1

n&Ó«+#·sY‡ Ä|òt ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡

yÓTT<ä{Ï uÛ≤>∑+
m kÕÿ+&É˝Ÿ ÇHé u§V”≤$Tj·÷
ôw s¡¢ø˘ ôVAyéT‡ <äèwæº˝À ÄyÓT ˇø£ Ä&ÉeTìwæ e÷Á‘·y˚T. n‘·qT
ÄyÓTqT >∑T]+∫ eTs=ø£ e÷≥‘√ #Ó|üŒ&É+ H˚qT $q˝Ò<äT. n‘·ì <äèwæº˝À
ÄyÓT Ád”CÔ ≤‹ø£+‘·{øÏ ° Á|ürø£. n{≤¢>ì∑ ◊ØHé Ä&És¢ Y |ü≥¢ n‘·ìøÏ Áù|eT˝≤+{Ï
uÛ≤e+ ñ+<äqT≈£î+fÒ ‘·ù|Œ. uÛ≤yê\T, n+<äTHê Áù|eT˝≤+{Ï$ n‘·ìøÏ
ndü‡\T |ü≥ºe⁄. n‘·ì yÓT<ä&ÉT #ê˝≤ düeT‘·÷ø£+ s¡ø£+. á Á|ü|ü+#·+˝À
|ü]o\q≈£î, ø±s¡´ø±s¡D≤\qT yÓ‘·ø£&ÜìøÏ ˇø£ j·T+Á‘·eT+≥÷ ñ+fÒ,
n+<äT˝À nìï{Ïø£+fÒ >=|üŒ~ n‘·ì s¡÷|ü+˝À ñ+<äqe#·TÃ. Áù|eT
$wüj·T+˝À e÷Á‘·+ n‘·ì |ü]dæú‹ eTs=ø£s¡ø£+>± ñ+≥T+~. yÓT‘·Ôì
uÛ≤yê\qT >∑T]+∫ n‘·qT yÓ≥ø±s¡+>± ‘·|üŒ e÷{≤¢&ç ms¡T>∑&ÉT.
|ü]o\q˝À e÷Á‘·+ uÛ≤yê\≈£î #√≥T ñ+≥T+~. m<äT{Ïyê] |üqT\≈£î
yê] eTqdüT˝Àì dü+>∑‘·T\≈£î n$ eT+∫ dü÷#·q\T>± ñ|üø£]kÕÔsTT.
ø±˙, •ø£ å D bı+~q ø±s¡ ´ ø±s¡ D $X‚ ¢ w ü ≈ £ î &É T >± ‘· q uÛ ≤ yê\qT
ãj·T≥ô|≥º≈£î+&Ü ñ+&É&É+ n‘·ì˝Àì >=|üŒ \ø£åD+. n‘·ì yÓT<ä&ÉT˝ÀìøÏ
eT¬ses¡sTTHê ‘=+– #·÷&É>∑*–‘˚, n+‘·ø£Hêï nee÷qø£s¡eTsTTq
$wüj·T+ eTs=ø£{Ï ñ+&É<äì nqT≈£î+{≤&˚yÓ÷. Çìï »]–Hê, n‘·ì
J$‘·+˝À ˇø£ Ád”ÔøÏ #√≥T <=]øÏ+~. Äy˚T ◊ØHé Ä&É¢sY!
áeT<Ûä´q H˚qT ôVAyéT‡ì ø£\e˝Ò<äT. Hê ô|[¢ ø±s¡D+>± e÷
n&Ó«+#·sY‡ Ä|òt ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡`1 2
Ç<ä›] eT<Ûä´q <ä÷s¡+ ô|]–+~. H˚qT |üP]Ô Äq+<ä+>± Ç+{ÏH˚
|ü{Ϻ+#·T≈£î+≥÷ ã‘·T≈£î‘·THêïqT. Hêø£+≥÷ ˇø£ Ç\T¢, ≈£î≥T+ã+
e∫Ãq+<äT≈£î Hê <Ûë´dü+‘ê yê{Ï #·TfÒº ‹s¡T>∑T‘·Tqï~. ôVAyéT‡
$wüj·T+˝Àe÷Á‘·+ n‘·ì u§V”≤$Tj·THé Ä‘·à Ç≥Te+{Ï $wüj·÷\qT
<ä÷s¡+>± ô|&ÉT‘·T+~. ø£qTø£H˚ n‘·qT uÒø£sY Ád”º{Ÿ˝Àì e÷ ˝≤&ç®+>¥˝À
|ü ⁄ dü Ô ø ±\˝À eTTì– ã‘· T ≈£ î ‘· T Hêï&É T . ø√¬ ø sTTHé eT‘· T Ô ˝ À ‘˚ *
j·÷&ÉT‘·THêï&ÉT. n‘·ìøÏ+ø± H˚s|¡ ]ü XÀ<Ûqä |ü≥¢ Äø£s¸¡ D ‘·>HZ∑ ˚ ˝Ò<Tä . ‘·q˝Àì
X¯øÏÔj·TT≈£îÔ\qT, $X‚wüeTsTTq |ü]o\HêX¯øÏÔì ≈£L¢\qT yÓ<äø£&É+˝ÀH˚
yê&ÉT‘·THêï&ÉT. b˛©düTyês¡T ‘·eT≈£î n+‘·T∫ø£ÿø£ e~*q s¡Vü≤kÕ´\qT
n‘·qT #Û˚~düTÔHêï&ÉT. n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&É÷ n‘·ì $»j·÷\qT >∑T]+∫ ‘Ó\Tdü÷Ô
ñ+≥T+~. Áf…bÕ|òt Vü≤‘·´πødüT $wüj·T+˝À, Á{Ï+ø√eT©˝À n{ÏÿHédüHé
Áã<äsY‡ >∑Ts¡sTTq <äTs¡+‘·+ $wüj·T+˝À n‘·qT #·÷|æ+∫q düTì•‘·
y˚T<ÛëX¯øÏÔ ‘Ó*j·Te∫Ã+~. Vü‰\+&é sê»<ä+|ü‘·T\ $wüj·T+˝Àq÷
n‘·q˝≤π> #˚j·T>∑*>±&ÉT. n‘·ì >∑T]+∫ n+<ä]˝≤π> ~q|üÁ‹ø£\˝À,
Ç≥Te+{Ï $wüj·÷\T #·<äe&É+‘·|üŒ Hê ˇø£|üŒ{Ï $TÁ‘·T&ÉT, düVü≤J$
>∑T]+∫ @MT ‘Ó\TdüTø√e&É+ ˝Ò<äH˚ #ÓbÕŒ*.
ˇø£sêÁ‹ ` 1888, e÷]à 12e ‘˚B n~ ` H˚qT ˇø£ ù|ôw+{ŸqT
#·÷&É&ÜìøÏ yÓ[¢ ‹]– edüTÔHêïqT. n+fÒ H˚qT Hê yÓ’<ä´eè‹Ôì ‹]–
yÓTT<ä\Tô|{≤ºqì. <ë]˝À uÒø£sY Ád”º{Ÿ >∑T+&Ü sêe\dæe∫Ã+~. u≤>±
‘Ó*dæq Ä ‘·\T|ü⁄ eTT+<äT>± edüT+Ô fÒ, Hê yÓT<ä&TÉ ˝ÀøÏ dü&º û ÇHé kÕÿ¬s{¢ Ÿ˝Àì
dü+|òüT≥q\T <ä÷düT≈£îì e#êÃsTT. ôVAyéT‡ì |ü\ø£]+#ê\ì ã\ eTsTTq
uÛ≤e+ ø£*–+~. n‘·ì eTVü≤‘·Ôs¡eTsTTq X¯øÏÔj·TT≈£îÔ\qT yê&ÉT‘·Tqï
dü+<äsꓤ\qT >∑T]+∫ $Hê\ì|æ+∫+~. n‘·ì >∑~˝À yÓ\T>∑T ì+&ç ñ
+~. ô|’øÏ #·÷#êqT. n‘·ì ˙&É n≥T Ç≥÷ ‹s¡T>∑T‘·÷ ø£ì|æ+∫+~.
n‘·ì >∑~˝À ÄÁ‘·+>±q÷, y˚>∑+>±q÷ ‹s¡T>∑T‘·THêï&ÉT. ‘·\eTT+<äT≈£î
 43

2
mÁs¡ ‘·\\ dü+|òüT+
b˛sTTq dü+e‘·‡s¡+ Ä≈£îsê\T ø±\+˝À ˇø±H=ø£ s√E H˚qT
$TÁ‘·T&ÉT ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡ Ç+{ÏøÏ yÓfi≤¢qT. Ä düeTj·÷ìøÏ n‘·qT ˇø£
˝≤e⁄bÕ{Ï ô|<ä› eTìwæ‘√ rÁe+>± e÷{≤¢&ÉT‘·THêï&ÉT. Ä ô|<ä›eTìwæ
E≥Tº mÁs¡ì ms¡T|ü⁄>± ñ+~. yêfi¯¢≈£î n&ÉT¶ edüTÔHêïH˚yÓ÷ nqT≈£îì
ø£åe÷|üD\T #ÓãT‘·÷ |üø£ÿ≈£î b˛<ëeTqT≈£î+≥T+&É>± ôVAyéT‡ qqTï
#ÓsTT´ |ü≥Tºø=ì >∑{Ϻ>± ˝À|ü\øÏ ˝≤– ‘·\T|ü⁄ y˚ùdXÊ&ÉT.
ªªyê≥‡Hé, qTe⁄« sêe&ÜìøÏ Ç+‘·ø£+fÒ eT+∫ düeTj·T+ eTs√{Ï
ñ+&É<äT ‘Ó\TkÕμμ nHêï&ÉT Ä<äs¡+>±.
ªªMTs¡T |üì˝À ñHêïs¡qT≈£îHêïqTμμ
ªªne⁄qT! |üì˝ÀH˚ ñHêïqTμμ
ªªeTs¡sTT‘˚ H˚qT |üø£ÿ >∑~˝À y˚∫ ñ+{≤qTμμ
ªªø±<äT.. ø±<äT.. $\‡Hé >±s¡T, á ô|<ä›eTìwæ Hê πødüT\ìï+{Ï˝ÀqT
Hê¬ø+‘√ kÕj·T+>± ñ+≥÷ e#êÃs¡T. á eTqπødüT˝À ≈£L&Ü Äj·Tq
‘·|üŒ≈£î+&Ü kÕj·T|ü&É>∑\s¡ì Hê≈£î >∑{Ϻ qeTàø£+ ñ+~μμ
˝≤e⁄bÕ{Ï ô|<ä › eTìwæ ≈£ î ØÃ˝ÀqT+∫ ø=~› > ± ˝Ò d ü ÷ Ô qeT
n&Ó«+#·sY‡ Ä|òt ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡`1 44
kÕÿs¡|üPs¡«ø£+>± eTT+<äT≈£î e+>±&ÉT. ø±˙ n‘·ì $T&ç>∑T&É¢˝À ∫qïbÕ{Ï
Á|üX¯ï˝Òy√ Hê≈£î ø£ì|æ+#êsTT.
ªªôd{Ï MT<ä ≈£Ls√Ãμμ nHêï&ÉT ôVAyéT‡.
‘êqT yÓ[¢ ‘·q ≈£îØÃ˝À ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT. ¬s+&ÉT #˚‘·T\y˚fi¯¢ ø=dü\qT
‘·–˝Ò≥T¢ |ü≥Tºø=ì Ä˝À∫düTÔHêï&ÉT. ì»+>± Ä˝À∫düTÔqï|ü&ÉT n‘·qT
n{≤¢π> ñ+{≤&ÉT. ªªyÓTÆ &çj·TsY yê≥‡Hé! $∫Á‘·+>±qT, e÷eT÷\T ø£+fÒ
y˚s¡T>±qT ñ+&˚ $wüj·÷\˝À Hê¬ø+‘· ÄdüøÏÔ ñ+<√ ˙≈£L n+‘˚
ñ+≥T+<äì Hê≈£î ‘Ó\TdüT. Ä $wüj·÷ìï ˙e⁄ Hê πødüT\qT >∑T]+∫
sêj·T&É+˝À #·ø£ÿ>± e´ø£Ô+ #˚XÊe⁄. n+‘˚ø±<äT qTe⁄« ˇ|ü≈£î+{≤y√
˝Ò<√>±˙ yê{Ï $\TeqT eT]+‘· ô|+#êe⁄ ≈£L&Üμμ
ªª˙ πødüT\T ì»+>± #ê˝≤ ÄdüøÏÔø£s¡eTsTTq$μμ H˚qHêïqT.
ªªyÓTTqïH=ø£kÕ] $Tdt y˚TØ dü÷<äsY˝≤+&é >±] πødüT >∑T]+∫
e÷{≤¢&ÉT‘·÷ ñ+&É>± H˚qqï e÷≥\T ˙≈£î ‘·|üŒø£ >∑Ts¡TÔ+&ç ñ+{≤sTT.
∫Á‘·eTsTTq dü+<äsꓤ\T, nkÕ<Ûës¡DeTsTTq $wüj·÷\T eTq Áã‘·T≈£î˝À¢H˚
ñ+{≤j·Tì Ä˝À#·q˝À¢, }Vü≤˝À¢ n$ ì»+>± |ü+&Éeì nHêïqT ø£<ä÷.μμ
ªªMT e÷≥qT ø±<äH˚ kÕVü≤dü+ ≈£L&Ü H˚qT #˚XÊqT.μμ
ªªne⁄qT.. ne⁄qT &Üø£ºsY, ø±˙ m|ü&√ ˇø£kÕ] ˙e⁄ qqTï
ˇ|ü≈£î+{≤e⁄. n|üŒ{Ïes¡≈£î ˙≈£î H˚qT ìC≤\ MT<ä ìC≤\qT #ÓãT‘·÷H˚
ñ+{≤qT. Çø£ Ç|ü&ÉT »uÒCŸ $\‡Hé >±s¡T Çyê«fi¯ bı<äT›H˚ï e#êÃs¡T.
Äj·Tq #Ó|æŒq $wüj·÷\T H˚qT $+≥÷ ñHêïqT. nìï+{Ïø£Hêï $+‘·
$wüj·÷\T, kÕ{Ï˝Òì dü+>∑‘·T\T ∫qï ∫qï H˚sê˝À¢H˚ ñ+{≤j·Tì H˚qT
nH˚ yê&çì ø£<ä÷. ì»+>±H˚ ndü\T nqTe÷HêìøÏ ‘êe⁄˝Ò<äT nì|æ+∫q
H˚sê˝À¢ Ç˝≤+{Ïe˙ï <ë>∑T+{≤sTT. H˚qT $qï+‘·es¡≈£î áj·Tq>±s¡T
#ÓãT‘·Tqï πødüT ì»+>± H˚s¡e÷ ø±<ë #Ó|üŒ˝ÒqT. ø±˙ Ä $wüj·÷\T
e÷Á‘·+ m+‘√ ∫Á‘·+>± ñHêïsTT. nj·÷´ $\‡Hé >±s¡T, <äj·T#˚dæ MTs¡T
 77

3
@ πødt Ä|òt ◊&Ó+{Ï{Ï
uÒø£sY Ád”º{Ÿ˝Àì ˝≤&ç®+>¥˝À eT+≥eTT+<äT n{§ø£s¡T, Ç{§ø£s¡T
≈£Ls¡TÃqï|ü&ÉT ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡ #Ó|üŒkÕ>±&ÉT. ªªeTìwæ }Væ≤+#·>∑*π><ëì
ø£Hêï J$‘·+ n+‘·T˝Òì $+‘·\qT eTT+<äT≈£î ‘ÓdüTÔ+~. e÷eT÷\T>±
ñ+&˚ $wüj·÷\qT e~* eTT+<äT≈£î }Væ≤+#·&É+ eTq≈£î ≈£î<äs¡<äT.
eTq$T<ä›s¡eT÷ #˚‘·T\T |ü≥Tº≈£îì Ä øÏ{Ïø°˝À+∫ ãj·T≥≈£î m–]
q>∑s¡+MT<ä ‹s¡T>∑T‘·÷ Çfi¯¢ ô|’ø£|ü\qT ‘=\–+∫ ‘=+–#·÷ùdÔ mH√ï
nqTø√ì dü+|òüT≥q\T, |ü<∏äø±\T, ≈£îÁ≥\T, ≈£LVü≤ø±\T ‘·s¡‘·sê\T>±
kÕ>∑T‘·Tqï$ eTq≈£î ø£qã&É‘êsTT. ø£<∏ä\˙ï yê{ÏeTT+<äT ‘˚*b˛‘êsTT.μμ
ªªn<˚<√ Hê≈£î ns¡Δ+ ø±e&É+ ˝Ò<äT. ù||üs¡¢˝À ø£ì|æ+#˚ πødüT\˙ï
|üdü˝Ò≈£î+&Ü ñ+{≤sTT. ìC≤ìøÏ #ê˝≤ uÀ&ç>±, yÓTTs¡≥T>±qT ñ+{≤sTT.
eTq b˛©dt ]b˛s¡Tº\˝À @ e÷Á‘·+ ø£fi≤‘·àø£‘· ñ+&É<äì #Ó|üŒe#·TÃμμ
H˚qT »yê_#êÃqT.
ªªø=+‘· ‘˚&Ü #·÷&É>∑\>±*. n|ü&ÉT |òü*‘·+ ø£qã&ÉT‘·T+~. b˛©dt
]b˛s¡Tº\˝À yÓTõÁùdº{Ÿ\qT bı>∑&É&É+ MT<ä ñqï+‘· ÁX¯<äΔ n+~]ø°
ÄdüøÏÔø£s¡eTsTTq $esê\qT n+~+#·&É+˝À ñ+&É<äT. ìC≤ìøÏ e÷eT÷\T
dü+>∑‘·T˝À¢H˚ nkÕ<Ûës¡DeTsTTq $esê\T ñ+{≤sTT.μμ
n&Ó«+#·sY‡ Ä|òt ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡`1 78

H˚qT ∫s¡Tq$« ‘·\ Ä&ç+#êqT. ªª˙e⁄ n˝≤ nqTø√e&É+ dü]>±H˚

ñ+<ä+{≤qT. ˙y˚yÓ÷ Ä|ò”düsY$ ø±<äT. yêfi¯¢+‘ê ‹ø£eTø£ |ü&ç ˙e<ä›≈£î
ekÕÔs¡T. eT÷&ÉT K+&Ü˝À¢ì yê]øÏ ˙e⁄ »yêãT\+~kÕÔe⁄. n+‘ê $+‘·>±
ñ+≥T+~.μμ n+≥÷ yêsêÔ|üÁ‹≈£qT #˚‹øÏ n+<äT≈£îHêïqT. ªªˇø£ ∫qï
|üØø£å #˚<ë›+. ù||üsY˝À Ç~>√ Çø£ÿ&=ø£ o]¸ø£ ñ+~. uÛ≤s¡´|ü≥¢ uÛÑs¡Ô
Á≈£Ls¡‘·«+ nì. ns¡ø±\+ ì+&Ü $esê\THêïsTT. ø±˙ #·<äe≈£î+&ÜH˚
n+<äT˝À @eTT+<√ H˚qT #Ó|üŒ>∑\qT. eTs=ø£ Ä&ÉeTìwæ, Ç‘·qT ‘ê>∑&É+,
ô|fi≤¢ìï ‘√j·T&É+, Hê\T>∑T <Óã“\T y˚j·T&É+, |üøÏÿ+{≤$&É ˝Ò<ë ˇø£
#Ó˝…¢\T kÕj·T+ sêe&É+. @MT ‘Ó*j·Tì s¡#·sTT‘·\T ≈£L&Ü Ç+‘·ø£Hêï
 1

n&Ó«+#·sY‡ Ä|òt ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡

¬s+&Ée uÛ≤>∑+
ã÷¢ ø±s¡“+ø˘˝Ÿ
ÁøÏdüàdt ‘·s¡Tyê‘· ¬s+&Ée ñ<äj·÷q |ü+&ÉT>∑\ dü+<äs¡“¤+>±
n_Ûq+<äq\T n+<äCÒkÕÔeTì H˚qT $TÁ‘·T&ÉT wüs¡¢ø˘ ôVAyéT‡ e<ä›≈£î yÓfi≤¢qT.
n‘·qT ˇø£ $∫Á‘·eTsTTq s¡+>∑T >öqT y˚düT≈£îì k˛bòÕ˝À #˚s¡ã&ç ñ
Hêï&ÉT. ≈£î&ç|üø£ÿq ô|’|t sê´ø˘ ñ+~. eTT+<äT ÄHê{Ï yêsêÔ|üÁ‹ø£\T
≈£î|üŒ>± b˛dæ ñHêïsTT. yê≥ìï{Ïì #·~yê&Éì ns¡úeTe⁄‘·Tqï~. n‘·qT
|ü&ÉT≈£îqï ø√#Y |üø£ÿq ˇø£ ø£Ás¡ ≈£îØà ñ+~. <ëìMT<ä ˇø£ ô|ò˝Ÿº Vü‰´{Ÿ
ô|{Ϻ ñ+~. n<˚eT+‘· u≤>±˝Ò<äT. eTØ yê&ç q+<äT≈£î n]–b˛sTT
ñ+~. ø=ìï#√≥¢ |ü>∑Tfi¯ó¢ ≈£L&Ü #·÷|æ+~. ≈£îØà MT<ä ˇø£ uÛÑ÷‘·<ä›+,
bò˛¬s‡|t‡ ≈£L&Ü ñHêïsTT. n+fÒ Ä {À|”ì |üØøÏå+#˚ Á|üj·T‘·ï+
»s¡T>∑T‘·Tqï<äì ns¡úeTe⁄‘·Tqï~.
ªª|üì˝À ñqï≥TºHêïe⁄.
H˚ q T e∫à n&É T ¶ ‘· > ∑ T \T
‘·THêïHê?μμ n&ç>±qT.
ªªm+‘·e÷Á‘·+ ˝Ò<äT.
Hê Ä˝À#·q\ |òü*‘ê\qT
#·]Ã+#˚+<äT≈£î ˇø£ $TÁ‘·T&ÉT
<=s¡ø£&É+ ìC≤ìøÏ dü+‘√
wü + >± ñ+~. nsTT‘˚
n&Ó«+#·sY‡ Ä|òt ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡`2 2
$wüj·T+ #ê˝≤ e÷eT÷\sTTq~. <ëìøÏ dü+ã+~Û+∫, ø=ìï dü+>∑‘·T\T
‘√#êsTT. n$ Ädü ø Ï Ô ø £ s ¡ + ø±e⁄ nq&ÜìøÏ ˝Ò < ä T . yê{Ï ˝ ÀqT+∫
H˚sT¡ Ãø√e\dæ+~ ≈£L&Ü #ê˝≤ ñ+~μμ nHêï&É‘q· T bÕ‘·{À|” y˚|⁄ü #·÷|æd÷ü .Ô
H˚qT yÓ[¢ n‘·ì |ü&Éø£≈£îØÃ˝À ≈£Ls¡TÃHêïqT. |òüj·TsYù|¢dt˝Àì
eT+≥\y˚|ü⁄ #˚‘·T\T C≤|æ y˚&ç ø±#·T≈£î+≥THêïqT. ãj·T≥+‘ê #ê˝≤
#·\¢>± ñ+~eT]. øÏ{Ïø° n<ë›\MT<ä eT+#·Tø£D≤\T ø£|ü⁄Œ≈£îì ø£ì
|ædüTÔHêïsTT. ªª#·÷&É&ÜìøÏ #ê˝≤ dü+kÕs¡|üø£å+>± ñ+~>±˙. á {À|”
yÓqTø£ @<√ ô|<ä› ø£<∏ä ñqï≥Tº+~. ˇø£ s¡Vü≤dü´+˝ÀøÏ ‘=+–#·÷&É&ÜìøÏ
á {À|” <ë]ì n+~düTÔ+<äì Ä ô|’q ˇø£ H˚s¡düTÔìøÏ •ø£å |ü&ÉT‘·T+<äì
≈£L&Ü Hê≈£î ‘√∫+~μμ nHêïqT.
ªªnuÒ“, Çø£ÿ&É H˚s¡+ ˝Ò<äT. Ç<ä+‘ê ˇø£ ns¡ú+˝Òì ∫qï dü+|òüT≥q.
@y√ ø=ìï #·<äs¡|ü⁄ yÓTÆfi¯¢˝À q\uÛÑsTT \ø£å\ e÷qe⁄\T ñ+&ç, n+<äs¡÷
#√≥T ø=s¡≈£î ‘√düT≈£î+≥T+fÒ, e÷eT÷\T>± »]π> s¡ø£+ Ç~. Ç+‘·eT+~
e÷qe⁄\T ‘√düT≈£î+fÒ n+<äT˝À #·s¡´\T, Á|ü‹#·s¡´\T ñ+&ÉH˚ ñ+{≤sTT.
nìï s¡ø±\ dü+|òüT≥q\T, M\sTTq+‘·>∑ »s¡T>∑T‘·T+{≤sTT. yê{Ï˝ÀqT+∫
$+‘· $+‘· düeTdü´\T |ü⁄≥Tº≈£îekÕÔsTT. ø±˙, nø£ÿ&É H˚s¡+ ˝Òø£b˛e#·TÃ.
Ç˝≤+{Ï dü+|òüT≥q\T eTq+ mH√ï #·÷&ÉH˚ #·÷#ê+μμ qe⁄«‘·÷ nHêï&ÉT
ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡.
ªªì»y˚T, H˚qT áeT<Ûä´q ]ø±s¡T¶ #˚dæq Äs¡T πødüT˝À¢ eT÷&ç+≥
Hê´j·T|üs¡+>± @s¡ø£+>± H˚s¡eT÷ ˝ÒH˚˝Ò<äTμμ H˚qHêïqT.
ªªdü]>±Z #ÓbÕŒe⁄. ˙e⁄ ◊ØHé Ä&É¢sY bòı{Àì dü+bÕ~+#·&ÜìøÏ H˚qT
#˚dæq Á|üj·T‘·ï+ >∑T]+∫, $Tdt y˚TØ dü÷<äsY˝≤+&é e´eVü‰s¡+ >∑T]+∫,
Çø£ e+ø£s¡ô|<ä$ eTìwæøÏ dü+ã+~Û+∫q |ü]XÀ<Ûäq >∑T]+∫ #Ó|ü⁄ÔHêïe⁄.
Ç|üŒ{Ï á ∫qï dü+|òTü ≥q ≈£L&Ü á s¡øe£ TsTTq ne÷j·Tø£|⁄ü e´eVü‰s¡yT˚ .
˙≈£î ø£$TwüH˚sY, |”≥sYdüHé >∑Ts¡TÔHêï&ÉT ø£<ä÷?μμ
 35

8
eT#·Ã\ yÓT&É|ü{°º
>∑&É∫q mì$T~ dü+e‘·‡sê\bÕ≥T Hê $TÁ‘·T&ÉT ‘·q |ü<äΔ‘·T\qT
yê&çq &Óu…’“¤øÏ ô|’>± πødüT\ >∑T]+∫ sêdüT≈£îqïq H√{Ÿ‡qT eTs=ø£kÕ]
#·÷#êqT. n+<äT˝À ø=ìï Vü‰kÕ´düŒ<äeTsTTq$. #ê˝≤eT≥T≈£î $∫Á‘·eT
sTTq$, e÷eT÷\T$ e÷Á‘·+ ˇø£ÿ{Ï ≈£L&Ü ˝Ò<äT. n‘·qT &ÉãT“ ø=s¡≈£î
ø±ø£, πøe\+ ‘·q #˚‹˝Àì ø£fi¯MT<ä Áù|eT‘√ e÷Á‘·y˚T |üì#˚düTÔ+{≤&ÉT.
n+<äTπø nkÕ<Ûäs¡D+ø±ì πødüT\T ˝Ò<ë πøe\+ }Vü≤\≈£î e÷Á‘·y˚T
}‘·$T#˚à øπ düT\qT Hê es¡≈î£ sê˙j·T˝Ò<Tä . á s¡øs£ ø¡ ±\ øπ düT\ìï+{Ï˝À
qqTï n$T‘·+>± Äø£]¸+∫+<˚<äsTTHê ñ+fÒ, n~ düÁπs˝Àì sêjYT˝≤{Ÿ
Ä|òt k˛ºø˘yÓTTsêHé nH˚ Á|üdæ<äΔ ≈£î≥T+u≤ìøÏ dü+ã+~Û+∫q~. á e´eVü‰s¡+
H˚qT ôVAyéT‡‘√ H˚düÔ+ ø£*|æq yÓTT<ä{Ï s√E˝À¢H˚ »]–+~. n|üŒ{ÏøÏ
H˚qT ÁãVü≤à#ê]ì. ÁuÒøs£ Y Ád”{º Ÿ˝À n‘·ì‘√bÕfÒ ñ+&˚yê&çì. H˚qT n|üŒ{À¢H˚
á πødüT\ $X‚cÕ\qT sêdæô|≥Tº≈£îì ñ+{≤qT. ø±˙, ãj·T≥ô|≥ºqì
ˇø£ ìj·TeT+ #˚düT≈£îHêïqT. Ä ìj·Te÷ìøÏ áeT<Ûä´ e÷Á‘·y˚T ‘Ós¡
|ü&ç+~. n+<äT≈£î ø±s¡D+ H˚Hê e÷≥ Ç∫Ãq Ä Ád”Ô nø±\+>±
eTs¡DÏ+#·&Éy˚T. Ç|ü⁄Œ&ÉT Ä yêdüÔyê\T ãj·T≥|ü&É&Éy˚T eT+∫~. &Üø£ºsY
Á–yéT‡; sêjYT˝≤{Ÿ eTs¡D+ >∑T]+∫ s¡ø£s¡ø±\ |ü⁄ø±s¡T¢ yê´|æ+∫
n&Ó«+#·sY‡ Ä|òt ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡`2 36
ñHêïsTT. n$ yêdüÔyêìï eT]+‘· $ø£è‘·+>± e÷s¡TdüTÔHêïsTT. ø£qTø£
ì»+ ‘Ó*ùdÔH˚ eT+∫~.
mquÛ…’ eT÷&ÉT dü+e‘·‡s¡+, @Á|æ˝Ÿ e÷dü+ yÓTT<ä{Ïs√E˝À¢H˚ ˇø£
ñ<äj·÷q H˚qT ìÁ<ä˝Ò#˚dü]øÏ ôVAyéT‡ #·ø£ÿ>± <äTdüTÔ\T y˚düT≈£îì Hê
eT+#·+ |üø£ÿq ì\ã&ç ñ+&É&É+ ø£ì|æ+∫+~. n‘·qT Ä\dü´+>±
ìÁ<ä˝Òe&É+, ˇø£ ìj·TeT+>± ô|≥Tº≈£îHêï&ÉT. y˚T+≥˝Ÿ|”dtMT<ä ñqï
>∑&çj·÷sêìï #·÷ùdÔ, n|üŒ{ÏøÏ f…ÆyéT @&ÉT+u≤e⁄ e÷Á‘·y˚T nsTT+<äì
>∑eTì+#êqT. n+<äTπø n‘·ìy˚|ü⁄ ø£fi≤¢s¡TŒ‘·÷ ÄX¯Ãs¡´+>± #·÷#êqT. Hê˝À
ø=+‘· ìs¡düquÛ≤e+ ≈£L&Ü ø£ì|æ+∫+~. Hê≈£î ≈£L&Ü düeTj·T+ >∑T]+∫
>∑{Ϻ n\yêfÒ¢ ñHêïsTT.
ªªyê≥‡Hé, ìqTï ˝Òe>=fÒºdæq+<äT≈£î ø£å$T+#ê*. ø±˙ n˝≤ #˚j·T
e\dæ e∫Ã+~. $Tôddt Vü≤&ɇHéì ≈£L&Ü ˝Òe>={≤ºs¡T. ÄyÓT Hê MT<ä≈£î
ñ]øÏ+~. H˚qT MT MT<ä≈£î ñ]ø±qTμμ nHêï&ÉT n‘·qT.
ªªÇ+‘·≈£L @+ »]–+~.... @eTsTTHê ‘·>∑\ã&ç+<ë?μμ
ªª˝Ò<äT, ˇø£ ø£¢j·T+{Ÿ. ˇø£ j·TTeej·TdüTÿsê\T e∫Ã+~. ÄyÓT
#ê˝≤ ÄÁ‘·T‘·>± ñ+~. qqTï #·÷&Ü\ì |ü≥Tºã{Ϻ+<ä≥. ÄyÓT Á|üdüTÔ‘·+
dæ{Ï+>¥s¡÷yéT˝À y˚∫ ñqï~. Ç+‘· ñ<äj·÷q á düeTj·T+˝À ˇø£
j·TTe‹ q>∑s¡+˝À ˝Ò∫ ‹s¡T>∑T‘·Tqï<ä+fÒ, Vü‰sTT>± |ü&ÉT≈£îqïyêfi¯¢qT
˝Òe>=&ÉT‘·Tqï<ä+fÒ, |ü]dæú‹ #ê˝≤ $wüeT+>± ñ+≥T+<äì Hê uÛ≤eq.
ÄyÓT n<˚ #Ó|üŒ<ä\#·T≈£îqï~ nqT≈£î+≥THêïqT. ì»+>± e´eVü‰s¡+
ÄdüøÏÔø£s¡eTsTTq<äsTT‘˚, ‘·|üŒø£+&Ü ˙e⁄ ≈£L&Ü yÓTT<ä{ÏqT+∫ <ëì
dü+>∑‘·T\T ‘Ó\TdüTø√yê\qT≈£î+{≤eì Hê qeTàø£+. n+<äTπø ˙≈£î Ä
neø±X¯+ Ç#˚Ã Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊqT.μμ
ªªÁ|æj·T$TÁ‘·e÷, @ dü+<äs¡“¤+˝Àq÷ Ç≥Te+{Ï neø±X¯+ e<äT\T
ø√qT.μμ
n&Ó«+#·sY‡ Ä|òt ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡`2 78

9
Ç+»ìj·TsY u§≥qy˚\T
H˚qT $TdüºsY ôws¡¢ø˘ ôVAyéT‡‘√ düìïVæ≤‘·+>± ñqï dü+e‘·‡sê\˝À
n‘·ì eTT+<äT≈£î düe÷<ÛëHê\ ø√düeTì e∫Ãq düeTdü´\˝À ¬s+&ç+{Ïì
n‘·ì <äèwæºøÏ ‘Ó∫Ã+~ H˚H˚. n+<äT˝À ˇø£{Ï $TdüºsY Vü‰<äØ¢ u§≥qy˚\T
e´eVü‰s¡+. ¬s+&Ée~ ø£\ï˝Ÿ yêsYãs¡ºHé |æ∫à >∑T]+∫q~. ndü\sTTq
|ü]o\≈£îìøÏ á ¬s+&Ée πødüT eT+∫ ø±s¡´s¡+>∑+>± ø£q|ü&ç ñ+≥T+~.
ø±˙, yÓTT<ä{Ï e´eVü‰s¡+ Äs¡+uÛ+Ñ qT+∫ #ê˝≤ Hê≥ø°jT· +>± kÕ>∑T‘·T+~.
<ëìï ]ø±s¡T¶≈£î møÏÿ+#·&É+ m≈£îÿe nedüs¡eTì|æ+∫+~. Hê $TÁ‘·T&ÉT
$wüj·÷\qT ≈£L|”˝≤π> |ü<äΔ‹˝À Çø£ÿ&É ‘·≈£îÿe>±H˚ ø£wüº|ü&ç ñ+{≤&ÉT.
nsTTHêdüπs, n<äT“¤‘·eTsTTq |òü*‘ê\qT kÕ~Û+#ê&ÉT. Ä e´eVü‰s¡+
>∑T]+∫, |üÁ‹ø£\˝À #ê˝≤kÕs¡T¢ sêXÊs¡ì Hê qeTàø£+. nsTTHêdüπs, n{≤¢
|üÁ‹ø£\˝À ˇø£ ns¡ø±\+˝À e´eVü‰sêqï+‘· ≈£î~+∫ô|{Ϻq|ü⁄&ÉT dü+>∑‹
n+‘· düTŒ¤≥+>± ãj·T{ÏøÏ ‘Ó*j·T<äT. yêdüÔyê\qT eTq ø£fi¯¢eTT+<äT
es¡Tdü>± |üs¡T#·T≈£îH˚≥Tº #˚ùdÔ, s¡Vü≤dü´+ HÓeTà~>± $&çb˛‘·T+~. ˇø=ÿø£ÿ
dü+>∑‹‘√ eTq+ ndü\T dü‘·´+y˚|ü⁄ møÏÿ ø£<äT\T‘êeTT. Ä dü+<äs¡“¤+˝À
|ü]dæú‘·T\T qqTï u≤>± Á|üuÛ≤$‘·T&çì #˚XÊsTT. ø±˙ ¬s+&ÉT dü+e‘·‡sê\
ø±\+˝À Á|üuÛ≤e+ ‘·>∑TZ‘·Tqï≥Tº ñqï~.
Ç+»ìj·TsY u§≥qy˚\T 79
n~ 89 dü+e‘·‡s¡+ y˚dü$ ø±\+. Hê ô|[¢ »]– #ê˝≤ø±\+
ø±H˚˝Ò<äT. Ç|ü⁄Œ&ÉT H˚qT $e]+#·uÀj˚T dü+|òüT≥q\T n|ü⁄Œ&˚ »]>±sTT.
H˚qT dæ$˝Ÿ ÁbÕø°ºdt˝ÀøÏ eT∞¢ ~>±qT. ôVAyéT‡‘√ bÕ≥T uÒø£sY Ád”º{Ÿ˝À
ñ+&É&É+ ˝Ò<äT. ø±˙, ‘·sT¡ #·T>± nø£ÿ&çøÏ yÓfió¯ ‘·÷ ñ+&˚yê&çì. n|ü⁄Œ&É|⁄ü Œ&ÉT
n‘·ì ‘·q |ü<‘Δä T· \T e÷s¡TÃ≈£îì e÷ sTT+{ÏøÏ sêyê\ì ≈£L&Ü #Óù|Œyê&çì.
Hê ÁbÕø°ºdt Áø£eT+>± ô|]–+~. H˚qT ñ+&˚~ bÕ&ç+>∑ºHé ùdºwüHé≈£î #ê˝≤
<ä>∑Zs¡˝À >∑qTø£ nø£ÿ&ç n~Ûø±s¡T\˝À qT+∫ ø=+‘·eT+~ ∫øÏ‘·‡ ø√dü+
Hê <ä>∑Zs¡≈£î e#˚Ãyêfi¯ó¢. n+<äT˝À ˇø±j·Tq≈£î #ê˝≤ø±\+>± ‘·>∑Zì H=|æŒ
düeTdü´ ñ+&˚~. <ëìï H˚qT ‘·–Z+#êqT. Çø£ Äj·Tq Hê X¯øÏÔj·TT≈£îÔ\qT
>∑T]+∫ Á|ü#ês¡+ #˚dü÷Ô, ‘·q Á|üuÛ≤yêìøÏ n+<˚ Á|ü‹ s√>∑u≤~Û‘·T&çì Hê
e<ä›≈£î |ü+|ü⁄‘·T+&˚yê&ÉT.
ˇø£Hê{Ï ñ<äj·T+ @&ÉT >∑+≥\T ø±ø£eTT+<˚, yÓTsTT&é e∫à ‘·\T|ü⁄
‘·{Ϻ qqTï ìÁ<ä˝Ò|æ+~. bÕ&ç+>∑ºHé qT+∫ Ç<ä›s¡T eTqTwüß\T e#êÃs¡ì,
Hê ø£Hédü*º+>¥ s¡÷yéT˝À m<äTs¡T#·÷düTÔHêïs¡ì #Ó|æŒ+~. H˚qT ‘·«s¡‘·«s¡>±
<äTdüTÔ\T y˚düT≈£îHêïqT. ¬s’˝Ò«qT+∫ e#˚à πødüT\T m|ü⁄Œ&É÷ n+‘· ∫qï$
ø±eì ‘Ó\TdüT>∑qTø£, y˚>∑+>± øÏ+<ä≈£î yÓfi≤¢qT. yÓT≥T¢ ~>∑T‘·T+&É>±, Hê
bÕ‘· $TÁ‘·T&ÉsTTq >±sY¶, >∑~˝ÀqT+∫ ãj·T≥≈£î e#êÃ&ÉT. ‘·\T|ü⁄qT
>∑{Ϻ>± eT÷XÊ&ÉT.
ªªyê&çì ‘Ó#êÃqT. u≤>±H˚ ñHêï&ÉTμμ #˚‹ u§≥qy˚*ì uÛÑT»+
MT<äT>± yÓqTø£≈£î #·÷|ü⁄‘·÷, >∑Tdü>∑Tdü>± #ÓbÕŒ&ÉT.
ªªdü+>∑‘˚$T{Ï?μμ H˚qT n&ç>±qT. n‘·ì yê\ø£+ #·÷ùdÔ, Hê >∑~˝À
ã+~Û+|üã&çq J$ #ê˝≤ ∫Á‘·eTsTTq<äì ‘√∫+~.
ªªˇø£ ø=‘·Ô ù|ôw+{Ÿ. n+<äTπø H˚H˚ dü«j·T+>± yÓ+≥ô|≥Tº≈£î e#êÃqT.
˝Ò≈£î+fÒ mø£ÿ&çø√ C≤]b˛‘ê&ÉT. Ç|ü⁄&É‘·qT uÛÑÁ<ä+>± ñHêï&ÉT. &Üø£ºsY>±s¡÷,
Çø£ H˚qT yÓfi≤¢*. Hê≈£L &É÷´{°\THêïsTT. MT˝≤π>μμ >∑Tdü>T∑ dü>± #ÓbÕŒ&É‘q· T.
 145

11
<ä u…]˝Ÿ ø=s=HÓ{Ÿ
øÏ{Ïø°˝ÀqT+∫ #·÷dü÷Ô ì\ã&ɶ H˚qT ˇø£ÿkÕ] ôVAyéT‡ì |æ*#êqT.
ªªˇø£ |æ∫ÃeTìwæ edüTÔHêï&ÉT. n‘·&çì Ç+{Ïyêfi¯ó¢ ˇ+≥]>± m{≤¢ |ü+|æ+
#ês¡ì nqTe÷q+>± ñ+~μμ nHêïqT.
Hê $TÁ‘·T&ÉT ≈£îØÃ˝ÀqT+∫ ã<äΔø£+>± ˝Ò#ê&ÉT. #˚‘·T\qT Á&Édæ+>¥
>öHé CÒãT˝À¢ ô|≥Tº≈£îì Hê uÛÑT»+ MT<äT>± #·÷#ê&ÉT. |òæÁãe] e÷dü+˝À
yÓ\T>∑T ì+&çq ñ<äj·T+ n~. eTTqT|ü{Ï s√E ≈£î]dæq eT+#·T, H˚\MT<ä
Ç+ø± |üs¡T#·T≈£îì, m+&É˝À yÓTs¡TdüTÔqï~. M~Û eT<Ûä´˝À eT+#·T q*–
q\¢>± e÷]+~. |üø£ÿ\˝À e÷Á‘·+ Ç+ø± n~ ≈£î|üŒ\T>± $T–˝Ò ñ+~.
‘Ó\¢>± ø£ì|ædüTÔqï~. ù|yéyÓT+{Ÿì ^øÏ X¯óÁuÛÑ+ #˚dæq≥TºHêïs¡T. ø±˙, nø£ÿ&É
Ç+ø± C≤]|ü&˚ Á|üe÷<ä+ ñ+&ÉH˚ ñ+~. ø£qTø£ m≈£îÿeeT+~ ‹s¡>∑&É+
˝Ò<äT. yÓTÁ{ÀbÕ*≥Hé ùdºwüHé qT+∫ ndü\T mes¡÷ sêe&É+˝Ò<äT. |æ∫Ã>±
e´eVü≤]düTÔqï Ä ˇø£ÿ ô|<ä›eTìwæ e÷Á‘·+ Hê <äèwæºì Äø£]¸+#ê&ÉT.
Ä eTìwæøÏ ej·TdüT j·÷uÛsÑ TT ñ+≥T+~. bı&ÉT>±Z ã\+>± ñHêï&ÉT.
eTTK+ ≈£L&Ü u≤>± ô|<ä›~. yÓTT‘·Ô+MT<ä n‘·qT <ëw”ºø£+>± ñHêï&ÉT.
n‘·qT y˚düT≈£îqï <äTdüTÔ\T e÷eT÷\T>± ñHêï yÓ\>∑\$. q\¢ì ø√≥T,
yÓT]ùd Vü≤´{Ÿ, ÁuÖHé s¡+>∑T ã÷≥T, |üsY¢`Áπ> s¡+>∑T |ü+{≤¢eTT y˚düT≈£îHêï&ÉT.
 End of Preview.
Rest of the book can be read @
http://kinige.com/book/The+Adventures+Of+Sherlock+
Holmes

***