Οδυσσέας Γκιλής. ΕΝΝΕΑ ΟΔΟΙ-ΑΜΦΙΠΟΛΙΣ-Αποσπάσματα Από Αρχαία Κείμενα-Θεσσαλονίκη 2018

1
Οδυσσέας Γκιλής
Επιμέλεια συλλογής και επεξεργασίας υλικού
ΕΝΝΕΑ ΟΔΟΙ
ΗΔΩΝΟΙ
ΑΜΦΙΠΟΛΙΣ
ΜΥΡΙΚΗ
Αποσπάσματα από αρχαία κείμεενα
...καλουμένας Ἐννέα ὁδούς, νῦν δὲ Ἀμφίπολιν... Ακραν καλουμένην και Άρεως
πόλις...
Θεσσαλονίκη 2018
2
3
Περιεχόμενα
Λεξικόν ιστορίας και γεωγραφίας. Βουτυρά εν Κωνσταντινουπόλει 1869 .............................. 4

Λεξικόν ιστορίας και γεωγραφίας. Βουτυρά εν Κωνσταντινουπόλει 1869 .............................. 6
Ηδωνοί Σελ. 1227 ...................................................................................................................... 6
Λεξικόν Σούδα ........................................................................................................................... 7
Λεξικόν Αρποκρατίων ................................................................................................................ 8
Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα .......................................................................................... 8
Εννέα οδοί ................................................................................................................................ 8
Ηδωνοί..................................................................................................................................... 23
Αμφίπολις ................................................................................................................................ 53
Ηιόνα ..................................................................................................................................... 250
Μυρίκη .................................................................................................................................. 280
Ζωίλος Αμφιπολίτης Ομηρομάστιξ ....................................................................................... 282
Αμφιπολίτης .......................................................................................................................... 287
HISTORIC AMPHIPOLIS AND POTIDAEA. IAXS project 367 By Paul Dickson 1998 held by
author .................................................................................................................................... 303
Περί Αμφιπόλεως .................................................................................................................. 311
Χρονολογική, ενδεικτική, ταξινόμηση. Εννέα οδοί. ............................................................. 316
Χρονολογική, ενδεικτική, ταξινόμηση. Ηδωνοί. ................................................................... 317
Αμφίπολις .............................................................................................................................. 322
Μυρίκη .................................................................................................................................. 348
Ευρετήριον ............................................................................................................................ 354
ἀμφί-πολις, ποιητ. ἀμφί-πτολις, ὁ, ἡ, I. αυτός που περικυκλώνει την

πόλη, για πόλη που αλώνεται μέσω αποκλεισμού, σε Αισχύλ. II. ως θηλ.
ουσ., πόλη μεταξύ δύο θαλασσών ή ποταμών, σε Θουκ.
Βλέπε και άλλη εργασία μου. Οδυσσέας Γκιλής. Επιμέλεια συλλογής

και παρουσίασης υλικού. ΑΜΦΙΠΟΛΙΣ ΑΜΦΙΠΟΛΙΤΑΙ. ΗΙΩΝ,
ΕΝΝΕΑ ΟΔΟΙ. Θεσσαλονίκη 11-8-2014
4
Αίλιος Ηρωδιανός καθολική προσωδία Part+τόμ. 3,1, σελ. 92,

γρ. 33... Ἀμφίπολις πόλις Μακεδονίας κατὰ Θρᾴκην, ἥτις Ἐννέα
ὁδοί ἐκαλεῖτο. κεκλῆσθαι δὲ Μυρίκην καὶ Ἠιόνα, Ἀμφίπολιν δὲ διὰ
τὴν περίρροιαν τοῦ Στρυμόνος, ὡς Θουκυδίδης τετάρτῃ (c. 102).
Λεξικόν Δημητρακου
Λεξικόν ιστορίας και γεωγραφίας. Βουτυρά εν Κωνσταντινουπόλει 1869

5
6
Λεξικόν ιστορίας και γεωγραφίας. Βουτυρά εν Κωνσταντινουπόλει 1869

Σελ. 800
Ηδωνοί Σελ. 1227

7
Λεξικόν Σούδα
8
Λεξικόν Αρποκρατίων
Arriani Anabasis et Indica ex optimo codice Parisino emendavit et

...Flavius Arrianus – 1846 1445 leguntur haec : Υετής, ο αυτοετής
Μαρσύας. ... Salmasio Μακεδονικοίς) διά το περιοικείσθαι τον τόπον
Αμφίπολιν ώνομάσθαι πρότερον Ακραν καλουμένην, ...Βλέπε και άρθρ. Ν.
Χ. Χατζή πρός το τέλος.
Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα

Εννέα οδοί
Θουκυδίδης ιστορίες. Βι. 1, κεφ. 100,τμ. 3, γρ. 3
...ἐν Παμφυλίᾳ πεζομαχία καὶ ναυμαχία Ἀθηναίων καὶ τῶν

ξυμμάχων πρὸς Μήδους, καὶ ἐνίκων τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἀμφό-
τερα Ἀθηναῖοι Κίμωνος τοῦ Μιλτιάδου στρατηγοῦντος, καὶ
εἷλον τριήρεις Φοινίκων καὶ διέφθειραν τὰς πάσας ἐς δια-
κοσίας. χρόνῳ δὲ ὕστερον ξυνέβη Θασίους αὐτῶν ἀποστῆναι,
διενεχθέντας περὶ τῶν ἐν τῇ ἀντιπέρας Θρᾴκῃ ἐμπορίων καὶ
τοῦ μετάλλου ἃ ἐνέμοντο. καὶ ναυσὶ μὲν ἐπὶ Θάσον πλεύ-
σαντες οἱ Ἀθηναῖοι ναυμαχίᾳ ἐκράτησαν καὶ ἐς τὴν γῆν
ἀπέβησαν, ἐπὶ δὲ Στρυμόνα πέμψαντες μυρίους οἰκήτορας
9
αὑτῶν καὶ τῶν ξυμμάχων ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους ὡς

οἰκιοῦντες τὰς τότε καλουμένας Ἐννέα ὁδούς, νῦν δὲ Ἀμφίπολιν, τῶν
μὲν Ἐννέα ὁδῶν αὐτοὶ ἐκράτησαν, ἃς εἶχον
Ἠδωνοί, προελθόντες δὲ τῆς Θρᾴκης ἐς μεσόγειαν διε-
φθάρησαν ἐν Δραβησκῷ τῇ Ἠδωνικῇ ὑπὸ τῶν Θρᾳκῶν
ξυμπάντων, οἷς πολέμιον ἦν τὸ χωρίον [αἱ Ἐννέα ὁδοὶ]
κτιζόμενον. Θάσιοι δὲ νικηθέντες μάχῃ καὶ πολιορκού-
μενοι Λακεδαιμονίους ἐπεκαλοῦντο καὶ ἐπαμύνειν ἐκέλευον
ἐσβαλόντας ἐς τὴν Ἀττικήν. οἱ δὲ ὑπέσχοντο μὲν κρύφα
τῶν Ἀθηναίων καὶ ἔμελλον, διεκωλύθησαν δὲ ὑπὸ τοῦ γενο-
μένου σεισμοῦ, ἐν ᾧ καὶ οἱ Εἵλωτες αὐτοῖς καὶ τῶν περιοίκων
Θουριᾶταί τε καὶ Αἰθαιῆς ἐς Ἰθώμην ἀπέστησαν.
...ξυμμάχων πρὸς Μήδους, καὶ ἐνίκων τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἀμφό-

τερα Ἀθηναῖοι Κίμωνος τοῦ Μιλτιάδου στρατηγοῦντος, καὶ
Θουριᾶταί τε καὶ Αἰθαιῆς ἐς Ἰθώμην ἀπέστησαν. πλεῖστοι
δὲ τῶν Εἱλώτων ἐγένοντο οἱ τῶν παλαιῶν Μεσσηνίων τότε...
... χρόνῳ δὲ ὕστερον ξυνέβη Θασίους αὐτῶν ἀποστῆναι,

10

δὲ τῶν Εἱλώτων ἐγένοντο οἱ τῶν παλαιῶν Μεσσηνίων τότε
δουλωθέντων ἀπόγονοι· ᾗ καὶ Μεσσήνιοι ἐκλήθησαν οἱ
πάντες. πρὸς μὲν οὖν τοὺς ἐν Ἰθώμῃ πόλεμος καθειστήκει
Λακεδαιμονίοις, Θάσιοι δὲ τρίτῳ ἔτει πολιορκούμενοι ὡμο
ξυμμάχους ἐστράτευσεν ἐς Ἀμφίπολιν τὴν ἐπὶ Στρυμόνι

ποταμῷ Ἀθηναίων ἀποικίαν. τὸ δὲ χωρίον τοῦτο ἐφ' οὗ
νῦν ἡ πόλις ἐστὶν ἐπείρασε μὲν πρότερον καὶ Ἀρισταγόρας
ὁ Μιλήσιος φεύγων βασιλέα Δαρεῖον κατοικίσαι, ἀλλὰ ὑπὸ
Ἠδώνων ἐξεκρούσθη, ἔπειτα δὲ καὶ οἱ Ἀθηναῖοι ἔτεσι δύο
καὶ τριάκοντα ὕστερον, ἐποίκους μυρίους σφῶν τε αὐτῶν
καὶ τῶν ἄλλων τὸν βουλόμενον πέμψαντες, οἳ διεφθάρησαν
ἐν Δραβήσκῳ ὑπὸ Θρᾳκῶν. καὶ αὖθις ἑνὸς δέοντι τριακοστῷ
ἔτει ἐλθόντες οἱ Ἀθηναῖοι, Ἅγνωνος τοῦ Νικίου οἰκιστοῦ
ἐκπεμφθέντος, Ἠδῶνας ἐξελάσαντες ἔκτισαν τὸ χωρίον
τοῦτο, ὅπερ πρότερον Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλοῦντο. ὡρμῶντο
δὲ ἐκ τῆς Ἠιόνος, ἣν αὐτοὶ εἶχον ἐμπόριον ἐπὶ τῷ στόματι
τοῦ ποταμοῦ ἐπιθαλάσσιον, πέντε καὶ εἴκοσι σταδίους ἀπέχον
ἀπὸ τῆς νῦν πόλεως, ἣν Ἀμφίπολιν Ἅγνων ὠνόμασεν, ὅτι
ἐπ' ἀμφότερα περιρρέοντος τοῦ Στρυμόνος [διὰ τὸ περιέχειν
αὐτὴν] τείχει μακρῷ ἀπολαβὼν ἐκ ποταμοῦ ἐς ποταμὸν
περιφανῆ ἐς θάλασσάν τε καὶ τὴν ἤπειρον ᾤκισεν.
Ἐπὶ ταύτην οὖν ὁ Βρασίδας ἄρας ἐξ Ἀρνῶν τῆς Χαλκι-
δικῆς ἐπορεύετο τῷ στρατῷ. καὶ ἀφικόμενος περὶ δείλην
ἐπὶ τὸν Αὐλῶνα καὶ Βορμίσκον, ᾗ ἡ Βόλβη λίμνη ἐξίησιν
ἐς θάλασσαν, καὶ δειπνοποιησάμενος ἐχώρει τὴν νύκτα.
11
Ηρόδοτος ιστορίες Βι. 7,τμ. 114, γρ. 2
... καὶ μάλιστα Σάτραι. Ὑπεροικέοντας δὲ τὸ Πάγγαιον

πρὸς βορέω ἀνέμου Παίονας Δόβηράς τε καὶ Παιόπλας
παρεξιὼν ἤιε πρὸς ἑσπέρην, ἐς ὃ ἀπίκετο ἐπὶ ποταμόν τε
Στρυμόνα καὶ πόλιν Ἠιόνα, τῆς ἔτι ζωὸς ἐὼν ἦρχε Βόγης,
τοῦ περ ὀλίγῳ πρότερον τούτων λόγον ἐποιεύμην. Ἡ δὲ γῆ
αὕτη ἡ περὶ τὸ Πάγγαιον ὄρος καλέεται Φυλλίς, κατατείνουσα τὰ μὲν
πρὸς ἑσπέρην ἐπὶ ποταμὸν Ἀγγίτην ἐκδιδόντα
ἐς τὸν Στρυμόνα, τὰ δὲ πρὸς μεσαμβρίην τείνουσα ἐς αὐτὸν
τὸν Στρυμόνα, ἐς τὸν οἱ μάγοι ἐκαλλιερέοντο σφάζοντες
ἵππους λευκούς. Φαρμακεύσαντες δὲ ταῦτα ἐς τὸν ποταμὸν
καὶ ἄλλα πολλὰ πρὸς τούτοισι, ἐν Ἐννέα Ὁδοῖσι τῇσι Ἠδωνῶν
ἐπορεύοντο κατὰ τὰς γεφύρας, τὸν Στρυμόνα εὑρόντες
ἐζευγμένον. Ἐννέα δὲ Ὁδοὺς πυνθανόμενοι τὸν χῶρον
τοῦτον καλέεσθαι, τοσούτους ἐν αὐτῷ παῖδάς τε καὶ παρθέ-
νους ἀνδρῶν τῶν ἐπιχωρίων ζώοντας κατώρυσσον. Περσικὸν
δὲ τὸ ζώοντας κατορύσσειν, ἐπεὶ καὶ Ἄμηστριν τὴν Ξέρξεω
γυναῖκα πυνθάνομαι γηράσασαν δὶς ἑπτὰ Περσέων παῖδας,
ἐόντων ἐπιφανέων ἀνδρῶν, ὑπὲρ ἑωυτῆς τῷ ὑπὸ γῆν λεγο-
μένῳ εἶναι θεῷ ἀντιχαρίζεσθαι κατορύσσουσαν.
Ὡς δὲ ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ἐπορεύετο ὁ στρατός, ἐνθαῦτα
πρὸς ἡλίου δυσμέων ἐστὶ αἰγιαλὸς ἐν τῷ οἰκημένην Ἄργιλον...
Αισχίνης De falsa legationeτμ. 31, γρ. 5
Καὶ τὴν διαβολὴν ταύτην

ἐπειρώμην λύειν, διδάσκων ὅτι Καλλισθένην ὁ δῆμος ἀπέκ-
τεινεν οὐ διὰ τὰς πρὸς Περδίκκαν ἀνοχάς, ἀλλὰ δι' ἑτέρας
αἰτίας. Καὶ πάλιν οὐκ ὤκνουν κατ' αὐτοῦ λέγειν Φιλίππου,
ἐπιτιμῶν ὅτι τὴν ἐκδοχὴν ἐποιήσατο πρὸς τὴν πόλιν τοῦ
πολέμου.
Καὶ πάντων ὧν εἴποιμι μάρτυρας τὰς
ἐκείνων ἐπιστολὰς παρειχόμην καὶ τὰ ψηφίσματα τοῦ
δήμου καὶ τὰς Καλλισθένους ἀνοχάς. Περὶ μὲν οὖν τῆς ἐξ
ἀρχῆς κτήσεως τῆς χώρας, καὶ τῶν καλουμένων Ἐννέα ὁδῶν, καὶ περὶ
τῶν Θησέως παίδων, ὧν Ἀκάμας λέγεται
φερνὴν ἐπὶ τῇ γυναικὶ λαβεῖν τὴν χώραν ταύτην, τότε μὲν
ἥρμοττε λέγειν καὶ ἐρρήθη ὡς ἐνεδέχετο ἀκριβέστατα,
νυνὶ δὲ ἴσως ἀνάγκη συντέμνειν τοὺς λόγους· ἃ δὲ ἦν τῶν
σημείων οὐκ ἐν τοῖς ἀρχαίοις μύθοις, ἀλλ' ἐφ' ἡμῶν γεγενη-
12
μένα, τούτων ἐπιμνησθήσομαι.

Συμμαχίας γὰρ Λακεδαιμονίων καὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων
συνελθούσης, εἷς ὢν τούτων Ἀμύντας ὁ Φιλίππου πατὴρ καὶ πέμπων
σύνεδρον καὶ τῆς καθ' αὑτὸν ψήφου κύριος ὤν, ἐψηφίσατο Ἀμφί-
πολιν τὴν Ἀθηναίων συνεξαιρεῖν μετὰ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων
Αίλιος Ηρωδιανός καθολική προσωδία Part+τόμ. 3,1, σελ. 92, γρ. 33
... πολίχνιον Λαμψάκου ἐν τῇ περαίᾳ τῆς Χερρονήσου ἐπ' ἀκτῆς

κείμενον, ὡς Ἀλέξανδρος ἐν τῷ περὶ Βιθυνίας. ἔστι καὶ Σικελίας καὶ
Καρίας. Νεάπολις πόλις Ἰταλίας· ἔστι καὶ ἄλλη Λιβύης καὶ ἄλλαι.
Νικόπολις πόλις Ἠπείρου· ἔστι καὶ Βιθυνίας καὶ ἄλλη τῆς μικρᾶς
Ἀρμενίας. Πομπηϊούπολις πόλις Παφλαγονίας· τινὲς δὲ δίχα τοῦ
υ Πομπηϊόπολις λέγουσι. Πονηρόπολις πόλις ἐν Θρᾴκῃ, Σκυ-
θόπολις Παλαιστίνης πόλις, Σκυτόπολις πόλις Λιβύης, περὶ ἧς ὁ
πολυίστωρ ἐν Λιβυκῶν τρίτῳ. Ταυρόπολις πόλις Καρίας. Φιλιππό-
πολις πόλις Μακεδόνων, Φιλίππου τοῦ Ἀμύντου κτίσμα ἐν τῷ Ἕβρῳ.
Φινόπολις πόλις πρὸς τῷ Πόντῳ ἀπὸ Φινέως. Φαγρωριόπολις.
Ἀμφίπολις πόλις Μακεδονίας κατὰ Θρᾴκην, ἥτις Ἐννέα ὁδοί ἐκα-
λεῖτο. κεκλῆσθαι δὲ Μυρίκην καὶ Ἠιόνα, Ἀμφίπολιν δὲ διὰ τὴν περίρ-
ροιαν τοῦ Στρυμόνος, ὡς Θουκυδίδης τετάρτῃ (c. 102). ἀκρόπολις.
ἔστι καὶ Ἀκρόπολις πόλις Λιβύης. μητρόπολις. ἔστι καὶ Μητρόπο-
λις πόλις Φρυγίας ὑπὸ τῆς μητρὸς τῶν θεῶν κτισθεῖσα, ὡς Ἀλέξανδρος
ἐν τῷ περὶ Φρυγίας. ἔστι καὶ ἄλλη Φρυγίας ὁμώνυμος καὶ Λυδίας καὶ
Θεσσαλίας καὶ Ἀκαρνανίας καὶ Δωριέων καὶ τῶν ἐν τῷ Πόντῳ Μοσσυ-
νοίκων καὶ Σκυθίας καὶ Εὐβοίας. Ἀδριανούπολις ἡ πρότερον Ἡρά-
κλεια. Ἀνταιούπολις πόλις ἐν Αἰγύπτῳ. Ἀνώπολις. οὕτως ἐκα-
λεῖτο ἡ Ἀραδὴν ἐν Κρήτῃ διὰ τὸ ἄνω εἶναι. Ἀρχανδρούπολις πό-
λις ἐν Αἰγύπτῳ· Ἡρόδοτος δευτέρῳ (c. 97). Ἀφροδιτόπολις ἡ καὶ
Στράβων γεωγραφικά Βι. 7a, κεφ. 1,τμ. 35, γρ. 32
μονικὸς κόλπος μέχρι Νέστου τοῦ ποταμοῦ τοῦ ἀφορί-

ζοντος τὴν κατὰ Φίλιππον καὶ Ἀλέξανδρον Μακεδο-
νίαν· εἰς μέντοι τἀκριβὲς ἄκρα τίς ἐστιν ἡ ποιοῦσα τὸν
κόλπον πρὸς τὸν Ἄθω, πόλιν ἐσχηκυῖα τὴν Ἀπολλω-
νίαν. ἐν δὲ τῷ κόλπῳ πρώτη μετὰ τὸν Ἀκανθίων λι-
μένα Στάγειρα, ἔρημος, καὶ αὐτὴ τῶν Χαλκιδικῶν,
Ἀριστοτέλους πατρίς, καὶ λιμὴν αὐτῆς Κάπρος καὶ
νησίον ὁμώνυμον τούτῳ· εἶθ' ὁ Στρυμὼν καὶ ὁ ἀνά-
πλους εἰς Ἀμφίπολιν εἴκοσι σταδίων· ἔστι δ' Ἀθηναίων κτίσμα ἐν τῷ
13
τόπῳ ἱδρυμένον τούτῳ, ὃς καλεῖ-

ται Ἐννέα ὁδοί· εἶτα Γαληψὸς καὶ Ἀπολλωνία, κατε-
σκαμμέναι ὑπὸ Φιλίππου. E.
Ἀπὸ Πηνειοῦ φησὶν εἰς Πύδναν σταδίους * ἑκατὸν
εἴκοσι. παρὰ δὲ τὴν παραλίαν τοῦ Στρυμόνος καὶ Δα-
τηνῶν πόλις Νεάπολις καὶ αὐτὸ τὸ Δάτον, εὔκαρπα
πεδία καὶ λίμνην καὶ ποταμοὺς καὶ ναυπήγια καὶ χρυ-
σεῖα λυσιτελῆ ἔχον, ἀφ' οὗ καὶ παροιμιάζονται “Δάτον
ἀγαθῶν” ὡς καὶ “ἀγαθῶν ἀγαθῖδας.” ἔστι δ' ἡ χώρα
ἡ πρὸς τὸ Στρυμόνος πέραν, ἡ μὲν ἐπὶ τῇ θαλάττῃ καὶ
τοῖς περὶ Δάτον τόποις Ὀδόμαντες καὶ Ἠδωνοὶ καὶ Βισάλται, οἵ τε
αὐτόχθονες καὶ οἱ ἐκ Μακεδονίας
Polyaenus Rhet., Strategemata Βι. 6, κεφ. 53,τμ. 1, γρ. 2
ΣΙΣΥΦΟΣ.
Σίσυφος, Αὐτολύκου τὰς βόας αὐτοῦ κλέπτοντος

πολλάκις, ταῖς χηλαῖς τῶν βοῶν ἐνέτηξε μόλιβον, ᾧ
χαρακτῆρα ἐνήρμοσε γράμματα ἐκτυποῦντα ‘Αὐτόλυκος
ἔκλεψεν’. ὁ μὲν δὴ Αὐτόλυκος νύκτωρ ἀπήλασε τὰς
βόας, ὁ δὲ Σίσυφος μεθ' ἡμέραν τοῖς γείτοσι γεωρ-
γοῖς ἔδειξε τὰ ἴχνη τῶν βοῶν κατηγοροῦντα τὴν Αὐ-
τολύκου κλοπήν.
ΑΓΝΩΝ.
Ἅγνων Ἀττικὴν ἀποικίαν ἤγαγεν οἰκίσαι βουλό-

μενος τὰς καλουμένας Ἐννέα ὁδοὺς ἐπὶ τῷ Στρυμόνι·
ἦν γὰρ καὶ λόγιον Ἀθηναίοις τοιόνδε·
τίπτε νέως κτίσσαι πολύπουν μενεαίνετε χῶρον,
κοῦροι Ἀθηναίων; χαλεπὸν δὲ θεῶν ἄτερ ὔμμιν.
οὐ γὰρ θέσφατόν ἐστι, πρὶν ἂν κομίσητ' ἀπὸ Τροίης
Ῥήσου ἀνευρόντες καλάμην πατρίῃ δέ τ' ἀρούρῃ
κρύψητ' εὐαγέως· τότε δ' ἂν τότε κῦδος ἄροισθε.
ταῦτα τοῦ θεοῦ χρήσαντος ὁ στρατηγὸς Ἅγνων ἐς
Τροίαν ἔπεμψεν ἄνδρας, οἳ τὸ Ῥήσου σῆμα νύκτωρ
ἀνορύξαντες ἀνείλοντο τὰ ὀστᾶ· καὶ καταθέντες τὰ
ὀστᾶ ἐς χλαμύδα πορφυρᾶν κομίζουσιν ἐπὶ τὸν Στρυ
14
ποιησάμενος τρεῖς ἡμέρας ἀπέπεμψε τοὺς βαρβάρους

καὶ διὰ τῆς νυκτὸς τὸν Στρυμόνα μετὰ τοῦ στρατεύ-
ματος διελθὼν τά τε ὀστᾶ τοῦ Ῥήσου κατώρυξε παρὰ
τὸν ποταμὸν καὶ τὸ χωρίον ἀποταφρεύσας ἐτείχιζε
πρὸς τὴν σελήνην, ἡμέρας δὲ οὐκ εἰργάζοντο. καὶ δὴ
[τὸ] πᾶν ἔργον ἐξετελέσθη τριῶν νυκτῶν. ὡς δὲ οἱ
βάρβαροι μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐλθόντες τὸ τεῖχος εἶδον
ἐγηγερμένον, ἐνεκάλουν Ἅγνωνι ὡς παραβάντι τὰς
σπονδάς, ὁ δὲ οὐδὲν ἔφη ἀδικεῖν· σπείσασθαι γὰρ
τρεῖς ἡμέρας, οὐ τρεῖς νύκτας. τούτῳ τῷ τρόπῳ τὰς
Ἐννέα ὁδοὺς Ἅγνων οἰκίσας τὴν πόλιν Ἀμφίπολιν
ἐκάλεσεν.
ΑΜΦΙΡΗΤΟΣ.
Ἀμφίρητος Ἀκάνθιος λῃσταῖς ἁλοὺς, ἐς Λῆμνον

ἀχθεὶς ἐν δεσμοῖς ἐφρουρεῖτο τῶν λῃστῶν λύτρα με-
γάλα ἐλπιζόντων· ὁ δὲ τροφῆς ἀποσχόμενος μίλτον
ὕδατι ἁλμυρῷ μίξας ἔπιεν. ἐπεὶ δὲ διεχώρησεν, οἱ
λῃσταὶ νομίσαντες αἵματος ῥύσιν αὐτῷ γεγονέναι τῶν
δεσμῶν ἀνῆκαν, ὡς μὴ διὰ τὴν νόσον ἀποθάνοι καὶ
δὴ τῶν λύτρων ἀπολουμένων. ὁ δὲ λυθεὶς, νύκτωρ
ἀποδρὰς, ἁλιάδος ἐπιβὰς εἰς Ἄκανθον διεσώθη.
Androtion Hist., Fragmenta Fragment 27, γρ. 2
Μεταχοίου ... ἢ Μεταχοιάτης. ... Ἀνδροτίων δὲ ἐν τῷ

ζʹ Μεταχοίου ναέτης φησὶ, καὶ ἴσως περιφραστικῶς.
Steph. Byz.: Στρύμη, Πόλις Θρᾴκης, ὡς Ἀνδροτίων ἑβδόμῳ.
LIBER XII.
Harpocrat.: Ἀμφίπολις. ... Πόλις αὕτη τῆς Θρᾴ-

κης· πρότερον δὲ Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλεῖτο, ὡς Ἀνδροτίων
ἐν δωδεκάτῃ Ἀτθίδος.
FRAGMENTA INCERTAE SEDIS.

15
Scholiastes Pind. Isthm. VII, 13: Ἀνδροτίων δέ

φησι φυγόντα ἐκ τῆς Φοινίκης τὸν Κάδμον μετὰ ἱκα-
νῶν σποράδων, κατελθεῖν εἰς Θήβας. Ὅθεν διὰ τὸ
συμμιγὲς καὶ σποράδην εἶναι, Σπαρτοὶ ἐκλήθησαν.
Οἱ δὲ Θηβαῖοι τὰ περὶ αὐτῶν ψευδῶς ἐτερατούργη-
σαν. Schol Eurip. Phoen. 674:
Harpocration Gramm., Lexicon in decem oratores Atticos

Σελ. 28, γρ. 8
περὶ τὴν ἑστίαν ἔφερον τρέχοντες, καὶ ὑπὸ τῶν οἰκείων καὶ φίλων
πουλύποδας καὶ σηπίας ἐλάμβανον.
Ἀμφικτύονες: συνέδριόν ἐστιν Ἑλληνικὸν, συναγόμενον ἐν Θερ-
μοπύλαις. ὠνομάσθη δὲ ἤτοι ἀπὸ Ἀμφικτύονος τοῦ Δευκαλίωνος,
ὅτι αὐτὸς συνήγαγε τὰ ἔθνη βασιλεύων, ὥς φησι Θεόπομπος ἐν ηʹ
(ταῦτα δ' ἦν ιβʹ, Ἴωνες Δωριεῖς Περραιβοὶ Βοιωτοὶ Μάγνητες Ἀχαιοὶ
Φθιῶται Μηλιεῖς Δόλοπες Αἰνιᾶνες Δελφοὶ Φωκεῖς), ἢ ἀπὸ τοῦ πε-
ριοίκους εἶναι τῶν Δελφῶν τοὺς συναχθέντας, ὡς Ἀναξιμένης ἐν αʹ
Ἑλληνικῶν.
Ἀμφίπολις: Ἀντιφῶν περὶ τοῦ Λινδίων φόρου. πόλις αὕτη τῆς
Θρᾴκης. πρότερον δὲ Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλεῖτο, ὡς Ἀνδροτίων ἐν ιβʹ
Ἀτθίδος. Μαρσύας δ' ἐν Μακεδονικοῖς διὰ τὸ περιοικεῖσθαι τὸν τό-
πον Ἀμφίπολιν ὠνομάσθαι, πρότερον Ἄκραν καλουμένην· οἱ δὲ Ἄρεος
πόλις.
Ἀμφισβητεῖν καὶ 8παρακαταβάλλειν: οἱ τῶν κλήρων ἐπιδικα-
ζόμενοι ἀμφισβητεῖν ἢ παρακαταβάλλειν λέγονται, οἱ μὲν οὐ φά-
σκοντες ἐπίδικον εἶναι τὸν κλῆρον ὡς ὄντος παιδὸς τῷ τετελευτηκότι
ἢ γόνῳ ἢ ποιήσει, οἱ δὲ ὡς ἄπαιδος τελευτήσαντος δικαιότερον λέγον-
τες ἔχειν αὐτοὺς τὸν κλῆρον τοῦ λαχόντος, ἢ συγγενεῖς ὄντες ἢ κατὰ
διαθήκας κληρονόμοι. οὕτω Δημοσθένης καὶ Ὑπερείδης περὶ τοῦ
παρακαταβάλλειν διεσάφησαν.

Σελ. 115, γρ. 1
γραμματικὸς ἐν τῷ ὑπομνήματι τοῦ λόγου εἰπὼν ὡς τὰ ἔνθρυπτα

ἐκκείμενον καὶ γνώριμον ἀπ' αὐτῆς ἔχει τῆς φωνῆς τὸ σημαινόμενον,
περιεργότερόν τινα ἐκτίθεται ἐξήγησιν ἀμάρτυρον· εἰσὶ δὲ ἔνθρυπτα
τὰ ἐκ πεμμάτων, ἢ τὰ ἐνθρυβόμενα βρώματα. ἔνιοι δὲ ταῖς τε-
λεταῖς αὐτὰ προσοικειοῦσι· καὶ Ἀπόλλων δὲ παρ' Ἀθηναίοις Ἔν-
θρυπτος.
Ἐν Λίμναις Διονύσιον: Ἰσαῖος περὶ τοῦ Κίρωνος κλήρου. τό-
16
πος ἐστὶν ἐν Ἀθήναις Λίμναι, ἐν ᾧ ὁ τιμώμενος Διόνυσος.

Ἐννεάκρουνον: [Λυσίας] Ἰσοκράτης ἐν τῷ περὶ τῆς ἀντιδό-
σεως. κρήνη τις ἐν Ἀθήναις· πρότερον δ' ἐκαλεῖτο Καλλιρρόη.
Ἐννέα ὁδοί: Αἰσχίνης ἐν τῇ περὶ τῆς πρεσβείας ἀπολογίᾳ.
τόπος ἐν Θρᾴκῃ περὶ τὴν Ἀμφίπολιν.
Ἐν παραβύστωι: ἀντὶ τοῦ κρύφα καὶ οὐ φανερῶς Ὑπερείδης ἐν
τῷ κατ' Ἀρχεστρατίδου.
Ἐνσημαινόμενος: ἀντὶ τοῦ ἐνδεικνύμενος καὶ ἐμφαίνων Ἰσο-
κράτης.
Ἐν Φρεαττοῖ: Δημοσθένης ἐν τῷ κατ' Ἀριστοκράτους περὶ τοῦ
ἐν Φρεαττοῖ δικαστηρίου ἀκριβῶς διεξελήλυθε, λέγων οὕτως. “ἔτι
“τοίνυν πέμπτον δικαστήριον ἄλλο θεάσασθε οἷον ὑπερβέβηκε τὸ ἐν
Φρεαττοῖ. ἐνταῦθα γὰρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, κελεύει δίκας ὑπέχειν
“ὁ νόμος, ἐάν τις ἐπ' ἀκουσίῳ φόνῳ πεφευγὼς, μήπω τῶν ἐκβαλόν
Στέφανος Εθνικά (επιτ. ) Σελ. 90, γρ. 13
Ἀμφίκαια, πόλις Φωκίδος, Παυσανίας δεκάτῃ· ὁ αὐτὸς

Ἀμφίκλειαν εἶπεν. ὁ πολίτης Ἀμφικαιεύς.
Ἀμφίλοχοι, πόλις Ἀκαρνανίας, οἱ καὶ Ἀμφιλοχικὸν
Ἄργος κληθέντες ἀπὸ Ἀμφιλόχου τοῦ Ἀμφιαράου, καὶ Ἀμφι-
λοχία ἡ χώρα. οἱ πολῖται Ἀμφίλοχοι καὶ Ἀμφιλοχικοί ἐκ τοῦ
Ἀμφιλοχικὸν Ἄργος.
Ἀμφιμάλιον, πόλις Κρήτης, ἀπὸ Ἀμφιμάλου. ὁ πο-
λίτης Ἀμφιμαλιεύς ἢ Ἀμφιμάλιος. λέγεται καὶ Ἀμφίμαλα
καὶ τὸ ἐθνικὸν Ἀμφιμαλαῖος.
Ἀμφίπολις, πόλις Μακεδονίας κατὰ Θρᾴκην, ἥ τις
Ἐννέα ὁδοί ἐκαλεῖτο. κεκλῆσθαι δὲ Μυρίκην καὶ Ἠιόνα,
Ἀμφίπολιν δὲ διὰ τὴν περίρροιαν τοῦ Στρυμόνος, ὡς Θουκυ-
δίδης τετάρτῃ. ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Κράδεμνα καὶ Ἀνάδραιμος.
ἔστι καὶ πόλις Συρίας πρὸς τῷ Εὐφράτῃ, κτίσμα Σελεύκου.
καλεῖται δὲ ὑπὸ τῶν Σύρων Τούρμεδα. τὸ ἐθνικὸν Ἀμφι-
πολίτης.
Ἄμφισσα, πόλις Ὀζολῶν Λοκρῶν. ἐκλήθη δὲ διὰ τὸ
ἐμπεριέχεσθαι τοῖς ὄρεσι τοῖς παρακειμένοις. παραγωγὴ δέ,
ὡς ἐκ τῆς ἀντί Ἄντισσα καὶ ἐκ τῆς ἐπί ἔπισσα, οὕτως ἀμφί
Ἄμφισσα. ὁ πολίτης Ἀμφισσαῖος καὶ Ἀμφισσεύς. τὸ ἐκ
τόπου Ἀμφίσσηθεν. ἔστι καὶ χώρα τῆς μικρᾶς Ἀρμενίας
Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (Α – Δ) Alphabetic letter

alpha, entry 1359, γρ. 2
Ἀμφιορκία· ἐπειδὰν ὅ τε διώκων καὶ ὁ φεύγων ὀμνύωσι.

17
πολλῶν δὲ κλοπῆς ἔγκλημά τισιν ἐπιφερόντων, ἐπειδὴ τοῦτο πολλάκις

ὤφθη μάτην γινόμενον, ἔθεντο Ἀθηναῖοι νόμον κατὰ τῶν ἀπαγόντων
εἰς δεσμωτήριόν τινας ἐπὶ δίκῃ κλοπῆς χιλίας διδόναι δραχμὰς τοὺς
ἁλόντας. ἀλλὰ καὶ τοὺς οὐσίαν ἀπογράψαντας τῶν πολιτῶν τινος ὡς
τῷ δήμῳ προσήκουσαν, εἰ συκοφαντοῦντες ἁλοῖεν, καὶ οὗτοι χιλίαις
ἐζημιοῦντο.
Ἀμφιπλίξ (Soph. fr. 539 N.2 = 596 R.)· ἀμφιβάδην. τὸ περιε-
χόμενον ὑπὸ τῶν ποδῶν· πλὶξ γὰρ τὸ βῆμα.
Ἀμφίπολις· πόλις ἐστὶ τῆς Θρᾴκης. πρότερον δὲ Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλοῦντο.
φασὶ δέ τινες αὐτὴν Ἀμφίπολιν ὠνομάσθαι διὰ τὸ
περιοικεῖσθαι τὸν τόπον.
Ἀμφίπολος· θεράπαινα, τουτέστιν ἡ περὶ τὸν θάλαμον ἢ
τὴν οἰκίαν πολουμένη, ὅ ἐστιν ἀναστρεφομένη καὶ περιέπουσα.
Ἀμφίπρυμνος λόγος· Εὐριπίδης (fr. 955d Snell)· “ὡς ἀμ-
φιπρύμνω δύο μ' ἐλέγχετον λόγω”.
Ἀμφιρύτη· περιρρεομένη κύκλῳ.
Ἀμφιπλήκτοις (fr. trag. adesp. novum)· ἀμφιθαλασσίοις,
ἑκατέρωθεν πλησσομέναις ὑπὸ θαλάσσης. λέγει δὲ τὸν Ἰσθμόν.
Ἀμφίσβαινα· ὄφις ὁ καὶ ἐπὶ τῆς οὐρᾶς κεφαλὴν ἔχων. Πε-
λαργοῖς Ἀριστοφάνης (fr. 18 Dem.).
Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter epsilon, entry

3187, γρ. 1
ἐν μύρτου κλάδῳ· ἐν μυρσίνης κλάδοις (Ar. Lys. 632?)

[ἐννεοί· ἄφωνοι]
ἐννέα ἄρχοντες· ἀρχὴ διὰ ἐννέα ἀρχόντων
ἐννεάβοιον· ἐννέα βοῶν ἄξιον· ἢ ἐννάβυρσον. ὁ δὲ βοῦς
νόμισμα (Ζ 236)
ἐννεάκροσσον· πολλοὺς κροσσοὺς ἔχον
Ἐννεάκρουνος· κρήνη Ἀθήνησι ἣν πρότερον Καλλιρόην
ἔλεγον· τῶν δὲ τυράννων οὕτως αὐτὴν κατασκευασάντων
ἐκλήθη Ἐννεάκρουνος, ὥς φησι καὶ Θουκυδίδης (1,15,5)
†ἐννεάπον· λοξόν
Ἐννέα ὁδοί· ἡ νῦν Ἀμφίπολις (Aeschin. 2, 31 ..)
ἐννεάμυκλος· ἰσχυρός. ἐνναέτης (Callim. fr. 650)
*ἐννεάχιλοι· ἐννακισχίλιοι (Ε 860) Sn
ἐννεάψυχος· ὁ κύων. παροιμιωδῶς
ἔννεεν· ἐξέτεινεν
Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum Kallierges σελ. 93,

18
γρ. 43
Χοιροβοσκός. Ἀμφίπολος: Θεραπαινὶς, δουλίς. Παρὰ τὴν

ἀμφὶ πρόθεσιν καὶ τὸ πολῶ, πόλος, καὶ ἀμφίπολος,
οἱονεὶ ἡ περὶ τὴν δέσποιναν πολοῦσα, τουτέστιν ἀνα-
στρεφομένη. Προπαροξύνεται. Τὰ παρὰ τὸ πολῶ
καὶ χέω, μὴ μετὰ προθέσεως συντιθέμενα, πρὸ μιᾶς
ἔχουσι τὸν τόνον· οἷον ὀνειροπόλος, οἰωνοπόλος, οἰνο-
χόος· τὰ δὲ μετὰ προθέσεως συντιθέμενα προπαρο-
ξύνονται, πρόπολος, πρόχοος.
Ἀμφίπολις: Πόλις Θρᾴκης, ἥτις ἐκαλεῖτο
πρότερον Ἐννέα ὁδοί· διὰ τὸ περιέχεσθαι καὶ
περιοδεύεσθαι ὑπὸ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ. Με-
θόδιος.
Ἀμφιρρόπους ἐννοίας: Ἀπὸ τοῦ ῥέπω τοῦ
σημαίνοντος τὸ κλίνω ἢ ἐκτείνω· ἐπ' ἀδήλου ἐπικει-
μένας τοῦ τέλους, ἀμφοτέρωθεν κλινούσας, ἢ καθελ-
κομένας, ἢ καθελκούσας.
Lexica Segueriana, Glossae rhetoricae (e cod. Coislin. 345)

Alphabetic entry epsilon, σελ. 251, γρ. 9
Ἐνθένδε: ἤτοι τοπικόν ἐστιν, οἷον ἀπὸ τῆς ἐκκλησίας,

ἢ χρονικὸν ἀντὶ τοῦ νῦν.
Ἐγκτήματα: τὰ ἐν ἀλλοτρίᾳ γῇ χωρία καὶ περιουσία
τις ἐγκτήματα λέγεται. τὰ δὲ ἐν τῇ πατρικῇ γῇ κτή-
ματα λέγεται.
Ἐν ὁδῷ καθελών: ἀντὶ τοῦ ἀνελών· παρ' ὃ καὶ κα-
θεῖλε λέγομεν Τὸν τύραννον. ἢ ἐν ὁδῷ καθελών
ἀντὶ τοῦ ἐν λόχῳ· ὁδὸς γὰρ ὁ λόχος.
Ἐν Φρεαττοῖ: δικαστήριόν ἐστι καὶ τοῦτο τῶν φονι-
κῶν δικῶν.
Ἐννέα ὁδοί: ἡ Ἀμφίπολις. ἐκλήθη δὲ ἐννέα ὁδοὶ διὰ
τὸ τὴν Φυλλίδα, τὴν Φυλέως θυγατέρα, ἐννάκις κα-
ταβεβηκέναι εἰς θάλασσαν ἐπισκεπτομένην, μή πως
ναῦς προσπλεῖ Ἀττική. Ἀκάμας γάρ, ὁ Θησέως υἱός,
Ἀθηναῖος ὤν, ἐκ Τροίας ἐπανιὼν εἰς τὴν πατρίδα,
ἦλθεν εἰς Θρᾴκην, καὶ ξενισθεὶς παρὰ Φυλεῖ, τῷ τῆς
χώρας βασιλεῖ, Φυλλίδα τὴν αὐτοῦ ἔγημε θυγατέρα,
ἐρασθεῖσαν αὐτοῦ. ἀποδημήσας δὲ ὁ Ἀκάμας Ἀθήνα-
ζε, ὡς θᾶττον ἐπανήξων, οὐκέτι ὑπέστρεψεν.
19
Ἐν τοῖς μέρεσι καλουμένη μάχη: ἡ πρώτη τῶν

ἐφήβων στρατεία, ἐπεὶ χωρὶς ἐν τοῖς ἀκινδυνοτέροις
Σχόλια στον Αισχίνην

Oration 2, scholion 31, γρ. 4
ἀνοχὰς] ἀνοχαί εἰσιν αἱ πρὸς ὀλίγον χρόνον ὑπερθέσεις

τοῦ πολέμου, ἃς καλεῖ ὁ Θουκυδίδης ἀνακωχάς, παρὰ τὸ ἀνέχειν
καὶ τέως ἀναβάλλεσθαι. Vat. Laur. BFgim. ἀνοχὰς οὖν τὴν ἀναβο-
λὴν τοῦ πολέμου πρὸς ὀλίγον χρόνον. Vat. Laur. gim. οὐκ εἶπε ποίας.
ἐπλάττετο γὰρ δῆθεν. F.
ἐκδοχὴν] οἱονεὶ διαδοχήν· διεδέξατο γὰρ τὸν ἀδελφὸν εἰς τὸν
πρὸς ἡμᾶς πόλεμον τὸν ὑπὲρ Ἀμφιπόλεως. BF.
τὰ ψηφίσματα] ὅτι οἱ μὲν πρόγονοι αὐτοῦ ἀεὶ ἔγραφον
πολεμεῖν, ἡμεῖς δ' ἀντεγράφομεν αὐτοῖς εἰρηνικά. Vat. Laur.
BFgim.
Ἐννέα ὁδῶν] ἠτύχησαν Ἀθηναῖοι ἐννάκις περὶ τὰς Ἐννέα κα-
λουμένας ὁδούς, ὅς ἐστι τόπος τῆς Θρᾴκης, ἡ νῦν καλουμένη Χερ-
ρόνησος. ἠτύχησαν δὲ διὰ τὰς Φυλλίδος ἀράς, ἣ Δημοφῶντος ἐρα-
σθεῖσα καὶ προσδοκῶσα αὐτὸν ἐπανήξειν ἀποτελέσοντα τὰς πρὸς
αὑτὴν συνθήκας καὶ ἐννάκις ἐπὶ τὸν τόπον ἐλθοῦσα, ὡς οὐχ ἧκε,
κατηράσατο τοῖς Ἀθηναίοις τοσαυτάκις ἀτυχῆσαι περὶ τὸν τόπον.
τὰ δὲ ἀτυχήματα ἐγένοντο τάδε· τὸ πρῶτον μὲν Λυσιστράτου καὶ
Λυκούργου καὶ Κρατίνου στρατευόντων ἐπ' Ἠϊόνα τὴν ἐπὶ Στρύ-
μονι διεφθάρησαν ὑπὸ Θρᾳκῶν, εἰληφότες Ἠϊόνα, ἐπὶ ἄρ-
χοντος Ἀθήνησι Φαίδωνος· δεύτερον οἱ μετὰ Λεάγρου κληροῦχοι.
ἐπὶ Λυσικράτους· τρίτον οἱ μετ' Εὐκλέους καὶ Θουκυδίδου· τέ
Σχόλια στον Αισχίνην Oration 2, scholion 31, γρ. 22

ἐπὶ Λυσικράτους· τρίτον οἱ μετ' Εὐκλέους καὶ Θουκυδίδου· τέ-
ταρτον οἱ μετὰ Κλέωνος, ἐπὶ ἄρχοντος Ἀλκαίου· πέμπτον οἱ ἐνοι-
κοῦντες Ἠϊόνα Ἀθηναῖοι ἐξηλάθησαν· ἕκτον οἱ μετὰ Σιμίχου
στρατηγοῦντος διεφθάρησαν· ἕβδομον, ὅτε Πρωτόμαχος ἀπέτυχεν,
Ἀμφιπολιτῶν αὑτοὺς παραδόντων τοῖς ὁμόροις Θρᾳξίν· ὄγδοον
ἐκπεμφθεὶς ὑπὸ Τιμοθέου Ἀλκίμαχος ἀπέτυχεν, αὐτοῦ παραδόν-
τος αὑτὸν Θρᾳξίν, ἐπὶ Τιμοκράτους Ἀθήνησιν ἄρχοντος· ἔνατον
Τιμόθεος ἐπιστρατεύσας ἡττήθη ἐπὶ Καλλιμήδους ἄρχοντος. τὰς
δὲ Ἐννέα ὁδοὺς Ἅγνων συνοικίσας Ἀθηναῖος ἐκάλεσεν Ἀμφίπολιν,
ἐπὶ ἄρχοντος Ἀθήνησιν Εὐθυμένους. τὴν δὲ Φυλλίδα οἱ μὲν Φυλ-
ληΐδα, οἱ δὲ Κίασαν ὀνομάζουσι, καὶ τὸν πατέρα αὐτῆς οἱ μὲν
20
Φίλανδρον, οἱ δὲ Κίασον, οἱ δὲ Θῆλον, Δημοφῶντι δὲ ἐκ Φυλ-

λίδος Ἀμφίπολιν καὶ Ἀκάμαντα υἱόν φασι γενέσθαι. Vat. Laur.
Bgim.
Θησέως παίδων] Θησέως παῖδες Δημοφῶν καὶ Ἀκάμας. τούτων
Δημοφῶντι λέγεται δοθῆναι προῖκα τὰς Ἐννέα ὁδοὺς οὕτω καλου-
μένας· οὗτος δὲ παρὰ τὴν ἱστορίαν Ἀκάμαντί φησι δοθῆναι, οὐ
Δημοφῶντι. Vat. Laur. Bgim.
Σχόλια στον Αισχίνην Oration 2, scholion 31, γρ. 29

Φίλανδρον, οἱ δὲ Κίασον, οἱ δὲ Θῆλον, Δημοφῶντι δὲ ἐκ Φυλλίδος
Ἀμφίπολιν καὶ Ἀκάμαντα υἱόν φασι γενέσθαι. Vat. Laur.
Bgim.
Δημοφῶντι λέγεται δοθῆναι προῖκα τὰς Ἐννέα ὁδοὺς οὕτω καλου-
μένας· οὗτος δὲ παρὰ τὴν ἱστορίαν Ἀκάμαντί φησι δοθῆναι, οὐ
Δημοφῶντι. Vat. Laur. Bgim. ἐν τοῖς ἀρχαίοις μύθοις] οὐχ ὡς μύθου
ὄντος τοῦ περὶ τὴν Φυλλίδα γάμου, ἀλλ' ὡς παλαιοῦ πάνυ, οὕτως εἶπεν.
Vat. Laur. Bgim. συμμαχίας] οἱονεὶ συλλόγου καὶ κοινοῦ συνεδρίου.
Vat. Fgim. εἰ μὲν πρὸς ἡμᾶς πολεμήσας] τὸ σχῆμα περιτροπή. F.
ἀπέστη] παρεχώρησε. q. σκοτεινὸν] ἢ ἀσαφὲς ἢ οὐδεμιᾶς λαμπρότητος
ἐχόμενον καὶ
Σχόλια στον Λυκόφρονα (scholia vetera et recentiora partim Isaac et

Joannis Tzetzae) Scholion 495, γρ. 54
γῆν διὰ τὸ μὴ γενέσθαι αὐτὴν δούλην. *Ἰδαίαν οὖν πό-

ριν ἀλληγορικῶς τὴν Λαοδίκην*. s3s4 καὶ ταῦτα μὲν οὕ-
τως, ἡ δὲ ἔννοια τοιαύτη· τῶν πέντε, ὧν εἶπε μέλλειν ἀπελ-
θεῖν εἰς Κύπρον, τρίτος ἀπελεύσεται ὁ Ἀκάμας ὁ τοῦ Θη-
σέως παῖς τοῦ λαβόντος τὰ ὅπλα τοῦ Αἰγέως ἐκ τῆς πέ-
τρας. ὁ δὲ Ἀκάμας ὀλίγαις ναυσὶ προσίσχει Θραξὶ Βισάλ-
ταις καὶ ἐρᾷ τούτου Φυλλὶς ἡ θυγάτηρ τοῦ ἐκεῖ βασιλέως
καὶ ὁ πατὴρ αὐτὴν ἐγγυᾷ ἐπὶ προικὶ τῇ βασιλείᾳ. Ἀκάμας
δὲ βουλόμενος ἐλθεῖν εἰς τὴν πατρίδα πολλὰ δεηθεὶς παρὰ
21
Φυλλίδος καὶ τῶν ἐκείνης ὀμόσας ἀντιστρέψειν ἐξέρχεται.

καὶ Φυλλὶς αὐτὸν προπέμπει ἄχρι τῶν Ἐννέα ὁδῶν καὶ δί-
δωσιν αὐτῷ κιβώτιον εἰποῦσα ἱερὸν εἶναι μητρὸς Ῥέας καὶ
μὴ ἀνοίγειν αὐτό, εἰ μὴ ὅταν ἀπελπίσῃ τὴν πρὸς αὐτὴν
ἄνοδον. ὁ δ' ἐλθὼν εἰς Κύπριν ἐκεῖ κατῴκει. καὶ *τοῦ*
τακτοῦ χρόνου διελθόντος ἡ Φυλλὶς ἀρὰς θεμένη κατὰ Ἀκά-
μαντος ἑαυτὴν ἀναιρεῖ, Ἀκάμας δὲ τὸ κιβώτιον ἀνοίξας
φάσματι κρατηθεὶς ἄνεισιν ἐπὶ τὸν ἵππον καὶ τοῦτον ἐλαύ-
νων ἀτάκτως ἀπόλλυται· τοῦ γὰρ ἵππου σφαλέντος ἐκ τῶν
ὀπισθίων μερῶν κατενεχθεὶς τῷ αὐτοῦ ἐμπήγνυται ξίφει.
οἱ δ' ὑπ' αὐτὸν κατῴκησαν εἰς Κύπρον. πόρρις καὶ
πόρτις ἡ δάμαλις διὰ δύο ρρ· πόρτις γὰρ ἦν καὶ ἐκβολῇ τοῦ τ
Scholia In Xenophontem, Scholia in anabasin Cyri Scholion 7,3,19, γρ.
3
δάσμευσιν] μερισμόν. I. τύρσει] τὸ ἐν ὕψει ... δομημένον, καὶ ὁ περι....

τοῦ τειχ..... I. Θυνοὶ] ὄνομα ἔθν..... I. ἐνδίφριος] ἁρματηλάτης. I.
ἐνδιφρίους] καὶ σελίον καὶ ἅρμα. I. μαστεύειν] ἐπιζητεῖν. I.
ἴσως αἰνίττεται εἰς παλαιὰν ἱστορίαν τὰ κατὰ Φυλλίδα,
ὅτι Ἀκάμας υἱὸς ὢν Θησέως Ἀθηναίου ἀνδρὸς ἔλαβε φερνὴν παρ'
αὐτῆς τὰς καλουμένας Ἐννέα ὁδοὺς, ὡς λέγει Αἰσχίνης ἐν τῷ κατὰ
Κτησιφῶντος (p. 32, 22). D. νενημένων] σεσωρευμένων in sinistro marg.
In dextro ὥσπερ ἡνωμένων διὰ τῆς σούβλας τῆς λεγομένης κρεῶν καὶ
ἄρτων ἅμα διαμπάξ. ἄλλοι δὲ νενημένων ἔλαβον ἀντὶ τοῦ σωρευθέντων
καὶ συν-αχθέντων. D,
ὅ ἐστι συνέσπεισε καὶ κατέχεε τὸ ἑαυτοῦ κέρας εἰς τὸ τοῦ
Ξενοφῶντος· ὅ ἐστι τὸν οἶνον τοῦ κέρατος. D. ἡ μαγὰς εἶδος κι-
θάρας πολυχόρδου. οὕτως οὖν ἐσάλπιζον τὸν ἦχον ποιοῦντες ὡς ἐπὶ
μαγάδος. ἄλλοι δὲ μέρος τῆς κιθάρας λέγουσι τὴν μαγάδα. D. ἀπὸ
κοινοῦ τὸ Θρᾷκες. D. λείπει δὲ τὸ ἐστέ. φοβοῦνται γὰρ οἱ Ἕλ
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter alpha, entry 1754, γρ. 2
εἴτε τινὶ θείᾳ δόσει, διά τινα συντυχίαν ἀμήχανον; καὶ τῶν παλαιῶν
οἱ πλεῖστοι τοῖς τρισὶ τούτοις ἐοίκασι μάλιστα προσχόντες οὔτι πλαστῶς
φιλοσοφῆσαι, οὐδενὸς ἄλλου δεόμενοι. Ζῆθος καὶ Ἀμφίων ἕτερος· ζήτει
ἐν τῷ Ἀντιόπη.
Ἀμφιπάτορες: οἱ ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ πατρὸς, ἑτέρας δὲ μητρός.
Ἀμφιπλήξ: ἡ ἀμφοτέρωθεν ἐλασία. ἡ ἑκατέρωθεν πλήττουσα,
ἔκ τε πατρὸς καὶ μητρός. Σοφοκλῆς· καί σ' ἀμφιπλὴξ μητρός τε καὶ
τοῦ σοῦ πατρὸς ἐλᾷ ποτ' ἐκ γῆς τῆσδε δεινόπους ἀρά. τουτέστιν ἡ
διὰ τῶν ποδῶν δέος ἐμποιοῦσα.
22
Ἀμφίπολις: πόλις ἐστὶ τῆς Θρᾴκης· πρότερον δὲ Ἐννέα

ὁδοὶ ἐκαλεῖτο. φασὶ δέ τινες αὐτὴν Ἀμφίπολιν ὠνομάσθαι διὰ τὸ
περιοικεῖσθαι τὸν τόπον. Ἀμφίπολις Ἀμφιπόλεως κλίνεται.
Ἀμφίπολος: θεράπαινα, δούλη. ἀμφίπολοι στῆθ' οὕτως
ἀπόπροθι. οὕτως ὡς ἔχετε. καὶ στῆθ' οὕτως ἐμῆς ἀπάνευθε τρα-
πέζης.
Ἀμφιπρύμναις: εἶδος πλοίων. ἔμπαλιν διελθεῖν παρεσκεύασε
τὸν Ἴστρον ἐν ταῖς ἀμφιπρύμναις τῶν νεῶν.
Ἀμφίπυρον: πανταχόθεν πυρούμενον. Σοφοκλῆς· τοὶ δ'
ὑψίβατον τρίποδ' ἀμφίπυρον λουτρῶν ὁσίων θέσθ' ἐπίκαιρον.
Ἀμφιρρῶγας: πάντοθεν διερρωγότας, ἠνεῳγμένους. κλω-
βούς τ' ἀμφιρρῶγας.
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter epsilon, entry 1205, γρ. 1
Ἔναιμος: πλήρης αἵματος.

Ἔνναιον: τόπος.
Ἔναιον: ᾤκουν.
Ἐναίρειν: τὸ τὰ ὅπλα σκυλεύειν. μοῦνος ἐναιρομένοισιν
ὑπέρμαχον ἀσπίδα τείνας νηυσὶ βαρὺν Τρώων αἰὲν ἔμεινας Ἄρη.
Ἐναίρειν καταχρηστικῶς καὶ ἐπὶ θηρίων. Ὅμηρος· θῆρας ἐναίρειν.
θῆρες γὰρ οὐκ ἔχουσιν ὅπλα ὥστε σκυλευθῆναι. κυρίως δὲ ἐπὶ ἀν-
θρώπων.
Ἐναίσιμος: δίκαιος, καθήκων. ἐναισίῳ δὲ συντύχοιμι. μηδέ
τῳ πονηρῶν συντυχών.
Ἐννέα ὁδοί: τόπος Θρᾳκικὸς παρὰ τὴν Ἀμφίπολιν.
Ἔνατος καὶ Ἐνιαυτὸς δέ, καὶ Ἐνάτη δι' ἑνὸς ν.
Ἐνεαρίζω· δοτικῇ.
Ἐννεάκρουνον· κρήνη Ἀθήνησιν ἦν δωδεκάκρουνος. Θουκυδίδης δὲ
ἐννεάκρουνος.
Ἐννεάκρουνον: κρήνη τις Ἀθήνησι, Καλλιρρόη καλουμένη
πρότερον.
Ἐνέβαλεν: ἔτυψεν. ὁ δὲ κρίνας τοῦτον ἀδικεῖν πληγὰς ἐν-
έβαλεν. καὶ αὖθις· τοῖς μὲν τραύματα ἐνέβαλεν.
Ἐνέβη: ἀντὶ τοῦ εἰσῆλθε. τῶν δὲ συνήθων τις αὐτῷ ἐνέβη
τῷ ποδὶ λακτίσας κείμενον τὸν ταῦρον. καὶ ἀκούω τὸν πόδα ἐκεῖνον
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter zeta, entry 130, γρ. 2
οὐ τοὺς ὁπωσοῦν δρόμου μετέχοντας, ἀλλὰ τοὺς σφοδρῶς καὶ τρανέστε-

23
ρον μετειληφότας τοῦ τρέχειν, οὕτω καὶ ζῷα λέγονται οὐ τὰ ὁπωσοῦν

μετέχοντα τοῦ ζῆν καὶ τῆς ζωῆς, ἀλλ' ἐν οἷς τὸ ζῆν καὶ ἡ ζωὴ
τρανότερον καὶ περιφανέστερόν ἐστιν.
Ζωὴ πίθου: ἐπὶ τῶν μετρίως καὶ ταπεινῶς ζώντων, ἀπὸ Διο-
γένους τοῦ φιλοσόφου, ᾧ πίθος ἦν ἡ ἡδίστη καταγωγή.
Ζωήν: τὴν κτῆσιν, τὴν οὐσίαν. διαφέρει δὲ ζωὴ ψυχῆς· ζῇ
γὰρ καὶ τὰ φυτά.
Ζωηρός: ὁ ζῶν, καὶ παρέχων ζωήν.
Ζωΐλος, Ἀμφιπολίτης (πόλις δ' ἐστὶ Μακεδονίας Ἀμφίπολις,
ἥτις πρώην ἐκαλεῖτο Ἐννέα ὁδοί), ὃς ἐπεκλήθη Ὁμηρομάστιξ, ὅτι
ἐπέσκωπτεν Ὅμηρον. διὸ αὐτὸν διώξαντες οἱ ἐν τῇ Ὀλυμπίᾳ κατὰ
τῶν Σκιρωνίδων πετρῶν ἔρριψαν. ῥήτωρ δὲ ἦν καὶ φιλόσοφος. ἔγραψε
μέντοι τινὰ καὶ γραμματικά· Κατὰ τῆς Ὁμήρου ποιήσεως λόγους θʹ,
Ἱστορίαν ἀπὸ θεογονίας ἕως τῆς Φιλίππου τελευτῆς βιβλία γʹ, Περὶ
Ἀμφιπόλεως, καὶ Κατὰ Ἰσοκράτους τοῦ ῥήτορος, καὶ ἄλλα πλεῖστα, ἐν
οἷς καὶ ψόγος Ὁμήρου.
Ζῶμα: ἡ ζώνη. Σοφοκλῆς· δὸς αὐτῷ τῆνδ' ἀλιπαρῆ τρίχα καὶ
ζῶμα τοὐμὸν οὐ χλιδαῖς ἠσκημένον. τὴν ζώνην λέγων, οὐ τὸ ἔνδυμα.
Ηδωνοί
... Ἀθηναῖοι Κίμωνος τοῦ Μιλτιάδου στρατηγοῦντος, καὶ

24
δὲ τῶν Εἱλώτων ἐγένοντο οἱ τῶν παλαιῶν Μεσσηνίων τότε

δουλωθέντων ἀπόγονοι· ᾗ καὶ Μεσσήνιοι ἐκλήθησαν οἱ
Αθηναίος σοφιστής Δειπνοσοφιστές Βι. 11, Kaibel Παραγ. 57, γρ. 46
καὶ πιεῖν ὕδωρ διπλάσιον χλιαρόν, ἡμίνας δύο.

καὶ Σώφρων (fr. 5 Bo)· ‘κατάστρεψον, τέκνον, τὰν
ἡμίναν.’ κοτυλίσκην δ' εἴρηκε Φερεκράτης ἐν Κο-
ριαννοῖ (I 165 fr. 69)·
τὴν κοτυλίσκην μηδαμῶς.
Ἀριστοφάνης ἐν Ἀχαρνεῦσι (459)·
κοτυλίσκιον τὸ χεῖλος ἀποκεκρουμένον.
κοτύλη δὲ καλεῖται καὶ ἡ τοῦ ἰσχίου κοιλότης, καὶ αἱ
τοῦ πολύποδος ἐν ταῖς πλεκτάναις ἐπιφύσεις παραγώγως
κοτυληδόνες. καὶ τὰ κύμβαλα δ' Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς κοτύλας εἴρηκεν
(fr. 57, 6 N)· ὃ δὲ χαλκοδέτοις κοτύλαις ὀτοβεῖ.
Μαρσύας δέ φησι τὸ ἐν τῷ ἰσχίῳ ὀστοῦν καλεῖσθαι
ἄλεισον καὶ κύλικα. κοτυλίσκος δὲ καλεῖται ὁ ἱερὸς
τοῦ Διονύσου κρατηρίσκος, καὶ οἷς χρῶνται οἱ μύσται,
ὡς Νίκανδρός φησιν ὁ Θυατειρηνὸς παρατιθέμενος
τὸ ἐκ Νεφελῶν Ἀριστοφάνους (I 491 K)·
μηδὲ στέψω κοτυλίσκον.
Σιμμίας δὲ ἀποδίδωσι τὴν κοτύλην ἄλεισον.
ΚΟΤΤΑΒΙΣ. Ἁρμόδιος ὁ Λεπρεάτης ἐν τῷ περὶ
τῶν κατὰ Φιγάλειαν Νομίμων (FHG IV 411) διεξιὼν
μὲν οὐδεμίαν ἐοῦσαν ὀνομαστὴν παραμείψατο Ξέρξης,

ποταμὸν δὲ Νέστον ῥέοντα ἐς θάλασσαν. Μετὰ δὲ ταύτας
τὰς χώρας ἰὼν Θασίων τὰς ἠπειρώτιδας πόλις παρήιε,
τῶν ἐν μιῇ λίμνη ἐοῦσα τυγχάνει ὡσεὶ τριήκοντα σταδίων
μάλιστά κῃ τὴν περίοδον, ἰχθυώδης τε καὶ κάρτα ἁλμυρή·
ταύτην τὰ ὑποζύγια μοῦνα ἀρδόμενα ἀνεξήρηνε· τῇ δὲ
πόλι ταύτῃ οὔνομά ἐστι Πίστυρος. Ταύτας μὲν δὴ τὰς
πόλις τὰς παραθαλασσίας τε καὶ Ἑλληνίδας ἐξ εὐωνύμου
χειρὸς ἀπέργων παρεξήιε· ἔθνεα δὲ Θρηίκων δι' ὧν τῆς
χώρης ὁδὸν ἐποιέετο τοσάδε· Παῖτοι, Κίκονες, Βίστονες,
Σαπαῖοι, Δερσαῖοι, Ἠδωνοί, Σάτραι. Τούτων οἱ μὲν παρὰ
θάλασσαν κατοικημένοι ἐν τῇσι νηυσὶ εἵποντο· οἱ δὲ αὐτῶν
τὴν μεσόγαιαν οἰκέοντες καταλεχθέντες τε ὑπ' ἐμέο, πλὴν
25
Σατρέων οἱ ἄλλοι πάντες πεζῇ ἀναγκαζόμενοι εἵποντο.

Σάτραι δὲ οὐδενός κω ἀνθρώπων ὑπήκοοι ἐγένοντο ὅσον
ἡμεῖς ἴδμεν, ἀλλὰ διατελέουσι τὸ μέχρι ἐμέο αἰεὶ ἐόντες
ἐλεύθεροι μοῦνοι Θρηίκων· οἰκέουσί τε γὰρ ὄρεα ὑψηλά,
ἴδῃσί τε παντοίῃσι καὶ χιόνι συνηρεφέα, καί εἰσι τὰ πολέμια
ἄκροι. Οὗτοι οἱ τοῦ Διονύσου τὸ μαντήιόν εἰσι ἐκτημένοι·
τὸ δὲ μαντήιον τοῦτο ἐστὶ μὲν ἐπὶ τῶν ὀρέων τῶν ὑψηλοτά
Αισχύλος Fragmenta Tetralogy 10, play A, fragment t, γρ. 1
‘λοιβὰς Διὸς μὲν πρῶτον ὡραίου γάμου

Ἥρας τε εἶτα
‘τὴν δευτέραν τε κρᾶσιν ἥρωσιν νέμω’, εἶτα
‘τρίτον Διὸς Σωτῆρος εὐκταίαν λίβα’.
Hesych. Lex. IV 157, 18 Schm. (aus Diogenian.): 8‘τιμαλφής’· ..
τιμὴν ἀλφάνουσα, διὰ τιμῆς ἀγομένη. Ἴων Φοίνικι δευτέρωι (F 84
Blum.).
τινὲς μὲν τὴν †ἰώνιον†. Αἰσχύλος δὲ ἐν Ἐπιγόνοις ἐπὶ τοῦ ἐντίμου.
DIE LYKURGOS – TETRALOGIE
Ἠδωνοί
Κατάλογ. 20: Ἠδωνοί.

Demetr. v. Byzant. Περὶ ποιημάτων ed. Th. Gomperz, Rhein.
Mus. 32, 1877, 477 (dazu v. Wilamowitz, Aisch. – Interpret. 245, 1):
... ὁ γὰρ δὴ Κράτης κατὰ τὸν αὐτὸν χρόνον γεγονὼς Αἰσχύλωι
τούτου διὰ τῶν Ἠδωνῶν εὐδοκιμήσαντος ...
Strab. Γεωγραφ. X 3, 16: τούτοις (den Φρυγιακά) δ' ἔοικε καὶ
τὰ παρὰ τοῖς Θραιξὶ τά τε Κοτύτεια καὶ τὰ Βενδίδεια, παρ' οἷς καὶ τὰ
Ὀρφικὰ τὴν καταρχὴν ἔσχε. τῆς μὲν οὖν Κοτυτοῦς {τῆς} ἐν τοῖς
Ἠδωνοῖς Αἰσχύλος μέμνηται καὶ τῶν περὶ αὐτὴν ὀργάνων. εἰπὼν γὰρ
Αισχύλος Fragmenta Tetralogy 10, play A, fragment 69, γρ. 1
Ἥρας τε
εἶτα
‘τὴν δευτέραν τε κρᾶσιν ἥρωσιν νέμω’,
εἶτα
‘τρίτον Διὸς Σωτῆρος εὐκταίαν λίβα’.
26
Hesych. Lex. IV 157, 18 Schm. (aus Diogenian.): 8‘τιμαλφής’· ..

τιμὴν ἀλφάνουσα, διὰ τιμῆς ἀγομένη. Ἴων Φοίνικι δευτέρωι (F 84
Blum.).
τινὲς μὲν τὴν †ἰώνιον†. Αἰσχύλος δὲ ἐν Ἐπιγόνοις ἐπὶ τοῦ ἐντίμου.
Ἠδωνοί

Ὀρφικὰ τὴν καταρχὴν ἔσχε. τῆς μὲν οὖν Κοτυτοῦς {τῆς} ἐν τοῖς
Ἠδωνοῖς Αἰσχύλος μέμνηται καὶ τῶν περὶ αὐτὴν ὀργάνων. εἰπὼν γὰρ
‘σεμνὰ Κοτυτοῦς δ' ˈ ὄργια {δ' ὄργαν'} ἔχοντες ˈ‘,
Αισχύλος Fragmenta Tetralogy 10, play A, fragment 71a, γρ. 4
Ἠδωνοί

Ὀρφικὰ τὴν καταρχὴν ἔσχε. τῆς μὲν οὖν Κοτυτοῦς {τῆς} ἐν τοῖς Ἠδω-
νοῖς Αἰσχύλος μέμνηται καὶ τῶν περὶ αὐτὴν ὀργάνων. εἰπὼν γὰρ
‘σεμνὰ Κοτυτοῦς δ' ˈ ὄργια {δ' ὄργαν'} ἔχοντες ˈ‘,
27
τοὺς περὶ τὸν Διόνυσον εὐθέως ἐπιφέρει·

‘... ὁ μὲν ἐν χερσὶν ˈ βόμβυκας ἔχων, ˈ τόρνου κάματον, ˈ
δακτυλόδεικτον ˈ πίμπλησι μέλος, ˈ μανίας ἐπαγωγὸν ὁμο-
κλάν,
ὁ δὲ χαλκοδέτοις ˈ κοτύλαις ὀτοβεῖ ˈ ...’,
καὶ πάλιν·
‘... ψαλμὸς δ' ἀλαλάζει·
ταυρόφθογγοι δ' ˈ ὑπομυκῶνται ˈ ποθὲν ἐξ ἀφανοῦς ˈ
Αισχύλος Fragmenta
Tetralogy 10, play A, fragment 71b1, γρ. 2
καὶ πάλιν·
‘... ψαλμὸς δ' ἀλαλάζει·
ταυρόφθογγοι δ' ˈ ὑπομυκῶνται ˈ ποθὲν ἐξ ἀφανοῦς ˈ
φοβεροὶ μῖμοι· ˈ τυ{μ}πάνου δ' εἰκὼν ˈ ὥσθ' ὑπογαίου ˈ βρον-
τῆς φέρεται ˈ βαρυταρβής’.
ταῦτα γὰρ ἔοικε τοῖς Φρυγίοις· καὶ οὐκ ἀπεικός γε, ὥσπερ αὐτοὶ οἱ
Φρύγες
Θραικῶν ἄποικοί εἰσιν, οὕτω καὶ τὰ ἱερὰ ἐκεῖθεν μετενηνέχθαι. καὶ τὸν
Διόνυσον δὲ καὶ τὸν ‘Ἠδωνὸν Λυκοῦργον’ συνάγοντες εἰς ἓν τὴν ὁμοιο-
τροπίαν τῶν ἱερῶν αἰνίττονται.
Athen. Δειπνοσοφ. XI 57 [Eustath. Hom. Il. Χ 494]: καὶ τὰ
κύμβαλα δ' Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς ‘κοτύλας’ εἴρηκεν· (v. 38)
’ὁ δὲ χαλκοδέτοις ˈ κοτύλαις ὀτοβεῖ’.
Schol. BT Hom. Il. Ψ 34: ... καθόλου δὲ ‘κοτύλας’ ἐκάλουν
πάντα τὰ κοῖλα· καὶ Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς τὰ κύμβαλα· (v. 38)
Hesych. Lex. IV 133, 16 Schm.: 8‘ταυρόφθογγοι’ (v. 5)· παρα-
πλήσια βουσὶ φθεγγόμενοι.
Schol. Aristoph. Thesmoph. 134: ‘(Mnesilochos zu Agathon) ...
καί σ', ὦ νεανίσκ', εἴ τις εἶ, κατ' Αἰσχύλον ˈ ἐκ τῆς Λυκουργείας
ἐρέσθαι βούλομαι· ˈ 8‘ποδαπὸς ὁ γύννις; τίς πάτρα; τίς ἡ στολή; ˈ τίς ἡ
τάραξις τοῦ βίου; τί βάρβιτος ˈ λαλεῖ κροκωτῶι;’ ...’] τὴν τετραλογίαν
Αισχύλος Fragmenta Tetralogy 10, play A, fragment 71b2, γρ. 2
φοβεροὶ μῖμοι· ˈ τυ{μ}πάνου δ' εἰκὼν ˈ ὥσθ' ὑπογαίου ˈ βρον-

τῆς φέρεται ˈ βαρυταρβής’.
ταῦτα γὰρ ἔοικε τοῖς Φρυγίοις· καὶ οὐκ ἀπεικός γε, ὥσπερ αὐτοὶ οἱ
Φρύγες
28
Θραικῶν ἄποικοί εἰσιν, οὕτω καὶ τὰ ἱερὰ ἐκεῖθεν μετενηνέχθαι. καὶ τὸν
Διόνυσον δὲ καὶ τὸν ‘Ἠδωνὸν Λυκοῦργον’ συνάγοντες εἰς ἓν τὴν ὁμοιο-
τροπίαν τῶν ἱερῶν αἰνίττονται.
Athen. Δειπνοσοφ. XI 57 [Eustath. Hom. Il. Χ 494]: καὶ τὰ
κύμβαλα δ' Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς ‘κοτύλας’ εἴρηκεν· (v. 38)
λέγει τὴν Λυκούργειαν· Ἠδωνούς, Βασσαρίδας, Νεανίσκους,
Λυκοῦργον τὸν σατυρικόν. λέγει δὲ Λυκοῦργος ἐν τοῖς Ἠδωνοῖς
πρὸς τὸν συλληφθέντα Διόνυσον·

‘ποδαπὸς ὁ γύννις; ......’.
Etym. Genuin. p. 62, 2 Mill. [Et. Magn. p. 191, 5 Gaisf.]; ~ Lex.
Rhetor. An. Gr. Bekker. 222, 26 (Hesych. Lex. Β 305 L. aus Dio-
genian.): λέγονται ‘βασσάραι’ χιτῶνες οὓς ἐφόρουν αἱ Θράικιαι βάκχαι,
καλούμενοι οὕτως ἀπὸ τοῦ ‘Βασσαρέως’ Διονύσου· ἦσαν δὲ ποικίλοι καὶ
ποδήρεις. Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς·

29

‘ποδαπὸς ὁ γύννις; ......’.
Etym. Genuin. p. 62, 2 Mill. [Et. Magn. p. 191, 5 Gaisf.]; ~ Lex.
Rhetor. An. Gr. Bekker. 222, 26 (Hesych. Lex. Β 305 L. aus Dio-
genian.): λέγονται ‘βασσάραι’ χιτῶνες οὓς ἐφόρουν αἱ Θράικιαι βάκχαι,
καλούμενοι οὕτως ἀπὸ τοῦ ‘Βασσαρέως’ Διονύσου· ἦσαν δὲ ποικίλοι καὶ
‘ὅστις χιτῶνας βασσάρας τε Λυδίας
ἔχει ποδήρεις’.
ἐκ τοῦ Ῥητορικοῦ.
Schol. B Hom. Il. Ι 539: ‘χλούνην’] οἱ μὲν ἀφριστήν· ‘χλουδεῖν’
γὰρ τὸ ἀφρίζειν τινὲς Δωριέων ἔλεγον. ἄλλοι δὲ κακοῦργον· καὶ γὰρ τῶν
ἀρχαίων ἰαμβοποιῶν τινα φάναι (Hippon. F 64 D.39)
’× – ἀνὴρ ὅδ' ἑσπέρης καθεύδοντα
ἄπουν (?) ἔδησε – χλούνην’.
Ξενοφῶντα δὲ γένος τι Ἰνδῶν φάναι τὸν ‘χλούνην’ εἶναι, καθάπερ καὶ
παρ' Αἰσχύλωι ἐν Ἠδωνοῖς·
Αισχύλος FragmentaTetralogy 10, play A, fragment 74a, γρ. 7

‘ὅστις χιτῶνας βασσάρας τε Λυδίας
ἔχει ποδήρεις’.
ἐκ τοῦ Ῥητορικοῦ.
Schol. B Hom. Il. Ι 539: ‘χλούνην’] οἱ μὲν ἀφριστήν· ‘χλουδεῖν’
γὰρ τὸ ἀφρίζειν τινὲς Δωριέων ἔλεγον. ἄλλοι δὲ κακοῦργον· καὶ γὰρ τῶν
ἀρχαίων ἰαμβοποιῶν τινα φάναι (Hippon. F 64 D.39)
’× – ἀνὴρ ὅδ' ἑσπέρης καθεύδοντα
ἄπουν (?) ἔδησε – χλούνην’.
Ξενοφῶντα δὲ γένος τι Ἰνδῶν φάναι τὸν ‘χλούνην’ εἶναι, καθάπερ καὶ
παρ' Αἰσχύλωι ἐν Ἠδωνοῖς·
‘μακροσκελὴς μέν. ἆρα μὴ χλούνης τις ἦι;’ ...
Eustath. Hom. Il. Ι 539: ὅτι δὲ καὶ ἐντομίαν ὁ ‘χλούνης’ δηλοῖ, οὐ
μόνον Αἰσχύλος δίδωσι χρῆσιν, ἀλλὰ καὶ ...
Schol. Aristoph. Ornith. 276 (Sud. Lex. Μ 1301 Adl.): 8‘τίς ποτ'
ἔσθ' ὁ μουσόμαντις, ἄτοπος ὄρνις, ὀρειβάτης;’] ... παρὰ τὰ ἐξ Ἠδω-
νῶν Αἰσχύλου·
‘τίς ποτ' ἐστ{α}ὶ ὁ μουσόμαντις, ἄλαλος – ἁβροβατής;
30
ὃν σθένει
Anon. Περὶ ὕψους 15, 6: καὶ παρὰ μὲν Αἰσχύλωι παραδόξως τὰ
τοῦ Λυκούργου βασίλεια κατὰ τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ Διονύσου
θεοφορεῖται,
Αισχύλος Fragmenta Tetralogy 10, play A, fragment 77a, γρ. 2
‘τίς ποτ' ἐστ{α}ὶ ὁ μουσόμαντις, ἄλαλος – ἁβροβατής;

ὃν σθένει ...’.
Anon. Περὶ ὕψους 15, 6: καὶ παρὰ μὲν Αἰσχύλωι παραδόξως τὰ
τοῦ Λυκούργου βασίλεια κατὰ τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ Διονύσου
θεοφορεῖται,
‘ἐνθουσιᾶι δὴ δῶμα, βακχεύει στέγη’.
ὁ δ' Εὐριπίδης τὸ αὐτὸ τοῦθ' ἑτέρως ἐφηδύνας ἐξεφώνησε (Bakch. 726)
’πᾶν δὲ συνεβάκχευε{ν} ὄρος’.
Συναγ. λέξ. χρησίμ. An. Gr. Bachmann. I 222, 7: 8‘ἐνθουσιᾶι’·
ὑπὸ ἐνθέου κατέχεται πνεύματος.
Hesych. Lex. Α 1016L. (aus Diogenian.): 8‘ἄδασμος’· οὐδένα δασμὸν
ἐκτελοῦσα {οἷον τελοῦσα ἐνοίκιον}. Αἰσχύλος Ἠδωνοῖς.
Συναγ. λέξ. χρησίμ. Phot. p. 29, 1 Reitz. ≌ An. Gr. Bekker.
342, 24: 8‘ἄδασμος’· οὐδένα δασμὸν ἐκτ{ε}ίνουσα, οὐδὲ μερίζουσα
δασμὸν
τῆς οἰκήσεως. οὕτως Αἰσχύλος.
Hesych. Lex. Α 1709 L. (aus Diogenian.) = Sud. Αι 44 Adl.:
’αἰγίζειν’· διασπᾶν, ἐκ μεταφορᾶς. παρ' ὃ καὶ τὸ ‘αἰγίζεσθαι’. ἀπὸ τῶν
’καταιγίδων’. ‘αἰγίδες’, ‘καταιγίδες’ οἱ ἄνεμοι. Αἰσχύλος (Choëph.
593). ὁ δ' αὐτὸς ἐν Ἠδωνοῖς καὶ τὰς νεβρίδας οὕτω (sc. 8‘αἰγίδας’) λέγει.
Hesych. Lex. Α 3996 L. (aus Diogenian.): 8‘ἀμφίδρομος’· Αἰσχύλος
Σεμέληι (F 360) ἔπλασε δαίμονα (καὶ περὶ τὰ Ἀμφιδρόμια ὠιδή), οἱονεὶ
ἔλεγες τὸν ‘Γενέθλιον’· δηλοῖ δὲ καὶ ἐξ ἑκατέρου μέρους †θεόμενον†, ἢ
Συναγ. λέξ. χρησίμ. An. Gr. Bachmann. I 222, 7: 8‘ἐνθουσιᾶι’·

ὑπὸ ἐνθέου κατέχεται πνεύματος.
Hesych. Lex. Α 1016L. (aus Diogenian.): 8‘ἄδασμος’· οὐδένα δασμὸν
ἐκτελοῦσα {οἷον τελοῦσα ἐνοίκιον}. Αἰσχύλος Ἠδωνοῖς.
31

δασμὸν
προηγούμενον, ἢ ὁρμᾶν δυνάμενον, ὡς Αἰσχύλος Ἠδωνοῖς.
Hesych. Lex. Α 7799 L. (aus Diogenian.) ≌ Συναγ. λέξ. χρησίμ. An.
Gr. Bekker. 453, 25: 8‘ἄσσιστα’· ἔγγιστα. Αἰσχύλος Ἠδωνοῖς.
Erotian. Τῶν παρ' Ἱπποκράτει λέξεων συναγωγή Ι 20 p. 46, 19
Nachm.: 8‘ἴκταρ’· ἐγγύς. παρὰ τοῖς Ἀττικοῖς. ὡς καὶ Αἰσχύλος ἐν
Εὐμενίσι φησί· (998f.)

δασμὸν
’χαίρετε, Ἀττικὸς λεώς, ˈ ἴκταρ ἥμενοι{ο} Διός’.
μέμνηται ὁ αὐτὸς τῆς λέξεως καὶ ἐν Ἠδωνοῖς.
Βασσάραι
32
Κατάλογ. 11: Βασσάραι. »Eratosth.» Ἀστροθεσίαι ζωιδίων 24 p. 29, 6

Olivieri: ... τὸν

’χαίρετε, Ἀττικὸς λεώς, ˈ ἴκταρ ἥμενοι{ο} Διός’. μέμνηται ὁ αὐτὸς τῆς
λέξεως καὶ ἐν Ἠδωνοῖς.
Βασσάραι
Κατάλογ. 11: Βασσάραι. »Eratosth.» Ἀστροθεσίαι ζωιδίων 24 p. 29, 6

Olivieri: ... τὸν
μὲν Διόνυσον οὐκ ἐτίμα (sc. Orpheus) ..., τὸν δὲ Ἥλιον μέγιστον τῶν
θεῶν
ἐνόμιζεν εἶναι, ὃν καὶ Ἀπόλλωνα προσηγόρευσεν· ἐπεγειρόμενός τε τῆς

33
’χαίρετε, Ἀττικὸς λεώς, ˈ ἴκταρ ἥμενοι{ο} Διός’.

μέμνηται ὁ αὐτὸς τῆς λέξεως καὶ ἐν Ἠδωνοῖς.
Βασσάραι
Κατάλογ. 11: Βασσάραι.

»Eratosth.» Ἀστροθεσίαι ζωιδίων 24 p. 29, 6 Olivieri: ... τὸν
μὲν Διόνυσον οὐκ ἐτίμα (sc. Orpheus) ..., τὸν δὲ Ἥλιον μέγιστον τῶν
θεῶν
ἐνόμιζεν εἶναι, ὃν καὶ Ἀπόλλωνα προσηγόρευσεν· ἐπεγειρόμενός τε τῆς
νυκτὸς κατὰ τὴν ἑωθινὴν ἐπὶ τὸ ὄρος τὸ καλούμενον Πάγγαιον ἀνιὼν
προσέμενε τὰς ἀνατολάς, ἵνα ἴδηι τὸν Ἥλιον πρῶτον. ὅθεν ὁ Διόνυσος
ὀργισθεὶς αὐτῶι ἔπεμψε τὰς Βασσαρίδας, ὥς φησιν Αἰσχύλος ὁ τῶν
τραγωιδιῶν ποιητής, αἵτινες αὐτὸν διέσπασαν καὶ τὰ μέλη διέρριψαν
χωρὶς ἕκαστον. αἱ δὲ Μοῦσαι συναγαγοῦσαι ἔθαψαν ἐπὶ τοῖς λεγομένοις
Αισχύλος Fragmenta Fragment 57-67, γρ. t
ὤργα τὸ πρᾶγμα· διεμύδαιν' ἤδη νέκυς

ἀοζήσω
ΕΠΙΓΟΝΟΙ
λοιβὰς Διὸς μὲν πρῶτον ὡραίου γάμου

Ἥρας τε *** τὴν δευτέραν γε κρᾶσιν ἥρωσιν νέμω ***
τρίτον Διὸς σωτῆρος εὐκταίαν λίβα τιμαλφής (ἐπὶ τοῦ ἐντίμου)
ΗΔΩΝΟΙ
σεμνᾶς Κοτυτοῦς ὄργι' ἔχοντες an

ὁ μὲν ἐν χερσὶν
βόμβυκας ἔχων, τόρνου κάματον,
δακτυλόδικτον πίμπλησι μέλος,
μανίας ἐπαγωγὸν ὁμοκλάν,
ὁ δὲ χαλκοδέτοις κοτύλαις ὀτοβεῖ
ψαλμὸς δ' ἀλαλάζει· ταυρόφθογγοι δ' ὑπομυκῶνταί
Κυδωνία, καὶ ὁ πολίτης ὁμοφώνως. Μύνδων ἔθνος Λιβύης. Ἔφορος

εἰκοστῷ ὀγδόῳ «Μύνδωνες, οἵπερ εὐγνωμότατοι δοκοῦσιν εἶναι πλου-
34
σιώτατοι τὸν βίον». Σάνδων κύριον καὶ πόλις Ἰλλυρίας. Δώδων

ποταμὸς Ἠπείρου, Μέδων, σπάδων, Κόδων, χλίδων, οὕτως δὲ
λέγεται κόσμος ὁ περὶ τοὺς βραχίονας, ψίδων, Κύνδων ὄνομα ποτα-
μοῦ. τὸ δὲ Σιδών πόλις Φοινίκης. Ἑκαταῖος Ἀσίᾳ. ἀλλὰ καὶ Σιδών
ἐθνικόν. Ὀξύνεται δὲ τὰ διὰ τοῦ ο μόνον κλινόμενα οἷον Μυγδών,
Σαρδών, ὃ τῇ Σαρδοῖ παράκειται ὡς τῇ Πυθώ Πυθών, σινδών,
Μαρδών Ἠπειρωτικὸν ἔθνος. Εὔπολις Πόλεσι «καὶ Χαόνων καὶ Παιό-
νων καὶ Μαρδόνων» (Mein. p. 199 ed. min.), φλεδών, κληδών. τὸ
δὲ Ἠδῶνες μεταπέπλασται ἐκ τοῦ Ἠδωνοί· λέγονται δὲ καὶ Ἠδῶναι.
Τὰ εἰς δων ὑπὲρ δύο συλλαβὰς, εἰ παραλήγοιτο τῷ ο ἢ α ἢ υ,
βαρύνεται οἷον ἀνόδων, χαυλιόδων, Κινάδων, Κελάδων, ἔστι
δὲ ὄνομα ποταμοῦ, Παμπάδων, Κορύδων.
Τὰ εἰς δων ὑπερδισύλλαβα ὀξύνεται παραλήγοντα τῷ ι ἢ ὀνόματα
ὄντα πόλεων ἢ ἐθνικά, Ἀμυδών πόλις Παιονίας «τηλόθεν ἐξ Ἀμυ-
δῶνος ἀπ' Ἀξίου εὐρὺ ῥέοντος» (Il. 2, 849) καὶ ἥρως, Καλυδών
πόλις Αἰτωλίας ἀπὸ Καλυδῶνος Ἐνδυμίωνος ἢ Αἰτωλοῦ υἱοῦ. Ἀβυ-
δών χωρίον Μακεδονίας ὡς Στράβων (7 p. 330). Ἀπιδών ὁ τὴν
Ἀπίαν, ὡς οἱ νεώτεροι τὸ Ἄργος φασίν, κατοικῶν. Ἀπιδόνες δὲ καὶ
οἱ Ἀρκάδες ἀπὸ Ἀπιδόνος ποταμοῦ ἢ τοῦ υἱοῦ Φορωνέως Ἄπιδος.
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ κλίσεως ὀνομάτων τόμ. 3,2, p 729, γρ. 37
τῷ λόγῳ τῶν μετοχικῶν διὰ τοῦ ντ κλίνεται, καὶ ἴσως ὅτι σύνθετόν
ἐστι παρὰ τὸ ὀδούς ὀδόντος καὶ τὴν τοῦ ἁπλοῦ ἐφύλαξε κλίσιν οἷον
ὡς παρὰ τῷ Σοφοκλεῖ (Ai. 1025)
τοῦδ' αἰόλου κνώδοντος ἀντὶ τοῦ ξίφους.
Τὰ εἰς δων δισύλλαβα ὀξύτονα διὰ τοῦ ο κλίνεται οἷον Μυγδών
Μυγδόνος, Σαρδών Σαρδόνος, σινδών σινδόνος, Μαρδών Μαρδόνος,
φλεδών φλεδόνος, κληδών κληδόνος, Σιδών Σιδόνος τὸ ἐθνικὸν καὶ
Σιδών Σιδόνος ἡ πόλις, τὸ γὰρ Σιδῶνος παρ' Ὁμήρῳ μετέπεσε γρα-
φόμενον ὡς Ἀντρῶνος Πλευρῶνος. τὸ δὲ Ἠδῶνες μεταπέπλασται ἐκ
τοῦ Ἠδωνοί.
Choer. 75, 30: τὰ εἰς δων ὑπὲρ δύο συλλαβὰς βαρύτονα μὴ ὄντα
παρώνυμα μηδὲ σύνθετα παρὰ τὸ ὀδούς διὰ τοῦ ντ κλίνεται καὶ δη-
λονότι τρέπει τὸ ω εἰς τὸ ο ἐν τῇ γενικῇ οἷον Κελάδων Κελάδοντος
(ἔστι δὲ ὄνομα ποταμοῦ), Λαομέδων Λαομέδοντος, Αὐτομέδων Αὐτο-
μέδοντος (ὀνόματα δὲ καὶ ταῦτα κύρια), Ἀκήδων Ἀκήδοντος ὄνομα
ποταμοῦ, Σαρπήδων Σαρπήδοντος (ἔστι δὲ ὄνομα κύριον)· ἡ Σαρπηδό-
νος γενικὴ ἀπὸ τῆς Σαρπηδὼν ὀξυτόνου εὐθείας ἐστί. πρόσκειται «μὴ
ὄντα παρώνυμα», ἐπειδὴ τὰ παρώνυμα φυλάττει τὸ ω ἐπὶ τῆς γενικῆς
οἷον κόρυδος Κορύδων Κορύδωνος (ἔστι δὲ ὄνομα κύριον), κίναδος
Κινάδων Κινάδωνος, κέλαδος Κελάδων Κελάδωνος· τὸ γὰρ Κελάδοντος
35
κεδονίας παραλληλογράμμου ἔγγιστα. Epit.

Ὅτι Ἠμαθία ἐκαλεῖτο πρότερον ἡ νῦν Μακεδο-
νία. ἔλαβε δὲ τοὔνομα τοῦτο ἀπ' ἀρχαίου τινὸς τῶν
ἡγεμόνων Μακεδόνος. ἦν δὲ καὶ πόλις Ἠμαθία πρὸς
θαλάσσῃ. κατεῖχον δὲ τὴν χώραν ταύτην Ἠπειρωτῶν
τινες καὶ Ἰλλυριῶν, τὸ δὲ πλεῖστον Βοττιαῖοι καὶ Θρᾷ-
κες· οἱ μὲν ἐκ Κρήτης, ὥς φασι, τὸ γένος ὄντες, ἡγε-
μόνα ἔχοντες Βόττωνα, Θρᾳκῶν δὲ Πίερες μὲν ἐνέ-
μοντο τὴν Πιερίαν καὶ τὰ περὶ τὸν Ὄλυμπον, Παίονες
δὲ [τὰ] περὶ τὸν Ἀξιὸν ποταμὸν καὶ τὴν καλουμένην διὰ
τοῦτο Ἀμφαξῖτιν, Ἠδωνοὶ δὲ καὶ Βισάλται τὴν λοιπὴν
μέχρι Στρυμόνος· ὧν οἱ μὲν αὐτὸ τοῦτο προσηγο-
ρεύοντο Βισάλται, Ἠδωνῶν δ' οἱ μὲν Μυγδόνες οἱ δὲ
Ἤδωνες οἱ δὲ Σίθωνες. τούτων δὲ πάντων οἱ Ἀργεά-
δαι καλούμενοι κατέστησαν κύριοι καὶ Χαλκιδεῖς οἱ ἐν
Εὐβοίᾳ. ἐπῆλθον δὲ καὶ Χαλκιδεῖς οἱ ἐν Εὐβοίᾳ ἐπὶ
τὴν τῶν Σιθώνων καὶ συνῴκισαν πόλεις ἐν αὐτῇ περὶ
τριάκοντα, ἐξ ὧν ὕστερον ἐκβαλλόμενοι συνῆλθον εἰς
μίαν οἱ πλείους αὐτῶν, εἰς τὴν Ὄλυνθον· ὠνομάζοντο
δ' οἱ ἐπὶ Θρᾴκης Χαλκιδεῖς. E.
ναίων κτίσμα ἐν τῷ τόπῳ ἱδρυμένον τούτῳ, ὃς καλεῖ-

σκαμμέναι ὑπὸ Φιλίππου.
τοῖς περὶ Δάτον τόποις Ὀδόμαντες καὶ Ἠδωνοὶ καὶ Βι-
σάλται, οἵ τε αὐτόχθονες καὶ οἱ ἐκ Μακεδονίας δια-
βάντες, ἐν οἷς Ῥῆσος ἐβασίλευσεν. ὑπὲρ δὲ τῆς Ἀμφι-
πόλεως Βισάλται καὶ μέχρι πόλεως Ἡρακλείας, ἔχοντες
αὐλῶνα εὔκαρπον, ὃν διαρρεῖ ὁ Στρυμὼν ὡρμημέ-
36
νος ἐκ τῶν περὶ Ῥοδόπην Ἀγριάνων, οἷς παράκειται

τῆς Μακεδονίας ἡ Παρορβηλία, ἐν μεσογαίᾳ ἔχουσα
κατὰ τὸν αὐλῶνα τὸν ἀπὸ Εἰδομένης Καλλίπολιν Ὀρ-
θόπολιν Φιλιππούπολιν Γαρησκόν. ἐν δὲ τοῖς Βισάλ-
ταις ἀνὰ ποταμὸν ἰόντι τὸν Στρυμόνα καὶ ἡ Βέργη
ἵδρυται, κώμη ἀπέχουσα Ἀμφιπόλεως περὶ διακοσίους
Στράβων γεωγραφικά Βι. 10, κεφ. 3,τμ. 16, γρ. 4
ὀνομάτων, ἃ τοὺς προπόλους καὶ χορευτὰς καὶ θερα-

πευτὰς τῶν ἱερῶν ἐκάλουν, Καβείρους καὶ Κορύβαν-
τας καὶ Πᾶνας καὶ Σατύρους καὶ Τιτύρους καὶ τὸν
θεὸν Βάκχον καὶ τὴν Ῥέαν Κυβέλην καὶ Κυβήβην καὶ
Δινδυμήνην κατὰ τοὺς τόπους αὐτούς. καὶ ὁ Σαβά-
ζιος δὲ τῶν Φρυγιακῶν ἐστι καὶ τρόπον τινὰ τῆς μη-
τρὸς τὸ παιδίον παραδοὺς τὰ τοῦ Διονύσου καὶ αὐτός.
Τούτοις δ' ἔοικε καὶ τὰ παρὰ τοῖς Θρᾳξὶ τά τε Κο-
τύττια καὶ τὰ Βενδίδεια, παρ' οἷς καὶ τὰ Ὀρφικὰ τὴν
καταρχὴν ἔσχε. τῆς μὲν οὖν Κότυος τῆς ἐν τοῖς Ἠδω-
νοῖς Αἰσχύλος μέμνηται καὶ τῶν περὶ αὐτὴν ὀργάνων.
εἰπὼν γάρ “σεμνὰ Κότυς” ἐν τοῖς Ἠδωνοῖς “ὄρεια δ'
“ὄργαν' ἔχοντες,” τοὺς περὶ τὸν Διόνυσον εὐθέως
ἐπιφέρει “ὁ μὲν ἐν χερσὶν βόμβυκας ἔχων, τόρνου
“κάματον, δακτυλόδικτον πίμπλησι μέλος, μανίας
“ἐπαγωγὸν ὁμοκλάν· ὁ δὲ χαλκοδέτοις κοτύλαις ὀτο-
“βεῖ.” καὶ πάλιν “ψαλμὸς δ' ἀλαλάζει· ταυρόφθογγοι
“δ' ὑπομυκῶνται ποθὲν ἐξ ἀφανοῦς φοβεροὶ μῖμοι,
“τυπάνου δ' εἰκὼν ὥσθ' ὑπογαίου βροντῆς φέρεται
“βαρυταρβής.” ταῦτα γὰρ ἔοικε τοῖς Φρυγίοις· καὶ
οὐκ ἀπεικός γε, ὥσπερ αὐτοὶ οἱ Φρύγες Θρᾳκῶν ἄποι
πευτὰς τῶν ἱερῶν ἐκάλουν, Καβείρους καὶ Κορύβαν-

τας καὶ Πᾶνας καὶ Σατύρους καὶ Τιτύρους καὶ τὸν
θεὸν Βάκχον καὶ τὴν Ῥέαν Κυβέλην καὶ Κυβήβην καὶ
Δινδυμήνην κατὰ τοὺς τόπους αὐτούς. καὶ ὁ Σαβά-
ζιος δὲ τῶν Φρυγιακῶν ἐστι καὶ τρόπον τινὰ τῆς μη-
τρὸς τὸ παιδίον παραδοὺς τὰ τοῦ Διονύσου καὶ αὐτός.
Τούτοις δ' ἔοικε καὶ τὰ παρὰ τοῖς Θρᾳξὶ τά τε Κο-
τύττια καὶ τὰ Βενδίδεια, παρ' οἷς καὶ τὰ Ὀρφικὰ τὴν
37
καταρχὴν ἔσχε. τῆς μὲν οὖν Κότυος τῆς ἐν τοῖς Ἠδω-

νοῖς Αἰσχύλος μέμνηται καὶ τῶν περὶ αὐτὴν ὀργάνων.
εἰπὼν γάρ “σεμνὰ Κότυς” ἐν τοῖς Ἠδωνοῖς “ὄρεια δ'
“ὄργαν' ἔχοντες,” τοὺς περὶ τὸν Διόνυσον εὐθέως
ἐπιφέρει “ὁ μὲν ἐν χερσὶν βόμβυκας ἔχων, τόρνου
“κάματον, δακτυλόδικτον πίμπλησι μέλος, μανίας
“ἐπαγωγὸν ὁμοκλάν· ὁ δὲ χαλκοδέτοις κοτύλαις ὀτο-
“βεῖ.” καὶ πάλιν “ψαλμὸς δ' ἀλαλάζει· ταυρόφθογγοι
“δ' ὑπομυκῶνται ποθὲν ἐξ ἀφανοῦς φοβεροὶ μῖμοι,
“τυπάνου δ' εἰκὼν ὥσθ' ὑπογαίου βροντῆς φέρεται
“βαρυταρβής.” ταῦτα γὰρ ἔοικε τοῖς Φρυγίοις· καὶ
οὐκ ἀπεικός γε, ὥσπερ αὐτοὶ οἱ Φρύγες Θρᾳκῶν ἄποι-
κοί εἰσιν, οὕτω καὶ τὰ ἱερὰ ἐκεῖθεν μετενηνέχθαι.
Παυσανίας Ελλάδας περιήγησης Βι. 1, κεφ. 29,τμ. 4, γρ. 9
νους ἔπεισε μεῖναι – , πρῶτος μέν ἐστιν οὗτος τάφος,

ἐπὶ δὲ αὐτῷ Περικλέους τε καὶ Χαβρίου καὶ Φορμίω-
νος. ἔστι δὲ καὶ πᾶσι μνῆμα Ἀθηναίοις ὁπόσοις ἀπο-
θανεῖν συνέπεσεν ἔν τε ναυμαχίαις καὶ ἐν μάχαις
πεζαῖς πλὴν ὅσοι Μαραθῶνι αὐτῶν ἠγωνίσαντο· τού-
τοις γὰρ κατὰ χώραν εἰσὶν οἱ τάφοι δι' ἀνδραγαθίαν,
οἱ δὲ ἄλλοι κατὰ τὴν ὁδὸν κεῖνται τὴν ἐς Ἀκαδημίαν,
καὶ σφῶν ἑστᾶσιν ἐπὶ τοῖς τάφοις στῆλαι τὰ ὀνόματα
καὶ τὸν δῆμον ἑκάστου λέγουσαι. πρῶτοι δὲ ἐτάφησαν
οὓς ἐν Θρᾴκῃ ποτὲ ἐπικρατοῦντας μέχρι Δραβησκοῦ
τῆς χώρας Ἠδωνοὶ φονεύουσιν ἀνέλπιστοι ἐπιθέμενοι·
λέγεται δὲ καὶ ὡς κεραυνοὶ πέσοιεν ἐς αὐτούς. στρα-
τηγοὶ δὲ ἄλλοι τε ἦσαν καὶ Λέαγρος, ᾧ μάλιστα ἐπε-
τέτραπτο ἡ δύναμις, καὶ Δεκελεὺς Σωφάνης, ὃς τὸν
Ἀργεῖόν ποτε πένταθλον Νεμείων ἀνῃρημένον νίκην
ἀπέκτεινεν Εὐρυβάτην βοηθοῦντα Αἰγινήταις. στρα-
τὸν δὲ ἔξω τῆς Ἑλλάδος Ἀθηναῖοι τρίτον τοῦτον ἔστει-
λαν· Πριάμῳ μὲν γὰρ καὶ Τρωσὶ πάντες Ἕλληνες ἀπὸ
κοινοῦ λόγου κατέστησαν ἐς πόλεμον, Ἀθηναῖοι δὲ
ἰδίᾳ μετ' Ἰολάου τε ἐς Σαρδὼ καὶ δευτέραν ἐς τὴν
νῦν Ἰωνίαν ἐστράτευσαν καὶ τρίτον δὴ τότε ἐς τὴν
αὐτῶν, καὶ ἐς τὸν Φωκέων σύλλογον κοινὸν τελεῖν

ἠξίωνται καὶ οὗτοι, καθάπερ γε καὶ οἱ Πανοπεῖς. τῶν
38
δὲ ἀνθρώπων οἳ οἰκοῦσιν ἐπὶ τῷ Κηφισῷ τεσσαρά-

κοντά ἐστιν ἀνωτέρω σταδίοις Λέδοντος τῆς ἀρχαίας
τὰ ἐρείπια, καὶ τὸ ὄνομα ἀπὸ ἀνδρὸς λαβεῖν τὴν πόλιν
φασὶν αὐτόχθονος. κακῶν δὲ ἀπέλαυσαν μὲν ἀνιάτων
καὶ ἄλλαι πόλεις δι' ἀδικίαν ἐπιχωρίων ἀνδρῶν· ἐς
τελέαν δὲ ἀπώλειαν ὤλισθον Ἴλιον μὲν διὰ τὴν ἐς
Μενέλαον ὕβριν τοῦ Ἀλεξάνδρου, Μιλήσιοι δὲ διὰ τὸ
ἐς τὰς ἐπιθυμίας Ἑστιαίου πρόχειρον καὶ ἔρωτα ἄλλοτε
μὲν τῆς ἐν Ἠδωνοῖς πόλεως, τοτὲ δὲ εἶναι Δαρείου
σύμβουλον, ἄλλοτε δὲ ἐπανήκειν ἐς Ἰωνίαν· καὶ δὴ
καὶ Λεδοντίοις Φιλόμηλος ἀσέβειαν τὴν ἑαυτοῦ δημοσίᾳ
παρέσχε σφίσιν ἀναμάξασθαι.
Λίλαια δὲ ἡμέρας μὲν ὁδὸν καὶ ὥρᾳ χειμῶνος ἀπέ-
χει Δελφῶν κατιοῦσι διὰ τοῦ Παρνασσοῦ, στάδια δὲ
ἐτεκμαιρόμεθα ὀγδοήκοντα εἶναι τῆς ὁδοῦ καὶ ἑκατόν.
τοὺς δὲ ἐνταῦθα ἀνθρώπους, καὶ ἐπειδὴ ἀνῳκίσθη
αὐτοῖς ἡ πόλις, ἀτύχημα ἐκ Μακεδονίας δεύτερον σφᾶς
ἔμελλεν ἐπιλήψεσθαι. πολιορκηθέντες γὰρ ὑπὸ Φιλίπ-
που τοῦ Δημητρίου παρέστησαν κατὰ συνθήκας, καὶ
Απολλόδωρος βιβλιοθήκη (sub nomine Apollodori) Κεφ. 3,τμ. 35, γρ. 7
παῖς Δρύαντος, Ἠδωνῶν βασιλεύων, οἳ Στρυμόνα πο-

ταμὸν παροικοῦσι, πρῶτος ὑβρίσας ἐξέβαλεν αὐτόν.
καὶ Διόνυσος μὲν εἰς θάλασσαν πρὸς Θέτιν τὴν Νηρέως
κατέφυγε, Βάκχαι δὲ ἐγένοντο αἰχμάλωτοι καὶ τὸ συν-
επόμενον Σατύρων πλῆθος αὐτῷ. αὖθις δὲ αἱ Βάκχαι
ἐλύθησαν ἐξαίφνης, Λυκούργῳ δὲ μανίαν ἐνεποίησε
Διόνυσος. ὁ δὲ μεμηνὼς Δρύαντα τὸν παῖδα, ἀμπέλου
νομίζων κλῆμα κόπτειν, πελέκει πλήξας ἀπέκτεινε, καὶ
ἀκρωτηριάσας αὐτὸν ἐσωφρόνησε. τῆς δὲ γῆς ἀκάρπου
μενούσης, ἔχρησεν ὁ θεὸς καρποφορήσειν αὐτήν, ἂν
θανατωθῇ Λυκοῦργος. Ἠδωνοὶ δὲ ἀκούσαντες εἰς τὸ
Παγγαῖον αὐτὸν ἀπαγαγόντες ὄρος ἔδησαν, κἀκεῖ κατὰ
Διονύσου βούλησιν ὑπὸ ἵππων διαφθαρεὶς ἀπέθανε.
διελθὼν δὲ Θρᾴκην [καὶ τὴν Ἰνδικὴν ἅπασαν,
στήλας ἐκεῖ στήσας] ἧκεν εἰς Θήβας, καὶ τὰς γυναῖκας
ἠνάγκασε καταλιπούσας τὰς οἰκίας βακχεύειν ἐν τῷ
Κιθαιρῶνι. Πενθεὺς δὲ γεννηθεὶς ἐξ Ἀγαυῆς Ἐχίονι,
παρὰ Κάδμου εἰληφὼς τὴν βασιλείαν, διεκώλυε ταῦτα
γίνεσθαι, καὶ παραγενόμενος εἰς Κιθαιρῶνα τῶν Βακ-
39
χῶν κατάσκοπος ὑπὸ τῆς μητρὸς Ἀγαυῆς κατὰ μανίαν

ἐμελίσθη·
Flavius Philostratus Soph., Vita Apollonii Κεφ. 6,τμ. 11, γρ. 227
τεραι ἢ οἱ ἀτεχνῶς μάντεις· τοῦτό μοι καὶ ὑμεῖς

παρὰ τὴν Ἰνδῶν σοφίαν φαίνεσθε, οἱ μὲν γὰρ θεῖοί
τέ εἰσι καὶ κεκόσμηνται κατὰ τὴν Πυθίαν, ὑμεῖς δέ
– ἀλλ' οὐδὲν εἰρήσεται περαιτέρω, εὐφημία γὰρ
φίλη μὲν ἐμοί, φίλη δὲ Ἰνδοῖς, ἣν ἀσπαζοίμην ὡς
ὀπαδὸν ἅμα καὶ ἡγεμόνα τῆς γλώττης, τὰ μὲν ἐμαυτῷ
δυνατὰ θηρεύων ξὺν ἐπαίνῳ τε αὐτῶν καὶ ἔρωτι,
ὅ τι δὲ μὴ ἐφικτὸν εἴη μοι, καταλείπων αὐτὸ ἄχραν-
τον ψόγου. σὺ δὲ Ὁμήρου μὲν ἐν Κυκλωπίᾳ ἀκούων,
ὡς ἡ γῆ τοὺς ἀγριωτάτους καὶ ἀνομωτάτους ἄσπορος
καὶ ἀνήροτος ἑστιᾷ, χαίρεις τῷ λόγῳ, κἂν Ἠδωνοί
τινες ἢ Λυδοὶ βακχεύωσιν, οὐκ ἀπιστεῖς, ὡς γά-
λακτος αὐτοῖς καὶ οἴνου πηγὰς δώσει καὶ ποτιεῖ
τούτους, τοὺς δὲ σοφίας ἁπάσης βάκχους ἀφαιρήσῃ
δῶρα αὐτόματα παρὰ τῆς γῆς ἥκοντα; τρίποδες δὲ
αὐτόματοι καὶ ἐς τὰ ξυμπόσια τῶν θεῶν φοιτῶσι,
καὶ ὁ Ἄρης ἀμαθής περ ὢν καὶ ἐχθρὸς οὔπω τὸν
Ἥφαιστον ἐπ' αὐτοῖς γέγραπται, οὐδ' ἔστιν, ὡς ἤκου-
σάν ποτε οἱ θεοὶ τοιαύτης γραφῆς· ἀδικεῖς, Ἥφαιστε,
κοσμῶν τὸ ξυμπόσιον τῶν θεῶν καὶ περιιστὰς αὐτῷ
θαύματα, οὐδὲ ἐπὶ ταῖς δμωαῖς αἰτίαν ποτὲ ἔσχε
Erotianus Gramm., Med., Vocum Hippocraticarum collectio

Klein σελ. 79, γρ. 14
πρῶτος Νεστορίδης Πεισίστρατος ἐγγύθεν ἐλθὼν

ἀμφοτέρων ἕλε χεῖρα καὶ ἵδρυσεν παρὰ δαιτί.
ἰξύϊ· ὀσφύϊ.
ἰξαλῆ· τελείας αἰγὸς δέρμα, ἣν μηλωτὴν καλοῦσι.
ἰδνώθη· συνεκάμφθη, ὡς καὶ Ὅμηρος·
πλῆξεν. ὁ δ' ἰδνώθη.
ἴκταρ· ἐγγὺς παρὰ τοῖς Ἀττικοῖς, ὡς καὶ Αἰσχύλος
ἐν Εὐμενίσι φησί·
χαίρετε Ἀττικὸς λεώς,
ἴκταρ ἥμενοι Διός.
40
μέμνηται ὁ αὐτὸς τῆς λέξεως καὶ ἐν Ἠδωνοῖς. οἱ δὲ περὶ

Ἰσχόμαχον καὶ Κυδίαν τὸν Μυλασέα ἔγραψαν ἴκμαρ. αἴτιον
δὲ τούτου ἡ τῆς λέξεως ἄγνοια. |
Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon Alphabetic letter eta, σελ. 975, γρ.

23
Ἡδυεπής. γλυκὺς ἐν τῷ λέγειν.

Ἡδυπαθής. φιλήδονος.
Ἡδύς. εὐφραντὸς, καὶ ὁ εὐήθης· ἐκάλουν δὲ οὕτω
καὶ τοὺς ὑπομώρους.
Ἡδύοσμος. εἶδος βοτάνης.
Ἥδυμος. γλυκύς. ἀπὸ τοῦ νήδυμον, ἢ ἀπὸ τοῦ
ἡδὺς ἥδυμος, ὡς παρ' Ἐπιχάρμῳ·
ἅμα τὲ λόγων ἀκούσας ἡδύμων.
[τὸ συγκριτικὸν ἡδυμότερος, καὶ ἰωνικῶς ἡδυ-
μέστερος, ὡς ἀνιηρέστερος.]
Ἠδωνοί. ἔθνος, ἢ Μακεδόνες.
Ἡδύς. ὁ εὐφραντός. παρὰ τὸ ἥδω τὸ εὐφραίνο-
μαι. [τὰ διὰ τοῦ ειδω ῥήματα διὰ τῆς ει δι-
φθόγγου γράφεται, οἷον εἴδω τὸ ὁμοιῶ, καὶ εἴ
τι ὅμοιον· πλὴν τοῦ ἥδω, μήδω, κήδω.]
Ἀννίχωρον. μέμνηται Ἀλκμάν. οἱ οἰκοῦντες Ἀννίχωροι

καὶ Ἀννίχωρες, πλησίον Περσῶν κείμενοι.
Ἀνταιούπολις, πόλις ἐν Αἰγύπτῳ. τὸ ἐθνικὸν Ἀν-
ταιοπολίτης. λέγεται καὶ Ἀνταίων ὡς Ἀκταίων. ἀφ' οὗ ἡ
πόλις.
Ἄντανδρος, πόλις ὑπὸ τὴν Ἴδην πρὸς τῇ Μυσίᾳ τῆς
Αἰολίδος, ἀπὸ Ἀντάνδρου τοῦ στρατηγοῦ Αἰολέων. τὸ ἐθνι-
κὸν Ἀντάνδριος. Ἀριστοτέλης φησὶ ταύτην ὠνομάσθαι Ἠδω-
νίδα διὰ τὸ Θρᾷκας Ἠδωνοὺς ὄντας οἰκῆσαι, ἢ Κιμμερίδα
Κιμμερίων ἐνοικούντων ἑκατὸν ἔτη. τὰ ἐθνικὰ τῆς μὲν Ἠδωνίδος
Ἠδωνοί, τῆς δὲ Κιμμερίδος Κιμμέριοι.
Ἄντεμνα, πόλις Σαβίνων, μία τῶν ἀνθεστηκυιῶν Ῥω-
μύλῳ. τὸ ἐθνικὸν Ἀντεμνάτης ὡς Ῥαβεννάτης.
Ἄντεια, πόλις Ἰταλίας ὑπήκοος Ῥωμαίων. ἐκλήθη δὲ
ἀπὸ Κίρκης παιδός. “Ὀδυσσέως γὰρ καὶ Κίρκης υἱοὺς
[γενέσθαι] τρεῖς, Ῥῶμον Ἀντείαν Ἀρδείαν”. ὁ πολίτης Ἀντεά-
της ὡς Ἀρδεάτης. ἔστι καὶ Ἄντιον πόλις, οὐδετέρως, μετὰ
41
Λωρεντὸν τῆς Ἰταλίας. τὸ ἐθνικὸν Ἀντιεύς ὡς Σουνιεύς.

Ἀντιγόνεια, πόλις Χαονίας ἐν Ἠπείρῳ. ὁ πολίτης
Παρθικῶν δευτέρῳ. Ζώνη, πόλις Κικόνων. Ἑκαταῖος Εὐρώπῃ. τὸ

ἐθνικὸν Ζωναῖος.
Ζωστήρ, τῆς Ἀττικῆς ἰσθμός, ὅπου φασὶ τὴν Λητὼ
λῦσαι τὴν ζώνην [καὶ] καθεῖσαν ἐν τῇ λίμνῃ λούσασθαι. ἐν-
ταῦθα θύουσιν Ἁλαεῖς Λητοῖ καὶ Ἀρτέμιδι καὶ Ἀπόλλωνι
Ζωστηρίῳ. ὁ τοπίτης Ζωστήριος. τιμᾶται καὶ Ζωστηρία
Ἀθηνᾶ ἐν Λοκροῖς τοῖς Ἐπικνημιδίοις.
Ἠδοί, ἔθνος Σκυθικόν. Ἑκαταῖος Εὐρώπῃ.
Ἠδύμη, πόλις Καρίας. τὸ ἐθνικὸν Ἠδυμαῖος.
Ἠδωνοί, ἔθνος Θρᾴκης, ἀπὸ Ἠδωνοῦ τοῦ Μύγδονος
ἀδελφοῦ. καὶ τὸ θηλυκὸν Ἠδωνή καὶ Ἠδωναί. λέγεται καὶ
Ἠδωνεύς καὶ Ἠδωνιάτης.
Ἠετιώνεια, οὕτως ἡ ἑτέρα τοῦ Πειραιέως ἄκρα, ἀπὸ
Ἠετίωνος. τὸ ἐθνικὸν Ἠετιώνειος.
Ἠιών, πόλις ἐν χερρονήσῳ, ὡς Θουκυδίδης. τὸ ἐθνικὸν Ἠιονεύς.
ἔστι καὶ ἄλλη πρὸς τῇ Πιερίᾳ. τὸ ἐθνικὸν ταύτης Ἠιονίτης.
Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (Α – Δ) lphabetic letter

beta, entry 85, γρ. 3
ρεκράτης δὲ ἐπὶ τοῦ λυπηροῦ λαμβάνει τὴν λέξιν, οἷον “ὁ λαγώς με

βασκαίνει” καὶ λυπεῖ (fr. 174 K.).
Βασκαίνει· μέμφεται.
Βασκαίνει· ἀντὶ τοῦ αἰτιᾶται καὶ μέμφεται καὶ συκοφαντεῖ.
οὕτω Δημοσθένης ἐν τῷ ὑπὲρ Κτησιφῶντος (18, 189). καὶ ἐν τοῖς ἑξῆς
(18, 108) “βάσκανον δὲ καὶ πικρὸν καὶ κακόηθες οὐδέν ἐστι πολίτευμα
ἐμόν” φησιν, ἀντὶ τοῦ φιλαίτιον καὶ συκοφαντικόν.
Βάσσαρος· ἀλώπηξ κατὰ Ἡρόδοτον (4, 192, 2).
Βασσάραι· χιτῶνες, οὓς ἐφόρουν αἱ Θρᾴκιαι Βάκχαι, καλού-
μεναι οὕτως ἀπὸ τοῦ Βασσαρέως Διονύσου. ἦσαν δὲ ποικίλοι καὶ ποδή-
ρεις. Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς (fr. 59 N.2 = 73 M.)· “ὅστις χιτῶνας βας-
σάρας τε Λυδίας ἔχει ποδήρεις”.
Βαστάσαι· οὐ τὸ ἆραι δηλοῖ παρὰ τοῖς Ἀττικοῖς, ἀλλὰ τὸ
ψηλαφῆσαι, διασηκῶσαι καὶ διασκέψασθαι τῇ χειρὶ τὴν ὁλκήν.
Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter alpha, entry

1016, γρ. 2
42
*ἀδαξῆσαι· κνῆσαι Ab
ἀδαξῶ· κνήθομαι. ἐπιθυμῶ
ἀδάπανον· τὸ ὕδωρ
ἀδαπάνως· λιτῶς (Eur. Or. 1176)
ἄδαρτον· γυμνόν. ἄδερμον
ἀδαριξία· εἰρήνη
ἄδαρτος· ἀμαστίγωτος
ἄδας· πονηρός c
ἄβασαν· ἔβλαψαν n
ἄδασμος· οὐδένα δασμὸν ἐκτελοῦσα [οἷον τελοῦσα ἐνοίκιον]
Αἰσχύλος Ἠδωνοῖς (fr. 63)
ἀδαύως· ἐγρηγορώς w
ἄδαστος· ἀδιαίρετος (Soph. Ai. 54)
*ἅδ' αὔρα· αὕτη ἡ πνοή (Eur. Hipp. 165) APb
ἀδαχᾷ· κνᾷ, κνήθει κεφαλήν. ψηλαφᾷ (Ar. fr. 410)
ἄδδαι· ῥυμοὶ, ὑπὸ Μακεδόνων

1709, γρ. 2
αἰγιαλός· ὁ παραθαλάσσιος r ἐν τόπῳ ψαμμώδει, ἢ ψηφῖδας

ἔχων
αἰγιάδες· ὑμένες. καὶ ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τὰς ὑπολεύκους οὐλὰς
αἰγιάδας ἔλεγον
αἰγίβοτος· αἶγας βόσκειν [τρέφειν] δυναμένη, ἐξ οὗ καὶ τὴν
ὀρεινὴν λέγουσιν (ν 246)
*αἰγίδα θυσανόεσσαν· τὸ ὅπλον τοῦ Διὸς τὸ κροσσῶδες
(Ε 738) An
αἰγίζει· καταιγίζει. διασπᾷ
αἰγίζειν· διασπᾶν. ἐκ μεταφορᾶς. παρ' ὃ καὶ τὸ αἰγίζεσθαι, ἀπὸ
τῶν καταιγίδων. Αἰσχύλος (fr. 407) ὁ δ' αὐτὸς ἐν Ἠδωνοῖς καὶ
τὰς νεβρίδας οὕτω λέγει (fr. 64)

3996, γρ. 4
ἀμφίδοχμοι λίθοι· μέγεθος ἔχοντες (Xen. eq. 4)

ἀμφιδρανές· ἱμάτιον διπρόσωπον, ὃ ἐν τῷ πεποικίλθαι τὴν
αὐτὴν ἔχει ἐπιφάνειαν ἑκατέρωθεν
ἀμφιδρόμια· ἡμέρα ἀγομένη ἐπὶ τοῖς παιδίοις, ἐν ᾗ τὸ βρέφος
43
περὶ τὴν ἑστίαν ἔφερον τρέχοντες κύκλῳ, καὶ ἐπετίθεσαν αὐτῷ

ὄνομα, ὅτε καὶ ὑπὸ τῶν οἰκείων καὶ φίλων δῶρα ἐπέμπετο
(Ar. Lys. 757)
Ἀμφίδρομος· Αἰσχύλος Σεμέλῃ (fr. 222) ἔπλασε δαίμονα καὶ
περὶ τὰ ἀμφιδρόμια, ὡσεὶ ἔλεγες τὸν Γενέθλιον. δηλοῖ δὲ καὶ ἐξ
ἑκατέρου μέρους θεόμενον, ἢ προηγούμενον, ἢ ὁρμᾶν δυνάμενον,
ὡς Αἰσχύλος Ἠδωνοῖς (fr. 65)
ἀμφιδρυπίς· δένδρον, βατίς
ἀμφιδρυφής· ἀμφοτέρωθεν κατεξεσμένη καὶ περιεσπαραγμένη

7799, γρ. 1
*ἀσπουδεί· χωρὶς σπουδῆς Sn ἢ κακοπαθείας. καὶ ἄνευ πόνου S

καὶ μόχθου (Θ 512)
†ἀσπόλην· ἀρίστην
ἄσσα· ἅτινα. λεγέσθω δὲ ψιλῶς (τ 218) S Ἀττικοὶ δὲ ἄττα
λέγουσιν. ἢ ὅσα
[ἅσσα] [ἀσυμφανές· ἄδηλον]
*ἅσσα· ἅτινα n ἄττα· τινά, ψιλῶς AS
*ἄσσει· κατάσσει AS
*ας σεο· ἀπὸ σοῦ AS
ἄσσιος· προκόλπιος
ἄσσιστα· ἔγγιστα. Αἰσχύλος Ἠδωνοῖς (fr. 66)
*ἆσσον· πλησίον n ἐγγύς (Act. 27,13?) vgAS
ἆσσον ἴτ'· ἐγγὺς ἔρχεσθε (Α 335)
Ἀσσυρία· ἡ Χαλδαϊκή
Georgius Choeroboscus Gramm., De spiritibus (excerpta)

Σελ. 200, γρ. 10
νεται.
Τὸ Η πρὸ τοῦ Γ δασύνεται ἀεί. οἷον ἡγεμών. ἡγε-
μονία. ἡγοῦμαι. ἡγούμενος. ἡγήτωρ. ἡγήσιππος. ἡγεσίλαος.
καὶ τὰ λοιπά. πλὴν εἰ μὴ ἀπὸ κλίσεως εἴη. οἷον Ἠγμένος,
ὁ ἀγόμενος. ἠγορόωντο. ἠγροικίσθην. ἤγαμεν. ἠγαπᾶτο. τὸ
μέντοι ἡγνικότες ἐκ τοῦ ἁγνίζω γέγονε. τοῦτο δὲ ἐκ τοῦ
ἁγνός· τὸ δὲ ἁγνὸς ἐκ τοῦ ἅζω ῥήματος τὴν δασεῖαν ἐφύ-
λαξε. καὶ πλὴν εἰ μὴ κατὰ τροπήν ἐστι τοῦ Α εἰς Η, οἷον
Ἠγάθεος, ὁ ἄγαν θεῖος.
Τὸ Η πρὸ τοῦ Δ δασύνεται. ἡδὺς, ἡδίων, ἥδιστος.
44
ἥδιον. ἡδονή. ἡδύνω. καὶ ἥδω. πλὴν τοῦ Ἠδωνοὶ, οἱ Μακε-

δόνες. Ἤδη, ἀντὶ ἀπάρτι. Ἦδος, τὸ ὄφελος. ὅπερ ἐστὶν
ἄκλιτον. καὶ Ἤδει, ἀντὶ τοῦ ἠπίστατο. καὶ τῶν ἀπὸ κλί-
σεως ἐχόντων τὸ Η. ἠδούμην. Ἦδεν, ἀντὶ τοῦ ἔλεγεν.
ἠδυνάμην. τὸ μέντοι ἡδρασμένος καὶ ἡδραιωμένος, ἀπὸ κλί-
σεως ἔχοντα τὸ Η, δασύνεται. ἀπὸ γὰρ τοῦ ἑδραιῶ καὶ
ἑδράζω γεγόνασι.
Etymologicum Genuinum, Etymologicum genuinum (ἀνάβλησις –

βώτορες) Alphabetic letter beta, entry 54, γρ. 3
λέγει. ἀπὸ τούτου δὲ καὶ ἡ κατωφερὴς καὶ πόρνη γυνὴ εἴρηται

βασσάρα· Λυκόφρων (771 – 772)·
μύκλοις γυναικόκλωψιν. ἡ δὲ βασσάρα
σεμνῶς † κασσορεύουσα κοιλανεῖ δόμους·
καὶ πάλιν παρὰ τῷ αὐτῷ (1393)·
τῆς παντομόρφου βασσάρας λαμπούριδος·
λάμπουρις δέ ἐστιν ἡ ἀλώπηξ. λέγεται βάσσαρος ἡ ἀλώπηξ κατὰ
Ἡρόδοτον (cf. 4, 192, 2) AB, Sym. 48, EM 69. Schol. Lycophr.
Βασσάραι (Aesch. fr. 59)· χιτῶνες, οὓς ἐφόρουν αἱ
Θρᾳκίαι Βάκχαι, καλούμενοι οὕτως ἀπὸ τοῦ Βασσαρέως Διονύσου·
ἦσαν δὲ ποικίλοι καὶ ποδήρεις· Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς (l. c.)·
ὅστις χιτῶνας βασσάρας τε Λυδίας ἔχει ποδήρεις.
ἐκ τοῦ Ῥητορικοῦ AB, EM 70. Lex. rhet.
Βάσσων (Epicharm. fr. 188 Kaibel)· βαθύτερος· Ἐπί-
χαρμος (l. c.)·
Lexicon Sabbaiticum, Lexicon Sabbaiticum (e cod. Sabbaitico 137)

Alphabetic letter beta, σελ. 44, γρ. 15
καὶ οὕτως λέγουσιν· “ἐς Μακαρίαν”, καὶ “εἰς Μακαρίαν”.

(Βασίλειος στοά. δύο εἰσὶ στοαὶ παρ' ἀλλήλας, ἥ τε τοῦ ἐλευ-
θερίου Διὸς καὶ ἡ βασίλειος.) ἔστι δὲ καὶ τρίτη. ἣ πάλαι μὲν Πει-
σιανάκτειος ἐκαλεῖτο, νῦν δὲ μετωνομάσθη Ποικίλη.
(Βασκαίνει, ἀντὶ τοῦ αἰτιᾶται καὶ μέμφεται καὶ συκοφαντεῖ.
οὕτω Δημοσθένης) ἐν τῷ ὑπὲρ Κτησιφῶντος. καὶ ἐν τοῖς ἑξῆς· “βά-
σκανον δὲ καὶ πικρὸν καὶ κακόηθες οὐδέν ἐστι πολίτευμα ἐμόν” φησιν,
ἀντὶ τοῦ φιλαίτιον καὶ συκοφαντικόν.
(Βασσάραι. λέγονται βασσάραι χιτῶνες, οὓς ἐφόρουν αἱ Θρᾴκιαι
βάκχαι, καλούμεναι οὕτω ἀπὸ τοῦ βασσαρέως Διονύσου. ἦσαν δὲ ποι-
κίλοι καὶ ποδήρεις.) Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς. “ὅστις χιτῶνας βασσάρας
45
τε Λυδίας ἔχει ποδήρεις”.

(Βιαίων. ὄνομα δίκης ἐστὶ κατὰ τῶν βίᾳ πραττόντων ὁτιοῦν· ὁ δὲ
ἁλοὺς ἀποτίνει εἰς τὸ δημόσιον ἴσον τῷ ἑλόντι. Δημοσθένης κατὰ
Μειδίου. εἰσὶ δὲ καὶ ἐν τοῖς Λυσιακοῖς) φερόμενοι λόγοι βίαιοι. καὶ
δῆλον ὅτι οὐκ ἐπὶ φθορᾷ παρθένων μόνον οὔτε τὸ ὄνομα οὔτε ἡ
δίκη ἐλέγετο, ἀλλὰ καὶ ἐπ' ἄλλων.
Βουλεύσεως. τοῦτο τὸ ὄνομα τοῦ ἐγκλήματος ἐπὶ δύο τάττεται,
ἢ ὅταν τις ἐπιβουλεύσῃ τινὶ θάνατον, ἄν τε κτείνῃ ἄν τε μὴ, ἢ ἐάν
τις ἐγγεγραμμένος ὀφείλειν τῷ δημοσίῳ δικάζηται τῷ αἰτιασαμένῳ ὡς
μὴ δικαίως ἐγγράψαντι. εἰσήγετο δὲ ὁ μὲν βουλεύσας τὸν θάνατον, ὡς
Scholia In Aeschylum, Catalogus in fabulas (e cod. Mediceo 32.9)

Γρ. 20
Βάκχαι.
Βασσάραι.
Γλαῦκος πόντιος.
Δαναΐδες.
Δικτυουργοί.
Ἕπτ' ἐπὶ Θήβας.
Εὐμενίδες
Ἐπίγονοι.
Ἐλευσίνιοι.
Ἡλιάδες.
Ἠδωνοί.
Ἡρακλεῖδαι.
Θρῇσσαι.
Θεωροὶ ἢ Ἰσθμιασταί.
Ἰφιγένεια.
Ἰξίων.
Scholia In Aristophanem, Scholia in Thesmophoriazusas Scholion sch

thesm, verse 135, γρ. 3
δαίμων ἡ Γενετυλλὶς περὶ τὴν Ἀφροδίτην. φασὶ

δὲ παρὰ τὴν γέννησιν πεποιῆσθαι τὸ ὄνομα. τινὲς δὲ
περὶ τὴν Ἄρτεμίν φασιν αὐτὰς τῶν τοκετῶν ἐφόρους,
καὶ πάλιν παρὰ τὴν γέννησιν τὸ ὄνομα πεποιῆσθαι.
ποικίλον καὶ ἡδύ. ἔστι δὲ εἶδος φιλήματος πολ-
λαῖς γλώτταις μεμιγμένον. γλῶττα δέ ἐστι καὶ ἡ λέξις·
κυρίως δὲ κατεγλωττισμένον ἐστὶ τὸ ἔγγλωττον φίλημα.
τὴν τετραλογίαν λέγει Λυκουργίαν, Ἠδωνοὺς,
46
Βασσαρίδας, Νεανίσκους, Λυκοῦργον τὸν σατυρικόν.

λέγει δὲ ἐν τοῖς Ἠδωνοῖς πρὸς τὸν συλληφθέντα Διόνυ-
σον «ποδαπὸς ὁ γύννις;»
ἐντεῦθεν τὴν ἀρχὴν Εὔβουλος ἐποιήσατο τοῦ
Διονυσίου, τὰ ἀνόμοια τῶν ἐν τῇ Διονυσίου οἰκίᾳ κατα-
λέγων· ἐπὶ πλέον μέντοι. ἡ κιθάρα. ζωνάριον.
γρ. σύ τ' αὐτός.
Σχόλια στον Ευρυπίδη

Vita-argumentum-scholion sch Hec,τμ. 1153, γρ. 3
οὖσαι ἐθαύμαζον αὐτόν. τοῦτο δὲ ἐποίουν ὅπως συλλήψωνται αὐτοῦ τὰς

χεῖρας. καὶ αἱ μὲν ἐποίουν οὕτως, ἄλλαι δὲ τὸ ἀκόντιον αὐτοῦ ἐθαύ-
μαζον καὶ ἑτέρα τῇ ἑτέρᾳ τοῦτο παρεχόμεναι εἰσήγαγον καὶ αὐτὸ εἰς
τὴν ἔσωθεν σκηνήν. τοῦτο δὲ ἐποίουν, ὅπως ἔρημος γενόμενος παντὸς
ξίφους συντόμως κατεργασθῇ. διηγεῖται δὲ ταῦτα ὁ Πολυμήστωρ τὸν
δόλον αὐτῶν ἐκφαίνων καὶ πῶς αὐτὸν ἠπάτησαν: – A
ἀντὶ τοῦ γυναῖκες, ἀπὸ μέρους τὸ πᾶν, ὡς τὸ ‘τοίην γὰρ κεφαλήν’
[α 343] ἀντὶ τοῦ τοιοῦτον ἄνδρα: – MAB
κερκίδα φησὶ τὸ ἱμάτιον τὸ γενόμενον ἀπὸ Θρᾳκικῆς χειρός,
ἀπὸ δὲ τοῦ ποιοῦντος τὸ ποιούμενον ὠνόμασεν: – MAB
καὶ ἄλλως: κερκίδας Θρᾳκικὰς κατέχουσαι· Ἠδωνοὶ γὰρ οἱ
Θρᾷκες: – MB
ἐπῄνουν κατέχουσαι καὶ σκοποῦσαι ὑπὸ τὰς αὐγάς: – Mg
τὸ Θρᾳκικὸν ἀκόντιον θεωροῦσαι: – MgAgB
† ἄλλαι δὲ κάμακα: κάμακα τὸ Θρᾳκικὸν ἀκόντιον λέγει.
τὸ δὲ διπτύχου στολίσματος γυμνόν με ἔθηκαν, εἰ μὲν ἀντὶ τοῦ δό-
ρατος εἴπῃς, δίπτυχον νοήσεις δίστομον, τὸ ἀμφοτέρωθεν κόπτον· εἰ δὲ
ἐπὶ τῆς χλαμύδος, τὸ διπλοῦν .... στολίσματος ἀντὶ τοῦ διπλῆς χλα-
μύδος γυμνόν με ἐποίησαν:
Σχόλια στον Ευρυπίδη (cod. Hierosolymitanus patriarchalis 36) Play

Hec, verse 1153msi, γρ. 6
ἱζόμην· ἐκαθεζόμην (M) 2Huv

χεῖρες: ἀντὶ τοῦ γυναῖκες
ἀπὸ μέρους τὸ πᾶν ὡς
τὸ τοίην γὰρ κεφαλὴν
ἀντὶ τοῦ ἄνδρα: BMV 2Huv
κέρκιδα τὸ ἱμάτιον τὸ
47
γενόμενον ἐκ τῆς θρᾳκικῆς

χειρός· ἀπὸ δὲ τοῦ ποιοῦν
τος τὸ ποιούμενον ὠνόμασεν· BMV
ἄλλως: κερκίδας θρᾳ-
κικὰς κατέχουσαι· ἠδωνοὶ γὰρ οἱ θρᾷκες: BM 2Huv
supra 'θάκουν gloss. ..γ.ν̣τ̣.. 1Huv
supra κερκίδ' gloss. τὸ ἱμάτιον ... * 4H
Σχόλια στον Όμηρο Ιλιάδα Βι. of Iliad 23, verse 34c1, γρ. of scholion
2
... “εὗσέ τε μίστυλλέν τε” (ξ 75). τὸ δὲ τανύοντο διὰ

φλογὸς Ἡφαίστοιο ἐκτεταμένοι ὠπτῶντο.
ex. ἀμφὶ νέκυν κοτυλήρυτον ἔρρεεν αἷμα: οὐχ ὅτι ἥπτε-
το τοῦ νεκροῦ (κεῖται γὰρ ἐν τοῖς λέχεσιν), ἀλλὰ περὶ αὐτόν.
Ariston. κοτυλήρυτον: ὅτι ψιλῶς προενεκτέον κοτυλήρυτον· οὐ
γὰρ ἀπὸ τῆς ῥύσεως, ἀλλ' ἀπὸ τοῦ ἀρύσαι· κοτύλη δὲ εἶδος ποτηρίου
κοίλου. Ἀρίσταρχος πολύ, ὥστε κοτύλῃ ἀρύσασθαι. A
ex. κοτυλήρυτον: δαψιλές, κοτύλῃ ἀρυόμενον. καθόλου δὲ
κοτύλας ἐκάλουν τὰ κοῖλα. καὶ Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς (fr. 57, 6 N.2 =
fr. 71 b2 M. = 57,6 R.) τὰ κύμβαλα· “ὁ δὲ χαλκοδέτοις κοτύλαις
†στοβεῖ†”.
ἔστι δὲ καὶ ὄνομα ποτηρίου ἡ κοτύλη· “κοτύλην τις τυτθὸν ἐπέσχε”
(Χ 494), “πύρνον καὶ κοτύλην” (ρ 12). καὶ τὸ περὶ τὸν μηρόν, καὶ
τὸ τῶν πολυπόδων, καὶ τὸ κοῖλον τῆς χειρός. καὶ παιδιὰ δέ τις ἐν
κοτύλῃ λέγεται, ἐπειδὰν τὰς χεῖρας κοιλάναντες εἰς τοὐπίσω δεχώ-
μεθά τινα ἐπιβεβηκότα μὲν τοῖς γόνασιν αὐτοῦ, ταῖς δὲ χερσὶ τοὺς
ὀφθαλμοὺς κατειληφότα. ταύτην δὲ οἱ μὲν ἐπιδιφρισμὸν καλοῦσιν, οἱ
δὲ κρικαδίαν, οἱ δὲ ἀπόρραξιν. καὶ κοτυλίσκον κρατῆρα, ὃν στέφοντες
παρατιθέασι Διῒ ἐν ταῖς θυσίαις.
Σχόλια στον Όμηρο Ιλιάδα Βι. of Iliad 23, verse 34c2/d2, γρ. of
scholion 3
τὸ τῶν πολυπόδων, καὶ τὸ κοῖλον τῆς χειρός. καὶ παιδιὰ δέ τις ἐν

κοτύλῃ λέγεται, ἐπειδὰν τὰς χεῖρας κοιλάναντες εἰς τοὐπίσω δεχώ-
μεθά τινα ἐπιβεβηκότα μὲν τοῖς γόνασιν αὐτοῦ, ταῖς δὲ χερσὶ τοὺς
ὀφθαλμοὺς κατειληφότα. ταύτην δὲ οἱ μὲν ἐπιδιφρισμὸν καλοῦσιν, οἱ
δὲ κρικαδίαν, οἱ δὲ ἀπόρραξιν. καὶ κοτυλίσκον κρατῆρα, ὃν στέφοντες
παρατιθέασι Διῒ ἐν ταῖς θυσίαις.
48
ex. ἄλλως· κοτυλήρυτον: παρὰ τὸ †ἀρύσω ἀρυτός, κοτυλά-

ρυτος.
ex. | ex. | ex. κοτυλήρρυτον δὲ τὸ δαψιλές, τὸ κοτύλῃ ἀρυόμενον. |
παρὰ τὸ ἀρύω ἀρύσω ἀρυτόν, κοτυλάρυτον. | καθόλου δὲ κοτύλας
ἐκάλουν πάντα τὰ κοῖλα. καὶ Αἰσχύλος ἐν Ἠδωνοῖς τὰ κύμβαλα· “ὁ δὲ
χαλκοδέτοις κοτύλαις †ἤχει†”. ἔστι δὲ καὶ τὸ μικρὸν ποτήριον, ὡς τὸ
“κοτύλην τις τυτθὸν” καὶ “†πύρνον καὶ κοτύλην† ὀρέξῃ” (ο 312).
b(BCE3E4) καὶ αἱ τῶν πολυπόδων φολίδες, ὡς τὸ “πρὸς κοτυλη-
δονόφιν πυκιναὶ λάϊγγες ἔχονται” (ε 433). καὶ τὸ κοῖλον τῆς χειρός.
καὶ κοτυλίσκος ὁ μικρὸς κρατήρ.

Joannis Tzetzae) Scholion 418, γρ. 8a
Βισάλται δὲ ss3 ἔθνος s3 Θρᾴκης s3 καὶ Ἀψύνθιοι καὶ

Βίστονες ὁμοίως ss3. ?Βισαλτία πόλις καὶ χώρα Μακε-
δονίας ἀπὸ Βισάλτου τοῦ Ἡλίου καὶ Γῆς. ×Steph.
Βίστονες δὲ ἀπὸ Βίστονος τοῦ υἱοῦ Ἄρεος. ss3
?Βιστονία – ἀπὸ Βιστόνος τοῦ Ἄρεος καὶ Καλλιρ-
ρόης τῆς Νέστου. ἀδελφὸς δὲ ἦν Ὀδόμαντος καὶ Ἠδω-
νοῦ. ἔνιοι δὲ Παίονος τοῦ Ἄρεος παιδός. Steph. Ἀψύν-
θιοι *καὶ* Βίστονες ἔθνη Θρακῶα, ὅθεν Ἀπολλώνιος περὶ
Ὀρφέως λέγει seq. B 704 Βίστονες δὲ ἀπὸ υἱοῦ Ἄρεος Βι-
στόνου ἢ υἱοῦ Τερψιχόρης.
ὡσαύτως δὲ καὶ Ἠδωνοὶ ἔθνος Θρᾴκης. διαφέρουσι
δὲ Ἠδωνοὶ καὶ Ἤδωνες· Ἤδωνες μὲν γὰρ οἱ τὴν θάλασσαν
κατοικοῦντες, Ἠδωνοὶ δὲ οἱ τὴν Θρᾴκην. κουροτρό-
φον δὲ τὸν Φοίνικα λέγει διὰ τὸ εἶναι αὐτὸν τροφὸν
τοῦ Ἀχιλέως πάγουρον δὲ διὰ τὸ γῆρας· πάγουρος γὰρ
εἶδος καρκίνου.

δονίας ἀπὸ Βισάλτου τοῦ Ἡλίου καὶ Γῆς. ×Steph.

Βίστονες δὲ ἀπὸ Βίστονος τοῦ υἱοῦ Ἄρεος. ss3
49

ὡσαύτως δὲ καὶ Ἠδωνοὶ
ἔθνος Θρᾴκης. διαφέρουσι
δὲ Ἠδωνοὶ καὶ Ἤδωνες· Ἤδω-
νες μὲν γὰρ οἱ τὴν θάλασσαν
κατοικοῦντες, Ἠδωνοὶ δὲ οἱ
τὴν Θρᾴκην.


ὡσαύτως δὲ καὶ Ἠδωνοὶ
ἔθνος Θρᾴκης. διαφέρουσι
δὲ Ἠδωνοὶ καὶ Ἤδωνες· Ἤδω-
νες μὲν γὰρ οἱ τὴν θάλασσαν
τὴν Θρᾴκην. κουροτρό-
φον δὲ τὸν Φοίνικα λέγει
διὰ τὸ εἶναι αὐτὸν τροφὸν
τοῦ Ἀχιλέως πάγουρον δὲ
διὰ τὸ γῆρας· πάγουρος γὰρ
εἶδος καρκίνου. ὥσπερ γὰρ οἱ
πάγουροι σκληρὰν ἔχουσι τὴν
ἐπιφάνειαν, οὕτως καὶ οἱ γέ-
ροντες.
Ἠδωνοὶ καὶ Ἤδωνες Θρακῶν

Joannis Tzetzae) Scholion 418, γρ. 8b
τὴν Θρᾴκην. κουροτρό-
50
φον δὲ τὸν Φοίνικα λέγει

ροντες.
ἔθνη, ἀλλ' οἱ μὲν Ἤδωνες
παρὰ θάλασσαν οἰκοῦσιν, οἱ
Ἠδωνοὶ δὲ τὴν μεσόγαιαν.
πάγουρον διὰ τὸ *γηραιὸν
καὶ* σκληρόδερμον τὸν Φοί-
νικα λέγει, κουροτρόφον
δέ, ὅτι παῖδα ὄντα τὸν Ἀχι-
λέα ἀνέτρεφε κουροτρό-
φον δὲ εἶπε πάγουρον πρὸς

Joannis Tzetzae) Scholion 418, γρ. 11b

ροντες.
ἔθνη, ἀλλ' οἱ μὲν Ἤδωνες
παρὰ θάλασσαν οἰκοῦσιν, οἱ
Ἠδωνοὶ δὲ τὴν μεσόγαιαν.
πάγουρον διὰ τὸ *γηραιὸν
καὶ* σκληρόδερμον τὸν Φοί-
νικα λέγει, κουροτρόφον
δέ, ὅτι παῖδα ὄντα τὸν Ἀχι-
λέα ἀνέτρεφε κουροτρό-
φον δὲ εἶπε πάγουρον πρὸς
ἀντιδιαστολὴν τοῦ πινοτρό-
φου παγούρου. ἔστι δὲ πά-
51
γουρος μικρός, ὃς τὴν θαλας-

σίαν πίνναν τρέφει
Scholia In Theocritum, Scholia in Theocritum

Prolegomenon-anecdote-poem 7, section-verse 111b, γρ. 1
τράγον. καὶ ἐκνοήσας αὐτὴν μαγείᾳ, ἠράσθη τοῦ τράγου καὶ

ὠχεύθη ὑπ' αὐτοῦ καὶ συνέλαβεν ἐξ αὐτοῦ καὶ ἔτεκε τὸν
Πᾶνα. οὗτος δέ ἐστι Πὰν ὁ τραγόπους.
κνίδη ὑφ' ἡμῶν, ἀκαλήφη δὲ ὑπ' Ἀττικῶν. ἔστι δὲ KLUEAT
καὶ ἀγρία κνίδη, ἧς τὸν καρπὸν συλλέγουσιν, ὅταν τὸν πυρὸν
ἁλοῶσιν. [ἔστι δὲ καὶ ἄγριον λάχανον.]
εἴης δ' Ἠδωνῶν: ἔθνος Θρᾴκης. οὕτως δὲ ψυ-
χροτάτη ἐστὶν ἡ Θρᾴκη, ὡς τρόπον τινὰ ἐργαστήριον ἀνέμων
κληθῆναι. Ὅμηρος (Ι 5)· ‘Βορέης καὶ Ζέφυρος, τώ τε Θρῄ-
κηθεν ἄητον’.
GPT εἴης δ' Ἠδωνῶν μέν: οἱ Ἠδωνοὶ ἔθνος Θρᾳκικόν,
ἔνθα ψῦχος πολὺ γίνεται· δυσχείμερον γάρ ἐστι. παρὸ καὶ
τοὺς ἀνέμους ἐν αὐτῷ κατοικεῖν ἐμυθεύοντο.
KLUEA Ἕβρον: Ἀλκαῖός (fgm. 109 Bergk Poet. Lyr. gr.
III4 183) φησιν, ὅτι Ἕβρος κάλλιστος ποταμός, Διοκλῆς
(ὁ Πεπαρήθιος? fgm. 5 Mueller Fgm. hist. gr. III 79) δὲ
καταφέρεσθαι αὐτὸν ἀπὸ Ῥοδόπης καὶ ἐξερεύγεσθαι κατὰ πό-
λιν Αἶνον.
Σχόλια στον Θουκιδίδην (scholia vetera et recentiora) Βι. 2, κεφ.

99,τμ. 4, γρ. 1
τὸ δὲ ὄρος: τὴν Κερκίνην δηλονότι Δόβηρον: τὴν νῦν καλου-μένην

Γέβρην. ἀπεγίγνετο: ἀπώλλυτο. προσεγίγνετο: ηὐξάνετο κατὰ
πρόσθεσιν. ἀπαράκλητοι: ἑκούσιοι.
τὴν κάτω Μακεδονίαν: τῆς Μακεδονίας τὸ
μέν ἐστι μεσόγειον, τὸ δὲ παράλιον, ἣν καλεῖ τὴν κάτω
Μακεδονίαν πρῶτοι ἐκτήσαντο: τοῦτο καὶ
Ἡρόδοτος ἐν τῇ θʹ (VIII 137) ἱστορεῖ κατὰ διέξοδον
Ἄξιον: τὴν Βάρδαριν λέγει. Ἠδῶνας: Ἡδωνοὶ καὶ μετα-
πλασμὸς Ἡδῶνες καὶ Ἡδῶνας· οὕτως Ἡρωδιανός (I 25, 7)
ὧν: τῶν Ἐορδῶν. οἱ Μακεδόνες οὗτοι: οἱ κάτω Μακεδόνες.
καὶ Μακεδόνων αὐτῶν: τῶν ἄνω. ἦν δὲ οὐ πολλά: τὰ καρτερὰ δηλονότι.
τὰ νῦν ὄντα: τείχη δηλονότι. ἐς τὴν Φιλίππου: τοῦ ἀδικη-
θέντος ὑπὸ Περδίκκου
52

102,τμ. 2, γρ. 4
ἀκροφύσιον, ὁ τῶν χαλκέων φυσητήρ, ὃς ταῖς φύσαις συνημ-

μένος ἐντίθεται ταῖς καμίνοις καὶ παραπέμπει τὸ πνεῦμα Patm.
ἐσεσιδήρωτο: ὥστε ὑπὸ τοῦ πυρὸς μὴ βλάπτεσθαι τὴν κε-
ραίαν Ms
στεγανῶς: ταὐτὸν εἰπεῖν διὰ στεγανοῦ σώματος.
αὐτοῦ: τοῦ Σιτάλκου.
τοῦ δ' αὐτοῦ χειμῶνος: μετάβασις ABCF
ἡ
πόλις: ἡ Ἀμφίπολις. Ἀρισταγόρας: οὗτινος καὶ Ἡρόδοτος
μέμνηται πολλάκις Ἠδώνων: ἀπὸ τῆς Ἤδωνες πλη-
θυντικῶς καὶ οὐκ ἀπὸ τῆς Ἠδωνοί. ὅθεν ὑποκατιὼν Ἤδωνας
ἔφη καὶ οὐχὶ Ἠδωνούς ὅτι ἐπ' ἀμφότερα: πόθεν
Ἀμφίπολις διὰ τὸ περιέχειν αὐτήν: τὸν Στρυμόνα.
ἀπολαβών: ἀποκόψας. περιφανῆ ... ᾤκισεν: ἐν τοιούτῳ
χωρίῳ κατῴκισεν, ὃ καταφανὲς ἔκ τε γῆς καὶ θαλάσσης ἐστί Ms
εἰσὶ δὲ ...: σημείωσαι ὅτι οἱ Ἀργίλιοι Ἀνδρίων
ἄποικοι
ἐγγύς τε προσοικοῦντες: τῇ Ἀμφιπόλει.
παρέτυχε: συνέβη. ἐκ πλείονος: καιροῦ δηλονότι. πρὸς
τοὺς ἐμπολιτεύοντας: μετέχοντας τῆς πολιτείας τῶν Ἀμφι-
πολιτῶν. δεξάμενοι: οἱ Ἀργίλιοι. τῇ πόλει: τῇ οἰκείᾳ.
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter eta, entry 104, γρ. 1
δ' οὐ κατὰ πάντα χρῆσθαι αὐτῷ, οὐδὲ σχηματίζειν ἀπ' αὐτοῦ τὸ

ἀνάλογον μέν, ὡς ὅταν λόγου τελευτὴν σημαίνῃ· ᾖ καὶ κυανέῃσιν ἐπ'
ὀφρύσι. καί, ἦ, καὶ ἐπ' Ἀντινόῳ. τοὺς δὲ μεθ' Ὅμηρον ἀδιαφόρως
αὐτὸ τάσσειν.
Ἦ δ' ὅς: ἔφη δὲ ὅς. τούτῳ χρῶνται καὶ ἐπὶ πλήθους καὶ ἐπὶ
θηλυκοῦ καὶ ἀρσενικοῦ. καὶ παροιμία· Ἦ δ' ὅς, οὐ μόνον ἀντὶ
τοῦ ἔφη, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ πολλῶν τίθεται ἀντὶ τοῦ ἔφασαν.
Ἦδος: ὄφελος. ψιλοῦται. Ὅμηρος· ἀλλὰ τί μοι τῶν ἦδος, ἐπεὶ
φίλος ὤλετο;
Ἠδωνὰ ἱμάτια: Θρᾳκικά.
Ἠδωνίς, Ἠδωνίδος. χώρα οὕτω λεγομένη. καὶ Ἠδωνοί,
ὄνομα ἔθνους. Αἰσχύλος. ὁ δ' αὐτὸς ἐν Ἠδωνῇ καὶ τὰς νεβρίδας
οὕτως καλεῖ. καὶ ζήτει ἐν τῷ αἰγίζειν.
53
Αμφίπολις
ωνίαν. καὶ πρὶν πάσας τὰς ναῦς καταπλεῦσαι βοηθήσαντες

οἱ Σικυώνιοι τοὺς ἀποβεβηκότας ἔτρεψαν καὶ κατεδίωξαν ἐς
τὰς ναῦς, καὶ τοὺς μὲν ἀπέκτειναν, τοὺς δὲ ζῶντας ἔλαβον.
τροπαῖον δὲ στήσαντες τοὺς νεκροὺς ὑποσπόνδους ἀπέδοσαν.
Ἀπέθανε δὲ καὶ Σιτάλκης Ὀδρυσῶν βασιλεὺς ὑπὸ τὰς
αὐτὰς ἡμέρας τοῖς ἐπὶ Δηλίῳ, στρατεύσας ἐπὶ Τριβαλλοὺς
καὶ νικηθεὶς μάχῃ. Σεύθης δὲ ὁ Σπαραδόκου ἀδελφιδοῦς
ὢν αὐτοῦ ἐβασίλευσεν Ὀδρυσῶν τε καὶ τῆς ἄλλης Θρᾴκης
ἧσπερ καὶ ἐκεῖνος.
Τοῦ δ' αὐτοῦ χειμῶνος Βρασίδας ἔχων τοὺς ἐπὶ Θρᾴκης
ποταμῷ Ἀθηναίων ἀποικίαν. τὸ δὲ χωρίον τοῦτο ἐφ' οὗ
τοῦτο, ὅπερ πρότερον Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλοῦντο.

δὲ ἐκ τῆς Ἠιόνος, ἣν αὐτοὶ εἶχον ἐμπόριον ἐπὶ τῷ στόματι
54

ἐπ' ἀμφότερα περιρρέοντος τοῦ Στρυμόνος [διὰ τὸ περιέχειν
περιφανῆ ἐς θάλασσάν τε καὶ τὴν ἤπειρον ᾤκισεν.
Ἐπὶ ταύτην οὖν ὁ Βρασίδας ἄρας ἐξ Ἀρνῶν τῆς Χαλκι-
δικῆς ἐπορεύετο τῷ στρατῷ. καὶ ἀφικόμενος περὶ δείλην
ἐπὶ τὸν Αὐλῶνα καὶ Βορμίσκον, ᾗ ἡ Βόλβη λίμνη ἐξίησιν
ἐς θάλασσαν, καὶ δειπνοποιησάμενος ἐχώρει τὴν νύκτα.
χειμὼν δὲ ἦν καὶ ὑπένειφεν· ᾗ καὶ μᾶλλον ὥρμησε, βουλό-
μενος λαθεῖν τοὺς ἐν τῇ Ἀμφιπόλει πλὴν τῶν προδιδόντων.
ἦσαν γὰρ Ἀργιλίων τε ἐν αὐτῇ οἰκήτορες (εἰσὶ δὲ οἱ ...
χωρίῳ, ἐπειδὴ παρέτυχεν ὁ καιρὸς καὶ Βρασίδας ἦλθεν,

ἔπραξάν τε ἐκ πλέονος πρὸς τοὺς ἐμπολιτεύοντας σφῶν
ἐκεῖ ὅπως ἐνδοθήσεται ἡ πόλις, καὶ τότε δεξάμενοι αὐτὸν
τῇ πόλει καὶ ἀποστάντες τῶν Ἀθηναίων ἐκείνῃ τῇ νυκτὶ
κατέστησαν τὸν στρατὸν πρὸ ἕω ἐπὶ τὴν γέφυραν τοῦ
ποταμοῦ. ἀπέχει δὲ τὸ πόλισμα πλέον τῆς διαβάσεως,
καὶ οὐ καθεῖτο τείχη ὥσπερ νῦν, φυλακὴ δέ τις βραχεῖα
καθειστήκει· ἣν βιασάμενος ῥᾳδίως ὁ Βρασίδας, ἅμα μὲν
τῆς προδοσίας οὔσης, ἅμα δὲ καὶ χειμῶνος ὄντος καὶ
ἀπροσδοκήτοις προσπεσών, διέβη τὴν γέφυραν, καὶ τὰ ἔξω
τῶν Ἀμφιπολιτῶν οἰκούντων κατὰ πᾶν τὸ χωρίον εὐθὺς
εἶχεν. τῆς δὲ διαβάσεως αὐτοῦ ἄφνω τοῖς ἐν τῇ πόλει
γεγενημένης, καὶ τῶν ἔξω πολλῶν μὲν ἁλισκομένων, τῶν
δὲ καὶ καταφευγόντων ἐς τὸ τεῖχος, οἱ Ἀμφιπολῖται ἐς
θόρυβον μέγαν κατέστησαν, ἄλλως τε καὶ ἀλλήλοις ὕποπτοι
ὄντες. καὶ λέγεται Βρασίδαν, εἰ ἠθέλησε μὴ ἐφ' ἁρπαγὴν
τῷ στρατῷ τραπέσθαι, ἀλλ' εὐθὺς χωρῆσαι πρὸς τὴν πόλιν,
δοκεῖν ἂν ἑλεῖν. νῦν δὲ ὁ μὲν ἱδρύσας τὸν στρατόν, ἐπεὶ
τὰ ἔξω ἐπέδραμε καὶ οὐδὲν αὐτῷ ἀπὸ τῶν ἔνδον ὡς προς-
εδέχετο ἀπέβαινεν, ἡσύχαζεν· οἱ δὲ ἐναντίοι τοῖς προδιδοῦσι,
κρατοῦντες τῷ πλήθει ὥστε μὴ αὐτίκα τὰς πύλας ἀνοίγεσθαι,
τῇ πόλει καὶ ἀποστάντες τῶν Ἀθηναίων ἐκείνῃ τῇ νυκτὶ

κατέστησαν τὸν στρατὸν πρὸ ἕω ἐπὶ τὴν γέφυραν τοῦ
ποταμοῦ. ἀπέχει δὲ τὸ πόλισμα πλέον τῆς διαβάσεως,
καὶ οὐ καθεῖτο τείχη ὥσπερ νῦν, φυλακὴ δέ τις βραχεῖα
55
καθειστήκει· ἣν βιασάμενος ῥᾳδίως ὁ Βρασίδας, ἅμα μὲν

τῆς προδοσίας οὔσης, ἅμα δὲ καὶ χειμῶνος ὄντος καὶ
ἀπροσδοκήτοις προσπεσών, διέβη τὴν γέφυραν, καὶ τὰ ἔξω
εἶχεν. τῆς δὲ διαβάσεως αὐτοῦ ἄφνω τοῖς ἐν τῇ πόλει
ὄντες. καὶ λέγεται Βρασίδαν, εἰ ἠθέλησε μὴ ἐφ' ἁρπαγὴν
τῷ στρατῷ τραπέσθαι, ἀλλ' εὐθὺς χωρῆσαι πρὸς τὴν πόλιν,
δοκεῖν ἂν ἑλεῖν. νῦν δὲ ὁ μὲν ἱδρύσας τὸν στρατόν, ἐπεὶ
πέμπουσι μετὰ Εὐκλέους τοῦ στρατηγοῦ, ὃς ἐκ τῶν Ἀθηνῶν
παρῆν αὐτοῖς φύλαξ τοῦ χωρίου, ἐπὶ τὸν ἕτερον στρατηγὸν
τῶν ἐπὶ Θρᾴκης, Θουκυδίδην τὸν Ὀλόρου, ὃς τάδε ξυνέγραψεν,

ὄντα περὶ Θάσον (ἔστι δὲ ἡ νῆσος Παρίων ἀποικία, ἀπέχουσα
τῆς Ἀμφιπόλεως ἡμίσεος ἡμέρας μάλιστα πλοῦν), κελεύοντες
σφίσι βοηθεῖν. καὶ ὁ μὲν ἀκούσας κατὰ τάχος ἑπτὰ ναυσὶν
αἳ ἔτυχον παροῦσαι ἔπλει, καὶ ἐβούλετο φθάσαι μάλιστα μὲν
οὖν τὴν Ἀμφίπολιν, πρίν τι ἐνδοῦναι, εἰ δὲ μή, τὴν Ἠιόνα
προκαταλαβών.
Ἐν τούτῳ δὲ ὁ Βρασίδας δεδιὼς καὶ τὴν ἀπὸ τῆς Θάσου
τῶν νεῶν βοήθειαν καὶ πυνθανόμενος τὸν Θουκυδίδην κτῆσίν
τε ἔχειν τῶν χρυσείων μετάλλων ἐργασίας ἐν τῇ περὶ ταῦτα
Θρᾴκῃ καὶ ἀπ' αὐτοῦ δύνασθαι ἐν τοῖς πρώτοις τῶν ἠπειρωτῶν,
ἠπείγετο προκατασχεῖν, εἰ δύναιτο, τὴν πόλιν, μὴ ἀφικνου-
μένου αὐτοῦ τὸ πλῆθος τῶν Ἀμφιπολιτῶν, ἐλπίσαν ἐκ θα-
λάσσης ξυμμαχικὸν καὶ ἀπὸ τῆς Θρᾴκης ἀγείραντα αὐτὸν
περιποιήσειν σφᾶς, οὐκέτι προσχωροίη. καὶ τὴν ξύμβασιν
μετρίαν ἐποιεῖτο, κήρυγμα τόδε ἀνειπών, Ἀμφιπολιτῶν καὶ ...

56

μετρίαν ἐποιεῖτο, κήρυγμα τόδε ἀνειπών, Ἀμφιπολιτῶν καὶ
Ἀθηναίων τῶν ἐνόντων τὸν μὲν βουλόμενον ἐπὶ τοῖς ἑαυτοῦ
τῆς ἴσης καὶ ὁμοίας μετέχοντα μένειν, τὸν δὲ μὴ ἐθέλοντα
ἀπιέναι τὰ ἑαυτοῦ ἐκφερόμενον πέντε ἡμερῶν. οἱ δὲ πολλοὶ
ἀκούσαντες ἀλλοιότεροι ἐγένοντο τὰς γνώμας, ἄλλως τε καὶ
βραχὺ μὲν Ἀθηναίων ἐμπολιτεῦον, τὸ δὲ πλέον ξύμμεικτον,
καὶ τῶν ἔξω ληφθέντων συχνοῖς οἰκεῖοι ἔνδον ἦσαν· καὶ τὸ
κήρυγμα πρὸς τὸν φόβον δίκαιον εἶναι ὑπελάμβανον, οἱ μὲν

ἀπιέναι τὰ ἑαυτοῦ ἐκφερόμενον πέντε ἡμερῶν. οἱ δὲ πολλοὶ
ἀκούσαντες ἀλλοιότεροι ἐγένοντο τὰς γνώμας, ἄλλως τε καὶ
βραχὺ μὲν Ἀθηναίων ἐμπολιτεῦον, τὸ δὲ πλέον ξύμμεικτον,
καὶ τῶν ἔξω ληφθέντων συχνοῖς οἰκεῖοι ἔνδον ἦσαν· καὶ τὸ
57
Ἀθηναῖοι διὰ τὸ ἄσμενοι ἂν ἐξελθεῖν, ἡγούμενοι οὐκ ἐν

ὁμοίῳ σφίσι τὰ δεινὰ εἶναι καὶ ἅμα οὐ προσδεχόμενοι
βοήθειαν ἐν τάχει, ὁ δὲ ἄλλος ὅμιλος πόλεώς τε ἐν τῷ

ἴσῳ οὐ στερισκόμενοι καὶ κινδύνου παρὰ δόξαν ἀφιέμενοι.
ὥστε τῶν πρασσόντων τῷ Βρασίδᾳ ἤδη καὶ ἐκ τοῦ φανεροῦ
διαδικαιούντων αὐτά, ἐπειδὴ καὶ τὸ πλῆθος ἑώρων τετραμμένον
καὶ τοῦ παρόντος Ἀθηναίων στρατηγοῦ οὐκέτι ἀκροώμενον,
ἐγένετο ἡ ὁμολογία καὶ προσεδέξαντο ἐφ' οἷς ἐκήρυξεν. καὶ
οἱ μὲν τὴν πόλιν τοιούτῳ τρόπῳ παρέδοσαν, ὁ δὲ Θουκυδίδης
καὶ αἱ νῆες ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ ὀψὲ κατέπλεον ἐς τὴν Ἠιόνα.
καὶ τὴν μὲν Ἀμφίπολιν Βρασίδας ἄρτι εἶχε, τὴν δὲ Ἠιόνα
παρὰ νύκτα ἐγένετο λαβεῖν· εἰ γὰρ μὴ ἐβοήθησαν αἱ νῆες
διὰ τάχους, ἅμα ἕῳ ἂν εἴχετο.
Μετὰ δὲ τοῦτο ὁ μὲν τὰ ἐν τῇ Ἠιόνι καθίστατο, ὅπως
καὶ τὸ αὐτίκα, ἢν ἐπίῃ ὁ Βρασίδας, καὶ τὸ ἔπειτα ἀσφαλῶς
ἕξει, δεξάμενος τοὺς ἐθελήσαντας ἐπιχωρῆσαι ἄνωθεν κατὰ
τὰς σπονδάς· ὁ δὲ πρὸς μὲν τὴν Ἠιόνα κατά τε τὸν ποταμὸν
πολλοῖς πλοίοις ἄφνω καταπλεύσας, εἴ πως τὴν προύχουσαν
ἄκραν ἀπὸ τοῦ τείχους λαβὼν κρατοίη τοῦ ἔσπλου, καὶ κατὰ
γῆν ἀποπειράσας ἅμα, ἀμφοτέρωθεν ἀπεκρούσθη, τὰ δὲ περὶ
τὴν Ἀμφίπολιν ἐξηρτύετο.

τὴν Ἀμφίπολιν ἐξηρτύετο. καὶ Μύρκινός τε αὐτῷ προς-
εχώρησεν Ἠδωνικὴ πόλις, Πιττακοῦ τοῦ Ἠδώνων βασιλέως
58
ἀποθανόντος ὑπὸ τῶν Γοάξιος παίδων καὶ Βραυροῦς τῆς

γυναικὸς αὐτοῦ, καὶ Γαληψὸς οὐ πολλῷ ὕστερον καὶ Οἰσύμη·
εἰσὶ δὲ αὗται Θασίων ἀποικίαι. παρὼν δὲ καὶ Περδίκκας
εὐθὺς μετὰ τὴν ἅλωσιν ξυγκαθίστη ταῦτα.
Ἐχομένης δὲ τῆς Ἀμφιπόλεως οἱ Ἀθηναῖοι ἐς μέγα δέος
κατέστησαν, ἄλλως τε καὶ ὅτι ἡ πόλις αὐτοῖς ἦν ὠφέλιμος
ξύλων τε ναυπηγησίμων πομπῇ καὶ χρημάτων προσόδῳ, καὶ
ὅτι μέχρι μὲν τοῦ Στρυμόνος ἦν πάροδος Θεσσαλῶν διαγόντων
ἔστησαν δύο, τὸ μὲν κατὰ τὸν λιμένα, τὸ δὲ πρὸς τῷ

τειχίσματι, καὶ τῶν Τορωναίων γυναῖκας μὲν καὶ παῖδας
ἠνδραπόδισαν, αὐτοὺς δὲ καὶ Πελοποννησίους καὶ εἴ τις
ἄλλος Χαλκιδέων ἦν, ξύμπαντας ἐς ἑπτακοσίους, ἀπέπεμψαν
ἐς τὰς Ἀθήνας· καὶ αὐτοῖς τὸ μὲν Πελοποννήσιον ὕστερον
ἐν ταῖς γενομέναις σπονδαῖς ἀπῆλθε, τὸ δὲ ἄλλο ἐκομίσθη
ὑπ' Ὀλυνθίων, ἀνὴρ ἀντ' ἀνδρὸς λυθείς. εἷλον δὲ καὶ
Πάνακτον Ἀθηναίων ἐν μεθορίοις τεῖχος Βοιωτοὶ ὑπὸ τὸν
αὐτὸν χρόνον προδοσίᾳ. καὶ ὁ μὲν Κλέων φυλακὴν κατα-
στησάμενος τῆς Τορώνης ἄρας περιέπλει τὸν Ἄθων ὡς ἐπὶ
τὴν Ἀμφίπολιν.
Φαίαξ δὲ ὁ Ἐρασιστράτου τρίτος αὐτὸς Ἀθηναίων πεμπόν-
των ναυσὶ δύο ἐς Ἰταλίαν καὶ Σικελίαν πρεσβευτὴς ὑπὸ τὸν
αὐτὸν χρόνον ἐξέπλευσεν. Λεοντῖνοι γὰρ ἀπελθόντων Ἀθη-
ναίων ἐκ Σικελίας μετὰ τὴν ξύμβασιν πολίτας τε ἐπεγρά-
ψαντο πολλοὺς καὶ ὁ δῆμος τὴν γῆν ἐπενόει ἀναδάσασθαι.
οἱ δὲ δυνατοὶ αἰσθόμενοι Συρακοσίους τε ἐπάγονται καὶ
ἐκβάλλουσι τὸν δῆμον. καὶ οἱ μὲν ἐπλανήθησαν ὡς ἕκαστοι,
οἱ δὲ δυνατοὶ ὁμολογήσαντες Συρακοσίοις καὶ τὴν πόλιν ἐκλι-
πόντες καὶ ἐρημώσαντες Συρακούσας ἐπὶ πολιτείᾳ ᾤκησαν.
γομένων τῶν ἑτέρων Λοκροὺς ἔποικοι ἐξεπέμφθησαν, καὶ

ἐγένετο Μεσσήνη Λοκρῶν τινὰ χρόνον. τούτοις οὖν ὁ Φαίαξ
ἐντυχὼν τοῖς κομιζομένοις οὐκ ἠδίκησεν· ἐγεγένητο γὰρ τοῖς
Λοκροῖς πρὸς αὐτὸν ὁμολογία ξυμβάσεως πέρι πρὸς τοὺς
Ἀθηναίους. μόνοι γὰρ τῶν ξυμμάχων, ὅτε Σικελιῶται
ξυνηλλάσσοντο, οὐκ ἐσπείσαντο Ἀθηναίοις, οὐδ' ἂν τότε, εἰ
μὴ αὐτοὺς κατεῖχεν ὁ πρὸς Ἱππωνιᾶς καὶ Μεδμαίους πόλεμος
59
ὁμόρους τε ὄντας καὶ ἀποίκους. καὶ ὁ μὲν Φαίαξ ἐς τὰς

Ἀθήνας χρόνῳ ὕστερον ἀφίκετο.
Ὁ δὲ Κλέων ὡς ἀπὸ τῆς Τορώνης τότε περιέπλευσεν ἐπὶ
τὴν Ἀμφίπολιν, ὁρμώμενος ἐκ τῆς Ἠιόνος Σταγίρῳ μὲν
προσβάλλει Ἀνδρίων ἀποικίᾳ καὶ οὐχ εἷλε, Γαληψὸν δὲ τὴν
Θασίων ἀποικίαν λαμβάνει κατὰ κράτος. καὶ πέμψας ὡς
Περδίκκαν πρέσβεις, ὅπως παραγένοιτο στρατιᾷ κατὰ τὸ
ξυμμαχικόν, καὶ ἐς τὴν Θρᾴκην ἄλλους παρὰ Πολλῆν τὸν
Ὀδομάντων βασιλέα, ἄξοντας μισθοῦ Θρᾷκας ὡς πλείστους,
αὐτὸς ἡσύχαζε περιμένων ἐν τῇ Ἠιόνι. Βρασίδας δὲ πυνθα-
νόμενος ταῦτα ἀντεκάθητο καὶ αὐτὸς ἐπὶ τῷ Κερδυλίῳ· ἔστι
δὲ τὸ χωρίον τοῦτο Ἀργιλίων ἐπὶ μετεώρου πέραν τοῦ ποτα-
μοῦ, οὐ πολὺ ἀπέχον τῆς Ἀμφιπόλεως, καὶ κατεφαίνετο
πάντα αὐτόθεν, ὥστε οὐκ ἂν ἔλαθεν αὐτὸν ὁρμώμενος ὁ Κλέων
Θασίων ἀποικίαν λαμβάνει κατὰ κράτος. καὶ πέμψας ὡς

Περδίκκαν πρέσβεις, ὅπως παραγένοιτο στρατιᾷ κατὰ τὸ
ξυμμαχικόν, καὶ ἐς τὴν Θρᾴκην ἄλλους παρὰ Πολλῆν τὸν
Ὀδομάντων βασιλέα, ἄξοντας μισθοῦ Θρᾷκας ὡς πλείστους,
αὐτὸς ἡσύχαζε περιμένων ἐν τῇ Ἠιόνι. Βρασίδας δὲ πυνθα-
νόμενος ταῦτα ἀντεκάθητο καὶ αὐτὸς ἐπὶ τῷ Κερδυλίῳ· ἔστι
πάντα αὐτόθεν, ὥστε οὐκ ἂν ἔλαθεν αὐτὸν ὁρμώμενος ὁ Κλέων
τῷ στρατῷ· ὅπερ προσεδέχετο ποιήσειν αὐτόν, ἐπὶ τὴν Ἀμφίπολιν,
ὑπεριδόντα σφῶν τὸ πλῆθος, τῇ παρούσῃ στρατιᾷ
ἀναβήσεσθαι. ἅμα δὲ καὶ παρεσκευάζετο Θρᾷκάς τε μισθω-
τοὺς πεντακοσίους καὶ χιλίους, καὶ τοὺς Ἠδῶνας πάντας
παρακαλῶν, πελταστὰς καὶ ἱππέας· καὶ Μυρκινίων καὶ
Χαλκιδέων χιλίους πελταστὰς εἶχε πρὸς τοῖς ἐν Ἀμφιπόλει.
τὸ δ' ὁπλιτικὸν ξύμπαν ἡθροίσθη δισχίλιοι μάλιστα καὶ ἱππῆς
Ἕλληνες τριακόσιοι. τούτων Βρασίδας μὲν ἔχων ἐπὶ Κερδυλίῳ ἐκάθητο
ἐς πεντακοσίους καὶ χιλίους, οἱ δ' ἄλλοι ἐν
Ἀμφιπόλει μετὰ Κλεαρίδου ἐτετάχατο. ὁ δὲ Κλέων τέως
μὲν ἡσύχαζεν, ἔπειτα ἠναγκάσθη ποιῆσαι ὅπερ ὁ Βρασίδας
προσεδέχετο. τῶν γὰρ στρατιωτῶν ἀχθομένων μὲν τῇ ἕδρᾳ,
περισχήσων, ἀλλ' ὡς κύκλῳ περιστὰς βίᾳ αἱρήσων τὴν

60
πόλιν. ἐλθών τε καὶ καθίσας ἐπὶ λόφου καρτεροῦ πρὸ τῆς

Ἀμφιπόλεως τὸν στρατὸν αὐτὸς ἐθεᾶτο τὸ λιμνῶδες τοῦ
Στρυμόνος καὶ τὴν θέσιν τῆς πόλεως ἐπὶ τῇ Θρᾴκῃ ὡς ἔχοι.
ἀπιέναι τε ἐνόμιζεν, ὁπόταν βούληται, ἀμαχεί· καὶ γὰρ οὐδὲ
ἐφαίνετο οὔτ' ἐπὶ τοῦ τείχους οὐδεὶς οὔτε κατὰ πύλας ἐξῄει,
κεκλῃμέναι τε ἦσαν πᾶσαι. ὥστε καὶ μηχανὰς ὅτι οὐκ
ἀνῆλθεν ἔχων, ἁμαρτεῖν ἐδόκει· ἑλεῖν γὰρ ἂν τὴν πόλιν
διὰ τὸ ἐρῆμον. ὁ δὲ Βρασίδας εὐθὺς ὡς εἶδε κινουμένους
τοὺς Ἀθηναίους, καταβὰς καὶ αὐτὸς ἀπὸ τοῦ Κερδυλίου
ἐσέρχεται ἐς τὴν Ἀμφίπολιν. καὶ ἐπέξοδον μὲν καὶ ἀντί-
ταξιν οὐκ ἐποιήσατο πρὸς τοὺς Ἀθηναίους, δεδιὼς τὴν αὑτοῦ
παρασκευὴν καὶ νομίζων ὑποδεεστέρους εἶναι, οὐ τῷ πλήθει
(ἀντίπαλα γάρ πως ἦν), ἀλλὰ τῷ ἀξιώματι (τῶν γὰρ Ἀθη-
ναίων ὅπερ ἐστράτευε καθαρὸν ἐξῆλθε καὶ Λημνίων καὶ
Ἰμβρίων τὸ κράτιστον), τέχνῃ δὲ παρεσκευάζετο ἐπιθησό-
μενος. εἰ γὰρ δείξειε τοῖς ἐναντίοις τό τε πλῆθος καὶ τὴν
ὅπλισιν ἀναγκαίαν οὖσαν τῶν μεθ' ἑαυτοῦ, οὐκ ἂν ἡγεῖτο
μᾶλλον περιγενέσθαι ἢ ἄνευ προόψεώς τε αὐτῶν καὶ μὴ
ἀπὸ τοῦ ὄντος καταφρονήσεως. ἀπολεξάμενος οὖν αὐτὸς
πεντήκοντα καὶ ἑκατὸν ὁπλίτας καὶ τοὺς ἄλλους Κλεαρίδᾳ
ἀντιπαραταχθέντος ἢ ἐκ τοῦ πρὸς τὸ παρὸν ξυμφέροντος,

πλεῖστ' ἂν ὀρθοῖτο· καὶ τὰ κλέμματα ταῦτα καλλίστην δόξαν
ἔχει ἃ τὸν πολέμιον μάλιστ' ἄν τις ἀπατήσας τοὺς φίλους
μέγιστ' ἂν ὠφελήσειεν. ἕως οὖν ἔτι ἀπαράσκευοι θαρσοῦσι
καὶ τοῦ ὑπαπιέναι πλέον ἢ τοῦ μένοντος, ἐξ ὧν ἐμοὶ φαίνονται,
τὴν διάνοιαν ἔχουσιν, ἐν τῷ ἀνειμένῳ αὐτῶν τῆς γνώμης καὶ
πρὶν ξυνταθῆναι μᾶλλον τὴν δόξαν, ἐγὼ μὲν ἔχων τοὺς μετ'
ἐμαυτοῦ καὶ φθάσας, ἢν δύνωμαι, προσπεσοῦμαι δρόμῳ κατὰ
μέσον τὸ στράτευμα· σὺ δέ, Κλεαρίδα, ὕστερον, ὅταν ἐμὲ
ὁρᾷς ἤδη προσκείμενον καὶ κατὰ τὸ εἰκὸς φοβοῦντα αὐτούς,
τοὺς μετὰ σεαυτοῦ τούς τ' Ἀμφιπολίτας καὶ τοὺς ἄλλους
ξυμμάχους ἄγων αἰφνιδίως τὰς πύλας ἀνοίξας ἐπεκθεῖν καὶ
ἐπείγεσθαι ὡς τάχιστα ξυμμεῖξαι. ἐλπὶς γὰρ μάλιστα αὐτοὺς
οὕτω φοβηθῆναι· τὸ γὰρ ἐπιὸν ὕστερον δεινότερον τοῖς πολε-
μίοις τοῦ παρόντος καὶ μαχομένου. καὶ αὐτός τε ἀνὴρ
ἀγαθὸς γίγνου, ὥσπερ σε εἰκὸς ὄντα Σπαρτιάτην, καὶ ὑμεῖς,
ὦ ἄνδρες ξύμμαχοι, ἀκολουθήσατε ἀνδρείως, καὶ νομίσατε
τρία εἶναι τοῦ καλῶς πολεμεῖν τὸ ἐθέλειν καὶ τὸ αἰσχύ-
61
νεσθαι καὶ τὸ τοῖς ἄρχουσι πείθεσθαι, καὶ τῇδε ὑμῖν τῇ

ἡμέρᾳ ἢ ἀγαθοῖς γενομένοις ἐλευθερίαν τε ὑπάρχειν καὶ Λακε
πολλὰς ὁδοὺς τραπόμενοι κατὰ ὄρη, ὅσοι μὴ διεφθάρησαν

ἢ αὐτίκα ἐν χερσὶν ἢ ὑπὸ τῆς Χαλκιδικῆς ἵππου καὶ τῶν
πελταστῶν, οἱ λοιποὶ ἀπεκομίσθησαν ἐς τὴν Ἠιόνα. οἱ δὲ
τὸν Βρασίδαν ἄραντες ἐκ τῆς μάχης καὶ διασώσαντες ἐς τὴν
πόλιν ἔτι ἔμπνουν ἐσεκόμισαν· καὶ ᾔσθετο μὲν ὅτι νικῶσιν οἱ
μεθ' αὑτοῦ, οὐ πολὺ δὲ διαλιπὼν ἐτελεύτησεν. καὶ ἡ ἄλλη
στρατιὰ ἀναχωρήσασα μετὰ τοῦ Κλεαρίδου ἐκ τῆς διώξεως
νεκρούς τε ἐσκύλευσε καὶ τροπαῖον ἔστησεν. μετὰ δὲ ταῦτα
τὸν Βρασίδαν οἱ ξύμμαχοι πάντες ξὺν ὅπλοις ἐπισπόμενοι
δημοσίᾳ ἔθαψαν ἐν τῇ πόλει πρὸ τῆς νῦν ἀγορᾶς οὔσης· καὶ
τὸ λοιπὸν οἱ Ἀμφιπολῖται, περιείρξαντες αὐτοῦ τὸ μνημεῖον,
ὡς ἥρωί τε ἐντέμνουσι καὶ τιμὰς δεδώκασιν ἀγῶνας καὶ
ἐτησίους θυσίας, καὶ τὴν ἀποικίαν ὡς οἰκιστῇ προσέθεσαν,
καταβαλόντες τὰ Ἁγνώνεια οἰκοδομήματα καὶ ἀφανίσαντες
εἴ τι μνημόσυνόν που ἔμελλεν αὐτοῦ τῆς οἰκίσεως περι-
έσεσθαι, νομίσαντες τὸν μὲν Βρασίδαν σωτῆρά τε σφῶν
γεγενῆσθαι καὶ ἐν τῷ παρόντι ἅμα τὴν τῶν Λακεδαιμονίων
ξυμμαχίαν φόβῳ τῶν Ἀθηναίων θεραπεύοντες, τὸν δὲ
Ἅγνωνα κατὰ τὸ πολέμιον τῶν Ἀθηναίων οὐκ ἂν ὁμοίως
σφίσι ξυμφόρως οὐδ' ἂν ἡδέως τὰς τιμὰς ἔχειν. καὶ τοὺς
νεκροὺς τοῖς Ἀθηναίοις ἀπέδοσαν.
έσεσθαι, νομίσαντες τὸν μὲν Βρασίδαν σωτῆρά τε σφῶν

γεγενῆσθαι καὶ ἐν τῷ παρόντι ἅμα τὴν τῶν Λακεδαιμονίων
ξυμμαχίαν φόβῳ τῶν Ἀθηναίων θεραπεύοντες, τὸν δὲ
Ἅγνωνα κατὰ τὸ πολέμιον τῶν Ἀθηναίων οὐκ ἂν ὁμοίως
σφίσι ξυμφόρως οὐδ' ἂν ἡδέως τὰς τιμὰς ἔχειν. καὶ τοὺς
νεκροὺς τοῖς Ἀθηναίοις ἀπέδοσαν. ἀπέθανον δὲ Ἀθηναίων
μὲν περὶ ἑξακοσίους, τῶν δ' ἐναντίων ἑπτά, διὰ τὸ μὴ ἐκ
παρατάξεως, ἀπὸ δὲ τοιαύτης ξυντυχίας καὶ προεκφοβήσεως
τὴν μάχην μᾶλλον γενέσθαι. μετὰ δὲ τὴν ἀναίρεσιν οἱ μὲν
ἐπ' οἴκου ἀπέπλευσαν, οἱ δὲ μετὰ τοῦ Κλεαρίδου τὰ περὶ τὴν
Ἀμφίπολιν καθίσταντο.
Καὶ ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους τοῦ θέρους τελευτῶντος
62
Ῥαμφίας καὶ Αὐτοχαρίδας καὶ Ἐπικυδίδας Λακεδαιμόνιοι

ἐς τὰ ἐπὶ Θρᾴκης χωρία βοήθειαν ἦγον ἐνακοσίων ὁπλιτῶν,
καὶ ἀφικόμενοι ἐς Ἡράκλειαν τὴν ἐν Τραχῖνι καθίσταντο
ὅτι αὐτοῖς ἐδόκει μὴ καλῶς ἔχειν. ἐνδιατριβόντων δὲ
αὐτῶν ἔτυχεν ἡ μάχη αὕτη γενομένη, καὶ τὸ θέρος ἐτελεύτα.
Τοῦ δ' ἐπιγιγνομένου χειμῶνος εὐθὺς μέχρι μὲν Πιερίου
τῆς Θεσσαλίας διῆλθον οἱ περὶ τὸν Ῥαμφίαν, κωλυόντων
δὲ τῶν Θεσσαλῶν καὶ ἅμα Βρασίδου τεθνεῶτος, ᾧπερ ἦγον
τὴν στρατιάν, ἀπετράποντο ἐπ' οἴκου, νομίσαντες οὐδένα
ἑαυτῶν κατὰ τὰ πάτρια. ἔτη δὲ εἶναι τὰς σπονδὰς πεντήκοντα

Ἀθηναίοις καὶ τοῖς ξυμμάχοις τοῖς Ἀθηναίων καὶ Λακεδαι-
μονίοις καὶ τοῖς ξυμμάχοις τοῖς Λακεδαιμονίων ἀδόλους καὶ
ἀβλαβεῖς καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλασσαν. ὅπλα δὲ μὴ
ἐξέστω ἐπιφέρειν ἐπὶ πημονῇ μήτε Λακεδαιμονίους καὶ τοὺς
ξυμμάχους ἐπ' Ἀθηναίους καὶ τοὺς ξυμμάχους μήτε Ἀθη-
ναίους καὶ τοὺς ξυμμάχους ἐπὶ Λακεδαιμονίους καὶ τοὺς
ξυμμάχους, μήτε τέχνῃ μήτε μηχανῇ μηδεμιᾷ. ἢν δέ τι
διάφορον ᾖ πρὸς ἀλλήλους, δικαίῳ χρήσθων καὶ ὅρκοις, καθ'
ὅτι ἂν ξυνθῶνται. ἀποδόντων δὲ Ἀθηναίοις Λακεδαιμόνιοι
καὶ οἱ ξύμμαχοι Ἀμφίπολιν. ὅσας δὲ πόλεις παρέδοσαν
Λακεδαιμόνιοι Ἀθηναίοις, ἐξέστω ἀπιέναι ὅποι ἂν βούλων-
ται αὐτοὺς καὶ τὰ ἑαυτῶν ἔχοντας· τὰς δὲ πόλεις φερούσας
τὸν φόρον τὸν ἐπ' Ἀριστείδου αὐτονόμους εἶναι. ὅπλα δὲ
μὴ ἐξέστω ἐπιφέρειν Ἀθηναίους μηδὲ τοὺς ξυμμάχους ἐπὶ
κακῷ, ἀποδιδόντων τὸν φόρον, ἐπειδὴ αἱ σπονδαὶ ἐγένοντο.
εἰσὶ δὲ Ἄργιλος, Στάγιρος, Ἄκανθος, Σκῶλος, Ὄλυνθος,
Σπάρτωλος. ξυμμάχους δ' εἶναι μηδετέρων, μήτε Λακεδαι-
μονίων μήτε Ἀθηναίων· ἢν δὲ Ἀθηναῖοι πείθωσι τὰς
πόλεις, βουλομένας ταύτας ἐξέστω ξυμμάχους ποιεῖσθαι
αὐτοὺς Ἀθηναίοις. Μηκυβερναίους δὲ καὶ Σαναίους καὶ
πιστεύσας μᾶλλον. οὐ γὰρ ἀκριβές ἐστιν, οἷς καὶ ἀρχο-

μένοις καὶ μεσοῦσι καὶ ὅπως ἔτυχέ τῳ ἐπεγένετό τι. κατὰ
θέρη δὲ καὶ χειμῶνας ἀριθμῶν, ὥσπερ γέγραπται, εὑρήσει,
ἐξ ἡμισείας ἑκατέρου τοῦ ἐνιαυτοῦ τὴν δύναμιν ἔχοντος,
δέκα μὲν θέρη, ἴσους δὲ χειμῶνας τῷ πρώτῳ πολέμῳ τῷδε
γεγενημένους.
Λακεδαιμόνιοι δέ (ἔλαχον γὰρ πρότεροι ἀποδιδόναι ἃ
63
εἶχον) τούς τε ἄνδρας εὐθὺς τοὺς παρὰ σφίσιν αἰχμαλώτους

ἀφίεσαν καὶ πέμψαντες ἐς τὰ ἐπὶ Θρᾴκης πρέσβεις Ἰσχα-
γόραν καὶ Μηνᾶν καὶ Φιλοχαρίδαν ἐκέλευον τὸν Κλεαρίδαν
τὴν Ἀμφίπολιν παραδιδόναι τοῖς Ἀθηναίοις καὶ τοὺς ἄλλους
τὰς σπονδάς, ὡς εἴρητο ἑκάστοις, δέχεσθαι. οἱ δ' οὐκ
ἤθελον, νομίζοντες οὐκ ἐπιτηδείας εἶναι· οὐδὲ ὁ Κλεαρίδας
παρέδωκε τὴν πόλιν, χαριζόμενος τοῖς Χαλκιδεῦσι, λέγων
ὡς οὐ δυνατὸς εἴη βίᾳ ἐκείνων παραδιδόναι. ἐλθὼν δὲ
αὐτὸς κατὰ τάχος μετὰ πρέσβεων αὐτόθεν ἀπολογησόμενός
τε ἐς τὴν Λακεδαίμονα, ἢν κατηγορῶσιν οἱ περὶ τὸν Ἰσχα-
γόραν ὅτι οὐκ ἐπείθετο, καὶ ἅμα βουλόμενος εἰδέναι εἰ
ἔτι μετακινητὴ εἴη ἡ ὁμολογία, ἐπειδὴ ηὗρε κατειλημ-
μένους, αὐτὸς μὲν πάλιν πεμπόντων τῶν Λακεδαιμονίων καὶ
κελευόντων μάλιστα μὲν καὶ τὸ χωρίον παραδοῦναι,
κωχῇ καὶ τῷ ὕστερον ἐξ αὐτῆς πολέμῳ εὑρήσει τις τοσαῦτα

ἔτη, λογιζόμενος κατὰ τοὺς χρόνους, καὶ ἡμέρας οὐ πολλὰς
παρενεγκούσας, καὶ τοῖς ἀπὸ χρησμῶν τι ἰσχυρισαμένοις
μόνον δὴ τοῦτο ἐχυρῶς ξυμβάν. αἰεὶ γὰρ ἔγωγε μέμνημαι,
καὶ ἀρχομένου τοῦ πολέμου καὶ μέχρι οὗ ἐτελεύτησε, προ-
φερόμενον ὑπὸ πολλῶν ὅτι τρὶς ἐννέα ἔτη δέοι γενέσθαι
αὐτόν. ἐπεβίων δὲ διὰ παντὸς αὐτοῦ αἰσθανόμενός τε τῇ
ἡλικίᾳ καὶ προσέχων τὴν γνώμην, ὅπως ἀκριβές τι εἴσομαι·
καὶ ξυνέβη μοι φεύγειν τὴν ἐμαυτοῦ ἔτη εἴκοσι μετὰ τὴν
ἐς Ἀμφίπολιν στρατηγίαν, καὶ γενομένῳ παρ' ἀμφοτέροις
τοῖς πράγμασι, καὶ οὐχ ἧσσον τοῖς Πελοποννησίων διὰ τὴν
φυγήν, καθ' ἡσυχίαν τι αὐτῶν μᾶλλον αἰσθέσθαι. τὴν οὖν
μετὰ τὰ δέκα ἔτη διαφοράν τε καὶ ξύγχυσιν τῶν σπονδῶν
καὶ τὰ ἔπειτα ὡς ἐπολεμήθη ἐξηγήσομαι.
Ἐπειδὴ γὰρ αἱ πεντηκοντούτεις σπονδαὶ ἐγένοντο καὶ
ὕστερον ἡ ξυμμαχία, καὶ αἱ ἀπὸ τῆς Πελοποννήσου πρε-
σβεῖαι, αἵπερ παρεκλήθησαν ἐς αὐτά, ἀνεχώρουν ἐκ τῆς
Λακεδαίμονος· καὶ οἱ μὲν ἄλλοι ἐπ' οἴκου ἀπῆλθον, Κορίνθιοι
δὲ ἐς Ἄργος τραπόμενοι πρῶτον λόγους ποιοῦνται πρός
τινας τῶν ἐν τέλει ὄντων Ἀργείων ὡς χρή,
νεωτερίσωσιν, ἤδη καὶ ἀρχάς τινας ἔχοντας ἀτίμους ἐποίη-

σαν, ἀτιμίαν δὲ τοιάνδε ὥστε μήτε ἄρχειν μήτε πριαμένους
τι ἢ πωλοῦντας κυρίους εἶναι. ὕστερον δὲ αὖθις χρόνῳ
64
ἐπίτιμοι ἐγένοντο.
Τοῦ δ' αὐτοῦ θέρους καὶ Θυσσὸν τὴν ἐν τῇ Ἄθω Ἀκτῇ
Διῆς εἷλον, Ἀθηναίων οὖσαν ξύμμαχον.
Καὶ τὸ θέρος τοῦτο πᾶν ἐπιμειξίαι μὲν ἦσαν τοῖς Ἀθη-
ναίοις καὶ Πελοποννησίοις, ὑπώπτευον δὲ ἀλλήλους εὐθὺς
μετὰ τὰς σπονδὰς οἵ τε Ἀθηναῖοι καὶ οἱ Λακεδαιμόνιοι κατὰ
τὴν τῶν χωρίων ἀλλήλοις οὐκ ἀπόδοσιν. τὴν γὰρ Ἀμφίπολιν πρότεροι
λαχόντες οἱ Λακεδαιμόνιοι ἀποδιδόναι καὶ
τἆλλα οὐκ ἀπεδεδώκεσαν, οὐδὲ τοὺς ἐπὶ Θρᾴκης παρεῖχον
ξυμμάχους τὰς σπονδὰς δεχομένους οὐδὲ Βοιωτοὺς οὐδὲ
Κορινθίους, λέγοντες αἰεὶ ὡς μετ' Ἀθηναίων τούτους, ἢν
μὴ 'θέλωσι, κοινῇ ἀναγκάσουσιν· χρόνους τε προύθεντο ἄνευ
ξυγγραφῆς ἐν οἷς χρῆν τοὺς μὴ ἐσιόντας ἀμφοτέροις πολε-
μίους εἶναι. τούτων οὖν ὁρῶντες οἱ Ἀθηναῖοι οὐδὲν ἔργῳ
γιγνόμενον ὑπώπτευον τοὺς Λακεδαιμονίους μηδὲν δίκαιον
διανοεῖσθαι, ὥστε οὔτε Πύλον ἀπαιτούντων αὐτῶν ἀπεδίδο-
σαν, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἐκ τῆς νήσου δεσμώτας μετεμέλοντο
ἀποδεδωκότες, τά τε ἄλλα χωρία εἶχον, μένοντες ἕως σφίσι
Θουκυδίδης ιστορίες.Βι. 5, κεφ. 46,τμ. 2, γρ. 3
μένων καὶ αὐτὸς ἐξηπατημένος περὶ τοῦ μὴ αὐτοκράτορας

ὁμολογῆσαι ἥκειν, ὅμως τοῖς Λακεδαιμονίοις ἔφη χρῆναι
φίλους μᾶλλον γίγνεσθαι, καὶ ἐπισχόντας τὰ πρὸς Ἀργείους
πέμψαι ἔτι ὡς αὐτοὺς καὶ εἰδέναι ὅτι διανοοῦνται, λέγων ἐν
μὲν τῷ σφετέρῳ καλῷ, ἐν δὲ τῷ ἐκείνων ἀπρεπεῖ τὸν πόλεμον
ἀναβάλλεσθαι· σφίσι μὲν γὰρ εὖ ἑστώτων τῶν πραγμάτων
ὡς ἐπὶ πλεῖστον ἄριστον εἶναι διασώσασθαι τὴν εὐπραγίαν,
ἐκείνοις δὲ δυστυχοῦσιν ὅτι τάχιστα εὕρημα εἶναι διακινδυ-
νεῦσαι. ἔπεισέ τε πέμψαι πρέσβεις, ὧν καὶ αὐτὸς ἦν,
κελεύσοντας Λακεδαιμονίους, εἴ τι δίκαιον διανοοῦνται,
Πάνακτόν τε ὀρθὸν ἀποδιδόναι καὶ Ἀμφίπολιν, καὶ τὴν
Βοιωτῶν ξυμμαχίαν ἀνεῖναι, ἢν μὴ ἐς τὰς σπονδὰς ἐσίωσι,
καθάπερ εἴρητο ἄνευ ἀλλήλων μηδενὶ ξυμβαίνειν. εἰπεῖν τε
ἐκέλευον ὅτι καὶ σφεῖς, εἰ ἐβούλοντο ἀδικεῖν, ἤδη ἂν Ἀργείους
ξυμμάχους πεποιῆσθαι, ὡς παρεῖναί γ' αὐτοὺς αὐτοῦ τούτου
ἕνεκα. εἴ τέ τι ἄλλο ἐνεκάλουν, πάντα ἐπιστείλαντες ἀπέ-
πεμψαν τοὺς περὶ τὸν Νικίαν πρέσβεις.
Καὶ ἀφικομένων αὐτῶν καὶ ἀπαγγειλάντων τά τε ἄλλα
καὶ τέλος εἰπόντων ὅτι εἰ μὴ τὴν ξυμμαχίαν ἀνήσουσι
Βοιωτοῖς μὴ ἐσιοῦσιν ἐς τὰς σπονδάς, ποιήσονται καὶ αὐτοὶ
Ἀργείους καὶ τοὺς μετ' αὐτῶν ξυμμάχους, τὴν μὲν ξυμμαχίαν
65
οἰκοδομούμενα τείχη ἑλόντες καὶ καταβαλόντες καὶ Ὑσιὰς

χωρίον τῆς Ἀργείας λαβόντες καὶ τοὺς ἐλευθέρους ἅπαντας
οὓς ἔλαβον ἀποκτείναντες ἀνεχώρησαν καὶ διελύθησαν κατὰ
πόλεις. ἐστράτευσαν δὲ μετὰ τοῦτο καὶ Ἀργεῖοι ἐς τὴν
Φλειασίαν καὶ δῃώσαντες ἀπῆλθον, ὅτι σφῶν τοὺς φυγάδας
ὑπεδέχοντο· οἱ γὰρ πολλοὶ αὐτῶν ἐνταῦθα κατῴκηντο.
κατέκλῃσαν δὲ τοῦ αὐτοῦ χειμῶνος καὶ Μακεδόνας Ἀθη-
ναῖοι, Περδίκκᾳ ἐπικαλοῦντες τήν τε πρὸς Ἀργείους καὶ
Λακεδαιμονίους γενομένην ξυνωμοσίαν, καὶ ὅτι παρασκευα-
σαμένων αὐτῶν στρατιὰν ἄγειν ἐπὶ Χαλκιδέας τοὺς ἐπὶ
Θρᾴκης καὶ Ἀμφίπολιν Νικίου τοῦ Νικηράτου στρατηγοῦντος
ἔψευστο τὴν ξυμμαχίαν καὶ ἡ στρατεία μάλιστα διελύθη
ἐκείνου † ἀπάραντος †· πολέμιος οὖν ἦν. καὶ ὁ χειμὼν
ἐτελεύτα οὗτος, καὶ πέμπτον καὶ δέκατον ἔτος τῷ πολέμῳ
ἐτελεύτα.
Τοῦ δ' ἐπιγιγνομένου θέρους Ἀλκιβιάδης τε πλεύσας ἐς
Ἄργος ναυσὶν εἴκοσιν Ἀργείων τοὺς δοκοῦντας ἔτι ὑπόπτους
εἶναι καὶ τὰ Λακεδαιμονίων φρονεῖν ἔλαβε τριακοσίους
ἄνδρας, καὶ κατέθεντο αὐτοὺς Ἀθηναῖοι ἐς τὰς ἐγγὺς νήσους
ὧν ἦρχον· καὶ ἐπὶ Μῆλον τὴν νῆσον Ἀθηναῖοι ἐστράτευσαν
ναυσὶν ἑαυτῶν μὲν τριάκοντα, Χίαις δὲ ἕξ, Λεσβίαιν δὲ δυοῖν,
ἢ κατὰ τὴν τοῦ λέγειν ἀδυνασίαν ἢ καὶ μνήμης ἐλλιπεῖς

γιγνόμενοι ἢ τῷ ὄχλῳ πρὸς χάριν τι λέγοντες οὐ τὰ
ὄντα ἀπαγγέλλωσιν, ἔγραψεν ἐπιστολήν, νομίζων οὕτως ἂν
μάλιστα τὴν αὑτοῦ γνώμην μηδὲν ἐν τῷ ἀγγέλῳ ἀφανισθεῖσαν
μαθόντας τοὺς Ἀθηναίους βουλεύσασθαι περὶ τῆς ἀληθείας.
καὶ οἱ μὲν ᾤχοντο φέροντες, οὓς ἀπέστειλε, τὰ γράμματα
καὶ ὅσα ἔδει αὐτοὺς εἰπεῖν· ὁ δὲ τὰ κατὰ τὸ στρατόπεδον
διὰ φυλακῆς μᾶλλον ἤδη ἔχων ἢ δι' ἑκουσίων κινδύνων
ἐπεμέλετο.
Ἐν δὲ τῷ αὐτῷ θέρει τελευτῶντι καὶ Εὐετίων στρατηγὸς
Ἀθηναίων μετὰ Περδίκκου στρατεύσας ἐπ' Ἀμφίπολιν Θρᾳξὶ
πολλοῖς τὴν μὲν πόλιν οὐχ εἷλεν, ἐς δὲ τὸν Στρυμόνα περι-
κομίσας τριήρεις ἐκ τοῦ ποταμοῦ ἐπολιόρκει ὁρμώμενος ἐξ
Ἱμεραίου. καὶ τὸ θέρος ἐτελεύτα.
Τοῦ δ' ἐπιγιγνομένου χειμῶνος ἥκοντες ἐς τὰς Ἀθήνας οἱ
66
παρὰ τοῦ Νικίου ὅσα τε ἀπὸ γλώσσης εἴρητο αὐτοῖς εἶπον,

καὶ εἴ τίς τι ἐπηρώτα ἀπεκρίνοντο, καὶ τὴν ἐπιστολὴν ἀπ-
έδοσαν. ὁ δὲ γραμματεὺς ὁ τῆς πόλεως παρελθὼν ἀνέγνω
τοῖς Ἀθηναίοις δηλοῦσαν τοιάδε.
Διογένης Λαέρτιος Βίοι φιλοσόφων Βι. 2,τμ. 22, γρ. 10
ἐλάκτισε, δίκην ἂν αὐτῷ ἐλάγχανον;” καὶ ταῦτα μὲν ὁ Δημήτριος.

Ἀποδημίας δὲ οὐκ ἐδεήθη, καθάπερ οἱ πλείους, πλὴν εἰ μὴ
στρατεύεσθαι ἔδει. τὸ δὲ λοιπὸν αὐτόθι μένων φιλονεικότερον
συνεζήτει τοῖς προσδιαλεγομένοις, οὐχ ὥστε ἀφελέσθαι τὴν δόξαν
αὐτούς, ἀλλ' ὥστε τὸ ἀληθὲς ἐκμαθεῖν πειρᾶσθαι. φασὶ (Wehrli
VI, Aristo fg. 30) δ' Εὐριπίδην αὐτῷ δόντα τὸ Ἡρακλείτου σύγ-
γραμμα ἐρέσθαι, “τί δοκεῖ;” τὸν δὲ φάναι, “ἃ μὲν συνῆκα,
γενναῖα· οἶμαι δὲ καὶ ἃ μὴ συνῆκα· πλὴν Δηλίου γέ τινος δεῖται
κολυμβητοῦ.”
Ἐπεμελεῖτο δὲ καὶ σωμασκίας, καὶ ἦν εὐέκτης. ἐστρατεύσατο
γοῦν εἰς Ἀμφίπολιν· καὶ Ξενοφῶντα ἀφ' ἵππου πεσόντα ἐν τῇ
κατὰ Δήλιον μάχῃ διέσωσεν ὑπολαβών. ὅτε καὶ πάντων φευγόν-
των Ἀθηναίων αὐτὸς ἠρέμα ἀνεχώρει, παρεπιστρεφόμενος ἡσυχῇ
καὶ τηρῶν ἀμύνασθαι εἴ τις οἱ ἐπέλθοι. ἐστρατεύσατο δὲ καὶ εἰς
Ποτίδαιαν-βλέπε απόσπασμα, άρθρο Amphipolis-{Potidaea- διὰ
θαλάττης· πεζῇ γὰρ οὐκ ἐνῆν τοῦ πολέμου κωλύον-
τος. ὅτε καὶ μεῖναι νυκτὸς ὅλης ἐφ' ἑνὸς σχήματος αὐτόν φασι,
καὶ ἀριστεύσαντα αὐτόθι παραχωρῆσαι Ἀλκιβιάδῃ τοῦ ἀριστείου·
οὗ καὶ ἐρασθῆναί φησιν αὐτὸν Ἀρίστιππος ἐν τετάρτῳ Περὶ
παλαιᾶς τρυφῆς. Ἴων δὲ ὁ Χῖος (FGrH 392 F 9) καὶ νέον
ὄντα εἰς Σάμον σὺν Ἀρχελάῳ ἀποδημῆσαι· καὶ Πυθώδε ἐλθεῖν
Διογένης Λαέρτιος Βίοι φιλοσόφων Βι. 3,τμ. 46, γρ. 6
Φοῖβος ἔφυσε βροτοῖς Ἀσκληπιὸν ἠδὲ Πλάτωνα,

τὸν μὲν ἵνα ψυχήν, τὸν δ' ἵνα σῶμα σάοι.
δαισάμενος δὲ γάμον πόλιν ἤλυθεν, ἥν ποθ' ἑαυτῷ
ἔκτισε καὶ δαπέδῳ Ζηνὸς ἐνιδρύσατο.
καὶ τὰ μὲν ἐπιγγράμματα ταῦτα.
Μαθηταὶ δ' αὐτοῦ Σπεύσιππος Ἀθηναῖος, Ξενοκράτης Καλχη-
δόνιος, Ἀριστοτέλης Σταγειρίτης, Φίλιππος Ὀπούντιος, Ἑστιαῖος
Περίνθιος, Δίων Συρακόσιος, Ἄμυκλος Ἡρακλεώτης, Ἔραστος
καὶ Κορίσκος Σκήψιοι, Τιμόλαος Κυζικηνός, Εὐαίων Λαμψα-
κηνός, Πύθων καὶ Ἡρακλείδης Αἴνιοι, Ἱπποθάλης καὶ Κάλλιππος
Ἀθηναῖοι, Δημήτριος Ἀμφιπολίτης, Ἡρακλείδης Ποντικὸς καὶ
67
ἄλλοι πλείους, σὺν οἷς καὶ γυναῖκες δύο Λασθένεια Μαντινικὴ

καὶ Ἀξιοθέα Φλειασία, ἣ καὶ ἀνδρεῖα ἠμπίσχετο, ὥς φησι
Δικαίαρχος (Wehrli I, fg. 44). ἔνιοι δὲ καὶ Θεόφραστον ἀκοῦσαί
φασιν αὐτοῦ· καὶ Ὑπερίδην τὸν ῥήτορα Χαμαιλέων (fg. 37
Koepke) φησὶ καὶ Λυκοῦργον. ὁμοίως Πολέμων (FHG III. 117)
ἱστορεῖ. καὶ Δημοσθένην Σαβῖνος λέγει Μνησίστρατον. Θάσιον
παρατιθέμενος ἐν δʹ Μελετητικῆς ὕλης. καὶ εἰκός ἐστι.
Φιλοπλάτωνι δέ σοι δικαίως ὑπαρχούσῃ καὶ παρ' ὁντινοῦν
τὰ τοῦ φιλοσόφου δόγματα φιλοτίμως ζητούσῃ ἀναγκαῖον ἡγησά-
μην ὑπογράψαι καὶ τὴν φύσιν τῶν λόγων καὶ τὴν τάξιν τῶν
Πλούταρχος Cimon Κεφ. 8,τμ. 2, γρ. 6
χεν, ἀλλὰ τούτῳ γε θαλλοῦ στέφανον αἰτοῦντι Σωφάνης

ὁ Δεκελεὺς ἐκ μέσου τῆς ἐκκλησίας ἀναστὰς ἀντεῖπεν,
οὐκ εὐγνώμονα μέν, ἀρέσασαν δὲ τῷ δήμῳ τότε φωνὴν
ἀφείς· ‘ὅταν γάρ’ ἔφη ‘μόνος ἀγωνισάμενος ὦ Μιλ-
τιάδη νικήσῃς τοὺς βαρβάρους, τότε καὶ τιμᾶσθαι μόνος
ἀξίου.’ διὰ τί τοίνυν τὸ Κίμωνος ὑπερηγάπησαν ἔργον;
ἢ ὅτι τῶν μὲν ἄλλων στρατηγούντων ὑπὲρ τοῦ μὴ παθεῖν
ἠμύνοντο τοὺς πολεμίους, τούτου δὲ καὶ ποιῆσαι κακῶς
ἠδυνήθησαν, ἐπὶ τὴν ἐκείνων αὐτοὶ στρατεύσαντες, καὶ
προσεκτήσαντο χώρας, αὐτήν τε τὴν Ἠϊόνα καὶ τὴν Ἀμ-
φίπολιν οἰκίσαντες;
Ὤικισαν δὲ καὶ Σκῦρον, ἑλόντος Κίμωνος ἐξ αἰτίας
τοιαύτης. Δόλοπες ᾤκουν τὴν νῆσον, ἐργάται κακοὶ γῆς,
ληιζόμενοι δὲ τὴν θάλασσαν ἐκ παλαιοῦ, τελευτῶντες
οὐδὲ τῶν εἰσπλεόντων παρ' αὐτοὺς καὶ χρωμένων ἀπεί-
χοντο ξένων, ἀλλὰ Θετταλούς τινας ἐμπόρους περὶ τὸ
Κτήσιον ὁρμισαμένους συλήσαντες εἷρξαν. ἐπεὶ δὲ δια-
δράντες ἐκ τῶν δεσμῶν οἱ ἄνθρωποι δίκην κατεδικά-
σαντο τῆς πόλεως Ἀμφικτυονικήν, οὐ βουλομένων τὰ
χρήματα τῶν πολλῶν συνεκτίνειν, ἀλλὰ τοὺς ἔχοντας
καὶ διηρπακότας ἀποδοῦναι κελευόντων, δείσαντες ἐκεῖ
Πλούταρχος Nicias Κεφ. 9,τμ. 4, γρ. 2
καὶ λαμπρά, μεγάλων ἐνέδωκεν ἀρχὰς νεωτερισμῶν.

ὅθεν οὐδ' ὑπαλλαγεὶς τοῦ Κλέωνος ὁ Νικίας καιρὸν ἔσχε
παντάπασιν ἀναπαῦσαι καὶ καταστορέσαι τὴν πόλιν, ἀλλ'
εἰς ὁδὸν τὰ πράγματα σωτήριον καταστήσας ἐξέπεσε,
68
ῥύμῃ καὶ σφοδρότητι τῆς Ἀλκιβιάδου φιλοτιμίας αὖθις

ἐξωσθεὶς εἰς τὸν πόλεμον. ἐπράχθη δ' οὕτως. οἱ μάλιστα
προσπολεμοῦντες τῇ εἰρήνῃ τῆς Ἑλλάδος Κλέων καὶ Βρασίδας ἦσαν, ὧν
ὁ πόλεμος τοῦ μὲν ἀπέκρυπτε τὴν κακίαν,
τοῦ δὲ τὴν ἀρετὴν ἐκόσμει. τῷ μὲν γὰρ ἀδικημάτων μεγά-
λων, τῷ δὲ κατορθωμάτων ἀφορμὰς παρεῖχε. τούτων οὖν
ἅμα πεσόντων ἐν μάχῃ μιᾷ περὶ Ἀμφίπολιν, εὐθὺς ὁ
Νικίας παραλαβὼν τοὺς μὲν Σπαρτιάτας ἔκπαλαι τῆς
εἰρήνης ὀρεγομένους, τοὺς δ' Ἀθηναίους οὐκέτι τῷ πολέμῳ
θαρροῦντας, ἀμφοτέρους δ' οἷον ἐκλελυμένους καὶ παρα-
καθιέντας ἑκουσίως τὰς χεῖρας, ἔπραττεν ὅπως εἰς φιλίαν
τὰς πόλεις συναγαγών, καὶ τοὺς ἄλλους Ἕλληνας ἀπαλ-
λάξας κακῶν καὶ ἀναπαυσάμενος, βέβαιον οὕτω τὸ τῆς
εὐτυχίας ὄνομα πρὸς τὸν αὖθις χρόνον ποιοῖτο. τοὺς μὲν
οὖν εὐπόρους καὶ πρεσβυτέρους καὶ τῶν γεωργῶν τὸ πλῆ-
θος αὐτόθεν εἰρηνικὸν εἶχεν· ἐπεὶ δὲ καὶ τῶν ἄλλων πολ-
λοῖς ἐντυγχάνων ἰδίᾳ καὶ διδάσκων ἀμβλυτέρους ἐποίησε
Πλούταρχος Nicias Κεφ. 10,τμ. 3, γρ. 9
νῃ τὴν συμμαχίαν ὥσπερ κράτος ἢ δεσμὸν ἐπιθέντας,

φοβερωτέρους τε τοῖς ἀφισταμένοις καὶ βεβαιοτέρους ἀλλή-
λοις γενέσθαι. πραττομένων δὲ τούτων ὁ Ἀλκιβιάδης,
οὔτε πρὸς ἡσυχίαν εὖ πεφυκώς, καὶ τοῖς Λακεδαιμονίοις
ἀχθόμενος, ὅτι τῷ Νικίᾳ προσέκειντο καὶ προσεῖχον, αὐ-
τὸν δ' ὑπερεώρων καὶ κατεφρόνουν, ἐν ἀρχῇ μὲν εὐθὺς
ὑπεναντιωθεὶς τῇ εἰρήνῃ καὶ ἀντιστὰς οὐδὲν ἐπέραινεν,
ὀλίγῳ δ' ὕστερον ὁρῶν οὐκέτι τοῖς Ἀθηναίοις ὁμοίως
ἀρέσκοντας τοὺς Λακεδαιμονίους, ἀλλ' ἀδικεῖν δοκοῦντας
ὅτι Βοιωτοῖς ἔθεντο συμμαχίαν καὶ Πάνακτον ἑστῶσαν
οὐ παρέδωκαν οὐδ' Ἀμφίπολιν, ἐπεφύετο ταῖς αἰτίαις καὶ
παρώξυνε τὸν δῆμον ἐφ' ἑκάστῃ. τέλος δὲ πρεσβείαν
μεταπεμψάμενος Ἀργείων, ἔπραττε συμμαχίαν πρὸς τοὺς
Ἀθηναίους. ἐπεὶ δὲ πρέσβεις ἐλθόντες ἐκ Λακεδαίμονος
αὐτοκράτορες καὶ τῇ βουλῇ προεντυγχάνοντες ἔδοξαν ἐπὶ
πᾶσιν ἥκειν τοῖς δικαίοις, δείσας ὁ Ἀλκιβιάδης μὴ καὶ
τὸν δῆμον ἀπὸ τῶν αὐτῶν λόγων ἐπαγάγωνται, περιῆλθεν
αὐτοὺς δι' ἀπάτης καὶ ὅρκων ὡς ἅπαντα συμπράξων,
ἂν μὴ φῶσι μηδ' ὁμολογήσωσιν ἥκειν αὐτοκράτορες·
μάλιστα γὰρ οὕτως ἃ βούλονται γενήσεσθαι. πεισθέντων
δὲ καὶ μεταστάντων ἀπὸ τοῦ Νικίου πρὸς ἐκεῖνον, ἐμβαλὼν
69
Πλούταρχος Apophthegmata Laconica [Sp.?] (208b-242d)

Stephanus σελ. 240,τμ. C, γρ. 3
ΑΡΧΙΛΕΩΝΙΣ
Ἀρχιλεωνὶς ἡ Βρασίδου μήτηρ, τελευτήσαντος αὐτῇ

τοῦ υἱοῦ, ὡς παραγενόμενοί τινες τῶν Ἀμφιπολιτῶν εἰς
Σπάρτην ἧκον πρὸς αὐτήν, ἠρώτησεν εἰ καλῶς καὶ ἀξίως
τῆς Σπάρτης ὁ υἱὸς ἐτελεύτα· μεγαλυνόντων δ' ἐκείνων
καὶ λεγόντων ἄριστον ἐν τοῖς ἔργοις ἁπάντων Λακεδαι-
μονίων εἶναι, εἶπεν· ‘ὦ ξένοι, καλὸς μὲν ἦν κἀγαθὸς ὁ
παῖς μου, πολλοὺς δ' ἄνδρας Λακεδαίμων ἔχει τήνου
κάρρονας.’
Πλούταρχος De gloria Atheniensium (345c-351b)

Stephanus σελ. 349,τμ. D, γρ. 4
τὸν ‘ἱρόθυτον θάνατον,’ ὡς ὁ Θηβαῖος Ἐπαμεινώνδας

εἶπεν, ὑπὲρ πατρίδος καὶ τάφων καὶ ἱερῶν ἐπιδιδόντες
ἑαυτοὺς τοῖς καλλίστοις καὶ λαμπροτάτοις ἀγῶσιν. ὧν
τὰς Νίκας ὁρᾶν μοι δοκῶ προσερχομένας, οὐ βοῦν
ἔπαθλον ἑλκούσας ἢ τράγον, οὐδ' ἀνεστεμμένας κιττῷ
καὶ Διονυσιακῆς τρυγὸς ὀδωδυίας· ἀλλ' ὅλαι μὲν πόλεις
αὐτῶν εἰσι καὶ νῆσοι καὶ ἤπειροι, καὶ ναοὶ χιλιοτάλαντοι
καὶ δήμων ἀποικισμοὶ μυρίανδροι, τροπαίοις δὲ παντο-
δαποῖς ἀναστέφονται καὶ λαφύροις· ὧν ἀγάλματα καὶ
σύμβολα παρθενῶνες ἑκατόμπεδοι, νότια τείχη, νεώσοικοι,
προπύλαια, Χερρόνησος, Ἀμφίπολις. Μαραθὼν τὴν Μιλτιά-
δου Νίκην προπέμπει, καὶ Σαλαμὶς τὴν Θεμιστοκλέους,
χιλίων σκαφῶν ναυαγίοις ἐπιβεβηκυῖαν. φέρει δ' ἡ μὲν
Κίμωνος τριήρεις ἑκατὸν Φοινίσσας ἀπ' Εὐρυμέδοντος,
ἡ δὲ Δημοσθένους καὶ Κλέωνος ἀπὸ Σφακτηρίας τὴν
Βρασίδου ἀσπίδ' αἰχμάλωτον καὶ δεδεμένους Σπαρτιάτας.
τειχίζει δὲ τὴν πόλιν ἡ Κόνωνος, ἡ δὲ Θρασυβούλου κατά-
γει τὸν δῆμον ἀπὸ Φυλῆς ἐλεύθερον, αἱ δ' Ἀλκιβιάδου
περὶ Σικελίαν ὀλισθοῦσαν τὴν πόλιν ἐγείρουσιν· ἐκ δὲ
70
τῶν Νείλεω καὶ Ἀνδρόκλου περὶ Λυδίαν καὶ Καρίαν ἀγώ-

νων Ἰωνίαν ἀνισταμένην ἐπεῖδεν ἡ Ἑλλάς.
Πλούταρχος Quaestiones convivales (612c-748d)

Stephanus σελ. 677,τμ. E, γρ. 10
ἔφη τοὺς μὲν ἐνιαυτοὺς ἀρχαϊκῶς ‘ὥρους’ λέγεσθαι,

τὸ δὲ ζα μέγαθος εἰωθέναι σημαίνειν· ὅθεν τὸν πο-
λυετῆ καὶ παλαιὸν οἶνον ὑπὸ τοῦ Ἀχιλλέως ζωρὸν ὠνο-
μάσθαι.
Ἐγὼ δ' ἀνεμίμνησκον αὐτούς, ὅτι τῷ ‘ζωρότερον’
τὸ θερμὸν ἔνιοι σημαίνεσθαι λέγουσι τῷ δὲ θερμοτέρῳ
τὸ τάχιον· ὥσπερ ἡμεῖς ἐγκελευόμεθα πολλάκις τοῖς δια-
κονοῦσι θερμότερον ἅπτεσθαι τῆς διακονίας. ἀλλὰ μει-
ρακιώδη τὴν φιλοτιμίαν αὐτῶν ἀπέφαινον, δεδιότων ὁμο-
λογεῖν ἀκρατότερον εἰρῆσθαι τὸ ζωρότερον, ὡς ἐν ἀτόπῳ
τινὶ τοῦ Ἀχιλλέως ἐσομένου· καθάπερ ὁ Ἀμφιπολίτης
Ζωίλος ὑπελάμβανεν, ἀγνοῶν ὅτι πρῶτον μὲν ὁ Ἀχιλλεὺς
τὸν Φοίνικα καὶ τὸν Ὀδυσσέα πρεσβυτέρους ὄντας εἰδὼς
οὐχ ὑδαρεῖ χαίροντας ἀλλ' ἀκρατοτέρῳ, καθάπερ οἱ
ἄλλοι γέροντες, ἐπιτεῖναι κελεύει τὴν κρᾶσιν. ἔπειτα
Χείρωνος ὢν μαθητὴς καὶ τῆς περὶ τὸ σῶμα διαίτης οὐκ
ἄπειρος ἐλογίζετο δήπουθεν, ὅτι τοῖς ἀργοῦσι καὶ σχο-
λάζουσι παρὰ τὸ εἰωθὸς σώμασιν ἀνειμένη καὶ μαλα-
κωτέρα κρᾶσις ἁρμόζει· | καὶ γὰρ τοῖς ἵπποις ἐμβάλλει
(Β 776) μετὰ τῶν ἄλλων χορτασμάτων τὸ σέλινον οὐκ
ἀλόγως, ἀλλ' ὅτι βλάπτονται μὲν οἱ σχολάζοντες
Πλούταρχος Vitae decem oratorum [Sp.] (832b-852e)

Stephanus σελ. 844,τμ. C, γρ. 7
παιδαγωγοῦ, ἵνα Καλλιστράτου Ἐμπέδου Ἀφιδναίου,

ῥήτορος δοκίμου τοῦ καὶ ἱππαρχήσαντος καὶ ἀναθέντος
τὸν βωμὸν τῷ Ἑρμῇ τῷ ἀγοραίῳ, μέλλοντος ἐν τῷ δήμῳ
λέγειν, ἀκούσῃ· ἀκούσας δ' ἐραστὴς ἐγένετο τῶν λόγων.
καὶ τούτου μὲν ἐπ' ὀλίγον ἤκουσεν, ἕως ἐπεδήμει. ἐπειδὴ
δ' ὁ μὲν ἔφυγεν εἰς Θρᾴκην ὁ δ' ἐγεγόνει ἐξ ἐφήβων,
τηνικαῦτα παρέβαλλεν Ἰσοκράτει καὶ Πλάτωνι· εἶτα καὶ
Ἰσαῖον ἀναλαβὼν εἰς τὴν οἰκίαν τετραετῆ χρόνον αὑτὸν
διεπόνησε, μιμούμενος αὐτοῦ τοὺς λόγους. ὡς δὲ Κτη-
σίβιός φησιν ἐν τῷ περὶ φιλοσοφίας, διὰ Καλλίου τοῦ
71
Συρακουσίου πορίσας τοὺς Ζήθου τοῦ Ἀμφιπολίτου

λόγους, διὰ δὲ Χαρικλέους τοῦ Καρυστίου τοὺς Ἀλκι-
δάμαντος, ἀνέλαβεν αὐτούς. τελειωθεὶς δέ, ἐλάττω παρὰ
τῶν ἐπιτρόπων παραλαβών, ἔκρινεν αὐτοὺς ἐπιτροπῆς
ἐπὶ Τιμοκράτους ἄρχοντος, τρεῖς ὄντας, Ἄφοβον Θηριππί-
δην Δημοφῶντα ἢ Δημέαν· καὶ μάλιστα τοῦ πρώτου
κατηγόρησεν ἀδελφοῦ τῆς μητρὸς ὄντος, δέκα τάλαντα
τίμημα ἑκάστῃ τῶν δικῶν ἐπιγραψάμενος· καὶ εἷλεν αὐτούς·
τῆς δὲ καταδίκης οὐδὲν ἐπράξατο, τοὺς μὲν ἀφεὶς ἀργυ-
ρίου τοὺς δὲ καὶ χάριτος. Ἀριστοφῶντος δ' ἤδη τὴν προ-
στασίαν διὰ γῆρας καταλιπόντος καὶ χορηγὸς ἐγένετο.
Σέλευκος δ' ἐν Γλώσσαις πρῳτερικήν φησι

καλεῖσθαι γένος τι συκῆς, ἥτις φέρει πρώιον τὸν καρ-
πόν. διφόρου δὲ συκῆς μνημονεύει καὶ Ἀριστοφάνης
ἐν Ἐκκλησιαζούσαις (707)· ὑμᾶς δὲ τέως θρῖα λαβόντας
διφόρου συκῆς. καὶ Ἀντιφάνης ἐν Σκληρίαις (II 96 K)·
ἔστι γὰρ παρ' αὐτὴν τὴν δίφορον συκῆν κάτω.
ὁ Θεόπομπος δὲ ἐν τῇ πεντηκοστῇ τετάρτῃ τῶν ἱστο-
ριῶν (FHG I 324) κατὰ τὴν Φιλίππου φησὶν ἀρχὴν περὶ
τὴν Βισαλτίαν καὶ Ἀμφίπολιν καὶ Γραστωνίαν τῆς
Μακεδονίας ἔαρος μεσοῦντος τὰς μὲν συκᾶς σῦκα, τὰς
δ' ἀμπέλους βότρυς, τὰς δ' ἐλαίας ἐν ᾧ χρόνῳ βρύειν
εἰκὸς ἦν αὐτὰς ἐλαίας ἐνεγκεῖν, καὶ εὐτυχῆσαι πάντα
Φίλιππον. ἐν δὲ τῷ δευτέρῳ περὶ φυτῶν ὁ Θεό-
φραστος καὶ τὸν ἐρινεὸν εἶναί φησι δίφορον· οἳ δὲ
καὶ τρίφορον, ὥσπερ ἐν Κέῳ.
πορφυροῦν μὲν μεσόλευκον χιτῶνα ἐνδεδυκώς, χλα-

μύδα δὲ ἐφεστρίδα περιβεβλημένος πολυτελῆ καὶ ὑπο-
δούμενος λευκὰς Λακωνικάς, στέφανον δάφνης χρυσοῦν
ἐστεμμένος, καὶ διανέμων τὰ τῶν πλουσίων τοῖς πέ-
νησι, πολλοὺς φονεύων τῶν οὐ διδόντων.
τοιοῦτοί εἰσιν οἱ ἀπὸ φιλοσοφίας στρατηγοί.
περὶ ὧν Δημοχάρης ἔλεγεν (fr. 3 Tur)· ‘ὥσπερ ἐκ
θύμβρας οὐδεὶς ἂν δύναιτο κατασκευάσαι λόγχην, οὐδ'
ἐκ Σωκράτους στρατιώτην ἄμεμπτον.’ ὁ γὰρ Πλάτων
φησὶν (apol. p. 28 e) τρεῖς στρατείας στρατεύσασθαι Σω-
72
κράτη, τὴν μὲν εἰς Ποτίδαιαν, τὴν δὲ εἰς Ἀμφίπολιν,

τὴν δὲ εἰς Βοιωτοὺς ὅτε καὶ συνέβη τὴν ἐπὶ Δηλίῳ
μάχην γενέσθαι. μηδενὸς δὲ τοῦθ' ἱστορηκότος αὐτὸς
καὶ ἀριστείων φησὶν αὐτὸν τετυχηκέναι πάντων τῶν
Ἀθηναίων φυγόντων, πολλῶν δὲ καὶ ἀπολομένων.
πάντα δὲ ταῦτα ἐψευδολόγηται. ἡ μὲν γὰρ ἐπὶ Ἀμφί-
πολιν στρατεία γέγονεν ἐπὶ Ἀλκαίου ἄρχοντος Κλέω-
νος ἡγουμένου ἐξ ἐπιλέκτων ἀνδρῶν, ὥς φησι Θου-
κυδίδης (V 2). τούτων οὖν τῶν ἐπιλέκτων ἀνάγκη
εἶναι καὶ Σωκράτην, ᾧ πλὴν τρίβωνος καὶ βακτηρίας
οὐδὲν ἦν. τίς οὖν εἶπεν ἱστοριογράφος ἢ ποιητής; ἢ
περὶ ὧν Δημοχάρης ἔλεγεν (fr. 3 Tur)· ‘ὥσπερ ἐκ

θύμβρας οὐδεὶς ἂν δύναιτο κατασκευάσαι λόγχην, οὐδ'
ἐκ Σωκράτους στρατιώτην ἄμεμπτον.’ ὁ γὰρ Πλάτων
φησὶν (apol. p. 28 e) τρεῖς στρατείας στρατεύσασθαι Σω-
κράτη, τὴν μὲν εἰς Ποτίδαιαν, τὴν δὲ εἰς Ἀμφίπολιν,
τὴν δὲ εἰς Βοιωτοὺς ὅτε καὶ συνέβη τὴν ἐπὶ Δηλίῳ
μάχην γενέσθαι. μηδενὸς δὲ τοῦθ' ἱστορηκότος αὐτὸς
καὶ ἀριστείων φησὶν αὐτὸν τετυχηκέναι πάντων τῶν
Ἀθηναίων φυγόντων, πολλῶν δὲ καὶ ἀπολομένων.
πάντα δὲ ταῦτα ἐψευδολόγηται. ἡ μὲν γὰρ ἐπὶ Ἀμφί-
πολιν στρατεία γέγονεν ἐπὶ Ἀλκαίου ἄρχοντος Κλέω-
νος ἡγουμένου ἐξ ἐπιλέκτων ἀνδρῶν, ὥς φησι Θου-
κυδίδης (V 2). τούτων οὖν τῶν ἐπιλέκτων ἀνάγκη
εἶναι καὶ Σωκράτην, ᾧ πλὴν τρίβωνος καὶ βακτηρίας
οὐδὲν ἦν. τίς οὖν εἶπεν ἱστοριογράφος ἢ ποιητής; ἢ
ποῦ Θουκυδίδης τὸν Σωκράτη παρενέχρωσε τὸν Πλά-
τωνος στρατιώτην; ‘τί γὰρ ἀσπίδι ξύνθημα καὶ βακτη-
ρίᾳ;’ πότε δὲ καὶ εἰς Ποτίδαιαν ἐστρατεύσατο, ὡς ἐν
τῷ Χαρμίδῃ εἴρηκεν ὁ Πλάτων (p. 153 b) φάσκων
αὐτὸν καὶ τῶν ἀριστείων τότε Ἀλκιβιάδῃ
κερουμένῳ τὴν κόμην, ὄντι καλῷ συγγενόμενον τὰ

Συβαριτῶν ἀναθήματα, στλεγγίδια χρυσᾶ τέσσαρα. τῇ
Δεινιάδου δὲ αὐλητρίδι Βρομιάδι Φάυλλος καρχήσιον
ἀργυροῦν Φωκαέων καὶ στέφανον χρυσοῦν κιττοῦ Πε-
παρηθίων. ‘αὕτη δέ, φησί, καὶ ἔμελλε τὰ Πύθια αὐλεῖν,
73
εἰ μὴ ὑπὸ τοῦ πλήθους ἐκωλύθη. τῷ δὲ Λυκόλα [τῷ]

τοῦ Τριχονείου υἱῷ Φυσκίδᾳ ὄντι καλῷ Ὀνόμαρχος
ἔδωκεν, φησί, στέφανον χρυσοῦν δάφνης, Ἐφεσίων
ἀνάθημα. οὗτος ὁ παῖς πρὸς Φίλιππον ἀχθεὶς ὑπὸ
τοῦ πατρὸς κἀκεῖ προαγωγευόμενος οὐδὲν λαβὼν ἀπε-
στάλη. τῷ Ἐπιλύκου τοῦ Ἀμφιπολίτου υἱῷ ὄντι καλῷ Δαμίππῳ ....
Πλεισθένους ἀνάθημα Ὀνόμαρχος ἔδωκε.
Φαρσαλίᾳ τῇ Θεσσαλίδι ὀρχηστρίδι δάφνης στέφανον
χρυσοῦν Φιλόμηλος ἔδωκε, Λαμψακηνῶν ἀνάθημα. αὕτη
ἡ Φαρσαλία ἐν Μεταποντίῳ ὑπὸ τῶν ἐν τῇ ἀγορᾷ
μάντεων, γενομένης φωνῆς ἐκ τῆς δάφνης τῆς χαλκῆς,
ἣν ἔστησαν Μεταποντῖνοι κατὰ τὴν Ἀριστέα τοῦ Προ-
κονησίου ἐπιδημίαν, ὅτ' ἔφησεν ἐξ Ὑπερβορέων παρα-
γεγονέναι, ὡς τάχιστα ὤφθη εἰς τὴν ἀγορὰν ἐμβαλοῦσα,
ἐμμανῶν γενομένων τῶν μάντεων διεσπάσθη [ὑπ'
αὐτῶν]. καὶ τῶν ἀνθρώπων ὕστερον ἀναζητούντων
Αθηναίος σοφιστής Δειπνοσοφιστές (επιτ. ) Τόμ. 2,1, pa 5, γρ. 4
δὲ κορακέων σύκων μέμνηται. Θεόφραστος δέ φησι περὶ τὴν Τρωικὴν

Ἴδην
γίνεσθαι συκῆν θαμνώδη, φύλλον ὅμοιον ἔχουσαν τῷ τῆς φιλύρας.
φέρειν
δὲ σῦκα ἐρυθρὰ ἡλίκα ἐλαία τὸ μέγεθος στρογγυλώτερα, εἶναι δὲ τὴν
γεῦσιν μεσπιλώδη. ὁ αὐτός φησι. τῇ συκῇ ὅταν ἀὴρ ἐπιγένηται μαλακὸς
καὶ ὑγρὸς καὶ θερμὸς ἐξεκαλέσατο τὴν βλάστησιν, ὅθεν καὶ οἱ
πρόδρομοι.
καὶ προιὼν δὲ λέγει τοὺς προδρόμους αἳ μὲν φέρουσιν, ἡ τε Λακωνικὴ
καὶ ἡ λευκομφάλος καὶ ἕτεραι πλείους, αἳ δ' οὐ φέρουσιν. – ἡ δ' ἐν
Κρήτῃ,
φησὶν ὁ αὐτὸς, καλουμένη Κυπρία συκῆ φέρει τὸν καρπὸν ἐκ τοῦ στε-
λέχους καὶ τῶν παχυτάτων ἀκρεμόνων. Σέλευκος δὲ πρῳτερικήν τινά
φησι
καλεῖσθαι συκῆν ἣ φέρει πρώιον καρπόν. Θεόπομπος ἱστορεῖ κατὰ τὴν
Φιλίππου ἀρχὴν περὶ Βισαλτίαν καὶ Ἀμφίπολιν ἔαρος μέσου ὄντος τὰς
μὲν συκὰς σῦκα, τὰς δ' ἀμπέλους βότρυς, τὰς δὲ ἐλαίας ἐν ᾧ χρόνῳ
βρύειν εἰκὸς ἦν αὐτὰς ἐλαίας ἐνεγκεῖν, καὶ εὐτυχῆσαι πάντα Φίλιππον.
Θεόφραστος καὶ τὸν ἐρινεὸν εἶναί φησι δίφορον, οἳ δὲ καὶ τρίφορον ὡς
ἐν
Κέῳ. λέγει δὲ καὶ τὴν συκῆν ἐν Σκιάλῃ φυτευθεῖσαν θᾶττον
παραγίνεσθαι
καὶ ὑπὸ σκωλήκων μὴ διαφθείρεσθαι· καὶ πάντα δὲ τὰ ἐν Σκιάλᾳ φυ-
74
τευθέντα καὶ θᾶττον αὐξάνεσθαι καὶ εὐβλαστῆ γίνεσθαι. Ὁ αὐτός φησι

καὶ ὅτι ἡ Ἰνδικὴ συκῆ καλουμένη μικρὸν ἔχει τὸν καρπὸν καὶ ὀλίγον, ὡς
ἂν εἰς τὴν βλάστην ἐξαναλίσκουσα πᾶσαν τὴν τροφήν. φησὶ δὲ καὶ ἄλλο
γένος συκῆς εἶναι ἐν τῇ Ἑλλάδι καὶ περὶ Κιλικίαν καὶ Κύπρον
ὀλονθοφόρον,
Αθηναίος σοφιστής Δειπνοσοφιστές (επιτ. ) Τόμ. 2,1, σελ. 81, γρ. 7
τὸν Τήιον, πολίτην Ἀθηναίων ποικιλώτατον καὶ ἁψίκορον ζήσαντα βίον·

ὃς εἰς Δῆλον ἐξορμήσας πανηγυρικῶς μᾶλλον ἢ στρατιωτικῶς ἀναστρε-
φόμενος καὶ ἀφυλάκτως κοιμώμενος, Ὀροβίου τοῦ Ῥωμαίων στρατηγοῦ
ἐπιθεμένου ἐν ἀσελήνῳ νυκτὶ ἡττήθη, κατακοπέντων Ἀθηναίων
ἑξακοσίων
τὸν ἀριθμόν, ζωγρηθέντων δὲ περὶ τετρακοσίους. χοίνικα δὲ κριθῶν εἰς
τές-
σαρας ἡμέρας διεμέτρει Ἀθηνίων τοῖς ἀνοήτοις Ἀθηναίοις, ἀλεκτορίδων
τροφὴν καὶ οὐκ ἀνθρώπων αὐτοῖς διδούς. τοιοῦτοι οἱ ἀπὸ φιλοσοφίας
στρα-
τηγοί. περὶ ὧν Δημοχάρης ἔλεγεν· ὥσπερ ἐκ θύμβρας οὐδεὶς ἂν δύναιτο
κατασκευάσαι λόγχην οὐδ' ἐκ Σωκράτους στρατιώτην ἄμεμπτον.
ὅτι Πλάτων φησὶ τρεῖς στρατείας στρατεύσασθαι Σωκράτην, τὴν εἰς
Ποτίδαιαν, τὴν εἰς Ἀμφίπολιν, τὴν εἰς Βοιώτους, ὅτε καὶ ἡ ἐπὶ Δηλίῳ
μάχη ἐγένετο· μηδενὸς τοῦτο ἱστορήσαντος ἑτέρου ὁ δὲ καὶ ἀριστείων
αὐτὸν τυχεῖν φησὶ, πάντων Ἀθηναίων φυγόντων, καίτοι ἡ ἐπ' Ἀμφίπολιν
στρατεία Κλέωνος ἡγουμένου ἐξ ἐπιλέκτων ἀνδρῶν, φησὶ Θουκυδίδης,
γέγονεν.
ὧν ἐπιλέκτων ἀνάγκη εἶναι καὶ Σωκράτην, ᾧ πλὴν τρίβωνος καὶ
βακτηρίας
οὐδὲν ἦν. ποῦ γὰρ Θουκυδίδης τὸν Σωκράτη παρενέχρωσε τὸν Πλάτωνος
στρατιώτην ἢ ἰστοριόγραφος ἢ ποιητής; τί γὰρ ἀσπίδι ξύνθημα καὶ
βακτηρίᾳ;
ποίας δὲ μάχης ἀριστεῖα Σωκράτης λαβὼν ἐν Ποτιδαίᾳ Ἀλκιβιάδῃ παρε-
χώρησεν, ὥς φησι Πλάτων; καὶ τί πράξας ἐπιφανὲς καθόλου μάχης
μηδεμίας ἐμπεσούσης, ὡς ἱστόρηκε Θουκυδίδης, ἐν δὲ τῇ ἐν Δηλίω μάχῃ
πάντων φυγόντων τῶν μὲν ἐπὶ θάλασσαν, ἄλλων ἐπὶ Ὠρωπόν, τῶν δὲ
Αθηναίος σοφιστής Δειπνοσοφιστές (επιτ. ) Τόμ. 2,1, σελ. 81, γρ. 9
φόμενος καὶ ἀφυλάκτως κοιμώμενος, Ὀροβίου τοῦ Ῥωμαίων στρατηγοῦ

ἐπιθεμένου ἐν ἀσελήνῳ νυκτὶ ἡττήθη, κατακοπέντων Ἀθηναίων
ἑξακοσίων
τὸν ἀριθμόν, ζωγρηθέντων δὲ περὶ τετρακοσίους. χοίνικα δὲ κριθῶν εἰς
τές-
75
σαρας ἡμέρας διεμέτρει Ἀθηνίων τοῖς ἀνοήτοις Ἀθηναίοις, ἀλεκτορίδων

τροφὴν καὶ οὐκ ἀνθρώπων αὐτοῖς διδούς. τοιοῦτοι οἱ ἀπὸ φιλοσοφίας
στρατηγοί. περὶ ὧν Δημοχάρης ἔλεγεν· ὥσπερ ἐκ θύμβρας οὐδεὶς ἂν
δύναιτο
κατασκευάσαι λόγχην οὐδ' ἐκ Σωκράτους στρατιώτην ἄμεμπτον.
ὅτι Πλάτων φησὶ τρεῖς στρατείας στρατεύσασθαι Σωκράτην, τὴν εἰς
Ποτίδαιαν, τὴν εἰς Ἀμφίπολιν, τὴν εἰς Βοιώτους, ὅτε καὶ ἡ ἐπὶ Δηλίῳ
μάχη ἐγένετο· μηδενὸς τοῦτο ἱστορήσαντος ἑτέρου ὁ δὲ καὶ ἀριστείων
αὐτὸν τυχεῖν φησὶ, πάντων Ἀθηναίων φυγόντων, καίτοι ἡ ἐπ' Ἀμφίπολιν
στρατεία Κλέωνος ἡγουμένου ἐξ ἐπιλέκτων ἀνδρῶν, φησὶ Θουκυδίδης,
γέγονεν.
ὧν ἐπιλέκτων ἀνάγκη εἶναι καὶ Σωκράτην, ᾧ πλὴν τρίβωνος καὶ
βακτηρίας
οὐδὲν ἦν. ποῦ γὰρ Θουκυδίδης τὸν Σωκράτη παρενέχρωσε τὸν Πλάτωνος
στρατιώτην ἢ ἰστοριόγραφος ἢ ποιητής; τί γὰρ ἀσπίδι ξύνθημα καὶ
βακτηρίᾳ;
ποίας δὲ μάχης ἀριστεῖα Σωκράτης λαβὼν ἐν Ποτιδαίᾳ Ἀλκιβιάδῃ παρε-
χώρησεν, ὥς φησι Πλάτων; καὶ τί πράξας ἐπιφανὲς καθόλου μάχης
μηδεμίας ἐμπεσούσης, ὡς ἱστόρηκε Θουκυδίδης, ἐν δὲ τῇ ἐν Δηλίω μάχῃ
πάντων φυγόντων τῶν μὲν ἐπὶ θάλασσαν, ἄλλων ἐπὶ Ὠρωπόν, τῶν δὲ
εἰς Πάρνηθα τὸ ὄρος, Βοιωτῶν δ' ἐφεπομένων καὶ Λοκρῶν καὶ
κτεινόντων
Ισοκράτης Archidamus (orat. 6)τμ. 53, γρ. 2
τῆς πατρίδος ἢ τῶν ἄλλων φανῆναι βουλευομένους. Ἀνα-

μνήσθητε δὲ πρὸς ὑμᾶς αὐτοὺς ὅτι τὸν παρελθόντα χρόνον,
εἰ πολιορκουμένῃ τινὶ τῶν πόλεων τῶν συμμαχίδων εἷς
μόνος Λακεδαιμονίων βοηθήσειεν, ὑπὸ πάντων ἂν ὡμολο-
γεῖτο παρὰ τοῦτον γενέσθαι τὴν σωτηρίαν αὐτοῖς. Καὶ
τοὺς μὲν πλείστους τῶν τοιούτων ἀνδρῶν παρὰ τῶν πρες-
βυτέρων ἄν τις ἀκούσειεν, τοὺς δ' ὀνομαστοτάτους ἔχω
κἀγὼ διελθεῖν.
Πεδάριτος μὲν γὰρ εἰς Χίον εἰσπλεύ-
σας τὴν πόλιν αὐτῶν διέσωσεν· Βρασίδας δ' εἰς Ἀμφίπολιν
εἰσελθὼν, ὀλίγους τοὺς περὶ αὑτὸν τῶν πολιορκουμένων
συνταξάμενος, πολλοὺς ὄντας τοὺς πολιορκοῦντας ἐνίκη-
σεν μαχόμενος· Γύλιππος δὲ Συρακοσίοις βοηθήσας οὐ
μόνον ἐκείνους διέσωσεν, ἀλλὰ καὶ τὴν δύναμιν τὴν κρα-
τοῦσαν αὐτῶν καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν ἅπασαν
αἰχμάλωτον ἔλαβεν.
76
Ισοκράτης Philippus (orat. 5)τμ. 6, γρ. 7
τάκις ἀπολωλέκασιν τοὺς ἐμπολιτευθέντας, ζητεῖν δ'

ἐκείνους τοὺς τόπους τοὺς πόρρω μὲν κειμένους τῶν
ἄρχειν δυναμένων, ἐγγὺς δὲ τῶν δουλεύειν εἰθισμένων, εἰς
οἷονπερ Λακεδαιμόνιον Κυρηναίους ἀπῴκισαν·
πρὸς
δὲ τούτοις, εἰ σὺ μὲν γνοίης ὅτι λόγῳ παραδοὺς τὴν χώραν
ἡμῖν ταύτην αὐτὸς ἔργῳ κρατήσεις αὐτῆς καὶ προσέτι τὴν
εὔνοιαν τὴν ἡμετέραν κτήσει· τοσούτους γὰρ ὁμήρους
λήψει παρ' ἡμῶν τῆς φιλίας, ὅσους περ ἂν ἐποίκους εἰς
τὴν σὴν δυναστείαν ἀποστείλωμεν, τὸ δὲ πλῆθος ἡμῶν εἴ
τις διδάξειεν ὡς, ἂν λάβωμεν Ἀμφίπολιν, ἀναγκασθη-
σόμεθα τὴν αὐτὴν εὔνοιαν ἔχειν τοῖς σοῖς πράγμασι διὰ
τοὺς ἐνταῦθα κατοικοῦντας οἵαν περ εἴχομεν Ἀμαδόκῳ τῷ
παλαιῷ διὰ τοὺς ἐν Χερρονήσῳ γεωργοῦντας.
Τοιούτων δὲ πολλῶν λεγομένων ἤλπισαν, ὅσοιπερ ἤκουσαν, διαδο-
θέντος τοῦ λόγου διαλύσεσθαι τὸν πόλεμον ὑμᾶς καὶ
γνωσιμαχήσαντας βουλεύσεσθαί τι κοινὸν ἀγαθὸν περὶ
ὑμῶν αὐτῶν. Εἰ μὲν οὖν ἀφρόνως ἢ νοῦν ἐχόντως ταῦτ'
ἐδόξαζον, δικαίως ἂν ἐκεῖνοι τὴν αἰτίαν ἔχοιεν· ὄντος δ'
οὖν ἐμοῦ περὶ τὴν πραγματείαν ταύτην ἔφθητε ποιησά
Δημοσθένης Ολυνθιακός 1τμ. 5, γρ. 4
μὴν ἀλλ' ἐπιεικῶς, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τοῦθ' ὃ δυσμαχώτατόν

ἐστι τῶν Φιλίππου πραγμάτων, καὶ βέλτιστον ὑμῖν· τὸ γὰρ
εἶναι πάντων ἐκεῖνον ἕν' ὄντα κύριον καὶ ῥητῶν καὶ ἀπορ-
ρήτων καὶ ἅμα στρατηγὸν καὶ δεσπότην καὶ ταμίαν, καὶ
πανταχοῦ αὐτὸν παρεῖναι τῷ στρατεύματι, πρὸς μὲν τὸ τὰ
τοῦ πολέμου ταχὺ καὶ κατὰ καιρὸν πράττεσθαι πολλῷ προέχει,
πρὸς δὲ τὰς καταλλαγάς, ἃς ἂν ἐκεῖνος ποιήσαιτ' ἄσμενος
πρὸς Ὀλυνθίους, ἐναντίως ἔχει. δῆλον γάρ ἐστι τοῖς Ὀλυν-
θίοις ὅτι νῦν οὐ περὶ δόξης οὐδ' ὑπὲρ μέρους χώρας πολε-
μοῦσιν, ἀλλ' ἀναστάσεως καὶ ἀνδραποδισμοῦ τῆς πατρίδος,
καὶ ἴσασιν ἅ τ' Ἀμφιπολιτῶν ἐποίησε τοὺς παραδόντας αὐτῷ
τὴν πόλιν καὶ Πυδναίων τοὺς ὑποδεξαμένους· καὶ ὅλως
ἄπιστον, οἶμαι, ταῖς πολιτείαις ἡ τυραννίς, ἄλλως τε κἂν
ὅμορον χώραν ἔχωσι. ταῦτ' οὖν ἐγνωκότας ὑμᾶς, ὦ ἄνδρες
Ἀθηναῖοι, καὶ τἄλλ' ἃ προσήκει πάντ' ἐνθυμουμένους φημὶ
δεῖν ἐθελῆσαι καὶ παροξυνθῆναι καὶ τῷ πολέμῳ προσέχειν
εἴπερ ποτὲ καὶ νῦν, χρήματ' εἰσφέροντας προθύμως καὶ
αὐτοὺς ἐξιόντας καὶ μηδὲν ἐλλείποντας. οὐδὲ γὰρ λόγος
77
οὐδὲ σκῆψις ἔθ' ὑμῖν τοῦ μὴ τὰ δέοντα ποιεῖν ἐθέλειν ὑπο-

λείπεται. νυνὶ γάρ, ὃ πάντες ἐθρύλουν τέως, Ὀλυνθίους
ἐκπολεμῶσαι δεῖν Φιλίππῳ, γέγονεν αὐτόματον,
Δημοσθένης Ολυνθιακόςτμ. 8, γρ. 5
λείπεται. νυνὶ γάρ, ὃ πάντες ἐθρύλουν τέως, Ὀλυνθίους

ἐκπολεμῶσαι δεῖν Φιλίππῳ, γέγονεν αὐτόματον, καὶ ταῦθ'
ὡς ἂν ὑμῖν μάλιστα συμφέροι. εἰ μὲν γὰρ ὑφ' ὑμῶν
πεισθέντες ἀνείλοντο τὸν πόλεμον, σφαλεροὶ σύμμαχοι καὶ
μέχρι του ταῦτ' ἂν ἐγνωκότες ἦσαν ἴσως· ἐπειδὴ δ' ἐκ τῶν
πρὸς αὑτοὺς ἐγκλημάτων μισοῦσι, βεβαίαν εἰκὸς τὴν ἔχθραν
αὐτοὺς ὑπὲρ ὧν φοβοῦνται καὶ πεπόνθασιν ἔχειν. οὐ δεῖ
δὴ τοιοῦτον, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, παραπεπτωκότα καιρὸν
ἀφεῖναι, οὐδὲ παθεῖν ταὐτὸν ὅπερ ἤδη πολλάκις πρότερον
πεπόνθατε. εἰ γάρ, ὅθ' ἥκομεν Εὐβοεῦσιν βεβοηθηκότες καὶ
παρῆσαν Ἀμφιπολιτῶν Ἱέραξ καὶ Στρατοκλῆς ἐπὶ τουτὶ τὸ
βῆμα, κελεύοντες ἡμᾶς πλεῖν καὶ παραλαμβάνειν τὴν πόλιν,
τὴν αὐτὴν παρειχόμεθ' ἡμεῖς ὑπὲρ ἡμῶν αὐτῶν προθυμίαν
ἥνπερ ὑπὲρ τῆς Εὐβοέων σωτηρίας, εἴχετ' ἂν Ἀμφίπολιν
τότε καὶ πάντων τῶν μετὰ ταῦτ' ἂν ἦτ' ἀπηλλαγμένοι
πραγμάτων. καὶ πάλιν ἡνίκα Πύδνα, Ποτείδαια, Μεθώνη,
Παγασαί, τἄλλα, ἵνα μὴ καθ' ἕκαστα λέγων διατρίβω,
πολιορκούμεν' ἀπηγγέλλετο, εἰ τότε τούτων ἑνὶ τῷ πρώτῳ
προθύμως καὶ ὡς προσῆκεν ἐβοηθήσαμεν αὐτοί, ῥᾴονι καὶ
πολὺ ταπεινοτέρῳ νῦν ἂν ἐχρώμεθα τῷ Φιλίππῳ. νῦν δὲ τὸ
μὲν παρὸν ἀεὶ προϊέμενοι, τὰ δὲ μέλλοντ' αὐτόματ' οἰόμενοι
πεισθέντες ἀνείλοντο τὸν πόλεμον, σφαλεροὶ σύμμαχοι καὶ

μέχρι του ταῦτ' ἂν ἐγνωκότες ἦσαν ἴσως· ἐπειδὴ δ' ἐκ τῶν
πρὸς αὑτοὺς ἐγκλημάτων μισοῦσι, βεβαίαν εἰκὸς τὴν ἔχθραν
αὐτοὺς ὑπὲρ ὧν φοβοῦνται καὶ πεπόνθασιν ἔχειν. οὐ δεῖ
δὴ τοιοῦτον, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, παραπεπτωκότα καιρὸν
ἀφεῖναι, οὐδὲ παθεῖν ταὐτὸν ὅπερ ἤδη πολλάκις πρότερον
πεπόνθατε. εἰ γάρ, ὅθ' ἥκομεν Εὐβοεῦσιν βεβοηθηκότες καὶ
παρῆσαν Ἀμφιπολιτῶν Ἱέραξ καὶ Στρατοκλῆς ἐπὶ τουτὶ τὸ
τὴν αὐτὴν παρειχόμεθ' ἡμεῖς ὑπὲρ ἡμῶν αὐτῶν προθυμίαν
ἥνπερ ὑπὲρ τῆς Εὐβοέων σωτηρίας, εἴχετ' ἂν Ἀμφίπολιν
τότε καὶ πάντων τῶν μετὰ ταῦτ' ἂν ἦτ' ἀπηλλαγμένοι
78
πραγμάτων. καὶ πάλιν ἡνίκα Πύδνα, Ποτείδαια, Μεθώνη,

Παγασαί, τἄλλα, ἵνα μὴ καθ' ἕκαστα λέγων διατρίβω,
πολιορκούμεν' ἀπηγγέλλετο, εἰ τότε τούτων ἑνὶ τῷ πρώτῳ
προθύμως καὶ ὡς προσῆκεν ἐβοηθήσαμεν αὐτοί, ῥᾴονι καὶ
πολὺ ταπεινοτέρῳ νῦν ἂν ἐχρώμεθα τῷ Φιλίππῳ. νῦν δὲ τὸ
μὲν παρὸν ἀεὶ προϊέμενοι, τὰ δὲ μέλλοντ' αὐτόματ' οἰόμενοι
σχήσειν καλῶς, ηὐξήσαμεν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, Φίλιππον
ἡμεῖς καὶ κατεστήσαμεν τηλικοῦτον ἡλίκος οὐδείς πω βασι-
λεὺς γέγονεν Μακεδονίας. νυνὶ δὴ καιρὸς ἥκει τις, οὗτος
οὐδ' εἰ συνέβη τι παρὰ τῶν θεῶν χρηστὸν μνημονεύουσι·

πρὸς γὰρ τὸ τελευταῖον ἐκβὰν ἕκαστον τῶν πρὶν ὑπαρξάντων
κρίνεται. διὸ καὶ σφόδρα δεῖ τῶν λοιπῶν ὑμᾶς, ὦ ἄνδρες
Ἀθηναῖοι, φροντίσαι, ἵνα ταῦτ' ἐπανορθωσάμενοι τὴν ἐπὶ
τοῖς πεπραγμένοις ἀδοξίαν ἀποτριψώμεθα. εἰ δὲ προησόμεθ',
ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ τούτους τοὺς ἀνθρώπους, εἶτ' Ὄλυνθον
ἐκεῖνος καταστρέψεται, φρασάτω τις ἐμοὶ τί τὸ κωλῦον ἔτ'
αὐτὸν ἔσται βαδίζειν ὅποι βούλεται. ἆρα λογίζεταί τις
ὑμῶν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ θεωρεῖ τὸν τρόπον δι' ὃν
μέγας γέγονεν ἀσθενὴς ὢν τὸ κατ' ἀρχὰς Φίλιππος; τὸ
πρῶτον Ἀμφίπολιν λαβών, μετὰ ταῦτα Πύδναν, πάλιν
Ποτείδαιαν, Μεθώνην αὖθις, εἶτα Θετταλίας ἐπέβη· μετὰ
ταῦτα Φεράς, Παγασάς, Μαγνησίαν, πάνθ' ὃν ἐβούλετ'
εὐτρεπίσας τρόπον ᾤχετ' εἰς Θρᾴκην· εἶτ' ἐκεῖ τοὺς μὲν
ἐκβαλὼν τοὺς δὲ καταστήσας τῶν βασιλέων ἠσθένησε· πάλιν
ῥᾴσας οὐκ ἐπὶ τὸ ῥᾳθυμεῖν ἀπέκλινεν, ἀλλ' εὐθὺς Ὀλυνθίοις
ἐπεχείρησεν. τὰς δ' ἐπ' Ἰλλυριοὺς καὶ Παίονας αὐτοῦ
καὶ πρὸς Ἀρύββαν καὶ ὅποι τις ἂν εἴποι παραλείπω
στρατείας.
δυοῖν ἕνεχ' ἡγοῦμαι συμφέρειν εἰρῆσθαι, τοῦ τ' ἐκεῖνον, ὅπερ

καὶ ἀληθὲς ὑπάρχει, φαῦλον φαίνεσθαι, καὶ τοὺς ὑπερεκπε-
πληγμένους ὡς ἄμαχόν τινα τὸν Φίλιππον ἰδεῖν ὅτι πάντα
διεξελήλυθεν οἷς πρότερον παρακρουόμενος μέγας ηὐξήθη,
καὶ πρὸς αὐτὴν ἥκει τὴν τελευτὴν τὰ πράγματ' αὐτῷ. ἐγὼ
γάρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, σφόδρ' ἂν ἡγούμην καὶ αὐτὸς
φοβερὸν τὸν Φίλιππον καὶ θαυμαστόν, εἰ τὰ δίκαια πράτ-
τονθ' ἑώρων ηὐξημένον· νῦν δὲ θεωρῶν καὶ σκοπῶν εὑρίσκω
79
τὴν μὲν ἡμετέραν εὐήθειαν τὸ κατ' ἀρχάς, ὅτ' Ὀλυνθίους

ἀπήλαυνόν τινες ἐνθένδε βουλομένους ὑμῖν διαλεχθῆναι, τῷ
τὴν Ἀμφίπολιν φάσκειν παραδώσειν καὶ τὸ θρυλούμενόν
ποτ' ἀπόρρητον ἐκεῖνο κατασκευάσαι, τούτῳ προσαγαγό-
μενον, τὴν δ' Ὀλυνθίων φιλίαν μετὰ ταῦτα τῷ Ποτείδαιαν
οὖσαν ὑμετέραν ἐξελεῖν καὶ τοὺς μὲν πρότερον συμμάχους
[ὑμᾶς] ἀδικῆσαι, παραδοῦναι δ' ἐκείνοις, Θετταλοὺς δὲ νῦν
τὰ τελευταῖα τῷ Μαγνησίαν παραδώσειν ὑποσχέσθαι καὶ
τὸν Φωκικὸν πόλεμον πολεμήσειν ὑπὲρ αὐτῶν ἀναδέξασθαι.
ὅλως δ' οὐδεὶς ἔστιν ὅντιν' οὐ πεφενάκικ' ἐκεῖνος τῶν αὐτῷ
χρησαμένων· τὴν γὰρ ἑκάστων ἄνοιαν ἀεὶ τῶν ἀγνοούντων
αὐτὸν ἐξαπατῶν καὶ προσλαμβάνων οὕτως ηὐξήθη. ὥσπερ
οὖν διὰ τούτων ἤρθη μέγας, ἡνίχ' ἕκαστοι συμφέρον αὐτὸν
ματα, αὐτοὺς ἐξιέναι προθύμως, μηδέν' αἰτιᾶσθαι πρὶν ἂν

τῶν πραγμάτων κρατήσητε, τηνικαῦτα δ' ἀπ' αὐτῶν τῶν
ἔργων κρίναντας τοὺς μὲν ἀξίους ἐπαίνου τιμᾶν, τοὺς δ'
ἀδικοῦντας κολάζειν, τὰς προφάσεις δ' ἀφελεῖν καὶ τὰ καθ'
ὑμᾶς ἐλλείμματα· οὐ γὰρ ἔστι πικρῶς ἐξετάσαι τί πέπρακται
τοῖς ἄλλοις, ἂν μὴ παρ' ὑμῶν αὐτῶν πρῶτον ὑπάρξῃ τὰ
δέοντα. τίνος γὰρ εἵνεκ', ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, νομίζετε
τοῦτον μὲν φεύγειν τὸν πόλεμον πάντας ὅσους ἂν ἐκπέμψητε
στρατηγούς, ἰδίους δ' εὑρίσκειν πολέμους, εἰ δεῖ τι τῶν
ὄντων καὶ περὶ τῶν στρατηγῶν εἰπεῖν; ὅτι ἐνταῦθα μέν
ἐστι τἆθλ' ὑπὲρ ὧν ἐστιν ὁ πόλεμος ὑμέτερα (Ἀμφίπολίς
γ' ἂν ληφθῇ, παραχρῆμ' ὑμεῖς κομιεῖσθε), οἱ δὲ κίνδυνοι τῶν
ἐφεστηκότων ἴδιοι, μισθὸς δ' οὐκ ἔστιν· ἐκεῖ δὲ κίνδυνοι
μὲν ἐλάττους, τὰ δὲ λήμματα τῶν ἐφεστηκότων καὶ τῶν
στρατιωτῶν, Λάμψακος, Σίγειον, τὰ πλοῖ' ἃ συλῶσιν. ἐπ'
οὖν τὸ λυσιτελοῦν αὑτοῖς ἕκαστοι χωροῦσιν. ὑμεῖς δ', ὅταν
μὲν εἰς τὰ πράγματ' ἀποβλέψητε φαύλως ἔχοντα, τοὺς
ἐφεστηκότας κρίνετε, ὅταν δὲ δόντες λόγον τὰς ἀνάγκας
ἀκούσητε ταύτας, ἀφίετε. περίεστι τοίνυν ὑμῖν ἀλλήλοις
ἐρίζειν καὶ διεστάναι, τοῖς μὲν ταῦτα πεπεισμένοις, τοῖς δὲ
ταῦτα, τὰ κοινὰ δ' ἔχειν φαύλως. πρότερον μὲν γάρ, ὦ
Δημοσθένης Philippica 1τμ. 12, γρ. 6
ναίους καταπολεμῶν καὶ τὰ τῶν Ἑλλήνων διοικῶν; ‘τέθνηκε

Φίλιππος;’ ‘οὐ μὰ Δί', ἀλλ' ἀσθενεῖ.’ τί δ' ὑμῖν διαφέρει;
καὶ γὰρ ἂν οὗτός τι πάθῃ, ταχέως ὑμεῖς ἕτερον Φίλιππον
80
ποιήσετε, ἄνπερ οὕτω προσέχητε τοῖς πράγμασι τὸν νοῦν·

οὐδὲ γὰρ οὗτος παρὰ τὴν αὑτοῦ ῥώμην τοσοῦτον ἐπηύξηται
ὅσον παρὰ τὴν ἡμετέραν ἀμέλειαν. καίτοι καὶ τοῦτο· εἴ τι
πάθοι καὶ τὰ τῆς τύχης ἡμῖν, ἥπερ ἀεὶ βέλτιον ἢ ἡμεῖς ἡμῶν
αὐτῶν ἐπιμελούμεθα, καὶ τοῦτ' ἐξεργάσαιτο, ἴσθ' ὅτι πλησίον
μὲν ὄντες, ἅπασιν ἂν τοῖς πράγμασιν τεταραγμένοις ἐπι-
στάντες ὅπως βούλεσθε διοικήσαισθε, ὡς δὲ νῦν ἔχετε,
οὐδὲ διδόντων τῶν καιρῶν Ἀμφίπολιν δέξασθαι δύναισθ' ἄν,
ἀπηρτημένοι καὶ ταῖς παρασκευαῖς καὶ ταῖς γνώμαις.
Ὡς μὲν οὖν δεῖ τὰ προσήκοντα ποιεῖν ἐθέλοντας ὑπάρχειν
ἅπαντας ἑτοίμως, ὡς ἐγνωκότων ὑμῶν καὶ πεπεισμένων,
παύομαι λέγων· τὸν δὲ τρόπον τῆς παρασκευῆς ἣν ἀπαλ-
λάξαι ἂν τῶν τοιούτων πραγμάτων ὑμᾶς οἴομαι, καὶ τὸ
πλῆθος ὅσον, καὶ πόρους οὕστινας χρημάτων, καὶ τἄλλ' ὡς
ἄν μοι βέλτιστα καὶ τάχιστα δοκεῖ παρασκευασθῆναι, καὶ
δὴ πειράσομαι λέγειν, δεηθεὶς ὑμῶν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι,
τοσοῦτον. ἐπειδὰν ἅπαντ' ἀκούσητε κρίνατε, μὴ πρότερον
προλαμβάνετε· μηδ' ἂν ἐξ ἀρχῆς δοκῶ τινι
Δημοσθένης De paceτμ. 14, γρ. 6
κατασκευάζειν τῇ πόλει, τὴν ὑπάρχουσαν εἰρήνην μὴ λύων

τοῦτο ποιήσει, οὐχ ὡς θαυμαστὴν οὐδ' ὡς ἀξίαν οὖσαν
ὑμῶν· ἀλλ' ὁποία τίς ποτ' ἐστὶν αὕτη, μὴ γενέσθαι μᾶλλον
εἶχε τοῖς πράγμασι καιρὸν ἢ γεγενημένη νῦν δι' ἡμᾶς λυθῆ-
ναι· πολλὰ γὰρ προείμεθα, ὧν ὑπαρχόντων τότ' ἂν ἢ νῦν
ἀσφαλέστερος καὶ ῥᾴων ἦν ἡμῖν ὁ πόλεμος. δεύτερον δ',
ὁρᾶν ὅπως μὴ προαξόμεθ', ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τοὺς συνελη-
λυθότας τούτους καὶ φάσκοντας Ἀμφικτύονας νῦν εἶναι
εἰς ἀνάγκην καὶ πρόφασιν κοινοῦ πολέμου πρὸς ἡμᾶς. ἐγὼ
γάρ, εἰ γένοιθ' ἡμῖν πρὸς Φίλιππον πάλιν πόλεμος δι'
Ἀμφίπολιν ἤ τι τοιοῦτον ἔγκλημ' ἴδιον, οὗ μὴ μετέχουσι
Θετταλοὶ μηδ' Ἀργεῖοι μηδὲ Θηβαῖοι, οὐκ ἂν ἡμῖν οἴομαι
τούτων οὐδένας πολεμῆσαι, καὶ πάντων ἥκιστα (καί μοι μὴ
θορυβήσῃ μηδεὶς πρὶν ἀκοῦσαι) Θηβαίους, οὐχ ὡς ἡδέως
ἔχουσιν ἡμῖν, οὐδ' ὡς οὐκ ἂν χαρίζοιντο Φιλίππῳ, ἀλλ'
ἴσασιν ἀκριβῶς, εἰ καὶ πάνυ φησί τις αὐτοὺς ἀναισθήτους
εἶναι, ὅτι, εἰ γενήσεται πόλεμος πρὸς ὑμᾶς αὐτοῖς, τὰ μὲν
κακὰ πάνθ' ἕξουσιν αὐτοί, τοῖς δ' ἀγαθοῖς ἐφεδρεύων ἕτερος
καθεδεῖται. οὔκουν προοῖντ' ἂν αὑτοὺς εἰς τοῦτο, μὴ κοινῆς
τῆς ἀρχῆς καὶ τῆς αἰτίας οὔσης τοῦ πολέμου. οὐδέ γ' εἰ
81
Δημοσθένης Philippica 2τμ. 17, γρ. 6
οὐκ ἂν ἡγοῦμαι Φίλιππον, οὔτ' εἰ τὰ πρῶτα βιασθεὶς ἄκων

ἔπραξεν, οὔτ' ἂν εἰ νῦν ἀπεγίγνωσκε Θηβαίους, τοῖς ἐκεί-
νων ἐχθροῖς συνεχῶς ἐναντιοῦσθαι, ἀλλ' ἀφ' ὧν νῦν ποιεῖ,
κἀκεῖν' ἐκ προαιρέσεως δῆλός ἐστι ποιήσας, ἐκ πάντων δ',
ἄν τις ὀρθῶς θεωρῇ, πάνθ' ἃ πραγματεύεται κατὰ τῆς πόλεως
συντάττων. καὶ τοῦτ' ἐξ ἀνάγκης τρόπον τιν' αὐτῷ νῦν γε
δὴ συμβαίνει. λογίζεσθε γάρ. ἄρχειν βούλεται, τούτου
δ' ἀνταγωνιστὰς μόνους ὑπείληφεν ὑμᾶς. ἀδικεῖ πολὺν
ἤδη χρόνον, καὶ τοῦτ' αὐτὸς ἄριστα σύνοιδεν αὑτῷ· οἷς γὰρ
οὖσιν ὑμετέροις ἔχει, τούτοις πάντα τἄλλ' ἀσφαλῶς κέκτηται·
εἰ γὰρ Ἀμφίπολιν καὶ Ποτείδαιαν προεῖτο, οὐδ' ἂν οἴκοι
μένειν βεβαίως ἡγεῖται. ἀμφότερ' οὖν οἶδε, καὶ αὑτὸν ὑμῖν
ἐπιβουλεύοντα καὶ ὑμᾶς αἰσθανομένους· εὖ φρονεῖν δ' ὑμᾶς
ὑπολαμβάνων, δικαίως αὑτὸν μισεῖν νομίζει, καὶ παρώξυνται,
πείσεσθαί τι προσδοκῶν, ἂν καιρὸν λάβητε, ἂν μὴ φθάσῃ
ποιήσας πρότερος. διὰ ταῦτ' ἐγρήγορεν, ἐφέστηκεν, ἐπὶ τῇ
πόλει θεραπεύει τινάς, Θηβαίους καὶ Πελοποννησίων τοὺς
ταὐτὰ βουλομένους τούτοις, οὓς διὰ μὲν πλεονεξίαν τὰ
παρόντ' ἀγαπήσειν οἴεται, διὰ δὲ σκαιότητα τρόπων τῶν
μετὰ ταῦτ' οὐδὲν προόψεσθαι. καίτοι σωφρονοῦσί γε καὶ
μετρίως ἐναργῆ παραδείγματ' ἔστιν ἰδεῖν, ἃ καὶ πρὸς Μες
Δημοσθένης De Halonnesoτμ. 24, γρ. 1
ἅπαντα Φίλιππον ποιήσοντα ὅσ' ἂν ὑμεῖς ψηφίσησθε. ἂν

δὲ διαβάλλωσι μέν, αὐτοὶ δὲ μηδὲν γράφωσι δι' οὗ ἡ μὲν
εἰρήνη ἔσται, παύσεται δ' ἀπιστούμενος ὁ Φίλιππος, μὴ
προσέχειν τὸν νοῦν τοῖς τοιούτοις ἀνθρώποις. καὶ τούτους
τοὺς λόγους ὑμεῖς ἀκούοντες ἀπεδέχεσθε, καὶ δίκαια ἔφατε
τὸν Πύθωνα λέγειν· καὶ ἦν δίκαια. ἔλεγε δὲ τούτους τοὺς
λόγους, οὐχ ὅπως λυθείη ἐκ τῆς εἰρήνης ἃ ἦν ἐκείνῳ συμ-
φέροντα καὶ ὧν πολλὰ χρήματα ἀνηλώκει ὥστε γενέσθαι,
ἀλλ' ὑπὸ τῶν ἐνθάδε διδασκάλων προδεδιδαγμένος, οἳ οὐκ
ᾤοντο εἶναι τὸν γράψοντα ἐναντία τῷ Φιλοκράτους ψηφί-
σματι, τῷ ἀπολλύντι Ἀμφίπολιν. ἐγὼ δ', ὦ ἄνδρες Ἀθη-
ναῖοι, παράνομον μὲν οὐδὲν ἐτόλμησα γράψαι, τῷ δὲ
Φιλοκράτους ψηφίσματι οὐκ ἦν παράνομον τἀναντία γράφειν,
ὡς ἐγὼ ἐπιδείξω· τὸ γὰρ ψήφισμα τὸ Φιλοκράτους, καθ' ὃ
ὑμεῖς ἀπώλλυτε Ἀμφίπολιν, ἐναντίον ἦν τοῖς προτέροις
82
ψηφίσμασι, καθ' ἃ ὑμεῖς ἐκτήσασθε ταύτην τὴν χώραν.

τοῦτο μὲν οὖν παράνομον ἦν τὸ ψήφισμα, τὸ τοῦ Φιλοκρά-
τους, καὶ οὐχ οἷόν τ' ἦν τὸν τὰ ἔννομα γράφοντα ταὐτὰ τῷ
παρανόμῳ ψηφίσματι γράφειν. ἐκείνοις δὲ τοῖς προτέροις
ψηφίσμασι, τοῖς οὖσιν ἐννόμοις καὶ σῴζουσι τὴν ὑμετέραν
χώραν, ταὐτὰ γράφων ἔννομά τ' ἔγραψα καὶ ἐξήλεγχον τὸν
τοὺς λόγους ὑμεῖς ἀκούοντες ἀπεδέχεσθε, καὶ δίκαια ἔφατε

τὸν Πύθωνα λέγειν· καὶ ἦν δίκαια. ἔλεγε δὲ τούτους τοὺς
λόγους, οὐχ ὅπως λυθείη ἐκ τῆς εἰρήνης ἃ ἦν ἐκείνῳ συμ-
φέροντα καὶ ὧν πολλὰ χρήματα ἀνηλώκει ὥστε γενέσθαι,
ἀλλ' ὑπὸ τῶν ἐνθάδε διδασκάλων προδεδιδαγμένος, οἳ οὐκ
σματι, τῷ ἀπολλύντι Ἀμφίπολιν. ἐγὼ δ', ὦ ἄνδρες Ἀθη-
ὡς ἐγὼ ἐπιδείξω· τὸ γὰρ ψήφισμα τὸ Φιλοκράτους, καθ' ὃ
Φίλιππον, ὅτι ἐξηπάτα ὑμᾶς καὶ οὐκ ἐπανορθώσασθαι ἐβού-
λετο τὴν εἰρήνην, ἀλλὰ τοὺς ὑπὲρ ὑμῶν λέγοντας ἀπίστους
καταστῆσαι. καὶ ὅτι μὲν δοὺς τὴν ἐπανόρθωσιν νῦν ἔξαρνός
ἐστιν, ἅπαντες ἴστε. φησὶ δ' Ἀμφίπολιν ἑαυτοῦ εἶναι·

83

ὑμᾶς γὰρ ψηφίσασθαι ἐκείνου εἶναι, ὅτ' ἐψηφίζεσθε ἔχειν
αὐτὸν ἃ εἶχεν. ὑμεῖς δὲ τὸ μὲν ψήφισμα τοῦτ' ἐψηφίσασθε,
οὐ μέντοι γ' ἐκείνου εἶναι Ἀμφίπολιν· ἔστι γὰρ ἔχειν καὶ
τἀλλότρια, καὶ οὐχ ἅπαντες οἱ ἔχοντες τὰ αὑτῶν ἔχουσιν,
ἀλλὰ πολλοὶ καὶ ἀλλότρια κέκτηνται· ὥστε τοῦτό γε τὸ
σοφὸν αὐτῷ ἠλίθιόν ἐστιν. καὶ τοῦ μὲν Φιλοκράτους ψηφί-
σματος μέμνηται, τῆς δ' ἐπιστολῆς, ἣν πρὸς ὑμᾶς ἔπεμψεν
ὅτ' Ἀμφίπολιν ἐπολιόρκει, ἐπιλέλησται, ἐν ᾗ ὡμολόγει τὴν
Ἀμφίπολιν ὑμετέραν εἶναι·

Ἀμφίπολιν ὑμετέραν εἶναι· ἔφη γὰρ ἐκπολιορκήσας ὑμῖν
ἀποδώσειν, ὡς οὖσαν ὑμετέραν καὶ οὐ τῶν ἐχόντων. κἀκεῖ-
νοι μέν, ὡς ἔοικεν, οἱ πρότερον ἐν Ἀμφιπόλει οἰκοῦντες πρὶν
Φίλιππον λαβεῖν, τὴν Ἀθηναίων χώραν εἶχον,

84

Φίλιππον λαβεῖν, τὴν Ἀθηναίων χώραν εἶχον, ἐπειδὴ δὲ
Φίλιππος αὐτὴν εἴληφεν, οὐ τὴν Ἀθηναίων χώραν ἀλλὰ τὴν
ἑαυτοῦ ἔχει· οὐδ' Ὄλυνθόν γε οὐδ' Ἀπολλωνίαν οὐδὲ Παλ-
λήνην, οὐκ ἀλλοτρίας ἀλλὰ τὰς ἑαυτοῦ χώρας κέκτηται. ἆρ'
ὑμῖν δοκεῖ πεφυλαγμένως ἅπαντα πρὸς ὑμᾶς ἐπιστέλλειν,
ὅπως ἂν φαίνηται καὶ λέγων καὶ πράττων ἃ παρὰ πᾶσιν
ἀνθρώποις ὁμολογεῖται δίκαια εἶναι, ἀλλ' οὐ σφόδρα

ἑαυτοῦ ἔχει· οὐδ' Ὄλυνθόν γε οὐδ' Ἀπολλωνίαν οὐδὲ Παλλήνην, οὐκ
ἀλλοτρίας ἀλλὰ τὰς ἑαυτοῦ χώρας κέκτηται. ἆρ' ὑμῖν δοκεῖ
πεφυλαγμένως ἅπαντα πρὸς ὑμᾶς ἐπιστέλλειν,
ὅπως ἂν φαίνηται καὶ λέγων καὶ πράττων ἃ παρὰ πᾶσιν
ἀνθρώποις ὁμολογεῖται δίκαια εἶναι, ἀλλ' οὐ σφόδρα κατα-
πεφρονηκέναι, ὃς τὴν χώραν, ἣν οἱ Ἕλληνες καὶ βασιλεὺς ὁ
Δημοσθένης De Chersonesoτμ. 66, γρ. 2
προσφέρεται; ὅτι ἐν μόνῃ τῶν πασῶν πόλεων τῇ ὑμετέρᾳ

ἄδει' ὑπὲρ τῶν ἐχθρῶν λέγειν δέδοται, καὶ λαβόντα χρήματ'
αὐτὸν ἀσφαλές ἐστι λέγειν παρ' ὑμῖν, κἂν ἀφῃρημένοι τὰ
85
ὑμέτερ' αὐτῶν ἦτε. οὐκ ἦν ἀσφαλὲς λέγειν ἐν Ὀλύνθῳ

τὰ Φιλίππου μὴ σὺν εὖ πεπονθότων τῶν πολλῶν Ὀλυνθίων τῷ
Ποτείδαιαν καρποῦσθαι· οὐκ ἦν ἀσφαλὲς λέγειν ἐν Θετταλίᾳ
τὰ Φιλίππου μὴ σὺν εὖ πεπονθότος τοῦ πλήθους τοῦ Θετ-
ταλῶν τῷ τοὺς τυράννους ἐκβαλεῖν Φίλιππον αὐτοῖς καὶ τὴν
Πυλαίαν ἀποδοῦναι· οὐκ ἦν ἐν Θήβαις ἀσφαλές, πρὶν τὴν
Βοιωτίαν ἀπέδωκε καὶ τοὺς Φωκέας ἀνεῖλεν. ἀλλ' Ἀθήνησιν,
οὐ μόνον Ἀμφίπολιν καὶ τὴν Καρδιανῶν χώραν ἀπεστερηκότος
Φιλίππου, ἀλλὰ καὶ κατασκευάζοντος ὑμῖν ἐπιτείχισμα
τὴν Εὔβοιαν καὶ νῦν ἐπὶ Βυζάντιον παριόντος, ἀσφαλές ἐστι
λέγειν ὑπὲρ Φιλίππου. καὶ γάρ τοι τούτων μὲν ἐκ πτωχῶν
ἔνιοι ταχὺ πλούσιοι γίγνονται, καὶ ἐξ ἀνωνύμων καὶ ἀδόξων
ἔνδοξοι καὶ γνώριμοι, ὑμεῖς δὲ τοὐναντίον ἐκ μὲν ἐνδόξων
ἄδοξοι, ἐκ δ' εὐπόρων ἄποροι· πόλεως γὰρ ἔγωγε πλοῦτον
ἡγοῦμαι συμμάχους, πίστιν, εὔνοιαν, ὧν πάντων ἔσθ' ὑμεῖς
ἄποροι. ἐκ δὲ τοῦ τούτων ὀλιγώρως ἔχειν καὶ ἐᾶν ταῦτα
φέρεσθαι ὁ μὲν εὐδαίμων καὶ μέγας καὶ φοβερὸς πᾶσιν
Ἕλλησι καὶ βαρβάροις, ὑμεῖς δ' ἔρημοι καὶ ταπεινοί, τῇ τῶν
Δημοσθένης Philippica 4 [Sp.]τμ. 12, γρ. 7
ὅλῃ τῇ πόλει καὶ τῷ τῆς πόλεως ἐδάφει, προσθήσω δὲ καὶ

τοῖς ἐν τῇ πόλει θεοῖς, οἵπερ αὐτὸν ἐξολέσειαν, οὐδενὶ μέντοι
μᾶλλον ἢ τῇ πολιτείᾳ πολεμεῖ οὐδ' ἐπιβουλεύει, καὶ σκοπεῖ
μᾶλλον οὐδὲν τῶν πάντων ἢ πῶς ταύτην καταλύσει. καὶ
τοῦτ' ἐξ ἀνάγκης τρόπον τινὰ νῦν γε δὴ ποιεῖ. λογίζεσθε
γάρ. ἄρχειν βούλεται, τούτου δ' ἀνταγωνιστὰς μόνους
ὑπείληφεν ὑμᾶς. ἀδικεῖ πολὺν χρόνον ἤδη, καὶ τοῦτ' αὐτὸς
ἄριστα σύνοιδεν αὑτῷ· οἷς γὰρ οὖσιν ὑμετέροις ἔχει [χρῆσθαι],
τούτοις ἅπαντα τἄλλα βεβαίως κέκτηται· εἰ γὰρ Ἀμφίπολιν καὶ
Ποτείδαιαν προεῖτο, οὐδ' ἂν ἐν Μακεδονίᾳ μένειν
ἀσφαλῶς ἐδύνατο. ἀμφότερ' οὖν οἶδε, καὶ αὑτὸν ὑμῖν
ἐπιβουλεύοντα καὶ ὑμᾶς αἰσθανομένους· εὖ φρονεῖν δ' ὑμᾶς
ὑπολαμβάνων μισεῖν αὑτὸν ἡγεῖται. πρὸς δὲ τούτοις τοσού-
τοις οὖσιν οἶδεν ἀκριβῶς ὅτι, οὐδ' ἂν ἁπάντων τῶν ἄλλων
γένηται κύριος, οὐδὲν ἔστ' αὐτῷ βεβαίως ἔχειν, ἕως ἂν ὑμεῖς
δημοκρατῆσθε, ἀλλ' ἄν ποτε συμβῇ τι πταῖσμα (πολλὰ δ' ἂν
γένοιτ' ἀνθρώπῳ), ἥξει πάντα τὰ νῦν βεβιασμένα καὶ κατα-
φεύξεται πρὸς ὑμᾶς. ἐστὲ γὰρ ὑμεῖς οὐκ αὐτοὶ πλεονεκτῆσαι
καὶ κατασχεῖν ἀρχὴν εὖ πεφυκότες, ἀλλ' ἕτερον λαβεῖν
κωλῦσαι καὶ ἔχοντ' ἀφελέσθαι καὶ ὅλως ἐνοχλῆσαι τοῖς
86
Δημοσθένης Philippica 4 [Sp.]τμ. 68, γρ. 1
πόλεων τῇ ὑμετέρᾳ ἄδει' ὑπὲρ τῶν ἐχθρῶν λέγειν δέδοται,

καὶ λαβόντα χρήματ' αὐτὸν ἀφαλές ἐστι λέγειν παρ' ὑμῖν,
κἂν ἀφῃρημένοι τὰ ὑμέτερ' αὐτῶν ἦτε. οὐκ ἦν ἀσφαλὲς
λέγειν ἐν Ὀλύνθῳ τὰ Φιλίππου μὴ σὺν εὖ πεπονθότων τῶν
πολλῶν Ὀλυνθίων τῷ Ποτείδαιαν καρποῦσθαι· οὐκ ἦν
ἀσφαλὲς λέγειν ἐν Θετταλίᾳ μὴ σὺν εὖ πεπονθότος τοῦ
πλήθους τοῦ Θετταλῶν τῷ τοὺς τυράννους ἐκβαλεῖν Φίλιπ-
πον αὐτοῖς καὶ τὴν Πυλαίαν ἀποδοῦναι· οὐκ ἦν ἐν Θήβαις
ἀσφαλές, πρὶν τὴν Βοιωτίαν ἀπέδωκε καὶ τοὺς Φωκέας
ἀνεῖλεν. ἀλλ' Ἀθήνησιν, οὐ μόνον Ἀμφίπολιν καὶ τὴν
Καρδιανῶν χώραν ἀπεστερηκότος Φιλίππου, ἀλλὰ καὶ κατα-
σκευάζοντος ὑμῖν ἐπιτείχισμα τὴν Εὔβοιαν καὶ νῦν ἐπὶ
Βυζάντιον παριόντος, ἀσφαλές ἐστι λέγειν ὑπὲρ Φιλίππου.
καὶ γάρ τοι τούτων μὲν ἐκ πτωχῶν ἔνιοι ταχὺ πλούσιοι
γίγνονται, καὶ ἐξ ἀνωνύμων καὶ ἀδόξων ἔνδοξοι καὶ γνώρι-
μοι, ὑμεῖς δὲ τοὐναντίον ἐκ μὲν ἐνδόξων ἄδοξοι, ἐκ δ' εὐ-
πόρων ἄποροι· πόλεως γὰρ ἔγωγε πλοῦτον ἡγοῦμαι συμ-
μάχους, πίστιν, εὔνοιαν, ὧν πάντων ὑμεῖς ἔστ' ἄποροι. ἐκ
δὲ τοῦ τούτων ὀλιγώρως ὑμᾶς ἔχειν καὶ ἐᾶν τοῦτον τὸν
τρόπον φέρεσθαι, ὁ μὲν εὐδαίμων καὶ μέγας καὶ φοβερὸς
Δημοσθένης De coronaτμ. 69, γρ. 7
τὸν νοῦν ἐμβαλέσθαι, ὑμῖν δ' οὖσιν Ἀθηναίοις καὶ κατὰ τὴν
ἡμέραν ἑκάστην ἐν πᾶσι καὶ λόγοις καὶ θεωρήμασι τῆς τῶν
προγόνων ἀρετῆς ὑπομνήμαθ' ὁρῶσι τοσαύτην κακίαν ὑπάρξαι,
ὥστε τῆς ἐλευθερίας αὐτεπαγγέλτους ἐθελοντὰς παραχωρῆσαι
Φιλίππῳ. οὐδ' ἂν εἷς ταῦτα φήσειεν. λοιπὸν τοίνυν ἦν
καὶ ἀναγκαῖον ἅμα πᾶσιν οἷς ἐκεῖνος ἔπραττ' ἀδικῶν ὑμᾶς
ἐναντιοῦσθαι δικαίως. τοῦτ' ἐποιεῖτε μὲν ὑμεῖς ἐξ ἀρχῆς
εἰκότως καὶ προσηκόντως, ἔγραφον δὲ καὶ συνεβούλευον καὶ
ἐγὼ καθ' οὓς ἐπολιτευόμην χρόνους. ὁμολογῶ. ἀλλὰ τί
ἐχρῆν με ποιεῖν; ἤδη γάρ σ' ἐρωτῶ πάντα τἄλλ' ἀφείς,
Ἀμφίπολιν, Πύδναν, Ποτείδαιαν, Ἁλόννησον· οὐδενὸς τού-
των μέμνημαι· Σέρριον δὲ καὶ Δορίσκον καὶ τὴν Πεπαρήθου
πόρθησιν καὶ ὅσ' ἄλλ' ἡ πόλις ἠδικεῖτο, οὐδ' εἰ γέγονεν οἶδα.
καίτοι σύ γ' ἔφησθά με ταῦτα λέγοντ' εἰς ἔχθραν ἐμβαλεῖν
τουτουσί, Εὐβούλου καὶ Ἀριστοφῶντος καὶ Διοπείθους
τῶν περὶ τούτων ψηφισμάτων ὄντων, οὐκ ἐμῶν, ὦ λέγων
87
εὐχερῶς ὅ τι ἂν βουληθῇς. οὐδὲ νῦν περὶ τούτων ἐρῶ. ἀλλ'

ὁ τὴν Εὔβοιαν ἐκεῖνος σφετεριζόμενος καὶ κατασκευάζων
ἐπιτείχισμ' ἐπὶ τὴν Ἀττικήν, καὶ Μεγάροις ἐπιχειρῶν,
καὶ καταλαμβάνων Ὠρεόν, καὶ κατασκάπτων Πορθμόν, καὶ
καθιστὰς ἐν μὲν Ὠρεῷ Φιλιστίδην τύραννον, ἐν δ' Ἐρετρίᾳ
Δημοσθένης De falsa legationeτμ. 22, γρ. 5
ἄλλης Βοιωτίας ἀκούσεσθαι, Θεσπιὰς δὲ καὶ Πλαταιὰς

οἰκιζομένας, τῷ θεῷ δὲ τὰ χρήματ' εἰσπραττόμεν' οὐ παρὰ
Φωκέων, ἀλλὰ παρὰ Θηβαίων τῶν βουλευσάντων τὴν
κατάληψιν τοῦ ἱεροῦ· διδάσκειν γὰρ αὐτὸς ἔφη τὸν Φίλιπ-
πον ὅτι οὐδὲν ἧττον ἠσεβήκασιν οἱ βεβουλευκότες τῶν ταῖς
χερσὶ πραξάντων, καὶ διὰ τοῦτο χρήμαθ' ἑαυτῷ τοὺς Θη-
βαίους ἐπικεκηρυχέναι. ἀκούειν δὲ καὶ τῶν Εὐβοέων ἐνίων
ἔφη πεφοβημένων καὶ τεταραγμένων τὴν πρὸς τὴν πόλιν
οἰκειότητα Φιλίππῳ γεγενημένην, ὅτι ‘οὐ λελήθαθ' ἡμᾶς,
ὦ ἄνδρες πρέσβεις, ἐφ' οἷς πεποίησθε τὴν εἰρήνην πρὸς
Φίλιππον, οὐδ' ἀγνοοῦμεν ὅτι ὑμεῖς μὲν Ἀμφίπολιν δεδώ-
κατ' ἐκείνῳ, Φίλιππος δ' ὑμῖν Εὔβοιαν ὡμολόγηκεν παρα-
δώσειν.’ εἶναι μέντοι τι καὶ ἄλλο διῳκημένον αὑτῷ, οὐ
μήν πω τοῦτο βούλεσθαι λέγειν· καὶ γὰρ νῦν φθονεῖν τινὰς
αὑτῷ τῶν συμπρέσβεων. ὑπῃνίττετο δ' οὕτω καὶ παρε-
δήλου τὸν Ὠρωπόν. εὐδοκιμῶν δ' ἐπὶ τούτοις εἰκότως,
καὶ δοκῶν καὶ ῥήτωρ ἄριστος εἶναι καὶ ἀνὴρ θαυμαστός,
κατέβη μάλα σεμνῶς. ἀναστὰς δ' ἐγὼ ταῦτά τ' οὐκ ἔφην
εἰδέναι καὶ ἅμ' ἐπειρώμην τι λέγειν τούτων ὧν εἰς τὴν
βουλὴν ἀπήγγειλα. καὶ παραστὰς ὁ μὲν ἔνθεν, ὁ δ' ἔνθεν,
οὑτοσὶ καὶ Φιλοκράτης, ἐβόων, ἐξέκρουόν με, τελευτῶντες
ξοντας ἐν ὑμῖν αὐτῷ καὶ διοικήσοντας, οἷον αὐτὸς δή·

κἄνπερ αὐτῷ τοῦτο κατασκευασθῇ, πᾶν ὅ τι ἂν βούληται
παρ' ὑμῖν ῥᾳδίως διαπράξεται. εἰ μὲν οὖν ἤκουσεν, οἶμαι,
τοὺς τότε ταῦτα πρὸς αὐτὸν εἰπόντας παραχρῆμα, ὡς δεῦρ'
ἐπανῆλθον, ἀποτετυμπανισμένους, ἐποίησεν ἂν ταὐτὸ τῷ
βασιλεῖ. τί δ' ἦν ὃ ἐκεῖνος ἐποίησεν; ἐξαπατηθεὶς ὑπὸ
Τιμαγόρου καὶ τετταράκοντα τάλαντα, ὡς λέγεται, δεδωκὼς
αὐτῷ, ἐπειδὴ παρ' ὑμῖν ἐπύθετ' αὐτὸν τεθνεῶτα καὶ οὐδὲ τοῦ
ζῆν ὄντα κύριον αὑτῷ βεβαιῶσαι, μή τί γ' ἃ ἐκείνῳ τόθ'
ὑπέσχετο πρᾶξαι, ἔγνω τὴν τιμὴν οὐχὶ τῷ κυρίῳ τῶν πρα-
γμάτων δεδωκώς. καὶ γάρ τοι πρῶτον μὲν Ἀμφίπολιν πάλιν
88
ὑμετέραν [δούλην] κατέπεμψεν, ἣν τότε σύμμαχον αὑτοῦ καὶ

φίλην ἔγραψεν· εἶτ' οὐδενὶ πώποτ' ἔδωκε χρήματα τοῦ
λοιποῦ. ταὐτὸ τοίνυν τοῦτ' ἂν ἐποίησε Φίλιππος, εἴ τινα
τούτων εἶδε δίκην δόντα, καὶ νῦν, ἂν ἴδῃ, ποιήσει. ἐπειδὰν
δ' ἀκούῃ λέγοντας, εὐδοκιμοῦντας ἐν ὑμῖν, ἑτέρους κρίνοντας,
τί καὶ ποιήσῃ; ζητῇ πόλλ' ἀναλίσκειν, ἐξὸν ἐλάττω, καὶ
πάντας θεραπεύειν βούληται, δύ' ἢ τρεῖς ἐξόν; μαίνοιτο
μέντἄν. οὐδὲ γὰρ τὴν τῶν Θηβαίων πόλιν εἵλετο δημοσίᾳ
ποιεῖν ὁ Φίλιππος εὖ, πολλοῦ γε καὶ δεῖ, ἀλλ' ὑπὸ τῶν
πρέσβεων ἐπείσθη. ὃν δὲ τρόπον, φράσω πρὸς ὑμᾶς ἐγώ.
τούτων καὶ τοὺς συμμάχους ἀπολουμένους καὶ Θηβαίους

ἰσχυροὺς γενησομένους καὶ τἀπὶ Θρᾴκης Φίλιππον ληψό-
μενον καὶ ἐν Εὐβοίᾳ κατασκευασθησόμεν' ὁρμητήρι' ἐφ'
ὑμᾶς καὶ πάνθ' ἃ πέπρακται γενησόμενα, εἶτα τὴν εἰρήνην
ἐποιήσασθ' ἀγαπητῶς, ἀποψηφίσασθ' Αἰσχίνου, καὶ μὴ πρὸς
τοσούτοις αἰσχροῖς καὶ ἐπιορκίαν προσκτήσησθε· οὐδὲν γὰρ
ὑμᾶς ἀδικεῖ, ἀλλ' ἐγὼ μαίνομαι καὶ τετύφωμαι νῦν κατη-
γορῶν αὐτοῦ. εἰ δὲ πάντα τἀναντία τούτων καὶ πολλὰ καὶ
φιλάνθρωπ' εἰπόντες, Φίλιππον φιλεῖν τὴν πόλιν, Φωκέας
σώσειν, Θηβαίους παύσειν τῆς ὕβρεως, ἔτι πρὸς τούτοις
μείζον' ἢ κατ' Ἀμφίπολιν εὖ ποιήσειν ὑμᾶς, ἐὰν τύχῃ τῆς
εἰρήνης, Εὔβοιαν, Ὠρωπὸν ἀποδώσειν· εἰ ταῦτ' εἰπόντες
καὶ ὑποσχόμενοι πάντ' ἐξηπατήκασι καὶ πεφενακίκασι καὶ
μόνον οὐ τὴν Ἀττικὴν ὑμῶν περιῄρηνται, καταψηφίσασθε,
καὶ μὴ πρὸς τοῖς ἄλλοις οἷς ὕβρισθε (οὐ γὰρ ἔγωγ' οἶδ' ὅ
τι χρὴ λέγειν ἄλλο) καὶ ὑπὲρ ὧν οὗτοι δεδωροδοκήκασιν
ὑμεῖς τὴν ἀρὰν καὶ τὴν ἐπιορκίαν οἴκαδ' εἰσενέγκησθε.
Ἔτι τοίνυν κἀκεῖνο σκοπεῖτ', ὦ ἄνδρες δικασταί, τίνος
εἵνεκ' ἐγὼ μηδὲν ἠδικηκότων τούτων κατηγορεῖν ἂν προει-
λόμην. οὐ γὰρ εὑρήσετε. ἡδὺ πολλοὺς ἐχθροὺς ἔχειν;
χρόνον, ὥσθ' ὁ δημιουργὸς ὁ τοῦτο πλάσας τὸ σχῆμα οὐ

μόνον οὐκ αὐτὸς ἦν κατ' ἐκεῖνον, ἀλλ' οὐδ' ὁ πάππος αὐτοῦ.
τοῦτο μὲν τοίνυν εἶπε τοῖς δικασταῖς καὶ ἐμιμήσατο· ὃ δὲ
τοῦ σχήματος ἦν τούτου πολλῷ τῇ πόλει λυσιτελέστερον,
τὸ τὴν ψυχὴν τὴν Σόλωνος ἰδεῖν καὶ τὴν διάνοιαν, ταύτην
οὐκ ἐμιμήσατο, ἀλλὰ πᾶν τοὐναντίον. ἐκεῖνος μέν γ' ἀφε-
89
στηκυίας Σαλαμῖνος Ἀθηναίων καὶ θάνατον ζημίαν ψηφισα-

μένων, ἄν τις εἴπῃ κομίζεσθαι, τὸν ἴδιον κίνδυνον ὑποθεὶς
ἐλεγεῖα ποιήσας ᾖδε, καὶ τὴν μὲν χώραν ἀνέσωσε τῇ πόλει,
τὴν δ' ὑπάρχουσαν αἰσχύνην ἀπήλλαξεν· οὗτος δ', ἣν βασι-
λεὺς καὶ πάντες οἱ Ἕλληνες ὑμετέραν ἔγνωσαν, Ἀμφίπολιν,
ταύτην ἐξέδωκε καὶ ἀπέδοτο καὶ τῷ ταῦτα γράφοντι συνεῖπε
Φιλοκράτει. ἄξιόν γ', οὐ γάρ; ἦν Σόλωνος αὐτῷ μεμνῆσθαι.
καὶ οὐ μόνον ἐνταῦθα ταῦτ' ἐποίησεν, ἀλλ' ἐκεῖσ' ἐλθὼν οὐδὲ
τοὔνομ' ἐφθέγξατο τῆς χώρας ὑπὲρ ἧς ἐπρέσβευεν. καὶ
ταῦτ' αὐτὸς ἀπήγγειλε πρὸς ὑμᾶς· μέμνησθε γὰρ δήπου
λέγοντ' αὐτὸν ὅτι ‘περὶ δ' Ἀμφιπόλεως εἶχον μὲν κἀγὼ
λέγειν· ἵνα δ' ἐγγένηται Δημοσθένει περὶ αὐτῆς εἰπεῖν,
παρέλιπον.’ ἐγὼ δὲ παρελθὼν οὐδὲν ἔφην τοῦτον ὧν ἐβούλετ'
εἰπεῖν πρὸς Φίλιππον ἐμοὶ παραλιπεῖν· θᾶττον γὰρ ἂν τοῦ
αἵματος ἢ λόγου μεταδοῦναί τινι. ἀλλ', οἶμαι, χρήματ'
Δημοσθένης In Aristocratemτμ. 14, γρ. 2
ὑποδύσεσθαι, ἣ πρόδηλος ἦν ἐπ' ἐκείνους ἥξουσα, εἴ τι πάθοι

Χαρίδημος. ἐκ δὲ τούτου τοῦ τρόπου τῶν μὲν ἐρήμων ὄν-
των βοηθῶν, αὑτοῖς δ' ἀδείας δοθείσης, ῥᾳδίως ἐκβαλεῖν
ἐκείνους καὶ κατασχήσειν τὴν ἀρχήν. καὶ ὅτι ταῦθ' οὕτως
ᾤοντο καὶ τοῦτ' ἦν τὸ κατασκεύασμ' αὐτοῖς, τὰ πραχθέντ'
αὐτὰ κατηγορεῖ. ἅμα γὰρ τῷ πολέμῳ τ' ἐνεχείρουν αὐτοὶ
καὶ πρὸς ὑμᾶς ἧκεν Ἀριστόμαχος πρεσβευτὴς παρ' αὐτῶν ὁ
Ἀλωπεκῆθεν οὑτοσί, ὃς ἄλλα τ' ἐδημηγόρει παρ' ὑμῖν ἐπαινῶν
καὶ διεξιὼν τὸν Κερσοβλέπτην καὶ τὸν Χαρίδημον, ὡς φι-
λανθρώπως ἔχουσι πρὸς ὑμᾶς, καὶ μόνον ἀνθρώπων ἂν ἔφη
Χαρίδημον Ἀμφίπολιν κομίσασθαι τῇ πόλει δύνασθαι, καὶ
παρῄνει στρατηγὸν χειροτονῆσαι. ἡτοίμαστο δ' αὐτοῖς τοῦτο
τὸ προβούλευμα καὶ προδιῴκητο, ἵν' εἰ πεισθείητ' ἐκ τῶν
ὑποσχέσεων καὶ τῶν ἐλπίδων ἃς ὑπέτειν' ὁ Ἀριστόμαχος,
εὐθὺς ἐπικυρώσειεν ὁ δῆμος καὶ μηδὲν ἐμποδὼν εἴη. καίτοι
πῶς ἂν τεχνικώτερον ἢ κακουργότερον συμπαρεσκεύασαν ἄν-
θρωποι, ὅπως οἱ μὲν ἐκπεσοῦνται τῶν βασιλέων, εἷς δ' ὃν
αὐτοὶ βούλονται πᾶσαν ὑφ' αὑτῷ ποιήσεται τὴν ἀρχήν, ἢ
τοὺς μὲν τοῖν δυοῖν βοηθήσαντας ἂν εἰς φόβον καὶ συκο-
φαντίας εὐλάβειαν καθιστάντες, [ἣν εἰκὸς προσδοκᾶν ἐκείνους
ἐφ' ἑαυτοὺς ἐλθεῖν ἂν διὰ τοῦ ψηφίσματος τουτουί,] τῷ δ'
ἐγὼ δὴ δεῖν ὑμᾶς οἶμαι τοῦτον τὸν τρόπον βεβουλεῦσθαι,

90
ὅπως, ἂν μὲν ἃ χρὴ περὶ ὑμῶν γιγνώσκῃ Κερσοβλέπτης,

μηδὲν ὑφ' ὑμῶν ἀδικήσεται, ἂν δ' ἀλόγως ἀδικεῖν ἐπιχειρῇ,
μὴ μείζων ἔσται τοῦ δίκην δοῦναι. ἀναγνώσομαι δ' ὑμῖν
τὴν ἐπιστολὴν ἥν, ὅτ' ἀφειστήκει Μιλτοκύθης, Κότυς ἔπε-
μψεν, καὶ ἣν [ὅτε] πᾶσαν ἔχων τὴν ἀρχὴν πέμψας Τιμομάχῳ
τὰ χωρί' ὑμῶν ἐξεῖλεν.
ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ.
Τοῦτ', ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὸ παράδειγμ' ἑορακότες, ἂν

ἐμοὶ πείθησθε, κἀκεῖν' εἰδότες, ὅτι Φίλιππος, ὅτε μὲν Ἀμφίπολιν
ἐπολιόρκει, ἵν' ὑμῖν παραδῷ πολιορκεῖν ἔφη, ἐπειδὴ
δ' ἔλαβεν, καὶ Ποτείδαιαν προσαφείλετο, ἐκείνην τὴν πίστιν
βουλήσεσθ' ἔχειν, ἥνπερ φασὶ πρὸς Λακεδαιμονίους ποτ'
εἰπεῖν Φιλοκράτην τὸν Ἐφιάλτου. καὶ γὰρ ἐκεῖνόν φασιν,
ἐξαπατώντων τι τῶν Λακεδαιμονίων καὶ προτεινόντων πίστιν
ἥντινα βούλεται λαμβάνειν, εἰπεῖν ὅτι πίστιν ἂν οἴεται
γενέσθαι μόνην, εἰ δείξειαν ὅπως, ἂν ἀδικεῖν βούλωνται,
μὴ δυνήσονται, ἐπεὶ ὅτι γ' ἀεὶ βουλήσονται εὖ εἰδέναι· ἕως
ἂν οὖν δύνωνται, πίστιν οὐκ εἶναι. ταύτην, ἂν ἐμοὶ χρῆσθε
συμβούλῳ, φυλάξετε τὴν πίστιν πρὸς τοῦτον τὸν Θρᾷκα,
καὶ μὴ βουλήσεσθ' εἰδέναι τιν' ἄν, εἰ πάσης ἄρξειε Θρᾴκης,
μέρει τὸ ἀπ' ἀρχῆς ἐναντί' ἐστράτευται τῇ πόλει, οὐ τίθημ'

ἐν ἀδικήματος μέρει, οὐδ' ὅτι λῃστικόν ποτε πολοῖον ἔχων
ἐλῄζετο τοὺς ὑμετέρους συμμάχους, ἀλλ' ἐῶ ταῦτα. διὰ τί;
ὅτι, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, αἱ ἀναγκαῖαι χρεῖαι τοὺς τοῦ τί
πρακτέον ἢ μὴ λογισμοὺς ἀναιροῦσιν ἅπαντας, ὥστ' οὐ πάνυ
ταῦτ' ἀκριβολογεῖσθαι δεῖ τὸν δικαίως ἐξετάζοντα. ἀλλ' ὅθεν
ἀρξάμενος ξεναγῶν ἤδη καί τινων ἄρχων στρατιωτῶν κακῶς
ὑμᾶς ἐποίει, ταῦτ' ἀκούσατέ μου. οὗτος ἓν μὲν ἁπάντων
πρῶτον, μισθωθεὶς ὑπ' Ἰφικράτους καὶ πλεῖν ἢ τρί' ἔτη
μισθοφορήσας παρ' ἐκείνῳ, ἐπειδὴ τὸν μὲν Ἰφικράτην ἀπο-
στράτηγον ἐποιήσατε, Τιμόθεον δ' ἐπ' Ἀμφίπολιν καὶ
Χερρόνησον ἐξεπέμψατε στρατηγόν, πρῶτον μὲν τοὺς Ἀμφι-
πολιτῶν ὁμήρους, οὓς παρ' Ἁρπάλου λαβὼν Ἰφικράτης ἔδωκε
φυλάττειν αὐτῷ, ψηφισαμένων ὑμῶν ὡς ὑμᾶς κομίσαι παρέ-
δωκεν Ἀμφιπολίταις· καὶ τοῦ μὴ λαβεῖν Ἀμφίπολιν τοῦτ'
91
ἐμποδὼν κατέστη. δεύτερον δέ, μισθουμένου Τιμοθέου πάλιν

αὐτὸν καὶ τὸ στράτευμα, τούτῳ μὲν οὐ μισθοῖ, πρὸς δὲ Κότυν
πλέων ᾤχετ' ἔχων τὰς ὑμετέρας τριακοντόρους, ὃν ἀκριβῶς
ᾔδει τῶν ὄντων ἀνθρώπων ἐχθρόταθ' ὑμῖν διακείμενον. καὶ
μετὰ ταῦτα, ἐπειδὴ τὸν πρὸς Ἀμφίπολιν πόλεμον πρότερον
πολεμεῖν εἵλετο Τιμόθεος τοῦ πρὸς Χερρόνησον, καὶ οὐδὲν
ἐλῄζετο τοὺς ὑμετέρους συμμάχους, ἀλλ' ἐῶ ταῦτα. διὰ τί;

ὅτι, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, αἱ ἀναγκαῖαι χρεῖαι τοὺς τοῦ τί
εἶχε ποιεῖν ὑμᾶς ἐκεῖ κακόν, μισθοῖ πάλιν αὑτὸν Ὀλυνθίοις
τοῖς ὑμετέροις ἐχθροῖς καὶ τοῖς ἔχουσιν Ἀμφίπολιν κατ'

92

ἐκεῖνον τὸν χρόνον. καὶ πλέων ἐκεῖσε, ἐκ Καρδίας ἀναχθείς,
ἵνα τἀναντία τῇ πόλει πολεμῇ, ὑπὸ τῶν ἡμετέρων τριήρων

Χερρόνησον ἐξεπέμψατε στρατηγόν, πρῶτον μὲν τοὺς Ἀμφιπολιτῶν
ὁμήρους, οὓς παρ' Ἁρπάλου λαβὼν Ἰφικράτης ἔδωκε
ἑάλω. διὰ τὸν παρόντα δὲ καιρὸν καὶ τὸ δεῖν ξένων ἐπὶ τὸν
πόλεμον τὸν ἐπ' Ἀμφίπολιν, ἀντὶ τοῦ δίκην δοῦναι ὅτι οὐκ
ἀπεδεδώκει τοὺς ὁμήρους καὶ διότι πρὸς Κότυν ἐχθρὸν ὄνθ'
ὑμῖν ηὐτομόλησεν ἔχων τὰς τριακοντόρους, πίστεις δοὺς καὶ
λαβὼν ἐστράτευσε μεθ' ὑμῶν. ὧν δ' ἐκεῖνον δίκαιον ἦν

93

χάριν ὑμῖν ἔχειν οὐκ ἀπολωλότα, τοῦτο παθόντ' ἂν δικαίως,
ἀντὶ τούτων ὡς ὀφείλουσ' ἡ πόλις αὐτῷ στεφάνους καὶ
πολιτείαν καὶ ἃ πάντες ἐπίστασθε δέδωκεν.

χάριν ὑμῖν ἔχειν οὐκ ἀπολωλότα, τοῦτο παθόντ' ἂν δικαίως,
ἀντὶ τούτων ὡς ὀφείλουσ' ἡ πόλις αὐτῷ στεφάνους καὶ
πολιτείαν καὶ ἃ πάντες ἐπίστασθε δέδωκεν. καὶ ὅτι ταῦτ'
ἀληθῆ λέγω, τό τε ψήφισμ' ἀνάγνωθί μοι τὸ περὶ τῶν
ὁμήρων, καὶ τὴν Ἰφικράτους ἐπιστολὴν καὶ τὴν Τιμοθέου,
καὶ μετὰ ταῦτα τὴν μαρτυρίαν ταυτηνί· ὄψεσθε γὰρ οὐ
λόγους οὐδ' αἰτίαν, ἀλλ' ἀλήθειαν οὖσαν ὧν λέγω. λέγε.
94
ΨΗΦΙΣΜΑ. ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ. ΜΑΡΤΥΡΙΑ.
Ὅτι μὲν τοίνυν καὶ τὸ πρῶτον, οὗ πολεμεῖν ὑμῖν ᾤετο,

ἐκεῖσ' ἐμίσθωσεν αὑτὸν πολλαχόσ' ἄλλοσε μισθῶσαι παρόν,
καὶ μετὰ ταῦτα, ὡς οὐδὲν ἐκεῖ κακὸν εἶχε ποιεῖν ὑμᾶς, ἔπλει
δεῦρο πάλιν οὗ τἀναντί' ἔμελλε πράξειν τῇ πόλει, καὶ τοῦ μὴ
λαβεῖν Ἀμφίπολιν πάντων οὗτος αἰτιώτατός ἐστιν, ἀκηκόατ'
ἐκ τῆς ἐπιστολῆς καὶ τῆς μαρτυρίας. καὶ τὰ μὲν πρῶτα
τοιαῦτ' ἐστὶν τῶν ἔργων τῶν Χαριδήμου, μετὰ ταῦτα δ' ἄλλα
θεάσασθε. χρόνου γὰρ διελθόντος καὶ τοῦ πολέμου πρὸς
Κότυν ὄντος ἤδη, πέμπει πρὸς ὑμᾶς ἐπιστολήν (μᾶλλον δ'
οὐχὶ πρὸς ὑμᾶς, ἀλλὰ πρὸς Κηφισόδοτον· οὕτω σφόδρ' ὑπ'
αὐτοῦ γε οὐδ' ἂν ἐξαπατηθῆναι τὴν πόλιν ἡγεῖτο, συνειδὼς ἃ
πεποίηκεν) ἐν ᾗ Χερρόνησον ὑπέσχετο τῇ πόλει κομιεῖσθαι,
πάντα τούτοις τἀναντί' ἐγνωκὼς ποιεῖν. δεῖ δ' ὑμᾶς τὸ
πρᾶγμ' οἷον ἦν τὸ περὶ τὴν ἐπιστολὴν ἀκοῦσαι (καὶ γάρ ἐστι
βραχύ) καὶ θεωρῆσαι τὸν τρόπον τἀνθρώπου, ὡς ὑμῖν ἀπ'
καὶ τοιαῦθ' ὥστε μηδενὶ τῶν ἐπιγιγνομένων ὑπερβολὴν

λελεῖφθαι, προπύλαια ταῦτα, νεώσοικοι, στοαί, Πειραιεύς,
τἄλλ' οἷς κατεσκευασμένην ὁρᾶτε τὴν πόλιν. νῦν δ' ἰδίᾳ
μὲν ἑκάστῳ τῶν τὰ κοινὰ πραττόντων τοσαύτη περιουσία
[ἐστὶν] ὥστε τινὲς μὲν αὐτῶν πολλῶν δημοσίων οἰκοδομη-
μάτων σεμνοτέρας τὰς ἰδίας κατεσκευάκασιν οἰκίας, γῆν δ'
ἔνιοι πλείω πάντων ὑμῶν τῶν ἐν τῷ δικαστηρίῳ συνεώ-
νηνται· δημοσίᾳ δ' ὑμεῖς ἃ μὲν οἰκοδομεῖτε καὶ κονιᾶτε, ὡς
μικρὰ καὶ γλίσχρα, αἰσχύνη λέγειν. ἀλλ' ἔχετ' εἰπεῖν ὅ τι
κοινῇ κτησάμενοι καταλείψετε, ὥσπερ ἐκεῖνοι Χερρόνησον,
Ἀμφίπολιν, δόξαν ἔργων καλῶν; ἣν οἱ τοιοῦτοι πολῖται
πάντ' ἀναλίσκοντες τρόπον οὐχ οἷοί τ' εἰσὶν ἀφανίσαι, ὦ
ἄνδρες Ἀθηναῖοι. εἰκότως· τότε μὲν γὰρ τῷ κυρίῳ τῶν
φόρων γενομένῳ τάξαι Ἀριστείδῃ οὐδὲ μιᾷ δραχμῇ πλείω
τὰ ὑπάρχοντ' ἐγένετο, ἀλλὰ καὶ τελευτήσαντ' αὐτὸν ἔθαψεν
ἡ πόλις· ὑμῖν δ', εἴ τι δέοισθε, χρήμαθ' ὑπῆρχε κοινῇ
πλεῖστα τῶν πάντων Ἑλλήνων, ὥσθ' ὁπόσου χρόνου ψηφί-
σαισθ' ἐξιέναι, τοσούτου μισθὸν ἔχοντες ἐξῇτε. νῦν δ' οἱ
95
μὲν τὰ κοινὰ διοικοῦντες ἐκ πτωχῶν εὔποροι καὶ πολλοῦ

χρόνου τροφὴν ἄφθονόν εἰσιν ἡτοιμασμένοι· ὑμῖν δ' οὐδὲ
μιᾶς ἡμέρας ἐφόδι' ἐστὶν ἐν τῷ κοινῷ, ἀλλ' ἅμα δεῖ τι
Πρὸς δὲ τούτοις οὐκ

ἐν τοιούτοις ἦμεν λόγοις οἱ συμπρέσβεις, ἀλλ' ὅλην τὴν
πορείαν ἠναγκαζόμεθα Δημοσθένην ὑπομένειν ἀφόρητον
ὄντα καὶ βαρὺν ἄνθρωπον· ὃς διασκοπούντων ἡμῶν ὅ τι
χρὴ λέγειν, καὶ Κίμωνος εἰπόντος ὅτι φοβοῖτο μὴ
δικαιολογούμενος περιγένοιτο ἡμῶν ὁ Φίλιππος, πηγὰς
δὴ λόγων ἔχειν ἀφθόνους ἐπηγγέλλετο, καὶ περὶ τῶν δικαίων
τῶν ὑπὲρ Ἀμφιπόλεως καὶ τῆς ἀρχῆς τοῦ πολέμου τοιαῦτα
ἐρεῖν ἔφη ὥστε ἀπορράψειν τὸ Φιλίππου στόμα ὁλοσχοίνῳ
ἀβρόχῳ, καὶ πείσειν Ἀθηναίους μὲν καταδέξασθαι Λεω-
σθένην, Φίλιππον δ' Ἀθηναίοις Ἀμφίπολιν ἀποδοῦναι.
Ἵνα δὲ μὴ μακρολογῶ τὴν τούτου διεξιὼν ὑπερη-
φανίαν, ὡς τάχιστα ἥκομεν εἰς Μακεδονίαν, συνετάξαμεν
πρὸς ἡμᾶς αὐτούς, ὅταν προσίωμεν Φιλίππῳ, τὸν
πρεσβύτατον πρῶτον λέγειν καὶ τοὺς λοιποὺς καθ' ἡλικίαν·
ἐτύγχανε δ' ἡμῶν νεώτατος ὤν, ὡς ἔφη, Δημοσθένης.
Ἐπειδὴ δὲ εἰσεκλήθημεν, – καὶ τούτοις ἤδη μοι σφόδρα
προσέχετε τὸν νοῦν· ἐντεῦθεν γὰρ κατόψεσθε ἀνθρώπου
φθόνον ὑπερβάλλοντα καὶ δεινὴν δειλίαν ἅμα καὶ κακοήθειαν,
καὶ τοιαύτας ἐπιβουλὰς κατ' ἀνδρῶν συσσίτων καὶ συμ-
πρέσβεων ἃς οὐδ' ἂν κατὰ τῶν ἐχθίστων τις εἰκῇ
Ἀλεξάνδρου τοῦ πρεσβυτάτου τῶν ἀδελφῶν, Περδίκκου δὲ

καὶ Φιλίππου παίδων ὄντων, Εὐρυδίκης δὲ τῆς μητρὸς
αὐτῶν προδεδομένης ὑπὸ τῶν δοκούντων αὐτῆς εἶναι
φίλων,
Παυσανίου δ' ἐπὶ τὴν ἀρχὴν αὐτῶν κατιόν-
τος, φυγάδος μὲν ὄντος, τῷ καιρῷ δ' ἰσχύοντος, πολλῶν δ'
αὐτῷ συμπραττόντων, ἔχοντος δὲ Ἑλληνικὴν δύναμιν,
εἰληφότος δὲ Ἀνθεμοῦντα καὶ Θέρμαν καὶ Στρέψαν καὶ
ἄλλ' ἄττα χωρία, Μακεδόνων δὲ οὐχ ὁμονοούντων, ἀλλὰ τῶν
πλείστων τὰ Παυσανίου φρονούντων, ἐπὶ τῶν καιρῶν τούτων
96
ἐχειροτόνησαν Ἀθηναῖοι στρατηγὸν ἐπ' Ἀμφίπολιν Ἰφικρά-

την, Ἀμφιπολιτῶν αὐτῶν ἐχόντων τότε τὴν πόλιν καὶ τὴν
χώραν καρπουμένων.
Ἀφικομένου δ' εἰς τοὺς τόπους
Ἰφικράτους μετ' ὀλίγων τὸ πρῶτον νεῶν, ἐπὶ κατασκοπῇ
μᾶλλον τῶν πραγμάτων ἢ πολιορκίᾳ τῆς πόλεως, ἐνταῦθα,
ἔφην ἐγώ, μετεπέμψατο αὐτὸν Εὐρυδίκη ἡ μήτηρ ἡ σή,
καὶ ὥς γε δὴ λέγουσιν οἱ παρόντες πάντες, Περδίκκαν μὲν
τὸν ἀδελφὸν τὸν σὸν καταστήσασα εἰς τὰς χεῖρας τὰς
Ἰφικράτους, σὲ δὲ εἰς τὰ γόνατα τὰ ἐκείνου θεῖσα παιδίον
ὄντα, εἶπεν ὅτι «Ἀμύντας ὁ πατὴρ τῶν παίδων τού
καὶ Φιλίππου παίδων ὄντων, Εὐρυδίκης δὲ τῆς μητρὸς

αὐτῶν προδεδομένης ὑπὸ τῶν δοκούντων αὐτῆς εἶναι
φίλων,
Παυσανίου δ' ἐπὶ τὴν ἀρχὴν αὐτῶν κατιόν-
τος, φυγάδος μὲν ὄντος, τῷ καιρῷ δ' ἰσχύοντος, πολλῶν δ'
αὐτῷ συμπραττόντων, ἔχοντος δὲ Ἑλληνικὴν δύναμιν,
εἰληφότος δὲ Ἀνθεμοῦντα καὶ Θέρμαν καὶ Στρέψαν καὶ
ἄλλ' ἄττα χωρία, Μακεδόνων δὲ οὐχ ὁμονοούντων, ἀλλὰ τῶν
πλείστων τὰ Παυσανίου φρονούντων, ἐπὶ τῶν καιρῶν τούτων
ἐχειροτόνησαν Ἀθηναῖοι στρατηγὸν ἐπ' Ἀμφίπολιν Ἰφικρά-
την, Ἀμφιπολιτῶν αὐτῶν ἐχόντων τότε τὴν πόλιν καὶ τὴν
χώραν καρπουμένων.
Ἀφικομένου δ' εἰς τοὺς τόπους
Ἰφικράτους μετ' ὀλίγων τὸ πρῶτον νεῶν, ἐπὶ κατασκοπῇ
μᾶλλον τῶν πραγμάτων ἢ πολιορκίᾳ τῆς πόλεως, ἐνταῦθα,
ἔφην ἐγώ, μετεπέμψατο αὐτὸν Εὐρυδίκη ἡ μήτηρ ἡ σή,
καὶ ὥς γε δὴ λέγουσιν οἱ παρόντες πάντες, Περδίκκαν μὲν
τὸν ἀδελφὸν τὸν σὸν καταστήσασα εἰς τὰς χεῖρας τὰς
Ἰφικράτους, σὲ δὲ εἰς τὰ γόνατα τὰ ἐκείνου θεῖσα παιδίον
ὄντα, εἶπεν ὅτι «Ἀμύντας ὁ πατὴρ τῶν παίδων τού-
των, ὅτ' ἔζη, υἱὸν ἐποιήσατό σε, τῇ δὲ Ἀθηναίων
ὁδῶν, καὶ περὶ τῶν Θησέως παίδων, ὧν Ἀκάμας λέγεται

φερνὴν ἐπὶ τῇ γυναικὶ λαβεῖν τὴν χώραν ταύτην, τότε μὲν
ἥρμοττε λέγειν καὶ ἐρρήθη ὡς ἐνεδέχετο ἀκριβέστατα,
νυνὶ δὲ ἴσως ἀνάγκη συντέμνειν τοὺς λόγους· ἃ δὲ ἦν τῶν
97
σημείων οὐκ ἐν τοῖς ἀρχαίοις μύθοις, ἀλλ' ἐφ' ἡμῶν γεγενη-

μένα, τούτων ἐπιμνησθήσομαι.
Συμμαχίας γὰρ Λακεδαιμονίων καὶ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων
συνελθούσης, εἷς ὢν τούτων Ἀμύντας ὁ Φιλίππου πατὴρ καὶ πέμπων
σύνεδρον καὶ τῆς καθ' αὑτὸν ψήφου κύριος ὤν, ἐψηφίσατο Ἀμφίπολιν
τὴν Ἀθηναίων συνεξαιρεῖν μετὰ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων
Ἀθηναίοις. Καὶ τούτων τὸ κοινὸν δόγμα τῶν Ἑλλήνων
καὶ τοὺς ψηφισαμένους ἐκ τῶν δημοσίων γραμμάτων
μάρτυρας παρεσχόμην.
Ὧν δὲ Ἀμύντας ἀπέστη ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων ἁπάντων οὐ μόνον
λόγοις, ἀλλὰ καὶ ψήφῳ, τούτων, ἔφην ἐγώ, σὲ τὸν ἐξ ἐκείνου
γεγενημένον οὐκ ἔστι δίκαιον ἀντιποιεῖσθαι. Εἰ δ' ἀντιποιῇ κατὰ πόλε-
μον λαβὼν εἰκότως ἔχειν, εἰ μὲν πρὸς ἡμᾶς πολεμήσας
δοριάλωτον τὴν πόλιν εἷλες, κυρίως ἔχεις τῷ τοῦ πολέμου
νόμῳ κτησάμενος· εἰ δ' Ἀμφιπολίτας ἀφείλου τὴν ...
πολιν τὴν Ἀθηναίων συνεξαιρεῖν μετὰ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων

Ἀθηναίοις. Καὶ τούτων τὸ κοινὸν δόγμα τῶν Ἑλλήνων
καὶ τοὺς ψηφισαμένους ἐκ τῶν δημοσίων γραμμάτων
μάρτυρας παρεσχόμην.
Ὧν δὲ Ἀμύντας ἀπέστη
ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων ἁπάντων οὐ μόνον λόγοις, ἀλλὰ καὶ
ψήφῳ, τούτων, ἔφην ἐγώ, σὲ τὸν ἐξ ἐκείνου γεγενημένον
οὐκ ἔστι δίκαιον ἀντιποιεῖσθαι. Εἰ δ' ἀντιποιῇ κατὰ πόλε-
μον λαβὼν εἰκότως ἔχειν, εἰ μὲν πρὸς ἡμᾶς πολεμήσας
δοριάλωτον τὴν πόλιν εἷλες, κυρίως ἔχεις τῷ τοῦ πολέμου
νόμῳ κτησάμενος· εἰ δ' Ἀμφιπολίτας ἀφείλου τὴν Ἀθη-
ναίων πόλιν, οὐ τἀκείνων ἔχεις, ἀλλὰ τὴν Ἀθηναίων
χώραν.
Ῥηθέντων δὲ καὶ τούτων καὶ ἑτέρων λόγων, ἤδη
καθῆκεν εἰς Δημοσθένην τὸ τῆς πρεσβείας μέρος, καὶ
πάντες προσεῖχον ὡς ὑπερβολάς τινας δυνάμεως ἀκουσό-
μενοι λόγων· καὶ γὰρ πρὸς αὐτὸν τὸν Φίλιππον, ὡς ἦν
ὕστερον ἀκούειν, καὶ πρὸς τοὺς ἑταίρους αὐτοῦ ἐξήγγελτο
ἡ τῶν ἐπαγγελιῶν ὑπερβολή. Οὕτω δὲ ἁπάντων διακειμένων
πρὸς τὴν ἀκρόασιν, φθέγγεται τὸ θηρίον τοῦτο προοίμιον
σκοτεινόν τι καὶ τεθνηκὸς δειλίᾳ, καὶ μικρὸν προαγαγὼν
Antiphon Orat., Fragmenta Fragment 25, γρ. 1

98
ἀπιστεῖν ἀντὶ τοῦ ἀπειθεῖν Ἀ. κατὰ Λαισποδίου.

Harp.
Γαληψός· Ἀ. κατὰ Λαισποδίου. Harp.
ἐπίσκοπος· Ἀ. ἐν τῷ περὶ τοῦ Λινδίων φόρου
καὶ ἐν τῷ κατὰ Λαισποδίου. ἐοίκασιν ἐκπέμπεσθαί τινες
ὑπὸ Ἀθηναίων εἰς τὰς ὑπηκόους πόλεις ἐπισκεπτόμενοι
τὰ παρ' ἑκάστοις. Harp.
Οἰσύμη· Ἀ. ἐν τῷ κατὰ Λαισποδίου. Harp.
ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΙΝΔΙΩΝ ΦΟΡΟΥ
Ἀμφίπολις· Ἀ. περὶ τοῦ Λινδίων φόρου. Harp.

ἀπειπεῖν ἀντὶ τοῦ ἀποκαμεῖν καὶ ἀδυνατῆσαι Ἀ.
ἐν τῷ περὶ τοῦ Λινδίων φόρου, καὶ ἀντὶ τοῦ ἀπαρνήσα-
σθαι παρὰ τῷ αὐτῷ. Harp.
ἄττα (h. l. ἅττα scil.) ἀντὶ μὲν τοῦ ὅσα ἢ ἅτινα
Ἀ. ἐν τῷ περὶ τοῦ Λινδίων φόρου. Harp.
δι' ἐνιαυτοῦ ἀντὶ τοῦ δι' ὅλου τοῦ ἐνιαυτοῦ Ἀ.
περὶ τοῦ Λινδίων φόρου. Harp.
ἐπαγγελία· – – λέγεται δὲ – τὸ ἐπαγγέλλε-
σθαι καὶ ἀντὶ τοῦ προστάττειν ἢ αἰτεῖσθαι, ὡς παρά
τε Ἀντιφῶντι ἐν τῷ περὶ τοῦ Λινδίων φόρου καὶ Δη
Novum Testamentum, Acta apostolorum Κεφ. 17,τμ. 1, γρ. 1
ἀπήγγειλαν δὲ τοῖς στρατηγοῖς οἱ ῥαβδοῦχοι τὰ ῥήματα ταῦτα.

ἐφοβήθησαν δὲ ἀκούσαντες ὅτι Ῥωμαῖοί εἰσιν,
καὶ ἐλθόντες παρεκάλεσαν αὐτούς, καὶ ἐξαγαγόντες ἠρώτων
ἀπελθεῖν ἀπὸ τῆς πόλεως.
ἐξελθόντες δὲ ἀπὸ τῆς φυλακῆς εἰσῆλθον πρὸς τὴν Λυδίαν, καὶ
ἰδόντες παρεκά-λεσαν τοὺς ἀδελφοὺς καὶ ἐξῆλθαν.
Διοδεύσαντες δὲ τὴν Ἀμφίπολιν καὶ τὴν Ἀπολλωνίαν ἦλθον εἰς

Θεσσαλονίκην, ὅπου ἦν συναγωγὴ τῶν
Ἰουδαίων.
κατὰ δὲ τὸ εἰωθὸς τῷ Παύλῳ εἰσῆλθεν
πρὸς αὐτοὺς καὶ ἐπὶ σάββατα τρία διελέξατο αὐτοῖς
ἀπὸ τῶν γραφῶν,
διανοίγων καὶ παρατιθέμενος ὅτι
τὸν Χριστὸν ἔδει παθεῖν καὶ ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν, καὶ
ὅτι οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός, [ὁ] Ἰησοῦς, ὃν ἐγὼ
καταγγέλλω ὑμῖν.
99
Ξενοφών Anabasis Βι. 1, κεφ. 10,τμ. 7, γρ. 5
λιν, ὡς ἐδόκει, ὄπισθεν. καὶ οἱ μὲν Ἕλληνες στραφέντες

παρεσκευάζοντο ὡς ταύτῃ προσιόντος καὶ δεξόμενοι, ὁ δὲ
βασιλεὺς ταύτῃ μὲν οὐκ ἦγεν, ᾗ δὲ παρῆλθεν ἔξω τοῦ εὐω-
νύμου κέρατος ταύτῃ καὶ ἀπῆγεν, ἀναλαβὼν καὶ τοὺς ἐν τῇ
μάχῃ πρὸς τοὺς Ἕλληνας αὐτομολήσαντας καὶ Τισσαφέρνην
καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ. ὁ γὰρ Τισσαφέρνης ἐν τῇ πρώτῃ
συνόδῳ οὐκ ἔφυγεν, ἀλλὰ διήλασε παρὰ τὸν ποταμὸν κατὰ
τοὺς Ἕλληνας πελταστάς· διελαύνων δὲ κατέκανε μὲν οὐ-
δένα, διαστάντες δ' οἱ Ἕλληνες ἔπαιον καὶ ἠκόντιζον αὐτούς·
Ἐπισθένης δὲ Ἀμφιπολίτης ἦρχε τῶν πελταστῶν καὶ
ἐλέγετο φρόνιμος γενέσθαι. ὁ δ' οὖν Τισσαφέρνης ὡς
μεῖον ἔχων ἀπηλλάγη, πάλιν μὲν οὐκ ἀναστρέφει, εἰς δὲ τὸ
στρατόπεδον ἀφικόμενος τὸ τῶν Ἑλλήνων ἐκεῖ συντυγχάνει
βασιλεῖ, καὶ ὁμοῦ δὴ πάλιν συνταξάμενοι ἐπορεύοντο. ἐπεὶ
δ' ἦσαν κατὰ τὸ εὐώνυμον τῶν Ἑλλήνων κέρας, ἔδεισαν οἱ
Ἕλληνες μὴ προσάγοιεν πρὸς τὸ κέρας καὶ περιπτύξαντες
ἀμφοτέρωθεν αὐτοὺς κατακόψειαν· καὶ ἐδόκει αὐτοῖς ἀνα-
πτύσσειν τὸ κέρας καὶ ποιήσασθαι ὄπισθεν τὸν ποταμόν.
ἐν ᾧ δὲ ταῦτα ἐβουλεύοντο, καὶ δὴ βασιλεὺς παραμειψά-
μενος εἰς τὸ αὐτὸ σχῆμα κατέστησεν ἀντίαν τὴν φάλαγγα
κωτο γὰρ ὑπὸ τῆς πορείας· αὐτὸς δὲ τῶν πώλων λαμβάνει,

καὶ τῶν ἄλλων στρατηγῶν καὶ λοχαγῶν ἔδωκεν ἑκάστῳ
πῶλον. ἦσαν δ' οἱ ταύτῃ ἵπποι μείονες μὲν τῶν Περσικῶν,
θυμοειδέστεροι δὲ πολύ. ἐνταῦθα δὴ καὶ διδάσκει ὁ κώμαρ-
χος περὶ τοὺς πόδας τῶν ἵππων καὶ τῶν ὑποζυγίων σακία
περιειλεῖν, ὅταν διὰ τῆς χιόνος ἄγωσιν· ἄνευ γὰρ τῶν σακίων
κατεδύοντο μέχρι τῆς γαστρός.
Ἐπεὶ δ' ἡμέρα ἦν ὀγδόη, τὸν μὲν ἡγεμόνα παραδίδωσι
Χειρισόφῳ, τοὺς δὲ οἰκέτας καταλείπει τῷ κωμάρχῳ, πλὴν
τοῦ υἱοῦ τοῦ ἄρτι ἡβάσκοντος· τοῦτον δὲ Πλεισθένει Ἀμφιπολίτῃ
δίδωσι φυλάττειν, ὅπως εἰ καλῶς ἡγήσοιτο, ἔχων
καὶ τοῦτον ἀπίοι. καὶ εἰς τὴν οἰκίαν αὐτοῦ εἰσεφόρησαν ὡς
ἐδύναντο πλεῖστα, καὶ ἀναζεύξαντες ἐπορεύοντο. ἡγεῖτο δ'
αὐτοῖς ὁ κώμαρχος λελυμένος διὰ χιόνος· καὶ ἤδη τε ἦν ἐν
τῷ τρίτῳ σταθμῷ, καὶ Χειρίσοφος αὐτῷ ἐχαλεπάνθη ὅτι οὐκ
εἰς κώμας ἤγαγεν. ὁ δ' ἔλεγεν ὅτι οὐκ εἶεν ἐν τῷ τόπῳ
100
τούτῳ. ὁ δὲ Χειρίσοφος αὐτὸν ἔπαισεν, ἔδησε δ' οὔ. ἐκ

δὲ τούτου ἐκεῖνος τῆς νυκτὸς ἀποδρὰς ᾤχετο καταλιπὼν τὸν
υἱόν. τοῦτό γε δὴ Χειρισόφῳ καὶ Ξενοφῶντι μόνον διά-
φορον ἐν τῇ πορείᾳ ἐγένετο, ἡ τοῦ ἡγεμόνος κάκωσις καὶ
ἀμέλεια. Πλεισθένης δὲ ἠράσθη τοῦ παιδὸς καὶ οἴκαδε
Διόδωρος Σικελός Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)

Βι. 11, κεφ. 70,τμ. 5, γρ. 3
διόπερ στρατεύσαντες ἐπ' αὐτὴν τὴν χώραν ἐδῄωσαν,

καὶ τὴν Αἴγιναν πολιορκοῦντες ἔσπευδον ἑλεῖν κατὰ
κράτος. καθόλου γὰρ ἐπὶ πολὺ τῇ δυνάμει προ-
κόπτοντες οὐκέτι τοῖς συμμάχοις ὥσπερ πρότερον
ἐπιεικῶς ἐχρῶντο, ἀλλὰ βιαίως καὶ ὑπερηφάνως
ἦρχον. διόπερ οἱ πολλοὶ τῶν συμμάχων τὴν βαρύ-
τητα φέρειν ἀδυνατοῦντες ἀλλήλοις διελέγοντο περὶ
ἀποστάσεως, καί τινες τοῦ κοινοῦ συνεδρίου κατα-
φρονήσαντες κατ' ἰδίαν ἐτάττοντο. ἅμα δὲ τούτοις
πραττομένοις Ἀθηναῖοι θαλαττοκρατοῦντες εἰς Ἀμ-
φίπολιν ἐξέπεμψαν οἰκήτορας μυρίους, οὓς μὲν ἐκ
τῶν πολιτῶν, οὓς δ' ἐκ τῶν συμμάχων καταλέξαντες,
καὶ τὴν χώραν κατακληρουχήσαντες μέχρι μέν τινος
ἐκράτουν τῶν Θρᾳκῶν, ὕστερον δὲ αὐτῶν ἀναβάντων
εἰς Θρᾴκην συνέβη πάντας τοὺς εἰσβαλόντας εἰς τὴν
χώραν τῶν Θρᾳκῶν ὑπὸ τῶν Ἠδωνῶν καλουμένων
διαφθαρῆναι.
Ἐπ' ἄρχοντος δ' Ἀθήνησι Τληπολέμου Ῥωμαῖοι
κατέστησαν ὑπάτους Τίτον Κοΐντιον καὶ Κόιντον
Σερουίλιον Στροῦκτον. ἐπὶ δὲ τούτων Ἀρταξέρξης
ὁ βασιλεὺς τῶν Περσῶν ἄρτι τὴν βασιλείαν ἀνα
Διόδωρος Σικελός Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20) Βι. 12, κεφ. 32,τμ.
3, γρ. 6
τῶν πόλεων μισθούμενοι μετὰ πολλῆς φιλοτιμίας

κατεσκεύαζον τριήρεις καὶ ὅπλα καὶ βέλη παντο-
δαπά, καὶ καθόλου πάσας τὰς εἰς τὸν πόλεμον πα-
ρασκευὰς ἡτοίμαζον, καὶ τὰς μὲν ἐκ καταβολῆς τριή-
ρεις ἐναυπηγοῦντο, τὰς δὲ πεπονηκυίας ἐθεράπευον,
ἄλλας δὲ παρὰ τῶν συμμάχων μετεπέμποντο. τὸ
8δὲ παραπλήσιον καὶ τῶν Κερκυραίων ποιούντων,
καὶ ταῖς φιλοτιμίαις οὐκ ἀπολιμπανομένων, φανε-
ρὸς ἦν ὁ πόλεμος αὔξησιν μεγάλην ληψόμενος. ἅμα
101
δὲ τούτοις πραττομένοις Ἀθηναῖοι συνῴκισαν Ἀμφίπολιν, καὶ τῶν

οἰκητόρων οὓς μὲν ἐκ τῶν πολι-
τῶν κατέλεξαν, οὓς δ' ἐκ τῶν σύνεγγυς φρουρίων.
Ἐπ' ἄρχοντος δ' Ἀθήνησι Λυσιμάχου Ῥωμαῖοι
μὲν ὑπάτους κατέστησαν Τίτον Κοΐντιον καὶ Μάρ-
κον Γεγάνιον Μακερῖνον, Ἠλεῖοι δ' ἤγαγον ὀλυμ-
πιάδα ἕκτην πρὸς ταῖς ὀγδοήκοντα, καθ' ἣν ἐνίκα
στάδιον Θεόπομπος Θετταλός. ἐπὶ δὲ τούτων Κερ-
κυραῖοι μὲν πυνθανόμενοι τῶν παρασκευαζομένων
ἐπ' αὐτοὺς δυνάμεων τὸ πλῆθος, ἀπέστειλαν πρὸς
Ἀθηναίους πρέσβεις ἀξιοῦντες αὐτοῖς βοηθῆσαι. τὸ
δ' αὐτὸ καὶ Κορινθίων ποιησάντων, καὶ συναχθεί

Βι. 12, κεφ. 68,τμ. 1, γρ. 3
τῇ Σπάρτῃ, καὶ τούτους κρίναντες ἐλευθερώσειν

ἐπηγγείλαντο· ἀπογραψαμένων δὲ δισχιλίων, τού-
τους μὲν προσέταξαν τοῖς κρατίστοις ἀποκτεῖναι
κατ' οἶκον ἑκάστου. σφόδρα γὰρ εὐλαβοῦντο μήποτε
καιροῦ δραξάμενοι καὶ μετὰ τῶν πολεμίων ταχθέν-
τες εἰς κίνδυνον ἀγάγωσι τὴν Σπάρτην. οὐ μὴν
ἀλλὰ τῷ Βρασίδᾳ παραγενομένων χιλίων Εἱλώτων,
ἔκ τε συμμάχων στρατολογηθέντων συνέστη δύνα-
μις ἀξιόχρεως. διὸ καὶ θαρρήσας τῷ πλήθει τῶν
στρατιωτῶν ἐστράτευσεν ἐπὶ τὴν καλουμένην Ἀμφίπολιν. ταύτην δὲ τὴν
πόλιν πρότερον μὲν ἐπεχεί-
ρησεν οἰκίζειν Ἀρισταγόρας ὁ Μιλήσιος, φεύγων
Δαρεῖον τὸν βασιλέα τῶν Περσῶν· ἐκείνου δὲ τε-
λευτήσαντος, καὶ τῶν οἰκητόρων ἐκπεσόντων ὑπὸ
Θρᾳκῶν τῶν ὀνομαζομένων Ἠδωνῶν, μετὰ ταῦτα
ἔτεσι δυσὶ πρὸς τοῖς τριάκοντα Ἀθηναῖοι μυρίους
οἰκήτορας εἰς αὐτὴν ἐξέπεμψαν. ὁμοίως δὲ καὶ τού-
των ὑπὸ Θρᾳκῶν διαφθαρέντων περὶ Δράβησκον,
διαλιπόντες ἔτη δύο πάλιν ἀνεκτήσαντο τὴν πόλιν
Ἅγνωνος ἡγουμένου. περιμαχήτου δ' αὐτῆς πολλά-
κις γεγενημένης, ἔσπευδεν ὁ Βρασίδας κύριος γενέ

Βι. 12, κεφ. 68,τμ. 3, γρ. 7
ἔτεσι δυσὶ πρὸς τοῖς τριάκοντα Ἀθηναῖοι μυρίους

οἰκήτορας εἰς αὐτὴν ἐξέπεμψαν. ὁμοίως δὲ καὶ τού-
102
των ὑπὸ Θρᾳκῶν διαφθαρέντων περὶ Δράβησκον,

διαλιπόντες ἔτη δύο πάλιν ἀνεκτήσαντο τὴν πόλιν
Ἅγνωνος ἡγουμένου. περιμαχήτου δ' αὐτῆς πολλά-
κις γεγενημένης, ἔσπευδεν ὁ Βρασίδας κύριος γενέ-
σθαι τῆς πόλεως. διὸ καὶ στρατεύσας ἐπ' αὐτὴν
ἀξιολόγῳ δυνάμει, καὶ στρατοπεδεύσας πλησίον τῆς
γεφύρας, τὸ μὲν πρῶτον εἷλε τὸ προάστειον τῆς
πόλεως, τῇ δ' ὑστεραίᾳ καταπληξάμενος τοὺς Ἀμφιπολίτας παρέλαβε τὴν
πόλιν καθ' ὁμολογίαν, ὥστ'
ἐξεῖναι τῷ βουλομένῳ τὰ ἑαυτοῦ λαβόντα ἀπελθεῖν
ἐκ τῆς πόλεως. εὐθὺς δὲ καὶ τῶν πλησιοχώρων
πόλεων πλείονας προσηγάγετο, ἐν αἷς ἦσαν ἀξιολο-
γώταται Οἰσύμη καὶ Γαληψός, ἀμφότεραι Θασίων
ἄποικοι, καὶ Μύρκινον, Ἠδωνικὸν πολισμάτιον.
ἐπεβάλετο δὲ καὶ ναυπηγεῖσθαι τριήρεις πλείους
ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ, καὶ στρατιώτας ἔκ τε
Λακεδαίμονος καὶ παρὰ τῶν ἄλλων συμμάχων μετε-
πέμπετο. κατεσκεύαζε δὲ καὶ πανοπλίας πολλάς, καὶ
τοῖς ἀόπλοις τῶν νέων ἀνεδίδου ταύτας, καὶ βελῶν

Βι. 12, κεφ. 74,τμ. 1, γρ. 2
θάλατταν, εἷλε κατὰ κράτος τὴν πόλιν, καὶ τοὺς

μὲν παῖδας καὶ τὰς γυναῖκας ἠνδραποδίσατο, αὐτοὺς
δὲ καὶ τοὺς τὴν πόλιν φρουροῦντας αἰχμαλώτους
λαβών, σήσας ἀπέστειλεν εἰς τὰς Ἀθήνας· τῆς δὲ
πόλεως βαπολιπὼν τὴν ἱκανὴν φρουρὰν ἐξέπλευσε
μετὰ τῆς δυνάμεως, καὶ κατῆρε τῆς Θρᾴκης ἐπὶ
Στρυμόνα ποταμόν. καταστρατοπεδεύσας δὲ πλησίον
πόλεως Ἠιόνος, ἀπεχούσης ἀπὸ τῆς Ἀμφιπόλεως
σταδίους ὡς τριάκοντα, προσβολὰς ἐποιεῖτο τῷ πο-
λίσματι. πυθόμενος δὲ τὸν Βρασίδαν μετὰ δυνά-
μεως διατρίβειν περὶ πόλιν Ἀμφίπολιν, ἀνέζευξεν
ἐπ' αὐτόν. ὁ δὲ Βρασίδας ὡς ἤκουσε προσιόντας
τοὺς πολεμίους, ἐκτάξας τὴν δύναμιν ἀπήντα τοῖς
Ἀθηναίοις· γενομένης δὲ παρατάξεως μεγάλης, καὶ
τῶν στρατοπέδων ἀγωνισαμένων ἀμφοτέρων λαμ-
πρῶς, τὸ μὲν πρῶτον ἰσόρροπος ἦν ἡ μάχη, μετὰ
δὲ ταῦτα παρ' ἑκατέροις τῶν ἡγεμόνων φιλοτιμου-
μένων δι' ἑαυτῶν κρῖναι τὴν μάχην, συνέβη πολλοὺς
τῶν ἀξιολόγων ἀνδρῶν ἀναιρεθῆναι, τῶν στρατηγῶν
103
αὑτοὺς καταστησάντων εἰς τὴν μάχην καὶ ὑπὲρ τῆς

νίκης ἀνυπέρβλητον φιλοτιμίαν εἰσενεγκαμένων. ὁ

Βι. 16, κεφ. 3,τμ. 3, γρ. 6
μενος καὶ τοὺς ἄνδρας τοῖς πολεμικοῖς ὅπλοις δεόντως

κοσμήσας, συνεχεῖς ἐξοπλασίας καὶ γυμνασίας ἐναγω-
νίους ἐποιεῖτο. ἐπενόησε δὲ καὶ τὴν τῆς φάλαγγος
πυκνότητα καὶ κατασκευήν, μιμησάμενος τὸν ἐν Τροίᾳ
τῶν ἡρώων συνασπισμόν, καὶ πρῶτος συνεστήσατο
τὴν Μακεδονικὴν φάλαγγα. ἐν δὲ ταῖς ὁμιλίαις προς-
ηνὴς ἦν καὶ διά τε τῶν δωρεῶν καὶ τῶν ἐπαγγελιῶν
εἰς τὴν μεγίστην εὔνοιαν τὰ πλήθη προήγετο, πρός
τε τὸ πλῆθος τῶν ἐπιφερομένων κινδύνων εὐστόχως
ἀντεμηχανᾶτο. θεωρῶν γὰρ τοὺς Ἀθηναίους ὑπὲρ τοῦ
τὴν Ἀμφίπολιν ἀνακτήσασθαι τὴν πᾶσαν φιλοτιμίαν
εἰσφερομένους καὶ διὰ τοῦτο κατάγοντας τὸν Ἀργαῖον
ἐπὶ τὴν βασιλείαν ἑκουσίως ἐξεχώρησε τῆς πόλεως,
ἀφεὶς αὐτὴν αὐτόνομον. πρὸς δὲ Παίονας διαπρεσβευ-
σάμενος καὶ τοὺς μὲν δωρεαῖς διαφθείρας, τοὺς δ'
ἐπαγγελίαις φιλανθρώποις πείσας κατὰ τὸ παρὸν εἰ-
ρήνην ἄγειν πρὸς αὐτοὺς συνέθετο. ὁμοίως δὲ καὶ
τὸν Παυσανίαν ἀπέστησε τῆς καθόδου, τὸν κατάγειν
μέλλοντα βασιλέα δωρεαῖς πείσας. Μαντίας δ' ὁ τῶν
Ἀθηναίων στρατηγὸς καταπλεύσας εἰς Μεθώνην αὐτὸς
μὲν ἐνταῦθα κατέμεινε, τὸν Ἀργαῖον δὲ μετὰ τῶν

Βι. 16, κεφ. 4,τμ. 2, γρ. 1
ὁ βασιλεὺς ἀφ' ἑαυτοῦ ὀνομάσας Φιλίππους ἐπλήρωσεν

οἰκητόρων. τῶν δὲ συγγραφέων Θεόπομπος ὁ Χῖος τὴν
ἀρχὴν τῶν περὶ Φίλιππον ἱστοριῶν ἐντεῦθεν ποιησά-
μενος γέγραφεν βύβλους ὀκτὼ πρὸς ταῖς πεντήκοντα,
ἐξ ὧν πέντε διαφωνοῦσιν.
Ἐπ' ἄρχοντος δ' Ἀθήνησιν Εὐχαρίστου Ῥωμαῖοι
μὲν κατέστησαν ὑπάτους Κόιντον Σερουίλιον καὶ Κόιν-
τον Γενούκιον. ἐπὶ δὲ τούτων ὁ Φίλιππος πρέσβεις
ἐκπέμψας εἰς Ἀθήνας ἔπεισε τὸν δῆμον εἰρήνην πρὸς
αὐτὸν συνθέσθαι διὰ τὸ μηδὲν ἔτι προσποιεῖσθαι τὴν
104
Ἀμφίπολιν. ἀπολυθεὶς δὲ τοῦ πρὸς Ἀθηναίους πο-

λέμου καὶ πυνθανόμενος τὸν βασιλέα τῶν Παιόνων
Ἆγιν τετελευτηκέναι ὑπέλαβε καιρὸν ἔχειν ἐπιθέσθαι
τοῖς Παίοσιν. στρατεύσας οὖν εἰς τὴν Παιονίαν καὶ
παρατάξει τοὺς βαρβάρους νικήσας ἠνάγκασε τὸ ἔθνος
πειθαρχεῖν τοῖς Μακεδόσιν. ὑπολειπομένων δὲ πο-
λεμίων τῶν Ἰλλυριῶν ἐφιλοτιμεῖτο καὶ τούτους κατα-
πολεμῆσαι. εὐθὺς οὖν συναγαγὼν ἐκκλησίαν καὶ τοὺς
στρατιώτας οἰκείοις λόγοις προτρεψάμενος εἰς τὸν
πόλεμον ἐστράτευσεν εἰς τὴν τῶν Ἰλλυριῶν χώραν,
πεζοὺς μὲν ἔχων οὐκ ἐλάττους μυρίων, ἱππεῖς δὲ

Βι. 16, κεφ. 8,τμ. 2, γρ. 1
σαν, ὁ δ' ἀντὶ τῆς ἥττης ἀλλαξάμενος τὸν εὐκλεᾶ

θάνατον ἀγωνιζόμενος ὑπὲρ τῆς νεὼς καὶ τρωθεὶς
ἐτελεύτησε.
Περὶ δὲ τοὺς αὐτοὺς καιροὺς Φίλιππος ὁ τῶν
Μακεδόνων βασιλεὺς μεγάλῃ παρατάξει νενικηκὼς τοὺς
Ἰλλυριοὺς καὶ πάντας τοὺς μέχρι τῆς Λυχνίτιδος κα-
λουμένης λίμνης κατοικοῦντας ὑπηκόους πεποιημένος
ἀνέκαμψεν εἰς τὴν Μακεδονίαν, συντεθειμένος ἔνδοξον
εἰρήνην πρὸς τοὺς Ἰλλυριούς, περιβόητός τε ὑπάρχων
παρὰ τοῖς Μακεδόσιν ἐπὶ τοῖς δι' ἀνδρείαν κατωρθω-
μένοις. μετὰ δὲ ταῦτα τῶν τὴν Ἀμφίπολιν οἰκούντων
ἀλλοτρίως πρὸς αὐτὸν διατεθέντων καὶ πολλὰς ἀφορ-
μὰς δόντων εἰς πόλεμον ἐστράτευσεν ἐπ' αὐτοὺς ἀξιο-
λόγῳ δυνάμει. προσαγαγὼν δὲ τοῖς τείχεσι μηχανὰς
καὶ προσβολὰς ἐνεργοὺς καὶ συνεχεῖς ποιησάμενος κατ-
έβαλε μὲν τοῖς κριοῖς μέρος τι τοῦ τείχους, παρεις-
ελθὼν δ' εἰς τὴν πόλιν διὰ τοῦ πτώματος καὶ τῶν
ἀντιστάντων πολλοὺς καταβαλὼν ἐκυρίευσε τῆς πό-
λεως καὶ τοὺς μὲν ἀλλοτρίως πρὸς αὐτὸν διακειμέ-
νους ἐφυγάδευσε, τοῖς δ' ἄλλοις φιλανθρώπως προς-
ηνέχθη. ἡ δὲ πόλις αὕτη κειμένη κατὰ τῆς Θρᾴκης

Βι. 16, κεφ. 70,τμ. 6, γρ. 2
έπλευσεν εἰς τὴν Κόρινθον, περίβλεπτον ἔχων τὴν

τῆς μεταβολῆς ὑπερβολήν. Τιμολέων δὲ παραλαβὼν
τὴν νῆσον καὶ φρούρια τὰ τῷ Διονυσίῳ πρότερον
105
ὑπακούοντα τὰς μὲν κατὰ τῆς νήσου ἀκροπόλεις καὶ

τὰ τυραννεῖα κατέσκαψε, τοῖς δὲ φρουρίοις ἀπέδωκε
τὴν ἐλευθερίαν. εὐθὺς δὲ καὶ νομογραφεῖν ἤρξατο,
τιθεὶς δημοκρατικοὺς νόμους καὶ τὰ περὶ τῶν ἰδιωτι-
κῶν συμβολαίων δίκαια καὶ τἄλλα πάντα ἀκριβῶς
διέταξε, πλείστην φροντίδα τῆς ἰσότητος ποιούμενος.
κατέστησε δὲ καὶ τὴν κατ' ἐνιαυτὸν ἐντιμοτάτην ἀρ-
χήν, ἣν ἀμφιπολίαν Διὸς Ὀλυμπίου καλοῦσιν Συρακό-
σιοι· καὶ ᾑρέθη πρῶτος ἀμφίπολος Διὸς Ὀλυμπίου
Καλλιμένης Ἀλκίδα καὶ τὸ λοιπὸν διετέλεσαν οἱ Συ-
ρακόσιοι τοὺς ἐνιαυτοὺς ἐπιγράφοντες τούτοις τοῖς
ἄρχουσι μέχρι τῶνδε τῶν ἱστοριῶν γραφομένων καὶ
τῆς κατὰ τὴν πολιτείαν ἀλλαγῆς· τῶν γὰρ Ῥωμαίων
μεταδόντων τοῖς Σικελιώταις τῆς πολιτείας ἡ τῶν
ἀμφιπόλων ἀρχὴ ἐταπεινώθη, διαμείνασα ἔτη πλείω
τῶν τριακοσίων. καὶ τὰ μὲν κατὰ τὴν Σικελίαν ἐν
τούτοις ἦν.

Βι. 17, κεφ. 64,τμ. 5, γρ. 4
εὐθὺς ἀνέζευξε καὶ κατήντησε μετὰ πάσης τῆς δυνά-

μεως εἰς Βαβυλῶνα. τῶν δ' ἐγχωρίων προθύμως
ὑποδεξαμένων αὐτὸν καὶ κατὰ τὰς ἐπισταθμίας λαμ-
πρῶς ἑστιώντων τοὺς Μακεδόνας ἀνέλαβε τὴν δύναμιν
ἐκ τῆς προγεγενημένης ταλαιπωρίας. πλείους δὲ τῶν
τριάκοντα ἡμερῶν ἐνδιέτριψε τῇ πόλει διά τε τὴν
δαψίλειαν τῶν ἐπιτηδείων καὶ τὴν φιλοξενίαν τῶν
ἐγχωρίων. μετὰ δὲ ταῦτα τὴν μὲν ἄκραν παρέδωκε
τηρεῖν Ἀγάθωνι τῷ Πυδναίῳ, συστήσας αὐτῷ Μακε-
δόνας στρατιώτας ἑπτακοσίους· Ἀπολλόδωρον δὲ τὸν
Ἀμφιπολίτην καὶ Μένητα τὸν Πελλαῖον ἀπέδειξε στρα-
τηγοὺς τῆς τε Βαβυλῶνος καὶ τῶν σατραπειῶν μέχρι
Κιλικίας, δοὺς δὲ αὐτοῖς ἀργυρίου τάλαντα χίλια προς-
έταξε ξενολογεῖν στρατιώτας ὡς πλείστους. Μιθρίνῃ
δὲ τῷ παραδόντι τὴν ἐν Σάρδεσιν ἄκραν Ἀρμενίαν
ἔδωκεν. ἐκ δὲ τῶν ληφθέντων χρημάτων τῶν μὲν
ἱππέων τῶν Μακεδόνων ἑκάστῳ ἓξ μνᾶς ἐδωρή-
σατο, τῶν δὲ συμμάχων πέντε, τῶν δ' ἐκ τῆς φάλαγγος
Μακεδόνων δύο, τοὺς δὲ ξένους διμήνου μισθοφοραῖς
ἐτίμησε πάντας.
106

Βι. 19, κεφ. 11,τμ. 4, γρ. 1
κίδην τὸν Ἠπειρώτην καὶ κατήγαγεν Ὀλυμπιάδα μετὰ

τοῦ Ἀλεξάνδρου παιδὸς ἐπὶ τὴν βασιλείαν. ἀκούων
οὖν Εὐρυδίκην ἐν Εὐίοις τῆς Μακεδονίας οὖσαν μετὰ
τῆς δυνάμεως ὥρμησεν ἐπ' αὐτήν, σπεύδων μιᾷ μάχῃ
κρῖναι τὰ πράγματα. ἀντιταχθέντων δὲ ἀλλήλοις τῶν
στρατοπέδων οἱ Μακεδόνες ἐντραπέντες τὸ τῆς Ὀλυμ-
πιάδος ἀξίωμα καὶ τῶν εὐεργεσιῶν ἀναμιμνησκόμενοι
τῶν Ἀλεξάνδρου μετεβάλοντο. Φίλιππος μὲν οὖν ὁ
βασιλεὺς εὐθὺς ἥλω μετὰ τῆς θεραπείας, ἡ δ' Εὐρυ-
δίκη μετὰ Πολυκλέους, ἑνὸς τῶν συμβούλων, εἰς Ἀμ-
φίπολιν ἀποχωροῦσα συνελήφθη. τοῦτον δὲ τὸν τρό-
πον Ὀλυμπιὰς τῶν βασιλικῶν σωμάτων κυριεύσασα
καὶ χωρὶς κινδύνων τὴν βασιλείαν παραλαβοῦσα τὴν
εὐτυχίαν οὐκ ἤνεγκεν ἀνθρωπίνως, ἀλλὰ τήν τ' Εὐρυ-
δίκην καὶ τὸν ἄνδρα Φίλιππον τὸ μὲν πρῶτον εἰς
φυλακὴν καταθεμένη κακουχεῖν ἐπεχείρησε· περιοικο-
δομήσασα γὰρ αὐτῶν ἐν βραχεῖ τόπῳ τὰ σώματα διὰ
μιᾶς στενῆς ὑποδοχῆς ἐχορήγει τὰ ἀναγκαῖα· ἐπὶ πολ-
λὰς δ' ἡμέρας παρανομήσασα τοὺς ἠτυχηκότας, ἐπειδὴ
παρὰ τοῖς Μακεδόσιν ἠδόξει διὰ τὸν πρὸς τοὺς πάσχον-
τας ἔλεον, τὸν μὲν Φίλιππον προσέταξε Θρᾳξί τισιν

Βι. 19, κεφ. 50,τμ. 7, γρ. 1
λοίπους τῶν φίλων οὐκ ἰσχύοντας βοηθεῖν, ἐπεχείρησε

πεντήρη ναῦν κατασπᾶν καὶ διὰ ταύτης αὑτήν τε καὶ
τοὺς φίλους σώζειν. αὐτομόλου δέ τινος τὸ γινόμενον
ἀπαγγείλαντος τοῖς πολεμίοις ὁ μὲν Κάσανδρος ἐπι-
πλεύσας ἐκυρίευσε τοῦ σκάφους, ἡ δ' Ὀλυμπιὰς ἀπο-
γνοῦσα τὰ καθ' αὑτὴν πρέσβεις ἐξέπεμψε περὶ δια-
λύσεων. οἰομένου δὲ δεῖν τοῦ Κασάνδρου τὰ καθ'
αὑτὴν ἐπιτρέπειν μόγις ἔπεισεν ὥστε μόνην ἐξαίρετον
λαβεῖν τὴν τοῦ σώματος ἀσφάλειαν. Κάσανδρος δὲ
κυριεύσας τῆς πόλεως ἐξέπεμψε τοὺς παραληψομένους
τήν τε Πέλλαν καὶ τὴν Ἀμφίπολιν. ὁ μὲν οὖν τῆς
Πέλλης κυριεύων Μόνιμος ἀκούσας τὰ συμβάντα περὶ
τὴν Ὀλυμπιάδα παρέδωκε τὴν πόλιν· ὁ δ' Ἀριστόνους
τὸ μὲν πρῶτον ἀντέχεσθαι τῶν πραγμάτων διεγνώκει,
στρατιώτας τε συχνοὺς ἔχων καὶ προσφάτως εὐημε-
107
ρηκώς· ὀλίγαις γὰρ ἔμπροσθεν ἡμέραις παραταξά-

μενος πρὸς τὸν Κασάνδρου στρατηγὸν Κρατεύαν
τοὺς πλείστους μὲν ἀνεῖλε τῶν ἀντιταχθέντων, αὐτὸν δὲ
τὸν Κρατεύαν μετὰ δισχιλίων φυγόντα τῆς Βισαλτίας
εἰς Βεδύνδια περιστρατοπεδεύσας ἐξεπολιόρκησε καὶ τὰ
ὅπλα παρελόμενος ὑπόσπονδον ἀφῆκε. διὰ δὲ ταῦτα

Βι. 19, κεφ. 50,τμ. 8, γρ. 4
τὸ μὲν πρῶτον ἀντέχεσθαι τῶν πραγμάτων διεγνώκει,

στρατιώτας τε συχνοὺς ἔχων καὶ προσφάτως εὐημε-
ρηκώς· ὀλίγαις γὰρ ἔμπροσθεν ἡμέραις παραταξά-
μενος πρὸς τὸν Κασάνδρου στρατηγὸν Κρατεύαν
τοὺς πλείστους μὲν ἀνεῖλε τῶν ἀντιταχθέντων, αὐτὸν δὲ
τὸν Κρατεύαν μετὰ δισχιλίων φυγόντα τῆς Βισαλτίας
εἰς Βεδύνδια περιστρατοπεδεύσας ἐξεπολιόρκησε καὶ τὰ
ὅπλα παρελόμενος ὑπόσπονδον ἀφῆκε. διὰ δὲ ταῦτα
ἐπαιρόμενος καὶ τὸν Εὐμενοῦς θάνατον ἀγνοῶν, ἔτι
δὲ τοὺς περὶ Ἀλέξανδρον καὶ Πολυπέρχοντα νομίζων
συνεπιλήψεσθαι τὴν Ἀμφίπολιν οὐκ ἔφη παραδώσειν.
ἐπεὶ δὲ ἔγραψε πρὸς αὐτὸν Ὀλυμπιὰς ἀπαιτοῦσα τὴν
πίστιν καὶ κελεύουσα παραδοῦναι, διαλαβὼν ἀναγκαῖον
εἶναι τὸ προστασσόμενον ποιεῖν, τήν τε πόλιν ἐνεχεί-
ρισε καὶ τὰ πιστὰ περὶ τῆς ἀσφαλείας ἔλαβεν. ὁ δὲ
Κάσανδρος ὁρῶν περὶ τὸν Ἀριστόνουν ὑπάρχον ἀξίωμα
διὰ τὴν παρ' Ἀλεξάνδρου προαγωγὴν καὶ σπεύδων ἐκ
ποδῶν ποιεῖν τοὺς δυναμένους νεωτερίζειν ἐπανεῖλε
τὸν ἄνδρα διὰ τῶν Κρατεύα συγγενῶν. προετρέψατο
δὲ καὶ τοὺς οἰκείους τῶν ἀνῃρημένων ὑπ' Ὀλυμπιάδος
ἐν κοινῇ τῶν Μακεδόνων ἐκκλησίᾳ κατηγορεῖν τῆς

Βι. 31, κεφ. 8,τμ. 8, γρ. 18
ἀπὸ μὲν ἀνατολῆς ὁρίζει ὁ Στρυμὼν ποταμός, ἀπὸ

δὲ δυσμῶν ὁ καλούμενος Ἀξιὸς ποταμὸς καὶ οἱ
παρακείμενοι αὐτῷ τόποι· τρίτον, ὃ περιέχει κατὰ
δυσμὰς μὲν ὁ Πηνειὸς ποταμός, κατὰ δὲ ἄρκτον τὸ
λεγόμενον Βέρνον ὄρος, προστεθέντων καί τινων
τόπων τῆς Παιονίας, ἐν οἷς καὶ πόλεις ἀξιόλογοι
Ἔδεσσα καὶ Βέροια· τέταρτον καὶ τελευταῖον, ὅπερ
ὑπὲρ τὸ Βέρνον ὄρος συνάπτει τῇ Ἠπείρῳ καὶ τοῖς
108
κατὰ τὴν Ἰλλυρίδα τόποις. ἡγοῦντο δὲ καὶ πόλεις

τέσσαρες τῶν αὐτῶν τεσσάρων μερῶν, τοῦ μὲν
πρώτου Ἀμφίπολις, τοῦ δευτέρου Θεσσαλονίκη,
τοῦ τρίτου Πέλλα, καὶ τοῦ τετάρτου Πελαγονία.
ἐν ταύταις ἀρχηγοὶ τέσσαρες κατεστάθησαν καὶ οἱ
φόροι ἠθροίζοντο. ἐν δὲ τοῖς ἐσχάτοις τῆς Μακε-
δονίας τόποις διὰ τὰς τῶν παρακειμένων ἐθνῶν
ἐπιβουλὰς κατέστησαν στρατιώτας.
Ἐπὶ τούτοις ὁ Αἰμίλιος ἀγῶνας καὶ πότους μεγα-
λοπρεπεῖς τῷ πλήθει συντάξας τὰ εὑρεθέντα χρή-
ματα εἰς τὴν Ῥώμην ἀπέστειλεν· καταλαβὼν δὲ
καὶ αὐτὸς θρίαμβον καταγαγεῖν ἅμα τοῖς σὺν αὐτῷ
στρατηγοῖς κελεύεται παρὰ τῆς συγκλήτου. καὶ
Λουκιανός Demosthenis encomium

Section 35, γρ. 18
κρεανομίαις καταζῶντες καὶ χοροῖς; εἰ δὲ μὴ Δημος-

θένης εἷς ἐν Ἀθηναίοις ἐγένετο, ῥᾷον ἂν εἴχομεν τὴν
πόλιν ἢ Θηβαίους καὶ Θετταλούς, ἀπατῶντες
βιαζόμενοι φθάνοντες ὠνούμενοι. νῦν δὲ εἷς ἐκεῖνος
ἐγρήγορεν καὶ πᾶσι τοῖς καιροῖς ἐφέστηκεν καὶ ταῖς
ἡμετέραις ὁρμαῖς ἐπακολουθεῖ καὶ τοῖς στρατηγή-
μασιν ἀντιπαρατάττεται. λανθάνομεν δὲ αὐτὸν οὐ
τεχνάζοντες, οὐκ ἐπιχειροῦντες, οὐ βουλευόμενοι,
καὶ καθάπαξ κώλυμά τι καὶ πρόβολος ἡμῖν
ἅνθρωπός ἐστιν μὴ πάντ' ἔχειν ἐξ ἐπιδρομῆς. τό γέ
τοι κατ' αὐτὸν οὐκ Ἀμφίπολιν εἵλομεν, οὐκ Ὄλυνθον,
οὐ Φωκέας καὶ Πύλας ἔσχομεν, οὐ Χερρονήσου καὶ
τῶν περὶ τὸν Ἑλλήσποντον κεκρατήκαμεν.
ἀλλ' ἀνίστησι μὲν ἄκοντας οἷον ἐκ μανδραγόρου
καθεύδοντας τοὺς αὑτοῦ πολίτας, ὥσπερ τομῇ τινι
καὶ καύσει τῆς ῥᾳθυμίας τῇ παρρησίᾳ χρώμενος,
ὀλίγον τοῦ πρὸς ἡδονὴν φροντίσας. μετατίθησιν δὲ
τῶν χρημάτων τοὺς πόρους ἀπὸ τῶν θεάτρων ἐπὶ
τὰ στρατόπεδα, συντίθησι δὲ τὸ ναυτικὸν νόμοις
τριηραρχικοῖς ὑπὸ τῆς ἀταξίας μόνον οὐ τελέως
διεφθαρμένον, ἐγείρει δ' ἐρριμμένον ἤδη χρόνου
Λουκιανός Demosthenis encomiumτμ. 44, γρ. 11
βίον, ἀπίθανον ἔφη με ὑποκριτὴν εἶναι τῶν σῶν

ψευσμάτων.
109
{ΑΝΤΙΠΑΤΗΡ}
Ἀπιστήσας ἄρα τοῖς ἐπαγγέλμασιν προεῖτο τὴν
ψυχήν;
{ΑΡΧΙΑΣ}
Οὔκ· εἴ γε τῶν λοιπῶν ἀκούσαις, οὐ δόξει σοι
μόνον ἀπιστεῖν. ἀλλ' ἐπεὶ κελεύεις, ὦ βασιλεῦ,
λέγειν, Μακεδόσιν μέν, εἶπεν, οὐδὲν ἀπώμοτον
οὐδὲ παράδοξον, εἰ Δημοσθένην οὕτως λαμβάνουσιν
ὡς Ἀμφίπολιν, ὡς Ὄλυνθον, ὡς Ὠρωπόν.
τοιαῦτα πολλὰ ἔλεγεν. καὶ γὰρ οὖν ὑπογραφέας
παρεστησάμην, ἵνα σοι τὰ λεχθέντα σῴζοιτο.
Ἐγὼ μέντοι, ἔφη, ὦ Ἀρχία, βασάνων ἢ θανάτου
φόβῳ κατ' ὄψιν οὐκ ἂν Ἀντιπάτρῳ γενοίμην, ἀλλ'
εἰ ταῦτ' ἀληθεύετε, πολύ μοι μᾶλλόν ἐστι φυλακ-
τέον μὴ τὴν ψυχὴν αὐτὴν παρ' Ἀντιπάτρου δεδωρο-
δοκηκέναι μηδ' ἣν ἐμαυτὸν ἔταξα τάξιν λιπὼν τὴν
Ἑλληνικὴν εἰς τὴν Μακεδονικὴν μεταβάλλε-
σθαι.
Λουκιανός Quomodo historia conscribenda sitτμ. 38, γρ. 7
καὶ τί ἐπὶ κέρως καὶ τί ἐπὶ μετώπου, πῶς οἱ λόχοι,

πῶς οἱ ἱππεῖς καὶ πόθεν καὶ τί ἐξελαύνειν ἢ πε-
ριελαύνειν, καὶ ὅλως οὐ τῶν κατοικιδίων τις οὐδ'
οἷος πιστεύειν μόνον τοῖς ἀπαγγέλλουσιν.
Μάλιστα δὲ καὶ πρὸ τῶν πάντων ἐλεύθερος
ἔστω τὴν γνώμην καὶ μήτε φοβείσθω μηδένα μήτε
ἐλπιζέτω μηδέν, ἐπεὶ ὅμοιος ἔσται τοῖς φαύλοις
δικασταῖς πρὸς χάριν ἢ πρὸς ἀπέχθειαν ἐπὶ μισθῷ
δικάζουσιν. ἀλλὰ μὴ μελέτω αὐτῷ μήτε Φίλιππος
ἐκκεκομμένος τὸν ὀφθαλμὸν ὑπὸ Ἀστέρος τοῦ
Ἀμφιπολίτου τοῦ τοξότου ἐν Ὀλύνθῳ, ἀλλὰ
τοιοῦτος οἷος ἦν δειχθήσεται· μήτ' εἰ Ἀλέξανδρος
ἀνιάσεται ἐπὶ τῇ Κλείτου σφαγῇ ὠμῶς ἐν τῷ
συμποσίῳ γενομένῃ, εἰ σαφῶς ἀναγράφοιτο· οὐδὲ
Κλέων αὐτὸν φοβήσει μέγα ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ
δυνάμενος καὶ κατέχων τὸ βῆμα, ὡς μὴ εἰπεῖν ὅτι
ὀλέθριος καὶ μανικὸς ἄνθρωπος οὗτος ἦν· οὐδὲ ἡ
σύμπασα πόλις τῶν Ἀθηναίων, ἢν τὰ ἐν Σικελίᾳ
κακὰ ἱστορῇ καὶ τὴν Δημοσθένους λῆψιν καὶ τὴν
Νικίου τελευτὴν καὶ ὡς ἐδίψων καὶ οἷον τὸ ὕδωρ
ἔπινον καὶ ὡς ἐφονεύοντο πίνοντες οἱ πολλοί.
110
Scylax Perieg., Periplus Scylacisτμ. 67, γρ. 4
ληνὶς, Ὀλόφυξος Ἑλληνὶς, Ἄκανθος Ἑλληνὶς, Ἄλα-

πτα Ἑλληνὶς, Ἀρέθουσα Ἑλληνὶς, Βολβὴ λίμνη,
Ἀπολλωνία Ἑλληνίς. Εἰσὶ δὲ καὶ ἄλλαι Μακεδονίας
ἐν μεσογείᾳ πολλαί. Ἔστι δὲ κολπώδης· παράπλους
δὲ περὶ τοὺς κόλπους δύο ἡμερῶν. Μετὰ δὲ Μακεδο-
νίαν Στρυμὼν ποταμός· οὗτος ὁρίζει Μακεδονίαν καὶ
Θρᾴκην.
ΘΡΑιΚΗ. Διήκει δὲ ἡ Θρᾴκη ἀπὸ Στρυμόνος
ποταμοῦ μέχρι Ἴστρου ποταμοῦ τοῦ ἐν τῷ Εὐξείνῳ
Πόντῳ. Εἰσὶ δὲ ἐν Θρᾴκῃ πόλεις Ἑλληνίδες αἵδε·
Ἀμφίπολις, Φάγρης, Γαληψὸς, Οἰσύμη καὶ ἄλλα
ἐμπόρια Θασίων. Κατὰ ταῦτά ἐστι Θάσος νῆσος καὶ
πόλις καὶ λιμένες δύο· τούτων ὁ εἷς κλειστός. Ἐπάν-
ειμι δὲ πάλιν ὅθεν ἐξετραπόμην. Νεάπολις, κατὰ
ταύτην Δάτον πόλις Ἑλληνὶς, ἣν ᾤκισε Καλλίστρατος
Ἀθηναῖος, καὶ ποταμὸς Νέστος, Ἄβδηρα πόλις, Κού-
δητος ποταμὸς καὶ πόλεις Δίκαια καὶ Μαρώνεια.
Κατὰ ταῦτα Σαμοθρᾴκη νῆσος καὶ λιμήν. Κατὰ
ταύτην ἐν τῇ ἠπείρῳ ἐμπόρια Δρῦς, Ζώνη, ποταμὸς
Ἕβρος καὶ ἐπ' αὐτῷ τεῖχος Δουρίσκος, Αἶνος πόλις
καὶ λιμὴν, τείχη Αἰνίων ἐν τῇ Θρᾴκῃ, Μέλας κόλπος,
Pseudo-Scymnus Geogr., Ad Nicomedem regem, vv. 1-980 (sub titulo

Orbis descriptio) Γρ. 650
Εἶτ' ἔστι κόλπος λεγόμενος Τορωνικός,

οὗ πρότερον ἦν τις Μηκύβερνα κειμένη·
ἑξῆς Τορώνη τοῖς τόποις ὁμώνυμος.
Εἶτεν πελαγία Λῆμνος, Ἡφαίστου τροφός,
ἣν ὁ Διονύσου πρῶτος οἰκίζει Θόας,
μετὰ ταῦτα δ' ἔσχεν Ἀττικὴν ἀποικίαν.
Τὸν Ἄθω δὲ παραπλεύσαντι παράλιος πόλις
Ἄκανθός ἐστιν, Ἀνδρίων ἀποικία,
παρ' ἣν διῶρυξ δείκνυται τετμημένη
ἑπταστάδιος· Ξέρξην δὲ λέγετ' αὐτὴν τεμεῖν·
εἶτ' Ἀμφίπολις. Στρυμὼν δὲ παρὰ ταύτην μέγας
ποταμὸς παραρρεῖ μέχρι θαλάττης φερόμενος
κατὰ τοὺς λεγομένους κεῖσε Νερῄδων χορούς·
ἐφ' οὗ κατὰ μεσόγειον Ἀντιφάνους πατρίς
111
κεῖται λεγομένη Βέργα, τοῦ δὴ γεγραφότος

ἄπιστον ἱστορίας τε μυθικῆς γέλων.
Μετ' Ἀμφίπολιν δ' ἡ πρότερον Οἰσύμη πόλις
Θασίων γενομένη, μετὰ δὲ ταῦτα Μακεδόνων,
ἀπὸ τῆς Μακέσσης Ἠμαθίας τε λεγομένη.
Ἑξῆς Νέα πόλις ἐστὶ καὶ νῆσος Θάσος,
ἣν βάρβαροι τὸ πρότερον ᾤκουν, ὡς λόγος,
Pseudo-Scymnus Geogr., Ad Nicomedem regem, vv. 1-980 (sub titulo

Orbis descriptio) Γρ. 656
Τὸν Ἄθω δὲ παραπλεύσαντι παράλιος πόλις

Ἄκανθός ἐστιν, Ἀνδρίων ἀποικία,
παρ' ἣν διῶρυξ δείκνυται τετμημένη
ἑπταστάδιος· Ξέρξην δὲ λέγετ' αὐτὴν τεμεῖν·
εἶτ' Ἀμφίπολις. Στρυμὼν δὲ παρὰ ταύτην μέγας
ποταμὸς παραρρεῖ μέχρι θαλάττης φερόμενος
κατὰ τοὺς λεγομένους κεῖσε Νερῄδων χορούς·
ἐφ' οὗ κατὰ μεσόγειον Ἀντιφάνους πατρίς
κεῖται λεγομένη Βέργα, τοῦ δὴ γεγραφότος
ἄπιστον ἱστορίας τε μυθικῆς γέλων.
Μετ' Ἀμφίπολιν δ' ἡ πρότερον Οἰσύμη πόλις
Θασίων γενομένη, μετὰ δὲ ταῦτα Μακεδόνων,
ἀπὸ τῆς Μακέσσης Ἠμαθίας τε λεγομένη.
Ἑξῆς Νέα πόλις ἐστὶ καὶ νῆσος Θάσος,
ἣν βάρβαροι τὸ πρότερον ᾤκουν, ὡς λόγος,
ἔπειτα Φοίνικες μετὰ Κάδμου καὶ Θάσου
ἐκ τῆς Ἀσίας διαβάντες· ἔλαβε δ' ἡ Θάσος
ἀπὸ τοῦ Θάσου καὶ τοὔνομ', ὡς καὶ νῦν ἔχει.
Τὴν ὑπεράνω χώραν δὲ μέχρι τοῦ Ποντικοῦ
Ἴστρου παρεκτείνουσι Θρᾷκες νεμόμενοι.
Τῶν δ' ἐπὶ θαλάττῃ κειμένων ἔστιν πόλις
Φλάβιος Αρριανός Alexandri anabasis Βι. 1, κεφ. 11,τμ. 3, γρ. 7
τις, θαρρεῖν ἐκέλευσεν Ἀλέξανδρον· δηλοῦσθαι γὰρ,

ὅτι ποιηταῖς ἐπῶν τε καὶ μελῶν καὶ ὅσοι ἀμφὶ ᾠδὴν
ἔχουσι πολὺς πόνος ἔσται ποιεῖν τε καὶ ᾄδειν Ἀλέξαν-
δρον καὶ τὰ Ἀλεξάνδρου ἔργα.
Ἅμα δὲ τῷ ἦρι ἀρχομένῳ ἐξελαύνει ἐφ' Ἑλλησπόν-
112
του, τὰ μὲν κατὰ Μακεδονίαν τε καὶ τοὺς Ἕλληνας

Ἀντιπάτρῳ ἐπιτρέψας, αὐτὸς δὲ ἄγων πεζοὺς μὲν σὺν
ψιλοῖς τε καὶ τοξόταις οὐ πολλῷ πλείους τῶν τρισμυ-
ρίων, ἱππέας δὲ ὑπὲρ τοὺς πεντακισχιλίους. ἦν δὲ
αὐτῷ ὁ στόλος παρὰ τὴν λίμνην τὴν Κερκινῖτιν ὡς
ἐπ' Ἀμφίπολιν καὶ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ τὰς ἐκβολάς.
διαβὰς δὲ τὸν Στρυμόνα παρήμειβε τὸ Πάγγαιον ὄρος
τὴν ὡς ἐπ' Ἄβδηρα καὶ Μαρώνειαν, πόλεις Ἑλληνίδας
ἐπὶ θαλάσσῃ ᾠκισμένας. ἔνθεν δὲ ἐπὶ τὸν Ἕβρον
ποταμὸν ἀφικόμενος διαβαίνει καὶ τὸν Ἕβρον εὐπετῶς.
ἐκεῖθεν δὲ διὰ τῆς Παιτικῆς ἐπὶ τὸν Μέλανα ποταμὸν
ἔρχεται. διαβὰς δὲ καὶ τὸν Μέλανα ἐς Σηστὸν ἀφ-
ικνεῖται ἐν εἴκοσι ταῖς πάσαις ἡμέραις ἀπὸ τῆς οἴκοθεν
ἐξορμήσεως. ἐλθὼν δὲ ἐς Ἐλαιοῦντα θύει Πρωτεσι-
λάῳ ἐπὶ τῷ τάφῳ τοῦ Πρωτεσιλάου, ὅτι καὶ Πρωτεσί-
λαος πρῶτος ἐδόκει ἐκβῆναι ἐς τὴν Ἀσίαν τῶν
Φλάβιος Αρριανός Alexandri anabasis

Βι. 3, κεφ. 16,τμ. 4, γρ. 6
βήλων ὁρμηθεὶς τὴν ἐπὶ Βαβυλῶνος εὐθὺς προὐχώρει.

ἤδη τε οὐ πόρρω Βαβυλῶνος ἦν καὶ τὴν δύναμιν ξυν-
τεταγμένην ὡς ἐς μάχην ἦγε, καὶ οἱ Βαβυλώνιοι παν-
δημεὶ ἀπήντων αὐτῷ ξὺν ἱερεῦσί τε σφῶν καὶ ἄρχουσι,
δῶρά τε ὡς ἕκαστοι φέροντες καὶ τὴν πόλιν ἐνδιδόντες
καὶ τὴν ἄκραν καὶ τὰ χρήματα. Ἀλέξανδρος δὲ παρ-
ελθὼν εἰς τὴν Βαβυλῶνα τὰ ἱερά, ἃ Ξέρξης καθεῖλεν,
ἀνοικοδομεῖν προσέταξε Βαβυλωνίοις, τά τε ἄλλα καὶ
τοῦ Βήλου τὸ ἱερόν, ὃν μάλιστα θεῶν τιμῶσι Βαβυ-
λώνιοι. σατράπην δὲ κατέστησε Βαβυλῶνος Μαζαῖον,
Ἀπολλόδωρον δὲ τὸν Ἀμφιπολίτην στρατηγὸν τῶν μετὰ
Μαζαίου ὑπολειπομένων στρατιωτῶν, καὶ Ἀσκληπιόδω-
ρον τὸν Φίλωνος τοὺς φόρους ἐκλέγειν. κατέπεμψε
δὲ καὶ ἐς Ἀρμενίαν Μιθρήνην σατράπην, ὃς τὴν ἐν
Σάρδεσιν ἀκρόπολιν Ἀλεξάνδρῳ ἐνέδωκεν. ἔνθα δὴ
καὶ τοῖς Χαλδαίοις ἐνέτυχεν, καὶ ὅσα ἐδόκει Χαλδαίοις
ἀμφὶ τὰ ἱερὰ τὰ ἐν Βαβυλῶνι ἔπραξε, τά τε ἄλλα καὶ
τῷ Βήλῳ καθ' ἃ ἐκεῖνοι ἐξηγοῦντο ἔθυσεν.
Αὐτὸς δὲ ἐπὶ Σούσων ἐστέλλετο· καὶ ἐντυγχάνει
αὐτῷ κατὰ τὴν ὁδὸν ὅ τε παῖς τοῦ Σουσίων σατράπου
καὶ παρὰ Φιλοξένου ἐπιστολεύς.
113
Φλάβιος Αρριανός Alexandri anabasis Βι. 7, κεφ. 18,τμ. 1, γρ. 2
στρατοπεδεῦσαι, ἐς δὲ τὴν ὑστεραίαν ἐν δεξιᾷ ἔχοντα

τὸν ποταμὸν παρ' αὐτὸν πορεύεσθαι, θέλοντα ὑπερ-
βάλλειν τῆς πόλεως τὸ μέρος τὸ ἐς δυσμὰς τετραμ-
μένον, ὡς ταύτῃ ἐπιστρέψαντα πρὸς ἕω ἄγειν· ἀλλὰ
οὐ γὰρ δυνηθῆναι ὑπὸ δυσχωρίας οὕτως ἐλάσαι ξὺν
τῇ στρατιᾷ, ὅτι τὰ ἀπὸ δυσμῶν τῆς πόλεως εἰσιόντι,
εἰ ταύτῃ πρὸς ἕω ἐπέστρεφεν, ἑλώδη τε καὶ τεναγώδη
ἦν. καὶ οὕτω καὶ ἑκόντα καὶ ἄκοντα ἀπειθῆσαι
τῷ θεῷ.
Ἐπεὶ καὶ τοῖόνδε τινὰ λόγον Ἀριστόβουλος ἀνα-
γέγραφεν, Ἀπολλόδωρον τὸν Ἀμφιπολίτην τῶν ἑταίρων
τῶν Ἀλεξάνδρου, στρατηγὸν τῆς στρατιᾶς ἣν παρὰ
Μαζαίῳ τῷ Βαβυλῶνος σατράπῃ ἀπέλιπεν Ἀλέξανδρος,
ἐπειδὴ συνέμιξεν ἐπανιόντι αὐτῷ ἐξ Ἰνδῶν, ὁρῶντα
πικρῶς τιμωρούμενον τοὺς σατράπας ὅσοι ἐπ' ἄλλῃ καὶ
ἄλλῃ χώρᾳ τεταγμένοι ἦσαν, ἐπιστεῖλαι Πειθαγόρᾳ τῷ
ἀδελφῷ, μάντιν γὰρ εἶναι τὸν Πειθαγόραν τῆς ἀπὸ
σπλάγχνων μαντείας, μαντεύσασθαι καὶ ὑπὲρ αὐτοῦ
τῆς σωτηρίας. ἀντεπιστεῖλαι δὲ αὐτῷ Πειθαγόραν
πυνθανόμενον τίνα μάλιστα φοβούμενος χρήσασθαι
Dionysius Halicarnassensis Hist., Rhet., De Thucydide

Section 12, γρ. 22
ἐν τῇ πέμπτῃ βύβλῳ πάλιν συνκεφαλαιοῦται τοὺς

χρόνους, ἀφ' οὗ τε ἤρξατο καὶ μέχρι οὗ προελθὼν
κατελύθη, ταῦτα κατὰ λέξιν γεγραφώς· ‘καὶ τοῖς ἀπὸ
χρησμῶν τι ἰσχυρισαμένοις μόνον δὴ τοῦτο ὀχυρῶς
ξυμβάν. ἀεὶ γὰρ ἐγὼ μέμνημαι καὶ ἀρχομένου τοῦ
πολέμου καὶ μέχρι οὗ ἐτελεύτησε προφερόμενον ὑπὸ
πολλῶν, ὅτι τρὶς ἐννέα ἔτη δέοι γενέσθαι αὐτόν.
ἐπεβίων δὲ διὰ παντὸς αὐτοῦ, αἰσθανόμενός τε τῇ
ἡλικίᾳ καὶ προσέχων τὴν γνώμην, ὅπως ἀκριβῶς τι
εἴσομαι· καὶ ξυνέβη μοι φεύγειν τὴν ἐμαυτοῦ ἔτη
εἴκοσι μετὰ τὴν εἰς Ἀμφίπολιν στρατηγίαν, καὶ γενο-
μένῳ παρ' ἀμφοτέροις τοῖς πράγμασι καὶ οὐχ ἧσσον
τοῖς Πελοποννησίοις διὰ τὴν φυγὴν καθ' ἡσυχίαν τι
αὐτῶν μᾶλλον αἰσθέσθαι. τὴν οὖν μετὰ τὰ δέκα ἔτη
διαφοράν τε καὶ ξύγχυσιν τῶν σπονδῶν καὶ τὰ ἔπειτα,
ὡς ἐπολεμήθη, ἐξηγήσομαι.’
Ὅτι δὲ καὶ περὶ τὰς ἐξεργασίας τῶν κεφαλαίων
114
ἧττον ἐπιμελής ἐστιν, ἢ πλείονας τοῦ δέοντος λόγους

ἀποδιδοὺς τοῖς ἐλαττόνων δεομένοις ἢ ῥᾳθυμότερον
ἐπιτρέχων τὰ δεόμενα πλείονος ἐξεργασίας, πολλοῖς
τεκμηρίοις βεβαιῶσαι δυνάμενος ὀλίγοις χρήσομαι·
Αριστοτέλης Mirabilium auscultationes Bekker σελ. 841b, γρ. 15
καὶ βόες οὐκ ἐθέλουσιν αὐτὰς ἐσθίειν, οὐδ' ἄλλο οὐδέν. ἀλλ'
οὐδὲ τῶν ὑῶν οὐδὲ τῶν κυνῶν οὐδεμία τολμᾷ γεύσασθαι
τῆς κόπρου τῶν ἀνθρώπων, οἵτινες ἂν ἐκ τῶν κριθῶν τούτων
μᾶζαν φαγόντες ἢ ἄρτον ἀφοδεύωσι, τῷ θνήσκειν.
Ἐν δὲ Σκοτούσαις τῆς Θετταλίας φασὶν εἶναι κρηνί-
διόν τι μικρόν, ἐξ οὗ ῥεῖ τοιοῦτον ὕδωρ ὃ τὰ μὲν ἕλκη
καὶ θλάσματα ταχέως ὑγιεινὰ ποιεῖ καὶ τῶν ἀνθρώπων
καὶ τῶν ὑποζυγίων, ἐὰν δέ τις ξύλον μὴ παντάπασι συν-
τρίψας ἀλλὰ σχίσας ἐμβάλῃ, συμφύεται καὶ πάλιν εἰς
τὸ αὐτὸ καθίσταται.
Περὶ δὲ τὴν Θρᾴκην τὴν ὑπὲρ Ἀμφίπολιν φασὶ γί-
νεσθαί τι τερατῶδες καὶ ἄπιστον τοῖς μὴ τεθεαμένοις. ἐξιόν-
τες γὰρ οἱ παῖδες ἐκ τῶν κωμῶν καὶ τῶν ἐγγὺς χωρίων
ἐπὶ θήραν τῶν ὀρνιθαρίων συνθηρεύειν παραλαμβάνουσι τοὺς
ἱέρακας, καὶ τοῦτο ποιοῦσιν οὕτως. ἐπειδὰν προέλθωσιν εἰς
τόπον ἐπιτήδειον, καλοῦσι τοὺς ἱέρακας ὀνομαστὶ κεκραγότες·
οἱ δ' ὅταν ἀκούσωσι τῶν παίδων τὴν φωνήν, παραγινόμενοι
κατασοβοῦσι τοὺς ὄρνιθας· οἱ δὲ δεδιότες ἐκείνους καταφεύ-
γουσιν εἰς τοὺς θάμνους, ὅπου αὐτοὺς οἱ παῖδες ξύλοις τύ-
πτοντες λαμβάνουσιν. ὃ δὲ πάντων ἄν τις μάλιστα θαυμά-
σειεν· οἱ μὲν γὰρ ἱέρακες ὅταν αὐτοί τινα λάβωσι τῶν
Αριστοτέλης Politica Bekker σελ. 1303b, γρ. 2
Ἀχαιοὶ γενόμενοι ἐξέβαλον τοὺς Τροιζηνίους, ὅθεν τὸ ἄγος

συνέβη τοῖς Συβαρίταις· καὶ ἐν Θουρίοις Συβαρῖται τοῖς
συνοικήσασιν (πλεονεκτεῖν γὰρ ἀξιοῦντες ὡς σφετέρας τῆς
χώρας ἐξέπεσον)· καὶ Βυζαντίοις οἱ ἔποικοι ἐπιβουλεύοντες
φωραθέντες ἐξέπεσον διὰ μάχης· καὶ Ἀντισσαῖοι τοὺς Χίων
φυγάδας εἰσδεξάμενοι διὰ μάχης ἐξέβαλον· Ζαγκλαῖοι
δὲ Σαμίους ὑποδεξάμενοι ἐξέπεσον αὐτοί· καὶ Ἀπολλωνιᾶται οἱ ἐν τῷ
Εὐξείνῳ πόντῳ ἐποίκους ἐπαγαγόμενοι
ἐστασίασαν· καὶ Συρακούσιοι μετὰ τὰ τυραννικὰ τοὺς ξένους
καὶ τοὺς μισθοφόρους πολίτας ποιησάμενοι ἐστασίασαν καὶ
εἰς μάχην ἦλθον· καὶ Ἀμφιπολῖται δεξάμενοι Χαλκιδέων
115
ἐποίκους ἐξέπεσον ὑπὸ τούτων οἱ πλεῖστοι αὐτῶν. στασιάζουσι

δ' ἐν μὲν ταῖς ὀλιγαρχίαις οἱ πολλοὶ ὡς ἀδικούμενοι, ὅτι
οὐ μετέχουσι τῶν ἴσων, καθάπερ εἴρηται πρότερον, ἴσοι ὄντες,
ἐν δὲ ταῖς δημοκρατίαις οἱ γνώριμοι, ὅτι μετέχουσι τῶν
ἴσων οὐκ ἴσοι ὄντες. στασιάζουσι δὲ ἐνίοτε αἱ πόλεις καὶ διὰ
τοὺς τόπους, ὅταν μὴ εὐφυῶς ἔχῃ ἡ χώρα πρὸς τὸ μίαν
εἶναι πόλιν, οἷον ἐν Κλαζομεναῖς οἱ ἐπὶ Χυτῷ πρὸς τοὺς
ἐν νήσῳ, καὶ Κολοφώνιοι καὶ Νοτιεῖς· καὶ Ἀθήνησιν οὐχ
ὁμοίως εἰσὶν ἀλλὰ μᾶλλον δημοτικοὶ οἱ τὸν Πειραιᾶ οἰκοῦν-
τες τῶν τὸ ἄστυ.
λίπολις πολίχνιον Λαμψάκου ἐν τῇ περαίᾳ τῆς Χερρονήσου ἐπ' ἀκτῆς

λεῖτο. κεκλῆσθαι δὲ Μυρίκην καὶ Ἠιόνα, Ἀμφίπολιν δὲ διὰ τὴν
περίρροιαν τοῦ Στρυμόνος, ὡς Θουκυδίδης τετάρτῃ (c. 102).
ἀκρόπολις. ἔστι καὶ Ἀκρόπολις πόλις Λιβύης. μητρόπολις. ἔστι καὶ
Μητρόπολις πόλις Φρυγίας ὑπὸ τῆς μητρὸς τῶν θεῶν κτισθεῖσα, ὡς
Ἀλέξανδρος
λις ἐν Αἰγύπτῳ·

116

Ἀφροδίτης πόλις. ἔστι καὶ πόλις κατὰ Ἄθριβιν καὶ Αἰθιοπίαν καὶ Θρᾴ
καὶ ὀξύνεται. τὰ μὲν οὖν κύρια ἀπὸ φύσει μακρᾶς ἀρχόμενα ὀξύνεται,
Ἰνωπός ὄνομα ποταμοῦ, Ἀσωπός πατὴρ Αἰγίνης, Ὠρωπός πόλις
Βοιωτίας. ἔστι καὶ πόλις ἐν Ἄργει κτισθεῖσα καὶ ἐν Θεσπρωτίᾳ. λέγεται
καὶ ἀρσενικῶς. Θουκυδίδης ὀγδόῃ (c. 60) «ἔχοντες οὖν τὸν Ὠρωπὸν
ἀφικνοῦνται εἰς τὴν Ῥόδον». Παυσανίας δὲ ἐν τῷ ἑβδόμῳ (c. 11, 4)
τὴν πόλιν θηλυκῶς φησι «διαρπάζουσι Ὠρωπὸν ὑπήκοόν σφισιν
οὖσαν».
Κασσωπός. οὕτως Ἡρόδωρός φησιν τοὺς Κασσωπίους, ἴσως κακῶς.
Εὐρωπός ὁ Μακεδόνος καὶ Ὠρειθυίας τῆς Κέκροπος· καὶ ἀπ' αὐτοῦ
πόλις Μακεδονίας. ἔστι καὶ Συρίας ἄλλη κτισθεῖσα ὑπὸ Νικάτορος,
περὶ ἧς ὁ πολυίστωρ ἐν τῷ περὶ Συρίας φησὶν οὕτως «Ξενοφῶν ἐν
ταῖς ἀναμετρήσεσι τῶν ὀρῶν περὶ Ἀμφίπολιν κεῖσθαι πόλιν Εὐρωπόν,
ἣν πρότερον Τελμισσὸν καλεῖσθαι ὑπὸ τῶν κτισάντων. ταύτην δέ φα-
σιν ὑπὸ Σελεύκου τοῦ Νικάτορος ἐπικτισθεῖσαν Ὠρωπὸν ὠνομάσθαι ἀπὸ
τῆς ἐν τῇ Ἑλλάδι Ὠρωποῦ». σημείωσαι τὸ Αἴσωπος. τὸ δὲ Κρότω-
πος καὶ Μελάνωπος κύρια οὐκ ἀπὸ μακρᾶς ἄρχονται. Κάνωπος
δέ, ὅπερ ἔδει γράφεσθαι διὰ τοῦ π, ὅμως γράφεται διὰ τοῦ β. τὸ δὲ
ἄνθρωπος προσηγορικὸν προπαροξύνεται. τὸ μέντοι στενωπός ὀξύ-
νεται προσηγορικὸν ὂν ἐπὶ θηλυκοῦ μόνου. ἔτι καὶ τὸ ἀλωπός
ὀξύνεται.

117
Τὰ εἰς κη ὑπερδισύλλαβα τῷ ε ἢ τῷ ο παραληγόμενα σπάνιά εἰσιν.

Ζεβέκη πόλις τῆς Γαλιλαίας. Ἰώσηπος Ἰουδαϊκῆς ἀρχαιολογίας πέμπτῳ
(5, 2). σημαίνει δὲ τὸ ὄνομα κύριος. τὸ Ἀλωπεκή δῆμος τῆς Ἀντιο-χίδος
φυλῆς ὀξύνεται. τὸ δὲ βορβορόκη βαρύνεται, καὶ τὸ ψοθόκη ἡ
ἀκαθαρσία.
Τὰ εἰς κη ὑπερδισύλλαβα παραληγόμενα τῷ ι συνεσταλμένῳ παρ-
οξύνεται, Ἑλίκη πόλις Πελοποννήσου. Ὅμηρος «οἱ δέ τοι εἰς Ἑλίκην
τε καὶ Αἰγάς» (Il. Θ 203) ἀπὸ Ἑλίκα τοῦ Λυκάονος ἢ ἀπὸ Ἑλίκης τῆς
Ἴωνος μὲν γυναικός, Σελινοῦντος δὲ τοῦ Ποσειδῶνος θυγατρός. ἔστι
καὶ ἄλλη Θετταλική. Μυρίκη. ἔστι καὶ νῆσος ἐν τῇ Ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ,
οὕτως δὲ κέκληται καὶ Ἀμφίπολις πόλις. Βαιτίκη χώρα, οὕτως δὲ παρὰ
τὸν Βαῖτιν ποταμὸν καλεῖται ἡ Τουρδητανία. μηδίκη. Στράβων
(12 p. 525) «καὶ τὴν βοτάνην μὲν μάλιστα τρέφουσαν τοὺς ἵππους, ἣν
μηδίκην καλοῦμεν». Βελγίκη ἡ χώρα. Ἰταλίκη πόλις Ἰβηρίας. Λαο-
δίκη, Κυζίκη. τὰ δὲ ἔχοντα ἔννοιάν τινος προσυπακουομένου ὀξύ-
νονται, μουσική, ἰατρική, γραμματική. Περσική εἶδος εὐτελοῦς
ὑποδήματος ἔοικε δὲ γυναικεῖον εἶναι. Σκυθική εἶδος ὑποδήματος.
Λακωνική εἶδος ὑποδήματος. Ἀβική χώρα Ποντική. Ἐλμαντική
πόλις Ἰβηρίας τῆς ἐκτὸς Ἴβηρος ποταμοῦ. Πολύβιος γʹ. Ἰνδική πόλις
Ἰβηρίας πλησίον Πυρήνης. Κυρρεστική χώρα Συρίας. Στράβων ἑκκαι-
δεκάτῃ (p. 751). Κωλική χώρα πρὸς τῷ Καυκάσῳ.
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ Ἰλιακῆς προσῳδίας Part+τόμ. 3,2, pa 24, γρ. 5
129. δῷσι πόλιν Τροΐην: οὕτως Ἀρίσταρχος τρισυλλάβως καὶ

ἐνθάδε καὶ ἐν τῇ Λ τῆς Ὀδυσσείας (510) «ἤτοι ὅτ' ἀμφὶ πόλιν Τροΐην
φραζοίμεθα». καὶ ἐπείσθη αὐτῷ ἡ παράδοσις. ἔστι δὲ καὶ τὸ τῆς χρήσεως
τῆς Ὁμηρικῆς ἰδίωμα παραφυλάξαι οὕτως, ὡς ὅτι εἴ που λέγει τὸ
Τροία δισυλλάβως, οὐδέποτε ἐπιφέρει τὸ πόλις, οἷον «εἰσόκε περ Τροίην
διαπέρσομεν» (Il. Ι 46) καὶ «ἔνθα κεν ὑψίπυλον Τροίην ἕλον υἷες»
(Il. Π 698). καὶ «Τροίῃ ἐν εὐρείῃ» (Il. Ω 256) καὶ ἀλλαχοῦ. ἐπὶ μέντοι
τούτων τῶν δύο ὁμοιοπτώτως ἐπήνεγκε τὸ πόλιν τῷ Τροΐην· «δῷσι
πόλιν Τροΐην» καὶ τὸ «ἤτοι ἀμφὶ πόλιν Τροΐην» (Od. λ 510). ταῦτα
ὁ Ἡρωδιανός. A.
δῷσι: Ζωΐλος ὁ Ἀμφιπολίτης καὶ Χρύσιππος ὁ Στωϊκὸς σολοικί-
ζειν οἴονται τὸν ποιητήν, ἀντὶ ἑνικοῦ πληθυντικῷ χρησάμενον ῥήματι·
τὸ γὰρ δῷσί φασι πληθυντικόν. ἀγνοοῦσι δέ· ἔστι γὰρ τὸ δῷ ἑνικὸν
ἐπεκτεταμένον, ὡς τὸ λέγῃ λέγῃσι, φέρῃ φέρῃσι. τοιοῦτόν ἐστι καὶ
τὸ ἐν Ὀδυσσείᾳ (α 168) τὸ «φῇσιν ἐλεύσεσθαι» καὶ τὸ «εἰσόκε μοι
μάλα πάντα πατὴρ ἀποδῷσιν ἕεδνα» (Od. θ 318). κἀνταῦθα γὰρ ἀποδῷ·
διὸ καὶ τὸ ι ἔχει προσκείμενον μέμνηται αὐτοῦ κἀν τῇ ὀρθογραφίᾳ
Ἡρωδιανός. A.
118
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ ὀρθογραφίας Part+τόμ. 3,2, σελ. 419, γρ. 2
οἱ γὰρ τὸν Ἀπόλλωνα Ἀπέλλωνα εἰπόντες καὶ τὸν ἀνδροφόνον ἀν-

δρεφόνον, οὗτοι καὶ τὸν ἁλοτρίβανον ἁλετρίβανον εἴποιεν ἄν.
E. M. 137, 1: ὥσπερ ἀπὸ τοῦ ἁλοτρίβανον γίνεται ἁλετρίβανον
τροπῇ τοῦ ο εἰς ε, οὕτω καὶ ἀπὸ τοῦ ἀργοφόντης γίνεται ἀργεφόντης
καὶ πλεονασμῷ τοῦ ι ἀργειφόντης. Δίδυμος δὲ διὰ τοῦ ι γράφει,
λέγει γάρ, ὥσπερ ἀπὸ τοῦ αρι ἐπιτατικοῦ γίνεται ἀριδείκετος, οὕτω
τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ ἀπὸ τοῦ αρι γίνεται ἀριφόντης καὶ πλεονασμῷ
τοῦ γ ἀργιφόντης.
E. M. 436, 56: ἠρήκαμεν· ἤρημεν διὰ τοῦ η γράφεται. Ἡρωδια-
νὸς περὶ παθῶν.
Il. Pr. Α 129: δῷσι: Ζωΐλος ὁ Ἀμφιπολίτης καὶ Χρύσιππος ὁ
Στωϊκὸς σολοικίζειν οἴονται τὸν ποιητήν, ἀντὶ ἑνικοῦ πληθυντικῷ χρη-
σάμενον ῥήματι. τὸ γὰρ δῷσι φασὶ πληθυντικόν. ἀγνοοῦσι δέ· ἔστι
γὰρ τὸ δῷ ἑνικὸν ἐπεκτεταμένον, ὡς τὸ λέγῃ λέγῃσι, φέρῃ φέρῃσι·
τοιοῦτόν ἐστι καὶ τὸ ἐν τῇ Ὀδυσσείᾳ (α 168) τὸ «φῇσιν ἐλεύσεσθαι»
καὶ τὸ «εἰσόκε μοι μάλα πάντα πατὴρ ἀποδῷσιν ἕεδνα» (Od. θ 318)·
κἀνταῦθα γὰρ ἀποδῷ. διὸ καὶ τὸ ι ἔχει προσκείμενον· μέμνηται αὐτοῦ
κἀν τῇ ὀρθογραφίᾳ Ἡρωδιανός.
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ κλίσεως ὀνομάτων Part+τόμ. 3,2, σελ. 699, γρ.
29
τὸ πλεῖστον διὰ καθαροῦ τοῦ ος κλίνεται οἷον Ξόϊς Ξόϊος, Ἄθλιβις

Ἀθλίβιος, Σύϊς Σύϊος, Θμοῦϊς Θμούϊος, Ταμίαθις Ταμιάθιος, ὡσαύτως
καὶ Σάϊς, Χέμμις, ψένυρις, ψινέκταβις καὶ Μώμεμφις Μωμέμφεως ὡς
Ἀρίσταρχος. πρόσκειται «ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον» διὰ τὸ Μέμφις Μέμφι-
δος, ὅπερ παρά τισι καὶ Μέμφιος εἴρηται οὐκ ἀκριβῶς, καὶ Βούσιρις
Βουσίριδος καὶ Ὄσιρις Ὀσίριδος. καὶ ταῦτα γὰρ Αἰγυπτίων ἐστὶν ὀνό-
ματα καὶ ὅμως διὰ τοῦ δος κλίνεται.
Choer. 57, 7: τὰ παρὰ τὸ πόλις σύνθετα, ἂν μὲν θηλυκοῦ μόνου
γένους γένηται, τὴν τοῦ ἁπλοῦ φυλάττει κλίσιν, τουτέστι διὰ καθαροῦ
τοῦ ως κλίνεται οἷον πόλις πόλεως, ἀκρόπολις ἀκροπόλεως, Καλλίπο-
λις Καλλιπόλεως, Ἀμφίπολις Ἀμφιπόλεως (ἔστι δὲ ὄνομα πόλεως),
Χρυσόπολις, Νικόπολις, μητρόπολις· ἐὰν δὲ ἀρσενικοῦ μόνου γένους
γένηται, ἢ ἀρσενικοῦ καὶ θηλυκοῦ, διὰ τοῦ δος κλίνεται. ἀρσενικοῦ μὲν
μόνου γένους οἷον ὁ Σώπολις τοῦ Σωπόλιδος (ἔστι δὲ ὄνομα κύριον
κωμικοῦ), ὁ Ἀγησίπολις τοῦ Ἀγησιπόλιδος (ἔστι δὲ ὄνομα στρατηγοῦ
119
τῶν Ἀθηναίων), ἀρσενικοῦ δὲ καὶ θηλυκοῦ οἷον ὁ φιλόπολις καὶ ἡ φιλό-

πολις τοῦ φιλοπόλιδος τῆς φιλοπόλιδος, ὁ ἄπολις καὶ ἡ ἄπολις τοῦ
ἀπόλιδος καὶ τῆς ἀπόλιδος. Ἀνδροτίων δὲ καὶ τὸ μόνως θηλυκὸν Τε-
τράπολις Τετραπόλιδος φησὶ διὰ τοῦ δ.
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ παθῶν (supplementum) Part+τόμ. 3,2, σελ.

201, γρ. 22
σπᾶται δὲ ὡς τὸ τῆλε καὶ ὧδε, ἀλλὰ παροξύνεται, ὅτι περιττή ἐστιν ἡ

θε συλλαβή. cf. Io. Al. 5, 18, Mon. 27, 6.
Ep. Hom. 142, 22: ἐμέθεν, σέθεν, ἕθεν ὁ Ἡρωδιανὸς ἐκ τοῦ ἐμέ,
σέ, ἕ καὶ κατ' ἐπέκτασιν τῆς θεν. cf. Arcad. 179, 18, Priscian. XIII
2 p. 561 Krehl.
Mon. 44, 27: οἶσθα: ὅσα εἰς θα λήγει δεύτερα πρόσωπα ἐπεκτε-
ταμένα, ταῦτα ἀποβολῇ τῆς θα συλλαβῆς καταλείπει ῥητὸν τὸ ῥῆμα
οἷον λέγῃσθα λέγῃς, βάλῃσθα βάλῃς, ἦσθα ἦς· μόνον δὲ τὸ οἶσθα τοι-
οῦτον οὐκ ἀνεδέξατο. αἴτιον δὲ τὸ πάθος. cf. Il. Pr. Τ 270, Φ 186,
Choer. 868, 4.
σάμενον ῥήματι· τὸ γὰρ δῶσί φασι πληθυντικόν. ἀγνοοῦσι δέ· ἔστι γὰρ
τὸ δῷ ἑνικὸν ἐπεκτεταμένον ὡς τὸ λέγῃ λέγῃσι, φέρῃ φέρῃσι· τοιοῦ-
τόν ἐστι καὶ τὸ ἐν Ὀδυσσείᾳ (α 168) τὸ «φῇσιν ἐλεύσεσθαι» καὶ τὸ
»εἰσόκε μοι μάλα πάντα πατὴρ ἀποδῷσιν ἕεδνα» (θ 318). cf. Ο 359.
Io. Alex. 24, 20: βαρύνεται ἡ σφίν ἐν τῇ σφίσιν καὶ δισυλλαβή-
σασα ἐπεκτείνεται. cf. Arcad. 143, 16, Apoll. de pron. 125.
Io. Alex. 5, 18: πᾶσα φύσει μακρὰ πρὸ βραχείας ληκτικῆς ἐφ'
ἑαυτῆς ἔχουσα τὸν τόνον περισπᾶται – χωρὶς τῶν διὰ τοῦ χι ἢ θε
ἐπεκτεταμένων. ταῦτα γὰρ φυλάττει τὸν τόνον ἅτε δὴ περιττῆς οὔσης
Αίλιος Ηρωδιανός Partitiones (= Ἐπιμερισμοί) [Sp.?] (e codd. Paris.

2543 + 2570) Σελ. 185, γρ. 14
Πλὴν τῶν παρὰ τὸ ἀρχὴ καὶ τὸ ἄγω· οἷον· ἀρχηγός·

ἀρχηγέτης· ἀρχηγούμενος· καὶ τὰ ὅμοια.
Τὰ παρὰ τὸ αρι καὶ ερι ἐν συνθέσει γινόμενα διὰ τοῦ
ἰῶτα γράφονται· οἷον· ἀρίδηλος· ἀρίζηλος· ἀριδείκετος·
ἀριπρεπής· καὶ πάλιν· ἐρίδηλος· ἐρίζηλος· καὶ τὰ ὅμοια.
Ὅσα δὲ μὴ παρὰ τὸ αρι εἰσὶ, διὰ διφθόγγου γράφονται·
οἷον· Ἀρειανὸς, ἐξ οὗ καὶ Ἀρειανίζω, καὶ Ἀρειανισμός·
ἀρειμάνιος, ὁ πολεμικός· Ἀρειοπαγίτης, καὶ τὰ ὅμοια.
120
Τὰ παρὰ τὸ ἀμφὶ συγκείμενα διὰ τοῦ ἰῶτα γράφονται·

οἷον· ἀμφίβολος· ἀμφίδυμος· ἀμφίβληστρον· ἀμφίμαχος·
Ἀμφίπολις· καὶ τὰ ὅμοια.
Τὰ δὲ μὴ καθαρὸν ἔχοντα τὸ ἀμφὶ, διὰ τοῦ ἦτα γρά-
φονται· οἷον· ἀμφήριστος, ὁ ἀμφίμαχος, ἀπὸ τοῦ ἐρίζω·
ἄμφηκες ξίφος· καὶ ἀμφηρεφὲς, ὡς συνηρεφὲς, καὶ ὑψη-
ρεφές· καὶ τὰ ὅμοια.
Τὰ δὲ παρὰ τὸ καλλι συγκείμενα ἅπαντα διὰ τοῦ ἰῶτα
γράφονται· οἷον· Καλλίστρατος· Καλλίμαχος· καλλιμάρ-
τυς· καλλίπαις· καλλίτεξ· καλλιπάρθενος· καὶ τὰ ὅμοια.
Τὰ παρὰ τὸ ὄρος συγκείμενα, εἰ μὲν ἔχουσιν ἔμπροσθεν
σύμφωνον ἓν, διὰ διφθόγγου γράφονται· οἷον· ὀρειφοίτης·
ὀρεινόμος· ὀρειβάτης· καὶ τὰ ὅμοια.
λοποννήσῳ καὶ περὶ τὰ μέσα τῆς Ῥοδίας καὶ περὶ Ξάν-

θον τῆς Λυκίας ἢ τὰ μικρῷ νοτιώτερα καὶ ἔτι τὰ Συ-
ρακοσίων νοτιώτερα τετρακοσίοις σταδίοις, ἐνταῦθα
ἡ μεγίστη ἡμέρα ἐστὶν ὡρῶν ἰσημερινῶν δεκατεττά-
ρων καὶ ἡμίσους· ἀπέχουσι δ' οἱ τόποι οὗτοι Ἀλεξαν-
δρείας μὲν τρισχιλίους ἑξακοσίους τετταράκοντα ... ·
διήκει δ' ὁ παράλληλος οὗτος κατ' Ἐρατοσθένη διὰ
Καρίας Λυκαονίας Καταονίας Μηδίας Κασπίων πυ-
λῶν Ἰνδῶν τῶν κατὰ Καύκασον.
Ἐν δὲ τοῖς περὶ Ἀλεξάνδρειαν μέρεσι τῆς Τρῳά-
δος, κατ' Ἀμφίπολιν καὶ Ἀπολλωνίαν τὴν ἐν Ἠπείρῳ,
καὶ τοὺς Ῥώμης μὲν νοτιωτέρους βορειοτέρους δὲ Νεα-
πόλεως, ἡ μεγίστη ἡμέρα ἐστὶν ὡρῶν ἰσημερινῶν δεκα-
πέντε ἀπέχει δὲ ὁ παράλληλος οὗτος τοῦ μὲν δι' Ἀλε-
ξανδρείας τῆς πρὸς Αἰγύπτῳ ὡς ἑπτακισχιλίους στα-
δίους πρὸς ἄρκτον, τοῦ δ' ἰσημερινοῦ ὑπὲρ δισμυρίους
ὀκτακισχιλίους ὀκτακοσίους, τοῦ δὲ διὰ Ῥόδου τρις-
χιλίους τετρακοσίους, πρὸς νότον δὲ Βυζαντίου καὶ
Νικαίας καὶ τῶν περὶ Μασσαλίαν χιλίους πεντακο-
σίους, μικρὸν δ' ἀρκτικώτερός ἐστιν ὁ διὰ Λυσιμα-
χείας, ὅν φησιν Ἐρατοσθένης διὰ Μυσίας εἶναι καὶ
τινες, εἰς πέντε διῃρημένοι πολίσματα, Κλεωνὰς Ὀλό-

φυξιν Ἀκροθώους Δῖον Θύσσον. μετὰ δὲ Ἄθω ὁ Στρυ-
μονικὸς κόλπος μέχρι Νέστου τοῦ ποταμοῦ τοῦ ἀφορί-
121
ζοντος τὴν κατὰ Φίλιππον καὶ Ἀλέξανδρον Μακεδο-

νίαν· εἰς μέντοι τἀκριβὲς ἄκρα τίς ἐστιν ἡ ποιοῦσα τὸν
κόλπον πρὸς τὸν Ἄθω, πόλιν ἐσχηκυῖα τὴν Ἀπολλω-
νίαν. ἐν δὲ τῷ κόλπῳ πρώτη μετὰ τὸν Ἀκανθίων λι-
μένα Στάγειρα, ἔρημος, καὶ αὐτὴ τῶν Χαλκιδικῶν,
Ἀριστοτέλους πατρίς, καὶ λιμὴν αὐτῆς Κάπρος καὶ
νησίον ὁμώνυμον τούτῳ· εἶθ' ὁ Στρυμὼν καὶ ὁ ἀνά-
πλους εἰς Ἀμφίπολιν εἴκοσι σταδίων· ἔστι δ' Ἀθη-
ναίων κτίσμα ἐν τῷ τόπῳ ἱδρυμένον τούτῳ, ὃς καλεῖ-
σκαμμέναι ὑπὸ Φιλίππου..
Nicaenetus Epic., Fragmenta Fragment 4, γρ. 2
Epigrammata
Ἡρῷσσαι, Λιβύων ὅρον ἄκριτον αἵτε νέμεσθε,

αἰγίδι καὶ στρεπτοῖς ζωσάμεναι θυσάνοις,
τέκνα θεῶν, δέξασθε Φιλήτιδος ἱερὰ ταῦτα
δράγματα καὶ χλωροὺς ἐκ καλάμης στεφάνους,
ἅσσ' ἀπὸ λικμητοῦ δεκατεύεται· ἀλλὰ καὶ οὕτως,
ἡρῷσσαι, Λιβύων χαίρετε δεσπότιδες.
Ἠρίον εἰμὶ Βίτωνος, ὁδοιπόρε· εἰ δὲ Τορώνην
λείπων εἰς αὐτὴν ἔρχεαι Ἀμφίπολιν,
εἰπεῖν Νικαγόρῃ παίδων ὅτι τὸν μόνον αὐτῷ
Στρυμονίης Ἐρίφων ὤλεσε πανδυσίῃ.
Αὐτόθεν ὀστράκινόν με καὶ ἐν ποσὶ γήϊνον Ἑρμῆν
ἔπλασεν ἁψῖδος κύκλος ἑλισσόμενος.
Πηλὸς ἐφυράθην· οὐ ψεύσομαι· ἀλλ' ἐφίλησα,
ὦ ξεῖν', ὀστρακέων δύσμορον ἐργασίην.
Οὐκ ἐθέλω, Φιλόθηρε, κατὰ πτόλιν, ἀλλὰ παρ' Ἥρῃ
δαίνυσθαι, Ζεφύρου πνεύμασι τερπόμενος.
Ἀρκεῖ μοι λιτὴ μὲν ὑπὸ πλευροῖσι χάμευνα,
ἐγγύθι γὰρ προμάλου δέμνιον ἐνδαπίης,
122
Nicaenetus Epic., Epigrammata Βι. 7, epigram 502, γρ. 2
ΝΙΚΑΙΝΕΤΟΥ
Ἡρῷσσαι, Λιβύων ὄρος ἄκριτον αἵτε νέμεσθε

αἰγίδι καὶ στρεπτοῖς ζωσάμεναι θυσάνοις,
τέκνα θεῶν, δέξασθε Φιλήτιδος ἱερὰ ταῦτα
δράγματα καὶ χλωροὺς ἐκ καλάμης στεφάνους,
ἅσσ' ἀπὸ λικμητοῦ δεκατεύεται· ἀλλὰ καὶ οὕτως,
ἡρῷσσαι, Λιβύων χαίρετε δεσπότιδες.

εἰπεῖν Νικαγόρᾳ, παίδων ὅτι τὸν μόνον αὐτῷ
“Οἶνός τοι χαρίεντι πέλει ταχὺς ἵππος ἀοιδῷ·

ὕδωρ δὲ πίνων οὐδὲν ἂν τέκοις σοφόν.”
τοῦτ' ἔλεγεν, Διόνυσε, καὶ ἔπνεεν οὐχ ἑνὸς ἀσκοῦ
Κρατῖνος, ἀλλὰ παντὸς ὠδώδει πίθου.
τοιγὰρ ὑπὸ στεφάνοις μέγας ἔβρυεν, εἶχε δὲ κισσῷ
μέτωπον ὥσπερ καὶ σὺ κεκροκωμένον.
Aelius Aristides Rhet., Ἐπὶ Ἀλεξάνδρῳ ἐπιτάφιος Jebb σελ. 85, γρ. 18
ἐπεὶ κἀν τοῖς βιβλίοις ἃ διωρθοῦτο τοῦτο ἐγκαταλέλειπται

σύμβολον. ἐπὶ γὰρ τῷ Ἀλεξάνδρῳ παράγραμμα ἦν ἡ πα-
τρίς. ὥστε ὁσάκις τις ἐκείνου μέμνηται, τοσαυτάκις ὑμεῖς
εὐδοκιμεῖτε. καὶ καθέστηκεν ὑμῶν ἡ πόλις ἐν μητροπόλεως
σχήματι τῇ ἀρχαίᾳ Ἑλλάδι. ἀνθ' ὧν δικαίως τόν τε
τάφον κοσμεῖτε καὶ ὡς ἀρχηγέτην καὶ οἰκιστὴν τιμᾶτε
τοῖς πᾶσι τὸν ἄνδρα καὶ ψηφίζεσθε, ἃ τοῖς πρώτοις
κτίσασι τὴν πόλιν ὑμῶν. ταῦτα γὰρ οὖν μικρόν τί με ὡς
ἐπὶ τῇ συμφορᾷ παρεμυθήσατο ἀκούσαντα, καὶ διὰ ταῦτα
μάλιστα ἐπιστεῖλαι προήχθην ἀγασθεὶς τῆς γνώμης.
αἰσχρὸν γὰρ εἰ Ἀμφιπολῖται μὲν Βρασίδᾳ θύειν ἠξίουν
ὡς ἥρωι καὶ οἰκιστῇ, ὅτι αὐτοὺς Ἀθηναίων ἀπέστησεν,
123
ὑμεῖς δὲ ὃς ὑμᾶς συνέστησεν ἅπασι τοῖς Ἕλλησι, καὶ ὃς

δυσχεροῦς μὲν οὐδενὸς οὐδενὶ πώποτε αἴτιος κατέστη,
πάντας δὲ ὠφελῶν καὶ λόγῳ καὶ ἔργῳ διετέλεσεν ἀφ'
ὑμῶν ἀρξάμενος τῆς πατρίδος, τοῦτον μὴ ἐμέλλετε ἐν
ἀρχηγέτου μοίρᾳ τιμήσειν, κοινοῦ γε τοῖς Ἕλλησιν, ὡς
ἐγώ φημι.
Καὶ μὴν εἰ Ὅμηρον Σμυρναίοις παρασχέσθαι καὶ
Παρίοις Ἀρχίλοχον καὶ Βοιωτοῖς Ἡσίοδον καὶ Κείοις δὴ
Σιμωνίδην καὶ Στησίχορον Ἱμεραίοις καὶ Θηβαίοις Πίν
Aelius Aristides Rhet., Συμμαχικὸς αʹ

Jebb σελ. 480, γρ. 18
καὶ μόνοι, ὁ δὲ πάντ' ἐλάττω διδοὺς ἢ ἐβούλετο, οὑτοσὶ

πάντα συλλαβὼν εἶχεν, αὐτοὺς, τὰ ὅπλα, τὴν πόλιν, τὴν
χώραν· καὶ διὰ μέν γε Φίλιππον ἠρήμωνται, διὰ δὲ τὴν
ἡμετέραν ἀρετὴν οἱ διαφυγόντες Ἀθήνησι σώζονται. ἆρ'
οὐχ ἡμεῖς πολέμιοι βελτίους ἢ Φίλιππος φίλος καὶ πλείω
χάριν ἡμῖν τῆς ἔχθρας ἢ Φιλίππῳ δεῖ τῶν εὐεργεσιῶν
ἔχειν; καὶ μὴν οὐδ' ἐκεῖνό γ' ἔστ' εἰπεῖν ὡς ὑμεῖς τι
τοιοῦτον ἐνδείξεσθε φιλανθρώπευμα Φιλίππῳ, διὸ καὶ
παρὰ τὴν ὑπάρχουσαν φύσιν αὐτῷ φείσαιτ' ἂν ὑμῶν. οὔτε
γὰρ τῆς ἀξίας τῆς ὑμετέρας τοὺς ἔξω θαυμάζειν οὔθ'
ὑπερβάλλοισθ' ἂν Ἀμφιπολίτας καὶ Πυδναίους, ὧν οἱ
μὲν ἔθυον ὡς θεῷ, οἱ δὲ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ νεὼν εἶχον
δεικνύναι. ἀλλ' ὅμως τοὺς μὲν ἐξέβαλεν, ἡνίκ' αὐτῶν ἦν
διακορὴς, τοὺς δ' ἀπέσφαττεν ἐν τῷ νεῷ τοῦ πατρὸς,
ὀμνὺς ἔτι, καὶ τὰς σπονδὰς αἱ σφαγαὶ κατελάμβανον.
καίτοι μὴ νομίζετ' αὐτὸν τοῖς μὲν ἔξω Πυλῶν καὶ τοῖς
ἐπὶ Θρᾴκης ἐποικοῦσιν οὕτω χαλεπῶς ἔχειν καὶ φθονεῖν,
οἳ τίνος αὐτοὺς εἶναι δεῖ σκοποῦντες ἀεὶ διαγεγόνασιν,
ὑμῶν δὲ τῶν σὺν ἡμῖν τοῖς Ἕλλησιν ἐξεταζομένων καὶ ὧν
οἱ τῶν Ἑλλήνων ποτ' ἄρχοντες μίαν πληγὴν οὐχ ὑπήνεγ-
καν μηδένα ποιεῖσθαι λόγον, ἀλλ' ἡδέως ἂν ἄμεινον ὁρᾶν
124
Aelius Aristides Rhet., Πρὸς Πλάτωνα ὑπὲρ τῶν τεττάρων

Jebb σελ. 262, γρ. 22
ἀλλ' ἐξῆν αὐτοῖς τήν τε τέχνην ἔχειν δήπουθεν καὶ τὸ

χρηστοὺς εἶναι, εἰ καὶ τῶν μειζόνων ἐπικουριῶν ἔν γε τῷ
τότε ἐστέρηντο· μηδέ γ' ἐλάττους φῶμεν αὐτοὺς τῶν ἀν-
τιπάλων γενέσθαι, μὴ δῆτα ἡμεῖς γε, ἀλλ' ὥσπερ ὀλισθεῖν
κρείττους ὄντας τοῖς ὅλοις. ἐκράτει Κλέων Περικλέους. ὁ
δέ γε αὐτὸς οὗτος καὶ Λακεδαιμονίων ποτὲ, ὡς ᾤετο, καὶ
δεδεμένους γε ἤγαγεν ἐν πέδαις Ἀθήναζε, καὶ ὃ τούτου
μεῖζον εἶναι δοκεῖ, καὶ χρόνον προειπὼν ἡνίκ' ἐξῄει, καὶ
τοῦτον οὐ πλεῖστον, ἀλλ' ὅσον εἴκοσιν ἡμερῶν, ἀλλ' ὅτι
γ' οὐ πάνυ κρείττων ἦν τῶν Λακεδαιμονίων ἔδειξεν Ἀμφί-
πολις, πρὸς ἣν μαχόμενος οὐ πολὺ τῷ Βρασίδᾳ παρέσχε
τὸ ἔργον. ἀλλὰ κἀκείνου τεθνεῶτος ἤρκεσε πελταστὴς Μυρ-
κίνιος φεύγοντα βαλὼν ἀποκτεῖναι, ὥς φησιν ὁ μηνυτής.
ὁ δέ γε αὐτὸς οὗτος λέγει καὶ περὶ τῶν ἑκατέρωθεν νε-
κρῶν ὡς οὐκ ὀλίγον τὸ διάφορον συνέβη γενέσθαι. ἑπτὰ
γὰρ οἶμαι πρὸς ἑξακοσίους ἀντιλογίζεται. οὕτω τοίνυν κἀν
τῇ δίκῃ οὐ τῶν Περικλέους λόγων οὐδὲ τῆς ἐπιστήμης
ἐκράτησεν, οὐδέ γε ὡς ἀνεπιστήμονος περιεγένετο, ἀλλ'
ἀπέλαυσε τοῦ καιροῦ, ὥσπερ κἀν τῇ Πύλῳ τῇ τύχῃ καὶ
τῷ καιρῷ προσεχρήσατο· ἐπεὶ Περικλῆς γε καὶ τεθνεὼς
ἐκράτει Κλέωνος, εἰ δεῖ τἀληθὲς εἰπεῖν. μέγα δὲ σημεῖον·
Claudius Ptolemaeus Math., Geographia (lib. 1-3) Βι. 1, κεφ. 15,τμ. 8,

γρ. 3
Πάλιν τὴν Πῖσάν φησιν ἀπέχειν

Ῥαουέννης πρὸς Λιβόνοτον σταδίους ἑπτακο-
σίους· διὰ δὲ τῆς τῶν κλιμάτων καὶ τῆς τῶν
ὡριαίων διαιρέσεως Πῖσαν μὲν ἐν τῷ τρίτῳ τί-
θησιν ὡριαίῳ, Ῥαουένναν δὲ ἐν τῷ τετάρτῳ.
Καὶ Λονδινίου τῆς Βρεττανίας Νοιόμαγον εἰ-
πὼν νοτιωτέραν μιλίοις νθʹ, βορειοτέραν αὐτὴν
διὰ τῶν κλιμάτων ἀποφαίνει.
Καὶ τὸν Ἄθω
δὲ τάξας ἐπὶ τοῦ δι' Ἑλλησπόντου παραλλή-
λου, τὴν Ἀμφίπολιν καὶ τὰ περὶ αὐτὴν ὑπὲρ τὸν
Ἄθω καὶ τὰς τοῦ Στρυμόνος ἐκβολὰς κείμενα
ἐν τῷ τετάρτῳ καὶ ὑπὸ τὸν Ἑλλήσποντον κλί-
125
ματι τίθησιν.
Ὁμοίως δὲ καὶ τῆς Θρᾴ-
κης σχεδὸν ὅλης ὑπὸ τὸν διὰ Βυζαντίου παράλ-
ληλον κειμένης, τὰς μεσογείους αὐτῆς πόλεις
ἁπάσας ἐν τῷ ὑπὲρ τοῦτον τὸν παράλληλον κλί-
ματι κατέταξεν.
Ἔτι Τραπεζοῦντα, φησὶν, ἱδρύσομεν ἐπὶ τοῦ διὰ Βυζαντίου πα
γρ. 5
Ἰωρῶν
Ἴωρον μζʹ ʹʹδʹʹ μαʹ δʹʹ
Σιντικῇς
Τρίστωλος μηʹ μαʹ ʹʹ
Παρθικόπολις μηʹ γοʹʹ μαʹ γοʹʹ
Ἡράκλεια Σιντική μθʹ ϛʹʹ μαʹ γοʹʹ
Ὀδομαντικῆς καὶ Ἠδωνίδος
Σκοτοῦσσα μθʹ ʹʹ μαʹ ʹʹγʹʹ
Βέργα μθʹ ʹʹγʹʹ μαʹ γοʹʹ
Γάσωρος νʹ δʹʹ μαʹ ʹʹγʹʹ ιβʹʹ
Ἀμφίπολις νʹ μαʹ ʹʹ
Φίλιπποι νʹ ʹʹδʹʹ μαʹ ʹʹγʹʹ ιβʹʹ
Δεσαρητίων
Εὔϊα μϛʹ ιβʹʹ μʹ δʹʹ
Λυχνιδός μϛʹ ʹʹγʹʹ μʹ γʹʹ
Λυγκηστίδος
Ἡράκλεια μζʹ γοʹʹ μʹ γοʹʹ
Πελαγόνων
Αὐδάριστος μηʹ μʹ ʹʹγʹʹ ιβʹ
Στόβοι μηʹ ʹʹ μαʹ γʹʹ Βισαλτίας

γρ. 1
ἄρκτων Δαλματίᾳ καὶ Μυσίᾳ τῇ ἄνω καὶ Θρᾴκῃ.

Τῶν μὲν οὖν
ἐν τῇ Μακεδονίᾳ
διασήμων πόλεων τὸ μὲν Δυῤῥάχιον ἔχει τὴν μεγί-
στην ἡμέραν ὡρῶν ἰσημερινῶν ιε, καὶ διέστηκεν Ἀλε-
ξανδρείας πρὸς δύσεις ὥρας διμοίρῳ·
ἡ δὲ Θεσσαλονίκη τὴν μεγίστην ἡμέραν
126
ἔχει ὡρῶν ιδ ʹιβʹ, καὶ διέστηκεν Ἀλεξανδρείας πρὸς

δύσεις ὥρας μιᾶς διμοίρῳ·
ἡ δὲ Ἀμφίπολις τὴν μεγίστην ἡμέραν ἔχει
ὡρῶν ιε, καὶ διέστηκεν Ἀλεξανδρείας πρὸς δύσεις ὥρας
μιᾶς γʹ ηʹ·
ἡ δὲ Ἡράκλεια τὴν μεγίστην ἡμέραν ἔχει
ὡρῶν ιε ηʹ, καὶ διέστηκεν Ἀλεξανδρείας πρὸς δύσεις
μιᾶς ὥρας ἡμίσει καὶ γʹ·
ἡ δὲ Ἔδεσσα τὴν μεγίστην ἡμέραν ἔχει ὡρῶν
ιδ ʹγιβʹ, καὶ διέστηκεν Ἀλεξανδρείας πρὸς δύσεις ὥρας
μιᾶς γηʹ·
ἡ δὲ Πέλλα ἔχει τὴν μεγίστην ἡμέραν ὡρῶν
ιδ ʹγιβʹ ἔγγιστα, καὶ διέστηκεν Ἀλεξανδρείας πρὸς
Cassius Dio Hist., Historiae Romanae Βι. 20, κεφ. 66, secti 4, γρ. 1
τῶν σπονδῶν τυχεῖν ἐκώλυσαν. 13 (p. 382) et v. 14. 15 Suid.

s. v. αἰτηταί.
ὅτι ὁ Περσεὺς ἐν Σαμοθρᾴκῃ ὢν ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ ἐξαιτηθεὶς
Εὔανδρόν τινα, γένος μὲν Κρῆτα, πιστότατον δὲ ὄντα καὶ ἄλλα
τε πολλὰ ἑαυτῷ κατὰ τῶν Ῥωμαίων ὑπουργηκότα καὶ τὴν τοῦ Εὐ-
μενοῦς ἐπιβουλὴν τὴν ἐν τοῖς Δελφοῖς γενομένην συνεσκευακότα,
οὐκ ἐξέδωκε μέν, φοβηθεὶς μὴ κατείπῃ ὅσα αὐτῷ συνῄδει, λάθρᾳ
δὲ ἀποκτείνας διέδωκε λόγον ὅτι ἑαυτὸν προαπεχρήσατο. οἱ δὲ συν-
όντες οἱ φοβηθέντες τὴν ἀπιστίαν αὐτοῦ καὶ τὴν μιαιφονίαν μεθί-
στασθαι ἤρξαντο. V. 58 (p. 610).
ὅτι ὁ Περσεὺς ἐθελοντὴς εὑρέθη, καὶ αὐτὸν ἐς τὴν Ἀμφίπολιν
ἀχθέντα ὁ Παῦλος οὐδὲν οὔτε ἔργῳ οὔτε λόγῳ δεινὸν ἔδρασεν,
ἀλλὰ καὶ προσιόντι οἱ ὑπαναστὰς τά τε ἄλλα ἐδεξιώσατο καὶ ὁμό-
σιτον ἐποιήσατο, ἔν τε [ἐν] φυλακῇ ἀδέσμῳ καὶ ἐν θεραπείᾳ πολλῇ
ἦγε. V. 59 (p. 613).
ὅτι ὁ Παῦλος οὐ στρατηγῆσαι μόνον ἦν ἀγαθὸς ἀλλὰ καὶ χρη-
μάτων ἀδωρότατος. τεκμήριον δέ· δεύτερον τότε ὑπατεύσας καὶ
λαφύρων ἀμυθήτων κρατήσας ἐν τοσαύτῃ πενίᾳ διεβίω ὥστε χαλε-
πῶς τῇ γυναικὶ αὐτοῦ τὴν προῖκα τελευτήσαντος ἀποδοθῆναι. τοι-
οῦτος μὲν οὖν ἦν καὶ τοιαῦτα ἔπραξεν· τοῦτο δὲ μόνον ὥσπερ
τινὰ κηλῖδα [ἐν] τῷ τούτου βίῳ προστετρῖφθαι νομίζουσι,
Cassius Dio Hist., Historiae Romanae (versio 1 in volumine 1) Σελ. 298,

γρ. 19
127
καὶ τέλος τῷ πολέμῳ ἐπέθηκεν. ἐπεὶ γὰρ ὑποζύγιόν τι τῶν Ῥωμαίων

εἰς τὸ ὕδωρ εἰσέπεσεν ἐξ οὗπερ ὑδρεύοντο, καὶ οἵ τε Μακεδόνες αὐτοῦ
ἐπελάβοντο καὶ οἱ ὑδροφόροι ἀντείχοντο, τὸ μὲν πρῶτον οὗτοι καθ'
ἑαυτοὺς ἐμαχέσαντο, ἔπειτα καὶ οἱ λοιποὶ ἐπικουροῦντες τοῖς οἰκείοις
κατ' ὀλίγους ἐκ τῶν στρατοπέδων ἐξῄεσαν, καὶ πάντες συνέμιξαν ἀπ'
ἀμφοῖν. καὶ μάχης ἀσυντάκτου μέν, ὀξείας δὲ γενομένης, οἱ Ῥωμαῖοι
ἐκράτησαν, καὶ καταδιώξαντες τοὺς Μακεδόνας μέχρι τῆς θαλάσσης
πολ-
λοὺς μὲν αὐτοὶ ἐφόνευσαν, πολλοὺς δὲ τῷ ναυτικῷ προσπλεύσαντι ἀπο-
κτεῖναι παρέδοσαν. οὐδ' ἄν τις ὑπελείφθη αὐτῶν, εἰ μὴ νὺξ αὐτοῖς ἐβοή-
θησε· περὶ δείλην γὰρ ὀψίαν ἡ μάχη ἐγένετο.
διαφυγὼν οὖν εἰς Ἀμφίπολιν ὁ Περσεὺς ὡς τούς τε περιλιπεῖς
ἀναληψόμενος καὶ συστήσων αὖθις τὰ πράγματα, ἐπεὶ οὔτ' ἦλθόν τινες
πρὸς αὐτὸν πλὴν μισθοφόρων Κρητῶν καὶ τὴν Πύδναν ἄλλας τε πόλεις
τὰ τῶν Ῥωμαίων ᾑρῆσθαι ἔμαθε, κἀκεῖθεν μετέστη καὶ εἰς πλοῖα τὰ
χρήματα ὅσα ἐπήγετο θέμενος νυκτὸς ἐς Σαμοθρᾴκην ἀπέπλευσε. καὶ
πυθόμενος οὐ πολλῷ ὕστερον τὸν Ὀκταούιον, ὃς τοῦ ναυτικοῦ
προΐστατο,
προσπλέοντα, καὶ τὸν Παῦλον ἐς Ἀμφίπολιν παρόντα, ἐπέστειλεν αὐτῷ
συμβῆναι δεόμενος. καὶ ἐπεὶ βασιλέα ἑαυτὸν ἐν τῇ ἐπιστολῇ ὠνόμασεν,
οὐδ' ἀποκρίσεως ἔτυχεν. ὕστερον δὲ ἄνευ τινὸς τοιαύτης προσρήσεως
ἐπιστείλαντος προσεδέξατο μὲν τὸν ὑπὲρ τῶν σπονδῶν λόγον, οὐκ ἄλλως
μέντοι συμβήσεσθαι ἔφη εἰ μὴ καὶ ἑαυτὸν καὶ τὰ ἑαυτοῦ πάντα τοῖς
Cassius Dio Hist., Historiae Romanae (versio 1 in volumine 1)

Σελ. 298, γρ. 25
ἐκράτησαν, καὶ καταδιώξαντες τοὺς Μακεδόνας μέχρι τῆς θαλάσσης

πολ-
λοὺς μὲν αὐτοὶ ἐφόνευσαν, πολλοὺς δὲ τῷ ναυτικῷ προσπλεύσαντι ἀπο-
κτεῖναι παρέδοσαν. οὐδ' ἄν τις ὑπελείφθη αὐτῶν, εἰ μὴ νὺξ αὐτοῖς ἐβοή-
θησε· περὶ δείλην γὰρ ὀψίαν ἡ μάχη ἐγένετο.
διαφυγὼν οὖν εἰς Ἀμφίπολιν ὁ Περσεὺς ὡς τούς τε περιλιπεῖς
ἀναληψόμενος καὶ συστήσων αὖθις τὰ πράγματα, ἐπεὶ οὔτ' ἦλθόν τινες
πρὸς αὐτὸν πλὴν μισθοφόρων Κρητῶν καὶ τὴν Πύδναν ἄλλας τε πόλεις
τὰ τῶν Ῥωμαίων ᾑρῆσθαι ἔμαθε, κἀκεῖθεν μετέστη καὶ εἰς πλοῖα τὰ
χρήματα ὅσα ἐπήγετο θέμενος νυκτὸς ἐς Σαμοθρᾴκην ἀπέπλευσε. καὶ
πυθόμενος οὐ πολλῷ ὕστερον τὸν Ὀκταούιον, ὃς τοῦ ναυτικοῦ
προΐστατο,
προσπλέοντα, καὶ τὸν Παῦλον ἐς Ἀμφίπολιν παρόντα, ἐπέστειλεν αὐτῷ
συμβῆναι δεόμενος. καὶ ἐπεὶ βασιλέα ἑαυτὸν ἐν τῇ ἐπιστολῇ ὠνόμασεν,
οὐδ' ἀποκρίσεως ἔτυχεν. ὕστερον δὲ ἄνευ τινὸς τοιαύτης προσρήσεως
ἐπιστείλαντος προσεδέξατο μὲν τὸν ὑπὲρ τῶν σπονδῶν λόγον, οὐκ ἄλλως
128
μέντοι συμβήσεσθαι ἔφη εἰ μὴ καὶ ἑαυτὸν καὶ τὰ ἑαυτοῦ πάντα τοῖς

Ῥωμαίοις ἐπιτρέψειε. καὶ διὰ ταῦτα οὐ συνέβησαν. μετὰ τοῦτο δὲ
ἐξαιτηθεὶς παρὰ τῶν Ῥωμαίων Εὔανδρόν τινα Κρῆτα πολλὰ κατ' αὐτῶν
[Zonaras 9, 23, 10 – 12 (2, 274, 2 sqq. B. = 2, 318, 10 sqq. D.)]
ὑπουργηκότα καὶ πιστότατον αὐτῷ, οὐκ ἐξέδωκε μέν, φοβηθεὶς μὴ

κατείπῃ ὅσα αὐτῷ συνῄδει, λάθρᾳ δὲ αὐτὸν ἀποκτείνας ἑαυτὸν διαχει
Cassius Dio Hist., Historiae Romanae (versio 1 in volumine 1)

Σελ. 299, γρ. 11
ὑπουργηκότα καὶ πιστότατον αὐτῷ, οὐκ ἐξέδωκε μέν, φοβηθεὶς μὴ

κατείπῃ ὅσα αὐτῷ συνῄδει, λάθρᾳ δὲ αὐτὸν ἀποκτείνας ἑαυτὸν διαχει-
ρίσασθαι ἐφήμισε. τότε μὲν οὖν οἱ συνόντες αὐτῷ φοβηθέντες τὴν
ἀπιστίαν αὐτοῦ (οὐ γὰρ ἠγνόησαν τὸ γενόμενον), μεθίστασθαι ἤρξαντο.
κἀκεῖνος δείσας μὴ τοῖς Ῥωμαίοις παραδοθῇ, ἐκδρᾶναι νυκτὸς
ἐπεχείρησε.
καὶ ἔλαθεν ἂν πρὸς Κότυν Θρᾷκα δυνάστην κομισθείς, εἰ μὴ οἱ Κρῆτες
αὐτὸν ἐγκατέλιπον· ἐνθέμενοι γὰρ τὰ χρήματα εἰς τὰ πλοῖα οἴκαδε
ἀπῆραν. ὁ δὲ ἡμέρας μέν τινας αὐτοῦ μετὰ Φιλίππου ἑνὸς τῶν υἱέων
κρυπτόμενος ἔλαθεν, ἐπεὶ δὲ τοὺς ἄλλους παῖδας καὶ τὴν θεραπείαν
ἔγνω κατεσχηκότα τὸν Ὀκταούιον, εὑρέθη ἐθελοντής. καὶ ἀχθέντα εἰς
τὴν Ἀμφίπολιν οὐδὲν ὁ Παῦλος ἐκάκωσεν, ἀλλὰ καὶ ἐδεξιώσατο καὶ
ὁμόσιτον ἐποιήσατο καὶ ἐν ἀδέσμῳ φυλακῇ ἐτήρει καὶ ἐν θεραπείᾳ ἦγε.
μετὰ δὲ ταῦτα εἰς τὴν Ἰταλίαν διὰ τῆς Ἠπείρου ἀνεκομίσθη.
[Zonaras 9, 24, 1 – 4 (2, 275, 8 sqq. B. = 2, 319, 11 sqq. D.)]
24. Κατὰ δὲ τὸν αὐτὸν χρόνον καὶ Λούκιος Ἀνίκιος στρατηγὸς

πεμφθεὶς ἐπὶ τὸν Γέντιον τοὺς προσμίξαντάς τε αὐτῷ ἐνίκησε καὶ τὸν
Γέντιον φυγόντα ἐπιδιώξας ἐς Σκόδραν κατέκλεισεν, ὅπου ἦν αὐτῷ τὰ
βασίλεια. καὶ διακενῆς ἂν προσήδρευεν αὐτῇ, (ἐπὶ γὰρ ἀκρωνυχίας ὄρους
πεπόλισται καὶ φάραγξι βαθείαις ποταμοὺς ῥοώδεις ἐχούσαις
περιειλεῖται,
τείχει τε ὀχυρῷ περιέζωσται), εἰ μὴ ὁ Γέντιος μέγα ἐπὶ τῇ δυνάμει ἐλπί-
σας ἑκὼν εἰς μάχην ἐχώρησε. κἀκ τούτου τήν τε ἀρχὴν αὐτοῦ πᾶσαν
παράδοσιν ἐθελοντῇ γενέσθαι· τούτων ἕνεκα οὐκ ἐνε-

129
γράφη Νικίας τῇ στήλῃ, καταγνωσθεὶς αἰχμάλωτος ἐθε-

λοντὴς εἶναι καὶ οὐκ ἀνὴρ πολέμῳ πρέπων. εἰσὶ δὲ
ἐπ' ἄλλῃ στήλῃ καὶ οἱ μαχεσάμενοι περὶ Θρᾴκην καὶ
ἐν Μεγάροις καὶ ἡνίκα Ἀρκάδας τοὺς ἐν Μαντινείᾳ
καὶ Ἠλείους ἔπεισεν Ἀλκιβιάδης Λακεδαιμονίων ἀπο-
στῆναι καὶ οἱ πρὶν ἐς Σικελίαν ἀφικέσθαι Δημοσθένην
Συρακουσίων κρατήσαντες. ἐτάφησαν δὲ καὶ οἱ περὶ
τὸν Ἑλλήσποντον ναυμαχήσαντες καὶ ὅσοι Μακεδόνων
ἐναντία ἠγωνίσαντο ἐν Χαιρωνείᾳ καὶ οἱ μετὰ Κλέωνος
ἐς Ἀμφίπολιν στρατεύσαντες, οἵ τε ἐν Δηλίῳ τῷ Τανα-
γραίων τελευτήσαντες καὶ ὅσους ἐς Θεσσαλίαν Λεω-
σθένης ἤγαγε καὶ οἱ πλεύσαντες ἐς Κύπρον ὁμοῦ Κί-
μωνι, τῶν τε σὺν Ὀλυμπιοδώρῳ τὴν φρουρὰν ἐκβα-
λόντων τριῶν καὶ δέκα ἄνδρες οὐ πλείους. φασὶ δὲ
Ἀθηναῖοι καὶ Ῥωμαίοις ὅμορόν τινα πολεμοῦσι πόλε-
μον στρατιὰν οὐ πολλὴν πέμψαι, καὶ ὕστερον ναυμαχίας
Ῥωμαίων πρὸς Καρχηδονίους γινομένης τριήρεις πέντε
Ἀττικαὶ παρεγένοντο· ἔστιν οὖν καὶ τούτοις ἐνταῦθα
τοῖς ἀνδράσιν ὁ τάφος.
Callimachus Philol., Epigrammata Epigram 24, γρ. 1
[οὐ νέμεσις· Μοῦσαι γὰρ ὅσους ἴδον ὄμματι παῖδας

†ἄχρι βίου† πολιοὺς οὐκ ἀπέθεντο φίλους.]
Ἀστακίδην τὸν Κρῆτα τὸν αἰπόλον ἥρπασε Νύμφη
ἐξ ὄρεος, καὶ νῦν ἱερὸς Ἀστακίδης.
οὐκέτι Δικταίῃσιν ὑπὸ δρυσίν, οὐκέτι Δάφνιν
ποιμένες, Ἀστακίδην δ' αἰὲν ἀεισόμεθα.
Εἴπας ‘Ἥλιε χαῖρε’ Κλεόμβροτος ὡμβρακιώτης
ἥλατ' ἀφ' ὑψηλοῦ τείχεος εἰς Ἀΐδην,
ἄξιον οὐδὲν ἰδὼν θανάτου κακόν, ἀλλὰ Πλάτωνος
ἓν τὸ περὶ ψυχῆς γράμμ' ἀναλεξάμενος.
Ἥρως Αἰετίωνος ἐπίσταθμος Ἀμφιπολίτεω
ἵδρυμαι μικρῷ μικρὸς ἐπὶ προθύρῳ
λοξὸν ὄφιν καὶ μοῦνον ἔχων ξίφος· ἀνδρὶ †ἰπείωι
θυμωθεὶς πεζὸν κἀμὲ παρῳκίσατο.
Ὤμοσε Καλλίγνωτος Ἰωνίδι μήποτ' ἐκείνης
ἕξειν μήτε φίλον κρέσσονα μήτε φίλην.
ὤμοσεν· ἀλλὰ λέγουσιν ἀληθέα τοὺς ἐν ἔρωτι
ὅρκους μὴ δύνειν οὔατ' ἐς ἀθανάτων.
νῦν δ' ὁ μὲν ἀρσενικῷ θέρεται πυρί, τῆς δὲ ταλαίνης
νύμφης ὡς Μεγαρέων οὐ λόγος οὐδ' ἀριθμός.
130
Callimachus Philol., Epigrammata Βι. 9, epigram 336, γρ. 1

ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΥ
Ἱερέη Δήμητρος ἐγώ ποτε καὶ πάλιν Καβείρων,

ὦνερ, καὶ μετέπειτα Δινδυμήνης
ἡ γρηῢς γενόμην, ἡ νῦν κόνις, ἡ νο...
πολλῶν προστασίη νέων γυναικῶν.
καί μοι τέκν' ἐγένοντο δύ' ἄρσενα, κἠπέμυσα κείνων
εὐγήρως ἐνὶ χερσίν. ἕρπε χαίρων.
Ἥρως Ἠετίωνος ἐπίσταθμος Ἀμφιπολίτεω

λοξὸν ὄφιν καὶ μοῦνον ἔχων ξίφος· ἀνέρι δ' ἱππεῖ
Ἡσιόδου τό τ' ἄεισμα καὶ ὁ τρόπος· οὐ τὸν ἀοιδῶν

ἔσχατον, ἀλλ' ὀκνέω μὴ τὸ μελιχρότατον
τῶν ἐπέων ὁ Σολεὺς ἀπεμάξατο. χαίρετε, λεπταὶ
ῥήσιες, Ἀρήτου σύμβολον ἀγρυπνίης.
Julius Pollux Gramm., Onomasticon Βι. 9,τμ. 27, γρ. 5
οικος.
τὰ δ' ἀπὸ πόλεως ὀνόματα πολίτης, πολιτεία, πολιτευόμενοι
πολιτεύεσθαι, πολιτεύειν πολιτοκοπεῖν καὶ πολιτοκοπία ὡς
Σαννυρίων Γέλωτι (I p 794. 7 Ko), πολιτικὴ σοφία καὶ πολιτικὸς
ἀνήρ καὶ λόγος πολιτικός, καὶ πολιεῖς θεοὶ καὶ πολιοῦχοι, καὶ
φιλόπολις τὸ ἦθος παρὰ Θουκυδίδῃ (VI 92. 3), καὶ πολιτοκοπεῖν
παρ' Ἀντιφῶντι (fg 177 Bl), καὶ πολλὰ τοιαῦτα. τὸν δὲ ἀστὸν
Εὔπολις ἐν τῇ Διάδι (I p 293. 137 Ko) ἔμπολιν εἴρηκεν, οἷον
ἐγχώριον· εἴποι δ' ἄν τις, οἶμαι, καὶ τὸν ἐντόπιον, Πλάτωνος
Phaedr 262 D) εἰπόντος ἐντοπίους θεούς. ἡ δ' ἰσθμῷ ἢ πορθμῷ
131
προσοικοῦσα πόλις ἀμφίπολις, καὶ ἡ πολλὰς ἔχουσα πόλεις χώρα πο-

λύπολις· πέρα γὰρ τοῦ δέοντος φιλότιμον τὸ τὴν οἰκουμένην εἰπεῖν
εὔπολιν. καὶ αἱ μὲν πολλαὶ πόλεις εἰς ἓν συντελοῦσαι ἔθνος, αἱ
δὲ πολλαὶ κῶμαι εἰς ἓν ὄνομα συμφέρουσαι πόλις· τοῖς γὰρ ποιη-
ταῖς καὶ τὰς κώμας λέγουσι πόλεις οὐ προσεκτέον, ὡς παρ' Εὐ-
ριπίδῃ ἐν Ἰξίωνι (immo Ἴωνι 294)
Εὔβοι' Ἀθήναις ἔστι τις γείτων πόλις,
καὶ πάλιν ἐν Τημενίδαις (fg 730) ἅπασα Πελοπόννησος εὐτυχεῖ πόλις.
Polybius Hist., Historiae Βι. 29, κεφ. 6,τμ. 1, γρ. 3
δοκοῦν πραγματικώτατον ἐν τῷ πολέμῳ τούτῳ γεγονέναι,

καὶ δι' οὗ πολλὰ τῶν ὕστερον ἀπορουμένων γνωρίμους
ἔσχε τὰς αἰτίας, τελέως τινὸς ἀργίας ἐδόκει μοι σημεῖον
εἶναι καὶ τῆς πάσης ἀτολμίας· οὐ μὴν ἀλλὰ κατηνέχθην
ἐπὶ τὸ γράφειν κεφαλαιωδῶς τὸ δοκοῦν, καὶ δι' ὧν
εἰκότων καὶ σημείων ἐπὶ ταύτης ἐγενόμην τῆς
γνώμης, ὑπάρχων κατὰ τοὺς αὐτοὺς καιροὺς καὶ
μᾶλλον ἑτέρων ἐκπληττόμενος ἕκαστα τῶν γενομένων.
Ὅτι μὲν οὖν Κύδας ὁ Κρὴς στρατευόμενος παρ'
Εὐμένει καὶ τιμώμενος ὡς ἔνι μάλιστα, πρῶτον μὲν
πρὸς Ἀμφίπολιν παραγενόμενος Χειμάρῳ, τινὶ τῶν
σὺν Περσεῖ στρατευομένων (Κρητῶν), καὶ πάλιν πρὸς
Δημητριάδι συνεγγίσας τῷ τείχει *** ἐκοινολογεῖτο
τὸ μὲν πρῶτον Μενεκράτει, τὸ δὲ δεύτερον Ἀντι-
μάχῳ, *** εἴρηται· καὶ μὴν ὅτι δὶς Ἡροφῶν ***
ἐπρέσβευσε πρὸς Εὐμένη παρὰ Περσέως, καὶ διὰ τοῦτο
Ῥωμαίων οἱ πλείους ὑποψίαν ἔσχον (οὐκ) ἀπίθανον
περὶ τοῦ βασιλέως Εὐμένους, δῆλον ἐκ τῶν περὶ
Ἄτταλον συμβάντων· τῷ μὲν γὰρ συνεχώρησαν καὶ
παραγενέσθαι πρὸς σφᾶς εἰς τὴν Ῥώμην ἐκ τοῦ Βρεν-
τεσίου καὶ χρηματίσαι περὶ ὧν προῃρεῖτο, καὶ τέλος
Claudius Aelianus Soph., Varia historia Βι. 3,τμ. 17, γρ. 26
Ἀρίστωνος Δίωνα κατήγαγεν ἐς Σικελίαν, καὶ δι'

ὧν αὐτῷ συνεβούλευε καὶ ἐδίδασκε, διὰ τούτων τὴν
τυραννίδα τὴν Διονυσίου κατέλυσε. Σωκράτης δὲ
τῇ μὲν Ἀθηναίων πολιτείᾳ οὐκ ἠρέσκετο· τυραννικὴν
γὰρ καὶ μοναρχικὴν ἑώρα τὴν δημοκρατίαν οὖσαν·
καὶ διὰ ταῦτα οὔτε ἐπεψήφισεν Ἀθηναίοις τὸν τῶν
132
δέκα στρατηγῶν θάνατον, ἀλλ' οὐδὲ τοῖς τριάκοντα

ἐκοινώνει τῶν ἀσεβημάτων. ἔνθα δὲ ἐχρῆν ὑπὲρ τῆς
πατρίδος ἀγωνίζεσθαι, ἀλλ' ἐνταῦθά γε ἀπροφάσιστος
ἐκεῖνος στρατιωτὴς ἦν. ἐστρατεύσατο γοῦν ἐπὶ Δή-
λιον, καὶ ἐς Ἀμφίπολιν καὶ ἐς Ποτίδαιαν.-Βλέπε χωριστη εργασία
Amphipolis-Potisdaea- Ἀριστοτέλης δὲ τὴν ἑαυτοῦ πατρίδα οὐ τὸ
λεγόμενον δὴ τοῦτο ἐς γόνυ πεσοῦσαν ἀλλ' ἐπὶ στόμα ἀνέστησεν
αὖθις. Δημήτριος δὲ ὁ Φαληρεὺς καὶ Ἀθήνησιν ἐπι-
φανέστατα ἐπολιτεύσατο, ἔστ' αὐτὸν ὁ συνήθης Ἀθη-
ναίοις φθόνος ἐξέωσε· καὶ ἐν Αἰγύπτῳ δὲ συνὼν τῷ
Πτολεμαίῳ νομοθεσίας ἦρξε. τίς δὲ ἀντιφήσει καὶ
Περικλέα τὸν Ξανθίππου φιλόσοφον γενέσθαι καὶ
Ἐπαμεινώνδαν τὸν Πολύμνιδος καὶ Φωκίωνα τὸν
Φώκου καὶ Ἀριστείδην τὸν Λυσιμάχου καὶ Ἐφιάλτην
τὸν Σοφωνίδου καὶ ἔτι κάτω τοῦ χρόνου Καρνεάδην
ὀλίγων ἐδεῖτο. ἀσπίδα δὲ αὐτῷ τινος ἐπιδείξαντος εὖ

κεκοσμημένην εἶπεν ‘ἀλλὰ τόν γε Ῥωμαῖον ἄνδρα
προσήκει ἐν τῇ δεξιᾷ τὰς ἐλπίδας ἔχειν, ἀλλ' οὐκ ἐν
τῇ ἀριστερᾷ.’
Ὅτι Ἐφιάλτης ὁ Σοφωνίδου πενέστατος ἦν. δέκα
δὲ τάλαντα διδόντων αὐτῷ τῶν ἑταίρων, ὃ δὲ οὐ
προσήκατο εἰπὼν ‘ταῦτά με ἀναγκάσει αἰδούμενον
ὑμᾶς καταχαρίσασθαί τι τῶν δικαίων, μὴ αἰδούμενον
δὲ μηδὲ χαριζόμενον ὑμῖν ἀχάριστον δόξαι.’
Ζωίλος ὁ Ἀμφιπολίτης ὁ καὶ ἐς Ὅμηρον γράψας
καὶ ἐς Πλάτωνα καὶ ἐς ἄλλους, Πολυκράτους μὲν
ἀκουστὴς ἐγένετο· οὗτος δὲ ὁ Πολυκράτης καὶ τὴν
κατηγορίαν ἔγραψε τὴν κατὰ Σωκράτους. ἐκαλεῖτο δ'
ὁ Ζωίλος οὗτος Κύων ῥητορικός. ἦν δὲ τοιοῦτος. τὸ
μὲν γένειον αὐτῷ καθεῖτο, κέκαρτο δὲ ἐν χρῷ τὴν κε-
φαλήν, καὶ θοιμάτιον ὑπὲρ τὸ γόνυ ἦν. ἤρα δὲ ἀγο-
ρεύειν κακῶς, καὶ ἀπεχθάνεσθαι πολλοῖς σχολὴν
εἶχε, καὶ ψογερὸς ἦν ὁ κακοδαίμων. ἤρετο οὖν αὐτόν
τις τῶν πεπαιδευμένων διὰ τί κακῶς λέγει πάντας·
ὃ δὲ ‘ποιῆσαι γὰρ κακῶς βουλόμενος οὐ δύναμαι.’
Σχετικά με το παραπάνω:
133
Claudius Aelianus Soph., Varia historia Book 11,τμ. 10, line 5

Ὅτι Διονύσιος ὁ Σικελὸς περὶ τὴν ἰατρικὴν ἐσπού-
δασε καὶ αὐτός, καὶ ἰᾶτο καὶ ἔτεμνε καὶ ἔκαε καὶ τὰ
λοιπά.
Anaximenes Hist., Rhet., Testimonia Τόμ. -Jacobyʹ-T 2a,72,T, fragment

1, γρ. 2
ὑπολαμβάνουσι δεῖν ἢ διὰ τὸ μᾶλλον συμφέρειν τοῦτο ἢ

διὰ τὸ καταλύσασθαι τὸν πόλεμον. δίκαια δὲ πράττειν
ἐστὶ τὸ τοῖς κοινοῖς τῆς πόλεως ἔθεσιν ἕπεσθαι, τοῖς
νόμοις πείθεσθαι καὶ ταῖς ἰδίαις ὁμολογίαις ἐμμένειν.
συμφέρει δὲ σώματι μὲν εὐεξία καὶ κάλλος καὶ ῥώμη καὶ
ὑγίεια, ψυχῇ δὲ σοφία φρόνησις ἀνδρεία σωφροσύνη
δικαιοσύνη, συναμφοτέροις δὲ τούτοις χρήματα φίλοι·
ἀσύμφορα δὲ τἀναντία τούτων. πόλει δὲ συμφέρον πλῆ-
θος πολιτῶν ἀγαθῶν.}
SUID. s. Ἀναξιμένης Ἀριστοκλέους Λαμψακηνός· ῥήτωρ· μαθητὴς
Διογένους τοῦ Κυνὸς (T 11) καὶ Ζωίλου τοῦ Ἀμφιπολίτου (71) γραμμα-
τικοῦ, τοῦ κακίζοντος Ὅμηρον, διδάσκαλος δὲ Ἀλεξάνδρου τοῦ
Μακεδόνος (T 8). εἵπετο δὲ αὐτῶι ἐν τοῖς πολέμοις (T 9; 27).
STRAB. XIII 1, 19: ἐκ Λαμψάκου .... Ἀναξιμένης ὁ ῥήτωρ ....
DIOG. LAERT. II 3: γεγόνασι δὲ καὶ ἄλλοι δύο (sc. Ἀναξιμένεις)
Λαμψακηνοί, ῥήτωρ καὶ ἱστορικός (VI), ὃς ἀδελφῆς υἱὸς ἦν τοῦ ῥήτορος
τοῦ τὰς Ἀλεξάνδρου πράξεις γεγραφότος.
DIODOR. XV 76, 4: ὑπῆρξαν δὲ κατὰ τού-
134
τους τοὺς χρόνους ἄνδρες κατὰ παιδείαν ἄξιοι μνήμης Ἰσοκράτης ... καὶ
οἱ τούτου γενόμενοι μαθηταὶ καὶ Ἀριστοτέλης ..... ἔτι δὲ Ἀναξιμένης ὁ
Λαμψακηνὸς καὶ Πλάτων ...,
Appianus Hist., Syriacaτμ. 298, γρ. 2
ἐπὶ ταῖς γυναιξί, τρεῖς Ἀπαμείας καὶ Στρατονίκειαν μίαν.

καί εἰσιν αὐτῶν ἐπιφανέσταται καὶ νῦν Σελεύκειαι μὲν
ἥ τε ἐπὶ τῇ θαλάσσῃ καὶ ἡ ἐπὶ τοῦ Τίγρητος ποταμοῦ,
Λαοδίκεια δὲ ἡ ἐν τῇ Φοινίκῃ καὶ Ἀντιόχεια ἡ ὑπὸ τῷ
Λιβάνῳ ὄρει καὶ ἡ τῆς Συρίας Ἀπάμεια. τὰς δὲ ἄλλας ἐκ
τῆς Ἑλλάδος ἢ Μακεδονίας ὠνόμαζεν ἢ ἐπὶ ἔργοις ἑαυτοῦ
τισιν ἢ ἐς τιμὴν Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέως· ὅθεν ἐστὶν
ἐν τῇ Συρίᾳ καὶ τοῖς ὑπὲρ αὐτὴν ἄνω βαρβάροις πολλὰ
μὲν Ἑλληνικῶν, πολλὰ δὲ Μακεδονικῶν πολισμάτων
ὀνόματα, Βέρροια, Ἔδεσσα, Πέρινθος, Μαρώνεια, Καλλί-
πολις, Ἀχαΐα, Πέλλα, Ὠρωπός, Ἀμφίπολις, Ἀρέθουσα,
Ἀστακός, Τεγέα, Χαλκίς, Λάρισσα, Ἥραια, Ἀπολλωνία,
ἐν δὲ τῇ Παρθυηνῇ Σώτειρα, Καλλιόπη, Χάρις, Ἑκατόμ-
πυλος, Ἀχαΐα, ἐν δὲ Ἰνδοῖς Ἀλεξανδρόπολις, ἐν δὲ Σκύθαις
Ἀλεξανδρέσχατα. καὶ ἐπὶ ταῖς αὐτοῦ Σελεύκου νίκαις
ἐστὶ Νικηφόριόν τε ἐν τῇ Μεσοποταμίᾳ καὶ Νικόπολις ἐν
Ἀρμενίᾳ, τῇ ἀγχοτάτω μάλιστα Καππαδοκίας.
φασὶ δὲ αὐτῷ τὰς Σελευκείας οἰκίζοντι, τὴν μὲν ἐπὶ
τῇ θαλάσσῃ, διοσημίαν ἡγήσασθαι κεραυνοῦ, καὶ διὰ
τοῦτο θεὸν αὐτοῖς κεραυνὸν ἔθετο, καὶ θρησκεύουσι καὶ
ὑμνοῦσι καὶ νῦν κεραυνόν.
Appianus Hist., Bellum civile Βι. 4, κεφ. 14,τμ. 107, γρ. 3
ἀπὸ χάρακος ἐς χάρακα καὶ πύλας ἐν μέσῳ

κατέλιπον, ὡς ἓν εἶναι τὰ δύο στρατόπεδα. ἦν δὲ
καὶ παρ' αὐτὸ ποταμός, ὃν Γάγγαν τινές, οἳ δὲ
Γαγγίτην λέγουσι, καὶ θάλασσα ὄπισθεν, ἐν ᾗ
καὶ τὰ ταμιεῖα καὶ ἐνορμίσματα ἔμελλον ἕξειν.
Θάσον μὲν δὴ ταμιεῖον, ἀπὸ ἑκατὸν σταδίων
οὖσαν, ἐτίθεντο, ἐνόρμισμα δὲ ταῖς τριήρεσι Νέαν
πόλιν, ἀπὸ ἑβδομήκοντα σταδίων.
Οἱ μὲν δὴ χαίροντες τῷ χωρίῳ τὰ στρατό-
πεδα ὠχύρουν, Ἀντώνιος δὲ ὥδευε μὲν σὺν τῷ
στρατῷ μετ' ἐπείξεως, τὴν Ἀμφίπολιν ἐθέλων ἐς
135
τὴν ὑπηρεσίαν τῆς μάχης προλαβεῖν, ὡς δὲ αὐτὴν

εὗρεν ὠχυρωμένην οἱ πρὸς τῶν ἀμφὶ τὸν Νωρ-
βανόν, ἥσθη καὶ τὴν παρασκευὴν ἐν αὐτῇ κατέλιπε
μεθ' ἑνὸς τέλους, οὗ Πινάριος ἡγεῖτο, αὐτὸς δὲ
μάλα θρασέως πολὺ προελθὼν ἐστρατοπέδευεν ἐν
τῷ πεδίῳ, σταδίους ὀκτὼ μόνους ἀποσχὼν ἀπὸ
τῶν πολεμίων. καὶ εὐθὺς ἦν κατάδηλος ἡ τῶν
στρατοπέδων ἐλάττωσις τε καὶ πλεονεξία. οἱ μὲν
γὰρ ἦσαν ἐπὶ κολωνῷ, οἱ δὲ ἐν πεδίῳ, καὶ οἱ μὲν
ἐξυλεύοντο ἀπὸ τῶν ὀρῶν, οἱ δ' ἀπὸ τοῦ ἕλους·
Clemens Alexandrinus Theol., Stromata Βι. 1, κεφ. 21,τμ. 106,

subsection 6, γρ. 1
Ἴσιδι ἑβδόμῃ γενεᾷ ἀπὸ Ἰνάχου (Ἶσιν δὲ τὴν καὶ Ἰώ φασιν διὰ τὸ
ἰέναι αὐτὴν διὰ πάσης τῆς γῆς πλανωμένην), ταύτην δὲ Ἴστρος ἐν
τῷ περὶ τῆς Αἰγυπτίων ἀποικίας Προμηθέως θυγατέρα φησί. Προ-
μηθεὺς δὲ κατὰ Τριόπαν ἑβδόμῃ γενεᾷ μετὰ Μωυσέα, ὥστε καὶ πρὸ
τῆς καθ' Ἕλληνας ἀνθρωπογονίας ὁ Μωυσῆς ἠκμακέναι φαίνεται.
Λέων δὲ ὁ τὰ περὶ τῶν κατ' Αἴγυπτον θεῶν πραγματευσάμενος τὴν
Ἶσιν ὑπὸ Ἑλλήνων Δήμητρα καλεῖσθαί φησιν, ἣ κατὰ Λυγκέα γίνεται
ἑνδεκάτῃ ὕστερον Μωυσέως γενεᾷ. Ἆπίς τε ὁ Ἄργους βασιλεὺς
Μέμφιν οἰκίζει, ὥς φησιν Ἀρίστιππος ἐν πρώτῃ Ἀρκαδικῶν. τοῦτον
δὲ Ἀριστέας ὁ Ἀργεῖος ἐπονομασθῆναί φησι Σάραπιν καὶ τοῦτον
εἶναι ὃν Αἰγύπτιοι σέβουσιν, Νυμφόδωρος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης ἐν
τρίτῳ Νομίμων Ἀσίας τὸν Ἆπιν τὸν ταῦρον τελευτήσαντα καὶ ταρι-
χευθέντα εἰς σορὸν ἀποτεθεῖσθαι ἐν τῷ ναῷ τοῦ τιμωμένου δαίμονος,
κἀντεῦθεν Σορόαπιν κληθῆναι καὶ Σάραπιν συνηθείᾳ τινὶ τῶν ἐγ-
χωρίων ὕστερον. Ἆπις δὲ τρίτος ἐστὶν ἀπὸ Ἰνάχου. ναὶ μὴν ἡ
Λητὼ κατὰ Τιτυὸν γίνεται, Λητὼ γὰρ ἥλκησε, Διὸς κυδρὴν
παράκοιτιν, Τιτυὸς δὲ συνεχρόνισεν Ταντάλῳ. εἰκότως ἄρα καὶ ὁ
Βοιώτιος Πίνδαρος γράφει· «ἐν χρόνῳ δὲ γένετ' Ἀπόλλων,» καὶ οὐδὲν
θαυμαστόν, ὅπου γε καὶ Ἀδμήτῳ θητεύων εὑρίσκεται σὺν καὶ Ἡρακλεῖ
«μέγαν εἰς ἐνιαυτόν».
Hellenica, Fragmenta Londinensia (P. Oxy. 5.842) Fragment A, column

7,τμ. 4, γρ. 3
τῶν δὲ Κορινθίων | οἱ μεταστῆσαι

τὰ πρά[γμ]ατα ζητοῦντες οἱ μὲν ἄλλοι παραπλησίως τοῖς
Ἀργείοις καὶ τοῖς Βοιωτοῖς ἔτυχον δυσμ[ε]νῶς διακείμενοι
πρὸς τοὺς Λακεδαιμονίους, Τ[ιμό]λαος δὲ μόνος αὐτοῖς διά-
φορος γεγονὼς ἰδ[ί]ων ἐγκλημάτων ἕνεκα, πρότερον ἄριστα
136
διακείμεν[ος] | καὶ μάλιστα λακωνίζων, ὡς ἔξεστι κατα-

μαθεῖν ἐκ τῶν κατὰ τὸν πόλεμον συ[μ]βάντων τὸν Δεκ[ε-]
λεικόν.
ἐκεῖνος γὰρ ὁτὲ μὲν πενταναΐαν ἔχων ἐπόρθησε
τῶν νήσων τινὰς τῶν ἐπ' Ἀθηναίο[ι]ς οὐσῶν, ὁτὲ δὲ μετὰ
δύο τ[ρ]ιήρων εἰς Ἀμφίπολιν | καταπλεύσας καὶ παρ'
ἐ[κεί]νων ἑτέρας τέτ[τα]ρας συμπληρωσάμ[ενος ἐνίκη]σ̣ε
Σίμιχον ναυμ[αχ]ῶν τὸν στρατηγὸν [τῶν Ἀθηνα]ίων,
ὥσπερ εἴρηκ[ά π]ου καὶ πρότερον, κ[αὶ τριήρε]ις τὰς
πολεμ[ί]ας [ἔλα]βεν οὔσας πέντε κ̣[αὶ ναῦς ἃς ἔπ]εμψαν
τριά[κοντ]α· | μετὰ δὲ ταῦτα [........] ἔχων τρι-
ήρ[εις] καταπλεύσας εἰς Θάς[ο]ν ἀπέστησε ταύτην τ[ῶ]ν
Ἀθηναίων.
Hellenica, Fragmenta (P. Oxy. 5.842) Τόμ. -Jacobyʹ-F 2a,66,F, fragment

1, γρ. 42
Λακεδαιμονίους ὅτι τοῖς ἐναντίοις τῶν πολιτῶν αὐτοῖς ἐχρῶντο φίλοις, οἱ

δ' ἐν ταῖς Ἀθήναις ἐπιθυμοῦντες ἀπαλλάξαι τοὺς Ἀθηναίους τῆς ἡσυχίας
καὶ τῆς εἰρήνης καὶ προαγαγεῖν ἐπὶ τὸ πολεμεῖν καὶ πολυπραγμονεῖν, ἵν'
αὐτοῖς ἐκ τῶν κοινῶν ἦι χρηματίζεσθαι. (3) τῶν δὲ Κορινθίων οἱ μετα-
στῆσαι τὰ πράγματα ζητοῦντες οἱ μὲν ἄλλοι παραπλησίως τοῖς Ἀργείοις
καὶ τοῖς Βοιωτοῖς ἔτυχον δυσμενῶς διακείμενοι πρὸς τοὺς
Λακεδαιμονίους,
Τιμόλαος δὲ μόνος αὐτοῖς διάφορος γεγονὼς ἰδίων ἐγκλημάτων ἕνεκα,
πρό-
τερον ἄριστα διακείμενος καὶ μάλιστα λακωνίζων, ὡς ἔξεστι καταμαθεῖν
ἐκ
τῶν κατὰ τὸν πόλεμον συμβάντων τὸν Δεκελεικόν. (4) ἐκεῖνος γὰρ ὁτὲ
μὲν
πενταναίαν ἔχων ἐπόρθησε τῶν νήσων τινὰς τῶν ἐπ' Ἀθηναίοις οὐσῶν,
ὁτὲ δὲ μετὰ δύο (?) τριήρων εἰς Ἀμφίπολιν καταπλεύσας καὶ παρ'
ἐκείνων
ἑτέρας τέτταρας συμπληρωσάμ[ενος ἐνίκη]σε Σίμιχον ναυμαχῶν τὸν
στρα-
τηγὸν [τῶν Ἀθηνα]ίων, ὥσπερ εἴρηκά που καὶ πρότερον, κ[αὶ τριήρε]ις
τὰς
πολεμίας ἔλαβεν οὔσας πέντε κ[αὶ ναῦς ἃς ἔ]πεμψαν τριά[κοντ]α· μετὰ
δὲ ταῦτα [τὰς ἕνδεκα] ἔχων τριήρ[εις] καταπλεύσας εἰς Θάσον ἀπέστησε
ταύτην τῶν Ἀθηναίων. (5) οἱ μὲν οὖν ἐν ταῖς πόλεσι ταῖς προειρημέναις
διὰ ταῦτα πολὺ μᾶλλον ἢ διὰ Φαρνάβαζον καὶ τὸ χρυσίον ἐπηρμένοι
μισεῖν ἦσαν τοὺς Λακεδαιμονίους.
137
Theopompus Hist., Fragmenta Τόμ. -Jacobyʹ-F 2b,115,F, fragment

30a*, γρ. 7
τὰς δυναστείας ...... HARPOKR. s. Ἀργαῖος· ....... περὶ τούτου καὶ Θεό-
πομπος ἐν τῶι α τῶν Φιλιππικῶν λέγει· «τὸν Ἀρχέλαον καλοῦσι
καὶ Ἀργαῖον καὶ Παυσανίαν.»
HARPOKR. EPIT. SUID. s. Τί ἐστι τὸ ἐν τοῖς Δημο-
σθένους Φιλιππικοῖς (II 6) ‘καὶ τὸ θρυλούμενόν ποτε ἀπόρρητον ἐκεῖνο’,
Θεόπομπος ἐν [λ]α δεδήλωκε. φησὶ γάρ· «καὶ πέμπει πρὸς
τὸν Φίλιππον πρεσβευτὰς Ἀντιφῶντα καὶ Χαρίδημον
ράξοντας καὶ περὶ φιλίας, οἳ παραγενόμενοι συμ-
πείθειν αὐτὸν ἐπεχείρουν ἐν ἀπορρήτωι συμπράττειν
Ἀθηναίοις, ὅπως ἂν λάβωσιν Ἀμφίπολιν, ὑπισχνούμενοι
ύδναν. οἱ δὲ πρέσβεις οἱ τῶν Ἀθηναίων εἰς μὲν τὸν
δῆμον οὐδὲν ἀπήγγελλον, βουλόμενοι λανθάνειν τοὺς
Πυδναίους ἐκδιδόναι μέλλοντες ἐκείνους, ἐν ἀπορρήτωι
δὲ μετὰ τῆς βουλῆς ἔπραττον.»
SCHOL. DEMOSTH. II 6
p. 85, 19 Ddf.: διὰ τί ἐν ἀπορρήτωι; ἵνα μὴ ἑκάτεροι μαθόντες φυλάξων-
ται, οἵ τε Ποτιδαιᾶται καὶ οἱ Πυδναῖοι. Θεόπομπος δέ φησιν ὅτι περὶ
Πύδνης μόνον καὶ Φιλίππου, ἵνα δῶι αὐτὸς μὲν Ἀθηναίοις Ἀμφίπολιν,
δέξηται δὲ παρ' αὐτῶν τὴν Πύδναν αὐτοῦ οὖσαν. καὶ τὸ ἀπόρρητον δέ,
ἵνα μὴ μαθόντες οἱ Πυδναῖοι φυλάξωνται· οὐ γὰρ ἐβούλοντο εἶναι ὑπὸ

30b*, γρ. 4
πράξοντας καὶ περὶ φιλίας, οἳ παραγενόμενοι συμ-

πείθειν αὐτὸν ἐπεχείρουν ἐν ἀπορρήτωι συμπράττειν
Ἀθηναίοις, ὅπως ἂν λάβωσιν Ἀμφίπολιν, ὑπισχνούμενοι
Πύδναν. οἱ δὲ πρέσβεις οἱ τῶν Ἀθηναίων εἰς μὲν τὸν
δῆμον οὐδὲν ἀπήγγελλον, βουλόμενοι λανθάνειν τοὺς
Πυδναίους ἐκδιδόναι μέλλοντες ἐκείνους, ἐν ἀπορρήτωι
δὲ μετὰ τῆς βουλῆς ἔπραττον.»
SCHOL. DEMOSTH. II 6
p. 85, 19 Ddf.: διὰ τί ἐν ἀπορρήτωι; ἵνα μὴ ἑκάτεροι μαθόντες φυλάξων-
ται, οἵ τε Ποτιδαιᾶται καὶ οἱ Πυδναῖοι. Θεόπομπος δέ φησιν ὅτι περὶ
Πύδνης μόνον καὶ Φιλίππου, ἵνα δῶι αὐτὸς μὲν Ἀθηναίοις Ἀμφίπολιν,
138
δέξηται δὲ παρ' αὐτῶν τὴν Πύδναν αὐτοῦ οὖσαν. καὶ τὸ ἀπόρρητον δέ,
ἵνα μὴ μαθόντες οἱ Πυδναῖοι φυλάξωνται· οὐ γὰρ ἐβούλοντο εἶναι ὑπὸ
τὸν Φίλιππον.
Theopompus Hist., Fragmenta Τόμ. -Jacobyʹ-F 2b,115,F, fragment 42,

γρ. 2
στρατιώταις δεῖπνον ὡς λαμπρότατον παρασκευάσαντας

κατὰ σκηνὴν ἐμβαλεῖν εἰς τὰ σιτία πόαν τινὰ φαρμακώδη
δυναμένην διακόπτειν τὰς κοιλίας καὶ διακαθαίρειν.
γενομένου δὲ τούτου οἱ μὲν αὐτῶν καταληφθέντες ὑπὸ
τῶν Κελτῶν ἀπώλοντο, οἱ δὲ καὶ εἰς τοὺς ποταμοὺς
αὑτοὺς ἔρριψαν, ἀκράτορες τῶν γαστέρων γενόμενοι.»
HARPOKR. s. Νέων· Δημοσθένης ἐν τῶι ὑπὲρ Κτησιφῶντος
(XVIII 295). περὶ τῆς πρὸς Φίλιππον τούτου φιλίας Θεόπομπος ἐν
† β Φιλιππικῶν ἱστορεῖ.
– s. Ἱέραξ· ... ὅτι ὁ Ἱέραξ εἷς ἦν τῶν ὑπ' Ἀμφιπολιτῶν πεμφθέντων
πρέσβεων Ἀθήναζε, βουλομένων αὐτῶν Ἀθηναίοις
παραδοῦναι καὶ τὴν πόλιν καὶ τὴν χώραν, εἴρηκε Θεόπομπος ἐν γ
Φιλιππικῶν.
– s. Δάτος· πόλις ἐστὶ Θράικης σφόδρα εὐδαίμων· ἀπὸ
ταύτης γοῦν ἐλέγετό τις καὶ παροιμία ‘Δάτος ἀγαθῶν’. δεδηλώκασι δὲ
περί τε αὐτῆς καὶ τῆς παρακειμένης χώρας ὁτὲ μὲν τὸ Δάτον οὐδετέρως
λέγοντες, ὁτὲ δὲ τὴν Δάτον θηλυκῶς, ὡς ἀεὶ Ἔφορος ἐν τῆι δ (70 F 37)·
ἅπαξ δ' ἀρσενικῶς τὸν Δάτον Θεόπομπος γ Φιλιππικῶν. μετωνομάσθη
μέντοι ἡ πόλις τῶν Δατηνῶν Φίλιπποι, Φιλίππου τοῦ Μακεδόνων
βασιλέως κρατήσαντος αὐτῆς, ὡς Ἔφορός τε φησι καὶ Φιλόχορος ἐν τῆι
ε (III).

γρ. 2
ταῖς αὐλητρίσιν διατρίβοντες, οἱ δ' ἐν κύβοις καὶ πότοις

καὶ ταῖς τοιαύταις ἀκολασίαις διημερεύοντες· καὶ μᾶλ-
λον σπουδάζουσιν ὅπως ὄψων παντοδαπῶν τὰς τραπέζας
παραθήσονται πλήρεις ἢ τὸν αὑτῶν βίον ὅπως παρα-
σχήσονται κεκοσμημένον. Φαρσάλιοι δὲ πάντων», φησίν,
»ἀνθρώπων εἰσὶν ἀργότατοι καὶ πολυτελέστατοι.»
HARPOKR. s. Ἁλόννησος· ... μνημονεύει δὲ τῆς ἀμφις-
βητήσεως τῆς περὶ Ἁλοννήσου καὶ Θεόπομπος ἐν δ καὶ Ἀναξιμένης ἐν δ
139
Φιλιππικῶν (72 F 7).

– s. Ἠιών· ...... Θεόπομπος δ' ἐν τῆι δ φησὶν ὡς
Ἀθηναῖοι ἐκβαλόντες ἐκ Ἠιόνος Ἀμφιπολίτας κατέσκαψαν τὸ χωρίον.
DIDYM. zu Demosth. col. XII 43: περὶ μὲν γὰρ τὴν
Μεθώνης πολιορκίαν τὸν δεξιὸν ὀφθαλμὸν ἐξεκόπη (sc. Φίλιππος)
τοξεύματι πληγείς, ἐν ὧι τὰ μηχανώματα καὶ τὰς χωστρίδας λεγομένας
ἐφεώρα, καθάπερ ἐν τῆι δ τῶν περὶ αὐτὸν ἱστοριῶν ἀφηγεῖται
Θεόπομπος·
οἷς καὶ Μαρσύας ὁ Μακεδὼν (135 – 136 F 16) ὁμολογεῖ. ὁ δὲ Δοῦρις
(76 F 36) ...... HARPOKR. s. Παγασαί· Δημοσθένης ἐν Φιλιππικοῖς (I
9). ἐπίνειόν ἐστι Φεραίων αἱ Παγασαί, ὡς Θεόπομπος ἐν τῆι ε τῶν
Φιλιππικῶν δηλοῖ. STEPH. BYZ. s. Ἀμφαναί· πόλις Δωρική· Ἑκαταῖος
ἐν α

237a, γρ. 3
κατασκευασάμενος ἦν ὄργανα πολλὰ συμποσίου καὶ

συνουσίας. ὢν γὰρ φιλοπότης καὶ τὸν τρόπον ἀκόλαστος
καὶ βωμολόχους εἶχε περὶ αὑτὸν συχνοὺς καὶ τῶν περὶ
τὴν μουσικὴν ὄντων καὶ τῶν τὰ γέλοια λεγόντων. πιὼν
δὲ τὴν νύκτα πᾶσαν καὶ μεθυσθεὶς πολὺ καὶ πατάξας
ἀφεὶς ἅπαντας τοὺς ἄλλους ἀπαλλάττεσθαι ἤδη πρὸς
ἡμέραν ἐκώμαζεν ὡς τοὺς πρέσβεις τοὺς τῶν Ἀθη-
ναίων.»
ATHEN. III 12 p. 77 D E: ὁ Θεόπομπος δὲ ἐν τῆι
πεντηκοστῆι τετάρτηι τῶν Ἱστοριῶν κατὰ τὴν Φιλίππου φησὶν ἀρχὴν
περὶ τὴν Βισαλτίαν καὶ Ἀμφίπολιν καὶ Γραιστωνίαν τῆς Μακεδονίας
ἔαρος
μεσοῦντος τὰς μὲν συκᾶς σῦκα, τὰς δ' ἀμπέλους βότρυς, τὰς δ' ἐλαίας ἐν
ὧι χρόνωι βρύειν εἰκὸς ἦν αὐτὰς ἐλαίας ἐνεγκεῖν, καὶ εὐτυχῆσαι πάντα
Φίλιππον.

γρ. 14
Δελφοὺς παραγενομένωι * τῶι Πυδοδώρου τοῦ Σικυωνίου υἱῶι

ἀποκειρο-
μένωι τὴν κόμην, ὄντι καλῶι συγγενόμενον τὰ Συβαριτῶν ἀναθήματα,
στλεγγίδια χρυσᾶ τέσσαρα· τῆι Δεινιάδου δὲ αὐλητρίδι Βρομιάδι(?)
Φάυλλος καρχήσιον ἀργυροῦν Φωκαέων καὶ ςτέφανον χρυσοῦν κιττοῦ
140
Πεπαρηθίων. «αὕτη δέ» φησί «καὶ ἔμελλε τὰ Πύθια αὐλεῖν,

εἰ μὴ ὑπὸ τοῦ πλήθους ἐκωλύθη. τῶι δὲ Λυκόλα τῶι
τοῦ Τριχονείου υἱῶι Φυσκίδαι ὄντι καλῶι Ὀνόμαρχος
ἔδωκεν» φησί «στέφανον χρυσοῦν δάφνης, Ἐφεσίων
ἀνάθημα. οὗτος ὁ παῖς πρὸς Φίλιππον ἀχθεὶς ὑπὸ τοῦ πατρὸς
κἀκεῖ προαγωγευόμενος οὐδὲν λαβὼν ἀπεστάλη. τῶι Ἐπιλύκου τοῦ
Ἀμφιπολίτου υἱῶι ὄντι καλῶι Δαμίππωι * Πλεισθένους ἀνάθημα Ὀνό-
μαρχος ἔδωκε. Φαρσαλίαι τῆι Θεσσαλίδι ὀρχηστρίδι δάφνης στέφανον
χρυσοῦν Φιλόμηλος ἔδωκε Λαμψακηνῶν ἀνάθημα. αὕτη ἡ Φαρσαλία ἐν
Μεταποντίωι ὑπὸ τῶν ἐν τῆι ἀγορᾶι μάντεων, γενομένης φωνῆς ἐκ τῆς
δάφνης τῆς χαλκῆς, ἣν ἔστησαν Μεταποντῖνοι κατὰ τὴν Ἀριστέα τοῦ
Προκονησίου ἐπιδημίαν, ὅτ' ἔφησεν ἐξ Ὑπερβορέων παραγεγονέναι, ὡς
τάχιστα ὤφθη εἰς τὴν ἀγορὰν ἐμβαλοῦσα, ἐμμανῶν γενομένων τῶν
μάντεων
διεσπάσθη ὑπ' αὐτῶν. καὶ τῶν ἀνθρώπων ὕστερον ἀναζητούντων τὴν
αἰτίαν εὑρέθη διὰ τὸν τοῦ θεοῦ στέφανον ἀνηιρημένη.»
Nymphodorus Hist., Fragmenta Fragment 20, γρ. 2
Schol. Lucian. Lexiph. c. 6:

Ἀβυρτάκη: σκεύασμα βαρβαρικὸν διὰ καρδά-
μου καὶ πράσων. Νυμφόδωρος δὲ ἐν τρίτῳ Βαρβαρικῶν
νόμων φησὶν ὡς λυτικῷ τῆς κοιλίας χρῆσθαι τούτῳ
τοὺς βαρβάρους.
Clem. Alex. Strom. I, 21: Νυμφόδωρος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης ἐν τρίτῳ
Νομίμων Ἀσίας τὸν Ἆπιν τὸν ταῦρον τελευτήσαντα καὶ ταριχευθέντα εἰς
σορὸν ἀποτίθεσθαι τῷ ναῷ τοῦ τιμωμένου δαίμονος,
κἀντεῦθεν Σορόαπιν κληθῆναι καὶ Σάραπιν συνηθείᾳ
τινὶ τῶν ἐγχωρίων ὕστερον.
[LIBER DECIMUS TERTIUS?]
Schol. Soph. Oed. C. 337: Νυμφόδωρος δὲ ἐν τῷ
ιγʹ [ἐν τῷ γʹ scrib. videtur] τῶν [Νομίμων] Βαρ-
βαρικῶν γράφει οὕτως· «Ἔθεσι δὲ τὰ μὲν ἐναντίοις, τὰ
δὲ ὁμοίοις χρῶνται (sc. οἱ Αἰγύπτιοι) τοῖς Ἕλλησι. Τὸ
μὲν γὰρ ἐξίστασθαι τοῖς πρεσβυτέροις τοὺς νεωτέρους,
Publius Aelius Phlegon Paradox., Fragmenta Τόμ. -Jacobyʹ-F 2b,257,F,

fragment 37, γρ. 43
37
Τίτος Σερούιος Πωλλίων, Γαίου υἱός, πόλεως Βονωνίας. 38 Τίτος
141
Καμόριος Τέρτιος, Τίτου υἱός, πόλεως Φειδεντίας. 39 Τουρέλλη †

Φόρησις,
Γαίου ἀπελευθέρα, πόλεως Βονωνίας. 40 Κούιντος Κάσσιος Ῥοῦφος,
Κουίντου υἱός, πόλεως Ῥηγίου. 41 Κούιντος Λουκρήτιος Πρῖμος,
Κουίντου
υἱός, πόλεως Ῥηγίου. 42 Κούιντος Οὐέλιος, Ποπλίου υἱός, πόλεως
Βελίας.
43
Ἀντωνία Σεκούνδα, Ποπλίου θυγάτηρ, πόλεως Βελίας. 44 Ἀλβατία
Σαβίνα, *, πόλεως Πάρμης. 45 Σαλουία Οὐάρηνα, Ποπλίου θυγάτηρ,
πόλεως Βασιλείας. 46 Βαιβία Μαρκέλλα, Σέξτου θυγάτηρ, πόλεως Ὀρτι-
σίας. 47 Βαστία Ἀστικόσου, Μακεδὼν ἀπὸ Φιλίππων. 48 Βόνζης
Τόνου, Παροικοπόλεως, Μακεδών. 49 Φρόντων Ἀλβουτίου, Μακεδὼν
ἀπὸ
Φιλίππων. 50 Σάρκη Σκίλα, Μακέτις, Ἀμφιπολῖτις. 51 Αἰδέσιος Δίζα,
Παροικοπόλεως Μακεδών. 52 Βίθυς Διζάστου, Παροικοπόλεως τῆς
Μακε-
δόνων. 53 Ζαικεδένθης Μουκάσου, Παροικοπολίτης, Μακεδών. 54 Μάντις
Καιπρίζου, Μακεδὼν ἐξ Ἀμφιπόλεως. 55 Ἀλέξανδρος Δημητρίου, Τιανὸς
ἀπὸ Πόντου καὶ Βιθυνίας. 56 Γάζα Τίμωνος, Τιανὴ ἀπὸ Πόντου καὶ
Βιθυνίας. 57 Χρήστη Ἀντιπάτρου, Τιανή. 58 Χρυσίον Θεοφίλου,
Τιανή. 59 Ἱέρων Ἱέρωνος, Τιανός. 60 Μούζακος Μουκαντίου, Νικομη-
δεὺς Βιθυνίας. 61 Λούκιος Φιδικλάνιος Νέπως, Σινωπεύς. 62 Ἀλούκιος
Ἀπιλιούτας, ἀπὸ Λουσιτανίας πόλεως Ἰντεραμνησίας. 63 Ἄμβατος,
Δοκου-ρίου υἱός, τῆς αὐτῆς πόλεως. 64 Κάμαλος, Καντολγουνίου υἱός,
τῆς αὐτῆς πόλεως. 65 Κέλτιος, Πελλίου υἱός, πόλεως Ἀπειλοκαρίου. 66
Ἀρρούντιος,
Hermogenes Rhet., Περὶ ἰδεῶν λόγου Κεφ. 2,τμ. 1, γρ. 96
ὅτι ὁ λόγος ὁ τμητικὸς ποτὲ μὲν ἔστιν, οὐ μὴν δοκεῖ

γε εἶναι τμητικός, ποτὲ δὲ δοκεῖ μὲν εἶναι τοιοῦτος,
οὐ μὴν τέμνει γε ὡς ἀληθῶς τὰ πράγματα, ποτὲ δὲ
ἀμφότερα, καὶ τέμνει καὶ δοκεῖ τέμνειν. κείσεται δὲ
αὐτοῦ καὶ παραδείγματα καθ' ἕκαστον τούτων ὀλίγον
ὕστερον, ἔνθα καὶ σαφέστερόν τι περὶ τούτων ἐροῦμεν.
Νῦν δὲ πρῶτον περὶ τῶν σχημάτων λέξομεν, ἃ τμη-
τικὰ ὄντα κατ' ἀνάγκην ἐστὶ καὶ γοργά. σχήματα μὲν
οὖν τοῦ εἴδους τάδε. τὸ ἀσύνδετον κομματικόν, οἷον
»προσῆλθε τῇ βουλῇ, προβούλευμα ἐγράφη». τὸ κατ'
ὄνομα κομματικόν, οἷον ‘Ἀμφίπολιν, Πύδναν, Ποτί-
δαιαν, Μεθώνην, Παγασάς’, καὶ αἱ πυκναὶ καὶ δι'
ἐλαχίστου ἐξαλλαγαί, οἷον «τὸ πρῶτον Ἀμφίπολιν λα-
142
βών, μετὰ ταῦτα Πύδναν, πάλιν Ποτίδαιαν, Μεθώνην

αὖθις, εἶτα Θετταλίας ἐπέβη» καὶ τὰ ἑξῆς, οἵ τε δι'
ἐλαχίστου μερισμοὶ τὴν ἀνταπόδοσιν ἔχοντες, οἷον
»ἑσπέρα μὲν γὰρ ἦν, ἧκε δ' ἀγγέλλων τις ὡς τοὺς
πρυτάνεις, ὡς Ἐλάτεια κατείληπται». τὸ κατ' ἐπανα-
φορὰν κομματικόν, οἷον «ἐπὶ τοὺς νόμους καλεῖς, ἐπὶ
σαυτὸν καλεῖς». τὸ κατ' ἀντιστροφὴν κομματικὸν «ταξι-
άρχους παρ' ὑμῶν, ἄρχοντας παρ' ὑμῶν». αἱ ταχεῖαι
Hermogenes Rhet., Περὶ ἰδεῶν λόγου Κεφ. 2,τμ. 1, γρ. 98
οὐ μὴν τέμνει γε ὡς ἀληθῶς τὰ πράγματα, ποτὲ δὲ

ἀμφότερα, καὶ τέμνει καὶ δοκεῖ τέμνειν. κείσεται δὲ
αὐτοῦ καὶ παραδείγματα καθ' ἕκαστον τούτων ὀλίγον
ὕστερον, ἔνθα καὶ σαφέστερόν τι περὶ τούτων ἐροῦμεν.
Νῦν δὲ πρῶτον περὶ τῶν σχημάτων λέξομεν, ἃ τμη-
τικὰ ὄντα κατ' ἀνάγκην ἐστὶ καὶ γοργά. σχήματα μὲν
οὖν τοῦ εἴδους τάδε. τὸ ἀσύνδετον κομματικόν, οἷον
»προσῆλθε τῇ βουλῇ, προβούλευμα ἐγράφη». τὸ κατ'
ὄνομα κομματικόν, οἷον ‘Ἀμφίπολιν, Πύδναν, Ποτίδαιαν, Μεθώνην,
Παγασάς’, καὶ αἱ πυκναὶ καὶ δι'
ἐλαχίστου ἐξαλλαγαί, οἷον «τὸ πρῶτον Ἀμφίπολιν λα-
βών, μετὰ ταῦτα Πύδναν, πάλιν Ποτίδαιαν, Μεθώνην
αὖθις, εἶτα Θετταλίας ἐπέβη» καὶ τὰ ἑξῆς, οἵ τε δι'
ἐλαχίστου μερισμοὶ τὴν ἀνταπόδοσιν ἔχοντες, οἷον
»ἑσπέρα μὲν γὰρ ἦν, ἧκε δ' ἀγγέλλων τις ὡς τοὺς
πρυτάνεις, ὡς Ἐλάτεια κατείληπται». τὸ κατ' ἐπανα-
φορὰν κομματικόν, οἷον «ἐπὶ τοὺς νόμους καλεῖς, ἐπὶ
σαυτὸν καλεῖς». τὸ κατ' ἀντιστροφὴν κομματικὸν «ταξι-
άρχους παρ' ὑμῶν, ἄρχοντας παρ' ὑμῶν». αἱ ταχεῖαι
καὶ δι' ἐλαχίστου συμπλοκαί, οἷον «καὶ σπουδαῖα νο-
μίζων, ὦ Ἀθηναῖοι, καὶ ἀναγκαῖα τῇ πόλει, περὶ ὧν
Alexander Rhet., Soph., De figuris Σελ. 23, γρ. 14
καὶ τὰ ἑξῆς. καὶ ὡς ὁ Δημοσθένης, δῆλον γάρ, ὅτι

σὺ μὲν ἀλγεῖς ἐπὶ τοῖς τῶν Θηβαίων ἀτυχήμα-
σιν, κτήματα ἔχων ἐν τῇ Βοιωτίᾳ, ἐγὼ δὲ
χαίρω, ὃς εὐθὺς ἐξῃτούμην ὑπὸ τοῦ ταῦτα
πεποιηκότος. εἴδη δὲ τῆς εἰρωνείας τέτταρα, ἀστεϊ-
σμός, μυκτηρισμός, σαρκασμός, χλευασμός.
143
ιθʹ. ΠΕΡΙ ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΩΣ.
Παράλειψις δέ ἐστιν, ὅταν δοκοῦντές τι παραλιπεῖν

μηδὲν ἧττον λέγωμεν αὐτό, ὡς Δημοσθένης, ἀλλὰ τί
ἐχρῆν με ποιεῖν, ἤδη γὰρ σὲ ἐρωτῶ, πάντα
ταῦτα ἀφείς, Ἀμφίπολιν, Πύδναν, Ποτί-
δαιαν, οὐδενὸς τούτων μέμνημαι, Σέρριον
δὲ καὶ Δορίσκον καὶ τὴν Πεπαρήθου πόρθη-
σιν οὐδ' εἰ γέγονεν οἶδα, καὶ πάλιν, ὅσα μὲν οὖν
τοὺς χορευτὰς ἐναντιούμενος ἡμῖν ἀφεθῆναι
τῆς στρατείας ἠνώχλησε, καὶ προβαλλόμενος
καὶ χειροτονῶν αὑτὸν εἰς Διονύσια ἐπιμελη-
τήν, ἐάσω, καὶ πάλιν, τὴν μὲν ἀσέλγειαν καὶ τὴν
ὕβριν Μειδίου καὶ τὰ λοιπὰ ἄπειρα ὄντα
κακὰ ἐάσω. καὶ οὔτε τόδε λέγω οὔτε τόδε, οὐδ'
ὡς ἠδίκησεν τὴν πόλιν οὗτος. καὶ πάλιν, οὔτε
Alexander Rhet., Soph., De figuris

Σελ. 33, γρ. 4
Ἕλλησιν ἐγένετο· ἐνταῦθα γὰρ τὸ δὴ προσκείμενον

τῷ λόγῳ παρέσχε κόσμον, ἀφαιρεθὲν δὲ οὐδὲν λυμαί-
νεται τὴν διάνοιαν. πάλιν, ἐκεῖνος Καλλίστρατος
[ἐκρίνετο]· τὸ γὰρ ἐκεῖνος προσκείμενον ἔμφασίν τινα
μεγέθους περὶ τὸν ἄνδρα δηλοῖ.
ιβʹ. ΠΕΡΙ ΑΣΥΝΔΕΤΟΥ Η ΔΙΑΛΥΣΕΩΣ.
Κατὰ τοῦτο τὸ σχῆμα τοὺς συνδέσμους αἴροντες

τοὺς ὀφείλοντας τὰ κῶλα συνάπτειν οὕτω φαμὲν τὸν
λόγον, ὡς ἔχει τὰ τοιαῦτα, εἰ δ' ὁμοίως ἁπάντων
τὸ ἀξίωμα, τὴν ἡγεμονίαν παρείλετο, καὶ πά-
λιν, Ἀμφίπολιν, Πύδναν, Ποτίδαιαν, Ἁλόν-
νησον, οὐδενὸς τούτων μέμνημαι.
ιγʹ. ΠΕΡΙ ΕΛΛΕΙΨΕΩΣ.

144
Ἔλλειψις δὲ γίνεται, ὅταν ὀνόματα πολλὰ περιῃρη-

μένα χρὴ ὀνομαστὶ μὴ κειμένων, ὅτε δέ τι νοεῖται πλέον,
ὡς ὁ Δημοσθένης, εἴ τις ἐπακολουθῶν ἐπὶ τὸ
μνῆμα διεξίοι, εἰ τὸ καὶ τὸ ἐποίησεν, οὐκ ἂν
ἀπέθανεν· ἐμβρόντητε, εἶτα νῦν λέγεις; νοεῖ-
ται γὰρ τὸ φαίη ἄν τις πρὸς αὐτὸν ἢ εἴποι. καὶ πάλιν,
μέλει δ' οὐδενὶ οὐδὲ μέμνηται, καὶ γὰρ ἐνταῦθα
ἐλλείπει τὸ οὐδείς· πάθους δὲ ἔμφασιν ἔχει τὸ σχῆμα.
Rhetorica Anonyma, Περὶ τῶν τοῦ λόγου σχημάτων Τόμ. 3, σελ. 140,
γρ. 1
τος πολέμου, οὐ δι' ἐμέ, οὐ γὰρ ἔγωγε ἐπολι-

τευόμην πω πότε, πρῶτον μὲν ὑμεῖς οὕτω διέ-
κεισθε, ὥστε Φωκέας μὲν ἐβούλεσθε, καὶ ἑξῆς.
ΠΕΡΙ ΤΜΗΤΙΚΟΥ ΣΧΗΜΑΤΟΣ.
Τμητικὸν δέ ἐστι τὸ τέμνον τὸν λόγον καὶ μεταβαῖ-

νον ἀπὸ προσώπου εἰς πρόσωπον, ἢ ἀπὸ πράγματος εἰς
πρᾶγμα· δεῖ δὲ εἰδέναι, ὅτι πολλάκις ἐστὶ τμητικός, ποτὲ
δὲ καὶ ἔστι καὶ φαίνεται. τοῦ τοίνυν σχήματος τούτου
εἴδη εἰσὶ ταῦτα, πρῶτον τὸ ἀσύνδετον κομματικόν, οἷον
προσῆλθε τῇ βουλῇ, προβούλευμα ἔγραψε.
δεύτερον τὸ κατ' ὄνομα τεμνόμενον, Ἀμφίπολιν, Πο-
τίδαιαν, Μεθώνην, Παγασάς. τρίτον καὶ αἱ δι'
ἐλαχίστου ἐξαλλαγαί, οἷον τὸ Ἀμφίπολιν λαβεῖν,
μετὰ ταῦτα Πύδναν, πάλιν Ποτίδαιαν, Με-
θώνην αὖθις, εἶτα Θεσσαλίας ἐπέβη. τέταρτον
τέμνουσι καὶ οἱ δι' ἐλαχίστου μερισμοὶ τὴν ἀνταπόδοσιν
ἔχοντες, οἷον ἑσπέρα μὲν γὰρ ἦν, ἧκε δ' ἀγγέλ-
λων τις ὡς τοὺς πρυτάνεις ὡς Ἐλάτεια κατεί-
ληπται. πέμπτον τὸ κατ' ἐπαναφορὰν κομματικόν,
ταξιάρχους παρ' ὑμῶν, ἱππάρχους παρ' ὑμῶν.
ἕκτον αἱ ταχεῖαι καὶ δι' ἐλαχίστου συμπλοκαί, καὶ σπου
Rhetorica Anonyma, Περὶ τῶν τοῦ λόγου σχημάτων

Τόμ. 3, σελ. 140, γρ. 3
145
κεισθε, ὥστε Φωκέας μὲν ἐβούλεσθε, καὶ ἑξῆς.
ΠΕΡΙ ΤΜΗΤΙΚΟΥ ΣΧΗΜΑΤΟΣ.
Τμητικὸν δέ ἐστι τὸ τέμνον τὸν λόγον καὶ μεταβαῖ-

νον ἀπὸ προσώπου εἰς πρόσωπον, ἢ ἀπὸ πράγματος εἰς
πρᾶγμα· δεῖ δὲ εἰδέναι, ὅτι πολλάκις ἐστὶ τμητικός, ποτὲ
δὲ καὶ ἔστι καὶ φαίνεται. τοῦ τοίνυν σχήματος τούτου
εἴδη εἰσὶ ταῦτα, πρῶτον τὸ ἀσύνδετον κομματικόν, οἷον
προσῆλθε τῇ βουλῇ, προβούλευμα ἔγραψε.
δεύτερον τὸ κατ' ὄνομα τεμνόμενον, Ἀμφίπολιν, Πο-
τίδαιαν, Μεθώνην, Παγασάς. τρίτον καὶ αἱ δι'
ἐλαχίστου ἐξαλλαγαί, οἷον τὸ Ἀμφίπολιν λαβεῖν,
μετὰ ταῦτα Πύδναν, πάλιν Ποτίδαιαν, Με-
θώνην αὖθις, εἶτα Θεσσαλίας ἐπέβη. τέταρτον
τέμνουσι καὶ οἱ δι' ἐλαχίστου μερισμοὶ τὴν ἀνταπόδοσιν
ἔχοντες, οἷον ἑσπέρα μὲν γὰρ ἦν, ἧκε δ' ἀγγέλ-
λων τις ὡς τοὺς πρυτάνεις ὡς Ἐλάτεια κατεί-
ληπται. πέμπτον τὸ κατ' ἐπαναφορὰν κομματικόν,
ταξιάρχους παρ' ὑμῶν, ἱππάρχους παρ' ὑμῶν.
ἕκτον αἱ ταχεῖαι καὶ δι' ἐλαχίστου συμπλοκαί, καὶ σπου-
δαῖα νομίζω καὶ ἀναγκαῖα τῇ πόλει, ὦ Ἀθη-
ναῖοι, περὶ ὧν βουλεύεσθε, ἐφ' ἃ παρελήλυθα.
Aelius Theon Rhet., Progymnasmata Σελ. 91, γρ. 2
ὅπλοις εἰς Πλάταιαν τῆς Βοιωτίας, οὖσαν Ἀθηναίων

ξυμμαχίδα, οὔτε τὰς πύλας ἀνέῳξαν Ναυκλείδης τε καὶ
οἱ μετ' αὐτοῦ, καὶ οὕτω μέχρι τέλους. ἔστι δὲ καὶ ἄλλος
τρόπος ἀσύνδετος καλούμενος, ὅταν τοὺς συνδέοντας
τὴν φράσιν συνδέσμους παραλείπωμεν, οἷον Θηβαίων
ἄνδρες ὀλίγῳ πλείους τριακοσίων εἰσῆλθον περὶ πρῶτον
ὕπνον σὺν ὅπλοις εἰς Πλάταιαν τῆς Βοιωτίας, οὖσαν
Ἀθηναίων συμμαχίδα· ἀνέῳξαν αὐτοῖς τὰς πύλας Ναυ-
κλείδης τε καὶ οἱ μετ' αὐτοῦ, ἔθεντο εἰς τὴν ἀγορὰν τὰ
ὅπλα. ὁμοίως δὲ καὶ τὰ ἑξῆς. καὶ παρὰ Δημοσθένει Ἀμ-
φίπολιν, Πύδναν, Ποτίδαιαν, Ἁλόννησον, οὐδενὸς τού-
των μέμνημαι. ἔτι καὶ πάλιν· ἀλλ' ἐφ' Ἑλλήσποντον οἴ-
χεται, πρότερον ἧκεν ἐπ' Ἀμβρακίαν, Ἦλιν ἔχει, τηλι-
καύτην πόλιν ἐν Πελοποννήσῳ· Μεγάροις ἐπεβούλευσε
πρῴην. ἔστι δὲ καὶ τούτους ἀλλήλοις ἐπιπλέκειν τοὺς
146
τρόπους καὶ μικτὸν ἐκ δυοῖν ἢ πλειόνων ποιεῖν, ὡς τοῦ

διηγήματος τὰ μὲν ἀπαγγεῖλαι κατὰ τὸν τοῦ ἀποφαινο-
μένου τρόπον, τὰ δὲ ἀσυνδέτως, τὰ δὲ ὅπως ἄν τις βού-
λοιτο ποικίλλων τὴν φράσιν.
Demetrius Rhet., De elocutioneτμ. 196, γρ. 6
ὄρνιθι, ἀποπατοῦντι κατὰ τῶν ἀγαλμάτων· καὶ γὰρ κινήσεις πολ-

λὰς παρέχει τῷ ὑποκριτῇ ὁ ἐπὶ τὰ τόξα δρόμος καὶ ἡ πρὸς τὸν
ἀέρα ἀνάβλεψις τοῦ προσώπου διαλεγομένου τῷ κύκνῳ, καὶ ἡ λοιπὴ
πᾶσα διαμόρφωσις πρὸς τὸν ὑποκριτὴν πεποιημένη. ἀλλ' οὐ περὶ
ὑποκρίσεως ἡμῖν τὰ νῦν ὁ λόγος.
Φευγέτω δὲ ἡ σαφὴς γραφὴ καὶ τὰς ἀμφιβολίας, σχήματι δὲ
χρήσθω τῇ ἐπαναλήψει καλουμένῃ. ἐπανάληψις δέ ἐστι συνδέσμου
ἐπιφορὰ τοῦ αὐτοῦ ἐν τοῖς διὰ μακροῦ ἐπιφερομένοις λόγοις, οἷον
ὅσα μὲν ἔπραξεν Φίλιππος, καὶ ὡς τὴν Θρᾴκην κατεστρέ-
ψατο, καὶ Χερρόνησον εἷλεν, καὶ Βυζάντιον ἐπολιόρκησεν,
καὶ Ἀμφίπολιν οὐκ ἀπέδωκεν, ταῦτα μὲν παραλείψω.
σχεδὸν γὰρ ὁ μὲν σύνδεσμος ἐπενεχθεὶς ἀνέμνησεν ἡμᾶς τῆς προ-
θέσεως, καὶ ἀπεκατέστησεν ἐπὶ τὴν ἀρχήν.
Σαφηνείας δὲ ἕνεκεν καὶ διλογητέον πολλάκις· ἥδιον γάρ πως
τὸ συντομώτερον ἢ σαφέστερον· ὡς γὰρ οἱ παρατρέχοντες παρο-
ρῶνται ἐνίοτε, οὕτως καὶ ἡ λέξις παρακούεται διὰ τὸ τάχος.
Φεύγειν δὲ καὶ τὰς πλαγιότητας· καὶ γὰρ τοῦτο ἀσαφές,
ὥσπερ ἡ Φιλίστου λέξις, συντομώτερον δέ. παράδειγμα πλαγίας
λέξεως καὶ διὰ τοῦτο ἀσαφοῦς τὸ παρὰ Ξενοφῶντι, οἷον καὶ ὅτι
τριήρεις ἤκουεν περιπλεούσας ἀπ' Ἰωνίας εἰς Κιλικίαν
Τάμον ἔχοντα τὰς Λακεδαιμονίων καὶ αὐτοῦ Κύρου. τοῦτο
ἐξαιρῶν, διὰ νυκτὸς ἐξιὼν καὶ εἰσιὼν τὸν λίθον ἐναρ-

μόττων καὶ τοῦτο λανθάνων τῷ Κλέωνι τὸ πραττό-
μενον ὡμολόγησεν ὡς παίγνιον. ὁ δὲ τοῖς Ἀβυδηνοῖς
τὸ ἀπόρρητον ἐξαγορεύσας ἀσέληνον νύκτα παρατη-
ρήσας κατὰ τὴν ὑδρορρόην, τοῦ Θεοδώρου τὸν λίθον
ἐξῃρηκότος καὶ περὶ τὴν μοιχείαν ἀσχολουμένου, τοὺς
στρατιώτας ὑπεισήγαγεν, οἳ τοὺς φύλακας ἀνελόντες
τὰς πύλας ἔνδοθεν ἀνοίξαντες πᾶσαν δεξάμενοι τὴν
δύναμιν τῆς Σηστοῦ ῥᾳδίως ἐκράτησαν.
ΒΡΑΣΙΔΑΣ.
147
Βρασίδας Ἀμφίπολιν προδοθεῖσαν εἷλε καὶ τοῖς

προδόταις κελεύει κλεῖσαι τὰς πύλας καὶ λαβὼν τὰς
βαλανάγρας ἔρριψεν ὑπὲρ τὸ τεῖχος, ὅπως ἂν ἀμύ-
νοιντο τοὺς πολεμίους, εἰ καὶ κλίμακας προσθέντες
βιάζοιντο.
Βρασίδας περὶ Ἀμφίπολιν ἐπολιορκεῖτο ἐπὶ λόφου
καρτεροῦ προσβαλλόντων ἐν κύκλῳ τῶν πολεμίων. οἱ
μὲν δὴ δεδιότες, μὴ νύκτωρ ἀποδραίη, λίθοις περι-
ετείχιζον τὸν λόφον καὶ τεῖχος ὑψηλὸν ἤγειρον. οἱ δὲ
Λάκωνες ἠγανάκτουν, ὅτι μὴ προῆγεν αὐτοὺς εἰς μάχην,
ἀλλὰ περιτειχισθέντες αἴσχιστα λιμῷ ἁλώσοιντο· Βρα
ἐξῃρηκότος καὶ περὶ τὴν μοιχείαν ἀσχολουμένου, τοὺς

στρατιώτας ὑπεισήγαγεν, οἳ τοὺς φύλακας ἀνελόντες
τὰς πύλας ἔνδοθεν ἀνοίξαντες πᾶσαν δεξάμενοι τὴν
δύναμιν τῆς Σηστοῦ ῥᾳδίως ἐκράτησαν.
ΒΡΑΣΙΔΑΣ.
Βρασίδας Ἀμφίπολιν προδοθεῖσαν εἷλε καὶ τοῖς

προδόταις κελεύει κλεῖσαι τὰς πύλας καὶ λαβὼν τὰς
βαλανάγρας ἔρριψεν ὑπὲρ τὸ τεῖχος, ὅπως ἂν ἀμύ-
νοιντο τοὺς πολεμίους, εἰ καὶ κλίμακας προσθέντες
βιάζοιντο.
Βρασίδας περὶ Ἀμφίπολιν ἐπολιορκεῖτο ἐπὶ λόφου
καρτεροῦ προσβαλλόντων ἐν κύκλῳ τῶν πολεμίων. οἱ
μὲν δὴ δεδιότες, μὴ νύκτωρ ἀποδραίη, λίθοις περι-
ετείχιζον τὸν λόφον καὶ τεῖχος ὑψηλὸν ἤγειρον. οἱ δὲ
Λάκωνες ἠγανάκτουν, ὅτι μὴ προῆγεν αὐτοὺς εἰς μάχην,
ἀλλὰ περιτειχισθέντες αἴσχιστα λιμῷ ἁλώσοιντο· Βρα-
σίδας αὐτὸς ἔφη τὸν καιρὸν τῆς μάχης εἰδέναι. ἐπεὶ
δὲ τὸ πλεῖστον τοῦ λόφου περιετετείχιστο, λοιπὸν δὲ
ἦν ἀτείχιστον ὅσον πλέθρον αὔταρκες, τοῖς μετ' αὐτοῦ
πρὸς μάχην παρήγγειλε τοῦτον εἶναι τὸν καιρὸν ὁρ-
μῶσιν ἐπὶ τὴν ἔξοδον. καὶ δὴ ὁρμήσαντες πολλοὺς
148
δὲ τὸ πλεῖστον τοῦ λόφου περιετετείχιστο, λοιπὸν δὲ

ἦν ἀτείχιστον ὅσον πλέθρον αὔταρκες, τοῖς μετ' αὐτοῦ
πρὸς μάχην παρήγγειλε τοῦτον εἶναι τὸν καιρὸν ὁρ-
μῶσιν ἐπὶ τὴν ἔξοδον. καὶ δὴ ὁρμήσαντες πολλοὺς
τῶν πολεμίων διαφθείραντες ἐσώθησαν· ἡ γὰρ στενο-
χωρία ἐλάττονας ὄντας οὐκ ἔβλαψεν· ὁ δὲ περιτειχισμὸς
ὠφέλησε κωλύσας μηδένα κατὰ νώτου πολέμιον αὐτῶν
γενέσθαι, ὥστε τῷ τείχει τῶν ἐναντίων τὸ μὲν ἐκείνων
πλῆθος ἀχρεῖον, ἡ δὲ ἔξοδος ἀσφαλεστέρα τοῖς Λάκω-
σιν ἐγένετο.
Βρασίδας ἐπ' Ἀμφίπολιν ἐλθὼν λάθρα καὶ συν-
ιδὼν ταραχὴν τῶν ἔνδον οὐχ ἡγούμενος ἀσφαλῆ τὴν
ἐξ ἀπονοίας μάχην ἐκήρυξεν Ἀθηναίοις μὲν ἄδειαν
ὑποσπόνδοις ἀπιοῦσι καὶ τὰ σφῶν αὐτῶν ἔχουσιν,
Ἀμφιπολίταις δὲ αὐτόνομον τὴν πατρίδα, εἰ σύμμαχοι
Λακεδαιμονίων γένοιντο. τῷ κηρύγματι πεισθέντες
Ἀθηναῖοι μὲν ἀπαλλάσσονται, Ἀμφιπολῖται δὲ Λακε-
δαιμονίοις προσέθεντο· Βρασίδας δὲ Ἀμφίπολιν καθ'
ὁμολογίαν προσεκτήσατο.
Βρασίδας νυκτὸς ἐπιπλέων Σκιώνῃ τριήρη φιλίαν
προπλεῖν ἔταξεν· αὐτὸς δὲ ἐν ὑπηρετικῷ κατόπιν εἵπετο,
τῶν πολεμίων διαφθείραντες ἐσώθησαν· ἡ γὰρ στενο-

χωρία ἐλάττονας ὄντας οὐκ ἔβλαψεν· ὁ δὲ περιτειχισμὸς
149
ὅπως, εἰ μέν τι μεῖζον τοῦ ὑπηρετικοῦ πολέμιον ἐπι-
φανείη σκάφος, ἡ τριήρης ἀμύνοι, εἰ δὲ ἀντίπαλος
ἄλλη τριήρης, ἐν ὅσῳ πρὸς ἐκείνην διαγωνίζεται, αὐτὸς
ἐν τῷ ὑπηρετικῷ διασωθῆναι φθάσειεν.

Βρασίδας ἐν τόπῳ στενῷ προσκειμένων κατὰ τὴν
οὐραγίαν τῶν πολεμίων ἐκέλευσεν ἀπὸ λόφου κόπτον

150

Βρασίδας ἐν τόπῳ στενῷ προσκειμένων κατὰ τὴν
οὐραγίαν τῶν πολεμίων ἐκέλευσεν ἀπὸ λόφου κόπτον-
τας ἐν μέρει ξύλα κομίζειν· τὴν δὲ ὕλην πῦρ ἐμβαλὼν
δὴ πολέμιοι πονέσαντες εἰρεσίᾳ ἀσθενῶς τὰς κώπας

ἀνέφερον· Τιμόθεος δὲ ἀκμαίοις πληρώμασιν ἐπαν-
αχθεὶς ναυμαχῶν ἐνίκησεν.
Τιμόθεος τὴν Ὀλυνθίαν βουλόμενος παρελθεῖν
δεδοικὼς τὸ ἱππικὸν τῶν Ὀλυνθίων ἔταξε τὸ στρατό-
πεδον εἰς ἑτερόμηκες πλινθίον τὰ μὲν σκευοφόρα καὶ
τὴν ἵππον εἰς τὸ μέσον λαβὼν, τὰς δὲ ἁμάξας πυκνὰς
ἄγων καὶ συνηρτημένας, τοὺς δὲ ὁπλίτας τούτων ἔξω-
θεν περιβαλὼν, ὥστε τοῖς Ὀλυνθίοις ἱππεῦσιν ἀδύ-
νατος ἦν ἡ ἱππασία.
Τιμόθεος περὶ Ἀμφίπολιν ἐστρατοπέδευεν. ἤγ-
γειλέ τις ἑσπέρας ἀθροίζεσθαι τοὺς πολεμίους ἐπ'
αὐτόν, καὶ ὡς πολλαπλάσιοι τὸ πλῆθος ὄντες τῆς
ὑστεραίας ἐπιθήσοιντο. ὁ δὲ τοῖς μὲν στρατιώταις οὐ
προεῖπε τῶν πολεμίων τὸ πλῆθος, ἵνα μὴ καταπλαγεῖεν·
αὐτὸς δὲ ὡς ἐπιθησόμενος αὐτοῖς ὀλίγοις οὖσι καὶ
ἀτάκτοις τὸ μὲν ἀχρεῖον τοῦ πλήθους προέπεμπε διὰ
τῶν δυσπόρων, ᾗπερ ἥκιστα οἱ πολέμιοι παραφυλάξειν
ἔμελλον. αὐτὸς δὲ τὴν φάλαγγα ἐκίνησε τοὺς ψιλοὺς
τελευταίους ἐπιτάξας, τὰς δὲ τριήρεις ἐν τῷ Στρυμόνι
ποταμῷ πληρῶσαι οὐ δυνηθεὶς ἐνέπρησεν·
Φίλιππος τοῖς Μεθωναίων τείχεσι κλίμακας προς-

ήγαγεν καὶ δι' αὐτῶν πολλοὺς Μακεδόνας ἀνεβίβασε
πολιορκητάς. ἐπεὶ δὲ ἀνέβησαν ἐπὶ τὰ τείχη, ἀφεῖλε
151
τὰς κλίμακας, ὅπως ἐλπίδα τοῦ καταβῆναι μὴ ἔχοντες

προθυμότερον τῶν τειχῶν κρατήσειαν.
Φίλιππος ἐνέβαλεν εἰς τὴν Ὀρβηλίων χώραν· ἡ
δέ ἐστι φαραγγώδης καὶ δασεῖα. καταδυομένων τῶν
βαρβάρων ἐς τὰ ἄλση καὶ τοὺς θάμνους, θηρευτικὰς
κύνας πολλὰς ἐξήγαγεν, αἳ τοὺς πολεμίους ἐξιχνεύουσαι
τοὺς πλείστους αὐτῶν ἐθήρευον.
Φίλιππος Ἀμφίπολιν ἀπαιτούμενος ὑπὸ Ἀθηναίων,
ὁμοῦ δὲ καὶ Ἰλλυριοῖς πολεμῶν οὐκ ἀπέδωκεν, ἀλλ'
ἀφῆκεν ἐλευθέραν· Ἀθηναῖοι δὲ ἠγάπησαν τὸ ἐλευ-
θέραν ἀφεῖσθαι. Φίλιππος, ὁπότε τῶν Ἰλλυριῶν κρα-
τήσας μείζω δύναμιν ἐκτήσατο, τηνικαῦτα πάλιν
Ἀμφίπολιν κατέσχεν Ἀθηναίων καταφρονήσας.
Φίλιππος ἐπολιόρκει Φαρκηδόνα πόλιν Θεσσαλι-
κήν· Φαρκηδόνιοι παρέδωκαν τὴν πόλιν. ὡς δὲ εἰς-
ῆλθον οἱ Φιλίππειοι μισθοφόροι, περιπταίουσιν ἐνέδρᾳ·
πολλοὶ γὰρ ἀπὸ τῶν στεγῶν καὶ τῶν πύργων ἔβαλλον
καὶ ἠκόντιζον. Φίλιππος πρὸς τὴν ἐνέδραν ὀξέως
Φίλιππος ἐνέβαλεν εἰς τὴν Ὀρβηλίων χώραν· ἡ

δέ ἐστι φαραγγώδης καὶ δασεῖα. καταδυομένων τῶν
βαρβάρων ἐς τὰ ἄλση καὶ τοὺς θάμνους, θηρευτικὰς
κύνας πολλὰς ἐξήγαγεν, αἳ τοὺς πολεμίους ἐξιχνεύουσαι
τοὺς πλείστους αὐτῶν ἐθήρευον.
Φίλιππος Ἀμφίπολιν ἀπαιτούμενος ὑπὸ Ἀθηναίων,
ὁμοῦ δὲ καὶ Ἰλλυριοῖς πολεμῶν οὐκ ἀπέδωκεν, ἀλλ'
ἀφῆκεν ἐλευθέραν· Ἀθηναῖοι δὲ ἠγάπησαν τὸ ἐλευ-
θέραν ἀφεῖσθαι. Φίλιππος, ὁπότε τῶν Ἰλλυριῶν κρα-
τήσας μείζω δύναμιν ἐκτήσατο, τηνικαῦτα πάλιν
Ἀμφίπολιν κατέσχεν Ἀθηναίων καταφρονήσας.
Φίλιππος ἐπολιόρκει Φαρκηδόνα πόλιν Θεσσαλι-
κήν· Φαρκηδόνιοι παρέδωκαν τὴν πόλιν. ὡς δὲ εἰς-
ῆλθον οἱ Φιλίππειοι μισθοφόροι, περιπταίουσιν ἐνέδρᾳ·
πολλοὶ γὰρ ἀπὸ τῶν στεγῶν καὶ τῶν πύργων ἔβαλλον
καὶ ἠκόντιζον. Φίλιππος πρὸς τὴν ἐνέδραν ὀξέως
ἀντεστρατήγησεν. Ἦν τὰ ὄπισθεν τῆς πόλεως ἔρημα
τῶν πολιτῶν συνδραμόντων ἐπὶ τὴν ἐνέδραν. κατὰ
ταῦτα τοὺς Μακεδόνας προσβάλλειν ἐκέλευσε καὶ προς-
τιθέναι κλίμακας. ἀναβάντων δὲ ὑπὲρ τὸ τεῖχος, οἱ
Φαρκηδόνιοι τοῦ βάλλειν
152
ποιησάμενος τρεῖς ἡμέρας ἀπέπεμψε τοὺς βαρβάρους

καὶ διὰ τῆς νυκτὸς τὸν Στρυμόνα μετὰ τοῦ στρατεύ-
ματος διελθὼν τά τε ὀστᾶ τοῦ Ῥήσου κατώρυξε παρὰ
τὸν ποταμὸν καὶ τὸ χωρίον ἀποταφρεύσας ἐτείχιζε
πρὸς τὴν σελήνην, ἡμέρας δὲ οὐκ εἰργάζοντο. καὶ δὴ
[τὸ] πᾶν ἔργον ἐξετελέσθη τριῶν νυκτῶν. ὡς δὲ οἱ
βάρβαροι μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐλθόντες τὸ τεῖχος εἶδον
ἐγηγερμένον, ἐνεκάλουν Ἅγνωνι ὡς παραβάντι τὰς
σπονδάς, ὁ δὲ οὐδὲν ἔφη ἀδικεῖν· σπείσασθαι γὰρ
τρεῖς ἡμέρας, οὐ τρεῖς νύκτας. τούτῳ τῷ τρόπῳ τὰς
Ἐννέα ὁδοὺς Ἅγνων οἰκίσας τὴν πόλιν Ἀμφίπολιν
ἐκάλεσεν.
ΑΜΦΙΡΗΤΟΣ.
Ἀμφίρητος Ἀκάνθιος λῃσταῖς ἁλοὺς, ἐς Λῆμνον

ἀχθεὶς ἐν δεσμοῖς ἐφρουρεῖτο τῶν λῃστῶν λύτρα με-
γάλα ἐλπιζόντων· ὁ δὲ τροφῆς ἀποσχόμενος μίλτον
ὕδατι ἁλμυρῷ μίξας ἔπιεν. ἐπεὶ δὲ διεχώρησεν, οἱ
λῃσταὶ νομίσαντες αἵματος ῥύσιν αὐτῷ γεγονέναι τῶν
δεσμῶν ἀνῆκαν, ὡς μὴ διὰ τὴν νόσον ἀποθάνοι καὶ
δὴ τῶν λύτρων ἀπολουμένων. ὁ δὲ λυθεὶς, νύκτωρ
ἀποδρὰς, ἁλιάδος ἐπιβὰς εἰς Ἄκανθον διεσώθη.
Polyaenus Rhet., Excerpta Polyaeni Excerpt 4,τμ. 2, γρ. 3
Περὶ τοῦ πῶς ἄν τις τοῖς πολεμίοις προσάγοιτο.
Ὅτι Πεισίστρατος μέρος πολεμίων ἀπαντήσας καὶ τρο-

πωσάμενος, ἐπειδὴ ἔμελλεν προσυπαντᾶν καὶ ἑτέρους πολε-
μίους, ἐσχηματίσατο σπονδὰς πεποιηκέναι πρὸς τοὺς προ-
τέρους. τούτῳ τῷ σχήματι κατηγωνίσατο καὶ αὐτῶν.
Ὅτι καὶ Βρασίδας τὰς ἐξ ἀπονοίας μάχας φεύγων δι-
σταγμὸν ἐνεποίει οἷς ἔμελλε πολιορκεῖν. οἷον ἐποίησεν εἰς
Ἀμφίπολιν κηρύξας τοῖς μὲν Ἀθηναίοις ὑποσπόνδοις ἀπιοῦσιν
153
ἄδειαν καὶ τὸ ἔχειν τὰ ἴδια, Ἀμφιπολίταις δὲ αὐτόνομον τὴν

πατρίδα, εἰ σύμμαχοι Λακεδαιμονίων γένοιντο.
Ὅτι καὶ Τιμόθεος πόλιν περιστρατοπεδεύσας ἀφώρισε
τόπον τοῖς στρατιώταις προνομεύειν, τὸ δὲ λοιπὸν παρα-
φυλάττειν μήτε οἰκίαν μήτε ἔπαυλιν καθαιροῦντας ἢ ἥμερον
δένδρον ἐκκόπτειν, εἰ μὴ μόνον τοὺς καρποὺς, ὅπως, εἰ μὲν
περιγένηται, κέρδος ἐκεῖθεν συλλέγοι, εἰ δὲ ὁ πόλεμος ἐκταθῇ,
τροφὰς καὶ καταγωγὰς ἔχοι.
Polyaenus Rhet., Excerpta Polyaeni Excerpt 4,τμ. 2, γρ. 4
Περὶ τοῦ πῶς ἄν τις τοῖς πολεμίοις προσάγοιτο.
Ὅτι Πεισίστρατος μέρος πολεμίων ἀπαντήσας καὶ τρο-

πωσάμενος, ἐπειδὴ ἔμελλεν προσυπαντᾶν καὶ ἑτέρους πολε-
μίους, ἐσχηματίσατο σπονδὰς πεποιηκέναι πρὸς τοὺς προ-
τέρους. τούτῳ τῷ σχήματι κατηγωνίσατο καὶ αὐτῶν.
Ὅτι καὶ Βρασίδας τὰς ἐξ ἀπονοίας μάχας φεύγων δι-
σταγμὸν ἐνεποίει οἷς ἔμελλε πολιορκεῖν. οἷον ἐποίησεν εἰς
Ἀμφίπολιν κηρύξας τοῖς μὲν Ἀθηναίοις ὑποσπόνδοις ἀπιοῦσιν
ἄδειαν καὶ τὸ ἔχειν τὰ ἴδια, Ἀμφιπολίταις δὲ αὐτόνομον τὴν
πατρίδα, εἰ σύμμαχοι Λακεδαιμονίων γένοιντο.
Ὅτι καὶ Τιμόθεος πόλιν περιστρατοπεδεύσας ἀφώρισε
τόπον τοῖς στρατιώταις προνομεύειν, τὸ δὲ λοιπὸν παρα-
φυλάττειν μήτε οἰκίαν μήτε ἔπαυλιν καθαιροῦντας ἢ ἥμερον
δένδρον ἐκκόπτειν, εἰ μὴ μόνον τοὺς καρποὺς, ὅπως, εἰ μὲν
περιγένηται, κέρδος ἐκεῖθεν συλλέγοι, εἰ δὲ ὁ πόλεμος ἐκταθῇ,
τροφὰς καὶ καταγωγὰς ἔχοι.
Xenocrates Phil., Testimonia, doctrina et fragmenta Fragment 3, γρ. 7
ταὶ μὲν γὰρ ἐπιβαλλόμενοι πεζογραφεῖν ἐπιτυγχάνουσι·

πεζογράφοι δὲ ἐπιτιθέμενοι ποιητικῇ πταίουσι· τῷ δῆλον
τὸ μὲν φύσεως εἶναι, τὸ δὲ τέχνης ἔργον. πέμπτος ἀνδριαν-
τοποιός· ἕκτος ᾄσματα γεγραφώς, ὥς φησιν Ἀριστόξενος.
Μαθηταὶ δ' αὐτοῦ Σπεύσιππος Ἀθηναῖος, Ξενοκράτης Καλ-
χηδόνιος, Ἀριστοτέλης Σταγειρίτης, Φίλιππος Ὀπούντιος,
Ἑστιαῖος Περίνθιος, Δίων Συρακόσιος, Ἄμυκλος Ἡρα-
κλεώτης, Ἔραστος καὶ Κορίσκος Σκήψιοι, Τιμόλαος Κυ-
ζικηνός, Εὐαίων Λαμψακηνός, Πύθων καὶ Ἡρακλείδης
Αἴνιοι, Ἱπποθάλης καὶ Κάλλιππος Ἀθηναῖοι, Δημήτριος
154
Ἀμφιπολίτης, Ἡρακλείδης Ποντικὸς καὶ ἄλλοι πλείους,

σὺν οἷς καὶ γυναῖκες δύο Λασθένεια Μαντινικὴ καὶ Ἀξιοθέα
Φλειασία, ἣ καὶ ἀνδρεῖα ἠμπίσχετο, ὥς φησι Δικαίαρχος.
ὥσπερ ὁ Κλεάνθης καὶ ὁ Ξενοκράτης βραδύτεροι δοκοῦν-
τες εἶναι τῶν συσχολαστῶν οὐκ ἀπεδίδρασκον ἐκ τοῦ μαν-
θάνειν οὐδ' ἀπέκαμνον, ἀλλὰ φθάνοντες εἰς ἑαυτοὺς ἔπαιζον,
ἀγγείοις τε βραχυστόμοις καὶ πινακίσι χαλκαῖς ἀπεικάζον-
τες, ὡς μόλις μὲν παραδεχόμενοι τοὺς λόγους, ἀσφαλῶς δὲ
καὶ βεβαίως τηροῦντες.
Socratis Epistulae, Epistulae Epistle 3,τμ. 1, γρ. 1
Σωκράτης Ξενοφῶντι.
Χαιρεφῶν ὃν τρόπον ὑφ' ἡμῶν σπουδάζεται οὐκ

ἀγνοεῖς, ᾑρημένος δὲ ὑπὸ τῆς πόλεως πρεσβευτὴς εἰς
Πελοπόννησον τάχ' ἂν καὶ πρὸς ὑμᾶς ἀφίκοιτο. τὰ
μὲν οὖν τῶν ξενίων εὐπόριστα ἀνδρὶ φιλοσόφῳ, τὰ δὲ
τῆς πορείας ἐπισφαλῆ καὶ μάλιστα διὰ τὰς αὐτόθι νῦν
ταραχὰς ὑπαρχούσας. ὧν ἐπιμεληθεὶς ἐκεῖνόν τε
σώσεις ἄνδρα φίλον καὶ ἡμῖν τὰ μάλιστα χαριῇ.
Σωκράτους.
Μνήσων ὁ Ἀμφιπολίτης ἐν Ποτιδαίᾳ μοι συνεστάθη.

οὗτος νῦν Ἀθήναζε ἔρχεται πρὸς τὸν δῆμον, ἐκπεσὼν
ὑπὸ τῶν οἴκοι τὰ γὰρ ἐκεῖ κεκίνηται μὲν ἤδη, οὔπω
δ' ἐστὶ φανερά, οἶμαι μέντοι οὐ πολλοῦ αὐτὰ δεήσειν
χρόνου. τούτῳ συλλαβόμενος αὐτόν τε ἄξιον ὄντα ποιή-
σεις εὖ καὶ τὰς πόλεις ἀμφοτέρας ὠφελήσεις, τὴν μὲν
τῶν Ἀμφιπολιτῶν, ἵνα μὴ ἀποστᾶσα ἀνήκεστόν τι
κινδυνεύσῃ παθεῖν, τὴν δ' ἡμετέραν, ὅπως μὴ καὶ
περὶ ἐκείνης πράγματα ἔχῃ, ὡς νῦν γε περὶ Ποτι-
δαίας μικροῦ δέομεν ἀπειρηκέναι.

155
Σωκράτους.

Σωκράτους.
Κριτοβούλῳ μὲν ἐντυχὼν παρεκάλουν πρὸς φιλοσο-

φίαν αὐτόν, ὃ δέ μοι δοκεῖ διανενοῆσθαι μᾶλλον ἐξορ-
μήσεσθαι πρὸς τὰ πολιτικά. αἱρήσεται οὖν τὴν πρὸς
ἐκεῖνα ἁρμόττουσαν παιδείαν καὶ τὸν ὑφηγησόμενον
ἐκλέξεται τῶν ὄντων τὸν κράτιστον. σχεδὸν δὲ νῦν
ἐπιδημοῦσιν οἱ δοκιμώτατοι Ἀθήνησι, καὶ πολλοὶ αὐτῶν
Cornelius Alexander Polyhist., Fragmenta Fragment 98-102, γρ. 7
ΠΕΡΙ ΣΥΡΙΑΣ.
Idem: Τάβαι, πόλις Λυδίας ... ἔστι καὶ ἄλλη

πόλις Καρίας Τάβαι· καὶ τρίτη τῆς Περαίας, ἣν Ἀλέ-
ξανδρος ἐν τῷ Περὶ Συρίας ἑρμηνεύει ἀγαθήν.
Ὠρωπὸς, πόλις Μακεδονίας ..., Εὐβοίας ..., ἔστι
καὶ τρίτη ἐν Συρίᾳ, κτισθεῖσα ὑπὸ Νικάτορος, περὶ ἧς
ὁ Πολυΐστωρ ἐν τῇ Περὶ Συρίας φησὶν οὕτω· «Ξενο-
φῶν ἐν ταῖς Ἀναμετρήσεσι τῶν ὀρῶν περὶ Ἀμφίπολιν
κεῖσθαι Ὠρωπὸν, ἣν πρότερον Τελμισσὸν καλεῖσθαι
ὑπὸ τῶν κτισάντων· ταύτην δ' ἔφασαν ὑπὸ Σελεύκου
τοῦ Νικάτορος ἐπικτισθεῖσαν Ὠρωπὸν καλεῖσθαι ὑπὸ
τῆς ἐν τῇ Ἑλλάδι Ὠρωποῦ.»
Androtion Hist., Fragmenta

Fragment 27, γρ. 1
156
ταξὺ Ὀρχομενοῦ καὶ Κορωνείας. ... Τὸ ἐθνικὸν, ἐκ

Μεταχοίου ... ἢ Μεταχοιάτης. ... Ἀνδροτίων δὲ ἐν τῷ
ζʹ Μεταχοίου ναέτης φησὶ, καὶ ἴσως περιφραστικῶς.
Steph. Byz.: Στρύμη, Πόλις Θρᾴκης, ὡς Ἀνδρο-
τίων ἑβδόμῳ.
LIBER VIII.
Stephanus Byz.: Ἀκόντιον, πόλις Ἀρκαδίας. ...

Ἔστι καὶ ἑτέρα Εὐβοίας ὡς Ξεναγόρας, καὶ Ἀνδρο-
τίων ὀγδόῃ.
LIBER XII.
Harpocrat.: Ἀμφίπολις. ... Πόλις αὕτη τῆς Θρᾴ-

κης· πρότερον δὲ Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλεῖτο, ὡς Ἀνδροτίων
ἐν δωδεκάτῃ Ἀτθίδος.
FRAGMENTA INCERTAE SEDIS.
Scholiastes Pind. Isthm. VII, 13: Ἀνδροτίων δέ

φησι φυγόντα ἐκ τῆς Φοινίκης τὸν Κάδμον μετὰ ἱκα-
νῶν σποράδων, κατελθεῖν εἰς Θήβας. Ὅθεν διὰ τὸ
συμμιγὲς καὶ σποράδην εἶναι, Σπαρτοὶ ἐκλήθησαν.
Οἱ δὲ Θηβαῖοι τὰ περὶ αὐτῶν ψευδῶς ἐτερατούργη-
σαν.
Anonymi Historici (FGrH), Chronicon Oxyrhynchi (P. Oxy. 1.12)

Τόμ. -Jacobyʹ-F 2b,255,F, fragment 1, γρ. 73
στάδιον, | ἦρχον δ' Ἀθήνησι Εὐθύκρι|τος Ἡγήμων Χρέμης Ἀντικλῆς.

ἐν | ταύτηι τῆι ὀλυμπιάδι ἐπὶ | τέσσαρα ἔτη Ἀλέξανδρος | τὰς λοιπὰς
πράξεις διεπρά|ξατο τὰ ἐν τῆι Ἀσίαι ἔθνη | [χει]ρ̣ούμενος.
(9) ὀλυμπιάδι | ἑκατοστῆι τεσσαρεσκαιδε|κάτηι ἐνίκα στάδιον Μι|κίνας
Ῥόδιος, ἦρχον δ' Ἀθήνησιν Ἡγησίας Κη[φις]ο|φῶν Φιλοκλῆς
Ἄ[ρχι]ππος. |
ταύτης κατὰ τὸ πρῶτον | ἔτος Ἀλέξανδρος ὁ βασιλεὺς | μετήλλαξε ἄρξας
ἔτη δέ|κα τρία, βιώσας δὲ ἔτη τριά|κοντα τρία. κατὰ δὲ τὸν | δεύτερον
Πτολεμαῖος ὁ Λά|γου εἰς Αἴγυπτον πεμφθεὶς | ἦρξε τῆς χώρας. κατὰ
δὲ τὸ τ| ἴκαι.
157
(10) ὀλυμπιάδι ἑκατοστῆι | πεντεκαιδεκάτ[ηι ἐνίκα] | στάδιον Δαμασίας

[Ἀμφιπο]|λίτης, ἦρχον δ' Ἀθή[νησι Νέ]|αιχμος Ἀπολλόδω[ρος
Ἄρ]|χιππος Δημογένης. τού|των κατὰ τὸν πρ[ῶτον Ἀν]|τίπατρος
διαδεξάμενος | τὴν ἐν Μακεδονί[αι βασιλεί]|αν ἐν Λαμίαι
παραταξά|μενος τοῖς Ἕλλησι κ̣[ατεπο]|λέμησεν αὐτούς. Ῥωμαῖοι | δὲ
παραταξάμε[νοι τοῖς Σαυ]|νείταις ἡττή[θησαν. κατὰ] | δὲ τὸν δεύτερον
Ἀ[ντίπα]|τρος εἰς Ἀσίαν δια[βὰς ἐπὶ] | Περδίκκαν τὸν δεύτ[ερον
δι]|αμερισμὸν τοῖς δι[αδεχο]|μένοις Ἀλέξανδρ[ον ἐποί]|ησεν, ἐν ὧι πάλιν
Πτολεμαῖ[ος ἦν]. κατὰ δὲ τὸν [τρίτον] | Ῥωμαῖοι
παραταξάμε|νοι Σαυνείταις ἐνίκησαν | καὶ τοὺς αἰχμαλωτισθέν|τας αὐτῶν
ἐν τῆι προτέ|ραι μάχηι ἀπέλαβον.
(11) ὀλυμ|πιάδι ἑκατοστῆι ἑκκαιδε|κάτηι ἐνίκα στάδιον [Δημο]|σθένης
Λάκων, ἦρχον δ' Ἀ|θήνησι Δημοκ[λείδης Πρα]|ξίβουλος Νικ[όδωρος
Θε]|όδωρος.
Chrysippus Phil., Fragmenta quae ad explicationem carminum

Homericorum pertinent Fragment 769, γρ. 2
ποιοῦν ἐγχρονίζειν, ἀλλ' ἀποδέχεται τὸ χειρουργικὸν καὶ φαρμακευτικόν,

ᾧ ἐχρῆτο Ἀρχιγένης, ὁ στρατόπεδον θεραπεύων· φησὶ δὲ καὶ Σοφοκλῆς
οὐ πρὸς ἰατροῦ σοφοῦ
θρηνεῖν ἐπῳδὰς πρὸς στομῶντι τραύματι (Ai 582)
ἢ διὰ πενίαν· καὶ καλῶς φησιν ὁ Θέογνις·
χρὴ πενίην φεύγοντα etc.
ἢ διὰ λῆρον· ὥσπερ γὰρ ἐκεῖ ἡ μέθη ἔλυε τὸ συμπόσιον, οὕτως κἀνταῦθα
ἔστι τινὰ ἐξαγαγεῖν ἑαυτὸν διὰ λῆρον· οὐδὲν γάρ ἐστι λῆρος, εἰ μὴ
φυσικὴ
μέθη· καὶ οὐδέν ἐστι μέθη, εἰ μὴ προαιρετικὸς λῆρος· καὶ ταῦτα μὲν περὶ
τούτου.
Scholia in Homeri Iliadem A 129. Ζώϊλος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης καὶ
Χρύσιππος ὁ Στωϊκὸς σολοικίζειν οἴονται τὸν ποιητὴν ἀντὶ
ἑνικοῦ πληθυντικῷ χρησάμενον ῥήματι· τὸ γὰρ δῶσι φασὶ πληθυντι-
κόν· ἀγνοοῦσι δὲ etc.
Scholia in Homeri. Iliad. Α 405. ὅς ῥα παρὰ Κρονίωνι· ὅτι ἐν-
τεῦθεν ἐπὶ τοῦ Ἄρεως λέγεται οὐκ ὀρθῶς (1. Il. E 906) Ὅμηρος δέ, ὡς
Στωϊκός, Ποσειδῶνος αὐτὸν εἶναί φησι.
Scholia in Hom. Iliad. Θ 441. ἀμβωμοῖσι· Χρύσιππος ὑφ'
ἓν προφέρεται, ὁ μέντοι Ἀρίσταρχος δύο μέρη λόγου etc.
Etymol. Magn. s. v. ἀμβωμοῖσιν· ἀντὶ τοῦ περὶ τοῖς βωμοῖς. Χρύ-
σιππος ὑφ' ἓν προφέρει, ὁ μέντοι Ἀρίσταρχος δύο μέρη λόγου.
Scholia ad Hom. Iliad. Κ 252.

158
Σελ. 28, γρ. 7
...ὁ λόγος. ἡμέρα τις ἤγετο ἐπὶ τοῖς νεογνοῖς παιδίοις, ἐν ᾗ τὸ βρέφος
περὶ τὴν ἑστίαν ἔφερον τρέχοντες, καὶ ὑπὸ τῶν οἰκείων καὶ φίλων
πουλύποδας καὶ σηπίας ἐλάμβανον.
πόλις.

Σελ. 28, γρ. 10

πόλις.
159

Σελ. 115, γρ. 2
ἐκκείμενον καὶ γνώριμον ἀπ' αὐτῆς ἔχει τῆς φωνῆς τὸ σημαινόμενον,

περιεργότερόν τινα ἐκτίθεται ἐξήγησιν ἀμάρτυρον· εἰσὶ δὲ ἔνθρυπτα
τὰ ἐκ πεμμάτων, ἢ τὰ ἐνθρυβόμενα βρώματα. ἔνιοι δὲ ταῖς τε-
λεταῖς αὐτὰ προσοικειοῦσι· καὶ Ἀπόλλων δὲ παρ' Ἀθηναίοις Ἔν-
θρυπτος.
Ἐν Λίμναις Διονύσιον: Ἰσαῖος περὶ τοῦ Κίρωνος κλήρου. τό-
πος ἐστὶν ἐν Ἀθήναις Λίμναι, ἐν ᾧ ὁ τιμώμενος Διόνυσος.
Ἐννεάκρουνον: [Λυσίας] Ἰσοκράτης ἐν τῷ περὶ τῆς ἀντιδό-
σεως. κρήνη τις ἐν Ἀθήναις· πρότερον δ' ἐκαλεῖτο Καλλιρρόη.
Ἐννέα ὁδοί: Αἰσχίνης ἐν τῇ περὶ τῆς πρεσβείας ἀπολογίᾳ.
Ἐν παραβύστωι: ἀντὶ τοῦ κρύφα καὶ οὐ φανερῶς Ὑπερείδης ἐν
τῷ κατ' Ἀρχεστρατίδου.
Ἐνσημαινόμενος: ἀντὶ τοῦ ἐνδεικνύμενος καὶ ἐμφαίνων Ἰσο-
κράτης.
Ἐν Φρεαττοῖ: Δημοσθένης ἐν τῷ κατ' Ἀριστοκράτους περὶ τοῦ
ἐν Φρεαττοῖ δικαστηρίου ἀκριβῶς διεξελήλυθε, λέγων οὕτως. “ἔτι
“τοίνυν πέμπτον δικαστήριον ἄλλο θεάσασθε οἷον ὑπερβέβηκε τὸ ἐν
Φρεαττοῖ. ἐνταῦθα γὰρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, κελεύει δίκας ὑπέχειν
“ὁ νόμος, ἐάν τις ἐπ' ἀκουσίῳ φόνῳ πεφευγὼς, μήπω τῶν ἐκβαλόν-
“των αὐτὸν ᾐδεσμένων, αἰτίαν ἔχῃ ἑτέρου φόνου ἑκουσίου.” καὶ μετ'

Σελ. 149, γρ. 9
Ἦσμεν: ἀντὶ τοῦ ᾔδειμεν. Ἀντιφῶν πρὸς τὴν Καλλίου ἔνδειξιν

ἀπολογίᾳ “ἡμεῖς μὲν οὖν οὔτε ναυτικὸν ᾖσμεν ὁπόσου δέοι.”
Ἠιτημένην: ἀντὶ τοῦ κεχρημένην Δημοσθένης ἐν τῷ κατ' Εὐέρ-
γου, εἰ γνήσιος. ὅτι γὰρ αἰτεῖσθαι ἔλεγον τὸ κίχρασθαι, Μένανδρος
οὐ πῦρ γὰρ αἰτῶν, οὐδὲ λοπάδ' αἰτούμενος.
Ἡφαιστία: Ὑπερείδης ἐν τῷ ὑπὲρ Ἀκαδήμου. ὅτι δύο πόλεις
ἦσαν τῆς Λήμνου, Μύρινά τε καὶ Ἡφαιστία, δηλοῖ καὶ Διονύσιος ὁ
Χαλκιδεὺς ἐν γʹ Κτίσεων.
Ἠιών: Δημοσθένης ἐν τῷ κατὰ Ἀριστοκράτους. Ἠιὼν πόλις
Θρᾴκης, Μενδαίων ἀποικία, ὡς Θουκυδίδης· Θεόπομπος δ' ἐν τῇ δʹ
160
φησὶν ὡς Ἀθηναῖοι ἐκβαλόντες ἐξ Ἠιόνος Ἀμφιπολίτας κατέσκαψαν

τὸ χωρίον.
Θαργήλια: Ὑπερείδης ἐν τῷ κατὰ Πολυεύκτου. ἑορτή ἐστι τὰ
Θαργήλια, ἄγεται δὲ Θαργηλιῶνι μηνὶ, ὅς ἐστιν ἱερὸς Ἀπόλλωνος.
Θέμενος τὰ ὅπλα: ἀντὶ τοῦ περιθέμενος καὶ ὁπλισάμενος Δη-
μοσθένης ἐν τῷ κατὰ Μειδίου. καὶ Ὅμηρος “κρατὶ δ' ἐπ' ἰφθίμῳ
“κυνέην θέτο.” καὶ Αἰσχίνης κατὰ Τιμάρχου φησὶν “ἄνθρωπε, τῇ
“πόλει ὑπὲρ ἧς τὰ ὅπλα μὴ τίθεσαι.”

Σελ. 158, γρ. 12
λίας, καθά φησι Δίδυμος ἐπαγόμενος μαρτύριον ἐκ τῆς αʹ Νικάνδρου

τῶν Αἰτωλικῶν. ἡμεῖς μέντοι ἐν τοῖς Ἀττικιανοῖς διὰ τοῦ τ Θύτιον
εὕρομεν γεγραμμένον.
Ι
Ἰδίαν: ἀντὶ τοῦ ἰδιωτικήν Δημοσθένης ἐν τῷ κατὰ Κόνωνος.
ἐλέγετο δὲ τὸ ἴδιον καὶ ἰδιωτικὸν, ὡς ὁ αὐτὸς ῥήτωρ ἐν τῷ πρὸς Ζη-
νόθεμιν.
Ἰδριεύς: Ἰσοκράτης Φιλίππῳ. δυνάστης ἦν οὗτος ἐν Καρίᾳ, υἱὸς
Ἑκατόμνω, ἀδελφὸς δὲ Μαυσώλου καὶ Ἀρτεμισίας.
Ἱέραξ: Δημοσθένης ἐν αʹ Φιλιππικῶν. ὅτι ὁ Ἱέραξ εἷς ἦν τῶν
ὑπ' Ἀμφιπολιτῶν πεμφθέντων πρέσβεων Ἀθήναζε, βουλομένων αὐτῶν
Ἀθηναίοις παραδοῦναι καὶ τὴν πόλιν καὶ τὴν χώραν, εἴρηκε Θεόπομπος
ἐν γʹ Φιλιππικῶν.
Ἱερὰ ὁδός: Ἰσαῖος ἐν τῇ πρὸς Διοφάνην ἀπολογίᾳ. Ἱερὰ
ὁδός ἐστιν ἣν οἱ μύσται πορεύονται ἀπὸ τοῦ ἄστεος ἐπ' Ἐλευσῖνα.
βιβλίον οὖν ὅλον Πολέμωνι γέγραπται περὶ τῆς Ἱερᾶς ὁδοῦ. μνημο-
νεύει δ' αὐτῆς Κρατῖνος ἐν Δραπέτισιν.
Ἱερὰ τριήρης: Δημοσθένης ἐν δʹ Φιλιππικῶν “καὶ τὴν ἱερὰν
“ἀπὸ τῆς χώρας ᾤχετο ἔχων τριήρη.” λέγοι ἂν τὴν Πάραλον, ὡς συν-
ιδεῖν ἔστιν ἔκ τε τῆς Φιλοχόρου καὶ ἐκ τῆς Ἀνδροτίωνος ὁμοίως ϛʹ.

Σελ. 291, γρ. 2
Τί ἐστι τὸ ἐν τοῖς Δημοσθένους Φιλιππικοῖς “καὶ τὸ θρυλούμενόν

“ποτε ἀπόρρητον ἐκεῖνο,” Θεόπομπος ἐν λαʹ δεδήλωκε. φησὶ γὰρ
“καὶ πέμπει πρὸς τὸν Φίλιππον πρεσβευτὰς Ἀντιφῶντα καὶ Χαρί-
161
“δημον πράξοντας καὶ περὶ φιλίας, οἳ παραγενόμενοι συμπείθειν

“αὐτὸν ἐπεχείρουν ἐν ἀπορρήτῳ συμπράττειν Ἀθηναίοις ὅπως ἂν λά-
“βωσιν Ἀμφίπολιν, ὑπισχνούμενοι Πύδναν. οἱ δὲ πρέσβεις οἱ τῶν
“Ἀθηναίων εἰς μὲν τὸν δῆμον οὐδὲν ἀπήγγελλον, βουλόμενοι λανθά-
“νειν τοὺς Πυδναίους, ἐκδιδόναι μέλλοντες αὐτοὺς, ἐν ἀπορρήτῳ δὲ
“μετὰ τῆς βουλῆς ἔπραττον.”
Τορώνη: Ἰσοκράτης Παναθηναϊκῷ. πόλις ἐν Θράκῃ, ὡς Ἔφορος
ἐν δʹ ἱστορεῖ.
Τοὺς ἑτέρους τραγωιδοὺς ἀγωνιεῖται: Λυκοῦργος ἐν τῷ πρὸς
Δημάδην. Δίδυμός φησιν ὅτι παροιμία ἐστὶν ἐπὶ τῶν ἁρμοζομένων
καὶ σεμνοποιούντων ἑαυτοὺς πρὸς τὰ ἐναντία.
Heraclitus Phil., Allegoriae (= Quaestiones Homericae)

Κεφ. 14,τμ. 2, γρ. 4
εἰ γὰρ οὖν δι' ὀργὴν ἐτόξευεν, ἐγγὺς ἔδει τοῖς τιτρως-

κομένοις ἑστάναι τὸν βάλλοντα. Νῦν δ' ἀλληγορῶν τὸν
ἥλιον εἰκότως ἄπωθεν αὐτοῦ τὴν φορὰν τῆς λοιμικῆς
ἀκτῖνος ὑπεστήσατο.
Καὶ μὴν ἐναργέστατον ἐπιφέρει μετὰ τοῦτο σημεῖον
εἰπών·
Οὐρῆας μὲν πρῶτον ἐπῴχετο καὶ κύνας ἀργούς.
Οὐ γὰρ οὕτως ἄκριτον ἦν παρανάλωμα τῆς Ἀπόλ-
λωνος ὀργῆς τὰ ἄλογα τῶν ζῴων οὐδ' ἂν ὁ θυμὸς ἀφρόνως
ἡμιόνοις ἐνήκμαζε καὶ κυσίν, ὡς τὸ Θρᾳκικὸν ἀνδράποδον
Ὁμήρου κατεξανίσταται, λέγω δὲ τὸν Ἀμφιπολίτην
Ζώιλον ἄνω καὶ κάτω τοιούτους τινὰς λήρους φληνα-
φοῦντα.
Ὅμηρος δὲ καὶ σφόδρα φυσικῶς τὴν περὶ τὰ λοιμικὰ
τῶν παθημάτων συντυχίαν διὰ τούτου παρίστησιν· αἱ γὰρ
ἐμπειρίαι ἰατρικῆς τε καὶ φιλοσοφίας ἔχουσαι δι' ἀκριβοῦς
παρατηρήσεως ἔγνωσαν ἐν ταῖς λοιμικαῖς νόσοις τὸ
δεινὸν τῶν τετραπόδων ζῴων ἀρχόμενον.
Hermippus Gramm., Hist., Fragmenta Fragment 75, γρ. 8
μὲν ἄν τις ἐθαύμασεν ἐκείνους εὐκόσμως καὶ μεγαλοπρεπῶς τῷ δήμῳ

δια-
λεγομένους, ἀναγινωκόμενοι δ' οἱ Δημοσθένους λόγοι πολὺ τῇ
κατασκευῇ
καὶ δυνάμει διαφέρουσιν.
162
Suda s. v. Δημοσθένης 454: Ἀθηναῖος, υἱὸς Δημοσθένους καὶ

Κλεοβούλης, ῥήτωρ, τῶν δήμων Παιανιεύς· ἐπιμελὴς μᾶλλον ἢ εὐφυής,
ὡς
Ἕρμιππος ἱστορεῖ· καὶ πρὸς τὰς ἡδονὰς ἀκόλαστος, ὡς καὶ τοῦτό φησιν ὁ
αὐτός. ὅθεν καὶ νέος μὲν ὢν Βάταλος ἐκλήθη, ὡς καὶ γυναικείᾳ ἐσθῆτι
πολ-
λάκις χρησάμενος· Ἀργὰς δὲ μετὰ τὸ εἰς ἄνδρας τελέσαι· ὅπερ ἐστὶν
ὄνομα
ὄφεως. ἐπεθύμησε δὲ ῥητορικῆς Καλλίστρατον θεασάμενος τὸν ῥήτορα
ὑπὲρ
Ὠρωπίων λέγοντα. διήκουσε δὲ Ἰσαίου τοῦ Ἰσοκράτους μαθητοῦ, καὶ
τοῖς
λόγοις ἐχρῆτο Ζωΐλου τοῦ Ἀμφιπολίτου, σοφιστεύοντος ἐν Ἀθήναις, καὶ
Πολυκράτους καὶ Ἀλκιδάμαντος τοῦ Γοργίου μαθητοῦ καὶ αὐτοῦ μέντοι
Ἰσοκράτους. συνεφιλολόγησε δὲ Αἰσχίωνι τῷ Ἀθηναίῳ καὶ Θεοπόμπῳ τῷ
Χίῳ φιλοσόφῳ. διηκροάσατο δὲ καὶ Εὐβουλίδου τοῦ διαλεκτικοῦ καὶ
Πλάτωνος.
Plutarchus Demosthenes XXVIII: Ἕρμιππος δὲ τὸν Ἀρχίαν
ἐν τοῖς Λακρίτου τοῦ ῥήτορος μαθηταῖς ἀναγράφει.
Athenaeus 451 e: Θεοδέκτην δὲ τὸν Φασηλίτην φησὶν Ἕρμιππος
ἐν τοῖς περὶ τῶν Ἰσοκράτους μαθητῶν ἱκανώτατον γεγονέναι ἀνευρεῖν
Hipparchus Astron., Geogr., Fragmenta geographica

τετάρτου· βορειότεροι δ' εἰσὶν οὗτοι Ἀλεξανδρείας μὲν ὡς χιλίοις

ἑξακοσίοις σταδίοις, Καρχηδόνος δὲ ὡς ἑπτακοσίοις.
Strabo, 134
ἐν δὲ τῇ Πελοποννήσῳ καὶ περὶ τὰ μέσα τῆς Ῥοδίας καὶ περὶ Ξάνθον
τῆς Λυκίας ἢ τὰ μικρῷ νοτιώτερα καὶ ἔτι τὰ Συρακουσίων νοτιώτερα
τετρακοσίοις σταδίοις, ἐνταῦθα ἡ μεγίστη ἡμέρα ἐστὶν ὡρῶν ἰσημε-
ρινῶν δεκατεττάρων καὶ ἡμίσους· ἀπέχουσι δ' οἱ τόποι οὗτοι
Ἀλεξανδρείας μὲν τρισχιλίους ἑξακοσίους τετταράκοντα (Καρχη-
δόνος δὲ ὡς δισχιλίους τετρακοσίους τετταράκοντα. conject.)
Strabo, 134
ἐν δὲ τοῖς περὶ Ἀλεξάνδρειαν μέρεσι τῆς Τρωάδος, κατ' Ἀμφίπολιν
καὶ Ἀπολλωνίαν τὴν ἐν Ἠπείρῳ καὶ τοὺς Ῥώμης μὲν νοτιωτέρους,
βορειοτέρους δὲ Νεαπόλεως ἡ μεγίστη ἡμέρα ἐστὶν ὡρῶν ἰσημερινῶν
δεκαπέντε· ἀπέχει δὲ ὁ παράλληλος οὗτος τοῦ μὲν δι' Ἀλεξανδρείας
τῆς πρὸς Αἰγύπτῳ ὡς ἑπτακισχιλίους σταδίους πρὸς ἄρκτον, τοῦ
δ' ἰσημερινοῦ ὑπὲρ δισμυρίους ὀκτακισχιλίους ὀκτακοσίους, τοῦ
δὲ διὰ Ῥόδου τρισχιλίους τετρακοσίους, πρὸς νότον δὲ Βυζαντίου καὶ
163
Νικαίας καὶ τῶν περὶ Μασσαλίαν χιλίους πεντακοσίους.

Strabo, 134
ἐν δὲ τοῖς περὶ τὸ Βυζάντιον ἡ μεγίστη ἡμέρα ὡρῶν ἐστιν ἰσημε-
ρινῶν δεκαπέντε καὶ τετάρτου, ὁ δὲ γνώμων πρὸς τὴν σκιὰν λόγον
Memnon Hist., Fragmenta Fragment 32, γρ. 17
λομένας, τὰς δὲ καὶ βίᾳ κατέσχεν, οὐκ ὀλίγον στρά-

τευμα τῶν Ποντικῶν μάχῃ τρεψάμενος. Εἷλεν δὲ καὶ
τὰς Ἀθήνας· καὶ κατέσκαπτο ἂν ἡ πόλις, εἰ μὴ θᾶττον
ἡ σύγκλητος Ῥωμαίων τὴν τοῦ Σύλλα γνώμην ἀνέ-
κοψε. (2) Συχνῶν δὲ παρατάξεων συνισταμένων, ἐν
αἷς τὸ πλεῖον εἶχον οἱ Ποντικοὶ, καὶ συμμεταβαλλο-
μένων τῶν πραγμάτων τοῖς κατορθουμένοις, ἔνδεια
τοῖς βασιλικοῖς τῆς διαίτης ἐπέστη, ἀσώτως τε πρὸς
ταύτην διακειμένοις καὶ ταμιεύειν τὰ κτηθέντα μὴ ἐπι-
σταμένοις. Καὶ εἰς συμφορῶν ἂν ἐξέπεσον τὴν ἐσχάτην,
εἰ μὴ ὁ Ταξίλλης Ἀμφίπολιν ἑλὼν, καὶ διὰ ταῦτα τῆς
Μακεδονίας πρὸς αὐτὸν μεταβαλλομένης, ἐκεῖθεν τὴν
ἀφθονίαν ἐχορήγησε τῶν ἐπιτηδείων. (3) Οὗτος δὲ καὶ
Ἀρχέλαος συμμίξαντες τὰ στρατεύματα ὑπὲρ τὰς ἓξ
μυριάδας τὸ πλῆθος ἦγον, καὶ στρατοπεδεύονται κατὰ
τὴν Φωκίδα χώραν, ὑπαντιάσαντες τῷ Σύλλᾳ. Ὁ δὲ
καὶ Λούκιον Ὁρτήνσιον ὑπὲρ τὰς ἓξ χιλιάδας ἄγοντα
ἐξ Ἰταλίας συμπαραλαβὼν, ἀπὸ συχνοῦ διαστήματος
ἀντεστρατοπεδεύετο. Ἐπὶ σιτολογίαν δὲ παρὰ τὸ πρέ-
πον τῶν περὶ Ἀρχέλαον τραπέντων, ἀπροόπτως Σύλ-
λας ἐπιτίθεται τῷ τῶν πολεμίων στρατοπέδῳ, καὶ τοὺς
Persaeus Phil., Fragmenta Fragment 462, γρ. 1
διαπρύσιον εἶχε πόλεμον· ἐδόκει γὰρ Ἀντιγόνου βουλομένου τὴν δημο-

κρατίαν ἀποκαταστῆσαι τοῖς Ἐρετριεῦσι χάριν Μενεδήμου, κωλῦσαι.
διὸ καί ποτε παρὰ πότον ὁ Μενέδημος ἐλέγξας αὐτὸν τοῖς λόγοις τά
τε ἄλλα ἔφη καὶ δή· “Φιλόσοφος μὲν [τοι] τοιοῦτος, ἀνὴρ δὲ καὶ τῶν
ὄντων καὶ τῶν γενησομένων κάκιστος.”
Diogenes Laërt. VII 162. μάλιστα δὲ προσεῖχε (scil. ὁ Ἀρί-
στων) στωϊκῷ δόγματι τῷ τὸν σοφὸν ἀδόξαστον εἶναι. πρὸς ὃ Περ-
σαῖος ἐναντιούμενος διδύμων ἀδελφῶν τὸν ἕτερον ἐποίησεν αὐτῷ
παρακαταθήκην δοῦναι, ἔπειτα τὸν ἕτερον ἀπολαβεῖν· καὶ οὕτως ἀπο-
ρούμενον διήλεγξεν.
Suidas s. v. Ἑρμαγόρας Ἀμφιπολίτης, φιλόσοφος, μαθη-
164
τὴς Περσαίου. διάλογοι αὐτοῦ· Μισοκύων ἢ περὶ ἀτυχημάτων.

Ἔκχυτον· ἔστι δὲ ᾠοσκοπία. Περὶ σοφιστείας πρὸς τοὺς Ἀκαδημαϊκούς.
Speusippus Phil., Epistula ad Philippum regem [Sp.] Σελ. 9, γρ. 11
ὥστε σοι πολεμούντων Ἰλλυριῶν καὶ Θρᾳκῶν, ἔτι δ' Ἀθηναίων

καὶ Λακεδαιμονίων καὶ ἄλλων Ἑλλήνων καὶ βαρβάρων πόλεμον
πρὸς Ὀλυνθίους ἐξενεγκεῖν; ἀλλὰ περὶ μὲν τούτων οὐκ ἐν ἐπι-
στολῇ πρὸς σὲ μηκυντέον, ἃ δ' ἐστιν οὐκ ἐμποδὼν τοῖς τυχοῦσιν
εἰπεῖν, ἐκ πολλοῦ τε χρόνου τοῖς πᾶσι κατασεσιώπηται, συμφέρει
δέ σοι πυθέσθαι, ταῦτά μοι δοκῶ φράσειν καὶ τούτων ἀξιώσειν εὐαγ-
γέλια, δικαίαν χάριν, Ἀντιπάτρῳ παρὰ σοῦ δοθῆναι. περὶ γὰρ τῆς
γενομένης Ὀλυνθίοις χώρας, ὥς ἐστι τὸ παλαιὸν Ἡρακλειδῶν
ἀλλ' οὐ Χαλκιδέων, ὁ φέρων τὴν ἐπιστολὴν μόνος καὶ πρῶτος ἀξιο-
πίστους μύθους εἴρηκε. τὸν αὐτὸν γάρ φησι τρόπον Νηλέα μὲν ἐν
Μεσσήνῃ, Συλέα δὲ περὶ τὸν Ἀμφιπολιτικὸν τόπον ὑφ' Ἡρακλέους
ὑβριστὰς ὄντας ἀπολέσθαι, καὶ δοθῆναι παρακαταθήκην φυλάττειν
Νέστορι μὲν τῷ Νηλέως Μεσσήνην, Δικαίῳ δὲ τῷ Συλέως ἀδελφῷ
τὴν Φυλλίδα χώραν, καὶ Μεσσήνην μὲν ὕστερον πολλαῖς γενεαῖς
Κρεσφόντην κομίσασθαι, τὴν δ' Ἀμφιπολῖτιν, Ἡρακλειδῶν
οὖσαν, Ἀθηναίους καὶ Χαλκιδέας λαβεῖν. ὡς δ' αὔτως ὑφ'
Ἡρακλέους ἀναιρεθῆναι κακούργους καὶ παρανόμους Ἱπποκόωντα
μὲν ἐν Σπάρτῃ τύραννον, Ἀλκυονέα δ' ἐν Παλλήνῃ, καὶ Σπάρτην
μὲν Τυνδάρεῳ, Ποτείδαιαν δὲ καὶ τὴν ἄλλην Παλλήνην Σιθῶνι
τῷ Ποσειδῶνος παρακαταθέσθαι, καὶ τὴν μὲν Λακωνικὴν τοὺς
Ἀριστοδήμου παῖδας ἐν ταῖς Ἡρακλειδῶν καθόδοις ἀπολαβεῖν,
Speusippus Phil., Epistula ad Philippum regem [Sp.]Σελ. 9, γρ. 15
εἰπεῖν, ἐκ πολλοῦ τε χρόνου τοῖς πᾶσι κατασεσιώπηται, συμφέρει

δέ σοι πυθέσθαι, ταῦτά μοι δοκῶ φράσειν καὶ τούτων ἀξιώσειν εὐαγ-
γέλια, δικαίαν χάριν, Ἀντιπάτρῳ παρὰ σοῦ δοθῆναι. περὶ γὰρ τῆς
γενομένης Ὀλυνθίοις χώρας, ὥς ἐστι τὸ παλαιὸν Ἡρακλειδῶν
ἀλλ' οὐ Χαλκιδέων, ὁ φέρων τὴν ἐπιστολὴν μόνος καὶ πρῶτος ἀξιο-
πίστους μύθους εἴρηκε. τὸν αὐτὸν γάρ φησι τρόπον Νηλέα μὲν ἐν
Μεσσήνῃ, Συλέα δὲ περὶ τὸν Ἀμφιπολιτικὸν τόπον ὑφ' Ἡρακλέους
ὑβριστὰς ὄντας ἀπολέσθαι, καὶ δοθῆναι παρακαταθήκην φυλάττειν
Νέστορι μὲν τῷ Νηλέως Μεσσήνην, Δικαίῳ δὲ τῷ Συλέως ἀδελφῷ
τὴν Φυλλίδα χώραν, καὶ Μεσσήνην μὲν ὕστερον πολλαῖς γενεαῖς
Κρεσφόντην κομίσασθαι, τὴν δ' Ἀμφιπολῖτιν, Ἡρακλειδῶν
165
οὖσαν, Ἀθηναίους καὶ Χαλκιδέας λαβεῖν. ὡς δ' αὔτως ὑφ'

Ἡρακλέους ἀναιρεθῆναι κακούργους καὶ παρανόμους Ἱπποκόωντα
μὲν ἐν Σπάρτῃ τύραννον, Ἀλκυονέα δ' ἐν Παλλήνῃ, καὶ Σπάρτην
μὲν Τυνδάρεῳ, Ποτείδαιαν δὲ καὶ τὴν ἄλλην Παλλήνην Σιθῶνι
τῷ Ποσειδῶνος παρακαταθέσθαι, καὶ τὴν μὲν Λακωνικὴν τοὺς
Ἀριστοδήμου παῖδας ἐν ταῖς Ἡρακλειδῶν καθόδοις ἀπολαβεῖν,
Παλλήνην δ' Ἐρετριᾶς καὶ Κορινθίους καὶ τοὺς ἀπὸ Τροίας
Ἀχαιούς, Ἡρακλειδῶν οὖσαν, κατασχεῖν. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον
ἐξαγγέλλει περὶ τὴν Τορωναίαν τοὺς Πρωτίδας τυράννους Τμῶλον
Eusebius Scr. Eccl., Theol., Praeparatio evangelica Βι. 10, κεφ. 12,τμ.
25, γρ. 1
Ἑλληνικῶν γραμμάτων εὑρετὴς γίνεται. Τριόπας δὲ συγχρονεῖ Ἴσιδι

ἑβδόμῃ γενεᾷ ἀπὸ Ἰνάχου· εἰσὶ δὲ οἳ τὴν Ἶσιν Ἰώ φασι, διὰ τὸ ἰέναι
αὐτὴν διὰ πάσης τῆς γῆς πλανωμένην. ταύτην δ' Ἴστρος ἐν τῷ Περὶ τῆς
Αἰγυπτίων ἀποικίας 8Προμηθέως θυγατέρα φησί. Προμηθεὺς δὲ κατὰ
Τριόπαν,
ἑβδόμῃ γενεᾷ μετὰ Μωσέα· ὥστε καὶ πρὸ τῆς καθ' Ἕλληνας
ἀνθρωπογονίας
ὁ Μωσῆς. Λέων δὲ ὁ τὰ περὶ τῶν κατ' Αἴγυπτον θεῶν 8πραγματευσά-
μενος τὴν Ἶσιν ὑπὸ Ἑλλήνων Δήμητραν καλεῖσθαί φησιν, ἣ κατὰ
Λυγκέα
γίνεται ἑνδεκάτῃ ὕστερον Μωσέως γενεᾷ. Ἆπίς τε ὁ Ἄργους βασιλεὺς
Μέμφιν οἰκίζει, ὥς φησιν Ἀρίστιππος ἐν πρώτῃ Ἀρκαδικῶν· 8τοῦτον δὲ
Ἀρι-
στέας ὁ Ἀργεῖος ἐπονομασθῆναί φησι Σάραπιν, καὶ τοῦτον εἶναι ὃν Αἰγύ-
πτιοι σέβουσι. Νυμφόδωρος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης ἐν τρίτῳ Νομίμων Ἀσίας
8τὸν Ἆπιν τὸν ταῦρον τελευτήσαντα καὶ ταριχευθέντα εἰς σορὸν
ἀποτεθεῖσθαι
ἐν τῷ ναῷ τοῦ τιμωμένου δαίμονος, κἀντεῦθεν Σορόαπιν κληθῆναι καὶ
Σάρα-
πιν ὕστερον· Ἆπις δὲ τρίτος ἀπὸ Ἰνάχου. ναὶ μὴν ἡ Λητὼ κατὰ Τιτυὸν
γίνεται·
Λητὼ γὰρ ἥλκησε Διὸς κυδρὴν παράκοιτιν.
8Τιτυὸς δὲ συνεχρόνισε Ταντάλῳ. εἰκότως ἄρα καὶ ὁ Βοιώτιος Πίνδαρος
γράφει·
ἐν χρόνῳ δὲ γένετ' Ἀπόλλων·
Theodosius Gramm., Περὶ γραμματικῆς [Sp.] (fort. auctore Theodoro

Prodromo) Σελ. 76, γρ. 26
166
οἷον ἄγρει ἀντὶ τοῦ ἄγε. Τὰ εἰς χρι διὰ τοῦ Ι γρά-
φονται, οἷον ἄχρι, μέχρι, πλὴν τοῦ ἀπόχρη.
Τὰ εἰς κτι διὰ τοῦ Ι γράφονται, οἷον ἀτακτί,
ἀσκαρδαμυκτί πλὴν τοῦ ἀκηρυκτεί. Τὰ εἰς πτι διὰ
τοῦ Ι γράφονται, οἷον ἀτρεπτί.
Τὰ εἰς δον διὰ τοῦ Ο μικροῦ ἐν τῇ ληγούσῃ καὶ
Η ἐν τῇ παραληγούσῃ οἷον σωρηδόν, κωμηδόν, κρου-
νηδόν πλὴν τοῦ νοσφιδόν, ἀσπιδόν, πληνθιδόν (sic),
διακλιδόν, ἀποκριδόν, διακριδόν.
Τὰ παρὰ τὸ ἀμφί διὰ τοῦ Ι γράφονται, οἷον
ἀμφίβληστρον, Ἀμφίπολις, πλὴν τοῦ ἀμφήριστος,
καὶ ἄμφηκες, τὸ ἠκονημένον ξίφος; ἀμφηρεφές τὸ
ἐστεγασμένον οἴκημα παρὰ τὸ ἐρέφω, ὅθεν καὶ ὑψη-
ρεφές.
Τὰ εἰς στι ἀπὸ τῶν εἰς ζω ληγόντων ῥημάτων
γινόμενα διὰ τοῦ Ι γράφονται καὶ τὸ Ι αὐτὸ συστέλ-
λουσιν, οἷον Ἰαστί, δωριστί, ἑλληνιστί, φρυγιστί, με-
γαλωστί, νεωστί. Τὸ δὲ ἀκοντί, ἐθελοντί, ἀπευστί ἐκτείνονται.
Gregorius Nazianzenus Theol., Epistulae Epistle 4,τμ. 7, γρ. 2
τὴν ἐν μέσῳ, τί βούλει, πότερον Ἐδὲμ ὀνομάσω ψευδόμενος

καὶ τὴν εἰς τέσσαρας ἀρχὰς μεριζομένην πηγὴν ἐξ ἧς ἡ
οἰκουμένη ποτίζεται, ἢ τὴν ξηρὰν καὶ ἄνυδρον ἐρημίαν,
ἥν τις ἡμερώσει Μωσῆς ῥάβδῳ πέτραν πηγάσας;
Ἔστι γὰρ ὅσον μὲν διαπέφευγε τὰς πέτρας, χαραδρεών·
ὅσον δὲ τὰς χαράδρας, ἀκανθεών· ὅσον δὲ ὑπὲρ τὰς
ἀκάνθας, κρημνός· καὶ ἡ ὑπὲρ τοῦτον ὁδὸς ἐπίκρημνός
τε καὶ ἀμφιτάλαντος τῶν ὁδευόντων τὸν νοῦν συνάγουσα
καὶ γυμνάζουσα πρὸς ἀσφάλειαν.
Ποταμὸς δὲ κάτω ῥοχθεῖ, οὗτος ὁ Ἀμφιπολίτης σοι Στρυμὼν καὶ
ἡσύχιος· καὶ οὐκ ἰχθυοφόρος μᾶλλον ἢ λιθοφόρος, οὐδὲ εἰς λιμνὴν
ἀναχεόμενος, ἀλλ' εἰς βάθη κατασυρόμενος, ὦ λίαν ὑψήγορε σὺ καὶ
ποιητὰ καινῶν ὀνομάτων.
Ἔστι γὰρ μέγας καὶ φοβερὸς καὶ ὑπερηχῶν τῶν ἄνω τὰς
ψαλμῳδίας.
Οὐδὲν πρὸς τοῦτον οἱ Καταράκται καὶ οἱ Κατάδουποι·
τοσοῦτον ὑμῶν καταβοᾷ νυκτὸς καὶ ἡμέρας.
Valerius Apsines Rhet., Ars rhetorica Σελ. 346, γρ. 9

167
ἄν τις αὐτοῦ θαυμάσαι, τὸ πρὸ ψήφου τῆς τῶν δικαζόν-

των ἀτιμίαν ἡμῖν προστιμᾶν. τὸ γὰρ ὅπως μὴ μεθέξο-
μεν λόγου σπουδάζειν, τί πότ' ἐστὶν ἄλλο πράττοντος, ἢ
προστιμῶντος ἡμῖν ἀτιμίαν σαφῆ.
Ἔστι καὶ τοιοῦτο γένος προβλημάτων, ἐν οἷς πρότερόν τις
κακῶς πεποιηκὼς μετὰ ταῦτα ἐλπίζων ὑπ' αὐτῶν τῶν
ἠδικημένων κακῶς πείσεσθαι αὐτὸς ταῦτα ἃ ἀφῄρηται
δώσειν ὑπισχνεῖται, οἷον ὡς ἐπ' ἐκείνου· νοσοῦντι τῷ
Φιλίππῳ ἔχρησεν ὁ θεὸς μὴ ἄλλως λῆξαι τῆς νόσου, εἰ
μὴ ὑπὲρ αὐτοῦ εὔξαιντο Ἀθηναῖοι· ἀπέσταλκεν Ἀμφί-
πολιν διδούς, καὶ βουλεύονται. καὶ ἐπ' ἐκείνου ὁμοίως·
ἐψηφίσαντο οἱ Ἕλληνες πολεμεῖν κατὰ Φιλίππου, πέ-
πομφεν ἀνοικιεῖν τὰς πόλεις ὑπισχνούμενος, καὶ βου-
λεύονται. ἐν γὰρ τοῖς τοιούτοις ἅπασι τὸ προκαταρκτι-
κὸν ἐνθύμημα ἐκεῖνο, εἰ καὶ πάνυ πολὺν ἐπέσχε χρόνον
ὁ Φίλιππος, ζητῶν ὅπως ἂν τἀναντία τούτοις οἷς προῄ-
ρηται πράξειεν, οὐκ ἂν ἑτέρως μοι δοκεῖ τοῦτο ποιῆσαι,
ἢ τοῦτον τὸν τρόπον, ὃν νυνὶ πεποιηκὼς φαίνεται. τὸ
γὰρ ὧν ἐποίησε πρότερον ὑπομιμνήσκειν ταῦτα ἐπε-
σταλκότα, πῶς οὐχ ὅπερ εἴρηκα πράττοντός ἐστι.
Valerius Apsines Rhet., Ars rhetorica Σελ. 363, γρ. 5
τίθεμεν. τοῦτο δὲ γίνεται, ὅταν ἢ πάνυ βαρύνῃ ἡμᾶς

ἡ ἀντίθεσις ἐκ προφανοῦς τεθεῖσα, καὶ δέῃ αὐτὴν προα-
νελεῖν λεληθότως ὡς ἐν τῷ πρώτῳ τῶν Ὀλυνθιακῶν πε-
ποίηκεν ὁ Δημοσθένης. τίς γὰρ ἦν πάνυ βαρύνουσα
αὐτὸν ἀντίθεσις; ὅτι ἄπιστοι ἡμῖν Ὀλύνθιοι. τοῦτο τοί-
νυν μὴ θεὶς ἐκ προφανοῦς λέλυκε λεληθότως· “πρὸς δὲ
τὰς καταλλαγάς, ἃς ἂν ἐκεῖνος ποιήσαιτ' ἄσμενος πρὸς
Ὀλυνθίους, ἐναντίως ἔχει.” καὶ γάρ ἐστι τύραννος Φί-
λιππος καὶ ὄλεθρος φύσει τοῖς δημοκρατουμένοις, καὶ
ὑπὲρ μεγάλων Ὀλυνθίοις ὁ κίνδυνος, εἰ πεισθήσονται.
καὶ ἐκ παραδείγματος· καὶ ἴσασιν ἅ τε Ἀμφιπολιτῶν
ἐποίησε τοὺς παραδόντας αὐτῷ τὴν πόλιν, καὶ Πυδναίων
τοὺς ὑποδεξαμένους, ταῦτα τοίνυν ἐστὶ συστατικὰ τοῦ
πιστοὺς μὲν ἡμῖν μένειν, ἀπίστους δὲ τῷ Φιλίππῳ. ὅρα
πῶς μὴ θεὶς τὴν ἀντίθεσιν τὰς λύσεις αὐτῆς τέθεικεν.
κἀν τῷ ὑπὲρ τοῦ στεφάνου τὰ αὐτὰ πεποίηκεν. τίς γὰρ
ἦν ὁ ἀντιτεθεὶς παρ' Αἰσχίνου λόγος; ὅτι οὐδὲ προσήκων
ἦν ἡμῖν ὁ πόλεμος, ὦ Δημόσθενες, ἀλλ' ἐπ' ἄλλους ᾔει
168
Φίλιππος, σὺ δὲ ἀλλότριον πόλεμον ἐπεσπάσω, τούτου

ἦν ἡ λύσις. ὁ δὲ μὴ θεὶς τὴν ἀντίθεσιν τὴν λύσιν αὐτῆς
τέθεικεν εἰπών,
Sopater Rhet., Scholia ad Hermogenis status seu artem rhetoricam

Τόμ. 5, σελ. 89, γρ. 2
αγόμενον εἰς δικαστήριον, καὶ οὐδὲν ἀτελὲς ἔχει, τοῦτο

ἐνταῦθα ἐμήνυσεν εἰπὼν, τὸ δὲ λείπει πρὸς αὐτοτέλειαν
τοῦ ὀνόματος, οὐ τοῦ πεπρᾶχθαι, ἀλλὰ τοῦ ἔχειν ὄνομα
ἰδίᾳ· περὶ μὲν τούτου ταῦτα· ἀναγκαῖον δὲ εἰπεῖν καὶ πε-
ρὶ κοινωνίας καὶ διαφορᾶς τῶν στάσεων, ὅπως μὴ τῇ ὁμοι-
ότητι πλάνη τις γένηται· κοινωνεῖ ὁ ὅρος ὁ κατὰ αἴτη-
σιν τῷ στοχασμῷ τῷ παραδόξῳ· ἐν ἀμφοτέροις γὰρ
αἰτοῦσι δωρεὰν, καὶ ἡ ζήτησίς ἐστι περὶ τοῦ εἰ δεῖ αὐ-
τοῖς δοθῆναι ἢ οὔ· κατὰ αἴτησιν οὖν ὅρος· νόμος τὸν
προσκτησάμενον πόλιν αἰτεῖν δωρεάν. Δημοσθένης ἔπει-
σεν Ἀμφίπολιν ἀποδοῦναι τὸν Φίλιππον καὶ αἰτεῖ δω-
ρεάν· ἐν ἀμφοτέροις γάρ ἐστιν ἡ ζήτησις τοῦ κρινομέ-
νου· ὃ λέγει δεῖν ἐπισκοπεῖν ὁ τεχνικὸς περὶ τοῦ εἰ δεῖ
δοθῆναι· τί οὖν διοίσουσι; λέγομεν, ὅτι ἐν μὲν τῷ στο-
χασμῷ τὸ πᾶν ζητεῖται, εἰ ὅλως πέπρακται, καὶ οὕτως
ὡμολόγηται τὸ δεῖν δοθῆναι· ἐν δὲ τῷ ὅρῳ τὸ ὁμολο-
γούμενον ὥσπερ πεπραγμένον ζητεῖται, εἰ ἄξιόν ἐστι
τοῦ λαβεῖν· ἔτι δὲ οἱ κατὰ ἀμφισβήτησιν στοχασμοὶ καὶ
ὅροι οἱ κατὰ ἀμφισβήτησιν πλείστην ἔχουσι κοινωνίαν,
καὶ παράδειγμα στοχασμοῦ μὲν κατὰ ἀμφισβήτησιν τοῦ-
το· τύραννος ὑποπτεύσας τὸν ἰατρὸν ἑαυτοῦ δεδωκέναι

Τόμ. 5, σελ. 92, γρ. 3
κοινωνίαν πρὸς τὸν κατὰ αἴτησιν ὅρον καὶ τὸ παράδο-

ξον κατασκευάζει στοχασμόν· καὶ ἐκείνοις γὰρ ἡ ζήτη-
σις περὶ τοῦ εἰ δεῖ δοθῆναι τόδε τι ἢ μὴ δοθῆναί ἐστιν·
δεῖ οὖν τὸν ὅρον πάντα ἰάσασθαι προσθήκῃ· τὸ μὲν
οὖν εἰ δεῖ δοθῆναι προσθήκης δεῖται, ἢ ἕτερόν τι· ταύ-
τῃ γὰρ διαφέρει ἡ πραγματικὴ ἡ κατὰ αἴτησιν τοῦ ὅρου
τοῦ κατ' αἴτησιν, ὅτι ἐν μὲν τῷ στοχασμῷ καὶ ὅρῳ, εἰ
ὅλως δεῖ δοθῆναι, ἐστὶν ἡ ζήτησις, ἐν δὲ τῇ πραγματι-
169
κῇ τὸ μὲν δεῖν δοθῆναι ὡμολόγηται· τὸ δὲ εἶδος τῆς

δωρεᾶς ἐστι τὸ ζητούμενον· ὁ γὰρ Δημοσθένης ὁ προς-
κτησάμενος τὴν Ἀμφίπολιν καὶ τὴν δωρεὰν αἰτῶν οὐχ
ὁμολογουμένως ἔχει τὸ δεῖν λαβεῖν, ἀλλ' αὐτὸ τοῦτο ζη-
τεῖται, εἰ δεῖ λαβεῖν, ὅπερ ἴδιον ὅρου· ἐν δὲ τῇ πραγμα-
τικῇ· Κλέων μετὰ τὰ ἐν Πύλῳ ἀξιοῖ Πύθιος καλεῖσθαι· τὸ
μὲν δοθῆναι αὐτῷ ὡμολόγηται· οὐ τοῦτο δὲ, ἀλλὰ στέφανον,
ἢ ἀτέλειαν, ἢ σίτησιν ἤ τι τῶν ἄλλων τῶν πολιτικῶν δωρεῶν· ὁ
ἐναντιούμενος οὐκ ἀρνεῖται παντελῶς τὸ δεῖν δοθῆναι
αὐτῷ, ἀλλὰ περὶ τοῦ μεγέθους ἀμφιβάλλουσι τῆς δω-
ρεᾶς, καὶ ταύτῃ διαφέρει ἡ πραγματικὴ κατὰ αἴτησιν
ὅρου καὶ στοχασμοῦ, ὅτι ἐκεῖ μὲν περὶ τοῦ δοθῆναι καὶ
περὶ τούτου ἐστὶν ἡ ζήτησις, ἐν δὲ πραγματικῇ ὡμολό

Τόμ. 5, σελ. 115, γρ. 2
ἰσχυρῶς δὲ, ἀναισχυντεῖ γὰρ, ἀλλ' ὁμολογεῖ μὲν τοῦτο ῥῖ-

ψαι εἶναι τὴν ἀσπίδα, ἐπὶ ὠφελείᾳ δὲ, ἐκεῖ δὲ ἐναγωνί-
ζεται τὸ μηδὲ ἀστράτευτον εἶναι λέγειν. Κοινωνεῖ τὸ
κατὰ αἴτησιν ῥητὸν καὶ διάνοια τῇ πραγματικῇ καὶ τῷ
ὅρῳ τοῖς κατὰ αἴτησιν τῷ εἶναι πανταχοῦ αἴτησιν καὶ
τὴν ζήτησιν εἰ δεῖ δοθῆναι, διαφέρει δὲ ὅτι ἐν μὲν τῇ
πραγματικῇ τῇ κατὰ αἴτησιν δοθῆναι ὡμολόγηται, ἐν δὲ
τῷ ῥητῷ καὶ τῇ διανοίᾳ οὐχ ὡμολόγηται, ἀλλ' αὐτό ἐστι
τὸ ζητούμενον, καὶ πραγματικῆς μὲν παράδειγμα ὁ Κλέων
ἀξιῶν Πύθιος καλεῖσθαι· ὁ δὲ Δημοσθένης ὁ πείσας Φί-
λιππον ἀποδοῦναι Ἀμφίπολιν. Τοῦ δὲ ῥητοῦ καὶ τῆς
διανοίας ὁ ἄσωτος ὁ πηρώσας ἑαυτὸν καὶ ἀξιῶν τρέφε-
σθαι ἐκ τοῦ δημοσίου, τοῦ νόμου τοὺς πεπηρωμένους
τοῦτο ἔχειν κελεύοντος. Εἴπομεν οὖν τῆς πραγματικῆς
τὴν πρὸς τὸ ῥητὸν καὶ διάνοιαν διαφοράν· τὴν δὲ τοῦ
ὅρου εἴπομεν, ἐπειδὴ καὶ ἐν αὐτῷ ἔδει δοθῆναι ὅλως. ἐστὶν
ἡ ζήτησις, ὅτι ἐν μὲν τῷ ὅρῳ ζητοῦμεν, εἰ τὸ πεπραγμέ-
νον ταὐτόν ἐστι τῷ ῥητῷ, καὶ διωμολόγηται τὸ δοθῆναι·
ἐν δὲ τῷ ῥητῷ καὶ τῇ διανοίᾳ ὡμολόγηται μὲν, ὃ τοῦτό
ἐστι τὸ εἶναι πεπηρωμένον, οὐ γὰρ πρὸς τὸ πραχθὲν
πρᾶγμα ἐναντιούμεθα, οὐδὲ λέγομεν αὐτὸν μὴ τετυφλῶ
Porphyrius Phil., Quaestionum Homericarum ad Iliadem pertinentium

reliquiae Iliad βι. 10,τμ. 274, γρ. 1
170
παρῆλθον τῆς νυκτὸς αἱ δύο πλήρεις μοῖραι. οἱ δὲ ὅτι τὸ πλέον

τῶν δύο μοιρῶν τῆς νυκτὸς παρῆλθεν. αἱ δύο δὲ μοῖραι ὀκτώ εἰσιν
ὧραι· τούτων τὸ πλέον, ὅ ἐστιν αἱ ἑπτά, παρῆλθεν· ἐσμὲν δὲ ἐν ὀγ-
δόῃ ὥρᾳ, λείπονται δὲ τέσσαρες. τὸ δὲ ὅλον οὕτως· παρῆλθεν ἡ πλείων
ἤδη μοῖρα τῶν δύο τῆς νυκτὸς μοιρῶν, ἵνα λείπηται μέρος τι τῶν δύο
καὶ τρίτη τελεία.
quaestio cod. Leid. (f. 211b9, Π): διὰ τί οὐδαμοῦ τῆς ποιή-
σεως χριστοῖς βέλεσιν εἶπε χρῆσθαι τοὺς πολεμοῦντας κτλ. (v. Phil.
XVIII, p. 350), ad α 262 pertinet.
Ζωίλος ὁ κληθεὶς Ὁμηρομάστιξ γένει μὲν ἦν Ἀμφιπολίτης τοῦ δὲ
Ἰσοκρατικοῦ διδασκαλείου, ὃς ἔγραψε τὰ καθ' Ὁμήρου γυμνασίας ἕνεκα,
εἰωθότων καὶ τῶν ῥητόρων ἐν τοῖς ποιηταῖς γυμνάζεσθαι. οὗτος
ἄλλα τε πολλὰ Ὁμήρου κατηγορεῖ καὶ τὰ περὶ τοῦ ἐρωδιοῦ, ὃν ἐν τῇ
νυκτεγερσίᾳ ἔπεμψε τοῖς περὶ τὸν Ὀδυσσέα ἡ Ἀθηνᾶ, ὃν, φησὶν, οὐκ
εἶδον ὀφθαλμοῖσιν, ἀλλὰ κλάγξαντος ἄκουσαν (v. 276). πῶς γὰρ,
φησὶ, χαῖρε δὲ τῷ ὄρνιθι Ὀδυσσεύς (v. 277); εἰκὸς γὰρ ἦν ὑπο-
λαβεῖν περιβοήτους ἔσεσθαι· φωνὴ γὰρ σημεῖόν ἐστι τοῖς λανθάνειν προ-
αιρουμένοις ὑπεναντίον. Μεγακλείδης, ὅτι μαντικῶς ταῦτα ἐποίησε·
δηλοῖ γὰρ ὅτι φωνὴν ἤκουσαν μόνον. οὐκοῦν οὕτως ἀπέβη τὸ μέλλον·
αὐτοὶ μὲν γὰρ ὑπὸ τῶν πολεμίων οὐκ ὤφθησαν,
Syriani, Sopatri Et Marcellini Scholia Ad Hermogenis Status, Scholia

ad Hermogenis librum περὶ στάσεων Τόμ. 4, σελ. 723, γρ. 4
μων γραφαὶ πραγματικῆς στάσεώς εἰσι. πᾶσα δὲ συμ-

βουλὴ, ὥς φησιν Ἀριστοτέλης, περὶ τούτων γίνεται
γενικῶς, περὶ πολέμου καὶ εἰρήνης, περὶ πόρου χρημά-
των, περὶ εἰσαγωγῆς καὶ ἐξαγωγῆς χρημάτων, περὶ
οἰκισμοῦ πόλεως ἢ κατασκαφῆς, περὶ νόμων, περὶ
τιμῆς. ἐπειδὴ δὲ καὶ ἐν ὅρῳ περὶ τιμῆς ἔσθ' ὅτε γί-
νεται ἡ ζήτησις, ὅτ' ἄν τις ἀξιοῖ τιμᾶσθαι τύραννον
διώξας ἢ προςκτησάμενός τινα πόλιν, ἰστέον, ὅτι ἐν
ὅρῳ μὲν ἡ ζήτησις περὶ τὸ πρᾶγμα γίνεται, εἰ τὸ διῶ-
ξαι μόνον τὸν τύραννόν ἐστι τυραννοκτονία, ἢ τὸ πεῖσαι
Φίλιππον ἀποδοῦναι Ἀμφίπολιν προςκτήσασθαι πό-
λιν· ἵν' εἰ τοῦτο γένοιτο φανερὸν, τῆς προσηκούσης ὁ
αἰτῶν τύχῃ τιμῆς· ἐν δὲ τῇ πραγματικῇ φανεροῦ
τοῦ πράγματος ὄντος, ἡ σκέψις γίνεται περὶ τοῦ
ποίαν τινὰ λαβεῖν χρὴ τὸν αἰτοῦντα δωρεάν. Εἰσὶ δὲ
καὶ περὶ τιμωρίας ἐν πραγματικῇ ἀμφισβητήσεις, ὡς ἐπ'
ἐκείνου· ἐξῆν ἐν πολέμῳ μισθωσάμενον ἕτερον ἐκπέμπειν
ἀνθ' ἑαυτοῦ· πολέμου καταλαβόντος ἐξέπεμψέ τις ἄλ-
λον ἀνθ' ἑαυτοῦ μισθωσάμενος· ἀριστεύσας ἐκεῖνος κα-
171
τὰ τὸν νόμον ἔλαβε τὴν δωρεάν· ἑτέρου πολέμου κατα-

λαβόντος ἐξέπεμψεν αὐτὸν μισθωσάμενος
Himerius Soph., Declamationes et orationes Oration 41, γρ. 102
χάρισιν· ἔδει γὰρ αὐτὸν ἡλίῳ φύσιν συνάπτοντα ὁμοῦ τε

λάμψαι καὶ φῆναι βίον τὸν κρείττονα· τοῦτο δὲ ὅτι τοῖς
καθημερινοῖς ἔργοις καὶ πράξεσιν ἐγείρει τὴν δόξαν τῆς
πόλεως, ᾗ τὴν μὲν Ῥωμύλου πόλιν Ῥωμύλου πράξεις σε-
μνύνουσι, καὶ τὴν Ἡρακλέους οἱ τῆς ἀρετῆς ἆθλοι τῆς Ἡρα-
κλέους θρυλούμενοι· κἂν τὰς Ἀθήνας ἐπέρηταί τις, τίνι τὸ
φρονεῖν αὐταῖς μεῖζον ἢ κατὰ τοὺς ἄλλους περίεστιν, ἀπὸ
Θησέως γενεαλογοῦσι τὰ κατορθώματα. καὶ κόσμος Ἀργείοις
Δαναός, καὶ Σπαρτιάταις ὁ Λυκοῦργος, τῆς Σπάρτης ἀρχή·
τὰ πρὸ Λυκούργου δὲ μικροῦ καὶ ἀρνοῦνται τὴν οἴκησιν·
Ἀμφιπολῖται δὲ εἰς Βρασίδαν ἐξ Ἅγνωνος τὴν ἑαυτῶν
πατρίδα μετασκευάζοντες, τῇ τοῦ Λάκωνος ἀρετῇ κομῶσι
πλέον ἢ οἷς ἡ φύσις αὐτοῖς εἰς θαῦμα τῆς χώρας δεδώρη-
ται. τῇ πόλει δὲ τίς ἄλλος ἀμείνων κόσμος, ἢ βασιλεὺς
τοσοῦτος πατρίδι τῇ πόλει καλλωπιζόμενος; ἡ μὲν οὖν
Καρίνη Μοῦσα, τὴν Ἡροδότου λέγω, τὴν μικροῦ νικῶσαν
καὶ ποίησιν, Ἀσσυρίαν τινὰ πόλιν ἐγείρουσα, βαρβάρῳ
ποταμῷ σχίζει καὶ περιβάλλει τὴν πόλιν· τὸ σὸν δὲ τεῖ-
χος βασιλεὺς μέγας καὶ θάλασσα, ὁ μὲν τοῖς ὅπλοις τει-
χίζων τὴν πόλιν, ἡ δὲ πυργοῦσα τοῖς κύμασιν. ἀλλὰ γὰρ
ἔδει τοσούτῳ μεγέθει καὶ τηλικούτῳ πόλεως ἰσόμετρον
Joannes Chrysostomus Scr. Eccl., In Acta apostolorum (homiliae 1-55)

Vol 60, pg 261, ln 54
ΟΜΙΛΙΑ ΛΖʹ.
Διοδεύσαντες δὲ τὴν Ἀμφίπολιν καὶ Ἀπολλωνίαν,

ἦλθον εἰς Θεσσαλονίκην, ὅπου ἦν ἡ συναγωγὴ
τῶν Ἰουδαίων. Κατὰ δὲ τὸ εἰωθὸς τῷ Παύλῳ,
εἰσῆλθε πρὸς αὐτοὺς, καὶ ἐπὶ σάββατα τρία δι-
ελέγετο αὐτοῖς ἀπὸ τῶν Γραφῶν, διανοίγων καὶ πα-
ρατιθέμενος, ὅτι τὸν Χριστὸν ἔδει παθεῖν, καὶ
ἀναστῆναι ἐκ νεκρῶν, καὶ ὅτι Οὗτός ἐστι Χριστὸς
Ἰησοῦς, ὃν ἐγὼ καταγγέλλω ὑμῖν.
αʹ. Πάλιν τὰς μὲν μικρὰς παρατρέχουσι πόλεις, ἐπὶ
172
δὲ τὰς μείζους ἐπείγονται, ἐκεῖθεν καθάπερ ἔκ τι-

νος πηγῆς μέλλοντος τοῦ λόγου διαῤῥέειν εἰς τὰς
Libanius Rhet., Soph., Declamationes 1-51 Declamation 17,

(subdivision) 1,τμ. 57, γρ. 5
ἀπειλήφατε; βραδέως μὲν καὶ ἣ Φιλίππῳ συνέφερεν,

εἰρήνη δ' οὖν ἐστιν, ὡς ὁ ὑμέτερος λόγος. πῶς οὖν
ἐν εἰρήνῃ πόλεμος; οὐ γὰρ δὴ καὶ τοῦτο ὡμολογήσα-
μεν, κοινωνεῖν αὐτὸν καὶ τῆς ἀμφικτυονίας. εἰ δ' ἀεί
τι προσλαμβάνειν ἀξιώσει διὰ τὴν εἰρήνην, οὐδὲν
εἰρήνης δέομαι πολέμου χαλεπωτέρας.
ἐστράτευσεν
ἂν ὁ Φίλιππος ἀντιλεγόντων, δεδωκότων δὲ αὐτῷ τὴν
πυλαίαν τοῦτο οὐ ποιήσει δυνηθείς; τὰς σπονδὰς γὰρ
αἰδεσθήσεται. πάνυ γε· τοῦτ' ἄν σοι μαρτυρή-
σαιεν Ἀμφιπολῖται καὶ Πυδναῖοι. ὧν τοὺς μὲν ἐν αὐτοῖς
τοῖς ὅρκοις ἀπέσφαξε, τοὺς δὲ ἐξήλασε παρ' ὧν εἰλή-
φει τὴν πόλιν. οὐκ Ὀλυνθίοις ὁμοῦ τε ἀπελο-
γεῖτο καὶ μηχανὰς προσῆγεν; οὐ Φωκέας ἀπειλῶν
Θηβαίοις ἀπώλλυεν; οὐκ ἔνθα ἂν λάβῃ καιρὸν πλεον-
εξίας, καταγελᾷ τῶν θεῶν; τίνος οὖν ἡμᾶς ἀπήλλαξας
πολέμου τῇ σιωπῇ;
Ἀεὶ δεῖ τηρεῖν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ ποιεῖν

ται οὐδὲ ἐπιθυμεῖ δένδρων τῶν ὑμετέρων οὐδὲ τῶν

ἄλλων ἀγαθῶν, τοσοῦτον δὲ ἐπαγγέλλει καὶ ἡγεῖται
ζηλωτὸν ἓν τὸ ἐγγραφῆναι τοῖς ἀμφικτύοσιν, ἆρ' ἂν
ἐσίγησας ἢ ῥήτωρ ἂν ἦσθα; εἰ μὲν γὰρ ταὐτὸν ἂν
ἐποίεις, θεᾶσθε τὸν πυλαγόραν· εἰ δ' εὐθὺς ἀντεῖπες
ἐκείνοις, τί ἂν εἶπες, εἴ τις ἐπύθετο· διὰ τί πρὸ τοῦ
δεσπότου τὸν δοῦλον ἄγεις; ἢ ὅτι τῷ μὲν συγ-
γέγονας, τῷ δὲ οὔπω;
Οὐ γέγονεν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, χαλεπώτερον
ἔργον οὐδ' ὃ μᾶλλον ἔδειξε κακῶς πράττουσαν τὴν
Ἑλλάδα. ἀλλ' ἤκουον Ἀμφίπολιν εἰλῆφθαι. δεινὸν
μέν, ἀλλ' ἐπὶ Θρᾴκης. ἤκουον Ποτίδαιαν. ἔποικοι
173
μὲν Ἀθηναίων, ἀλλ' ἐπὶ Θρᾴκης. τοιούτοις ἐμαυτὸν

παρεμυθούμην καὶ περὶ Πύδνης καὶ Μεθώνης καὶ τῶν
ἄλλων πάντων· ἥρπασεν, ἐψεύσατο, ἐπιώρκησεν,
ὑφείλετο. κακούργου ταῦτά ἐστιν, οὐ βασιλέως,
βαλαντιοτόμου τινός, οὐχ ἡγεμόνος. πρὸς δὲ
τὸ νῦν ἀποπνίγομαι βλέπων εἰς τὰ ὑμέτερα πρόσωπα.
Φίλιππος μεθ' ἡμέραν τοσοῦτον ἔργον ᾔτησε περὶ Δελ-
φοὺς καὶ οὐχ ἥμαρτεν, ἀλλὰ τῶν μὲν λεγόντων, τοῦ δὲ
σιωπῶντος εἴληφεν.

εὖ φρονοῦντός ἐστι; μὴ βέβαιον ἡγεῖσθαι τὴν

ταύτης συμμαχίαν, ἧς ἔργον μεταπηδᾶν ἐπὶ
τοὺς ἡττημένους ἀπὸ τῶν κεκρατηκότων καὶ
τοὺς αὐτοὺς αὔξειν καὶ καθαιρεῖν. δέος γὰρ
μὴ οὓς νῦν αἰχμαλώτους ἔχω, τούτους ἴδω μι-
κρὸν ὕστερον τὴν Μακεδονίαν ἔχοντας.
ἤκουε γάρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, περὶ τῆς ἡμετέρας πόλεως
καὶ οὐ λέληθεν αὐτὸν ὡς οὐδὲν πταῖσμα αὐτὴν οὐδε-
πώποτε τελείως κατήνεγκεν, ἀλλ' ἐξ αὐτῶν τῶν ἐναν-
τιωμάτων ἀνέδραμε. πολλάκις ἤκουεν Ἀμφίπολιν καὶ
τοὺς ἐκεῖ νεκρούς, ἤκουε Δήλιον καὶ τοὺς ἐκεῖ πεσόν-
τας, τὸ μέγιστον, ἤκουε Σικελίαν καὶ τὰς τέσσαρας
μυριάδας, αὐτὸν ἤκουε τὸν Ἑλλήσποντον καὶ τοὺς
τριάκοντα τυράννους, μεθ' οὓς Κνίδος καὶ ναυμαχία
καὶ πάλιν τείχη τὰ Κόνωνος. ταῦτ' αὐτὸν ἡγούμην
ἐγὼ καὶ πεπυσμένον καὶ μεμνημένον ἐθέλειν τὴν εὐ-
ημερίαν φιλίᾳ κατακλεῖσαι καὶ μὴ βούλεσθαι δευτέρᾳ
πείρᾳ παραδοῦναι τὰ πεπραγμένα καὶ τοὺς πρέσβεις
ἥκειν ἡμῖν διαλεξομένους τι συμβατικόν.

νεῶν, πλήρης δὲ ἡ τῆς Ἀθηνᾶς ἀκρόπολις τῶν ἐμῶν

στεφάνων οἷς ὑμᾶς ἐστεφάνωσαν ἐκ τῆς ἐμῆς πολιτείας
οἱ σύμμαχοι.
ἡ δὲ Ἑλλὰς καὶ ἡ βάρβαρος τῶν
ἀποστόλων μου καὶ τῶν πρεσβειῶν καὶ τῶν πράξεων
ἤδη γέμει. τί γὰρ ἔστιν ὑπὲρ ὑμῶν ὃ ἐμοὶ μὴ λέλε-
174
κται, τί δ' ὃ μὴ γέγραπται δι' ὑμᾶς; εἰς Ἀρκαδίαν

ἔδει δραμεῖν. ἔδραμον. εἰς Θήβας πρεσβεῦσαι. πε-
πρέσβευται. τοῖς ἐπὶ Θρᾴκης Ἕλλησι βοηθῆσαι. γέ-
γραφα. ῥύεσθαι τοὺς ἐν Χερρονήσῳ. λέλεκται. σῶσαι
Βυζάντιον καὶ Πέρινθον. εἴργασμαι. Ἀμφίπολιν ἀπαι-
τῆσαι καὶ τὴν Ἁλόνησον. ἀπῄτησα. συμμάχους συστῆ-
σαι. μέχρι Λευκαδίων καὶ Κερκυραίων καὶ Πελοπον-
νησίων ἀφικόμην καὶ ἕως αὐτοῦ βασιλέως. ὑπὲρ
Θετταλίας εἰπεῖν, ὑπὲρ Εὐβοίας, ὑπὲρ Φωκέων καὶ
τῆς παρόδου καὶ Πυλῶν, οὐ δίκαια μὲν οὐδ' ὑγιαί-
νοντος ἀνθρώπου, ἀλλὰ πολλῆς ἀπονοίας ἐχό-
μενα. βεβόηται δὲ καὶ ταῦτα ἐν ὑμῖν. ἀλλ' Ἑλλης-
πόντῳ φυλακὴν ἐπιστῆσαι καὶ προνοῆσαι ἐμπορίων
καὶ τῆς σιτοπομπίας. πεπραγμάτευται καὶ ταῦτά μοι.
ἀλλ' ὑπὲρ τῶν πρὸς βασιλέα διελθεῖν,

τάξιν ἀντὶ τῆς Ἀθηναίων μετειλήφατε ἀρχὴν

καὶ δυναστείαν συγκατακτώμενοι τοῖς βαρβά-
ροις καὶ παρέχοντες ἁρπάζειν, περικόπτειν,
τοιχωρυχεῖν, ἀκρωτηριάζειν τὸ σῶμα τῆς Ἑλ-
λάδος.
Εἰκότως τοίνυν ἐξεδόθην. δικαίως Φίλιππος
Ὄλυνθον ἐλάμβανε καὶ δύο καὶ τριάκοντα ἐξ ἀνθρώ-
πων ἀνῄρει πόλεις. τί οὖν ὑμῖν ἔμελε τῶν εἴσω Πυ-
λῶν; πῶς δὲ οὐ περιεργία περὶ ὧν Εὐθυκράτης καὶ
Λασθένης συνεχώρουν ὄντες Ὀλύνθιοι, περὶ τούτων
ἀγανακτεῖν ἐμέ; Ἀμφίπολις ἀπώλλυτο, ἀλλ' Ὠρωπὸς
ἀντεδίδοτο. Ἁλόνησον ἐδίδου, ἐγὼ δὲ ὁ μικρόψυχος
ἐκέλευον ἀποδιδόναι. τοιγαροῦν ᾐσθόμην οἷόν ἐστι τὸ
πολεμεῖν περὶ συλλαβῶν. Χερρόνησον κατέθει, οὐ γὰρ
ἐκείνῳ μᾶλλον προσῆκεν. ἔκσπονδος ἐγένετο Κερσο-
βλέπτης. ὑπὲρ τῶν Θρᾳκῶν οὖν ἔδει ταλαιπωρεῖν
Ἀθηναίους. ᾕρει Σέρριον καὶ Δορίσκον καὶ Μυρ-
τηνὸν καὶ Γάνος καὶ Γανίδα χώραν. εἶθ' ὑπὲρ τού-
των ὧν οὐδὲ τὰ ὀνόματα ἴσμεν ἐξανιστάμεθα.
Libanius Rhet., Soph., Declamationes 1-51 eclamation 23, (subdivision)

1,τμ. 53, γρ. 6
175
ρων· τοῦτο ἐκεῖνο. ἄνθρωπος οἴχεται. τέλος ἔχει

τὰ Δημοσθένους. οὔτε ἐκεῖνός με πάλιν δεῦρο
ἐπὶ πολιτείᾳ καὶ λόγοις ἀπέστειλεν, εὖ γὰρ ἴστε ὡς
καὶ μὴ καλούντων ἂν ὑμῶν ἐπολιτευόμην, εἰ Φίλιππος
τοῦτο ἐκέλευσέ μοι.
ὧν μὲν οὖν μοι Φίλιππος διείλεκται, τὰ μέν ἐστι ῥητά, καὶ
ἀκούσεσθε ταῦτα, ἐπειδὰν ἐν τούτῳ τοῦ λόγου γένωμαι, ἃ δ' οὐχ οἷόν
τέ ἐστιν ἐξειπεῖν, τὰ δὲ σιωπήσομαι, κἂν ὁτιοῦν γέ-
νηται, κἂν ἀγγέλλῃ τι καινότερον Δερκύλος κἂν Ἀμφιπολιτῶν Ἱέραξ καὶ
Στρατοκλῆς ἐπέλθωσι καὶ Κλεί-
ταρχος ἐξ Ἐρετρίας, κἂν μηνύωσι Θετταλοί, κἂν κα-
λῶσι Βυζάντιοι, κἂν Θηβαῖοι δέωνται, κἂν Πύθων
ἐλθὼν ῥέῃ. μόνην ἐκείνην τὴν πολιτείαν πολιτεύσομαι,
θεραπεύσω. τοὺς ἐπιδημοῦντας Μακεδόνων, ἑστιάσω
τοὺς ἐκεῖθεν ξένους, ζεύγη μισθώσομαι καὶ θέαν κατα-
νεμῶ, φοινικίδας καταβαλῶ, Ὑπερίδου δεήσομαι δια-
γράψαι μοι τὰ ψηφίσματα.
Libanius Rhet., Soph., Declamationes 1-51

Declamation 23, (subdivision) 1,τμ. 75, γρ. 8
ώδευσα τὰς τυραννικὰς οἰκίας, Ἅλον, Λάρισσαν,

Φάρσαλον, δεσμώτης γέρων ἀκούων τὰς τιμωρίας ἃς
δώσειν εἰκαζόμην.
τοιαύτην ἐπόμπευσα πομπὴν
ὥσπερ διὰ κενῆς τῆς γῆς εἴσω καὶ ἔξω πυλῶν τῆς Ἑλλά-
δος. ἐν Θήβαις δέ μοί τινες ἔνευον φυγεῖν καὶ ἱκέτην
καθεσθῆναι. οὐ μὴν ἤθελον ἔγωγε Ἀπόλλω τὸν Ἰσμή-
νιον ἱκετεύειν ἢ τὸν Ἡρακλέα μετὰ τὴν Ἀθηνᾶν.
ἐπειδὴ δὲ εἰς αὐτὴν Μακεδονίαν ἤλθομεν, ἔχαιρον,
ἐκρότουν πάντες ὡς ἐν μεγάλοις ἐπινικίοις, ὡς
Ὄλυνθον, ὡς Ἀμφίπολιν, ὡς Θήβας, ὡς Ἀθήνας ἔχον-
τες. ἀλλήλοις με πάντες ἐδείκνυον, παισὶ καὶ γυναιξίν.
οὗτός ἐστι Δημοσθένης. οὐκέτι πονήσομεν. οὐκ-
έτι κινδυνεύσομεν. τὰ ὅπλα καταθώμεθα. ἡμέ-
τερός ἐστιν.
ἐνταῦθα δὲ ἤδη ἐν Πέλλῃ μὲν ἦν,
ὁ δὲ φόβος πολὺς ἔτι προσῆν, καὶ πάντα ἔπασχον
ταῖς ἐλπίσιν ὅσα ὑπὸ τῆς τῶν ἐχόντων ἐξουσίας ἠδυ-
νάμην παθεῖν. δεσμὰ περιέβλεπον, αἰκίας, βασάνους
ἁπάσας, ξίφη καὶ σαγάρεις Μακεδονικάς. τὴν γλῶτταν
ᾤμην ἀποκόψειν μού τινα. εὐθὺς οὖν ταῦτ' ἐννοῶν
176

ὁ δὲ σκαιότερον μὲν οὐδὲν οὐδὲ πικρό-

τερον ἠμείψατο, οὐκ ἦν βάρβαρος ὁ Φίλιππος, οὐκ
ἦν τύραννος, ἀπολοίμην κακῶς, οἷον ἄνδρα ἐλοιδόρουν,
μᾶλλον δέ, ἀπωλλύμην, βασιλικῶς δὲ καὶ μεγαλοπρε-
πῶς, Αἰσχίνη φίλτατε, ἄκουε γὰρ ὡς τὰ μὲν ὠνείδισε,
τὰ δὲ ἤλεγξεν, ἔδρασε δὲ κακὸν οὐδέν. χαῖρε, εἶπε,
Δημόσθενες. τί ταῦτα; πῶς ἥκεις; τίς ἔπεμψέ
σε; πρεσβεύων ἥκεις; Ἀμφίπολιν ἀπαιτήσων;
πάλιν ἡμῖν ἐνοχλήσων; ἀλλ' Ἀθηναῖοί σε ἐκδε-
δώκασιν; ὑπὲρ ὧν ἐβόας; ὑπὲρ ὧν ἡμῖν ἐπολέ-
μεις; τί σε ὤνησεν ὁ Μαραθών; τί δὲ ἡ Σαλα-
μίς; τί δὲ τὰ ὑπὲρ Χαλκιδέων, τί δὲ τὰ ὑπὲρ
Βυζαντίων καὶ Φωκέων ψηφίσματα; τί δὲ αἱ
δημηγορίαι αἱ μακραί; τί δ' οἱ ἀπόστολοι καὶ
τριηραρχίαι καὶ τὰ πολλὰ πολιτεύματα;
Libanius Rhet., Soph., Progymnasmata Progymnasma 9,τμ. 3, subsection

5, γρ. 3
ταῦτα ἐμάνθανε Φίλιππος, ἐν τούτοις ἐπαιδεύετο,

ἀπὸ ταύτης τῆς μελέτης εἰς ἄνδρας ἧκε. παῖς δὲ ὢν
ἔτι παρὰ Θηβαίοις ὡμήρευεν. ὃ σημεῖον ἦν τῆς τοῦ
πατρὸς ἀσθενείας, δεῖγμα δὲ τῆς τούτου κακοδαιμονίας
τὸ τῶν οἰκείων ἀπεῖναι. οὐ μὴν ἠμέλητο παντάπασι
παρὰ τοῖς Θηβαίοις, ἀλλ' ἔμενεν αὐτοῦ Παμμένους
ἐρώμενος καὶ νέος ἐραστής, ὁ δὲ φιλάνθρωπός τε ἦν
καὶ ἐχαρίζετο.
παραλαβὼν δὲ τὰ πράγματα καὶ σωθεὶς
σαφῶς ὑπ' Ἀθηναίων ἐπὶ τοὺς σεσωκότας τῷ ἑαυτοῦ
ἐχρήσατο τρόπῳ τὴν Ἀμφίπολιν ἀποστερῶν, τὴν Ποτίδαιαν ἁρπάζων.
πολλὰς μὲν εἷλε πόλεις, μετὰ
δὲ καλοῦ σχήματος οὐδεμίαν. οὐδὲ γὰρ μαχόμενος
κρείττων ἐγένετο τῶν ἀνδρῶν, ἀλλὰ δελεάζων καὶ κο-
λακεύων καὶ φιλίαν πλαττόμενος καὶ δωρούμενος τὰ
πατρῷα δούλους εἶχε τοὺς λαμβάνοντας. θαυμαστὸν δὲ
ἦν οὐ τὸ σύνταγμα τῶν Φιλίππου στρατοπέδων, ἀλλὰ
177
τὸ χρυσίον ὃ τοῖς πολιτευομένοις ἤρχετο. τοιαῦτα γὰρ

τἀκείνου μηχανήματα, δοῦναι, φενακίσαι, παρακρούσα-
σθαι.

6, γρ. 2
δὲ καλοῦ σχήματος οὐδεμίαν. οὐδὲ γὰρ μαχόμενος

κρείττων ἐγένετο τῶν ἀνδρῶν, ἀλλὰ δελεάζων καὶ κο-
λακεύων καὶ φιλίαν πλαττόμενος καὶ δωρούμενος τὰ
πατρῷα δούλους εἶχε τοὺς λαμβάνοντας. θαυμαστὸν δὲ
ἦν οὐ τὸ σύνταγμα τῶν Φιλίππου στρατοπέδων, ἀλλὰ
τὸ χρυσίον ὃ τοῖς πολιτευομένοις ἤρχετο. τοιαῦτα γὰρ
τἀκείνου μηχανήματα, δοῦναι, φενακίσαι, παρακρούσα-
σθαι.
χρηστὴ μὲν ἡ ἐπαγγελία, παμπόνηρα δὲ τὰ
ἔργα. τὴν Ἀμφίπολιν πολιορκῶν ὑπὲρ Ἀθηναίων ἔφασκε
τοῦτο ποιεῖν, ὡς δὲ εἷλεν, ἐζήτουν εὐθὺς οἱ Ἀθηναῖοι
καὶ τὴν Ποτίδαιαν. Θετταλοῖς ἔδοξε τὴν τυραννίδα
καταλύειν καὶ πιστευθεὶς εὐθὺς ἐφίστη τυραννίδα χαλε-
πωτέραν. Ὀλυνθίοις ἠφίει τι χωρίον ὡς δὴ φιλόδωρος,
καὶ μικρὸν ὕστερον οὐδαμοῦ τῆς Θρᾴκης Ὀλύνθιοι,
μᾶλλον δὲ οἱ Χαλκιδεῖς, δύο καὶ τριάκοντα πόλεις.
καίτοι τοιαῦτα ποιῶν οὐ Χαλκιδεῦσιν ἐπολέμει μό-
νον, ἀλλὰ καὶ τοῖς θεοῖς, οἳ παρ' ἐκείνοις ἐτιμῶντο, ὧν
οὐκ ἔδεισε μῆνιν κατασκάπτων ἱερὰ καὶ βωμοὺς ἀνα-
τρέπων καὶ θυσίας συγχέων. Ἀμφιπολιτῶν τινας

7, γρ. 4
ἔργα. τὴν Ἀμφίπολιν πολιορκῶν ὑπὲρ Ἀθηναίων ἔφασκε

178

τρέπων καὶ θυσίας συγχέων. Ἀμφιπολιτῶν τινας θερα-
πεύσας εἶχεν Ἀμφίπολιν. ὡς δὲ ἦν δεσπότης, δι' ὧν
εἰλήφει τὴν πόλιν, τούτους ἐξήλαυνε.
πρὸς δέ γε
τοὺς Πυδναίους οὐ διέστησεν ἀπὸ τῶν σπονδῶν τὰς
σφαγάς, ἀλλ' ἀνέμιξεν ἀμφότερα. ταῖς αὑτοῦ τέχναις
οὐ λαμβάνων Φερὰς Ὠρεὸν ἐδῃοῦτο. καὶ οὐ χαλεπὸς
μὲν τοῖς προδοθεῖσι, πιστὸς δὲ τοῖς προδόταις, ἀλλὰ
μετὰ τὴν χρείαν πᾶς ὁ συμπράξας ἄτιμος.

7, γρ. 5

τρέπων καὶ θυσίας συγχέων. Ἀμφιπολιτῶν τινας θερα-
πεύσας εἶχεν Ἀμφίπολιν. ὡς δὲ ἦν δεσπότης, δι' ὧν
εἰλήφει τὴν πόλιν, τούτους ἐξήλαυνε.
πρὸς δέ γε
τοὺς Πυδναίους οὐ διέστησεν ἀπὸ τῶν σπονδῶν τὰς
σφαγάς, ἀλλ' ἀνέμιξεν ἀμφότερα. ταῖς αὑτοῦ τέχναις
οὐ λαμβάνων Φερὰς Ὠρεὸν ἐδῃοῦτο. καὶ οὐ χαλεπὸς
μὲν τοῖς προδοθεῖσι, πιστὸς δὲ τοῖς προδόταις, ἀλλὰ
μετὰ τὴν χρείαν πᾶς ὁ συμπράξας ἄτιμος.
Chronicon Paschale, Chronicon paschale Σελ. 63, γρ. 12
Ἱεράπολις, Σελεύκεια, Ἀπάμεια, Ἔμισα, Σαμόσατα, Πάλ-

μυρα, Ἄραβες, Ἡλιούπολις, Δαμασκός, Ζεῦγμα· Ἀραβίας
Μεσοποταμίας Νίσιβι, Σελεύκεια· Βαβυλῶνος Βαβυλῶνα· Ἀς-
συρίας Νίνος, Ἄρβηλα, Κτησιφών· Σουσιανῆς Σοῦσα· Μη-
δίας Ἐκβάτανα, Ἀρσακία.
Εʹ. Κλίματος πέμπτου πόλεις ἐπίσημοι Ἰταλίας Νεάπολις,
Ῥώμη, Ποτίολοι· Σικελίας Μεσσήνη· Θρᾴκης Αἶνος, Φι-
179
λιππούπολις, Ἀδριανούπολις, Τραϊανούπολις, Ἄβδηρα, Προ-

κόνησος, Πείρινθος, Θάσος νῆσος, Σαμοθρᾴκη νῆσος, Χε-
ρόνησος, Κοῖλα, Σηστός· Μακεδονίας Δυράχιον, Θεσσαλο-
νίκη, Ἀμφίπολις, Ἡράκλεια, Ἔδεσα, Πέλλα, Φίλιπποι, Κα-
σάνδρεια, Λάρισσα, Ἀπολλωνιάς, Ἀδριανούπολις· Δαλμα-
τίας Ἐπίδαυρος· Ἑλλάδος Ἄργος· Βιθυνίας Νικομήδεια, Ἀπά-
μεια, Ἰουλιούπολις, Νίκαια· Ἀσίας μεγάλης Κύζικος, Ἀλε-
ξάνδρεια Τρῳάς, Λάμψακος, Πέργαμος, Σμύρνα, Τένεδος,
Ἔζαλοι, Ἄγκυρα, Σάρδη, Ἱεράπολις, Ἀπάμεια, Κιβύρα, Μι-
τυλήνη νῆσος, Χίος νῆσος· Γαλατίας Σινώπη, Πομπηιούπο-
λις, Ἀντιόχεια, Πισιδία, Ἄγκυρα, Γέρμια, Ταύνιον, Πισσι-
νοῦντα, Λύστρα· Παμφυλίας Ὕπαιπα· Καππαδοκίας Κώ-
μανα, Ἀμάσεια, Καισάρεια, Μάζακα, Μηλιτίνη, Εἰκόνιον,
Νικόπολις, Νεοκαισάρεια, Σάταλα· Ἀρμενίας μεγάλης Κολχίς.
Marcellinus Biogr., Vita Thucydidisτμ. 23, γρ. 4
Ἀντιφῶντος δὲ ῥήτορος, δεινοῦ τὴν ῥητορικὴν ἀνδρός, οὗ καὶ μέμνηται

ἐν τῇ ὀγδόῃ ὡς αἰτίου τῆς καταλύσεως τῆς δημοκρατίας καὶ τῆς τῶν
τετρακοσίων καταστάσεως. ὅτι δὲ μετὰ τὸν θάνατον τιμωρούμενοι τὸν
Ἀντιφῶντα οἱ Ἀθηναῖοι ἔρριψαν ἔξω τῆς πόλεως τὸ σῶμα, σεσιώπηκεν
ὡς διδασκάλῳ χαριζόμενος· [λέγεται γὰρ ὡς ἔρριψαν αὐτοῦ τὸ σῶμα οἱ
Ἀθηναῖοι ὡς αἰτίου τῆς μεταβολῆς τῆς δημοκρατίας.]
οὐκ ἐπολιτεύσατο
δ' ὁ συγγραφεὺς γενόμενος ἐν ἡλικίᾳ οὐδὲ προσῆλθε τῷ βήματι, ἐστρα-
τήγησε δ' ἀρχέκακον ἀρχὴν παραλαβών· ἀπὸ γὰρ ταύτης φυγαδεύεται.
πεμφθεὶς γὰρ ἐπ' Ἀμφίπολιν Βρασίδου φθάσαντος καὶ προλαβόντος
αὐτὴν ἔσχεν αἰτίαν, καίτοι μὴ πάντα καταστὰς ἀνόνητος Ἀθηναίοις· τῆς
μὲν γὰρ ἁμαρτάνει, Ἠιόνα δὲ τὴν ἐπὶ Στρυμόνι λαμβάνει. ἀλλὰ καὶ
οὕτως τὸ πρῶτον ἀτύχημα εἰς ἁμάρτημα μεταλαβόντες φυγαδεύουσιν
αὐτόν.
γενόμενος δ' ἐν Αἰγίνῃ μετὰ τὴν φυγὴν ὡς ἂν πλουτῶν ἐδάνεισε
τὰ πλεῖστα τῶν χρημάτων. ἀλλὰ κἀκεῖθεν μετῆλθε καὶ διατρίβων ἐν
Σκαπτῇ ὕλῃ ὑπὸ πλατάνῳ ἔγραφεν· μὴ γὰρ δὴ πειθώμεθα Τιμαίῳ
λέγοντι ὡς φυγὼν ᾤκησεν ἐν Ἰταλίᾳ.
Tiberius Rhet., De figuris Demosthenicisτμ. 5, γρ. 8
Περὶ παραλείψεως
Παράλειψις δέ ἐστιν ὅταν τις τῷ δοκεῖν τινα παραλείπειν

180
λέγῃ ἃ βούλεται, ὡς ἐν τῷ πρὸς Λεπτίνην· ἐγὼ δέ, ὅτι μὲν

τινῶν κατηγοροῦντα πάντας ἀφαιρεῖσθαι τὴν
δωρεὰν τῶν ἀδίκων ἐστίν, ἐάσω· καὶ γὰρ
εἴρηται τρόπον τινὰ καὶ ὑφ' ὑμῶν ἴσως γινώ-
σκεται. καὶ πάλιν πρὸς τὸν Αἰσχίνην· ἤδη γάρ σε ἐρωτῶ,
πάντα τὰ ἄλλα ἀφείς, Ἀμφίπολιν, Πύδναν,
Ποτίδαιαν, Ἁλόννησον· οὐδενὸς τούτων μέ-
μνημαι· Σέρριον δὲ καὶ Δορίσκον καὶ τὴν
Πεπαρήθου πόρθησιν καὶ ὅσα ἄλλα τοιαῦτα
ἡ πόλις ἠδικεῖτο, οὐδ' εἰ γέγονεν οἶδα.
Τῷ τε γὰρ οὕτως εἰπεῖν ἃ βούλεται δεδήλωκε καὶ τῇ πα-
ραλείψει τὸ φορτικὸν ἀφῄρηται.
Τοῦτο μὲν οὖν τὸ σχῆμα τῆς ὀνομασίας βαρύτερόν τε καὶ

λαμπρότερόν ἐστι, τὸ δ' ἄλλο εἶδος χαριέστερον, ὃ παρὰ γράμμα
γίνεται, ὡς ἐκεῖνο τὸ ἐπὶ τοῦ Διοπείθους· «μέλλει πολι-
ορκεῖν», «τοὺς Ἕλληνας ἐκδίδωσιν»· μέλει γάρ
τινι τούτων τῶν τὴν Ἀσίαν οἰκούντων, Ἑλ-
λήνων λέγω. κἀκεῖνο δὲ παρονομασία τὸ παρὰ τῷ Θουκυδίδῃ·
ἀλλ' ἢ τούτους μεταπέμπειν δέον, ἢ ἄλλην μὴν
ἐλάττω στρατείαν ἐπιπέμπειν, καὶ πάλιν· τί ἄλλο
ἐβούλευσαν οὗτοι, καὶ οὐκ ἀπέστησαν; καὶ
παρὰ Δημοσθένει· σύλλογοι καὶ λόγοι παντοδαποί,
καὶ πάλιν· πρῶτον μὲν Ἀμφίπολιν, πόλιν ὑμετέραν.
Δοκεῖ δὲ τοῦτο τὸ τῆς παρονομασίας κάλλος ἐργάζεσθαι.
Κλῖμαξ δέ ἐστιν ὅταν, εἰς πολλὰ κῶλα ἑνὸς ἐνθυμήματος
διαιρουμένου, ἕκαστον κῶλον ἄρχηται ἀπὸ τοῦ ἐν τῷ προηγουμένῳ
κώλῳ τελευταίου. μετενήνεκται δὲ τὸ ὄνομα ἀπὸ τῶν ἀναβαινόντων
τὰς κλίμακας· ὥσπερ γὰρ ἐκείνοις τὰ τελευταῖα πρῶτα γίνεται
κατὰ τὴν τῶν ποδῶν μετάθεσιν, οὕτω καὶ ἐν τῷ σχήματι τούτῳ τὰ
τῶν πρώτων κώλων τελευταῖα τῶν ἐπιφερομένων ἀρχὴ γίνεται.
σαφέστερον δ' ἔσται τοῖς παραδείγμασιν·
ἐστι τούτου;
Ἔχει δὲ τὸ σχῆμα καὶ κάλλος καὶ ἐνέργειαν, καὶ ὅταν
εἴπῃ· ἐπέδωκα· ἐπαινοῦμαι, οὔ, μὰ Δία, οὐκ
ὤν, ὧν ἐπέδωκα, ὑπεύθυνος. ἦρχον· καὶ δέ-
181
δωκά γε εὐθύνας ἐκείνων, οὐχ ὧν ἐπέδωκα.

»νὴ Δία, ἀλλ' ἀδίκως – φησίν – ἦρξας». εἶτα
παρών, ὅτε με εἰσήγαγον οἱ λογισταί, οὐ
κατηγόρεις;
Ἀσύνδετον δέ ἐστιν, ᾧ πολλαχῶς χρῆται ὁ Δημοσθένης,
κατ' ὄνομα καὶ κατὰ κῶλον καὶ κατὰ κόμμα καὶ κατὰ τόπον.
Κατ' ὄνομα μέν· Ἀμφίπολιν, Πύδναν, Ποτίδαιαν, Ἁλόννησον· ἐξ ὧν
πλήθους ἔμφασις γίνεται.
Κατὰ κῶλον δέ· ἴσασιν Εὐαίωνα πολλοὶ τὸν
Λαοδάμαντος ἀδελφόν ... εὐειδὲς τὸ τοιοῦτο.
Κατὰ κόμμα δέ· ὅταν ἐπὶ κόρρης, ὅταν κονδύ-
λοις, ταῦτα κινεῖ, ταῦτα ἐξίστησι. ταῦτα δείνωσιν
ἔχει καὶ ἐνέργειαν.
Ulpianus Gramm., Rhet., Prolegomena in Demosthenis orationes

Olynthiacas et Philippicas Σελ. 10, γρ. 4
πεπλέχθαι. ἄχρι μὲν τούτου προῆλθε κατασκευάζων ὡς, ἐξὸν τῇ πόλει

τὴν ἡγεμονίαν ἀναλαβεῖν, ἐρραθύμησε καὶ ὅτι νῦν γοῦν, εἰ καὶ μὴ πάλαι,
ἀνακτήσασθαι αὐτὴν δεῖ. ἐξ ὧν συνίστησι καὶ τὸ οἰκεῖον εἶναι τὸν
πόλεμον,
εἴπερ ὑπὲρ ἡγεμονίας.
Τὰ δὲ ἐντεῦθεν τὸ ἀναγκαῖον ἔχει καὶ τὴν εἰσβολὴν εἴληφεν ἀπὸ τοῦ
(12) ‘εἰ δὲ προησόμεθα, ὦ Ἀθηναῖοι, καὶ τούτους τοὺς ἀνθρώπους’.
φοβεῖ
γὰρ καὶ δείκνυσιν οὐκ εἰς μακρὰν περὶ τῶν οἰκείων κινδυνεύσοντας καὶ
ὅτι ὁδῷ πρόεισιν ὁ Φίλιππος, ὥσπερ καὶ Θουκυδίδης πεποίηκεν ἐν τῇ
δημηγορίᾳ τῶν Κορινθίων (Th. 1, 69, 3) ‘καὶ ἴσμεν οἵᾳ ὁδῷ χωροῦσιν οἱ
Ἀθηναῖοι ἐπὶ τοὺς πέλας’. οὕτω καὶ Φίλιππος τὸ πρῶτον Ἀμφίπολιν λα-
βών, μετὰ ταῦτα Πύδναν καὶ Θρᾴκην καὶ Παίονας, ἐπὶ τοὺς Ἀθηναίους
ἥξει. οὐχ ὡς πρὸς ἀντίθεσιν ἀπαντήσας, ὡς ἂν οἰηθείη τις ὑποκρούων,
’καὶ τί ἂν ἡμεῖς βλαβείημεν Ὀλυνθίων ἑαλωκότων;’, ἀλλ' ἐξ ἀρχῆς
ἐνστη-
σάμενος οἰκεῖον καταδεῖξαι τὸν πόλεμον ἑκατέρωθεν αὐτὸ
κατεσκεύασεν,
ἀπό τε τῆς ἡγεμονίας ἧς μεταποιεῖσθαι προσήκει τῇ πόλει καὶ ἀπὸ τοῦ
τὸν
πόλεμον οὐκ εἰς μακρὰν ἥξειν εἰς τὴν Ἀττικήν, εἰ μὴ βοηθήσαιεν τοῖς ἔτι
λειπομένοις τῶν Ἑλλήνων ἐπὶ τῆς Θρᾴκης. οὗ δὴ καὶ τὴν σύστασιν
ποιησό-
μενος καθ' ὑπόνοιαν παρίστησι τὰ συμβησόμενα τῇ πόλει δεινά, εἰ γέ-
182
νοιτο πόλεμος πρὸς τῇ χώρᾳ, οὐ λέγων μὲν κατ' εἶδος οὐδ' ἐπεξιών, ταῖς
δὲ ὑπονοίαις μειζόνως φοβῶν.
Minucianus Junior Rhet., Περὶ ἐπιχειρημάτων Σελ. 341, γρ. 17
καλουμένων ἐπιχειρημάτων γίνονται. ἐπιχειρήματα δέ

ἐστι τὰ πρὸς πίστιν τοῦ ὑποκειμένου ζητήματος λαμ-
βανόμενα.
Τῶν δὲ ἐπιχειρημάτων τὰ μέν ἐστι παραδειγμα-
τικά, τὰ δὲ ἐνθυμηματικά. παραδειγματικὰ μὲν ὅσα
ἐξ ἱστορίας καὶ ὁμοιώσεως τῶν ἤδη πεπραγμένων λαμ-
βάνομεν, οἷον ‘οὐ πιστεύουσιν Ὀλύνθιοι Φιλίππῳ·
οὐ γὰρ περὶ μέρους χώρας οὐδὲ περὶ δόξης, ἀλλ' ἀνα-
στάσεως καὶ ἀνδραποδισμοῦ τῆς πατρίδος ὁ κίνδυνός
ἐστιν αὐτοῖς’· καὶ εἰς τοῦτο παράδειγμα· ‘καὶ ἴσασιν
ἅ τ' Ἀμφιπολιτῶν ἐποίησε τοὺς παραδόντας αὐτῷ τὴν
πόλιν, καὶ Πυδναίων τοὺς ὑποδεξαμένους’· οὐ γὰρ
ἰδίοις ἐνθυμήμασιν ὁ ῥήτωρ τοῦτο, ἀλλὰ τοῖς πρὸς
ἄλλους πεπραγμένοις ἐπιστώσατο. δεῖ δὲ τὰ παρα-
δείγματα γνώριμα εἶναι τοῖς ἀκούουσι καὶ προσεχῆ τῷ
πράγματι· εἰ δὲ καὶ πόρρωθεν λαμβάνοιτο, δεῖ αὐτὰ
προσάγειν τῷ λόγῳ καὶ μηδὲν ἐξ ἀδόξων λαμβάνεσθαι,
ἀλλ' ἢ τὰ πρόσωπα ἢ τὰ πράγματα ἢ καὶ ἀμφότερα
ἔνδοξα εἶναι. ἀμφότερα μὲν οὖν ἔνδοξα ἐν ἐκείνῳ τῷ
παραδείγματι, οἷον ‘ὑμεῖς ἐσώσατε Λακεδαιμονίους
καὶ οὐκ ἐμνησικακήσατε, ἀλλ' ἐβοηθήσατε’·
Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De virtutibus et

vitiis Τόμ. 2, σελ. 31, γρ. 4
νειν. καὶ λέγομεν ὅτι οὐκ ἀσκόπως καὶ τοῖς ἄλλοις παρεῖχεν.
σκοπὸς γὰρ ἦν αὐτῷ τὴν ἀλήθειαν τῶν πραγμάτων συγγράψαι,
εἰκὸς δὲ ἦν Ἀθηναίους πρὸς τὸ χρήσιμον ἑαυτῶν ἀπαγγέλλοντας
ψεύδεσθαι καὶ λέγειν πολλάκις ὡς ἡμεῖς ἐνικήσαμεν οὐ νικήσαντας.
δι' ὃ πᾶσι παρεῖχεν, ἐκ τῆς τῶν πολλῶν συμφωνίας θηρώμενος
τὴν τῆς ἀληθείας κατάληψιν· τὸ γὰρ σαφὲς ἐξελέγχεται τῇ τῶν
πολλῶν συνᾳδούσῃ συμφωνίᾳ.
3. Ὅτι ὁ Θουκυδίδης οὐκ ἐπολιτεύσατο γενόμενος ἐν ἡλικίᾳ
οὐδὲ προσῆλθε τῷ βήματι, ἐστρατήγησε δὲ ἀρχέκακον ἀρχὴν παρα-
λαβών· ἀπὸ γὰρ ταύτης φυγαδεύεται. πεμφθεὶς γὰρ ἐπ' Ἀμφί-
πολιν Βρασίδου φθάσαντος καὶ προλαβόντος αὐτὴν ἔσχεν αἰτίαν,
καίτοι μὴ πάντα καταστὰς ἀνόνητος Ἀθηναίοις· τῆς μὲν γὰρ
183
ἁμαρτάνει, Ἠιόνα δὲ τὴν ἐπὶ Στρυμόνι λαμβάνει. ἀλλὰ καὶ οὕτως

τὸ πρῶτον ἀτύχημα εἰς ἁμάρτημα μεταβαλόντες φυγαδεύουσιν
αὐτόν. γενόμενος δὲ ἐν Αἰγίνῃ μετὰ τὴν φυγὴν ὡς ἂν πλουτῶν
ἐδάνεισε τὰ πλεῖστα τῶν χρημάτων. ἀλλὰ κἀκεῖθεν μετῆλθε καὶ
διατρίβων ἐν Σκαπτῇ ὕλῃ ὑπὸ πλατάνῳ ἔγραφεν. ἔγραφε δ' οὐδ'
οὕτως μνησικακῶν τοῖς Ἀθηναίοις, ἀλλὰ φιλαλήθης ὢν καὶ τὰ
ἤθη μέτριος, εἴ γε οὔτε Κλέων παρ' αὐτῷ οὔτε Βρασίδας ὁ τῆς
συμφορᾶς αἴτιος ἀπέλαυσε λοιδορίας, ὡς ἂν τοῦ συγγραφέως
ὀργιζομένου.

σίᾳ ὁ Νικίας, καίπερ τῶν Λακεδαιμονίων αὐτῶν ἠπατημένων καὶ

αὐτὸς ἐξηπατημένος περὶ τοῦ μὴ αὐτοκράτορας ὁμολογῆσαι ἥκειν,
ὅμως τοῖς Λακεδαιμονίοις ἔφη χρῆναι φίλους μᾶλλον γίγνεσθαι
καὶ ἐπισχόντας τὰ πρὸς Ἀργείους πέμψαι ἔτι ὡς αὐτοὺς καὶ
εἰδέναι ὅ τι διανοοῦνται, λέγων ἐν μὲν τῷ σφετέρῳ καλῷ, ἐν δὲ
τῷ ἐκείνων ἀπρεπεῖ τὸν πόλεμον ἀναβάλλεσθαι· σφίσι μὲν γὰρ
εὖ ἑστώτων τῶν πραγμάτων ὡς ἐπὶ πλεῖστον ἄριστον εἶναι
διασώσασθαι τὴν εὐπραγίαν, ἐκείνοις δὲ δυστυχοῦσιν ὅτι τάχιστα
εὕρημα εἶναι διακινδυνεῦσαι. ἔπεισέ τε πέμψαι πρέσβεις, ὧν καὶ
αὐτὸς ἦν, κελεύσαντας Λακεδαιμονίους, εἴ τι δίκαιον διανοοῦνται,
Πάνακτόν τε ὀρθὸν ἀποδιδόναι καὶ Ἀμφίπολιν, καὶ τὴν Βοιωτῶν
ξυμμαχίαν ἀνεῖναι, ἢν μὴ ἐς τὰς σπονδὰς ἐσίωσι, καθάπερ εἴρητο
ἄνευ ἀλλήλων μηδενὶ ξυμβαίνειν. εἰπεῖν τε ἐκέλευον ὅτι καὶ σφεῖς,
εἰ ἐβούλοντο ἀδικεῖν, ἤδη ἂν Ἀργείους ξυμμάχους πεποιῆσθαι,
ὡς παρεῖναί γ' αὐτοὺς αὐτοῦ τούτου ἕνεκα. εἴ τέ τι ἄλλο
ἐνεκάλουν, πάντα ἐπιστείλαντες ἀπέπεμψαν τοὺς περὶ Νικίαν
πρέσβεις. καὶ ἀφικομένων αὐτῶν καὶ ἀπαγγειλάντων τά τε ἄλλα
καὶ τέλος εἰπόντων ὅτι, εἰ μὴ τὴν ξυμμαχίαν ἀνήσουσι Βοιωτοῖς
μὴ ἐσιοῦσιν ἐς τὰς σπονδάς, ποιήσονται καὶ αὐτοὶ Ἀργείους καὶ
τοὺς μετ' αὐτῶν ξυμμάχους, τὴν μὲν ξυμμαχίαν οἱ Λακεδαιμόνιοι
Βοιωτοῖς οὐκ ἔφασαν ἀνήσειν, ἐπικρατούντων τῶν περὶ τὸν

γνώσεως ἀφίκετο ὥστε καὶ σπονδῶν δεηθῆναι.

58. Ὅτι ὁ Περσεὺς ἐν Σαμοθρᾴκῃ ὢν ἐν τῷ ἱερῷ, καὶ ἐξαι-
τηθεὶς Εὔανδρόν τινα, γένος μὲν Κρῆτα, πιστότατον δὲ ὄντα καὶ
ἄλλα τε πολλὰ ἑαυτῷ κατὰ τῶν Ῥωμαίων ὑπουργηκότα καὶ τὴν
τοῦ Εὐμενοῦς ἐπιβουλὴν τὴν ἐν τοῖς ἀδελφοῖς γενομένην συν-
184
εσκευακότα, οὐκ ἐξέδωκε, φοβηθεὶς μὴ κατείπῃ ὅσα αὐτῷ συνῄδει,

λάθρᾳ δὲ ἀποκτείνας διέδωκε λόγον ὅτι ἑαυτὸν προαπεχρήσατο.
οἱ δὲ συνόντες οἱ φοβηθέντες τὴν ἀπιστίαν αὐτοῦ καὶ τὴν μιαι-
φονίαν μεθίστασθαι ἤρξαντο.
59. Ὅτι ὁ Περσεὺς ἐθελοντὴς εὑρέθη, καὶ αὐτὸν ἐς τὴν Ἀμ-
φίπολιν ἀχθέντα ὁ Παῦλος οὐδὲν οὔτε ἔργῳ οὔτε λόγῳ δεινὸν
ἔδρασεν, ἀλλὰ καὶ προσιόντι οἱ ὑπαναστὰς τά τε ἄλλα ἐδεξιώ-
σατο καὶ ὁμόσιτον ἐποιήσατο, ἔν τε [ἐν] φυλακῇ ἀδέσμῳ καὶ ἐν
θεραπείᾳ πολλῇ ἦγε.
60. Ὅτι ὁ Παῦλος οὐ στρατηγῆσαι μόνον ἦν ἀγαθὸς ἀλλὰ
καὶ χρημάτων ἀδωρότατος. τεκμήριον δέ· δεύτερον τότε ὑπατεύ-
σας καὶ λαφύρων ἀμυθήτων κρατήσας ἐν τοσαύτῃ πενίᾳ διεβίω
ὥστε χαλεπῶς τῇ γυναικὶ αὐτοῦ τὴν προῖκα τελευτήσαντος ἀπο-
δοθῆναι. τοιοῦτος μὲν οὖν ἦν καὶ τοιαῦτα ἔπραξεν· τοῦτο δὲ
μόνον ὥσπερ τινὰ κηλῖδα ἐν τῷ τούτου βίῳ προστετρῖφθαι νομί-
ζουσι, τὸ διαρπάσαι τοῖς στρατιώταις τὰ χρήματα
Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De sententiis Σελ.

189, γρ. 16
των πρὸς αὐτοὺς οἱ βασιλεῖς ἔπραττον εὐεπίληπτον ἐφαίνετό μοι

καὶ τελέως ἐπισφαλές, τό τε παρασιωπῆσαι πάλιν ὁλοσχερῶς τὸ
δοκοῦν πραγματικώτατον ἐν τῷ πολέμῳ τούτῳ γεγονέναι, καὶ δι'
οὗ πολλὰ τῶν ὕστερον ἀπορουμένων γνωρίμους ἔσχε τὰς αἰτίας,
τελέως τινὸς ἀργίας ἐδόκει μοι σημεῖον εἶναι καὶ τῆς πάσης ἀτολ-
μίας· οὐ μὴν ἀλλὰ κατηνέχθην ἐπὶ τὸ γράφειν κεφαλαιωδῶς τὸ
δοκοῦν, καὶ δι' ὧν εἰκότων καὶ σημείων ἐπὶ ταύτης ἐγενόμην τῆς
γνώμης, ὑπάρχων κατὰ τοὺς αὐτοὺς καιροὺς καὶ μᾶλλον ἑτέρου
ἐκπληττόμενος ἕκαστα τῶν γενομένων.
121. Ὅτι μὲν οὖν Κύδας ὁ Κρὴς στρατευόμενος παρ' Εὐμενεῖ
καὶ τιμώμενος ὡς ἔνι μάλιστα, πρῶτον μὲν πρὸς Ἀμφίπολιν
παραγενόμενος Χειμάρῳ, ἑνὶ τῶν σὺν Περσεῖ στρατευομένων, ..
... καὶ πάλιν πρὸς Δημητριάδα συνεγγίσας τῷ τείχει ἐκοινολο-
γεῖτο τὸ μὲν πρῶτον Μενεκράτει τὸ δὲ δεύτερον Ἀντιμάχῳ, εἴρη-
ται· καὶ μὴν ὅτι δὶς Ἡροφῶν ἐπρέσβευσε πρὸς Εὐμενῆ παρὰ Περ-
σέως καὶ διὰ τοῦτο Ῥωμαίων οἱ πλείους ὑποψίαν ἔσχον οὐκ
ἀπίθανον περὶ τοῦ βασιλέως Εὐμενοῦς, δῆλον ἐκ τῶν περὶ Ἀττά-
λου συμβάντων· τῷ μὲν γὰρ συνεχώρησαν καὶ παραγενέσθαι πρὸς
σφᾶς εἰς τὴν Ῥώμην ἐκ τοῦ Βρεντεσίου καὶ χρηματίσαι περὶ ὧν
προῃρεῖτο, καὶ τέλος ἀποκρίσεις δόντες αὐτῷ φιλανθρώπους ἀπέ-
στειλαν, πρότερον οὔτε κατὰ τὸν Περσέα πόλεμον ἀξιόλογον
185
Constantinus VII Porphyrogenitus Imperator Hist., De thematibus

Asia-Europe Europ, κεφ. 2, γρ. 36
καὶ τῶν αὐτοῦ διαδόχων, καταλήξασα δὲ εἰς Περσέα τὸν Φιλίππου, ὥστε
καὶ αὐτὸ ἀποβαλεῖν τὸ τῆς βασιλείας ἀξίωμα· αἰχμάλωτος γὰρ αὐτὸς ὁ
Περσεὺς μετὰ γυναικὸς καὶ τέκνων, ἡττηθεὶς ὑπὸ Αἰμιλίου ἀνθυπάτου
καὶ
στρατηγοῦ τῶν Ῥωμαίων εἰς τὴν Ῥώμην ἀπήχθη δέσμιος καὶ πάντα τὰ
τῆς βασιλείας τῶν Μακεδόνων ἐπίσημα, ὥστε ἀπὸ βασιλείας εἰς ἐπαρχίαν
τὸ σχῆμα μεταβαλεῖν καὶ νῦν εἰς θέματος τάξιν καὶ στρατηγίδος αὐτὴν
καταλῆξαι.
Ἐπαρχία Μακεδονίας αʹ· ὑπὸ κονσιλάριον, πόλεις λ[β]ʹ· Θεσσαλο-
νίκη, Πέλλη, Εὔρωπος, Δίος, Βέρροια, Ἐορδαία, Ἔδεσσα, Κέλλη, Ἀλμω-
πία, Ἡράκλεια Λάκκου, Ἀντανία, Γέμινδος, Νικεδής, Διόβουρος,
Ἰδομένη,
Βράγυλος, Πρίμανα, Μαρώνεια, Ἀμφίπολις, Νεάπολις, Ἀπολλωνία, Τό-
πειρος τὸ νῦν Ῥούσιον, Νικόπολις, †Ἰθάπολις†, Ἄκανθος, Κερεόπυργος,
Βέρπη, Ἄραλος, Διοκλητιανούπολις, Σεβαστόπολις.
Ἐπαρχία Μακεδονίας βʹ· ὑφ' ἡγεμόνα, πόλεις ηʹ· Στόλοι,
Ἄργος, Εὐστράϊον, Πελαγονία, Βάργαλα, Κελαινίδιον, Ἁρμονία,
Ζάπαρα.
Ἐπαρχία Θεσσαλίας· ὑπὸ τὸν αὐτόν, πόλεις ιζʹ· Λάρισσα, Δημητριάς,
Θῆβαι, Ἐχιναιός, Λάμια, Τρίκη, Γόμφοι, Ὑπάτη αἱ νῦν λεγόμεναι Νέαι
Πάτραι, Μητρόπολις, Καισάρεια, Φάρσαλος, Βουραμίνσιος, σάλτος
Ἰ[ωαν-
ν]ούβιος, νῆσος Σκίαθος, νῆσος Σκέπολα, νῆσος Πεπάρηθος.
Ἕως ὧδε τὸ θέμα Μακεδονίας.
Georgius Syncellus Chronogr., Ecloga chronographica Σελ. 323, γρ. 32
Στρυμόνος Βισαλτία πᾶσα μετὰ τῆς ἐν τῇ Σικτικῇ Ἡρακλείας.

Δεύτερον μέρος, ὅπερ ἀπὸ μὲν ἀνατολῆς ὁρίζει ὁ Στρυμὼν ποταμός,
ἀπὸ δὲ δυσμῶν ὁ καλούμενος Ἄξιος ποταμὸς καὶ οἱ παρακείμενοι αὐτῷ
τόποι.
Τρίτον ὃ περιέχει κατὰ δυσμὰς μὲν ὁ Πηνειὸς ποταμός, κατὰ δὲ
ἄρκτον τὸ λεγόμενον Βέρνον ὄρος, προστεθέντων καί τινων τόπων τῆς
Παιονίας, ἐν οἷς καὶ πόλεις ἀξιόλογοι Ἔδεσσα καὶ Βέροια.
Τέταρτον καὶ τελευταῖον, ὅπερ ὑπὲρ τὸ Βέρνον ὄρος συνάπτει τῇ
Ἠπείρῳ καὶ τοῖς κατὰ τὴν Ἰλλυρίδα τόποις.
Ἡγοῦντο δὲ καὶ πόλεις δʹ τῶν αὐτῶν δʹ μερῶν· τοῦ μὲν πρώτου
Ἀμφίπολις, τοῦ βʹ Θεσσαλονίκη, τοῦ γʹ Πέλλα καὶ τοῦ δʹ Πελαγωνία.
ἐν ταύταις ἀρχηγοὶ δʹ κατεστάθησαν καὶ οἱ φόροι ἠθροίζοντο, ἐν δὲ τοῖς
186
ἐσχάτοις τῆς Μακεδονίας τόποις διὰ τὰς τῶν παρακειμένων ἐθνῶν

ἐπιβουλὰς κατέστησαν στρατιώτας.
Ἐπὶ τούτοις ὁ Αἰμίλιος ἀγῶνας καὶ πότους μεγαλοπρεπεῖς τῷ πλήθει
συντάξας τὰ εὑρεθέντα χρήματα εἰς τὴν Ῥώμην ἀπέστειλε. καταλαβὼν δὲ
καὶ αὐτὸς θρίαμβον καταγαγεῖν ἅμα τοῖς σὺν αὐτῷ στρατηγοῖς κελεύεται
παρὰ τῆς συγκλήτου· καὶ πρῶτος μὲν Ἀνίκιος καὶ Ὀκταούιος ὁ τῆς
ναυτικῆς δυνάμεως ἡγησάμενος, ἀνὰ μίαν ἡμέραν ἑκάτερος
ἐθριάμβευσεν,
Georgius Syncellus Chronogr., Ecloga chronographica Σελ. 330, γρ. 9
ΣΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΒΑΒΥΛΩΝΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΣ
Συρίας καὶ Βαβυλωνίας καὶ τῶν ἄνω τόπων πρῶτος Σέλευκος Νικά-
νωρ ἐβασίλευσεν ἔτη λγʹ. τοῦ δὲ κόσμου ἦν ἔτος ͵εροαʹ.
Ἐδεσσηνοὶ τοὺς χρόνους ἔνθεν ἀριθμοῦσι.
Σέλευκος Ἀντιόχειαν τὴν πρὶν Ἀντιγονίαν ἐπέκτισεν ιβʹ ἔτει τῆς βασι-
λείας αὐτοῦ. ὁ αὐτὸς Λαοδίκειαν, Σελεύκειαν, Ἀπάμειαν, Ἔδεσσαν, Βέ-
ροιαν, Πέλλαν. Σέλευκος Βαβυλῶνα παρεστήσατο. Σέλευκος ἐν ταῖς
νέαις
πόλεσιν Ἰουδαίους συνῴκισεν Ἕλλησι.
Ῥωξάνην σὺν Ἀλεξάνδρῳ παιδὶ πεμφθεῖσαν εἰς Ἀμφίπολιν Σέλευκος
Νικάνωρ ἀφανίζει, Κασάνδρου κελεύσαντος, ὥς φασι.
Τότε Κάλλιππος Κυζικηνὸς ἀστρολόγος ἐγνωρίζετο καὶ Διονύσιος ὁ
τὰς πόλεις γράψας.
Ἐρασίστρατος διαφανὴς ἰατρὸς ἐπὶ Σελεύκου ἐγνωρίζετο, ὃς διαγνοὺς
Ἀντίοχον τὸν Σελεύκου παῖδα δεινῶς νοσοῦντα δι' ἔρωτα τὸν πρὸς τὴν
Σελεύκου τοῦ πατρὸς γαμετὴν θυγατέρα Δημητρίου ἐθαυμαστώθη. ὅθεν
καὶ Σέλευκος τῷ πάθει περιαλγήσας παραχωρεῖ τῷ παιδὶ Ἀντιόχῳ τῆς
γαμετῆς.
Nicetas Choniates Hist., Scr. Eccl., Rhet., Historia (= Χρονικὴ διήγησις)

Reign Andron1,pt2, σελ. 319, γρ. of σελ. 5
αἰσχίστως παλίμπους ἐφέρετο· οἱ γὰρ ἀμφ' αὐτὸν μηδὲ μέτωπον κόρυ-

θος τῶν ἐναντίων βλέψαι ὑπενεγκόντες τὰ νῶτα μετέβαλον καὶ ἀμετα-
στρεπτὶ ἔφευγον, ἓν τοῦτο παρὰ τοὺς λοιποὺς ὁμοφύλους ἀνδρισάμενοι,
τὸ γοῦν ἀεὶ μὴ ἐφησυχάζειν, ἀλλ' οὓς οἱ πευθῆνες ἀνήγγελλον αὐτοῖς
187
πολεμίους, τούτους αὐτοψεὶ κατιδεῖν καὶ ἔργοις αὐτοῖς διδαχθῆναι τὸ ἐν

μάχαις ὀξύρροπον τῶν ἀνδρῶν.
Ἐπεὶ δὲ ἑάλω ἡ λογίμη Θεσσαλονίκη καὶ ὁ διαμερισμός, ὥς μοι
εἴρηται ἤδη, ξυνέβη τοῦ Σικελικοῦ στρατεύματος, ἄλλος δ' ἂν εἶπέ τις
ὡς κατὰ τὴν μυθικὴν Χίμαιραν συναπτόμενον πρότερον τὸ ἀντίπαλον,
τότε διαιρεθέν, τὸ μὲν κράτιστον αὐτοῦ ὅσα καὶ λέων προηγούμενον
εὐθὺ τῆς βασιλίδος ἵετο πόλεως, τὸ δὲ μέσον τὰ κατ' Ἀμφίπολιν καὶ
Σέρρας ἐνέμετο, τὸ δὲ λοιπόν, ὅσον δηλονότι ναυτικὸν καὶ ὡς ὄφις
συρό-
μενον ἐν τοῖς ὕδασιν, ἐτήρει τὴν προκαθεζομένην πόλιν τῶν Θετταλῶν,
οὐδ' οὕτως ὄντες ὁμοθυμαδὸν οἱ Ῥωμαῖοι καὶ βάλλοντες ἓν στρατήγιον
ἑνί τινι γοῦν συμπλακῆναι ἀπεθάρρησαν τμήματι. ἀλλ' οἱ μὲν κατειλη-
φότες τὴν Μοσυνόπολιν πολέμιοι καὶ περὶ τῆς περαιτέρω πορείας ἐσκέ-
πτοντο μηδ' ὀφθαλμοῖς ὁπλίτην Ῥωμαῖον ἐνοπτρισάμενοι, Ῥωμαῖοι δὲ
τὰς τῶν ἐκεῖσε προκαταλαβόντες ὀρέων λαγόνας εἰς τὸ πεδίον οὐκ
εἶχον ὑποκαταβῆναι καὶ δέξασθαι τὸ ἐπιὸν δυσμενές. ὅθεν ἐγνώκεσαν
Ἰταλοὶ μηκέτ' ἀναδύεσθαι, ἀλλ' ὁμοῦ συσπειραθῆναι καὶ πρὸς ἓν κα-
τάντημα τὴν Κωνσταντίνου καλλίπολιν ἐπειχθῆναι καὶ ταυτηνὶ

Reign Andron1,pt2, σελ. 321, γρ. of σελ. 2
Καὶ τὰς μὲν κοινὰς ἐς τοσόνδε διαθέμενος φροντίδας ἀνέπεσεν ὡς

ἀρκούντως ἤδη καὶ ἀραρότως τὰ πρὸς ἀντιμάχησιν διοικήσας καὶ κα-
ταπολέμησιν τῶν τοῖς Ῥωμαίοις ἐπιόντων ἐχθρῶν· ἀκηκοὼς δὲ ἁλῶναι
Θεσσαλονίκην ἐς κακοποιΐαν τρέπεται τῶν προσγενῶν τοῦ Δαυίδ, ὃν
φύλακα τῆς πόλεως ταύτης τὸ λέγειν ἤδη δεδήλωκε, καὶ συλλαβὼν
τούτους καθείργνυσιν ἐν φρουραῖς. δημηγορῶν δὲ οὐδὲν μέγα τὸ συμ-
βὰν ἔλεγεν εἶναι, οὐδ' ἄξιον ἐς κατόρθωμα σεμνολογεῖσθαι τοῖς Σικελοῖς·
οὐ νῦν γὰρ πρώτως, ἀλλὰ καὶ πρώην πόλεων ἁλώσεις ἐπάγειν τὸν
χρόνον φιλεῖν καὶ νίκην ἐπαμείβεσθαι ἄνδρας. φήμαις δὲ βαλλόμενος
ἀπευ-
κταίαις ἄλλοτε ἄλλαις καὶ συχνάκις ἐφισταμένων τῶν ἀγγελλόντων ὡς
νῦν
μὲν οἱ ὑπεναντίοι Ἀμφίπολιν παρεστήσαντο, νῦν δὲ τὰς ἐφεξῆς ληϊσά-
μενοι χώρας κατὰ τὴν Μοσυνόπολιν ἐναυλίζονται, καὶ τὰς τοιαύτας
ἀγγελίας ὡς οὐδέπω δεινὰς ἀπεπέμπετο καὶ ἔλεγεν ὡς μετελεύσεται
τοὺς ἐχθροὺς καὶ ἐξολοθρεύσειε τέλεον ὃν τρόπον οἱ θηραταὶ τοὺς μονα-
στικοὺς τῶν συῶν. αὐτούς τε γὰρ κατὰ βραχὺ μεθισταμένους τῆς λό-
χμης ἐγκλείεσθαι λιχνευομένους περὶ τὴν προκειμένην ἐδητύν, ἔνθα ὁ
δόλος
καὶ ἡ πάγη καττύεται, καὶ οὕτως ἐμπείρεσθαι δόρατι ἢ βαθεῖαν κατὰ
τῶν σπλάγχνων δέχεσθαι τὴν πληγήν· καὶ τοὺς Ἰταλοὺς δὲ ὡσαύτως
188
ἀφροντιστοῦντας, ὡς οὐκ ὄντος τινὸς ἀνθισταμένου, καὶ ἀεὶ προχωροῦν-

τας τοῖς ἔμπροσθεν καὶ τῇ τῶν πλειόνων σκύλων ὑποσαινομένους ἐφέσει
μέλλειν εἰς τὸν ἔσχατον καὶ ἀπρόοπτον ὄλεθρον ἐμπεσεῖσθαι

Reign Isaac2,pt1, σελ. 356, γρ. of σελ. 5
ὡς ἐν βραχεῖ γὰρ εὐτυχήσεις τὸ κράτος”

ἀρίστως τὸν δίκαιον ὑπεκρίνετο. τῷ ἐλέῳ τε γὰρ τῶν ἐνδεῶν ἤλειφε
πλησμίως τὴν κεφαλὴν βασιλεύσας καὶ τῶν ταμιείων ἔνδον ὡμίλει τῷ
ἐν τῷ κρυπτῷ βλέποντι πατρὶ θεῷ. ἀθροίσας δὲ καὶ τοὺς ἐν ἐξορίαις
κακουχουμένους καὶ ὅσους Ἀνδρόνικος ἢ τῆς οὐσίας ἐψίλωσεν ἢ ἐς
σῶμα
διελωβήσατο εὖ ἐποίει ἱκανῶς οὐκ ἀποδιδοὺς μόνον, εἴ τι τῶν πάλαι
προσόντων αὐτοῖς οὐκ ἠφάντωτο τῇ βασιλικῇ γάζῃ στεγόμενον ἢ παρ'
Ἀνδρονίκου βραβευθὲν ἑτέροις εἰσέτι περιελέλειπτο, ἀλλὰ κἀκ τῶν
ἀρχικῶν θησαυρῶν προσπαρέχων καὶ φιλοτίμῳ χειρὶ δεξιούμενος.
Ὃ καὶ τὸν κατὰ τῶν Ἰταλῶν κατεύθυνε πόλεμον, οἳ Θεσσαλίαν τε
εἶχον ἤδη καὶ Ἀμφίπολιν παρεστήσαντο, καταθρασυνόμενοι ἀναίδην καὶ
αὐτῆς τῆς περιωνύμου μεγαλοπόλεως καὶ μεγαλαυχοῦντες τῷ κατά τε
γῆν κατά τε θάλασσαν αὐτὴν διαλαβεῖν ῥᾳόνως ὡς ἐρήμην
καταλήψεσθαι
νοσσιὰν καὶ σκυλεύσειν ἀταλαιπώρως βραχυημέρῳ πάνυ καιρῷ. οἱ γὰρ
ἄνθρωποι τὴν Ἰσαακίου ἀρχὴν ὡς ἐκ χειμῶνος εἰς ἔαρ μετάβασιν ἢ γα-
λήνην ἀπὸ ζάλης θεασάμενοι σταθερὰν ἐκ τῶν ἁπανταχῇ Ῥωμαϊκῶν
συνέρρεον χώρων, οὐ μόνον ὅσοι ὡπλίτευον, ἀλλὰ καὶ οἳ ἀπόμαχοί ποτε
ἦσαν, καὶ αὐτοὶ δὲ οὐχ ἧττον ἠΐθεοι, οἱ μὲν ὀψόμενοι μόνον τὸν

ἐνωτισάμενον, εὐθαρσῶς τε τῆς εἰς τὰ πρόσω πορείας εἴχετο πέρας τῆς

ὁδοιπορίας τὴν Κωνσταντίνου θέσθαι διανοούμενον· καὶ ὁ στόλος δὲ
ἀναπλεύσας ταῖς νήσοις προσώκειλεν, αἳ ἄγχιστα τῆς πόλεως ἀμφιρ-
ρέονται. ἀλλ' ὁ τοὺς γίγαντας μὴ ἐν πλήθει ἰσχύος αὐτῶν καὶ ἅρμασι καὶ
ἵπποις σώζεσθαι ἀφιεὶς καὶ τοῖς ταπεινοῖς χάριν ἐπισταλάττων, οὗτος
τοὺς ὑψαύχενας ἔσφηλε, καὶ αὖθις ἀτεχνῶς καταβὰς οὐ συνέχεε μὲν τὰς
γλώσσας αὐτῶν, εἰς δὲ τρισσούμενα τούτους καταδιεῖλε τμήματα. τὸ
μὲν γὰρ τὴν τῶν Θετταλῶν προκαθημένην εἰάθη φρουρεῖν καὶ ἔμενε
κατὰ
χώραν μετὰ νηῶν ταχυναυτουσῶν, τὸ δὲ τὰς Σέρρας ἔκειρε περιιὸν
189
ἀδεῶς,
τὸ δὲ τρίτον τοῦ πρόσω ἐχόμενον οὐδ' αὐτὸ καθαρῶς ἦν ἀδιαίρετον,
ἀλλ' ὃ μὲν Στρυμόνος ἔπινε καὶ ἐλούετο φθεῖρον τὰ κατ' Ἀμφίπολιν, ὃ δὲ
προπορευόμενον γεγηθὸς καὶ οἷον προαρπάζον τὴν εἰς τὴν βασιλεύου-
σαν εἴσοδον κατὰ Μοσυνόπολιν ἐστρατοπεδεύετο. ἀεὶ δὲ νικῶντες καὶ
μηδένα τὸν ἐς χεῖρας ἔχοντες ἐπιόντα ἀπερισκέπτους ἔδρων τὰς ἐκδρομὰς
καὶ κατὰ ἴλας ἀποδιίσταντο καὶ ἄλλος ἄλλοθι, ὥσπερ ἑκάστῳ φίλον,
ἀπεσκεδάννυντο, εἴ ποτε δεήσειεν ἐξιέναι τῆς Μοσυνοπόλεως ἐπὶ ληϊσμῷ
καὶ τὰ ἐπιτήδεια εἰσενέγκασθαι.
Φυλάξας τοίνυν ὁ στρατηγὸς τὰ παρὰ τῶν βαρβάρων ὧδέ πῃ γινό-
μενα τὴν στρατιὰν ἐπάγει κατὰ καιρόν, μόλις πείσας ἀποστῆναι μικρὸν
τῶν ὀρέων καὶ βαδίσαι ποτὲ καὶ πεδίον ἱππήλατον. καὶ ὡς ἤνυσάν τι
χρηστὸν ἐκ πρώτης ὁρμῆς καὶ μοῖραν ἐτρέψαντο τῶν ἀντιπάλων, τὸν τῶν

Μυρμιδόνων μῦθον ἔργοις αὐτοῖς ἐπιστώσαντο αἴφνης εἰς ἀγαθοὺς

ἄνδρας
μετατεθέντες καὶ ἀεὶ τὸν ὄπισθεν κτείνοντες. συνέβη δ' ἐπιταθῆναι τὴν
τῶν πολεμίων ἐπιδίωξιν καὶ κατὰ Μοσυνόπολιν αὐτήν. εὐτυχῶς δὲ καὶ
τοῖς ἐφεξῆς προσπλακέντες ἐπιτίθενται καὶ τοῖς τοῦ πολίσματος ἔνδοθι.
ἀμέλει καὶ τὰς πύλας παρὰ τῶν πολεμίων φρουρουμένας (ἤδη γὰρ φόβος
καὶ φρικασμὸς αὐτοὺς περιεκέχυτο σώματος) παραδόντες πυρὶ εἰσπεπη-
δηκότες ἔσωθεν ἐνειστιῶντο ταῖς σφαγαῖς ἐπὶ μακρὸν ἀπόσιτοι ὄντες
καρυκευμάτων ἀρεϊκῶν. ὡς δ' ἔφαγον πλοῦτον ἐθνῶν ἐνεπλήσθησάν τε
καὶ ἐλιπάνθησαν τοῖς λαφυραγωγήμασι, καὶ κατὰ τῶν περὶ τὴν Ἀμ-
φίπολιν ἐφρονηματίσθησαν ὡς ἕωλον τροφὴν τὴν πρότριτα νίκην ἀντι-
παρελθόντες.
Ἀπῆραν οὖν ὡς παρεμβολὴ θεοῦ ἢ λεόντων στρατόπεδον τοῖς τῶν
πολεμίων ἵπποις καὶ ὁπλισμοῖς φραξάμενοι κατὰ τῆς περὶ τὸν Στρυμόνα
ἔτι σκηνουμένης λοιπῆς μερίδος τῶν ἀντιπάλων· ὅτε καὶ τοῦ κύβου τῶν
πραγμάτων θεόθεν ἄλλως ῥιφέντος, οἱ μὲν πρώην ὑψαύχενες καὶ γαῦροι
καὶ μικροῦ τοῖς δόρασιν ὄρη μετεωρίσειν καὶ μεταθήσειν κομπάζοντες,
ὡς
καταιβάτῃ πληγέντες ἢ βροντῆς ἤχῳ ἐξαισίας παρακοπέντες τὸν νοῦν
τοῖς τῶν κατὰ Μοσυνόπολιν οἰκείων ἀπευκταίοις ἀκούσμασιν, ἀνεβάλ-
λοντο τὴν μάχην καὶ ἐξετάσσοντο ῥᾳθύμως, οἱ δὲ Ῥωμαῖοι τὸ ταπεινὸν
ἀποθέμενοι τοῦ φρονήματος ὡς εἰς θήραν ὀρνίθων χαμαιπετῶν ὑψινεφεῖς

Reign Alex3,pt1, σελ. 467, γρ. of σελ. 15
190
ἐναντίας μοίρας καὶ νῦν στησόμεθα, ἵνα μὴ καὶ χείροσιν εἴποιμι, ἀφορῶν
μὲν καὶ πρὸς τὸ καταβεβλημένον καὶ ἀτονώτερον ἤδη φρόνημα τῶν
Ῥωμαίων, οἳ πολλάκις ὑφ' ἡμῶν τροπωθέντες οὐδ' ἅπαξ τὰ κατ'
αὐτοὺς ἀναλαβεῖν ἐσχήκασι πράγματα, ἐννοῶν δὲ καὶ ἣν θεόθεν ἐπ-
εσπάσαντο οἵδε μῆνιν τὸν αὐτοὺς βαρείας τυραννίδος ἀπηλλαχότα
Ἰσαάκιον βασιλείας ἐννόμου καθῃρηκότες· οἱ γὰρ οὕτω κατὰ τῶν
σεσωκότων ὁπλισάμενοι οὐκ ἂν φθάνοιεν ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν ὡς παράσπον-
δοι ἀναιρούμενοι.”
Τοιαύταις γνώμαις ὁ βάρβαρος τὰ τῶν ὑπ' αὐτὸν ἀναστήσας
φρονήματα μετὰ κόμπου μείζονος ἐπῄει κατὰ τῶν περὶ Στρυμόνα τε
καὶ Ἀμφίπολιν ἐπαρχιῶν. ἐπεὶ δὲ καὶ ταῖς Σέρραις ἐμβαλεῖν Ἰσαακίῳ
ἤκουσται τῷ σεβαστοκράτορι, νέος ὢν οὗτος καὶ προσεχεῖ τινι τῶν
Βλάχων ἐπαρθεὶς πταίσματι, μὴ προεξετάσας τὴν τῶν πολεμίων δύ-
ναμιν, τῇ δ' ἀκοῇ συνάψας τὴν κατ' αὐτῶν ἐξόρμησιν, ἀνίστησί τε
παραχρῆμα τὴν στρατιὰν τῆς σάλπιγγος ἐνδούσης τὸ σύνθημα καὶ
τὸν πολεμιστήριον πρῶτος ἵππον ἀναβὰς καὶ θωρακισάμενος, κατ'
ἐπειγωλήν, οὐχὶ βάδην τὸ δόρυ κατὰ τῶν ἀντιπάλων τιταίνων ἔξεισιν,
ὡς εἴπερ ἐλάφων αὐτῷ κυνηγέσιον προηυτρέπιστο ἢ θηρευτικὰ ἐκεῖ που
ἀθύρματα προητοίμαστο.
Joannes Zonaras Gramm., Hist., Επιτ. historiarum (lib. 1-12)

Τόμ. 2, σελ. 317, γρ. 24
μὲν πρῶτον οὗτοι καθ' ἑαυτοὺς ἐμαχέσαντο, ἔπειτα

καὶ οἱ λοιποὶ ἐπικουροῦντες τοῖς οἰκείοις κατ' ὀλίγους
ἐκ τῶν στρατοπέδων ἐξῄεσαν, καὶ πάντες συνέμιξαν
ἀπ' ἀμφοῖν. καὶ μάχης ἀσυντάκτου μέν, ὀξείας δὲ
γενομένης, οἱ Ῥωμαῖοι ἐκράτησαν, καὶ καταδιώξαντες
τοὺς Μακεδόνας μέχρι τῆς θαλάσσης πολλοὺς μὲν
αὐτοὶ ἐφόνευσαν, πολλοὺς δὲ τῷ ναυτικῷ προσπλεύ-
σαντι ἀποκτεῖναι παρέδοσαν. οὐδ' ἄν τις ὑπελείφθη
αὐτῶν, εἰ μὴ νὺξ αὐτοῖς ἐβοήθησε· περὶ δείλην
γὰρ ὀψίαν ἡ μάχη ἐγένετο.
Διαφυγὼν οὖν εἰς Ἀμφίπολιν ὁ Περσεὺς ὡς
τούς τε περιλιπεῖς ἀναληψόμενος καὶ συστήσων αὖ-
θις τὰ πράγματα, ἐπεὶ οὔτ' ἦλθόν τινες πρὸς αὐτὸν
πλὴν μισθοφόρων Κρητῶν καὶ τὴν Πύδναν ἄλλας
τε πόλεις τὰ τῶν Ῥωμαίων ᾑρῆσθαι ἔμαθε, κἀκεῖ-
θεν μετέστη καὶ εἰς πλοῖα τὰ χρήματα ὅσα ἐπήγετο
θέμενος νυκτὸς ἐς Σαμοθρᾴκην ἀπέπλευσε. καὶ πυ-
191
θόμενος οὐ πολλῷ ὕστερον τὸν Ὀκταούιον, ὃς τοῦ

ναυτικοῦ προΐστατο, προσπλέοντα, καὶ τὸν Παῦλον
ἐς Ἀμφίπολιν παρόντα, ἐπέστειλεν αὐτῷ συμβῆναι
δεόμενος. καὶ ἐπεὶ βασιλέα ἑαυτὸν ἐν τῇ ἐπιστολῇ

Τόμ. 2, σελ. 318, γρ. 1
Διαφυγὼν οὖν εἰς Ἀμφίπολιν ὁ Περσεὺς ὡς

τούς τε περιλιπεῖς ἀναληψόμενος καὶ συστήσων αὖ-
θις τὰ πράγματα, ἐπεὶ οὔτ' ἦλθόν τινες πρὸς αὐτὸν
πλὴν μισθοφόρων Κρητῶν καὶ τὴν Πύδναν ἄλλας
τε πόλεις τὰ τῶν Ῥωμαίων ᾑρῆσθαι ἔμαθε, κἀκεῖ-
θεν μετέστη καὶ εἰς πλοῖα τὰ χρήματα ὅσα ἐπήγετο
θέμενος νυκτὸς ἐς Σαμοθρᾴκην ἀπέπλευσε. καὶ πυ-
θόμενος οὐ πολλῷ ὕστερον τὸν Ὀκταούιον, ὃς τοῦ
ναυτικοῦ προΐστατο, προσπλέοντα, καὶ τὸν Παῦλον
ἐς Ἀμφίπολιν παρόντα, ἐπέστειλεν αὐτῷ συμβῆναι
δεόμενος. καὶ ἐπεὶ βασιλέα ἑαυτὸν ἐν τῇ ἐπιστολῇ
ὠνόμασεν, οὐδ' ἀποκρίσεως ἔτυχεν. ὕστερον δὲ ἄνευ
τινὸς τοιαύτης προσρήσεως ἐπιστείλαντος προσεδέ-
ξατο μὲν τὸν ὑπὲρ τῶν σπονδῶν λόγον, οὐκ ἄλλως
μέντοι συμβήσεσθαι ἔφη εἰ μὴ καὶ ἑαυτὸν καὶ τὰ
ἑαυτοῦ πάντα τοῖς Ῥωμαίοις ἐπιτρέψειε. καὶ διὰ
ταῦτα οὐ συνέβησαν. μετὰ τοῦτο δὲ ἐξαιτηθεὶς παρὰ
τῶν Ῥωμαίων Εὔανδρόν τινα Κρῆτα πολλὰ κατ'
αὐτῶν ὑπουργηκότα καὶ πιστότατον αὐτῷ, οὐκ ἐξέ-
δωκε μέν, φοβηθεὶς μὴ κατείπῃ ὅσα αὐτῷ συνῄδει,

Τόμ. 2, σελ. 318, γρ. 23
ἐφήμισε. τότε μὲν οὖν οἱ συνόντες αὐτῷ φοβηθέντες

τὴν ἀπιστίαν αὐτοῦ, οὐ γὰρ ἠγνόησαν τὸ γενόμενον,
μεθίστασθαι ἤρξαντο. κἀκεῖνος δείσας μὴ τοῖς Ῥω-
μαίοις παραδοθῇ, ἐκδρᾶναι νυκτὸς ἐπεχείρησε. καὶ
ἔλαθεν ἂν πρὸς Κότυν Θρᾷκα δυνάστην κομισθείς,
εἰ μὴ οἱ Κρῆτες αὐτὸν ἐγκατέλιπον· ἐνθέμενοι γὰρ
τὰ χρήματα εἰς τὰ πλοῖα οἴκαδε ἀπῆραν. ὁ δὲ ἡμέρας
μέν τινας αὐτοῦ μετὰ Φιλίππου ἑνὸς τῶν υἱέων κρυ-
πτόμενος ἔλαθεν, ἐπεὶ δὲ τοὺς ἄλλους παῖδας καὶ
τὴν θεραπείαν ἔγνω κατεσχηκότα τὸν Ὀκταούιον,
192
εὑρέθη ἐθελοντής. καὶ ἀχθέντα εἰς τὴν Ἀμφίπολιν

οὐδὲν ὁ Παῦλος ἐκάκωσεν, ἀλλὰ καὶ ἐδεξιώσατο καὶ
ὁμόσιτον ἐποιήσατο καὶ ἐν ἀδέσμῳ φυλακῇ ἐτήρει
καὶ ἐν θεραπείᾳ ἦγε. μετὰ δὲ ταῦτα εἰς τὴν Ἰταλίαν
διὰ τῆς Ἠπείρου ἀνεκομίσθη.
Ὁ δὲ Πλούταρχος ἀχθῆναι λέγει τὸν Περσέα
πρὸς τὸν Αἰμίλιον, καὶ τὸν δεδακρυμένον προσυ-
παντῆσαι αὐτῷ, ἐκεῖνον δ' ἐπὶ στόμα καταβαλεῖν
ἑαυτὸν καὶ γονάτων δραξάμενον ἀφεῖναι φωνὰς ἀγεν-
νεῖς. καὶ τὸν Αἰμίλιον ἀλγοῦντι προσώπῳ προσι-
δόντα αὐτὸν εἰπεῖν “τί, ὦ ταλαίπωρε,
Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon Alphabetic letter alpha, σελ. 151,

γρ. 26
γὴν καὶ μὴ ἐᾷν στῆναι αὐτήν. [ἐξ αὐτοῦ γίνεται

λύγη, καὶ τροπῇ τοῦ γ εἰς κ λύκη, καὶ ἀμφι-
λύκη. οὕτως Ὠρίων.]
Ἄμφοδος. ἡ ῥύμη.
Ἀμφιορκία. ἐπειδὰν ὅ, τε διώκων καὶ ὁ φεύγων
ὀμνύωσι, κλοπῆς ἔγκλημά τισιν ἐπιφέροντες.
Ἀμφιπλήξ. ἡ ἀμφοτέρωθεν ἐλασία.
Ἀμφίπρυμνες. εἶδος πλοίων. ἔμπαλιν διελθεῖν
παρεσκεύασε τὸν Ἴστρον ἐν ταῖς ἀμφιπρύμναις
τῶν νεῶν.
Ἀμφίπολις. ἡ δούλη.
Ἀμφιῤῥύτη. κύκλῳ περιῤῥεομένη.
Ἄμφισα. πόλις τῆς Λοκρίδος. ὠνομάσθη δὲ
Ἄμφισα διὰ περιέχεσθαι τὸν τόπον ὄρεσιν.
Ἀμφισβήτησις. οἱ ἔξω φασίν· ἡ ἀμφισβήτη-
σις κρίσει ἀναρτάσθω, ἡ δὲ κρίσις τοὺς ἐλέγ-
χους βασανιζέσθω, ἡ δὲ βάσανος τὸ δέον ὁρι-
ζέσθω, ὁ δὲ ὅρος γεγράφθω, τὰ δὲ γεγραμ-
μένα κυρούσθω, τὰ δὲ κυρωθέντα βεβαιούσθω
τοῖς ἔργοις, καὶ πᾶσα ἁψιμαχία οἰχέσθω, καὶ
πάλιν φιλία χορευέτω·
Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon Alphabetic letter zeta, σελ. 963, γρ.

17
193
Ζωηρός. ὁ ζῶν, ἢ ὁ παρέχων ζωήν.

Ζωΐλος. οὗτος Ἀμφιπολίτης ἐστί· πόλις δὲ Μα-
κεδονίας Ἀμφίπολις. οὗτος ὁ Ζωΐλος ἐπεκλήθη
ὁμηρομάστιξ, ὅτι ἐπέσκωπτε τὸν Ὅμηρον.
Ζωμὸς μέλας. ἡ λεγομένη αἱματίς. κυρίως δὲ
ζωμὸς τὸ ἐπὶ τοῖς κρέασι τῶν ζώων ἄρτυμα.
Ζωροπόται. ἀκρατοπόται.
Ζωροάστρης. ἀστρονόμος. [οὗτος ἐπὶ Νίνου βα-
σιλέως Ἀσσυρίων ἦν· ὅστις ηὔξατο ὑπὸ πυρὸς
οὐρανίου τελευτῆσαι, παρεγγυήσας Ἀσσυρίοις
τὴν τέφραν αὐτοῦ φυλάττειν· οὕτω γὰρ αὐτοῖς
ἡ βασιλεία οὐκ ἐκλείψει διαπαντός.

18
Ζυγώθρησον. συνάρμοσον. σύμπηξον. ἴσωσον.

ζυγοστάτησον. ἀναζυγοῦν δὲ τὸ ἔξωθεν ἀνοί-
γειν τὴν θύραν.
Ζυγῶσαι. τὸ ζεῦξαι. [ζυγώσας εὐσθενεστάτῳ
θράσει ταύρους.]
Ζυγάδην. συνεζευγμένως.
Τὸ Ζ μετὰ τοῦ Ω.(Ἀρσενικόν.)

Ζωΐλος. οὗτος Ἀμφιπολίτης ἐστί· πόλις δὲ Μα-
κεδονίας Ἀμφίπολις. οὗτος ὁ Ζωΐλος ἐπεκλήθη
ἡ βασιλεία οὐκ ἐκλείψει διαπαντός. ὅπερ μέ-
χρι νῦν πεφύλακται παρ' αὐτοῖς.]
Michael Critobulus Hist., Historiae Βι. 3, κεφ. 3,τμ. 1, γρ. 4

194
Βόστρους ὁ βασιλεύς.
ἡ δὲ λαβοῦσα τήν τε θυγατέρα καὶ πάντα
τὸν βίον αὐτῆς ἀφίκετο ἐς Βόστρους κἀκεῖ συνάπτει τὴν θυγατέρα τῷ
τούτων ἡγεμόνι δοῦσα καὶ φερνὴν αὐτῷ τὰ πολίσματα, καὶ χρόνον
ἱκανὸν αὐτοῦ διαγαγοῦσα ὕστερον ἀπέπλευσεν ἐς Κέρκυραν παρά τε
τὴν μητέρα καὶ τοὺς ἀδελφούς.
κίνησις τοῦ βασιλέως κατὰ τῆς Πελοποννήσου
βασιλεὺς δὲ χειμῶνος καλῶς παρασκευασάμενος καὶ στρατιὰν

ὅτι πλείστην ἀγείρας ἱππικήν τε καὶ πεζήν, ἐπειδὴ ἔαρ ὑπέφαινεν ἤδη,
ἄρας ἐκ τῆς Ἀδριανοῦ παντὶ τῷ στρατῷ ἐπορεύετο διὰ τῆς κάτω Μακε-
δονίας ὡς ἐπ' Ἀμφίπολίν τε καὶ Στρυμόνα ποταμὸν συνεπαγόμενος ἅμα
οἱ καὶ ὅπλα πολλὰ καὶ μηχανὰς παντοίας καὶ χαλκὸν ὅτι πλεῖστον καὶ
σίδηρον.
γενόμενος δ' ἐν Στρυμόνι διαβαίνει τε τοῦτον καὶ παρα-
μείψας τὴν Βόλβην λίμνην καὶ προσελαύνων ἐπὶ τὰ πρόσω ἐπιβαίνει
Θετταλίας· κἀνταῦθα στρατοπεδευσάμενος ἔγνω μικρὸν παραμεῖναι
ὥστε διαναπαῦσαί τε τὴν στρατιὰν καὶ ἑτέραν αὐτοῦ περιμεῖναι καὶ
ἅμα πεῖραν ποιούμενος τῶν τῆς Πελοποννήσου ἡγεμόνων, εἴ πως ἄρα
ἐνδοῖεν τὴν κατ' αὐτῶν ἐκστρατείαν τοῦ βασιλέως μαθόντες καὶ τὸν
δασμὸν ἀποδοῖεν.
Joannes VI Cantacuzenus, Historiae Τόμ. 1, σελ. 542, γρ. 8
νων τῶν τειχῶν, ἀγασθεὶς τοῦ τόπου τὴν εὐφυΐαν. ἦν γὰρ

καὶ περὶ τὰς οἰκοδομὰς φιλότιμος ὁ βασιλεὺς, οὐ μόνον χρεί-
ας ἕνεκα, ἀλλὰ καὶ ψυχαγωγίας ὢν ἕτοιμος ἀναλοῦν. περὶ
μὲν γὰρ Θεσσαλονίκην οὔπω πρότερον ὂν τὸ Γυναικόκαστρον
προσαγορευόμενον ἐτείχισε, καὶ πύργον ἐπιστήσας μεγέθει
τε μέγιστον καὶ καρτερώτατον ἀντισχεῖν πρὸς πολεμίων μη-
χανάς· ὅθεν ἔλαχε καὶ τὴν προσηγορίαν, ὡς καὶ γυναικείας
οὔσης φρουρᾶς, κρείττων ἐσόμενος παντοίας πολεμίων προς-
βολῆς. καὶ περὶ Φερὰς ἕτερον Σιδηρόκαστρον, καὶ αὐτὸ διὰ
τῶν τειχῶν τὸ εὐπαγὲς καὶ λίαν ὀχυρὸν ὠνομασμένον. Ἀμφίπολιν δὲ τὴν
ἐν Στρυμόνι πόλιν Ἑλληνίδα παλαιὰν, ἐκ πολλῶν ἐτῶν κατεσκαμμένην
αὖθις ἐτείχισεν ὁ βασιλεὺς καὶ συνῴκισεν ἐκ τῶν πέριξ πόλεων πέμψας
ἀποικίας. οὐ μὴν ἀλ-
λὰ καὶ περὶ Θρᾴκην παράλιον ἑτέραν πόλιν κατεσκαμμένην
καὶ αὐτὴν, ἧς φασιν Ἀναστάσιον βασιλέα Ῥωμαίων οἰκι-
195
στὴν καὶ ἐξ ἐκείνου προσαγορευομένην, ἀνέστησεν αὖθις οὐ

πᾶσαν, ἀλλ' ὅσον μάλιστα ἐνῆν ἀπολαβὼν, καὶ Περιθεώριον
προσηγόρευσεν. ἕτερον δὲ φρούριον ἐδείματο, οὐ πολὺ ἀφε-
στηκὸς θαλάσσης, Διπόταμον προσαγορευθέν. ἃ δὴ πάντα
οὐ μᾶλλον φιλοτιμίας ἢ ἀσφαλείας τῶν χωρίων ἕνεκα, ἐν οἷς
ἐκτίσθησαν, ἐτείχισεν ὁ βασιλεύς.
μίας, (οὐδὲ γὰρ ἐξ ὅτου βασιλεὺς εἰς Τριβαλοὺς ἧκεν, ἀξι-

όχρεώς τις οἴκοθεν ἀφῖκτο πρὸς αὐτὸν δέει τῶν κατεχόντων
τὰς ὁδοὺς,) αὖθις ἐπανῆκε πρὸς Διδυμότειχον διαλαθὼν τοὺς
πολεμίους, καὶ ἀπήγγελλε σαφέστερον τὰ περὶ βασιλέως καὶ
ὡς εἴη παρεσκευασμένος ἐπανήκειν ἅμα στρατιᾷ ὀλίγῳ ὕστε-
ρον. Ἀπόκαυκος δὲ ὁ μέγας δοὺξ πρὸς Κράλην πέμψας, ἐδή-
λου τε ὅτι ἥξει ναυσὶ πρὸς τὴν Μακεδονίαν καὶ ὡς βούλοιτο
συντυχεῖν αὐτῷ, συνθήκας ποιησόμενος, αἳ μάλιστα ἔσονται
αὐτῷ καθ' ἡδονήν. Κράλης δὲ περὶ τῆς συντυχίας πρότερον
ἐρόμενος, εἰ ἐπιτρέπει, βασιλέα, ὡς οὐκ ἐκώλυεν, ἀλλὰ μᾶλ-
λον ἐνεδίδου, πρὸς Ἀμφίπολιν συντέθειτο ἀλλήλοις συντυχεῖν,
ὁ μὲν ναυσὶν ἐκ τῆς θαλάττης, ἵππῳ δὲ ὁ Κράλης ἐξ ἠπεί-
ρου. σκοπὸς δὲ ἦν τῆς συντυχίας ἀμφοτέροις, Κράλῃ μὲν,
εἰ δύναιτο Ἀπόκαυκον τὸν μέγαν δοῦκα ζωγρεῖν, ἀμυνομένῳ
τοῦ πρὸς βασιλέα ἕνεκα πολέμου· Ἀποκαύκῳ δὲ, ὥστε Κρά-
λην πείθειν, πόλεμόν τε μὴ πρὸς αὐτὸν κινεῖν, Παλαιολόγον
Ἀνδρόνικον τὸν γαμβρὸν βουλόμενον βασιλέα Ῥωμαίων ἀπο-
φαίνειν, καὶ βασιλέα εἴργειν Καντακουζηνὸν καὶ μὴ ἐᾷν εἰς
τὴν Ῥωμαίων ἐπανήκειν, κώλυμα ἐσόμενον γαμβρῷ πρὸς τὴν
ἀρχήν· τῶν ἄλλων γὰρ οὐδένα ἐποιεῖτο λόγον. τοῦτο μὲν
γνώμην αὖθις ἀπεκρίνετο. Κράλης δὲ ὡς ἀληθῶς τοιαύτην

διεβεβαιοῦτο πρὸς Καντακουζηνὸν τὸν βασιλέα τὴν μεγάλου
δουκὸς ἀξίωσιν εἶναι, καὶ ἐβουλεύετο, ὅ,τι δέοι πρὸς ταῦτα
ἀποκρίνεσθαι, βασιλεύς τε μὴ κωλύειν συνεβούλευεν, ἀλλὰ
μᾶλλον καὶ συμπράττειν, ἵνα μᾶλλον ὁ περὶ αὐτὸν Ἀποκαύ-
κου φθόνος γίνοιτο φανερὸς, καὶ ὡς οὐκ εὐνοίᾳ τῇ πρὸς
βασιλίδα καὶ βασιλέα τὸν υἱὸν τὸν ἐμφύλιον κινοίη πόλεμον,
ἀλλ' αὐτῷ τὴν Ῥωμαίων ἐκ παντὸς τρόπου περιποιούμενος
ἡγεμονίαν. Κράλης μὲν οὖν ἅμα βασιλεῖ τῷ Καντακουζηνῷ,
ἐν τοῖς Ἀλμυροῖς προσαγορευομένοις λάκκοις ἐστρατοπεδεύετο
196
ἐλθὼν καὶ περιέμενε τὸν εἰς Ἀμφίπολιν τοῦ μεγάλου δου-

κὸς κατάπλουν ὡς ἐκεῖσε συνεσόμενος. ἐν Βυζαντίῳ δὲ οἱ
μὲν ἄλλοι τῶν εὐγενεστέρων καὶ μάλιστα ἐν λόγῳ, Καντα-
κουζηνισμὸν ὑπὸ μεγάλου δουκὸς ἐπικληθέντες, δεσμωτήριά
τε ᾤκουν καὶ οὐδεμιᾶς ἀπείρατοι κακοπραγίας ἦσαν. τῶν δὲ
αὐτῷ συναραμένων πρὸς τὸν πόλεμον καὶ πεπεικότων βασι-
λίδα, ὡς ἐπιβουλεύοιτο παρὰ Καντακουζηνοῦ τοῦ βασιλέως,
τῶν μὲν ἤδη παρήπτετο μετρίως καὶ καθῄρει τῶν ἀρχῶν,
ἀφορμὴν παρέχων τῆς πρὸς αὐτὸν διαφορᾶς, ἵν', εἰ δια-
φθείρειε, μηδεμίαν μέμψιν ἔχοι, ὡς οὐ δικαίως ἀμύνοιτο αὐ-
τοὺς, κακοὺς περὶ αὐτὸν γεγενημένους· τῶν δὲ ἔμελλεν.
κᾷν αὐτὴν ἐποίει καὶ ἀποκνεῖν πρὸς τὸ βουλεύεσθαι περὶ εἰ-

ρήνης οἰομένην ἀνήνυτα πονεῖν. ἐπεὶ ὅτι γε πρὶν εἰς τοσοῦ-
τον ἀτοπίας ἐξεληλακέναι καὶ πᾶσαν ὠμότητα καὶ ὕβριν τοὺς
περὶ αὐτὴν ἐνδείξασθαι πρὸς βασιλέα, τῶν ἄλλων αὐτὴ μᾶλ-
λον ᾑρεῖτο τὴν εἰρήνην, πολλὰ δείγματα ἐξενήνοχεν αὐτὴ
πεισθεῖσα ἀκριβῶς, ὡς φθόνῳ τῷ πρὸς βασιλέα ὁ πόλεμος
ἐκινήθη τὴν ἀρχὴν, ἀλλ' οὐκ ἐκεῖνος ἐπεβούλευεν αὐτῇ καὶ
τοῖς παισὶν, ὡς οἱ συκοφάνται κατηγόρουν. τότε δ' οὖν ὅ-
μως τὴν περὶ τῆς εἰρήνης ὑπερέθετο διάσκεψιν. Ἀπόκαυκος
δὲ ὁ μέγας δοὺξ, ἐπεὶ ἐφωπλισμέναι ἦσαν αἱ τριήρεις, ἀπέ-
πλευσεν εἰς Ἀμφίπολιν, τὸ μὲν δοκεῖν, ὡς κατὰ βασιλέως
Καντακουζηνοῦ τῷ Κράλῃ διαλεξόμενος καὶ πείσων προδιδόναι.
ὡς δὲ διισχυρίζετο ὁ Κράλης, ἵνα μὴ πολεμοίη τῷ γαμβρῷ βασιλεῖ
μέλλοντι Ῥωμαίων ἀναδείκνυσθαι. τοῦτο μὲν οὖν εἴς τι προφα-
νὲς οὐκ ἠδυνήθη προελθεῖν· μεταξὺ γὰρ τοῦ χρόνου τριβομέ-
νου ἐτελεύτησεν ὁ Χρέλης, ὃς αὐτοῖς τῶν ἀποῤῥήτων ἐκοινώνει,
καὶ ὁ μέγας τε δοὺξ εἰς Βυζάντιον ἐξ Ἀμφιπόλεως ἀπῇρε
μηδενὶ θαῤῥήσας ἑτέρῳ τὰ ἀπόῤῥητα. καὶ ὁ Κράλης περὶ
τῶν πόλεων ἠσχόλητο τὴν ἐπιμέλειαν, ἃς Χρέλη κατέχοντος
ἐλάμβανεν αὐτὸς μετὰ τὴν τελευτήν· καὶ ἐκ τῶν πρὸς ἐπι-
κουρίαν βασιλέως τεταγμένων τοὺς βελτίστους ἀπολεγόμενος,
εἴχοντο ὁδοῦ. ἐπεὶ δὲ ἦσαν Χριστουπόλεως οὐ μακρὰν,

πεζῷ περιτυγχάνουσι Ῥακοδυτοῦντι ἐκ Διδυμοτείχου ἀφι-
γμένῳ, ὃς παρεῖχε γράμματα βασιλεῖ παρὰ βασιλίδος τῆς
γυναικὸς καὶ τῶν ἄλλων τῶν ἐν Διδυμοτείχῳ, φυλάττεσθαι
παραινοῦντα καὶ μὴ ἀπερισκέπτως πρὸς αὐτοὺς χωρεῖν, εἰ
197
μὴ δύναμιν ἄγοι μεγάλην καὶ πρὸς τοιούτους ἀξιόχρεων πο-

λεμίους. πρωτοστράτωρ γὰρ ὁ Παλαιολόγος πολλὴν ἄγων
στρατιὰν πεζήν τε καὶ ἱππικὴν ἐν Περιθεωρίῳ στρατοπεδευ-
όμενος, τὴν αὐτοῦ ἄφιξιν περιμένει ὡς μαχούμενος. Ἀπό-
καυκός τε ὁ παρακοιμώμενος ἔχων ἑβδομήκοντα τριήρεις,
ἐν αἷς κατέπλευσεν εἰς Ἀμφίπολιν, ἐνταῦθα καὶ αὐτὸς ἐφορ-
μεῖ· περὶ ὧν δέον βουλευσάμενον αὐτὸν, πράττειν ὅ,τι ἂν
δοκῇ συμφέρειν. συμβέβηκε δέ τι περὶ τὰ γράμματα ἐκεῖνα
θαυμαστὸν καὶ τῆς θεοῦ περὶ τὸν βασιλέα κηδεμονίας φανε-
ρῶς. ὡς γὰρ ἐν Βυζαντίῳ ἐμηνύθη, ὡς στρατιὰν ἔχων ἐκ
Τριβαλῶν βασιλεὺς ὁ Καντακουζηνὸς αὖθις ἐπανέρχοιτο εἰς
Διδυμότειχον, πρωτοστράτωρ τε συμπάσης πεζῆς καὶ ἱππι-
κῆς δυνάμεως στρατηγῶν, πολλὴν ἔχων δύναμιν, εἰς Περι-
θεώριον ἀφῖκτο, καὶ Ἀπόκαυκος ὁ μέγας δοὺξ ἐξ Ἀμφιπό-
λεως ταῖς ἑβδομήκοντα ναυσὶν ἀναστρέφων τῆς αὐτῆς ἕνεκα
αἰτίας, ἔγνω δεῖν περιμένειν καὶ αὐτὸς μετὰ τῆς ἄλλης στρα
ἐν τῷ μεταξὺ καὶ οὐ ῥᾴδιον τὸν πόρον παρεχομένων, καὶ

Τριβαλῶν ἐνεδρευόντων, ὄντων δυνατωτέρων, ἢ καθ' ἣν ἦγεν
αὐτὸς Ῥωμαίων στρατιὰν, ἀνέστρεφε καὶ αὐτὸς καὶ διέλυε
τὸ στράτευμα· βασιλεῖ τε τῷ πατρὶ ἐδήλου τὴν αἰτίαν τῆς
κωλύμης. βασιλεὺς δὲ ἠγανάκτει μὲν πρὸς τὰ συμβάντα, πρός
τι δὲ λυσιτελέστερον οὐκ ἔχων τρέπεσθαι, ἐχώρει τὴν εἰς
Θεσσαλονίκην, ἐκ τῆς Ἠϊόνος ἄρας, καὶ τὴν νύκτα ἐκείνην
ὡρμίσατο ἐπ' ἀγκυρῶν Ἀμφιπόλεως ἐγγὺς ὑπὸ Τριβαλῶν κα-
τεχομένης. ἧς ἐπετρόπευε Μπραϊάνης, βασιλεῖ ἐς τὰ μάλι-
στα φίλος ὢν ἐκ τῆς πρὸς αὐτοὺς διατριβῆς· πρὸς ὃν ἀκα-
τίου ἐπιβὰς νυκτὸς, ἀφίκετο εἰς Ἀμφίπολιν ὁ βασιλεὺς κρύ-
φα καὶ διειλέχθη. ὁ δὲ τά τε πρὸς αὐτὸν εὖ διέθετο βασι-
λεῖ ἐπαγγειλάμενος πάντα ποιήσειν κατὰ γνώμην, καὶ τοῖς ἄλ-
λοις βασιλέως φίλοις ὑπέσχετο διαλεχθήσεσθαι, ἵν' ἐν καιρῷ
προσήκοντι χρήσιμοι ὀφθεῖεν βασιλεῖ, ἀπήγγελλέ τε, ὡς περὶ
Στρυμμόνα νῆες ὁρμίζονται δύο καὶ εἴκοσι Περσικαὶ ἐπὶ λεη-
λασίᾳ ἀφιγμέναι. ὁ μὲν οὖν βασιλεὺς τοιαῦτα ἐπὶ νυκτὸς
διαλεχθεὶς, πάλιν εἰς τὰς τριήρεις ἀπεχώρει, πρόνοιαν πολ-
λὴν ποιούμενος τοῦ μὴ φανερὸς εἶναι διειλεγμένος τῷ Τρι-
βαλῷ. ἅμα δὲ ἕῳ ἔπεμπεν ἐπὶ τοὺς Πέρσας καὶ ἐκάλει
ἐπὶ συμμαχίαν· οἱ δὲ παρῆσαν οὐδὲν μελλήσαντες.
198
Ephraem Hist., Poeta, Chronicon Γρ. 5692
οὓς εἰς στρατιὰν ἀποτάξας ὡς δέον

Ῥωμαϊκοῖς τάγμασιν ἐγκαταλέγει.
καὶ τοῖς θύραθεν οὖσι ταγμάτων πάλιν
ὀψώνια πέπομφε καὶ πλείστας δόσεις,
πρὸς τὴν κατ' ἐχθρῶν παραθαρρύνων μάχην,
κεντηνάρια χρυσίου στείλας σφίσι
ποσούμενα ξύμπαντα τετράκις δέκα.
ἦν δ', ὡς ἔφην, στράτευμα Σικελῶν ἄνω
πόλεις ἐπιὸν Ῥωμαϊκὰς καὶ τρύχον.
Σέρρας μὲν ἐμαύρωσε Στρυμόνος τόπους,
Ἀμφίπολιν δὲ τειχομαχίᾳ πόλιν
ἤδη παρεστήσαντο σὺν τοῖς ἐν κύκλῳ.
εἷλον Βολερόν, Μοσυνόπολιν πόλιν,
καὶ τὴν βασιλεύουσαν αἱρήσειν πόλιν
ὡς νοσσιὰν ἔρημον ᾤοντ' αὐτίκα,
κύκλῳ περιστήσοντες αὑτῶν δυνάμεις.
καὶ σφῶν στόλος δὲ νησίσιν ἀμφιρρύτοις
ἐλλιμενίζει ταῖς περὶ πόλιν φθάσας.
ἀλλὰ στρατηγὸς στρατιᾶς τῆς Αὐσόνων
Βρανᾶς, ἀνήρ τις γεννάδας βουληφόρος,
ἐχθροῖς Ἰταλοῖς συμπλακεὶς κατὰ μάχην
Syrianus Phil., Commentarium in Hermogenis librum περὶ ἰδεῶν

Σελ. 56, γρ. 22
Δημοσθένους, ἅμα δὲ πιθανότητι προϊόντα τὸν ἠθικόν

τε καὶ ἀληθινόν· ἕτοιμον γὰρ πρὸς πειθὼ τὸ ἦθός τε
καὶ ἡ ἀλήθεια ‘καὶ τοῦτον οὐδ' εἰ γέγονεν εἰδὼς οὐδὲ
γιγνώσκων ὡς μηδὲ νῦν ὤφελον’ καὶ τὸ ‘ἐφ' οἷς ἔγωγε
ἀποπνίγομαι’.
[317, 13] ‘λαμπρότητι δὲ τὸ γοργὸν καὶ ἀγω-
νιστικόν’ τῆς γὰρ λαμπρότητος τοῖς μακροτέροις
ἀεὶ τῶν κώλων χαιρούσης ἀναγκαῖον ἔσθ' ὅπου κατά
τινα διαστήματα τὴν γοργότητα συμπλέκειν τοῖς κατ'
ὄνομα κομματικοῖς ἀγωνιστικώτερον ποιοῦσαν τὸν
λόγον, οἷον ‘Ἀμφίπολιν Πύδναν Ποτείδαιαν Μεθώνην.’
[318, 14] ‘δύναται δὲ καὶ αὔξεσθαι ἕκαστα
τούτων’ ἕκαστον γὰρ τῶν περιστατικῶν μορίων
199
εἴ τις διὰ πλειόνων τόπων ἐπεξεργάζεσθαι βούλοιτο

πολλὴν πλατύτητα ποριεῖ τῷ λόγῳ.
[318, 27] ‘ἔτι δὲ ἀπὸ τοῦ μείζονος ἴσου ἐλάτ-
τονος’ πάντων μὲν ἄμεινον καὶ τελεώτατα ὁ φιλό-
σοφος Ἀριστοτέλης παραδίδωσι τὰ περὶ τόπων ἐν τοῖς
οὕτως ἐπιγραφομένοις τοπικοῖς βιβλίοις· καὶ Βασιλικὸς
δὲ ὁ σοφιστὴς ἐν τῷ περὶ τόπων μονοβίβλῳ τούτους
τε ἀπαριθμεῖ τοὺς τόπους καὶ ἄλλους ἀμφὶ τοὺς εἴ
Syrianus Phil., Commentarium in Hermogenis librum περὶ στάσεων

Σελ. 168, γρ. 13
παρανόμων γραφαὶ πραγματικῆς στάσεώς εἰσιν. πᾶσα

δὲ συμβουλὴ ὥς φησιν Ἀριστοτέλης περὶ τούτων γίγνεται
γενικῶς· περὶ πολέμου καὶ εἰρήνης, περὶ πόρου χρημάτων,
περὶ εἰσαγωγῆς καὶ ἐξαγωγῆς χρημάτων, περὶ οἰκισμοῦ
πόλεων ἢ κατασκαφῆς, περὶ μεταναστάσεως, περὶ
νόμων, περὶ τιμῆς. ἐπειδὴ δὲ καὶ ἐν ὅρῳ περὶ τιμῆς
γίγνεται ἡ ζήτησις, ὅταν τις ἀξιοῖ τιμᾶσθαι τύραννον
διώξας ἢ προσκτησάμενός τινα πόλιν, ἰστέον ὅτι ἐν
ὅρῳ μὲν ἡ ζήτησις περὶ τὸ πρᾶγμα γίγνεται, εἰ τὸ
διῶξαι μόνον τὸν τύραννόν ἐστι τυραννοκτονία ἢ τὸ
πεῖσαι Φίλιππον ἀποδοῦναι Ἀμφίπολιν προσκτήσασθαι
πόλιν ἐστίν, ἵνα εἰ τοῦτο γένοιτο φανερὸν τῆς προση-
κούσης ὁ αἰτῶν τύχοι τιμῆς· ἐν δὲ τῇ πραγματικῇ
φανεροῦ τοῦ πράγματος ὄντος ἡ σκέψις γίγνεται περὶ
τοῦ ποίαν τινὰ λαβεῖν χρὴ τὸν αἰτοῦντα δωρεάν. εἰσὶ
δὲ καὶ περὶ τιμωρίας ἐν πραγματικῇ ἀμφισβητήσεις,
ὡς ἐπ' ἐκείνου ἐξῆν ἐν πολέμῳ μισθωσάμενον ἕτερον
ἐκπέμπειν ἀνθ' ἑαυτοῦ, πολέμου καταλαβόντος ἐξέπεμψέ
τις ἄλλον ἀνθ' ἑαυτοῦ μισθωσάμενος, ἀριστεύσας
ἐκεῖνος κατὰ τὸν νόμον ἔλαβε τὴν δωρεάν, ἑτέρου
πολέμου καταλαβόντος ἐξέπεμψεν αὐτὸν ὁμοίως μισθω

200

καλεῖται δὲ ὑπὸ τῶν Σύρων Τούρμεδα. τὸ ἐθνικὸν Ἀμφιπολίτης.
Ἄμφισσα. ὁ πολίτης Ἀμφισσαῖος καὶ Ἀμφισσεύς.
φορίων Διονύσῳ “ἴχνος ἂν Ὠρυχίοισιν ἐν ἕρκεσιν ὀκλάσσαιντο”.

Ὠρωπός, πόλις Μακεδονίας, ἐξ ἧ Σέλευκος ὁ Νικάτωρ.
καὶ ἄλλη Βοιωτίας, περὶ ἧς Εὐφορίων Κλείτορι “Αὐλίς τ'
Ὠρωπός τε καὶ Ἀμφιάρεια λοετρά”. κέκληται ἀπὸ Ὠρωποῦ
τοῦ Μακεδόνος τοῦ Λυκάονος. [ἔστι καὶ ἄλλη Εὐβοίας.]
Ἀριστοτέλης γοῦν τὸν Ὠρωπὸν Γραῖάν φησι λέγεσθαι “ἡ δὲ
Γραῖα τόπος τῆς Ὠρωπίας πρὸς τῇ θαλάσσῃ κατ' Ἐρέτριαν
τῆς Εὐβοίας κειμένη”. ἔστι καὶ τρίτη ἐν Συρίᾳ, κτισθεῖσα ὑπὸ
Νικάτορος, περὶ ἧς ὁ πολυΐστωρ ἐν τῷ περὶ Συρίας φησὶν
οὕτως “Ξενοφῶν ἐν ταῖς ἀναμετρήσεσι τῶν ὀρῶν περὶ Ἀμφί-
πολιν κεῖσθαι πόλιν Ὠρωπόν, ἣν πρότερον Τελμησσὸν κα-
λεῖσθαι ὑπὸ τῶν κτισάντων. ταύτην δέ φασιν ὑπὸ Σελεύκου
τοῦ Νικάτορος ἐπικτισθεῖσαν Ὠρωπὸν ὠνομάσθαι ἀπὸ τῆς
ἐν τῇ Ἑλλάδι Ὠρωποῦ”. ἔστιν οὖν καὶ τετάρτη πόλις ἐν
Ἄργει ὕστερον κτισθεῖσα. καὶ πέμπτη ἐν Θεσπρωτίᾳ [ἤγουν
ἐν Νικοπόλει]. λέγεται καὶ ἀρσενικῶς. Θουκυδίδης ὀγδόῃ
“ἔχοντες οὖν τὸν Ὠρωπὸν ἀφικνοῦνται εἰς τὴν Ῥόδον”. τὸ
ἐθνικὸν Ὠρωπεύς· οὕτως γὰρ ὡς αὐτὸς ἐν νεῶν καταλόγου
πρώτῃ “ἔστι δ' ἡ Γραῖα τόπος, τῶν Ὠρωπέων πόλις”. Στρά-
βων δ' ἐν τῇ ἐνάτῃ φησίν “ἀπὸ τῆς Ὠρωπίας ἐπὶ τὴν δύσιν”,
ὡς ἀπὸ τοῦ Ὠρώπιος·
201
Anonymi In Aristotelis Ethica Nicomachea Phil., In ethica Nicomachea

ii-v commentaria Σελ. 232, γρ. 23
οὐ γὰρ τῷ δόξαι τισὶν ἢ μὴ τὸ φυσικὸν δίκαιον, ἀλλὰ τὸ πολιτικόν. τοῦτο

γὰρ ἐξ ἀρχῆς μὲν οὐδὲν διαφέρει, τεθὲν δὲ καὶ νομισθὲν πολὺ τὸ διά-
φορον ἔχει, οἷον τὸ μνᾶς λυτροῦσθαι. τοῦτο γὰρ Ἀθηναῖοι καὶ Λακε-
δαιμόνιοι ἐν τῷ πρὸς ἀλλήλους συνέθεντο πολέμῳ, τὸ μνᾶς λυτροῦσθαι
τοὺς αἰχμαλώτους. μνημονεύει τῆς συνθήκης ταύτης Ἀνδροτίων· “Εὐκτή-
μων Κυδαθήναιος. ἐπὶ τούτου πρέσβεις ἦλθον ἀπὸ Λακεδαίμονος
Ἀθήναζε
Μέγιλλος καὶ Ἔνδιος καὶ Φιλοχαρίδας” καὶ ἐπάγει “τῶν δὲ
περιγενομένων
ἀπέδοσαν μνᾶν ὑπὲρ ἑκάστου λαβόντες.” προειπὼν γὰρ ἦν ὅτι τοῦτο
συνέθεντο ἐπὶ τῶν ἁλισκομένων. τὸ δὲ αἶγα θύειν ἀλλὰ μὴ δύο πρό-
βατα οὐκ ἀπὸ ἱστορίας τινὸς εἴρηται. τὸ δὲ “Βρασίδᾳ θύειν” Ἀμφι-
πολῖται ποιοῦσιν, ὡς ἥρωϊ τούτῳ θύοντες. τὸ δὲ δοκεῖ δὲ ἐνίοις πάντα
εἶναι τοιαῦτα τοιοῦτόν ἐστιν· τινές εἰσι οἳ οὐδὲν οἴονται φύσει δίκαιον
εἶναι, ἀλλὰ πάντα θέσει τε καὶ νόμῳ. καὶ τῆς δόξης τὴν αἰτίαν προς-
έθηκε. τοῦτο δὲ οὐκ ἔστιν οὕτως ἔχον ἀλλ' ἔστιν ὥς· τοῦτο δὲ
εἴρηκεν ἤτοι περὶ τοῦ δικαίου, ὅτι μὴ πᾶν δίκαιον κινεῖται καὶ ὥς τινες
λέγουσιν (ἔστι γὰρ ὡς τὸ δίκαιον ἀκίνητον καὶ παρὰ τισί, παρὰ γὰρ τοῖς
κατὰ φύσιν ἔχουσιν), ἢ πρὸς τὸ ὅτι τὸ φύσει πᾶν ἀκίνητον, οὐ γὰρ ἔστι
τοῦτο οὕτως ἔχον. πὼς γὰρ ἀκίνητα τὰ φύσει, οὐχ ἁπλῶς· τῇ γὰρ αὑτῶν
φύσει ἀκίνητα, εἰ καὶ μὴ παρὰ τοῖς χρωμένοις αὐτοῖς. ἅμα δὲ διὰ τούτων
γνώριμον ἔσται εἰπὼν καὶ τὸ πῶς εἶπε φυσικὸν εἶναι τὸ πανταχοῦ τὴν
αὐτὴν δύναμιν ἔχον.
Proclus Phil., In Platonis rem publicam commentarii Τόμ. 2, σελ. 116,

γρ. 5
χρόνον οὐκ ὀλίγον καὶ ὀφθῆναι δικαιότερον μετὰ τὴν ἀνα-

βίωσιν ἢ πρότερον. Προστίθησιν δὲ καὶ τρίτον ἄλλον χθές,
ὥς φησιν, γεγονότα, Ῥοῦφον τὸν ἐκ Φιλίππων τῶν ἐν Μακε-
δονίᾳ, τῆς δὲ ἐν Θεσσαλονίκῃ μεγίστης ἀρχιερωσύνης ἀξιω-
θέντα· τοῦτον γὰρ ἀποθανόντα τριταῖον ἀναβιῶναι καὶ ἀνα-
βιοῦντα εἰπεῖν, ὅτι ὑπὸ τῶν χθονίων ἀναπεμφθείη θεῶν,
ἵνα τὰς θέας ἐπιτελέσοι τῷ δήμῳ, ἃς ὑποσχόμενος ἐτύγχανεν,
καὶ μέχρι τῆς ἐκείνων συμπληρώσεως ἐπιβιοῦντα αὖθις
ἀποθανεῖν. Καὶ τὸν κολοφῶνα τούτων ὑπάρχειν Φιλίν-
νιον κατὰ τοὺς Φιλίππου βασιλεύσαντος χρόνους. εἶναι δὲ
αὐτὴν θυγατέρα Δημοστράτου καὶ Χαριτοῦς τῶν Ἀμφιπολι-
τῶν νεόγαμον τελευτήσασαν· ἐγεγάμητο δὲ Κρατερῷ. ταύ-
την δ' οὖν ἕκτῳ μηνὶ μετὰ τὸν θάνατον ἀναβιῶναι καί
202
τινι νεανίσκῳ Μαχάτῃ, παρὰ τὸν Δαμόστρατον ἀφικομένῳ

ἐκ Πέλλης τῆς πατρίδος, λάθρᾳ συνεῖναι διὰ τὸν πρὸς αὐ-
τὸν ἔρωτα πολλὰς ἐφεξῆς νύκτας καὶ φωραθεῖσαν αὖθις
ἀποθανεῖν, προειποῦσαν κατὰ βούλησιν τῶν ὑποχθονίων
δαιμόνων αὐτῇ ταῦτα πεπρᾶχθαι, καὶ ὁρᾶσθαι πᾶσι νεκρὰν
ἐν τῇ πατρῴᾳ προκειμένην οἰκίᾳ· καὶ τὸν πρότερον αὐτῆς
δεξάμενον τὸ σῶμα τόπον ἀνορυχθέντα κενὸν ὀφθῆναι τοῖς
οἰκείοις, ἐπ' αὐτὸν ἐλθοῦσιν δι' ἀπιστίαν τῶν γεγονότων·
καὶ ταῦτα δηλοῦν ἐπιστολὰς τὰς μὲν παρὰ Ἱππάρχου, τὰς
Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Bibliotheca Codex 224, Bekker

σελ. 231a, γρ. 22
σιότητι μεταβαλλομένας τὰς δὲ καὶ βίᾳ κατέσχεν, οὐκ

ὀλίγον στράτευμα τῶν Ποντικῶν μάχῃ τρεψάμενος.
Εἷλε δὲ καὶ τὰς Ἀθήνας· καὶ κατέσκαπτο ἂν ἡ πόλις,
εἰ μὴ θᾶττον ἡ σύγκλητος Ῥωμαίων τὴν τοῦ Σύλλα
γνώμην ἀνέκοψε. Συχνῶν δὲ παρατάξεων συνισταμένων,
ἐν αἷς τὸ πλεῖον εἶχον οἱ Ποντικοί, καὶ συμμεταβαλ-
λομένων τῶν πραγμάτων τοῖς κατορθουμένοις, ἔνδεια
τοῖς βασιλικοῖς τῆς διαίτης ἐπέστη, ἀσώτως τε πρὸς
ταύτην διακειμένοις καὶ ταμιεύειν τὰ κτηθέντα μὴ
ἐπισταμένοις. Καὶ εἰς συμφορῶν ἂν ἐξέπεσον τὴν ἐσχάτην,
εἰ μὴ Ταξίλλης Ἀμφίπολιν ἑλών, καὶ διὰ ταῦτα τῆς
Μακεδονίας πρὸς αὐτὸν μεταβαλλομένης, ἐκεῖθεν τὴν
ἀφθονίαν ἐχορήγησε τῶν ἐπιτηδείων.
Οὗτος δὲ καὶ Ἀρχέλαος συμμίξαντες τὰ στρατεύματα ὑπὲρ
τὰς ἓξ μυριάδας τὸ πλῆθος ἦγον. Καὶ στρατοπεδεύονται κατὰ τὴν
Φωκίδα χώραν, ὑπαντιάσοντες τῷ Σύλλᾳ. Ὁ δὲ καὶ
Λούκιον Ὁρτήνσιον ὑπὲρ τὰς ἓξ χιλιάδας ἄγοντα ἐξ
Ἰταλίας συμπαραλαβών, ἀπὸ συχνοῦ διαστήματος ἀν-
τεστρατοπεδεύετο.
Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (Α – Δ)

Alphabetic letter alpha, entry 1359, γρ. 1
Ἄμφιον· ἱμάτιον, ἔνδυμα.

Ἀμφιορκία· ἐπειδὰν ὅ τε διώκων καὶ ὁ φεύγων ὀμνύωσι.
πολλῶν δὲ κλοπῆς ἔγκλημά τισιν ἐπιφερόντων, ἐπειδὴ τοῦτο πολλάκις
ὤφθη μάτην γινόμενον, ἔθεντο Ἀθηναῖοι νόμον κατὰ τῶν ἀπαγόντων
εἰς δεσμωτήριόν τινας ἐπὶ δίκῃ κλοπῆς χιλίας διδόναι δραχμὰς τοὺς
203
ἁλόντας. ἀλλὰ καὶ τοὺς οὐσίαν ἀπογράψαντας τῶν πολιτῶν τινος ὡς

τῷ δήμῳ προσήκουσαν, εἰ συκοφαντοῦντες ἁλοῖεν, καὶ οὗτοι χιλίαις
ἐζημιοῦντο.
Ἀμφιπλίξ (Soph. fr. 539 N.2 = 596 R.)· ἀμφιβάδην. τὸ περιε-
χόμενον ὑπὸ τῶν ποδῶν· πλὶξ γὰρ τὸ βῆμα.
Ἀμφίπολις· πόλις ἐστὶ τῆς Θρᾴκης. πρότερον δὲ Ἐννέα
ὁδοὶ ἐκαλοῦντο. φασὶ δέ τινες αὐτὴν Ἀμφίπολιν ὠνομάσθαι διὰ τὸ
περιοικεῖσθαι τὸν τόπον.
Ἀμφίπολος· θεράπαινα, τουτέστιν ἡ περὶ τὸν θάλαμον ἢ
τὴν οἰκίαν πολουμένη, ὅ ἐστιν ἀναστρεφομένη καὶ περιέπουσα.
Ἀμφίπρυμνος λόγος· Εὐριπίδης (fr. 955d Snell)· “ὡς ἀμ-
φιπρύμνω δύο μ' ἐλέγχετον λόγω”.
Ἀμφιπλήκτοις (fr. trag. adesp. novum)· ἀμφιθαλασσίοις,
ἑκατέρωθεν πλησσομέναις ὑπὸ θαλάσσης. λέγει δὲ τὸν Ἰσθμόν.
Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (Ε – Ω) Alphabetic letter

iota, Σελ. 102, γρ. 9
Ἱδρυμένος: τεθεμελιωμένος.
Ἱδρύσαντο: ἐκάθισαν· ἵδρυσαν.
Ἵδρυσις: ἑδραῖα· ἀσφάλεια.
Ἰδύους: τοὺς μάρτυρας· οὕτως Σόλων.
Ἵει: πέμπει· ἀμφιβάλλει.
Ἰέμενοι: ἐπιθυμοῦντες.
Ἰέναι: πορεύεσθαι ἢ πορευθῆναι.
Ἴενται: ὁρμῶσιν.
Ἱέντες: ἀφιέντες.
Ἱερᾶσθαι: ἱερουργεῖν.
Ἱέραξ: εἷς ἦν τῶν Ἀμφιπολιτῶν πεμφθέντων πρέσβεων Ἀθήναζε,
βουλομένων αὐτῶν Ἀθηναίοις
παραδοῦναι καὶ τὴν πόλιν καὶ τὴν χώραν.
Ἱερὰ συκῆ: οὕτω λέγεται ἡ παρὰ τὴν Ἐλευσῖνα
ὁδός.
Ἱερὰ ὁδός: ἣν οἱ μύσται πορεύονται ἀπὸ τοῦ ἄστεος
ἐπὶ Ἐλευσῖνα.
Ἱερὰ τριήρης: λέγοιτ' ἂν ἡ πάραλος.
Ἱεράτω: κατὰ νόμον ὀργιαζέτω· καὶ θυέτω· ὀργεῶνες
γὰρ οἱ θύται.
204
Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (Ε – Ω)

Alphabetic letter tau, Σελ. 588, γρ. 7
Τιγόνιον: ἐπὶ νηπίου τίθεται.

Τί δέ: τί δή· καὶ οὕτως λέγουσι τὸ τί δή.
Τί δῆτα ἔχων στρέφη: ἀντὶ τοῦ ἐνδιατρίβεις.
Τί δῆτά σοι: τί σοι.
Τί ἐστιν τὸ ἐν τοῖς Δημοσθένους Φιλιππικοῖς, καὶ τὸ
θρυλούμενον ποτὲ ἀπόρρητον ἐκεῖνο· Θεόπομπος ἐν
λαʹ δεδήλωκε· φησὶ γάρ· καὶ πέμπει πρὸς Φίλιπ-
πον πρεσβευτὰς, Ἀντιφῶντα καὶ Χαρίδημον, πράξ-
οντας καὶ περὶ φιλίας· οἳ παραγενόμενοι συμπεί-
θειν αὐτὸν ἐπεχείρουν ἐν ἀπορρήτωι συμπράττειν
Ἀθηναίοις, ὅπως ἂν λάβωσιν Ἀμφίπολιν· ὑπισχ-
νούμενοι Πύδναν· οἱ δὲ πρέσβεις οἱ τῶν Ἀθηναίων,
εἰς μὲν τὸν δῆμον οὐδὲν ἀπήγγελλον, βουλόμενοι
λανθάνειν τοὺς Πυδναίους ἐκδιδόναι μέλλοντες
αὐτούς· ἐν ἀπορρήτω δὲ μετὰ τῆς βουλῆς ἔπρατ-
τον.
Eustathius Philol., Scr. Eccl., Commentarii ad Homeri Iliadem

Τόμ. 1, σελ. 528, γρ. 7
σαφέστατον, ἐπαναλαβεῖν τὸν Πρόθοον; ἢ πάντως ἵνα δυνηθῇ κατὰ

σχῆμα κάλ-
λους εἰπεῖν «Πρόθοος θοός», ἤγουν ταχύς, ὅπερ ἐν τῷ πρώτῳ στίχῳ
ποιῆσαι
οὐκ ἔσχεν, οἷα ἐπειγόμενος εἰς τὴν τοῦ ἀνδρὸς γενεαλογίαν καὶ τὰ
ἐφεξῆς.
Ἐπετηδεύσατο δὲ τὸ ῥηθέν, ὡς ἄν, ἐπεὶ μηδέν τι ἔχει περὶ Προθόου
εἰπεῖν
ἐφελκυστικὸν ἀκοῆς, γαργαλίσῃ αὐτὴν ἄλλως περικαλλεῖ σχήματι
ἐπαναστρο-
φῆς, ἐν ᾗ ἡ δευτέρα λέξις ἐπαναστρέφεται καὶ οἷον ἐπανακάμπτει πρὸς
τὴν πρὸ
αὐτῆς. ὡς γὰρ Σαμία μία ναῦς κατά τινα στροφὴν τοῦ μία πρὸς τὸ Σαμία,
οὕτω καὶ Πρόθοος θοός. τοιοῦτον δὲ καὶ τὸ «Πάτροκλον πρόφασιν», ὅ
φασιν,
ὅσα τε ἄλλα τοιαῦτα. οἱ δὲ ῥήτορες καὶ παρονομασίαν τὸ τοιοῦτον σχῆμα
καλοῦσιν, ὡς οἱ Ὁμηρικοὶ Σχολιασταί φασι, προφέροντες εἰς ὁμοιότητα
καὶ τὸ
205
Δημοσθενικόν· «πρῶτον μὲν Ἀμφίπολιν, πόλιν ἡμετέραν». (v. 757) Περὶ

δὲ
Πηλίου καὶ Πηνειοῦ πρὸ βραχέων εἴρηται. εἵποντο δὲ τεσσαράκοντα νῆες
τῷ
Προθόῳ. (v. 756) Δῆλον δέ, ὅτι οὐ μόνον Εὐρωπαῖοι οὗτοι, ἀλλὰ καὶ
ἕτεροι
Ἀσιανοὶ Μάγνητές εἰσιν. Ὁ Γεωγράφος οὖν Μαγνήτων μέμνηται, τῶν
πρὸς
τῷ Μαιάνδρῳ, καὶ ἄλλοι συχνοὶ [φάμενοι, ὡς Μάγνητες οἱ ἐπὶ
Μαιάνδρου
ποταμοῦ Δελφῶν εἰσιν ἄποικοι.] καὶ Μαγνησία δὲ πόλις ἐστὶν ἐκεῖσε.
Τῆς δὲ
κατοικήσεως τῶν Ὁμηρικῶν Μαγνήτων σημεῖα καὶ ταῦτα παρὰ τῷ
Στράβωνι
δίχα τῶν πρὸ ὀλίγου ῥηθέντων περὶ Κραννῶνος καὶ Γυρτῶνος. Φεραὶ
πέρας,
φησί, τῶν Πελασγικῶν πεδίων πρὸς τῇ Μαγνησίᾳ, ἃ παρατείνει μέχρι
Πηλίου
στάδια ἑκατὸν ἑξήκοντα. λέγει δὲ καί, ὅτι πρόκεινται Μαγνήτων νῆσοι,
Σκίαθος, Πεπάρηθος, Σκῦρος καὶ ἕτεραι. ὁ γοῦν ταύτας εἰδὼς εἰδείη ἂν
καὶ τὴν
Eustathius Philol., Scr. Eccl., Commentarii ad Homeri Odysseam

Τόμ. 2, σελ. 10, γρ. 35
Ὠρίωνα μυθεύονται φεύγειν διώκοντα τὴν αὐτῶν μητέρα Πληϊόνην, ᾗ

κατά τινας αἱ Πληϊάδες παρονο-
μάζονται. (Vers. 64.) Τὸ δὲ τὰς πέτρας καὶ τῶν πελειάδων ἀεὶ
ἀφαιρεῖσθαι ὅτε ἀμβροσίαν Διῒ
φέρουσιν, ὁ μὲν Ἀθήναιος λέγει ὑπὸ τῆς ὀξύτητος τῶν Πλαγκτῶν πετρῶν
καὶ τῆς λειότητος ἀφαιρεῖ-
σθαι μίαν τῶν πλειάδων, ἄλλην δὲ πρὸς τοῦ Διὸς ἐνίεσθαι χάριν τοῦ
σώζειν τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν.
(Vers. 65.) ποιητικῶς αἰνιττομένου Ὁμήρου, ὡς τῶν πλειάδων ἓξ
ὁρωμένων, ὅμως ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν
οὐκ ἀπόλλυται. λέγονται δὲ καὶ τῷ ἀριθμῷ καὶ τοῖς ὀνόμασιν ἑπτά· ὁ δὲ
μῦθος οὕτω καθιστᾷ,
ὡς οὐδὲ αὐταὶ ἀσινεῖς τὰς πέτρας διέρχονται, ἀλλὰ κολούονται ἢ οὐραίου
τυχὸν ἤ τινος ἑτέρου
τῶν μερῶν. ὁ δὲ ποιητὴς μέσως ἔφρασεν, ὡς νοεῖσθαι μὲν καὶ τοῦτο,
δοκεῖν δὲ ἄλλως, καὶ ὅλην
πέλειαν μίαν ἐκ πολλῶν βλάπτεσθαι. διὸ καὶ ἐπήγαγε τὸ, ἀλλ' ἄλλην
206
ἐνίησι πατὴρ ἐναρίθμιον εἶναι

ὡς τοῦ ἀριθμοῦ ἐπιλιπόντος. οἱ δὲ παλαιοὶ οὕτω τὰ τοῦ λόγου
θεραπεύουσι. Χείρων ὁ Ἀμφιπολίτης
Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος ἐρωτήσαντός φασι, τί βούλεται παρὰ τῷ
ποιητῇ τὸ τὰς περιστερὰς εἰπεῖν
κομίζειν ἀμβροσίαν τῷ Διῒ, καὶ τὸ ἀφαιρεῖσθαί τι αὐτὰς καὶ τῶν πελειῶν,
περὶ τῶν πλειάδων εἶναι
τὸν λόγον ἔφη, ἃς εἶναι μὲν ἑπτὰ, φαίνεσθαι δὲ ἓξ τοῖς ἐκεῖ, τῆς μιᾶς διὰ
τὸ καὶ ἄλλως ἀμυδρὸν τοῦ
ἀστρίου ἀφανιζομένης ὑπὸ τῶν πετρῶν. ὡς δὲ ἡμεῖς φησὶ πελειάδων ἤτοι
πλειάδων ἐπιτελλουσῶν ἀρχό-
μεθα θερίζειν, οὕτω καὶ θεοὶ τὴν ἀμβροσίαν κομίζεσθαι. ὅτι δὲ πολλοὶ
τὰς πλειάδας πελειάδας ὠνό-
μασαν, ἱκανῶς δείκνυσιν ὁ Ἀθήναιος, δήλην τιθεὶς τὴν ἐκτροπὴν τοῦ
ὀνόματος καθ' ἣν αἱ πλειάδες
πέλειαι καὶ πελειάδες παρὰ ποιηταῖς λέγονται. ὡς πλανᾶσθαι πολλοὺς,
ὄρνις εἶναι τὰς πλειάδας,

Τόμ. 2, σελ. 11, γρ. 8
τρισυλλαβίας εἴς τε τετρασυλλαβίαν πελειάδων προέβησαν, καὶ ὅτι δοκεῖ

φησὶ τὸ τρήρωνες, ὡς καὶ ἐν
τοῖς περὶ τῆς σχεδίας τοῦ Ὀδυσσέως προδεδήλωται, μόνον ἐπίθετον εἶναι
τῶν πελειάδων, ἐπάγει δὲ
τούτοις ὁ αὐτὸς ῥήτωρ καὶ χρήσεις ταύτας. Μοιρὼ ἡ Βυζαντία λέγουσα
τὴν ἀμβροσίαν τῷ Διῒ τὰς
πλειάδας κομίζειν γράφει, ὡς καὶ προδεδήλωται, Ζεὺς τρήρωσι πελειάσιν
ὤπασε τιμὴν ταύτην. Σιμωνί-
δης δὲ πελειάδας οὐρανίας τὰς πλειάδας φησί. καὶ Πίνδαρος δὲ, ἔνθα
ὀρίας αὐτὰς πελειάδας λέγει,
ὡς κειμένας ἐπὶ τῆς οὐρᾶς τοῦ ταύρου, καθὰ καὶ αὐτὸ προγέγραπται. καὶ
Αἰσχύλος δὲ ἐκφανέστερον
προσπαίζων πρὸς τὴν ὁμοφωνίαν ἀπτέρους πελειάδας εἶπεν ἐν πτώσει
ὀρθῇ. καὶ Λαμπροκλῆς, αἳ ποτα-
ναῖς ὁμώνυμοι πελειάσιν ἐν αἰθέρι κεῖνται· ἔνθα ὅρα τὸ ποταναῖς, ληφθὲν
μὲν ἀπὸ θέματος οὗ καὶ
τὰ ποτητὰ, πρωτόθετον δὲ ὂν τοῦ πτηναῖς. καὶ τοιαῦτα μὲν τὰ τοῦ
δειπνοσοφιστοῦ περὶ πελειάδων,
εἴτουν πλειάδων. ἐν δὲ τοῖς οὕτως ὀνομάσασιν ἔστι καὶ Εὐριπίδης,
ἑπταπόρου δρόμημα πελειάδος
207
εἰπών. Καὶ Θεόκριτος δὲ, παρ' ᾧ κεῖται τὸ, ἀνατέλλουσι πελειάδες. ἀλλ'
οὕτω μὲν ὁ Ἀμφιπολίτης
Χείρων. Ἀριστοτέλης δέ φασιν ἀλληγορικῶς εἶπε δηλοῦν Ὅμηρον ἐξ
ἀναθυμιάσεως τρέφεσθαι τοὺς
θεοὺς ἤτοι τὰ ἄνω σώματα, ἀεροπόρον ζῷον παραλαβόντα εἰς ἔνδειξιν
τῆς τοιαύτης τροφῆς. τὸ δὲ
ἀφαιρεῖσθαί τι ὑπὸ τῆς πέτρας δηλοῦν ἔφη ὡς καὶ ἡ γῆ ἕλκει ἐκ τῆς
τοιαύτης ἀναθυμιάσεως. Ἀλέξαν-
δρος δὲ ὁ βασιλεὺς διὰ τὸ δοκεῖν φησὶ τοὺς θεοὺς φιλοσόφους καὶ
ἡδονῆς μείζους ἀναθεῖναι τὸν ποιη-
τὴν τὴν ἐκείνων τροφὴν τῷ ἀσθενεστάτῳ καὶ τρυφερωτάτῳ ζῴῳ, ὑφ' οὗ
βραχύ τι ἂν παρακομίζετο.
Ἄλλοι δὲ Δία μὲν νοοῦσι τὸν Ἥλιον ἀκολούθως Πλάτωνι, ὃς ἐν Φαίδρῳ
φησίν· Ὁ μὲν δὴ μέγας ἐν
οὐρανῷ Ζεὺς, ὅ ἐστιν Ἥλιος, πτηνὸν ἅρμα ἐλαύνων· ἀμβροσίαν δὲ τὰς
ἀτμίδας αἷς Ἥλιος τρέφεται,
καθὰ δοξάζει καὶ Δημόκριτος. δῆλον δὲ ὡς καὶ ἐκ θαλάσσης τοιαύτη
ἀνιμωμένη τροφὴ ἀναφέρεται.
εἰσὶ δὲ οἵ φασι καὶ ὡς ὅτε τὸ ἄστρον ὁ ταῦρος ἕκαθεν τῶν Πλαγκτῶν
γένηται, συμβαίνει ἕνα τῶν ἐπὶ
τῆς οὐρᾶς αὐτοῦ ἑπτὰ ἀστέρων, οἳ πλειάδες λέγονται, ἀμαυροῦσθαι τῇ ἐκ
τῶν Πλαγκτῶν ἀναφορᾷ τοῦ

Τόμ. 2, σελ. 326, γρ. 39
διὰ τὸ προευρεθῆναι τῆς ἡμέρου τροφῆς. φέρεται δέ, φησι, μῦθος Συκέαν
τινὰ Τιτᾶνα διωκόμενον
ὑπὸ Διὸς τὴν μητέρα Γῆν ὑποδέξασθαι καὶ ἀνεῖναι τὸ φυτὸν εἰς διατριβὴν
τῷ παιδί· ἀφ' οὗ καὶ Συκέα
πόλις ἐν Κιλικίᾳ. ἕτερος δὲ μῦθος λέγει Ὄξυλον Ἁμαδρύαδι τῇ ἀδελφῇ
μιγέντα γεννῆσαι Καρύαν,
Βάλανον, Κράνιον, Αἴγειρον, Ἄμπελον, Συκῆν· ἐξ ὧν τὰ παρώνυμα
δένδρα. ὅθεν Ἱππώναξ ἔφη
τὸ, συκῆν μέλαιναν ἀμπέλου κασιγνήτην· εὕρημα δέ, φασι, Διονύσου ἡ
συκῆ· διὸ καὶ συκίτης Διό-
νυσος ἐν Λάκωσιν. ἐν δὲ Νάξῳ τὸ μὲν τοῦ Βακχέως Διονύσου πρόσωπον
ἀμπέλινον ἦν, τὸ δὲ τοῦ Μει-
λιχίου σύκινον, καὶ τὰ σῦκα μείλιχα ἐκαλοῦντο. πάντων δέ, φησι, τῶν
ξυλίνων καρπῶν ὠφελιμώτερα
ἀνθρώποις τὰ σῦκα. Ἡρόδοτος δέ φησιν ὁ θαυμασιώτατος καὶ μελίγηρις
χώραν τινὰ ψέγων οὔτε οἶνον
208
αὐτὴν ἔχειν ἔφη, οὐ σῦκα, οὐκ ἄλλο οὐδὲν ἀγαθόν. παροιμιῶν δὲ ἡ μὲν
λέγουσα, σῦκον μετ'
ἰχθὺν, ὄσπριον μετὰ κρέα ταπεινοῖ τὸ σῦκον· ἡ δὲ εἰποῦσα, σῦκα φίλ'
ὀρνίθεσι φυτεύειν δ' οὐκ ἐθέλου-
σιν, ἀγρίαν ἀδικητικὴν σκώπτει. λέγεται δὲ Φιλίππου ἄρχοντος περὶ
Βισαλτίαν καὶ Ἀμφίπολιν ἔαρος μέσου ὄντος τὰς μὲν συκᾶς σῦκα, τὰς δ'
ἀμπέλους βότρυς, τὰς δὲ ἐλαίας ἐν ᾧ χρόνῳ βρύειν αὐτὰς
εἰκὸς ἦν ἐλαίας ἐνεγκεῖν καὶ εὐτυχῆσαι πάντῃ τὸν Φίλιππον. ὡς δὲ συκῆ
ἐκ τοῦ σύειν καὶ κίειν γίνεται
ὡς ὁρμητικὴ, δῆλον ἐκ τῶν παλαιῶν· οἵ φασι καὶ ὡς παρώνυμός ἐστι
σύκων τὸ ὀρνίθιον ἡ συκαλὶς, ἐν
σύκων ἁλισκομένη καιρῷ, ἣν Ἐπίχαρμος διὰ μέτρον ἐν δυσὶ λάμβδα
ἔγραψεν. Ὄρχους δὲ, οἳ τῶν
ὀρχάτων πρωτότυποί εἰσιν ὡς προεφάνη, τοὺς τῶν ἀμπέλων ἄρτι λέγει.
(Vers. 342.) Τὸ δὲ δια-
τρύγιος ἅπαξ μὲν καὶ αὐτὸ εἴρηται τῷ ποιητῇ, σημαίνει δὲ ἄμπελον ἧς οἱ
καρποὶ ἐν διαφόροις
καιροῖς πεπαίνονται. διὸ καὶ ἔφη· (Vers. 343.) ἔνθα σταφυλαὶ παντοῖαι.
ἕτεροι δὲ διατρυ-
γίους, φασὶν, ὄρχους οὐ μόνον οἰνικοὺς, ἀλλὰ καὶ δενδρικοὺς τοὺς μὴ
πάνυ πυκνοὺς, ἀλλὰ τοιού-
τους ὡς μεταξὺ τῶν κατὰ τὰ φυτὰ στοίχων παρεσπάρθαι τι τῶν σπορίμων
καὶ οἵων τρυγᾶσθαι.
(Vers. 344.) Διὸς δὲ ὧραι αἱ τοῦ ἀέρος ἢ τοῦ αἰθέρος ἢ τοῦ οὐρανοῦ ἢ
τοῦ ἡλίου.
Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter epsilon, entry

3187, γρ. 1
ἐν μύρτου κλάδῳ· ἐν μυρσίνης κλάδοις (Ar. Lys. 632?)

[ἐννεοί· ἄφωνοι]
ἐννέα ἄρχοντες· ἀρχὴ διὰ ἐννέα ἀρχόντων
ἐννεάβοιον· ἐννέα βοῶν ἄξιον· ἢ ἐννάβυρσον. ὁ δὲ βοῦς
νόμισμα (Ζ 236)
ἐννεάκροσσον· πολλοὺς κροσσοὺς ἔχον
Ἐννεάκρουνος· κρήνη Ἀθήνησι ἣν πρότερον Καλλιρόην
ἔλεγον· τῶν δὲ τυράννων οὕτως αὐτὴν κατασκευασάντων
ἐκλήθη Ἐννεάκρουνος, ὥς φησι καὶ Θουκυδίδης (1,15,5)
†ἐννεάπον· λοξόν
Ἐννέα ὁδοί· ἡ νῦν Ἀμφίπολις (Aeschin. 2, 31 ..)
ἐννεάμυκλος· ἰσχυρός. ἐνναέτης (Callim. fr. 650)
*ἐννεάχιλοι· ἐννακισχίλιοι (Ε 860) Sn
209
ἐννεάψυχος· ὁ κύων. παροιμιωδῶς
Georgius Choeroboscus Gramm., Prolegomena et scholia in Theodosii

Alexandrini canones isagogicos de flexione nominum Σελ. 196, γρ. 24
θαροῦ τοῦ ως κλίνονται· τὰ γὰρ εἰς ις ὀνόματα Αἰγύπτια ὡς ἐπὶ τὸ

πλεῖστον διὰ καθαροῦ τοῦ ως κλίνονται, ὡς ἐπὶ τῶν προλεχθέντων
παραδειγμάτων ἐδείξαμεν· πρόσκειται «ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον» διὰ τὸ Μέμ-
φις Μέμφιδος καὶ Βούσιρις Βουσίριδος· ταῦτα γὰρ ὀνόματα Αἰγύπτιά
εἰσι καὶ ὅμως διὰ τοῦ δος κλίνονται· τὸ δὲ Μέμφιδος εἴρηται παρά
τισι καὶ Μέμφεως οὐκ ἀκριβῶς· τὸ δὲ Χρυσόπολις Χρυσοπόλεως καὶ
Καλλίπολις Καλλιπόλεως διὰ καθαροῦ τοῦ ως κλίνονται, ἐπειδὴ τὰ παρὰ
τὸ πόλις σύνθετα, ἐὰν μὲν θηλυκοῦ μόνου γένους γένωνται, τὴν τοῦ
ἁπλοῦ κλίσιν φυλάττουσι, τουτέστι διὰ καθαροῦ τοῦ ως κλίνονται, οἷον
πόλις πόλεως, ἀκρόπολις ἀκροπόλεως, Καλλίπολις Καλλιπόλεως, Χρυ-
σόπολις Χρυσοπόλεως, Ἀμφίπολις Ἀμφιπόλεως, μητρόπολις μητροπό-
λεως, Νικόπολις Νικοπόλεως, ἐὰν δὲ ἀρσενικοῦ μόνου γένους γένωνται
ἢ καὶ ἀρσενικοῦ καὶ θηλυκοῦ, διὰ τοῦ δος κλίνονται, ἀρσενικοῦ μὲν γέ-
νους, οἷον ὁ Σώπολις τοῦ Σωπόλιδος (ἔστι δὲ ὄνομα κωμικοῦ), ὁ Ἀγη-
σίπολις τοῦ Ἀγησιπόλιδος (ἔστι δὲ ὄνομα στρατηγοῦ τῶν Ἀθηναίων·
τοῦτο δὲ καὶ Ἀγησιπόλεως εὕρηται παραλόγως), ἀρσενικοῦ δὲ καὶ θη-
λυκοῦ, οἷον ὁ φυγόπολις καὶ ἡ φυγόπολις τοῦ φυγοπόλιδος καὶ τῆς
φυγοπόλιδος, ὁ ἄπολις καὶ ἡ ἄπολις τοῦ ἀπόλιδος καὶ τῆς ἀπόλιδος.
Etymologicum Genuinum, Etymologicum genuinum (α – ἁμωσγέπως)

Ἀμφικέφαλος· κλίνης εἶδος παρ' Ἀθηναίοις· παρὰ

τὸ ἑκατέρωθεν ἀνάκλισιν ἔχειν καὶ προσκεφάλαιον. Μεθόδιος AB,
Sym. 818, EM 1186. Methodius.
Ἀμφιλαφές (Call. Hy. 6, 26)· τὸ δασύ, ἀμφιλαβές τι
ὄν, τὸ ἑκατέρωθεν ληπτὸν *** μέρος διὰ τὴν δασύτητα, τροπῇ
τοῦ β εἰς φ. ἤ παρὰ τὴν ἁφήν AB, Sym. 819, EM 1197. *Me-
thodius.
Ἀμφιελίσσας (Β 165 ...)· αἱ νῆες αἱ ἀμφοτέρωθεν
ταῖς κώπαις ἐλαυνόμεναι· ἢ ἑκάτερα τὰ πλευρὰ στρεφόμεναι AB,
EM 1181. *Comm. Hom.
Ἀμφίπολις· πόλις Ἀθηναίων ⟦ἢ⟧ Θρᾴκης, ἥτις ἐκα-
λεῖτο πρότερον † Ἐνάοδοι διὰ τὸ περιέχεσθαι καὶ περιοδεύεσθαι
ὑπὸ τοῦ Στρυμῶνος ποταμοῦ. Μεθόδιος AB, EM 1213, Et. Gud.
210
(v) α 823. Methodius.

Ἄμφις (Aesch. fr. 632)· τοῦτο οὐ συγκοπή, ἀλλὰ με-
τασχηματισμός· ἀπὸ γὰρ τοῦ Ἀμφιάραος Ἄμφις, ὡς παρ' Αἰ-
σχύλῳ (l. c.), ὥσπερ ἀστράγαλος ἄστρις καὶ Ἰφιάνασσα Ἶφις καὶ
Θρασυκλῆς Θράσυλλος καὶ Βαθυκλῆς Βάθυλλος ὑποκοριστικά. ταῦτα
γὰρ μετασχηματισμοὶ καλοῦνται, ἐπειδὴ οὐ συμφωνεῖ ἡ κατάληξις.
οὐδέποτε γὰρ συγκοπὴ γίνεται τριῶν συλλαβῶν. ἀλλ' οὐδὲ πάλιν
δυνάμεθα λέγειν ἀποκοπήν, ἐπεὶ τὸ ς ἔχει τῆς τελευταίας συλλαβῆς·
Etymologicum Gudianum, Additamenta in Etymologicum Gudianum

(ἀάλιον – ζειαί) (e codd. Vat. Barber. gr. 70 [olim Barber. I 70] + Pari
Alphabetic entry alpha, σελ. 124, γρ. 22
πηλὸς ὁ οἶνος ἀπὸ τοῦ πάλλειν καὶ κραδαίνειν ἡμῶν τὴν κάραν, ὅθεν καὶ
ἡ μέθυσις κραιπάλισμα λέγεται. Ἀμφιλάχαινεν ω 242· περιέσκαπτεν·
ὅθεν καὶ λάχανα διὰ τὸ ἐπίσκαπτον
εἶναι τὴν γῆν αὐτῶν. καὶ εἰς τὸ Λάχανα.
Ἀμφιλύκη· ἡ μήποτε πεφωτισμένη νύξ, ὁ βαθὺς ὄρθρος· λύκη γὰρ τὸ
φῶς.
Ἀμφιλύκη· σκοτεινή· λυγαῖον γὰρ τὸ σκοτεινόν, παρὰ τὸ λύειν τὴν
αὐγὴν
καὶ μὴ ἐᾶν συστῆναι αὐτήν. λέγεται δὲ ⟦καὶ⟧ λύκη ἡ σκιά.
Ἄμφιος· ὄνομα. διὰ τοῦ ι· οὕτως καὶ ἡ παράδοσις· παρὰ γὰρ τὴν ἀμφί
παρῆκται, ὡς παρὰ τὴν ὑπό Ὕπι⟦ος⟧ καὶ παρὰ τὴν ἔν ἔνιος· οὕτως ἀμφί
Ἄμφιος,
καὶ ἔκτασις τοῦ ι· Ε 612 “ἔβαλεν Ἄμφιον Σελάγου υἱόν”.
Ἀμφίπολις· ⟦ὄνομα⟧ πόλεως Θράκης.
Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum Kallierges σελ. 93,

γρ. 42
εἰπεῖν, ὅτι τὸ τοιοῦτον σχῆμα εἶδος ἐστὶ συγκοπῆς.

Χοιροβοσκός.
Ἀμφίπολος: Θεραπαινὶς, δουλίς. Παρὰ τὴν
ἀμφὶ πρόθεσιν καὶ τὸ πολῶ, πόλος, καὶ ἀμφίπολος,
οἱονεὶ ἡ περὶ τὴν δέσποιναν πολοῦσα, τουτέστιν ἀνα-
στρεφομένη. Προπαροξύνεται. Τὰ παρὰ τὸ πολῶ
καὶ χέω, μὴ μετὰ προθέσεως συντιθέμενα, πρὸ μιᾶς
ἔχουσι τὸν τόνον· οἷον ὀνειροπόλος, οἰωνοπόλος, οἰνο-
χόος· τὰ δὲ μετὰ προθέσεως συντιθέμενα προπαρο-
211
ξύνονται, πρόπολος, πρόχοος.

Ἀμφίπολις: Πόλις Θρᾴκης, ἥτις ἐκαλεῖτο
πρότερον Ἐννέα ὁδοί· διὰ τὸ περιέχεσθαι καὶ
περιοδεύεσθαι ὑπὸ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ. Με-
θόδιος.
Aphthonius Rhet., Progymnasmata Τόμ. 10, σελ. 30, γρ. 7
χώρους διέφθειρε, καὶ Παίονας λαβὼν Ἰλλυριοὺς προς-

ετίθετο καὶ Τριβαλλῶν ᾕρει τὴν γῆν ἐπιών, τοσαῦτα
λαμβάνων ὁπόσα τῶν γενῶν ἠτύχει προκείμενα. καὶ τὰ
μὲν σώματα τῶν βαρβάρων ᾕρει μαχόμενος, τὰς δὲ γνώ-
μας μετὰ τῶν σωμάτων οὐχ ᾕρει, ἀλλ' ὠνειροπόλουν
ἀπόστασιν οἱ τοῖς ὅπλοις δουλεύοντες, καὶ τοῖς λογισμοῖς
ὑπῆρχεν αὐτόνομα τὰ τοῖς ἔργοις δουλεύοντα. Καὶ πα-
ραστησάμενος τοὺς τῶν βαρβάρων ὁμόρους, ὁδῷ προϊὼν
ἐχώρει παρὰ τοὺς Ἕλληνας· καὶ πρῶτον μὲν τὰς ἐπὶ
Θρᾴκης Ἑλλήνων κατεστρέφετο πόλεις, αἱρῶν μὲν Ἀμ-
φίπολιν, τὴν δὲ Πύδναν χειρούμενος καὶ Ποτίδαιαν
μετ' αὐτῶν ἐπαγόμενος, οὔτε τὰς Φερὰς ἔξω τῶν Παγα-
σῶν οὔτε Μάγνησσαν ἔξω Φερῶν ποιησάμενος, ἀλλ' ὅλαι
Θετταλῶν ἡλίσκοντο πόλεις καὶ ὥσπερ σύμβολον τοῦ
γένους τὴν δουλείαν ἐφέροντο. Ἄξιον δὲ καὶ περὶ τῆς
αὐτοῦ τελευτῆς διελθεῖν. ὡς γὰρ ἐπιὼν τὰ πολλὰ κατε-
στρέφετο καὶ παρασπονδῶν κατεδουλοῦτο τοὺς σπενδο-
μένους αὐτῷ, ἀγανακτοῦντες ἐπὶ τοῖς παρασπονδηθεῖσιν
οἱ θεοὶ πρέπουσαν αὐτῷ τελευτὴν ἐπηγάγοντο· οὐ γὰρ
ἀνεῖλον μαχόμενον οὐδὲ μάρτυρα τῆς αὐτοῦ τελευτῆς
ἀριστέα ἐποίησαν, ἀλλ' ἐπ' αὐταῖς ἡδοναῖς διαφθείρουσι,
Catenae (Novum Testamentum), Catena in Acta (catena Andreae) (e cod.

Oxon. coll. nov. 58) Σελ. 279, γρ. 32
Ἐξελθόντες δὲ ἐκ τῆς φυλακῆς εἰσῆλθον πρὸς τὴν

Λυδίαν· καὶ ἰδόντες τοὺς ἀδελφοὺς, παρεκάλεσαν αὐ-
τοὺς, καὶ ἐξῆλθον.
{Ἀμμωνίου.} Ὢ πόσην εἶχον ἀτυφίαν καὶ ἀγάπην· ὅτι οὐκ
ἄλλως ἠνέσχοντο ἐκδημῆσαι, καὶ ταῦτα παρὰ τῶν στρατηγῶν κατα-
σπευδόμενοι, εἰ μὴ εἰσῆλθον πρὸς τὴν εὐτελῆ γυναῖκα καὶ τοὺς
λοιποὺς, οὓς καὶ ἀδελφοὺς ἐκάλουν, καὶ συνετάξαντο αὐτοῖς.
212
ΚΕΦ. ΚΕ. Περὶ στάσεως γενομένης ἐν Θεσσαλονικῇ τοῦ κηρύγματος

ἕνεκεν, φυγῆς τε Παύλου εἰς Βεροίαν, κἀκεῖθεν εἰς Ἀθήνας.
Διοδεύσαντες δὲ τὴν Ἀμφίπολιν καὶ τὴν Ἀπολλω-

νίαν, ἦλθον εἰς Θεσσαλονίκην, ὅπου ἦν συναγωγὴ τῶν
Ἰουδαίων.
{Τοῦ Χρυσοστόμου.} Πάλιν μὲν τὰς μικρὰς παρατρέχουσι
πόλεις, ἐπὶ δὲ τὰς μείζους ἐπείγονται· ἐκεῖθεν, καθάπερ ἔκ τινος
πηγῆς, μέλλοντος τοῦ λόγου διαρρεῖν εἰς τὰς πλησίον.
Κατὰ δὲ τὸ εἰωθὸς τῷ Παύλῳ εἰσῆλθε πρὸς αὐτοὺς,
καὶ ἐπὶ σάββατα τρία διελέχθη αὐτοῖς ἀπὸ τῶν γρα-
φῶν,
{Τοῦ Χρυσοστόμου.} Καίτοι εἰπὼν, “στρεφόμεθα εἰς τὰ ἔθνη,”
οὐκ ἀφίει τούτους· πολὺν γὰρ πρὸς αὐτοὺς εἶχε πόθον· ἄκουε γὰρ
Nicephorus Gregoras Hist., Historia Romana Τόμ. 2, σελ. 626, γρ. 20
θὺς καὶ ὠχύρου τὸ φρούριον, ὃ Πολύστυλον ὀνομαζόμενον πά-

λαι πρὸς θάλατταν νῦν αὐτὸς ἐξ οἰκείας δαπάνης συνεστήσατο
παρὰ τὰς τοῦ Νέστου ἐκβολάς· ὃς ποταμῶν τῶν ἐν Θρᾴκῃ μέ-
γιστος ἐκ τῶν τοῦ Αἵμου ὀρῶν ῥηγνύμενος ἀποπτύει τὸ ῥεῖθρον
ἐς τὰ τοῦ Αἰγαίου πελάγους κράσπεδα. (Δ.) Ἄρτι δ' εἰς πέρας
ἥκοντες τῆς οἰκοδομίας, ἀφικνεῖσθαι πλησίον ἤμελλε καὶ Χρέλης
ὁ Τριβαλλός· ὃς πρὶν ὑφ' ἡγεμόνι τελῶν τῷ τῶν Τριβαλλῶν
ῥηγὶ, δι' αἰτίας οἱασδήτινας τὰ δεσμὰ τῆς ὑποταγῆς ῥήξας, οἰ-
κείαν κατέστησεν ἀρχὴν ἑαυτῷ Στρουμμίτζαν, ὑπερνέφελον φρού-
ριον, καὶ ὁπόσα περὶ Στρυμόνα τὸν ποταμὸν ἄχρι καὶ ἐς Ἀμφίπολίν ἐστι
χωρία. διὰ γὰρ τὴν τῶν Ῥωμαίων ἐμφύλιον στάσιν
κολακευόμενος ὑπ' ἀμφοῖν τοῖν μεροῖν, φοβερός τις καὶ πάνυ
τοι δυσεπιχείρητος τῷ Κράλῃ Σερβίας ἐγίνετο· καὶ ἦν οὑτωσί
πως ἀπολαύων τοῦ χρόνου, κἀν τοῖς τῶν ἄλλων δυστυχήμασιν
αὐτὸς εὐτυχῶν, κἀκ τῆς τῶν γειτόνων δυσπραγίας ἰδίαν εὐδαι-
μονίαν καρπούμενος. συννοῶν δ' ὅμως ἔτι καὶ οὐ μάλα ἀνύπο-
πτον τὴν εἰς τοὔμπροσθεν βασιλικὴν εὔκλειαν ποιούμενος τοῦ
Καντακουζηνοῦ, φίλος εἶναι καὶ σύμμαχος αὐτῷ διετείνετο. ὅθεν
καὶ ἐπειδὴ μιμησάμενοι τοὺς ἐν Θερμοπύλαις τριακοσίους ἐκ τῆς
Σπάρτης, τὴν τοῦ Ξέρξου πάλαι παραφυλάττοντας δίοδον, προ-
κατειλήφεσαν οἱ τοῖς Βυζαντίοις προσκείμενοι
Lexica Segueriana, De syntacticis (e cod. Coislin. 345) Alphabetic entry

epsilon, σελ. 136, γρ. 18
213
ἐπιχειρῶν ἀεί τινι, καὶ τοῦ πλείονος ὀρεγόμενος,

ἴσως ἂν ἐκκαλέσαιτο ὑμᾶς.”
Ἐγκαλῶ: δοτικῇ. ἐκ τοῦ αὐτοῦ· “ἐγκαλῶν γὰρ ὑμῶν
τοῖς διαβάλλουσι τὸν Φίλιππον.”
Ἐπιτιμῶ: δοτικῇ. ἐκ τοῦ περὶ Ἁλοννήσου· “ἐκέλευσεν
οὖν τοὺς λέγοντας ἐν τῷ δήμῳ τῇ μὲν εἰρήνῃ μὴ
ἐπιτιμᾷν.” καὶ ἐν τῷ περὶ συντάξεως· “ἐπιτιμήσαν-
τα τοῖς νέοις.”
Ἐπιλανθάνομαι: γενικῇ. ἐκ τοῦ περὶ Ἁλοννήσου·
“τῆς δὲ ἐπιστολῆς, ἣν πρὸς ὑμᾶς ἔπεμψεν, ὅτε Ἀμφίπολιν ἐπολιόρκει,
ἐπιλέλησται.”
Εὐπορῶ καὶ συνευπορῶ: γενικῇ. περὶ τῆς ἐν Χεῤ-
ῥονήσῳ· “καὶ συνευποροῦντας ἐκείνῳ χρημάτων.” καὶ
ἐν τῷ περὶ στεφάνου· “πολλῶν δὲ στρατιωτῶν εὐπο ρήσας.”

Alphabetic entry epsilon, σελ. 251, γρ. 9
Ἐνθένδε: ἤτοι τοπικόν ἐστιν, οἷον ἀπὸ τῆς ἐκκλησίας,

ἢ χρονικὸν ἀντὶ τοῦ νῦν.
Ἐγκτήματα: τὰ ἐν ἀλλοτρίᾳ γῇ χωρία καὶ περιουσία
τις ἐγκτήματα λέγεται. τὰ δὲ ἐν τῇ πατρικῇ γῇ κτή-
ματα λέγεται.
Ἐν ὁδῷ καθελών: ἀντὶ τοῦ ἀνελών· παρ' ὃ καὶ κα-
θεῖλε λέγομεν Τὸν τύραννον. ἢ ἐν ὁδῷ καθελών
ἀντὶ τοῦ ἐν λόχῳ· ὁδὸς γὰρ ὁ λόχος.
Ἐν Φρεαττοῖ: δικαστήριόν ἐστι καὶ τοῦτο τῶν φονι-
κῶν δικῶν.
Ἐννέα ὁδοί: ἡ Ἀμφίπολις. ἐκλήθη δὲ ἐννέα ὁδοὶ διὰ
τὸ τὴν Φυλλίδα, τὴν Φυλέως θυγατέρα, ἐννάκις κα-
ταβεβηκέναι εἰς θάλασσαν ἐπισκεπτομένην, μήπως
ναῦς προσπλεῖ Ἀττική. Ἀκάμας γάρ, ὁ Θησέως υἱός,
Ἀθηναῖος ὤν, ἐκ Τροίας ἐπανιὼν εἰς τὴν πατρίδα,
ἦλθεν εἰς Θρᾴκην, καὶ ξενισθεὶς παρὰ Φυλεῖ, τῷ τῆς
χώρας βασιλεῖ, Φυλλίδα τὴν αὐτοῦ ἔγημε θυγατέρα,
ἐρασθεῖσαν αὐτοῦ. ἀποδημήσας δὲ ὁ Ἀκάμας Ἀθήνα-
ζε, ὡς θᾶττον ἐπανήξων, οὐκέτι ὑπέστρεψεν.
Etymologicum Symeonis, Etymologicum Symeonis (α – ἁμωσγέπως)

214
Τόμ. 1, σελ. 364, γρ. 8
γύον, καὶ σημαίνει τὸ μέλος, ἐξ αὐτοῦ γυόεις καὶ τροπῇ τοῦ ο εἰς
η γυήεις ὡς θεοτόκος θεητόκος καὶ ἀμφιγυήεις. Et. Gud. α
380 + 93.
ἀμφέχυτο (Β 41)· παρὰ τὴν ἀμφί πρόθεσιν καὶ τὸ
χύω ῥῆμα· τὸ παράγωγον χῦμι χῦμαι ἐχύμην ἔχυσο ἔχυτο, καὶ
ἀμφέχυτο Z163. fons ignotus.
ἀμφιετηρίς· ἡ κατ' ἔτος γινομένη ἑορτὴ καὶ θυσία
Z151. Lex. rhet.
ἀμφήριστον (Agath. Hist. 1, 20, 8)· ἀμφίβολον ἢ ἄν-
ισον· ἐρίζω ἤρισμαι ἤρισαι ἤρισται Z156. Et. Gud. α 375.
ἀμφίπολις· πόλις Μακεδονίας κατὰ Θρᾴκην. τὸ ἐθνικὸν Ἀμφιπολίτης.
St. Byz.
ἄμφισσα· πόλις Ὀζολῶν Λοκρῶν· ἐκλήθη δὲ διὰ
τὸ ἐμπεριέχεσθαι τοῖς ὄρεσι τοῖς παρακειμένοις. παραγώγως δὲ
ὡς ἐκ τῆς ἀντί Ἄντισσα καὶ τῆς ἐπί Ἔπισσα, οὕτως ἐκ τῆς
ἀμφί Ἄμφισσα. Ἀμφισσαῖος καὶ Ἀμφισσεύς. τὸ ἐκ τόπου Ἀμ-
φισσῆθεν. ἔστι καὶ χώρα Ἀρμενίας Ἀμφισσήνη (Strab. 11, 14, 5)
Z151. St. Byz.

ἐπὶ ἄρχοντος Ἀθήνησιν Εὐθυμένους. τὴν δὲ Φυλλίδα οἱ μὲν
215
Φυλληΐδα, οἱ δὲ Κίασαν ὀνομάζουσι, καὶ τὸν πατέρα αὐτῆς οἱ μὲν

Bgim.


Bgim.

κἀκεῖνοι] καὶ τοῦτο κατ' ἐρώτησιν. εἶτα δέον εἰπεῖν· ναί,

ἐάσας τὴν ἀπόκρισιν τὴν αἰτίαν αὐτῆς ἐπήνεγκεν. Laur.
οἱ μὴ τετιμημένοι] οὐ διὰ τὸ τετιμῆσθαι ἄξιοι τῆς πόλεως ἀλλὰ
καὶ διὰ τὴν ἰδίαν ἀρετήν. Laur.
δωρεὰς] ἐτίμα μὲν ὁ δῆμος αὐτοὺς ταῖς προσηκούσαις δωρεαῖς.
ἐκεῖνοι δὲ οὐκ ἠξίουν καταλείπειν ἐν γράμμασιν, ἐν. δὲ τῇ μνήμῃ
τῶν τιμῶν τὴν χάριν. Laur.
Ἑρμᾶς] ἀντὶ τοῦ προσωπεῖα Ἑρμοῦ καὶ κάτω ἐν τῇ βάσει
ἦν τὰ ἐπιγράμματα. Laur. F.
ἦν] ἀντὶ τοῦ ἦσαν. F.
ἐπ' Ἠϊόνι] Ἠϊὼν Πόλις Θρᾴκης, ἣ ὕστερον Ἀμφίπολις ὠνομάσθη.
216
B. ὀνομαστικῶς λέγεται τῆς Θρᾴκης ἡ πόλις Ἠϊών, παρ' ἣν ὁ Στρυ-

μὼν ποταμός. Στρυμὼν δὲ ποταμὸς Θρᾴκης. Laur.
αἴθωνα] ἀντὶ τοῦ διάπυρον καὶ μέγαν. F. τοῦτ' ἔστιν· ἐπάγουσι
καὶ λιμὸν καὶ πόλεμον· αἴθωνα δὲ λέγει τὸν λιμόν, ἐπεὶ οἱ λιμώτ-
τοντες αἴθονται τελευτήσαντες· οἱ δὲ ὅτι ἐγένετό τις αἴθων γαστρί-
μαργος καὶ πάντοτε ἐλίμωττεν, ἀφ' οὗ ὁ λιμὸς αἴθων. Laur.
πρῶτοι] οὗτοι πρῶτοι τῶν δυσμενῶν ἀμηχανίαν ἐποίησαν· οὐχ
ἡττηθέντες γὰρ, ἀλλὰ κρατήσαντες ἀπέστρεψαν αὐτῶν τὰς μηχανάς.
Laur.
Scholia In Demosthenem, Scholia in Demosthenem (fort. auctore

Ulpiano) Oration 1,τμ. 39a, γρ. 8
ἐστι δούλους ποιῆσαι. TBcAfVbWd

καθὼς πρὸς Ἀθηναίους Ὀλύνθιοι ἐτόλμησαν ὑπὲρ Ἀμφιπόλεως, ὃ
’πρὸς μικρὸν μέρος χώρας’ λέγει. Bc
ἀλλ' ἀναστάσεως καὶ ἀνδραποδισμοῦ τῆς πατρίδος] ἐξήρκει μὲν καὶ
τὴν ἀνάστασιν εἰπεῖν μόνην, ὁ δὲ ηὔξησε τὸ πάθος, καὶ τὸν
ἀνδραποδισμὸν
ἐξενεγκὼν καὶ τὸ ἑξῆς φρικωδέστερον προσθήκῃ τῆς πατρίδος, ἧς
ποιοῦν-
ται τὸν λόγον ἄνθρωποι μᾶλλον ἢ τῶν γονέων, ὡς καὶ Δημοσθένης ἐν τῷ
περὶ τοῦ στεφάνου (cf. 18, 205) ‘οὐ τοῖς γονεῦσι μᾶλλον, ἀλλὰ καὶ τῇ
πατρίδι’. καὶ πόθεν τοῦτο ‘δῆλον τοῖς Ὀλυνθίοις’ ὅτι περὶ τούτων κιν-
δυνεύουσιν; ἀπὸ παραδειγμάτων ἐπάγει τὴν πίστιν· ἱκανὰ δὲ ταῦτα καὶ
τοῖς ἀνοήτοις λογισμὸν ἐμποιῆσαι περὶ τῶν μελλόντων. Ἀμφιπολῖται καὶ
Πυδναῖοι διδάσκουσιν αὐτοὺς ὅπως χρῆται Φίλιππος τοῖς πιστεύουσιν.
εἶτα καὶ ἀπὸ καθολικῆς γνώμης πιστοῦται τὸ λεγόμενον· διαβεβαιωτικὰ
γὰρ τὰ καθόλου τῶν μερικῶν νοημάτων. καὶ δημοκρατία γὰρ καὶ
τυραννὶς
ἀεὶ διάφοροι, καὶ ἡ προσοχὴ τῆς γειτνιάσεως αὔξει τὸ μῖσος· τά τε γὰρ
ἐναντία μᾶλλον δείκνυται καὶ πολέμια πλησίον ἀλλήλων γενόμενα, καθ-
άπερ ψυχρῷ τὸ θερμὸν καὶ λευκῷ τὸ μέλαν. R
ἤγουν ὑπὲρ τοῦ μὴ ἀνάστατον ὑπὸ τούτου γενέσθαι τὴν σφῶν πόλιν
καὶ δούλους αὐτούς· τὸ γὰρ οἰκεῖον συμφέρον οὗτος ζητῶν ταῦτα
σπουδάσει ποιῆσαι. Pr
καὶ ἴσασιν ἅ τ' Ἀμφιπολιτῶν] ἀντιπῖπτον λύει, ἵνα μή τις εἴπῃ·

217
τοῖς ἀνοήτοις λογισμὸν ἐμποιῆσαι περὶ τῶν μελλόντων. Ἀμφιπολῖται καὶ

Πυδναῖοι διδάσκουσιν αὐτοὺς ὅπως χρῆται Φίλιππος τοῖς πιστεύουσιν.
εἶτα καὶ ἀπὸ καθολικῆς γνώμης πιστοῦται τὸ λεγόμενον· διαβεβαιωτικὰ
γὰρ τὰ καθόλου τῶν μερικῶν νοημάτων. καὶ δημοκρατία γὰρ καὶ
τυραννὶς
ἀεὶ διάφοροι, καὶ ἡ προσοχὴ τῆς γειτνιάσεως αὔξει τὸ μῖσος· τά τε γὰρ
σπουδάσει ποιῆσαι. Pr
’εἰκὸς μὲν τοὺς Ὀλυνθίους μὴ πιστεύειν αὐτῷ μηδὲ βουλήσεσθαι προ-
έσθαι ἑαυτοὺς αὐτῷ. τί οὖν, ὅτι εἰσί τινες προδόται παρὰ τοῖς Ὀλυνθίοις
οἵτινες βουλήσονται προδοῦναι τὴν πόλιν;’ ἐπάγει ὡς οὐδὲ τούτους ἐν-
δέχεται τοῦτο ποιῆσαι· ἴσασι γὰρ οἷα ἐποίησεν εἰς τοὺς προδότας τῶν
Ἀμφιπολιτῶν τοὺς ἀνοίξαντας αὐτῷ τὰς πύλας. εἰσελθὼν γὰρ αὐτοὺς
πρώτους ἐφόνευσε, λέγων· εἰ τῶν ἰδίων πολιτῶν οὐκ ἐφείσασθε, πόσῳ γε
πλέον οὐ μέλλετε περὶ ἐμὲ ὕστερον τοιοῦτοι γενήσεσθαι; F1S
ἐκ παραδείγματος, ὅπερ ἐστὶ δραστικὴ πίστις· καλεῖται δὲ τοῦτο
κατὰ τοὺς φιλοσόφους ἐπαγωγή.


σπουδά-
σει ποιῆσαι. Pr
’εἰκὸς μὲν τοὺς Ὀλυνθίους μὴ πιστεύειν αὐτῷ μηδὲ βουλήσεσθαι προ-
έσθαι ἑαυτοὺς αὐτῷ. τί οὖν, ὅτι εἰσί τινες προδόται παρὰ τοῖς Ὀλυνθίοις
οἵτινες βουλήσονται προδοῦναι τὴν πόλιν;’ ἐπάγει ὡς οὐδὲ τούτους ἐν-
δέχεται τοῦτο ποιῆσαι· ἴσασι γὰρ οἷα ἐποίησεν εἰς τοὺς προδότας τῶν
Ἀμφιπολιτῶν τοὺς ἀνοίξαντας αὐτῷ τὰς πύλας. εἰσελθὼν γὰρ αὐτοὺς
πρώ-
τους ἐφόνευσε, λέγων· εἰ τῶν ἰδίων πολιτῶν οὐκ ἐφείσασθε, πόσῳ γε
πλέον οὐ μέλλετε περὶ ἐμὲ ὕστερον τοιοῦτοι γενήσεσθαι; F1S
ἐκ παραδείγματος, ὅπερ ἐστὶ δραστικὴ πίστις· καλεῖται δὲ τοῦτο
κατὰ τοὺς φιλοσόφους ἐπαγωγή. Bc
218
καὶ Πυδναίων τοὺς ὑποδεξαμένους] Πύδνα πόλις Μακεδονίας. αὕτη

ἀπέστη τοῦ ὑπακούειν Φιλίππῳ, καὶ ἐστράτευσε κατ' αὐτῆς καὶ περὶ ταύ-
την τοιοῦτόν τι συνέβη· ὡς γὰρ κἀκεῖ τινες προδεδώκασιν, εἶθ' ὕστερον
γνόντες ὅτι οὐκ ἂν αὐτῶν φείσαιτο, ἔφυγον ἐπὶ τὸ Ἀμύντιον ἱερὸν τοῦ

Ulpiano) Oration 1,τμ. 53c, γρ. 8
σχῆμα κατὰ συστροφὴν τὸ καὶ ἐμπερίβολον. βεβαιοῖ τὴν λύσιν τοῦ

ὅτι ‘οὐκ οἰκεῖοι οἱ Εὐβοιεῖς, ὅτι καὶ αὐτοὶ ἀπέστησαν’. τὸ κατὰ
ἀσύνδετον σχῆμα. Ac
εἰ γὰρ ... Εὐβοεῦσι] Θηβαῖοι πολεμοῦντες Λακεδαιμονίοις ἐν Λεύκ-
τροις τῆς Βοιωτίας ἐνίκησαν αὐτοὺς κατὰ κράτος· ὅθεν εὐθὺς διέβησαν
ἐπὶ τὴν Εὔβοιαν, ὡς δῆθεν βουλόμενοι ταύτην χειρώσασθαι, τὸ δὲ
ἀληθὲς
ἵνα ταύτην λαβόντες καὶ κατὰ τῶν Ἀθηναίων χωρήσωσιν. οἱ δ' Ἀθηναῖοι
ἐξῆλθον Εὐβοεῦσι συμμαχήσοντες· καὶ συμβαλόντες ἐνίκησαν οὕτως
ὥστε
καὶ σπονδῶν αὐτοὺς δεηθῆναι ὑπὲρ τῶν πεπτωκότων, ἵνα λαβόντες τού-
τους ἀναχωρήσωσιν. ἐπανελθόντες δ' ἐκ τῆς μάχης εὗρον ἐν ταῖς Ἀθήναις
δύο πρέσβεις τῶν Ἀμφιπολιτῶν, Ἱέρακα καὶ Στρατοκλέα,
παρακαλοῦντας
ὥστε ἐξελθεῖν καὶ καταλαβεῖν τὴν Ἀμφίπολιν πολεμουμένην ὑπὸ Φιλίπ-
που. F1S
εἰ γὰρ ... Εὐβοεῦσι] πολλὰ διὰ τοῦ παραδείγματος ἤνυσε. τοῦτο γὰρ
ἴδιον Δημοσθένους καὶ Θουκυδίδου, τὸ δι' ὀλίγων ῥημάτων πολλὰ
νοήματα συνάγειν. πρῶτον μὲν οὖν οἰκειότατον τὸ παράδειγμα· πρῶτον
γὰρ ἔλαβε τὸ τῶν Εὐβοέων διαβεβλημένον ὡς ἔχει ἐν τῷ περὶ στεφάνου
(18, 99) ‘οὐδ' ὧν ὑπὸ Θεμίσωνος καὶ Θεοδώρου περὶ Ὠρωπὸν ἠδίκησθε
ἀνεμνήσθητε’. οὐκοῦν μηδὲ Ὀλυνθίοις μνησικακήσητε γοῦν, εἴ τι περὶ
ἡμᾶς ἐξήμαρτον. δεύτερον βούλεται πεῖσαι τοὺς Ἀθηναίους ἐξελθεῖν εἰς
τὸν πόλεμον.

Ulpiano) Oration 1,τμ. 54, γρ. 1
κότες’, αὐτοὺς ἐμφαίνων εἶναι τοὺς στρατεύσαντας. τρίτον τοιαύτης

ἐμνη-
μόνευσε μάχης ἐν ᾗ κατώρθωσαν ὀφθέντες μόνον· δείσαντες γὰρ αὐτῶν
τὴν ἔφοδον Θηβαῖοι τῆς χώρας ἀπηλλάγησαν. οὐκοῦν κἂν νῦν ἐξέλθωμεν
μόνον, οὐχ ὑποστήσεται Φίλιππος. τέταρτον πρὸς τούτοις συνηρίθμησεν
219
αὑτὸν τοῖς τότε στρατεύσασι, τεχνικῶς σφόδρα τὸ ἀξιόπιστον ἑαυτῷ

προς-
κτώμενος. ὁ γὰρ Ἀριστοτέλης φησὶ δεῖν τὸν σύμβουλον οὕτω συμβου-
λεύειν ὡς ἑαυτὸν μέλλοντα κοινωνεῖν τούτοις ἐφ' οἷς ποιεῖται τὴν
συμβου-
λήν. τούτοις γὰρ πείθονται μᾶλλον οὓς ἂν ὁρῶσιν ἑτοίμους ὄντας
συμμετ-
έχειν ὧν συμβουλεύειν ἐγνώκασι. R
παρῆσαν Ἀμφιπολιτῶν] ‘ἀλλ' ἐπαχθὲς ἦν, ὦ Δημόσθενες, ὑπόγυον
ἐκ στρατηγίας ἥκοντας εἰς ἕτερον πάλιν ἐξιέναι πόλεμον.’ ὁ δὲ θεώρησον
ὅπως ἔλυσε τὸ δοκοῦν ἐπαχθές. μὴ γὰρ κινδυνεύειν ὑμᾶς ἐκέλευον ἢ πο-
λεμεῖν, ἀλλὰ πλεῦσαι καὶ παραλαβεῖν τὴν πόλιν, ὥσπερ ἐφ' ἕτοιμον
καιρὸν
καὶ ἀκίνδυνον αὐτοὺς ἐκκαλούμενος, ὅ γε ‘πλεῦσαι’ λέγων ‘καὶ παραλα-
βεῖν’. S
Ἀμφιπολιτῶν] κτῆμα γὰρ Ἀθηναίων ἡ Ἀμφίπολις. F1S
κελεύοντες] προτρεπόμενοι. F1S ὑμῶν αὐτῶν προθυμίαν] οὐκ εἶπε
στρατείαν ἢ πόλεμον, ἀλλὰ ‘προθυμίαν’, ὡς μέχρι τοῦ τολμῆσαι μόνον
ὄντος τοῦ κατορθώματος. καὶ τί πλέον ἂν ὑμῖν ἐγένετο στρατεύσασι; S

Ulpiano)
Oration 1,τμ. 58, γρ. 1
ἐκ στρατηγίας ἥκοντας εἰς ἕτερον πάλιν ἐξιέναι πόλεμον.’ ὁ δὲ θεώρησον

ὅπως ἔλυσε τὸ δοκοῦν ἐπαχθές. μὴ γὰρ κινδυνεύειν ὑμᾶς ἐκέλευον ἢ πο-
λεμεῖν, ἀλλὰ πλεῦσαι καὶ παραλαβεῖν τὴν πόλιν, ὥσπερ ἐφ' ἕτοιμον
καιρὸν
καὶ ἀκίνδυνον αὐτοὺς ἐκκαλούμενος, ὅ γε ‘πλεῦσαι’ λέγων ‘καὶ παραλα-
βεῖν’. S
Ἀμφιπολιτῶν] κτῆμα γὰρ Ἀθηναίων ἡ Ἀμφίπολις. κελεύοντες]
προτρεπόμενοι. F1S
ὑμῶν αὐτῶν προθυμίαν] οὐκ εἶπε στρατείαν ἢ πόλεμον, ἀλλὰ ‘προ-
θυμίαν’, ὡς μέχρι τοῦ τολμῆσαι μόνον ὄντος τοῦ κατορθώματος. καὶ τί
πλέον ἂν ὑμῖν ἐγένετο στρατεύσασι; S
εἴχετ' ἂν Ἀμφίπολιν] σχετλιάζοντος ὥσπερ καὶ ὀδυρομένου τὸ ῥῆμα ὅτι
διὰ ῥαθυμίαν μόνην τότε Ἀμφίπολιν ἀπώλεσαν.
τῶν μετὰ ταῦτα πραγμάτων] οὐκοῦν τὴν ἀσθένειαν τοῦ Φιλίππου
δείκνυσιν· ἅπαξ γὰρ ἡττηθεὶς οὐκ ἂν ἔτι πράγματα παρέσχεν ὑμῖν. καὶ
διὰ τοῦτο δηλοῖ τοῖς Ἀθηναίοις ὅτι καὶ νῦν ἐξελθόντες ἐπισχήσετε τὸν
Φίλιππον τούτοις λοιπὸν ἐπιχειρεῖν. S
ὧν ὑπὸ Φιλίππου πεπόνθατε. Pr
220
καὶ πάλιν ἡνίκα Πύδνα, Ποτίδαια] πρῶτον μὲν ἐν τάχει καὶ ἄνευ
συνδέσμων κατέλεξε τὰ χωρία, δεδιὼς μὴ μέγαν καταστήσῃ Φίλιππον·
εἶτα τὰ λοιπὰ λέγειν παρῃτήσατο, οὐ τὸ μῆκος τοῦ λόγου δεδοικώς, ἀλλὰ
τὸ φοβῆσαι τὸν δῆμον.

λογουμένην πρότασιν, ὅτι καταστραφέντων Ὀλυνθίων οὐδεὶς κωλύσει

τὸν Φίλιππον πορεύεσθαι. καὶ τὸ ‘κατὰ τίνων’ ἐσιώπησεν, ὁμοῦ μὲν τὸ
ἀντιπῖπτον ὑποτεμνόμενος ὅτι ‘ἄδηλον εἰ ἐφ' ἡμᾶς ὁρμήσει’, ὁμοῦ δὲ εἰς
ὑπόνοιαν καταλιπὼν ἐκεῖνο ὅτι πάντως ἐπὶ τὴν Ἀττικὴν πορεύσεται. S
φρασάτω ... κωλῦον] πάλιν τὸ ἀξιόπιστον φρόνημα τηρῶν εἶπεν
’ἐμοί’ οἷον τῷ φιλοπόλιδι. F4A2RTBcAfVbWd
ὅποι βούλεται] εὐφήμως εἶπε τὰς Ἀθήνας, τῇ ὑποσιωπήσει καὶ πάλιν
χρησάμενος. F4A2RTBcAfVbWd
τὸ σχῆμα ἀποσιώπησις. S
τὰς Ἀθήνας ἐμφαίνει διὰ τῆς τοιαύτης ἀποσιωπήσεως. Pr
τὸ πρῶτον Ἀμφίπολιν λαβών, μετὰ ταῦτα Πύδναν] τὸ ‘μετὰ ταῦτα’
καὶ ‘εἶτα’ καὶ ‘αὖθις’ καὶ ‘πάλιν’ καὶ τὰ τοιαῦτα μόρια βραδυτῆτα
δείκνυσι· μιμεῖται γὰρ ἀεὶ τὴν τῶν πραγμάτων φύσιν καὶ διὰ τῆς λέξεως
ὁ ῥήτωρ. καὶ βουληθεὶς ὑπτιότητα δεῖξαι καὶ ἀσθένειαν οὖσαν ἐν τοῖς
Φιλίππου πράγμασιν, ὕπτιον καὶ τὸν λόγον ἐποίησε τῇ τῶν μορίων
προσθήκῃ.
τοῦ μὲν γὰρ αὔξοντος τὴν Φιλίππου δύναμιν ἦν οὕτω προάγειν
‘Ἀμφίπολιν Πύδναν Ποτίδαιαν Μεθώνην Ἰλλυριοὺς Θρᾴκην’· ἡ γὰρ
συνέχεια τῶν
ὀνομάτων ἀκμὴν ἔχουσα τὴν ὑπερβολὴν τῆς δυνάμεως δείκνυσιν, ὥσπερ
οὐκ ἀρκοῦντος τοῦ χρόνου πρὸς τὰς τῶν πόλεων ἁλώσεις. τοῦ δὲ

‘ἐμοί’ οἷον τῷ φιλοπόλιδι. F4A2RTBcAfVbWd

ὅποι βούλεται] εὐφήμως εἶπε τὰς Ἀθήνας, τῇ ὑποσιωπήσει καὶ πάλιν
χρησάμενος. F4A2RTBcAfVbWd
τὸ σχῆμα ἀποσιώπησις. S
τὰς Ἀθήνας ἐμφαίνει διὰ τῆς τοιαύτης ἀποσιωπήσεως. Pr
τὸ πρῶτον Ἀμφίπολιν λαβών, μετὰ ταῦτα Πύδναν] τὸ ‘μετὰ ταῦτα’
καὶ ‘εἶτα’ καὶ ‘αὖθις’ καὶ ‘πάλιν’ καὶ τὰ τοιαῦτα μόρια βραδυτῆτα
221
δείκνυσι· μιμεῖται γὰρ ἀεὶ τὴν τῶν πραγμάτων φύσιν καὶ διὰ τῆς λέξεως
ὁ ῥήτωρ. καὶ βουληθεὶς ὑπτιότητα δεῖξαι καὶ ἀσθένειαν οὖσαν ἐν τοῖς
Φιλίπ-
που πράγμασιν, ὕπτιον καὶ τὸν λόγον ἐποίησε τῇ τῶν μορίων προσθήκῃ.
τοῦ μὲν γὰρ αὔξοντος τὴν Φιλίππου δύναμιν ἦν οὕτω προάγειν
‘Ἀμφίπολιν
Πύδναν Ποτίδαιαν Μεθώνην Ἰλλυριοὺς Θρᾴκην’· ἡ γὰρ συνέχεια τῶν
ὀνομάτων ἀκμὴν ἔχουσα τὴν ὑπερβολὴν τῆς δυνάμεως δείκνυσιν, ὥσπερ
οὐκ ἀρκοῦντος τοῦ χρόνου πρὸς τὰς τῶν πόλεων ἁλώσεις. τοῦ δὲ
ὑπτιάζον-
τος τὸ προαγαγεῖν ὡς ἐν ἱστορίᾳ τὸν λόγον, ὥστε καὶ ἡ δοκοῦσα τοῦ
λόγου κακία χρείαν τινὰ κατορθοῦται καὶ θαυμαστὸν δείκνυσι τὸν
ῥήτορα. τέχνης γάρ ἐστιν ἀκρίβεια τὸ ἐπιγνῶναι τὸν καιρὸν ἐν ᾧ τοῦτο
προσήκει ποιεῖν. Πύδναν] Κίτρον. vp Ποτίδαιαν] Κασάνδρειαν.
Θετταλίας ἐπέβη] τὸ ‘ἐπέβη’ καὶ ‘ἐπιβαίνω’ πρὸς γενικήν·

τοὺς γεωργοῦντας] οὐχ ἁπλῶς τοὺς σκάπτοντας τὴν γῆν, ἀλλὰ καὶ
τοὺς κεκτημένους τοὺς ἀγρούς. F4TBcWd
τὸν πρὸ τοῦ πόλεμον] τὸν περὶ Ἀμφίπολιν λέγει, εἰς ὃν χίλια διακόσια
τάλαντα ἀνηλώθη. F2STBcWd
πρόσεσθ'] τῇ ζημίᾳ περιφρόνησις. Pr
σώφροσι] τοῖς συνετοῖς καὶ σῴζουσι τὰς φρένας. F4TVbWd
πάντα δὲ ταῦτα] ἐκ τοῦ συμφέροντος κεφαλαίου τοὺς ἐπιλόγους
εἴληφε· δεῖ γὰρ ἐκ τῶν ἰσχυρῶν ἀεὶ καὶ τῶν συνεκτικῶν τὰς ἀνακεφα-
λαιώσεις καὶ τοὺς ἐπιλόγους λαμβάνειν. F4A2TBcAfVbWd
ἐντεῦθεν ὁ ἐπίλογος.

ἀφίστησι τὴν συνδρομὴν διὰ τῆς λύσεως. S

ἀρχὴ τῶν κεφαλαίων, τὸ δυνατόν. F1
ἀρχή ἐστι τοῦ δυνατοῦ κεφαλαίου. A2Sma
καὶ αὐτὸς] ὥσπερ οἱ ἄλλοι. Pr
δίκαια] τὸ ‘δίκαιον’ ἐνταῦθα οὐ προηγουμένην ἔχει ἐξέτασιν, ἀλλ' εἰς
κατασκευὴν ἐλήφθη τοῦ μὴ εἶναι φοβερὸν τὸν Φίλιππον, ἀλλ' εὐκαθαίρε-
τον· εἰ γάρ ἐστιν ἀσεβὴς καὶ ἐπίορκος, δυσμενεῖς ἔχει τοὺς θεούς. S
222
νῦν δὲ θεωρῶν] τὸ ὑπερβατὸν οὕτω· ‘νῦν δὲ εὑρίσκω τὸν Φίλιππον τὴν

ἡμετέραν εὐήθειαν τούτῳ προαγόμενον’, ὅ ἐστι διὰ τούτου, ὥσπερ
ὠνησά-
μενον τὴν ἡμετέραν μωρίαν καὶ δυνηθέντα ἡμᾶς ἀπατῆσαι διὰ τοῦ ὑπ-
ισχνεῖσθαι ἡμῖν παραδοῦναι τὴν Ἀμφίπολιν. ὑπισχνεῖτο γὰρ σώσειν
αὐτὴν
τοῖς Ἀθηναίοις, εἰ μὴ προσδέξαιντο τοὺς Ὀλυνθίους εἰς φιλίαν καὶ συμ-
μαχίαν δοῖεν αὐτοῖς. ἐξ ὧν πεισθέντες Ἀθηναῖοι τούτους ἀπήλασαν τέως,
πάλιν δὲ εἶχον πρὸς αὐτοὺς φιλίαν. εἶτα ὁρῶν ὁ Φίλιππος ὅτι ἀσθενεῖ
πρὸς
Ὀλυνθίους μαχόμενος διὰ τὸ μὴ καθαρῶς ἀποστῆναι αὐτῶν τοὺς Ἀθη-
ναίους, χαρισάμενος αὐτοῖς τὴν Ποτίδαιαν ἀπέστησεν Ἀθηναίων· φησὶ
γὰρ ὅτι καὶ τούτους ἠπάτησεν. ὅρα δὲ πῶς, εἰπὼν Ἀθηναίους ἠπατῆσθαι
καὶ Ὀλυνθίους, τοὺς Ἀθηναίους προέταξεν, ἵνα συγγνώμην ἔχωσιν Ὀλύν-
θιοι δεύτεροι ἀπατώμενοι μετὰ Ἀθηναίους τοὺς σοφωτάτους·

Ulpiano) Oration 2,τμ. 50b, γρ. 2
ὥσπερ τοῦ Ἐλέου, ἔνθεν Ἡρακλεῖδαι ἐσώθησαν, ἀπήλαυνον οὗτοι τοὺς

ἱκέτας. F4STBcAfVbWd
οἱ τούτῳ χαριζόμενοι. Pr
καὶ τὸ θρυλούμενον] ἠπάτα γὰρ ἡμᾶς λέγων τὸ θρυλούμενον παρ' ὑμῖν
κατορθοῦν ἐν ἀπορρήτῳ· ἐθρύλουν γὰρ πάνυ αὐτὸ ποθοῦντες. ὁ δὲ νοῦς
αὐτὸς ὅτι ‘ὅπερ ἐβούλεσθε, τοῦτο ποιῆσαι ἔλεγε σιγῇ, ἵνα μὴ μαθόντες οἱ
ἐναντίοι κωλύσωσιν’. ἔστι δὲ τοῦτο ὁ Ὠρωπός. ἵν' οὖν, φησί, μὴ ἐναντιω-
θῶσιν οἱ Θηβαῖοι, λάθρα αὐτὸ κατορθοῖ. ἦν γὰρ μεταξὺ τῆς Βοιωτίας
καὶ τῶν Ἀθηναίων ὁ Ὠρωπός. A2vp2R
καὶ ... θρυλούμενον] οὐ τὸν Ὠρωπόν, ὥσπερ ἐν τῷ κατ' Αἰσχίνου
(19, 326), σημαίνει τὸ ‘θρυλούμενον’, ἀλλ' ἐπειδὴ Ἀμφίπολιν τὴν ἐπὶ
Θρᾴκης ὑπέσχετο σώσειν τοῖς Ἀθηναίοις, εἰ μὴ προσδέξαιντο τοὺς
Ὀλυνθίους. τὸ δὲ αὐτὸ τὸ ‘θρυλούμενον’ μὲν παρ' ἡμῖν, ‘ἀπόρρητον’ δὲ
παρὰ τοῖς Ἕλλησιν ὄν. διὰ τί δὲ ὑποσχόμενος ἐπίορκον ἐλέγξειν τὸν Φίλ-
ιππον, οὐδαμοῦ περὶ ἐπιορκίας ἐμνημόνευσεν; ὅτι ὡς ὁμολογούμενον
αὐτὸ παρέλιπε. δῆλον γὰρ ὅτι ἐν οἷς συνετίθετο πρὸς τὰς πόλεις καὶ
ὅρκους ἐδίδου, παρέβαινε δὲ τὰς συνθήκας, παρέβαινε καὶ τοὺς ὅρκους.
Ἔτι πρὸς τούτῳ κἀκεῖνο ζητητέον. καταδρομὴν ποιεῖται τοῦ Μακεδόνος,
καθ' ἣν ποιότητα ἐξετάζει τοῦ προσώπου, καὶ φαμὲν εἶναι συμβουλευτι-
κὸν τὸν λόγον.
223

Ulpiano) Oration 2,τμ. 50c, γρ. 10
καὶ ... θρυλούμενον] λέγουσιν γὰρ ὅτι Πύδνα χωρίον Μακεδονίας,

Ποτίδαια δὲ τῆς Θρᾴκης, καὶ ἡ μὲν Πύδνα ὑπήκοος ἦν Φιλίππῳ, ἡ δὲ
Ποτίδαια τοῖς Ἀθηναίοις. ἐγένετο δέ ποτε τὴν μὲν Ποτίδαιαν ἀποστῆναι
πρὸς Φίλιππον, τὴν δὲ Πύδναν πρὸς τοὺς Ἀθηναίους. ἑκάτεροι δέ, οἵ τε
Ἀθηναῖοι καὶ ὁ Φίλιππος, τῶν ἰδίων ἐπεθύμουν. τοῦτο οὖν ἔλεγεν ὁ Φίλ-
ιππος, ὅτι τὸ θρυλούμενον τοῦτο καὶ ποθούμενον ἐν ἀπορρήτῳ κατα-
σκευάσω. διὰ τί δὲ ἐν ἀπορρήτῳ; ἵνα μὴ ἑκάτεροι μαθόντες φυλάξωνται,
οἵ τε Ποτιδαιᾶται καὶ οἱ Πυδναῖοι. Θεόπομπος (FGrHist 115 F 30 b) δέ
φησιν ὅτι περὶ Πύδνης μόνον καὶ Φιλίππου, ἵνα δῷ αὐτὸς μὲν Ἀθηναίοις
Ἀμφίπολιν, δέξηται δὲ παρ' αὐτῶν τὴν Πύδναν αὐτοῦ οὖσαν. καὶ τὸ
‘ἀπόρρητον’ δὲ ἵνα μὴ μαθόντες οἱ Πυδναῖοι φυλάξωνται· οὐ γὰρ
ἐβούλοντο εἶναι ὑπὸ τὸν Φίλιππον.
ὑφ' ἡμῶν κἀκείνου. Pr
προσαγαγόμενον, τὴν δ' Ὀλυνθίων] ἀπὸ κοινοῦ τὸ ‘εὑρίσκω προς-
αγαγόμενον’. ὅρα δὲ ὅτι ἐπὶ μὲν Ἀθηναίων ‘εὐήθειαν’ εἶπεν, ἐπὶ δὲ
Ὀλυνθίων ‘φιλίαν’. F4STWd συμμάχους] τοὺς Ποτιδαιάτας. SPr
ἐκείνοις] ἤτοι τοῖς Μακεδόσι. S Θετταλοὺς δὲ νῦν τὰ τελευταῖα] εἰκότως
τοὺς Θετταλοὺς τελευταίους ἠπάτησεν ὡς εὐχερεῖς ὄντας καὶ μὴ
δυνηθέντας ἀπὸ τῆς Ὀλυνθίων

βουλεύσασθαι, ὅπως ἂν πρῶτον σώσωμεν τοὺς Ὀλυνθίους. ἔστι δὲ

ὥσπερ
συμπέρασμα τοῦ προοιμίου διὰ πλειόνων. TBcVbWd
συμπέρασμα διὰ πλειόνων. S
ἢ τὴν ὑπόθεσιν περὶ ἧς βουλεύεσθε] σφόδρα βιαίως τὸν δῆμον κοινωνὸν
τῆς ἑαυτοῦ γνώμης ἐποίησεν, ὑπὲρ ὧν αὐτὸς μέλλει συμβουλεύειν, περὶ
τούτων εἰσεληλυθέναι φήσας βουλευσόμενον τὸν δῆμον. F4TBcVbWd
τὸ τιμωρήσασθαι Φίλιππον. Pr
ὑπερβατὸν καθ' ὑπέρθεσιν. TBc
τὴν οὖσαν] τὸ σῶσαι τοὺς Ὀλυνθίους. Pr
ἐγὼ δὲ ὅτι μέν ποτε] ἔτι τὴν αὐτὴν ἔννοιαν ἐξεργάζεται. δηλοῖ δὲ τοὺς
καιροὺς ἐν οἷς Ἀμφίπολιν εἶχον καὶ Ποτίδαιαν καὶ τὰ ἐπὶ Θρᾴκης.
PrTBc
VbWd
ἐξῆν τῇ πόλει] λύσις τοῦ ἀντιπίπτοντος. F2STBcWd
τὰ αὑτῆς] δέον εἰπεῖν ‘καὶ Ὀλυνθίους σῶσαι’. PrTBc
224
τιμωρήσασθαι] οὐχ ὡς τιμωρησαμένων αὐτῶν τότε τὸν Φίλιππον,

ἀλλ' ὡς ἐξουσίαν ἐχόντων, εἴπερ ἠβουλήθησαν. PrWd
ἐπ' ἐμοῦ γὰρ] ὑπερβατὸν καθ' ὑπέρθεσιν. F2
ὑπερβατὸν τὸ σχῆμα.

κατέσχε τὴν Καδμείαν· ἐξέωσαν δὲ αὐτὸν οἱ Θηβαῖοι· ὁ δὲ παρώξυνε

τοὺς Λακεδαιμονίους στρατεύεσθαι ἐπὶ Θηβαίους· ἐστράτευσαν καὶ
ἡγεῖτο αὐτῶν Κλεόμβροτος εἷς τῶν βασιλέων, Θηβαίων δὲ Ἐπαμινώνδας.
καὶ ἐγένετο μάχη ἐν Λεύκτροις ἐπὶ Κηφισῷ· ἐν ᾗ ἔπεσον χίλιοι
Σπαρτιατῶν καὶ Κλεόμβροτος καὶ τῶν ἐκ περιοικίδος πολὺς ἀριθμός.
ἀπέστησαν αὐτῶν οἱ σύμμαχοι καὶ ἐταπεινώθησαν οἱ Λακεδαιμόνιοι.
A2R ἀπολωλότων] ἐν Λεύκτροις. PrWd ἀσχόλων ὄντων] διὰ τὸν
Φωκικὸν πόλεμον. F4PrTVbWd
ἀπεστερήμεθα χώρας οἰκείας] τῆς Ἀμφιπόλεως λέγει· αὐτῶν γὰρ
κτῆμα ἦν. PrTWd
ἀνηλώκαμεν] εἰς αὐτὴν Ἀμφίπολιν. PrTWd
οὓς δ' ἐν τῷ πολέμῳ] πρὸ τοῦ Φιλίππου Τιμόθεος ἔξω τυγχάνων
ἐν τῇ Θρᾴκῃ ἐκτήσατο χωρία, ἅπερ νῦν εἴληφε Φίλιππος, Πύδναν καὶ
Ποτίδαιαν καὶ τὰς ἄλλας. ἄγαν γὰρ εὐτυχὴς ὁ Τιμόθεος ἦν, ὥστε προς-
ιέναι τὰς πόλεις αὐτῷ καὶ τοὺς ζωγράφους κοιμώμενον γράφειν αὐτὸν
καὶ Τύχας αὐτῷ τὰς πόλεις προσφερούσας. A1A2vp
οὓς ... πολέμῳ] κατὰ τὸν συμμαχικὸν πόλεμον ἀπέστησαν αὐτῶν
Χῖοι καὶ Ῥόδιοι καὶ Βυζάντιοι καὶ ἕτεροί τινες. πολεμοῦντες οὖν πρὸς
αὐτοὺς τοὺς μὲν ἀνεκτήσαντο τοὺς δὲ οὐκ ἠδυνήθησαν, εἶτα εἰρήνην
ἐποιήσαντο ὥστε πάντας αὐτονόμους ἐᾶσαι τοὺς συμμάχους. τοῦτο οὖν

ὅτι οὐ δύναται ἡ αὐτοῦ οὐσία ταυτὶ λειτουργῆσαι, λαβὼν ταύτην ἐγὼ καὶ
ἀντιδιδοὺς ἐκείνῳ τὴν ἐμὴν δύναμαι ποιεῖν.’ ἐκ τούτου ἠναγκάζετο ἢ
δοῦ-
ναι τὴν οὐσίαν ἢ λειτουργεῖσθαι. S
ἐπιστολάς] ὁ σκοπὸς τῆς ἐπιστολῆς ἐστιν οὗτος· ὁ Φίλιππος ἐπέστει-
λεν Εὐβοεῦσι συμβουλεύων μὴ δεῖν ἐλπίζειν εἰς τὴν Ἀθηναίων
συμμαχίαν,
οἳ οὐδὲ αὑτοὺς δύνανται σῴζειν. A
πράγματα] τουτέστι εἰ μὲν οὔκ εἰσι τὰ πράγματα ἀναγκάζοντα,
225
δημηγορήσοι ἂν πρὸς χάριν· εἰ δὲ τὰ πράγματα ἀναγκάζουσι λέγειν

περὶ αὐτῶν, εἶτα τίς βούλεται πρὸς χάριν δημηγορεῖν; τοῦτο φανερά
ἐστιν ἀπάτη. Vb
θαυμάζω] τὸν περὶ Ἀμφίπολιν λέγει πόλεμον· ἀρχὴ γὰρ γεγένη-
ται πολέμου ἡ Ἀμφίπολις. δυσωπεῖ δὲ αὐτοὺς τῇ πολλῇ μεταβολῇ. ἡ
μὲν ἀρχὴ περὶ τιμωρίας ἐγένετο, τὸ δὲ τέλος περὶ τοῦ μὴ παθεῖν κακῶς.

τὴν εἰρήνην ὥστε ἔχειν ἑκατέρους τὰ ἑαυτῶν. A

εὐδοκίμησεν ὁ Πύθων] ὥσπερ νῦν μεμφόμενος τοὺς ῥήτορας ἔγραψε
Φίλιππος, οὕτω καὶ ὁ Πύθων τότε τοῖς συμβούλοις δημηγορῶν. ἐπαινεῖ
δὲ τὸν Πύθωνα ὅτι εὐδοκίμησε κατὰ τοὺς λόγους τότε (ἦν γὰρ ῥήτωρ
ἄριστος) καὶ ἐπειδὴ συμφέρει αὐτῷ· δι' αὐτοῦ γὰρ ἐλέγχει τὸν Φίλιππον
ψευδόμενον. AR
Πύθωνα] ἐπηγγέλλετο γὰρ ποιεῖν τὰ δέοντα καὶ ἐπανορθοῦσθαι τὴν
εἰρήνην. A
ἔλεγε δὲ] ἐπίκρισις. F2
τῷ Φιλοκράτους ψηφίσματι] τὸ γὰρ Φιλοκράτους ψήφισμα εἶχεν
ἑκατέρους ἃ ἔχουσιν ἔχειν. εἶχε δὲ Ἀμφίπολιν ὁ Φίλιππος· οὐκοῦν ἀπώλ-
λυον διὰ τοῦ ψηφίσματος ταύτην. A
ἐκπολιορκήσας] ‘πολιορκῆσαι’ τὸ τοὺς πολεμίους περικαθέζεσθαι
τὴν πόλιν ἐπὶ πολύ, ἵνα τοὺς ἔνδον διαφθείροντες λιμῷ οὕτως ἀναγκάσω-
σιν ἐκδοῦναι ἑαυτούς, ‘ἐκπολιορκῆσαι’ δὲ τὸ ἀπὸ τῆς πολλῆς καὶ πάνυ
πολιορκίας δεσπότας γενέσθαι τῶν πολιορκουμένων. S
ἵνα δὴ αὐτόνομοι ὦσιν] σημείωσαι, εἰρωνικόν. F2Y
κατ' εἰρωνείαν λέγει τὸ ‘ἵνα’· ἰδοὺ γὰρ τυραννοῦνται τοῖς ὅπλοις.
ὁμολογεῖ τοῦτο λόγῳ· τοῖς ἔργοις τἀναντία πράττει. τὰς γὰρ Φερὰς
ἐχειρώσατο.

Φιλιστίδην. Y
ἐπὶ Σκιάθῳ] Σκίαθος δὲ νῆσος πλησίον Εὐβοίας, ὑπήκοος Ἀθηναίων.
Y
ποιεῖτε] τὸ ῥαθυμεῖν καὶ ἀργεῖν. Y
τὰ νῦν βεβιασμένα] τὰ ἔθνη τὰ νῦν ὑπ' αὐτοῦ κατεχόμενα. Y
226
ἀρχὴν] τὴν τυραννικήν, οὐ τὴν ἔννομον δηλονότι. Y

οὐ κακῶς] σημείωσαι, ἐπίκρισις. F2Y
καὶ ὅπου τις] πάλιν εἰς Διοπείθην αἰνίττεται, ὅτι ἐν τῇ Θρᾴκῃ αὐτὸν
ἀμυνεῖται.
Δρογγίλον καὶ Καβύλην] χωρία Θρᾳκικὰ εὐτελῆ περὶ τὸν Στρυμόνα
καὶ τὴν Ἀμφίπολιν.
τῶν ἀργυρίων] τὸ Λαύριον φησί· τόπος γάρ ἐστιν ἐν Ἀθήναις ἔνθα
ἄργυρος τίκτεται
μελινῶν] τὴν κέγχρον φησίν· ἄλλοι δὲ ὅμοιον κέγχρῳ.
σιροῖς] τοὺς θησαυροὺς σιροὺς ἐκάλουν οἱ Θρᾷκες καὶ οἱ Λίβυες,
ἃ νῦν φοσσία ἰδιωτικῶς.

ηγησάμενον τὴν εἰρήνην. τοῦτο δὲ τὸ μέρος δέδοικε Δημοσθένης. λύει

δὲ οὐδὲν ἧττον διὰ τοῦ δευτέρου τὸ ἰσχυρότατον Αἰσχίνου χρῶμα καὶ τὸ
μεταληπτικὸν ἅμα· τοῦ γὰρ Αἰσχίνου δυναμένου κατὰ φύσιν ἀναχωρεῖν
ἐπὶ τὴν ἀπάτην ἣν ὑπὸ Φιλίππου ἠπάτηται καὶ λέγειν ἐξεῖναι καὶ
ἀπαγγέλλειν ἅ τις ἀκήκοεν, ἐπενεγκὼν ‘ὧν ἔπεισε’ δι' ἑνὸς ῥήματος ἀμ-
φότερα ταῦτα ἀνῄρηκε. gT
τρίτον δὲ ὧν προσετάξατε αὐτῷ· εἶτα τῶν χρόνων] ταῦτα αὐτὰ
καθ' αὑτὰ κρινόμενα ἐγκλήματ' ἂν εἴη· νῦν δὲ πρὸς ἀπόδειξιν ἑτέρου
παραλαμβανόμενα τεκμήρια γίνεται. προσέταξαν δὲ αὐτῷ ταῦτα, πρῶτον
μὲν λαβεῖν τοὺς ὅρκους παρὰ τῶν συμμάχων, λέγει δὲ Θετταλῶν· εἶτα
προσέταξαν αὐτῷ πεῖσαι Φίλιππον Ἀμφίπολιν ἀποδοῦναι τῇ πόλει·
ἐπειδὴ
γὰρ ἐκ ψηφισμάτων καὶ προσταγμάτων ἐγγράφων οὐκ ἔχει ταῦτ' ἐγκα-
λεῖν, ἀορίστως ἐχρήσατο τῷ ῥήματι εἰπὼν ‘ὧν προσετάξατε αὐτῷ’· τὸ
γὰρ ‘προσετάξατε’ ἀπροσδιορίστως τεθέν, πότερον ἐγγράφως ἢ οὔ, δί-
δωσιν αὐτῷ χορηγίαν ἐφ' ἅπαντα τὰ ἐγκλήματα. τῶν γὰρ προσταγμάτων
ἃ μέν ἐστιν ἔγγραφα, ἃ δὲ ἄγραφα· ἔγγραφα μὲν τὰ περὶ τῶν ὅρκων,
ἄγραφα δὲ τὰ περὶ τῆς Ἀμφιπόλεως καὶ τῶν Φωκέων. ἐν ᾧ καὶ τῷ
καθ' ἑαυτὸν προδιορθοῦται ὁ ῥήτωρ· ἐπειδὴ γὰρ Αἰσχίνης ἀποσκώπτων
φησὶ λέγοντα αὐτὸν προοίμιον ὑπὲρ τῆς Ἀμφιπόλεως ἐκπεσεῖν, ἐντεῦθεν
ἤδη διωθεῖται τὸ ἔγκλημα καὶ δίδωσιν Αἰσχίνῃ προσῆκον λέγειν, οὐχ
ἑαυτῷ, εἴπερ αὐτῷ ἡ πόλις προσέταξεν.

τῆς βασιλείας εἰς τρεῖς. νῦν οὖν ὑμῶν παρεχόντων τῷ Χαριδήμῳ τὴν
227
τοιαύτην δωρεάν, ἐὰν βουληθῇ ὁ Κερσοβλέπτης τοῖς ἄλλοις πολεμῆσαι

βασιλεῦσιν, οὐχ ἕξει τὸν ἐναντιούμενον· ὁ γὰρ Ἀθηνόδωρος Ἀθηναῖος ὢν
οὐκ ἐθελήσει φονεῦσαι τὸν Χαρίδημον διὰ τοὺς Ἀθηναίους· πάλιν ὁ
Σίμων
καὶ ὁ Βιάνωρ, σύμμαχοι ὄντες ἤτοι πολῖται, οὐδ' αὐτοὶ ἐθελήσουσι Χα-
ρίδημον διαχρήσασθαι. ἐὰν δ' οὗτοι μὴ ἐναντιωθῶσι τοῦ Χαριδήμου
στρατηγοῦντος τῷ Κερσοβλέπτῃ, ἐρημωθέντων τῶν ἄλλων βασιλέων καὶ
φονευομένων, γενήσεται μονοκράτωρ ὁ Κερσοβλέπτης καὶ οὐδὲν αὐτὸν
κωλύσει λαβεῖν τὴν Χερρόνησον. οὐκ ἔστιν οὖν τοῦτο τὸ κεφάλαιον ἐκ
τῆς
ὕλης τῶν πραγμάτων κυρίως, ἀλλὰ τοῦ φεύγοντός ἐστι λέγοντος ὅτι
‘συμ-
φέρει ὑμῖν τὸ λαβεῖν τὴν Ἀμφίπολιν’ καὶ πολλὰ τοιαῦτα. ὅτι δὲ ἐκ
περιερ-
γίας τοῦ ῥήτορος ἐνέπεσε τὸ κεφάλαιον, δῆλον ἐκ τοῦ κατὰ Κτησιφῶντος
Αἰσχίνου. τοιαύτης γὰρ οὔσης κἀκεῖ τῆς ὑποθέσεως, ὁ μὲν Αἰσχίνης
διὰ πενίαν συνέσεως καὶ δεινότητος ἔνδειαν οὐκ εὐπόρησε θεῖναι τὸ
συμφέρον, ἀλλὰ τὴν ἁπλῆν ἠγωνίσατο ὡς ἁπλούστερος· ὁ δὲ
Δημοσθένης
ὡς Δημοσθένης καὶ ἔξωθεν προσεπενόησεν ἐκ τῆς τέχνης καὶ τῆς
δεινότητος συμμαχίαν λαβεῖν· διὰ τοῦτο καὶ τρίτον κεφάλαιον ἐκίνησεν
ἐν τῷ λόγῳ τὸ συμφέρον.
Προοίμια δὲ τοῦ λόγου ἐστὶ τρία, τὸ μὲν πρῶτον ἐκ τοῦ πράγματος,
ὅτι ‘μεγάλα τὴν πόλιν ἀδικουμένην ὁρῶν τὸν ἀγῶνα τοῦτον
ἐνεστησάμην’·
Anonymi In Hermogenem Rhet., Prolegomena in librum περὶ στάσεων

Τόμ. 14, σελ. 213, γρ. 1
ἀντιδίκων – . τούτοις προστιθέασι πολλάκις οἱ ῥήτορες

προκατασκευὴν καὶ παρέκβασιν καὶ προκατάστασιν, ἣν
καὶ προδιήγησιν ἔνιοι καλοῦσιν.
Ἀφορμαὶ λόγου ῥητορικοῦ τρεῖς, ἐνθύμημα, παρά-
δειγμα, παραβολή. ἐνθύμημα μὲν οὖν ἐστι λόγος, ἐν ᾧ
τεθέντος τινὸς ὁμολογουμένου τοῖς ἀντιδίκοις ἕτερόν τι
τῶν ἀμφισβητουμένων φαίνεται ἀποδεικνύμενον, οἷον
»ὥσπερ οὖν διὰ τούτων [αὐτῶν] ἤρθη μέγας, οὕτως
ὀφείλει καὶ διὰ τῶν αὐτῶν τούτων καθαιρεθῆναι πάλιν».
παράδειγμα δέ ἐστι γεγονότος πράγματος παράθεσις,
οἷον «ἃ περὶ Ἀμφιπολιτῶν ἐποίησε τοὺς προδόντας αὐ-
τῷ τὴν πόλιν». παραβολὴ δέ ἐστι [λόγος] πράγματος οὐ
γεγονότος μὲν ὡρισμένως, ἐνδεχομένου δὲ γενέσθαι
228
παράθεσις, οἷον «ἀλλὰ μήν, εἰ τοῦτο γενήσεται, δέ-

δοικα μὴ τὸν αὐτὸν τρόπον, ὅνπερ οἱ δανειζόμενοι μι-
κρὸν εὐπορήσαντες χρόνῳ ὕστερον καὶ τῶν ἀρχαίων ἀπέ-
στησαν». διαφέρει δὲ παράδειγμα παραβολῆς, ὅτι τὸ
μὲν ἀπὸ γεγονότων λαμβάνεται πραγμάτων, ἣ δὲ [καὶ]
ἐξ ἀορίστου καὶ ἐνδεχομένου γενέσθαι. – Ἀνάγεται δὲ
τὰ τρία ταῦτα ἐπὶ τὸ ἐπιχείρημα. – Φαίνονται δὲ διὰ
τῶν τριῶν, κόμματος, κώλου, περιόδου.
Anonymi In Hermogenem Rhet., Commentarium in librum περὶ

στάσεων Τόμ. 7, σελ. 158, γρ. 17
ρβʹ. Τοῦτο ἀδυνάτου τάξιν ἐπέχει καὶ ἔστι παρ'

ἱστορίαν· πανταχόθεν μὲν γὰρ συνέστηκεν· μόνην δὲ τὴν
πρὸς τὰ πρόσωπα ἐξέτασιν χωλεύουσαν ἔχει, διότι τοὺς
τεθνεῶτας ὡς ζῶντας ὑποτίθησι· διαφέρει δὲ τοῦ ἀδυ-
νάτου τῷ χρόνῳ μόνον· οὐ γὰρ ὡς ἀδύνατα τῇ φύσει
πλάττεται· φησὶ γὰρ, ὅτι μετὰ τὴν Νικίου ἐπιστολὴν
γράφει τις Κλέωνα στρατηγὸν πέμπειν· ἰδοὺ γὰρ ἐνταῦ-
θα περὶ χρόνον ἐστὶ τὸ ἁμάρτημα. ἡ μὲν γὰρ ἐπιστολὴ
ἐν τοῖς Σικελοῖς γέγονε πράγμασιν, ἐν τῇ ἑβδόμῃ ἱστο-
ρίᾳ· Κλέων δὲ ἦν τετελευτηκὼς ἐν τοῖς κατ' Ἀμφίπολιν· ὅτε δὴ καὶ
Βρασίδας ἐν τῇ πέμπτῃ, καὶ οὐ τοῦτο
τῇ φύσει ἀδύνατον ὥσπερ ἐκεῖνο τὸ ζήτημα, ὅτι βούλε-
ται Ἀλέξανδρος εἰς ἤπειρον μεταθεῖναι τὰς νήσους· αὐ-
τίκα γὰρ, εἰ τὸν καιρὸν μεταθέντες ἐν τῇ τρίτῃ ἱστορίᾳ
τὸ πλάσμα ποιήσομεν, συνέστηκεν· ᾧ δῆλόν ἐστιν, ὅτι
οὐ τῇ φύσει ἀδύνατον. εἰ γὰρ ἦν οὕτως, οὐδ' ἂν μετά-
θεσις τοῦ χρόνου συνίσταται. ἔστι δὲ παντελῶς ἀσύστα-
τον τὸ πρόβλημα, μωρὸν γὰρ τὸ πλάσμα. Τί οὖν, εἴποι
τις ἂν, καὶ πάντα τὰ ἀσύστατα οὐκ ἔστι κακόπλαστα;
ναί· ἀλλ' ἔνθα μὲν ὁ τεχνικὸς εὕρισκεν ἴδιον ἐπιθεῖναι
ὄνομα, ἐπετίθει·
Anonymi In Hermogenem Rhet., Commentarium in librum περὶ ἰδεῶν

Τόμ. 7, σελ. 1022, γρ. 12
ἔνθα δὲ δεῖ τοῦ ἀμελοῦς· ἐναντίον γὰρ κάλλει, ὡς αὐ-

τῷ δοκεῖ, τὸ ἀμελές· ἴσως δὲ τόλμαν ἂν λέγοι πάλιν τρα-
χύτητα καὶ σφοδρότητα, τολμηρὸν γὰρ τὸ κατὰ μειζό-
νων λέγειν προσώπων, ὃ ἴδιον τραχύτητος, καὶ τὸ ἐπιτι-
μᾷν καὶ ἐλέγχειν, ὃ ἔχει σφοδρότης, ἄῤῥυθμοι δὲ αὐτῶν
καὶ αἱ συνθῆκαι, διὸ δέονται κάλλους.
229
ιθʹ. Τῆς γὰρ λαμπρότητος τοῖς μακροτέροις τῶν

κώλων ἀεὶ χαιρούσης, ἀναγκαῖον ἔσθ' ὅπου κατά τινα καὶ
διαστήματα τὴν γοργότητα συμπλέκειν τοῖς κατ' ὄνομα
κομματικοῖς, ἀγωνιστικώτερον ποιοῦσαν τὸν λόγον, οἷον
“Ἀμφίπολιν, Πύδναν, Ποτίδαιαν, Μεθώνην.”
κʹ. Πάλιν τὸ πιθανὸν καὶ ἡ πιθανότης οὐκ εἰσὶν
ἰδέαι, ἀλλ' εἰσὶν ἀρεταὶ λόγου, ἃς ἐργάζονται ἀφέλεια
καὶ ἀλήθεια, γλυκύτης καὶ ἐπιείκεια· οἱ γὰρ ἠθικοὶ
καὶ ἐνδιάθετοι λόγοι πείθουσιν ἑτοιμότερον τοὺς ἀκούον-
τας· ἐπειδὴ οὖν τῇ ἀκμῇ ἐναντίον γλυκύτης καὶ ἐπιείκεια,
ἀντὶ τούτων τὸ ἐξ αὐτῶν ἀποτελούμενον εἶπεν.
Σχόλια στον Όμηρο Ιλιάδα

Βι. of Iliad 1, verse 129a1, γρ. of scholion 5
τριπλᾶ ἀποδώσειν ἐπαγγέλλεται. A

ex. (?) τριπλῇ: ἀντὶ τοῦ τριπλῶς. Til
ex. ἀποτίσομεν, αἴ κέ ποθι Ζεύς: πιστοῦται τὴν ὑπό-
σχεσιν ὡς ἐπὶ δανείου, καὶ ἑαυτὸν καθυπογράφει τῷ χρέει. A b (BC) T
ex. αἴ κέ ποθι Ζεύς: ὅτι μεθ' ὑπεξαιρέσεως δεῖ ποιεῖσθαι τὰς
ὑποσχέσεις διὰ τὸ ἄδηλον τῆς τύχης. A b (BC)
Ariston. | Hrd. δῷσι πόλιν Τροΐην: ὅτι Ζηνόδοτος γράφει “δῷσι πόλιν
vel ex. | Hrd. ὀρθ. Τροίην”, ὡς ἐπὶ τὴν Ἴλιον βουλόμενος γενέσθαι τὴν
ἀναφοράν, ἀπι-
θάνως· ἄδηλον γὰρ ἦν, εἰ ἑλοῦσιν αὐτήν. ἔστιν οὖν ὁ λόγος περὶ μιᾶς
πόλεως τῶν περιοίκων· ταύτας γὰρ ἐπόρθει ὁ Ἀχιλλεύς· διὸ καὶ ἐν τρισὶ
συλλαβαῖς ἀναγινώσκεται. | Ζωΐλος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης (fr. 14 Friedl.
= FGrHist 71,6) καὶ Χρύσιππος ὁ Στωϊκὸς (St. V. Fr. III 769)
σολοικίζειν οἴονται τὸν ποιητήν, ἀντὶ ἑνικοῦ πληθυντικῷ χρησάμε-
νον ῥήματι· τὸ γὰρ δῷσι φασὶ πληθυντικόν. ἀγνοοῦσι δέ· ἔστι γὰρ
τὸ δῷ ἑνικὸν ἐκτεταμένον, ὡς τὸ λέγῃ λέγῃσι, φέρῃ φέρῃσι. τοιοῦτόν
ἐστι καὶ τὸ ἐν Ὀδυσσείᾳ (α 168), τὸ “φῇσιν ἐλεύσεσθαι” καὶ τὸ
“εἰσόκε μοι μάλα πάντα πατὴρ ἀποδῷσιν ἕεδνα” (θ 318)· κἀνταῦθα
γὰρ ἀποδῷ· διὸ καὶ τὸ ι ἔχει προσκείμενον. | μέμνηται αὐτοῦ κἀν
τῇ Ὀρθογραφίᾳ ὁ Ἡρωδιανός (2,419,8).
Scholia In Isocratem, Scholia in Isocratem

Vita-hypothesis-scholion+oration hyp,Or8,τμ. 1, γρ. 1
ΠΕΡΙ ΕΙΡΗΝΗΣ
230
Πεμφθεὶς ὁ Χάρης καταδουλώσασθαι τὴν Ἀμφίπολιν, αὐτονομου-

μένην κατ' ἐκεῖνον τὸν χρόνον καὶ καθ' ἑαυτὴν γενομένην, ὡς τῶν Λα-
κεδαιμονίων μὲν κακῶς διακειμένων μετὰ τὰ Λευκτρικὰ, τῶν Ἀθηναίων
δ' ἀσθενῶν ὄντων, οὗτος νομίζων εὐχερῶς αὐτὴν ὅτε δή ποτε λαβεῖν,
καὶ μᾶλλον βουλόμενος τὴν ἀρχαίαν δύναμιν περιποιῆσαι τοῖς Ἀθη-
ναίοις, ἐπεχείρησε Χίοις καὶ Ῥοδίοις καὶ τοῖς λοιποῖς συμμάχοις.
εἴτα ἐκεῖνοι ἀντέστησαν, καὶ ἡττήθη ὁ Χάρης οὕτως ὥστε λοιπὸν αὐ-
τὸν ἀπορεῖν τί δεῖ ποιῆσαι· καὶ γὰρ εἰ ἀνεχώρησεν ἐξ αὐτῶν καὶ
ἦλθεν εἰς Ἀμφίπολιν, αὐτοὶ ἂν ἀμυνόμενοι ἤρχοντο εἰς τὴν Ἀττικήν.
ταῦτα δὲ οἱ Ἀθηναῖοι ἀκούσαντες ᾔτησαν σπονδὰς, καὶ εὐθὺς οἱ Χῖοι
καὶ Ῥόδιοι σὺν τοῖς ἄλλοις συνέθεντο.
Scholia In Isocratem, Scholia in Isocratem

Vita-hypothesis-scholion+oration hyp,Or8,τμ. 1, γρ. 9
ΠΕΡΙ ΕΙΡΗΝΗΣ
Πεμφθεὶς ὁ Χάρης καταδουλώσασθαι τὴν Ἀμφίπολιν, αὐτονομου-

μένην κατ' ἐκεῖνον τὸν χρόνον καὶ καθ' ἑαυτὴν γενομένην, ὡς τῶν Λα-
κεδαιμονίων μὲν κακῶς διακειμένων μετὰ τὰ Λευκτρικὰ, τῶν Ἀθηναίων
δ' ἀσθενῶν ὄντων, οὗτος νομίζων εὐχερῶς αὐτὴν ὅτε δή ποτε λαβεῖν,
καὶ μᾶλλον βουλόμενος τὴν ἀρχαίαν δύναμιν περιποιῆσαι τοῖς Ἀθη-
ναίοις, ἐπεχείρησε Χίοις καὶ Ῥοδίοις καὶ τοῖς λοιποῖς συμμάχοις.
εἴτα ἐκεῖνοι ἀντέστησαν, καὶ ἡττήθη ὁ Χάρης οὕτως ὥστε λοιπὸν αὐ-
τὸν ἀπορεῖν τί δεῖ ποιῆσαι· καὶ γὰρ εἰ ἀνεχώρησεν ἐξ αὐτῶν καὶ
ἦλθεν εἰς Ἀμφίπολιν, αὐτοὶ ἂν ἀμυνόμενοι ἤρχοντο εἰς τὴν Ἀττικήν.
ταῦτα δὲ οἱ Ἀθηναῖοι ἀκούσαντες ᾔτησαν σπονδὰς, καὶ εὐθὺς οἱ Χῖοι
καὶ Ῥόδιοι σὺν τοῖς ἄλλοις συνέθεντο. καὶ οὗτός ἐστιν ὁ συμμαχι-
κὸς πόλεμος. νῦν οὖν πρόκειται ἐκκλησία περὶ τοῦ καταθέσθαι τὸν
πόλεμον, καὶ ἀνίσταται ὁ Ἰσοκράτης συμβουλεύων ὡς δεῖ μὴ πολυ-
πραγμονεῖν, ἀλλ' ἡσυχάζειν. καὶ μερίζει τὸν λόγον εἰς δύο, ἓν μὲν
τὸ καὶ τοὺς Χίους καὶ τοὺς ἄλλους ἐᾶσαι αὐτονόμους, ἓν δὲ τὸ ἐᾶσαι
τὴν ἡγεμονίαν τὴν κατὰ θάλατταν. κατὰ τοῦτο δὲ τὸ μέρος λέγεται
Ἀριστείδης ἐπαφεῖναι τὸν ἀντιρρητικὸν τῆς εἰρήνης. καὶ ἡ μὲν ὑπό-
θεσις αὕτη, κεφάλαιον δὲ τοῦ λόγου τὸ συμφέρον, ἡ δὲ στάσις
πραγματική· συμβουλὴ γάρ.
Scholia In Lucianum, Scholia in Lucianum (scholia vetera et recentiora

Arethae) ucianic work 25,τμ. 30, γρ. 54
ἐν Πολιτείᾳ [XXVIII 3] καὶ περιζωσάμενον αὐτὸν λέγει δη-

μηγορῆσαι, εἰς τὴν θρασύτητα αὐτοῦ ἀποσκώπτων. τὰ
231
δὲ ὑπὸ ⌊τὴν ὄψιν⌋ ἦν ἀργαλέος καὶ μάλιστα τὰς ὀφρῦς,

ὡς Κρατῖνος Σεριφίοις [om. Kock]. εἶχε δὲ καὶ φωνὴν
μεγάλην· Ἀριστοφάνης Σφηξὶν [36] ἐπ' αὐτοῦ
“ἔχουσα φωνὴν ἐμπεπρημένην ὑός”.
βυρσοδέψην δὲ αὐτὸν λέγεσθαι Ἰδομενεὺς [om. Müller]
ἤτοι ὡς βυρσοδέψου υἱὸν ἢ ὡς αὐτοῦ ἔτι παιδὸς τὸ ἐπι-
τήδευμα μεταχειρισαμένου. ἐκωμῳδεῖτο δὲ καὶ ἐπὶ μανίᾳ,
ὡς Κρατῖνος Σεριφίοις [om. Kock]. ἐξέπλευσε δὲ καὶ στρα-
τηγὸς ἐπ' Ἀμφίπολιν, ⌊ἔνθα καὶ ἐ⌋τελεύτα νικηθεὶς ὑπὸ
Βρασίδου ἐπὶ ἄρχοντος Ἀμεινίου. ~ ⌊Γ2⌋V
πλοῦτος ὁ ἐμὸς κτλ.] ὡραῖον. ~ Γ
ἀνέξομαι] ἀντὶ τοῦ βαστάσω· τὸ γὰρ ὑπομένω γενικῇ συν-
τάσσεται. ~ M
ἀνέξομαι κτλ.] οὐ πρὸς τὸ ἀνέχομαι, πρὸς δὲ τὸ λέγοντα
ἡ σύνταξις. ~ Γ2M
– ] σκόπει, πῶς ἐνήλλαξε τὴν σύνταξιν, οὐ πρὸς τὸ ἀνέξο-
μαι ἀποδοὺς τὴν πτῶσιν, ἀλλ' αἰτιατικὴν ἐπενέγκας οἷον
’ὀλίγα λέγοντά σε’. ἴσως δὲ τὸ ἀνέξομαι ἀντὶ τοῦ προς-
δέξομαι ἢ παραχωρήσω προσελήφθη. ~

100,τμ. 3, γρ. 4
τοῖς οἱ Ἀθηναῖοι παραχωρῆσαι τὰ ἐμπόρια καὶ τὰ μέταλλα,

καὶ οὐκ ἠβούλοντο διαφορὰν σχόντας. ἀντιπέρας:
παροξυτόνως· ὄνομα γάρ ἐστι θηλυκὸν γενικῆς πτώσεως
σύνθετον ABFGMc2 ἃ ἐνέμοντο: σημείωσαι περὶ τῶν με-
τάλλων, ὅτι καὶ Θουκυδίδης ἐν Θάσῳ ταῦτα γιγνώσκει, πλὴν
ὅτι ἐν τῇ ἀντιπέρας λέγει· ταῦτα οἱ Θάσιοι ἐνέμοντο c1 οἱ
Ἀθηναῖοι κτἑ.: ναυτικῷ στρατῷ ABFMc2
ἐπὶ δὲ Στρυ-
μόνα: ποταμὸς Ἀμφιπόλεως· λέγει δὲ νῦν τὴν πόλιν
ὡς οἰκιοῦντες: ἰδιοποιοῦντες c2 ʃ οἰκειούμενοι. Ἀμφίπολιν: σημείωσαι·
Ἀμφίπολις εἴρηται διὰ τὸ περιρρέεσθαι
αὐτὴν ὑπὸ τοῦ ποταμοῦ
Θάσιοι δὲ νικηθέντες: πάλιν τοῖς κατὰ τοὺς
χρόνους ἀκολουθῶν μετέβη ἐπὶ τοὺς Θασίους, μεταξὺ τάξας
τὰ τῆς Ἀμφιπόλεως
κρύφα τῶν Ἀθηναίων:
τέως γὰρ φίλοι ἦσαν οἱ Εἵλωτες: Ἕλος πόλις Λα-
κωνικῆς, ἧς οἱ πολῖται Εἵλωτες· οἱ οὖν Λακεδαιμόνιοι, διὰ
232
τὸ ἀεὶ διαφόρους εἶναι ἀλλήλοις, τοὺς δούλους αὐτῶν ἐκάλουν

95,τμ. 3, γρ. 3
δίκκας: γένος Τημενιδῶν.

Ἀλέξανδρος
Περδίκκαν Φίλιππον
Ἀρχέλαον Ἀμύνταν
Φίλιππον
Ἀλέξανδρον τὸν μέγαν, ὃς τὴν
Περσῶν δυναστείαν κατέλυσεν. αὐτῷ: τῷ Σιτάλκῃ. διαλ-
λάξειεν: φίλον ποιήσειεν. ὑπεδέξατο: ὑπέσχετο.
τῶν
Ἀθηναίων πρέσβεις: ἀπὸ κοινοῦ τὸ ἦγε A Ἅγνωνα:
οὗτος ἔκτισε τὴν Ἀμφίπολιν .
ἀνίστησιν: ἐπάγεται, στράτευμα δηλονότι. μέ-
χρι θαλάσσης: ἕως τοῦ Εὐξείνου πόντου καὶ τοῦ Ἑλλης-
πόντου. μέρη: γένη, ἐθνῶν δηλονότι.
τοῦ Στρυ-
μόνος: Στρυμὼν ποταμὸς Θρᾴκης περὶ τὴν Ἀμφίπολιν
ὅρα ἐντεῦθεν πόθεν ἄρχεται ὁ Στρυμὼν καὶ ποῦ
λήγει. καὶ ἔτι ὁ Ὄσκιος ποταμὸς καὶ ὁ Νέσος, ὃν Νέστον
οὗτος καλεῖ, ἴσως δὲ ἐκ σφάλματος τῶν γραψάντων οὕτω κεῖται·
ἔτι γε μὴν καὶ ὁ Ἕβρος, οὗ καὶ ὁ Θεμίστιος (XXXIV 24)
μέμνηται c2 ὡρίζετο: τὸ τέλος εἶχε.

96,τμ. 3, γρ. 2
Ἀλέξανδρον τὸν μέγαν, ὃς τὴν

Περσῶν δυναστείαν κατέλυσεν. αὐτῷ: τῷ Σιτάλκῃ. διαλ-
λάξειεν: φίλον ποιήσειεν. ὑπεδέξατο: ὑπέσχετο.
τῶν Ἀθηναίων πρέσβεις: ἀπὸ κοινοῦ τὸ ἦγε A Ἅγνωνα:
οὗτος ἔκτισε τὴν Ἀμφίπολιν .
ἀνίστησιν: ἐπάγεται, στράτευμα δηλονότι. μέ-
χρι θαλάσσης: ἕως τοῦ Εὐξείνου πόντου καὶ τοῦ Ἑλλης-
πόντου. μέρη: γένη, ἐθνῶν δηλονότι.
τοῦ Στρυμόνος: Στρυμὼν ποταμὸς Θρᾴκης περὶ τὴν Ἀμφίπολιν
ὅρα ἐντεῦθεν πόθεν ἄρχεται ὁ Στρυμὼν καὶ ποῦ
233
λήγει. καὶ ἔτι ὁ Ὄσκιος ποταμὸς καὶ ὁ Νέσος, ὃν Νέστον

οὗτος καλεῖ, ἴσως δὲ ἐκ σφάλματος τῶν γραψάντων οὕτω κεῖται·
ἔτι γε μὴν καὶ ὁ Ἕβρος, οὗ καὶ ὁ Θεμίστιος (XXXIV 24)
μέμνηται c2 ὡρίζετο: τὸ τέλος εἶχε.

102,τμ. 2, γρ. 2
κεραίαν: ὅρα μηχάνημα ἑλέπολι c2 ἀκριβῶς: κατὰ

φύσιν. καὶ ἀκροφύσιον ἀπὸ τῆς κεραίας σιδηροῦν:
ἀκροφύσιον, ὁ τῶν χαλκέων φυσητήρ, ὃς ταῖς φύσαις συνημ-
μένος ἐντίθεται ταῖς καμίνοις καὶ παραπέμπει τὸ πνεῦμα Patm.
ραίαν Ms
στεγανῶς: ταὐτὸν εἰπεῖν διὰ στεγανοῦ σώματος.
τοῦ δ' αὐτοῦ χειμῶνος: μετάβασις ABCF
ἡ
πόλις: ἡ Ἀμφίπολις. Ἀρισταγόρας: οὗτινος καὶ Ἡρόδοτος
μέμνηται πολλάκις ABFM Ἠδώνων: ἀπὸ τῆς Ἤδωνες πλη-
ἔφη καὶ οὐχὶ Ἠδωνούς ABFM ὅτι ἐπ' ἀμφότερα: πόθεν
Ἀμφίπολις ABFM διὰ τὸ περιέχειν αὐτήν: τὸν Στρυμόνα.
ἄποικοι

102,τμ. 2, γρ. 6

ραίαν Ms στεγανῶς: ταὐτὸν εἰπεῖν διὰ στεγανοῦ σώματος.
τοῦ δ' αὐτοῦ χειμῶνος: μετάβασις ABCF ἡ πόλις: ἡ Ἀμφίπολις.
Ἀρισταγόρας: οὗτινος καὶ Ἡρόδοτος μέμνηται πολλάκις ABFM
Ἠδώνων: ἀπὸ τῆς Ἤδωνες πληθυντικῶς καὶ οὐκ ἀπὸ τῆς Ἠδωνοί. ὅθεν
ὑποκατιὼν Ἤδωνας ἔφη καὶ οὐχὶ Ἠδωνούς ABFM ὅτι ἐπ' ἀμφότερα:
πόθεν Ἀμφίπολις ABFM διὰ τὸ περιέχειν αὐτήν: τὸν Στρυμόνα.
234

ἄποικοι ABFM
τὸ πόλισμα: ἡ Ἀμφίπολις. τῆς διαβάσεως: τῆς γεφύ-
ρας. προσπεσών: ἤγουν ἐπιπεσών.

103,τμ. 4, γρ. 4

ἔφη καὶ οὐχὶ Ἠδωνούς ABFM ὅτι ἐπ' ἀμφότερα: πόθεν
Ἀμφίπολις ABFM διὰ τὸ περιέχειν αὐτήν: τὸν Στρυμόνα.
ἄποικοι
τὸ πόλισμα: ἡ Ἀμφίπολις. τῆς διαβάσεως: τῆς γεφύ-
ρας. προσπεσών: ἤγουν ἐπιπεσών.
διαβάσεως: διαπεραιώσεως.
τῷ στρατῷ:
σὺν τῷ στρατῷ.
τὰ ἔξω ἐπέδραμε: ἤγουν ἐληΐσατο τὰ
ἐκτός.
τὰς πύλας: τῇς Ἀμφιπόλεως. αὐτοῖς: τοῖς
Ἀμφιπολίταις. ἐπὶ τὸν ἕτερον: σημείωσαι ὅτι ὁ συγ-
γραφεὺς οὗτος στρατηγὸς ἦν ABF ἔστι δὲ ...: σημείωσαι
Σχόλια στον Θουκιδίδην (scholia vetera et

Σχόλια στον Θουκιδίδην (scholia vetera et recentiora) Βι. 5, κεφ. 6,τμ.
3, γρ. 6
ξυνηλλάσσοντο: ἀντὶ τοῦ συνῄνεσαν

M ʃ εἰρήνην ἐποίουν. ἀποίκους: ἑαυτῶν, τῶν Λοκρῶν.
Γαληψόν: σημείωσαι ὅτι ἡ Γαληψὸς Θασίων
235
ἀποικία AFMc2
Πολλῆν: ὄνομα κύριον F
ἀπέχον:
διέχον e10 κατεφαίνετο πάντα αὐτόθεν: ἤγουν πάντα,
τὰ τοῦ Κλέωνος δηλονότι, ἐφαίνετο τῷ Βρασίδᾳ ἀπὸ τοῦ
Κερδυλίου. προσεδέχετο: ὁ Βρασίδας. αὐτόν: τὸν Κλέωνα.
σφῶν: τῶν Λακεδαιμονίων. ἐπὶ τὴν Ἀ.... ἀναβήσεσθαι:
τὸ ἑξῆς, ἐπὶ τὴν Ἀμφίπολιν ἀναβήσεσθαι τὸν Κλέωνα A
τῇ παρούσῃ στρατιᾷ: μετὰ τῶν παρόντων στρατιωτῶν, οὐ
περιμείναντα πάντας
παρεσκευάζετο: ὁ Βρασίδας
παρεσκευάζετο Θρᾷκας: ἀπὸ τῶν ἄνωθεν.
τῶν γὰρ στρατιωτῶν ἀχθομένων: τὸ ἑξῆς,
τῶν γὰρ στρατιωτῶν ἀχθομένων, αἰσθόμενος τὸν θροῦν, ὁ
Κλέων δηλονότι A τῇ ἕδρᾳ: τῇ διατριβῇ καὶ τῇ ἀργίᾳ
Msc2 ʃ τῇ προσμονῇ. τόλμαν: τὴν τοῦ Βρασίδου Msc2 ἀν-
επιστημοσύνης: σημείωσαι ἀνεπιστημοσύνη A ʃ τοῦ Κλέ-
ωνος sc2 καθημένους: ἐνήλλαξεν, ἀντὶ τοῦ καθημένων

3, γρ. 9
ωνος sc2 καθημένους: ἐνήλλαξεν, ἀντὶ τοῦ καθημένων

εἰπὼν καθημένους Msc2 βαρύνεσθαι: ἀντὶ τοῦ ἄχθεσθαι Msc2
τῷ τρόπῳ ...: τῷ αὐτῷ τρόπῳ ἐπῆλθεν ὁ Κλέων τῇ
Ἀμφιπόλει, ᾧ καὶ πρόσθεν ἐπὶ Πύλον. τουτέστιν ἀλογίστως
εὐτυχήσας ἐν τῇ Πύλῳ ᾠήθη φρόνιμος εἶναι Msc2 οἱ: αὐτῷ
e10 θέαν: θεωρίαν. τοῦ χωρίου: τῆς Ἀμφιπόλεως BCF
οὐχ ὡς τῷ ἀσφαλεῖ ...: οὐχ ὡς τῷ πλήθει τῶν ἐναντίων
κρατήσων, εἰ ἀναγκάζοιτο πολεμεῖν (ὃς οὐδὲ τῇ παρούσῃ
στρατιᾷ τοὺς πολεμίους ᾤετο ἀντιτάξασθαι), ἀλλ' ὡς μετὰ
τῶν ἐπελευσομένων αὐτῷ συμμάχων πᾶσαν ἐν κύκλῳ περι-
στήσων τὴν στρατιὰν καὶ βίᾳ ἐκπολιορκήσων τὴν Ἀμφίπολιν
Msc2 περισχήσων: ἀντὶ τοῦ ὑπερσχήσων καὶ νικήσων
ABFMc2 ἀπιέναι ... ἀμαχεί: λείπει τὸ δυνατὸν εἶναι Msc2
ἐδόκει: οἷ αὐτῷ.
κινουμένους: παραγινομένους ἐπὶ τὴν Ἀμφίπολιν Msc2
δεδιὼς τὴν αὐτοῦ παρασκευήν: οὐ
θαρρῶν τῇ ἰδίᾳ παρασκευῇ Msc2 ὑποδεεστέρους εἶναι:
τοὺς ἑαυτοῦ δηλονότι. ἀντίπαλα: ἰσοστάσια ἑκάτερα τὰ στρα-
τεύματα τῶν ἐναντίων. τῷ ἀξιώματι: τῇ δυνάμει. καθαρόν:
οὐχὶ συγκλύδων οὐδὲ ἐπικούρων, ἀλλ' αὐτῶν τῶν πολιτῶν Msc2
236

1, γρ. 2
e10 θέαν: θεωρίαν. τοῦ χωρίου: τῆς Ἀμφιπόλεως BCF

οὐχ ὡς τῷ ἀσφαλεῖ ...: οὐχ ὡς τῷ πλήθει τῶν ἐναντίων
κρατήσων, εἰ ἀναγκάζοιτο πολεμεῖν (ὃς οὐδὲ τῇ παρούσῃ
στρατιᾷ τοὺς πολεμίους ᾤετο ἀντιτάξασθαι), ἀλλ' ὡς μετὰ
τῶν ἐπελευσομένων αὐτῷ συμμάχων πᾶσαν ἐν κύκλῳ περι-
στήσων τὴν στρατιὰν καὶ βίᾳ ἐκπολιορκήσων τὴν Ἀμφίπολιν
Msc2 περισχήσων: ἀντὶ τοῦ ὑπερσχήσων καὶ νικήσων
ABFMc2 ἀπιέναι ... ἀμαχεί: λείπει τὸ δυνατὸν εἶναι Msc2
ἐδόκει: οἷ αὐτῷ.
κινουμένους: παραγινομένους ἐπὶ τὴν Ἀμφίπολιν Msc2
δεδιὼς τὴν αὐτοῦ παρασκευήν: οὐ
θαρρῶν τῇ ἰδίᾳ παρασκευῇ Msc2 ὑποδεεστέρους εἶναι:
τοὺς ἑαυτοῦ δηλονότι. ἀντίπαλα: ἰσοστάσια ἑκάτερα τὰ στρα-
τεύματα τῶν ἐναντίων. τῷ ἀξιώματι: τῇ δυνάμει. καθαρόν:
οὐχὶ συγκλύδων οὐδὲ ἐπικούρων, ἀλλ' αὐτῶν τῶν πολιτῶν Msc2
τέχνῃ: δόλῳ.

3, γρ. 4
τὴν δὲ ἐπιχείρησιν: τὴν ἐπίθεσιν τὴν κατὰ τῶν πολεμίων. ἵνα μή

τῳ ...: ἵνα μηδεὶς ὑμῶν διὰ τὸ κατ' ὀλίγους ὑμᾶς μέλλειν
ἐξιέναι τῆς πόλεως καὶ μὴ ἅπαντας ἀθρόους κινδυνεύειν
πρὸς Ἀθηναίους, οὐκ ἀξιόμαχον νομίσας τὴν παρασκευήν,
ἀτολμότερος γένηται Msc2 ἀτολμίαν: δειλίαν. παράσχῃ:
ὑμῖν δηλονότι.
τοὺς γὰρ ἐναντίους εἰκάζω ...: εἰ-
κάζω, φησί, τοὺς ἐναντίους, καταφρονοῦντας ἡμῶν καὶ οὐ
προσδοκῶντας ὅτι ἐπεξελευσόμεθα αὐτοῖς, ἀναβῆναι πρὸς τὴν
Ἀμφίπολιν κατὰ θέαν καὶ νῦν διὰ τὴν θέαν ἀτάκτως ἐσκεδα-
σμένους ὀλιγωρεῖν, τουτέστι ῥᾳθυμεῖν Msc2 ὀλιγωρεῖν: τὸ
καταφρονεῖν ABFMc2 ʃ ἀμελεῖν e10
ὅστις δὲ τὰς τοιαύ-
τας ἁμαρτίας ...: ὅστις δὲ τὰ τῶν πολεμίων ἁμαρτήματα
ἰδὼν καὶ κατὰ τὴν ἰδίαν δύναμιν ἐπιχειρῶν μὴ ἐκ τοῦ φανεροῦ
ἀντιτάττηται, ἀλλὰ πρὸς τὸ παρὸν ἁρμοττόμενος, ὀρθῶς ἂν
πράττοι
237

11,τμ. 1, γρ. 9
ἢ ὑπὸ τῆς Χαλκιδικῆς ἵππου: ἤγουν ὕστερον μετὰ

τὴν μάχην φεύγοντες. ἀπεκομίσθησαν: διεσώθησαν Msc2
περιείρξαντες: ἤγουν περιφράξαντες. ἐντέ-
μνουσι: ἐναγίζουσι, ἐναγίσματα προσφέρουσι Msc2 ʃ θύουσι.
ἀγῶνας καὶ ἐτησίους θυσίας: ἤγουν δι' ἔτους θυσιάζειν
καὶ ἀγωνίζεσθαι. τὰ Ἀγνώνεια οἰκοδομήματα: Ἀγνώνεια
τὰ τοῦ Ἄγνωνος A ʃ ἐπειδὴ ὁ Ἄγνων Ἀθηναῖος ἦν, ὁ
οἰκιστὴς τῆς Ἀμφιπόλεως Msc2 περιέσεσθαι: φυλαχθήσε-
σθαι. ἐν τῷ παρόντι: πρὸς τὸ παρόν Msc2 τὸν δὲ Ἄγνωνα: οὐ τοῦτο λέγει,
ὅτι ὁ Ἄγνων οὐχ ἥδετο ταῖς τιμαῖς, ἀλλὰ
οὔτε συμφέρειν τοῖς Ἀμφιπολίταις τιμᾶσθαι τὸν Ἄγνωνα, διὰ
τὸ κολακεύειν τοὺς Λακεδαιμονίους, οὔτε ἡδὺ ἦν τοῖς Ἀμφιπολίταις
τιμᾶν αὐτόν sc2
οἱ μέν: οἱ Ἀθηναῖοι.
καὶ ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους: Τζέτζου·
ἐκ τῆς τρίτης εἴασά τι ποσῶς γράφειν·
ἐντεῦθεν ἠρξάμην δὲ τῆς γραφῆς πάλιν·
τὸ κλῇθρον ἦν δὲ τῶν ὀπισθίων λόγων e8
ἐς Ἡράκλειαν: Ἡράκλεια ἡ ἐν Τραχῖνι τῆς Θρᾴκης ABFMc2
ἡ μάχη αὕτη: ἡ κατὰ τὴν Ἀμφίπολιν τοῦ Βρασίδου.
οὐδένα καιρὸν ἔτι εἶναι:
Σχόλια στον Θουκιδίδην (scholia vetera et recentiora)

Βι. 5, κεφ. 11,τμ. 1, γρ. 11
περιείρξαντες: ἤγουν περιφράξαντες. ἐντέ-

μνουσι: ἐναγίζουσι, ἐναγίσματα προσφέρουσι Msc2 ʃ θύουσι.
ἀγῶνας καὶ ἐτησίους θυσίας: ἤγουν δι' ἔτους θυσιάζειν
καὶ ἀγωνίζεσθαι. τὰ Ἀγνώνεια οἰκοδομήματα: Ἀγνώνεια
τὰ τοῦ Ἄγνωνος A ʃ ἐπειδὴ ὁ Ἄγνων Ἀθηναῖος ἦν, ὁ
οἰκιστὴς τῆς Ἀμφιπόλεως Msc2 περιέσεσθαι: φυλαχθήσε-
σθαι. ἐν τῷ παρόντι: πρὸς τὸ παρόν Msc2 τὸν δὲ Ἄγνω-
να: οὐ τοῦτο λέγει, ὅτι ὁ Ἄγνων οὐχ ἥδετο ταῖς τιμαῖς, ἀλλὰ
τὸ κολακεύειν τοὺς Λακεδαιμονίους, οὔτε ἡδὺ ἦν τοῖς Ἀμφι-
πολίταις τιμᾶν αὐτόν sc2
238

οὐδένα καιρὸν ἔτι εἶναι: οὐκ ἐν καιρῷ ἔτι
εἶναι FMc2 τῶν τε Ἀθηναίων ...: τῶν μὲν Ἀθηναίων διὰ
τὸ ἡσσῆσθαι ἀποκεχωρηκότων, τῶν δὲ περὶ τὸν Ῥαμφίαν οὐκ

Βι. 5, κεφ. 12,τμ. 2, γρ. 1
να: οὐ τοῦτο λέγει, ὅτι ὁ Ἄγνων οὐχ ἥδετο ταῖς τιμαῖς, ἀλλὰ
τὸ κολακεύειν τοὺς Λακεδαιμονίους, οὔτε ἡδὺ ἦν τοῖς Ἀμφι-
πολίταις τιμᾶν αὐτόν sc2
οὐδένα καιρὸν ἔτι εἶναι: οὐκ ἐν καιρῷ ἔτι
εἶναι FMc2 τῶν τε Ἀθηναίων ...: τῶν μὲν Ἀθηναίων διὰ
τὸ ἡσσῆσθαι ἀποκεχωρηκότων, τῶν δὲ περὶ τὸν Ῥαμφίαν οὐκ
ὄντων δυνατῶν δρᾶν τι ὧν ὁ Βρασίδας διενοεῖτο Msc2
πρὸς
τὴν εἰρήνην: βουλομένων εἰρήνην ἄγειν Msc2
ὥστε: Τζέτζου·
βιβλογράφου στε (?) παν (?) παρῆκα μὴ ξέων e8
πρὸς δέ: ἐν τῷ μὲν ἂν στίξειας, ὡς Τζέτζης γράφει·
ἄρξῃ δ' ἀπαρτὶ τοῦ πρὸς εἰρήνην λόγου.

Βι. 5, κεφ. 21,τμ. 2, γρ. 2
οἱ χρόνοι τῶν πράξεων λαμβάνονται, ἐπειδὴ καὶ κατὰ τοὺς

πρώτους χρόνους τῶν ἀρχόντων καὶ κατὰ τοὺς μέσους καὶ κατὰ
τοὺς τελευταίους πολλὰ ἐπράχθη. αἴτιον δὲ τοῦτό ἐστι τοῦ τὸν
Θουκυδίδην κατὰ θέρη καὶ χειμῶνας τὸν χρόνον διῃρηκέναι καὶ
μὴ κατ' ἐνιαυτόν Msc2 ἐξ ἡμισείας: τοῦ μέρους. δέκα ...
239
γεγενημένους: σημείωσαι ὅτι δέκα ἔτη ἐπολέμησαν Λακε-

δαιμόνιοι καὶ Ἀθηναῖοι BFMc2
καὶ τοὺς ἄλλους: συμμάχους. ὡς εἴρητο: συν-
εφωνήθη.
οὐκ ἤθελον: δέξασθαι τοὺς Ἀθηναίους. τὴν
πόλιν: τὴν Ἀμφίπολιν. ἐκείνων: τῶν Χαλκιδέων.
αὐτό-
θεν: ἤγουν ἀπὸ τῆς Ἀμφιπόλεως. μετακινητή: ἤγουν δυ-
νατὴ κινηθῆναι. κατειλημμένας: ἰσχυράς. ʃ τὰς σπονδάς.
οἱ δὲ ξύμμαχοι: τῶν Λακεδαιμονίων. αὐτῶν:
ἐξ αὐτῶν τῶν συμμάχων. ἀπεώσαντο: τὰς σπονδάς. δι-
καιοτέρας: ἰσχυροτέρας τῷ δικαίῳ. τούτων: τῶν γενομέ-
νων.
αὐτῶν: τῶν συμμάχων. οὐκ ἐσήκουον: οἱ Λακε-
δαιμόνιοι. ἐπειδὴ οὐκ ἤθελον ...: οὐ βουλομένων, φησίν,
τῶν ἄλλων συμμάχων σπένδεσθαι πρὸς τοὺς Ἀθηναίους οἱ
Anthologia Graeca, Anthologia Graeca

Βι. 7, epigram 502, γρ. 2

εἰπεῖν Νικαγόρᾳ, παίδων ὅτι τὸν μόνον αὐτῷ
Anthologia Graeca, Anthologia Graeca Βι. 7, epigram 705, γρ. 2
ΑΝΤΙΠΑΤΡΟΥ
Στρυμόνι καὶ μεγάλῳ πεπολισμένον Ἑλλησπόντῳ

ἠρίον Ἠδωνῆς Φυλλίδος, Ἀμφίπολι,
λοιπά τοι Αἰθοπίης Βραυρωνίδος ἴχνια νηοῦ
μίμνει καὶ ποταμοῦ τἀμφιμάχητον ὕδωρ·
τὴν δέ ποτ' Αἰγείδαις μεγάλην ἔριν ὡς ἁλιανθὲς
τρῦχος ἐπ' ἀμφοτέραις δερκόμεθ' ἠιόσιν.
240
Κἀμὲ τὸν ἐν σμικροῖς ὀλίγον θεὸν ἢν ἐπιβώσῃς

εὐκαίρως, τεύξῃ· μὴ μεγάλων δὲ γλίχου·
ὡς ὅ τι δημοτέρων δύναται θεὸς ἀνδρὶ πενέστῃ
δωρεῖσθαι, τούτων κύριός εἰμι Τύχων.
Ἥρως Ἠετίωνος ἐπίσταθμος Ἀμφιπολίτεω

λοξὸν ὄφιν καὶ μοῦνον ἔχων ξίφος· ἀνέρι δ' ἱππεῖ

ΔΙΟΣΚΟΡΙΔΟΥ
Πυγὴν Σωσάρχοιο διέπλασεν Ἀμφιπολίτεω

μυελίνην παίζων ὁ βροτολοιγὸς Ἔρως,
Ζῆνα θέλων ἐρεθίξαι, ὁθούνεκα τῶν Γανυμήδους
μηρῶν οἱ τούτου πουλὺ μελιχρότεροι.
Michael Apostolius Paroemiogr., Collectio paroemiarum

Centuria 14,τμ. 55, γρ. 3
Πολλοὶ στρατηγοὶ Καρίαν ἀπώλεσαν: ἐπὶ τῶν

μὴ ὁμογνωμονούντων.
Πόλεμος Κόνωνι μελήσει: ἐπὶ τῶν περὶ ἀλλο-
τρίων φροντιζόντων.
Πολλά κεν ἀπὸ πολέμου: ἤτοι διὰ τὸ πολλὰ καθ'
ὑπόνοιαν φέρειν· ἢ ὅτι Λακεδαιμόνιοι κεναῖς σφενδόναις
καὶ νευραῖς ἐψόφουν πρὸς ἔκπληξιν τῶν πολεμίων.
Πολλοὶ βουκένται, παῦροι δέ τε γῆς ἀροτῆρες.
Πολλοὺς ἄνδρας Λακεδαίμων ἔχει τήνου κάῤ-
241
ῥονας: Ἀργιλεωνὶς ἡ Βρασίδου μήτηρ, τελευτήσαντος

αὐτῇ τοῦ υἱοῦ, ὡς παραγενόμενοί τινες τῶν Ἀμφιπολιτῶν
εἰς Σπάρτην, ἧκον πρὸς αὐτήν, ἐρώτησεν, εἰ καλῶς καὶ
ἀξίως τῆς Σπάρτης ὁ υἱὸς ἐτελεύτα· μεγαλυνόντων δ' ἐκείνων
καὶ λεγόντων, ἄριστον ἐν τοῖς τοιούτοις ἔργοις ἁπάντων
Λακεδαιμονίων εἶναι, εἶπε τοῦτο τὸ ἀπόφθεγμα.
Ποιήσω τὴν οἰκίαν σου Δούρειον ἵππον: ἤτοι
ἀφανίσω αὐτήν· ἱπποκόμος εἴρηκε τουτὶ Θεμιστοκλέους·
εἴληπται δὲ ἀπὸ τοῦ ἐν τῇ Τροίᾳ Δουρείου ἵππου, ᾧ
Ὀδυσσεὺς τὴν Τροίαν ἐπόρθησεν.
αὐταῖς ἐξευρεῖν τὴν λύραν, εἴτε δαιμονιωτέρᾳ χρησάμενον ἐπινοίᾳ,

εἴτε τινὶ θείᾳ δόσει, διά τινα συντυχίαν ἀμήχανον; καὶ τῶν παλαιῶν
πέζης.
Ἀμφιρρῶγας: πάντοθεν διερρωγότας, ἠνεῳγμένους. κλω
242
Σούδα λεξικόν

πέζης.
Ἀμφιρρῶγας: π
Ἀναξίμανδρος, Ἀναξιμάνδρου, Μιλήσιος, ὁ νεώτερος, ἱστο-

ρικός. γέγονε δὲ κατὰ τοὺς Ἀρταξέρξου χρόνους τοῦ Μνήμονος
κληθέντος. ἔγραψε συμβόλων Πυθαγορείων ἐξήγησιν· οἷόν ἐστι τὸ
ζυγὸν μὴ ὑπερβαίνειν, μαχαίρᾳ πῦρ μὴ σκαλεύειν, ἀπὸ ὁλοκλήρου
ἄρτου μὴ ἐσθίειν· καὶ τὰ λοιπά.
Ἀναξιμένης, Εὐρυστράτου, Μιλήσιος, φιλόσοφος, μαθητὴς καὶ
διάδοχος Ἀναξιμάνδρου τοῦ Μιλησίου· οἱ δὲ καὶ Παρμενίδου ἔφασαν.
γέγονεν ἐν τῇ νεʹ Ὀλυμπιάδι ἐν τῇ Σάρδεων ἁλώσει, ὅτε Κῦρος ὁ
Πέρσης Κροῖσον καθεῖλεν.
Ἀναξιμένης, Ἀριστοκλέους, Λαμψακηνὸς, ῥήτωρ· μαθητὴς
Διογένους τοῦ Κυνὸς καὶ Ζωΐλου τοῦ Ἀμφιπολίτου γραμματικοῦ, τοῦ
κακίζοντος Ὅμηρον, διδάσκαλος δὲ τοῦ Μακεδόνος Ἀλεξάνδρου.
εἵπετο δὲ αὐτῷ ἐν τοῖς πολέμοις. οὗτος βασιλέα Ἀλέξανδρον, θυμῷ
χρώμενον ἐς Λαμψακηνοὺς, τέχνῃ περιεῖλε τοιᾷδε. φρονούντων
Λαμψακηνῶν τὰ Περσῶν, ὑπερζέων τῷ θυμῷ Ἀλέξανδρος ἠπείλει τὰ
μέγιστα κακὰ ἐργάσασθαι. οἱ δὲ, ἅτε περὶ γυναικῶν καὶ παίδων καὶ
τῆς πατρίδος θέοντες, ἀποστέλλουσιν Ἀναξιμένην ἱκετεύσοντα. Ἀλέξαν-
243
δρος δὲ γνοὺς καθ' ἥντινα αἰτίαν ἥκοι, κατωμόσατο θεοὺς, ἦ μὴν

αὐτοῦ ταῖς δεήσεσι τἀναντία ἐργάσεσθαι. Ἀναξιμένης δέ, χάρισαί μοι,
ἔφη, ὦ βασιλεῦ, τὴν χάριν, γυναῖκας καὶ τέκνα τῶν Λαμψακηνῶν
ἀπεκτάγκασι δ' οὔ.

Ἀπέλα: ἀντὶ τοῦ ἀπέλαυνεν. ἀπέλαυσε καὶ παραπέλαυσεν.
Ἀπελάκτισεν ὁ ἠγαπημένος· ἀντὶ τοῦ ἀπεσκίρτησεν.
Ἀπελαύνομαι· γενικῇ, αἰτιατικῇ δέ· ὡς οἱ τὸ ἀκάθαρτον καὶ ὑλικὸν
πνεῦμα τῶν ψυχῶν ἀπελάσαντες.
Ἀπελλαῖος: ὁ Δεκέμβριος μήν. παρὰ Μακεδόσιν.
Ἀπέλεθρον: πολλὴν, ἀμέτρητον.
Ἀπελεύθερος: ὁ ἐλευθερωθείς.
Ἀπεληλαμένος: ἀποφεύγων.
Ἀπελλῆς, Κολοφώνιος, θέσει δὲ Ἐφέσιος, ζωγράφος, μαθητὴς
Παμφίλου τοῦ Ἀμφιπολίτου, πρότερον δὲ Ἐφόρου τοῦ Ἐφεσίου, υἱὸς
Πυθέου, ἀδελφὸς Κτησιόχου, καὶ αὐτοῦ ζωγράφου.
Ἀπελλικῶν· καὶ τὴν Ἀπελλικῶντος τοῦ Τηΐου καταλαβὼν ὁ Σύλλας βι-
βλιοθήκην. σημαίνει δὲ ὄνομα κύριον.
Ἀπελείπετο· ἀεὶ διὰ διφθόγγου. Ἀπέλιπε δὲ ἀντὶ τοῦ ἀπέλειψεν, ὡς
μέλλοντα σημαῖνον, διὰ τοῦ ι. Ἀπέλειπε δὲ ἀντὶ τοῦ ἀπελίμπανε διὰ
διφθόγγου ὡς παρῳχημένος.
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter beta, entry 519, γρ. 5
Βράγχη: πάθος περὶ τὰς ὗς γινόμενον. καὶ ζήτει ἐν τῷ διάρροια.

Βραδύς: ὁ μὴ ἀγχίνους. κἀπιλήσμων καὶ βραδύς. Ἀριστο-
φάνης Νεφέλαις. οὐ γὰρ ἐπὶ τῆς τοῦ σώματος κινήσεως παρείληπται
νῦν, ἀλλὰ τὸ μὴ ἀγχίνουν καὶ νωθὲς τῆς διανοίας θέλει δηλοῦν.
Βράκανα: ἄγρια καὶ δύσπλυτα λάχανα.
Βράσσει: ζέει, ἀναβάλλει.
Βρασίδας, ὁ Τέλλιδος, Λακεδαιμονίων στρατηγὸς, Μεθώνην ἀπο-
στᾶσαν πρὸς Ἀθηναίους πολεμήσας ἀνεκαλέσατο. ἠρίστευσε δὲ καὶ
περὶ Πύλον στρατηγῶν, πρῶτος τῆς νηὸς ἐκπηδήσας· οὗ καὶ ἐτρώθη
καὶ τὴν ἀσπίδα ἀπώλεσεν· ἐπὶ τούτοις σπονδαὶ ἐγένοντο ἐνιαύσιοι, ἃς
Ἀθηναῖοι λύειν ἤρξαντο. περὶ δὲ Ἀμφίπολιν καὶ Θρᾴκην εὐδοκιμοῦντα
αὐτὸν οἰκιστὴν ἀντὶ Ἅγνωνος ἐπεγράψαντο. ὁ δὲ πόλεμος ὁ μέχρι
τῆς Βρασίδα καὶ Κλέωνος τελευτῆς ἔτη ἐπέσχε δέκα, ἐκλήθη δὲ Ἀρ-
χιδάμιος. αἰτίας δὲ περὶ αὐτοῦ προστιθέντες, ὡς φρονεῖ τὰ Βρασίδα.
244
ἀντὶ τοῦ τῶν Λακεδαιμονίων.

Βρασμὸς γῆς: ὅταν καχλάζῃ μετὰ κινήματος, ἐκτιναγμὸς δὲ
ὅταν ἀναρριπτῆται.
Βραυρών: τόπος τῆς Ἀττικῆς, ἐν ᾧ τὰ Διονύσια ἤγοντο καὶ
μεθύοντες πολλὰς πόρνας ἥρπαζον. καὶ Ἀριστοφάνης· ὦ δέσποτα,
ὅσην ἔχει τὴν πρωκτοετηρίδα. εἴρηται δὲ διὰ τὸ διὰ πενταετηροῦς
χρόνου ἄγεσθαι τὰς θεωρίας τῶν Διονυσίων. ζήτει ἐν τῷ ἄρκτος.
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter delta, entry 454, γρ. 9
τι μετὰ ἐγκεφάλου γινόμενον ἐν τοῖς θρίοις, τουτέστι τοῖς φύλλοις

τῆς συκῆς.
Δημοσθένης, Ἀθηναῖος, υἱὸς Δημοσθένους καὶ Κλεοβούλης,
ῥήτωρ, τῶν δήμων Παιανιεύς· ἐπιμελὴς μᾶλλον ἢ εὐφυής, ὡς Ἕρμιπ-
πος ἱστορεῖ· καὶ πρὸς τὰς ἡδονὰς ἀκόλαστος, ὡς καὶ τοῦτό φησιν ὁ
αὐτός. ὅθεν καὶ νέος μὲν ὢν Βάταλος ἐκλήθη, ὡς καὶ γυναικείᾳ
ἐσθῆτι πολλάκις χρησάμενος· Ἀργὰς δὲ μετὰ τὸ εἰς ἄνδρας τελέσαι·
ὅπερ ἐστὶν ὄνομα ὄφεως. ἐπεθύμησε δὲ ῥητορικῆς Καλλίστρατον
θεασάμενος τὸν ῥήτορα ὑπὲρ Ὠρωπίων λέγοντα. διήκουσε δὲ Ἰσαίου,
τοῦ Ἰσοκράτους μαθητοῦ, καὶ τοῖς λόγοις ἐχρῆτο Ζωΐλου τοῦ
Ἀμφιπολίτου, σοφιστεύοντος ἐν Ἀθήναις, καὶ Πολυκράτους καὶ
Ἀλκιδάμαντος,
τοῦ Γοργίου μαθητοῦ, καὶ αὐτοῦ μέντοι Ἰσοκράτους. συνεφιλολόγησε
δὲ Αἰσίωνι τῷ Ἀθηναίῳ καὶ Θεοπόμπῳ τῷ Χίῳ φιλοσόφῳ. διηκροάσατο
δὲ καὶ Εὐβουλίδου τοῦ διαλεκτικοῦ καὶ Πλάτωνος· ἐτελεύτησε δὲ φυγὼν
εἰς Καλαβρίαν ἐν τῷ τοῦ Ποσειδῶνος ἱερῷ διὰ τὸν Μακεδόνα Ἀντί-
πατρον, προσενεγκάμενος φάρμακον τὸ ἐν τῷ δακτυλίῳ, ἔτη βιώσας
δύο καὶ ἑξήκοντα.
Ἐναίρειν: τὸ τὰ ὅπλα σκυλεύειν. μοῦνος ἐναιρομένοισιν

ὑπέρμαχον ἀσπίδα τείνας νηυσὶ βαρὺν Τρώων αἰὲν ἔμεινας Ἄρη.
Ἐναίρειν καταχρηστικῶς καὶ ἐπὶ θηρίων. Ὅμηρος· θῆρας ἐναίρειν.
θῆρες γὰρ οὐκ ἔχουσιν ὅπλα ὥστε σκυλευθῆναι. κυρίως δὲ ἐπὶ ἀν-
θρώπων.
Ἐναίσιμος: δίκαιος, καθήκων. ἐναισίῳ δὲ συντύχοιμι. μηδέ
τῳ πονηρῶν συντυχών.
Ἐννέα ὁδοί: τόπος Θρᾳκικὸς παρὰ τὴν Ἀμφίπολιν.
Ἔνατος καὶ Ἐνιαυτὸς δέ, καὶ Ἐνάτη δι' ἑνὸς ν.
Ἐνεαρίζω· δοτικῇ.
245
Ἐννεάκρουνον· κρήνη Ἀθήνησιν ἦν δωδεκάκρουνος. Θουκυδίδης δὲ

ἐννεάκρουνος.
ᾶραι ἐς ὕψος τὴν πρώραν, πιεζομένης κατὰ πρύμναν τῆς νηός.

Ἕρμα καὶ ἡ ἀσφάλεια. ἀσύλους εἶναι τοὺς χώρους διὰ τὸ ἕρμα
τοῦ ὀχυρώματος.
Ἕρμα· τοῦ δὲ πίθου ἕρματι περιπεσόντος καὶ συντριβέντος. κωλύ-
ματι, ἐρείσματι. καὶ Ἀριστοφάνης· ἀνθ' ἕρματος πολλὰς κατα-
πεπωκὼς δίκας. ἀντὶ λίθους· ἐπεὶ αἱ γέρανοι πετόμεναι ἐν τῷ στό-
ματι λίθους φέρουσι στηρίγματος ἕνεκα, πρὸς τὸ μὴ παραφέρεσθαι
ἀνέμοις. καὶ Ἕρματα· ὁ δὲ Ἡρακλῆς ἕρματα μεγάλα ἔβαλεν εἰς
τὸ στόμα τοῦ ὠκεανοῦ, ὡς ἂν ἐμπόδια εἴη τοῖς ἐπιφοιτῶσι θηρίοις.
τουτέστι λίθους μεγάλους.
Ἑρμαγόρας, Ἀμφιπολίτης, φιλόσοφος, μαθητὴς Περσαίου.
διάλογοι αὐτοῦ Μισοκύων, αʹ Περὶ ἀτυχημάτων, Ἔκχυτον· ἔστι δὲ
ᾠοσκοπία· Περὶ σοφιστείας πρὸς τοὺς Ἀκαδημαϊκούς.
Ἑρμαγόρας, Τήμνου τῆς Αἰολίδος, ὁ ἐπικληθεὶς Καρίων, ῥήτωρ.
τέχνας ῥητορικὰς ἐν βιβλίοις ϛʹ, Περὶ ἐξεργασίας, Περὶ πρέποντος,
Περὶ φράσεως, Περὶ σχημάτων. ἐπαίδευσε δὲ οὗτος μετὰ Κεκιλίου ἐν
Ῥώμῃ ἐπὶ Καίσαρος Αὐγούστου καὶ τελευτᾷ πόρρω τῆς ἡλικίας.
Ἑρμάδιον: τὸ τοῦ Ἑρμοῦ.
Ζωμάλμη: ὄνομα κύριον. ἦν δὲ Θασία.
246
Alphabetic letter iota, entry 156, γρ. 1
γυμνοὺς ἐπεδείκνυε Ῥωμαίοις. οὗτοί εἰσιν οἱ τὴν βοὴν τὴν βαρεῖαν

ἱέντες ὑμῖν ἐν ταῖς μάχαις καὶ τὰ ὅπλα παταγοῦντες καὶ ξίφη μακρὰ
καὶ κόμας αἰωροῦντες, ὧν τὸ ἄτολμον ὁρῶντες καὶ τὸ σῶμα μαλακὸν
καὶ ἄτονον προσίετε τῷ ἔργῳ.
Ἵεντο: προεθυμοῦντο, προῃροῦντο.
Ἱερὰ νόσος: αὕτη τῇ σελήνῃ ἀνάκειται· ὑπὸ γὰρ ταύτην γίνεσθαί
φασιν.
Ἱέραξ: εἶδος ὄρνιθος. λύσις ὀνείρου· κίρκος κατασχὼν οὗ θέλεις
πάντως τύχῃς. χειρὸς πετασθεὶς κίρκος ἄρχουσι βλάβη.
Ἱέραξ: εἷς ἦν τῶν Ἀμφιπολιτῶν πεμφθέντων πρέσβεων Ἀθήναζε,
βουλομένων αὐτῶν Ἀθηναίοις παραδοῦναι τὴν πόλιν καὶ τὴν χώραν.
Ἱερὰ ὁδός: ἣν οἱ μύσται πορεύονται ἀπὸ τοῦ Ἄστεος ἐπ'
Ἐλευσῖνα.
Ἱερᾶσθαι: ἱερουργεῖν. ἢ Ἱερᾶσθαι, τοὺς ἱεροὺς νενομίσθαι.
Ἱερατικὴ καὶ φιλοσοφία οὐκ ἀπὸ τῶν αὐτῶν ἄρχονται ἀρχῶν.
ἀλλ' ἡ μὲν φιλοσοφία ἀπὸ τῆς μιᾶς τῶν πάντων αἰτίας εἰς τὴν
ὑποστάθμην τῶν ὄντων καθήκουσα, διὰ μέσων τῶν ὅλων γενῶν, θείων
τε καὶ τῶν μετὰ θεοὺς κρειττόνων καὶ ἐν τρίτῳ, φασί, βήματι φαινο-
μένων. ἓν γὰρ οὐδέν ἐστι τῶν καθόλου προειρημένων τοῖς ἑκατέρωθι
φιλοσόφοις, ὥστε καὶ ῥᾳδίαν εἶναι τὴν ἐφαρμογὴν τῷ βουλομένῳ
Alphabetic letter kappa, entry 356, γρ. 13
κέχρηται μέχρι Φιλίππου. Ἀμύντας δὲ ὁ Φιλίππου πατὴρ Εὐρυδίκην

Ἰλλυρίδα γήμας ἔσχε παῖδας Ἀλέξανδρον, Περδίκκαν, Φίλιππον· οὓς
ἔνιοι καὶ ὑποβεβλῆσθαι τὴν Εὐρυδίκην φασί. πολεμήσας δὲ Θηβαίοις
ὅμηρον ἔδωκε νέον ὄντα τὸν Φίλιππον· οὗ γενέσθαι Θηβαῖόν τινα
Παμμένην ὄνομα ἐραστήν, ὥς φασιν. Ἀμύντου δὲ τελευτήσαντος,
Παυσανίας φυγαδευθεὶς ὑπ' αὐτοῦ πρότερον, κατελθὼν ἐβιάσατο τοὺς
247
παῖδας καὶ κατέσχε τὴν ἀρχήν. Εὐρυδίκη δὲ Ἀθηναίων στρατηγῷ

διατρίβοντι περὶ τὴν Μακεδονίαν χρησαμένη συμμάχῳ, τὸν Παυσανίαν
ἐκβάλλει. ἕως μὲν οὖν ἦρχον οἱ πρεσβύτεροι, οὐδὲν ἐνεωτερίζετο·
Φίλιππος δὲ ἄρξας δύο καὶ εἴκοσιν ἔτη γεγονὼς πολλοὺς κατεστρέφετο
βαρβάρους τε καὶ Ἕλληνας, ἔλαβε δὲ καὶ Ἀθηναίων Ἀμφίπολιν καὶ
Θετταλίαν ὑφ' ἑαυτῷ ἐποιήσατο καὶ τὰς Χαλκιδικὰς πόλεις δύο καὶ
τριάκοντα, ὧν ἐπρώτευον Ὀλύνθιοι. ὃς Ποτίδαιαν ἀφελόμενος
Ἀθηναίων, ἐδωρήσατο ἀπατῶν αὐτούς. ὅμως δὲ βοηθοὺς ἔπεμψαν
Ἀθηναῖοι ναῦς μʹ καὶ Χάρητα στρατηγόν· οὗ χειμῶνι ἀποληφθέντος,
προδόντων δὲ τὴν Ὄλυνθον Εὐθυκράτους καὶ Λασθένους, τὴν μὲν
ἀνάστατον ἐποίησε, τὰς δὲ ἄλλας πόλεις εἷλεν· Ἀθηναῖοι δὲ τοὺς
περισωθέντας πολίτας ἐποιήσαντο. Μεθωναίοις δὲ τοῖς ἐπὶ Θρᾴκης
πολεμῶν τὸν ὀφθαλμὸν ἐπηρώθη, Ἀστέρος τινὸς ὄνομα βαλόντος
αὐτὸν βέλει, ἐπιγράψαντός τε τῷ βέλει· Ἀστὴρ Φιλίππῳ θανάσιμον
πέμπει βέλος. πρὸς ὃν ἀντιγράψας ἔπεμψε βέλος ὁ Φίλιππος·
Alphabetic letter pi, entry 141, γρ. 1
εἶναι καὶ τὰ συντάγματα, ὡς Διονύσιος ἐν τῷ λʹ τῆς Μουσικῆς ἱστο-

ρίας· ὡς δὲ ἕτεροι γεγράφασι Σωκρατίδα τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς. Ἱστορικὰ
ὑπομνήματα ἐν βιβλίοις λγʹ, Ἐπιτομὴν τῶν Κτησίου ἐν βιβλίοις γʹ,
ἐπιτομὰς ἱστοριῶν τε καὶ ἑτέρων βιβλίων παμπλείστας, Περὶ ἀμφισβη-
τήσεων, Περὶ ἀφροδισίων καὶ ἄλλων πολλῶν.
Παμφιλίδας, Ῥοδίων ναύαρχος· ὃς ἐδόκει πρὸς πάντας τοὺς
καιροὺς εὐαρμοστότερος εἶναι τοῦ Πασιστράτου, διὰ τὸ βαθύτερος
φύσει καὶ στασιμώτερος μᾶλλον ἢ τολμηρότερος ὑπάρχειν. ἀγαθοὶ γὰρ
οἱ πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων οὐκ ἐκ τῶν κατὰ λόγον, ἀλλ' ἐκ τῶν συμ-
βαινόντων ποιεῖσθαι τὰς διαλήψεις.
Πάμφιλος, Ἀμφιπολίτης ἢ Σικυώνιος ἢ Νικοπολίτης, φιλόσοφος,
ὁ ἐπικληθεὶς Φιλοπράγματος. Εἰκόνας κατὰ στοιχεῖον, Τέχνην γραμ-
ματικήν, Περὶ γραφικῆς καὶ ζωγράφων ἐνδόξων, Γεωργικὰ βιβλία γʹ.
Πάμφιλος, Ἀλεξανδρεύς, γραμματικὸς Ἀριστάρχειος. ἔγραψε
Λειμῶνα· ἔστι δὲ ποικίλων περιοχή, Περὶ γλωσσῶν ἤτοι λέξεων βιβλία
Ϟεʹ· ἔστι δὲ ἀπὸ τοῦ ε στοιχείου ἕως τοῦ ω· τὰ γὰρ ἀπὸ τοῦ α μέχρι
τοῦ δ Ζωπυρίων ἐπεποιήκει. Εἰς τὰ Νικάνδρου ἀνεξήγητα καὶ τὰ
καλούμενα Ὀπικά, Τέχνην κριτικήν, καὶ ἄλλα πλεῖστα γραμματικά.
Πάμφιλος· οὗτος ἀεὶ ἔμμετρα ἔλεγεν ἐν τοῖς πότοις. ἔγχει
πιεῖν μοι καὶ τὸ πέρδικος σκέλος. ἀμίδα δότω τις ἢ πλακοῦντά τις
δότω. οὕτως Ἀθήναιος ἐν Δειπνοσοφισταῖς.
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter sigma, entry 829, γρ. 8

248
Σωκράτης, Σωφρονίσκου λιθοξόου καὶ μητρὸς Φαιναρέτης μαίας·

πρότερον γενόμενος λιθοξόος, ὥστε καί φασιν αὐτοῦ ἔργον εἶναι τὰς
Ἀθήνησιν ἐνδεδυμένας Χάριτας· εἶτα φιλοσοφήσας διὰ τὸ ἀκοῦσαι
Ἀναξαγόρου τοῦ Κλαζομενίου, εἶτα Δάμωνος, εἶτα Ἀρχελάου. Ἀρι-
στόξενος δὲ Ἀρχελάου πρῶτον αὐτὸν διακοῦσαι λέγει· γεγονέναι δὲ
αὐτοῦ καὶ παιδικά, σφοδρότατόν τε περὶ τὰ ἀφροδίσια, ἀλλὰ ἀδικήματος
χωρίς, ὡς Πορφύριος ἐν τῇ Φιλοσόφῳ ἱστορίᾳ φησίν. εἰς δὲ ἄνδρας
ἐλθὼν ἐστρατεύσατο εἴς τε Ἀμφίπολιν καὶ Ποτίδαιαν καὶ ἐπὶ Δηλίῳ.
καὶ γαμεταῖς δὲ συνῴκησε δύο, Ξανθίππῃ, ἀφ' ἧς ἔσχεν υἱὸν
Λαμπροκλέα·
καὶ δευτέρᾳ Μυρτοῖ, τῇ Ἀριστείδου τοῦ δικαίου θυγατρί, ἐξ ἧς ἐγένετο
Σωφρονίσκος καὶ Μενέδημος ἢ Μενέξενος, ὥς τισι δοκεῖ. καὶ ἐπὶ μὲν
τῶν Πελοποννησιακῶν γέγονεν, ὡς τύπῳ εἰπεῖν, ὀλυμπιάδι οζʹ, ἐβίω
δὲ ἔτη πʹ, εἶτα ἀλογίᾳ, μᾶλλον δὲ ἀπονοίᾳ τῶν Ἀθηναίων βιασθεὶς
πιεῖν κώνειον ἀπέθανεν, ἔγγραφον οὐδὲν καταλιπὼν ἤ, ὥς τινες βού-
λονται, ὕμνον εἰς Ἀπόλλωνα καὶ Ἄρτεμιν, καὶ μῦθον Αἰσώπειον
δι' ἐπῶν. φιλοσόφους δὲ εἰργάσατο Πλάτωνα, ὃς καταλιπὼν
τὸ Λύκειον, τόπος δὲ οὗτος Ἀθηνῶν, μετήγαγε τὴν σχολὴν ἐν
προαστείῳ, τῇ Ἀκαδημίᾳ προσαγορευομένῃ,
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter tau, entry 566, γρ. 6
Τί δῆτ' ἂν ἀλγοίης ἐπ' ἐξειργασμένοις: ἀντὶ τοῦ ἐπὶ

τετελεσμένοις καὶ ἴασιν οὐκ ἔχουσιν. οὔτε γὰρ γένοιτ' ἂν ταῦθ' ὅπως
οὐχ ὧδ' ἔχειν. ὅπως τοῦ μὴ οὕτως σχοίη· κατὰ τὸ τοῦ Σιμωνίδου·
τὸ γὰρ γεγενημένον οὐκέτ' ἄρεκτον ἔσται.
Τί δῆτά σοι: τί σοι;
Τί ἐστι τὸ ἐν τοῖς Δημοσθένους Φιλιππικοῖς, καὶ τὸ θρυλού-
μενόν ποτε ἀπόρρητον ἐκεῖνο, Θεόπομπος ἐν λαʹ δεδήλωκε· φησὶ γάρ·
καὶ πέμπει πρὸς Φίλιππον πρεσβευτάς, Ἀντιφῶντα καὶ Χαρίδημον,
πράξοντας καὶ περὶ φιλίας· οἳ παραγενόμενοι συμπείθειν αὐτὸν ἐπε-
χείρουν ἐν ἀπορρήτῳ συμπράττειν Ἀθηναίοις, ὅπως ἂν λάβωσιν
Ἀμφίπολιν, ὑπισχνούμενοι Πύδναν. οἱ δὲ πρέσβεις οἱ τῶν Ἀθηναίων
εἰς μὲν τὸν δῆμον οὐδὲν ἀπήγγελον, βουλόμενοι λανθάνειν τοὺς Πυδ-
ναίους, ἐκδιδόναι μέλλοντες αὐτούς· ἐν ἀπορρήτῳ δὲ μετὰ τῆς βουλῆς
ἔπραττον.
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter phi, entry 351, γρ. 1
ἐνθέως δογματισθέντα δύο τοῦ Σωτῆρος θελήματα καὶ ἐνεργείας μὴ

ἀποδεχόμενος· συλλήπτορας εὑρηκὼς Ἰωάννην τὸν τηνικαῦτα τῆς
πόλεως ἀρχιερέα καὶ Γερμανὸν τὸν Κυζίκου μητροπολίτην καὶ ἑτέρους
249
ἱερεῖς καὶ συγκλητικοὺς πλείστους.

Φιλιππικός, στρατηγὸς τῶν ἑῴων στρατιωτῶν. οὗτος ἔσχεν
Ἡράκλειον τὸν Ἡρακλείου τοῦ βασιλέως πατέρα ὑποστράτηγον. δυστυ-
χήσαντος δὲ ἐν πολέμῳ τοῦ Φιλιππικοῦ καὶ ἀπομάχου γενομένου, ὁ
Ἡράκλειος ἐγχειρίζεται τὸ ὁπλιτικόν. ἦν δὲ ὁ Φιλιππικὸς γαμβρὸς
Μαυρικίου ἐπὶ θυγατρί.
Φιλιππίων: ὄνομα κύριον.
Φίλιππος, Ἀμφιπολίτης, ἱστορικός. Ῥοδιακὰ βιβλία ιθʹ· ἔστι δὲ
τῶν πάνυ αἰσχρῶν· Κῳακὰ βιβλία βʹ, Θασιακὰ βιβλία βʹ· καὶ ἄλλα.
Φίλιππος, σοφιστής, ὁ γράψας περὶ πνευμάτων, ἐκ τῶν Ἡρω-
διανοῦ, κατὰ στοιχεῖον· καὶ περὶ συναλοιφῆς.
Φίλιππος, κωμικός. τῶν δραμάτων αὐτοῦ ἐστι Κωδωνιασταί·
ὡς Ἀθήναιος ἐν Δειπνοσοφισταῖς.
Φίλιππος ὁ βασιλεὺς νικήσας Ἀθηναίους τὴν ἐν Χαιρωνείᾳ
μάχην οὐ τοσοῦτον ἤνυσε διὰ τῶν ὅπλων ὅσον διὰ τῆς ἐπιεικείας
καὶ φιλανθρωπίας τῶν τρόπων· τῷ μὲν γὰρ πολέμῳ καὶ τοῖς ὅπλοις
αὐτῶν μόνων περιεγένετο καὶ κύριος κατέστη τῶν ἀντιταξαμένων, τῇ
δ' εὐγνωμοσύνῃ καὶ μετριότητι πάντας Ἀθηναίους ἅμα καὶ τὴν πόλιν
Thomas Magister Philol., Ecloga nominum et verborum Atticorum

Alphabetic letter chi, σελ. 396, γρ. 11
τως καὶ ἐπὶ πάντων τῶν δυϊκῶν ἐν τοῖς προστακτικοῖς

παθητικοῖς, οἷον ἐχέσθων, μεμνήσθων καὶ ὅσα τοι-
αῦτα. ἐπὶ δὲ τῶν ἐνεργητικῶν οὐ δυϊκοῖς τῶν προς-
τακτικῶν χρῶνται, οἷον ποιείτων, λεγέτων, ἀλλὰ γε-
νικαῖς τῶν πληθυντικῶν τῶν μετοχῶν· ποιούντων γὰρ
λέγουσι καὶ λεγόντων, λαμβάνοντες ἔξωθεν τὸ ἔστω-
σαν, ἀντὶ τοῦ ἔστωσαν τῶν ποιούντων ἢ τῶν λεγόν-
των ἀντὶ τοῦ ποιείτωσαν ἢ λεγέτωσαν. Θουκυδίδης·
ἢν δέ τι διάφορον ᾖ πρὸς ἀλλήλους, δικαίῳ
χρήσθων· ἀποδόντων δὲ Ἀθηναίοις Λακε-
δαιμόνιοι Ἀμφίπολιν. τίθεται δὲ ἡ τοιαύτη
σύνταξις οὐ μόνον ἐπὶ τῶν ἀρσενικῶν, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ
τῶν θηλυκῶν, οὐ θηλυκοῦ γένους οὔσης τῆς τοιαύτης
γενικῆς, ἀλλ' ἀρσενικοῦ. Πλάτων ἐν [τῇ] δευτέρᾳ τῶν
πολιτειῶν· μήδ' αὖ ὑπὸ τούτων ἀναπειθόμε-
ναι αἱ μητέρες τὰ παιδία ἐκδειματούντων.
Χοῦν καὶ προχοῦν Ἀττικοί. Ἀριστείδης ἐν τῷ Παναθη-
ναϊκῷ· ἠκρωτηριασμένους προχοῦν εἰς τὸ
πέλαγος. χωννύειν Ἕλληνες.
250
Ηιόνα
Θουκυδίδης ιστορίες (0003: 001)“Thucydidis historiae, 2 vols.”, Ed.

Jones, H.S., Powell, J.E.Oxford: Clarendon Press, 1:1942 (1st edn. rev.);
2:1942 (2nd edn. rev.), Repr. 1:1970; 2:1967.Βι. 1, κεφ. 98,τμ. 1, γρ. 1
τὸν βάρβαρον αὐτοῖς καὶ πρὸς τοὺς σφετέρους ξυμμάχους

νεωτερίζοντας καὶ Πελοποννησίων τοὺς αἰεὶ προστυγχά-
νοντας ἐν ἑκάστῳ. ἔγραψα δὲ αὐτὰ καὶ τὴν ἐκβολὴν τοῦ
λόγου ἐποιησάμην διὰ τόδε, ὅτι τοῖς πρὸ ἐμοῦ ἅπασιν
ἐκλιπὲς τοῦτο ἦν τὸ χωρίον καὶ ἢ τὰ πρὸ τῶν Μηδικῶν
Ἑλληνικὰ ξυνετίθεσαν ἢ αὐτὰ τὰ Μηδικά· τούτων δὲ ὅσπερ
καὶ ἥψατο ἐν τῇ Ἀττικῇ ξυγγραφῇ Ἑλλάνικος, βραχέως
τε καὶ τοῖς χρόνοις οὐκ ἀκριβῶς ἐπεμνήσθη. ἅμα δὲ καὶ
τῆς ἀρχῆς ἀπόδειξιν ἔχει τῆς τῶν Ἀθηναίων ἐν οἵῳ τρόπῳ
κατέστη.
Πρῶτον μὲν Ἠιόνα τὴν ἐπὶ Στρυμόνι Μήδων ἐχόντων
πολιορκίᾳ εἷλον καὶ ἠνδραπόδισαν, Κίμωνος τοῦ Μιλτιάδου
στρατηγοῦντος. ἔπειτα Σκῦρον τὴν ἐν τῷ Αἰγαίῳ νῆσον,
ἣν ᾤκουν Δόλοπες, ἠνδραπόδισαν καὶ ᾤκισαν αὐτοί. πρὸς
δὲ Καρυστίους αὐτοῖς ἄνευ τῶν ἄλλων Εὐβοέων πόλεμος
ἐγένετο, καὶ χρόνῳ ξυνέβησαν καθ' ὁμολογίαν. Ναξίοις δὲ
ἀποστᾶσι μετὰ ταῦτα ἐπολέμησαν καὶ πολιορκίᾳ παρεστή-
σαντο, πρώτη τε αὕτη πόλις ξυμμαχὶς παρὰ τὸ καθεστηκὸς
ἐδουλώθη, ἔπειτα δὲ καὶ τῶν ἄλλων ὡς ἑκάστῃ ξυνέβη.
αἰτίαι δὲ ἄλλαι τε ἦσαν τῶν ἀποστάσεων καὶ μέγισται αἱ
τῶν φόρων καὶ νεῶν ἔκδειαι καὶ λιποστράτιον εἴ τῳ ἐγένετο·
Θουκυδίδης ιστορίες Βι. 4, κεφ. 7,τμ. 1, γρ. 2
τῆς Πύλου κατειλημμένης, ἀνεχώρουν κατὰ τάχος ἐπ' οἴκου,

νομίζοντες μὲν οἱ Λακεδαιμόνιοι καὶ Ἆγις ὁ βασιλεὺς
οἰκεῖον σφίσι τὸ περὶ τὴν Πύλον· ἅμα δὲ πρῲ ἐσβαλόντες
καὶ τοῦ σίτου ἔτι χλωροῦ ὄντος ἐσπάνιζον τροφῆς τοῖς
πολλοῖς, χειμών τε ἐπιγενόμενος μείζων παρὰ τὴν καθεστη-
κυῖαν ὥραν ἐπίεσε τὸ στράτευμα. ὥστε πολλαχόθεν ξυνέβη
ἀναχωρῆσαί τε θᾶσσον αὐτοὺς καὶ βραχυτάτην γενέσθαι
τὴν ἐσβολὴν ταύτην· ἡμέρας γὰρ πέντε καὶ δέκα ἔμειναν
ἐν τῇ Ἀττικῇ.
Κατὰ δὲ τὸν αὐτὸν χρόνον Σιμωνίδης Ἀθηναίων στρατηγὸς
Ἠιόνα τὴν ἐπὶ Θρᾴκης Μενδαίων ἀποικίαν, πολεμίαν δὲ
οὖσαν, ξυλλέξας Ἀθηναίους τε ὀλίγους ἐκ τῶν φρουρίων
καὶ τῶν ἐκείνῃ ξυμμάχων πλῆθος προδιδομένην κατέλαβεν.
251
καὶ παραχρῆμα ἐπιβοηθησάντων Χαλκιδέων καὶ Βοττιαίων

ἐξεκρούσθη τε καὶ ἀπέβαλε πολλοὺς τῶν στρατιωτῶν.
Ἀναχωρησάντων δὲ τῶν ἐκ τῆς Ἀττικῆς Πελοποννησίων
οἱ Σπαρτιᾶται αὐτοὶ μὲν καὶ οἱ ἐγγύτατα τῶν περιοίκων
εὐθὺς ἐβοήθουν ἐπὶ τὴν Πύλον, τῶν δὲ ἄλλων Λακεδαι-
μονίων βραδυτέρα ἐγίγνετο ἡ ἔφοδος, ἄρτι ἀφιγμένων ἀφ'
ἑτέρας στρατείας. περιήγγελλον δὲ καὶ κατὰ τὴν Πελο-
πόννησον βοηθεῖν ὅτι τάχιστα ἐπὶ Πύλον καὶ ἐπὶ τὰς ἐν τῇ


252

γῆν ἀποπειράσας ἅμα, ἀμφοτέρωθεν ἀπεκρούσθη,

τὴν Ἀμφίπολιν ἐξηρτύετο. καὶ Μύρκινός τε αὐτῷ προς

253

τὴν Ἀμφίπολιν ἐξηρτύετο. καὶ Μύρκινός τε αὐτῷ προς-

ὅτι μέχρι μὲν τοῦ Στρυμόνος ἦν πάροδος Θεσσαλῶν διαγόντων
ἐπὶ τοὺς ξυμμάχους σφῶν τοῖς Λακεδαιμονίοις, τῆς δὲ γε-
φύρας μὴ κρατούντων, ἄνωθεν μὲν μεγάλης οὔσης ἐπὶ πολὺ
λίμνης τοῦ ποταμοῦ, τὰ δὲ πρὸς Ἠιόνα τριήρεσι τηρουμένων,
οὐκ ἂν δύνασθαι προελθεῖν· τότε δὲ ῥᾴδια ἤδη [ἐνόμιζεν]
γεγενῆσθαι. καὶ τοὺς ξυμμάχους ἐφοβοῦντο μὴ ἀποστῶσιν.
ὁ γὰρ Βρασίδας ἔν τε τοῖς ἄλλοις μέτριον ἑαυτὸν παρεῖχε,
καὶ ἐν τοῖς λόγοις πανταχοῦ ἐδήλου ὡς ἐλευθερώσων τὴν
Ἑλλάδα ἐκπεμφθείη. καὶ αἱ πόλεις πυνθανόμεναι αἱ τῶν
Ἀθηναίων ὑπήκοοι τῆς τε Ἀμφιπόλεως τὴν ἅλωσιν καὶ ἃ
παρέχεται, τήν τε ἐκείνου πραότητα, μάλιστα δὴ ἐπήρθησαν
ἐς τὸ νεωτερίζειν, καὶ ἐπεκηρυκεύοντο πρὸς αὐτὸν κρύφα,
254
ἐπιπαριέναι τε κελεύοντες καὶ βουλόμενοι αὐτοὶ ἕκαστοι

πρῶτοι ἀποστῆναι. καὶ γὰρ καὶ ἄδεια ἐφαίνετο αὐτοῖς,
καὶ ἐπεξίωμεν ὡς τάχιστα θαρσοῦντες.’ καὶ ὁ μὲν κατὰ τὰς

ἐπὶ τὸ σταύρωμα πύλας καὶ τὰς πρώτας τοῦ μακροῦ τείχους
τότε ὄντος ἐξελθὼν ἔθει δρόμῳ τὴν ὁδὸν ταύτην εὐθεῖαν,
ᾗπερ νῦν κατὰ τὸ καρτερώτατον τοῦ χωρίου ἰόντι τροπαῖον
ἕστηκε, καὶ προσβαλὼν τοῖς Ἀθηναίοις πεφοβημένοις τε
ἅμα τῇ σφετέρᾳ ἀταξίᾳ καὶ τὴν τόλμαν αὐτοῦ ἐκπεπλη-
γμένοις κατὰ μέσον τὸ στράτευμα τρέπει. καὶ ὁ Κλεαρίδας,
ὥσπερ εἴρητο, ἅμα κατὰ τὰς Θρᾳκίας πύλας ἐπεξελθὼν τῷ
στρατῷ ἐπεφέρετο. ξυνέβη τε τῷ ἀδοκήτῳ καὶ ἐξαπίνης
ἀμφοτέρωθεν τοὺς Ἀθηναίους θορυβηθῆναι, καὶ τὸ μὲν
εὐώνυμον κέρας αὐτῶν τὸ πρὸς τὴν Ἠιόνα, ὅπερ δὴ καὶ
προυκεχωρήκει, εὐθὺς ἀπορραγὲν ἔφευγεν· καὶ ὁ Βρασίδας
ὑποχωροῦντος ἤδη αὐτοῦ ἐπιπαριὼν τῷ δεξιῷ τιτρώσκεται,
καὶ πεσόντα αὐτὸν οἱ μὲν Ἀθηναῖοι οὐκ αἰσθάνονται, οἱ
δὲ πλησίον ἄραντες ἀπήνεγκαν. τὸ δὲ δεξιὸν τῶν Ἀθη-
ναίων ἔμενέ [τε] μᾶλλον, καὶ ὁ μὲν Κλέων, ὡς τὸ πρῶτον
οὐ διενοεῖτο μένειν, εὐθὺς φεύγων καὶ καταληφθεὶς ὑπὸ
Μυρκινίου πελταστοῦ ἀποθνῄσκει, οἱ δὲ αὐτοῦ ξυστραφέντες
ὁπλῖται ἐπὶ τὸν λόφον τόν τε Κλεαρίδαν ἠμύνοντο καὶ δὶς
ἢ τρὶς προσβαλόντα, καὶ οὐ πρότερον ἐνέδοσαν πρὶν ἥ τε
Μυρκινία καὶ ἡ Χαλκιδικὴ ἵππος καὶ οἱ πελτασταὶ περι
ναίων ἔμενέ [τε] μᾶλλον, καὶ ὁ μὲν Κλέων, ὡς τὸ πρῶτον

οὐ διενοεῖτο μένειν, εὐθὺς φεύγων καὶ καταληφθεὶς ὑπὸ
Μυρκινίου πελταστοῦ ἀποθνῄσκει, οἱ δὲ αὐτοῦ ξυστραφέντες
ὁπλῖται ἐπὶ τὸν λόφον τόν τε Κλεαρίδαν ἠμύνοντο καὶ δὶς
ἢ τρὶς προσβαλόντα, καὶ οὐ πρότερον ἐνέδοσαν πρὶν ἥ τε
Μυρκινία καὶ ἡ Χαλκιδικὴ ἵππος καὶ οἱ πελτασταὶ περι-
στάντες καὶ ἐσακοντίζοντες αὐτοὺς ἔτρεψαν. οὕτω δὴ τὸ
στράτευμα πᾶν ἤδη τῶν Ἀθηναίων φυγὸν χαλεπῶς καὶ
πολλὰς ὁδοὺς τραπόμενοι κατὰ ὄρη, ὅσοι μὴ διεφθάρησαν
ἢ αὐτίκα ἐν χερσὶν ἢ ὑπὸ τῆς Χαλκιδικῆς ἵππου καὶ τῶν
πελταστῶν, οἱ λοιποὶ ἀπεκομίσθησαν ἐς τὴν Ἠιόνα. οἱ δὲ
τὸν Βρασίδαν ἄραντες ἐκ τῆς μάχης καὶ διασώσαντες ἐς τὴν
πόλιν ἔτι ἔμπνουν ἐσεκόμισαν· καὶ ᾔσθετο μὲν ὅτι νικῶσιν οἱ
255
μεθ' αὑτοῦ, οὐ πολὺ δὲ διαλιπὼν ἐτελεύτησεν. καὶ ἡ ἄλλη

στρατιὰ ἀναχωρήσασα μετὰ τοῦ Κλεαρίδου ἐκ τῆς διώξεως
νεκρούς τε ἐσκύλευσε καὶ τροπαῖον ἔστησεν. μετὰ δὲ ταῦτα
τὸν Βρασίδαν οἱ ξύμμαχοι πάντες ξὺν ὅπλοις ἐπισπόμενοι
δημοσίᾳ ἔθαψαν ἐν τῇ πόλει πρὸ τῆς νῦν ἀγορᾶς οὔσης· καὶ
ὡς ἥρωί τε ἐντέμνουσι καὶ τιμὰς δεδώκασιν ἀγῶνας καὶ
Πλούταρχος Cimon “Plutarchi vitae parallelae, vol. 1.1, 4th edn.”, Ed.
Ziegler, K.Leipzig: Teubner, 1969.Κεφ. 7,τμ. 1, γρ. 3
μετὰ τοῦ Κίμωνος ἐξεπολιόρκησαν αὐτόν. ὁ δ' ἐκπεσὼν

τοῦ Βυζαντίου, καὶ τῷ φάσματι ταραττόμενος ὡς λέγε-
ται, κατέφυγε πρὸς τὸ νεκυομαντεῖον εἰς Ἡράκλειαν,
καὶ τὴν ψυχὴν ἀνακαλούμενος τῆς Κλεονίκης παρῃτεῖτο
τὴν ὀργήν. ἡ δ' εἰς ὄψιν ἐλθοῦσα ταχέως ἔφη παύσεσθαι
τῶν κακῶν αὐτὸν ἐν Σπάρτῃ γενόμενον, αἰνιττομένη τὴν
μέλλουσαν ὡς ἔοικεν αὐτῷ τελευτήν. ταῦτα μὲν οὖν ὑπὸ
πολλῶν ἱστόρηται.
Κίμων δὲ τῶν συμμάχων ἤδη προσκεχωρηκότων
αὐτῷ στρατηγὸς εἰς Θρᾴκην ἔπλευσε, πυνθανόμενος Περ-
σῶν ἄνδρας ἐνδόξους καὶ συγγενεῖς βασιλέως Ἠϊόνα πό-
λιν παρὰ τῷ Στρυμόνι κειμένην ποταμῷ κατέχοντας ἐνο-
χλεῖν τοῖς περὶ τὸν τόπον ἐκεῖνον Ἕλλησι. πρῶτον μὲν
οὖν αὐτοὺς μάχῃ τοὺς Πέρσας ἐνίκησε καὶ κατέκλεισεν
εἰς τὴν πόλιν· ἔπειτα τοὺς ὑπὲρ Στρυμόνα Θρᾷκας, ὅθεν
αὐτοῖς ἐφοίτα σῖτος, ἀναστάτους ποιῶν καὶ τὴν χώραν
παραφυλάττων ἅπασαν, εἰς τοσαύτην ἀπορίαν τοὺς πο-
λιορκουμένους κατέστησεν, ὥστε Βόγην τὸν βασιλέως
στρατηγὸν ἀπογνόντα τὰ πράγματα τῇ πόλει πῦρ ἐνεῖ-
ναι καὶ συνδιαφθεῖραι μετὰ τῶν φίλων καὶ τῶν χρη-
μάτων ἑαυτόν.
Πλούταρχος Cimon Κεφ. 8,τμ. 2, γρ. 5
γὰρ Θεμιστοκλῆς τοιούτου τινὸς οὔτε Μιλτιάδης ἔτυ-

χεν, ἀλλὰ τούτῳ γε θαλλοῦ στέφανον αἰτοῦντι Σωφάνης
ὁ Δεκελεὺς ἐκ μέσου τῆς ἐκκλησίας ἀναστὰς ἀντεῖπεν,
οὐκ εὐγνώμονα μέν, ἀρέσασαν δὲ τῷ δήμῳ τότε φωνὴν
ἀφείς· ‘ὅταν γάρ’ ἔφη ‘μόνος ἀγωνισάμενος ὦ Μιλ-
τιάδη νικήσῃς τοὺς βαρβάρους, τότε καὶ τιμᾶσθαι μόνος
256
ἀξίου.’ διὰ τί τοίνυν τὸ Κίμωνος ὑπερηγάπησαν ἔργον;

ἢ ὅτι τῶν μὲν ἄλλων στρατηγούντων ὑπὲρ τοῦ μὴ παθεῖν
ἠμύνοντο τοὺς πολεμίους, τούτου δὲ καὶ ποιῆσαι κακῶς
ἠδυνήθησαν, ἐπὶ τὴν ἐκείνων αὐτοὶ στρατεύσαντες, καὶ
προσεκτήσαντο χώρας, αὐτήν τε τὴν Ἠϊόνα καὶ τὴν Ἀμφίπολιν
οἰκίσαντες; Ὤικισαν δὲ καὶ Σκῦρον, ἑλόντος Κίμωνος ἐξ αἰτίας
τοιαύτης. Δόλοπες ᾤκουν τὴν νῆσον, ἐργάται κακοὶ γῆς,
ληιζόμενοι δὲ τὴν θάλασσαν ἐκ παλαιοῦ, τελευτῶντες
οὐδὲ τῶν εἰσπλεόντων παρ' αὐτοὺς καὶ χρωμένων ἀπεί-
χοντο ξένων, ἀλλὰ Θετταλούς τινας ἐμπόρους περὶ τὸ
Κτήσιον ὁρμισαμένους συλήσαντες εἷρξαν. ἐπεὶ δὲ δια-
δράντες ἐκ τῶν δεσμῶν οἱ ἄνθρωποι δίκην κατεδικά-
σαντο τῆς πόλεως Ἀμφικτυονικήν, οὐ βουλομένων τὰ
χρήματα τῶν πολλῶν συνεκτίνειν, ἀλλὰ τοὺς ἔχοντας
Αθηναίος σοφιστής Δειπνοσοφιστές (επιτ. ) (0008: 003)

“Athenaei dipnosophistarum επιτ. , vols. 2.1–2.2”, Ed. Peppink, S.P.
Leiden: Brill, 2.1:1937; 2.2:1939.Τόμ. 2,2, σελ. 150, γρ. 12
πόσιον ὁ πρῶτος καὶ ἔλαβε στεφάνους ἑξήκοντα· ἐπεισελθόντι τῷ

δευτέρῳ δίδωσι τοὺς ἡμίσεις καὶ ἑκατέρῳ γίνεται τριάκοντα. τῷ τρίτῳ
ἐπεισελθόντι συνδιαιρούμενοι τοὺς πάντας ἀνὰ εἴκοσι ἔχουσι. τετάρτῳ
πάλιν ὁμοίως κοινωνήσασιν ἐκ δεκαπέντε γίνονται. πέμπτῳ δὲ ἐκ δωδέκα
καὶ τῷ ἕκτῳ ἐκ δέκα. καὶ οὕτως ἰσότης ἀναπληροῦται τῶν στεφάνων.
οὐκ ἐγὼ τὰς ἐκ τῶν βίων ἀκάνθας ὥσπερ σὺ ἀναγινώσκων ἐκλέγω, ἀλλὰ
τὰ χρησιμώτατα καὶ ἀκοῆς ἄξια. ὅτι καὶ λύγοις ἐστεφανοῦντο οἱ ἀρχαῖοι.
ἀγροίκων δ' ἐστὶ στεφάνωμα ὁ λύγος. ἔστι δ' ἐπ' αὐτῷ ἀπεραντολογία τις
μυθική, ἣν οὐκ ἀνάγκη ἐκθεῖναι, πλὴν ὅτι Κᾶρες τούτῳ ἐστεφανώθησαν
πρῶτοι· ἁρπασάντων γὰρ ἐκ Σάμου Τυῤῥηνῶν εἴδωλον Ἥρας καὶ παρὰ
τὴν ἠιόνα καταγαγόντων καὶ διὰ δέος ἐασάντων ἐκεῖ καὶ φυγόντων, οἱ
περὶ Σάμον Κᾶρες ἅτε βάρβαροι ὑπονοή-
σαντες αὐτομάτως ἀποδεδρακέναι πρός τι λύγου θωράκιον
ἀπερεισάμενοι
καὶ τοὺς εὐμηκεστάτους κλάδους ἐπισπασάμενοι περιείλησαν αὐτὸ
παντόθεν·
Homerus Epic., Ilias (0012: 001)“Homeri Ilias, vols. 2–3”, Ed. Allen,
T.W.Oxford: Clarendon Press, 1931.Βι. 2, γρ. 561
κοῦροι Ἀθηναίων περιτελλομένων ἐνιαυτῶν·

τῶν αὖθ' ἡγεμόνευ' υἱὸς Πετεῶο Μενεσθεύς.
⸖ τῷ δ' οὔ πώ τις ὁμοῖος ἐπιχθόνιος γένετ' ἀνὴρ
257
κοσμῆσαι ἵππους τε καὶ ἀνέρας ἀσπιδιώτας·

Νέστωρ οἶος ἔριζεν· ὃ γὰρ προγενέστερος ἦεν·
τῷ δ' ἅμα πεντήκοντα μέλαιναι νῆες ἕποντο.
Αἴας δ' ἐκ Σαλαμῖνος ἄγεν δυοκαίδεκα νῆας,
στῆσε δ' ἄγων ἵν' Ἀθηναίων ἵσταντο φάλαγγες.
Οἳ δ' Ἄργός τ' εἶχον Τίρυνθά τε τειχιόεσσαν
Ἑρμιόνην Ἀσίνην τε, βαθὺν κατὰ κόλπον ἐχούσας,
Τροιζῆν' Ἠϊόνας τε καὶ ἀμπελόεντ' Ἐπίδαυρον,
οἵ τ' ἔχον Αἴγιναν Μάσητά τε κοῦροι Ἀχαιῶν,
τῶν αὖθ' ἡγεμόνευε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης
καὶ Σθένελος, Καπανῆος ἀγακλειτοῦ φίλος υἱός·
τοῖσι δ' ἅμ' Εὐρύαλος τρίτατος κίεν ἰσόθεος φὼς
Μηκιστέος υἱὸς Ταλαϊονίδαο ἄνακτος·
συμπάντων δ' ἡγεῖτο βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·
τοῖσι δ' ἅμ' ὀγδώκοντα μέλαιναι νῆες ἕποντο.
Οἳ δὲ Μυκήνας εἶχον ἐϋκτίμενον πτολίεθρον
ἀφνειόν τε Κόρινθον ἐϋκτιμένας τε Κλεωνάς,
Homerus Epic., Ilias Βι. 7, γρ. 462
— τοῦ δ' ἐπιλήσονται τὸ ἐγὼ καὶ Φοῖβος Ἀπόλλων

— ἥρῳ Λαομέδοντι πολίσσαμεν ἀθλήσαντε.
— Τὸν δὲ μέγ' ὀχθήσας προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·
— ὢ πόποι ἐννοσίγαι' εὐρυσθενές, οἷον ἔειπες.
— ἄλλός κέν τις τοῦτο θεῶν δείσειε νόημα,
— ὃς σέο πολλὸν ἀφαυρότερος χεῖράς τε μένος τε·
— σὸν δ' ἤτοι κλέος ἔσται ὅσον τ' ἐπικίδναται ἠώς.
— ἄγρει μὰν ὅτ' ἂν αὖτε κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ
— οἴχωνται σὺν νηυσὶ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν
— τεῖχος ἀναρρήξας τὸ μὲν εἰς ἅλα πᾶν καταχεῦαι,
— αὖτις δ' ἠϊόνα μεγάλην ψαμάθοισι καλύψαι,
— ὥς κέν τοι μέγα τεῖχος ἀμαλδύνηται Ἀχαιῶν.
— Ὣς οἳ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον,
δύσετο δ' ἠέλιος, τετέλεστο δὲ ἔργον Ἀχαιῶν,
βουφόνεον δὲ κατὰ κλισίας καὶ δόρπον ἕλοντο.
νῆες δ' ἐκ Λήμνοιο παρέσταν οἶνον ἄγουσαι
πολλαί, τὰς προέηκεν Ἰησονίδης Εὔνηος,
τόν ῥ' ἔτεχ' Ὑψιπύλη ὑπ' Ἰήσονι ποιμένι λαῶν.
χωρὶς δ' Ἀτρεΐδῃς Ἀγαμέμνονι καὶ Μενελάῳ
δῶκεν Ἰησονίδης ἀγέμεν μέθυ χίλια μέτρα.
ἔνθεν οἰνίζοντο κάρη κομόωντες Ἀχαιοί,
258
Ηρόδοτος ιστορίες(0016: 001)

“Hérodote. Histoires, 9 vols.”, Ed. Legrand, Ph.–E.
Paris: Les Belles Lettres, 1:1932; 2;1930; 3:1939; 4 (3rd edn.): 1960;
5:1946; 6:1948; 7:1951; 8:1953; 9:1954, Repr. 1:1970; 2:1963; 3:1967;
5:1968; 6:1963; 7:1963; 8:1964; 9:1968.
Βι. 7,τμ. 25, γρ. 10
Ταῦτα μέν νυν οὕτω ἐποίεε, παρεσκευάζετο δὲ καὶ ὅπλα

ἐς τὰς γεφύρας βύβλινά τε καὶ λευκολίνου, ἐπιτάξας
Φοίνιξί τε καὶ Αἰγυπτίοισι, καὶ σιτία τῇ στρατιῇ κατα-
βάλλειν, ἵνα μὴ λιμήνειε ἡ στρατιὴ μηδὲ τὰ ὑποζύγια
ἐλαυνόμενα ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα. Ἀναπυθόμενος δὲ τοὺς
χώρους καταβάλλειν ἐκέλευε ἵνα ἐπιτηδεότατον εἴη, ἄλλον
ἄλλῃ ἀγινέοντας ὁλκάσι τε καὶ πορθμηίοισι ἐκ τῆς Ἀσίης
πανταχόθεν. Τὸν δὲ ὦν πλεῖστον σῖτον ἐς Λευκὴν Ἀκτὴν
καλεομένην τῆς Θρηίκης ἀγίνεον, οἱ δὲ ἐς Τυρόδιζαν τὴν
Περινθίων, οἱ δὲ ἐς Δορίσκον, οἱ δὲ ἐς Ἠιόνα τὴν ἐπὶ
Στρυμόνι, οἱ δὲ ἐς Μακεδονίην διατεταγμένοι.
Ἐν ᾧ δὲ οὗτοι τὸν προκείμενον πόνον ἐργάζοντο, ἐν
τούτῳ ὁ πεζὸς ἅπας συλλελεγμένος ἅμα Ξέρξῃ ἐπορεύετο
ἐς Σάρδις, ἐκ Κριτάλλων ὁρμηθεὶς τῶν ἐν Καππαδοκίῃ·
ἐνθαῦτα γὰρ εἴρητο συλλέγεσθαι πάντα τὸν κατ' ἤπειρον
μέλλοντα ἅμα αὐτῷ Ξέρξῃ πορεύεσθαι στρατόν. Ὃς μέν
νυν τῶν ὑπάρχων στρατὸν κάλλιστα ἐσταλμένον ἀγαγὼν τὰ
προκείμενα παρὰ βασιλέος ἔλαβε δῶρα, οὐκ ἔχω φράσαι·
οὐδὲ γὰρ ἀρχὴν ἐς κρίσιν τούτου πέρι ἐλθόντας οἶδα.
Ηρόδοτος ιστορίεςΒι. 7,τμ. 113, γρ. 4
Παραμειψάμενος δὲ ὁ Ξέρξης τὴν εἰρημένην δεύτερα

τούτων παραμείβετο τείχεα τὰ Πιέρων, τῶν ἑνὶ Φάγρης
ἐστὶ οὔνομα καὶ ἑτέρῳ Πέργαμος. Ταύτῃ μὲν δὴ παρ' αὐτὰ
259
τὰ τείχεα τὴν ὁδὸν ἐποιέετο, ἐκ δεξιῆς χειρὸς τὸ Πάγγαιον

ὄρος ἀπέργων, ἐὸν μέγα τε καὶ ὑψηλόν, ἐν τῷ χρύσεά τε
καὶ ἀργύρεα ἔνι μέταλλα, τὰ νέμονται Πίερές τε καὶ Ὀδό-
μαντοι καὶ μάλιστα Σάτραι. Ὑπεροικέοντας δὲ τὸ Πάγγαιον
πρὸς βορέω ἀνέμου Παίονας Δόβηράς τε καὶ Παιόπλας
παρεξιὼν ἤιε πρὸς ἑσπέρην, ἐς ὃ ἀπίκετο ἐπὶ ποταμόν τε
Στρυμόνα καὶ πόλιν Ἠιόνα, τῆς ἔτι ζωὸς ἐὼν ἦρχε Βόγης,
τοῦ περ ὀλίγῳ πρότερον τούτων λόγον ἐποιεύμην. Ἡ δὲ γῆ
αὕτη ἡ περὶ τὸ Πάγγαιον ὄρος καλέεται Φυλλίς, κατατεί-
νουσα τὰ μὲν πρὸς ἑσπέρην ἐπὶ ποταμὸν Ἀγγίτην ἐκδιδόντα
ἐς τὸν Στρυμόνα, τὰ δὲ πρὸς μεσαμβρίην τείνουσα ἐς αὐτὸν
τὸν Στρυμόνα, ἐς τὸν οἱ μάγοι ἐκαλλιερέοντο σφάζοντες
ἵππους λευκούς. Φαρμακεύσαντες δὲ ταῦτα ἐς τὸν ποταμὸν
καὶ ἄλλα πολλὰ πρὸς τούτοισι, ἐν Ἐννέα Ὁδοῖσι τῇσι Ἠδωνῶν
ἐπορεύοντο κατὰ τὰς γεφύρας, τὸν Στρυμόνα εὑρόντες
τοῦτον καλέεσθαι, τοσούτους ἐν αὐτῷ παῖδάς ...
Ηρόδοτος ιστορίεςΒι. 8,τμ. 96, γρ. 6
οὗτος ἐν τῷ θορύβῳ τούτῳ τῷ περὶ Σαλαμῖνα γινομένῳ τάδε

ἐποίεε· παραλαβὼν πολλοὺς τῶν ὁπλιτέων οἳ παρετετάχατο
παρὰ τὴν ἀκτὴν τῆς Σαλαμινίης χώρης, γένος ἐόντες Ἀθη-
ναῖοι, ἐς τὴν Ψυττάλειαν [νῆσον] ἀπέβησε ἄγων, οἳ τοὺς
Πέρσας τοὺς ἐν τῇ νησῖδι ταύτῃ κατεφόνευσαν πάντας.
Ὡς δὲ ἡ ναυμαχίη διελέλυτο, κατειρύσαντες ἐς τὴν Σαλα-
μῖνα οἱ Ἕλληνες τῶν ναυηγίων ὅσα ταύτῃ ἐτύγχανε ἔτι ἐόντα,
ἕτοιμοι ἦσαν ἐς ἄλλην ναυμαχίην, ἐλπίζοντες τῇσι περιε-
ούσῃσι νηυσὶ ἔτι χρήσεσθαι βασιλέα. Τῶν δὲ ναυηγίων
πολλὰ ὑπολαβὼν ἄνεμος ζέφυρος ἐξέφερε τῆς Ἀττικῆς ἐπὶ
τὴν ἠιόνα τὴν καλεομένην Κωλιάδα, ὥστε ἀποπεπλῆσθαι
τὸν χρησμὸν τόν τε ἄλλον πάντα τὸν περὶ τῆς ναυμαχίης
ταύτης εἰρημένον Βάκιδι καὶ Μουσαίῳ καὶ δὴ καὶ κατὰ τὰ
ναυήγια τὰ ταύτῃ ἐξενειχθέντα τὸ εἰρημένον πολλοῖσι
ἔτεσι πρότερον τούτων ἐν χρησμῷ Λυσιστράτῳ Ἀθηναίῳ
ἀνδρὶ χρησμολόγῳ, τὸ ἐλελήθεε πάντας τοὺς Ἕλληνας·
Οἱ δὲ Πέρσαι ὡς ἐκ τῆς Θρηίκης

260
πορευόμενοι ἀπίκοντο ἐπὶ τὸν πόρον, ἐπειγόμενοι τὸν

Ἑλλήσποντον τῇσι νηυσὶ διέβησαν ἐς Ἄβυδον· τὰς γὰρ
σχεδίας οὐκ εὗρον ἔτι ἐντεταμένας ἀλλ' ὑπὸ χειμῶνος
διαλελυμένας. Ἐνθαῦτα δὲ κατεχόμενοι σιτία τε πλέω ἢ
κατ' ὁδὸν ἐλάγχανον, οὐδένα τε κόσμον ἐμπιπλάμενοι
καὶ ὕδατα μεταβάλλοντες ἀπέθνῃσκον τοῦ στρατοῦ τοῦ
περιεόντος πολλοί. Οἱ δὲ λοιποὶ ἅμα Ξέρξῃ ἀπικνέονται
ἐς Σάρδις.
Ἔστι δὲ καὶ ἄλλος ὅδε λόγος λεγόμενος, ὡς ἐπειδὴ
Ξέρξης ἀπελαύνων ἐξ Ἀθηνέων ἀπίκετο ἐς Ἠιόνα τὴν
ἐπὶ Στρυμόνι, ἐνθεῦτεν οὐκέτι ὁδοιπορίῃσι διεχρᾶτο, ἀλλὰ
τὴν μὲν στρατιὴν Ὑδάρνεϊ ἐπιτρέπει ἀπάγειν ἐς τὸν
Ἑλλήσποντον, αὐτὸς δ' ἐπὶ νεὸς Φοινίσσης ἐπιβὰς ἐκο-
μίζετο ἐς τὴν Ἀσίην. Πλέοντα δέ μιν ἄνεμον Στρυμονίην
ὑπολαβεῖν μέγαν καὶ κυματίην. Καὶ δὴ μᾶλλον γάρ τι
χειμαίνεσθαι, γεμούσης τῆς νεὸς ὥστε ἐπὶ τοῦ καταστρώ-
ματος ἐπεόντων συχνῶν Περσέων τῶν σὺν Ξέρξῃ κομιζο-
μένων, ἐνθαῦτα ἐς δεῖμα πεσόντα τὸν βασιλέα εἰρέσθαι
βώσαντα τὸν κυβερνήτην εἴ τις ἔστι σφι σωτηρίη· καὶ τὸν
εἶπαι· «Δέσποτα, οὐκ ἔστι οὐδεμία,
Ξενοφών Hellenica “Xenophontis opera omnia, vol. 1”, Ed. Marchant,

E.C.Oxford: Clarendon Press, 1900, Repr. 1968.Βι. 1, κεφ. 5,τμ. 16, γρ.
1
μέναις ταῖς ναυσί, μέχρι οὗ ἔφυγον ἀπολέσαντες πεντεκαί-

δεκα τριήρεις. τῶν δὲ ἀνδρῶν οἱ μὲν πλεῖστοι ἐξέφυγον,
οἱ δ' ἐζωγρήθησαν. Λύσανδρος δὲ τάς τε ναῦς ἀναλαβὼν
καὶ τροπαῖον στήσας ἐπὶ τοῦ Νοτίου διέπλευσεν εἰς Ἔφεσον,
οἱ δ' Ἀθηναῖοι εἰς Σάμον. μετὰ δὲ ταῦτα Ἀλκιβιάδης
ἐλθὼν εἰς Σάμον ἀνήχθη ταῖς ναυσὶν ἁπάσαις ἐπὶ τὸν λιμένα
τῶν Ἐφεσίων, καὶ πρὸ τοῦ στόματος παρέταξεν, εἴ τις βού-
λοιτο ναυμαχεῖν. ἐπειδὴ δὲ Λύσανδρος οὐκ ἀντανήγαγε διὰ
τὸ πολλαῖς ναυσὶν ἐλαττοῦσθαι, ἀπέπλευσεν εἰς Σάμον.
Λακεδαιμόνιοι δὲ ὀλίγῳ ὕστερον αἱροῦσι Δελφίνιον καὶ
Ἠιόνα. οἱ δὲ ἐν οἴκῳ Ἀθηναῖοι, ἐπειδὴ ἠγγέλθη ἡ ναυ-
μαχία, χαλεπῶς εἶχον τῷ Ἀλκιβιάδῃ, οἰόμενοι δι' ἀμέλειάν
τε καὶ ἀκράτειαν ἀπολωλεκέναι τὰς ναῦς, καὶ στρατηγοὺς
εἵλοντο ἄλλους δέκα, Κόνωνα, Διομέδοντα, Λέοντα, Περικλέα,
Ἐρασινίδην, Ἀριστοκράτην, Ἀρχέστρατον, Πρωτόμαχον,
Θράσυλλον, Ἀριστογένην. Ἀλκιβιάδης μὲν οὖν πονηρῶς
261
καὶ ἐν τῇ στρατιᾷ φερόμενος, λαβὼν τριήρη μίαν ἀπέπλευσεν

εἰς Χερρόνησον εἰς τὰ ἑαυτοῦ τείχη. μετὰ δὲ ταῦτα Κόνων
ἐκ τῆς Ἄνδρου σὺν αἷς εἶχε ναυσὶν εἴκοσιν ψηφισαμένων
Ἀθηναίων εἰς Σάμον ἔπλευσεν ἐπὶ τὸ ναυτικόν. ἀντὶ δὲ
Κόνωνος εἰς Ἄνδρον ἔπεμψαν Φανοσθένην, τέτταρας ναῦς
Διόδωρος Σικελός Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1–20) (0060: 001)

“Diodori bibliotheca historica, 5 vols., 3rd edn.”, Ed. Vogel, F., Fischer,
K.T. (post I. Bekker & L. Dindorf)Leipzig: Teubner, 1:1888; 2:1890;
3:1893; 4–5:1906, Repr. 1964.Βι. 4, κεφ. 37,τμ. 3, γρ. 1
αὐτῇ υἱὸν Ἀντίοχον ἐγέννησεν. ἐτέκνωσε δὲ καὶ ἐκ

τῆς Δηιανείρας νεωτέρους τοῦ Ὕλλου υἱοὺς δύο,
Γληνέα καὶ Ὁδίτην. τῶν δ' ἐκπεσόντων Δρυόπων οἱ
μὲν εἰς τὴν Εὔβοιαν καταντήσαντες ἔκτισαν πόλιν
Κάρυστον, οἱ δ' εἰς Κύπρον τὴν νῆσον πλεύσαντες
καὶ τοῖς ἐγχωρίοις ἀναμιχθέντες ἐνταῦθα κατῴκησαν,
οἱ δὲ λοιποὶ τῶν Δρυόπων καταφυγόντες ἐπὶ τὸν
Εὐρυσθέα βοηθείας ἔτυχον διὰ τὴν ἔχθραν τὴν
πρὸς Ἡρακλέα· τούτου γὰρ αὐτοῖς συνεργοῦντος
τρεῖς πόλεις ᾤκισαν ἐν Πελοποννήσῳ, Ἀσίνην καὶ
Ἑρμιόνην, ἔτι δ' Ἠιόνα. μετὰ δὲ τὴν Δρυόπων
ἀνάστασιν, πολέμου συνεστῶτος τοῖς Δωριεῦσι τοῖς
τὴν Ἑστιαιῶτιν καλουμένην οἰκοῦσιν, ὧν ἐβασίλευεν
Αἰγίμιος, καὶ τοῖς Λαπίθαις τοῖς περὶ τὸν Ὄλυμπον
ἱδρυμένοις, ὧν ἐδυνάστευε Κόρωνος ὁ Καινέως,
ὑπερεχόντων δὲ τῶν Λαπιθῶν πολὺ ταῖς δυνάμεσιν,
οἱ Δωριεῖς κατέφυγον ἐπὶ τὸν Ἡρακλέα, καὶ σύμ-
μαχον αὐτὸν ἐκάλεσαν ἐπὶ τρίτῳ μέρει τῆς Δωρίδος
χώρας καὶ τῆς βασιλείας· πείσαντες δὲ κοινῇ τὴν
ἐπὶ τοὺς Λαπίθας στρατείαν ἐποιήσαντο. ὁ δ' Ἡρα-
κλῆς ἔχων ἀεὶ τοὺς μεθ' ἑαυτοῦ στρατεύσαντας
Διόδωρος Σικελός Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20) Βι. 11, κεφ. 60,τμ.
2, γρ. 3
καὶ Ζάγκλης πόλιν ἔκτισε Πυξοῦντα.

Ἐπ' ἄρχοντος δ' Ἀθήνησι Δημοτίωνος Ῥωμαῖοι
μὲν ὑπάτους κατέστησαν Πούπλιον Οὐαλέριον Πο-
πλικόλαν καὶ Γάιον Ναύτιον Ῥοῦφον. ἐπὶ δὲ τούτων
Ἀθηναῖοι στρατηγὸν ἑλόμενοι Κίμωνα τὸν Μιλτιά-
δου καὶ δύναμιν ἀξιόλογον παραδόντες, ἐξέπεμψαν
ἐπὶ τὴν παράλιον τῆς Ἀσίας βοηθήσοντα μὲν ταῖς
262
συμμαχούσαις πόλεσιν, ἐλευθερώσοντα δὲ τὰς Περ-

σικαῖς ἔτι φρουραῖς κατεχομένας. οὗτος δὲ παραλα-
βὼν τὸν στόλον ἐν Βυζαντίῳ, καὶ καταπλεύσας ἐπὶ
πόλιν τὴν ὀνομαζομένην Ἠιόνα, ταύτην μὲν Περσῶν
κατεχόντων ἐχειρώσατο, Σκῦρον δὲ Πελασγῶν ἐνοι-
κούντων καὶ Δολόπων ἐξεπολιόρκησε, καὶ κτίστην
Ἀθηναῖον καταστήσας κατεκληρούχησε τὴν χώραν.
μετὰ δὲ ταῦτα μειζόνων πράξεων ἄρξασθαι διανο-
ούμενος, κατέπλευσεν εἰς τὸν Πειραιᾶ, καὶ προς-
λαβόμενος πλείους τριήρεις καὶ τὴν ἄλλην χορηγίαν
ἀξιόλογον παρασκευασάμενος, τότε μὲν ἐξέπλευσεν
ἔχων τριήρεις διακοσίας, ὕστερον δὲ μεταπεμψάμενος
παρὰ τῶν Ἰώνων καὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων τὰς
ἁπάσας εἶχε τριακοσίας.

Βι. 15, κεφ. 42,τμ. 4, γρ. 9
πλωτὰς χώμασιν ἐνέφραττεν. διόπερ οὐκ ἦν ῥᾳδίως

οὔτε ταῖς ναυσὶν εἰσπλέειν οὔτε τοῖς ἱππεῦσι
προσπελάσαι οὔτε τοῖς πεζοῖς προσελθεῖν. οἱ δὲ
περὶ τὸν Φαρνάβαζον στρατηγοί, καταλαβόντες τὸ
Πηλουσιακὸν στόμα θαυμαστῶς ὠχυρωμένον καὶ
στρατιωτῶν πλήθει φυλαττόμενον, τὸ μὲν διὰ
τούτου βιάζεσθαι παντελῶς ἀπεδοκίμασαν, δι' ἑτέ-
ρου δὲ στόματος ἔγνωσαν ποιεῖσθαι τὸν εἴσπλουν.
διὸ πλεύσαντες πελάγιοι πρὸς τὸ μὴ καθορᾶσθαι
τὰς ναῦς ὑπὸ τῶν πολεμίων, κατέπλευσαν πρὸς
στόμα τὸ καλούμενον Μενδήσιον, ἔχον ἠιόνα παρή-
κουσαν ἐφ' ἱκανὸν τόπον. εἰς ταύτην ἀποβάντες
μετὰ στρατιωτῶν τρισχιλίων ὅ τε Φαρνάβαζος καὶ
ὁ Ἰφικράτης προῆγον ἐπὶ τὸ τετειχισμένον ἐπὶ τοῦ
στόματος πολισμάτιον. ἐκβοηθησάντων δὲ τῶν
Αἰγυπτίων ἱππεῦσί τε καὶ πεζοῖς τρισχιλίοις, γενομέ-
νης τε μάχης ἰσχυρᾶς καὶ τοῖς Πέρσαις πολλῶν ἐκ τῶν
νεῶν προσγεγενημένων, κυκλωθέντες οἱ Αἰγύπτιοι,
πολλοὶ μὲν ἀπέθανον, οὐκ ὀλίγοι δ' ἐζωγρήθησαν·
οἱ δὲ περιλειφθέντες εἰς τὴν πόλιν συνεδιώχθησαν.
οἱ δὲ περὶ τὸν Ἰφικράτην συνεισπεσόντες τοῖς
263
Φλάβιος Αρριανός Periplus ponti Euxini

Κεφ. 20,τμ. 1, γρ. 4
ἔνθεν εἰς Λαμπάδα τῆς Ταυρικῆς στάδιοι ἑξακόσιοι.

ἀπὸ δὲ Λαμπάδος εἰς Συμβόλου λιμένα, Ταυρικὸν καὶ
τοῦτον, στάδιοι εἴκοσι καὶ πεντακόσιοι. καὶ ἔνθεν ἐς
Χερρόνησον τῆς Ταυρικῆς ὀγδοήκοντα καὶ ἑκατόν. ἀπὸ
δὲ Χερρονήσου ἐς Κερκινῖτιν στάδιοι ἑξακόσιοι, καὶ ἀπὸ
Κερκινίτιδος ἐς Καλὸν λιμένα, Σκυθικὸν καὶ τοῦτον,
ἄλλοι ἑπτακόσιοι.
ἐκ δὲ Καλοῦ λιμένος ἐς Ταμυράκην τριακόσιοι· ἔσω
δὲ τῆς Ταμυράκης λίμνη ἐστὶν οὐ μεγάλη. καὶ ἔνθεν
εἰς τὰς ἐκροὰς τῆς λίμνης ἄλλοι τριακόσιοι. ἐκ δὲ τῶν
ἐκροῶν τῆς λίμνης ἐς Ἠϊόνας στάδιοι ὀγδοήκοντα καὶ
τριακόσιοι. καὶ ἔνθεν ἐς ποταμὸν Βορυσθένην πεντή-
κοντα καὶ ἑκατόν. κατὰ δὲ τὸν Βορυσθένην ἄνω πλέοντι
πόλις Ἑλλὰς ὄνομα Ὀλβία πεπόλισται. ἀπὸ δὲ Βορυ-
σθένους ἐπὶ νῆσον σμικράν, ἐρήμην καὶ ἀνώνυμον,
στάδιοι ἑξήκοντα. καὶ ἔνθεν εἰς Ὀδησσὸν ὀγδοήκοντα.
ἐν Ὀδησσῷ ὅρμος ναυσίν. ἀπὸ δὲ Ὀδησσοῦ ἔχεται
Ἰστριανῶν λιμήν. στάδιοι ἐς αὐτὸν πεντήκοντα καὶ δια-
κόσιοι. ἐνθένδε ἔχεται Ἰσιακῶν λιμήν. στάδιοι ἐς αὐτὸν
πεντήκοντα. καὶ ἔνθεν εἰς τὸ Ψιλὸν καλούμενον στόμα
τοῦ Ἴστρου διακόσιοι καὶ χίλιοι.
Αίλιος Ηρωδιανός De prosodia catholica (0087: 001)“Grammatici

Graeci, vol. 3.1”, Ed. Lentz, A.Leipzig: Teubner, 1867, Repr. 1965.
Part+τόμ. 3,1, σελ. 92, γρ. 34

λεῖτο. κεκλῆσθαι δὲ Μυρίκην καὶ Ἠιόνα, Ἀμφίπολιν δὲ διὰ τὴν
περίρροιαν τοῦ Στρυμόνος, ὡς Θουκυδίδης τετάρτῃ (c. 102).
ἀκρόπολις.
264
Ἀφροδίτης πόλις. ἔστι καὶ πόλις κατὰ Ἄθριβιν καὶ Αἰθιοπίαν καὶ Θρᾴ
μετὰ τὴν τῶν Ἡρακλειδῶν κάθοδον. κατασχόντες γὰρ

οὗτοι τὴν Πελοπόννησον ἐξέβαλον τοὺς πρότερον κρα-
τοῦντας ὥσθ' οἱ τὸ Ἄργος ἔχοντες εἶχον καὶ τὰς Μυ-
κήνας συντελούσας εἰς ἕν· χρόνοις δ' ὕστερον κατε-
σκάφησαν ὑπ' Ἀργείων ὥστε νῦν μηδ' ἴχνος εὑρίσκε-
σθαι τῆς Μυκηναίων πόλεως. ὅπου δὲ Μυκῆναι τοι-
αῦτα πεπόνθασιν, οὐ δεῖ θαυμάζειν οὐδ' εἴ τινες τῶν
ὑπὸ τῷ Ἄργει καταλεγομένων ἀφανεῖς νῦν εἰσιν. ὁ
μὲν δὴ κατάλογος ἔχει οὕτως “οἳ δ' Ἄργος τ' εἶχον Τί-
“ρυνθά τε τειχιόεσσαν Ἑρμιόνην τ' Ἀσίνην τε, [βα-
“θὺ]ν κατὰ κόλπον ἐχούσας, Τροιζῆν' Ἠιόνας τε καὶ
“ἀμπελόεντ' Ἐπίδαυρον, οἵ τ' ἔχον Αἴγιναν Μάσητά
“τε, κοῦροι Ἀχαιῶν.” τούτων δὲ περὶ μὲν τοῦ Ἄργους
εἴρηται, περὶ δὲ τῶν ἄλλων λεκτέον.
Τῇ μὲν οὖν Τίρυνθι ὁρμητηρίῳ χρήσασθαι δοκεῖ
Προῖτος καὶ τειχίσαι διὰ Κυκλώπων, οὓς ἑπτὰ μὲν εἶ-
ναι καλεῖσθαι δὲ γαστερόχειρας τρεφομένους ἐκ τῆς
τέχνης, ἥκειν δὲ μεταπέμπτους ἐκ Λυκίας· καὶ ἴσως
τὰ σπήλαια τὰ περὶ τὴν Ναυπλίαν
Παυσανίας Ελλάδας περιήγησης (0525: 001)“Pausaniae Graeciae

descriptio, 3 vols.”, Ed. Spiro, F.Leipzig: Teubner, 1903, Repr. 1:1967.
Βι. 8, κεφ. 8,τμ. 9, γρ. 5
ποταμὸν ἀποστρέψας σφίσιν ἐς τὸ τεῖχος ὠμῆς ᾠκοδο-

μημένον τῆς πλίνθου. ἐς μὲν δὴ μηχανημάτων ἐμβο-
λὴν ἀσφάλειαν ἡ πλίνθος παρέχεται μᾶλλον ἢ ὁπόσα
λίθου πεποιημένα ἐστίν· οἱ μὲν γὰρ κατάγνυνταί τε
265
καὶ ἐκπηδῶσιν ἐκ τῶν ἁρμονιῶν, ἡ δὲ πλίνθος ἐκ

μηχανημάτων μὲν οὐχ ὁμοίως πονεῖ, διαλύεται δὲ ὑπὸ
τοῦ ὕδατος οὐχ ἧσσον ἢ ὑπὸ τοῦ ἡλίου κηρός. τοῦτο
οὐκ Ἀγησίπολις τὸ στρατήγημα ἐς τὸ τεῖχος τῶν
Μαντινέων ἐστὶν ὁ συνείς, ἀλλὰ πρότερον ἔτι Κίμωνι
ἐξευρέθη τῷ Μιλτιάδου Βόγην πολιορκοῦντι ἄνδρα
Μῆδον καὶ ὅσοι Περσῶν Ἠιόνα τὴν ἐπὶ Στρυμόνι
εἶχον· Ἀγησίπολις δὲ καθεστηκὸς καὶ ᾀδόμενον ὑπὸ
Ἑλλήνων ἐμιμήσατο. ὡς δὲ εἷλε τὴν Μαντίνειαν, ὀλί-
γον μέν τι κατέλιπεν οἰκεῖσθαι, τὸ πλεῖστον δὲ ἐς
ἔδαφος καταβαλὼν αὐτῆς κατὰ κώμας τοὺς ἀνθρώπους
διῴκισε. Μαντινέας δὲ ἐκ τῶν κωμῶν κατάξειν ἐς τὴν
πατρίδα ἔμελλον Θηβαῖοι μετὰ τὸ ἔργον τὸ ἐν Λεύκ-
τροις. κατελθόντες δὲ οὐ τὰ πάντα ἐγένοντο δίκαιοι·
περιληφθέντες δὲ ἐπικηρυκευόμενοι Λακεδαιμονίοις καὶ
εἰρήνην ἰδίᾳ πρὸς αὐτοὺς ἄνευ τοῦ Ἀρκάδων κοινοῦ
Ephorus Hist., Fragmenta Τόμ. -Jacobyʹ-F 2a,70,F, fragment 191, γρ.

14
περί τε τῆς ν[αυμα]|χίας καὶ τῆς γ̣[εφύρας | προ]ήγγειλε· π[ερὶ μὲν | τῆ]σ̣
ναυ-μαχ[ίας ... | ..].α̣[.......
frg. 2: | ...]ων ἐσπο̣ύ̣δ[̣ ασε· | τίς] δὲ τοσούτοι̣[ς δι|ὰ τ]ῶν ἔργω[ν ....
frg. 3: .]ε[..]ω[..] ἐκ[εῖνον] | μ̣ὲν ὑπὸ τῆς πόλε[ως] | ἠτιμασμένον, τ[ὴν] |
δὲ πόλιν διὰ τ[ὰ]ς ἐ|κείνου πράξε̣[ι]ς τῆς μεγίστης τιμῆς ὑπὸ | τῶν
Ἑλλήνων ἀξι|ωθεῖσαν· ἣ μεγάλην | [ἡγεμονί]αν (?) οἷον τ̣.
frg. 4 – 5: ..... σο]φ̣[ωτάτην καὶ] | [δικαι]οτ̣ά̣[την (?) ... | ....]τα[τ]η[ν] κ̣[αὶ
| χαλεπ]ω-τάτην [γενο|μένη]ν̣ πρὸς ἐκε[ῖνον. | οἱ δ' ὑ]πολαμβάνου[σιν |
ὅτι εἴ]περ ἐβουλή[θη | ἐκδο]ῦναι (?) τὴ̣[ν ἡγε|μονία]ν α̣π̣α̣[....
frg. 6: ε̣ι̣ρ̣η[̣ μεν... ὅθεν] | παρεξ̣[έβ]ημ̣εν· Ἀ[θη]|ναῖοι [δ]ὲ Κ[ί]μωνος | τοῦ
Μιλτιάδου στρα|τηγοῦντος ἐκπλεύ|σαντες ἐκ Βυζαντί|ου μετὰ τῶν
συμμά|χων [Ἠι]όνα τὴν ἐπὶ | Στρ[υμό]νι Περσῶν ἐ|χόν[τω]ν εἷλον καὶ |
[Σκῦρο]ν̣, ἣν ν̣ῆσ̣[ο]ν̣ frg. 7 col. I: ............]τ̣ην | [...........]ν̣ειται | [........].ησ̣
αὐ|[τοῦ γὰρ (?) πρ]ὸς Λυκο|[μήδην τὸν β]α̣σ̣ι̣λ̣έ̣α̣ col. II v. 52 – 55:
wenige buchstaben erhalten frg. 8: παραθ]αλα[ττίων | καλο]υμένω[ν
πόλε|ων ὅς]αι μὲν ἐκ τ[ῆς | Ἑλλά]δος ἦσα[ν
ἀ|πωι]κισμέναι π[αρα]|χρῆμα σ̣υν̣[έπεισε

266
ΒΟΓΗΣ.
Βόγης Ἠϊόνος τῆς ἐπὶ Στρυμόνος ἦρχε δόντος

αὐτῷ τὴν ἀρχὴν μεγάλου βασιλέως. Ἕλληνες ἐπο-
λιόρκουν τὴν Ἠϊόνα, ὁ δὲ Βόγης ἐπὶ μακρὸν ἀντέσχε
τῇ πολιορκίᾳ. ὡς δὲ ἀπηγόρευεν, οὐχ ὑπομένων τὸ
πιστευθὲν ἐκ βασιλέως χωρίον πολεμίοις προέσθαι τῇ
πόλει πῦρ ἐνῆκεν, ὥστε αὐτός τε καὶ γυνὴ καὶ τέκνα
καὶ ἡ πόλις ὁμοῦ συγκατεφλέγησαν.
Certamen Homeri Et Hesiodi, Certamen Homeri et Hesiodi (1252:

002)“Homeri opera, vol. 5”, Ed. Allen, T.W.Oxford: Clarendon Press,
1912, Repr. 1969.Γρ. 291
ἀνδρὸς μὲν στέφανοι παῖδες, πύργοι δὲ πόληος,

ἵπποι δ' αὖ πεδίου κόσμος, νῆες δὲ θαλάσσης,
λαὸς δ' εἰν ἀγορῇσι καθήμενος εἰσοράασθαι.
αἰθομένου δὲ πυρὸς γεραρώτερος οἶκος ἰδέσθαι
ἤματι χειμερίῳ ὁπότ' ἂν νείφῃσι Κρονίων.
ἐκεῖθεν δὲ παραγενόμενος εἰς Κόρινθον ἐρραψῴδει τὰ
ποιήματα. τιμηθεὶς δὲ μεγάλως παραγίνεται εἰς Ἄργος
καὶ λέγει ἐκ τῆς Ἰλιάδος τὰ ἔπη τάδε·
οἳ δ' Ἄργος τ' εἶχον Τίρυνθά τε τειχιόεσσαν
Ἑρμιόνην Ἀσίνην τε, βαθὺν κατὰ κόλπον ἐχούσας,
Τροιζῆν' Ἠιόνας τε καὶ ἀμπελόεντ' Ἐπίδαυρον
νῆσόν τ' Αἴγιναν Μάσητά τε κοῦροι Ἀχαιῶν,
τῶν αὖθ' ἡγεμόνευε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης
Τυδεΐδης οὗ πατρὸς ἔχων μένος Οἰνεΐδαο,
καὶ Σθένελος, Καπανῆος ἀγακλειτοῦ φίλος υἱός·
τοῖσι δ' ἅμ' Εὐρύπυλος τρίτατος κίεν ἰσόθεος φώς,
Μηκιστέως υἱὸς Ταλαϊονίδαο ἄνακτος.
ἐκ πάντων δ' ἡγεῖτο βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης.
τοῖσι δ' ἅμ' ὀγδώκοντα μέλαιναι νῆες ἕποντο·
ἐν δ' ἄνδρες πολέμοιο δαήμονες ἐστιχόωντο
Ἀργέιοι λινοθώρηκες, κέντρα πτολέμοιο.
Himerius Soph., Declamationes et orationes (2051: 001)

“Himerii declamationes et orationes cum deperditarum fragmentis”, Ed.
267
Colonna, A.Rome: Polygraphica, 1951.Oration 6, γρ. 315
μείζονα Ξέρξου τολμήσαντες· ὢ ψυχὰς στοιχείων βεβαιο-

τέρας ἐπιδειξάμενοι· ὢ τοῖς Περσῶν τοξεύμασιν οὐ καλυ-
φθέντες τὸ φρόνημα· ὢ δύο τροπαίοις δεκαετῆ στόλον
ἐλέγξαντες· ὑμεῖς τὸν ἐπὶ πᾶσαν ἰόντα γῆν τε καὶ θάλατταν
ἀγαπητῶς κλέψαι τὴν σωτηρίαν κατηναγκάσατε. ὢ πυθο-
χρήστους μάχας νικήσαντες· ὢ θείαν τὴν Σαλαμῖνα ταῖς
ὑμετέραις ἀρεταῖς ἀνακηρύξαντες· ὢ μόνοι δείξαντες ἀνθρώ-
ποις ἅπασιν, ὅτι πᾶσα χεὶρ ὑπ' ἀρετῆς ἐλέγχεται· ἀλλὰ
γὰρ οὐκ ἔχω τί χρήσομαι. πῶς μὲν ἐπαινέσω τὴν Πλάταιαν;
πῶς δὲ διεξέλθω τὰ κατὰ Μυκάλην τρόπαια; πῶς Σηστόν;
πῶς Ἠιόνα; πῶς τὸ Βυζάντιον; πῶς τὴν παράλιον ἅπασαν;
ἣν ὥσπερ ἄγος καθήραντες οὗτοι σὺν ὅπλοις ἐπῄεσαν,
πανταχόθεν ἐκκόπτοντες τὰ τῆς βαρβαρικῆς δυνάμεως λεί-
ψανα. ἀλλὰ κἂν ταῦτα σιγῇ παρέλθωμεν, κἂν τῆς εἰρήνης
τῆς πρὸς βασιλέα γεγενημένης μνημονεύσομεν, ἣ παντὸς
τροπαίου σεμνοτέραν ἔτι τὴν πόλιν ἐργάζεται. καὶ μάλα
εἰκότως· αἱ μὲν γὰρ καὶ τύχης ἔργον πολλάκις, τὸ δὲ ἑκόντα
συγχωρῆσαι βασιλέα τῇ πόλει ἵππου μὲν δρόμον ἡμέρας
ἀφέξειν θαλάττης ἄνω, εἴσω δὲ Χελιδονέων καὶ Κυανέων μὴ
πέμψειν ὁλκάδα, πῶς οὐ καθαρὰν πανταχόθεν τῇ πόλει
Marcellinus Biogr., Vita Thucydidis (2585: 001)“Thucydidis historiae,

vol. 1”, Ed. Jones, H.S.Oxford: Clarendon Press, 1942, Repr. 1970 (1st
edn. rev.).Section 23, γρ. 6
τετρακοσίων καταστάσεως. ὅτι δὲ μετὰ τὸν θάνατον τιμωρούμενοι τὸν

Ἀντιφῶντα οἱ Ἀθηναῖοι ἔρριψαν ἔξω τῆς πόλεως τὸ σῶμα, σεσιώπηκεν
ὡς διδασκάλῳ χαριζόμενος· [λέγεται γὰρ ὡς ἔρριψαν αὐτοῦ τὸ σῶμα οἱ
Ἀθηναῖοι ὡς αἰτίου τῆς μεταβολῆς τῆς δημοκρατίας.]
οὐκ ἐπολιτεύσατο δ' ὁ συγγραφεὺς γενόμενος ἐν ἡλικίᾳ οὐδὲ
προσῆλθε τῷ βήματι, ἐστρατήγησε δ' ἀρχέκακον ἀρχὴν παραλαβών· ἀπὸ
γὰρ ταύτης φυγαδεύεται.
πεμφθεὶς γὰρ ἐπ' Ἀμφίπολιν Βρασίδου φθάσαντος καὶ προλαβόντος
αὐτὴν ἔσχεν αἰτίαν, καίτοι μὴ πάντα καταστὰς ἀνόνητος Ἀθηναίοις· τῆς
μὲν γὰρ ἁμαρτάνει, Ἠιόνα δὲ τὴν ἐπὶ Στρυμόνι λαμβάνει. ἀλλὰ καὶ
οὕτως τὸ πρῶτον ἀτύχημα εἰς ἁμάρτημα μεταλαβόντες φυγαδεύουσιν
αὐτόν.
γενόμενος δ' ἐν Αἰγίνῃ μετὰ τὴν φυγὴν ὡς ἂν πλουτῶν ἐδάνεισε
268
τὰ πλεῖστα τῶν χρημάτων.

ἀλλὰ κἀκεῖθεν μετῆλθε καὶ διατρίβων ἐν
Σκαπτῇ ὕλῃ ὑπὸ πλατάνῳ ἔγραφεν· μὴ γὰρ δὴ πειθώμεθα Τιμαίῳ
λέγοντι ὡς φυγὼν ᾤκησεν ἐν Ἰταλίᾳ.

vitiis (3023: 002)“Excerpta historica iussu imp. Constantini
Porphyrogeniti confecta, vol. 2: excerpta de virtutibus et vitiis, pts. 1 &
2”, Ed. Büttner–Wobst, T., Roos, A.G.Berlin: Weidmann, 2.1:1906;
2.2:1910.Τόμ. 2, σελ. 25, γρ. 23
τὸν βίον κτησάμενε, τί σε ἐγὼ κακὸν ἢ αὐτὸς ἢ τῶν ἐμῶν τίς

σε προγόνων ἐργάσατο, ἢ σὲ ἢ τῶν σῶν τινα, ὅτι με ἀντ' ἀνδρὸς
ἐποίησας τὸ μηδὲν εἶναι; ἐδόκεές τε θεοὺς λήσειν οἷα ἐμηχανῶ
τότε· οἵ σε ποιήσαντα ἀνόσια, νόμῳ δικαίῳ χρεώμενοι, ὑπήγαγον
ἐς χεῖρας τὰς ἐμάς, ὥστε σε μὴ μέμψασθαι τὴν ἀπ' ἐμέο τοι
ἐσομένην δίκην.” ὡς δέ οἱ ταῦτα ὠνείδισε, ἀχθέντων τῶν παίδων
ἐς ὄψιν ἠναγκάζετο ὁ Πανιώνιος τῶν ἑωυτοῦ παίδων τεσσέρων
ἐόντων τὰ αἰδοῖα ἀποτάμνειν, ἀναγκαζόμενος δὲ ἐποίεε ταῦτα·
αὐτοῦ τε, ὡς ταῦτα ἐργάσατο, οἱ παῖδες ἀναγκαζόμενοι ἀπέταμνον.
Πανιώνιον μέν νυν οὕτω περιῆλθε ἥ τε τίσις καὶ Ἑρμότιμος.
55. Ὅτι ὁ Ξέρξης ἐπεὶ ἀπίκετο ἐπ' Ἠιόνα τὴν ἐπὶ Στρυμόνι,
οὐκέτι ὁδοιπορίῃσι ἐχρῆτο, ἀλλὰ τὴν μὲν στρατιὴν Ὑδάρνει ἐπι-
τρέπει ἀπάγειν ἐπὶ τὸν Ἑλλήσποντον, αὐτὸς δὲ ἐπὶ νεὸς Φοινίς-
σης ἐπιβὰς ἐκομίζετο ἐς τὴν Ἀσίην. πλέοντα δέ μιν ἄνεμον Στρυ-
μονίην ὑπολαβεῖν μέγαν καὶ κυματίην. καὶ δὴ χειμαίνεσθαι γεμού-
σης τῆς νεός, ὥστε ἐπὶ τοῦ καταστρώματος ἐπεόντων συχνῶν
Περσέων τῶν σὺν αὐτῷ κομιζομένων ἐς δεῖμα πεσόντα τὸν βασι-
λέα εἴρεσθαι βώσαντα τὸν κυβερνήτην εἴ τις ἔστι σφι σωτηρίη.
καὶ τὸν εἶπαι· “Δέσποτα, οὐκ ἔστιν οὐδεμία, εἰ μὴ τούτων ἀπαλ-
λαγή τις γένηται τῶν πολλῶν ἐπιβατῶν.” καὶ Ξέρξην λέγεται
ἀκούσαντα ταῦτα εἰπεῖν· “Ἄνδρες Πέρσαι

εἰκὸς δὲ ἦν Ἀθηναίους πρὸς τὸ χρήσιμον ἑαυτῶν ἀπαγγέλλοντας

ψεύδεσθαι καὶ λέγειν πολλάκις ὡς ἡμεῖς ἐνικήσαμεν οὐ νικήσαντας.
δι' ὃ πᾶσι παρεῖχεν, ἐκ τῆς τῶν πολλῶν συμφωνίας θηρώμενος
269
τὴν τῆς ἀληθείας κατάληψιν· τὸ γὰρ σαφὲς ἐξελέγχεται τῇ τῶν

πολλῶν συνᾳδούσῃ συμφωνίᾳ.
3. Ὅτι ὁ Θουκυδίδης οὐκ ἐπολιτεύσατο γενόμενος ἐν ἡλικίᾳ
οὐδὲ προσῆλθε τῷ βήματι, ἐστρατήγησε δὲ ἀρχέκακον ἀρχὴν παρα-
λαβών· ἀπὸ γὰρ ταύτης φυγαδεύεται. πεμφθεὶς γὰρ ἐπ' Ἀμφί-
πολιν Βρασίδου φθάσαντος καὶ προλαβόντος αὐτὴν ἔσχεν αἰτίαν,
καίτοι μὴ πάντα καταστὰς ἀνόνητος Ἀθηναίοις· τῆς μὲν γὰρ
ἁμαρτάνει, Ἠιόνα δὲ τὴν ἐπὶ Στρυμόνι λαμβάνει. ἀλλὰ καὶ οὕτως
τὸ πρῶτον ἀτύχημα εἰς ἁμάρτημα μεταβαλόντες φυγαδεύουσιν
αὐτόν. γενόμενος δὲ ἐν Αἰγίνῃ μετὰ τὴν φυγὴν ὡς ἂν πλουτῶν
ἐδάνεισε τὰ πλεῖστα τῶν χρημάτων. ἀλλὰ κἀκεῖθεν μετῆλθε καὶ
διατρίβων ἐν Σκαπτῇ ὕλῃ ὑπὸ πλατάνῳ ἔγραφεν. ἔγραφε δ' οὐδ'
οὕτως μνησικακῶν τοῖς Ἀθηναίοις, ἀλλὰ φιλαλήθης ὢν καὶ τὰ
ἤθη μέτριος, εἴ γε οὔτε Κλέων παρ' αὐτῷ οὔτε Βρασίδας ὁ τῆς
συμφορᾶς αἴτιος ἀπέλαυσε λοιδορίας, ὡς ἂν τοῦ συγγραφέως
ὀργιζομένου. καίτοι πολλοὶ τοῖς ἰδίοις πάθεσι συνέθεσαν τὰς
ἱστορίας, ἥκιστα μελῆσαν αὐτοῖς τῆς ἀληθείας. Ἡρόδοτος μὲν
γὰρ ὑπεροφθεὶς ὑπὸ Κορινθίων ἀποδρᾶναί φησιν αὐτοὺς τὴν ἐν
Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon (3136: 001)“Iohannis Zonarae

lexicon ex tribus codicibus manuscriptis, 2 vols.”, Ed. Tittmann,
J.A.H.Leipzig: Crusius, 1808, Repr. 1967.Alphabetic letter eta, σελ. 982,
γρ. 4
(Θηλυκόν.)
Ἠϊόνα. αἰγιαλόν. ἡ ὀρθὴ ὁ ἠϊὼν, παρὰ τὸ ἀΐειν,

τὸ ἀκούειν. ὅ ἐστιν ὁ ἐξακουόμενος τοῖς κύμα-
σιν. ἢ παρὰ τὸ καταιονᾶσθαι καὶ βρέχεσθαι
ὑπὸ τῶν κυμάτων. καὶ ἠϊὼν τὸ βάσιμον μέρος
τῆς θαλάσσης. λέγει δὲ τὸν αἰγιαλὸν καὶ τὴν
ὄχθην.
Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon Alphabetic letter eta, σελ. 1000, γρ.

3
Τὸ Η μετὰ τοῦ Ο. (Ἀρσενικόν.)

270
Ἠιόνα. αἰγιαλόν. ᾐὼν, ᾐόνος, ᾐόνα. ἀπὸ τοῦ

αἰωνῶ τὸ βρέχω.
Joannes VI Cantacuzenus, Historiae (3169: 001)“Ioannis Cantacuzeni

eximperatoris historiarum libri iv, 3 vols.”, Ed. Schopen, L.
Bonn: Weber, 1:1828; 2:1831; 3:1832; Corpus scriptorum historiae
Byzantinae.Τόμ. 3, σελ. 115, γρ. 3
εἰς τὴν πολεμίαν ἐμβαλεῖν. τὰ μὲν οὖν κατὰ τὴν ἠπειρῶ-

τιν στρατιὰν εὖ διαθέμενος, ὡς ἐδόκει, ἔπειτα ἀνήγετο ἐν ταῖς
τριήρεσιν. ὁδοῦ δὲ πάρεργον καὶ τῆς Ἠϊόνος πόλεως παρα-
λίου κατὰ τὴν Θρᾴκην, ἣ νῦν Ἀνακτορόπολις καλεῖται, τῶν
τειχῶν ἀπεπειρᾶτο, ἧς ἦρχεν Ἀλέξιός τις ἐκ Βιθυνίας ὡρ-
μημένος ἐκ κώμης τινὸς Βελικώμης προσαγορευομένης· ὃς
κατὰ τὸν τοῦ πολέμου χρόνον Ἀποκαύκῳ τῷ μεγάλῳ δουκὶ
ἐμισθοφόρησεν οὐκ ὀλίγον χρόνον μονήρους ἄρχων λῃστρικῆς,
ὕστερον δὲ μετὰ τὴν ἐκείνου τελευτὴν τοῖς ἄλλοις ὁμοίως καὶ
αὐτὸς διὰ τὴν ἀναρχίαν ἐπὶ νεωτερισμοὺς χωρήσας, οὐ τὴν
Ἠϊόνα μόνον δὴ ταύτην ἑαυτῷ περιεποίησε κρατήσας, ἀλλὰ
καὶ Χριστούπολιν ἐκάκου, ὅσα δυνατὰ, καὶ Θασίοις καὶ Λη-
μνίοις λυπηρὸς ἦν, πάντα ὑφ' ἑαυτῷ βουλόμενος ποιεῖσθαι
καὶ τῆς Ῥωμαίων ἡγεμονίας ἀποτέμνειν. δι' ἃ ὁ βασιλεὺς
καταπλέων ἐπέθετο τῇ Ἠϊόνι, καὶ τειχομαχίας ἐπὶ δύο καὶ
τρισὶν ἡμέραις ἐποιήσατο, καὶ τῶν μὲν τειχῶν ἥττων ὤφθη,
τῶν περὶ Ἀλέξιον ἀμυνομένων κραταιῶς· πλοῖα μέντοι, ὅσα
ἦν, καὶ μονήρεις πειρατικὰς, ἃς αὐτὸς ἐχρῆτο πρὸς λῃστείας,
πάντα ἀνάλωσε πυρί. ἔτι δὲ αὐτῷ περὶ ἐκεῖνα διατρίβοντι
τὰ μέρη ἠγγέλλετο, ὡς ἡ κατὰ συμμαχίαν ἀφικνουμένη ἀνα-
στρέψειε στρατιὰ Περσῶν. ἐδόκει μὲν οὖν τότε τοῖς πολλοῖς

271

πολίτης.
Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (Ε – Ω) (4040: 030)

“Φωτίου τοῦ πατριάρχου λέξεων συναγωγή, pts. 1–2”, Ed. Porson, R.
Cambridge: Cambridge University Press, 1822.Alphabetic letter eta, Σελ.
64, γρ. 14
Ἠϊόεντι: καλὸν, αἰγιαλὸν ἔχοντι.

Ἠϊόνα: αἰγιαλόν· ὄχθον.
Ἥκειν: ἀντὶ τοῦ ἥκων.
Ἤκειν: τὸ ἐώκειν ἐπὶ γʹ προσώπου· οὕτως Ἀριστο-
φάνης.
Ἠκαιρεῖσθε: ἐκωλύεσθε· καιρὸν οὐκ εἴχετε.
Ἧκεν: ἐφῆκεν.
Ἠκέσατο: ἰάσατο· ἐθεράπευσεν.
Ἠκιδωμένος: ἀκίδας ἔχων.
Ἠκισμένους: ἠφανισμένους.
Ἥκιστα: οὐδαμῶς· οὐχ ἧττον· καὶ Λιβάνιος φησίν·
εἴ τινα ἄλλον τρόπον ὃν ἥκιστα ὤφθη μετελθών·
Eustathius Philol., Scr. Eccl., Commentarii ad Homeri Iliadem (4083:

001)“Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis commentarii ad Homeri
Iliadem pertinentes, vols. 1–4”, Ed. van der Valk, M.Leiden: Brill,
1:1971; 2:1976; 3:1979; 4:1987.Τόμ. 1, σελ. 403, γρ. 26
στρατιωτικῶν ὀνομάτων φασὶν οἱ Σχολιασταί, ὅτι τοῖς παλαιοῖς σφόδρα

ἔμελε
τῶν πολεμικῶν. καὶ ταῦτα μὲν ἐν τούτοις. (v. 496) Ἡ δὲ Ὑρία χώρα ἐστὶ
πλησίον Αὐλίδος κατὰ τοὺς παλαιούς. ἦν δέ ποτε καὶ πολείδιον. ταύτην ὁ
272
κτίσας Ὑριεὺς ἐκαλεῖτο, πολίτης δὲ αὐτῆς Ὑριάτης. Ὑρία δέ, φασί, καὶ ἡ
κατὰ Ἰσαυρίαν Σελεύκεια. ἔστι δὲ Ὑρία καὶ περὶ Ἰαπυγίαν Καλαβρικὴ
πόλις,
Κρητῶν κτίσμα, ἡ λεγομένη καὶ Ὕριον οὐδετέρως, ὡς ἐν τοῖς τοῦ
Περιηγητοῦ
δηλοῦται. ὁ δὲ Στράβων λέγει, ὅτι Ὑρία τῆς Ταναγραίας πρότερον,
ὕστερον
δὲ Θηβαΐδος, ὅπου ὁ Ὑριεὺς καὶ ἡ τοῦ Ὠρίωνος μεμύθευται γέννησις.
κεῖται
δὲ ἐγγὺς Αὐλίδος, κτίσμα δέ ἐστι Νυκτέως. Συνεχῶς δέ, φασί, λέγει τοὺς
τόπους ἐνταῦθα, ὡς κεῖνται, καθὰ καὶ ἐν τῷ «οἳ δ' Ἄργος εἶχον, Τίρυνθά
τε»
καὶ ἑξῆς ἕως τοῦ «Ἠϊόνας τε». ἀλλαχοῦ δὲ οὐχ' ὡσαύτως τῇ τάξει
χρᾶται.
Ἰστέον δὲ ὅτι τοῦ ποιητοῦ εἰπόντος «οἵ θ' Ὑρίην ἐνέμοντο» τινὲς οὐ
σύνδεσμον
ἐνόησαν ἐνταῦθα τὸν τε, ἀλλὰ Θυρίην πόλιν ὑπέλαβον εἶναι. οὐκ εὖ δέ,
ὥς φασιν
οἱ παλαιοί· ἀπὸ γὰρ Ὑριέως γενομένη οὐκ ἂν ἔχῃ τὸ θ, ἀλλὰ τὸ
συνδετικὸν ταῦ.
οἱ δ' αὐτοὶ παράγουσι καὶ χρῆσιν Ἡσιόδου ταύτην βοηθοῦσαν τῇ δίχα τοῦ
θ
γραφῇ· «ἣν δίη Ὑρίη Βοιωτίης τρέφε κούρην». Ἡ δὲ Αὐλὶς ἀντιπέραν
μὲν
Εὐβοίας κεῖται φυλάσσουσα μέχρι καὶ νῦν τὸ ὄνομα.

Τόμ. 1, σελ. 440, γρ. 11
περὶ τῆς ῥηθείσης νήσου λέγεται. Σαλαμὶν νῆσος πρὸς τῇ Ἀττικῇ μῆκος
ἑβδο-
μήκοντα ἢ ὀγδοήκοντα σταδίων, ἔχουσα πόλιν ὁμώνυμον. ἐκλήθη δέ
ποτε καὶ
Πιτυοῦσσα ἀπὸ φυτῶν. ταύτην ἔχουσιν Ἀθηναῖοι σκηψάμενοι τὴν
ἀνωτέρω
ῥηθεῖσαν Ὁμηρικὴν δῆθεν μαρτυρίαν. (v. 558) [Φάλαγγας δὲ οὐ μόνον
στρατι-
ωτικάς τινας παρατάξεις οἴδαμεν, ὡς πολλαχοῦ φανεῖται, ὅθεν πέπαικται
καὶ τὸ «λοπάδων παρατεταγμένη φάλαγξ», ἀλλὰ καὶ ζωΰφια ὑπὸ ὀρόφοις
ἀραχνώμενα, ὧν καὶ ἡ κωμῳδία μέμνηται. Ἔτι δὲ καὶ τὰ ὑποτιθέμενα
ἑλκο-
μέναις ναυσίν, ὥς που καὶ ἀλλαχοῦ παρεδηλώθη· ὧν χρῆσις καὶ παρὰ
273
Ἀθηναίῳ
ἐν τῷ «φάλαγγας ἐπικαρσίας» καὶ ἐν τῷ «ἡδράσθη τὸ πλοῖον ἀσφαλῶς
ἐπὶ
φαλάγγων».] (v. 559 – 68) Ὅτι «οἳ Ἄργος εἶχον Τίρυνθά τε τειχιόεσσαν,
Ἑρμιόνην Ἀσίνην τε βαθὺν κατὰ κόλπον ἐχούσαν, Τροιζῆνα, Ἠϊόνας τε
καὶ
ἀμπελόεντ' Ἐπίδαυρον· οἵ τ' ἔχον Αἴγιναν Μάσητά τε»· τούτων Διομήδης
ἡγεμόνευε καὶ Σθένελος Καπανέως υἱὸς καὶ Εὐρύαλος ὁ Μηκιστέως·
συμπάντων
δὲ ἡγεῖτο Διομήδης· «τοῖσι δ' ἅμ' ὀγδώκοντα μέλαιναι νῆες ἕποντο».
[Ἰστέον
δ' ὡς οὐκ ἀπήλλακται τῆς Ὁμηρικῆς ποικιλίας οὐδὲ τὰ ῥηθέντα, ἐν οἷς
τὸν μὲν
Διομήδην ἀγενεαλόγητον ἀφεὶς ἀγαθὸν μόνον δὶς προσεῖπε, τὸν δὲ
Σθένελον
φίλον υἱὸν Καπανέως φράσας τὸν πατέρα ἐπῄνεσεν, ἀγακλυτὸν ἐκεῖνον
εἰπών·

Τόμ. 1, σελ. 442, γρ. 24
οἶνον, ὃς λέγεται, φησίν, ἀγόνους ποιεῖν τοὺς πίνοντας, λέγων καὶ περί
που τὴν
Ἀχαΐαν ἀμπέλου τι γένος εἶναι, ἀφ' ἧς οἶνος ἐκθλίβεται ποιῶν ἐξαμβλοῦν
τὰς
ἐγκύμονας γυναῖκας· κἂν τῶν βοτρύων δέ, φησί, φάγωσιν, ἐξαμβλοῦσι.
Σημείωσαι δὲ ὅτι τινὰ τῶν παλαιῶν ἀντιγράφων Τροίζηνα
προπαροξυτόνως
ἔγραψαν, οἷς καὶ Ἡρωδιανὸς συνηγορεῖ ἐν τῷ Περὶ ταχυτῆτος καὶ
δηϊοτῆτος
εἰπών, ὡς ἡ Δωρὶς καὶ Αἰολὶς διάλεκτος οὐδέποτε κατὰ γενικὴν περιτ-
τοσύλλαβον τὸ ἦτα μετατιθέασιν εἰς ἄλφα, εἰ μὴ βαρύνοιτο· Ἕλλην
Ἕλλαν,
Τροίζην Τροίζαν· ποιμήν δὲ καὶ λιμήν οὐκ ἂν ἐροῦσι διὰ τοῦ ἄλφα, ἐπεὶ
ὀξυτονεῖται· ἐπὶ μέντοι μονοσυλλάβων μετατιθέασι τὸ σφήξ καὶ μήν,
σφὰξ λέγοντες
καὶ μάν. σεσημείωαι, φησί, τὸ ἐσθάς ὀξυνόμενον καὶ διὰ τοῦ α λεγόμενον
παρὰ Πινδάρῳ ἐν Πυθιονίκαις.] Τὰς δὲ Ἠϊόνας οὐχ' εὕρομεν πάνυ
περιλαλουμένας. ἑνικῶς δὲ Ἠϊὼν λέγεται πόλις Χερρονησία παρὰ
Θουκυδίδῃ. ἔστι δὲ καὶ Στρυμονική. λέγεται δὲ καὶ ἑτέρα Ἠϊὼν Πιερική.
ἰστέον δὲ ὅτι τὰ παλαιὰ Σχόλια καὶ τὰς Ὁμηρικὰς ταύτας Ἠϊόνας
ἑνικῶς λεγομένας οἴδασιν, ὡς δηλοῖ
274
ὁ εἰπών, ὅτι· ἡ δ' Ἠϊὼν οὐκ οἰκεῖται. τινὲς δὲ οἴονται αὐτὴν εἶναι τὴν
Καλαύριαν· φασὶ γάρ, ὅτι ἀοίκητός ἐστιν ἡ Ἠϊὼν νομιζομένη παρά τινων
ἡ Καλαύρια νῆσος εἶναι, περὶ ἧς ἐν τοῖς τοῦ Περιηγητοῦ δηλοῦται. ὁ
Στράβων δέ φησιν, ὅτι Ἠϊόνες κώμη τις, ἣν ἐρημώσαντες Μυκηναῖοι ἢ
Ἀθηναῖοι ναύσταθμον ἐποιήσαντο. Ἐπίδαυρος δὲ θηλυκῶς μὲν λέγεται
κατὰ τὸν τὰ Ἐθνικὰ γράψαντα, εἰπόντα, ὅτι τὸ «ἀμπελόεντα Ἐπίδαυρον»
μετὰ ἀρσενικοῦ ἐπιθέτου θηλυκόν

Τόμ. 1, σελ. 443, γρ. 1
ἔγραψαν, οἷς καὶ Ἡρωδιανὸς συνηγορεῖ ἐν τῷ Περὶ ταχυτῆτος καὶ

δηϊοτῆτος
εἰπών, ὡς ἡ Δωρὶς καὶ Αἰολὶς διάλεκτος οὐδέποτε κατὰ γενικὴν περιτ-
τοσύλλαβον τὸ ἦτα μετατιθέασιν εἰς ἄλφα, εἰ μὴ βαρύνοιτο· Ἕλλην
Ἕλλαν,
Τροίζην Τροίζαν· ποιμήν δὲ καὶ λιμήν οὐκ ἂν ἐροῦσι διὰ τοῦ ἄλφα, ἐπεὶ
ὀξυτο-
νεῖται· ἐπὶ μέντοι μονοσυλλάβων μετατιθέασι τὸ σφήξ καὶ μήν, σφὰξ
λέγοντες
καὶ μάν. σεσημείωται, φησί, τὸ ἐσθάς ὀξυνόμενον καὶ διὰ τοῦ α
λεγόμενον παρὰ
Πινδάρῳ ἐν Πυθιονίκαις.] Τὰς δὲ Ἠϊόνας οὐχ' εὕρομεν πάνυ
περιλαλουμένας.
ἑνικῶς δὲ Ἠϊὼν λέγεται πόλις Χερρονησία παρὰ Θουκυδίδῃ. ἔστι δὲ καὶ
Στρυμονική. λέγεται δὲ καὶ ἑτέρα Ἠϊὼν Πιερική. ἰστέον δὲ ὅτι τὰ
παλαιὰ
Σχόλια καὶ τὰς Ὁμηρικὰς ταύτας Ἠϊόνας ἑνικῶς λεγομένας οἴδασιν, ὡς
δηλοῖ
ὁ εἰπών, ὅτι· ἡ δ' Ἠϊὼν οὐκ οἰκεῖται. τινὲς δὲ οἴονται αὐτὴν εἶναι τὴν
Καλαύ-
ριαν· φασὶ γάρ, ὅτι ἀοίκητός ἐστιν ἡ Ἠϊὼν νομιζομένη παρά τινων ἡ
Καλαύρια
νῆσος εἶναι, περὶ ἧς ἐν τοῖς τοῦ Περιηγητοῦ δηλοῦται. ὁ Στράβων δέ
φησιν,
ὅτι Ἠϊόνες κώμη τις, ἣν ἐρημώσαντες Μυκηναῖοι ἢ Ἀθηναῖοι
ναύσταθμον
ἐποιήσαντο. Ἐπίδαυρος δὲ θηλυκῶς μὲν λέγεται κατὰ τὸν τὰ Ἐθνικὰ
γράψαντα,
εἰπόντα, ὅτι τὸ «ἀμπελόεντα Ἐπίδαυρον» μετὰ ἀρσενικοῦ ἐπιθέτου
θηλυκόν
ἐστιν, ὡς καὶ τὸ «ψολόεντος ἐχίδνης» παρὰ Νικάνδρῳ καὶ τὸ
275
«ἠμαθόεντος
Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ζείδωρος –

ὦμαι) (4098: 002)“Etymologicum Graecae linguae Gudianum et alia
grammaticorum scripta e codicibus manuscriptis nunc primum edita”,
Ed. Sturz, F.W.Leipzig: Weigel, 1818, Repr. 1973.Alphabetic entry eta,
σελ. 238, γρ. 52
Ἤθεος, ὁ ἄπειρος γάμου, ἢ νεώτερος ἐτῶν ιδ.

Ἦθος, σημαίνει τὸν τρόπον. γίνεται παρὰ τὸ ἔθος,
κατ' ἔκτασιν τοῦ ε εἰς η. ἢ ἀπὸ τοῦ ἵημι ἥσω. ἥσω
γὰρ ἐγὼ ἀφ' οὗ καὶ αἱ κατὰ μέρος ἐκπέμπονται πράξεις.
Ἠθικὰ, διότι εἰς ἤθη λέγεται ἀνθρώπου τουτ'ἔστιν οὐ
θελικὰ κατορθώματα.
Ἤϊε ἐπορεύετο, ἐκ τοῦ εἶμι τὸ πορεύομαι, ὁ μέσος πα-
ρακείμενος εἴα, τὸ τρίτον εἶε, καὶ ἐν διαλύσει ἔϊε, καὶ
τροπῇ τοῦ ε εἰς η ἤϊε. δύναται εἶναι καὶ παρατατι-
κός· καὶ εἰς τὸ, ὁ δ' ἤϊε.
Ἠϊόνα καὶ ᾐόνα, αἰγιαλὸν ἢ ὄχθην. οὕτω γὰρ καλεῖ-
ται ὁ παραθαλάσσιος καὶ ὁδεύσιμος τόπος. παρὰ τὸ
ἰέναι.
Ἠϊὼν, ὁ αἰγιαλὸς· ἤτοι ὅτι ἀκούομεν ἐκεῖ τῶν κυμά-
των, ἀπὸ τοῦ. ἰέναι ἀρασσομένων, οἷον, ἀϊόνα ἀντὶ
τοῦ ᾐόνα Δωρικῶς, παρὰ τὴν ἀπόρευτον θάλασσαν,
μέχρι γὰρ αὐτοῦ ἴησιν ἡ θάλασσα. τάχα δὲ ἀπὸ τοῦ
ἀονᾷν λέγουσιν ἐπὶ τοῦ καταντλεῖν, ἀήονα εἰκότως.
μέμνηται δὲ τοῦ ἀονᾷν καὶ Ἱπποκράτης καὶ εἰς τὸ αἱ-
ματόεσσα.
Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum (4099: 001)

“Etymologicum magnum”, Ed. Gaisford, T.Oxford: Oxford University
Press, 1848, Repr. 1967.Kallierges σελ. 423, γρ. 3
Ἐκ τοῦ ἀΐω οὖν γίνεται ἠϊὼν, ἡ ἐξακουομένη τοῖς

κύμασιν· οἷον,
Ἠϊόνες βοόωσιν ἐρευγομένης ἁλὸς ἔξω.
Ἢ παρὰ τὸ καταιονᾶσθαι παρὰ τῶν κυμάτων,
276
τουτέστι καταντλεῖσθαι καὶ καταβρέχεσθαι· αἰονή-

ματα δὲ τὰ καταντλήματα φασὶν οἱ Ἀττικοί. Ἢ
παρὰ τὸ ἴω, ἐφ' ᾧ ἐστιν ἰέναι ἐξ ἁλὸς, ἢ εἰσιέναι.
Λυκόφρων,
Ἵππων φριμαγμὸν ἠϊόνες δεδεγμένοι.
Ἢ παρὰ τὸ εἴω ῥῆμα, εἰς ὃν προτρέχει ἡ θάλασσα.
Ἢ ἠϊόνας, τοὺς μὴ πετρώδεις, ἀλλὰ τοὺς διοδευο-
μένους, δι' ὧν ἐστιν εὐχερῶς ἵεσθαι. Ἠϊὼν οὖν τὸ
βάσιμον μέρος τῆς θαλάσσης. Λέγονται καὶ τὰ
ὑποκάτω τῶν ὀφθαλμῶν, διὰ τὸ δι' αὐτῶν φέρεσθαι
τὰ δάκρυα, ὡς καὶ τὰ τῶν αἰγιαλῶν κύματα.
Ἠϊόεις: Ὁ καλὰς ἠϊόνας ἔχων· οἷον,
ἐπὶ ἠϊόεντι Σκαμάνδρῳ.
Τουτέστιν ἐπὶ τῷ αἰγιαλοὺς καὶ ὄχθας ἔχοντι
ποταμῷ. Παρὰ τῆς ἠϊόνος γενικῆς γίνεται ἠϊονόεις·
καὶ κατὰ συγκοπὴν, ἠϊόεις· γίνεται γὰρ καὶ ἀπὸ τῆς
εἰς ΟΣ γενικῆς, ὡς ὕδατος ὑδατόεις, ὑδατοέσσας.
Σχόλια στον Αισχίνην (5009: 001)“Aeschinis orationes”, Ed. Schultz,

F.Leipzig: Teubner, 1865, Repr. 1973.Oration 2, scholion 31, γρ. 11
τὰ ψηφίσματα] ὅτι οἱ μὲν πρόγονοι αὐτοῦ ἀεὶ ἔγραφον

BFgim.
Τιμόθεος ἐπιστρατεύσας ἡττήθη ἐπὶ Καλλιμήδους ἄρχοντος.
277


BFgim.


278

Φίλανδρον, οἱ δὲ Κίασον, οἱ δὲ Θῆλον, Δημοφῶντι δὲ ἐκ Φυλ-
λίδος Ἀμφίπολιν καὶ Ἀκάμαντα υἱόν φασι γενέσθαι.

Βι. of Iliad 2, verse 561b, γρ. of scholion 1
τὸ δυοκαίδεκα ὑφ' ἓν ἀναγνωστέον. καὶ ἔστι ποιητικὴ ἡ

χρῆσις. b(BCE3)
ex. (Did. ?) στῆσε δ' ἄγων, ἵν' Ἀθηναίων ἵσταντο φάλαγγες:
γράφει δὲ καὶ τὸν Σόλωνος λόγον, ὥς τινες, παραλόγως, τὸ ἵν' Ἀθη-
ναίων ἵσταντο· ἐν γὰρ τῇ πρώτῃ οὐκ †εἶχε ποιήσει† τοῦτο, ἀλλ'
ἡ ἀκολουθία οὕτως, “οἳ δ' Ἄργος τ' εἶχον” (Β 559). b(BCE3)
ex. οἳ δ' Ἄργος τ' εἶχον: ἀπὸ Ἄργου τοῦ Διὸς καὶ Νιόβης
τῆς Φορωνέως. διὰ δὲ τὸ πρῶτον ᾠκίσθαι πρότερον ἐτάχθη τῶν ὑπὸ
Ἀγαμέμνονα. ἀφ' οὗ καὶ πάντας Ἕλληνας Ἀργείους καλεῖ. b(BCE3)
D Τροιζῆν': ἀπὸ Τροιζῆνος τοῦ Πέλοπος. b(BCE3)
ex. Ἠϊόνας: *** λέγουσι δὲ τὴν Καλαυρίαν εἶναι. b

Βι. of Iliad 2, verse 696b, γρ. of scholion 4
Hrd. Φυλάκην: βαρυτονητέον τὸ Φυλάκην πρὸς ἀντι-

διαστολὴν τοῦ ὀξυνομένου. Aint
ex. Φυλάκην: εἷς τῶν Αἰολιδῶν ὁ Δηΐων, οὗ Φύλακος,
ἀφ' οὗ ἡ Φυλάκη, οὗ *** Ποίας καὶ Ἴφικλος, οὗ Πρωτεσίλαος. b
(BCE3)
Ariston. Δήμητρος τέμενος: ὅτι οὐ τὸν “Πύρασον” (Β 695) λέ-
γει Δήμητρος τέμενος, ἀλλὰ πόλις ἐστὶ Δημήτρειον καλουμένη. A
Nic. Δήμητρος τέμενος: τοῦτο καὶ τῶν ἐπάνω καὶ τῶν ἑξῆς
χωριστέον· ἡ Δημήτρειον γὰρ πόλις καθ' ἑαυτήν ἐστιν. ἀσυνδέτως δὲ
ἐξενήνεκται ὡς καὶ ἐπάνω “Ἑρμιόνην †Ἄσην† τε” (Β 560), “Τροι-
ζῆνα Ἠϊόνας τε” (Β 561)· ἡ γὰρ Ἑρμιόνη καὶ ἡ Τροιζὴν ἀσύνδετα.
279
οἱ δὲ πρὸς τὰ ἐπάνω συνάπτουσιν, ἵν' ὁ Πύρασος (cf. Β 695) λέ-

γηται Δήμητρος τέμενος δι' εὐκαρπίαν, κακῶς. A
Ariston. | D ἀγχίαλόν τ' Ἀντρῶνα: ὅτι Ζηνόδοτος γράφει
“ἀγχιάλην τ' Ἀντρῶνα”. καὶ εἰ θηλυκῶς δὲ λέγεται ἡ Ἀντρών,
κοινόν ἐστι τὸ ὄνομα, ὁ ἀγχίαλος καὶ ἡ ἀγχίαλος. | διάφοροι δὲ καὶ
ἄριστοι ὄνοι – παρῆλθεν τὸ Ἀντρώνιος ὄνος. A
Hrd. ἔχεν κάτα {γαῖα μέλαινα}: εἰ συντάσσεται τῷ ἔχεν,
δῆλον ὅτι καὶ ἀναστρέφεται. πρόδηλον δὲ ὅτι συντάσσεται, ἐν οἷς
φησιν ἐν ἄλλοις “τοὺς δ' ἤδη κάτεχεν φυσίζοος αἶα” (Γ 243). A
ἀναστρεπτέον τὴν κατά πρὸς τὸ εἶχεν
Σχόλια στον Όμηρο Ιλιάδα (= D scholia) (5026: 017)“Homeri Ilias, 2

vols.”, Ed. Heyne, C.G.Oxford: Oxford University Press, 1834.Βι. of
Iliad 2, verse 561, γρ. of scholion 2
ρυνθα. Πόλιν Ἄργους. Τειχιόεσσαν.

Τὴν καλῶς τετειχισμένην. ἐπεὶ δοκεῖ
ὑπὸ Κυκλώπων τετειχίσθαι.
Ἑρμιόνην, Ἀσίνην τε. Πόλεις τοῦ Ἄργους.
Ἔστι δὲ ἡ Ἑρμιόνη ἱερὰ Περσεφόνης.
Βαθὺν κατὰ κόλπον ἐχούσας. Τὰς βα-
θὺν κατεχούσας κόλπον. Κόλπος δέ ἐστι
θάλασσα ὑπὸ ἀκρωτηρίων περιεχομένη.
Τροιζῆνα. Τροιζὴν, ἀπὸ Τροιζῆνος
υἱοῦ Πέλοπος. Ἠϊόνας τε. Οἱ παλαιοὶ ἑνικῶς. Ἀμπελόεντα.
Πολυάμπελον,
οἰνοφόρον. Ἐπίδαυρον. Πόλιν Ἄργους,
ἐν τοῖς παραθαλασσίοις μέρεσι κειμένην.
Αἴγιναν. Νῆσον πρὸ τῆς Ἀττικῆς.
Ἐκαλεῖτο δὲ πρότερον Οἰνώνη. ὕστερον
δὲ Αἴγινα, ἀπὸ Αἰγίνης, τῆς Ἀσωποῦ μὲν
θυγατρὸς, Αἰακοῦ δὲ μητρός.
Σχόλια στον Θουκιδίδην (scholia vetera et recentiora) (5039: 001)

“Scholia in Thucydidem ad optimos codices collata”, Ed. Hude, K.
Leipzig: Teubner, 1927, Repr. 1973.Βι. 1, κεφ. 98,τμ. 1, γρ. 2
280
ἔγραψα: οὐχ ὅτι ἤδη ἔγραψεν, ἀλλ' ὅτι γέγραπται, εἰ καὶ μήπω
εἴρηται μέχρι τούτου ἡ παρεκβολὴ τῆς διηγήσεως τῶν προϋπαρξάν-
των. τὴν ἐκβολήν: τὴν παράβασιν ἢ μετάβασιν fʃ τὴν
ἐκτροπήν. τοῖς πρὸ ἐμοῦ: ἱστοροῦσι. ἐκλιπὲς ἦν: εἰάθη
παρ' ἐκείνοις. τοῦτο τὸ χωρίον: τὸ τῆς πεντηκονταετίας
ABFMc2 τὰ πρὸ τῶν Μηδικῶν Ἑλληνικά: τὰ Τρωικὰ
καὶ Ἀμαζονικὰ καὶ Θρᾳκικὰ καὶ ἄλλα ABFGMc2 ξυνετί-
θεσαν: συνέγραψαν. κατέστη: ἐγένετο.
πρῶτον μέν: σημείωσαι· ἐκεῖ συναπτέον εἰς τὸ
τοσάδε ἐπῆλθον πρῶτον μέν c1 Ἠιόνα: ἰστέον ὅτι δύο
Ἠιόνες εἰσὶν ἐν τῇ Θράκῃ, ἀλλ' ἡ μὲν λιμὴν τῆς Ἀμφιπόλεώς
ἐστι, περὶ ἧς νῦν λέγει, ἡ δὲ ἄλλη πόλις. Λυκόφρων (417)·
τὸν μὲν γὰρ Ἠιὼν Στρυμόνος Βισαλτία Στρυμόνι: Στρυμὼν ποταμὸς
Θρᾴκης
Σούδα λεξικόν (9010: 001)“Suidae lexicon, 4 vols.”, Ed. Adler, A.

Leipzig: Teubner, 1.1:1928; 1.2:1931; 1.3:1933; 1.4:1935, Repr.
1.1:1971; 1.2:1967; 1.3:1967; 1.4:1971; Lexicographi Graeci 1.1–1.4.
Alphabetic letter eta, entry 141, γρ. 1
Ἠϊόεντι: καλὸν αἰγιαλὸν ἔχοντι.

Ἠϊόεις: ὁ αἰγιαλός.
Ἤϊον: τὸ εἰς ὁδὸν βρῶμα.
Ἠϊόνα: αἰγιαλόν, ὄχθην.
Ἠϊονεύς: ὄνομα κύριον.
Ἠϊών: ὁ αἰγιαλός.
Ἠΐων: ἀχύρων. Ὅμηρος· ὡς δ' ἄνεμος ζαὴς ἠΐων θημῶνα
τινάξει. καὶ Βάβριος· οὔπω καιρός ἐστιν ἤϊα λύειν.
Μυρίκη
Αίλιος Ηρωδιανός De prosodia catholica Part+τόμ. 3,1, σελ. 92, γρ.

34

281

Ἀφροδίτης πόλις. ἔστι καὶ πόλις κατὰ Ἄθριβιν καὶ Αἰθιοπίαν καὶ
Θρᾴκης...

πολίτης.
282
ταῖος Ἀσίᾳ. Ἀρτεμίδωρος δὲ χωρίον αὐτήν φησι. ὁ νησιώτης

Μυοννήσιος.
Μυοῦς, πόλις Ἰωνίας, ὡς Φίλων καὶ Ἀπολλόδωρος ἐν
αʹ χρονικῶν. Στράβων ιβʹ “τὸ περὶ Μαγνησίαν καὶ Μυοῦντα”.
τὸ ἐθνικὸν Μυούσιος.
Μύρα, πόλις Λυκίας, ἀπὸ μύρων ἢ ἀπὸ Μύρωνος ἢ
ἀπὸ Μύρου ποταμοῦ παραρρέοντος. ἄμεινον δὲ τὸ πρῶτον.
λέγεται καὶ θηλυκῶς καὶ οὐδετέρως. τὸ ἐθνικὸν Μυρεύς.
Μυργέται, ἔθνος Σκυθικόν. Ἑκαταῖος Εὐρώπῃ. ἔν τισι
δὲ τῶν Ἡρωδιανοῦ γράφεται διὰ γ [Γυργ]ετῶν, κακῶς.
Μυρίκη, νῆσος ἐν τῇ Ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ. Μαρκιανὸς ἐν
περίπλῳ αὐτῆς.
Μυρίανδρος, πόλις Συρίας πρὸς τῇ Φοινίκῃ. Ξενοφῶν
ἐν πρώτῳ ἀναβάσεως. τὸ κτητικὸν Μυριανδρικὸς κόλπος.
Μυρικοῦς, πόλις καταντικρὺ Τενέδου καὶ Λέσβου τῆς
Τροίας. Ἑκαταῖος “ἐς Μυρικόεντα τῆς Τρωικῆς”. οἱ πολῖται
Μυρικούσιοι.
Μύρινα, πόλις ἐν Λήμνῳ. Ἑκαταῖος Εὐρώπῃ. ἔστι
καὶ τῆς Αἰολίδος ἄλλη. ἀπὸ Μυρίνης ἀμφότεραι ἢ ἀπὸ Μυ-
ρίνου. τὸ ἐθνικὸν Μυριναῖος, Μυριναία δὲ ἐπὶ τῆς χώρας,
καὶ οὐδετέρως Μυριναῖον.
Ζωίλος Αμφιπολίτης Ομηρομάστιξ
Galenus Med., De methodo medendi libri xiv “Claudii Galeni opera

omnia, vol. 10”, Ed. Kühn, C.G.Leipzig: Knobloch, 1825, Repr. 1965.
Τόμ. 10, σελ. 19, γρ. 4
Ἀλλ' ἴσως ὑπενόησε τοῦτ' αὐτῷ τιμὴν

γενήσεσθαι καὶ μνήμης ἀφορμὴν, εἰ λοιδορησάμενος τοῖς
ἀρίστοις ἀνδράσιν ἀναγκάσειεν ἡμᾶς ἀντιλέγειν αὐτῷ. ἀλλ'
οὕτω γε καὶ Ζωΐλος ἔνδοξος τὴν Ὁμήρου μαστίζων εἰκόνα
καὶ Σαλμωνεὺς τὸν Δία μιμούμενος καὶ ἄλλο πλῆθος οὐκ
ὀλίγον ἐπιτρίπτων ἀνθρώπων, ἢ τοὺς βελτίονας οὐκ αἰδου-
μένων, ἢ καὶ τοῖς θεοῖς αὐτοῖς λοιδορουμένων. ἀλλ' οὐκ
ἀγαθὴν οὗτοί γε δόξαν ὑπελίποντο σφῶν αὐτῶν, οὐδὲ ζηλοῖ
νοῦν ἔχων ἀνὴρ οὐδεὶς οὔτε τὸν Ὁμηρομάστιγα Ζωΐλον
283
οὔτε τὸν παραπλῆγα Σαλμωνέα, καίτοι τοῖς μὲν φιλολοιδό-

ροις ζηλωτὸς ὁ Ζωΐλος, τοῖς δ' ἱεροσύλοις ὁ Σαλμωνεύς.
ἀλλὰ τί τοῦτο; καὶ γὰρ οἱ βαλαντιοτόμοι τὰ τῶν βαλαντιο-
τόμων ζηλοῦσι καὶ οἱ προδόται τὰ τῶν προδοτῶν καὶ οὐ-
δείς ἐστιν ἁπλῶς ἄνθρωπος ὃς οὐκ ἂν σχοίη χορὸν οἰκεῖον
ἐν ᾧ στεφθήσεται. καὶ εἴπερ ἔγραψε Θεσσαλὸς ὡς ἐν μαγεί-
ροις καὶ βαφεῦσι καὶ ἐριουργοῖς καὶ σκυτοτόμοις καὶ ὑφάν-
ταις τε καὶ κναφεῦσιν ἀγωνιζόμενος, ἀποίσεται τὴν νίκην καὶ
καθ' Ἱπποκράτους καὶ οὐδεὶς ἂν ἡμῶν ἀντεῖπεν· ἐπεὶ δὲ
πάντας ἀνθρώπους καθίζει δικαστὰς, ἐκ τῶν πάντων δ' ἐστὶ
Porphyrius Phil., Quaestionum Homericarum ad Iliadem ertinentium

reliquiae (2034: 014)“Porphyrii quaestionum Homericarum ad Iliadem
pertinentium reliquiae, fasc. 1 & 2”, Ed. Schrader, H.Leipzig: Teubner,
1:1880; 2:1882.Iliad βι. 10,τμ. 274, γρ. 1

Ζωίλος ὁ κληθεὶς Ὁμηρομάστιξ γένει μὲν ἦν Ἀμφιπολίτης
τοῦ δὲ Ἰσοκρατικοῦ διδασκαλείου, ὃς ἔγραψε τὰ καθ' Ὁμήρου γυμνασίας
ἕνεκα, εἰωθότων καὶ τῶν ῥητόρων ἐν τοῖς ποιηταῖς γυμνάζεσθαι. οὗτος
Pseudo-Zonaras Lexicogr., Lexicon (3136: 001)“Iohannis Zonarae

lexicon ex tribus codicibus manuscriptis, 2 vols.”, Ed. Tittmann, J.A.H.
Leipzig: Crusius, 1808, Repr. 1967.Alphabetic letter zeta, σελ. 963, γρ.
19
284
Τὸ Ζ μετὰ τοῦ Ω. (Ἀρσενικόν.)

Ζωΐλος. οὗτος Ἀμφιπολίτης ἐστί· πόλις δὲ Μακεδονίας Ἀμφίπολις.
οὗτος ὁ Ζωΐλος ἐπεκλήθη
ἡ βασιλεία οὐκ ἐκλείψει διαπαντός. ὅπερ μέ-
χρι νῦν πεφύλακται παρ' αὐτοῖς.]
Eustathius Philol., Scr. Eccl., Commentarii ad Homeri Iliadem (4083:

001)“Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis commentarii ad Homeri
Iliadem pertinentes, vols. 1–4”, Ed. van der Valk, M.Leiden: Brill,
1:1971; 2:1976; 3:1979; 4:1987.Τόμ. 2, σελ. 3, γρ. 13
(v. 4 – 7) Ὅτι φωσφόρον, ὡς καὶ ἐν ἄλλοις εἴρηται, ὁ μῦθος λέγει τὴν

Ἀθηνᾶν,
ὡς τῆς φρονήσεως οὔσης τοιαύτης. διὸ καὶ ἐν Ὀδυσσείᾳ νύκτωρ λύχνον
ἔχουσα
προοδεύει τοῦ Ὀδυσσέως καὶ τοῦ Τηλεμάχου, καὶ ἐνταῦθα «δαῖέ οἱ»,
τουτέστιν
ἀνέκαιε τῷ Διομήδει, «ἐκ κόρυθός τε καὶ ἀσπίδος ἀκάματον πῦρ», ὅ
ἐστιν ἀκο-
πίατον, ἀκατάπαυστον, «ἀστέρ' ὀπωρινῷ ἐναλίγκιον, ὅς τε μάλιστα
λαμπρὸν
παμφαίνῃσι λελουμένος Ὠκεανοῖο», ἵνα καὶ οὕτως ἔκδηλος, ὡς εἴρηται, ὁ
Διομήδης ἐν ἅπασιν Ἀργείοις γένηται, ἤγουν τῶν Ἀργείων ἐκδηλότατος
πάντων. τὰ γὰρ πρὸ τούτου ἐπεσκοτεῖτο οἷον ὑπὸ τῆς Ἀχιλλέως ἀρετῆς.
ἢ καὶ διότι ἐν τῷ φθάσαντι χρόνῳ τὴν Θρᾴκην ἐγεώργει, ὥς τινες
ἱστοροῦσι,
καὶ οὐκ ἦν ἐμφιλοχωρῶν τῷ πολέμῳ, ὡς ἂν εἴη διάδηλος καὶ λαμπρὸς καὶ
ἐκφανέστατος. Τὸν δὲ Ὁμηρομάστιγα Ἐφέσιον Ζωΐλον μεμφόμενον τῷ
ποιητῇ τούτου τοῦ πυρός, ὃ κατέφλεξεν ἄν, ὡς αὐτὸς λέγει, τὸν ἥρωα,
καταρ-
ραπιστέον, εἴγε σπουδάζων τὴν φαντασίαν εἰς ἀλήθειαν ἕλκει καὶ οὐδὲ
285
Ὁμήρου
ἀκούει, πῦρ μὲν εἰπόντος, εἶτα ἑαυτὸν ἐφερμηνεύοντος καὶ τρόπον τινὰ
λέγοντος, ὅτι οὐ πυρὶ φλέγοντι ἀλλ' ἀστέρι ἐῴκει λαμπρὸν παμφαίνοντι.

(4083: 003)“Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis commentarii ad
Homeri Odysseam, 2 vols. in 1”, Ed. Stallbaum, G.Leipzig: Weigel,
1:1825; 2:1826, Repr. 1970.Τόμ. 1, σελ. 301, γρ. 29
λίμαχος θηλύτατον πεδίον λέγει, τὸ πολύγονον. (Vers. 325.) Δωτῆρες δὲ

ἐάων, ἀντὶ τοῦ ἀγαθῶν,
περὶ οὗ σαφῶς ἀλλαχοῦ δεδήλωται ποιητικοῦ ὄντος καὶ οὐκ εὐχρήστου
πεζογράφοις ῥήτορσιν. Ὅρα δὲ
τὸ δοτῆρες ἐκτεῖνον τὸ ω τῆς ἀρχούσης καὶ ἐνταῦθα καθ' ὁμοιότητα τοῦ,
δῶτορ ἑάων. οἱ δέ γε μεθ'
Ὅμηρον συστέλλουσι μὲν τὸ δοτήρ. τὸ δὲ δῶτορ ἐκτείνουσιν ἐν ταῖς
παραληγούσαις. (Vers. 326.)
Τὸ δὲ ἄσβεστος γέλως, ἔχει θεραπείαν διὰ τὴν ἐν τοῖς γελῶσι θερμότητα.
(Vers. 329.) Τὸ δὲ οὐκ ἀρετᾷ
κακὰ ἔργα κατὰ τοὺς παλαιοὺς, ἀντὶ τοῦ οὐκ ἀρετὴν καὶ εὐσθένειαν
ἄγουσιν. ἵνα γίνηται τὸ ἀρετᾶν ἐκ
τῆς κατὰ ἀνδρίαν ἀρετῆς. οὗ πρὸς σαφήνειαν ἐπῆκται καὶ τὸ, κιχάνει τοι
βραδὺς ὠκύν. ὡς τοῦ ὠκέος
Ἄρεος ἀπολέσαντος τὸ κατ' ἀρετὴν εὐσθενὲς διὰ κακουργίαν. καὶ πρὸς
ἔνδειξιν τοῦ τοιούτου καθολικοῦ
γνωμικοῦ ἐπήγαγε μερικὸν συνήθως τὸ, ὡς καὶ νῦν Ἥφαιστος ἐὼν
βραδὺς εἷλε τὸν ὠκύτατον Ἄρην.
Τῷ δὲ ἀρετᾷ, σύστοιχον καὶ τὸ ἀρετῶσι δὲ λαοὶ ὑπ' αὐτοῦ. δῆλον δὲ καὶ
ὡς τὸ ἀρεταίνειν ἐκ τοῦ τοιού-
του ἀρετᾶν παράγεται. Ἰστέον δὲ ὡς τῶν τινες ὁμηρομαστίγων, ἔφασαν
πρὸς τὸ, οὐκ ἀρετᾶ κακὰ
ἔργα, ὅτι καί τις οὐκ οἶδεν ὡς ἡ ἀρέτη οὐκ ἔστι κακία. πρὸς οὓς δίχα τῶν
ἀνωτέρω ῥηθέντων ἔστιν
εἰπεῖν καὶ ὅτι τὸ λεγόμενόν ἐστιν, ὡς οὐκ ἀρετᾷ ὅ ἐστιν οὐκ εὐδαιμονίζει
τινὰ τὰ κακὰ ἔργα. ὡς καὶ
τὸ, ἀρετῶσι δὲ λαοὶ, ἀντὶ τοῦ εὐδαιμόνως ζῶσιν. οὐδὲν γὰρ ἡ εὐδαιμονία
ἕτερον ἀλλ' ἢ συγκρότησις
ἀρετῶν. Πρὸς δὲ τὸ κιχάνει βραδὺς ὠκὺν, ἐτέθη καὶ παροιμία τὸ, ἔστι καὶ
χωλῷ δρόμος, πρὸς ὁμοιό-
τητα τοῦ, ἔνεστι καὶ μύρμηκι χόλος.

Τόμ. 1, σελ. 321, γρ. 45
286
πλέονες καὶ ἀρείους, Ἤπειρον ναίοντες. (Vers. 49.) οὓς καὶ δεικνύων
πῶς ἦσαν ἀρείους, φησὶν ἐπαι-
νετικῶς. ἐπιστάμενοι μὲν ἀφ' ἵππων ἀνδράσι μάρνασθαι, καὶ ὅθι χρὴ
πεζὸν ἐόντα. (Vers. 51.) ὧν
καὶ τὸ πλῆθος ἐμφαίνων δηλῶν δὲ καὶ τὴν τῆς πολεμικῆς ἐπικουρίας
ὥραν, ἐπιφέρει. ἦλθον ἔπειθ'
ὅσα φύλλα καὶ ἄνθεα γίνεται ἦρος ἢ ὥρῃ τῇ τοῦ ἔαρος δηλαδὴ ὡς
πολλαχοῦ κεῖται, (Vers. 52.) ἠέριοι
τουτέστιν ὀρθρινοὶ, ὡς καὶ ἡ Ἰλιὰς δηλοῖ. ἐν ᾗ καὶ ἡ τῶν φύλλων καὶ
ἀνθέων ἐῤῥέθη παραβολή. καὶ
τότε δή φησι κακὴ Διὸς αἶσα παρέστη ἡμῖν αἰνομόροισιν ἵν' ἄλγεα πολλὰ
πάθωμεν. στησάμενοι δ' ἐμά-
χοντο μάχην παρὰ νηυσί. βάλλον δ' ἀλλήλους χαλκήρεσιν ἐγχείῃσι.
(Vers. 56.) καὶ ἕως μὲν καὶ εἰς
μεσημβρίαν ἀλεξόμενοι μένομεν πλέονάς περ ἐόντας. ἦμος δ' Ἠέλιος
μετενίσσετο βουλυτόνδε, καὶ τότε
δὴ Κίκονες (Vers. 59.) κλῖναν δαμάσαντες Ἀχαιοὺς, ὅ ἐστιν εἰς φυγὴν
ἐτρέψαντο. ἓξ δ' ἀφ' ἑκάστης
νηὸς (Vers. 60.) ἑταῖροι ὤλοντο, οἱ δ' ἄλλοι φύγομεν θάνατόν τε μόρον
τε. ἐνταῦθα δ' ἐπιφύεται
Ζωΐλος ὁ ὁμηρομάστιξ, λέγων, ἀπιθάνως ἴσους ἀφ' ἑκάστης ἀπολέσθαι
νηὸς καθάπερ ἐξ ἐπιτάγμα-
τος. οἱ δὲ λύοντες ἀντιλέγουσιν αὐτῷ πιθανῶς ἐκ τοῦ ἀποτελέσματος, ὡς
ἐλλογηθέντων τῶν ἀπολω-
λότων ταῖς ὅλαις ναυσί. καὶ ἀπὸ τοῦ πρῴην ἀριθμοῦ ἐπιλειπόντων μιᾷ
ἑκάστῃ ἀνὰ ἓξ ἀνδρῶν. εἶτα
εἰπὼν Ὀδυσσεὺς ὡς ἔνθεν δὲ προτέρω πλέομεν, προστίθησι καὶ ὅτι οὐδ'
ἄρα μοι αἱ νῆες ἀπέπλεον πρίν
τινα τῶν (Vers. 65.) δειλῶν ἑτάρων τρὶς ἕκαστον ἀΰσαι, οἳ θάνον ἐν
Κικόνων πεδίῳ. ἔθος δὲ ἦν,
φασὶ, τὰς τῶν ἐπὶ ξένης ἀπολλυμένων ψυχὰς ἀνακαλεῖν τρεῖς τοὺς ἔτι
περιλειπομένους καὶ οὕτως ἀπιέναι.
Scholia In Lucianum, Scholia in Lucianum (scholia vetera et recentiora

Arethae) (5029: 001)“Scholia in Lucianum”, Ed. Rabe, H.
Leipzig: Teubner, 1906, Repr. 1971.Lucianic work 50,τμ. 24, γρ. 1
σύγκρισις τῶν πρωτοτύπων ἐκπιπτούσας πάντως γε καὶ

ἄλλως μὲν ἀλλὰ καὶ ὡς τὰ ἄψυχα τῶν ἐμψύχων καὶ τὰ
ἐν χρώμασι τῶν ἀληθινῶν. ~ φ
287
λέοντι ἐοικέναι κτλ.] σημείωσαι. ~ V

ὀξυηκοώτερον*] σημείωσαι, ὅτι Μελάμπους ὀξυήκοος. ~
VR. Addit R: Λυγκεὺς δὲ ὀξυδερκέστερος. ~
καὶ τὸν Φινέα κτλ.] σημείωσαι. ~ V
συβώτου καλύβης κτλ.] σημείωσαι. ~ V
οὐ θεαῖς – δημιουργήμασι λίθου κτλ.] ᾤμην λαθεῖν
σε τοῦτο τὸν λογογράφον. ~ ὁ μαστίξαι τολμήσας – ὀβελῶν]
Ὁμηρομάστιξ Ζηνόδοτος ἐπεκλήθη ὀβελίσας καὶ ἀθετήσας πολλὰ τῶν
Ὁμήρου ἐπῶν. ~
Σούδα λεξικόν (9010: 001)“Suidae lexicon, 4 vols.”, Ed. Adler, A.

Leipzig: Teubner, 1.1:1928; 1.2:1931; 1.3:1933; 1.4:1935, Repr.
1.1:1971; 1.2:1967; 1.3:1967; 1.4:1971; Lexicographi Graeci 1.1–1.4.
Alphabetic letter zeta, entry 130, γρ. 2

Ζωμάλμη: ὄνομα κύριον. ἦν δὲ Θασία.
Αμφιπολίτης
Διογένης Λαέρτιος Βίοι φιλοσόφων Βι. 3, secti 46, γρ. 6

288
Φοῖβος ἔφυσε βροτοῖς Ἀσκληπιὸν ἠδὲ Πλάτωνα,

τὸν μὲν ἵνα ψυχήν, τὸν δ' ἵνα σῶμα σάοι.
δαισάμενος δὲ γάμον πόλιν ἤλυθεν, ἥν ποθ' ἑαυτῷ
ἔκτισε καὶ δαπέδῳ Ζηνὸς ἐνιδρύσατο.
καὶ τὰ μὲν ἐπιγγράμματα ταῦτα.
Μαθηταὶ δ' αὐτοῦ Σπεύσιππος Ἀθηναῖος, Ξενοκράτης Καλχη-
δόνιος, Ἀριστοτέλης Σταγειρίτης, Φίλιππος Ὀπούντιος, Ἑστιαῖος
Περίνθιος, Δίων Συρακόσιος, Ἄμυκλος Ἡρακλεώτης, Ἔραστος
καὶ Κορίσκος Σκήψιοι, Τιμόλαος Κυζικηνός, Εὐαίων Λαμψα-
κηνός, Πύθων καὶ Ἡρακλείδης Αἴνιοι, Ἱπποθάλης καὶ Κάλλιππος
Ἀθηναῖοι, Δημήτριος Ἀμφιπολίτης, Ἡρακλείδης Ποντικὸς καὶ
ἄλλοι πλείους, σὺν οἷς καὶ γυναῖκες δύο Λασθένεια Μαντινικὴ
καὶ Ἀξιοθέα Φλειασία, ἣ καὶ ἀνδρεῖα ἠμπίσχετο, ὥς φησι
Δικαίαρχος (Wehrli I, fg. 44). ἔνιοι δὲ καὶ Θεόφραστον ἀκοῦσαί
φασιν αὐτοῦ· καὶ Ὑπερίδην τὸν ῥήτορα Χαμαιλέων (fg. 37
Koepke) φησὶ καὶ Λυκοῦργον. ὁμοίως Πολέμων (FHG III. 117)
ἱστορεῖ. καὶ Δημοσθένην Σαβῖνος λέγει Μνησίστρατον. Θάσιον
παρατιθέμενος ἐν δʹ Μελετητικῆς ὕλης. καὶ εἰκός ἐστι.
Φιλοπλάτωνι δέ σοι δικαίως ὑπαρχούσῃ καὶ παρ' ὁντινοῦν
τὰ τοῦ φιλοσόφου δόγματα φιλοτίμως ζητούσῃ ἀναγκαῖον ἡγησά-
μην ὑπογράψαι καὶ τὴν φύσιν τῶν λόγων καὶ τὴν τάξιν τῶν
Πλούταρχος Quaestiones convivales (612c-748d) Stephanus σελ.

677,τμ. E, γρ. 10
ἔφη τοὺς μὲν ἐνιαυτοὺς ἀρχαϊκῶς ‘ὥρους’ λέγεσθαι,

τὸ δὲ ζα μέγαθος εἰωθέναι σημαίνειν· ὅθεν τὸν πο-
λυετῆ καὶ παλαιὸν οἶνον ὑπὸ τοῦ Ἀχιλλέως ζωρὸν ὠνο-
μάσθαι.
Ἐγὼ δ' ἀνεμίμνησκον αὐτούς, ὅτι τῷ ‘ζωρότερον’
τὸ θερμὸν ἔνιοι σημαίνεσθαι λέγουσι τῷ δὲ θερμοτέρῳ
τὸ τάχιον· ὥσπερ ἡμεῖς ἐγκελευόμεθα πολλάκις τοῖς δια-
κονοῦσι θερμότερον ἅπτεσθαι τῆς διακονίας. ἀλλὰ μει-
ρακιώδη τὴν φιλοτιμίαν αὐτῶν ἀπέφαινον, δεδιότων ὁμο-
λογεῖν ἀκρατότερον εἰρῆσθαι τὸ ζωρότερον, ὡς ἐν ἀτόπῳ
τινὶ τοῦ Ἀχιλλέως ἐσομένου· καθάπερ ὁ Ἀμφιπολίτης
Ζωίλος ὑπελάμβανεν, ἀγνοῶν ὅτι πρῶτον μὲν ὁ Ἀχιλλεὺς
τὸν Φοίνικα καὶ τὸν Ὀδυσσέα πρεσβυτέρους ὄντας εἰδὼς
οὐχ ὑδαρεῖ χαίροντας ἀλλ' ἀκρατοτέρῳ, καθάπερ οἱ
ἄλλοι γέροντες, ἐπιτεῖναι κελεύει τὴν κρᾶσιν. ἔπειτα
Χείρωνος ὢν μαθητὴς καὶ τῆς περὶ τὸ σῶμα διαίτης οὐκ
ἄπειρος ἐλογίζετο δήπουθεν, ὅτι τοῖς ἀργοῦσι καὶ σχο-
λάζουσι παρὰ τὸ εἰωθὸς σώμασιν ἀνειμένη καὶ μαλα-
289
κωτέρα κρᾶσις ἁρμόζει· | καὶ γὰρ τοῖς ἵπποις ἐμβάλλει

(Β 776) μετὰ τῶν ἄλλων χορτασμάτων ...
λιν, ὡς ἐδόκει, ὄπισθεν. καὶ οἱ μὲν Ἕλληνες στραφέντες

παρεσκευάζοντο ὡς ταύτῃ προσιόντος καὶ δεξόμενοι, ὁ δὲ
βασιλεὺς ταύτῃ μὲν οὐκ ἦγεν, ᾗ δὲ παρῆλθεν ἔξω τοῦ εὐω-
νύμου κέρατος ταύτῃ καὶ ἀπῆγεν, ἀναλαβὼν καὶ τοὺς ἐν τῇ
μάχῃ πρὸς τοὺς Ἕλληνας αὐτομολήσαντας καὶ Τισσαφέρνην
καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ. ὁ γὰρ Τισσαφέρνης ἐν τῇ πρώτῃ
συνόδῳ οὐκ ἔφυγεν, ἀλλὰ διήλασε παρὰ τὸν ποταμὸν κατὰ
τοὺς Ἕλληνας πελταστάς· διελαύνων δὲ κατέκανε μὲν οὐ-
δένα, διαστάντες δ' οἱ Ἕλληνες ἔπαιον καὶ ἠκόντιζον αὐτούς·
Ἐπισθένης δὲ Ἀμφιπολίτης ἦρχε τῶν πελταστῶν καὶ
ἐλέγετο φρόνιμος γενέσθαι. ὁ δ' οὖν Τισσαφέρνης ὡς
στρατόπεδον ἀφικόμενος τὸ τῶν Ἑλλήνων ἐκεῖ συντυγχάνει
βασιλεῖ, καὶ ὁμοῦ δὴ πάλιν συνταξάμενοι ἐπορεύοντο. ἐπεὶ
δ' ἦσαν κατὰ τὸ εὐώνυμον τῶν Ἑλλήνων κέρας, ἔδεισαν οἱ
Ἕλληνες μὴ προσάγοιεν πρὸς τὸ κέρας καὶ περιπτύξαντες
ἀμφοτέρωθεν αὐτοὺς κατακόψειαν· καὶ ἐδόκει αὐτοῖς ἀνα-
πτύσσειν τὸ κέρας καὶ ποιήσασθαι ὄπισθεν τὸν ποταμόν.
ἐν ᾧ δὲ ταῦτα ἐβουλεύοντο, καὶ δὴ βασιλεὺς παραμειψά-
μενος εἰς τὸ αὐτὸ σχῆμα κατέστησεν ἀντίαν τὴν φάλαγγα
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ Ἰλιακῆς προσῳδίας Part+τόμ. 3,2, pa 24, γρ. 5
129. δῷσι πόλιν Τροΐην: οὕτως Ἀρίσταρχος τρισυλλάβως καὶ

ἐνθάδε καὶ ἐν τῇ Λ τῆς Ὀδυσσείας (510) «ἤτοι ὅτ' ἀμφὶ πόλιν Τροΐην
φραζοίμεθα». καὶ ἐπείσθη αὐτῷ ἡ παράδοσις. ἔστι δὲ καὶ τὸ τῆς χρήσεως
τῆς Ὁμηρικῆς ἰδίωμα παραφυλάξαι οὕτως, ὡς ὅτι εἴ που λέγει τὸ
Τροία δισυλλάβως, οὐδέποτε ἐπιφέρει τὸ πόλις, οἷον «εἰσόκε περ Τροίην
διαπέρσομεν» (Il. Ι 46) καὶ «ἔνθα κεν ὑψίπυλον Τροίην ἕλον υἷες»
(Il. Π 698). καὶ «Τροίῃ ἐν εὐρείῃ» (Il. Ω 256) καὶ ἀλλαχοῦ. ἐπὶ μέντοι
τούτων τῶν δύο ὁμοιοπτώτως ἐπήνεγκε τὸ πόλιν τῷ Τροΐην· «δῷσι
πόλιν Τροΐην» καὶ τὸ «ἤτοι ἀμφὶ πόλιν Τροΐην» (Od. λ 510). ταῦτα
ὁ Ἡρωδιανός. A.
δῷσι: Ζωΐλος ὁ Ἀμφιπολίτης καὶ Χρύσιππος ὁ Στωϊκὸς σολοικί-
ζειν οἴονται τὸν ποιητήν, ἀντὶ ἑνικοῦ πληθυντικῷ χρησάμενον ῥήματι·
τὸ γὰρ δῷσί φασι πληθυντικόν. ἀγνοοῦσι δέ· ἔστι γὰρ τὸ δῷ ἑνικὸν
290
ἐπεκτεταμένον, ὡς τὸ λέγῃ λέγῃσι, φέρῃ φέρῃσι. τοιοῦτόν ἐστι καὶ

τὸ ἐν Ὀδυσσείᾳ (α 168) τὸ «φῇσιν ἐλεύσεσθαι» καὶ τὸ «εἰσόκε μοι
μάλα πάντα πατὴρ ἀποδῷσιν ἕεδνα» (Od. θ 318). κἀνταῦθα γὰρ ἀποδῷ·
διὸ καὶ τὸ ι ἔχει προσκείμενον μέμνηται αὐτοῦ κἀν τῇ ὀρθογραφίᾳ
Ἡρωδιανός. A.
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ ὀρθογραφίας Part+τόμ. 3,2, σελ. 419, γρ. 2
οἱ γὰρ τὸν Ἀπόλλωνα Ἀπέλλωνα εἰπόντες καὶ τὸν ἀνδροφόνον ἀν-

δρεφόνον, οὗτοι καὶ τὸν ἁλοτρίβανον ἁλετρίβανον εἴποιεν ἄν.
E. M. 137, 1: ὥσπερ ἀπὸ τοῦ ἁλοτρίβανον γίνεται ἁλετρίβανον
τροπῇ τοῦ ο εἰς ε, οὕτω καὶ ἀπὸ τοῦ ἀργοφόντης γίνεται ἀργεφόντης
καὶ πλεονασμῷ τοῦ ι ἀργειφόντης. Δίδυμος δὲ διὰ τοῦ ι γράφει,
λέγει γάρ, ὥσπερ ἀπὸ τοῦ αρι ἐπιτατικοῦ γίνεται ἀριδείκετος, οὕτω
τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ ἀπὸ τοῦ αρι γίνεται ἀριφόντης καὶ πλεονασμῷ
τοῦ γ ἀργιφόντης.
E. M. 436, 56: ἠρήκαμεν· ἤρημεν διὰ τοῦ η γράφεται. Ἡρωδια-
νὸς περὶ παθῶν.
σάμενον ῥήματι. τὸ γὰρ δῷσι φασὶ πληθυντικόν. ἀγνοοῦσι δέ· ἔστι
γὰρ τὸ δῷ ἑνικὸν ἐπεκτεταμένον, ὡς τὸ λέγῃ λέγῃσι, φέρῃ φέρῃσι·
τοιοῦτόν ἐστι καὶ τὸ ἐν τῇ Ὀδυσσείᾳ (α 168) τὸ «φῇσιν ἐλεύσεσθαι»
καὶ τὸ «εἰσόκε μοι μάλα πάντα πατὴρ ἀποδῷσιν ἕεδνα» (Od. θ 318)·
κἀνταῦθα γὰρ ἀποδῷ. διὸ καὶ τὸ ι ἔχει προσκείμενον· μέμνηται αὐτοῦ
κἀν τῇ ὀρθογραφίᾳ Ἡρωδιανός.
Choer. Gaisf. 857, 18, Cram. IV 34: τὸ φῄς οὐκ οἶδεν ὁ Ἀπολ-
λώνιος σὺν τῷ ι γεγραμμένον· ἡ δὲ παράδοσις καὶ ὁ Ἡρωδιανὸς σὺν
τῷ ι οἶδεν.
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ παθῶν (supplementum) Part+τόμ. 3,2, σελ.

201, γρ. 22
σπᾶται δὲ ὡς τὸ τῆλε καὶ ὧδε, ἀλλὰ παροξύνεται, ὅτι περιττή ἐστιν ἡ

θε συλλαβή. cf. Io. Al. 5, 18, Mon. 27, 6.
Ep. Hom. 142, 22: ἐμέθεν, σέθεν, ἕθεν ὁ Ἡρωδιανὸς ἐκ τοῦ ἐμέ,
σέ, ἕ καὶ κατ' ἐπέκτασιν τῆς θεν. cf. Arcad. 179, 18, Priscian. XIII
2 p. 561 Krehl.
Mon. 44, 27: οἶσθα: ὅσα εἰς θα λήγει δεύτερα πρόσωπα ἐπεκτε-
ταμένα, ταῦτα ἀποβολῇ τῆς θα συλλαβῆς καταλείπει ῥητὸν τὸ ῥῆμα
οἷον λέγῃσθα λέγῃς, βάλῃσθα βάλῃς, ἦσθα ἦς· μόνον δὲ τὸ οἶσθα τοι-
291
οῦτον οὐκ ἀνεδέξατο. αἴτιον δὲ τὸ πάθος. cf. Il. Pr. Τ 270, Φ 186,
Choer. 868, 4.
σάμενον ῥήματι· τὸ γὰρ δῶσί φασι πληθυντικόν. ἀγνοοῦσι δέ· ἔστι γὰρ
τὸ δῷ ἑνικὸν ἐπεκτεταμένον ὡς τὸ λέγῃ λέγῃσι, φέρῃ φέρῃσι· τοιοῦ-
τόν ἐστι καὶ τὸ ἐν Ὀδυσσείᾳ (α 168) τὸ «φῇσιν ἐλεύσεσθαι» καὶ τὸ
»εἰσόκε μοι μάλα πάντα πατὴρ ἀποδῷσιν ἕεδνα» (θ 318). cf. Ο 359.
Io. Alex. 24, 20: βαρύνεται ἡ σφίν ἐν τῇ σφίσιν καὶ δισυλλαβή-
σασα ἐπεκτείνεται. cf. Arcad. 143, 16, Apoll. de pron. 125.
Io. Alex. 5, 18: πᾶσα φύσει μακρὰ πρὸ βραχείας ληκτικῆς ἐφ'
ἑαυτῆς ἔχουσα τὸν τόνον περισπᾶται – χωρὶς τῶν διὰ τοῦ χι ἢ θε
ἐπεκτεταμένων.
ὀλίγων ἐδεῖτο. ἀσπίδα δὲ αὐτῷ τινος ἐπιδείξαντος εὖ

κεκοσμημένην εἶπεν ‘ἀλλὰ τόν γε Ῥωμαῖον ἄνδρα
προσήκει ἐν τῇ δεξιᾷ τὰς ἐλπίδας ἔχειν, ἀλλ' οὐκ ἐν
τῇ ἀριστερᾷ.’
Clemens Alexandrinus Theol., Stromata Βι. 1, κεφ. 21,τμ. 106,

subsection 6, γρ. 1
Ἴσιδι ἑβδόμῃ γενεᾷ ἀπὸ Ἰνάχου (Ἶσιν δὲ τὴν καὶ Ἰώ φασιν διὰ τὸ
292
ἰέναι αὐτὴν διὰ πάσης τῆς γῆς πλανωμένην), ταύτην δὲ Ἴστρος ἐν

τῷ περὶ τῆς Αἰγυπτίων ἀποικίας Προμηθέως θυγατέρα φησί. Προ-
μηθεὺς δὲ κατὰ Τριόπαν ἑβδόμῃ γενεᾷ μετὰ Μωυσέα, ὥστε καὶ πρὸ
τῆς καθ' Ἕλληνας ἀνθρωπογονίας ὁ Μωυσῆς ἠκμακέναι φαίνεται.
Λέων δὲ ὁ τὰ περὶ τῶν κατ' Αἴγυπτον θεῶν πραγματευσάμενος τὴν
Ἶσιν ὑπὸ Ἑλλήνων Δήμητρα καλεῖσθαί φησιν, ἣ κατὰ Λυγκέα γίνεται
ἑνδεκάτῃ ὕστερον Μωυσέως γενεᾷ. Ἆπίς τε ὁ Ἄργους βασιλεὺς
Μέμφιν οἰκίζει, ὥς φησιν Ἀρίστιππος ἐν πρώτῃ Ἀρκαδικῶν. τοῦτον
δὲ Ἀριστέας ὁ Ἀργεῖος ἐπονομασθῆναί φησι Σάραπιν καὶ τοῦτον
εἶναι ὃν Αἰγύπτιοι σέβουσιν, Νυμφόδωρος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης ἐν
τρίτῳ Νομίμων Ἀσίας τὸν Ἆπιν τὸν ταῦρον τελευτήσαντα καὶ ταρι-
χευθέντα εἰς σορὸν ἀποτεθεῖσθαι ἐν τῷ ναῷ τοῦ τιμωμένου δαίμονος,
κἀντεῦθεν Σορόαπιν κληθῆναι καὶ Σάραπιν συνηθείᾳ τινὶ τῶν ἐγ-
χωρίων ὕστερον. Ἆπις δὲ τρίτος ἐστὶν ἀπὸ Ἰνάχου. ναὶ μὴν ἡ
Λητὼ κατὰ Τιτυὸν γίνεται,
Nymphodorus Hist., Fragmenta Fragment 20, γρ. 2
LIBER TERTIUS
Schol. Lucian. Lexiph. c. 6:

Ἀβυρτάκη: σκεύασμα βαρβαρικὸν διὰ καρδά-
μου καὶ πράσων. Νυμφόδωρος δὲ ἐν τρίτῳ Βαρβαρικῶν
νόμων φησὶν ὡς λυτικῷ τῆς κοιλίας χρῆσθαι τούτῳ
τοὺς βαρβάρους.
Clem. Alex. Strom. I, 21: Νυμφόδωρος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης ἐν τρίτῳ
Νομίμων Ἀσίας τὸν
Ἆπιν τὸν ταῦρον τελευτήσαντα καὶ ταριχευθέντα εἰς
σορὸν ἀποτίθεσθαι τῷ ναῷ τοῦ τιμωμένου δαίμονος,
κἀντεῦθεν Σορόαπιν κληθῆναι καὶ Σάραπιν συνηθείᾳ
τινὶ τῶν ἐγχωρίων ὕστερον.
[LIBER DECIMUS TERTIUS?]
Schol. Soph. Oed. C. 337: Νυμφόδωρος δὲ ἐν τῷ
ιγʹ [ἐν τῷ γʹ scrib. videtur] τῶν [Νομίμων] Βαρ-
βαρικῶν γράφει οὕτως· «Ἔθεσι δὲ τὰ μὲν ἐναντίοις, τὰ
δὲ ὁμοίοις χρῶνται (sc. οἱ Αἰγύπτιοι) τοῖς Ἕλλησι. Τὸ
μὲν γὰρ ἐξίστασθαι τοῖς πρεσβυτέροις τοὺς νεωτέρους,
Xenocrates Phil., Testimonia, doctrina et fragmenta

Fragment 3, γρ. 7
293
ταὶ μὲν γὰρ ἐπιβαλλόμενοι πεζογραφεῖν ἐπιτυγχάνουσι·

πεζογράφοι δὲ ἐπιτιθέμενοι ποιητικῇ πταίουσι· τῷ δῆλον
τὸ μὲν φύσεως εἶναι, τὸ δὲ τέχνης ἔργον. πέμπτος ἀνδριαν-
τοποιός· ἕκτος ᾄσματα γεγραφώς, ὥς φησιν Ἀριστόξενος.
Μαθηταὶ δ' αὐτοῦ Σπεύσιππος Ἀθηναῖος, Ξενοκράτης Καλ-
χηδόνιος, Ἀριστοτέλης Σταγειρίτης, Φίλιππος Ὀπούντιος,
Ἑστιαῖος Περίνθιος, Δίων Συρακόσιος, Ἄμυκλος Ἡρα-
κλεώτης, Ἔραστος καὶ Κορίσκος Σκήψιοι, Τιμόλαος Κυ-
ζικηνός, Εὐαίων Λαμψακηνός, Πύθων καὶ Ἡρακλείδης
Αἴνιοι, Ἱπποθάλης καὶ Κάλλιππος Ἀθηναῖοι, Δημήτριος
Ἀμφιπολίτης, Ἡρακλείδης Ποντικὸς καὶ ἄλλοι πλείους,
σὺν οἷς καὶ γυναῖκες δύο Λασθένεια Μαντινικὴ καὶ Ἀξιοθέα
Φλειασία, ἣ καὶ ἀνδρεῖα ἠμπίσχετο, ὥς φησι Δικαίαρχος.
ὥσπερ ὁ Κλεάνθης καὶ ὁ Ξενοκράτης βραδύτεροι δοκοῦν-
τες εἶναι τῶν συσχολαστῶν οὐκ ἀπεδίδρασκον ἐκ τοῦ μαν-
θάνειν οὐδ' ἀπέκαμνον, ἀλλὰ φθάνοντες εἰς ἑαυτοὺς ἔπαιζον,
ἀγγείοις τε βραχυστόμοις καὶ πινακίσι χαλκαῖς ἀπεικάζον-
τες, ὡς μόλις μὲν παραδεχόμενοι τοὺς λόγους, ἀσφαλῶς δὲ
καὶ βεβαίως τηροῦντες.
Σωκράτης Ξενοφῶντι.
Χαιρεφῶν ὃν τρόπον ὑφ' ἡμῶν σπουδάζεται οὐκ

ἀγνοεῖς, ᾑρημένος δὲ ὑπὸ τῆς πόλεως πρεσβευτὴς εἰς
Πελοπόννησον τάχ' ἂν καὶ πρὸς ὑμᾶς ἀφίκοιτο. τὰ
μὲν οὖν τῶν ξενίων εὐπόριστα ἀνδρὶ φιλοσόφῳ, τὰ δὲ
Σωκράτους.

294

Anonymi Historici (FGrH), Chronicon Oxyrhynchi (P. Oxy. 1.12)

Τόμ. -Jacobyʹ-F 2b,255,F, fragment 1, γρ. 73
στάδιον, | ἦρχον δ' Ἀθήνησι Εὐθύκρι|τος Ἡγήμων Χρέμης Ἀντικλῆς.

ἐν | ταύτηι τῆι ὀλυμπιάδι ἐπὶ | τέσσαρα ἔτη Ἀλέξανδρος | τὰς λοιπὰς
πράξεις διεπρά|ξατο τὰ ἐν τῆι Ἀσίαι ἔθνη | [χει]ρ̣ούμενος.
(9) ὀλυμπιάδι | ἑκατοστῆι τεσσαρεσκαιδε|κάτηι ἐνίκα στάδιον Μι|κίνας
Ῥόδιος, ἦρχον δ' Ἀθήνησιν Ἡγησίας Κη[φις]ο|φῶν Φιλοκλῆς
Ἄ[ρχι]ππος. |
ταύτης κατὰ τὸ πρῶτον | ἔτος Ἀλέξανδρος ὁ βασιλεὺς | μετήλλαξε ἄρξας
ἔτη δέ|κα τρία, βιώσας δὲ ἔτη τριά|κοντα τρία. κατὰ δὲ τὸν | δεύτερον
Πτολεμαῖος ὁ Λά|γου εἰς Αἴγυπτον πεμφθεὶς | ἦρξε τῆς χώρας. κατὰ
δὲ τὸ τ[*** ‖ *** | ἴκαι.
(10) ὀλυμπιάδι ἑκατοστῆι | πεντεκαιδεκάτ[ηι ἐνίκα] | στάδιον Δαμασίας
[Ἀμφιπο]|λίτης, ἦρχον δ' Ἀθή[νησι Νέ]|αιχμος Ἀπολλόδω[ρος
Ἄρ]|χιππος Δημογένης. τού|των κατὰ τὸν πρ[ῶτον Ἀν]|τίπατρος
διαδεξάμενος | τὴν ἐν Μακεδονί[αι βασιλεί]|αν ἐν Λαμίαι
παραταξά|μενος τοῖς Ἕλλησι κ̣[ατεπο]|λέμησεν αὐτούς. Ῥωμαῖοι | δὲ
παραταξάμε[νοι τοῖς Σαυ]|νείταις ἡττή[θησαν. κατὰ] | δὲ τὸν δεύτερον
Ἀ[ντίπα]|τρος εἰς Ἀσίαν δια[βὰς ἐπὶ] | Περδίκκαν τὸν δεύτ[ερον
δι]|αμερισμὸν τοῖς δι[αδεχο]|μένοις Ἀλέξανδρ[ον ἐποί]|ησεν, ἐν ὧι πάλιν
Πτολεμαῖ[ος ἦν]. κατὰ δὲ τὸν [τρίτον] | Ῥωμαῖοι παραταξάμε|νοι
Σαυνείταις ἐνίκησαν | καὶ τοὺς αἰχμαλωτισθέν|τας αὐτῶν
ἐν τῆι προτέ|ραι μάχηι ἀπέλαβον.
Chrysippus Phil., Fragmenta quae ad explicationem carminum

Homericorum pertinent Fragment 769, γρ. 2
ἐχρῆτο Ἀρχιγένης, ὁ στρατόπεδον θεραπεύων· φησὶ δὲ καὶ Σοφοκλῆς

οὐ πρὸς ἰατροῦ σοφοῦ
θρηνεῖν ἐπῳδὰς πρὸς στομῶντι τραύματι (Ai 582)
ἢ διὰ πενίαν· καὶ καλῶς φησιν ὁ Θέογνις·
χρὴ πενίην φεύγοντα etc.
ἢ διὰ λῆρον· ὥσπερ γὰρ ἐκεῖ ἡ μέθη ἔλυε τὸ συμπόσιον, οὕτως κἀνταῦθα
ἔστι τινὰ ἐξαγαγεῖν ἑαυτὸν διὰ λῆρον· οὐδὲν γάρ ἐστι λῆρος, εἰ μὴ
φυσικὴ
295
μέθη· καὶ οὐδέν ἐστι μέθη, εἰ μὴ προαιρετικὸς λῆρος· καὶ ταῦτα μὲν περὶ
τούτου.
Scholia in Homeri Iliadem A 129. Ζώϊλος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης καὶ
Χρύσιππος ὁ Στωϊκὸς σολοικίζειν οἴονται τὸν ποιητὴν ἀντὶ
ἑνικοῦ πληθυντικῷ χρησάμενον ῥήματι· τὸ γὰρ δῶσι φασὶ πληθυντι-
κόν· ἀγνοοῦσι δὲ etc.
Scholia in Homeri. Iliad. Α 405. ὅς ῥα παρὰ Κρονίωνι· ὅτι ἐν-
τεῦθεν ἐπὶ τοῦ Ἄρεως λέγεται οὐκ ὀρθῶς (1. Il. E 906) Ὅμηρος δέ, ὡς
Στωϊκός, Ποσειδῶνος αὐτὸν εἶναί φησι.
Scholia in Hom. Iliad. Θ 441. ἀμβωμοῖσι· Χρύσιππος ὑφ'
ἓν προφέρεται, ὁ μέντοι Ἀρίσταρχος δύο μέρη λόγου etc.
Etymol. Magn. s. v. ἀμβωμοῖσιν· ἀντὶ τοῦ περὶ τοῖς βωμοῖς. Χρύ-
σιππος ὑφ' ἓν προφέρει, ὁ μέντοι Ἀρίσταρχος δύο μέρη λόγου.
Scholia ad Hom. Iliad. Κ 252. Χρύσιππος δὲ ὥσπερ εἴ τις,
Persaeus Phil., Fragmenta

διαπρύσιον εἶχε πόλεμον· ἐδόκει γὰρ Ἀντιγόνου βουλομένου τὴν δημο-

κρατίαν ἀποκαταστῆσαι τοῖς Ἐρετριεῦσι χάριν Μενεδήμου, κωλῦσαι.
διὸ καί ποτε παρὰ πότον ὁ Μενέδημος ἐλέγξας αὐτὸν τοῖς λόγοις τά
τε ἄλλα ἔφη καὶ δή· “Φιλόσοφος μὲν [τοι] τοιοῦτος, ἀνὴρ δὲ καὶ τῶν
ὄντων καὶ τῶν γενησομένων κάκιστος.”
Diogenes Laërt. VII 162. μάλιστα δὲ προσεῖχε (scil. ὁ Ἀρί-
στων) στωϊκῷ δόγματι τῷ τὸν σοφὸν ἀδόξαστον εἶναι. πρὸς ὃ Περ-
σαῖος ἐναντιούμενος διδύμων ἀδελφῶν τὸν ἕτερον ἐποίησεν αὐτῷ
παρακαταθήκην δοῦναι, ἔπειτα τὸν ἕτερον ἀπολαβεῖν· καὶ οὕτως ἀπο-
ρούμενον διήλεγξεν.
Suidas s. v. Ἑρμαγόρας Ἀμφιπολίτης, φιλόσοφος, μαθη-
τὴς Περσαίου. διάλογοι αὐτοῦ· Μισοκύων ἢ περὶ ἀτυχημάτων.
Ἔκχυτον· ἔστι δὲ ᾠοσκοπία. Περὶ σοφιστείας πρὸς τοὺς Ἀκαδημαϊκούς.
Eusebius Scr. Eccl., Theol., Praeparatio evangelica Βι. 10, κεφ. 12,τμ.
25, γρ. 1
Ἑλληνικῶν γραμμάτων εὑρετὴς γίνεται. Τριόπας δὲ συγχρονεῖ Ἴσιδι

ἑβδόμῃ γενεᾷ ἀπὸ Ἰνάχου· εἰσὶ δὲ οἳ τὴν Ἶσιν Ἰώ φασι, διὰ τὸ ἰέναι
296
αὐτὴν διὰ πάσης τῆς γῆς πλανωμένην. ταύτην δ' Ἴστρος ἐν τῷ Περὶ τῆς
Αἰγυπτίων ἀποικίας 8Προμηθέως θυγατέρα φησί. Προμηθεὺς δὲ κατὰ
Τριόπαν,
ἑβδόμῃ γενεᾷ μετὰ Μωσέα· ὥστε καὶ πρὸ τῆς καθ' Ἕλληνας
ἀνθρωπογονίας
ὁ Μωσῆς. Λέων δὲ ὁ τὰ περὶ τῶν κατ' Αἴγυπτον θεῶν 8πραγματευσά-
μενος τὴν Ἶσιν ὑπὸ Ἑλλήνων Δήμητραν καλεῖσθαί φησιν, ἣ κατὰ
Λυγκέα
γίνεται ἑνδεκάτῃ ὕστερον Μωσέως γενεᾷ. Ἆπίς τε ὁ Ἄργους βασιλεὺς
Μέμφιν οἰκίζει, ὥς φησιν Ἀρίστιππος ἐν πρώτῃ Ἀρκαδικῶν· 8τοῦτον δὲ
Ἀριστέας ὁ Ἀργεῖος ἐπονομασθῆναί φησι Σάραπιν, καὶ τοῦτον εἶναι ὃν
Αἰγύπτιοι σέβουσι. Νυμφόδωρος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης ἐν τρίτῳ Νομίμων
Ἀσίας 8τὸν Ἆπιν τὸν ταῦρον τελευτήσαντα καὶ ταριχευθέντα εἰς σορὸν
ἀποτεθεῖσθαι ἐν τῷ ναῷ τοῦ τιμωμένου δαίμονος, κἀντεῦθεν Σορόαπιν
κληθῆναι καὶ Σάραπιν ὕστερον· Ἆπις δὲ τρίτος ἀπὸ Ἰνάχου. ναὶ μὴν ἡ
Λητὼ κατὰ Τιτυὸν
γίνεται·
Gregorius Nazianzenus Theol., Epistulae Epistle 4,τμ. 7, γρ. 2
τὴν ἐν μέσῳ, τί βούλει, πότερον Ἐδὲμ ὀνομάσω ψευδόμενος

καὶ τὴν εἰς τέσσαρας ἀρχὰς μεριζομένην πηγὴν ἐξ ἧς ἡ
οἰκουμένη ποτίζεται, ἢ τὴν ξηρὰν καὶ ἄνυδρον ἐρημίαν,
ἥν τις ἡμερώσει Μωσῆς ῥάβδῳ πέτραν πηγάσας;
Ἔστι γὰρ ὅσον μὲν διαπέφευγε τὰς πέτρας, χαραδρεών·
ὅσον δὲ τὰς χαράδρας, ἀκανθεών· ὅσον δὲ ὑπὲρ τὰς
ἀκάνθας, κρημνός· καὶ ἡ ὑπὲρ τοῦτον ὁδὸς ἐπίκρημνός
τε καὶ ἀμφιτάλαντος τῶν ὁδευόντων τὸν νοῦν συνάγουσα
καὶ γυμνάζουσα πρὸς ἀσφάλειαν.
Ποταμὸς δὲ κάτω ῥοχθεῖ, οὗτος ὁ Ἀμφιπολίτης σοι Στρυμὼν καὶ
ἡσύχιος· καὶ οὐκ ἰχθυοφόρος μᾶλλον ἢ λιθοφόρος, οὐδὲ εἰς λιμνὴν
ἀναχεόμενος, ἀλλ' εἰς βάθη κατασυρόμενος, ὦ λίαν
ὑψήγορε σὺ καὶ ποιητὰ καινῶν ὀνομάτων.
Porphyrius Phil., Quaestionum Homericarum ad Iliadem pertinentium

reliquiae Iliad βι. 10,τμ. 274, γρ. 1

297

Ζωίλος ὁ κληθεὶς Ὁμηρομάστιξ γένει μὲν ἦν Ἀμφιπολίτης
τοῦ δὲ Ἰσοκρατικοῦ διδασκαλείου, ὃς ἔγραψε τὰ καθ' Ὁμήρου γυμνασίας
ἕνεκα, εἰωθότων καὶ τῶν ῥητόρων ἐν τοῖς ποιηταῖς γυμνάζεσθαι. οὗτος

17
Τὸ Ζ μετὰ τοῦ Ω. (Ἀρσενικόν.)

Ζωΐλος. οὗτος Ἀμφιπολίτης ἐστί· πόλις δὲ Μακεδονίας Ἀμφίπολις.
οὗτος ὁ Ζωΐλος ἐπεκλήθη ὁμηρομάστιξ, ὅτι ἐπέσκωπτε τὸν Ὅμηρον.
Ζωμὸς μέλας. ἡ λεγομένη αἱματίς. κυρίως δὲ ζωμὸς τὸ ἐπὶ τοῖς κρέασι
τῶν ζώων ἄρτυμα.
ἡ βασιλεία οὐκ ἐκλείψει διαπαντός.

298

καλεῖται δὲ ὑπὸ τῶν Σύρων Τούρμεδα. τὸ ἐθνικὸν Ἀμφιπολίτης.
Ἀμφισσήνη, ὡς Στράβων ιαʹ.

Τόμ. 2, σελ. 10, γρ. 35
Ὠρίωνα μυθεύονται φεύγειν διώκοντα τὴν αὐτῶν μητέρα Πληϊόνην, ᾗ

κατά τινας αἱ Πληϊάδες παρονο-
μάζονται. (Vers. 64.) Τὸ δὲ τὰς πέτρας καὶ τῶν πελειάδων ἀεὶ
ἀφαιρεῖσθαι ὅτε ἀμβροσίαν Διῒ
φέρουσιν, ὁ μὲν Ἀθήναιος λέγει ὑπὸ τῆς ὀξύτητος τῶν Πλαγκτῶν πετρῶν
καὶ τῆς λειότητος ἀφαιρεῖ-
σθαι μίαν τῶν πλειάδων, ἄλλην δὲ πρὸς τοῦ Διὸς ἐνίεσθαι χάριν τοῦ
σώζειν τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν.
(Vers. 65.) ποιητικῶς αἰνιττομένου Ὁμήρου, ὡς τῶν πλειάδων ἓξ
ὁρωμένων, ὅμως ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν
οὐκ ἀπόλλυται. λέγονται δὲ καὶ τῷ ἀριθμῷ καὶ τοῖς ὀνόμασιν ἑπτά· ὁ δὲ
μῦθος οὕτω καθιστᾷ,
ὡς οὐδὲ αὐταὶ ἀσινεῖς τὰς πέτρας διέρχονται, ἀλλὰ κολούονται ἢ οὐραίου
τυχὸν ἤ τινος ἑτέρου
τῶν μερῶν. ὁ δὲ ποιητὴς μέσως ἔφρασεν, ὡς νοεῖσθαι μὲν καὶ τοῦτο,
δοκεῖν δὲ ἄλλως, καὶ ὅλην
πέλειαν μίαν ἐκ πολλῶν βλάπτεσθαι. διὸ καὶ ἐπήγαγε τὸ, ἀλλ' ἄλλην
ἐνίησι πατὴρ ἐναρίθμιον εἶναι
ὡς τοῦ ἀριθμοῦ ἐπιλιπόντος. οἱ δὲ παλαιοὶ οὕτω τὰ τοῦ λόγου
θεραπεύουσι. Χείρων ὁ Ἀμφιπολίτης
Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος ἐρωτήσαντός φασι, τί βούλεται παρὰ τῷ
ποιητῇ τὸ τὰς περιστερὰς εἰπεῖν
κομίζειν ἀμβροσίαν τῷ Διῒ, καὶ τὸ ἀφαιρεῖσθαί τι αὐτὰς καὶ τῶν πελειῶν,
περὶ τῶν πλειάδων εἶναι
τὸν λόγον ἔφη, ἃς εἶναι μὲν ἑπτὰ, φαίνεσθαι δὲ ἓξ τοῖς ἐκεῖ, τῆς μιᾶς διὰ
τὸ καὶ ἄλλως ἀμυδρὸν τοῦ
ἀστρίου ἀφανιζομένης ὑπὸ τῶν πετρῶν. ὡς δὲ ἡμεῖς φησὶ πελειάδων ἤτοι
πλειάδων ἐπιτελλουσῶν ἀρχό-
μεθα θερίζειν, οὕτω καὶ θεοὶ τὴν ἀμβροσίαν κομίζεσθαι. ὅτι δὲ πολλοὶ
τὰς πλειάδας πελειάδας ὠνό-
299
μασαν, ἱκανῶς δείκνυσιν ὁ Ἀθήναιος, δήλην τιθεὶς τὴν ἐκτροπὴν τοῦ

ὀνόματος καθ' ἣν αἱ πλειάδες
πέλειαι καὶ πελειάδες παρὰ ποιηταῖς λέγονται. ὡς πλανᾶσθαι πολλοὺς,
ὄρνις εἶναι τὰς πλειάδας,
τῷ τε παρασχηματισμῷ φησὶ τοῦ κατὰ πρόσθεσιν γράμματος ἤγουν τοῦ ε
δι' οὗ ἐκ τῆς τῶν πλειάδων

Τόμ. 2, σελ. 11, γρ. 8

τοῖς περὶ τῆς σχεδίας τοῦ Ὀδυσσέως προδεδήλωται, μόνον ἐπίθετον εἶναι
τῶν πελειάδων, ἐπάγει δὲ
τούτοις ὁ αὐτὸς ῥήτωρ καὶ χρήσεις ταύτας. Μοιρὼ ἡ Βυζαντία λέγουσα
τὴν ἀμβροσίαν τῷ Διῒ τὰς
πλειάδας κομίζειν γράφει, ὡς καὶ προδεδήλωται, Ζεὺς τρήρωσι πελειάσιν
ὤπασε τιμὴν ταύτην. Σιμωνί-
δης δὲ πελειάδας οὐρανίας τὰς πλειάδας φησί. καὶ Πίνδαρος δὲ, ἔνθα
ὀρίας αὐτὰς πελειάδας λέγει,
ὡς κειμένας ἐπὶ τῆς οὐρᾶς τοῦ ταύρου, καθὰ καὶ αὐτὸ προγέγραπται. καὶ
Αἰσχύλος δὲ ἐκφανέστερον
προσπαίζων πρὸς τὴν ὁμοφωνίαν ἀπτέρους πελειάδας εἶπεν ἐν πτώσει
ὀρθῇ. καὶ Λαμπροκλῆς, αἳ ποτα-
ναῖς ὁμώνυμοι πελειάσιν ἐν αἰθέρι κεῖνται· ἔνθα ὅρα τὸ ποταναῖς, ληφθὲν
μὲν ἀπὸ θέματος οὗ καὶ
τὰ ποτητὰ, πρωτόθετον δὲ ὂν τοῦ πτηναῖς. καὶ τοιαῦτα μὲν τὰ τοῦ
δειπνοσοφιστοῦ περὶ πελειάδων,
εἴτουν πλειάδων. ἐν δὲ τοῖς οὕτως ὀνομάσασιν ἔστι καὶ Εὐριπίδης,
ἑπταπόρου δρόμημα πελειάδος
εἰπών. Καὶ Θεόκριτος δὲ, παρ' ᾧ κεῖται τὸ, ἀνατέλλουσι πελειάδες. ἀλλ'
οὕτω μὲν ὁ Ἀμφιπολίτης
Χείρων. Ἀριστοτέλης δέ φασιν ἀλληγορικῶς εἶπε δηλοῦν Ὅμηρον ἐξ
ἀναθυμιάσεως τρέφεσθαι τοὺς
θεοὺς ἤτοι τὰ ἄνω σώματα, ἀεροπόρον ζῷον παραλαβόντα εἰς ἔνδειξιν
τῆς τοιαύτης τροφῆς. τὸ δὲ
ἀφαιρεῖσθαί τι ὑπὸ τῆς πέτρας δηλοῦν ἔφη ὡς καὶ ἡ γῆ ἕλκει ἐκ τῆς
τοιαύτης ἀναθυμιάσεως. Ἀλέξαν-
δρος δὲ ὁ βασιλεὺς διὰ τὸ δοκεῖν φησὶ τοὺς θεοὺς φιλοσόφους καὶ
ἡδονῆς μείζους ἀναθεῖναι τὸν ποιη-
300
τὴν τὴν ἐκείνων τροφὴν τῷ ἀσθενεστάτῳ καὶ τρυφερωτάτῳ ζῴῳ, ὑφ' οὗ

βραχύ τι ἂν παρακομίζετο.
Ἄλλοι δὲ Δία μὲν νοοῦσι τὸν Ἥλιον ἀκολούθως Πλάτωνι, ὃς ἐν Φαίδρῳ
φησίν· Ὁ μὲν δὴ μέγας ἐν
οὐρανῷ Ζεὺς, ὅ ἐστιν Ἥλιος, πτηνὸν ἅρμα ἐλαύνων· ἀμβροσίαν δὲ τὰς
ἀτμίδας αἷς Ἥλιος τρέφεται,
καθὰ δοξάζει καὶ Δημόκριτος. δῆλον δὲ ὡς καὶ ἐκ θαλάσσης τοιαύτη
ἀνιμωμένη τροφὴ ἀναφέρεται.
εἰσὶ δὲ οἵ φασι καὶ ὡς ὅτε τὸ ἄστρον ὁ ταῦρος ἕκαθεν τῶν Πλαγκτῶν
γένηται, συμβαίνει ἕνα τῶν ἐπὶ
τῆς οὐρᾶς αὐτοῦ ἑπτὰ ἀστέρων, οἳ πλειάδες λέγονται, ἀμαυροῦσθαι τῇ ἐκ
τῶν Πλαγκτῶν ἀναφορᾷ τοῦ
Etymologicum Symeonis, Etymologicum Symeonis (α – ἁμωσγέπως)

Τόμ. 1, σελ. 364, γρ. 9
η γυήεις ὡς θεοτόκος θεητόκος καὶ ἀμφιγυήεις. Et. Gud. α

380 + 93.
ἀμφέχυτο (Β 41)· παρὰ τὴν ἀμφί πρόθεσιν καὶ τὸ
χύω ῥῆμα· τὸ παράγωγον χῦμι χῦμαι ἐχύμην ἔχυσο ἔχυτο, καὶ
ἀμφέχυτο Z163. fons ignotus.
ἀμφιετηρίς· ἡ κατ' ἔτος γινομένη ἑορτὴ καὶ θυσία
Z151. Lex. rhet.
ἀμφήριστον (Agath. Hist. 1, 20, 8)· ἀμφίβολον ἢ ἄνισον· ἐρίζω ἤρισμαι
ἤρισαι ἤρισται Z156. Et. Gud. α 375. ἀμφίπολις· πόλις Μακεδονίας κατὰ
Θρᾴκην. τὸ ἐθνικὸν Ἀμφιπολίτης. St. Byz. ἄμφισσα· πόλις Ὀζολῶν
Λοκρῶν· ἐκλήθη δὲ διὰ
τὸ ἐμπεριέχεσθαι τοῖς ὄρεσι τοῖς παρακειμένοις. παραγώγως δὲ
ὡς ἐκ τῆς ἀντί Ἄντισσα καὶ τῆς ἐπί Ἔπισσα, οὕτως ἐκ τῆς
ἀμφί Ἄμφισσα. Ἀμφισσαῖος καὶ Ἀμφισσεύς. τὸ ἐκ τόπου Ἀμ-
φισσῆθεν. ἔστι καὶ χώρα Ἀρμενίας Ἀμφισσήνη (Strab. 11, 14, 5)
Z151. St. Byz.
† ἀμφίτροπος· δῆμος τῆς Ἀντιοχίδος φυλῆς. ὁ δη-
μότης Ἀμφιτροπαιεύς. τὰ τοπικὰ Ἀμφιτροπῆθεν, Ἀμφιτροπήνδε
εἰς τόπον καὶ Ἀμφιτρόπησιν ἐν τόπῳ. δοκεῖ δὲ τὸ Ἀμφιτροπαιεύς
ἐξ ἄλλου εἶναι τοῦ Ἀμφιτροπαῖος·

Βι. of Iliad 1, verse 129a1, γρ. of scholion 5
τριπλᾶ ἀποδώσειν ἐπαγγέλλεται. A

ex. (?) τριπλῇ: ἀντὶ τοῦ τριπλῶς. Til
ex. ἀποτίσομεν, αἴ κέ ποθι Ζεύς: πιστοῦται τὴν ὑπό-
301
σχεσιν ὡς ἐπὶ δανείου, καὶ ἑαυτὸν καθυπογράφει τῷ χρέει. A b (BC) T

ex. αἴ κέ ποθι Ζεύς: ὅτι μεθ' ὑπεξαιρέσεως δεῖ ποιεῖσθαι τὰς
ὑποσχέσεις διὰ τὸ ἄδηλον τῆς τύχης. A b (BC)
Ariston. | Hrd. δῷσι πόλιν Τροΐην: ὅτι Ζηνόδοτος γράφει “δῷσι πόλιν
vel ex. | Hrd. ὀρθ. Τροίην”, ὡς ἐπὶ τὴν Ἴλιον βουλόμενος γενέσθαι τὴν
ἀναφοράν, ἀπι-
θάνως· ἄδηλον γὰρ ἦν, εἰ ἑλοῦσιν αὐτήν. ἔστιν οὖν ὁ λόγος περὶ μιᾶς
πόλεως τῶν περιοίκων· ταύτας γὰρ ἐπόρθει ὁ Ἀχιλλεύς· διὸ καὶ ἐν τρισὶ
συλλαβαῖς ἀναγινώσκεται. | Ζωΐλος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης (fr. 14 Friedl.
= FGrHist 71,6) καὶ Χρύσιππος ὁ Στωϊκὸς (St. V. Fr. III 769)
σολοικίζειν οἴονται τὸν ποιητήν, ἀντὶ ἑνικοῦ πληθυντικῷ χρησάμε-
νον ῥήματι· τὸ γὰρ δῷσι φασὶ πληθυντικόν. ἀγνοοῦσι δέ· ἔστι γὰρ
τὸ δῷ ἑνικὸν ἐκτεταμένον, ὡς τὸ λέγῃ λέγῃσι, φέρῃ φέρῃσι. τοιοῦτόν
ἐστι καὶ τὸ ἐν Ὀδυσσείᾳ (α 168), τὸ “φῇσιν ἐλεύσεσθαι” καὶ τὸ
“εἰσόκε μοι μάλα πάντα πατὴρ ἀποδῷσιν ἕεδνα” (θ 318)· κἀνταῦθα
γὰρ ἀποδῷ· διὸ καὶ τὸ ι ἔχει προσκείμενον. | μέμνηται αὐτοῦ κἀν
τῇ Ὀρθογραφίᾳ ὁ Ἡρωδιανός (2,419,8). A
ᾶραι ἐς ὕψος τὴν πρώραν, πιεζομένης κατὰ πρύμναν τῆς νηός.

Ἕρμα καὶ ἡ ἀσφάλεια. ἀσύλους εἶναι τοὺς χώρους διὰ τὸ ἕρμα
τοῦ ὀχυρώματος.
Ἕρμα· τοῦ δὲ πίθου ἕρματι περιπεσόντος καὶ συντριβέντος. κωλύ-
ματι, ἐρείσματι. καὶ Ἀριστοφάνης· ἀνθ' ἕρματος πολλὰς κατα-
πεπωκὼς δίκας. ἀντὶ λίθους· ἐπεὶ αἱ γέρανοι πετόμεναι ἐν τῷ στό-
ματι λίθους φέρουσι στηρίγματος ἕνεκα, πρὸς τὸ μὴ παραφέρεσθαι
ἀνέμοις. καὶ Ἕρματα· ὁ δὲ Ἡρακλῆς ἕρματα μεγάλα ἔβαλεν εἰς
τὸ στόμα τοῦ ὠκεανοῦ, ὡς ἂν ἐμπόδια εἴη τοῖς ἐπιφοιτῶσι θηρίοις.
τουτέστι λίθους μεγάλους.
Ἑρμαγόρας, Ἀμφιπολίτης, φιλόσοφος, μαθητὴς Περσαίου.
διάλογοι αὐτοῦ Μισοκύων, αʹ Περὶ ἀτυχημάτων, Ἔκχυτον· ἔστι δὲ
ᾠοσκοπία· Περὶ σοφιστείας πρὸς τοὺς Ἀκαδημαϊκούς.
Ἑρμαγόρας, Τήμνου τῆς Αἰολίδος, ὁ ἐπικληθεὶς Καρίων, ῥήτωρ.
τέχνας ῥητορικὰς ἐν βιβλίοις ϛʹ, Περὶ ἐξεργασίας, Περὶ πρέποντος,
Περὶ φράσεως, Περὶ σχημάτων. ἐπαίδευσε δὲ οὗτος μετὰ Κεκιλίου ἐν
Ῥώμῃ ἐπὶ Καίσαρος Αὐγούστου καὶ τελευτᾷ πόρρω τῆς ἡλικίας.
Ἑρμάδιον: τὸ τοῦ Ἑρμοῦ.
μὲν λέγεται τὰ φυτά, οὐ ζῷα δὲ εἶναι. διότι ὥσπερ δρομέας λέγομεν

302

Σούδα λεξικόν Alphabetic letter pi, entry 141, γρ. 1
εἶναι καὶ τὰ συντάγματα, ὡς Διονύσιος ἐν τῷ λʹ τῆς Μουσικῆς ἱστο-

ρίας· ὡς δὲ ἕτεροι γεγράφασι Σωκρατίδα τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς. Ἱστορικὰ
ὑπομνήματα ἐν βιβλίοις λγʹ, Ἐπιτομὴν τῶν Κτησίου ἐν βιβλίοις γʹ,
ἐπιτομὰς ἱστοριῶν τε καὶ ἑτέρων βιβλίων παμπλείστας, Περὶ ἀμφισβη-
τήσεων, Περὶ ἀφροδισίων καὶ ἄλλων πολλῶν.
Παμφιλίδας, Ῥοδίων ναύαρχος· ὃς ἐδόκει πρὸς πάντας τοὺς
καιροὺς εὐαρμοστότερος εἶναι τοῦ Πασιστράτου, διὰ τὸ βαθύτερος
φύσει καὶ στασιμώτερος μᾶλλον ἢ τολμηρότερος ὑπάρχειν. ἀγαθοὶ γὰρ
οἱ πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων οὐκ ἐκ τῶν κατὰ λόγον, ἀλλ' ἐκ τῶν συμ-
βαινόντων ποιεῖσθαι τὰς διαλήψεις.
Πάμφιλος, Ἀμφιπολίτης ἢ Σικυώνιος ἢ Νικοπολίτης, φιλόσοφος,
ὁ ἐπικληθεὶς Φιλοπράγματος. Εἰκόνας κατὰ στοιχεῖον, Τέχνην γραμ-
ματικήν, Περὶ γραφικῆς καὶ ζωγράφων ἐνδόξων, Γεωργικὰ βιβλία γʹ.
Πάμφιλος, Ἀλεξανδρεύς, γραμματικὸς Ἀριστάρχειος. ἔγραψε
Λειμῶνα· ἔστι δὲ ποικίλων περιοχή, Περὶ γλωσσῶν ἤτοι λέξεων βιβλία
Ϟεʹ· ἔστι δὲ ἀπὸ τοῦ ε στοιχείου ἕως τοῦ ω· τὰ γὰρ ἀπὸ τοῦ α μέχρι
τοῦ δ Ζωπυρίων ἐπεποιήκει. Εἰς τὰ Νικάνδρου ἀνεξήγητα καὶ τὰ
καλούμενα Ὀπικά, Τέχνην κριτικήν, καὶ ἄλλα πλεῖστα γραμματικά.
Πάμφιλος· οὗτος ἀεὶ ἔμμετρα ἔλεγεν ἐν τοῖς πότοις. ἔγχει
πιεῖν μοι καὶ τὸ πέρδικος σκέλος. ἀμίδα δότω τις ἢ πλακοῦντά τις
δότω. οὕτως Ἀθήναιος ἐν Δειπνοσοφισταῖς.
303
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter phi, entry 351, γρ. 1
ἐνθέως δογματισθέντα δύο τοῦ Σωτῆρος θελήματα καὶ ἐνεργείας μὴ

ἀποδεχόμενος· συλλήπτορας εὑρηκὼς Ἰωάννην τὸν τηνικαῦτα τῆς
πόλεως ἀρχιερέα καὶ Γερμανὸν τὸν Κυζίκου μητροπολίτην καὶ ἑτέρους
ἱερεῖς καὶ συγκλητικοὺς πλείστους.
Φιλιππικός, στρατηγὸς τῶν ἑῴων στρατιωτῶν. οὗτος ἔσχεν
Ἡράκλειον τὸν Ἡρακλείου τοῦ βασιλέως πατέρα ὑποστράτηγον. δυστυ-
χήσαντος δὲ ἐν πολέμῳ τοῦ Φιλιππικοῦ καὶ ἀπομάχου γενομένου, ὁ
Ἡράκλειος ἐγχειρίζεται τὸ ὁπλιτικόν. ἦν δὲ ὁ Φιλιππικὸς γαμβρὸς
Μαυρικίου ἐπὶ θυγατρί.
Φιλιππίων: ὄνομα κύριον.
Φίλιππος, Ἀμφιπολίτης, ἱστορικός. Ῥοδιακὰ βιβλία ιθʹ· ἔστι δὲ
τῶν πάνυ αἰσχρῶν· Κῳακὰ βιβλία βʹ, Θασιακὰ βιβλία βʹ· καὶ ἄλλα.
Φίλιππος, σοφιστής, ὁ γράψας περὶ πνευμάτων, ἐκ τῶν Ἡρω-
διανοῦ, κατὰ στοιχεῖον· καὶ περὶ συναλοιφῆς.
Φίλιππος, κωμικός. τῶν δραμάτων αὐτοῦ ἐστι Κωδωνιασταί·
ὡς Ἀθήναιος ἐν Δειπνοσοφισταῖς.
Φίλιππος ὁ βασιλεὺς νικήσας Ἀθηναίους τὴν ἐν Χαιρωνείᾳ
μάχην οὐ τοσοῦτον ἤνυσε διὰ τῶν ὅπλων ὅσον διὰ τῆς ἐπιεικείας
καὶ φιλανθρωπίας τῶν τρόπων· τῷ μὲν γὰρ πολέμῳ καὶ τοῖς ὅπλοις
αὐτῶν μόνων περιεγένετο καὶ κύριος κατέστη τῶν ἀντιταξαμένων, τῇ
δ' εὐγνωμοσύνῃ καὶ μετριότητι πάντας Ἀθηναίους ἅμα καὶ τὴν πόλιν...
HISTORIC AMPHIPOLIS AND POTIDAEA. IAXS project 367 By Paul Dickson

1998 held by author
Introduction (01-02)The Big Picture (03-08)Language (09-11)Potidaea

(12-23)Amphipolis (24-35)Conclusions (36-38)End NotesSources
Biography
Historic Amphipolis and Potidaea
Introduction
[1]
Amphipolis and Potidaea [Note 01] are both real places in the northern
part of Greece, and both were the sites of major conflicts during the
Peloponnesian War. This article recounts what led up to the founding of
the cities, and the subsequent conflicts that each city faced. It stops at the
Roman period.
304
[2]
I make no attempt to reconcile recorded history with events in XWP,
but I do note parallels where found.
[3]
Between 3000 and 1500 BCE, the dominant culture around the Aegean
Sea was on the islands, and centered at Crete. This culture was originally
believed to have been Minoan, but modern scholarship has begun to
challenge this assumption. This so-called Minoan culture was
contemporary with the building of the pyramids in Egypt. There was
considerable trade with Egypt, and, like the Egyptians, the Minoans did
not know how to make iron weapons. All weapons were of bronze, a
relatively soft metal. Minoan cities did not have walls around them, so
life apparently was peaceful, allowing their civilization to develop to a
high level.
[4]
Between 1500 and 1200 BCE, a similar Bronze Age culture flourished
on the mainland, centered at Mycenae, near Athens. There is some
speculation that the collapse of the Mycenean civilization was brought on
by the explosion of the volcano at Santorini, an island in the Aegean,
around 1200 BCE, though invasions from the north probably had just as
much to do with it [Note 02].
[5]
The northern parts of Greece had been isolated from the cultural
advances being made to the south and on the islands. Around 1200 BCE,
a warlike group of people from the north, later referred to as "Dorians",
moved south into the territory of the Mycenean people. One of the major
advantages the Dorians had was that they knew how to make weapons
from iron. An iron sword can chop a bronze sword in half with one blow.
Once this military innovation came about, *everybody* had iron
weapons. In XWP, most weapons are iron.
[6]
As the iron-equipped Dorians moved down from the north, the older
Bronze Age cities did not have a chance; their advanced civilization was
wiped out by the more "primitive" newcomers [Note 03]. The sort of
"civilization" left in the wake of the Dorian invasion is much like what
we see on XWP: small isolated towns, much warfare, and a general
feeling of impermanence. People often moved around, trying to stay away
from the warlords.
[7]
Historians refer to the period from 1200 to 800 BCE as the "Dark
Ages". This is not to be confused with the European Dark Ages that
occurred 1000 years later. Both followed the collapse of an advanced
civilization, Minoan/Mycenean in the first case, Roman in the second.
305
There is little accurate recorded history about what went on during these
periods, so legends were born about "ancient gods, warlords, and kings",
not to mention your "mighty princesses forged in the heat of battle".
From the European Dark Ages came the stories of Arthur and Camelot.
[8]
It was not until the Archaic Period of Greek history, from 800 to 480
BCE, that we start getting detailed written records about what was going
on from people who actually saw the events take place. The modern
Greek alphabet was developed during this time, so they could write
events down in such a way that we can read today.
Language
[9]
One of the tools used by historians to track the movement of groups of
people who left behind no written journals is a branch of linguistics that
analyzes similarities in spoken or written language in different areas. The
assumption is that if two groups of people speak the same dialect of a
language, those groups came from the same place or have some kind of
shared history, even though they may have become widely separated over
time.
[10]
What we now know as the Greek alphabet was developed after 800
BCE. It was first used by the Phoenicians, who did not notate vowels.
The Greeks added vowel letters to make the alphabet more versatile and
fit their language more closely. The written languages used around the
Aegean before the development of this alphabet were not well-suited to
recording much more than inventories of trade goods.
[11]
Analysis of written texts from after the adoption of the new writing
system revealed that the people living around the Aegean were speaking
distinct but, for the most part, mutually intelligible dialects. The Ionic
dialect spoken in Athens and along the coast evolved into modern Greek.
Amphipolis and Potidaea might have spoken the same Ionic dialect
except for one thing: Potidaea was a settlement from Corinth, where the
people, descendants of those fun-loving Dorians, spoke the Doric dialect.
Same as Sparta. (Ominous music should begin now).
Potidaea
[12]
Potidaea (poe-tih-DAY-uh) was located in Chalcidice (hahl-kee-dee-
KEE) [Note 04], the land that looks like a three-fingered hand reaching into
the Aegean from the northwest. The town was right at the middle of the
306
isthmus joining the westernmost of the three "fingers" to the mainland. It

was founded around 600 BCE by people from Corinth, 200 km south, as
an aid to commerce with Macedonia.
[13]
Greek historian Thucydides (too-kee-DEE-deese) reports that it was
common in those days for cities to be located on isthmuses, for
convenience to the sea as well as ease of defense. Any settlement near the
ocean needed a wall around it, as pirates were everywhere. A picture of
the site today shows how narrow the isthmus is, and how flat the land is.
A wall would certainly be required for defense. (Photos are not
reproduced here. Follow the links to see them.)
[14]
In the early 5th century BCE, the Persian empire was all over this part
of the world, and several major battles were fought around the
Chalcidician peninsula as the Greeks struggled to push the Persians back
east. The Persian general Artabazus laid siege to Potidaea in 480 BCE,
but the citizens resisted successfully.
[15]
In 478, after the Persian army was driven away, the Greek states
formed an alliance called the Delian League [Note 05] to organize defense
against Persia. Athens was not an equal member of the League and called
all the shots, and over time, the league essentially evolved into an
Athenian empire. By 449 BCE, Potidaea was an "ally" of Athens, in the
"tribute-paying class". (They had doublespeak even back then).
[16]
In 432, battles had broken out between Athens and Corinth. Athens
was worried about the allegiance of the people of Potidaea and made
new demands: Potidaea was to tear down its city wall on the south, send
hostages to Athens, and throw out the Corinthian magistrates [Note 06].
Athens was afraid that if Potidaea revolted, other towns in Thrace would
follow, and was afraid of the influence of Corinth and her allies in
Potidaea.
[17]
Among these allies of Corinth was one Perdiccas, king of Macedonia
and son of Alexander [Note 07]. This Perdiccas was more colorful than
Gabrielle's unfortunate husband with the similar name. Perdiccas was
always looking out for his own interests and preferred to have friends on
his borders. But just who he considered a friend varied with
circumstance. Although he would sign treaties with Athens when he
considered it useful, he generally ended up switching sides at the last
moment. Surprisingly, it took Athens some time to catch on to this
pattern, and he was not actually declared an enemy until 416 BCE!
307
[18]
The leaders at Athens knew that Perdiccas was trying to stir up things
in Potidaea against them, and were just about to send an army of 1,000
men on board 30 ships to enforce the order to destroy the fortifications.
Potidaea wanted to negotiate, and sent representatives to Athens to urge
calm. But representatives were also sent to Sparta with the Corinthians to
ask for support, should that become necessary. Nothing came of the
negotiations in Athens and the fleet was ordered to set sail. Sparta warned
of counter attacks against Athenian interests if Potidaea were attacked.
[19]
The people at Potidaea sensed that things had reached a crucial point
and declared an outright revolt against Athens. The die was cast.
Thucydides cited this dispute over Potidaea as one of the triggering
events of the entire Peloponnesian War. Potidaea and the other towns of
Chalcidice formed their own mutual defense organization, the
Chalcidician League, centered at Olynthus, a city more inland, about 6
km north of Potidaea. (Note spelling: Olympus is a mountain with gods
on it, Olynthus is a city.)
[20]
So Athens sent its army and surrounded Potidaea. Sure enough,
Perdiccas sent cavalry to help Potidaea, even though he had just signed a
treaty with Athens. But Athens was able to cut the town off on all sides
and the siege lasted for two years. The Athenian general Hagnon even
brought up siege engines and could not prevail, though he was severely
hampered by an outbreak of plague in the Athenian encampments. He lost
a quarter of his men to plague on that campaign.
[21]
Finally, the commanders were looking for any way out of the mess.
They allowed the Potidaeans to move to Olynthus with a few personal
belongings, and the people agreed to this. Things had gotten pretty grim
inside the city walls, and there were reports of cannibalism. The
politicians back in Athens were upset when they discovered how lightly
the Potidaeans had been let off. Athens set up a "cleruchy", in which
land taken in battle was distributed to poor Athenians. This lasted until
404 when Athens surrendered to Sparta, ending the Delian League.
[22]
When Philip II of Macedon came in 348, he captured Potidaea and
Olynthus and dissolved the Chalcidician League. Potidaea was
destroyed and the people relocated. A later Macedonian king, Cassander,
built a new city on the same spot in 316 BC, but he called it
Cassandreia, after himself. The whole area remained under Macedonian
rule until the Romans arrived in 168.
308
[23]
In more recent times, the city of "Nea Potidaea" was built on the site
of the previous Potidaea and Cassandreia.
Amphipolis
[24]
Amphipolis (ahm-FIP-oh-liss) is located near the mouth of the river
Strymon where it flows into the Aegean Sea, about 50 km northeast of
Potidaea. In DESTINY (36/212), Gabrielle asks Xena if Mount Nestos is
located north or south of this river.
[25]
Back in the 5th century BCE, the area of Amphipolis and eastward
was considered part of Thrace, and the people who lived in that
immediate area were the Edonians, a Thracian tribe. They did not call
their town Amphipolis at all, but Ennea Odoi ("Nine Ways").
[26]
The first attempt at an Athenian colony here was made around 498
BCE by Aristagoras of Miletus while he was fleeing from King Darius of
Persia, but the Edonians drove him away. In 466, Athens sent 10,000
settlers to try again, but when this group attempted to go further inland, a
combined Thracian force "cut them to pieces" (in Thucydides' words)
near the town of Drabescus. In 437, Athens, led by Hagnon, made yet
another attempt at colonization. This time they successfully drove out the
Edonians.
[27]
As was common at the time, the city was built on top of a high plateau
overlooking the river, which loops around the western half of the city.
Hagnon chose the name "Amphipolis", which literally means
"surrounded city" [Note 08]. For security, he built a 7 km long wall across
the fourth side. The word "polis" means "city state", and Amphipolis was
indeed a significant city, of great strategic and economic importance.
Nearby gold mines at Mt. Pangaion provided an important source of
wealth for Athens, and a strategic location near the coast took advantage
of sea commerce.
[28]
A nice photograph from the plateau overlooking the river valley can
be seen on the Last Days of Socrates web site run by Clarke College. A
dramatic aerial view from the Perseus Project at Tufts shows the loop in
the river, the 150m high cliffs, and the sea in the distance.
[29]
Speaking of Socrates, he visited both Potidaea and Amphipolis while
he was serving in the Athenian army, and is reported to have exhibited
considerable bravery during the battles. This stint in the army, at age 45,
is reportedly the only time Socrates set foot outside of Athens.
309
[30]
In 424 BCE, only thirteen years after the city was founded by
Hagnon, the war brought the Spartan general Brasidas to Amphipolis.
He captured it in an unsuspected attack at night, in the middle of winter.
This victory was aided by people inside the city, from the neighboring
town of Argilus. They had designs on the place, and were not friendly
toward Athens. Actual Athenians in the city made up only a small part of
the population. By offering very moderate surrender terms, Brasidas was
able to get the residents to receive him into the city quickly, before
Athenian help could arrive.
[31]
The defensive help Brasidas was worried about was a small fleet of
ships based at Thasos under the command of Athenian general and later
historian Thucydides. But the ships arrived too late, sailing into the port
city of Eion, 5 km away, on the same day that Brasidas had already
entered Amphipolis. When the other towns in the region heard how
smoothly the change-over went, and the considerate surrender terms
Brasidas offered, they jumped at the chance to throw off control from
Athens, and actually begged him to march on them as well.
[32]
The politicians of Athens were quite alarmed at this turn of events,
and held Thucydides responsible for the loss. They exiled him for 20
years, during which time he traveled widely and did research for his
book. He thus joined a select club. (Several centuries earlier, a certain
Warrior Princess had been exiled as well, not by Athenians for losing
Amphipolis, but by the Amphipolitans for the excessive loss of life in
her successful defense of it.)
[33]
The Athenians tried to take back Amphipolis three years later, in 421,
but failed, and both the Athenian general and Brasidas were killed in the
battle. The people of Amphipolis put on a major funeral celebration for
Brasidas, honoring him with games and annual offerings. Henceforth, the
people considered Brasidas the founder and protector of Amphipolis,
and erased any memories of Hagnon the Athenian.
[34]
The fall of Amphipolis, nine years after the start of the war, marked
the beginning of the end for Athenian influence around the Aegean Sea.
Athens and Sparta had an uneasy truce from 421 to 413, but it did not
last. Fighting started again, but Athens was weakened from the years of
war and finally surrendered to Sparta in 404.
310
[35]
Amphipolis remained under Sparta until it fell to Philip II of
Macedon in 358. When the Romans finally showed up in 168, they made
it the capital of Macedonia.
Conclusions
[36]
The events depicted in XWP take place well before the founding of
either Amphipolis or Potidaea. There is no evidence of the organization
and civic infrastructure that we would expect to see during the Greek
classical period, and general appearance (but not guest stars) is consistent
with some time in the "Dark Ages".
[37]
But even in 1000 BCE, the dramatic site of Amphipolis would have
been a desirable location for a settlement, so there is no reason to think
there could not have been a village there in Xena's time. It just would not
have been called Amphipolis. There is no way to know how far back the
name "Ennea Odoi" goes. Let's blame it on a glitch in the Universal
Translator.
[38]
It is more difficult to argue for Potidaea. Due to its exposed location,
it would have been easy prey to pirates without a big wall around it.
Thucydides points out in his introduction that until groups of people had
been able to accumulate sufficient capital that they could afford to put
effort into such civic undertakings, walls could not be built and towns
would not be sited in such dangerous locations. Additionally, until the big
navies were developed by Athens and other members of the Delian
League, piracy was rampant in the Aegean.
End NotesNote 01:Spelled Poteidaia on Xena: Warrior Princess.
Note 02:For more on volcanoes, see Whoosh! #11, "Volcanoes: The Foes
of the Gods" by Virginia Carper.
Note 03:The iron sword is not the only thing that the Dorians contributed.
Besides a new instrument for bloody warfare, they also created a new
design for a bronze pin and originated a style of geometric designs on
their pottery. Archaeologists have not been able to dig up much else they
can attribute directly to the Dorians.
Note 04:Phonetics are given for some words so you can impress your
friends with the genuine Greek pronunciations. In some cases, these are
quite different from the way English speakers have been taught to
pronounce Greek, but they have been verified by an actual Greek person.
Modern Greek pronunciation is quite close to that of the Classical period,
though probably not so close to pronunciation in 1000 BCE.
311
Note 05:It met on the island of Delos, hence the name.

Note 06:Even after all this time, the people of Potidaea still considered
themselves related to Corinth.
Note 07:Not Alexander the Great, but an earlier one [obviously, a not-so-
great one].
Note 08:Compare modern words like "amphitheater".
Sources
Penguin Dictionary of Ancient History.
In addition to general background information, the map of Greek dialects
came from this book, which in turn took it from Pausanias: Guide To
Greece by P. Levi, Penguin, 1971.
History of the Peloponnesian War, Thucydides, Penguin Classics
edition.
The Athenian general and historian Thucydides is the primary written
source for what happened in those years, and many of the details in this
article came from his book on the war. (Still in print, 2,500 years later!)
Anyone interested in a blow by blow account of the war and 5th century
BCE politics should get this book. The translation in the Penguin edition
is good and easy to read.
Bronze Age history web site at Dartmouth College.Quite extensive.
Ancient World Web Index to many other web sites.
Guidance on pronunciation from the Linguistics FAQ from the
soc.culture.greek newsgroup.
Language and literary references from the wonderful facilities of the
Perseus Project at Tufts University, Gregory R. Crane, editor.
Biography Paul DicksonWhen not working for a large software
company, Paul does volunteer web-work for an ocean conservation
organization. He took exactly one linguistics course in college, but it
happened to be in the area referred to in this article. Paul and his wife
have five cats and one dog.Favorite episode: THE BITTER SUITE
(58/312)Favorite line: Xena: "Gabrielle, you are a gift to me."
SOLSTICE CAROL (33/208) First episode seen: ULYSSES (43/219)
Least favorite episode: BEEN THERE DONE THAT (48/302).
Περί Αμφιπόλεως
312
Isocrates Orat., Philippus (orat. 5)τμ. 2, line 2
ΦΙΛΙΠΠΟΣ
Μὴ θαυμάσῃς, ὦ Φίλιππε, δίοτι τοῦ λόγου ποιήσομαι

τὴν ἀρχὴν οὐ τοῦ πρὸς σὲ ῥηθησομένου καὶ νῦν δειχθήσεσθαι
μέλλοντος, ἀλλὰ τοῦ περὶ Ἀμφιπόλεως γραφέντος. Περὶ
οὗ μικρὰ βούλομαι προειπεῖν, ἵνα δηλώσω καὶ σοὶ καὶ τοῖς
ἄλλοις ὡς οὐ δι' ἄγνοιαν οὐδὲ διαψευσθεὶς τῆς ἀρρωστίας
τῆς νῦν μοι παρούσης ἐπεθέμην γράφειν τὸν πρὸς σὲ
λόγον, ἀλλ' εἰκότως καὶ κατὰ μικρὸν ὑπαχθείς.
Ὁρῶν γὰρ τὸν πόλεμον τὸν ἐνστάντα σοὶ καὶ τῇ πόλει
περὶ Ἀμφιπόλεως πολλῶν κακῶν αἴτιον γιγνόμενον, ἐπε-
χείρησα λέγειν περί τε τῆς πόλεως ταύτης καὶ τῆς χώρας
οὐδὲν τῶν αὐτῶν οὔτε τοῖς ὑπὸ τῶν σῶν ἑταίρων λεγομένοις
οὔτε τοῖς ὑπὸ τῶν ῥητόρων τῶν παρ' ἡμῖν, ἀλλ' ὡς οἷόν τε
πλεῖστον ἀφεστῶτα τῆς τούτων διανοίας.
Demosthenes Orat., [Philippi] epistulaτμ. 20, line 5
νην· ἢ γὰρ συναγωνιζομένους τοῖς στρατηγοῖς ἢ συκοφαν-

τοῦντας ἀεί τι λαμβάνειν παρ' αὐτῶν, ἔτι δὲ τῶν πολιτῶν
τοῖς γνωριμωτάτοις καὶ τῶν ἔξωθεν τοῖς ἐνδοξοτάτοις λοι-
δορουμένους ἐπὶ τοῦ βήματος περιποιεῖσθαι παρὰ τοῦ πλήθους
δόξαν ὡς εἰσὶ δημοτικοί.
Ῥᾴδιον μὲν οὖν ἐστί μοι παῦσαι τῆς βλασφημίας αὐτοὺς
μικρὰ πάνυ προεμένῳ, καὶ ποιῆσαι λέγειν ἐπαίνους ὑπὲρ
ἡμῶν. ἀλλ' αἰσχυνοίμην ἄν, εἰ τὴν πρὸς ὑμᾶς εὔνοιαν
παρὰ τούτων φαινοίμην ὠνούμενος, οἳ πρὸς τοῖς ἄλλοις εἰς
τοῦτο τόλμης ἥκουσιν ὥστε καὶ περὶ Ἀμφιπόλεως πρὸς ἡμᾶς
ἀμφισβητεῖν ἐπιχειροῦσιν, ὑπὲρ ἧς τῶν ἀντιποιουμένων αὐ-
τῆς οἶμαι πολὺ δικαιότερα λέγειν αὐτός. εἴτε γὰρ τῶν ἐξ
ἀρχῆς κρατησάντων γίγνεται, πῶς οὐ δικαίως ἡμεῖς αὐτὴν
ἔχομεν, Ἀλεξάνδρου τοῦ προγόνου πρώτου κατασχόντος τὸν
τόπον, ὅθεν καὶ τῶν αἰχμαλώτων Μήδων ἀπαρχὴν ἀνδριάντα
χρυσοῦν ἀνέστησεν εἰς Δελφούς; εἴτε τούτων μὲν ἀμφισβη-
τήσειέ τις, ἀξιοῖ δὲ γίγνεσθαι τῶν ὕστερον γενομένων κυρίων,
ὑπάρχει μοι καὶ τοῦτο τὸ δίκαιον· ἐκπολιορκήσας γὰρ τοὺς
ὑμᾶς μὲν ἐκβαλόντας, ὑπὸ Λακεδαιμονίων δὲ κατοικισθέντας,
ἔλαβον τὸ χωρίον
313
Philippus II Rex Macedonum <Epist.>, Epistulae Epistle 2,τμ. 20, line 6
τηγοῖς ἢ συκοφαντοῦντας ἀεί τι λαμβάνειν παρ' αὐ-

τῶν, ἔτι δὲ τῶν πολιτῶν τοῖς γνωριμωτάτοις καὶ τῶν
ἔξωθεν τοῖς ἐνδοξοτάτοις λοιδορουμένους ἐπὶ τοῦ βή-
ματος περιποιεῖσθαι παρὰ τοῦ πλήθους δόξαν ὡς εἰσὶ
δημοτικοί. ῥᾴδιον μὲν οὖν ἐστί μοι παῦσαι τῆς
βλασφημίας αὐτοὺς μικρὰ πάνυ προεμένῳ, καὶ
ποιῆσαι λέγειν ἐπαίνους ὑπὲρ ἡμῶν. ἀλλ' αἰσχυ-
νοίμην ἄν, εἰ τὴν πρὸς ἡμᾶς εὔνοιαν παρὰ τούτων
φαινοίμην ὠνούμενος, οἳ πρὸς τοῖς ἄλλοις εἰς τοῦτο
τόλμης ἥκουσιν, ὥστε καὶ περὶ Ἀμφιπόλεως πρὸς
ἡμᾶς ἀμφισβητεῖν ἐπιχειροῦσιν, ὑπὲρ ἧς τῶν ἀντι-
ποιουμένων αὐτῆς οἶμαι πολὺ δικαιότερα λέγειν αὐ-
τός.
εἴτε γὰρ τῶν ἐξ ἀρχῆς κρατησάντων γίγνε-
ται, πῶς οὐ δικαίως ἡμεῖς αὐτὴν ἔχομεν, Ἀλεξάνδρου
τοῦ προγόνου πρώτου κατασχόντος τὸν τόπον, ὅθεν
καὶ τῶν αἰχμαλώτων Μήδων ἀπαρχὴν ἀνδριάντα
χρυσοῦν ἀνέστησεν εἰς Δελφούς; εἴτε τούτων μὲν ἀμ-
φισβητήσειέ τις, ἀξιοῖ δὲ γίγνεσθαι τῶν ὕστερον γενο-
μένων κυρίων, ὑπάρχει μοι καὶ τοῦτο τὸ δίκαιον·
Anaximenes Hist., Rhet., Fragmenta Volume-Jacobyʹ-F 2a,72,F,

fragment 41, line 109
τι καθ' ἡμῶν ἢ φανερῶς ἐξελέγξαι με φαυλότατον ὄντα τῶν ἁπάντων.

(19) τῶι μὲν
οὖν δήμωι ταῦτα συνέφερε, τοῖς δὲ λέγουσιν οὐκ ἐλυσιτέλει. φασὶ γὰρ οἱ
τῆς πολιτείας
τῆς παρ' ὑμῖν ἔμπειροι τὴν μὲν εἰρήνην πόλεμον αὐτοῖς εἶναι, τὸν δὲ
πόλεμον εἰρήνην·
ἢ γὰρ συναγωνιζομένους τοῖς στρατηγοῖς ἢ συκοφαντοῦντας ἀεί τι
λαμβάνειν παρ'
αὐτῶν, ἔτι δὲ τῶν πολιτῶν τοῖς γνωριμωτάτοις καὶ τῶν ἔξωθεν τοῖς
ἐνδοξοτάτοις
λοιδορουμένους ἐπὶ τοῦ βήματος περιποιεῖσθαι παρὰ τοῦ πλήθους δόξαν
ὥς εἰσι δημοτικοί.
(20) ῥάιδιον μὲν οὖν ἐστί μοι παῦσαι τῆς βλασφημίας αὐτοὺς μικρὰ πάνυ
προεμένωι καὶ ποιῆσαι λέγειν ἐπαίνους ὑπὲρ ἡμῶν. ἀλλ' αἰσχυνοίμην ἄν,
εἰ τὴν
314
πρὸς ὑμᾶς εὔνοιαν παρὰ τούτων φαινοίμην ὠνούμενος, οἳ πρὸς τοῖς

ἄλλοις εἰς τοῦτο
τόλμης ἥκουσιν ὥστε καὶ περὶ Ἀμφιπόλεως πρὸς ἡμᾶς ἀμφισβητεῖν
ἐπιχειροῦσιν,
ὑπὲρ ἧς τῶν ἀντιποιουμένων αὐτῆς οἶμαι πολὺ δικαιότερα λέγειν αὐτός.
(21) εἴτε
γὰρ τῶν ἐξ ἀρχῆς κρατησάντων γίγνεται, πῶς οὐ δικαίως ἡμεῖς αὐτὴν
ἔχομεν, Ἀλεξάνδρου τοῦ προγόνου πρώτου κατασχόντος τὸν τόπον, ὅθεν
καὶ τῶν αἰχμαλώτων Μήδων ἀπαρχὴν ἀνδριάντα χρυσοῦν ἀνέστησεν εἰς
Δελφούς; εἴτε τούτων μὲν ἀμφισβητήσειέ τις, ἀξιοῖ δὲ γίγνεσθαι τῶν
ὕστερον γενομένων κυρίων, ὑπάρχει μοι καὶ τοῦτο τὸ δίκαιον·
Libanius Rhet., Soph., Argumenta orationum Demosthenicarum

Oration 5,τμ. 1, line 1
ὑπόθεσις τοῦ περὶ τῆς εἰρήνης λόγου.
Μηκυνομένου τοῦ πολέμου τοῦ περὶ Ἀμφιπόλεως

εἰρήνης ἐπεθύμησαν ὅ τε Φίλιππος καὶ οἱ Ἀθηναῖοι,
οἱ μὲν Ἀθηναῖοι κακῶς ἐν τῷ πολέμῳ φερόμενοι, ὁ δὲ
Φίλιππος βουλόμενος ἃ ὑπέσχετο Θετταλοῖς τε καὶ
Θηβαίοις ἐπιτελέσαι. ὑπέσχετο δὲ τοῖς μὲν Θηβαίοις
Ὀρχομενὸν παραδώσειν καὶ Κορώνειαν, πόλεις Βοιω-
τίας, ἀμφοτέροις δὲ τὸν Φωκικὸν καταλύσειν πόλεμον.
τοῦτο δὲ ἦν ἀδύνατον αὐτῷ πολεμίων ὄντων Ἀθη-
ναίων. καὶ γὰρ πρότερον βουληθεὶς εἰσβαλεῖν εἰς τὴν
Φωκίδα τῶν Ἀθηναίων περιπλευσάντων ταῖς ναυσὶν
Libanius Rhet., Soph., Argumenta orationum Demosthenicarum

Oration 18,τμ. 2, line 6
Αἰσχίνης ἦν ἀνὴρ Ἀθηναῖος, υἱὸς Ἀτρομήτου

καὶ Γλαυκοθέας, ἀμφοτέρων ἀδόξων, ὥς φησι Δημο-
σθένης. τὸν μὲν γὰρ γράμματα διδάσκοντα, τὴν δὲ
καθαίρουσαν καὶ τελετάς τινας οὐ σπουδαίας τελοῦσάν
φησι διαζῆν. παραδέδοται δὲ καὶ αὐτὸς ὁ Αἰσχίνης
τραγῳδιῶν τε ὑποκριτὴς γενόμενος καὶ γραμματεὺς τῆς
πόλεως, ἥτις ἦν εὐτελὴς ὑπηρεσία. ὕστερον μέντοι τῶν
ῥητόρων εἷς ἐγένετο καὶ περὶ τῆς εἰρήνης πρὸς Φί-
315
λιππον ἐπρέσβευσε. πολεμοῦντες γὰρ οἱ Ἀθηναῖοι Φι-

λίππῳ περὶ Ἀμφιπόλεως καὶ πολλὰ μὲν αὐτοὶ δεινὰ
πάσχοντες, δρῶντες δὲ οὐδὲν ἄξιον λόγου ἐπείσθησαν
ὑπὲρ εἰρήνης πρεσβεύσασθαι πρὸς Φίλιππον.

Alphabetic entry theta, σελ. 264, line 32
<Θιασώτης>: ὁ κοινωνὸς τῶν θυσιῶν. ἐκαλοῦντο δὲ καὶ

οὗτοι ὀργεῶνες. ἐκλήθησαν δὲ ἀπὸ τοῦ θιάσου, ὅ πέρ
ἐστι σύνοδος καὶ συναγωγή, ἀπὸ τοῦ θέειν.
<Θόλος>: τόπος τις ἐν τοῖς ἀρχείοις, κληθεὶς διὰ τὸν
τρόπον τῆς κατασκευῆς. ἦν γὰρ θολοειδής, καὶ ὀρο-
φὴν εἶχε περιφερῆ οἰκοδομητήν, οὐχὶ ξυλίνην, ὡς τὰ
ἄλλα οἰκοδομήματα. λέγεται δὲ θηλυκῶς ἡ θόλος.
<Θριπηδεστόν>: τὸ βεβρωμένον καὶ διεφθαρμένον. θρὶψ
γὰρ ζῶόν ἐστι κατεσθίον ξύλα καὶ κέρατα.
<Θρυλούμενόν ποτε ἀπόῤῥητον>: περὶ Ἀμφιπόλεως
ἦν τὸ θρυλούμενον ἀπόῤῥητον.
<Θυρών>: πυλών. ἀφ' οὗ καὶ θυρωρὸς λέγεται ὁ τοῦτον
φυλάσσων.
Σχόλια στον Αισχίνην Oration 2, scholion 21, line 13
κὰ γενόμενα εὔθετα γένωνται εἰς τὴν τῶν ἔργων πλοκήν. Vat.

Laur. Bgim. Ἄλλως. οἱ μὲν λέγουσιν ἁπλῶς σχοίνῳ· φασὶ δὲ ὡς
οἱ Ἀττικοὶ ὁλόσχοινον αὐτὸ καλοῦσιν· οἱ δέ φασιν ὅτι εἶδός ἐστι
φυτοῦ ἱμαντώδους, ὡς περὶ τῶν λύγων λέγει ὁ ποιητής (Il. λ, 105),
ἀβρόχῳ δὲ λέγει οἱονεὶ ξηρῷ. ἵνα διὰ τῶν σιάλων τοῦ στόματος φυ-
σηθὲν ὀδύνην δῆθεν ποιήσῃ τῷ στόματι ἐν τῷ ἐρράφθαι.
Fgim. Λεωσθένην] ὁ Λεωσθένης Ἀθηναῖος. οὗτος ἐφυγαδεύθη
Ἀθήνηθεν ὡς φιλιππίζων· καὶ ἦν παρὰ Φιλίππῳ ἐς τὰ μάλιστα τιμώμε-
νος, ἀνὴρ εἰπεῖν δυνατός. Vat. Laur. Bgm. οὗτος στρατηγὸς Ἀθηναί-
ων καὶ δόξας ἁμαρτεῖν εἰς τὸν περὶ Ἀμφιπόλεως πόλεμον ἐφυγάδευεν.
ὕστερον δὲ κατελθὼν ἐστρατήγησεν ἐν τῷ Λαμιακῷ πολέμῳ καὶ
ἀπέθανε τρωθείς.
Suda, Lexicon Alphabetic letter zeta, entry 130, line 7
Ζωηρός:> ὁ ζῶν, καὶ παρέχων ζωήν. <Ζωΐλος,> Ἀμφιπολίτης (πόλις δ'

ἐστὶ Μακεδονίας Ἀμφίπολις, ἥτις πρώην ἐκαλεῖτο Ἐννέα ὁδοί), ὃς
316
ἐπεκλήθη Ὁμηρομάστιξ, ὅτι ἐπέσκωπτεν Ὅμηρον. διὸ αὐτὸν διώξαντες

οἱ ἐν τῇ Ὀλυμπίᾳ κατὰ τῶν Σκιρωνίδων πετρῶν ἔρριψαν. ῥήτωρ δὲ ἦν
καὶ φιλόσοφος. ἔγραψε μέντοι τινὰ καὶ γραμματικά· Κατὰ τῆς Ὁμήρου
ποιήσεως λόγους θʹ, Ἱστορίαν ἀπὸ θεογονίας ἕως τῆς Φιλίππου τελευτῆς
βιβλία γʹ, Περὶ Ἀμφιπόλεως, καὶ Κατὰ Ἰσοκράτους τοῦ ῥήτορος, καὶ
ἄλλα πλεῖστα, ἐν οἷς καὶ ψόγος Ὁμήρου.
Χρονολογική, ενδεικτική, ταξινόμηση. Εννέα οδοί.
 1. Θουκυδίδης ιστορίες {0003.001} (5 B.C.) Book 1 chapter 100

section 3 line 7
 Ἠδωνοί, προελθόντες δὲ τῆς Θρᾴκης ἐς μεσόγειαν διεφθάρησαν ἐν
Δραβησκῷ τῇ Ἠδωνικῇ ὑπὸ τῶν Θρᾳκῶν ξυμπάντων, οἷς πολέμιον
ἦν τὸ χωρίον [αἱ Ἐννέα ὁδοὶ]1.101.(1) κτιζόμενον. Θάσιοι δὲ
νικηθέντες μάχῃ καὶ πολιορκούμενοι Λακεδαιμονίους
ἐπεκαλοῦντο καὶ ἐπαμύνειν ἐκέλευον

section 3 line 4
 ἔτει ἐλθόντες οἱ Ἀθηναῖοι, Ἅγνωνος τοῦ Νικίου οἰκιστοῦ
δὲ ἐκ τῆς Ἠιόνος, ἣν αὐτοὶ εἶχον ἐμπόριον ἐπὶ τῷ στόματι (5)
 3. HERODOTUS Hist. Historiae {0016.001} (5 B.C.) Book 7

section 114 line 2
 τὸν Στρυμόνα, ἐς τὸν οἱ μάγοι ἐκαλλιερέοντο σφάζοντες
(114) ἵππους λευκούς. Φαρμακεύσαντες δὲ ταῦτα ἐς τὸν ποταμὸν
καὶ ἄλλα πολλὰ πρὸς τούτοισι, ἐν Ἐννέα Ὁδοῖσι τῇσι Ἠδω-
νῶν ἐπορεύοντο κατὰ τὰς γεφύρας, τὸν Στρυμόνα εὑρόντες
 4. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos

{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter alpha lemma 99 line 2
 Ἑλληνικῶν.
(99) Ἀμφίπολις: Ἀντιφῶν περὶ τοῦ Λινδίων φόρου. πόλις αὕτη
τῆς Θρᾴκης. πρότερον δὲ Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλεῖτο, ὡς Ἀνδροτίων ἐν
ιβʹ Ἀτθίδος. Μαρσύας δ’ ἐν Μακεδονικοῖς διὰ τὸ περιοικεῖσθαι τὸν
317
τόπον Ἀμφίπολιν ὠνομάσθαι, πρότερον Ἄκραν καλουμένην· οἱ δὲ

Ἄρεος
 5. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores Atticos

{1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter epsilon lemma 58 line 1
 (57) Ἐννεάκρουνον: [Λυσίας] Ἰσοκράτης ἐν τῷ περὶ τῆς ἀντιδό-
σεως. κρήνη τις ἐν Ἀθήναις· πρότερον δ’ ἐκαλεῖτο Καλλιρρόη.
(58) Ἐννέα ὁδοί: Αἰσχίνης ἐν τῇ περὶ τῆς πρεσβείας ἀπολογίᾳ.
(59) Ἐν παραβύστωι: ἀντὶ τοῦ κρύφα καὶ οὐ φανερῶς Ὑπερείδης
ἐν
Χρονολογική, ενδεικτική, ταξινόμηση. Ηδωνοί.
 1. AESCHYLUS Trag. Persae (6-5 B.C.) Line 495

 χώραν ἀφικόμεσθ’, ἐπ’ Ἀξιοῦ πόρον,
Βόλβης θ’ ἕλειον δόνακα, Πάγγαιόν τ’ ὄρος,
Ἠδωνίδ’ αἶαν· νυκτὶ δ’ ἐν ταύτῃ θεὸς (495)
χειμῶν’ ἄωρον ὦρσε, πήγνυσιν δὲ πᾶν
ῥέεθρον ἁγνοῦ Στρυμόνος. θεοὺς δέ τις
 2. Θουκυδίδης ιστορίες (5 B.C.) Book 1 chapter 100 section 3

line 5
 οἰκιοῦντες τὰς τότε καλουμένας Ἐννέα ὁδούς, νῦν δὲ Ἀμφί-
πολιν, τῶν μὲν Ἐννέα ὁδῶν αὐτοὶ ἐκράτησαν, ἃς εἶχον
Ἠδωνοί, προελθόντες δὲ τῆς Θρᾴκης ἐς μεσόγειαν διε- (5)
 3. Θουκυδίδης ιστορίες (5 B.C.) Book 1 chapter 100 section 3

line 6
 πολιν, τῶν μὲν Ἐννέα ὁδῶν αὐτοὶ ἐκράτησαν, ἃς εἶχον
1.101.
318
(1) κτιζόμενον. Θάσιοι δὲ νικηθέντες μάχῃ καὶ πολιορκού-

section 4 line 4
 στενήν τινα καθήκουσαν ἄνωθεν μέχρι Πέλλης καὶ θαλάσ-
σης ἐκτήσαντο, καὶ πέραν Ἀξιοῦ μέχρι Στρυμόνος τὴν
Μυγδονίαν καλουμένην Ἠδῶνας ἐξελάσαντες νέμονται.
(5) ἀνέστησαν δὲ καὶ ἐκ τῆς νῦν Ἐορδίας καλουμένης Ἐορδούς,
ὧν οἱ μὲν πολλοὶ ἐφθάρησαν, βραχὺ δέ τι αὐτῶν περὶ

section 2 line 4
 νῦν ἡ πόλις ἐστὶν ἐπείρασε μὲν πρότερον καὶ Ἀρισταγόρας
καὶ τριάκοντα ὕστερον, ἐποίκους μυρίους σφῶν τε αὐτῶν (5)

section 3 line 3
 (3) ἐν Δραβήσκῳ ὑπὸ Θρᾳκῶν. καὶ αὖθις ἑνὸς δέοντι τριακοστῷ
δὲ ἐκ τῆς Ἠιόνος, ἣν αὐτοὶ εἶχον ἐμπόριον ἐπὶ τῷ στόματι (5)

section 3 line 2
 γῆν ἀποπειράσας ἅμα, ἀμφοτέρωθεν ἀπεκρούσθη, τὰ δὲ περὶ
(3) τὴν Ἀμφίπολιν ἐξηρτύετο. καὶ Μύρκινός τε αὐτῷ προσ-
γυναικὸς αὐτοῦ, καὶ Γαληψὸς οὐ πολλῷ ὕστερον καὶ Οἰσύμη·

section 3 line 2
 γῆν ἀποπειράσας ἅμα, ἀμφοτέρωθεν ἀπεκρούσθη, τὰ δὲ περὶ
319

γυναικὸς αὐτοῦ, καὶ Γαληψὸς οὐ πολλῷ ὕστερον καὶ Οἰσύμη·

section 4 line 4
 καί τι καὶ Χαλκιδικὸν ἔνι βραχύ, τὸ δὲ πλεῖστον Πελασγικόν,
τῶν καὶ Λῆμνόν ποτε καὶ Ἀθήνας Τυρσηνῶν οἰκησάντων,
καὶ Βισαλτικὸν καὶ Κρηστωνικὸν καὶ Ἠδῶνες· κατὰ δὲ
(5) μικρὰ πολίσματα οἰκοῦσιν. καὶ οἱ μὲν πλείους προσ-
εχώρησαν τῷ Βρασίδᾳ, Σάνη δὲ καὶ Δῖον ἀντέστη, καὶ αὐτῶν

section 4 line 2
 πολιν, ὑπεριδόντα σφῶν τὸ πλῆθος, τῇ παρούσῃ στρατιᾷ
(4) ἀναβήσεσθαι. ἅμα δὲ καὶ παρεσκευάζετο Θρᾷκάς τε μισθω-
παρακαλῶν, πελταστὰς καὶ ἱππέας· καὶ Μυρκινίων καὶ
 11. EURIPIDES Trag. Hecuba {0006.007} (5 B.C.) Line 1153

 πολλαὶ δὲ χεῖρες, αἳ μὲν ἐξ ἀριστερᾶς,
αἳ δ’ ἔνθεν, ὡς δὴ παρὰ φίλῳ, Τρώων κόραι
θάκους ἔχουσαι, κερκίδ’ Ἠδωνῆς χερὸς
ᾔνουν, ὑπ’ αὐγὰς τούσδε λεύσσουσαι πέπλους·
ἄλλαι δὲ κάμακα Θρῃκίαν θεώμεναι (1155)
 12. SOPHOCLES Trag. Antigone {0011.002} (5 B.C.) Line 956

 κελαιναὶ νᾶες ἐκφύγοιεν.
Ζεύχθη δ’ ὀξύχολος παῖς ὁ

Δρύαντος, Ant.
1. (954)
Ἠδωνῶν βασιλεύς, κερτομίοις ὀργαῖς, (955)
ἐκ Διονύσου
πετρώδει κατάφαρκτος ἐν δεσμῷ.

section 11 line 7
320
 σιν. Ὁ μὲν δὴ Ἱστιαῖος, ἅτε τυραννεύων τῆς Μιλήτου, (5)

τυραννίδος μὲν οὐδεμιῆς προσεχρήιζε, αἰτέει δὲ Μύρκινον
τὴν Ἠδωνῶν, βουλόμενος ἐν αὐτῇ πόλιν κτίσαι. Οὗτος
μὲν δὴ ταύτην αἱρέεται, ὁ δὲ Κώης, οἷά τε οὐ τύραννος
δημότης τε ἐών, αἰτέει Μυτιλήνης τυραννεῦσαι.

section 124 line 9
 σφίσι εἴη κρησφύγετόν τι ὑπάρχον εἶναι, ἢν ἄρα ἐξωθέων-
ται ἐκ τῆς Μιλήτου, εἴτε δὴ ὦν ἐς Σαρδὼ ἐκ τοῦ τόπου
τούτου ἄγοι ἐς ἀποικίην, εἴτε ἐς Μύρκινον τὴν Ἠδωνῶν,
τὴν Ἱστιαῖος ἐτείχεε παρὰ Δαρείου δωρεὴν λαβών. Ταῦτα (10)
(125) ἐπειρώτα ὁ Ἀρισταγόρης. Ἑκαταίου μέν νυν τοῦ Ἡγη-

section 110 line 5
 χειρὸς ἀπέργων παρεξήιε· ἔθνεα δὲ Θρηίκων δι’ ὧν τῆς
χώρης ὁδὸν ἐποιέετο τοσάδε· Παῖτοι, Κίκονες, Βίστονες,
Σαπαῖοι, Δερσαῖοι, Ἠδωνοί, Σάτραι. Τούτων οἱ μὲν παρὰ (5)
θάλασσαν κατοικημένοι ἐν τῇσι νηυσὶ εἵποντο· οἱ δὲ αὐτῶν
τὴν μεσόγαιαν οἰκέοντες καταλεχθέντες τε ὑπ’ ἐμέο, πλὴν

section 114 line 2
 τὸν Στρυμόνα, ἐς τὸν οἱ μάγοι ἐκαλλιερέοντο σφάζοντες
(114) ἵππους λευκούς. Φαρμακεύσαντες δὲ ταῦτα ἐς τὸν ποταμὸν
καὶ ἄλλα πολλὰ πρὸς τούτοισι, ἐν Ἐννέα Ὁδοῖσι τῇσι Ἠδω-
νῶν ἐπορεύοντο κατὰ τὰς γεφύρας, τὸν Στρυμόνα εὑρόντες
τοῦτον καλέεσθαι, τοσούτους ἐν αὐτῷ παῖδάς τε καὶ παρθέ- (5)

section 75 line 6
 ἐκ προκλήσιος ἐφόνευσε. Αὐτὸν δὲ Σωφάνεα χρόνῳ ὕστερον
τούτων κατέλαβε ἄνδρα γενόμενον ἀγαθόν, Ἀθηναίων στρα- (5)
τηγέοντα ἅμα Λεάγρῳ τῷ Γλαύκωνος, ἀποθανεῖν ὑπὸ Ἠδω-
νῶν ἐν Δάτῳ περὶ τῶν μετάλλων τῶν χρυσέων μαχόμε-
νον.
321
(76) Ὡς δὲ τοῖσι Ἕλλησι ἐν Πλαταιῇσι κατέστρωντο οἱ βάρ-
 18. XENOPHON Hist. Memorabilia {0032.002} (5-4 B.C.) Book

4 chapter 4 section 16 line 9
 χοροὺς κρίνωσιν οἱ πολῖται, οὐδ’ ὅπως τοὺς αὐτοὺς αὐλητὰς
ἐπαινῶσιν, οὐδ’ ὅπως τοὺς αὐτοὺς ποιητὰς αἱρῶνται, οὐδ’
ἵνα τοῖς αὐτοῖς ἥδωνται, ἀλλ’ ἵνα τοῖς νόμοις πείθωνται.
τούτοις γὰρ τῶν πολιτῶν ἐμμενόντων, αἱ πόλεις ἰσχυρόταταί (10)
τε καὶ εὐδαιμονέσταται γίγνονται· ἄνευ δὲ ὁμονοίας οὔτ’
 19. PLATO Phil. Leges {0059.034} (5-4 B.C.) Stephanus page 670
section d line 7
 ἐκλέγεσθαί τε τὰ προσήκοντα οἷοί τ’ ὦσιν ἃ τοῖς τηλικούτοις
τε (5)
καὶ τοιούτοις ᾄδειν πρέπον, καὶ οὕτως ᾄδωσιν, καὶ ᾄδοντες αὐτοί
τε ἡδονὰς τὸ παραχρῆμα ἀσινεῖς ἥδωνται καὶ τοῖς νεωτέ-
(e) ροις ἡγεμόνες ἠθῶν χρηστῶν ἀσπασμοῦ προσήκοντος γίγνων-
ται· μέχρι δὲ τοσούτου παιδευθέντες ἀκριβεστέραν ἂν παι-
 20. Pseudo-APOLLODORUS Myth. Bibliotheca (sub nomine

Apollodori) {0548.001} (A.D. 1/2) Chapter 3 section 34 line 2
 τελετὰς ἐκμαθών, καὶ λαβὼν παρ’ ἐκείνης τὴν στολήν,
(34) [ἐπὶ Ἰνδοὺς] διὰ τῆς Θρᾴκης ἠπείγετο. Λυκοῦργος δὲ
παῖς Δρύαντος, Ἠδωνῶν βασιλεύων, οἳ Στρυμόνα πο-
ταμὸν παροικοῦσι, πρῶτος ὑβρίσας ἐξέβαλεν αὐτόν.
καὶ Διόνυσος μὲν εἰς θάλασσαν πρὸς Θέτιν τὴν Νηρέως
 21. Pseudo-APOLLODORUS Myth. Bibliotheca (sub nomine

Apollodori) {0548.001} (A.D. 1/2) Chapter 3 section 35 line 7
 ἀκρωτηριάσας αὐτὸν ἐσωφρόνησε. τῆς δὲ γῆς ἀκάρπου (5)
μενούσης, ἔχρησεν ὁ θεὸς καρποφορήσειν αὐτήν, ἂν
θανατωθῇ Λυκοῦργος. Ἠδωνοὶ δὲ ἀκούσαντες εἰς τὸ
Παγγαῖον αὐτὸν ἀπαγαγόντες ὄρος ἔδησαν, κἀκεῖ κατὰ
Διονύσου βούλησιν ὑπὸ ἵππων διαφθαρεὶς ἀπέθανε.
 22. Claudius PTOLEMAEUS Astrol. et Math. Geographia (lib. 1-

3) {0363.009} (A.D. 2) Book 3 chapter 12 section 7 line 1
 ποταμὸν, ὅς ἐστιν ὅριον τῆς Θρᾴκης, ἐπέχων
μοίρας ναʹ ʹʹδʹʹ μαʹ ʹʹδʹʹ
322
(7) ἐν τῷ Στρυμονικῷ κόλπῳ Ἠδωνί-

δος παραλίου
Νεάπολις ναʹ δʹʹ μαʹ ʹʹδʹʹ
Οἰσύμη νʹ ʹʹγʹʹ μαʹ ʹʹδʹ

 Παρθικόπολις μηʹ γοʹʹ μαʹ γοʹʹ
Ἡράκλεια Σιντική μθʹ ϛʹʹ μαʹ γοʹʹ
(28) Ὀδομαντικῆς καὶ Ἠδωνίδος
Σκοτοῦσσα μθʹ ʹʹ μαʹ ʹʹγʹʹ
Βέργα μθʹ ʹʹγʹʹ μαʹ γοʹʹ
Αμφίπολις
 81. Θουκυδίδης ιστορίες {0003.001} (5 B.C.) Book 1 chapter

100 section 3 line 3
 (3) ἀπέβησαν, ἐπὶ δὲ Στρυμόνα πέμψαντες μυρίους οἰκήτορας
οἰκιοῦντες τὰς τότε καλουμένας Ἐννέα ὁδούς, νῦν δὲ Ἀμφί-
πολιν, τῶν μὲν Ἐννέα ὁδῶν αὐτοὶ ἐκράτησαν, ἃς εἶχον


 ἧσπερ καὶ ἐκεῖνος. (5)4.102.(1) Τοῦ δ’ αὐτοῦ χειμῶνος
Βρασίδας ἔχων τοὺς ἐπὶ Θρᾴκης
(2) ποταμῷ Ἀθηναίων ἀποικίαν. τὸ δὲ χωρίον τοῦτο ἐφ’ οὗ

 δὲ ἐκ τῆς Ἠιόνος, ἣν αὐτοὶ εἶχον ἐμπόριον ἐπὶ τῷ στόματι (5)
ἐπ’ ἀμφότερα περιρρέοντος τοῦ Στρυμόνος [διὰ τὸ περιέχειν
323

 ἐς θάλασσαν, καὶ δειπνοποιησάμενος ἐχώρει τὴν νύκτα.
(2) χειμὼν δὲ ἦν καὶ ὑπένειφεν· ᾗ καὶ μᾶλλον ὥρμησε, βουλό-
μενος λαθεῖν τοὺς ἐν τῇ Ἀμφιπόλει πλὴν τῶν προδιδόντων.
(3) ἦσαν γὰρ Ἀργιλίων τε ἐν αὐτῇ οἰκήτορες (εἰσὶ δὲ οἱ
Ἀργίλιοι Ἀνδρίων ἄποικοι) καὶ ἄλλοι οἳ ξυνέπρασσον

 τῆς προδοσίας οὔσης, ἅμα δὲ καὶ χειμῶνος ὄντος καὶ
ἀπροσδοκήτοις προσπεσών, διέβη τὴν γέφυραν, καὶ τὰ ἔξω (5)
4.104.
(1) εἶχεν. τῆς δὲ διαβάσεως αὐτοῦ ἄφνω τοῖς ἐν τῇ πόλει


 (1) εἶχεν. τῆς δὲ διαβάσεως αὐτοῦ ἄφνω τοῖς ἐν τῇ πόλει
(2) ὄντες. καὶ λέγεται Βρασίδαν, εἰ ἠθέλησε μὴ ἐφ’ ἁρπαγὴν

 τῶν ἐπὶ Θρᾴκης, Θουκυδίδην τὸν Ὀλόρου, ὃς τάδε
ξυνέγραψεν, (5)
(5) σφίσι βοηθεῖν. καὶ ὁ μὲν ἀκούσας κατὰ τάχος ἑπτὰ ναυσὶν
324

 (5) σφίσι βοηθεῖν. καὶ ὁ μὲν ἀκούσας κατὰ τάχος ἑπτὰ ναυσὶν
4.105.
(1) Ἐν τούτῳ δὲ ὁ Βρασίδας δεδιὼς καὶ τὴν ἀπὸ τῆς Θάσου

 Θρᾴκῃ καὶ ἀπ’ αὐτοῦ δύνασθαι ἐν τοῖς πρώτοις τῶν ἠπειρωτῶν,
ἠπείγετο προκατασχεῖν, εἰ δύναιτο, τὴν πόλιν, μὴ ἀφικνου- (5)
(2) περιποιήσειν σφᾶς, οὐκέτι προσχωροίη. καὶ τὴν ξύμβασιν

 λάσσης ξυμμαχικὸν καὶ ἀπὸ τῆς Θρᾴκης ἀγείραντα αὐτὸν
(2) περιποιήσειν σφᾶς, οὐκέτι προσχωροίη. καὶ τὴν ξύμβασιν

 οἱ μὲν τὴν πόλιν τοιούτῳ τρόπῳ παρέδοσαν, ὁ δὲ Θουκυδίδης
(4) καὶ τὴν μὲν Ἀμφίπολιν Βρασίδας ἄρτι εἶχε, τὴν δὲ Ἠιόνα
παρὰ νύκτα ἐγένετο λαβεῖν· εἰ γὰρ μὴ ἐβοήθησαν αἱ νῆες

 ἄκραν ἀπὸ τοῦ τείχους λαβὼν κρατοίη τοῦ ἔσπλου, καὶ κατὰ
325


 εἰσὶ δὲ αὗται Θασίων ἀποικίαι. παρὼν δὲ καὶ Περδίκκας (5)
4.108.
(1) Ἐχομένης δὲ τῆς Ἀμφιπόλεως οἱ Ἀθηναῖοι ἐς μέγα δέος


 καὶ ἐν τοῖς λόγοις πανταχοῦ ἐδήλου ὡς ἐλευθερώσων τὴν
(3) Ἑλλάδα ἐκπεμφθείη. καὶ αἱ πόλεις πυνθανόμεναι αἱ τῶν
Ἀθηναίων ὑπήκοοι τῆς τε Ἀμφιπόλεως τὴν ἅλωσιν καὶ ἃ
παρέχεται, τήν τε ἐκείνου πραότητα, μάλιστα δὴ ἐπήρθησαν
ἐς τὸ νεωτερίζειν, καὶ ἐπεκηρυκεύοντο πρὸς αὐτὸν κρύφα,

 (1) Τοῦ δ’ αὐτοῦ χειμῶνος Μεγαρῆς τε τὰ μακρὰ τείχη,
ἃ σφῶν οἱ Ἀθηναῖοι εἶχον, κατέσκαψαν ἑλόντες ἐς ἔδαφος,
καὶ Βρασίδας μετὰ τὴν Ἀμφιπόλεως ἅλωσιν ἔχων τοὺς
(2) ξυμμάχους στρατεύει ἐπὶ τὴν Ἀκτὴν καλουμένην. ἔστι δὲ
ἀπὸ τοῦ βασιλέως διορύγματος ἔσω προύχουσα, καὶ ὁ Ἄθως

 Σπάρτης, ὥστε τῶν πόλεων ἄρχοντας καθιστάναι καὶ μὴ τοῖς (5)
ἐντυχοῦσιν ἐπιτρέπειν. καὶ Κλεαρίδαν μὲν τὸν Κλεωνύμου
καθίστησιν ἐν Ἀμφιπόλει, Πασιτελίδαν δὲ τὸν Ἡγησάνδρου
ἐν Τορώνῃ.
4.133.
326
(1) Ἐν δὲ τῷ αὐτῷ θέρει Θηβαῖοι Θεσπιῶν τεῖχος περιεῖλον

section 6 line 3
 (6) αὐτὸν χρόνον προδοσίᾳ. καὶ ὁ μὲν Κλέων φυλακὴν κατα-
στησάμενος τῆς Τορώνης ἄρας περιέπλει τὸν Ἄθων ὡς ἐπὶ
τὴν Ἀμφίπολιν.
5.4.
(1) Φαίαξ δὲ ὁ Ἐρασιστράτου τρίτος αὐτὸς Ἀθηναίων πεμπόν-

των ναυσὶ δύο ἐς Ἰταλίαν καὶ Σικελίαν πρεσβευτὴς ὑπὸ τὸν

section 1 line 2
 Ἀθήνας χρόνῳ ὕστερον ἀφίκετο. (5)
5.6.
(1) Ὁ δὲ Κλέων ὡς ἀπὸ τῆς Τορώνης τότε περιέπλευσεν ἐπὶ

τὴν Ἀμφίπολιν, ὁρμώμενος ἐκ τῆς Ἠιόνος Σταγίρῳ μὲν
προσβάλλει Ἀνδρίων ἀποικίᾳ καὶ οὐχ εἷλε, Γαληψὸν δὲ τὴν
(2) Θασίων ἀποικίαν λαμβάνει κατὰ κράτος. καὶ πέμψας ὡς

section 3 line 4
 νόμενος ταῦτα ἀντεκάθητο καὶ αὐτὸς ἐπὶ τῷ Κερδυλίῳ· ἔστι
πάντα αὐτόθεν, ὥστε οὐκ ἂν ἔλαθεν αὐτὸν ὁρμώμενος ὁ
Κλέων (5)
τῷ στρατῷ· ὅπερ προσεδέχετο ποιήσειν αὐτόν, ἐπὶ τὴν Ἀμφί-

section 3 line 6
 μοῦ, οὐ πολὺ ἀπέχον τῆς Ἀμφιπόλεως, καὶ κατεφαίνετο
πάντα αὐτόθεν, ὥστε οὐκ ἂν ἔλαθεν αὐτὸν ὁρμώμενος ὁ
Κλέων (5)
τῷ στρατῷ· ὅπερ προσεδέχετο ποιήσειν αὐτόν, ἐπὶ τὴν Ἀμφί-
327
πολιν, ὑπεριδόντα σφῶν τὸ πλῆθος, τῇ παρούσῃ στρατιᾷ

(4) ἀναβήσεσθαι. ἅμα δὲ καὶ παρεσκευάζετο Θρᾷκάς τε μισθω-

section 4 line 4
 τοὺς πεντακοσίους καὶ χιλίους, καὶ τοὺς Ἠδῶνας πάντας
παρακαλῶν, πελταστὰς καὶ ἱππέας· καὶ Μυρκινίων καὶ
(5) τὸ δ’ ὁπλιτικὸν ξύμπαν ἡθροίσθη δισχίλιοι μάλιστα καὶ ἱππῆς
Ἕλληνες τριακόσιοι. τούτων Βρασίδας μὲν ἔχων ἐπὶ Κερ-

section 1 line 1
 Ἕλληνες τριακόσιοι. τούτων Βρασίδας μὲν ἔχων ἐπὶ Κερ-
δυλίῳ ἐκάθητο ἐς πεντακοσίους καὶ χιλίους, οἱ δ’ ἄλλοι ἐν
5.7.
(1) Ἀμφιπόλει μετὰ Κλεαρίδου ἐτετάχατο. ὁ δὲ Κλέων τέως

μὲν ἡσύχαζεν, ἔπειτα ἠναγκάσθη ποιῆσαι ὅπερ ὁ Βρασίδας
(2) προσεδέχετο. τῶν γὰρ στρατιωτῶν ἀχθομένων μὲν τῇ ἕδρᾳ,

section 4 line 2
 περισχήσων, ἀλλ’ ὡς κύκλῳ περιστὰς βίᾳ αἱρήσων τὴν
(4) πόλιν. ἐλθών τε καὶ καθίσας ἐπὶ λόφου καρτεροῦ πρὸ τῆς
Ἀμφιπόλεως τὸν στρατὸν αὐτὸς ἐθεᾶτο τὸ λιμνῶδες τοῦ
Στρυμόνος καὶ τὴν θέσιν τῆς πόλεως ἐπὶ τῇ Θρᾴκῃ ὡς ἔχοι.
(5) ἀπιέναι τε ἐνόμιζεν, ὁπόταν βούληται, ἀμαχεί· καὶ γὰρ οὐδὲ

section 2 line 1
 (1) διὰ τὸ ἐρῆμον. ὁ δὲ Βρασίδας εὐθὺς ὡς εἶδε κινουμένους
τοὺς Ἀθηναίους, καταβὰς καὶ αὐτὸς ἀπὸ τοῦ Κερδυλίου
(2) ἐσέρχεται ἐς τὴν Ἀμφίπολιν. καὶ ἐπέξοδον μὲν καὶ ἀντί-
ταξιν οὐκ ἐποιήσατο πρὸς τοὺς Ἀθηναίους, δεδιὼς τὴν αὑτοῦ
παρασκευὴν καὶ νομίζων ὑποδεεστέρους εἶναι, οὐ τῷ πλήθει
328

section 7 line 3
 (7) μέσον τὸ στράτευμα· σὺ δέ, Κλεαρίδα, ὕστερον, ὅταν ἐμὲ
ὁρᾷς ἤδη προσκείμενον καὶ κατὰ τὸ εἰκὸς φοβοῦντα αὐτούς,
τοὺς μετὰ σεαυτοῦ τούς τ’ Ἀμφιπολίτας καὶ τοὺς ἄλλους
ξυμμάχους ἄγων αἰφνιδίως τὰς πύλας ἀνοίξας ἐπεκθεῖν καὶ
(8) ἐπείγεσθαι ὡς τάχιστα ξυμμεῖξαι. ἐλπὶς γὰρ μάλιστα αὐτοὺς

11 section 1 line 4
 τὸν Βρασίδαν οἱ ξύμμαχοι πάντες ξὺν ὅπλοις ἐπισπόμενοι
δημοσίᾳ ἔθαψαν ἐν τῇ πόλει πρὸ τῆς νῦν ἀγορᾶς οὔσης· καὶ
ὡς ἥρωί τε ἐντέμνουσι καὶ τιμὰς δεδώκασιν ἀγῶνας καὶ (5)

11 section 3 line 3
 (3) τὴν μάχην μᾶλλον γενέσθαι. μετὰ δὲ τὴν ἀναίρεσιν οἱ μὲν
ἐπ’ οἴκου ἀπέπλευσαν, οἱ δὲ μετὰ τοῦ Κλεαρίδου τὰ περὶ τὴν
Ἀμφίπολιν καθίσταντο.
5.12.
(1) Καὶ ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους τοῦ θέρους τελευτῶντος

Ῥαμφίας καὶ Αὐτοχαρίδας καὶ Ἐπικυδίδας Λακεδαιμόνιοι

14 section 1 line 1
 (2) μάλιστα δὲ ἀπῆλθον εἰδότες τοὺς Λακεδαιμονίους, ὅτε ἐξ-
ῇσαν, πρὸς τὴν εἰρήνην μᾶλλον τὴν γνώμην ἔχοντας.
5.14.
(1) ξυνέβη τε εὐθὺς μετὰ τὴν ἐν Ἀμφιπόλει μάχην καὶ τὴν

Ῥαμφίου ἀναχώρησιν ἐκ Θεσσαλίας ὥστε πολέμου μὲν
μηδὲν ἔτι ἅψασθαι μηδετέρους, πρὸς δὲ τὴν εἰρήνην μᾶλλον
329

14 section 1 line 5
 μηδὲν ἔτι ἅψασθαι μηδετέρους, πρὸς δὲ τὴν εἰρήνην μᾶλλον
τὴν γνώμην εἶχον, οἱ μὲν Ἀθηναῖοι πληγέντες ἐπί τε τῷ
Δηλίῳ καὶ δι’ ὀλίγου αὖθις ἐν Ἀμφιπόλει, καὶ οὐκ ἔχοντες (5)
τὴν ἐλπίδα τῆς ῥώμης πιστὴν ἔτι, ᾗπερ οὐ προσεδέχοντο
πρότερον τὰς σπονδάς, δοκοῦντες τῇ παρούσῃ εὐτυχίᾳ καθυ-

16 section 1 line 1
 ἂν ἐνδεξαμένους, ποιοῦνται τὴν ἐνιαύσιον ἐκεχειρίαν, ἐν ᾗ (5)
ἔδει ξυνιόντας καὶ περὶ τοῦ πλέονος χρόνου βουλεύεσθαι.
5.16.
(1) ἐπειδὴ δὲ καὶ ἡ ἐν Ἀμφιπόλει ἧσσα τοῖς Ἀθηναίοις ἐγεγέ-

νητο καὶ ἐτεθνήκει Κλέων τε καὶ Βρασίδας, οἵπερ ἀμφοτέ-
ρωθεν μάλιστα ἠναντιοῦντο τῇ εἰρήνῃ, ὁ μὲν διὰ τὸ εὐτυχεῖν

18 section 5 line 2
 διάφορον ᾖ πρὸς ἀλλήλους, δικαίῳ χρήσθων καὶ ὅρκοις, καθ’
(5) ὅτι ἂν ξυνθῶνται. ἀποδόντων δὲ Ἀθηναίοις Λακεδαιμόνιοι
καὶ οἱ ξύμμαχοι Ἀμφίπολιν. ὅσας δὲ πόλεις παρέδοσαν
Λακεδαιμόνιοι Ἀθηναίοις, ἐξέστω ἀπιέναι ὅποι ἂν βούλων-
ται αὐτοὺς καὶ τὰ ἑαυτῶν ἔχοντας· τὰς δὲ πόλεις φερούσας

21 section 1 line 5
 ἀφίεσαν καὶ πέμψαντες ἐς τὰ ἐπὶ Θρᾴκης πρέσβεις Ἰσχα-
γόραν καὶ Μηνᾶν καὶ Φιλοχαρίδαν ἐκέλευον τὸν Κλεαρίδαν
τὴν Ἀμφίπολιν παραδιδόναι τοῖς Ἀθηναίοις καὶ τοὺς ἄλλους (5)
(2) τὰς σπονδάς, ὡς εἴρητο ἑκάστοις, δέχεσθαι. οἱ δ’ οὐκ
ἤθελον, νομίζοντες οὐκ ἐπιτηδείας εἶναι· οὐδὲ ὁ Κλεαρίδας

26 section 5 line 4
 ἡλικίᾳ καὶ προσέχων τὴν γνώμην, ὅπως ἀκριβές τι εἴσομαι·
καὶ ξυνέβη μοι φεύγειν τὴν ἐμαυτοῦ ἔτη εἴκοσι μετὰ τὴν
330
ἐς Ἀμφίπολιν στρατηγίαν, καὶ γενομένῳ παρ’ ἀμφοτέροις

τοῖς πράγμασι, καὶ οὐχ ἧσσον τοῖς Πελοποννησίων διὰ τὴν (5)
(6) φυγήν, καθ’ ἡσυχίαν τι αὐτῶν μᾶλλον αἰσθέσθαι. τὴν οὖν

35 section 3 line 1
 ναίοις καὶ Πελοποννησίοις, ὑπώπτευον δὲ ἀλλήλους εὐθὺς
μετὰ τὰς σπονδὰς οἵ τε Ἀθηναῖοι καὶ οἱ Λακεδαιμόνιοι κατὰ
(3) τὴν τῶν χωρίων ἀλλήλοις οὐκ ἀπόδοσιν. τὴν γὰρ Ἀμφί-
πολιν πρότεροι λαχόντες οἱ Λακεδαιμόνιοι ἀποδιδόναι καὶ
τἆλλα οὐκ ἀπεδεδώκεσαν, οὐδὲ τοὺς ἐπὶ Θρᾴκης παρεῖχον
ξυμμάχους τὰς σπονδὰς δεχομένους οὐδὲ Βοιωτοὺς οὐδὲ

35 section 5 line 4
 δυνατὰ ἔφασαν πεποιηκέναι· τοὺς γὰρ παρὰ σφίσι δεσμώτας
ὄντας Ἀθηναίων ἀποδοῦναι καὶ τοὺς ἐπὶ Θρᾴκης στρατιώτας
ἀπαγαγεῖν καὶ εἴ του ἄλλου ἐγκρατεῖς ἦσαν· Ἀμφιπόλεως
δὲ οὐκ ἔφασαν κρατεῖν ὥστε παραδοῦναι, Βοιωτοὺς δὲ (5)
πειράσεσθαι καὶ Κορινθίους ἐς τὰς σπονδὰς ἐσαγαγεῖν καὶ

46 section 2 line 3
 (2) νεῦσαι. ἔπεισέ τε πέμψαι πρέσβεις, ὧν καὶ αὐτὸς ἦν,
κελεύσοντας Λακεδαιμονίους, εἴ τι δίκαιον διανοοῦνται,
Πάνακτόν τε ὀρθὸν ἀποδιδόναι καὶ Ἀμφίπολιν, καὶ τὴν
Βοιωτῶν ξυμμαχίαν ἀνεῖναι, ἢν μὴ ἐς τὰς σπονδὰς ἐσίωσι,
(3) καθάπερ εἴρητο ἄνευ ἀλλήλων μηδενὶ ξυμβαίνειν. εἰπεῖν τε

83 section 4 line 5
 Λακεδαιμονίους γενομένην ξυνωμοσίαν, καὶ ὅτι παρασκευα-
σαμένων αὐτῶν στρατιὰν ἄγειν ἐπὶ Χαλκιδέας τοὺς ἐπὶ
Θρᾴκης καὶ Ἀμφίπολιν Νικίου τοῦ Νικηράτου στρατηγοῦντος (5)
ἔψευστο τὴν ξυμμαχίαν καὶ ἡ στρατεία μάλιστα διελύθη
ἐκείνου † ἀπάραντος †· πολέμιος οὖν ἦν. καὶ ὁ χειμὼν

section 1 line 2
331
 ἐπεμέλετο.
7.9.
(1) Ἐν δὲ τῷ αὐτῷ θέρει τελευτῶντι καὶ Εὐετίων στρατηγὸς

Ἀθηναίων μετὰ Περδίκκου στρατεύσας ἐπ’ Ἀμφίπολιν Θρᾳξὶ
πολλοῖς τὴν μὲν πόλιν οὐχ εἷλεν, ἐς δὲ τὸν Στρυμόνα περι-
κομίσας τριήρεις ἐκ τοῦ ποταμοῦ ἐπολιόρκει ὁρμώμενος ἐξ
 119. EURIPIDES Trag. Alcestis {0006.002} (5 B.C.) Line 89

 χειρῶν κτύπον κατὰ στέγας
ἢ γόον ὡς πεπραγμένων;
— οὐ μὰν οὐδέ τις ἀμφιπόλων στα-
τίζεται ἀμφὶ πύλας. εἰ (90)
γὰρ μετακύμιος ἄτας,
 120. EURIPIDES Trag. Supplices {0006.008} (5 B.C.) Line 1115

 Χο. — ἰὼ <ἰώ·>
τάδε δὴ παίδων †καὶ δὴ† φθιμένων (1114)
ὀστᾶ φέρεται. λάβετ’, ἀμφίπολοι, (1115)
γραίας ἀμενοῦς—οὐ γὰρ ἔνεστιν
ῥώμη παίδων ὑπὸ πένθους—
 121. EURIPIDES Trag. Iphigenia Taurica {0006.013} (5 B.C.)

Line 1114
 νόστον βάρβαρον ἦλθον,
ἔνθα τᾶς ἐλαφοκτόνου
θεᾶς ἀμφίπολον κόραν
παῖδ’ Ἀγαμεμνονίαν λατρεύ- (1115)
ω βωμούς τ’ οὐ μηλοθύτας,
 122. EURIPIDES Trag. Orestes {0006.016} (5 B.C.) Line 1417

 Ἑλένας ἄμφω. (1415)
ἀνὰ δὲ δρομάδες ἔθορον ἔθορον
ἀμφίπολοι Φρύγες·
προσεῖπε δ’ ἄλλος ἄλλον ἐν φόβῳ πεσών,
μή τις εἴη δόλος.
332
 123. SOPHOCLES Trag. Trachiniae {0011.001} (5 B.C.) Line 860

 ἄγαγες ἀπ’ αἰπεινᾶς
τάνδ’ Οἰχαλίας αἰχμᾷ.
Ἁ δ’ ἀμφίπολος Κύπρις ἄναυδος φανε- (860)
ρὰ τῶνδ’ ἐφάνη πράκτωρ.
ΗΜΙΧΟΡΙΟΝ Αʹ (863)
 124. SOPHOCLES Trag. Oedipus Coloneus {0011.007} (5 B.C.)

Line 680
 χειμώνων· ἵν’ ὁ Βακχιώ-
τας ἀεὶ Διόνυσος ἐμβατεύει
θείαις ἀμφιπολῶν τιθήναις. (680)
Θάλλει δ’ οὐρανίας ὑπ’

ἄ- Ant. 1. (680)
χνας ὁ καλλίβοτρυς κατ’ ἦμαρ αἰεὶ

section 56 line 8
 ταύτης, πρηθῆναι ἐς Θεσπρωτούς· ἔπειτα δουλεύουσα
αὐτόθι ἱδρύσασθαι ὑπὸ φηγῷ πεφυκυίῃ ἱρὸν Διός, ὥσπερ
ἦν οἰκὸς ἀμφιπολεύουσαν ἐν Θήβῃσι ἱρὸν Διός, ἔνθα
ἀπίκετο, ἐνθαῦτα μνήμην αὐτοῦ ἔχειν. Ἐκ δὲ τούτου
χρηστήριον κατηγήσατο, ἐπείτε συνέλαβε τὴν Ἑλλάδα (10)

section 131 line 6
 ἀεκούσῃ· μετὰ δὲ λέγουσι ὡς ἡ παῖς ἀπήγξατο ὑπὸ
ἄχεος, ὁ δέ μιν ἔθαψε ἐν τῇ βοῒ ταύτῃ, ἡ δὲ μήτηρ (5)
αὐτῆς τῶν ἀμφιπόλων τῶν προδουσέων τὴν θυγατέρα τῷ
πατρὶ ἀπέταμε τὰς χεῖρας, καὶ νῦν τὰς εἰκόνας αὐτέων
εἶναι πεπονθυίας τά περ αἱ ζωαὶ ἔπαθον. Ταῦτα δὲ

section 92,eta line 21
 δὴ ὡς ἐς ὁρτὴν ἤισαν κόσμῳ τῷ καλλίστῳ χρεώμεναι, ὁ δ’
ὑποστήσας τοὺς δορυφόρους ἀπέδυσέ σφεας πάσας ὁμοίως, (20)
τάς τε ἐλευθέρας καὶ τὰς ἀμφιπόλους, συμφορήσας δὲ <τὰ
333
ἱμάτια> ἐς ὄρυγμα Μελίσσῃ ἐπευχόμενος κατέκαιε. Ταῦτα

δέ οἱ ποιήσαντι καὶ τὸ δεύτερον πέμψαντι ἔφρασε τὸ εἴδω-

section 76 line 5
 ἀπολωλότας τοὺς Πέρσας καὶ νικῶντας τοὺς Ἕλληνας,
ἐοῦσα παλλακὴ Φαρανδάτεος τοῦ Τεάσπιος ἀνδρὸς Πέρσεω,
κοσμησαμένη χρυσῷ πολλῷ καὶ αὐτὴ καὶ <αἱ> ἀμφίπολοι (5)
καὶ ἐσθῆτι τῇ καλλίστῃ τῶν παρεουσέων, καταβᾶσα ἐκ τῆς
ἁρμαμάξης ἐχώρεε ἐς τοὺς Λακεδαιμονίους ἔτι ἐν τῇσι
 129. ANTIPHON Orat. Fragmenta {0028.008} (5 B.C.) Fragment

25 line 1
 (24) Οἰσύμη· Ἀ. ἐν τῷ κατὰ Λαισποδίου. Harp.
(25-33t) ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΛΙΝΔΙΩΝ ΦΟΡΟΥ
(25) Ἀμφίπολις· Ἀ. περὶ τοῦ Λινδίων φόρου. Harp.

(26) ἀπειπεῖν ἀντὶ τοῦ ἀποκαμεῖν καὶ ἀδυνατῆσαι Ἀ.
ἐν τῷ περὶ τοῦ Λινδίων φόρου, καὶ ἀντὶ τοῦ ἀπαρνήσα-
 130. BACCHYLIDES Lyr. Fragmenta {0199.004} (5 B.C.)

Fragment 11* line 4
 θυμὸν εἴ τις ἔχων ἀπενθῆ δύναται
διατελεῖν βίον· ὃς δὲ μυ-
ρία μὲν ἀμφιπολεῖ φρενί,
τὸ δὲ παρ’ ἆμάρ τε <καὶ> νύκτα μελλόντων (5)
χάριν αἰὲν ἰάπτεται
 131. ISOCRATES Orat. Archidamus (orat. 6) {0010.016} (5-4

B.C.) Section 53 line 2
 βυτέρων ἄν τις ἀκούσειεν, τοὺς δ’ ὀνομαστοτάτους ἔχω
κἀγὼ διελθεῖν. (53) Πεδάριτος μὲν γὰρ εἰς Χίον εἰσπλεύ-
σας τὴν πόλιν αὐτῶν διέσωσεν· Βρασίδας δ’ εἰς Ἀμφίπολιν
εἰσελθὼν, ὀλίγους τοὺς περὶ αὑτὸν τῶν πολιορκουμένων
συνταξάμενος, πολλοὺς ὄντας τοὺς πολιορκοῦντας ἐνίκη-
334
 132. ISOCRATES Orat. De pace (orat. 8) {0010.017} (5-4 B.C.)

Section 22 line 4
 πολέμου καὶ πολλῆς δαπάνης, ταῦτα διὰ πρεσβείας ῥᾳδίως
κομιούμεθα. Μὴ γὰρ οἴεσθε μήτε Κερσοβλέπτην ὑπὲρ
Χερρονήσου μήτε Φίλιππον ὑπὲρ Ἀμφιπόλεως πολεμήσειν,
ὅταν ἴδωσιν ἡμᾶς μηδενὸς τῶν ἀλλοτρίων ἐφιεμένους. (5)
Νῦν μὲν γὰρ εἰκότως φοβοῦνται γείτονα ποιήσασθαι τὴν
 133. ISOCRATES Orat. Philippus (orat. 5) {0010.020} (5-4 B.C.)

Section 1 line 3
 (1) Μὴ θαυμάσῃς, ὦ Φίλιππε, δίοτι τοῦ λόγου ποιήσομαι
τὴν ἀρχὴν οὐ τοῦ πρὸς σὲ ῥηθησομένου καὶ νῦν δειχθήσεσθαι
μέλλοντος, ἀλλὰ τοῦ περὶ Ἀμφιπόλεως γραφέντος. Περὶ
οὗ μικρὰ βούλομαι προειπεῖν, ἵνα δηλώσω καὶ σοὶ καὶ τοῖς
ἄλλοις ὡς οὐ δι’ ἄγνοιαν οὐδὲ διαψευσθεὶς τῆς ἀρρωστίας (5)

Section 2 line 2
 λόγον, ἀλλ’ εἰκότως καὶ κατὰ μικρὸν ὑπαχθείς.
(2) Ὁρῶν γὰρ τὸν πόλεμον τὸν ἐνστάντα σοὶ καὶ τῇ πόλει
περὶ Ἀμφιπόλεως πολλῶν κακῶν αἴτιον γιγνόμενον, ἐπε-
χείρησα λέγειν περί τε τῆς πόλεως ταύτης καὶ τῆς χώρας
οὐδὲν τῶν αὐτῶν οὔτε τοῖς ὑπὸ τῶν σῶν ἑταίρων λεγομένοις

Section 5 line 2
 οὐδαμῶς ἂν ἄλλως παύσασθαι τῆς φιλονικίας ὑμᾶς,
(5) πλὴν εἰ σὺ μὲν πεισθείης πλείονος ἀξίαν ἔσεσθαί σοι τὴν
τῆς πόλεως φιλίαν ἢ τὰς προσόδους τὰς ἐξ Ἀμφιπόλεως
γιγνομένας, ἡ δὲ πόλις δυνηθείη καταμαθεῖν ὡς χρὴ τὰς
μὲν τοιαύτας φεύγειν ἀποικίας, αἵτινες τετράκις ἢ πεν-

Section 6 line 7
 λήψει παρ’ ἡμῶν τῆς φιλίας, ὅσους περ ἂν ἐποίκους εἰς (5)
τὴν σὴν δυναστείαν ἀποστείλωμεν, τὸ δὲ πλῆθος ἡμῶν εἴ
τις διδάξειεν ὡς, ἂν λάβωμεν Ἀμφίπολιν, ἀναγκασθη-
σόμεθα τὴν αὐτὴν εὔνοιαν ἔχειν τοῖς σοῖς πράγμασι διὰ
335
τοὺς ἐνταῦθα κατοικοῦντας οἵαν περ εἴχομεν Ἀμαδόκῳ τῷ
 137. ARISTOPHANES Comic. Ranae {0019.009} (5-4 B.C.) Line

1338
 ψιν, μελανονεκυείμονα, φόνια φόνια
δερκόμενον, μεγάλους ὄνυχας ἔχοντα;
Ἀλλά μοι, ἀμφίπολοι, λύχνον ἅψατε
κάλπισί τ’ ἐκ ποταμῶν δρόσον ἄρατε, θέρμετε δ’ ὕδωρ,
ὡς ἂν θεῖον ὄνειρον ἀποκλύσω. (1340)
 138. XENOPHON Hist. Hellenica {0032.001} (5-4 B.C.) Book 4

chapter 3 section 1 line 2
 σαντο τροπαῖον. καὶ αὕτη μὲν δὴ ἡ μάχη οὕτως ἐγένετο.
4.3.
(1) Ὁ δ’ Ἀγησίλαος σπεύδων μὲν ἐκ τῆς Ἀσίας ἐβοήθει·

ὄντι δ’ αὐτῷ ἐν Ἀμφιπόλει ἀγγέλλει Δερκυλίδας ὅτι νικῷέν
τε αὖ Λακεδαιμόνιοι, καὶ αὐτῶν μὲν τεθνάναι ὀκτώ, τῶν δὲ
πολεμίων παμπλήθεις· ἐδήλου δὲ ὅτι καὶ τῶν συμμάχων οὐκ
 139. XENOPHON Hist. Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 1

 τοὺς Ἕλληνας πελταστάς· διελαύνων δὲ κατέκανε μὲν οὐ-
δένα, διαστάντες δ’ οἱ Ἕλληνες ἔπαιον καὶ ἠκόντιζον αὐτούς·
Ἐπισθένης δὲ Ἀμφιπολίτης ἦρχε τῶν πελταστῶν καὶ (5)
(8) ἐλέγετο φρόνιμος γενέσθαι. ὁ δ’ οὖν Τισσαφέρνης ὡς
 140. XENOPHON Hist. Anabasis {0032.006} (5-4 B.C.) Book 4

 (1) Ἐπεὶ δ’ ἡμέρα ἦν ὀγδόη, τὸν μὲν ἡγεμόνα παραδίδωσι
Χειρισόφῳ, τοὺς δὲ οἰκέτας καταλείπει τῷ κωμάρχῳ, πλὴν
τοῦ υἱοῦ τοῦ ἄρτι ἡβάσκοντος· τοῦτον δὲ Πλεισθένει Ἀμφι-
πολίτῃ δίδωσι φυλάττειν, ὅπως εἰ καλῶς ἡγήσοιτο, ἔχων
καὶ τοῦτον ἀπίοι. καὶ εἰς τὴν οἰκίαν αὐτοῦ εἰσεφόρησαν ὡς (5)
(2) ἐδύναντο πλεῖστα, καὶ ἀναζεύξαντες ἐπορεύοντο. ἡγεῖτο δ’
336
 141. PLATO Phil. Apologia Socratis {0059.002} (5-4 B.C.)

Stephanus page 28 section e line 2
 αἰσχροῦ. ἐγὼ οὖν δεινὰ ἂν εἴην εἰργασμένος, ὦ ἄνδρες (10)
(e) Ἀθηναῖοι, εἰ ὅτε μέν με οἱ ἄρχοντες ἔταττον, οὓς ὑμεῖς εἵλεσθε
ἄρχειν μου, καὶ ἐν Ποτειδαίᾳ καὶ ἐν Ἀμφιπόλει καὶ ἐπὶ
Δηλίῳ, τότε μὲν οὗ ἐκεῖνοι ἔταττον ἔμενον ὥσπερ καὶ ἄλλος
τις καὶ ἐκινδύνευον ἀποθανεῖν, τοῦ δὲ θεοῦ τάττοντος, ὡς ἐγὼ
 142. DEMOSTHENES Orat. Olynthiaca 1 {0014.001} (4 B.C.)

Section 5 line 4
 θίοις ὅτι νῦν οὐ περὶ δόξης οὐδ’ ὑπὲρ μέρους χώρας πολε-
μοῦσιν, ἀλλ’ ἀναστάσεως καὶ ἀνδραποδισμοῦ τῆς πατρίδος,
καὶ ἴσασιν ἅ τ’ Ἀμφιπολιτῶν ἐποίησε τοὺς παραδόντας αὐτῷ
τὴν πόλιν καὶ Πυδναίων τοὺς ὑποδεξαμένους· καὶ ὅλως (5)
ἄπιστον, οἶμαι, ταῖς πολιτείαις ἡ τυραννίς, ἄλλως τε κἂν

Section 8 line 5
 ἀφεῖναι, οὐδὲ παθεῖν ταὐτὸν ὅπερ ἤδη πολλάκις πρότερον
πεπόνθατε. εἰ γάρ, ὅθ’ ἥκομεν Εὐβοεῦσιν βεβοηθηκότες καὶ
παρῆσαν Ἀμφιπολιτῶν Ἱέραξ καὶ Στρατοκλῆς ἐπὶ τουτὶ τὸ (5)
τὴν αὐτὴν παρειχόμεθ’ ἡμεῖς ὑπὲρ ἡμῶν αὐτῶν προθυμίαν

Section 8 line 8
 βῆμα, κελεύοντες ἡμᾶς πλεῖν καὶ παραλαμβάνειν τὴν πόλιν,
τὴν αὐτὴν παρειχόμεθ’ ἡμεῖς ὑπὲρ ἡμῶν αὐτῶν προθυμίαν
ἥνπερ ὑπὲρ τῆς Εὐβοέων σωτηρίας, εἴχετ’ ἂν Ἀμφίπολιν
τότε καὶ πάντων τῶν μετὰ ταῦτ’ ἂν ἦτ’ ἀπηλλαγμένοι
(9) πραγμάτων. καὶ πάλιν ἡνίκα Πύδνα, Ποτείδαια, Μεθώνη,

Section 12 line 7
 ὑμῶν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καὶ θεωρεῖ τὸν τρόπον δι’ ὃν (5)
μέγας γέγονεν ἀσθενὴς ὢν τὸ κατ’ ἀρχὰς Φίλιππος; τὸ
πρῶτον Ἀμφίπολιν λαβών, μετὰ ταῦτα Πύδναν, πάλιν
(13) Ποτείδαιαν, Μεθώνην αὖθις, εἶτα Θετταλίας ἐπέβη· μετὰ
337
ταῦτα Φεράς, Παγασάς, Μαγνησίαν, πάνθ’ ὃν ἐβούλετ’

Section 6 line 7
 τὴν μὲν ἡμετέραν εὐήθειαν τὸ κατ’ ἀρχάς, ὅτ’ Ὀλυνθίους (5)
ἀπήλαυνόν τινες ἐνθένδε βουλομένους ὑμῖν διαλεχθῆναι, τῷ
τὴν Ἀμφίπολιν φάσκειν παραδώσειν καὶ τὸ θρυλούμενόν
(7) ποτ’ ἀπόρρητον ἐκεῖνο κατασκευάσαι, τούτῳ προσαγαγό-
μενον, τὴν δ’ Ὀλυνθίων φιλίαν μετὰ ταῦτα τῷ Ποτείδαιαν

Section 28 line 5
 στρατηγούς, ἰδίους δ’ εὑρίσκειν πολέμους, εἰ δεῖ τι τῶν
ὄντων καὶ περὶ τῶν στρατηγῶν εἰπεῖν; ὅτι ἐνταῦθα μέν
ἐστι τἆθλ’ ὑπὲρ ὧν ἐστιν ὁ πόλεμος ὑμέτερα (Ἀμφίπολίς (5)
γ’ ἂν ληφθῇ, παραχρῆμ’ ὑμεῖς κομιεῖσθε), οἱ δὲ κίνδυνοι τῶν
ἐφεστηκότων ἴδιοι, μισθὸς δ’ οὐκ ἔστιν· ἐκεῖ δὲ κίνδυνοι
 148. DEMOSTHENES Orat. Philippica 1 {0014.004} (4 B.C.)

Section 12 line 6
 μὲν ὄντες, ἅπασιν ἂν τοῖς πράγμασιν τεταραγμένοις ἐπι-
στάντες ὅπως βούλεσθε διοικήσαισθε, ὡς δὲ νῦν ἔχετε, (5)
οὐδὲ διδόντων τῶν καιρῶν Ἀμφίπολιν δέξασθαι δύναισθ’ ἄν,
ἀπηρτημένοι καὶ ταῖς παρασκευαῖς καὶ ταῖς γνώμαις.
(13) Ὡς μὲν οὖν δεῖ τὰ προσήκοντα ποιεῖν ἐθέλοντας ὑπάρχειν
 149. DEMOSTHENES Orat. De pace {0014.005} (4 B.C.) Section

10 line 5
 κέας τὸν Φίλιππον, ἂν γένηται κύριος, σώσειν, τὴν δὲ
Θηβαίων πόλιν διοικιεῖν, καὶ τὸν Ὠρωπὸν ὑμῖν ὑπάρξειν,
καὶ τὴν Εὔβοιαν ἀντ’ Ἀμφιπόλεως ἀποδοθήσεσθαι, καὶ (5)
τοιαύτας ἐλπίδας καὶ φενακισμούς, οἷς ὑπαχθέντες ὑμεῖς
οὔτε συμφόρως οὔτ’ ἴσως καλῶς προεῖσθε Φωκέας, οὐδὲν

14 line 6
 εἰς ἀνάγκην καὶ πρόφασιν κοινοῦ πολέμου πρὸς ἡμᾶς. ἐγὼ
γάρ, εἰ γένοιθ’ ἡμῖν πρὸς Φίλιππον πάλιν πόλεμος δι’ (5)
Ἀμφίπολιν ἤ τι τοιοῦτον ἔγκλημ’ ἴδιον, οὗ μὴ μετέχουσι
338
Θετταλοὶ μηδ’ Ἀργεῖοι μηδὲ Θηβαῖοι, οὐκ ἂν ἡμῖν οἴομαι

(15) τούτων οὐδένας πολεμῆσαι, καὶ πάντων ἥκιστα (καί μοι μὴ

25 line 2
 Ὠρωπόν· καὶ εἴ τις ἔροιθ’ ἡμᾶς, κελεύσας εἰπεῖν τἀληθῆ,
(25) διὰ τί; ἵνα μὴ πολεμῶμεν, φαῖμεν ἄν. καὶ Φιλίππῳ νυνὶ
κατὰ τὰς συνθήκας Ἀμφιπόλεως παρακεχωρήκαμεν, καὶ
Καρδιανοὺς ἐῶμεν ἔξω Χερρονησιτῶν τῶν ἄλλων τετάχθαι,
καὶ τὸν Κᾶρα τὰς νήσους καταλαμβάνειν, Χίον καὶ Κῶν καὶ

Section 17 line 6
 ἤδη χρόνον, καὶ τοῦτ’ αὐτὸς ἄριστα σύνοιδεν αὑτῷ· οἷς γὰρ
οὖσιν ὑμετέροις ἔχει, τούτοις πάντα τἄλλ’ ἀσφαλῶς κέκτηται· (5)
εἰ γὰρ Ἀμφίπολιν καὶ Ποτείδαιαν προεῖτο, οὐδ’ ἂν οἴκοι
(18) μένειν βεβαίως ἡγεῖται. ἀμφότερ’ οὖν οἶδε, καὶ αὑτὸν ὑμῖν
ἐπιβουλεύοντα καὶ ὑμᾶς αἰσθανομένους· εὖ φρονεῖν δ’ ὑμᾶς

Section 30 line 6
 πράξει, καὶ Θεσπιὰς μὲν καὶ Πλαταιὰς τειχιεῖ, Θηβαίους δὲ
παύσει τῆς ὕβρεως, Χερρόνησον δὲ τοῖς αὑτοῦ τέλεσιν διο- (5)
ρύξει, Εὔβοιαν δὲ καὶ τὸν Ὠρωπὸν ἀντ’ Ἀμφιπόλεως ὑμῖν
ἀποδώσει· ταῦτα γὰρ ἅπαντ’ ἐπὶ τοῦ βήματος ἐνταῦθα
μνημονεύετ’ οἶδ’ ὅτι ῥηθέντα, καίπερ ὄντες οὐ δεινοὶ τοὺς
 154. DEMOSTHENES Orat. De Halonneso {0014.007} (4 B.C.)

Section 24 line 1
 ἀλλ’ ὑπὸ τῶν ἐνθάδε διδασκάλων προδεδιδαγμένος, οἳ οὐκ
(24) σματι, τῷ ἀπολλύντι Ἀμφίπολιν. ἐγὼ δ’, ὦ ἄνδρες Ἀθη-

Section 24 line 5
 Φιλοκράτους ψηφίσματι οὐκ ἦν παράνομον τἀναντία γράφειν,
ὡς ἐγὼ ἐπιδείξω· τὸ γὰρ ψήφισμα τὸ Φιλοκράτους, καθ’ ὃ
339
ὑμεῖς ἀπώλλυτε Ἀμφίπολιν, ἐναντίον ἦν τοῖς προτέροις (5)

ψηφίσμασι, καθ’ ἃ ὑμεῖς ἐκτήσασθε ταύτην τὴν χώραν.
(25) τοῦτο μὲν οὖν παράνομον ἦν τὸ ψήφισμα, τὸ τοῦ Φιλοκρά-

Section 26 line 2
 λετο τὴν εἰρήνην, ἀλλὰ τοὺς ὑπὲρ ὑμῶν λέγοντας ἀπίστους
(26) καταστῆσαι. καὶ ὅτι μὲν δοὺς τὴν ἐπανόρθωσιν νῦν ἔξαρνός
ἐστιν, ἅπαντες ἴστε. φησὶ δ’ Ἀμφίπολιν ἑαυτοῦ εἶναι·
ὑμᾶς γὰρ ψηφίσασθαι ἐκείνου εἶναι, ὅτ’ ἐψηφίζεσθε ἔχειν
αὐτὸν ἃ εἶχεν. ὑμεῖς δὲ τὸ μὲν ψήφισμα τοῦτ’ ἐψηφίσασθε,

Section 26 line 5
 ὑμᾶς γὰρ ψηφίσασθαι ἐκείνου εἶναι, ὅτ’ ἐψηφίζεσθε ἔχειν
αὐτὸν ἃ εἶχεν. ὑμεῖς δὲ τὸ μὲν ψήφισμα τοῦτ’ ἐψηφίσασθε,
οὐ μέντοι γ’ ἐκείνου εἶναι Ἀμφίπολιν· ἔστι γὰρ ἔχειν καὶ (5)
ἀλλὰ πολλοὶ καὶ ἀλλότρια κέκτηνται· ὥστε τοῦτό γε τὸ

Section 27 line 3
 (27) σοφὸν αὐτῷ ἠλίθιόν ἐστιν. καὶ τοῦ μὲν Φιλοκράτους ψηφί-
σματος μέμνηται, τῆς δ’ ἐπιστολῆς, ἣν πρὸς ὑμᾶς ἔπεμψεν
ὅτ’ Ἀμφίπολιν ἐπολιόρκει, ἐπιλέλησται, ἐν ᾗ ὡμολόγει τὴν
Ἀμφίπολιν ὑμετέραν εἶναι· ἔφη γὰρ ἐκπολιορκήσας ὑμῖν
(28) ἀποδώσειν, ὡς οὖσαν ὑμετέραν καὶ οὐ τῶν ἐχόντων. κἀκεῖ-

Section 27 line 4
 σματος μέμνηται, τῆς δ’ ἐπιστολῆς, ἣν πρὸς ὑμᾶς ἔπεμψεν
ὅτ’ Ἀμφίπολιν ἐπολιόρκει, ἐπιλέλησται, ἐν ᾗ ὡμολόγει τὴν
Ἀμφίπολιν ὑμετέραν εἶναι· ἔφη γὰρ ἐκπολιορκήσας ὑμῖν

Section 28 line 2
340
 Ἀμφίπολιν ὑμετέραν εἶναι· ἔφη γὰρ ἐκπολιορκήσας ὑμῖν

 161. DEMOSTHENES Orat. De Chersoneso {0014.008} (4 B.C.)

Section 66 line 2
 Πυλαίαν ἀποδοῦναι· οὐκ ἦν ἐν Θήβαις ἀσφαλές, πρὶν τὴν
(66) Βοιωτίαν ἀπέδωκε καὶ τοὺς Φωκέας ἀνεῖλεν. ἀλλ’ Ἀθήνησιν,
οὐ μόνον Ἀμφίπολιν καὶ τὴν Καρδιανῶν χώραν ἀπεστερη-
κότος Φιλίππου, ἀλλὰ καὶ κατασκευάζοντος ὑμῖν ἐπιτείχισμα
τὴν Εὔβοιαν καὶ νῦν ἐπὶ Βυζάντιον παριόντος, ἀσφαλές ἐστι
 162. DEMOSTHENES Orat. Philippica 4 [Sp.] {0014.010} (4

 ὑπείληφεν ὑμᾶς. ἀδικεῖ πολὺν χρόνον ἤδη, καὶ τοῦτ’ αὐτὸς
ἄριστα σύνοιδεν αὑτῷ· οἷς γὰρ οὖσιν ὑμετέροις ἔχει
[χρῆσθαι], (5)
τούτοις ἅπαντα τἄλλα βεβαίως κέκτηται· εἰ γὰρ Ἀμφί-
πολιν καὶ Ποτείδαιαν προεῖτο, οὐδ’ ἂν ἐν Μακεδονίᾳ μένειν
(13) ἀσφαλῶς ἐδύνατο. ἀμφότερ’ οὖν οἶδε, καὶ αὑτὸν ὑμῖν
ἐπιβουλεύοντα καὶ ὑμᾶς αἰσθανομένους· εὖ φρονεῖν δ’ ὑμᾶς
 163. DEMOSTHENES Orat. Philippica 4 [Sp.] {0014.010} (4

 πον αὐτοῖς καὶ τὴν Πυλαίαν ἀποδοῦναι· οὐκ ἦν ἐν Θήβαις
ἀσφαλές, πρὶν τὴν Βοιωτίαν ἀπέδωκε καὶ τοὺς Φωκέας
(68) ἀνεῖλεν. ἀλλ’ Ἀθήνησιν, οὐ μόνον Ἀμφίπολιν καὶ τὴν
Καρδιανῶν χώραν ἀπεστερηκότος Φιλίππου, ἀλλὰ καὶ κατα-
σκευάζοντος ὑμῖν ἐπιτείχισμα τὴν Εὔβοιαν καὶ νῦν ἐπὶ
 164. ARISTOTELES et CORPUS ARISTOTELICUM Phil.

Mirabilium auscultationes {0086.027} (4 B.C.) Bekker page 841b
line 15
 τρίψας ἀλλὰ σχίσας ἐμβάλῃ, συμφύεται καὶ πάλιν εἰς
τὸ αὐτὸ καθίσταται.
Περὶ δὲ τὴν Θρᾴκην τὴν ὑπὲρ Ἀμφίπολιν φασὶ γί- (15)
νεσθαί τι τερατῶδες καὶ ἄπιστον τοῖς μὴ τεθεαμένοις. ἐξιόν-
341
τες γὰρ οἱ παῖδες ἐκ τῶν κωμῶν καὶ τῶν ἐγγὺς χωρίων

Politica {0086.035} (4 B.C.) Bekker page 1303b line 2
 ἐστασίασαν· καὶ Συρακούσιοι μετὰ τὰ τυραννικὰ τοὺς ξένους
(1303b) καὶ τοὺς μισθοφόρους πολίτας ποιησάμενοι ἐστασίασαν
καὶ
εἰς μάχην ἦλθον· καὶ Ἀμφιπολῖται δεξάμενοι Χαλκιδέων
ἐποίκους ἐξέπεσον ὑπὸ τούτων οἱ πλεῖστοι αὐτῶν. στασιάζουσι
δ’ ἐν μὲν ταῖς ὀλιγαρχίαις οἱ πολλοὶ ὡς ἀδικούμενοι, ὅτι

Politica {0086.035} (4 B.C.) Bekker page 1306a line 2
 καινοτομεῖν ζητοῦσι, καὶ ἢ τυραννίδι ἐπιτίθενται αὐτοὶ ἢ
(1306a) κατασκευάζουσιν ἕτερον (ὥσπερ Ἱππαρῖνος Διονύσιον ἐν
Συ-
ρακούσαις, καὶ ἐν Ἀμφιπόλει ᾧ ὄνομα ἦν Κλεότιμος τοὺς
ἐποίκους τοὺς Χαλκιδέων ἤγαγε, καὶ ἐλθόντων διεστασίασεν
αὐτοὺς πρὸς τοὺς εὐπόρους, καὶ ἐν Αἰγίνῃ ὁ τὴν πρᾶξιν τὴν
 167. HARPOCRATION Gramm. Lexicon in decem oratores

Atticos {1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter alpha lemma 99
line 1
 ριοίκους εἶναι τῶν Δελφῶν τοὺς συναχθέντας, ὡς Ἀναξιμένης ἐν αʹ
(99) Ἀμφίπολις: Ἀντιφῶν περὶ τοῦ Λινδίων φόρου. πόλις αὕτη
τῆς
Ἀτθίδος. Μαρσύας δ’ ἐν Μακεδονικοῖς διὰ τὸ περιοικεῖσθαι τὸν
τό-

Atticos {1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter alpha lemma 99
line 4
 Θρᾴκης. πρότερον δὲ Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλεῖτο, ὡς Ἀνδροτίων ἐν ιβʹ
Ἀτθίδος. Μαρσύας δ’ ἐν Μακεδονικοῖς διὰ τὸ περιοικεῖσθαι τὸν
τό-
πον Ἀμφίπολιν ὠνομάσθαι, πρότερον Ἄκραν καλουμένην· οἱ δὲ
Ἄρεος
342
πόλις. (5)
(100) Ἀμφισβητεῖν καὶ παρακαταβάλλειν: οἱ τῶν κλήρων ἐπιδικα-

Atticos {1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter epsilon lemma 58
line 2
 σεως. κρήνη τις ἐν Ἀθήναις· πρότερον δ’ ἐκαλεῖτο Καλλιρρόη.
(58) Ἐννέα ὁδοί: Αἰσχίνης ἐν τῇ περὶ τῆς πρεσβείας ἀπολογίᾳ.
(59) Ἐν παραβύστωι: ἀντὶ τοῦ κρύφα καὶ οὐ φανερῶς Ὑπερείδης
ἐν
τῷ κατ’ Ἀρχεστρατίδου.

Atticos {1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter eta lemma 20 line
3
 (20) Ἠιών: Δημοσθένης ἐν τῷ κατὰ Ἀριστοκράτους. Ἠιὼν πόλις
Θρᾴκης, Μενδαίων ἀποικία, ὡς Θουκυδίδης· Θεόπομπος δ’ ἐν τῇ
δʹ
φησὶν ὡς Ἀθηναῖοι ἐκβαλόντες ἐξ Ἠιόνος Ἀμφιπολίτας
κατέσκαψαν
τὸ χωρίον.
theta.

Atticos {1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter iota lemma 3 line
2
 Ἑκατόμνω, ἀδελφὸς δὲ Μαυσώλου καὶ Ἀρτεμισίας.
(3) Ἱέραξ: Δημοσθένης ἐν αʹ Φιλιππικῶν. ὅτι ὁ Ἱέραξ εἷς ἦν τῶν
ὑπ’ Ἀμφιπολιτῶν πεμφθέντων πρέσβεων Ἀθήναζε, βουλομένων
αὐτῶν
Ἀθηναίοις παραδοῦναι καὶ τὴν πόλιν καὶ τὴν χώραν, εἴρηκε
Θεόπομπος
ἐν γʹ Φιλιππικῶν.
343

Atticos {1389.001} (A.D. 1/2?) Alphabetic letter tau lemma 16
line 14
 “δημον πράξοντας καὶ περὶ φιλίας, οἳ παραγενόμενοι συμπείθειν
“αὐτὸν ἐπεχείρουν ἐν ἀπορρήτῳ συμπράττειν Ἀθηναίοις ὅπως ἂν
λά-
“βωσιν Ἀμφίπολιν, ὑπισχνούμενοι Πύδναν. οἱ δὲ πρέσβεις οἱ τῶν
“Ἀθηναίων εἰς μὲν τὸν δῆμον οὐδὲν ἀπήγγελλον, βουλόμενοι
λανθά- (15)
“νειν τοὺς Πυδναίους, ἐκδιδόναι μέλλοντες αὐτοὺς, ἐν ἀπορρήτῳ
δὲ

 διὰ τῶν κλιμάτων ἀποφαίνει. (8) Καὶ τὸν Ἄθω
δὲ τάξας ἐπὶ τοῦ δι’ Ἑλλησπόντου παραλλή-
λου, τὴν Ἀμφίπολιν καὶ τὰ περὶ αὐτὴν ὑπὲρ τὸν
Ἄθω καὶ τὰς τοῦ Στρυμόνος ἐκβολὰς κείμενα
ἐν τῷ τετάρτῳ καὶ ὑπὸ τὸν Ἑλλήσποντον κλί- (5)

 Βέργα μθʹ ʹʹγʹʹ μαʹ γοʹʹ
Γάσωρος νʹ δʹʹ μαʹ ʹʹγʹʹ ιβʹʹ
Ἀμφίπολις νʹ μαʹ ʹʹ (5)
Φίλιπποι νʹ ʹʹδʹʹ μαʹ ʹʹγʹʹ ιβʹʹ
(29) Δεσαρητίων

 ἔχει ὡρῶν ιδ ʹιβʹ, καὶ διέστηκεν Ἀλεξανδρείας πρὸς
δύσεις ὥρας μιᾶς διμοίρῳ·
(5) ἡ δὲ Ἀμφίπολις τὴν μεγίστην ἡμέραν ἔχει
ὡρῶν ιε, καὶ διέστηκεν Ἀλεξανδρείας πρὸς δύσεις ὥρας
μιᾶς γʹ ηʹ·
 176. MAXIMUS Soph. Dialexeis {0563.001} (A.D. 2) Lecture 34

chapter 4 section g line 1
344
 ναίοις στρατηγὸς Νικίας, σωθεὶς ἐκ Σικελίας· ἢ οἷος

ἂν ἦν σωφρονέστερος δημαγωγὸς Κλέων, ἐπανελθὼν
(g) ἐξ Ἀμφιπόλεως. Ὅταν δὲ ἴδω πάντα εὐτυχοῦντα καὶ
κυβερνήτην καὶ στρατηγόν, καὶ ἰδιώτην, καὶ ἄρχοντα,
καὶ ἄνδρα, καὶ πόλιν, διαπιστῶ ταῖς εὐτυχίαις· ὡς
 177. JOANNES CHRYSOSTOMUS Scr. Eccl. In Acta

apostolorum (homiliae 1-55) {2062.154} (A.D. 4-5) Volume 60
page 261 line 54
 καὶ ἀεὶ, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
(261) ΟΜΙΛΙΑ ΛΖʹ.
Διοδεύσαντες δὲ τὴν Ἀμφίπολιν καὶ Ἀπολλωνίαν, (54)

ἦλθον εἰς Θεσσαλονίκην, ὅπου ἦν ἡ συναγωγὴ (55)
τῶν Ἰουδαίων. Κατὰ δὲ τὸ εἰωθὸς τῷ Παύλῳ,
 178. GEORGIUS Gramm. Anacreontea {3187.001} (A.D. 6)

Fragment 6 line 4
 ἐπ’ ἐμοὶ πάντα βέλη νεῦρα τινάσσει,
ὅτι παῖς Ἱππολύτης στέμμα Κυθήρης
φορέων ἐν κροτάφοις ἀμφιπολεύει.
Χρονίων, Κύπρι, πόθων ἵλαθι Φαίδρης, (5)
φλογερῆς παῦσον ἐμῆς οἶστρον ἀνάγκης,

Fragment 6 line 8
 φλογερῆς παῦσον ἐμῆς οἶστρον ἀνάγκης,
Κορυφαῖς ἀνθοφόροις παίξατε θῆρες,
βελέων παυσαμένων ἰοχεαίρης, (10)

Fragment 6 line 12
 βελέων παυσαμένων ἰοχεαίρης, (10)
345
Μὰ τοὺς Ἔρωτας νῦν ἀριθμὸν γὰρ μέγαν

χρεὼν ὀνομάζειν εἰκότως, βλέπουσά γε
 181. PHOTIUS Lexicogr., Scr. Eccl. et Theol. Lexicon (Ε—Ω)

{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter iota Page 102 line 9
 Ἱέντες: ἀφιέντες.
Ἱερᾶσθαι: ἱερουργεῖν.
Ἱέραξ: εἷς ἦν τῶν Ἀμφιπολιτῶν πεμφθέντων πρέσ-
βεων Ἀθήναζε, βουλομένων αὐτῶν Ἀθηναίοις (10)
παραδοῦναι καὶ τὴν πόλιν καὶ τὴν χώραν.

{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter mu Page 260 line 14
 δ’ ἐρρώοντο μετὰ πνοιῆς ἀνέμοιο· εις·—μετὰ ἔθνος
ἑταίρων· συν· Σὺν δ’ αὖ ἐγὼ μετὰ τοῖσιν· προς·
Σφαῖραν ἔπειτ’ ἔρριψε μετ’ ἀμφιπόλους βασιλεία.
Μεταβαλών: στραφείς. (15)
Μετάβολοι: πραγματευταί· μεταπράται.

{4040.030} (A.D. 9) Alphabetic letter tau Page 588 line 7
 οντας καὶ περὶ φιλίας· οἳ παραγενόμενοι συμπεί- (5)
θειν αὐτὸν ἐπεχείρουν ἐν ἀπορρήτωι συμπράττειν
Ἀθηναίοις, ὅπως ἂν λάβωσιν Ἀμφίπολιν· ὑπισχ-
νούμενοι Πύδναν· οἱ δὲ πρέσβεις οἱ τῶν Ἀθηναίων,
εἰς μὲν τὸν δῆμον οὐδὲν ἀπήγγελλον, βουλόμενοι
 184. CHRISTOPHORUS Mytilenaeus Poeta Carmina varia

{3019.002} (A.D. 11) Poem 57 line 24
 (πᾶ)ν γὰρ αὐτὴ ἔης, κεῖνος ὅσα προέφη·
ἀνδρείη, πινυτή, ἀπόροις οἴγουσα ταμεῖα,
βρῶμα νέμουσα δόμῳ, ἔργα δὲ ἀμφιπόλοις,
οὐκ ὀκνηρά γε σῖτον ἔδειν ἐθέλουσα κατ’ οἶκον, (25)
ἀλλὰ πόνοιο ἕδρᾳ αἰὲν ἐφεζομένη,
 185. Anna COMNENA Hist. Alexias {2703.001} (A.D. 11-12)

Book 1 chapter 9 section 5 line 5
 ἐγκαρτερήσας καὶ τὰ ἐν αὐτῇ καταστησάμενος λαμπρὸς
στεφανίτης ἐπανῄει. Οἱ δὲ πρὸς τοῦ βασιλέως πεμφθέντες
346
μεταξὺ Φιλίππων καὶ Ἀμφιπόλεως τὠμῷ πατρὶ συναντή- (5)

σαντες τὰς περὶ αὐτοῦ ἐγγράφους προστάξεις βασιλικὰς
αὐτῷ ἐγχειρίσαντες, παραλαβόντες τὸν Βασιλάκιον περί τι
 186. EPHRAEM Aeniensis Hist. et Poeta Chronicon imperatorum

Romanorum {3170.001} (A.D. 13-14) Line 5692
 πόλεις ἐπιὸν Ῥωμαϊκὰς καὶ τρύχον. (5690)
Σέρρας μὲν ἐμαύρωσε Στρυμόνος τόπους,
Ἀμφίπολιν δὲ τειχομαχίᾳ πόλιν
ἤδη παρεστήσαντο σὺν τοῖς ἐν κύκλῳ.
εἷλον Βολερόν, Μοσυνόπολιν πόλιν,
 187. Nicephorus GREGORAS Hist. et Scr. Rerum Nat. Epistulae

{4145.002} (A.D. 13-14) Epistle 32a,col1 line 37

(32a,col1) τὸ πλησίον τοῦ

Στρυμόνος ἄστυ ἀφῖχθαι
ξυνηνέχθη ἡμῖν. (32a,col2) τετριφότας
Ἀμφίπολιν οἶμαί γε τοῦτο
καλεῖν εἰωθὸς Ἀθηναίοις καὶ
ταῖς Ἀθηναίων βίβλοις· καὶ
 188. Nicephorus GREGORAS Hist. et Scr. Rerum Nat. Epistulae

{4145.002} (A.D. 13-14) Epistle 32b line 17
 Μετὰ γὰρ τὸ ἀπηλλάχθαι τῆς σῆς ὁμιλίας, σχολαιοτέρᾳ
χρωμένους πορείᾳ δι’ ὅσα μὴ ἂν πάρεργα εἴη, τριταίοις ἐς τὸ
πλησίον τοῦΣτρυμόνος ἄστυ ἀφῖχθαι ξυνηνέχθη ἡμῖν. Ἀμφίπολιν
οἶμαί γε τοῦτοκαλεῖν εἰωθὸς Ἀθηναίοις καὶ ταῖς Ἀθηναίων βίβλοις·
καὶ ἔοικε γάρ·τὸ γὰρ μεταξὺ διῆκον τεῖχος ἐς δύο μερίζοι ἂν
περιβόλους τὸ...
 189. SCHOLIA IN AESCHINEM Schol. Scholia in Aeschinem

(scholia vetera) {5009.001} (Varia) Oration 2 scholion 21 line 13
 νηθεν ὡς φιλιππίζων· καὶ ἦν παρὰ Φιλίππῳ ἐς τὰ μάλιστα τιμώμε-
νος, ἀνὴρ εἰπεῖν δυνατός. Vat. Laur. Bgm. οὗτος στρατηγὸς
Ἀθηναί-
ων καὶ δόξας ἁμαρτεῖν εἰς τὸν περὶ Ἀμφιπόλεως πόλεμον
347
ἐφυγάδευεν.
ὕστερον δὲ κατελθὼν ἐστρατήγησεν ἐν τῷ Λαμιακῷ πολέμῳ καὶ
ἀπέθανε τρωθείς. Vat. Laur. gim. (15)

 ἐπλάττετο γὰρ δῆθεν. F. (5)
ἐκδοχὴν] οἱονεὶ διαδοχήν· διεδέξατο γὰρ τὸν ἀδελφὸν εἰς τὸν
πρὸς ἡμᾶς πόλεμον τὸν ὑπὲρ Ἀμφιπόλεως. BF.
(31) τὰ ψηφίσματα] ὅτι οἱ μὲν πρόγονοι αὐτοῦ ἀεὶ ἔγραφον
πολεμεῖν, ἡμεῖς δ’ ἀντεγράφομεν αὐτοῖς εἰρηνικά. Vat. Laur.

 κοῦντες Ἠϊόνα Ἀθηναῖοι ἐξηλάθησαν· ἕκτον οἱ μετὰ Σιμίχου
στρατηγοῦντος διεφθάρησαν· ἕβδομον, ὅτε Πρωτόμαχος ἀπέτυχεν,
Ἀμφιπολιτῶν αὑτοὺς παραδόντων τοῖς ὁμόροις Θρᾳξίν· ὄγδοον
τος αὑτὸν Θρᾳξίν, ἐπὶ Τιμοκράτους Ἀθήνησιν ἄρχοντος·
ἔνατον (20)

 τος αὑτὸν Θρᾳξίν, ἐπὶ Τιμοκράτους Ἀθήνησιν ἄρχοντος·
ἔνατον (20)
δὲ Ἐννέα ὁδοὺς Ἅγνων συνοικίσας Ἀθηναῖος ἐκάλεσεν
Ἀμφίπολιν,

 ληΐδα, οἱ δὲ Κίασαν ὀνομάζουσι, καὶ τὸν πατέρα αὐτῆς οἱ μὲν
Φίλανδρον, οἱ δὲ Κίασον, οἱ δὲ Θῆλον, Δημοφῶντι δὲ ἐκ
Φυλ- (25)
λίδος Ἀμφίπολιν καὶ Ἀκάμαντα υἱόν φασι γενέσθαι. Vat. Laur.
Bgim.
348

 φοβούμεθα ἡμεῖς οἱ μικροπολῖται τὸ ἔγγραφον τὸ ἐν τῷ ψηφίσματι
καὶ ἄλλο τι ποιῆσαι ἀγαθόν, μήπως περὶ ἡμῶν αἰνίττηται, ὥστε
λαβεῖν ἡμᾶς Φίλιππον καὶ παραδοῦναι ὑμῖν ἀντὶ Ἀμφιπόλεως.
Vat. (5)
Laur. Fgim.
(121) φαίνεται γοῦν ἀπὸ τούτου τὸ λέγειν αὐτὸν ὑφ’ ἡμῶν τὰ

 ἦν τὰ ἐπιγράμματα. Laur. F.
(184) ἦν] ἀντὶ τοῦ ἦσαν. F.
ἐπ’ Ἠϊόνι] Ἠϊὼν πόλις Θρᾴκης, ἣ ὕστερον Ἀμφίπολις ὠνομάσθη.
B. ὀνομαστικῶς λέγεται τῆς Θρᾴκης ἡ πόλις Ἠϊών, παρ’ ἣν ὁ
Στρυμὼν ποταμός. Στρυμὼν δὲ ποταμὸς Θρᾴκης. Laur.
Μυρίκη

section 96 line 14
 μὲν τὸν ποταμὸν οὐ δύναται πλέειν, ἢν μὴ λαμπρὸς ἄνεμος
ἐπέχῃ, ἐκ γῆς δὲ παρέλκεται. Κατὰ ῥόον δὲ κομίζεται ὧδε·
ἔστι ἐκ μυρίκης πεποιημένη θύρη, κατερραμμένη ῥιπὶ
καλάμων, καὶ λίθος τετρημένος διτάλαντος μάλιστά κῃ (15)
σταθμόν· τούτων τὴν μὲν θύρην δεδεμένην κάλῳ ἔμπροσθε

section 31 line 6
 δεξιὴν ἐς Σάρδις, τῇ καὶ πορευομένῳ διαβῆναι τὸν Μαίαν-
δρον ποταμὸν πᾶσα ἀνάγκη γίνεται καὶ ἰέναι παρὰ Καλ- (5)
λάτηβον πόλιν, ἐν τῇ ἄνδρες δημιοργοὶ μέλι ἐκ μυρίκης τε
καὶ πυροῦ ποιεῦσι. Ταύτην ἰὼν ὁ Ξέρξης τὴν ὁδὸν εὗρε
πλατάνιστον, τὴν κάλλεος εἵνεκα δωρησάμενος κόσμῳ
 8. Claudius PTOLEMAEUS Astrol. et Math. Geographia (lib. 4-8)

{0363.014} (A.D. 2) Book 4 chapter 8* section 40 line 4
349
 Ἀμ(ε)ίκου ἢ Ἀμείβου νῆσος .... πε δ

Μηνᾶν ἢ Μηνᾶ νῆσοι δύο .... πδ β ʹ
Μυρίκη (ἢ Μυρσιάκη) νῆσος ... πε ʹ α
(41) Τὸ δὲ ἀπ’ ἀνατολῶν τῶν νήσων τούτων
πέλαγος Ἱππάδος (ἢ Ἵππαλον) καλεῖται, ᾧ συνάπτει
 9. MAXIMUS Soph. Dialexeis {0563.001} (A.D. 2) Lecture 26

chapter 8 section g line 8
 μένου λαμπρῷ καὶ συνεχεῖ τῷ κύματι, τοῦ δὲ ταῖς
δίναις ἐμπίπτοντος ἀκμαίᾳ ῥιπῇ, φλέγοντος μὲν τὰς
κόμας καὶ τὸ κάλλος τοῦ ποταμοῦ, ἰτέας καὶ μυρίκας
καὶ λωτὸν καὶ θρύον, φλέγοντος δὲ αὐτοῦ τὰ φορή-
ματα καὶ τὰ θρέμματα, (10)
 10. Claudius AELIANUS Soph. De natura animalium {0545.001}

(A.D. 2-3) Book 14 section 24 line 9
 ἐκεῖ νομῆς τηνικάδε τῆς ὥρας ὑπερορῶσι. γίνεται
δὲ ἄρα τι φῦκος ἐν τοῖς ἕρμασι τοῖς βαθέσι, καὶ τὸ
μέγεθος αὐτῷ κατὰ τὴν Μυρίκην ἐστί, φέρει δὲ καρ-
πὸν τῇ μήκωνι προσεμφερῆ. καὶ τῶν μὲν ἄλλων (10)
ὡρῶν τοῦ ἔτους μέμυκε, καὶ ἔστιν ἀντίτυπος καὶ
 11. Claudius AELIANUS Soph. De natura animalium {0545.001}

(A.D. 2-3) Book 14 section 24 line 27
 οὖν κύνες πρὸς τὴν νύκτωρ τοῦ ἄνθους φαντασίαν (25)
τὴν φλογώδη ἐμπεσόντες ὥσπερ οὖν ἐς ἕρμα τὴν
ἔναλον Μυρίκην τήνδε, τοῦ φαρμάκου τοῦ μὲν κατα-
δεύσαντος αὐτούς, τοῦ δὲ καταποθέντος, καὶ ἑτέρου
διὰ τῶν βραγχίων αὐτοῖς ἐσθορόντος, εἶτα μέντοι

(A.D. 9) Alphabetic letter rho Page 484 line 12
Ῥαχιστής: ὁ διατέμνων. Ῥάχοι: αἱ μυρικίναι ῥάβδοι.Ῥάχοισιν

ὀρχάδος στέγης: Σοφοκλῆς δὲ τοὺς φραγ μοὺς τῆς ποίμνης.
350
ΑΝΤΩΝΙΟΣ X. ΧΑΤΖΗΣ. Institutional Repository - Library &

Information Centre - University of Thessaly 17/11/2018 15:36:33 EET
- 79.103.116.62
2. Άμφίπολις (ποταμός — πόλις).

Έν τή ’Ανατολική Μακεδονία ού μακράν τοΰ Στρυμονικοΰ κόλ,που καί
δυτικώς τοΰ Παγγαίου έκειτο ή υπό τοΰ ποταμοΰ Στρυμόνος περιρρεομένη
πόλις ‘Αμφίπολις ή τις πρότερον έκαλιείτο Εννέα οδοί.
Τό όνομα αυτής πρώτος έπειράθη νά έρμηνεύση ό Θουκυδίδης・ ό μέγας
ιστορικός έν Δ 102 λέγει τά εξής περί τοΰ ονόματος: ≪ήν
Άμφίπολιν°Αγνων ώνόμασεν, ότι επ’’ άμφότερα περιρρέοντος τοΰ
Στρυμόνος διά τό περιέχειν αυτήν τείχει μακρω άπολαβών έκ ποταμού ές
ποταμόν περιφανή ές ϋάλασσάν τε και την ήπειρον ώκισεμ≫.
"Οτι ό μέγας ιστορικός έπλανήθη έρμηνεύων οΰτω τό όνομα, θά δείξη ή
παρούσα διατριβή. Τήν γνώμην όμως τοΰ Θουκυδίδου διά τό μέγας κΰρος
αύτοΰ απαντες σχεδόν παρεδέχθησαν21.
Ό Θουκυδίδης προφανώς έν τω χωρίω τούτω θέλει νά έρμηνεύση τό όνομα
τό εις τήν πόλιν Εννέα οδούς δοθέν (τώ 437 π.Χ.) υπό τοΰ "Αγνωνος, τοΰ
’Αθηναίου οίκιστοΰ τής Άμφιπόλεως: ≪ήν Άμφίπολιν'Άγνων ώνόμασεν,
ότι . . . ( Ό Θουκυδίδης όμως κατά παράδοξον τρόπον δύο όλως διαφόρους
ερμηνείας συνάπτουν παρέχει ήμΐν είναι δέ περίεργον, ότι οΰδεΐς τών
ερμηνευτών, οΰς έχω ύπ’ oijnv, παρετήρησε τούτο.
Νΰν έξετάσωμεν τάς .παρά τω Θουκυδίδη δύο ερμηνείας.
Κατά τήν πρώτην ή Άμφίπολις οόνομάσθη ούτως ένεκα τοΰ περιρρέοντος
Στρυμόνος, όστις περιέχει αυτήν.
1 Πβ. προχείρως περί τής -δέσεως τής Άμφιπόλεως Leake, North Greece
III σ. 191, Pauly-VVissowa RE. A. Amphipolis, Kiepert, Lehrb. alt. Geogr.
a. 315 καί Εΰ. Πελεκίδην, Πρακτ. Άρχ. Έταιρ. 1920 σ. 81. 2 Ούτως έτί
παραδείγματι παρά τώ Έρρίκω Στεφάνιο λέγεται ώς ερμήνευμα:
≪(Άμφίπολις) civitas aquis cincta, urbs quam fluvius circumluit≫・
ομοίως παρά Pape - Benseler λ. Άμφίπολις. Τουναντίον ό Τρύφων
Εύαγγελίδης, Νέα 'Ελλάς, Άθήναι 1923, σ. 129, νομίζει, δτι έκλήθη
Άμφίπολις ≪ώς έκ τής αμφοτέρωθεν τοΰ Στρυμόνος δέσεως αυτής≫.
Αλλά ή νεωτάτη τοπογραφική έρευνα έδειξεν, δτι τοΰτο δέν συνέβαινεν έν
Άμφιπόλει・ αν τοΰτο συνέβαινε, θά έπρεπε νά κληθή Άμφιττοταμία’ πβ.
Μεοοποταμία κ. ά. AE 1938 Τοπωνυμικά σύμμεικτα 65
Την ερμηνείαν ταύτην παρέλαβεν ήδη καί δ Στέφανος ό Βυζάντιος έν λ.
Άμφίπολις: ≪πόλις Μακεδονίας κατά Θράκην, ήτις Εννέα οδοί εκαλείτο,
κεκλήσϋαι δε Μυρίκην καί’Ηϊόνα, Άμφίπολιν δε διά την περίρροιαν τον
Στρυμόνος, ώς Θουκυδίδης τετάρτη'≫.
351
"Ενεκα τίνος την ερμηνείαν ταύτην δεν δυνάμεθα να άσπασθώμεν, θά

δείξωμεν κατωτέρω. Είναι δμως περίεργον, δτι την άλήιθειαν έγγύς ούσαν
δεν ήδυνήθη να εύρη ό μέγας ιστορικός.
Κατά την δευτέραν παρά Θουκυδίδη ερμηνείαν ή Άμφίπολις ώνομάσθη
ούτως ώς ούσα περιφανής ≪ές Φάλαοσάν τε καί την ήπειρον21≫ . Περί
τοΰ χωρίου τούτου πβ. Γ. Βερναρδάκην, Λεξικ. έρμην. (έ'κδ. β') λ.
απολαμβάνω. Τον Θουκυδίδην έν τή δλως έσφαλμένη δευτέρα ταΰτη
ερμηνεία παρεπλάνησεν ή γειτνίασις τής θαλάσσης.
Πλήν τούτου ύπέπεσεν ενταύθα ό Θουκυδίδης εις σοβαρόν μεθοδολογικόν
σφάλμα・άν δεχθώμεν ώς ορθήν την δευτέραν αυτού γνώμην, ή πρώτη
αυτού ερμηνεία, δτι δηλ. Ή Άμφίπολις ώνομάσθη οΰτω διά την
περίρροιαν τού Στρυμόνος, όφείλιει νά άπορριφθή.
Ημείς ϊνα επί ασφαλούς βάσεως στηρίξωμεν τήν ερμηνείαν ημών,
όφείλομεν νά ίδωμεν τί είναι καί τί σημαίνει ή λέξις Άμφίπολις. Αΰτη είναι
έπίθετον- πβ. Αισχύλου Χοηφ. 75 κ. έ. ≪άνάγκαν γάρ άμφίπτολιν \ ϋεοί
προσήνεγκαν≫. Άμφίπτολις άνάγκα είναι προφανέστατα ή άμφί τήν πόλιν
ανάγκη, ή περικνκλοϋαα τήν πάλιν ανάγκη3.
Όμοια επίθετα προς τό Άμφίπολις (άμφί~\-ονσ. πάλας) δύναμαι νά
παραθέσω τά εξής: άμφίβωμος (άμφί ή- ούσ. βωμός)—ό περί τον βωμόν
ών, άμφίκοιτος (άμφί ή- ούσ.
κοϊτος ή κοίτη) = 6 περιβάλλουν τον κοιτον ή τήν κοίτην, τήν κλίνην,
άμφίλοφος (άμφί ούσ. λόφος)=ό περιβάλλων τον λόφον, τον αυχένα,
άμφίσκωμοι (άμφίς -β ούσ. κώμη) = ≪οί περιοικοϋντες τάς κώμας≫
(Ήσύχ.), άμφιτράχηλος (άμφίούσ. τράχηλος) = δ περί τον τράχηλον ών
(μεσαίων.)4.
Καί άλλα επίθετα έχοντα ώς δεύτερον συνθετικόν τήν λέξιν πόλις
ύπάρχουσι・ πβ. φιλόπολις (= ό φινών τήν πόλιν), μισόπολας (= δ μισών
τήν πόλιν), άπολις (=δ μή έ'χων πόλιν, ό εξόριστος), άπάπ(τ)ολις (= δ
μακράν τής πόλεως, ό εξόριστος), άγχίπ(τ)ολις (=δ πλησίον τής πόλεως
κατοικών, δ π?ιησίον ευρισκόμενος), έμπολις
( ζ δ έν τή πόλει ών) κ. ά.
1 ΙΙαρ' 'Αρποκρατίωνι λ. Άμφίπολις κειται: ≪ . . .πρότερον δε’Εννέα οδοί
εκαλείτο, ώς Άνδροτίιον εν δωδέκατη Άτθίδος・ Μαρούας δ' εν
Μακεδονικάΐς διά τό περιοικεΐοθαι τον τόπον Άμφίπολιν ώνομάσθαι
πρότερον “Ακρα καλούμενη οί δε 'Άρεως πόλις・ ταΰτα αντιγράφει
κατάλογος πόλεων έν κώδικι τοΰ Βατικανού (πβ. Berkel εις Στέφαν.
Βυζάντ. λ. ‘Αμφίπολις): ≪Άμφίπολις, η νυν Χρνοόπολις [πβ. Pape-
Benseler λ. Χρνοόπολις καί Χριστόπολις]・ αϋτη πρότερον εκαλείτο Εννέα
οδοί καί πόλις “Αρεως καί “Ακρα, διά δέ τό περιοικεΐοθαι ‘Αμφίπολις
εκλήθη≫. "Εχομεν ενταύθα διάφορον ερμηνείαν ή πρέπει αντί τοΰ περιοι-
κεϊοθαι νά δεχθώμεν, δτι έν τή πηγή τοΰ Άρποκρατίωνος έκειτο
περιρρεΐοθαι;
352
2 Εις τήν ερμηνείαν ταύτην ίσως άναφέρεται ό Πολυδεύκης Θ’ 27 : ° η δ'

ίοθμω η πορθμω προσοικοϋοα πόλις Άμφίπολις *. 3 ’Από τοΰ έπιθέτου
(καί ούχί άπό τής πόλεως) υπάρχει καί δνομα άνδρός ‘Αμφίπολις・ πβ. καί
ενπολις— Ενπολις.
4 Ό Γερμανός Much (πβ. Ρ. Kretschmer, Glotta 17 (1929) σ. 253)
υποπίπτει εις σοβαρόν σφάλμα άγνοών αξίωμα τής γλωσσικής έπιστήμης,
δτι δέν δυνάμεθα νά έρμηνεύσωμεν γλωσσικά φαινόμενα κ.τ.λ. (π. χ.
σύνθετα) γλώσσης τινός διά των γλωσσικών νόμων άλλης γλώσσης
ή καί άλλης διαλέκτου τής αυτής γλώσσης' ούχί όρθώς δηλαδή, Χνα
υποστήριξή τήν ετυμολογίαν τοΰ Θουκυδίδου προσάγει τό άρχ.
γερμανικόν biburg καί τό γοτθικόν bibaurgeins (= Lager) ≪aus hi = περί
und baurgs= Burg≫ !! ’Αλλ’ οΰτω τά πάντα δύνανται νά άνατρέπωνται!
Πβ. καί 'Λ. Χατζήν, ’Αθηνά 41 (1929) σ. 200, 1. 9
66 Αντωνίου X. Χατζή ΑΕ 1938
Νΰν τίς δΰναται νά άρνηθή, δτι καί ό περικυκλών καί περιρρέων την πόλιν
Εννέα οδούς ποταμός δεν ήδύνατο νά κληθή υπό τών αρχαίων διά τοϋ
επιθέτου Άμφίπολις;
Πβ. όμοιον όνομα ποταμού Καμπύλος (έν Αιτωλία, Διόδ. Σικελ. 19, 67)
καί τό άρχ. τοπωνύμιον Περιρρέουσα, δπερ Οφείλεται εις περιρρέουσαν
ροήν (= ποταμόν).
Κατά ταΰτα ‘Αμφίπολις1 (ό) έκλήθη ό Στρυμών— ή μάλλον τό περί την
πόλιν τμήμα τού Στρυμόνος — παρά τοις κατοίκοις τών Εννέα οδών.
"Ωστε ή πόλις φέρει αύτό τούτο τό δνομα τού ποταμού. Ό "Αγνών δηλαδή
έδωκεν εις την πόλιν δνομα γνώριμον ού μόνον τοις κατοίκοις, αλλά καί
τοΐς περιοίκοις21. Πριν ή διαλευκάνωμεν τό ζήτημα τούτο, έπιθυμοΰμεν
νά έπανέλθωμεν καί πάλιν εις τό θουκυδίδειον χωρίον.
”Αν ή πόλις ώνομάζετο διά την περίρροιαν τού Στρυμόνος, ώς νομίζει ό
Θουκυδίδης (καί κατ’αυτόν ό Στέφανος ό Βυζάντιος), έπρεπε νά κληί) ή
Άμφίρρντος ή ΙΙερίρρνζος・άμφίρυτος (=ή πανταχόθεν περιρρεομένη)
καλείται ή Σαλαμίς παρά Σοφοκλεϊ Αϊ. 134・άμφιρύτη δε είναι έπίθετον
νήσων παρ’ Όμήρω καί Ήσιόδω- περίρρυτος έπίθετον τής Κρήτης παρ’
Όμήρω Όδυσσ. τ 173. Νύν έπανερχόμεθα εις τον ποταμόν Άμφίπολιν, ΐνα
άπαντήσωμεν εις ένδεχομένην άντίρρησιν, δτι δεν είναι δυνατόν πόλις νά
είναι ομώνυμος ποταμφ.
Άκραν καλουμένη
Pausanias Perieg., Graeciae descriptio (0525: 001)“Pausaniae Graeciae descriptio, 3 vols.”,

Ed. Spiro, F.Leipzig: Teubner, 1903, Repr. 1:1967.Book 2, chapter 36, section 3, line 2
σθαι μετονομασθῆναι τὸ ὄρος φασίν. ἱερὰ δὲ καὶ ἐς

τόδε ἐπὶ ἄκρων τῶν ὀρῶν, ἐπὶ μὲν τῷ Κοκκυγίῳ Διός,
353
ἐν δὲ τῷ Πρωνί ἐστιν Ἥρας· καὶ τοῦ γε Κοκκυγίου

πρὸς τοῖς πέρασι ναός ἐστι, θύραι δὲ οὐκ ἐφεστήκασιν
οὐδὲ ὄροφον εἶχεν οὐδέ οἵ τι ἐνῆν ἄγαλμα· εἶναι δὲ
ἐλέγετο ὁ ναὸς Ἀπόλλωνος. παρὰ δὲ αὐτὸν ὁδός ἐστιν
ἐπὶ Μάσητα τοῖς ἐκτραπεῖσιν ἐκ τῆς εὐθείας. Μάσητι
δὲ οὔσῃ πόλει τὸ ἀρχαῖον, καθὰ καὶ Ὅμηρος ἐν Ἀρ-
γείων καταλόγῳ πεποίηκεν, ἐπινείῳ καθ' ἡμᾶς ἐχρῶντο
Ἑρμιονεῖς. ἀπὸ Μάσητος δὲ ὁδὸς ἐν δεξιᾷ ἐστιν ἐπὶ
ἄκραν καλουμένην Στρουθοῦντα. στάδιοι δὲ ἀπὸ τῆς
ἄκρας ταύτης κατὰ τῶν ὀρῶν τὰς κορυφὰς πεντήκοντά
εἰσι καὶ διακόσιοι ἐς Φιλανόριόν τε καλούμενον καὶ
ἐπὶ Βολεούς· οἱ δὲ Βολεοὶ οὗτοι λίθων εἰσὶ σωροὶ
λογάδων. χωρίον δὲ ἕτερον, ὃ Διδύμους ὀνομάζουσι,
στάδια εἴκοσιν αὐτόθεν ἀφέστηκεν· ἐνταῦθα ἔστι μὲν
ἱερὸν Ἀπόλλωνος, ἔστι δὲ Ποσειδῶνος, ἐπὶ δὲ αὐτοῖς
Δήμητρος, ἀγάλματα δὲ ὀρθὰ λίθου λευκοῦ.
τὸ δὲ ἐντεῦθέν ἐστιν Ἀργείων ἥ ποτε Ἀσιναία
καλουμένη, καὶ Ἀσίνης ἐστὶν ἐρείπια ἐπὶ θαλάσσῃ.
Λακεδαιμονίων δὲ καὶ τοῦ βασιλέως Νικάνδρου τοῦ
Harpocration Gramm., Lexicon in decem oratores Atticos (1389: 001)

“Harpocrationis lexicon in decem oratores Atticos, vol. 1”, Ed. Dindorf, W.
Oxford: Oxford University Press, 1853, Repr. 1969.Page 28, line 10

πόλις.
Scholia In Lycophronem, Scholia in Lycophronem (scholia vetera et recentiora

partim Isaac et Joannis Tzetzae) (5030: 001)“Lycophronis Alexandra, vol. 2”, Ed.
Scheer, E.Berlin: Weidmann, 1958.Scholion 1030, line 15
354
(13326b). περὶ δὲ τοῦ λεγομένου

Ὀδυσσείου ἀκρωτηρίου τῆς
Σικελίας λεκτέον· ἀνθ' ὧν ὁ
Ὀδυσσεὺς ἐν Χερονήσῳ πρῶ-
τον ἀπήρξατο βάλλειν λίθοις
τὴν Ἑκάβην, ἐν Σικελίᾳ πλα-
νώμενος καθ' ὕπνους ἐδειμα-
τοῦτο, ἀνθ' οὗ ἱερὸν Ἑκάτης ἐδείματο καὶ κενοτάφιον Ἑκά-
βης, ὅτι ἡ Ἑκάτη φαντασμάτων αἰτία φοβερὰ χαλκόπους
οὖσα καὶ ὀφιώδης καὶ τερατώδης καὶ ἀφ' ἑαυτοῦ τὸ
ἀκρωτήριον Ὀδύσσειαν ἄκραν ἐκάλεσε Tάκραν καλουμένην
πρὶν s6 *ὅπερ ἐστὶ πλησίον τοῦ Παχύνου. T τὸ δὲ ἑξῆς
οὕτως· τοῦ Ὀδυσσέως τὴν ἄκραν τὴν ὑστέρῳ χρόνῳ μέλλου-
σαν καλεῖσθαι Ὀδύσσειαν*. ss3 s4
λείπει <ἡ περί> ἥντινα τῷ μετὰ ταῦτα χρόνῳ s
περιγράφων καὶ περιορίζων ss6 ἀντὶ τοῦ περιγράφων
καὶ περιειλούμενος αὐτὴν ὑπὸ τούτων. s3
<παπποκτόνος>· Ἐλε-
φήνωρ ἀνελὼν τὸν ἑαυτοῦ πάπ-
πον Ἄβαντα ἄκων ss3
φυγῇ κατεδικάσθη. ἐπιστάσης δὲ τῆς ἐπὶ Ἴλιον στρατείας
Ευρετήριον
Amphipolis, 303, 305, 308, 309, 310 90, 91, 94, 96, 100, 101, 129, 139, 142,
AMPHIPOLIS, 303 148, 149, 150, 151, 153, 159, 160, 167,
Brasidas, 309 172, 173, 177, 179, 181, 201, 202, 214,
Chalcidice, 305, 307 215, 218, 222, 223, 230, 231, 237, 238,
Corinth, 305, 306, 311 239, 243, 247, 251, 252, 253, 254, 260,
Delian League, 306, 307, 310 261, 267, 272, 274, 276, 277, 288, 293,
Ennea Odoi, 308, 310 314, 315
Hagnon, 307, 308, 309 Αθηναίος σοφιστής, 24, 71, 72, 73, 74,
Nine Ways, 308 256
Olynthus, 307 Ἀθηναίων ἀποικίαν, 10, 53
Pangaion, 308 Ἀθηναίων κτίσμα, 12
Philip II, 307, 310 Αίλιος Ηρωδιανός, 4, 12, 33, 34, 115,
Potidaea, 66, 303, 305, 306, 307, 308, 116, 117, 118, 119, 263, 280, 289, 290
310, 311 Αἰσχίνης, 16, 21, 159, 160, 226, 227, 314
POTIDAEA, 303 Αἰσχύλος, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31,
Thucydides, 306, 307, 308, 309, 310, 311 32, 33, 36, 37, 39, 41, 42, 43, 44, 47, 48,
Ἅγνων, 10, 13, 14, 19, 20, 54, 152, 214, 52, 206, 299
215, 277, 278 Ἀμφιπόλει, 52, 54, 59, 83, 84, 234, 235
Ἅγνωνος, 10, 53, 101, 102, 171, 243 Ἀμφιπόλεως, 19, 22, 23, 36, 55, 56, 58,
Ἀθηναῖοι, 8, 9, 10, 16, 17, 19, 23, 37, 53, 59, 60, 89, 95, 102, 118, 141, 196, 197,
57, 58, 62, 64, 65, 66, 76, 77, 78, 79, 80, 209, 216, 224, 226, 231, 234, 235, 236,
355
237, 239, 241, 242, 245, 251, 253, 287, 153, 183, 228, 235, 238, 243, 251, 252,
302, 312, 313, 314, 315, 316 253, 254, 269
Ἀμφίπολιν, 1, 4, 9, 10, 12, 14, 15, 16, 17, Γαληψός, 98, 102
19, 20, 22, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, Γαληψὸς, 13, 35, 58, 110, 121, 234, 253
61, 62, 63, 64, 65, 68, 71, 72, 73, 75, 77, Δάτον, 13, 35, 110, 121, 138
78, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, Δημοσθένης, 15, 16, 41, 44, 76, 77, 78,
90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 101, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89,
102, 103, 104, 106, 107, 108, 109, 111, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 138, 139, 142,
112, 113, 114, 115, 116, 120, 121, 122, 143, 144, 158, 159, 162, 167, 168, 169,
124, 126, 127, 128, 129, 131, 132, 134, 175, 181, 216, 226, 227, 244
136, 137, 139, 141, 142, 143, 144, 145, Διογένης Λαέρτιος, 66, 287
146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, Διόδωρος Σικελός, 100, 101, 102, 103,
155, 158, 159, 161, 162, 163, 168, 169, 104, 106, 107, 261, 262
170, 171, 172, 173, 175, 176, 177, 179, ἐκαλεῖτο, 4, 14, 15, 16, 18, 22, 23, 35, 44,
180, 181, 183, 184, 186, 187, 188, 189, 132, 133, 156, 158, 159, 200, 211, 241,
190, 191, 192, 194, 195, 196, 197, 198, 242, 245, 271, 272, 281, 287, 291, 297,
199, 200, 202, 203, 204, 205, 208, 212, 302, 315
213, 214, 215, 218, 219, 220, 221, 222, ἐκαλοῦντο, 10, 17, 53, 203, 207, 315
223, 224, 225, 226, 227, 230, 231, 232, Ἐννέα δὲ Ὁδοὺς, 11, 259
235, 236, 237, 238, 239, 241, 242, 243, Ἐννέα ὁδοί, 4, 12, 13, 16, 17, 18, 22, 23,
244, 247, 248, 249, 251, 252, 253, 256, 35, 115, 116, 121, 159, 200, 208, 211,
263, 267, 271, 277, 278, 281, 297 213, 244, 263, 271, 281, 287, 297, 302,
Ἀμφίπολιν Ἅγνων ὠνόμασεν, 10, 54 315
Ἀμφίπολις, 4, 12, 14, 15, 16, 17, 18, 22, Ἐννέα ὁδοὶ, 9, 10, 14, 15, 17, 23, 53, 156,
23, 52, 69, 98, 108, 110, 111, 115, 116, 158
117, 118, 120, 125, 126, 134, 156, 158, Ἐννέα Ὁδοῖσι, 11, 259
166, 174, 179, 185, 192, 193, 200, 203, Ἐννέα ὁδούς, 1, 9, 10, 23
208, 209, 210, 213, 215, 219, 225, 231, Ἐννέα ὁδῶν, 9, 10, 11, 19, 21, 23, 276,
233, 234, 241, 242, 245, 263, 271, 281, 277
284, 287, 297, 302, 315 Ἐπισθένης δὲ Ἀμφιπολίτης, 99, 289
Ἀμφιπολῖται, 54, 55, 61, 114, 122, 148, Ἑρμαγόρας Ἀμφιπολίτης, 163, 295
149, 150, 171, 172, 216, 217, 255 ἔστι δὲ καὶ Στρυμονική, 273
Ἀμφιπολίτας, 60, 97, 102, 123, 139, 160 Ζήθου, 71
Ἀμφιπολίτεω, 129, 130, 240 Ζωίλος, 70, 132, 133, 170, 282, 283, 288,
Ἀμφιπολιτικὸν τόπον, 164 291, 297
Ἀμφιπολίτου, 71, 73, 109, 133, 140, 162, Ζωΐλος ὁ Ἀμφιπολίτης, 117, 118, 119,
242, 243, 244 289, 290, 291
Ἀμφιπολιτῶν, 19, 54, 55, 56, 69, 76, 77, Ἠδῶνας, 10, 51, 53, 59
92, 96, 138, 154, 155, 160, 167, 175, Ἤδωνες, 35, 48, 49, 50, 52, 233
177, 178, 182, 203, 214, 215, 216, 217, Ἠδωνικῇ, 9, 10, 23
218, 219, 227, 241, 246, 251, 276, 277, Ἠδωνοί, 9, 10, 23, 24, 25, 26, 34, 39, 40,
278, 293 45, 52, 233, 234
Ἀνάδραιμος, 16, 200, 271, 281, 297 Ἠδωνοὶ, 13, 35, 37, 38, 44, 46, 48, 49, 51
Ἀπολλόδωρον δὲ τὸν Ἀμφιπολίτην, 112 Ἠδωνοῖς, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31,
Ἀπολλωνίαν, 84, 98, 120, 162, 171 32, 36, 37, 38, 40, 41, 42, 43, 44, 46, 47,
Ἄργιλον, 11 48
Αριστοτέλης, 114 Ἠδωνῶν, 11, 25, 26, 35, 38, 51, 100, 101,
Βισάλται, 13, 35, 48 259
Βισαλτίαν, 71, 73, 139, 208 Ἠιόνα, 4, 11, 12, 16, 55, 56, 57, 61, 115,
Βρασίδας, 10, 53, 54, 55, 56, 57, 59, 60, 116, 179, 183, 200, 250, 251, 252, 253,
68, 75, 101, 102, 147, 148, 149, 152,
356
254, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 265, πόλις Μακεδονίας, 4, 12, 16, 115, 116,
267, 268, 269, 270, 271, 280, 281, 297 155, 200, 214, 218, 263, 271, 281, 297,
Ἠϊόνα, 19, 67, 214, 215, 255, 256, 266, 300
269, 270, 271, 275, 276, 277, 280 Ποτείδαια, 77, 78
Ἠϊόνας, 257, 263, 272, 273, 274, 278, 279 Ποτείδαιαν, 78, 81, 85, 86, 90, 164, 165,
Ἠιόνος, 10, 53, 59, 102, 139, 160 198
Ἠϊὼν λέγεται πόλις, 273, 274 Ποτιδαίᾳ, 74, 75, 154, 155, 293
Ἠϊὼν, ὁ αἰγιαλὸς, 275 Ποτίδαιαν, 66, 72, 74, 75, 132, 142, 143,
Ησύχιος λεξικογράφος, 17, 41, 42, 43, 144, 145, 172, 176, 177, 180, 181, 211,
208 220, 221, 222, 223, 224, 229, 247, 248
Θουκιδίδην, 51, 52, 231, 232, 233, 234, Ποτιδαιᾶται, 137, 223
235, 236, 237, 238, 279 Ῥήσου, 13, 14, 152
Θουκυδίδην, 55, 56, 238, 251 Σκαπτῇ ὕλῃ, 179, 183, 268, 269
Θουκυδίδης, 4, 8, 9, 10, 12, 17, 19, 22, 23, Σούδα λεξικόν, 21, 22, 52, 241, 242, 243,
41, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 244, 246, 247, 248, 280, 287, 301, 303
63, 64, 65, 72, 74, 75, 115, 116, 159, Στράβων, 12, 34, 35, 36, 117, 120, 264,
181, 182, 200, 208, 231, 245, 249, 250, 272, 274, 282, 298
251, 252, 253, 254, 263, 269, 281 Στρυμμόνα, 197
Ισοκράτης, 75, 76 Στρυμόνα, 8, 9, 10, 11, 14, 23, 36, 38, 52,
καλέεται, 11, 259 65, 102, 112, 152, 189, 190, 194, 212,
καλουμένων, 11, 100, 182 226, 233, 234, 255, 259
Κασάνδρειαν, 221 Στρυμόνι, 10, 13, 53, 102, 150, 179, 183,
Κερδυλίῳ, 59 194, 239, 250, 255, 258, 260, 265, 267,
Κράδεμνα, 16, 200, 271, 281, 297 268, 269, 280
Μακεδονίας, 13, 23, 34, 35, 38, 51, 71, 78, Στρυμονίην, 260
106, 110, 134, 139, 163, 179, 185, 186, Στρυμονίης Ἐρίφων, 121, 122, 239
202, 223, 245, 284, 287, 297, 302, 315 Στρυμόνος, 4, 10, 11, 12, 13, 16, 18, 35,
Μνήσων ὁ Ἀμφιπολίτης, 154, 155, 293 54, 58, 60, 110, 112, 115, 116, 121, 124,
Μυρίκη, 117, 280, 282 185, 189, 198, 200, 211, 232, 253, 263,
Μυρίκην, 4, 12, 16, 115, 116, 200, 263, 266, 271, 280, 281, 297
271, 281, 297 Στρυμὼν ποταμὸς Θρᾴκης, 232, 280
Νυμφόδωρος δὲ ὁ Ἀμφιπολίτης, 135, Σωκράτους, 71, 72, 74, 75, 132, 133, 154,
140, 165, 292, 296 155, 291, 293
Ξενοφών, 99, 260, 289 Φάγρης, 110, 258
Ὀδόμαντες, 13, 35 Φίλιππος, 66, 78, 79, 81, 84, 87, 88, 90,
Οἰσύμη, 58, 98, 102, 110, 111, 253 95, 103, 104, 106, 109, 123, 139, 146,
Ὁμηρομάστιγα Ἐφέσιον Ζωΐλον, 284 150, 151, 153, 167, 172, 174, 175, 176,
Ὁμηρομάστιξ, 23, 170, 245, 283, 287, 181, 216, 217, 218, 222, 223, 224, 225,
297, 302, 316 247, 249, 288, 293, 303, 314
Πάγγαιον, 11, 33, 112, 259 Φυλλίδα, 18, 19, 20, 21, 164, 213, 214,
Πάγγαιον ὄρος, 11, 112, 259 215, 278
Παῦλον ἐς Ἀμφίπολιν, 127 Φυλλίδος, 19, 20, 21, 215, 239, 276, 277
Παῦλος, 126, 128, 184, 192 Φυλλίς, 11, 259
Πλάτων, 71, 72, 74, 75, 134, 249 Χαλκιδικὴ, 254
Πλούταρχος, 67, 68, 69, 70, 192, 255, 288 Χείρων ὁ Ἀμφιπολίτης, 206, 298
Πόλις Θρᾴκης, 14, 18, 156, 211, 215
TLG Texts doing_search Περι Αμφιπολεω tlg Go
UTF-8 search TLG Texts

357
TLG Texts doing_search Αμφιπολιτης tlg Go
TLG Texts doing_search Ομηρομαστι tlg Go

Οδυσσέας Γκιλής. ΕΝΝΕΑ ΟΔΟΙ-ΑΜΦΙΠΟΛΙΣ-Αποσπάσματα Από Αρχαία Κείμενα-Θεσσαλονίκη 2018

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Οδυσσέας Γκιλής. ΕΝΝΕΑ ΟΔΟΙ-ΑΜΦΙΠΟΛΙΣ-Αποσπάσματα Από Αρχαία Κείμενα-Θεσσαλονίκη 2018

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

Λεξικόν ιστορίας και γεωγραφίας. Βουτυρά εν Κωνσταντινουπόλει 1869 .............................. 4

ἀμφί-πολις, ποιητ. ἀμφί-πτολις, ὁ, ἡ, I. αυτός που περικυκλώνει την

Βλέπε και άλλη εργασία μου. Οδυσσέας Γκιλής. Επιμέλεια συλλογής

Αίλιος Ηρωδιανός καθολική προσωδία Part+τόμ. 3,1, σελ. 92,

Λεξικόν ιστορίας και γεωγραφίας. Βουτυρά εν Κωνσταντινουπόλει 1869

Λεξικόν ιστορίας και γεωγραφίας. Βουτυρά εν Κωνσταντινουπόλει 1869

Ηδωνοί Σελ. 1227

Arriani Anabasis et Indica ex optimo codice Parisino emendavit et

Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα

Θουκυδίδης ιστορίες. Βι. 1, κεφ. 100,τμ. 3, γρ. 3

...ἐν Παμφυλίᾳ πεζομαχία καὶ ναυμαχία Ἀθηναίων καὶ τῶν

αὑτῶν καὶ τῶν ξυμμάχων ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους ὡς

Θουκυδίδης ιστορίες. Βι. 1, κεφ. 100,τμ. 3, γρ. 4

...ξυμμάχων πρὸς Μήδους, καὶ ἐνίκων τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἀμφό-

Θουκυδίδης ιστορίες. Βι. 1, κεφ. 100,τμ. 3, γρ. 7

... χρόνῳ δὲ ὕστερον ξυνέβη Θασίους αὐτῶν ἀποστῆναι,

ἀπέβησαν, ἐπὶ δὲ Στρυμόνα πέμψαντες μυρίους οἰκήτορας

Θουκυδίδης ιστορίες. Βι. 4, κεφ. 102,τμ. 3, γρ. 4

ξυμμάχους ἐστράτευσεν ἐς Ἀμφίπολιν τὴν ἐπὶ Στρυμόνι

Ηρόδοτος ιστορίες Βι. 7,τμ. 114, γρ. 2

... καὶ μάλιστα Σάτραι. Ὑπεροικέοντας δὲ τὸ Πάγγαιον

Αισχίνης De falsa legationeτμ. 31, γρ. 5

Καὶ τὴν διαβολὴν ταύτην

μένα, τούτων ἐπιμνησθήσομαι.

Αίλιος Ηρωδιανός καθολική προσωδία Part+τόμ. 3,1, σελ. 92, γρ. 33

... πολίχνιον Λαμψάκου ἐν τῇ περαίᾳ τῆς Χερρονήσου ἐπ' ἀκτῆς

Στράβων γεωγραφικά Βι. 7a, κεφ. 1,τμ. 35, γρ. 32

μονικὸς κόλπος μέχρι Νέστου τοῦ ποταμοῦ τοῦ ἀφορί-

τόπῳ ἱδρυμένον τούτῳ, ὃς καλεῖ-

Polyaenus Rhet., Strategemata Βι. 6, κεφ. 53,τμ. 1, γρ. 2

Σίσυφος, Αὐτολύκου τὰς βόας αὐτοῦ κλέπτοντος

Ἅγνων Ἀττικὴν ἀποικίαν ἤγαγεν οἰκίσαι βουλό-

Polyaenus Rhet., Strategemata Βι. 6, κεφ. 53,τμ. 1, γρ. 25

ποιησάμενος τρεῖς ἡμέρας ἀπέπεμψε τοὺς βαρβάρους

Ἀμφίρητος Ἀκάνθιος λῃσταῖς ἁλοὺς, ἐς Λῆμνον

Androtion Hist., Fragmenta Fragment 27, γρ. 2

Μεταχοίου ... ἢ Μεταχοιάτης. ... Ἀνδροτίων δὲ ἐν τῷ

Harpocrat.: Ἀμφίπολις. ... Πόλις αὕτη τῆς Θρᾴ-

FRAGMENTA INCERTAE SEDIS.

Scholiastes Pind. Isthm. VII, 13: Ἀνδροτίων δέ

Harpocration Gramm., Lexicon in decem oratores Atticos

Harpocration Gramm., Lexicon in decem oratores Atticos

γραμματικὸς ἐν τῷ ὑπομνήματι τοῦ λόγου εἰπὼν ὡς τὰ ἔνθρυπτα

πος ἐστὶν ἐν Ἀθήναις Λίμναι, ἐν ᾧ ὁ τιμώμενος Διόνυσος.

Στέφανος Εθνικά (επιτ. ) Σελ. 90, γρ. 13

Ἀμφίκαια, πόλις Φωκίδος, Παυσανίας δεκάτῃ· ὁ αὐτὸς

Photius Lexicogr., Scr. Eccl., Theol., Lexicon (Α – Δ) Alphabetic letter

Ἀμφιορκία· ἐπειδὰν ὅ τε διώκων καὶ ὁ φεύγων ὀμνύωσι.

πολλῶν δὲ κλοπῆς ἔγκλημά τισιν ἐπιφερόντων, ἐπειδὴ τοῦτο πολλάκις

Ησύχιος λεξικογράφος Lexicon (Α – Ο) Alphabetic letter epsilon, entry

ἐν μύρτου κλάδῳ· ἐν μυρσίνης κλάδοις (Ar. Lys. 632?)

Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum Kallierges σελ. 93,

Χοιροβοσκός. Ἀμφίπολος: Θεραπαινὶς, δουλίς. Παρὰ τὴν

Lexica Segueriana, Glossae rhetoricae (e cod. Coislin. 345)

Ἐνθένδε: ἤτοι τοπικόν ἐστιν, οἷον ἀπὸ τῆς ἐκκλησίας,

Ἐν τοῖς μέρεσι καλουμένη μάχη: ἡ πρώτη τῶν

Σχόλια στον Αισχίνην

ἀνοχὰς] ἀνοχαί εἰσιν αἱ πρὸς ὀλίγον χρόνον ὑπερθέσεις

Σχόλια στον Αισχίνην Oration 2, scholion 31, γρ. 22

μονι διεφθάρησαν ὑπὸ Θρᾳκῶν, εἰληφότες Ἠϊόνα, ἐπὶ ἄρ-

Φίλανδρον, οἱ δὲ Κίασον, οἱ δὲ Θῆλον, Δημοφῶντι δὲ ἐκ Φυλ-

Σχόλια στον Αισχίνην Oration 2, scholion 31, γρ. 29

ἐκπεμφθεὶς ὑπὸ Τιμοθέου Ἀλκίμαχος ἀπέτυχεν, αὐτοῦ παραδόν-