√È ·Ú¯·›ÔÈ Î·È ÂÌ›˜

ª∏¡π∞π∞ ∂∫¢√™∏
∞¡∞∑∏Δ∏™∏™
∫∞π ¢π∞§√°√À

μHª∞ I‰ÂÒÓ
Δ∂ÀÃ√™ 20 - ¢∂∫∂ªμƒπ√™ 2008 www.vimaideon.gr

Τάσος Γιαννίτσης Σταύρος Θωμαδάκης Γιάννης Καλογήρου Ανδρέας Κιντής Ιωάννης

Μάνος ΔημήτρηςΜαρούλης ΜάνοςΜατσαγγάνης ΚώσταςΜητρόπουλος Δημήτρης
Παπούλιας Σπύρος Παντελιάς Βασίλης Ράπανος Γιάννης Στουρνάρας ΠλάτωνΤήνιος
Νίκος Φραγκάκης Γκίκας Χαρδούβελης Τάσος Γιαννίτσης Σταύρος Θωμαδάκης Γιάν-

π‰¤Â˜
νης Καλογήρου Ανδρέας Κιντής Ιωάννης Μάνος Δημήτρης Μαρούλης Μάνος Μα-
τσαγγάνης Κώστας Μητρόπουλος Δημήτρης Παπούλιας Σπύρος Παντελιάς Βασίλης
Ράπανος Γιάννης Στουρνάρας ΠλάτωνΤήνιος Νίκος Φραγκάκης Γκίκας Χαρδούβελης

& ¶ÚÔÙ¿ÛÂȘ
Τάσος Γιαννίτσης Σταύρος Θωμαδάκης Γιάννης Καλογήρου Ανδρέας Κιντής Ιωάννης
Μάνος ΔημήτρηςΜαρούλης ΜάνοςΜατσαγγάνης ΚώσταςΜητρόπουλος Δημήτρης
Παπούλιας Σπύρος Παντελιάς Βασίλης Ράπανος Γιάννης Στουρνάρας ΠλάτωνΤήνιος
Νίκος Φραγκάκης Γκίκας Χαρδούβελης Τάσος Γιαννίτσης Σταύρος Θωμαδάκης Γιάν-
νης Καλογήρου Ανδρέας Κιντής Ιωάννης Μάνος Δημήτρης Μαρούλης Μάνος Μα-
τσαγγάνης Κώστας Μητρόπουλος Δημήτρης Παπούλιας Σπύρος Παντελιάς Βασίλης

3 √π∫√¡√ªπ∞
Ράπανος Γιάννης Στουρνάρας ΠλάτωνΤήνιος Νίκος Φραγκάκης Γκίκας Χαρδούβελης
Τάσος Γιαννίτσης Σταύρος Θωμαδάκης Γιάννης Καλογήρου Ανδρέας Κιντής Ιωάννης
Μάνος ΔημήτρηςΜαρούλης ΜάνοςΜατσαγγάνης ΚώσταςΜητρόπουλος Δημήτρης

& ∫ƒπ™∏
Παπούλιας Σπύρος Παντελιάς Βασίλης Ράπανος Γιάννης Στουρνάρας ΠλάτωνΤήνιος
Νίκος Φραγκάκης Γκίκας Χαρδούβελης Τάσος Γιαννίτσης Σταύρος Θωμαδάκης Γιάν-
νης Καλογήρου Ανδρέας Κιντής Ιωάννης Μάνος Δημήτρης Μαρούλης Μάνος Μα-
τσαγγάνης Κώστας Μητρόπουλος Δημήτρης Παπούλιας Σπύρος Παντελιάς Βασίλης
Ράπανος Γιάννης Στουρνάρας ΠλάτωνΤήνιος Νίκος Φραγκάκης Γκίκας Χαρδούβελης
Τάσος Γιαννίτσης Σταύρος Θωμαδάκης Γιάννης Καλογήρου Ανδρέας Κιντής Ιωάννης
Μάνος ΔημήτρηςΜαρούλης ΜάνοςΜατσαγγάνης ΚώσταςΜητρόπουλος Δημήτρης
Παπούλιας Σπύρος Παντελιάς Βασίλης Ράπανος Γιάννης Στουρνάρας ΠλάτωνΤήνιος

ΔÔ Î¤ÓÙÚÔ
Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ηÈ
Ë ·Ó··Ú¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘
MEDIA
To ·‡ÚÈÔ ¤ÊÙ·ÛÂ
∞ÚıÚÔ ÙÔ˘ ‰È¢ı˘ÓÙ‹
Ù˘ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜ «Le Monde»
∂ڛΠºÔÙÔÚÈÓfi
[φακελοσ]

Ã√ƒ∏°√™ √ªπ§√™ ∞™¶π™ KAI ASPIS BANK

à à ú∞∫∂§√™
ÃÃÃÃÃÃÃ

Πλατεία Ομονοίας 1934

ΔÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘

Î·È Ë ·Ó··Ú¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘
∏ ·ÓÒÓ˘ÌË ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ Î·È Ë ªËÙÚÔÔÏÈÙÈ΋ ÂÌÂÈÚ›·

«Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·» Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ó· Û˘- ÏÒÓÔÓÙ·È ÛÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ·ÛÙÈ΋ ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú·. ∏ ·ÛÙÈ΋ ·˘Ù‹ ÌÂ-

∏ Ó·Ú¿˙ÂÈ – ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ÛÙ·ıÂÚ¿ ˆ˜ ÂÎıÂÛÈ·Îfi

·ÓÙÈΛÌÂÓÔ fiÙ·Ó ÂÎÚÔÛˆÂ›Ù·È Ë ¯ÒÚ· Ì·˜ ÛÙËÓ
ªÈÂÓ¿Ï Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜. H ·Ó¿ÁÓˆÛË Ù˘ ·ÛÙÈ΋˜
Ì·˜ ηٿÛÙ·Û˘ ‰Â›¯ÓÂÈ Ó· Â›Ó·È ÈÔ Â›Î·ÈÚË, ÈÔ
Â›ÁÔ˘Û· (ÈÔ ÂÊÈÎÙ‹;) ·fi ÙËÓ ÚÔ‚ÔÏ‹ ÌÂÌÔ-
ÓˆÌ¤ÓˆÓ Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙfiÓˆÓ Ì·˜. ∫·ıÒ˜ ÔÈ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜
‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ¯ÚfiÓÈ· ‰˘ÛÎÔÏ›· Ó· ‰È·Ù˘ÒÛÔ˘Ó Ó¤· Ì·ÓÈʤÛÙ·,
ηıÒ˜ Ë Û˘ÁÁÚ·Ê‹ ÂÓfi˜ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÁÈ· ¤Ó· ÎÙ›ÚÈÔ fiÏÔ Î·È ÂÚÈÛ-
ÛfiÙÂÚÔ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ó· Û˘ÓıÏ›‚ÂÙ·È ·fi ÙÔ ‚¿ÚÔ˜ Ù˘ ʈÙÔÁÚ·ÊÈ΋˜
ÙÔ˘ ·Ó··Ú¿ÛÙ·Û˘, Ë fiÏË, ·ÂÓ·ÓÙ›·˜, Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ó· Â›Ó·È ‰Â-
ÎÙÈ΋ ÛÙË ıˆÚËÙÈÎÔÔ›ËÛË: ‰Â›¯ÓÂÈ Â›Î·ÈÚË, ·Ó·Ù˘ÛÛfiÌÂÓË
Mέμος Φιλιππίδης Î·È ¤Ú· ·fi ÙË Ìfi‰· – ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ªÈÂÓ¿ÏÂ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ÊÚÔ-
αρχιτεκτων ÓÙ›˙Ô˘Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó Ù›ÙÏÔ˘˜ Ô˘ ÍÂÂÚÓÔ‡Ó ÙÔ ·Ïfi ÎÙ›ÚÈÔ Î·È ÂÍ·-
ϤÙË ¤¯ÂÈ ·Ú¯›ÛÂÈ Ì¿ÏÈÛÙ· Ó· Á›ÓÂÙ·È ¯Ú‹ÛÈÌË «ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›·»
fiÙ·Ó Û‹ÌÂÚ· ÔÈ ÈÔ ÚÔÈÎÈṲ̂ÓÔÈ ‰˘ÙÈÎÔ› ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜ ‚Ú›ÛÎÔ-
ÓÙ·Ó Ó· ۯ‰ȿ˙Ô˘Ó ÔÏfiÎÏËÚ˜ fiÏÂȘ ÙfiÛÔ ÛÙË ª¤ÛË ∞Ó·ÙÔÏ‹
fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ ∞Û›·. ∞¤¯Ô˘Ì Ôχ ·fi ÙÔ Ó· ‚ÚÂıԇ̠ÛÙË ı¤-
ÛË Ó· ۯ‰ȿ˙Ô˘Ì fiÏÂȘ, ·ÏÏ¿ Î·È Ë Û˘ÌÊÈÏ›ˆÛ‹ Ì·˜ Ì ÙËÓ ÎÔÈ-
ÓˆÓÈ΋ Î·È ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ ‰ÔÌ‹ ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ΤÓÙÚÔ˘ ‰Â›¯ÓÂÈ Â-
ÚÈÔÚÈṲ̂ÓË. °È’ ·˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È ·ÎfiÌË ÈÔ ·Ó·Áη›Ô˜ Ô ÙÚfiÔ˜ Ô˘
‚ϤÔ˘Ó ÙÔ Ì›ÁÌ· Ù˘ ·ÓÒÓ˘Ì˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ Î·È ÙË ÌËÙÚÔ-
ÔÏÈÙÈ΋ ÂÌÂÈÚ›· ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜ (Athens by Sound, ∞.
∫Ô‡ÚÎÔ˘Ï·˜, °. Δ˙ÈÚÙ˙ÈÏ¿Î˘, ¶. ΔÔ˘ÚÓÈÎÈÒÙ˘) ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ
designers Fernando & Humberto Campana Ô˘ ÂÌÓ¤ÔÓÙ·È ·fi
ÙȘ ·˘ÙÔÛ¯¤‰È˜ ηٷÛ΢¤˜ Ù˘ fiÏ˘ ÁÈ· Ó· ۯ‰ȿÛÔ˘Ó Ù· ·ÓÙÈ-
ΛÌÂÓ· Î·È ¤ÈÏ¿ ÙÔ˘˜.
δεκεμβριοσ 2008
Παναγιώτης Τουρνικιώτης
αρχιτεκτων
OÌfiÓÔÈ· blues
◊ ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚfiÛˆÔ Ù˘ ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘
Û‡Á¯ÚÔÓË fiÏË ˙ÂÈ ÌÈ· Ô-
∏ χ ÂӉȷʤÚÔ˘Û· ·Óٛʷ-
ÛË. ∞fi ÙË ÌÈ· Â›Ó·È ¯ÙÈ-
Ṳ̂ÓË Ì ·‰Ú·Ó‹ ˘ÏÈο ηÈ
ÌÂÙ·‚¿ÏÏÂÙ·È ·ÚÁ¿, ÛÙË
ÏÔÁÈ΋ Ù˘ Ì·ÎÚ¿˜ ‰È¿Ú-
ÎÂÈ·˜ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙Â ¿ÓÙ· Ù· ÔÈÎÔ‰ÔÌÈ-
ο ÎÂχÊË Ù˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ Ù˘. ∫·È ·fi
ÙËÓ ¿ÏÏË Â›Ó·È Ô Ê˘ÛÈÎfi˜ ÊÔÚ¤·˜ Ù˘ ÎÔÈ-
ÓˆÓÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜
Ô˘ ÌÂÙ·ÏÏ¿ÛÛÂÙ·È ‰È·ÚÎÒ˜ Ì ¤Ó·Ó ÊÚÂ-
Ó‹ÚË Ú˘ıÌfi ΢ÎÏÔÊÔÚ›·˜ ·ÓıÚÒˆÓ ηÈ
ÂÌÔÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ, ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ Î·È ÂÈÎfiÓˆÓ
οı ›‰Ô˘˜ Î·È ÌÔÚÊ‹˜. ∂›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó·
Û˘ÏÏ¿‚ÂÈ ÙÔ Ì˘·Ïfi Ì·˜ ÙËÓ ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·
·˘Ù‹, ‰È·ÚÎÒ˜ ÎÈÓÔ‡ÌÂÓÔ Î·È ÙÔ ›‰ÈÔ, ̤۷
ÛÙÔ Ê˘ÛÈÎfi ÙÔ˘ ÛÒÌ· Î·È ÛÙÔ ‰›ÎÙ˘Ô Ù˘
ÏËÚÔÊÔÚ›·˜, ‚ÈÒÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈ-
ÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ ˙ˆ‹˜ Î·È ÂÚÁ·Û›·˜, ÙÔ˘
·˘ÙÔÎÈÓ‹ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ̤ÛÔ˘ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·˜.
OÏ· Á‡Úˆ Â›Ó·È ‹ Ê·›ÓÂÙ·È ˆ˜ Â›Ó·È ÛÙ·-
ıÂÚ¿ Î·È ·ÌÂÙ¿‚ÏËÙ·. ∏ ÙÚÈÏÔÁ›· Ù˘ Ô‰Ô‡
¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ – μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË, ¶·ÓÂÈÛÙ‹-
ÌÈÔ, ∞η‰ËÌ›· – Â›Ó·È fiˆ˜ ‹Ù·Ó ÚÔÙÔ‡
ÁÂÓÓËı› ÔÔÈÔÛ‰‹ÔÙ ·fi ÂÌ¿˜, Ì ÂÍ·›-
ÚÂÛË ÙËÓ ÚfiÛÊ·ÙË «Â¤Ó‰˘ÛË» ÂÓfi˜ ÎÙÈ-
Ú›Ô˘ Ì «hondos» ›Ûˆ ·fi ÙË μÈ‚ÏÈÔı‹-
ÎË, ÛÙËÓ Ô‰fi πÔÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô˘ ¤¯ÂÈ ·ÏÏ¿-
ÍÂÈ ‰Ú·ÛÙÈο ÙÔ ‚¿ıÔ˜ ‰›Ô˘. ∫·È fi¯È Ìfi-
ÓÔ ‰ÂÓ ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó Ù· ÎÙ›ÚÈ·, ·ÏÏ¿
Û˘ÓÙËÚÔ‡ÓÙ·È Â›ÌÔÓ· Î·È Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ÁÈ·
Ó· Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ‰ÂÓ ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó. ΔÔ ›‰ÈÔ ·ÎÚÈ-
‚Ò˜ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ – ·Ú·‰fi͈˜ – ÛÙËÓ Ï·-
Ù›· Ù˘ OÌfiÓÔÈ·˜. §¤ˆ «·Ú·‰fi͈˜» ÁÈ·-
Ù› ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ı· ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙·Ó ˆ˜ Ë
Ï·Ù›· ·˘Ù‹ ¿ÏÏ·Í Ôχ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯Úfi-
ÓÈ·. ∫·È fï˜, Ë Ï·Ù›·, Ô˘ ÔÚ›˙ÂÙ·È ·fi
ÙÔ Ì¤ÙˆÔ ÙˆÓ ÂÚÈÌÂÙÚÈÎÒÓ ÎÙÈÚ›ˆÓ, ‰È·-
ÙËÚ› ÙËÓ ÙÂÙÚ¿ÁˆÓË ÌÔÚÊ‹ Ô˘ ›¯Â ¿-
ÓÙ· Î·È ÂÚÈ‚¿ÏÏÂÙ·È ·fi Ù· ÎÙ›ÚÈ· Ô˘ ÁÓÒ-
ÚÈÛ· Î·È ÂÁÒ Û·Ó ·È‰›. ∫·È Â‰Ò Ù· ÎÙ›ÚÈ·
¤¯Ô˘Ó Û˘ÓÙËÚËı›, ηı·ÚÈÛÙ› Î·È ·Ó·‰ÂÈ-
¯ı› ÁÈ· Ó· ÂÍ·ÛÊ·ÏÈÛÙ› ÙÔ ·ÌÂÙ¿‚ÏËÙÔ
ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎÔ‡ ÎÂχÊÔ˘˜, Ì ÂÍ·›ÚÂ-
ÛË ¤Ó·, «ÓÙ˘Ì¤ÓÔ» Î·È ·˘Ùfi Ì «hondos»,
ÛÙË ÁˆÓ›· Ù˘ 3˘ ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘. ∞˘Ù¿ Ô˘
·ÏÏ¿˙Ô˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÔÙȉ‹ÔÙ ¿Ï-
ΔÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘
ÏÔ Û ÌÈ· fiÏË Â›Ó·È Ù· οı ›‰Ô˘˜ ÎÈÓËÙ¿
Û˘ÛÙ·ÙÈο Ù˘, ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ, Ù· ·˘ÙÔΛÓË-
Ù·, Ù· ÂÌÔÚ‡̷ٷ, Ë ÂÈÎfiÓ· ÙˆÓ ÂÌÔ-
ÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ (Ù· «hondos» ‰ËÏ·‰‹). ™Â ·˘Ù¿
˘ÔÙ¿ÛÛÂÙ·È Ë ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙˆÓ ÚÔÒÓ Ù˘ Λ-
ÓËÛ˘ Î·È ÙˆÓ ÂÊ‹ÌÂÚˆÓ ÛÙ¿ÛˆÓ, ·˘Ù¿
ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ó ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚfiÛˆÔ Î·È ÙËÓ
ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ÛÙÔ Û‡Á-
¯ÚÔÓÔ ·ÛÙÈÎfi ÙÔ›Ô.
∏ OÌfiÓÔÈ· ‹Ù·Ó Î·È Â›Ó·È ˙ˆÙÈÎfi˜ ˘-
ÎÓˆÙ‹˜ ÛÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÌÂÁ·ÏÔ‡ÔÏË ÛÙËÓ
ÔÔ›· ˙Ô‡ÌÂ. O ¢ÚÔ̤·˜ ‹ÚıÂ Î·È ¤Ê˘ÁÂ,
fiˆ˜ ¤Ú¯ÔÓÙ·È Î·È Ê‡ÁÔ˘Ó ÔÈ ‰ËÌÔÙÈÎÔ›
¿Ú¯ÔÓÙ˜. ΔÔ ÛÈÓÙÚÈ‚¿ÓÈ ÙÔ˘ 1960, ¤ÚÁÔ ·Ú-
¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ· Î·È ÁχÙË, ‰È·ÚÎÒ˜ ÌÂÙ·‚·Ï-
ÏfiÌÂÓÔ ÛÙË ÚÔ‹ Ù˘ ̤ڷ˜ Î·È Ù˘ Ó‡¯Ù·˜,
Ì›ÍË ¯ÚˆÌ¿ÙˆÓ Î·È ˘‰¿ÙˆÓ, ·˘ÙÔÎÈÓ‹ÙˆÓ
Î·È ·ÓıÚÒˆÓ, ‹Ù·Ó ÌÈ· ÂÊ‹ÌÂÚË «ÂÁη-
Ù¿ÛÙ·ÛË» ÛÙË Ì·ÎÚ¿ ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ï·Ù›-
·˜. ∫·È Ë Û‡Á¯ÚÔÓË Ï·Ù›· Â›Ó·È ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜
ÌÈ·˜ ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ÂÓÙÚÔ›·˜ ÂÂȉ‹ ÚÔ-
ÛʤÚÂÈ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÁÈ· Ï›ÁÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË
ÛÙ¿ÛË ÛÙË ‰È·ÚÎÒ˜ ÌÂÙ·‚·ÏÏfiÌÂÓË Û‡Ó-
ıÂÛË Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ‹˜ Ù˘. ∏
·Ù·Í›· ·˘Ù‹ Â›Ó·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ‡ÎÓˆ-
Ì· Ù˘ ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘
ÛÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·Ê¤ÚÔÌ·È. OÈ ‰È·ÛÙ·˘ÚÔ‡-
ÌÂÓ˜ ÚÔ¤˜ Ê‡ÏˆÓ Î·È Ê˘ÏÒÓ, Û˘Ó·ÏÏ·ÁÒÓ
Î·È ·ÓÙ·ÏÏ·ÁÒÓ, ·˘ÙÔÎÈÓ‹ÙˆÓ, ÙÔ˘ÚÈÛÙÒÓ
Î·È ‰‡Ô ÁÚ·ÌÌÒÓ ÌÂÙÚfi Ì ÔÎÙÒ ‰ÚfiÌÔ˘˜
Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡Ó Û fiϘ ÙȘ ÁÂÈÙÔÓȤ˜ Ù˘ ∞ı‹-
Ó·˜ Â›Ó·È ÙÔ ·ÔÎÔڇʈ̷ Ù˘ ·ÛÙÈ΋˜ Ï·-
Ù›·˜ Ù˘ ÌÂÙ·‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. ΔÔ
Úˆ› Î·È ÙÔ ·fiÁÂ˘Ì·, ÛÙÔ Êˆ˜ ÙÔ˘ ‹ÏÈÔ˘,
ÛÙÔÓ ËÏÂÎÙÚÈÛÌfi ÙÔ˘ ˘ÔÁ›Ԣ, fiÏË ÙË Ó‡-
¯Ù· ÛÙȘ ·ÓÙ·‡ÁÂȘ ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ ʈÙÈÛÌÔ‡,
Ë Ï·Ù›· Â›Ó·È ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ˙ˆÓÙ·Ó‹ ¯ˆÚ›˜
Ó· Â›Ó·È ›‰È·. ªÔÈ¿˙ÂÈ Ì Ï·Ù›˜ ·fi fiÏÔÓ
ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, Ô˘ ˘ÏÔÔÈÔ‡Ó ÙÔ ÌËÙÚÔÔÏÈ-
ÙÈÎfi ·Ó¿ÏÔÁÔ Ù˘ ηډȿ˜, Times Square
Î·È Alexanderplatz, ·ÏÏ¿ Â›Ó·È Ù·˘ÙÔ¯Úfi-
Óˆ˜ ‰È·ÌÔÚʈ̤ÓË Ì ÈÛ¯˘Ú‹ ·ÛÙÈ΋ Ù˘-
ÔÏÔÁ›· Î·È Â›Ó·È ÁˆÁÚ·ÊÈο ÔÚÈṲ̂ÓË ÛÂ
Û¯¤ÛË Ì ÙÔ ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfi ·ÔÎÔڇʈ̷ Ù˘
fiÏ˘, ÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË, ÒÛÙ ӷ ÂÈ‚¿ÏÏÂ-
Ù·È Î·È ˆ˜ ÎÏ·ÛÈ΋ Ï·Ù›·.
ΔÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚfiÛˆÔ Ù˘ Û‡Á¯ÚÔÓ˘
ÌÂÁ·ÏÔ‡ÔÏ˘ Â›Ó·È ÌÈ· Û‡ÓıÂÛË ·ÓÙÈı¤-
ÛÂˆÓ Ô˘ ÁÓˆÚ›˙·Ì ‹‰Ë ·fi ÙÔÓ ÂÚ·-
Ṳ̂ÓÔ ·ÈÒÓ·, ·ÏÏ¿ ÙÒÚ· ÂÎÚ‹ÁÓ˘ÓÙ·È ˆ˜
ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË Î·È ÂÈÙ·-
¯‡ÓÔÓÙ·È Û ›ÛÌ· Ù˘ ·‰Ú¿ÓÂÈ·˜ ÙÔ˘ ÔÈ-
ÎÔ‰ÔÌÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ™˘ÁÎÚ›ÓÔÓÙ·˜
ÙËÓ OÌfiÓÔÈ· ÙÔ˘ °ÈÒÚÁÔ˘ πˆ¿ÓÓÔ˘ Ì ÙË
ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÌÔÚԇ̠ӷ ÌÂÙÚ‹ÛÔ˘Ì ·˘Ù‹
ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ Î·È ›Ûˆ˜ Ó· ÔÚ›ÛÔ˘Ì ¤Ó· ˘„Ë-
ÏfiÙÂÚÔ Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ‹ Ú¢ÛÙÔÔ›ËÛ˘ ÙˆÓ
‰È·ÊfiÚˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ‰Ú¿ÛˆÓ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ
ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· ÂÎÏ·ÁÔ‡ÌÂ. ∫·È fï˜, Ë ¤Î-
ÏËÍË ÙÔ˘ Èı·ÁÂÓÔ‡˜ ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡ Û˘ÓfiÏÔ˘
‹Ù·Ó ·ÚfiÛÌÂÓ· ˯ËÚ‹ fiÙ·Ó Û¯Â‰È¿ÛÙËÎÂ
Ë «ÙÂÏÂ˘Ù·›·» OÌfiÓÔÈ· Ì ÙÔ ÚfiÛˆÔ Ù˘
fiÏ˘ ÙÔ˘ 21Ô˘ ·ÈÒÓ·, „ËÊȷ΋, ‰ÈÂıÓ‹˜,
ÎÔÈÓˆÓÈ΋, ˆ˜ ȉ·ÓÈÎfi Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ÔÏÈÙÈ-
ÛÌÈ΋˜ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘. ∏ ÁÂÓÈÎÂ˘Ì¤ÓË
·ÓÙ›‰Ú·ÛË ··›ÙËÛ ·Ó·‰ÚÔÌÈο ÙÔ ÎÔÈ-
ÓˆÓÈÎfi ÚfiÛˆÔ Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒ-
Ó·, ÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡, Ì ÙÚ·-
Â˙¿ÎÈ· ¤Íˆ Î·È ‰ÂÓÙÚÔÛÙÔȯ›Â˜, Ì ÙËÓ Â˘-
Ù˘¯›· ÁÚ·Ì̤ÓË Û fiÏ· Ù· ÚfiÛˆ· Î·È ‚Â-
‚·›ˆ˜ Ì «Î·ı·ÚfiÙËÙ·» Û fiϘ ÙȘ
Ù·˘ÙfiÙËÙ˜ Î·È ÙȘ ·ÓıÚÒÈÓ˜ Û¯¤ÛÂȘ. ∫·È
ÙÔ ˙‹ÙËÛ ¿Óˆ ·fi ÌÈ· Ù¯ÓËÙ‹ fiÏË, ÛÙËÓ
«Ù·Ú¿ÙÛ·» ÙÔ˘ ÔÏ˘ÒÚÔÊÔ˘ ÂÈΤÓÙÚÔ˘
Ù˘, ÛÙÔ roof-garden, ¤¯ÔÓÙ·˜ ‹‰Ë «·ˆ-
ı‹ÛÂÈ» ÙË ÌË Î·ı·Ú‹ Û‡ÓıÂÛË ÙˆÓ ÎÔÈÓˆ-
ÓÈο Î·È ÔÏÈÙÈÛÌÈο Â›ÌÂÈÎÙˆÓ ‰Ú¿ÛˆÓ
Û fiÏË ÙËÓ ˘fiÏÔÈË ¯ÒÚ·, ÛÙȘ ÁÂÈÙÔÓȤ˜
Î·È Ù· Û›ÙÈ·, ÛÙ· ÂÚÁÔÛÙ¿ÛÈ· Î·È Ù· ¯ˆ-
Ú¿ÊÈ·, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÂÍÔÚΛÛÂÈ ÂȉÂÈÎÙÈο ÙÔ
ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚfiÛˆÔ Î·È ÙËÓ ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋
·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË ÁÈ· ¯¿ÚË ÌÈ·˜ fiÏ˘-ıÂ-
¿Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÂÍȉ·ÓÈÎÂ˘Ì¤ÓÔ˘ ·˘ÙÔ‡ Ù˘.
¶ÔÈÔ ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È ÏÔÈfiÓ ÙÔ ÎÔÈÓˆÓÈ-
Îfi ÚfiÛˆÔ Ù˘ fiÏ˘ Û ÌÈ· ÂÔ¯‹ Ù˘
ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ ·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛ˘; ΔÈ ¿ÏÏÔ
·fi ¤Ó· ‰›Ô Û˘ÁÎÂÚ·ÛÌÔ‡ ÙˆÓ ÔÏÈÙÈ-
ÛÌÈÎÒÓ Î·È ÂıÓÈÎÒÓ Ù·˘ÙÔًوÓ, ÙˆÓ ÎÔÈ-
ÓˆÓÈÎÒÓ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ ·ÔÎϛۈÓ, ÙˆÓ
Ê˘ÏÂÙÈÎÒÓ, ÙˆÓ ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ Î·È ËıÈÎÒÓ
‰È·ÎÚ›ÛˆÓ. ™ÙË ¡¤· ÀfiÚÎË, ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ,
ÛÙÔ ¶·Ú›ÛÈ, ÛÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ fiÏÂȘ, Ë ‰È·Ô-
ÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ· ·˘Ù‹ ‹Ù·Ó ÂÁηÙÂÛÙË̤ÓË
·fi ÙÔÓ ÂÚ·Ṳ̂ÓÔ ·ÈÒÓ· Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡ÛÂ
ΒΗΜΑΙΔΕΩΝ 25
Πλατεία Ομονοίας σήμερα
¤Ó· ‰Â‰Ô̤ÓÔ Ô˘ ¤ÙÚÂÊÂ, ̤۷ ·fi ÙËÓ
·ÓÙ›ıÂÛË Î·È ÙË Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË, ÙËÓ Ôχ‚Ô˘Ë
Û‡ÓıÂÛË ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÚÔÛÒÔ˘ ÙÔ˘˜. Δfi-
ÛÔÈ Î·È ÙfiÛÔÈ ·fi Ì·˜ ¤¯Ô˘Ó Ù·Íȉ¤„ÂÈ Î·È
¤¯Ô˘Ó ·ÔÏ·‡ÛÂÈ ÙȘ «‚ÚÒÌÈΘ» Ï·Ù›˜,
¤¯Ô˘Ó ÂÚ·Ù‹ÛÂÈ Û ·Ó‹Û˘¯Ô˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜
ÙˆÓ ‰˘ÙÈÎÒÓ ÌËÙÚÔfiψÓ, ¯·Ì¤ÓÔÈ ÛÙË
‚·‚Ô‡Ú· Ù˘ ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ Û˘Ó‡·Ú͢ ηÈ
ÛÙÔ ı¤·Ì· ÙˆÓ ·ÓÙÈÊ¿ÛˆÓ. ª·‡Ú·, ¿ÛÚ·
Î·È Î›ÙÚÈÓ· ÚfiÛˆ·, Ôχ¯ÚˆÌ· ÚÔ‡¯·,
·Î·Ù·ÓfiËÙ˜ ÁÏÒÛÛ˜ Î·È ÌÔ˘ÛÈΤ˜, ÛÂ
Ï·Ù›˜ Î·È Â˙Ô‰ÚfiÌÈ·, Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ̈-
Û·˚Îfi ÔÏÈÙÈÛÌÒÓ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙÈÔ‡ÓÙ·È ·ÏÏ¿
‰ÂÓ ÛÌ›ÁÔ˘Ó Î·È fï˜ ÔÚ‡ÔÓÙ·È Ì·˙›, ÙË
̤ڷ Î·È ÙË Ó‡¯Ù·, ÛÙË ‰Ô˘ÏÂÈ¿ Î·È ÛÙË ˙ˆ‹.
ΔÔ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ÚfiÛˆÔ Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ˘
21Ô˘ ·ÈÒÓ· ı· Â›Ó·È ÙÔ ÚfiÛˆÔ ÌÈ·˜ ·ÌÔÈ-
‚·›·˜ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ˘ ÙˆÓ ‰È·ÊÔÚÒÓ, ÌÈ·˜ Ô-
ÏÈÙÈÛÌÈ΋˜ Û˘Ó¿ÓÙËÛ˘ Ô˘ «ÔÈÎÔ‰ÔÌ›ٷȻ
ˆ˜ ·ÓıÚÒÈÓË Û¯¤ÛË ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘
·ÚÁ¿ ÌÂÙ·‚·ÏÏfiÌÂÓÔ˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎÔ‡ ÎÂ-
χÊÔ˘˜ οı ·ÛÙÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜. ™Â
¤Ó· Î¤Ï˘ÊÔ˜ Û·Ó Î·È ·˘Ùfi, Û ÌÈ· «OÌfiÓÔÈ·»
ÔÏÔÎÏËڈ̤ÓË fiˆ˜ ۯ‰ȿÛÙËÎÂ, ÁÈ· ÙÔÓ
21Ô Î·È fi¯È ÙÔÓ 19Ô ·ÈÒÓ·, Ú¤ÂÈ Ó· ‰ÔÎÈ-
Ì·ÛÙ› Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ô ¯ÒÚÔ˜
Ù˘ Û˘ÏÏÔÁÈ΋˜ Ì·˜ ‡·Ú͢ ÙÔ fiÔÈÔ ÎÔÈ-
ÓˆÓÈÎfi ÚfiÛˆÔ ÂÈı˘ÌÔ‡ÌÂ. Èڛ˜ ·ÌÊÈ-
‚ÔÏ›·, Ë Û˘Ó¿ÓÙËÛË ·˘Ù‹ ı· Â›Ó·È ÌÈ· Û‡Ó-
ıÂÛË Ú·ÁÌ·ÙÈÎÒÓ ·ÓÙÈı¤ÛˆÓ. ΔÔ ÎÔÈÓˆ-
ÓÈÎfi ÚfiÛˆÔ ı· Â›Ó·È ÔˆÛ‰‹ÔÙ ¤Ó·
ÚfiÛˆÔ Ì ٷ ›¯ÓË ÙˆÓ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂˆÓ Ô˘
ı· ¤¯Ô˘Ó ·Ê‹ÛÂÈ Ô˘Ï¤˜, Ô˘ ı· ¤¯ÂÈ «Ê¿ÂÈ»
ÙÔ ‰¤ÚÌ· ÙÔ˘ Ô Û˘ÁÎÂÚ·ÛÌfi˜, fiˆ˜ «ÙÚÒ-
ÂÈ» ÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ ÚfiÛˆÔ Ô Î·ÈÚfi˜ Î·È Ô
¯ÚfiÓÔ˜. ∏ ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋ Û˘Ó¿ÓÙËÛË, ·˘Ù‹ Ë
·Ó¿Ú¯·È· Ú·ÎÙÈ΋ ÙˆÓ Ï·ÒÓ Ô˘ ÎÈÓÔ‡-
ÓÙ·È ¤Ú· ·fi ı¿Ï·ÛÛ˜ Î·È ·fi ÛÙÂÚȤ˜,
ı· Ô͇ÓÂÈ ÙȘ ·ÓÙ·ÏÏ·Á¤˜, ı· ˆÚÈÌ¿ÛÂÈ ÙȘ
ÂÈÚÚÔ¤˜, ı· ÁÔÓÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ. ™ÙËÓ OÌfiÓÔÈ·
ÏÔÈfiÓ – Û˘Ì‚ÔÏÈÎfi ·Ó¿ÏÔÁÔ Ù˘ Û‡ÁÎÏÈ-
Û˘ Ô˘ ÔÚ›˙ÂÈ ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ – ÎÚ›ÓÂÙ·È ÙÔ
ÚfiÛˆÔ Ô˘ ı· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ë ÔÏÈÙÈÛÌÈ΋
·ÁÎÔÛÌÈÔÔ›ËÛË. ∫·È ·˘Ùfi ÙÔ «ÚfiÛˆÔ»
‰ÂÓ ı· Â›Ó·È ÙÂÏÈο ¤Ó· ˙‹ÙËÌ· ÙÔ˘ ¯ÙÈṲ̂-
ÓÔ˘ ·ÏÏ¿ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜.
£· Â›Ó·È ÙÔ ‰ÈÎfi Ì·˜ ÚfiÛˆÔ. ●
26 ΒΗΜΑΙΔΕΩΝ
Fernando και Humberto Campana
designers
Δ· ·˘ı·›ÚÂÙ· ›Ûˆ˜ Ú¤ÂÈ Ó· Ù· ‰Ô‡ÌÂ
Ì ÌÈ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ Ì·ÙÈ¿
√ ª¤ÌÔ˜ ºÈÏÈ›‰Ë˜ Û˘˙ËÙ¿ÂÈ Ì ÙÔ˘˜
designers Fernando Î·È Humberto
Campana ÁÈ· ÙÔÓ ÏÔ‡ÙÔ Î·È ÙË ÊÙÒ¯ÂÈ·
ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘
ª¤ÌÔ˜ ºÈÏÈ›‰Ë˜: ∂Ó· ·fi Ù· ¯·Ú·-
ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙˆÓ ·ÓÙÈÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Î·È ÙˆÓ
Â›ÏˆÓ Ô˘ ۯ‰ȿ˙ÂÙ ˆ˜ designers
Â›Ó·È Ë ¯Ú‹ÛË ˘ÏÈÎÒÓ Ì ¤Ó·Ó ÙÚfiÔ ·ÓÙ›-
ÛÙÔÈ¯Ô Ì ÂΛÓÔÓ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Î·Ù·-
Û΢¿˙ÔÓÙ·È ·fi ÌÈÎÚ¿ ÎÔÌÌ¿ÙÈ· ͇ÏÔ˘
ÔÈ favelas, ÔÈ ·Ú·ÁÎÔ˘fiÏÂȘ Á‡Úˆ ·fi
ÔÏϤ˜ fiÏÂȘ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Û·˜, Ù˘ μÚ·-
˙ÈÏ›·˜. T· designs Û·˜ ÁÈ· ÌÂÁ¿Ï˜ ÚÔ-
‚‚ÏË̤Ó˜ ÈÙ·ÏÈΤ˜ ÂÙ·ÈÚ›˜ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó
Ó· ÂÌÓ¤ÔÓÙ·È ·fi ÙË ÓÔÔÙÚÔ›· Ù˘ ·˘-
ı·›ÚÂÙ˘ ‰fiÌËÛ˘, οÙÈ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙ¿-
Ù·È Î·È Û ÔÏϤ˜ ¿ÏϘ fiÏÂȘ. ™ÙËÓ ∂Ï-
Ï¿‰· Ù· ·˘ı·›ÚÂÙ· Î·È Ë ·ÓÒÓ˘ÌË ·Ú¯È-
ÙÂÎÙÔÓÈ΋ ÙÔ˘ ΤÓÙÚÔ˘ Ù˘ fiÏ˘ ·Ô-
Ù¤ÏÂÛ·Ó Ì¿ÏÈÛÙ· ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ¤Ú¢ӷ˜
ÁÈ· ÙËÓ ÂıÓÈ΋ Ì·˜ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙËÓ 8Ë
ªÈÂÓ¿Ï Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜ Ì ٛÙÏÔ
«Absolute Realism», ·˘Ù‹ Ë ÂÎÚÔÛÒ-
ËÛË Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Ì·˜ fï˜ Û˘Ó¿ÓÙËÛÂ
¤ÓÙÔÓË ÎÚÈÙÈ΋ ÂÂȉ‹ Ë ÂÈÏÔÁ‹ Ó· ÌË
ÛÙ·ÏÔ‡Ó Û‡Á¯ÚÔÓ· ÂÒÓ˘Ì· ‰Â›ÁÌ·Ù·
Ù˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ Ù˘ ¯Ò-
Ú·˜ Ì·˜ ÂÚÌËÓ‡ÙËΠˆ˜ ÌÈ· ‹ÙÙ· Ù˘
·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜...
Humberto Campana: ∞˘Ù‹ Â›Ó·È ÌÈ·
ÁÂÓÈÎfiÙÂÚË ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ·Í›·
ÙˆÓ ·˘ı·ÈÚ¤ÙˆÓ, Ù· ÔÔ›· ·Í›˙Ô˘Ó ÌÈ·
‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ Ì·ÙÈ¿. ™ÙË μÚ·˙ÈÏ›· ÚÔ-
Û·ıÔ‡Ó Â›Û˘ Ó· ÎÚ‡„Ô˘Ó ÙȘ Ê·‚¤-
Ï·˜ Î·È ·˜ Â›Ó·È ·Ó¤ÌÔÚʘ.
Fernando Campana: ∞Ó ÎÔÈÙ¿ÍÂÈ Î·-
Ó›˜ ÙÔ ªÔ˘ÛÂ›Ô °ÎÔ˘ÁÎÂÓ¯¿˚Ì ÛÙÔ ªÈÏ-
Ì¿Ô ÙÔ˘ ºÚ·ÓÎ °Î¤ÚÈ, ı· ‰ÂÈ ˆ˜ ÙÔ
Û¯‹Ì· ÙÔ˘ Â›Ó·È Û·Ó ÌÈ· Ê·‚¤Ï·. ∂¯ÂÈ
·˘Ùfi ÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ù˘ ¤ÏÏÂȄ˘ Ù˘ ·ÎÚ›-
‚ÂÈ·˜, ÔfiÙ ÎÔÈÙÒÓÙ·˜ ÙȘ Ê·‚¤Ï·˜,
fiÔ˘ ÙÔ ¤Ó· Û›ÙÈ Â›Ó·È ¿Óˆ ·fi ÙÔ ¿Ï-
ÏÔ Û ‚·ıÌ›‰Â˜, Â›Ó·È Û·Ó Ó· ÎÔÈÙ¿˜ ÙÔ
Guggenheim.
ΔÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘
H.C.: ™ÙȘ Ë̤Ú˜ Ì·˜ ‚Ϥˆ ·ÚÎÂÙÔ‡˜
·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜ Ô˘ ÂÌÓ¤ÔÓÙ·È ·fi ·˘Ù¿
Ù· Û¯‹Ì·Ù·, ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ·ÈÛıËÙÈ΋
¿Ô„Ë, ÔfiÙ ˘Ôı¤Ùˆ fiÙÈ ı· ‹Ù·Ó ¯Ú‹-
ÛÈÌÔ ÔÈ Î˘‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ Ó· ¤‰ÈÓ·Ó ÌÂÁ·Ï‡-
ÙÂÚË ÚÔÛÔ¯‹ Û ·˘Ù¿.
ª.º.: ¶ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ Ù· ÎÔÈÓˆÓÈο ·˘Ù¿
ı¤Ì·Ù· ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ·ÓÙÈÛÙÔȯ›· ÙÔ˘˜ ηÈ
ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ¶.¯., ÛÙËÓ OÌfiÓÔÈ· Ù· ˙Ë-
Ù‹Ì·Ù· Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜,
ÙȘ ÌÂÈÔÓfiÙËÙ˜ Î·È Ù· Ó·ÚΈÙÈο ÎÚ‡-
‚ÔÓÙ·È Î¿Ùˆ ·fi ÙÔ ¯·Ï›, ÌÂÙ·Ù›ıÂÓÙ·È
Û ÁÂÈÙÔÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÒÛÙ ӷ ÌËÓ Â›-
Ó·È ÔÚ·Ù¿. ∞˘Ù‹ ÏÔÈfiÓ Ë Û˘˙‹ÙËÛË ÁÈ·
ÙËÓ fiÏË, ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜
ÊÙˆ¯Ô‡˜ Â›Ó·È Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓfi-
ÙËÙ·˜ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜.
F.C.: £ÂˆÚÒ fiÙÈ ÌÈ· ÏÔ‡ÛÈ· ÎÔ˘ÏÙÔ‡-
Ú· ÔÊ›ÏÂÈ Ó· Ì¿ıÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÔ Ò˜
Ó· ÌÔÈÚ¿˙ÂÙ·È. ™Â ·ÓÙ›ıÂÙË ÂÚ›ÙˆÛË
ı· ηٷϋÍÂÈ Û ÌÈ· ·ÙÚ·ÍÈfiÓ ÁÈ· ÙÔ˘˜
ÌÂÙ·Ó¿ÛÙ˜ Î·È ·˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ Úfi‚ÏËÌ·
ÁÈ· ÙËÓ ∂˘ÚÒË. ∫Ï›ÓÂÈ ÙȘ fiÚÙ˜ ηÈ
‰ÂÓ Â›Ó·È Úfiı˘ÌË ϤÔÓ Ó· ÌÔÈÚ·ÛÙ›.
ªÔÚ› Ó· Â›Ó·È ÛÎÏËÚfi ·˘Ùfi Ô˘ ı· ˆ,
‰Â›Ù fï˜ Ò˜ ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ∂˘Úˆ·›ÔÈ,
fiÙ·Ó ‹Úı·Ó ÛÙËÓ ∞ÊÚÈ΋ ‹ ÛÙË ¡. ∞ÌÂ-
ÚÈ΋, ÙÔ ÌfiÓÔ Ô˘ ¤Î·Ó·Ó ‹Ù·Ó Ó· ÂÍ¿-
ÁÔ˘Ó Î·È ÔÙ¤ ‰ÂÓ ¤‰ˆÛ·Ó οÙÈ Û ÂÌ¿˜
ÁÈ· ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ·. O ¯Ú˘Ûfi˜ Ù˘ μÚ·˙È-
Ï›·˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙËÓ ¶ÔÚÙÔÁ·Ï›·. À¿Ú-
¯ÂÈ ‰È·ÊÔÚ¿ Ì ÙËÓ ∞˘ÛÙÚ·Ï›·, fiÔ˘ ÔÈ
πÚÏ·Ó‰Ô› ÌÔÚ› Ó· ¤Î·Ó·Ó ·ÔÈ˘,
¿ÊËÛ·Ó fï˜ οÙÈ ÛÙËÓ ÂÎ·›‰Â˘ÛË. OÈ
∏ӈ̤Ó˜ ¶ÔÏÈÙ›˜ ›¯·Ó ¿ÓÙ· ÙËÓ
∞ÊÚÈ΋ Î·È ÙË ¡. ∞ÌÂÚÈ΋ Û·Ó ÙËÓ ›Ûˆ
·˘Ï‹ ÁÈ· Ó· ÂÙÔ‡Ó Ù· ·ÔÚÚ›ÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜
Î·È ÁÈ· Ó· ·ÔÎÔÌ›˙Ô˘Ó Ù· ÏÔ‡ÙË. ¢ÂÓ
ÌÔÚ› Ó· Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ·˘Ùfi. ÃÚËÛÈÌÔ-
ÔÈÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Û·Ó ÙÔ˘˜ ˘·Ï-
Ï‹ÏÔ˘˜ Ô˘ fiÙ·Ó ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÛ·È
‰ÂÓ ı¤ÏÂȘ Ó· ͤÚÂȘ Ù›ÔÙ ÁÈ· ·˘ÙÔ‡˜.
¢ÂÓ Â›Ó·È ‰›Î·ÈÔ Ó· Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ·˘Ùfi ÌÂ
ÙËÓ ∞ÊÚÈ΋ ÙËÓ ÒÚ· Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ùfi-
ÛÔ ÏÔ‡ÛÈÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ. ¢ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó·
ÂÛÙÈ¿˙Ô˘Ì È· ÛÙÔ Î¤Ú‰Ô˜ ·ÏÏ¿ ÛÙÔ
Ò˜ ı· ÌÔÈÚ·ÛÙԇ̠Ú¿ÁÌ·Ù·. ∞ÏÏÈÒ˜
ı· ηٷϋÍÔ˘Ì ӷ ηٷÛ΢¿˙Ô˘ÌÂ
Û˘ÓÔÚȷο ÊÚÔ‡ÚÈ·, ËÏÂÎÙÚÈÎÔ‡˜ ÊÚ¿-
¯Ù˜ Î·È Ó· Ô‰ËÁԇ̠·ÏÂÍ›ÛÊ·ÈÚ· ·˘-
ÙÔΛÓËÙ· ·ÓÙÔ‡. ∞˘Ùfi Ô˘ Ϥˆ ·Ó·Ê¤-
ÚÂÙ·È Î·È ÛÙÔ˘˜ μÚ·˙ÈÏÈ¿ÓÔ˘˜ Ô˘ ÏÔ˘-
Ù›˙Ô˘Ó Î·È ‰ÂÓ ÚÔÛ¤¯Ô˘Ó ÙÈ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ
Á‡Úˆ ÙÔ˘˜ Ϙ Î·È ˙Ô˘Ó Û ÊÚÔ‡ÚÈ·. ∂ÁÒ
‰ÂÓ ÎÏ›ӈ Ù· ·Ú¿ı˘Ú¿ ÌÔ˘, ÂÚ·ÙÒ
Ì ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÛÙÔ ™¿Ô ¶¿ÔÏÔ, ÁÈ·Ù› ͤڈ
Ò˜ Ó· Û˘ÌÂÚÈÊÂÚıÒ Û ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜
·ÓıÚÒÔ˘˜. ∞Ó ¤¯ˆ οÙÈ ı· ÙÔ ÌÔÈÚ·-
ÛÙÒ, ·Ó fi¯È ı· ÙÔ˘˜ ˆ fiÙÈ Û‹ÌÂÚ· ‰ÂÓ
¤¯ˆ. OÏÔ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛÎÂÊÙfiÌ·-
ÛÙ ·˘Ù¿ Ù· ˙ËÙ‹Ì·Ù·. ∞˘Ù‹ Ë Û˘ÛÛÒ-
Ú¢ÛË ÙˆÓ ·Á·ıÒÓ Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ô-
Ú‡ÂÙ·È Ë ÎÔÈÓˆÓ›· ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ›ӷÈ
·Ó·Áη›· ϤÔÓ. ΔÔ Úfi‚ÏËÌ· Û‹ÌÂÚ·
Â›Ó·È ÙÔ Ò˜ Ó· χÛÔ˘Ì ·˘Ùfi ÙÔ ˙‹ÙË-
Ì·. ™Â ·ÓÙ›ıÂÙË ÂÚ›ÙˆÛË ı· ÌÈÏ¿ÌÂ
ÁÈ· ¤Ó·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ ÎfiÛÌÔ ¯ˆÚÈṲ̂ÓÔ ÛÂ
ÌÂÈÔÓfiÙËÙ˜ Î·È ÏÔ‡ÛÈÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜,
ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ı· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙËÓ ÏÂÈÔÓfiÙË-
Ù·. ™ÙË μÚ·˙ÈÏ›· ·˘Ùfi Û˘Ì‚·›ÓÂÈ.
ª.º.: ¶Ò˜ Â›Ó·È Ó· ˙ÂÈ Î·Ó›˜ ÛÙÔ ™¿Ô
¶¿ÔÏÔ; ∞ÈÛı¿ÓÂÛÙ ·ÛÊ·Ï›˜ fiÙ·Ó ÂÚ-
·Ù¿Ù ÛÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ; ™ÙËÓ ∞ı‹Ó· ˘¿Ú-
¯ÂÈ ÌÈ· ‰È¿¯˘ÙË ·Ó·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÙÔ˘ ÔÏ›ÙË
ÁÈ· ÙËÓ È‰ÈÔÎÙËÛ›· ÙÔ˘ Ô˘ ÂÈÙ›ÓÂÙ·È
·fi ÙËÓ ÂȉËÛÂÔÁÚ·Ê›·...
F.C.: ∂›Ó·È ÙÔ ›‰ÈÔ Î·È ÛÙÔ ™¿Ô ¶¿ÔÏÔ.
™ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ ¤¯ˆ ‰Â¯ı› Â›ıÂÛË Î·È ¤¯ˆ
Ì¿ıÂÈ Î¿ÔÈ· Ú¿ÁÌ·Ù·, fiˆ˜ ÙÔ Ó· ÌËÓ
ÎÔ˘‚·ÏÒ ÔχÙÈÌ· ·ÓÙÈΛÌÂÓ·, Ó· ÌËÓ
ÂÏ·ˆ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ Î·È Ó· Â›Ì·È ·Ïfi˜.
ªÔÚÒ Ó· ¤¯ˆ ¯Ú‹Ì·Ù·, ¯ˆÚ›˜ fï˜ Ó·
Â›Ó·È ÂÌÊ·Ó¤˜ οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ, Î·È ¤ÙÛÈ ÔÈ ¿Ó-
ıÚˆÔÈ ‰ÂÓ Ì ÂÓÔ¯ÏÔ‡Ó È· Î·È ‰ÂÓ ¤¯ˆ
ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·. ¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ô ·‰ÂÏÊfi˜
ÌÔ˘ ÌÔ‡ ϤÂÈ Ó· ÎÏ›ۈ ÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ ÁÈ·-
Ù› ‰ÂÓ ·ÈÛı¿ÓÂÙ·È ·ÛÊ·Ï‹˜.
H.C.: §˘¿Ì·È Ô˘ ÙÔ Ï¤ˆ ·˘Ùfi ·ÏÏ¿
·ÏËı‡ÂÈ ÙÔ fiÙÈ ‰ÂÓ ÓÈÒıˆ ·ÛÊ·Ï‹˜.
δεκεμβριοσ 2008
Οι φαβέλες γίνονται
έμπνευση για τους δύο designers
OÙ·Ó ·›ÚÓˆ ÙÔ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ ÙÔ ·fiÁ¢-
Ì· ÊÔ‚¿Ì·È fiÙÈ ı· ‰Â¯ıÒ Â›ıÂÛË. ¶ÚÔ-
ÙÈÌÒ Ó· ¿Úˆ ¤Ó· Ù·Í› Î·È Ó· ¿ˆ οÔ˘
ÁÈ·Ù› ͤڈ fiÙÈ Û ¤Ó· Ù·Í› ‰ÂÓ ı· ÛÔ˘ ÂÈ-
ÙÂıÔ‡Ó.
F.C.:∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Û ÌÈ· fiÏË Ì ¤ÍÈ
ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ·˘ÙÔΛÓËÙ·, ·Ó ·›ÚÓÂȘ
Ù·Í› ‰ÂÓ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó· ·ÓËÛ˘¯Â›˜ ÁÈ· fiÏ·
·˘Ù¿. ¶ËÁ·›ÓÂȘ Ì ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ÛÊ¿-
ÏÂÈ·, ÌÔÚ›˜ Ó· ÈÂȘ Î·È ·˘Ùfi Â›Ó·È ÌÈ·
χÛË. ™Â ÌÈ· ÊÙˆ¯‹ ¯ÒÚ· ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó·
Ô‰ËÁ›˜ Mercedes ‹ Ferrari Î·È Ó· ÊÔ-
Ú¿˜ Rolex Î·È ¯Ú˘Û·ÊÈο, ÌÔÚ›˜ fï˜
Ó· ¤¯ÂȘ ¿ÏÏ· Ú¿ÁÌ·Ù·. OÈ ¿ÓıÚˆÔÈ
ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ÂÏ¢ıÂÚ›· ÙÔ˘˜
·ÓÙ·ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ¿˜ ÙËÓ Ì fiÏ· ·˘Ù¿ Ù·
·ÓfiËÙ· Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÂ‡Ô˘Ó ÁÈ·
ÙËÓ Â›‰ÂÈÍË ÙÔ˘ ηıÂÓfi˜. ªÔ˘ ·Ú¤ÛÂÈ
Ó· ηٷӷÏÒÓˆ Î·È ·ÁÔÚ¿˙ˆ ÔÏÏ¿
Ú¿ÁÌ·Ù· fiˆ˜ ·Ï¿ T-shirts Ì ÂÈÎfi-
Ó˜ Ù˘ˆÌ¤Ó˜ Î·È ¿ÏÏ· pop ·ÓÙÈΛÌÂ-
Ó·. ∂›Ì·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ pop Ù‡Ô˜ Î·È ‰ÂÓ
ı¤Ïˆ Ó· ¤¯ˆ Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ÛÔοÚÔ˘Ó.
μϤˆ οÔÈÔÓ Ó· Ô‰ËÁ› ¤Ó· Ê·ÓÙ·-
ÛÙÈÎfi Audi ‹ Ì›· Ferrari Î·È ÛΤÊÙÔÌ·È
«ÁÈ·Ù› Ó· ÌËÓ ¤¯ÂÈ ¤Ó· ÌÂÛ·›Ô ·Ì¿ÍÈ fiˆ˜
¤Ó· Land Rover ‹ ¤Ó· Ford». ∞Ó Î¿ÔÈ-
Ô˜ Û ÏËÛÈ¿ÛÂÈ ÛÙÔ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ Î·È ÙÔ˘
ÎÏ›ÛÂȘ ÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ, ÓÈÒıÂÈ ·fiÚÚÈ-
„Ë. ªÔÚ› Ó· Û ÛËÌ·‰Â‡ÂÈ Ì ¤Ó·
fiÏÔ. O ‚ÔËıfi˜ ÌÔ˘ ¤¯ÂÈ ¤Ó· Volvo ηÈ
Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘ ÂÈÙ›ıÂÓÙ·È Û ·ÓÙ›ıÂÛË ÌÂ
Â̤ӷ Ô˘ ¤¯ˆ ¤Ó· Ford. ∂ÁÒ ·ÓÔ›Áˆ ηÈ
Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· ·Ú¿ı˘Ú· ÛÙÔ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ.
ΔȘ ÚÔ¿ÏϘ ¤Ó·˜ Ì·˜ ÏËÛ›·ÛÂ Î·È Ô
‚ÔËıfi˜ ÌÔ˘ ˙‹ÙËÛ ӷ ÎÏ›ۈ fiÏ· Ù·
·Ú¿ı˘Ú· ÁÈ·Ù› ı· ÛÎÔÙˆÓfiÌ·ÛÙ·Ó...
∂ÁÒ ÙÔ˘ ·¿ÓÙËÛ· fiÙÈ ‰ÂÓ ¤¯ˆ ¯Ú‹Ì·-
Ù· Î·È fiÙÈ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ٛÔÙ ӷ ÊÔ‚Ë-
ıÔ‡ÌÂ. O Ù‡Ô˜ Ì¿˜ ÚÒÙËÛ ·Ó ¤¯Ô˘ÌÂ
¯Ú‹Ì·Ù· Î·È ÂÁÒ ÙÔ˘ ›· fi¯È ·ÏÏ¿ ¤¯ˆ
Ôχ ˆÚ·›· ÌÔ˘ÛÈ΋ Ú¤ÁÎÂ Î·È ÙËÓ ¤‚·-
Ï· ÛÙË ‰È··ÛÒÓ. O Ù‡Ô˜ ¤Ê˘Á ¯Ô-
Ú‡ÔÓÙ·˜ ·ÓÂ˘Ù˘¯‹˜. £· ÓfiÌÈ˙ fiÙÈ
‹ÌÔ˘Ó ÈÔ ÙÚÂÏfi˜ ·fi ÂΛÓÔÓ! ●
δεκεμβριοσ 2008
Γιώργος Τζιρτζιλάκης
αρχιτεκτων
√ ÔÚÈÛÙÈÎfi˜ ÎÏÔÓÈÛÌfi˜
Ù˘ «˘„ËÏ‹˜ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜»
√ ª¤ÌÔ˜ ºÈÏÈ›‰Ë˜ Û˘˙ËÙ¿ Ì ÙÔÓ ·Ú-
¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ· Î·È Î·ıËÁËÙ‹ °ÈÒÚÁÔ Δ˙ÈÚÙ˙È-
Ï¿ÎË.
°ÈÒÚÁÔ˜ Δ˙ÈÚÙ˙ÈÏ¿Î˘: O,ÙÈ ·Ôη-
Ïԇ̠«Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘» Û˘˙ËÙÂ›Ù·È Â-
ÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔÁÈο-·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ-
ο, fï˜ ‰ÂÓ ‰È·ı¤ÙÔ˘Ì οÔÈ· ÂÈÛÙÈ΋
Î·È ÙÂÎÌËÚȈ̤ÓË ·Ó¿ÁÓˆÛ‹ ÙÔ˘. À¿Ú-
¯Ô˘Ó ·ÚÎÂÙ¤˜ ÔÏÂÔ‰ÔÌÈΤ˜, ÎÔÈÓˆÓÈÔÏÔ-
ÁÈΤ˜, ·ÓıÚˆÔÏÔÁÈΤ˜, ·ÎfiÌË Î·È ÛÙ·ÙÈ-
ÛÙÈΤ˜ ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ ÛÙÔ Â›‰Ô
Ù˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì οÓÂÈ ˘Ô-
ÏÔÁ›ÛÈÌ· ‚‹Ì·Ù·. ΔÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜
Â›Ó·È ÌÈ· ÛÎÔÙÂÈÓ‹ ˙ÒÓË Ì ηٷÎÂÚÌ·ÙÈ-
Ṳ̂Ó˜ ÌÈÎÚ¤˜ ‚ÈÔÙ¯ӛ˜, ·Ôı‹Î˜, ÁÚ·-
Ê›·, ηÊÂÓ›· Î·È ÎÙ›ÚÈ· Ô˘ ÎÙ›ÛÙËηÓ
΢ڛˆ˜ ÌÂÙ·ÔÏÂÌÈο. ¢ËÏ·‰‹ ÔÈÎÔ‰Ô-
Ì‹Ì·Ù· Ô˘ ı· ÂÓÙ¿ÛÛ·Ì ÛÙËÓ ·ÓÒÓ˘ÌË
ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·, Ù· ÔÔ›· Û‹ÌÂÚ· ÌÂÙ·-
ÙÚ¤ÔÓÙ·È Û trendy lofts, ÁηÏÂÚ›, ·ÙÂÏȤ,
café Î·È ÂÛٛ˜ ÏÈ·ÓÈÎÔ‡ ÂÌÔÚ›Ô˘ ÙˆÓ ÌÂ-
Ù·Ó·ÛÙÒÓ. ∞˘Ùfi˜ Ô ·ÓÒÓ˘ÌÔ˜ ÌÂÙ·ÔÏÂ-
ÌÈÎfi˜ ÌÔÓÙÂÚÓÈÛÌfi˜, Ô˘ ·ÚıÚÒÓÂÙ·È ÛÂ
ÌÈÎÚ¤˜ ȉÈÔÎÙËۛ˜ Ì ÛÙÔ¤˜, ηٷÛÙ‹Ì·-
Ù· Î·È ÂÚ¿ÛÌ·Ù· ÛÙ· ÈÛfiÁÂÈ·, Â›Ó·È ¤Ó·
ȉȷ›ÙÂÚÔ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Ô˘
‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂÈ ÚÔÛÂÎÙÈο.
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ›‰Ô˜ ·ÔÁ˘Ìӈ̤Ó˘
«‰ÔÌÈ΋˜ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜» Ô˘ ‚·Û›˙ÂÙ·È
ÛÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ÙÔ˘ ˘ÔÙ˘Ò‰Ô˘˜ ηÓÓ¿-
‚Ô˘ Ì ·Ú·ÏÏ·Á¤˜ Î·È ÂÈÌ‹ÎË ˘·ÏÔ-
ÛÙ¿ÛÈ·. ∞˘Ùfi ÙÔ ÛÙÔȯÂÈ·Îfi ÌËÙÚÔÔÏÈÙÈ-
Îfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ‰¤¯ÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÙË ÌÂÁ·-
χÙÂÚË ›ÂÛË ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡, Ì ·Ó·-
ÁÓˆÚ›ÛÈÌ· ÛËÌ¿‰È· gentrification.
∂ÈÊÔÚÙ›˙ÂÙ·È Ì ʷÓÙ·ÛÈÒÛÂȘ, ÂÚÈÛ-
ÛfiÙÂÚÔ ·fi ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ¿ÏÏË ÂÚÈÔ¯‹
ÙÔ˘ §ÂηÓÔ‰›Ô˘. ∏ ·ÓÙÈÛÙÚÔÊ‹ ÌÔÈ¿˙ÂÈ
ÚÔÊ·Ó‹˜: ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ‰ÈÔÏÈÛı·›ÓÂÈ ÛÙËÓ
ÂÚÈʤÚÂÈ·, ÛÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ Ô‰fi Î·È ÛÙȘ ·-
Úfi‰Ô˘˜ Ù˘, ÂÓÒ Ë ÂÚÈʤÚÂÈ· ÛÙÔȯÂÈÒ-
ÓÂÈ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ·Ô‚ÈÔÌ˯¿ÓÈÛ˘.
ª¤ÌÔ˜ ºÈÏÈ›‰Ë˜: ø˜ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜
ÌÔÚ› Ó· ÂÌÓÂfiÌ·ÛÙ ·fi ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ·Ú-
¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ – ÏÈÙ‹ ‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋, fiˆ˜ Ë
·ÈÛıËÙÈ΋ Ô˘ ›¯Â ÙÔ ÎÙ›ÚÈÔ Ù˘ πÏ¿ӷ˜
ΔÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘
ΔÔ‡ÓÙ· Ì ٷ ÌÂÁ¿Ï· ·Ú¿ı˘Ú·. ∞fi ’Λ
Î·È ¤Ú· Ë ·˘ı·›ÚÂÙË ‰fiÌËÛË Ì ÙÔ˘˜ ‰·È-
‰·ÏÒ‰ÂȘ ‰ÚfiÌÔ˘˜, ÙÔ Ì¤Ú‰ÂÌ· Ì ·Ú¯È-
ÙÂÎÙÔÓÈΤ˜ ·fi ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÂÔ¯¤˜, ·Ô-
ÙÂÏ› ÁÈ· ·ÚÎÂÙÔ‡˜ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜ ¤Ó· ·Ó¿-
ıÂÌ·. ¢ÂÓ Û˘Ì‚·‰›˙ÂÈ Ì ÙÔ ÙÈ ıˆÚÔ‡ÌÂ
ÂÌ›˜ ˆ˜ ÌÔÓÙ¤ÚÓÔ – ÙÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ, ÙÔ
·ÛÙÚ·ÊÙÂÚfi, ÙÔ ÔÔ›Ô Ï·ÓÛ¿ÚÔ˘Ì ˆ˜ ·Ú-
¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜. O ¢ËÌ‹ÙÚ˘ ¶ÈÎÈÒÓ˘ ÌÔ-
ÚÔ‡Û ÌÂÓ Ó· Û˘ÁÎÂÚ¿ÛÂÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜
ÂÔ¯¤˜, ‹Ù·Ó – Ó· ‰·ÓÂÈÛÙÒ ¤Ó·Ó fiÚÔ Ô˘
¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›˜ – ¤Ó·˜ bricoleur. ∞fi ÙË ‰È-
΋ ÙÔ˘ ·ÓÙ›ÏË„Ë ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ó· ·¤¯Ô˘Ì ۋ-
ÌÂÚ· ·ÚÎÂÙ¿.
°.Δ.: ∞˘Ùfi ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â›Ó·È ÙÔ Âfi-
ÌÂÓÔ Î‡Ì· ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜
·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜. ¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ ·˘Ù‹ ÙË ÛÙÈÁ-
Ì‹ ‚ÈÒÓÔ˘ÌÂ, Ì ÌÂÙ·ÙÚ·˘Ì·ÙÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜,
ÙÔÓ ÔÚÈÛÙÈÎfi ÎÏÔÓÈÛÌfi Ù˘ «˘„ËÏ‹˜ Óˆ-
ÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜». O¯È fiÙÈ ‰ÂÓ ÂÎÙÈÌÒ Î·È ‰ÂÓ
ı·˘Ì¿˙ˆ ·˘Ùfi ÙÔ Â›‰Ô˜ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ ‹
fiÙÈ ‰ÂÓ ı· Û˘Ó¯›ÛÂÈ Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ – ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ
Â›Ó·È ÙÔ ÌfiÓÔ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ÌÔÚԇ̠ӷ ˙Ô‡-
ÌÂ Î·È Ó· Û˘Ó‰È·ÏÏ·ÛÛfiÌ·ÛÙÂ. ∫·Ù¿ ο-
ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ Ë ÈÔ ÂӉȷʤÚÔ˘Û· ÏÂ˘Ú¿
ÙÔ˘ ¶ÈÎÈÒÓË Â›Ó·È fiÙÈ ‹Ù·Ó ·fi ÙÔ˘˜ Ï›ÁÔ˘˜
·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜ Ô˘ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ
›ÏÈÁÁÔ ÙˆÓ ·Ó·Ì›ÍˆÓ. ¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ Ú¤ÂÈ
Ó· Â·ÓÂÎÙÈÌ‹ÛÔ˘Ì ·˘Ù‹ ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘
Ì ¤Ó·Ó ÚÔÛÂÎÙÈÎfiÙÂÚÔ Î·È ‰È·ÎÚÈÙÈÎfi
ÙÚfiÔ. ∫·È ·˘Ùfi ÁÈ·Ù› Ô ¶ÈÎÈÒÓ˘ Ì¿ÏÏÔÓ
·Áȉ‡ÙËΠÛÙÔ È‰ÂÔÏfiÁËÌ· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ-
ÎfiÙËÙ·˜, ÙÔ ÔÔ›Ô Î·Ù·fiÓËÛ ÙË ‰˘Ó·ÌÈ-
΋ Ô˘ ›¯Â Ë ÚÔÛ¤ÁÁÈÛ‹ ÙÔ˘. ∂¯ˆ ÙËÓ ·›-
ÛıËÛË fiÙÈ Ô ¶ÈÎÈÒÓ˘ Ì·Ù·›ˆÛ ·˘Ù‹ ÙË
Û˘Ó‰˘·ÛÙÈ΋ Î·È ¯ÂÈÚÔÙ¯ÓÈ΋ ‰È·›ÛıËÛ‹
ÙÔ˘. ∫·È ÔÈ Ô·‰Ô› ÙÔ˘ ¯ÂÈÚÔÙ¤ÚÂ˘Û·Ó Ù·
Ú¿ÁÌ·Ù·. ™‹ÌÂÚ· fï˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘-
Ì ÌÈ· ÚÈ˙È΋ ·ÏÏ·Á‹ ·Ú·‰Â›ÁÌ·ÙÔ˜. ∏ ·Ú-
¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ ÂÚÓ¿ÂÈ ·fi ÙÔ ‚ÈÔÌ˯·ÓÈÎfi
ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÙÔ˘ Ì˯·ÓÈÎÔ‡, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂϤÁ¯ÂÈ
Ù· ¿ÓÙ· Ì ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ, ÛÙÔ ÌÂÙ·‚ÈÔÌ˯·-
ÓÈÎfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ ÙÔ˘ bricoleur, Ô ÔÔ›Ô˜ ÏÂÈ-
ÙÔ˘ÚÁ› Û˘Ó‰˘·ÛÙÈο Ì ÂÙÂÚfiÎÏËÙ· ˘Ô-
Ï›ÌÌ·Ù·, ıÚ·‡ÛÌ·Ù·, Û·Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È Û˘-
Ó·ÚÙ‹ÛÂȘ. ¢ÂÓ ‰Ô˘Ï‡ÂÈ ‰ËÏ·‰‹ ·ÚÈÛÙÔ-
ÙÂÏÈο ·ÏÏ¿ Û˘Ó‰˘·ÛÙÈο. ∏ ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú·
ÙÔ˘ bricoleur, fiˆ˜ ÙËÓ ÂÚȤÁÚ·„ Ô
Claude LÈvi-Strauss, Â›Ó·È ÈÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ
ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú· ÙˆÓ ˘ÔÏÔÁÈÛÙÒÓ ·’ fi,ÙÈ Â›Ó·È
ÂΛÓË ÙÔ˘ Ì˯·ÓÈÎÔ‡. O Ì˯·ÓÈÎfi˜ ÏÂÈ-
ÙÔ˘ÚÁ› Û ÌÔÓfi‰ÚÔÌÔ˘˜, Û ۯ‹Ì·Ù· ÎÏÂÈ-
ÛÙ¿. O bricoleur ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› Ì ·Úfi‚ÏÂ-
ÙÔ˘˜ Î·È Û˘¯Ó¿ ·ÏÏÔÚfiÛ·ÏÏÔ˘˜ Û˘Ó-
‰˘·ÛÌÔ‡˜.
M.º.: À¿Ú¯Ô˘Ó designers ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰Â›-
¯ÓÔ˘Ó Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÌÈ· ÛΤ„Ë ·ÓÙ›-
ÛÙÔÈ¯Ë Ì ÙÔ˘ bricoleur. ∞ӷʤڈ ÁÈ· ·-
Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙÔ˘˜ Fernando & Humberto
Campana Î·È ÙÔÓ Martino Gamper.
°.Δ.: £· Â¤ÌÂÓ· ÛÙÔÓ Marti GuixÈ.
M.º.: ¡·È, ÙÔ ı¤Ì· Â›Ó·È ·Ó ÛÙË Û‡Á¯ÚÔ-
ÓË ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ – ‰ËÏ·‰‹ ·Ó ·Ú·Î¿-
ÌÙ·Ì ÙÔÓ ¶ÈÎÈÒÓË – ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ì ӷ
‚Úԇ̠‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡˜ Ô˘ Ó· ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·È
·˘Ù‹Ó ÙËÓ ·ÓÙ›ÏË„Ë, ¤Ú· ‰ËÏ·‰‹ Î·È ·fi
ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·ÌÔÓÙ¤ÚÓÔ˘˜ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜ Ô˘
¯ÂÈÚ›˙ÔÓÙ·Ó Ì ٷÎÙÈΤ˜ ÎÔÏ¿˙ ÙȘ ÈÛÙÔÚÈ-
Τ˜ ÌÔÚʤ˜ Î·È ÌÔÙ›‚·.
°.Δ.: O ÈÔ ‰ËÌÔÊÈÏ‹˜ Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ·Ú¯È-
Ù¤ÎÙÔÓ·˜ Ô˘ ‰Ô‡Ï„ ·Ú¯Èο Û ·˘Ùfi ÙÔ
ÌÔÓÙ¤ÏÔ – Î·È ·˜ ÂÎÊ˘Ï›ÛÙËΠÌÂÙ·ÁÂÓ¤-
ÛÙÂÚ· – Â›Ó·È Ô Frank Gehry. ∏ ÚÒÙË ÙÔ˘
ÂÚ›Ô‰Ô˜, ηٿ ÙËÓ ÔÔ›·, fiˆ˜ ‰‹ÏˆÓÂ
Ô ›‰ÈÔ˜, ·ÓÙÏÔ‡Û ·fi Ù· ÂÚ›¯ˆÚ· ÙÔ˘
§Ô˜ ∞ÓÙ˙ÂϘ, ·fi Ù· Û›ÙÈ· Ì ÙȘ Úfi-
¯ÂÈÚ˜ Ï·Ì·Ú›Ó˜ Î·È ÙȘ Û·Ó›‰Â˜. ™ÙË Û˘-
Ó¤¯ÂÈ· Ô Gehry ¤Î·Ó ÙÔ ›‰ÈÔ Ï¿ıÔ˜ Ô˘
¤Î·ÓÂ Î·È Ô Le Corbusier: ˘ÂÚΈ‰ÈÎÔ-
Ô›ËÛ ÌÈ· ÁÏÒÛÛ· Ë ÔÔ›· ‹Ù·Ó ·Ó·ÁÓˆ-
Ú›ÛÈÌË Î·È Î·Ï‡ÙÂÚ· ÂÌÔÚ‡ÛÈÌË. ∂ÁÈÓÂ
ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÂÚ¢ÓËÙÈÎfi˜.
ª.º.: ∏ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ bricoleur ¤¯ÂÈ ÁÈ· Ì·˜
Î·È ÌÈ· ¿ÏÏË ¯ÚÔÈ¿: ÙËÓ ÂÓÙÔ›˙ˆ ÛÙÔÓ ÙÚfi-
Ô Ô˘ ¤¯Ô˘Ì ÁÚ¿„ÂÈ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ Λ-
ÌÂÓ· – ÙÔ Ó· ·›ÚÓÂȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ËÁ¤˜ ηÈ
Ó· ÙȘ ·Ó·Ê¤ÚÂȘ, Ë Á¤ÓÓËÛË ÂÓfi˜ ÎÂÈ̤-
ÓÔ˘ ̤۷ ·fi ıÚ·‡ÛÌ·Ù· ¿ÏÏˆÓ ÎÂÈ̤ӈÓ
ΒΗΜΑΙΔΕΩΝ 27
eurokinissi
Ο εθνικός κήπος
–, ı· ¤ÏÂÁ· ÌÈ· ‰ÈÂÍÔ‰È΋ ·Ó·ÊÔÚ¿ Û Ë-
Á¤˜ Ô˘ η٤ÏËÁ·Ó Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ˘Ô-
ÛËÌÂÈÒÛÂȘ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÂÎÙÂÓ¤ÛÙÂÚ˜ ·fi
ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ. ∞˘Ùfi ‹Ù·Ó ·ÏÈfiÙÂÚ·
¤Ó· ·fi ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈο ÁÓˆÚ›ÛÌ·Ù· ÂÓfi˜
ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ô˘ ÊÈÏÔ‰ÔÍÔ‡Û ӷ Â›Ó·È ·Î·-
‰ËÌ·˚Îfi.
°.Δ.: ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÙÔ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ˆ Î·È ÛÙ· ‰È-
ο ÛÔ˘ ÚÒÙ· ΛÌÂÓ·, ÛÙ· ∞Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ-
ο £¤Ì·Ù·. ∏ Ì˘ıÔÏÔÁ›· Ì·˜ ·ÓÙÏÔ‡Û Â-
ÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙÔÓ Walter Benjamin ηÈ
ÙÔ Passagen-Werk. ∂ÌÔÈ·˙ ӷ Â›Ó·È ¤Ó· ‰È·-
ÓÔËÙÈÎfi ÂÁ¯Â›ÚËÌ·, ÌÈ· ÁÔËÙ¢ÙÈ΋ Î·È ·Ì‹-
¯·ÓË Ì›ÌËÛË ÙÔ˘ ‰È¿¯˘ÙÔ˘ ÌËÙÚÔÔÏÈÙÈ-
ÎÔ‡ ηٷÎÂÚÌ·ÙÈÛÌÔ‡, fiÔ˘ Û˘ÛÛˆÚ‡-
ÂȘ ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· Ô˘ ·Á·¿˜ Î·È Ì ·˘Ù¿
Û˘ÚÚ¿ÙÂȘ οÙÈ ¿ÏÏÔ. ∏Ù·Ó fï˜ οÙÈ Ô˘
‰ÂÓ ÌÔÚ¤Û·Ì ӷ ÌÂÙ·ÁÁ›ÛÔ˘Ì ·ÓÙ›-
ÛÙÔȯ· ÛÙËÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ Ì·˜ ·Ú·Ù‹-
ÚËÛË Î·È ÚÔ¿ÓÙˆÓ ÛÙÔÓ Û¯Â‰È·ÛÌfi. ªÂ›-
Ó·Ì ÚÔÛËψ̤ÓÔÈ ÛÙÔ Û‡Ó‰ÚÔÌÔ Ù˘ η-
ı·ÚfiÙËÙ·˜ Ù˘ ÌÔÚÊ‹˜, ÛÙË Ï·ÙÚ›· ÌÈ·˜
·ÚfiÛÈÙ˘ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜, ÛÙËÓ ÂÈı˘-
Ì›· ÂΛÓÔ˘ Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯·Ì ÔÙ¤. ∞ÓÙ› Ó·
ÔÈÎÂÈÔÔÈËıԇ̠ÙȘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈΤ˜ «·-
Ú·Ó·ÁÓÒÛÂȘ» ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Le Corbusier
‹ ÙÔ˘ Mies, ÓÔÛÙ·ÏÁÔ‡Û·ÌÂ ÙÔ ·ÔÏÂÛı¤Ó
Î·È ·Ó¤ÊÈÎÙÔ ÚˆÙfiÙ˘Ô. OϘ ÔÈ ÁÂÓȤ˜
ÙˆÓ ÂÏÏ‹ÓˆÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙfiÓˆÓ ÂÏ‹ÁËÛ·Ó
·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÍȉ·ÓÈ΢ÙÈ΋ Ó‡ڈÛË Ô˘
Ì·˜ ÂÌfi‰È˙ ӷ ¯·ıԇ̠ÛÙÔ Ú·ÁÌ·ÙÈ-
Îfi, Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ¿ÓÙ· ·Ó·ÌÂÙÚÈ¤Ù·È Ë ·Ú-
¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋. ∫¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ÙÔ ‰ÔÎÈÌ¿˙·Ì ÛÙ·
ΛÌÂÓ·, ÛÙȘ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ, ›Ûˆ˜ Î·È ÛÙÔÓ
ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜ Ì·˜, ‰ÂÓ ÙÔ ÂȯÂÈÚ‹Û·Ì fï˜
ÛÂ ·Ó¿ÏÔÁÔ ‚·ıÌfi ÛÙ· ÎÙ›ÚÈ·.
ª.º.: º·›ÓÂÙ·È ¿ÓÙˆ˜ fiÙÈ ·˘Ù‹ Ë ·Ó¿-
ÌÂÈÍË ÙˆÓ ËÁÒÓ ÛÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·Ê¤ÚÂÛ·È
Á›ÓÂÙ·È Î·Ù’ ÂÍÔ¯‹Ó Û˘Óı‹ÎË Ù˘ Û‡Á¯ÚÔ-
Ó˘ fiÏ˘ Î·È Ù˘ ÌËÙÚfiÔÏ˘. ∏ ·ÛÙÈ΋
ÂÌÂÈÚ›· ÙÔ˘ ΤÓÙÚÔ˘ ÛÙË ¡¤· ÀfiÚÎË Â›-
Ó·È ·ÏÏËϤӉÂÙË Ì ÙËÓ ÏËıÒÚ· ·fi Ê˘-
Ϥ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÒÓ ÂıÓÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ Û˘Ó˘-
¿Ú¯Ô˘Ó – ÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ Û˘¯Ó¿ Î·È ÂȉÈΤ˜ Â-
ÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ fiÏ˘ Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ☛
28 ΒΗΜΑΙΔΕΩΝ
ÌÂ ‚¿ÛË ÙË ¯ÒÚ· ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÚÔ¤Ú¯Ô-
ÓÙ·È. ∏ ‰È·ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ· ·˘Ù‹ Â›Ó·È ·È-
ÛıËÙ‹ Î·È ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, ·ÏÏ¿ ›-
Ó·È Î¿ÙÈ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ·ÎfiÌË ·Ó·ıˆڋÛÂÈ
ÙÔ ÚfiÙ˘Ô Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ÓˆÙÂÚÈÎfiÙËÙ·˜
Ô˘ ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜ ÂÈϤ-
ÁÔ˘Ó. ∏ ‰È·ÔÏÈÙÈÛÌÈÎfiÙËÙ· ÌÔÚ› Ó· ·ˆ-
ıÂ›Ù·È Î·È ·fi ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË
Ù˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ ̤۷ ·fi Ù· ÚÔÔÙÈ-
ο – fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ù· ÚÔÔÙÈο ÛÙ· ÚÔ-
‚‚ÏË̤ӷ Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÊÈÏfi‰ÔÍ· projects
ÙˆÓ ‰˘ÙÈÎÒÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙfiÓˆÓ ÛÙË ª¤ÛË ∞Ó·-
ÙÔÏ‹ Û·Ó›ˆ˜ ηÙÔÈÎÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜
ÙÔ˘˜ ∞Ú·‚˜.
°.Δ.: ∫¿ÙÈ ·ÚfiÌÔÈÔ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Î·È ÛÙËÓ
∞ı‹Ó·. ¶ËÁ·›ÓÔ˘Ì Û οÔȘ ÂÚÈÔ¯¤˜
Ù˘ ·ÈÛı·ÓfiÌÂÓÔÈ fiÙÈ ËÁ·›ÓÔ˘Ì Û ÌÈ·Ó
¿ÏÏË fiÏË.
ª.º.: ∫·È ÛÙÔÓ ∂ıÓÈÎfi ∫‹Ô ‰ÂÓ ËÁ·›-
ÓÔ˘Ì È·... Δ· ™·‚‚·ÙÔ·Úȷη Ù· ·È‰È¿
‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÎÏÂÈÛÙÔ‡˜, ÂÏÂÁ¯fiÌÂÓÔ˘˜
·È‰fiÙÔÔ˘˜, Û ÌÈ· Ù˘ÔÔÈË̤ÓË, Â·-
Ó·Ï·Ì‚·ÓfiÌÂÓË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË fiÔ˘ Ë Ê‡ÛË
·Ó··Ú¿ÁÂÙ·È Ù¯ÓËÙ¿. O ·ÓÔÈÎÙfi˜ ‰ËÌfi-
ÛÈÔ˜ ¯ÒÚÔ˜ ıˆÚÂ›Ù·È Ôχ ÈÔ ÂÈΛӉ˘ÓÔ˜.
°.Δ.: ∂›Ó·È Û·Ó Ó· Ì·˜ ·ÊÔÚ¿ fiÏÔ Î·È ÏÈ-
ÁfiÙÂÚÔ ·˘Ù‹ Ë ‰ËÌfiÛÈ· ˘·›ıÚÈ· ÂÌÂÈÚ›·.
∫·È Ë ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋; ∏ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ – fiÛÔ
ÎÈ ·Ó ·ÎÔ‡ÁÂÙ·È ·Ú¿ÍÂÓÔ – ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı› Ó·
̤ÓÂÈ ÂÁÎψ‚ÈṲ̂ÓË ÛÙË ÏÔÁÈ΋ Ù˘ Ô˘ÙÔ-
›·˜. ∏ ÂÌÌÔÓ‹ ÛÙÔÓ ÂÍȉ·ÓÈÎÂ˘Ì¤ÓÔ ÌÔ-
ÓÙÂÚÓÈÛÌfi – Ô˘ ·Ó··Ú¿ÁÂÙ·È Î·È ÛÙȘ Ô-
Ï˘ÙÂÏ›˜ ÌÔÓÔηÙÔÈ˘ – Â›Ó·È ÌÈ· ·ÓıÂÎÙÈ-
΋ ‰È·ÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ Ô˘ÙÔ›·˜.
ª.º.: ¡·È, Î·È ÙÔ ÚfiÙ˘Ô Ù˘ ÌÔÓÔη-
ÙÔÈΛ·˜ ¤¯ÂÈ Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘ ÂËÚ¿ÛÂÈ ‰Ú·-
ÛÙÈο Î·È ÙÔ ÚfiÙ˘Ô Ù˘ ÔÏ˘Î·ÙÔÈΛ·˜ ηÈ
ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·ÙÔ˜ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘
fiÏ˘. Δ· ·ÛÙÈο ‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ΤÓÙÚÔ˘
Ì·˜ ‰ÂÓ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ‰È·ÙÂıÂÈ̤ӷ Ó· ·ÔÎÙ‹-
ÛÔ˘Ó ÙËÓ ˘ÎÓfiÙËÙ· Î·È ÙËÓ ·ÛÙÈ΋ Û˘Ó›-
‰ËÛË ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ Û˘ÁÎÚÔÙËÌ¿ÙˆÓ ÛÙÔ Î¤-
ÓÙÚÔ Ù˘ ª·‰Ú›Ù˘ ‹ ÙÔ˘ ΔfiÎÈÔ. ¢È·ÙËÚÔ‡Ó
ΔÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘
·ÓÙÈı¤Ùˆ˜ Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÌÈ·˜ ÌÔÓÔ-
ηÙÔÈΛ·˜: Ì¿ÚÌÂÎÈÔ˘ Â·Ó·Ï·Ì‚·Ófi-
ÌÂÓ· Û οı fiÚÔÊÔ, ÎÂÚ·Ì›‰È· ÛÙÔ ‰ÒÌ·
– Èı·ÓÒ˜ Î·È ÛÙÔ Úfi˘ÏÔ ÂÈÛfi‰Ô˘ ÛÙÔ
ÈÛfiÁÂÈÔ –, Â¤Ó‰˘ÛË ¤ÙÚ·˜ Î·È ÔÏÏ·Ï¿
Î˘Ì¿ÙÈ· ÛÙ· Ì·ÏÎfiÓÈ· ÁÈ· ÁÚ‹ÁÔÚ˜ ·-
Ú·ÔÌ¤˜ ÛÙȘ ÌÂÙ·ÌÔÓÙ¤ÚÓ˜ Â·‡ÏÂȘ ÙˆÓ
ÚÔ·ÛÙ›ˆÓ.
°.Δ.: OÔÈÔ˜ ı¤ÏÂÈ Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÙÈ Û˘Ì-
‚·›ÓÂÈ Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ÛÙÔ ÙÔ›Ô
Î·È ÛÙËÓ fiÏË, Ú¤ÂÈ Ó· ÂÓÙ¿ÍÂÈ ÛÙ· ÂÚÌË-
Ó¢ÙÈο ÂÚÁ·Ï›· ÙÔ˘ ÙË ÁˆÔÏÈÙÈ΋. ¶Ò˜
ı· ·ÓÙÈÏËÊıԇ̠ÙÔ˘˜ ÌÂÙ·Û¯ËÌ·ÙÈÛÌÔ‡˜
ÙÔ˘ ΤÓÙÚÔ˘ Î·È ÙȘ ÌÂÙ·Ó·ÛÙ¢ÙÈΤ˜ Û˘Û-
ÛˆÚ‡ÛÂȘ, ·Ó ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ¤Ó·Ó ÔÚ›˙ÔÓÙ· ÁÂ-
ˆÔÏÈÙÈÎfi; ΔÔ ¿ÏÏÔ ·Ó·‰˘fiÌÂÓÔ Ê·ÈÓfiÌÂ-
ÓÔ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ Ì·˜ Â›Ó·È Ô «ÌÔÚÈ·Îfi˜ ηÈ-
Ù·ÏÈÛÌfi˜», Ô˘ ·˘Í¿ÓÂÈ ÙȘ ÂÓÙ¿ÛÂȘ Î·È ÙÔÓ
ÌÔÚÈ·Îfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ù˘ fiÏ˘. ΔÔ ÌÔÚÈ·Îfi
ÌÔÓÙ¤ÏÔ Â‰Ò ˘ÂÚ¤¯ÂÈ ÙÔ˘ ÁÂÓÈÎÔ‡ (generic).
¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙË ‰È¿Û·ÚÙË ‰˘Ó·ÌÈ΋ η-
Ù·ÎÂÚÌ·ÙÈÛÌ¤ÓˆÓ ÌÈÎÚÒÓ Î·Ù·ÛÙ¿ÛˆÓ,
ÂȯÂÈÚ‹ÛˆÓ, Â͢ËÚÂÙ‹ÛÂˆÓ Î·È ÚÔÒÓ Ô˘
·Ú·ÙËÚԇ̠ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Û ÊÚÂÓ‹ÚË Ú˘ı-
Ìfi. ∏ ÌÔÚȷ΋ ·˘Ù‹ ‰˘Ó·ÌÈ΋ ÙˆÓ ÎÔÈÓÔÙ‹-
ÙˆÓ ÙÔ˘ ΤÓÙÚÔ˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ Î·È ÙÔÓ ÙÚfi-
Ô Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·È ÔÈ ÂÚÈÔ¯¤˜
Á‡Úˆ ·fi Ù· ÚÔ·ÛÙȷο malls. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È
ÁÈ· ÙËÓ ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋ ¤ÎÊÚ·ÛË Ù˘ ·˘ÙÔ-
ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘, Ô˘ ÛÙËÓ ÎÔ˘ÏÙÔ‡Ú· Ì·˜ Úˆ-
ÙÔÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1970, Ì ÙËÓ
ÔÏÈÙÈÎÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ·˘ı·ÈÚ¤ÙˆÓ ÙÔ˘ ¶ÂÚ¿-
Ì·ÙÔ˜. ∞ÎfiÌË Î·È Û‹ÌÂÚ· ‰˘ÛÎÔÏ¢fiÌ·ÛÙÂ
Ó· ·ÔÊ·Û›ÛÔ˘Ì ·Ó ı· ÂÛÙÈ¿ÛÔ˘Ì ÛÙËÓ
ÂÈÛ‹Ì·ÓÛË ÙÔ˘ ·Ú¿ÓÔÌÔ˘ Î·È ¿Ó·Ú¯Ô˘
¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÔÏϤ˜ ·fi ·˘Ù¤˜ ÙȘ
ηٷÛ΢¤˜ ‹ ı· ÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ì ÛÙÔÈ-
¯Â›· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÈÎfiÙËÙ·˜, ·˘ÙÔÛ¯¤‰È·˜ ÂÈ-
ÓÔËÙÈÎfiÙËÙ·˜, ¤Ó· ›‰Ô˜ ˘ÏÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡
Ù˘ ÂÈ‚›ˆÛ˘. OÔÈÔ˜ ı¤ÏÂÈ Ó· ·ÔΈ‰È-
ÎÔÔÈ‹ÛÂÈ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ˙ˆ-
‹˜, Ú¤ÂÈ Ó· ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ¤ÓÙ˘Ë Î·È ËÏÂ-
ÎÙÚÔÓÈ΋ ÂȉËÛÂÔÁÚ·Ê›·. ¢ÂÓ ÌÔÚÒ Ó· Ê·-
ÓÙ·ÛÙÒ Î·Ï‡ÙÂÚÔ ·Ú·ÌÔÚʈÙÈÎfi ηıÚ¤-
ÊÙË Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜ ÌËÙÚÔÔÏÈÙÈ΋˜ ˙ˆ‹˜
·fi ÙË ÌÈÓÙȷ΋ ÂȉËÛÂÔÁÚ·Ê›·. ●
√ °ÈÒÚÁÔ˜ πˆ¿ÓÓÔ˘
ÁÈ· ÙËÓ √ÌfiÓÔÈ· ÙÔ˘ ’80
¯ˆ ÌÂÁ¿ÏË ·‰˘Ó·Ì›·
∂ ÛÙ· ÙÛÈÌÂÓÙ¤ÓÈ· Â˙Ô‡ -
ÏÈ· Ô˘ ÂÚÈÙÂȯ›˙Ô˘Ó
ÙȘ ηٷ·ÎÙ¤˜ ÙÔ˘
˘ÔÁ›Ԣ. ΔÔ ‚Ú¿‰˘
ÂÚÓÒ Ì ÙÚfiÔ Î·È
ÎÔÈÙ¿ˆ fiÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ οıÔÓÙ·È
‹Û˘¯· ÂΛ. ªÔ˘ Ê·›ÓÂÙ·È ˆ˜ ›ӷÈ
ÔÈ Ù·ÂÈÓfiÙÂÚÔÈ Î·È, ·˜ ˆ, ÔÈ ·ıˆ -
fiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ı·ÌÒÓ˜ Ù˘ Ï· -
Ù›·˜. ∂›Ó·È ·˘ÙÔ› Ô˘ ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ó
οÔÈÔÓ ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ Î·È Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜
¯·˙‡ԢÓ, ÔÈ ¿ÏÏÔÈ Ô˘ ÌÔÓ¿¯· ¯· -
˙Â‡Ô˘Ó ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ó Ù›Ô -
Ù· Î·È ÔÈ ¿ÏÏÔÈ Ô˘ Â›Ó·È ÛÙÂÓ·¯ˆ -
ÚÂ̤ÓÔÈ, ·ÂÏÈṲ̂ÓÔÈ ›Ûˆ˜, Î·È Î¿-
ıÔÓÙ·È ÂΛ ÛÙÔ ÌÈÛÔÛÎfiÙ·‰Ô ÁÈ· Ó·
ÏËÛÌÔÓ‹ÛÔ˘Ó. ¶Ú¤ÂÈ ›Ûˆ˜ Ó· ÚÔ -
Ûı¤ÛÔ˘ÌÂ Î·È ÙÔ˘˜ ¿„ÈÏÔ˘˜, Ô˘
‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ‹ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛ‡ԢÓ
¯Ú‹Ì·Ù·, ÁÈ· Ó· Ù· ÂÙ¿ÍÔ˘Ó ›ÓÔ -
ÓÙ·˜ «ÓÂÛηʤ ÊÚ·¤» Î·È ÎÔÏÔ -
·ıÈ· Ì ÙË Ú›Á·ÓË, Ô˘ ¤Ì·ı ÙÒ -
Ú· Ó· ·Ú·ÁÁ¤ÏÓÂÈ Ô Î¿ı Ó·Úfi˜.
∫¿ıÔÓÙ·È ÛȈËÏÔ› Î·È ÎÔÈÙ¿Ó ٷ
ÓÂÚ¿ Ô˘ ·Ó‚ÔηÙ‚·›ÓÔ˘Ó Î·È Ù’
· ˘ Ù Ô Î › ÓË Ù · Î · È Ù Ô ˘ ˜  Â Ú · Û Ù È Î Ô ‡ ˜ .
∞Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÔÏÔ¤Ó·
Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ∞Ú·‚˜, ÌÔÓ·‰È -
ÎÔ› ÛÙÔ ¯¿˙È. OÏÔÈ ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ› ·Ô -
ʇÁÔ˘Ó ÂÈÌÂÏÒ˜ Ù· ‡ÔÙ· ÛË -
Ì›· Ù˘ Ï·Ù›·˜ Î·È ·˘Ùfi ·fi ÙÔÓ
Êfi‚Ô ÙÔ˘ ÎÔ˘ÙÛÔÌÔÏÈÔ‡ ÙˆÓ ‰È -
ÎÒÓ ÙÔ˘˜. ∂›Ó·È Êχ·ÚÔ˜ Î·È Â·Ú -
¯È·Î‹˜ ÓÔÔÙÚÔ›·˜ ÎfiÛÌÔ˜ – ÙÔ˘˜
ÁÓˆÚ›˙ˆ. ™˘¯Ó¿ ¿ˆ ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜,
ÁÈ· Ó’ ·ÎÔ‡ˆ ÙË ÁÏÒÛÛ· ÙÔ˘˜. ªÔ˘
·Ú¤ÛÂÈ Ë ·Ú¿ÈÎË ÁÏÒÛÛ·, ÚÔ˘Ê¿ˆ
ÙÔ˘˜ ‹¯Ô˘˜ Ì ¢¯·Ú›ÛÙËÛË. ªÔ˘
·Ú¤ÛÂÈ Î·È Ë ·Ú¿ÈÎË Ì˘Úˆ‰È¿ ÙÔ˘
ÎÔÚÌÈÔ‡ Î·È ÙˆÓ ÚÔ‡¯ˆÓ. ¢‡Ô ¯ÚÔ -
Ó¿ÎÈ· ÛÙË μÂÁÁ¿˙Ë ÙÔ˘˜ Û˘Ó‹ıÈÛ·.
∫·È ÙÒÚ· ·˘Ùfi˜ Â›Ó·È ·ÎfiÌË ¤Ó·˜
ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· Ó· οıÔÌ·È Ì ¢¯·Ú› -
ÛÙËÛË ÛÙ· Â˙Ô‡ÏÈ·. ªÔ˘ ¤ÊÙÔ˘Ó
fï˜ ÏÈÁ¿ÎÈ ˘„ËÏ¿ Û ÔÚÈṲ̂ӷ
δεκεμβριοσ 2008
Πλατεία Ομονοίας
δεκαετία του 70
ÙÔ˘˜ ÛËÌ›· Î·È Ù· Ô‰¿ÚÈ· ÌÔ˘ ·È -
ˆ Ú Ô ‡ Ó Ù · È fi Ù · Ó Î ¿ ı Ô Ì · È . ∂ ›Ì · È Ì ¿ Ï -
ÏÔÓ ÎÔÓÙfi˜, 1,70 ÛÙÔ ‡„Ô˜, ·ÏÏ¿
ÛÙÔ ¿¯Ô˜ Ôχ ·Ú·¿Óˆ ·fi ÙÔÓ
‰ Â › Î Ù Ë ˘ Á Â › · ˜ , È ‰ › ˆ ˜ Ù Ô Ó · ÌÂ Ú È Î · Ó È -
Îfi. ¶ÔÏϤ˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ Ì¿˜ ‰ÈÂÎ‰È -
ÎÔ‡Ó, Ó· ‰Ô‡Ì ·fi ÔÈ·Ó ı· Úˆ -
ÙÔ¿ÌÂ. OÙ·Ó ı· ¿Úˆ ÙË Û‡ÓÙ·ÍË
– fiÛÔ ·¯ı¿ÓÔÌ·È ÙË Ï¤ÍË ·˘Ù‹!
– ı· ¤Ú¯ÔÌ·È Û˘¯Ó¿ ÛÙ· Â˙Ô‡ÏÈ·.
£· ÌÂÏÂÙÒ Î·È ı· ÛΤÊÙÔÌ·È ·’ ÙÔ
Úˆ› Ù· ‰Èο ÌÔ˘ Î·È ÙÔ ‚Ú·‰¿ÎÈ ı·
ı¤Ïˆ Ó· ‚Áˆ. ∫·È fiˆ˜, ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜
ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡˜ ‹ Ì¿ÏÏÔÓ Î·È ÁÈ’ ·˘ -
ÙÔ‡˜, ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÒ Ó· ËÁ·›Óˆ Û˘-
¯Ó¿ ÛÙȘ ηÊÂÙ¤ÚȘ, ı· ËÁ·›Óˆ Ó·
οıÔÌ·È ÎÈ ÂÁÒ ÛÙ· Â˙Ô‡ÏÈ· ̘
ÛÙ· ÛÎÔÙÂÈÓ¿. ∫·È ı· ÎÔÈÙ¿ˆ Ù’ ·˘ -
ÙÔΛÓËÙ·, Ô˘ ‰ÂÓ ¤Ì·ı· ÔÙ¤ Ó·
Ô‰ËÁÒ, Î·È Ù· ÊÒÙ·, Ô˘ ¿ÓÙÔÙÂ
·¤Ê˘Á·. ¢›Ï· ÌÔ˘ ı· Û˘Ó¿ÙÔ -
ÓÙ·È ÔÈ ÁÓˆÚÈ̛˜ Î·È Ù· Âȉ‡ÏÏÈ· Ù˘
ÌÈ·˜ ÒÚ·˜, ÔÈ ÙÚ˘ÊÂÚ¤˜ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ
ÂÚ› ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ Î·È Ù·Ú›Ê·˜ Ì ÙÔ˘˜
‚È˙ÈÙ¿‰Â˜ Î·È ı· Ë¯Ô‡Ó ÔÈ ÚˆÙfi -
Ù˘˜ ÊÚ¿ÛÂȘ «ÙÈ ÒÚ· ¤¯ÂÙÂ;», «ÙË
ʈÙÈ¿ Û·˜, ·Ú·Î·ÏÒ», «·fi Ô‡
›ÛÙÂ;», «fiÛ· ı· ‰ÒÛÂȘ;», «fiÛÔ
ı· Ì›ÓÂȘ;», «ÔÈÔ Â›Ó·È ÙÔ ÙËϤ -
ʈÓfi ÛÔ˘;», Î·È Ù· ÏÔÈ¿, Ì· ÂÁÒ
ı· Â›Ì·È Ù¤ÏÂÈ· ·‰È¿ÊÔÚÔ˜, ηıÒ˜
Ù· ͤڈ, Ù· ͤڈ, Î·È Ù· ÌÈÛÒ, Ù·
ÌÈÛÒ, Ù· ÌÈÛÒ, fiÏ· ·˘Ù¿. OÛ· ÂÈ -
ÒıËηÓ, fiÛ· ϤÁÔÓÙ·È Î·È fiÛ· ı·
ÂÈˆıÔ‡Ó ÂȘ ÙÔ˘˜ ·ÈÒÓ·˜. £Â¤ ÌÔ˘,
‰ÂÓ Í¤Úˆ È· ·Ó ·˘Ù‹ Ë ·ÓÔÌÔÈfi -
Ù˘Ë Â·Ó¿ÏË„Ë ·fi ÁÂÓÈ¿ Û Á -
ÓÈ¿ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿˙ÂÈ ‹ ·ÏÔÔÈ› ÙÔ
Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ ÙˆÓ Ï·ÛÌ¿ÙˆÓ ÛÔ˘. ●
Απόσπασμα από το βιβλίο του πεζογρά-
φου Γιώργου Ιωάννου «Oμόνοια 1980»,
Κέδρος,Αθήνα,1987 (δεύτερη έκδοση).
δεκεμβριοσ 2008
AÚ¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ Î·È Ó¤Â˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜
™˘Ó¤ÓÙ¢ÍË ÙÔ˘ ∞Ó‰Ú¤· ∫Ô‡ÚÎÔ˘Ï·
ÛÙÔ˘˜ Athens by Sound (∞Ó·ÛÙ·Û›· ∫·-
Ú·Ó‰ÂÈÓÔ‡, ™Ù¤ÏÈÔ˜ °È·Ì·Ú¤ÏÔ˜, ÃÚÈÛÙ›-
Ó· ∞¯Ù‡Ë) Ô˘ ÂÈÌÂÏ‹ıËÎ·Ó ÙËÓ ÂÏÏË-
ÓÈ΋ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÛÙËÓ 11Ë ¢ÈÂıÓ‹ ∂ÎıÂÛË
∞Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ ÛÙËÓ ªÈÂÓ¿Ï Ù˘ μÂ-
ÓÂÙ›·˜
∞Ó·ÛÙ·Û›· ∫·Ú·Ó‰ÂÈÓÔ‡: ¶Ò˜ ·ÓÙÈ-
Ï·Ì‚¿ÓÂÛÙ ÂÛ›˜ ÙËÓ ∞ı‹Ó·; ¶ÔÈ· ›-
Ó·È Ë Ù·˘ÙfiÙËÙ¿ Ù˘;
∞Ó‰Ú¤·˜ ∫Ô‡ÚÎÔ˘Ï·˜: ∏ ∞ı‹Ó· ›ӷÈ
Û·Ó ÌÈ· ˆÚ·›· Á˘Ó·›Î· Ì Ôχ ˆÚ·›Ô ÛÒ-
Ì· Î·È Ì ÙÂÏ›ˆ˜ Ï¿ıÔ˜ ÚÔ‡¯·. ∂¯ÂÈ, ‰Ë-
Ï·‰‹, ÌÈ· ·›ÛÙ¢ÙË ÙÔÔÁÚ·Ê›· ·ÏÏ¿ ÙÔ
¯Ù›ÛÈÌÔ Â¿Óˆ Ù˘, ·Ó ÙÔ ‰Ô‡ÌÂ Û·Ó ÚÔ‡¯Ô,
Â›Ó·È ¤Ó· ÚÔ‡¯Ô Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ·ÓÙ›ÏË„Ë ÙÔ˘
ÛÒÌ·ÙÔ˜ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È. πÛˆ˜ Ó·
ÌËÓ ¤¯ÂÈ ÔÏÏ¿ Ú¿ÁÌ·Ù· ÁÈ· Ó· ·ÈÓ¢Ù›
·fi ÏÂ˘Ú¿˜ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜, ·ÈÛıËÙÈ΋˜
‹ ¯ˆÚÈÎÒÓ ÔÈÔÙ‹ÙˆÓ ·ÏÏ¿ ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ ÙÂ-
ÏÈο ̤۷ ·fi fiϘ ÙȘ ™˘ÌÏËÁ¿‰Â˜ Ô˘
¤Ú·Û (ÔϤÌÔ˘˜, ‚ÈÔÌ˯·ÓÈ΋ ·Ó¿Ù˘-
ÍË, ÌÔÓÙÂÚÓÈÛÌÔ‡˜ ÎÙÏ.) ηٿÊÂÚ ηÈ
¤ÊÙÈ·Í ¤Ó·Ó ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÂÌ›˜
Ô˘ ̤ÓÔ˘ÌÂ Â‰Ò ˘ÔÙÈÌ¿ÌÂ. ∂¯ÂÈ Î¿ÙÈ Ô˘
‰ÂÓ Û˘Ó·ÓÙ¿ ηÓ›˜ ‡ÎÔÏ· Ô‡Ù Û ϷÙÈ-
ÓÔ·ÌÂÚÈηÓÈ΋ fiÏË Ô‡Ù ÛÂ Â˘Úˆ·˚Τ˜.
¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ Ô ÚÒÙÔ˜ Ô˘ ÍÂÛÙfiÌÈÛ οÙÈ
Ù¤ÙÔÈÔ ¯ˆÚ›˜ Ó· ÊÔ‚Ëı› ‹Ù·Ó Ô Kenneth
Frampton, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙÔÓ ÚfiÏÔÁÔ ÁÈ· ÙËÓ
ÂÏÏËÓÈ΋ ¤Î‰ÔÛË Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ªÔ-
ÓÙ¤ÚÓ·˜ ∞Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ ÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘
1980 ‰‹ÏˆÓ fiÙÈ Ë ∞ı‹Ó· ÙÔÓ ÂÓÙ˘ˆÛ›·-
ÛÂ. ¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ ·ÎfiÌË Î·È ÙÒÚ·, ·Ó ·ÍÈÔ-
ÔÈËıÔ‡Ó ÔÈ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜, .¯. Ë Û¯¤ÛË ÌÂ
ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, Ë fiÏË ·˘Ù‹ ı· ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ·Ó·-
Û·›ÓÂÈ ‰È·ÊÔÚÂÙÈο.
™Ù¤ÏÈÔ˜ °È·Ì·Ú¤ÏÔ˜: ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ ·˘-
Ù‹ Ë È‰È·›ÙÂÚË Ù·˘ÙfiÙËÙ· Ù˘ ∞ı‹Ó·˜,
fiˆ˜ ÙËÓ ÂÚÈÁÚ¿„·Ù ÙÒÚ·, ı· ÌÔ-
ÚÔ‡Û ӷ ·ÔÙ˘ˆı› ÛÙÔÓ ‹¯Ô Ù˘;
∞Ó‰Ú¤·˜ ∫Ô‡ÚÎÔ˘Ï·˜: ∂›Ó·È Û·Ó Ó· ÌÂ
ÚˆÙ¿ÙÂ: «ªÔÚ› Ó· ÁÚ·ÊÙ› ¤Ó· ÙÚ·ÁÔ‡‰È
ÁÈ· ¤Ó·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ ¤ÚˆÙ·;». ªÔÚ›, ·ÏÏ¿ ÙÔ
ı¤Ì· Â›Ó·È Ò˜ ÙÔ ÁÚ¿ÊÂȘ ÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È –
Ò˜ ·ÔÙ˘ÒÓÂȘ Û ‹¯Ô ¤Ó· ·›ÛıËÌ·.
ªÔÚ› Ó· ·ÎÔ‡Ûˆ ¤Ó· ÙÚ·ÁÔ‡‰È Î·È Ó· ˆ:
«∞˘Ùfi Â›Ó·È ªÔ˘¤ÓÔ˜ ∞˚Ú˜» Î·È ·˜ ÌËÓ
¤¯ˆ ¿ÂÈ ÔÙ¤ ÛÙÔ ªÔ˘¤ÓÔ˜ ∞˚Ú˜, ·ÏÏ¿
ÎÚ›Óˆ Ì ‚¿ÛË ÙÔÓ Ì‡ıÔ Ô˘ ¤¯ÂÈ Û¯ËÌ·ÙÈ-
ÛÙ› ÁÈ’ ·˘Ùfi. ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘
Û˘ÏϤÁÂȘ ÏÔÈfiÓ ˆ˜ „ËÊ›‰Â˜ ‹¯Ô˘ ηÈ
·ÊÔ‡ Á›ÓÂÈ ÙÔ ÌÔÓÙ¿˙ Î·È ÊÙÈ·¯Ù› ÙÔ ÙÚ·-
ÁÔ‡‰È ϤÂÈ Î·Ó›˜: «∞˘Ùfi Â›Ó·È M¿ÓÙÛÂ-
ÛÙÂÚ!»; O ‹¯Ô˜ ÚÔÊ·ÓÒ˜ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÙËÓ Â˘-
ÎÚ›ÓÂÈ· Î·È ÙËÓ ·Ó·Ï˘ÙÈÎfiÙËÙ· Ù˘ Ϥ͢
·ÏÏ¿ ¤¯ÂÈ ÌÈ· ¿ÏÏË ‰‡Ó·ÌË. ∞Ó fiÏ· Ù· Â-
ΔÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘
Ú›ÙÂÚ· Ù˘ ªÈÂÓ¿Ï ¤Î·Ó·Ó ÙÔ ›‰ÈÔ Ú¿Á-
Ì· ÁÈ· ¿ÏϘ fiÏÂȘ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘, ı· ηٷ-
Ï¿‚·ÈÓ· ·Ì¤Ûˆ˜ ÙËÓ Ë¯ËÙÈ΋ Ù·˘ÙfiÙËÙ·
Ù˘ ηıÂÌÈ¿˜. ∞ÎfiÌË Î·È ·Ó Ô ÂÈÛΤÙ˘
Â›Ó·È ÙÂÏÈο Ô Û˘Óı¤Ù˘ Ù˘ ÌÔ˘ÛÈ΋˜ Ù˘
fiÏ˘, ı· ÙÔ˘ ¤¯Ô˘Ó ‰Ôı› ÙÔ ÂÓÙ¿ÁÚ·Ì-
ÌÔ-Ï·›ÛÈÔ, ÔÈ Î·ÓfiÓ˜ Ù˘ ÌÔ˘ÛÈ΋˜ Î·È Ù·
fiÚÁ·Ó· ÒÛÙ fiÙ·Ó Û˘ÓÙÂıÔ‡Ó ÔÈ „ËÊ›‰Â˜
Ó· ÌËÓ ÌÔÚ› Ó· ‚Á¿ÏÂÈ fi,ÙÈ ı¤ÏÂÈ.
∞.∫.: ∂¯ÂÈ ·ÏÏ¿ÍÂÈ Ô ÙÚfiÔ˜ Ì ÙÔÓ
ÔÔ›Ô ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È Ô ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔ-
Ó·˜ ÙÔÓ ¯ÒÚÔ Ì¤Û· ·fi ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ
ÛÙÔÓ ÙÔ̤· ÙˆÓ Ó¤ˆÓ Ù¯ÓÔÏÔÁÈÒÓ;
∞Ó‰Ú¤·˜ ∫Ô‡ÚÎÔ˘Ï·˜:μ‚·›ˆ˜! ∞ÏÒ˜
ÔÈ ·ÏÏ·Á¤˜ ·˘Ù¤˜ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ·ÚÁ¤˜ Ô˘ Ì·˜
Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Â›Ó·È ÛÙ·ıÂÚ¿. ¶È-
ÛÙ‡ˆ fiÙÈ Û οı ʿÛË ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡
‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÙ·È ÌÈ· ÈÛÔÚÚÔ›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ
Ì¤ÛˆÓ Î·È ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ Û˘ÓÈÛÙˆÛÒÓ Ô˘
ÙÔÓ Û˘ÁÎÚÔÙÔ‡Ó – ÁÈ’ ·˘Ùfi ¿ÏψÛÙ ‰È·Ê¤-
ÚÂÈ Ë ¤ÓÙ·ÛË ÌÂ ÙËÓ ÔÔ›· Ô ¯ÒÚÔ˜ ÛËÌ·-
‰Â‡ÂÈ Î¿ı ÔÏÈÙÈÛÌfi. ¡ÔÌ›˙ˆ fiÙÈ Ë ÂÌÊ¿-
ÓÈÛË Û οı ʿÛË ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ÌÈ·˜ ·fi
·˘Ù¤˜ ÙȘ ·Ú·Ì¤ÙÚÔ˘˜ Ì ÌÂÁ¿ÏË ¤ÓÙ·ÛË
ÚÔÊ·ÓÒ˜ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÂÈ ÌÈ· Ó¤· ÈÛÔÚÚÔ-
›· – «Ú›¯ÓÂÈ» ÙȘ ¿ÏϘ. ¶.¯., fiÙ·Ó ÙÔ ‚È‚Ï›Ô
·Ú¿ÁÂÙ·È Ì·˙Èο Ì ÙËÓ Ù˘ÔÁÚ·Ê›·, ÛË-
ÎÒÓÂÙ·È Ô μÈÎÙfiÚ O˘ÁÎfi Î·È Ï¤ÂÈ fiÙÈ ÙÔ ‚È-
‚Ï›Ô ı· ηٷÛÙÚ¤„ÂÈ ÙÔ ÎÙ›ÚÈÔ – ÂÓÓÔÒÓÙ·˜
fiÙÈ ı· ·ÏÏ¿ÍÂÈ ¿Ú‰ËÓ Ë Û˘Ì‚ÔÏ‹, Ë ÏÂÈ-
ÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ÎÙÈÚ›Ô˘. ΔÔ ÎÙ›ÚÈÔ ˆ˜ ÙfiÙÂ Û˘-
¯Ó¿ ¤ÁÚ·ÊÂ Î·È ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÔ‡Û Ú¿ÁÌ·-
Ù· Ô˘ ·Ú›¯·Ó ¤Ó· ·È‰Â˘ÙÈÎfi Ì‹Ó˘Ì·. O
O˘ÁÎfi ı¤ÏÂÈ Ó· ÂÈ fiÙÈ fiÏ· ·˘Ù¿ ÂÚÓÔ‡Ó
ÙÒÚ· ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô Î·È Ô ˘ÏÈÎfi˜ ¯ÒÚÔ˜ ·Ó·-
Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ¿ÏÏÔÓ ÚfiÏÔ. ∂ÊfiÛÔÓ fï˜ Ë „Ë-
Êȷ΋ Ù¯ÓÔÏÔÁ›· – fiˆ˜ Î·È ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙÔ˘
O˘ÁÎfi ÚÈÓ ·fi ·˘Ù‹Ó – ·›ÚÓÂÈ ·fi ÙÔÓ
˘ÏÈÎfi ¯ÒÚÔ Ú¿ÁÌ·Ù·, ÚÔÊ·ÓÒ˜ Î·È ·Ï-
Ï¿˙ÂÈ ÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘, ÙÔ ÓfiËÌ¿ ÙÔ˘
ÙÂÏÈο. ∂›Ó·È ·ÏÏ·Á¤˜ Ô˘ ›Ù ‰Ú·Ì·ÙÔ-
ÔÈÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙË ÌÈ· ÌÂÚÈ¿ ›Ù ·ÓÙÈÌÂÙˆ-
›˙ÔÓÙ·È Ì ÌÈ· ·¿ıÂÈ·, Û·Ó Ó· ÌË Û˘Ì-
‚·›ÓÂÈ Ù›ÔÙÂ. ∫·È ÂΛ ¯¿ÓÂÙ·È fiÏÔ ÙÔ ·È-
¯Ó›‰È, ÓÔÌ›˙ˆ, ÁÈ·Ù› ÔÈ ·ÏÏ·Á¤˜ ·˘Ù¤˜ ›ӷÈ
Ôχ ÈÔ ÏÂÙ¤˜ Î·È ÔÈ ‰È·‰Èηۛ˜ Ôχ ÈÔ
Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓȘ – ·fi ÙÔ Ò˜ ۯ‰ȿ˙Ô˘ÌÂ
ˆ˜ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ ¯ÂÈÚÈ˙fiÌ·ÛÙ ÙȘ Ӥ˜ Û˘Ó-
ı‹Î˜.
∞.∫.: ∫¿ÔÈÔÈ ˘ÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó fiÙÈ ÔÈ Ó¤-
˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›Â˜ ÂÈʤÚÔ˘Ó Î·È ÌÈ· ÂÈ-
ÛÙÚÔÊ‹ ÛÙËÓ ·ÈÛı·ÓÙÈÎfiÙËÙ· ıÂÌ·-
ÙÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙȘ ·ÈÛı‹ÛÂȘ ¤Ú·Ó ÙÔ˘
ÔÙÈÎÔ‡.
∞Ó‰Ú¤·˜ ∫Ô‡ÚÎÔ˘Ï·˜: ¶ÚÔÊ·ÓÒ˜ ηÈ
οı ̤ÛÔ ÂÓÂÚÁÔÔÈ› Ì ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘ ÙÂ-
¯ÓÈΤ˜ Î·È ÈηÓfiÙËÙ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·È-
Ûı‹ÛÂȘ. ∞ÏÏÈÒ˜ Ê·ÓÙ·ÛÈÒÓÔÌ·È ÁÈ· ÙËÓ
·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ ̤۷ ·fi ¤Ó· ÛΛÙÛÔ Ì οÚ-
‚Ô˘ÓÔ Î·È ÛÎȤ˜ Î·È ·ÏÏÈÒ˜ ·fi ¤Ó· ÙÚÈÛ-
‰È¿ÛÙ·ÙÔ ÌÔÓÙ¤ÏÔ ‹ ÔÏfiÁÚ·ÌÌ·. ¢ÂÓ Í¤Úˆ
·Ó Ë „ËÊȷ΋ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Û‹ÌÂÚ· Â·-
ӷʤÚÂÈ Ì οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ÂÈ-
ÎÔÓÔÌ·¯›·˜. ∞ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌ·ÛÙ ÙÔÓ ¯ÒÚÔ
̤۷ ·fi ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ‹ ·˘Ù‹ Ë Â›‰Ë, ‰ÈÛ-
‰È¿ÛÙ·ÙË ·Ó··Ú·ÛÙ·ÙÈ΋ „ËÊȷ΋ ÂÈÎfi-
Ó· ı· Á›ÓÂÈ Ôχ ÁÚ‹ÁÔÚ· ÙÚÈۉȿÛÙ·ÛÙË
̷Τٷ ·fi ʈ˜; ∞˘Ù‹ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ÓÔÌ›˙ˆ
fiÙÈ Â›Ì·ÛÙ Û ÌÈ· Ê¿ÛË Ó›Î˘ Ù˘ ÂÈÎÔÓÔ-
Ï·ÙÚ›·˜ – Î·È ·˘Ùfi ¤¯ÂÈ ÂËÚ¿ÛÂÈ ÙË Û¯¤-
ÛË Ì·˜ ÌÂ ÙÔÓ ¯ÒÚÔ fiÔ˘ ÚÔÎÚ›ÓÂÙ·È ÙÔ
‚ϤÌÌ· Î·È Ë ÂÈÎÔÓÈ΋ ÙÔ˘ ·Ó··Ú¿ÛÙ·ÛË.
¡ÔÌ›˙ˆ fï˜ fiÙÈ ·˘Ùfi ‰ÂÓ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ Ù·
„ËÊȷο ̤۷ Î·È Ôχ Û‡ÓÙÔÌ· fiÏ· ·˘Ù¿
ı· Ô‰ËÁ‹ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ÂÓÂÚÁÔÔ›ËÛË Î·È ¿Ï-
ÏˆÓ ·ÈÛı‹ÛÂˆÓ Î·È ı· ÚÔÛʤÚÔ˘Ó Ôχ
ÈÔ ÔÏÈÛÙÈΤ˜ ÂÌÂÈڛ˜.
™.°.: ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ Â‰Ò ¤ÁÎÂÈÙ·È Î·È
Ô ÏfiÁÔ˜ Ô˘ Ë ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ ¿˘ÏÔ˘, ÙÔ˘
«¤Ú·Ó ÙÔ˘ ÎÙÈṲ̂ÓÔ˘» Ô˘ ··-
Û¯ÔÏ› Î·È ÙËÓ ªÈÂÓ¿Ï ÂʤÙÔ˜, Â·-
Ó¤Ú¯ÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ-
΋ Û˘˙‹ÙËÛË;
∞Ó‰Ú¤·˜ ∫Ô‡ÚÎÔ˘Ï·˜: ¡·È, ÓÔÌ›˙ˆ fiÙÈ
Â›Ó·È Î˘Ú›ˆ˜ Ë Ó¤· Ù¯ÓÔÏÔÁ›·, Ë ÔÔ›· ·Ó·-
ÙÚ¤ÂÈ ÙȘ ÈÛÔÚÚÔ›Â˜ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ – ÌÈ-
Ï¿Ì ۯ‰fiÓ ÁÈ· ¿ÏÏÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi ηٿ ÙÔÓ
›‰ÈÔ ÙÚfiÔ Ô˘ ı· ÌÈÏÔ‡Û·Ì ÁÈ· ÙËÓ ∂Ô-
¯‹ ÙÔ˘ ÷ÏÎÔ‡ Û ۯ¤ÛË Ì ÙËÓ ∂Ô¯‹ ÙÔ˘
§›ıÔ˘. ∞˘Ùfi˜ Ô Ì‡ıÔ˜ Ù˘ ‰‡Ó·Ì˘ ÌÈ·˜ ¿˘-
Ï˘ „ËÊȷ΋˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ Â›Ó·È Ùfi-
ÛÔ Û˘ÁÎÏÔÓÈÛÙÈÎfi˜ Ô˘ Û˘Ì·Ú·Û‡ÚÂÈ Ù·
¿ÓÙ· Î·È ÂÓı·ÚÚ‡ÓÂÈ ÙÔÓ Î·Ï·ÛÌfi Ù˘
Ê·ÓÙ·Û›·˜. ∂ÙÛÈ ¤¯Ô˘ÌÂ Û˘Ó›‰ËÛË Ù˘ ÌÂ-
Á¿Ï˘ ·Ó·ÙÚÔ‹˜ ¯ˆÚ›˜ ·˘Ùfi Ó· ÛËÌ·›ÓÂÈ
fiÙÈ ı· ¿„ÂÈ Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ Ô Û¯Â‰È·ÛÌfi˜ ÙÔ˘
Ê˘ÛÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘ – ·Ï¿ ı· ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙ›
Û Ӥ˜ ··ÈÙ‹ÛÂȘ. OÏ· ·˘Ù¿ ·›ÚÓÔ˘Ó ¯Úfi-
ÓÔ. ∫·Ïfi Ù¤ÙÔÈÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÛÙÔÓ ÙÔ̤·
Ù˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ Â›Ó·È Ô Gehry, Ô ÔÔ›-
Ô˜ Û·Ó ÚÔ¿ÁÁÂÏÔ˜ Ù˘ Ó¤·˜ ÂÔ¯‹˜ ÁÔË-
Ù‡ÂÙ·È ·fi ÙȘ Ӥ˜ ÁˆÌÂÙڛ˜ Î·È ÙȘ Ó¤-
˜ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ „ËÊÈ·ÎÔ‡ ۯ‰ȷÛÌÔ‡ ηÈ
ηٷÛ΢‹˜. μÚ›ÛÎÂÙ·È fï˜ Û ÌÈ· ÂÔ¯‹
Ô˘ Ë ·Ú·ÁˆÁ‹ Î·È ÙÔ ¯Ù›ÛÈÌÔ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ
Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ Â›Ó·È ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈο ηıÒ˜ ¯ÚË-
ÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ·ÎfiÌË Ù· ·ÏÈ¿ ÂÚÁ·Ï›·. O
Gehry ‚È¿˙ÂÈ Ù· ˘ÏÈο ÁÈ· Ó· ÂÙ‡¯ÂÈ ÙÔÓ
ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘ – ÁÈ· Ó· ÚÔηϤÛÂÈ ÌÈ· ÔÏfi-
ÎÏËÚË ÛΤ„Ë ÚÔ˜ ÙË Ó¤· ÂÔ¯‹ Ô˘ ¤Ú-
¯ÂÙ·È Î·È Ó· Êı¿ÛÂÈ Ô ÛËÌÂÚÈÓfi˜ ·Ú¯ÈÙ¤-
ÎÙÔÓ·˜ Ó· ÂÈ fiÙÈ ÌÔÚ› Ó· οÓÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ ÌÂ
ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ „ËÊȷ΋˜ Ù¯ÓÔÏÔÁ›·˜ ηÈ
¯˘Ù¿ ˘ÏÈο. ΔÔ ›‰ÈÔ Î·È Ë Zaha Hadid, Ù·
ΒΗΜΑΙΔΕΩΝ 29
ÚÒÙ· Û¯¤‰È· Ù˘ ÔÔ›·˜ ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ ÙË
‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 1980 ıˆڋıËÎ·Ó ˆ˜ η-
Ù·‰›Î·˙·Ó ÙËÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ Û ·Ú·›ÙË-
ÛË Î·È ÙË ÌÂÙ¿ÏÏ·Í‹ Ù˘ Û ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋. ∏
·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË ÙˆÓ Î·ÓfiÓˆÓ ÙÔ˘ 1980 Ô‰‹-
ÁËÛ ÛÙË Á¤ÓÓËÛË ÌÈ·˜ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜ Ô˘
¯Ù›˙ÂÙ·È Î·È ¤¯ÂÈ Ú¿ÁÌ·Ù· Ó· ÂÈ.
ÃÚÈÛÙ›Ó· ∞¯Ù‡Ë: ªÔÚ› Ô ·Ú¯ÈÙ¤-
ÎÙÔÓ·˜ Ó· ۯ‰ȿÛÂÈ Î·È ÙËÓ ·ÙÌfi-
ÛÊ·ÈÚ· ÂÓfi˜ ¯ÒÚÔ˘ ‹ Ì‹ˆ˜ ·ÙÌfi-
ÛÊ·ÈÚ· ÙÂÏÈο Â›Ó·È ·˘Ùfi Ô˘ ÚÔ-
·ÙÂÈ ÌÂÙ¿ ÙÔ ¤Ú·˜ ÙÔ˘ ۯ‰ȷ-
ÛÌÔ‡;
∞Ó‰Ú¤·˜ ∫Ô‡ÚÎÔ˘Ï·˜: ∞Ó ‰Â¯ıÔ‡ÌÂ
ÙËÓ ¿Ô„Ë fiÙÈ Ë ·Ú·ÁˆÁ‹ ÂÓfi˜ ÔÏÈÙÈ-
ÛÌÔ‡ Â›Ó·È Û˘ÓÈÛٷ̤ÓË ‰È·ÊfiÚˆÓ ·Ú·-
̤ÙÚˆÓ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Ó· οÓÔ˘Ó Ì fiϘ ÙȘ
·ÈÛı‹ÛÂȘ, ÓÔÌ›˙ˆ fiÙÈ Â›Ó·È ÌÂÁ·ÏÔÌ·ÓÈ·-
Îfi Ó· ԇ̠fiÙÈ ÌÔÚԇ̠ӷ Û˘ÏÏ¿‚Ô˘-
Ì fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·. ¶ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÏÂÈ-
ÙÔ˘ÚÁԇ̠ÂϤÁ¯ÔÓÙ·˜ οÔȘ ·Ú·Ì¤-
ÙÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜ Î·È Û›ÁÔ˘Ú· ı·
¯¿Ó·ÌÂ Î·È ÙË ÁÔËÙ›· Ù˘ ˙ˆ‹˜ Î·È ÙÔ˘
·Úfi‚ÏÂÙÔ˘ ·Ó ÌÔÚÔ‡Û·Ì ·ÎfiÌË Î·È
Ó· «ÎÏ›ÛÔ˘Ì» ÙÔ ¤ÚÁÔ Î·È Ó· ԇ̠fiÙÈ
Â›Ó·È ·Ôχو˜ ηıÔÚÈṲ̂ÓÔ. ∫·È ÌfiÓÔ ÙÔ
ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ·˘Ù‹ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ù· ÎÙ›ÚÈ· Ô˘
ÊÙÈ¿¯ÓÔÓÙ·È ˙Ô˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·’ fiÛÔ
˙ԇ̠ÂÌ›˜ Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ fiÙÈ ·˘Ù¿ ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó
¤ÓÙÔÓ·, ÂÓÙ¿ÛÛÔÓÙ·È Û ¿ÏÏ· ÔÏÈÙÈÛÌÈο
Ï·›ÛÈ· Î.Ô.Î., ¿Ú· Â›Ó·È ·Úfi‚ÏÂÙ· ˆ˜
ÚÔ˜ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ·Ú¿ÁÔÓÙ·. ΔÔ ı¤Ì· ›ӷÈ
·Ó ¤¯Ô˘Ó ηٷʤÚÂÈ Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó Û ÈÛÔÚ-
ÚÔ›· Ù· ÈÔ ·ÈÒÓÈ· Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ÎÚ‡‚Ô-
ÓÙ·È ·fi οو ÙÔ˘˜. ªÔÚ› Ë ∞Á›· ™ÔÊ›·
Ó· Á›ÓÂÈ ·fi ÂÎÎÏËÛ›· Ì·Ú ‹ Û¯ÔÏ›Ô;
ªÔÚ› Ó· ÂÓÙ·¯ı› Û ¤Ó· Ó¤Ô ÔÏÈÙÈÛÙÈ-
Îfi Ï·›ÛÈÔ Î·È ¤Ó· ηÈÓÔ‡ÚÁÈÔ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎfi
ÚfiÁÚ·ÌÌ· Î·È ÔÈ ‚·ÛÈΤ˜ ÔÈfiÙËÙ¤˜ Ù˘
Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Ó· οÓÔ˘Ó Ì ÙÔ Êˆ˜, Ì ÙËÓ
˘ÁÚ·Û›·, Ì ÙÔÓ ÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘ ‹¯Ô˘ Î·È Ù˘
Îϛ̷η˜ Ó· Â›Ó·È Ù¤ÙÔȘ Ô˘ ¿ÓÙ· Ó· ‰È·-
ÌÔÚÊÒÓÔ˘Ó ¤Ó· Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Ï·›ÛÈÔ
ÂÓÙ¿ÛÂˆÓ Ô˘ ÚÔÛ‰ÈÔÚ›˙Ô˘Ó ·ÙÌfiÛÊ·È-
Ú·; OÙ·Ó Û¯Â‰È¿˙Ô˘Ì Ì ÔÚ›˙ÔÓÙ· ¤Ó· ÏÂÈ-
ÙÔ˘ÚÁÈÎfi ÚfiÁÚ·ÌÌ·, ÔÊ›ÏÔ˘Ì ӷ ÁÓˆ-
Ú›˙Ô˘Ì fiÙÈ Ù· ÎÙ›ÚÈ· ÙÂÏÈο Ì·˜ ÍÂÂÚÓÔ‡Ó.
∂¯Ô˘Ó ̤۷ ÙÔ˘˜ ÌÈ· ÏÔÁÈ΋ ‰ÔÌ‹ ÛÙ· ÛÙÔÈ-
¯ÂÈÒ‰Ë Ú¿ÁÌ·Ù· (‡ÏË, ʈ˜, ÛÎÔÙ¿‰È,
‹¯Ô˜) Ô˘ ÙÔ˘˜ ÂÈÙÚ¤ÂÈ Ó· ÌÂÙ·ÏÏ¿ÛÛÔ-
ÓÙ·È. ∞ÏÏÈÒ˜ ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û· Ó· Ê·ÓÙ·-
ÛÙÒ ÁÈ·Ù› Ì·˜ ··Û¯ÔÏ› Ë ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋
ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜. 濯ÓÔ˘Ì ے ·˘Ù¿ ÁÈ·-
Ù›, ·Ú’ fiÙÈ ¤¯ÂÈ ·Ú¤ÏıÂÈ ÙÔ Ó‡̷ Ù˘ ÂÔ-
¯‹˜ ÙÔ˘˜, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó Ó· ¯ÂÈÚ›˙ÔÓÙ·È Ù·
‚·ı‡ÙÂÚ· ·˘Ù¿ Ú¿ÁÌ·Ù· Ì ÂÍ·ÈÚÂÙÈο
ÂÈÛÙÈÎfi ÙÚfiÔ. ●