GSM Sistemleri PDF

GSM Sistemleri
Doç.Dr. Erkan AFACAN
Gazi Üniversitesi
Mühendislik Fakültesi
Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
Maltepe, Ankara
4 Kasım 2013
Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 1 / 95
Ana Hatlar
1 Antenler
2 GSM Sistemi
Temel Kavramlar
GSM Sisteminin Gelişimi
GSM Şebekelerinin Özellikleri
GSM Sistem Mimarisi
GPRS Sistem Mimarisi
UMTS Sistem Mimarisi

Anten
Bir anten radyo dalgalarını göndermek ya da almak için kullanılan bir

araçtır.
Anten Türleri

Işıma Örüntüsü
Antenin ışıma özelliklerinin uzay koordinatlarına bağlı olarak grafiksel

gösterimidir.
Işıma örüntüsü güç veya alan şiddeti cinsinden çizdirilebilir.
İzotropik Anten
İzotropik anten, bütün yönlerde eşit ışıma yapan varsayımsal bir

antendir.

Omnidireksiyonel Anten
Omnidireksiyonel anten azimut (yer) düzleminde yönsüz, yükselme

düzleminde yönlüdür.
Alan Bölgeleri
Reaktif yakın alan r

D3
R < 0.62
λ
R: Antenle ölçüm noktası arasındaki mesafe (metre)

λ: Dalgaboyu (metre)
D: Antenin en büyük fiziksel boyutu (metre)

Alan Bölgeleri
Fresnel Bölgesi r
D3 2D 2
0.62 ≤R<
λ λ
Alan Bölgeleri
Uzak Alan (Fraunhofer) Bölgesi
2D 2
R>
λ
Uzak alanda açısal alan dağılımı mesafeden bağımsızdır.

Güvenlik Mesafesi
Güvenlik mesafesi √
30 · P · 10G /10
d=
E
P: Cihaz çıkış gücü (Watt)

G : Anten kazancı (dBi)
E : Tek bir cihaz için elektrik alan limit değeri (Volt/metre)
d: Güvenlik mesafesi (metre)
Düzlemde Açı (Radyan)
1 rad
Toplam düzlemsel açı 2π’dir (360◦ ).

Katı Açı (Steradyan)
r Alan = r 2
1 steradyan
Toplam katı açı 4π’dir (720◦ ).
Işıma Şiddeti
Işıma şiddeti, verilen bir yön için birim katı açı başına antenin ışıdığı
güçtür.
Işıma şiddeti bir uzak alan parametresidir.
Bu nedenle ölçümlerin uzak alanda yapılması gerekir.
Yakın alanda yapılan ölçümler kendi başına anlamsızdır.
Bu ölçümlerin yakın alan–uzak alan dönüşümü ile uzak alan
değerlerine dönüştürülmesi gerekir.

Işıma Şiddeti
Işıma şiddeti
Ana kulak
Yan kulak
Yan kulak Arka kulak
θ
π 0 π
Yönelticilik (Direktivite)
Birim katı açıdan ışınan güç

D=
Birim katı açıdan ışınan ortalama güç
Yönelticilik, D, birimsizdir.

Kazanç
Birim katı açıdan ışınan güç

G = 4π
Giriş gücü
G = Anten verimi × Yönelticilik
G = ηe D
Anten Hüzmesi
Bir antenin ışıma örüntüsündeki ana kulaktır.

Yarı Güç Hüzme Genişliği
Işıma şiddetinin maksimum değerinin yarısına düştüğü yönler

arasındaki açı.
Yarı Güç Hüzme Genişliği
Işıma şiddeti
0.5
θ
π π
Yarı güç hüzme genişliği

Bant Genişliği
Anten performansının bazı karakteristiklere göre belirli bir standarda

uyduğu frekans aralığı.
Uzak Alan (Örnek)
Boyutları 130 cm × 26 cm olan ve f = 900 MHz’te çalışan bir GSM

baz istasyonu anteni için uzak alan bölgesinin sınırını hesaplayınız.
Dalga boyu
c 3 × 108 300 1
λ= = = = ≈ 0.33 metre
f 900 × 106 900 3
Uzak alan sınırı

2D 2 2(1.3)2
R= = = 10.14 metre
λ 0.33
Bu ifade baz istasyonu anteninin çıkış gücünden bağımsızdır.

Güvenlik Mesafesi (Örnek)
Bir baz istasyonu anteni için cihaz çıkış gücü 40 Watt, anten kazancı
15.5 dBi, çalışma frekansı 900 MHz olarak verilmektedir. Bu anten
için güvenlik mesafesini hesaplayınız.
Yönetmeliğe göre 900 MHz’de tek bir cihaz için elektrik alan limit
değeri E = 10.23 Volt/m’dir.
Güvenlik mesafesi
√ √
30 · P · 10G /10 30 · 40 · 1015.5/10
d= = = 20.17 metre
E 10.23
GSM Sistemi
GSM: Global System for Mobile Communications

(Mobil İletişim için Küresel Sistem)
1982 yılında GSM çalışma grubu kurulmuştur.
1991 yılında ilk GSM sistemi Avrupa’da kullanıma hazır hale gelmiştir.
1994 yılı Şubat ayında Türkiye’nin ilk GSM şebekesi Turkcell hizmete
başlamıştır.

Erlang
Ses devrelerinde standart kapasite ölçüsü olarak Erlang kullanılır.

Erlang bir saat içerisindeki toplam ses trafiğinin bir ölçüsüdür.
1 Erlang telefonda bir saat konuşan bir kullanıcıya eşdeğerdir.
Örnek (Erlang)
Bir saatlik sürede 45 çağrı olsun ve her görüşme 3 dakika sürsün.

Bu durumda toplam 45 × 3 = 135 dakikalık görüşme yapılmıştır.
Bu
135
= 2.25 Erlang
60
yapar.

GSM Sisteminin UMTS Sistemine Evrilmesi
2G 2.5G 3G
UMTS
GSM GPRS
WCDMA
EDGE
Anahtarlama Yöntemleri
Devre anahtarlamada kullanıcıya bir hat tahsis edilir

Görüşme süresi boyunca bu hat açık kalır.
Paket anahtarlamada ses ve veri paketlere ayrılır.
Her bir paket farklı yollardan ve farklı zamanlarda hedefe gönderilir.

Verinin Paketlere Ayrılması
Veri
H paket4 H paket3 H paket2 H paket1
Paket Anahtarlamalı Şebeke
Kaynak + H pa
ket
4
H paket1
+ + +
H
pak
e
t3
H paket2
+ + + Hedef

Devre Anahtarlamalı Şebeke
Kaynak + H pa
ket
4
H paket3
+ + +
H
pak
et2
H paket1
+ + + Hedef
2G Sistemi: GSM
Devre anahtarlama
Ses ve düşük hızlı veri (14.4 kbps)
GSM sistemi sesli çağrılar için tasarlanmış ve optimize edilmiştir.

2.5G: GPRS ve EDGE
Paket anahtarlama
Ses ve orta hızlı veri
GPRS: 115 kbps veri hızı
EDGE: 284 kbps veri hızı
EDGE bir 3G çözümü olarak görülmektedir.
3G: UMTS
Devre ve paket anahtarlama

Ses ve yüksek hızlı veri
Dururken: 2 Mbps veri hızı
Hareket halinde: 384 kbps veri hızı

Tablo: GSM şebekelerinin özellikleri

Sistem GSM 900 DCS 1800 PCS 1900
Uplink (MHz) 890 – 915 1710 – 1785 1850 – 1910
Downlink (MHZ) 935 – 960 1805 – 1880 1930 – 1990
Dalgaboyu ≈ 33 cm ≈ 17 cm ≈ 16 cm
Bant genişliği 25 MHz 75 MHz 60 MHz
Kanal aralığı 200 kHz 200 kHz 200 kHz
Kanal sayısı 124 374 299
Uplink: Cep telefonundan baz istasyonuna doğru

Downlink: Baz istasyonundan cep telefonuna doğru
DCS 1800: Digital Communication System 1800

PCS 1900: Personal Communication System 1900

Kanal Sayısının Hesaplanması
GSM 900 şebekesi için kanal sayısı

Bant genişliği 25 MHz
Kanal sayısı = = = 125
Kanal aralığı 200 kHz
ile verilir.
Bir kanal güvenlik bandı olarak kullanılır.
Dolayısıyla kanal sayısı 125-1=124 olarak bulunur.
Kanal Sayısının Hesaplanması
DCS 1800 şebekesi için kanal sayısı

Bant genişliği 75 MHz
Kanal sayısı = = = 375
Kanal aralığı 200 kHz
ile verilir.
Bir kanal güvenlik bandı olarak kullanılır.
Dolayısıyla kanal sayısı 375-1=374 olarak bulunur.

3G GSM Şebekelerinin Özellikleri
Tablo: 3G GSM şebekesinin özellikleri

UMTS TDD UMTS FDD
Uplink (MHz) 1900 – 1920 1920 – 1980
Downlink (MHz) 2010 – 2025 2110 – 2170
Frekans Bölmeli Çoklu Erişim (FDMA)
FDMA yönteminde frekans bandı farklı kanallara ayrılır.

Sistemde her kullanıcıya bir frekans kanalı tahsis edilir.

Frekans Bölmeli Çoklu Erişim (FDMA)
frekans
8. kanal
7. kanal
6. kanal
5. kanal
4. kanal
3. kanal
2. kanal
1. kanal
zaman
Zaman Bölmeli Çoklu Erişim (TDMA)
TDMA yönteminde frekans kanalı zaman dilimlerine ayrılır.

Bir kullanıcıya bir zaman dilimi tahsis edilir ve bu periyodik olarak
tekrarlanır.
GSM sisteminde hem FDMA ve hem de TDMA kullanılır.

Zaman Bölmeli Çoklu Erişim (TDMA)
frekans
1. kn 2. kn 3. kn 4. kn 5. kn 6. kn 7. kn 8. kn
zaman
Kapsama Alanı (Hücre)
Kapsama alanı farklı hücrelere (cell) ayrılır.

Her bir hücrede farklı bir frekans (frekans kanalı) kullanılır.
Bir hücrede kullanılan frekans TDMA yöntemi ile zaman dilimlerine
ayrılır.

Hücresel Frekansın Yeniden Kullanımı
B G C
G C A
A F D
F D E
E B
G C
F D
Kod Bölmeli Çoklu Erişim (CDMA)
GSM sisteminde bir hücrede belli bir zamanda sadece bir kullanıcı
iletimde bulunur.
Diğer kullanıcılar suskun halde sıra beklerler.
CDMA yönteminde bütün kullanıcılar aynı anda aynı frekansı
kullanırlar.
Her kullanıcıya farklı bir kod tahsis edilir.
Kodlar sayesinde kullanıcılar alıcıda birbirinden ayırt edilir.

GSM’de bütün kullanıcılar sessizdir.

Her kullanıcı belli bir süre konuşur.
İki kullanıcı aynı anda konuşmaz.
CDMA yönteminde bütün kullanıcılar aynı anda konuşur.
Her kullanıcı ayrı bir dil (kod) konuşur.
CDMA yönteminde yüksek veri hızları için mobil cihaz baz

istasyonuna yakın olmalıdır.

Sektörler
Tek hücreli bir baz istasyonu için ışıma örüntüsü omnidireksiyoneldir.

3 sektörlü bir baz istasyonu için her anten 120◦ ’lik bir bölgeyi
aydınlatır.
Omnidireksiyonel Antenle Tek Bir Sektörün Kapsanması

Yönlü Antenlerle Üç Sektörün Kapsanması
Devir Teslim
TDMA/FDMA yöntemlerinde devir teslim için önce bağlantı kesilir.

Daha sonra yeni bir hücre ile bağlantı kurulur.
Çünkü hücreler farklı frekansta çalışmaktadır.
CDMA yönteminde bütün hücreler aynı frekansta çalışır.
Dolayısıyla aktif bağlantı kesilmeden yeni bir bağlantı kurulabilir.

Zayıflama ve Güç Kontrolü
CDMA yönteminde farklı kullanıcılar aynı anda iletim yapar.

Kullanıcıların yayılma karakteristikleri birbirinden farklıdır.
Uzaktaki bir kullanıcı baz istasyonuna yakın bir kullanıcı tarafından
engellenebilir.
Buna yakın-uzak problemi denir
Zayıflama ve Güç Kontrolü
Yakın-uzak probleminin üstesinden gelmek için güç kontrol

mekanizması gereklidir.
Güç kontrolü alıcıya gelen sinyallerin hemen hemen eşit güçte olmasını
sağlar.
WCDMA sisteminde saniyede 1500 kez güç kontrolü yapılır.

GSM Sistem Mimarisi
BSS NSS
PSTN
MS BTS BSC TRAU MSC/VLR GMSC
HLR AuC EIR
Mobil İstasyon = Cep Telefonu (MS: Mobile Station)
Mobil istasyon, mobil cihaz ve SIM karttan oluşur.

SIM kart, IMSI numarası ve gizli bir şifreleme anahtarı olan Ki kodunu
içerir.
IMSI numarası şebekede aboneyi tanımlamak üzere kullanılır.
Mobil cihaz IMEI numarası ile tanımlanır.
Her mobil cihazın IMEI numarası kendine özgüdür.
İkiden fazla cihaz aynı IMEI numarasına sahipse bunlardan birisi
klonlanmıştır.

Mobil İstasyon = Cep Telefonu (MS: Mobile Station)
IMSI ve IMEI numaraları birbirinden bağımsızdır.

Ancak bazı operatörler mobil cihazları kilitleyebilmektedir.
IMEI numarası ve IMSI numarası 15 rakamlıdır.
Baz İstasyonu Altsistemi (BSS: Base Station Subsystem)
BSS, baz alıcı verici istasyonunu (BTS), baz istasyonu

kontrolörünü (BSC), iletim kodlama ve hız uyarlama birimini (TRAU)
içerir.

Baz Alıcı Verici İstasyonu (BTS: Base Transceiver Station)
BTS’deki radyo alıcı vericileri hücreyi tanımlar ve mobil istasyon ile

radyo bağlantısını yönetir.
Her bir alıcı verici aynı anda 7 kullanıcıya hizmet verebilir.
Kanallardan birisi de kontrol amaçlı kullanılır.
7’den fazla kullanıcı şebekeye bağlanmak isterse meşgul tonu alır.
Baz Alıcı Verici İstasyonu (BTS: Base Transceiver Station)
Bir hücredeki eşzamanlı kullanıcı sayısını artırmak için alıcı verici

sayısını veya frekans sayısını artırmak gerekir.
Bir mobil cihaz bir hücreden başka bir hücreye geçtiğinde BTS
değişebilir.
GSM sisteminde bir mobil cihaz belli bir anda sadece bir BTS’ye
bağlıdır.
BTS radyo bağlantısının şifrelenmesinden de sorumludur.

Baz İstasyonu Kontrolörü (BSC: Base Station Controller)
BSC bir veya daha fazla BTS için radyo kaynaklarını yönetir.
Radyo kanalının kurulumu, frekans atlama, devir teslim işlemlerini
yönetir.
Devir teslim sırasında BSC değişebilir.
İletim Kodlama ve Hız Uyarlama Birimi

(TRAU: Transcoding and Rate Adoption Unit)
Ses verisi 16 kbps’lik bir hızla TRAU ünitesine aktarılır.

TRAU ünitesi bunu 64 kbps hızına çıkarır.

Şebeke Anahtarlama Altsistemi
(NSS: Network Switching Subsystem)
NSS, GSM sisteminin devre anahtarlamalı kısmını oluşturur.

Temel birimler: Mobil Anahtarlama Merkezi (MSC), Kalıcı Konum
Kütüğü (HLR), Ziyaretçi Konum Kütüğü (VLR)
Dolaşımdaki aboneler için HLR dahili şebekededir.
Dolaşımdaki aboneler için veri değiş tokuşu uluslarası sınırlardan
geçmek zorunda kalabilir.
MSC ve VLR genellikle birliktedir ve ziyaret edilen şebekede yer alır.
Mobil Anahtarlama Merkezi

(MSC: Mobile Switching Centre)
MSC anahtarlama düğümü olarak çalışır.

Mobil abone için gerekli fonksiyonları sağlar.
Mobil cihaz açıldığında ve şebekeye bağlanmak istediğinde, bu istek
MSC tarafından gerçekleştirilir.
Kayıt, yetkilendirme, mobil cihaz için konum güncellemesi, çağrı
yönlendirme işlemleri
Mobil şebekeden sabit şebekeye bağlantı sağlayan bir MSC geçit MSC
(GMSC) olarak adlandırılır.

Kalıcı Konum Kütüğü (HLR: Home Location Register)
Mobil abone hakkında yönetim bilgilerinin saklandığı büyük bir

veritabanıdır.
IMSI, servis bilgisi, servis kısıtlamaları, ek hizmetler saklanır.
HLR mobil kullanıcıların konumunu bilir.
Ziyaretçi Konum Kütüğü (VLR: Visitor Location Register)
VLR yakın çevresindeki abonelerle ilgili geçici bilgileri saklar.

Cihaz Kimlik Kütüğü (EIR: Equipment Identity Register)
Şebekede yer alan geçerli mobil cihazların bir listesidir.

Bir mobil cihazın çalındığı bildirilmişse veya cihazın türü uygun değilse
çalışmasına izin verilmez.
Yetkilendirme Merkezi (AuC: Authentication Centre)
Kullanıcıların SIM kartlarındaki gizli anahtarın (Ki kodu) kopyasını

içeren bir veritabanıdır.
Radyo bağlantısı üzerinden yetkilendirme ve şifreleme için kullanılır.

Hareketlilik Yönetimi
Çağrı göndermesi ve alması için mobil cihazın yeri şebeke tarafından

bilinmelidir.
Her hücre kendi yayın kanalından kendi global kimliğini yayınlar.
Bu global kimlik biriciktir.
Mobil cihaz bu kimliği konumlandırma amacıyla kullanır.
Şebeke tüm aktif mobil cihazların konum kayıtlarını dinamik olarak

tutar.
Söz konusu olan coğrafi konum değil, mobil cihazın mevcut hücredeki
konumudur.
Mobil cihaz ülke içinde veya yurtdışında hareket halinde olabilir
(Dolaşım: roaming).
Ülkemizde yurtiçi dolaşım hakim operatör tarafından
engellenmektedir.

Mobil cihaz hareket halindeyken baz istasyonundan mobil cihaza gelen

sinyal ve mobil cihazdan baz istasyonuna gelen sinyal dalgalanır.
Mobil cihaz ve baz istasyonu sinyal şiddetini izler.
Mobil cihaz ölçtüğü sinyal şiddetini periyodik olarak şebekeye bildirir.
Mobil cihaz yakın çevredeki hücrelerin şiddetini de izler.

Bir baz istasyonundan gelen sinyal çok zayıflarsa, mobil cihaz bir
başka hücredeki baz istasyonuna devredilir (Devir teslim).
Devir teslim sırasında görüşmenin kesilmemesi şebeke tarafından
garanti edilmelidir.

GSM Hava Arayüzü
20 MHz
Mobil İstasyon İletimdedir Baz İstasyonu İletimdedir

Uplink Downlink
890 915 935 960
MHz MHz MHz MHz
Mobil cihaz düşük frekansta iletim yapar.

Düşük frekanslarda elektromanyetik dalganın zayıflaması daha azdır.
Baz istasyonu yüksek güç üretebildiği için dalga zayıflaması önem
taşımaz.
GPRS Sistemi
GSM sistemlerinde abone sayıları yüksek rakamlara ulaşmıştır.

Aboneler ses dışında katma değerli hizmetler talep etmeye başlamıştır.
Ancak bu hizmetler devre anahtarlamalı yapısı nedeniyle GSM
altyapısı tarafından desteklenmemektedir.

GPRS Sistemi
GPRS bir veri hizmetidir ve trafik şebekede paketler halinde gönderilir.

IPv4 veya IPv6 paketleri kullanılır.
GPRS sistemi 3G’ye doğru evrimsel bir adımdır ve genellikle 2.5G
olarak adlandırılır.
GPRS Sistemi
GPRS sisteminde sürekli bağlantı söz konusudur.

İlk bağlantıdan sonraki bağlantılar hemen hemen anında gerçekleşir.
GSM sisteminde veya sabit telefonda ise her yeni bağlantıda önemli
oranda gecikme söz konusudur.

GPRS Sistemi
GPRS sistemi var olan GSM şebekesi üzerine paket anahtarlamalı

şebeke hizmetlerinin eklenmesi ile çalışır.
Kullanıcı ses için GSM şebekesini kullanmaya devam eder.
Veri transferi gerektiğinde GPRS üzerinden iletim yapılır.
Böylece, mevcut baz istasyonu altyapısı tekrar kullanılabilir.
GPRS Sistemi
SGSN abonenin yetkilendirilmesinden ve mobil cihaza giden gelen

verinin şifrelenmesinden ve şifresinin çözülmesinden sorumludur.
GSM sisteminde şifreleme/şifre çözme mobil cihaz ile baz istasyonu
arasındadır.
Standart bir SIM kartı olan bir mobil cihaz GPRS şebekesine bağlanıp
operatörün izin verdiği hizmetlerden faydalanabilir.

GPRS Sistem Mimarisi
BSS NSS
PSTN
MS BTS BSC MSC/VLR GMSC
HLR AuC EIR
Anahtar
İnternet
SGSN GGSN
CG LIG DNS
GPRS IP Omurgası
GPRS Şebeke Elemanları
GPRS şebekesi büyük ölçüde var olan GSM altyapısını kullanır.

HLR, AuC, ve EIR birimlerinde yazılım güncellemesi gerekebilir.
GPRS omurga şebekesindeki farklı cihazlar birbirine Ethernet anahtarı
ile bağlanır.
GPRS sisteminin var olan GSM sistemi üzerinde çalışabilmesi için
ekstra şebeke elemanları gereklidir.

GPRS Hizmet Destek Düğümü
(SGSN: Serving GPRS Support Node)
SGSN kendi baz istasyonu altsisteminde (BSS) yer alan mobil

cihazlara hizmet verir.
Yetkilendirme ve hareketlilik yönetimi sağlar.
MSC/VLR’nin devre anahtarlı şebeke için yaptığını SGSN paket
anahtarlı şebeke için yapar.
Bir mobil cihaz paket anahtarlı olarak bağlandığında, SGSN mobil
cihazın hücre içindeki konumunu takip eder.

SGSN, GGSN’ye ve diğer SGSN’lere IP şebekesi üzerinden bağlanır.

Bir mobil cihaz oturum yönetimi bağlantısı kapsamında açıldığında
SGSN ve ilgili GGSN ile bağlantı kurulur.
Böylece mobil cihaz bir dış şebeke ile veri alışverişi yapabilir.

SGSN’de dinamik bir veritabanı bulunur.

Bu veritabanında güncel mobil cihazlar hakkında bilgi depolanır.
Bu veritabanında cihazın konumu, güvenlik bilgisi, ücretlendirme
bilgisi, güncel bağlantılar, servis kalitesi gibi bilgiler bulunur.
Geçit GPRS Destek Düğümü

(GGSN: Gateway GPRS Support Node)
GGSN mobil cihazla harici paket anahtarlamalı şebeke arasında bir

arayüzdür.
Mobil cihaz için harici bir şebekeden paketler geldiğinde bu paketleri
GGSN alır ve mobil cihaza yönlendirilmek üzere doğru SGSN’ye
aktarır.
GGSN’nin sadece mobil cihaza hizmet veren SGSN’nin adresini
bilmesi yeterlidir.

Ücretlendirme Geçidi (CG: Charging Gateway)
Operatörün faturalandırma sistemine bağlantı sağlar.
Yasal Erişim Geçidi (LIG: Lawful Interception Gateway)
GPRS omurgası üzerinden geçen trafiğin bir kopyasının yasal

denetleyici kuruma aktarılmasını sağlar.

Alan Adı Sistemi (DNS: Domain Name System)
Erişim noktası isminin IP adresine çevrilmesini sağlar.
UMTS Sistem Mimarisi
BSS Devre Çekirdeği
PSTN
MS BTS BSC 3G MSC/VLR GMSC
HLR AuC EIR

RAN
IP İnternet
Omurgası
SGSN GGSN
UE WBTS RNC Paket Çekirdeği

UMTS Sistemi
UMTS sistemindeki esaslı değişim radyo erişim şebekesindedir (RAN:

Radio Access Network).
Hava arayüzü için WCDMA kullanılır ve iletim için asenkron transfer
modu (ATM) kullanılır.
Aynı şebeke üzerinde ses, video ve veri taşımak için bu değişiklikler
yapılmıştır.
Çekirdek şebeke hemen hemen değişmeden kalır, sadece yazılım
güncellemeleri yapılır.
Radyo şebekesi kontrolörü (RNC), 3G SGSN’ye veriyi IP kullanarak
aktarır.
WCDMA Baz İstasyonu (WBTS: WCDMA Base Station)
Bir WBTS her biri iki taşıyıcılı 6 sektörü destekleyebilir.

WBTS hava arayüzü ile iletim şebekesi arasındaki sonlanma
noktasıdır.
WBTS’nin hem WCDMA’yı ve hem de ATM’yi desteklemesi gerekir.
WBTS, WCDMA hava arayüzünü desteklemek için gerekli sinyal
işleme fonksiyonlarını sağlamalıdır.
Bu husus karmaşıklığın ortaya çıktığı yerdir.

Radyo Şebekesi Kontrolörü
(RNC: Radio Network Controller)
RNC yeni erişim şebekesinin kalbidir.

Bütün şebeke operasyon kararları burada alınır.
RNC merkezinde yüksek hızlı paket anahtarı bulunur.
Böylece makul bir trafik miktarı desteklenir.
Radyo Şebekesi Kontrolörü

(RNC: Radio Network Controller)
RNC kendisine bağlı tüm WBTS’lerden sorumludur.

Paket ve devre çekirdek şebekelere, MSC’ye ve SGSN’ye bağlantı
sağlar.
Diğer RNC’lere de bağlanabilir (UMTS sisteminin yeni bir özelliği).
Kararların çoğu yazılım tabanlıdır, dolayısıyla yüksek işlem kapasitesi
gereklidir.

3G Mobil Anahtarlama Merkezi
(3G MSC: 3G Mobile Switching Centre)
3G MSC tarafından oynanan rol GSM’de olduğu gibidir.

Sesin farklı protokoller arasındaki dönüşümünü gerçekleştirir.
3G ve Ötesi
1G
2G (GSM ve FDMA/TDMA)
2.5G (GPRS)
3G (UMTS; CDMA)
3.5G (HSPDA; HSPDA+)
Hemen hemen 4G (LTE; OFDMA)
4G (LTE Advanced)

Referanslar
[1] C. A. Balanis, Antenna Theory: Analysis and Design, John Wiley &
Sons, 1982.
[2] J. Bannister, P. Mather, S. Coope, Convergence Technologies for
3G Networks, John Wiley & Sons, 2004.

GSM Sistemleri PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

GSM Sistemleri PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

GSM Sistemleri

Doç.Dr. Erkan AFACAN

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 1 / 95

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 2 / 95

Bir anten radyo dalgalarını göndermek ya da almak için kullanılan bir

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 3 / 95

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 4 / 95

Antenin ışıma özelliklerinin uzay koordinatlarına bağlı olarak grafiksel

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 5 / 95

İzotropik anten, bütün yönlerde eşit ışıma yapan varsayımsal bir

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 6 / 95

Omnidireksiyonel anten azimut (yer) düzleminde yönsüz, yükselme

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 7 / 95

Reaktif yakın alan r

R: Antenle ölçüm noktası arasındaki mesafe (metre)

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 8 / 95

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 9 / 95

Uzak Alan (Fraunhofer) Bölgesi

Uzak alanda açısal alan dağılımı mesafeden bağımsızdır.

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 10 / 95

P: Cihaz çıkış gücü (Watt)

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 11 / 95

Düzlemde Açı (Radyan)

Toplam düzlemsel açı 2π’dir (360◦ ).

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 12 / 95

Toplam katı açı 4π’dir (720◦ ).

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 13 / 95

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 14 / 95

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 15 / 95

Birim katı açıdan ışınan güç

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 16 / 95

Birim katı açıdan ışınan güç

G = Anten verimi × Yönelticilik

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 17 / 95

Bir antenin ışıma örüntüsündeki ana kulaktır.

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 18 / 95

Işıma şiddetinin maksimum değerinin yarısına düştüğü yönler

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 19 / 95

Yarı Güç Hüzme Genişliği

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 20 / 95

Anten performansının bazı karakteristiklere göre belirli bir standarda

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 21 / 95

Uzak Alan (Örnek)

Boyutları 130 cm × 26 cm olan ve f = 900 MHz’te çalışan bir GSM

Uzak alan sınırı

Bu ifade baz istasyonu anteninin çıkış gücünden bağımsızdır.

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 22 / 95

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 23 / 95

GSM: Global System for Mobile Communications

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 24 / 95

Ses devrelerinde standart kapasite ölçüsü olarak Erlang kullanılır.

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 25 / 95

Bir saatlik sürede 45 çağrı olsun ve her görüşme 3 dakika sürsün.

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 26 / 95

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 27 / 95

Devre anahtarlamada kullanıcıya bir hat tahsis edilir

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 28 / 95

H paket4 H paket3 H paket2 H paket1

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 29 / 95

Paket Anahtarlamalı Şebeke

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 30 / 95

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 31 / 95

Erkan AFACAN (Gazi Üniv. Müh. Fak.) GSM Sistemleri 32 / 95