I.

Më ®Çu
Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y ë tr-êng phæ th«ng nhiÖm vô ph¸t triÓn t- duy cho häc
sinh lµ nhiÖm vô rÊt quan träng, ®ßi hái tiÕn hµnh ®ång bé ë c¸c m«n, trong ®ã Hãa häc lµ
m«n khoa häc thùc nghiÖm ®Ò cËp ®Õn nhiÒu vÊn ®Ò cña khoa häc, sÏ gãp phÇn rÌn luyÖn t-
duy cho häc sinh ë mäi gãc ®é ®Æc biÖt lµ qua phÇn bµi tËp hãa häc. Bµi tËp hãa häc kh«ng
nh÷ng cã t¸c dông rÌn luyÖn kü n¨ng vËn dông, ®µo s©u vµ më réng kiÕn thøc ®· häc mét
c¸ch sinh ®éng, phong phó mµ cßn th«ng qua ®ã ®Ó «n tËp, rÌn luyÖn mét sè kü n¨ng cÇn
thiÕt vÒ hãa häc, rÌn luyÖn tÝnh tÝch cùc, tù lùc, trÝ th«ng minh s¸ng t¹o cho häc sinh, gióp
häc sinh høng thó trong häc tËp. Qua bµi tËp hãa häc gi¸o viªn kiÓm tra, ®¸nh gi¸ viÖc n¾m
v÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng hãa häc cña häc sinh.
§Ó gi¸o viªn båi d-ìng häc sinh kh¸, giái ë tr-êng chuyªn dù thi häc sinh giái cÊp
TØnh vµ cÊp Quèc gia ®-îc tèt th× nhu cÇu cÊp thiÕt lµ cÇn cã mét hÖ th«ng c©u hái vµ bµi
tËp cho tÊt c¶ c¸c chuyªn ®Ò nh- : cÊu t¹o chÊt, nhiÖt ho¸ häc, ®éng ho¸ häc, c©n b»ng ho¸
häc,....
V× vËy , trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y ®éi tuyÓn häc sinh giái TØnh vµ Quèc gia t«i ®·
s-u tÇm vµ tËp hîp l¹i mét sè c©u hái vµ bµi tËp theo mét sè chuyªn ®Ò , trong ®ã cã phÇn
dïng ®Ó luyÖn tËp cho häc sinh phÇn “NhiÖt ho¸ häc”

II. Môc ®Ých cña ®Ò tµi

X©y dùng hÖ thèng c©u hái vµ bµi tËp phÇn “NhiÖt ho¸ häc”dïng cho häc sinh líp
chuyªn Ho¸ häc ë bËc THPT gióp häc trß häc tèt h¬n vµ chuÈn bÞ tèt h¬n cho c¸c kú thi
häc sinh giái Hãa häc c¶ vÒ lý thuyÕt – bµi tËp – ph-¬ng ph¸p gi¶i, gãp phÇn n©ng cao
chÊt l-îng gi¶ng d¹y vµ häc tËp m«n Hãa häc.

III. Néi dung

A- C¬ së LÝ thuyÕt :
Tr-íc khi ®-a ra hÖ thèng bµi tËp cho häc trß luyÖn tËp th× gi¸o viªn cÇn ph¶i yªu
cÇu häc trß nhí l¹i mét sè kh¸i niÖm vµ néi dung lÝ thuyÕt c¬ b¶n cña phÇn NhiÖt ho¸ häc
nh- sau:

1) KhÝ lÝ t-ëng:

* KhÝ lÝ t-ëng lµ chÊt khÝ mµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ph©n tö khÝ xa nhau, cã thÓ bá qua
t-¬ng t¸c gi÷a chóng.
* Víi khÝ lÝ t-ëng th× cã thÓ ¸p dông :
- Ph-¬ng tr×nh tr¹ng th¸i: P.V = nRT (R = 8,314 J/mol.K = 0,082 l.atm/mol.K)

-1-
 ni .RT
- Trong b×nh cã hçn hîp khÝ th×: P =  Pi =
V
cßn P = N .P = ni .P
i i
ni

2) HÖ vµ m«i tr-êng:

- HÖ më: hÖ trao ®æi chÊt vµ n¨ng l-îng víi m«i tr-êng.

- HÖ kÝn: HÖ chØ trao ®æi n¨ng l-îng víi m«i tr-êng.
- HÖ ®o¹n nhiÖt: HÖ kh«ng trao ®æi nhiÖt víi m«i tr-êng.
* Quy -íc:
HÖ nhËn n¨ng l-îng cña m«i tr-êng  n¨ng l-îng mang dÊu +
HÖ nh-êng n¨ng l-îng cho m«i tr-êng  n¨ng l-îng mang dÊu -

3) BiÕn ®æi thuËn nghÞch:

NÕu hÖ chuyÓn tõ tr¹ng th¸i c©n b»ng nµy sang tr¹ng th¸i c©n b»ng kh¸c mét c¸ch v« cïng
chËm qua liªn tiÕp c¸c tr¹ng th¸i c©n b»ng th× sù biÕn ®æi nµy ®-îc gäi lµ thuËn nghÞch.
§©y lµ sù biÕn ®æi lÝ t-ëng kh«ng cã trong thùc tÕ.

4) Sù biÕn ®æi bÊt thuËn nghÞch: lµ sù biÕn ®æi ®-îc tiÕn hµnh víi vËn tèc
®¸ng kÓ. Nh÷ng ph¶n øng trong thùc tÕ ®Òu lµ biÕn ®æi bÊt thuËn nghÞch.

5) Hµm tr¹ng th¸i: lµ hµm mµ gi¸ trÞ cña nã chØ phô thuéc vµo c¸c th«ng sè tr¹ng
th¸i cña hÖ, kh«ng phô thuéc vµo nh÷ng sù biÕn ®æi tr-íc ®ã.
VÝ dô: P.V = hµm tr¹ng th¸i
P1.V1 = n.RT1 ; P2.V2 = n.R.T2
6) C«ng (W) vµ nhiÖt (Q)
- Lµ 2 h×nh thøc trao ®æi n¨ng l-îng.
- W, Q kh«ng ph¶i lµ hµm tr¹ng th¸i v× gi¸ trÞ cña chóng phô thuéc vµo c¸ch biÕn ®æi.
VÝ dô: C«ng cña sù gi·n në khÝ lÝ t-ëng tõ thÓ tÝch V1 ®Õn V2 ë to = const trong 1 xilanh kÝn
nhê 1 pitt«ng ®-îc tÝnh b»ng c«ng thøc:
2
W = -  Pn .dV (Pn : ¸p suÊt bªn ngoµi)
1

* NÕu sù biÕn ®æi lµ BTN th× Pn = Pkq = const

2
WBTN = - Pkq . 
1
dV = - Pkq . V = - Pkq .(V2 - V1)

-2-
* NÕu sù biÕn ®æi lµ thuËn nghÞch: Gi¶m Pn nh÷ng l-îng v« cïng bÐ ®Ó thÓ tÝch khÝ t¨ng
nh÷ng l-îng v« cïng bÐ. Khi ®ã Pn mçi lóc thùc tÕ = P ë bªn trong xi lanh = Pk
Pn = Pk = n.RT/V
2 2
dV V
 WTN = -  Pn .dV = - nRT .  = - nRT .ln 2  WBTN  WTN
1 1
V V1

* C¸c qu¸ tr×nh thuËn nghÞch sinh c«ng lín nhÊt khi hÖ biÕn ®æi tõ tr¹ng th¸i 1 sang tr¹ng
th¸i 2. L-îng c«ng nµy ®óng b»ng l-îng c«ng cÇn thiÕt ®-a hÖ vÒ tr¹ng th¸i ban ®Çu mét
c¸ch thuËn nghÞch.

7) Néi n¨ng U:
- U cña mét chÊt hay mét hÖ gåm ®éng n¨ng cña c¸c phÇn tö vµ thÕ n¨ng t-¬ng t¸c gi÷a c¸c
phÇn tö trong hÖ ®ã.
- U lµ ®¹i l-îng dung ®é vµ lµ hµm tr¹ng th¸i
- U cña n mol khÝ lÝ t-ëng chØ phô thuéc vµo nhiÖt ®é.

8) Nguyªn lÝ I cña nhiÖt ®éng häc: (Sù biÕn ®æi néi n¨ng cña hÖ).
U = U2 - U1 = W + Q
- §èi víi sù biÕn ®æi v« cïng nhá: dU = W + Q
(: ChØ nh÷ng hµm kh«ng ph¶i lµ hµm tr¹ng th¸i)

- Th-êng gÆp c«ng ®-îc thùc hiÖn chØ do sù biÕn ®æi thÓ tÝch nªn: W = -P.dV
2 2
 dU = Q = P .dV   dU = Q -  P.dV  U = Q -  P.dV
1 1

* NhiÖt ®¼ng tÝch: NÕu hÖ biÕn ®æi ë V = const  dV = 0

 U = QV  QV lµ 1 hµm tr¹ng th¸i.
* NhiÖt ®¼ng ¸p: NÕu hÖ biÕn ®æi ë P = const th×:
2 2

 P.dV
1
=P. 
1
dV = P. V2 - P. V1

 U = U2 - U1 = QP - P. V2 + P .V1  QP = (U2 + P.V2) - (U1 + P .V1)

§Æt U + P.V = H = entanpi = hµm tr¹ng th¸i
 QP = H2 - H1 = H = sù biÕn thiªn entanpi cña hÖ.
* NhiÖt ph¶n øng:
XÐt 1 hÖ kÝn trong ®ã cã ph¶n øng: aA + bB  cC + dD

-3-
NhiÖt ph¶n øng cña ph¶n øng nµy lµ nhiÖt l-îng trao ®æi víi m«i tr-êng khi a mol A ph¶n
øng víi b mol B t¹o ra c mol C vµ d mol D ë T = const.
- NÕu ph¶n øng ®-îc thùc hiÖn ë P = const th× nhiÖt ph¶n øng ®-îc gäi lµ nhiÖt ph¶n øng
®¼ng ¸p QP = H
- NÕu ph¶n øng ®-îc thùc hiÖn ë V = const th× nhiÖt ph¶n øng ®-îc gäi lµ nhiÖt ph¶n øng
®¼ng tÝch QV=U
* Quan hÖ gi÷a QP vµ QV
QP = H = (U + PV)P = U + P. V  H = U + P . V = U + n .RT
QP = QV + n .RT ( n =  n khÝ sp -  n khÝ p- )
Khi n = 0  QP = QV hay H = U

U = QV = n .CV . T
H = QP = n .CP . T
* NhiÖt dung mol ®¼ng ¸p (CP) lµ nhiÖt l-îng cÇn cung cÊp ®Ó lµm 1 mol chÊt nãng thªm
1o trong ®iÒu kiÖn ®¼ng ¸p (mµ trong qu¸ tr×nh kh«ng cã sù biÕn ®æi tr¹ng th¸i).
T2 T2

* T-¬ng tù víi CV: H =  C P .dT ; U =  CT .dT

T1 T1

CP, CV lµ hµm cña nhiÖt ®é.

H U
Víi 1 mol khÝ lÝ t-ëng: CP = ; CV =
T T
H U P.V
Mµ U = H - P. V  CP = = + = CV + R
T T T
Q, W: Kh«ng ph¶i lµ hµm tr¹ng th¸i
QV = U; QP = H  QV, QP lµ hµm tr¹ng th¸i  chØ phô thuéc vµo tr¹ng th¸i ®Çu vµ
tr¹ng th¸i cuèi cña hÖ mµ kh«ng phô thuéc vµo qu¸ tr×nh biÕn ®æi lµ thuËn nghÞch hay
kh«ng thuËn nghÞch.

9) §Þnh luËt Hess: H (U) cña 1 qu¸ tr×nh chØ phô thuéc vµo tr¹ng th¸i ®Çu vµ tr¹ng
th¸i cuèi cña hÖ mµ kh«ng phô thuéc vµo ®-êng ®i.

Hp- = Hs (s¶n phÈm) - Hs (chÊt ®Çu) = Hc (chÊt ®Çu) - Hc (s¶n phÈm)

10) §Þnh luËt Kirchhoff:

-4-
 H2
n1 A + n2 B n3C + n4 D
T2

 Ha Hb

H1
n1 A + n2 B n3C + n4 D
T1

Theo ®Þnh luËt Hess: H2 = Ha + H1 + Hb

Mµ:
T2 T2

Ha =  (n1.C P n2 .C P ).dT = -  (n1.C P n2 .C P ).dT

A b A B
T1 T1

T2

Hb =  (n .C
T1
3 PC n4 .C PD ).dT

T2 T2

 H2 = H1 +  [(n3 .CP n4 .CP )  (n1CP  n2CP )].dT = H1 +  C P .dT
C D A B
T1 T1

- H1 th-êng ®-îc x¸c ®Þnh ë ®iÒu kiÖn chuÈn: H T = H  C

o o o
298 + P .dT
298

Víi CoP = CoP(sp) - CoP(tham gia)

CoP lµ nhiÖt dung mol ®¼ng ¸p ë ®iÒu kiÖn chuÈn (1atm).
- Trong kho¶ng hÑp cña nhiÖt ®é cã thÓ coi CoP = const
Th×: H2 = H1 + CP.(T2 -T1)
HoT = Ho298 + CoP (T - 298)

11) Entropi (S)

- Trong sù biÕn ®æi thuËn nghÞch v« cïng nhá ë T = const hÖ trao ®æi víi m«i tr-êng mét
QTN
l-îng nhiÖt QTN th× sù biÕn thiªn entropi trong qu¸ tr×nh nµy lµ: dS =
T
S lµ hµm tr¹ng th¸i (J/mol.K)
QTN
- NÕu sù biÕn ®æi lµ bÊt thuËn nghÞch th× dS >
T
- V× lµ hµm tr¹ng th¸i nªn khi chuyªn tõ tr¹ng th¸i 1 sang tr¹ng th¸i 2 b»ng biÕn thiªn thuËn
2
QTN
nghÞch hay bÊt thuËn nghÞch th× S2 - S1 = S = 
1
T

(STN = SBTN)
12) Nguyªn lÝ II cña nhiÖt ®éng häc:

-5-
 Q
dS 
T
- Trong hÖ c« lËp Q = 0. nªn:
+ dS = 0: trong hÖ c« lËp entropi cña hÖ kh«ng ®æi nÕu x¶y ra qu¸ tr×nh thuËn nghÞch.
+ dS > 0 : trong hÖ c« lËp, qu¸ tr×nh tù x¶y ra (BTN) theo chiÒu t¨ng entropi cña hÖ vµ t¨ng
cho tíi khi ®¹t gi¸ trÞ max th× hÖ sÏ ®¹t tr¹ng th¸i c©n b»ng.
* Entropi lµ th-íc ®o ®é hçn ®én cña hÖ: §é hçn ®én cña 1 hÖ hay 1 chÊt cµng lín khi hÖ
hay chÊt ®ã gåm nh÷ng h¹t vµ sù dao ®éng cña c¸c h¹t cµng m¹nh (khi liªn kÕt gi÷a c¸c h¹t
cµng yÕu).
VD: S < S H O (l) < S
H2O(r) 2 H2O (h)
SH (k) < S O (k)< SO (k)
2 2 3

 S lµ 1 ®¹i l-îng dung ®é.

13) Sù biÕn thiªn S trong qu¸ tr×nh biÕn ®æi tr¹ng th¸i cña
chÊt:

Khi chÊt nguyªn chÊt nãng ch¶y hoÆc s«i ë P = const th×:
2
Q H
T = const  S = T
1
=
T

H = nhiÖt biÕn thiªn tr¹ng th¸i = Ln/c hoÆc Lh

14) S trong qu¸ tr×nh gi·n në ®¼ng nhiÖt khÝ lÝ t-ëng:

XÐt n mol khÝ lÝ t-ëng gi·n në thÓ tÝch tõ V1  V2 ë to = const. V× néi n¨ng cña khÝ lÝ t-ëng
chØ phô thuéc nhiÖt ®é nªn trong sù biÕn ®æi nµy:
U = QTN + WTN = QBTN + WBTN = 0
2
V2 nRT
 QTN = - WTN = nRT. ln
V1
( = -(- P. V) = 
1
V
.dV ).

QTN V P
T = const S = = nRln 2 = n.R.ln 1
T V1 P2

15) Sù biÕn thiªn entropi cña chÊt nguyªn chÊt theo nhiÖt ®é.

- Qu¸ tr×nh P = const: §un nãng 1 chÊt nguyªn chÊt tõ T1  T2, kh«ng cã sù chuyÓn pha:
QTN
T2

S = 
T1
T
Víi Q = QP = dH = n.CP.dT

-6-
 T2
dT
S =  n.C P .
T1
T

T2
* Trong kho¶ng nhiÖt ®é hÑp, coi CP = const  S = n.CP.ln
T1

T2
- Qu¸ tr×nh: V = const  S = n .CV.ln
T1

16) Entropi tuyÖt ®èi

* Nguyªn lÝ III cña nhiÖt ®éng häc:

- Entropi cña chÊt nguyªn chÊt d-íi d¹ng tinh thÓ hoµn chØnh ë 0(K) b»ng 0: S(T = 0) = 0
* XuÊt ph¸t tõ tiªn ®Ò trªn ta cã thÓ tÝnh ®-îc entropi tuyÖt ®èi cña c¸c chÊt ë c¸c nhiÖt ®é
kh¸c nhau.
VD: TÝnh S cña 1 chÊt ë nhiÖt ®é T nµo ®ã, ta h×nh dung chÊt ®ã ®-îc ®un nãng tõ 0(K) 
T(K) xÐt ë P=const. NÕu trong qu¸ tr×nh ®un nãng cã sù chuyÓn pha th×:
5
S = ST - S(T = 0) = ST =  S
i 1
i

Tnc T
dT Lnc S dT LS T dT
 ST =  n.C P ( r ) . n.   n.C P (l ) . n.   n.C P ( h ) .
01
T Tnc Tnc T TS TS T

Gi¸ trÞ entropi ®-îc x¸c ®Þnh ë P = 1 atm = const vµ ë nhiÖt ®é T nµo ®ã ®-îc
gäi lµ gi¸ trÞ entropi chuÈn, kÝ hiÖu lµ S0T, th-êng T = 298K  S0298

17) Sù biÕn thiªn entropi trong ph¶n øng ho¸ häc:

+ Khi ph¶n øng thùc hiÖn ë P = const, T = const th×: S = S(sp) - S(t/g)
+ NÕu ë ®iÒu kiÖn chuÈn vµ 250C th×: S0298= S0298(sp) - S0298(t/g)
+ V× S cña chÊt khÝ >> chÊt r¾n, láng nªn nÕu sè mol khÝ s¶n phÈm (sp) > sè mol
khÝ tham gia th× S > 0 vµ ng-îc l¹i. Cßn trong tr-êng hîp sè mol khÝ ë 2 vÕ
b»ng nhau hoÆc ph¶n øng kh«ng cã chÊt khÝ th× S cã gi¸ trÞ nhá.
18) ThÕ nhiÖt ®éng
Sc« lËp = S hÖ + S mt ≥ 0
a)ThÕ ®¼ng ¸p G:
XÐt hÖ x¶y ra sù biÕn ®æi ë P, T ®Òu kh«ng ®æi trong qu¸ tr×nh nµy m«i tr-êng nhËn cña hÖ
mét nhiÖt l-îng Hmt do hÖ to¶ ra  Hmt = - H hÖ = - H
H
 S mt = -
T

-7-
+ §iÒu kiÖn tù diÔn biÕn cña hÖ:
H
 S c« lËp = S hÖ - > 0  H – T. S < 0
T
+ HÖ ë tr¹ng th¸i c©n b»ng khi H – T. S = 0
+ §Æt G = H – TS  ë nhiÖt ®é, P kh«ng ®æi th× qu¸ tr×nh x¶y ra theo chiÒu cã
G = H – T. S < 0
Vµ ®¹t tíi tr¹ng th¸i c©n b»ng khi G = 0.
b) ThÕ ®¼ng tÝch: (N¨ng l-îng Helmholtz)
NÕu hÖ biÕn ®æi ë ®iÒu kiÖn T, V kh«ng ®æi  nhiÖt ®¼ng tÝch mµ m«i tr-êng nhËn cña c¸c
U mt
hÖ lµ Umt  Smt = -
T
 ®iÒu kiÖn tù diÕn biÕn cña hÖ trong qu¸ tr×nh ®¼ng nhiÖt, ®¼ng tÝch lµ
F = U – T. S < 0
Vµ ®¹t tr¹ng th¸i c©n b»ng khi F = 0
Trong ®ã : F = U – TS
V× H = U + PV  G = H – TS = U –TS + PV  G = F + PV
+ §èi víi qu¸ tr×nh T,P = const  G = W’max
+ §èi víi qu¸ tr×nh T, V = const  S = W’max
Tãm l¹i :
* Qu¸ tr×nh ®¼ng ¸p: P = const
- C«ng: WP = - P.dV = -n.R.dT  WP = - P. V = - nRT
T2

- NhiÖt: QP = dH = n. C P .dT  QP = H = n.  C P .dT

T1

- Néi n¨ng: dU = Q + W  U = H – P. V = H – n.R. T

QTN QTN
2 T2 T2
dT
- Entropi: dS ≥
T
 S ≥ 
1
T
 STN = T n.C P . T =  n.C
T1
P .d ln T
1

T2
NÕu C P = const  STN = n. C P .ln
T1

* Qu¸ tr×nh ®¼ng tÝch:

- C«ng: WV = - P.dV = 0  WV = 0
T2

- NhiÖt: QV = dUV = n. CV .dT  QV = UV =  CV .n.dT

T1

-8-
 NÕu CV = const QV = n. CV .T

- Néi n¨ng: UV = QV + W’

T2 2T
QV dT T2
- Entropi: S ≥
T
=  n.CV .
T1
T
  n.CV .d ln T
T1
 S ≥ n. CV .ln
T1
( CV = const)

- Entanpi: H = U + PV  dH = dU + P.dV + V.dP = dU + V.dP (dV = 0)

 H = U + V . P
* Qu¸ tr×nh ®¼ng nhiÖt:
nRT
- C«ng: WT = - PdV = - .dV
V
V2
dV V V P
 WT = -  n.RT .  nRT ln 2  nRT ln 1  nRT ln 2
V1
V V1 V2 P1

V2
- NhiÖt: UT = QT + WT = 0  QT = - WT = nRT ln
V1

- Néi n¨ng: UT = 0

- Entanpi: HT = UT + (PV)T = UT + nR. T = 0
QTN Lnc L
- Entropi: S TN =  hoÆc = h
T Tnc TS

* Víi qu¸ tr×nh d·n në khÝ lÝ t-ëng thuËn nghÞch

U  W
T V2
Q 2
dT nRT
S = TN    n.CV .   dV
T T T1
T V1
V

T2 V
NÕu CV = const  S = n. CV ln + nRT ln 2
T1 V1

V2 P
V× T = const S = nRT ln = nRT.ln 1
V1 P2

* Qu¸ tr×nh ®o¹n nhiÖt:

- NhiÖt: Q = 0
T2
dT
- Néi n¨ng vµ c«ng: dU = Q + W = W = -PdV =  n.CV .
T1
T

+Qu¸ tr×nh bÊt thuËn nghÞch:

dUBTN = WBTN = -Png .dV = -P2.dV
UBTN = WBTN = -Png.(V2 – V1) = n.CV. T
* PT Poisson: (Dïng cho qu¸ tr×nh thuËn nghÞch)

-9-
 T . V  1 = const
P.V = const
CP
 
CV

nRT2 nRT1
* WBTN = -P2(V2 – V1) = - P2.(  )  nCV (T2  T1 )  T2  U = W = ....  V2
P2 P1

* Qu¸ tr×nh thuËn nghÞch: W = U = n.CV(T2- T1)

V1 -1
T1. V 1 1 = T2 . V 2 1  T2 = T1.( )
V2

- Entanpi: H = n .CP(T2 – T1)

QTN
- Entropi: STN = =0
T
* G = H – TS = U + PV – TS
 G   G 
   - S ;    - V
 T  P  P  T

Víi ph¶n øng oxi ho¸ khö cã thÓ diÔn ra trong pin ®iÖn: G = - nEF
dG dE dE
= - nF. = - S  S = nF.
dT dT dT
dE
H = G + T. S = nF( T. - E)
dT

19) ý nghÜa vËt lÝ cña G:

G = H – TS = U + PV – TS
 dG = dU + P.dV + V.dP – T.dS – SdT = (W + Q) + PdV + VdP – T.dS – SdT
V× W = W’ + (-PdV)
Q ≤ T.dS  dG ≤ W’ + VdP – SdT
DÊu “ =” øng víi qu¸ tr×nh thuËn nghÞch vµ c«ng lín nhÊt.
dG = W’max + VdP – SdT
* §èi víi qu¸ tr×nh ®¼ng nhiÖt, ®¼ng ¸p  dP = dT = 0
 dGT,P = W’ max  G = W’ max
* §èi víi qu¸ tr×nh BTN: W’ gi¶m; Q t¨ng khi hoµn toµn BTN  W’ = 0
20) Mét sè tÝnh chÊt cña hµm G:
dG = V.dP – SdT ( coi W’ = 0)
a) Sù phô thuéc cña G vµo T:

- 10 -
  G   G 
- Khi P = const    =-S   = - S
 T  P  T  P

 G 
 G = H – T. S = H + T.  
 T  P

 G   G 
T .   G  
 G   T  P H  T P H
 T.   - G = -H   2   2
 T  P T
2
T T T
GT 2
T2
G 2T
H GT2 GT1 T2
G
 
GT 1
d.
T
   2 .dT
T1 T

T2

T1
 
T1 T
2
.dT
T1

GT G298
o
1 1 
NÕu coi Ho kh«ng phô thuéc vµo nhiÖt ®é th×:   H o   
T 298  T 298 
b) Sù phô thuéc vµo P:

 G 
2 P2 P2

Khi T = const     V   dG   V .dP  GT  P   GT  P    V .dP

 P  T
2 1
1 P1 P1

- Víi chÊt r¾n, láng  coi V = const khi P biÕn thiªn (trõ miÒn ¸p suÊt lín) th×:
GT  P2   GT  P1  V ( P2  P1 )

nRT P2
- Víi chÊt khÝ lÝ t-ëng  V =  GT  P2   GT  P1  nRT . ln
P P1

NÕu ¸p suÊt b×nh th-êng: P1 = Po = 1bar (1 atm) GT(P) = GoT + nRT.lnP

(P tÝnh b»ng bar (atm)).
21) TÝnh G cña mét sè qu¸ tr×nh:
a) Gi·n nÐn ®¼ng nhiÖt khÝ lÝ t-ëng
P2 V
G = nRT.ln = nRT.ln 1
P1 V2

b) Trén lÉn ®¼ng nhiÖt, ®¼ng ¸p 2 khÝ lÝ t-ëng:

G = nA.RTlnxA + nB.RTlnxB
c) Qu¸ tr×nh chuyÓn pha thuËn nghÞch (t¹i nhiÖt ®é chuyÓn pha): Gcf = 0
d) Qu¸ tr×nh chuyÓn pha thuËn nghÞch ë T  Tcf
Nguyªn t¾c: ¸p dông chu tr×nh nhiÖt ®éng. V× G lµ hµm tr¹ng th¸i nªn G chØ phô thuéc
tr¹ng th¸i ®Çu, tr¹ng th¸i cuèi, kh«ng phô thuéc vµo qu¸ tr×nh biÕn thiªn.
e) G cña ph¶n øng ho¸ häc: Gop- = GoS(s¶n phÈm) - GoS(tham gia)

- 11 -
b - HÖ thèng c¸c c©u hái vµ bµi tËp phÇn “NhiÖt hãa häc” :

Bµi 1:
Cho 100 g N2 ë 0oC, 1atm. TÝnh Q, W, U, H trong c¸c biÕn ®æi sau ®©y ®-îc tiÕn
hµnh thuËn nghÞch nhiÖt ®éng:
a) Nung nãng ®¼ng tÝch tíi P = 1,5atm.
b) Gi·n ®¼ng ¸p tíi V = 2V ban ®Çu.
c) Gi·n ®¼ng nhiÖt tíi V = 200l
d) Gi·n ®o¹n nhiÖt tíi V = 200l
ChÊp nhËn r»ng N2 lµ khÝ lÝ t-ëng vµ nhiÖt dung ®¼ng ¸p kh«ng ®æi trong qu¸ tr×nh thÝ
nghiÖm vµ b»ng 29,1J/mol.K
Gi¶i
a) V = const  W =  P.dV  0

U = QV = n CV .T = ( C P - R).(T2 – T1) .n

P2 1,5
= ( C P - R).( -1).T1.n = (29,1 - 8,314).(  1) .273,15 = 14194,04(J)
P1 1

100
b) Vo = .22,4  80(l )  V= 2Vo = 160 (l)
28
W = -P. V = -1(160 – 80) = -80 (l.at) = -80 .101,33 = -8106,4(J)
100 V  100
QP = H = C P .n .T = .29,1. 2 .T1  T1  = 29,1. (2.273,15 – 273,15) = 28388,1(J)
28  V1  28

U = Q + W = 28388,1 = 8106,4 = 20281,7(J)

c) T = const  U = 0; H = 0
2
dV V
W = -  nRT . = - nRT.ln 2
1
V V1

100 200
W=- .8,314 .273,15.ln = -7431,67(J)
28 80
U = Q + W = 0  Q = -W = 7431,67(J)
d) Q = 0 (S = const)
Theo PT poisson: T1. V 1 1 = T2 . V 2 1

V1 -1 CP CP 29,1
 T2 = T1.( ) Víi      1,4
V2 CV  R  CP 29,1  8,314

100
 W = U = n. CV (T2 –T1) = (29,1-8,314).(189,33 -273,15) = 6222,4(J)
28

- 12 -
 100
H = n C P .T = .29,1(189,33 – 273,15) = - 8711,3(J)
28

Bµi 2:
TÝnh H So, 298 cña Cl-(aq). BiÕt:
1 1
(a): H2 + Cl2(k)  HCl(k) H So, 298 = -92,2(kJ)
2 2

(b): HCl(k) + aq  H+(aq) + Cl-(aq) H So, 298 = -75,13(kJ)

1
(c): H2 + aq  H+(aq) + e H So, 298 = 0
2

Gi¶i:
1
LÊy (a) + (b) – (c) : Cl2 + e + aq = Cl-(aq) H So, 298 = - 167,33(kJ)
2
Bµi 3:
TÝnh hiÖu øng nhiÖt cña ph¶n øng:
3Fe(NO3)2(aq) + 4HNO3(aq)  3Fe(NO3)3(aq) + NO(k) + 2H2O (l)

DiÔn ra trong n-íc ë 25oC. Cho biÕt:

Fe2+(aq) Fe3+(aq) NO3-(aq) NO(k) H2O(l)

H So, 298 (kJ/mol) -87,86 - 47,7 -206,57 90,25 -285,6
Gi¶i:
Ph-¬ng tr×nh ion cña ph¶n øng:
3Fe2+(aq) + 4H+(aq) + NO3-(aq)  3Fe3+(aq) + NO(k) + 2H2O (l)

H=3. H So, 298 (Fe3+,aq)+ H So, 298 (NO)+2. H So, 298 (H2O(l))–3. H So, 298 (Fe2+,aq)- H So, 298 (NO3-, aq)

= 3.(-47,7) + 90,25 + 2.(-285,6) + 3.87,6 + 206,57 = -153,9(kJ)

Bµi 4:
1) So s¸nh H, U cña c¸c ph¶n øng: CnH2n + H2  CnH2n+2
2) Khi ®èt ch¸y hoµn toµn 2 anome  vµ  cña D – glucoz¬ mçi thø 1 mol ë ¸p
suÊt kh«ng ®æi, ng-êi ta ®o ®-îc hiÖu øng nhiÖt cña c¸c ph¶n øng ë 500K lÇn l-ît b»ng:
-2790,0kJ vµ - 2805,1kJ
a) TÝnh U ®èi víi mçi ph¶n øng.
- 13 -
b) Trong 2 d¹ng glucoz¬, d¹ng nµo bÒn h¬n?
Gi¶i:
1) H = U + P. V = U + n.RT
Ph¶n øng trªn cã: n = 1-2 = -1  H = U – RT  H < U
2) C6H12O6 + 6O2  6CO2 + 6H2O
U() = H() - n.RT = - 2799 – 6.8,314.10-3.500 = -2824(kJ)
U() = H() - n.RT = - 2805,1 – 6.8,314.10-3 .500 = -2830 (kJ)
H o = 6. H So(CO2 ) + 6. H So( H 2O ) - H So( )

H o = 6. H So(CO2 ) + 6. H So( H 2O ) - H So(  )

 H So( ) - H So(  ) = H o - H o = -2805,1 + 2799 = -6,1(kJ)

 H So( ) < H So(  )  D¹ng  - glucoz¬ cã H So nhá h¬n nªn bÒn h¬n.

Bµi 5:
1) ThÕ nµo lµ entanpi sinh cña ®¬n chÊt? TÝnh H So(O ) vµ H So( kimcuong) vµ dù ®o¸n
3

ho¹t tÝnh ho¸ häc cña chóng tõ c¸c dù kiÖn sau:

(a): C than ch× + O2(k)  CO2(k) H 298
o
= -393,14(kJ)

(b): C kim c-¬ng + O2(k)  CO2(k) H 298

o
= -395,03(kJ)

(c): 3As2O3 (r) + 3O2(k)  3As2O5(r) H 298

o
= -811,34(kJ)

(d): 3As2O3 (r) + 2O3(k)  3As2O5(r) H 298

o
= -1090,98(kJ)
2) Tõ kÕt qu¶ trªn vµ c¸c d÷ kiÖn sau:
H(O –O) tÝnh tõ O2 = - 493,24kJ/mol; H(O –O) tÝnh tõ H2O2 = - 137,94kJ/mol
Chøng minh r»ng: Kh«ng thÓ g¸n cho O3 cÊu tróc vßng kÝn.
Gi¶i:
1)- Entanpi sinh cña c¸c ®¬n chÊt bÒn ë ®iÒu kiÖn chuÈn = 0
- §èi víi nh÷ng nguyªn tè cã nhiÒu d¹ng thï h×nh th× khi chuyÓn tõ d¹ng nµy sang d¹ng
kh¸c bao giê còng kÌm theo 1 hiÖu øng nhiÖt. HiÖu øng nhiÖt cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh ®¬n
chÊt (d¹ng thï h×nh kÐm bÒn) tõ d¹ng thï h×nh bÒn ë ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh ®-îc coi lµ nhiÖt
sinh cña ®¬n chÊt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã.
 H So cña O3 vµ kim c-¬ng lµ hiÖu øng nhiÖt quy vÒ ®iÒu kiÖn chuÈn cña c¸c qu¸ tr×nh:
3
O2 O3(k) ; C than ch×  C kim c-¬ng
2
- LÊy (a) – (b):
- 14 -
 C than ch×  C kim c-¬ng H So( kc ) = 1,89 kJ/mol

- LÊy (c) - (d):

3
O2(k) O3(k) H So(O3 ) = 139,82 kJ/mol
2
2) NÕu coi O3 cã cÊu tróc vßng kÝn:
3
 H So(O ) = H lko (O ) - H lko (O2 )
3 3
2
3
= 3.(-137,94) - .(- 493,24) = 326,04 (kJ/mol) > 139,82(kJ/mol)
2
 O3 cã cÊu tróc vßng kÝn rÊt kh«ng bÒn  cÊu tróc nµy kh«ng chÊp nhËn ®-îc.

Bµi 6:
Entanpi sinh tiªu chuÈn cña CH4(k) vµ C2H6(k) lÇn l-ît b»ng -74,80 vµ -84,60 kJ/mol.
TÝnh entanpi tiªu chuÈn cña C4H10 (k). BiÖn luËn vÒ kÕt qu¶ thu ®-îc. Cho biÕt entanpi th¨ng
hoa cña than ch× vµ n¨ng l-îng liªn kÕt H- H lÇn l-ît b»ng: 710,6 vµ - 431,65 kJ/mol.
Gi¶i:
* (1) C than ch× + 2H2 (k)  CH4(k) H So,CH4 =-74,8kJ

(2) C than ch×  C (k) H tho = 710,6 kJ

(3) H2 (k)  2H (k) H lk = 431,65 kJ

LÊy (1) – [(2) + 2.(3)] ta ®-îc:

C(k) + 4H(k)  CH4(k) H So,ng / tu ,CH = -1648,7(kJ/mol)
4

1
 N¨ng l-îng liªn kÕt trung b×nh cña liªn kÕt C – H lµ: (-1648,7) = - 412,175 (J/mol).
4
* (4) 2C than ch× + 3H2  C2H6(k) H So(C H 2 6 ,K )
= -84,6 (kJ/mol)

LÊy (4) – [2 .(2) + 3.(3)] ta ®-îc:

2C(k) + 6H (k)  C2H6 (k) H So,ng / tu ,C H = -2800,75 (kJ/mol)
2 6

Coi EC –H trong CH4 vµ C2H6 nh- nhau th×:

E C- C = =1800,75 – 6(- 412,175) = -327,7(kJ/mol)
* Coi EC-H; EC- C trong c¸c chÊt CH4, C2H6, C4H10 ®Òu nh- nhau th×:
H So,ng / tu ,C4 H = 3. EC- C + 10.EC- H = 3.(- 327,7) + 10( -412,75) = -5110,6 (kJ/mol)
10

* (5) 4C(k) + 10 H(k)  C4H10 (k) H So,ng / tu ,C H = -5110,6 (kJ/mol)4 10

LÊy (2). 4 + (3).5 + (5) ta ®-îc:

- 15 -
 4Cthan ch× + 5H2(k)  C4H10(k) H So,C H = -109,95(kJ/mol)
4 10

* KÕt qu¶ thu ®-îc chØ lµ gÇn ®óng do ®· coi Elk(C – C), Elk(C- H) trong mäi tr-êng hîp lµ nh-
nhau. Vµ v× vËy sÏ kh«ng tÝnh râ ®-îc H So cña c¸c ®ång ph©n kh¸c nhau.

Bµi 7:
TÝnh Ho cña c¸c ph¶n øng sau:
1) Fe2O3(r) + 2Al(r)  2Fe(r) + Al2O3(r) ( 1)
Cho biÕt H So, Fe O2 3( r )
= -822,2 kJ/mol; H So, Al 2O3( r ) = -1676 (kJ/mol)

3
2) S(r) + O2(k)  SO3(k) (2)
2
BiÕt (3) : S(r) + O2(k)  SO2(k) H 298
o
= -296,6 kJ

(4): 2SO2(k) + O2(k)  2SO3(k) H 298

o
= -195,96 kJ

Tõ kÕt qu¶ thu ®-îc vµ kh¶ n¨ng diÔn biÕn thùc tÕ cña 2 ph¶n øng trªn cã thÓ rót ra kÕt luËn
g×?
Gi¶i:
1) H pu
o
(1) = H S , Al O
o
2 3( r )
- H So, Fe O
2 3( r )
= -1676 + 822,2 = - 853,8(kJ)

1 1
2) H pu
o
( 2 ) = H pu( 3) +
o
H pu
o
( 4 ) = -296,6 - .195,96 = -394,58 (kJ)
2 2
KL: Hai ph¶n øng (1), (2) ®Òu to¶ nhiÖt m¹nh. Song trªn thùc tÕ 2 ph¶n øng ®ã kh«ng tù
x¶y ra. Nh- vËy, chØ dùa vµo H kh«ng ®ñ ®Ó kh¼ng ®Þnh chiÒu cña 1 qu¸ tr×nh ho¸ häc
(tuy nhiªn trong nhiÒu tr-êng hîp, dù ®o¸n theo tiªu chuÈn nµy lµ ®óng).

Bµi 8:
1) TÝnh hiÖu øng nhiÖt ®¼ng tÝch tiªu chuÈn cña c¸c ph¶n øng sau ë 25oC.
a) Fe2O3(r) + 3CO(k)  2Fe(r) + 3CO2(k) H 298
o
= 28,17 (kJ)

b) Cthan ch× + O2(k)  CO2 (k) H 298

o
= -393,1(kJ)

c) Zn(r) + S(r)  ZnS(r) H 298

o
= -202,9(kJ)

d) 2SO2(k) + O2(k)  2SO3(k) H 298

o
= -195,96 (kJ)

- 16 -
 2) Khi cho 32,69g Zn t¸c dông víi dung dÞch H2SO4 lo·ng d- trong bom nhiÖt l-îng
kÕ ë 25oC, ng-êi ta thÊy cã tho¸t ra mét nhiÖt l-îng lµ 71,48 kJ. TÝnh hiÖu øng nhiÖt ë nhiÖt
®é ®ã. Cho Zn = 65,38
Gi¶i:
1) H = U + n.RT
Do c¸c ph¶n øng a), b), c) cã n = 0 nªn Uo = Ho
Ph¶n øng d): Uo = Ho - n.RT = -195,96 + 1.8,314. 298,15. 10-3 = -193,5 (kJ)
2) Zn(r) + H2SO4 (dd)  H2(k) + ZnSO4(dd)
Trong bom nhiÖt l-îng kÕ cã V = const.
1
 U = - 71,48. = -142,96 (kJ/mol)
32,69 / 65,38

 H = U + n.RT = - 142,96 + 1. 8,314 .298,15 .10-3 = - 140,5 (kJ/mol)

Bµi 9:
TÝnh Ho cña ph¶n øng tæng hîp 1 mol adenine C5H5N5(r) tõ 5 mol HCN(k).
Cho biÕt H So,CH ,k ) = - 74,8 (kJ/mol); H So, NH ,k = -46,1kJ/mol; H So,adenin( r ) = 91,1 kJ/mol
4 3

Vµ CH4(k) + NH3(k) HCN(k) + 3H2(k) Ho = 251,2 kJ.mol-1

Gi¶i:
(a) : Cgr + 2H2(k)  CH4 H So,CH4 ,k ) = -74,8 (kJ/mol)

1 3
(b) : N2(k) + H2(k)  NH3(k) H So, NH3 ,k = - 46,1kJ/mol
2 2
5 5
(c) : 5Cgr + H2(k) + N2(k)  C5H5N5(r) H So,adenin( r ) = 91,1 kJ.mol-1
2 2
(d) : CH4(k) + NH3(k) HCN(k) + 3H2(k) Ho = 251,2 kJ.mol-1
Ta lÊy: -5 .(a) + [-5 .(b)] + (c) + [-5.(d)] ta ®-îc:
5HCN(k)  C5H5N5(r) Ho(4) = 251,2 kJ/mol

Bµi 10:
TÝnh nhiÖt tho¸t ra khi tæng hîp 17kg NH3 ë 1000K. BiÕt H So, 298( NH ,k ) = -46,2 kJ.mol-1
3

C P ( NH3 ,k ) = 24,7 + 37,48.10-3 T Jmol-1K-1

C P ( N 2 ,k ) = 27,8 + 4,184.10-3 T Jmol-1K-1

C P ( H 2 ,k ) = 286 + 1,17.10-3 T Jmol-1K-1

- 17 -
Gi¶i:
1 3
N2(k) + H2(k)  NH3(k) H So, NH3 ,k = - 46,2kJ/mol
2 2
1 3
CP = C P ( NH ,k ) - C P ( N 2 ,k ) - C P ( H 2 ,k )
3
2 2
1 3
= - 24,7 + 37,48.10-3T - [27,8 + 4,184.10-3] - [28,6 + 1,17 .10-3T]
2 2
= - 32,1 + 31,541.10-3 T
1000 1000

 C P , dT  ( 32,1 31,541.10
3
H 1000
o
 H 298
o
+ = H 298
o
+ T )dT
298 298

1000
T2
 ( 32,1T 31,541.10
3
= H 298
o
+ )
298
2

1
= - 46,2.103 +31,541 .10-3. (10002 -1982) – 32,1(1000 – 298)= - 54364,183
2
(J/mol)
 Khi tæng hîp 17 kg NH3 th× nhiÖt l-îng to¶ ra lµ:
17000
Q= .(-54364,183 .10-3) = -54364,183 (kJ)
17

Bµi 11:
TÝnh n¨ng l-îng m¹ng l-íi tinh thÓ BaCl2 tõ 2 tæ hîp d÷ kiÖn sau:
1) Entanpi sinh cña BaCl2 tinh thÓ: - 859,41 kJ/mol
Entanpi ph©n li cña Cl2: 238,26 kJ/mol
Entanpi th¨ng hoa cña Ba: 192,28 kJ/mol
N¨ng l-îng ion ho¸ thø nhÊt cña Ba: 500,76 kJ/mol
N¨ng l-îng ion ho¸ thø hai cña Ba: 961,40 kJ/mol
¸i lùc electron cña Cl : - 363,66 kJ/mol
2) HiÖu øng nhiÖt cña qu¸ tr×nh hoµ tan 1 mol BaCl2 vµo  mol H2O lµ: -10,16kJ/mol.
NhiÖt hi®rat ho¸ ion Ba2+ : - 1344 kJ/mol
NhiÖt hi®rat ho¸ ion Cl- : - 363 kJ/mol
Trong c¸c kÕt qu¶ thu ®-îc, kÕt qu¶ nµo ®¸ng tin cËy h¬n.
Gi¶i:

- 18 -
 o
HS(BaCl , tt)
2
Ba(r) + Cl2(k) BaCl2 (tt)
Hth(Ba) Hpl(Cl2) Uml
I1(Ba) + I2(Ba) 2+
Ba(k) + 2Cl (k) Ba + 2Cl-
2. ACl
o
Uml = H - Hth (Ba) - Hpl(Cl ) - I1(Ba) - I2(Ba) - 2ACl
S(BaCl2, tt) 2

= - 859,41 - 192,28 - 238,26 - 500,76 - 961,40 + 2 .363,66

= - 2024,79 (kJ/mol)
 Hht(BaCl2) -
2) BaCl2 (tt) Ba2+
(aq) + 2Cl(aq)

- Uml O
+ H 2 H
1 H2

Ba2+ + 2Cl-
Uml =  H1 + H2 - Hht(BaCl2)
= -1344 - 2.363 + 10,16 = -2059,84 (kJ/mol)
KÕt qu¶ 1) ®¸ng tin cËy h¬n, kÕt qu¶ tÝnh theo m« h×nh 2) chØ lµ gÇn ®óng do m« h×nh nµy
kh«ng m« t¶ hÕt c¸c qu¸ tr×nh diÔn ra trong dung dÞch, c¸c ion nhÊt lµ cation Ýt nhiÒu cßn cã
t-¬ng t¸c lÉn nhau hoÆc t-¬ng t¸c víi H2O.

Bµi 12:
Cho gi·n në 10 lÝt khÝ He ë 0oC, 10atm ®Õn ¸p suÊt lµ 1atm theo 3 qu¸ tr×nh sau:
a) Gi·n ®¼ng nhiÖt thuËn nghÞch.
b) Gi·n ®o¹n nhiÖt thuËn nghÞch.
c) Gi·n ®o¹n nhiÖt kh«ng thuËn nghÞch.
3
Cho nhiÖt dung ®¼ng tÝch cña He CV = R vµ chËp nhËn kh«ng ®æi trong ®iÒu kiÖn ®· cho
2
cña bµi to¸n.
TÝnh thÓ tÝch cuèi cïng cña hÖ, nhiÖt Q, biÕn thiªn néi n¨ng U vµ c«ng W trong mçi qu¸
tr×nh nãi trªn?
Gi¶i:
a) T = const  U = 0; H = 0
U = Q + W = 0  Q = -W
2 2
dV V
W = -  P.dV    nRT = - nRTln 2
1 1
V V1

- 19 -
 V2 P P1 10
Víi khÝ lÝ t-ëng: P1.V1 = P2 .V2  = 1  V2 = . V1 = . 10 = 100(l)
V1 P2 P2 1

P1
 W = -(nRT).ln = -10.10 .ln 10 = 230,259 (l.at)
P2

 W = 230,259 .101,33 .10-3 = 23,332 (kJ)

Q = - W = -23,332 (kJ)

b) Q = 0
P1 .V1 3
U = W = n. CV . T = . .R(T2 – T1)
R.T1 2

P1 .V1 3
U = W = . (T2 – T1)
T1 2

Theo PT poisson: T.V- 1 = const

 1
nRT  nRT 
Mµ V =  T.   = const  T .P- 1 = const
P  P 
 1-  1-
T1 .P1 = T2 .P2
1- 1- 1-
 1-   
T1 = P2 T1
=
P2 T2 = T1 . P1 = 273,15 . 10
T2 P1 T2 P1 P2 1

5
 =
CP CV + R 3 R+R 5 1-  1 - 3
= = 2 =  = 5 = - 0,4
CV CV 3R 3
2 3

T2 = 273,15 .(10)-0,4 = 108,74 (K)

U = W = 3 . 10 .10 (108,74 - 273,15) .101,33 = 9148,6(J)
2 273,16

P1 .V1.T2 10.10.108,74 ~
V2 = = ~ 39,81 (l)
P2 .T1 1 .273,15

c) Q = 0 U = W
 nRT2 nRT1 
 n. CV (T2 – T1) = -Png .(V2 – V1) = -P2 .   
 P2 P1 

3 T T 
 n. R(T2 – T1) = -nR.1  2  1   T2 = 0,64T1
2  1 10 
P1 .V1.T2 10.10.0,64T1
V2 = = = 64(l)
P2 .T1 T1 . 1

 U = W = -Png(V2 – V1) = -1(64 – 10) = -54(l.atm)

= -54(l.atm) .101,33 .J/l.atm = - 5471,82 (J)
- 20 -
Bµi 13 :
1
Ph¶n øng sau: Ag + Cl2 = AgCl
2
X¶y ra d-íi ¸p suÊt 1 atm vµ ë 25oC to¶ ra 1 nhiÖt l-îng lµ 126,566 kJ.
NÕu cho ph¶n øng ®ã x¶y ra trong 1 nguyªn tè ganvani ë P, T = const th× ho¸ n¨ng sÏ ®-îc
chuyÓn thµnh ®iÖn n¨ng vµ s¶n ra c«ng W’ = 109,622 kJ.
H·y chøng tá r»ng trong c¶ 2 tr-êng hîp trªn, biÕn thiªn néi n¨ng cña hÖ vÉn chØ lµ mét,
cßn nhiÖt th× kh¸c nhau vµ tÝnh gi¸ trÞ biÕn thiªn néi n¨ng ®ã.
Gi¶i:
- Do U lµ hµm tr¹ng th¸i nªn U = U2 – U1 = const, cho dï sù biÕn ®æi ®-îc thùc hiÖn
b»ng c¸ch nµo. V× vËy U trong 2 tr-êng hîp trªn chØ lµ mét.
- V× U = Q + W = Q + W’ - PV = Q + W’ - n.RT
Do nRT = const; U = const
Nªn khi W’ (c«ng cã Ých) thay ®æi th× Q còng thay ®æi
1
- U = H - nRT = -126,566 + . 8,314 .298,15.10-3 = - 125,327 (kJ)
2
Bµi 14:
TÝnh c«ng cña sù biÕn ®æi ®¼ng nhiÖt thuËn nghÞch vµ bÊt thuËn nghÞch 42g khÝ N2 ë
300K khi:
a) Gi·n në tõ 5atm ®Õn 1atm.
b) NÐn tõ 1atm ®Õn 5atm.
(KhÝ ®-îc coi lµ lÝ t-ëng). So s¸nh c¸c kÕt qu¶ vµ rót ra kÕt luËn.
Gi¶i:
2 2
dV V P
a) * WTN = -  PdV   nRT  nRT ln 2  nRT ln 2
1 1
V V1 P1

42 1
WTN = .8,314 .300. ln = -6201,39(J)
28 5
 P1V1  P 
*WBTN = - Png . V = -Png(V2 – V1) = -Png   V1  = - P2.V1  1 1
 P2   P2 

nRT  P1   P  42  1
= - P2. .  1  nRT 1  2  = - .8,314 .300 1   = -2993,04 (J)
P1  P2   P1  28  5

P2 42 5
b) W’TN = nRTln = .8,314 .300.ln = 6201,39(J)
P1 28 1

 nRT nRT 
W’BTN = - Png. V= -Png(V2 – V1) = -Png   
 P2 P1 
- 21 -
  1 1  P  42  5
= -nRT.P2    = -nRT 1  2  = - .8,314 .300 1   = 14965,2 (J)
 P2 P1   P1  28  1
KL: - C«ng mµ hÖ thùc hiÖn (sinh) trong qu¸ tr×nh biÕn thiªn thuËn nghÞch tõ tr¹ng th¸i 1
®Õn tr¹ng th¸i 2 b»ng c«ng mµ hÖ nhËn khi tõ tr¹ng th¸i 2 vÒ tr¹ng th¸i 1. Cßn trong qu¸
tr×nh biÕn thiªn bÊt thuËn nghÞch th× c«ng hÖ sinh nhá h¬n c«ng hÖ nhËn.
- Trong sù biÕn thiªn thuËn nghÞch th× hÖ sinh c«ng lín h¬n trong qu¸ tr×nh biÕn thiªn bÊt
thuËn nghÞch.

15
Bµi 15: Ph¶n øng: C6H6 + O2(k)  6CO2(k) + 3H2O
2
ë 300K cã QP – QV = 1245(J). Hái C6H6 vµ H2O trong ph¶n øng ë tr¹ng th¸i láng hay h¬i?
Gi¶i:
1245
QP – QV =nRT = 1245(J) n = = 0,5
8,314.300

 H2O vµ C6H6 ph¶i ë thÓ h¬i th× n = 0,5

Bµi 16:
TÝnh nhiÖt l-îng cÇn thiÕt ®Ó n©ng nhiÖt ®é cña 0,5 mol H2O tõ -50oC ®Õn 500oC ë
P = 1atm. BiÕt nhiÖt nãng ch¶y cña n-íc ë 273K lµ Lnc = 6004J/mol,
nhiÖt bay h¬i cña n-íc ë 373K lµ Lh = 40660 J/mol.
C Po ( H 2O,h ) = 30,2 + 10-2T(J/molK) ; C Po ( H 2O,r ) = 35,56(J/molK); C Po ( H 2O,l ) = 75,3(J/molK)

Gi¶i:
H1 H3 H4 H
H2O(r) H2O(r) H2 H2O(l) H2O(l) H2O(h) 5 H2O(h)(500oC)
-50oC 0oC 0oC 100oC 100oC
5 273 373 773
H =
o
 H   n.C
1
o
P(r ) .dT n.Lnc   n.C o
P (l ) .dT n.Lh +  n.C
o
P(h) .dT
223 273 373

= 0,5 .35,56(273 – 223) + 0,5 .6004 + 0,5 .75,3 .(373 – 273) + 0,5 .40660 +
10 2
+ 0,5.30,2 .(773 – 373) + .0,5 (7732 – 3732) = 35172(J)
2
Bµi 17:
TÝnh sù biÕn thiªn entropi cña qu¸ tr×nh ®un nãng 0,5 mol H2O tõ – 50oC ®Õn 500oC
ë P = 1atm. BiÕt nhiÖt nãng ch¶y cña n-íc ë 273K = 6004J/mol; nhiÖt bay h¬i cña n-íc ë
273K = 40660J/mol. NhiÖt dung mol ®¼ng ¸p C Po cña n-íc ®¸ vµ n-íc láng lÇn l-ît b»ng
35,56 vµ 75,3J/molK; C Po cña h¬i n-íc lµ (30,2 + 10-2T) J/molK
- 22 -
Gi¶i:
o
 S1 o
 So3  So4 S
o
H2O(r) H2O(r)  S2 H2O(l) H2O(l) H2O(h) 5 H2O(h)
223K 273K 273K 373K 373K 773K

o
 S =  S1 +  S2 +  So3 +  S4 +  So5
o o o

273 dT Lnc
373
dT Lh
773
dT 
= n.   C P ( r ) .    C P (l ) .    C P(h) . 
223 T 273 273 T 373 373 T 

 273 6004 373 40660 773 

=0,5. 35,56. ln   75,3. ln  30,2. ln 10 2 (773  373) = 93,85(J/K)
 223 273 273 373 373 
Bµi 18:
TÝnh sù biÕn thiªn entropi khi trén lÉn 200g n-íc ë 15oC víi 400g n-íc ë 60oC. BiÕt
r»ng hÖ lµ c« lËp vµ nhiÖt dung mol cña n-íc láng lµ 75,3 J/mol.K
Gi¶i:
Gäi T lµ nhiÖt ®é cña hÖ sau khi pha trén.
Do Q thu = Q to¶ nªn:
200 400
. C P (T – 288) = . C P (333 – T)
18 18
2.333 288
T – 288 = 2.333 – 2T  T = = 318(K)
3
318 318
200 dT 400 dT
S hÖ = S1 + S2 =  .75,3. +  .75,3.
288
18 T 333
18 T

200 318 400 318

= .75,3 ln + .75,3 ln = 5,78 (J/K) > 0
18 288 18 333
 Qu¸ tr×nh san b»ng nhiÖt ®é nµy tù x¶y ra.
Bµi 19:
TÝnh sù biÕn thiªn entropi vµ G cña sù h×nh thµnh 1 mol hçn hîp khÝ lÝ t-ëng gåm
20% N2; 50%H2 vµ 30%NH3 theo thÓ tÝch. BiÕt r»ng hçn hîp khÝ ®-îc t¹o thµnh do sù
khuÕch t¸n 3 khÝ vµo nhau b»ng c¸ch nèi 3 b×nh ®ùng 3 khÝ th«ng víi nhau. NhiÖt ®é vµ ¸p
suÊt cña c¸c khÝ lóc ®Çu ®Òu ë ®kc (273K, 1atm).
Gi¶i:
V× khÝ lÝ t-ëng khuÕch t¸n vµo nhau nªn qu¸ tr×nh lµ ®¼ng nhiÖt.
Gäi thÓ tÝch cña 1 mol hçn hîp khÝ lµ V  thÓ tÝch mçi khÝ ban ®Çu (ë cïng ®iÒu kiÖn) lµ
V N 2 = 0,2V; V NH3 = 0,3V; VH 2 = 0,5V.

Do %V = %n  n N = 0,2 mol; n H = 0,5 mol; n NH = 0,3mol.

2 2 3

- 23 -
 V2
- Sù biÕn thiªn entropi ®-îc tÝnh theo CT: S = nRln
V1

V
S N 2 = 0,2 .8,314.ln = 2,676J/K
0,2V
V
S H 2 = 0,5.8,314.ln = 2,881J/K
0,5V
V
S NH3 = 0,3.8,314.ln = 3,003J/K
0,3V

 S = S N + S H + S NH = 8,56(J/K)
2 2 3

* Qu¸ tr×nh khuÕch t¸n khÝ lÝ t-ëng lµ ®¼ng nhiÖt nªn H = 0

 G 273 = H – T. S = -273.8,56 = -2336,88(J)
Bµi 20: Trong c¸c ph¶n øng sau, nh÷ng ph¶n øng nµo cã S > 0; S < 0 vµ S  0 Ýt.
C(r) + CO2(k)  2CO(k) (1)
1
CO(k) + O2(k)  CO2(k) (2)
2
H2(k) + Cl2(k)  2HCl(k) (3)
S(r) + O2(k)  SO2(k) (4)
Gi¶i:
Ph¶n øng (1) cã n khÝ = 2 -1 = 1 > 0  S > 0
1
Ph¶n øng (2) cã n khÝ = 1 -1- < 0  S <0
2
Ph¶n øng (3), (4) cã n khÝ = 0  S  0 Ýt.
Bµi 21: Cho biÕt p-:
C2H4(k) + H2O(h) C2H5OH(h)
vµ c¸c sè liÖu sau:
C2H5OH C2H4(k) H2O(h)
GSo, 298 (kJ / mol) 168,6 68,12 - 228,59
o
S 298 (kJ / mol) 282,0 219,45 188,72
a) Hái ®iÒu kiÖn chuÈn cña ph¶n øng nµy lµ ®iÒu kiÖn nh- thÕ nµo?
b) ë ®iÒu kiÖn chuÈn vµ 25oC ph¶n øng ®i theo chiÒu nµo?
c) TÝnh H 298
o
cña ph¶n øng. Ph¶n øng to¶ nhiÖt hay thu nhiÖt?
Gi¶i:
a) §iÒu kiÖn chuÈn: PC H 2 4 (k )
= PH O ( h ) = PC H OH ( h ) = 1atm vµ ph¶n øng ®-îc thùc hiÖn ë to, P
2 2 5

kh«ng ®æi.
- 24 -
b)
Gop- = Go -  GoS,298(C H - Go
S,298(C2H5OHh) 2 4k) S,298(H2Oh)

= 168,6 - 68,12 + 228,59 = - 8,13 (kJ)

o
 Gp-(298) = -8,13kJ < 0 Ph¶n øng x¶y ra theo chiÒu thuËn

c)
o
S298,p- = S298(C
o
H OH) - S
o o
- S298(H O)
2 5 298(C2H4) 2

= 282 - 219,45 - 188,72 = - 126,17(J/K)

G =  H - T. S
H298,p- =  Go298,p- + T.  S298,p-
o o

= -8,13 + 298(- 126,17 .10-3) = - 45,72866(kJ)

o
H298,p- <0 ph¶n øng to¶ nhiÖt

Bµi 22: Mét mol khÝ lÝ t-ëng ®¬n nguyªn tö ë 300K vµ 15atm gi·n në tíi ¸p suÊt 1atm.
Sù gi·n në ®-îc thùc hiÖn b»ng con ®-êng:
a) §¼ng nhÖit vµ thuËn nghÞch nhiÖt ®éng.
b) §¼ng nhiÖt vµ kh«ng thuËn nghÞch.
c) §o¹n nhiÖt vµ thuËn nghÞch.
d) §o¹n nhiÖt bÊt thuËn nghÞch.
Trong c¸c qu¸ tr×nh bÊt thuËn nghÞch, sù gi·n në chèng l¹i ¸p suÊt 1atm. TÝnh Q, W, U,
H, Stp cho mçi tr-êng hîp.
Gi¶i:
a) T = const  U = 0 ; H = 0
2
V2 P
WTN = -  PdV = - nRTln = -nRTln 1
1
V1 P2

15
WTN = -1(mol).8,314 (J.mol-1K-1) .ln .300(K) = -6754,42(J)
1
Q = -W = 6754,42(J)
Qu¸ tr×nh gi·n në thuËn nghÞch: Stp = Smt + ShÖ = 0
b) T = const  U = 0 ; H = 0
nRT nRT P 1
WBTN = -Png(V2 - V1) = -P2( - ) = nRT( 2 - 1) = 1. 8,314.300.( - 1)= -2327,92(J)
P2 P1 P1 15

QBTN = -W = 2327,92(J)
Stp = Smt + ShÖ

- 25 -
 U  W
2 2
QTN dT nR V2 P1
ShÖ(BTN) = ShÖ(TN) = =   nCV +  V dV = nRln V = nRln
T T 1
T 1 1 P2

15
= 1.8,314 .ln = 22,515(J/K)
1
Qmt Q  2327,92
Smt = = - he = = -7,76(J/K)  Stp = 22,515 - 7,76 = 14,755 (J/K)
T T 300
( Qu¸ tr×nh gi·n në nµy tù x¶y ra)
c) §o¹n nhiÖt  Q = 0
§o¹n nhiÖt thuËn nghÞch  Theo Poisson T.V- 1 = const
 1
nRT  nRT 
Mµ V =  T.   = const  T .P1- = const
P  P 
 1-  1-
T1 .P1 = T2 .P2
1-
 1- 
T1 = P2 T1 P2
=
T2 P1 T2 P1

1-

T2 = T1 . P1
P2
3 5
Víi khÝ lÝ t-ëng ®¬n nguyªn tö th× CV = R; CP = R
2 2

 = CP = 5
CV 3
1- 5
1- 3
= = -0,4
 5
3
-0,4
T2 = 300. 15 = 101,55(K)
1
3
U = W = nCV(T2 - T1) = 1. .8,314.(101,55 - 300) = -2474,87(J)
2
5
H = nCP(T2 - T1) = 1. .8,314 .(101,55 - 300)= - 4124,78(J)
2
Q
STN = =0
T
d) §o¹n nhiÖt  Q = 0
§o¹n nhiÖt, kh«ng thuËn nghÞch  kh«ng ¸p dông ®-îc PT poisson
U = W  nCV. T = -Png. V

- 26 -
 3 nRT2 nRT1
 n. .R(T2 - T1) = -P2( - )
2 P2 P1

3 P
 (T2 - 300) = -( T2 - 2 .T1)
2 P1

3 1
 T2 - 450 = -T2 + .300
2 15
nRT2 1.0,082.188
 V2 = = = 15,416(l)
P2 1

nRT2
V1 = = 1,64(l)
P2

 U = W = 1. 3 .8,314.(188- 300) = -1396,752(J)

2

U  W
T V2 T2 V2
Q 2
dT P nR
Stp = ShÖ = TN =   nCV + V T dV =  nCV d ln T +  V dV
T T T1
T 1 T1 V1

T2 V
= nCVln + nRln 2 = 1. 3 .8,314.ln 188 + 1. 8,314 .ln 15,416 = 12,801(J/K) > 0
T1 V1 2 300 1,64

Bµi 23: TÝnh G273

0
cña ph¶n øng: CH4(k) + H2O (k)  CO(k) + 3H2(k)
BiÕt: CH4(k) H2O (k) CO(k) H2(k)
H S0, 298 (kJ/mol) - 74,8 - 241,8 -110,5 0
0
S 298 (J/molK) 186,2 188,7 197,6 130,684

a) Tõ gi¸ trÞ G0 t×m ®-îc cã thÓ kÕt luËn g× vÒ kh¶ n¨ng tù diÔn biÕn cña kh¶ n¨ng ph¶n
øng ë 373oK?
b) T¹i nhiÖt ®é nµo th× ph¶n øng ®· cho tù x¶y ra ë ®iÒu kiÖn chuÈn?
(Coi H0, S0 kh«ng phô thuéc T)
Gi¶i:
H pu
0
= 3.0 + 1(-110,5) -(-74,8) -(-241,8) = 206,1(kJ)

S pu
0
= 3.(130,684) + 197,6 - 188,7 - 186,2 = 214,752 (J/K)

Do H0, S0 kh«ng phô thuéc vµo T nªn:

 G273
0
= H0 - T. S0 = 206,1 = 373.214,752.10-3 =125,9975(kJ) > 0

 ë ®kc vµ T = 373K  Ph¶n øng kh«ng thÓ tù diÔn biÕn.

b) §Ó ph¶n øng tù diÔn biÕn ë nhiÖt ®é T(K) th×: GT0 < 0  H0 - T. S0 < 0

H 0 206,1.10 3
T> = = 959,71(K)
S 0 214,752
- 27 -
Bµi 24:
Entanpi tù do chuÈn cña ph¶n øng t¹o thµnh H2O tõ c¸c ®¬n chÊt phô thuéc vµo T
theo ph-¬ng tr×nh sau: GS0,T = -240000 + 6,95T + 12,9TlgT (J/mol)

TÝnh G0, S0 vµ H0 cña ph¶n øng t¹o thµnh H2O ë 2000K
Gi¶i:
GS0, 2000 = -240000 + 6,95.2000 + 129.2000lg2000= -140933,426(J/mol)

 G 
dG = VdP - SdT    = -S
 T  P

 G 0  1 12,9
 S 2000
0
= -   = 6,95 + 12,5.lgT + 12,9T. = 6,95 + 12,9lgT +
 T P T . ln 10 ln 10

12,9
= 6,95 + 12,9lg2000 + = 55,1357(J/molK)
ln 10
 H 2000
0
=  G2000
0
+ T. S 2000
0
= -140933,426 + 2000. 55,1357 = -30662,054 (J/mol)

Bµi 25:
Mét Häc sinh khi lµm bµi t-êng tr×nh thÝ nghiÖm ®o nhiÖt ®é ®èt ch¸y mét hîp chÊt
h÷u c¬ cho r»ng: H = U + P. V. Sù ®èt ch¸y trong bom nhiÖt l-îng kÕ lµm cho V = 0,
do ®ã H = U. KÕt luËn nµy sai ë ®©u?
Gi¶i:
H = U + P.V  H = U + (PV) = U + P. V + V. P
Hay H = U + (nRT)
Trong bom nhiÖt l-îng kÕ th×: V = 0 nªn: H = U + V. P = U + (nRT)

Bµi 26: H·y chØ ra nh÷ng mÖnh ®Ò sai:

a) §èi víi 1 hÖ kÝn, qu¸ tr×nh gi·n në khÝ lµ ®o¹n nhiÖt  hÖ lµ c« lËp  Q = 0;  S = 0.
b) Mét hÖ bÊt kú cã thÓ tù diÔn biÕn tíi tr¹ng th¸i cã entanpi thÊp h¬n (H < 0) vµ entropi
lín h¬n (S > 0). Hay hÖ cã thÓ diÔn biÕn theo chiÒu gi¶m entanpi tù do (G < 0).
c) GT0 = H T0 - T. S T0
Víi ph¶n øng ho¸ häc ë T = const. NÕu G 0 > 0  Ph¶n øng tù diÔn biÕn theo chiÒu

nghÞch.
G 0 = 0 : Ph¶n øng ë tr¹ng th¸i c©n b»ng.

G 0 < 0 : Ph¶n øng tù x¶y ra theo chiÒu thuËn.

- 28 -
Gi¶i:
a) Sai . Do S = 0 chØ khi qu¸ tr×nh biÕn ®æi thuËn nghÞch.
Q
Cßn víi qu¸ tr×nh biÕn ®æi bÊt thuËn nghÞch th× S >  S > 0.
T
b) Sai . Do mÖnh ®Ò nµy chØ ®óng trong ®iÒu kiÖn T, P = const.
Cßn víi qu¸ tr×nh biÕn ®æi mµ V, T = const th× ph¶i xÐt F.
c) Sai. Do víi qu¸ tr×nh ho¸ häc th× ph¶i xÐt gi¸ trÞ:
G = G0 + RTlnQ chø kh«ng ph¶i dùa vµo G0.
(Tuy nhiªn, cã thÓ coi r»ng GT0 << 0 th× qu¸ tr×nh cã thÓ x¶y ra ®-îc c¶ ë ®iÒu kiÖn
chuÈn vµ ®iÒu kiÖn thùc. Khi GT0 << 0 th× vÒ nguyªn t¾c chØ cã qu¸ tr×nh ng-îc l¹i míi
x¶y ra, kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®-îc chÝnh x¸c giíi h¹n cña GT0 mµ theo ®ã qu¸ tr×nh x¶y
ra theo chiÒu nµy hay chiÒu kh¸c. Mét c¸ch gÇn ®óng cã thÓ coi r»ng c¸c giíi h¹n nµy
kho¶ng chõng  40 kJ/mol).

Bµi 27:
Mét khÝ lÝ t-ëng cã CV = 3R kh«ng phô thuéc T ®-îc gi·n në ®o¹n nhiÖt trong ch©n
kh«ng tíi thÓ tÝch gÊp ®«i. Häc sinh A lÝ luËn r»ng ®èi víi qu¸ tr×nh ®o¹n nhiÖt th×
 1
T2  V1  4 T
  víi  = do ®ã T2 = 11
T1  V2  3
23
Häc sinh B cho r»ng: U = Q + A = 0 + 0 = n.CV. T  T = 0  T2 = T1
Häc sinh nµo nãi ®óng? H·y chØ ra lçi sai cña Häc sinh kia.
Gi¶i:
- Häc sinh B nãi ®óng.
- Häc sinh A nãi sai : V× qu¸ tr×nh gi·n në trong ch©n kh«ng lµ qu¸ tr×nh bÊt thuËn nghÞch
nªn kh«ng sö dông ®-îc ph-¬ng tr×nh poisson.

Bµi 28:
TÝnh chÊt nhiÖt ®éng cña mét sè ph©n tö vµ ion ë tr¹ng th¸i tiªu chuÈn t¹i 25oC nh- sau:
C3H8(k) O2(k) CO2(k) H2O(l) CO32 (aq) OH-(aq)

H S0 (kJ/mol) -101,85 0 - 393,51 - 285,83 - 677,14 - 229,99

S0(J/molK) 269,91 205,138 213,74 69,91 - 56,9 - 10,75
XÐt qu¸ tr×nh oxi ho¸ hoµn toµn 1 mol C3H8(k) víi O2(k) t¹o thµnh theo 2 c¸ch :
a) BÊt thuËn nghÞch
- 29 -
b) ThuËn nghÞch (trong 1 tÕ bµo ®iÖn ho¸)
1) TÝnh H0, U0, S0, G0 cña ph¶n øng trong mçi c¸ch nãi trªn?
2) TÝnh nhiÖt, c«ng thÓ tÝch, c«ng phi thÓ tÝch (tøc lµ c«ng h÷u Ých) mµ hÖ trao ®æi víi m«i
tr-êng trong mçi c¸ch?
3) TÝnh S cña m«i tr-êng vµ S tæng céng cña vò trô khi tiÕn hµnh qu¸ tr×nh theo mçi
c¸ch.
4) Mét m« h×nh tÕ bµo ®iÖn ho¸ kh¸c lµm viÖc dùa trªn ph¶n øng oxi ho¸ C3H8(k) bëi O2(k)
khi cã mÆt dung dÞch KOH 5M víi ®iÖn cùc Pt. C¸c lo¹i ph©n tö vµ ion (trõ KOH) ®Òu ë
tr¹ng th¸i tiªu chuÈn. H·y viÕt c¸c nöa ph¶n øng ë catot vµ anot vµ ph¶n øng tæng céng
trong tÕ bµo ®iÖn ho¸. NÕu tõ tÕ bµo ®iÖn ho¸ ®ã, ë 25oC, ta thu ®-îc dßng ®iÖn 100mA.
H·y tÝnh c«ng suÊt cùc ®¹i cã thÓ ®¹t ®-îc.
Gi¶i:
C3H8(k) + 5O2(k)  3CO2(k) + 4H2O(l)
1) Do c¸c hµm H, U, S, G lµ hµm tr¹ng th¸i nªn dï tiÕn hµnh theo c¸ch nµo th× c¸c gi¸ trÞ
U, H, S, G còng nh- nhau víi cïng tr¹ng th¸i ®Çu vµ cuèi. VËy:
H pu
0
= 3 H S0,CO2 ( k ) + 4. H S0, H 2O (l ) - H S0,C3H8 ( k ) - 5. H S0,O2 ( k )
= -3. 393,51 - 285,83 .4 + 103,85 = -2220 (kJ)
H pu
0
= 213,74. 3 + 4.69,91 - 269,91 - 5. 205,138 = -374,74 (J/K)

G pu
0
= H0 - T. S0 = -2220 + 298,15 .374,74.10-3 = -2108,27 (kJ)

U0 = H0 - (PV) = H0 - nRT = -2220 - (-3).8,314.298,15.10-3 = -2212,56(kJ)

2) a) Qu¸ tr×nh bÊt thuËn nghÞch:
- NhiÖt mµ hÖ trao ®æi víi m«i tr-êng lµ QBTN = H0 = -2220 (kJ)
2
- Wtt = -  P.dV = -P. V = -n(k) .RT
1

= 3. 8,3145.298,15 = 7436,9(J)
- W’ = 0
b) Qu¸ tr×nh thuËn nghÞch:
- QTN = T. S = 298,15 (-374,74) = - 111728,731(J)
- W’max = G = -2108,27(kJ) < 0 : HÖ sinh c«ng
- Wtt = - n(k) .RT = 7436,9(J) > 0: hÖ nhËn c«ng
3) a) Qu¸ tr×nh bÊt thuËn nghÞch:
Qmt Q H 0 2220.10 3
Smt = = - BTN = - =- = 7445, 916 (J/K)
T T T 298,15

- 30 -
 S vò trô = Smt + S hÖ = 7445,916 - 374,74 = 7071,176(J/K)
b) Qu¸ tr×nh thuËn nghÞch:
Qmt Q 111728,731
Smt = = - TN =  374,74( J / K )
T T 298,15

 S vò trô = Smt + S hÖ = 0
4) C¸c nöa ph¶n øng:
Anot: C3H8 + 26OH-  3 CO32 + 17H2O + 20e

Catot: O2 + 2H2O + 4e  4OH-

Ph¶n øng tæng céng:
C3H8(k) + 5O2(k) + 6OH-(aq)  3 CO32(aq) + 7H2O(l)

 S¬ ®å pin:
(-) Pt, C3H8(1atm)/KOH(5M), K2CO3(1M)/ O2(1atm), Pt (+)
H pu
0
= 3(-677,14) + 7.(-285,83) + 103,85 - 5.0 - 6(-229,99) = -2548,44(KJ)

S pu
0
= 3.(-56,9) + 7.69,91 - 269,91 - 5.205,138- 6(-10,74) = -912,43(KJ)

G pu
0
= H pu
0
= T. S pu
0
= -2548,44 + 298,15.912,43.10-3 = - 2276,399(KJ)

G 0 2276399
 E pu
0
=- = = 1,18(V)
nF 20.96485

0,0592 [CO32 ]3 0,0592

 E = E0 - lg  6 5
= 1,18 - lg(5)-6 = 1,19(V)
20 [OH ] .PC3 H 8 .PO2 20

 P = E .I = 1,19 .0,1 = 0,119(W)

Bµi 29:
TÝnh biÕn thiªn entropi khi chuyÓn 418,4J nhiÖt tõ vËt cã t0 = 150oC ®Õn vËt cã t0 = 50oC.
Gi¶i:
Qu¸ tr×nh biÕn ®æi trªn lµ kh«ng thuËn nghÞch ®-îc coi nh- gåm 3 qu¸ tr×nh biÕn thiªn
thuËn nghÞch:
1) VËt ë 150oC truyÒn nhiÖt thuËn nghÞch ë T = const.
Q  418,4
S1 = = = - 0,989(J/K)
T 150 273,15

2) HÖ biÕn thiªn ®o¹n nhiÖt tõ 150oC ®Õn 50oC

S2 = 0
3) VËt ë 50oC nhËn nhiÖt thuËn nghÞch ë T = const

- 31 -
 Q 418,4
S3 = - = = 1,295(J/K)
T 50 273,15

Do S lµ hµm tr¹ng th¸i nªn:

SBTN = STN = S1 + S2 + S3 = 0,306(J/K)

Bµi 30: BiÕt ë -15oC, Ph¬i(H2O, l) = 1,428 (torr)

ë -15oC, Ph¬i (H2O,r) = 1,215(torr)
H·y tÝnh G cña qu¸ tr×nh ®«ng ®Æc 1 mol H2O(l) thµnh n-íc ®¸ ë -15oC vµ 1atm.
Gi¶i:
GBTN = ?
o
15 C, 1 mol H2O l -15oC, 1mol H2O(r)

(Qu¸ tr×nh TN do
(1) H2O h¬i, b·o hoµ (3)
n»m c©n b»ng víi H2O(l))

(2)
- 15oC, 1mol H2O -15oC, 1mol H2O (h)
1,428 Torr 1,215 Torr
(1), (3) lµ qu¸ tr×nh chuyÓn pha thuËn nghÞch
 G1 = G3 = 0
P2 1,215
 G = G2 = nRTln = 1.8,314. 258,15 ln = -346,687(J)
P1 1,428

Bµi 31: Cã 1 mol O2 nguyªn chÊt ë 25oC, 2atm

1 mol O2 nguyªn chÊt ë 25oC, 1atm
1 mol O2 ë 25oC trong kh«ng khÝ trªn mÆt ®Êt (P = 1atm, O2 chiÕm 21% V
kh«ng khÝ)
- So s¸nh gi¸ trÞ hµm G cña 1 mol O2 trong 3 tr-êng hîp trªn h¬n kÐm nhau bao nhiªu J?.
Tõ ®ã rót ra kÕt luËn: Kh¶ n¨ng ph¶n øng cña O2 trong mçi tr-êng hîp trªn cao hay thÊp
h¬n so víi tr-êng hîp kh¸c?
Gi¶i:
* G0 lµ hµm Gibb cña 1 mol O2 ë 1atm
- 1 mol O2, 1atm, 25oC  1 mol O2, 2atm, 25oC
(G0) (G1)
P2
G1 = G1 - G0 = nRTln = 1. 8,3145 .298,15.ln 2 = 1718,29(J)
P1 1

 G1 > G0.

- 32 -
- Gäi G2 lµ hµm Gibb cña 1mol O2 ë 25oC trong kh«ng khÝ (0,21 atm)
1mol O2, 25oC, 1atm  1 mol O2, 25oC, 0,21atm
(G0) (G2)
G2 = G2 - G0 = 1. 8,3145 .298,15.ln 0,21 = -3868,8(J)
1

 G2 < G0.
VËy:
G2(1mol O2, 25oC, 0,21atm) < G0(1 mol O2, 25oC, 1atm) < G1(1 mol H2O, 25oC, 2atm)
- 1 chÊt cã hµm G cµng cao th× cµng kÐm bÒn  1 mol O2 ë 25oC, 2atm cã kh¶ n¨ng ph¶n
øng cao nhÊt cßn 1 mol O2 n»m trong kh«ng khÝ th× bÒ nhÊt cã kh¶ n¨ng ph¶n øng kÐm
nhÊt.

Bµi 32:
NhiÖt hoµ tan (Hht) 0,672g phenol trong 135,9g clorofom lµ -88J vµ cña 1,56g
phenol trong 148,69g clorofom lµ -172J.
TÝnh nhiÖt pha lo·ng ®èi víi dung dÞch cã nång ®é nh- dung dÞch thø 2 chøa 1 mol phenol
khi pha lo·ng ®Õn nång ®é cña dung dÞch thø nhÊt b»ng clorofom.
Gi¶i:
Hht (2) + CHCl3
94g phenol + CHCl3 dd 2 dd 1
H pha lo·ng
 Hht(1)

H pha lo·ng = Hht(1) - Hht(2)

= - 94 .(-172) + 94 (-88) = - 2004,87(J)
1,569 0,672

Bµi 33:
NhiÖt hoµ tan 1 mol KCl trong 200 ml n-íc d-íi ¸p suÊt P = 1amt lµ:
t0C 21 23
H 18,154 17,824 (kJ)
X¸c ®Þnh H298 vµ so s¸nh víi gi¸ trÞ thùc nghiÖm lµ 17,578 (kJ)
Gi¶i:
Theo ®Þnh luËt Kirchhoff:
H294 = H298 + CP.(294 - 298) = 18,454 (kJ)
H286 = H298 + CP.(296 - 298) = 17,824(kJ)

- 33 -
 H298 = 17,494 (kJ)
CP = -0,165 (kJ/K)
H298(LT) -  H298(TN)
~~ 0,48%
 H298(TN)

VËy H298 tÝnh ®-îc theo lÝ thuyÕt sai kh¸c víi gi¸ trÞ TN lµ 0,48%.

Bµi 34: TÝnh S cña qu¸ tr×nh ho¸ h¬i 3 mol H2O (l) ë 25oC, 1atm.
Cho: Hhh, H2O(l) = 40,656 kJ/mol; C P, H O (l ) = 75,291 (J/K.mol); C P, H O ( h ) = 33,58 (J/molK)
2 2

Gi¶i:
XÐt chu tr×nh:

25oC, 3 mol H2O (l), 1atm S 25oC, 3 mol H2O(r), 1atm

 S1  S3
 S2
100oC, 3mol H2O(l),1atm 100oC, 3mol H2O (h), 1atm
T2
Q dT T 373,15
S1 = 1 =
T  n.C
T1
P (l ) .
T
= nCP(l)ln 2 = 3. 75,291.ln
T1 298,15
= 50,6822(J/K)

Q2 n.H hh.l 40,656,10 3

S2 = = = 3. = 326,8605(J/K)
T T 373,15
T1
Q3 dT T 298,15
S3 =
T
=  n.C P ( h) .
T2
T
= nCP(h)ln 2 = 3. 33,58.ln
T1 373,15
= - 22,6044(J/K)

 S = S1 + S2 + S3 = 354,9383 (J/K)

Bµi 35:
a) TÝnh c«ng trong qu¸ tr×nh ®èt ch¸y 1 mol r-îu etylic ë ®kc vµ 25oC.
b) NÕu H2O ë d¹ng h¬i th× c«ng kÌm theo qu¸ tr×nh nµy lµ bao nhiªu?
Gi¶i:
a) C2H5OH(l) + 3O2 (k)  2CO2 (k) + 3H2O (l)
n = -1
n.RT
 W = -Png . V = -Png. = R.T = 8,314.29815 = 2478,82 (J)
Png

b) NÕu H2O ë d¹ng h¬i th×: n = 2.

 W = - n. RT = -2 .8,314 .298,15 = - 4957,64(J)

- 34 -
Bµi 36:
TÝnh S, G trong qu¸ tr×nh gi·n kh«ng thuËn nghÞch 2 mol khÝ lÝ t-ëng tõ 4lÝt ®Õn
20 lÝt ë 54oC.
Gi¶i:
V× S, G lµ c¸c hµm tr¹ng th¸i nªn S, G kh«ng phô thuéc vµo qu¸ tr×nh biÕn thiªn lµ thuËn
nghÞch hay bÊt thuËn nghÞch mµ chØ phô thuéc vµo tr¹ng th¸i ®Çu vµ tr¹ng th¸i cuèi. V× vËy:
V2 20
S = nRln = 2. 8,314.ln = 26,76 (J/K)
V1 4

T = const  H = 0; U = 0
G = H - T. S = 0 -(273,15 + 54) .26,76 = - 8755,1 (J)

Bµi 37:
Mét b×nh cã thÓ tÝch V = 5(l) ®-îc ng¨n lµm 2 phÇn b»ng nhau. PhÇn 1 chøa N2 ë
298K vµ ¸p suÊt 2atm, phÇn 2 ë 298K vµ ¸p suÊt 1atm. TÝnh G, H, S cña qu¸ tr×nh trén
lÉn 2 khÝ khi ng-êi ta bá v¸ch ng¨n ®i.
Gi¶i:
5
ë T = 298K ; Vb® (N2) = Vb®(O2) = (l)
2
V2 V PN 2 .V N 2 5 PO .VO 5
S = S(N2) + S(O2) = n N .Rln + nO2 Rln 2 = Rln + 2 2 Rln
2
V1 V1 RT 2,5 RT 2,5

PN 2 .VN 2  PO2 .VO2

= ln 2 = 0,0174(l.at/K) = 0,0174 .101,325 = 1,763 (J/K)
T
- Qu¸ tr×nh ®¼ng nhiÖt  H = 0
 G = H - T. S = - 298 .1,763 = - 525,374 (J)

Bµi 38:
Cho c¸c d÷ liÖu sau ®©y ë 298K
ChÊt H S0 (kJ/molK) S0(J/molK) V(m3/mol)
Cthan ch× 0,00 5,696 5,31.106
Ckim c-¬ng 1,90 2,427 3,416.10-6
1) ë 298K cã thÓ cã mét phÇn rÊt nhá kim c-¬ng cïng tån t¹i víi than ch× ®-îc kh«ng?
2) TÝnh ¸p suÊt tèi thiÓu ph¶i dïng ®Ó cã thÓ ®iÒu chÕ ®-îc kim c-¬ng ë 298K?

Gi¶i
- 35 -
1)
Ckim c-¬ng Cthan ch× G0298 = ?

Ho = Ho than ch× - Ho kim c-¬ng = 0 - 1,9 = -1,9 (kJ)
So = So than ch× - Sokim c-¬ng = 5,696 - 2,427 = 3,269 (J/K)
 G298
0
, pu = H - T. S = -1900 - 298.3,269 = -2874,162(J)
o o

Go < 0 (Tuy nhiªn Go kh«ng qu¸ ©m)

 Ph¶n øng tù x¶y ra theo chiÒu thuËn  kh«ng tån t¹i mét l-îng nhá kim c-¬ng cïng víi
than ch×.
2)
Cthan ch× Ckim c-¬ng G0298 = +2874,162 (J)

V = VKC - VTC = 3,416.10-6 - 5,31.10-6 = 1,894.10-6 (m3/mol)

Ta cã: dG = VdP - SdT
 G   G 
  =V   = V
 P  T  P  T

 GP - G P = V(P2 - P1)

2 1

§Ó ®iÒu chÕ ®-îc kim c-¬ng tõ than ch× th×: GP ≤ 0 2

 G P + V(P2 - P1) ≤ 0
1

G P1
P2 - P1 ≥ - (Do V < 0)
V
G P1 2874,162
 P2 ≥ P1 - =1+
V 1,894.10 3.101,325

P2 ≥ 14977,65 (atm)
VËy ¸p suÊt tèi thiÓu ph¶i dïng ®Ó ®iÒu chÕ ®-îc kim c-¬ng tõ than ch× lµ 14977,65atm.
Nh- vËy ë 25oC, c©n b»ng than ch× kim c-¬ng tån t¹i ë ¸p suÊt kho¶ng
15000 atm. ë ¸p suÊt cao h¬n qu¸ tr×nh chuyÓn than ch× thµnh kim c-¬ng lµ tù diÔn biÕn,
mÆc dÇu víi tèc ®é rÊt chËm. Muèn t¨ng tèc ®é ph¶i t¨ng nhiÖt ®é vµ ¸p suÊt, trong thùc tÕ
qu¸ tr×nh chuyÓn than ch× thµnh kim c-¬ng ®-îc tiÕn hµnh khi cã xóc t¸c (Ni + Cr + …) ë
nhiÖt ®é trªn 1500oC vµ P  50000atm.

Bµi 39: Ph¶n øng gi÷a Zn vµ dd CuSO4 x¶y ra trong èng nghiÖm to¶ ra l-îng nhiÖt
230,736kJ. Còng ph¶n øng trªn cho x¶y ra trong pin ®iÖn th× mét phÇn ho¸ n¨ng chuyÓn

- 36 -
thµnh ®iÖn n¨ng. C«ng ®iÖn cña pin lµ 210,672kJ. Chøng minh r»ng: U cña 2 qu¸ tr×nh
kh«ng ®æi, nh-ng nhiÖt to¶ ra thay ®æi. TÝnh S cña ph¶n øng, Smt vµ Stp? Cho T = 300K
Gi¶i:
Zn + CuSO4 = ZnSO4 + Cu
- Khi thùc hiÖn trong èng nghiÖm: (TiÕn hµnh bÊt thuËn nghÞch)
VZn  VCu  Wtt = 0 ; W’ = 0
 UBTN = QBTN = H = -230,736kJ
- Khi thùc hiÖn ph¶n øng trong pin ®iÖn (qu¸ tr×nh thuËn nghÞch)
W’max = - 210,672 (kJ)  G = W’max = -210,672(kJ)
HTN = HBTN = - 230,736(kJ)
 QTN = T. S = H - G = -230,736 + 210,672 = -20,064(kJ)
 UTN = Q + W’ + P. V = -20,064 = 210,672 + 0 = -230,736 (kJ) = UBTN
QTN 20,064.10 3
- ShÖ = =- = 66,88(J/K)
T 300
QBTN 230,736.10 3
SmtBTN = - = = 769,12(J/K)
T 300
 Stp(BTN) = 702,24(J/K)
QTN
Smt(TN) = - = -ShÖ  Stp(TN) = 0
T
Bµi 40:
- Gp = W’max
XÐt 1 ph¶n øng thuËn nghÞch trong pin ®iÖn th× Gp = W’max < 0
- Nh-ng mét häc sinh viÕt r»ng:
Trong mäi qu¸ tr×nh lu«n cã: S vò trô = Smt + S hÖ (1)
Hmt = - H hÖ (2)
H mt H he H he
 Smt = =-  S vò trô = - + S hÖ
T T T
 T. S vò trô = - H hÖ + T. S hÖ = -G hÖ
Víi qu¸ tr×nh thuËn nghÞch th× S vò trô = 0  G hÖ = 0  Gp = 0
H·y gi¶i thÝch m©u thuÉn nµy.
Gi¶i:
(2) chØ ®óng khi ngoµi c«ng gi·n në hÖ kh«ng thùc hiÖn c«ng nµo kh¸c:
H = U + P. V  U = H - P. V
Q = U - W = (H - P. V) - (-P. V + W’)
- 37 -
 Q hÖ = H hÖ - W’ = - H mt
 ChØ khi W’ = 0 th× Hmt = - H hÖ
* Trong pin: W’max = G < 0 nªn Hmt  H hÖ.
Bµi 41: XÐt ph¶n øng: Zn(r) + Cu2+(aq)  Zn2+(aq) + Cu(r)
diÔn ra trong ®ktc ë 25oC.
a) TÝnh W, Q, U, H, G, S cña ph¶n øng ë ®iÒu kiÖn trªn.
BiÕt: Zn2+(aq) Zn(r) Cu(r) Cu2+(aq)
H S0, 298 (kJ/mol) -152,4 0 0 64,39
0
S 298 (J/mol.K) - 106,5 41,6 33,3 - 98,7
b) XÐt kh¶ n¨ng tù diÔn biÕn cña ph¶n øng theo 2 c¸ch kh¸c nhau.
c) NÕu thùc hiÖn ph¶n øng trªn 1 c¸ch thuËn nghÞch trong pin ®iÖn th× c¸c kÕt qu¶ trªn cã g×
thay ®æi? TÝnh Epin?
Gi¶i:
a) H pu
0
= H S0,Zn + H S0,Cu - H S0,Zn  H S0,Cu = -152,4 - 64,39 = -216,79 (kJ)
2 2

S pu
0 0
= S Zn 2
( aq)
0
+ S Cu 0 0
(r ) - S Zn (r ) - S Cu 2  ( aq) = -106,5 + 33,3 - 41,6 + 98,7 = -16,1 (J/K)

G pu
0
= H 0 - T. S 0 = -216,79 + 298,15 .16,1.10-3= -211,99(kJ)

Uo = QP = H pu
0
= -216,79 (kJ)

W = 0; qu¸ tr×nh BTN; W’ = 0

b) * G pu
0
= -211,99 (kJ) << 0 ( ≤ - 40 kJ)

Do G pu
0
rÊt ©m nªn ph¶n øng tù x¶y ra kh«ng nh÷ng ë ®kc mµ cßn c¶ ë c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c
n÷a.
Qmt  H he
0
216,79.10 3
* Smt = = = = 727,12 (J/K)
T T 298,15

 S vò trô = S hÖ + Smt = -16,1 + 727,12 = 711,02 (J/K)

V× S hÖ c« lËp = S vò trô = 711,02 (J/K) > 0
 Qu¸ tr×nh lµ bÊt thuËn nghÞch  ph¶n øng tù x¶y ra.
c) Khi thùc hiÖn ph¶n øng trªn TN trong pin ®iÖn th× c¸c gi¸ trÞ H0, S0, G0, U0 kh«ng
thay ®æi do H, S, G, U lµ c¸c hµm tr¹ng th¸i nªn kh«ng phô thuéc qu¸ tr×nh biÕn ®æi lµ
thuËn nghÞch hay bÊt thuËn nghÞch nh-ng c¸c gi¸ trÞ Q, W th× thay ®æi.
Cô thÓ: Wtt = 0; W’max = G0 = -211,99(kJ)
Q = T. S = 298,15 .(-16,1) = - 4800,215 (J)

- 38 -
 Qmt  Qhe
 Smt = = = 16,1 (J/K)  S vò trô = Smt + ShÖ = 0
T T
G 0 211990
Epin = - =  1,1(V)
nF 2.96485
Bµi 42:
§èi víi nguyªn tè §anien ë 15oC ng-êi ta x¸c ®Þnh ®-îc søc ®iÖn ®éng E = 1,09337V
E
vµ hÖ sè nhiÖt ®é cña søc ®iÖn ®éng = 0,000429 V/K. H·y tÝnh hiÖu øng nhiÖt cña ph¶n
T
øng ho¸ häc?
Gi¶i:
G E E
G = - nEF  = - nF. = - S  S = nF .
T T T
E
 H = G + T. S = nF.(T. - E)
T
 H = 2. 96485 .(298,15.0,000429 - 1,09337) - - 187162,5(J)
Bµi 43: Cho ph¶n øng ho¸ häc: Zn + Cu2+  Zn2+ + Cu
x¶y ra mét c¸ch thuËn nghÞch ®¼ng nhiÖt, ®¼ng ¸p ë 25oC trong nguyªn tè Ganvani.
Søc ®iÖn ®éng cña nguyªn tè ®o ®-îc lµ 1,1V vµ hÖ sè nhiÖt ®é cña søc ®iÖn ®éng lµ
 E 
  = 3,3.10-5 (V/K).
 T P

a) TÝnh hiÖu øng nhiÖt Q, biÕn thiªn Gipx¬ G vµ biÕn thiªn entropi S cña ph¶n øng ho¸
häc ®· cho.
b) TÝnh Qtn cña qu¸ tr×nh?
c) NÕu còng ph¶n øng ho¸ häc trªn thùc hiÖn ë cïng nhiÖt ®é vµ cïng ¸p suÊt nh-ng trong
mét b×nh cÇu th-êng th× c¸c gi¸ trÞ cña G, S sÏ lµ bao nhiªu?
Gi¶i:
a) G = - nEF = - 2 .1,1 .96485 = - 212267(J)
G E
S = - = n.F . = 2 .96485 .3,3 .10-5 = 6,368 (J/K)
T T
H = G + T. S = 212267 + 298,15 .6,368 = -210368,4(J)
b) Qtn = T . S = 298,15 .6,368 = 1898,62 (J)
c) NÕu ph¶n øng ho¸ häc thùc hiÖn ë cïng nhiÖt ®é, ¸p suÊt nh-ng trong 1 b×nh cÇu th-êng
tøc lµ thùc hiÖn qu¸ tr×nh mét c¸ch bÊt thuËn nghÞch th× G, S cña ph¶n øng vÉn nh- ë c©u
(a). Do G, S lµ c¸c hµm tr¹ng th¸i  gi¸ trÞ cña G, S kh«ng phô thuéc vµo qu¸ tr×nh biÕn
thiªn.
- 39 -
iv- KÕT LUËN - kiÕn nghÞ :
Trªn ®©y lµ hÖ thèng c©u hái vµ bµi tËp phÇn “NhiÖt ho¸ häc” mµ t«i ®· ¸p dông
trong gi¶ng d¹y. Nã t-¬ng ®èi phï hîp víi yªu cÇu vµ môc ®Ých gi¶ng d¹y, båi d-ìng häc
sinh kh¸, giái ë tr-êng chuyªn chuÈn bÞ dù thi häc sinh giái c¸c cÊp . Nã cã thÓ dïng lµm
tµi liÖu häc tËp cho häc sinh c¸c líp chuyªn Ho¸ häc vµ tµi liÖu tham kh¶o cho c¸c thÇy c«
gi¸o trong gi¶ng d¹y vµ båi d-ìng häc sinh giái Ho¸ häc ë bËc THPT gãp phÇn n©ng cao
chÊt l-îng gi¶ng d¹y vµ häc tËp m«n Ho¸ häc.
Tuy nhiªn, ®©y chØ lµ mét phÇn rÊt nhá trong ch-¬ng tr×nh «n luyÖn cho häc sinh
chuÈn bÞ tham gia vµo c¸c kú thi häc sinh giái c¸c cÊp. V× vËy, t«i rÊt mong c¸c ThÇy , C«
®ång nghiÖp gãp ý kiÕn cho t«i vÒ chuyªn ®Ò nµy vµ cïng nhau ph¸t triÓn sang c¸c chuyªn
®Ò kh¸c ®Ó häc trß chuyªn Ho¸ ngµy cµng cã nhiÒu tµi liÖu häc tËp mét c¸ch hÖ thèng h¬n.

**************************************************

- 40 -