ್ಟಕಾಮಾಭಪಿ ಪಿಣಡನಿಧಾನೀಂ ನ ಸಾಮತ್ |
ಅಷ್ಟಕಾ ಯಕೃತಾ |
ತತಯ ಕಃ ಯಸಙ್ ್ಗೇ ಮದನಿಷ್ಟಕಾಮಾೀಂ ನ ಸಾಮತ್ |
ಏವೀಂ ತಹಿಾ ಏತತಾಜಾಮತಿ ವಿಕಲೂೇಽತಯ ವಿಧಿಯಮಮ್ |
ಅತಃ ಕೃತಸನಸಮ ಕಭಾಣೂೇ ವಿಷ್ಯೇ ಬವತಿ ಸಾೂಸಮ ಸಾನಿಷ್ಟಕಸಮೇತಿ |
ತೇನ ದಧಮಞಜಲಿಃ ಕೃತಸನಣಕಾಷ್ಟಕಾಕಯಣಾತಿಿಕಲಯತೇ ಸಾೂೇನ ಸಾನಿಷ್ಟಕೇನೇತಿ ಕೇಚಿತ್ |
ವಮೀಂ ತು ಫೂಯಭಃ ಅಷ್ಟಕಾಮಾಭಕೃತಾಮಾೀಂ ಬೂೇಜನಭಸಮ ನ ಬವತಿೇತಮೇತದಥಾಮ್ೇವ
ವಚನಭನಿಷ್ಟಕಾಮಾೀಂ ಮತಿಣಡದಾನೀಂ ತದ್ವಹ್ .... ನಾಸಿಭನ್ ಕಭಾಣಿ ೃಥಕ್ತಾವಮರ್ಮತಿ ||೧೦||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೯
ಮಾ ಶ್್ಿೇಬೂತೂೇಽನಿಷ್ಟಕೇತಿ ವಿಧಾಸಮತೇ ತಸಾಮಭನಿಷ್ಟಕಾಮಾಮ್ೇವ ಪಿಣಡನಿಧಾನೀಂ ಪಿಣಡಯದಾನೀಂ
ನಾಷ್ಟಕಾಮಾರ್ಮತಮೇಕೇ ಆಚಾಮಾಾ ಉದ್ವಶ್ನಿತ |
೧೧ ದಧಮಞಜಲಿಹೂೇಭಃ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೦
ಏವಭಷ್ಟಕಾಮಾೀಂ ಭುಖಮಃ ಕಲೂೇ ದಶ್ಚಾತಃ |
ಅಥಾನುಕಲಃ ಮಮಾ ಋಚಾ ಜುಹೂೇತಿಽಮಾೀಂ ಜನಾಽಇತಮೇತಮಾ ತಮಾ ದಧನಃ ೂಣೇಾನಾಞಜಲಿನಾ
ಜುಹೂೇತಿ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೦
ಮಮಾಽಮಾೀಂ ಜನಾಽಇತಮೇತಮಾ ಅೂೀಂ ಜುಹೂೇತಿ, ತಮಾ ಋಚಾ
ದಧನಸಾಸವವದಾನಧಮ್ೇಾಣಾವದಾಮಾಞಜಲಿನಾ ಜುಹೂೇತಿ |
ಾವಾಣವಚಾಚಗ್ನನಭುಖ್ಾನತೇ ದಧಿಹೂೇಭಃ, ಅೂಹೂೇಭವಚಾಚವದಾನಮ್ |
ಽಯೇನ ಜುಹೂೇತಿ ತದಗರನ ಯತಿತಮಽಇತಾಮದ್ವಕೀಂ ಲೇಾಞಜನೀಂ ಚಾನಮೇನ ಕಾಯಯಿತವಮಮ್ |
ಅಮೀಂ ಚ ದಧಿಹೂೇಮೇಽಷ್ಟಭಾಮೀಂ ೂವ್ಾಾಹಣೇ |
೧೨ ಅನಿಷ್ಟಕಾ |
(.೮.,ಖ.೨೨೧೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೧
ಅತ ಏವ್ಾಸಾಮ ಏವ ಗೂೇಯೇಕಾಷ್ಟಕಾಮಾಭಾಲಫಾಧಮಾೀಂ ಭಾೀಂಸೀಂ ಮಸಮ ಮಥಾಥಾ ಮಾವತರಯೇಜನೀಂ
ಶ್ಚಷಾಟವ ಶ್್ಿೇಬೂತೇ ನವಭಾಮಭನಿಷ್ಟಕಾನಾಭ ಕಭಾ ಕತಾವಮಮ್ |
ಬೂಮಾೀಂಸಭತೂೇ ಭಾಹಿಷೇಣೇತಾಮದ್ವೇನಾೀಂ ನಿವೃತಯಥಾ ಏವಕಾಯಃ ||೧೧||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೧
ಶ್್ಿೇಬೂತೇ ಭವಭಾಮಭನಿಷ್ಟಕಾಖಮೀಂ ಕಭಾ ಕತಾವಮಮ್ |
ಅತ ಏವ ಗೂೇಯಷ್ಟಕಾಮಾಭಾಲಫಾಧಮಾಃ ಭಾೀಂಸೀಂ ಮಥಾಥಾ ಮಥಾಯಯೇಜನೀಂ ಶ್ಚಷಾಟವ
ಇತಮೇತತರಥಭಕ್ಷವಿಷ್ಮಮ್ ||೧೧||
ತಸಾಮ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧೇನ ಕಲೂೇ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಃ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೨೨.೧೨ ||
(.೮.,ಖ.೨೨೧೨)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೨
ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧವದನಿಷ್ಟಕಾ ಕತಾವ್ಮೇತಮಥಾಃ |
ಕಲಾತಿದೇಶ್ಾತದರವಮದೇವತಾದ್ವ ಸವಾರ್ಮಹ್ ಾಯಮತೇ |
ಽತತಾಯನನಸೂಮೇತತಯಾಭಿಜುಾಹೂೇತಿೇಽತಮತಯ ಭಾೀಂಸಸೀಂಸೃಷ್ಟಸಾಮನನಸಮ ಹೂೇಭರ್ಮಚಛನಿತ |
ಅಷ್ಟಕಾಮಾೀಂ ದಶ್ಾನಾತ್ |
ಇಹ್ ಚ ಮಥಾಥಾ ಭಾೀಂಸರ್ಮತಿ ವಚನಾತ್ |
ಅನಮೇ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಾಧತಿದೇಶ್ಾದನನಸಾಮವ ಹೂೇಭರ್ಮಚಛನಿತ |
ಮತೈವ ತು ಕಾಯೇಾ ಭಾಸಿ ಶ್ಾಯದಧೇ ಭಾೀಂಸೀಂ ಇಹಾಪಿ ತತೈವ್ೇತಿ |
ಅತಯ ಕೇಚಿತದಧಮಞಜಲಿಕ್ಷೇಽಮನಿಷ್ಟಕಾರ್ಮಚಛನಿತ |
ಭಧಮೇ ತಸಮ ವಿಧಾನಾತ್ |
ಮದ್ವ ಹ್ಮಸಾವನಿಷ್ಟತಾಮಾ ಅಪಿ ಯತಾಮಭಾನಮಃ ಸಾಮತಾತಭಮಭಿಧಾಮ ವಕತವಮೀಂ ಸಾಮದ್ವತಿ |
ಅತ ಏವ ಮಥಾಥಾ ಭಾೀಂಸೀಂ ಶ್ಚಷಾಟವ ಶ್್ಿೇಬೂತೇಽನಿಷ್ಟಕಾ ತಸಾಮ ಭಾಸಿ ಶ್ಾಯದಧೇನ ಕಲೂೇ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಃ ಇತಿ
ೂವಾತಯ ಸಭಫನಧಃ ||
ಅಥಣಕೂೇದ್ವದಷ್ಟವಿಧಿಃ ಶ್ಾಸಾಾನತಯಾತ್ |
ಯೇತಮ್ೇಕಭುದ್ವದಸಮ ಮಚಾಛರದಧೀಂ ಕ್ರಯಮತೇ ತದೇಕೂೇದ್ವದಷ್ಟಮ್ |
ಅಮುಗಾಭ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಃ ಏಕಃ ತಯಮಃ ಞ ಚೇತಿ |
ವೃಧಾಮ ಪಲಬೂಮಸತವಮ್ |
ತತಯ ನಾಗರನ ಕಯಣೀಂ, ನಾಭಿಶ್ಾಯವಣೀಂ, ನ ೂವಾ ನಿಭನಾಣೀಂ, ನ ದಣವೀಂ, ನ ಧೂಪ್ೇ, ನ ದ್ವೇಪ್ೇ, ನ ಸಿಧಾ, ನ
ನಭಸಾ್ಯಃ, ಉದಙುಭಖ್ಾಃ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಃ |
ಸವಾಸಾಭದನಾನತಸಕೃತಸಕೃದವದಾಮ ದಕ್ಷಿಣತೂೇ ಬಸಭರ್ಮಶ್ಾಯನಙ್ಗಗಯಾನಿನಯೂಹ್ಮ ತೇಷಿೇವ
ಜುಹ್ುಮಾತರೇತಾಮಾಭುಷೈ ಮಭಾಮ ಚ ಸಾಿಹೇತಿ |
ಯೇತಾಯೇತಿ ವಚನೀಂ ಯೇತಸಮ ನಾಭನಿದೇಾಶ್ಾಥಾೀಂ ಮಜ್ಞಶ್ಭಾಣೇ ಮಭಾಮ ಚ ಸಾಿಹೇತಿ ಯಯೇಗರ್ಮಚಛನಿತ |
ಮಜ್ಞಶ್ಭಾಣೇ ಯೇತಾಮ ಮಭಾಮ ಚೇತಮನಮೇ |
ಅಭುಷೈ ತೃಪಿತಯಸಿತವತಿ ಅಾೀಂ ಯತಿಗಯಹ್ಣೀಂ ವಿಸಜಾನೀಂ ಚಾ ಅಸಿತ ತೃಪಿತರಿತಿ ಯತಿವಚನಮ್ |
ಅಭುಷಾಭ ಉತಿಷ್ಠತಿಿತಮನುದೇಶ್ನೀಂ, ಆಶ್ಯೇಷ್ು ಚ ಪಿೀಂಢದಾನೀಂ ಬೂೇಜನಸಾಥನ ಇತಮಥಾಃ |
ತೃಮಸಿೇತಿ ಸೀಂಕ್ಷಾಲನಮ್ |
ಏತದೇಕೂೇದ್ವದಷ್ಟೀಂ ಸವಾವಣಾಾನಾೀಂ ಸಾಿಶ್ರಚಾನತೇ ಯಸಿದಧಮ್ ||
ಆದಮೀಂ ತು ಸಾಿಶ್್ೇಚನತೇ |
ಅನಯೀಂ ಚ ಸಪಿಣಿಡೇಕಯಣೇನ ಸಹ್ ಭೃತಾಹ್ ಏವ ತಾಯಕ್ಷಿಕೀಂ ಷಾಣಾಭಸಿಕೀಂ ದ್ವಿತಿೇಮಾದ್ವಷ್ು ಸಭಿತಸಯೇಷ್ು
ಯತಿಸಭಿತಸಯೀಂ ಭೃತಾಹ್ ಏವ ಸಾಭಿತಸರಿಕರ್ಮತಿ ಷೂೇಡಶ್ಣತಾನಮೇಕೂೇದ್ವದಷಾಟನಿ |
ಸಾಭಿತಸರಿಕೇ ಚ ಕ್ಷೇತಯಜಜಾಯಜಯೇಃ ಏಕೂೇದ್ವದಷ್ಟಕಲಸಮ ಚ ವಿಕಲಃ |
ಇತಯೇಷಾಮ್ೇಕೂೇದ್ವದಷ್ಟಮ್ೇವ |
ಯೇ ನವಶ್ಾಯದಾಧನಾೀಂ ಸಭುಚಚಮರ್ಮಚಛನಿತ ತೇಷಾೀಂ ಷೂೇಡಶ್ಣಕೂೇದ್ವದಷಾಟನಿೇತಮೇಷಾಪಿ ಯಸಿದ್ವಧದುಾಯುಾದಾ |
ಅತಯ ಠನಿತ
ಸಪಿಣಿಡೇಕಯಣಾಸಮ ಚ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧಯಯೇಗವಿಕಾಯತಾಿತ್ |
ತಸಾಭದುತಯಸಮ ಯೇತಸಮ ಬಾಮಾಾ ಮಾವಜಜೇವಮ್ೇಕೂೇದ್ವದಷ್ಟಕಲೇನಣವ ತಮೇ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧೀಂ ದದಾತಿ |
ುತೂಯೇಽಮಕೃತವಿವ್ಾಹ್ ಏವಮ್ೇವ |
ವಿವ್ಾಹಾದೂಧ್ಾ ಮದಾ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧಭಾಯಬತೇ ತದಾ ಪಿತುಃ ಸಪಿಣಿಡೇಕಯಣೇನ ಸಹಾಯಬತೇ |
ಭಾಾಸರದನವತೃಷ್ದಾಜಮರ್ಮಶ್ಯರ್ಮತಮೇಕೇ, ಕೇವಲಮ್ೇವ್ೇತಮನಮೇ |
ಸೂೇಮಾಮ್ೇನೇತಿ ಯೇನಾಘಮಾ ಯದ್ವೇಮತೇ ತತಾತಯಭನಮೇನ ಾತಯೇಣೂೇಮಮ್ಮೇತಮಥಾಃ |
ನಾನಿದೇಭುಖ್ಾಃ ಪಿಯೇಮನಾತರ್ಮತಿ ದೇವ್ೇಬಮಸುತ ವಿಶ್ಿೇದೇವ್ಾಃ ಪಿಯೇಮನಾತರ್ಮತಿ |
ತತಯ ಪಿತೄಣಾಮ್ೇಕಾತಯೀಂ, ನ ತಿಯೇಣಿಪಿತೃಪಿತಾಭಹ್ಯಪಿತಾಭಹ್ವಿಶ್ೇಷ್ಸಾಮನುದೇಶ್ಾತ್, ಸವ್ೇಾಷ್ು ಭನಾೇಷ್ು
ನಾನಿದೇಭುಖ್ಾಃ ಪಿತಯ ಇತುಮದೇಶ್ಾತ್ |
ತಸಾಭದೇಕಮ್ೇವ ಾತಯೀಂ ಪಿತೄಣಾೀಂ, ದೇವ್ಾನಾೀಂ ಚಣಕಮ್ |
ತತಯ ಫಾಯಹ್ಭಣಾನುವ್ೇಶ್ಾಮಗನೇಃ ಯತಿಷಾಠನೀಂ ಅಘಮಾಾತಯಯೇಶ್ಚ |
ಅಗ್ನನಶ್ರಚಾಸನ ಏವ |
ವಿವ್ಾಹೇಷ್ಿಸೀಂಬವ್ಾತ್ |
ಅಘಮಾ ಯದಾಮ ಗನಾಧದ್ವಭಿಶ್ಾಚಲಙೃತಾಮನುಜ್ಞಾತೂೇ ಹ್ವಿಯುದಧೃತಮ ೃಷ್ದಾಜಮೇನ
ಸೀಂಸೃಜಾಮಭಿಘಾಮಾಾಜಮಬಾಗಾನತೇ ನಾನಿದೇಭುಖ್ೇಬಮಃ ಪಿತೃಬಮಃ ಸಾಿಹೇತಮೇಕಾೀಂ ಯಧಾನಾಹ್ುದ್ವೇೀಂ ಜುಹೂೇತಿ
ಕೇವಲೇನ ೃಷ್ದಾಜಮೇನ ಸರವಿಷ್ಟಕೃತೀಂ ದ್ವಿತಿೇಮೀಂ ಜುಹ್ುಮಾದ್ವತಿ |
ತನಾಶ್ೇಷ್ೀಂ ಸಭಾಮ ಕಲಾತನಾಿ ಯತಿೂಯುಷ್ರ್ಮತಿ ನಾಮಯೇನಾನೇನ ನಾನಿದೇಭುಖ್ೇಬಮಃ ಪಿತೃಬಮಃ ಸಾಿಹೇತಮನೇನ
ಭನಾೇಣ ಪಿತೃಬೂಮೇಽನುದ್ವಶ್ತಿ, ದೇವ್ೇಬಮಸುತ ವುಶ್ಿೇಬೂಮೇ ದೇವ್ೇಬಮಃ ಸಾಿಹೇತಿ |
ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧೇ ಯೇ ಹೂೇಭಭನಾಾಃ
ಕೇಚಿತಿನಮಥಾ ಠನಿತ ಚ
ುನಶ್ಚ ಠೀಂತಿ
ುೀಂಸಿ ಜಾತಾನನಚರಲೂೇಸಾನನಾಣಿಗಯಹೇಷ್ು ಚ |
ಯಯೇಗಶ್ಚಾವಾಣಶ್ಾಯದಧವದೇವ |
ಏತಾವದತಯ ನಾನಾ ಮುಗಾಭ ಫಾಯಹ್ಭಣಾಃ ಯದಕ್ಷಿಣಭುಚಾಯೂೇ ಮಜ್ಞೂೇವಿೇತೀಂ ಮವ್ಾಸಿತಲಾತಾ ಇತಿ ||೧೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೨
ತಸಾಮ ಅನಿಷ್ಟಕಾಮಾಃ ಕಲೂೇ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧವತ್ತಾವಮ ಇತಮಥಾಃ |
ಕಲಾತಿದೇಶ್ಾತಸವಾರ್ಮಹ್ ದಯವಮದೇವತಾದ್ವಕೀಂ ಾಯಮತೇ |
ತಸಾಭನಿನಭನಾಣಾದ್ವ ಗಾಯಸಾಯಶ್ನಾನತೀಂ ಸವಾ ಭಾಸಿಶ್ಾಯದಧವದವಿಕೃತೀಂ ಕತಾವಮಮ್ ||೧೨||
ಅಥಾವಶ್ಚಷಾಟನಾೀಂ ಭನಾಾಣಾೀಂ ಯೇಷ್ು ವಿನಿಯೇಗಸಾತನಿ ಕಭಾಾಣಿ ವ್ಾಮಚಷಟೇ
೧ ಮಾಚಾಞಥಾ ಗಜಛತಾ ಕತಾವಮೇ ಜಃ |
(.೮.,ಖ.೨೨೧೩)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೩
ಸನಮಥಾ ದಾತಾಯೀಂ ಗತಾಿ |
ಭಿಕ್ಷಣಲಬಮೀಂ ಧನೀಂ ಸನಿರಿತುಮಚಮತೇ |
ಸನಿರ್ಮತಾಿ ಉತತಯಾನಭನಾಾನ್ಽಅನನರ್ಮವ ತೇ ದೃಶ್ೇ ಬೂಮಾಸಽರ್ಮತಾಮದ್ವೇನ್ ಸತ ಜಪಿತಾಿ |
ತಭಥಾ ಯಫೂಯಮಾತಮದಥಾಭಾಗತ |
ಸತಮ್ೇ ಭನಾೇ ಅಸಾವಿತಮತಯ ಯದಾತುನಾಾಭಗಯಹ್ಣೀಂ ,ಭುಫಧಾಮ ||೧೩||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೩
ಸನಿಮಾಾತಾಞ ಭಿಕ್ಷಣಮ್ |
ಕೇಚಿತಿಬಕ್ಷಣಲಫಧೀಂ ಧನರ್ಮತಿ |
ಮಾ ಸನಿಃಽಭಿಕ್ಷಣೇ ನಿಭತವಭಾಚಾಯೇಾ ವಿವ್ಾಹೂೇ ಮಜ್ಞೇ ಭಾತಾಪಿತೂಯೇಫುಾಬೂಷಾಾಹ್ಾತಶ್ಚ
ನಿಮಭವಿಲೂೇಃಽಽತತಯ ಗುಣಾನ್ ಸರ್ಮೇಕ್ಷಯ ಮಥಾಶ್ಕ್ರತ ದೇಮಮ್ಽ(ಆ.ಧ.೨೧೦೧,೨) ಇತಿ
ಧಭಾಶ್ಾಸಾೇ.ವಗತಾ, ತಾಭುದ್ವದಶ್ಮ ಇತಾಿ ಗತಾಿ |
ಉತತಯಾನಭನಾಾನ್ಽಅನನರ್ಮವ ತೇ ದೃಶ್ೇ ಬೂಮಾಸೀಂಽಇತಾಮದ್ವೇನ್ ಸತ ಜಪಿತಾಿ ತಭಥಾ ಯಯೇಜನೀಂ
ಫೂಯಮಾತ್, ಮೀಂ ಭಿಕ್ಷೇತ ತೀಂ ಫೂೇಧಮತಿಽಆಚಾಮಾಾಥಾೀಂ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಮ ಬವನತಮ್ಽಇತಿ |
(.೮.,ಖ.೨೨೧೪)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೪
ಮದ್ವ ಯಥೂೇ ಲಬಮತೇ ತತಸತೀಂ ಲಫಾಧವ ಯೇಜಮತಿ ಕಭಾಕಯಣಮುಾಗಧುಯೂೇಃ ಕಯೂೇತಿ |
ತೀಂ ಾಯಙುಭಖಭವಸಾಥಮ ಉತತಯಮಚಾಾಽಅಙ್ಕ್ ನಮಙ್ಗ್ವಭಿತಽಇತಮೇತಮಾ |
ಯಥಚಕಯೇ ಉಬೇ ಸಹಾಭಿಭೃಶ್ತಿ |
ಕ್ಷಸಿೇ ಯಥಸಮೇತಿ ಶ್ೇಷ್ಃ ಾಶ್ಿೇಾ ಪಲಕೇ ಇತಮನಮೇ |
ನೇರ್ಮೇ ಇತಮಯೇ |
ಸಕೃದೇವ ಭನಾಃ |
ಾಣಿಬಾಮಭುಬಾಬಾಮಭಭಿಭಸಾನಮ್ |
ತಥಾ ಚಾಶ್ಿಲಾಮನಃಽಯಥಭಾಯೂೇಕ್ಷಯನಾನನಾ ಾಣಿಬಾಮೀಂ ಚಕಯೇ ಅಬೃಶ್ೇತ್(ಆಶ್ಿ.ಗೃ.೨೬೧) ಇತಿ ||೧೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೪
ಯಥಶ್ಚೇಲಲಫಧಃ ತೀಂ ಕಭಾಕಯಣವ್ಾಾಹಾಬಾಮೀಂ<ಯೇಜಯಿತಾಿಥ ತೀಂ ಾಯಞಚೀಂ>ಾಯಙಭುಖಭವಸಾಥಮ
ಉತತಯಮಾಽಅಙ್ಕ್ ನಮಙ್ಕ್ಽಇತಮೇತಮಾ ಯಥಚಕಯೇ ಉಬೇ ಾಣಿಬಾಮೀಂ ಮುಗದಭಿಭೃಶ್ತಿ |
ಅಪಿ ವ್ಾ ಕ್ಷಸಿೇ ಈಷೇಾ |
ಅನಮಥಾಪಿ ದಾಥಾಭಾಹ್ುಃ ||೧೪||
೩ ಯಥಾಯೂೇಹ್ೃಅಭನಾಃ |
(.೮.,ಖ.೨೨೧೫)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೫
ತತಃ<ಉತತಯಣ ಮಜುಷಾ>ಽಅಧ್ನಾಭಧ್ಮತ್ಽಇತಮೇನ |
ಯಥೀಂ ಸಿಭಧಿಯೂೇಹ್ತಿ |
ತತಃ ಉತತಯಮಚಾಾಽಅಮೀಂ ವ್ಾಭಶ್ಚಿಭಾ ಯಥಽಇತಮೇತಮಾ |
ಯಚಿೇಭುದ್ವೇಚಿೇೀಂ ವ್ಾ ದ್ವಶ್ಭಭಿಯಾದಮ <ಮಥಾಥಾ ಮಾಮಾತ್> ಮತಯ ಯಯೇಜನೀಂ ತತಯ ಗಚಛೇತ್ |
ಅಧಿೇಯುಹಮೇತಿ ದ್ವೇಘಾಾಠಶ್ಾಛನದಸಃ |
ಏತಾದ್ವಿಧಾನೀಂ ಕಯಮಾದ್ವಲಫಧಸಾಮಪಿ ಯಥಸಮ ಯಥಭಾಯೂೇಹ್ಣೇ ಬವತಿ |
ದ್ವಿತಿೇಮಾದ್ವಷ್ು ತು ನ ಬವತಿ |
ಲಫಧವೇತಿ ವಚನಾತ್ ||೧೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೫
ತೇನ(ತತಃ)<ಉತತಯೇಣ>ಽಅಧ್ನಾಭಧ್ತೇಽಇತಮನೇನ ಮಜುಷಾ ಯಥೀಂ ಸಿಮಭಧಿಯುಹ್ಮ |
ದ್ವೇಘಾಶ್ಾಛನದಸಃ |
<ಉತತಯಮಾ>ಽಅಮೀಂ ವ್ಾಭಶ್ಚಿನರಽಇತಮೇತಮಾ |
೪ ಅಶ್ಾಿಯೂೇಹ್ಣಭನಾಃ |
ಅಶ್ಿಭುತತಯಣಯಾಯೂೇಹೇತ್ || ಆಸತಭಫಗೃಹ್ಮಸೂತಯ ೨೨.೧೬ ||
(.೮.,ಖ.೨೨೧೬)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೬
ಲಫಧವೇ ತಮನುವತಾತೇ |
ಉತತಯೇಕಾದಶ್ಭಿಃಽಅಶ್್ಿೇಽಸಿ ಹ್ಯೇಽಸಿಽಇತಾಮದ್ವಭಿಃ |
ಯಥಲಾಬವದಶ್ಿಲಾಬೂೇ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಃ || ೧೬ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೬
ಅಶ್ಿಶ್ಚೇದಾಮಚಞಮಾ ಲಫಧಃ ತಭುತತಯಣಭಾನಾಣಃಽಅಶ್್ಿೇಽಸಿಽ ಇತಾಮದ್ವಭಿಯಾಯೂೇಹೇತ್ ||೧೬||
೫ ಹ್ಸಾಯಯೂೇಹ್ಣಭನಾಃ |
(.೮.ಖ.,೨೨೧೭)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೭
ಲಫಾಧವಽಗೂೇಹೂೇದ್ವತಿ ವತಾತೇ |
<ಉತತಯಮಾ>ಽಹ್ಸಿತಮಶ್ಸಭಸಿೇಽತಮೇತಮಾ |
ತತಾಯಸಾವಿತಿ ಹ್ಸಿತನೂೇ ನಾಭಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಅಭಿನಿದಧಾರ್ಮ ನಾಗೇನದರೇತಿ |
ಆಯುಹ್ಮ ತೂಷಿಣೇಭಙು್ಶ್ಾಭಿಧಾನಮ್ |
ಭನಾೇ ಚಾಭಿನಿದಧಾರ್ಮೇತಿ ದಯಷ್ಟವಮಃ |
ತೇನ ಭನಾೇ ಲಿಙಗಸಾಮವಿಯೂೇಧಃ ||೧೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೭
ೂವಾವದಾಿಯಖ್ಾಮನಮ್ |
<ಉತತಯಮಾ>ಽಹ್ಸಿತಮಶ್ಸೀಂಽಇತಮೇತಮಾ |
ಅಸಾವಿತಮತಯ ಚ ಸಭುಫದಾಧಯ ಐಯಾವತೇತಿ ಗಜನಾಭಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಅತಯ ಮದಮಪಿಽವಜಯೇಣಾಭಿನಿದಧಾಭಮಸರಽಇತಿಲಿಙ್ಗಗದಙು್ಶ್ಾಭಿಧಾನಾಥಾತಾ
ಭನಾಸಮತಥಾಪಿಽಹ್ಸಿತನಭುತತಯಮಾಽಯೂೇಹೇತ್ಽಇತಿ ವ್ಾಚನಿಕವಿನಿಯೇಗಸಮ ಫಲವತಾತವತತದನು ಸಾಯೇಾವ
ಭನೂಾೇ ವ್ಾಮಖ್ಾಮತವಮಃ ||೧೭||
(.೮.ಖ.,೨೨೧೮)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೮
ತಾಬಾಮೀಂ ಅಸಿಹ್ಸಿತಬಾಮೀಂ.<ಯೇಷ್ಣೇ>ಶ್ರಿೇಯೂೇಭದೇಾ ಜಾತೇ
<ೂವಾವತ್>ಹೇಭನತಯತಮವಯೂೇಹ್ಣವತ್<ೃಥಿವಿೇಭಭಿಭೃಶ್ೇತ್> |
ಽಸೂಮೇನಾ ೃಥಿವಿಽಽಫಡಿತಥೇಽತಮೇತಾಬಾಮಮ್ |
ೂವಾವದ್ವತಿ ನ ಜಾತಕಭಾ ಗೃಹ್ಮತೇ, ವಮವಧಾನಾತ್ ||೧೮||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೮
ತಾಬಾಮೀಂ ತಯೇಯಶ್ಿಹ್ಸಿತನೂೇಃ |
ಯೇಷ್ಣೇ ಭಯಣೇ ಸತಿ |
ೂವಾವಥೇಭನತಯತಮವಯೂೇಹ್ಣವತ್ಽಸೂಮೇನಾ ೃಥಿವಿೇಽಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ೃಥಿವಿೇಭಭಿಭೃಶ್ೇತ್> |
ಕೇಚಿತಾತಬಾಮೀಂ ಅಶ್ಿಹ್ಸಿತಬಾಮಮ್ |
ಯಭಾದಾದೂಬಭರ ತಿತಸಮ ಯೇಷ್ಣೇ ಶ್ರಿೇಯೂೇಭದೇಾ ಜಾತೇ ಇತಿ ||೧೮||
೧ ಛತಯದಣಡಯೇಯಾದಾನಮ್ |
(.೮.ಖ.,೨೨೧೯)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೨.೧೯
ಮತಯ ಸಾಥನೇರ್ಽಥಾದ್ವನಿರ್ಮತತೇ ಯತಮಥಿಾಭಿಃ ಸಭಿದತೇ ಸ<ಸಭಾಿದಃ |
ತಮ್ೇಷ್ಮನ್> ತತಾಯಯಾಜಮಾಮ<ಸವ್ಮೇನ ಾಣಿನಾ ಛತಯೀಂ> <ದಣಡಞ್ಚಚದತತೇ> |
ಾಣಿಗಯಹ್ಣಭುತತಯಾಥಾಮ್ |
ಇಹ್ ತು ಆದಾನಯತಾಿದೇವ ಸಿದಧಮ್ |
ತೇನ ಖಲಿೇಕಯಣಹೂೇಭಃ ಾಣಿನಣವ ಕತಾವಮಃ, ನ ಾತಯೇಣ ಅನಮಥಾ ಭುಷಿಟಶ್ಫದಸಮ ರಿಭಾಣವ್ಾಚಿತಿಸಾಮಪಿ
ದಯಶ್ನಾದಸಾಮಯಸಙಗಃ ||೧೯||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೨.೧೯
<ಸಭಾಿದಃ>ಋಣಾದಾನಾದ್ವವಮವಹಾಯಃ |
ಕೇಚಿತಮತಯ ಸಾಥನೇ ಯಮಥಿಾಭಿಸಸೀಂವದತ ಇತಿ |
ಋಣಾದಾನಾದ್ವವಮವಹಾಯೀಂ ಕತುಾಮ್ೇಷ್ಮನ್ ವಮವಹಾಯೇ ಜಮರ್ಮಚಛನಿನತಮಥಾಃ ಶ್ೇಷ್ೀಂ ವಮಕತಮ್ ||೧೯||
ಅಥ ತಯಯೇವಿೀಂಶ್ ಖಣಡಃ ||
೨ ಪಲಿೇಕಯಣಭುಷಿಟಹೂೇಭಭನಾಃ |
(.೭.ಖ.,೨೩೧)
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೧
ಛತಯದಣರಡ ಸವ್ಮೇನ ಾಣಿನಾ ಧಾಯಮನನೇವ<ದಕ್ಷಿಣೇನ>ಾಣಿನಾ ಪಲಿೇಕಯಣಾನಾೀಂ ಭುಷಿಟೀಂ ಜುಹೂೇತಿ |
<ಉತತಯಮಚಾಚಾ>(೧ ಗ.ಘ. ಅವಜಹ್ಿಕೇತಿ ಲಿಙಗದಶ್ಾನಾತ್)ಽಅವ ಜಹ್ಿಕೇಽತಮೇತಮಾ |
ತತಾಯಸಾವಿತಿ ಯತಮಥಿಾನೂೇ ನಾಭನಿಧೇಾಶ್ಃ ಯಥಭಮಾ |
ಹೂೇಭಶ್ಾಚಮಭೂವಾಃ |
ಉಸಭಾಧಾನೀಂ ರಿಸತಯಣೀಂ ತೂಷಿಣೇಭುಬಮತಃ ಮುಾಕ್ಷಣರ್ಮತಮೇತಾವತ್ |
ತತಸಸೀಂವ್ಾದೀಂ ಗತಾಿ ಯತಮಥಿಾನೀಂ ದೃಷಾಟವ<ಜೇತ್> |
<ಉತತಯಾ>ಭೃಚೀಂಽಆ ತೇ ವ್ಾಚಭಾಸಾಮೀಂಽಇತಮೇತಾಮ್ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೧
ಸವಮಾಣಿಧೃತಚಛತಯದಣಡ ಏವ<ದಕ್ಷಿಣೇನ>ಾಣಿನಾ<ಪಲಿೇಕಯಣಭುಷಿಟಭುತತಯಮಾ>ಽಅವ ಜಹ್ಿಕಽಇತಮೇತಮಾ
ಸಾಿಗರನ ಜುಹೂೇತಿ |
ಽಅಸಾಽವಿತಮತಯ ಸೂೇಭಶ್ಮ್ೇಾತಿ ಯಥಭಮಾ ಯತಮಥಿಾನೂೇ ನಾಭಗಯಹ್ಣಮ್ |
ಮಾವದುಕತ (೨ ಧಭಾಾ ಚಾಮೀಂ) ಧಭಾಶ್ಾಚಮೀಂ ಹೂೇಭ ಇತಿ ೂವಾಮ್ೇವೇಕತಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೨
<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಮಾ ತ ಏಷಾ ಯಯಾಟಾಮಽಇತಮೇತಾಬಾಮಮ್ |
ತತಯ ಭನಾಯೇಲಿಾಙ್ ಗೇ ವಿಶ್ೇಷಾಬಾವ್ಾತು್ದಧರ್ಮತಿ ಲಿಙಗಭವಿವಕ್ಷಿತಮ್ |
ತೇನ ಸಿಾಮಾಭಪಿ ಬವತಿ |
ಶ್್ದಾಯದ್ವಷ್ಿಪಿ ಬವತಿ |
ನೇತಮನಮೇ |
ಕುಯದಧಸಮ ದಶ್ಾನೇ ನಣರ್ಮತಿತಕರ್ಮದೀಂ ನಿಮಮ್ೇನ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ ಾಯತ ಆಹ್ ವಿಕೂಯೇಧೂೇ ಬವತಿೇತಿ |
ಮಸಮ ಕೂಯೇಧವಿಗಭೀಂ ಚಿಕ್ರೇಷ್ಾತಿ ತತಯ ಕತಾವಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಕೂಯೇಧಶ್ಾಚತಭವಿಷ್ಮಃ |
ಯವಿಷ್ಯೇ ವ್ಾ ||೨||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೨
ಮದ್ವ ಕುಯದಧಃ ಯತಮಥಿೇಾ ವ್ಾ ವಮವಹಾಯದಯಷಾಟ ವ್ಾ, ತತೂ್ರೇಧಶ್ಾನಿತೀಂ ಚಾಸಾವಿಚಛತಿ, ತದಾ<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽಮಾ
ತ ಏಷಾಽಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ಕುಯದಧ>ರ್ಮತಯೀಂ ವ್ಾ<ಭಿಭನಾಯೇತ> |
ಅನೇನ ಚಾಭಿಭನಾಣೇನ ಕುಯದೂಧೇ <ವಿಕೂಯೇಧೂೇ>ವಿಗತಕೂಯೇಧೂೇ <ಬವತಿ> |
ಪಲವಿಧಿಶ್ಾಚಮಮ್ |
ನಾಥಾವ್ಾದಭಾತಯೀಂ, ಸೂತಯಕಾಯೇಣ ಫದಧತಾಿತ್ ||೨||
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೩
(<ಅಸೀಂಬವ್ೇುಸಃ>ಅಮ್ಣಥುನೇುಸಃ) |
ಸಭಬವೇ ಮ್ಣಥುನಮ್ |
ಶ್್ಯಮತೇ ಚ ಕಾಭಭಾವಿಜನಿತೂೇಃ ಸಭಬವ್ಾಮ್ೇತಿ (ತಣ.ಸೀಂ.೨೫೫) |
ತದಬಾವೇಽಸಭಬವಃ |
ಯೇಷಾೀಂ ುಯುಷಾಣಾೀಂ ಅಸಭಬವರ್ಮಚಛನ್<ಆಢಾರಿಕಾ>ಸರಿೇಸೃವಿಶ್ೇಷ್ಃ |
ಶ್ತಚಯಣಾ ವ್ಾ |
ಸಾ ಚ ದ್ವಿವಿಧಾ ಸೂಥಲಾ ತನಿಿೇ ಚ |
ಅಯಣಮೇಷ್ು ಸೂಥಲಾ ಅನಮತಯ ತನಿಿೇ |
ತತಯ ಸೂಥಲಾಮಾೀಂ ಜೇವನಾಯೀಂ<ಚೂಣಾಾನಿ>ಕಾಯಮತಿ, ಕಭಾಕತಣಾವ |
<ಕಾಯಯಿತಾಿ>ತಾನಿ ಮದಾ ಬಾಮಾಾ ಸಿಪಿತಿ ತದಾ ತಸಾಮ<ಸಸಭಾಫಧೇ>ಉಸಥೇ ಉವೇತ್ |
<ಉತತಯಮಾ>ಽಅವ ಜಾಮರ್ಮವ ಧನಿನಽಇತಮೇತಮಾ |
ಏವೀಂ ಕೃತೇ ಸೀಂಫಾಧ ಉಬೂೇಗಯೇಗೂಮೇ ನ ಬವತಿ ವಮಭಿಚಾಯಶ್ಙ್ಗ್ಮಾರ್ಮದಮ್ |
ವ್ೇಶ್ಾಮವಿಷ್ಮೀಂ ವ್ಾ || ೩ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೩
ಮಃ ಯವತಸಯನ್ ಗೃಹೇ ವ್ಾ ಯಜಾತನುತೀಂ ಯಕ್ಷಿತುೀಂ ಸಿಬಾಮಾಾಮಾೀಂ ಯುಯುಷ್ಶ್ುಕಲಸಾಮಸಭಬವರ್ಮಚಛತಿ
ಸ<ಯೇಷಾಭಸಭಬವ್ೇುಸಃ> |
ತಸೂಮೇಾಯೇದೇಶ್ಃ
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೪
<ಸಿಧಮಥೇಾ>ಕಾಮಾಸಿದಧೇಃ ಾಯಥಾನಾಮಾೀಂ ಉಬೂೇಗಮಯೇಗಮತಿೇ ಚಿಕ್ರೇಷಿಾತೇ ಇತಮಥಾಃ |
ತದಾ<ಫಬುಯಭೂತಯೇಣ>ಸಭಾಫಧಸಮ<ಯಕ್ಷಾಲನೀಂ>ಕತಾವಮಮ್ |
ಇದಭತಯ ಬಣಷ್ಜಮರ್ಮತಮಥಾಃ |
ಫಬೂಯಃ ಕಪಿಲವಣಾಾ ಗರಃ ||೪||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೪
ಅಥ ಮದಾ ಯುಯುಷ್ಶ್ಙ್ಗ್ಣತಿ ತದಾ ಸಿಶ್ುಕಲಸಭಬವಸಿಧಮಥೇಾ ಬಣಷ್ಜಮಭುಚಮತೇ ಕಪಿಲಾಮಾಃ
ಗೂೇಭೂತಯೇಣ ಯಕ್ಷಾಲಯಿೇತ ಸಭಾಫಧಮ್ ||೪||
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೫
<ಅಸಮ>ಕುಟುರ್ಮಫನೂೇ ಗೃಹೇ<ಮತ್> ದಯವಮೀಂ<ಣಮೀಂ>ಕಯಮಮೀಂ ತಸಮ ಸಿದಮಥೇಾ ಅಧಾಾಕಷಾಾದ್ವನಾ
ಸಿದ್ವಧಸಾಸಯದ್ವತಮೇವಭಥಾಮ್ |
ತಸಾಭತದರವ್ಾಮತಿ್ಞಗಚದಾದಾಮ <ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಮದಹ್ೀಂ ಧನೇನೇಽತಮೇತಮಾ ಜುಹ್ುಮಾತ್ |
ಸಿದ್ವಧಬಾವತಿ |
ಅತಯ ಕ್ಷಾಯಲವಣಾದ್ವೇನಾಭಪಿ ಹೂೇಮೇ ಬವತಿ |
ಉಕಾತನಿ ಮಥೂೇದೇಶ್ೀಂ ಕಾಭಾಮನಿ |
ತತಯ ದಯವದಯವ್ಮೇಷ್ು ದವಿೇಾ |
ಇತಯೇಷ್ು ಹ್ಸತಃ |
ಪಲಿೇಕಯಣಹೂೇಭವಚಾಚೂವ್ಾಾಥಾಮ್ |
ಅಸಮೇತಿ ವಚನೀಂ ಅಸಮ ಗೃಹೇ ಮತಣಮೀಂ ತಸಾಮನಮೇನಾಪಿ ತದ್ವಧತಣಷಿಣಾ ಹೂೇಮೇ ಮಥಾ ಸಾಮದ್ವತಿ |
ನ ಚ ಭನಾೇಽಹ್ರ್ಮತಮಸಮ ವಿಯೂೇಧಃಸ ಏವ ಬೂತಾಿ ಸ ಕಯೂೇತಿೇತಿ |
ಗೃಹೇ ಣಮರ್ಮತಿ ವಚನಾತಷೇತಾಯದ್ವವಿಷ್ಯೇ ನ ಬವತಿ |
ುನಃ ಸಿಧಮಥಾವಚನೀಂ ಏಸಮ ಕಭಾಾನತಯತಿಜ್ಞಾನಾಥಾಮ್ |
ಅನಮಥಾ ೂವಾಸಮಣವ ವಿಕಲವಿಧಿಸಸಭಾಬವ್ಮೇತ ||೫||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೫
ಕಯಮಮದಯವ್ಾಮನು ಸಾಯೇಣಾಜಮಬಾಗಾನತಭಗ್ನನಭುಖ್ಾನತೀಂ ವ್ಾ ಕೃತಾಿ, ತಸಾಭತಣಾಮದಾದಾಯೇತತಯಮಾಽಮದಹ್ೀಂ
ಧನೇನಽಇತಮೇತಮಾ<ಜುಹ್ುಮಾತ್> |
ಅತಯ ತತ ಇತಿ ವಚನಾನನ ಾಯಣಿದಯವ್ಾಮದೂಧೇಭಃ, ತತೂೇಽವದಾನೇಽಙಗವ್ಣಕಲಾಮತತೇಃ |
೭ ಬೃತಮಪಿಯೇತಿಜನಿಕಾ ಕ್ರಯಮಾ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೬
<ಮೀಂ>ಬೃತಮೀಂ ಭತೂತೇಽಮೀಂ ನ ಝಿದಮೇತೂೇತಿ<ಕಾಭಯೇತ>ನಾಗಚಛೇದ್ವತಿ ಮಾವಜಜೇವೀಂ ಭದಧಿೇನ ಏವ
ಸಾಮದ್ವತಿ ಜೇವತೂೇ ಗೂೇವಿಾಷಾಣೀಂ ಸಿಮೀಂ ತಿತಭಾದಾಮ ಸಿೀಂ ಭೂತಯಭಾನಿೇಮ ತೇನ ತೀಂ ಬೃತಮೀಂ
ಸುತೀಂ<ಉತತಯಾಬಾಮೀಂ>ಽರಿ ತಾಿ ಗ್ನಯೇಯಽರ್ಮತಮೇತಾಬಾಮೀಂ ತಿಯಃ ಯಸವಮೀಂ ರಿಷಿಞ ಚೇತ್ |
ಜೇವವಚನೀಂ ಭೃತಸಮ ನಿವೃತಮಥಾಮ್ |
ಗರರಿತುಮದೇಶ್ಃ |
ಆನಿೇಯೇತಿ ವಚನಾತೂವಾಭನಮಸಿಭನ್ ಾತಯೇ ಭೂತಯಯಿತಾಿ ಶ್ರಚಞಚ ಕೃತಾಿ ತತೂೇ ವಿಷಾಣೂೇನಮನಮ್ |
ರಿಷಿೇತೂೇಽಸಿ ಇತಿ ಭನಾಲಿಙ್ಗಗತಿಸವರೇಷಿಿದೀಂ ನ ಬವತಿ
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೬
<ಮೀಂ>ಬತಾಾಯೀಂ ಸತಾನಯಭನಮಸಾಮೀಂ ವ್ಾ ಇನಿದರಮದರಫಾಲಾಮದನುಯಕತೀಂ ಮಾ ಸಿಾೇ<ಕಾಭಯೇತ>ಅಮೀಂ
ಬತಾಾ<ಭತ್> ಭತೂತೇ <ನ ಚಿಛದಮೇತ>ಅಸಮ ಭಮಮವಿಚಛೇದೇನ ಸನೇಹ್ಸಾಸಯದ್ವತಿ ಸಾ ಸಿಾೇ<ಜೇವವಿಷಾಣೇ> ಜೇವನಾಯ
ಗೂೇವಿಾಷಾಣೇ ಫಲಾತಾತಿತೇ ಸಿೀಂ<ಭೂತಯಭಾನಿೇಮ>ತೇನ ಬತಾಾಯೀಂ<ಸುತೀಂ ಉತತಯಾಬಾಮೀಂಽ>ರಿ ತಾಿ
ಗ್ನಯೇಯರ್ಮಹ್ೀಂಽ ಇತಮೇತಾಬಾಮೀಂ<ತಿಯಃ ಯಸವಮೀಂ ರಿಷಿಞ ಚೇತ್> |
ಅತಯ ಚಿೇನಿೇಯೇತಿ ವಚನಾತೂವಾಭನಮಸಿಭನಾತಯೇ ಭೂತಯಯಿತಾಿ ಶ್ರಚೀಂ ಚ ಕೃತಾಿ ತತೂೇ
ವಿಷಾಣೇಽವನಮನಮ್ ||೬||
ಕೇಚಿತಬೃತಮವಿಷ್ಮಮ್ೇತತಾಸವರ್ಮನಃ ಕಮ್ೇಾತಿ |
ಅಥ ಬೃತಾಮದ್ವೇನಾೀಂ ಲಾಯಿತಾನಾೀಂ ುನಯಾಗಭನಕಾಭಸಮ ಕಭಾಾಹ್
೮ ಲಾಯಿತಾನಾೀಂ ದಾಸಾದ್ವೇನಾೀಂ ಯತಿನಿವೃತಮಥಾ ಕಭಾ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೭
ಅಥ ಬೃತಾಮನಾೀಂ ಲಾಯಿತಾನಾೀಂ ನಿವೃತಿತರ್ಮಚಛತಃ ಕಭಾ ಯೇ ಕುವಾನಿತ ದಾಸಾ ಅನಮೇ ವ್ಾ ತೇ
ದಾಸಕಭಾಕಾಯಾಃ<ಯೇನ ಮಥಾ ಲಾಯೇಯನ್>ತಸಿಭನ್ ಥಿ <ಇಣಾಿನಿ>ದಾಯುಭಮಾನಿ
ನಿಗಲಾನಿ<ಉಸಭಾಧಾಮ>ಯಜಾಿಲಮ ತಸಿಭನನಗಾನವುತತಯಾಶ್ಚತಸಯ ಆಹ್ುತಿೇಜುಾಹ್ುಮಾತ್ಽಆವತಾನ
ವತಾಯೇಽತಮೇತಾಃ |
ತತಯ ಚತುಣಾಾರ್ಮಣಾಿನಾೀಂ ಭಾಗೇಾ, ಕಯಮ್ೇಣ ಬೇದೇನೂೇಸಭಾಧಾನೀಂ ಭನಾಾಶ್ಚ ಕಯಮ್ೇಣೇತಿ ಕೇಚಿತ್ |
ಅನಮೇ ಸಕೃದೇವ ಫಹ್ೂನಾರ್ಮಣಾಿನಾರ್ಮಸಭಾಧಾನೀಂ ಹೂೇಭಶ್ಚ ತತೈವ್ೇತಿ |
ಏಕಸಮ ದಿಯೇಶ್ಚ ಲಾಮನೇಽಪಿ ಬವತಮೇವ್ಾಮೀಂ ಹೂೇಮೇ ನ ಫಹ್ೂನಾಮ್ೇವ |
ಏಕಶ್್ೇಷ್ನಿದೇಾಶ್ಾತಾದಸಕಭಾಕಯಶ್ಚ ದಾಸಕಭಾಕಯರ ಚ ದಾಸಕಭಾಯಾಶ್ಚ ದಾಸಕಭಾಕಯಾ ಇತಿ |
ಅನಿಶ್ಚಚತೇ ಚಾಥೇಾ ಫಹ್ುವಚನೀಂ ಯಮುಜಮತೇ, ಮಥಾಕತಿ ಬವತಃ ುತಾಯ |
ಇತಿ |
ಅನಿಶ್ಚಚತೇ ಚಾಥೇಾ ಫಹ್ುವಚನೀಂ ಯಮುಜಮತೇ, ಮಥಾಕತಿ ಬವತ ುತಾಯ ಇತಿ |
ಭನಾೇಷ್ು ಚಽರಿಕೂಯೇಶ್್ೇವಽಇತಾಮದ್ವಫಹ್ುವಚನಭವಿವಕ್ಷಿತಮ್, ದೇವತಾಧಾನಯತಾಿತ್ |
ಅಮಭಮೂವೇಾ ಹೂೇಭಃ |
ಸವ್ೇಾಷಿೇತೇಷ್ು ಮಥಾ ಸಭಬವಭಗ್ನನಯರಾಸನ ಏವ ||೭||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೭
ದಾಸಾಶ್ಚ ಬೃತಿಕಭಾಕಯಾಶ್ಚ<ದಾಸಕಭಾಕಯಾಃ> |
ತೇ <ಯೇನ ಥಾ ಲಯೇಯನ್> ತಸಿಭನಥಿ ಬೂಭಾವ್ೇವ<ಇಣಾಿನಿ>ಲೇಕಯಸಿದಾಧನಿ
ದಾಯುಭಮಾನುಮ<ಸಭಾಧಾಮ>ನಿಧಾಮ ತೇಷಿೇವ್ಾನಗರನಽದೇ
ಜುಹೂೇತಿಽಇತಿವತುತತಯಾಃಽಆವತಾನವತಾಮಽಅತಾಮದುಮತತಯಭನಾಕರಿೇಣಕಾಶ್ಚತಸಯ ಆಜಾಮಹ್ುತಿೇಜುಾಹ್ುಮಾತ್
೯ ನಣರ್ಮತಿತಕಾನಿ |
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೮
<ಏನೀಂ>ಸಾನತಕೀಂ<ವೃಕ್ಷಾತ್>ಯಚುಮತಪಲೀಂ<ಮದಮಭಿನಿಮತೇತ್>ಶ್ಚಯಸಿ ಯದೇಶ್ಾನತಯೇ ವ್ಾ |
<ವಮಃ>ಕ್ಷಿೇ ಕಾಕಾದ್ವಃ ಏನಭಭಿವಿಕ್ಷಿೇತಿಿಯಸಿ ಯದೇಶ್ಾನತಯೇ ವ್ಾ |
ಮದ್ವ ವ್ಾ ಅವಷ್ಾತಕಮೇಾ ವಷ್ಾ ಮತಯ ನ ತಕಮೇಾತ ತಸಿಭನ್ ಕಾಲೇ ದೇಶ್ೇ ವ್ಾ<ಬಿನುದಃ>ಅಾೀಂ ಸತೇಕಃ
ಅಭಿನಿತೇತತದಙಗೀಂ<ಉತತಯಣಃ>ಽಮದ್ವ ವೃಕ್ಷಾದ್ವಽತಾಮದ್ವಭಿಃ ಮಥಾಲಿಙಗೀಂ ಅದ್ವಬಃ ಯಕ್ಷಾಲಯೇತ್ |
ಽಮದ್ವ ವೃಕ್ಷಾಽಜತಿ ಪಲಸಮ |
ಽಯೇ ಕ್ಷಿಣೀಂಽಇತಿ ವಮಸಃ |
"ದ್ವವೇ ನು ಭಾ ಫೃಹ್ತಽಇತಿ ಬಿನೂದೇಃ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೮
<ಮದಮೇನೀಂ>ದ್ವಿಜೀಂ<ವೃಕ್ಷಾತಪಲೀಂ ಅಭಿ> ಉರಿ ನಿೇಚಣಯಕಸಾಭತತೇತ್, ಮದ್ವ ವ್ಾ ವಮಃ ಕ್ಷಿೇ
ಕ್ಷಾಬಾಮಮ್ೇನಭ<ಭಿವಿಕ್ಷಿೇತ್>ಉರಿ ಕ್ಷವ್ಾತೇನ ಧುನುಮಾತ್, ಮದ್ವ<ವ್ಾ ಅವಷ್ಾತಕಮೇಾ> ಅಬಯಶ್್ನಮೇ
ನಬಸಿ ತಸಾಭದ್ವದನುದಯಾೀಂ ಸೂತೇಕಃ ಅಭಿನಿತೂೇತ್, ವ್ಾಮಖ್ಾಮತಮ್ |
ತತಪಲನಿಾತಾದ್ವಭಿಯುಹ್ತೀಂ ಶ್ರಿೇಯಾಙಗಭುತತಯಣಭಾನಾಣಮಾಥಾಲಿಙಗೀಂ ಯಕ್ಷಾಲಯಿೇತ |
ತತಯಽಮದ್ವ ವೃಕ್ಷಾತ್ಽಇತಿ ಪಲಾಭಿಾತೇ,ಽಯೇ ಕ್ಷಿಣಃಽಇತಿ ವಯೇಽಭಿವಿಕ್ಷೇೇ,ಽದ್ವವೇ ನು ಭಾ ಫೃಹ್ತಃಽಇತಿ
ಬಿನದವಭಿನಿಾತೇ |
ಮಥಾಲಿಙಗರ್ಮತಿ ತು ವಚನಮ್ೇಕಣಕಸಿಭನಿನರ್ಮತತೇ ತಿಯಭಿಸಿಾಭಿಃ ಯಕ್ಷಾಲನೀಂ ಭಾ ಬೂದ್ವತಿ ||೯||
ಅಥಾದ್ವಬುತಾಯಮಶ್ಚಚತತಮ್
೧೦ ಅದುಬತಾಯಮಶ್ಚಚತತಮ್ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೯
ಅಥಾದ್ವಬುತೂೇತಾತಾಯಮಶ್ಚಚತತಮ್ |
ಅದುಬತಭೂವಾಭದೃಷ್ಟಚಯಮ್ |
ತಸಮ (ಅದುಬತಸಾಮದೃಷ್ಟಚಯಸಮ) ಉತಾತ ಉಜನಃ ಮದಾಿ ಊಧ್ಾಬವ್ಾ
ವ್ಾಮಧರಭಯಣೇ ಚ |
ಅನಮೇಷ್ು ಚಣವೀಂಯಕಾಯೇಷ್ು ವಲಿೇಕಾದ್ವಷ್ು ಇನದರಧನುಯಾದ್ವಷ್ು ಚ |
ಅನಮೇಷಿಿತಿವಚನಾತಭಾತಾಮನಾೀಂ ಶ್ರಿೇಯೇಷ್ಣಭಮದುಬತಯೂಮ್ೇವ ಗೃಹ್ಮತೇ |
ಇತಾಮಶ್ಿಲಾಮನಃ |
ಜಮದ್ವವಚನೇನಣವ ತನಾಸಭುಚಚಮಯೇತಿಷೇಧಃ |
ತದಪಿ ಾಯಮಶ್ಚಚತತೀಂ ವಿಕಲೇನ ಬವತಿ ೃಥಕತನಾ ಇತಿ |
ತತಾಯಪಿ ಶ್ಭಾಮಃ ರಿಧಮಥೇಾ |
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೯
ತತಾಯದುಬತಾಃ ಸಿಬಾವತಃ ೂವಾಭಬೂತಾಸಸನೂತೇ ಬವನಿತೇತಿ |
ಉತಾತಾ ಇತಿ ತು ಊಧ್ಾ ಬವನಿತ ಅನಮಕಾತವಸಾಥಮಾೀಂ ಾಯುನನುವನಿತ |
ಅದುಬತಾಶ್್ಚೇತಾತಾಶ್ಚೇತಿ ದಿನದವಸಭಾಸ |
ಶ್ಫದಬೇದಸುತ ಬರಭದ್ವವಮಬೇದಾಭಿಾಯಮಃ |
ತತಯ ದ್ವವ್ಾಮ ಉತಾತಾ ಯಾತಾಯವಿನದರಧನು ಯಾದ್ವತಮಕ್ರೇಲ ಇತಾಮದಮಃ ಬರಭಾೀಂಸತವದುಬತಾನಗಾಯಸೂಥಣೇತಾಮದ್ವನಾ
ಸಿಮಮ್ೇವೇದಾಹ್ಯತಿ |
ಅಗಾಯಸಮ ಸೂಥಣಾಃ<ಅಗಾಯಸೂಥಣಾಃ, ತಾಸಾೀಂ ವಿಯೂೇಹ್ಣೇ> ಅಙು್ಯೂೇಜನನೇ |
ಸೂಥಣಾಗಯಹ್ಣೀಂ ಚಾನಮಸಾಮಪಿ ಗೃಹ್ಸಭಫನಿಧನೂೇ ವೀಂಶ್ಾದಯನಿಖ್ಾತಸಾಮಪಿ ಯದಶ್ಾನಾಥಾಮ್,
ನಿರ್ಮತತಗತವಿಶ್ೇಷ್ಣತಾಿತ್.<ಭಧುನ ಉವ್ೇಶ್ನ>ಇತಮಗಾಯ ಏವ |
ಉಸಜಾನಸಾಮಮಗಾಯಶ್ಫದಸಮ ಯೇಗಮತಿೇನ ಫುದಾಧಯ ವಿಬಜಮ ಸಭಫನಧಃु ಯಾಭಾದ್ವಷ್ಿನದುಬತತಾಿತ್ |
<ಕುುತಃ>ಚುಲಿಲೇ ಬಾಯಷ್ರಭಭಫರಿೇಷ್ರ್ಮತಮನಥಾಾನತಯಮ್ |
ತಸಾಮೀಂ ಕುಾತವೀಂ ಚನಾಗಾಯ ಇತಮಥಾಃ |
<ಕಪ್ೇತಸಾಮ>ಾಮಯಣಮಸಮ ಕ್ಷಿವಿಶ್ೇಷ್ಸಮ<ದದಶ್ಾನೇ> |
ಕುಾತವರ್ಮತಮತಿ ಯದಶ್ಾನಾಥಾಭನವಗೃಾಹೇಽಮಸಾಮದುಬುತತಾಿತ್ |
ಅಭಾ ಸಹ್ ವಸನಿತೇ<ತಮಭಾತಾಮಃ>
ಕೇಚಿತಭಾತಾಮನಾೀಂ ಮುಗದಾಿಯಧಾವಪಿೇತಿ |
<ಅನಮೇಷ್ು ಚಾದುಬುತೂೇತಾತೇಷ್ು>ಉಕತೇಬೂಮೇಽನಮೇಷ್ು ಗೃಹ್ಭಧಮೇ ವಲಿೇಕಜನನಾದ್ವಷ್ಿದ್ವಬುತೇಷ್ು
ಉಸಾತೇಷ್ು ಚ ದೃಷೇಷ್ು ಸತುಸ ತತೂಸಚಿತದುರಿತಶ್ಾನಾಯದ್ವಕಾಮೇಽಭಾವ್ಾಸಾಮಮಾೀಂ<ನಿಶ್ಾಮಾೀಂ
ಯಾತಾಯಯೀಂ>ಭುಹ್ೂತಾದಿಮಾದೂಧ್ಾಮ್ |
ಕೇಚಿತಿದವತಿೇಯೇ ಮಾಭ ಇತಿ |
<ಮತಾಯಾೀಂ>ವಹ್ನಿತೇನಾೀಂ<ಶ್ಫದೀಂ ನ ಶ್ೃಣುಮಾತ್>ಕೇಚಿತು್ಮ್ಬಣಯುದಧಾನೇಷಾಿನಿೇಮಭಾನಾಸಿಿತಿ |
ಟೇಕಾಃ
ಅನುಕೂಲಾವೃತಿತ ೨೩.೧೦
ಅತ ಅಭಾತಾಮನಾೀಂ ಶ್ರಿೇಯಯೇಷ್ಣೇ ಇತಮಸಿಭನನದುಬತೇ ಕಶ್ಚಚದ್ವಿಶ್ೇಷ್ಃ ಯೇಷಾೀಂ ೂವ್ಾಾಯಾ ಅನಿಞಚಃ
ಯರ್ಮೇಮನತೇ ತೇ ಅಭಿಭೃತಾಸತೇಬಮಸತದಥಾ ತೇಷಾೀಂ ಭೃತುಮಶ್ಭನಾಥಾ ಉತತಯೀಂ ಕಭಾ ಹೂೇಭರ್ಮಭೀಂ ಕೃತಾಿ
ರಿಷೇಚನಾನತೇಽಶ್ಾಭನೀಂ ರಿಧಿ ಅನತಧಾಾನೀಂ ಭೃತುಯನಿವ್ಾಯಣಾಥಾ ಯತಿಷಾಠಮತಿ<ಉತತಯಮಚಾಾ>ಽಇಭೀಂ
ಜೇವ್ೇಬಮಽ ಇತಮೇತಮಾ |
ಅಬಾಮಸಃ ಯಶ್ಿಸಭಾಪಿತದೂಮೇತಕಃ |
ರಿಧಿರ್ಮತಿ ವಚನಾತತಸಾಮಶ್ಭನಃ ಯಚಾಮವನೀಂ ನ ಕಾಮಾಮ್, ತತೈವ ಯತಿಷಿಠತೂೇ ಬವತಿ ||೧೦||
==================================================================
==================
|| ಸೀಂೂಣಾಾನಾಕುಲಾ ವೃತಿತಃ ||
________________________
ಗೃಹ್ಮತಾತಮಾದಶ್ಾನವ್ಾಮಖ್ಾಮ ೨೩.೧೦
ತತಃ ರಿಷೇಚನಾನತೀಂ ತನಾಶ್ಷೀಂ ಕಯೂೇತಿ |
ಶ್ಭಾಮಃ ರಿಧಮಥೇಾ ಇತಿ ೂವಾಮ್ೇವೇಕತಮ್ |
ಕೇಚಿತಾಜಮಬಾಗಾನತ ಇತಮನೇನ ತನಾಾಯರತ
ಸಿದಾಧಮಾಭಗನೇಯುಸಭಾಧಾನಾದ್ವವಚನಭಗ್ನನಭಾತಯಸೂಮೇಸಭಾಧಾನಾಥಾಮ್ |
ತೇನರಾಸನಶ್್ನಮಸಮೇದೀಂ ಕಭಾ ಲರಕ್ರಕೇಽಪಿ ಬವತಿ |
ಅನಾಮನಿ ಚೇವೀಂಯಕಾಯಾಣಿ ದೃಷ್ಟಪಲಾನಿ ನಣರ್ಮತಿತಕಾನಿ ಣಮಹೂೇಭಾದ್ವೇನಿ, ಅಸಮ ಸವ್ಾಾನತೇಽಗ್ನನವಿಧಾನಸಮ
ಸವ್ಾಾಥಾತಾಿವಗಭಾದ್ವತಿ |
<ಅಭಿಭೃತೇಬಮ>ಇತಾಮದ್ವನಾಽಅಭಾತಾಮನಾೀಂ ಶ್ರಿೇಯಯೇಷ್ಣೇಽಇತಮಸಿಭನನದುಬತೇ ಕಶ್ಚಚದ್ವಿಶ್ೇಷೂೇಽಭಿಧಿೇಮತೇ |
<ಅಭಿಭೃತಾ>ಅಭಿಭುಖ್ಮೇನ ಭೃತಾ ಯೇಗಮತಮಾ ಜೇವನತ ಏವ ಅಭಾತಾಮನಾೀಂ ಸನತತಭಯಣದಶ್ಾನೇನ
ಸಿಮಭಪಿ ಭಯಣಾದ್ವಬೇತಾ ಇತಮಥಾಃ |
ತೇಬಮಸತದಥಾ ಸನತತಭಯಣಬಮನಿವೃತಯತಾ<ಉತತಯಮಾ>ಽಇಭೀಂ ಜೇವ್ೇಬಮಃಽ ಇತಮನಮಾ<ರಿಧಿೀಂ>
ಭೃತೂಮೇಯನತಧಾಾನಬೂತೀಂ<ಅಶ್ಾಭನೀಂ ದಕ್ಷಿಣತೂೇ> ನಿದಧಾತಿ |
ಏತಚಚ ತನಾಶ್ೇಷಾನತೇ, ಕೃತಿೇತಿ ಕಾತವಯತಮಮಫಲಾತ್ |
ಕೇಚಿತಿನದಧಾತಿ ಯತಿಷಾಠಮತಿ |
ರಿಧಿವಚನಾಚಚ ತಸಾಮಶ್ಭನಃ ಯಚಾಮವನೀಂ ನ ಕತಾವಮರ್ಮತಿ |
ದಧಾತಿ ದದಾತಿೇತಿಗ್ನಿಯುಕ್ರತಃ ಯಶ್ನಸಭಾಪಿತಸೂಚನಾತಾಾ ||೧೦||
|| ಸಭಾತೇಮೀಂ ಗೃಹ್ಮಸೂತಯವ್ಾಮಖ್ಾಮ ||
_