1η Ενότητα – Πατρική Δικαιοσύνη

Ονοματεπώνυμο: ____________________________________
Ημερομηνία: ________________________________________

Αρχαία Ελληνική Γλώσσα

Β΄ γυμνασίου
Ενότητα 1η – «Πατρική δικαιοσύνη»

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

1. Σε ποιες διαδοχικές ενέργειες προχώρησε ο πατέρας προκειμένου

να λογικέψει τον ατίθασο γιο του;

Ο πατέρας αρχικά προσπάθησε να συνετίσει το γιο του με λόγια.

Επειδή, όμως, εκείνος δεν άλλαζε συμπεριφορά, τον οδήγησε στο
δικαστήριο, τον κατηγόρησε για όσα κακά είχε κάνει και ζήτησε από τους
δικαστές να τον καταδικάσουν σε θάνατο.

2. Ποια ήταν η αντίδραση του βασιλιά, όταν άκουσε ότι ο πατέρας

ξητούσε τη θανάτωση του γιου του; Τι του απάντησε ο πατέρας;

Ο βασιλιάς Αρταξέρξης διερωτήθηκε αν πράγματι ο πατέρας θα είχε το

κουράγιο ν’ αντέξει το θάνατο του γιου του. Ο πατέρας, όμως, με σιγουριά
απάντησε ότι θα το αντέξει. Γιατί και όταν κόβει τις παραφυάδες των
μαρουλιών, η μητέρα τους δε λυπάται, αλλά ανθίζει περισσότερο και γίνεται
γλυκύτερη.

3. Πώς ανταμείφθηκε ο πατέρας για την αμειροληψια του απένανατι

στο παιδί του;

Ο βασιλιάς Αρταξέρξης θεώρησε τον πατέρα τόσο δίκαιο και

αμερόληπτο, που τον έκανε βασιλικό δικαστή. Αφού φέρθηκε με τόση
αμεροληψία προς το παιδί του, θα γινόταν οπωσδήποτε ακριβής και
αδέκαστος δικαστής και προς τις ξένες υποθέσεις.

4. Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο στόχος του πατέρα, όταν προτείνει να

καταδικαστεί σε θάνατο το παιδί του; Πώς κρίνετε την αυστηρότητά
του και ποια συμπεράσματα μπορείτε να βγάλετε για την περσική
αντίληψη περί σωφρονισμού και πειθαρχίας;

Ο πατέρας προτείνει να καταδικαστεί σε θάνατο το παιδί του, όχι γιατί

πραγματικά επιθυμεί το θάνατό του, αλλά για να το τρομάξει και να το
συνετίσει. Προκειμένου να σωφρονίσει το γιο του, όμως, γίνεται υπερβολικά
[1]
 1η Ενότητα – Πατρική Δικαιοσύνη

αυστηρός, αφού διακινδυνεύει τη ζωή του παιδιού του. Αφήνει ανοιχτό το

ενδεχόμενο οι δικαστές (ή ο βασιλιάς) να αποφασίσουν την καταδίκη του.
Συμπεραίνουμε λοιπόν, ότι οι Πέρσες [όπως και οι Σπαρτιάτες] απαιτούν
αυστηρή πειθαρχία και επιδιώκουν το σωφρονισμό των νέων με κάθε τρόπο.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

1. Πώς κρίνετε τη θανατική ποινή ως τιμωρία για κάποιο έγκλημα;

Η θανατική ποινή δεν είναι κατάλληλη τιμωρία για κανένα έγκλημα, γιατί
δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό. Έχει μόνο εκδικητικό και παραδειγματικό
χαρακτήρα, χωρίς όμως αποτελέσματα για τη βελτίωση και την πρόοδο της
κοινωνίας. Σκοπός κάθε τιμωρίας είναι ο σωφρονισμός του δράστη. Η
θανατική καταδίκη δεν αφήνει περιθώρια μετάνοιας και σωφρονισμού. Επι-
πλέον το πλήθος που παρακολουθεί τέτοιες εκτελέσεις γίνεται πιο σκληρό
και αιμοδιψές. Εξάλλου κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να αποφασίσει για
τη ζωή και το θάνατο κάποιου άλλου. Ακόμη κι αν δεχτούμε τη θανατική
ποινή ως εκδίκηση για ένα ειδεχθές έγκλημα, δεν μπορεί ένας άνθρωπος να
επιβάλει μια τέτοια ποινή, γιατί πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο του λάθους
και της πλάνης, που σε αυτήν την περίπτωση δεν μπορεί να διορθωθεί.

2. Πιστεύετε ότι αυτή η συμπεριφορά του πατέρα θα έφερε

αποτελέσματα στη συμπεριφορά του γιου του;

Αν ο πατέρας έπαιρνε τη συγκεκριμένη απόφαση χωρίς προηγουμένως

να έχει μιλήσει με το παιδί του και να το έχει νουθετήσει, τότε σίγουρα τα
αποτελέσματα θα ήταν αρνητικά. Το παιδί δε θα καταλάβαινε την υπερβο-
λική αντίδραση του γονιού του, από τον οποίο περιμένει συμπαράσταση,
και θα αισθανόταν προδομένος. Εφόσον, όμως, έχουν προηγηθεί
συμβουλές και ο πατέρας έχει κάνει κάθε προσπάθεια, για να συνετίσει το
γιο του, τώρα το παιδί θα καταλάβει ότι ο πατέρας ενεργεί έτσι, επειδή
πρέπει να αποδοθεί δικαιοσύνη, όσο σκληρό κι αν είναι ακόμη και για τον
ίδιο το γονιό. Εξάλλου ακόμη κι αν το παιδί είναι πολύ μικρό, για να
κατανοήσει κάτι τέτοιο, τουλάχιστον θα φοβηθεί και θα βελτιώσει - έστω
προσωρινά - τη συμπεριφορά του.

[2]
 1η Ενότητα – Πατρική Δικαιοσύνη

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ - ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

✓ Δύο ομάδες τριών μαθητών να προετοιμαστούν, για να
υποστηρίξουν θέσεις υπέρ και κατά της επιβολής της θανατικής
ποινής, ειδικά σε νέους, που στην εποχή μας επιβάλλεται ακόμη σε
περίπου 100 κράτη ανά τον κόσμο.
Επιχειρήματα υπέρ της θανατικής ποινής:

• Εκδίκηση. Όποιος έβλαψε το συνάνθρωπό του αξίζει να τιμωρηθεί με τον

ίδιο τρόπο. Έτσι θα αποδοθεί δικαιοσύνη.

• Οι συγγενείς του νεκρού (σε περίπτωση εγκλήματος) δικαιούνται να λά-

βουν αυτήν την ικανοποίηση μέσω της τιμωρίας του δράστη, ώστε να νιώ-
σουν ότι δικαιώνεται ο άνθρωπός τους και έτσι να ησυχάσει η ψυχή τους.

• Η θανατική καταδίκη ενός δολοφόνου και η εκτέλεσή του λειτουργεί

παραδειγματικά για το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο. Οι υπόλοιποι πολίτες
θα διστάσουν περισσότερο να διαπράξουν φόνο εξαιτίας του φόβου.

Επιχειρήματα κατά της θανατικής ποινής:

• Κανένας θνητός δεν έχει το δικαίωμα να αποφασίζει για τη ζωή και το θά-
νατο άλλων ανθρώπων, γιατί κανείς δεν είναι αλάνθαστος. Τέτοιο δικαίωμα
έχει μόνο ο Θεός.

• Σκοπός της τιμωρίας είναι ο σωφρονισμός του δράστη και όχι η

εκδίκηση. Η εκδίκηση δεν απαλύνει τον πόνο, αλλά φαρμακώνει
περισσότερο τις ψυχές μας.

• Η θανατική ποινή δεν αφήνει περιθώρια μετάνοιας και αλλαγής τρόπου

ζωής στο δράστη. Αυτή η αλλαγή συμπεριφοράς είναι το ζητούμενο σε κάθε
περίπτωση εγκλήματος.

• Κάθε άνθρωπος μπορεί να κάνει λάθος. Επομένως δεν μπορεί ένας άν-
θρωπος να αποφασίσει το θάνατο κάποιου, γιατί σε περίπτωση λάθους δεν
είναι δυνατή η επανόρθωση. Μια δικαστική πλάνη είναι πάντα πιθανή και
πρέπει να λάβουμε υπόψη μας αυτό το ενδεχόμενο.

• Με την εφαρμογή της θανατικής καταδίκης ο λαός γίνεται πιο σκληρός

και αιμοδιψής. Συνηθίζει στο έγκλημα, το οποίο εντάσσεται στην
καθημερινότητά του σαν κάτι σύνηθες και αποδεκτό από το κοινωνικό
σύνολο.

[3]