FAKULTET ZA POSLOVNE STUDIJE

Banja Luka

SEMINARSKI RAD

„MENADŽMENTA DOGAĐAJA "

" PROBLEMI UPRAVLJANJA SPORTSKIM

DOGADAJIMA"
:
 FAKULTET ZA POSLOVNE STDIJE
Banja Luka

UVOD

Upravljanje sportskim dogadajima predstavlja danas jedan od najbrže rastućih segmenata u

polju sportskog menadžmenta. Iako se događaji razlikuju u veličini i obimu od turnira
lokalnog košarkaškog kluba do Olimpijskih igara, oba nose zajednički element- potrebu za
edukovanim i osposobljenim manadžerima i marketarima koji treba da osiguraju uspjeh.
Sportski događaji predstavljaju jednu od grupa specijalnih događaja, koji imaju dvije
zanačajne potrebne karakteristike- potrebu za nekoliko nivoa profesionalnog menadžmenta i
značaj potrošačke usluge. Potreba za upravljanjem sportskim dogadajima koji su se dogodili
u staroj Grčkoj, Egiptu i Kini. Ključne fimkcije sportskih mendžment i marketing agencija su
brojne. Prva funkcija je zastupanje klijenata, koja se odnosi na djelovanje na koristima od
klijenata u pregovaranju i sklapanju ugovora. Ove vrste ugovora se događaju kod svake vrste
sportskog vlasništva, kao što je franšiza, događaj, mediji ili licenca.
Ovi su usmjereni na pojedince koji su najviše u osnovi uključeni ističući tipično sprtske
učesnike, a ne gledaoce.
 FAKULTET ZA POSLOVNE STDIJE
Banja Luka

1. KLJUČNE KOMPETENCIJE MENADŽERA SPORTSKOG

DOGADAJA

Sportski proizvod je roba, usluga ili neka kombinacija ovo dvoje koji su dizajnirali da pruže
koristi za sportske posjetioce, učesnike ili sponzore. Sportski proizvodi se mogu klasifikovati
u šest kategorija:

• sportski događaji- primarni proizvod koji se odnosi na takmičenja, potrebna za

proizvodnju svih povezanih proizvoda u sportskoj industriji,
• sportisti su učesnici koji su angažovani u organizovani trening kako bi razvili vještine
u odredenom sportu,
• arena finalni sportski proizvod koji je povezan sa sportskim dogadajem odnosno
mjesto događaja -arena ili stadion,
• oprema -rast u prodaji sportske opreme u 2000.godini iznosi 3,6 %
• licencirana roba- sve značajniji rast prodaje licencirane robe,
• razne stvari koje su predmet kolekcionarstva i znamenitosti.

2. Menadžment ili upravljanje dogadajima predstavlja sinonim za specijalne dogadaje. !

Menadžment događaja predstavlja profesiju od koje se zahtijeva da organizuje javni skup koji
ima za cilj proslavu, edukaciju marketing i sastanak.
Menadžera događaja predstavlja osoba koja je odgovorna za postizanje, dizajniranje,
planiranje, koordiniranje i vrednovanje događaja.
Menadžment događaja predstavlja, danas jednu od disciplina programa sportskog
menadžmenta.
Sport postaje jedna od najznačajnijih i univerzalnih institucija društva. Procjenjeno je da
sportska industrija ostvaruje 213 do 350 milijardi dolara u toku jedne godine.
Povećanje posjete i medijske pokrivenosti događaja predstavljaju ključne karakteristike
razvoja sportske industrije.

2. MENADŽMENT FUNKCIJE DOGADAJA

Kada se radi o funkcijama koje obavljaju sportske menadžment i marketing agencije u

procesu podrške uspješnom izvršenju sportskog događaja, ističu se:

1. Zastupanje klijenta odnosi se na djelovanje u ime klijenta u procesu sklapanja

ugovora. Sklapanje ugovora se dogada kada je u pitanju bilo koja sportska
imovina,kao što je franšiza, događaj, medij ili licenca.
2. Razvijanje grassroots programa- programi su usmjereni na pojedince na
osnovnom nivou učestvovanja, stavljajući akcenat na učesnike, a ne na gledaoce.
3. Sportske organizacije imaju potrebu za istraživanjem tržišta kako bi se ocijenio
uspjeh događaja i inicijativu.
4. Jedna od najvjerovatnijih funkcija sportskih menadžment i marketing agencija je
i funkcija planiranja flnansija.
 FAKULTET ZA POSLOVNE STDIJE
Banja Luka

Većina ovih mogućnosti postoji u okviru sportskih menadžment i marketing agencija, koje
najčešće organizuju, upravljaju i prodaju sportske događaje. Ključne funkcije menadžmenta
događaja se ogledaju u sledećem: finansiranju i budžetiranju,
- upravljanju rizikom i osiguranju,
- organizovanju takmičenja,
- registraciji,
- upravljanju volonterima i na kraju
- marketingu dogadaja.

1. Nulta osnova budžetiranja zahtijeva pregled svih aktivnosti i povezanih

troškova, događaja. Svi prihodi i troškovi moraju biti opravdani prije nego što
postanu dio ukupnog budžeta.
2. Cash flow budgeting objašnjava prijem i tajming svih izvora i trošenja gotovog
novca. Događaji troše ogromne kolidine gotovog novca u toku faza planiranja i
organizovanja događaja.
Osoba koja se bavi upravljanjem rizicima na događaju je odgovorna za identifikovanje i
odredivanje koje metode da koristi protiv potencijalnih opasnosti koje mogu negativno
djelovati na sprtski događaj. Upravljanje rizicima i osiguranje su od primarnog značaja za
organizatore događaja.

3. MARKETING DOGADAJA

Kada su u pitanju profitni marketari, marketing se definiše kao razmjena neke vrijednosti za
nešto što je vama potrebno; stoga marketing predstavlja razmjenu roba i usluga za vrijednost.
Neprofltne institucije definišu marketing kao proces koji je dizajniran da proizvede
dobrovoljnu razmjenu vrijednosti između neprofltne organizacije i njenog ciljnog tržišta, kao
što je transfer donacija u razmjenu za socijalne potrebe.
Deflnisanje marketinga podrazumijeva i definisanje spiska zadataka koji treba da budu
izvršeni tako da organizacija može da donese inteligentne odluke o ispravnoj marketing
strategiji i nosiocu. Nosioci su segmentiranje, targetiranje i pozicioniranje. U slučaju
sportskog događaja pokretač predstavlja program prikupljanja fondova pomoću specijalnog
događaja.
Kada se radi o sportskom događaju ili nekom drugom specijalnom dogadaju neophodno je
imati ključne koncepte za kreiranje marketing plana i to:

1. identifikacija,
2. izvještaj,
3. programi agencije.

Sportski i specijalni dogadaji ne mogu biti uspješni bez planiranih marketing programa.
Postoji osam područja na koje se marketing menadžeri događaji moraju fokusirati i to:

1. prodaja korporativnog sponzorstva;

2. advertajzing napori;
 FAKULTET ZA POSLOVNE STDIJE
Banja Luka

3. aktivnosti odnosa sa javnošću;

4. ugostiteljstvo;
5. prodaja ulaznica;
6. televizijski prenosi;
7. licenciranje i prodaja robe;
8. fandrajzing.

Svaki od navedenih područja su nerazmrsivo povezani, što zahtijeva od menadžera događaja

da koristi integrisan marketing pristup, koji zahtijeva dugoročno strateško planiranje
fiinkcijama na konzistentan način.

4. PROBLEMIORGANIZOVANJA SPORTSKOG DOGADAJA

Organizacije koje učestvuju u mreži nekog imaju vrijednost koja je zasnovana na njihovom
mrežnom identitetu. Mrežni identitet predstavlja kombinacije ključnih kompetencija, drugih
veza u mreži i sposobnosti da se za mrežu steknu specifična znanja. Sam fokus na mrežni
identitet je pogodan za analizu javnih dogadaja. Svaki javni dogadaj predstavlja zabavni
događaj pred živom publikom. Javni događaji predstavljaju praćenje virtuelnih i imaginarnih
korporacija, što predstavlja olakšicu za mrežne koncepte. Virtuelne organizacije su viđene kao
najbolje sredstvo za dovođenje kompetencija u samu organizaciju na ugovornoj, a ne na
vlasničkoj osnovi.
U karakterističnim poslovnim mrežama pretpostavlja se da menadžment: ima
pristup velikim i funkcionalnim vezama,
- uživa radeći sa drugima,
- uvećava vrijednost kod kreiranja i ispunjavanja očekivanja u različitim dijelovima
organizacije i njene mreže.

Sprtski događaji predstavljaju podgrupu mreže javnih dogadaja, koji predstavljaju sve
zabavne i umjetničke događaje koji se izvode pred gledaocima.
Mreže, kao interorganizacione forme, zahtijevaju niz kompleksnih vještina i sposobnosti
menadžmenta, koji uključuju izgradnju odnosa.
Moraju da:
- djeluju kao brokeri,
- prepoznaju njihovu nezavisnost, da sire informaciju,
- kastomiziraju proizvod ili uslugu,
- investiraju u razvoj sposobnosti vezanih za odnose između firmi i
- da budu sposobne da konkurišu protiv drugih organizacija.

Teorija mreže se oslanja na ideje o ključnim kompetencijama.

Kada se radi o kompetencijama one se dijele na:
1. ratine u ponašanju,
2. tehničke kompetencije i
3. personalne karakteristike.
Sve tri istaknute kompetencije postoje i u određenom obimu za svaku vrstu usluga.

Postoji pet ključnih komponenti emocionalne inteligencije. One se odnose na:

 FAKULTET ZA POSLOVNE STDIJE
Banja Luka

1. Samosvjesnost
2. Samoregulaci
3. Motivacija,
4.Empatija i
5. Socijalna vještina.

4. USLUŽNI SUSRET U SPORTU

Danas, usluge mogu biti ponuđene preko uslužnih susreta ili preko odnosa. Uslužni
susreti predstavljaju relativno kratkoročne razmjene. Uslužni odnosi su drugačiji. Kada
se radi o vrsti odnosa, oni mogu biti: socijalni, virtuelni odnosi, interni relationship
marketing i odnosi sa kompanijom. Uslužni susreti ili koncept označavaju mjesto i
vrijeme kada davalac usluge ima mogućnost da demonstrira svom potrošaču kvalitet
svoje usluge. Usluge istraživanja su uglavnom fokusirana na uslužne susrete koji
relativno kratko traju.
Postoje dva ključna načina da se iskoristi znanje dobijeno od strane personala za
kontakt ka unapredenju kvaliteta usluge:

- znanje mogu koristiti sami zaposleni na prvoj liniji usluživanja,

- znanje može da koristi firma, odnosno menadžment firme u cilju donošenja
kvalitetnih usluga.
 FAKULTET ZA POSLOVNE STDIJE
Banja Luka

ZAKLJUČAK

Sport prdstavlja važan dio industrije zabave sa tendencijom kontinuiranog i ubrzanog rasta.
Pokrivenost sporta elektronskim i štampanim medijima je veoma porasla i zajedno sa
nevjerovatnom konkurencijom između različitih sportskih proizvoda i programa,
transformisala je sportsko tržište u multisegment industriju.
Sportska industrija je globalna i zahtijeva lidere koji mogu da unapređuju uspijeh industrije,
kao i da je održe konkurentnom sa drugim industrijama.
Saznanja iz sprtskog menadžmenta i marketinga se mogu primjenjivati u veoma širokom
spektru aktivnosti, među kojima se ističu:
- sportski marketing i menadžment,
- predstavnici sportista,
- sportske organizacije,
- proizvodnja sportske opreme,
- profesionalni sportski timovi i
- sportski mediji.
 FAKULTET ZA POSLOVNE STDIJE
Banja Luka

LITERATURA

1. Prof, dr Čedomir Ljubojević, Prof, dr Aleksandar Andrejević

«MENADŽMENT DOGAE>AJA»
2. Prof, dr «Čedomir Ljubojević» menadžment i marketing u sportu»