Οδυσσέας Γκιλής. Βρωμόλογα-βωμολογίες-ύβρεις των Αρχαίων Ελλήνων. Θεσσαλονίκη 7-2018

1
Οδυσσέας Γκιλής
Επιμέλεια συλλογής, ταξινόμησης και επεξεργασίας υλικού
ΒΩΜΟΛΟΓΙΑΙ-
ΥΒΡΕΙΣ-
ΑΙΣΧΡΟΛΟΓΑ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ
ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Θεσσαλονίκη 2018
2
3
Περίπου 500 λέξεις-έννοιες και σχετικά αποσπάσματα. Περιγράφουν

και αναφέρονται σε ύβρεις, βλασφημίες, περιγραφές μερών του
σώματος, περιγραφές σεξουαλικών οργάνων και πράξεων.
Έγινε ένας πίνακας περιεχομένων, αλφαβητικά ταξινομημένος, με
τους όρους που υπάρχουν στα σχετικά αποσπάσματα.
Συγγραφείς. Σελ. 20
Γρηγόριος Ναζιανζινός
Δίων Κάσσιος
Επιφάνιος εκκ. συγγραφέας
Ευρυπίδης
Θεοδωρίδας
Ιούλιος Πολυδεύκης
Κλήμης Αλεξανδρινός
Φρύνιχος Αττικός
Contents-Περεχόμενα
Αλφαβητικος πίνακας των περιεχομένων λέξεων-εννοιών =όρων ........................................ 17

Αθυρογλωσσία, ....................................................................................................................... 24
ΑΘΥΡΟΓΛΩΤΤΙΑ........................................................................................................................ 38
Αθυροστομία ........................................................................................................................... 60
4
ΑΘΥΡΟΝ ................................................................................................................................. 109

Α............................................................................................................................................. 112
ΑΒΡΟΒΑΤΗΣ: .......................................................................................................................... 112
ΑΙΣΧΡΟΛΟΓΙΑ ......................................................................................................................... 112
ΑΝΑΣΕΙΣΙΦΑΛΛΟΣ .................................................................................................................. 222
αρχολίπαρος που σημαίνει «αυτός που ποθεί σφοδρά την εξουσία». ............................... 226
Αχρείος .................................................................................................................................. 226
Αιδοιολεικτης ........................................................................................................................ 226
Αιδοιον-ου ............................................................................................................................. 227
Ανδροβατεω Ανδροβατης-ου ................................................................................................ 228
ΑΝΑΙΣΧΥΝΤΙΑ ......................................................................................................................... 229
Αμάρευμα .............................................................................................................................. 231
Ανδρογύναιος ........................................................................................................................ 233
Ανδρομανια-ας ...................................................................................................................... 235
Ανδροπορνος-ου ................................................................................................................... 236
Απεψωλημενος-η-ον ............................................................................................................. 238
Αποπαρθενευω ..................................................................................................................... 240
Αποπερδομαι......................................................................................................................... 241
Αποσκυβαλιζομαι .................................................................................................................. 243
Αποψαω ................................................................................................................................ 244
Απτω Γυναικος μη απτω ........................................................................................................ 245
Αρρενοθηλυς ......................................................................................................................... 245
Αρρενομιξια ........................................................................................................................... 246
Αφροδισιασμος ..................................................................................................................... 247
ἀνασύρτολις: ......................................................................................................................... 249
ἀπόψυγμα: ............................................................................................................................ 249
ἄροτος ................................................................................................................................... 250
Ασελγεία ................................................................................................................................ 250
ἄτρητον.................................................................................................................................. 254
Β ............................................................................................................................................. 255
Βδέλυγμα: σίχαμα ................................................................................................................. 255
ΒΔΕΩ ...................................................................................................................................... 256
βάκηλος, ................................................................................................................................ 257
ευνούχος στην υπηρεσία της θεάς Κυβέλης......................................................................... 257
ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ. Επιλογή από 5.700 αναφορές ........................................................................ 258
Βρωμολόγος .......................................................................................................................... 262
5
Βωμολοχία ............................................................................................................................. 262

Βρωμολογία........................................................................................................................... 263
Βορβορόπη ............................................................................................................................ 264
Βαθυκολπος........................................................................................................................... 266
Βάλανος ................................................................................................................................. 267
βληχώ: ................................................................................................................................... 267
Βυττός .................................................................................................................................... 269
Γ ............................................................................................................................................. 269
ΓΛΩΤΤΟΔΕΨΕΩ ...................................................................................................................... 270
ΓΥΝΑΙΚΟΠΙΠΗΣ ...................................................................................................................... 271
Γαμητιαω ............................................................................................................................... 275
Γαμοκλοπεω .......................................................................................................................... 276
Γλουτος .................................................................................................................................. 277
Γυναικανηρ ............................................................................................................................ 277
Γυναικιζω ............................................................................................................................... 279
Γυναικισμος ........................................................................................................................... 280
γίγαρτον: κλειτορίδα ............................................................................................................. 281
ΓΟΓΓΥΛΗ................................................................................................................................. 282
Δ ............................................................................................................................................. 283
ΔΡΟΜΑΣ ................................................................................................................................ 283
Δασυπρωκττος ...................................................................................................................... 284
Διαπαρθενευσις .................................................................................................................... 285
Δουλοκοιτης- ......................................................................................................................... 286
δελφύς: το μουνί ................................................................................................................... 287
δορίαλλος: το μουνί .............................................................................................................. 288
Ε ............................................................................................................................................. 289
ΕΣΧΑΡΑ .................................................................................................................................. 289
Έκφαυλος............................................................................................................................... 291
ένορχοι .................................................................................................................................. 292
Έξω κίναιδε εκ της οικίας ...................................................................................................... 293
ΕΥΠΥΓΟΣ ................................................................................................................................ 293
Εγκολπιζω .............................................................................................................................. 294
Εδρικος .................................................................................................................................. 294
Εδροδιαστολευς-εως............................................................................................................. 295
Εθελοπορνος-ον .................................................................................................................... 297
Εικαιοβουλος-ον.................................................................................................................... 297
6
Εικαιολογος-ον. ..................................................................................................................... 299

Εκκομιδη-ης ........................................................................................................................... 300
Εκκοπριζω, Εκκοπροω, Εκκοπρωσις-εως, Εκκοπρωτικος-η-ον ............................................. 301
Εκκορεω................................................................................................................................. 301
Εκκοριζω ................................................................................................................................ 303
Εκσπονδυλιζω........................................................................................................................ 304
Εκστροφια-ων........................................................................................................................ 305
Εκτεμνω, Εκτετμημενοι ......................................................................................................... 306
Εκτιλαω.................................................................................................................................. 307
Εμμηνια-ας Εμμηνον-ου Εποχη εμμηνων ............................................................................. 309
Εμπαλαγμα-ατος ................................................................................................................... 310
Εμπελατειρα-ας ..................................................................................................................... 311
Εμπροσθουρητικος-η-ον ....................................................................................................... 312
Εναποπατεω .......................................................................................................................... 312
Ενδεητικος-η-ον .................................................................................................................... 313
Ενδορχις................................................................................................................................. 314
Ενεοφρων- ............................................................................................................................. 315
Ενερευγομαι .......................................................................................................................... 316
Ενουρεω ................................................................................................................................ 317
Εντερευω, Εντεριον-Εντερις-ιδος Εντερον-ου ...................................................................... 318
Ενυπνιαζω Ενυπνιασις- ......................................................................................................... 319
Εξεχεγλουτος- ........................................................................................................................ 320
Εξωλης-Εξωλης απολοιο; ...................................................................................................... 320
Εξωχαδες- .............................................................................................................................. 321
Επιβατευω ............................................................................................................................. 323
Επιμισθις-ιδος ....................................................................................................................... 324
Επιμοιχευω ............................................................................................................................ 324
Επισταξις-εως ........................................................................................................................ 325
Επιτριβω Επιτριβειης ............................................................................................................ 326
Εποργιαζω ............................................................................................................................. 327
Ερυγγανω Πολλην την σκοροδαλμην ερυγγανοντες LUCIANO ............................................ 328
Εταιρα-ας Εταιρευομαι Εταιρεω Εταιρησις-εως Εταιριδιον-ου Εταιριζομαι Εταιρικος-η-ον
............................................................................................................................................... 329
Εταιροτροφος-ον ................................................................................................................... 330
Ετερεγκεφαλαω..................................................................................................................... 331
Ετεροζηλος- ........................................................................................................................... 331
7
Ευνη-ης .................................................................................................................................. 332

Ευνουχειον-ου Ευνουχια-ας Ευνουχιας-ου Ευνουχιζω Ευνουχικος-η-ον Ευνουχισμος-ου
Ευνουχιστεον Ευνουχος-ου Ευνουχωδης-ες......................................................................... 333
Ευνούχος ............................................................................................................................... 335
ἑδρόστροφος: πούστης που σου τουρλώνει τον κώλο του .................................................. 338
εἰλίπους: γκομενα που λικνίζει τους γλουτούς της. ............................................................. 339
ἐκμιαίνω: χύνω [ εκ + μίασμα] .............................................................................................. 340
ὲπανθούσα: το ανθηρόμουνο ............................................................................................... 341
ὲπιδερμίς: το μουνί ............................................................................................................... 342
εὔστρα: το μουνί ................................................................................................................... 343
Η ............................................................................................................................................ 343
Ηβη-ης ................................................................................................................................... 343
Ημίανδρον ............................................................................................................................. 344
Ημιγυναίκα ............................................................................................................................ 350
Θ ............................................................................................................................................ 359
Θηλη-ης ................................................................................................................................. 359
Θηλυκευομαι ......................................................................................................................... 359
Θηλυμανης-ες ....................................................................................................................... 360
Θηλυμορφος-ου .................................................................................................................... 360
Θηλυνω Εις γυναικα θηλυνεσθαιLUCIANO ........................................................................... 361
Θηλυστολος-ον...................................................................................................................... 361
Θλαδιας-ου............................................................................................................................ 362
Θλιβιας-ου ............................................................................................................................. 363
Θορικος-η-ον ......................................................................................................................... 363
Θορνυμι ................................................................................................................................. 364
Θυγατρομιξια-ας ................................................................................................................... 364
Ι .............................................................................................................................................. 365
Ιδιώτης................................................................................................................................... 365
Ιθυφαλλικος-η-ον .................................................................................................................. 366
Ιθυφαλλος-ου ........................................................................................................................ 367
Ικταρ-ος ................................................................................................................................. 368
ἴακχος: το βακχικό ή τραγουδιστό μουνί .............................................................................. 369
ἱπποπόρνος: Πληθωρική πουτάνα, έφιππη πουτάνα ........................................................... 369
Καπηλευω Καπελευειν της ωρας ανθος FILONE DI BISANZIO .............................................. 371
Καπραινα-ας .......................................................................................................................... 371
Κασωρις-ιδος ......................................................................................................................... 373
8
Καταγλωττιζω Μελος κατεγλωττισμενον ARISTOFANE ........................................................ 374

Κατακλυσμα-ατος.................................................................................................................. 375
Καταμαλ(θ)ακιζω................................................................................................................... 376
Καταπρωκτος-ον.................................................................................................................... 376
Καταπυγιζω ........................................................................................................................... 377
Καταρρηξις-εως ..................................................................................................................... 377
Κατασελγαινω ....................................................................................................................... 377
Κατατιλαω ............................................................................................................................. 378
Κατωφερης-ες ....................................................................................................................... 379
Καυλος-ου ............................................................................................................................. 379
Κενοπρησις-εως .................................................................................................................... 380
Κεπφαττελεβωδης-ες ............................................................................................................ 381
Κερκιον-ου ............................................................................................................................. 381
Κερκος-ου .............................................................................................................................. 382
Κηκαζω .................................................................................................................................. 383
Κηλων-ωνος ........................................................................................................................... 383
Κιναβραω............................................................................................................................... 384
Κιναβρευμα-ατος .................................................................................................................. 385
Κιναιδεια-ας .......................................................................................................................... 385
Κιναιδος-ου ........................................................................................................................... 386
Κλειτοριαζω ........................................................................................................................... 387
Κλειτορις-ιδος........................................................................................................................ 387
Κλοκιον-ου............................................................................................................................. 388
Κλονος-ου .............................................................................................................................. 389
Κλυζω ..................................................................................................................................... 389
Κοαλεμος-ου ......................................................................................................................... 390
Κοιλιολυσια-ας ...................................................................................................................... 390
Κοιμαω Κοιμαω κοιτην σπερματος ....................................................................................... 391
Κοινειον-ου............................................................................................................................ 391
Κοινολεκτρος-ου ................................................................................................................... 391
Κοινολεχης-ες ........................................................................................................................ 392
Κοιτασια-ας ........................................................................................................................... 393
Κολλοποδιωκτης.................................................................................................................... 394
Κορινθιαζομαι Κορινθιαζω Κορινθιαστης-ου ....................................................................... 395
Κουαδρανταρια-ας ................................................................................................................ 397
Κοχωνη-ης ............................................................................................................................. 397
9
Κρεμαστηρ-ηρος.................................................................................................................... 398
Κριομυξος-ον ......................................................................................................................... 398
Κτηνοφθορια-ας .................................................................................................................... 400
Κυβδασος-ου ......................................................................................................................... 400
Κυνεια-ης ............................................................................................................................... 400
Κυνοικοιτης-ου ...................................................................................................................... 401
Κυνωπις-ιδος ......................................................................................................................... 402
Κυσθος-ου ............................................................................................................................. 402
Κυσοκνησιαω ........................................................................................................................ 403
Κυσσαρος-ου ......................................................................................................................... 403
κόκκος: η κλειτορίδακοσμάριον ........................................................................................... 404
ΚΑΣΣΩΡΙΣ: πoρνη [κασσωρίς = από το κάσις (αδελφός, εταίρος)]. ...................................... 404
ΚΙΝΟΥΡΗΣ αυτός που περπατά επιδεικνύοντας τα γεννητικά του όργανα [κίνουρης = κινέω +
ουρά]. .................................................................................................................................... 408
ΚΥΝΤΕΡΟΣ: ο αναίσχυντος, ο κοπρίτης ................................................................................. 408
Κόβαλος: παράσιτο ............................................................................................................... 415
Κόπρειος: τιποτένιος ............................................................................................................. 417
κοπριημέτους ........................................................................................................................ 418
Λ............................................................................................................................................. 419
Λαγνεια-ας Λαγνευμα-ατος Λαγνευομαι Λαγνευω .............................................................. 419
Λαθραιοκοιτος-ου ................................................................................................................. 420
Λαικαζω Λαικαλεος-α-ον ...................................................................................................... 421
Λακαταπυγων ον ................................................................................................................... 421
Λακκοπεδον-ου ..................................................................................................................... 421
Λακκοπρωκτια-ας Λακκοπρωκτος-ον ................................................................................... 422
Λακκοσχεας-ου...................................................................................................................... 422
Λαπακτικος-η-ον Λαπαξις-εως Λαπασσω ............................................................................. 423
Λασανον-ου Λασανοφορος-ου ............................................................................................. 424
Λασταυροκακαβον-ου Λασταυρος-ου .................................................................................. 424
Λαυρα-ας ............................................................................................................................... 424
Λεικτης-ου ............................................................................................................................. 425
Λιπογαμος-ον ........................................................................................................................ 425
Λισποπυγος-ου Λισπος-η-ον Λισφος-η-ον ............................................................................ 426
Λυτικος-η-ον .......................................................................................................................... 427
Λωγαλιοι-ων .......................................................................................................................... 427
Λωγας-αδος ........................................................................................................................... 427
10
ΛΕΧΡΙΟΣ: Λεχρίτης ................................................................................................................. 428

ΛΟΧΜΗ: το τριχωτό αιδoίο ................................................................................................... 432
Λαλοβαρυπαραμελορυθμοβάτης ......................................................................................... 438
Λεκαστής ............................................................................................................................... 438
Λεωφόρος: η πουτάνα .......................................................................................................... 439
ληκώ: Η ψωλή λοπάς: το μουνί [ λοπάς (πιάτο)] .................................................................. 440
Μ............................................................................................................................................ 440
Μαγμον-ου ............................................................................................................................ 440
Μαζηρεοι-ων ......................................................................................................................... 441
ΜακκοαωΤο του δημου προσωπον μακκοα καθημενον ...................................................... 441
Μακροπτυστης-ου ................................................................................................................ 442
Μαλακια-ας Μαλακιζω ......................................................................................................... 442
Μαλακοσωμος-ον ................................................................................................................. 442
Μαλατθαω ............................................................................................................................ 443
Μαρικας-α ............................................................................................................................. 443
Μασταριον-ου ....................................................................................................................... 444
Μαστος-ου ............................................................................................................................ 444
Μαστροπεια-ας Μαστροπευω Μαστροπευω τη ηδονη Μαστροπις-ιδος Μαστροπος-ου
Μαστροποτης-ητος Μαστροπωδης-ες ................................................................................. 445
Μαστρυς-υος Ματρυλειον-ου .............................................................................................. 445
Μεδεα-ων .............................................................................................................................. 446
Μεζος-εος .............................................................................................................................. 446
Μειγνυμι................................................................................................................................ 447
Μειοφρων-ον ........................................................................................................................ 447
Μειρακιευομαι [Meirakièuomai]: rimbambire.Ω γερον, μειρακιευη LUCIANO. .................. 448
Μελαγκολπος-ον ................................................................................................................... 449
Μηδεα-ων Μηδος-ους .......................................................................................................... 449
Μηκωνιον-ου......................................................................................................................... 450
Μιξοιφια-ας........................................................................................................................... 450
Μιξοφρυς-υ ........................................................................................................................... 450
Μισθαρνεω Μισθαρνια-ας ................................................................................................... 451
Μοιχαγρια-ων ....................................................................................................................... 451
Μοιχαλις-ιδος Μοιχας-αδος Μοιχαω Μοιχεια-ας Μοιχευτης-ου Μοιχευτρια-ας Μοιχευω
Μοιχευω γυναικα τινος Μοιχια-ας Μοιχιδιος-α-ον Μοιχικος-η-ον Μοιχιος-α-ον Μοιχος-ου
Μοιχωδης-ες ......................................................................................................................... 452
Μονορχις-εως........................................................................................................................ 454
11
Μυκλος-ου ............................................................................................................................ 454

Μυξα-ης................................................................................................................................. 455
Μυοκοος-ου .......................................................................................................................... 456
Μυρτοχειλα-ων ..................................................................................................................... 456
μέλαθρον: το μουνί ............................................................................................................... 457
μυλλός: το μουνί ................................................................................................................... 458
μυρρῖνον: το τριχωτό μουνί [ μύρρα (μυρτιά)] ..................................................................... 458
μυρτοχειλίδες: το μουνί μου μοχχοβολάει ........................................................................... 458
μῦσχος: το αφιλόξενο μουνί [ μύσις (κλείσιμο χειλιών)] ..................................................... 459
μέζεα του στεατοπυγικού μας υποσυστήματος ................................................................... 460
ΜΥΖΟΥΡΙΣ .............................................................................................................................. 461
Μιάστωρ ................................................................................................................................ 464
Ν ............................................................................................................................................ 465
Νυκτιλαθραιοφαγος-ον......................................................................................................... 465
Ξ ............................................................................................................................................. 465
Ξυλοκυμβη-ης ....................................................................................................................... 465
Ο ............................................................................................................................................ 466
Οζοστομος-ον ........................................................................................................................ 467
Οζοχρωτος-ον ........................................................................................................................ 467
Οινοπιπης-ου......................................................................................................................... 468
Οινοφλυγεω Οινοφλυξ-υγος ................................................................................................. 468
Ολιγηφρενιη-ης ..................................................................................................................... 469
Ολλυμι ................................................................................................................................... 470
Ολολυς ................................................................................................................................... 470
Ονειρωγμος-ου...................................................................................................................... 471
Ονθος-ου ............................................................................................................................... 472
Ονοβατεω Οπισθοβατης-ου ................................................................................................. 472
Οπισθοβατικος-η-ον.............................................................................................................. 473
Ορεγμιη-ης ............................................................................................................................ 473
Ορθιησις-εως......................................................................................................................... 474
Ορθοκορυζος-ου ................................................................................................................... 475
Ορθοτιτθιος-ου ..................................................................................................................... 475
Ορρος-ου ............................................................................................................................... 475
Ορχιπεδη-ης Ορχιπεδιζω Ορχιπεδον-ου Ορχις-εως Ορχοτομεομαι Ορχοτομια-ας ............. 476
Ουθαρ-ατος Ουθατιος-α-ον .................................................................................................. 477
12
Ουρεω Ουρημα-ατος Ουρησις-εως Ουρητιαω Ουρετρις-ιδος Ουροδοκη-ης Ουροδοχος-ον

Ουρον-ου ............................................................................................................................... 477
ὄλεθρος: το μουνί ................................................................................................................. 478
όρχεις..................................................................................................................................... 478
Π ............................................................................................................................................ 479
Παγκαταρατος-ον .................................................................................................................. 479
Παθικος-η-ον ......................................................................................................................... 480
Παιδεραστεω Παιδεραστης-ου Παιδεραστια-ας Παιδεραστικα-ου Παιδεραστρια-ας
[Παιδισκαριον-ου .................................................................................................................. 480
Παιδισκειον-ου Παιδισκη-ης ................................................................................................. 481
Παιδοπιπης-ου ...................................................................................................................... 482
Πανδοσια-ας.......................................................................................................................... 482
Πανθηλυς-εος ........................................................................................................................ 483
Παππαξ .................................................................................................................................. 483
Παραγλουτος-ον.................................................................................................................... 484
Παρακενωσις-εως Παρακενωτη-ης....................................................................................... 484
Παρακιναιδος-ου................................................................................................................... 485
Παρακρουστικος-η-ον Παρακρουστος-ον ............................................................................ 486
Πασιπορνη-ης ........................................................................................................................ 487
Πασχητιασμος-ου Πασχητιαω .............................................................................................. 487
Πατεω Εμειο δεμνιον ουκ επατησε ...................................................................................... 488
Παχυνω Παχυς-εια-υ Παχυσπερμος-ον Παχυτης-ητος Παχυφρων-ονος ............................. 489
Πελεθοβαψ Πελεθος-ου ....................................................................................................... 489
Πελλια-ων .............................................................................................................................. 490
Πειωλης-ου............................................................................................................................ 490
Πελαζω .................................................................................................................................. 491
Πεοιδης-ες Πεος-ους [Ουδεν γε πλην η το πεος εν τη δεξια Περιολκη-ης Πεωδης-ες ........ 491
Περιζωματιας-ου ................................................................................................................... 492
Πισσοκοπεω Πισσοκοπια-ας Πισσοκοπικος-η-ον Πισσοκοπος-ον Πισσοω Ην των
πιττουμενων τα σκελη και το σωμα ολον Κιναιδον τινα των πεπιττωμενων τα σκελη ....... 493
Πλατιστακος-ου ..................................................................................................................... 494
Πληκτιζομαι Πληκτισμος-ου.................................................................................................. 494
Πλησιαζω Πλησιασμος-ου .................................................................................................... 495
Πλιγμα-ατος .......................................................................................................................... 495
Πολυσαρκος-ον ..................................................................................................................... 496
Πολυσπερμος-ον ................................................................................................................... 497
13
Πολυσπορος-ον ..................................................................................................................... 498

Πορδεω Πορδη-ης Πορδων-ωνος ......................................................................................... 498
Πορνεια-ας Πορνειον-ου Πορνευομαι Πορνευμα-ατος Πορνευσις-εως Πορνευτρια-ας
Πορνευω Πορνη-ης Πορνιδιον-ου Πορνικος-η-ον ................................................................ 499
Πορνοβοσκειον-ου Πορνοβοσκεω Πορνοβοσκια-ας Πορνοβοσκος-ου ............................... 499
Πορνογεννητος-ον................................................................................................................. 500
Πορνοκοπεω Πορνοκοπος-ου ............................................................................................... 501
Πoρνομανης-ες ...................................................................................................................... 501
Πορνοτριψ-ιβος ..................................................................................................................... 501
Πουτάνα ................................................................................................................................ 502
Πριαπισκος-ου Πριαπισκωτος-ου Πριαπισμος-ου ............................................................... 503
Προμοιχευω .......................................................................................................................... 503
Προκενοω Προκενωτεον ....................................................................................................... 504
Προκλυζω Προκλυστεον........................................................................................................ 504
Προκυων-υνος ....................................................................................................................... 505
Προσαφοδευω ...................................................................................................................... 505
Προσερυγγανω ...................................................................................................................... 506
Προστιλαω............................................................................................................................. 507
Προυνικευω Προυνικος-ου ................................................................................................... 507
Πρωκτιζω Πρωκτοπεντετηρις-ιδος Πρωκτος-ου Πρωκτοτηρεω Πρωκτοψωριαω................ 508
Πυγαιον-ου ............................................................................................................................ 509
Πυγαλγιας.............................................................................................................................. 510
Πυγη-ης Πυγιαιος-α-ον .Πυγιδιον-ου Πυγιζω Πυγισμα-ατος Πυγοστολος-ον ..................... 511
Πυννιαζω Πυννος-ου ............................................................................................................. 512
Πωλος-ου............................................................................................................................... 512
ΠΟΣΘΩΝ: ............................................................................................................................... 513
Ρ ............................................................................................................................................. 514
ΡΩΠΟΠΕΡΠΕΡΗΘΡΑΣ ............................................................................................................. 514
Ρ ............................................................................................................................................. 516
Ραθαπυγιζω ........................................................................................................................... 516
Ρακωσις-εως .......................................................................................................................... 516
Ροδοπυγος-ον........................................................................................................................ 517
Ροδωνια-ας............................................................................................................................ 517
Ροπαλισμος-ου ...................................................................................................................... 518
Ρυισκομαι .............................................................................................................................. 519
Σ ............................................................................................................................................. 519
14
Σκωραμίς : ............................................................................................................................. 519

σαυλοπρωκτιάω .................................................................................................................... 520
Σαβαριχη-ης .......................................................................................................................... 521
Σαβυττος-ου .......................................................................................................................... 521
Σαθων-ωνος........................................................................................................................... 522
Σακανδρος-ου........................................................................................................................ 523
Σαραβος-ου ........................................................................................................................... 524
Σατυριασις-εως Σατυριασμος-ου .......................................................................................... 524
Σαυλοομαι Σαυλοπρωκτιαω ................................................................................................. 525
Σειστρον-ου ........................................................................................................................... 526
Σκαμβοπους-ουν ................................................................................................................... 526
Σκελλος-η-ον.......................................................................................................................... 550
Σκερβολλω Σκερβολος-ον ..................................................................................................... 550
Σκερος .................................................................................................................................... 551
Σκοτοβινιαω .......................................................................................................................... 551
Σκυζα-ης Σκυζαω ................................................................................................................... 552
Σκωραμις-ιδος ....................................................................................................................... 552
Σορελλη-ης ............................................................................................................................ 553
Σοροδαιμων-ονος Σορος-ου .................................................................................................. 553
Σπασμος-ου ........................................................................................................................... 554
Σπατιλη-ης ............................................................................................................................. 555
Σπελεθος-ου .......................................................................................................................... 555
Σπερματικος-η-ον Σπερματιτις-ιδος Σπερμιος-ου Σπερμοποιεω ......................................... 556
Σπλεκοω Σπλεκωμα-ατος ...................................................................................................... 557
Σποδησιλαυρα-ας.................................................................................................................. 557
Σπυραθος-ου Σπυραθωδης-ες Σπυρας-αδος ........................................................................ 558
Στεργοξυνευνος-ον Στεργω ................................................................................................... 558
Στερνιον-ου ........................................................................................................................... 559
Στυμα-ατος ............................................................................................................................ 560
Συγγιγνομαι ........................................................................................................................... 560
Συγγυμνασια-ας .................................................................................................................... 561
Συγκαθευδησις-εως Συγκαθευδω ......................................................................................... 561
Συμβακχευω Συμβακχος-ου .................................................................................................. 562
Συμμειγνυμι Συμμιγνυμι ....................................................................................................... 563
Συμφθειρω ............................................................................................................................ 563
Συνειμι ................................................................................................................................... 564
15
Συνεκβλυζω ........................................................................................................................... 564

Συνευναζω Συνευναομαι....................................................................................................... 565
Συνουσια-ας Συνουσιαζω Συνουσιασμος-ου Συνουσιαστικος-η-ον Συωδης-ες Σφαιρωματα-
ων .......................................................................................................................................... 565
Σχινιζω Σχινοκεφαλος-α-ον ................................................................................................... 567
Σωματομιξια-ας ..................................................................................................................... 568
Τ ............................................................................................................................................. 570
Ταγηνοκνισοθηρας-ου .......................................................................................................... 571
Τιλημα-ατος Τιλος ................................................................................................................. 573
Τιτθη-ης Τιτθιον-ου Τιτθολαβεω Τιτθος-ου .......................................................................... 573
Τραγαινα-ης .......................................................................................................................... 574
Τραγιζω.................................................................................................................................. 575
Τραγομασχαλος-ον................................................................................................................ 576
Τρημα-ατος............................................................................................................................ 576
Τριβακος-η-ον ....................................................................................................................... 577
Τριβαλλοποπανοθρεπτος-ον ................................................................................................ 577
Τρυφων-ωσα-ων ................................................................................................................... 578
Τρυφεραινομαι Τρυφερευμα-ατος Τρυφεροβιος-ον Τρυφερος-α-ον ................................. 579
Τυφεδανος-ου ....................................................................................................................... 579
Τυφογερων-οντος.................................................................................................................. 580
Υ ............................................................................................................................................. 584
ΥΒΡΙΣ ...................................................................................................................................... 584
Υανια-ας ................................................................................................................................ 586
Υηνευς-εως ............................................................................................................................ 586
Υποδερματις-ιδος Υποδερμις-ιδος ........................................................................................ 587
Υποθηλυς-εια-υ ..................................................................................................................... 588
Υποθρυπτομαι ....................................................................................................................... 589
Υποκατακλινω ....................................................................................................................... 589
Υποκενοω .............................................................................................................................. 590
Υποκοπρος-ον........................................................................................................................ 591
Υποκωφος-ον......................................................................................................................... 591
Υπολισπος-ον......................................................................................................................... 592
Υπομαζιος-ον ......................................................................................................................... 592
Υποπαρθενος-ου ................................................................................................................... 593
Υποπερδομαι ......................................................................................................................... 594
Υποπεριπλυνωμαι ................................................................................................................. 595
16
Υσσαξ-ακος Ταλλαι γυναικες απηλααν τως ανδρας απο των υσσακον. ARISTOFANE ......... 595
Υστερα-ας Υστεραλγης-ες Υστεραλγια-ας ............................................................................. 597
Φ ............................................................................................................................................ 597
Φαλλαγωγειον-ου Φαλλαγωγια-ας ...................................................................................... 597
Φαλληφορεω -Φαλλικος-η-ον Φαλλος-ου Φαλος-η-ον ....................................................... 598
Φθοριος-ον............................................................................................................................ 599
Φικιδιζω................................................................................................................................. 600
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό chi, entry 42, γρ. 2.................................................................. 600
Φιλεραστης-ου ...................................................................................................................... 601
Φιλεω .................................................................................................................................... 601
Φιλια-ας ................................................................................................................................ 602
Φιλοδεμνιος-ον Φιλοδεμνιος ρητορ OPPIANO DI APAMEA ................................................. 603
Φιλομαστος-ον ...................................................................................................................... 604
Φοινικιζω Φοινικιστης-ου ..................................................................................................... 605
Φοιτεω Εις ευνην φοιτωντε Φοιτεω προς τινα Φοιτεω τοις Περσησι ERODOTO ............... 606
Φυσικλειδιον-ου ................................................................................................................... 606
Φυσις-εως ............................................................................................................................. 607
Φυσωδης-ες .......................................................................................................................... 607
Χ ............................................................................................................................................. 608
Χαλιμαζω Χαλιμας-αδoς ....................................................................................................... 608
Χαμαιτυπειον Χαμαιτυπεω Χαμαιτυπη Χαμαιτυπια ............................................................ 608
Χαμεταιρις-ιδος ..................................................................................................................... 612
Χαμευνας-αδος ..................................................................................................................... 614
Χασκαξ-ακος .......................................................................................................................... 614
Χασμωμενοι-ων ..................................................................................................................... 615
Χασμωδης-ες ......................................................................................................................... 615
Χαυνοπρωκτος-ον ................................................................................................................. 616
Χαυνοφρων-ονος .................................................................................................................. 617
Χεζητιαω ................................................................................................................................ 617
Χεζω ....................................................................................................................................... 618
Χειλος-ου ............................................................................................................................... 619
Χερνιβιον-ου.......................................................................................................................... 620
Χλανις-ιδος ............................................................................................................................ 620
Χληδης-ου.............................................................................................................................. 621
Χλιδανος-η-ον........................................................................................................................ 621
Χλουνης-ου ............................................................................................................................ 622
17
Χοιριον-ου Χοιροθλιψ-ιβος Χοιροπολεω Χοιρος-ου ............................................................ 622

Χοιροψαλας ........................................................................................................................... 623
Χραομαι ................................................................................................................................. 623
Χρεμπτομαι ........................................................................................................................... 624
Χροιζομαι............................................................................................................................... 624
χοιροπωλεώ: ......................................................................................................................... 624
Ψ ............................................................................................................................................ 626
Ψωλη-ης ................................................................................................................................ 626
Ψωλοεις-εσσα-εν .................................................................................................................. 629
Χαλίμα ................................................................................................................................... 630
ΧΑΛΚΙΔΙΤΙΣ ............................................................................................................................. 631
Αλφαβητικος πίνακας των περιεχομένων λέξεων-εννοιών =όρων
Αθυρογλωσσία, Αποσκυβαλιζομαι Error!

ΑΘΥΡΟΓΛΩΤΤΙΑ, Bookmark not defined.
ΑΘΥΡΟΝ Αποψαω Error! Bookmark
ΑΒΡΟΒΑΤΗΣ: not defined.
ΑΙΣΧΡΟΛΟΓΙΑ Απτω Γυναικος μη απτω
ΑΝΑΣΕΙΣΙΦΑΛΛΟΣ Αρρενοθηλυς Error!
αρχολίπαρος Bookmark not defined.
Αχρείος ΑρρενομιξιαError! Bookmark
Αιδοιολεικτης not defined.
Αιδοιον-ου Αφροδισιασμος Error!
Ανδροβατεω Ανδροβατης-ου Bookmark not defined.
ΑΝΑΙΣΧΥΝΤΙΑ ἀνασύρτολις: Error!
Αμάρευμα Bookmark not defined.
Ανδρογύναιος ἀπόψυγμα: Error! Bookmark
Ανδρομανια-ας Ανδροπορνος- not defined.
ου ἄροτος Error! Bookmark
Απεψωλημενος-η-ον Error! not defined.
Bookmark not defined. Ασελγεία Error! Bookmark
Αποπαρθενευω Error! not defined.
Bookmark not defined. ἄτρητον Error! Bookmark
Αποπερδομαι Error! not defined.
Bookmark not defined.
18
Βδέλυγμα: σίχαμα Error! Γυναικισμος Error! Bookmark

Bookmark not defined. not defined.
ΒΔΕΩ Error! Bookmark γίγαρτον: κλειτορίδα Error!
not defined. Bookmark not defined.
βάκηλος, Error! Bookmark ΓΟΓΓΥΛΗ Error! Bookmark
not defined. not defined.
ευνούχος στην υπηρεσία της θεάς ΔΡΟΜΑΣ Error! Bookmark
Κυβέλης Error! Bookmark not defined.
not defined. Δασυπρωκττος Error!
ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ. Επιλογή από . Bookmark not defined.
αναφορές Error! Bookmark Διαπαρθενευσις Error!
Βρωμολόγος Error! Δουλοκοιτης- Error!
Bookmark not defined. Bookmark not defined.
Βωμολοχία Error! Bookmark δελφύς: το μουνί Error!
Βρωμολογία Error! Bookmark δορίαλλος: το μουνί Error!
Βορβορόπη Error! Bookmark ΕΣΧΑΡΑ Error! Bookmark
Βαθυκολπος Error! Bookmark Έκφαυλος Error! Bookmark
Βάλανος Error! Bookmark ένορχοι Error! Bookmark
βληχώ: Error! Bookmark Έξω κίναιδε εκ της οικίας
not defined. Error! Bookmark not
Βυττός Error! Bookmark defined.
not defined. ΕΥΠΥΓΟΣ Error! Bookmark
ΓΛΩΤΤΟΔΕΨΕΩ Error! not defined.
Bookmark not defined. Εγκολπιζω Error! Bookmark
ΓΥΝΑΙΚΟΠΙΠΗΣ Error! not defined.
Bookmark not defined. Εδρικος Error! Bookmark
Γαμητιαω Error! Bookmark not defined.
not defined. Εδροδιαστολευς-εως Error!
Γαμοκλοπεω Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Εθελοπορνος-ον Error!
Γλουτος Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Εικαιοβουλος-ον Error!
Γυναικανηρ Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Εικαιολογος-ον. Error!
Γυναικιζω Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Εκκομιδη-ης Error!
19
Εκκοπριζω, Εκκοπροω, Εξεχεγλουτος- Error!

Εκκοπρωσις-εως, Εκκοπρωτικος- Bookmark not defined.
η-ον Error! Bookmark not Εξωλης-Εξωλης απολοιο;
defined. Error! Bookmark not
Εκκορεω Error! Bookmark defined.
not defined. Εξωχαδες- Error! Bookmark
Εκκοριζω Error! Bookmark not defined.
not defined. Επιβατευω Error! Bookmark
Εκσπονδυλιζω Error! not defined.
Bookmark not defined. Επιμισθις-ιδος Error!
Εκστροφια-ων Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Επιμοιχευω Error! Bookmark
Εκτεμνω, Εκτετμημενοι Error! not defined.
Bookmark not defined. Επισταξις-εως Error!
Εκτιλαω Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Επιτριβω Επιτριβειης Error!
Εμμηνια-ας Εμμηνον-ου Εποχη Bookmark not defined.
εμμηνων Error! Bookmark Εποργιαζω Error! Bookmark
Εμπαλαγμα-ατος Error! Ερυγγανω Πολλην την
Bookmark not defined. σκοροδαλμην ερυγγανοντες
Εμπελατειρα-ας Error! LUCIANO Error! Bookmark
Εμπροσθουρητικος-η-ον Error! Εταιρα-ας Εταιρευομαι Εταιρεω
Bookmark not defined. Εταιρησις-εως Εταιριδιον-ου
Εναποπατεω Error! Bookmark Εταιριζομαι Εταιρικος-η-ον
Ενδεητικος-η-ον Error! defined.
Bookmark not defined. Εταιροτροφος-ον Error!
Ενδορχις Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Ετερεγκεφαλαω Error!
Ενεοφρων- Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Ετεροζηλος- Error! Bookmark
Ενερευγομαι Error! not defined.
Bookmark not defined. Ευνη-ης Error! Bookmark
Ενουρεω Error! Bookmark not defined.
not defined. Ευνουχειον-ου Ευνουχια-ας
Εντερευω, Εντεριον-Εντερις-ιδος Ευνουχιας-ου Ευνουχιζω
Εντερον-ου Error! Bookmark Ευνουχικος-η-ον Ευνουχισμος-
not defined. ου Ευνουχιστεον Ευνουχος-ου
Ενυπνιαζω Ενυπνιασις- Error! Ευνουχωδης-ες Error!
20
Ευνούχος Error! Bookmark Θλιβιας-ου Error! Bookmark

ἑδρόστροφος: πούστης που σου Θορικος-η-ον Error!
τουρλώνει τον κώλο του Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Θορνυμι Error! Bookmark
εἰλίπους: γκομενα που λικνίζει not defined.
τους γλουτούς της. Error! Θυγατρομιξια-ας Error!
ἐκμιαίνω: χύνω [ εκ + μίασμα] Error! Bookmark not defined.
Error! Bookmark not Ιδιώτης Error! Bookmark
defined. not defined.
ὲπανθούσα: το ανθηρόμουνο Ιθυφαλλικος-η-ον Error!
Error! Bookmark not Bookmark not defined.
defined. Ιθυφαλλος-ου Error!
ὲπιδερμίς: το μουνί Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Ικταρ-ος Error! Bookmark
εὔστρα: το μουνί Error! not defined.
Bookmark not defined. ἴακχος: το βακχικό ή
Η Error! Bookmark not τραγουδιστό μουνί Error!
defined. Bookmark not defined.
Ηβη-ης Error! Bookmark ἱπποπόρνος: Πληθωρική
not defined. πουτάνα, έφιππη πουτάνα
Ημίανδρον Error! Bookmark Error! Bookmark not
not defined. defined.
ΗμιγυναίκαError! Bookmark Καπηλευω Καπελευειν της ωρας
not defined. ανθος FILONE DI BISANZIO
Error! Bookmark not defined. Error! Bookmark not
Θηλη-ης Error! Bookmark defined.
not defined. Καπραινα-ας Error!
Θηλυκευομαι Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Κασωρις-ιδος Error!
Θηλυμανης-ες Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Καταγλωττιζω Μελος
Θηλυμορφος-ου Error! κατεγλωττισμενον ARISTOFANE
Bookmark not defined. Error! Bookmark not
Θηλυνω Εις γυναικα defined.
θηλυνεσθαιLUCIANO Error! Κατακλυσμα-ατος Error!
Θηλυστολος-ον Error! Καταμαλ(θ)ακιζω Error!
Θλαδιας-ου Error! Bookmark Καταπρωκτος-ον Error!
21
Καταπυγιζω Error! Bookmark Κοαλεμος-ου Error!

Καταρρηξις-εως Error! Κοιλιολυσια-ας Error!
Κατασελγαινω Error! Κοιμαω Κοιμαω κοιτην
Bookmark not defined. σπερματος Error! Bookmark
Κατατιλαω Error! Bookmark not defined.
not defined. Κοινειον-ου Error! Bookmark
Κατωφερης-ες Error! not defined.
Bookmark not defined. Κοινολεκτρος-ου Error!
Καυλος-ου Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Κοινολεχης-ες Error!
Κενοπρησις-εως Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Κοιτασια-ας Error! Bookmark
Κεπφαττελεβωδης-ες Error! not defined.
Bookmark not defined. Κολλοποδιωκτης Error!
Κερκιον-ου Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Κορινθιαζομαι Κορινθιαζω
Κερκος-ου Error! Bookmark Κορινθιαστης-ου Error!
Κηκαζω Error! Bookmark Κουαδρανταρια-ας Error!
Κηλων-ωνος Error! Κοχωνη-ης Error! Bookmark
Κιναβραω Error! Bookmark Κρεμαστηρ-ηρος Error!
Κιναβρευμα-ατος Error! Κριομυξος-ον Error!
Κιναιδεια-ας Error! Κτηνοφθορια-ας Error!
Κιναιδος-ου Error! Bookmark Κυβδασος-ου Error!
Κλειτοριαζω Error! Κυνεια-ης Error! Bookmark
Κλειτορις-ιδος Error! Κυνοικοιτης-ου Error!
Κλοκιον-ου Error! Bookmark Κυνωπις-ιδος Error!
Κλονος-ου Error! Bookmark Κυσθος-ου Error! Bookmark
Κλυζω Error! Bookmark Κυσοκνησιαω Error!
22
Κυσσαρος-ου Error! Λαπακτικος-η-ον Λαπαξις-εως

Bookmark not defined. Λαπασσω Error! Bookmark
κόκκος: η κλειτορίδακοσμάριον not defined.
Error! Bookmark not Λασανον-ου Λασανοφορος-ου
ΚΑΣΣΩΡΙΣ: πoρνη [κασσωρίς = defined.
από το κάσις (αδελφός, εταίρος)]. Λασταυροκακαβον-ου
Error! Bookmark not Λασταυρος-ου Error!
ΚΙΝΟΥΡΗΣ αυτός που περπατά Λαυρα-ας Error! Bookmark
επιδεικνύοντας τα γεννητικά του not defined.
όργανα [κίνουρης = κινέω + Λεικτης-ου Error! Bookmark
ουρά]. Error! Bookmark not defined.
not defined. Λιπογαμος-ον Error!
ΚΥΝΤΕΡΟΣ: ο αναίσχυντος, ο Bookmark not defined.
κοπρίτης Error! Bookmark Λισποπυγος-ου Λισπος-η-ον
not defined. Λισφος-η-ον Error!
Κόβαλος: παράσιτο Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Λυτικος-η-ον Error!
Κόπρειος: τιποτένιος Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Λωγαλιοι-ων Error!
κοπριημέτους Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Λωγας-αδος Error! Bookmark
Λ Error! Bookmark not not defined.
defined. ΛΕΧΡΙΟΣ: Λεχρίτης Error!
Λαγνεια-ας Λαγνευμα-ατος Bookmark not defined.
Λαγνευομαι Λαγνευω Error! ΛΟΧΜΗ: το τριχωτό αιδoίο
Λαθραιοκοιτος-ου Error! defined.
Bookmark not defined. Λαλοβαρυπαραμελορυθμοβάτης
Λαικαζω Λαικαλεος-α-ον Error! Bookmark not
Error! Bookmark not defined.
defined. Λεκαστής Error! Bookmark
Λακαταπυγων ον Error! not defined.
Bookmark not defined. Λεωφόρος: η πουτάνα Error!
Λακκοπεδον-ου Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. ληκώ: Η ψωλή λοπάς: το μουνί [
Λακκοπρωκτια-ας λοπάς (πιάτο)] Error!
Λακκοπρωκτος-ον Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Μ Error! Bookmark not
Λακκοσχεας-ου Error! defined.
Bookmark not defined. Μαγμον-ου Error! Bookmark
not defined.
23
Μαζηρεοι-ων Error! Μηδεα-ων Μηδος-ους Error!

ΜακκοαωΤο του δημου Μηκωνιον-ου Error!
προσωπον μακκοα καθημενον Bookmark not defined.
Error! Bookmark not Μιξοιφια-ας Error! Bookmark
Μακροπτυστης-ου Error! Μιξοφρυς-υ Error! Bookmark
Μαλακια-ας Μαλακιζω Error! Μισθαρνεω Μισθαρνια-ας
Μαλακοσωμος-ον Error! defined.
Bookmark not defined. Μοιχαγρια-ων Error!
Μαλατθαω Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Μοιχαλις-ιδος Μοιχας-αδος
Μαρικας-α Error! Bookmark Μοιχαω Μοιχεια-ας Μοιχευτης-
not defined. ου Μοιχευτρια-ας Μοιχευω
Μασταριον-ου Error! Μοιχευω γυναικα τινος Μοιχια-
Bookmark not defined. ας Μοιχιδιος-α-ον Μοιχικος-η-ον
Μαστος-ου Error! Bookmark Μοιχιος-α-ον Μοιχος-ου
not defined. Μοιχωδης-ες Error!
Μαστροπεια-ας Μαστροπευω Bookmark not defined.
Μαστροπευω τη ηδονη Μονορχις-εως Error!
Μαστροπις-ιδος Μαστροπος-ου Bookmark not defined.
Μαστροποτης-ητος Μυκλος-ου Error! Bookmark
Μαστροπωδης-ες Error! not defined.
Bookmark not defined. Μυξα-ης Error! Bookmark
Μαστρυς-υος Ματρυλειον-ου not defined.
Error! Bookmark not Μυοκοος-ουError! Bookmark
Μεδεα-ων Error! Bookmark Μυρτοχειλα-ων Error!
Μεζος-εος Error! Bookmark μέλαθρον: το μουνί Error!
Μειγνυμι Error! Bookmark μυλλός: το μουνί Error!
Μειοφρων-ον Error! μυρρῖνον: το τριχωτό μουνί [
Bookmark not defined. μύρρα (μυρτιά)] Error!
Μειρακιευομαι [Meirakièuomai]: Bookmark not defined.
rimbambire.Ω γερον, μειρακιευη μυρτοχειλίδες: το μουνί μου
LUCIANO. Error! Bookmark μοχχοβολάειError! Bookmark
Μελαγκολπος-ον Error!
24
μῦσχος: το αφιλόξενο μουνί [ Ορεγμιη-ης Error! Bookmark

μύσις (κλείσιμο χειλιών)] Error! not defined.
Bookmark not defined. Ορθιησις-εως Error!
μέζεα του στεατοπυγικού μας Bookmark not defined.
υποσυστήματος Error! Ορθοκορυζος-ου Error!
ΜΥΖΟΥΡΙΣError! Bookmark Ορθοτιτθιος-ου Error!
Μιάστωρ Error! Bookmark Ορρος-ου Error! Bookmark
Ν Error! Bookmark not Ορχιπεδη-ης Ορχιπεδιζω
defined. Ορχιπεδον-ου Ορχις-εως
Νυκτιλαθραιοφαγος-ον Error! Ορχοτομεομαι Ορχοτομια-ας
Ξ Error! Bookmark not defined.
defined. Ουθαρ-ατος Ουθατιος-α-ον
Ξυλοκυμβη-ης Error! Error! Bookmark not
Bookmark not defined. defined.
Οζοστομος-ον Error! Ουρεω Ουρημα-ατος Ουρησις-
Bookmark not defined. εως Ουρητιαω Ουρετρις-ιδος
Οζοχρωτος-ον Error! Ουροδοκη-ης Ουροδοχος-ον
Bookmark not defined. Ουρον-ου Error! Bookmark
Οινοπιπης-ου Error! not defined.
Bookmark not defined. ὄλεθρος: το μουνί Error!
Οινοφλυγεω Οινοφλυξ-υγος Bookmark not defined.
Error! Bookmark not όρχεις Error! Bookmark not
defined. defined.
Ολιγηφρενιη-ης Error! Παγκαταρατος-ον Error!
Ολλυμι Error! Bookmark Παθικος-η-ον Error!
Ολολυς Error! Bookmark Παιδεραστεω Παιδεραστης-ου
not defined. Παιδεραστια-ας Παιδεραστικα-
Ονειρωγμος-ου Error! ου Παιδεραστρια-ας
Bookmark not defined. [Παιδισκαριον-ου Error!
Ονθος-ου Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Παιδισκειον-ου Παιδισκη-ης
Ονοβατεω Οπισθοβατης-ου Error! Bookmark not
defined. Παιδοπιπης-ου Error!
Οπισθοβατικος-η-ον Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Πανδοσια-ας Error!
25
Πανθηλυς-εος Error! τα σκελη Error! Bookmark

Παππαξ Error! Bookmark Πλατιστακος-ου Error!
Παραγλουτος-ον Error! Πληκτιζομαι Πληκτισμος-ου
Παρακενωσις-εως Παρακενωτη- defined.
ης Error! Bookmark not Πλησιαζω Πλησιασμος-ου
Παρακιναιδος-ου Error! defined.
Bookmark not defined. Πλιγμα-ατοςError! Bookmark
Παρακρουστικος-η-ον not defined.
Παρακρουστος-ον . Error! Πολυσαρκος-ον Error!
Πασιπορνη-ης Error! Πολυσπερμος-ον Error!
Πασχητιασμος-ου Πασχητιαω Πολυσπορος-ον Error!
Πατεω Εμειο δεμνιον ουκ Bookmark not defined.
επατησε Error! Bookmark Πορδεω Πορδη-ης Πορδων-ωνος
Παχυνω Παχυς-εια-υ defined.
Παχυσπερμος-ον Παχυτης-ητος Πορνεια-ας Πορνειον-ου
Παχυφρων-ονος Error! Πορνευομαι Πορνευμα-ατος
Bookmark not defined. Πορνευσις-εως Πορνευτρια-ας
Πελεθοβαψ Πελεθος-ου Error! Πορνευω Πορνη-ης Πορνιδιον-
Bookmark not defined. ου Πορνικος-η-ον Error!
Πελλια-ων Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Πορνοβοσκειον-ου
Πειωλης-ου Error! Bookmark Πορνοβοσκεω Πορνοβοσκια-ας
not defined. Πορνοβοσκος-ου Error!
Πελαζω Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Πορνογεννητος-ον Error!
Πεοιδης-ες Πεος-ους [Ουδεν γε Bookmark not defined.
πλην η το πεος εν τη δεξια Πορνοκοπεω Πορνοκοπος-ου
Περιολκη-ης Πεωδης-ες Error! Πoρνομανης-ες Error!
Περιζωματιας-ου Error! Πορνοτριψ-ιβος Error!
Πισσοκοπεω Πισσοκοπια-ας Πουτάνα Error! Bookmark
Πισσοκοπικος-η-ον Πισσοκοπος- not defined.
ον Πισσοω Ην των πιττουμενων Πριαπισκος-ου Πριαπισκωτος-ου
τα σκελη και το σωμα ολον Πριαπισμος-ου Error!
Κιναιδον τινα των πεπιττωμενων Bookmark not defined.
26
Προμοιχευω Error! Bookmark Ρακωσις-εως Error!

Προκενοω Προκενωτεον Error! Ροδοπυγος-ον Error!
Προκλυζω Προκλυστεον Error! Ροδωνια-ας Error! Bookmark
Προκυων-υνος Error! Ροπαλισμος-ου Error!
Προσαφοδευω Error! Ρυισκομαι Error! Bookmark
Προσερυγγανω Error! Σκωραμίς : Error! Bookmark
Προστιλαω Error! Bookmark σαυλοπρωκτιάω Error!
Προυνικευω Προυνικος-ου Σαβαριχη-ηςError! Bookmark
Error! Bookmark not not defined.
defined. Σαβυττος-ουError! Bookmark
Πρωκτιζω Πρωκτοπεντετηρις- not defined.
ιδος Πρωκτος-ου Πρωκτοτηρεω Σαθων-ωνος Error! Bookmark
Πρωκτοψωριαω Error! not defined.
Bookmark not defined. Σακανδρος-ου Error!
Πυγαιον-ου Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Σαραβος-ου Error! Bookmark
Πυγαλγιας Error! Bookmark not defined.
not defined. Σατυριασις-εως Σατυριασμος-ου
Πυγη-ης Πυγιαιος-α-ον Error! Bookmark not
.Πυγιδιον-ου Πυγιζω Πυγισμα- defined.
ατος Πυγοστολος-ον Σαυλοομαι Σαυλοπρωκτιαω
Πυννιαζω Πυννος-ου Error! Error! Bookmark not
Πωλος-ου Error! Bookmark Σειστρον-ου Error! Bookmark
ΠΟΣΘΩΝ: Error! Bookmark Σκαμβοπους-ουν Error!
Ρ Error! Bookmark not Σκελλος-η-ον Error!
ΡΩΠΟΠΕΡΠΕΡΗΘΡΑΣ Error! Σκερβολλω Σκερβολος-ον
Ρ Error! Bookmark not defined.
defined. Σκερος Error! Bookmark
Ραθαπυγιζω Error! Bookmark not defined.
not defined. Σκοτοβινιαω Error!
27
Σκυζα-ης Σκυζαω Error! Συμφθειρω Error! Bookmark

Σκωραμις-ιδος Error! Συνειμι Error! Bookmark
Σορελλη-ης Error! Bookmark Συνεκβλυζω Error! Bookmark
Σοροδαιμων-ονος Σορος-ου Συνευναζω Συνευναομαι Error!
Σπασμος-ου Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Συνουσια-ας Συνουσιαζω
Σπατιλη-ης Error! Bookmark Συνουσιασμος-ου
not defined. Συνουσιαστικος-η-ον Συωδης-ες
Σπελεθος-ουError! Bookmark Σφαιρωματα-ων Error!
Σπερματικος-η-ον Σπερματιτις- Σχινιζω Σχινοκεφαλος-α-ον
ιδος Σπερμιος-ου Σπερμοποιεω Error! Bookmark not
defined. Σωματομιξια-ας Error!
Σπλεκοω Σπλεκωμα-ατοςError! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Ταγηνοκνισοθηρας-ου Error!
Σποδησιλαυρα-ας Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Τιλημα-ατος Τιλος Error!
Σπυραθος-ου Σπυραθωδης-ες Bookmark not defined.
Σπυρας-αδος Error! Τιτθη-ης Τιτθιον-ου Τιτθολαβεω
Bookmark not defined. Τιτθος-
Στεργοξυνευνος-ον Στεργω Τραγαινα-ης Error! Bookmark
Error! Bookmark not not defined.
defined. Τραγιζω Error! Bookmark
Στερνιον-ου Error! Bookmark not defined.
not defined. Τραγομασχαλος-ον Error!
Στυμα-ατος Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Τρημα-ατος Error! Bookmark
Συγγιγνομαι Error! Bookmark not defined.
not defined. Τριβακος-η-ον Error!
Συγγυμνασια-ας Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Τριβαλλοποπανοθρεπτος-ον
Συγκαθευδησις-εως Συγκαθευδω Error! Bookmark not
defined. Τρυφων-ωσα-ων Error!
Συμβακχευω Συμβακχος-ου Bookmark not defined.
Error! Bookmark not Τρυφεραινομαι Τρυφερευμα-
defined. ατος Τρυφεροβιος-ον Τρυφερος-
Συμμειγνυμι Συμμιγνυμι Error! α-ον Error! Bookmark not
28
Τυφεδανος-ου Error! Φθοριος-ον Error! Bookmark

Τυφογερων-οντος Error! Φικιδιζω Error! Bookmark
ΥΒΡΙΣ Error! Bookmark Σούδα λεξικόν
not defined. Φιλεραστης-ου Error!
Υανια-ας Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. ΦιλεωError! Bookmark not
Υηνευς-εως Error! Bookmark defined.
not defined. Φιλια-ας Error! Bookmark
Υποδερματις-ιδος Error! not defined.
Bookmark not defined. Φιλοδεμνιος-ον Φιλοδεμνιος
Υποθηλυς-εια-υ Error! ρητορ OPPIANO DI APAMEA
Υποθρυπτομαι Error! defined.
Bookmark not defined. Φιλομαστος-ον Error!
Υποκατακλινω Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Φοινικιζω Φοινικιστης-ου
Υποκενοω Error! Bookmark Error! Bookmark not
not defined. defined.
Υποκοπρος-ον Error! Φοιτεω Error! Bookmark
Υποκωφος-ον Error! Φυσικλειδιον-ου Error!
Υπολισπος-ον Error! Φυσις-εως Error! Bookmark
Υπομαζιος-ον Error! Φυσωδης-ες Error! Bookmark
Υποπαρθενος-ου Error! Χαλιμαζω Χαλιμας-αδoς Error!
Υποπερδομαι Error! Χαμαιτυπειον Χαμαιτυπεω
Bookmark not defined. Χαμαιτυπη Χαμαιτυπια Error!
Υποπεριπλυνωμαι Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Χαμεταιρις-ιδος Error!
Υσσαξ-ακος Bookmark not defined.
Υστερα-ας Υστεραλγης-ες Χαμευνας-αδος Error!
Υστεραλγια-ας Bookmark not defined.
Φαλλαγωγειον-ου Φαλλαγωγια- Χασκαξ-ακος Error!
ας Error! Bookmark not Bookmark not defined.
defined. Χασμωμενοι-ων Error!
Φαλληφορεω -Φαλλικος-η-ον Bookmark not defined.
Φαλλος-ου Φαλος-η-ον Error! Χασμωδης-ες Error!
29
Χαυνοπρωκτος-ον Error! Χοιροψαλας Error! Bookmark

Χαυνοφρων-ονος Error! Χραομαι Error! Bookmark
Χεζητιαω Error! Bookmark Χρεμπτομαι Error! Bookmark
Χεζω Error! Bookmark not Χροιζομαι Error! Bookmark
Χειλος-ου Error! Bookmark χοιροπωλεώ: Error!
Χερνιβιον-ου Error! Error! Bookmark not defined.
Bookmark not defined. Ψωλη-ης Error! Bookmark
Χλανις-ιδος Error! Bookmark not defined.
not defined. Ψωλοεις-εσσα-εν Error!
Χληδης-ου Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined. Χαλίμα Error! Bookmark
Χλιδανος-η-ον Error! not defined.
Bookmark not defined. ΧΑΛΚΙΔΙΤΙΣ Error!
Χλουνης-ου Error! Bookmark Bookmark not defined.
not defined.
Χοιριον-ου Χοιροθλιψ-ιβος
Χοιροπολεω Χοιρος-ου Error!
Αθυρογλωσσία
Ευρυπίδης Orestes Γρ. 903
...φαιδρωπὸν ἐδίδου τοῖσιν Αἰγίσθου φίλοις. [τὸ γὰρ γένος τοιοῦτον· ἐπὶ
τὸν εὐτυχῆ πηδῶσ' ἀεὶ κήρυκες· ὅδε δ' αὐτοῖς φίλος, ὃς ἂν δύνηται
πόλεος ἔν τ' ἀρχαῖσιν ἦι.] ἐπὶ τῶιδε δ' ἠγόρευε Διομήδης ἄναξ· οὗτος
κτανεῖν μὲν οὔτε σ' οὔτε σύγγονον εἴα, φυγῆι δὲ ζημιοῦντας εὐσεβεῖν.
ἐπερρόθησαν δ' οἱ μὲν ὡς καλῶς λέγοι, οἱ δ' οὐκ ἐπήινουν. κἀπὶ τῶιδ'
ἀνίσταται ἀνήρ τις ἀθυρόγλωσσος, ἰσχύων θράσει· [Ἀργεῖος οὐκ
Ἀργεῖος, ἠναγκασμένος, θορύβωι τε πίσυνος κἀμαθεῖ παρρησίαι,
πιθανὸς ἔτ' αὐτοὺς περιβαλεῖν κακῶι τινι. ὅταν γὰρ ἡδύς τις λόγοις
φρονῶν κακῶς πείθηι τὸ πλῆθος, τῆι πόλει κακὸν μέγα·
ὅσοι δὲ σὺν νῶι χρηστὰ βουλεύουσ' ἀεί, κἂν μὴ παραυτίκ', αὖθίς εἰσι
χρήσιμοι πόλει. θεᾶσθαι δ' ὧδε χρὴ τὸν προστάτην ἰδόνθ'· ὅμοιον γὰρ τὸ
χρῆμα γίγνεται τῶι τοὺς λόγους λέγοντι καὶ τιμωμένωι.]
30
Δίων Κάσσιος. Ιστορία Ρωμαϊκή. Βιβ. 46, τμ. 18, τμ. 4, γρ. 4
...ἀλλ' ἵνα τὰ αἴσχη σου τῶν σκελῶν συγκρύπτῃς. οὐ γάρ που καὶ
ὑπὸ σωφροσύνης τοῦτο ποιεῖς ὁ τὰ πολλὰ ἐκεῖνα περὶ τῆς τοῦ
Ἀντωνίου διαίτης εἰρηκώς. τίς μὲν γὰρ οὐχ ὁρᾷ σου τὰ λεπτὰ
ταῦτα χλανίδια; τίς δ' οὐκ ὀσφραίνεται τῶν πολιῶν σου τῶν κατ-
εκτενισμένων; τίς δ' οὐκ οἶδεν ὅτι τὴν μὲν γυναῖκα τὴν προτέραν
τὴν τεκοῦσάν σοι δύο τέκνα ἐξέβαλες, ἑτέραν δὲ ἐπεσηγάγου παρ-
θένον ὑπεργήρως ὤν, ἵν' ἐκ τῆς οὐσίας αὐτῆς τὰ δανείσματα ἀπο-
τίσῃς; καὶ οὐδὲ ἐκείνην μέντοι κατέσχες, ἵνα Καιρελλίαν ἐπ' ἀδείας
ἔχῃς, ἣν τοσούτῳ πρεσβυτέραν σαυτοῦ οὖσαν ἐμοίχευσας ὅσῳ νεω-
τέραν τὴν κόρην ἔγημας, πρὸς ἣν καὶ αὐτὴν τοιαύτας ἐπιστολὰς
γράφεις οἵας ἂν γράψειεν ἀνὴρ σκωπτόλης ἀθυρόγλωσσος πρὸς γυ-
ναῖκα ἑβδομηκοντοῦτιν πληκτιζόμενος. καὶ ταῦτα μὲν ἄλλως ἐξήχθην,
ὦ πατέρες, εἰπεῖν, ἵνα μηδὲ ἐν τούτοις ἔλαττόν τι ἔχων ἀπέλθῃ.
καίτοι καὶ συμπόσιόν τι ἐτόλμησε τῷ Ἀντωνίῳ προενεγκεῖν, αὐτὸς
μὲν ὕδωρ, ὥς φησι, πίνων, ἵνα τοὺς καθ' ἡμῶν λόγους νυκτερεύων
συγγράφῃ, τὸν δὲ υἱὸν ἐν τοσαύτῃ μέθῃ τρέφων ὥστε μήτε νύκτωρ
μήτε μεθ' ἡμέραν σωφρονεῖν. καὶ προσέτι καὶ τὸ στόμα αὐτοῦ
διαβάλλειν ἐπεχείρησε, τοσαύτῃ ἀσελγείᾳ καὶ ἀκαθαρσίᾳ παρὰ πάντα
τὸν βίον χρώμενος ὥστε μηδὲ τῶν συγγενεστάτων ἀπέχεσθαι, ἀλλὰ
τήν τε γυναῖκα προαγωγεύειν καὶ τὴν θυγατέρα μοιχεύειν.
Ιούλιος Πολυδεύκης Ονομαστικόν Βιβ. 2, τμ. 109, γρ. 3
...ἔργα μὲν οὖν γλώττης γεῦσις καὶ φωνὴ καὶ λόγος, ὀνόματα
δὲ ἀπὸ μὲν γλώττης εὔγλωττος καὶ εὐγλωττία, θρασυγλωττία καὶ
γλωσσαλγία, καὶ δίγλωττος, πολύγλωττος, ἀλλόγλωσσος, ὁμόγλως-
σος ὡς Ξενοφῶν (Cyrop I 1. 5). καὶ ὑπογλωττὶς στεφάνου τι
εἶδος, καὶ ἐγγλωττογάστορες παρὰ τοῖς κωμικοῖς (Ar Av 1696. 1702)
οἱ ἀπὸ τῆς γλώττης βιοῦντες. καὶ αὐλοῦ γλῶττα, καὶ γλωττοκομεῖον
τὸ τὰς γλώττας ὑποδεχόμενον ἀγγεῖον, καὶ γλωττοποιὸς ὁ τεχνίτης,
καὶ αὐλὸς ἄγλωττος· Ἀριστοφάνης (frg 734 Ko) δὲ ἄγλωττον
τὸν εἰπεῖν ἀδύνατον ἔφη, Σοφοκλῆς δὲ (Trach 1049) ἄγλωττον
τὸν βάρβαρον. ἀγλωττίαν δὲ Ἀντιφῶν (frg 141 Bl) εἴρηκεν·
ὑπομόχθηρος δὲ ὁ ἀθυρόγλωσσος παρ' Εὐριπίδῃ (Orest 903). οἱ
δὲ κωμικοὶ (Aristoph Thesm 131) καταγλωττίζειν ἐν φιλήματι καὶ
καταγλωττισμός· καὶ ἐπιγλωττωμένω οἷον λοιδορουμένω, καὶ παλίγ-
γλωσσον τὸν δύσφημον, καὶ (Aristoph Lysistr 37) ‘οὐκ ἐπιγλωττή-
σομαι’ ἤγουν οὐ λοιδορήσομαι. γλώττας δὲ τὰς τῶν ὑποδη-
μάτων ἔλεγον, ὡς Αἰσχίνης ὁ Σωκρατικός. ἀλλὰ καὶ τὰς
31
ποιητικὰς φωνὰς γλώττας ἐκάλουν, ὡς Ἀριστοφάνης (frg 222 Ko)·

πρὸς ταύτας δ' αὖ λέξον Ὁμήρου γλώττας, τί καλεῖται κό-
ρυμβα. καὶ γλώσσης χαρακτῆρας ὡς Ἡρόδοτος (I 142 et saep), καὶ
γλῶτταν Ἑλλάδα ἢ βάρβαρον, Περσίδα ἢ Ἀτθίδα, καὶ καθ' ἕκαστον ἔθνος
... ὁμογνωμονῶ, ὁμοδοξῶ, σύμφημι, συνέπομαι, συνδοκῶ, ἐπινεύω,

συνεπαινῶ, σύμψηφός εἰμι, ὁμόφωνος σύμφωνος. καὶ συμφέ-
ρομαι, ἀπέχομαι, συμπράττω, συναγωνίζομαι. τὸ δ' ἐναντίον ἐναν-
τιοῦμαι ὑπεναντιοῦμαι, ἀντιλέγω, ἀντικρούω, ἀντιτείνω, ἀπειθῶ,
διέστηκα τῇ γνώμῃ, διχογνωμονῶ, ἀλλοδοξῶ ἑτεροδοξῶ, ἀρνοῦμαι,
ἀποφάσκω ἀπολέγω ἀπαγορεύω, ἀποτρέπομαι, φιλονεικῶ, ἀνταγωνίζο-
μαι, ἀντιπράττω, διαφωνῶ, ἐρίζω, διαφέρομαι. τάχα δὲ τακτέον
ἐπὶ μὲν τοῦ προτέρου καὶ τὸ συνᾴδειν, ἐπὶ δὲ τοῦ δευτέρου καὶ τὸ
ἀπᾴδειν.
Λάλος, φλύαρος, κομπώδης, ὀχληρός, ἀπεραντολόγος, ἀδόλεσχος,
κουφολόγος, ἀθυρόγλωσσος, γλώσσαλγος, προσκορής, πέρα κόρου λη-
ρώδης. λαλιά, φλυαρία, ἀπεραντολογία, κουφολογία, ἀδολεσχία, λῆρος,
γλωσσαλγία. διαθρυλῶν τὰ ὦτα, μακρολόγος πολυλόγος, βαρύς,
ἐπαχθής, φλήναφος, φληναφῶν, τὴν γλῶτταν ὀλισθηρός, ῥησικοπῶν,
ἀποκναίων ἀηδίᾳ, κόπτων τὰ ὦτα, τὸ ἐκ Δωδώνης χαλκεῖον, μακρό-
τερα τῆς Ἰλιάδος λαλῶν, Ἀλκίνου ἀπόλογος, ἄπαυστος γλῶττα,
ἀνερμάτιστος. μάτην αὐτοῦ τῇ γλώττῃ περίκειται τὸ ἕρκος τῶν
ὀδόντων. προπαλὴς γλῶττα, πρόχειρος, ὀλισθηρά, ἐπιχειλής, ἐξωτέρω
τῶν ὀδόντων, ὑπὲρ τοὺς τῶν χειλῶν ὅρους, Ἀράβιος αὐλός.
Κλήμης Αλεξανδρινός Παιδαγωγός Βιβ. 3, τμ. 4, κεφ. 29, τμ. 2, γρ.

3
Ὅθεν ἐρρωμενέστατα ἡ γραφὴ παραινεῖ· «Μὴ πάντα

ἄνθρωπον εἴσαγε εἰς τὸν οἶκόν σου, πολλὰ γὰρ τὰ ἔνεδρα
τοῦ δολίου·» ἀλλαχοῦ δὲ «ἄνδρες δίκαιοι» φησὶν
»ἔστωσαν σύνδειπνοί σου, καὶ ἐν φόβῳ κυρίου τὸ καύχημά
σου διαμενεῖ.» Ἐς κόρακας ἡ πορνεία· «εὖ γὰρ τοῦτο
ἴστε», φησὶν ὁ ἀπόστολος, «ὅτι πᾶς πόρνος ἢ ἀκάθαρτος
ἢ πλεονέκτης, ὅς ἐστιν εἰδωλολάτρης, οὐκ ἔχει κληρονομίαν
ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ Χριστοῦ καὶ θεοῦ.» Αἳ δὲ ἀνδρογύνων
συνουσίαις ἥδονται, παρεισρέουσι δὲ ἔνδον κιναίδων ὄχλοι
ἀθυρόγλωσσοι , μιαροὶ μὲν τὰ σώματα, μιαροὶ δὲ τὰ
φθέγματα, εἰς ὑπουργίας ἀκολάστους ἠνδρωμένοι, μοιχείας
διάκονοι, κιχλίζοντες καὶ ψιθυρίζοντες καὶ τὸ πορνικὸν
32
ἀνέδην εἰς ἀσέλγειαν διὰ ῥινῶν ἐπιψοφοῦντες ἐπικιναίδισμα,

ἀκολάστοις ῥήμασι καὶ σχήμασι τέρπειν πειρώμενοι καὶ
εἰς γέλωτα ἐκκαλούμενοι πορνείας πρόδρομον· ἔστι δ'
ὅτε καὶ ὑπεκκαιόμενοι διὰ τὴν τυχοῦσαν ὀργήν, ἤτοι
πόρνοι αὐτοὶ ἢ καὶ κιναίδων ὄχλον εἰς ὄλεθρον ἐζηλωκότες,
ἐπικροτοῦσι τῇ ῥινὶ βατράχων δίκην, καθάπερ ἔνοικον τοῖς
μυκτῆρσι τὴν χολὴν κεκτημένοι.
Κλήμης Αλεξανδρινός Στρώματα Βιβ. 7, τμ. 7, τμ. 44, sub τμ. 8,

γρ. 2
πανσθενεῖ δυνάμει γενόμενος, πνευματικὸς εἶναι σπουδάσας διὰ τῆς

ἀορίστου ἀγάπης ἥνωται τῷ πνεύματι. οὗτος ὁ μεγαλόφρων, ὁ τὸ πάν-
των τιμιώτατον, ὁ τὸ πάντων ἀγαθώτατον κατὰ τὴν ἐπιστήμην κεκτη-
μένος, εὔθικτος μὲν κατὰ τὴν προσβολὴν τῆς θεωρίας, ἔμμονον δὲ τὴν
τῶν θεωρητῶν δύναμιν ἐν τῇ ψυχῇ κεκτημένος, τουτέστι τὴν διορατικὴν
τῆς ἐπιστήμης δριμύτητα. ταύτην δὲ ὡς ἔνι μάλιστα βιάζεται κτήσασθαι
τὴν δύναμιν, ἐγκρατὴς γενόμενος «τῶν ἀντιστρατευομένων τῷ νῷ»
καὶ τῇ μὲν θεωρίᾳ ἀδιαλείπτως προσεδρεύων, τῇ ἐφεκτικῇ δὲ τῶν
ἡδέων καὶ τῇ κατορθωτικῇ τῶν πρακτέων ἐγγυμνασάμενος ἀσκήσει·
πρὸς τούτοις ἐμπειρίᾳ πολλῇ χρησάμενος τῇ κατὰ τὴν μάθησίν τε
καὶ τὸν βίον, παρρησίαν ἔχει, οὐ τὴν ἁπλῶς οὕτως ἀθυρόγλωσσον
δύναμιν, δύναμιν δὲ ἁπλῷ λόγῳ χρωμένην, μηδὲν τῶν λεχθῆναι δυνα-
μένων κατὰ τὸν προσήκοντα καιρόν, ἐφ' ὧν μάλιστα χρή, ἐπικρυπτο-
μένην μήτε διὰ χάριν μήτε διὰ φόβον.
Ἀξιολόγως [ὁ] γοῦν τὰ περὶ θεοῦ διειληφώς, δεδιδαγμένος πρὸς αὐ-
τῆς τῆς ἀληθείας χοροῦ μυστικοῦ, λόγῳ τῷ προτρέποντι ἐπὶ τὸ μέγεθος
τῆς ἀρετῆς, κατ' ἀξίαν αὐτήν τε καὶ τὰ ἀπ' αὐτῆς ἐνδεικνυμένῳ, χρῆται,
μετὰ διάρματος ἐνθέου τῆς εὐχῆς τοῖς νοητοῖς καὶ πνευματικοῖς ὡς
ἔνι μάλιστα γνωστικῶς οἰκειούμενος. ὅθεν ἥμερος καὶ πρᾶος ἀεί,
εὐπρόσιτος, εὐαπάντητος, ἀνεξίκακος, εὐγνώμων, εὐσυνείδητος, αὐ-
στηρός· οὗτος ἡμῖν ὁ αὐστηρὸς οὐκ εἰς τὸ ἀδιάφθορον μόνον, ἀλλὰ
Φρύνιχος Αττικός Praeparatio sophistica (fragmenta) Fragme 101, γρ. 1
...ἀζύμου κράσεως: ἀντὶ τοῦ τῆς γλίσχρας. καὶ τὸ

ἄζυμον ἐν Τιμαίῳ (74 D) ‘τὴν δὲ δὴ τῶν νεύρων φύ-
σιν ἐξ ὀστοῦ καὶ σαρκὸς ἀζύμου κράσεως μίαν ἐξ ἀμ-
φοῖν’. λέγεται γὰρ κρέα γλίσχρα τὰ ἄσαρκα καὶ δερμα-
τώδη. τινὲς δὲ γλίσχρον τὸ ἐπίπονον καὶ ταλαίπωρον.
Πολιτείας γʹ. B 348, 28. Phot. 38, 18.
33
ἀθήρη: B 350, 31. Phot. 41, 7. cf. epit. 35, 3.

ἄθηρος ἡμέρα: nomen Phrynichi additum. cf. supra
p. 132, 22 fr. 9. B 351, 4. Phot. 41, 10.
ἀθάρη: B 351, 12. Phot. 41, 16. cf. epit. 14, 11.
ἀθυρόγλωσσος: Εὐριπίδης Ὀρέστῃ (903) ‘ἀνήρ τις
ἀθυρόγλωσσος’. εἴρηται δὲ ἢ παρὰ τὸ θύραν μὴ ἐπι-
κεῖσθαι τῇ γλώττῃ, ἢ παρὰ τὸ ἀθύρειν, ὅπερ ἐστὶν
ἀδιακρίτως ὁμιλεῖν. σημαίνει δὲ τὸν ἀθυρόστομον, τὸν
μὴ κατέχοντα τὸ στόμα. B 352, 5. Phot. 43, 16.
Ἀθῆναι πατρίς μού ἐστι χρυσάμπυκες: Πλάτων
ὁ κωμικὸς ἔφη. Phot. 42, 7. ἀθυμεῖν: ἐπὶ τοῦ τῇ ψυχῇ καταπεπτωκέναι.
πολύ ἐστιν ἐν τῇ τραγῳδία. οὕτως Αἰσχύλος (Prom. 490). B 352, 18.
Phot. 43, 14.
Φρύνιχος Αττικός Praeparatio sophistica (fragmenta) Fragment 101, γρ.

2
ἄζυμον ἐν Τιμαίῳ (74 D) ‘τὴν δὲ δὴ τῶν νεύρων φύ-

σιν ἐξ ὀστοῦ καὶ σαρκὸς ἀζύμου κράσεως μίαν ἐξ ἀμ-
p. 132, 22 fr. 9. B 351, 4. Phot. 41, 10.
ὁ κωμικὸς ἔφη. Phot. 42, 7.
ἀθυμεῖν: ἐπὶ τοῦ τῇ ψυχῇ καταπεπτωκέναι. πολύ
ἐστιν ἐν τῇ τραγῳδία. οὕτως Αἰσχύλος (Prom. 490).
Θεοδωρίδας Epigrammata Βιβ. 16, epigram 132, γρ. 2
Μνασάλκεος τὸ σᾶμα τῶ Πλαταιΐδα τῶ 'λεγῃοποιῶ·

ἁ Μῶσα δ' αὐτῶ τᾶς Σιμωνίδα πλάτας ἧς ἀποσπάραγμα
34
κενά τε κλαγγὰν καὶ 'πιλακυθίστρια διθυραμβοχάνα·

τέθνακε, μὴ βάλωμες· εἰ δέ κε ζόεν, τύμπανόν κ' ἐφύση.
ΘΕΟΔΩΡΙΔΑ
Στᾶθι πέλας, δάκρυσον ἰδών, ξένε, μυρία πένθη

τᾶς ἀθυρογλώσσου Τανταλίδος Νιόβας,
ἇς ἐπὶ γᾶς ἔστρωσε δυωδεκάπαιδα λοχείαν
ἄρτι, τὰ μὲν Φοίβου τόξα, τὰ δ' Ἀρτέμιδος.
ἁ δὲ λίθῳ καὶ σαρκὶ μεμιγμένον εἶδος ἔχουσα
πετροῦται· στενάχει δ' ὑψιπαγὴς Σίπυλος.
θνατοῖς ἐν γλώσσᾳ δολία νόσος, ἇς ἀχάλινος
ἀφροσύνα τίκτει πολλάκι δυστυχίαν.
Επιφάνιος εκκ. συγγραφέας Panarion (= Adversus haereses)

Τομ. 2, σελ. 184, γρ. 1
μέλος νεκρὸν κατὰ τὴν αὐτοῦ γνώμην, ἵνα παρεισαγάγῃ ψεῦδος κατὰ
τῆς ἀληθείας; ἀλλ' ὡς εἰπεῖν ἐλώβησε καὶ ἀκρωτηριάσας παρέκοψε
πολλὰ τῶν μελῶν, κατέσχεν δὲ ἔνιά τινα παρ' ἑαυτῷ. καὶ αὐτὰ δὲ
τὰ κατασχεθέντα ἔτι ζῶντα οὐ δύναται νεκροῦσθαι, ἀλλ' ἔχει μὲν
τὸ ζωτικὸν τῆς ἐμφάσεως, κἄν τε μυρίως παρ' αὐτῷ κατὰ λεπτὸν
ἀποτμηθείη.
14. Ἔτι δὲ μετὰ ταῦτα πάντα ἐπεμνήσθημεν ὡς τινὲς ἀπὸ τῶν
αὐτῶν Μαρκιωνιστῶν, εἰς βυθὸν βλασφημίας παραπεπτωκότες καὶ
ἀπὸ τῆς ἑαυτῶν δαιμονιώδους διδασκαλίας ἐμβρόντητοι παντάπασι
γεγονότες καὶ οὗ ἐδόκουν κυρίου μόνον κἂν δι' ὀνόματος μνημονεύειν
καὶ αὐτοῦ ἀθυρογλώσσως ἑτέρως τὴν αὐτοῦ θεότητα ἀποστρέφοντες,
τὸ ὄνομα τῆς ἄνωθεν γεννήσεως κακίζειν οὐκ ἐντρέπονται. τινὲς
γὰρ αὐτῶν τετολμήκασιν, ὡς ἔφην, αὐτὸν τὸν κύριον εἶναι υἱὸν τοῦ
πονηροῦ λέγειν οὐκ αἰσχυνόμενοι, ἄλλοι δὲ οὐχί, ἀλλὰ τοῦ κριτοῦ τε
καὶ δημιουργοῦ· εὐσπλαγχνότερον δὲ γεγονότα καὶ ἀγαθὸν ὄντα
καταλεῖψαι μὲν τὸν ἴδιον αὐτοῦ πατέρα κάτω (πῆ μὲν λεγόντων τὸν
δημιουργόν, ἄλλων δὲ τὸν πονηρόν), ἄνω δὲ ἀναδεδραμηκέναι πρὸς
τὸν ἐν ἀκατονομάστοις τόποις ἀγαθὸν θεὸν καὶ αὐτῷ προσκεκολλῆ-
σθαι· πεμφθέντα δὲ ὑπ' αὐτοῦ εἰς τὸν κόσμον καὶ πρὸς ἀντιδικίαν
τοῦ ἰδίου πατρὸς ἐλθόντα τὸν Χριστὸν [καὶ] καταλῦσαι αὐτοῦ τὰ
πάντα ὅσα ὁ κατὰ φύσιν πατὴρ αὐτοῦ ἐνομοθέτει, ἤτοι ὁ λαλήσας
Γρηγόριος Ναζιανζινός Christus patiens [Dub.] (fort. auctore

Constantino Manasse) Γρ. 410
35
ὡς ἄρ' Ἰησοῦν κατθανεῖν, ἢ μή, χρεών; καὶ τόνδ' ἀφεῖναι μᾶλλον ἢ

μιαιφόνον ὧν εἶχον ἐν δεσμοῖσι λῃστήρων ἕνα. Ἐπερρόθησαν δ' ὡς
θανεῖν σταυρῷ δέον, λῃστῆρα δ' ἀφεῖναί τε τὸν κακεργάτην.
Ὁ δ' ἡγεμὼν ἔφησε τοῖσδ' ἐναντία, ἀλλ' οὐκ ἔπειθ' ὅμιλον, εὖ δοκῶν
λέγειν. Ἄλλος γὰρ αὖθις εἶπε τῷδ' ἐναντία, κραυγῇ πίσυνος κἀμαθεῖ
τολμηρίᾳ· ὃς δ' οὐκ ἐπῄνει· κἀπὶ τῷδ' ἀνίσταται ὄχλου θόρυβος
ἀθυρογλώσσου μέγας· ὃς δὴ κέκραγε Παῖδα σὸν θανεῖν θέμις.
Κεῖνος δὲ νικᾷ κακὸς ἐν πλήθει λέγων, ὃς εἶπε δεῖν σὸν Παῖδα θανεῖν ἐν
ξύλῳ. Ἤδη δ' ἕως πέφηνεν, ἐκρέει κνέφας, καὶ δή νιν ἑλκύσουσιν ἔξω
τῆς πύλης ψυχῆς ἀγῶνα τὸν προκείμενον πέρι δραμούμενον, καθ' ὃν
θανεῖν ἐστὶ κρίσις· ἐν ἡμέρᾳ γὰρ τῇδε λείψει τὸν βίον.
Γεώργιος Κέδρινος Compendium historiarum Τομ. 2, σελ. 61, γρ. 15
ταύτην εἰ καὶ δυσχερῶς ὅμως ἀποσεισάμενος ἐκπέμπεται παρὰ

βασιλέως τακτικὰ διδάσκειν τὸν ὑπὸ χεῖρα λαόν. ἦν δὲ ὁ Μιχαὴλ
οὐ ταῖς ἄλλαις πάσαις κακίαις ἐπιρρεπὴς μόνον, ἀλλ' ἐνόσει καὶ
γλώσσης ἀκολασίαν, καὶ τὰ ἔνδον τῆς καρδίας ἐκφαυλίζειν δυνά-
μενος μυστήρια. ἐλάλει γὰρ πᾶν τὸ παριστάμενον εἰς τοὐμφανές,
ἀπερρίπτει δὲ καὶ κατ' αὐτοῦ τοῦ βασιλέως λόγους οὐκ εὐπρεπεῖς,
ἀπειλῶν αὐτῷ τε καθαίρεσιν τῆς βασιλείας καὶ τῇ αὐτοῦ συζύγῳ
γάμον ἐπισείων ἀνόσιον. ἅπερ ὁ βασιλεὺς πυνθανόμενος πρῶτον
μὲν εὐμηχάνως ἐπειρᾶτο παραπροσποιούμενος τὴν γνῶσιν, ἀπο-
στῆσαι τοῦτον τῆς ἀθυρογλωσσίας καὶ τῶν κακῶν βουλευμάτων
βουλόμενος· ᾔδει γὰρ αὐτὸν αἰσχίστῃ νόσῳ ἀκολάστῳ γλώσσῃ
δουλεύοντα. ὡς δὲ καὶ παραινέσεσι καὶ ἀπειλαῖς ὅπῃ παρείκοι
χρώμενος εὐθὺς μὲν ἐξαρνούμενον εὕρισκε τὰ λεγόμενα, ἀδείας δὲ
πάλιν τετυχηκότα τῶν κατὰ σκοπὸν μὴ ἀφιστάμενον, ἐπαφίησιν
αὐτῷ σκοποὺς καὶ ὠτακουστὰς λεληθότως, οἵτινες πολλάκις ἐν
εὐωχίαις καὶ μέθαις μετακινούμενον τῶν φρενῶν ὑπὸ τοῦ οἴνου
καταλαβόντες καὶ τοῖς προτέροις μάλα προθύμως ἐπιτιθέμενον
κατάδηλον ποιοῦσι τῷ βασιλεῖ. ἐγένετο δὲ προσθήκη πίστεως τῶν
διαβαλλομένων τῷ Μιχαὴλ καὶ ὁ Ἑξαβούλιος, ἀνὴρ φρενήρης καὶ
συνήθης τῷ βασιλεῖ, οὐκ ἄγνωστος δὲ καὶ τῷ Μιχαήλ.
Ιωάννης Σκυλίτζης Synopsis historiarum Emperor life Leo5, τμ. 7, γρ.

11
Μιχαὴλ δὲ ὁ ἐξ Ἀμωρίου ἀεὶ τοῖς ἔμπροσθεν ἐπεκτεινόμενος καὶ

ἐπὶ τὸ μεῖζον προβαίνων διαβολὴν ἔσχε καθοσιώσεως. ὃς ταύτην, εἰ
καὶ δυσχερῶς, ὅμως ἀποσεισάμενος ἐκπέμπεται παρὰ βασιλέως τακτικὰ
36
διδάσκειν τὸν ὑπὸ χεῖρα λαόν. ἦν δὲ ὁ Μιχαὴλ οὐ ταῖς ἄλλαις πάσαις

κακίαις ἐπιρρεπὴς μόνον, ἐνόσει δὲ καὶ γλώσσης ἀκολασίαν, καὶ τὰ
ἔνδον τῆς καρδίας ἐκφαυλίζειν δυναμένης μυστήρια. ἐλάλει γὰρ πᾶν τὸ
παριστάμενον εἰς τοὐμφανές, ἀπερρίπτει δὲ καὶ κατ' αὐτοῦ τοῦ βασι-
λέως λόγους οὐκ εὐπρεπεῖς, ἀπειλῶν αὐτῷ τε καθαίρεσιν τῆς βασιλείας
καὶ τῇ αὐτοῦ συζύγῳ γάμον ἐπισείων ἀνόσιον. ἅπερ ὁ βασιλεὺς πυν-
θανόμενος πρῶτον μὲν εὐμηχάνως ἐπειρᾶτο παραπροσποιούμενος τὴν
γνῶσιν ἀποστῆσαι τοῦτον τῆς ἀθυρογλωσσίας καὶ τῶν κακῶν βουλευ-
μάτων. ᾔδει γὰρ αὐτὸν αἰσχίστῃ νόσῳ τῇ ἀκολάστῳ γλώσσῃ δουλεύ-
οντα. ὡς δὲ καὶ παραινέσεσι καὶ ἀπειλαῖς, ὅπῃ παρείκοι, χρώμενος, ὡς
εὐθὺς μὲν εἰπεῖν ἐξαρνούμενον εὕρισκε τὰ λεγόμενα, ἀδείας δὲ πάλιν
τετυχηκότα τῶν κατὰ σκοπὸν μὴ ἀφιστάμενον, ἐπαφίησιν αὐτῷ σκο-
ποὺς καὶ ὠτακουστὰς λεληθότως, οἵτινες πολλάκις ἐν εὐωχίαις καὶ μέ-
θαις μετακινούμενον τῶν φρενῶν ὑπὸ τοῦ οἴνου καταλαβόντες καὶ τοῖς
προτέροις μάλα προθύμως ἐπιτιθέμενον κατάδηλον ποιοῦσι τῷ βασι-
λεῖ. ἐγένετο προσθήκη πίστεως καὶ ὁ Ἑξαβούλιος, ἀνὴρ φρενήρης καὶ
συνήθης τῷ βασιλεῖ, οὐκ ἄγνωστος δὲ καὶ τῷ Μιχαήλ. οὗτος πολλάκις
ἐπισχεῖν αὐτὸν τῆς ἀθυροστομίας ἐπιχειρήσας καὶ παραινέσας σιγᾶν,
Προκόπιος ιστορικός De bellis Βιβ. 7, τμ. 6, τμ. 22, γρ. 1
θους οὐδαμῆ ἤθελον. διὸ δὴ μόνοις τοῖς ἐκ Βυζαν-

τίου ξὺν αὐτῷ ἥκουσιν ἐς Νεάπολιν ἰέναι ἠνάγκαστο.
ἦν δέ τις Δημήτριος ἕτερος, Κεφαληνὸς γένος, ναύτης
μὲν τὸ παλαιὸν καὶ τῶν κατὰ θάλασσαν ἔργων τε καὶ
κινδύνων ἀκριβῶς ἔμπειρος, πλεύσας δὲ ξὺν Βελισαρίῳ
ἔς τε Λιβύην καὶ Ἰταλίαν ἐγένετο ἐς ταύτην δὴ τὴν
ἐμπειρίαν δόκιμος, καὶ ἀπ' αὐτοῦ ἐπίτροπον βασιλεὺς
αὐτὸν Νεαπόλεως κατεστήσατο. ἐπειδή τε οἱ βάρβαροι
τὸ χωρίον πολιορκεῖν ἤρξαντο, ἀσελγείᾳ πολλῇ ἐχό-
μενος ἐς τὸν Τουτίλαν συχνὰ ὕβριζε, λίαν τε ἀθυρό-
γλωσςος ἐν τούτῳ τῷ πόνῳ ὁ ἀνὴρ ὤφθη. προϊόντος
δὲ τοῦ κακοῦ καὶ τῆς ἀπωλείας τοῖς πολιορκουμένοις
ἐπὶ μέγα χωρούσης γνώμῃ Κόνωνος ἐς λέμβον τινὰ
λάθρα ἐσβὰς ἐτόλμησε παρὰ τὸν στρατηγὸν Δημήτριον
ἰέναι μόνος. ἐκ δὲ τοῦ παραδόξου σωθείς τε καὶ ξυγ-
γενόμενος τῷ Δημητρίῳ ἐθάρσυνέ τε μάλιστα καὶ ἐς
ταύτην δὴ τὴν πρᾶξιν ἐνῆγε. Τουτίλας δὲ τὸν πάντα
λόγον ἀμφὶ τῷ στόλῳ τούτῳ ἀκούσας δρόμωνας μὲν
πολλοὺς ἄριστα πλέοντας ἐν παρασκευῇ εἶχεν, ἐπειδὴ
δὲ κατῆραν ἐς τὴν ἐκείνῃ ἀκτὴν οἱ πολέμιοι Νεαπόλεως
οὐ μακρὰν ἄποθεν, ἐλθὼν ἐκ τοῦ ἀπροσδοκήτου...
37
Φώτιος λεξικογράφος (Α – Δ) Αλφαβητικό , entry 491, γρ. 1
...κρείττονα τοῖς ἥττοσι διὰ μικρὰν ὁμοιότητα ἡ παροιμία εἴρηται, ὡς εἴ

τις διὰ γλαυκότητα τὸν αἴλουρον τῇ Ἀθηνᾷ συμβάλοι.
Ἄθυμος· ὅ τε ἀόργητος παρὰ Πλάτωνι (Reip. 5, 456a) καὶ τὸ
περίλυπος παρ' Αἰσχίνῃ (3, 147).
Ἄθυμος· ἀντὶ τοῦ ἀθυμητής. Πλάτων Πολιτείας εʹ (456a)·
ἤγουν ὁ λελυπημένος.
Ἀθυμία· Ἡρόδοτος ἐν τῷ πρώτῳ αὐτοῦ λόγῳ (37, 2) τὴν
ἀτυχίαν λέγει.
Ἀθυμεῖν· ἐπὶ τοῦ τῇ ψυχῇ καταπεπτωκέναι. πολύ ἐστιν ἐν τῇ
τραγῳδίᾳ. οὕτως Αἰσχύλος (Pr. 474).
Ἀθυρόγλωσσος· Εὐριπίδης Ὀρέστῃ (903)· “ἀνήρ τις ἀθυ-
ρόγλωσςος”. εἴρηται δὲ ἢ παρὰ τὸ θύραν μὴ ἐπικεῖσθαι τῇ γλώττῃ, ἢ
παρὰ τὸ ἀθύρειν, ὅπερ ἐστὶν ἀδιακρίτως ὁμιλεῖν. σημαίνει δὲ τὸν ἀθυ-
ρόστομον, τὸν μὴ κατέχοντα τὴν γλῶτταν.
Ἄθυρμα· παίγνιον.
Ἄθυρμα· παίγνιον. Κρατῖνος Ὀδυσσεῦσι (fr. 145 K.)· “νεο-
χμὸν παρῆχθαι ἄθυρμα”. καὶ ἀθύρειν τὸ παίζειν. Πλάτων Νόμοις
(7, 796b)· “ἡ δ' αὖ παρ' ἡμῖν κόρη καὶ δέσποινα, εὐφρανθεῖσα τῇ τῆς
χορείας παιδιᾷ, κεναῖς χερσὶν οὐκ ᾠήθη δεῖν ἀθῦραι”.
Ἄθυμος· ὅ τε ἀόργητος παρὰ Πλάτωνι (Reip. 5, 456a) καὶ τὸ

ρόγλωσςος”. εἴρηται δὲ ἢ παρὰ τὸ θύραν μὴ ἐπικεῖσθαι τῇ γλώττῃ, ἢ
38
Ἀθύρων· παίζων.
Ἀθύρωτος· ἄκλειστος. Ἀριστοφάνης (Ran. 838).
Ευστάθιος θεολόγος Σχόλια στην Ομήρου Οδύσσεια Τομ. 1, σελ. 339,

γρ. 25
βατον πέτρην ἐπέθηκε θύρῃσι. Καὶ ὅρα τὴν εὔτακτον τοῦ λίθου
παρίψωσιν. εἰπὼν γὰρ αὐτὸν μέγαν
ἡρμήνευσε διὰ τοῦ, μὴ ἂν ὑπὸ δύο καὶ (Vers. 242.) εἴκοσι ζευγῶν
μετοχλισθῆναι, τουτέστι μοχλοῖς
μετακινηθῆναι. ἢ καὶ ἄλλως, ἁμάξαις βασταχθῆναι. εἶτα (Vers. 243.) καὶ
πέτρᾳ ἠλιβάτῳ αὐτὸν εἴκα-
σεν. εἰ δὲ τὴν τοιαύτην ἠλίβατον ὑψόσε ἀείρων ἔφερεν, οὐκ ἂν
ἀπιστηθείη, κορυφὴν ὄρεος μεγάλοιο
κατὰ Ὀδυσσέως βαλεῖν ἀποπλέοντος καθὰ καὶ προγέγραπται. (Vers.
240.) Ἰστέον δὲ ὅτι Ὁμήρου
ἐνταῦθα συνωνυμίας λόγῳ (Vers. 243.) ταυτὰ δηλοῦντος εἶναι θύραν καὶ
θυρεὸν, ὅμως ὑπεμφαίνε-
ταί τις αὐτῶν πρὸς ἄλληλα διαφορὰ ὡς ἔστιν ἐκ τῶν μεθ' Ὅμηρον
στοχάσασθαι. οὐ γὰρ ἐξανάγκης
ταυτὸν θυρεὸς καὶ θύρα, εἴπερ ἀσπίδος παρὰ τοῖς ὕστερον ὁ θυρεὸς,
μεγάλης δηλαδὴ, ἐοικυίας θύρᾳ.
ἐξ ἧς καὶ γέγονεν ἐπενθέσει τοῦ ε. ὅτι δὲ θύρα ὥσπερ ἐνταῦθα
καταχρηστικῶς τροπικώτερον, οὕτω καὶ
ἐπί τινων ἄλλων, δῆλον ἐκ τῶν χρήσεων. λέγονται γοῦν θύραι καὶ αἱ
αἰσθήσεις δι' ὧν βαίνουσιν ἐς ψυ-
χὴν τὰ αἰσθητά. ἔστι δὲ οὕτω καὶ θύρα γλώσσης, ἣν ὁ μὴ ἔχων οἷα
στόμαργος ἀθυρόγλωσσος λέγεται
παρὰ τὸ θύραν μὴ ἐπικεῖσθαί φασι γλώσσῃ. ἢ παρὰ τὸ ἀθύρειν ἤγουν
ἀδιακρίτως ὁμιλεῖν. ὃ καὶ αὐτὸ
ἤγουν τὸ ἀθύρειν στέρησιν θύρας τῆς κατὰ νοῦν σημαίνει. καὶ ὁ ἀθύρας
δὲ τὸ τῶν βυζάντων ὥς φασιν
ἐπίνειον, θύρας ἑτεροίας μέντοι, ἐστέρηται. (Vers. 238.) Ἔτι ἰστέον καὶ
ὡς Ὁμήρου ἄρσενα λέγον-
τος καὶ κόρσην οἱ Ἀττικοὶ ἄλλως ὕστερον φράζουσιν, ἄῤῥενα γὰρ ἐκεῖνοι
καὶ κόῤῥην φασὶ, καθὰ καὶ
ταῤῥὸν τὸν ταρσόν, καὶ τὴν μυρσίνην μυῤῥίνην, καὶ θαῤῥεῖν τὸ θαρσεῖν.
Ησύχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό , entry 1641, γρ. 1
ἁθρόως· αἰφνιδίως, ταχέως, σφοδρῶς P ἀφώνως (g)pw συνηγμέ-

νως, ⌊ὁμοῦ Pp
39
ἀθυμία· λύπη (Eur. Bacch. 610) p

ἀθυμῶν· λυπούμενος p
ἀθυμῶσι· λυπῶνται (Col. 3,21) vgb
ἀθύρματα· παίγνια (Ο 363 ..) vPn
Ἁθύρ· μήν, καὶ βοῦς, παρὰ Αἰγυπτίοις
ἀθύρει· παίζει (b) ῥᾳθυμεῖ
ἀθυρεύεσθαι· παίζειν p μιγνύειν. ⌊σκιρτᾶν p
ἀθύρουσι· παίζουσιν
ἀθυρόγλωσσος· βλάσφημος. φλύαρος. ἀθυρόστομος (Eur. Or.
903)
ἀθυρονόμος· ὡς ἔτυχε χρώμενος τοῖς νόμοις gwp
ἀθύροντας· παίζοντας vg
ἀθύρων· παίζων (Ο 364) nh
ἀθύσσει·
Κύριλλος Σχόλια εις Ιωάννην Τομ. 1, σελ. 136, γρ. 19
καθὸ φύσει Θεός· οὕτω γὰρ ἀνατρέχει τὸ δοῦλον εἰς υἱότητα,

διὰ μετοχῆς τοῦ κατ' ἀλήθειαν Υἱοῦ, πρὸς τὸ ὑπάρχον αὐτῷ
κατὰ φύσιν ἀξίωμα καλούμενόν τε καὶ οἷον ἀναβιβαζόμενον.
διά τοι τοῦτο γεννητοὶ λεγόμεθα καί ἐσμεν τοῦ Θεοῦ, οἱ
τὴν διὰ τοῦ Πνεύματος ἀναγέννησιν διὰ πίστεως παρα-
δεξάμενοι.
Ἐπειδὴ δὲ ῥιψοκινδύνως ἀποτολμῶσί τινες, ὥσπερ τοῦ
Μονογενοῦς, οὕτω καὶ τοῦ Ἁγίου καταψεύδεσθαι Πνεύματος,
γενητὸν αὐτὸ καὶ κτιστὸν εἶναι φάσκοντες, καὶ ὅλως τῆς τοῦ
Θεοῦ καὶ Πατρὸς ἐξέλκειν ὁμοουσιότητος, φέρε δὴ πάλιν
ταῖς ἐκείνων ἀθυρογλωσσίαις τὸν τῆς ὀρθῆς πίστεως ἀντε-
ξάγοντες λόγον, ἑαυτοῖς τε καὶ τοῖς ἐντευξομένοις ὠφελείας
γεννήσωμεν ἀφορμάς. εἰ γὰρ μήτε Θεὸς κατὰ φύσιν, ὦ
οὗτοι, μήτε μὴν ἐκ Θεοῦ τὸ Πνεῦμά ἐστιν ἴδιον αὐτοῦ, καὶ
διὰ τοῦτο οὐσιωδῶς ἐνυπάρχον αὐτῷ· ἕτερον δέ τι παρ'
αὐτὸν, καὶ τῆς τῶν πεποιημένων ὁμοφυΐας οὐκ ἀπῳκισμένον,
πῶς οἱ δι' αὐτοῦ γεννηθέντες ἡμεῖς ἐκ Θεοῦ γεγεννῆσθαι
λεγόμεθα; ἢ γὰρ ὅτι ψεύδεται πάντως ἐροῦμεν ὁ Εὐαγγε-
λιστὴς, ἢ εἴπερ ἐστὶν ἀληθὴς, ἔχει δὲ οὕτω, καὶ οὐχ ἑτέρως,
Θεὸς ἔσται καὶ ἐκ Θεοῦ κατὰ φύσιν τὸ Πνεῦμα, οὗ δὴ καὶ
μετίσχειν διὰ πίστεως τῆς εἰς Χριστὸν ἀξιούμενοι,...
Κύριλλος De adoratione et cultu in spiritu et veritate

Τομ. 68, σελ. 760, γρ. 49
40
{ΠΑΛΛ.} Ὡς βαθὺς ὁ λόγος!

{ΚΥΡ.} Ἔφης ὀρθῶς· βαθὺς γὰρ δὴ λίαν, ὠδίνει δὲ
μὴν τὸ Χριστοῦ μυστήριον. Γέγονε γὰρ ἡμῖν κριὸς
τελειώσεως εἰς πᾶν ὁτιοῦν τῶν ἀρίστων ἀρτίως ἔχον-
τας ἀποφαίνων, καὶ ἐκπρεπεστάτους ἐν ἀρεταῖς δι'
ἁγιασμοῦ ἐν πνεύματι, καὶ πρό γε τῶν ἄλλων ἀκοὴν
μὲν ἐνθεὶς, τὴν εὐλογίας πλήρη, τουτέστι, τὴν εὐ-
πειθῆ καὶ εὐήνιον, καὶ ἐπιτηδείως μὲν ἔχουσαν εἰς
παραδοχὴν τῶν περὶ αὐτοῦ δογμάτων, οὐκ ἀνεχομέ-
νην δὲ ψιθύρων τερετισμῶν, καὶ μυσαρᾶς ἀθυρογλως-
ςίας, ἣν ἂν ποιοῖντό τινες τῇ ἀληθείᾳ μαχόμενοι, καὶ
τοῖς τῆς ὀρθότητος ἀντεξάγοντες δόγμασιν· ἀκοῆς
γὰρ δὴ τοῦτο τῆς ἁγίας καρπός. Καὶ μὴν Ἰωάννης
ἡμῖν ὁ θεσπέσιος ὧδέ πή φησιν· «Ἀδελφοὶ, δοκιμά-
ζετε τὰ πνεύματα, εἰ ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστι· πᾶν πνεῦμα
ὃ μὴ ὁμολογεῖ Ἰησοῦν Χριστὸν, ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔστι,
καὶ πᾶν πνεῦμα ὃ ὁμολογεῖ Ἰησοῦν Χριστὸν, ἐκ τοῦ
Θεοῦ ἐστι.» Βάσανος δὲ ῥημάτων πράττοιτο ἂν εἰ-
κότως οὐχ ἑτέρως τέ ποι μᾶλλον ἢ εἰς οὖς. Ἅγιον
δὴ οὖν ἔσται τὸ οὖς τοῖς τῆς ἀκριβείας καὶ δογμα-
τικῆς ὀρθότητος ἐπιμεληταῖς.
Κύριλλος Thesaurus de sancta consubstantiali trinitate

Τομ. 75, σελ. 505, γρ. 38
τῶν θεοπρεπῶν ἀξιωμάτων τὸν κατάλογον περιτίθησι

τῆς ἀληθείας ὁ κήρυξ, πῶς μόνου τοῦ Πατρὸς ἀθα-
νασίαν ἔχοντος, ἔχει ταύτην ὁ Υἱός; «Ἐγὼ γάρ εἰμι,
φησὶν, ἡ ζωή.» Ἀλλ' ἔστι δηλονότι τῆς τοῦ Πατρὸς
οὐσίας οὐκ ἀλλότριος ὢν, οὐδὲ εἰς ἔκφυλόν τινα καὶ
ξένην ἐκβεβηκὼς ἰδιότητα, καθάπερ τὰ πεποιημένα.
Μένει δὲ καὶ σώζεται καὶ ἔστιν εἰκὼν τοῦ γεννήσαν-
τος ἀπαράλλακτος, καὶ διὰ τοῦτο διαφεύγων τὸ εἶναι
γενητὸς, Θεὸς δὲ μᾶλλον ὡς ἐκ Θεοῦ, καὶ φῶς ἐκ
φωτὸς, καὶ ζωὴ πάλιν ἐκ ζωῆς. Οὐκ ἄρα ποίημα ἢ
κτίσμα ἐστὶ κατὰ τάς τινων ἀθυρογλωσσίας.
Ἐκ τῆς πρὸς Τιμόθεον βʹ.
»Μὴ οὖν ἐπαισχυνθῇς τὸ μαρτύριον τοῦ Κυρίου

ἡμῶν, μηδὲ ἐμὲ τὸν δέσμιον αὐτοῦ, ἀλλὰ συγκακο-
41
πάθησον τῷ Εὐαγγελίῳ κατὰ δύναμιν Θεοῦ τοῦ σώ-

σαντος ἡμᾶς καὶ καλέσαντος κλήσει ἁγίᾳ.» Ἰδοὺ
πάλιν ἀναφανδὸν καὶ Θεὸν καὶ Σωτῆρα τὸν Υἱὸν ὀνο-
μάζει. Αὐτὸς γάρ ἐστιν ὁ καλῶν ἡμᾶς, διὰ τοῦ λέ-
γειν· «Δεῦτε πάντες πρός με, οἱ κοπιῶντες καὶ
πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς.» Πῶς οὖν
ἔσται γενητὸς, εἴπερ ὄντως ἐστὶ καὶ Θεὸς
Lexica Segueriana, Anonymus antatticista (e cod. Coislin. 345)

Αλφαβητικό entry alpha, σελ. 79, γρ. 19
Ἁμαρτεῖν καὶ ἀδικῆσαι: διαφόρως τάσσουσιν.

Ἁμαρτωλία: Ἀριστοφάνης Εἰρήνῃ, Εὔπολις Μαρικᾷ.
Ἀναπεῖσαι: ἀντὶ τοῦ ἀναπεῖσαι. Κάνθαρος Τηρεῖ.
Ἁψιμαχεῖν: Ὑπερείδης ἐν τῷ περὶ τῶν ὁρίων. καὶ
ἁψίμαχον γερόντιον.
Ἀλετρίβανον: ἀντὶ τοῦ δοίδυκα. Ἀριστοφάνης Εἰρή-
νῃ τρὶς κέχρηται τῇ λέξει.
Ἄγειν: ἐπὶ τοῦ σταθμοῦ. Δημοσθένης κατὰ Τιμοκρά-
τους· Ὃς ἦγε δαρεικοὺς τριακοσίους.
Ἀργύρωμα, χρύσωμα: οὐχὶ ἀργυροῦν, χρυσοῦν.
Ἀθυρόγλωσσος: Εὐριπίδης Ὀρέστῃ.
Ἀργύρια: πληθυντικῶς, οὐχ ἑνικῶς. Πλάτων Κλεο φῶντι.
Ἀριστητικός: ἀντὶ τοῦ ἔθος ἔχων ἀριστᾷν. Εὔπολις Δήμοις.
Ἀστράγαλοι: ἀρσενικῶς, οὐχὶ θηλυκῶς. Πλάτων Θε αιτήτῳ.
Ἀπεδημηκότος: Δημοσθένης κατὰ Λεπτίνου, Ξενο φῶν
Ἀπομνημονευμάτων τρίτῳ. Ἀμύνει τοὺς πολεμίους: ἀντὶ τοῦ ἀμύνεται.
Πλά των Φαίδρῳ.
Lexica Segueriana, Collectio verborum utilium e differentibus rhetoribus

et sapientibus multis (Σb) (recensio aucta e cod. Co Αλφαβητικό entry
alpha, σελ. 40, γρ. 1
ἀθάρην λέγοντες Ἰακῶς φασι· καὶ γὰρ καὶ ἄλλοις

ἐχρήσαντο Ἰακοῖς διὰ τὴν ἄνωθεν συγγένειαν. ὥστε
τὸ ἀθάρη παρὰ τοῖς Ἀττικοῖς λεγόμενον τὴν μὲν πα-
ραλήγουσαν κατὰ τὴν Δώριον, τὴν δὲ κατάληξιν κα-
τὰ τὴν Ἰωνικὴν ἔσχεν διάλεκτον. Ἀριστοφάνης
Πλούτῳ·
ἀθάρης χύτρα τις ἐξέπληττε κειμένη. Κράτης Ἥρωσιν·
οὐκοῦν ἔτνους χρὴ δεῦρο τρυβλίον φέρειν
καὶ τῆς ἀθάρης.
42
ἀθυρόγλωσσος: Εὐριπίδης Ὀρέστῃ·

ἀνήρ τις ἀθυρόγλωσσος.
εἴρηται δὲ ἢ παρὰ τὸ θύραν μὴ ἐπικεῖσθαι τῇ γλώτ-
τῃ, ἢ παρὰ τὸ ἀθύρειν, ὅ πέρ ἐστιν ἀδιακρίτως ὁμι-
λεῖν. σημαίνει δὲ τὸν ἀθυρόστομον, τὸν μὴ κατέχον-
τα τὸ στόμα.
ἀθύρωτος: ἄκλειστος. Ἀριστοφάνης.
ἀθώπευτον: ἀκολάκευτον, ἄγριον.
ἄθων: τὸ ὄρος, θηλυκῶς.
ἀθῷος: ὁ ἀζήμιος, ὁ ἔξω τῆς θωῆς ἤγουν τῆς ζημίας.
ἀθράνευτον: ἄστρωτον.

et sapientibus multis (Σb) (recensio aucta e cod. Co
Αλφαβητικό entry alpha, σελ. 40, γρ. 2
ἐχρήσαντο Ἰακοῖς διὰ τὴν ἄνωθεν συγγένειαν. ὥστε

τὸ ἀθάρη παρὰ τοῖς Ἀττικοῖς λεγόμενον τὴν μὲν πα-
ραλήγουσαν κατὰ τὴν Δώριον, τὴν δὲ κατάληξιν κα-
Πλούτῳ· ἀθάρης χύτρα τις ἐξέπληττε κειμένη. Κράτης Ἥρωσιν·
οὐκοῦν ἔτνους χρὴ δεῦρο τρυβλίον φέρειν
καὶ τῆς ἀθάρης. ἀθυρόγλωσσος: Εὐριπίδης Ὀρέστῃ·
ἀνήρ τις ἀθυρόγλωσσος. εἴρηται δὲ ἢ παρὰ τὸ θύραν μὴ ἐπικεῖσθαι τῇ
γλώτ τῃ, ἢ παρὰ τὸ ἀθύρειν, ὅ πέρ ἐστιν ἀδιακρίτως ὁμι-
λεῖν. σημαίνει δὲ τὸν ἀθυρόστομον, τὸν μὴ κατέχον τα τὸ στόμα.
ἀθῷος: ὁ ἀζήμιος, ὁ ἔξω τῆς θωῆς ἤγουν τῆς ζημίας.
ἀθράνευτον: ἄστρωτον.
ἄθρακτος: ἀτάραχος. καὶ τὸ συνεχύθη ἐθράχθη
Σχόλια στον Ευρυπίδην Vita-argumentum-scholion sch Or, τμ. 903,

γρ. 1
ἀντὶ τοῦ διχόγνωμα, τοῖς κρατοῦσιν ἄλλοτε ἄλλα προσχαριζόμενος: –

ἐκπληττόμενος ἐπαινῶν: –
διὰ τοῦ καλοῖς κακοὺς λόγους ἑλίσσων ἐξηγεῖται τὸ
διχόμυθα: –
καθισταίη νόμους: ἀντὶ τοῦ κυροίη. λέγων ὅτι ὁ Ὀρέ-
στης οὐ καλὸν νόμον εἰσήνεγκεν εἰς τοὺς τεκόντας: –
43
πηδῶσ' ἀεὶ κήρυκες: καὶ ἐν ἄλλοις κατὰ τῶν κηρύκων λέγει

ὅτι [frg. 1001] ‘ἀεί ποτε σπέρμα κηρύκων λάλον’: –
ὃς ἂν δύνηται καὶ ἄρχῃ τῆς πόλεως: –
ἀθυρόγλωσσος: ταῦτά φασιν ἐπὶ Κλέωνι τῷ δημαγωγῷ
λέγεσθαι, σφαλλόμενοι. πρὸ γὰρ τῆς τοῦ Ὀρέστου διδασκαλίας πολλοῖς
χρόνοις ὁ Κλέων ἐτελεύτα. τάχα οὖν εἰς Κλεοφῶντα τείνει, ἐπεὶ καὶ
ἔναγχος οὗτος τὰς πρὸς Λακεδαιμονίους συνθήκας οὐ προσήκατο. καὶ
τῷ λέγειν δὲ Ἀργεῖος οὐκ Ἀργεῖος ἠναγκασμένος εἰς τοῦτον βλέ-
πει. θέλει γὰρ εἰπεῖν Ἀθηναῖον οὐκ Ἀθηναῖον ὄντα αὐτὸν, ἀλλὰ νόθον
πολίτην, παρόσον Θρᾷξ ἦν ὁ Κλεοφῶν. Ἀριστοφάνης Βατράχοις [690
sq.]· ’φιλοτιμότεραι Κλεοφῶντος, ἐφ' οὗ δὴ χείλεσιν ἀμφιλάλοις δεινὸν
ἐπιβρέμεται Θρῃκία χελιδὼν ἐπὶ βάρβαρον ἑζομένη πέταλον’: – MTAB
Ἀργεῖος οὐκ Ἀργεῖος: Ἀργεῖος ἠναγκασμένος, ὡσεὶ ἔλεγε
νόθος πολίτης.
Ελληνική ανθολογία Βιβ. 16, epigram 132, γρ. 2
κούρα γὰρ προὔπεμψε κόραις φόνον, ἄρσεσι δ' ἄρσην·

δισσοὶ γὰρ δισσὰς ἔκτανον ἑβδομάδας.
ἁ δὲ τόσας ἀγέλας μάτηρ πάρος, ἁ πάρος εὔπαις
οὐδ' ἐφ' ἑνὶ τλάμων λείπετο γηροκόμῳ·
μάτηρ δ' οὐχ ὑπὸ παισίν, ὅπερ θέμις, ἀλλ' ὑπὸ ματρὸς
παῖδες ἐς ἀλγεινοὺς πάντες ἄγοντο τάφους.
Τάνταλε, καὶ δὲ σὲ γλῶσσα διώλεσε καὶ σέο κούραν·
χἀ μὲν ἐπετρώθη, σοὶ δ' ἔπι δεῖμα λίθος.
ΘΕΟΔΩΡΙΔΑ
Στᾶθι πέλας, δάκρυσον ἰδών, ξένε, μυρία πένθη

τᾶς ἀθυρογλώσσου Τανταλίδος Νιόβας,
ἇς ἐπὶ γᾶς ἔστρωσε δυωδεκάπαιδα λοχείαν
ἄρτι, τὰ μὲν Φοίβου τόξα, τὰ δ' Ἀρτέμιδος.
ἁ δὲ λίθῳ καὶ σαρκὶ μεμιγμένον εἶδος ἔχουσα
πετροῦται· στενάχει δ' ὑψιπαγὴς Σίπυλος.
θνατοῖς ἐν γλώσσᾳ δολία νόσος, ἇς ἀχάλινος
ἀφροσύνα τίκτει πολλάκι δυστυχίαν.
Michael Apostolius Paroemiogr., Collectio paroemiarum

Centuria 16, τμ. 32, γρ. 2
Τερθρείᾳ συζῇς: ἀντὶ τοῦ φλυαρίᾳ· οἱ δέ φασι

44
λεπτολογίᾳ· ἔστι γάρ τι σχοινίον ἐν τοῖς πλοίοις λεπτόν,

ὃ καλεῖται τέρθριον· φασὶ δέ τινες τὰ ἄνω τρημάτια τοῦ
ἐπὶ τοῦ ἱστοῦ ὀργάνου, ἀφ' οὗ ἤρτηται τοῦ ἱστοῦ ἡ κεραία.
οἱ δὲ ὅτι ἔθος ἦν τοὺς ἐφήβους μετὰ τὸ γενέσθαι περιπό-
λους τῆς χώρας στρατεύεσθαι μέν, εἰ συμβαίη πόλεμος,
μὴ μέντοι μετὰ τῶν ἄλλων, ἀλλ' ἰδίᾳ ἐν μέρεσι τοῖς ἀκιν-
δύνοις τῆς μάχης. διὸ τὴν στρατιὰν καλεῖσθαι τὴν ἐν τοῖς
μέρεσι· σημαίνει δὲ τὴν ἀπάτην καὶ περιεργείαν.
Τέττιγα τοῦ πτεροῦ ξυνείληφας: ἐπὶ τῶν τὰ
στόματα τῶν ἀθυρογλώσσων πυλούντων.
Τέττιξ ἀκάνθιος: ἐπὶ τῶν ἀφώνων καὶ ἀμούσων·
οὐκ ᾄδουσι γὰρ οἱ ἐκεῖσε τέττιγες.
Τετράδι γέγονας: ἐπὶ τῶν ἄλλως πονούντων· καὶ
γὰρ τὸν Ἡρακλέα τετράδι γεννηθέντα Εὐρυσθεῖ προστα-
λαιπωρῆσαι. Φιλόχορος δὲ αὐτὴν ἐπὶ Ἑρμοῦ δύνασθαι
λέγεσθαι. διατεθεῖσθαι δὲ Ἡρακλεῖ τὴν ἡμέραν ἐν ταύτῃ
εἰς θεοὺς μεταστάντι.
ΑΘΥΡΟΓΛΩΤΤΙΑ
Πολύβιος Ιστορία Βιβ. 8, τμ. 10, τμ. 1, γρ. 2
...γὰρ τὴν φύσιν ὄντες ἀνδρόπορνοι τὸν τρόπον ἦσαν. ἁπλῶς δ' εἰπεῖν, ἵνα
παύσωμαι” φησί “μακρολογῶν, ἄλλως τε καὶ τοσούτων μοι πραγμά-
των ἐπικεχυμένων, ἡγοῦμαι τοιαῦτα θηρία γεγονέναι καὶ τοιούτους τὸν
τρόπον τοὺς φίλους καὶ τοὺς ἑταίρους Φιλίππου προσαγορευθέντας οἵους
οὔτε τοὺς Κενταύρους τοὺς τὸ Πήλιον κατασχόντας οὔτε τοὺς
Λαιστρυγόνας τοὺς τὸ Λεοντίνων πεδίον οἰκήσαντας οὔτ' ἄλλους οὐδ'
ὁποίους.” Ταύτην δὲ τήν τε πικρίαν καὶ τὴν ἀθυρογλωττίαν τοῦ
συγγραφέως τίς οὐκ ἂν ἀποδοκιμάσειεν; οὐ γὰρ μόνον ὅτι μαχόμενα
λέγει πρὸς τὴν αὑτοῦ πρόθεσιν ἄξιός ἐστιν ἐπιτιμήσεως, ἀλλὰ καὶ διότι
κατέψευσται τοῦ τε βασιλέως καὶ τῶν φίλων, καὶ μάλιστα διότι τὸ
ψεῦδος αἰσχρῶς καὶ ἀπρεπῶς διατέθειται. εἰ γὰρ περὶ Σαρδαναπάλλου τις
ἢ τῶν ἐκείνου συμβιωτῶν ἐποιεῖτο τοὺς λόγους, μόλις ἂν ἐθάρρησε τῇ
κακορρημοσύνῃ ταύτῃ χρήσασθαι· οὗ τὴν ἐν τῷ βίῳ προαίρεσιν καὶ τὴν
ἀσέλγειαν διὰ τῆς ἐπιγραφῆς τῆς ἐπὶ τοῦ τάφου τεκμαιρόμεθα. λέγει
γὰρ ἡ [ἐπι]γραφή,
45
Θεοπομπός Τομ. -Jacobyʹ-T 2b,115,T, fragment 19, γρ. 5
διαπεπτωκέναι δὲ καὶ τῶν παλαιῶν τινὲς ἔφησαν τήν τε ἕκτην καὶ ἑβ-
δόμην, καὶ δὴ καὶ τὴν ἑνδεκάτην καὶ τὴν ἐνάτην καὶ εἰκοστὴν καὶ τὴν
τριακοστήν. ἀλλὰ ταύτας μὲν οὐδ' ἡμεῖς εἴδομεν· Μηνοφάνης δέ τις τὰ
περὶ Θεόπομπον διεξιὼν (ἀρχαῖος δὲ καὶ οὐκ εὐκαταφρόνητος ὁ ἀνήρ)
καὶ τὴν δωδεκάτην συνδιαπεπτωκέναι λέγει· καίτοι αὐτὴν ἡμεῖς ταῖς
ἄλλαις συνανέγνωμεν (F 103).
POLYB. VIII 10, 7 – 13, 8: ἐγὼ δ' οὔτε λοιδορεῖν ψευδῶς φημι
δεῖν τοὺς μονάρχους οὐδ' ἐγκωμιάζειν, ὃ πολλοῖς ἤδη συμβέβηκεν ......
(11, 1) μάλιστα δ' ἄν τις ἐπιτιμήσειε περὶ τοῦτο τὸ μέρος Θεοπόμπωι,
ὅς γε ἐν ἀρχῆι τῆς Φιλίππου συντάξεως (F 27) ... (12, 1)
ταύτην δὲ τήν τε πικρίαν καὶ τὴν ἀθυρογλωττίαν τοῦ συγγραφέως τίς
οὐκ ἂν ἀποδοκιμάσειεν; οὐ γὰρ μόνον ὅτι μαχόμενα λέγει πρὸς τὴν
αὑτοῦ
πρόθεσιν ἄξιός ἐστιν ἐπιτιμήσεως, ἀλλὰ καὶ διότι κατέψευσται τοῦ τε
βασιλέως καὶ τῶν φίλων, καὶ μάλιστα διότι τὸ ψεῦδος αἰσχρῶς καὶ ἀπρε-
πῶς διατέθειται. ....... (13, 2) λοιπὸν ἢ περὶ τὴν ἀρχὴν καὶ προέκθεσιν
τῆς πραγματείας ἀνάγκη ψεύστην καὶ κόλακα φαίνεσθαι τὸν
ἱστοριογράφον
ἢ περὶ τὰς κατὰ μέρος ἀποφάσεις ἀνόητον καὶ μειρακιώδη τελείως, εἰ διὰ
τῆς ἀλόγου καὶ ἐπικλήτου λοιδορίας ὑπέλαβε πιστότερος μὲν αὐτὸς
φανή-
σεσθαι, παραδοχῆς δὲ μᾶλλον ἀξιωθήσεσθαι τὰς ἐγκωμιαστικὰς ἀπο-
φάσεις αὐτοῦ περὶ Φιλίππου.
Επιφάνιος εκκ. συγγραφέας Panarion (= Adversus haereses) Τομ. 1,

σελ. 288, γρ. 16
καταγνώσεως, ἐν πληρώματι γένηται καὶ ἐμφορηθεὶς διαδράσειε τῶν

ἀρχόντων καὶ τῶν ἐξουσιῶν τὰς χεῖρας. εἶναι δὲ δρακοντοειδῆ
τὸν ἄρχοντα τὸν κατέχοντα τὸν κόσμον τοῦτον, καὶ καταπίνοντα
μὲν τὰς ψυχὰς τὰς μὴ ἐν γνώσει ὑπαρχούσας καὶ διὰ τῆς κέρκου
πάλιν ἐπιστρέφοντα εἰς τὸν κόσμον, ἐνταῦθα εἰς χοίρους καὶ εἰς
ἄλλα ζῷα καὶ πάλιν διὰ τῶν αὐτῶν ἀναφερομένας. εἰ δέ τις,
φησίν, ἐν τῇ γνώσει γένηται ταύτῃ καὶ συλλέξῃ ἑαυτὸν ἐκ τοῦ κό-
σμου διὰ τῶν ἐμμηνίων καὶ διὰ τῆς ῥύσεως τῆς ἐπιθυμίας, μηκέτι
ἐνταῦθα κατέχεσθαι αὐτόν, ἀλλὰ ὑπερβαίνειν τοὺς προειρημένους
ἄρχοντας. ἔρχεσθαι δέ φασι παρὰ τὸν Σαβαὼθ καὶ πατεῖν ἐπὶ τὴν
κεφαλὴν αὐτοῦ, ἀθυρογλώττως βλασφημοῦντες, καὶ οὕτως ὑπερβαί-
νειν εἰς τὸ ἄνω μέρος, ὅπου ἡ μήτηρ τῶν ζώντων ἡ Βαρβηρὼ ἤτοι
καὶ Βαρβηλώ, καὶ οὕτως τὴν ψυχὴν σῴζεσθαι. ἔχειν δὲ καὶ τρίχας
46
ὡς γυναικὸς τὸν Σαβαὼθ λέγουσιν οἱ τάλανες, νομίζοντες τὸ ὄνομα

τὸ Σαβαὼθ ἄρχοντά τινα εἶναι, οὐκ εἰδότες ὅτι ὅπου λέγει «τάδε
λέγει κύριος Σαβαώθ», οὐκ ὄνομά τινος εἶπεν, ἀλλ' ὄνομα δοξολο-
γίας τῆς θεότητος. Σαβαὼθ γὰρ ἑρμηνεύεται ἀπὸ τῆς Ἑβραϊκῆς
διαλέκτου κύριος τῶν δυνάμεων· ὅπου γὰρ ἐν τῇ παλαιᾷ διαθήκῃ
τὸ Σαβαὼθ ὄνομά ἐστι γεγραμμένον, δύναμιν ὑποφαίνει, ὅθεν ὁ
Ἀκύλας πανταχοῦ τὸ «Ἀδωναῒ Σαβαώθ» ἑρμηνεύει λέγων «κύριος
στρατιῶν». οὗτοι δὲ κατὰ πάντα τρόπον ἐμμανέντες κατὰ τοῦ αὐτῶν

σελ. 297, γρ. 20
γὰρ ἀναλάβω λέγειν τὰ ἄλλα τὰ παρ' αὐτοῖς λεγόμενα καὶ γινόμενα

ὅσα ἐστὶ τοιαῦτα καὶ τοσαῦτα, καὶ τούτων ἔτι μείζονα καὶ ἐλάττω,
θελήσω δὲ καὶ ὡς φάρμακον ἰάσεως ἀλεξητήριον ἀντιδότων δίκην
πρὸς ἑκάστην λέξιν ἀντιθεῖναι, εἰς πολὺν ὄγκον ἐλάσω τῆς συν-
τάξεως τὴν πραγματείαν. ταύτῃ γὰρ τῇ αἱρέσει, ἐπιπόθητοι, καὶ
αὐτὸς περιέτυχον, ἐκ στόματος δὲ τῶν ταύτην ἐπιχειρούντων φύσει
αὐτὰ αὐτοπροσώπως ἐνηχήθην· γυναῖκες δὲ οὕτως ἠπατημέναι οὐ
μόνον τὴν λαλιὰν ταύτην ἡμῖν προέτειναν καὶ τὰ τοιαῦτα ἡμῖν ἀπε-
κάλυψαν, ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν Αἰγυπτίαν ἐκείνην τὴν τοῦ ἀρχιμαγείρου
τὴν ὀλετήριον καὶ μοχθηρὰν καὶ αὗται ἀθυρογλώττῳ τόλμῃ κατα-
σπάσαι ἡμᾶς ἐν τῇ νέᾳ ἡμῶν ἡλικίᾳ ὀρεχθεῖσαι ἐπεχείρουν. ἀλλὰ ὁ
τότε συμπαραστὰς τῷ ἁγίῳ Ἰωσὴφ καὶ ἡμῖν παρέστη. καὶ τὸν ἐκεῖ-
νον ἐκεῖ ῥυσάμενον ἐπικεκλημένοι οἱ ἀνάξιοι καὶ ἀνίκανοι, ἐλεηθέντες
καὶ ἀποδράντες τὰς ὀλετηρίους αὐτῶν χεῖρας, θεῷ τῷ παναγίῳ ὕμνον
ᾄσαντες ἠδυνήθημεν καὶ αὐτοὶ λέγειν τό «ᾄσωμεν τῷ κυρίῳ, ἐνδόξως
γὰρ δεδόξασται, ἵππον καὶ ἀναβάτην ἔρριψεν εἰς θάλασσαν». οὐ γὰρ
ὁμοίᾳ δυνάμει τῆς ἐκείνου δικαιοσύνης, ἀλλὰ στεναγμῷ τῷ πρὸς τὸν
θεὸν ἐλεηθέντες ἐσώθημεν. ὀνειδιζόμενος γὰρ ὑπ' αὐτῶν τῶν ὀλετηρίων
γυναικῶν κατεγέλων ἐγώ, ὡς ὑπέφαινον αἱ τοιαῦται ἀλλήλαις (ἐπι-
σκώπτουσαι δῆθεν), ὅτι οὐκ ἠδυνήθημεν σῶσαι τὸν νεανίσκον, ἀλλὰ

σελ. 67, γρ. 6
δέξασθαι τὸ αἷμα τοῦ ἀδελφοῦ σου ἐκ χειρός σου» καὶ πάλιν «ἐπι-
κατάρατος σὺ ἐν τοῖς ἔργοις σου, καὶ ἔσῃ στένων καὶ τρέμων ἐπὶ τῆς
γῆς». συνῳδὰ δὲ τῇ παλαιᾷ διαθήκῃ ὁ κύριος ἐν τῷ εὐαγγελίῳ
περὶ τούτου λέγει, ὅτε Ἰουδαῖοι ἔλεγον «ἡμεῖς πατέρα ἔχομεν τὸν
θεόν». ὁ δὲ κύριος πρὸς αὐτοὺς ἔφη «ὑμεῖς υἱοί ἐστε τοῦ πατρὸς
47
ὑμῶν τοῦ διαβόλου, ὅτι ψεύστης ἐστίν, ὅτι ὁ πατὴρ αὐτοῦ ψεύστης
ἦν. ἐκεῖνος ἀνθρωποκτόνος ἦν καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ οὐκ ἔμεινεν· ὅταν
λαλῇ τὸ ψεῦδος, ἐκ τῶν ἰδίων λαλεῖ, ὅτι καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ ψεύστης
ἦν». ὅθεν καὶ αἱ ἄλλαι αἱρέσεις ἀκούουσαι τὸ ῥῆμα τοῦτο πατέρα
μὲν τῶν Ἰουδαίων φάσκουσιν εἶναι τὸν διάβολον, ἔχειν δὲ πατέρα
ἄλλον καὶ τὸν αὐτοῦ πατέρα πάλιν πατέρα. ἀλλὰ ἀθυρογλώττως
φθέγγονται, τὴν διάνοιαν τυφλώττοντες. καὶ γὰρ ἐπὶ τὸν πάντων
δεσπότην, θεὸν Ἰουδαίων καὶ Χριστιανῶν καὶ πάντων, τὴν συγγέ-
νειαν ἐκείνῳ ἀνάγουσι, τοῦτον πατέρα τοῦ ἐκείνου πατρὸς εἶναι λέ-
γοντες, τὸν νομοθετήσαντα διὰ Μωυσέως καὶ τοσαῦτα θαυμάσια
πεποιηκότα. οὐκ ἔστιν δὲ τοῦτο, ὦ ἀγαπητοί. αὐτὸς γὰρ εὐθύς
[φησιν] ὁ κύριος, ἐν ἅπασιν ἡμῶν τὴν ἐπιμέλειαν ποιούμενος, ἵνα μὴ
ἐν παρεκβάσει γενώμεθα τοῦ προκειμένου ἕτερα ἀνθ' ἑτέρων σοφιζό-
μενοι καὶ διανοούμενοι, λέγων πατέρα αὐτῶν εἶναι τὸν διάβολον
Ἰούδαν , ὃν καὶ Σατανᾶν κέκληκεν καὶ διάβολον λέγων πρὸς τοὺς
μαθητάς «οὐχὶ τοὺς δώδεκα ὑμᾶς ἐξελεξάμην καὶ εἷς ἐξ ὑμῶν διά

σελ. 49, γρ. 9
ἔλεγχον. ἤδη δὲ ἀνδράσι μεγάλοις θαυμαστῶς κατ' αὐτοῦ ἀντιρρήσεις

τοῦ ἐλέγχου πεποίηνται, Ἀρχελάῳ μὲν τῷ ἐπισκόπῳ, ὡς προείρηται,
Ὠριγένει δέ, ὡς ἀκήκοα, Εὐσεβίῳ δὲ τῷ Καισαρείας καὶ Εὐσεβίῳ τῷ
Ἐμέσης, Σεραπίωνι Θμούεως, Ἀθανασίῳ τῷ Ἀλεξανδρείας, Γεωργίῳ
τῷ Λαοδικείας, Ἀπολλιναρίῳ τῷ Λαοδικείας, Τίτῳ, καὶ πολλοῖς τῶν
κατ' αὐτοῦ εἰρηκότων.
Οὐδὲν δὲ λυπήσει καὶ ἀπὸ τῆς ἡμῶν πτωχείας ὀλίγα εἰς αἰσχύνην
τοῦ ἐλεεινοῦ ἀνθρώπου εἰπεῖν πρὸς ἀνατροπὴν τῆς αὐτοῦ κατὰ πάντα
τρόπον πεπλανημένης διανοίας, ὡς καὶ ἤδη προείπομεν. ἠβουλόμην
δὲ μὴ αὐστηροῖς ῥήμασι τὸν κατ' αὐτοῦ ποιήσασθαι ἔλεγχον, ἀλλὰ κατὰ
δύναμιν ἐπιεικῶς, εἰ μὴ ὅτι τὸν τῶν πάντων δεσπότην ἀθυρογλώττως
βλασφημεῖν οὐκ αἰσχύνεται, εὐθὺς αὐτὸν τὸν ποιητὴν ἀρνούμενος, τὸν
τόδε τὸ πᾶν κύτος οὐρανοῦ τε καὶ γῆς καὶ πάντων τῶν ἐν αὐτοῖς καὶ
τὰ ἐν τῷ κόσμῳ πάντα δημιουργήσαντα, ἕτερον δέ τινα φανταζόμενος
θεὸν τὸν μὴ ὄντα, τὸν δὲ ὄντα καταλιπών. ἐξέπεσε γὰρ τῆς ἀληθείας
καὶ συνέβη αὐτῷ τὸ τῆς γελοίου παροιμίας ἐνέργημα, ὡς ὁ κόραξ, βρῶμα
ἔχων περὶ τὸ στόμα καὶ σκιὰν ἐν ὕδατι τοῦ βρώματος θεασάμενος, βου-
λόμενος ἑτέρας τροφῆς περιγενέσθαι τὴν οὖσαν ἀπώλεσε καὶ τὴν μὴ
οὖσαν οὐκ ἐκτήσατο. τίς δὲ ἀνέξεται τοῦ βλασφήμου; εἰ γὰρ πατέρας
ἔχομεν κατὰ σάρκα καὶ οὐ φέρομεν ἀκούειν τὸν τούτων ὑπό τινων
ψόγον, πόσῳ γε μᾶλλον, τὸν κύριον θεὸν πάντων ὑπὸ τοῦ χαλεπωτάτου

48
σελ. 90, γρ. 14
ἑαυτῶν τροφεῖς. καὶ γὰρ ἀληθές. ἔδει γὰρ τὸν ἀρνούμενον τὸν θεὸν τὸν
ποιήσαντα τὰ πάντα μηδὲ ἀπὸ τῶν τοῦ θεοῦ τρέφεσθαι ἤπερ κατ' εἰρω-
νείαν. αὐτοὶ δὲ οὐ τέμνουσι τὸν βότρυν, ἀλλὰ ἐσθίουσι τὸν βότρυν, ἵνα
ἐλεγ-
χθῶσι παντάπασι μέθην μᾶλλον ἔχοντες ἤπερ ἀληθείας κατάληψιν. ποῖον
γάρ ἐστι τὸ δεινότερον; ὁ μὲν γὰρ τρυγῶν ἅπαξ ἔτεμε τὸν βότρυν, ὁ δὲ
ἐσθίων διὰ τῶν μασητήρων καὶ διὰ τοῦ καταδαμάζειν ἕκαστον κόκκον
μᾶλλον πολυπλασίως ἐβασάνισε καὶ ἔτεμε, καὶ οὐχ ὅμοιος οὐκέτι ἔσται
τῷ τέμνοντι ἅπαξ ὁ μασησάμενος καὶ καταδαπανήσας. ἀλλ' ἵνα μόνον
δόξωσι δοξοποιεῖν ὅσον τῆς ἀληθείας ἔχει τεκμήριον.
54. Εἶτα πάλιν ἀθυρογλωττεῖ περὶ τοῦ παραδείσου, ὃν καλεῖ κόσμον.
ἔστι δέ, φησί, τὰ φυτὰ τὰ ἐν αὐτῷ , ἃ γὰρ ἡμῖν ἐπαινετά, ταῦτα αὐτὸς
ἀρνεῖται, ἵνα δειχθῇ ἀληθῶς ὑπὸ τοῦ ὄφεως ἠπατημένος· καθὼς ἐκείνης
παρέφθειρε τὴν ἀκοὴν τῆς ἀκάκου Εὔας, οὕτως ὁ δεινὸς ὄφις καὶ αὐτοῦ
παραφθείρει ἀκοάς. τὰ γάρ φησιν ἐν τῷ παραδείσῳ λεγόμενα φυτὰ ἐπιθυ-
μιῶν εἰσιν ἀπάται, αἳ διαφθείρουσι τὸν λογισμὸν τῶν ἀνθρώπων. τὸ δὲ ἐν
τῷ παραδείσῳ φυτόν, ἐξ οὗ γνωρίζουσι τὸ καλόν, αὐτός ἐστιν ὁ Ἰησοῦς,
ἡ γνῶσις ἡ ἐν τῷ κόσμῳ. ὁ δὲ λαμβάνων διακρίνει τὸ καλὸν καὶ τὸ κα-
κόν. καὶ ὁρᾷς πῶς πάντα τὰ ὀρθὰ διαστρέφει τοῦ ἀποστόλου διαρρήδην
βοῶντος καὶ διδάσκοντος ὅτι «φοβοῦμαι μή πως ὡς ὁ ὄφις ἐξηπάτησεν
Εὔαν ἐν τῇ πανουργίᾳ, οὕτω φθαρῇ τὰ νοήματα ὑμῶν ἀπὸ τῆς ἁγνότητος

Τομ. 3, σελ. 111, γρ. 22
καὶ ἐν προφήταις, «πατρὸς ὄντος τοῦ κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἐξ

οὗ πᾶσα πατριὰ ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς ὀνομάζεται», καί φησιν· «ἐξ
αὐτοῦ
ἐπιθυμία καὶ ἐξ αὐτοῦ φόνοι καὶ τὰ ἄλλα πάντα. παρεκελεύετο γὰρ καὶ
ἱμάτια ἀφαρπάξαι τῶν Αἰγυπτίων, θυσίας δὲ αὐτῷ προσφέρεσθαι καὶ τὰ
ἄλλα πάντα ὅσα παρέχει νόμος, φονεύειν δὲ τὸν φονεύοντα, ὡς μηκέτι
ἀρκεῖσθαι τῷ πρώτῳ φόνῳ, ἀλλὰ καὶ δεύτερον ἐργάζεσθαι, δῆθεν ἐκ-
δικοῦντος αὐτοῦ τὸν πρῶτον φόνον· ἐμβάλλει τε ἐπιθυμίας εἰς τὰς δια-
νοίας τῶν ἀνθρώπων, [καὶ] διηγούμενος περὶ γυναικῶν καὶ τῶν ἄλλων
πραγμάτων. ἐχεθύμως δέ, φησιν, ὀλίγα περὶ τοῦ Χριστοῦ προεφήτευσεν,
ἵνα διὰ τῶν ὀλίγων πιστοποιήσῃ πιθανολογήσας.» καὶ ταῦτα ἦν τὰ
ῥήματα τοῦ τολμηροῦ Μάνη, ἃ κατὰ τοῦ ἰδίου δεσπότου ἀθυρογλώττως
φθέγγεται. κατανοήσας δέ τις ἴδοι μηδὲν ἕτερον ἐν τούτῳ φαινόμενον
ἀλλ' ἢ φρενιτιῶντος ἔργα. ὡς γὰρ ὁ τὴν φρενῖτιν ἔχων μάχαιραν καθ'
ἑαυτοῦ ὁπλίζεται καὶ διὰ τὴν ἐπιληψίαν τὰς ἑαυτοῦ σάρκας τέμνων νο-
μίζει ἐχθροὺς ἀμύνασθαι καὶ οὐκ οἶδεν, οὕτω καὶ οὗτος καθ' ἑαυτοῦ
49
διοπλίζεται, μὴ νοῶν τὰς λέξεις ἃς καθ' ἑαυτοῦ ἐφέλκεται. εἰ γὰρ ἐξ

αὐτοῦ ἡ ἐπιθυμία, καὶ ἐπιθυμίας ἐνεργεῖ, πῶς ἄνω καὶ κάτω κατὰ ἐπι-
θυμίας γράφει ὁ τὴν ἐπιθυμίαν ἐμβάλλων; ὁ λέγων «μὴ ἐπιθυμήσῃς τὰ
τοῦ πλησίον, μηδὲ τὸν βοῦν αὐτοῦ μηδὲ τὸ ὑποζύγιον αὐτοῦ μηδὲ τὴν
παιδίσκην αὐτοῦ μηδὲ τὸν ἀγρὸν αὐτοῦ μηδὲ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ μηδὲ
ὅσα ἐστὶ τῷ πλησίον σου»· εἰ ἀναιρεῖ τὴν ἐπιθυμίαν, οὐκ αὐτὸς τῆς ἐπι

Τομ. 3, σελ. 162, γρ. 5
ἤδη συνάξεων πάντῃ καὶ ἀποσπάσματος τῶν λαῶν γινομένων ὑπὸ τῶν
Μελιτιανῶν καλουμένων, δι' ἣν ἐν τῇ περὶ Μελιτίου ὑποθέσει αἰτίαν
προδεδήλωκα, καὶ βουλομένου τὴν συνένωσιν τῆς ἐκκλησίας
ποιήσασθαι,
ἐνεκάλει καὶ ἠπείλει ἐνουθέτει τε καὶ οὐδεὶς ἠνείχετο. ὅθεν πάντα
τὰ κατ' αὐτοῦ κινηθέντα ἐκ τοῦ ὑπερβάλλοντος ἐν αὐτῷ θεόθεν ζήλου
ἐπράχθη τε καὶ συνεσκευάσθη· ὥστε καὶ ἐξορίας αὐτὸν ὑπομεῖναι
διὰ τῆς τῶν Ἀρειανῶν μετὰ δυναστείας ἀδικωτάτης ἀκοινωνησίας.
ἀλλὰ περὶ τοῦ μακαρίτου Ἀθανασίου ἕως ἐνταῦθα ἐχέτω. ἐρρήθη γὰρ
τὰ κατ' αὐτὸν κατὰ λεπτότατον ἄνω ἐν τῇ Μελιτίου ὑποθέσει.
12. Ἄρειος τοίνυν οὗτος ἐνεπνεύσθη ὑπὸ διαβολικῆς ἐνεργείας
καὶ ἀθυρογλώττως ἀναισχυντὶ φερόμενος ἐπῆρεν αὐτοῦ τὴν γλῶτταν
κατὰ τοῦ ἰδίου δεσπότου, ἐξ ἀρχῆς δῆθεν τὴν παρὰ τῷ Σολομῶνι ἐν
ταῖς αὐτοῦ παροιμίαις λέξιν ἑρμηνεῦσαι βουλόμενος, τό «ὁ κύριος ἔκτισέ
με ἀρχὴν ὁδῶν αὐτοῦ. πρὸ τοῦ αἰῶνος ἐθεμελίωσέ με ἐν ἀρχῇ, πρὸ τοῦ
τὴν γῆν ποιῆσαι, καὶ πρὸ τοῦ τὰς ἀβύσσους ποιῆσαι, πρὸ τοῦ προελ-
θεῖν τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων, πρὸ τοῦ ὄρη ἑδρασθῆναι, πρὸ δὲ πάντων
βουνῶν
γεννᾷ με», ἔνθεν αὐτῷ ἡ εἰσαγωγὴ τῆς πλάνης γεγένηται, [καὶ] οὐκ
ᾐδέσθη αὐτὸς καὶ οἱ αὐτοῦ μαθηταὶ κτίσμα ἀποκαλεῖν τὸν τὰ πάντα
κτίσαντα, τὸν ἐκ πατρὸς ἀχρόνως καὶ ἀνάρχως γεγεννημένον λόγον.
λοιπὸν δὲ ἀπὸ τοῦ ἑνὸς τούτου λόγου εἰς πολλὰς καὶ κακὰς τρίβους
ἐλάσας
τὴν ἑαυτοῦ κακότροπον γνώμην, αὐτὸς καὶ οἱ ἀπ' αὐτοῦ διάδοχοι,
Τομ. 3, σελ. 345, γρ. 30
οὕτω καὶ τοῦτο, φησί, συμβαίνει κατὰ φύσιν καὶ εἴ τις ἐπιτελέσειεν, οὐχ
ἁμαρτάνει.
5. Καὶ ὅσα τοιαῦτα ὁ ἀνὴρ διηγούμενος ὑδαρῶς τὰ πάντα καὶ κακῶς
ἐδίδασκεν, ἵνα ἐξ αὐτῶν τῶν ἔργων ὀφθῇ, τί μὲν οὗτός ἐστιν, οἱ δὲ τοῦ
κυρίου λόγοι σαφῶς ἡμῖν καταυγάσωσιν, ὡς ἔλεγε «προσέχετε ἀπὸ τῶν
ψευδοπροφητῶν, οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι προβάτων,
50
ἔσωθεν δέ εἰσι λύκοι ἅρπαγες. ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε

αὐτούς. μή τι συλλέγουσιν ἀπὸ ἀκανθῶν σταφυλὰς ἢ ἀπὸ τριβόλων
σῦκα;»
οὕτω καὶ ἡ τούτου κατὰ πάντα τῆς ἀνοησίας τόλμα ἐντεῦθεν καὶ ἐκεῖθεν
διελέγχεται. ὡς μὲν κατὰ τοῦ δεσπότου αὐτοῦ ἀνέτεινε τὸ στόμα ἀθυρο-
γλωττῶν, εἰς τὸν ἑαυτοῦ κύριον βλασφημεῖν μὴ αἰσχυνόμενος, ἵνα καὶ
ἐκ τῶν καρπῶν τῆς αὐτοῦ ἀκολασίας καὶ ὑδαρότητος οἱ συνετοὶ δοκιμά-
σαντες μὴ δρέψωνται τῶν αὐτοῦ καρπῶν. οὐ γὰρ δύναται ἐξ ἀκανθῶν
σταφυλὴ τρυγᾶσθαι, ἵνα καὶ ἀπὸ τῆς κακοδιδασκαλίας ἡ σεμνότης
ὀφθείη.
ἀλλὰ ταῦτα μὲν περὶ τὸν ἄνδρα γεγονότα ἀκηκόαμεν καὶ συμβεβηκότα·
τὰ δὲ τῶν λόγων αὐτοῦ ἀκόλουθα εἰς μανίαν ἄρσεως κατὰ τοῦ κυρίου
τολμηθέντα, ὡς ἔφην, πολλὰ μέν ἐστιν, ὀλίγα δὲ ἀπὸ τῶν πλειόνων παρα-
θήσομαι, πρὸς αὐτὰ δὲ ἃ ὁ κύριος δίδωσι πρὸς ἀνατροπὴν καὶ αὐτοὶ
λέξομεν. καὶ ἔστιν ἡ τούτου τοῦ Ἀνομοίου τῆς πίστεως ἐρεσχελία καὶ
οἱ τῶν λόγων ἀπεικασμοὶ οὗτοι, ἐκ γραφῶν μὲν λεγόμενοι, οὐχ οὕτως
δὲ κατὰ τὸν νοῦν ἔχοντες, ἀλλὰ ἄλλως τὴν δύναμιν ἔχοντες, ἀπ' αὐτοῦ
Athanasius Theol., Orationes tres contra Arianos Τομ. 26, σελ. 237, γρ.
38
ἀθεότητος ἔχουσιν ἔγκλημα, ὅτι τὸν ὄντως ὄντα καὶ

ἀληθινὸν Θεὸν οὐ γινώσκουσι, τὸν Πατέρα τοῦ Κυρίου
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ· οὕτω Μανιχαῖοι καὶ Φρύγες,
καὶ οἱ τοῦ Σαμωσατέως μαθηταὶ, τὰ ὀνόματα λέ-
γοντες, οὐδὲν ἧττόν εἰσιν αἱρετικοί· οὕτω καθεξῆς
λοιπὸν καὶ οἱ τὰ Ἀρείου φρονοῦντες, κἂν ἀνα-
γινώσκωσι τὰ γεγραμμένα, καὶ λέγωσι τὰ ὀνόματα,
καὶ αὐτοὶ παίζουσι τοὺς λαμβάνοντας παρ' αὐτῶν,
πλέον τῶν ἄλλων αἱρέσεων ἀσεβέστεροι τυγχά-
νοντες, καὶ κατ' ὀλίγον ὑπερκείμενοι ταύτας,
καὶ δικαιοῦντες αὐτὰς ἐκ τῆς ἑαυτῶν ἀθυρογλωττίας.
Ἐκεῖναι μὲν γὰρ πλέον τι· τῆς ἀληθείας καταψεύ-
δονται, καὶ ἢ περὶ τὸ σῶμα σφάλμα ἔχουσι,
λέγοντες μὴ ἐκ Μαρίας ἐσχηκέναι σάρκα τὸν Κύριον,
ἢ ὅτι ὅλως οὐ γέγονε θάνατος, οὐδὲ ὅλως ἄνθρωπος
γέγονεν, ἀλλὰ μόνον ἐφάνη, καὶ οὐκ ἦν ἀληθῶς, καὶ
ἐδόκει σῶμα ἔχειν, μὴ ἔχων, καὶ ἐδόκει ἄνθρωπος
φαίνεσθαι, ὡς ἐν ὀνείρῳ φαντασίας· οὗτοι δὲ εἰς
αὐτὸν τὸν Πατέρα φανερῶς ἀσεβοῦσι. Τὴν γὰρ θεό-
τητα αὐτοῦ εἰς τὸν Υἱὸν ὡς ἐν εἰκόνι μαρτυρουμένην
ἀκούοντες ἀπὸ τῶν Γραφῶν, βλασφημοῦσι, λέγοντες
51
Κωνσταντίνος VII Πορφυρογέννητος , De virtutibus et vitiis Τομ. 2,

σελ. 110, γρ. 5
τοὺς ἑταιρευομένους, αὐτοὶ δὲ τὰς αὐτὰς ἐκείνοις χρήσεις ἑτέροις

παρείχοντο. ὅθεν καὶ δικαίως ἄν τις αὐτοὺς οὐχ ἑταίρους ὑπε-
λάμβανεν εἶναι οὐδὲ στρατιώτας, ἀλλὰ χαμαιτύπους προσηγόρευσεν·
ἀνδροφόνοι γὰρ τὴν φύσιν ὄντες ἀνδρόπορνοι τὸν τρόπον ἦσαν.
ἁπλῶς δ' εἰπεῖν, ἵνα παύσωμαι” φησί “μακρολογῶν, ἄλλως τε καὶ
τοσούτων μοι πραγμάτων ἐπικεχυμένων, ἡγοῦμαι τοιαῦτα θηρία
γεγονέναι καὶ τοιοῦτον τρόπον τοὺς φίλους καὶ τοὺς ἑταίρους
Φιλίππου προσαγορευθέντας οἵους οὔτε τοὺς Κενταύρους τοὺς τὸ
Πήλιον κατασχόντας οὔτε τοὺς Λαιστρυγόνας τοὺς τὸ Λεοντίνων
πεδίον οἰκήσαντας οὔτ' ἄλλους οὐδ' ὁποίους.”
Ταύτην δὲ τήν τε πικρίαν καὶ τὴν ἀθυρογλωττίαν τοῦ συγγρα-
φέως τίς οὐκ ἂν ἀποδοκιμάσειεν; οὐ γὰρ μόνον ὅτι μαχόμενα λέγει
πρὸς τὴν αὑτοῦ πρόθεσιν ἄξιός ἐστιν ἐπιτιμήσεως, ἀλλὰ καὶ
διότι κατέψευσται τοῦ τε βασιλέως καὶ τῶν φίλων, καὶ μάλιστα
διότι τὸ ψεῦδος αἰσχρῶς καὶ ἀπρεπῶς διατέθειται. εἰ γὰρ περὶ
Σαρδαναπάλλου τις ἢ τῶν ἐκείνου συμβιωτῶν ἐποιεῖτο τοὺς λό-
γους, μόλις ἂν ἐθάρρησε τῇ κακορρημοσύνῃ ταύτῃ χρήσασθαι· οὗ
τὴν ἐν τῷ βίῳ προαίρεσιν καὶ τὴν ἀσέλγειαν διὰ τῆς ἐπιγραφῆς
τῆς ἐπὶ τοῦ τάφου τεκμαιρόμεθα. λέγει γὰρ ἡ ἐπιγραφή·
ταῦτ' ἔχω ὅσσ' ἔφαγόν [τε] καὶ ἐφύβρισα καὶ μετ' ἔρωτος
τέρπν' ἔπαθον.
Nicephorus I Scr. Eccl., Hist., Theol., Refutatio et eversio definitionis

synodalis anni 815 τμ. 47, γρ. 6
σεως ἐξηγήσαντο, ὡς μεταταῦτα λεχθήσεται. οἷς καὶ οὗτοι

συνεξεφύρθησαν, παρ' ὧν καὶ τοῦ ἀπεριγράπτου τὴν φαν-
τασίαν μεμύηνται, τὴν πραγματιωδῶς καὶ κυρίως γεγενη-
μένην τοῦ σωτῆρος ἡμῶν σάρκωσιν ἠθετηκότες, καὶ οἷα λώ-
βην ἐσχάτην τῶν ψυχῶν παρεδέξαντο.
ἀλλ' οὗτοι μὲν ἅπαντες μετὰ τῆς βλασφημίας ἐρρέτω-
σαν· ἡμῖν δὲ τὰ θεῖα τῶν διδασκάλων τῆς ἐκκλησίας δόγματα,
ὥσπερ ἔκ τινος ὑψηλοτάτης περιοπῆς τῆς θείας ἐπιπνοίας
ἀπηχούμενα, τῆς τοῦ θεοῦ λόγου συγκαταβάσεως διατρα-
νούτωσαν τὸ ἀπλανὲς καὶ μέγα μυστήριον, τῶν μὲν ἀθυ-
ρογλωττούντων ἀσεβῶν ἐπιστομίζοντα τὴν ἀσέβειαν, τῶν
εὐσεβούντων δὲ τὴν παρρησίαν ἐπιρρωννύοντα, καὶ σύμφω-
νον καὶ ἐναρμόνιον τῆς ὀρθοδοξίας ἡμῖν τὴν ᾠδὴν ἀναπλέ-
52
κοντα. εἶμι λοιπὸν καὶ ταῦτα προσφόρως δείξων καὶ εὐ-

καιρότατα. ἡγείσθω δὲ τῆς ἱερᾶς τρίτης συνόδου τὰ θεῖα
ὁρίσματα. θεσπίζει γὰρ ὧδε· Εἴ τις οὐχ' ὁμολογεῖ τὸν κύριον
ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν καὶ θεόν, περιγραπτὸν κατὰ τὸ
ἀνθρώπινον, ἀπερίγραπτον δὲ κατὰ τὴν θεότητα, ἔστω ἀνά-
θεμα. ἑπέσθω δὲ καὶ τὰ τούτοις συγγενῆ τε καὶ σύνδρομα.
ὁ γοῦν ἱερὸς καὶ μέγας Ἀθανάσιος, ὁ τῆς μεγάλης Ἀλε-
ξάνδρου πρόεδρος καὶ μέγας τῆς εὐσεβείας ὑπέρμαχος, κατὰ
Νικήτας Χωνιάτης Historia (= Χρονικὴ διήγησις)

Reign Andron1,pt1, σελ. 278, γρ. of σελ. 9
αὐτὴν τὰς μεγίστας ἀρχὰς καὶ ὡς θερμὰ δὲ πρὸς ἀντιστασίαν οὐχ ἧττον
τρέφουσαν σώματα.
Ἀμέλει καὶ τῷ συνηγεμόνι κοινολογησάμενος καὶ πείσας Βρανᾶν μὲν
κατὰ χώραν μένειν, αὐτὸς δὲ πρὸς τὸν πρεσβύτην ἅμα καὶ πρόσφατον
αὐτοκράτορα παραγενέσθαι ὡς εἶχεν εὐθὺς ἐξώρμησε τὴν φήμην προ-
φθάνων, ἣ καὶ τὰ ὑπὸ γὴν κρυπτόμενα διορᾷ καὶ τὰ γενησόμενα πολλάκις
ὡς ἤδη γεγενημένα διατρανοῖ. καὶ γεγονὼς κατὰ τὴν Ὀρεστιάδα, εἴπῃ
δ' ἄν τις ἄλλος Ἀδριανούπολιν, ἀφ' ἧς ὥρμητο, καὶ βραχύ τι ἐγκαρτε-
ρήσας καὶ ὅσον ταῖς ἐκεῖ κατοικούσαις ἀδελφαῖς ὁραθῆναι καὶ συντάξα-
σθαι τὰ ἀπόδημα ἔγνω μὴ περαιτέρω ἐλινύειν, ἀλλ' ὡς ἐνὸν ἐπισπέρχειν
τὴν ἐς ἕω περαίωσιν· ἤδη γὰρ ἡ φήμη ἀθυρόγλωττος ἦν καὶ ἐπὶ τριόδων
καὶ πλατειῶν ἄκρων τε τειχέων καὶ δόμων εὐστόμει τὴν ἀπόδρασιν τοῦ
ἀνδρὸς καὶ πολλαχῇ ἐτίθει διατοξεύσιμον. μιᾷ τοίνυν νυκτὶ πρὸς θάλας-
σαν κάτεισι καὶ ναυσὶν ἐμβὰς αὐτός τε καὶ οἱ σὺν αὐτῷ, αἳ κατὰ τὸ Ὑελο-
καστέλλιον τούτου ἕνεκα ἡτοιμάσθησαν, ἐς τὴν περαίαν γίνεται. κἀν-
τεῦθεν ἀναπνεύσας βραχὺ ἐκφυγεῖν τὸ διολέσθαι ᾤετο καὶ τὸ προβεβλῆ-
σθαι θοίνη τις ἑτοίμη ἢ ἐπιτράγημα πρόχειρον ταῖς γνάθοις τοῦ Ἀνδρονί-
κου. ἦν δ', ὡς ἔοικε, καὶ οὗτος τῇ προνοίᾳ ἐκ τῆς τῶν ζώντων βίβλου
ἀπηλειμμένος καὶ βορὰ τῷ θηρὶ προδαιταλευθείς.
Ζωναράς λεξικόν Αλφαβητικό , pa 60, γρ. 2
(Θηλυκόν.)
Ἄθρυπτος. ἀνδρώδης, μὴ βλακεύουσα μήτε μαλα-

κιζομένη, μήτε χαυνουμένη. Δαμάσκιος· τήνδε
τρυφὴν ἐκληρώσατο μετρίαν τινὰ καὶ ἄθρυπτον.
Ἀθηνᾶ. ὁ ἀὴρ καὶ ἡ φρόνησις.
Ἀθανασία. αἰώνιος καὶ ἀΐδιος ζωή.
53
Ἀθλιότης. ἡ ἐν τοῖς λυπηροῖς καὶ ἀβουλήτοις

πάθεσι ταλαιπωρία.
Ἀθρήνη. εἶδος μελίσσης.
Ἀθυρογλωττία. ἡ φλυαρία.
Ἀθεσία. ἡ παράβασις.
Ἀθήναζε. εἰς Ἀθήνας.
Ἀθήνηθεν. ἐξ Ἀθηνῶν.
Ἀθάρα. ἄλευρον ἑψημένον. λέγει δὲ τὴν γρού-
την, ὡς οἶμαι.
Ἀθλοθεσία. ἡ ἀνταπόδοσις.
Ἀθρυβίς. πόλις Αἰγύπτου.
Ἀθυμία. ἡ τῶν καταθυμίων ἀβούλητος στέρησις.
Ἀθέτησις. ἄμειψις, ἐκβολή. οὕτως ὁ Ἀπόστο-
λος· ἀθέτησις γὰρ γίνεται προαγούσης ἐντο
Ευστάθιος θεολόγος Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα

Τομ. 2, σελ. 619, γρ. 6
μένης ἀλέγω», ἐπιφέρει εὐθὺς ὡς οἷον ἐτυμολογικῶς τὸ «ἐπεὶ οὐ σέο

κύντερον
ἄλλο». (v. 460 s.) Τὸ δὲ «χόλος ᾕρει, Ἥρῃ δ' οὐ κέχαδε χόλον στῆθος»,
οἵου
σχήματός ἐστιν, εἴρηται καὶ ἐν τῷ «ἔδδεισαν μάκαρες θεοὶ οὐδ' ἔτ'
ἔδησαν».
Τὸ δὲ «οὐ κέχαδε χόλον», ὡς ἐπὶ ἀγγείου εἴρηται. οἱονεὶ γάρ, φησί,
πλεονάσας ὁ χόλος ἐξ ὑπερζέσεως ἀπήφρισεν ὕβρεις . Ἢ δὲ «κέχαδε»
μετὰ τοῦ κ, ἵνα ᾖ μέσος παρακείμενος, ἀπὸ τοῦ χῶ χάζω, τὸ χωρῶ, ὡς
φράζω πέφραδα, χλάζω κέχλαδα παρὰ Πινδάρῳ, ἢ ἔχαδε δεύτερος
ἀόριστος τοῦ αὐτοῦ ῥήματος.
[Ἰστέον δὲ ὅτι πάνυ ἀστειότερον καὶ βαθύτερον τοῦ «ἔπος φύγεν ἕρκος
ὀδόντων» τὸ «οὐ κέχαδε στῆθος χόλον». Δηλοῦσι δ' ὅμως ἄμφω λαλιὰν
ἄκαιρον.
πλὴν ἐκεῖνο μὲν τὴν ἁπλῶς, τοῦτο δὲ τὸ τῆς Ἥρας τὴν ἐξ ὑπερβολικοῦ
χόλου.
Ἐν ἀμφοῖν δὲ ψεκτὸν τὸ ἀθυρόγλωττον καί, καθ' Ὅμηρον εἰπεῖν,
ἀκριτόμυθον, ἅπερ ὁ πάσχων λέγοιτ' ἂν καὶ ἀπύλωτον ἔχειν στόμα, κατὰ
τὸν Κωμικὸν φάναι.] (v. 463) Ὅτι δηλωτικὸν ὑπεροχῆς τὸ «εὖ νυ», ἤγουν
καλῶς δή, «καὶ ἡμεῖς ἴδμεν ὅ τοι σθένος οὐκ ἐπιεικτόν», ἤγουν ὅτι σοι τὸ
σθένος οὐδενὶ εἴκει ἀλλὰ πάντων ὑπερέχει. (v. 464) Χρησιμεύσει δέ ποτε
καὶ τὸ ἐφεξῆς «ἀλλ' ἔμπης τῶν δεῖνα ὀλοφυρόμεθα» καὶ ἑξῆς, ὡς
προγέγραπται. Ἐνταῦθα δὲ σημείωσαι, ὡς Εὐριπίδης μέν φησι «τὸν
αὐτὸν λόγον ἐκ τε δοκούντων ἰόντα καὶ ἐκ μὴ δοκούντων, οὐ ταὐτὸν
54
σθένειν». Ἔστι δέ τινα τὸ ἐκείνου παρῳδήσαντα εἰπεῖν, ὡς ὁ αὐτὸς λόγος

ἔκ τε τῶν εἰκόντων τοῖς κρείττοσι καὶ ἐκ τῶν ἀντιπιπτόντων λεχθεὶς οὐ
ταὐτὸν σθένει. Ἰδοὺ γὰρ ἡ Ἥρα φθέγγεται μὲν αὐτὰ ἐκεῖνα ὅσα καὶ ἡ
Ἀθηνᾶ ἐν ἀρχῇ ταύτης τῆς ῥαψῳδίας, τὸ μὲν σθένος
... τὸ διὰ Χριστοῦ· ἦν γὰρ ἐλπίδος ὄντως οὐ μακρὰν

ἀναδειχθήσεσθαί ποτε τοὺς ἀποτολμῶντας ἐξ ἀνοίας εἰπεῖν,
ἢ μηδεμίαν ὅλως ἐν αὐτοῖς ὑπάρχειν τὴν διαφορὰν, ἰσο-
μέτροις δὲ αὐτὰ χρῆναι στεφανοῦσθαι τιμαῖς, ἢ καὶ ταύτης
εἰς ἀγριωτέραν ἀπαιδευσίαν ἐξολισθαίνοντας, τὴν μὲν ἐπὶ
τοῖς ἀμείνοσι ψῆφον ἀφελέσθαι τοῦ διὰ Χριστοῦ, τὸ δὲ
νικᾶν τῷ δι' ὕδατος ἀναισχύντως ἐπασωτεύεσθαι. ποῖον γὰρ
θράσος τοῖς ἀπαιδεύτοις οὐ βατὸν, ἢ διὰ ποίας οὐκ ἐλαύ-
νουσι δυσφημίας οἱ κατὰ τῶν ἱερῶν τῆς Ἐκκλησίας δογ-
μάτων ἐξανιστάμενοι, “καὶ πάντα τὰ ὀρθὰ διαστρέφοντες,”
καθὰ γέγραπται; ἵνα τοίνυν τῆς ἐκείνων ἀθυρογλωττίας
προανέλῃ τὰς αἰτίας ὁ σοφώτατος Εὐαγγελιστὴς, αὐτὸν
ἡμῖν εἰσφέρει τὸν ἅγιον βαπτιστὴν τοῖς οἰκείοις παρατιθέντα
μαθηταῖς τοῦ ζητουμένου τὴν λύσιν. βαπτίζει τοιγαροῦν ὁ
Χριστὸς διὰ τῶν ἑαυτοῦ μαθητῶν· ὁμοίως δὲ καὶ ὁ Ἰωάννης,
καὶ οὐ πάντως διὰ χειρὸς ἑτέρων, ἀλλ' οὐδὲ ἐν αὐταῖς ἐκεί-
ναις ἐβάπτιζε ταῖς πηγαῖς, ἐν αἷς τοῦτο πράττων ἐφαίνετο
Χριστὸς, ἀλλὰ πλησίον τοῦ Σαλὴμ, καθὰ γέγραπται, καὶ εἰς
μίαν τῶν κύκλῳ καὶ γείτονα πηγήν. καὶ δι' αὐτοῦ τρόπον
τινὰ τοῦ διωρίσθαι φημὶ τὰς τῶν ὑδάτων πηγὰς, τὴν ἐπὶ τῷ
βαπτίσματι δεικνύων διαφορὰν, καὶ κατασημαίνων, ὡς δι'
ἀμαθίας ἐσόμενα τυχὸν ἐγκλήματα, καὶ τὰ ἐφ' οἷς ἐξαγρι-

οῦσθαι πολλάκις αὐτοὺς ἀπαιδεύτως συμβέβηκεν. ᾔδει δὲ
ὅτι λογιοῦνται καθ' ἑαυτοὺς, εἰς μόνην ὁρῶντες τὴν σάρκα,
καὶ τὸν ἐν αὐτῇ Θεὸν Λόγον οὐκ ἐννοήσαντες Τίς οὗτος ἄρα
ἐστὶν ὁ τοῖς θεοπρεπέσι λόγοις ἐπιπηδῶν; τίς γὰρ ἂν
ἀνθρώποις χορηγήσαι τροφὴν, τὴν εἰς ζωὴν συνέχουσαν τὴν
αἰώνιον; φύσεως μὲν γὰρ ἀνθρωπίνης παντελῶς ἀλλότριον
τὸ τοιοῦτόν ἐστι, μόνῳ δ' ἂν πρέποι τῷ ἐπὶ πάντας ὄντι
Θεῷ. προαπολογεῖται τοιγαροῦν ὁ Σωτὴρ, καὶ δυσωπεῖ ταῖς
εὐκαίροις τῶν λόγων ἐπαγωγαῖς, τὴν προσδοκουμένην αὐτῶν
ἀθυρογλωττίαν. ἐπιδώσειν μὲν γὰρ τὴν βρῶσιν αὐτοῖς τὴν εἰς
55
ζωὴν ἀποτρέφουσαν τὴν αἰώνιον τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου φησὶν,

ἐσφραγίσθαι γεμὴν ἀπὸ τοῦ Πατρὸς ἑαυτὸν παραχρῆμα
διισχυρίσατο· ἢ τὸ ἐσφραγίσθαι πάλιν, ἀντὶ τοῦ κεχρίσθαι
τεθεικώς· κατασφραγίζεται γὰρ ὁ χριόμενος· ἤγουν ὅτι
μεμόρφωται φυσικῶς πρὸς τὸν Πατέρα δεικνύς. ὅμοιον γὰρ
ὡς εἰ ἔλεγεν Οὐκ ἀδυνατήσω βρῶσιν ὑμῖν ἐπιδοῦναι τὴν
μένουσαν καὶ εἰς αἰώνιον ζωήν τε καὶ τρυφὴν ἀναφέρουσαν.
εἰ γὰρ καὶ ὁρῶμαι καθάπερ εἷς ἐξ ὑμῶν, ἄνθρωπος δηλονότι
μετὰ σαρκὸς, ἀλλ' ἐχρίσθην καὶ κατεσφραγίσθην παρὰ τοῦ
Θεοῦ καὶ Πατρὸς εἰς ἀπαράλλακτον ὁμοιότητα, τὴν ὡς πρὸς
ἀπολακτίσας λόγον, μόνην αὐτῷ τὴν κατ' ἐνέργειαν ὁμοιό-

τητα περιτιθεὶς οὐκ ἐρυθριᾷς. ἐν μόνοις οὖν ἄρα χαρακτῆρσι
Θεὸς ἔσται καθ' ὑμᾶς ὁ Υἱὸς, καὶ φύσει μὲν οὐδαμῶς, κατὰ
δὲ τὸ μεμορφῶσθαι μόνον καὶ ἐσχηματίσθαι καλῶς πρὸς
τὴν τοῦ τεκόντος ἐμφέρειαν. τάχα δὲ οὐκέτι τεκόντος ὅλως·
ὥρα γὰρ ὑμᾶς διὰ τούτων ἀναιρεῖν καὶ τὴν γέννησιν, μᾶλλον
δὲ ἀνάγκη πᾶσα, καὶ εἰ μὴ βούλεσθε. περὶ μὲν οὖν τοῦ
χρῆναι πιστεύειν γεγεννῆσθαι τὸν Υἱὸν ἐκ Πατρὸς, πολὺς
ἡμῖν ἤδη δεδαπάνηται λόγος, ἢ καὶ ἐν οἰκείῳ καιρῷ δαπανη-
θήσεται· πρεπωδέστερον δέ πως ἐπὶ τὸ ἐν χερσὶ βαδιούμεθα,
τοῖς ἀθυρογλωττεῖν ἀφυλάκτως εἰωθόσιν ἐκεῖνο προτείνοντες
εἰς ἐρώτησιν Ἆρ' οὐχὶ πάντως τὸ δοτὸν ἐροῦσι καὶ ἀφαι-
ρετὸν καὶ τὸ προσγεγονὸς ὅλως ἐγχωρεῖν ὁμολογοῦσι καὶ
ἀποβάλλεσθαι; ἢ γὰρ οὐχὶ καὶ ἀποπτύεσθαι πᾶν ὁτιοῦν
ἔσθ' ὅτε συμβαίνει, ὃ μὴ κατὰ φύσιν ἐνεῤῥιζώθη τισίν; ἀλλ'
ἔστι δῆλον, κἂν εἰ μή τις ἐκείνων συννεύσειεν. ἔσται δὴ οὖν,
κατά γε τὸν ἐν τοῖς ἐνδεχομένοις λόγον, γυμνός ποτε τῆς
ὁμοιώσεως ὁ Υἱός· μόνην γὰρ ὥς φατε κατ' ἐνέργειαν τὴν
ὡς ἐκ Πατρὸς πρὸς αὐτὸν ἐσημάνθη, τὸ ἐκ φυσικῶν πλεονε-
κτημάτων οὐκ ἔχων ἀσφαλὲς, ἀλλ' ἕτερός τις παντελῶς
νοούμενος καὶ ὑπάρχων παρὰ τὸν γεννήσαντα, καὶ ὁλο
Θεὸν καὶ Πατέρα· καλῶς, ἔχει γὰρ οὕτως, ἀλλ' ἔστι καὶ ἐν
Υἱῷ. τοῦτο γὰρ καὶ ὁ παρ' ὑμῶν δίδωσι λόγος. ἐροίμην δ'
ἂν εἰκότως ἤδη λοιπὸν, ἐκεῖνο μανθάνειν ἐπιθυμῶν, τί ἐνερ-
γήσει περὶ τὸν Υἱὸν, ὑπάρχων ἐν αὐτῷ; ἆρα μεταδώσει
τῆς ἑαυτοῦ ζωῆς τῷ ἰδίῳ γεννήματι, καθάπερ δεομένῳ καὶ
56
οὐχ ἔχοντι τὴν ζωὴν ἐξ ἑαυτοῦ; καὶ πῶς οὐκ ἀνάγκη πᾶσα
νοεῖν ἔρημον εἶναι ζωῆς τὸν Υἱόν; τὸ δὲ ζωῆς ἔρημον, τί ἂν
ἕτερον εἴη λοιπὸν, ἢ φθαρτόν; ἀλλ' οὐ μεταδώσει τῆς
ἑαυτοῦ ζωῆς τῷ γεννήματι· ζωὴ γὰρ, καὶ εἰ μὴ δέχοιτο
παρ' αὐτοῦ.
Πῶς οὖν ἔτι συκοφαντοῦσί τινες ἀθυρογλωττοῦντες ἀφυ-
λάκτως, καὶ διὰ τοῦτο λέγουσι ζῆν τὸν Υἱὸν, ἐπείπερ ἔχει
ζωὴν ὄντα κατὰ φύσιν ἐν ἑαυτῷ τὸν Πατέρα; εἰ μὲν γὰρ ζῇ
καὶ δίχα τοῦ Πατρὸς, ὡς ὑπάρχων οὐσιωδῶς καὶ αὐτοζωὴ,
οὐκέτι ζῇ διὰ τὸν Πατέρα, τουτέστι, διὰ τὴν ἐκ Πατρὸς μετά-
ληψιν. εἰ δὲ χορηγὸν τῆς ἰδίας ζωῆς ἔχει τὸν Πατέρα, ζωὴν
ἰδίαν οὐκ ἔχων αὐτὸς ἀναδειχθήσεται· διανείζεται γὰρ τὴν
παρ' ἑτέρου, καὶ ὅπερ ἐξ ἀρχῆς ἐλέγομεν, ζῷον μᾶλλόν
ἐστιν ἢ ζωὴ, καὶ φθαρτῆς ἤδη φύσεως. πῶς οὖν ἑαυτὸν
ἀπεκάλει ζωήν; ἢ γὰρ ἐξέσται καὶ ἡμῖν ἀκινδύνως εἰπεῖν
εἰσιν οἱ δείλαιοι, καὶ τοσαύτης ἀμαθίας ἀναπεπλησμένην

ἔχουσι τὴν καρδίαν, ὡς μηδ' ὅλως ἀποτρίβεσθαι δεῖν τὰ ἐφ'
οἷς ἂν ἐγκαλοῦνται νοεῖν, ἀλλ' αἰσχίοσι τῶν παρῳχηκότων
ἀεὶ περιπίπτειν κακοῖς, καὶ τοῖς ἑαυτῶν ἁλίσκεσθαι βρόχοις.
ἰδοὺ γὰρ ἰδοὺ καὶ δι' ὧν ἀπολογεῖσθαι νομίζουσιν, ὡς οὐ
μάτην αὐτῷ λελοιδορημένοι, ψεῦσται διὰ τούτων μειζόνως
ἐλέγχονται, καὶ σειραῖς ὥσπερ τῶν οἰκείων ἁμαρτημάτων
ἐντονώτερον κατασφίγγονται. εὐηθέστατα δὲ καὶ τό Νῦν
ἐγνώκαμεν ἐνθάδε φασίν· οἱ γὰρ καὶ πολλάκις καθυλα-
κτοῦντες αὐτοῦ, καὶ δαιμόνιον ἔχειν ἐπιφημίζοντες, νῦν ἐγνω-
κέναι φασὶ τῆς προλαβούσης αὐτῶν ἀθυρογλωττίας κατα-
δικάζοντες. εἰ γὰρ νῦν ἐγνώκασιν, οὐκ ᾔδεσαν πάλαι. πῶς
οὖν ἔφασκον δαιμονᾶν τὸν οὔπω κατεγνωσμένον ὥσπερ οὖν
ᾠήθησαν αὐτοί; ψεύστης οὖν πάλαι καὶ πρότερον ἄρα ἦν ὁ
δυσσεβὴς τῶν Ἰουδαίων λαὸς, καὶ ἀπυλώτῳ στόματι τὴν ἐκ
τοῦ διαβόλου κακίαν ἠρεύγετο κατὰ Χριστοῦ· ἁρπάζουσι δὲ
πρὸς βεβαίωσιν τῆς ἑαυτῶν φλυαρίας τὸ εἰρημένον παρὰ
τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, διὰ πολλὴν ὡς εἰκὸς τὴν
ἀποπληξίαν καὶ συνασπίζειν οἰόμενοι τῷ ψεύδει τὴν ἀλή-
θειαν. εἶτα δι' ὧν δύνασθε μαθεῖν ὅτι πλημμελοῦσι δυς-
σεβῶς, τὸν τῆς αἰωνίου ζωῆς χορηγὸν ἐκτόπως ὑβρίζοντες,
ὄφεως ἀφάτῳ δυνάμει, καὶ τὸ οὕτω χαλεπὸν ἐξευμαρίζοντος

57
τοῦ Θεοῦ. λεγέτω δέ μοι πάλιν ὁ Φαρισαῖος, οἱ ταῖς ἑαυτῶν

ῥάβδοις τὰ τῶν ὄφεων ἐπιθέντες σχήματα, καὶ πῶς καὶ
χεῖρα λεπρῶσαν οὐκ ἔδειξαν καθαρὰν, ἀτονήσαντες δὲ διαῤ-
ῥήδην ἔφασκον “Δάκτυλος Θεοῦ ἐστι τοῦτο.” πῶς δὲ, εἰπέ
μοι, πῦρ ἐξ οὐρανῶν οὐ κατῆγον οἱ τοῦ Βαὰλ ἱερεῖς, καίτοι
κατενεγκόντος Ἡλίου; ἐν προσωποληψίαις οὖν ἄρα τὰ παρὰ
Θεοῦ; μὴ γένοιτο· δίκαιος γὰρ ὣν καὶ δικαίων ἐραστὴς, καὶ
διὰ μὲν τῶν ἁγίων ἐνεργεῖ τὰ χαρίσματα τὰ παράδοξα, διὰ
δὲ τῶν πλημμελούντων οὐδαμῶς. εὐλογώτατα τοίνυν ὁ ποτὲ
τυφλὸς ταῖς τῶν Φαρισαίων ἀθυρογλωττίαις ἐπιτιμᾷ, καὶ
πλημμελῶς ἐλέγχει πεφρονηκότας, ἐπείπερ οὐκ εἶναί φασι
παρὰ Θεοῦ τὸν ἐκ τοῦ δύνασθαι δρᾶν τὰ παράδοξα θεόθεν
ὄντα κατὰ φύσιν μαρτυρούμενον.
Ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ Ἐν ἁμαρτίαις σὺ ἐγεννήθης ὅλος,
καὶ σὺ διδάσκεις ἡμᾶς; καὶ ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω.
Δυσπαράδεκτα τοῖς πολλοῖς τὰ ἐξ ἐλέγχων τραύματα καὶ
ἡ δι' αὐτῶν ἐπανόρθωσις. οἰστὰ μὲν γὰρ καὶ ἡδέα τοῖς
σοφοῖς, ἐπείπερ ἔχει πολλὴν ἐν ἑαυτοῖς τὴν ὄνησιν καὶ τὴν
εἰς τὸ ἄμεινον ἀνακομιδὴν, κἂν συνεισβαίνῃ τὸ δάκνον.
πικρὰ δὲ τοῖς φιλαμαρτήμοσι, καὶ διὰ ποίαν αἰτίαν; ἐῤῥιζώ
διὰ παντὸς χρῆναι τρόπου τὴν ἀπαίδευτον τῶν Ἰουδαίων

καρδίαν ἐκδυσωπεῖν οἰόμενος, καὶ μεταχειρίζεσθαι ποικίλως
τοὺς ἀσυνέτους ἐπιχειρῶν εἰς τὸ βούλεσθαι μαθεῖν τὰ ἀληθῆ
καὶ πρεπωδέστερα. τοιούτοις μὲν οὖν ἀποχρήσαιτ' ἄν τις
λόγοις τε καὶ θεωρήμασι, τὰς τῶν ἀνοσίων αἱρετικῶν φιλο-
ψογίας διακρουόμενος οἰομένων, ὅτι μεῖον ἕξει κατά τι γοῦν
ὁ Υἱὸς, ὡς πρὸς τὸν ἑαυτοῦ γεννήτορα, διὰ τὸ φάναι λαλεῖν
μὲν ἀφ' ἑαυτοῦ μηδὲν, δεδόσθαι γεμὴν ἐντολὴν, λαλεῖν τε
οὕτω καθάπερ ἠκροάσατο.
Καὶ ἀρκέσειν μὲν οἶμαι καὶ ταῦτα, πλὴν ἐρῶ τι καὶ ἕτερον
τῆς ἐκείνων ἀθυρογλωττίας τὴν ὕβριν ἀπογυμνοῦν. φέρε
γὰρ, εἰ δοκεῖ, βραχὺ περιστείλαντες τῆς μετὰ σαρκὸς οἰκονο-
μίας ἔν γε τῷ παρόντι τὸν λόγον, ἐπ' αὐτοῦ δεικνύωμεν τοῦ
Μονογενοῦς ὀρθῶς τε καὶ καλῶς εἰρημένον τό Ὅτι ἐγὼ ἐξ
ἐμαυτοῦ οὐ λαλῶ, ἀλλ' ὁ πέμψας με Πατὴρ αὐτός μοι ἐντολὴν
δέδωκε τί εἴπω καὶ τί λαλήσω. αὐτὸς γὰρ ὢν ὁ ζῶν τε καὶ
ἐνυπόστατος Λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς, ἀναγκαίως διερ-
μηνεύει τὰ ἐν αὐτῷ, καὶ τὸ ὡς ἐν θελήσει δοκοῦν τῷ ἰδίῳ
γεννήτορι ἐξάγων εἰς φῶς, ὡς ἐντολῆς δύναμιν εἰληφέναι
φησίν· ἴδοι δ' ἄν τις καὶ ἐφ' ἡμῶν αὐτῶν ἀληθὲς τὸ ...
58
οὐσίας αὐτοῦ· οὐ γὰρ ἄν ποτε δράσαι τὰ ἴσα τῷ Θεῷ τὸ

μὴ ἐκ Θεοῦ κατὰ φύσιν, ἀλλ' οὐδ' ἂν προσγένοιτό τινι τῶν
γενητῶν τὸ ἐν ἴσῳ μέτρῳ τῇ θείᾳ φύσει τερατουργεῖν
δύνασθαί ποτε. ἄβατα γὰρ καὶ ἀνέπαφα παντελῶς τοῖς ἐξ
οὐκ ὄντων εἰς τὸ εἶναι κεκλημένοις τὰ τοῦ ἀεὶ ὄντος ἰδίως
ἀγαθά. καὶ ὅτι μὲν ἀλοιδόρητος παντελῶς παρά γε τοῖς εὖ
φρονοῦσιν ὁ τοῦ Σωτῆρος ἔσται λόγος, οὐδαμόθεν ἐνδοιάσειν
εἰκὸς ἦν τινας· ἔσεσθαι γεμὴν τοῖς τἀναντία δοξάζουσιν,
ἑτεροδιδασκαλίας ἀφορμὴ καὶ πρόφασις καὶ τὸ καλῶς εἰρη-
μένον, οὐκ ἠγνόησεν, ὡς Θεός. ἵνα τοίνυν μὴ τοῖς τὰ ὀρθὰ
διαστρέφουσιν ἀθυρογλωττίας ἐν τούτοις παραλίπηται τόπος,
μηδὲ λέγοιεν ὅτι δημιουργὸς τῶν θαυμάτων γέγονεν ὁ Υἱὸς,
οὐκ ἐκ τῆς ἐνούσης ἰσχύος αὐτῷ, οὐδὲ ἐξ ἰδίας δυνάμεως,
ἀλλ' ἐπείπερ εἶχεν ἐν ἑαυτῷ τὸν Πατέρα ποιοῦντα τὰ ἔργα,
καθάπερ οὖν αὐτὸς ἔφη καὶ διισχυρίσατο, τεθεράπευκεν
ἀναγκαίως ὁ Κύριος ταῖς τῶν νοημάτων ἐπαγωγαῖς· ἑαυτὸν
μὲν γὰρ ἐν τούτοις ἔσεσθαι χορηγὸν ἐπαγγέλλεται τοῖς
πιστεύουσιν εἰς αὐτὸν, ὧνπερ ἂν ἐθέλουσιν αἰτεῖν, καὶ οὐχὶ
μόνην αὐτοῖς ἐπαγγέλλεται τοσαύτην χορηγήσειν δύναμιν
καὶ ἐξουσίαν, ἀλλὰ τὴν ἐπὶ πολύ· μείζονα γὰρ, φησὶν, ὧν
ἐγὼ πεποίηκα ποιήσει. ὁρᾷς οὖν ὅπως ἀνακόπτει χρησίμως

Ἄννα πρὸς Καϊάφαν· διερωτώμενον δὲ δείκνυσι τὸν Πέτρον
παρά τε τῶν συνθερμαινομένων οἰκετῶν, καὶ παρά τινος τῶν
ἐκ γένους τοῦ πληγέντος ὑπ' αὐτοῦ, καὶ τρίτην ἐν τούτοις
ἀποπληροῦντα τὴν ἄρνησιν. εἶτα τῆς τοῦ ἀλεκτρυόνος δια-
μέμνηται φωνῆς, κατ' οὐδὲν διαπίπτοντα τὸν τοῦ Σωτῆρος
ἡμῶν ἀποφαίνων λόγον, προεγνωκότος τε καὶ προηγγελκότος
τοῦ ἰδίου μαθητοῦ τὴν ἐν θορύβοις ἀσθένειαν, ἧς οὐδ' ἂν
ὅλως ἐπεμνήσθη τάχα, θεοδίδακτος ὢν, ὁ τόδε τὸ σύνταγμα
γραφῇ παραδοὺς, εἰ μὴ τὰς τῶν μισοθέων ἐνενόησε φιλο-
ψογίας τε καὶ ἀθυρογλωττίας. εἶπον γὰρ ἄν τινες εὐθὺς τῶν
ὅτι μάλιστα πολεμεῖν ἐγνωκότων ταῖς τοῦ Σωτῆρος εὐκλείαις
Ἐπιδείξατε τοῦ Πέτρου τὴν ἄρνησιν, πῶς δὲ καὶ ὅποι τετέ-
λεσται τὸ προηγγελμένον διὰ Χριστοῦ, καίτοι τὸ ψευδο-
μυθεῖν καθ' ὑμᾶς οὐκ εἰδότος. ἀλήθειαν γὰρ εἶναί φατε, καὶ
ἐξ ἀληθοῦς ἀναλάμψαι Πατρός. ἀναγκαιοτάτην τοιγαροῦν ὁ
θεσπέσιος Εὐαγγελιστὴς καὶ τούτων ἡμῖν ἐποιήσατο τὴν
ἐξήγησιν, ἀληθεύοντα πανταχῆ δεικνὺς τὸν Κύριον.
59
Ἀλλ' ἴσως τοῦ μὲν ἔτι τοιούτοις ἡμᾶς κατακρούειν λόγοις

ἀφέξεταί τις τῶν δι' ἐναντίας, δεινὸς δὲ τοῦ Πέτρου φανεῖται
κατήγορος, καὶ δειλίας ἀσυγκρίτου τὸν γνήσιον γράψεται
ἀρχῆς ἀναθέουσι θράσος, κατὰ τῆς τοῦ Καίσαρος ἀρχῆς

τετολμῆσθαι λέγοντες τὰ ἐγχειρήματα, καὶ τῆς ἐκείνου καθο-
πλίζεσθαι δόξης τὸν δικαστὴν ἀνέδην ἐπιβοῶντες, εἰ μὴ
βούλοιτο διεκδικεῖν καὶ τῇ πρεπούσῃ καθυποθεῖναι δίκῃ τὸν
ἀντειρηκότα Καίσαρι κατ' αὐτοὺς, διὰ τοῦ καὶ ὅλως ἀνέ-
χεσθαι λαβεῖν τοῦ βασιλέως τὴν κλῆσιν, καίτοι τοῦ Καί-
σαρος οὐ τὴν ἐπουράνιον διεκδικοῦντος ἀρχὴν, ἧς δὴ καὶ
μάλιστα Χριστὸς ἦν δεσπότης, ἀλλὰ τὴν κάτω καὶ ἐπίγειον,
ἣ καὶ τῆς ἐξουσίας ἤρτητο τοῦ Χριστοῦ. δι' αὐτοῦ γὰρ
βασιλεῖς βασιλεύουσι, κατὰ τὸ γεγραμμένον, καὶ τύραννοι
δι' αὐτοῦ κρατοῦσι γῆς. ἀθυρογλωττοῦσι τοιγαροῦν οἱ
πάντων ἀνθρώπων ἀνοσιώτατοι, καὶ τὴν τοῦ Σωτῆρος δια-
σύρουσι δόξαν ἐκ πολλῆς ἄγαν ἀφιλοθεΐας, οἷς καὶ δικαίως
ὁ μακάριος προφήτης Ἡσαΐας ἐπιπλήττει λέγων “Ὑμεῖς δὲ
“προσαγάγετε ὧδε, υἱοὶ ἄνομοι, σπέρμα μοιχῶν καὶ πόρνης,
“ἐν τίνι ἐνετρυφήσατε; καὶ ἐπὶ τίνα ἐχαλάσατε τὴν γλῶς-
“σαν ὑμῶν, καὶ ἐπὶ τίνι ἠνοίξατε τὸ στόμα ὑμῶν; οὐχ
“ὑμεῖς ἐστε τέκνα ἀπωλείας, σπέρμα ἄνομον;” οὐ γὰρ καθ'
ἑνὸς τῶν τυχόντων ἐποιοῦντο τὴν καταβοὴν, καὶ τὴν ἀπύ-
λωτον ἁπλώσαντες γλῶσσαν, πᾶν εἶδος ἁπλῶς ἐπετήδευον
συκοφαντίας, ἀλλὰ κατ' αὐτοῦ τοῦ ἰδίου Δεσπότου καὶ τοῦ
μένοι χάριτι λοιπόν εἰσι, καὶ ἱκανοὶ πρὸς τὴν τῆς ἀληθείας
ἐξήγησιν, καὶ ἀξιοζήλωτον ἔχουσι τῆς ἰδίας ἀποστολῆς τὸ
καύχημα, τῇ ἐξ ὕψους μεμαρτυρημένοι δωρεᾷ, καταπεφοίτηκε
τὸ πῦρ ἐν εἴδει γλωσσῶν.
Διαρκῶς μὲν οὖν ὑπολαμβάνω ταυτὶ παρ' ἡμῶν εἰρῆσθαι
νυνὶ πρὸς παράστασιν ἀκριβῆ τῆς τῶν προκειμένων θεωρίας·
ἐπειδὴ δὲ πᾶσαν ἡμᾶς τοῦ λόγου ποιεῖσθαι προσήκει πρό-
νοιαν, ὡς ἂν μή τι τοῖς ἀδελφοῖς ἀναφύοι τὸ σκάνδαλον διὰ
τῆς τινων συκοφαντίας, φέρε τοῖς εἰρημένοις προσθέντες καὶ
τοῦτο, καὶ τὰς ἔσεσθαι προσδοκωμένας παρά του τυχὸν
ἀθυρογλωττίας διακρουσώμεθα. εὑρήσομεν τοίνυν ἐν τοῖς
ἐφεξῆς γεγραμμένον, ὅτι “Θωμᾶς ὁ λεγόμενος Δίδυμος οὐκ
60
“ἦν μετὰ τῶν μαθητῶν ὅτε ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς.” πῶς οὖν,

ἐρεῖ τις καὶ μάλα δικαίως, εἴπερ ἀπῆν, ἀληθῶς τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος ἀνεδείχθη μέτοχος, ὅτε τοῖς μαθηταῖς ἐπέλαμψεν
ὁ Σωτὴρ, ἐνεφύσησέ τε λέγων Λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον; φαμὲν
οὖν, ὅτι κατὰ παντὸς ἐχώρει τοῦ λαβόντος τὴν χάριν ἡ τοῦ
Πνεύματος δύναμις, καὶ τὸν τοῦ διδόντος ἐπλήρου σκοπόν.
δέδωκε δὲ ὁ Χριστὸς οὔ τισιν ἀνὰ μέρος, ἀλλ' ὅλοις τοῖς
μαθηταῖς. οὐκοῦν δέχονται καὶ εἰ μὴ παρῆσάν τινες, τῆς
τοῦ διδόντος φιλοτιμίας οὐκ εἰς μόνους τοὺς παρόντας ...
Κύριλλος De sancta trinitate dialogi i-vii Aubert σελ. 435, γρ. 34

Τὸ γάρ τοι φρονεῖν μὲν ἧττον ἢ
χρῆν, μεῖον δὲ ἤπερ ἦν εἰκὸς τῆς ἀληθοῦς ἐφικέσθαι
γνώσεως, καίτοι τελοῦντας εἰς ἄνδρας, οὐκ ἐφήβους ἔτι
καὶ ὀλιγογνώμονας, ἥκοντας δὲ ἤδη πρὸς μέτρον ἡλικίας
τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ, ἁγιοπρεπὲς μὲν οὔ τί που·
δυσαπότριπτον δὲ ὅτι προσοίσει τὸ βλάβος οἷσπερ ἂν ὅλως
ἐνιζήσειεν οὐκ ἀμφίβολον.
{Β.} Οὐχ ἑτέρως ἂν ἔχοι, λέγεις γὰρ ὀρθῶς.
{Α.} Βούλει δὴ οὖν ταυτὶ μὲν ἐν τούτοις ὅπωσπερ ἂν
εἶεν ὧδε μὲν ἔχειν ἐῶμεν, ἴωμεν δὲ αὖ ταῖς ἐκείνων ἀθυρο-
γλωττίαις ἀντεκκομίσοντες τὴν ἀλήθειαν;
{Β.} Καὶ μάλα. Τοῦτο γάρ που καὶ ἄμεινον.
{Α.} Τὸ αἴτιον τοίνυν καὶ τὸ αἰτιατόν, οὐκ οἶδ' ὅθεν
ἡμῖν ἑλόντες τε καὶ ὀνομάζοντες· οὐ γάρ που παρά γε
τῆς θείας ἐροῦσι Γραφῆς· τί δὴ ἄρα καὶ φρονεῖν ἐγνώκασι;
{Β.} Καὶ μὴν ἀρτίως ἐπύθου λέγοντος ὡς ἀεί πώς ἐστιν
ἐν πρεσβυτέρᾳ νοήσει τε καὶ ὑπάρξει τὸ αἴτιον τοῦ αἰτιατοῦ·
καὶ ὅτι τὸ γεννῶν οὐκ ἂν δίχα πάθους καὶ ἀπορροῆς δια-
γεννήσει ποτέ. Καὶ ταυτὶ παραφέροντες, ἐν ἐλάττοσι μὲν ἢ
ἐν οἷς ὁ Πατὴρ ἀπεφαίνοντο τὸν Υἱόν, ἠξίουν δὲ εἶναι
δεύτερον καὶ οἱονεί πως ὀψιγενῆ, καὶ τάχα που καὶ αὐτὴν
Κύριλλος Epistulae paschales sive Homiliae paschales (epist. 1-30)

Τομ. 77, σελ. 688, γρ. 38
δι' αὐτοῦ πατέρες. Ἅπας γὰρ, οἶμαι, καὶ μάλα ὀρθῶς

ἀναγκάσει λόγος τοὺς δι' ἐναντίας καὶ οὐχ ἑκόντας
εἰπεῖν, ὡς ἀεί πως ἔστι· δεύτερον μὲν τοῦ φύσει τὸ
κατὰ θέσιν· νεώτερον δὲ τοῦ κατὰ ἀλήθειαν τὸ κατὰ
μίμησιν καὶ ὁμοιότητα τὴν πρὸς αὐτό. Πρῶτοι
τοιγαροῦν ἡμεῖς μὲν πατέρες, οἱ φύσει τοῦτο καὶ
ἀληθείᾳ διὰ πραγμάτων ὁρώμενοι· δεύτερος δὲ καὶ
61
μεθ' ἡμᾶς καθ' ὁμοιότητά τε καὶ μίμησιν ὁ Θεός.

Εἶτα πῶς ἔτι πᾶσα πατριὰ παρ' αὐτοῦ λοιπὸν ἐν οὐ-
ρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς ὀνομάζεται; Ἀλλ' οὐ ταῖς ἐκείνων
ἀθυρογλωττίαις, ταῖς δὲ τῶν ἁγίων προσεκτέον φω-
ναῖς. Οὐκοῦν ψευδομυθήσει μὲν οὐδαμῶς ὁ θεσπέσιος
Παῦλος· πρῶτος δὲ καὶ ἀληθῶς Πατὴρ ὁ Θεὸς δηλον-
ότι, καὶ ὁμοούσιον ἔχει τὸν ἐξ αὐτοῦ γεννηθέντα
Υἱόν· τοῦτο γὰρ ὁ τῆς ἀληθοῦς γεννήσεως καταση-
μαίνει τρόπος. Ἀλλ' ἴσως ἡμῖν ἑτέρους ἀντεξάγοντες
λογισμοὺς, καὶ προτιθέντες ἁμαρτίας ἐφ' ἁμαρτίαις,
κατὰ τὸ γεγραμμένον, τῆς μὲν τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς
οὐσίας εἶναι σημαντικὸν τὸ ἀγέννητον ἐροῦσι· τῆς δὲ
τοῦ Μονογενοῦς, τὸ γεννητόν· ὅμοιον δὲ οὐκ εἶναι
κατὰ τὴν φύσιν τῷ γεννητῷ τὸ ἀγέννητον.

Τομ. 68, σελ. 189, γρ. 1
ἐρήμῳ. Καὶ εἶπε Φαραώ· Τίς ἐστιν, οὗ εἰσακούσομαι

τῆς φωνῆς αὐτοῦ, ὥστε ἐξαποστεῖλαι τοὺς υἱοὺς
Ἰσραήλ; Οὐκ οἶδα τὸν Κύριον, καὶ τὸν Ἰσραὴλ οὐκ
ἐξαποστελῶ.» Οἱ μὲν γὰρ ἀμφὶ Μωσέα τε καὶ
Ἀαρὼν, τῆς Αἰγυπτίων χώρας τε καὶ γῆς ἀνεῖσθαι
δεῖν διεβεβαιοῦντο τὸν Ἰσραὴλ, Θεοῦ καλοῦντος εἰς
ἑορτήν· ἑορτὴ γὰρ ὄντως ἀληθὴς τὸν τῆς ἀνεθελήτου
δουλείας ἀπολύσασθαι ζυγὸν, καὶ ὑπὸ Θεῷ γενέσθαι
λοιπὸν, καὶ τὰ αὐτῷ θυμήρη πληροῦν, ἀντεξάγοντος
οὐδενὸς, ἤγουν τὸ αὐτῷ δοκοῦν ἀνθελέσθαι τε καὶ
ἀγαπᾷν ἀναγκάζοντος. Ἀθυρογλωττεῖ δὲ λίαν ὁ Φα-
ραὼ, καὶ τῆς τοῦ Θεοῦ δόξης καταθρασύνεται, μήτε
τὸν Κύριον ὅστις ποτέ ἐστιν εἰδέναι λέγων, μήτε μὴν
ἀνήσειν τὸν Ἰσραήλ. Καταλήγει δὲ οὐδαμῶς ὁ θεσπέ-
σιος Μωσῆς, ἀποπεραίνεσθαι δὲ δεῖν τὸ τῷ Θεῷ δο-
κοῦν εὖ μάλα διισχυρίζεται. Παραποδίζοντος γὰρ εἰς
ἐλευθερίαν ἰέναι τοῦ Σατανᾶ, τοὺς οἵπερ ἂν εἶεν ὑπ'
αὐτῷ γεγονότες κατανδρίζεσθαι χρὴ, καὶ ἀμείνους
γίνεσθαι παντὸς μὲν, οἶμαι, δίχα κωλύματος, ἥκιστα
γεμὴν ὁρᾶσθαι δειλοὺς, ἀλλ' ἐγκεῖσθαι λέγοντας·
»Ὁ Θεὸς τῶν Ἑβραίων προσκέκληται ἡμᾶς. Πορευ
Κύριλλος De adoratione et cultu in spiritu et veritate Τομ. 68, σελ. 293,

γρ. 39
62
{ΠΑΛΛ.} Ὡς σαφής ἐστιν καὶ ἐναργὴς ὁ λόγος· πε-

ποίηται γὰρ εὐτέχνως.
{ΚΥΡ.} Ἢ γὰρ οὐχὶ κἂν αὐτὸς ἐνδοιάσας οὐδὲν, ἔφης
ὡς ἔστι Χριστὸς ἡ πάντων ζωὴ καὶ λύτρωσις;
{ΠΑΛΛ.} Φαίην ἂν, ἴσθι τοι. Φρονῶ γὰρ ὡδί.
{ΚΥΡ.} Εἷς γὰρ ὑπὲρ πάντων ἀπέθανεν ὁ πάντων
ἀντάξιος· καὶ τὴν ἰδίαν ψυχὴν ἀντάλλαγμα τῆς ἡμῶν
ἐποιήσατο, τὴν τοῦ διαβόλου δυστροπίαν ἐκδυσωπῶν,
καὶ οἱονεί πως ἱστὰς τῆς καθ' ἡμῶν τυραννούσης
ἁμαρτίας τὴν κατάῤῥησιν, καὶ τὴν ἐπὶ τοῖς ἁπάντων
ἐγκλήμασιν ἀθυρογλωττίαν.
{ΠΑΛΛ.} Τίνα φῂς τρόπον;
{ΚΥΡ.} Ἐπειδὴ γὰρ βεβασίλευκε τῶν ἐπὶ τῆς γῆς
ἡ ἁμαρτία, πολὺ διανενευκότων ἐπὶ τὰ πονηρὰ ἐκ
νεότητος, καθὰ γέγραπται, καὶ ἐπιμελῶς ἐγκειμένης
τῆς ἁπάντων καρδίας ἐπὶ τὸ χρῆναι καὶ βούλεσθαι
κατορθοῦν αὐτὰ, πεπτώκαμεν ἀναγκαίως καὶ ὑπὸ
θανάτου δίκην. Νόμου γὰρ θείου παράβασις, καὶ
θελημάτων ἀθέτησις τῶν Δεσποτικῶν, θάνατον ἔχει
τὴν δίκην. Κατεφθαρμένην δὲ οὕτω τὴν ἀνθρώπου
φύσιν, ἐπῴκτειρε μὲν ὁ Δημιουργὸς, γέγονε δὲ ἄν
Κύριλλος Glaphyra in Pentateuchum Τομ. 69, σελ. 601, γρ. 7
τὴν οἰκονομίαν ἐπιδεικνύει, τὴν διὰ νόμου καὶ προ-

φητῶν; γενικὴν δὲ καὶ καθόλου τὴν διὰ Χριστοῦ;
Ὁ μὲν γὰρ νόμος ἕνα τὸν ἐξ Ἰσραὴλ ἔσωζεν οἶκον·
Χριστὸς δὲ οὐχ οὕτως, σύμπαντά τε τὸν κόσμον διὰ
πίστεως τῆς εἰς αὐτὸν, καὶ δι' αἵματος τοῦ ἰδίου ἀγο-
ράζων, κατὰ τὸ γεγραμμένον, τῷ Θεῷ καὶ Πατρί.
Διότι τοίνυν φησίν· «Οὐκ ἐφοβήθητε καταλαλῆσαι
κατὰ τοῦ θεράποντός μου Μωσῆ;» Τοιοῦτο γάρ ἐστι
τὸ διὰ τοῦ προφήτου πρὸς τοὺς ἀνοσίους Φαρισαίους
καὶ πάλαι λαλούμενον διὰ τὰς ἐπὶ Χριστῷ φλυαρίας
τε καὶ ἀθυρογλωττίας· «Ὑμεῖς δὲ προσάγετε ὧδε,
υἱοὶ ἄνομοι, σπέρμα μοιχῶν καὶ πόρνης. Ἐν τίνι
ἐνετρυφήσατε; καὶ ἐπὶ τίνα ἠνοίξατε τὸ στόμα ὑμῶν;
καὶ ἐπὶ τίνα ἐχαλάσετε τὴν γλῶσσαν ὑμῶν;» Ὅλως
γὰρ ὥσπερ τῇ θεομάχῳ γλώσσῃ τὰς ἡνίας χαλάσαν-
τες οἱ Φαρισαῖοι εὐτροχωτάτην τρόπον τινὰ τὴν δυς-
φημίαν ἐποιοῦντο τὰ Χριστοῦ, καὶ πρὸς ὑπέρογκον
63
ἀλαζονείαν ἀναφυσσώμενοι, τοὺς ἐξ ἀπονοίας ἐρεύ-

γονται λόγους. Οἷς καὶ λίαν ἐπαλγήσας ὁ Μελῳδός·
»Εἶπα, φησὶ, τοῖς παρανομοῦσι· Μὴ παρανομεῖτε,
καὶ τοῖς ἁμαρτάνουσι· Μὴ ὑψοῦτε κέρας, μὴ ἐπαίρε
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Scholia in equites (scholia vetera et recentiora

Triclinii) Argumentum-dramatis personae-scholion sch eq, τμ. -verse
436a, γρ. 7
Tr ἀντλία] τόπος τοῦ πλοίου ἔνθα συνάγεται τὸ ἔξωθεν εἰσερχόμενον

ὕδωρ. Lh vet Tr οὐ καταπροΐξῃ: οὐ προῖκά μου καταφρονήσεις, τουτέστι
δωρεάν. vet Tr τοῦ ποδὸς παρίει: μεταφορικῶς ἀπὸ τῶν πλεόντων
ἐχρήσατο. ἐπειδὰν γὰρ πλείων ἄνεμος ἐμπέσῃ τοῖς πλέουσι, συστέλλουσι
καὶ παραιροῦσι τῶν ἱστίων τὰ πολλά, ἢ τὸ μὲν ἓν μέρος τοῦ ἱστίου
ἐντείνεται, τὸ δὲ ἕτερον ἀναστέλλεται οὗ ἂν μὴ χρεία ᾖ ἢ ὁ καιρὸς
ἀπαιτῇ. πόδας δὲ καλοῦσιν οἱ ναῦται τοὺς παρ' ἑκάτερα τὰ μέρη κάλους
ἐκδεδεμένους τῆς ὀθόνης. φησὶν οὖν, ἀσφαλέστερον λοιπὸν διαλέγου καὶ
πρᾶττε, τουτέστι μὴ πολλῇ χρῶ ἀθυρογλωττίᾳ, ἀλλὰ πεφεισμένως
διαλέγου τῷ Κλέωνι. παροξύνεται γὰρ σφόδρα. Tr ἄθρει] βλέπε, σκόπει.
Lh Tr παρίει] ἀμέλει, ἤγουν ὑποχάλα. Lh vet κακίας καὶ συκοφαντίας:
ἐπειδὴ ψευδῆ κατηγορεῖν ὁ Κλέων ἐτόλμησεν αὐτοῦ, φήσας αὐτὸν
σφετερίσασθαι τάλαντα τῆς πόλεως πολλά, καὶ οὐκ ἄν ποτε υγχωρήσειν
προῖκα τῷ αὐτῷ, διὰ τοῦτο πνεῖν φησὶν αὐτὸν .... καὶ συκοφαντίας, ὃ χρὴ
στοχάσασθαι τὸν ἀλλαντοπώλην. ἑξῆς δὲ ἀπὸ τῶν ἀνέμων τῷ πνεῖν ....
καὶ συκοφαντίας κέχρηται. (II) ἄλλως: ὄνομα ἀνέμου ὁ καικίας· τὸν δὲ
αὐτὸν καὶ νότον καλοῦσί τινες.
οὗτος δὲ ὅτ' ἐμπνεῖ τὰ νέφη εἰς ἑαυτὸν ἕλκει. ἀκολούθως δὲ εἶπε διὰ τὸ
προειρη
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Commentarium in ranas (scholia recentiora

Tzetzae) (cod. Ambrosianus gr. C 222 inf.) Dramatis personae-scholion
sch ran, verse 1341a, γρ. 10
Αισχύλου” γράψας τὸ ὅλον ἠχρείωσεν.

ἰώ, πόντιε δαῖμον:
κυανέαις ἵπποισι διφρεύ-
ων ἅλιον πέλαγος·
Τρῳάδων Εὐριπίδου· καὶ εἴ μέ τις
ἑώρα, πῶς ταῦτα γράφω, ἐνέπλησα
ἂν πάντας τοὺς χάρτας.
οὐκ ἔδει ληροῦντος ἐνθάδε τἀν-
δρὸς ὑμᾶς φθέγγεσθαί τι· μᾶλλον
64
δὲ πρῴην σιγῶντες νῦν ἀθυρογλωττεῖτε.

τοῦτ' ἐκεῖνο: τοῦτο ἐξ
Ὀρέστου Εὐριπίδου μεταπεποιη-
μένον ἐστίν·
οἴμοι, προσῆλθεν ἐλπίς, ἣν φοβουμένη
πάλαι τὸ μέλλον ἐξετηκόμην γόοις.
ἀποδοίμαν] πωλήσαιμι.
δάκρυα δάκρυα:
νῦν γυργαθῶντα τουτονὶ λαλεῖν ἄφες·
οὐδὲν γὰρ ἀληθείας φησὶν ἢ τά-
ξεως ἐχόμενον, ἀλλὰ παρασπάσμα
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό , entry 770, γρ. 1
Ἄθυρμα: παίγνιον. Ἰώσηπος. ὃς ἦν τοῦ βασιλέως ἄθυρμα

καὶ πρὸς τὰ σκώμματα καὶ τοὺς ἐν τοῖς πότοις γέλωτας ἐπεδείκνυτο.
καὶ αὖθις· οὐκ ἔστιν ἀνδρῶν ἀθύρμασιν ἐμφιλοχωρεῖν παιδίων. καὶ
ἐν Ἐπιγράμμασι· Πανὶ δέ μιν ξέσσαντες ὁδῷ ἔπι καλὸν ἄθυρμα κάτ-
θεσαν. ἀντὶ τοῦ ἄγαλμα. Κρατῖνος Ὀδυσσεῦσι· νεοχμὸν παρῆχθαι
ἄθυρμα.
Ἀθύρειν: τὸ παίζειν. Πλάτων Νόμοις· ἡ δ' αὖ παρ' ἡμῖν
Κόρη καὶ Δέσποινα εὐφρανθεῖσα τῇ τῆς χορείας παιδιᾷ, κεναῖς χερσὶν
οὐκ ᾠήθη δεῖν ἀθῦραι. Ἀθύρω, ὁ ἐνεστώς.
Ἀθύρμιον: παίγνιον.
Ἀθυρογλωττία: ἡ ἀχαλίνωτος γλῶσσα.
Ἄθυρος: ὄνομα κύριον.
Ἀθύρωτον στόμα: οὕτως ἀθύρωτον, οὐκ ἀπύλωτον. Ἀριστο-
φάνης ἐν Βατράχοις. καὶ Φρύνιχος. οἱ δὲ γράφοντες ἀπύλωτον
ἀντὶ τοῦ ἠνεῳγμένον καὶ πύλην μὴ ἔχον, τουτέστι μὴ χαλιναγωγού-
μενον μηδὲ κρατούμενον.
Ἀθύτους: ἄνευ θυσιῶν. καὶ γήμας ἀθύτους τε καὶ ἀγάμους
γάμους ἐκεῖνος, ἐφ' οἷς οἶδα καὶ τὸν θεὸν σείσαντα, καὶ διοσημίας
ἄλλας κατενόησα ὢν ὑφ' ἡλίῳ ἔτι καὶ τυραννῶν. ἐδεῖτο μὲν οἱ τὸ
σῶμα κρεοφαγίας, ἀθύτου δὲ οὐκ ἠνέσχετο μεταλαβεῖν. Δαμάσκιός
φησιν.
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό , entry 1306, γρ. 2
Ἀλκυονὶς καὶ Ἀλκυονῖτις: ἡ τῆς Ἀλκυόνος μήτηρ.

Ἀλκυών: ὄρνεον θαλάσσιον.
Ἅλμα: πήδημα.
Ἁλμάδες: κολυμβάδες ἐλαῖαι.
65
Ἅλμη οὐκ ἔνεστ' αὐτῷ: ἐπὶ τοῦ ἀγλευκοῦς καὶ ἀηδοῦς.

Ἁλμυρόν· ὅτι τὸ ἁλμυρὸν ὕδωρ τοῦ γλυκέος θερμότερον.
Ἀλοάων. καὶ Ἀλοάσαντα· ἀλοάσαντα εἶπεν ἐν τῷ α
Φερεκράτης· ἵπποι ὑποζύγιοι ἀλοάσαντ' εὐθὺς ἐκποιῆσαι. τὸ δὲ συγ-
κόψαι πληγαῖς, ἀλοῆσαι ἐν τῷ η.
Ἀλογεῖν: γενικῇ. ἀφροντιστεῖν. ὁ δὲ Τάλιγγις ὅπλων μὲν
καὶ μαχίμων ἀνδρῶν ἔκρινεν ἀλογεῖν, πόρναις δὲ καὶ ἀθυρογλώττοις
ὁμοδίαιτος ὑπάρχειν.
Ἀλογῆσαι: ἀφροντίσαι, παραλογίσασθαι. καὶ Ἀλογήσει:
γενικῇ. ἀμελήσει, οὐ φροντίσει.
Ἀλογία: ἡ ἀφροντισία. Ἡρόδοτος· ὁ δὲ κατάσκοπος εὗρε
τοὺς Λακεδαιμονίους κτενιζομένους καὶ ἐθωύμαζεν, ἀλογίης τε ἐνεκύ-
ρησε πολλῆς. ὁ δὲ Ξέρξης ἀκούων ταῦτα οὐκ εἶχε συμβαλέσθαι
τὸ ἐόν.
Ἀλογία: ἀταξία. οἱ δὲ πάντες ἅμα ἀνακεκραγότες ἐξαυτῆς
οἱονεὶ παρεληλύθεισαν. ταχὺ δὲ τοῦ λόγου διαδοθέντος εἰς τὸ πλῆθος,
οὐκέτι συνέβαινε γίνεσθαι τὴν ἀλογίαν, ἀλλ' οἱ μὲν ἐπὶ τοὺς...
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό tau, entry 52, γρ. 2
Ταλαύρινος: ὑπομονητικός, καρτερικὸς ἐν τῇ μάχῃ.

Ταλαπαθές: ταλαίπωρε.
Ταλαίπωρος: ὁ ἄθλιος. παρὰ τὸ τλῆναι καὶ τὸν πῶρον, ὅ
ἐστι πάθος. ὅτι δὲ πῶρος πάθος τί ἐστιν, Ἀντίμαχός φησι· πῶρόν
τιν' ἀλόχοισι καὶ οἷς τεκέεσσιν ἔθεντο. καὶ πωρεῖν Ἠλεῖοι τὸ πενθεῖν
φασί. καὶ Ἀντίμαχος αὖθις· πωρητὸν ἀλόχοισι καὶ οἷς τεκέεσσιν ἕκαστος.
παρὰ τοῦτο οὖν τὸ ταλαίπωρος ἐτυμολογεῖται.
Τάλεσιν: ἀναλώμασιν.
Τἀληθὲς γὰρ ἰσχύον τρέφω: ἀντὶ τοῦ ἔχω.
Τάλιγγις· ὁ δὲ Τάλιγγις ὅπλων μὲν καὶ μαχίμων ἀνδρῶν ἔκρινεν
ἀλογεῖν, πόρναις δὲ καὶ ἀθυρογλώττοις ὁμοδίαιτος ὑπάρχειν.
Τὰ Μαγνητῶν κακά: ἐπὶ τῶν μεγίστων καὶ ἀλγεινοτάτων κα-
κῶν· παρόσον οὗτοι ἀσεβήσαντες εἰς θεὸν πολλῶν κακῶν ἐπειράθησαν.
Ταμεσίχροα: τέμνοντα τὸ σῶμα.
Ταμεῖον: θησαυρός. καὶ ταμιεῖον.
Τάμῃ: αὐθυπότακτον.
Ταμίας: ἀρσενικόν. Ταμία δὲ θηλυκόν.
Ταμίαι: ἄρχοντές εἰσιν Ἀθήνησι κληρωτοὶ ἀπὸ τῶν πεντακοσιο-
μεδίμνων, οἳ τὰ ἐν τῷ ἱερῷ τῆς Ἀθηνᾶς ἐν ἀκροπόλει χρήματα ἱερά
τε καὶ δημόσια φυλάττουσιν, ἀλλὰ καὶ αὐτὸ τὸ ἄγαλμα τῆς Ἀθηνᾶς.
εἰσὶ δὲ καὶ ἄλλοι ταμίαι ἄρχοντες χειροτονητοὶ ἐπὶ τὰς ἱερὰς καὶ
Αθυροστομία
66
Πλούταρχος Phil., De liberis educandis [Sp.] (1a-14c) Stephanus σελ.

11, τμ. C, γρ. 7
γονον δὲ τὸν βασιλέα τῶν Μακεδόνων ἑτερόφθαλμον

ὄντα τὴν πήρωσιν προφέρων εἰς οὐ μετρίαν ὀργὴν
κατέστησε. τὸν γὰρ ἀρχιμάγειρον Εὐτροπίωνα
γεγενημένον ἐν τάξει πέμψας παραγενέσθαι πρὸς
αὐτὸν ἠξίου καὶ λόγον δοῦναι καὶ λαβεῖν. ταῦτα
δ' ἀπαγγέλλοντος ἐκείνου πρὸς αὐτὸν καὶ πολλάκις
προσιόντος “εὖ οἶδ',” ἔφησεν, “ὅτι ὠμόν με θέλεις
τῷ Κύκλωπι παραθεῖναι,” ὀνειδίζων τὸν μὲν ὅτι
πηρός, τὸν δ' ὅτι μάγειρος ἦν. κἀκεῖνος “τοι-
γαροῦν” εἰπών “τὴν κεφαλὴν οὐχ ἕξεις ἀλλὰ τῆς
ἀθυροστομίας ταύτης καὶ μανίας δώσεις δίκην,” ἀπ-
ήγγειλε τὰ εἰρημένα τῷ βασιλεῖ, ὁ δὲ πέμψας ἀν-
εῖλε τὸν Θεόκριτον. Παρὰ πάντα δὲ ταῦτα, ὅπερ ἐστὶν ἱεροπρεπέ-
στατον, ἐθίζειν τοὺς παῖδας τῷ τἀληθῆ λέγειν·
τὸ γὰρ ψεύδεσθαι δουλοπρεπὲς καὶ πᾶσιν ἀνθρώ-
ποις ἄξιον μισεῖσθαι καὶ οὐδὲ μετρίοις δούλοις
συγγνωστόν. Ταῦτα μὲν οὖν οὐκ ἐνδοιάσας οὐδὲ μελλήσας
περὶ τῆς τῶν παίδων εὐκοσμίας καὶ σωφροσύνης
διείλεγμαι·
Sophocles Trag., Philoctetes Γρ. 188
Οὗτος πρωτογόνων ἴσως {Ant. 2.}

οἴκων οὐδενὸς ὕστερος,
πάντων ἄμμορος ἐν βίῳ
κεῖται μοῦνος ἀπ' ἄλλων,
στικτῶν ἢ λασίων μετὰ
θηρῶν, ἔν τ' ὀδύναις ὁμοῦ
λιμῷ τ' οἰκτρὸς ἀνήκεστα μερι-
μνήματ' ἔχων βαρεῖ·
ἁ δ' ἀθυρόστομος
ἀχὼ τηλεφανὴς πικρὰς
οἰμωγὰς ὑποχεῖται.
{ΝΕ.} Οὐδὲν τούτων θαυμαστὸν ἐμοί·
θεῖα γάρ, εἴπερ κἀγώ τι φρονῶ,
καὶ τὰ παθήματα κεῖνα πρὸς αὐτὸν
67
τῆς ὠμόφρονος Χρύσης ἐπέβη,

καὶ νῦν ἃ πονεῖ δίχα κηδεμόνων,
οὐκ ἔσθ' ὡς οὐ θεῶν του μελέτῃ,
τοῦ μὴ πρότερον τόνδ' ἐπὶ Τροίᾳ
τεῖναι τὰ θεῶν ἀμάχητα βέλη,
Φρύνιχος Αττικός Praeparatio sophistica (fragmenta)

Fragment 101, γρ. 4

p. 132, 22 fr. 9. B 351, 4. Phot. 41, 10.
ὁ κωμικὸς ἔφη. Phot. 42, 7.
ἀθυμεῖν: ἐπὶ τοῦ τῇ ψυχῇ καταπεπτωκέναι. πολύ
ἐστιν ἐν τῇ τραγῳδία. οὕτως Αἰσχύλος (Prom. 490).
B 352, 18. Phot. 43, 14. ἀθυμία: Ἡρόδοτος ἐν τῷ αʹ αὐτοῦ λόγῳ τὴν
ἀψυχίαν λέγει. B 352, 20. Phot. 43, 13. ἄθετος Ἐρινύς: σκληρά, ἣν οὐχ
οἷόν τε ἐξιάσασθαι. B 353, 8.
Ιωάννης Χρυσόστομος In Psalmum 118 (homiliae 1-3) [Sp.]

Vol 55, pg 701, ln 12
σαν δολίαν; Καὶ αὖθις πάλιν ἐν ἑτέρῳ ψαλμῷ· Υἱοὶ

ἀνθρώπων, οἱ ὀδόντες αὐτῶν ὅπλα καὶ βέλη, καὶ ἡ
γλῶσσα αὐτῶν μάχαιρα ὀξεῖα. Εὔχεται οὖν λυτρωθῆ-
ναι ἀπ' αὐτῶν. Καὶ ὁ Δεσπότης Χριστὸς τοὺς ὀνειδιζο-
μένους καὶ συκοφαντουμένους ζηλωτοὺς καὶ μακαρίους
ἐκάλεσεν· ἀλλὰ καὶ εὔχεσθαι παρηγγύησε μὴ εἰσελθεῖν
εἰς πειρασμόν. Συμβαίνει τοίνυν τοῖς εὐαγγελικοῖς νό-
μοις καὶ τοῦ προφήτου ἡ προσευχή. Ὁ δὲ ἅγιος Ἀθα-
νάσιος κατὰ διάνοιαν ἑρμηνεύων τὸ ῥητὸν, συκοφαντίας
ἀνθρώπων λέγει, τὰς τῶν αἱρετικῶν καὶ παρανόμων
68
ἀθυροστομίας καὶ γλωσσαλγίας. Καὶ ἡμεῖς οὖν, ἀδελφοὶ,

τῷ πατρὶ ἐξακολουθοῦντες, ἐκφύγωμεν ἀπὸ πάσης αἱρέ-
σεως, τέως δὲ ἐκ τῶν νυνὶ ἐπιπολαζόντων ἡμῖν τῶν τε
εἰκονοκλαστῶν καὶ τῶν Παυλικιανῶν καὶ Μανιχαίων· καὶ
ἐὰν εἴπωσί τινι ἡμῶν, ἐλθὲ μεθ' ἡμῶν, ἐκκλίνωμεν τὸν
πόδα καὶ παραλλάξωμεν, κατὰ τὸν παροιμιακὸν λόγον,
καὶ μὴ συμπορευθῶμεν μετ' αὐτῶν. Τὸ πρόσωπόν
σου ἐπίφανον ἐπὶ τὸν δοῦλόν σου, καὶ δίδαξόν με
τὰ δικαιώματά σου. Ἀσώματον μὲν τὸ θεῖον, τὸ ἁπλοῦν
καὶ ἀσύνθετον· σωματικώτερον δὲ καὶ παχύτερον ἡ θεία
Γραφὴ περὶ αὐτοῦ διαλέγεται,
Palladius Scr. Eccl., Dialogus de vita Joannis Chrysostomi

Σελ. 125, γρ. 1
πρέπουσα γὰρ αὕτη διδασκάλῳ διαγωγὴ τὸ μὴ ἐγχρονίζειν τοῖς

ὄχλοις, ἀλλ' ἠρεμοῦντα καὶ ἐξερευνῶντα ζητεῖν τῶν πολυτρόπων
ἠθῶν τὴν διάγνωσιν, ὥσπερ καὶ ἐπὶ τῶν ἐπιστημόνων ἰατρῶν.
ἐκεῖνοι γὰρ τὰ πολλὰ τοῖς βιβλίοις ἐνδιατρίβοντες καὶ τὰ αἴτια
τῶν νοσημάτων προλέγουσι καὶ τὰς λύσεις παραδιδόασι, τος-
οῦτον πλησιάζοντες τοῖς νοσοῦσιν, ὅσον τὸ πάθος εὑρεῖν καὶ τὸ
φάρμακον παρασχεῖν, οὐ συμπαίζοντες οὐδὲ συναριστοῦντες αὐ-
τοῖς. οὐ γὰρ τοῦτο ἰατρικῆς ἐστιν ἀρετῆς τὸ ἐπάγγελμα, τὸ
συνεσθίειν ἢ τὸ συμπαίζειν, ἀλλὰ τὸ εἰς ὑγείαν τὸν κάμνοντα
ἐπανάγειν. παῦσαι τοίνυν, παρακαλῶ, καὶ περὶ τῶν αὐτῶν μὴ
βασάνιζε, τῆς ἀρετῆς οὐδέποτε νικωμένης τοῖς τῶν ἀθυροστόμων
ψόγοις· ἀλλὰ μᾶλλον δέξαι μου γνώμην καὶ τοῖς ὠσί σου θυρω-
ρὸν προσκατάστησον, ἵνα μὴ ἅπαντα λόγον σημαίνωσιν καὶ
ἔσω ταμείου εἰσδέχωνται τὸν νοῦν σου ταράσσοντα. ἐμοὶ δὲ
συγχώρησον τὰ λείποντα προσαναπληρῶσαι τοῦ διηγήματος·
ἐπείγομαι γὰρ τὴν ὁδόν μου.
Χρονικόν Paschale, Χρονικόν paschale σελ. 679, γρ. 3
οὐρανὸς ἐπὶ τούτῳ καὶ ἔφριξεν ἐπὶ πλείω σφόδρα, λέγει κύριος.
ὢ τῆς ἀποῤῥήτου σκαιότητος, ὢ γλώσσης λαλούσης ἀδικίαν κατὰ
τοῦ θεοῦ καὶ τὸ κέρας αἰρούσης. καὶ πάλιν, Ἐπίθες, ἄνθρωπε,
τῇ σαυτοῦ γλώττῃ θύραν καὶ μοχλόν· παῦσαι τὸ κέρας εἰς ὕψος
ἐπαίρων καὶ λαλῶν ἀδικίαν κατὰ τοῦ θεοῦ. μέχρι τίνος ἐπιπη-
δᾷς ἀνεξικακοῦντι Χριστῷ; εἰς νοῦν ἔχε τὸ γεγραμμένον παρὰ
τοῦ θεσπεσίου Παύλου, Οὕτω δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελ-
69
φοὺς καὶ πλήττοντες αὐτῶν ἀσθενοῦσαν τὴν συνείδησιν εἰς Χρι-

στὸν ἁμαρτάνετε. καὶ ἵνα τί καὶ ἐκ προφητικῶν φθέγξωμαι βι-
βλίων, Ἐδικαιώθη Σόδομα ἐκ σοῦ. νενίκηκας τὰς Ἑλλήνων ἀθυ-
ροστομίας, ἃς ἐποιήσαντο κατὰ Χριστοῦ, μωρίαν ἡγούμενοι
τὸν σταυρόν. οὐδὲν ὄντα διέδειξας τὰ τῆς Ἰουδαϊκῆς ἀπονοίας
ἐγκλήματα. τούτων τοίνυν οὕτως ἐπὶ κατακρίσει τοῦ ἀσεβοῦς
Θεοδώρου ὑπὸ τοῦ ἐν ἁγίοις Κυρίλλου εἰρημένων, εἰ καὶ δοίη
τις κατὰ τοὺς ἐκείνων λόγους τὸν ἐν ἁγίοις Κύριλλον εἰρηκέναι τι
ὑπὲρ Θεοδώρου, οὐδὲ τοῦτο ἐξαιρεῖται αὐτὸν τῆς κατακρίσεως.
εὑρίσκομεν γὰρ ὡς πολλοὶ τῶν ἄλλων πατέρων τινὰς τῶν αἱρετι-
κῶν ἀπεδέξαντο, ὥσπερ καὶ οἱ ἐν ἁγίοις Δάμασος καὶ Ἀθανά-
σιος καὶ Βασίλειος Ἀπολλινάριον, καὶ Λέων δὲ ὁ τῆς ὁσίας μνή-
μης Εὐτυχέα.
Flavius Justinianus Imperator Theol., Edictum rectae fidei

Σελ. 164, γρ. 22
γάλου θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀπεφθέγξατο οὕτως εἰπών
Ἐξέστη ὁ οὐρανὸς ἐπὶ τούτωι καὶ ἔφριξεν ἐπὶ πλέον σφόδρα, λέγει
κύριος.
ὢ τῆς ἀφορήτου σκαιότητος, ὢ γλώσσης λαλούσης ἀδικίαν κατὰ τοῦ
θεοῦ καὶ φρενὸς ὑψοῦ τὸ
κέρας αἰρούσης.
Καὶ πάλιν
Ἐπίθες, ἄνθρωπε, τῆι σαυτοῦ γλώττηι θύραν καὶ μοχλόν, παῦσαι τὸ
κέρας εἰς ὕψος ἐπαίρων
καὶ λαλῶν ἀδικίαν κατὰ τοῦ θεοῦ. μέχρι τίνος ἐπιπηδᾶις ἀνεξικακοῦντι
Χριστῶι; εἰς νοῦν
ἔχε τὸ γεγραμμένον παρὰ τοῦ θεσπεσίου Παύλου οὕτω δὲ ἁμαρτάνοντες
εἰς τοὺς ἀδελ-
φοὺς καὶ πλήττοντες αὐτῶν ἀσθενοῦσαν τὴν συνείδησιν εἰς Χριστὸν
ἁμαρτάνετε.
καὶ ἵνα τι καὶ ἐκ προφητικῶν φθέγξωμαι βιβλίων, ἐδικαιώθη Σόδομα ἐκ
σοῦ, νενίκηκας τὰς
Ἑλλήνων ἀθυροστομίας ἃς ἐποιήσαντο κατὰ Χριστοῦ μωρίαν ἡγούμενοι
τὸν σταυρόν, οὐδὲν ὄντα
διέδειξας τὰ τῆς Ἰουδαικῆς ἀπονοίας ἐγκλήματα.
Τούτων τοίνυν οὕτως ἐπὶ κατακρίσει τοῦ ἀσεβοῦς Θεοδώρου ὑπὸ τοῦ ἐν
ἁγίοις Κυρίλλου
εἰρημένων εἰ καὶ δοίη τις κατὰ τοὺς ἐκείνων λόγους τὸν ἐν ἁγίοις
Κύριλλον εἰρηκέναι τι ὑπὲρ
Θεοδώρου, οὐδὲ τοῦτο ἐξαιρεῖται αὐτὸν τῆς κατακρίσεως. εὑρίσκομεν
70
γὰρ ὡς πολλοὶ τῶν

ἁγίων πατέρων τινὰς τῶν αἱρετικῶν ἀπεδέξαντο, ὥσπερ καὶ οἱ ἐν ἁγίοις
Δάμασος καὶ Ἀθα-
νάσιος καὶ Βασίλειος Ἀπολινάριον, καὶ Λέων δὲ ὁ τῆς ὁσίας μνήμης
Εὐτυχέα, καὶ ὅμως ἐπειδὴ φανερὰ γέγονεν ἡ τούτων ἀσέβεια, οὐκ
ἐξέφυγον διὰ τὴν τοιαύτην ἀποδοχὴν οἱ αἱρετικοὶ τὴν μετὰ ταῦτα εἰς
οἰκεῖον πρόσωπον καὶ τὴν αὐτῶν ἀσέβειαν γενομένην κατάκρισίν τε καὶ
ἀναθεματισμόν. Τοσαύτη δέ ἐστιν ἡ μανία τῶν Θεόδωρον ἐκδικούντων
ὅτι τολμῶσι καταψεύδεσθαι καὶ Γρηγορίου...
... πρὸς τούτοις ἀναθεματίζομεν καὶ τὴν ἀσεβῆ ἐπιστο-

λὴν τὴν λεγομένην παρὰ Ἴβα γεγράφθαι πρὸς Μάριν τὸν Πέρσην,
τὴν ἀρνουμένην τὸν θεὸν λόγον ἐκ τῆς ἁγίας παρθένου τῆς θεοτό-
κου Μαρίας σαρκωθέντα ἄνθρωπον γεγενῆσθαι, καὶ τὸν θεσπέ-
σιον Κύριλλον ὡς αἱρετικὸν διαβάλλουσαν, καὶ μεμφομένην μὲν
τὴν ἐν Ἐφέσῳ πρώτην ἁγίαν σύνοδον ὡς χωρὶς κρίσεως καὶ ζητή-
σεως τὸν Νεστόριον καθελοῦσαν, καὶ τὰ ιβʹ κεφάλαια τοῦ μακα-
ρίου Κυρίλλου διαπτύουσαν, ἐκδικοῦσαν δὲ Νεστόριον καὶ Θεό-
δωρον καὶ τὰ θεοστυγῆ αὐτῶν συγγράμματά τε καὶ δόγματα.
διὸ δὴ τοίνυν τὰς μὲν τῶν αἱρετικῶν τούτων καὶ πάντων ἀθυρο-
στόμους γλώσσας καὶ τὰς τούτων ἀσεβεστάτας συγγραφάς, αὐτούς
τε τοὺς αἱρετικοὺς τοὺς μέχρι τέλους ἐμμείναντας τῇ οἰκείᾳ κακο-
δοξίᾳ καὶ πονηρίᾳ, μετὰ πατρὸς τοῦ ψεύδους εἰκότως διαβόλου
συναριθμοῦντες, ἐροῦμεν ‘πορεύεσθε τῷ φωτὶ τοῦ πυρὸς ὑμῶν
καὶ τῇ φλογὶ ᾗ ἐξεκαύσατε.’”
Ἐν τούτοις τοῖς ἔτεσι πλούσιός τις ἐν Κωνσταντινουπόλει
νοσήσας καὶ τὸν θάνατον δειλιάσας ἔδωκε τοῖς πένησι χρυσίου λί-
τρας τριάκοντα. καὶ παρὰ προσδοκίαν ὑγιάνας καὶ μεταμεληθεὶς
ἐκ διαβολικῆς ἀπάτης θαρρεῖ τοῦτο γνησίῳ καὶ πλουσίῳ φίλῳ αὐ-
τοῦ. ὁ δὲ λέγει αὐτῷ “μηδαμῶς ὦ ἄνθρωπε παραδέξῃ τὸν πο-
νηρὸν τοῦτον λογισμόν, καὶ λυπήσεις θεὸν τὸν ἐλεήσαντά σε καὶ
... ᾔδει γὰρ αὐτὸν αἰσχίστῃ νόσῳ ἀκολάστῳ γλώσσῃ

δουλεύοντα. ὡς δὲ καὶ παραινέσεσι καὶ ἀπειλαῖς ὅπῃ παρείκοι
χρώμενος εὐθὺς μὲν ἐξαρνούμενον εὕρισκε τὰ λεγόμενα, ἀδείας δὲ
πάλιν τετυχηκότα τῶν κατὰ σκοπὸν μὴ ἀφιστάμενον, ἐπαφίησιν
αὐτῷ σκοποὺς καὶ ὠτακουστὰς λεληθότως, οἵτινες πολλάκις ἐν
71
εὐωχίαις καὶ μέθαις μετακινούμενον τῶν φρενῶν ὑπὸ τοῦ οἴνου

καταλαβόντες καὶ τοῖς προτέροις μάλα προθύμως ἐπιτιθέμενον
κατάδηλον ποιοῦσι τῷ βασιλεῖ. ἐγένετο δὲ προσθήκη πίστεως τῶν
διαβαλλομένων τῷ Μιχαὴλ καὶ ὁ Ἑξαβούλιος, ἀνὴρ φρενήρης καὶ
συνήθης τῷ βασιλεῖ, οὐκ ἄγνωστος δὲ καὶ τῷ Μιχαήλ. οὗτος
πολλάκις ἐπισχεῖν αὐτὸν τῆς ἀθυροστομίας ἐπιχειρήσας, καὶ
παραινέσας σιγᾶν, καὶ μὴ οὕτως ἀκαίρως παρρησιάζεσθαι καὶ εἰς
προῦπτον ἑαυτὸν συνωθεῖν κίνδυνον παρακαλέσας, ἐπειδὴ μὴ
ἔπειθε, δῆλα πάντα τὰ κατ' αὐτὸν τίθησι τῷ βασιλεῖ. καὶ δὴ
πρὸ μιᾶς ἡμέρας τῆς κατὰ σάρκα Χριστοῦ τοῦ θεοῦ ἡμῶν γεννή-
σεως δεξάμενος τὰς μηνύσεις ὁ βασιλεὺς ἐπὶ βήματός τε ἐν τοῖς
ἀσηκρητείοις ἐκάθισε, καὶ ἀκριβὴς ἐξεταστὴς τῶν μηνυθέντων
ἐγίνετο. ἁλίσκεται τοίνυν τυραννίδος ὁ Μιχαήλ, αὐτὸς καταθέ-
σθαι ὑπὸ τῆς ἐναργείας τῶν ἐλέγχων ἀναγκασθείς· καὶ ψῆφος
ἐκφέρεται κατ' αὐτοῦ πυρὶ καταστρέψαι τὴν ζωήν, ἐμβληθέντος
ἐν τῇ καμίνῳ τοῦ ἐν τῷ παλατίῳ λουτροῦ, εἶναι δὲ καὶ αὐτὸν
τὸν εὗρε καὶ ἄναυδον καὶ διεγνώσθη τοῖς πᾶσιν ὁ τούτου θάνατος,
οἱ μὲν ἀποστάται εὐθὺς εἰς φυγὴν ὥρμησαν, τὰ δὲ τοῦ βασιλέως
ἐπερρώσθη στρατεύματα, καὶ ἐδίωκον ἀμεταστρεπτί, καὶ ζω-
γροῦνται μὲν Λέων καὶ Θεόγνωστος οἱ Μελισσηνοί, Θεοδόσιος ὁ
Μεσανύκτης καὶ ἄλλοι πολλοί. οὓς μεθ' ἑαυτοῦ ὁ βασιλεὺς εἰς
τὴν πόλιν εἰσαγαγὼν διὰ μέσης ἐθριάμβευσε τῆς ἀγορᾶς ὄνοις
ἐφεζομένους, μόνου φεισάμενος Λέοντος τοῦ Μελισσηνοῦ. λέγε-
ται γὰρ οὗτος ἐπὶ τῆς παρατάξεως τῷ οἰκείῳ ἀδελφῷ Θεογνώστῳ,
ἐπιχλευάζοντι τοὺς βασιλεῖς καὶ ὕβρεις ἀπρεπεῖς ἐς αὐτοὺς ἀπορ-
ριπτοῦντι, ἐπιτιμῆσαί τε μετὰ δακρύων πολλά, καὶ παρακαλέσαι
παύσασθαι τῆς ἀθυροστομίας καὶ μὴ ἀναιδῶς ἐνυβρίζειν εἰς τοὺς
οἰκείους δεσπότας, ἐπεὶ δὲ μὴ ἔπειθε, καὶ τὸν σειρομάστην ἐκ-
τείνας δοῦναι τούτῳ πολλάς, ὥστε καὶ τὸν βασιλέα θεωρὸν ὄντα
τῶν γινομένων ἀνειπεῖν πρὸς τοὺς παρόντας “ἴδετε, ὦ οὗτοι, ἀφ'
ἑνὸς ξύλου καὶ σταυρὸν καὶ πτύον.” διὰ ταύτην οὖν τὴν αἰτίαν
λέγεται τῷ Λέοντι συγχωρηθῆναι τὸν θρίαμβον.
Ἄρτι δὲ τοῦ Φωκᾶ ἀποθανόντος κατὰ τὸν Ἀπρίλλιον μῆνα
τῆς δευτέρας ἰνδικτιῶνος τοῦ ͵ϛυϞζʹ ἔτους, καὶ τῆς κατ' αὐτὸν
ἀποστασίας διαλυθείσης, ἀδείας λαβόμενος ὁ Σκληρὸς πάλιν ἀνε-
λάμβανεν ἑαυτὸν καὶ τὴν προτέραν ἐσωμάσκει ἀποστασίαν. ὅπερ
πυθόμενος ὁ βασιλεὺς γράμμασι παρῄνει κόρον λαβεῖν τῆς τῶν
72
Josephus Genesius Hist., Βασιλεῖαι Βιβ. 1, τμ. 17, γρ. 20
κρατοῦντι ὅλως καθαίρεσιν, αὐτοῦ τε τὴν γαμετὴν ἀνοσίοις γάμοις

ἐγκαθυβρίσαι. ἐνηχεῖτο τούτοις ὁ Λέων, καὶ τὸ μὲν πρῶτον ἐπειρᾶτο
εὐμηχάνως κατευνάσαι ῥοπήν (ᾔδει γὰρ αὐτὸν γλωσσηματίαν καὶ
αἴσχιστον, κἂν ἀνδρεῖον ἐνόμιζεν), ἀλλ' οὐ πείθει τοῖς λόγοις ἢ παραι-
νῶν πάντως ἢ ἐμβριμώμενος· εἴχετο γὰρ ὡσαύτως ὁ Μιχαὴλ τῆς τοιαύτης
αἰσχροτολμίας. καθίστησι τοίνυν ὁ βασιλεὺς ἀκροατὰς τῶν αὐτοῦ τολ-
μημάτων, τὸ μὲν δῆθεν καταπιέζων αὐτοῦ τὸ θράσος καὶ γλωσσαλγίαν,
τὸ δὲ καὶ ὠτακουστεῖν τὰ περὶ τοῦτον αἱρούμενος. ἦν γὰρ καὶ τῷ
Ἐξαβουλίῳ περιεσκεμμένως εἰσηγησάμενος, ἅτε νουνεχεῖ ὄντι καὶ πολυ-
πείρῳ ἀνδρί, πρὸς δὲ καὶ γνωστῷ αὐτοῦ τῶν οἰκείων, μὴ παραχωρεῖν
αὐτῷ ἀθυροστομεῖν σπεύδοντι, ἀλλὰ σιωπὴν ἄγειν, ἐξ ἀναγκαίου
τῶν κατὰ βασιλέως ἄγαν εὐλαβουμένῳ. ἀλλὰ ταῦτα μὲν οὐδὲν αὐτῷ
πρὸς καταρτισμὸν διενήργητο, ἐξ ἀπαιδευσίας ἀκρατῶς φερομένῳ·
ἐπεὶ δὲ ἅπαξ καὶ δὶς καὶ πολλάκις περὶ αὐτῶν ἐδηλοῦτο τῷ βασιλεῖ,
αὐτὸς δὲ δυσίατος ἢ ἀνίατος εὕρητο, διὰ χειρογράφου κατεγγυᾶται τὸν
Ἐξαβούλιον ὡς μηδὲν αὐτοῦ τὸ παράπαν τοῦ λοιποῦ διαπαρασιωπῆσαι
τῶν ληρημάτων, ἀλλὰ πάντα προὖπτα θέσθαι ἑαυτῷ. ὡς δ' οὐκ ἐνεδίδου
γλωσσηματίζων ὁ ἀλαζών, αὐτίκα τοῦτον κατάδηλον τίθησι βασιλεῖ
τῆς αὐτῆς ἀναιδείας μεταποιούμενον. καὶ δὴ ῥητῇ ἡμέρᾳ τῶν πρὸ τῆς
Χριστοῦ τοῦ θεοῦ ἡμῶν κατὰ σάρκα γεννήσεως, εἰς τοὐμφανὲς τῶν
κατ' αὐτοῦ κινουμένων οἱ ἔλεγχοι παρεισέθεον, περὶ τὸν τῶν
ἀσηκρητείων
Γεώργιος Μοναχός χρονογράφος. Χρονικόν (lib. 1-4) σελ. 640, γρ. 22
γέγραπται. πρὸς τούτοις ἀναθεματίζομεν καὶ τὴν ἀσεβῆ

ἐπιστολὴν τὴν λεγομένην παρὰ Ἴβα γεγράφθαι πρὸς Μάριν
τὸν Πέρσην τὴν ἀρνουμένην τὸν θεὸν λόγον ἐκ τῆς ἁγίας
Μαρίας τῆς θεοτόκου σαρκωθέντα ἄνθρωπον γεγενῆσθαι καὶ
τὸν θεσπέσιον Κύριλλον ὡς αἱρετικὸν διαβάλλουσαν, καὶ
μεμφομένην μὲν τὴν ἐν Ἐφέσῳ πρώτην ἁγίαν σύνοδον ὡς
χωρὶς κρίσεως καὶ ζητήσεως Νεστόριον καθελοῦσαν καὶ τὰ
ιβʹ κεφάλαια τοῦ μακαρίου Κυρίλλου διαπτύουσαν, ἐκδικοῦ-
σαν δὲ Νεστόριον καὶ Θεόδωρον καὶ τὰ θεοστυγῆ αὐτῶν
συγγράμματά τε καὶ δόγματα. διὸ δὴ τοίνυν τὰς μὲν τῶν
αἱρετικῶν τούτων καὶ πάντων ἀθυροστόμους γλώσσας καὶ
τὰς τούτων ἀσεβεστάτους συγγραφὰς αὐτούς τε τοὺς αἱρετι-
κοὺς τοὺς μέχρι τέλους ἐμμείναντας τῇ οἰκείᾳ κακοδοξίᾳ
καὶ πονηρίᾳ μετὰ τοῦ πατρὸς τοῦ ψεύδους εἰκότως διαβόλου
73
συναριθμοῦντες ἐροῦμεν· πορεύεσθε τῷ φωτὶ τοῦ πυρὸς

ὑμῶν καὶ τῇ φλογί, ᾗ ἐξεκαύσατε.
Ἐφ' ὧν χρόνων καὶ θανατικὸν ἀνθρώπων γέγονεν ἐν
Κωνσταντινουπόλει εἰς ἐξάλειψιν καὶ τοιοῦτον, ὥστε μένειν
ἀτάφους τοὺς ἀποθνήσκοντας ἐπὶ ἡμέρας τρεῖς διὰ τὸ μὴ
ἐξαρκεῖν τοὺς κραβάτους τῶν ἐκκλησιῶν καὶ τῶν οἴκων πρὸς
τὸ ἐκφέρειν τοὺς τελευτῶντας. ὅθεν ποιήσας ὁ βασιλεὺς
Γεώργιος Μοναχός χρονογράφος Χρονικόν breve (lib. 1-6) (redactio

recentior) Τομ. 110, σελ. 792, γρ. 36
ἀρνουμένην τὸν Θεὸν Λόγον (καὶ) ἐκ τῆς ἁγίας

Μαρίας τῆς Θεοτόκου σαρκωθέντα ἄνθρωπον γεγε-
νῆσθαι καὶ τὸν θεσπέσιον Κύριλλον ὡς αἱρετικὸν
διαβάλλουσαν καὶ μεμφομένην μὲν τὴν ἐν Ἐφέσῳ
σύνοδον τὴν ἁγίαν καὶ πρώτην ὡς χωρὶς κρίσεως
καὶ ζητήσεως Νεστόριον καθελοῦσαν καὶ τὰ ιβʹ
κεφάλαια τοῦ μακαρίου Κυρίλλου διαπτύουσαν, ἐκ-
δικοῦσαν δὲ Νεστόριον καὶ Θεόδωρον καὶ τὰ θεο-
στυγῆ αὐτῶν συγγράμματά τε καὶ δόγματα. Διὸ δὴ
τοίνυν τὰς μὲν τῶν αἱρετικῶν τούτων πάντων
ἀθυροστόμους γλώσσας καὶ τὰς τούτων ἀσεβεστάτας
συγγραφὰς, αὐτούς τε τοὺς αἱρετικοὺς τοὺς μέχρι
τέλους ἐμμείναντας τῇ οἰκείᾳ κακοδοξίᾳ καὶ πονηρίᾳ μετὰ (τοῦ) πατρὸς
τοῦ ψεύδους τοῦ διαβόλου συναριθμοῦντες, ἐροῦμεν· «Πορεύεσθε τῷ
φωτὶ τοῦ πυρὸς ὑμῶν καὶ τῇ φλογὶ ᾗ ἐξεκαύσατε.»
538 ΣΙΘʹ. Περὶ θανατικῶν, σεισμῶν, ἀστέρων
καὶ φόνων. Ἐπὶ τῆς αὐτοῦ βασιλείας θανατικὸν ἀνθρώ-
πων γέγονεν ἐν ΚΠ. ὥστε μένειν ἀτάφους τοὺς ἀπο-
θνήσκοντας ἐπὶ ἡμέρας γʹ διὰ τὸ μὴ ἐξαρκεῖν τοὺς
κραβάτους τῶν ἐκκλησιῶν καὶ τῶν οἴκων πρὸς τὸ
ἐκφέρειν τοὺς τελευτῶντας·
Ιωάννης Σκυλίτζης Synopsis historiarum Emperor life Leo5, τμ. 7, γρ.

21
γνῶσιν ἀποστῆσαι τοῦτον τῆς ἀθυρογλωσσίας καὶ τῶν κακῶν βουλευ-

μάτων. ᾔδει γὰρ αὐτὸν αἰσχίστῃ νόσῳ τῇ ἀκολάστῳ γλώσσῃ δουλεύ-
οντα. ὡς δὲ καὶ παραινέσεσι καὶ ἀπειλαῖς, ὅπῃ παρείκοι, χρώμενος, ὡς
εὐθὺς μὲν εἰπεῖν ἐξαρνούμενον εὕρισκε τὰ λεγόμενα, ἀδείας δὲ πάλιν
τετυχηκότα τῶν κατὰ σκοπὸν μὴ ἀφιστάμενον, ἐπαφίησιν αὐτῷ σκο-
ποὺς καὶ ὠτακουστὰς λεληθότως, οἵτινες πολλάκις ἐν εὐωχίαις καὶ μέ-
θαις μετακινούμενον τῶν φρενῶν ὑπὸ τοῦ οἴνου καταλαβόντες καὶ τοῖς
74
προτέροις μάλα προθύμως ἐπιτιθέμενον κατάδηλον ποιοῦσι τῷ βασι-

λεῖ. ἐγένετο προσθήκη πίστεως καὶ ὁ Ἑξαβούλιος, ἀνὴρ φρενήρης καὶ
συνήθης τῷ βασιλεῖ, οὐκ ἄγνωστος δὲ καὶ τῷ Μιχαήλ. οὗτος πολλάκις
ἐπισχεῖν αὐτὸν τῆς ἀθυροστομίας ἐπιχειρήσας καὶ παραινέσας σιγᾶν,
καὶ μὴ οὕτως ἀκαίρως παρρησιάζεσθαι καὶ εἰς προῦπτον ἑαυτὸν συνω-
θεῖν κίνδυνον παρακαλέσας, ἐπειδὴ μὴ ἔπειθε, δῆλα πάντα τὰ κατ'
αὐτὸν τίθησι τῷ βασιλεῖ. καὶ δὴ πρὸ μιᾶς ἡμέρας τῆς κατὰ σάρκα Χρι-
στοῦ τοῦ θεοῦ ἡμῶν γεννήσεως δεξάμενος τὰς μηνύσεις ὁ βασιλεὺς ἐπὶ
βήματός τε ἐν τοῖς ἀσηκρητείοις ἐκάθισε καὶ ἀκριβὴς ἐξεταστὴς τῶν
μηνυθέντων ἐγίνετο. ἁλίσκεται τοίνυν τυραννίδος ὁ Μιχαὴλ αὐτὸς κατα-
θέσθαι ὑπὸ τῆς ἐναργείας τῶν ἐλέγχων ἀναγκασθείς. καὶ ψῆφος ἐκφέ-
ρεται κατ' αὐτοῦ πυρὶ καταστρέψαι τὴν ζωὴν ἐμβληθέντος ἐν τῇ καμί-
νῳ τοῦ ἐν τῷ παλατίῳ λουτροῦ, εἶναι δὲ καὶ αὐτὸν τὸν βασιλέα θεωρὸν
Ιωάννης Σκυλίτζης Synopsis historiarum Emperor life Bas2+Const8,

τμ. 18, γρ. 37
μικρᾷ ἑαυτὸν δεδωκέναι. ὡς δὲ ἐχρόνιζε κείμενος καὶ προσελθών τις

νεκρὸν αὐτὸν εὗρε καὶ ἄναυδον καὶ διεγνώσθη τοῖς πᾶσιν ὁ τούτου
θάνατος, οἱ μὲν ἀποστάται εὐθὺς εἰς φυγὴν ὥρμησαν, τὰ δὲ τοῦ βασι-
λέως ἐπερρώσθη στρατεύματα, καὶ ἐδίωκον ἀμεταστρεπτί, καὶ ζωγροῦν-
ται μὲν Λέων καὶ Θεόγνωστος οἱ Μελισσηνοί, Θεοδόσιος ὁ Μεσανύκτης
καὶ ἄλλοι πολλοί. οὓς μεθ' ἑαυτοῦ ὁ βασιλεὺς εἰς τὴν πόλιν εἰσαγαγὼν
διὰ μέσης ἐθριάμβευσε τῆς ἀγορᾶς ὄνοις ἐφεζομένους, μόνου φεισάμενος
Λέοντος τοῦ Μελισσηνοῦ. λέγεται γὰρ οὗτος ἐπὶ τῆς παρατάξεως τῷ
οἰκείῳ ἀδελφῷ Θεογνώστῳ, ἐπιχλευάζοντι τοὺς βασιλεῖς καὶ ὕβρεις
ἀπρεπεῖς ἐς αὐτοὺς ἀπορριπτοῦντι, ἐπιτιμῆσαί τε πολλὰ μετὰ δακρύων
καὶ παρακαλέσαι παύσασθαι τῆς ἀθυροστομίας καὶ μὴ ἀναιδῶς ἐνυ-
βρίζειν εἰς τοὺς οἰκείους δεσπότας, ἐπεὶ δὲ μὴ ἔπειθε, καὶ τὸν
σειρομάστην
ἐντείνας δοῦναι τούτῳ πολλάς, ὥστε καὶ τὸν βασιλέα θεωρὸν ὄντα τῶν
γινομένων ἀνειπεῖν πρὸς τοὺς παρόντας· ‘ἴδετε, ὦ οὗτοι, ἀφ' ἑνὸς ξύλου
καὶ σταυρὸν καὶ πτύον.’ διὰ ταύτην οὖν τὴν αἰτίαν λέγεται τῷ Λέοντι
συγχωρηθῆναι τὸν θρίαμβον.
Ἄρτι δὲ τοῦ Φωκᾶ ἀποθανόντος κατὰ τὸν Ἀπρίλλιον μῆνα
τῆς δευτέρας ἰνδικτιῶνος, τοῦ ἑξακισχιλιοστοῦ τετρακοσιοστοῦ ἐνενη-
κοστοῦ ἑβδόμου ἔτους, καὶ τῆς κατ' αὐτὸν ἀποστασίας διαλυθείσης,
ἀδείας λαβόμενος ὁ Σκληρὸς πάλιν ἀνελάμβανεν ἑαυτὸν καὶ τὴν προ-
τέραν ἐσωμάσκει ἀποστασίαν. ὅπερ πυθόμενος ὁ βασιλεὺς γράμμασι
75
Ζωναράς λεξικόν Αλφαβητικό , pa 62, γρ. 10
ὃ σημαίνει τὸν θόρυβον, γίνεται θροίζω, καὶ

κατὰ συναίρεσιν καὶ μετὰ τοῦ ἐπιτατικοῦ α
ἀθροίζω. Ἀθρῶν. μετ' ἐπιτάσεως θεωρῶν. κατὰ συγκο-
πὴν καὶ ἐπιτάσει ἀθρῶν. [ἢ ἀπὸ τοῦ δρῶ, τὸ βλέπω, καὶ μετὰ τοῦ
ἐπιτατικοῦ α ἀδρῶ, καὶ τροπῇ τοῦ δ εἰς θ ἀθρῶ.]
Ἄθρει. βλέπε, θεώρησον· νόει. Ἀθρύοντες. ἰδεῖν ἐπιθυμοῦντες.
Ἀθυμοῦσι. λυποῦνται. Ἀθυροστομεῖ. βλασφημεῖ.
Ἀθύρειν. παίζειν. Ἀθερίζειν. τὸ ἐκρίπτειν καὶ ἀποβάλλειν, ἐκ με-
ταφορᾶς τῶν ἀθέρων, τῶν μὴ δυναμένων θε ρίζεσθαι καρπῶν· οἱ γὰρ
λικμῶντες ἐκρίπτουσι τοὺς ἀθέρας ἤτοι τὰ ἄχυρα. [ἐκ τοῦ θέρους,
θερίζω, καὶ τοῦ στερητικοῦ α, ἀθερίζω· τὸ δὲ θέρος παρὰ τὸ θέρω τὸ
θερμαίνω, ὁ μέλλων θερῶ καὶ θέρσω αἰολικῶς. καὶ θερσίτης καὶ
θερμός.]
Joannes Theol., Adversus iconoclastas (olim sub auctore Joanne

Damasceno) Τομ. 96, σελ. 1349, γρ. 12
τέρων τὰς φωνὰς παρωσάμενοι, κατὰ τῆς πίστεως

ἑαυτοὺς ὁπλίσαντες, τὰ ὀρθῶς ὑπ' αὐτῶν ῥηθέντα
στρεβλοῦσι, κατὰ τὸν ἀδόκιμον αὐτῶν καὶ τεθολωμέ-
νον νοῦν διδάσκοντες, Ἅπερ πάντα ἐνώπια τοῖς
συνιοῦσι, καὶ ὀρθὰ τοῖς εὑρίσκουσι γνῶσιν, κατὰ
τὸ γεγραμμένον. Οἱ μὲν γὰρ δόξῃ καὶ καθαρῷ τῆς
διανοίας ὄμματι τοῖς ἱεροῖς τῆς θεοπνεύστου Γραφῆς
περιτυγχάνοντες λόγοις, ὄφελος θεῖον, ὥσπερ τινὰ
οὐράνιον θησαυρὸν, ταῖς αὑτῶν εἰσοικίζουσι ψυχαῖς·
οἱ δὲ τὸν νοῦν ἔχοντες τῷ ψεύδει προσνενευκότα, καὶ
τῆς τινων ἀθυροστομίας ἡττώμενον, καὶ βεβήλου γνώ-
σεως ἐραστὴν, ἐκείνων ἔσονται κοινωνοὶ, περὶ ὧν ὁ
μακάριος Παῦλος γράφει· Ἐν οἷς ὁ Θεὸς τοῦ
αἰῶνος τούτου ἐτύφλωσε τὰ νοήματα τῶν ἀπί-
στων, εἰς τὸ μὴ διαυγάσαι αὐτοῖς τὸν φωτισμὸν
τοῦ Εὐαγγελίου τῆς δόξης τοῦ Χριστοῦ, ὅς ἐστιν
εἰκὼν τοῦ Θεοῦ. Τυφλώττουσι γὰρ, καί εἰσιν ὁδηγοὶ
τυφλῶν· τοιγαροῦν οὗτοι καὶ τοῖς τῆς ἀπωλείας ἐμ-
πίπτουσι βόθροις. Ὡς γὰρ αὐτὸς ὁ Σωτὴρ εἴρηκε·
Τυφλὸς τυφλὸν ἐὰν ὁδηγῇ, ἀμφότεροι εἰς βόθυ-
νον ἐμπεσοῦνται.
76
Φώτιος λεξικογράφος Codex 75, Bekker σελ. 52a, γρ. 37
άννου ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ ἀπὸ σχο-

λαστικῶν, ἐν τῷ κατηχητικῷ λόγῳ, ὃν εἶπεν ἐπὶ τῆς
πρώτης ἐπινεμήσεως βασιλεύοντος Ἰουστίνου.
Ἔστι δὲ
τὴν φράσιν ὅμοιος ἑαυτῷ· σαφής τε γὰρ καὶ οὐδὲν με-
τέχων τόνου ἢ σεμνότητος. Τοῖς ἐπιχειρήμασι δὲ οὐ
μόνον ἀσεβής, ἀλλὰ καὶ λίαν σαθρὸς καὶ ἀνίσχυρος καὶ
μηδ' ἐπιπολαίῳ φαντασίᾳ τῆς ἀληθείας τὰ οἰκεῖα δυνη-
θεὶς ἐπιχρῶσαι κατὰ τῆς εὐσεβείας σοφίσματα· φύσεις
γὰρ καὶ οὐσίας καὶ θεότητας καὶ θεοὺς πλασάμενος, ἐντεῦ-
θεν ἀθυροστόμως πᾶσαν βλασφημίαν τῆς Χριστιανῶν κατα-
χέει πίστεως, τὸ ἓν πόσα σημαίνει σμικρολογῶν· κἀκ τῆς
τεχνικῆς αὑτοῦ, ὡς οἴεται, ματαιολογίας, μᾶλλον δὲ παιδα-
ριώδους ἀπειροκαλίας, τὴν θεολογικὴν ἡμῶν ἐξουθενεῖν
ἐφρυάξατο μυσταγωγίαν.

ρόγλωσσος”. εἴρηται δὲ ἢ παρὰ τὸ θύραν μὴ ἐπικεῖσθαι τῇ γλώττῃ, ἢ
Ἀθύρων· παίζων.
Ἀθύρωτος· ἄκλειστος. Ἀριστοφάνης (Ran. 838).
Ἀθώπευτον· ἀκολάκευτον, ἄσπλαγχνον.
Ἄθων· τὸ ὄρος, θηλυκῶς.
Ἀθῷος· ἀζήμιος· θωὴ γὰρ ἡ ζημία. ἢ ὁ ἔξω τῆς αἰτίας.
77
ἁθρόως· αἰφνιδίως, ταχέως, σφοδρῶς P ἀφώνως (g)pw συνηγμέ-

νως, ⌊ὁμοῦ Pp
ἀθυμία· λύπη (Eur. Bacch. 610) p
ἀθυμῶν· λυπούμενος p
ἀθυμῶσι· λυπῶνται (Col. 3,21) vgb
ἀθύρματα· παίγνια (Ο 363 ..) vPn
Ἁθύρ· μήν, καὶ βοῦς, παρὰ Αἰγυπτίοις
ἀθύρει· παίζει (b) ῥᾳθυμεῖ
ἀθυρεύεσθαι· παίζειν p μιγνύειν. ⌊σκιρτᾶν p
ἀθύρουσι· παίζουσιν
ἀθυρόγλωσσος· βλάσφημος. φλύαρος. ἀθυρόστομος (Eur. Or.
903)
ἀθυρονόμος· ὡς ἔτυχε χρώμενος τοῖς νόμοις gwp
ἀθύροντας· παίζοντας vg
ἀθύρων· παίζων (Ο 364) nh
ἀθύσσει· μιγνύει, ῥιπίζει
ἀθώητος· ἀζημίωτος
ἀθῴως· ἀζημίως Pn
ἀθῷος· ἀζήμιος καὶ ἀναίτιος (Eur. Bacch. 672) ghb
Κύριλλος Σχόλια εις xii μικρούς προφήτας Τομ. 1, σελ. 339, γρ. 17
“τοῦτο ὃ ὑμεῖς βλέπετε καὶ ἀκούετε.” δέχεται μὲν γὰρ ὡς

ἄνθρωπος παρὰ τοῦ Πατρὸς τὸ ἐνὸν αὐτῷ φυσικῶς· ἐκχεῖ
δὲ πλουσίως εἰς ἡμᾶς, ὅτι καὶ Θεὸς κατὰ φύσιν ἐστὶ, καὶ
εἰ γέγονε σάρξ. ἐκχεῖ δὲ ἐπὶ πᾶσαν σάρκα. καὶ τοῦτο
δῆλον, ὡς οὐκ ἐπὶ μόνους τοὺς ἐκ περιτομῆς, ἀλλ' ἐφ'
ἅπαντας ἁπλῶς τοὺς διὰ πίστεως καλουμένους, κἂν εἰ ἐκ
πλάνης εἶεν Ἑλληνικῆς, κἂν εἴτε μικροὶ καὶ μεγάλοι, δοῦλοι
καὶ ἐλεύθεροι, βάρβαροί τε καὶ Σκύθαι. πρόκειται γὰρ τῆς
ἐν Χριστῷ σωτηρίας ἡ χάρις τοῖς ἀνὰ πᾶσαν τὴν ὑπ' οὐ-
ρανὸν, ὅτι καὶ αὐτός ἐστι “Προσδοκία ἐθνῶν.”
Εἰ δὲ δὴ λέγοιεν ἀθυροστομοῦντές τινες, σάρκας λέγεσθαι
καὶ τὰ κτήνη, παραληροῦντες, ἤδη πως ἀκουόντων, ὅτι τῆς
προφητείας ὁ σκοπὸς κατὰ μόνου συντείνεται τοῦ ἀνθρω-
πίνου γένους, καὶ οὐχὶ “Τῶν βοῶν μέλει τῷ Θεῷ,” καθὼς
καὶ ὁ σοφὸς ἔφη Παῦλος. προφητεύσειν δέ φησιν υἱοὺς
78
καὶ θυγατέρας, τὸ τῆς χάριτος ἀμφιλαφὲς καὶ τὸ ἐπὶ πάντας

ἶσον διὰ τούτων ὑποδηλῶν. εἴη γὰρ ἂν οὐκ ἀπόβλητον
παρὰ Θεῷ τὸ θῆλυ γένος, εἰ τὰ αὐτῷ δοκοῦντα δρῴη τε
προθύμως, καὶ μὴν καὶ ἕλοιτο φρονεῖν, οὔτε μὴν ἀγέραστον,
ἢ ἀμέτοχον ἁγιασμοῦ, εἰ διά τε τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐν
ἔργοις ἐπιεικείας εὐδοκιμοῦν ἔσται·
εσθαι τεθαρσήκασι. καὶ γοῦν ἠσθενηκότες οἱ Σύροι, βραχὺ

πολιορκοῦντος Σαμάρειαν τοῦ Ἄδερ, πρόφασιν ἐποιοῦντο
τῆς κακανδρίας οὐκ ἀληθῆ λέγοντες “Θεὸς ὀρέων Θεὸς
“Ἰσραὴλ καὶ οὐχὶ Θεὸς κοιλάδων.” ᾤοντο γὰρ ὅτι νενι-
κήκασιν οἱ ἐξ Ἰσραὴλ, ἐν μόνοις τοῖς ὄρεσιν ἢ καὶ ἐν τοῖς
βουνοῖς δυναμένου σώζειν Θεοῦ. ἡττήμεθα δὴ οὖν φασὶν,
ὅτι Θεὸς ὀρέων Θεὸς Ἰσραήλ· εἰ δὲ δὴ γένοιτο συνελθεῖν
εἰς μάχην ἐν πεδίοις ἐψιλωμένοις, περιεσόμεθα πάντως αὐ-
τῶν, ἀτονοῦντος ἐν κοιλάσι τοῦ Θεοῦ Ἰσραήλ· Ἑλληνικῆς
δὲ ταῦτα φρενοβλαβείας ἐγκλήματα, καὶ τῶν οὐκ εἰδότων
τὸν ἀληθῆ καὶ φύσει Θεὸν ἀθυροστομία δεινή. οὐκοῦν
ἠγανάκτει κατὰ τῶν ἀλλοφύλων, καὶ σφόδρα εἰκότως, ὁ
πάντα ἰσχύων Θεὸς, ὅτι καὶ νικῶντες, ὡς ἔφην, τὸν Ἰσραὴλ,
τοῖς ἰδίοις θεοῖς ἀνῆπτον τὰ χαριστήρια, καὶ ληροῦντες
ᾤοντο καὶ αὐτοῦ κρατῆσαι Θεοῦ. προϊόντος δὲ τοῦ καιροῦ
μετὰ τὴν τοῦ Ἀχαὰβ βασιλείαν, καὶ ἑτέρων τινῶν διὰ μέσου
καὶ καθεξῆς, ἀναδείκνυται βασιλεὺς ἐπὶ τὸν Ἰσραὴλ ἐν τῇ
Σαμαρείᾳ Ἱεροβοὰμ ἕτερος παρὰ τὸν πρῶτον, ὃς ἦν τοῦ Να-
βὰτ, πλὴν ὁμώνυμος ἐκείνῳ καὶ ὁμογνώμων καὶ δυσσεβής.
Ἀλλ' ἐν τοῖς χρόνοις τῆς αὐτοῦ βασιλείας ἠλέει λοιπὸν
ὁ φιλοικτίρμων Θεὸς ἀφορήτῳ ταλαιπωρίᾳ ...
μάλιστα σοφὸς ὁ θεσπέσιος Δαυεὶδ, τῷ τῶν ὅλων κατεξου-

σιάζοντι Θεῷ τὴν δόξαν ἀνατιθεὶς, καὶ λέγων “Ὅτι τὸ καύ-
“χημα τῆς δυνάμεως αὐτῶν εἶ σύ.” καὶ πάλιν “Ἐν σοὶ
“τοὺς ἐχθροὺς ἡμῶν κερατιοῦμεν, καὶ ἐν τῷ ὀνόματί σου
“ἐξουδενώσομεν τοὺς ἐπανισταμένους ἡμῖν. οὐ γὰρ ἐπὶ τῷ
“τόξῳ μου ἐλπιῶ, καὶ ἡ ῥομφαία μου οὐ σώσει με.” πᾶσα
γὰρ ἰσχὺς παρ' αὐτοῦ, καὶ οὐκ ἂν γένοιτό τι παρ' ἡμῶν
ἀξιάκουστον, μὴ οὐχὶ συνόντος αὐτοῦ καὶ προεστηκότος.
79
“Κύριος γὰρ συντρίβει πολέμους,” κατὰ τὸ γεγραμμένον.

Ἐπειδὴ δὲ, φησὶν, εἰς τοῦτο λοιπὸν ἀλαζονείας καὶ ἀθυ-
ροστομίας πεσόντες ἁλίσκεσθε, ἰδοὺ ἐγὼ ἐπάγω ἐφ' ὑμᾶς
ἔθνος· δῆλον δὲ ὅτι τὸ τῶν Ἀσσυρίων· καὶ ἐκθλίψουσιν
ὑμᾶς, τοῦ μὴ εἰσελθεῖν εἰς Αἰμὰθ καὶ ἕως τοῦ χειμάῤῥου τῶν
δυσμῶν. ἔστι μὲν οὖν ἡ Αἰμὰθ μία τῶν πρὸς ἠῶ πόλις,
ὑπὸ τὴν Δαμασκοῦ βασιλείαν τοτηνικάδε κειμένη· μετωνό-
μασται δὲ νῦν, ὡς ἔφην, εἰς Ἀντιόχειαν, ἤγουν Ἐπιφάνειαν.
χείμαῤῥον δὲ δυσμῶν φησὶ τὸν τῶν Αἰγυπτίων ποταμὸν, κατὰ
δυσμὰς τῆς Ἰουδαίων γῆς τῆς Αἰγύπτου κειμένης. ἐπειδὴ
δὲ ἦν ἔθος τοῖς ἐξ Ἰσραὴλ, πολέμου μέλλοντος ἐπιθρώσκειν
αὐτοῖς, ποτὲ μὲν τὴν ἐκ Δαμασκοῦ καὶ Σύρων ἐπικουρίαν
αἰτεῖν, ποτὲ δὲ τὴν τῶν Αἰγυπτίων ὑποτρέχειν χώραν,
εἶναι τὸν Σενναχηρὶμ, ὅτε καὶ Ῥαψάκου κατακερτομοῦντος

Θεὸν “ἐξῆλθεν ἄγγελος Κυρίου καὶ ἀνεῖλεν ἐν μιᾷ νυκτὶ ἐκ
“τῆς παρεμβολῆς τῶν Ἀσσυρίων ἑκατὸν ὀγδοηκονταπέντε
“χιλιάδας.” μεμνήσομαι δὲ ἀναγκαίως τῶν ἐπ' αὐτῷ γε-
γραμμένων διὰ φωνῆς Ἰεζεκιήλ. ἔχει δὲ οὕτως “Τάδε λέγει
“Κύριος Κύριος τῷ Γὼγ Σὺ εἶ περὶ οὗ ἐλάλησα πρὸ
“ἡμερῶν τῶν ἔμπροσθεν διὰ χειρὸς τῶν δούλων μου τῶν
“προφητῶν τοῦ Ἰσραὴλ, ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις καὶ ἔτεσι,
“τοῦ ἀγαγεῖν σε ἐπ' αὐτούς.” ἀκούεις ὅπως αὐτὸν, καὶ οὐχ
ἕτερον εἶναί φησιν, ὃν ἠπείλησε διὰ προφητῶν ἁγίων ἐπι-
φέρειν τοῖς ἐξ Ἰσραήλ; ὅτι δὲ τὰς τῆς ἀθυροστομίας
ἐξῄτηται δίκας, καὶ κρατήσειν ὑπολαβὼν ἀδοκήτως ἀνῄρηται,
καὶ πέπτωκεν ἐν τῇ γῇ τοῦ Ἰσραὴλ, πάλιν εὐθὺς κατα-
σημαίνει λέγων “Καὶ σὺ υἱὲ ἀνθρώπου προφήτευσον ἐπὶ
“Γὼγ καὶ ἐρεῖς Τάδε λέγει Κύριος Κύριος Ἰδοὺ ἐγὼ ἐπὶ
“σὲ Γὼγ ἄρχοντα Ῥοσμεσὸχ καὶ Θοβὲλ, καὶ συνάξω σε
“καὶ καθοδηγήσω σε καὶ ἀναβιβάσω σε ἐπ' ἐσχάτου βοῤῥᾶ
“καὶ ἄξω σε ἐπὶ τὰ ὄρη τοῦ Ἰσραὴλ, καὶ ἀπολῶ τόξον σου
“ἀπὸ τῆς χειρὸς τῆς ἀριστερᾶς σου καὶ τὰ τοξεύματά σου
“ἀπὸ τῆς χειρὸς τῆς δεξιᾶς σου, καὶ καταβαλῶ σε ἐπὶ τὰ
“ὄρη τοῦ Ἰσραὴλ, καὶ πέσῃς σὺ καὶ πάντες οἱ περὶ σὲ, καὶ
νεύοντος Θεοῦ τὸ νικᾶν αὐτοῖς, διάτοι τὸ πλείστοις ὅσοις

ἐνέχεσθαι πλημμελήμασι τοὺς ἐξ Ἰσραήλ. οἱ δὲ ἦσαν
80
ἀνήμεροί τε καὶ ἀλαζόνες καὶ ἄγροικον ἔχοντες παντελῶς

τὴν φρένα, κατέληγον δὲ οὐδαμῶς καὶ αὐτὴν τὴν τοῦ Θεοῦ
δόξαν μονονουχὶ καταπαίοντες σκληραῖς τε καὶ ἐπαράτοις
φωναῖς. ᾤοντο γὰρ ὅτι νενικήκασι καὶ οὐχ ἑκόντος αὐτοῦ,
καὶ ὁμοῦ τοῖς Ἰουδαίοις τὴν ἐπαμύνουσαν αὐτοῖς πεπλεο-
νεκτήκασι χεῖρα. καὶ γοῦν ὁ Ῥαψάκης παλιμφήμοις ἐχρῆτο
φωναῖς, τοῖς ἐν τῷ τείχει τῶν Ἱεροσολύμων ἐκεῖνα λέγων,
ἃ μόναις ἂν πρέποι ταῖς τῶν οὐκ εἰδότων τὸν φύσει καὶ
ἀληθῶς Θεὸν ἀνοσίαις ἀθυροστομίαις. ἀλλ' ἐκτέτικεν εὐ-
θὺς τῆς ἀλαζονείας τὰς δίκας. πλὴν ᾑρηκότες τὰς ἐν τῇ
Σαμαρείᾳ πόλεις οἱ ἀμφὶ τὸν Σαλμανασὰρ, καὶ ἑτέρας δὲ
ταύταις προσκατεμπρήσαντες, κατηλαζονεύοντο τῶν ἑαλω-
κότων, καὶ τῆς θείας δόξης κατεθρασύνοντο. παραμυθεῖται
δὴ οὖν ὁ Προφήτης ἀλύοντας τοὺς δήμους τῶν Ἰουδαίων οὐ
μετρίως, καὶ ὅτι πάντη τε καὶ πάντως τοῖς αὐτοὺς πεπολε-
μηκόσιν ἐπαρτήσει τὰς δίκας ὁ τῶν ὅλων Θεὸς, διδάσκει
λέγων Θεὸς ζηλωτὴς καὶ ἐκδικῶν Κύριος μετὰ θυμοῦ, ἐκδικῶν
τοὺς ὑπεναντίους αὐτοῦ καὶ ἐξαίρων αὐτὸς τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ.
Κύριος μακρόθυμος καὶ μεγάλη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ. περιέσται γάρ
ὁ μὲν γὰρ τῶν ὅλων Θεὸς πλημμελοῦντα τὸν Ἰσραὴλ

κολάζων, εὐάλωτον ἀπετέλει καὶ τοῖς σοῖς αὐτὸν ὑπεκόμιζε
ποσί. διακείσῃ γεμὴν οὐχ οὕτως αὐτὴ, νομιεῖς δὲ μᾶλλον
ᾑρηκέναι τὴν Ἰουδαίαν καὶ οὐχ ἑκόντος αὐτοῦ. ἔχουσαν γὰρ
οὕτως εὑρήσομεν τὴν Ῥαψάκου περιττοέπειαν, ὅτε τὴν τοῦ
Θεοῦ κατεκερτόμει δόξαν, λέγων τοῖς καθημένοις ἐν τῷ
τείχει “Μὴ ἀπατάτω ὑμᾶς Ἐζεκίας λόγοις, οἳ οὐ δυνή-
“σονται ῥύσασθαι ὑμᾶς· καὶ μὴ λεγέτω ὑμῖν Ἐζεκίας ὅτι
“ῥύσεται ὁ Θεὸς τὴν Ἱερουσαλὴμ ἐκ χειρός μου.” πρὸς
δὴ τὴν οὕτως ἀβουλοτάτην καὶ ἀνόσιον ἀληθῶς ἀθυροστο-
μίαν ἀπελογεῖτο ὁ Θεὸς καὶ διὰ φωνῆς Ἡσαΐου λέγων “Μὴ
“δοξασθήσεται ἀξίνη ἄνευ τοῦ κόπτοντος ἐν αὐτῇ, ἢ ὑψω-
“θήσεται πρίων ἄνευ τοῦ ἕλκοντος αὐτόν;” ὥσπερ γὰρ ἡ
ἀξίνη, κἂν τομωτάτη τις εἴη καὶ εὔχαλκος, οὐκ ἂν ἐνεργήσῃ
περὶ τὰς τῶν δένδρων ἀποτομὰς, εἰ μή τις αὐτὴν ἰδίαις
δυνάμεσι κατά τινος ἐπιφέροι, ὡσαύτως δὲ καὶ ὁ πρίων ἀπ-
ρακτήσει πάντως περὶ τὰ οἰκεῖα, καθέλκοντος αὐτὸν ἢ ἀνέλ-
κοντος οὐδενός· οὕτω καὶ ἡ τῆς τῶν Νινευιτῶν βασιλείας
ἤγουν στρατιᾶς ἰσχὺς οὐκ ἂν ἐκράτησε τῆς Σαμαρείας, μὴ
οὐχὶ θείας ὀργῆς πόλεσί τε αὐτὴν ἐπιφερούσης καὶ κώμαις,
81
Καὶ μνησθήσονται οἱ μεγιστᾶνες αὐτῶν, καὶ φεύξονται ἡμέρας

καὶ ἀσθενήσουσιν ἐν τῇ πορείᾳ αὐτῶν, καὶ σπεύσουσιν ἐπὶ τὰ
τείχη, καὶ ἑτοιμάσουσι τὰς προφυλακὰς αὐτῶν.
Καταβρίθοντος τοῦ πολέμου καὶ αὐτοὺς τοῖς ἄλλοις ὁμοῦ
τοὺς δυνατωτάτους, εἰς νοῦν δέξονται, φησὶν, ἃ δεδράκασιν
ἑλόντες τὴν Ἰουδαίαν, ἤγουν ὧν ἐκτόπως εἰρήκασι, παλιμ-
φήμους ἱέντες φωνὰς, καὶ οἷον τὴν τοῦ Θεοῦ δόξαν ταῖς
παρὰ σφῶν ἀθυροστομίαις κατασφενδονῶντες οἱ δείλαιοι.
εἶτα τούτων ἐνηνεγμένοι πρὸς ἀνάμνησιν, εἴσονται λοιπὸν,
ὅτι Θεὸν ἔχουσι δυσμενῆ καὶ τοῖς τῶν πολεμούντων αὐ-
τοὺς ὑποστρωννύντα ποσὶ, καίτοι πάλαι δεινοὺς ὄντας ἄγαν,
καὶ κομιδῇ δυσάντητον τὴν καθ' ὧν ἂν ἴοιεν προσβολὴν
ποιεῖσθαι μεμελετηκότας. εἰ δὲ δὴ καὶ τράποιντο πρὸς
φυγὴν, δυσεξίτητον εὑρόντες τὸ χρῆμα, καὶ ἀσθενήσαντες ἐν
ταῖς πορείαις αὐτῶν μετοιχήσονται πρὸς βουλὰς ἑτέρας.
ἐπιμελήσονται γὰρ τειχῶν, καὶ τὰς ἐπ' αὐτῶν ποιήσονται
φυλακάς.
Αἱμάτων δὲ πόλις, ψευδὴς καὶ ἀδικίας πλήρης καὶ ἡ κυριοκτό-

νος Ἱερουσαλήμ. διαμεμνήμεθα γὰρ εἰπόντος τοῦ Χριστοῦ
“Ἱερουσαλὴμ Ἱερουσαλὴμ ἡ ἀποκτένουσα τοὺς προφήτας,
“καὶ λιθοβολοῦσα τοὺς ἀπεσταλμένους πρὸς αὐτήν.” ἔφη
δέ που καὶ διὰ φωνῆς προφητῶν “Οὐαὶ αὐτοῖς ὅτι ἀπεπή-
“δησαν ἀπ' ἐμοῦ· δείλαιοί εἰσιν, ὅτι ἠσέβησαν εἰς ἐμέ·
“ἐγὼ ἐλυτρωσάμην αὐτοὺς, αὐτοὶ δὲ κατελάλησαν κατ'
“ἐμοῦ ψευδῆ.” κατειρήκασι γὰρ τῆς δόξης Χριστοῦ, ποτὲ
μὲν λέγοντες ἐν Βεελζεβοὺλ ἐκβάλλειν αὐτὸν τὰ δαιμόνια·
ποτὲ δὲ κάτοινον ὀνομάζοντες, Σαμαρείτην τε πρὸς τούτῳ,
καὶ τὰ πολὺ λίαν αἰσχίονα. ταῖς γὰρ ἐκείνων ἀθυροστομίαις
πρέποι ἂν καὶ μόναις ἐκεῖνα ληρεῖν, ἃ καὶ φάναι τετολμή-
κασιν.
Οὐ ψηλαφηθήσεται θήρα. φωνὴ μαστίγων καὶ φωνὴ σεισμοῦ
τροχῶν καὶ ἵππου διώκοντος καὶ ἅρματος ἀναβράσσοντος καὶ
ἱππέως ἀναβαίνοντος καὶ στιλβούσης ῥομφαίας καὶ ἐξαστραπ-
τόντων ὅπλων καὶ πλήθους τραυμάτων καὶ βαρείας πτώσεως
καὶ οὐκ ἦν πέρας τοῖς ἔθνεσιν αὐτῆς, καὶ ἀσθενήσουσιν ἐν τοῖς
82
σώμασιν αὐτῶν ἀπὸ πλήθους πορνείας.

Ἐκ τοῦ πεφυκότος γίνεσθαι, πεποίηται πάλιν ὁ λόγος.
τοὺς γάρ τοι δασὺ κομῶντας τῶν θάμνων καταπυκάζοντες
βούλεσθαι πληροῦν, τὸ ἐν βιβλίῳ παροιμιῶν “Ἃ εἶδον οἱ

“ὀφθαλμοί σου, λέγε·” προσαποδείκνυσι δὲ λοιπὸν ὅτι καὶ
εὐλογωτάτην τῆς ἐνούσης Θεῷ γαληνότητος ἐποιήσατο τὴν
καταβοὴν, ἀνεξικακοῦντος μὲν οὕτως ὡς ἂν αὐτῷ πρέποι·
Θεὸς γάρ ἐστιν ἀγαθός· πλὴν ὅσον ἧκεν εἰς νοῦν τὸν ἀνθρώ-
πινον καὶ πέρα μέτρου παντὸς ποιουμένου τὸ ἀνεξίκακον.
Ἐκβέβηκε δὲ καὶ ἐπὶ Χριστῷ τὸ κρῖμα διεστραμμένον, καὶ
διεσκέδασται ὁ νόμος. ὃν γὰρ ἦν ἄμεινον καταγεραίρειν ὡς
Θεὸν, καὶ διὰ τοῦτο θαυματουργὸν, συκοφαντοῦντες οὐ δια-
λελοίπασιν οἱ τῶν Ἰουδαίων καθηγηταὶ, καὶ ταῖς σφῶν αὐ-
τῶν ἀθυροστομίαις πάντα σείοντες κάλων, οὐδὲν τῶν ἀτόπων
ἐστὶν, ὃ μὴ κατειπεῖν αὐτοῦ τετολμήκασιν· ὥς ποτε μὲν ἐν
Βεελζεβοὺλ αὐτὸν ἐκβάλλειν οἴεσθαι τὰ δαιμόνια, ποτὲ δὲ
καὶ φιλοπότην καλεῖν καὶ δαιμονῶντα. εἶτα δέον Σωτῆρά
τε καὶ Λυτρωτὴν τῶν ὅλων αὐτὸν ὀνομάζειν, ἀπεκτόνασιν
ἀνοσίως, διάστροφον τὴν ψῆφον ἐπ' αὐτῷ ἐξενεγκόντες οἱ
δείλαιοι, καίτοι τοῦ νόμου διηγορευκότος σαφῶς “Ἀθῷον
“καὶ δίκαιον οὐκ ἀποκτενεῖς.” ἐπῃτιᾶτο δὲ καὶ ἑτέρως αὐ-
τοὺς ὁ Χριστὸς, ὡς ὀρθὰ καὶ δίκαια φρονεῖν οὐκ ἀνεχο-
μένους, ἀλλὰ σιωπῶντας μὲν, καὶ τὸν τῆς διανοίας ὀφθαλμὸν
οἱονεὶ καταμύοντας ἐφ' οἷς ἂν λέγοι Μωυσῆς, καίτοι τὸν
σιν ὁ τῶν ὅλων Δεσπότης Πλησμονὴν ἀτιμίας ἐκ δόξης

πίε, τουτέστιν, ἦσθα μὲν γὰρ διαβόητός τε καὶ εὐκλεὴς καὶ
περίοπτος τοῖς ἁπανταχῆ καὶ ἐξ ὠμότητος γνωριμώτατος·
ἀλλ' ἔσῃ λοιπὸν ἠτιμωμένος, καὶ τῇ τῆς εὐκλείας ὑπεροχῇ
τὴν ἰσόῤῥοπον ἀνατλήσῃ δίκην.
Πρέποι δ' ἂν τοῦτο καὶ ἐπ' αὐτῶν, εἴπερ ἕλοιτό τις, τῶν
ἀνοσίων Φαρισαίων ἀληθὲς εἶναι λέγειν. πεποτίκασι γὰρ
τὸν πλησίον ἀνατροπὴν θολεράν· ταύτην δὲ εἶναί φαμεν τὴν
αὐτῶν διδασκαλίαν, τὰ τῶν ἀνθρώπων ἐντάλματα, καὶ πρός
γε δὴ τούτοις τὴν κατὰ Χριστοῦ μανίαν, καὶ τὰ τῆς ἀθυ-
ροστομίας ἐγκλήματα. ὁ μὲν γὰρ ἐκάλει πρὸς ζωὴν, οἱ δὲ
83
εἰς τοῦτο κατώλισθον ἀπονοίας, ὥστε καὶ φάναι τοῖς ἀκροω-

μένοις “Δαιμόνιον ἔχει καὶ μαίνεται, τί ἀκούετε αὐτοῦ;”
ἔδρων δὲ τοῦτο, ἵνα τὸν τῆς σωτηρίας ἀποσειόμενοι λόγον,
τὸν καταλαμπρύνοντα νοῦν, εἰς τὰ αὐτῶν ἐπιβλέπωσι σπή-
λαια, τουτέστιν, εἰς τὰ σκοτεινὰ καὶ ἀφεγγῆ καὶ τεθνηκότα
διδάγματα. τοιγάρτοι πεπώκασι πλησμονὴν ἀτιμίας, καίτοι
πάλαι λαμπροί τε ὄντες καὶ δόξης εἴσω βεβηκότες οὐ μικρᾶς.
καθηγοῦντο γὰρ ποιμνίων, ἦσαν δὲ καὶ ἱερεῖς καὶ κριταί.
Ἁρμόσαι δ' ἂν ὁ τοιόσδε λόγος καὶ τοῖς τῶν ἀνοσίων
δογμάτων εὑρεταῖς, οἳ ποτίζουσι κατὰ τὸ ἀληθὲς τὸν πλησίον
τινὰς τὸ ἀπεικὸς οὐδὲν, ὡς πεπλανημένους, ξύλοις τε καὶ

λίθοις λελατρευκότας, καὶ τὸν φύσει τε καὶ ἀληθῶς ἠγνοη-
κότας Θεόν. ἀκήκοα τοίνυν, φησὶ, τοὺς Μωαβιτῶν ὀνειδις-
μοὺς καὶ κονδυλισμοὺς υἱῶν Ἀμμών. διοίσει γὰρ οἶμαι κατ'
οὐδένα τρόπον τοῦ καταπαίοντος ἢ ῥάβδῳ τυχὸν ἢ λίθῳ τοὺς
πεπονθότας ὁ πλήττων ὀνειδισμοῖς, καὶ ἀχάλινον ἐπ' αὐτοῖς
ἀνευρύνων στόμα, ἀνερευγόμενός τε καὶ λέγων τὰ δι' ὧν ἦν
εἰκὸς καταπικραίνεσθαί τινας εἰς δυσθυμίας καὶ λύπας, καὶ
φορτικωτέραν ἔχει τῆς συμφορᾶς τὴν ἔφοδον. ἐπειδὴ δὲ
καὶ κατ' αὐτῆς τῆς θείας τε καὶ ἀποῤῥήτου δόξης ἀθυροστο-
μοῦντες ἠλέγχοντο, ταύτῃτοι, φησὶ, τὴν Σοδομιτῶν ἀνατλάν-
τες δίκην βαδιοῦνται πρὸς ὄλεθρον, καὶ μικρά που τάχα τὰ
Γομόῤῥας ἀποφαίνοντες πάθη ταῖς ἑαυτῶν συμφοραῖς, ὀψέ
τε καὶ μόλις δι' αὐτῶν εἴσονται τῶν συμβεβηκότων τὴν τοῦ
κολάζοντος δύναμιν. Δαμασκὸς γεμὴν ἡ Φοινίκων μητρό-
πολις ἡ λαμπρὰ καὶ περίοπτος, ἐν ᾗ τὰ βασίλεια, σωρὸς
ἔσται καλάμης, οὐκ ἐχούσης ἄσταχυν, ἧς οὐδεὶς μὲν ὁ λόγος,
εἰς κατάπρησιν δὲ τὸ πέρας, ἤγουν εἰς διασκεδασμόν. τοὺς
γὰρ τῶν ἀχύρων σωροὺς αἱ τῶν πνευμάτων ὁρμαὶ διαῤ-
ῥίπτουσι πανταχῆ· κατὰ τὸν ἴσον δὲ τρόπον καὶ τοὺς ἐν
ταῖς πόλεσι ταῖς ἁλισκομέναις αἱ τῶν ἑλόντων δυνάμεις...
τὸν Χριστὸν, ὡς τῶν ἰδίων οὐ προασπίζοντα, ἤγουν, ὡς

οἴονται, καὶ ἀσθενοῦντα πρὸς τοῦτο, τὰ Σοδομιτῶν ὑπο-
μενοῦσι πάθη, καὶ πυρὸς ἔσονται τροφὴ, καὶ πρός γε δὴ
τούτοις, οὓς ἡττῆσθαι νενομίκασι, κρατοῦντας εὑρήσουσιν.
Αὕτη αὐτοῖς ἀντὶ τῆς ὕβρεως αὐτῶν, διότι ὠνείδισαν καὶ ἐμε-
84
γαλύνθησαν ἐπὶ τὸν Κύριον τὸν παντοκράτορα. ἐπιφανὴς

ἔσται Κύριος ἐπ' αὐτοὺς, καὶ ἐξολοθρεύσει πάντας τοὺς θεοὺς
τῶν ἐθνῶν τῆς γῆς.
Αὕτη, φησὶν, αὐτοῖς ἡ μερὶς καὶ οὗτος ὁ κλῆρος. πεπα-
ρῳνήκασι γὰρ καὶ κατ' αὐτῆς τῆς ἀποῤῥήτου δόξης, ἀθυ-
ροστομοῦντες οἱ δείλαιοι καὶ παλιμφήμους ἱέντες φωνὰς,
καὶ τοῦ πάντων ἐπέκεινα μονονουχὶ κατεξανέστησαν, δεινῷ
τε καὶ ἀχαλίνῳ πρὸς τοῦτο χρώμενοι θράσει. ἐπειδὴ δὲ
τὴν ἐπὶ τῷ πάντα δύνασθαι δόξαν τοῖς ἰδίοις ἀνῆπτον θεοῖς,
ἐπιφανὴς ἔσται Κύριος ἐπ' αὐτοὺς, τουτέστι, τὴν ἰδίαν αὐτοῖς
ἐμφανιεῖ δύναμιν, διά γε τοῦ πάντας αὐτῶν ὀλοθρεῦσαι τοὺς
θεούς. ἀνῄρηνται γὰρ καὶ πεπτώκασι τὰ παρ' αὐτοῖς τεμένη
διὰ χειρὸς Ἰσραὴλ, καὶ πυρὸς ἔργον γεγόνασι τὰ χειρόκμητα
πανταχῆ τε καὶ ἐν παντὶ ἔθνει τῶν ἑαλωκότων. ποῖ δὴ οὖν
τῶν θεῶν ἡ δύναμις; ἢ πῶς ἂν ἑτέρους σώσειαν, οἵγε δή
σφισιν αὐτοῖς ἐπαμύνειν οὐχ οἷοί τε;
πρέπουσαν ἀνατιθέντες δόξαν. οὗτοι πεπλανήκασι τὴν ὑπ'

οὐρανὸν, καὶ οὐχὶ δὴ μόνον κατά γε τὸν χρόνον τῆς ἐν σώ-
ματι ζωῆς· ἀλλὰ γὰρ καὶ εἰς χρόνους τοὺς ἐφεξῆς. μύριοι
γὰρ ὅσοι κατὰ καιροὺς διολώλασι τῆς ἐκείνων ψευδοεπείας
ἡττώμενοι, καὶ ψυχροῖς καὶ γραώδεσι μυθαρίοις προσεσχή-
κότες. ἀνῄρηνται δὴ οὖν οἱ τοιοίδε λοιπόν. οἴχεται γὰρ
τῆς ἐκείνων συγγραφῆς ἡ βεβήλωσις, ἀπρακτοῦσιν οἱ μῦθοι,
καὶ οἷον ἐκπέποται τὸ αἷμα αὐτῶν, καὶ τοῖς τῆς ἀληθείας
δόγμασι καθάπερ τισὶ λίθοις τοῖς ἐκ σφενδόνης καταπαιό-
μενοι καταχώννυνταί τε καὶ γέγονεν, ὡς ἔφην, εὐωδία Θεῷ
τῆς ἐκείνων ἀθυροστομίας ἡ ἀπώλεια. καὶ σέσωκε Κύριος ὡς
πρόβατα τὸν λαὸν αὐτοῦ. ἐπειδὴ γάρ ἐστι τῶν ὅλων αὐτὸς
ποιητὴς, λαὸς αὐτοῦ λέγοιντο ἂν εἰκότως καὶ οἱ πάλαι
πλανώμενοι· πλὴν ὡς ἀγέλην ἀπεληλαμένην ὑπὸ λῃστῶν
σέσωκεν ὁ Χριστὸς, τοὺς ψευδοποιμένας ἐκβαλὼν, καὶ ὑπὸ
χεῖρα τιθεὶς ἰδίαν τὸ ἀνθρώπινον γένος. ἔστι γὰρ αὐτὸς ὁ
ποιμὴν ὁ καλὸς, ὁ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ τεθεικὼς ὑπὲρ τῶν προ-
βάτων.
ἔταξε, καὶ ἐξ αὐτοῦ τὸ τόξον ἐν θυμῷ, καὶ ἐξ αὐτοῦ ἐξελεύσε-

85
ται πᾶς ὁ ἐξελαύνων ἐν τῷ αὐτῷ. καὶ ἔσονται ὡς μαχηταὶ

πατοῦντες πηλὸν ἐν ταῖς ὁδοῖς ἐν πολέμῳ, καὶ παρατάξονται,
διότι Κύριος μετ' αὐτῶν.
Τίνα δὴ τρόπον ἐποίσει μὲν τοῖς ποιμέσι τὰ ἐξ ὀργῆς,
ἐπισκέψεται δὲ καὶ ἀνασώσει τοὺς ἀμνοὺς, καθίστησιν
ἐναργές. ἀναδείξας γὰρ ἐξ Ἰουδαίων τοὺς τῆς οἰκουμένης
μυσταγωγοὺς, τοὺς ἁγίους ἀποστόλους καὶ εὐαγγελιστὰς,
κατηγωνίσατο μὲν δι' αὐτῶν τοὺς Ἑλλήνων σοφοὺς, ἐξείλετο
δὲ τοὺς ἀμνοὺς τῆς ἐκείνων ἀθυροστομίας καὶ, τῶν τῆς
ἀπάτης βρόχων ἀπαλλάξας, μετέστησεν εἰς θεογνωσίαν
τὴν ἀληθῆ καὶ ἀμώμητον. ἐπισκέψεται τοίνυν φησὶ τὸ
ποίμνιον αὐτοῦ τὸν οἶκον Ἰούδα. ποιήσεται δὲ αὐτὸν οἷον ἵππον
εὐπρεπῆ καὶ πολεμικώτατον, ἐφ' ᾧ νοητῶς μονονουχὶ καὶ
ἐποχούμενος, τῆς Ἑλλήνων, ὡς ἔφην, καταστρατεύσεται
γλώττης, καὶ τῆς ἐνούσης αὐτοῖς σοφίας καταγράψει τὸ
ἀκαλλὲς καὶ ἀνόνητον. ὅτι γὰρ ἐν ταῖς Ἑλλήνων δια-
σποραῖς οἱ θεσπέσιοι γεγόνασι μαθηταὶ οἷά τινες ἵπποι,
μονονουχὶ καταχρεμετίζοντες τῆς παρ' αὐτοῖς ἀθυροστομίας
καὶ θεοστυγοῦς ἀπάτης, πῶς ἂν ἐνδοιάσειέ τις; Χριστοῦ
Κύριλλος Σχόλια εις xii μικρούς προφήτας Τομ. 2, pa 434, γρ. 13
κατηγωνίσατο μὲν δι' αὐτῶν τοὺς Ἑλλήνων σοφοὺς, ἐξείλετο

δὲ τοὺς ἀμνοὺς τῆς ἐκείνων ἀθυροστομίας καὶ, τῶν τῆς
ἀπάτης βρόχων ἀπαλλάξας, μετέστησεν εἰς θεογνωσίαν
τὴν ἀληθῆ καὶ ἀμώμητον. ἐπισκέψεται τοίνυν φησὶ τὸ
ποίμνιον αὐτοῦ τὸν οἶκον Ἰούδα. ποιήσεται δὲ αὐτὸν οἷον ἵππον
εὐπρεπῆ καὶ πολεμικώτατον, ἐφ' ᾧ νοητῶς μονονουχὶ καὶ
ἐποχούμενος, τῆς Ἑλλήνων, ὡς ἔφην, καταστρατεύσεται
γλώττης, καὶ τῆς ἐνούσης αὐτοῖς σοφίας καταγράψει τὸ
ἀκαλλὲς καὶ ἀνόνητον. ὅτι γὰρ ἐν ταῖς Ἑλλήνων δια-
σποραῖς οἱ θεσπέσιοι γεγόνασι μαθηταὶ οἷά τινες ἵπποι,
μονονουχὶ καταχρεμετίζοντες τῆς παρ' αὐτοῖς ἀθυροστομίας
καὶ θεοστυγοῦς ἀπάτης, πῶς ἂν ἐνδοιάσειέ τις; Χριστοῦ
λέγοντος περὶ τοῦ μακαρίου Παύλου πρὸς Ἀνανίαν “Πορεύου,
“ὅτι σκεῦος ἐκλογῆς ἐστί μοι οὗτος τοῦ βαστάσαι τὸ ὄνομά
“μου ἐνώπιον ἐθνῶν τε καὶ βασιλέων καὶ υἱῶν Ἰσραήλ.”
ἔφη δέ που καὶ ὁ Ἀμβακοὺμ ὡς πρὸς αὐτὸν τὸν Κύριον
ἡμῶν Ἰησοῦν τὸν Χριστὸν ὅτι “Ἐπιβήσῃ ἐπὶ τοὺς ἵππους
“σου καὶ ἡ ἱππασία σου σωτηρία.” οὐκοῦν τάξει αὐτὸν φησὶν
“ὡς ἵππον εὐπρεπῆ ἐν πολέμῳ καὶ ἐξ αὐτοῦ ἐπέβλεψεν. ὅμοιον
ὡς εἰ λέγοι Κατεσκέψατο μὲν ὡς Θεὸς τοὺς ἐπιτηδείους
εἰς διακονίαν τῶν εὐαγγελικῶν κηρυγμάτων, ἀπολέκτους
86
τοὺς ὀμνύοντας τῷ ὀνόματί μου ἐπὶ ψεύδει, καὶ ἐπὶ τοὺς

ἀποστεροῦντας μισθὸν μισθωτοῦ καὶ τοὺς καταδυναστεύοντας
χήραν καὶ τοὺς κονδυλίζοντας ὀρφανοὺς καὶ τοὺς ἐκκλίνοντας
κρίσιν προσηλύτου καὶ τοὺς μὴ φοβουμένους με, λέγει Κύριος
Παντοκράτωρ.
Κατὰ σκοπὸν τῶν πραγμάτων πρόεισι δὴ πάλιν κἀν
τούτοις ἡμῖν ὁ λόγος. ἔφασκον μὲν γὰρ ἀμαθαίνοντες οἱ
ἐξ Ἰσραήλ “Πᾶς ποιῶν πονηρὸν, καλὸν ἐνώπιον αὐτοῦ,
“καὶ ἐν αὐτοῖς αὐτὸς ηὐδόκησε, καὶ ποῦ ἐστιν ὁ Θεὸς τῆς
“δικαιοσύνης;” καὶ τίς ἡ πρόφασις τῆς οὕτω δεινῆς
ἀθυροστομίας, εἴρηται μὲν ἤδη· πλὴν εἰρήσεται πάλιν.
ἐπειδὴ γὰρ ἀφυλάκτως τινὲς τῶν ἱερουργῶν καὶ μέντοι
τῶν ἄλλων οἳ διαφανέστεροί τε ἦσαν καὶ ταῖς ἀνωτάτω
τιμαῖς ἐμπρέποντες, ἐπὶ πάντα τρόπον σκαιότητος καὶ ἐγ-
χειρημάτων ᾔεσαν, ἐφαίνετο δὲ καὶ πέρα μέτρου ἀνεξικα-
κήσας Θεὸς αὐτοῖς· ἔστι γὰρ ἀγαθὸς, χρηστὸς, ἐπιεικὴς,
καὶ φιλάνθρωπος· ταύτῃτοί τινες τοὺς ἐξ ἀκράτου μικρο-
ψυχίας ἠρεύγοντο λόγους. ἀλλ' ὅτι μὲν ἔσται κατὰ καιροὺς
μεταφοίτησις εἰς τὸ ἄμεινον τῶν τεταγμένων εἰς ἱερουργίαν,
μεταπλάττοντος αὐτοὺς εἰς καινότητα ζωῆς τοῦ Χριστοῦ,
Κύριλλος Σχόλια εις xii μικρούς προφήτας Vol 2, σελ. 613, γρ. 2
διεπταισμένα, διελέγχει δὲ σαφῶς, καὶ οἷον πλήττει μομφαῖς,

ἵνα τοῖς ἰδίοις ἐπερυθριῶντες πλημμελήμασιν ἕλοιντό γε
μεταφοιτᾶν ἐπὶ τὰ ἀμείνω καὶ χρησιμώτερα, σωθεῖέν τε
οὕτω, τὸν παρ' αὐτοῦ ζητήσαντες ἔλεον. αἰτιᾶται τοίνυν
καὶ ἐφ' ἑτέρῳ τινὶ τοὺς ἐξ Ἰσραὴλ, καὶ κοινὴν ὥσπερ τινὰ
καὶ τοῖς μετ' αὐτοὺς ἐξυφαίνει τὴν ἐπίπληξιν, τὸ χρῆμα
εἰδὼς ἐπωφελὲς ἅπασι καὶ σωτήριον. ὅσα γὰρ τοῖς πρὸ
ἡμῶν συμβέβηκε τυπικῶς “Ταῦτα γέγραπται πρὸς νουθε-
“σίαν ἡμῶν,” καθά φησιν ὁ σοφώτατος Παῦλος. αἰτιᾶται
τοίνυν ἀθυροστομοῦντας αὐτοὺς, καὶ παλιμφήμοις ῥήμασι
καταλυπεῖν ᾑρημένους. ἐβαρύνατε γάρ φησιν ἐπ' ἐμὲ τοὺς
λόγους ὑμῶν. καὶ ποῖος ἦν ἄρα τῆς καταλαλιᾶς ὁ τρόπος;
εἴπατέ φησι Μάταιος ὁ δουλεύων Θεῷ, καὶ ὅτι τὸ περιττὸν
οὐδὲν ἐν τῷ βούλεσθαι τηρεῖν τὰ φυλάγματα αὐτοῦ, τουτ-
έστι τὰ διὰ νόμου θεσπίσματα. εἰκαῖόν ἐστι πρὸς τούτῳ,
φατὲ, καὶ τὸ ἱκετεύειν αὐτὸν, τουτέστι τὰς ὑπὲρ ὧν ἂν
87
ἕλοισθε προσάγειν λιτάς.
ἀπόλαυσιν ἔχοντες, ἀπονέμειν ἀκόλουθον ταῖς ἀποῤῥήτοις

οἰκονομίαις τῆς ἐπ' αὐτοῖς ἀνεξικακίας τοὺς λόγους.
Καὶ ἔγραψε βιβλίον μνημοσύνου ἐνώπιον αὐτοῦ τοῖς φοβουμένοις
τὸν Κύριον καὶ εὐλαβουμένοις τὸ ὄνομα αὐτοῦ. καὶ ἔσονταί
μοι, λέγει Κύριος Παντοκράτωρ, εἰς ἡμέραν ἣν ἐγὼ ποιῶ εἰς
περιποίησιν, καὶ αἱρετιῶ αὐτοὺς ὃν τρόπον αἱρετιεῖ ἄνθρωπος
τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν εὖ δουλεύοντα αὐτῷ.
Κατακερτομούντων αὐτοῦ τῶν ἐξ Ἰσραὴλ, καὶ ἀνόσια
πεφλυαρηκότων κατ' αὐτοῦ, “προσέσχε μὲν καὶ εἰσήκουσεν.”
εἶτα δέον τοῖς ἡμαρτηκόσι τὴν πρέπουσαν ἐπαρτῆσαι δίκην,
καὶ τοὺς τῆς ἀθυροστομίας εἰσπράττεσθαι λόγους, παρίησι
μὲν ὡς Θεὸς ἀμνησικάκως καὶ τοῦτο· ἐγγραφει δὲ βιβλίον
μνημοσύνου τοῖς φοβουμένοις αὐτὸν, περὶ ὧν οἶμαί που καὶ
αὐτὸς ἔφασκεν ὁ Δαυεὶδ πρὸς τὸν γράφοντα τὸ βιβλίον
“Καὶ ἐπὶ τὸ βιβλίον σου πάντες γραφήσονται.”
Εὑρήσομεν δὲ αὐτὸν τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν τὸν Χρι-
στὸν τοῖς ἁγίοις λέγοντα μαθηταῖς “Μὴ χαίρετε ὅτι τὰ
“δαιμόνια ὑποτάσσεται ὑμῖν· χαίρετε δὲ μᾶλλον, ὅτι τὰ
“ὀνόματα ὑμῶν ἐγράφη ἐν τῷ οὐρανῷ.” ἐπαρᾶται δὲ καὶ
σφόδρα εἰκότως ὁ θεσπέσιος Δαυεὶδ τοῖς Ἰουδαίων δήμοις
ἀπεκτονόσι Χριστὸν οὕτω λέγων “Ἐξαλειφθήτωσαν ἐκ
γὰρ οὐκ ἐν Υἱῷ τὸ τοῦ Πατρὸς ἴδιον ἀτιμασθήσεται, καὶ

τοὺς τοῦ τεκόντος ὑβριοῦμεν χαρακτῆρας, ἐν ἐλάττοσι
τιθέντες αὐτόν; ἀλλ', οἶμαι, πᾶσιν ἔσται τοῦτο καταφανές·
διά τοι τοῦτο καὶ γέγραπται “Ἵνα πάντες τιμῶσι τὸν Υἱὸν
“καθὼς τιμῶσι τὸν Πατέρα· ὁ μὴ τιμῶν τὸν Υἱὸν οὐδὲ τὸν
“Πατέρα τιμᾷ.” ὁ δὲ ἰσομέτροις ὡς πρὸς Θεὸν καὶ Πατέρα
τιμαῖς ἐπαγλαϊζόμενος, διὰ τὸ ἐξ αὐτοῦ κατὰ φύσιν ὑπάρχειν,
πῶς οὐκ ἂν νοοῖτο λοιπὸν τὴν τῶν γενητῶν ἀναβαίνειν
οὐσίαν; τοῦτο γὰρ τό Ἐπάνω πάντων ἐστίν.
Ἀλλ' αἰσθάνομαι πάλιν, ὡς ἠρεμήσει μὲν οὐδαμῶς τῶν
χριστομάχων ὁ νοῦς, ἥξουσι δ', ὡς εἰκὸς, ἀθυροστομοῦντες
καὶ λέγοντες Ὅταν ὁ μακάριος βαπτιστὴς ἄνωθεν ὁρμᾶσθαι
λέγῃ τὸν Κύριον, ποῖος ἡμᾶς ἀναγκάσει λόγος ἐκ τῆς τοῦ
Πατρὸς οὐσίας ἥκειν αὐτὸν ὑποτοπῆσαι διὰ τό Ἄνωθεν, καὶ
88
οὐχὶ μᾶλλον ἐξ οὐρανῶν, ἢ καὶ ἐκ τῆς ἐνούσης αὐτῷ κατὰ

πάντων ὑπεροχῆς, ὡς διὰ τοῦτο καὶ ἐπὶ πάντα νοεῖσθαι καὶ
λέγεσθαι; ὅταν τοίνυν ἡμᾶς τοῖς τοιούτοις κατασφενδονῶσι
λόγοις, ἀντακούσονται πάλιν Οὐ τοῖς παρ' ὑμῖν σαθροτάτοις,
ὦ βέλτιστοι, λογισμοῖς, ἀλλὰ μᾶλλον τῇ θείᾳ γραφῇ καὶ
μόνοις τοῖς ἱεροῖς ἀκολουθήσομεν γράμμασιν. ἐρευνητέον δ'
οὖν ἐν ἐκείνοις, ὅπως ἡμῖν τὴν τοῦ Ἄνωθεν ὁρίζονται δύναμιν.
καὶ ἡμαρτημένην, καὶ τοῖς θείοις Γράμμασιν ἀπῳδόν,

καὶ τί γὰρ οὐχὶ τῶν τοιῶνδε κατακεκραγότες, προσίενται
πάλιν αὐτήν, καὶ ταῖς ὅτι μάλιστα δοκιμωτάταις ἐγγρά-
φουσιν. Ἢν ἄρα τις ἐφίῃ λέγειν αὐτοῖς ὁμοιοούσιον τῷ
Πατρὶ τὸν Υἱόν, εἶτα τί σοι δρᾶν οἵ γε δὴ τοιοῦτοι δοκοῖεν
ἄν;
{Β.} Οὐ μετρίως ἀδικεῖν, καὶ τὴν ἐκ τῆς λέξεως κατα-
πεφρικέναι δύναμιν, ἅτε δὴ γεννικῶς τε καὶ μάλα σαφῶς
ὑποφαινούσης τὸ ἀληθές.
{Α.} Μὴ ἑτέρως ἔχειν ὑπολάβῃς ἢ οὕτως, ὦ τᾶν· νεανιευό-
μενοι δὲ ὥσπερ ἐπὶ ταῖς σφῶν αὐτῶν ἀθυροστομίαις καὶ
τοῖς τῶν ἰδίων καθηγητῶν ἀνοσιωτάτοις δόγμασι, τῆς μὲν
πρὸς τὸν Θεὸν καὶ Πατέρα σχέσεώς τε καὶ οἰκειότητος
φυσικῆς ἐκκόπτουσι τὸν Υἱόν, ἐξεικονισμὸν δὲ μόλις καὶ
ὁμοίωσιν αὐτῷ τάχα που καὶ ἐποικτείροντες ἐφιᾶσιν ἔχειν,
ἵν' ὁρῷτο λοιπὸν τῶν κατ' εἰκόνα διεκτισμένων, ἢ γοῦν
κατὰ τρόπων ποιότητα διαπεπλασμένων, ὡς πρὸς τὸ θεῖόν
τε καὶ ἀκήρατον κάλλος ὀλίγα διενεγκών.
εἴημεν· πλεῖστον γὰρ ὅσον ἐστὶ τὸ μεσολαβοῦν καὶ διιστῶν

ἀμέτρως τοῦ ποιηθέντος τὸ γεννηθέν. Καὶ ὁ μὲν ἔστιν
Υἱός, καὶ ὡς τοῦτο ὑπάρχων ὁμόθρονος· οἱ δὲ παρεστᾶσι,
κεκλημένοι πρὸς τὸ εἶναι δημιουργικῶς. Τί τοίνυν ἀνακιρνᾶσι
τὰ ἄμικτα καὶ συνδεῖν ἐπιχειροῦσιν εἰς ταὐτότητα παρα-
λόγως τὰ τῆς ἀλλήλων ὁμοφυΐας ἐξεστηκότα τοσοῦτον ὅσον
αὐτὴ τῶν πραγμάτων ἡ φύσις αὐτομάρτυς οὖσα διαβοήσειεν
ἄν; Ἀλλ', ὡς ἔοικεν, ἱδρὼς ἐκείνοις καὶ σκοπὸς τὸ οὔ τί
που διειδέναι φιλεῖν καὶ ἐπείγεσθαι τἀληθές, ἐντρυφᾶν
δὲ ὥσπερ δυσσεβῶς ἐναθύροντας πολυπλόκοις εὑρεσιλογίαις
καὶ ἀχαλίνοις ἀθυροστομίαις.
89
{Β.} Διαψεύδῃ μὲν οὐδαμῶς· σπουδάζεται γὰρ παρ' ἐκεί-

νοις τῶν ἀναγκαίων οὐδέν. Ἐρεῖν δ' οὖν ὅμως ἐκεῖνο
ὑπολαμβάνω, πῶς ἂν τὸ ἁπλοῦν διαφόρους ἡμῖν ἐκτέκοι
τὰς ἐνεργείας, καὶ γεννήσει μὲν ἑτεροίως ἢ ὡς ἂν ἐργάσαιτο
τυχόν, ἐργάσεται δὲ οὐχ οὕτως ἢ ὥσπερ ἂν τέκοι, καὶ τὸν
τῆς ἁπλότητος οὐ καταφθερεῖ λόγον;
{Α.} Καὶ μὴν τοῦτό γέ ἐστιν, ὡς ἐγᾦμαι, πάλιν ἕτερον
οὐδὲν ἢ τὸ καλαμίνην μετὰ χεῖρας ῥάβδον ἑλεῖν, καθά
φησιν ὁ προφήτης Ἠσαΐας. Τὸ γάρ τοι τοῖς οὕτω σαθροῖς
Θεοῦ δόξαν ἐπηρτῆσθαί φαμεν, ψηφηφορούσης ὡδὶ τῆς

θεοπνεύστου Γραφῆς· «Ἄνθρωπος, ὃς ἂν καταράσηται
Θεὸν αὐτοῦ, ἁμαρτίαν λήψεται· ὀνομάζων δὲ τὸ ὄνομα
Κυρίου θανάτῳ θανατούσθω, λίθοις λιθοβολησάτωσαν
αὐτὸν πᾶσα ἡ συναγωγή· ἐάν τε προσήλυτος, ἐάν τε
αὐτόχθων, ἐν τῷ ὀνομάσαι αὐτὸν τὸ ὄνομα Κυρίου τελευ-
τάτω;»
{Β.} Οὐκ ἂν οἶμαι διαδράναι τὸ μὴ οὐχὶ πάντη τε καὶ
πάντως ταῖς αὐτῷ πρεπούσαις ἁλῶναι δίκαις.
{Α.} Ἄριστον οὖν, ὦ Ἑρμεία, τὸ μὴ ταῖς ἑτέρων ἀθυρο-
στομίαις ἀναπτοεῖσθαι φιλεῖν, ἐπείτοι πρὸς νοῦν ἡμᾶς τὸν
ἀδόκιμον ἀποφέρουσι, πίστεως δὲ κανόνα τὸν εὐθυτενῆ
τε καὶ ἀδιάστροφον τοὺς τῶν θεηγόρων ποιεῖσθαι λόγους.
Πρέποι γὰρ ἄν, οὐχ ἑτέροις μᾶλλον ἡμᾶς, ἢ ἐκείνοις αὐτοῖς
ἐπικροτεῖν τε καὶ λέγειν· «Οὐχ ὑμεῖς ἐστε οἱ λαλοῦντες,
ἀλλὰ τὸ Πνεῦμα τοῦ Πατρὸς ὑμῶν τὸ λαλοῦν ἐν ὑμῖν.»
{Β.} Ὀρθότατα ἔφης.
{Α.} Οὐκοῦν, ἥκιστα μὲν γενητόν, ἤγουν τὴν εἰς τὸ ἐκτίσθαι
λαχόντα πάροδον, προσκυνεῖν ἐγνώκασι τὸν μονογενῆ τοῦ
Θεοῦ Λόγον, καρπὸν δὲ εἶναί φασι τῆς τοῦ τεκόντος οὐσίας
σύνδρομόν τε καὶ συναΐδιον, καὶ Υἱὸν ὀνομάζουσι καὶ Θεὸν
ἰδίου γεωργίου πεπλάνηται, διαπορεύεται δὲ δι' ἀνύδρου

ἐρήμου, καὶ γῆν διατεταμένην ἐν διψώδεσι, συνάγει δὲ
χερσὶν ἀκαρπίαν,» κατὰ τὸ γεγραμμένον. Οὐ γὰρ ὅτι
τῶν τῆς βασιλείας καταστεμμάτων καὶ τῆς κατὰ πάντων
ἀρχῆς ἀπόπεμπτος ἔσται κατὰ καιροὺς ὁ Υἱὸς ὁ θεῖος
ἡμῖν ἔφη μυσταγωγός· ᾔδει γάρ, οἶμαί που, λύραν μὲν
90
ἀνακρούοντα τὴν πνευματικὴν τὸν θεσπέσιον Δαβίδ, ἀναμε-

λῳδοῦντα δὲ πρὸς τὸν Υἱὸν ἐν Πνεύματι· «Ὁ θρόνος
σου, ὁ Θεός, εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος· ῥάβδος εὐθύτητος
ἡ ῥάβδος τῆς βασιλείας σου.» Τί δὲ δὴ καὶ δρῷεν ἂν οἱ
πρὸς πᾶν ὁτιοῦν τῶν ἀπηχεστάτων ἀθυροστομοῦντες εὐκόλως
καὶ τὴν ἀγροῖκον οὕτω νοσοῦντες φρένα, προκατασημαί-
νοντος τῇ ἁγίᾳ Παρθένῳ τὰ ἐπὶ Χριστῷ τοῦ μακαρίου
Γαβριήλ; «Μὴ γὰρ δή, φησί, καταδείσῃς τὴν οἰκονομίαν,
ὦ Μαριάμ· εὗρες γὰρ χάριν παρὰ τῷ Θεῷ, καὶ ἰδοὺ συλλήψῃ
ἐν γαστρὶ καὶ τέξῃ Υἱόν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ
Ἰησοῦν· αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν
αὐτῶν, καὶ δώσει αὐτῷ Κύριος ὁ Θεὸς τὸν θρόνον Δαβὶδ
τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, καὶ βασιλεύσει ἐπὶ τὸν οἶκον Ἰακὼβ εἰς
τοὺς αἰῶνας καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος.»
Ἀνδρὸς τοιγαροῦν ἁγίου τὴν εἰς ἀπεράντους αἰῶνας ἄσχετον
Κύριλλος Commentarii Εις Ματθαίον (in catenis) Fragment 309, γρ. 6
ῃτήσατο, «οὐκ ἔχομεν» λέγων «βασιλέα εἰ μὴ Καίσαρα» καὶ τὸ αἷμα

τὸ ἀθῷον ἐπὶ τὴν ἑαυτοῦ κεφαλὴν ἐξαιτούμενος καὶ ὡς δικαίῳ τῷ φόνῳ
ἐναβρυνόμενος, ἀφ' ὧν καὶ οὗτοι κἀκεῖνος κοινῶς τῆς βασιλείας ἐξέ-
πεσον. Mt 27, 44
Ὁ μὲν οὖν εἷς τῶν λῃστῶν ταῖς τῶν Ἰουδαίων ἀφιλοθεΐαις συν-
διαιτώμενος τοὺς αὐτοὺς ἐκείνοις ἠρεύγετο λόγους· εἰ γὰρ «σὺ εἶ»,
φησίν, «ὁ Χριστός, σῶσον σεαυτὸν καὶ ἡμᾶς». ὅ γε μὴν ἕτερος τὴν
ἐναντίαν ἐκείνῳ βαδίζων ὁδὸν εἰκότως θαυμάζεται· πεπίστευκε γὰρ εἰς
αὐτὸν καίτοι δίκης ἀπηρτημένης οὕτω πικρᾶς, ἐπιτιμᾷ ταῖς τῶν Ἰου-
δαίων ἀθυροστομίαις καὶ ταῖς τοῦ συγκρεμαμένου φωναῖς, ὡμολόγησε
τὴν ἁμαρτίαν, ἵνα δικαιότερος φανῇ· μεμαρτύρηκε γὰρ Χριστῷ τὸ
ἀνυπαίτιον παντελῶς καὶ τῆς τῶν σταυρωσάντων ἀπονοίας κατήγορος
ἦν, ταύτῃ τοι τὸν τῶν ἁγίων ἥρπασε κλῆρον, τὴν ἄνω καὶ ἐν οὐρανοῖς
ἀπογραφήν. σταυρούμενον γὰρ βλέπων βασιλέα ἐκάλει· τὸν ἐν ἀτιμίᾳ
καὶ πάθει προσεδόκησεν ἥξειν ἐν δόξῃ θεοπρεπεῖ, ἥρπασε τὴν πίστιν,
καίτοι εὐγενῶς οὐ τεθραμμένος, ὀνίνησι δὲ καὶ ἡμᾶς ἀνοίγων ἡμῖν
τοὺς οὐρανούς.

Τομ. 77, σελ. 896, γρ. 6
διεκπίπτοντες δὲ ὥσπερ εἰς ἀκάθεκτον ἀγριότητα

καὶ εἰς ἀκράτους ὀργὰς ἀσυνέτως καταθηγόμενοι,
ἐπεπήδων οἱ δείλαιοι ποτὲ μὲν λέγοντες, «Διὰ τί σὺ,
91
ἄνθρωπος ὢν, ποιεῖς σεαυτὸν Θεόν;» ποτὲ δὲ καὶ

λίθοις κατασφενδονῶντες αὐτὸν, καὶ τελευτῶντες,
ἐσταύρωσαν, καί τοι τοῦ νόμου λέγοντος ἐναργῶς,
»Ἀθῶον καὶ δίκαιον οὐκ ἀποκτενεῖς.» Ἄρ' οὖν
ἐπὶ ποίαις αἰτίαις ἀπεκτόνασι τὸν Ἰησοῦν; Ἀλλ' οὐκ
ἂν ἔχοιεν εἰπεῖν· «Οὐκ ἂν ἐποίησεν ἁμαρτίαν,
οὐδὲ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ,» καθὰ
γέγραπται. Καὶ γοῦν ἀθυροστομοῦντας ἐλέγχων,
καὶ εἰς ἐκτόπους ὀργὰς ἐκπικραινομένους τιθασσεύων,
ἔφασκε· «Τίς ἐξ ὑμῶν ἐλέγχει με περὶ ἁμαρτίας;
Εἰ ἀλήθειαν λέγω, διὰ τί ὑμεῖς οὐ πιστεύετέ μοι;»
Ὅτι γὰρ ἐλήλεγκται μὲν παρ' αὐτῶν ἐπ' οὐδεμιᾷ
παντελῶς αἰτίᾳ, κατεψηφηφόρουν δὲ μᾶλλον αὐτοῦ
τὴν ἐπὶ θανάτῳ δίκην οἱ τάλανες, εἰκῆ κατατεθηγμέ-
νοι, κἀντεῦθεν ἂν μάθοις. Προσεκόμιζον μὲν γὰρ τῷ
Πιλάτῳ, καὶ δὴ σταυροῦσθαι παρεκάλουν. Εἶτα λέ-
γοντος ἐκείνου, «Τί γὰρ κακὸν ἐποίησε;» γραφὴν
ἐποιοῦντο Χριστῷ τὴν ἀλήθειαν, οὐδὲ ὀρθῶς ἑρμη

Τομ. 77, σελ. 940, γρ. 14
ἡμᾶς. Οὐκ ᾔδεις βοῶντα τὸν θεσπέσιον Δαβίδ· «Θεὸς

θεῶν Κύριος ἐλάλησε, καὶ ἐκάλεσε τὴν γῆν ἀπὸ ἀνα-
τολῶν ἡλίου μέχρι δυσμῶν· ἐκ Σιὼν ἡ εὐπρέπεια
τῆς ὡραιότητος αὐτοῦ· ὁ Θεὸς ἐμφανῶς ἥξει, ὁ
Θεὸς ἡμῶν, καὶ οὐ παρασιωπήσεται;» Εἶτα πῶς ἦν
ἐμφανῶς ὀφθῆναι Θεὸν τοῖς ἐπὶ γῆς, ὅς ἐστιν οὐχ
ὁρατός; Ἀλλ' ὤφθη μετὰ σαρκὸς, ὅτε, καίτοι Θεὸς
ὑπάρχων ἀληθινὸς (ἅτε δὴ καὶ ἐκ τοῦ πάντων ἐπ-
έκεινα), θεοπρεπῶς ἀναλάμψας, καὶ γεγενημένος ἐν
ἐσχάτοις τοῦ αἰῶνος καιροῖς, οὐκ ἐν ἀνθρώπῳ γέγονεν,
ὡς ἔφην, οὔτε μὴν, κατά γε τάς τινων ἀθυροστομίας,
ἄνθρωπον ἑαυτῷ συνῆψεν· ἀλλ' αὐτόχρημα γέγονεν
ἄνθρωπος παραδόξως ὑπὲρ νοῦν, καὶ γέγονεν ἐν δού-
λου μορφῇ, καθεὶς ἑαυτὸν εἰς κένωσιν ὁ πάντα πλη-
ρῶν, καὶ εἰς τὴν ἡμῶν ταπείνωσιν ὁ ὑπέρτατος,
καὶ ἐν τοῖς τῆς ἀνθρωπότητος μέτροις ὁ ὑπεράνω πά-
σης Ἀρχῆς, Κυριότητός τε καὶ Θρόνων καὶ Ἐξουσιῶν,
καὶ παντὸς ὀνόματος ὀνομαζομένου. Μὴ τοίνυν ἐγκά-
λει, λέγων· «Διατί σὺ, ἄνθρωπος ὢν, ποιεῖς σεαυτὸν
92
Θεόν;» ἀλλ' ἔκ γε τῶν ἐναντίων ἐξαίσιον δέχου τὸ

θαῦμα, καὶ τὸ τῆς οἰκονομίας εὐτεχνὲς ταῖς εἰς
Κύριλλος Fragmenta in Acta apostolorum et in epistulas catholicas

Τομ. 74, σελ. 1009, γρ. 8
Κυρίλλου. Γέρας οὖν ἔχει τὴν δικαιοσύνην ὁ πί-

στει τιμῶν τὸν τῶν ὅλων Θεὸν καὶ Δεσπότην.
Εἴ τις ἐν λόγῳ οὐ πταίει, οὗτος τέλειος ἀνὴρ,
δυνατὸς χαλιναγωγῆσαι καὶ ὅλον τὸ σῶμα.
Κυρίλλου. Βεβηκότος γὰρ νοῦ καὶ φρενὸς τῆς
τελειοτάτης ἀπόδειξις ἐναργὴς, τὸ μηδὲν ἐξίτηλον
ἐπὶ γλώσσης ἔχειν, ἤγουν ἀθυροστομεῖν ἀνέχεσθαί
ποτε· ἡγεῖσθαι δὲ μᾶλλον τοῦ παντὸς ἄξιον λόγου,
εὐηγορεῖν εἰδέναι καὶ λαλεῖν τὰ παντὸς ἐπαίνου
μεστά. Χρῆμα δὴ οὖν πρεπωδέστατον ὅτι μάλιστά γε
ἐν τοῖς εὐζωεῖν ᾑρημένοις τὸ λαλεῖν σοφίαν· ἀπόβλη-
τον γὰρ ἁγίοις τὸ μωρολογεῖν, καὶ ἀσύνηθες κομιδῇ
τὸ κεχρῆσθαί τισιν ἢ εὐτραπελίαις, ἤγουν αἰσχρορη-
μοσύναις, «αἳ οὐκ ἀνῆκον,» καθά φησιν ὁ πάνσοφος
Παῦλος. Φίλον δὲ αὐτοῖς, καὶ διὰ σπουδῆς γεγόνασι
τούτου, εὐηγορεῖν· διαμέμνηνται γὰρ, κατὰ τὸ εἰκὸς,
τῆς ἁγίας λεγούσης Γραφῆς·

Τομ. 68, σελ. 476, γρ. 26
πᾶσαν τὴν κτίσιν. Δυσφημίαν δὲ, τί ἂν λέγοιμι λοι-

πὸν, ὅποι τέ ἐστι, καὶ ἵν' ἀποφέρῃ κακοῦ τοὺς αὐτῇ
χρωμένους, ἣν θανάτῳ μὲν πικρῷ καὶ ὁ πάλαι τι-
μᾶται νόμος. Καταδεδίκακε δὲ καὶ αὐτὸς ὁ Χριστὸς,
ἀφύκτοις τε καὶ ἀτελευτήτοις κακοῖς· «Ὃς γὰρ ἂν
εἴπῃ λόγον κατὰ τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ἀφεθήσεται
αὐτῷ· ὃς δ' ἂν εἴπῃ κατὰ τοῦ Πνεύματος τοῦ ἁγίου,
οὐκ ἀφεθήσεται αὐτῷ, οὔτε ἐν τῷ νῦν αἰῶνι, οὔτε
ἐν τῷ μέλλοντι.» Πνεῦμα λέγων τὴν ὑπὲρ σῶμα
φύσιν, ὅπερ ἐστὶ Θεὸς, ᾧ τὴν γλῶτταν ἀχάλινον ὁ
ἐπαφεῖναι τολμῶν, τοὺς τῆς ἀθυροστομίας ἐκθεριεῖ
καρπούς. «Χείλη γὰρ ἄφρονος, ἄγουσιν αὐτὸν εἰς
κακὰ, καθὼς γέγραπται. Τὸ στόμα δὲ αὐτοῦ τὸ θρασὺ
θάνατον ἐπικαλεῖται.» Τοιγάρτοι καὶ ὁ θεσπέσιος
93
ἔφασκε Μελῳδός·» Θοῦ, Κύριε, φυλακὴν τῷ στόματί

μου, καὶ θύραν περιοχῆς περὶ τὰ χείλη μου· μὴ
ἐκκλίνῃς τὴν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρίας.»
Εἶεν δ' ἂν οὗτοι, κατὰ Θεοῦ καὶ τῆς ἀῤῥήτου καὶ
ἀκηράτου φύσεως ἀνοσιωτάτη καταβοή.
{ΠΑΛΛ.} Δεῖ δὴ οὖν ἄρα διερηρεῖσθαι καλῶς, τοὺς
ἰέναι μὲν ἀμωμήτως τὴν ἐπ' εὐθὺ σπουδάζοντας,

Τομ. 68, σελ. 532, γρ. 55
ἀνθρώποις ἐδώδιμα, καὶ ἀναγκαῖα πρὸς ὄνησιν·

συνέχει γὰρ ἡμᾶς εἰς ζωὴν, καὶ τύπος ἂν εἴη τῶν
τῆς ἀληθείας δογμάτων, δι' ὧν οἱ πεπιστευκότες ὡς
ἄρτῳ ζῶντι τρεφόμεθα καὶ ἀληθινῷ, τῷ Χριστῷ.
Ἔστι δὲ αὖ πεδίον λεῖον ὥσπερ τι καὶ ἄτραχυ, τοῖς
διαστείχειν εἰδόσιν ὀρθῶς ἡ θεόπνευστος Γραφή· «Πάν-
τα γὰρ ἐνώπιον τοῖς συνιοῦσι,» κατὰ τὸ γεγραμ-
μένον· «καὶ ὀρθὰ τοῖς εὑρίσκουσι γνῶσιν.» Οὐκοῦν
ἄκανθα μὲν ἡ μυσαρωτάτη καὶ βέβηλος ἀθυροστο-
μία τῶν διεστραμμένων· σῖτος δὲ καὶ ἄσταχυς ὁ
ψυχωφελής τε καὶ τροφιμώτατος τῆς ἀληθείας λό-
γος· ψιλὸν δὲ πεδίον, ἡ θεόπνευστος Γραφή. Ὅταν
τοίνυν οἷά περ φλόγες, ἢ πῦρ τοῖς τῶν ἑτεροδόξων τε
καὶ Ἑλλήνων φενακισμοῖς οἱ τῶν ἁγίων μυσταγωγῶν
ἐπιφύοιντο λόγοι, τοῖς τῆς ἀληθείας συνηγοροῦντες
δόγμασι, καὶ τὰ κατὰ μόνης ἰόντων ἀκάνθης φησὶ,
καὶ καταφλεγόντων μὲν ὡς ἄχρηστον καὶ ἀγρίαν
ὕλην, τὰ παρ' ἐκείνοις συγγράμματα, μὴ συναδι-
κούντων δὲ σῖτον ἢ ἄσταχυν, τουτέστιν, νηφέτωσαν
οἱ μυσταγωγοὶ, μὴ ἄρα τι καταπημήνειαν τῶν τῆς
Κύριλλος Glaphyra in Pentateuchum Τομ. 69, σελ. 301, γρ. 2
ἀξιοῦντες λόγου τὸ «χρῆναι πονεῖν ὑπὲρ τῶν προ-

βάτων.» Ἀλλ' ὥσπερ οἱ ἀπὸ Ζελφᾶς τε καὶ Βάλλας,
ψόγον πονηρὸν κατήγαγον ἐπὶ τὸν Ἰωσὴφ, οὕτω καὶ
τῶν ἀνοσίων Φαρισαίων ἡ δυστροπωτάτη πληθὺς
διαβεβλήκασι τὸν Ἐμμανουὴλ, καὶ συκοφαντεῖν
ἀπετόλμων τὴν δόξαν αὐτοῦ· Σαμαρείτην, καὶ οἰνο-
πότην, καὶ δαιμονῶντα πρὸς τούτοις, καὶ ταῖς τοῦ
Βεελζεβοὺλ ἐνεργείαις ἐπικουρούμενον εἴς γε τὸ δύνα-
94
σθαι, φημὶ, τὰ πονηρὰ τῶν ἠῤῥωστηκότων ἐξελαύνειν

πνεύματα, δυσσεβῶς ὀνομάζοντες. Τοιγάρτοι καὶ διὰ
φωνῆς προφήτου τῆς τῶν Ἰουδαίων ἀθυροστομίας
κατεκεκράγει λέγων αὐτὸς ὁ Ἐμμανουήλ· «Οὐαὶ
αὐτοῖς, ὅτι ἀπεπήδησαν ἀπ' ἐμοῦ. Δείλαιοί εἰσιν, ὅτι
ἠσέβησαν εἰς ἐμέ. Ἐγὼ δὲ ἐλυτρωσάμην αὐτούς·
αὐτοὶ δὲ κατελάλησαν ψευδῆ κατ' ἐμοῦ. «Καὶ πάλιν·
»Πεσοῦνται ἐν ῥομφαίᾳ οἱ ἄρχοντες αὐτῶν, δι' ἀπαι-
δευσίαν γλώττης αὐτῶν.» Πεφλυάρηκε τοίνυν κατὰ
Χριστοῦ τῶν Φαρισαίων τὸ στῖφος, τὸ θρασύ τε καὶ
ἀνελεύθερον. Καὶ τοῦτο, οἶμαι, ἐστὶ τὸ κατενεγκεῖν
τοὺς ἀδελφοὺς ψόγον πονηρὸν κατὰ Ἰωσήφ. «Ἀλλ'
ἠγαπᾶτο, φησὶν, παρὰ τοῦ πατρὸς, ὅτι υἱὸς γήρως
Κύριλλος Fragmenta in libros Regum Τομ. 69, σελ. 692, γρ. 50
συκοφαντούμενος ὁ Ἐμμανουήλ. Θεὸς ὀρέων Θεὸς Ἰσραήλ.

{Κυρίλλου.} ᾬοντο γὰρ ὅτι νενικήκασιν οἱ ἐξ Ἰς-
ραὴλ, μόνοις τοῖς ὄρεσιν ἢ καὶ ἐν τοῖς βουνοῖς δυνα-
μένου σώζειν Θεοῦ· ἡττήμεθα δὴ οὖν, φησὶν, ὅτι
Θεὸς ὀρέων Θεὸς Ἰσραήλ· εἰ δὲ δὴ γένοιτο συνελθεῖν
εἰς μάχην ἐν πεδίοις ἐψιλωμένοις, περιεσόμεθα πάν-
τως, ἀτονοῦντος ἐν κοιλάσι τοῦ Θεοῦ Ἰσραήλ. Ἑλλη-
νικῆς δὲ ταῦτα φρενοβλαβείας ἐγκλήματα, καὶ τῶν
οὐκ εἰδότων τὸν ἀληθῆ καὶ κατὰ φύσιν Θεὸν ἀθυρο-
στομία δεινή. Οὐκοῦν ἠγανάκτει κατὰ τῶν ἀλλοφύλων
καὶ σφόδρα εἰκότως ὁ πάντα ἰσχύων Θεὸς, ὅτι καὶ
νικῶντες, ὡς ἔφη[ν], τὸν Ἰσραὴλ, τοῖς ἰδίοις θεοῖς
ἀνῆπτον τὰ χαριστήρια, ληροῦντες ᾤοντο καὶ αὐτοῦ
κρατῆσαι Θεοῦ.
Καὶ εὑρίσκει ἄνθρωπον ἄλλον, καὶ εἶπε· Πάτα-
ξόν με.
{Κυρίλλου.} Ἀκούεις ὅπως ὁ πατάξαι τὸν προφή-
την παραιτούμενος, ἐλεεινῶς ἀνῃρέθη, δεινῷ θηρίῳ
περιπεσών; Καίτοι πῶς οὐκ ἀληθὲς εἰπεῖν ὡς ἦν
εὐλαβείας καρπὸς τὸ καταπαίειν μὴ ἀποτολμᾷν ἅγιον
Κύριλλος Expositio in Psalmos Τομ. 69, σελ. 916, γρ. 41
ἀγαθουργός· καὶ ἀπόδειξις ἂν εἴη σαφὴς τοῦ κατολι-

σθῆναι εἰς πυθμένα φαυλότητος τὸν κατώτατον, μηδὲ
ὅσον εἰπεῖν κἂν γοῦν ἄκρῳ δακτύλῳ θέλειν ἀποθίγειν
μαθημάτων τῶν ἱερῶν, δι' ὧν ἄν τις ἐν ἑαυτῷ συλλέ-
95
ξαιτο τὴν ἐφ' ἅπασιν τοῖς ἀρίστοις ἡμᾶς ἀποκομίζου-

σαν ἐπιστήμην. Ἀπαίδευτος οὖν ὁ παράνομος, καὶ
μαθημάτων τῶν εἰς σωτηρίαν καὶ ζωὴν ἀμέτοχος
παντελῶς.
Τὰ ῥήματα τοῦ στόματος αὐτοῦ ἀνομία καὶ δόλος.
(C f. 75) Οὐ γλώσσῃ κέχρηται σοφῇ τε καὶ ἐπιστή-
μονι, καὶ θύρας ἐχούσῃ καὶ μοχλὸν, ἀθυροστομεῖ δὲ
οὕτως καὶ κίβδηλον πανταχοῦ ποιεῖται τὸν λόγον, ὡς
ἐπίμεστον ὁρᾶσθαι καὶ ἀνομίας καὶ δόλου· ἀνομίας μὲν,
ὡς ἐπὶ τῶν Ἰουδαίων δι' ἃς ἐπήγαγον ὕβρεις Χριστῷ·
δόλου δὲ, ὅτι καὶ παγιδεύειν αὐτὸν βουλόμενοι, χρη-
στοῖς προσῄεσαν λόγοις.
Ἀνομίαν ἐλογίσατο ἐπὶ τῆς κοίτη ς αὐτοῦ.
(B f. 121 b) Οἱ μὲν γὰρ τοῖς ἱεροῖς εἴκοντες νό-
μοις, οἱ καυχήμασιν ἁγιοπρεπέσιν ἐνιδροῦν εἰωθότες,
οἱ τὴν εὐκλεᾶ καὶ ἀκατάψεκτον διαβιοῦντες ζωὴν, καὶ
ταῖς καθηκούσαις δοξολογίαις τὸν ἁπάντων Σωτῆρα
(A f. 208 b, B f. 135 b) Ἑτέραν τινὰ πρὸς τούτοις

ἀθλιότητα δηλοῖ πλημμελοῦσι συμβαίνουσαν. Ἡ γὰρ
ψυχή μου, φησὶν, ἐπλήσθη ἐμπαιγμῶν. Ἐμπαιγ-
μὸν δέ φησιν ἡ θεόπνευστος Γραφὴ τὴν παρά τινων
χλευασίαν, ἤτοι τὸν γέλωτα τὸν παρ' ἐχθρῶν. Εἰσὶ
γὰρ, εἰσί τινες τῶν ἐν ἡμῖν σκαιοί τε καὶ φιλοσκώμ-
μονες, φιλεγκλήμονές τε καὶ δεινοί· καὶ τῶν μὲν
ἰδίων πλημμελημάτων οὐδ' ὅσον εἰπεῖν τίθενταί τινα
λόγον, ἐπιτωθάζουσι δὲ τοῖς ἄλλοις, εἰ δήπου συμ-
βαίνοι παρολισθεῖν καὶ ὑπενεχθῆναι. Διὰ τοῦτο ταῖς
τῶν ἀθυροστομεῖν εἰωθότων συκοφαντίαις ἤγουν
λοιδορίαις τῶν τοιούτων ἐμπαιγμῶν ἐμπεπλῆσθαί
φησιν τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν, κατηγορούντων πάντως
που τῶν ὠνομασμένων. Καὶ τοῦτο, φησὶν, οὐκ οὔσης ἰάσεως ἐν τῇ ἐμῇ
σαρκὶ, τουτέστιν ἀγρίως οὕτω δε-
δαμασμένης ὑπό γε τῶν τῆς ἀσκήσεως πόνων, ὡς πέρα γενέσθαι λαβεῖν
τὴν ἴασιν.
Ὠρυόμην ἀπὸ στεναγμοῦ τῆς καρδίας μου.
(A f. 208 b) Κακοῦσθαί φησιν ὠρύεσθαί τε ἀπὸ
στεναγμοῦ τῆς ἑαυτοῦ καρδίας. Μαστίζον γὰρ τὸ
συνειδὸς τὴν καρδίαν στεναγμοὺς ἀφιέναι ποιεῖ. Ὁ
γὰρ ἁλοὺς ὅλως ἐπὶ πταίσματι, καὶ ὑπὸ τοῦ συνει-
δότος κατηγορούμενος, συνεὶς δὲ ὅτι προσκέκρουκε
96
Κύριλλος Commentarius in Isaiam prophetam Vol 70, σελ. 533, γρ. 31
αὐτῇ τὰς κεφαλὰς πλατὺ γελῶντες ἔφασκον, τῆς

Ἀσσυρίων χειρὸς ἡττᾶσθαι Θεόν· καθάπερ ἀμέλει
καὶ ὁ Ῥαψάκης Περσικῆς ἀλαζονείας ἀνάμεστος ὢν,
τοῖς ἐν τῷ τείχει καθεζομένοις ἔφασκεν· «Μὴ ἀπα-
τάτω ὑμᾶς Ἐζεχίας λέγων, ὅτι ῥύσεται ὁ Θεὸς τὴν
Ἱερουσαλὴμ ἐκ χειρός μου.» Οὐκοῦν ἐπειδήπερ ὁμοῦ
τοῖς ἐκ Βαβυλῶνος καὶ τὰ ἕτερα τῶν ἐθνῶν τὴν τοῦ
Θεοῦ δόξαν κατακερτομοῦντες ἔφασκον, οὐ δεδυνῆσθαι
σώζειν αὐτοὺς τὸν πάλαι προεστηκότα, ταύτῃ τοι καὶ
σφόδρα εἰκότως καὶ τῶν πεπλημμελημένων καὶ τῆς
εἰς τοῦτο δυσσεβοῦς ἀθυροστομίας πραττόμενοι δίκας,
δέδονται καὶ αὐτοὶ τοῖς Βαβυλωνίοις εἰς ἐρήμωσιν.
Καὶ τὴν ἐφ' ἑκάστῳ τῶν ἐθνῶν ὅρασιν ὁ τῆς προφη-
τείας ἡμῖν ἀφηγήσατο λόγος. Ὑποπεπτώκασι γὰρ
τοῖς ἐκ θείας ὀργῆς κινήμασιν, ἀλλόφυλοί τε καὶ Μωα-
βῖται, Δαμασκηνοί τε καὶ Αἰγύπτιοι, καὶ μὴν καὶ οἱ
ἐκ τῆς ἐρήμου, Ἀζώτιοί τε καὶ Ἰδουμαῖοι, Τύρος τε
πρὸς τούτοις, τελευταία τε καὶ ἡ Βαβυλὼν, καὶ ἅπα-
σα δὲ τῶν Χαλδαίων ἡ γῆ, καθ' ὁμοιότητα τῶν ἄλλων
ἠρήμωται, Κύρου τοῦ Καμβύσου καὶ Μανδάνης υἱοῦ
κατεξανιστάντος αὐτῆς Ἀσσυρίους τε καὶ Μήδους.
Κύριλλος Commentarius in Isaiam prophetam Τομ. 70, σελ. 585, γρ. 19
τὰς σιαγόνας αὐτῶν ἄγξαις τῶν μὴ ἐγγιζόντων πρὸς

σέ.» Ἀλλ' ἐκεῖνοι μὲν ἀφόρητα πεπλημμεληκότες,
καὶ ἐμπαροινήσαντες τῷ Χριστῷ περιπεσοῦνται τῇ
θλίψει. Ἡμεῖς δὲ οἱ σοὶ καὶ τὰ σὰ φρονοῦντες καὶ λέ-
γοντες διετέθημεν οὐχ ἑτέρως ἐπὶ τῷ ἀγαπητῷ σου,
τοῦτ' ἔστι, τῷ Υἱῷ· καθάπερ ἀμέλει, καὶ ὠδίνουσα
γυνὴ μονονουχὶ κατακεκραγότες τῶν ἀτιμαζόντων
αὐτῶν ὀδυνόμενοί τε διὰ τοῦτο λίαν, καὶ πλείστην
ὅσην τῶν ἀπειθούντων αὐτῷ ποιούμενοι τὴν καταβο-
λήν. Ἔστι δ' ἀληθὲς ὅ φασι. καὶ γοῦν αὐτὸς ὁ μακά-
ριος Ἡσαΐας ταῖς Ἰουδαίων ἀθυροστομίαις ἐπιτιμῶν,
ἃς πεποίηνται κατὰ Χριστοῦ· «Ὑμεῖς δὲ,» φησὶ,
»προσαγάγετε ὧδε, υἱοὶ ἄνομοι· σπέρμα μοιχῶν καὶ
πόρνης, ἐν τίνι ἐνετρυφήσατε, καὶ ἐπὶ τίνι ἠνοίξατε τὸ
στόμα ὑμῶν, καὶ ἐπὶ τίνα ἐχαλάσατε τὴν γλῶτταν
ὑμῶν; Οὐχ ὑμεῖς ἐστε τέκνα ἀπωλείας, σπέρμα ἄνο-
97
μον;» Καὶ μὴν καὶ ὁ μακάριος Δαβὶδ περὶ αὐτῶν

πού φησιν· «Σκοτισθήτωσαν οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτῶν τοῦ
μὴ βλέπειν, καὶ τὸ νῶτον αὐτῶν διὰ παντὸς σύγκα-
ψον.» Πλεῖστοί τε ὅσοι πρὸς τοῦτο παρὰ τῶν ἁγίων προφητῶν γεγόνασι
λόγοι κατὰ τῆς τῶν Ἰουδαίων συναγωγῆς, διὰ τὴν εἰς Χριστὸν
δυσσέβειαν.
τῆς κοσμικῆς σοφίας ἐρασταὶ, καὶ τῶν διεστραμμέ-

νων δογμάτων ὑπασπισταὶ, καταστρατεύονται. τῆς
διδασκαλίας τῶν ἁγίων μυσταγωγῶν, οὓς καὶ ταπει-
νοὺς ὀνομάζει, καὶ πᾶσαν τίθενται σπουδὴν, ὥστε
διασκεδάσαι τοὺς λόγους αὐτῶν, καίτοι γεγονότας ἐν
κρίσει, τοῦτ' ἔστιν, οὐκ ἀτημελῶς, κεκριμένως δὲ
μᾶλλον, καὶ ἐν σοφίᾳ τῇ ἄνωθεν, καὶ παρὰ Θεοῦ.
Τοῦτο γὰρ, οἶμαι, διδάσκει προστιθεὶς, Οἱ δὲ εὐσεβεῖς
συνετὰ ἐβουλεύσαντο, καὶ αὕτη ἡ βουλὴ μένει. Ἤρ-
γησε μὲν γὰρ τῶν ἐν κόσμῳ σοφῶν ἡ εὔκομπος ἀθυ-
ροστομία. Κεκράτηκε γὰρ τῶν εὐσεβῶν ἡ βουλὴ,
τοῦτ' ἔστιν, ἡ μάθησις, ἤτοι τὸ κήρυγμα. Καὶ εὐσε-
βεῖς εἶναι φαμὲν τοὺς τὸν θεῖον καὶ εὐαγγελικὸν
τοῖς ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν ἱερουργοῦντας λόγον.
Γυναῖκες πλούσιαι, ἀνάστητε, καὶ ἀκούσατε
τῆς φωνῆς μου· θυγατέρες, ἐν ἐλπίδι ἀκούσατε
τοὺς λόγους μου, Ἡμέρας ἐνιαυτοῦ μνείαν ποιή-
σασθε ἐν ὀδύνῃ μετὰ ἐλπίδος.
λον, ἢ ὠφελεῖν ἰσχύουσα τοὺς κεχρημένους αὐτῇ·

καθάπερ ἀμέλει καὶ καλαμίνη ῥάβδος, ᾗ εἴπερ τις
ἐπαναπαύσεται συνθραύσει μὲν πάντως αὐτὴν, ἡ δὲ
ἀδικήσει τὸν ἐπ' αὐτῆς θαρσήσαντα.
Εἰ δὲ λέγετε· Ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν ἡμῶν πε-
ποίθαμεν, νῦν μίχθητε τῷ κυρίῳ μου τῷ βασιλεῖ
Ἀσσυρίων, καὶ δώσω ὑμῖν δισχιλίαν ἵππον, εἰ
δυνήσεσθε δοῦναι ἀναβάτας ἐπ' αὐτούς. Καὶ πῶς
δύνασθε ἀποστρέψαι εἰς πρόσωπον τοπάρχου
ἑνός;
Ἀθυροστομεῖ πάλιν, καὶ τὸ κέρας εἰς ὕψος ἐπαί-
ρει, καὶ ἀδικίαν λαλεῖ κατὰ τοῦ Θεοῦ. Εἰ γὰρ δὴ,
98
φησὶν, ἐπ' αὐτῷ πεποίθατε, μίχθητε τῷ Κυρίῳ μου,

τοῦτ' ἔστιν, ἐξοπλίσασθε, καὶ στῆτε πρὸς μάχην.
Ἐγὼ δὲ προσθήσω, καὶ ἵππους ὑμῖν δισχιλίας, καὶ
ἀρκέσει τοῦτο, φησὶ, πρὸς πίστιν, ὅτι περιγενήσεσθε
τῆς Ἀσσυρίων χειρὸς ἐὰν εὕρητε τοὺς ἀναβησομέ-
νους ἢ καὶ εἰδότας ὅλως ἱππεύειν ἐν μάχαις. Εἶτα
πῶς οὐδὲ τοῦτο πληροῦν δυνάμενοι περιγενήσεσθε το-
πάρχου ἑνός; Καταδιῄρηται γὰρ ἡ τῶν Ἀσσυρίων
ἀρχὴ, καὶ βασιλέας ὑποβεβηκότας ἔχει τοῦ πάντων
Κύριλλος Commentarius in Isaiam prophetam

Τομ. 70, σελ. 768, γρ. 29
τὸ δραμεῖν εἰς οἶκον Κυρίου, καὶ ὁμοῦ ταῖς λιταῖς τὸ

ἐκ πόνου καθεῖναι δάκρυον. Ἐκμειλίσσεται οὕτως
φιλάνθρωπος ὢν ὁ τῶν ὅλων Δεσπότης. Ἐπειδὴ δὲ
ὁ Ῥαψάκης ἀποκείρων τῶν ἐξ Ἰσραὴλ τοῦ σωθῆναι
τὴν ἐλπίδα, κἂν εἰ ἕλοιτο διασώζειν αὐτοὺς ὁ πάντα
ἰσχύων Θεὸς, ἀνοσίως ἔφασκε· Μὴ ἀπατάτω ὑμᾶς
Ἐζεχίας, ὅτι ῥύσεται ὁ Θεὸς Ἱερουσαλὴμ ἐκ χειρός
μου. Μὴ ἐῤῥύσαντο οἱ θεοὶ τῶν ἐθνῶν τούτων ἕκαστος
τὴν ἑαυτοῦ χώραν ἐκ χειρός μου; Ταύτῃ τοι καὶ
μάλα εἰκότως ἀπαλλάττει δειμάτων, καὶ ψυχροῖς, καὶ
γραώδεσι λόγοις, καὶ βαρβαρικαῖς ἀθυροστομίαις
ἐπιστυγνάζειν οὐκ ἐᾷ, μᾶλλον δὲ ἀναῤῥώννυσιν εἰς
πολύευκτον ἐλπίδα, καὶ οὐχ ἑκόντα λέγων τὸν ἀλα-
ζόνα τύραννον ἀνακομισθήσεσθαι εἰς τὴν ἑαυτοῦ πο-
νηροῦ καταπτοοῦντος πνεύματος, καὶ εἰς δειλίας αὐ-
τὸν τὰς ὑπέρ γε τῆς ἑαυτοῦ βασιλείας οὐ φορητῶς
συνελαύνοντος, πεσεῖσθαι δὲ καὶ μαχαίρᾳ, κινδυνεύ-
σαντα μὲν οὐδαμῶς ἐν ἀλλοδαπῇ, οὔτε μὲν ἐπαυχή-
σαντα ταῖς κατὰ τῶν πολεμίων σφαγαῖς, καὶ τῆς κατ'
ἐχθρῶν εὐανδρίας, λαμπρὰ πλουτοῦντα γέρα· ἀλλ' ἐν
τῇ γῇ αὐτοῦ ποιεῖσθαι τὰς διατριβὰς, πέπτωκεν
λέγεται τὸν Ἀσσύριον· ὁ δ' ἐτεθορύβητο λίαν. Κατ-

εστράτευσε γὰρ αὐτοῦ Θαραθὰ Αἰθιόπων βασιλεύς.
99
Εἶτα δεδιὼς μὴ καταληφθείσης αὐτῷ τῆς χώρας ἔξω

γένοιτο θώκων τῶν περιφανεστάτων, ἀφίησι μὲν τὴν
Ἰουδαίαν, σπεύδει δὲ μᾶλλον εἰς τὴν ἑαυτοῦ· πλὴν
οὐ καθυφῆκε τῆς ἐνούσης ὠμότητος αὐτῷ. Πρὸς
ἀκράτους δὲ ὥσπερ ὀργὰς ἀνακεκαυμένος, διά τοι
τάχα που τὸ μὴ θελῆσαι τοὺς ἐξ Ἰσραὴλ, ἤτοι τοὺς
τὴν ἁγίαν οἰκοῦντας πόλιν τοῖς τοῦ Ῥαψάκου λόγοις
ἀναπεπεισμένους αὐτομολῆσαι παρ' αὐτὸν, ἀθυρο-
στομεῖ δὴ πάλιν κατὰ τῆς τοῦ Θεοῦ δόξης ὁ δείλαιος·
καί τισι τῶν οἰκείων ἐντέλλεται δρομαίως ἰέναι πρὸς
Ἐζεχίαν ἀπαγγεῖλαί τέ οἱ τὰ παρ' αὐτοῦ. Ταῦτα δὲ
ἦσαν δυσφημίαι κατὰ Θεοῦ λέγοντος σαφῶς· ἐπειδὴ
τῶν ἑτέρων χωρῶν ἤτοι ἐθνῶν οἱ θεοὶ τοῖς προσκυ-
νοῦσιν αὐτοὺς συνδιολώλασι, μηδ' ἂν αὐτὸν ἰσχύσαι
τὸν τῶν Ἑβραίων Θεὸν ἐξελέσθαι τε αὐτοὺς, καὶ τῆς
Ἀσσυρίων ἐξαρπάσαι χειρός. Εἶτα πόλεις ἀπαριθμεῖ-
ται πεπορθημένας, ἃς καὶ ἦν εἰκὸς δύνασθαι πολλὰ,
ἐξ ὧν ἕτεροι πεπόνθασι. Διὰ τούτων αὐτῶν κατα-
πτοῶν, ὡς τεθνηξομένους,
ιστάμενος, καὶ τοῖς ἀνοσιουργεῖν ἐθέλουσιν ἐπιτι-

μῶν· ἐκ μιᾶς γὰρ ἅπαντες βουλῆς καὶ γνώμης
τετολμήκασι κατὰ Χριστοῦ, εἰρηνεύοντές τε πρὸς
ἀλλήλους ἀπεκτόνασιν αὐτόν.
Ὑμεῖς δὲ προσαγάγετε ὧδε, υἱοὶ ἄνομοι,
σπέρμα μοιχῶν καὶ πόρνης. Ἐν τίνι ἐνετρυφή-
τατε; καὶ ἐπὶ τίνα ἠνοίξατε τὸ στόμα ὑμῶν; καὶ
ἐπὶ τίνα ἐχαλάσατε τὴν γλῶσσαν ὑμῶν; Οὐχ
ὑμεῖς ἐστε τέκνα ἀπωλείας, σπέρμα ἄνομον;
Ἐκ πολλῆς ἄγαν φιλοθεΐας ὁ θεσπέσιος προφήτης
ταῖς τῶν Ἰουδαίων ἀθυροστομίαις ἐπιπηδᾷ, καὶ κατ-
αλγύνεται λίαν ἐπὶ ταῖς ἀνοσίαις αὐτῶν φωναῖς,
ἃς εἰρήκασι κατὰ Χριστοῦ. Διατετελέκασι γὰρ μέχρι
παντὸς οἱονεὶ χαλῶντες ἐπ' αὐτῷ τὴν γλῶσσαν, καὶ
ὅλοις ὥσπερ ἱστίοις τῆς ἐνούσης ἀνεξικακίας αὐτῷ
κατατρέχοντες. Τί γὰρ τῶν ἐκτόπων οὐχ ἁλοῖεν ἂν
κατειρηκότες αὐτοῦ; Σαμαρείτην, καὶ οἰνοπότην, καὶ
ἐκ πορνείας γεγεννημένον ὠνόμαζον αὐτὸν, καὶ δαι-
μονᾷν ἔφασκον τὸν ἐπιτιμῶντα δαίμοσι, καὶ ἐν Βεελ-
ζεβοὺλ ἐργάζεσθαι τὰς θεοσημίας, τὸν συντρίβοντα τὸν
Βεελζεβούλ. Εἶτα τελευτῶντες Πιλάτῳ προσῆγον, καὶ
100
Κύριλλος Commentarii in Lucam (in catenis) Vol 72, σελ. 677, γρ. 11
Ἰδοὺ νομικός τις ἀνέστη ἐκπειράζων αὐτὸν,

κ.τ.λ.
(E f. 170) Καιρὸν μὲν ἐκεῖνόν φησι καθ' ὃν ὁ Σω-
τὴρ τὰς διατριβὰς ἐπὶ τῆς γῆς ἐποιεῖτο, ὁ πανταχοῦ
παρὼν, καὶ τῶν πατρικῶν μὴ ἐξιστάμενος. – (A f.
141) Νομικὸν δὲ ἐν τούτοις φησὶν ὁ εὐαγγελιστὴς,
τὸν νομοΐστορα, κατά γε τὴν παρὰ Ἰουδαίων συν-
ήθειαν, ἤγουν τὸν οἰόμενον εἰδέναι τὸν νόμον, οὐ μὴν
ἔτι καὶ εἰδότα κατὰ ἀλήθειαν. Οὗτος ἐνόμισε συναρ-
πάσαι Χριστόν· καὶ ἐπί τισιν, ἐρῶ. Λογοποιοί τινες
ἀθυροστομεῖν εἰωθότες, ἅπασαν περιεφοίτων τὴν
τῶν Ἰουδαίων χώραν, καὶ αὐτὴν δὲ τὴν Ἱερουσα-
λὴμ, κατηγοροῦντες Χριστοῦ, καὶ φάσκοντες, ὅτι
τὴν μὲν διὰ τοῦ Μωϋσέως ἐντολὴν ἀνόνητον εἶναί
φησι, καινὰ δὲ αὐτὸς εἰσφέρει διδάγματα· ἦσαν δὲ
τῶν πιστευσάντων ἤδη τινὲς, οἳ τοῖς παρ' ἐκείνων
ἀντέπραττον λόγοις, ἀποδεχόμενοι πανταχοῦ τὸ εὐαγ-
γελικὸν σωτήριον κήρυγμα. Ἐθελήσας τοίνυν ὁ νομι-
κὸς, ἤγουν οἰηθεὶς δύνασθαι παγιδεῦσαι Χριστὸν εἰς τὸ
λαλῆσαί τι κατὰ Μωϋσέως, ἤγουν τῆς δι' αὐτοῦ λαλη-
θείσης ἐντολῆς, κρείττονα τὴν παρ' ἑαυτοῦ
Κύριλλος Commentarii in Lucam (in catenis) Vol 72, σελ. 701, γρ. 38
μάχεται, φησὶν, ὁ Σατανᾶς ἑαυτῷ· οὐκ ἐπιπλήττει

τοῖς ἑαυτοῦ δορυφόροις, συγκροτεῖ δὲ μᾶλλον τὴν
ἑαυτοῦ βασιλείαν. Λείπεται τοίνυν ἐννοεῖν ὅτι δυ-
νάμει θείᾳ συντρίβω τὸν Σατανᾶν. – (A f. 156) Τῶν
ἀνοσίων Φαρισαίων ἡ δυστροπωτάτη πληθὺς διαβε-
βλήκασι τὸν Ἐμμανουὴλ, καὶ συκοφαντεῖν ἀπετόλ-
μων τὴν δόξαν αὐτοῦ, ταῖς τοῦ Βεελζεβοὺλ συνερ-
γίαις ἐπικουρούμενον, εἰς τὸ δύνασθαι τὰ πονηρὰ
τῶν ἠῤῥωστηκότων ἐξελαύνειν πνεύματα, δυσσεβῶς
ὀνομάζοντες. Τοιγάρτοι καὶ διὰ Ὠσηὲ προφήτου τῆς
τῶν Ἰουδαίων ἀθυροστομίας κατεκεκράγει λέγων
αὐτὸς ὁ Ἐμμανουήλ· «Οὐαὶ αὐτοῖς, ὅτι ἀπεπήδησαν
ἀπ' ἐμοῦ! δείλαιοί εἰσιν, ὅτι ἠσέβησαν εἰς ἐμέ. Ἐγὼ
δὲ ἐλυτρωσάμην αὐτοὺς, αὐτοὶ δὲ κατελάλησαν κατ'
101
ἐμοῦ ψευδῆ.»
Catenae (Novum Testamentum), Catena in epistulam Jacobi (catena

Andreae) (e cod. Oxon. coll. nov. 58) age 19, γρ.
ΚΕΦ. Ε. Ὅτι ἡ προπετὴς καὶ ἄτακτος γλῶττα θανατοῖ τὸν

κεκτημένον· ἧς κρατεῖν ἀνάγκη εἰς εὐφημίαν καὶ δόξαν θεοῦ.
Εἴτις ἐν λόγῳ οὐ πταίει, οὗτος τέλειος ἀνὴρ, δυνατὸς

χαλιναγωγῆσαι καὶ ὅλον τὸ σῶμα.
{Κυρίλλου.} Βεβηκότος γὰρ νοῦ καὶ φρενὸς τῆς τελειοτάτης
ἀπόδειξις ἐναργὴς, τὸ μηδὲν ἐξίτηλον ἐπὶ γλώσσης ἔχειν, ἤγουν
ἀθυροστομεῖν ἀνέχεσθαί ποτε· ἡγεῖσθαι δὲ μᾶλλον τοῦ παντὸς
ἄξιον λόγον, εὐηγορεῖν εἰδέναι καὶ λαλεῖν τὰ παντὸς ἐπαίνου μεστά.
χρῆμα δὴ οὖν πρεπωδέστατον ὅτι μάλιστά γε ἐν τοῖς εὐζωεῖν ᾑρη-
μένοις τὸ λαλεῖν σοφίαν· ἀπόβλητον γὰρ ἁγίοις τὸ μωρολογεῖν,
καὶ ἀσύνηθες κομιδῆ τὸ κεχρῆσθαί τισιν ἢ εὐτραπελίαις, ἤγουν
αἰσχρορημοσύναις, αἳ οὐκ ἀνῆκον, καθά φησιν, ὁ πάνσοφος Παῦλος·
φίλον δὲ αὐτοῖς καὶ διὰ σπουδῆς γεγόνασι τούτου εὐηγορεῖν· δια-
μέμνηται γὰρ κατὰ τὸ εἰκὸς τῆς ἁγίας λεγούσης γραφῆς· “ὁ
λόγος ὑμῶν ἐν χάριτι ἅλατι ἠρτυμένος, ἵνα δῷ χάριν τοῖς ἀκού-
ουσι.”
Florilegium Cyrillianum, Florilegium Cyrillianum σελ. 150, γρ. 4
οὔτε μὴν ὅτε πατήσας τὸν θάνατον τριήμερος ἀνεβίω, ὤφθη τε

οὕτως τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς;
ϟʹ. Τοῦ αὐτοῦ ἐκ τοῦ αὐτοῦ λόγου·
Τίς τῶν ἁγίων προφητῶν τὰ οὕτως σκληρὰ καὶ δυσέφικτα καὶ
ἀμήχανα προαναφωνήσας ὁρᾶται; Τίς τῶν ἁγίων ἀποστόλων
ἢ εὐαγγελιστῶν τοὺς περί γε τούτων αὐτοῖς ἐποιήσατο λόγους;
Οὐδεὶς παντελῶς. Αἰσχυνέσθωσαν τοίνυν τὰ ἀπὸ καρδίας αὐτῶν
λαλοῦντες καὶ οὐκ ἀπὸ στόματος κυρίου, καθὰ γέγραπται.
Ἡμεῖς γὰρ οἷς ὀρθότητος μέλει, καὶ διὰ σπουδῆς τέθειται
πολλῆς τὸ ταῖς τῶν ἁγίων πατέρων εὐθυεπείαις ἐπείγεσθαι
κατακολουθεῖν, οὐ ταῖς τινων ἀθυροστομίαις καὶ ἀσυνέτοις κενο-
φωνίαις προσκείμενοι, φρονήσομεν παρ' ὃ δεῖ φρονεῖν, ἀλλ'
εὐθὺ τῆς ἀληθείας ἰόντες πανταχοῦ, καὶ τῶν ἱερῶν γραμμάτων
ἐπίμεστον ἔχοντες τὸν νοῦν, καὶ ἐψυχῶσθαί φαμεν ψυχῇ νοερᾷ
τοῦ κυρίου τὴν σάρκα καὶ πιστεύομεν αὐτὴν θείαν μὲν εἶναι καὶ
ἀμώμητον καὶ δεδοξασμένην, καὶ πρός γε τούτῳ ζωοποιόν τε
καὶ ἁγιαστικήν, ἅτε δὴ καὶ ἰδίαν γενομένην τοῦ ἐκ Θεοῦ πατρὸς
ὄντος Λόγου καὶ οὐχ ἑτέρου τινὸς παρ' αὐτὸν Υἱοῦ καθὰ φρονεῖν
102
ἔδοξέ τισιν, οὐ μὴν ἔτι καὶ μεταβαλεῖν εἰς φύσιν θεότητος

διαβεβαιούμεθα.
Θεοφάνης χρονογραφία (lib. 1-6) σελ. 34, γρ. 15
πομπεύων θηριοτροπίαν, ἅτε δὴ αὐτῷ καὶ συναυξηθεὶς καὶ τῇ ἐκ

χειρὸς γαννύμενος ἀνδρειότητι. ὁ Λέων δέ (οὐ φέρει γάρ τις
πάντων κρατῶν ἑνὸς ἡττᾶσθαι μωροῦ, εἰ μή γε ὄντως οὐκ ἀνδρῶν
ἀλλὰ καὶ θυμοῦ βασιλεὺς καταστῇ) ὠτακουστάς τινας τούτῳ λό-
χον κατέστησεν, ὡς ἂν διά τινος πορθμείου διαβιβάζοιντο λόγοι
οἱ αὐτοῦ· καὶ γὰρ ὑπείδετο τὸ μέλλον, τῆς κατὰ τὸ Φιλομήλιον
προρρήσεως ἐξημβλωκυίας τῆς αὐτοῦ ψυχῆς μηδαμῶς, ἣ τὸν Μι-
χαὴλ δεύτερον τοῦ Λέοντος ἀναρρηθῆναι διωμολόγησεν. τούτων
τῶν ἐφεδρευόντων εἷς ἦν καὶ Ἑξαβούλιος, ἀνὴρ οἷός τε ὢν ἦθος
καὶ φύσιν ἀνθρώπου καταμαθεῖν. ὡς οὖν χρόνου προϊόντος οὐκ
ἐνεδίδου τῆς ἀθυροστομίας μηδὲ τοῦ τωθασμοῦ, ἀλλ' οἷόν τις
κυματίας πᾶσαν ἀκαίρως ἰλὺν ἐξέβρασεν ποταμός, ἠπείλησε τῷ
Λέοντι πανώλειαν καὶ ἀλλ' ἅττα θυμὸς ἐτρέφετο πονηρός, ἀνε-
πέμπετο δὲ ταῦτα πρὸς βασιλέα, ἀνάρπαστος γίνεται ἐξ αὐτῆς,
καὶ τέλος τῶν ἐλεγχόντων τὰ τῆς κατηγορίας κατεμπεδούντων
κατατίθεται τυραννίδος ἐπίθεσιν μελετῶν. ἡμέρα ἦν προτεραία
τῆς καθ' ἡμᾶς τοῦ λόγου Χριστοῦ τοῦ θεοῦ ἡμῶν ἐπιδημίας τε
καὶ σαρκώσεως. ἐπεὶ γοῦν πάντοθεν κατάφωρος ἐγεγένητο αὐτοῦ
τοῦ βασιλέως ἐν τοῖς ἀσηκρητείοις ἐξετάζοντος, καὶ δρασμὸς τῶν
τολμηθέντων οὐκ ἦν, καταχειροτονεῖται τὴν ἐπὶ θάνατον, καὶ
θάνατον οὐ τόνδε ἢ τόνδε, ἀλλ' ἵν' ἔχῃ καὶ τὸν βασιλέα αὐτὸν


Πλούτῳ· ἀθάρης χύτρα τις ἐξέπληττε κειμένη.
Κράτης Ἥρωσιν· οὐκοῦν ἔτνους χρὴ δεῦρο τρυβλίον φέρειν
καὶ τῆς ἀθάρης. ἀθυρόγλωσσος: Εὐριπίδης Ὀρέστῃ·
ἀνήρ τις ἀθυρόγλωσσος. εἴρηται δὲ ἢ παρὰ τὸ θύραν μὴ ἐπικεῖσθαι τῇ
γλώτ τῃ, ἢ παρὰ τὸ ἀθύρειν, ὅ πέρ ἐστιν ἀδιακρίτως ὁμι-
λεῖν. σημαίνει δὲ τὸν ἀθυρόστομον, τὸν μὴ κατέχον-
τα τὸ στόμα.
103
Οικουμενική Σύνοδος (ACO), Concilium universale Ephesenum anno

431 omëvolumëpart 1,1,3, σελ. 21, γρ. 18
[τῆι αὐτῆι ἡμέραι] τῆς ἁγίας συνόδου καθεσθείσης ἐκ τῆι αὐτῆι

ἐκκλησίαι τῆι καλουμένηι Μαρίαι, τῶν θεοσεβεστάτων ἐπισκόπων,
Κύριλλος ἐπίσκοπος Ἀλεξανδρείας εἶπε· Τῆι προτεραίαι τῆς ὑμετέρας
ὁσιότητος ἐνθάδε συνεδρευούσης, παρόντων δὲ καὶ τῶν ἀπὸ τῆς μεγάλης
Ῥώμης ἀπεσταλμένων ληγάτων ἤτοι τοποτηρητῶν τοῦ ἁγιωτάτου καὶ
θεοσεβεστάτου ἐπισκόπου Κελεστίνου, βιβλία προσηγάγομεν
ἐγώ τε καὶ ὁ θεοσεβέστατος ἐπίσκοπος Μέμνων τῆσδε τῆς Ἐφεσίων
μητροπόλεως αἰτοῦντες εἰς τὴν ἁγίαν ταύτην καὶ οἰκουμενικὴν σύνοδον
κληθῆναι τὸν εὐλαβέστατον Ἰωάννην τῆς Ἀντιοχέων καὶ τοὺς σὺν αὐτῶι
τὴν καθ' ἡμῶν συνθέντας ὕβριν καὶ τῶι τῆς καθαιρέσεως ὀνόματι
χρήσασθαι τολμήσαντας, ὥστε παρόντας ἀπολογήσασθαι καὶ ταῖς ἑαυτῶν
συνειπεῖν ἀθυροστομίαις ἤτοι παρανόμοις ἐπιχειρήμασι. πάντα δὲ
ἀκολούθως καὶ κανονικῶς ἡ ὑμετέρα πράττουσα θεοσέβεια κέκληκεν
αὐτοὺς κλήσει πρώτηι καὶ δευτέραι, εὐλαβεστάτους καὶ θεοσεβεστάτους
ἀποστείλασα ἐπισκόπους, καθὰ καὶ ἡ πίστις τῶν πεπραγμένων
ὑπομνημάτων περιέχει· οἳ δὲ τοῖς παρ' ἑαυτῶν τολμηθεῖσιν οὐκ ἔχοντες
ἐφαρμόσαι λόγους οὔτε μὴν ἀπολογίας ἀνευρίσκοντες τρόπους (ἦ γὰρ ἂν
ἔδραμον εὐθὺς ἐπὶ τήνδε τὴν ἁγίαν καὶ μεγάλην σύνοδον οἷς ἔδρασαν,
συστησόμενοι), ...

431 Tomëvolumëpart 1,1,4, σελ. 37, γρ. 24
Ἀντιοχείας καὶ τὴν συναχθεῖσαν ἐκεῖ σύνοδον
Οὐκ ἠρέμησεν ὁ δράκων ὁ ἀποστάτης, τὸ παγχάλεπον ἀληθῶς καὶ

θεομάχον θηρίον,
οὔτε μὴν κατέληξε πώποτε τῆς ἐνούσης αὐτῶι δυστροπίας,
ἀκατάπαυστον δὲ τὸν φθόνον
τὸν κατὰ τῶν ἁγίων ἐκκλησιῶν ὠδίνων ἐν ἑαυτῶι γλώσσας ἀκρατεῖς
ἀνοσίων καὶ βεβήλων
ἀνθρώπων κεκαυτηριασμένην ἐχόντων τὴν συνείδησιν ἀνταναστῆσαι
τετόλμηκεν τοῖς τῆς
ἀληθείας δόγμασιν. ἀλλ' ἥλω πανταχοῦ καὶ νενίκηται, ἄπρακτον αὐτοῦ
τὴν σκαιότητα
καὶ τῶν ἐγχειρημάτων τὴν δύναμιν ἀποφήναντος τοῦ πάντων ἡμῶν
σωτῆρος Χριστοῦ.
πλεῖστοι μὲν οὖν οἱ πρὸ ἡμῶν τοῖς ἁγίοις ἡμῶν πατράσι μεμαχημένοι καὶ
104
κατὰ τῆς ἀρρή-

του δόξης τὰ τῆς ἑαυτῶν ἀθυροστομίας ὅπλα κινήσαντες, ἀλλ'
ἠλέγχοντο θρασεῖς ὄντες
καὶ ἀμαθεῖς καὶ κενολογοῦντες μᾶλλον ἢ γοῦν ἐγνωκότες τι κατὰ
ἀλήθειαν τῶν ὅσα ἐστὶν
ἐξ αὐτῆς τῆς ἀληθείας μαρτυρούμενα ὡς εἶεν ὀρθὰ καὶ ἀμώμητα καὶ
διαβολῆς ἁπάσης ὡς
ἀπωτάτω· ἐπειδὴ δὲ πρὸς ἐκείνοις ὁ δυσσεβείας ἁπάσης εὑρετὴς καὶ
διδάσκαλος ἤγειρεν
ἡμῖν τὰς Νεστορίου κενοφωνίας, ἰδοὺ δὴ σύμπαντες διὰ τὴν τοῦ θεοῦ
χάριν καὶ τὴν
δοθεῖσαν ἡμῖν παρ' αὐτοῦ σύνεσιν μιᾶι γλώττηι τὸν ἀποστάτην
ἀναθεματίζομεν, τὸν εὐκλεᾶ
τῶν πατέρων ἰχνηλατοῦντες ζῆλον καὶ κατανδριζόμενοι τῶν ἐχθρῶν τοῦ
σταυροῦ τοῦ
Χριστοῦ καὶ τὴν ἀληθῆ πρεσβεύοντες πίστιν καὶ διδάσκοντες ἐν
ἐκκλησίαις μὴ ταῖς ἐκείνου
δυσσεβείαις προστίθεσθαι μᾶλλον δύο λέγοντος Χριστοὺς καὶ υἱούς, ἕνα
μὲν φύσει καὶ ληθῆ, τὸν ἐκ θεοῦ πατρὸς λόγον, ἕτερον δὲ θέσει καὶ
χάριτι, τὸν ἐκ σπέρμα τος τοῦ Δαυίδ, ἀλλὰ κατὰ τὴν ἄνωθεν
καταβαίνουσαν εἰς ἡμᾶς ἀκραιφνῆ καὶ ἀνεπίληπτον πίστιν ...

γὰρ πρόεδρος ἦν ἀοράτως τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης ἐκείνης συνόδου

Χριστός, πῶς ἔστιν
ἀμφιβάλλειν; κρηπὶς οἷά τις καὶ θεμέλιος ἀρραγὴς καὶ ἀκράδαντος τοῖς
ἀνὰ πᾶσαν τὴν γῆν
κατεβάλλετο τῆς ἀκραιφνοῦς τε καὶ ἀμωμήτου πίστεως ἡ ὁμολογία· εἶτα
πῶς ἀπῆν ὁ
Χριστός, εἴπερ ἐστὶν αὐτὸς ὁ θεμέλιος κατὰ τὴν τοῦ σοφωτάτου Παύλου
φωνήν; θεμέ-
λιον γὰρ ἄλλον, φησίν, οὐδεὶς δύναται θεῖναι παρὰ τὸν κείμενον, ὅς ἐστιν
Ἰησοῦς Χριστός. τὴν τοίνυν ἐκτεθεῖσαν παρ' ἐκείνων καὶ ὁρισθεῖσαν
πίστιν τετηρή-
κασιν ἀδιαβλήτως καὶ οἱ μετ' αὐτοὺς γεγονότες ἅγιοι πατέρες καὶ
ποιμένες λαῶν καὶ
φωστῆρες ἐκκλησιῶν καὶ εὐτεχνέστατοι μυσταγωγοί. ἐλλελοιπὸς δὲ ὅλως
οὐδὲν ἢ γοῦν
παρεωραμένον τῶν ἀναγκαίων εἰς ὄνησιν κατίδοι τις ἂν ἐν ταῖς τῶν
105
πατέρων ὁμολογίαις
ἢ γοῦν ἐκθέσεσιν ἃς πεποίηνται περὶ τῆς ὀρθῆς καὶ ἀκαπηλεύτου πίστεως
εἰς ἔλεγχον μὲν
καὶ ἀνατροπὴν αἱρέσεως ἁπάσης καὶ δυσσεβοῦς ἀθυροστομίας, εἰς
βεβαίωσιν δὲ καὶ ἀσφά-
λειαν τοῖς ὀρθοποδοῦσι περὶ τὴν πίστιν, οἷς ὁ λαμπρὸς ἀνέτειλεν
ἑωσφόρος καὶ διηύγασεν
ἡ ἡμέρα κατὰ τὰς γραφὰς καὶ τὸ τῆς ἀληθείας ἐνίησι φῶς ἡ διὰ τοῦ ἁγίου
πνεύματος χάρις.
Ἐπειδὴ δὲ γέγραφεν ὑμῶν ἡ εὐλάβεια ὡς παροχετεύουσι τινὲς ἐφ' ἃ μὴ
προσῆκεν,
τὰ ἐν τῶι συμβόλωι, τῶν ἐν αὐτῶι ῥημάτων τὴν δύναμιν ἢ οὐ συνιέντες
ὀρθῶς ἢ καὶ ἐκ
τοῦ προσκεκλίσθαι ταῖς τινων συγγραφαῖς εἰς ἀδόκιμον ἀποφερόμενοι
νοῦν, εἶτα χρῆναι
κἀμὲ τοὺς περὶ τούτων αὐτῶν πρὸς ὑμᾶς ποιήσασθαι λόγους καὶ
διερμηνεῦσαι σαφῶς τὴν
τῆς ἐκθέσεως δύναμιν, δεῖν ὠιήθην ἅπερ εἰς νοῦν ἥκει τὸν ἐμόν,
ἐπιδρομάδην εἰπεῖν.

Μάξιμος ἐπίσκοπος Ἀναζαρβοῦ Ἀλέξανδρος ἐπίσκοπος Ἱερᾶς πόλεως

Εὐφρατησίας Δωρόθεος ἐπίσκοπος Μαρκιανουπόλεως τῆς Μυσίας
Ἐπίλυσις τῶν δώδεκα κεφαλαίων ῥηθεῖσα ἐν Ἐφέσωι ὑπὸ Κυρίλλου

ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας, τῆς ἁγίας συνόδου ἀξιωσάσης αὐτὸν
σαφέστερον αὐτοῖς ἐκτρανωθῆναι τὴν τούτων λύσιν
Πάντα ἐνώπια τοῖς συνιοῦσιν καὶ ὀρθὰ τοῖς εὑρίσκουσιν γνῶσιν

κατὰ τὸ γεγραμμένον. οἳ μὲν γὰρ ὀξεῖ τε καὶ καθαρῶι διανοίας ὄμματι
τοῖς ἱεροῖς τῆς
θεοπνεύστου γραφῆς περιτυγχάνοντες λόγοις τὸ ἐξ αὐτῶν ὄφελος θεῖον
ὥσπερ τινὰ καὶ
οὐράνιον θησαυρὸν ταῖς ἑαυτῶν εἰσοικίζουσιν ψυχαῖς· οἳ δὲ τὸν νοῦν
ἔχοντες τῶι ψεύδει
προσνενευκότα καὶ τῆς τινων ἀθυροστομίας ἡττώμενον καὶ βεβήλου
γνώσεως ἐραστὴν
ἐκείνων ἔσονται κοινωνοὶ περὶ ὧν ὁ μακάριος γράφει Παῦλος· ἐν οἷς ὁ
θεὸς τοῦ
106
αἰῶνος τούτου ἐτύφλωσεν τὰ νοήματα τῶν ἀπίστων εἰς τὸ μὴ αὐγάσαι

τὸν φωτισμὸν τοῦ εὐαγγελίου τῆς δόξης τοῦ Χριστοῦ. τυφλώττουσιν γὰρ
καί εἰσιν ὁδηγοὶ τυφλῶν· τοιγάρτοι καὶ τοῖς τῆς ἀπωλείας ἐμπίπτουσιν
βόθροις. ὡς γὰρ
αὐτός πού φησιν ὁ σωτήρ, τυφλὸς τυφλὸν ἐὰν ὁδηγῆι, ἀμφότεροι εἰς
βόθρον
ἐμπεσοῦνται. καταφλυαροῦσιν τοίνυν τινὲς τῶν τῆς ἀληθείας δογμάτων
καὶ δὴ καὶ
σκαιότητος διαβολικῆς τὸν οἰκεῖον ἐμπλήσαντες νοῦν παραχαράττειν
ἐπείγονται τὸ τῆς
εὐσεβείας μυστήριον καὶ τῆς μετὰ σαρκὸς οἰκονομίας τοῦ μονογενοῦς οὐ
μετρίαν ποιοῦνται
τὴν κατάρρησιν, μὴ νοοῦντες μήτε ἃ λέγουσιν μήτε περὶ τίνων
διαβεβαιοῦν-
ται κατὰ τὸ γεγραμμένον. εὑρεταὶ δὲ τῆς τοιαύτης ἀσεβείας γεγόνασιν
πολλοὶ μὲν καὶ

τὸ μὴ αὐγάσαι τὸν φωτισμὸν τοῦ εὐαγγελίου τῆς δόξης τοῦ Χριστοῦ,

πεπλάνηνται δὲ πολυτρόπως. οἳ μὲν γὰρ τὸν ἐκ θεοῦ πατρὸς φύντα λόγον
ἐν μείοσι
τοῦ γεγεννηκότος εἶναί [τέ] φασιν οἱ δείλαιοι καὶ τὸ ἔκφυλόν τε καὶ
δουλοπρεπὲς αὐτῶι
προσνέμοντες μέτρον οὐ καταπεφρίκασιν, οἳ δὲ τῶι ἁγίωι πνεύματι τὸ
ἀνόσιόν τε καὶ
ἀκρατὲς ἐπιθήγοντες στόμα δικαίως ἀκούουσι τοῦ προφήτου λέγοντος·
ὑμεῖς δὲ προσα-
γάγετε ὧδε, υἱοὶ ἄνομοι, σπέρμα μοιχῶν καὶ πόρνης· ἐν τίνι ἐνετρυφή-
σατε καὶ ἐπὶ τίνι ἠνοίξατε τὸ στόμα ὑμῶν καὶ ἐπὶ τίνι ἐχαλάσατε τὴν
γλῶσσαν ὑμῶν; οὐχ ὑμεῖς ἐστὲ τέκνα ἀπωλείας, σπέρμα ἄνομον; ἀλλ'
ἐκεῖνοι
μὲν πορεύσονται τῶι ἑαυτῶν φωτὶ καὶ φλόγας εὑρήσουσιν, ἃς ἐξέκαυσαν
αὐτοί· ἡμᾶς δὲ
ἀκόλουθον, οἷς ὀρθότητος μέλει, σοφόν τε καὶ ἀκριβῆ τὸν ἐφ' ἑκάστωι
τῶν θείων δογμάτων
ποιεῖσθαι λόγον καὶ τῆς ἐκείνων ἀθυροστομίας παραιτεῖσθαι τὰ
ἐγκλήματα, ἵνα μή τι πταί-
οντες καὶ ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς πλήττοντές τε αὐτῶν τὴν
συνείδησιν ἀσθενοῦσαν
εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνωμεν. ἀκουσόμεθα γὰρ λέγοντος εὐθὺς ὅτι εἰ ὁ
ἐχθρὸς ὠνείδισέ με, ὑπήνεγκα ἄν, καὶ εἰ ὁ μισῶν με ἐπ' ἐμὲ
107
ἐμεγαλορρημόνησεν, ἐκρύβην ἂν ἀπ' αὐτοῦ. σὺ δέ, ἄνθρωπε ἰσόψυχε,

ἡγεμών μου καὶ γνωστέ μου, ὃς ἐπὶ τὸ αὐτὸ ἐγλύκανάς μοι ἐδέσματα, ἐν
τῶι οἴκωι τοῦ θεοῦ ἐπορεύθημεν ἐν ὁμονοίαι. ἀλλ' ἴοι μὲν εἰς ἐχθρῶν
ταυτὶ κεφαλάς, οἳ τῆς τοῦ σωτῆρος ἡμῶν καταστρατεύονται δόξης καὶ
τρυφὴν ἡγοῦνται τὰς εἰς αὐτὸν βλασφημίας, ἡμᾶς δέ, ὡς ἔφην,
ἀκόλουθόν τε καὶ ἀναγκαῖον τοὺς τὰ αὐτῶι δοκοῦντα φρονεῖν
σπουδάζοντας μὴ τῆς ἀληθείας ἐκκεκομισμένον ἢ γοῦν ἑτέρωσέ ποι
διάιττοντα καὶ νενευκότα πρὸς τὸ ἐξίτηλον, τὸν πρός γε φημὶ τοὺς ὑπὸ
χεῖρα καὶ ταῖς εἰς ὀρθότητα ψήφοις ἐξ αὐτῆς τῆς

κοινὰ μὲν γάρ, ὡς ἔφην, αὐτῶι καὶ ἑτέροις εἶεν ἂν τὰ τοιάδε τῶν
ὀνομάτων ὁμολογου-
μένως, πολλοὶ γὰρ υἱοὶ κατὰ χάριν καὶ θεοὶ καὶ κύριοι ἔν τε οὐρανῶι καὶ
ἐπὶ τῆς γῆς,
καθὰ καὶ ὁ θεσπέσιος ἡμῖν γράφει Παῦλος, πλὴν ὡς ἐν μεθέξει τοῦ κατὰ
φύσιν καὶ κατὰ
μίμησιν· τὸ δέ γε Χριστός ὄνομά τε καὶ χρῆμα πρέποι ἂν κατ' οὐδένα
τρόπον τῶι ἐκ
πατρὸς ὄντι λόγωι γυμνῶι καὶ καθ' ἑαυτὸν καὶ ἔξω σαρκὸς πρὸς ἡμῶν
νοουμένωι. εἰ
δὲ δὴ λέγοιτο κενῶσαί τε ἑαυτὸν καὶ ἐν τῆι τοῦ δούλου καθικέσθαι
μορφῆι καὶ καθ' ἡμᾶς
γενέσθαι διὰ τὴν σάρκα, κεκλήσεται καὶ αὐτὸς διά τοι τὸ κεχρίσθαι
Χριστός. οὐ γὰρ
κέχρισται κατ' ἰδίαν φύσιν θεὸς ὢν ὁ λόγος, γέγονε δὲ μᾶλλον ἡ χρίσις
αὐτῶι περὶ τὸ
ἀνθρώπινον. οὕτω τοιγαροῦν προεισβεβηκότος ἐκείνου [περὶ] οὗ γέγονεν
ἡ χρίσις (αὐτοῦ
γὰρ ἡ ἐνανθρώπησις, περὶ ἣν ἡ χρίσις), ὅταν ἡμῖν ὀνομάζηται Χριστός,
οὐ κατά γε τὴν
σὴν ἀθυροστομίαν ἄνθρωπον ἁπλῶς ὑποτοπήσομεν διηιρημένον τοῦ
λόγου καὶ ἀνὰ μέρος
κείμενον ἐκ τῆς ἁγίας τετέχθαι παρθένου, ἀλλ' αὐτόν, ὡς ἔφην, τὸν ἐκ
θεοῦ πατρὸς λόγον
ἑνωθέντα σαρκὶ καὶ τῶι ἐλαίωι τῆς ἀγαλλιάσεως κεχρισμένον
ἀνθρωπίνως παρὰ τοῦ θεοῦ
καὶ πατρός. ὅτι δὲ γέγονε τῶι θεῶι λόγωι περὶ τὸ ἀνθρώπινον ἡ χρίσις,
ὅτε πέφηνε
καθ' ἡμᾶς, τὸ ἱερὸν ἡμᾶς πιστώσεται γράμμα. ὁ μὲν γὰρ θεσπέσιος Ἰακὼβ
108
τῆς τοῦ
πατρὸς ἀπαίρων ἑστίας εἰς τὴν τῶν ποταμῶν ἠπείγετο μέσην καὶ πρὸς
Λάβαν ἤιει τὸν τοῦ Βαθουήλ, ἑνὶ δὲ τῶν διὰ μέσου χωρίων ἐμβεβληκὼς
κατηυλίζετο. καὶ δὴ καὶ λίθωι

φωτὸς τοῦ ἀληθινοῦ τὸ τῆς ἐπαράτου φαυλότητος ἥψατο σκότος; ἆρα

μεθ' ἡμῶν ἐδεήθη
τοῦ λυτρουμένου καὶ σώιζοντος ὁ δι' οὗ πᾶσα λύτρωσις καὶ σωτηρίας
ἐλπίς; πρέποι
δ' ἂν αὐτῶι κατά γε τὸ εἰκὸς μεθ' ἡμῶν ἀναφέρειν τὰ χαριστήρια, θεοῦ
λέγοντος ἀμνησι-
κάκως· ἐγὼ εἰμὶ ὁ ἐξαλείφων τὰς ἁμαρτίας σου καὶ οὐ μὴ μνησθήσομαι,
καταγορεύσει δὲ καὶ αὐτοῦ, καθὰ καὶ ἡμῶν, ὁ τῆς ἁμαρτίας πατήρ. εἶτα
πῶς οὐ ψευ-
δοεπήσει λέγων ἔρχεται ὁ ἄρχων τοῦ αἰῶνος τούτου καὶ ἐν ἐμοὶ εὑρήσει
οὐδέν; δεδυσφημήκασί ποτε κατ' αὐτοῦ καὶ τῆς Ἰουδαίων συναγωγῆς οἱ
προεστηκότες·
ἐπειδὴ γὰρ τοῖς τοῦ φθόνου βέλεσι κατετρύχοντο, τεθεραπευμένον
ἀδοκήτως ὁρῶντες τὸν
ἐκ γενετῆς τυφλόν, ἀνοσίως ἔφασκον· δὸς δόξαν τῶι θεῶι· ἡμεῖς οἴδαμεν
ὅτι οὗτος ὁ ἄνθρωπος ἁμαρτωλός ἐστιν. ὁ δέ γε κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς
Χριστὸς ἀθυροστομοῦντας ἐλέγχων διαρρήδην ἔφασκε· τίς ἐξ ὑμῶν
ἐλέγχει με περὶ ἁμαρτίας; εἰ δὲ ἀλήθειαν λέγω, διὰ τί ὑμεῖς οὐ πιστεύετέ
μοι; οὐκοῦν εἰ προσκεκόμικε τὴν θυσίαν ὑπέρ τε ἡμῶν αὐτῶν καὶ
προσέτι καὶ ἑαυτοῦ, δεδέηταί που πάντως
ἀναγκαίως αὐτῆς, καθὰ καὶ ἡμεῖς οἱ ὑπὸ ζυγὸν ἁμαρτίας. ἔλεγξον τοίνυν
αὐτὸν περὶ
ἁμαρτίας· εἰ τέθυκε δὲ μεθ' ἡμῶν, δεῖξον ἡμῖν συνημαρτηκότα. ποιμὴν
ὑπάρχων ἀγαθὸς
ὑπὲρ τίνος τέθεικε τὴν ἰδίαν ψυχήν; ὑπὲρ ἑαυτοῦ μᾶλλον ἢ ὑπὲρ τῶν
προβάτων; ἀκούω
λέγοντος περὶ ἡμῶν· ὑπὲρ αὐτῶν ἐγὼ ἁγιάζω ἐμαυτόν, καὶ καθά φησιν ὁ
θεσπέσιος Παῦλος, ...

ἀποφανεῖ δι' αὐτοῦ. εἰ δέ σοι δοκεῖ τῶν εἰς δυσσέβειαν ἐγκλημάτων

ἀποφαίνειν ἠμοιρη-
109
κότας τοὺς ἀποτέμνοντας, πῶς ἡμῖν ἀρτίως ὑβριστὰς ὠνόμαζες αὐτούς,

εἶτα τούτοις σαυ-
τὸν ἐναρίθμιον οὐκ αἰσθάνηι ποιῶν, εἴπερ ἑνωθέντα σαρκὶ τὸν ἐκ θεοῦ
πατρὸς λόγον καθά-
περ ἕνα τινὰ τῶν καθ' ἡμᾶς καὶ κοινὸν ἁπλῶς ἄνθρωπον τῆς τοῦ
πνεύματος ἐπικουρίας
δεδεῆσθαι φής, ἵνα φοβερὸς τοῖς ἀκαθάρτοις ὁρῶιτο πνεύμασιν; εἰ γὰρ
καὶ ἐν πνεύ-
ματι θεοῦ φησιν ἑαυτὸν ἐκβάλλειν τὰ δαιμόνια, πῶς οὐκ ἔδει τοῦ λόγου
τὴν οἰκονομίαν
ἀξιάγαστον οὖσαν ἰδεῖν; οἱ μὲν γὰρ τῶν Ἰουδαίων καθηγηταὶ τῆι τοῦ
σωτῆρος ἡμῶν
εὐκλείαι διεφθονηκότες καὶ ἀπύλωτον ἐπ' αὐτῶι διοιγνύντες στόμα
κατεφλυάρουν οἱ δείλαιοι,
φάσκοντες ἐν Βεελζεβοὺλ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλειν τὰ δαιμόνια·
ὃ δὲ τῆι ἐμφύτωι
πρὸς ἅπαντας γαληνότητι κεχρημένος καὶ μεθιστὰς τοὺς πεπλανημένους
ἢ γοῦν ἀθυροστομεῖν ἐθέλοντας ἐπ' αὐτῶι πρὸς τὸ ἄμεινόν τε καὶ
ἀληθές, θεῶι δὴ μᾶλλον τῶι κατὰ
φύσιν τὴν ἐπί γε τῶι δύνασθαι συντρίβειν τὸν σατανᾶν ἀνετίθει δόξαν, ἐν
πνεύματι θεοῦ
λέγων τὰ πονηρὰ διώκειν πνεύματα καὶ οὐκ ἔξω τιθεὶς ἑαυτὸν τοῦ κατὰ
φύσιν εἶναι θεὸν
καὶ ἴδιον ἔχειν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον. ἐπειδὴ δὲ ἦν ἀκόλουθον καὶ
θεοπρεποῦς εὐτεχνίας
ἄξιον τὰς τῶν φονώντων ὑποτρέχειν ὀργὰς καὶ τὰς τῶν ἐπ' αὐτῶι
σκανδαλιζομένων περι-
κόπτειν ἀφορμάς (ἐπεφύοντο γὰρ λέγοντες· περὶ καλοῦ ἔργου οὐ
λιθάζομέν σε,
ἀλλὰ περὶ βλασφημίας, ὅτι σὺ ἄνθρωπος ὢν ποιεῖς σεαυτὸν θεόν),
ταύτηι
τοι καὶ ἄγαν ἀστείως τοῖς ἀσθενοῦσιν ἔτι συγκαθιστάμενος θεοῦ τὸ
πνεῦμά φησιν. οἶδε
γὰρ οἶδεν, ὡς ἔφην, ἑαυτὸν ὄντα φύσει θεὸν ὁμοῦ τῶι γεγεννηκότι καὶ
πάντα ἔχοντα τὰ αὐτοῦ δίχα μόνου τοῦ εἶναι πατήρ. τοιγάρτοι καὶ ἔφασκε
πρὸς αὐτὸν ὅτι πάντα τὰ ἐμὰ σά ἐστι καὶ τὰ σὰ ἐμά, καὶ δεδόξασμαι ἐν
αὐτοῖς, καὶ πρός γε ἡμᾶς

Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου ἀπολογία κεφαλαίου β

110
Ἰδοὺ δὴ πάλιν ὁ γεννάδας οὑτοσὶ πρόφασιν τῆς καθ' ἡμῶν

ἀθυροστομίας τὸ παρατυχὸν ποιεῖσθαι σπουδάζων διασύρει τὴν λέξιν,
τὴν καθ' ὑπόστασιν λέγω, καθορίζει δὲ τὸ
ἀσύνηθες αὐτῆς καὶ δὴ καὶ ξένως αὐτὴν πεποιῆσθαι διισχυρίζεται, οὐκ
ἐννοήσας ὅτι ταῖς
τῶν ἀνοσίων αἱρεσιωτῶν εὑρεσιλογίαις ἡ τῶν λέξεων δύναμις τὸ ἀληθὲς
ἀντεξάγουσα πα-
ραλύειν ἐπιχειρεῖ τὸ ἀντιτετάχθαι δοκοῦν. Νεστορίου τοιγαροῦν
ἀναιροῦντος πανταχοῦ
τοῦ θεοῦ λόγου τὴν κατὰ σάρκα γέννησιν καὶ μόνων ἡμῖν ἀξιωμάτων
ἑνότητα παρεισκρί-
νοντος ἄνθρωπόν τε θεῶι συνῆφθαι λέγοντος τῆι τῆς υἱότητος ὁμωνυμίαι
τετιμημένον, ἀναγκαίως ἡμεῖς τοῖς ἐκείνου μαχόμενοι τὴν καθ'
ὑπόστασιν ἕνωσιν γενέσθαι φαμέν, τοῦ καθ' ὑπόστασιν οὐδὲν ἕτερον
ὑποφαίνοντος πλὴν ὅτι μόνον ἡ τοῦ λόγου φύσις ἢ γοῦν ὑπόστασις, ὅ
ἐστιν αὐτὸς ὁ λόγος, ἀνθρωπείαι φύσει κατὰ ἀλήθειαν ἑνωθεὶς τροπῆς
τινος δίχα καὶ συγχύσεως, καθὰ πλειστάκις εἰρήκαμεν, εἷς νοεῖται καὶ
ἔστιν Χριστός, ὁ αὐτὸς

καὶ μόνος ὁ παρ' αὐτῶν διαδείξει λόγος. ἐν μὲν γὰρ τῶι προκειμένωι
ἀναθεματισμῶι
διισχυρισάμεθα σαφῶς ἴδιον εἶναι τοῦ υἱοῦ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον καὶ μὴν
ὅτι δι' αὐτοῦ
τετέλεκε τὰς θεοσημείας· οἳ δέ, καίτοι πλειστάκις ἐπιλήσμονά με τῶν
ἐμαυτοῦ λόγων γε-
νέσθαι διισχυριζόμενοι, προήκουσιν εἰς τοῦτο νωθείας αὐτοὶ καὶ μὴν καὶ
ἀβελτηρίας, ὡς
οἴεσθαί με λέγειν οὐ διὰ τοῦ πνεύματος ἐκβάλλειν τὸν Ἰησοῦν τὰ
δαιμόνια. ἆρ' οὐκ
ἐναργὴς συκοφαντία τοῦτό γε; εἰ μὲν γὰρ οὐκ ἀξιοῦσιν ὁμολογεῖν
θεοσημείας εἶναι τρόπον
τὸ ἐκβάλλεσθαι τὰ δαιμόνια, λεγόντων ἃ βούλονται, ποιείσθωσαν κατ'
ἐμοῦ τὸ χρῆμα γρα-
φήν, ἐγκαλείτωσαν ὅτι μὴ τοῦτο ἔφην ἐναργῶς, σιωπήσας τὰς
θεοσημείας· εἰ δὲ ὁμοῦ
τοῖς ἄλλοις καὶ τὸ ἐκβάλλεσθαι τὰ δαιμόνια τρόπος ἂν εἴη καὶ οὐκ
ἀθαύμαστος τῆς θεο-
σημείας, τί δή ποτε μεθέντες ὡς ἀκερδὲς τὸ ἑλέσθαι μᾶλλον εὐστομεῖν
111
καὶ τὸ χρῆναι λαλεῖν

τὴν ἀλήθειαν ὡς ἕωλον παραιτούμενοι, τὸ τῆς καθ' ἡμῶν ἀθυροστομίας
τετιμήκασι χρῆμα
καὶ οὐκ ἐν μικρῶι πεποίηνται λόγωι τὸ οὕτω κατεψεγμένον παρά τε θεῶι
καὶ ἀνθρώποις;
ἐπιλελῆσθαι δέ μοι δοκοῦσιν λέγοντος τοῦ Χριστοῦ πῶς ἐρεῖς τῶι
ἀδελφῶι σου·
Σχόλια στον Σοφοκλή , Σχόλια στον Σοφοκλή Play Ph, ver 188, γρ. 1
πάντων ἀπορεῖν. ὦ παλάμαι ὦ τέχναι καὶ γνῶμαι.

τοῦτο θαυμάζων τὸν Φιλοκτήτην φησὶ πῶς μόνος
ὢν ἐξευρίσκει τὰ πρὸς τὴν ζωὴν ἑαυτῷ.
οἷς ὁ βίος οὐκ ἔχει τῶν κακῶν μέτρον· ἢ
οὕτως, οἷς μὴ σύμμετρος ὁ βίος καὶ ἐπαρκῶν.
πρωτογόνων εὐγενῶν.
ὕστερος ὑστερίζων.
κεῖται μοῦνος ἔρημος νῦν κεῖται.
στικτῶν ἢ λασίων ποικίλων καὶ δασυτρίχων.
ἀθυρόστομος πολυλάλητος, μὴ εἰργομένη τοῦ
φθέγγεσθαι· ἀθυρόστομον δὲ εἶπεν τὴν ἠχὼ ἐπεὶ πρὸς
πάντας ἀντιφθέγγεται· ὁ δὲ νοῦς, ἀεὶ δὲ ὀδυρομένου
αὐτοῦ ἠχὼ πρὸς τὸν ὀδυρμὸν ἀντιφθέγγεται.
τηλεφανὴς μήκοθεν φαινομένη διὰ τῆς φωνῆς
ἀντὶ οἰμώζει καὶ τὴν ἠχὼ πόρρωθεν ἀνεγείρει.
οὐδὲν τούτων θαυμαστόν οὐδέν, φησί, τού-
των θαυμαστὸν ἐμοὶ ὅτι κακὰ πάσχει ὁ Φιλοκτήτης·
ἐκ θεῶν γάρ, ὡς οἶμαι, ταῦτα πέπονθεν καὶ τὸ πάθος
ὑπέμεινεν κατὰ βούλησιν [καὶ] θεῶν ἵνα μὴ τὰ βέλη
εὐθέως ἀπελθόντος αὐτοῦ πορθήσῃ τὴν Τροίαν παρὰ
Σχόλια στον Σοφοκλή , Σχόλια στον Σοφοκλή Play Ph, verse 188, γρ.
2
κεῖται μοῦνος ἔρημος νῦν κεῖται.

στικτῶν ἢ λασίων ποικίλων καὶ δασυτρίχων.
ἀθυρόστομος πολυλάλητος, μὴ εἰργομένη τοῦ
φθέγγεσθαι· ἀθυρόστομον δὲ εἶπεν τὴν ἠχὼ ἐπεὶ πρὸς
πάντας ἀντιφθέγγεται· ὁ δὲ νοῦς, ἀεὶ δὲ ὀδυρομένου
112
αὐτοῦ ἠχὼ πρὸς τὸν ὀδυρμὸν ἀντιφθέγγεται.

τηλεφανὴς μήκοθεν φαινομένη διὰ τῆς φωνῆς
ἀντὶ οἰμώζει καὶ τὴν ἠχὼ πόρρωθεν ἀνεγείρει.
οὐδὲν τούτων θαυμαστόν οὐδέν, φησί, τού-
των θαυμαστὸν ἐμοὶ ὅτι κακὰ πάσχει ὁ Φιλοκτήτης·
ἐκ θεῶν γάρ, ὡς οἶμαι, ταῦτα πέπονθεν καὶ τὸ πάθος
ὑπέμεινεν κατὰ βούλησιν [καὶ] θεῶν ἵνα μὴ τὰ βέλη
εὐθέως ἀπελθόντος αὐτοῦ πορθήσῃ τὴν Τροίαν παρὰ
τὴν εἱμαρμένην ἀλλὰ ἐκδέξηται τὸν καιρόν.
Σχόλια στον Σοφοκλή , Σχόλια στον Σοφοκλή Play OC, verse 1000,
γρ. 2
ποιεῖται τὰς ἐπιχειρήσεις· τῷ γὰρ ὄντι ὁ Οἰδίπους εἴ

τις ἀκριβῶς ἐξετάζοι ἄδικος μὲν οὐκ ἔστιν ἀτυχὴς δὲ
καὶ περιπαθής.
ἢ σαυτοῦ ἐπεὶ τὴν ἀδελφήν σου λοιδορεῖς.
μηνίουσιν ὀργιζομένοις.
ἔα ἦ.
τό γ' ἆκον τὸ ἀκούσιον.
τὸ ἑξῆς, μητρὸς δὲ γάμους, τλήμων, οὔσης
ὁμαίμου σῆς ἀναγκάζων με λέγειν οὐκ ἐπαισχύνῃ.
ἅπαν καλὸν | λέγειν νομίζων τουτέστιν ἀθυρόστομος ὤν.
ὅθ' οὕνεκ' εἴ τις γῆ ὅτι οὕνεκα, ἐκ παραλ-
λήλου τὸ αὐτὸ [ἀντὶ τοῦ] εἴθ' ὤφελεν· ἀντὶ ἀγνοεῖς
τοῦτο, ὦ Κρέων, ὅτι εἴ τις χώρα θεοὺς ἐπίσταται
γιγνώσκειν ἡττᾶται περὶ τὸ φιλόθεον τῇ Ἀττικῇ.
οἱ μὲν οἱ θεράποντες Κρέοντος.
Σχόλια στον Σοφοκλή , Scholia in Sophoclis Oedipum Coloneum

Hypothesis-scholion 1000, γρ. 1
τοῦ Θησέως λέγεσθαι ἀλλ' ὑπὸ τοῦ Οἰδίποδος· ἡ δὲ αἰτία πρόδηλος· καὶ
ἅμα παραφύλαττε, εἰ καὶ οὗτος πιθανὰς ποιεῖται τὰς ἐπιχειρήσεις· τῷ
γὰρ ὄντι ὁ Οἰδίπους, εἴ τις ἀκριβῶς ἐξετάζοι, ἄδικος μὲν οὐκ ἔστιν, ἀτυ-
χὴς δὲ καὶ περιπαθής. LRM
ἢ σαυτοῦ] ἐπεὶ τὴν ἀδελφήν σου λοιδορεῖς. LR
μηνίουσιν] ὀργιζομένοις. L ἔα ἦ. L τό γ' ἆκον] τὸ ἀκούσιον. L
τὸ ἑξῆς, μητρὸς δὲ γάμους, τλῆμον, οὔσης ὁμαίμου σῆς, ἀναγκάζων με
λέγειν οὐκ ἐπαισχύνῃ. LRM
ἅπαν καλὸν λέγειν νομίζων] τουτέστιν ἀθυρόστομος ὤν. L
113
ὅθ' οὕνεκ' εἴ τις γῆ: ὅτι οὕνεκα, ἐκ παραλλήλου τὸ αὐτό, ὡς τὸ εἴθ'

ὤφελεν. L ἀντὶ ἀγνοεῖς τοῦτο, ὦ Κρέων, ὅτι εἴ τις χώρα θεοὺς ἐπί-
σταται γιγνώσκειν, ἡττᾶται παρὰ τὸ φιλόθεον τῇ Ἀττικῇ. LRM
οἱ μέν] οἱ θεράποντες Κρέοντος. L ἄλλοι: Ἀθηναῖοι ἐπιδιώκουσιν αὐτούς.
L οὕς] τοὺς Ἀθηναίους. L ἐπεύξωνται] οἱ σοὶ θεράποντες. L
πιστὸς ὤν] ἀντὶ πιστεύων· καταστρέφει δὲ εἰς τὸ πεποιθώς. L
εἴην ὅθι δαΐων: ὁ μὲν Κρέων καὶ ὁ Θησεὺς ἀπῆλθον ... ὑπονοῶν αὐτὸν
οὐ ψιλὸν ἥκειν, ἀλλὰ μετά τινος χειρὸς ἣν πλησίον που
ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ
Ἐκμαίνει χείλη με ῥοδόχροα, ποικιλόμυθα,

ψυχοτακῆ, στόματος νεκταρέου πρόθυρα,
καὶ γλῆναι λασίαισιν ὑπ' ὀφρύσιν ἀστράπτουσαι,
σπλάγχνων ἡμετέρων δίκτυα καὶ παγίδες,
καὶ μαζοὶ γλαγόεντες, ἐύζυγες, ἱμερόεντες,
εὐφυέες, πάσης τερπνότεροι κάλυκος.
ἀλλὰ τί μηνύω κυσὶν ὀστέα; μάρτυρές εἰσι
τῆς ἀθυροστομίης οἱ Μίδεω κάλαμοι.
ΠΑΥΛΟΥ ΣΙΛΕΝΤΙΑΡΙΟΥ
Ῥίψωμεν, χαρίεσσα, τὰ φάρεα, γυμνὰ δὲ γυμνοῖς

ἐμπελάσῃ γυίοις γυῖα περιπλοκάδην·
μηδὲν ἔοι τὸ μεταξύ· Σεμιράμιδος γὰρ ἐκεῖνο
τεῖχος ἐμοὶ δοκέει λεπτὸν ὕφασμα σέθεν·
στήθεα δ' ἐζεύχθω τά τε χείλεα· τἆλλα δὲ σιγῇ
κρυπτέον· ἐχθαίρω τὴν ἀθυροστομίην.
Thomas Magister Philol., Ecloga nominum et verborum Atticorum

Αλφαβητικό , σελ. 41, γρ. 1
ἤγουν ἀναίσθητον. καὶ πάλιν ἐν νεφέλαις·

ἔπειτ' ἔγημα Μεγακλέους τοῦ Μεγα-
κλέους,
ἀδελφιδῆν ἄγροικος ὢν ἐξ ἄστεος,
ἤγουν ἐν τῷ ἀγρῷ οἰκῶν. ἔστι δὲ καὶ ῥῆμα ἀγροικί-
ζομαι, τὸ ἀπαιδεύτως πρός τινα διατίθεμαι. Λιβάνιος
ἐν τῷ λόγῳ τῷ πρεσβευτικὸς πρὸς τὸν Ἀχιλλέα· εἰ
ἠγροικισάμην πρὸς ὁντινοῦν ἢ τῶν νέων ἢ
114
τῶν πρεσβυτέρων.
Ἀθυροστομεῖν μὴ εἴπῃς, ἀλλὰ λοιδορεῖν.
Αἰτοῦμαι λέγουσιν, ὅταν ζητῇ τις ὃ μέλλει ἀποδώσειν, οἷον
ἐπὶ δανείου· αἰτῶ δὲ ἄρτον, ὃν δηλονότι οὐκ ἀποδώσω.
εὕρηται δὲ καὶ αἰτοῦμαι Ἀττικῶς ἀντὶ τοῦ ἁπλῶς αἰτῶ.
Αἰσχύλος·
Thomas Magister Philol., Ecloga nominum et verborum Atticorum

Αλφαβητικό omicron, σελ. 258, γρ. 2
Οἰδίπουν, οὐκ Οὐδίποδα. ὡσαύτως καὶ ὀξύπουν καὶ ταχύ-

πουν καὶ ὠκύπουν καὶ ἀρτίπουν καὶ ἀντίπουν· πόδα
μέντοι, οὐχὶ ποῦν.
Οἶσθα κάλλιον ἢ οἶδας.
Ὀστοῦν, οὐκ ὀστέον.
Ὁσημέραι λέγε· ὅσαι δὲ ὧραι.
Ὄστρεια, οὐκ ὄστρεα.
Οὖς Ἀττικοὶ, οὐκ ὠτίον.
Ὀμόρξασθαι καὶ ἀπομόρξασθαι, οὐκ ἐκμάξασθαι.
Καὶ ὅρος καὶ ὅριον.
Τὸ οὐκ ἐπέχει τὴν γλῶτταν δοκιμώτερον τοῦ ἀθυροστομεῖ.
Οἴκων ἐργάτης καὶ τέκτων κάλλιον ἢ οἰκοδόμος.
Ὄρθριος, οὐκ ὀρθρινός.
Ὄψιος, οὐκ ὀψινός.
Ὀσμή Ἀττικὸν, ὀδμή δὲ Ἰωνικόν. καὶ Ξενοφῶν τοίνυν Ἰω-
νικῷ ἔθει ὀδμή λέγει.
Οὐδείς Ἀττικοὶ, οὐθείς Ἕλληνες.
Ὀπωρῶν ὠνήτωρ οἱ ἀγοραῖοι· σὺ δὲ ὀπωρώνης λέγε, ὡς
καὶ βοώνης καὶ ὀψώνης. Λιβάνιος ἐν τῇ τοῦ φθο-
νεροῦ μελέτῃ· ἕωθεν ὀψώνης κάτεισιν.
Ὀνυχίζειν καὶ ἐξονυχίζειν ταυτόν. [Συνέσιος ἐν τῷ Δίων
ΑΘΥΡΟΝ
Herodianus Hist., Ab excessu divi Marci “Herodiani ab excessu divi

Marci libri octo”, Ed. Stavenhagen, K.Leipzig: Teubner, 1922, Repr.
1967.Βιβ. 1, τμ. 17, τμ. 4, γρ. 1
οὐσίας χαρίσασθαι ἐβούλετο μερίσαι τε ἐς τοὺς στρα-

τιώτας καὶ τοὺς μονομαχοῦντας, τοὺς μὲν ἵνα φυλάτ-
115
τοιεν αὐτόν, τοὺς δὲ ἵνα τέρποιεν. γράψας δὴτὸ

γραμματεῖον τίθησιν ἐπὶ τοῦ σκίμποδος, οἰηθεὶς μηδένα
ἐκεῖσε εἰσελεύσεσθαι. ἦν δέ τι παιδίον πάνυ νήπιον,
τούτων δὴ τῶν γυμνῶν μὲν ἐσθῆτος χρυσῷ δὲ καὶ λί-
θοις πολυτίμοις κεκοσμημένων, οἷς ἀεὶ χαίρουσι Ῥωμαίων
οἱ τρυφῶντες. ὑπερηγάπα δὲ ὁ Κόμοδος αὐτὸ ὡς συγ-
καθεύδειν πολλάκις. Φιλοκόμοδός τε ἐκαλεῖτο, δεικνυ-
ούσης καὶ τῆς προσηγορίας τὴν στοργὴν τὴν ἐς τὸν
παῖδα τοῦ βασιλέως. τὸ δὴ παιδίον τοῦτο ἄλλως ἀθῦρον,
προελθόντος τοῦ Κομόδου ἐπὶ τὰ συνήθη λουτρά τε
καὶ κραιπάλας, εἰσδραμὸν ἐς τὸν θάλαμον ὥσπερ εἰώθει,
τὸ γραμματεῖον ἐπὶ τοῦ σκίμποδος κείμενον ἀνελόμενον,
ἵνα δὴ παίζειν ἔχοι, πρόεισι τοῦ οἴκου. κατὰ δέ τινα
δαίμονα συνήντετο τῇ Μαρκίᾳ. ἣ δὲ (καὶ αὐτὴ γὰρ
ἔστεργε τὸ παιδίον) περιπτύξασα καὶ φιλοῦσααὐτὸ τὸ
γραμματεῖον ἀφαιρεῖται, δεδοκυῖα δὴ μή τι τῶν ἀναγ-
καίων ὑπὸ νηπιότητος ἀγνοοῦν παῖζον διαφθείρῃ.
Φίλων Ιουδαίος De fuga et inventione “Philonis Alexandrini opera

quae supersunt, vol. 3”, Ed. Wendland, P.Berlin: Reimer, 1898, Repr.
1962. τμ. 85, γρ. 3
ἀνίερον καὶ κακήγορον τῶν θείων ἀπὸ τῶν ἱερωτάτων καὶ ἐκδίδοσθαι
ἐπὶ τιμωρίᾳ φησὶν ἑξῆς· “ὃς τύπτει πατέρα ἢ μητέρα, τελευτάτω” καὶ
ὁμοίως “ὁ κακηγορῶν πατέρα καὶ μητέρα τελευτάτω” (Exod. 21, 15. 16).
μονονοὺ γὰρ βοᾷ καὶ κέκραγεν, ὅτι τῶν εἰς τὸ θεῖον βλασφημούντων
οὐδενὶ συγγνώμης μεταδοτέον. εἰ γὰρ οἱ τοὺς θνητοὺς κακηγορήσαντες
γονεῖς ἀπάγονται τὴν ἐπὶ θανάτῳ, τίνος ἀξίους χρὴ νομίζειν τιμωρίας
τοὺς τὸν τῶν ὅλων πατέρα καὶ ποιητὴν βλασφημεῖν ὑπομένοντας; τίς
δ' ἂν γένοιτο αἰσχίων κακηγορία ἢ τὸ φάσκειν μὴ παρ' ἡμᾶς, ἀλλὰ
παρὰ θεὸν γένεσιν εἶναι τῶν κακῶν; ἐλαύνετε οὖν, ἐλαύνετε, ὦ μύσται
καὶ
ἱεροφάνται θείων ὀργίων, τὰς μιγάδας καὶ σύγκλυδας καὶ πεφυρμένας,
δυσκαθάρτους καὶ δυσεκπλύτους ψυχάς, αἳ ἄκλειστα μὲν ὦτα, ἄθυρον δὲ
γλῶτταν, ὄργανα τῆς ἑαυτῶν βαρυδαιμονίας εὐτρεπῆ, περιφέρουσιν, ἵνα
καὶ πάντων καὶ ὧν μὴ θέμις ἀκούωσι καὶ πάντα καὶ ὅσα μὴ χρεὼν
ἐκλαλῶσιν. ὅσοι δὲ διαφορὰν ἑκουσίων καὶ ἀκουσίων ἐπαιδεύθησαν καὶ
εὔφημον στόμα ἀντὶ κακηγόρου γλώττης ἔλαχον, κατορθοῦντες μὲν ἐπαι-
νετοί, σφαλλόμενοι δὲ μὴ κατὰ γνώμην οὐ πάνυ ψεκτοί· διὸ καὶ πόλεις
αὐτοῖς εἰς καταφυγὴν ἀπεκρίθησαν (Num. 35).
Φίλων Ιουδαίος De somniis (lib. i–ii) “Philonis Alexandrini opera quae

supersunt, vol. 3”, Ed. Wendland, P.Berlin: Reimer, 1898, Repr.
116
1962.Βιβ. 2, τμ. 147, γρ. 9
τίς δ' οὐχ ὑπεσκελίσθη; εὐδαίμων δ' ὁ μὴ πολλάκις. τίνι δ' οὐκ ἐφή-
δρευεν ἡ τύχη, διαπνέουσα καὶ συλλεγομένη ῥώμην, ἵνα συμπλακεῖσα
εὐθὺς ἐξαρπάσῃ, πρὶν φθάσαι τὸν ἀντίπαλον κονίσασθαι; οὐκ ἤδη τινὰς
ἴσμεν ἐκ παίδων εἰς γῆρας ἀφιγμένους, οἳ μηδεμιᾶς ἐπῄσθοντο ταραχῆς
εἴτε δι' εὐμοιρίαν φύσεως εἴτε διὰ τὴν τῶν τρεφόντων καὶ παιδευόντων
ἐπιμέλειαν εἴτε καὶ ἀμφότερα, βαθείας δ' εἰρήνης ἀναπλησθέντας τῆς
ἐν ἑαυτοῖς, ἣ πρὸς ἀλήθειάν ἐστιν εἰρήνη, τῆς κατὰ τὰς πόλεις ἀρχέ-
τυπον, καὶ διὰ τοῦτ' εὐδαίμονας νομισθέντας, ὅτι τὸν ὑπὸ τῶν παθῶν
ἀναρριπιζόμενον ἐμφύλιον πόλεμον, ἀργαλεώτατον ὄντα πολέμων, οὐδ'
ὄναρ ἐπῄσθοντο, εἶτ' ἐν αὐταῖς τοῦ βίου ταῖς δυσμαῖς ἐξοκείλαντάς τε
καὶ ναυαγήσαντας ἢ περὶ γλῶτταν ἄθυρον ἢ περὶ γαστέρα ἄπληστον ἢ
περὶ τὴν τῶν ὑπογαστρίων ἀκράτορα λεγνείαν; οἱ μὲν γὰρ τὸν μειρα-
κιώδη τῶν ἀσώτων, ἄτιμον, ἀποκήρυκτον, αἰσχρὸν βίον ἐζήλωσαν “ἐπὶ
γήραος οὐδῷ”, οἱ δὲ τὸν πανοῦργον καὶ συκοφάντην καὶ ῥᾳδιουργόν,
ἀπαρχόμενοι φιλοπραγμοσύνης, ὅτε εἰκὸς ἦν ἤδη καὶ παλαιὰν οὖσαν
καταλῦσαι. διὸ χρὴ τὸν θεὸν ποτνιᾶσθαι καὶ λιπαρῶς ἱκετεύειν, ὅπως
τὸ ἐπίκηρον ἡμῶν γένος μὴ παρέλθῃ, κελεύσῃ δὲ διαιωνίζειν αὐτοῦ ...
Simonides Lyr., Fragmenta “Poetae melici Graeci”, Ed. Σελ. , D.L.

Oxford: Clarendon Press, 1962, Repr. 1967 (1st edn. corr.).Fragment 36,
subfragment 1, γρ. 2
τό τ]ε̣ καλὸν κρίνει τό τ' αἰσχρόν· εἰ δέ

...(.)]..αγορεῖ τις ἄθυρον [ς]τόμα
....]φέρ[ω]ν, ὁ μὲν καπνὸς ἀτελής, ὁ δέ [
χρυ]σὸς οὐ μιαίνετ[α]ι
..] ἀλ̣ά̣θ̣ε[ι]α παγκρατής
...] ὀλίγοις ἀρεταν ἔδωκενε[
...]ελος, οὐ γὰρ ἐλαφρὸν ἐσθλ[ὸν ἔμμεναι·
ἢ γ]ὰρ ἀέκοντά νιν βιᾶται
κέρ]δος ἀμάχητον ἢ δολοπλ[όκου
με]γασθενὴς οἶστρος Ἀφροδίτ[ας ...
Claudius Aelianus Soph., De natura animalium “Claudii Aeliani de

natura animalium libri xvii, varia historia, epistolae, fragmenta, vol. 1”,
Ed. Hercher, R.Leipzig: Teubner, 1864, Repr. 1971.Βιβ. 11, τμ. 10, γρ.
66
117
ἐπιτελοῦσι τοῦ νέου δαίμονος τὰ θεοφάνια θύοντες

Αἰγύπτιοι, καὶ χορείας ἃς χορεύουσι, καὶ θαλίας καὶ
πανηγύρεις ἃς ἐπιτελοῦσι, καὶ ὅπως αὐτοῖς καὶ πόλις
ἅπασα καὶ κώμη δι' εὐφροσύνης ἔρχεται, μακρὰ ἂν
εἴη λέγειν. ἐκεῖνος δέ, ἐν ὅτου τῇ ἀγέλῃ τόδε τὸ
θεῖον ἐγένετο ζῷον, δοκεῖ τε εὐδαίμων καὶ ἔστιν,
ἄγουσί τε Αἰγύπτιοι θαυμαστόν γε αὐτόν. μάντις
δὲ ἦν ἄρα ἀγαθὸς ὁ Ἆπις, οὐ καθίζων μὰ Δία κόρας
ἢ πρεσβυτέρας γυναῖκας ἐπί τινων τριπόδων, οὐδὲ
μὴν πώματος ἱεροῦ ἐμπιπλάς, ἀλλ' ὃ μέν τις εὔχεται
τῷ θεῷ τῷδε, παῖδες δὲ ἀθύροντες ἔξω καὶ πρὸς
αὐλοὺς σκιρτῶντες, ἐπίπνοοι γενόμενοι σὺν τῷ ῥυθμῷ
αὐτὰ ἕκαστα προλέγουσιν, ὡς εἶναι ἀληθέστερα τῶν
ἐπὶ Σάγρᾳ τὰ λεχθέντα.
Philostratus Junior Soph., Imagines “Flavii Philostrati opera, vol. 2”,

Ed. Kayser, C.L.Leipzig: Teubner, 1871, Repr. 1964.Olearius σελ. 872,
γρ. 10
ΑΘΥΡΟΝΤΕΣ.
ηʹ. Οἱ ἐν Διὸς αὐλῇ ἀθύροντες Ἔρως, οἶμαι,

καὶ Γανυμήδης, εἴ τι χρὴ τὸν μὲν τῇ τιάρᾳ νοεῖν,
τὸν δ' ἀπὸ τοῦ τόξου καὶ τῶν πτερῶν ἐς ἐπίγνωσιν
ἄγειν. ἀθύρουσι μὲν οὖν ἀστραγάλοις οὗτοι, γε-
γράφαται δὲ ὁ μὲν ὑβριστικῶς ἐπιτωθάζων ὁ Ἔρως
καὶ πλήρη τῆς νίκης τὸν κόλπον ἀνασείων, ὁ δὲ
δυεῖν ἀστραγάλοιν ἔτι τὸν μὲν καὶ αὐτὸν ἀπολω-
λεκώς, τὸν δ' ἐφ' ὁμοίᾳ προπέμπων ἐλπίδι. κατη-
φὴς δὲ αὐτῷ ἡ παρειὰ καὶ ἡ τοῦ ὄμματος ἀκτὶς
καίτοι ἁβροῦ ὄντος βεβυθισμένον τὸ τῆς ἀνίας ...
TLG Texts doing_search αθυροστομ tlg Go
UTF-8 search TLG Texts
Α
118
ΑΒΡΟΒΑΤΗΣ: θηλυπρεπής άνδρας με γυναικείο βάδισμα [αβροβάτης =

αβρός(τρυφερός) + βαίνω (προχωρώ, εισέρχομαι).
ἁβροβάται. 1. Αισχύλος Trag. Persae Γρ. 1073
Χο. ἰωὰ δῆτα, ναὶ ναί.
Ξε. γοᾶσθ’ ἁβροβάται.
Χο. ἰὼ ἰώ, Περσὶς αἶα δύσβατος.
ἁβροβάταν. 2. Βακχυλίδης Lyr. Epinicia Ode 3 γρ. 48

τὰ πρόσθεν [ἐχ]θρὰ φίλα· θανεῖν γλύκιστον.“
τόσ’ εἶπε, καὶ ἁβˈ[ρο]βάταν κ[έλε]υσεν
ἅπτειν ξύλινον δόμον. ἔκ̣ˈ[λα]γ̣ον δὲ...
ΑΙΣΧΡΟΛΟΓΙΑ
Πλούταρχος Phil., De liberis educandis [Sp.] (1a-14c) Stephanus σελ.

9, τμ. F, γρ. 9
εἰ γάρ κεν καὶ σμικρὸν ἐπὶ σμικρῷ καταθεῖο καὶ θαμὰ τοῦτ' ἔρδοις,
τάχα κεν μέγα καὶ τὸ γένοιτο.
μὴ λανθανέτω τοίνυν μηδὲ τοῦτο τοὺς πατέρας, ὅτι
τὸ μνημονικὸν τῆς μαθήσεως μέρος οὐ μόνον πρὸς
τὴν παιδείαν ἀλλὰ καὶ πρὸς τὰς τοῦ βίου πράξεις
οὐκ ἐλαχίστην συμβάλλεται μοῖραν. ἡ γὰρ τῶν
γεγενημένων πράξεων μνήμη τῆς περὶ τῶν μελ-
λόντων εὐβουλίας γίγνεται παράδειγμα.
Καὶ μέντοι καὶ τῆς αἰσχρολογίας ἀπακτέον
τοὺς υἱεῖς· “λόγος γὰρ ἔργου σκιή” κατὰ Δημόκρι-
τον. εἶτά γε μὴν ἐντευκτικοὺς αὐτοὺς εἶναι παρα-
σκευαστέον καὶ φιλοπροσηγόρους· οὐδὲν γὰρ ὡς τὰ
ἀνέντευκτα τῶν ἠθῶν ἐστιν οὕτως ἀξιομίσητον.
ἔτι τοίνυν οἱ παῖδες ἀμισεῖς γίγνοιντ' ἂν τοῖς συν-
οῦσι μὴ παντελῶς ἐν ταῖς ζητήσεσιν ἀπαρα-
χώρητοι γιγνόμενοι· οὐ γὰρ τὸ νικᾶν μόνον ἀλλὰ
καὶ τὸ ἡττᾶσθαι ἐπίστασθαι καλὸν ἐν οἷς τὸ νικᾶν
βλαβερόν. ἔστι γὰρ ὡς ἀληθῶς καὶ νίκη Καδμεία.
Πλούταρχος Phil., De Iside et Osiride (351c-384c) Stephanus σελ. 361,

τμ. B, γρ. 3
119
’δαιμονίη, τί νύ σε Πρίαμος Πριάμοιό τε παῖδες τόσσα κακὰ ῥέζουσιν,

ὅ τ' ἀσπερχὲς μενεαίνεις Ἰλίου ἐξαλαπάξαι ἐυκτίμενον πτολίεθρον;’
ὡς τῶν δαιμόνων μικτὴν καὶ ἀνώμαλον φύσιν ἐχόντων καὶ
προαίρεσιν. ὅθεν ὁ μὲν Πλάτων (Legg. 717a b) Ὀλυμπίοις
θεοῖς τὰ δεξιὰ καὶ περιττά, τὰ δ' ἀντίφωνα τούτων δαί-
μοσιν ἀποδίδωσιν· ὁ δὲ Ξενοκράτης (fr. 25) καὶ τῶν
ἡμερῶν τὰς ἀποφράδας καὶ τῶν ἑορτῶν, ὅσαι πληγάς
τινας ἢ κοπετοὺς ἢ νηστείας ἢ δυσφημίας ἢ αἰσχρολογίαν
ἔχουσιν, οὔτε θεῶν τιμαῖς οὔτε δαιμόνων οἴεται προσή-
κειν χρηστῶν, ἀλλ' εἶναι φύσεις ἐν τῷ περιέχοντι μεγάλας
μὲν καὶ ἰσχυράς, δυστρόπους δὲ καὶ σκυθρωπάς, αἳ χαί-
ρουσι τοῖς τοιούτοις καὶ τυγχάνουσαι πρὸς οὐθὲν ἄλλο
χεῖρον τρέπονται. τοὺς δὲ χρηστοὺς πάλιν καὶ ἀγαθοὺς
ὅ θ' Ἡσίοδος (OD 123 sqq.) ‘ἁγνοὺς δαίμονας’ καὶ
’φύλακας ἀνθρώπων’ προσαγορεύει, ‘πλουτοδότας καὶ
τοῦτο γέρας βασιλήιον ἔχοντας’· ὅ τε Πλάτων (Conv.
202e) ἑρμηνευτικὸν τὸ τοιοῦτον ὀνομάζει γένος καὶ
διακονικὸν ἐν μέσῳ θεῶν καὶ ἀνθρώπων, εὐχὰς μὲν
Πλούταρχος Phil., De defectu oraculorum (409e-438d) Stephanus σελ.

417, τμ. C, γρ. 5
διαφοραὶ καὶ τοῦ παθητικοῦ καὶ ἀλόγου τοῖς μὲν ἀσθενὲς

καὶ ἀμαυρὸν ἔτι λείψανον ὥσπερ περίττωμα τοῖς δὲ πολὺ
καὶ δυσκατάσβεστον ἔνεστιν, ὧν ἴχνη καὶ σύμβολα πολ-
λαχοῦ θυσίαι καὶ τελεταὶ καὶ μυθολογίαι σῴζουσι καὶ
διαφυλάττουσιν ἐνδιεσπαρμένα.’
’Περὶ μὲν οὖν τῶν μυστικῶν, ἐν οἷς τὰς μεγίστας
ἐμφάσεις καὶ διαφάσεις λαβεῖν ἔστι τῆς περὶ δαιμόνων
ἀληθείας, ‘εὔστομά μοι κείσθω’ καθ' Ἡρόδοτον (II 171)·
ἑορτὰς δὲ καὶ θυσίας, ὥσπερ ἡμέρας ἀποφράδας καὶ
σκυθρωπάς, ἐν αἷς ὠμοφαγίαι καὶ διασπασμοὶ νηστεῖαί
τε καὶ κοπετοὶ πολλαχοῦ δὲ πάλιν αἰσχρολογίαι πρὸς
ἱεροῖς (Pind. fr. 208)
’μανίαι τ' ἀλαλαί τ' ὀρινομένων ῥιψαύχενι σὺν κλόνῳ’,
θεῶν μὲν οὐδενὶ δαιμόνων δὲ φαύλων ἀποτροπῆς ἕνεκα
φήσαιμ' ἂν τελεῖσθαι μειλίχια καὶ παραμύθια. καὶ τὰς
πάλαι ποιουμένας ἀνθρωποθυσίας οὔτε θεοὺς ἀπαιτεῖν ἢ
προσδέχεσθαι πιθανόν ἐστιν, οὔτε μάτην ἂν ἠνέσχοντο
120
βασιλεῖς καὶ στρατηγοὶ παῖδας αὑτῶν ἐπιδιδόντες καὶ

καταρχόμενοι καὶ σφάττοντες,
Καινή Διαθήκη Epistula Pauli ad Colossenses τμ. 3, sect 8, γρ. 3
Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν,

ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν
ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία, δι' ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ
θεοῦ [ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας]· ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς
περιεπατήσατέ ποτε ὅτε ἐζῆτε ἐν τούτοις. νυνὶ δὲ
ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα, ὀργήν, θυμόν, κακίαν,
βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν·
μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν
ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ, καὶ ἐνδυσάμενοι
τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ' εἰκόνα
τοῦ κτίσαντος αὐτόν, ὅπου οὐκ ἔνι Ἕλλην καὶ Ἰου-
δαῖος, περιτομὴ καὶ ἀκροβυστία, βάρβαρος, Σκύθης,
δοῦλος, ἐλεύθερος, ἀλλὰ [τὰ] πάντα καὶ ἐν πᾶσιν Χριστός.
Ξενοφών De republica Lacedaemoniorum τμ. 5, τμ. 7, γρ. 1
πίνειν, οὕτω νομίζων ἀβλαβέστατόν τε καὶ ἥδιστον ποτὸν

γίγνεσθαι. οὕτω γε μὴν συσκηνούντων πῶς ἄν τις ἢ ὑπὸ
λιχνείας ἢ οἰνοφλυγίας ἢ αὑτὸν ἢ οἶκον διαφθείρειεν; καὶ
γὰρ δὴ ἐν μὲν ταῖς ἄλλαις πόλεσιν ὡς τὸ πολὺ οἱ ἥλικες
ἀλλήλοις σύνεισι, μεθ' ὧνπερ καὶ ἐλαχίστη αἰδὼς παρα-
γίγνεται· ὁ δὲ Λυκοῦργος ἐν τῇ Σπάρτῃ ἀνέμειξε ...
παιδεύεσθαι τὰ πολλὰ τοὺς νεωτέρους ὑπὸ τῆς τῶν γεραιτέ-
ρων ἐμπειρίας. καὶ γὰρ δὴ ἐπιχώριον ἐν τοῖς φιλιτίοις
λέγεσθαι ὅ τι ἂν καλῶς τις ἐν τῇ πόλει ποιήσῃ· ὥστ' ἐκεῖ
ἥκιστα μὲν ὕβριν , ἥκιστα δὲ παροινίαν, ἥκιστα δὲ αἰσχουργίαν
καὶ αἰσχρολογίαν ἐγγίγνεσθαι. ἀγαθά γε μὴν ἀπεργάζεται
καὶ τάδε ἡ ἔξω σίτησις· περιπατεῖν τε γὰρ ἀναγκάζονται ἐν
τῇ οἴκαδε ἀφόδῳ, καὶ μὴν τοῦ ὑπὸ οἴνου μὴ σφάλλεσθαι
ἐπιμελεῖσθαι, εἰδότες ὅτι οὐκ ἔνθαπερ ἐδείπνουν καταμενοῦσι
καὶ τῇ ὄρφνῃ ὅσα ἡμέρᾳ χρηστέον· οὐδὲ γὰρ ὑπὸ φανοῦ
τὸν ἔτι ἔμφρουρον ἔξεστι πορεύεσθαι.
Καταμαθών γε μὴν ὁ Λυκοῦργος καὶ ὅτι ἀπὸ τῶν σίτων
οἱ μὲν διαπονούμενοι εὖχροί τε καὶ εὔσαρκοι καὶ εὔρωστοί
εἰσιν, οἱ δ' ἄπονοι πεφυσημένοι τε καὶ αἰσχροὶ καὶ ἀσθενεῖς
121
ἀναφαίνονται, οὐδὲ τούτου ἠμέλησεν, ἀλλ' ἐννοῶν ὅτι καὶ

ὅταν αὐτός τις τῇ ἑαυτοῦ γνώμῃ φιλοπονῇ,
Πλάτων Πολιτεία Stephanus σελ. 395, τμ. e, γρ. 9
ἄνδρας ὄντας, ἢ νέαν ἢ πρεσβυτέραν, ἢ ἀνδρὶ λοιδορουμένην

ἢ πρὸς θεοὺς ἐρίζουσάν τε καὶ μεγαλαυχουμένην, οἰομένην
εὐδαίμονα εἶναι, ἢ ἐν συμφοραῖς τε καὶ πένθεσιν καὶ θρήνοις
ἐχομένην· κάμνουσαν δὲ ἢ ἐρῶσαν ἢ ὠδίνουσαν, πολλοῦ καὶ
δεήσομεν.
Παντάπασι μὲν οὖν, ἦ δ' ὅς.
Οὐδέ γε δούλας τε καὶ δούλους πράττοντας ὅσα δούλων.
Οὐδὲ τοῦτο.
Οὐδέ γε ἄνδρας κακούς, ὡς ἔοικεν, δειλούς τε καὶ τὰ
ἐναντία πράττοντας ὧν νυνδὴ εἴπομεν, κακηγοροῦντάς τε καὶ
κωμῳδοῦντας ἀλλήλους καὶ αἰσχρολογοῦντας, μεθύοντας ἢ
καὶ νήφοντας, ἢ καὶ ἄλλα ὅσα οἱ τοιοῦτοι καὶ ἐν λόγοις καὶ
ἐν ἔργοις ἁμαρτάνουσιν εἰς αὑτούς τε καὶ εἰς ἄλλους, οἶμαι
δὲ οὐδὲ μαινομένοις ἐθιστέον ἀφομοιοῦν αὑτοὺς ἐν λόγοις
οὐδὲ ἐν ἔργοις· γνωστέον μὲν γὰρ καὶ μαινομένους καὶ
πονηροὺς ἄνδρας τε καὶ γυναῖκας, ποιητέον δὲ οὐδὲν τούτων
οὐδὲ μιμητέον.
Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20) Βιβ. 5, τμ. 4, τμ.

7, γρ. 8
την τὴν θυσίαν καὶ πανήγυριν μετὰ τοσαύτης

ἁγνείας καὶ σπουδῆς ἐπιτελοῦσιν ὅσης εἰκός ἐστι
τοὺς τῇ κρατίστῃ δωρεᾷ προκριθέντας τῶν ἄλλων
ἀνθρώπων ἀποδιδόναι τὰς χάριτας· τῆς δὲ Δήμη-
τρος τὸν καιρὸν τῆς θυσίας προέκριναν ἐν ᾧ τὴν
ἀρχὴν ὁ σπόρος τοῦ σίτου λαμβάνει, ἐπὶ δ' ἡμέρας
δέκα πανήγυριν ἄγουσιν ἐπώνυμον τῆς θεοῦ ταύ-
της, τῇ τε λαμπρότητι τῆς παρασκευῆς μεγαλοπρε-
πεστάτην καὶ τῇ διασκευῇ μιμούμενοι τὸν ἀρχαῖον
βίον. ἔθος δ' ἐστὶν αὐτοῖς ἐν ταύταις ταῖς ἡμέραις
αἰσχρολογεῖν κατὰ τὰς πρὸς ἀλλήλους ὁμιλίας διὰ
τὸ τὴν θεὸν ἐπὶ τῇ τῆς Κόρης ἁρπαγῇ λυπουμένην
γελάσαι διὰ τὴν αἰσχρολογίαν.
Περὶ δὲ τῆς κατὰ τὴν Κόρην ἁρπαγῆς, ὅτι γέ-
γονεν ὡς προειρήκαμεν, πολλοὶ τῶν ἀρχαίων συγ-
γραφέων καὶ ποιητῶν μεμαρτυρήκασι. Καρκίνος
122
μὲν γὰρ ὁ τῶν τραγῳδιῶν ποιητής, πλεονάκις ἐν

ταῖς Συρακούσαις παρεπιδεδημηκὼς καὶ τὴν τῶν
ἐγχωρίων τεθεαμένος σπουδὴν περὶ τὰς θυσίας καὶ
πανηγύρεις τῆς τε Δήμητρος καὶ Κόρης, κατεχώρι-
σεν ἐν τοῖς ποιήμασι τούσδε τοὺς στίχους·
Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 1-20)

Βιβ. 5, τμ. 4, τμ. 7, γρ. 10
τοὺς τῇ κρατίστῃ δωρεᾷ προκριθέντας τῶν ἄλλων

ἀνθρώπων ἀποδιδόναι τὰς χάριτας· τῆς δὲ Δήμη-
τρος τὸν καιρὸν τῆς θυσίας προέκριναν ἐν ᾧ τὴν
ἀρχὴν ὁ σπόρος τοῦ σίτου λαμβάνει, ἐπὶ δ' ἡμέρας
δέκα πανήγυριν ἄγουσιν ἐπώνυμον τῆς θεοῦ ταύ-
της, τῇ τε λαμπρότητι τῆς παρασκευῆς μεγαλοπρε-
πεστάτην καὶ τῇ διασκευῇ μιμούμενοι τὸν ἀρχαῖον
βίον. ἔθος δ' ἐστὶν αὐτοῖς ἐν ταύταις ταῖς ἡμέραις
αἰσχρολογεῖν κατὰ τὰς πρὸς ἀλλήλους ὁμιλίας διὰ
τὸ τὴν θεὸν ἐπὶ τῇ τῆς Κόρης ἁρπαγῇ λυπουμένην
γελάσαι διὰ τὴν αἰσχρολογίαν.
Περὶ δὲ τῆς κατὰ τὴν Κόρην ἁρπαγῆς, ὅτι γέ-
γονεν ὡς προειρήκαμεν, πολλοὶ τῶν ἀρχαίων συγ-
γραφέων καὶ ποιητῶν μεμαρτυρήκασι. Καρκίνος
μὲν γὰρ ὁ τῶν τραγῳδιῶν ποιητής, πλεονάκις ἐν
ταῖς Συρακούσαις παρεπιδεδημηκὼς καὶ τὴν τῶν
ἐγχωρίων τεθεαμένος σπουδὴν περὶ τὰς θυσίας καὶ
πανηγύρεις τῆς τε Δήμητρος καὶ Κόρης, κατεχώρι-
σεν ἐν τοῖς ποιήμασι τούσδε τοὺς στίχους·
Αριστοτέλης Ηθικά Νικομάχεια Bekker σελ. 1128a, γρ. 23
πολάζοντος δὲ τοῦ γελοίου, καὶ τῶν πλείστων χαιρόντων τῇ

παιδιᾷ καὶ τῷ σκώπτειν μᾶλλον ἢ δεῖ, καὶ οἱ βωμολόχοι
εὐτράπελοι προσαγορεύονται ὡς χαρίεντες· ὅτι δὲ διαφέ-
ρουσι, καὶ οὐ μικρόν, ἐκ τῶν εἰρημένων δῆλον. τῇ μέσῃ δ'
ἕξει οἰκεῖον καὶ ἡ ἐπιδεξιότης ἐστίν· τοῦ δ' ἐπιδεξίου ἐστὶ
τοιαῦτα λέγειν καὶ ἀκούειν οἷα τῷ ἐπιεικεῖ καὶ ἐλευθερίῳ
ἁρμόττει· ἔστι γάρ τινα πρέποντα τῷ τοιούτῳ λέγειν ἐν
παιδιᾶς μέρει καὶ ἀκούειν, καὶ ἡ τοῦ ἐλευθερίου παιδιὰ δια-
φέρει τῆς τοῦ ἀνδραποδώδους, καὶ πεπαιδευμένου καὶ ἀπαι-
δεύτου. ἴδοι δ' ἄν τις καὶ ἐκ τῶν κωμῳδιῶν τῶν παλαιῶν
καὶ τῶν καινῶν· τοῖς μὲν γὰρ ἦν γελοῖον ἡ αἰσχρολογία,
τοῖς δὲ μᾶλλον ἡ ὑπόνοια· διαφέρει δ' οὐ μικρὸν ταῦτα
123
πρὸς εὐσχημοσύνην. πότερον οὖν τὸν εὖ σκώπτοντα ὁριστέον

τῷ λέγειν μὴ ἀπρεπῆ ἐλευθερίῳ, ἢ τῷ μὴ λυπεῖν τὸν ἀκούοντα
ἢ καὶ τέρπειν; ἢ καὶ τό γε τοιοῦτον ἀόριστον; ἄλλο γὰρ
ἄλλῳ μισητόν τε καὶ ἡδύ. τοιαῦτα δὲ καὶ ἀκούσεται· ἃ γὰρ
ὑπομένει ἀκούων, ταῦτα καὶ ποιεῖν δοκεῖ. οὐ δὴ πᾶν ποιήσει·
τὸ γὰρ σκῶμμα λοιδόρημά τι ἐστίν, οἱ δὲ νομοθέται ἔνια
λοιδορεῖν κωλύουσιν· ἔδει δ' ἴσως καὶ σκώπτειν. ὁ δὴ χαρίεις
καὶ ἐλευθέριος οὕτως ἕξει, οἷον νόμος ὢν ἑαυτῷ. τοιοῦτος μὲν
οὖν ὁ μέσος ἐστίν, εἴτ' ἐπιδέξιος εἴτ' εὐτράπελος λέγεται.
Αριστοτέλης Politica Bekker σελ. 1336b, γρ. 4
οἱ κωλύοντες ἐν τοῖς νόμοις· συμφέρουσι γὰρ πρὸς αὔξησιν·

γίγνεται γὰρ τρόπον τινὰ γυμνασία τοῖς σώμασιν· ἡ γὰρ
τοῦ πνεύματος κάθεξις ποιεῖ τὴν ἰσχὺν τοῖς πονοῦσιν, ὃ
συμβαίνει καὶ τοῖς παιδίοις διατεινομένοις.
ἐπισκεπτέον δὲ τοῖς παιδονόμοις τὴν τούτων διαγωγήν, τήν τ' ἄλλην καὶ
πως ὅτι ἥκιστα μετὰ δούλων ἔσται. ταύτην γὰρ τὴν ἡλι-
κίαν, καὶ μέχρι τῶν ἑπτὰ ἐτῶν, ἀναγκαῖον οἴκοι τὴν τρο-
φὴν ἔχειν. εὔλογον οὖν ἀπολαύειν ἀπὸ τῶν ἀκουσμάτων
καὶ τῶν ὁραμάτων ἀνελευθερίαν καὶ τηλικούτους ὄντας. ὅλως
μὲν οὖν αἰσχρολογίαν ἐκ τῆς πόλεως, ὥσπερ ἄλλο τι, δεῖ
τὸν νομοθέτην ἐξορίζειν (ἐκ τοῦ γὰρ εὐχερῶς λέγειν ὁτιοῦν
τῶν αἰσχρῶν γίνεται καὶ τὸ ποιεῖν σύνεγγυς)· μάλιστα
μὲν οὖν ἐκ τῶν νέων, ὅπως μήτε λέγωσι μήτε ἀκούωσι μη-
δὲν τοιοῦτον· ἐὰν δέ τις φαίνηταί τι λέγων ἢ πράττων τῶν
ἀπηγορευμένων, τὸν μὲν ἐλεύθερον μήπω δὲ κατακλίσεως
ἠξιωμένον ἐν τοῖς συσσιτίοις ἀτιμίαις κολάζειν καὶ πλη-
γαῖς, τὸν δὲ πρεσβύτερον τῆς ἡλικίας ταύτης ἀτιμίαις
ἀνελευθέροις ἀνδραποδωδίας χάριν. ἐπεὶ δὲ τὸ λέγειν τι
τῶν τοιούτων ἐξορίζομεν, φανερὸν ὅτι καὶ τὸ θεωρεῖν ἢ
γραφὰς ἢ λόγους ἀσχήμονας.
Αριστοτέλης Ρητορική Bekker σελ. 1405b, γρ. 9
ἄνδρ' εἶδον πυρὶ χαλκὸν ἐπ' ἀνέρι κολλήσαντα·

ἀνώνυμον γὰρ τὸ πάθος, ἔστι δ' ἄμφω πρόσθεσίς τις·
κόλλησιν τοίνυν εἶπε τὴν τῆς σικύας προσβολήν), καὶ ὅλως
ἐκ τῶν εὖ ᾐνιγμένων ἔστι μεταφορὰς λαβεῖν ἐπιεικεῖς· μετα-
φοραὶ γὰρ αἰνίττονται, ὥστε δῆλον ὅτι εὖ μετενήνεκται. καὶ
ἀπὸ καλῶν· κάλλος δὲ ὀνόματος τὸ μὲν ὥσπερ Λικύμνιος
λέγει, ἐν τοῖς ψόφοις ἢ τῷ σημαινομένῳ, καὶ αἶσχος δὲ
ὡσαύτως. ἔτι δὲ τρίτον ὃ λύει τὸν σοφιστικὸν λόγον· οὐ
124
γὰρ ὡς ἔφη Βρύσων οὐθένα αἰσχρολογεῖν, εἴπερ τὸ αὐτὸ

σημαίνει τόδε ἀντὶ τοῦδε εἰπεῖν· τοῦτο γάρ ἐστιν ψεῦδος·
ἔστιν γὰρ ἄλλο ἄλλου κυριώτερον καὶ ὡμοιωμένον μᾶλλον
καὶ οἰκειότερον, τῷ ποιεῖν τὸ πρᾶγμα πρὸ ὀμμάτων. ἔτι οὐχ
ὁμοίως ἔχον σημαίνει τόδε καὶ τόδε, ὥστε καὶ οὕτως ἄλλου
ἄλλο κάλλιον καὶ αἴσχιον θετέον· ἄμφω μὲν γὰρ τὸ καλὸν
ἢ τὸ αἰσχρὸν σημαίνουσιν, ἀλλ' οὐχ ᾗ καλὸν ἢ οὐχ ᾗ
αἰσχρόν· ἢ ταῦτα μέν, ἀλλὰ μᾶλλον καὶ ἧττον. τὰς δὲ
μεταφορὰς ἐντεῦθεν οἰστέον, ἀπὸ καλῶν ἢ τῇ φωνῇ ἢ τῇ
δυνάμει ἢ τῇ ὄψει ἢ ἄλλῃ τινὶ αἰσθήσει. διαφέρει δ'
εἰπεῖν, οἷον ῥοδοδάκτυλος ἠὼς μᾶλλον ἢ φοινικοδάκτυλος,
ματα λέγειν, καταλέγειν, κατάλογος, ὑπόλογος, ἐπίλογος, διάλογος.

ἀπόλογος Ἀλκίνου ἐπὶ τῶν μακρῶν ῥήσεων. ‘ἀνάλογον τὰ φυό-
μενα φύεσθαι’ Πλάτων ἐν τῷ περὶ ψυχῆς (110 D)· ἐν δὲ τῷ
Τιμαίῳ (56 C) ‘ἀναλογιῶν’ καὶ (32 C) ‘ἀναλογίας.’ καὶ Θουκυδί-
δης (III 16. 2, II 85. 2) ‘πολὺν τὸν παράλογον’ φησίν. καὶ
παραλογίσασθαι, καὶ τὰ ἀμφίλογα λογίσασθαι, ἀντιλογίσασθαι, λογισταί,
λογιστήριον, ἀλογίστως, ἀλόγιστον. ἀντιλογία, ἀπολογία, ἀπολογή-
σασθαι· Ἀντιφῶν (II γ 1) δὲ καὶ ἀπελογήθη ἔφη. εὔλογον, εὐλό-
γως καὶ ὡς Ἰσοκράτης (VI 28) εὐλογωτέρως, εὐλογεῖν, εὐλογή-
σασθαι, εὐλογία, κακολογία ὡς Ὑπερείδης (frg 247 Bl), κακο-
λογεῖ ὡς Δημοσθένης (frg 55 Tur), καὶ ἀλογία, αἰσχρολογία ὡς
Ξενοφῶν (RLac V 6). καὶ ὡς Πλάτων (Sophist 241 A) ἄλογα
καὶ ἀδιανόητα. καὶ ὡς Θουκυδίδης (III 36. 4, VIII 84) ἀναλο-
γισμός, καὶ ἀναλογίζεται ὡς Πλάτων (Theaet 186 A saep). ὁ δ'
αὐτὸς (Phaedr 261 D) καὶ ἀντιλογικὴ τέχνη φησίν, Ἀντιφῶν (frg
149 Bl) δὲ ἀντιλογούμενοι, Θουκυδίδης (IV 92. 4) δὲ ‘ὅρος οὐκ
ἀντίλεκτος.’ καὶ ἀλόγως, καὶ ἀξιολογώτατος. Ἀντιφῶν (frg 151 Bl)
δὲ ἀπαρτιλογία, ὥσπερ καὶ Ἡρόδοτος (VII 29). οὗτος (I 90) δὲ
καὶ ἐπαλιλλόγησε, κενολογήσω δὲ Εὔπολις (I frg 418 Ko), ‘ἵνα δὲ
μὴ μακρολογῶ’ Ὑπερείδης (IV 13 p 60, V 4 p 62 Bl
ὁ δὲ λέων ὀρχήσεως φοβερᾶς εἶδος. ἦν δέ τινα καὶ Λακωνικὰ

ὀρχήματα, διὰ Μαλέας· Σειληνοὶ δ' ἦσαν, καὶ ὑπ' αὐτοῖς Σάτυροι
ὑπότρομα ὀρχούμενοι. καὶ ἴθυμβοι ἐπὶ Διονύσῳ, καὶ καρυάτιδες
ἐπ' Ἀρτέμιδι. καὶ βαρυλλικά, τὸ μὲν εὕρημα Βαρυλλίχου, προσωρ-
χοῦντο δὲ γυναῖκες Ἀρτέμιδι καὶ Ἀπόλλωνι. οἱ δ' ὑπογύπωνες
γερόντων ὑπὸ βακτηρίαις τὴν μίμησιν εἶχον· οἱ δὲ γύπωνες ξυλίνων
125
κώλων ἐπιβαίνοντες ὠρχοῦντο, διαφανῆ ταραντινίδια ἀμπεχόμενοι.

καὶ μὴν Ἐσχάρινθον ὄρχημα ἐπώνυμον ἦν τοῦ εὑρόντος αὐλητοῦ,
τυρβασίαν δ' ἐκάλουν τὸ ὄρχημα τὸ διθυραμβικόν, μιμητικὴν δὲ δι'
ἧς ἐμιμοῦντο τοὺς ἐπὶ τῇ κλοπῇ τῶν ἑώλων κρεῶν ἁλισκομένους.
λομβρότερον δ' ἦν ὃ ὠρχοῦντο γυμνοὶ σὺν αἰσχρολογίᾳ . ἦν δὲ καὶ
τὸ σχιστὰς ἕλκειν σχῆμα ὀρχήσεως χωρικῆς, ἔδει δὲ πηδῶντα ἐπαλ-
λάττειν τὰ σκέλη. καὶ μὴν τραγικῆς ὀρχήσεως σχήματα σιμὴ χείρ,
καλαθίσκος, χεὶρ καταπρανής, ξύλου παράληψις, διπλῆ, θερμαυστρίς,
κυβίστησις, παραβῆναι τὰ τέτταρα. ὁ δὲ τετράκωμος, τὸ τῆς
ὀρχήσεως εἶδος, οὐκ οἶδα εἴ τι προσῆκον ἦν τοῖς Ἀθήνησι τετρα-
κώμοις, οἳ ἦσαν Πειραιεῖς Φαληρεῖς Ξυπεταίονες Θυμοιτάδαι.
Τούτοις δ' ἂν προσήκοι χορός, χορευτής, χοροποιία, χοροστασία,
χορικὸν μέλος, χορεῦσαι, συγχορευτής, χορηγός, χορηγία, χορήγιον
ὁ τόπος οὗ ἡ παρασκευὴ τοῦ χοροῦ. πρόσχορον δ' Ἀριστοφάνης
(frg 843 Ko) τὴν συγχορεύουσαν κέκληκεν·
τάστατος, ῥᾴων τῶν κωμάτων τὴν τροπήν, πορθμός, εὔριπος, ἀπα-

γής, ἀβέβαιος, ἀνερμάτιστος, σαλεύων, τοῦ φέροντος ἀεὶ πνεύματος,
ὀξύτερος πτεροῦ τὴν ῥοπήν.
Εἰς κόλακα: βωμολόχος, εἴρων, χλευασμοῦ γέμων, χλεύης μεστός,
χλευαστικός, ἀπατητικός, πρὸς χάριν ἐντυγχάνων, πρὸς ἐξαπάτην
συνών, ὑπιὼν πάντας, ὑπερχόμενος, θώψ θωπεύων, θέραψ θερα-
πεύων, κολακεύων ὑπερκολακεύων, ὑποκριτής, γελοῖος καταγέλα-
στος, γελωτοποιός, ποιητὴς γελοίων, γελοιάζων γελοιαστής, λιχνο-
τένθης τενθεύων, κομψός, πανοῦργος, γόης, ἀπατεών, ἀνοήτων θη-
ρευτής, τραπέζης φίλος, ἄνοιαν τῶν ἀνθρώπων κατευχόμενος, μῖμος
γελοίων, ποιητὴς αἰσχρῶν ᾀσμάτων, αἰσχρολόγος, κορδακίζων, μόθων,
ἐφύβριστος, σκωμμάτων συνθέτης, τωθαστής τωθαστικός, καὶ κατὰ
τοὺς νεωτέρους παράσιτος. εἴποις δ' ἂν καὶ κύων προσσαίνων
προσσεσηρώς, ἐπισίτιος, λυμεὼν τῆς νεότητος, ἀσύμβολος, παρεχό-
μενος συμβολὰς τὸν γέλωτα, πᾶν ἂν εἰπὼν καὶ πᾶν ἂν παθών.
Ὀργίλος, ὑπέρθυμος βαρύθυμος, ἄμετρος ὀργήν, τραχὺς ὀργήν,
ἔκμετρος, χολώδης ἐπίχολος ἀκρόχολος μελάγχολος, ὀξύθυμος,
ὀξυθυμίας, πικρός, δύσκολος, μεμψίμοιρος, ὠμός, ἀσυγγνώμων, ἔκ-
πληκτος, ἀπαραίτητος ἀπαράπειστος, ἀνεπιεικής ἀφ' οὗ καὶ τὸ
πρᾶγμα ἀνεπιείκειαν εἴρηκε Δημοσθένης (XXIX 3), ἄγριος, θηριώδης,
κέκοπται, ἐπ' ὀλίγης τῆς ῥοπῆς ἐστίν, ἐξώρυκται τὼ ὀφθαλμώ, παρα-

126
τέθραυσται τὰς πλευράς, ὕφαιμός ἐστιν, ἐξαίμων, ὑπερῳδηκώς, ὑπώ-

πιος, ὑποπέλιδνος, ἔχων ἐπὶ τοῦ προσώπου τὰ ἴχνη τῶν πληγῶν,
τὰ σημεῖα τῆς ὕβρεως, τὰ δείγματα, τὰ σύμβολα, τὰ τεκμήρια. οὐκ
οἶδ' εἰ βιώσιμός ἐστιν· ὀλίγας ἐλπίδας ἔχει τοῦ ζῆν, ἐπὶ θανάτῳ τυγ-
χάνει διακείμενος. καὶ ὑβρισμένος, ἠσελγημένος, πεπαρῳνημένος
συγκεκομμένος, κατῃκισμένος. τὰ δὲ τοῦ πράγματος ὀνόματα
ὕβρις ὑβρίσματα, ἀσέλγεια, παροινία, ὑπερηφανία, ὑπεροψία,
προπέτεια βαρύτης, πληγαί, αἰκίαι αἰκισμός, προπηλα-
κισμός. κακήγορος, κακολόγος αἰσχρολόγος, βλάσφημος, λοίδορος
φιλολοίδορος, κακορρήμων αἰσχρορρήμων. κακηγορία, κακο-
λογία, βλασφημία, κακορρημοσύνη αἰσχρορρημοσύνη, λοιδορία
κακῶς εἰπεῖν, κακῶς ἀγορεῦσαι, βλασφημῆσαι, κακηγορῆσαι ὡς
Ὑπερείδης (fg 246 Bl), λοιδορῆσαι λοιδορήσασθαι, τὰ αἴσχιστα
εἰπεῖν. καὶ ὁ τοιοῦτος γλώττης οὐ κρατῶν, ἀκρατὴς γλώττης, πρό-
χειρος τὴν γλῶτταν, καὶ γλῶττα κακήγορος, οὐδενὸς ῥήματος φειδό-
μενος, οὐδὲν ῥῆμα αἰσχυνόμενος, ἀφειδὴς τὴν γλῶτταν εὐχερής,
ῥᾴδιος, ὀλισθηρός. καὶ τὰ ἐπιρρήματα κακηγόρως, βλασφήμως, φαυ-
λορρημόνως. φιλολοιδόρως φιλογέλως κακορρημόνως αἰ-
σχρορρημόνως· τὸ δὲ κακολόγως καὶ αἰσχρολόγως σκληρά, ὡς
κακήγορος, κακολόγος αἰσχρολόγος, βλάσφημος, λοίδορος

φιλολοίδορος, κακορρήμων αἰσχρορρήμων. κακηγορία, κακο-
λογία, βλασφημία, κακορρημοσύνη αἰσχρορρημοσύνη, λοιδορία
κακῶς εἰπεῖν, κακῶς ἀγορεῦσαι, βλασφημῆσαι, κακηγορῆσαι ὡς
Ὑπερείδης (fg 246 Bl), λοιδορῆσαι λοιδορήσασθαι, τὰ αἴσχιστα
εἰπεῖν. καὶ ὁ τοιοῦτος γλώττης οὐ κρατῶν, ἀκρατὴς γλώττης, πρό-
χειρος τὴν γλῶτταν, καὶ γλῶττα κακήγορος, οὐδενὸς ῥήματος φειδό-
μενος, οὐδὲν ῥῆμα αἰσχυνόμενος, ἀφειδὴς τὴν γλῶτταν εὐχερής,
ῥᾴδιος, ὀλισθηρός. καὶ τὰ ἐπιρρήματα κακηγόρως, βλασφήμως, φαυ-
λορρημόνως. φιλολοιδόρως φιλογέλως κακορρημόνως αἰ-
σχρορρημόνως· τὸ δὲ κακολόγως καὶ αἰσχρολόγως σκληρά, ὡς
λοιδόρως εὐτελές. ὁ δ' ἀδικηθεὶς κακῶς ἀκούσας, κακολογη-
θείς, κακηγορηθείς, τὰ χείριστα ἀκούσας, τὰ αἴσχιστα.
Σκυρίαν δὲ δίκην ὀνομάζουσιν οἱ κωμῳδοδιδάσκαλοι (III p 564.
92 Ko) τὴν τραχεῖαν, οἱ γὰρ φυγοδικοῦντες ἐσκήπτοντο εἰς Σκῦρον
ἢ Λῆμνον ἀποδημεῖν.

127
καὶ πρόσωπον· ἀπὸ δὲ ταύτης ἀρξάμενος καὶ προβὰς

ἐπὶ ποσὸν οὐδ' ὅλως οὐδεὶς ἂν ἠλλάξατο μονάρχου
πρόσχημα καὶ βίον, ἀκεραίῳ χρώμενος γνώμῃ. καὶ
τί δήποτ' ἦν τὸ τὰς τηλικαύτας ἐναντιώσεις βιασά-
μενον παριδεῖν Θεόπομπον; εἰ μὴ νὴ Δί' ὅτι ἐκεί-
νης μὲν τῆς ὑποθέσεως τέλος ἦν τὸ καλόν, τῆς δὲ
κατὰ Φίλιππον τὸ συμφέρον. οὐ μὴν ἀλλὰ πρὸς
μὲν ταύτην τὴν ἁμαρτίαν, καθὸ μετέβαλε τὴν ὑπό-
θεσιν, ἴσως ἂν εἶχέ τι λέγειν, εἴ τις αὐτὸν ἤρετο
περὶ τούτων· πρὸς δὲ τὴν κατὰ τῶν φίλων αἰσχρο-
λογίαν οὐκ ἂν οἶμαι δυνηθῆναι λόγον αὐτὸν ἀπο-
δοῦναι, συγχωρῆσαι δὲ διότι πολύ τι παρέπεσε τοῦ
καθήκοντος. [Exc. Peir. p. 18; 9, 6 – 9, 13 οὐδ' ὁποίους
Athen. IV, 62 p. 167b; VI, 77 p. 260d; 9, 9 τί γὰρ –
οὐκ ἀπῆν Cod. Urb. fol. 107 margo.]
Φίλιππος δὲ τοὺς μὲν Μεσσηνίους πολεμίους
γεγονότας οὐδὲν ἄξιον ἠδυνήθη λόγου βλάψαι, καί-
περ ἐπιβαλόμενος κακοποιεῖν αὐτῶν τὴν χώραν, εἰς
δὲ τοὺς ἀναγκαιοτάτους τῶν φίλων τὴν μεγίστην
ἀσέλγειαν ἐναπεδείξατο. τὸν γὰρ πρεσβύτερον Ἄρα-
τον, δυσαρεστηθέντα τοῖς ὑπ' αὐτοῦ πεπραγμένοις
κεραυνὸν περιθέντα θνητῇ φύσει δικαίως αὐτὸν

ὑπὸ τοῦ δαιμονίου τετευχέναι τούτων ὧν ἔτυχεν. –
Ὅτι Τίμαιός φησι Δημοχάρην ἡταιρηκέναι μὲν
τοῖς ἄνω μέρεσι τοῦ σώματος, οὐκ εἶναι δ' ἄξιον
τὸ ἱερὸν πῦρ φυσᾶν, ὑπερβεβηκέναι δὲ τοῖς ἐπιτη-
δεύμασι τὰ Βότρυος ὑπομνήματα καὶ τὰ Φιλαινίδος
καὶ τῶν ἄλλων ἀναισχυντογράφων· ταύτην δὲ τὴν
λοιδορίαν καὶ τὰς ἐμφάσεις οὐχ οἷον ἄν τις διέθετο
πεπαιδευμένος ἀνήρ, ἀλλ' οὐδὲ τῶν ἀπὸ τέγους ἀπὸ
τοῦ σώματος εἰργασμένων οὐδείς. ὁ δ' ἵνα πιστὸς
φανῇ κατὰ τὴν αἰσχρολογίαν καὶ τὴν ὅλην ἀναισχυν-
τίαν, καὶ προσκατέψευσται τἀνδρός, κωμικόν τινα
μάρτυρα προσεπισπασάμενος ἀνώνυμον. πόθεν δ'
ἐγὼ καταστοχάζομαι τοῦτο; πρῶτον μὲν ἐκ τοῦ καὶ
πεφυκέναι καὶ τεθράφθαι καλῶς Δημοχάρην, ἀδελ-
φιδοῦν ὄντα Δημοσθένους, δεύτερον ἐκ τοῦ μὴ
μόνον στρατηγίας αὐτὸν ἠξιῶσθαι παρ' Ἀθηναίοις,
ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων τιμῶν, ὧν οὐδὲν ἂν αὐτῷ
συνεξέδραμε τοιαύταις ἀτυχίαις παλαίοντι. διὸ καὶ
128
δοκεῖ μοι Τίμαιος οὐχ οὕτως Δημοχάρους κατηγο-

ρεῖν ὡς Ἀθηναίων,
III. RES ASIAE.
Ὅτι Γάιος ὁ Γάλλος, χωρὶς τῶν

ἄρτι ῥηθέντων ἀλογημάτων, παραγενόμενος εἰς τὴν
Ἀσίαν ἐκθέματα κατὰ τὰς πόλεις ἐξέθηκε τὰς ἐπι-
φανεστάτας, κελεύων, εἴ τις βούλεται κατηγορεῖν
Εὐμένους τοῦ βασιλέως, ἀπαντᾶν εἰς Σάρδεις ἐπί-
τινα χρόνον ὡρισμένον. μετὰ δὲ ταῦτα παραγενηθεὶς
αὐτὸς εἰς τὰς Σάρδεις, ἀποκαθίσας ἐν τῷ γυμνα-
σίῳ περὶ δέχ' ἡμέρας διήκουε τῶν κατηγορούντων,
πᾶσαν ἐπιδεχόμενος αἰσχρολογίαν καὶ λοιδορίαν κατὰ
τοῦ βασιλέως καὶ καθόλου πᾶν ἕλκων πρᾶγμα καὶ
κατηγορίαν, ἅτε παρεστηκὼς ἄνθρωπος τῇ διανοίᾳ καὶ
φιλοδοξῶν ἐν τῇ πρὸς Εὐμένην διαφορᾷ. –
Ὅτι καθ' ὅσον ἐδόκουν οἱ Ῥωμαῖοι βαρύτερον 8τῷ
Εὐμένει προσφέρεσθαι, κατὰ τοσοῦτο συνέβαινε τοὺς
Ἕλληνας προσοικειοῦσθαι, φύσει τῶν ἀνθρώπων ἀεὶ
τῷ θλιβομένῳ τὴν εὔνοιαν προσνεμόντων. –

2
ἐντροπῆς ἀξίων παρόντων, εἰ μὴ ἄρα τι αὐτοὶ εἰς τὸ διαχέαι ἡμᾶς

χαριεντίσαιντο, οὔτε μὴν πρὸς τοὺς τυχόντας γελαστέον οὐδ' ἐν
παντὶ τόπῳ οὐδὲ μὴν πᾶσιν οὐδὲ ἐπὶ πᾶσιν. Μάλιστα γὰρ μειρακίοις
καὶ γυναιξὶν ὄλισθος εἰς διαβολὰς ὁ γέλως ἐστίν.
Τὸ δὲ καὶ φαίνεσθαι καταπληκτικὸν πόρρωθεν τῶν πειρώντων
ἐστὶ φυγαδευτικόν· δυνατὴ γὰρ ἀποκρούσασθαι τῆς ἀσελγείας
τὰς προσβολὰς καὶ ἐκ μόνης τῆς προσόψεως ἡ σεμνότης· πάντας
δέ, ὡς ἔπος εἰπεῖν, τοὺς ἀνοήτους ὁ οἶνος
καί θ' ἁπαλὸν γελάσαι καὶ ὀρχήσασθαι ἀνώγει,
εἰς μαλακίαν ἐκτρέπων τὸ ἀνδρόγυνον ἦθος. Καὶ σκοπεῖν δεῖ πῶς
ἐντεῦθεν ἡ παρρησία τὴν ἀκοσμίαν εἰς αἰσχρολογίαν αὔξει·
καί τι ἔπος προέηκεν, ὅπερ τ' ἄρρητον ἄμεινον.
Μάλιστα γοῦν ἐν οἴνῳ καθορᾶσθαι τὰ ἤθη τῶν ὑπούλων συμβέβη-
κεν τῆς ὑποκρίσεως ἀπογυμνούμενα διὰ τὴν ἀνελεύθερον παρρησίαν
129
τῆς παροινίας, δι' ἣν κατακοιμίζεται μὲν ὁ λόγος ἐν αὐτῇ τῇ ψυχῇ

καρηβαρήσας τῇ μέθῃ, τὰ δὲ ἐκτράπελα ἐπεγείρεται πάθη καταδυ-
ναστεύοντα τῆς ἀσθενείας τοῦ λογισμοῦ.
Περὶ αἰσχρολογίας.
Αἰσχρολογίας δὲ παντελῶς αὐτοῖς τε ἡμῖν ἀφεκτέον καὶ τοὺς

χρωμένους αὐτῇ ἐπιστομιστέον καὶ ὄψει δριμυτέρᾳ καὶ προσώπου
ἀποστροφῇ καὶ τῷ ἀπομυκτηρισμῷ καλουμένῳ, πολλάκις δὲ καὶ
Κλήμης Αλεξανδρινός Παιδαγωγός Βιβ. 2, τμ. 6, κεφ. t, τμ. 1, γρ. 1
δέ, ὡς ἔπος εἰπεῖν, τοὺς ἀνοήτους ὁ οἶνος


λόγῳ τραχυτέρῳ. «Τὰ γὰρ ἐξιόντα», φησίν, «ἐκ τοῦ στόματος
κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον», κοινὸν καὶ ἐθνικὸν καὶ ἀπαίδευτον καὶ
ἀσελγῆ δείκνυσιν αὐτόν, οὐχὶ δὲ ἴδιον καὶ κόσμιον καὶ σώφρονα.
Πρὸς δὲ τὴν ἀκοὴν τῶν αἰσχρῶν καὶ τὴν θέαν τῶν ὁμοίως ἐχόντων
ὁ θεῖος παιδαγωγὸς κατὰ τὰ αὐτὰ τοῖς παλαίουσι τῶν παιδίων,
ὡς μὴ τὰ ὦτα θραύοιτο αὐτῶν, τοὺς σώφρονας περιτίθησι λόγους
καθάπερ ἀντωτίδας,

1
130


καθάπερ ἀντωτίδας, ὡς μὴ δύνασθαι ἐξικνεῖσθαι εἰς θραῦσιν τῆς
ψυχῆς τὸ κροῦμα τῆς πορνείας· τοὺς δὲ ὀφθαλμοὺς κατευθύνει ἐπὶ...
Κλήμης Αλεξανδρινός Παιδαγωγός Βιβ. 2, τμ. 6, κ. 50, τμ. 1, γρ. 1

καθάπερ ἀντωτίδας, ὡς μὴ δύνασθαι ἐξικνεῖσθαι εἰς θραῦσιν τῆς
ψυχῆς τὸ κροῦμα τῆς πορνείας· τοὺς δὲ ὀφθαλμοὺς κατευθύνει ἐπὶ
τὴν θέαν τῶν καλῶν, ἄμεινον εἶναι λέγων τοῖς ποσὶν ἢ τοῖς ὀφθαλ-
μοῖς ὀλισθαίνειν. Ταύτην ἀποκρουόμενος τὴν αἰσχρολογίαν ὁ ἀπός-
τολος «πᾶς λόγος σαπρὸς ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν» φησὶν «μὴ ἐκπο-
ρευέσθω, ἀλλ' εἴ τις ἀγαθός». Πάλιν τε αὖ· «Καθὼς πρέπει ἁγίοις,
μὴ ὀνομαζέσθω ἐν ὑμῖν αἰσχρότης καὶ μωρολογία ἢ εὐτραπελία, ἃ
131
οὐκ ἀνῆκεν, ἀλλὰ μᾶλλον εὐχαριστία.» Εἰ δὲ ὁ μωρὸν εἰπὼν τὸν

ἀδελφὸν ἔνοχος εἰς κρίσιν, τί περὶ τοῦ μωρολογοῦντος ἀποφανούμεθα;
Ἧι καὶ περὶ τούτου γέγραπται· «Ὃς ἂν λαλήσῃ λόγον ἀργόν,
ἀποδώσει λόγον κυρίῳ ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως.» Αὖθίς τε «ἐκ τοῦ
λόγου σου δικαιωθήσῃ» φησίν, «καὶ ἐκ τοῦ λόγου σου κατα-
δικασθήσῃ». Τίνες οὖν αἱ ἀντωτίδες αἱ σωτήριοι; Καὶ τίνες αἱ τῶν
ὀλισθηρῶν ὀφθαλμῶν παιδαγωγήσεις;
τὴν φωνὴν σωφρονεῖν ἀσκεῖν ἐστι λαγνείας καρτερεῖν. Διειλήφαμεν

δὲ βαθυτέρω λόγῳ ὡς ἄρα οὔτε ἐν τοῖς ὀνόμασιν οὐδὲ μὴν ἐν τοῖς
συνουσιαστικοῖς μορίοις καὶ τῇ κατὰ γάμον συμπλοκῇ, καθ' ὧν
κεῖται τὰ ὀνόματα τὰ περὶ τὴν συνήθειαν οὐ τετριμμένα, ἡ τοῦ
ὄντως αἰσχροῦ προσηγορία τάττεται· οὐδὲ γὰρ γόνυ καὶ κνήμη
τὰ μέλη ταῦτα οὐδὲ μὴν τὰ ἐπ' αὐτοῖς ὀνόματα καὶ ἡ δι' αὐτῶν
ἐνέργεια αἰσχρά ἐστιν – μέλη δὲ καὶ τὰ αἰδοῖα τοῦ ἀνθρώπου, αἰδοῦς,
οὐκ αἰσχύνης κατηξιωμένα – · αἰσχρὸν δὲ ἡ παράνομος αὐτῶν
ἐνέργεια, αἴσχους καὶ ὀνείδους διὰ τοῦτο καὶ κολάσεως ἀξία· μόνον
γὰρ τῷ ὄντι αἰσχρὸν ἡ κακία καὶ τὰ κατὰ ταύτην ἐνεργούμενα.
Τούτοις δὲ ἀναλόγως αἰσχρολογία εἰκότως ἂν καλοῖτο ἡ περὶ τῶν
τῆς κακίας ἔργων λογοποιία· οἷον τὸ περὶ μοιχείας διαλέγεσθαι ἢ
παιδεραστίας καὶ τὰ παραπλήσια. Ναὶ μὴν καὶ τὴν φλύαρον ἀδολε-
σχίαν κατασιγαστέον. «Ἐκ γάρ τοι πολυλογίας οὐκ ἐκφεύξῃ»,
φησίν, «ἁμαρτίαν·» δίκην ἄρα ὑφέξει ἡ γλωσσαργία· «ἔστι γὰρ
σιωπῶν εὑρισκόμενος σοφός, καὶ ἔστι μισητὸς ἀπὸ πολλῆς λαλιᾶς.»
Ἤδη καὶ αὐτὸς αὑτῷ ὁ ἀδολέσχης προσκορής· «πλεονάζων γὰρ
λόγον βδελύττεται τὴν ψυχὴν αὐτοῦ.»
Τίνα χρὴ παραφυλάττεσθαι τοὺς ἀστείως συμβιοῦντας.
Ἀπέστω δέ, ἀπέστω ἡμῶν καὶ τὸ σκώπτειν ὕβρεως προκατάρχον,

ἐξ ὧν ἔριδες καὶ μάχαι καὶ ἔχθραι διοιδαίνουσιν. Ὕβριν δὲ ἔφαμεν
κεχηνότι. Πταρμοῦ δὲ τὸ ταρακτικὸν ἀφαιρετέον ἀπολαβομένοις

πράως τὰς ἀναπνοάς· ταύτῃ γὰρ εὐσχημονέστατα τὴν ἀθρόαν
τοῦ πνεύματος ἀπειλὴν ἐναποσβεστέον οἰκονομοῦντα τὴν διέξοδον,
ὡς καὶ λαθεῖν πειρᾶσθαι, ἤν τι καὶ συνεξάξῃ ἐκβιαζόμενος ὁ ἀὴρ
περίττωμα. Ἀγερωχίας δὲ καὶ ἀταξίας σύμβολον τὸ προσθεῖναι
132
τοῖς ἤχοις ἐθέλειν, μὴ οὐχὶ ἀφαιρεῖν. Οἱ δὲ διαγλύφοντες τοὺς ὀδόν-

τας αἱμάσσοντες τὰ οὖλα σφίσι τε αὐτοῖς εἰσὶν ἀηδεῖς καὶ τοῖς πλησίον
ἀπεχθεῖς. Ναὶ μὴν καὶ τῶν ὤτων οἱ γαργαλισμοὶ καὶ τῶν πταρμῶν
οἱ ἐρεθισμοὶ ὑώδεις εἰσὶ κνησμοί, πορνείας ἀκολάστου μελετητικοί.
Καὶ τὰς ὑπ' ὄψιν δὲ ἀσχημοσύνας παραιτητέον καὶ τὰς αἰσχρολογίας
αὐτῶν. Καθεστὼς δὲ καὶ τὸ βλέμμα ἔστω, καὶ ἡ τοῦ τραχήλου
ἐπιστροφὴ καὶ ἡ κίνησις εὐσταθὴς καὶ ἡ τῶν χειρῶν κατὰ τὰς ὁμιλίας
προφορά. Καθόλου γὰρ ὁ Χριστιανὸς ἡρεμίας καὶ ἡσυχίας καὶ γαλή-
νης καὶ εἰρήνης οἰκεῖός ἐστιν.
Κλήμης Αλεξανδρινός Παιδαγωγός Βιβ. 3, τμ. 11, κ. 73, τμ. 1, γρ.

2
φησίν, «μὴ χρονίσῃς ἐν τῷ τόπῳ» ὁ παιδαγωγός,

»μηδὲ ἐπιστήσῃς τὸ σὸν ὄμμα πρὸς αὐτήν. Οὕτως γὰρ
διαβήσῃ ὕδωρ ἀλλότριον καὶ ὑπερβήσῃ τὸν Ἀχέροντα.»
Διὰ τοῦτο τάδε λέγει κύριος διὰ Ἡσαΐου· «Ἀνθ' ὧν
ἐπορεύθησαν αἱ θυγατέρες Σιὼν ὑψηλῷ τραχήλῳ καὶ ἐν
νεύμασιν ὀφθαλμῶν, καὶ τῇ πορείᾳ ἅμα σύρουσαι τοὺς
χιτῶνας καὶ τοῖς ποσὶ παίζουσαι, καὶ ταπεινώσει ὁ θεὸς
τὰς θυγατέρας Σιὼν καὶ ἀνακαλύψει τὸ σχῆμα αὐτῶν»,
τὸ ἄσχημον σχῆμα.
Ἐγὼ μὲν οὐδὲ τὰς θεραπαίνας ἀξιῶ τὰς ἐπ' ἀρις-
τερᾶς ταῖς γυναιξὶν ἢ τὰς ἑπομένας αὐταῖς αἰσχρολο-
γεῖν ἢ αἰσχροεργεῖν, σωφρονίζεσθαι δὲ αὐτὰς πρὸς τῶν
δεσποινῶν· σφόδρα γοῦν ἐπιτιμητικώτατα ὁ κωμικὸς
Φιλήμων φησίν γυναικὸς ἐξόπισθ' ἐλευθέρας βλέπω
μόνην θεράπαιναν κατόπιν ἀκολουθεῖν καλὴν
ἐκ τοῦ Πλαταιικοῦ τε παρακολουθοῦντά τινα
ταύτῃ κατιλλώπτειν.
γρ. 2
... ἡ γοῦν θεία γραφὴ τοὺς παραβάντας τὰς ἐντολὰς

πεπρᾶσθαι λέγει τοῖς ἀλλογενέσι, τουτέστιν ἁμαρτίαις ἀνοικείαις τῇ
φύσει, ἄχρις ἂν ἐπιστρέψαντες μετανοήσωσι.
Καθαρὸν οὖν τὸν γάμον ὥσπερ τι ἱερὸν ἄγαλμα τῶν μιαινόντων
φυλακτέον, ἀνεγειρομένοις μὲν ἐκ τῶν ὕπνων μετὰ κυρίου, ἀπιοῦσι
δὲ εἰς ὕπνον μετ' εὐχαριστίας καὶ εὐχομένοις,
ἠμὲν ὅτ' εὐνάζῃ καὶ ὅτ' ἂν φάος ἱερὸν ἔλθῃ,
μαρτυρομένοις τὸν κύριον παρ' ὅλον ἡμῶν τὸν βίον, τὸ μὲν θεοσε-
133
βεῖν τῇ ψυχῇ κεκτημένοις, τὸ σῶφρον δὲ μέχρι καὶ τοῦ σώματος

ἄγουσιν. θεοφιλὲς γὰρ τῷ ὄντι ἀπὸ τῆς γλώττης ἐπὶ τὰ ἔργα τὸ
κόσμιον διαχειραγωγεῖν, ὁδὸς δὲ ἐπ' ἀναισχυντίαν ἡ αἰσχρολογία, καὶ
τέλος ἀμφοῖν ἡ αἰσχρουργία. ὅτι δὲ γαμεῖν ἡ γραφὴ συμβουλεύει οὐδὲ
ἀφίστασθαί ποτε τῆς συζυγίας ἐπιτρέπει, ἄντικρυς νομοθετεῖ· «οὐκ
ἀπολύσεις γυναῖκα πλὴν εἰ μὴ ἐπὶ λόγῳ πορνείας·» μοιχείαν δὲ ἡγεῖ-
ται τὸ ἐπιγῆμαι ζῶντος θατέρου τῶν κεχωρισμένων. ἀνύποπτον δὲ
εἰς διαβολὴν δείκνυσι γυναῖκα τὸ μὴ καλλωπίζεσθαι μηδὲ μὴν κοσμεῖ-
σθαι πέρα τοῦ πρέποντος, εὐχαῖς καὶ δεήσεσι προσανέχουσαν ἐκτενῶς,
τὰς μὲν ἐξόδους τῆς οἰκίας φυλαττομένην τὰς πολλάς, ἀποκλείουσαν
δ' ὡς οἷόν τε αὑτὴν τῆς πρὸς τοὺς οὐ προσήκοντας προσόψεως,
προὐργιαίτερον τιθεμένην τῆς ἀκαίρου φλυαρίας τὴν οἰκουρίαν. «ὁ
δὲ ἀπολελυμένην λαμβάνων γυναῖκα μοιχᾶται,» φησίν, «ἐὰν» γάρ ...

γρ. 2
οἱ ἀπὸ Προδίκου ψευδωνύμως γνωστικοὺς σφᾶς αὐτοὺς ἀναγορεύοντες

δογματίζουσιν, υἱοὺς μὲν φύσει τοῦ πρώτου θεοῦ λέγοντες αὑτούς·
καταχρώμενοι δὲ τῇ εὐγενείᾳ καὶ τῇ ἐλευθερίᾳ ζῶσιν ὡς βούλονται
βούλονται δὲ φιληδόνως, κρατηθῆναι ὑπ' οὐδενὸς νενομικότες ὡς ἂν
κύριοι τοῦ σαββάτου καὶ ὑπεράνω παντὸς γένους πεφυκότες βασίλειοι
παῖδες, βασιλεῖ δέ, φασί, νόμος ἄγραφος. πρῶτον μὲν οὖν οὐ ποιοῦ-
σιν ἃ βούλονται πάντα, πολλὰ γὰρ αὐτοὺς κωλύσει καὶ ἐπιθυμοῦντας
καὶ πειρωμένους, καὶ ἃ ποιοῦσι δέ, οὐχ ὡς βασιλεῖς, ἀλλ' ὡς μαστι-
γίαι ποιοῦσι, λάθρᾳ γὰρ μοιχεύουσι τὸ ἁλῶναι δεδιότες καὶ τὸ κατα-
γνωσθῆναι ἐκκλίνοντες καὶ φοβούμενοι τὸ κολασθῆναι. πῶς δὲ
ἐλεύθερον ἡ ἀκρασία καὶ ἡ αἰσχρολογία; «πᾶς γάρ», φησίν, «ὁ ἁμαρ-
τάνων δοῦλός ἐστιν,» ὁ ἀπόστολος λέγει. ἀλλὰ πῶς κατὰ θεὸν
πολιτεύεται ὁ πάσῃ ἐπιθυμίᾳ ἔκδοτον ἑαυτὸν παρασχὼν τοῦ κυρίου
φήσαντος «ἐγὼ δὲ λέγω, μὴ ἐπιθυμήσῃς»; ἑκὼν δέ τις ἁμαρτάνειν
βούλεται καὶ δόγμα τίθησι τὸ μοιχεύειν καὶ καθηδυπαθεῖν καὶ λυμαί-
νεσθαι τοὺς ἄλλων γάμους, ὅπου γε καὶ τοὺς ἄλλους ἄκοντας ἁμαρ-
τάνοντας ἐλεοῦμεν; κἂν εἰς ξένον τὸν κόσμον ἀφιγμένοι ὦσι, πιστοὶ
ἐν τῷ ἀλλοτρίῳ μὴ γενόμενοι, τὸ ἀληθὲς οὐχ ἕξουσιν. ὑβρίζει δέ
τις ξένος πολίτας καὶ τούτους ἀδικεῖ, οὐχὶ δὲ ὡς παρεπίδημος τοῖς
ἀναγκαίοις χρώμενος ἀπρόσκοπος τοῖς πολίταις διαβιοῖ;

γρ. 4
γὰρ συνᾴδειν ποτὲ δύναται τὸ ἀγαθὸν εἶναι τὴν ἡδονὴν τῷ μόνον

εἶναι τὸ καλὸν ἀγαθὸν ἢ καὶ μόνον καλὸν τὸν κύριον καὶ μόνον
134
ἀγαθὸν τὸν θεὸν καὶ μόνον ἐραστόν. «ἐν Χριστῷ δὲ περιετμήθητε

περιτομῇ ἀχειροποιήτῳ ἐν τῇ ἀπεκδύσει τοῦ σώματος τῆς σαρκός,
ἐν τῇ περιτομῇ τοῦ Χριστοῦ.» «εἰ οὖν συνηγέρθητε τῷ Χριστῷ, τὰ
ἄνω ζητεῖτε, τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς. ἀπεθάνετε γάρ,
καὶ ἡ ζωὴ ὑμῶν κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ θεῷ,» οὐχὶ δὲ
πορνεία ἣν ἀσκοῦσιν. «νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη τὰ ἐπὶ τῆς γῆς,
πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν, δι' ἃ ἔρχεται ἡ ὀργή.» ἀπο-
θέσθωσαν οὖν καὶ αὐτοὶ «ὀργήν, θυμόν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρο-
λογίαν ἐκ τοῦ στόματος αὐτῶν, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον
σὺν ταῖς ἐπιθυμίαις, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον
εἰς ἐπίγνωσιν κατ' εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν.» τὰ γὰρ τῆς πολι-
τείας ἐλέγχει σαφῶς τοὺς ἐγνωκότας τὰς ἐντολάς, ἐπεὶ οὐχ οἷος ὁ λόγος
τοῖος ὁ βίος· ἀπὸ δὲ τῶν καρπῶν τὸ δένδρον, οὐκ ἀπὸ τῶν ἀνθῶν
καὶ πετάλων, γνωρίζεται. ἡ γνῶσις οὖν ἐκ τοῦ καρποῦ καὶ τῆς
πολιτείας, οὐκ ἐκ τοῦ λόγου καὶ τοῦ ἄνθους· οὐ γὰρ λόγον ψιλὸν
εἶναι τὴν γνῶσίν φαμεν, ἀλλά τινα ἐπιστήμην θείαν καὶ φῶς ἐκεῖνο
τὸ ἐν τῇ ψυχῇ ἐγγενόμενον ἐκ τῆς κατὰ τὰς ἐντολὰς ὑπακοῆς τὸ
πάντα κατάδηλα ποιοῦν τὰ [τε] ἐν γενέσει αὐτόν τε τὸν ἄνθρωπον
ἑαυτόν τε γινώσκειν παρασκευάζον καὶ τοῦ θεοῦ ἐπήβολον καθίστα
Επίκτητος Dissertationes ab Arriano digestae Βιβ. 4, τμ. 3, τμ. 3, γρ.

1
γʹ. Τίνα τίνων ἀντικαταλλακτέον.
Ἐκεῖνο πρόχειρον ἔχε, ὅταν τινὸς ἀπολείπῃ τῶν

ἐκτός, τί ἀντ' αὐτοῦ περιποιῇ· κἂν ᾖ πλείονος ἄξιον,
μηδέποτ' εἴπῃς ὅτι ‘ἐζημίωμαι’· οὐδ' ἂν ἀντὶ ὄνου
ἵππον, οὐδ' ἀντὶ προβάτου βοῦν, οὐδ' ἀντὶ κέρματος
πρᾶξιν καλήν, οὐδ' ἀντὶ ψυχρολογίας ἡσυχίαν οἵαν δεῖ,
οὐδ' ἀντὶ αἰσχρολογίας αἰδῶ. τούτων μεμνημένος παν-
ταχοῦ διασώσεις τὸ σαυτοῦ πρόσωπον οἷον ἔχειν σε
δεῖ. εἰ δὲ μή, σκόπει, ὅτι ἀπόλλυνται οἱ χρόνοι εἰκῇ
καὶ ὅσα νῦν προσέχεις σεαυτῷ, μέλλεις ἐκχεῖν ἅπαντα
ταῦτα καὶ ἀνατρέπειν. ὀλίγου δὲ χρεία ἐστὶ πρὸς τὴν
ἀπώλειαν τὴν πάντων καὶ ἀνατροπήν, μικρᾶς ἀποστρο-
φῆς τοῦ λόγου. ἵνα ὁ κυβερνήτης ἀνατρέψῃ τὸ πλοῖον,
οὐ χρείαν ἔχει τῆς αὐτῆς παρασκευῆς, ὅσης εἰς τὸ σῶ-
σαι· ἀλλὰ μικρὸν πρὸς τὸν ἄνεμον ἂν ἐπιστρέψῃ, ἀπώ-
λετο· κἂν μὴ αὐτὸς ἑκών, ὑποπαρενθυμηθῇ δ', ἀπώ-
λετο. τοιοῦτόν ἐστί τι καὶ ἐνθάδε· μικρὸν ἂν ἀπονυ
Επίκτητος Dissertationes ab Arriano digestae Βιβ. 4, τμ. 4, τμ. 46, γρ.

135
φιλόπονον. ἂν δ' ἐπὶ τὸ ἴδιον ἡγεμονικὸν ἀναφέρῃ

τὸν πόνον, ἵν' ἐκεῖνο κατὰ φύσιν ἔχῃ καὶ διεξάγῃ, τότε
λέγω μόνον φιλόπονον. μηδέποτε γὰρ ἀπὸ τῶν κοινῶν
μήτ' ἐπαινεῖτε μήτε ψέγετε, ἀλλὰ ἀπὸ δογμάτων. ταῦτα
γάρ ἐστι τὰ ἴδια ἑκάστου, τὰ καὶ τὰς πράξεις αἰσχρὰς
ἢ καλὰς ποιοῦντα· τούτων μεμνημένος χαῖρε τοῖς πα-
ροῦσιν καὶ ἀγάπα ταῦτα, ὧν καιρός ἐστιν. εἴ τινα ὁρᾷς,
ὧν ἔμαθες καὶ διεσκέψω, ἀπαντῶντά σοι εἰς τὰ ἔργα,
εὐφραίνου ἐπ' αὐτοῖς. εἰ τὸ κακόηθες καὶ λοίδορον
ἀποτέθεισαι, μεμείωκας, εἰ τὸ προπετές, εἰ τὸ αἰσχρο-
λόγον, εἰ τὸ εἰκαῖον, εἰ τὸ ἐπισεσυρμένον, εἰ οὐ κινῇ
ἐφ' οἷς πρότερον, εἰ οὐχ ὁμοίως γ' ὡς πρότερον, ἑορτὴν
ἄγειν δύνασαι καθ' ἡμέραν, σήμερον, ὅτι καλῶς ἀνε-
στράφης ἐν τῷδε τῷ ἔργῳ, αὔριον, ὅτι ἐν ἑτέρῳ.
πόσῳ μείζων αἰτία θυσίας ἢ ὑπατεία ἢ ἐπαρχία. ταῦτα
ἐκ σοῦ αὐτοῦ γίνεταί σοι καὶ ἀπὸ τῶν θεῶν. ἐκεῖνο μέμ-
νησο, τίς ὁ διδούς ἐστι καὶ τίσιν καὶ διὰ τίνα. τούτοις
τοῖς διαλογισμοῖς ἐντρεφόμενος ἔτι διαφέρῃ, ποῦ ὢν
εὐδαιμονήσεις, ποῦ ὢν ἀρέσεις τῷ θεῷ; οὐ πανταχόθεν
τὸ ἴσον ἀπέχουσιν; οὐ πανταχόθεν ὁμοίως ὁρῶσιν τὰ
γινόμενα;
Επίκτητος Enchiridion τμ. 33, τμ. 16, γρ. 2
φροντιεῖ σου. κἂν σὺν τούτοις ἐλθεῖν καθήκῃ, ἐλθὼν

φέρε τὰ γινόμενα καὶ μηδέποτε εἴπῃς αὐτὸς πρὸς
ἑαυτὸν ὅτι ‘οὐκ ἦν τοσούτου’· ἰδιωτικὸν γὰρ καὶ δια-
βεβλημένον πρὸς τὰ ἐκτός. ἐν ταῖς ὁμιλίαις ἀπέστω τὸ
ἑαυτοῦ τινων ἔργων ἢ κινδύνων ἐπὶ πολὺ καὶ ἀμέτρως μεμνῆ-
σθαι. οὐ γάρ, ὡς σοὶ ἡδύ ἐστι τὸ τῶν σῶν κινδύνων μεμνῆ-
σθαι, οὕτω καὶ τοῖς ἄλλοις ἡδύ ἐστι τὸ τῶν σοὶ συμβεβηκότων
ἀκούειν. ἀπέστω δὲ καὶ τὸ γέλωτα κινεῖν· ὀλισθηρὸς
γὰρ ὁ τρόπος εἰς ἰδιωτισμὸν καὶ ἅμα ἱκανὸς τὴν αἰδῶ
τὴν πρὸς σὲ τῶν πλησίον ἀνιέναι. ἐπισφαλὲς δὲ καὶ
τὸ εἰς αἰσχρολογίαν προελθεῖν. ὅταν οὖν τι συμβῇ
τοιοῦτον, ἂν μὲν εὔκαιρον ᾖ, καὶ ἐπίπληξον τῷ προ-
ελθόντι· εἰ δὲ μή, τῷ γε ἀποσιωπῆσαι καὶ ἐρυθριᾶσαι
καὶ σκυθρωπάσαι δῆλος γίνου δυσχεραίνων τῷ λόγῳ.
Ὅταν ἡδονῆς τινος φαντασίαν λάβῃς, καθάπερ
ἐπὶ τῶν ἄλλων, φύλασσε σαυτόν, μὴ συναρπασθῇς ὑπ' αὐ-
136
τῆς· ἀλλ' ἐκδεξάσθω σε τὸ πρᾶγμα, καὶ ἀναβολήν τινα παρὰ

σεαυτοῦ λάβε. ἔπειτα μνήσθητι ἀμφοτέρων τῶν χρόνων, καθ'
ὅν τε ἀπολαύσεις τῆς ἡδονῆς, καὶ καθ' ὃν ἀπολαύσας ὕστερον
μετανοήσεις καὶ αὐτὸς σεαυτῷ λοιδορήσῃ· καὶ τούτοις ἀντίθες
ὅπως ἀποσχόμενος χαιρήσεις καὶ ἐπαινέσεις αὐτὸς σεαυτόν.
Ρητορική Anonyma, Περὶ μεγαλοπρεπείας (P. Oxy. 3.410)

Fragment 3, γρ. 6
τοῦτο μέγα. οἷον “[ο]ὐδ' εἰ χρυσείηι Ἀφροδείτηι εἶδος ἐρίζοι”,

“ο[ὐδ' ὅσα λάινος οὐδὸς ἀφήτορος”, “οὐδ' ὅσα Θήβαις Αἰγ[υπ]-
τίαις”, καὶ “ὅσα ψάμ[αθ]ός τε κόνις τε”. παραδείγματα δὲ οἷο[ν
“οὐ]ρανῶι ἐστή[ριξε κάρη] καὶ ἐπὶ χθο[νὶ βαίνει”,] καὶ Σοφοκλῆ[ς
...μενα τ. [ἔτι] δὲ μηδὲν αἰσχρὸν [μ]ηδὲ προπετὲς ἁδέ[ως] λέγε. καὶ
γὰρ μικκ̣[ο]π[ρ]επὲς τὸ τοιοῦ[τον] κ[α]ὶ ἀκολάστω ἤθεος. τὸ δὲ
φεύγεν τὰς αἰσχρολογίας μεγαλοπρεπὲς καὶ κόσμος λόγω. μετὰ
δὲ ταῦτα πάντα, ὅ τι διαγα̣ςῇ, μετά τινος ὑπο[θ]έσιος χρηστᾶς
διά[γ]εο καὶ διανοίας, ἢ δι[ορθ]ώμενός τι ἢ οἰ[όμε]νος ἢ χρήιζω[ν]
....ω.μ̣...... sequentes versus sex evanidi.
π̣ι̣νοις, τὼς δὲ πονηρὼς μεμφόμενος. ὁποίως γὰρ ἤ
κ' αἴ̣ρ̣[ηις] καὶ ἐπαινῆ[ις ἢ μέμ]φηι ἢ μισῆις ἢ ἀσπάζηι, εἰ χρήιζοι,
τοιοῦτον τὲ ὑπολαμψοῦνται ἦμεν. οἱ γὰρ πολλοὶ τὼς ὁμοίως ἀπο-
δέχονται. ὧ δὴ καὶ τῆνο ε[ἴ]ρητ[αι] “οὐ πώποτ' ἠ[ρώτησα] γει-
νώσκων, [ὅτι τοι]οῦτός ἐστιν, [οἷσπερ] ἥδεται ξυνώ[ν]”. .....
Aspasius Phil., In ethica Nichomachea commentaria σελ. 125, γρ. 33
ἔλλειψις· εἰσὶ γάρ τινες οἳ τὸ παράπαν οὐκ ἀξιοῦσι χρῆσθαι τῇ παιδιᾷ καὶ
οὔτ' αὐτοὶ ἂν εἴποιεν πλέον τι, οὔτ' ἄλλων ἀκούσαιεν ἂν ἡδέως· καλοῖτο
δ' ἂν ἡ τοιαύτη κακία ἴσως ἀγριότης καὶ σκληρότης. οὗτοι μὲν οὖν οὐδέ-
ποτε δοκοῦσιν εἶναι εὐτράπελοι ἀλλ' ἐναντίοι τοῖς εὐτραπέλοις· οἱ δὲ
βωμολόχοι δοκοῦσιν εἶναι ἐνίοτε εὐτράπελοι διὰ τὸ χαίρειν τοὺς
πολλοὺς τῷ γελοίῳ. ἡ δὲ μέση ἕξις καλεῖται μὲν εὐτραπελία, ὀνομάζοιτο
δ' ἂν ἴσως καὶ ἐπιδεξιότης· τοῦ γὰρ ἐπιδεξίου τοιαῦτα καὶ λέγειν καὶ
ἀκούειν, ὁποῖα καὶ πρέπει τῷ ἐλευθερίῳ. διαφέρει γὰρ ἡ τοῦ ἐλευθερίου
παιδιὰ τῆς τοῦ ἀνδραποδώδους καὶ ἡ τοῦ πεπαιδευμένου τῆς τοῦ
ἀπαιδεύτου. παράδειγμα δ' ἑκατέρας τίθεται τάς τε παλαιὰς κωμῳδίας καὶ
τὰς νέας· τοῖς μὲν γὰρ τὰς παλαιὰς γράφουσι γελοῖον ἐδόκει τὸ
αἰσχρολογεῖν, τοῖς δὲ τὰς νέας τὸ μεθ' ὑπονοίας σκώπτειν, τουτέστιν
μετὰ τοῦ αἰνίττεσθαι. διαφέρει δ' οὐδὲν πρὸς εὐσχημοσύνην ἢ φανερῶς
αἰσχρολογεῖν ἢ μόνον ἐμφαίνειν.
Μετὰ ταῦτα ζητεῖ πότερον δεῖ τὸν εὖ σκώπτοντα ὁρίζεσθαι τῷ λέγειν
137
πρέποντα ἐλευθερίῳ καὶ πεπαιδευμένῳ ἢ τῷ μὴ λυπεῖν τὸν ἀκούοντα ἢ

καὶ τοὐναντίον τέρπειν. δεῖ μὲν γὰρ ἴσως ἀμφοτέρων ἐστοχάσθαι τὸν εὖ
σκώπτοντα, ἀλλ' ὅμως καθ' ὁπότερον αὐτῶν ὁριστέον μᾶλλον· καί φησιν
ἀόριστον εἶναι τὸ πρὸς τοὺς σκωπτομένους λαμβάνειν τὸ ἄκρον· ἄλλο
γὰρ
ἄλλῳ που ἡδύ τε καὶ μισητόν, καὶ οὐδὲν κωλύει αὐτὸν μὲν εὖ σκώπτειν,
ὑπὸ
δὲ ἀγροικίας ἀηδῆ εἶναι τῷ ἀκούοντι· μᾶλλον οὖν ὁ ὅρος τοῦ σκώπτοντος
ἐν
τῷ ὡς δεῖ σκώπτειν καὶ πρὸς οὓς τῷ ἐλευθερίῳ. ἐν μὲν οὖν τούτῳ
φαίνεται
Aspasius Phil., In ethica Nichomachea commentaria σελ. 125, γρ. 35
δ' ἂν ἡ τοιαύτη κακία ἴσως ἀγριότης καὶ σκληρότης. οὗτοι μὲν οὖν οὐδέ-
ποτε δοκοῦσιν εἶναι εὐτράπελοι ἀλλ' ἐναντίοι τοῖς εὐτραπέλοις· οἱ δὲ
βωμολόχοι δοκοῦσιν εἶναι ἐνίοτε εὐτράπελοι διὰ τὸ χαίρειν τοὺς
πολλοὺς τῷ γελοίῳ. ἡ δὲ μέση ἕξις καλεῖται μὲν εὐτραπελία, ὀνομάζοιτο
δ' ἂν ἴσως καὶ ἐπιδεξιότης· τοῦ γὰρ ἐπιδεξίου τοιαῦτα καὶ λέγειν καὶ
ἀκούειν, ὁποῖα καὶ πρέπει τῷ ἐλευθερίῳ. διαφέρει γὰρ ἡ τοῦ ἐλευθερίου
παιδιὰ τῆς τοῦ ἀνδραποδώδους καὶ ἡ τοῦ πεπαιδευμένου τῆς τοῦ
ἀπαιδεύτου. παράδειγμα δ' ἑκατέρας τίθεται τάς τε παλαιὰς κωμῳδίας καὶ
τὰς νέας· τοῖς μὲν γὰρ τὰς παλαιὰς γράφουσι γελοῖον ἐδόκει τὸ
αἰσχρολογεῖν, τοῖς δὲ τὰς νέας τὸ μεθ' ὑπονοίας σκώπτειν, τουτέστιν
μετὰ τοῦ αἰνίττεσθαι. διαφέρει δ' οὐδὲν πρὸς εὐσχημοσύνην ἢ φανερῶς
αἰσχρολογεῖν ἢ μόνον ἐμφαίνειν.
Μετὰ ταῦτα ζητεῖ πότερον δεῖ τὸν εὖ σκώπτοντα ὁρίζεσθαι τῷ λέγειν
πρέποντα ἐλευθερίῳ καὶ πεπαιδευμένῳ ἢ τῷ μὴ λυπεῖν τὸν ἀκούοντα ἢ
καὶ τοὐναντίον τέρπειν. δεῖ μὲν γὰρ ἴσως ἀμφοτέρων ἐστοχάσθαι τὸν εὖ
σκώπτοντα, ἀλλ' ὅμως καθ' ὁπότερον αὐτῶν ὁριστέον μᾶλλον· καί φησιν
ἀόριστον εἶναι τὸ πρὸς τοὺς σκωπτομένους λαμβάνειν τὸ ἄκρον· ἄλλο
γὰρ
ἄλλῳ που ἡδύ τε καὶ μισητόν, καὶ οὐδὲν κωλύει αὐτὸν μὲν εὖ σκώπτειν,
ὑπὸ δὲ ἀγροικίας ἀηδῆ εἶναι τῷ ἀκούοντι· μᾶλλον οὖν ὁ ὅρος τοῦ
σκώπτοντος ἐν τῷ ὡς δεῖ σκώπτειν καὶ πρὸς οὓς τῷ ἐλευθερίῳ. ἐν μὲν
οὖν τούτῳ φαίνεται τὸ σκῶμμα μέσον τι.
Xenocrates Phil., Testimonia, doctrina et Αποσπασμα 229, γρ. 3

138
τὰς μεγίστας ἐμφάσεις καὶ διαφάσεις λαβεῖν ἔστι τῆς

περὶ δαιμόνων ἀληθείαις, ‘εὔστομά μοι κείσθω’ καθ' Ἡρό-
δοτον· κτλ.
Καὶ μὴν ὅσας ἔν τε μύθοις καὶ ὕμνοις λέγουσι καὶ ᾄδουσι,
τοῦτο μὲν ἁρπαγὰς τοῦτο δὲ πλάνας θεῶν κρύψεις τε καὶ
φυγὰς καὶ λατρείας, οὐ θεῶν εἰσιν ἀλλὰ δαιμόνων παθή-
ματα καὶ τύχαι μνημονευόμεναι δι' ἀρετὴν καὶ δύναμιν
αὐτῶν, κτλ.
Ὁ δὲ Ξενοκράτης καὶ τῶν ἡμερῶν τὰς ἀποφράδας καὶ τῶν
ἑορτῶν, ὅσαι πληγάς τινας ἢ κοπετοὺς ἢ νηστείας ἢ δυσφη-
μίας ἢ αἰσχρολογίαν ἔχουσιν, οὔτε θεῶν τιμαῖς οὔτε δαι-
μόνων οἴεται προσήκειν χρηστῶν, ἀλλ' εἶναι φύσεις ἐν τῷ
περιέχοντι μεγάλας μὲν καὶ ἰσχυράς, δυστρόπους δὲ καὶ
σκυθρωπάς, αἳ χαίρουσι τοῖς τοιούτοις, καὶ τυγχάνουσαι
πρὸς οὐδὲν ἄλλο χεῖρον τρέπονται· κτλ.
ἑορτὰς δὲ καὶ θυσίας, ὥσπερ ἡμέρας ἀποφράδας καὶ σκυ-
θρωπὰς, ἐν αἷς ὠμοφαγίαι καὶ διασπασμοὶ νηστεῖαί τε καὶ
κοπετοί, πολλαχοῦ δὲ πάλιν αἰσχρολογίαι πρὸς ἱεροῖς
’μανίαι ἀλαλαί τ' ὀρινόμεναι ῥιψαύχενι σὺν κλόνῳ’,
θεῶν μὲν οὐδενὶ δαιμόνων δὲ φαύλων ἀποτροπῆς ἕνεκα φή-
σαιμ' ἂν τελεῖσθαι μειλίχια καὶ παραμύθια. καὶ τὰς πάλαι
Xenocrates Phil., Testimonia, doctrina et Αποσπασμα 230, γρ. 3
Ὁ δὲ Ξενοκράτης καὶ τῶν ἡμερῶν τὰς ἀποφράδας καὶ τῶν

ἑορτῶν, ὅσαι πληγάς τινας ἢ κοπετοὺς ἢ νηστείας ἢ δυσφη-
μίας ἢ αἰσχρολογίαν ἔχουσιν, οὔτε θεῶν τιμαῖς οὔτε δαι-
μόνων οἴεται προσήκειν χρηστῶν, ἀλλ' εἶναι φύσεις ἐν τῷ
περιέχοντι μεγάλας μὲν καὶ ἰσχυράς, δυστρόπους δὲ καὶ
σκυθρωπάς, αἳ χαίρουσι τοῖς τοιούτοις, καὶ τυγχάνουσαι
πρὸς οὐδὲν ἄλλο χεῖρον τρέπονται· κτλ.
ἑορτὰς δὲ καὶ θυσίας, ὥσπερ ἡμέρας ἀποφράδας καὶ σκυ-
θρωπὰς, ἐν αἷς ὠμοφαγίαι καὶ διασπασμοὶ νηστεῖαί τε καὶ
κοπετοί, πολλαχοῦ δὲ πάλιν αἰσχρολογίαι πρὸς ἱεροῖς
’μανίαι ἀλαλαί τ' ὀρινόμεναι ῥιψαύχενι σὺν κλόνῳ’,
θεῶν μὲν οὐδενὶ δαιμόνων δὲ φαύλων ἀποτροπῆς ἕνεκα φή-
σαιμ' ἂν τελεῖσθαι μειλίχια καὶ παραμύθια. καὶ τὰς πάλαι
ποιουμένας ἀνθρωποθυσίας οὔτε θεοὺς ἀπαιτεῖν ἢ προσδέ-
χεσθαι πιθανόν ἔστιν, οὔτε μάτην ἂν ἐδέχοντο βασιλεῖς καὶ
στρατηγοὶ παῖδας αὑτῶν ἐπιδιδόντες καὶ καταρχόμενοι καὶ
σφάττοντες, ἀλλὰ χαλεπῶν καὶ δυστρόπων ὀργὰς καὶ βα-
ρυθυμίας ἀφοσιούμενοι καὶ ἀποπιμπλάντες ἀλαστόρων· ἐνίων
139
δὲ μανικοὺς καὶ τυραννικοὺς ἔρωτας, οὐ δυναμένων οὐδὲ

βουλομένων σώμασι καὶ διὰ σωμάτων ὁμιλεῖν.
Paulus Med., Epitomae medicae libri septem Βιβ. 5, τμ. 40, τμ. 1, γρ.
3
σύκων ξηρῶν ἀφεψήματι. ποιοῦσι δὲ ἐπ' αὐτῶν καὶ στρόβιλοι καὶ τὸ

τοῦ σικύου σπέρμα σὺν γλυκεῖ λαμβανόμενον καὶ ἁλμυρὸς οἶνος σὺν
στέατι ὑείῳ νεαρῷ καὶ γλυκεῖ καὶ κνίδης σπέρμα ὁμοίως ἢ νίτρον σὺν
ὕδατι. ἁρμόζει καὶ κιχορία καὶ νᾶπυ καὶ κάρδαμον καὶ ῥέφανος καὶ
κρόμμυα καὶ σκόρδα, ἕκαστον τούτων σὺν οἴνῳ λαμβανόμενον.
ἡσυχάζειν δὲ αὐτοὺς ἀναγκάζειν δεῖ, ἵνα ὥσπερ οἱ τὸν οἶνον πεπωκότες
ἐκπέψωσιν.
Περὶ κορίου.
Τὸ δὲ κόριον λαθεῖν μὲν οὐ δύναται διὰ τὴν ὀσμήν, ποθὲν δὲ

τὴν φωνὴν δασύνει καὶ μανίαν ἐπιφέρει ὁμοίαν τοῖς διὰ μέθην· λα-
λοῦσι γοῦν μετὰ αἰσχρολογίας· καθ' ὅλου τε τοῦ σώματος ἐπ' αὐτῶν
ἡ ὀσμὴ διαφαίνει τοῦ κορίου. βοηθεῖ δὲ αὐτοῖς μετὰ τὸ ἐξεραθῆναι
μετὰ τοῦ ἐλαίου ἢ ἰρίνου, ὡς προείρηται, ἄκρατος οἶνος σὺν ἀψινθίῳ
καὶ καθ' ἑαυτὸν πινόμενος ᾠά τε κενωθέντα ἐπὶ τὸ αὐτὸ λειανθέντα
σὺν ἅλμῃ ῥοφούμενα, καὶ ἡ ἅλμη δὲ πινομένη καὶ ζωμὸς ἁλμυρὸς ἔκ
τε ὄρνιθος καὶ χηνὸς γλυκύς τε σὺν κονίᾳ λαμβανόμενος.
Ψευδό-Dioscorides Med., De venenis eorumque praecautione et

medicatione (= Alexipharmaca) τμ. 9, γρ. 4
[Περὶ τοῦ ἐν Ἡρακλείᾳ μέλιτος.] Ὁμοίως

δὲ πάσχουσι καὶ οἱ ἐν Ἡρακλείᾳ τῇ ποντικῇ τὸ μέλι γεννώ-
μενον φαγόντες ἢ πιόντες· ἐφ' ὧν ἁρμόζει τὰ αὐτὰ τῷ ἀκο-
νίτῳ· εἰσὶ δὲ εὐβοήθητοι, μάλιστα ὠφελούμενοι ὑπὸ οἰνομέλι-
τος, συνεχῶς αὐτὸ πίνοντες, μιγνυμένων αὐτῷ πηγάνου
φύλλων.
[Περὶ κορίου.] Τὸ δὲ κόριον λαθεῖν μὲν οὐ
δύναται διὰ τὴν ὀσμήν· ποθὲν δὲ τὴν φωνὴν δασύνει, καὶ
μανίαν ἐπιφέρει ὁμοίαν τοῖς διὰ μέθην· λαλοῦσι γοῦν μετ'
αἰσχρολογίας· καθ' ὅλου δὲ τοῦ σώματος αὐτῶν ἡ ὀσμὴ
διαφαίνεται τοῦ κορίου. Βοηθεῖ δὲ αὐτοῖς μετὰ τὸ ἐξερα-
140
θῆναι διὰ τοῦ ἰρίνου ἐλαίου, ὡς προείρηται, ἄκρατος σὺν

ἀψινθίῳ πινόμενος, καὶ καθ' ἑαυτὸν, ἢ ὠά τε κενωθέντα
ἐπὶ τὸ αὐτὸ, καὶ διεθέντα σὺν ἅλμῃ, ῥοφούμενα· καὶ
ἅλμη δὲ πινομένη, καὶ ζωμὸς ἁλμυρὸς ἔκ τε ὄρνιθος καὶ
χηνός· γλυκύς τε σὺν κονίᾳ παραλαμβανόμενος.
[Περὶ ψυλλίου.] Καὶ τὸ ψύλλιον δὲ καλού-
μενον ποθὲν ἐπιφέρει ψύξιν ὅλου τοῦ σώματος καὶ νάρκην
μετ' ἐκλύσεως καὶ ἀδημονίας· ᾧ βοηθεῖ πάντα ὅσα τοῖς κό-
ριον πεπωκόσι.
Didache XII Apostolorum, Διδαχαὶ τῶν ἀποστολῶν τμ. 3, τμ. 3, γρ. 2
ὑποκριτὴς οὐδὲ κακοήθης οὐδὲ ὑπερήφανος. Οὐ λήψῃ βουλὴν πονηρὰν

κατὰ τοῦ πλησίον σου,
οὐ μισήσεις πάντα ἄνθρωπον, ἀλλὰ οὓς μὲν
ἐλέγξεις, περὶ δὲ ὧν προσεύξῃ, οὓς δὲ ἀγαπήσεις ὑπὲρ τὴν ψυχήν σου.
Τέκνον μου, φεῦγε ἀπὸ παντὸς πονηροῦ καὶ ἀπὸ παντὸς ὁμοίου
αὐτοῦ.
Μὴ γίνου ὀργίλος· ὁδηγεῖ γὰρ ἡ ὀργὴ πρὸς τὸν φόνον· μηδὲ
ζηλωτὴς μηδὲ ἐριστικὸς μηδὲ θυμικός· ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων φόνοι
γεννῶνται.
Τέκνον μου, μὴ γίνου ἐπιθυμητής· ὁδηγεῖ γὰρ ἡ ἐπιθυμία
πρὸς τὴν πορνείαν· μηδὲ αἰσχρολόγος μηδὲ ὑψηλόφθαλμος· ἐκ γὰρ
τούτων ἁπάντων μοιχεῖαι γεννῶνται.
Τέκνον μου, μὴ γίνου οἰωνο-
σκόπος, ἐπειδὴ ὁδηγεῖ εἰς τὴν εἰδωλολατρίαν· μηδὲ ἐπαοιδὸς μηδὲ μαθη-
ματικὸς μηδὲ περικαθαίρων, μηδὲ θέλε αὐτὰ βλέπειν μηδὲ ἀκούειν·
ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων εἰδωλολατρία γεννᾶται.
Τέκνον μου, μὴ γίνου
ψεύστης, ἐπειδὴ ὁδηγεῖ τὸ ψεῦσμα εἰς τὴν κλοπήν· μηδὲ φιλάργυρος
μηδὲ κενόδοξος· ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων κλοπαὶ γεννῶνται.
Τέκνον μου, μὴ γίνου γόγγυσος, ἐπειδὴ ὁδηγεῖ εἰς τὴν βλασφημίαν·
Didache XII Apostolorum, Διδαχαὶ τῶν ἀποστολῶν τμ. 5, τμ. 1, γρ. 5
Μισήσεις πᾶσαν ὑπόκρισιν καὶ πᾶν ὃ μὴ ἀρεστὸν τῷ κυρίῳ.

Οὐ μὴ ἐγκαταλίπῃς ἐντολὰς κυρίου, φυλάξεις δὲ ἃ παρέλαβες, μήτε
προστιθεὶς μήτε ἀφαιρῶν.
Ἐν ἐκκλησίᾳ ἐξομολογήσῃ τὰ παραπτώ-
ματά σου, καὶ οὐ προσελεύσῃ ἐπὶ προσευχήν σου ἐν συνειδήσει
πονηρᾷ. –
Αὕτη ἐστὶν ἡ ὁδὸς τῆς ζωῆς.
Ἡ δὲ τοῦ θανάτου ὁδός ἐστιν αὕτη· πρῶτον πάντων πονηρά ἐστι
141
καὶ κατάρας μεστή· φόνοι, μοιχεῖαι, ἐπιθυμίαι, πορνεῖαι, κλοπαί,

εἰδωλο-
λατρίαι, μαγεῖαι, φαρμακίαι, ἁρπαγαί, ψευδομαρτυρίαι, ὑποκρίσεις,
διπλοκαρδία, δόλος, ὑπερηφανία, κακία, αὐθάδεια, πλεονεξία, αἰσχρο-
λογία, ζηλοτυπία, θρασύτης, ὕψος, ἀλαζονεία, ἀφοβία θεοῦ·
διῶκται ἀγαθῶν, μισοῦντες ἀλήθειαν, ἀγαπῶντες ψεῦδος, οὐ γινώς-
κοντες μισθὸν δικαιοσύνης, οὐ κολλώμενοι ἀγαθῷ οὐδὲ κρίσει δικαίᾳ,
ἀγρυπνοῦντες οὐκ εἰς τὸ ἀγαθόν, ἀλλ' εἰς τὸ πονηρόν· ὧν μακρὰν
πραΰτης
καὶ ὑπομονή, μάταια ἀγαπῶντες, διώκοντες ἀνταπόδομα, οὐκ ἐλεοῦντες
πτωχόν, οὑ πονοῦντες ἐπὶ καταπονουμένῳ, οὑ γινώσκοντες τὸν ποιή-
σαντα αὐτούς, φονεῖς τέκνων, φθορεῖς πλάσματος θεοῦ, ἀποστρεφόμενοι
τὸν ἐνδεόμενον, καταπονοῦντες τὸν θλιβόμενον, πλουσίων παράκλητοι,
πενήτων ἄνομοι κριταί, πανθαμαρτητοί. – Ῥυσθείητι, τέκνον, ἀπὸ
τούτων ἁπάντων.
Dorotheus Astrol., Fragmenta Graeca σελ. 412, γρ. 27
σύμμετρος, οὐλόθριξ, εὐγένειος, ποικιλογνώμων, ὑπόχλωρος. ἐὰν δὲ

ὁ Ἥλιος ἢ ἡ Σελήνη εὑρεθῇ τὸν κλέπτην δηλῶν τοιοῦτον δηλώσει αὐτὸν
εἶναι κατὰ τὴν μορφὴν ὁποίῳ ἂν τῶν ἀστέρων συγκραθῶσιν. ἐὰν δὲ
μηδενὶ τῶν ἀστέρων συνοικειωθῶσιν ἀλλὰ μόνοι καθ' ἑαυτοὺς ὦσιν
ὁ μὲν Ἥλιος δηλοῖ τὸν κλέπτην εὐτραφῆ, πυκνὸν καὶ ἠρέμα ὕπωχρον,
ἡ δὲ Σελήνη μόνη εὔκρατον, εὐόφθαλμον, εὔσαρκον, στρογγυλοπρός-
ωπον. Ἀκριβέστερον δὲ μαθήσῃ περὶ τῶν αὐτῶν οὐ μόνον τοὺς ἀστέρας
σκοπῶν ἀλλὰ καὶ τὰ ζῴδια ἐν οἷς εὑρίσκονται οἱ δηλοῦντες ἀστέρες.
ὁ μὲν γὰρ Κριὸς δασεῖς, εὐμήκεις δηλοῖ τοὺς κλέπτας, τῷ προσώπῳ
νεύοντας κάτω, οὐλότριχας, δειλούς, παιγνιώδεις, αἰσχρολόγους , ὁ δὲ
Ταῦρος σιμούς, δασεῖς τῷ σώματι, προκεφάλους, εὐρυμετώπους, τρίχας
ἔχοντας ἀνεσταλμένας, κρυψίφρονας, ὑποκρίσει ἐξαπατῶντας, ἐπί-
πλαστον ἐπιείκειαν ἔχοντας, τοὺς δὲ μυκτῆρας πλατεῖς, παχυαύχενας,
μελανοφθάλμους, λεπτοχείλους, ὀφρύας μεγάλας ἔχοντας, οἱ δὲ Δίδυ-
μοι συμμέτρους δηλοῦσιν, ἐπίρρινας, τρυφερούς, ἀγαθογνώμονας, τοὺς
δὲ ὤμους ἔχοντας εὐτυπώτους, τινὰς δὲ καὶ γράμματα γινώσκοντας καὶ
πιστευομένους, ὁ δὲ Καρκίνος δηλοῖ ὀστώδεις, δασύτριχας, πλατυπρος-
ώπους, μελανόχροας (τινῶν δὲ καὶ οἱ ὀδόντες διεστραμμένοι εἰσίν),
συμμέτρους τῷ μήκει, τὰ δὲ κάτω μέρη μείζονα ἔχοντας, ὁ δὲ Λέων
γλαυκούς, πυρρούς, εὐμόρφους
Ignatius Scr. Eccl., Epistulae interpolatae et epistulae suppositiciae

(recensio longior) [Sp.] Epistle 4, τμ. 8, τμ. 1, γρ. 3
142
ταύτῃ ἠλπικότες ἐσμὲν ἐν Χριστῷ μόνον, ἐλεεινότεροι πάντων

ἀνθρώπων ἐσμέν. εἰ νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται, φάγωμεν καὶ
πίωμεν· αὔριον γὰρ ἀποθνήσκομεν. οὕτω δὲ διακείμενοι,
τί διοίσομεν ὄνων καὶ κυνῶν, οἳ μηδὲν τοῦ μέλλοντος φροντίζοντες
μόνου τοῦ φαγεῖν εἰσιν ὀρεκτικοὶ καὶ τῶν μετὰ τὸ φαγεῖν; ἀν-
επιστάτητοι γάρ εἰσι τοῦ κινοῦντος ἔνδοθεν νοῦ.
Ὀναίμην ὑμῶν ἐν κυρίῳ. νήφετε· πᾶσαν ἕκαστος
κακίαν ἀπόθεσθε καὶ τὸν θηριώδη θυμόν, καταλαλιάν, συκοφαν-
τίαν, αἰσχρολογίαν, εὐτραπελίαν, ψιθυρισμόν, φυσίωσιν, μέθην,
λαγνείαν, φιλαργυρίαν, φιλοδοξίαν, φθόνον καὶ πᾶν τὸ τούτοις συν-
ῳδόν. ἐνδύσασθε δὲ τὸν κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, καὶ
τῆς σαρκὸς πρόνοιαν μὴ ποιεῖσθε εἰς ἐπιθυμίας.
οἱ πρεσβύτεροι ὑποτάσσεσθε τῷ ἐπισκόπῳ, οἱ διάκονοι τοῖς
πρεσβυτέροις, ὁ λαὸς τοῖς διακόνοις. ἀντίψυχον ἐγὼ τῶν φυλαττόντων
ταύτην τὴν εὐταξίαν· καὶ ὁ κύριος εἴη μετ' αὐτῶν διηνεκῶς.
Φρύνιχος Αττικός Praeparatio sophistica (επιτομή ) σελ. 46, γρ. 1
ἀγγελικὴ ῥῆσις: αἱ τῶν ἀγγέλων ἐν ταῖς τραγῳδίαις

ῥήσεις.
ἀνταίρειν: ἀντανίστασθαι. Δημοσθένης (Phil. III 5).
ἀναμαντεύεσθαι: σημαίνει τὸ τὰ μαντευθέντα ἅπαξ
πειρᾶσθαι ἀμάντευτα ποιεῖσθαι.
ἄδωρος χάρις (Eurip. fr. 869): ἡ μὴ ἐπὶ τέλους ἐλ-
θοῦσα δωρεά.
ἀποψύχειν: ὅ οἱ πολλοὶ καταψύχειν λέγουσιν, ὅταν
τὸ καῦμα λήγῃ καὶ εἰς ψῦχος τρέπηται. Πλάτων ἐν Φαί-
δρῳ (242 A) ‘ἐπειδὰν ἀποψύχῃ, ἄπιμεν’.
αἰσχροεπεῖν: αἰσχρολογεῖν.
ἀνηλέητος καὶ ἀνηλεής: ἄμφω δόκιμα.
ἀφρίζειν καὶ ἀναφρίζειν.
ἀμφιλαφὲς δένδρον (Plat. Phaedr. 230 B): τὸ μέγα
καὶ δαψιλές.
ἀποτραχύνου: ἀντὶ τοῦ τραχύνου καὶ χαλέπαινε.
ἀνακύψαι ἐκ νόσου.
ἁλίπαστα (Aristom. fr. 6): οἱ μὲν πολλοὶ ἁπλῶς τὰ
ταρίχη, οἱ δ' ἀρχαῖοι τὰ ἁλσὶ πεπασμένα.
ἀνακεῖσθαι: ἐπὶ ἀνδριάντων καὶ ἀναθημάτων. τὸ
δὲ κατακεῖσθαι ἐπὶ τῶν ἑστιωμένων.
143
Τίμαιος ιστορικός Fragmenta Τομ. -Jacobyʹ-F 3b,566,F, fragment 35b,

γρ. 7
ἐν λη ἱστορεῖν, ὡς οἱ περὶ Δημοκλείδην κατὰ Δημοχάρους (no. 75) εἶπον,

ὅτι μόνωι αὐτῶι πάντων Ἀθηναίων οὐκ ἔξεστι τὸ ἱερὸν πῦρ φυσῆσαι, ὡς
μὴ
καθαρεύοντι τοῖς ἄνω μέρεσιν. Δοῦρις δ' ἐν τῆι δεκάτηι (76 F 8) Πυθέαν
κατὰ Δημοσθένους τὸ ὅμοιον εἰπεῖν.
POLYB. 12, 13: ὅτι Τίμαιός φησι Δημο-
χάρην ἡταιρηκέναι μὲν τοῖς ἄνω μέρεσι τοῦ σώματος, οὐκ εἶναι δ' ἄξιον
τὸ ἱερὸν πῦρ φυσᾶν, ὑπερβεβηκέναι δὲ τοῖς ἐπιτηδεύμασι τὰ Βότρυος
ὑπομνήματα καὶ τὰ Φιλαινίδος καὶ τῶν ἄλλων ἀναισχυντογράφων.
(2) ταύτην δὲ τὴν λοιδορίαν καὶ τὰς ἐμφάσεις οὐχ οἷον ἄν τις διέθετο
πεπαιδευμένος ἀνήρ,
ἀλλ' οὐδὲ τῶν ἀπὸ τέγους [ἀπὸ τοῦ σώματος] εἰργασμένων οὐδείς. (3) ὁ
δ' ἵνα πιστὸς
φανῆι κατὰ τὴν αἰσχρολογίαν καὶ τὴν ἄλλην ἀναισχυντίαν, καὶ προσκα-
τέψευσται τἀνδρός, κωμικόν τινα μάρτυρα προσεπισπασάμενος
ἀνώνυμον.
(7) οὐ γὰρ ἂν Ἀρχέδικος ὁ κωμωιδιογρά-
φος (III 278, 4 K) ἔλεγε ταῦτα μόνος περὶ Δημοχάρους, ὡς Τίμαιός
φησιν,
(8) ἀλλὰ πολλοὶ μὲν ἂν τῶν Ἀντιπάτρου φίλων, καθ' οὗ πεπαρρησίασται
(scil. Demochares)
.... POLLOÌ DÈ TW=N A)NTIPEPOLITEUMÉNWN, W(=N H)=N KAÌ
DHMH/TRIOS O( FALHREÚS, (9) οὗ 'κεῖνος
οὐ τὴν τυχοῦσαν πεποίηται κατηγορίαν ἐν ταῖς Ἱστορίαις (75 F 4) ..... (12)
ἀλλ' ὅμως
οὔτε Δημήτριος οὔτ' ἄλλος οὐδεὶς εἰρήκει περὶ Δημοχάρους τοιοῦτον οὐδέν.
(14) ἐξ ὧν
ἐγὼ βεβαιοτέραν τὴν τῆς πατρίδος ἡγούμενος μαρτυρίαν ἢ τὴν Τιμαίου
πικρίαν, θαρσῶν
ἀποφαίνομαι, μηδενὶ τὸν Δημοχάρους βίον ἔνοχον εἶναι τῶν τοιούτων
κατηγορημάτων κτλ.
Τίμαιος ιστορικός Fragmenta Τομ. -Jacobyʹ-F 3b,566,F, fragment 164,

γρ. 80
...(5) οἱ δὲ κατὰ τὴν Σικελίαν διὰ τὴν τῆς Δήμητρος καὶ

Κόρης πρὸς αὐτοὺς οἰκειότητα πρῶτοι τῆς εὑρέσεως τοῦ σίτου
μεταλαβόντες, ἑκατέραι τῶν θεῶν κατέδειξαν θυσίας καὶ πανηγύρεις,
ἐπωνύμους αὐταῖς ποιήσαντες καὶ τῶι χρόνωι διασημήναντες τὰς
144
δοθείσας, δωρεάς. (6) τῆς μὲν γὰρ Κόρης τὴν καταγωγὴν ἐποιήσαντο
περὶ τὸν καιρὸν ἐν ὧι τὸν τοῦ σίτου καρπὸν τελεσιουργεῖσθαι συνέβαινε,
καὶ ταύτην τὴν θυσίαν καὶ πανήγυριν μετὰ τοσαύτης ἁγνείας καὶ σπουδῆς
ἐπιτελοῦσιν ὅσης εἰκός ἐστι τοὺς τῆι κρατίστηι δωρεᾶι προκριθέντας τῶν
ἄλλων ἀνθρώπων ἀποδιδόναι τὰς χάριτας. (7) τῆς δὲ Δήμητρος τὸν
καιρὸν τῆς θυσίας προέκριναν ἐν ὧι τὴν ἀρχὴν ὁ σπόρος τοῦ σίτου
λαμβάνει. ἐπὶ δ' ἡμέρας δέκα πανήγυριν ἄγουσιν ἐπώνυμον τῆς θεοῦ
ταύτης, τῆι τε λαμπρότητι τῆς παρασκευῆς μεγαλοπρεπεστάτην καὶ τῆι
διασκευῆι μιμούμενοι τὸν ἀρχαῖον βίον. ἔθος δ' ἐστὶν αὐτοῖς ἐν ταύταις
ταῖς ἡμέραις αἰσχρολογεῖν κατὰ τὰς πρὸς ἀλλήλους ὁμιλίας διὰ τὸ τὴν
θεὸν ἐπὶ τῆι τῆς Κόρης ἁρπαγῆι λυπουμένην γελάσαι διὰ τὴν
αἰσχρολογίαν. (5) περὶ δὲ τῆς κατὰ τὴν Κόρην ἁρπαγῆς ὅτι γέγονεν ὡς
προειρήκαμεν, πολλοὶ τῶν ἀρχαίων συγγραφέων καὶ ποιητῶν
μεμαρτυρήκασι. Καρκίνος μὲν γὰρ ὁ τῶν τραγωιδιῶν ποιητής,
πλεονάκις ἐν ταῖς Συρακούσαις παρεπιδεδημηκώς, καὶ τὴν τῶν ἐγχωρίων
τεθεαμένος σπουδὴν τὴν περὶ τὰς θυσίας καὶ πανηγύρεις τῆς τε Δήμητρος
καὶ Κόρης,
Τίμαιος ιστορικός Fragmenta Τομ. -Jacobyʹ-F 3b,566,F, fragment 164,

γρ. 81
Κόρης πρὸς αὐτοὺς οἰκειότητα πρῶτοι τῆς εὑρέσεως τοῦ σίτου

μεταλαβόντες, ἑκατέραι τῶν
θεῶν κατέδειξαν θυσίας καὶ πανηγύρεις, ἐπωνύμους αὐταῖς ποιήσαντες
καὶ τῶι χρόνωι
διασημήναντες τὰς δοθείσας, δωρεάς. (6) τῆς μὲν γὰρ Κόρης τὴν
καταγωγὴν ἐποιήσαντο
περὶ τὸν καιρὸν ἐν ὧι τὸν τοῦ σίτου καρπὸν τελεσιουργεῖσθαι συνέβαινε,
καὶ ταύτην τὴν
θυσίαν καὶ πανήγυριν μετὰ τοσαύτης ἁγνείας καὶ σπουδῆς ἐπιτελοῦσιν
ὅσης εἰκός ἐστι
τοὺς τῆι κρατίστηι δωρεᾶι προκριθέντας τῶν ἄλλων ἀνθρώπων
ἀποδιδόναι τὰς χάριτας.
(7) τῆς δὲ Δήμητρος τὸν καιρὸν τῆς θυσίας προέκριναν ἐν ὧι τὴν ἀρχὴν ὁ
σπόρος τοῦ σίτου
λαμβάνει. ἐπὶ δ' ἡμέρας δέκα πανήγυριν ἄγουσιν ἐπώνυμον τῆς θεοῦ
ταύτης, τῆι τε λαμ-
πρότητι τῆς παρασκευῆς μεγαλοπρεπεστάτην καὶ τῆι διασκευῆι
μιμούμενοι τὸν ἀρχαῖον
βίον. ἔθος δ' ἐστὶν αὐτοῖς ἐν ταύταις ταῖς ἡμέραις αἰσχρολογεῖν κατὰ τὰς
πρὸς ἀλλήλους
ὁμιλίας διὰ τὸ τὴν θεὸν ἐπὶ τῆι τῆς Κόρης ἁρπαγῆι λυπουμένην γελάσαι
διὰ τὴν αἰσχρολογίαν.
145
(5) περὶ δὲ τῆς κατὰ τὴν Κόρην ἁρπαγῆς ὅτι γέγονεν ὡς προειρήκαμεν,
πολλοὶ τῶν ἀρχαίων
συγγραφέων καὶ ποιητῶν μεμαρτυρήκασι. Καρκίνος μὲν γὰρ ὁ τῶν
τραγωιδιῶν ποιητής,
πλεονάκις ἐν ταῖς Συρακούσαις παρεπιδεδημηκώς, καὶ τὴν τῶν ἐγχωρίων
τεθεαμένος σπουδὴν
τὴν περὶ τὰς θυσίας καὶ πανηγύρεις τῆς τε Δήμητρος καὶ Κόρης,
κατεχώρισεν ἐν τοῖς
Γάϊος Σουετώνιος γραμμ. ιστορικός Περὶ βλασφημιῶν καὶ πόθεν

ἑκάστη τμ. 3, γρ. 36
Χάσκαξ· ἀπὸ τοῦ κεχηνέναι.

Χαλαίβασις· ἀπὸ τοῦ χαλαρῶς βαδίζειν.
Κόλλοψ· ὁ σκληρός, ὑπὲρ τὴν ἀκμὴν πάσχων· καὶ κολλοπο-
διῶκται οἱ ἄγριοι περὶ τὰ τοιαῦτα· ἀπὸ τοῦ ἐπαυχενίου τοῦ ταύρου
δέρματος ἐξ οὗ καὶ οἱ τῶν ὀργάνων πάλαι ποτὲ κόλλαβοι.
Ἐκδρομάδες· οἱ ἀκολασταίνοντες ὑπέρακμα, ὡς παραδεδραμηκότες
τὴν ὥραν καὶ ἀνάπαλιν ὄντες τοῖς πρῶτον ὑπηνήταις.
Βροτολοιγός· οἱονεὶ βροτοφθόρος· κοινότερον μὲν ὁ ἀνδροφόνος,
δύναται δέ ποτε σκωφθῆναι τοιοῦτος καὶ ὁ ἄτεχνος ἰατρός. Ὁ δὲ κωμικὸς
(?) βροτολοιγὸν ἰδίως που ἔφη τὸν καὶ αἰσχρολοιχὸν λεγόμενον, διὰ τὸ
τοὺς τοιούτους παραιτίους γίνεσθαι τοῦ μὴ κύειν γυναῖκας καὶ οὕτως ἐπ'
ὀλέθρῳ βροτῶν εἶναι. Κυβάλης· ὁ ὡσπερεὶ κυφός, ἐκ τοῦ κατακύπτειν
συχνῶς. Ὃν καὶ ἡμίανδρον καὶ ἡμιγύναικα καὶ σποδόρχην
ἐβλασφήμουν.
Ευσέβιος θεολόγος Praeparatio evangelica Βιβ. 5, τμ. 4, τμ. 3, γρ. 9
Καὶ πάλιν προστίθησι τοῖς εἰρημένοις ταῦτα·

“Εἰσὶ γὰρ ὡς ἐν ἀνθρώποις καὶ δαίμοσιν ἀρετῆς διαφοραὶ καὶ τοῦ
παθητι-
κοῦ καὶ ἀλόγου τοῖς μὲν ἀσθενὲς καὶ ἀμαυρόν ἐστι λείψανον ὡς
περίττωμα,
τοῖς δὲ πολὺ καὶ δυσκατάσβεστον ἔνεστιν, ὧν ἴχνη καὶ σύμβολα
πολλαχοῦ
θυσίαι τε καὶ τελεταὶ καὶ μυθολογίαι σῴζουσι καὶ διαφυλάττουσι
διεσπαρ-
μέναι. καὶ περὶ μὲν τῶν μυστικῶν, ἐν οἷς τὰς μεγίστας ἐμφάσεις καὶ
διαφάσεις
λαβεῖν ἔστι τῆς περὶ δαιμόνων ἀληθείας, ‘εὔστομά μοι κείσθω’ καθ'
Ἡρόδοτον.
146
ἑορτὰς δὲ καὶ θυσίας, ὥσπερ ἡμέρας ἀποφράδας καὶ σκυθρωπάς, ἐν αἷς

ὠμο-
φαγίαι καὶ διασπασμοὶ νηστεῖαί τε καὶ κοπετοί, πολλαχοῦ δὲ πάλιν
αἰσχρολογίαι πρὸς ἱεροῖς ‘μανίαι τε ἄλλαι ὀρινόμεναι ῥιψαύχενι σὺν
κλόνῳ’, θεῶν μὲν
οὐδενί, δαιμόνων δὲ φαύλων ἀποτροπῆς ἕνεκα φήσαιμ' ἂν τελεῖσθαι
παραμύθια·
τὰς πάλαι ποιουμένας ἀνθρωποθυσίας οὔτε θεοὺς ἀπαιτεῖν ἢ
προσδέχεσθαι πι-
θανόν ἐστιν οὔτε μάτην ἂν ἐδέχοντο βασιλεῖς καὶ στρατηγοί, παῖδας
αὑτῶν
ἐπιδιδόντες καὶ καταρχόμενοι καὶ σφάττοντες, ἀλλὰ χαλεπῶν καὶ
δυστρόπων
ὀργὰς καὶ βαρυθυμίας ἀφοσιούμενοι καὶ ἀποπιμπλάντες ἀλαστόρων ἐν
τοῖσδε
μανικοὺς ἔρωτας, οὐ δυναμένων οὐδὲ βουλομένων σώμασιν καὶ διὰ
σωμάτων
ὁμιλεῖν. ἀλλ' ὥσπερ Ἡρακλῆς Οἰχαλίαν ἐπολιόρκει διὰ παρθένον, οὕτω
πολ-
λάκις ἰσχυροὶ καὶ βίαιοι δαίμονες ἐξαιτούμενοι ψυχὴν ἀνθρωπίνην
περιεχο-
μένην σώματι λοιμούς τε πόλεσι καὶ γῆς ἀφορίας ἐπάγουσιν καὶ
πολέμους ...

σελ. 269, γρ. 13
ἄνω φάσκουσιν εἶναι ἐν ὀγδόῳ οὐρανῷ, καὶ ταύτην ἀπὸ τοῦ πατρὸς
προβεβλῆσθαί φασιν· μητέρα δὲ αὐτὴν εἶναι οἱ μὲν τοῦ Ἰαλδαβαὼθ
λέγουσιν, οἱ δὲ τοῦ Σαβαώθ. τὸν δὲ υἱὸν ταύτης κεκρατηκέναι τοῦ
ἑβδόμου οὐρανοῦ ἐν θράσει τινὶ καὶ ἐν τυραννίδι, λέγειν δὲ τοῖς ὑπο-
κάτω ὅτι «ἐγώ εἰμι, φησίν, ὁ πρῶτος καὶ ὁ μετὰ ταῦτα, καὶ πλὴν
ἐμοῦ οὐκ ἔστιν ἕτερος θεός». τὴν δὲ Βαρβηλὼ ἀκηκοέναι τὸν
λόγον τοῦτον καὶ κλαῦσαι. ταύτην δὲ ἀεὶ φαίνεσθαι τοῖς ἄρχουσιν
ἐν εὐμορφίᾳ τινὶ καὶ ἀποσυλᾶν τὸ ἐξ αὐτῶν σπέρμα δι' ἡδονῆς καὶ
ἐκχύσεως, ἵνα δῆθεν τὴν αὐτῆς δύναμιν τὴν εἰς διαφόρους σπαρεῖσαν
αὖθις πάλιν ἀνακομίζῃ. καὶ οὕτως ἐκ τοιαύτης ὑποθέσεως τὸ τῆς
αὐτοῦ αἰσχρολογίας μυστήριον τῷ κόσμῳ ὑπεισήνεγκε. καί τινες ὡς
ἔφην τῶν προειρημένων διὰ πολλῆς κακομηχανίας ἃ μὴ θέμις λέγειν
πως ἐν πολυμιξίᾳ γυναικῶν καὶ ἐν αἰσχροποιίαις ἀνηκέστοις ἀνα-
στρέφεσθαι ἐδίδαξαν, ὡς καί που ὁ ἁγιώτατος ἀπόστολός φησι «τὰ
γὰρ κρυφῆ γινόμενα ὑπ' αὐτῶν αἰσχρόν ἐστι καὶ λέγειν». 3. τῷ δὲ
147
βουλομένῳ ἰδεῖν τὴν ἀντίθετον ἐκ πνεύματος ἁγίου περὶ τῆς τούτου

αἱρέσεως ἀνατροπὴν ἰστέον ἐστὶν ἀπὸ τῆς τοῦ ἁγίου Ἰωάννου ἀπο-
καλύψεως, ὡς γράφων μιᾷ τῶν ἐκκλησιῶν ἐκ προσώπου κυρίου
τουτέστιν τῷ ἐπισκόπῳ τῷ ἐκεῖσε κατασταθέντι σὺν τῇ δυνάμει τοῦ
ἁγίου ἀγγέλου τοῦ ἐπὶ τοῦ θυσιαστηρίου φησίν «ἔχεις δέ τι καλόν,
ὅτι μισεῖς τὰ ἔργα τῶν Νικολαϊτῶν ἃ κἀγὼ μισῶ».

Τομ. 3, σελ. 496, γρ. 18
ἐφθάσαμεν αἱρέσεως. καὶ αὐτὴν δὲ καταπεπατηκότες τῷ ὑποδήματι

τοῦ εὐαγγελίου, ὥσπερ χαμαιλέοντα πολύπουν, ἀειδῆ, ἄμορφον, δυσοδ-
μίαν πνέουσαν, ἐν πᾶσι θεῷ εὐχαριστήσωμεν, δοξάζοντες πατέρα
ἐν υἱῷ, υἱὸν ἐν πατρί, σὺν ἁγίῳ πνεύματι, εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
ἀμήν.
Σύντομος ἀληθὴς λόγος περὶ πίστεως καθολικῆς καὶ ἀποστολικῆς

ἐκκλησίας.
1. Τὰ μὲν πολυειδῆ καὶ πολύτροπα καὶ πολυσχιδῆ τῶν σκολιῶν βου-

λευμάτων τῶν ἐναντίων διαλαβόντες προπετῆ διδάγματα καὶ πρὸς εἶδος
καὶ γένος διελόντες φροῦδα καὶ ἕωλα δυνάμει θεοῦ διηλέγξαμεν, τόν
τε ἄπειρον τῶν ἀπὸ ἑκάστης αἱρέσεως βλασφημιῶν καὶ αἰσχρολογιῶν
καὶ ἀηδεστάτων αὐτῶν μυστηρίων κλύδωνα διανηξάμενοι, μάλα μόλις
τῶν ζητημάτων πάντη ἐπιλυσάμενοι καὶ τὴν τούτων μοχθηρίαν ὑπερ-
βεβηκότες, τοῖς τῆς ἀληθείας γαληνίοις ἐπλησιάσαμεν χωρίοις, πάντα
μὲν τόπον δυσθαλάττιον διαπεράσαντες καὶ πᾶσαν ζάλην καὶ ἀφρισμὸν
καὶ κυμάτων κύρτωσιν ὑπομεμενηκότες, σάλον δὲ ὡς εἰπεῖν καὶ ἴλιγγας,
βράχη τε οὐ τὰ τυχόντα καὶ θηριοβόλους τόπους θεασάμενοι, ἐν πείρᾳ
τε τούτων διὰ τῶν λόγων γεγενημένοι, τὸν τῆς εἰρήνης λιμένα
νυνὶ θεώμενοι, εἰς ὃν κατᾶραι σπεύδοντες δι' εὐχῆς πάλιν τὸν κύριον
ἀξιοῦμεν· ἤδη μὲν παντὸς φόβου καὶ θορύβου καὶ ναυτιάσεως ὑπολω-
φῶντες, ἐν ἕξει δὲ καλλίστῃ τὰς ἀπὸ τῆς στερεᾶς αὔρας ἐμπνεόμενοι
Επιφάνιος εκκ. συγγραφέας Anacephalaeosis [Sp.] Τομ. 1, σελ. 234,

γρ. 15
ὡρμᾶτο, Χριστοῦ δὲ ὑπέδυ ὄνομα μόνον. ἐδίδαξε δὲ αἰσχροποιίαν,

τὴν μίξιν μολυσμοῦ γυναικῶν ἀδιάφορον· σωμάτων δὲ ἀποβάλλεται
τὴν ἀνάστασιν καὶ τὸν κόσμον μὴ εἶναι θεοῦ φάσκει. εἰκόνα δὲ
ἑαυτοῦ ὡς Διὸς καὶ τῆς σὺν αὐτῷ πόρνης, ὀνόματι Ἑλένης, Ἀθηνᾶς
τύπον τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς παρεδίδου εἰς προσκύνησιν. ἔλεγεν
148
δὲ ἑαυτὸν Σαμαρείταις μὲν τὸν πατέρα, Ἰουδαίοις δὲ τὸν Χριστόν.

κβ. Μενανδριανοί, οἱ ἀπὸ τούτου τοῦ Σίμωνος διὰ Μενάνδρου
τινὸς ἐναρξάμενοι, διαφερόμενοι δὲ πρὸς τοὺς Σιμωνιανοὺς κατά τι·
ὃς ἀπὸ ἀγγέλων ἔλεγε τὸν κόσμον γεγενῆσθαι.
κγ. Σατορνιλιανοί, οἱ κατὰ τὴν Συρίαν τὴν τῶν Σιμωνιανῶν
κρατύναντες αἰσχρολογίαν, ἕτερα δὲ παρὰ τοὺς Σιμωνιανοὺς εἰς ἔκ-
πληξιν περισσοτέραν κηρύσσοντες, ἀπὸ δὲ Σατορνίλου τὴν ἀρχὴν
ἐσχηκότες, ὃς καὶ αὐτὸς κατὰ Μένανδρον ὑπὸ ἀγγέλων τὸν κόσμον
γεγενῆσθαι ἔφασκεν, μόνων δὲ ἑπτά, παρὰ τὴν τοῦ ἄνω πατρὸς
γνώμην.
κδ. Βασιλειδιανοί, τῆς αὐτῆς αἰσχρουργίας τελεσταί, ἀπὸ Βασι-
λείδου τοῦ ἅμα Σατορνίλῳ τοῖς Σιμωνιανοῖς καὶ Μενανδριανοῖς με-
μαθητευμένου, τὰ ὅμοια μὲν φρονοῦντος, κατά τι δὲ διαφερομένου.
λέγει δὲ τριακοσίους ἑξήκοντα πέντε οὐρανοὺς εἶναι καὶ τούτοις
ὀνόματα ἀγγελικὰ ἐκτίθησιν.
Ιωάννης Στοβαίος ανθολόγος Βιβ. 3, τμ. 1, τμ. 102, γρ. 6
ὡσαύτως δὲ καὶ τῶν ἐπιστημῶν τε καὶ ἐμπειριῶν τὰς

καλὰς καὶ εὐσχήμονας ἀληθῶς εἶναι φιλοκάλους, τὴν δὲ
λεγομένην ὑπὸ τῶν πολλῶν φιλοκαλίαν, οἷον ἐν τοῖς
ἀναγκαίοις καὶ χρησίμοις πρὸς τὸν βίον γινομένην, λάφυρά
που τῆς ἀληθινῆς κεῖσθαι φιλοκαλίας.
Ἐκ τοῦ Ἐπικτήτου Ἐγχειριδίου (c. 33).
Τὰ πολλὰ δὲ καὶ τὸ γελᾶν ἀπέστω καὶ τὸ γέλωτα
κινεῖν· ὀλισθηρὸς γὰρ ὁ τόπος εἰς ἰδιωτισμὸν καὶ ἅμα
τὴν αἰδῶ τὴν πρὸς σὲ τῶν πλησίον ἱκανὸς ἀνεῖναι καὶ
διαφθεῖραι. καὶ ἄλλος παράκειται τόπος ἐπισφαλὴς ταῖς
τοιαύταις ἀνέσεσι, τὸ εἰς αἰσχρολογίαν εὐκόλως προ-
αγαγεῖν τὸν πλησίον. ὅταν οὖν τι συμβῇ τοιοῦτον, ἂν
μὲν εὔκαιρον ᾖ, καὶ ἐπίπληξον τῷ αἰσχρολογήσαντι· ἐὰν
δὲ τοιαῦτα ᾖ τὰ πρόσωπα ὥστε μὴ καιρὸν εἶναι, τῷ
ἀποσιωπῆσαι καὶ σκυθρωπάσαι καὶ ἐρυθριᾶσαι δῆλος
γενοῦ δυσαρεστῶν τῷ ῥηθέντι.
Εὐσεβίου (fr. 1 III p. 7 sq. Mullach.).
Ἐχθρὸς γενοίμην μηδενός, φίλος δὲ τοῦ αἰεὶ [καὶ]
παραμενέοντος· καὶ μήκοτε μὲν διενεχθείην πρὸς τοὺς
οἰκειοτάτους, διενεχθεὶς δὲ διαλλαχθείην ὡς τάχιστα.
Ιωάννης Στοβαίος ανθολόγος Βιβ. 3, τμ. 1, τμ. 102, γρ. 8

149
λεγομένην ὑπὸ τῶν πολλῶν φιλοκαλίαν, οἷον ἐν τοῖς

ἀναγκαίοις καὶ χρησίμοις πρὸς τὸν βίον γινομένην, λάφυρά
που τῆς ἀληθινῆς κεῖσθαι φιλοκαλίας.
Ἐκ τοῦ Ἐπικτήτου Ἐγχειριδίου (c. 33).
Τὰ πολλὰ δὲ καὶ τὸ γελᾶν ἀπέστω καὶ τὸ γέλωτα
κινεῖν· ὀλισθηρὸς γὰρ ὁ τόπος εἰς ἰδιωτισμὸν καὶ ἅμα
τὴν αἰδῶ τὴν πρὸς σὲ τῶν πλησίον ἱκανὸς ἀνεῖναι καὶ
διαφθεῖραι. καὶ ἄλλος παράκειται τόπος ἐπισφαλὴς ταῖς
τοιαύταις ἀνέσεσι, τὸ εἰς αἰσχρολογίαν εὐκόλως προ-
αγαγεῖν τὸν πλησίον. ὅταν οὖν τι συμβῇ τοιοῦτον, ἂν
μὲν εὔκαιρον ᾖ, καὶ ἐπίπληξον τῷ αἰσχρολογήσαντι· ἐὰν
δὲ τοιαῦτα ᾖ τὰ πρόσωπα ὥστε μὴ καιρὸν εἶναι, τῷ
ἀποσιωπῆσαι καὶ σκυθρωπάσαι καὶ ἐρυθριᾶσαι δῆλος
γενοῦ δυσαρεστῶν τῷ ῥηθέντι.
Εὐσεβίου (fr. 1 III p. 7 sq. Mullach.).
Ἐχθρὸς γενοίμην μηδενός, φίλος δὲ τοῦ αἰεὶ [καὶ]
παραμενέοντος· καὶ μήκοτε μὲν διενεχθείην πρὸς τοὺς
οἰκειοτάτους, διενεχθεὶς δὲ διαλλαχθείην ὡς τάχιστα.
Μηδενὶ ἐπιβουλεύσαιμι, ἐπιβουλευόμενος δὲ ἄνευ ἀνάγκης
τοῦ τι ἀντιδρᾶσαι ἀνήκεστον ἀπαθὴς διαφύγοιμι. Ὀργῆς
κρατοίην.
Βασίλειος θεολόγος Homiliae super Psalmos Τομ. 29, σελ. 373, γρ. 37
γὰρ ἡ προχειροτάτη καὶ πολύτροπος ἁμαρτία ἡ διὰ

γλώσσης ἐστὶν ἐνεργουμένη. Ὠργίσθης; καὶ ἡ
γλῶσσα προτρέχει. Ἐν ἐπιθυμίαις εἶ; καὶ τὴν γλῶς-
σαν ἔχεις πρὸ πάντων οἱονεί τινα μαστρωπὸν καὶ
προαγωγὸν, συγκαταπρασσομένην τῇ ἁμαρτίᾳ, καθ-
υποκρινομένην τοὺς πλησίον. Καὶ ὅπλον σοι
πρὸς τὴν ἀδικίαν ἡ γλῶσσα, μὴ τὰ ἀπὸ καρδίας
φθεγγομένη, ἀλλὰ τὰ πρὸς ἀπάτην προφέρουσα. Καὶ
τί δεῖ πάντα τῷ λόγῳ ἐπεξιέναι τῶν διὰ γλώσσης
ἁμαρτανομένων; Πεπλήρωται ἡμῶν ὁ βίος τῶν ἀπὸ
γλώσσης πταισμάτων. Αἰσχρολογία, εὐτραπε-
λία, μωρολογία , τὰ οὐκ ἀνήκοντα, καταλαλιαὶ, λό-
γος ἀργὸς, ἐπιορκίαι, ψευδομαρτυρίαι, πάντα
ταῦτα τὰ κακὰ, καὶ ἔτι πλείω τούτων, τῆς γλώσσης
ἐστὶ δημιουργήματα. Οἱ δὲ ἀνοίγοντες τὸ στόμα
κατὰ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, καὶ ἀδικίαν εἰς τὸ ὕψος
λαλοῦντες, ἄλλῳ τινὶ τὴν ἀσέβειαν καὶ οὐχὶ τῷ ὀρ-
γάνῳ τῆς γλώσσης ἐργάζονται; Ἐπειδὴ οὖν Ἐκ τῶν
λόγων σου δικαιωθήσῃ, καὶ ἐκ τῶν λόγων σου
150
κατακριθήσῃ, παῦσον τὴν γλῶσσάν σου ἀπὸ κακοῦ,

καὶ μὴ ἐνεργήσῃς θησαυρίσματα γλώσσῃ ψευδεῖ ...
Βασίλειος θεολόγος Homiliae super Psalmos Τομ. 29, σελ. 476, γρ. 13
Χριστοῦ· Τιμῆς γὰρ, φησὶν, ἠγοράσθητε· μὴ γί-

νεσθε δοῦλοι ἀνθρώπων. Ταύτην οὖν τὴν τιμὴν
ἐβουλεύσαντο ἄχρηστον ἡμῖν καταστῆσαι, τοὺς
ἅπαξ ἐλευθερωθέντας πάλιν εἰς δουλείαν ἐνάγοντες,
οἱ στρατιῶται τοῦ πονηροῦ. Ἔδραμον ἐν δίψει. Τὸ
σύντονον λέγει τῆς τῶν δαιμόνων ἐπιβουλῆς, ὅτι
τρέχουσι καθ' ἡμῶν, διψῶντες ἡμῶν τὴν ἀπώλειαν.
Τῷ στόματι αὐτῶν εὐλόγουν, καὶ τῇ καρδίᾳ αὐτῶν
κατηρῶντο. Πολλοί εἰσι τὰς πονηρὰς πράξεις
ἀποδεχόμενοι, καὶ χαρίεντα μὲν τὸν εὐτράπελον λέ-
γοντες, τὸν δὲ αισχρολόγον πολιτικόν· τὸν πικρὸν
καὶ ὀργίλον ἀκαταφρόνητον ὀνομάζουσι· τὸν φειδω-
λὸν καὶ ἀκοινώνητον ὡς οἰκονομικὸν ἐπαινοῦσι, τὸν
ἄσωτον ὡς ἐλευθέριον, τὸν πόρνον καὶ ἀσελγῆ
ἀπολαυστικόν τινα καὶ ἀνειμένον· καὶ ἁπαξαπλῶς
πᾶσαν κακίαν ἐκ τῆς παρακειμένης ἀρετῆς ὑποκο-
ρίζονται. Οἱ τοιοῦτοι τῷ στόματι μὲν εὐλογοῦσι, τῇ
δὲ καρδίᾳ καταρῶνται. Ἐν γὰρ τῇ τῶν ῥημάτων
εὐφημίᾳ πᾶσαν κατάραν ἐπάγουσιν αὐτῶν τῇ ζωῇ,
ὑποδίκους αὐτοὺς τῇ αἰωνίᾳ κατακρίσει δι' ὧν
ἀποδέχονται καθιστῶντες.
Βασίλειος θεολόγος In Gordium martyrem Τομ. 31, σελ. 496, γρ. 36
βίον τῆς πρὸς τοὺς εἰδωλολατροῦντας κοινωνίας ἡμε-

ρώτερον ἡγησάμενος, κατὰ τὸν ζηλωτὴν Ἠλίαν· ὃς,
ὅτε εἶδεν ἐπικρατοῦσαν τὴν εἱδωλολατρείαν τῆς Σιδω-
νίας, ἐπὶ τὸ ὄρος ἀνέδραμε τὸ Χωρὴβ, καὶ ἐν τῷ
σπηλαίῳ διῆγεν, ἐκζητῶν τὸν Θεὸν, ἕως εἶδε τὸν
περιπόθητον, ὡς ἰδεῖν ἀνθρώπῳ Θεὸν δυνατόν.
Τοιοῦτος οὖν ἦν καὶ ὁ Γόρδιος, ἀποφυγὼν θορύ-
βους πολιτικοὺς, ὄχλον ἀγοραῖον, ἀρχοντικοὺς τύ-
φους, τὰ δικαστήρια, τοὺς συκοφάντας, τοὺς πω-
λοῦντας, τοὺς ὠνουμένους, τοὺς ὀμνύοντας, τοὺς
ψευδομένους, τὴν αἰσχρολογίαν, τὴν εὐτραπελίαν,
τἄλλα ὅσα, ὥσπερ ἐφόλκια, αἱ πολυάνθρωποι τῶν
πόλεων ἐπισύρονται. Καθαρεύων τὰ ὦτα, καθαρεύων
151
τοὺς ὀφθαλμούς· καὶ πρό γε πάντων τὴν καρδίαν

κεκαθαρμένος, ἵνα Θεὸν ἰδεῖν δυνηθῇ, καὶ μακάριος
γένηται· εἶδε δι' ἀποκαλύψεων, ἐδιδάχθη τὰ μυστή-
ρια, οὐκ ἀπ' ἀνθρώπων, οὐδὲ δι' ἀνθρώπων, ἀλλ'
ἔχων τὸν μέγαν διδάσκαλον τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας.
Ὄθεν ἐλθὼν εἰς ἔννοιαν τοῦ βίου, ὡς ἀνωφελὴς, ὡς
μάταιος, ὡς ὀνείρου παντὸς καὶ σκιᾶς ἀδρανέστερος,
ἠρεθίσθη σφοδρότερον πρὸς τὴν ἐπιθυμίαν τῆς ἄνω
Βασίλειος θεολόγος Regulae morales Τομ. 31, σελ. 809, γρ. 33
ἀρθήτω ἀφ' ὑμῶν σὺν πάσῃ κακίᾳ. Πορνεία

δὲ, καὶ πᾶσα ἀκαθαρσία, ἢ πλεονεξία, μηδὲ ὀνο-
μαζέσθω ἐν ὑμῖν, καθὼς πρέπει ἁγίοις· καὶ αἰ-
σχρότης, ἢ μωρολογία , εὐτραπελία, τὰ οὐκ ἀν-
ήκοντα. ΠΡΟΣ ΚΟΛ. Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη
ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς· πορνείαν, ἀκαθαρσίαν,
πάθος, ἐπιθυμίαν κακὴν, καὶ τὴν πλεονεξίαν,
ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρεία· δι' ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ
τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας.
Νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα, ὀργὴν,
θυμὸν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ
τοῦ στόματος ὑμῶν. Μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους.
ΠΡΟΣ ΤΙΜ. αʹ. Ἀνόμοις δὲ καὶ ἀνυποτάκτοις, ἀσε-
βέσι, καὶ ἁμαρτωλοῖς, ἀνοσίοις, καὶ βεβήλοις, πα-
τρολῴαις, καὶ μητρολῴαις, ἀνδροφόνοις, πόρ-
νοις, ἀρσενοκοίταις, ἀνδραποδισταῖς, ψεύσταις,
ἐπιόρκοις, καὶ εἴ τι ἕτερον τῇ ὑγιαινούσῃ διδα-
σκαλίᾳ ἀντίκειται, τῇ κατὰ τὸ Εὐαγγέλιον τῆς
δόξης τοῦ μακαρίου Θεοῦ, ὃ ἐπιστεύθην ἐγώ.
ΠΡΟΣ ΤΙΜ. αʹ.
Βασίλειος θεολόγος Constitutiones asceticae [Sp.] Τομ. 31, σελ. 1376,

γρ. 13
Ὅτι οὐ χρὴ πρὸς εὐτραπελίαν βλέπειν τὸν ἀσκητήν.
εὐτραπελίας ἁπάσης ἀπέχεσθαι προσήκει. Πολλὰ

γὰρ συμβαίνει τοὺς περὶ τὰ τοιαῦτα ἀσχολουμένους
τοῦ ὀρθοῦ λόγου διαμαρτάνειν, τῆς ψυχῆς πρὸς γε-
152
λοιασμὸν διαχεομένης, καὶ τὸ τῆς φρονήσεως σύν-

νουν καὶ πεπυκνωμένον καταλυούσης. Πολλάκις δὲ
τὸ κακὸν ὁδῷ βαδίζον καὶ εἰς αἰσχρολογίαν καὶ ἀτο-
πίαν τὴν ἐσχάτην κατέλυσεν, ὡς μὴ συμβαίνειν κατὰ
ταυτὸν ψυχῆς νῆψιν καὶ εὐτραπελίας διάχυσιν. Εἰ
δέ που καὶ δέοι, ὥστε μικρὸν ὑπανεῖναι τὸ σκυθρω-
πὸν, διὰ τῶν λόγων φαιδρύνεσθαι, ἔστω ὁ λόγος
ὑμῶν χάριτος γέμων πνευματικῆς, καὶ τῷ εὐαγγε-
λικῷ ἅλατι ἠρτυμένος, ἵνα τῆς ἔνδοθεν σοφῆς
οἰκονομίας τὴν εὐωδίαν ἐπιφέρηται, καὶ διπλῶς εὐ-
φραίνῃ τὸν ἀκροατὴν, τῇ τε ἀνέσει τῇ τε τῆς συν-
έσεως χάριτι.
Βασίλειος θεολόγος Sermones de moribus a Symeone Metaphrasta

collecti Τομ. 32, σελ. 1128, γρ. 24
ἀποδειχθείσης, τοῦ ψεύδους ἡ φύσις ἐλέγχεται.

Ἀλλ' οἱ πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων ταῖς νεφέλαις ἐοί-
κασι, πρὸς τὰς τῶν πνευμάτων μεταβολὰς ἄλλοτε
κατ' ἄλλο μέρος τοῦ ἀέρος ἐκφερομέναις· καὶ
οἷς μὲν εὔκολος πρὸς μεταβολὴν ἡ διάνοια, τούτοις
οὐδὲν ἀπεικὸς καὶ τὸν βίον εἶναι μὴ τεταγμένον· οἷς
δὲ πεπηγυῖα ἡ γνώμη, καὶ ἀεὶ ἑστῶσα, καὶ ἡ αὐτὴ,
τούτοις ἀκόλουθον συμφώνως τῇ προαιρέσει τὴν
ζωὴν διεξάγειν. Πολλοὶ δὲ καὶ τὰς πονηρὰς πράξεις
ἀποδεχόμενοι, χαρίεντα μὲν τὸν εὐτράπελον λέγουσι·
τὸν δὲ αισχρολόγον , πολιτικόν· καὶ τὸν πικρὸν καὶ
ὀργίλον, ἀκαταφρόνητον ὀνομάζουσι· τὸν φειδωλὸν
καὶ ἀκοινώνητον, ὡς οἰκονομικὸν, ἐπαινοῦσι· τὸν
ἄσωτον, ὡς ἐλευθέριον· τὸν πόρνον καὶ ἀσελγῆ,
ἀπολαυστικόν τινα καὶ ἀνειμένον· καὶ ἁπαξαπλῶς
πᾶσαν κακίαν ἐκ τῆς παρακειμένης ἀρετῆς ὑπο-
κορίζονται. Οἱ τοιοῦτοι τῷ στόματι μὲν εὐλογοῦσι,
κατὰ τὸν Δαβὶδ, τῇ δὲ καρδίᾳ καταρῶνται. Ἐν γὰρ
τῇ τῶν ῥημάτων εὐφημίᾳ πᾶσαν κατάραν ἐπάγουσιν
αὐτῶν τῇ ζωῇ, ὑποδίκους αὐτοὺς τῇ αἰωνίᾳ κατα-
κρίσει δι' ὧν ἀποδέχονται καθιστῶντες.
Ωριγένης Κατά Κέλσον Βιβ. 4, τμ. 72, γρ. 31
ὅτι τὸ χρηστὸν τοῦ θεοῦ εἰς μετάνοιάν σε ἄγει; Κατὰ δὲ

τὴν σκληρότητά σου καὶ ἀμετανόητον καρδίαν θησαυρίζεις
153
σεαυτῷ ὀργὴν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς καὶ ἀποκαλύψεως δικαιο-

κρισίας τοῦ θεοῦ.» Πῶς οὖν δύναται ἕκαστος «θησαυρίζειν
ἑαυτῷ ὀργὴν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς», «ὀργῆς» νοουμένης τοῦ
πάθους; Πῶς δὲ ὀργῆς πάθος παιδεύειν δύναται; Ἀλλὰ
καὶ οὐκ ἂν ὁ διδάσκων λόγος ἡμᾶς μηδαμῶς ὀργίζεσθαι καὶ
φάσκων ἐν τριακοστῷ ἕκτῳ ψαλμῷ· «Παῦσαι ἀπὸ ὀργῆς
καὶ ἐγκατάλιπε θυμόν», λέγων δὲ καὶ ἐν τῷ Παύλῳ·
»Ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα, ὀργὴν θυμὸν κακίαν
βλασφημίαν αἰσχρολογίαν», αὐτῷ τῷ θεῷ περιῆπτεν τὸ
πάθος, οὗ ἡμᾶς πάντῃ ἀπαλλάξαι βούλεται. Δῆλον δὲ τὸ
τροπολογεῖσθαι τὰ περὶ ὀργῆς θεοῦ ἐκ τοῦ καὶ ὕπνον αὐτοῦ
ἀναγεγράφθαι, ἀφ' οὗ ὥσπερ διϋπνίζων αὐτὸν ὁ προφήτης
λέγει· «Ἀνάστηθι, ἵνα τί ὑπνοῖς, κύριε»; Καὶ πάλιν
φησί· «Καὶ ἐξηγέρθη ὡς ὁ ὑπνῶν κύριος, ὡς δυνατὸς
κεκραιπαληκὼς ἐξ οἴνου.» Εἴπερ οὖν ὁ ὕπνος ἄλλο τι
σημαίνει καὶ οὐχ ὅπερ ἡ πρόχειρος ἐκδοχὴ τῆς λέξεως
δηλοῖ, διὰ τί οὐχὶ καὶ ἡ ὀργὴ παραπλησίως νοηθήσεται;
Ωριγένης Fragmenta in Jeremiam (in catenis) Fragment 36, γρ. 8
καὶ παρὰ τὸν καιρὸν δὲ τοῦ σωτηρίου πάθους ἄφνω ἔπεσε Βαβυ-
λών, Χριστοῦ τὰ περὶ τῶν ἐθνικῶν εἰδώλων καταργήσαντος δόγ-
ματα καὶ τοὺς ἀπὸ τῶν ἐθνῶν ῥυσαμένου πιστεύσαντας.
Χρυσοῦν ἐστι τοῦ Ναβουχοδονόσορ τὸ ποτήριον εἰς
ἀπάτην ἀνθρώπων, ἵνα δεξάμενοι πίωσιν, ὁρῶντες τὸν χρυσὸν «ὅτι
καλὸν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἰδεῖν καὶ ὡραῖον τοῦ κατανοῆσαι», τὸ δὲ κρίμα
τὸ ἐν τούτῳ μὴ λογιζόμενοι. τὰ μοχθηρὰ γὰρ αὐτοῦ δόγματα καλ-
λιλεξίᾳ κεκόσμηται, τῷ τῆς φράσεως δελεάζοντα κάλλει καὶ τῇ με-
θόδῳ τῇ τεχνικῇ. καὶ πᾶς δὲ ποιητὴς ἄκρος εἶναι δοκῶν ποτήριον
χρυσοῦν κατεσκεύασε, δηλητήριον ἐμβαλὼν εἰδωλολατρείας, αἰσχρο-
λογίας, καὶ τῶν ψυχικῶν ἁπάντων κακῶν. ὁ δὲ Ἰησοῦς οὐ χρυσοῦ
ποτηρίου προενοήσατο, μήποτε καὶ δόξῃ ἐκείνῳ ὅμοιον εἶναι (διόπερ
»ἔχομεν τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν»), ἀλλὰ τῆς
ἐν αὐτῷ σωτηρίας. τὸ δὲ χρυσοῦν ποτήριον, ἡ Βαβυλών,
ὅταν ἐπὶ τὴν ἐκδίκησιν ἔλθῃ, ἐν χειρὶ κυρίου γίνεται, τῇ ἁψαμένῃ
ποτὲ τοῦ Ἰώβ, μεθύσκον πᾶσαν τὴν γῆν ἀπὸ ὀργῆς, ἀπὸ λύπης,
ἐρώτων, κενοδοξίας (ὅσα γὰρ ἁμαρτήματα, τοσαῦται καὶ μέθαι),
καθάπερ ἐξ οἴνου πάντων σαλευομένων καὶ βέβαιον ἐχόντων
οὐδέν. ὁ δὲ δίκαιος οὐκ ἔστι γῆ· ὢν γὰρ ἐπὶ γῆς, ἔχει «ἐν οὐρανοῖς
τὸ πολίτευμα» καὶ οὐκ ἂν ἀκούσειε· «γῆ εἶ καὶ εἰς γῆν ἀπελεύσῃ»,
ἀλλ' ἐκ τῶν εἰκότων· οὐρανὸς εἶ καὶ εἰς οὐρανοὺς ἀπελεύσῃ, φορεῖς
154
Ηφαιστίων αστρολόγος Αποτελεσματικά σελ. 92, γρ. 20
ὑπὲρ γῆν ἡμισφαίριον τῆς ἡμέρας ἐστίν. πιστευτέον οὖν ἐν

τῷ Ὑδροχόῳ μόνον πίπτειν τὸν ὡροσκόπον. ἐὰν δέ ποτε
δύο ζῴδια ὑπὲρ γῆν ᾖ τοῦ τριγώνου εἰς ἃ ὑπονοοῦμεν εἶναι
τὸν ὡροσκόπον, καταστοχαζόμεθα καὶ τοῦ εἴδους τοῦ
ἀνθρώπου ποίῳ μᾶλλον τῶν ζῳδίων ἀπείκασται καὶ πρὸς
ἐκεῖνο ἀποφαινόμεθα.
Εἰσὶ δὲ Κριοῦ μὲν ὡροσκοποῦντος οἱ τικτόμενοι τῷ
εἴδει ὀστώδεις, δασεῖς καὶ μέσοι μᾶλλον ἢ εὐμήκεις,
καὶ τὰ ἔσχατα αὐτοῦ κίνδυνον ποιεῖ, ἐνίοτε δὲ καὶ τὸ
πρόσωπον κάτω κύπτοντες καὶ δειλοὶ καὶ παῖκται καὶ
αἰσχρολόγοι . Ταύρου δὲ σιμοὶ καὶ ταυρόφθαλμοι, ὑπομέ-
λανες, πλατυμέτωποι καὶ πλατύρρινοι, ἀνεσταλμένοι τὰς
τρίχας, ἔσθ' ὅτε φαλακροὶ καὶ μικρὰ ὦτα ἔχοντες,
ὑποκριταί, ψευδεπιεικεῖς, τὰ χείλη ἐνίοτε μείζονα ἔχοντες
καὶ τοὺς μυκτῆρας μεγάλους καὶ τὰς ὀφρῦς, καὶ τὰ ἔσχατα
αὐτοῦ κιναίδους γεννᾷ. τῶν δὲ Διδύμων ὡροσκοπούντων
οἱ γεννώμενοι σύμμετροι τῷ σώματι, ἐπίρρινοι, ἔσθ' ὅτε
οὖλοι καὶ μεγάλα ὦτα ἔχοντες καὶ τοῖς ὤμοις εὔσαρκοι.
ὁ δὲ Καρκίνος ποιεῖ ὀστώδεις, στρογγυλοπροσώπους, ἔσθ'
ὅτε μέλανας ὡς πρὸς τὸ κλίμα καὶ ἀναφαλαντιαίους, τοὺς
δὲ ὀδόντας πολλούς, ἔσθ' ὅτε τὸ δὲ μῆκος ἀσυμμέτρους
Ηφαιστίων αστρολόγος Αποτελεσματικά σελ. 314, γρ. 2
δηλώσει αὐτὸν εἶναι κατὰ τὴν μορφὴν ὁποίῳ ἂν τῶν

ἀστέρων συγκραθῶσιν. ἐὰν δὲ μηδενὶ τῶν ἀστέρων
συνοικειωθῶσιν ἀλλὰ μόνοι καθ' ἑαυτοὺς ὦσιν ὁ μὲν
Ἥλιος δηλοῖ τὸν κλέπτην εὐτραφῆ, πυκνὸν καὶ ἠρέμα
ὕπωχρον, ἡ δὲ Σελήνη μόνη εὔκρατον, εὐόφθαλμον,
εὔσαρκον, στρογγυλοπρόσωπον.
Ἀκριβέστερον δὲ μαθήσῃ περὶ τῶν αὐτῶν οὐ μόνον τοὺς
ἀστέρας σκοπῶν ἀλλὰ καὶ τὰ ζῴδια ἐν οἷς εὑρίσκονται
οἱ δηλοῦντες ἀστέρες. ὁ μὲν γὰρ Κριὸς δασεῖς, εὐμήκεις
δηλοῖ τοὺς κλέπτας, τῷ προσώπῳ νεύοντας κάτω,
οὐλότριχας, δειλούς, παιγνιώδεις, αἰσχρολόγους , ὁ δὲ
Ταῦρος σιμούς, δασεῖς τῷ σώματι, προκεφάλους, εὐρυ-
μετώπους, τρίχας ἔχοντας ἀνεσταλμένας, κρυψίφρονας,
ὑποκρίσει ἐξαπατῶντας, ἐπίπλαστον ἐπιείκειαν ἔχοντας,
τοὺς δὲ μυκτῆρας πλατεῖς, παχυαύχενας, μελανοφθάλμους,
155
λεπτοχείλους, ὀφρύας μεγάλας ἔχοντας, οἱ δὲ Δίδυμοι

συμμέτρους δηλοῦσιν, ἐπίρρινας, τρυφερούς, ἀγαθογνώ-
μονας, τοὺς δὲ ὤμους ἔχοντας εὐτυπώτους, τινὰς δὲ καὶ
γράμματα γινώσκοντας καὶ πιστευομένους, ὁ δὲ Καρκίνος
δηλοῖ ὀστώδεις, δασύτριχας, πλατυπροσώπους, μελανό-
χροας (τινῶν δὲ καὶ οἱ ὀδόντες διεστραμμένοι εἰσίν),
Ηφαιστίων αστρολόγος Αποτελεσματικά επιτομή

Σελ. 74, γρ. 19
εἶναι κατὰ τὴν μορφὴν ὁποίῳ ἂν τῶν ἀστέρων συγκραθῶ-

σιν. ἐὰν δὲ μηδενὶ τῶν ἀστέρων συνοικειωθῶσιν ἀλλὰ
μόνοι καθ' ἑαυτοὺς ὁ μὲν Ἥλιος δηλοῖ τὸν κλέπτην εὐτρα-
φῆ, πυκνὸν καὶ ἠρέμα ὕπωχρον, ἡ δὲ Σελήνη μόνη εὔκρα-
τον, εὐόφθαλμον, εὔσαρκον, στρογγυλοπρόσωπον.
Ἀκριβέστερον δὲ μαθήσει περὶ τῶν αὐτῶν οὐ μόνον τοὺς
ἀστέρας σκοπῶν ἀλλὰ καὶ τὰ ζῴδια ἐν οἷς εὑρίσκονται οἱ
δηλοῦντες ἀστέρες. ὁ μὲν γὰρ Κριὸς δασεῖς, εὐμήκεις δηλοῖ
τοὺς κλέπτας, τῷ προσώπῳ νεύοντας κάτω, οὐλότριχας,
δειλούς, παιγνιώδεις, αἰσχρολόγους , ὁ δὲ Ταῦρος σιμούς,
δασεῖς τῷ σώματι, προκεφάλους, εὐρυμετώπους, τρίχας
ἔχοντας ἀνεσταλμένας, κρυψίφρονας, ὑποκρίσει ἐξαπα-
τῶντας, ἐπίπλαστον ἐπιείκειαν ἔχοντας, τοὺς δὲ μυκτῆρας
πλατεῖς, παχυαύχενας, μελανοφθάλμους, λεπτοχείλους,
ὀφρύας μεγάλας ἔχοντας, οἱ δὲ Δίδυμοι συμμέτρους δηλοῦ-
σιν, ἐπίρρινας, τρυφερούς, ἀγαθογνώμονας, τοὺς δὲ
ὤμους ἔχοντας εὐτυπώτους, τινὰς δὲ καὶ γράμματα γινώ-
σκοντας καὶ πιστευομένους, ὁ δὲ Καρκίνος δηλοῖ ὀστώδεις,
δασύτριχας, πλατυπροσώπους, μελανόχροας (τινῶν δὲ
καὶ οἱ ὀδόντες διεστραμμένοι εἰσίν), συμμέτρους τῷ
Ηφαιστίων αστρολόγος Αποτελεσματικά επιτομή Σελ. 188, γρ. 6
ἐν τοῖς Διδύμοις ἔσται ὁ ὡροσκόπος· ἀλλ' οὐδὲ ἐν τῷ Ζυγῷ

δυνατὸν εἶναι διὰ τὸ καὶ τὸν Ζυγὸν ὑπὸ γῆν εἶναι. πιστευ-
τέον οὖν ἐν τῷ Ὑδροχόῳ μόνῳ πίπτειν τὸν ὡροσκόπον.
ἐὰν δέ ποτε δύο ζῴδια τοῦ τριγώνου ὑπὲρ γῆν ᾖ εἰς ἃ
ὑπονοοῦμεν εἶναι τὸν ὡροσκόπον, καταστοχαζόμεθα ἐκ
τοῦ εἴδους τοῦ ἀνθρώπου ποίῳ μᾶλλον τῶν ζῳδίων ἀπ-
είκασται, καὶ πρὸς ἐκεῖνο ἀποφαινόμεθα.
Κριοῦ μὲν γὰρ ὡροσκοποῦντος οἱ τικτόμενοι τοιοῦτοί
156
εἰσι τῷ εἴδει· ὀστώδεις, δασεῖς καὶ μέσοι μᾶλλον ἢ εὐμή-

κεις, ἐνίοτε δὲ καὶ τῷ προσώπῳ κάτω κύπτοντες καὶ δει-
λοὶ καὶ παῖκται καὶ αἰσχρολόγοι . τοῦ δὲ Ταύρου σιμοί,
ταυρόφθαλμοι, ὑπομέλανες, πλατυμέτωποι, πλατύρρινοι,
ἀνεσταλμένοι, ἔσθ' ὅτε φαλακροὶ καὶ μικρὰ ὦτα ἔχοντες,
ὑποκριταί, ψευδεπιεικεῖς, τὰ χείλη ἐνίοτε μείζονα ἔχοντες
τοῦ συμμέτρου καὶ τοὺς μυκτῆρας μεγάλους καὶ τὰς
ὀφρῦς· τὰ δὲ ἔσχατα αὐτοῦ κιναίδους ποιεῖ. τῶν δὲ Διδύ-
μων ὡροσκοπούντων οἱ γεννώμενοι σύμμετροι τῷ σώματι,
ἐπίρρινοι, ἔσθ' ὅτε οὖλοι καὶ μεγάλα ὦτα ἔχοντες καὶ τοῖς
ὤμοις εὔσαρκοι. ὁ δὲ Καρκίνος ποιεῖ ὀστώδεις, στρογγυλο-
προσώπους, ἔσθ' ὅτε μέλανας ὡς πρὸς τὸ κλίμα καὶ ἀνα-
φαλαντίας, τοὺς δὲ ὀδόντας πολλούς, ἔσθ' ὅτε τὸ δὲ μῆκος
Ηφαιστίων αστρολόγος Αποτελεσματικά επιτομή Σελ. 333, γρ. 28
σύγκρασις δηλοῖ. ἐὰν δὲ μηδενὶ τῶν ἀστέρων συνοικειω-

θῶσιν ἀλλὰ μόνοι καθ' αὑτοὺς ὦσιν, ὁ μὲν Ἥλιος δηλοῖ
τὸν κλέπτην εὐτραφῆ, πυκνὸν καὶ ἠρέμα ὕπωχρον, ἡ δὲ
Σελήνη εὔκρατον, εὐόφθαλμον, εὔσαρκον, στρογγυλοπρός-
ωπον.
Ἀκριβέστερον δὲ μαθήσῃ περὶ τῶν αὐτῶν τούτων οὐ
μόνον τοὺς ἀστέρας σκοπῶν ἀλλὰ καὶ τὰ ζῴδια ἐν οἷς
εὑρίσκονται οἱ ἀστέρες οἱ δηλοῦντες οὕτως. ὁ μὲν γὰρ
Κριὸς δασεῖς καὶ εὐμήκεις δηλοῖ τοὺς κλέπτας, τῷ προς-
ώπῳ νεύοντας κάτω, οὐλότριχας, δειλούς, παιγνιώδεις,
αἰσχρολόγους , ὁ δὲ Ταῦρος σιμούς, δασεῖς τῷ σώματι,
προκεφάλους, εὐρυμετώπους, τρίχας ἔχοντας ἀνεσταλ-
μένας, κρυψίφρονας, ὑποκρίσει ἐξαπατῶντας, ἐπίπλαστον
ἐπιείκειαν ἔχοντας, μυκτῆρας πλατεῖς ἔχοντας, παχυαύ-
χενας, μελανοφθάλμους, λεπτοχείλους, μεγαλόφρυας, οἱ
δὲ Δίδυμοι συμμέτρους, ἐπίρρινας, τρυφερούς, ἀγα-
θογνώμονας, τοὺς ὤμους ἔχοντας εὐτυπώτους, τινὰς δὲ
καὶ γράμματα γινώσκοντας καὶ πιστευομένους, ὁ δὲ Καρ-
κίνος δασύτριχας, πλατυπροσώπους, μελανόχροας (τινῶν
δὲ καὶ οἱ ὀδόντες διεστραμμένοι εἰσίν), συμμέτρους τῷ
μήκει, τὰ δὲ κάτω μέρη μείζονα ἔχοντας, ὁ δὲ Λέων γλαυ
Αστέριος σοφ. εκκ. συγγραφέας Commentarii in Psalmos (homiliae

31)
Homily 9, τμ. 2, γρ. 3
157
Εἰς τὸν αὐτὸν ψαλμὸν ἄλλως· Τὰ ῥήματά μου ἐνώτι-

σαι, κύριε, σύνες τῇ κραυγῇ μου.
Τὰ ῥήματά μου ἐνώτισαι, κύριε, ὁ φέρων τὰ πάντα

τῷ ῥήματι τῆς δυνάμεώς σου. Τὰ ῥήματά μου ἐνώτισαι,
κύριε, ὁ ῥήματι καὶ λόγῳ πάντα ἐργασάμενος. Τὰ ῥήματά
μου ἐνώτισαι, κύριε, οὗ τὸ ῥῆμα μάχαιρα· Καὶ τὴν μάχαι-
ραν τοῦ πνεύματος ὅ ἐστι ῥῆμα θεοῦ. Βλέπε, πῶς λέγεις,
ἀδελφέ, τῷ θεῷ· Τὰ ῥήματά μου ἐνώτισαι, κύριε;
Εἶτα· Σύνες τῇ κραυγῇ μου, πρόσχες τῇ φωνῇ τῆς
δεήσεώς μου. Πρῶτον γὰρ τὰ ῥήματά σου ἐρευνᾷ ὁ κύριος,
ἅπερ δι' ὅλου λαλεῖς, εἰ μὴ αἰσχρολογίας ἢ βλασφημίας ἢ ἐπιορ-
κίας εἰσὶ ῥήματα, εἰ μὴ λοιδορίας καὶ καταλαλιᾶς καὶ συκοφαν-
τίας εἰσὶ ῥήματα, εἰ μή εἰσιν καταποντισμοῦ ῥήματα τῇ συκο-
φαντίᾳ καταποντίζειν δυνάμενα τὸν συκοφαντούμενον – Ἠγάπη-
σας ῥήματα καταποντισμοῦ, γλώσσῃ δολίᾳ – εἰ μή εἰσιν
ἀνομίας ῥήματα· Τὰ ῥήματα τοῦ στόματος αὐτοῦ ἀνο-
μία. Εἰ γὰρ ῥήματος ἀργοῦ λόγον ἀπαιτούμεθα, καθὼς λέγει·
Πᾶν ῥῆμα ἀργὸν ὃ ἐὰν λαλήσωσιν οἱ ἄνθρωποι,
ἀποδώσουσι λόγον, πόσῳ μᾶλλον ὅταν ῥήματα κακοποιὰ
προφέρῃς, ἐπὶ βλάβῃ καὶ ἀπωλείᾳ τῆς ἑαυτοῦ ψυχῆς ταῦτα
γίνονται;
Αστέριος σοφ. εκκ. συγγραφέας Commentarii in Psalmos (homiliae 31)

μὴ ἐπὶ τῷ καταπλῆξαι τὸν ἀθῷον ὡς ὀργίλος ἔκραξας, εἰ μὴ ὡς

οἱ λιθάζοντες τὸν Στέφανον ἔκραξας· Κράξαντες δέ, φησί,
φωνῇ μεγάλῃ συνέσχον τὰ ὦτα αὐτῶν καὶ ὥρμησαν
ὁμοθυμαδὸν ἐπ' αὐτόν. Καὶ ἡ κραυγὴ ὄχημα τοῦ φόνου
ἐγίνετο. Πρῶτον οὖν τὰ ῥήματά σου δοκιμάζει ὁ θεός· Ἐκ
γὰρ τῶν λόγων σου δικαιωθήσῃ. Καὶ δοκιμάζει, οὐχ ἵνα τότε
μάθῃ, ἀλλ' ἵνα τότε δικάσῃ. Εἶτα τὴν κραυγήν σου ἐρευνᾷ, καὶ
οὕτω τὴν δέησίν σου ὑπογράφει ὁ θεός. Ἐπεὶ οὖν τὰ ῥήματα
ζυγοστατεῖ ὁ θεός, παρακαλῶ μὴ τὸ κάλλος τῆς ἑορτῆς λοιδορίαις
ἢ αἰσχρολογίαις ὑβρίσωμεν, ἀλλ' ἐν ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ
ᾠδαῖς πνευματικαῖς αὐτὴν εὐωδιάσωμεν, μὴ εἰς καπηλεῖα τρέχον-
τες, ἀλλ' εἰς ἐκκλησίαν σπεύδοντες, μὴ μέθῃ βαπτιζόμενοι, ἀλλὰ
τῇ αὐταρκείᾳ ὡραϊζόμενοι, μὴ σκιρτῶντες ὡς Ἰουδαῖοι, ἀλλὰ
δοξολογοῦντες ὡς οἱ ἀπόστολοι, μὴ ἐν ταῖς ἀγοραῖς παίζοντες,
ἀλλ' ἐν ταῖς οἰκίαις ψάλλοντες. Οὐδεὶς ὀρχούμενος εἰσέρχεται εἰς
158
τὰ βασίλεια· οὐδεὶς μεθύων βασιλεῖ παρίσταται. Εἰ δὲ ἐπὶ γῆς

τοσαύτη ἀσφάλεια, πολλῷ μᾶλλον ἀσφαλεστέρα ἡ ἐπουράνιος
κατάστασις καὶ ἡ ἐκεῖ βασιλεία· ἧς βασιλείας καταξιωθείημεν
ἅπαντες χαίροντες καὶ εὐφραινόμενοι χάριτι καὶ φιλανθρωπίᾳ τοῦ
κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ᾧ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος, νῦν καὶ

σῇ παρουσίᾳ, τὰ ἐν τῇ δικαιοκρισίᾳ. Εὐφρανθήσομαι

καὶ ἀγαλλιάσομαι ἐν σοί, ψαλῶ τῷ ὀνόματί σου,
ὕψιστε. Καὶ διὰ τί εὐφραινόμενος ψάλλειν εἶπεν; Ἵνα καὶ σὲ
διδάξῃ εὐημεροῦντα καὶ ἑορτάζοντα καὶ ἡμέραν εὐφροσύνης
ἄγοντα, μὴ ᾄδειν θεατρικὰ ᾄσματα, μηδὲ ψάλλειν πορνικὰ με-
λῳδήματα, μηδὲ θεῶν καὶ δαιμόνων ὄργανον τὴν θεολόγον
γλῶσσαν ἐργάζεσθαι, ἀλλ' ἵνα εὐφραινόμενος ψάλλῃς καὶ δοξάζῃς
τὸν θεὸν λέγων· Εὐφρανθήσομαι καὶ ἀγαλλιάσομαι ἐν
σοί, ψαλῶ τῷ ὀνόματί σου. Οὐχ οὕτω γὰρ ἡ λοιμώδης
ἀναθυμίασις καταβλάπτει τὴν ὄσφρησιν ὡς ἡ ἐν εὐωχίαις αἰσχρο-
λογία διαφθείρει τὴν ψυχήν. Λέγει ὁ ἀπόστολος· Φθείρουσιν
ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι κακαί. Ἀλλ' οἱ μὲν αἰσχρολόγοι βορ-
βόρου καὶ δυσωδίας λάκκον τὴν γλῶσσαν ἐργάζονται· ἐγὼ δὲ
τῇ ψαλμῳδίᾳ τὸ στόμα μυρίζομαι· Ψαλῶ τῷ ὀνόματί σου,
ὕψιστε. Καὶ ἐπειδὴ ὁ ψαλμὸς ὡς ῥάβδος κύνα διώκει τὸν
δαίμονα, ἅμα ἔμπροσθεν ἔψαλλεν, εὐθέως ὁ δαίμων ὀπίσω ἔφευγε.
Διὸ ἐπάγει· Ἐν τῷ ἀποστραφῆναι τὸν ἐχθρόν μου εἰς
τὰ ὀπίσω. Ἐχθρὸν δὲ λέγει τὸν διάβολον. Καὶ μάρτυς ὁ σωτὴρ
ἐν τῇ παραβολῇ τῶν ζιζανίων εἰπών· Ὁ δὲ ἐχθρὸς ὁ σπείρας
τὰ ζιζάνιά ἐστιν ὁ διάβολος. Ἀρχαῖος ὁ ἐχθρὸς καὶ παλαιὸς
ὁ ἀντίπαλος καὶ πρῶτος αὐτὸς ἐχθρὸς ἤκουσεν.

καὶ ἀγαλλιάσομαι ἐν σοί, ψαλῶ τῷ ὀνόματί σου,

ὕψιστε. Καὶ διὰ τί εὐφραινόμενος ψάλλειν εἶπεν; Ἵνα καὶ σὲ
διδάξῃ εὐημεροῦντα καὶ ἑορτάζοντα καὶ ἡμέραν εὐφροσύνης
ἄγοντα, μὴ ᾄδειν θεατρικὰ ᾄσματα, μηδὲ ψάλλειν πορνικὰ με-
λῳδήματα, μηδὲ θεῶν καὶ δαιμόνων ὄργανον τὴν θεολόγον
γλῶσσαν ἐργάζεσθαι, ἀλλ' ἵνα εὐφραινόμενος ψάλλῃς καὶ δοξάζῃς
τὸν θεὸν λέγων· Εὐφρανθήσομαι καὶ ἀγαλλιάσομαι ἐν
159
σοί, ψαλῶ τῷ ὀνόματί σου. Οὐχ οὕτω γὰρ ἡ λοιμώδης

ἀναθυμίασις καταβλάπτει τὴν ὄσφρησιν ὡς ἡ ἐν εὐωχίαις αἰσχρο-
λογία διαφθείρει τὴν ψυχήν. Λέγει ὁ ἀπόστολος· Φθείρουσιν
ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι κακαί. Ἀλλ' οἱ μὲν αἰσχρολόγοι βορ-
βόρου καὶ δυσωδίας λάκκον τὴν γλῶσσαν ἐργάζονται· ἐγὼ δὲ
τῇ ψαλμῳδίᾳ τὸ στόμα μυρίζομαι· Ψαλῶ τῷ ὀνόματί σου,
ὕψιστε. Καὶ ἐπειδὴ ὁ ψαλμὸς ὡς ῥάβδος κύνα διώκει τὸν
δαίμονα, ἅμα ἔμπροσθεν ἔψαλλεν, εὐθέως ὁ δαίμων ὀπίσω ἔφευγε.
Διὸ ἐπάγει· Ἐν τῷ ἀποστραφῆναι τὸν ἐχθρόν μου εἰς
τὰ ὀπίσω. Ἐχθρὸν δὲ λέγει τὸν διάβολον. Καὶ μάρτυς ὁ σωτὴρ
ἐν τῇ παραβολῇ τῶν ζιζανίων εἰπών· Ὁ δὲ ἐχθρὸς ὁ σπείρας
τὰ ζιζάνιά ἐστιν ὁ διάβολος. Ἀρχαῖος ὁ ἐχθρὸς καὶ παλαιὸς
ὁ ἀντίπαλος καὶ πρῶτος αὐτὸς ἐχθρὸς ἤκουσεν. Αὐτῷ γὰρ πρώτῳ
θεὸς εἶπεν·
Ιωάννης Χρυσόστομος De Lazaro (homiliae 1-7)

Vol 48, pg 1000, ln 36
διώκῃ, ἀλλ' ὁ διάβολος πολεμεῖ· καὶ πολλῆς ἡμῖν δεῖ

τῆς φιλοσοφίας καὶ μεγάλης τῆς καρτερίας, ἵνα ἐν
ταῖς εὐχαῖς νήφωμεν καὶ ἀγρυπνῶμεν, ἵνα τῶν
ἀλλοτρίων μὴ ἐπιθυμῶμεν, ἵνα τὰ ὄντα πρὸς τοὺς
δεομένους διανεμώμεθα, ἵνα πάσῃ τρυφῇ στένειν καὶ
οἰμώζειν εἴπωμεν, καὶ τῇ διὰ τῶν ἱματίων, καὶ τῇ
διὰ τῆς τραπέζης, ἵνα πλεονεξίαν φύγωμεν, ἵνα μέ-
θην, ἵνα λοιδορίαν, ἵνα γλώττης κρατῶμεν, ἵνα μηδὲ
βοῶμεν ἀτάκτως (Πᾶσα γὰρ πικρία καὶ θυμὸς καὶ
ὀργὴ καὶ κραυγὴ καὶ βλασφημία ἀρθήτω ἀφ'
ὑμῶν), ἵνα μὴ αἰσχρολογῶμεν , ἵνα μὴ ἀστεῖα λέ-
γωμεν. Οὐ μικρὸς δὲ πόνος οὗτος, ἀκριβῆ τὴν τού-
των παρατήρησιν ἐπιδείκνυσθαι. Καὶ ἵνα μάθῃς
πόσον ἐστὶ τὸ φιλοσοφεῖν, καὶ ὡς οὐκ ἔχει τὸ πρᾶγμα
ἄνεσιν, ἄκουσον τί φησιν ὁ Παῦλος· Ὑπωπιάζω μου
τὸ σῶμα καὶ δουλαγωγῶ· τοῦτο γὰρ εἰπὼν, ᾐνί-
ξατο τὴν βίαν καὶ τὸν πολὺν πόνον, ὃν ὑπομένειν
ἀνάγκη τοὺς βουλομένους ἐν ἅπασιν εὐήνιον κατα-
σκευάζειν τὸ σῶμα. Καὶ ὁ Χριστὸς δὲ τοῖς μαθηταῖς
ἔλεγεν· Ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἕξετε· ἀλλὰ θαρ-
σεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον.
Ιωάννης Χρυσόστομος De Lazaro (homiliae 1-7)

Vol 48, pg 1005, ln 9
160
μασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι,

ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος. Καὶ ἁπλῶς πᾶσα ἀνάγ-
κη τὸν μέλλοντα εὐαρεστεῖν τῷ Θεῷ καὶ δόκιμον
εἶναι καὶ ἁγνὸν, μὴ τὸν ἄνετον καὶ ὑγρὸν καὶ διαλε-
λυμένον διώκειν βίον, ἀλλὰ τὸν ἐπίπονον καὶ μόχθων
γέμοντα πολλῶν καὶ ἱδρώτων· Οὐδεὶς γὰρ στεφα-
νοῦται, φησὶν, ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ. Καὶ ἑτέ-
ρωθι, Πᾶς δὲ ὁ ἀγωνιζόμενος πάντα ἐγκρατεύεται,
καὶ ἀπὸ ῥήματος, φησὶ, καὶ ἀπὸ βλέμματος, καὶ
ἀπὸ φωνῆς αἰσχρᾶς, καὶ ἀπὸ λοιδορίας, καὶ ἀπὸ
βλασφημίας, καὶ ἀπὸ αἰσχρολογίας. Ἐντεῦθεν
μανθάνομεν, ὅτι κἂν μὴ πειρασμὸς ἡμῖν ἐπενεχθῇ
ποθεν ἔξωθεν, ἑαυτοὺς γυμνάζειν δεῖ καθ' ἑκάστην
ἡμέραν νηστείαις, σκληραγωγίαις, εὐτελεῖ τροφῇ,
λιτῇ τραπέζῃ, τὰς πολυτελείας πανταχοῦ φεύγοντας·
ἄλλως γὰρ οὐκ ἔστιν εὐαρεστῆσαι Θεῷ. Μὴ γάρ μοι
τὸ ψυχρὸν ῥῆμα ἐκεῖνο λεγέτω τις, ὅτι καὶ τὰ ἐνταῦ-
θα ὁ δεῖνα ἔχει, καὶ τὰ ἐκεῖ· ἀμήχανον τοῦτο ἐπὶ τῶν
πλουτούντων καὶ τρυφώντων καὶ ἁμαρτανόντων συμ-
βῆναι· ἀλλ', εἰ χρὴ τοῦτο εἰπεῖν, ἐπὶ τῶν θλιβομένων
ἔστιν εἰπεῖν, τῶν ἐν στενοχωρίᾳ, ὅτι καὶ τὰ ἐνταῦθα
Ιωάννης Χρυσόστομος Ad populum Antiochenum (homiliae 1-21)

Vol 49, pg 56, ln 3
ἐσθίωμεν, οὐδὲν ὄφελος ἡμῖν τῆς σκληραγωγίας ταύτης,

ἂν κακηγορίας μὴ ἀποσχώμεθα. Οὐ γὰρ τὰ εἰσερχόμενα
κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον, ἀλλὰ τὰ ἐξερχόμενα ἀπὸ τοῦ στό-
ματος. Εἴ τις ἀνακινήσειε βόρβορον σοῦ παριόντος, εἰπέ
μοι, οὐ λοιδορεῖς, καὶ ὑβρίζεις τὸν τοῦτο ποιοῦντα; Τοῦτο
καὶ ἐπὶ τῶν κακηγόρων ποίησον. Οὐ γὰρ οὕτως ἀνα-
κινούμενος βόρβορος πλήττει τὴν μήνιγγα τῶν τὴν δυς-
ωδίαν δεχομένων ἐκείνην, ὡς ἁμαρτήματα ἀλλότρια ἀνα-
κινούμενα, καὶ βίος ἀκάθαρτος ἐκκαλυπτόμενος λυπεῖ
τῶν ἀκουόντων τὴν ψυχὴν καὶ ἐξίστησιν. Ἀπεχώμεθα
τοίνυν κακηγορίας, αἰσχρολογίας, βλασφημίας. καὶ μήτε
τὸν πλησίον, μήτε τὸν Θεὸν λέγωμεν κακῶς. Πολλοὶ γὰρ
εἰς τοῦτο μανίας ἐξώκειλαν τῶν κακηγόρων, ὡς ἀπὸ τῶν
συνδούλων ἐπὶ τὸν Δεσπότην ἀναστῆσαι τὴν γλῶτταν τὴν
ἑαυτῶν. Ὅσον δὲ τοῦτό ἐστι κακὸν, ἀπὸ τῶν κατεχόντων
νῦν ἡμᾶς μάνθανε πραγμάτων. Ἰδοὺ γοῦν ἄνθρωπος ὑβρί-
σθη, καὶ πάντες δεδοίκαμεν καὶ τρέμομεν, οἵ τε ὑβρικότες
οἵ τε μηδὲν ἑαυτοῖς συνειδότες τοιοῦτον· ὁ δὲ Θεὸς καθ'
161
ἑκάστην ἡμέραν ὑβρίζεται· τί λέγω καθ' ἑκάστην ἡμέραν;

καθ' ἑκάστην μὲν οὖν ὥραν, παρὰ πλουτούντων,
παρὰ πενήτων, παρὰ τῶν ἐν ἀνέσει, παρὰ τῶν ἐν θλί
Ιωάννης Χρυσόστομος Ad populum Antiochenum (homiliae 1-21)

Vol 49, pg 159, ln 50
τὰ αἰσχρὰ ῥήματα φύγῃς μόνον, ἀλλὰ καὶ γέλωτα ἄτα-

κτον, καὶ ἐπιθυμίαν ἅπασαν. Βούλει φόνων εἶναι πόῤῥω;
φεῦγε λοιδορίας. Βούλει μέθης ἀφίστασθαι; φεῦγε
τρυφὰς καὶ τὰς πολυτελεῖς τραπέζας, καὶ πρόῤῥιζον τὴν
κακίαν ἀνάσπασον. Μεγάλη παγὶς γλώσσης ἀκολασία
καὶ πολλοῦ δεομένη τοῦ χαλινοῦ. Διὰ τοῦτο καί τίς
φησι· Παγὶς ἰσχυρὰ ἀνδρὶ τὰ ἴδια χείλη, καὶ ἁλίσκε-
ται ῥήμασιν ἰδίου στόματος.
εʹ. Πρὸ τῶν ἄλλων τοίνυν ἁπάντων μελῶν ταύτην σω-
φρονίσωμεν, ταύτην χαλινώσωμεν, καὶ λοιδορίας καὶ
ὕβρεις καὶ αἰσχρολογίας καὶ κακηγορίας ἀπὸ τοῦ στό-
ματος ἐξελάσωμεν, καὶ τὴν πονηρὰν τῶν ὅρκων συν-
ήθειαν· πάλιν γὰρ ἡμᾶς ἐπὶ τὴν αὐτὴν παραίνεσιν ὁ λό-
γος ἤγαγε. Καίτοι γε ἑσπέρας συνεταξάμην ὑμῶν τῇ
ἀγάπῃ, ὡς οὐκέτι περὶ τῆς ἐντολῆς ταύτης ἐρῶ, διὰ τὸ
πάσας τὰς ἔμπροσθεν ἡμέρας ἀρκούντως περὶ αὐτῆς
διειλέχθαι· ἀλλὰ τί πάθω; Ἕως ἂν ἴδω κατορθώσαντας,
οὐ στέγω τῆς συμβουλῆς ἀποσχέσθαι· ἐπεὶ καὶ Παῦλος
Γαλάταις λέγων, Τοῦ λοιποῦ κόπους μοι μηδεὶς παρ-
εχέτω, πάλιν αὐτοῖς φαίνεται συγγενόμενος καὶ δια-
λεχθείς.
Ιωάννης Χρυσόστομος Ad illuminandos catecheses 1-2 (series prima et

secunda) Vol 49, pg 235, ln 15
τὴν ἀλήθειαν, μετ' ἐξουσίας ἁπάσης τὰ μὲν ἐξαλεί-

φουσι, τὰ δὲ ἀντεγγράφουσι, καὶ διορθοῦντες τὰ ἡμαρ-
τημένα καὶ μετατιθέντες τὰ κακῶς ἔχοντα· ἐπειδὰν
δὲ τὴν βαφὴν λοιπὸν ἐπαγάγωσιν, οὐκέτι εἰσὶ κύριοι
πάλιν ἐξαλεῖψαι καὶ ἀντεγγράψαι, ἐπεὶ τῷ κάλλει τῆς
εἰκόνος λυμαίνονται, καὶ ἔγκλημα τὸ πρᾶγμα γίνεται·
τοῦτο δὴ καὶ σὺ ποίησον· νόμισον εἰκόνα σοι τὴν ψυχὴν
εἶναι. Πρὶν ἢ τοίνυν ἐπελθεῖν τὴν ἀληθῆ τοῦ Πνεύ-
162
ματος βαφὴν, ἐξάλειψον τὰς κακῶς ἐντεθείσας σοι συν-

ηθείας· εἴτε ὀμνύναι, εἴτε ψεύδεσθαι, εἴτε ὑβρίζειν,
εἴτε αἰσχρολογεῖν, εἴτε γελωτοποιεῖν, εἴτε ἄλλο τι τῶν
τοιούτων τῶν μὴ νενομισμένων συνήθειαν ἔχεις ποιεῖν,
ἔξελε τὴν συνήθειαν, ἵνα μὴ πάλιν πρὸς αὐτὴν ἐπαν-
έλθῃς μετὰ τὸ βάπτισμα. Τὰ ἁμαρτήματα ἀφανίζει τὸ
λουτρὸν, τὴν συνήθειαν διόρθωσον σὺ, ἵνα τῶν χρω-
μάτων ἐπενεχθέντων καὶ λαμψάσης τῆς βασιλικῆς εἰ-
κόνος, μηκέτι λοιπὸν ἐξαλείφῃς, καὶ τραύματα καὶ
οὐλὰς ἐμποιῇς τῷ παρὰ τοῦ Θεοῦ δοθέντι σοι κάλλει.
Κατάστειλον τοίνυν ὀργὴν, σβέσον θυμόν· κἂν ἀδικήσῃ
τις, κἂν ὑβρίσῃ, δάκρυσον ἐκεῖνον· μὴ ἀγανακτήσῃς
σὺ, συνάλγησον, μὴ παροξυνθῇς, μηδὲ εἴπῃς, ὅτι Εἰς
Ιωάννης Χρυσόστομος Adversus ebriosos et de resurrectione domini

nostri Jesu Christi Vol 50, pg 440, ln 26
τῆς δωρεᾶς ταύτης, ὦ ἄνθρωπε. Οὐκ ἔξεστί σοι ἀδια-

φόρως ζῇν· νόμον σαυτῷ θὲς μετὰ ἀκριβείας ἁπάσης·
ἀγών ἐστι καὶ παλαίσματα· ὁ δὲ ἀγωνιζόμενος πάντα
ἐγκρατεύεται. Εἴπω σοι τρόπον ἕνα ἄριστον καὶ
ἀσφαλῆ κατορθωμάτων; Τὰ ἀδιάφορα μὲν εἶναι δο-
κοῦντα, τίκτοντα δὲ ἁμαρτίας, ἐκβάλωμεν τῆς
διανοίας. Ἔστι γὰρ τῶν πραγμάτων τὰ μὲν ἁμαρτή-
ματα, τὰ δὲ οὐχ ἁμαρτήματα, ἁμαρτημάτων δὲ
αἴτια· οἷον γέλως μὲν ἁμάρτημα οὐκ ἔστι φύσει,
γίνεται δὲ ἁμάρτημα προενεχθεὶς ἐπὶ πλέον· ἀπὸ γὰρ
γέλωτος εὐτραπελία, ἀπὸ εὐτραπελίας αἰσχρολογία,
ἀπὸ αἰσχρολογίας αἰσχρὰ πράγματα, ἀπὸ πραγμά-
των αἰσχρῶν κολάσεις καὶ τιμωρίαι. Ἄνελε οὖν τὴν
ῥίζαν ἄνωθεν, ἵνα ἀνέλῃς ὅλον τὸ νόσημα· ἐὰν γὰρ
τὰ ἀδιάφορα φυλαττώμεθα, οὐδέποτε εἰς τὰ κεκω-
λυμένα ἐμπεσούμεθα. Οὕτω καὶ γυναῖκας ἰδεῖν ἀδιά-
φορον εἶναι δοκεῖ πολλοῖς, ἀλλ' ἀπὸ τούτου ἐπιθυμία
ἀκόλαστος τίκτεται, ἐκ τῆς ἐπιθυμίας πορνεία, ἀπὸ
πορνείας πάλιν κόλασις καὶ τιμωρία. Οὕτω δὲ τρυφᾷν
οὐδὲν δεινὸν εἶναι δοκεῖ, ἀλλ' ἐντεῦθεν μέθη καὶ τὰ
ἐκ τῆς μέθης μυρία κακά.
Ιωάννης Χρυσόστομος Adversus ebriosos et de resurrectione domini

nostri Jesu Christi Vol 50, pg 440, ln 27
163
φόρως ζῇν· νόμον σαυτῷ θὲς μετὰ ἀκριβείας ἁπάσης·

ἀγών ἐστι καὶ παλαίσματα· ὁ δὲ ἀγωνιζόμενος πάντα
ἐγκρατεύεται. Εἴπω σοι τρόπον ἕνα ἄριστον καὶ
ἀσφαλῆ κατορθωμάτων; Τὰ ἀδιάφορα μὲν εἶναι δο-
κοῦντα, τίκτοντα δὲ ἁμαρτίας, ἐκβάλωμεν τῆς
διανοίας. Ἔστι γὰρ τῶν πραγμάτων τὰ μὲν ἁμαρτή-
ματα, τὰ δὲ οὐχ ἁμαρτήματα, ἁμαρτημάτων δὲ
αἴτια· οἷον γέλως μὲν ἁμάρτημα οὐκ ἔστι φύσει,
γίνεται δὲ ἁμάρτημα προενεχθεὶς ἐπὶ πλέον· ἀπὸ γὰρ
γέλωτος εὐτραπελία, ἀπὸ εὐτραπελίας αἰσχρολογία,
ἀπὸ αἰσχρολογίας αἰσχρὰ πράγματα, ἀπὸ πραγμά-
των αἰσχρῶν κολάσεις καὶ τιμωρίαι. Ἄνελε οὖν τὴν
ῥίζαν ἄνωθεν, ἵνα ἀνέλῃς ὅλον τὸ νόσημα· ἐὰν γὰρ
τὰ ἀδιάφορα φυλαττώμεθα, οὐδέποτε εἰς τὰ κεκω-
λυμένα ἐμπεσούμεθα. Οὕτω καὶ γυναῖκας ἰδεῖν ἀδιά-
φορον εἶναι δοκεῖ πολλοῖς, ἀλλ' ἀπὸ τούτου ἐπιθυμία
ἀκόλαστος τίκτεται, ἐκ τῆς ἐπιθυμίας πορνεία, ἀπὸ
πορνείας πάλιν κόλασις καὶ τιμωρία. Οὕτω δὲ τρυφᾷν
οὐδὲν δεινὸν εἶναι δοκεῖ, ἀλλ' ἐντεῦθεν μέθη καὶ τὰ
ἐκ τῆς μέθης μυρία κακά. Ἀνέλωμεν τοίνυν παν-
ταχοῦ τὰς ἀρχὰς τῶν ἁμαρτημάτων.
Ιωάννης Χρυσόστομος Non esse ad gratiam concionandum

Vol 50, pg 660, ln 14.
...πραγμάτων, τὸν οἰκέτην καλέσαντες ἀπαιτοῦμεν

λόγον τῶν δαπανηθέντων, ἵν' εἰδῶμεν τί μὲν κακῶς,
τί δὲ εἰς δέον ἀνήλωται, πόσον δὲ ὑπολέλειπται· κἂν
εἰδῶμεν ὀλίγον ὂν τὸ ὑπολελειμμένον, παντὶ τρόπῳ
προσόδων ἀφορμὰς ἐπινοοῦμεν, ἵνα μὴ λάθωμεν δια-
φθαρέντες λιμῷ. Τοῦτο τοίνυν καὶ ἐπὶ τῶν πράξεων
τῶν ἡμετέρων ποιῶμεν. Τὸ συνειδὸς τὸ ἡμέτερον κα-
λέσαντες ποιήσωμεν αὐτῷ λόγον τῶν ῥημάτων, τῶν
πραγμάτων, τῶν ἐνθυμήσεων· ἐξετάσωμεν, τί μὲν
εἰς δέον ἀνήλωται, τί δὲ ἐπὶ βλάβῃ τῇ ἡμετέρᾳ· ποῖος
λόγος ἐδαπανήθη κακῶς, εἰς λοιδορίας, εἰς αἰσχρολο-
γίας, εἰς ὕβρεις · ποῖον ἐνθύμημα τὸν ὀφθαλμὸν εἰς
ἀκολασίαν ἐκίνησε· τίς λογισμὸς ἐπὶ βλάβῃ τῇ ἡμε-
τέρᾳ εἰς ἔργον ἐξηνέχθη, ἢ διὰ χειρῶν, ἢ διὰ γλώτ-
της, ἢ διὰ τῶν ὀμμάτων αὐτῶν· καὶ σπουδάσωμεν
τῆς μὲν ἀκαίρου δαπάνης ἀποστῆναι, ἀντὶ δὲ τῶν
ἅπαξ ἀναλωθέντων κακῶς, ἑτέραν ἀποθέσθαι πρός-
164
οδον, ἀντὶ τῶν ῥημάτων τῶν εἰκῆ προσενεχθέντων,

εὐχὰς, ἀντὶ τῶν ὄψεων τῶν ἀκολάστως γενομένων,
ἐλεημοσύνας, νηστείας.
Ιωάννης Χρυσόστομος In Genesim (homiliae 1-67)

Vol 53, pg 125, ln 7
τῆς διανοίας ἐγγράψας, τὸν λέγοντα, Ὁ ἐμβλέψας

γυναικὶ πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτῆς, ἤδη ἐμοίχευσεν
αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὑτοῦ, τὸ μὲν τῆς ἀκολασίας πά-
θος φυγαδευέτω, τὴν δὲ σωφροσύνην κατορθούτω.
Ὁ προπετὴς ἐν γλώσσῃ καὶ ἁπλῶς τὰ ἐπιόντα φθεγγό-
μενος, μιμείσθω πάλιν τὸν μακάριον προφήτην καὶ λεγέ-
τω· Θοῦ, Κύριε, φυλακὴν τῷ στόματί μου καὶ θύραν
περιοχῆς περὶ τὰ χείλη μου· καὶ μηδέποτε ἁπλῶς καὶ
ὡς ἔτυχε προφερέτω τὰ ῥήματα, ἀλλ' ἀκουέτω Παύλου
λέγοντος· Πᾶσα κραυγὴ, καὶ θυμὸς, καὶ βλασφημία,
καὶ αἰσχρολογία, καὶ εὐτραπελία ἀρθήτω ἀφ' ὑμῶν,
σὺν πάσῃ κακίᾳ· καὶ πάλιν· Εἴ τις λόγος ἀγαθὸς
πρὸς οἰκοδομὴν τῆς χρείας, ἵνα δῷ χάριν τοῖς ἀκού-
ουσι. Καὶ τοὺς ὅρκους δὲ παντελῶς φευγέτω, ἀκούων
τῆς ἀποφάσεως τοῦ Χριστοῦ τῆς λεγούσης, ὅτι Ἐῤῥήθη
τοῖς ἀρχαίοις, Οὐκ ἐπιορκήσεις· ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν,
μὴ ὀμόσαι ὅλως. Μὴ τοίνυν μοι λέγε, ὅτι Ἐπὶ δικαίῳ
ὄμνυμι· οὐκ ἔξεστι γὰρ οὔτε ἐπὶ δικαίῳ, οὔτε ἐπὶ ἀδίκῳ
ὀμνύναι. Καθαρὸν τοίνυν τηρῶμεν ὅρκῳ τὸ στόμα,
καὶ τούτοις ἅπασι τειχίζωμεν ἡμῶν καὶ τὴν γλῶτταν,
καὶ τὰ χείλη, καὶ τὴν διάνοιαν, ὥστε μὴ ἔνδοθεν τίκτε
Ιωάννης Χρυσόστομος De Davide et Saule (homiliae 1-3)

Vol 54, pg 697, ln 4
μεν, καὶ ἀκούσματα σατανικὰ, καὶ ᾄσματα πορνείας

γέμοντα; Καὶ πῶς ταῦτα ὁ Θεὸς οἴσει, εἰπέ μοι;
Καίτοι οὐ τοσοῦτον τὸ μέσον μύρου καὶ βορβόρου, καὶ
ἱματίων δεσποτικῶν καὶ δουλικῶν, ὅσον τὸ μέσον τῆς
πνευματικῆς χάριτος καὶ ταύτης τῆς πονηρᾶς ἐνερ-
γείας. Οὐ δέδοικας, ἄνθρωπε, τοῖς αὐτοῖς ὀφθαλμοῖς
καὶ τὴν κλίνην τὴν ἐπὶ τῆς ὀρχήστρας βλέπων, ἔνθα
τὰ μυσαρὰ τελεῖται τῆς μοιχείας δράματα, καὶ τὴν
τράπεζαν ταύτην τὴν ἱερὰν, ἔνθα τὰ φρικτὰ τελεῖται
μυστήρια; ταῖς αὐταῖς ἀκοαῖς πόρνης ἀκούων αἰσχρο-
165
λογούσης, καὶ προφήτου καὶ ἀποστόλου σε μυσταγω-

γοῦντος; τῇ αὐτῇ καρδίᾳ τὰ δηλητήρια δεχόμενος
φάρμακα, καὶ τὴν θυσίαν τὴν φρικτὴν καὶ ἁγίαν;
Οὐκ ἐντεῦθεν ἀνατροπαὶ βίων, καὶ διαφθοραὶ γάμων,
καὶ πόλεμοι καὶ μάχαι ἐν ταῖς οἰκίαις· Ὅταν γὰρ
ὑπὸ τῆς ἐκεῖ θεωρίας διαχυθῇς, καὶ χαυνότε-
ρος γενόμενος καὶ ἀσελγέστερος καὶ σωφροσύνης ἁπά-
σης ἐχθρὸς, ἐπανελθὼν ἴδῃς τὴν γυναῖκα τὴν ἰδίαν,
ἀηδέστερον ὄψει πάντως, οἵα ἂν ᾖ. Ὑπὸ γὰρ τῆς ἐν
τοῖς θεάτροις ἐμπρησθεὶς ἐπιθυμίας, καὶ ὑπὸ τῆς
ξένης ἐκείνης θεωρίας ἁλοὺς τῆς γεγοητευμένης, τὴν
Ιωάννης Χρυσόστομος Ascetam facetiis uti non debere [Sp.]

Vol 48, pg 1056, ln 52
ἑαυτοῦ γυναῖκα· ἀλλὰ σοὶ καὶ τὰ πρὸς γυναῖκα σεμνό-

τερα διατέτακται, ὅτι Ὁ καιρὸς συνεσταλμένος
ἐστὶν, ἵνα καὶ οἱ ἔχοντες γυναῖκας ὡς μὴ ἔχοντες
ὦσι, καὶ οἱ χαίροντες ὡς μὴ χαίροντες, καὶ οἱ
ἀγοράζοντες ὡς μὴ κατέχοντες, καὶ οἱ χρώμενοι
τῷ κόσμῳ τούτῳ ὡς μὴ καταχρώμενοι· παράγει
γὰρ τὸ σχῆμα τοῦ κόσμου τούτου. Σὺ δὲ οὐ βούλῃ
συστέλλεσθαι, πάντων τῶν πραγμάτων συστελλομέ-
νων, ἀλλὰ καὶ ἐνώπιον γυναικῶν ἀδιαφόρως ἐκχέεις
δάκρυα, καὶ πληθύνεις παίγνια, καὶ γελοῖα προτείνεις,
καὶ διακλᾶσαι αἰσχρολογίας προφέρων· μὴ φέρων γὰρ
τὴν ἐν τῷ ἀκολάστῳ σου σώματι πύρωσιν, λοιπὸν
ἐκφέρεις τὸν βόρβορον ἔξω, καὶ ἑαυτὸν φανερὸν ποιεῖς·
οἷος εἶ διὰ ῥημάτων, τοιοῦτος πάντως ἔσῃ, καὶ πολὺ
χείρων ἐν τῷ ἔσω ἀνθρώπῳ. Τί ἀφόβως συναναμίγνυ-
σαι γυναιξί; τί σεαυτῷ εἰς τὴν παγίδα κατατρέχεις;
τί εἰς τὸν κίνδυνον ἑαυτὸν ἐμβάλλεις; τί φαιδρύνῃ
πρὸς θηλείας, καὶ συνδιάγειν τολμᾷς; Διὰ τοῦτο νη-
στεῖαι, διὰ τοῦτο προσευχαὶ, διὰ τοῦτο κατὰ ξηροῦ
δίαιτα, διὰ τοῦτο πολυτρόπους ἀσκήσεις ἐπινοοῦσιν
ἄνθρωποι, διὰ τοῦτο τὰς ἐρήμους μεταδιώκουσιν·
Ιωάννης Χρυσόστομος Expositiones in Psalmos

Vol 55, pg 433, ln 41
δὴ μόνον σιγᾷν δεῖ, καὶ φθέγγεσθαι εὐκαίρως, ἀλλὰ

166
καὶ μετὰ πολλῆς τῆς χάριτος. Διὸ καὶ Παῦλος ἔλε-

γεν, Ὁ λόγος ὑμῶν πάντοτε ἐν χάριτι, ἅλατι
ἠρτυμένος, εἰδέναι πῶς δεῖ ὑμᾶς ἐπὶ ἑκάστῳ
ἀποκρίνεσθαι.
Ἐννόησον ὅτι τοῦτό ἐστι τὸ μέλος, δι' οὗ ὁμιλοῦ-
μεν τῷ Θεῷ, δι' οὗ τὴν εὐφημίαν ἀναφέρομεν. Τοῦτό
ἐστι τὸ μέλος, δι' οὗ τὴν φρικτὴν θυσίαν ὑποδεχό-
μεθα. Ἴσασιν οἱ πιστοὶ τὸ λεγόμενον. Διὸ καὶ κατ-
ηγορίας ἁπάσης αὐτὸ καθαρὸν εἶναι χρὴ, καὶ λοιδο-
ρίας, καὶ αἰσχρολογίας, καὶ συκοφαντίας· κἂν ἀσελ-
γής τις λογισμὸς ἐκβιάζηται, ἀποπνίγειν αὐτὸν ἔνδον
χρὴ, καὶ μὴ ἐᾷν εἰς ῥήματα ἐκφέρεσθαι· κἂν μικρο-
ψυχία τις ἀποδυσπετεῖν σε παρασκευάζῃ, καὶ
ταύτην ἀναξηραίνειν τὴν ῥίζαν, καὶ ἀσφαλῆ τὴν θύ-
ραν ἔχειν, καὶ ἀκριβῆ τὴν φυλακήν· καὶ τὰ πονηρὰ
βουλεύματα μήτε ἐᾷν τίκτεσθαι, καὶ τικτόμενα ἀπο-
πνίγειν ἔνδον, καὶ καταξηραίνειν τὴν ῥίζαν.
εʹ. Τοιαύτην εἶχε φυλακὴν ὁ Ἰώβ· διὰ τοῦτο οὐδὲν
ἐξήνεγκε ῥῆμα ἀπηχὲς, ἀλλ' ἐπὶ πλέον μὲν ἐσίγα·
ὅτε δὲ καὶ φθέγξασθαι ἔδει πρὸς τὴν γυναῖκα,
Ιωάννης Χρυσόστομος Expositiones in Psalmos

Vol 55, pg 434, ln 15
ῥῆμα ἀργὸν, ὃ ἐὰν λαλήσωσιν ἄνθρωποι, δώσου-

σιν ὑπὲρ αὐτοῦ λόγον. Καὶ ὁ Παῦλος· Λόγος σα-
πρὸς ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν μὴ ἐκπορευέσθω.
Πῶς δ' ἂν γένοιτο ἀσφαλὴς αὕτη ἡ θύρα, καὶ ἡ φυ-
λακὴ ἀκριβὴς, ἄκουσον ἑτέρου λέγοντος· Πᾶσα δι-
ήγησίς σου ἔστω ἐν νόμῳ Ὑψίστου. Ἐὰν γὰρ
παιδευθῇς μηδὲν περιττὸν λαλεῖν, ἀλλὰ διαπαντὸς
τῇ τῶν θείων Γραφῶν διηγήσει τειχίζῃς σου καὶ τὴν
διάνοιαν καὶ τὸ στόμα, ἀδάμαντος ἔσται ἀσφαλεστέρα
ἡ φυλακή. Καὶ γὰρ πολλαὶ ὁδοὶ ἀπωλείας διὰ τοῦ
στόματος, οἷον ὅταν τις αἰσχρολογῇ, ὅταν εὐτραπε-
λεύηται, ὅταν κενοδοξῇ, ὅταν μεγαλαυχῇ, ὡς ὁ Φα-
ρισαῖος, ὃς ἐπεὶ οὐκ ἔσχε θύραν ἐπὶ τοῦ στόματος,
πάντα ἐξεχύθη τὰ ἔνδον δι' ὀλίγων ῥημάτων· διὸ καὶ
ὥσπερ οἰκία ἀθύρωτος οὐκ ἰσχύσας κατασχεῖν τὸν
θησαυρὸν τὸν ἐναποκείμενον, ἀθρόον ἐγένετο πένης.
Σκόπει μοι καὶ ἄλλον διὰ μεγαληγορίας ἀπολλύμενον
ὁμοίως. Εἶπε γὰρ, φησὶν, Ἐπάνω τῶν ἄστρων τοῦ
167
οὐρανοῦ θήσω τὸν θρόνον μου. Ἰουδαῖοι δὲ διὰ τὸ

ἐφήδεσθαι τοῖς τοῦ πλησίον κακοῖς νῦν μὲν ἀκούου-
σιν· Ἀνθ' ὧν εἶπας
Ιωάννης Χρυσόστομος Εις Ματθαίον (homiliae 1-90)

Vol 57, pg 29, ln 19
καὶ τίνος ἕνεκεν ὁ Ἰωσὴφ ἐγενεαλογήθη, σιγηθέν-

των τῶν ἐκείνης προγόνων. Ἂν μὲν γὰρ φυλάττητε
ταῦτα, προθυμοτέρους ἡμᾶς καὶ πρὸς τὰ μέλλοντα
ἐργάσεσθε· ἂν δὲ ἀποπτύσητε καὶ ἐκβάλητε αὐτὰ
τῆς ψυχῆς, καὶ πρὸς τὰ λοιπὰ ὀκνηρότερον διακεισό-
μεθα. Οὐδὲ γὰρ γῆς τὰ πρότερα διαφθειράσης
σπέρμα τα ἕλοιτ' ἂν ἐπιμελεῖσθαι γεωργός. Διὸ
παρακαλῶ ταῦτα στρέφειν. Ἀπὸ γὰρ τοῦ τὰ τοιαῦτα
μεριμνᾷν, μέγα τι τῇ ψυχῇ καὶ σωτήριον ἐγγίνε-
ται ἀγαθόν. Καὶ γὰρ καὶ τῷ Θεῷ δυνησόμεθα ἀρέ-
σαι, ταῦτα φροντίζοντες, καὶ ὕβρεων καὶ αἰσχρολο-
γίας καὶ λοιδοριῶν τὰ στόματα καθαρὰ ἔσται, πνευ-
ματικὰ μελετῶντα ῥήματα· καὶ δαίμοσιν ἐσόμεθα
φοβεροὶ καθοπλίζοντες ἡμῶν τὴν γλῶτταν τοιούτοις
ῥήμασι· καὶ τοῦ Θεοῦ τὴν χάριν ἐπισπασόμεθα μᾶλ-
λον, καὶ διορατικώτερον ἡμῖν ἐργάσεται τὸ ὄμμα.
Καὶ γὰρ καὶ ὀφθαλμοὺς, καὶ στόμα, καὶ ἀκοὴν διὰ
τοῦτο ἡμῖν ἐνέθηκεν, ἵνα αὐτῷ πάντα δουλεύῃ τὰ
μέλη· ἵνα τὰ αὐτοῦ φθεγγώμεθα, ἵνα τὰ αὐτοῦ πράτ-
τωμεν, ἵνα ᾄδωμεν αὐτῷ ὕμνους διηνεκεῖς,

Vol 57, pg 426, ln 5
σε τῶν αἰσχρῶν ἀκουσόμενον ῥημάτων, οὐ μόνον οὐκ

ἀγανακτεῖς, ἀλλὰ καὶ χαίρεις καὶ ἐπαινεῖς. Καὶ τί ταύ-
της τῆς ἀλογίας ἴσον γένοιτ' ἄν; Ἀλλ' αὐτὸς οὐ φθέγγῃ
τὰ αἰσχρὰ ταῦτα; Καὶ τί τὸ κέρδος; μᾶλλον δὲ, καὶ
αὐτὸ τοῦτο πόθεν δῆλον; Εἰ γὰρ μὴ ἐφθέγγου, οὐκ ἂν
οὐδὲ ἀκούων ἐγέλας, οὐδ' ἂν μετὰ τοσαύτης σπουδῆς
ἔδραμες ἐπὶ τὴν καταισχύνουσάν σε φωνήν. Εἰπὲ γάρ
μοι, χαίρεις ἀκούων βλασφημούντων; ἀλλ' οὐχὶ φρίτ-
τεις, καὶ τὰ ὦτα ἐμφράττεις; Ἔγωγε οἶμαι. Τί δή-
ποτε; Ὅτι οὐδὲ αὐτὸς βλασφημεῖς. Οὕτω δὴ καὶ ἐπὶ
τῆς αἰσχρολογίας ποίει· καὶ εἰ βούλει δεῖξαι σαφῶς
168
ἡμῖν, ὅτι οὐ χαίρεις αἰσχρὰ φθέγγεσθαι, μηδὲ ἀκούειν

ἀνέχου. Πότε γὰρ δυνήσῃ γενέσθαι σπουδαῖος, τοιούτοις
ἐντρεφόμενος ἀκούσμασι; πότε τοὺς ὑπὲρ σωφροσύνης
ἱδρῶτας ἐνεγκεῖν ἀνέξῃ, κατὰ μικρὸν ὑποῤῥέων ἀπὸ τοῦ
γέλωτος καὶ τῶν ᾀσμάτων καὶ τῶν αἰσχρῶν ῥημάτων
τούτων; Καὶ γὰρ ἀγαπητὸν ἁπάντων τούτων καθα-
ρεύουσαν ψυχὴν δυνηθῆναι γενέσθαι σεμνὴν καὶ σώ-
φρονα, μήτιγε τοιούτοις ἀκούσμασιν ἐντρεφομένην.
Ἢ οὐκ ἴστε, ὅτι πρὸς κακίαν ἐπιῤῥεπέστερον

Vol 58, pg 493, ln 41
κρύωμεν τὴν Ἡρωδιάδα, καὶ τοὺς ἐκείνην ζηλοῦντας.

Πολλὰ γὰρ καὶ νῦν τοιαῦτα συμπόσια γίνεται· κἂν μὴ
Ἰωάννης ἀναιρῆται, ἀλλὰ τοῦ Χριστοῦ τὰ μέλη, καὶ
πολλῷ χαλεπώτερον. Οὐ γὰρ κεφαλὴν αἰτοῦσιν ἐπὶ πί-
νακι οἱ νῦν ὀρχούμενοι, ἀλλὰ τὰς ψυχὰς τῶν ἀνακειμέ-
νων. Ὅταν γὰρ δούλους αὐτοὺς ποιῶσι, καὶ εἰς
παρανόμους ἔρωτας ἄγωσι, καὶ πόρνας ἐπιτειχίζωσιν,
οὐχὶ τὴν κεφαλὴν ἀναιροῦσιν, ἀλλὰ τὴν ψυχὴν σφάτ-
τουσι, μοιχοὺς ἐργαζόμενοι καὶ θηλυδρίας καὶ πόρνους.
Οὐ γὰρ δή μοι ἐρεῖς, ὡς οἰνωμένος καὶ μεθύων, καὶ
γυναῖκα ὀρχουμένην καὶ αἰσχρολογοῦσαν ὁρῶν, οὐ πά-
σχεις τι πρὸς αὐτὴν, οὐδὲ ἐκφέρῃ πρὸς ἀσωτίαν ὑπὸ τῆς
ἡδονῆς ἡττώμενος. Καὶ πάσχεις ἐκεῖνο τὸ φρικτὸν, τὰ
μέλη τοῦ Χριστοῦ μέλη πόρνης ποιῶν. Εἰ γὰρ καὶ μὴ
ἡ θυγάτηρ Ἡρωδιάδος πάρεστιν, ἀλλ' ὁ δι' ἐκείνης ὀρ-
χησάμενος τότε διάβολος καὶ διὰ τούτων χορεύει νῦν,
καὶ τὰς ψυχὰς τῶν ἀνακειμένων αἰχμαλώτους λαβὼν
ἄπεισιν. Εἰ δὲ ὑμεῖς δύνασθε μέθης μένειν ἐκτὸς, ἀλλ'
ἑτέρας κοινωνεῖτε ἁμαρτίας χαλεπωτάτης· καὶ γὰρ
πολλῶν ἁρπαγῶν τὰ τοιαῦτα γέμει συμπόσια. Μὴ γάρ
μοι τὰ παρακείμενα κρέα ἴδῃς, μηδὲ τοὺς πλακοῦντας·

Vol 58, pg 516, ln 5
ἐστὶ τὰ κοινοῦντα τὸν ἄνθρωπον· μάθωμεν, καὶ φύγω-

μεν. Καὶ γὰρ ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ τοιοῦτον ὁρῶμεν ἔθος
κρατοῦν παρὰ τοῖς πολλοῖς, καὶ ὅπως μὲν ἐν καθαροῖς
εἰσέλθοιεν ἱματίοις σπουδάζοντας, καὶ ὅπως τὰς χεῖρας
169
νίψαιντο· ὅπως δὲ ψυχὴν καθαρὰν παραστήσαιεν τῷ

Θεῷ, οὐδένα ποιουμένους λόγον. Καὶ ταῦτα λέγω, οὐ
κωλύων ὥστε χεῖρας νίπτειν, οὐδὲ στόμα· ἀλλὰ βου-
λόμενος οὕτω νίπτειν, ὡς προσήκει, οὐχ ὕδατι μόνον,
ἀλλ' ἀντὶ τοῦ ὕδατος ταῖς ἀρεταῖς. Ῥύπος γὰρ στόμα-
τος, κακηγορία, βλασφημία, λοιδορία, ὀργίλα ῥήματα,
αἰσχρολογία, γέλως, εὐτραπελία. Εἰ τοίνυν σύνοιδας
σαυτῷ μηδὲν τούτων φθεγγομένῳ, μηδὲ ῥυπῶντι τὸν
ῥύπον τοῦτον, πρόσελθε θαῤῥῶν· εἰ δὲ μυριάκις ταύτας
ἐδέξω τὰς κηλῖδας, τί ματαιοπονεῖς, ὕδατι μὲν περικλύ-
ζων τὴν γλῶτταν, τὸν δὲ ὀλέθριον καὶ βλαβερὸν περιφέ-
ρων ἐν αὐτῇ ῥύπον;
εʹ. Εἰπὲ γάρ μοι, εἰ κόπρον ἐν ταῖς χερσὶν εἶχες καὶ
βόρβορον, ἆρα ἂν ἐτόλμησας εὔξασθαι; Οὐδαμῶς. Καὶ
μὴν τοῦτο οὐδεμία βλάβη· ἐκεῖνο δὲ ὄλεθρος. Πῶς οὖν
ἐν μὲν τοῖς ἀδιαφόροις εὐλαβὴς, ἐν δὲ τοῖς κεκωλυμένοις
ῥᾴθυμος; Τί οὖν; οὐ δεῖ προσεύχεσθαι; φησί. Δεῖ μὲν,

Vol 58, pg 564, ln 55
ἀσθένειαν σώματος διορθωσώμεθα, οὐχ ἵνα ψυχῆς ἰσχὺν

καταβάλωμεν. Ἐτίμησέ σε ὁ Θεὸς τῷ δώρῳ· τί σαυτὸν
ὑβρίζεις τῇ ἀμετρίᾳ; Ἄκουσον τί φησιν ὁ Παῦλος·
Οἴνῳ ὀλίγῳ χρῶ διὰ τὸν στόμαχόν σου καὶ τὰς
πυκνάς σου ἀσθενείας. Εἰ δὲ ὁ ἅγιος ἐκεῖνος, καὶ νόσῳ
κατεχόμενος, καὶ ἐπαλλήλους ἀῤῥωστίας ὑπομένων, οὐ
μετέλαβεν οἴνου, ἕως ἐπέτρεψεν ὁ διδάσκαλος, τίνα ἂν
σχοίημεν συγγνώμην ἡμεῖς ἐν ὑγείᾳ μεθύοντες; Ἐκείνῳ
μὲν ἔλεγεν, Οἴνῳ ὀλίγῳ χρῶ διὰ τὸν στομαχόν σου·
ὑμῶν δὲ ἑκάστῳ τῶν μεθυόντων ἐρεῖ· Οἴνῳ ὀλίγῳ χρῶ
διὰ τὰς πορνείας, διὰ τὰς πυκνὰς αἰσχρολογίας, διὰ τὰς
ἑτέρας ἐπιθυμίας τὰς πονηρὰς, ἃς ἡ μέθη τίκτειν εἴω-
θεν. Εἰ δὲ μὴ βούλεσθε διὰ ταῦτα ἀπέχεσθαι, διὰ γοῦν
τὰς ἀθυμίας τὰς ἐξ αὐτοῦ καὶ τὰς ἀηδίας ἀπέχεσθε.
Οἶνος γὰρ εἰς εὐφροσύνην ἐδόθη· Οἶνος γὰρ,
φησὶν, εὐφραίνει καρδίαν ἀνθρώπου· ὑμεῖς δὲ καὶ
ταύτην αὐτοῦ λυμαίνεσθε τὴν ἀρετήν. Ποία γὰρ εὐφρο-
σύνη μὴ εἶναι ἐν ἑαυτῷ, καὶ ἀλγηδόνας μυρίας ἔχειν,
καὶ πάντα ὁρᾷν περιφερόμενα, καὶ σκοτοδίνῳ κατέχε-
σθαι, καὶ κατὰ τοὺς πυρέττοντας δεῖσθαι τῶν ἐλαίῳ
καταβρεχόντων τὰς κεφαλάς; Ταῦτά μοι οὐ πρὸς πάν
170

Vol 58, pg 591, ln 13
ψας γυναικὶ πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι, ἤδη ἐμοίχευσεν

αὐτήν. Ἐὰν μή τις ταπεινώσῃ ἑαυτὸν ὡς τὸ παι-
δίον, οὐ μὴ εἰσέλθῃ εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν.
Οὗτοι δὲ καὶ ἐπιτηδεύουσι τῦφον, κατὰ τῶν ὑπηκόων
καὶ παραδεδομένων καὶ τρεμόντων αὐτοὺς καὶ δεδοικό-
των θηρίου γινόμενοι χαλεπώτεροι· διὰ μὲν τὸν Χριστὸν
οὐδὲν ποιοῦντες, πάντα δὲ διὰ τὴν γαστέρα, διὰ τὰ χρή-
ματα, διὰ τὴν κενοδοξίαν. Ἆρα ἔνι ἀριθμῆσαι διὰ ῥημά-
των τὴν τῶν πραγμάτων πλημμέλειαν; Τί ἄν τις εἴποι
τὰς χλευασίας αὐτῶν, τὸν γέλωτα, τὰς ἀκαίρους διαλέ-
ξεις, τὰς αἰσχρολογίας; Περὶ δὲ πλεονεξίας οὐδὲ εἰπεῖν
ἔνι. Καθάπερ γὰρ οἱ ἐν τοῖς ὄρεσι μοναχοὶ οὐδὲ τί ποτέ
ἐστιν ἡ πλεονεξία ἴσασιν, οὕτως οὐδὲ οὗτοι· ἀλλ' ἀπ-
εναντίας ἐκείνοις. Ἐκεῖνοι μὲν γὰρ διὰ τὸ πόῤῥω τοῦ
νοσήματος εἶναι ἀγνοοῦσι τὸ πάθος· οὗτοι δὲ διὰ τὸ σφό-
δρα ἐν αὐτῷ μεθύειν οὐδὲ αἰσθάνονται ὅσον ἐστὶ τὸ
κακόν. Οὕτω γὰρ παρώσατο τὴν ἀρετὴν ἡ κακία αὕτη
καὶ τυραννεῖ, ὡς μηδὲ ἔγκλημα βαρὺ εἶναι νομίζεσθαι
αὐτὴν παρὰ τοῖς μαινομένοις ἐκείνοις. Ἀλλὰ βούλεσθε
τούτους ἀφέντες, ἐφ' ἑτέρους ἔλθωμεν ἐπιεικεστέρους;
Φέρε οὖν, τὸ τῶν δημιουργῶν γένος καὶ χειροτεχνῶν ἐξ

Vol 58, pg 767, ln 51
καὶ τὴν πρὸς τὰ καλὰ αἰδῶ, καὶ ἀθρόον οὐκ ἂν τοσοῦ-

τον ἀναισχυντήσειεν, ὡς ὑφ' ἓν ἅπαντα ῥῖψαι, ἀλλ'
ἠρέμα καὶ κατὰ μικρὸν ἀπόλλυται, ὅταν ἀμελῇ. Οὕτω
καὶ εἰδωλολατρεία εἰσῆλθεν, τῶν ἀνθρώπων ὑπὲρ μέτρον
τιμωμένων, καὶ τῶν ζώντων καὶ τῶν παρελθόντων
οὕτω καὶ ξόανα προσεκυνήθη· οὕτω καὶ πορνεία ἐκρά-
τησε, καὶ τὰ ἄλλα κακά. Σκόπει δέ. Ἐγέλασέ τις ἀκαί-
ρως· ἐνεκάλεσεν ἕτερος· ἄλλος ἐξέλυσε τὸν φόβον εἰπὼν,
Οὐδὲν παρὰ τοῦτο. Τί γάρ ἐστι τὸ γελᾷν; τί γὰρ παρὰ
τοῦτο γένοιτ' ἄν; Ἀπὸ τούτου εὐτραπελία ἐτέχθη, ἐν-
τεῦθεν αἰσχρολογία, εἶτα πρᾶξις αἰσχρά. Πάλιν ἕτε-
ρος ἐγκαλούμενος ἐπὶ τῷ διαβάλλειν τὸν πλησίον καὶ
λοιδορεῖσθαι καὶ κακηγορεῖν, κατεφρόνησεν εἰπών·
Οὐδέν ἐστι τὸ κακῶς λέγειν. Ἀπὸ τούτου μῖσος ἔτεκεν
171
ἄφατον, ἔχθραν ἄσπονδον, λοιδορίας ἀπείρους· ἀπὸ

τῶν λοιδοριῶν πληγάς· ἀπὸ τῶν πληγῶν φόνον πολλάκις.
δʹ. Ἀπὸ μὲν οὖν τῶν μικρῶν οὕτω τὰ μεγάλα εἰσάγει
ὁ πονηρὸς δαίμων ἐκεῖνος· ἀπὸ δὲ τῶν μεγάλων τὸ ἀπο-
γινώσκειν, ἄλλην ταύτην μέθοδον οὐκ ἐλάττονα τῆς προ-
τέρας εὑρών. Οὐ γὰρ οὕτω τὸ ἁμαρτάνειν, ὡς τὸ ἀπο-
γινώσκειν ἀπόλλυσιν.
Ιωάννης Χρυσόστομος In Joannem (homiliae 1-88)

Vol 59, pg 187, ln 29
λύων βιβλία κεκτῆσθαι, ἀλλὰ καὶ παραινῶ τοῦτο καὶ

σφόδρα εὔχομαι· βούλομαι δὲ ἐξ ἐκείνων καὶ τὰ γράμ-
ματα καὶ τὰ νοήματα εἰς τὴν διάνοιαν περιφέρεσθαι
τὴν ἡμετέραν, ἵνα οὕτω καθαίρηται δεχομένη τὴν
τῶν γραμμάτων νόησιν. Εἰ γὰρ ἐν οἰκίᾳ, ἔνθα ἂν
Εὐαγγέλιον ᾖ κείμενον, οὐ τολμήσει προσελθεῖν ὁ διά-
βολος, πολλῷ μᾶλλον ψυχῆς νοήματα τοιαῦτα περι-
φερούσης οὐχ ἅψεταί ποτε, οὐδὲ ἐπιβήσεται δαίμων,
ἢ ἁμαρτίας φύσις. Ἁγίασον τοίνυν τὴν ψυχήν σου,
ἁγίασόν σου τὸ σῶμα, ἀεὶ ταῦτα ἐπὶ τῆς καρδίας καὶ
ἐπὶ τῆς γλώσσης ἔχων. Εἰ γὰρ ἡ αἰσχρολογία καταῤ-
ῥυποῖ, καὶ δαίμονας καλεῖ, εὔδηλον ὅτι ἡ πνευματικὴ
ἀνάγνωσις ἁγιάζει, καὶ τὴν τοῦ Πνεύματος ἐπισπᾶται
χάριν. Θεῖαί εἰσιν ἐπῳδαὶ τὰ γράμματα. Ἐπᾴδωμεν
τοίνυν ἑαυτοῖς, καὶ τοῖς ἐν τῇ ψυχῇ πάθεσιν τὰ ἀπ'
ἐκείνων φάρμακα κατασκευάζωμεν. Ἂν γὰρ εἰδῶμεν
τίνα ἐστὶ τὰ ἀναγινωσκόμενα, μετὰ πολλῆς ταῦτα
ἀκουσόμεθα τῆς προθυμίας. Ταῦτα ἀεὶ λέγω, καὶ λέ-
γων οὐ παύσομαι. Πῶς γὰρ οὐκ ἄτοπον, τοὺς μὲν ἐπὶ
τῆς ἀγορᾶς καθημένους, καὶ ἡνιόχων καὶ ὀρχηστῶν
καὶ ὀνόματα, καὶ γένη, καὶ πόλεις, καὶ ἐνεργείας
Ιωάννης Χρυσόστομος In Acta apostolorum (homiliae 1-55)

Vol 60, pg 72, ln 50
ταχέως πρὸς τὴν κορυφὴν στησόμεθα. Σπουδὴ γὰρ,

φησὶ, σπουδὴν γεννᾷ, καὶ ῥᾳθυμία ῥᾳθυμίαν. Ὁ
μικρόν τι κατωρθωκὼς ἔλαβε παράκλησιν ἐπὶ τὸ
μεῖζον ἐλθεῖν, καὶ μᾶλλον ἐξ ἐκείνου περαιτέρω χω-
ρῆσαι. Καὶ καθάπερ τὸ πῦρ ὅσα ἂν περιλάβῃ ξύλα,
τοσούτῳ σφοδρότερον γίνεται· οὕτω καὶ προθυμία,
172
ὅσους ἂν διεγείρῃ λογισμοὺς εὐσεβεῖς, τοσούτῳ μᾶλ-

λον κατὰ τῶν ἄλλων ὁπλίζεται. Οἷόν τι λέγω· Ἑστή-
κασιν ἐν ἡμῖν καθάπερ ἄκανθαι ἐπιορκία, ψεῦδος,
ὑπόκρισις, δόλος, κακουργία, λοιδορία, σκώμματα,
γελωτοποιίαι, αἰσχρολογίαι, εὐτραπελίαι· πάλιν ἐν
ἄλλῳ μέρει πλεονεξία, ἁρπαγὴ, ἀδικία, συκοφαντία,
ἐπιβουλαί· πάλιν ἐπιθυμία πονηρὰ, ἀκαθαρσία, ἀσέλ-
γεια, πορνεία, μοιχεία· πάλιν φθόνος, ζηλοτυπία,
ὀργὴ, θυμὸς, μνησικακία, ἀνταπόδοσις, βλασφημία.
μυρία τοιαῦτα· ἂν τὰ πρότερα κατορθώσωμεν, οὐκ
ἐκεῖνα μόνον κατώρθωται, ἀλλὰ δι' ἐκείνων καὶ τὰ
μετὰ ταῦτα. Ἰσχυρότερος γὰρ γίνεται λοιπὸν ὁ λογι-
σμὸς πρὸς τὴν ἐκείνων ἀνατροπήν. Οἶον, ὁ πολλὰ
ὀμνὺς ἂν περιέλῃ τὸ σατανικὸν ἔθος τοῦτο, οὐ τοῦτο
μόνον αὐτῷ κατώρθωται, ἀλλὰ καὶ ἑτέρα εὐλάβεια
Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam ii ad Corinthios (homiliae 1-30)

Vol 61, pg 401, ln 14
καὶ τῆς εὐχῆς ὁ νόμος ἀπὸ τῶν δογμάτων ἐπὶ τὴν

πολιτείαν μεταβαίνει. Εἰπὼν γὰρ, Ἵνα ἀποκαλύψῃ
αὐτοῖς τὸ εὐαγγέλιον τῆς δικαιοσύνης, ἐπήγαγεν·
Ἵνα δῷ αὐτοῖς νοῦν ἔνθεον. Τί δέ ἐστιν, ἔνθεον;
Ἵνα ὁ Θεὸς οἰκῇ ἐν αὐτῷ· Ἐνοικήσω γὰρ, φησὶν,
ἐν αὐτοῖς καὶ ἐμπεριπατήσω. Ὅταν γὰρ γένηται
δίκαιος ὁ νοῦς, ὅταν ἀποδύσηται τὰ ἁμαρτήματα,
οἶκος γίνεται τοῦ Θεοῦ· ὅταν δὲ ὁ Θεὸς ἐνοικῇ, οὐδὲν
ἀνθρώπινον ἔσται λοιπόν. Καὶ οὕτω γίνεται ἔνθους ὁ
νοῦς, ἅπαντα φθεγγόμενος ἐκεῖθεν, ὥσπερ οὖν καὶ
οἶκος τοῦ Θεοῦ ἔνδον οἰκοῦντος. Ὁ αἰσχρολογῶν ἄρα
οὐκ ἔχει ἔνθεον νοῦν, οὐδὲ ὁ εὐτραπελίᾳ καὶ γέλωτι
χαίρων. Σώφρονα λογισμόν. Καὶ τί ποτέ ἐστι σώ-
φρονα λογισμὸν ἔχειν; Τὸ τὴν ὑγείαν κεκτῆσθαι τὴν
κατὰ ψυχήν· ὡς ὅ γε κατεχόμενος ἐπιθυμίᾳ πονηρίας,
καὶ πρὸς τὰ παρόντα ἐπτοημένος, οὐκ ἂν εἴη σώ-
φρων, τουτέστιν, ὑγιής. Καὶ ὥσπερ ὁ νοσῶν καὶ τῶν
οὐ προσηκόντων ἐπιθυμεῖ, οὕτω καὶ οὗτος. Καὶ
ἐνάρετον πολιτείαν. Τὰ γὰρ δόγματα πολιτείας
χρείαν ἔχει. Ἀκούσατε τούτων, οἱ πρὸς τῷ τέλει τοῦ
βίου ἐπὶ τὸ βάπτισμα ἰόντες.
Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam ii ad Corinthios (homiliae 1-30)

173
Vol 61, pg 440, ln 49
τος ἀφιεὶς, οὕτως ἑαυτὸν μολύνει. Εἰ γὰρ τὸ ῥεῖθρον

οὕτως ἀκάθαρτον, ἐννόησον οἵα ἡ πηγὴ τοῦ βορβόρου
τούτου· Ἐκ γὰρ τοῦ περισσεύματος τῆς καρδίας
τὸ στόμα λαλεῖ. Ἐγὼ δὲ οὐ διὰ τοῦτο πενθῶ μόνον,
ἀλλ' ὅτι οὐδὲ εἶναι δοκεῖ τῶν ἀτόπων τοῦτο παρά
τισιν. Ἐντεῦθεν ἅπαντα αὔξεται τὰ κακὰ, ὅταν καὶ
ἁμαρτάνωμεν, καὶ μηδὲ πλημμελεῖν νομίζωμεν.
Βούλει οὖν μαθεῖν ὅσον κακὸν τὸ αἰσχρὰ φθέγ-
γεσθαι; Ἐννόησον τοὺς ἀκούοντας, πῶς ἐρυθριῶσιν
ἐν τῇ ἀσχημοσύνῃ τῇ σῇ. Τί γὰρ εὐτελέστερον ἀν-
δρὸς αἰσχρολόγου ; τί ἀτιμότερον; Εἰς γὰρ τὴν τῶν
μίμων ὠθοῦσιν ἑαυτοὺς οἱ τοιοῦτοι τάξιν, καὶ εἰς τὴν
τῶν πεπορνευμένων γυναικῶν· μᾶλλον δὲ, ἐκεῖναι
ἐρυθριῶσι μᾶλλον, ἢ ὑμεῖς. Πῶς δύνασαι διδάξαι γυ-
ναῖκα σωφρονεῖν, παιδεύων αὐτὴν εἰς ἀσέλγειαν διὰ
τούτων ἐκβαίνειν τῶν ῥημάτων; Βέλτιον σηπεδόνα
ἀπὸ τοῦ στόματος ἀφιέναι, ἢ ῥῆμα αἰσχρόν. Νῦν δὲ,
ἂν μὲν ὄζῃ τὸ στόμα, οὐδὲ τῶν κοινῶν μετέχεις σι-
τίων· τοσαύτης δὲ δυσωδίας οὔσης ἐν τῇ ψυχῇ, μυ-
στηρίων τολμᾷς κοινωνεῖν, εἰπέ μοι;
Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam ad Ephesios (homiliae 1-24)

Vol 62, pg 99, ln 35
ἐπέχομεν, καὶ ὑπὸ τοῦ σώματος νικώμεθα; Ἄρχειν

αὐτῶν ἐτάχθημεν, οὐχ ἵνα μόνον ἄρχωμεν, ἀλλ' ἵνα
καὶ ἐν ἀρετῇ ἄρχωμεν. Ὁ γὰρ ἄρχων, τούτῳ μάλιστα
ἄρχειν ὀφείλει, τῷ τῇ ἀρετῇ νικᾷν· εἰ δὲ νικᾶται,
οὐκέτι ἄρχων ἐστίν.
Εἴδετε πόση τῆς τοῦ Χριστοῦ παρουσίας ἡ
δύναμις; πῶς ἔλυσε τὴν κατάραν; Καὶ γὰρ πλείους
αἱ παρθένοι παρὰ γυναιξὶ, πλείων ἡ σωφροσύνη
παρ' ἐκείναις, αἱ χηρεῖαι πλείους· οὐδὲν ἂν αἰσχρὸν
ταχέως γυνὴ πρόοιτο ῥῆμα. Τίνος οὖν ἕνεκεν, εἰπέ
μοι, αἰσχρολογεῖς σύ; Μὴ γάρ μοι τὰς ἀπεγνω-
σμένας εἴπῃς, φιλόκοσμόν πως τὸ γένος ἐστὶ, καὶ
τοῦτο ἔχει τὸ ἐλάττωμα. Ἀλλὰ κἀν τούτῳ νικᾶτε
ὑμεῖς οἱ ἄνδρες, οἱ καὶ ἐπ' ἐκείναις, ὡς ἐπ' οἰκείῳ
κόσμῳ, ἐναβρυνόμενοι. Οὐ γὰρ οὕτως οἶμαι τοῖς ἑαυ-
τῆς χρυσίοις τὴν γυναῖκα καλλωπίζεσθαι, ὡς τὸν ἄν-
174
δρα τοῖς τῆς γυναικός· οὐχ οὕτως ἐπὶ τῇ ζώνῃ φρονεῖ

τῇ χρυσῇ, ὡς ἐπὶ τῷ τὴν γυναῖκα χρυσοφορεῖν.
Ὥστε καὶ τούτου ὑμεῖς αἴτιοι οἱ τὸν σπινθῆρα ἐκ-
καίοντες, καὶ τὴν φλόγα ἀνάπτοντες.

Vol 62, pg 103, ln 7
οὐ τῷ στῆναι μόνον τοῦ ἁμαρτήματος, ἀλλὰ

καὶ τῷ ἀγαθόν τι ἐργάσασθαι. Ὁρᾶτε πῶς ἀπολύεσθαι
τὰ ἁμαρτήματα δεῖ; Ἔκλεψαν, τοῦτό ἐστι τὸ ἁμάρ-
τημα πρᾶξαι· οὐκ ἔκλεψαν, τοῦτο οὐκ ἔστι τὸ ἁμάρ-
τημα λῦσαι· ἀλλὰ πῶς; Εἰ ἐκοπίασαν, καὶ ἑτέροις
μετέδωκαν· οὕτως ἔλυσαν τὸ ἁμάρτημα. Οὐχ ἁπλῶς
ἡμᾶς ἐργάζεσθαι βούλεται, ἀλλ' ὥστε κοπιᾷν, ὥστε
ἑτέροις μεταδιδόναι· καὶ γὰρ ὁ κλέπτων ἐργάζεται,
ἀλλὰ κακόν. Πᾶς λόγος σαπρὸς ἐκ τοῦ στόματος
ὑμῶν μὴ ἐκπορευέσθω. Τίς ἐστι σαπρός; Ὅν φησιν
ἀλλαχοῦ καὶ ἀργὸν, καταλαλιὰ, αἰσχρολογία, εὐτρα-
πελία, μωρολογία . Ὁρᾷς πῶς τὰς ῥίζας ἐκκόπτει τῆς
ὀργῆς, τὸ ψεῦδος, τὴν κλοπὴν, τὴν ἄκαιρον διάλεξιν;
Τὸ δὲ, Μηκέτι κλεπτέτω, οὐκ ἐκείνοις συγγινώσκων
τοσοῦτόν φησιν, ὅσον τοὺς ἠδικημένους πράους καθ-
ιστῶν, καὶ τῷ μηκέτι τὰ αὐτὰ παθεῖν ἀρκεῖσθαι
παραινῶν. Καλῶς δὲ καὶ περὶ λόγων διδάσκει. Οὐ
γὰρ πραγμάτων μόνον, ἀλλὰ καὶ ῥημάτων τίνομεν
δίκας. Ἀλλ' εἴ τις ἀγαθὸς, φησὶ, πρὸς οἰκοδο-
μὴν τῆς χρείας, ἵνα δῷ χάριν τοῖς ἀκούουσι.
Τουτέστιν,

Vol 62, pg 118, ln 4
Εἶπε περὶ τοῦ πικροῦ πάθους τοῦ θυμοῦ· ἦλθεν

ἐπὶ τὸ ἧττον κακόν. Ὅτι γὰρ ἧττον κακὸν ἡ ἐπιθυ-
μία, ἄκουε καὶ ἐν τῷ νόμῳ Μωϋσέως λέγοντος πρῶ-
τον, Οὐ φονεύσεις, ὅπερ ἐστὶ τοῦ θυμοῦ, καὶ τότε,
Οὐ μοιχεύσεις, ὅπερ ἐστὶ τῆς ἐπιθυμίας. Καθάπερ
γὰρ ἡ πικρία καὶ ἡ κραυγὴ καὶ πᾶσα κακία καὶ
βλασφημία, καὶ ὅσα τοιαῦτα, τοῦ θυμώδους ἐστίν·
οὕτω καὶ τοῦ ἐπιθυμητικοῦ πορνεία, ἀκαθαρσία,
175
πλεονεξία· τῷ γὰρ αὐτῷ χρημάτων ἐρῶμεν, καὶ

σωμάτων. Ἀλλ' ὥσπερ ἐκεῖ τὴν κραυγὴν περιεῖλεν,
ὄχημα οὖσαν τῆς ὀργῆς, οὕτω νῦν τὴν αἰσχρολογίαν καὶ
εὐτραπελίαν ὄχημα οὖσαν τῆς πορνείας. Καὶ αἰσχρό-
της γὰρ, φησὶ, καὶ μωρολογία , ἢ εὐτραπελία, τὰ
οὐκ ἀνήκοντα, ἀλλὰ μᾶλλον εὐχαριστία. Μὴ εἴπῃς
ἀστεῖα μηδ' αἰσχρὰ, μηδὲ πράξῃς, καὶ κατασβέσεις τὴν
φλόγα. Μηδὲ ὀνομαζέσθω, φησὶν, ἐν ὑμῖν· τουτέστι,
μηδαμοῦ μηδὲ φαινέσθω. Τοῦτο καὶ Κορινθίοις γρά-
φων ἔλεγεν· Ὅλως ἀκούεται ἐν ὑμῖν πορνεία.
Τουτέστι, Πάντες καθαροὶ γένεσθε. Οἱ γὰρ λόγοι τῶν
πραγμάτων εἰσὶν ὁδοί. Εἶτα ἵνα μὴ δόξῃ φορτικός
τις εἶναι καὶ βαρὺς, καὶ εὐτραπελίαν ἐκκόπτων,

Vol 62, pg 119, ln 7
τα, πολλὴν τὴν εὐταξίαν, πολλὴν τὴν εὐρυθμίαν, πολλὴν

τὴν σιγὴν ἐν τοῖς στρατοπέδοις· οὐ λέγω, ὥστε αἰ-
σχρὸν ῥῆμα μὴ εἰπεῖν, ἀλλὰ μηδὲ ἁπλῶς φθέγξασθαι.
Εἰ γὰρ πρὸς αἰσθητοὺς ἔχοντες πολεμίους ἐκεῖνοι,
καὶ οὐδὲν ἀπὸ λόγων βλαπτόμενοι, τοσαύτῃ κέχρηνται
σιγῇ, σὺ, ὁ καὶ ἐν λόγοις ἔχων τὸν πόλεμον, καὶ τὸ πλέον
τοῦ πολέμου, τοῦτό σοι τὸ μέρος ἐᾷς γυμνόν; ἢ ἀγνοεῖς,
ὅτι τὰ πλείονα ἐντεῦθεν ἐπιβουλευόμεθα; Παίζεις καὶ
τρυφᾷς, καὶ ἀστεῖα λέγεις, καὶ γέλωτα κινεῖς, καὶ
οὐδὲν ἡγῇ τὸ πρᾶγμα; πόσαι ἀπὸ ἀστειολογιῶν ἐπι-
ορκίαι, πόσαι βλάβαι, πόσαι αἰσχρολογίαι! Ἀλλ' οὐ
τοιαῦτά ἐστι τὰ ἀστεῖα, φησίν. Ἀλλ' ἄκουε ὅτι πᾶσαν
εὐτραπελίαν ἐξέβαλε. Πολέμου καιρὸς νῦν καὶ μά-
χης, ἀγρυπνίας καὶ φυλακῆς, ὁπλίσεως καὶ παρατά-
ξεως· οὐδένα τόπον ἐνταῦθα ὁ τοῦ γέλωτος ἂν ἔχοι
καιρός· τοῦ γὰρ κόσμου οὗτός ἐστιν. Ἄκουσον τοῦ
Χριστοῦ λέγοντος· Ὁ κόσμος χαρήσεται, ὑμεῖς δὲ
λυπηθήσεσθε. Ὁ Χριστὸς ἐσταυρώθη διὰ τὰ σὰ κακὰ,
σὺ δὲ γελᾷς; ἐκεῖνος ἐῤῥαπίσθη, καὶ τοσαῦτα ἔπαθε
διὰ τὴν σὴν συμφορὰν καὶ τὸν καταλαβόντα σε χει-
μῶνα· σὺ δὲ τρυφᾷς;
Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam ad Colossenses (homiliae 1-12)

Vol 62, pg 307, ln 50
176
των τὰ σώματα, τοιαῦται ἐκείνων αἱ ψυχαὶ, ὑδέρῳ

καὶ φλεγμονῇ κατεχόμεναι. Τοιοῦτον γὰρ ἡ ἀπόνοια·
μετὰ γὰρ τὴν τρυφὴν πήρωσις γίνεται· τοιοῦτον γὰρ
ἡ πλησμονὴ καὶ ἡ μέθη, χωλοὺς καὶ κυλλοὺς ποιοῦσα.
Καὶ ὄψει καὶ τούτους τοιαύτας ἔχοντας ψυχὰς, οἷα
οὗτοι τὰ σώματα, λαμπρὰς, κεκοσμημένας. Οἱ γὰρ
ἐν εὐχαριστίᾳ ζῶντες, οἱ τῆς αὐταρκείας μηδὲν πλέον
ἐπιζητοῦντες, οἱ φιλοσοφοῦντες οὕτως εἰσὶν ἐν πάσῃ
φαιδρότητι. Ἴδωμεν δὲ καὶ ἐνταῦθα καὶ ἐκεῖ τὸ τέλος.
Ἐκεῖ μὲν ἡδονὴ ἀκόλαστος, γέλως κεχυμένος, μέθη,
εὐτραπελία, αἰσχρολογία· ἐπειδὴ γὰρ αὐτοὶ αἰδοῦν-
ται αἰσχρὰ φθέγγεσθαι, διὰ τῶν πορνῶν τοῦτο γίνε-
ται. Ἐνταῦθα δὲ φιλανθρωπία, ἡμερότης. Τῷ μὲν
οὖν ἐκείνους καλοῦντι παρέστηκε κενοδοξία ὁπλί-
ζουσα αὐτόν· τῷ δὲ ἐνταῦθα φιλανθρωπία καὶ ἡμε-
ρότης. Ἐκείνην μὲν γὰρ τὴν τράπεζαν φιλανθρωπία
συνίστησι, ταύτην δὲ κενοδοξία καὶ ὠμότης ἐξ ἀδι-
κίας καὶ πλεονεξίας. Κἀκείνη μὲν καταλήγει εἰς
ἅπερ εἶπον, εἰς ἀπόνοιαν, εἰς ἔκστασιν, εἰς μανίαν·
τοιαύτη γὰρ ἡ τῆς κενοδοξίας βλάστη· αὕτη δὲ εἰς
εὐχαριστίαν καὶ δόξαν Θεοῦ.

Vol 62, pg 352, ln 42
των σφοδρότερον τοῦτο, ἀηδὲς μὲν εἰπεῖν, οὐ μὴν

ἀνωφελὲς, ἀλλὰ καὶ ὠφέλιμον· Δι' ἃ ἔρχεται,
φησὶν, ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπει-
θείας. Οὐκ εἶπεν, Ἐφ' ὑμᾶς, ἀλλ', Ἐπὶ τοὺς υἱοὺς
τῆς ἀπειθείας. Ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ
ποτε, ὅτε ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς. Ἐντρεπτικῶς, Ὅτε
ἐζῆτε, φησὶν, ἐν αὐτοῖς, καὶ μετ' ἐγκωμίου, ὡς νῦν
οὐ ζώντων· τότε ἐξῆν. Νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς
τὰ πάντα. Καὶ καθολικῶς ἀεὶ λέγει, καὶ ἰδικῶς·
τοῦτο δέ ἐστι διαθέσεως. Ὀργὴν, θυμὸν, κακίαν
βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ στόματος
ὑμῶν. Μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους. Αἰσχρολο-
γίαν, φησὶν, ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν, ἐμφαντικῶς,
ὅτι αὐτὸ ῥυποῖ. Ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄν-
θρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ, καὶ ἐνδυσάμε-
νοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν
κατ' εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν. Ἄξιον ἐνταῦθα
177
ζητῆσαι, τί δήποτε μέλη καὶ ἄνθρωπον καὶ σῶμα

καλεῖ τὸν διεφθαρμένον βίον, καὶ τὸν ἐνάρετον πάλιν
τὸ αὐτό. Καὶ εἰ ὁ ἄνθρωπός εἰσιν αἱ ἁμαρτίαι, πῶς
φησι, Σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ;

Vol 62, pg 352, ln 43
ἀνωφελὲς, ἀλλὰ καὶ ὠφέλιμον· Δι' ἃ ἔρχεται,

θείας. Οὐκ εἶπεν, Ἐφ' ὑμᾶς, ἀλλ', Ἐπὶ τοὺς υἱοὺς
τῆς ἀπειθείας. Ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ
ποτε, ὅτε ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς. Ἐντρεπτικῶς, Ὅτε
ἐζῆτε, φησὶν, ἐν αὐτοῖς, καὶ μετ' ἐγκωμίου, ὡς νῦν
οὐ ζώντων· τότε ἐξῆν. Νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς
τὰ πάντα. Καὶ καθολικῶς ἀεὶ λέγει, καὶ ἰδικῶς·
τοῦτο δέ ἐστι διαθέσεως. Ὀργὴν, θυμὸν, κακίαν
βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ στόματος
ὑμῶν. Μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους. Αἰσχρολο-
γίαν, φησὶν, ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν, ἐμφαντικῶς,
ὅτι αὐτὸ ῥυποῖ. Ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄν-
θρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ, καὶ ἐνδυσάμε-
νοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν
κατ' εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν. Ἄξιον ἐνταῦθα
ζητῆσαι, τί δήποτε μέλη καὶ ἄνθρωπον καὶ σῶμα
καλεῖ τὸν διεφθαρμένον βίον, καὶ τὸν ἐνάρετον πάλιν
τὸ αὐτό. Καὶ εἰ ὁ ἄνθρωπός εἰσιν αἱ ἁμαρτίαι, πῶς
φησι, Σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ;

Vol 62, pg 356, ln 4
εἰσάγων, καὶ εἰς μείζονα ἄγων ἔμφασιν. Καὶ καλῶς

εἶπε, Τὰ ἐπὶ τῆς γῆς· ἐνταῦθα γὰρ μένει, καὶ
ἐνταῦθα φθείρεται, πολλῷ μᾶλλον τῶν μελῶν τούτων.
Ὥστε οὐχ οὕτω τὸ σῶμά ἐστιν ἀπὸ γῆς, ὡς ἡ ἁμαρτία
γηΐνη· τοῦτο μὲν γὰρ καὶ καλὸν φαίνεταί ποτε, ἐκεῖνα
δὲ οὐδέποτε. Καὶ πάντων τῶν ἐπὶ γῆς ἐπιθυμεῖ ταῦτα
τὰ μέλη. Ἂν ὀφθαλμὸς ᾖ τοιοῦτος, οὐχ ὁρᾷ τὰ ἐν
οὐρανοῖς· ἂν ἀκοὴ, ἂν χεὶρ, ἂν ὁτιοῦν εἴπῃς μέλος.
Ὀφθαλμὸς σώματα ὁρᾷ καὶ κάλλη καὶ χρήματα·
178
ταῦτα τὰ ἀπὸ γῆς, τούτοις τέρπεται· ἡ ἀκοὴ μέλε.

μαλθακῷ, κιθάρᾳ καὶ σύριγγι καὶ αἰσχρολογίᾳ ·
ταῦτα δὲ περὶ γῆν. Ἐπειδὴ οὖν ἔστησεν αὐτοὺς ἄνω
παρὰ τὸν θρόνον, τότε φησὶ, Νεκρώσατε τὰ μέλη
ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς. Οὐ γὰρ ἔνι στῆναι ἄνω μετὰ
τούτων τῶν μελῶν· οὐκ ἔνι γὰρ ἐκεῖ, εἰς ὃ ἐνεργεῖν
δεῖ. Καὶ οὗτος ὁ πηλὸς χείρων ἐκείνου· ἐκεῖνος μὲν
γὰρ ὁ πηλὸς γίνεται χρυσός· Δεῖ γὰρ, φησὶ, τὸ φθαρ-
τὸν τοῦτο ἐνδύσασθαι ἀφθαρσίαν· οὗτος δὲ ὁ πηλὸς
οὐκέτι ἀναχωνευθῆναι δύναται.

Vol 62, pg 356, ln 49
πλεονεξία, πολλάκις εἰρήκαμεν. Τὰ τυραννοῦντα γὰρ

μάλιστα τὸ τῶν ἀνθρώπων γένος, ταῦτά ἐστι, πλεον-
εξία καὶ ἀκολασία καὶ ἐπιθυμία κακή. Δι' ἃ ἔρχεται,
θείας. Υἱοὺς ἀπειθείας λέγει, ἀποστερῶν αὐτοὺς
συγγνώμης, καὶ δεικνὺς ὅτι παρὰ τὸ μὴ πεισθῆναι
ἐν τούτοις εἰσίν. Ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς, φησὶ, περιεπα-
τήσατέ ποτε, καὶ ἐπείσθητε. Δείκνυσιν αὐτοὺς ἔτι
ἐν αὐτοῖς, καὶ ἐγκωμιάζει οὕτω λέγων· Νυνὶ δὲ καὶ
ὑμεῖς ἀπόθεσθε τὰ πάντα, ὀργὴν, θυμὸν, κακίαν.
βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν. Οὐκ ἐπ' αὐτοὺς, ἀλλ'
ἐφ' ἑτέρους προάγει τὸν λόγον, ὥστε μὴ πλῆξαι. Καὶ
βλασφημίας δὲ τὰς λοιδορίας λέγει, καθάπερ θυμὸν
τὴν πονηρίαν καλεῖ. Ἀλλαχοῦ δὲ ἐντρεπτικῶς, ὅτι
Ἀλλήλων ἐσμὲν μέλη. Ὥσπερ δημιουργοὺς αὐτοὺς
κατασκευάζει τῶν ἀνθρώπων, τὸν μὲν ῥιπτούντων,
τὸν δὲ δεχομένων. Εἶπεν ἐκεῖ, Τὰ μέλη, ἐνταῦθα,
Πάντα, φησὶ, τὴν καρδίαν, τὸν θυμὸν, τὸ στόμα, τὴν
βλασφημίαν, τοὺς ὀφθαλμοὺς, τὴν πορνείαν, τὴν
πλεονεξίαν, χεῖρας καὶ πόδας, ψεῦδος, τὴν διάνοιαν
αὐτὴν, καὶ τὸν νοῦν τὸν παλαιόν.

Vol 62, pg 389, ln 29
ἔστι δὲ μεγάλων αἴτια κακῶν. Πάντα παρανομίας

γέμει. Αἰσχρότης καὶ μωρολογία καὶ εὐτραπελία
μὴ ἐκπορευέσθω, φησὶν, ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν.
179
Πάντα δὲ ἐκεῖνα, αἰσχρότης καὶ μωρολογία καὶ εὐ-

τραπελία, οὐχ ἁπλῶς, ἀλλὰ μετὰ ἐπιτάσεως· τέχνη
γὰρ τὸ πρᾶγμά ἐστι, καὶ ἐγκώμια μεγάλα τοῖς αὐτὴν
μετιοῦσι· τὰ ἁμαρτήματα τέχνη γέγονεν. Οὐχ ἁπλῶς
αὐτὰ μετερχόμεθα, ἀλλὰ μετὰ σπουδῆς, μετὰ ἐπι-
στήμης· καὶ στρατηγεῖ λοιπὸν ὁ διάβολος τῶν αὑτοῦ
ταγμάτων. Ὅπου γὰρ μέθη, ἀκολασία· ὅπου αἰσχρο-
λογία, ὁ διάβολος πάρεστι τὰ παρ' ἑαυτοῦ εἰσφέρων.
Τούτοις ἑστιώμενος, εἰπέ μοι, μυστήριον Χριστοῦ
τελεῖς, καὶ τὸν διάβολον καλεῖς; Τάχα με φορτικὸν
εἶναι νομίζετε. Καὶ γὰρ καὶ τοῦτο τῆς διαστροφῆς τῆς
πολλῆς, ὅτι καὶ ὁ ἐπιτιμῶν, γέλωτα ὀφλισκάνει ὡς
αὐστηρός. Οὐκ ἀκούετε Παύλου λέγοντος, Πᾶν ὅ τι
ἂν ποιῆτε, εἴτε ἐσθίετε, εἴτε πίνετε, εἴτε τι ποιεῖτε,
πάντα εἰς δόξαν Θεοῦ ποιεῖτε; Ὑμεῖς δὲ εἰς δυσφη-
μίαν καὶ ἀδοξίαν. Οὐκ ἀκούετε τοῦ Προφήτου λέγον-
τος, Δουλεύσατε τῷ Κυρίῳ ἐν φόβῳ, καὶ ἀγαλ-
λιᾶσθε αὐτῷ ἐν τρόμῳ; Ὑμεῖς δὲ διαχεῖσθε.
Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam i ad Thessalonicenses (homiliae 1-

11) Vol 62, pg 465, ln 28
θησαν, ἐμαλάχθησαν, καὶ χεῖρα ὤρεξαν. Τοιγαροῦν

εἰς τοῦτο τοὺς πένητας κατέστησαν τοὺς ἀθλίους, εἰς
τὸ γελωτοποιεῖν. Ἐπειδὴ γὰρ τὰ σφοδρὰ ῥήματα καὶ
πικρὰ λέγοντες οὐ καθάπτονται τῆς ψυχῆς, ἐπὶ ταύ-
την ἔρχονται τὴν ὁδὸν, δι' ἧς μάλιστα τέρπουσι· καὶ
τὸν ἐν συμφορᾷ ὄντα καὶ ὑπὸ τοῦ λιμοῦ ἀγχόμενον
ἠνάγκασεν ἡ πολλὴ φαυλότης ἡμῶν κάλλους ἐγκώμια
λέγειν τοὺς ἐπαιτοῦντας.
Καὶ εἴθε τοῦτο μόνον, ἀλλὰ καὶ ἕτερον εἶδος τούτου
χαλεπώτερον· θαυματοποιοὺς τοὺς πένητας ἠνάγκα-
σεν εἶναι καὶ αἰσχρολόγους καὶ γελωτοποιούς.
Ὅταν γὰρ κύλικας καὶ κισσύβια καὶ ποτήρια τοῖς
δακτύλοις ἐνείρων, καὶ περιτιθεὶς κυμβαλίζῃ, καὶ
σύριγγα ἔχων ᾄδῃ δι' αὐτῆς τὰ ᾄσματα τὰ αἰσχρὰ
καὶ ἔρωτος γέμοντα, καὶ διὰ τῆς φωνῆς ἀναβοᾷ·
εἶτα πολλοὶ περιεστήκωσι, καὶ οἱ μὲν τρύφος
ἄρτου, οἱ δὲ ὀβολὸν, οἱ δὲ ἕτερόν τι παρέχωσι, καὶ
κατέχωσιν ἐπὶ πολὺ, καὶ τέρπωνται καὶ ἄνδρες καὶ
γυναῖκες, τί τούτου χαλεπώτερον; οὐχὶ πολλοῦ στε-
ναγμοῦ ταῦτα ἄξια;
180
Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam ad Hebraeos (homiliae 1-34)

Vol 63, pg 110, ln 1
εἰπέ μοι, φορτικὸν ἐπιτετάγμεθα; Ἔχε, φησὶ, γυ-

ναῖκα, καὶ σωφρόνει. Τοῦτο φορτικὸν, εἰπέ μοι; καὶ
πῶς, ὅπου γε πολλοὶ καὶ χωρὶς γυναικὸς σωφρονοῦσιν,
οὐ Χριστιανοὶ μόνον, ἀλλὰ καὶ Ἕλληνες; Ὃ ὑπερ-
βαίνει τοίνυν ὁ Ἕλλην διὰ κενοδοξίαν, σὺ οὐδὲ τοῦτο
τηρεῖς διὰ τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ; Δίδου, φησὶ, πένη-
σιν ἐκ τῶν ὄντων. Τοῦτο φορτικόν; Ἀλλὰ καὶ ἐν-
ταῦθα κατηγοροῦσιν ἡμῶν Ἕλληνες, ὁλοκλήρους οὐ-
σίας κενώσαντες διὰ κενοδοξίαν μόνην. Μὴ αἰσχρο-
λόγει. Τοῦτο δύσκολον; εἰ γὰρ μὴ ἐπετέτακτο, οὐκ
ἔδει αὐτὸ κατορθοῦν, ἵνα μὴ ἄτιμοι φαινώμεθα; ὅτι
γὰρ τὸ ἐναντίον δύσκολον, τὸ αἰσχρολογεῖν λέγω, δῆ-
λον ἐξ ὧν αἰδεῖται ἡ ψυχὴ καὶ ἐρυθριᾷ, ἐάν τι τοιοῦ-
τον εἰπεῖν προαχθῇ, καὶ οὐδὲ ἐρεῖ, ἐὰν μὴ τάχα
μεθύῃ. Διὰ τί γὰρ ἐπ' ἀγορᾶς καθήμενος, κἂν ἐπὶ
οἰκίας τοῦτο ποιῇς, ἐκεῖ οὐ ποιεῖς; ἆρα οὐχὶ διὰ
τοὺς παρόντας; διὰ τί ἐπὶ τῆς γυναικός σου ταχέως
τὸ αὐτὸ μὴ ποιεῖς; ἆρα οὐχ ἵνα μὴ αὐτὴν ὑβρίσῃς;
Ἵνα μὴ ὑβρίσῃς τοίνυν τὴν γυναῖκά σου, οὐ ποιεῖς·
τὸν δὲ Θεὸν ὑβρίζων οὐκ ἐρυθριᾷς; πανταχοῦ γὰρ
Ιωάννης Χρυσόστομος In epistulam ad Hebraeos (homiliae 1-34)

Vol 63, pg 110, ln 3
πῶς, ὅπου γε πολλοὶ καὶ χωρὶς γυναικὸς σωφρονοῦσιν,

οὐ Χριστιανοὶ μόνον, ἀλλὰ καὶ Ἕλληνες; Ὃ ὑπερ-
βαίνει τοίνυν ὁ Ἕλλην διὰ κενοδοξίαν, σὺ οὐδὲ τοῦτο
τηρεῖς διὰ τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ; Δίδου, φησὶ, πένη-
σιν ἐκ τῶν ὄντων. Τοῦτο φορτικόν; Ἀλλὰ καὶ ἐν-
ταῦθα κατηγοροῦσιν ἡμῶν Ἕλληνες, ὁλοκλήρους οὐ-
σίας κενώσαντες διὰ κενοδοξίαν μόνην. Μὴ αἰσχρο-
λόγει. Τοῦτο δύσκολον; εἰ γὰρ μὴ ἐπετέτακτο, οὐκ
ἔδει αὐτὸ κατορθοῦν, ἵνα μὴ ἄτιμοι φαινώμεθα; ὅτι
γὰρ τὸ ἐναντίον δύσκολον, τὸ αἰσχρολογεῖν λέγω, δῆ-
λον ἐξ ὧν αἰδεῖται ἡ ψυχὴ καὶ ἐρυθριᾷ, ἐάν τι τοιοῦ-
τον εἰπεῖν προαχθῇ, καὶ οὐδὲ ἐρεῖ, ἐὰν μὴ τάχα
181
μεθύῃ. Διὰ τί γὰρ ἐπ' ἀγορᾶς καθήμενος, κἂν ἐπὶ

οἰκίας τοῦτο ποιῇς, ἐκεῖ οὐ ποιεῖς; ἆρα οὐχὶ διὰ
τοὺς παρόντας; διὰ τί ἐπὶ τῆς γυναικός σου ταχέως
τὸ αὐτὸ μὴ ποιεῖς; ἆρα οὐχ ἵνα μὴ αὐτὴν ὑβρίσῃς;
Ἵνα μὴ ὑβρίσῃς τοίνυν τὴν γυναῖκά σου, οὐ ποιεῖς·
τὸν δὲ Θεὸν ὑβρίζων οὐκ ἐρυθριᾷς; πανταχοῦ γὰρ
πάρεστι, καὶ πάντα ἀκούει. Μὴ μέθυε, φησί· καλῶς.
Τοῦτο γὰρ καὶ αὐτὸ καθ' ἑαυτὸ οὐ κόλασις;
Ιωάννης Χρυσόστομος Contra theatra [Sp.] Vol 56, pg 543, ln 77
καὶ ἔνθα τὸ μύρον τὸ πνευματικὸν εἰσεχύθη, διαβολικὰς

πομπὰς ἐπεμβαλοῦμεν, καὶ ἀκούσματα σατανικὰ, καὶ
ᾄσματα πορνείας γέμοντα; Καὶ πῶς ταῦτα ὁ Θεὸς οἴσει,
εἰπέ μοι; Καίτοι οὐ τοσοῦτον τὸ μέσον μύρου καὶ βορ-
βόρου, καὶ ἱματίων δεσποτικῶν καὶ δουλικῶν, ὅσον τὸ
μέσον τῆς πνευματικῆς χάριτος καὶ ταύτης τῆς πονηρᾶς
ἐνεργείας. Οὐ δέδοικας, ἄνθρωπε, τοῖς αὐτοῖς ὀφθαλμοῖς
καὶ τὴν κλίνην τὴν ἐπὶ τῆς ὀρχήστρας βλέπων, ἔνθα τὰ
μυσαρὰ τελεῖται τῆς μοιχείας δράματα, καὶ τὴν τράπεζαν
ταύτην τὴν ἱερὰν, ἔνθα τὰ φρικτὰ τελεῖται μυστήρια;
ταῖς αὐταῖς ἀκοαῖς πόρνης ἀκούων αἰσχρολογούσης, καὶ
Προφήτου καὶ Ἀποστόλου σε μυσταγωγοῦντος· τῇ αὐτῇ
καρδίᾳ τὰ δηλητήρια δεχόμενος φάρμακα, καὶ τὴν θυσίαν
τὴν φρικτήν; Οὐκ ἐντεῦθεν ἀνατροπαὶ βίων, καὶ διαφθο-
ραὶ γάμων, καὶ πόλεμοι, καὶ μάχαι ἐν ταῖς οἰκίαις;
Ὅταν γὰρ ὑπὸ τῆς ἐκεῖ θεωρίας διαχυθῇς, καὶ χαυνό-
τερος γενόμενος καὶ ἀσελγέστερος καὶ σωφροσύνης
ἁπάσης ἐχθρὸς, ἐπανελθὼν ἴδῃς τὴν γυναῖκα τὴν ἰδίαν,
ἀηδέστερον ὄψει πάντως, οἵα ἂν ᾖ. Ὑπὸ γὰρ τῆς ἐν
τοῖς θεάτροις ἐμπρησθεὶς ἐπιθυμίας, καὶ ὑπὸ τῆς ξένης
ἐκείνης θεωρίας ἁλοὺς τῆς γεγοητευμένης, τὴν σώφρονα
Ιωάννης Χρυσόστομος De Ψευδόprophetis [Sp.] Vol 59, pg 566, ln 33
ἦλθον καλέσαι δικαίους, φησὶν, ἀλλὰ ἁμαρτωλούς.

Θάρσει οὖν, ἁμαρτωλὲ, καὶ μὴ ἀθυμήσῃς. Σὲ γὰρ ἦλθε
καλέσαι ὁ ποιμὴν ὁ καλός· διὰ σὲ ἔκλινεν οὐρανοὺς, καὶ
κατέβη, λέγων· Δεῦτε πρὸς μὲ, πάντες οἱ πεφορτι-
σμένοι. Οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρ-
τωλούς. Ὅρα δὲ μὴ χαυνωθῇς ἐπὶ τῷ λόγῳ, ἀκούων
τὴν αὐτοῦ ἄφατον φιλανθρωπίαν· οὐ γὰρ μόνον τὴν κλῆ-
182
σιν ψιλὴν εἴρηκεν, ἀλλὰ προσέθηκε τὸ, Εἰς μετάνοιαν.

Οὐ γὰρ ἦλθον, φησὶ, καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρ-
τωλοὺς εἰς μετάνοιαν· οὐκ εἰς γελοῖα, ἀλλ' εἰς δάκρυα·
οὐκ εἰς αἰσχρολογίαν, ἀλλ' εἰς δοξολογίαν· οὐκ εἰς ἄριστα
καὶ δεῖπνα καὶ μέθην, ἀλλ' εἰς νηστείαν καὶ ἀγρυπνίαν
καὶ δάκρυα· οὐκ εἰς χορεύματα καὶ κιθαρισμοὺς καὶ
καταλέγματα, ἀλλ' εἰς πένθος καὶ θλίψιν καὶ στενοχω-
ρίαν, λέγων· Μακάριοι οἱ πενθοῦντες καὶ κλαίοντες,
δηλονότι, τὰς ἁμαρτίας αὐτῶν. Ἄρξαι οὖν τοῦ μετα-
νοεῖν· βάλε τὴν ἀρχὴν μόνον, καὶ ὁ Θεὸς τῶν μετανοούν-
των συνεργήσει, καὶ ἐνισχύει σε, καὶ εὑρήσεις χάριν πολ-
λὴν, καὶ γενήσεται ἐν σοὶ ὑπὲρ μέλι καὶ κηρίον. Πολλαὶ
ὁδοὶ βίου, καθὼς γέγραπται, καὶ πολλοὶ τρόποι τῆς σω-
τηρίας. Οἵῳ τρόπῳ θέλεις, σώθητι, μόνον σώθητι.
Ιωάννης Χρυσόστομος De paenitentia (sermo 1) [Sp.]

Vol 60, pg 696, ln 67
σπουδάσῃ διὰ μετανοίας ἑαυτὸν ἀνέγκλητον ποιῆσαι·

ἰδοὺ γὰρ ὁ κριτὴς τῶν κριτῶν πρὸ τῶν θυρῶν ἕστηκε.
Μηκέτι οὖν ἀλλήλους κρίνωμεν, ἀλλ' ἀλλήλους ἀγαπή-
σωμεν, ἀλλήλοις βοηθήσωμεν, ὑπὲρ ἀλλήλων εὐξώμεθα,
ὅπως ἰαθῶμεν ἀπεντεῦθεν χάριτι τοῦ Κυρίου ἡμῶν
Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εἴ τις τῷ θυμῷ καὶ τῇ ὀργῇ δεδούλωται,
ἄκουε τοῦ Ἀποστόλου λέγοντος· Πᾶσα πικρία καὶ θυμὸς
καὶ ὀργὴ ἀρθήτω ἀφ' ὑμῶν· καὶ πάλιν· Ὀργὴ ἀνδρὸς
δικαιοσύνην Θεοῦ οὐ κατεργάζεται· καὶ πάλιν, Ἀπό-
θεσθε ὀργὴν, θυμὸν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρο-
λογίαν ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν. Προηγουμένως δὲ
ἄκουε καὶ τοῦ προφήτου παραινοῦντός σε· Παῦσαι ἀπὸ
ὀργῆς, καὶ ἐγκατάλειπε θυμόν. Εἶτα καὶ ὁ Σολομών
φησιν· Ἀνδρὶ θυμώδει μὴ συναυλίζου. Ὁ γὰρ τοιοῦ-
τος οὐκ ἔστι δοῦλος Θεοῦ, ἀλλὰ τοῦ κατέχοντος αὐτὸν
πάθους, καθὼς γέγραπται· ᾯ γὰρ ἥττηται, τούτῳ καὶ
δεδούλωται. Καὶ διὰ τάχους τὴν ὀργὴν ἀναῤῥίψαντες,
ἐμπόνως μετανοήσατε, ἵνα μὴ ἁρπαγέντες ἀπενεχθῆτε
εἰς τὸν τόπον ἐκεῖνον, ἔνθα συνάγονται τὰ τῆς ὀργῆς
τέκνα, ἐξ οὗ ῥυσθείημεν χάριτι τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ
Χριστοῦ.
Ιωάννης Χρυσόστομος Eclogae i-xlviii ex diversis homiliis [Sp.]

183
Vol 63, pg 634, ln 32
ρεσιν καὶ ἠμελημένος καὶ ῥᾴθυμος, καὶ διαβόλου οὐκ

ὄντος, καταπίπτει ταχέως, καὶ εἰς βάραθρα πολλὰ
κακίας ἑαυτὸν καταβάλλει. Κἂν γὰρ ἐπὶ τὰ ἡμέτερα
μέλη ἔλθωμεν, καὶ ταῦτα εὑρήσομεν ἀπωλείας αἴτια,
ἐὰν μὴ προσέχωμεν, οὐ παρὰ τὴν οἰκείαν φύσιν, ἀλλὰ
παρὰ τὴν ἡμετέραν ῥᾳθυμίαν. Σκόπει δέ· Ὀφθαλμὸς
ἐδόθη, ἵνα βλέπων τὴν κτίσιν δοξάσῃς τὸν Κτίστην καὶ
Δεσπότην· ἀλλ', ἐὰν μὴ καλῶς χρήσῃ τῷ ὀφθαλμῷ,
μοιχείας σοι γίνεται πρόξενος. Γλῶττα ἐδόθη, ἵνα
ὑμνῇς καὶ τὸν Ποιητὴν εὐφημῇς· ἀλλ', ἐὰν μὴ καλῶς
προσέχῃς, βλασφημίας καὶ αἰσχρολογίας σοι γί-
νεται αἰτία. Χεῖρες ἐδόθησαν, ἵνα ἀνατείνῃς αὐτὰς
εἰς εὐχάς· ἀλλ', ἐὰν μὴ νήφῃς, εἰς πλεονεξίαν ταύτας
ἐκτείνεις. Πόδες ἐδόθησαν, ἵνα τρέχῃς εἰς καλὰ ἔργα·
ἀλλ', ἐὰν ἀμελῇς, τὰς πονηρὰς δι' αὐτῶν ἕξεις πρά-
ξεις. Ὁρᾷς ὅτι τὸν ἀσθενῆ πάντα βλάπτει, καὶ αὐτὰ
τὰ σωτήρια φάρμακα εἰς θάνατον ἐμβάλλει, οὐ παρὰ
τὴν οἰκείαν φύσιν, ἀλλὰ παρὰ τὴν ἀσθένειαν τὴν
ἐκείνου. Ἀρκεῖ μόνον ἡ θεοπτία ἀπολέσαι τοὺς πο-
νηρούς· εἰ γὰρ ἁγίων παρουσία ἀσθενῆ τῶν δαιμό-
νων ποιεῖ τὴν ἰσχὺν, πολλῷ μᾶλλον τοῦ Θεοῦ.

Vol 63, pg 650, ln 10
νωμεν, οὐχ ἵνα νοσῶμεν· ἵνα ἀσθένειαν σώματος

διορθώμεθα, οὐχ ἵνα ψυχῆς ἰσχὺν καταβάλλωμεν.
Ἐτίμησέ σε ὁ Θεὸς τῷ δώρῳ· τί σαυτὸν ὑβρίζεις τῇ
ἀμετρίᾳ; Εἰ γὰρ ὁ ἅγιος ἐκεῖνος Τιμόθεος καὶ νόσῳ
κατεχόμενος, καὶ ἐπαλλήλους ἀῤῥωστίας ὑπομένων
οὐ μετέλαβεν οἴνου, ἕως ἂν ἐπέτρεψεν ὁ διδάσκαλος,
τίνα ἂν σχοίημεν συγγνώμην ἡμεῖς, ἐν ὑγείᾳ με-
θύοντες; Ἐκείνῳ μὲν γὰρ ἔλεγεν, Οἴνῳ ὀλίγῳ χρῶ
διὰ τὸν στόμαχόν σου καὶ τὰς πυκνάς σου ἀσθε-
νείας· ἡμῶν δὲ ἑκάστῳ ἐρεῖ· Οἴνῳ ὀλίγῳ χρῶ διὰ
τὰς πορνείας, διὰ τὰς πυκνάς σου αἰσχρολογίας, καὶ
τὰς ἑτέρας ἐπιθυμίας τὰς πονηρὰς, ἃς ἡ μέθη
τίκτειν εἴωθεν. Οἶνος εἰς εὐφροσύνην ἐδόθη· Οἶνος,
γὰρ, φησὶν, εὐφραίνει καρδίαν ἀνθρώπου· ὑμεῖς
δὲ καὶ ταύτην αὐτοῦ λυμαίνεσθε τὴν ἀρετήν. Ποία
γὰρ εὐφροσύνη τὸ μὴ εἶναι ἐν ἑαυτοῖς, καὶ ἀλγηδό-
184
νας μυρίας ἔχειν, καὶ πάντα ὁρᾷν περιφερόμενα, καὶ

σκότῳ δεινῷ κατέχεσθαι, καὶ κατὰ τοὺς πυρέττοντας
δεῖσθαι τῶν ἐλαίῳ καταβρεχόντων τὰς κεφαλὰς, καὶ
τὰς ἡμέρας νύκτας ἐργάζεσθαι, καὶ τὸ φῶς σκότος,
καὶ τῶν ὀφθαλμῶν ἀνεῳγμένων μηδὲ τὰ ἐν ...

Vol 63, pg 742, ln 48
τὸν λόγον τῶν δαπανηθέντων, ἵνα ἴδωμεν, τί μὲν κα-

κῶς, τί δὲ εἰς δέον ἀνήλωται, πόσον δὲ ὑπολέλειπται·
κἂν ἴδωμεν ὀλίγον τὸ ὑπολελειμμένον, παντὶ τρόπῳ
προσόδων ἀφορμὰς ἐπινοοῦμεν, ἵνα μὴ λάθωμεν
διαφθαρέντες λιμῷ. Τοῦτο τοίνυν καὶ ἐπὶ τῶν πρά-
ξεων τῶν ἡμετέρων ποιῶμεν, τὸ συνειδὸς τὸ ἡμέτε-
ρον κολάσαντες, ποιήσωμεν αὐτῷ λόγον τῶν ῥημά-
των, τῶν πραγμάτων, τῶν ἐνθυμήσεων, ἐξετάσωμεν
τί μὲν εἰς δέον ἠνήλωται, τί δὲ ἐπὶ βλάβῃ τῇ ἡμετέ-
ρᾳ· ποῖος λόγος ἐδαπανήθη κακῶς, εἰς λοιδορίας, εἰς
αἰσχρολογίας, εἰς ὕβρεις · ποῖον ἐνθύμημα τὸν ὀφθαλ-
μὸν εἰς ἀκολασίαν ἐκίνησε· τίς λόγος ἐπὶ βλάβῃ τῇ
ἡμετέρᾳ εἰς ἔργον ἐξηνέχθη, ἢ διὰ χειρῶν, ἢ διὰ
γλώττης, ἢ διὰ τῶν ὀμμάτων αὐτῶν· καὶ σπουδάσω-
μεν τῆς μὲν ἀκαίρου δαπάνης ἀποστῆναι, ἀντὶ δὲ τῶν
ἅπαξ ἀναλωθέντων κακῶς, ἑτέραν ἀποθέσθαι πρός-
οδον, ἀντὶ τῶν ῥημάτων τῶν εἰκῆ προσενεχθέντων
εὐχὰς, ἀντὶ τῶν ὄψεων τῶν ἀκολάστως γενομένων
ἐλεημοσύνας, νηστείας.
Ιωάννης Χρυσόστομος De inani gloria et de educandis liberis

Γρ. 708
δεκα ἢ καὶ πλειόνων γένηται, ἀκουέτω τὰ περὶ τῆς γεέννης·

μᾶλλον δέ, ὅταν ἐτῶν δέκα καὶ ὀκτὼ καὶ ἐλαττόνων,
ἀκουέτω τὰ περὶ τοῦ κατακλυσμοῦ, τὰ περὶ τῶν Σοδόμων,
τὰ κατ' Αἴγυπτον, πάντα ὅσα κολάσεως γέμει, μετὰ πολλῆς
τῆς πλατύτητος. Ἐπὶ πλέον δὲ αὐξηθεὶς ἀκουέτω καὶ τὰ τῆς
καινῆς, τὰ τῆς χάριτος, τὰ τῆς γεέννης. Τούτοις περίφραττε
αὐτοῦ τὴν ἀκοὴν τοῖς διηγήμασι καὶ μυρίοις ἑτέροις καὶ
οἴκοθεν παρεχόμενος τὰ παραδείγματα.
Εἰ δέ τις νόθα τινὰ διηγεῖτο, μηδαμοῦ ἐῶμεν, ὅπερ
185
ἔφην, τινὰ αὐτῷ προσελθεῖν. Ἂν ἴδῃς ἐνώπιον αὐτοῦ δοῦλον

αἰσχρολογοῦντα, κόλασον εὐθέως καὶ γενοῦ σφοδρὸς καὶ
πικρὸς ἐξεταστὴς τῶν ἡμαρτημένων. Ἂν ἴδῃς κόρην, μάλλον
δὲ μηδὲ προσίτω κόρη μηδὲ ὑπεκκαιέσθω τὸ πῦρ, πλὴν εἴ
που γραῦς καὶ οὐδὲν ἔχουσα ἱκανὸν νέον ἑλεῖν· νέας δὲ
μᾶλλον ἀπεχέσθω ἢ πυρός. Οὕτω μὲν οὖν οὐδὲν φθέγξεται
ἄτοπον, ἂν μηδὲν ἀκούσῃ ἄτοπον, ἀλλὰ τούτοις ἐντρέφηται.
Βούλει καὶ ἐφ' ἑτέραν ἴωμεν πύλην, τὴν τῆς ὀσφρήσεως;
Καὶ αὕτη πολλὴν εἰσφέρει τὴν βλάβην, ἂν μὴ ἀποφράσσηται,
οἷον ἀρώματα, θυμιάματα. Οὐδὲν οὕτως ἐκλύει τόνον ψυχῆς,
οὐδὲν οὕτως χαλᾷ, ὡς τὸ εὐωδίαις ἥδεσθαι.
Ιωάννης Χρυσόστομος Catechesis ultima ad baptizandos (series prima)

Pg 172, ln 29
“Ἀποτάσσομαί σοι, Σατανᾶ”. τί γέγονε; τί τὸ ξένον καὶ

παράδοξον; ὁ δεδοικώς, ὁ τρέμων κατεξανέστης τοῦ τυράννου;
καταφρονεῖς αὐτοῦ τῆς ὠμότητος; τίς σε εἰς τοσαύτην ἀπόνοιαν
ἐπῆρε; πόθεν σοι τὸ θαρρεῖν ἐγένετο; “Ὅπλον ἔχω”, φησίν, “ἰ-
σχυρόν”. ποῖον ὅπλον, ποίαν συμμαχίαν; εἰπέ μοι. “Συντάσσο-
μαί σοι, Χριστέ”, φησί· “διὰ τοῦτο θαρρῶ καὶ κατεξανίσταμαι·
ἰσχυρὰν γὰρ ἔχω καταφυγήν. αὕτη με τοῦ δαίμονος ἐποίησεν ἀνώ-
τερον, τὸν πρὸ τούτου δεδοικότα καὶ τρέμοντα. διὰ τοῦτο οὐχὶ
αὐτῷ μόνῳ, ἀλλὰ καὶ πάσῃ αὐτοῦ ἀποτάσσομαι τῇ πομπῇ”. πομ-
πὴ δὲ διαβόλου πᾶν εἶδος ἁμαρτίας ἐστί, θέατρα παρανομίας, ἱπ-
ποδρομίαι, συνέδρια γέλωτος καὶ αἰσχρολογίας γέμοντα· πομπὴ
διαβόλου οἰωνισμοὶ καὶ μαντεῖαι, κληδόνες καὶ παρατηρήσεις και-
ρῶν, καὶ σύμβολα καὶ περίαπτα καὶ ἐπῳδαί. θαυμαστὸν περίαπτον
ὁ σταυρὸς ἔχει καὶ μεγίστην ἐπῳδήν, καὶ μακαρία ἡ ψυχὴ ἡ λέ-
γουσα τὸ ὄνομα Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ σταυρωθέντος· τοῦτο κάλεσον
καὶ πᾶν νόσημα φεύξεται, πᾶσα ἐπιβουλὴ παραχωρήσει σοι σατα-
νική. τούτων οὖν μέμνησο τῶν ῥημάτων· αὗται αἱ συνθῆκαι πρὸς
τὸν νυμφίον εἰσί. καθάπερ γὰρ ἐπὶ τῶν γάμων τὰ τῶν ἕδνων
καὶ τῆς φερνῆς ἀνάγκη συντελεῖσθαι γραμματεῖα, οὕτω καὶ νῦν πρὸ
τῶν γάμων γίνεται· γυμνήν σε εὗρε καὶ πτωχὴν καὶ ἀσχημονοῦ-
σαν, καὶ οὐ παρέδραμε· τῆς προαιρέσεώς σου γὰρ δεῖται μόνης.
Ψευδό-Macarius Scr. Eccl., Homiliae spirituales 50 (collectio H)

Homily 5, γρ. 214
186
ὁπουδήποτε δέδεται αὐτοῦ ἡ ἀγάπη καὶ οὐκ ἔστιν ὅλη πρὸς τὸν θεόν.
ἠγάπησε γάρ τις εἰ τύχοι κτήματα, ἄλλος χρυσὸν καὶ ἄργυρον, ἄλλος
γαστρὶ δουλεύειν, ἄλλος τις ἐπιθυμίαις σαρκός, ἄλλος σοφίαν λόγων
κόσμου διὰ δόξαν ἀνθρώπων, ἄλλος ἠγάπησεν ἀρχήν, ἄλλος δόξαν
καὶ τιμὰς ἀνθρώπων, ἄλλος ὀργὴν καὶ μῆνιν (διὰ γὰρ τὸ ταχέως ἑαυτὸν
ἐπιδιδόναι τῷ πάθει ἀγαπᾷ αὐτό), ἄλλος ἀκαίρους συντυχίας, ἄλλος
ζῆλον, ἄλλος πᾶσαν ἡμέραν μετεωρίζεται καὶ ἥδεται, ἄλλος ἀργοῖς
λογισμοῖς ἀπατᾶται, ἄλλος ὡς νομοδιδάσκαλος εἶναι ἀγαπᾷ διὰ δόξαν
ἀνθρώπων, ἄλλος χαυνώσει καὶ ἀμελείᾳ ἥδεται, ἄλλος ἱματίοις καὶ
ῥάκεσι δέδεται, ἄλλος μερίμναις γηΐναις ἑαυτὸν δίδωσιν, ἄλλος ὕπνον
ἢ εὐτραπελίαν ἢ αἰσχρολογίαν ἀγαπᾷ. καὶ μικρῷ γάρ τις καὶ μεγάλῳ
τοῦ κόσμου δεσμούμενος, ἐκείνῳ κατέχεται καὶ οὐκ ἐᾶται ἀνακύψαι.
πρὸς ὃ γάρ τις πάθος οὐ πολεμεῖ γενναίως, ἐκεῖνο ἀγαπᾷ, κἀκεῖνο κρατεῖ
αὐτὸν καὶ βαρύνει καὶ γίγνεται αὐτῷ ἐμπόδιον καὶ ἅλυσις τοῦ μὴ τὸν
νοῦν αὐτοῦ ἀπιέναι πρὸς τὸν θεὸν καὶ εὐαρεστῆσαι αὐτῷ καὶ αὐτῷ
μόνῳ λατρεύσαντα χρησιμεῦσαι τῇ βασιλείᾳ καὶ ζωῆς αἰωνίου τυχεῖν.
Ψυχὴ γὰρ ἡ ἀληθῶς πρὸς κύριον τὴν ὁρμὴν ἔχουσα ὅλη ἐξ ὅλου τὴν
ἀγάπην αὐτῆς πρὸς αὐτὸν ἕλκει καὶ πρὸς αὐτὸν μόνον ἐκ προαιρέσεως
ὅση δύναμις δεσμεῖται, κἀκεῖθεν τὴν βοήθειαν τῆς χάριτος προσκτᾶται
καὶ ἑαυτὴν ἀρνεῖται καὶ τοῖς θελήμασι τοῦ νοὸς αὐτῆς οὐκ ἀκολουθεῖ
(ὅτι δολίως πορεύεται μεθ' ἡμῶν διὰ τὸ συνὸν καὶ δελεάζον κακόν),
Θεόδωρος Στουδίτης ., Epistulae Epistle 464, γρ. 15
λος, τὸ κακὸν οὐ λογίζεται. πλήν, ὁποτέρως ἂν ἔχοι, εἴκω καὶ

πείθομαι τῷ ἡμετέρῳ ἐραστῆ, τῷ ἀγαθῷ ἀνδρί, τῷ πανευφήμῳ ἄρ-
χοντι, τῷ τροφίμῳ τῆς εὐσεβείας, τῷ θρέμματι τῆς ὀρθοδοξίας, τῷ
ἀνθρώπῳ τοῦ θεοῦ, τῷ φιλητῇ τῶν μοναστῶν. πολλά σου τὰ ἐγκώμια,
κάλλιστα τὰ ἀριστεύματα. ἀλλὰ βλέποις, ὁ δεσπότης μου, πῶς πε-
ριπατεῖς (τοῦτο γὰρ βοᾷ ὁ ἀπόστολος), μὴ ὡς ἄσοφος, ἀλλ' ὡς σοφός,
μὴ ὡς φιλόσαρκος, ἀλλ' ὡς φιλόθεος, μὴ ὡς ἀθάνατος, ἀλλ' ὡς
ἐμμέριμνος ἐξόδου, τὸ κοινὸν χρέος, τὸ ἀνυπέρβατον ὁροθέσιον· οὐκ
ἔστι γάρ, φησίν, ὃς ζήσεται καὶ οὐκ ὄψεται θάνατον. τίνα οὖν
ἀμφοτέρων τὰ ἰδιώματα, εἴποις ἄν; ἐγώ σοι διεξίημι, φίλε· τοῦ μὲν
πρώτου χορεύματα, γελοιάσματα, παίγνια, αἰσχρολογήματα, οἰνο-
φλυγίαι, γαστριμαργίαι, μετεωρισμοί, διάκενα φυσήματα, καλλωπί-
σματα ἀλλεπάλληλα, φιλοπλουτίας ἔρωτες, καὶ τὰ πλείω καὶ βαρύτερα
αἰδοῖ τῆς ἐξουσίας σου ἀφίημι· καί γε οἱ τὰ τοιαῦτα πράσσοντες
βασιλείαν θεοῦ οὐ κληρονομήσουσιν, ἀπέφηνεν ὁ ἀπόστολος. δεῦρό
σοι καὶ τοῦ ἑτέρου ὑποδείξαιμι τὰ κράτη· πτωχεία πνεύματος, κα-
τανύξεως δάκρυα, πραότης, εἰρήνη, ἐλεημοσύνη, νοῦ πρὸς θεὸν
θεωρία, ἀφιλαργυρία, μισοκοσμία, αὐτάρκεια, ἐγκράτεια· κατὰ δύ-
ναμιν τῆς ἐφ' ἑκάστῳ δυνάμεως ὑπὲρ ὁμόζυγον, ὑπὲρ τέκνα, ὑπὲρ
187
γονεῖς, ὑπὲρ ἀδελφούς, ὑπὲρ ἅπαντας ἁπλῶς ἀγαπᾶν τὸν ποιήσαντα

ἡμᾶς Κύριον, τὸν ὑπὲρ ἑνὸς ἑκάστου ἐκδεδωκότα ἑαυτὸν εἰς θάνατον.
ἐκεῖθεν ἐκκαλούμενον βοήθειαν. οὗ γὰρ θεὸς ἐπίκουρος, ἐκεῖ ἐκ-

ποδὼν πᾶν κακὸν γίνοιτο· παρεμβαλεῖ γὰρ ἄγγελος Κυρίου, φησί,
κύκλῳ τῶν φοβουμένων αὐτὸν καὶ ῥύσεται αὐτούς.
Τοιοῦτος οὖν ἔσο καὶ αὐτός, δέσποτα ἡμῶν ἐπιπόθητε, διὰ τῆς
εὐσεβείας σου καὶ ἀγαθοεργίας, ὑπὸ τοῦ φύλακος τῆς ζωῆς σου
ἀγγέλου φρουρούμενος. γρηγόρει ἐν προσευχαῖς, νῆφε ἐν δεήσεσιν,
ἔκφερε ἔνδικον κρίμα, ἐπιδείκνυσο εὐμενὲς ὄμμα πτωχῷ, προ-
ασπιστὴς γενοῦ τῶν ἀδικουμένων, μετριότητα ἔν τε βρώσει καὶ πόσει
φέρων· ἡ γὰρ ἀκρασία τῶν κακῶν μήτηρ. ἂν ἄλλοι παίζωσι καὶ
γελῶσιν, ὁ κύριός μου, ἄκουε τοῦ Κυρίου πάντων λέγοντος, οὐαὶ οἱ
γελῶντες, ὅτι κλαύσονται. ἂν ἄλλοι αἰσχρολογοῦσιν, αὐτός, παρα-
καλῶ, ἐπιφράσσαιο τὰ ὦτα· ὁδὸς γὰρ ἐπὶ τὰ πράγματα οἱ λόγοι
τυγχάνουσιν. ἂν ἄλλοι πληρῶσι δώρων τὰς δεξιὰς αὐτῶν, ὁ φιλόθεός
μου, ἀρκούμενος εἴης τοῖς ὀψωνίοις, εὐαγγελικῶς εἰπεῖν, τοῖς κατὰ
συνήθειαν ἀρχικῶς διδομένοις. ἂν ἄλλοι ἀσεβῶσιν, αὐτὸς εὐσέβει,
ὅσον οἷόν τε στελλόμενος τῶν ἀτασθάλων ἀνδρῶν· οἶσθα γὰρ ὅτι ὁ
βίος οὗτος ὀνείρου δίκην παραπέμπει τοὺς λειτουργοῦντας αὐτῷ. καὶ
τί ὠφελήσει ἄνθρωπος, ἐὰν ὅλον τὸν κόσμον κερδήσῃ, τὴν δὲ ψυχὴν
αὐτοῦ ζημιωθῇ;
Maximus Confessor Theol., Quaestiones ad Thalassium

τμ. epist, γρ. 283
ὀδύνην διὰ τὴν αὐτὴν αἰτίαν πάλιν φεύγειν σπουδάζοντες,

τὰς ἀμυθήτους τῶν φθοροποιῶν παθῶν ἐπινοοῦμεν γενέ-
σεις. Οἷον, εἰ μὲν δι' ἡδονῆς τῆς φιλαυτίας φροντίζομεν,
γεννῶμεν τὴν γαστριμαργίαν τὴν ὑπερηφανίαν τὴν κενοδο-
ξίαν τὴν φυσίωσιν τὴν φιλαργυρίαν τὴν πλεονεξίαν τὴν
τυραννίδα τὸ γαῦρον τὴν ἀλαζονείαν τὴν ἀπόνοιαν τὴν
μανίαν τὴν οἴησιν τὸν τῦφον τὴν καταφρόνησιν τὴν ὕβριν
τὸ βάκηλον τὸ εὐτράπελον τὴν ἀσωτίαν τὴν ἀκολασίαν τὴν
περπερίαν τὸν μετεωρισμὸν τὴν βλακείαν τὸν ἀκκισμὸν τὸν
ἐκμυκτηρισμὸν τὴν πολυλογίαν τὴν ἀκαιρολογίαν τὴν αἰς-
χρολογίαν καὶ ὅσα ἄλλα τοῦ τοιούτου γένους ἐστίν· εἰ δὲ
μᾶλλον δι' ὀδύνης ὁ τῆς φιλαυτίας αἰκίζεται τρόπος,
188
γεννῶμεν τὸν θυμὸν τὸν φθόνον τὸ μῖσος τὴν ἔχθραν τὴν

μνησικακίαν τὴν λοιδορίαν τὴν καταλαλιὰν τὴν συκοφαντίαν
τὴν λύπην τὴν ἀνελπιστίαν τὴν ἀπόγνωσιν τὴν τῆς προ-
νοίας διαβολὴν τὴν ἀκηδίαν τὴν ὀλιγωρίαν τὴν δυσθυμίαν
τὴν ἀθυμίαν τὴν ὀλιγοψυχίαν τὸ ἄκαιρον πένθος τὸν
κλαυθμὸν τὴν κατήφειαν τὸν ὀλοφυρμὸν τὸν ζῆλον τὴν
ζηλοτυπίαν τὴν παραζήλωσιν καὶ ὅσα ἄλλα τῆς τῶν καθ' ἡ-
δονὴν ἀφορμῶν ἐστερημένης ἐστὶ διαθέσεως.
Maximus Confessor Theol., Mystagogia τμ. 24, γρ. 210
ἀναλόγως ἑαυτῷ κατὰ Χριστὸν δημιουργοῦσα τὸ δοθὲν διὰ

τοῦ ἁγίου βαπτίσματος ἐν Πνεύματι ἁγίῳ χάρισμα τῆς
υἱοθεσίας εἰς φανέρωσιν ἄγει κατὰ Χριστὸν πολιτευόμενον
ἀλλὰ πάσῃ δυνάμει τε καὶ σπουδῇ παραστήσωμεν ἑαυτοὺς
ἀξίους τῶν θείων χαρισμάτων δι' ἔργων ἀγαθῶν εὐαρεστοῦν-
τας τῷ Θεῷ μὴ ἀναστρεφόμενοι “κατὰ τὰ ἔθνη τὰ μὴ εἰδότα
Θεὸν ἐν πάθει ἐπιθυμίας,” ἀλλά, καθώς φησιν ὁ ἅγιος Ἀπό-
στολος, “νεκρώσαντες τὰ μέλη τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκα-
θαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν, ἥτις
ἐστὶν εἰδωλολατρεία, δι' ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς
ἀπειθείας, ὀργήν τε πᾶσαν καὶ θυμὸν καὶ αἰσχρολογίαν καὶ
ψεῦδος,” καί, ὡς συντόμως εἰπεῖν, “πάντα τὸν παλαιὸν
ἄνθρωπον, τὸν φθειρόμενον κατὰ τὰς ἐπιθυμίας τῆς ἀπάτης,
ἀποθέμενοι σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις,
ἀξίως τοῦ Θεοῦ περιπατήσωμεν, τοῦ καλέσαντος ἡμᾶς εἰς
τὴν αὐτοῦ βασιλείαν καὶ δόξαν· ἐνδυσάμενοι σπλάγχνα
οἰκτιρμοῦ, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, πραΰτητα, μακρο-
θυμίαν· ἀνεχόμενοι ἀλλήλων ἐν ἀγάπῃ, καὶ χαριζόμενοι
ἑαυτοῖς ἐάν τις πρός τινα ἔχῃ μομφήν, καθὼς καὶ ὁ Κύριος
ἐχαρίσατο ἡμῖν, ἐπὶ πᾶσί τε τὸν σύνδεσμον τελειότητος, τὴν
ἀγάπην καὶ τὴν εἰρήνην, εἰς ἣν καὶ ἐκλήθημεν ἐν ἑνὶ σώμα
Constitutiones Apostolorum, Constitutiones apostolorum (fort.

compilatore Juliano Ariano) Βιβ. 5, τμ. pin, γρ. 19
δʹ. Ὅτι φρικτὸν καὶ ὀλέθριον τὸ ἀρνεῖσθαι Χριστόν.

εʹ. Ὅτι μιμητέον Χριστὸν ἐν τῷ πάσχειν καὶ ζηλωτέον τὴν αὐτοῦ
ὑπομονήν.
ϛʹ. Ὅτι χρὴ τὸν πιστὸν μὴ ῥιψοκίνδυνον εἶναι δι' ἀσφάλειαν μήτε
περιδεῆ δι' ἀνανδρίαν, ἀλλὰ καὶ φεύγειν δι' εὐλάβειαν καὶ ἐμπί-
πτοντα ἀγωνίζεσθαι διὰ τὸν ἀποκείμενον στέφανον.
189
ζʹ. Περὶ ἀναστάσεως ἀποδείξεις διάφοροι.

ηʹ. Περὶ Ἰακώβου τοῦ ἀδελφοῦ τοῦ Κυρίου καὶ Στεφάνου τοῦ πρωτο-
μάρτυρος.
θʹ. Περὶ ψευδομαρτύρων.
ιʹ. Ὅτι δεῖ φεύγειν ματαιολογίας, αἰσχρολογίας, εὐτραπελίας, μέθην,
λαγνείαν, θρύψιν, ὀργὴν ἄμετρον, ᾠδὴν ἐθνικὴν ἢ πορνικόν, ὀνο-
μασίαν τε εἰδώλων ἢ δαιμόνων.
ιαʹ. Παραίνεσις παιδεύουσα φεύγειν τῆς εἰδωλολατρείας τὸ μύσος.
ιβʹ. Ὅτι μὴ προσήκει ᾠδὴν ἐθνικὴν ᾄδειν οὔτε ἐπομνύεσθαι εἴδωλον
οὔτε οἰωνοῖς ἢ κληδόσιν ἢ μαντείαις ἢ παλμοῖς ἢ παρατηρήσεσιν
ἰουδαϊκαῖς προσανέχειν· ἀσεβὲς γὰρ τοῦτο καὶ τῆς τοῦ Θεοῦ
γνώσεως ἐχθρόν.
ιγʹ. Κατάλογος τῶν τοῦ Κυρίου ἑορτῶν, ἃς δεῖ φυλάσσειν, καὶ πότε
τούτων ἑκάστη ὀφείλει ἐπιτελεῖσθαι.

compilatore Juliano Ariano) Βιβ. 5, τμ. 10, γρ. 2
Καὶ ὁ Σολομών· «Μνήμη δικαίων μετ' ἐγκωμίων.» Περὶ

ὧν καὶ ὁ προφήτης ἔλεγεν· «Ἄνδρες δίκαιοι αἴρονται.»
Ταῦτα δὲ περὶ τῶν κατὰ ἀλήθειαν ὑπὲρ Χριστοῦ
μαρτυρησάντων εἴρηται, ἀλλ' οὐ περὶ τῶν ψευδομαρτύρων,
περὶ ὧν τὸ λόγιόν φησιν· «Ὄνομα δὲ ἀσεβῶν σβέννυται·
μάρτυς γὰρ πιστὸς οὐ ψεύδεται, ἐκκαίει δὲ ψευδῆ μάρτυς
ἄδικος.» Ὁ γὰρ ἐν μαρτυρίῳ ἐξελθὼν ἀψευδῶς ὑπὲρ
τῆς ἀληθείας, οὗτος ἀληθινὸς μάρτυς, ἀξιόπιστος ἐν οἷς
συνηγωνίσατο τῷ λόγῳ τῆς εὐσεβείας διὰ τοῦ οἰκείου αἵματος.
Παραινοῦμεν δὲ ὑμῖν, ἀδελφοὶ καὶ σύνδουλοι, φεύ-
γειν τὰς ματαιολογίας καὶ τὰς αἰσχρολογίας καὶ τὰς εὐτρα-
πελίας, μέθας, λαγνείας, θρύψεις καὶ τὰς ἀμέτρους ὀργὰς
σὺν ταῖς μωρολογίαις, ὅτι οὐδὲ ἐν ταῖς κυριακαῖς ἡμέραις
τῶν εὐφροσυνῶν ὑμῶν ἐπιτρέπομεν ὑμῖν ἄσεμνόν τι ἢ
φθέγγεσθαι ἢ πράττειν. Λέγει γάρ που καὶ ἡ γραφή·
»Δουλεύσατε τῷ Κυρίῳ ἐν φόβῳ καὶ ἀγαλλιᾶσθε αὐτῷ ἐν
τρόμῳ.» Καὶ τὰς ἀγαλλιάσεις οὖν ὑμῶν μετὰ φόβου καὶ
τρόμου γίνεσθαι χρή. Ὁ γάρ τοι χριστιανὸς ὁ πιστὸς οὐδὲ
ᾠδὴν ἐθνικὴν ὀφείλει λέγειν οὔτε ᾆσμα πορνικόν, ἐπεὶ
συμβήσεται αὐτῷ διὰ τῆς ᾠδῆς εἰδώλων μνημονεύειν ὀνόματα
δαιμονικά, καὶ ἀντὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος εἰσφρήσει ἐν αὐτῷ

190
Φιλιστιαῖον, ζηλώσας ἐπὶ τῇ τῶν χορευτριῶν εὐφημίᾳ, ὃς

δὲ τοὺς δύο στρατηλάτας ἀνεῖλεν, τὸν Ἀβεννὴρ τὸν τοῦ
Ἰσραὴλ καὶ τὸν Ἀμεσσὰ τὸν τοῦ Ἰούδα.
Μὴ γίνου οἰωνοσκόπος, ὅτι ὁδηγεῖ πρὸς εἰδωλολα-
τρείαν· «Οἰώνισμα δέ, φησὶν ὁ Σαμουήλ, ἁμαρτία ἐστίν»,
καὶ «Οὐκ ἔσται οἰωνισμὸς ἐν Ἰακὼβ οὐδὲ μαντεία ἐν
Ἰσραήλ.» Οὐκ ἔσῃ ἐπᾴδων ἢ περικαθαίρων τὸν υἱόν σου,
οὐ κληδονιεῖς οὐδὲ οἰωνισθήσῃ οὐδὲ ὀρνεοσκοπήσεις οὐδὲ
μαθήσῃ μαθήματα πονηρά· ταῦτα γὰρ ἅπαντα καὶ ὁ νόμος
ἀπεῖπεν. Μὴ γίνου ἐπιθυμητὴς κακῶν, ὁδηγηθήσῃ γὰρ
εἰς ἀμετρίαν ἁμαρτημάτων. Οὐκ ἔσῃ αἰσχρολόγος οὐδὲ
ῥιψόφθαλμος οὐδὲ μέθυσος· ἐκ γὰρ τούτων πορνεῖαι καὶ
μοιχεῖαι γίνονται. Μὴ γίνου φιλάργυρος, ἵνα μὴ ἀντὶ
Θεοῦ δουλεύσῃς τῷ μαμωνᾷ. Μὴ γίνου κενόδοξος μηδὲ
μετέωρος μηδὲ ὑψηλόφρων, ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων ἀλαζο-
νεῖαι γεννῶνται· μνήσθητι τοῦ εἰπόντος· «Κύριε, οὐχ ὑψώθη
ἡ καρδία μου, οὐδὲ ἐμετεωρίσθησαν οἱ ὀφθαλμοί μου, οὐδὲ
ἐπορεύθην ἐν μεγάλοις οὐδὲ ἐν θαυμασίοις ὑπὲρ ἐμέ· εἰ μὴ
ἐταπεινοφρόνουν.»

τέλος, φόρον καὶ πᾶσαν εἰσφορὰν εὐγνωμόνως.

Οὐ προσελεύσῃ ἐπὶ προσευχήν σου ἐν ἡμέρᾳ πονη-
ρίας σου, πρὶν ἂν λύσῃς τὴν πικρίαν σου.
Αὕτη ἐστὶν ἡ ὁδὸς τῆς ζωῆς, ἧς γένοιτο ἐντὸς ὑμᾶς
εὑρεθῆναι διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν.
Ἡ δὲ ὁδὸς τοῦ θανάτου ἐστὶν ἐν πράξεσι πονηραῖς
θεωρουμένη· ἐν αὐτῇ γὰρ ἄγνοια τοῦ Θεοῦ καὶ πολλῶν
θεῶν ἐπεισαγωγή, δι' ὧν φόνοι, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, ἐπιορκίαι,
ἐπιθυμίαι παράνομοι, κλοπαί, εἰδωλολατρεῖαι, μαγίαι, φαρ-
μακεῖαι, ἁρπαγαί, ψευδομαρτυρίαι, ὑποκρίσεις, διπλοκαρδίαι,
δόλος, ὑπερηφανία, κακία, αὐθάδεια, πλεονεξία, αἰσχρολογία,
ζηλοτυπία, θρασύτης, ὑψηλοφροσύνη, ἀλαζονεία, ἀφοβία,
διωγμὸς ἀγαθῶν, ἀληθείας ἔχθρα, ψεύδους ἀγάπη, ἄγνοια
δικαιοσύνης. Οἱ γὰρ τούτων ποιηταὶ οὐ κολλῶνται
ἀγαθῷ οὐδὲ κρίσει δικαίᾳ, ἀγρυπνοῦσιν οὐκ εἰς τὸ ἀγαθόν,
ἀλλ' εἰς τὸ πονηρόν· ὧν μακρὰν πραότης καὶ ὑπομονή,
μάταια ἀγαπῶντες, διώκοντες ἀνταπόδομα, οὐκ ἐλεοῦντες
πτωχόν, οὐ πονοῦντες ἐπὶ καταπονουμένῳ, οὐ γινώσκοντες
191
τὸν ποιήσαντα αὐτούς, φονεῖς τέκνων, φθορεῖς πλάσματος

Θεοῦ, ἀποστρεφόμενοι ἐνδεόμενον, καταπονοῦντες θλιβόμε-
νον, πλουσίων παράκλητοι, πενήτων ὑπερόπται,
Ιωάννης Δαμασκηνός Sacra parallela (recensiones secundum alphabeti

litteras dispositae, quae tres libros conflant) (fragmenta e cod. Τομ. 95,
σελ. 1048, γρ. 26
ΛΘʹ. Περὶ ἀγγαρίας.

Μʹ. Περὶ αἰσχύνης ἀγαθῆς.
ΜΑʹ. Περὶ αἰσχύνης πονηρᾶς.
ΜΒʹ. Περὶ ἀδίκων αἰτήσεων· καὶ ὅτι τὰς ἀδίκους αἰτήσεις οὐ χρὴ πρὸς
πέρας ἄγειν, κἂν μήτηρ τυγχάνῃ.
ΜΓʹ. Περὶ ἀπληστίας· καὶ ὅτι ἀπλήστως ἔχομεν πρὸς τὴν τοῦ πλείονος
ὄρεξιν.
ΜΔʹ. Περὶ ἀδελφῶν.
ΜΕʹ. Περὶ αἰτοῦντος, ἤγουν προσαιτοῦντος.
Μϛʹ. Περὶ αἰσχρολογίας· καὶ ὅτι οὐ δεῖ προσφέρειν λόγον σαπρόν.
ΜΖʹ. Περὶ ἀρᾶς εὐλόγως, ἢ ἀδίκως ἐπαγομένης· καὶ ὅτι χρὴ εὐλογεῖν, καὶ
μὴ καταρᾶσθαι
ΜΗʹ. Περὶ ἀφέσεως ἁμαρτιῶν· καὶ κατὰ τρόπους δυνάμεθα τυχεῖν
συγχωρήσεως.
ΜΘʹ. Περὶ ἀπογινώσεως· ὅτι οὐ δεῖ ἡμᾶς ἀπογινώσκειν τῆς σωτηρίας
ἡμῶν.
Νʹ. Περὶ ἀναθέματος καὶ ἀφορισμοῦ.
ΝΑʹ. Περὶ τῶν ἀμίκτων, καὶ τῶν ἀκοινωνήτως ἐχόντων πρὸς ἄλληλα.

σελ. 1253, γρ. 25
ΤΙΤΛ. ΜΕʹ. – Περὶ αἰτούντων, ἤγουν προσαι-

τούντων.
»Τέκνον, ζωὴν ἐπαιτήσεως μὴ βιώσῃς. Κρεῖσσον
γὰρ ἀποθανεῖν, ἢ ἐπαιτεῖν. Ἐν στόματι ἀναιδοῦς
γλυκανθήσεται ἐπαιτήσεως δόσις, καὶ ἐν κοιλίᾳ αὐ-
τοῦ πῦρ καήσεται.»
ΤΙΤΛ. Μϛʹ. – Περὶ αἰσχρολογίας.
»Φθείρουσιν ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι κακαί.»
»Πᾶς λόγος σαπρὸς μὴ ἐκπορευέσθω ἐκ τοῦ στό-
ματος ὑμῶν, ἀλλ' εἴ τις ἀγαθὸς πρὸς οἰκοδομὴν τῆς
192
χρείας, ἵνα δῷ χάριν τοῖς ἀκούουσιν.»

»Αἰσχρότης καὶ μωρολογία , ἢ εὐτραπελία, τὰ μὴ
ἀνήκοντα, μηδὲ ὀνομαζέσθωσαν ἐν ὑμῖν, καθὼς πρέ-
πει ἁγίοις.»
»Αἰσχρολογία μὴ ἐξερχέσθω ἐκ τοῦ στόματος
ὑμῶν.»

σελ. 1253, γρ. 33
ΤΙΤΛ. Μϛʹ. – Περὶ αἰσχρολογίας.

»Φθείρουσιν ἤθη χρηστὰ ὁμιλίαι κακαί.»
»Πᾶς λόγος σαπρὸς μὴ ἐκπορευέσθω ἐκ τοῦ στό-
ματος ὑμῶν, ἀλλ' εἴ τις ἀγαθὸς πρὸς οἰκοδομὴν τῆς
χρείας, ἵνα δῷ χάριν τοῖς ἀκούουσιν.»
»Αἰσχρότης καὶ μωρολογία , ἢ εὐτραπελία, τὰ μὴ
ἀνήκοντα, μηδὲ ὀνομαζέσθωσαν ἐν ὑμῖν, καθὼς πρέ-
πει ἁγίοις.»
»Αἰσχρολογία μὴ ἐξερχέσθω ἐκ τοῦ στόματος
ὑμῶν.»
Ἡ τῶν λόγων συνήθεια ὁδός ἐστιν ἐπὶ τὰ πράγ-
ματα. Διὸ πάσῃ φυλακῇ τὴν ψυχὴν τηρητέον, μὴ διὰ
τῆς τῶν λόγων ἡδονῆς παραδεξάμενοί τι, λάθωμεν
τῶν χειρόνων, ὥσπερ καταδηλητήρια μετὰ τοῦ μέ-
λιτος προσιέμενοι.
Κακοῦ μελέτη χρόνῳ βεβαιωθεῖσα δυσίατός ἐστιν,
ἢ καὶ παντελῶς εἰς φύσιν ὡς τὰ πολλὰ τοῦ ἔθους
μεθισταμένου.

σελ. 1253, γρ. 49
Κακοῦ μελέτη χρόνῳ βεβαιωθεῖσα δυσίατός ἐστιν,

ἢ καὶ παντελῶς εἰς φύσιν ὡς τὰ πολλὰ τοῦ ἔθους
μεθισταμένου.
Κηρῷ τὰ ὦτα φράσσε πρὸς φαύλους λόγους,
ᾨδῶν τε τερπνῶν ἐκμελῆ λυγίσματα.
193
Αἰσχροὶ καὶ εἰκαῖοι, οἱ ἐν τοῖς ματαίοις εὐφυΐαν

ἀνεπιδεικνύντες, βραδεῖς μὲν ὄντες τὰ καλὰ παιδεύε-
σθαι, τὰ δὲ ἐναντία μανθάνειν ὀξύτατοι καὶ προχει-
ρότατοι.
Αἰσχρολογίας αὐτοῖς τε ἡμῖν παντελῶς ἀφεκτέον,
καὶ τοὺς χρωμένους αὐτῇ ἐπιστομιστέον, καὶ ὄψει
δριμυτέρᾳ, καὶ προσώπου ἀποστροφῇ, καὶ τῷ ἀπο-
μυκτηρισμῷ καλουμένῳ, πολλάκις δὲ καὶ λόγῳ θρα-
συτέρῳ. Τὸ ἐν τοῖς ὀνόμασιν ἀτακτεῖν, μελέτην ἐμποιεῖ τοῦ
καὶ εἰς τὰ ἔργα ἀκοσμεῖν. Πάντη ἀφεκτέον αἰσχρῶν ἀκουσμάτων καὶ
θεαμάτων· πολὺ δὲ πλέον ἔργων αἰσχρῶν καθαρευτέον. –
Ὁδὸς ἐπ' ἀναισχυντίαν ἡ αἰσχρολογία, καὶ τέλος

σελ. 1256, γρ. 9
Αἰσχρολογίας αὐτοῖς τε ἡμῖν παντελῶς ἀφεκτέον,

καὶ τοὺς χρωμένους αὐτῇ ἐπιστομιστέον, καὶ ὄψει
δριμυτέρᾳ, καὶ προσώπου ἀποστροφῇ, καὶ τῷ ἀπο-
μυκτηρισμῷ καλουμένῳ, πολλάκις δὲ καὶ λόγῳ θρα-
συτέρῳ.
Τὸ ἐν τοῖς ὀνόμασιν ἀτακτεῖν, μελέτην ἐμποιεῖ τοῦ
καὶ εἰς τὰ ἔργα ἀκοσμεῖν.
Πάντη ἀφεκτέον αἰσχρῶν ἀκουσμάτων καὶ θεαμά-
των· πολὺ δὲ πλέον ἔργων αἰσχρῶν καθαρευτέον. –
Ὁδὸς ἐπ' ἀναισχυντίαν ἡ αἰσχρολογία, καὶ τέλος
ἀμφοῖν ἡ αἰσχρουργία. Κίνδυνον φέρει πολλάκις τὸ δυσφήμους λόγους
ἀκούειν. ΤΙΤΛ. ΜΖʹ. – Περὶ ἀρᾶς εὐλόγως ἢ ἀδίκως ἐπ-
αγομένης· καὶ ὅτι χρὴ εὐλογεῖν, καὶ μὴ κατ-
αρᾶσθαι. »Ὥσπερ ὄρνεα ἃ πέτανται, καὶ στρουθοὶ, οὕτως
ἀρὰ ματαία οὐκ ἐπελεύσεται οὐδενί.»

σελ. 424, γρ. 27
λὸν πονηρὸν, οἱ τιθέντες τὸ σκότος φῶς, καὶ τὸ φῶς

σκότος, οἱ τιθέντες τὸ πικρὸν γλυκὺ, καὶ τὸ γλυκὺ
πικρόν.»
»Τέκνον, ἐν τοῖς ἀγαθοῖς μὴ δὸς μῶμον.»
194
»Οὐ δίκαιον ἀτιμάσαι πτωχὸν συνετὸν, καὶ οὐ

καθῆκον δοξάσαι ἄνδρα ἁμαρτωλόν.»
Προδοσία τῆς ἀληθείας ἐστὶ, καὶ ἐθισμὸς πρὸς
διαφθορὰν ἡ τῶν πονηρευομένων ἀποδοχή.
Πολλοί εἰσι τὰς πονηρὰς πράξεις ἀποδεχόμενοι,
καὶ χαρίεντα μὲν τὸν εὐτράπελον λέγοντες, τὸν δὲ
αισχρολόγον πολιτικόν· τὸν πικρὸν καὶ ὀργίλον, ἀκατα-
φρόνητον ὀνομάζουσιν· τὸν φειδωλὸν καὶ ἀκοινώνη-
τον, ὡς οἰκονομικὸν ἐπαινοῦσιν· τὸν ἄσωτον ἐλεύθε-
ρον· τὸν πονηρὸν καὶ ἀσελγῆ ἀπολαυστικὸν, ἔτι καὶ
ἀνειμένον· καὶ ἅπαξ ἁπλῶς πᾶσαν κακίαν ἐκ τῆς
παρακειμένης ἀρετῆς ὁρίζονται. Οἱ τοιοῦτοι τῷ στό-
ματι μὲν εὐλογοῦσιν, τῇ δὲ καρδίᾳ καταρῶνται. Ἐν
γὰρ τῇ τῶν ῥημάτων εὐφημίᾳ πᾶσαν κατάραν
ἐπάγουσιν ἑαυτῶν τῇ ζωῇ, καὶ ἀποδίκους ἑαυτοὺς
τῇ αἰωνίᾳ κρίσει, δι' ὧν ἀποδέχονται, καθιστῶσι.

σελ. 444, γρ. 56
Λϛʹ. Περὶ ἀρᾶς ἀκαίρου, καὶ ματαίας, καὶ εὐδαί-

μονος.
ΛΖʹ. Περὶ ἀκροάσεως· ὅτι χρὴ σπουδαίους πρὸς τὰς
ἐπωφελεῖς εἶναι ἀκροάσεις, ἀποδιδράσκειν δὲ τὰς
τῶν ἀνονήτων.
ΛΗʹ. Περὶ τῶν παρακροωμένων ἐπιβούλως τὰ ἀλ-
λότρια.
ΛΘʹ. Περὶ ἀργολόγων, καὶ βαττολόγων, καὶ αἰσχρο-
λόγων.
Μʹ. Περὶ ἀκοινωνήτων, καὶ ἀσυμφώνων πραγμά-
των.
ΜΑʹ. Περὶ ἀπληστίας· ὅτι ἀπλήστως ἔχομεν πρὸς
τὴν τοῦ πλείονος ὄρεξιν.
ΜΒʹ. Περὶ ἁμαρτάνοντος καὶ σφάλλοντος· ὅτι δεῖ
αὐτὸν ἐντρέπεσθαι, καὶ μὴ ἀντιῤῥημονεῖν τῷ ἐλέγ-
χοντι.
Ιωάννης Δαμασκηνός De virtutibus et vitiis (fragmenta) [Sp.]

Τομ. 95, σελ. 89, γρ. 12
ἀφ' ὧν ἀποτίκτεται πᾶν κακόν. Οὐχ ἁμαρτάνει δὲ

195
ὁ ἄνθρωπος οὐδεμίαν ἁμαρτίαν, εἰ μὴ πρότερον οἱ

κραταιοὶ οὗτοι γίγαντες, καθώς φησιν ὁ ἐν ἀσκηταῖς
σοφώτατος, Μάρκος περιγένωνται καὶ κατακυριεύ-
σωσιν αὐτοῦ· ἤτοι λήθη, ῥᾳθυμία, καὶ ἄγνοια· ταύ-
τας δὲ ἀποτίκτει ἡδονὴ καὶ ἄνεσις, τὸ ἀγαπᾷν τὴν
δόξαν τῶν ἀνθρώπων, καὶ τὸν περισπασμόν· πρωτ-
αίτιος δὲ τούτων ἁπάντων, καὶ οἷα μήτηρ κακίστη,
ὡς προείρηται, ἡ φιλαυτία, ἤγουν ἄλογος φιλία τοῦ
σώματος καὶ ἐμπαθὴς προσπάθεια· διάχυσις γὰρ καὶ
ἔκλυσις νοὸς μετὰ εὐτραπελίας καὶ αἰσχρολογίας,
πολλῶν κακῶν καὶ πτωμάτων πρόξενοι, ὡς ἡ παῤ-
ῥησία, καὶ ὁ γέλως.
Πρὸς τούτοις δὲ πᾶσι χρὴ γινώσκειν, ὡς ποικίλη
τίς ἐστι καὶ πολύτροπος ἡ ἐμπαθὴς φιληδονία, καὶ
πολλαὶ αἱ ἀπατῶσαι τὴν ψυχὴν ἡδοναὶ, ὅταν μὴ νή-
φουσα πρὸς Θεὸν, αἴρεται τῷ θείῳ φόβῳ, καὶ τῇ
τοῦ Χριστοῦ ἀγάπῃ, τῆς τῶν ἀρετῶν ἐργασίας ἐπι-
μελουμένη. Μυρίαι γὰρ φέρονται ἡδοναὶ πρὸς ἑαυτὰς
ἕλκουσαι τοὺς τῆς ψυχῆς ὀφθαλμούς· αἱ τῶν σωμά-
των, αἱ τῶν χρημάτων, αἱ τῆς τρυφῆς,
Ιωάννης Δαμασκηνός Commentarii in epistulas Pauli [Dub.]

Τομ. 95, σελ. 897, γρ. 45
... καὶ αὐτὰ εἰς ζωὴν προαχθῆναι δέῃ, ζωὴν

τὴν ἔνδοξον, ζωὴν τὴν μακαρίαν, πρὸς ἣν ἰδίαν οὖ-
σαν Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς συσχηματιζόμεθα.
»Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς,
πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακὴν,
καὶ τὴν πλεονεξίαν, ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρεία, δι' ἃ
ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπει-
θείας· ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ ποτε, ὅτε
ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς· νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ
πάντα, ὀργὴν, θυμὸν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰςχρολογίαν ἐκ τοῦ
στόματος ὑμῶν. Μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους.»
Ἡ τοῦ Παύλου παραίνεσις, νεκρότητα μὲν εἰς-
ηγεῖται πρὸς τὴν κοσμικὴν ζωὴν τὴν παρεφθαρ-
μένην, ζωὴν δὲ ἀντὶ ταύτης εἰσάγει τὴν οὐράνιον
καὶ πνευματικήν· καὶ νεκρῶσαι μὲν τὰ μέλη προς-
τάττει τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, ὡς ἂν τῷ πνεύματι ἡμῶν
ζωὴν καταλιπὼν κατὰ τὴν ἐν ἁγίῳ Πνεύματι πολι-
τείαν, ἀναγκαίαν δὲ τὴν νέκρωσιν τῆς ζωῆς ἀπο-
196
δείκνυσι, τὸ μεμολυσμένον αὐτῆς ἐξηγούμενος, ἵνα

μὴ τὴν ἐν σώματι ζωὴν πονηρὰν ὑπολάβωμεν,
Ιωάννης Δαμασκηνός Vita Barlaam et Joasaph [Sp.] σελ. 484, γρ. 14
ψυχὴν ἀνατυπωσάμενος, ἐθεοποίησε τὸ πάθος,

Ἀφροδίτην προσαγορεύσας. ἄλλος, τῆς ἑαυτοῦ
φιλοινίας ἕνεκεν, ἔπλασεν εἴδωλον, ὅπερ ἐκάλεσε
Διόνυσον. ὁμοίως δὲ καὶ τῶν ἄλλων κακῶν ἐπι-
θυμηταὶ τῶν ἰδίων παθῶν ἔστησαν εἴδωλα· τὰ
πάθη γὰρ αὐτῶν θεοὺς ὠνόμασαν. καὶ διὰ τοῦτο
παρὰ τοῖς αὐτῶν βωμοῖς ἡδυπαθεῖς εἰσιν ὀρχή-
σεις, πορνικῶν ἀσμάτων ἦχοι καὶ μανιώδεις
ὁρμαί. τίς δὲ αὐτῶν καθεξῆς τὴν βδελυρὰν
ἐξείποι πρᾶξιν; τίς ἀνέξεται, τὰς ἐκείνων αἰσχρολογίας καταλέγων, τὸ
ἑαυτοῦ μολῦναι στόμα;
ἀλλὰ πᾶσι δῆλα, κἂν ἡμεῖς σιωπῶμεν. ταῦτά
σου τὰ σεβάσματα, Θευδᾶ τῶν ξοάνων σου
ἀναισθητότερε, τούτοις με ἐπιτρέπεις προσκυνεῖν,
ταῦτα σέβεσθαι. τῆς σῆς ὄντως κακουργίας καὶ
ἀσυνέτου γνώμης ἡ βουλή· ἀλλ' ὅμοιος αὐτῶν
γένοιο, σύ τε καὶ πάντες οἱ πεποιθότες ἐπ' αὐτοῖς.
Ἐγὼ δὲ τῷ Θεῷ μου λατρεύσω, καὶ αὐτῷ
θύσω ὅλον ἐμαυτόν, τῷ Θεῷ τῷ κτίστῃ καὶ
προνοητῇ τῶν ἁπάντων διὰ τοῦ Κυρίου ἡμῶν
Ἰησοῦ Χριστοῦ τῆς ἐλπίδος ἡμῶν, δι' οὗ τὴν
Ὁ δὲ τῶν βασιλείων πλοῦτος τοσοῦτος ὢν καὶ τηλικοῦτος εἰς

οὐδεμίαν ἐχώρησεν ὄνησιν τῇ ἀπονοίᾳ τοῦ Μιχαήλ. ταῖς γὰρ τῶν
ἵππων ἁμίλλαις, εἴ πέρ τις ἕτερος, ἀγαλλόμενος καὶ ἡνιοχεῖν ἐκεῖσε
αὐτὸς οὐ παραιτούμενος, τῶν συμπαιζόντων αὐτῷ καὶ συνηνιο-
χούντων καὶ συναμιλλωμένων ἐκ τοῦ θείου υἱοθετούμενος τὰ τέκνα
βαπτίσματος τὸν βασιλικὸν κατεκένου πλοῦτον, ἑκατὸν ὀγδοήκοντα
καὶ τουλάχιστον πεντήκοντα τῷ καθεκάστῳ παρεχόμενος λίτρας.
καί ποτέ τινι ἀνδρὶ ὃν πατρίκιον ἐτιμήσατο (Ἱμέριος οὗτος ἐκα-
λεῖτο, διὰ τὴν τοῦ προσώπου αὐτοῦ οὕτω καλούμενος κατὰ ἀντί-
φρασιν ἀγριότητα), κολακείᾳ μὲν ὑπερβάλλοντι τὸν ἐπὶ Τιβερίου
Ἱμέριον, βωμολοχοῦντι δὲ κατὰ τὴν τράπεζαν καὶ αἰσχρολογοῦντι
καὶ ἀναιδῶς ἀποπέρδοντι , ἀκούοντος δὲ τοῦ βασιλέως καὶ τῶν
συνδείπνων, ὡς καὶ κηρὸν ἀποσβεννύει τῷ ψόφῳ, χρυσίου δέδωκε
197
λίτρας ρʹ. καὶ Χειλᾶ δὲ τοῦ συνηνιοχοῦντος αὐτῷ τὸν υἱὸν ἐκ τοῦ
θείου βαπτίσματος ἀναδεξάμενος ἐδωρήσατο χρυσίου λίτρας ρʹ.
οὕτως ἐκεῖνος εἰς οὐδὲν δέον τὰ δημόσια κατεδαπάνα τε καὶ ἀνή-
λισκεν. ἐπεὶ δὲ ἐντὸς ὀλίγου ταῖς τοιαύταις ἀθέσμοις πράξεσι
τὸν τοσοῦτον κατεδαπάνησε πλοῦτον, ἦλθε δὲ ὁ τῆς διανομῆς τῶν
βασιλικῶν δωρεῶν καιρὸς καὶ χρημάτων πόρος οὐκ ἦν, τήν τε
χρυσῆν ἐκείνην καὶ πολυθρύλητον πλάτανον καὶ τοὺς δύο χρυ-
σοῦς λέοντας καὶ τοὺς δύο γρῦπας,

σελ. 112, γρ. 10
προκαταληφθεὶς ὑπὸ βασιλικῆς δυναστείας καὶ τυχὼν ἐξουσίας

οὐδεὶς ἂν ἐπέσχε σὺν καιρῷ ποιήσασθαι μετάβασιν ἐπὶ τὸ τῆς
Ἑλλάδος ὄνομα καὶ πρόσωπον· ἀπὸ δὲ ταύτης ἀρξάμενος καὶ
προβὰς ἐπὶ ποσὸν οὐδ' ὅλως οὐδεὶς ἂν ἠλλάξατο μονάρχου πρό-
σχημα καὶ βίον, ἀκεραίῳ χρώμενος γνώμῃ. καὶ τί δή ποτ' ἦν
τὸ τὰς τηλικαύτας ἐναντιώσεις βιασάμενον παριδεῖν Θεόπομπον;
εἰ μὴ νὴ Δία ὅτι ἐκείνης μὲν τῆς ὑποθέσεως τέλος ἦν τὸ καλόν,
τῆς δὲ κατὰ Φίλιππον τὸ συμφέρον. οὐ μὴν ἀλλὰ πρὸς μὲν
ταύτην τὴν ἁμαρτίαν, καθὸ μετέβαλεν τὴν ὑπόθεσιν, ἴσως ἂν εἶχε
τι λέγειν, εἴ τις αὐτὸν ἤρετο περὶ τούτων· πρὸς δὲ τὴν κατὰ τῶν
φίλων αἰσχρολογίαν οὐκ ἂν οἶμαι δυνηθῆναι λόγον αὐτὸν ἀπο-
δοῦναι, συγχωρῆσαι δὲ διότι πολύ τι παρέπεσε τοῦ καθήκοντος.
Φίλιππος δὲ τοὺς μὲν Μεσσηνίους πολεμίους γεγονότας οὐ-
δὲν ἄξιον ἠδυνήθη λόγου βλάψαι, καίπερ ἐπιβαλόμενος κακο-
ποιεῖν αὐτῶν τὴν χώραν, εἰς δὲ τοὺς ἀναγκαιοτάτους τῶν φίλων
τὴν μεγίστην ἀσέλγειαν ἀπεδείξατο. τὸν γὰρ πρεσβύτερον Ἄρα-
τον, δυσαρεστηθέντα τοῖς ὑπ' αὐτοῦ πεπραγμένοις, μετ' οὐ
πολὺ μετὰ Ταυρίωνος τοῦ χειρίζοντος αὐτῷ τὰ κατὰ Πελοπόν-
νησον ἐπανείλατο φαρμάκῳ. παραυτίκα μὲν οὖν ἠγνοεῖτο παρὰ
τοῖς ἐκτὸς τὸ γεγονός· καὶ γὰρ ἦν ἡ δύναμις οὐ τῶν παρ' αὐτὸν
τὸν καιρὸν ἀπολλυουσῶν, ἀλλὰ χρόνον ἔχουσα καὶ διάθεσιν

σελ. 130, γρ. 3
βαίνειν, διοριζόμενος καὶ διαβεβαιούμενος περὶ τούτων· οὐ μὴν

ἀλλὰ διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν εἰς ἕνα τόπον ὑπερεθέμην τὸν περὶ
Τιμαίου λόγον, ἵνα μὴ πολλάκις ἀναγκάζωμαι τοῦ καθήκοντος
ὀλιγωρεῖν.
41. Ὅτι Τίμαιός φησι Δημοχάρην ἡταιρηκέναι μὲν τοῖς ἄνω
μέρεσι τοῦ σώματος, οὐκ εἶναι δ' ἄξιον τὸ ἱερὸν πῦρ φυσᾶν,
198
ὑπερβεβηκέναι δὲ τοῖς ἐπιτηδεύμασι τὰ Βότρυος ὑπομνήματα

καὶ τὰ Φιλαινίδος καὶ τῶν ἄλλων ἀναισχυντογράφων· ταύτην δὲ
τὴν λοιδορίαν καὶ τὰς ἐμφάσεις οὐχ οἷον ἄν τις διέθετο πεπαι-
δευμένος ἀνήρ, ἀλλ' οὐδὲ τῶν ἀπὸ τέγους ἀπὸ τοῦ σώματος εἰρ-
γασμένων οὐδείς. οὐδ' ἵνα πιστὸς φανῇ κατὰ τὴν αἰσχρολογίαν
καὶ τὴν ὅλην ἀναισχυντίαν, καὶ προσκατέψευσται τἀνδρός, κωμι-
κόν τινα μάρτυρα προσεπισπασάμενος ἀνώνυμον. πόθεν δ' ἐγὼ
καταστοχάζομαι τοῦτο; πρῶτον μὲν ἐκ τοῦ καὶ πεφυκέναι καὶ
τεθράφθαι καλῶς Δημοχάρην, ἀδελφιδοῦν ὄντα Δημοσθένους,
δεύτερον ἐκ τοῦ μὴ μόνον στρατηγίας αὐτὸν ἠξιῶσθαι παρ'
Ἀθηναίοις, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων τιμῶν, ὧν οὐδὲν ἂν αὐτῷ συν-
εξέδραμε τοιαύταις ἀτυχίαις παλαίοντι. διὸ καὶ δοκεῖ μοι Τίμαιος
οὐχ οὕτως Δημοχάρους κατηγορεῖν ὡς Ἀθηναίων, εἰ τοιοῦτον
ἄνδρα προῆγον καὶ τοιούτῳ τὴν πατρίδα καὶ τοὺς ἰδίους βίους
ἐνεχείριζον. ἀλλ' οὐκ ἔστιν τούτων οὐδέν. οὐ γὰρ ἂν Ἀρχέδικος

σελ. 185, γρ. 25
Λόγος λαʹ
102. Ὅτι Γάιος ὁ Γάλλος, χωρὶς τῶν ἄρτι ῥηθέντων ἀλο-
γημάτων, παραγενόμενος εἰς τὴν Ἀσίαν ἐκθέματα κατὰ τὰς πό-
λεις ἐξέθηκε τὰς ἐπιφανεστάτας, κελεύων, εἴ τις βούλεται κατη-
γορεῖν Εὐμένους τοῦ βασιλέως, ἀπαντᾶν εἰς Σάρδεις ἐπί τινα
χρόνον ὡρισμένον. μετὰ δὲ ταῦτα παραγενηθεὶς αὐτὸς εἰς τὰς
Σάρδεις, ἀποκαθίσας ἐν τῷ γυμνασίῳ ἐπὶ δέχ' ἡμέρας διήκουε
τῶν κατηγορούντων, πᾶσαν ἐπιδεχόμενος αἰσχρολογίαν καὶ λοιδο-
ρίαν κατὰ τοῦ βασιλέως καὶ καθόλου πᾶν ἕλκων πρᾶγμα καὶ
κατηγορίαν, ἅτε παρεστηκὼς ἄνθρωπος τῇ διανοίᾳ καὶ φιλο-
δοξῶν ἐν τῇ πρὸς Εὐμένην διαφορᾷ.
103. Ὅτι κατὰ τὴν Συρίαν Ἀντίοχος ὁ βασιλεὺς βουλόμενος
εὐπορῆσαι χρημάτων προέθετο στρατεύειν ἐπὶ τὸ τῆς Ἀρτέμιδος
ἱερὸν εἰς τὴν Ἐλυμαΐδα. παραγενόμενος δ' ἐπὶ τοὺς τόπους, καὶ
διαψευσθεὶς τῆς ἐλπίδος, διὰ τὸ μὴ συγχωρεῖν τῇ παρανομίᾳ
τοὺς βαρβάρους οἰκοῦντας περὶ τὸν τόπον, ἀναχωρῶν ἐν Τάβαις
τῆς Περσίδος ἐξέλιπε τὸν βίον, δαιμονήσας, ὡς ἔνιοί φασι, διὰ
τὸ γενέσθαι τινὰς ἐπισημασίας τοῦ δαιμονίου κατὰ τὴν περὶ τὸ
Γεώργιος Μοναχός χρονογράφος Χρονικόν (lib. 1-4) σελ. 90, γρ. 17
λον τὸ ψεῦδος, ἁπλῆ δὲ τῆς ἀληθείας ἡ χάρις. ἡ μὲν γὰρ

ποιητικὴ φάλαγξ εἰς πολλὰ τὸ θεῖον τῷ λόγῳ καταμερίσασα
199
καὶ τὸ ψεῦδος τῷ τερπνῷ τοῦ μυθώδους κεράσασα καὶ οἷόν

τινα κυκεῶνα κατασκευάσασα τῆς πολυθέου πλάνης τοῖς
ἀνθρώποις τὴν μέθην προσήνεγκεν. ἡ δὲ σοφιστικὴ ἐν τρί-
βωνι λευκῷ καὶ πώγωνι μακρῷ καὶ κόμῃ κεφαλῆς τὴν φιλο-
σοφίαν ὁριζομένη τῆς ποιητικῆς θεολογίας τὸ καταγέλαστον
ὁρῶσα ἑτέρας πλάνης ἐπενόησεν ἀτραποὺς εἰς αὐτὸ τὸ ποιη-
τικὸν ἐκεῖνο βάραθρον ἀπαγούσας. οἱ μὲν γὰρ τῇ κομψείᾳ
τοῦ λόγου καὶ τῇ τῶν ἐνθυμημάτων δεινότητι τῇ ποιητικῇ
τὴν περὶ τῶν θεῶν αἰσχρουργίαν καὶ αἰσχρολογίαν ἐκάλυψαν.
οἱ δὲ τοῖς πάθεσι τὴν θείαν προσηγορίαν ἀνέθεσαν καὶ τὴν
μὲν ἡδονήν, ὡς ἔφην, Ἀφροδίτην ὠνόμασαν, Ἄρεα δὲ τὸν
θυμόν, τὴν δὲ μέθην Διόνυσον, Ἑρμῆν δὲ τὴν κλοπήν,
τὴν δὲ φρόνησιν Ἀθηνᾶν καὶ τοιαῦτά τινα μετὰ ἀλαζονικῆς
ὀφρύος καὶ τῆς Ἀττικῆς στωμυλίας τερατευόμενοι τοὺς
πολλοὺς τῶν ἀνθρώπων εἰς ἑτέραν εἴδους ἀπάτην μετήγαγον.
καὶ οἱ φιλοσοφεῖν ὑπισχνούμενοι καὶ τὴν ἀπὸ τοῦ σχήμα-
τος τιμὴν παρὰ πάντων δρεπόμενοι καὶ τῶν παθῶν κρα-
τεῖν ἐπαγγελλόμενοι προσκυνεῖν τὰ πάθη τοὺς ἀνθρώπους
ἀνέπεισαν καὶ τὸν αὐτοκράτορα νοῦν τῶν παθῶν καὶ
Γεώργιος Μοναχός χρονογράφος Χρονικόν (lib. 1-4)

Σελ. 361, γρ. 20
Σωκράτης φυλάττεσθαι σφόδρα καὶ παρατηρεῖσθαι τὴν ἀκρα-

σίαν διδάσκων ἔφη· μὴ πεινῶντας λίαν μὴ ἐσθίειν καὶ μὴ
διψῶντας πολλὰ μὴ πίνειν. καὶ γὰρ ὁ κύριος ἐμακάρισε
τοὺς τοιούτους φάσκων· μακάριοι οἱ πτωχοί, ὅτι ὑμετέρα
ἐστὶν ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ καὶ μακάριοι οἱ πεινῶντες νῦν
καὶ διψῶντες, ὅτι χορτασθήσεσθε, καὶ μακάριοι οἱ κλαίοντες
νῦν, ὅτι γελάσετε.
Ποῦ τοίνυν εἰσὶν οἳ τὸν ἁβροδίαιτον καὶ τρυφηλόν τε
καὶ ἀνειμένον μεταδιώκοντες βίον καὶ ὥσπερ ἐπ' ἐξουσίας
τὸν κόσμον ἔχοντες ἀδεῶς πάντα λοιπὸν μεθ' ἡδονῆς καὶ
γέλωτος καὶ αἰσχρολογίας καὶ διαχύσεως καὶ ἀφοβίας θεοῦ
χρῶνται πρὸς κόρον, καὶ τρυφῆς αὐτοῖς καιρὸς ἅπας. τῇ
γὰρ ὀρέξει τὸν καιρὸν ὁρίζονται, κἂν ἕωθεν ἡ πείνη προς-
βάλλῃ, παραυτίκα τὴν τροφὴν προσφέρουσιν. οὐ γὰρ ὥρι-
σται τοῦτο μὲν ἐσθίειν, ἐκεῖνο δὲ παραιτεῖσθαι, ἀλλὰ πάντων
ἀκρατῶς καὶ ἀδιαφόρως καὶ ἀπερισκέπτως ἀπολαύουσιν ὡς
τραπεζολάτραι καὶ κοιλιόδουλοι. ἥτις γε τράπεζα εἰκότως
ἂν κληθείη κυρίως καθέδρα λοιμῶν καὶ ἀλόγων φάτνη. εἰ
γὰρ μὴ ἐκ πολλῆς ἀλογίας καὶ ἀπροσεξίας ἀπεκτηνώθησαν
200
ἐπιλαθόμενοι τὸν συνιόντα εἰς πάντα τὰ ἔργα ἡμῶν καὶ

μέχρι ψιλοῦ ῥήματος καὶ ἐνθυμήματος μέλλοντα δίκας

ψεῦδος τῷ τερπνῷ τοῦ μυθώδους κεράσασα καὶ

οἷον κυκεῶνα κατασκευάσασα, τῆς πολυθέου πλάνης
τὴν μέθην τοῖς ἀνθρώποις προσήνεγκεν· ἡ δὲ σο-
φιστικὴ ἐν τρίβωνι λευκῷ καὶ πώγωνι μακρῷ καὶ
κόμῃ κεφαλῆς τὴν φιλοσοφίαν ὁριζομένη, τῆς ποιη-
τικῆς θεολογίας τὸ καταγέλαστον ὁρῶσα, ἑτέρας
πλάνης ἐνενόησεν ἀτραποὺς, εἰς αὐτὸ τὸ ποιητικὸν
ἐκεῖνο βάραθρον ἀπαγούσας. Οἱ μὲν γὰρ τῇ κομ-
ψείᾳ τοῦ λόγου καὶ τῇ τῶν ἐνθυμημάτων δεινότητι
τῇ ποιητικῇ τὴν περὶ τῶν θεῶν αἰσχρουργίαν καὶ
αἰσχρολογίαν ἐκάλυψαν· οἱ δὲ τοῖς πάθεσι τὴν
θείαν προσηγορίαν ἔθεσαν, καὶ τὴν μὲν ἡδονὴν, ὡς
ἔφην, Ἀφροδίτην ὠνόμασαν, Ἄρεα δὲ τὸν θυμὸν, τὴν
δὲ μέθην Διόνυσον, Ἑρμῆν δὲ τὴν κλοπὴν, τὴν δὲ
φρόνησιν Ἀθηνᾶν, καὶ τοιαῦτά τινα μετὰ ἀλαζονι-
κῆς ὀφρύος καὶ τῆς Ἀττικῆς στωμυλίας τερατευόμε-
νοι, τοὺς πολλοὺς τῶν ἀνθρώπων εἰς ἑτέραν εἴδους
ἀπάτην μετήγαγον· καὶ οἱ φιλοσοφεῖν ὑπισχνούμενοι
καὶ τὴν ἀπὸ τοῦ σχήματος τιμὴν παρὰ πάντων δρε-
πόμενοι (8a) καὶ τῶν παθῶν κρατεῖν ἐπαγγελλόμε-
νοι προσκυνεῖν τὰ πάθη τοὺς ἀνθρώπους ἀνέπεισαν,

βλέπειν ἐπὶ πόνους ὀδύνης.») Ἔτι δὲ πάλιν Σω-

κράτης φυλάττεσθαι σφόδρα καὶ παρατηρεῖσθαι
τὴν ἀκρασίαν διδάσκων ἔφη, μὴ πεινῶντας λίαν
ἐσθίειν καὶ μὴ διψῶντας πολλὰ πίνειν. Καὶ γὰρ
ὁ Κύριος ἐμακάρισε τοὺς τοιούτους (φάσκων·
»Μακάριοι οἱ πτωχοὶ, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν· μακάριοι
οἱ πεινῶντες νῦν καὶ διψῶν-
τες, ὅτι χορτασθήσεσθε· καὶ μακάριοι οἱ κλαίοντες νῦν, ὅτι γελάσετε»).
(19) Ποῦ τοίνυν εἰσὶν οἱ τὸν ἁβροδίαιτον καὶ τρυ-
φηλόν τε καὶ ἀνειμένον μεταδιώκοντες βίον, καὶ
ὥσπερ ἐπ' ἐξουσίας τὸν κόσμον ἔχοντες ἀδεῶς πάντα,
201
λοιπὸν μεθ' ἡδονῆς, καὶ γέλωτος, καὶ αἰσχρολογίας,

καὶ διαχύσεως, καὶ ἀφοβίας Θεοῦ χρῶνται πρὸς κό-
ρον, καὶ τρυφῆς αὐτοῖς καιρὸς ἅπας, τῇ γὰρ ὀρέξει
τὸν καιρὸν ὁρίζονται· κἂν ἕωθεν ἡ πείνα προσβάλλῃ,
παραυτίκα τὴν τροφὴν προσφέρουσιν· οὐ γὰρ ὥρισται
τοῦτο μὲν ἐσθίειν, ἐκεῖνο δὲ παραιτεῖσθαι, ἀλλὰ
πάντων ἀκρατῶς καὶ ἀδιαφόρως καὶ ἀπερισκέπτως
ἀπολαύσουσιν ὡς τραπεζολάτραι καὶ κοιλιόδουλοι,
ἥτις γε τράπεζα εἰκότως ἂν κληθείη κυρίως καθέδρα
λοιμῶν καὶ ἀλόγων φάτνη. Εἰ γὰρ μὴ ἐκ πολλῆς
ἀλογίας καὶ ἀπροσεξίας ἀπεκτηνώθησαν,
Ιωάννης Σκυλίτζης Synopsis historiarum Emperor life Mich3, τμ. 10,

γρ. 11

οὐδεμίαν ἐχώρησεν ὄνησιν τῇ ἀπονοίᾳ τοῦ Μιχαήλ. ταῖς γὰρ τῶν ἵππων
ἁμίλλαις, εἴπερ τις ἕτερος, ἀγαλλόμενος καὶ ἡνιοχεῖν αὐτὸς ἐκεῖνος οὐ
παραιτούμενος, τῶν συμπαιζόντων αὐτῷ καὶ συνηνιοχούντων καὶ συν-
αμιλλωμένων ἐκ τοῦ θείου υἱοθετούμενος τὰ τέκνα βαπτίσματος τὸν
βασιλικὸν κατεκένου πλοῦτον, ἑκατὸν καὶ ὀγδοήκοντα, καὶ τοὐλάχιστον
πεντήκοντα τῷ καθέκαστον παρεχόμενος λίτρας. καί ποτέ τινι ἀνδρί,
ὃν πατρίκιον ἐτιμήσατο (Ἱμέριος οὗτος ἐκαλεῖτο, διὰ τὴν τοῦ προσώπου
κατὰ ἀντίφρασιν οὕτω καλούμενος ἀγριότητα), κολακείᾳ μὲν ὑπερ-
βάλλοντι τὸν ἐπὶ Τιβερίου Ἱμέριον, βωμολοχοῦντι δὲ κατὰ τὴν τράπε-
ζαν καὶ αἰσχρολογοῦντι καὶ ἀναιδῶς ἀποπέρδοντι ἀκούοντός τε βασι-
λέως αὐτοῦ καὶ τῶν συνδείπνων, ὡς καὶ κηρὸν ἀποσβεννύειν τῷ ψόφῳ,
χρυσίου λίτρας δέδωκεν ἑκατόν. καὶ Χειλᾶ δὲ τοῦ συνηνιοχοῦντος αὐτῷ
τὸν υἱὸν ἐκ τοῦ θείου ἀναδεξάμενος βαπτίσματος χρυσίου λίτρας ἐδω-
ρήσατο ἑκατόν. οὕτως ἐκεῖνος εἰς οὐδὲν δέον τὰ δημόσια κατεδαπάνα
τε καὶ ἀνήλισκεν. ἐπεὶ δὲ ἐντὸς ὀλίγου ταῖς τοιαύταις ἀθέσμοις πράξεσι
βασιλικῶν δωρεῶν καιρὸς καὶ χρημάτων πόρος οὐκ ἦν, τήν τε χρυσῆν
ἐκείνην καὶ πολυθρύλητον πλάτανον καὶ τοὺς δύο χρυσοῦς λέοντας καὶ
τοὺς δύο γρῦπας, χρυσοῦς καὶ αὐτοὺς σφυρηλάτους ὄντας, καὶ τὰ
ὁλόχρυσα ὄργανα καὶ ἕτερα ἔργα, δι' ὧν ἡ Ῥωμαίων ἐθαυμάζετο
Scriptor Incertus De Leone Armenio Hist., De Leone Armenio (e cod.

Paris. gr. 1711) σελ. 360, γρ. 14
αὐτοῦ ἐκούρευσεν στεφανίτην, καὶ ἐποίησεν αὐτὸν πατριάρχην,

χειροτονήσαντες αὐτὸν τὸ πάσχα, ἄνθρωπον μηδὲν πνευματι-
202
κὸν ἐπιστάμενον μηδὲ παιδευθέντα τῇ γραφῇ ἀλλ' ἢ ὀλίγου

τινός, καὶ μηδεμίαν εὐσέβειαν κεκτημένῳ, μόνον ὅτι πρᾶος ἦν
καὶ ἐφαίνετο τοῖς ἀνθρώποις ἐνάρετος. οὗτος εἰσελθὼν εἰς
τὸ πατριαρχεῖον ἤρξατο ποιεῖν ἀριστόδειπνα πολυτελῆ διὰ
κρέατος, καὶ τοὺς ἐκ νέας ἡλικίας μὴ φαγόντας κρέα κληρι-
κοὺς καὶ μοναχούς, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ἐπισκόπους ἐποίησεν
διαλῦσαι καὶ ἐσθίειν ἀφειδῶς· καὶ ἔνθα ποτὲ ἦν εὐλάβεια
πολλὴ καὶ σεμνότης καὶ ἐκράτεια καὶ ἀρετή, ἦν ἰδεῖν γέλοια
καὶ παιγνίδια καὶ παλαίσματα καὶ αἰσχρολογίας γενομένας,
μὴ ἔχοντος διδασκαλίαν τὴν οἱανοῦν. καὶ λοιπὸν μετὰ τοῦ
πάσχα ποιεῖ σύνοδον ὁ χαμαιλέων ἐν τῇ μεγάλῃ ἐκκλησίᾳ τῇ
λεγομένῃ Σοφίᾳ, καὶ καθίσας τὸν αὐτὸν Θεόδοτον, ὃν ἔλεγεν
Κασσιτερᾶν, ὡς ἅτε πατριάρχην, καὶ Συμβάτιον τὸν υἱὸν αὐ-
τοῦ, ὃν ἐπέθηκεν Κωνσταντῖνον, καί τινας ἀσεβεῖς ἐπισκόπους,
παρεσκεύασεν πῆξαι σταυροὺς κατὰ τῆς ἀληθείας, αὐτὸς εὐ-
λαβηθεὶς πῆξαι σταυρὸν διὰ τὸ πρότερον καθυπογράψαι ἐν
τῷ βασιλεύειν αὐτὸν εἰς τὴν ὀρθόδοξον πίστιν τοῦ μὴ παρα-
σαλεύειν αὐτήν· ὅπερ ὁ ἄθλιος οὐκ ἐφύλαξεν. καὶ λοιπὸν
ἀναγνώσαντες τὸν τόμον ὃν ἐποίησαν οἱ τοῦ ψευδοσυλλόγου
Ψευδό-Symeon Hist., Chronographia (partim edita e cod. Paris. gr. 1712)

σελ. 659, γρ. 10
14. Τῷ βʹ τούτου ἔτει ἔπεσε κόνις ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πλήρης

αἱματώδης, καὶ λίθους εὕρισκον πολλοὶ ἐρυθροὺς ὡς αἷμα. ἐπι-
δοὺς ἑαυτὸν εἰς πᾶσαν κακίαν ὁ Μιχαήλ, τὰ ἐν τῷ παλατίῳ χρή-
ματα κακῶς ἀναλίσκων, ὑπὲρ τῶν χιλίων ἐνενήκοντα κεντηναρίων
ὄντα χρυσίου, ἄργυρος δὲ πλῆθος ἀναρίθμητος, ἅπερ ἡ μήτηρ
αὐτοῦ ἐφυλάξατο. καὶ τοὺς τῶν ἡνιόχων παῖδας ἀπὸ τοῦ ἁγίου
βαπτίσματος υἱοθετησάμενος ἑκάστῳ ἐδίδου νομίσματα ρʹ ἢ τὸ
ἐλάχιστον νʹ. καί τινί ποτε πατρικίῳ (Ἱμέριος οὗτος ἐκαλεῖτο ὁ
Χοῖρος, διὰ τὴν τοῦ προσώπου ἀγριότητα οὕτως κατονομαζόμε-
νος) ἄλλως αἰσχρολογοῦντι κατὰ τὴν τράπεζαν καὶ ψόφον ἐκ τῆς
βεβήλου αὐτοῦ γαστρὸς κατὰ πρόσωπον τοῦ βασιλέως καὶ τῶν
συνδειπνούντων ἀφιέντι, ὡς καὶ τὸ φατλίον τὸ τούτους φωταγω-
γοῦν ἐκ τοῦ τηλικούτου ψόφου ἀποσβέσαι τῷ παραδόξῳ θαύματι,
χρυσίου νομίσματα δέδωκεν ρʹ. (15) οὕτως ἐκεῖνος εἰς οὐδὲν
δέον τὰ δημόσια κατανάλισκεν. καὶ μήπω καιροῦ παρελθόντος
ἑνός, ἐπεὶ τῆς στρατιωτικῆς ῥόγας παρῆν ὁ καιρὸς καὶ χρημάτων
πόρος οὐκ ἦν, τήν τε χρυσῆν ἐκείνην καὶ πολυθρύλητον πλάτανον
καὶ τοὺς δύο λέοντας καὶ τοὺς δύο γρῦπας, ὁλοχρύσους ὄντας καὶ
203
σφυρηλάτους, καὶ τὸ ὁλόχρυσον ὄργανον, ἀλλὰ καὶ ἕτερα ἔργα

ὁλκὴν ἔχοντα τῶν ςʹ κεντηναρίων καὶ στολὰς ωξʹ ὁλοχρύσους καὶ
Σιμπλίκιος Commentarius in Epicteti enchiridion Σελ. 122, γρ. 27
γει, μηδὲ τοῖς ἄλλοις δεῖν γέλωτα κινεῖν. Καὶ τὴν αἰ-
τίαν ἐπήγαγεν, εἰπὼν, Ὀλισθηρὸς γὰρ ὁ τρόπος εἰς
ἰδιωτισμόν. Τὸ γὰρ τοιαῦτα λέγειν ὡς γέλωτα κινεῖν
τοῖς ἰδιώταις, σημαίνει πάντως ἀρεστὰ εἶναι ἐκείνοις,
καὶ τῆς ἰδιωτικῆς ἕξεως οἰκεῖα. Ὁμοίως οὖν, ἢ καὶ μᾶλ-
λον αὐτῶν, ἰδιώτην νομίζουσι τὸν γέλωτα κινοῦντα·
ὥστε κἂν τύχωσιν αἰδούμενοι πρότερον αὐτὸν, ἱκανόν
ἐστι τοῦτο χαλάσαι τὴν πρὸς αὐτὸν τῶν πλησιαζόντων
αἰδώ. Τινὲς δὲ καὶ τῶν δοκούντων ἐμφρόνων γελωτο-
ποιοῦσι, βουλόμενοι χαρίεντες φαίνεσθαι.
Αἰσχρολογεῖν δὲ ὅτι μὲν αὐτὸς οὐκ ἀνέξεται ὁ καὶ
ποσῶς προκεκοφέναι δοκῶν, πρόδηλον. Ἀλλ', οὐδὲ
τῶν ἄλλων ἀνέχεσθαι κατὰ τὸ δυνατὸν, συμβουλεύει.
Ἀλλ', εἰ μὲν εὔκαιρον εἴη, τοῦτ' ἔστιν, εἰ μὲν νέος εἴη
ὁ προαχθεὶς εἰς τοῦτο, καὶ μὴ ἀναιδὴς, μηδὲ ὑπὸ πλού-
του ἢ ἀξιώματος κεχαυνωμένος, καὶ ἐπιπλήξεις, φησίν.
Οὔτε γὰρ αὐτῷ τῷ αἰσχρολογοῦντι , οὔτ' αὐτοῖς τοῖς
παροῦσι φανήσῃ φορτικός. Εἰ δὲ τύχῃ πρεσβυτικώτε-
ρος, καὶ σοβαρὸς τὸ ἦθος, καὶ πλούτῳ ἐπηρμένος ἢ
ἀξιώματι· τὸ μὲν ἐπιπλῆξαι, βαρύ· πρὸς δὲ τῷ ἀπρά-
κτῳ, καὶ ἀπεχθεῖ, καὶ ἐχθροποιῷ, καὶ καταγέλαστος
Σιμπλίκιος Commentarius in Epicteti enchiridion

Σελ. 122, γρ. 33
ὥστε κἂν τύχωσιν αἰδούμενοι πρότερον αὐτὸν, ἱκανόν

ἐστι τοῦτο χαλάσαι τὴν πρὸς αὐτὸν τῶν πλησιαζόντων
αἰδώ. Τινὲς δὲ καὶ τῶν δοκούντων ἐμφρόνων γελωτο-
ποιοῦσι, βουλόμενοι χαρίεντες φαίνεσθαι.
Αἰσχρολογεῖν δὲ ὅτι μὲν αὐτὸς οὐκ ἀνέξεται ὁ καὶ
ποσῶς προκεκοφέναι δοκῶν, πρόδηλον. Ἀλλ', οὐδὲ
τῶν ἄλλων ἀνέχεσθαι κατὰ τὸ δυνατὸν, συμβουλεύει.
Ἀλλ', εἰ μὲν εὔκαιρον εἴη, τοῦτ' ἔστιν, εἰ μὲν νέος εἴη
ὁ προαχθεὶς εἰς τοῦτο, καὶ μὴ ἀναιδὴς, μηδὲ ὑπὸ πλού-
του ἢ ἀξιώματος κεχαυνωμένος, καὶ ἐπιπλήξεις, φησίν.
Οὔτε γὰρ αὐτῷ τῷ αἰσχρολογοῦντι , οὔτ' αὐτοῖς τοῖς
204
παροῦσι φανήσῃ φορτικός. Εἰ δὲ τύχῃ πρεσβυτικώτε-

ρος, καὶ σοβαρὸς τὸ ἦθος, καὶ πλούτῳ ἐπηρμένος ἢ
ἀξιώματι· τὸ μὲν ἐπιπλῆξαι, βαρύ· πρὸς δὲ τῷ ἀπρά-
κτῳ, καὶ ἀπεχθεῖ, καὶ ἐχθροποιῷ, καὶ καταγέλαστος
ἡ παῤῥησία δόξει. Τί οὖν χρὴ τότε ποιεῖν; Τῷ σιω-
πῆσαι δῆλος γίνου δυσχεραίνων. Καὶ ὅρα, ὅπως τὸ
προσῆκον ἐφύλαξε τῇ διαφορᾷ μέτρον. Ἐπὶ μὲν τῶν
περὶ μονομαχιῶν, ἢ ἱπποδρομιῶν, ἢ βρωμάτων καὶ
πομάτων ποιουμένων τοὺς λόγους, ἢ περὶ ἀνθρώπων,
ἐπαινούντων, ἢ ψεγόντων, ἐὰν οἷόν τε ᾖ, φησὶ,
Joannes Philoponus Phil., De opificio mundi σελ. 243, γρ. 21
ἐπὶ γῆς, ἀλλὰ πρὸς τὸ διὰ βίου θεοφιλοῦς ὁμοιοῦσθαι

θεῷ καὶ εἰκόνα τῆς ἀγαθότητος αὐτοῦ φέρειν ἐπὶ τῆς
γῆς· τοῦ σωτῆρος γὰρ εἰπόντος· ‘ὅπως γένησθε υἱοὶ
τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ὅτι τὸν ἥλιον
αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει
ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους’ καὶ πάλιν· ‘γίνεσθε οὖν
οἰκτίρμονες καὶ τέλειοι, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ
οὐράνιος οἰκτίρμων ἐστὶ καὶ τέλειος’, Παῦλος πρὸς
Κολοσσαεῖς φησιν οὕτως· ‘νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς
τὰ πάντα, ὀργὴν θυμὸν κακίαν βλασφημίαν αἰσχρο-
λογίαν, ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν. μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλή-
λους ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς
πράξεσιν αὐτοῦ καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνα-
καινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ' εἰκόνα τοῦ κτίσαντος
αὐτόν’. καὶ πρὸς Ἐφεσίους πάλιν· ‘ἀποθέσθαι ὑμᾶς
κατὰ τὴν προτέραν ἀναστροφὴν τὸν παλαιὸν ἄνθρω-
πον τὸν φθειρόμενον κατὰ τὰς ἐπιθυμίας τῆς ἀπάτης,
ἀνανεοῦσθαι δὲ τῷ πνεύματι τοῦ νοὸς ὑμῶν καὶ
ἐνδύσασθαι τὸν καινὸν ἄνθρωπον τὸν κατὰ θεὸν κτι-
σθέντα ἐν δικαιοσύνῃ καὶ ὁσιότητι τῆς ἀληθείας’, ἐξ
οὗ καὶ ὅτι μὴ σωματικὴ ἡ εἰκὼν πρόδηλον,
Ανωνύμου στην ρητορική του Αριστοτέλη σελ. 171, γρ. 25

Περὶ κάλλους λέξεως.
Ὁ μὲν Λικύμνιος λέγει τὸ κάλλος τῶν λέξεων ἐν τοῖς ψόφοις

θεωρεῖσθαι ἤτοι ταῖς στομφαστικαῖς λέξεσι καὶ κρότον ἐχούσαις ἢ τῷ
σημαινομένῳ, ἤτοι κάλλος δὲ λέξεως καὶ ὀνομάτων τὸ σημαίνειν τι.
205
καὶ αἶσχος τῶν λέξεων καὶ τῶν ὀνομάτων ὡσαύτως τὸ μὴ ἔχειν

κρότον καὶ τὸ στομφαστικὸν ἢ τὸ σημαίνειν. [b8] ἔτι δὲ τρίτον κάλλος
τῶν ὀνομάτων τὸ μὴ εἶναι ὁμώνυμον τὸ ὄνομα, καθ' ὃ (τὸ μὴ εἶναι
δηλονότι ὁμώνυμον) λύομεν τὰ περὶ τὴν ὁμωνυμίαν σοφίσματα. [b9] ὁ
Βρύσων φιλόσοφος ἦν. ὁ Βρύσων ἔλεγε μηδένα αἰσχρολογεῖν καὶ
ἀκαλλῶς λέγειν, εἴπερ ἀντὶ τοῦ εἰπεῖν τοῦδε εἴπῃ τόδε· ταὐτὸν γὰρ
σημαίνειν καὶ τὸ τόδε καὶ τὸ τοῦδε ἔλεγε. καὶ οὕτως μὲν εὕρηται ἐν τοῖς
ἀντιγράφοις τὸ [b10] εἴπερ τὸ αὐτὸ σημαίνει τόδε ἀντὶ τοῦ τοῦδε
εἰπεῖν. σφάλμα δέ ἐστι γραφικὸν τὸ εἰπεῖν ἀντὶ τοῦ τοῦδε· ἔδει γὰρ
εἰπεῖν ἀντὶ τοῦ τόδε· καὶ ὅσα τῶν ἀντιγράφων εἰσὶ παλαιά, οὕτως εὕρηται
ἔχοντα εἴπερ τὸ αὐτὸ σημαίνει τόδε ἀντὶ τοῦδε εἰπεῖν. ἔστι δὲ
τοιοῦτον· ἐπεὶ γὰρ τὸ τόδε καὶ τὸ τοῦτο καὶ εὐθεῖαν δηλοῦσι καὶ αἰτια-
τικήν, ἔλεγεν ὁ Βρύσων, ὡς οὐδεὶς αἰσχρολογεῖ, εἴπερ εἴπῃ τόδε καὶ ἐκλά
βηται αὐτὸ ἐπὶ αἰτιατικῆς ἀντὶ τοῦ εἰπεῖν τόδε ἢ τόδε καὶ ἐκλαβέσθαι
αὐτὸ ἐπ' εὐθείας· ταὐτὸν γὰρ σημαίνει καὶ τὸ τόδε καὶ τὸ τοῦτο, κἂν ἐπ'
Ανωνύμου στην ρητορική του Αριστοτέλη σελ. 172, γρ. 4
τῶν ὀνομάτων τὸ μὴ εἶναι ὁμώνυμον τὸ ὄνομα, καθ' ὃ (τὸ μὴ εἶναι

δηλονότι ὁμώνυμον) λύομεν τὰ περὶ τὴν ὁμωνυμίαν σοφίσματα. [b9] ὁ
Βρύσων φιλόσοφος ἦν. ὁ Βρύσων ἔλεγε μηδένα αἰσχρολογεῖν καὶ
ἀκαλλῶς λέγειν, εἴπερ ἀντὶ τοῦ εἰπεῖν τοῦδε εἴπῃ τόδε· ταὐτὸν γὰρ
σημαίνειν καὶ τὸ τόδε καὶ τὸ τοῦδε ἔλεγε. καὶ οὕτως μὲν εὕρηται ἐν τοῖς
ἀντιγράφοις τὸ [b10] εἴπερ τὸ αὐτὸ σημαίνει τόδε ἀντὶ τοῦ τοῦδε
εἰπεῖν. σφάλμα δέ ἐστι γραφικὸν τὸ εἰπεῖν ἀντὶ τοῦ τοῦδε· ἔδει γὰρ
εἰπεῖν ἀντὶ τοῦ τόδε· καὶ ὅσα τῶν ἀντιγράφων εἰσὶ παλαιά, οὕτως εὕρηται
ἔχοντα εἴπερ τὸ αὐτὸ σημαίνει τόδε ἀντὶ τοῦδε εἰπεῖν. ἔστι δὲ
τοιοῦτον· ἐπεὶ γὰρ τὸ τόδε καὶ τὸ τοῦτο καὶ εὐθεῖαν δηλοῦσι καὶ αἰτια-
τικήν, ἔλεγεν ὁ Βρύσων, ὡς οὐδεὶς αἰσχρολογεῖ, εἴπερ εἴπῃ τόδε καὶ
ἐκλά-
βηται αὐτὸ ἐπὶ αἰτιατικῆς ἀντὶ τοῦ εἰπεῖν τόδε ἢ τόδε καὶ ἐκλαβέσθαι
αὐτὸ ἐπ' εὐθείας· ταὐτὸν γὰρ σημαίνει καὶ τὸ τόδε καὶ τὸ τοῦτο, κἂν ἐπ'
εὐθείας καὶ αἰτιατικῆς ληφθῇ, τὸ αὐτὸ σημαίνει· μεγάλη δέ ἐστιν ἡ δια-
φορὰ τοῦ λαβεῖν τὸ τόδε καὶ τὸ τοῦτο ἐπὶ αἰτιατικῆς, καὶ ταῦτα τοῦ λόγου
ἀπαιτοῦντος λαβεῖν ἐπ' εὐθείας· ἢ πάλιν εἰ ἐνδέχεται λαβεῖν ἐπ' αἰτια-
τικῆς αὐτὸ καὶ λάβωμεν αὐτὸ ἐπ' εὐθείας, μεγάλη ἐστὶν ἡ διαφορά·
ἀκαλλῆ γὰρ ποιεῖ τὸν λόγον καὶ σόλοικον καὶ ψευδῆ· οἷον ‘ἆρ' ὃ ὁρᾷ,
τοῦτο ὁρᾷ’, ὁ μὲν λόγος ἀπαιτεῖ λαβεῖν τὸ τοῦτο ἐνταῦθα αἰτιατικήν· εἰ
δὲ λάβοιμεν αὐτὸ ἐπ' εὐθείας, ψευδόμεθα· ἐντεῦθεν γὰρ καὶ ὁ
σολοικισμὸς παρὰ τοῖς σοφισταῖς γίνεται.
Φώτιος λεξικογράφος Codex 94, Bekker σελ. 73b, γρ. 25

206
ἴσχυσε, ταύτην ἐνστήσασθαι καὶ συντάξαι τὴν ὑπόθεσιν

βουληθέντι, τῆς δὲ παρασκευῆς τῷ ἐνδεῶς αὐτὸν ἔχειν
παρατεινάσης τὸν χρόνον· ταύτην γὰρ αὐτὸς τῆς ἐπὶ
τούτῳ βραδυτῆτος ἀποδίδωσιν αἰτίαν.
Ἄρχεται μὲν οὖν, ὥσπερ εἴρηται, ἀπὸ τῶν μυθικῶν τῆς ἱστορίας, κάτεισι
δὲ μέχρι τῆς τελευτῆς τοῦ ἐσχάτου Νικομήδους, ὃς τελευτῶν τὴν
βασιλείαν Ῥωμαίοις κατὰ διαθήκας ἀπέλιπεν, οὔπω
βασιλευομένοις μετὰ τὴν τοῦ Ταρκυνίου ἐξέλασιν.
Ἀνεγνώσθη Ἰαμβλίχου δραματικόν, ἔρωτας
ὑποκρινόμενον. Ἔστι δὲ τῇ αἰσχρολογίᾳ τοῦ μὲν Ἀχιλλέως
τοῦ Τατίου ἧττον ἐκπομπεύων, ἀναιδέστερον δὲ μᾶλλον
ἢ ὁ Φοῖνιξ Ἡλιόδωρος προσφερόμενος· οἱ γὰρ τρεῖς
οὗτοι σχεδόν τι τὸν αὐτὸν σκοπὸν προθέμενοι ἐρωτικῶν
δραμάτων ὑποθέσεις ὑπεκρίθησαν, ἀλλ' ὁ μὲν Ἡλιό-
δωρος σεμνότερόν τε καὶ εὐφημότερον, ἧττον δὲ αὐτοῦ
ὁ Ἰάμβλιχος, αἰσχρῶς δὲ καὶ ἀναιδῶς ὁ Ἀχιλλεὺς ἀπο-
χρώμενος.
Αἴσχιον· ἀντὶ τοῦ αἰσχρόν. Θουκυδίδης (2, 40, 1).

Αἴσθεσθαι καὶ αἰσθάνεσθαι· ἔνιοι διαφορὰν ὑπέλαβον
εἶναι τοῦ αἴσθεσθαι καὶ αἰσθάνεσθαι καὶ δὴ ἀπεφήναντο τοὺς ῥήτορας
κεχρῆσθαι τῷ αἴσθεσθαι μὲν ἐπὶ τοῦ ἀκριβῶς εἰδέναι τι, τῷ δὲ αἰσθά-
νεσθαι ἐπὶ τοῦ ὑπονοεῖν. ἡμεῖς δὲ περὶ ἀμφοτέρων ἐροῦμεν· τὸ αἰσθά-
νεσθαι κατὰ ἀλήθειαν οἱ παλαιοὶ ἐπὶ τοῦ εἰδέναι τι ἔταξαν. οὕτως
Ἀντιφῶν (fr. 68 Th.). καὶ ἐπὶ τοῦ ὑποπτεύειν, ὡς Λυσίας (fr. 12 S.).
Αἶσχος· ἀτιμία.
Αἰσχίω· χείρω.
Αἰσχροεπεῖν· αἰσχρολογεῖν.
Αἰσχυνόμενος περιπλέκει τὴν συμφοράν (com. adesp. fr.
576 K.)· ἐν συνουσίᾳ χρῶ.
Αἰτιαζομένους· τοὺς ἐν αἰτίᾳ ὄντας.
Αἴτιον γενέσθαι· ἀντὶ τοῦ ἐν αἰτίᾳ. Θουκυδίδης (8, 56, 4).
Αἰτναῖον πῦρ· τὸ Σικελικὸν πῦρ· ἐκ τοῦ ὄρους τοῦ λεγομέ-
νου Αἴτνη καὶ ἀτμίζοντος.
Αἰχμάσουσι· δορατομαχήσουσιν.
Αἰχμή· ἡ ἐπιδορατίς, ὁ σίδηρος τοῦ δόρατος.
Αἰχμητής· πολεμικός.
207
Φώτιος λεξικογράφος (Ε – Ω) Αλφαβητικό , σελ. 202, γρ. 9
Λαγωὸς περὶ τῶν κρεῶν: παροιμία· δειλὸν γὰρ τὸ

ζῶον ὁ λαγώς· ὅθεν καὶ ὁ Ῥηγῖνος λαγὼς ἐλέχθη·
καὶ γὰρ τοὺς Ῥηγίνους ἐπὶ δειλίαι ἐκωμώδουν· παρ-
οιμία δέ τις ἐστιν, λαγὼς τὴν περὶ τῶν κρεῶν
τρέχει, ἐπὶ τῶν διακινδυνευόντων ταῖς ψυχαῖς καὶ
πρὸς τοῦτο καρτερῶς ἀγωνιζομένων ταττομένη.
Λαθύρους: ἀράκους.
Λαθών: ἀντὶ τοῦ λησόμενος.
Λαιά: ἀριστερά· ἢ κολόβιον.
Λαιλαι: κατὰ ἀποκοπὴν ἐπὶ τῆς αἰσχρολογίας.
Λαίλαψ: μετὰ ἀνέμων ὄμβρος καὶ σκότος.
Λαῖμα: ἀπὸ τοῦ λαιμᾶν εἴρηται τὸ βρένθυμα.
Λαιμαργία: ἡ σύντονος ἐπιθυμία.
Λαιῶν: ἀριστερῶν.
Λαῖφος: ἱμάτιον.
Λαιψηρόν: ταχύ· ἐλαφρόν· κοῦφον· Λάκωνες τὸ
ἡμίξηρον.
Λακερύζεσθαι: λογοποιεῖσθαι ἢ λοιδορεῖσθαι .
Λακεδαιμῶν: τὴν κλητικὴν περισπῶσιν· οὕτως Ἀριστοφάνης.
Λαπάττων: παλάσσων καὶ λαρον ποιῶν.

Λαπήττειν: τὸ ψεύδεσθαι· καὶ ἀλαζονεύεσθαι· καὶ
λαπήκτης, ὁ ψεύστης διὰ τοῦ κ· ὡς σαλπίγκτης·
συρίγκτης· οἱ δὲ Δωριεῖς διὰ τοῦ σ· λαμπιστὴν
καὶ λαμπίζειν.
Λαπιεῖς: λαπίξεις.
Λαπιστής: ψεύστης· προπετής.
Λαπίστρια: μετεωριζομένη· ῥεμβομένη· θέλουσα
εὐωχεῖσθαι.
Λαπτώμενος: ἀπὸ τοῦ λάπτειν εἴρηται· ὁ αἰσχρολοιχός.
Λαρινοὶ βόες: οἱ ἐν Ἠπείρωι ἀπὸ Λαρείνου βουκόλου
κλέψαντος τὰς Ἡρακλέους βοῦς, ὡς Λύκος· ὅτε
τὰς Γηρυόνου βοῦς ἤλαυνε· Πρόξενος δὲ αὐτὸν
τὸν Ἡρακλέα ἀνεῖναι τινας τωῖ Δωδωναίωι Διί·
Ἀπολλόδωρος δὲ τοὺς εὐτραφεῖς λαρίνους· λαρι-
νεύειν γὰρ τὸ σιτεύειν.
Λαρινοί: οἱ πίονες· σιτιστοί· λιπαροί.
Λάρκος: φορμός ἐστιν εἰς ὃν ἄνθρακας ἐνέβαλον·
208
κέχρηται τωῖ ὀνόματι Λυσίας καὶ Ἀριστοφάνης

καὶ ἕτεροι.
Θεοφάνης χρονογράφος Σελ. 442, γρ. 29
στείλας γὰρ κατήνεγκε Πέτρον τὸν ἀοίδιμον στυλίτην ἀπὸ πέτρας,

καὶ μὴ ὑπείξαντα τοῖς δόγμασιν αὐτοῦ ζῶντα δήσας τῶν ποδῶν ἐν
τοῖς Πελαγίου καὶ τοῦτον διὰ τῆς Μέσης συρόμενον ἐκέλευσε ῥιφῆ-
ναι, ἄλλους ἐν σάκκοις δεσμῶν καὶ λίθοις προσαρτίζων ἐν τῷ πελάγει
ῥίπτεσθαι προσέταττεν, τυφλόνων, ῥινοκοπῶν, μάστιξι ξαίνων, καὶ
πᾶν εἶδος κολάσεως κατὰ τῶν εὐσεβούντων ἐπινοῶν· καὶ ἐν μὲν τῇ
πόλει δι' ἑαυτοῦ ταῦτα ἔδρα καὶ τῶν ὁμοφρόνων αὐτοῦ, Ἀντωνίου,
φημί, πατρικίου καὶ δομεστίκου τῶν σχολῶν καὶ Πέτρου μαγίστρου
καὶ τοῦ ἐκπαιδευθέντος ὑπ' αὐτοῦ λαοῦ τῶν ταγμάτων, ἐν δὲ τοῖς
ἔξω θέμασι διὰ τῶν προρρηθέντων στρατηγῶν. αὐτὸς δὲ κιθαρῳ-
δίαις ἔχαιρε καὶ συμποσιασμοῖς, αἰσχρολογίαις τε καὶ ὀρχησμοῖς
ἐκπαιδεύων τοὺς περὶ αὐτόν. καὶ εἴ πού τις συμπίπτων ἢ ἀλγῶν
τὴν συνήθη Χριστιανοῖς ἀφῆκε φωνήν, τὸ “θεοτόκε βοήθει,” ἢ
παννυχεύων ἐφωράθη ἢ ἐκκλησίαις προσεδρεύων ἢ εὐλαβείᾳ συζῶν
ἢ μὴ ὅρκοις χρώμενος ἀφειδῶς, ὡς ἐχθρὸς τοῦ βασιλέως ἐκολάζετο
καὶ ἀμνημόνευτος ὠνομάζετο. μοναστήρια δὲ τὰ εἰς δόξαν θεοῦ
καὶ τῶν σωζομένων καταφύγια οἴκους κοινοὺς καθίστα τῶν ὁμο-
φρόνων αὐτῷ στρατιωτῶν. τὴν γοῦν Δαλμάτου πρώτιστον οὖσαν
ἐν τοῖς κοινοβίοις τοῦ Βυζαντίου στρατιώταις εἰς κατοικίαν δέδω-
κεν, τὰ Καλλιστράτου τε λεγόμενα καὶ τὴν Δίου μονὴν καὶ τὰ

Τομ. 2, σελ. 16, γρ. 18
καὶ Ἄρηϊ κρατερῷ καὶ Ἄρηα. Λεκτέον οὖν ὅτι Ἀττικοὶ καὶ Ἴωνες ἑτέραν
κατάληξιν, φησίν, ὑποστησάμενοι, οὕτω πεποίηνται ταύτην τὴν κλίσιν.
Ἔσται δὴ καὶ Ἄρευς εὐθεῖα, ἥτις παρ' Ὁμήρῳ μὲν οὐκ ἔστι, παρὰ δὲ
Ἀλκαίῳ
εὑρέθη, οὗ καὶ χρῆσιν προαγαγὼν λέγει καί, ὅτι βεβαρυτόνηται μόνον ἐκ
πάντων
τῶν εἰς ευς ὡς Αἰολικόν. Αἰολέων γὰρ ἴδιον τὸ βαρυτονεῖν. καὶ τοιαῦτα
μὲν τὰ
τοῦ Ἡρῳδιανοῦ. Ἰστέον δὲ καὶ ὅτι τὸ τειχεσιπλῆτά τινες διὰ τοῦ β
γράφουσιν.
ἀμφοτέρων δὲ μία ἔννοια. ἔστι γὰρ τειχεσιπλήτης μέν, ὡς ἄν τις εἴπῃ,
πολι-
ορκητής, ὁ τοῖς τείχεσι πλησιάζων ἐπὶ πορθήσει, τειχεσιβλήτης δὲ ὁ
209
καταβάλ-
λων τὰ τείχη. [Καὶ ὅτι βροτολοιγός κοινότερον μὲν ὁ ἀνδροφόνος,
δύναται δέ
ποτε σκωφθῆναι τοιοῦτος καὶ ὁ ἄτεχνος ἰατρός. Ὁ δὲ Κωμικός, φασί,
βροτο-
λοιγόν ἰδίως που ἔφη τὸν καὶ αἰσχρολοιχόν λεγόμενον κατὰ ἀναλογίαν
τοῦ
ματιολοιχοῦ διὰ τὸ τοὺς τοιούτους παραιτίους γίνεσθαι τοῦ μὴ κύειν τὰς
γυναῖκας καὶ οὕτως ἐπ' ὀλέθρῳ βροτῶν εἶναι. Ἡ δὲ τὰ τοιαῦτα
μεθοδεύουσα
βλασφημία, ἥν, φασί, κατεδείξατο μὲν Ὅμηρος ἀρχῆθεν καὶ οἱ τῷ
χρόνῳ
ἐγγὺς αὐτοῦ ποιηταί, ἐπηύξησαν δὲ ὕστερον κωμικοί τε καὶ ῥήτορες, ἔστι
δ'
ὅποι καὶ τῶν συγγραφέων τινὲς καὶ ἄλλας λέξεις ὁμοίως ἐκαινοτόμησαν,
ὡς
ἑξῆς που φανεῖται.] Σημείωσαι δὲ καὶ ὅτι τὸ μιαιφόνος οὐδ' ἐνταῦθα ἐπὶ
ὕβρει
κεῖται. τί γὰρ ἔδει μάτην οὕτω καὶ οὐκ ἐν καιρῷ λοίδορον εἶναι τὴν
Ἀθηνᾶν; δηλοῖ δὲ ἁπλῶς οὕτως ὡς ἐν μετρίῳ σκώμματι τὸν αἱμοβαφῆ.
Ἔστι γὰρ μιαίνεσθαι μὲν τὸ βάπτεσθαι, ὡς καὶ προγέγραπται, [ἀφ' οὗ καὶ
μιαρός που νεκρός ἐν τοῖς ἑξῆς ὁ αἱμοβαφής.] Φόνος δὲ τὸ αἷμα.
Ἐνθυμητέον δὲ καὶ ὡς ἐν
Ευστάθιος θεολόγος Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα Τομ. 4, σελ. 895,

γρ. 22
φυλαχθῆναι μέχρι καὶ νῦν τῷ γέροντι ἐν τοσαύταις δαπάναις ταῖς εἰς

πόλεμον.
(v. 238) Ὅτι τὰς αἰθούσας οὐχ' ὑψηλάς τινας ἀλλὰ περί που τὴν αὐλὴν
οὔσας ὁ
ποιητὴς καὶ ἐνταῦθα δηλοῖ, λέγων ὅτι ὁ Πρίαμος Τρῶας «ἅπαντας
αἰθούσης
ἀπέεργεν» ἢ «ἀνέεργεν ἔπεσσιν αἰσχροῖσιν ἐνίπτων», ἤγουν ἐπιπλήττων.
καὶ
προϊὼν δέ φησι «ἐκ δ' ἔλασεν», ἤτοι ἐξῆλθεν ἔφιππος, «προθύροιο καὶ
αἰθούσης», ἣν καὶ ἐρίδουπον συνήθως, ὡς καὶ ἐν Ὀδυσσείᾳ, λέγει διὰ τὸ
ἐκκεῖσθαι ἀνέμοις καθὰ καὶ τὴν αὐλήν, περὶ ἣν ἡ αἴθουσα ἦν. καὶ ἡ αὐλὴ
γὰρ
ἀπὸ τοῦ ἄω τὸ πνέω, λέγεται. οἱ δὲ παλαιοί φασι καὶ ταῦτα· αἴθουσαι·
αὐλῆς
τειχία. Σικελοὶ δὲ τὴν αἴθουσαν αὔλειον θύραν φασί, Κύπριοι δὲ παστάδα
210
ἀμφίθυρον. [Ἰστέον δὲ ὅτι τὸ «ἔπεσσ' αἰσχροῖσιν ἐνίπτων», ἐξ οὗ καὶ

ἐνιπή, ἡ δι'
αἰσχρολογίας ἐπίπληξις, γράφεται καὶ ἐνίσσων. καὶ ἔστι γλώσσης καὶ
αὐτό,
ὁποίας καὶ τὸ πέπτω πέσσω, περὶ οὗ προγέγραπται.] (v. 238 – 44) Ὅτι
ἔπεσιν
αἰσχροῖς ὁ γέρων τὸν λαὸν ἀπάγων ἑαυτοῦ φησιν «ἔρρετε λωβητῆρες,
ἐλεγχέες,
οὔ νυ καὶ ὑμῖν οἴκοι ἔνεστι γόος, ὅτι μ' ἤλθετε κηδήσοντες; ἢ οὔνεσθε»,
τουτέστιν ὀνεῖσθε, «ὅτι μοι θεὸς ἄλγε' ἔδωκε, παῖδ' ὀλέσαι τὸν ἄριστον;
ἀτὰρ
γνώσεσθε καὶ ὔμμες· ῥηΐτεροι γὰρ μᾶλλον Ἀχαιοῖσι δὴ ἔσεσθε κείνου
τεθνειῶτος ἐναιρέμεν», ἤτοι φονεύεσθαι, ἢ μάλιστα· ῥᾴονες εἰς τὸ
ἐναίρειν
ἐκείνους δρῶντας τοῦτο ἐφ' ἡμῖν. Ἰστέον δὲ ὅτι τὸ μὲν «οὐχὶ καὶ ὑμῖν
οἴκοι
γόος» ἕως τοῦ «κηδήσοντες» ῥηθήσεται πρὸς τοὺς πενθεῖν τινα
ἐρεθίζοντας ἐν τῷ
ἀκαίρως συμπαθεῖν. Τὸ δὲ «ἀτὰρ γνώσεσθε» καὶ ἑξῆς, πρὸς τοὺς μὴ ἐξ
ὀρθοῦ
ἀχθομένους ἐπὶ ἀριστέως θανάτῳ. νοητέον δ' ἐν τούτοις ὡς γοῶντες ἦσαν

γρ. 16
βλάσφημος, ὁ ἔπεσι βάλλων καὶ φήμαις. ἔστι δὲ καὶ ἄλλως εἰπεῖν, ὅτι
οὐχ' ὥσπερ τὸ ποταίνιον καὶ τὸ
πρόσφατον, οὕτω κατ' εὐθὺ καὶ αἱ τοῦ ἐπεσβόλου καὶ τοῦ βλασφήμου
ἰσοδύναμοι λέξεις κεῖνται, ἀλλὰ
ἀναστρόφως. ἐν μὲν γὰρ τῷ ἐπεσβόλος, πρόκειται τὸ ἔπος. ἐν δὲ τῷ
βλάσφημος, ἡ ἰσοδύναμος τῷ ἔπει
λέξις, ὑστέρα κεῖται. τὸ δὲ ὅμοιον γίνεταί πως καὶ ἐν τῷ, βλάσφημος καὶ
λοίδορος. τοιοῦτον καὶ τὸ
ἀρχιερεὺς καὶ ἱεράρχης, καὶ ἄλλα τοιαῦτα. ἐν οἷς καὶ ὁ ἀλεξίκακος καὶ ὁ
κηραμύνθης παρὰ Λυκόφρονι.
ταυτὸν γὰρ τὸ ἀλεξῆσαι κακόν τι καὶ ἀναστρόφως εἰπεῖν, κῆρα ἀμῦναι.
οὐκ ἀπέοικε δὲ τῶν τοιούτων,
οὐδὲ τὸ θυμοραϊστὴς καὶ ῥαθυμία ἡ ῥαΐζουσα τὸν θυμόν. οὐδὲ τὸ
ἀλεξάνεμος χλαῖνα καὶ χειμάμυνα.
ἐπεὶ καὶ ὅμοια, ἀλέγειν ἄνεμον καὶ χειμῶνα ἀμύνεσθαι. οὕτω δέ πως καὶ
ἐκ τοῦ πάλαι ἀρχαιρεσιάζειν,
παραπεποίηται ὕστερον τὸ αἱρεσιαρχεῖν. ὅμοιον καὶ τὸ, ἀελλόπους καὶ
211
ποδήνεμος. καὶ φερένικος καὶ

νικηφόρος. καὶ Εἰδοθέα καὶ θεοειδείς. Ἰστέον δὲ καὶ ὡς ἡ λοίδορος
ἐπεσβολία εἴτουν βλασφημία, καὶ
αἰσχρὰ ἔπη λέγοιντ' ἂν Ὁμηρικῶς. ἐξ ὧν οἱ ὕστερον, τὴν
αἰσχροῤῥημοσύνην καὶ τὴν αἰσχρολογίαν συνέ-
θεντο. δῆλον δ' ὅτι κατὰ τὰς ἐκτεθειμένας προσεχῶς μεταθέσεις ἢ
ἀναστροφὰς τῶν συνθέτων ἰσοδυνάμων
λέξεων, καὶ τὴν ἐχενηίδα, ναυκράτην ἔγραψέ τις. τοιαύτη καὶ ἡ τοῦ γίγας
καὶ γηγενὴς σκευωρία.
γηγενὴς μὲν γὰρ, ὁ ἐκ γῆς γεγονὼς, ὅθεν καὶ διὰ τοῦ η ἡ ἄρχουσα. γίγας
δὲ, παρὰ τὸ γίνεσθαι καὶ
τὴν γῆν, διὸ καὶ διὰ διχρόνου ἔχει τὴν παραλήγουσαν. ὁμοίου δὲ τρόπου
καὶ τὸ γακίνας ὁ σεισμὸς
καὶ σεισίχθων ὁ Ποσειδῶν. καὶ τὸ χρονοτριβεῖν καὶ τριψημερεῖν περὶ οὗ
προεγράφη καὶ τὸ, πόδας
ἀργοὶ καὶ ἀργίποδες. καὶ τὸ, γυναικάνδρεσσι ποθεινοί. καὶ τὸ,
ἀνδρογύνοις. οἳ καὶ ἀῤῥενόπαιδες
λέγονται ὡς καὶ αὐτὸ ἐδηλώθη ἀλλαχοῦ. τὰς δὲ ἐπεσβολίας, ἐπιστομίας ὁ
Ζηνόδοτος γράφει, ὥς φασιν
οἱ σχολιασταί. (Vers. 161.) Ὅτι Τηλέμαχος μὲν, ἐκ περινοίας ἐγνωρίσθη
τοῖς βασιλεῦσιν. ὁ δὲ Νεστο-
ρίδης μήτε ἐρωτηθεὶς μήτε ἄλλως γνωρισθεὶς, ἑαυτὸν ἀναφαίνει, εἰπών.
αὐτὰρ ἐμὲ προέηκε Νέστωρ.
Ησύχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό epsilon, entry 7246, γρ. 1
ἔχων χρόνου καὶ ἀναλωμάτων (Men. fr. 800 Koe.)

εὐτέλεια· ταπείνωσις. πενιχρότης
εὖτε πυκασθῇ· ὅτε σκεπασθῇ (Greg. Naz. c. 1, 2, 14, 13)
εὖτέ τις· ὁπότε τις (Greg. Naz. c. 2, 2, 1, 89) n
εὐτεχνία· σοφία, σύνεσις
εὐτμαδιέων· εὐτυχημένων
ἐυτμήτοις· εὖ κατασκευασμένοις (Φ 30) ASn
εὐτονία· ἀνεξικακία S(A). καρτερία. ὑπομονή (Eccles. 7,8)
εὔτονος· εὐμενής S. γενναῖος r. ASvps
εὐτόνως· ἰσχυρῶς. ἐλαφρῶς
εὐτραπελία· κουφότης. μωρολογία Avgn (S). αἰσχρολογία
(Eph. 5,4)
εὐτράπελος· γελοιώδης r. AS
εὐτρεπῆ· ἡτοιμασμένον
εὐτρεπής· ἕτοιμος. δίκαιος
Εὔτρη· πόλις Ἀρκαδίας Εὐτρηἵους· τοὺς ἀπὸ Εὔτρης, τῆς πόλεως τῆς
212
Ἀρκαδίας. Δωρικῶς δὲ εἴρηκε Τηλεκλείδης (fr. 57). θέλει γὰρ εἰπεῖν

Εὐτρη σίους ἐϋτρήτοισι· καλῶς τετρημένοις (Ξ 182) S
Ησύχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό lambda, entry 357, γρ. 1
[λάσαγγες· οἱ περὶ τὰς λίμνας χλωροὶ βάτραχοι]

Λάσαν· τὴν Λάρισσαν
λάσανα· χυτρόποδες S. καὶ τὰ ὀπίσθια τῶν μηρῶν, ἀπὸ τῆς
δασύτητος. διὰ τοῦτο καὶ τὰ βάθρα, τοὺς ἀφοδευτηρίους
δίφρους
λασθάσθω· χλευαζέτω S
λάσθας· συμφοράς
λάσθαι· παίζειν. ὀλιγωρεῖν. λοιδορεῖν
λασθαίνειν· κακολογεῖν (Hippon. P. Ox. 2175, fr. 3,14) λάσθη· χλεύη AS.
λήθη. ὀλιγωρία. αἰσχρολογία. ⌊αἰσχύνη p λασθόν· αἰσχρολοίδορον (S)
[λάσθω· χλευαζέτω]
λασθῶν· κακολογῶν
λάσια· δασέα Σ
λασῖνος· ἄφρων. ἐπιλήσμων
λάσιοι· πολύτριχοι ASvg δασεῖς vg
Ησύχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό lambda, entry 358, γρ. 1
[λάσαγγες· οἱ περὶ τὰς λίμνας χλωροὶ βάτραχοι]

Λάσαν· τὴν Λάρισσαν
λάσανα· χυτρόποδες S. καὶ τὰ ὀπίσθια τῶν μηρῶν, ἀπὸ τῆς
δασύτητος. διὰ τοῦτο καὶ τὰ βάθρα, τοὺς ἀφοδευτηρίους
δίφρους
λασθάσθω· χλευαζέτω S
λάσθας· συμφοράς
λάσθαι· παίζειν. ὀλιγωρεῖν. λοιδορεῖν
λασθαίνειν· κακολογεῖν (Hippon. P. Ox. 2175, fr. 3,14)
λάσθη· χλεύη AS. λήθη. ὀλιγωρία. αἰσχρολογία. ⌊αἰσχύνη p
λασθόν· αἰσχρολοίδορον (S)
[λάσθω· χλευαζέτω]
λασθῶν· κακολογῶν
λάσια· δασέα Σ
λασῖνος· ἄφρων. ἐπιλήσμων
Θεοδώρετος Theol., Graecarum affectionum curatio Βιβ. 10, τμ. 8, γρ.

7
213
τούτων, ὧν τὸν ἀτμὸν καὶ τὴν ἐπίπνοιαν ἔχειν νεανιεύονται,

πολλὰ δεινὰ καὶ χαλεπὰ προαγγέλλειν, οὐ μόνον ἄτας καὶ πλά-
νας, ἀλλὰ καὶ θανάτους ἀνθρώποις παραπλησίως, καὶ τὰ ἔπη δὲ
οὐκ ἔκ τινος θειασμοῦ καὶ κατακωχῆς λέγειν, ἀλλ' ἐκ τῆς Ἐμ-
πεδοκλέους συλῶντας ποιήσεως. Καὶ τὰ ἑξῆς δὲ τὴν αὐτὴν ἔχει
διάνοιαν· λέγει γάρ· «Καὶ περὶ μὲν τῶν μυστικῶν, ἐν οἷς τὰς
μεγίστας ἐμφάσεις λαβεῖν ἔστι τῆς περὶ δαιμόνων ἀληθείας,
εὔστομά μοι κείσθω, καθ' Ἡρόδοτον· ἑορτὰς δὲ καὶ θυσίας,
ὥσπερ ἡμέρας ἀποφράδας καὶ σκυθρωπάς, ἐν αἷς ὠμοφαγίαι καὶ
διασπασμοί, νηστεῖαί τε καὶ κοπετοί, πολλαχοῦ δὲ πάλιν αἰσχρο-
λογίαι πρὸς ἱεροῖς,
μανίαι τε ἄλλαι ὀρινομένων ῥιψαύχενι σὺν κλόνῳ,
θεῶν μὲν οὐδενί, δαιμόνων δὲ πονηρῶν ἀποτροπῆς ἕνεκα φή-
σαιμ' ἂν ἐπιτελεῖσθαι, παραμυθίας τῆς παλαιᾶς ποιουμένους
ἀνθρωποθυσίας.» Ἐν μὲν οὖν τοῖς ἔμπροσθεν ἐξητασμένοις ἔφη
μὴ εἶναι τὰ μαντεῖα θεῶν, ἀλλὰ δαιμόνων· ἐνταῦθα δὲ τούτους
καὶ πονηροὺς προσηγόρευσε, τεκμηρίοις ἐναργεστάτοις τοῖς ὑπ'
αὐτῶν δρωμένοις χρησάμενος. Τίνι γάρ που προσήκουσιν ὠμο-
φαγίαι καὶ διασπασμοὶ αἰσχρορημοσύναι τε καὶ αἰσχρουργίαι καὶ
μανίαι ὀρινομένων καὶ ῥιψαυχενούντων σὺν κλόνῳ, ἢ δαίμοσι
παμπονήροις, τὸ τῶν ἀνθρώπων πημαίνουσι γένος; οἳ πάλαι μέν,
Θεοδώρετος Theol., Historia ecclesiastica σελ. 250, γρ. 7
«ριστα γέγονεν. ἀλλὰ καὶ μόνον ὑπαγορεῦσαι θέλων, τῆς μνήμης

»ὀδύνην μοι παρασχούσης, ἐπαφῆκα δακρύων ἄμετρον φοράν· καὶ ἐπὶ
»πολὺ ἔμεινα ἂν τοῦτο πάσχων, εἰ μὴ θείῳ λογισμῷ λωφῆσαι παρε-
»σκεύασα. ἐν γὰρ τῇ καλουμένῃ ἐκκλησίᾳ Θεωνᾶ ἐπεισελθόντα τὰ
»πλήθη ἀντὶ ῥημάτων σεμνῶν εἰδώλων εὐφημίας ἐπήφιον, ἀντὶ θείων
»γραφῶν ἀναγνώσεως κρότους χειρῶν ἀσέμνους καὶ κεκλασμένας μετ'
»αἰσχρότητος φωνάς, κατὰ τῶν τοῦ Χριστοῦ παρθένων ὕβρεις , ἃς ἡ
»γλῶττα προφέρειν οὐκ ἀνέχεται· αἰσχρὸν γάρ ἐστι καὶ λέγειν.
»καὶ γὰρ μόνον τις τῶν εὖ φρονούντων ταῦτα ἀκούσας ἔβυσε τὰς
»ἀκοάς, καὶ μᾶλλον ηὔξατο ἂν γενέσθαι κωφὸς ἢ αὐτήκοος γενέσθαι
»τῆς αἰσχρολογίας αὐτῶν.
»Ἀλλ' εἴθε λόγοις ἀρκούμενοι μόνον ἐξημάρτανον καὶ μὴ πράξει
»τὴν τῶν· λόγων ἐνίκων ἀσέλγειαν· εὐύποιστος γὰρ ἡ λοιδορία, κἂν
»οἵα δή ποτ' οὖν τυγχάνῃ, παρ' οἷς οἰκεῖ Χριστοῦ φρόνησις καὶ θεῖα
»διδάγματα. αὐτοὶ τοίνυν οὗτοι «ὀργῆς σκεύη« τυγχάνοντες «κατ-
»ηρτισμένα εἰς ἀπώλειαν«, τὴν ῥῖνα σιμώσαντες, ψόφον ἀσελγῆ
»ἀπὸ τῶν μυκτήρων μακρόν, καὶ ἵν' οὕτως εἴπω, ὡς ἀπὸ κρουνοῦ
214
»προχέοντες, τὴν μὲν ἐσθῆτα διέρρησσον τῶν ἁγίων τοῦ Χριστοῦ

»παρθένων, ὧν ἡ ἄσκησις τύπον ἁγίων ἀγγέλων ἐχαρακτήριζεν, ὡς
»δ' ἡ φύσις ἔχει γυμνὰς πᾶσαν τὴν πόλιν ἐθριάμβευον, διαπαίζοντες
»μετὰ ἀσελγείας ὃν τρόπον ἐβούλοντο, καὶ ὅλως ὠμὰ καὶ ξένα τὰ
Θεοδώρετος Theol., Explanatio in Canticum canticorum

Τομ. 81, σελ. 129, γρ. 20
Γαλαὰδ, ἢ ἰατρὸς οὐκ ἔστιν ἐκεῖ;» Καὶ ζητητέον,

μήποτε τὴν τῶν αἰγῶν ἀγέλην τοὺς ἐξ ἁμαρτίας
τῇ μετανοίᾳ προσιόντας, καὶ διὰ τοῦτο ἐν τῷ Γα-
λαὰδ ὄρει νεμομένους, ἵνα φαρμάκων θεραπευτικῶν
καὶ ἰατρείας τύχωσιν, ἐνταῦθα ὁ λόγος αἰνίττεται,
καὶ δηλοῖ ὅτι τὰ εὐτελῆ τῆς νύμφης, καὶ τὰ ἔσχατα
αὐτῆς μόρια, καὶ τὰ οἱονεὶ νεκρὰ καὶ ἀναίσθητα,
τοῖς ἐκείνης τῆς ἀγέλης παραβάλλεται κατορθώμασιν.
Οἱ ὀδόντες σου δὲ οὕτως εἰσὶ καθαροὶ, καὶ πάσης
περιττῆς διαλέξεως ἀπηλλαγμένοι, εὐτραπελίας τε
καὶ μωρολογίας, ψευδολογίας τε καὶ αἰσχρολογίας,
ὡς ἐοικέναι ταῖς ἀγέλαις τῶν κεκαρμένων, καὶ τὸ
περιττὸν ἀποθεμένων, αἳ ἀνέβησαν ἀπὸ τοῦ λουτροῦ.
Ἡγοῦμαι δὲ τὰς τῶν κεκαρμένων ἀγέλας τοὺς διὰ
τοῦ βαπτίσματος τὴν ἁμαρτίαν ἀποκειραμένους,
»Καὶ τῷ λουτρῷ τοῦ ὕδατος ἐν ῥήματι,» κατὰ τὸν
μακάριον Παῦλον, καθαρθέντας, παραδηλοῦν τὸν
νυμφίον· οὕτως γὰρ, φησὶ, διέμεινας καθαροὺς
ἔχουσα τοὺς ὀδόντας, καὶ ῥύπου λόγων πονηρῶν
ἀπηλλαγμένους, ὡς ἐοικέναι σε τοῖς ἀρτίως τοῦ
σωτηρίου βαπτίσματος ἠξιωμένοις.
Θεοδώρετος Theol., Interpretatio in xiv epistulas sancti Pauli

Τομ. 82, σελ. 541, γρ. 12
πιάτω ἐργαζόμενος τὸ ἀγαθὸν ταῖς ἰδίαις χερσὶν,

ἵνα ἔχῃ μεταδιδόναι τῷ χρείαν ἔχοντι.» Ἐπειδὴ γὰρ
ἡ ἀργία ταύτην διαφερόντως τὴν ἁμαρτίαν γεννᾷ, εἰ-
κότως αὐτῇ τὴν ἀγαθὴν ἐργασίαν ἀντέταξεν. Ἔστι
γὰρ καὶ πονηρὰ ἐργασία· ταύτης εἶδος ἡ κλοπή.
Παρεγγυᾷ δὲ μὴ μόνης ἕνεκεν τῆς γαστρὸς μετιέναι
τὴν ἐργασίαν, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν χρείαν τῶν δεομένων.
Οὕτω θεραπεύσας τῶν χειρῶν τὸ πάθος, ἰατρεύει
καὶ τῆς γλώσσης τὴν νόσον.
215
κθʹ. «Πᾶς λόγος σαπρὸς ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν

μὴ ἐκπορευέσθω.» Λόγος σαπρὸς, αἰσχρολογία,
λοιδορία, συκοφαντία, βλασφημία, ψευδολογία, καὶ τὰ
τούτοις προσόμοια. «Ἀλλ' εἴ τις ἀγαθός.» Καὶ τοῦ-
τον δὲ εἰς καιρὸν προσφέρειν κελεύει· τοῦτο γὰρ
ἐπήγαγε· «Πρὸς οἰκοδομὴν τῆς χρείας, ἵνα δῷ χάριν
τοῖς ἀκούουσι.» Χάριν δὲ τὴν θυμηδίαν ἐκάλεσε·
τουτέστιν, ἵνα φανῇ δεκτὸς τοῖς ἀκούουσι.
λʹ. «Καὶ μὴ λυπῆτε τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον τοῦ Θεοῦ,
ἐν ᾧ ἐσφραγίσθητε εἰς ἡμέραν ἀπολυτρώσεως.» Λυ-
πεῖ δὲ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον τῶν εἰρημένων τὰ ἐναν-
τία, ὁ παράνομος βίος.
Θεοδώρετος Theol., Interpretatio in xiv epistulas sancti Pauli

Τομ. 82, σελ. 617, γρ. 20
ϛʹ. «Δι' ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς

τῆς ἀπειθείας.» Ἀναγκαίως καὶ τὴν ἀπειλὴν τῆς
τιμωρίας προστέθεικεν.
ζʹ. «Ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ ποτε, ὅτε
ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς.» Οὕτω καὶ Κορινθίοις ἐπιστέλλων
εἴρηκε· «Καὶ ταῦτά τινες ἦτε, ἀλλ' ἀπελούσασθε,
ἀλλ' ἡγιάσθητε, ἀλλ' ἐδικαιώθητε,» καὶ τὰ ἑξῆς.
ηʹ. «Νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα.»
Εἶτα λέγει ποῖα ταῦτα.
»Ὀργὴν, θυμὸν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρο-
λογίαν ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν. (θʹ.) Μὴ ψεύδεσθε εἰς
ἀλλήλους.» Οὕτω διδάξας τίνα ἐκάλεσε τοῦ σώματος
μέλη, δείκνυσι καὶ αὐτὸ τὸ σῶμα, οὗ ταῦτα τὰ μέλη.
»Ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς
πράξεσιν αὐτοῦ.» Παλαιὸν ἄνθρωπον τὴν προτέραν
ἐκάλεσε πολιτείαν. Ἐν οἷς γὰρ, φησὶ, καὶ ὑμεῖς
περιεπατήσατέ ποτε, ὅτε ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς. Τοῦτον
δὲ ἀπεκδύσασθε ἐν τῷ βαπτίσματι.
ιʹ. «Καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον, τὸν ἀνακαινούμενον
εἰς ἐπίγνωσιν κατ' εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν.»
Ἄνωθεν γὰρ ἡμᾶς ἐδημιούργησεν ὁ τῶν ὅλων Θεὸς,
Θεοδώρετος Theol., De providentia orationes decem

Τομ. 83, σελ. 560, γρ. 3
φάλαγξ, εἰς πολλὰ τὸ Θεῖον τῷ λόγῳ καταμερί-

216
σασα, καὶ τὸ ψεῦδος τῷ τερπνῷ τοῦ μυθώδους κε-

ράσασα, καὶ οἷόν τινα κυκεῶνα κατασκευάσασα, τῆς
πολυθέου πλάνης τὴν μέθην τοῖς ἀνθρώποις
προσήνεγκεν. Ἡ δὲ ἐν τρίβωνι λευκῷ, καὶ πώγωνι
μακρῷ, καὶ κόμῃ κεφαλῆς τὴν φιλοσοφίαν ὁριζομένη,
τῆς ποιητικῆς θεολογίας τὸ καταγέλαστον ὁρῶσα, ἑτέ-
ρας πλάνης ἐπενόησεν ἀτραποὺς, εἰς αὐτὸ τὸ ποιητικὸν
ἐκεῖνο βάραθρον ἀπαγούσας. Οἱ μὲν γὰρ, τῇ κομψείᾳ
τοῦ λόγου, καὶ τῇ τῶν ἐνθυμημάτων δεινότητι,
τὴν ποιητικὴν περὶ τῶν θεῶν αἰσχρολογίαν ἐκά-
λυψαν. Οἱ δὲ, τοῖς πάθεσι τὴν θείαν προσηγορίαν ἀν-
έθεσαν, καὶ τὴν μὲν ἡδονὴν, Ἀφροδίτην ὠνόμασαν·
Ἄρεα δὲ, τὸν θυμόν· τὴν δὲ μέθην, Διόνυσον· Ἑρ-
μῆν δὲ, τὴν κλοπήν· τὴν δὲ φρόνησιν, Ἀθηνᾶν· καὶ
τοιαῦτά τινα μετὰ ἀλαζονικῆς ὀφρύος, καὶ τῆς Ἀτ-
τικῆς στωμυλίας τερατευόμενοι, τοὺς πολλοὺς τῶν
ἀνθρώπων εἰς ἑτέραν εἴδους ἀπάτην μετήγαγον. Καὶ
οἱ τὸ φιλοσοφεῖν ὑπισχνούμενοι, καὶ τὴν ἀπὸ τοῦ σχή-
ματος τιμὴν παρὰ πάντων δρεπόμενοι, καὶ τῶν
παθῶν κρατεῖν ἐπαγγελλόμενοι, προσκυνεῖν τὰ
διακοπτομένην; Ἔστι δὲ ἡ ὄντως ζωὴ, ὁ Χριστός·

οὐκοῦν καὶ ἡ ἡμετέρα ἐν αὐτῷ διαγωγὴ, ζωή ἐστιν
ἀληθινή. Παῦσον τὴν γλῶσσάν σου ἀπὸ κακοῦ.
(C f. 71) Τὸ μὲν οὖν θύραν ἐπιθεῖναι τῇ γλώττῃ,
καὶ μὴ ἐᾷν ἀσχημόνως τοὺς πρὸς ἡμῶν ἰέναι λόγους,
κατόρθωμά ἐστι καὶ εὐκαρπία σοφῆς καὶ ἁγίας ψυ-
χῆς.
(B f. 110) Χρὴ δὲ παραιτεῖσθαι καὶ πρό γε τῶν
ἄλλων δυσφημίας τε καὶ ψευδορκίας, ψιθυρισμοὺς,
καταλαλιὰς, λοιδορίας, αἰσχρολογίας, εἰκαιομυθίας,
εὐτραπελίας· εὐλογεῖν δὲ μᾶλλον, καὶ μὴ καταρᾶ-
σθαι, καὶ ταῖς εἰς Θεὸν ὑμνῳδίαις μονονουχὶ κατα-
ρυθμίζειν τὴν γλῶτταν, λαλεῖν ἀλήθειαν πρὸς τὸν
πλησίον, ἀποπαύειν δὲ τὰ χείλη τοῦ μὴ λαλῆσαι δό-
λον. Δόλος δέ ἐστιν τὸ ψεῦδος, καὶ ἡ ἀπάτη, καὶ
συκοφαντία, καὶ διαβολαὶ τὸ ἀληθὲς οὐκ ἔχουσαι.
Ἔκκλινον ἀπὸ κακοῦ, καὶ ποίησον ἀγαθόν.
217
Catenae (Novum Testamentum), Catena Εις Ματθαίον (catena integra)

(e cod. Paris. Coislin. gr. 23) σελ. 96, γρ. 13
τοιαῦτα, ἵνα μὴ γένηται ὑμῖν τὸ δένδρον τὸ πονηρόν.

Γεννήματα ἐχιδνῶν πῶς δύνασθε ἀγαθὰ λαλεῖν πο-
νηροὶ ὄντες.
{Θεοδώρου Μομψουεστίας.} Ὦ, φησι, πάντων ἀνθρώπων
πονηρότατοι, καὶ κατὰ μηδὲν τῇ πονηρίᾳ τῶν ἐχιδνῶν ἀφεστη-
κότες. οὐ θαυμαστὸν εἰ μηδὲν φθέγγεσθε ἀγαθόν· ἕπεται γὰρ τῇ
διαθέσει τῆς ψυχῆς τὰ ῥήματα· ἀλλὰ πῶς εὔφημα φθέγγεσθε,
τὰ χείρω προειρημένα καθάπαξ, καὶ πρὸς τὸ χεῖρον ἐκκλίνοντες.
Λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πᾶν ῥῆμα ἀργόν.
{Τοῦ Χρυσοστόμου.} Ἀργὸς λόγος ἐστὶν ὁ ψευδὴς, ἡ αἰσχρο-
λογία, ὁ συκοφαντίαν ἔχων τὸ γέλωτα κινοῦν ῥῆμα, καὶ πᾶν τὸ
μὴ κατὰ πράγματος κείμενον, ὑπὲρ οὗ, φησὶν, ἀποδώσει πᾶς
ἄνθρωπος λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως. ἐκ γὰρ τῶν λόγων ἡμῶν δικαιο-
θησόμεθα, καὶ ἐκ τῶν λόγων ἡμῶν κατακριθησόμεθα· ὅπερ ἐστι
δικαστηρίου ἡμέρου καὶ ἀνεπαχθοῦς· οὐ γὰρ ἐξ ὧν ἕτερος, φησὶν,
εἶπε περὶ σοῦ, ἀλλ' ἐξ ὧν αὐτὸς ἐφθέγξω, τὰς ψήφους ὁ δικαστὴς
ἐξενέγκῃ. διὰ τοῦτο οὖν ἀγαπητοὶ, πᾶσαν σπουδὴν εἰσενέγκωμεν,
μὴ μόνον τοῦ μηδὲν ἡμᾶς ἀργὸν φθέγγεσθαι, ἀλλὰ καὶ τὸ πάν-
τοτε περὶ τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ διαλέγεσθαι.
Catenae (Novum Testamentum), Catena in epistulam ad Ephesios (typus

Parisinus) (e cod. Coislin. 204) σελ. 184, γρ. 23
οἱ λεγόμενοι, οἱ παντὸς ῥύπου γέμοντες, καὶ τοῦτο ἑαυτοὺς ὀνομά-

ζειν τολμῶντες; ἔτι γάρ ἐστιν ἀπολύσασθαι τὸ ἔγκλημα· οὐ τὸ
στῆναι μόνον τοῦ ἁμαρτήματος, ἀλλὰ καὶ τὸ ἀγαθόν τι ἐργά-
σασθαι· ὁρᾶτε πῶς ἀπολύεσθαι τὰ ἁμαρτήματα χρή; ἔκλεψαν;
τοῦτο ἔστι τὸ ἁμάρτημα· οὐκ ἔκλεψαν; τοῦτο οὐκ ἔστι τὸ ἁμάρ-
τημα λῦσαι· ἀλλὰ πῶς; ἐκοπίασαν καὶ ἑτέροις μετέδωκαν, οὕτως
ἔλυσαν τὰ ἁμαρτήματα· οὐχ ἁπλῶς ἡμᾶς ἐργάζεσθαι βούλεται,
ἀλλ' ὥστε κοπιᾶν· ὥστε καὶ ἑτέροις μεταδιδόναι.
Πᾶς λόγος σαπρὸς ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν μὴ ἐκπο-
ρευέσθω.
Τί ἐστι σαπρός; ὅν φησι καὶ ἀργόν· καταλαλία, αἰσχρολογία,
εὐτραπελία, μωρολογία · ὁρᾷς πῶς τὰς ῥίζας ἐκκόπτει τῆς ὀργῆς,
τὸ ψεῦδος, τὴν κλοπὴν, τὴν ἄκαιρον διάλεξιν· τὸ δὲ “μηκέτι
“κλεπτέτω,” οὐκ ἐκείνοις συγγινώσκων τοιοῦτό φησιν, ὅσον τοὺς
ἠδικημένους πρᾴους καθιστῶν, καὶ τὸ μηκέτι τὰ αὐτὰ παθεῖν
ἀρκεῖσθαι παραινῶν· οὐ γὰρ πραγμάτων μόνον, ἀλλὰ καὶ ῥημάτων
τίνομεν δίκας.
218
Ὠριγένης φησὶν, ἀγαθὸς λόγος ἐστὶ πρὸς οἰκοδομὴν τῆς

χρείας, διδοὺς “χάριν τοῖς ἀκούουσιν,” ὁ διδασκαλικὸς, καὶ ἐπ'
ἀρέτην μὲν προτρεπτικὸς, κακίας δὲ ἀποστερητικός· “σαπρὸς”
δὲ, ὁ συναύξων τὴν κακίαν καὶ ἐρεθίζων ἐπὶ τὰ χείρονα.
Catenae (Novum Testamentum), Catena in epistulam ad Colossenses

(typus Parisinus) (e cod. Coislin. 204) σελ. 329, γρ. 28
Καὶ τὴν πλεονεξίαν, ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία, διὰ

ταῦτα γὰρ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς
ἀπειθείας.
Οὐκ εἶπεν ἐφ' ὑμᾶς· ἀλλ' ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας.
Ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ ποτε, ὅτε ἐζῆτε ἐν
αὐτοῖς.
Ἐντρεπτικῶς “ὅτε ἐζῆτε,” φησὶν, “ἐν αὐτοῖς” καὶ μετὰ ἐγκω-
μίου· ὡς νῦν οὐ ζώντων, τότε ἐζῆν.
Νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα.
Καὶ καθολικῶς ἀεὶ λέγει καὶ ἰδικῶς. ταῦτα δέ ἐστι διαθέσεως.
Ὀργὴν, θυμὸν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν,
ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν. καὶ μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους,
ἐκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν
αὐτοῦ, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νεὸν, τὸν ἀνακαινούμενον
εἰς ἐπίγνωσιν κατ' εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν.
Ἄξιον ἐνταῦθα ζητῆσαι τί δήποτε μέλη καὶ ἄνθρωπον καὶ σῶμα
καλεῖ; τὸν διεφθαρμένον βίον καὶ τὸν ἐνάρετον πάλιν τὸ αὐτό·
καὶ εἰ ὁ ἄνθρωπος εἰσὶν ἁμαρτίαι, πῶς φησὶν “σὺν ταῖς πράξεσιν
“αὐτοῦ;” ἅπαξ γὰρ εἶπεν παλαιὸν ἄνθρωπον, δεῖξας ὅτι οὐ τοῦτό
ἐστιν ἄνθρωπος ἀλλ' ἐκεῖνο· τῆς οὐσίας ἡ προαίρεσις κυριωτέρα·
καὶ τοῦτο μᾶλλον ἄνθρωπος ἡ ἐκεῖνο·
Catenae (Novum Testamentum), Catena in epistulam Jacobi (catena

Andreae) (e cod. Oxon. coll. nov. 58) σελ. 21, γρ. 34
λώπισμα δοκεῖ τῆς ἀδικίας. χρὴ τοιγαροῦν τῇ δεινότητι κεχρῆ-

σθαι, οὐ πρὸς τὸ τὴν ἀδικίαν κοσμεῖν, ἀλλὰ πρὸς τὸ τὴν ἀρετὴν
σεμνύειν, τὴν καὶ χωρὶς λόγων ὑπέρλαμπρον.
{Τοῦ ἁγίου Βασιλείου.} Εἰ ἀγαπᾷς τὴν ζωὴν, ποίησον τὴν
ἐντολὴν τῆς ζωῆς· “ὁ γὰρ ἀγαπῶν με,” φησι, “τὰς ἐντολάς μου
τηρήσει·” πρώτη δὲ ἐντολὴ, “παῦσον τὴν γλῶσσαν σου ἀπὸ
κακοῦ, καὶ χείλη σου τοῦ μὴ λαλῆσαι δόλον·” σχεδὸν γὰρ
προχειροτάτη· καὶ πολύτροπος ἡ ἁμαρτία ἡ διὰ γλώσσης ἐστιν
ἐνεργουμένη, ἐν ὀργαῖς, ἐν ἐπιθυμίαις, ἐν ὑποκρίσεσιν, ἐν δίκαις,
ἐν ἀπάταις· καὶ τί δεῖ παντὶ τῷ λόγῳ ἐπεξιέναι τῶν διὰ γλώττης
219
ἁμαρτανομένων; ἐξ αὐτῆς γὰρ αἰσχρολογίαι, εὐτραπελίαι, μωρο-

λογίαι, τὰ οὐκ ἀνήκοντα καταλαλίαι, λόγος ἀργὸς, ἐπιορκίαι,
ψευδομαρτυρίαι, ταῦτα πάντα τὰ κακὰ καὶ ἔτι πλείω τούτων,
τῆς γλώσσης ἐστι δημιουργήματα. ἐπεὶ οὖν “ἐκ τῶν λόγων σου
δικαιωθήσῃ,” “παῦσον τὴν γλῶσσαν σου ἀπὸ κακοῦ, καὶ χείλη
σου μὴ λαλῆσαι δόλον·” ἀντὶ τοῦ, ὅλον τὸ ὄργανον τὸ πρὸς τὴν
διακονίαν τοῦ λόγου σοι δεδομένον, σχολάζειν ἀπὸ τῆς πονηρᾶς
ἐργασίας ποίησον.
Πᾶσα γὰρ φύσις θηρίων τε καὶ πετεινῶν, ἑρπετῶν
τε καὶ ἐναλίων, δαμάζεται καὶ δεδάμασται τῇ φύσει τῇ
ἀνθρωπίνῃ.
Εφραίμ Σύρος Sermo in pretiosam et vivificam crucem, et in secundum

adventum, et de caritate et eleemosyna σελ. 146, γρ. 8
Τότε, φιλόχριστοι, ἐρευνᾶται ἑνὸς ἑκάστου ἡ σφραγὶς τοῦ

Χριστιανισμοῦ,
ἣν ἔλαβεν ἐν τῇ ἁγίᾳ καὶ καθολικῇ Ἐκκλησίᾳ διὰ τοῦ βαπτίσματος, καὶ
ἀπαι-
τεῖται ἕκαστος πῶς τὴν πίστιν ἐφύλαξεν ἀμίαντον καὶ τὴν σφραγῖδα
ἄθραυστον
καὶ τὸν χιτῶνα ἀμόλυντον, καὶ τὴν καλὴν ὁμολογίαν ἣν ὡμολόγησεν ἐπὶ
πολ-
λῶν μαρτύρων, λέγοντες· ἀποτασσόμεθα τῷ Σατανᾷ καὶ πᾶσι τοῖς ἔργοις
αὐ-
τοῦ. Οὐχὶ ἑνὶ ἢ δύο ἢ πέντε, ἀλλὰ πᾶσι τοῖς ἔργοις αὐτοῦ [Διαβόλου].
Ταύτην οὖν τὴν καλὴν ἀποταγὴν ἀπαιτούμεθα ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ· καὶ μα-
κάριος ὅστις ἐφύλαξε, καθὼς καὶ συνετέθη. Δι' ἑνὸς γὰρ ῥήματος
ἀπετάξατο
πᾶν ἔργον φαῦλον τοῦ Διαβόλου· μοιχείαν, πορνείαν, φόνον,
ἀκαθαρσίαν, ψευ-
δολογίαν, φθόνον, κλοπήν, θυμόν, μνησικακίαν, ἔχθραν, ἔριν,
ἀργολογίαν, αἰσχρολογίαν, ὑπερηφανίαν, βλακείαν, γέλωτας,
κιθαρισμούς, χοραυλίας, ὀρχησμούς, ὀργήν, πλεονεξίαν, μισαδελφίαν, τὸ
πάντων ἔσχατον τῶν κακῶν καὶ πρῶτον, εἰδωλολατρίαν καὶ φαρμακείαν.
Ταῦτα καὶ τὰ τούτων ὅμοια ἀποτάςσεται πᾶς Χριστιανὸς ἐν τῇ ἁγίᾳ
κολυμβήθρᾳ. Ταύτην τὴν ἀποταγὴν ἀπαιτούμεθα ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ,
ἀδελφοί.
Ἀλλὰ λαλῆσαι καὶ ἕτερα βούλομαι· πλὴν δὲ κατέχει με φόβος καὶ ὀδύ-
νη, καὶ πῶς εἰπεῖν ταῦτα οὐκ ἔχω. Εἴπω δὲ ταῦτα ἐν στεναγμοῖς μετὰ δα-
κρύων, ὅτι ἔσχατά εἰσιν· οὐ γάρ ἐστι χωρὶς δακρύων διηγήσασθαι ταῦτα.
220
Εφραίμ Σύρος De patientia et compunctione. Sermo adhortatorius σελ.

325, γρ. 11
ἐνοικοῦντα ἐν αὐτῷ. Ἀλλ' ἴσως ἐρεῖ τις· κἀγὼ ἐβουλόμην φυλάξαι

ἐμαυτὸν τοῦ
μολυσμοῦ, καὶ τί ποιήσω, ὅτι οὐ περιγίνομαι; Ὁμοῖόν ἐστι τοῦτο τῷ
βουλομέ-
νῳ τῶν πολεμίων ἐπικρατεῖν ἄτερ μάχης καὶ πόνου· ὅπουγε καὶ ἡμεῖς
καθ' ἑαυ-
τῶν ἐπιδιδόαμεν βέλη τοῖς καθ' ἡμᾶς πολεμοῦσιν. Ὅταν γὰρ νωθρῶς καὶ
ἀφυ-
λάκτως διακείμεθα πρὸς τὴν ἀσφάλειαν τῶν θυρίδων τῆς ψυχῆς, οὐχὶ
ἐπίβου-
λοί ἐσμεν τῆς ἑαυτῶν σωτηρίας, δίοδον παρέχοντες τοῖς ὑπεναντίοις;
Ὅταν γὰρ
τοῖς ἑαυτῶν ὀφθαλμοῖς ἀδεῶς κεχρήμεθα, κατανοοῦντες ἃ μὴ δεῖ, ὅπου
οὐδὲ τὸ
ἑαυτοῦ σῶμα προσήκει ἀδεῶς κατανοεῖν τὸν ἐν ἀρετῇ ἐξεταζόμενον; Διὰ
τοῦτο
ἑαυτοῖς προξενοῦμεν τὰς βλάβας. Ὅταν πάλιν τὴν ἑαυτῶν ἀκοὴν
κλίναντες
πρὸς μοχθηρὰς ἀκοὰς καὶ ᾄσματα πορνικά, οὐχὶ ἑαυτοῖς προξενοῦμεν τὰς
ζη-
μίας; Ὁμοίως καὶ τὸ στόμα ἑαυτῶν μολύνοντες ἐν καταλαλιαῖς καὶ
αἰσχρολογίαις, οὐ χαλινοῦντες τὴν ἑαυτῶν γλῶσσαν, ἀλλὰ καθὼς
γέγραπται· ἡ γλῶσσα
καθίσταται ἐν τοῖς μέλεσιν ἡμῶν ἡ σπιλοῦσα ὅλον τὸ σῶμα καὶ
φλογίζουσα τὸν
τροχὸν τῆς γενέσεως καὶ φλογιζομένη ὑπὸ τῆς γεέννης· τὴν ὄσφρησιν
μύροις
καὶ ἀρώμασι καταπλήττοντες, τὰς χεῖρας ἀτάκτως ἐπιβάλλοντες πρὸς τὰ
μὴ
καθήκοντα, τοὺς πόδας ἐπιρρίπτοντες εἰς ὁδὸν οὐκ εὐθεῖαν. Καὶ ταῦτα
οὕτω
διαπράττοντες, πῶς δυνησόμεθα δραχμὴν σωφροσύνης ἀνῦσαι τῷ Κυρίῳ,
ἀλλ'
οὐδὲ τὸ πρόσωπον τῆς γῆς ὁμαλίσαντες δι' ἐγκρατείας καὶ γενναίων
πόνων;
Εφραίμ Σύρος De paenitentia σελ. 37, γρ. 9
προσφορὰ τὰ τέλεια θύει· πρόβατον, φησίν, ἄρσεν τέλειον ἐνιαύσιον

221
προσοίσεις
Κυρίῳ τῷ Θεῷ σου. Εἴπω σοι πῶς γίνεταί τις τέλειος ἐν μετανοίᾳ, ἵνα καὶ
τὸν
τρόπον ἀκούσας μὴ ἔχῃς πρόφασιν.
Ἄκουσον! Περὶ φαρμακείας μετανοεῖς; Πᾶν ἴχνος αὐτῆς ἐξόρισον. Μὴ
ἀφεὶς τὰ φανερὰ ἐν τοῖς κρυπτοῖς πολιτεύῃ. Ἀφῆκας τὸ ἀνελεῖν
ἀνθρώπους;
Καὶ τῆς γλώττης κράτει· μὴ συκοφαντεῖν, μὴ λοιδορεῖν, μὴ ἐπιπλέκειν.
Περὶ
εἰδωλολατρίας μετανοεῖς; Φεῦγε κληδόνας, οἰωνισμούς, παρατηρήματα·
μέρη
ταῦτα εἰδωλολατρίας εἰσίν· ὅτι καὶ ἐν τούτοις συμβολικοῖς μαντεύονται,
ἀστρο-
λογοῦσι, προσέχουσι μαθηματικοῖς τερατοσκόποις. Περὶ πορνείας
μετανοεῖς;
Πάσης αὐτῆς κατάγνωθι· ὅτι πᾶσαν ἀσέλγειαν αὕτη ἐγέννησε. Φείδου
γέλωτος,
εὐτραπελίας, αἰσχρολογίας, γαστριμαργίας· ταῦτα γὰρ ὁδὸς ἐπὶ
πορνείαν. Περὶ ἀδικίας μετανοεῖς; Πᾶσαν αὐτὴν ἄπωσε· πάντα γὰρ
πλεονασμὸν φιλαργυρίας αὕτη ἐβλάστησε. Περὶ ἐπιορκίας μετανοεῖς;
Παντελῶς ἑαυτὸν ψεύδους ἀπόστησον καὶ κλοπῆς· βάραθρον γάρ ἐστι
καὶ πρόθυρον ἐπιορκίας τὸ ψεῦδος. Περὶ πονηρίας μετανοεῖς; Φεῦγε τὸν
θυμόν, τὸ μῖσος, τὸν φθόνον. Ἀνθίστασο τῇ δει-
λίᾳ καὶ πάσῃ φαυλότητι.
Εφραίμ Σύρος De uirtutibus et passionibus Σελ. 397, γρ. 8
σώματος ζωή, ἥτις παχύνουσα τὸν νοῦν γαιώδη καὶ κτηνώδη ἐργάζεται,
καὶ
οὐδέποτε πρὸς Θεὸν καὶ τὴν τῶν ἀρετῶν ἐργασίαν ἀνανεῦσαι ἐᾷ.
Ῥίζαι δὲ πάντων τῶν κακῶν, καὶ ὡς ἂν εἴπῃ τις πρωταίτιαι, φιληδονία,
φιλοδοξία καὶ φιλαργυρία, ἀφ' ὧν πᾶν κακὸν ἀποτίκτεται. Οὐχ ἁμαρτάνει
δὲ ὁ
ἄνθρωπος οὐδεμίαν ἁμαρτίαν, εἰ μὴ πρότερον οἱ κραταιοὶ οὗτοι γίγαντες,
κα-
θώς φησιν ὁ ἐν ἀσκηταῖς σοφώτατος Μᾶρκος, περιγένωνται καὶ
κατακυριεύσωσιν
αὐτούς, ἤτοι λήθη, ῥᾳθυμία καὶ ἄγνοια· ταύτας δὲ ἀποτίκτει ἡδονὴ καὶ
ἄνεσις,
τὸ ἀγαπᾶν τε τὴν δόξαν τῶν ἀνθρώπων καὶ τὸν περισπασμόν. Πρωταίτιος
δὲ
τούτων ἁπάντων καὶ οἵα μήτηρ κακίστη, ὡς εἴρηται, ἡ φιλαυτία, ἤγουν ἡ
222
ἄλο-
γος φιλία τοῦ σώματος καὶ ἐμπαθὴς προσπάθεια· διάχυσις δὲ καὶ ἔκλυσις
νοὸς
μετὰ εὐτραπελίας καὶ αἰσχρολογίας πολλῶν κακῶν καὶ πτωμάτων
πρόξενοι,
ὡς ἡ παρρησία καὶ ὁ γέλως.
Πρὸς τούτοις δεῖ γινώσκειν ὡς ποικίλη τίς ἐστι καὶ πολύτροπος ἡ
ἐμπαθὴς
φιληδονία, καὶ πολλαὶ αἱ ἀπατῶσαι τὴν ψυχὴν ἡδοναί, ὅταν μὴ νήφουσα
πρὸς
Θεὸν αἴρηται τῷ θείῳ φόβῳ καὶ τῇ τοῦ Χριστοῦ ἀγάπῃ, τῆς τῶν ἀρετῶν
ἐργα-
σίας ἐπιμελουμένη· μυρίαι γὰρ πάντοθεν φαίνονται ἡδοναὶ πρὸς ἑαυτὰς
ἕλκουσαι
τοὺς τῆς ψυχῆς ὀφθαλμούς· αἱ τῶν σωμάτων, αἱ τῶν χρημάτων, αἱ τῆς
τρυφῆς,
αἱ τῆς δόξης, αἱ τῆς ῥᾳθυμίας, αἱ τῆς ὀργῆς, αἱ τῆς δυναστείας, αἱ τῆς
φιλαρ-
χίας, αἱ τῆς πλεονεξίας.
21 Ἀλλὰ καίτοι τοσοῦτος ὁ βασιλικὸς ὢν θησαυρὸς εἰς

οὐδὲν ἐχώρησε παντελῶς τῇ ἀπονοίᾳ τοῦ Μιχαὴλ καὶ ἀκαίρῳ φι-
λοτιμίᾳ. ταῖς γὰρ τῶν ἵππων ἁμίλλαις, εἴπερ τις ἕτερος, ἀγαλ-
λόμενος, καὶ αὐτὸς ἐκεῖνος ἡνιοχεῖν (ὢ τῆς τότε ταπεινωθείσης
τῶν Ῥωμαίων βασιλείας) οὐ παραιτούμενος, τῶν συμπαιζόντων
αὐτῷ καὶ συνηνιοχούντων ἐκ τοῦ θείου βαπτίσματος τὰ τέκνα υἱο-
θετούμενος τὸν βασίλειον ἐξεκένου πλοῦτον, πεντήκοντα δὴ καὶ
τεσσαράκοντα καὶ τὸ ἐλάχιστον ἑκάστῳ τριάκοντα χρυσίου λίτρας
ἐπιχορηγῶν. ποτὲ δέ τινι πατρικίῳ (Ἱμέριος οὗτος ἐκαλεῖτο ὁ
Χοῖρος, διὰ τὴν τοῦ προσώπου οὕτω κατονομαζόμενος ἀγριότητα)
ἄλλως αἰσχρολογοῦντι κατὰ τὴν τράπεζαν καὶ ψόφον ἐκ τῆς βεβή-
λου αὐτοῦ γαστρὸς κατὰ πρόσωπον τοῦ βασιλέως καὶ τῶν συν-
δειπνούντων ἀφιέντι, ὡς καὶ τὸ φατλίον τὸ τούτους φωταγωγοῦν
ἐκ τοῦ τηλικούτου ψόφου κατασβέσαι, τῷ παραδόξῳ τοῦ τοιούτου
θαύματος χρυσίου λίτρας ἔδωκεν ἑκατόν. καὶ Χειλᾶ δὲ ἄλλοτε
τοῦ σὺν αὐτῷ ἡνιοχοῦντος τὸν υἱὸν ἐκ τοῦ θείου λουτροῦ ἀναδεξά-
μενος ὁμοίως χρυσίου λίτρας δέδωκεν ἑκατόν. οὕτως ἐκεῖνος εἰς
οὐδὲν δέον τὰ δημόσια κατανάλισκεν. ἐπεὶ δὲ ἐντὸς ὀλίγου και-
ροῦ τὸν τοσοῦτον πλοῦτον ταῖς τοιαύταις σκηνικαῖς καὶ ἀθέσμοις
κατανάλωσε πράξεσι, δεινὸς ἐραστὴς ὢν ἱπποδρομίας, ἦλθεν δὲ
ὁ τῆς διανομῆς τῶν βασιλικῶν δωρεῶν καιρός, καὶ χρημάτων
223
ἀφ' οὗ τὴν τῶν ὅλων ἐξουσίαν οὗτος ἐδέξατο, πάντα διεφόρησε

καὶ ἀνάλωσεν, ὡς μηδὲν ἕτερον μετὰ τὸν αὐτοῦ θάνατον εὑρεθῆ-
ναι πλὴν τρία καὶ μόνα κεντηνάρια. καὶ πῶς δὲ οὐκ ἔμελλον ἐπι-
λιπεῖν, κἂν ἐκ ποταμῶν ἐπέρρει, οὕτως ἀσελγῶς καὶ ἀσώτως δια-
σκιδνάμενα; ἡνιόχου γάρ ποτε παιδίον δεξάμενος τοῦ οὕτω καλου-
μένου Χειλᾶ ὁλόκληρον αὐτῷ κεντηνάριον ἐδωρήσατο. ἀλλὰ καὶ
τῷ πατρικίῳ Ἡμερίῳ, ὃν Χοῖρον αὐτὸς μὲν ὁ βασιλεὺς διὰ τὴν
τῆς ὄψεως ὠνόμαζεν ἀγριότητα, διὰ δὲ τὸ χοιρῶδες τοῦ βίου μᾶλ-
λον καὶ ῥυπαρὸν ἄξιος ἦν τῆς τοιαύτης προσρήσεως, τούτῳ τοί-
νυν αἰσχρολογοῦντί ποτε κατενώπιον αὐτοῦ καὶ ταῖς ἀπὸ σκηνῆς
φλυαρίαις καταχρωμένῳ, ἔκ τε τοῦ παντελῶς ἀπερυθριᾶσαι καὶ
μηδὲν τῶν ἐπονειδίστων ὀκνῆσαι καὶ ψόφον ἀκόλαστον ἀπὸ τῆς
μιαρᾶς ἀφέντος γαστρός, οὕτω βαρὺν καὶ σφοδρῶς καταιγίζοντα
ὥστε καὶ τὸ φαῖνον φατλίον ἀποσβεσθῆναι, πεντήκοντα λιτρῶν
ἐπιδόσει ἐτίμησεν ὡς Ἡράκλειόν τινα τοῦτον ἆθλον ἀνύσαντι. καὶ
πρὸς τοὺς ἄλλους δὲ τῶν ὁμοίων αὐτῷ οὕτως ὑπέρμετροι αἱ δόσεις
ἦσαν αὐτοῦ. ταῦτα δὲ εἰ μὲν εἰς στρατιώτας καὶ προμάχους καὶ
ἀριστεῖς ἢ εἰς τοὺς ἐπ' ἄλλῳ τινὶ τῶν ἀγαθῶν διαφέροντας ἑτοί-
μως οὕτως προΐετο, μεγαλοψυχίας ἄν τις καὶ ἐλευθεριότητος καὶ
τρόπου φιλοτίμου ἐνόμισε σύμβολα·

αἱμασιολογεῖν: Θεόπομπος·
αἱμασιολογεῖν ἄριστ' ἠπίστατο.
αἱμυλίοισι: τοῖς μετ' ἐμπειρίας συνετοῖς καὶ προς-
ηνέσι, καὶ οἱονεὶ δολίοις τισὶ καὶ παραλογιστικοῖς,
μεθ' ἡδονῆς καὶ κολακείας ἀκουομένοις.
αἱμύλος: ὁ ἔμπειρος ἢ ἡδὺς ἐν τῷ ἀπατᾷν καὶ κό-
λαξ. Πλάτων αἱμύλος ἔρως φησί, καὶ Σοφοκλῆς·
Εὐριπίδης δὲ καὶ αἱμύλη εἶπε θηλυκῶς. Κρατῖνος δὲ
αἱμυλόφρων εἶπε. καὶ αἱμυλοπλόκος ὁ αὐτός.
αἴσχιον: ἀντὶ τοῦ αἰσχροῦ. Θουκυδίδης.
αἰσχροεπεῖν: αἰσχρολογεῖν.
αἰτιαζομένους: τοὺς ἐν αἰτίᾳ ὄντας.
224
αἴτιον γενέσθαι: ἀντὶ τοῦ ἐν αἰτίαις. Θουκυδίδης.

ἄϊδρις: ἄπειρος.
ἀΐδρυτα: τὰ κακά.
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Scholia in nubes (scholia anonyma recentiora)

Play sch recent nub, verse 541b,c2, γρ. 7
κωμῳδία LbHoHarl.5 ὥσπερ ὁ Σιμέρμνων l (ὁ Σιμέρμνων ceteris omissis

Cant. 3) ὡς ὁ Μερίμνων Ho ὡς ὁ Μέρμνων Harl.5 (cf. Tz1 541b).
⌈πρεσβύτης [Σιμέρμνων Va] τις ἕτερος κωμικὸς ⌈Σιμέρμνων Lb
[Μερ´μνων Ho Μέρμνων Harl.5] εἰσῆξε ⌈πρεσβύτην Va τινὰ ἔν τινι
αὐτοῦ
δράματι ⌈ἄσεμνά τινα διηγήματα διηγούμενον καὶ HoHarl.5 βακτηρίαν
lHo
Harl.5
κρατοῦντα καὶ οἱονεὶ τοὺς παρατυ-
χόντας τύπτοντα καὶ σκώπτοντα l.
ἔχοντα, ὃς δὴ τάχα σεμνολογῶν
τοὺς παρατυχόντας ἐκώλυεν ὥστε μὴ
αἰσχρολογεῖν HoHarl.5.
τἄπη] τοὺς λόγους LbChalc.
ἔθος ἦν τοῖς ὑποκριταῖς δεικνύειν ἐν τῷ γελᾶν ... ἑστῶτας καὶ
τύπτειν τῇ βακτηρίᾳ.
τὸν παρόντ'] τὸν πλησίον ὄντα Par.
ἀφανίζων] ἐπικρύπτων Par, ἐπικαλύπτων Cr, συγκαλύπτων,
συσκιάζων Cant.2, φθείρων Chalc.
ἐκτὸς ἑαυτοῦ ποιῶν τὰ πονηρὰ σκώμματα τούτοις τοῖς γελοίοις χρῆται.
ἤγουν ἀφιεὶς τὰ τοῦ λαοῦ πταίσματα ἢ περικαλύπτων τῷ γέλωτι τὰς εἰκῇ
ἐσκεμμένας αὐτοῦ κωμῳδίας.
Σχόλια στον Νίκανδρο Scholia et glossae in Nicandri alexipharmaca

(scholia vetera et recentiora) Scholion 164d, γρ. 4
ὅπως] ὥσπερ, καθά f

ὑπετύψατο] ἐλακτίσθη, ἐπατήθη, ἐτυπτήθη G1
ὑπετύψατο] ὑπεθλίβη m
ληνός ὅπου αἱ σταφυλαὶ πατοῦνται f
νύμφαις] ἐν m ὕδατι fm
τήξαιο] λείωσον, λῦσον m
βαλών] ἐμβαλών m
ἁλὸς δὲ ἔμπλεα κύμβην· ἀντὶ τοῦ X
225
πεπληρωμένον τοῦ θαλασσίου [κύματος B] ὕδατος τὸ τρυ-

βλίον. (ἅλμη δὲ ἐπίκουρος γίνεται τοῖς διὰ κόριον βο)ῶσι
μετ' αἰσχρολογίας
ἁλὸς ἔμπλεα κύμβην] ἁλῶν πλήρη κύλικα m
τὸ δ' ὀρταλίχων ἁπαλὴν γράφεται καὶ ἀλά-
λην, ἤτοι ὅτε ἐστέρηται τοῦ λαλεῖν ἢ ὅτι χωρὶς στεναγμοῦ
τίκτει X
πολλάκι δ' ὀρταλίχων X ἁπαλὴν
ὠδῖνα BRvAld· νῦν τὰς ὄρνιθας λέγει· οὐ γὰρ τὰ
νήπια ὠοτοκεῖ, ἀλλὰ τὰ τέλεια X [ἡ μήτηρ BRvAld].
κελεύει δὲ C τὸ ᾠὸν κενῶσαι καὶ ἀφρὸν θαλάσσης
συμμιγνύντα πληρῶσαι·
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό delta, entry 472, γρ. 8
δι' ἑτέρων γινόμενον χρείαν ἔλαττον ὑπάρχειν ἐκείνων ἀνάγκη, δι' ἃ

τοῦ εἶναι τυγχάνει. καὶ ἄλλα δὲ ἐληρώδει πολλά.
Δημοφῶν: ὄνομα κύριον.
Δημοχάρης: ἀδελφιδοῦς Δημοσθένους. περὶ οὗ Τίμαιός φησιν
ἡταιρηκέναι μὲν τοῖς ἄνω μέρεσι τοῦ σώματος, οὐκ εἶναι δὲ ἄξιον τὸ
ἱερὸν πῦρ φυσᾶν, ὑπερβεβηκέναι δὲ τοῖς ἐπιτηδεύμασι τὰ Βότρυος
ὑπομνήματα καὶ τὰ Φιλαινίδος καὶ τῶν ἄλλων ἀναισχυντότερα γράφων.
Πολύβιος δὲ λέγει πρὸς Τίμαιον· ταύτην δὲ τὴν λοιδορίαν καὶ τὰς
ἐμφάσεις οὐχ οἷον ἄν τις διέθετο πεπαιδευμένος ἀνήρ, ἀλλ' οὐδὲ τῶν
ἀπὸ τέγους ἄχρι τοῦ σώματος εἰργασμένων οὐδείς. οὐδ' ἵνα πιστὸς
φανῇ κατὰ τὴν αἰσχρολογίαν καὶ τὴν ἄλλην ἀναισχυντίαν, καὶ προς-
κατέψευσται τἀνδρός, κωμικόν τινα μάρτυρα προσεπισπασάμενος ἀνώ-
νυμον. ἠξιώθη δὲ ὁ Δημοχάρης καὶ στρατηγίας παρ' Ἀθηναίοις καὶ
τῶν ἄλλων τιμῶν, ὧν οὐδὲν αὐτῷ συνεξέδραμε, τοιαύταις ἀτυχίαις
παλαίοντι.
Δημώ: ὄνομα κύριον. ἐξένισεν ἡ Βαυὼ τὴν Δημώ. Δημῷ δὲ
τῷ λίπει. Δημωδέστερος: ἀσχημονέστερος· διὰ τὸ ἐν ὄψει πάντων γινό-
μενον, διὰ τὸν δῆμον. Δημώναξ: ὄνομα κύριον. Δημωφελής: δῆμον
ὠφελῶν.
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό epsilon, entry 1070, γρ. 4
Ἐμφανίζω σοι: φανερῶ σοι.

Ἔμφασιν: προσποίησιν, ἐννόησιν· ἢ τὸ μέγεθος. Πολύ-
βιος· ὁ δὲ Φίλιππος ἀνεχώρησε διαταραχθείς, ποιῶν δὲ ἔμφασιν, ὡς
ἐπί τινα τῶν ἐν Πελοποννήσῳ πράξεων ἐπεστροφώς. ταύτην δὲ τὴν
ἀπολογίαν καὶ τὰς ἐμφάσεις οὐχ οἷον ἄν τις διέθετο πεπαιδευμένος
226
ἀνήρ, ἀλλ' οὐδὲ τῶν ἀπὸ τέγους ἄχρι τοῦ σώματος εἰργασμένων οὐδείς.
Ἔμφασις: ἔνδειξις. Πολύβιος· ταύτην δὲ τὴν λοιδορίαν καὶ
τὰς ἐμφάσεις οὐχ οἷον ἄν τις διέθετο πεπαιδευμένος ἀνήρ, ἀλλ' οὐδὲ
τῶν ἀπὸ τέγους ἄχρι τοῦ σώματος εἰργασμένων οὐδείς. ὁ δ' ἵνα
πιστὸς φανῇ κατὰ τὴν αἰσχρολογίαν καὶ τὴν ἄλλην ἀναισχυντίαν καὶ
προσκατέψευσται τἀνδρὸς κωμικόν τινα μάρτυρα προσεπισπασάμενος
ἀνώνυμον.
Ἐμφαντικῶς: ἐννοητικῶς. ὁ δὲ παρεκάλει βραχέως μέν,
ἐμφαντικῶς δὲ τοῦ παρόντος κινδύνου. ἀντὶ τοῦ πρεπόντως.
Ἐμφαίνει: σημαίνει.
Ἐμφέρεια: ὁμοιότης.
Ἐμφερεῖς: ἀντὶ τοῦ ὁμοίους. ὁ δὲ ἐμφερεῖς παῖδας τοῖς ἐπι-
ζητηθεῖσι κοσμήσας ὑπὸ πεπλασμένης τιμῆς καὶ σηρικῆς ἐσθῆτος.
Ἐμφερίστατος· τοὺς τρόπους καὶ τὴν δίαιταν σφιγξὶν ἐμ-
φεριστάτους. παρὰ Ἀριστοφάνει ἐν Σφηξίν.
Στέφανος γραμματικός In artem Ρητορική commentaria

Σελ. 315, γρ. 3
συγγενοῦς εὑρίσκωμεν καὶ ὀνοματοποιῶμεν τὰ ἀνώνυμα· ἀπὸ γὰρ τοῦ

πηδαλίου γνωρίμου ὄντος τὸ πηδαλιωτὸν ὀνοματοποίησον καὶ ἀπὸ τῆς
κεφαλῆς τὸ κεφαλωτόν. οὕτω δὴ καὶ ἀπὸ τῆς δήλης προσθέσεως
μετάφερε τὴν κόλλησιν ἐπὶ τῆς σικυιάσεως· πρόσθεσις γάρ τις καὶ ἡ
κόλλησις.
[1405 b 6] Τὸ κάλλος τῆς λέξεως καὶ τὸ αἶσχος ἢ ἐν τοῖς ψόφοις
φησὶν εἶναι ἢ ἐν τῷ σημαινομένῳ· τὸ φλοῖσβος γὰρ καὶ τὸ ῥοῖζος, ὃ
ἐπὶ πυρὸς λέγεται ἠχοῦντος, καὶ τὸ δοῦπος ἐν μὲν τοῖς ψόφοις καὶ ταῖς
ἐκφωνήσεσιν αἰσχρά (σκληρὰ γὰρ καὶ τὴν ἀκοὴν ἀποκναίοντα), ἀλλ'
ὅμως
πάνυ σημαντικά εἰσι τῶν πραγμάτων, ἃ δηλοῦσι. [1405 b 9] ματαίως δὲ
ἔλεγεν ὁ Βρύσων, ὡς οὐκ ἔστιν αἰσχρολογεῖν. ἀντὶ γὰρ τῆσδε τῆς
λέξεως εἰ εἴπω ἑτέραν λέξιν τὸ αὐτὸ δηλοῦσαν, οὐκ αἰσχρολογῶ. καλῶς
δὲ ἐν τοῖς περὶ μεταφορᾶς λόγοις συνέταξε καὶ τὸ αἶσχος καὶ τὸ κάλλος
τῆς λέξεως ὁ φιλόσοφος· σὺ μὲν γάρ, ὦ Βρύσων, εἰ εἴπῃς γελῶσαν θά-
λασσαν καὶ γαληνιῶσαν, ταὐτὸν δύνασθαι τὰς λέξεις εἴπῃς· ἀλλὰ τὸ μὲν
γαληνιῶσαν οἰκειότερον ἐπὶ τῆς θαλάσσης, τὸ δὲ γελῶσαν πορρώτερον
ἔχει τὸ μεταφορικὸν καὶ οὐχὶ πρὸ ὀμμάτων καὶ ἔγγιστα καὶ φανερόν.
[1405 b 15] Ἄμφω μὲν γὰρ αἱ λέξεις, τὸ ἡδὺ καὶ τὸ γλυκύ, τὸ
αὐτό σοι δοκοῦσι σημαίνειν· ἀλλ' οὐκ ἔστι τὸ αὐτό· τὸ μὲν γὰρ καλόν, εἰ
δοκεῖ, τὸ δὲ κάλλιον· τὸ δὲ καλὸν ὡς πρὸς τὸ κάλλιον οὐ καλὸν ἀλλ'
αἰσχρόν πως· τὸ γὰρ γλυκὺ ἔχει τὴν αἰσχρότητα οἷον ἐν τῷ ψόφῳ.
227
Στέφανος γραμματικός In artem Ρητορική commentaria σελ. 315, γρ.

4
πηδαλίου γνωρίμου ὄντος τὸ πηδαλιωτὸν ὀνοματοποίησον καὶ ἀπὸ τῆς

κεφαλῆς τὸ κεφαλωτόν. οὕτω δὴ καὶ ἀπὸ τῆς δήλης προσθέσεως
μετάφερε τὴν κόλλησιν ἐπὶ τῆς σικυιάσεως· πρόσθεσις γάρ τις καὶ ἡ
κόλλησις.
[1405 b 6] Τὸ κάλλος τῆς λέξεως καὶ τὸ αἶσχος ἢ ἐν τοῖς ψόφοις
φησὶν εἶναι ἢ ἐν τῷ σημαινομένῳ· τὸ φλοῖσβος γὰρ καὶ τὸ ῥοῖζος, ὃ
ἐπὶ πυρὸς λέγεται ἠχοῦντος, καὶ τὸ δοῦπος ἐν μὲν τοῖς ψόφοις καὶ ταῖς
ἐκφωνήσεσιν αἰσχρά (σκληρὰ γὰρ καὶ τὴν ἀκοὴν ἀποκναίοντα), ἀλλ'
ὅμως
πάνυ σημαντικά εἰσι τῶν πραγμάτων, ἃ δηλοῦσι. [1405 b 9] ματαίως δὲ
ἔλεγεν ὁ Βρύσων, ὡς οὐκ ἔστιν αἰσχρολογεῖν. ἀντὶ γὰρ τῆσδε τῆς
λέξεως εἰ εἴπω ἑτέραν λέξιν τὸ αὐτὸ δηλοῦσαν, οὐκ αἰσχρολογῶ. καλῶς
δὲ ἐν τοῖς περὶ μεταφορᾶς λόγοις συνέταξε καὶ τὸ αἶσχος καὶ τὸ κάλλος
τῆς λέξεως ὁ φιλόσοφος· σὺ μὲν γάρ, ὦ Βρύσων, εἰ εἴπῃς γελῶσαν θά-
λασσαν καὶ γαληνιῶσαν, ταὐτὸν δύνασθαι τὰς λέξεις εἴπῃς· ἀλλὰ τὸ μὲν
γαληνιῶσαν οἰκειότερον ἐπὶ τῆς θαλάσσης, τὸ δὲ γελῶσαν πορρώτερον
ἔχει τὸ μεταφορικὸν καὶ οὐχὶ πρὸ ὀμμάτων καὶ ἔγγιστα καὶ φανερόν.
[1405 b 15] Ἄμφω μὲν γὰρ αἱ λέξεις, τὸ ἡδὺ καὶ τὸ γλυκύ, τὸ
αὐτό σοι δοκοῦσι σημαίνειν· ἀλλ' οὐκ ἔστι τὸ αὐτό· τὸ μὲν γὰρ καλόν, εἰ
δοκεῖ, τὸ δὲ κάλλιον· τὸ δὲ καλὸν ὡς πρὸς τὸ κάλλιον οὐ καλὸν ἀλλ'
αἰσχρόν πως· τὸ γὰρ γλυκὺ ἔχει τὴν αἰσχρότητα οἷον ἐν τῷ ψόφῳ. καὶ
τὸ πρᾶον οὕτω καὶ τὸ ἥμερον· τὸ πρα τραχὺ καὶ οἷον κατὰ τόδε αἰσχρόν.
TLG Texts doing_search αισχρολ tlg Go
ΑΝΑΣΕΙΣΙΦΑΛΛΟΣ
φιλήδονη γυναίκα που πιάνει και κουνάει τον φαλλό [ανασεισίφαλλος =

ανασείω + φαλλός].
Ιππόναξ Fragmenta (0233: 001)“Iambi et elegi Graeci, vol. 1”, Ed.

West, M.L.Oxford: Clarendon Press, 1971.Fragment 135, γρ. 1
μηδὲ μοιμύλλειν Λεβεδίην ἰσχάδ' ἐκ Καμανδωλοῦ.

Κυπρίων βέκος φαγοῦσι κἀμαθουσίων πυρόν
καὶ Διὸς κούρη Κυβήβη καὶ Θρεϊκίη Βενδῖς.
⊗ Μοῦσά μοι Εὐρυμεδοντιάδεα τὴν ποντοχάρυβδιν,
228
τὴν ἐν γαστρὶ μάχαιραν, ὃς ἐσθίει οὐ κατὰ κόσμον,

ἔννεφ', ὅπως ψηφῖδι κακὸν οἶτον ὀλεῖται
βουλῆι δημοσίηι παρὰ θῖν' ἁλὸς ἀτρυγέτοιο.
πῶς παρὰ Κυψοῦν ἦλθε. τί με σκιράφοις ἀτιτάλλεις;
ἅδηκε βουλή, ἀνασεισίφαλλος ἀνασυρτόλις
Βορβορόπη (Βορβορόπη, η (Α) αυτή που έχει βρομερή οπή, η πόρνη.)
βολβίτου κασιγνήτην. ὡς Ἐφεσίη δέλφαξ.
Αίλιος Διονύσιος ., Ἀττικὰ ὀνόματα “Untersuchungen zu den

attizistischen Lexika”, Ed. Erbse, H.Berlin: Akademie–Verlag, 1950;
Abhandlungen der deutschen Akademie der Wissenschaften zu Berlin,
Philosoph.–hist. Kl..Αλφαβητικό epsilon, entry 12, γρ. 2
...καὶ ἐθελονταὶ διδάσκαλοι, ὅτε τις μὴ λαβὼν χορὸν μηδὲ χορηγητὴν

ἔχων δι' ἑαυτοῦ τὰ πάντα παρεῖχε. εἰθύφαλλος· αἰδοῖον ἐντεταμένον, καὶ
ᾆσμα Διονυσιακὸν Ἀθήνησι καὶ ἑταιρικόν [δέ], τουτέστι φίλον ταῖς
ἑταιρίσιν, αἳ καὶ ἀνασεισίφαλλοι φερωνύμως λέγονται ἐν τῇ κωμῳδίᾳ
(IV 631 M., deest K. – D., cf. Hipp. fr. 111 Bgk.) ὡς ἀνασείουσαι [φησὶ]
τὸν φάλητα. εἰκοσίπηχυ καὶ εἰκοσίκλινον καὶ εἰκοσιστάδιον·Ἀττικῶς διὰ
τοῦι·
Γάιος Σουετόνιος ., Περὶ βλασφημιῶν καὶ πόθεν ἑκάστη Suétone. Περὶ

βλασφημιῶν. Περὶ παιδιῶν”, Ed. Taillardat, J.Paris: Les Belles Lettres,
1967. τμ. 2, γρ. 37. Σουετόνιος.
...συνήθει τοῦν,πρὸς ἀναλογίαν τοῦ ἁλὸς ἄχνη καὶ εἴ τι τοιοῦτον·

Ἀρχίλοχος (fr. 248 L. – B.).
Ἐργάτις·Ἀρχίλοχος (fr. 242 L. – B.).
Δῆμος,ἤγουν κοινὴ τῷ δήμῳ,παρὰ Ἀρχιλόχῳ (fr. 241
L. – B.). Λέγεται δὲ δημὸς καὶ τὸ λίπος.
Παχεῖα· διὰ τὸ πολύτροφον·Ἀρχίλοχος (fr. 240 L. – B.).
Βορβορόπη,παρὰ τὸν βόρβορον καὶ τὴν ὀπήν·ὁ βαρύγλωσσος
Ἱππῶναξ (fr. 135 b Masson) Βορβορόπην ὕβρις ε γυναῖκά τινα, σκώπτων
ἐκείνην ἐς τὸ παιδογόνον ὡς ἀκάθαρτον.
Ἀνασυρτόλις.
Ἀνασεισίφαλλος, ὡς ἀνασείουσα τὸν φάλητα. Ἱππῶναξ (fr. 135
Masson).Καὶ μὴν ὁ Ἀνακρέων τὴν τοιαύτην οὐ πάνυ σφοδρῶς, ἀλλὰ
περιεσκεμμένως, πανδοσίαν (fr. 156 Bgk) ὠνείδισε,πρὸς παίγνιον
τῆς Πανδώρας.
Λεωφόρος,ὡς Ἀνακρέων (fr. 157 Bgk).
229
Πολύυμνος·τοῦτο σεμνότερον δῆθεν πόρνης ἐπίθετον διὰ τὸ αὐτῆς

περιώνυμον·Ἀνακρέων (fr. 159 Bgk).
Μανιόκηπος γυνή· ἡ περὶ μίξεις μεμηνυῖα. Κῆπος γὰρ νῦν τὸ
παρὰ Λυκόφρονι (v. 1385) ἐπείσιον.
Εἰλίπους.
Χαλκιδῖτις· δι' εὐτέλειαν τοῦ διδομένου νομίσματος.
Ευστάθιος εκ. συγγραφέαςΣχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα

“Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα
pertinentes, vols. 1–4”, Ed. van der Valk, M.Leiden: Brill, 1:1971;
2:1976; 3:1979; 4:1987.Τομ. 4, σελ. 835, γρ. 16
...προσιπτάμενον, οὗ παῖδες λίνον τρίπηχυ ἐξάπτοντες ἐῶσι πέτεσθαι, καὶ

φερομένου δι' ἀέρος ἑλικοειδῶς, ἡδόμενοι τῇ θέᾳ, παρέπονται, τὰς χεῖρας
ἐπικροτοῦντες. Ἀττικοὶ δὲ αὐτὴν μηλόνθην ὀνομάζουσιν. ἐκάλουν δέ,
φησίν, αὐτὴν καὶ χρυσαλλίδα. καὶ οὕτω μὲν ὁ παλαιός. τὰ δὲ νῦν τοῦ
Κωμικοῦ ἀντίγραφα μηλολόνθην αὐτὴν τετρασυλλάβως οἴδασιν.]
Ἔπαιξέ τις ὕστερον ὅλονθον γνάθον εἰπὼν τὴν ὅλην ὄνθου, ἤτοι
γέμουσαν πικρίας. τοῦτο δὲ κατὰ λόγον δριμύτητος. ἄλλως γὰρ
κοινότερον ὄλονθος μετὰ πνεύματος ψιλοῦ ὁ καρπὸς τῆς ἀγρίας συκῆς.
[Ἐνταῦθα δὲ οὐκ ἄκαιρον εἰπεῖν καὶ ὅτι στόμα τὸ οὕτως ἀποπτύον ὄνθου
λεχθείη ἂν καὶ βορβόρου ὀπή, ὅπερ κατὰ παλαιὰν ἱστορίαν συνθεὶς ὁ
βαρύγλωσσος Ἱππῶναξ Βορβορόπην ὕβρις ε γυναῖκά τινα,
σκώπτων ἐκείνην εἰς τὸ παιδογόνον ὡς ἀκάθαρτον, ὃς καὶ
ἀνασεισίφαλλον ἄλλην τινὰ διέσυρεν ὡς ἀνασείουσαν, φασί, τὸν
φάλητα. καὶ μὴν ὁ Ἀνακρέων τὴν τοιαύτην οὐ πάνυ σφοδρῶς, ἀλλὰ
περιεσκεμμένως, πανδοσίαν ὠνείδισε καὶ λεωφόρον καὶ πολύϋμνον.
ἄλλος δέ τις χαλκιδῖτιν, δι' εὐτέλειαν, φασί, τοῦ διδομένου νομίσματος,
Ἀρχίλοχος δὲ παχεῖαν καὶ δῆμον, ἤγουν κοινὴν τῷ δήμῳ, καὶ ἐργάτιν, ἔτι
δὲ καὶ Μυσάχνην πρὸς ἀναλογίαν τοῦ ἁλὸς ἄχνη, καὶ εἴ τι τοιοῦτον. καὶ
οὕτω μὲν ταῦτα.] (v. 775) Τὸ δὲ «ἐριμύκων» οὐ πάνυ δοκεῖ πρὸς
διαστολήν τινα εἰρῆσθαι. μᾶλλον γὰρ κατά γε τοῦτο βρονταῖς καὶ
τυφώνων ἐκπνοαῖς οἰκειότερον τὸ ἐρίμυκον. (v. 783) Τὸ δὲ δίκην μητρὸς
τὴν Ἀθηνᾶν τοῦ Ὀδυσσέως κήδεσθαι ἄκραν στοργὴν δηλοῖ, καὶ ἔχει δι'
ὅλου ὁ μῦθος τὸν Ὀδυσσέα οὕτω φιλούμενον τῇ Ἀθηνᾷ. ἔστι δὲ καὶ
ἀλλαχοῦ ὁμοία στοργή,
Ευστάθιος εκ. συγγραφέας Σχόλια στην Ομήρου Οδύσσεια

“Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis commentarii ad Homeri
Odysseam, 2 vols. in 1”, Ed. Stallbaum, G.Leipzig: Weigel, 1:1825;
2:1826, Repr. 1970.Τομ. 1, σελ. 53, γρ. 29
230
εἴδη εἰσὶ τῆς δαιτός. διὸ καὶ ἡ ἐρώτησις οὕτω προάγεται. τίς ἡ παροῦσα
δαίς; ἆρά γε εἰλαπίνη; ἢ γάμος; ἢ ἔρανος; ὡς καὶ ἐάν τις εἴποι, τί ζῷον
τοῦτο; βοῦς; ἢ ἵππος; ἢ κύων; οὕτω δὲ γενικόν τι ἐπὶ τῶν τοιούτων
ὄνομα, καὶ ὁ προῤῥηθεὶς ὅμιλος. ἀπὸ τῆς ἴλης ὢν καὶ αὐτὸς ἀφ' ἧς καὶ ἡ
εἰλαπίνη κατά τινας. ὅτι δὲ ἡ γραφὴ τῆς ἴλης ἐδιφορεῖτο παρὰ τοῖς
παλαιοῖς, δηλοῦσι καὶ οἱ ἐν ῥητορικοῖς λεξικοῖς παραδόντες, ὡς καὶ τὸ
ἰστέον ἀντὶ τοῦ γνωστέον, διὰ διφθόγγου εἶχε ποτὲ τὴν γραφὴν ἀπὸ
τοῦ εἴδω. καὶ τὸ ἴλη ἐπὶ τάγματος καὶ πλήθους, παρὰ τὸ εἰλῶ. καὶ τὸ
ἰλυσπᾶσθαι, ὅ ἐστιν ὁμοίως ὄφει καὶ σκώληκι εἰλεῖσθαι καὶ σπᾶσθαι
ἤγουν κινεῖσθαι. ὅθεν καὶ εἰλύσπωμα ἡ τοιαύτη κίνησις. καὶ
ἡ κλεισία δὲ καὶ τὸ κλείσιον καὶ τὸ πέδειλον, διφορεῖται τοῖς παλαιοῖς.
καὶ ἄλλα, ἐν οἷς καὶ ὁ χιλός. Αἴλιος δὲ Διονύσιος, καὶ τοῦ ἰθύφαλλος τὴν
ἀρχήν, διὰ διφθόγγου γράφει. ὃ δηλοῖ φησιν, αἰδοῖον ἐντεταμένον, καὶ
ᾆσμα Διονυσιακὸν Ἀθήνῃσι, καὶ ἑταιρικὸν δέ. τουτέστι φίλον ταῖς
ἑταίρισιν. αἳ καὶ ἀνασεισίφαλλοι φερωνύμως λέγονται παρὰ τῇ
κωμῳδία, ὡς ἀνασείουσαι φησὶ τὸν φάλητα ὅς ἐστιν αἰδοῖον ἀνδρός.
Παυσανίας δὲ διὰ διφθόγγου γράφων καὶ αὐτὸς, φησὶν ὅτι εἰθύφαλλος,
αἰδοῖον. καὶ ὁ πρόχειρος εἰς συνουσίαν. καὶ ᾠδὴ ὑπόκενος. Σημείωσαι δὲ
ὅτι γενικώτερον τῆς δαιτὸς ὁ ὅμιλος, εἰ καὶ κατὰ τρόπον ὑστερολογίας ἡ
ποιητικὴ φράσις προτίθησι τὴν δαῖτα ἐν τῷ, τίς δαὶς τίς δὲ ὅμιλος.
χρὴ γὰρ πρῶτον ὁμιλαδὸν γενέσθαι τινὰς, εἶτα ἢ μάχην τυχὸν ἢ ἑορτὴν
θέσθαι. ἢ πανήγυριν. ἢ καὶ δαῖτα. καὶ ταύτην, ἢν ἐν γάμῳ ἢ ἐ εἰλαπίνῃ ὡς
ἐῤῥέθη ἢ ἐν ἐράνῳ. (Vers. 227.) Τὸ δὲ ὑβρίζοντες, πάνυ κυριολεκτικῶς
εἶπεν. ὕβρις γὰρ οὐ μόνον ἡ ἐν λόγοις ἀλλὰ καὶ ἡ κατὰ πᾶν ἔργον
αἰσχρόν. ὑβρισταὶ γοῦν καὶ οἱ κακολογοῦντες. ὑβρισταὶ δὲ ὡς μάλιστα,
καὶ οἱ αἰσχρουργοῦντες, ὁποῖοι καὶ οἱ μνηστῆρες. οἷς δίχα τῶν ἄλλων
ἤρκει πρὸς ὕβριν , καὶ τὸ ἄμετρον τῆς τρυφῆς. τὸ γάρ τοι μέτρον
καὶ τὸ παρώνυμον αὐτῷ μέτριον τὸ καὶ ἄρκιον οὗπερ στοχάζεται
σώφρων ἄνθρωπος, καὶ ἐν αὐταῖς τραπέζαις ἀγαθόν ἐστιν. ὡς δηλοῖ ὁ
γράψας τὸ, τοῖς ὑπερβάλλουσι, δαπάνη πρόσεστιν ἡδονὴ δ' οὐδ'

Τομ. 2, σελ. 275, γρ. 32
ἐφεξῆς Ἀρίσταρχος ἀθετήσας κεχίακεν, ἀδύνατον εἶναι εἰπὼν τοσαῦτα

βαστάσαι ἄνθρωπον. (Vers. 128.) Λαῦρα δὲ στενὴ ὁδὸς, ἄμφοδος, δι' ἧς
λαοὶ ῥέουσιν ἤτοι φέρονται. ὅθεν, φασὶ, καὶ διάλαυρος ὁ ἐν
τῷ πέραν τῆς ἀμφόδου οἰκῶν καὶ οἷον ἀντίθυρος. Ἐν δὲ ῥητορικοῖς
λεξικοῖς φέρεται καὶ ὅτι λαῦρα ἡ ἀμάρα καὶ ὅτι λαῦραι ῥύμαι, κῶμαι,
στενωποὶ, ὑπόνομοι. σύνθετον δ' ἐκ τῆς Λαύρας καὶ ἡ σποδησιλαῦρα ,
τουτέστιν ἡ πόρνη, λεγομένη οὕτω παρὰ τὸ διατρίβειν ταπολλὰ ἐν ταῖς
ὁδοῖς, ἢ καὶ δημοσίᾳ συμπλέκεσθαι, ὥς φασιν οἱ παλαιοί. τὸ γὰρ
σποδεῖσθαι καὶ ἐπὶ μίξεως τίθεται. διὸ ἡ αὐτὴ καὶ χαμαιτύπη λέγεται
231
ὁμωνύμως τῷ κατ' αὐτὴν στρώματι· ἔτι δὲ καὶ Λεωφόρος· ἀκολούθως δὲ

καὶ πανδοσία· καὶ χαλκιδίτις δὲ διὰ τὸ εὐτελές, φασι, τοῦ διδομένου
νομίσματος. εἰ δὲ καὶ πολύϋμνος, ἀλλὰ τοῦτο σεμνότερον δῆθεν πόρνης
ἐπίθετον διὰ τὸ αὐτῆς περιώνυμον. φορτικὸν δέ γε ἡ Μανιόκηπος, ὃ
δηλοῖ τὴν μεμηνυῖαν περὶ κῆπον τὸν κατ' αὐτὴν, ὃς τὸ παιδογόνον
σημαίνει. εἰ δὲ καὶ λούπα ἡ αὐτὴ, ὅ πέρ ἐστιν Ἰταλικῶς λύκαινα, διὰ τὸ
ἁρπακτικὸν, καὶ ἀνασεισίφαλλος, καὶ μύζουρις διὰ τὸ μυζοῦν οὐρὰν, ὅ
ἐστι θηλάζειν, καὶ ἀνασύρτολις, καὶ σατύρα, καὶ εἰλίπους, καὶ
γεγωνοκώμη. καὶ τοιαῦτα τινὰ εἰς τοσοῦτον εἰρήσθω. Λαύρας δὲ χρῆσις
καὶ παρὰ τῷ δειπνοσοφιστῇ ἐν τῷ, λαῦραν ἀντεσκεύαζε στενήν τινα
οὖσαν καὶ πλήθουσαν τῶν πρὸς ἀπόλαυσιν. εἶεν δ' ἂν τοιαῦται λαῦραι
καὶ οἱ ἐν ταῖς πόλεσι λεγόμενοι ἔμβολοι. (Vers. 143.) Ῥῶγες δὲ
μεγάροιο, δίοδοι, ῥήγματα, θυρίδες, θηλυκῶς ἀπὸ τοῦ ῥὼξ ῥωγός· αὐτὸ
δὲ ἀπὸ τοῦ ῥήσσω ῥήξω. τινὲς δὲ οὐδετέρως τὸ ῥῶγας ἐνόησαν ὡς τὸ
κῶας. ὅτι δὲ ἐν τῷ, ἀνὰρ ῥῶγας, διπλάζουσι τινὲς τὸ ἀμετάβολον, καθά
που καὶ ἐν τῷ κατὰρ ῥόον καὶ ἐν ἑτέροις ὁμοίοις, ἔστιν
ἐκ τῶν παλαιῶν ἀντιγράφων ἀναλέγεσθαι. ἀφ' ὧν δῆλον καὶ ὅτι, ὥς περ
σπάνια τὰ εἰςεξ, κρὲξ, ἐπίτεξ, λέλεξ τὸ διὰ τοῦγ κλιθέν, οὕτω καὶ τὰ
εἰςωξ, πτὼξ, βῶξ, ῥὼξ, ὃ καὶ αὐτὸ διὰ τοῦ γάμμα κλίνεται.
τούτων δὲ σύνθετα πολυπτὼξ καὶ ἀποῤῥώξ. εἰσὶ δὲ τοιαῦτα καθ'
Ἡρῳδιανὸν καὶ ἀπὸ τοῦ τρώγω γραμματοτρὼξ, κυαμοτρώξ. οὕτω δὲ
σπανίζεται καὶ τὰ εἰςοξ διὰ τοῦο μικροῦ, φλὸξ διὰ τοῦ γάμμα...
αρχολίπαρος που σημαίνει «αυτός που ποθεί σφοδρά την εξουσία».
αρχολίπαρος ( αρχαία. λ. ἀρχή + λιπαρῶ «επιθυμώ»∙ πρβλ. εκ-λιπαρώ)

= αυτός που επιδιώκει αρχές και αξιώματα, φίλαρχος, αρχομανής
π.χ. «Χαρακτηρίζεται από τους φίλους του ως αρχολίπαρος, γιατί συνεχώς
μιλάει και ενδιαφέρεται να καταλάβει κάθε μορφής εξουσία».
Αχρείος
Ευρυπίδης Αποσπασμα 1063, γρ. 16
βλέπουσά τ' εἰς πᾶν καὶ παροῦσα πανταχοῦ

τὴν ὄψιν ἐμπλήσασ' ἀπήλλακται κακῶν·
τό τ' ἄρσεν ἀεὶ τοῦ κεκρυμμένου λίχνον.
ὅστις δὲ μοχλοῖς καὶ διὰ σφραγισμάτων
σῴζει δάμαρτα, δρᾶν τι δὴ δοκῶν σοφὸν
μάταιός ἐστι καὶ φρονῶν οὐδὲν φρονεῖ·
232
ἥτις γὰρ ἡμῶν καρδίαν θύραζ' ἔχει,

θᾶσσον μὲν οἰστοῦ καὶ πτεροῦ χαρίζεται,
λάθοι δ' ἂν Ἄργου τὰς πυκνοφθάλμους κόρας·
καὶ πρὸς κακοῖσι τοῦτο δὴ μέγας γέλως,
ἁνήρ τ' ἀχρεῖος χἡ γυνὴ διοίχεται.
Αιδοιολεικτης
Ησύχιος λεξικογράφος (Π – Ω) Αλφαβητικό , entry 928, γρ. 1
σκεπινόςἰχθῦς ποιός
σκεπόωσι· σκέπωσι. παρέχωσιν
σκέπ(τ)ετο· ἀπεκρούετο. ἐφυλάσσετο, παρετήρει, περιεβλέπετο
σκεραός· οἰδός
σκέραφος· λοιδορία. βλασφημία
σκέρβολον· λοίδορον. ἀπατεῶνα
σκέρβολλε· λοιδόρει
σκερβόλλει· ἀπατᾷ
σκέρβολος· λοίδ(ορ)ος. καὶ τὰ ὅμοια
σκεῤῥὸν ὄντα· σκιρτῶντα παῖδα
σκερός· αἰδοιολείκτης
σκερολίγγες· λαικασταί. ἢ ὠπισταί
Αιδοιον-ου
Διογένης Λαέρτιος. Βίοι φιλοσόφων Βιβ. 4, τμ. 7, γρ. 9
“Ξενόκρατες, θῦε ταῖς Χάρισι.” διῆγέ τ' ἐν Ἀκαδημείᾳ τὰ

πλεῖστα· καὶ εἴ ποτε μέλλοι ἐς ἄστυ ἀνιέναι, φασὶ τοὺς θορυβώ-
δεις πάντας καὶ προυνίκους ὑποστέλλειν αὐτοῦ τῇ παρόδῳ. καί
ποτε καὶ Φρύνην τὴν ἑταίραν ἐθελῆσαι πειρᾶσαι αὐτόν, καὶ δῆθεν
διωκομένην ὑπό τινων καταφυγεῖν εἰς τὸ οἰκίδιον. τὸν δὲ ἕνεκα
τοῦ ἀνθρωπίνου εἰσδέξασθαι, καὶ ἑνὸς ὄντος κλινιδίου δεομένῃ
μεταδοῦναι τῆς κατακλίσεως· καὶ τέλος πολλὰ ἐκλιπαροῦσαν
ἄπρακτον ἀναστῆναι. λέγειν τε πρὸς τοὺς πυνθανομένους ὡς οὐκ
ἀπ' ἀνδρός, ἀλλ' ἀπ' ἀνδριάντος ἀνασταίη. ἔνιοι δὲ Λαΐδα φασὶ
παρακατακλῖναι αὐτῷ τοὺς μαθητάς· τὸν δὲ οὕτως εἶναι ἐγκρατῆ
ὥστε καὶ τομὰς καὶ καύσεις πολλάκις ὑπομεῖναι περὶ τὸ αἰδοῖον.
ἦν δὲ καὶ ἀξιόπιστος σφόδρα, ὥστε μὴ ἐξὸν ἀνώμοτον μαρτυρεῖν,
τούτῳ μόνῳ συνεχώρουν Ἀθηναῖοι. καὶ δὴ καὶ αὐταρκέστατος ἦν.
233
Ἀλεξάνδρου γοῦν συχνὸν ἀργύριον ἀποστείλαντος αὐτῷ, τρισχιλίας

Ἀττικὰς ἀφελὼν τὸ λοιπὸν ἀπέπεμψεν εἰπὼν ἐκείνῳ πλειόνων
δεῖν πλείονας τρέφοντι. ἀλλὰ καὶ τὸ ὑπ' Ἀντιπάτρου πεμφθὲν
μὴ προσέσθαι, ὥς φησι Μυρωνιανὸς ἐν Ὁμοίοις (FHG IV. 454
sq.). καὶ χρυσῷ στεφάνῳ τιμηθέντα ἐπάθλῳ πολυποσίας τοῖς
Χουσὶ παρὰ Διονυσίῳ ἐξιόντα θεῖναι πρὸς τὸν ἱδρυμένον Ἑρμῆν,
ἔνθαπερ τιθέναι καὶ τοὺς ἀνθινοὺς εἰώθει. λόγος δὲ αὐτὸν μετὰ
καὶ ἄλλων πεμφθῆναι πρεσβευτὴν πρὸς Φίλιππον·
Πλούταρχος Nicias τμ. 13, τμ. 5, γρ. 1
...μέγα κλέος τῶν Ἀθηναίων ἀπὸ Σικελίας ἔσεσθαι, καὶ

θεοπρόποι τινὲς αὐτῷ παρ' Ἄμμωνος ἀφίκοντο χρησμὸν
κομίζοντες, ὡς λήψονται Συρακουσίους ἅπαντας Ἀθη-
ναῖοι· τὰ δ' ἐναντία φοβούμενοι δυσφημεῖν ἔκρυπτον. οὐδὲ
γὰρ τὰ προὖπτα καὶ καταφανῆ τῶν σημείων ἀπέτρεπεν,
ἥ τε τῶν Ἑρμῶν περικοπή, μιᾷ νυκτὶ πάντων ἀκρωτηρια-
σθέντων πλὴν ἑνὸς ὃν Ἀνδοκίδου καλοῦσιν, ἀνάθημα μὲν
τῆς Αἰγηίδος φυλῆς, κείμενον δὲ πρὸ τῆς Ἀνδοκίδου τότ'
οὔσης οἰκίας, καὶ τὸ πραχθὲν περὶ τὸν βωμὸν τῶν δώδεκα
θεῶν. ἄνθρωπος γάρ τις ἐξαίφνης ἀναπηδήσας ἐπ' αὐτόν,
εἶτα περιβάς, ἀπέκοψεν αὑτοῦ λίθῳ τὸ αἰδοῖον. ἐν δὲ Δελ-
φοῖς Παλλάδιον ἕστηκε χρυσοῦν ἐπὶ φοίνικος χαλκοῦ
βεβηκός, ἀνάθημα τῆς πόλεως ἀπὸ τῶν Μηδικῶν ἀριστεί-
ων· τοῦτ' ἔκοπτον ἐφ' ἡμέρας πολλὰς προσπετόμενοι κόρα-
κες, καὶ τὸν καρπὸν ὄντα χρυσοῦν τοῦ φοίνικος ἀπέτρωγον
καὶ κατέβαλλον. οἱ δὲ ταῦτα μὲν ἔφασαν εἶναι Δελφῶν
πλάσματα, πεπεισμένων ὑπὸ Συρακουσίων...
Ανδροβατεω Ανδροβατης-ου
Ιουστίνος Μάρτυρ Apologia secunda τμ. 12, τμ. 5, γρ. 9
...τίνος γὰρ χάριν οὐχὶ καὶ ταῦτα δημοσίᾳ ὡμολογοῦμεν ἀγαθὰ καὶ
φιλοσοφίαν θείαν αὐτὰ ἀπεδείκνυμεν, φάσκοντες Κρόνου μὲν μυστήρια
τελεῖν ἐν τῷ ἀνδροφονεῖν, καὶ ἐν τῷ αἵματος ἐμπίπλασθαι, ὡς λέγεται,
τὰ ἴσα τῷ παρ' ὑμῖν τιμωμένῳ εἰδώλῳ, ᾧ οὐ μόνον ἀλόγων
ζώων αἵματα προσραίνεται ἀλλὰ καὶ ἀνθρώπεια, διὰ τοῦ παρ'
ὑμῖν ἐπισημοτάτου καὶ εὐγενεστάτου ἀνδρὸς τὴν πρόσχυσιν τοῦ
234
τῶν φονευθέντων αἵματος ποιούμενοι, Διὸς δὲ καὶ τῶν ἄλλων

θεῶν μιμηταὶ γενόμενοι ἐν τῷ ἀνδροβατεῖν καὶ γυναιξὶν ἀδεῶς
μίγνυσθαι, Ἐπικούρου μὲν καὶ τὰ τῶν ποιητῶν συγγράμματα
ἀπολογίαν φέροντες; ἐπειδὴ δὲ ταῦτα τὰ μαθήματα καὶ τοὺς
ταῦτα πράξαντας καὶ μιμουμένους φεύγειν πείθομεν, ὡς καὶ νῦν
διὰ τῶνδε τῶν λόγων ἠγωνίσμεθα, ποικίλως πολεμούμεθα· ἀλλ'
οὐ φροντίζομεν, ἐπεὶ θεὸν τῶν πάντων ἐπόπτην δίκαιον οἴδαμεν.
εἴθε καὶ νῦν τις ἂν τραγικῇ φωνῇ ἀνεβόησεν ἐπί τι βῆμα
ὑψηλὸν ἀναβάς· Αἰδέσθητε, αἰδέσθητε ἃ φανερῶς πράττετε εἰς
ἀναιτίους ἀναφέροντες, καὶ τὰ προσόντα καὶ ἑαυτοῖς καὶ τοῖς
ὑμετέροις θεοῖς περιβάλλοντες τούτοις ὧν οὐδὲν οὐδ' ἐπὶ ποσὸν
Αριστείδης απολογητής Fragmenta τμ. 9, τμ. 9, γρ. 1
... καὶ εἰς χρυσὸν πρὸς Δανάην, καὶ εἰς κύκνον πρὸς Λήδαν, καὶ εἰς
σάτυρον πρὸς Ἀντιόπην, καὶ εἰς κεραυνὸν πρὸς Σεμέλην· εἶτα γενέσθαι
ἐκ τούτων τέκνα πολλά, Διόνυσον, καὶ Ζῆθον καὶ Ἀμφίονα, καὶ Ἡρα-
κλῆν, καὶ Ἀπόλλωνα καὶ Ἄρτεμιν, καὶ Περσέα, Κάστορά τε καὶ Ἑλένην
καὶ Πολυδεύκην, καὶ Μίνωα, καὶ Ῥαδάμανθυν, καὶ Σαρπηδόνα, καὶ τὰς
ἐννέα θυγατέρας ἃς προσηγόρευσαν Μούσας. εἶθ' οὕτως παρεισάγουσι τὰ
κατὰ τὸν Γανυμήδην.
συνέβη οὖν, βασιλεῦ, τοῖς ἀνθρώποις μιμεῖσθαι ταῦτα πάντα, καὶ
γίνεσθαι μοιχοὺς καὶ ἀρρενομανεῖς, καὶ ἄλλων δεινῶν ἔργων ἐργάτας,
κατὰ μίμησιν τοῦ θεοῦ αὐτῶν.
πῶς οὖν ἐνδέχεται θεὸν εἶναι μοιχὸν ἢ ἀνδροβάτην ἢ πατροκτόνον;
Σὺν τούτῳ δὲ καὶ Ἥφαιστόν τινα παρεισάγουσι θεὸν εἶναι καὶ
τοῦτον χωλὸν καὶ κρατοῦντα σφῦραν καὶ πυρολάβον καὶ χαλκεύοντα χά-
ριν τροφῆς.
ἆρα ἐπενδεής ἐστιν; ὅπερ οὐκ ἐνδέχεται θεὸν εἶναι χωλὸν καὶ
προσδεόμενον ἀνθρώπων.
εἶτα τὸν Ἡρμῆν παρεισάγουσι θεὸν εἶναι ἐπιθυμητὴν καὶ πλεο-
νέκτην καὶ μάγον καὶ κυλλὸν καὶ λόγων ἑρμηνευτήν.
ὅπερ οὐκ ἐνδέχεται θεὸν εἶναι τοιοῦτον.
Τὸν δὲ Ἀσκληπιὸν παρεισάγουσι θεὸν εἶναι, ἰατρὸν ὄντα καὶ κα-
τασκευάζοντα φάρμακα καὶ σύνθεσιν ἐμπλάστρων χάριν τροφῆς.
ἐπενδεὴς
Ιωάννης Δαμασκηνός Vita Barlaam et Joasaph [Sp.] σελ. 408, γρ. 17
Ζῆθον καὶ Ἀμφίονα, καὶ Ἡρακλῆν, καὶ Ἀπόλ-

λωνα καὶ Ἄρτεμιν, καὶ Περσέα, Κάστορά τε καὶ
Ἑλένην καὶ Πολυδεύκην, καὶ Μίνωα, καὶ Ῥαδά-
μανθον, καὶ Σαρπηδόνα, καὶ τὰς ἐννέα θυγατέρας
235
ἃς προσηγόρευσαν Μούσας.
Εἶθ' οὕτως παρεισάγουσι τὰ κατὰ τὸν Γανυ-
μήδην. συνέβη οὖν, βασιλεῦ, τοῖς ἀνθρώποις μι-
μεῖσθαι ταῦτα πάντα, καὶ γίνεσθαι μοιχοὺς καὶ
ἀρρενομανεῖς, καὶ ἄλλων δεινῶν ἔργων ἐργάτας,
κατὰ μίμησιν τοῦ θεοῦ αὐτῶν. πῶς οὖν ἐνδέχεται θεὸν εἶναι μοιχὸν
ἢ ἀνδροβάτην ἢ πατροκτόνον;
ΑΝΑΙΣΧΥΝΤΙΑ
Θουκυδίδης Book 1, chapter 37, τμ. 5, γρ. 1
τὸ δ' ἐπὶ κακουργίᾳ καὶ οὐκ ἀρετῇ ἐπετήδευσαν, ξύμμαχόν

τε οὐδένα βουλόμενοι πρὸς τἀδικήματα οὐδὲ μάρτυρα ἔχειν
οὔτε παρακαλοῦντες αἰσχύνεσθαι. καὶ ἡ πόλις αὐτῶν ἅμα
αὐτάρκη θέσιν κειμένη παρέχει αὐτοὺς δικαστὰς ὧν βλά-
πτουσί τινα μᾶλλον ἢ κατὰ ξυνθήκας γίγνεσθαι, διὰ τὸ
ἥκιστα ἐπὶ τοὺς πέλας ἐκπλέοντας μάλιστα τοὺς ἄλλους
ἀνάγκῃ καταίροντας δέχεσθαι. καὶ τοῦτο τὸ εὐπρεπὲς
ἄσπονδον οὐχ ἵνα μὴ ξυναδικῶσιν ἑτέροις προβέβληνται,
ἀλλ' ὅπως κατὰ μόνας ἀδικῶσι καὶ ὅπως ἐν ᾧ μὲν ἂν κρα-
τῶσι βιάζωνται, οὗ δ' ἂν λάθωσι πλέον ἔχωσιν, ἢν δέ πού
τι προσλάβωσιν ἀναισχυντῶσιν· καίτοι εἰ ἦσαν ἄνδρες,
ὥσπερ φασίν, ἀγαθοί, ὅσῳ ἀληπτότεροι ἦσαν τοῖς πέλας,
τόσῳ δὲ φανερωτέραν ἐξῆν αὐτοῖς τὴν ἀρετὴν διδοῦσι καὶ
δεχομένοις τὰ δίκαια δεικνύναι. ἀλλ' οὔτε πρὸς τοὺς
ἄλλους οὔτε ἐς ἡμᾶς τοιοίδε εἰσίν, ἄποικοι δ' ὄντες ἀφε-
στᾶσί τε διὰ παντὸς καὶ νῦν πολεμοῦσι, λέγοντες ὡς οὐκ
ἐπὶ τῷ κακῶς πάσχειν ἐκπεμφθεῖεν. ἡμεῖς δὲ οὐδ' αὐτοί
φαμεν ἐπὶ τῷ ὑπὸ τούτων ὑβρίζεσθαι κατοικίσαι, ἀλλ' ἐπὶ
τῷ ἡγεμόνες τε εἶναι καὶ τὰ εἰκότα θαυμάζεσθαι. αἱ γοῦν
ἄλλαι ἀποικίαι τιμῶσιν ἡμᾶς, καὶ μάλιστα ὑπὸ ἀποίκων
στεργόμεθα· καὶ δῆλον ὅτι, εἰ τοῖς πλέοσιν ἀρέσκοντές...
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων Book 4, sec 54, γρ. 1
...καὶ ὅλως καὶ μουσικὴν καὶ γεωμετρίαν διέπαιζεν. ἦν τε

πολυτελής· καὶ διὰ τοῦτο πόλιν ἐκ πόλεως ἤμειβεν, ἐνίοτε καὶ
φαντασίαν ἐπιτεχνώμενος. ἐν γοῦν Ῥόδῳ τοὺς ναύτας ἔπεισε
σχολαστικὰς ἐσθῆτας ἀναλαβεῖν καὶ ἀκολουθῆσαι αὐτῷ· σὺν οἷς
εἰσβάλλων εἰς τὸ γυμνάσιον περίβλεπτος ἦν. εἰώθει τε νεανίσκων
τινῶν υἱοθεσίας ποιεῖσθαι εἰς τὸ ἀποχρῆσθαι αὐτοῖς ἔς τε τὰς
236
ἡδονὰς καὶ ὥστε φυλάττεσθαι ὑπ' εὐνοίας αὐτῶν· ἀλλὰ καὶ

φίλαυτος ἦν ἰσχυρῶς καὶ πολὺς ἐγκείμενος τῷ Κοινὰ τὰ φίλων.
παρ' ὃ καὶ οὐδεὶς αὐτοῦ μαθητὴς ἐπιγράφεται, τοσούτων αὐτῷ
σχολασάντων· καίτοι τινὰς εἰς ἀναισχυντίαν προῆγεν. ὁ γοῦν
Βητίων εἷς τῶν συνήθων αὐτῷ πρὸς Μενέδημόν ποτε λέγεται
εἰπεῖν, “ἐγώ τοι, ὦ Μενέδημε, νύκτωρ συνδέομαι Βίωνι καὶ
οὐδὲν ἄτοπον δοκῶ γε πεπονθέναι.” πολλὰ δὲ καὶ ἀθεώτερον
προεφέρετο τοῖς ὁμιλοῦσι, τοῦτο Θεοδώρειον ἀπολαύσας. καὶ
ὕστερόν ποτε ἐμπεσὼν εἰς νόσον, ὡς ἔφασκον οἱ ἐν Χαλκίδι –
αὐτόθι γὰρ καὶ κατέστρεψε – περίαπτα λαβεῖν ἐπείσθη καὶ μετα-
γινώσκειν ἐφ' οἷς ἐπλημμέλησεν εἰς τὸ θεῖον. ἀπορίᾳ δὲ καὶ τῶν
νοσοκομούντων δεινῶς διετίθετο, ἕως Ἀντίγονος αὐτῷ δύο θερά-
ποντας ἀπέστειλε. καὶ ἠκολούθει γε αὐτῷ ἐν φορεί...
Ζεύς, ἀλλ' ὑπείκει καὶ θέλων ἐγκλίνεται.

αὐτός τι νῦν δρῶν εἶτα δαίμονας κάλει·
τῷ γὰρ πονοῦντι καὶ θεὸς συλλαμβάνει.
ἔγωγε φημὶ καὶ νόμον γε μὴ σέβειν
ἐν τοῖσι δεινοῖς τῶν ἀναγκαίων πλέον.
οὐ γὰρ κατ' εὐσέβειαν αἱ θνητῶν τύχαι,
τολμήμασιν δὲ καὶ χερῶν ὑπερβολαῖς
ἁλίσκεταί τε πάντα καὶ θηρεύεται.
τί δ' ἢν λυθείς με διαβάλῃς, παθεῖν σε δεῖ;
ὦ πότνι' αἰδώς, εἴθε τοῖς πᾶσιν βροτοῖς
συνοῦσα τἀναίσχυντον ἐξῃροῦ φρενῶν.
ὁρῶ δὲ τοῖς πολλοῖσιν ἀνθρώποις ἐγὼ
τίκτουσαν ὕβριν τὴν πάροιθ' εὐπραξίαν.
ὕβριν τε τίκτει πλοῦτος ἢ φειδὼ βίου.
φεῦ φεῦ, τὸ μὴ τὰ πράγματ' ἀνθρώποις ἔχειν
φωνήν, ἵν' ἦσαν μηδὲν οἱ δεινοὶ λέγειν.
νῦν δ' εὐτρόχοισι στόμασι τἀληθέστατα
κλέπτουσιν, ὥστε μὴ δοκεῖν ἃ χρὴ δοκεῖν.
Θησεῦ, παραινῶ σοὶ τὸ λῷστον, εἰ φρονεῖς,
γυναικὶ πείθου μηδὲ τἀληθῆ κλύων.
χρόνος διέρπων πάντ' ἀληθεύειν φιλεῖ.
Αμάρευμα: κατακάθι της κοινωνίας (ους. αμάρα=χαντάκι)

237
Γρηγόριος Ναζιανζηνός De seipso et ad eos qui ipsum cathedram

onstantinopolitanam affectare dicebant (orat. 36) Τομ. 36, σελ. 265, γρ.
32
καὶ οἴεσθαι εἶναί τι, οὐδὲν ὄντα, ὑπὸ τῆς κενῆς δόξης
φυσώμενον. Οὔτε πρῶτος ὑμῖν τὸν τῆς ὀρθοδοξίας
λόγον ἐκήρυξα, οὗ μάλιστα περιέχεσθε, ἴχνεσι δὲ
ἀλλοτρίοις ἐπηκολούθησα, καὶ τούτοις ὑμετέ-
ροις· εἰρήσεται γὰρ τἀληθές· εἴπερ ὑμεῖς Ἀλεξάν-
δρου μαθηταὶ τοῦ πάνυ, τοῦ μεγάλου τῆς Τρι-
άδος ἀγωνιστοῦ τε καὶ κήρυκος, καὶ λόγῳ καὶ ἔργῳ
τὴν ἀσέβειαν ἐξορίσαντος. Μέμνησθε γὰρ τῆς Ἀπο-
στολικῆς ἐκείνης εὐχῆς, ἣ τὸν ἀρχηγὸν τῆς ἀσε-
βείας κατέλυσεν ἐν τόποις ἀξίοις τῶν τῆς γλώσσης
ἀμαρευμάτων, ἵν' ὕβρις ὕβριν ἀμύνηται, καὶ
στηλιτευθῇ θανάτῳ δικαίῳ θάνατος ψυχῶν ἄδικος.
Βʹ. Οὐ ξένην οὖν πηγὴν ὑμῖν ἐῤῥήξαμεν, ὥσπερ
ἣν Μωϋσῆς ἀνέδειξεν ἐν ἀνύδρῳ τοῖς ἀπ' Αἰγύπτου
διωκομένοις, κεκρυμμένην δὲ καὶ συγκεχωσμένην
ἀνεστομώσαμεν, κατὰ τοὺς παῖδας Ἰσαὰκ τοῦ μεγά-
λου, μὴ ὀρύσσοντας μόνον φρέατα ζῶντος ὕδα-
τος, ἀλλὰ καὶ φρασσόμενα ὑπὸ τῶν Φυλιστιαίων ἀνα-
καθαίροντας. Ἀλλ' οὐδὲ τῶν κομψῶν τις καὶ ἡδέων
ἐγὼ, καὶ οἷος κολακείᾳ κλέπτειν τὴν εὔνοιαν· οἵους
ὁρῶ πολλοὺς τῶν νῦν ἱερατεύειν ὑπισχνουμένων οἳ
Γρηγόριος Ναζιανζηνός Carmina quae spectant ad alios Pa 1559, γρ. 9
Ὡς μὴ μοῦνον ἄτιτον ἅπαν κακὸν, ἀλλὰ καὶ ἐσθλὸν

Ἔμμεναι, ὥς ῥα Θεῷ κεχαρισμένον, ὃς τόδ' ἔτισε.
Σκέπτεό μοι στρατὸν ἄλλον ἀγακλειτῶν ἐπικούρων,
Ἰθυφάλους, κερόεντας, ἀναύχενας, ἡμιδράκοντας,
Θῆρας, θηρομιγεῖς τε, γελοίϊον εἶδος ἔχοντας.
Τοίους παῖδας ἴδοιεν, ἐπεὶ καὶ τοῖα σέβουσι·
Τοῖοι καὶ τελέθοιεν ἀρηγόνες οἷσι φίλοισι·
Τοίων κἀντιτύχοιεν, ἐπήν κέ τις ἐχθρὸς ἵκηται,
Ὡς κεῖνοι σφετέροισιν ἀρηγόνες εἰσὶ κακοῖσιν.
Ἀλλὰ τί μοι τὰ ἕκαστα διακριδὸν ἐξαγορεύειν,
238
Γλώσσης ἐξ ἱερῆς ἀμαρεύματα τοῖα χέοντι;

Ἓν δ' ἐνὶ πᾶσι μέγιστον· ἀτὰρ λόγον ἧλος ἐρείδοι.
Ἡμεῖς μὲν μεγάλῃσι βίβλοις, θείοις θ' ὑποφήταις,
Καὶ πύματον Χριστοῖο διάκτορος ἠγαθέοισι,
Πνεύματι αἰγλήεντι χαρασσομένοισι νόημα,
Καὶ κραδίαις καθαρῇσι Θεὸν μέγαν εἰσορόωσιν
(ᾯ μούνῳ θεότητος ἀειδέος ἔστι λαβέσθαι),
Ἴδριες οὐρανίων, θεολαμπέες, ὕψι θέοντες,
Ὄσσον ἐφημερίοισι Θεοῦ βατὸν ἐνθάδ' ἐοῦσιν.
Οὐ γὰρ ῥηϊδίως νεφέλης διαδέρκεται ὄμμα
Καὶ λίαν εὐγλήνοιο· τὸ δὲ πλέον, ὕστατον ἡμῖν.
Θεοφάνης χρονογράφος σελ. 32, γρ. 23
...ἐξορισθέντος, Ἄρειος πάλιν ἐτάραττε τὴν Αἴγυπτον. γνοὺς δὲ ὁ

βασιλεύς, μεταπεμψάμενος αὐτὸν ἠρώτα, εἰ τοῖς ἐν Νικαίᾳ δόγμασι
συντίθεται περὶ τοῦ ὁμοουσίου· τοῦ δὲ μεθ' ὅρκου εἰπόντος συντί-
θεσθαι, δόλον τε καὶ νῦν, ὡς ἀεί, ἐργασαμένου· (δύο γὰρ χάρτας
συντέθεικεν, ἕνα μὲν ὑπὲρ τοῦ ὁμοουσίου, θάτερον δὲ κατ' αὐτοῦ·
ὃν καὶ δι' ἑαυτοῦ ἔγραψεν, τὸν πρῶτον δι' ἑτέρου γράψας·) πείθει
τοίνυν τὸν βασιλέα ὀμόσας οὕτω πιστεύειν κελεῦσαι δεχθῆναι αὐτοῦ·
ἐν τῇ καθολικῇ ἐκκλησίᾳ. ὅπερ μαθὼν ὁ θεῖος Ἀλέξανδρος τῷ θεῷ
προσέκλαυσεν εἰς τὴν καλουμένην Εἰρήνην ἐκκλησίαν· καὶ λόγου
θᾶττον ἡ θεία δίκη μετῆλθε τὸν Ἄρειον ἐν τόποις ἀξίοις τῶν τῆς
γλώσσης ἀμαρευμάτων ἐκκόψασα τοῦ ζῇν ἐν τῷ νῦν καὶ ἐν τῷ μέλλοντι,
τῶν σπλάγχνων αὐτῷ κατενεχθέντων ἐν ἀφόδοις, καθ' ἣν ὥραν
ἔμελλε τῶν ἱερῶν ἀναξίως ἐπιβαίνειν περιβόλων. ταῦτα τῷ τριακοστῷ
πρώτῳ ἔτει γέγονε τοῦ μεγάλου Κωνσταντίνου, τοῦ θείου Ἀλεξάνδρου
ἐπισκοποῦντος τὴν Κωνσταντινούπολιν, καὶ οὐχ ὥς φησιν Εὐσέβιος
μόνος, ὅτι ὁ Νικομηδείας Εὐσέβιος, ὅτε εἰς τὰ ἐγκαίνια τὰ κατὰ
Ἀθανασίου ἐσκεύαζεν, τὸν Κωνσταντινουπόλεως θρόνον ἐπεῖχεν. τοῦτο
γὰρ καὶ ἐκ τῆς τῶν χρόνων ὁμάδος δείκνυται ψεῦδος, ἐπείπερ Κων-
σταντῖνος τὰ ὅλα ἔτη λβʹ ἐβασίλευσεν. ὃς μετὰ τὴν πρώτην δεκα-
ετηρίδα, τῷ δεκάτῳ τρίτῳ αὐτοῦ ἔτει, καταλαβὼν τὸ Βυζάντιον Μητρο-
φάνην τὸν πρὸ Ἀλεξάνδρου εὗρεν ἐπισκοποῦντα, εἶτα Ἀλέξανδρος...
Ησύχιος λεξικογράφος (Α – Ο) Αλφαβητικό , 3445, γρ. 1
ἀμαράντινον· ἄσηπτον (i Petr. 5,4) Sp

239
ἀμάραντος· εἶδος φυτοῦ, ἀφ' οὗ στέφανοι πλέκονται

ἀμαρασαι· αἱ σῦς. οἱ δὲ κύνας
ἀμαρεῖν· ἀκολουθεῖν. πείθεσθαι. [ἁμαρτάνειν]
ἀμαρεύματα· ἀθροίσματα βορβόρου (Greg. Naz. c. 2,2,7,111)
ἀμαρεύων· διοδεύων
ἀμάρη· ἡ ἐν τοῖς κήποις ⌊ὑδροῤῥόη b παρὰ τὸ ἅμα καὶ ἴσως καὶ
ὁμαλῶς ῥεῖν, ἢ οἷον ἁμαρόη τις οὖσα
ἀμάρης· ὑδρορόης S ὀχετοῦ (Φ 259)
ἀμάρῃσι· πόροις ἀμάη·
Ανδρογύναιος
Ηρόδοτος Ιστορίαι “Hérodote. Histoires, 9 vols.”, Ed. Legrand, Ph.–

E.Paris: Les Belles Lettres, 1:1932; 2;1930; 3:1939; 4 (3rd edn.): 1960;
5:1946; 6:1948; 7:1951; 8:1953; 9:1954, Repr. 1:1970; 2:1963; 3:1967;
5:1968; 6:1963; 7:1963; 8:1964; 9:1968.Βιβ. 4, sect 67, γρ. 7
... ᾖ τοῦτο, οὐ γεύονται τοῦ οἴνου τούτου, ἀλλ'

ἠτιμωμένοι ἀποκατέαται· ὄνειδος δέ σφί ἐστι μέγιστον
τοῦτο· ὅσοι δὲ ἂν αὐτῶν καὶ κάρτα πολλοὺς ἄνδρας ἀραιρη-
κότες ἔωσι, οὗτοι δὲ σύνδυο κύλικας ἔχοντες πίνουσι ὁμοῦ.
Μάντιες δὲ Σκυθέων εἰσὶ πολλοί, οἳ μαντεύονται
ῥάβδοισι ἰτεΐνῃσι πολλῇσι ὧδε. Ἐπεὰν φακέλους ῥάβδων
μεγάλους ἐνείκωνται, θέντες χαμαὶ διεξειλίσσουσι αὐτούς,
καὶ ἐπὶ μίαν ἑκάστην ῥάβδον τιθέντες θεσπίζουσι, ἅμα τε
λέγοντες ταῦτα συνειλέουσι τὰς ῥάβδους ὀπίσω καὶ αὖτις
κατὰ μίαν τιθεῖσι. Αὕτη μέν σφι ἡ μαντικὴ πατρωίη ἐστί.
Οἱ δὲ Ἐνάρεες οἱ ἀνδρόγυνοι τὴν Ἀφροδίτην σφίσι
λέγουσι μαντικὴν δοῦναι· φιλύρης ὦν φλοιῷ μαντεύονται·
ἐπεὰν τὴν φιλύρην τρίχα σχίσῃ, διαπλέκων ἐν τοῖσι
δακτύλοισι τοῖσι ἑωυτοῦ καὶ διαλύων χρᾷ.
Ἐπεὰν δὲ βασιλεὺς ὁ Σκυθέων κάμῃ, μεταπέμπεται
τῶν μαντίων ἄνδρας τρεῖς τοὺς εὐδοκιμέοντας μάλιστα, οἳ
τρόπῳ τῷ εἰρημένῳ μαντεύονται· καὶ λέγουσι οὗτοι ὡς τὸ
ἐπίπαν μάλιστα τάδε, ὡς τὰς βασιληίας ἱστίας ἐπιώρκηκε
ὃς καὶ ὅς, λέγοντες τῶν ἀστῶν τὸν ἂν δὴ λέγωσι· τὰς δὲ
βασιληίας ἱστίας νόμος Σκύθῃσι τὰ μάλιστά ἐστι ὀμνύναι
τότε ἐπεὰν τὸν μέγιστον ὅρκον ἐθέλωσι ὀμνύναι. Αὐτίκα
Φίλων Ιουδαίος De sacrificiis Abelis et Caini “Philonis Alexandrini

240
opera quae supersunt, vol. 1”, Ed. Cohn, L. Berlin: Reimer, 1896, Repr.
1962. τμ. 100, γρ. 8
...ἀνῆφθαι τὴν φύσιν. φέρ' οὖν ἐξετάσωμεν καὶ τῶν πρὸς ἀλήθειαν
ἀγαθῶν τὰ μάλιστα παρ' ἡμῖν θαυμαζόμενα, ὧν ἁπάντων μὲν τυχεῖν
κατὰ καιροὺς τοὺς ἁρμόζοντας εὐχόμεθα, τυχόντες δὲ εὐδαιμονέστατοι
νομιζόμεθα. τίς οὖν ἀγνοεῖ ὅτι εὐγηρία καὶ εὐθανασία μέγιστα τῶν
ἀνθρωπείων ἀγαθῶν ἐστιν, ὧν οὐδετέρου κοινωνὸς ἡ φύσις ἀγήρως τε
καὶ ἀθάνατος οὖσα; καὶ τί παράδοξον, εἰ τὸ | ἀγένητον γενητῶν ἀγαθοῖς
οὐκ ἀξιοῖ προσχρῆσθαι, ὁπότε καὶ τὸ γενόμενον αὐτὸ κατὰ τὰς τῶν
εἰδῶν εἰς ἃ τέμνεται διαφορὰς ἀνομοίων μεταποιεῖται ἀρετῶν; ἄνδρες
γοῦν οὐ γυναιξὶν οὐδὲ γυναῖκες ἀνδράσιν ἁμιλλήσαιντο ἂν περὶ ὧν
μόνοις τοῖς ἑτέροις ἁρμόττει προσεῖναι· ἀλλ' αἱ μὲν γυνάνδρων, εἰ
ζηλώσαιεν τὰ ἀνδρῶν, οἱ δὲ ἀνδρογύνων, εἰ τοῖς γυναικῶν ἐπίθοιντο
ἐπιτηδεύμασι, δύσκλειαν οἴσονται. ἐνίας δὲ ἀρετὰς ἡ φύσις οὕτως
διακέκρικεν, ὡς μηδὲ ἐξ ἐπιτηδεύσεως εἰς κοινωνίαν ἀχθῆναι δύνασθαι·
τὸ γοῦν σπείρειν καὶ γεννᾶν κατ' ἀρετὴν ἀνδρῶν ἴδιον, οὐκ ἂν εὕροι τοῦτό
γε γυνή· καὶ μὴν ἀγαθὸν οὖσαν γυναικῶν εὐτοκίαν ἀνδρὸς οὐ δέχεται
φύσις. ὥστε οὐδὲ τὸ “ὡς ἄνθρωπος” (Deut. 1, 31) ἐπὶ θεοῦ κυριολογεῖται,
κατάχρησις δὲ ὀνομάτων ἐστὶ παρηγοροῦσα τὴν ἡμετέραν ἀσθένειαν.
ἀφελεῖς οὖν, ὦ ψυχή, πᾶν γενητὸν θνητὸν μεταβλητὸν βέβηλον ἀπὸ
ἐννοίας τῆς περὶ θεοῦ τοῦ ἀγενήτου καὶ ἀφθάρτου καὶ ἀτρέπτου καὶ ἁγίου
καὶ μόνου μακαρίου. τὸ δὲ “παντὸς διανοίγοντος μήτραν τὰ ἀρσενικὰ τῷ
κυρίῳ” (Exod. 13, 12) φυσικώτατα ἔχει.
Ανδροκοιτεω
Ιωάννης Μαλαλάς σελ. 436 γρ. 14

ἐν παιδεραστίαις εὑρισκομένους καυλοτομεῖσθαι. καὶ συνεσχέθησαν ἐν
αὐτῷ τῷ καιρῷ πολλοὶ ἀνδροκοῖται, καὶ καυλοτομηθέντες ἀπέθανον.
καὶ ἐγένετο ἔκτοτε φόβος κατὰ τῶν νοσούντων
Αίτιος ιατρός Iatricorum liber i τμ. 139, γρ. 7
Ἑλενίου ἡ ῥίζα μάλιστά ἐστι χρησίμη. λεκτέον δὲ αὐτὴν οὐ θερ-

μὴν καὶ ξηρὰν ἀκριβῶς, ὡς τὸ πέπερι, ἀλλὰ σὺν ὑγρότητι περιττω-
ματικῇ, καὶ διὰ τοῦτο καὶ τοῖς ἐλλίγμασι τοῖς εἰς ἀναγωγὰς τῶν γλί-
σχρων καὶ παχέων ἐν θώρακι καὶ πνεύμονι ἐπιτηδείως μίγνυται.
Ἐλελίσφακος θερμαντικῆς ἐναργῶς ἐστι κράσεως, ὑποστυφούσης
ἀτρέμα. ἱστοροῦσι δέ τινες ὅτι ἐπ' ἀνθράκων ὑποθυμιωμένη ταῖς γυ-
ναιξὶ στέλλει καταμήνια ἀμέτρως φερόμενα καὶ γυναικεῖον ῥοῦν.
241
Ἀγρίππας δέ φησιν “ἐλελίσφακον τὴν ἱερὰν βοτάνην λέαιναι

κυήσασαι τρώγουσιν. ἐστὶ γὰρ κρατητικὴ συλλήψεως ζῳογονικῆς.
ἐπὰν οὖν τὸν χυλὸν ταύτης ὅσον μεθ' ἁλὸς ὀλίγου πίῃ γυνὴ
τεταρταῖα οὖσα ἐξ ἀφέδρου καὶ ἀνδροκοιτήσῃ συλλήψεται
ἀπαραβάτως”. φασὶ δὲ ὅτι λοιμοῦ κατασχόντος ἐν Κοπτῷ τῆς
Αἰγύπτου τοὺς ἐν τῇ χώρᾳ περιλειπομένους ἀναγκάσαι τὰς γυναῖκας
καὶ ταύτῃ χρήσασθαι τῇ δυνάμει καὶ ἐπὶ γονὴν πλείστην γενέσθαι.
Ὀρφεὺς δέ φησι· “δίδου τοῖς αἱμοπτοικοῖς τοῦ χυλοῦ τῆς
ἐλελισφάκου κυάθους δύο μετὰ μέλιτος νήστεις πιεῖν καὶ εὐθέως
σταθήσεται. τοῖς δὲ φθισικοῖς”, φησί, “σκεύαζε καταπότια οὕτως·
ναρδοστάχυος ζιγγιβέρεως σπέρμα τος ἐλελισφάκου πεφρυγμένου
κεκομμένου καὶ σεσεισμένου πεπέρεως μακροῦ ἀναλάμβανε τῷ
χυλῷ καὶ ποίει καταπότια καὶ δίδου πρωὶ νήστει καὶ εἰς κοίτη ν
ὁμοίως καὶ ἐπιρροφείτω ὕδατος καθαροῦ.” Ἐλλέβορος ἑκάτερος, ὅ
τε λευκὸς καὶ ὁ μέλας ῥυπτικῆς τε ἅμα...
Ανδρομανια-ας
Πλούταρχος Comparatio Lycurgi et Numae “Plutarch's lives, vol. 1”,

Ed. Perrin, B.Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1914, Repr.
1967.Chapter 3, τμ. 3, γρ. 6
...γαμετὴν καὶ τὰ ταράττοντα καὶ κατακαίοντα ζηλοτυπίαις τοὺς πολλούς,

ἐκεῖνα δὲ ὥσπερ αἰσχυνομένη ἀτυφία τις, παρακάλυμμα τὴν ἐγ-
γύην ἐφελκομένη καὶ τὸ δυσκαρτέρητον ἐξομολογουμένη τῆς κοινωνίας;
Ἔτι δὲ μᾶλλον ἡ περὶ τὰς παρθένους φυλακὴ κατέσταλται τῷ Νομᾷ πρὸς
τὸ θῆλυ καὶ κόσμιον· ἡ δὲ τοῦ Λυκούργου παντάπασιν ἀναπεπταμένη
καὶ ἄθηλυς οὖσα τοῖς ποιηταῖς λόγον παρέσχηκε. φαινομηρίδας τε γὰρ
αὐτὰς ἀποκαλοῦσιν, ὡς Ἴβυκος, καὶ ἀνδρομανεῖς λοιδοροῦσιν, ὡς
Εὐριπίδης, λέγων· Αἳ σὺν νέοισιν ἐξερημοῦσιν δόμους γυμνοῖσι
μηροῖς καὶ πέπλοις ἀνειμένοις. τῷ γὰρ ὄντι τοῦ παρθενικοῦ χιτῶνος αἱ
πτέρυγες οὐκ ἦσαν συνερραμμέναι κάτωθεν, ἀλλ' ἀνεπτύςσοντο καὶ
συνανεγύμνουν ὅλον ἐν τῷ βαδίζειν τὸν μηρόν. καὶ σαφέστατα τὸ
γινόμενον εἴρηκε Σοφοκλῆς ἐν τούτοις·
Γρηγόριος Ναζιανζινός In theophania (orat. 38) MPG 36.Τομ.

36, σελ. 325, γρ. 13
ΙΓʹ. Πολλοῖς δὲ παιδευθεὶς πρότερον, ἀντὶ πολλῶν

τῶν ἁμαρτημάτων, ὧν ἡ τῆς κακίας ῥίζα ἐβλάστησε
242
κατὰ διαφόρους αἰτίας καὶ χρόνους, λόγῳ,

νόμῳ, προφήταις, εὐεργεσίαις, ἀπειλαῖς, πληγαῖς,
ὕδασιν, ἐμπρησμοῖς, πολέμοις, νίκαις, ἥτταις, ση-
μείοις ἐξ οὐρανοῦ, σημείοις ἐξ ἀέρος, ἐκ γῆς, ἐκ
θαλάττης, ἀνδρῶν, πόλεων, ἐθνῶν ἀνελπίστοις με-
ταβολαῖς, ὑφ' ὧν ἐκτριβῆναι τὴν κακίαν τὸ
σπουδαζόμενον ἦν. Τέλος ἰσχυροτέρου δεῖται φαρμά-
κου ἐπὶ δεινοτέροις τοῖς ἀῤῥωστήμασιν, ἀλληλοφο-
νίαις, μοιχείαις, ἐπιορκίαις, ἀνδρομανίαις,
τὸ πάντων ἔσχατον τῶν κακῶν καὶ πρῶτον, εἰδω-
λολατρείαις, καὶ τῇ μεταθέσει τῆς προσκυνήσεως
ἀπὸ τοῦ πεποιηκότος ἐπὶ τὰ κτίσματα. Ταῦτα ἐπειδὴ
μείζονος ἐδεῖτο τοῦ βοηθήματος, μείζονος καὶ τυγ-
χάνει. Τὸ δὲ ἦν αὐτὸς ὁ τοῦ Θεοῦ Λόγος, ὁ
προαιώνιος, ὁ ἀόρατος, ὁ ἀπερίληπτος, ὁ ἀσώματος, ἡ
ἐκ τῆς ἀρχῆς ἀρχὴ, τὸ ἐκ τοῦ φωτὸς φῶς, ἡ πηγὴ
τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἀθανασίας, τὸ ἐκμαγεῖον τοῦ ἀρ-
χετύπου κάλλους, ἡ μὴ κινουμένη σφραγὶς,
Ανδροπορνος-ου
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 6, Kaibel paragr 77, γρ. 19
μόνον αὐτοὺς τοιαῦτ' ἔχειν παρεσκεύαζεν, ἀλλὰ καὶ

τῆς ἄλλης ἀδικίας καὶ βδελυρίας ἀθλητὰς ἐποίησεν.
τί γὰρ τῶν αἰσχρῶν ἢ δεινῶν αὐτοῖς οὐ προσῆν ἢ τί
τῶν καλῶν καὶ σπουδαίων οὐκ ἀπῆν; οὐχ οἳ μὲν ξυ-
ρούμενοι καὶ λεαινόμενοι διετέλουν ἄνδρες ὄντες, οἳ
δ' ἀλλήλοις ἐτόλμων ἐπανίστασθαι πώγωνας ἔχουσι;
καὶ περιήγοντο μὲν δύο καὶ τρεῖς ἑταιρουμένους, αὐτοὶ
δὲ τὰς αὐτὰς ἐκείνοις χρήσεις ἑτέροις παρεῖχον. ὅθεν
δικαίως ἄν τις αὐτοὺς οὐχ ἑταίρους ἀλλ' ἑταίρας ὑπέ-
λαβεν οὐδὲ στρατιώτας ἀλλὰ χαμαιτύπας προσηγό-
ρευσεν· ἀνδροφόνοι γὰρ τὴν φύσιν ὄντες ἀνδρόπορνοι
τὸν τρόπον ἦσαν. πρὸς δὲ τούτοις ἀντὶ μὲν τοῦ νήφειν
τὸ μεθύειν ἠγάπων, ἀντὶ δὲ τοῦ κοσμίως ζῆν ἁρπάζειν
καὶ φονεύειν ἐζήτουν. καὶ τὸ μὲν ἀληθεύειν καὶ ταῖς
ὁμολογίαις ἐμμένειν οὐκ οἰκεῖον αὑτῶν ἐνόμιζον, τὸ
δ' ἐπιορκεῖν καὶ φενακίζειν ἐν τοῖς σεμνοτάτοις ὑπε-
λάμβανον. καὶ τῶν μὲν ὑπαρχόντων ἠμέλουν, τῶν
δὲ ἀπόντων ἐπεθύμουν, καὶ ταῦτα μέρος τι τῆς
Εὐρώπης ἔχοντες. οἴομαι γὰρ τοὺς ἑταίρους οὐ πλείονας
243
ὄντας κατ' ἐκεῖνον τὸν χρόνον ὀκτακοσίων οὐκ ἐλάττω

καρπίζεσθαι γῆν ἢ μυρίους τῶν Ἑλλήνων τοὺς τὴν
Πολύβιος ιστορία Βιβ. 8, τμ. 9, τμ. 12, γρ. 2
καὶ τῆς ἄλλης ἀδικίας καὶ βδελυρίας ἀθλητὰς ἐποίησε.

τί γὰρ τῶν αἰσχρῶν ἢ δεινῶν αὐτοῖς οὐ προσῆν;
ἢ τί τῶν καλῶν καὶ σπουδαίων οὐκ ἀπῆν; ὧν οἱ
μὲν ξυρόμενοι καὶ λεαινόμενοι διετέλουν ἄνδρες ὄν-
τες, οἱ δ' ἀλλήλοις ἐτόλμων ἐπανίστασθαι πώγωνας
ἔχουσι. καὶ περιήγοντο μὲν δύο καὶ τρεῖς τοὺς ἑται-
ρευομένους, αὐτοὶ δὲ τὰς αὐτὰς ἐκείνοις χρήσεις
ἑτέροις παρείχοντο. ὅθεν καὶ δικαίως ἄν τις αὐτοὺς
οὐχ ἑταίρους, ἀλλ' ἑταίρας ὑπελάμβανεν [εἶναι] οὐδὲ
στρατιώτας, ἀλλὰ χαμαιτύπους προσηγόρευσεν· ἀνδροφόνοι γὰρ τὴν
φύσιν ὄντες ἀνδρόπορνοι τὸν τρόπον ἦσαν. ἁπλῶς δ' εἰπεῖν, ἵνα
παύσωμαι” φησί
“μακρολογῶν, ἄλλως τε καὶ τοσούτων μοι πραγμά-
των ἐπικεχυμένων, ἡγοῦμαι τοιαῦτα θηρία γεγονέναι
καὶ τοιούτους τὸν τρόπον τοὺς φίλους καὶ τοὺς ἑταί-
ρους Φιλίππου προσαγορευθέντας οἵους οὔτε τοὺς
Κενταύρους τοὺς τὸ Πήλιον κατασχόντας οὔτε τοὺς
Λαιστρυγόνας τοὺς τὸ Λεοντίνων πεδίον οἰκήσαντας
οὔτ' ἄλλους οὐδ' ὁποίους.”
Ταύτην δὲ τήν τε πικρίαν καὶ τὴν ἀθυρογλωττίαν τοῦ συγγραφέως τίς
οὐκ ἂν ἀποδοκιμάσειεν;
Θεοπομπός Σωζόμενα Τομ. -Jacobyʹ-T 2b,115,T, fragment 44, γρ. 5
παρασκευῆς ἀγγελίαι παραμίξας τοὺς θυλάκους καὶ τὰ ἀρτύματα καὶ τὰ

σακκία μαγειρείου τινὰ φαντασίαν ἐποίησεν. DEMETR. π. ἑρμ. 240: καὶ
τὰ περὶ τῆς δεινότητος δὲ δῆλα .... καὶ γὰρ πράγματά τινα ἐξ ἑαυτῶν ἐστι
δεινά, ὥστε τοὺς λέγοντας αὐτὰ δεινοὺς δοκεῖν, κἂν μὴ δεινῶς λέγωσιν,
καθάπερ ὁ Θεόπομπος (F 290) .... ταῦτα πάντα δεινὰ ὄντα καίτοι
ἀσθενῶς εἰπὼν δεινὸς δοκεῖ. – – 247: τὰ δὲ ἀντίθετα καὶ παρόμοια ἐν
ταῖς περιόδοις φευκτέον· ὄγκον γὰρ ποιοῦσιν, οὐ δεινότητα, πολλαχοῦ δὲ
καὶ ψυχρότητα ἀντὶ δεινότητος, οἷον ὡς ὁ Θεόπομπος κατὰ τῶν ἑταίρων
244
τῶν Φιλίππου λέγων ἔλυσεν τῆι ἀντιθέσει τὴν δεινότητα, ‘ἀνδροφόνοι δὲ

τὴν φύσιν ὄντες’, λέγων ‘ἀνδρόπορνοι τὸν τρόπον ἦσαν (F 225 c)‘· τῆι
γὰρ περισσοτεχνίαι, μᾶλλον δὲ κακοτεχνίαι προσέχων ὁ ἀκροατὴς ἔξω
γίνεται θυμοῦ παντός. DION CHRYS. XVIII 10 (II 253 v. Arn.): τῶν δὲ
ἄκρων Θουκυδίδης ἐμοὶ δοκεῖ καὶ τῶν δευτέρων Θεόπομπος· καὶ γὰρ
ῥητορικόν τι περὶ τὴν ἀπαγγελίαν τῶν λόγων ἔχει, καὶ οὐκ ἀδύνατος οὐδὲ
ὀλίγωρος περὶ τὴν ἑρμηνείαν, καὶ τὸ ῥάιθυμον περὶ τὰς λέξεις οὐχ οὕτω
φαῦλον ὥστε σε λυπῆσαι.
Απεψωλημενος-η-ον
Αριστοφάνης Acharnenses Γρ. 161
{ΘΕ.} Καὶ νῦν ὅπερ μαχιμώτατον Θρᾳκῶν ἔθνος

ἔπεμψεν ὑμῖν.
{ΔΙ.} Τοῦτο μέν γ' ἤδη σαφές.
{ΚΗ.} Οἱ Θρᾷκες ἴτε δεῦρ', οὓς Θέωρος ἤγαγεν.
{ΔΙ.} Τουτὶ τί ἐστι τὸ κακόν;
{ΘΕ.} Ὀδομάντων στρατός.
{ΔΙ.} Ποίων Ὀδομάντων; εἰπέ μοι, τουτὶ τί ἦν;
Τίς τῶν Ὀδομάντων τὸ πέος ἀποτεθρίακεν;
{ΘΕ.} Τούτοις ἐάν τις δύο δραχμὰς μισθὸν διδῷ,
καταπελτάσονται τὴν Βοιωτίαν ὅλην.
{ΔΙ.} Τοισδὶ δύο δραχμὰς τοῖς ἀπεψωλημένοις;
Ὑποστένοι μέντἂν ὁ θρανίτης λεώς,
ὁ σωσίπολις. Οἴμοι τάλας ἀπόλλυμαι,
ὑπὸ τῶν Ὀδομάντων τὰ σκόροδα πορθούμενος.
Οὐ καταβαλεῖτε τὰ σκόροδ';
{ΘΕ.} Ὦ μόχθηρε σύ,
οὐ μὴ πρόσει τούτοισιν ἐσκοροδισμένοις.
{ΔΙ.} Ταυτὶ περιείδεθ' οἱ πρυτάνεις πάσχοντά με
ἐν τῇ πατρίδι καὶ ταῦθ' ὑπ' ἀνδρῶν βαρβάρων;
Ἀλλ' ἀπαγορεύω μὴ ποεῖν ἐκκλησίαν
τοῖς Θρᾳξὶ περὶ μισθοῦ·
Σχόλια στον Αριστοφάνη , Scholia in plutum (scholia vetera et fort.
recentiora sub auctore Moschopulo) Argumentum-scholion sch plut,
verse 295, γρ. 3
... κιναβρώντων οὖν, τῶν δυσωδίαν ἐχόντων ἢ τῶν)

δυσοσμίαν ποιούντων ἐκ τῶν μασχαλῶν. κυρίως δὲ ἡ
245
τῶν κυνῶν βορὰ, κυνοβορά τις οὖσα. – βληχώμενοι:

Βοῶντες, ᾄδοντες, λέγοντες. τὸ βληχᾶσθαι ἐπὶ προβά-
των. συνάπτεται πρὸς τὸ προβατίων. P.
κιναβρώντων: Ὀσμὴν ἀποπεμπόντων. μέλη: ᾌσματα. P. ἕπεσθ':
Ἀκολουθεῖτε τὰ αἰδοῖα δεικνύντες. P. τράγοι δ' ἀκρατιεῖσθε: ⟦Τὸ ἑξῆς,
τράγοι δ' ἀπεψωλημένοι ἀκρατιεῖσθε⟧ [λείπει] τὸ ὡς, ἀντὶ τοῦ ὡς τράγοι
ἀκρατῆ πράσσετε· ἐπεὶ μετὰ τὴν συνουσίαν οἱ τράγοι
λείχουσιν ἑαυτῶν τὰ αἰδοῖα ἐν τῷ ἄκρῳ μέρει. – ἀντὶ
τοῦ φάγοιτε. V. ἤγουν δίκην τράγων τοὺς ὄρχεις λεί-
χετε. P. λείχετε τὰ αἰδοῖα δηλονότι. Br.
θρεττανελὸ τὸν Κύκλωπα: ᾯ σαυτὸν παρείκασας...
Σούδα λεξικόν , entry 959, γρ. 2
οἱ δὲ Ῥωμαῖοι διὰ χειρῶν ἀκρασίαν ἁλίσκονται. ἀκρασία καὶ ἀκολασία

διαφέρει. ἡ μὲν γὰρ κατὰ προαίρεσιν πράττει τὰ αἰσχρὰ, ἡ ἀκολασία·
ἡ δὲ παρὰ προαίρεσιν. λέγεται δὲ καὶ Ἀκράσιος. οὕτω τε
ἐς πᾶσαν ἀκράσιον ἐκπεπτωκυῖα τρίβον.
Ἄκρας νυκτός: περὶ πρῶτον ὕπνον. κεῖνος γὰρ ἄκρας νυκτὸς,
ἡνίχ' ἕσπεροι λαμπτῆρες οὐκέτ' ᾖθον. ὅτε οὐκ ἔφαινον ἔτι οἱ ἑσπέ-
ριοι, ἢ ὅτε ἐσβέσθησαν οἱ λύχνοι. καιρὸς γὰρ ἐπιβουλῆς καὶ ἐπιθέ-
σεως τότε.
Ἀκράτεια.
Ἀκρατιεῖσθε· Ἀριστοφάνης Πλούτῳ· τράγοι δ' ἀκρατιεῖσθε.
τουτέστιν ἀπεψωλημένοι ἀκρατιεῖσθε· ἀντὶ τοῦ ὡς τράγοι ἀκρατῆ
πράξετε, ἐπεὶ μετὰ τὴν συνουσίαν οἱ τράγοι λείχουσι τὸ αἰδοῖον. τὸ
ἄκρον λείξετε ὡς τράγοι.
Ἀκρατίζω: τὸ ἄκρατον πίνω. καὶ Ἀκρατισαμένη, ἀκράτου
σπάσασα. ἡ δὲ Θεοδώρα ἀκρατισαμένη ἡσυχίαν ἦγεν. ὅτι δεῖπνον, τὸ
πρωϊνὸν ἄριστον, ἀκρατισμὸς λέγεται. ζήτει ἐν τῷ δεῖπνον.
Ἀκράτιστα: ἔμβρωμα.
Ἀκρατοπότης: ὁ μέθυσος, ὁ τὸν ἄκρατον οἶνον ἀπλήστως
πίνων.
Αποπαρθενευω
Septuaginta, Ecclesiasticus sive Siracides (Sapientia Jesu filii Sirach)

Chapter 20, τμ. 4, γρ. 1
...καὶ ἐὰν ὑπὸ ἐλαττώματος ἰσχύος κωλυθῇ ἁμαρτεῖν,

ἐὰν εὕρῃ καιρόν, κακοποιήσει.
246
ἀπὸ ὁράσεως ἐπιγνωσθήσεται ἀνήρ,

καὶ ἀπὸ ἀπαντήσεως προσώπου ἐπιγνωσθήσεται νοήμων·
στολισμὸς ἀνδρὸς καὶ γέλως ὀδόντων
καὶ βήματα ἀνθρώπου ἀναγγελεῖ τὰ περὶ αὐτοῦ.
Ἔστιν ἔλεγχος ὃς οὐκ ἔστιν ὡραῖος,
καὶ ἔστιν σιωπῶν καὶ αὐτὸς φρόνιμος.
ὡς καλὸν ἐλέγξαι ἢ θυμοῦσθαι,
καὶ ὁ ἀνθομολογούμενος ἀπὸ ἐλαττώσεως κωλυθήσεται.
ἐπιθυμία εὐνούχου ἀποπαρθενῶσαι νεάνιδα,
οὕτως ὁ ποιῶν ἐν βίᾳ κρίματα.
ἔστιν σιωπῶν εὑρισκόμενος σοφός,
καὶ ἔστιν μισητὸς ἀπὸ πολλῆς λαλιᾶς.
ἔστιν σιωπῶν, οὐ γὰρ ἔχει ἀπόκρισιν,
καὶ ἔστιν σιωπῶν εἰδὼς καιρόν.
ἄνθρωπος σοφὸς σιγήσει ἕως καιροῦ,
ὁ δὲ λαπιστὴς καὶ ἄφρων ὑπερβήσεται καιρόν.
ὁ πλεονάζων λόγῳ βδελυχθήσεται,
καὶ ὁ ἐνεξουσιαζόμενος μισηθήσεται.
Ιπποκράτης ., De aëre aquis et locis τμ. 17, γρ. 5
γὰρ κινδύνους ἑωυτέων πέρι κινδυνεύουσιν, καὶ τῆς ἀνδρείης αὐτέοι

τὰ ἆθλα φέρονται, καὶ τῆς δειλίης τὴν ζημίην ὡσαύτως. Εὑρήσεις δὲ
καὶ τοὺς Ἀσιηνοὺς διαφέροντας αὐτοὺς ἑωυτέων, τοὺς μὲν βελ-
τίονας, τοὺς δὲ φαυλοτέρους ἐόντας· τουτέων δὲ αἱ μεταβολαὶ αἴτιαι
τῶν ὡρέων, ὥσπερ μοι εἴρηται ἐν τοῖσι προτέροισιν. Καὶ περὶ μὲν
τῶν ἐν τῇ Ἀσίῃ οὕτως ἔχει.
Ἐν δὲ τῇ Εὐρώπῃ ἐστὶν ἔθνος Σκυθικὸν, ὃ περὶ τὴν λίμνην
οἰκέει τὴν Μαιῶτιν, διαφέρον τῶν ἐθνέων τῶν ἄλλων, Σαυρομά-
ται καλεῦνται. Τουτέων αἱ γυναῖκες ἱππάζονταί τε καὶ τοξεύουσι,
καὶ ἀκοντίζουσιν ἀπὸ τῶν ἵππων, καὶ μάχονται τοῖσι πολεμίοισιν,
ἕως ἂν παρθένοι ἔωσιν. Οὐκ ἀποπαρθενεύονται δὲ μέχρις ἂν τῶν
πολεμίων τρεῖς ἀποκτείνωσι, καὶ οὐ πρότερον ξυνοικέουσιν ἤπερ
τὰ ἱερὰ θύουσαι τὰ ἐν νόμῳ. Ἣ δ' ἂν ἄνδρα ἑωυτῇ ἄρηται, παύε-
ται ἱππαζομένη, ἕως ἂν μὴ ἀνάγκη καταλάβῃ παγκοίνου στρατείης.
Τὸν δεξιὸν δὲ μαζὸν οὐκ ἔχουσιν. Παιδίοισι γὰρ ἐοῦσιν ἔτι
νηπίοισιν αἱ μητέρες χαλκεῖον τετεχνημένον ἐπ' αὐτέῳ τουτέῳ
διάπυρον ποιέουσαι, πρὸς τὸν μαζὸν τιθέασι τὸν δεξιὸν, καὶ ἐπικαίε-
ται, ὥστε τὴν αὔξησιν φθείρεσθαι, ἐς δὲ τὸν δεξιὸν ὦμον καὶ βραχίονα
πᾶσαν τὴν ἰσχὺν καὶ τὸ πλῆθος ἐκδιδόναι.
247
Αποπερδομαι
οὐδεμίαν ἐχώρησεν ὄνησιν τῇ ἀπονοίᾳ τοῦ Μιχαήλ. ταῖς γὰρ τῶν

ἵππων ἁμίλλαις, εἴ πέρ τις ἕτερος, ἀγαλλόμενος καὶ ἡνιοχεῖν ἐκεῖσε
αὐτὸς οὐ παραιτούμενος, τῶν συμπαιζόντων αὐτῷ καὶ συνηνιο-
χούντων καὶ συναμιλλωμένων ἐκ τοῦ θείου υἱοθετούμενος τὰ τέκνα
βαπτίσματος τὸν βασιλικὸν κατεκένου πλοῦτον, ἑκατὸν ὀγδοήκοντα
καὶ τουλάχιστον πεντήκοντα τῷ καθεκάστῳ παρεχόμενος λίτρας.
καί ποτέ τινι ἀνδρὶ ὃν πατρίκιον ἐτιμήσατο (Ἱμέριος οὗτος ἐκα-
λεῖτο, διὰ τὴν τοῦ προσώπου αὐτοῦ οὕτω καλούμενος κατὰ ἀντί-
φρασιν ἀγριότητα), κολακείᾳ μὲν ὑπερβάλλοντι τὸν ἐπὶ Τιβερίου
Ἱμέριον, βωμολοχοῦντι δὲ κατὰ τὴν τράπεζαν καὶ αἰσχρολογοῦντι
καὶ ἀναιδῶς ἀποπέρδοντι , ἀκούοντος δὲ τοῦ βασιλέως καὶ τῶν
συνδείπνων, ὡς καὶ κηρὸν ἀποσβεννύει τῷ ψόφῳ, χρυσίου δέδωκε
λίτρας ρʹ. καὶ Χειλᾶ δὲ τοῦ συνηνιοχοῦντος αὐτῷ τὸν υἱὸν ἐκ τοῦ
θείου βαπτίσματος ἀναδεξάμενος ἐδωρήσατο χρυσίου λίτρας ρʹ.
οὕτως ἐκεῖνος εἰς οὐδὲν δέον τὰ δημόσια κατεδαπάνα τε καὶ ἀνή-
λισκεν. ἐπεὶ δὲ ἐντὸς ὀλίγου ταῖς τοιαύταις ἀθέσμοις πράξεσι
βασιλικῶν δωρεῶν καιρὸς καὶ χρημάτων πόρος οὐκ ἦν, τήν τε
χρυσῆν ἐκείνην καὶ πολυθρύλητον πλάτανον καὶ τοὺς δύο χρυ-
σοῦς λέοντας καὶ τοὺς δύο γρῦπας, χρυσοῦς καὶ αὐτοὺς σφυρη-
λάτους ὄντας, καὶ τὰ ὁλόχρυσα ὄργανα καὶ ἕτερα ἔργα...
Ιωάννης Σκυλίτζης ., Synopsis historiarum Emperor life Mich3, τμ.

10, γρ. 11

οὐδεμίαν ἐχώρησεν ὄνησιν τῇ ἀπονοίᾳ τοῦ Μιχαήλ. ταῖς γὰρ τῶν ἵππων
ἁμίλλαις, εἴπερ τις ἕτερος, ἀγαλλόμενος καὶ ἡνιοχεῖν αὐτὸς ἐκεῖνος οὐ
παραιτούμενος, τῶν συμπαιζόντων αὐτῷ καὶ συνηνιοχούντων καὶ συν-
αμιλλωμένων ἐκ τοῦ θείου υἱοθετούμενος τὰ τέκνα βαπτίσματος τὸν
βασιλικὸν κατεκένου πλοῦτον, ἑκατὸν καὶ ὀγδοήκοντα, καὶ τοὐλάχιστον
πεντήκοντα τῷ καθέκαστον παρεχόμενος λίτρας. καί ποτέ τινι ἀνδρί,
ὃν πατρίκιον ἐτιμήσατο (Ἱμέριος οὗτος ἐκαλεῖτο, διὰ τὴν τοῦ προσώπου
κατὰ ἀντίφρασιν οὕτω καλούμενος ἀγριότητα), κολακείᾳ μὲν ὑπερ-
βάλλοντι τὸν ἐπὶ Τιβερίου Ἱμέριον, βωμολοχοῦντι δὲ κατὰ τὴν τράπε-
ζαν καὶ αἰσχρολογοῦντι καὶ ἀναιδῶς ἀποπέρδοντι ἀκούοντός τε βασι-
λέως αὐτοῦ καὶ τῶν συνδείπνων, ὡς καὶ κηρὸν ἀποσβεννύειν τῷ ψόφῳ,
χρυσίου λίτρας δέδωκεν ἑκατόν. καὶ Χειλᾶ δὲ τοῦ συνηνιοχοῦντος αὐτῷ
τὸν υἱὸν ἐκ τοῦ θείου ἀναδεξάμενος βαπτίσματος χρυσίου λίτρας ἐδω-
248
ρήσατο ἑκατόν. οὕτως ἐκεῖνος εἰς οὐδὲν δέον τὰ δημόσια κατεδαπάνα

τε καὶ ἀνήλισκεν. ἐπεὶ δὲ ἐντὸς ὀλίγου ταῖς τοιαύταις ἀθέσμοις πράξεσι
βασιλικῶν δωρεῶν καιρὸς καὶ χρημάτων πόρος οὐκ ἦν, τήν τε χρυσῆν
ἐκείνην καὶ πολυθρύλητον πλάτανον καὶ τοὺς δύο χρυσοῦς λέοντας καὶ
τοὺς δύο γρῦπας, χρυσοῦς καὶ αὐτοὺς σφυρηλάτους ὄντας, καὶ τὰ
ὁλόχρυσα ὄργανα καὶ ἕτερα ἔργα, δι' ὧν ἡ Ῥωμαίων ἐθαυμάζετο...
Σχόλια στον Αριστοφάνη , Scholia in equites (scholia vetera et

recentiora Triclinii) Argumentum-dramatis personae-scholion sch eq,
τμ. -verse 697g, γρ. 2
(II) ἄλλως: μόθων φορτικὸν ὀρχήσεως εἶδος. ἔλεγον δὲ τοὺς φορτικοὺς

μόθωνας. VEΓΘM
vet περιεκόκκυσα: περιεκορδάκισα· ἔστι δὲ εἶδος ὀρχήσεως. τινὲς
δὲ τὸ μὲν “ἀπεπυδάρισα” ἀπέπαρδον. ἄλλοι δὲ ἀπεσκίρτησα καὶ
ὠρχησάμην.
τὸ δὲ “περιεκόκκυσα”, περιερόγχασα καὶ ὑπερεῖδον καὶ κατεφρόνησα.
vet ἀπεπυδάρισα] ἀπέπαρδον· δεῖ δὲ καὶ τῇ ἀληθείᾳ αὐτόν.
vet μόθωνα] φλυαρόν, ὑβριστήν.
vet
περιεκόκκυσα] ὑπερεῖδον, κατεφρόνησα, εἰς οὐδὲν ἡγησάμην.
Tr
ἀπεπυδάρισα] ἀπελάκτισα ἢ ἀπέπαρδον. ἵπποι γὰρ καὶ ὄνοι ἀποπη-
δῶντες καὶ λακτίζοντες ἀποπέρδουσιν.
Tr μόθωνα] εἰρωνικόν.
Tr μόθων ἐστὶ φορτικὸν ὀρχήσεως εἶδος. ἔλεγον δὲ καὶ τοὺς φορτικοὺς
καὶ πανουργίᾳ προσφερομένους μόθωνας.
Αποσκυβαλιζομαι
Επίκτητος Gnomologium Epicteteum (e Stobaei libris 3-4)

Sententia 19, γρ. 2
Μέτρον ἔστω σοι παντὸς σίτου καὶ ποτοῦ ἡ πρώτη

τῆς ὀρέξεως ἔμπλησις, ὄψον δὲ καὶ ἡδονὴ αὐτὴ ἡ ὄρεξις· καὶ
οὔτε πλείονα τῶν δεόντων προσοίσῃ οὔτε ὀψοποιῶν δεηθήσῃ πο-
τῷ τε τῷ παραπεσόντι ἀρκεσθήσῃ.
Τὰς σιτήσεις ποιοῦ μὴ πολυτελεῖς καὶ σκυθρωπάς,
ἀλλὰ λαμπρὰς καὶ εὐτελεῖς, ἵνα μήτε διὰ τὰ σωματικὰ αἱ ψυχαὶ
ταράττωνται μήτε φενακιζόμεναι πρὸς τῶν ἡδονῶν τῶν σωμα-
τικῶν ὀλιγωρῶσιν, ἔπειτα βλάπτωνται τρυφῶντα μὲν παραυτίκα,
νοσοῦντα δὲ εἰσαῦθις τὰ σώματα.
Φρόντιζε, ὅπως σε μὴ τὰ ἐν τῇ γαστρὶ σιτία ἐπαίρῃ,
249
ἀλλ' ἡ ἐν τῇ ψυχῇ εὐφρασία· ἐπεὶ τὰ μὲν ἀποσκυβαλίζεται καὶ

συνεκρεῖ ὁ ἔπαινος, ἡ δέ, κἂν ἡ ψυχὴ χωρισθῇ, διὰ παντὸς
ἀκήρατος μένει.
Ἐν ταῖς ἑστιάσεσι μέμνησο, ὅτι δύο ὑποδέχῃ, σῶμα
καὶ ψυχήν, καὶ ὅ τι ἂν τῷ σώματι δῷς, τοῦτο εὐθὺς ἐξέχεας, ὅ
τι δ' ἂν τῇ ψυχῇ, διὰ παντὸς τηρεῖς.
Μὴ συγκεράσας ἅμα ὀργὴν πολυτελείᾳ προσενέγκῃς.
πολυτέλεια μὲν ἐμπηδήσασα τῷ σώματι μετ' οὐ πολὺ οἴχεται,
ἡ δὲ ὀργὴ ἐνδῦσα τῇ ψυχῇ ἐπὶ τὸ μήκιστον μένει. σκόπει τοι-
γαροῦν, ὅπως μὴ ὑπ' ὀργῆς ἐξαχθεὶς τοὺς δαιτυμόνας πολυτελῶς
ὑβρίσῃς, ἀλλὰ μᾶλλον μεθ' ἡμερότητος εὐτελῶς εὐφράνῃς.
Theophilus Protospatharius Med., De excrementis τμ. 1, τμ. 2, γρ. 2
διαχωρημάτων· λέγομεν οὖν πρότερον, τί ἐστιν ἁπλοῦν

διαχώρημα, εἶτα τὸν τόπον, εἰς ὃν γεννᾶται, μετὰ δὲ ταῦτα
ποῦ διακρίνεται, ἔπειτα τὸν τόπον, εἰς ὃν εἰδοποιούμενον
κόπρος ἀποτελεῖται.
Περὶ διαχωρημάτων γενέσεως καὶ διαφορᾶς.
Διαχώρημα δὲ λέγειν ἢ ἀποπάτημα ἢ ὑποχώρημα·

οὐ διοίσουσι γὰρ κατὰ τὸ πρᾶγμα, εἰ καὶ διάφορα τὰ ὀνό-
ματα.
Ἐστὶν οὖν τὸ ἁπλῶς διαχώρημα τὸ ἀποσκυβάλισμα τοῦ ἐν τῇ
γαστρὶ πεφθέντος χυλοῦ.
Τοῦ οὖν χυλοῦ ὠθουμένου ὑπὸ τῆς ἀποκριτικῆς δυνάμεως τῆς
γαστρὸς εἰς τὰ λεπτὰ ἔντερα ἀδιακρίτως (οὐ γάρ ἐστιν ἐν τοῖς ἐν-
τέροις δύναμις ἑλκτική, καθὼς ἡ θέσις τῶν ὑγιεινῶν δηλοῖ),
πρῶτον μὲν διακρίνεται ὁ χυλός, εἶτα διαχωρίζεται τὸ σκύ-
βαλον ἀπὸ τοῦ καθαροῦ χυλοῦ, ὠθούμενον καὶ διωκόμε-
νον πρὸς τὰ παχέα ἔντερα ὡς ἄχρηστον.
Septem Sapientes Phil., Sententiae σελ. 216, γρ. 20
– Πρὸ πάντων σέβου τὸ θεῖον. – Γονέας αἰδοῦ. –

Φιλήκοος ἔσο. – Ἡδονῆς κράτει. – Ἔχθραν διά-
λυε. – Γάμει ἐκ τῶν ὁμοίων· ἢν γὰρ ἐκ τῶν κρεις-
σόνων γήμῃς, δεσπότας καὶ οὐ συγγενεῖς κτήσῃ.
ΚΛΕΟΒΟΥΛΟΥ.
Μὴ ὑπερήφανος γίνου ποτέ. – Τῆς οἰκίας ἐπιμε-

λοῦ. – Τὰς βίβλους διέρχου. – Τὰ φίλτατα παίδευε.
250
– Τὰ δίκαια κρῖνε. – Τοὺς ἀγαθοὺς ἀγαθὰ ποίει. –

Κακολογίας ἀπέχου. – Τὴν ὑπόνοιαν ἄπεχε. – Τοὺς
τεκόντας ὑπομονῇ νίκα. – Εὐποιίας ἧς ἔτυχες μνη-
μόνευε. – Τὸν ἐλάττω μὴ ἀποσκυβαλίσῃς. – Ἀλλο-
τρίων μὴ ἐπιθύμει. – Μὴ ῥιψοκίνδυνος ἔσο. – Ἀγάπα
τὰ τοῦ πλησίου σου καὶ τήρει ὡς τὰ σαυτοῦ. – Ὃ σὺ
μισεῖς, ἑτέρῳ μὴ ποιήσῃς. – Μὴ ἀπείλει μηδενί·
γυναικῶδες γάρ. – Θᾶττον ἐπὶ ταῖς ἀτυχίαις τῶν φί-
λων ἢ ταῖς εὐτυχίαις πορεύου. – Λίθος χρυσοῦ βάσα-
νος, χρυσὸς δ' ἀνδρῶν. – Εὐχῆς γὰρ οὐδέν ἐστι τιμιώ-
τερον. – Ψευδὴς διαβολὴ τὸν βίον λυμαίνεται.
– Ψεῦδος δὲ μισεῖ πᾶς φρόνιμος καὶ σοφός.
Αποψαω
Απομυξαμενος μου προς την κεφαλην αποψω[Apomyxàmenos mou

pròs tèn kephalèn apopsò]: soffiati il naso e pulisciti le dita sulla
mia testa. ARISTOFANE.
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 9, Kaibel parag 59, γρ. 13
Ἶσον δ' Ἑρμιονεὺς ποσὶ καρπαλίμοισι μετασπὼν

ψύας ἔγχει νύξε.
Σιμάριστος δ' ἐν τρίτῳ Συνωνύμων οὕτως γράφει·
’ὀσφύος αἱ ἐκ πλαγίων σάρκες ἐπανεστηκυῖαι ψύαι.
τὰ δ' ἑκατέρωθεν κοιλώματα λέγουσι κύβους γαλλιας.’
Κλέαρχος δ' ἐν δευτέρῳ περὶ σκελετῶν οὕτως φησί
(FHG II 324)· ‘σάρκες μυωταὶ καθ' ἑκάτερον μέρος, ἃς
οἳ μὲν ψύας, οἳ δὲ ἀλώπεκας, οἳ δὲ νευρομήτρας κα-
λοῦσι. μνημονεύει δὲ τῶν ψυῶν καὶ Ἱπποκράτης
ὁ ἱερώτατος. ὠνομάσθησαν δ' οὕτως διὰ τὸ ῥᾳδίως
ἀποψᾶσθαι ἢ οἷόν τις [οὖσα] ἐπιψαύουσα σὰρξ καὶ
ἐπιπολῆς τοῖς ὀστέοις ὑπάρχουσα.’ μνημονεύει αὐτῶν
καὶ Εὔφρων ὁ κωμικὸς ἐν Θεωροῖς (IV 491 M)·
λοβός τίς ἐστι καὶ ψύαι καλούμεναι·
ταύτας ἐπιτεμὼν πρὶν θεωρῆσαι μαθών ...
ΟΥΘΑΡ. Τηλεκλείδης Στερροῖς (I 217 K)·
ὡς οὖσα θῆλυς εἰκότως οὖθαρ φορῶ.
Απτω Γυναικος μη απτω
Αρρενοθηλυς
251
Φίλων Ιουδαίος Περὶ ἀριθμῶν sive Ἀριθμητικά (fragmenta)

Fragment 34a,col r, γρ. 7
ἐν τοῖς οὖσι τὸ περιττόν, τὸ δ' ἄρ-

τιον θῆλυ· περιττῶν μὲν οὖν ἀριθ-
μῶν ἀρχὴ τριάς, δυὰς δ' ἀρτίων, ἡ
δ' ἀμφοῖν δύναμις ἑξάς.
Joh. Lyd. p. 32, 11 – 14
καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν ἄρρην τε καὶ θῆ-
λυς εἶναι πέφυκεν, (ὡς καὶ αὐτὴ
Ἀφροδίτη τὴν τοῦ ἄρρενος τήν τε
τοῦ θήλεος ἔχουσα φύσιν καὶ διὰ
τοῦτο παρὰ τοῖς θεολόγοις ἀρρενόθηλυς καλουμένη.)
de spec. leg. II § 58: ἑξὰς μὲν γὰρ ἀρτιοπέριττος ἀριθμός, ἐκ τοῦ
δὶς τρία παγείς, ἔχων ἄρρενα μὲν τὸν περιττόν, θῆλυν δὲ τὸν ἄρτιον, ἐξ
ὧν αἱ γενέσεις κατὰ φύσεως θεσμοὺς ἀκινήτους.
de opif. m. § 13 τάξει δὲ ἀριθμὸς οἰκεῖον. ἀριθμῶν
δὲ φύσεως νόμοις γεννητικώτατος ὁ ἕξ. Joh. Lyd. p. 32, 4 ὁ γὰρ ἕξ·
ἀριθμὸς γεννητικώτατός ἐστιν.
Δίων Κάσσιος. Ιστορία Ρωμαϊκή. Βιβ. 17, τμ. 57, τμ. 60, γρ. 1
... 8εἰ|ρήνην οὐκέτι ᾔτησεν ἀλλὰ ...τοὺς

δὲ Αἰτωλοὺς ἀπὸ τῆς συμμαχίας τῆς τῶν Ῥωμαίων ρ .... τινι
ἀποσπάσας φίλους ἐποιήσατο. οὐ μέντοι καὶ ἐπράχθη τι μνήμης
ἄξιον οὔθ' ὑπ' ἐκείνων οὔτε ὑπ' ἄλλων τινῶν, οὔτε τότε οὔτε ἐν
τῷ ὑστέρῳ ἔτει ἐν ᾧ Λούκιός τε Οὐετούριος καὶ Καικίλιος Μέτελ-
λος ὑπάτευσαν, καίπερ σημείων πολλῶν καὶ δυσχερῶν τοῖς Ῥω-
μαίοις γενομένων· ἀρνίον τε γὰρ ἀρρενόθηλυ ἐγεννήθη, καὶ σμῆνος
ὑ ....ον ὤφθη, κατά τε τῶν θυρῶν τοῦ ναοῦ τοῦ
Διὸς τοῦ Καπιτωλίου ὄφεις δύο κατώλισθον, καὶ ἱδρῶτι πολλῷ αἵ
τε θύραι τοῦ Ποσειδωνίου καὶ ὁ βωμὸς ἐρρύη, ἔν τε Ἀντίῳ στάχυες
αἱματώδεις θερίζουσί τισιν ὤφθησαν, καὶ ἑτέρωθι γυνὴ κέρατα
ἔχουσα ἀνεφάνη, κεραυνοί τε ἐς ναοὺς πολλοὶ | ... P. 1 (p. 458 sq.).
ὅτι Λικίννιος Κράσσος ὑπό τε ἐπιεικείας καὶ κάλλους πλούτου
τε, ἀφ' οὗπερ καὶ πλούσιος ἐπωνομάσθη, ὅτι τε ἀρχιερεὺς ἦν,
ἔμελλεν ἐν τῇ Ἰταλίᾳ ἀκλήρωτος μένειν. V. 46 (p. 605).
ὅτι τοῦ Πυθίου κελεύσαντος τοῖς Ῥωμαίοις τῷ ἀρίστῳ τῶν
πολιτῶν ἐπιτρέψαι τὴν θεὸν τὴν ἐκ Πεσινοῦντος κομιζομένην
252
Αρρενομιξια
Sextus Empiricus Phil., Pyrrhoniae hypotyposes Βιβ. 1, sect 152, γρ. 3
νων τῇ τῶν Ἰταλῶν. μυθικὴν δὲ πίστιν πίστει μυθικῇ, ὅταν

ὅπου μὲν λέγωμεν τὸν Δία μυθεύεσθαι πατέρα ἀνδρῶν
τε θεῶν τε, ὅπου δὲ τὸν Ὠκεανόν, λέγοντες
Ὠκεανόν τε θεῶν γένεσιν καὶ μητέρα Τηθύν.
δογματικὰς δὲ ὑπολήψεις ἀλλήλαις ἀντιτίθεμεν, ὅταν λέ-
γωμεν τοὺς μὲν ἓν εἶναι στοιχεῖον ἀποφαίνεσθαι, τοὺς δὲ
ἄπειρα, καὶ τοὺς μὲν θνητὴν τὴν ψυχὴν, τοὺς δὲ ἀθάνα-
τον, καὶ τοὺς μὲν προνοίᾳ θεῶν διοικεῖσθαι τὰ καθ' ἡμᾶς,
τοὺς δὲ ἀπρονοήτως. τὸ ἔθος δὲ τοῖς ἄλλοις ἀντιτίθεμεν,
οἷον νόμῳ μέν, ὅταν λέγωμεν παρὰ μὲν Πέρσαις ἔθος
εἶναι ἀρρενομιξίαις χρῆσθαι, παρὰ δὲ Ῥωμαίοις ἀπαγο-
ρεύεσθαι νόμῳ τοῦτο πράττειν, καὶ παρ' ἡμῖν μὲν τὸ
μοιχεύειν ἀπειρῆσθαι, παρὰ δὲ Μασσαγέταις ἐν ἀδιαφορίας
ἔθει παραδεδόσθαι, ὡς Εὔδοξος ὁ Κνίδιος ἱστορεῖ ἐν τῷ
πρώτῳ τῆς περιόδου, καὶ παρ' ἡμῖν μὲν
ἀπηγορεῦσθαι μητράσι μίγνυσθαι, παρὰ δὲ τοῖς Πέρσαις ἔθος
εἶναι μάλιστα οὕτω γαμεῖν. καὶ παρ' Αἰγυπτίοις δὲ τὰς
ἀδελφὰς γαμοῦσιν, ὃ παρ' ἡμῖν ἀπείρηται νόμῳ. ἀγωγῇ δὲ
ἔθος ἀντιτίθεται, ὅταν οἱ μὲν πολλοὶ ἄνθρωποι ἀναχωροῦντες
μιγνύωνται ταῖς ἑαυτῶν γυναιξίν, ὁ δὲ Κράτης τῇ Ἱπ-
παρχίᾳ δημοσίᾳ· καὶ ὁ μὲν Διογένης ἀπὸ ἐξωμίδος περιῄει...
Κλήμης Αλεξανδρινός Παιδαγωγός Βιβ. 2, τμ. 10, κεφ. 87, τμ. 3,
γρ. 2
Καίτοι οὐδὲ τοῖς λαγνιστάτοις τῶν ζῴων συγκεχώρηκεν ἡ φύσις

τὸν τῆς περιττώσεως πόρον ἐπιθοροῦν· τὸ μὲν γὰρ οὖρον εἰς κύστιν
ἀποκρίνεται, ἡ δὲ ἐξυγρασμένη τροφὴ εἰς κοιλίαν, τὸ δάκρυον δὲ
εἰς ὄμμα, αἷμα εἰς φλέβας, ῥύπος εἰς ὦτα, μύξαι ἐπὶ τὰς ῥῖνας καταφέ-
ρονται· συνεχὴς δὲ ἡ ἕδρα τῷ πέρατι τοῦ ἀπευθυσμένου, δι' ἧς
ἀποπτύεται τὰ περιττώματα. Μόνον δὲ ἄρα ἐπὶ τῶν ὑαινῶν ἡ
ποικίλη φύσις ταῖς ὀχείαις ταῖς περιτταῖς μόριόν τι τοῦτο ἐπινενόηκεν
περιττόν. Διὸ καὶ μέχρι τινὸς κοῖλόν ἐστιν εἰς διακονίαν κνηστιώντων
μορίων, ἀποτυφλοῦται δὲ ἐντεῦθεν ἡ κοιλότης· οὐ γὰρ εἰς γένεσιν
δεδημιούργηται. Ἐντεῦθεν συμφανὲς ἡμῖν ὁμολογουμένως παραι-
τεῖσθαι δεῖν τὰς ἀρρενομιξίας καὶ τὰς ἀκάρπους σπορὰς καὶ τὰς
κατόπιν εὐνὰς καὶ τὰς ἀσυμφυεῖς ἀνδρογύνους κοινωνίας, ἑπομένους
253
τῇ φύσει αὐτῇ ἀπαγορευούσῃ διὰ τῆς τῶν μορίων κατασκευῆς,

οὐκ εἰς παραδοχὴν σπέρμα τος, εἰς δὲ τὴν πρόεσιν αὐτοῦ τὸ ἄρρεν
ἀνδρωσάσῃ. Ὁ δὲ Ἱερεμίας ὁπηνίκα ἂν φῇ, τοῦτ' ἔστι δι' αὐτοῦ τὸ
πνεῦμα, «σπήλαιον ὑαίνης γέγονεν ὁ οἶκός μου», τὴν ἐκ τῶν νεκρῶν
σωμάτων μυσαττόμενος τροφὴν ἀλληγορίᾳ σοφῇ τὴν εἰδωλολατρείαν
διαβέβληκε· δεῖ γὰρ ὡς ἀληθῶς ἁγνὸν εἰδώλων τὸν τοῦ ζῶντος
οἶκον εἶναι θεοῦ.
Αφροδισιασμος
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 8, Kaibel paragr 54, γρ. 25
... χρήσιμοι δ' εἰσὶν ὀπτοί· τήκεται γὰρ τὸ πι-

μελῶδες αὐτῶν. τὰ δὲ καλούμενα δαρτὰ τὸ μὲν ὅλον
ἐστὶν ὅσα τραχεῖαν ἔχει τὴν ἐπίφυσιν τοῦ δέρματος,
οὐ λεπίσιν, ἀλλ' οἷον ἔχουσιν αἱ βατίδες καὶ ῥῖναι.
ταῦτα δὲ πάντα ἐστὶ μὲν εὔθρυπτα, οὐκ εὐώδη δέ·
καὶ τροφὰς ἐμποιεῖ τοῖς σώμασιν ὑγράς, ὑπάγει δὲ
καὶ τὰς κοιλίας μάλιστα πάντων τῶν ἑψομένων ἰχθύων·
τὰ δὲ ὀπτώμενα χείρονα. τὸ δὲ τῶν μαλακίων γένος,
οἷον πολυπόδων τε καὶ σηπιῶν καὶ τῶν τοιούτων,
τὴν μὲν σάρκα δύσπεπτον ἔχει· διὸ καὶ πρὸς ἀφρο-
δισιασμοὺς ἁρμόττουσιν. αὐτοὶ μὲν γάρ εἰσι πνευ-
ματώδεις, ὁ δὲ τῶν ἀφροδισιασμῶν καιρὸς πνευμα-
τώδους προσδεῖται διαθέσεως. βελτίω δὲ ταῦτα γίνεται
ἑψηθέντα. τὰς γὰρ ὑγρότητας ἔχει πονηράς· ἰδεῖν
γοῦν ἔστιν οἵας ἀφίησιν πλυνόμενα· ταύτας οὖν
ἡ ἕψησις ἐκκαλεῖται τῆς σαρκός. μαλακῆς γὰρ τῆς
πυρώσεως καὶ μεθ' ὑγροῦ διδομένης οἱονεὶ πλύσις τις
αὐτῶν γίνεται. τὰ δ' ὀπτώμενα καταξηραίνει τὰς ὑγρό-
τητας· ἔτι δὲ καὶ τῆς σαρκὸς αὐτῶν φύσει σκληρᾶς
οὔσης κατὰ λόγον οὕτως ἔχει γίνεσθαι αὐτά.
Αριστοτέλης De generatione animalium Bekker σελ. 725b, γρ. 18
... τὰ σώματα τοῦ ἐκ τῆς τροφῆς γιγνομένου τέλους. (ὀλί-

γοις δέ τισιν ἐν μικρῷ χρόνῳ κατὰ τὰς ἡλικίας κουφίζει
τοῦτ' ἀπιὸν ὅταν πλεονάσῃ, καθάπερ ἡ πρώτη τροφὴ ἂν
ὑπερβάλλῃ τῷ πλήθει· καὶ γὰρ ταύτης ἀπιούσης τὰ σώ-
ματ' εὐημερεῖ μᾶλλον. ἔτι ὅταν συναπίῃ ἄλλα περιττώ-
ματα· οὐ γὰρ μόνον σπέρμα τὸ ἀπιὸν ἀλλὰ καὶ ἕτεραι
254
μεμιγμέναι δυνάμεις τούτοις συναπέρχονται, αὗται δὲ νο-

σώδεις, – διὸ ἐνίων γε καὶ ἄγονόν ποτε γίγνεται τὸ ἀποχωροῦν
διὰ τὸ ὀλίγον ἔχειν τὸ σπερματικόν. ἀλλὰ τοῖς πλείστοις
καὶ ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ εἰπεῖν συμβαίνει ἐκ τῶν ἀφροδισια-
σμῶν ἔκλυσις καὶ ἀδυναμία μᾶλλον διὰ τὴν εἰρημένην αἰ-
τίαν.) ἔτι οὐκ ἐνυπάρχει σπέρμα οὔτ' ἐν τῇ πρώτῃ ἡλικίᾳ οὔτ'
ἐν τῷ γήρᾳ οὔτ' ἐν ταῖς ἀρρωστίαις, ἐν μὲν τῷ κάμνειν διὰ
τὴν ἀδυναμίαν, ἐν δὲ τῷ γήρᾳ διὰ τὸ μὴ πέττειν τὸ ἱκάνον
τὴν φύσιν, νέοις δ' οὖσι διὰ τὴν αὔξησιν· φθάνει γὰρ ἀναλι-
σκόμενον πᾶν· ἐν ἔτεσι γὰρ πέντε σχεδὸν ἐπί γε τῶν ἀν-
θρώπων ἥμισυ λαμβάνειν δοκεῖ τὸ σῶμα τοῦ μεγέθους τοῦ ἐν
τῷ ἄλλῳ χρόνῳ γιγνομένου ἅπαντος. Πολλοῖς δὲ συμβαίνει
καὶ ζῴοις καὶ φυτοῖς καὶ γένεσι πρὸς γένη διαφορὰ περὶ
ταῦτα κἀν τῷ γένει τῷ αὐτῷ τοῖς ὁμοειδέσι πρὸς ἄλληλα...
ἀνασύρτολις:
Hipponax Iamb., Αποσπασμα 135a, γρ. 1
Κυπρίων βέκος φαγοῦσι κἀμαθουσίων πυρόν

Μοῦσά μοι Εὐρυμεδοντιάδεα τὴν ποντοχάρυβδιν,
πῶς παρὰ Κυψοῦν ἦλθε. τί με σκιράφοις ἀτιτάλλεις; ἅδηκε βουλή,
ἀνασεισίφαλλος ἀνασυρτόλις Βορβορόπη
βολβίτου κασιγνήτην.
ἀπόψυγμα:
ἀποχρησαμένοις· ἀποσεισαμένοις
ἀποχριμφθέντα· ἀποχωρισθέντα
ἀποχρῶν· πεπληρωμένος ASn πρὸς τὰς πράξεις
ἀπόχρωμος· ἀκάλυπτος. ἀπροφάσιστος
ἀποχρώντως· ἀρκούντως, αὐτάρκως, ἱκανῶς vgA
ἀποχρῶσιν· ἐξαρκοῦσιν
ἀποχοιριάζειν· ἀποσοβεῖν, ὡς χοῖρον ἐξελαύνειν
255
ἀποψάλλειν τὰς τρίχας· τίλλειν. ἀπὸ μεταφορᾶς τῶν

χορδῶν
ἀπόψηστρον· τὸ ἀπόμακτρον τοῦ μετρουμένου σίτου
ἀπόψυγμα· ἀφόδευμα, κόπρος
ἀποψύχειν· ἀποπατεῖν ASn ἀποπνευματίζεσθαι (AS) ἀφο-
δεύειν
ἄππας· ὁ τροφεύς
ἄππιλος· ἀσπάργαντος
[ἀππαλλάζειν· ἐκκλησιάζειν.
Σχόλια στον Λυκόφρονα (scholia vetera et recentiora partim Isaac et

Joannis Tzetzae) Scholion 1290, γρ. 7
ὥς φησι καὶ Διονύσιος

ῥά θ' ἑλισσόμενος γαίης διὰ Σαυροματάων σύρε-
ται εἰς Σκυθίην τε καὶ ἐς Μαιώτιδα λίμνην (14). ss4
? χίμετλα τὰ ἀποκαύματα τὰ γινόμενα ἐν τοῖς
ποσίν, ὃ συμβαίνει ἀπὸ χειμῶνος γίνεσθαι. εἴρηται παρὰ
τὸ ἐν χειμῶνι ὀτλεῖν, ὅ ἐστι γίνεσθαι. Eg (EM 81155 EG
5643 EO 16524) ἀκραιφνής ὁ καθαρός. κυρίως δὲ ὁ περι-
φανὴς παρὰ τὸ ἀκέραιον καὶ τὸ φαίνω ἀκεραιοφανὴς καὶ
ἀκραιφνὴς συγκοπῇ. EM 5218 (cf. ρ 151) χίμετλα τὰ ἐκ χει-
μῶνος ἀποψύγματα τῶν χειρῶν καὶ τῶν ποδῶν. τοσοῦτον
γάρ ἐστι ψυχρὰ ἡ περὶ Μαιῶτιν Σκυθία ὡς χίμετλα ἤγουν
ἀποκαύματα γίνεσθαι τοῖς ἐνοικοῦσι τὴν χώραν. ἴαμα δὲ
χιμέτλης, καθά φησι Νίκανδρος (Θ 382. 868), ἀμφισβαίνης
ὄφεως δέρμα καὶ παλιούρου ῥίζης ζωμὸς περικλυζόμενος
αὐτοῖς. Μαιώταισι· Μαιῶτις γὰρ λέγεται ἡ λίμνη, ὅτι
πάντες οἱ ἰχθύες ἐν αὐτῇ ἀπομαιοῦνται
ἄροτος
Πλούταρχος Conjugalia praecepta (138a-146a) Stephanus σελ. 144,

τμ. B, γρ. 5
καὶ χαλεπῶς ἔχουσα λεγέτω πρὸς ἑαυτήν “ποῦ

δ' ἂν ἡ ζηλοῦσά με μᾶλλον ἡσθείη θεασαμένη
καὶ τί ποιοῦσαν ἢ λυπουμένην καὶ στασιάζουσαν
πρὸς τὸν ἄνδρα καὶ τὸν οἶκον αὐτὸν καὶ τὸν
256
θάλαμον προϊεμένην;”
Ἀθηναῖοι τρεῖς ἀρότους ἱεροὺς ἄγουσι,
πρῶτον ἐπὶ Σκίρῳ, τοῦ παλαιοτάτου τῶν σπόρων
ὑπόμνημα, δεύτερον ἐν τῇ Ραρίᾳ, τρίτον ὑπὸ
πόλιν τὸν καλούμενον Βουζύγιον. τούτων δὲ
πάντων ἱερώτατός ἐστιν ὁ γαμήλιος σπόρος καὶ
ἄροτος ἐπὶ παίδων τεκνώσει. καλῶς τὴν Ἀφρο-
δίτην ὁ Σοφοκλῆς “εὔκαρπον Κυθέρειαν” προς-
ηγόρευσε. διὸ δεῖ μάλιστα τούτῳ χρῆσθαι μετ'
εὐλαβείας τὸν ἄνδρα καὶ τὴν γυναῖκα, τῶν ἀνιέρων
καὶ παρανόμων πρὸς ἑτέρους ἁγνεύοντας ὁμιλιῶν,
καὶ μὴ σπείροντας ἐξ ὧν οὐδὲν αὐτοῖς φύεσθαι
θέλουσιν ἀλλὰ κἂν γένηται καρπὸς αἰσχύνονται
καὶ ἀποκρύπτουσι.
Ασελγεία
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων Book 10, sect 3, γρ. 11
τοῖς Δημοκρίτου βιβλίοις ἐπὶ φιλοσοφίαν ᾆξαι· διὸ καὶ τὸν

Τίμωνα φάσκειν περὶ αὐτοῦ (PPF 9 B 51)·
ὕστατος αὖ φυσικῶν καὶ κύντατος, ἐκ Σάμου ἐλθὼν
γραμμοδιδασκαλίδης, ἀναγωγότατος ζωόντων.
Συνεφιλοσόφουν δ' αὐτῷ προτρεψαμένῳ καὶ οἱ ἀδελφοὶ τρεῖς,
ὄντες Νεοκλῆς Χαιρέδημος Ἀριστόβουλος, καθά φησι Φιλό-
δημος ὁ Ἐπικούρειος ἐν τῷ δεκάτῳ τῆς τῶν φιλοσόφων συν-
τάξεως· ἀλλὰ καὶ δοῦλος Μῦς ὄνομα, καθά φησι Μυρωνιανὸς
ἐν Ὁμοίοις ἱστορικοῖς κεφαλαίοις (FHG IV. 455).
Διότιμος δ' ὁ Στωικὸς δυσμενῶς ἔχων πρὸς αὐτὸν πικρότατα
αὐτὸν διαβέβληκεν, ἐπιστολὰς φέρων πεντήκοντα ἀσελγεῖς ὡς
Ἐπικούρου· καὶ ὁ τὰ εἰς Χρύσιππον ἀναφερόμενα ἐπιστόλια ὡς
Ἐπικούρου συντάξας. ἀλλὰ καὶ οἱ περὶ Ποσειδώνιον τὸν Στωικὸν
καὶ Νικόλαος καὶ Σωτίων ἐν τοῖς δώδεκα τῶν ἐπιγραφομένων
Διοκλείων ἐλέγχων, ἅ ἐστι περὶ τῆς εἰκάδος, καὶ Διονύσιος ὁ
Ἁλικαρνασσεύς (fg. 37 Us. – Rad.). καὶ γὰρ σὺν τῇ μητρὶ περιιόντα
αὐτὸν ἐς τὰ οἰκίδια καθαρμοὺς ἀναγινώσκειν, καὶ σὺν τῷ πατρὶ
γράμματα διδάσκειν λυπροῦ τινος μισθαρίου. ἀλλὰ καὶ τῶν
ἀδελφῶν ἕνα προαγωγεύειν, καὶ Λεοντίῳ συνεῖναι τῇ ἑταίρᾳ.
τὰ δὲ Δημοκρίτου περὶ τῶν ἀτόμων καὶ Ἀριστίππου περὶ τῆς
ἡδονῆς ὡς ἴδια λέγειν. μὴ εἶναί τε γνησίως ἀστόν, ὡς Τιμοκράτης
Πλούταρχος Themistocles Chapter 21, τμ. 5, γρ. 1

257
εἰς πατρίδα Ἰάλυσον,

λαβὼν δὲ τρί' ἀργυρίου τάλαντ' ἔβα πλέων εἰς
ὄλεθρον,
τοὺς μὲν κατάγων ἀδίκως, τοὺς δ' ἐκδιώκων, τοὺς δὲ
καίνων.
ἀργυρίου δ' ὑπόπλεως, Ἰσθμοῖ γελοίως πανδόκευε
ψυχρὰ κρέα παρέχων·
οἱ δ' ἤσθιον κηὔχοντο μὴ ὥραν Θεμιστοκλέος
γενέσθαι.
πολὺ δ' ἀσελγεστέρᾳ καὶ ἀναπεπταμένῃ μᾶλλον εἰς τὸν

Θεμιστοκλέα βλασφημίᾳ κέχρηται μετὰ τὴν φυγὴν αὐτοῦ
καὶ τὴν καταδίκην ὁ Τιμοκρέων, ᾆσμα ποιήσας οὗ ἐστιν
ἀρχή (fg. 2 D.)·
Αθηναίος σοφ. Δειπνοσοφιστές βιβ. 1, Kaibel παρ. 25, γρ. 10
ἄλλα καὶ ὅσσα γένηται ἐν χθονὶ πολυβοτείρῃ.’

ὀρχήσεις δ' εἰσὶ παρ' Ὁμήρῳ αἳ μέν τινες τῶν
κυβιστητήρων, αἳ δὲ διὰ τῆς σφαίρας· ἧς τὴν εὕρεσιν
Ἀγαλλὶς ἡ Κερκυραία γραμματικὴ Ναυσικάᾳ ἀνατί-
θησιν ὡς πολίτιδι χαριζομένη, Δικαίαρχος δὲ (FHG
II 249) Σικυωνίοις, Ἵππασος δὲ (FHG IV 430) Λακε-
δαιμονίοις ταύτην τε καὶ τὰ γυμνάσια πρώτοις. ταύ-
την δὲ μόνην τῶν ἡρωίδων Ὅμηρος παράγει σφαιρί-
ζουσαν. διαβόητοι δὲ ἐπὶ σφαιρικῇ Δημοτέλης ὁ
Θεοκρίτου τοῦ Χίου σοφιστοῦ ἀδελφὸς καί τις
Χαιρεφάνης· ὃς ἀσελγεῖ τινι νέῳ παρακολουθῶν
οὐ διελέγετο μέν, ἐκώλυε δὲ πράττειν τὸν νεανίσκον.
εἰπόντος δὲ ὅτι ‘Χαιρέφανες, ἐὰν παύσῃ ἀκολουθῶν,
πάντα σοι ἔσται παρ' ἡμῶν,’ ‘ἐγὼ δ' ἄν, ἔφη, σοὶ
διαλεχθείην;’ ‘τί οὖν, εἶπε, παρακολουθεῖς;’ ‘χαίρω
σε θεωρῶν, ἔφη, τὸ δὲ ἦθος οὐ δοκιμάζω.’
ὅτι τὸ φούλλικλον καλούμενον (ἦν δὲ ὡς ἔοικε
σφαιρίσκιόν τι) εὗρεν Ἀττικὸς Νεαπολίτης παιδοτρί-
βης γυμνασίας ἕνεκα Πομπηίου Μάγνου. τὸ δὲ κα-
λούμενον διὰ τῆς σφαίρας ἁρπαστὸν φαινίνδα ἐκα-
λεῖτο, ὃ ἐγὼ πάντων μάλιστα ἀσπάζομαι.
258
Αηναίος σοφ. Δειπνοσοφιστές (επιτομή ) Τομ. 2,2, σελ. 146, γρ. 38
... ὥσπερ καὶ ἡ μαστίχη. ἡμεῖς δέ φαμεν ἀπὸ τοῦ μάττειν, ἀφ' οὗ
ἡ μᾶζα αὐτὴ καὶ ἡ παρὰ Κυπρίοις καλουμένη μαγίς, καὶ τὸ ἄγαν τρυφᾶν
ὑπερμαζᾶν. κατ' ἀρχὰς μὲν οὖν τὴν κοινὴν καὶ δημοτικὴν ταύτην τροφὴν
τὴν ἐκ τῶν ἀλφίτων μᾶζαν ἐκάλουν καὶ μάττειν τὸ παρασκευάζειν αὐτήν.
ὕστερον δὲ ποικίλαντες τὴν ἀναγκαίαν τροφὴν ἀκολάστως καὶ περιέργως
μικρὸν παραγαγόντες τοὔνομα τῆς μάζης ματτύην ὠνόμαζον πᾶν τὸ πο-
λυτελὲς ἔδεσμα, καὶ ματτυάζειν τὸ παρασκευάζειν αὐτό, εἴτε ἰχθὺς εἴη
εἴτε ὄρνις εἴτε λάχανον εἴτε ἱερεῖον εἴτε σπερμάτιον. ἐν γοῦν τῷ Ἀλέξιδος
μαρτυρίῳ πρόσκειται τῷ ματτυάζειν τὸ λέπεσθαι εἰς δήλωσιν τῆς
ἀκολάστου αρασκευῆς. φησὶ γάρ· προπόσεις πίνετε, λέπεσθε,
ματτυάζετε. τῷ δὲ λέπεσθαι χρῶνται Ἀθηναῖοι ἐπ' ἀσελγοῦς καὶ φορτικῆς
δι' ἀφροδισίων ἡδονῆς. κοινὸν δὲ ὄνομα πάντων τῶν πολυτελῶν
ἡδυσμάτων τὴν ματτύην ἀποφαίνει Ἀρτεμίδωρος.
Μάχων δὲ ὁ Σικυώνιος κωμικὸς οὐκ ἐδίδαξεν Ἀθήνησι τὰς κωμῳδίας
αὐτοῦ, ἀλλ' ἐν Ἀλεξανδρείᾳ. ἦν δ' ἀγαθὸς ποιητὴς εἴ τις ἄλλος τῶν μετὰ
τοὺς ἑπτά· διὸ ὁ γραμματικὸς Ἀριστοφάνης συνεσχόλασεν αὐτῷ νέος ὤν.
οὗτός φησιν· ἥδιον οὐδέν ἐστί μοι τῆς ματτύης, τοῦτ' εἴτε πρῶτοι
Μακεδόνες τοῖς Ἀττικοῖς κατεδίδαξαν ἡμῖν εἴτε πάντες οἱ θεοί· οὐκ οἶδα
πλήν ἐστί γε μουσικωτάτου τινός. ὕστατον δὲ καὶ ἐπὶ πᾶσιν εἰσεφέρετο,
Νικόστρατός φησιν.
Ισοκράτης In Lochitem (orat. 20) τμ. 16, γρ. 5
Ἐνθυμεῖσθε δ' ὅτι τῶν μὲν περὶ τὰς οὐσίας κινδύνων

οὐ μέτεστι τοῖς πένησιν, τῆς δ' εἰς τὰ σώματ' αἰκίας
ὁμοίως ἅπαντες κοινωνοῦμεν· ὥσθ' ὅταν μὲν τοὺς ἀποστε-
ροῦντας τιμωρῆσθε, τοὺς πλουσίους μόνον ὠφελεῖτε, ὅταν
δὲ τοὺς ὑβρίζοντας κολάζητε, ὑμῖν αὐτοῖς βοηθεῖτε.
Ὧν ἕνεκα δεῖ περὶ πλείστου ποιεῖσθαι ταύτας τῶν
δικῶν, καὶ περὶ μὲν τῶν ἄλλων συμβολαίων τοσούτου τιμᾶν
ὅσον προσήκει τῷ διώκοντι κομίσασθαι, περὶ δὲ τῆς ὕβρεως
ὅσον ἀποτείσας ὁ φεύγων παύσεσθαι μέλλει τῆς παρούσης
ἀσελγείας.
Ἂν οὖν περιαιρῆτε τὰς οὐσίας τῶν
νεανιευομένων εἰς τοὺς πολίτας καὶ μηδεμίαν νομίζηθ'
ἱκανὴν εἶναι ζημίαν, οἵτινες ἂν εἰς τὰ σώματ' ἐξαμαρτά-
νοντες τοῖς χρήμασι τὰς δίκας ὑπέχωσιν, ἅπανθ' ὅσα δεῖ
259
τοὺς καλῶς δικάζοντας διαπράξεσθε·
Δημοσθένης Ολυνθιακά 2 τμ. 19, γρ. 6
μὲν φιλοτιμίᾳ πάντας ἀπωθεῖν αὐτὸν ἔφη, βουλόμενον πάνθ'

αὑτοῦ δοκεῖν εἶναι τἄργα (πρὸς γὰρ αὖ τοῖς ἄλλοις καὶ
τὴν φιλοτιμίαν ἀνυπέρβλητον εἶναι)· εἰ δέ τις σώφρων ἢ
δίκαιος ἄλλως, τὴν καθ' ἡμέραν ἀκρασίαν τοῦ βίου καὶ μέθην
καὶ κορδακισμοὺς οὐ δυνάμενος φέρειν, παρεῶσθαι καὶ ἐν
οὐδενὸς εἶναι μέρει τὸν τοιοῦτον. λοιποὺς δὴ περὶ αὐτὸν
εἶναι λῃστὰς καὶ κόλακας καὶ τοιούτους ἀνθρώπους οἵους
μεθυσθέντας ὀρχεῖσθαι τοιαῦθ' οἷ' ἐγὼ νῦν ὀκνῶ πρὸς ὑμᾶς
ὀνομάσαι. δῆλον δ' ὅτι ταῦτ' ἐστὶν ἀληθῆ· καὶ γὰρ οὓς
ἐνθένδε πάντες ἀπήλαυνον ὡς πολὺ τῶν θαυματοποιῶν
ἀσελγεστέρους ὄντας, Καλλίαν ἐκεῖνον τὸν δημόσιον καὶ
τοιούτους ἀνθρώπους, μίμους γελοίων καὶ ποιητὰς αἰσχρῶν
ᾀσμάτων, ὧν εἰς τοὺς συνόντας ποιοῦσιν εἵνεκα τοῦ γελα-
σθῆναι, τούτους ἀγαπᾷ καὶ περὶ αὑτὸν ἔχει. καίτοι ταῦτα,
καὶ εἰ μικρά τις ἡγεῖται, μεγάλ', ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δεί-
γματα τῆς ἐκείνου γνώμης καὶ κακοδαιμονίας ἐστὶ τοῖς εὖ
φρονοῦσιν. ἀλλ', οἶμαι, νῦν μὲν ἐπισκοτεῖ τούτοις τὸ
κατορθοῦν· αἱ γὰρ εὐπραξίαι δειναὶ συγκρύψαι τὰ τοιαῦτ'
ὀνείδη· εἰ δέ τι πταίσει, τότ' ἀκριβῶς αὐτοῦ ταῦτ' ἐξετα-
σθήσεται. δοκεῖ δ' ἔμοιγ', ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι,
ἄτρητον
Αίτιος ιατρός Iatricorum liber xvi τμ. 108, γρ. 1 ΠΕΡΙ ΑΤΡΗΤΟΥ
ΥΣΤΕΡΑΣ.
Τινὲς ἐκ γενετῆς ἄτρητον ἔχουσι τὸν πόρον τῆς μήτρας, εἰσὶ

δὲ αὐτῶν τρεῖς διαφοραί· αἱ μὲν γὰρ τὸ ἔξωθεν σχῆμα ἔχουσι
κεκολλημμένον ὑμένι στερεῷ κρατερῷ ἢ σαρκὸς ἐπιφύσει, αἱ δὲ
περὶ τὸν κόλπον ἔχουσι τὸ κόλλημα, αἱ δὲ περὶ τὸ στόμα τῆς
μήτρας. γίνεται δὲ πάσαις ἡ ἐνόχλησις κατὰ τοὺς τῶν κατα-
μηνίων καιρούς. Θεραπεύειν δὲ τὰς μὲν τὸ σχῆμα συμπεφυκὸς
ἐχούσας, σχηματίσαντας ὡς σύνηθές ἐστιν ὑπτίαν τὴν γυναῖκα
260
κεκαμμένα ἔχουσαν τὰ σκέλη, μηλωτριδίῳ διαιρεῖν τὸν ἐπικαλύ-

πτοντα τόπον, ἕως οὗ τὸ κατὰ φύσιν σχῆμα καὶ μέτρον κατα-
σκευάσῃς, ἔπειτα μοτοῖς τιλτοῖς ἐκπληρῶσαι τὴν διαίρεσιν καὶ ἐπι-
δέσμῳ καταλαβεῖν, καὶ μετὰ ταῦτα θεραπεύειν τῇ πυοποιῷ ἀγωγῇ...
Oribasius Med., Collectiones medicae (lib. 1-16, 24-25, 43-50) Βιβ. 24,
τμ. 31, τμ. 37, γρ. 9
τῶν ἀρρένων αἰδοῖον, ἐπιλαμβάνει τι τοῦ κόλπου, ἀλλὰ καὶ τῷ φύσει

τινὰς μὲν προπετέστερον ἔχειν τὸν τράχηλον, τινὰς δ' ἄγαν κολοβὸν
[ἢ κονδόν]· ταῖς δὲ πλείσταις τῶν τελείων ἕξ ἐστι δακτύλων. συμ-
πέπτωκε μέντοι γε καὶ στενότερός ἐστιν ἐπὶ παρθένων στολίσι κεχρη-
μένος συνεχομέναις ὑπ' ἀγγείων ἀπὸ τῆς ὑστέρας τὴν ἀπόφυσιν εἰλη-
φότων, ἅπερ [καὶ] κατὰ τὰς διακορήσεις καὶ ὀδύνην ἐπιφέρει, ἁπλου-
μένων τῶν στολίδων· ῥήγνυται γὰρ καὶ ἀποκρίνεται τὸ συνήθως
ἐπιφερόμενον αἷμα· τὸ γὰρ οἴεσθαι διαπεφυκέναι λεπτὸν ὑμένα δια-
φράσσοντα τὸν κόλπον, τοῦτον δὲ ῥήγνυσθαι κατὰ τὰς διακορήσεις
καὶ ὀδύνην ἐπιφέρειν, ἢ θᾶττον καθάρσεως γινομένης, ἐμμείναντα δὲ
καὶ σωματοποιηθέντα τὸ ἄτρητον λεγόμενον πάθος ἀποτελεῖν, ψεῦδός
ἐστιν. πρῶτον μὲν γὰρ διὰ τῆς ἀνατομῆς οὐχ εὑρίσκεται· δεύτερον
δ' ἐπὶ τῶν παρθένων ἐχρῆν ἀντικόπτειν τι τῇ μηλώσει· νυνὶ δὲ
μέχρι βάθους ἄπεισιν ἡ μήλη.
Βδέλυγμα: σίχαμα
Φίλων Ιουδαίος De sacrificiis Abelis et Caini τμ. 51, γρ. 1
ἢ χώρας, σώματός τε καὶ αἰσθήσεων καὶ γαστρὸς καὶ τῶν μετὰ γαστέρα
ἡδονῶν καὶ παθῶν τῶν ἄλλων καὶ γλώττης καὶ συνόλως ἅπαντος τοῦ
συγκρίματος εὐτόνως καὶ σφόδρα ἐρρωμένως καὶ πάλιν ἐπιεικῶς ἀφηγή-
σασθαι· πῇ μὲν γὰρ ἐπανιέναι δεῖ καθάπερ ἡνίοχον τοῖς ὑπεζευγμένοις
τὰς ἡνίας, πῇ δὲ ἀντισπᾶν καὶ ἀναχαιτίζειν, ὁπότε πλείων ἡ πρὸς τὰ
ἐκτὸς ῥύμη καὶ φορὰ σὺν ἀφηνιασμῷ γίνοιτο. ἄγαμαι καὶ τοῦ θεσμο-
φύλακος Μωυσέως, ὃς μέγα καὶ λαμπρὸν ἡγούμενος τὸ ποιμαίνειν
περιῆψεν ἑαυτῷ τὸ ἔργον· τῶν γὰρ τοῦ περιττοῦ Ἰοθὸρ ἐπιστατεῖ
καὶ ἀφηγεῖται δογμάτων, ἄγων αὐτὰ ἀπὸ τῶν ὀχλικῶν τῆς πολιτείας
σπουδασμάτων εἰς ἐρημίαν τοῦ μὴ ἀδικεῖν· “ἦγε γὰρ τὰ πρόβατα ὑπὸ τὴν
ἔρημον” (Exod. 3, 1). παρὸ καὶ ἀκολουθεῖ “βδέλυγμα Αἰγυπτίων εἶναι
261
πάντα προβάτων ποιμένα” (Gen. 46, 34)· τὸν γὰρ κυβερνήτην καὶ
ὑφηγητὴν τῶν καλῶν ὀρθὸν λόγον βδελύττεται πᾶς φιλοπαθής, καθάπερ
οἱ τῶν παίδων ἀφρονέστατοι τοὺς διδασκάλους καὶ παιδαγωγοὺς καὶ
πάντα νουθετητὴν καὶ σωφρονιστὴν λόγον. Μωυσῆς δὲ “τὰ βδελύγματα
Αἰγύπτου θύσειν τῷ θεῷ” (Exod. 8, 26) φησί, τὰς ἀρετάς, ἄμωμα καὶ
πρεπωδέστατα ἱερεῖα, ἃ βδελύττεται πᾶς ἄφρων. ὥστ' εἰκότως ὁ τὰ
ἄριστα ἐπὶ θεὸν ἀναφέρων Ἄβελ ποιμὴν κέκληται, ὁ δὲ ἐφ' ἑαυτὸν
καὶ τὸν ἴδιον νοῦν γῆς ἐργάτης ὁ Κάιν. τί δέ ἐστι τὸ γῆν ἐργάζεσθαι
(Gen. 4, 2), διὰ τῶν προτέρων βιβλίων ἐδηλώσαμεν.
“Καὶ ἐγένετο μεθ' ἡμέρας, ἤνεγκε Κάιν ἀπὸ τῶν καρπῶν τῆς
Josephus Et Aseneth, Confessio et precatio Aseneth τμ. 7, τμ. 1, γρ. 3
Ἰωσὴφ υἱὸς θεοῦ ἐστι· τίς γὰρ ἀνθρώπων γεννήσει ποτὲ τοιοῦτον
κάλλος καὶ ποία κοιλία τέξεται τοιοῦτον φῶς; ταλαίπωρος ἐγὼ καὶ
ἄφρων, ὅτι λελάληκα τῷ πατρί μου ῥήματα πονηρά.
Καὶ νῦν δότω με ὁ πατήρ μου τῷ Ἰωσὴφ εἰς παιδίσκην καὶ εἰς
δούλην καὶ δουλεύσω αὐτῷ εἰς τὸν αἰῶνα χρόνον.
Καὶ εἰσῆλθεν Ἰωσὴφ εἰς τὴν οἰκίαν Πεντεφρῆ καὶ ἐκάθισεν ἐπὶ
θρόνου καὶ ἐνίψατο τοὺς πόδας αὐτοῦ καὶ παρέθηκεν αὐτῷ τράπεζαν
κατ' ἰδίαν, διότι οὐ συνήσθιε μετὰ τῶν Αἰγυπτίων, ὅτι βδέλυγμα ἦν
αὐτῷ τοῦτο.
Καὶ εἶπεν Ἰωσὴφ τῷ Πεντεφρῆ καὶ πάσῃ τῇ συγγε-
νείᾳ αὐτοῦ λέγων· τίς ἐστι ἡ γυνὴ ἐκείνη ἡ ἑστῶσα ἐν τῷ σωλαρίῳ
πρὸς τὴν θυρίδα; ἀπελθάτω δὴ ἀπὸ τῆς οἰκίας ταύτης.
Διότι ἐφοβεῖτο Ἰωσὴφ μήποτε ἐνοχλήσῃ αὐτῷ καὶ αὕτη, ἠνόχλουν
γὰρ αὐτῷ πᾶσαι αἱ γυναῖκες καὶ αἱ θυγατέρες τῶν μεγιστάνων καὶ τῶν
σατραπῶν πάσης ⌈γῆς⌉ Αἰγύπτου τοῦ κοιμηθῆναι μετ' αὐτοῦ.
Καὶ πολλαὶ γυναῖκες καὶ θυγατέρες τῶν Αἰγυπτίων, ⌈ὅσαι
ἐθεώρουν τὸν...
ΒΔΕΩ: πέρδομαι [βδέω = βρωμάω]
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 9, Kaibel paragra73, γρ. 24
ἐπόππυσ', εἶτ' ἐκέλευσε πέμπειν σαργάνας.

ὅτι δὲ καὶ τῶν δήμων Ἀχαρνεὺς ὁ Τηλέμαχος ὁ αὐτὸς
ποιητής φησιν ἐν Διονύσῳ οὕτως (II 454 K)·
ὁ δ' Ἀχαρνικὸς Τηλέμαχος ἔτι δημηγορεῖ.
οὗτος δ' ἔοικε τοῖς νεωνήτοις Σύροις.
{Β.} πῶς ἢ τί πράττων; βούλομαι γὰρ εἰδέναι.
262
{Α.} θανατηγὸν καλὴν χύτραν φέρει.

ἐν δ' Ἰκαρίοις σατύροις φησίν (II 459 K)·
ὥστ' ἔχειν οὐδὲν παρ' ἡμῖν. νυκτερεύσας δ' ἀθλίως
πρῶτα μὲν σκληρῶς καθεῦδον, εἶτα Θούδιππος
βδέων παντελῶς ἔπνιξεν ἡμᾶς, εἶθ' ὁ λιμὸς ἥπτετο.
ἐφέρετο πρὸς Δίωνα τὸν διάπυρον· ἀλλὰ γὰρ
οὐδ' ἐκεῖνος οὐθὲν εἶχε. πρὸς δὲ τὸν χρηστὸν
δραμὼν Τηλέμαχον Ἀχαρνέα σωρόν τε κυάμων καταλαβὼν
ἁρπάσας τούτων ἐνέτραγον. ὁ δ' ὄνος ἡμᾶς
ὡς ὁρᾷ, ..... ὁ Κηφισόδωρος περὶ τὸ βῆμ', ἐπέρδετο.
ἐκ τούτων δῆλόν ἐστιν ὅτι Τηλέμαχος κυάμων χύτρας
ἀεὶ σιτούμενος ἦγε Πυανέψια πορδὴν ἑορτήν.
Αριστοφάνης Plutus Γρ. 703
Κἀγὼ τότ' ἤδη τῆς ἀθάρης πολλὴν ἔφλων·

ἔπειτ' ἐπειδὴ μεστὸς ἦν, ἀνεπαυόμην.
{ΓΥ.} Ὁ δὲ θεὸς ὑμῖν οὐ προσῄειν;
{ΚΑ.} Οὐδέπω.
Μετὰ τοῦτο δ' ἤδη καὶ γέλοιον δῆτά τι
ἐπόησα. Προσιόντος γὰρ αὐτοῦ μέγα πάνυ
ἀπέπαρδον· ἡ γαστὴρ γὰρ ἐπεφύσητό μου.
{ΓΥ.} Ἦ πού σε διὰ τοῦτ' εὐθὺς ἐβδελύττετο.
{ΚΑ.} Οὔκ, ἀλλ' Ἰασὼ μέν τις ἀκολουθοῦσ' ἅμα
ὑπηρυθρίασε χἠ Πανάκει' ἀπεστράφη
τὴν ῥῖν' ἐπιλαβοῦσ'· οὐ λιβανωτὸν γὰρ βδέω.
{ΓΥ.} Αὐτὸς δ' ἐκεῖνος;
{ΚΑ.} Οὐ μὰ Δί' οὐδ' ἐφρόντισεν.
{ΓΥ.} Λέγεις ἄγροικον ἄρα σύ γ' εἶναι τὸν θεόν;
{ΚΑ.} Μὰ Δί' οὐκ ἔγωγ', ἀλλὰ σκατοφάγον .
{ΓΥ.} Αἲ τάλαν.
{ΚΑ.} Μετὰ ταῦτ' ἐγὼ μὲν εὐθὺς ἐνεκαλυψάμην
δείσας, ἐκεῖνος δ' ἐν κύκλῳ τὰ νοσήματα
σκοπῶν περιῄει πάντα κοσμίως πάνυ.
βάκηλος,
ευνούχος στην υπηρεσία της θεάς Κυβέλης. βάκηλος - Dictionary of

Greek - Academic Dictionaries and ...βάκηλος, ο (Α) 1. ευνούχος στην
υπηρεσία της θεάς Κυβέλης 2. θηλυπρεπής 3. βλάκας. [ΕΤΥΜΟΛ. Λέξη
ανατολικής προελεύσεως, που υποστηρίχθηκε ότι ...
263
Diogenianus Gramm., Paroemiae (επιτομή operis sub nomine

Diogeniani) (e cod. Mazarinco) (0097: 001)“Corpus paroemiographorum
Graecorum, vol. 1”, Ed. von Leutsch, E.L., Schneidewin, F.G.Göttingen:
Vandenhoeck & Ruprecht, 1839, Repr. 1965.Centuria 3, τμ. 45, γρ. 1
Ἀρχαϊκὰ φρονεῖν: ἀντὶ τοῦ εὐηθικά.

Ἁμαξιαῖα ῥήματα: μεγάλα κομπάσματα.
Ἀρκάδιον βλάστημα: ἐπὶ τῶν δειλῶν.
Βάκχης τρόπον: ἐπὶ τῶν σιωπηλῶν. Παρόσον
αἱ Βάκχαι σιγῶσι.
Βάτραχος Σερίφιος: ἐπὶ τῶν ἀφώνων. Οἱ
γὰρ ἐν Σερίφῳ βάτραχοι οὐ φθέγγονται.
Βάκηλος εἶ: ἐπὶ τῶν ἐκλύτων μεμαρτύρηται.
Βοιώτιον οὖς: ἐπὶ τῶν ἀναισθήτων.
Βοιώτια αἰνίγματα: ἐπὶ τῶν ἀσυνέτων. Ἐκ
μεταφορᾶς τῆς Σφιγγός.
Βοῦς ἐπὶ γλώσσης: ἐπὶ τῶν μὴ δυναμένων
παῤῥησιάζεσθαι. Διὰ τὸ τῶν Ἀθηναίων τὸ νόμισμα βοῦν
ἔχειν· οἱ γὰρ δωροδοκούμενοι ἀφωνίᾳ κεκράτηνται.
Βοῦς Κύπριος εἶ: ἤτοι κοπροφάγος. Τοιοῦτοι
γὰρ οἱ ἐκεῖσε βόες.
Zenobius Sophista Paroemiogr., Επιτομή collectionum Lucilli

Tarrhaei et Didymi Corpus paroemiographorum Graecorum, vol. 1”,
Ed. von Leutsch, E.L., Schneidewin, F.G.Göttingen: Vandenhoeck &
Ruprecht, 1839, Repr. 1965.Centuria 2, τμ. 62, γρ. 1
ἐκδῷ ἑαυτὸν, ἡ Μακαρία πρὸς θάνατον ἑαυτὴν ἐξέδοτο,

καὶ συμβαλόντες Ἀθηναῖοι νικῶσιν Εὐρυσθέα, καὶ πολλῶν
πεσόντων, Εὐρυσθέα Ὕλλος ἀπέκτεινε παῖς Ἡρακλέους,
καὶ αὐτοῦ τὴν κεφαλὴν πρὸς Ἀλκμήνην ἐκόμισεν· ἡ δὲ
κερκίσι τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐξώρυξεν αὐτοῦ. Τὸν οὖν τά-
φον τῆς Μακαρίας ἄνθεσι καὶ στεφάνοις τιμῶντες οἱ
Ἀθηναῖοι ἐπέλεγον, Βάλλ' εἰς Μακαρίαν. Τὸ μὲν
οὖν πρῶτον ἐπὶ τῶν κατ' ἀρετὴν διδόντων ἑαυτοὺς εἰς
θάνατον ἡ παροιμία ἐλέγετο· ὕστερον δὲ καταχρηστικῶς
ἐπὶ πάσης ἀφοσιώσεως.
Βάκηλος εἶ: ἐπὶ τῶν ἐκλύτων καὶ ἀνάνδρων.
Βάκηλος δὲ κυρίως λέγεται ὁ ἀπόκοπος.
Βυζίνη παῤῥησία: ἐπὶ τῶν σφόδρα πεπαῤῥησιασμένων. Ἀπὸ Βυζίνου τοῦ
264
TLG Texts
Ποσειδῶνος μετὰ παῤῥησίας ἀεὶ διαλεγομένου.
doing_search χαλκιδιτις tlg Go
ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ. Επιλογή από 5.700 αναφορές
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων “Diogenis Laertii vitae

philosophorum, 2 vols.”, Ed. Long, H.S.xford: Clarendon Press, 1964,
Repr. 1966.Βιβ. 6, τμ. 90, γρ. 2
Τούτου γέγονε Πασικλῆς ἀδελφός, μαθητὴς Εὐκλείδου.

Χάριεν δ' αὐτοῦ Φαβωρῖνος ἐν τῷ δευτέρῳ τῶν Ἀπομνημονευ-
μάτων (FHG III. 579) φέρει. φησὶ γάρ· παρακαλῶν περί του τὸν
γυμνασίαρχον, τῶν ἰσχίων αὐτοῦ ἥπτετο· ἀγανακτοῦντος δέ, ἔφη,
“τί γάρ; οὐχὶ καὶ ταῦτα σά ἐστι καθάπερ καὶ τὰ γόνατα;”
ἔλεγέ τ' ἀδύνατον εἶναι ἀδιάπτωτον εὑρεῖν, ἀλλ' ὥσπερ ἐν ῥοιᾷ
καὶ σαπρόν τινα κόκκον εἶναι. Νικόδρομον ἐξερεθίσας τὸν
κιθαρῳδὸν ὑπωπιάσθη· προσθεὶς οὖν πιττάκιον τῷ μετώπῳ
ἐπέγραψε, “Νικόδρομος ἐποίει.” τὰς πόρνας ἐπίτηδες ἐλοιδόρει,
συγγυμνάζων ἑαυτὸν πρὸς τὰς βλασφημίας.
Δημήτριον τὸν Φαληρέα πέμψαντα αὐτῷ ἄρτους καὶ οἶνον
ὠνείδισεν εἰπών, “εἴθε γὰρ αἱ κρῆναι καὶ ἄρτους ἔφερον.”
δῆλον οὖν ὡς ὕδωρ ἔπινεν. ὑπὸ τῶν Ἀθήνησιν ἀστυνόμων ἐπιτιμη-
θεὶς ὅτι σινδόνα ἠμφίεστο, ἔφη, “καὶ Θεόφραστον ὑμῖν δείξω
σινδόνα περιβεβλημένον·” ἀπιστούντων δέ, ἀπήγαγεν ἐπὶ κουρεῖον
καὶ ἔδειξε κειρόμενον. ἐν Θήβαις ὑπὸ τοῦ γυμνασιάρχου μαστιγω-
θείς – οἱ δέ, ἐν Κορίνθῳ ὑπ' Εὐθυκράτους – καὶ ἑλκόμενος τοῦ
ποδὸς ἐπέλεγεν ἀφροντιστῶν (Il. Α 591), ἕλκε ποδὸς τεταγὼν διὰ
βηλοῦ θεσπεσίοιο.
Ευρυπίδης Ion “Euripidis fabulae, vol. 2”, Ed. Diggle, J.

Oxford: Clarendon Press, 1981.Γρ. post 1189
οἰνηρὰ τεύχη σμικρά, μεγάλα δ' ἐσφέρειν,

ὡς θᾶσσον ἔλθωσ' οἵδ' ἐς ἡδονὰς φρενῶν.
ἦν δὴ φερόντων μόχθος ἀργυρηλάτους
χρυσέας τε φιάλας· ὁ δὲ λαβὼν ἐξαίρετον,
ὡς τῶι νέωι δὴ δεσπότηι χάριν φέρων,
265
ἔδωκε πλῆρες τεῦχος, εἰς οἶνον βαλὼν

ὅ φασι δοῦναι φάρμακον δραστήριον
δέσποιναν, ὡς παῖς ὁ νέος ἐκλίποι φάος.
κοὐδεὶς τάδ' ἤιδειν. ἐν χεροῖν ἔχοντι δὲ
σπονδὰς μετ' ἄλλων παιδὶ τῶι πεφηνότι
βλασφημίαν τις οἰκετῶν ἐφθέγξατο.
ὁ δ', ὡς ἐν ἱερῶι μάντεσίν τ' ἐσθλοῖς τραφείς,
οἰωνὸν ἔθετο κἀκέλευσ' ἄλλον νέον
κρατῆρα πληροῦν· τὰς δὲ πρὶν σπονδὰς θεοῦ
δίδωσι γαίαι πᾶσί τ' ἐκσπένδειν λέγει.
σιγὴ δ' ὑπῆλθεν· ἐκ δ' ἐπίμπλαμεν δρόσου
κρατῆρας ἱεροὺς Βιβλίνου τε πώματος.
κἀν τῶιδε μόχθωι πτηνὸς ἐσπίπτει δόμους
κῶμος πελειῶν (Λοξίου γὰρ ἐν δόμοις
ἄτρεστα ναίουσ'), ὡς δ' ἀπέσπεισαν μέθυ
ἐς αὐτὸ χείλη πώματος κεχρημέναι.
Πλούταρχος Comparatio Thesei et Romuli “Plutarchi vitae parallelae,
vol. 1.1, 4th edn.”, Ed. Ziegler, K.Leipzig: Teubner, 1969.
τὸν ἀδελφὸν ἀπολυέτω μήτε τοῦτον ἐν τοῖς πρὸς τὸν

υἱόν. ἡ δὲ κινήσασα τὸν θυμὸν ἀρχὴ μᾶλλον παραιτεῖται
τὸν ὑπὸ μείζονος αἰτίας ὥσπερ ὑπὸ πληγῆς χαλεπωτέρας
ἀνατραπέντα· Ῥωμύλῳ μὲν γὰρ ἐκ βουλῆς καὶ σκέψεως
περὶ κοινῶν συμφερόντων διαφορᾶς γενομένης οὐκ ἂν
ἠξίωσέ τις ἄφνω τὴν διάνοιαν ἐν τηλικούτῳ πάθει γε-
νέσθαι· Θησέα δὲ πρὸς τὸν υἱόν, ἃ πάμπαν ὀλίγοι τῶν
ὄντων διαπεφεύγασιν, ἔρως καὶ ζηλοτυπία καὶ διαβολαὶ
γυναικὸς ἔσφηλαν. ὃ δὲ μεῖζόν ἐστιν, ὁ μὲν Ῥωμύλου
θυμὸς εἰς ἔργον ἐξέπεσε καὶ πρᾶξιν οὐκ εὐτυχὲς ἔχουσαν
τέλος, ἡ δὲ Θησέως ὀργὴ μέχρι λόγου καὶ βλασφημίας
καὶ κατάρας πρεσβυτικῆς προῆλθε, τὰ δ' ἄλλα φαίνεται
τῇ τύχῃ χρήσασθαι τὸ μειράκιον· ὥστε ταύτας μὲν ἄν
τις ἀποδοίη τῷ Θησεῖ τὰς ψήφους.
Πλούταρχος Pericles τμ. 13, τμ. 15, γρ. 2
μοχθηρῶς, ὑπὸ τῶν ἰατρῶν ἀπεγνωσμένος. ἀθυμοῦντος

δὲ τοῦ Περικλέους, ἡ θεὸς ὄναρ φανεῖσα συνέταξε θερα-
πείαν, ᾗ χρώμενος ὁ Περικλῆς ταχὺ καὶ ῥᾳδίως ἰάσατο τὸν
266
ἄνθρωπον. ἐπὶ τούτῳ δὲ καὶ τὸ χαλκοῦν ἄγαλμα τῆς

Ὑγιείας Ἀθηνᾶς ἀνέστησεν ἐν ἀκροπόλει παρὰ τὸν βωμόν,
ὃς καὶ πρότερον ἦν ὡς λέγουσιν.
Ὁ δὲ Φειδίας εἰργάζετο μὲν τῆς θεοῦ τὸ χρυσοῦν ἕδος,
καὶ τούτου δημιουργὸς ἐν τῇ στήλῃ [εἶναι] γέγραπται·
πάντα δ' ἦν σχεδὸν ἐπ' αὐτῷ, καὶ πᾶσιν ὡς εἰρήκαμεν
ἐπεστάτει τοῖς τεχνίταις διὰ φιλίαν Περικλέους. καὶ τοῦτο
τῷ μὲν φθόνον, τῷ δὲ βλασφημίαν ἤνεγκεν, ὡς ἐλευθέρας
τῷ Περικλεῖ γυναῖκας εἰς ταὐτὸ φοιτώσας ὑποδεχομένου
τοῦ Φειδίου. δεξάμενοι δὲ τὸν λόγον οἱ κωμικοὶ (adesp. 59
CAF III 410) πολλὴν ἀσέλγειαν αὐτοῦ κατεσκέδασαν, εἴς τε
τὴν Μενίππου γυναῖκα διαβάλλοντες, ἀνδρὸς φίλου καὶ ὑπο-
στρατηγοῦντος, εἴς τε τὰς Πυριλάμπους ὀρνιθοτροφίας,
ὃς ἑταῖρος ὢν Περικλέους αἰτίαν εἶχε ταῶνας ὑφιέναι.
Ισοκράτης In sophistas (orat. 13) “Isocrate. Discours, vol. 1”, Ed.
Mathieu, G., Brémond, É.Paris: Les Belles Lettres, 1929, Repr. 1963.
τμ. 11, γρ. 6
ὑπερβολὰς τῶν ἐπαγγελμάτων αὐτοί τε θαυμασθήσεσθαι

καὶ τὴν παίδευσιν τὴν τῶν λόγων πλείονος ἀξίαν δόξειν
εἶναι, κακῶς εἰδότες ὅτι μεγάλας ποιοῦσι τὰς τέχνας οὐχ
οἱ τολμῶντες ἀλαζονεύεσθαι περὶ αὐτῶν, ἀλλ' οἵτινες ἂν,
ὅσον ἔνεστιν ἐν ἑκάστῃ, τοῦτ' ἐξευρεῖν δυνηθῶσιν.
Ἐγὼ δὲ πρὸ πολλῶν μὲν ἂν χρημάτων ἐτιμησάμην
τηλικοῦτον δύνασθαι τὴν φιλοσοφίαν ὅσον οὗτοι λέγουσιν·
ἴσως γὰρ οὐκ ἂν ἡμεῖς πλεῖστον ἀπελείφθημεν, οὐδ' ἂν
ἐλάχιστον μέρος ἀπελαύσαμεν αὐτῆς· ἐπειδὴ δ' οὐχ οὕτως
ἔχει, βουλοίμην ἂν παύσασθαι τοὺς φλυαροῦντας· ὁρῶ γὰρ
οὐ μόνον περὶ τοὺς ἐξαμαρτάνοντας τὰς βλασφημίας
γιγνομένας, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους ἅπαντας .
ΔημοσθένηςΦιλιππικά 3 “Demosthenis orationes, vol. 1”, Ed. Butcher,
S.H.Oxford: Clarendon Press, 1903, Repr. 1966. τμ. 1, γρ. 8
...καὶ ἐπαινέσαι σπουδάζοντες, ἐὰν δὲ δέῃ τι ποιεῖν

ἀναδυόμενοι, οὐχ ὁρῶ λόγον ὅστις ἄνευ τοῦ ποιεῖν ὑμᾶς ἃ
προσήκει δυνήσεται τὴν πόλιν σῶσαι.
Πολλῶν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, λόγων γιγνομένων ὀλίγου
δεῖν καθ' ἑκάστην ἐκκλησίαν περὶ ὧν Φίλιππος, ἀφ' οὗ τὴν
εἰρήνην ἐποιήσατο, οὐ μόνον ὑμᾶς, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους
267
ἀδικεῖ, καὶ πάντων οἶδ' ὅτι φησάντων γ' ἄν, εἰ καὶ μὴ

ποιοῦσι τοῦτο, καὶ λέγειν δεῖν καὶ πράττειν ὅπως ἐκεῖνος
παύσεται τῆς ὕβρεως καὶ δίκην δώσει, εἰς τοῦθ' ὑπηγμένα
πάντα τὰ πράγματα καὶ προειμέν' ὁρῶ, ὥστε δέδοικα μὴ
βλάσφημον μὲν εἰπεῖν, ἀληθὲς δ' ᾖ· εἰ καὶ λέγειν ἅπαντες
ἐβούλονθ' οἱ παριόντες καὶ χειροτονεῖν ὑμεῖς ἐξ ὧν ὡς
φαυλότατ' ἔμελλε τὰ πράγμαθ' ἕξειν, οὐκ ἂν ἡγοῦμαι δύ-
νασθαι χεῖρον ἢ νῦν διατεθῆναι. πολλὰ μὲν οὖν ἴσως ἐστὶν
αἴτια τούτων, καὶ οὐ παρ' ἓν οὐδὲ δύ' εἰς τοῦτο τὰ πράγματ'
ἀφῖκται, μάλιστα δ', ἄνπερ ἐξετάζητ' ὀρθῶς, εὑρήσετε διὰ
τοὺς χαρίζεσθαι μᾶλλον ἢ τὰ βέλτιστα λέγειν προαιρου-
μένους, ὧν τινες μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ἐν οἷς εὐδοκι-
μοῦσιν αὐτοὶ καὶ δύνανται, ταῦτα φυλάττοντες οὐδεμίαν
περὶ τῶν μελλόντων πρόνοιαν ἔχουσιν, οὐκοῦν οὐδ' ὑμᾶς οἴον-
ται δεῖν ἔχειν, ἕτεροι δὲ τοὺς ἐπὶ τοῖς πράγμασιν ὄντας...
Βρωμολόγος
Λουκιανός Ψευδόlogista τμ. 24, γρ. 5
...μᾶλλον ἢ ἔχιδναν φιλῆσαι ἄμεινον. δῆγμα ἐκεῖ

τὸ κινδύνευμα, καὶ ἄλγημα, καὶ ὁ ἰατρὸς εἰσκληθεὶς
ἐπήμυνεν· ἀπὸ δὲ τοῦ σοῦ φιλήματος καὶ τοῦ
ἰοῦ ἐκείνου τίς ἂν ἢ ἱεροῖς ἢ βωμοῖς προσέλθοι;
τίς δ' ἂν θεὸς ἐπακούσειεν ἔτι εὐχομένου; πόσων
περιρραντηρίων, πόσων ποταμῶν δεῖ;
Καὶ τοιοῦτος αὐτὸς ὢν κατεγέλας τῶν ἄλλων ἐπ'
ὀνόμασι καὶ ῥήμασιν, ἔργα τοιαῦτα καὶ τηλικαῦτα
ἐργαζόμενος. καίτοι ἐγὼ μὲν ἀποφράδα μὴ εἰδὼς
ᾐσχυνόμην ἂν μᾶλλον, οὐχ ὅπως εἰπὼν ἀρνηθείην
ἄν· σὲ δὲ οὐδεὶς ᾐτιάσατο ἡμῶν βρωμολόγους
λέγοντα καὶ τροπομάσθλητας καὶ ῥησιμετρεῖν
καὶ ἀθηνιῶ καὶ ἀνθοκρατεῖν καὶ σφενδικίζειν καὶ
χειροβλιμᾶσθαι. κακὸν κακῶς σε ὁ λόγιος Ἑρμῆς
ἐπιτρίψειεν αὐτοῖς λόγοις. ποῦ γὰρ ταῦτα τῶν
βιβλίων εὑρίσκεις; ἐν γωνίᾳ που τάχα τῶν
ἰαλέμων τινὸς ποιητῶν κατορωρυγμένα, εὐρῶτος
καὶ ἀραχνίων μεστά, ἤ που ἐκ τῶν Φιλαινίδος Δέλ-
των, ἃς διὰ χειρὸς ἔχεις. σοῦ μέντοι καὶ τοῦ σοῦ
στόματος ἄξια.
268
Βωμολοχία
βρισιά, χυδαιότητα, απρεπής λέξη, αισχρολογία. Βωμολόχος είναι λοιπόν

ο περί τους βωμούς λοχών (παραμονεύων, ενεδρεύων) επαίτης, με σκοπό
να λάβει κάτι από τα κρέατα των θυσιών.
... αὐτὰ δύνασθαι τοῖς ἐθέλουσι μαθεῖν, μέχρι

καιροῦ διατετελέκασι γοῦν ἁρπάζοντες. Χρηστήρια
γοῦν κατὰ χώρας τε καὶ πόλεις, ψευδομαντεῖαί τε
ἦσαν πανταχοῦ, καὶ κλῃδωνισμοὶ, καὶ φενάκων πλη-
θὺς τὰ ἀπὸ καρδίας αὐτῶν λαλούντων, κατὰ τὸ γε-
γραμμένον, χρησμῳδοὶ, καὶ νεκυομάντεις, καὶ οἱ
φωνοῦντες ἐκ γῆς, ἐγγαστρίμυθοί τε καὶ ἀλφιτομάν-
τεις, καὶ ἁπαξαπλῶς ψευστῶν, καὶ φενάκων ἡ
ὑφήλιος πεπλήρωτο. Ἦν οὖν ἄρα παρ' αὐτοῖς οὐδε-
μία μὲν ἀληθὴς τῶν ἐσομένων ἡ γνῶσις, ψευδηγορίαι
δὲ, καὶ βωμολογίαι καὶ ἀπάτη, καὶ δόλος, καὶ ἕτερον
οὐδέν. Ταύτῃ τοι φησὶν ὁ τῶν ὅλων Θεός· Εἰ ἀναγγε-
λοῦσιν, ἐγγισάτωσαν, ἵνα γνῶσιν ἅμα. Εἰ γὰρ δύναν-
ται, φησὶν, ἀπαγγέλλειν, ἡκέτωσαν ἵνα γνῶσιν ἅμα,
ἵνα τι κατὰ πρόσωπον οἱ πάντες εἰς ἓν συναγη-
γερμένοι (ἦσαν μὲν γὰρ, ὡς ἔφην, ἀνὰ μέρος
πλεισταχοῦ χρηστήρια. Ἄλλοι δὲ ἄλλως ἐφοίτων, καὶ
ψευδηγοροῦντας ἐτίμων τοὺς ἀκαθάρτους δαίμονας)·
εἰ δὲ ἀληθῶς ἀναγγεῖλαι δύνανται, φησὶν, ἅμα καὶ
κατὰ ταὐτὸν γενόμενοι πάντες, γνώτωσάν τι τῶν
ἐσομένων, τίς ἀκουστὰ ἐποίησε ταῦτα ἀπ' ἀρχῆς.
CYRILLUS Alexandrinus Theol. Commentarius in Isaiam prophetam
(A.D. 4-5) Τομ. 70 σελ. 984 γρ. 17.
... ὑφήλιος πεπλήρωτο. Ἦν οὖν ἄρα παρ’ αὐτοῖς οὐδε- (15)

μία μὲν ἀληθὴς τῶν ἐσομένων ἡ γνῶσις, ψευδηγορίαι
δὲ, καὶ βωμολογίαι καὶ ἀπάτη, καὶ δόλος, καὶ ἕτερον
οὐδέν. Ταύτῃ τοι φησὶν ὁ τῶν ὅλων Θεός· Εἰ ἀναγγε-
λοῦσιν, ἐγγισάτωσαν, ἵνα γνῶσιν ἅμα.
269
Βρωμολογία
Λουκιανός Ψευδόlogista τμ. 24, γρ. 5
μᾶλλον ἢ ἔχιδναν φιλῆσαι ἄμεινον. δῆγμα ἐκεῖ

τὸ κινδύνευμα, καὶ ἄλγημα, καὶ ὁ ἰατρὸς εἰσκληθεὶς
ἐπήμυνεν· ἀπὸ δὲ τοῦ σοῦ φιλήματος καὶ τοῦ
ἰοῦ ἐκείνου τίς ἂν ἢ ἱεροῖς ἢ βωμοῖς προσέλθοι;
τίς δ' ἂν θεὸς ἐπακούσειεν ἔτι εὐχομένου; πόσων
περιρραντηρίων, πόσων ποταμῶν δεῖ;
Καὶ τοιοῦτος αὐτὸς ὢν κατεγέλας τῶν ἄλλων ἐπ'
ὀνόμασι καὶ ῥήμασιν, ἔργα τοιαῦτα καὶ τηλικαῦτα
ἐργαζόμενος. καίτοι ἐγὼ μὲν ἀποφράδα μὴ εἰδὼς
ᾐσχυνόμην ἂν μᾶλλον, οὐχ ὅπως εἰπὼν ἀρνηθείην
ἄν· σὲ δὲ οὐδεὶς ᾐτιάσατο ἡμῶν βρωμολόγους
λέγοντα καὶ τροπομάσθλητας καὶ ῥησιμετρεῖν
καὶ ἀθηνιῶ καὶ ἀνθοκρατεῖν καὶ σφενδικίζειν καὶ
χειροβλιμᾶσθαι. κακὸν κακῶς σε ὁ λόγιος Ἑρμῆς
ἐπιτρίψειεν αὐτοῖς λόγοις. ποῦ γὰρ ταῦτα τῶν
βιβλίων εὑρίσκεις; ἐν γωνίᾳ που τάχα τῶν
ἰαλέμων τινὸς ποιητῶν κατορωρυγμένα, εὐρῶτος
καὶ ἀραχνίων μεστά, ἤ που ἐκ τῶν Φιλαινίδος Δέλ-
των, ἃς διὰ χειρὸς ἔχεις. σοῦ μέντοι καὶ τοῦ σοῦ
στόματος ἄξια.
Βορβορόπη
Ιππόναξ Αποσπασμα 135b, γρ. 1

Μοῦσά μοι Εὐρυμεδοντιάδεα τὴν ποντοχάρυβδιν,
πῶς παρὰ Κυψοῦν ἦλθε.
τί με σκιράφοις ἀτιτάλλεις;
ἅδηκε βουλή,
ἀνασεισίφαλλος
ἀνασυρτόλις
Βορβορόπη
βολβίτου κασιγνήτην.
ὡς Ἐφεσίη δέλφαξ.
270
(fr. epicum)
[στο]νόεσσαν ἀϋτ̣ή[̣ ν
[ ]ι ὁππόταν αὐτ[
Schol. inter hos versus:
[]μ̣οριο Ἱππῶν̣αξ χαλκω[
[ ]δρο ἔχοντα ὥστε τρισκο̣λ̣[
Κωδάλου χοῖνιξ.
εὔηθες κρίτη
Αριστοφάνης γραμματικός Αποσπασμα 17, γρ. 10
ὅθεν παρὰ Καλλιμάχῳ τὸ πᾶν (l. Πὰν) τρύπανον αἰπολικόν.

Eust. Il. p. 862, 42: κωμικὴ λέξις ὁ νώθου-
ρος, ἤγουν ὁ νωθὴν ἔχων τὴν οὐράν, φασίν, ἐν τῷ συγγί-
νεσθαι. [οὕτω γὰρ ἔλεγον τὸ κατ' ἄνδρας αἰδοῖον.] ὁ δὲ τοι-
οῦτος ἀνὴρ καὶ ἄστυτος ἐλέγετο, καθὰ καὶ οἶκος ἄστυτος
ὁ μὴ ἔχων ἄνδρα ὃς ἔχοι ἂν λέγειν τὸ “στύομαι τριέμβολον”,
ἀλλὰ μᾶλλον τὸ “Ἀστυάναξ γέγονα.” ἡ δὲ εἰρημένη οὐρὰ
καὶ ἀπομύζουριν παρήγαγε γυναῖκα τὴν αἰσχροποιόν [πα-
ρὰ τὸ μυζᾶν ἤγουν θηλάζειν οὐράν]. εἰ δὲ καὶ πανδοσία
ἡ τοιαύτη ἐλέγετο πρὸς παίγνιον τῆς Πανδώρας, καὶ Βορβορόπη δὲ ὡς
ἀκάθαρτος, παρὰ τὸν βόρβορον καὶ τὴν ὀπήν, ἄλλου ταῦτα λόγου.
Schol. Ar. Av. 1620: Μισητίαν δὲ οἱ μὲν περὶ Ἀριστοφάνη τὴν εἰς τὰ
ἀφροδίσια ἀκρασίαν· καὶ τὸ “Περὶ σφυρὸν παχεῖα μισητὴ γυνή” οὕτως
ἐξηγοῦνται. μήποτε μέντοι γενικώτερόν ἐστιν ἀπληστία, ὃ καὶ νῦν
ἐμφαίνεται. Respicit Eust. Od. p. 1650. sq.: αὐτὸ δέ γε τὸ μισεῖν κοινό-
τερον ἐπὶ τοῦ ἐχθραίνειν τεθὲν ἡ κωμικὴ σεμνότης ἐπὶ μίξεων
ἔθετο ἀσέμνων. Ἀριστοφάνης γοῦν μισητίαν ἐπὶ κατωφε-
ρείας ἔφη ἤγουν ῥοπῆς ἀσχέτου τῆς περὶ μίξεως. ἄλλοι δὲ μισήτην
βαρυτόνως πρὸς διαστολὴν τῆς ὀξυτονουμένης τὴν
Παυσανίας Αττικός Ἀττικῶν ὀνομάτων συναγωγή Αλφαβητικό mu,

27, γρ. 2
τὸν δὲ ἁπλῶς μισητὸν [τὸν] ἀνίκανον λέγει (deest M. – K. – Dem.).

μεταφορικῶς δὲ καὶ ἐπὶ τῆς
ἀπλήστου κατὰ τὴν τροφὴν τίθεται ἡ λέξις.
μονίπποις (Plat. lgg. 834c)· τοῖς ἐπὶ ἑνὸς ἵππου ἀγωνιζομένοις δρόμον.
μυῖα χαλκῆ καὶ μυίνδα· παιδιᾶς εἶδος, ἣν οἱ παίζοντες ἀποτετακότες τὰς
χεῖ-
ρας ἐπιμύουσιν, ἕως ἂν ἐπιλάβωνταί τινος.
Μυκώνιος γείτων· αὕτη τάττεται κατὰ τῶν διαβεβλημένων ἐπὶ
271
γλισχρότητι καὶ
σμικροπρεπείᾳ παρὰ τὴν σμικρότητα τῆς νήσου τῆς Μύκωνος καὶ
εὐτέλειαν.
Μύλλος πάντ' ἀκούει (cf. Crat. II 70 M. = fr. 89 K.)· ἐπὶ τῶν ἀκουόν-
των μέν, [μὴ] προσποιουμένων δὲ μὴ ἀκούειν.
Μυσάχνη· ἡ πόρνη παρὰ Ἀρχιλόχῳ καὶ ἐργάτις καὶ παχεῖα (Arch. fr.
184 Bgk. cf. fr. iamb. ad. 1 D2). Ἱππῶναξ δὲ (fr. 110 Bgk.) βορβορόπιν
καὶ ἀκάθαρτον ταύτην φησὶν ἀπὸ τοῦ βορβόρου καὶ ἀνασυρτόπολιν ἀπὸ
τοῦ ἀνασύρεσθαι. Ἀνακρέων δὲ (fr. 156 – 159
Bgk.) πανδοσίαν καὶ λεωφόρον καὶ μανιόκηπον · κῆπος γὰρ τὸ μόριον
· Εὔπολις (II 488 M. =
fr. 161 K.) εἰλίποδας ἀπὸ τῆς εἰλήσεως τῶν ποδῶν τῆς κατὰ μεῖξιν.
μῦς λευκός (Crat. II 46 M. = fr. 53 K.; Phil. IV 45 M. = fr. 62 K.)· οἱ
κατοικίδιοι μύες ἄγαν πρὸς τὴν ὀχείαν κεκίνηνται καὶ μάλιστα οἱ λευκοί.
οὗτοι δέ εἰσιν θήλεις.
ἐπὶ τῶν ἀκρατῶν περὶ τὰ ἀφροδίσια ἡ παροιμία εἴρηται μῦς πίσσης
γεύεται (cf. Theocr. XIV 51)· ἐπὶ τῶν νεωστὶ ἀπαλλασσόντων μετὰ
κόπου. καὶ ‘ὅσα μῦς ἐν πίσσῃ’ ἀπὸ Μυὸς τοῦ Ταραντίνου πύκτου κακῶς
Ὀλυμπίασιν ἀπαλλάξαντος.
TLG Texts doing_search αμαρευμα tlg Go
Βαθυκολπος
Αθηναίος. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 13, Kaibel παρ. 16, γρ. 12
IV 418) τῶν ἡδυσμάτων φησὶν ἐρᾶν πάντας, οὐ τῶν

κρεῶν οὐδὲ τῶν ἰχθύων· ἀπογενομένων γοῦν τούτων
οὐδεὶς ἡδέως ἔτι προσφέρεται τὸ κρέας οὐδὲ τὸν ἰχθὺν
οὐδ' ἐπιθυμεῖ τῶν ὠμῶν καὶ τῶν ἀνηδύντων.
καὶ γὰρ τὸ παλαιὸν παίδων ἤρων, ὡς καὶ ὁ Ἀρί-
στων ἔφη, ὅθεν καὶ καλεῖσθαι τοὺς ἐρωμένους συνέβη
παιδικά. πρὸς ἀλήθειαν γάρ, καθάπερ φησὶ Κλέαρχος
ἐν τῷ πρώτῳ τῶν Ἐρωτικῶν (FHG II 314), Λυκοφρονί-
δην εἰρηκέναι φησίν (fr. 1 B)·
οὔτε παιδὸς ἄρρενος οὔτε παρθένων
τῶν χρυσοφόρων οὐδὲ γυναικῶν βαθυκόλπων
καλὸν τὸ πρόσωπον, ἐὰν μὴ κόσμιον πεφύκῃ.
ἡ γὰρ αἰδὼς ἄνθος ἐπισπείρει.
καὶ ὁ Ἀριστοτέλης δὲ ἔφη (fr. 81 R) τοὺς ἐραστὰς εἰς
272
οὐδὲν ἄλλο τοῦ σώματος τῶν ἐρωμένων ἀποβλέπειν ἢ

τοὺς ὀφθαλμούς, ἐν οἷς τὴν αἰδῶ κατοικεῖν. Σοφο-
κλῆς δέ που περὶ τοῦ Πέλοπος διαλεγο-
μένην ποιήσας τὴν Ἱπποδάμειάν φησιν (Oenom. fr. 433 N)·
τοιάνδ' ἐν ὄψει λύγγα θηρατηρίαν
ἔρωτος, ἀστραπήν τιν' ὀμμάτων ἔχει·
Όμηρος Ilias Βιβ. 18, γρ. 122
ἀλλὰ τὰ μὲν προτετύχθαι ἐάσομεν ἀχνύμενοί περ,

θυμὸν ἐνὶ στήθεσσι φίλον δαμάσαντες ἀνάγκῃ·
νῦν δ' εἶμ' ὄφρα φίλης κεφαλῆς ὀλετῆρα κιχείω
Ἕκτορα· κῆρα δ' ἐγὼ τότε δέξομαι ὁππότε κεν δὴ
Ζεὺς ἐθέλῃ τελέσαι ἠδ' ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι.
οὐδὲ γὰρ οὐδὲ βίη Ἡρακλῆος φύγε κῆρα,
ὅς περ φίλτατος ἔσκε Διὶ Κρονίωνι ἄνακτι·
ἀλλά ἑ μοῖρα δάμασσε καὶ ἀργαλέος χόλος Ἥρης.
ὣς καὶ ἐγών, εἰ δή μοι ὁμοίη μοῖρα τέτυκται,
κείσομ' ἐπεί κε θάνω· νῦν δὲ κλέος ἐσθλὸν ἀροίμην,
καί τινα Τρωϊάδων καὶ Δαρδανίδων βαθυκόλπων
ἀμφοτέρῃσιν χερσὶ παρειάων ἁπαλάων
δάκρυ' ὀμορξαμένην ἁδινὸν στοναχῆσαι ἐφείην,
γνοῖεν δ' ὡς δὴ δηρὸν ἐγὼ πολέμοιο πέπαυμαι·
μὴ δέ μ' ἔρυκε μάχης φιλέουσά περ· οὐδέ με πείσεις.
Τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα θεὰ Θέτις ἀργυρόπεζα·
ναὶ δὴ ταῦτά γε τέκνον ἐτήτυμον οὐ κακόν ἐστι
τειρομένοις ἑτάροισιν ἀμυνέμεν αἰπὺν ὄλεθρον.
ἀλλά τοι ἔντεα καλὰ μετὰ Τρώεσσιν ἔχονται
χάλκεα μαρμαίροντα· τὰ μὲν κορυθαίολος Ἕκτωρ
αὐτὸς ἔχων ὤμοισιν ἀγάλλεται· οὐδέ ἕ φημι
Βάλανος
Αριστοφάνης κωμκός Lysistrata Γρ. 410
Αἳ τἄλλα θ' ὑβρίκασι κἀκ τῶν καλπίδων

ἔλουσαν ἡμᾶς, ὥστε θαἰματίδια
σείειν πάρεστιν ὥσπερ ἐνεουρηκότας.
{ΠΡ.} Νὴ τὸν Ποσειδῶ τὸν ἁλυκὸν δίκαιά γε.
273
Ὅταν γὰρ αὐτοὶ ξυμπονηρευώμεθα

ταῖσιν γυναιξὶ καὶ διδάσκωμεν τρυφᾶν,
τοιαῦτ' ἀπ' αὐτῶν βλαστάνει βουλεύματα.
Οἳ λέγομεν ἐν τῶν δημιουργῶν τοιαδί·
«Ὦ χρυσοχόε, τὸν ὅρμον ὃν ἐπεσκεύασας,
ὀρχουμένης μου τῆς γυναικὸς ἑσπέρας
ἡ βάλανος ἐκπέπτωκεν ἐκ τοῦ τρήματος.
Ἐμοὶ μὲν οὖν ἔστ' εἰς Σαλαμῖνα πλευστέα·
σὺ δ' ἢν σχολάσῃς, πάσῃ τέχνῃ πρὸς ἑσπέραν
ἐλθὼν ἐκείνῃ τὴν βάλανον ἐνάρμοσον.»
Ἕτερος δέ τις πρὸς σκυτοτόμον ταδὶ λέγει
νεανίαν καὶ πέος ἔχοντ' οὐ παιδικόν·
«Ὦ σκυτοτόμε, μου τῆς γυναικὸς τοῦ ποδὸς
τὸ δακτυλίδιον πιέζει τὸ ζυγόν,
ἅθ' ἁπαλὸν ὄν· τοῦτ' οὖν σὺ τῆς μεσημβρίας
ἐλθὼν χάλασον, ὅπως ἂν εὐρυτέρως ἔχῃ.»
Τοιαῦτ' ἀπήντηκ' εἰς τοιαυτὶ πράγματα,
βληχώ:
Θεόκριτος Ειδύλλια Idyll 5, γρ. 42
τεῖδ' ὑπὸ τὰν κότινον καὶ τἄλσεα ταῦτα καθίξας.

ψυχρὸν ὕδωρ τουτεὶ καταλείβεται· ὧδε πεφύκει
ποία, χἀ στιβὰς ἅδε, καὶ ἀκρίδες ὧδε λαλεῦντι.
{ΚΟ.} ἀλλ' οὔτι σπεύδω· μέγα δ' ἄχθομαι εἰ τύ με τολμῇς
ὄμμασι τοῖς ὀρθοῖσι ποτιβλέπεν, ὅν ποκ' ἐόντα
παῖδ' ἔτ' ἐγὼν ἐδίδασκον. ἴδ' ἁ χάρις ἐς τί ποχ' ἕρπει·
θρέψαι καὶ λυκιδεῖς, θρέψαι κύνας, ὥς τυ φάγωντι.
{ΛΑ.} καὶ πόκ' ἐγὼν παρὰ τεῦς τι μαθὼν καλὸν ἢ καὶ ἀκούσας
μέμναμ', ὦ φθονερὸν τὺ καὶ ἀπρεπὲς ἀνδρίον αὔτως;
{ΚΟ.} ἁνίκ' ἐπύγιζόν τυ, τὺ δ' ἄλγεες· αἱ δὲ χίμαιραι
αἵδε κατεβληχῶντο, καὶ ὁ τράγος αὐτὰς ἐτρύπη.
{ΛΑ.} μὴ βάθιον τήνω πυγίσματος, ὑβέ, ταφείης.
ἀλλὰ γὰρ ἕρφ', ὧδ' ἕρπε, καὶ ὕστατα βουκολιαξῇ.
{ΚΟ.} οὐχ ἑρψῶ τηνεί. τουτεὶ δρύες, ὧδε κύπειρος,
ὧδε καλὸν βομβεῦντι ποτὶ σμάνεσσι μέλισσαι,
ἔνθ' ὕδατος ψυχρῶ κρᾶναι δύο, ταὶ δ' ἐπὶ δένδρει
ὄρνιχες λαλαγεῦντι, καὶ ἁ σκιὰ οὐδὲν ὁμοία
τᾷ παρὰ τίν· βάλλει δὲ καὶ ἁ πίτυς ὑψόθε κώνοις.
{ΛΑ.} ἦ μὰν ἀρνακίδας τε καὶ εἴρια τεῖδε πατησεῖς,
274
αἴ κ' ἔνθῃς, ὕπνω μαλακώτερα· ταὶ δὲ τραγεῖαι

ταὶ παρὰ τὶν ὄσδοντι κακώτερον ἢ τύ περ ὄσδεις.
Αριστοφάνης κωμκός Pax Γρ. 535
γλυκύτατον, ὥσπερ ἀστρατείας καὶ μύρου.

{ΕΡ.} Μῶν οὖν ὅμοιον καὶ γυλιοῦ στρατιωτικοῦ;
{ΤΡ.} Ἀπέπτυσ' ἐχθροῦ φωτὸς ἔχθιστον πλέκος.
Τοῦ μὲν γὰρ ὄζει κρομμυοξυρεγμίας,
ταύτης δ' ὀπώρας, ὑποδοχῆς, Διονυσίων,
αὐλῶν, τραγῳδῶν, Σοφοκλέους μελῶν, κιχλῶν,
ἐπυλλίων Εὐριπίδου –
{ΕΡ.} Κλαύσἄρα σὺ
ταύτης καταψευδόμενος· οὐ γὰρ ἥδεται
αὕτη ποητῇ ῥηματίων δικανικῶν.
{ΤΡ.} κιττοῦ, τρυγοίπου, προβατίων βληχωμένων,
κόλπου γυναικῶν διατρεχουσῶν εἰς ἀγρόν,
δούλης μεθυούσης, ἀνατετραμμένου χοῶς,
ἄλλων τε πολλῶν κἀγαθῶν.
{ΕΡ.} Ἴθι νυν, ἄθρει
οἷον πρὸς ἀλλήλας λαλοῦσιν αἱ πόλεις
διαλλαγεῖσαι καὶ γελῶσιν ἄσμεναι –
{ΤΡ.} καὶ ταῦτα δαιμονίως ὑπωπιασμέναι
ἁπαξάπασαι καὶ κυάθους προσκείμεναι.
Βυττός
τουτέστι τῶ Διονύσωι· καθάπερ τοὺς τωῖ Βάκχωι,

Βάκχους· τὸν αὐτὸν δὲ εἶναι Σαβάζιον καὶ Διό-
νυσον φασίν· οὕτως δέ φησι καὶ τῶν Ἑλλήνων
τινὲς τοὺς Βάκχους Σαβοὺς καλεῖν· Μνασέας δὲ ὁ
Πατρεὺς υἱὸν εἶναι φησὶ τοῦ Διονύσου Σαβάζιον.
Σαβοὺς καὶ Σαβὰς καὶ Σαβαζίους: τοὺς βακχεύοντας
τωῖ Σαβαζίωι· τὸ γὰρ σαβάζειν τωῖ θεωῖ τοῦτο·
ὑπὸ δέ τινων ὁ Διόνυσος Σαβὸς καλεῖται.
Σαβύττης: ξυρήσεως εἶδος.
275
Σαβάξαι: διασαλεῦσαι.
Σάβυττος: τὸ γυναικεῖον αἰδοῖον· ἀπὸ τοῦ σάττεσθαι
καὶ βύεσθαι, ὡς καὶ σάθη.
Ησύχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό , ent 1353, li1
βυστίχοις· τοῖς ἐν θαλάττῃ βρόχοις

βῦστραι· αἱ τῶν λαχάνων ἐνθέσεις. ἔνιοι δὲ τοὺς ἐκ τῶν λαχάνων
ψωμούς (Anaxandr. fr. 23. Antiph. fr. 180)
βύτθαν· τὸν ψᾶρα
βυτθόν· πλῆθος
βύτανα· κονδύλοι. οἱ δὲ βρύτανα
βυτίνη· λάγυνος, ἢ ἀμίς. Ταραντῖνοι [ἤγουν σταμνίον]
βύττος· γυναικὸς αἰδοῖον βύων τὰ ὦτα·
ΓΛΩΤΤΟΔΕΨΕΩ κάνω μαλάξεις με τη γλώσσα.
Κωμικά αδέσποτα (Suppl. Com.), Fragmenta incertae comoediae

]ναιος οὗτος ῥαιδίως ] ταῦτα τοιγαροῦν συ. μεν

]τροκαι μεγιε..ς ἔχεις ]υωμένη με. οὐκ ἐχ[
ὁ πλεῖστα πίνων πλεῖστα κεὐφρανθήσεται.
σφοδροῖς κατηντλῆσθαι λόγοις.
ἀρδευθεὶς τὴν ψυχὴν πάνυ πειναλέος γεγένημαι.
ὦ στωμυλῆθραι δαιταλεῖς.
ἐγὼ δὲ φιλοπλάκουντος ὢν
οὐκ ἂν περιεῖδον ...
Γλωττοδεψεῖν
μάχλον κηποκόμαν σκαφιόκουρον
ὄψ' ἦλθες, ἀλλ' ἐς τὸν Κολωνὸν ἵεσο.
σκιὰτὰ θνητῶν αὔξιμον. ἡνίκα μὲν βασιλεὺς ἦν Χοιρίλος ἐν σατύροις.

276
βρῦ (Aristoph. Nub. 1382): τὸ ὑποκόρισμα, ὅ ἐστι λεγό-

μενον τοῖς παιδίοις σύμβολον τοῦ πιεῖν. ὅπερ ἔνιοι σὺν τῷ
ο γράφουσιν βροῦ.
γυναικηρὸς τρόπος (Diocles fr. 4): ἀντὶ τοῦ γυναικεῖος.
γερανίας (fr. com. ad. 970): τὸν ἔχοντα μακρὸν καὶ γερανώδη τράχηλον.
γῆ εὐήλιος (Aristoph. fr. 780?): ἡ ἀεὶ ἡλιουμένη.
γλωττοδέψην: τὸν γνώμαις πολλαῖς καὶ συνεχέσι τοὺς
ἀκροωμένους διαμαλάττοντα. Πλάτων (fr. 239).
γόνιμα ἀγαθά: τὰ τῷ ὄντι ἀγαθά. Πολιτείας δευτέρῳ.
(367 D).
γονατίζειν (Cratin. fr. 399): τῷ γόνατι πλήττειν.
γυναικίζειν (Diocles fr. 4): γυναικῶν τρόπῳ διάγειν.
καὶγυναικίζοντες οἱ γυναικιζόμενοι. v. infra 1. 18.
γόης: Ἀττικώτερον τοῦ μάγος. καὶγοητεία.
γάργαλος (Aristoph. saepius): ὁ ἐρεθισμός. καὶγαρ-
γαλισμός. τὸ δὲγαργαλίζεσθαι οὐκ Ἀττικόν.
Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum Kallierges σελ. 235,

γρ. 43
Οὐ γὰρ πάντων ἦεν ὁμὸς θρόος, οὐδ' ἴα γῆρυς·

ἀλλὰ γλῶσσ' ἐμέμικτο.
Σημαίνει καὶ σκεῦος· ἐξ οὗ καὶγλωσσόκομον, τὸ
τὰς γλώσσας δεχόμενον. Τὰ δὲ παρ' αὐτὴν τὴν
αὐτὴν φυλάττει γραφὴν, ἀλλόγλωσσος, ἑτερόγλως-
σος, πολύγλωσσος.
Γλώσσασπις: Ὁ τῇ γλώσσῃ οἷον ἀσπίδι καὶ προ-
βολῇ κεχρημένος· ἀπὸ μεταφορᾶς τῶν πολεμούντων.
Γλωττοστροφεῖν: Περιλαλεῖν καὶ στωμύλ-
λεσθαι.
Γλωττοδεψεῖν: Αἰσχρουργεῖν.
Γλώσσαργον: Στόμαργον, ἢ ταχύγλωσσον.
Γλωττοποιός: Ὁ τὰς αὐλητικὰς γλώττας
ποιῶν.
Γλωττοκομεῖον: Ἐν ᾧ οἱ αὐληταὶ ἀπετίθεσαν
τὰς γλώττας. Εἴρηται δὲ καὶ τὸ γυναικεῖον αἰδοῖον
ὑπὸ Εὐβούλου φοινικιστὴν σκώπτοντος.
Γλυκυθυμία: Ἡ ἐπὶ τὸ ζῆν ἡδονὴ, καὶ οἷον
277
φιλοψυχία. Λέγεται ἁπλῶς καὶ πᾶσα ἡδονή.

Γλωχίν: Ἡ γωνία· καὶ ὀϊστῷ τριγλώχινι,
ΓΥΝΑΙΚΟΠΙΠΗΣ μπανιστιρτζής
Ζωναράς λεξικόν “Iohannis Zonarae lexicon ex tribus codicibus

manuscriptis, 2 vols.”, Ed. Tittmann, J.A.H.Leipzig: Crusius, 1808, Repr.
1967.Αλφαβητικό pi, σελ. 1504, γρ. 3
ἐκλελυμένος. λέγεται δὲ καὶ ὁ εἰς μῆκος ἐκτε-

ταμένος. ἀμφότερα ἀπὸ τοῦ ἀείρω, κατὰ ἀπο-
βολὴν τοῦ ι ἄορος, καὶ ἐκτάσει τοῦ α εἰς η
ἤορος καὶ παρήορος.
Παρθένιος. ὁ διδάσκων καὶ ἀποδεχόμενος τὴν
παρθενίαν ὑπὲρ τὸν γάμον.
Παρθενοπίπης. ὁ περιβλεπόμενος τὰς γυναῖ κας. παρὰ τὸ ὄπτω, ὀπτεύω,
γίνεται ὀπίπης καὶ ἐν συνθέσει Παρθενοπίπης. τὰ δὲ διὰ τοῦ ὀπιπεύω
διὰ τοῦ ι γράφεται, οἷον παιδοπίπης,
γυναικοπίπης.
Παρθενῶνες. τὰ μοναστήρια, τὰ ἀσκητήρια.
Παρείας. ὄφις οὕτω καλούμενος. παρίας δὲ λί θος, ι.
Πάρνοπας. ἀγρίας μελίσσας.
Πάροινος. ὑβριστὴς, πλήκτης, μέθυσος· ἔκλυ τος.
Πάροικος. ὁ παρεπίδημος.

“Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα
pertinentes, vols. 1–4”, Ed. van der Valk, M.Leiden: Brill, 1:1971;
2:1976; 3:1979; 4:1987.Τομ. 3, σελ. 218, γρ. 6
καὶ τρίχα καὶ πλοχμὸν καὶ ἔθειραν. Οἱ δὲ περὶ Ἡρόδωρον καὶ Ἀπίωνα καὶ
τοιαῦτά φασιν· ἐμπλοκῆς τι γένος εἰς κέρατος τύπον ἀνεπλέκοντο οἱ
παλαιοί, καὶ διὰ τοῦτο οὕτως ἐκάλουν αὐτό. καὶ ἄλλα δὲ ἦσαν τριχῶν
κοσμήματα. ὁ γοῦν Σώφρων φησί που, «κορώνας ἀναδούμενοι», καὶ
Ἀθηναῖοι τέττιγας ἀνεπλέκοντο, καὶ παρ' Ὁμήρῳ πλοχμοί τινες χρυσῷ
καὶ ἀργύρῳ ἐσφήκωντο. Ἀριστοτέλης δέ, φασί, κέρᾳ ἀγλαὸν εἶπεν ἀντὶ
τοῦ αἰδοίῳ σεμνυνόμενον, ἐπὶ τοιούτου σημαινομένου τὴν λέξιν ἐκεῖνος
νοήσας. Καὶ ἔοικεν ὁ σκορπιώδης τὴν γλῶσσαν Ἀρχίλοχος ἁπαλὸν κέρας
278
τὸ αἰδοῖον εἰπὼν ἐντεῦθεν τὴν λέξιν πορίσασθαι. Παρθενοπίπης δὲ ὁ τὰς

παρθένους ὀπιπτεύων, ὅ ἐστιν ἐπιτηρῶν οἷα γυναιμανής, ὡς
προέσκωπται, ὡς καὶ γυναικοπίπης ὁ τὰς γυναῖκας. πρὸς ὃ παίζων ὁ
Κωμικὸς πυρροπίπην σκώπτει τινὰ ὡς ὀπιπτεύοντα τοὺς πυρρούς. Τινὲς
δέ φασιν καὶ ὅτι παρθενοπίπην τὸν Πάριν εἰπὼν πικρῶς κατηγόρησεν,
εἴπερ μὴ μόνον γυναιμανής ἐστιν, ἀλλὰ καὶ μέχρι τῶν κατακλείστων
παρθένων τῇ ἀπάτῃ φθάνει. Ἕτεροι δὲ παρθενοπῖα γράφουσιν, ὅ ἐστι
παρθένοις ἐοικὼς τὴν ὄψιν. ἐπαφρόδιτος γὰρ ὁ Πάρις, ὡς εἴρηται, καί, ὡς
ὁ ποιητής φησι, θεοειδής. (v. 386) Τὸ δὲ «εἰ μὲν δὴ ἀντίβιον σὺν τεύχεσι
πειρηθείης» καὶ ἑξῆς, παραφράζων ὁ φιλόμηρος Σοφοκλῆς ἐν τοῖς τοῦ
Ἀγαμέμνονος πρὸς τὸν Τεῦκρόν φησι
τὸ «μέγ' ἄν τι κομπάσειας ἀσπίδ' εἰ λάβῃς». ὃς καὶ τὸν τοξότην
ἐξευτελίζων Ὁμηρικῷ ζήλῳ, ἦν δὲ ὁ τοξότης ὁ Τεῦκρος, φησὶν «ὁ
τοξότης ἔοικεν οὐ σμικρὰ φρονεῖν», οὐ λωβητῆρα τοξότην προσειπών,
ἀλλ' ἀρκοῦν εἰς ὕβριν

“Eustathii archiepiscopi Thessalonicensis commentarii ad Homeri
Odysseam, 2 vols. in 1”, Ed. Stallbaum, G.Leipzig: Weigel, 1:1825;
2:1826, Repr. 1970.Τομ. 2, σελ. 191, γρ. 9
(Vers. 83.) ὃ καὶ σαφέστερον λέγων, ἵνα εὐνόητον εἴη τῇ δούλῃ, φησί· μή
πώς τοι δέσποινα κοτεσσαμένη χαλεπῄνῃ, ἢ Ὀδυσσεὺς ἔλθοι, (Vers. 84.)
ἔτι γὰρ καὶ ἐλπίδος αἶσα, τουτέστιν ἐλπὶς περιφραστικῶς. (Vers. 85.) εἰ δ'
ὁ μὲν ὣς ἀπόλωλε καὶ οὐκέτι νόστιμός ἐστιν, ἅ περ ἐκ παραλλήλου ταυτὸ
δηλοῦσιν, ἀλλ' ἤδη παῖς τοῖος Ἀπόλλωνός γε ἕκητι Τηλέμαχος. εἶτα
ἐφερμηνεύων τὸ τοῖος, φησί·
(Vers. 86.) τὸν δ' οὔ τις ἐνὶ μεγάροισι γυναικῶν λήθει ἀτασθάλλουσα,
ἐπεὶ οὐκέτι τηλίκος ἐστίν·
ὃ καὶ αὐτὸ ταυτόν ἐστι τῷ, ἀλλ' ἤδη παῖς τοῖος. ἐκεῖνο δέ γε ἔχει τι καὶ
θαύματος. (Vers. 66.)
Ἰστέον δὲ ὅτι τὸ, ἐνθάδ' ἀνιήσεις, ἐκ τῶν προλαβόντων ὥρμηται, ἔνθα τις
τὸν Ὀδυσσέα πτωχὸν ἀνιη-
ρὸν εἶπε καὶ ἀνίην δαιτός. βούλεται δὲ δριμέως εἰπεῖν ἡ δούλη ὡς ἐν
ἡμέρᾳ μὲν οὐδὲν καινὸν ἀνιηρὸν
εἶναί σε. εἰ δὲ καὶ νῦν ἔτι ἐνθάδε ἀνιᾷς νυκτὸς οὔσης, ἀλλὰ τοῦτο πολὺν
φόρτον ἔχει. (Vers. 67.)
Ὀπιπτεύειν δὲ τὸ περιέργως βλέπειν, ὅθεν καὶ ὁ Παρθενοπίπης καὶ ὁ
παρὰ τῷ κωμικῷ πυῤῥοπίπης, ὡς βούλεσθαι οὕτω τὴν Μελανθὼ
γυναικοπίπην τὸν Ὀδυσσέα εἰπεῖν. (Vers. 68.) Ἐν δὲ τῷ, ἀλλ' ἔξελθε, ἢ
παρέλκει ὁ ἀλλα σύνδεσμος, ἢ μᾶλλον ἐλλιπῶς ὁ λόγος ἔχει, ἵνα λέγῃ, ὅτι
μηκέτι ἔνδον ἔσο, ἀλλ' ἔξελθε. Τὸ δὲ ὄνησο σύστοιχον τῷ ὀνήμενος καὶ
279
ὄνηται καὶ ὄνητο. τὰ γὰρ διὰ τοῦ ἄλφα, ὡς προείρηται, οἷον ὀνάμενος καὶ
ὄνατο, οἱ μεθ' Ὅμηρον λέγουσι. βούλεται δ' ἐνταῦθα ἡ Μελανθὼ εἰπεῖν,
ὡς εἰ καὶ τοῖς ἄλλοις ὀνείατα τὰ τῆς τροφῆς, ἀλλὰ σὺ ἀφραίνων οὐκ ἂν
ὄναιο δαιτὸς, ἀπειλουμένη τὴν
διὰ αἰκίας ἐξέρασιν. Δαλὸν δὲ λαμπάδα λέγει ἐκ τῶν κατὰ τοὺς
λαμπτῆρας. Σημείωσαι δὲ καὶ τὸ, εἶσθα θύραζε, διὰ διφθόγγου ἔχον τὴν
παραλήγουσαν τοῦ εἶσθα. οὐ γάρ ἐστι ῥῆμα συνήθως ὑπαρκτικὸν,
ἀλλὰ τὸ πορεύη καὶ ἐξέρχη δηλοῖ γενόμενον ἀπὸ τοῦ εἶμι, οὗ τὸ δεύτερον
εἶς, καὶ κατὰ ἐπέκτασιν εἶσθα ὁμοίως τῷ ἔφησθα, ἐθέλησθα καὶ τοῖς
τοιούτοις. (Vers. 71.) Τὸ δὲ ἐπέχεις ἀντὶ τοῦ κατ' ἐμοῦ ἔχεις·
ἐναντιότητα γάρ ποτε καὶ ἡ ἐπι πρόθεσις δηλοῖ, ὡς καὶ ἐν τῷ, ἑπτὰ ἐπὶ
Θήβας, ἤγουν κατὰ Θηβῶν, καὶ ἐν τῷ, ἐπιχαίρειν ἤγουν κατά τινος
χαίρειν ἐχθρωδῶς, καὶ ἐν τῷ ἐπιβόητος ὁ μοχθηρὰν ἔχων φήμην,
Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ζείδωρος –

ὦμαι) “Etymologicum Graecae linguae Gudianum et alia
grammaticorum scripta e codicibus manuscriptis nunc primum edita”,
Ed. Sturz, F.W.Leipzig: Weigel, 1818, Repr. 1973.Αλφαβητικό entry pi,
σελ. 454, γρ. 32
... ῥηματικὸν ὄνομα θήνη, καὶ ἐν συγκοπῇ

καὶ τροπῇ παρθένος· ἡ περὶ ταύτην τὴν ἡλικίαν γεν-
νηθεῖσα, καθ' ἣν ὥραν ἔχει ἐκτρίψαι τὸ καὶ κεκτῆ-
σθαι μαζοὺς οὓς ἡ φύσις ἔταξε· τὰς γοῦν μικρὰς
παῖδας οὐ προσαγορεύομαι παρθένους, ἀλλὰ τὰς ἤδη
ἐπὶ τὸ γυναῖκας εἶναι, οὔσας· οἱ δὲ φασὶ, ἡ παρ'
οὐδενὸς οὐδὲν λαβοῦσα εἰς ἔδνον· σημαίνει δὲ δύο· τὴν
παρθενίαν γυναῖκα, καὶ τὸ ζῴδιον· καὶ εἰς τὸ γυνή.
Παρθενοπίπα, ἐκ τοῦ παρθένος καὶ τοῦ πιπῶ, ὃ
σημαίνει τὸ ἀπατῶ, γράφεται δὲ διὰ τοῦ ἰῶτα, οἷον,
παιδοπίπης, γυναικοπίπης, πυριπίπης, οὕτως οὖν καὶ
Παρθενοπίπης διὰ τοῦ ἰῶτα· σημαίνει δὲ τὸν παραβλε-
πόμενον τὰς παρθένους.
Πάρις, Πάριδος, ὁ υἱὸς Ἑκάβης ἐκλήθη Ἀλέξανδρος,
ὁ καὶ Πάρις. παρὰ τὸ πῦρ καὶ τὴν Ἴδην. ἐν ὁράματι
γὰρ ἡ Ἑκάβη ἐνόμισε δάλον τίκτειν, ὅστις κατέφλεγε
τὴν πόλιν, καὶ τὴν ἐν τῇ Ἴδη ὕλην· καὶ τούτου χάριν
τεχθέντα ἐν τῇ Ἴδῃ ἀπέῤῥιψεν.
Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum “Etymologicum

magnum”, Ed. Gaisford, T.Oxford: Oxford University Press, 1848, Repr.
280
1967.Kallierges σελ. 654, γρ. 56
παρθένους, ἀλλὰ τὰς ἤδη ἐπὶ τὸ γυναῖκας μέλλειν

ἰούσας. Οὕτως Φιλόξενος· ὁ δὲ Ἡρακλείδης, ἡ παρ'
οὐδενὸς οὐδὲν λαβοῦσα εἰς ἕδνα.
Παρθενία: Ὅτι παρὰ θεοῦ ἐδόθη. Φησὶ γὰρ,
Ἔλαβε Κάϊν ἑαυτῷ γυναῖκα·
τουτέστιν, οὐκ ἐκ τοῦ θεοῦ.
Παρθενοπίπης: Ἰλιάδος γʹ, σημαίνει τὸν περιβλεπόμενον τὰς
γυναῖκας. Παρὰ τὸ ὄπτω ὀπτεύω γίνεται ὀπίπης, καὶ ἐν συνθέσει,
Παρθενοπίπης, διὰ τοῦ ι· τὰ γὰρ παρὰ τὸ ὀπιπτεύω διὰ τοῦ ι γρά-
φεται, οἷον παιδοπίπης, γυναικοπίπης.
Παρμέμβλωκε: Ἰλιάδος δʹ, παραμεμένηκε,
πάρεστι, προθυμεῖται. Ἐκ τοῦ μέλω, μεμέληκα,
καὶ μεμέλωκα, ὡς ᾤχηκα, παρῴχωκα· εἶτα κατὰ
συγκοπὴν, καὶ πλεονασμῷ τοῦ β, μέμβλωκα. Ἢ
παρὰ τὸ μολῶ μολήσω μεμόληκα, καὶ ἑξῆς.
Παρνασός: Ὄρος ἐστὶ Δελφῶν· ἀπὸ Παρνασοῦ
ἐγχωρίου ἥρωος. Ἄνδρων δέ φησιν, ἐπειδὴ προσώρ-
μισεν ἡ λάρναξ τοῦ Δευκαλίωνος· καὶ τὸ μὲν πρό-
τερον Λαρνησσὸς ἐκαλεῖτο, ὕστερον δὲ, κατ' ἐναλ-
λαγὴν τοῦ λ εἰς π, Παρνασός.
Γαμητιαω
Vitae Aesopi, Vita W (vita Aesopi Westermanniana) (recensio 2) (1765:

002)“Aesopica, vol. 1”, Ed. Perry, B.E.Urbana: University of Illinois
Press, 1952. τμ. 103, γρ. 3
ἐν ἐκείνοις γὰρ τοῖς καιροῖς οἱ βασιλεῖς πρὸς ἀλλήλους

εἰρηνεύοντες καὶ τερπόμενοι προβλήματα φιλοσο-
φίας διὰ γραμμάτων ἔστελλον πρὸς ἀλλήλους, καὶ οἱ μὴ διαλυσάμενοι
φόρους παρεῖχον
τοῖς προτιθεμένοις. ὁ δὲ Αἴσωπος τὰ στελλόμενα τῷ Λυκούργῳ
προβλήματα ἐπιλύων
εὐδοκιμεῖν ἐποίει τὸν βασιλέα, αὐτὸς δὲ διὰ τοῦ Λυκούργου τοῖς
βασιλεῦσι προβλή-
ματα ἔπεμπε καὶ μὴ δυνάμενοι λῦσαι φόρους παρεῖχον τῷ Λυκούργῳ. καὶ
οὕτως ἡ τῶν Βαβυλωνίων προέκοπτε βασιλεία. ὁ δὲ Αἴσωπος ἄτεκνος
ὑπάρχων ἰδιοποιήσατο παῖδα εὐγενῆ ὀνόματι Αἶνον, καὶ τῷ βασιλεῖ
προσήνεγκεν ὡς οἰκεῖον τέκνον, προπαιδείαν καὶ πᾶσαν διδάξας σοφίαν.
ὁ δὲ Αἶνος γαμητιῶν μιᾷ τῶν τοῦ βασιλέως παλλακῶν συνεπλάκη. γνοὺς
281
δὲ ὁ Αἴσωπος πικρὸν αὐτῷ ἠπείλησε θάνατον.Φώτιος λεξικογράφος (Α –

Δ) (4040: 029)“Photii patriarchae lexicon, vol. 1 (Α – Δ)”, Ed.
Theodoridis, C.Berlin: De Gruyter, 1982.
Αλφαβητικό , entry 28, γρ. 1
Γαμηλία· ἡ διδομένη τοῖς φράτορσιν ἐπὶ γάμοις. ἢ τῶν γυ-

ναικῶν ἡ εἰς τοὺς φράτορας εἰσαγωγή. οὕτω Δίδυμος ὁ γραμματι-
κός (p. 315 Schmidt).
Γαμηλία· ἡ εἰς τοὺς φράτορας ἐγγραφὴ καὶ εἰσαγωγή, ἣν
ὠνόμαζον καὶ Κουρεῶτιν. οἱ δέ φασι γαμηλίαν θυσίαν, ἣν ἔθυον τοῖς
δημόταις οἱ εἰς τοὺς ἐφήβους ἐγγραφόμενοι καὶ μέλλοντες γαμεῖν.
ἐγίνετο δὲ ἡ θυσία Ἥρᾳ καὶ Ἀφροδίτῃ καὶ Χάρισι γαμηλίαις.
Γαμηλιών· μὴν Ἀθηναίων ἕβδομος ἀπὸ τῶν γαμηλίων πελά-
νων ὀνομασθείς, οὓς καθήγιζον τοῖς γαμηλίοις θεοῖς κατὰ τοὺς τῶν
γάμων καιρούς. ἐν τούτῳ δὲ τῷ μηνὶ καὶ προχειρότερον ἐγάμουν.
Γαμητίων· πλακοῦς ὁ ἐκ γάμων.
Γαμψώνυχας· ἐπικαμπεῖς ὄνυχας ἔχοντας.
Γαμοκλοπεω
Τriphiodorus Epic., Gramm., Ἅλωσις Ἰλίου Γρ. 45
παρθένον ὠδύροντο δαΐφρονα Πενθεσίλειαν,

ἥτε πολυξείνοιο χορὸν πολέμοιο μολοῦσα
θηλείης ὑπὸ χειρὸς ἀπεσκέδασεν νέφος ἀνδρῶν
νῆας ἐς ἀγχιάλους· μελίῃ δέ ἑ μοῦνος ὑποστὰς
καὶ κτάνε καὶ σύλησε καὶ ἐκτερέιξεν Ἀχιλλεύς.
εἱστήκει δ' ἔτι πᾶσα θεοδμήτων ὑπὸ πύργων
Ἴλιος ἀκλινέεσσιν ἐπεμβεβαυῖα θεμέθλοις,
ἀμβολίῃ δ' ἤσχαλλε δυσαχθέι λαὸς Ἀχαιῶν.
καί νύ κεν ὑστατίοισιν ἐποκνήσασα πόνοισιν
ἀκάματός περ ἐοῦσα μάτην ἵδρωσεν Ἀθήνη,
εἰ μὴ Δηιφόβοιο γαμοκλόπον ὕβριν ἐάσας
Ἰλιόθεν Δαναοῖσιν ἐπὶ ξένος ἤλυθε μάντις,
οἷα δέ που μογέοντι χαριζόμενος Μενελάῳ
ὀψιτέλεστον ὄλεθρον ἑῇ μαντεύσατο πάτρῃ.
οἱ δὲ βαρυζήλοιο θεοπροπίῃς Ἑλένοιο
αὐτίκα μηκεδανοῖο μόθου τέλος ἠρτύναντο.
καὶ Σκῦρον μὲν ἔβαινε λιπὼν εὐπάρθενον ἄστυ
282
υἱὸς Ἀχιλλῆος καὶ ἐπαινῆς Δηιδαμείης·
Oracula Sibyllina, Oracula τμ. 2, γρ. 52
καὶ τότε πᾶς λαὸς ἐπ' ἀθανάτοισιν ἀέθλοις

ἀθλήσει νίκης περικαλλέος· οὐ γὰρ ἀναιδῶς
ἀργυρίου τις ἐκεῖ δύναται στέφος ὠνήσασθαι.
ἁγνὸς γὰρ Χριστὸς τούτοις τὰ δίκαια βραβεύσει
καὶ δοκίμους στέψει, αὐτὰρ θέμα μάρτυσι δώσει
ἀθάνατον ἄχρι καὶ θανάτου τὸν ἀγῶνα ποιοῦσιν.
παρθενικοῖς δὲ δραμοῦσι καλῶς ἄφθαρτον ἄεθλον
δώσει τοῦ θέματος καὶ τοῖς τὰ δίκαια νέμουσιν
ἀνθρώποις πᾶσίν τε καὶ ἔθνεσιν ἀλλοδαποῖσιν
τοῖς ὁσίως ζώουσι θεόν θ' ἕνα γινώσκουσιν.
οἳ δ' ἀγαπῶσι γάμον τε γαμοκλοπιῶν τ' ἀπέχονται,
δώσει πλούσια δῶρα, αἰώνιον ἐλπίδα καὶ τοῖς.
πᾶσά τε γὰρ ψυχὴ μερόπων θεοῦ ἐστι χάρισμα,
κοὐ θέμις ἀνθρώποις τὴν ἄλγεσι πᾶσι μιαίνειν.
Γλουτος
Γαληνός ιατρός De ossibus ad tirones Τομ. 2, σελ. 773, γρ. 17
κονδύλους κεφαλάς. καὶ μὲν δὴ καὶ συνδεῖται πρὸς τὴν

κνήμην, οὐ διὰ ὑμενωδῶν μόνον συνδέσμων, τῶν ἐν κύκλῳ
πᾶσαν διάρθρωσιν περιειληφότων, ἀλλὰ καὶ δι' ἄλλων τριῶν
εὐρώστων τε ἅμα καὶ στρογγύλων, ἑνὸς μὲν ἐκ τῶν ἔξω-
θεν μερῶν ὅλης τῆς διαρθρώσεως παρατεταμένου, τοῦ δευ-
τέρου δὲ ἐκ τῶν ἔσω, τρίτου δὲ ἐν τῷ μεταξὺ τῆς ὀπίσω τε
καὶ τῆς ἔσω χώρας. ἔστι δὲ ὅλος ὁ μηρὸς τῷ σχήματι
κυρτὸς μὲν ἐν τῷ πρόσω καὶ ἔξω, σιμὸς δὲ ἐν τῷ ὀπίσω
καὶ ἔνδον. ἀποφύσεις δὲ ἔχει δύο μικρὰς ὑποκάτω τοῦ αὐ-
χένος, ἃς τροχαντῆρας ὀνομάζουσι, πολλῷ δὲ μείζονα τὴν
ἔξωθεν, ἣ γλουτὸς ὀνομάζεται.
Αριστοτέλης Ιστορία των ζώων Bekker σελ. 493a, γρ. 24
γάλα· ἀλλὰ πυκνὴ ἡ σὰρξ τοῖς ἄρρεσι, ταῖς δὲ γυναιξὶ

σομφὴ καὶ πόρων μεστή.
Μετὰ δὲ τὸν θώρακα ἐν τοῖς προσθίοις γαστήρ, καὶ
ταύτης ῥίζα ὀμφαλός· ὑπόρριζον δὲ τὸ μὲν διφυὲς λαγών,
τὸ δὲ μονοφυὲς τὸ μὲν ὑπὸ τὸν ὀμφαλὸν ἦτρον (τούτου δὲ τὸ
283
ἔσχατον ἐπίσιον), τὸ δ' ὑπὲρ τὸν ὀμφαλὸν ὑποχόνδριον, τὸ

δὲ κοινὸν ὑποχονδρίου καὶ λαγόνος χολάς.
Τῶν δ' ὄπισθεν διάζωμα μὲν ἡ ὀσφύς (ὅθεν καὶ τοὔνομ'
ἔχει· δοκεῖ γὰρ εἶναι ἰσοφυές), τοῦ δὲ διεξοδικοῦ τὸ μὲν οἷον
ἐφέδρανον γλουτός, τὸ δ' ἐν ᾧ στρέφεται ὁ μηρός, κοτυληδών.
Τοῦ δὲ θήλεος ἴδιον μέρος ὑστέρα, καὶ τοῦ ἄρρενος
αἰδοῖον, ἔξωθεν ἐπὶ τῷ τέλει τοῦ θώρακος, διμερές, τὸ μὲν ἄκρον
σαρκῶδες καὶ ἀεὶ λεῖον καὶ ὡς εἰπεῖν ἴσον, ὃ καλεῖται βάλανος, τὸ
δὲ περὶ αὐτὴν ἀνώνυμον δέρμα, ὃ ἐὰν διακοπῇ, οὐ συμφύεται, οὐδὲ
γνάθος οὐδὲ βλεφαρίς.
Γυναικανηρ
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ Ἰλιακῆς προσῳδίας Part+τομ. 3,2, σελ. 62, γρ.
25
474. ὄρθαι: ἀπὸ βαρυτόνου τοῦ ὄρω κέκλιται. ὅτι δέ ἐστι βαρύ-
τονον τὸ ὄρω, πρόδηλον ἐκ τοῦ «ὅτε τ' ὤρετο» (Il. Μ 279), «ὦρτο
πολὺ πρῶτος μέν» (Il. Η 162). A.
527. κηρεσσιφορήτους: συνθέτως ἀνέγνω ὁ Ἀρίσταρχος καὶ οἱ
πλείους· ἴσως δὲ ἐπεὶ ἀναλύει αὐτὸ «οὓς κῆρες φορέουσιν»· ἔθος γὰρ
αὐτῷ πολλάκις τὰ σύνθετα ἀναλύειν. οὐδέποτε δὲ δοτικὴ ἐπεκτεταμένη
κατ' ἀρχὴν συντέθειται, οἷον πᾶσι καὶ πάντεσσι – πασιμέλουσα (Od.
μ 70), οὐχὶ παρὰ τὴν πάντεσσι ἡ σύνθεσις· Ναυσικάα, Ναυσίθοος, ἐγχε-
σίμωροι, τειχεσιπλήτης. κατ' ἀρχὴν δὲ προσέθηκα διὰ τὸ παρ' Ἐπι-
χάρμῳ κατὰ τέλος συντεθειμένον «γυναικάνδρεσσι ποθεινοί». εἴπερ οὖν
τοῦτο ἀληθές, δῆλον ὅτι παράλογον τὸ κηρεσσιφορήτους κατὰ σύνθεσιν
ἀναγνωσθέν. ἀλλ' ὅμως ἐπεκράτησεν ἡ Ἀριστάρχειος, δι' ὃν εἴπομεν
λόγον
Epicharmus et Pseudepicharmea Comic., Fragmenta Epicharmi
ὄνος δ' ὄνωι κάλλιστον, ὗς δέ θην ὑί.

ἅμα τε καὶ λόγων ἀκούσας ἁδύμων ..
καρκίνος .. ἦνθ' ἐκ βυθοῦ θαλασσίου.
ἀλλὰ χρὴ εἴμειν ἕν τε λῆμα πᾶσι καὶ λῆσιν μίαν.
ἀλλὰ τᾶς κλεινᾶς Συρακοῦς.
βάσσον τὸ χωρίον.
τρὶς ἀπεδόθη ζόος.
μόρων νέον τὸ φυτόν.
284
ὅκκ' ἀργύριον ἦι, πάντα θεῖ κἠλαύνεται.

ὅ τοι κακὸς θαρσεῖ μάλ' αὐτόθεν [ἔπειτα φεύγει].
γυναικάνδρεσσι ποθεινοί. αἴ κά τυ βλείης σφενδόναι.
ἔνθα δέος, ἐνταῦθα καἰδώς. ἱαρὸν ἁ συμβουλία ἐστὶ χρῆμα.
ἐν πέντε κριτῶν γούνασι κεῖται. μέγα τὸ στόμα τοῦ ἐνιαυτοῦ.
ἀεὶ γεωμόρος εἰς νέωτα πλούσιος. γέρρα Νάξια ἁ Κορινθία, ἔοικας
χοιροπωλήσειν. Σικελὸς ὀμφακίζεται.
Ευστάθιος θεολόγος Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα Τομ. 2, σελ. 632, γρ.
1
ἐλπόμενος θεοῖς ἐξελάαν ἐνθένδε κύνας κηρεσσιφορήτους». (v. 528)

Εἶτα
ἐτυμολογικῷ τρόπῳ τὴν τελευταίαν λέξιν ἀναπτύσσων ἐπάγει «οὓς κῆρες
φορέουσιν ἐπὶ νηῶν», μονονουχὶ λέγων ὅτι κηρεσσιφορήτους λέγω οὐ
τοὺς
ἐνεργητικῶς ἐπάγοντας κῆρας τοῖς Τρωσίν – οὐ γὰρ δύνανται τοῦτο. – ,
ἀλλὰ
οὓς κῆρες φέρουσι πάσχοντας τὸ φέρεσθαι, ἤγουν οἳ ἐπὶ κακῷ ἑαυτῶν
ἡμῖν
ἐπεστράτευσαν. Φασὶ δὲ οἱ παλαιοί, ὅτι τὸ κηρεσσιφορήτους καινὴν ἔχει
σύνθεσιν. οὐδέποτε γὰρ δοτικὴ ἐπέκτασιν ἔχουσα συντίθεται κατ' ἀρχάς,
ἀλλὰ μόνη φυσικὴ δοτικὴ συντίθεται, οἷον «Ἀργὼ πασιμέλουσα» οὐ μὴν
παντεσσιμέλουσα. ὁμοίως καὶ Ναυσίθοος καὶ ἐγχεσίμωρος. Πρόσκειται
τὸ κατ' ἀρχάς, διότι παρὰ Ἐπιχάρμῳ εὕρηται κατὰ τὸ τέλος
συντεθειμένη
ἐπεκτεταμένη δοτική, οἷον «γυναικάνδρεσσι ποθεινοί». Ἰστέον δὲ καὶ ὅτι
τὸ «εὔχομαι ἐλπόμενος ἐξελάαν ἐνθένδε κύνας» καὶ ἑξῆς ἔστι ῥηθῆναι
καὶ παρ' ἑτέρου ἀνδρείου κατευχομένου ἐχθρῶν ἀνδρῶν. (v. 530) Ὅτι καὶ
ἐνταῦθα κεῖται ἠοῖος, ὁ πρωϊνός, ἐκ τοῦ ἠώς, ἡ πρωΐα, ἧς γενικὴ ἠόος,
ὅθεν προσθέσει τοῦ ι ὁ ἠοῖος. (v. 529 – 31) Φησὶ γοῦν στρατηγικῶς ὁ
Ἕκτωρ «ἀλλ' ἤτοι ἐπὶ νυκτὶ φυλάξομεν ἡμέας αὐτούς, πρωῒ δ' ὑπηοῖοι
σὺν τεύχεσι θωρηχθέντες ἐγείρομεν ὀξὺν Ἄρηα», ὃς εἴρηται καὶ ἑτέρωθι.
Ὅτι δὲ λέγεται ἠοῖος καὶ ὁ ἀνατολικός, ἄλλοθι δηλοῦται. (v. 530) Ἔστι
δὲ τὸ πρωΐ διασαφητικὸν τοῦ ἠοῖοι, ὃ μετ' ὀλίγα ἐρεῖ «ἠελίου ἀνιόντος».
Ὡς δὲ ταῦτα δηλοῦσι καὶ τὸ αὔριον, φανερὸν ἐκ τοῦ ἐπάγειν «αὔριον
διαείσεται», καὶ «ἡλίου ἀνιόντος ἐς αὔριον». καὶ καλόν ἐστι τοῦτο.
Γυναικιζω
285

γρ. 22
καταλέγει πρῶτον ἡρωΐδας, εἶτα διαναπαύσας τὸν λόγον βραχὺ πρὸς

ἥρωας μεταβαίνει ἀρχόμενος ἀπὸ Ἀγαμέμνονος. Ἰστέον δὲ καὶ ὡς πρὸς
ὄνομα μὲν πλειόνων μέμνηται ἡρωΐδων, ἐμπλατύνεται δὲ ὅμως
φαιδρότερον τοῖς τῶν ἡρώων διηγήμασι. μεθοδεύει δὲ τέως τὰ κατὰ τὰς
ἡρωΐδας οὕτως ὡς ἐπεὶ Περσεφόνη γυναῖκας ὤτρυνεν ἐλθεῖν ὅσσαι
ἀριστήων ἄλοχοι ἔσαν ἠδὲ θύγατρες. τοιαύτας γὰρ ἱστορήσει καὶ
οὐ μικροπρεπεῖς τινας. αἱ δ' ἀμφ' αἷμα κελαινὸν ἀολλέες ἠγερέθοντο,
αὐτὰρ ἐγὼ βούλευον ὅπως ἐρέοιμι ἑκάστην. ἥδε δέ μοι κατὰ θυμὸν
ἀρίστη φαίνετο βουλή. σπασάμενος τανύηκες ἄορ παχέος παρὰ
μηροῦ οὐκ εἴων πίνειν ἅμα πάσας αἷμα κελαινόν. αἱ δὲ προμνηστεῖναι
ἐπῄεσαν, ἡ δὲ ἑκάστη ὃν γόνον ἐξαγόρευεν (Vers. 223.) ἐγὼ δ' ἐρέεινον
ἁπάσας. Καὶ ὅρα ὅτι ταυτὸν ἐνταῦθα τὸ ἐρέειν καὶ τὸ ἐρεείνειν,
ὡς δηλοῖ τὸ, ἐρέοιμι ἑκάστην καὶ ἐρέεινον ἁπάσας. ἔνθα καὶ ταυτὸν ὡς
καὶ ἀλλαχοῦ τὸ ἑκάστην καὶ τὸ ἁπάσας. (Vers. 224.) Ἰστέον δὲ ὅτι τε δύο
οὐσῶν εὐθειῶν, τοῦ γυνὴ καὶ τοῦ γύναιξ ἀῤῥήτου, ἧς ἡ γενικὴ γυναικὸς,
ἐκ μὲν γυναικὸς ῥῆμά τε τὸ γυναικίζω καὶ ὄνομά τε ὁ γυναικίας, ἐκ δὲ
τοῦ γυνὴ ὁ γύνις. δηλοῖ δὲ αὐτὸς οὐ μόνον τὸν λάγνον, ἔτι δὲ καὶ τὸν
δειλὸν, ἀλλὰ καὶ τὸν μὴ ἱκανὸν δι' ἀτονίαν γυναικὶ συνεῖναι, ὡς δηλοῖ
παρ' Ἀθηναίῳ τὸ, Ὀλυμπιὰς παρέκλινέ ποτε τῷ υἱῷ Ἀλεξάνδρῳ Φι-
λίππου συνειδότος, Θετταλὴν ἑταίραν Καλλιξείναν, περικαλλεστάτην
οὖσαν, εὐλαβοῦντο γάρ φησι μὴ γύνις εἴη, ἐπεὶ οὐκ εὖ διέκειτο πρὸς τὰ
ἀφροδίσια, ὡς ἱστορεῖ Θεόφραστος. Ὅρα δ' ἐν τοῦτοις τὸ, δι'
ἀτονίαν, ῥηθὲν ἀντὶ τοῦ, διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἐντείνειν τὸν καυλόν.
Γυναικισμος
Πλούταρχος Caesar τμ. 63, τμ. 11, γρ. 3
οὔ φασι τῇ γυναικὶ ταύτην γενέσθαι τὴν ὄψιν, ἀλλ', ἦν γάρ

τι τῇ Καίσαρος οἰκίᾳ προσκείμενον οἷον ἐπὶ κόσμῳ καὶ
σεμνότητι τῆς βουλῆς ψηφισαμένης ἀκρωτήριον, ὡς
Λίβιος ἱστορεῖ, τοῦτ' ὄναρ ἡ Καλπουρνία θεασαμένη
καταρρηγνύμενον ἔδοξε ποτνιᾶσθαι καὶ δακρύειν. ἡμέρας δ'
οὖν γενομένης ἐδεῖτο τοῦ Καίσαρος, εἰ μὲν οἷόν τε, μὴ
προελθεῖν, ἀλλ' ἀναβαλέσθαι τὴν σύγκλητον· εἰ δὲ τῶν
ἐκείνης ὀνείρων ἐλάχιστα φροντίζει, σκέψασθαι διὰ
μαντικῆς ἄλλης καὶ ἱερῶν περὶ τοῦ μέλλοντος. εἶχε δέ
286
τις ὡς ἔοικε κἀκεῖνον ὑποψία καὶ φόβος· οὐδένα γὰρ

γυναικισμὸν ἐν δεισιδαιμονίᾳ πρότερον κατεγνώκει τῆς
Καλπουρνίας, τότε δ' ἑώρα περιπαθοῦσαν.
Ὡς δὲ καὶ πολλὰ καταθύσαντες οἱ μάντεις ἔφρασαν
αὐτῷ δυσιερεῖν, ἔγνω πέμψας Ἀντώνιον ἀφεῖναι τὴν
σύγκλητον.
Ἐν δὲ τούτῳ Δέκιμος Βροῦτος ἐπίκλησιν Ἀλβῖνος,
πιστευόμενος μὲν ὑπὸ Καίσαρος, ὥστε καὶ δεύτερος ὑπ'
αὐτοῦ κληρονόμος γεγράφθαι, τοῖς δὲ περὶ Βροῦτον τὸν
ἕτερον καὶ Κάσσιον μετέχων τῆς συνωμοσίας, φοβηθεὶς
μὴ τὴν ἡμέραν ἐκείνην διακρουσαμένου τοῦ Καίσαρος
ἔκπυστος ἡ πρᾶξις γένηται, τούς τε μάντεις ἐχλεύαζε καὶ
Διόδωρος Σικελός. Ιστορική βιβλιοθήκη (lib. 21-40)

Βιβ. 31, τμ. 15, τμ. 3, γρ. 8
καλίκιον, ἀσπασάμενος δὲ τοὺς πρεσβευτὰς ἀπέ-

φαινεν ἑαυτὸν ἀπελεύθερον εἶναι Ῥωμαίων· ἧς
ἀγεννεστέραν φωνὴν οὐ ῥᾴδιον εὑρεῖν.
Πολλὰ δὲ καὶ ἄλλα τούτοις οἰκεῖα πρότερον
διεπράξατο, καὶ τότε δὲ κατὰ τὴν εἴσοδον γενό-
μενος τὴν εἰς τὴν σύγκλητον, κατὰ τὸ θύρετρον
ἀντίον στὰς τοῦ συνεδρίου καὶ καθεὶς τὰς χεῖρας
ἀμφοτέρας προσεκύνησε τὸν οὐδὸν καὶ τοὺς καθη-
μένους ἐπιφθεγξάμενος, Χαίρετε θεοὶ σωτῆρες,
ὑπερβολὴν οὐδεμίαν ἀπολιπὼν κολακείας ἀνάνδρου
καὶ γυναικισμοῦ. ἀκολούθως δὲ τούτοις καὶ τὸν
λόγον ἐν τῇ συγκλήτῳ ποιησάμενος, τοιαῦτα διῆλ-
θεν ὥστε καὶ γράφειν ἡμῖν ἀπρεπὲς εἶναι. ἡ δὲ
σύγκλητος τοῖς πλείστοις τῶν λεγομένων προς-
κόπτουσα καὶ τοῦ Προυσίου καταγινώσκουσα πρε-
πούσας τῇ κολακείᾳ τὰς ἀποκρίσεις ἐποιήσατο·
Ῥωμαῖοι γὰρ καὶ πολεμίους ἐπ' ἀνδρείᾳ μεγαλο-
φρονοῦντας νικᾶν σπεύδουσιν.
γίγαρτον: κλειτορίδα
Πλούταρχος De communibus notitiis adversus Stoicos (1058e-1086b)

Stephanus σελ. 1077, τμ. A, γρ. 10
καὶ ἄρχοντας δηλονότι καὶ βουλευτὴν τὸν ἥλιον καὶ τὸν

ἕσπερον πρύτανιν ἢ ἀστυνόμον, | – οὐκ οἶδ' εἰ μὴ τοὺς
287
ἐλέγχοντας τὰ τοιαῦτα τῶν λεγόντων καὶ ἀποφαινομένων

ἀποδείκνυσιν ἀτοπωτέρους.
Ἀλλὰ τῶν φυσικώτερον λεγομένων ἆρ' οὐ παρὰ
τὴν ἔννοιάν ἐστι σπέρμα πλέον εἶναι καὶ μεῖζον ἢ τὸ γεν-
νώμενον ἐξ αὐτοῦ; τὴν γοῦν φύσιν ὁρῶμεν ἐν πᾶσι καὶ
ζῴοις καὶ φυτοῖς καὶ ἡμέροις καὶ ἀγρίοις ἀρχὰς τὰ
μικρὰ καὶ γλίσχρα καὶ μόλις ὁρατὰ τῆς τῶν μεγίστων
γενέσεως λαμβάνουσαν. οὐ γὰρ ἐκ πυροῦ στάχυν οὐδ'
ἄμπελον ἐκ γιγάρτου μόνον, ἀλλ' ἐκ πυρῆνος ἢ βαλάνου
τινὸς ὄρνεον διαφυγούσης ὥσπερ ἐκ μικροῦ σπινθῆρος ἐξ-
άψασα καὶ ῥιπίσασα τὴν γένεσιν ἔρνος ἢ βάτου ἢ δρυὸς
ἢ φοίνικος ἢ πεύκης περιμήκιστον ἀναδίδωσιν, ᾗ καί
φασιν ... τὸ μὲν σπέρμα παρὰ τὴν ἐπὶ μικρὸν ὄγκον
ἐκ πολλοῦ σπείρασιν ὠνομάσθαι, τὴν δὲ φύσιν ἐμφύσησιν
οὖσαν καὶ διάχυσιν τῶν ὑπ' αὐτῆς ἀνοιγομένων καὶ λυο-
μένων λόγων ἢ ἀριθμῶν. ἀλλὰ τοῦ γε κόσμου πάλιν τὸ
πῦρ ὃ σπέρμα λέγουσιν εἶναι καὶ μετὰ τὴν ἐκπύρωσιν εἰς
σπέρμα μετέβαλε τὸν κόσμον,
άπερ τὸν Ἡρακλεώτην καὶ τὸν Ἐρυθραῖον, τοῦ μὲν

τὴν μαλακότητα, τοῦ δὲ τὴν εὐοσμίαν παρεχομένου.’
μυρίνης δὲ οἶνος κεῖται παρὰ Ποσειδίππῳ (IV
526 M)· διψηρὸς ἄτοπος ὁ μυρίνης ὁ τίμιος.
καὶ Ἑρμῆς δ' εἶδος πόσεως παρὰ Στράττιδι (I 717, 22K)
Χαιρέας δὲ ἐν Βαβυλῶνι οἶνόν φησι γίνεσθαι
τὸν καλούμενον νέκταρ. ἦν ἄρ' ἔπος τόδ' ἀληθές, ὅ τ' οὐ μόνον ὕδατος
αἶσαν, ἀλλά τι καὶ χλεύης οἶνος ἔχειν ἐθέλει. –
οὐδὲν ἀπόβλητον Διονύσιον, οὐδὲ γίγαρτον,
ὁ Κεῖός φησι ποιητής (fr. 88 B49).
τῶν οἴνων ὃ μὲν λευκός, ὃ δὲ κιρρός, ὃ δὲ
μέλας. καὶ ὁ μὲν λευκὸς λεπτότατος τῇ φύσει, οὐρη-
τικός, θερμὸς πεπτικός τε ὢν τὴν κεφαλὴν ποιεῖ διά-
πυρον· ἀνωφερὴς γὰρ ὁ οἶνος.
ΓΟΓΓΥΛΗ: βυζί / στήθος

Sappho Lyr., Αποσπασμα 213, γρ. 6
288
σέλιννα χρυσαστράγαλοι φίαλαι Σκύθικον ξύλον Φάων
. ..[..].σε εμα κἈρχ̣εάνα[ς-σα Γόργω. σύνδυγο(ς)· ἀν̣τὶ τοῦ

σ̣[ύν]ζυξ· ἡ Πλειστοδίκη [ τ]ῆ̣ι̣ Γ̣[ο]ρ̣γ̣οῖ σύνζυξ μ̣ετ̣ὰ τ̣[ῆς] Γ̣ογγύλης
ὀν[ο]μασθή-σετ[αι· κ]οινὸν γὰρ τὸ ὄν̣ο-μ[α .]ε̣δ.ται η κατὰ τῆσ̣[.]...
α̣[...] Πλ[ε]ι̣στ̣ οδ̣ίκη[..]ν [ ὀνομ]α̣σθησ̣ετ̣[αι] κυ-
Αριστοφάνης Pax Γρ. 28
{ΟΙ. Αʹ} Αὐτὴν ἄρ' οἴσω συλλαβὼν τὴν ἀντλίαν.

{ΟΙ. Βʹ} Νὴ τὸν Δί' ἐς κόρακάς γε, καὶ σαυτόν γε πρός.
Ὑμῶν δέ γ' εἴ τις οἶδέ μοι κατειπάτω
πόθεν ἂν πριαίμην ῥῖνα μὴ τετρημένην.
Οὐδὲν γὰρ ἔργον ἦν ἄρ' ἀθλιώτερον
ἢ κανθάρῳ μάττοντα παρέχειν ἐσθίειν.
Ὗς μὲν γάρ, ὥσπερ ἂν χέσῃ τις, ἢ κύων
φαύλως ἐρείδει τοῦθ'· ὁ δ' ὑπὸ φρονήματος
βρενθύεταί τε καὶ φαγεῖν οὐκ ἀξιοῖ,
ἢν μὴ παραθῶ τρίψας δι' ἡμέρας ὅλης
ὥσπερ γυναικὶ γογγύλην μεμαγμένην.
Ἀλλ' εἰ πέπαυται τῆς ἐδωδῆς σκέψομαι
τῃδὶ παροίξας τῆς θύρας, ἵνα μή μ' ἴδῃ.
Ἔρειδε, μὴ παύσαιο μηδέποτ' ἐσθίων
τέως ἕως σαυτὸν λάθῃς διαρραγείς.
Οἷον δὲ κύψας ὁ κατάρατος ἐσθίει,
ὥσπερ παλαιστής, παραβαλὼν τοὺς γομφίους,
καὶ ταῦτα τὴν κεφαλήν τε καὶ τὼ χεῖρέ πως
ὡδὶ περιάγων, ὥσπερ οἱ τὰ σχοινία
τὰ παχέα συμβάλλοντες εἰς τὰς ὁλκάδας.
Μιαρὸν τὸ χρῆμα καὶ κάκοσμον καὶ βορόν,
ΔΡΟΜΑΣ: πόρνη του δρόμου [δρομάς = δρόμος]
Ευρυπίδης Supplices Γρ. 1000
ἐδίφρευε τόθ' ἅλιος

σελάνα τε κατ' αἰθέρα
289
λαμπάδ' ἵν' ὠκυθόαι νύμφαι

ἱππεύουσι δι' ὀρφναίας,
ἁνίκα γάμων
τῶν ἐμῶν πόλις Ἄργους
ἀοιδαῖς εὐδαιμονίας
ἐπύργωσε καὶ γαμέτα
χαλκεοτευχέος Καπανέως;
πρὸς δ' ἔβαν δρομὰς ἐξ ἐμῶν
οἴκων ἐκβακχευσαμένα
πυρᾶς φῶς τάφον τε
ματεύουσα τὸν αὐτόν,
ἔμμοχθον καταλύσουσ'
ἐς Ἅιδαν βίοτον αἰῶνός τε πόνους·
ἥδιστος γάρ τοι θάνατος
συνθνήισκειν θνήισκουσι φίλοις,
εἰ δαίμων τάδε κραίνοι.
{Χο.} καὶ μὴν ὁρᾶις τήνδ' ἧς ἐφέστηκας πέλας
Δασυπρωκττος
Αθηναίος. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 10, Kaibel paragr 83, γρ. 29
σώματος μέρη δαμάζετ' ἐν πυρικτίτῳ στέγᾳ·

Τιμόθεος ἔφη ποτ', ἄνδρες, τὴν χύτραν οἶμαι λέγων.
Τιμοκλῆς δ' ἐν Ἥρωσιν (II 457 K)· ὡς δ' ἦν ἠρμένη
βίου τιθήνη, πολεμία λιμοῦ, φύλαξ
φιλίας, ἰατρὸς ἐκλύτου βουλιμίας,
τράπεζα. {Β.} περιέργως γε, νὴ τὸν οὐρανόν·
ἐξὸν φράσαι τράπεζα συντόμως.
Πλάτων δ' ἐν τῷ Ἀδώνιδι χρησμὸν δοθῆναι λέγων
Κινύρᾳ ὑπὲρ Ἀδώνιδος τοῦ υἱοῦ φησιν (I 601 K)·
ὦ Κινύρα, βασιλεῦ Κυπρίων, ἀνδρῶν δασυπρώκτων,
παῖς σοι κάλλιστος μὲν ἔφυ θαυμαστότατός τε
πάντων ἀνθρώπων, δύο δ' αὐτὸν δαίμον' ὀλεῖτον,
ἣ μὲν ἐλαυνομένη λαθρίοις ἐρετμοῖς, ὃ δ' ἐλαύνων.
λέγει δ' Ἀφροδίτην καὶ Διόνυσον· ἀμφότεροι γὰρ ἤρων
τοῦ Ἀδώνιδος. καὶ τὸ τῆς Σφιγγὸς δὲ αἴνιγμα Ἀσκλη-
πιάδης ἐν τοῖς Τραγῳδουμένοις τοιοῦτον εἶναί φησιν
(A. P. XIV 64)·
290
Plato Comic., Αποσπασμα 3, γρ. 1

ΑΔΩΝΙΣ
εἶτ' οὐχ ὑπέρου μοι περιτροπὴ γενήσεται;

περὶ τῶν δὲ πλευρῶν οὐδεμίαν ὤραν ἔχεις.
ὦ Κινύρα, βασιλεῦ Κυπρίων ἀνδρῶν δασυπρώκτων,
παῖς σοι κάλλιστος μὲν ἔφυ θαυμαστότατός τε
πάντων ἀνθρώπων, δύο δ' αὐτὸν δαίμον' ὀλεῖτον,
ἡ μὲν ἐλαυνομένη λαθρίοις ἐρετμοῖς, ὁ δ' ἐλαύνων.
Ἀδώνιον ἀφοδεῦσαι ὁ δὲ ἀχυρός λειποτάξιον τυροκνῆστις...
Φώτιος λεξικογράφος (Ε – Ω) Αλφαβητικό mu, σελ. 255, γρ. 14
Μελαμπύγους: ἀνδρείους.
Μέλασμα: τὸ βάμμα τῆς κεφαλῆς· Ἀπολλόδωρος.
Μελεδήματα: μεριμνήματα.
Μελεδωνοί: ἐπίτροποι· φροντισταί· προεστηκότες.
Μελαμπύγου τύχης: μελάμπυγοι ἐγένοντο πέρπεροι
Λίμνης υἱοί· ἀκολασταινόντων αὐτῶν πολλὰ, ἡ
μήτηρ ἔλεγε φυλάσσεσθαι, μήποτε ἐμπέσωσιν εἰς
δασύπρωκτον· ἐμπεσόντες οὖν εἰς Ἡρακλέα, ἀνα-
φόρων ἐδεήθησαν· εἶτα ὁρῶν αὐτοὺς γελῶντας καὶ
κατακύπτοντας, ἐπυνθάνετο τὴν αἰτίαν· οἱ δὲ
ἔλεγον, ὅτι λόγιον ἦν τὸ τῆς μητρὸς, ἐμπεσεῖσθαι
ἡμᾶς εἰς δασύπρωκτον· καὶ γελάσαντα τὸν Ἡρα-
κλέα ἀφεῖναι αὐτοὺς τῶν δεσμῶν.
Διαπαρθενευσις
Αίλιος Ηρωδιανός Partitiones (= Ἐπιμερισμοί) [Sp.?] (e codd. Paris.

2543 + 2570) σελ. 20, γρ. 1
Πᾶσα λέξις ἀπὸ τῆς δρε συλλαβῆς ἀρχομένη διὰ τοῦ

ε ψιλοῦ γράφεται· οἷον· δρέπανον· δρεπανηφόρος· καὶ δρέ-
πομαι, τὸ τρυγῶ.
Τὰ ἀπὸ τῆς δι συλλαβῆς ἀρχόμενα διὰ τοῦ ἰῶτα
γράφεται· οἷον· δίκαιος· δικαιοσύνη· δικαιῶ, ῥῆμα· διδά-
σκαλος· διδασκαλία· διχάζω· διχασμός· διψῶ· δίψα· δίκελα,
γεωργικὸν ἐργαλεῖον· διὰ, πρόθεσις, καὶ τὰ ἐξ αὐτῆς·
διάβολος· καὶ διαβολεὺς, ὁ διαβάλλων· διαιτῶ· διαιρῶ·
291
διαίρεσις· διάκενον, τὸ κοῦφον· δίαιτα, ἡ τροφή· διακόρησις,

ἡ διαπαρθένευσις· διασφὰξ, τὸ Σχίσμα τῆς γῆς· διακρι-
δὸν, ἐπίῤῥημα, ἀντὶ τοῦ κεχωρισμένως· διαῤῥήδην, ἀντὶ
τοῦ μεγαλοφώνως· διάσια, ἑορτὴ τοῦ Διός· δίδυμος, ὁ δι-
πλοῦς· Διόνυσος, ὄνομα θεοῦ Ἑλληνικοῦ· διθύραμβος, ὁ
Διόνυσος· Διομήδης, κύριον· δῖος, ὁ ἔνδοξος, καὶ κύριον
ὄνομα· δῖνος, ἡ συστροφή· δινῶ, ῥῆμα, τὸ στρέφω· Δίνα,
ὄνομα κύριον· Διογένης, Διοκλητιανὸς, καὶ Διόσκορος,
κύρια· Δίρκη, πηγή· διφῶ, ῥῆμα, τὸ ψηλαφῶ· Διόφιλος,
κύριον· δίφρος, τὸ ἅρμα· διφρηλάτης, ὁ ἡνίοχος· δίκω, τὸ
τιτρώσκω· διώβολον, οἱ δύο ὀβολοί· διώροφος οἶκος, ὁ δύο
ὀρόφους ἔχων· καὶ τὰ λοιπά.
Sopater Rhet., Διαίρεσις ζητημάτων Τομ. 8, σελ. 106, γρ. 14
τῷ τὸ μὲν τῆς βίας ἐν αὐξήσει· ὁμολογούμενον γάρ ἐστι·

τὸ δὲ τοῦ δημοσίου ἀδικήματος ἐν κατασκευῇ ῥητορικῇ·
καὶ τὸ μὲν δημόσιον πρῶτον μὲν ὁρίζεται καθ' ἕκαστον
κεφάλαιον· εἰσάγει δὲ ἑξῆς τὴν βίαν· οἷον δημοσίᾳ οὐκ
ἠδίκησα τὴν πόλιν, διὰ τάδε καὶ τάδε, ἀλλ' ἐβιασάμην,
καὶ δίδωμι κατὰ τὸν νόμον τὰς χιλίας· διαφέρει δὲ τοῦ
ἀντονομάζοντος, ὅτι τὸ κατὰ φύσιν κοινὸν ὁ ἀντονο-
μάζων διαιρεῖ· κλοπῆς γὰρ ἴδιον καὶ ἱεροσυλῆσαι καὶ
κλέψαι· ὁ δὲ διαιρεῖ καὶ λέγει· ἄλλο κλοπὴ, καὶ ἄλλο ἱε-
ροσυλία· ὁ δὲ κατὰ σύλληψιν τὰ φύσει κεχωρισμένα συν-
άγει κατ' αὐτόν· ἄλλο γὰρ διαπαρθενεῦσαι, καὶ ἄλλο
δημόσιον ἀδίκημα τῇ φύσει· ὁ δὲ συλλαμβάνει τὰ δύο
φάσκων, καὶ τὴν κόρην ἐβιάσω, καὶ δημοσίᾳ τὴν πόλιν
ἠδίκησας· πάλιν ἐν τῷ κατὰ σύλληψιν πρώτῳ κέχρηται
τῷ ἀντονομάζοντι ὁ φεύγων· εἶθ' οὕτως ὁ διώκων συλ-
λαμβάνει ἀμφότερα· καὶ πάλιν ἐν τῷ ἀντονομάζοντι ἑκά-
τερα ἀτελῆ, καὶ ἱεροσυλία καὶ ἡ κλοπὴ· λείπει γὰρ τὸ
τὰ χρήματα εἶναι ἱερατικά· ἐν δὲ τῷ κατὰ σύλληψιν ἡ
μὲν βία ὁμολογουμένη τυγχάνει· ἀμφίβολον δὲ τὸ δημό-
σιον ἀδίκημα. ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ. Ἔστιν οὖν ἡ κατά-
στασις ἀπὸ τῆς προβολῆς τῆς γενομένης ἐπὶ στρατηγίαν·
Δουλοκοιτης-
Vitae Aesopi, Vita G (e cod. 397 Bibliothecae Pierponti Morgan)

(recensio 3) τμ. 49, γρ. 3
292
τὸ μὲν πρόβατον ἐπὶ θυσίαν ἀγόμενον οὐ κέκραγεν, τὸ δὲ χοιρίδιον

μεγάλα τονθρύζει;” μηδενὸς οὖν εὑρίσκοντος λῦσαι τὴν ἐρώτησιν,
Αἴσωπος λέγει “ὅτι τὸ μὲν πρόβατον ἔχει τὸ γάλα εὔχρηστον καὶ τὰς
τρίχας εἰς εὐσχημοσύνην, καὶ κατὰ καιρὸν ἀποκείρεται τὴν
βαροῦσαν αὐτοῦ τρίχα καὶ ἀμελγόμενον πάλιν κουφίζεται, καὶ ὅταν
ἀπάγεται πρὸς θυσίαν, οὐδὲν κακὸν ὑποπτεῦον παθεῖν γεγηθὸς
ἀκολουθεῖ καὶ προσφερόμενον τὸ σίδηρον οὐκ ἀποφεύγει. ὁ δὲ
χοῖρος διὰ τοῦτο μεγάλα τονθρύζει, διὰ τὸ μήτε τρίχας ἔχειν
εὐχρήστους μήτε γάλα· εἰκότως κράζει, εἰδὼς ὅτι πρὸς
τὴν τῶν κρεῶν ἀπάγεται χρῆσιν.” οἱ σχολαστικοὶ εἶπον “σαφῶς, μὰ
τὰς Μούσας.” Πάντων οὖν ἀναχωρησάντων ὁ Ξάνθος ὑποστρέψας
εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ εἰσῆλθεν εἰς τὸν κοιτῶνα καὶ ἤρξατο
κολακεύειν τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα καὶ καταφιλεῖν. αὐτὴ
δὲ ἀπεστρέφετο τὸν Ξάνθον λέγουσα “μὴ πρόσιθί μοι, δουλοκοῖτα,
μᾶλλον δὲ κυνοκοῖτα. ἀπόδος μοι τὴν προῖκά μου.” ὁ Ξάνθος λέγει
“πολλά μοι κακά, τί ποτε πάλιν Αἴσωπος ἤρτυσέ μοι;” ἡ γυνὴ τοῦ
Ξάνθου εἶπεν “ὕπαγε κἀκείνην λάβε, ᾗτινι τοσαῦτα πέπομφας
μέρη.” ὁ Ξάνθος λέγει “οὐκ ἔλεγον ὅτι Αἴσωπος θόρυβον
κεκίνηκέν μοι; Αἴσωπόν τις καλείτω.”
Paulus Astrol., Elementa Αποτελεσματικά σελ. 72, γρ. 9
τετραπόδων, καλὸς καὶ ἐπωφελής, ἐπιτηδειότητα περὶ

τοῦτο τὸ μέρος ἔχων.
Ὁ δὲ τοῦ Ἄρεως ἐπὶ τούτου τοῦ τόπου τυχὼν τὸν
περὶ δούλων καὶ τετραπόδων λόγον κακίζει, καὶ τὰς ἀπὸ
δουλικῶν προσώπων ἐνέδρας καὶ αἰτίας παρέχεται.
Ὁ δὲ Ἀφροδίτης ἐπὶ τούτου τοῦ τόπου τυχὼν διὰ
γυναικείας προφάσεις λυπουμένους καὶ πάθεσι ψυχικοῖς
περικυλιομένους, τουτέστιν ἐρωτικοὺς ποιήσει. ἐπιμί-
σγονται δὲ καὶ δούλαις ἢ γηραιαῖς ἢ ἑταιρίσιν, ὧν χάριν
ἐν ἀτεκνίᾳ διατελοῦσιν· ἐὰν δὲ ὁ ὑποδεξάμενος τὸν τῆς
Ἀφροδίτης ἀστέρα ἐπίκεντρος σχηματίσῃ, δουλοκοίτας
καὶ κακογάμους, ὁτὲ δὲ καὶ τῶν ἰδίων γυναικῶν παρα-
κοιμιστὰς ποιήσει.
δελφύς: το μουνί
Αριστοτέλης Ιστορία των ζώων Bekker σελ. 510b, γρ. 13
τοῖς ζῴοις τοῦτον ἔχει τὸν τρόπον. Αἱ δ' ὑστέραι τῶν ἐχόντων
ὑστέρας ζῴων οὔτε τὸν αὐτὸν τρόπον ἔχουσιν οὔθ' ὅμοιαι πάν-
293
των εἰσίν, ἀλλὰ διαφέρουσι καὶ τῶν ζῳοτοκούντων πρὸς ἄλ-

ληλα καὶ τῶν ᾠοτοκούντων. Δίκροαι μὲν οὖν εἰσιν ἁπάντων
τῶν πρὸς τοῖς ἄρθροις ἐχόντων τὰς ὑστέρας, καὶ τὸ μὲν αὐ-
τῶν ἐν τοῖς δεξιοῖς μέρεσι, τὸ δ' ἕτερον ἐν τοῖς ἀριστεροῖς
ἐστιν· ἡ δ' ἀρχὴ μία καὶ τὸ στόμα ἕν, οἷον καυλὸς σαρκώ-
δης σφόδρα καὶ χονδρώδης τοῖς πλείστοις καὶ μεγίστοις.
Καλεῖται δὲ τούτων τὸ μὲν ὑστέρα καὶ δελφύς (ὅθεν καὶ
ἀδελφοὺς προσαγορεύουσι), μήτρα δ' ὁ καυλὸς καὶ τὸ στόμα
τῆς ὑστέρας. Ὅσα μὲν οὖν ἐστι ζῳοτόκα καὶ δίποδα καὶ
τετράποδα, τούτων μὲν ἡ ὑστέρα πάντων ἐστὶ κάτω τοῦ ὑποζώ-
ματος, οἷον ἀνθρώπῳ καὶ κυνὶ καὶ ὑῒ καὶ ἵππῳ καὶ βοΐ· καὶ
τοῖς κερατοφόροις ὁμοίως ταῦτά γ' ἔχει πᾶσιν. Ἐπ' ἄκρων
δ' αἱ ὑστέραι τῶν καλουμένων κερατίων εἱλιγμὸν ἔχουσιν αἱ
τῶν πλείστων.
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ ὀρθογραφίας Part+τομ. 3,2, σελ. 493, γρ. 25
Διώνη ἡ θεός· ἀπὸ τοῦ Διὸς Διώνη κατ' ἔκτασιν τοῦ ο εἰς ω,
ὅτι αὐτὴ πρῶτον γέγονε γαμετὴ τοῦ Διός. ἢ ἀπὸ τοῦ διὰ πάντων ἰέναι.
Διώρης: ὄνομα κύριον διὰ τοῦ ι γραφόμενον. ἢ γὰρ παρὰ τὴν
διά πρόθεσιν καὶ ὁρῶ διαόρης καὶ ἐκτάσει τοῦ ο εἰς ω καὶ κράσει τοῦ
ι καὶ α εἰς ι μακρόν. ἢ ὡς ἀπὸ τοῦ ὕλη ὑλώρης παραγωγόν, οὕτω
καὶ ἀπὸ τῆς Διός γενικῆς Διώρης «Διώρεος ἄλκιμος υἱός» (Ρ 429).
δμῳῶν: σὺν τῷ ι καὶ περισπωμένως. θηλυκὸν γάρ ἐστιν. οὕτως
Ἀρίσταρχος καὶ Ἡρωδιανός.
δοιάσσατο: δοάσσατο.
δοκή: δοχή.
δολφός: ἡ μήτρα i. q. δελφύς.
δόμορτις: γυνή τις.
Soranus Med., Gynaeciorum libri iv Βιβ. 1, τμ. 6, τμ. 1, γρ. 1
Τίς φύσις μήτρας καὶ γυναικείου αἰδοίου.
Ἡ μήτρα καὶ ὑστέρα λέγεται καὶ δελφύς· μήτρα μὲν οὖν, ὅτι
μήτηρ ἐστὶ πάντων τῶν ἐξ αὐτῆς γεννωμένων ἐμβρύων, ἢ ὅτι τὰς
ἐχούσας αὐτὴν μητέρας ποιεῖ, κατὰ δέ τινας, ὅτι μέτρον ἔχει χρόνου
πρὸς κάθαρσιν καὶ ἀπότεξιν· ὑστέρα δὲ διὰ τὸ ὕστερον ἀποδιδόναι
τὰ ἑαυτῆς ἐνεργήματα, ἢ διὰ τὸ ἐσχάτην κεῖσθαι πάντων τῶν σπλάγχνων,
εἰ καὶ μὴ πρὸς ἀκρίβειαν ἀλλὰ κατὰ πλάτος· δελφὺς δὲ διὰ τὸ ἀδελ-
φῶν αὐτὴν εἶναι γεννητικήν.
κεῖται δὲ ἐν τῇ τῶν ἰσχίων εὐρυχωρίᾳ [ἐντὸς τοῦ | περιτοναίου]
294
μεταξὺ κύστεως καὶ ἀπευθυσμένου ἐντέρου, τούτῳ μὲν ἐπικειμένη, τῇ

κύστει δὲ ὑποκειμένη ποτὲ μὲν ὅλη, ποτὲ δὲ ἀπὸ μέρους διὰ τὸ κατὰ
μέγεθος ἐξαλλάσσεσθαι. ταῖς μὲν γὰρ νηπίαις μικροτέρα τῆς κύστεώς
δορίαλλος: το μουνί
Αριστοφάνης κωμκός Αποσπασμα 367, γρ. 1
ἐν τῷ πυέλῳ. ἕως νεαλής ἐστιν αὐτὴν τὴν ἀκμὴν

ἦ καρδιώττεις; ἀλλὰ πῶς χρήσται ποῐεῖν;
[παρ]εῳγμένης τῆς θύρας
οὐ κρανίον λάβρακος, οὐχὶ κάραβον πρίασθαι,
οὐκ ἔγχελυν Βοιωτίαν, οὐ γλαῦκον, οὐχὶ θύννου
ὑπογάστριον καὶ τὴν κρατίστην δαίμον' ἧς νῦν θερμός ἐσθ' ὁ βωμός·
πεντελίθοισί θ' ὁμοῦ λεκάνης παραθραύσμασι παῖσαι.
αἱ δὲ γυναῖκες τὸν δορίαλλον
φράγνυνται. Εὐριπίδης δ' ὁ τὰς τραγῳδίας ποῐῶν
τὰς περιλαλούσας οὗτός ἐστι τὰς σοφάς. κείτεσθον ὥσπερ πηνίω
βινουμένω. δὶς παῖδες οἱ γέροντες·
Etymologicum Gudianum, Additamenta in Etymologicum Gudianum

(ἀάλιον – ζειαί) (e codd. Vat. Barber. gr. 70 [olim Barber. I 70] + Pari
Αλφαβητικό entry delta, σελ. 375, γρ. 8
τῶν περισπωμένων διὰ τοῦ ι γράφονται ἐν τῇ ληγούσῃ.

Δόλος· ἐστὶ πᾶν τὸ δελεάζον.
{Ἐπιμερισμῶν τοῦ Ψαλτηρίου} Δόλος Ps. 138, 4· παρὰ τὸ δέ⟦λω, τὸ⟧
δελεάζω ἤγουν πλανῶ. Δολοφροσύνῃς Τ 97· ...
Δόξα· τιμή, ἔπαινος, ὑπόληψις, φήμη ⟦καὶ γνῶσις⟧.
Δοξούμενοι· ... ἐκ τοῦ δοξέω δοξῶ καὶ οὐχὶ δοξόω δοξῶ. ἡ γὰρ σύνθεσις
ἐδήλωσεν τὴν ἀκρίβειαν· κεν⟦ο⟧δοξῶ γὰρ κεν⟦ο⟧δοξήσω καὶ οὐ
κενοδοξώσω.
γίνεται δὲ ἐκ τοῦ δόξα, τοῦτο ἐκ τοῦ δοχῶ, τοῦτο ἐκ τοῦ δέχω, τὸ
λαμβάνω. Δορά· παρότι ἐκ τοῦ δέους τοῦ θηρὸς ἐκδάρη· παντὸς γὰρ
θηρίου τὸ ἔκδαρμα δορὰ λέγεται παρὰ τὸ εἶναι αὐτὸ[ν] φοβερόν· δέος
γὰρ ὁ φόβος ἐστίν.
Δορίαλλος· τὸ γυναικεῖον αἰδοῖον. Ἀριστοφάνης fr. 367 Kock “αἱ
γυναῖκες τὸν δορίαλλον φράγνυνται”. παρὰ τὸ δέρειν, τὸ τυπτόμενον ἢ
τὸ τιλλόμενον τὰς τρίχας καὶ οἱονεὶ ἐκδερόμενον· οὕτως γὰρ πάλαι
ἐψίλουν, ὡς δῆλον ἐκ τοῦ παρὰ Ἀριστοφάνει Ran. 516 “ἡβυλλιῶσαι
κἄρτι[ον] παρατετιλμέναι”. Δόρπον· τὸ καθ' ἡμᾶς δεῖπνον. τρισὶ δὲ
295
τροφαῖς ἐχρῶντο, καὶ τὴν μὲν πρώτην ἐκάλουν ἄριστον, ἣν ἐλάμβανον

πρωΐας σχεδὸν ἔτι σκοτίας οὔσης· καὶ ὠνομάσθη ἄριστον ἢ παρὰ τὸ
λαμβάνοντας αὐτοὺς εἰς ἀριστείαν ἀπέρχεσθαι
ἢ ἀπὸ τοῦ προσφέρεσθαι ταύτην πρώτην τὴν τροφήν, παρὰ τὸ ἄειρε
ὠνομασμένης τῆς λέξεως Ζ 264 “μή μοι οἶνον ἄειρε μελίφρονα, πότνια
μήτηρ”. τὴν δὲ ⟦δ⟧ευ⟦τέρ⟧α⟦ν⟧ δεῖπνον, τὸ καθ' ἡμᾶς λεγόμενον
ἄριστον...
ΕΣΧΑΡΑ : γυναικείο αιδoίο.
οὐ τὸν σὸν ἔκταν πατέρα, πολέμιόν γε μήν.

δήμῳ δὲ μήτε πᾶν ἀναρτήσῃς κράτος
μήτ' αὖ κακώσῃς, πλοῦτον ἔντιμον τιθείς,
μηδ' ἄνδρα δήμῳ πιστὸν ἐκβάλῃς ποτὲ
μηδ' αὖξε καιροῦ μείζον', οὐ γὰρ ἀσφαλές,
μή σοι τύραννος λαμπρὸς ἐξ ἀστοῦ φανῇ.
κόλουε δ' ἄνδρα παρὰ δίκην τιμώμενον·
πόλει γὰρ εὐτυχοῦντες οἱ κακοὶ νόσος.
εἰσὶν γὰρ εἰσὶ διφθέραι μελεγγραφεῖς
πολλῶν γέμουσαι Λοξίου γηρυμάτων
μηλοσφαγεῖ τε δαιμόνων ἐπ' ἐσχάραις
. . . καὶ κάταιθε χὥτι λῇς πόει.
ἐγὼ δὲ Σαρδιανός, οὐκέτ' Ἀργόλας
πολὺς δὲ κοσσάβων ἀραγμὸς
Κύπριδος προσῳδὸν ἀχεῖ
μέλος ἐν δόμοισιν.
πολλῶν τὰ χρήματ' αἴτι' ἀνθρώποις κακῶν. μόμφος
Ευρυπίδης Alcestis Γρ. 119
– χρὴ τῶν ἀγαθῶν διακναιομένων

πενθεῖν ὅστις
χρηστὸς ἀπ' ἀρχῆς νενόμισται.
ἀλλ' οὐδὲ ναυκληρίαν
ἔσθ' ὅποι τις αἴας
στείλας, ἢ Λυκίαν
296
εἴτ' ἐπὶ τὰς ἀνύδρους

Ἀμμωνιάδας ἕδρας,
δυστάνου παραλύσαι
ψυχάν· μόρος γὰρ ἀπότομος
πλάθει. θεῶν δ' ἐπ' ἐσχάραν
οὐκέτ' ἔχω τίνα μηλοθύταν πορευθῶ.
μόνα δ' ἄν, εἰ φῶς τόδ' ἦν
ὄμμασιν δεδορκὼς
Φοίβου παῖς, προλιποῦσ'
ἦλθ' ἂν ἕδρας σκοτίους
Ἅιδα τε πύλας·
δμαθέντας γὰρ ἀνίστη,
πρὶν αὐτὸν εἷλε διόβολον
πλῆκτρον πυρὸς κεραυνίου.
νῦν δὲ βίου τίν' ἔτ' ἐλπίδα προσδέχωμαι;
Ευρυπίδης Heraclidae Γρ. 121
θεῶν ἀφέλκειν, γῆν σέβοντ' ἐλευθέραν;

{Κη.} τίς δ' ἐστὶ χώρας τῆσδε καὶ πόλεως ἄναξ;
{Χο.} ἐσθλοῦ πατρὸς παῖς Δημοφῶν ὁ Θησέως.
{Κη.} πρὸς τοῦτον ἁγὼν ἆρα τοῦδε τοῦ λόγου
μάλιστ' ἂν εἴη· τἄλλα δ' εἴρηται μάτην.
{Χο.} καὶ μὴν ὅδ' αὐτὸς ἔρχεται σπουδὴν ἔχων
Ἀκάμας τ' ἀδελφός, τῶνδ' ἐπήκοοι λόγων.
{ΔΗΜΟΦΩΝ}
ἐπείπερ ἔφθης πρέσβυς ὢν νεωτέρους
βοηδρομήσας τήνδ' ἐπ' ἐσχάραν Διός,
λέξον, τίς ὄχλον τόνδ' ἀθροίζεται τύχη;
{Χο.} ἱκέται κάθηνται παῖδες οἵδ' Ἡρακλέους
βωμὸν καταστέψαντες, ὡς ὁρᾶις, ἄναξ,
πατρός τε πιστὸς Ἰόλεως παραστάτης.
{Δη.} τί δῆτ' ἰυγμῶν ἥδ' ἐδεῖτο συμφορά;
{Χο.} βίαι νιν οὗτος τῆσδ' ἀπ' ἐσχάρας ἄγειν
ζητῶν βοὴν ἔστησε κἄσφηλεν γόνυ
γέροντος, ὥστε μ' ἐκβαλεῖν οἴκτωι δάκρυ.
{Δη.} καὶ μὴν στολήν γ' Ἕλληνα καὶ ῥυθμὸν πέπλων
ἔχει, τὰ δ' ἔργα βαρβάρου χερὸς τάδε.
Έκφαυλος: ατιμασμένος
297
. Κλαύδιος Αιλιανός . De natura animalium (A.D. 2-3) Βιβ. 4 τμ. 37

γρ. 4
 οὐ πάντα δὲ ἐκγλύφει, ἀλλὰ ἀποκρίνει τὰ ἄγονα,

τοῖς δὲ ἐγκάρποις ἐπῳάζει. καὶ ἐκ μὲν τούτων τοὺς
νεοττοὺς ἐξέλεψεν, ἐκεῖνα δὲ τὰ ἐκφαυλισθέντα τού-
τοις τροφὴν παρατίθησιν. εἰ δὲ αὐτὴν διώκοι τις,
ἣ δὲ οὐκ ἐπιτολμᾷ τῇ πτήσει, θεῖ δὲ τὰς πτέρυγας
 2. Κλαύδιος Αιλιανός . De natura animalium (A.D. 2-3) Βιβ. 13

τμ. 25 γρ. 10
 τατα. οὐκ ἀτιμάζει δὲ οὐδὲ τὰ ἄλλα ζῷα, ἀλλὰ καὶ
ἐκεῖνα προσίεται δῶρά οἱ κομιζόμενα. Ἰνδοὶ γὰρ
οὐκ ἐκφαυλίζουσι ζῷον οὔτε ἥμερον οὔτε μὴν ἄγριον (10)
οὐδέν. αὐτίκα γοῦν δωροφοροῦσι τῶν ὑπηκόων οἱ
διὰ τιμῆς ἰόντες γεράνους τε καὶ χῆνας ἀλεκτορίδας
3. Κλαύδιος Αιλιανός . De natura animalium (A.D. 2-3) Βιβ. 16

τμ. 5 γρ. 13
 ...τε γίνονται καὶ λεωργότατοι. καὶ τούτου μὲν ὡς νεωτάτου

καταφρονοῦσι, τὸν δὲ πατέρα ἐκερτόμουν καὶ τὴν μητέρα, τὸ
γῆρας αὐτῶν ἐκφαυλίσαντες. ἀναίνονται οὖν ἐκεῖνοι τὴν σὺν
τούτοις διατριβήν, καὶ ᾤχοντο φεύγοντες ὅ τε παῖς καὶ οἱ
γέροντες. συντόνου δὲ ἄρα αὐτοὺς πορείας διαδεξαμένης, οἳ
 4. JOANNES CHRYSOSTOMUS Scr. Eccl. In epistulam ad

Ephesios (homiliae 1-24) (A.D. 4-5) Τομ. 62 σελ. 121 γρ. 14
 παρὰ τοῦ Ἰεζεκιὴλ εἰρημένον εἰς ἔργον ἄγοντες, μᾶλ-
λον δὲ τὰ τῶν ψευδοπροφητῶν ποιοῦντες, οἱ δρακὸς
κριθῶν ἐκφαυλίζοντες τὸν Θεὸν ἐνώπιον τοῦ λαοῦ αὐ-
τοῦ· ὃ δὴ καὶ νῦν οἶμαι παρά τινων γίνεσθαι. Ὅταν (15)
οὖν εἴπωμεν, ὅτι ὁ μωρὸν καλέσας τὸν ἀδελφὸν
ένορχοι
Κλαύδιος Αιλιανός ., De natura animalium Βιβ. 6, τμ. 34, γρ. 15
...οἱ θηραταὶ σὺν προθυμίᾳ τε καὶ ὁρμῇ τῇ πάσῃ

298
χωροῦσι, καὶ ἐπικύψας καὶ δακὼν ἀπέκοψε τοὺς ἑαυ-

τοῦ ὄρχεις, καὶ προσέρριψεν αὐτοῖς, ὡς ἀνὴρ φρόνι-
μος λῃσταῖς μὲν περιπεσών, καταθεὶς δὲ ὅσα ἐπήγετο
ὑπὲρ τῆς ἑαυτοῦ σωτηρίας, λύτρα δήπου ταῦτα ἀλ-
λαττόμενος. ἐὰν δὲ ᾖ πρότερον ἐκτεμὼν καὶ σωθεὶς
εἶτα πάλιν διώκηται, ὃ δὲ ἀναστήσας ἑαυτὸν καὶ
ἐπιδείξας ὅτι τῆς αὐτῶν σπουδῆς οὐκ ἔχει τὴν ὑπό-
θεσιν, τοῦ περαιτέρω καμάτου παρέλυσε τοὺς θηρα-
τάς· ἧττον γάρ τοι τῶν κρεῶν ἐκείνοις φροντίς ἐστι.
πολλάκις δὲ καὶ ἔνορχοι ὄντες, ὡς ὅτι πορρωτάτω
ἀποσπάσαντες τῷ δρόμῳ, εἶτα ὑποστείλαντες τὸ
σπουδαζόμενον μέρος, πάνυ σοφῶς καὶ πανούργως
ἐξηπάτησαν, ὡς οὐκ ἔχοντες ἃ κρύψαντες εἶχον.
Βούπρηστις ζῷόν ἐστιν, ὅπερ οὖν ἐὰν βοῦς κατα-
πίῃ, πίμπραται καὶ ῥηγνύμενος ἀπόλλυται οὐ μετὰ
μακρόν.
Αἱ κάμπαι ἐπινέμονται τὰ λάχανα, τάχα δὲ καὶ
διαφθείρουσιν αὐτά. ἀπόλλυνται δὲ αὗται, γυνὴ τὴν
ἐπιμήνιον κάθαρσιν καθαιρομένη εἰ διέλθοι μέση τῶν
λαχάνων.
Έξω κίναιδε εκ της οικίας
... βαίταν ἀπέδυσ' ὁ Καλαιθίδος· ἢ κατὰ τήνας

τᾶς πέτρας, ὤνθρωπε, μανεὶς εἰς Κρᾶθιν ἁλοίμαν.
{ΚΟ.} οὐ μάν, οὐ ταύτας τὰς λιμνάδας, ὠγαθέ, Νύμφας,
αἵτε μοι ἵλαοί τε καὶ εὐμενέες τελέθοιεν,
οὔ τευ τὰν σύριγγα λαθὼν ἔκλεψε Κομάτας.
{ΛΑ.} αἴ τοι πιστεύσαιμι, τὰ Δάφνιδος ἄλγε' ἀροίμαν.
ἀλλ' ὦν αἴ κα λῇς ἔριφον θέμεν, ἔστι μὲν οὐδέν
ἱερόν, ἀλλά γέ τοι διαείσομαι ἔστε κ' ἀπείπῃς.
{ΚΟ.} ὗς ποτ' Ἀθαναίαν ἔριν ἤρισεν. ἠνίδε κεῖται
ὥριφος· ἀλλ' ἄγε καὶ τύ τιν' εὔβοτον ἀμνὸν ἔρειδε.
{ΛΑ.} καὶ πῶς, ὦ κίναδος τύ, τάδ' ἔσσεται ἐξ ἴσω ἄμμιν;
τίς τρίχας ἀντ' ἐρίων ἐποκίξατο; τίς δὲ παρεύσας
αἰγὸς πρατοτόκοιο κακὰν κύνα δήλετ' ἀμέλγειν;
{ΚΟ.} ὅστις νικασεῖν τὸν πλατίον ὡς τὺ πεποίθεις,
σφὰξ βομβέων τέττιγος ἐναντίον. ἀλλὰ γὰρ οὔτι
299
ὥριφος ἰσοπαλής τοι, ἴδ' ὁ τράγος οὗτος· ἔρισδε.

{ΛΑ.} μὴ σπεῦδ'· οὐ γάρ τοι πυρὶ θάλπεαι. ἅδιον ᾀσῇ
τεῖδ' ὑπὸ τὰν κότινον καὶ τἄλσεα ταῦτα καθίξας.
ψυχρὸν ὕδωρ τουτεὶ καταλείβεται· ὧδε πεφύκει
ποία, χἀ στιβὰς ἅδε, καὶ ἀκρίδες ὧδε λαλεῦντι.
{ΚΟ.} ἀλλ' οὔτι σπεύδω· μέγα δ' ἄχθομαι εἰ τύ με τολμῇς
ΕΥΠΥΓΟΣ: γυναίκα με ωραία οπίσθια.
...καλούμενον, ὃς καὶ σφονδύλιον καὶ ὀρροπύγιον ὀνομάζεται. οὗ

τὸ ὑπεράνω ὀσφῦς καὶ ἰξύς, ὡς ζώνη τὸ κατ' αὐτὴν ἐν τοῖς πρόσθεν.
τισὶ δὲ τὸ ἱερὸν ὀστοῦν τρητὸς κόκκυξ καλεῖται καὶ ἔστι πάντων
μέγιστον. καὶ τὸ μὲν εἰς δακτύλιον νενευκὸς αὐτοῦ κορυφὴ κα-
λεῖται, τὰ δὲ πλάγια ἰσχία τε καὶ σκάφια. ταῦτα δὲ ὀμφαλῷ μὲν
ἀντίκειται, γλουτοῖς δὲ ἐπίκειται, οἳ καὶ κοχῶναι καὶ πυγαὶ προς-
αγορεύονται, καὶ προχῶναι παρ' Ἀρχίππῳ ἐν τῷ Ῥίνωνι (I frg 41 Ko)
καὶ ἰσχία μέν ἐστιν αἱ ἑκατέρωθεν μετὰ τὴν ὀσφῦν σαρκώδεις προ-
βολαί, τὰ δ' ὑπερέχοντα ἀπὸ τούτων γλουτοὶ καὶ ἐφέδρανα, ἀφ' ὧν
ἕδρα καθέδρα ἐνέδρα, ἐνεδρεύειν ἐφεδρεύειν, ἔφεδρος. ἀπὸ δὲ
πυγῶν ὀνόματα εὔπυγος, καλλίπυγος, καταπύγων, καὶ καθ' Ἡσίοδον
(Op 373) πυγοστόλος· οἱ δὲ Ἀττικοὶ καὶ τὸν μέσον τῆς χειρὸς δά-
κτυλον καταπύγονα ὠνόμαζον. οἱ δὲ ἐνδεῶς πυγῶν ἔχοντες λίσποι
καὶ ὑπόλισποι καλοῦνται καὶ λισπόπυγοι, ἐφ' ᾧ μάλιστα Ἀθηναῖοι
κωμῳδοῦνται. τὴν δὲ ὧδε ἔχουσαν καὶ διατράμιν Στράττις (I frg
74 Ko) ὠνόμασεν. οἱ δὲ ἔνδοθεν κατὰ τὴν ὀσφῦν μύες καλοῦνται ψόαι
καὶ νευρομῆτραι καὶ ἀλώπεκες· Κλέαρχος (FHG II p 324. 72 Ko) δὲ
οὕτως ὀνομάζει τοὺς ἔξωθεν κατὰ τῆς ῥάχεως μῦς. κοτύλας δ' ἂν εἴποις
τὰς τῶν περὶ τοῖς ἰσχίοις ὀστῶν κοιλότητας, αἳ τῇ κεφαλῇ τῶν μη-
ρῶν εἰσὶν ἐνηρμοσμέναι. πλῆκτρον δὲ μηροῦ καλεῖται καθὸ ἡ κεφαλὴ...
TLG Texts doing_search ευπυγος tlg Go
Εγκολπιζω
Πλούταρχος De garrulitate (502b-515a) Stephanus σελ. 508, τμ. C,

γρ. 11
300
Ὀρθῶς οὖν Φιλιππίδης ὁ κωμῳδιοποιὸς φιλοφρο-

νουμένου τοῦ βασιλέως αὐτὸν Λυσιμάχου καὶ λέγοντος
’τίνος σοι μεταδῶ τῶν ἐμῶν;’ ‘οὗ βούλει’ φησί, ‘βασιλεῦ,
πλὴν τῶν ἀπορρήτων.’ τῇ δ' ἀδολεσχίᾳ καὶ ἡ περιεργία
κακὸν οὐκ ἔλαττον πρόσεστι· πολλὰ γὰρ ἀκούειν θέλου-
σιν, ἵνα πολλὰ λέγειν ἔχωσι. καὶ μάλιστα τοὺς ἀπορρήτους
καὶ κεκρυμμένους τῶν λόγων περιιόντες ἐξιχνεύουσι καὶ
ἀνερευνῶσιν, ὥσπερ [ὕλην] πυλαίαν τινὰ φορτίων τῇ
φλυαρίᾳ παρατιθέμενοι, εἶθ' ὥσπερ οἱ παῖδες τὸν κρύ-
σταλλον οὔτε κατέχειν οὔτ' ἀφεῖναι θέλουσι· μᾶλλον δ'
ὥσπερ ἑρπετὰ τοὺς ἀπορρήτους λόγους ἐγκολπισάμενοι
καὶ συλλαβόντες οὐ κρατοῦσιν ἀλλὰ διαβιβρώσκονται ὑπ'
αὐτῶν· τὰς μὲν γὰρ βελόνας φασὶ ῥήγνυσθαι τικτούσας
καὶ τὰς ἐχίδνας, οἱ δ' ἀπόρρητοι λόγοι τοὺς μὴ στέγοντας
ἐκπίπτοντες ἀπολλύουσι καὶ διαφθείρουσιν. Σέλευκος ὁ
Καλλίνικος ἐν τῇ πρὸς Γαλάτας...
Εδρικος
1
Ὁ διὰ καστορίου κωλικοῖς.

Σμύρνης, καστορίου ἀνὰ γϼ ϛ, κρόκου, ὀπίου ἀνὰ γϼ θ, ἀνίσου,
σελίνου σπέρμα τος, δαύκου σπέρμα τος ἀνὰ 𐅵ʹ, ὑοσκυάμου σπέρμα -
τος γϼ ιη.
Ὁ δι' οἰνελαίου τροχίσκος ἑδρικὸς καὶ αἰδοιικός.
Ψιμυθίου ι, λιθαργύρου ε, λιβάνου, σκωρίας μολίβου, σχιστῆς

στυπτηρίας ἀνὰ β· ἀθαλασσέῳ οἴνῳ λείου, ἐπὶ δὲ τῆς χρήσεως οἴνῳ
ῥοδίνῳ ἢ οἴνῳ μυρσίνῳ ἀνάλυε.
Ὁ διὰ λίθου Φρυγίου αἰδοιικοῖς.
Λίθου Φρυγίου κεκαυμένου καὶ ἐσβεσμένου τρίς, τὸ μὲν πρῶτον

βουτύρῳ ἢ ῥοδίνῳ, τὸ δὲ δεύτερον οἴνῳ, τὸ δὲ τρίτον μέλιτι, β, ῥό-
δων ἄνθους δ, σιδίων α.
Ὁ διὰ λωταρίων ἑδρικὸς καὶ αἰδοιικός.

301
Εδροδιαστολευς-εως
Γαληνός ιατρός Linguarum seu dictionum exoletarum Hippocratis

explicatio “Claudii Galeni opera omnia, vol. 19”, Ed. Kühn, C.G.
Leipzig: Knobloch, 1830, Repr. 1965.Τομ. 19, σελ. 110, γρ. 10
δευτέρῳ τῶν ἐπιδημιῶν· καὶ καταστῆσαι τὸ ἀποσκῆψαι.

καταφρονέοντα: τὸν ἀνετέως αἰσθανόμενον, ἐν τῷ μείζονι
προῤῥητικῷ.
κατάχλοα: ἄγαν χλοώδη.
κατιλλόμεναι: συνδεδεμέναι.
κατενόει: ἐσωφρόνει, ᾐσθάνετο.
κατεπλήσσετο: ἀποπληκτώδης ἐγίνετο.
κατηβολῇσι: περιοδικαῖς ἀρχαῖς παροξυσμῶν.
κατήρτητο: καθειστήκει, ἐσωφρόνει.
κατ' ἰητρεῖον: τὰ κατὰ τὴν χειρουργίαν.
κατοπτῆρι: τῷ καλουμένῳ ἑδροδιαστολεῖ, ὥσπερ γε καὶ διό-
πτρα, ὁ γυναικῶν διαστολεύς.
κατωμοσαδέω: ὑπακουστέον κώμης ὥσπερ κατωσωσιλέω.
καυλὸς: ἡ μὲν ῥίζα τῆς πόας σίλφιον ἰδίως ὀνομάζεται,
καυλὸς δὲ καὶ ὁ ὀπὸς, ὥσπερ καὶ τῶν ἄλλων· γράφει
γοῦν αὐτὸς ἐν τῷ περὶ διαίτης ὀξέων ἢ σίλφιον ἢ ὁ ὀπὸς
ἢ καυλός.
Paulus Med., Epitomae medicae libri septem “Paulus Aegineta, 2

vols.”, Ed. Heiberg, J.L.Leipzig: Teubner, 9.1:1921; 9.2:1924;
Corpus medicorum Graecorum, vols. 9.1 & 9.2.Βιβ. 6, τμ. 78, τμ.
4, γρ. 4
σφίγγειν, ἕως ὅλον τὸ μεταξὺ τῶν δύο στομίων σῶμα διατμηθὲν

ἀπο-
πτύσῃ τὸ λίνον. εἰ δὲ χρονίζοι πρὸς τὴν ἀπόλυσιν, καὶ τοῦ ψάρου ἤ
τινος τοιούτου ξηρίου δεῖ περιπλάττοντα τὸ λίνον διασύρειν. τινὲς
δὲ ἐν τῷ τρήματι τοῦ συριγγιακοῦ δρεπάνου τὸ λίνον ἐνείραντες
κατὰ
τὸν εἰρημένον διαβιβάζουσι τρόπον· ὅπερ οἶμαι μὴ χρῆναι·
φεύγοντες
γὰρ τὴν χειρουργίαν πρὸς ταύτῃ καὶ τὸ βραδὺ τῆς θεραπείας προς-
302
κτῶνται.
περὶ δὲ τῶν κρυπτῶν συρίγγων ὁ μὲν Λεωνίδης ταυτί φησιν·
»Ὅταν δὲ βαθεῖα τυγχάνῃ τὸν σφιγκτῆρα σεσυριγγωκυῖα ἤτοι ἀπὸ
τοῦ δακτυλίου ἀρξαμένη καὶ ἐπὶ πολὺ κεχωρηκυῖα ἢ ἐν τῷ
σφιγκτῆρι
κατεσκευασμένη, μετὰ τὴν δεδηλωμένην σημείωσιν τῷ
ἑδροδιαστολεῖ
(τῷ μικρῷ διοπτρίῳ λέγω) διαστεῖλαι τὴν ἕδραν ὡς γυναικεῖον κόλ-
πον·
Εδροστροφος-ου [Edrostròphos-ou]: colui che storce il culo.
...καὶ ἐρωήσας ἐλεφάντινον ᾤχετο δίφρον

Τειρεσίας πολλοῖσι βαρύς περ ἐὼν ἐνιαυτοῖς.
Ἡρακλέης δ' ὑπὸ ματρὶ νέον φυτὸν ὣς ἐν ἀλωᾷ
ἐτρέφετ', Ἀργείου κεκλημένος Ἀμφιτρύωνος.
γράμματα μὲν τὸν παῖδα γέρων Λίνος ἐξεδίδαξεν,
υἱὸς Ἀπόλλωνος μελεδωνεὺς ἄγρυπνος ἥρως·
τόξον δ' ἐντανύσαι καὶ ἐπὶ σκοπὸν εἷναι ὀιστόν
Εὔρυτος ἐκ πατέρων μεγάλαις ἀφνειὸς ἀρούραις.
αὐτὰρ ἀοιδὸν ἔθηκε καὶ ἄμφω χεῖρας ἔπλασσεν
πυξίνᾳ ἐν φόρμιγγι Φιλαμμονίδας Εὔμολπος.
ὅσσα δ' ἀπὸ σκελέων ἑδροστρόφοι Ἀργόθεν ἄνδρες
ἀλλάλους σφάλλοντι παλαίσμασιν, ὅσσα τε πύκται
δεινοὶ ἐν ἱμάντεσσιν ἅ τ' ἐς γαῖαν προπεσόντες
πάμμαχοι ἐξεύροντο σοφίσματα σύμφορα τέχνᾳ,
πάντ' ἔμαθ' Ἑρμείαο διδασκόμενος παρὰ παιδί
Ἁρπαλύκῳ Πανοπῆι, τὸν οὐδ' ἂν τηλόθε λεύσσων
θαρσαλέως τις ἔμεινεν ἀεθλεύοντ' ἐν ἀγῶνι·
τοῖον ἐπισκύνιον βλοσυρῷ ἐπέκειτο προσώπῳ.
Εθελοπορνος-ον
Αθηναίος. Δειπνοσοφιστές (επιτομή ) Vol 2,2, σελ. 87, γρ. 12
μετ' Ἀσπασίας τῆς ἐκ Μεγάρων ἑταίρας καὶ τὸ πολὺ τῆς οὐσίας εἰς
ταύτην κατανάλωσε. Θεμιστοκλῆς δὲ οὔπω Ἀθηναίων
μεθυσκομένων οὐδ' ἑταίραις χρωμένων ἐκφανῶς τέθριππον ζεύξας
ἑταιρίδων διὰ τοῦ Κεραμείκου πληθύοντος ἑωθινὸς ἤλαυνεν·
ἀμφιβόλως δ' αὐτὸ εἴρηκεν Ἰδομενεύς, εἴτε ἑταίρας τέσσαρας
303
συνυπέζευξεν ὡς ἵππους εἴτ' ἀνεβίβασεν αὐτὰς ἐπὶ τὸ

τέθριππον. οὗτος τρίκλινον οἰκοδομησάμενος περικαλλέστατον
ἀγαπᾶν ἔφη, εἰ τοῦτον φίλων πληρώσειεν, φησὶ Κλέαρχος.
ὅτι ὁ παρὰ τῇ παροιμίᾳ περιφόρητος Ἀρτέμων οὕτως ἐκλήθη διὰ τὸ
τρυφερῶς βιῶν· καίτοι πρῴην, ὡς Ἀνακρέων φησὶ, πένης ἦν ψιλὸν
μὲν ἔχων περὶ πλευρῇσι βοὸς νεόπλυτον εἴλυμα κακῆς ἀσπίδος,
ἀρτοπώλησι καὶ ἐθελοπόρνοισιν ὁμιλέων, κίβδηλον εὑρίσκων βίον,
πολλὰ μὲν ἐν δουρὶ τιθεὶς αὐχένα, πολλὰ δ' ἐν τροχῷ, πολλάκις δὲ
κόμην πώγωνά τ' ἐκτετιλμένος. μέμνηται δ' αὐτοῦ Χαμαιλέων ὁ
Ποντικός· ξανθῇ δ' Εὐρυπύλῃ μέλει ὁ περιφόρητος Ἀρτέμων.
Εικαιοβουλος-ον
Nicephorus I Scr. Eccl., Hist., Theol., Refutatio et eversio definitionis

synodalis anni 815 τμ. 150, γρ. 1
ἐνάγουσιν· καὶ συλλήψεταί γε, εὖ οἶδα, μᾶλλον ταῦτα τοῖς ἤδη

τὰ τῶν ἁγίων πρεσβεύουσιν. τί γὰρ τὸ ἐμποδὼν στήσεται ἐκ
τῆς αὐτῆς τῷ λογογράφῳ ὑποθέσεως ἀφορμηθέντας καὶ τῷ
αὐτῷ τοῦ λόγου σχήματι χρησαμένους φάναι ὅτι δὴ τὰς τῶν
ἁγίων ἀνατιθέντες εἰκόνας αὐτοὺς ἐκείνους διὰ τούτων κατοπ-
τριζόμεθα, καὶ ἀναθεωροῦμεν αὐτῶν τὴν γενναιότητα καὶ τοὺς
ἄθλους καὶ τὴν πρὸς θεὸν ἀγάπην τε καὶ οἰκείωσιν; ἐξ ὧν δὴ
καὶ ὠφέλειαν καρποῦσθαι πάρεστιν, εἰς μίμησίν τε τῆς πρὸς
θεὸν αὐτῶν διαθέσεως καὶ τῶν ὑπὲρ τῆς εὐσεβείας ἀγώνων
διανίστασθαι.
καὶ ταῦτα μὲν τῆς τῶν ἀγνωμόνων εἰκαιοβουλίας καὶ
παρανοίας. ὁ δ' οὖν τούτους τοὺς λόγους πρῶτος ἐρανισάμενος,
καίτοι θερμὸς τυγχάνων τῆς ἀποστασίας προστάτης, ὁ Μαμω-
νᾶς φημι Κωσταντῖνος, ἐπὶ πλεῖστον βακχείας καὶ ἐμπληξίας
κατολισθήσας καὶ τὴν ἀχλὺν τῆς ἀθεΐας περικεχυμένος, ὅμως
μικρὸν γοῦν τῆς ἀβουλίας ἐπῃσθημένος ἤδη ἠπείγετο τῶν ἐν τῇ
κοπροφόρῳ κοιτίδι συντεθέντων τῆς βλασφημίας τινὰς χρή-
σεις ὑποσπάσαι. τάχα δ' ἂν καὶ πρὸ τῶν ἄλλων ταύτην ὑφεί-
λετο οἷα δὴ τὸ ἠλίθιον αὐτῶν ἐμφανέστερον θριαμβεύουσαν·
κἂν τὸ νοηθὲν ἐπετέλεσεν, εἰ μὴ ὁ κατὰ τὴν ἱερωσύνην ἐπὶ
κακῷ τῷ ἑαυτοῦ τὸ τηνικαῦτα προὔχων,
Ζωναράς λεξικόν Αλφαβητικό epsilon, σελ. 631, γρ. 19
[Εἰδαλίμας. συνετὰς ἢ εὐειδεῖς καὶ εὐμόρφους.

παρὰ τὸ εἶδος εἴδιμος καὶ πλεονασμῷ τῆς αλ
304
συλλαβῆς εἰδάλιμος· ὡς κύδιμος, κυδάλιμος,

πεύκη, πευκάλιμος. καὶ τὸ θηλυκὸν εἰδαλίμη.]
Εἰδοῖ. τοῦ μηνὸς ἢ τῇ ἡμέρᾳ.
Εἰκαιοβουλία. ματαιοβουλία.
Εἰδώς. ἡ ἡμέρα.
ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΚΥΡΙΛΛΟΥ

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ, ΕΞΗΓΗΣΙΣ
ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΚΗ ΕΙΣ ΤΟΝ ΠΡΟΦΗΤΗΝ ΩΣΗΕ.
ΟΙΗΘΕΙΗ μὲν ἄν τις περιττὸν εἶναί πως καὶ εἰκαιό-

βουλον. καὶ οὔτι που σφόδρα τῶν ἀναγκαίων εἰς ὄνησιν,
καὶ πολλοῖς ἤδη προειρημένα μονονουχὶ καὶ ἀνασκαλεύειν
ἐπιχειρεῖν, καὶ τοῖς τῶν προλαβόντων πόνοις ἐπεισφέρειν
ἑτέρους· καίτοι καὶ λίαν ἀποχρώντως ἐχόντων ἐκείνων εἴς
γε τὸ δύνασθαι διατρανοῦν εὖ μάλα τὰς τῶν ἁγίων προ-
φητῶν συγγραφάς· ἐγὼ δὲ τὸ χρῆμα φαίην ἂν οὐχ ὧδε
ἔχειν· πολλοῦ τε καὶ δεῖ. μεμνήσομαι γὰρ ἐπιφωνοῦντος
τοῦ Παύλου τοῖς παρ' αὐτοῦ μυσταγωγουμένοις “Τὰ αὐτὰ
“λέγειν ὑμῖν, ἐμοὶ μὲν οὐκ ὀκνηρὸν, ὑμῖν δὲ ἀσφαλές.”
Εικαιολογος-ον.
Φίλων Ιουδαίος De somniis (lib. i-ii) Βιβ. 2, τμ. 115, γρ. 2
διεξέρχεσθαι τῶν ζῳδίων, οὐκ ἰσοταχεῖς, ἀλλ' ἐν ἀριθμοῖς καὶ χρόνοις

ἀνίσοις, τὸν μὲν ἐν ἡμέραις τριάκοντα, τὴν δὲ δωδεκατημορίῳ τούτων
μάλιστα, ὅπερ ἡμερῶν δυεῖν καὶ ἡμίσους ἐστίν. ἔδοξεν οὖν ὁ τὴν θεό-
πεμπτον φαντασίαν ἰδὼν ὑπ' ἀστέρων ἕνδεκα προσκυνεῖσθαι, δωδέκατον
συντάττων ἑαυτὸν εἰς τὴν τοῦ ζῳδιακοῦ συμπλήρωσιν κύκλου. μέμνη-
μαι δὲ καὶ πρότερόν τινος ἀκούσας ἀνδρὸς οὐκ ἀμελῶς οὐδὲ ῥᾳθύμως
τῷ μαθήματι προσενεχθέντος, ὅτι οὐκ ἄνθρωποι μόνοι δοξομανοῦσιν,
ἀλλὰ καὶ οἱ ἀστέρες καὶ περὶ πρωτείων ἁμιλλώμενοι δικαιοῦσιν οἱ
μείζους | ἀεὶ πρὸς τῶν ἐλαττόνων δορυφορεῖσθαι. ταῦτα μὲν οὖν, ὅπως
ἂν ἀληθείας ἢ εἰκαιολογίας ἔχῃ, παρετέον τοῖς μετεωροθήραις σκοπεῖν.
λέγομεν δὲ ἡμεῖς, [ὡς] ὅτι ὁ σπουδῆς ἀκρίτου καὶ φιλονεικίας ἀλόγου
305
καὶ κενῆς δόξης ἐραστής, ἀεὶ φυσώμενος ὑπ' ἀνοίας, οὐ μόνον ἀνθρώ-
πους ὑπερκύπτειν ἀλλὰ καὶ τὴν τῶν ὄντων φύσιν ἀξιοῖ. καὶ νομίζει
μὲν ἑαυτοῦ χάριν τὰ πάντα γεγενῆσθαι, ἀναγκαῖον δ' εἶναι δασμὸν
ἕκαστον ὡς βασιλεῖ φέρειν αὑτῷ, γῆν, ὕδωρ, ἀέρα, οὐρανόν· καὶ τοσαύτῃ
τῆς εὐηθείας ὑπερβολῇ χρῆται, ὥστε οὐκ ἰσχύει λογίσασθαι, ὃ κἂν
παῖς ἄφρων ἐννοηθείη, ὅτι τεχνίτης οὐδεὶς ἕνεκα μέρους ποτὲ ὅλον,
ἀλλ' ἕνεκα τοῦ ὅλου μέρος δημιουργεῖ· μέρος δὲ τοῦ παντὸς ἄνθρωπος,
ὥστε γεγονὼς εἰς τὸ συμπλήρωμα τοῦ κόσμου δικαίως ἂν αὐτὸς ἐκείνῳ
συντελοίη.
Ἀξίαν τῆς ἡγιασμένης καὶ θεοφόρου σου ψυχῆς ἐχάραξεν ἡμῖν

τὴν ἐπιστολὴν ἡ τιμία σου πατρότης, ὁμοῦ μὲν σημαίνουσαν τὴν
ἀγαπητικὴν πρὸς ἡμᾶς τοὺς ἁμαρτωλοὺς διάθεσιν, ὁμοῦ δὲ δηλοῦσαν
τὴν ἰσόρροπον καὶ ταὐτόγνωμον αὐτῆς περὶ τῶν θείων ἐντολῶν
συμφωνίαν, καὶ μὴν ἐκδιδάσκουσαν τὰ κρείττονα καὶ συμπροθυμοῦ-
σαν εἰς τοὺς προκειμένους ἀγῶνας ἀκλονητὶ ἐνίστασθαι καὶ μηδα-
μόθεν τῇ τῶν ἑτεροδόξων καὶ εἰκαιολόγων ἀνατρέπεσθαι κενοφωνίᾳ.
καὶ γέγονεν ἡμῖν τὸ τίμιόν σου γράμμα ὡς ἀληθῶς ἐμψύχωμα ἀν-
δρείας καὶ χαράκωμα δυνάμεως, ὡς δοξάσαι ἡμᾶς τὸν ἀγαθὸν ἡμῶν
Κύριον, τὸν μὴ τελείως τὴν ταπεινὴν ἡμῶν γενεὰν ἐγκαταλιπόντα,
ἀλλὰ δόντα σπινθῆρας ζωτικοὺς τοῖς ἐθέλουσιν ἀναζωπυρεῖσθαι
πρὸς τὴν τῆς εὐσεβείας ἀγαθοεργίαν.
Εκκομιδη-ης
Πλούταρχος Solon τμ. 21, τμ. 7, γρ. 1
Ἐπέστησε δὲ καὶ ταῖς ἐξόδοις τῶν γυναικῶν καὶ τοῖς

πένθεσι καὶ ταῖς ἑορταῖς νόμον ἀπείργοντα τὸ ἄτακτον
καὶ ἀκόλαστον, ἐξιέναι μὲν ἱματίων τριῶν μὴ πλέον ἔχου-
σαν κελεύσας, μηδὲ βρωτὸν ἢ ποτὸν πλείονος ἢ ὀβολοῦ
φερομένην, μηδὲ κάνητα πηχυαίου μείζονα, μηδὲ νύκτωρ
πορεύεσθαι πλὴν ἁμάξῃ κομιζομένην λύχνου προφαίνον-
τος. ἀμυχὰς δὲ κοπτομένων καὶ τὸ θρηνεῖν πεποιημένα
καὶ τὸ κωκύειν ἄλλον ἐν ταφαῖς ἑτέρων ἀφεῖλεν. ἐναγί-
ζειν δὲ βοῦν οὐκ εἴασεν, οὐδὲ συντιθέναι πλέον ἱματίων
τριῶν, οὐδ' ἐπ' ἀλλότρια μνήματα βαδίζειν χωρὶς ἐκκομι-
δῆς. ὧν τὰ πλεῖστα κἀν τοῖς ἡμετέροις νόμοις ἀπηγό-
306
ρευται· πρόσκειται δὲ τοῖς ἡμετέροις ζημιοῦσθαι τοὺς

τὰ τοιαῦτα ποιοῦντας ὑπὸ τῶν γυναικονόμων, ὡς ἀνάν-
δροις καὶ γυναικώδεσι τοῖς περὶ τὰ πένθη πάθεσι καὶ
ἁμαρτήμασιν ἐνεχομένους.
Αθηναίος. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 11, Kaibel paragra 116, γρ. 28
δίκην ἐφωράθη· καὶ τὸ καθόλου πᾶσι τοῖς Σωκράτους

μαθηταῖς ἐπεφύκει μητρυιᾶς ἔχων διάθεσιν. διόπερ
Σωκράτης οὐκ ἀηδῶς περὶ αὐτοῦ στοχαζόμενος ἐνύπνιον
ἔφησεν ἑωρακέναι πλειόνων παρόντων. δοκεῖν γὰρ ἔφη
τὸν Πλάτωνα κορώνην γενόμενον ἐπὶ τὴν κεφαλὴν [μου]
ἀναπηδήσαντα τὸ φαλακρὸν [μου] κατασκαριφᾶν καὶ
κρώζειν περιβλέπουσαν. ‘δοκῶ οὖν σε, ὦ Πλάτων, πολλὰ
κατὰ τῆς ἐμῆς ψεύσεσθαι κεφαλῆς.’ ἦν δὲ ὁ Πλάτων
πρὸς τῇ κακοηθείᾳ καὶ φιλόδοξος, ὅστις ἔφησεν· ‘ἔσχατον
τὸν τῆς φιλοδοξίας χιτῶνα ἐν τῷ θανάτῳ αὐτῷ ἀπο-
δυόμεθα, ἐν διαθήκαις, ἐν ἐκκομιδαῖς, ἐν τάφοις’, ὥς
φησι Διοσκουρίδης ἐν τοῖς Ἀπομνημονεύμασιν (FHG II
196). καὶ τὸ πόλιν δὲ θελῆσαι κτίσαι καὶ τὸ νομοθετῆσαι
τίς οὐ φήσει πάθος εἶναι φιλοδοξίας; δῆλον δ' ἐστὶ τοῦτο
ἐξ ὧν ἐν τῷ Τιμαίῳ λέγει (p. 19b)·
Ηρόδοτος Βιβ. 8, τμ. 44, γρ. 8
ἐξ Ἐρινεοῦ τε καὶ Πίνδου καὶ τῆς Δρυοπίδος ὕστατα

ὁρμηθέντες. Οἱ δὲ Ἑρμιονέες εἰσὶ Δρύοπες, ὑπὸ Ἡρακλέος
τε καὶ Μηλιέων ἐκ τῆς νῦν Δωρίδος καλεομένης χώρης
ἐξαναστάντες. Οὗτοι μέν νυν Πελοποννησίων ἐστρα-
τεύοντο, οἵδε δὲ ἐκ τῆς ἔξω ἠπείρου· Ἀθηναῖοι μὲν πρὸς
πάντας τοὺς ἄλλους παρεχόμενοι νέας ὀγδώκοντα καὶ
ἑκατόν, μοῦνοι· ἐν Σαλαμῖνι γὰρ οὐ συνεναυμάχησαν Πλα-
ταιέες Ἀθηναίοισι διὰ τοιόνδε τι πρῆγμα· ἀπαλλασσομένων
τῶν Ἑλλήνων ἀπὸ τοῦ Ἀρτεμισίου, ὡς ἐγίνοντο κατὰ
Χαλκίδα, οἱ Πλαταιέες ἀποβάντες ἐς τὴν περαίην τῆς
Βοιωτίης χώρης πρὸς ἐκκομιδὴν ἐτράποντο τῶν οἰκετέων·
Εκκοπριζω, Εκκοπροω, Εκκοπρωσις-εως, Εκκοπρωτικος-η-ον
Ιππιατρικά Beroγρ. nsia τμ. 31, τμ. 4, γρ. 7
Θεομνήστου εἰς τὸ αὐτό.

307
Ἀλγεῖ τὴν κοιλίαν ἵππος, εἰ μὴ πέψῃ τὰ σιτία, | ἀλλ' ὁλο-

κλήρους τὰς κριθὰς ἀποβάλῃ, ἢ καὶ εἰ τούτων ἔτι τινὲς ἐμ-
μείνωσι τῇ γαστρί. πίνει γὰρ ἀπὸ τῆς δυσπεψίας πλεῖον,
καὶ μᾶλλον αἱ κριθαὶ ἀνοιδαίνουσιν ἐκ τῆς ὑγρασίας, καὶ ἐμ-
πίμπλαται καὶ στροφεῖται, καὶ ἐὰν μὴ διαχωρήσῃ θᾶττον, κιν-
δυνεύει. δεῖ οὖν χρῆσθαι κλυσμοῖς διὰ τῆς ἕδρας ἐνιέντας
ὑδρέλαιον, καὶ αὐτῇ δὲ τῇ χειρὶ ἀληλιμμένῃ ἐλαίῳ ἐκκοπρίζειν
αὐτὸν προσεχόντως, ἐντιθέναι τε καὶ πάστιλλον μετὰ σκαμω-
νίας, ὡς ᾠόν, εἰς τὴν ἕδραν, καὶ λυθήσεται ἡ γαστήρ. σημεῖα
δὲ τούτῳ τὰ μὲν ἄλλα ὅμοια τῷ δυσουριῶντι. ἰδίως δὲ δάκνει
ἑαυτὸν καὶ τὴν γαστέρα περιρρήγνυσιν, ἀδημονῶν τῇ δυσαρε-
στίᾳ. δεῖ δὲ ἐγχυματίζειν αὐτὸν διὰ τῆς ἀριστερᾶς ῥινὸς
κράμβης χυλῷ δι' οἰνελαίου, ἔστω δὲ τὸ πλῆθος οἴνου ξέ.
Εκκορεω
Εκκορηθεις συ γε [Ekkorethèis sý ghè]: fuori dai coglioni, lett.: che

tu sia scopato via MENANDRO.
Scholia In Pindarum, Scholia in Pindarum Ode P 3, scholion 32c, γρ. 8
ἢ ἀμφοτέρους τοὺς κόρους ὑμνεῖν,

τὸν νυμφίον καὶ τὴν νύμφην. 38cF
BEFGQ ἄλλως· τὸ ὑποκουρί-
ζεσθαι ἀοιδαῖς εἶπε διὰ τὸ τοὺς ὑμνοῦντας ἐπευφημιζομένους
BDEFGQ λέγειν σὺν κόροις τε καὶ κόραις. Αἰσχύλος Δαναΐσι (fr.
43)·
κἄπειτα δ' εἶσι λαμπρὸν ἡλίου φάος,
ἕως ἐγείρω πρευμενεῖς τοὺς νυμφίους
νόμοισι θέντων σὺν κόροις τε καὶ κόραις ...
κἀν τῷ βίῳ εὐκορεῖ ἀντὶ τοῦ κόρους κορώνας παρατρέποντες
ἔνιοί φασιν (PLG4 III p. 663) ἐκκόρει κόρει κορώνας. 32aF
αἰσχύνων: ἐξευτελίζων.
BEF ἔδει εἰπεῖν ὅπερ
φῦλον. νῦν δὲ ὅς εἶπεν, ἵνα ᾖ, ὃς ἀνθρώπων.
EFGQ ἐπιχώρια νῦν λέγει τὰ παρόντα· ἔστι δὲ ὅμοιον
τῷ (Hes. fr. 219)·
νήπιος, ὃς τὰ ἑτοῖμα λιπὼν ἀνέτοιμα διώκει.
BEFGQ τοιαύτην, φησὶν, ἔσχεν ἄτην ἡ Κορωνίς. τὰ γὰρ
308
ἐπιχώρια ἐάσασα ἐσπούδασε ξένῳ γαμηθῆναι.

DEFGQ καλλιπέπλου λῆμα: περιφραστικῶς ἡ Κορωνίς.
Ὅμηρος (β 409)· ἱερὴ ἲς Τηλεμάχοιο.
ἄρτῳ μαλακὸν καὶ σταιτῶδες, εἰς ὃ ἀποψησάμενοι τοῖς κυσὶν αὐτὸ

παρέβαλλον, ὅθεν καὶ Λακεδαιμόνιοι κυνάδα τὴν ἀπομαγδαλιὰν κα-
λοῦσιν. ὑποδηλοῖ δὲ καὶ Ὅμηρος (κ 217)·
ὡς δ' ὅταν ἀμφὶ ἄνακτα κύνες δαίτηθεν ἰόντα
σαίνωσ'· αἰεὶ γάρ τε φέρει μειλίγματα θυμοῦ.
σπόγγοις δὲ καὶ σπογγιαῖς καθηράντων οἱ ὑπηρέται τὰς τρα-
πέζας καὶ πάντα τὰ λείψανα τῆς τροφῆς τὰ ἐπὶ τοὔδαφος ἀπερριμ-
μένα, οἷον φυλλία – τὰ δὲ τῆς θριδακίνης φύλλα οὕτω καλεῖται –
καὶ κογχυλίων κόγχους καὶ ὀστρέων κόγχας καὶ ἰχθύων λέπη καὶ κα-
ράβων ὄστρακα καὶ κρεῶν ὀστᾶ καὶ ὀπώρας μίσκους, ἃ καὶ
κορήματα
κλητέον. παῖς ἐκκορείτω παρακορείτω, καθαιρέτω, καλλυνέτω,
σαιρέτω,
κορήθρῳ ἢ καλλύντρῳ· σάρον γὰρ ὡς ἐπὶ πολὺ τὸ ἐν τῇ ἅλῳ ἐκά-
λουν, ὡς τὸ ἐν τοῖς ἀλφιτείοις μυλήκορον. συναθροιζέτω δὲ εἰς ἄρ-
ριχόν τινα ἢ κόφινον ἢ σπυρίδα ἢ σπυρίχνιον ἢ φερνίον· ἐκαλεῖτο δ'
οὕτως ἡ ἰχθυηρὰ σπυρίς.
Εκκοριζω
Αριστοφάνης Αποσπασμα 266, γρ. 1
δακτύλιον χαλκοῦν φέρων ἀπείρονα

οὐδεὶς βεβαλάνωκε τὴν θύραν.
Λύκας ἴσως ἂν τὸν λαγὼν ξυναρπάσειεν ὑμῖν.
{ΧΟΡΟΣ} ὁ χορὸς δ' ὠρχεῖτ' ἂν ἐναψάμενος δάπιδας καὶ
στρωματόδεσμα,
διαμασχαλίσας αὑτὸν σχελίσιν καὶ φύσκαις καὶ ῥαφανῖσιν.
{ΧΟ.} οὕτως αὐτοῖς ἀταλαιπώρως ἡ ποίησις διέκειτο.
πρὸς τὸν στροφέα τῆς αὐλείας σχίνου κεφαλὴν κατορύττειν.
μή τἄρ' εἶναι μ' ἐγκριδοπώλην.
καὶ τὸν κυλλάστιν φθέγγου καὶ τὸν Πετόσιριν.
αἷσι τὰ τῶν χειρῶν ἔργα μνοῦς ἐστίν.
{ΚΟΡΗ} τί, ὦ πονηρέ, μ' ἐκκορίζεις ὡσπερεὶ
κλιντήριον;
ἐγὼ γάρ, εἴ τί σ' ἠδίκηκ', ἐθέλω δίκην
δοῦναι πρόδικον ἐν τῶν φίλων τῶν σῶν ἑνί.
309
{ΤΑΜΙΑΣ} ἀνοιγέτω τις δώματ'· αὐτὸς ἔρχεται.

ἀλλ' εἰς κάδον λαβών τιν' οὔρει πίττινον.
Eupolis Comic., Αποσπασμα 233, γρ. 4
ἔχω γὰρ ἐπιτήδειον ἄνδρ' αὐτῇ πάνυ.

πεφυτευμένη δ' αὕτη 'στὶν ἢ ψιλὴ μόνον;
Τῆνος αὕτη,
πολλοὺς ἔχουσα σκορπίους ἔχεις τε συκοφάντας.
αὕτη Χίος, καλὴ πόλις ...
πέμπει γὰρ ὑμῖν ναῦς μακρὰς ἄνδρας θ' ὅταν δεήσῃ,
καὶ τἄλλα πειθαρχεῖ καλῶς, ἄπληκτος ὥσπερ ἵππος.
ἡ δ' ὑστάτη ποῦ 'σθ'; {Β.} ἥδε Κύζικος πλέα στατήρων.
{Α.} ἐν τῇδε τοίνυν τῇ πόλει φρουρῶν ποτ' αὐτὸς
γυναῖκ' ἐκίνουν κολλύβου καὶ παῖδα καὶ γέροντα,
κἀξῆν ὅλην τὴν ἡμέραν τὸν κύσθον ἐκκορίζειν.
ἄσπουδος δ' ἀνὴρ σπουδαρχίδου κακίων.
ἔστι δέ τις θήλεια Φιλόξενος ἐκ Διομείων.
ὦ δέσποτα, καὶ τάδε νῦν ἄκουσον, ἃν λέγω σοι.
Εκκρινομαι Εκκρισις-εως
Διογένης Λαέρτιος. Βιοι φιλοσόφων. Βιβ. 5, secti 46, γρ. 30
Περὶ γελοίου αʹ,

Δειλινῶν αʹ βʹ,
Διαιρέσεις αʹ βʹ,
Περὶ τῶν διαφορῶν αʹ,
Περὶ τῶν ἀδικημάτων αʹ,
Περὶ διαβολῆς αʹ,
Περὶ ἐπαίνου αʹ,
Περὶ ἐμπειρίας αʹ,
Ἐπιστολῶν αʹ βʹ γʹ,
Περὶ τῶν αὐτομάτων ζῴων αʹ,
Περὶ ἐκκρίσεως αʹ,
Εκσπονδυλιζω
Θουκυδίδης ιστορίαιΒιβ. 3, τμ. 68, τμ. 1, γρ. 8
ὑμεῖς, κεφαλαιώσαντες πρὸς τοὺς ξύμπαντας διαγνώμας

ποιήσησθε, ἧσσόν τις ἐπ' ἀδίκοις ἔργοις λόγους καλοὺς
ζητήσει.’
310
Τοιαῦτα δὲ οἱ Θηβαῖοι εἶπον. οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι δι-

κασταὶ νομίζοντες τὸ ἐπερώτημα σφίσιν ὀρθῶς ἕξειν, εἴ τι
ἐν τῷ πολέμῳ ὑπ' αὐτῶν ἀγαθὸν πεπόνθασι, διότι τόν τε
ἄλλον χρόνον ἠξίουν δῆθεν αὐτοὺς κατὰ τὰς παλαιὰς Παυ-
σανίου μετὰ τὸν Μῆδον σπονδὰς ἡσυχάζειν καὶ ὅτε ὕστερον
ἃ πρὸ τοῦ περιτειχίζεσθαι προείχοντο αὐτοῖς, κοινοὺς εἶναι
κατ' ἐκεῖνα, ὡς οὐκ ἐδέξαντο, ἡγούμενοι τῇ ἑαυτῶν δικαίᾳ
βουλήσει ἔκσπονδοι ἤδη ὑπ' αὐτῶν κακῶς πεπονθέναι, αὖθις
τὸ αὐτὸ ἕνα ἕκαστον παραγαγόντες καὶ ἐρωτῶντες, εἴ τι
Λακεδαιμονίους καὶ τοὺς ξυμμάχους ἀγαθὸν ἐν τῷ πολέμῳ
δεδρακότες εἰσίν, ὁπότε μὴ φαῖεν, ἀπάγοντες ἀπέκτεινον
καὶ ἐξαίρετον ἐποιήσαντο οὐδένα. διέφθειραν δὲ Πλαταιῶν
μὲν αὐτῶν οὐκ ἐλάσσους διακοσίων...
Πλούταρχος Numa τμ. 12, τμ. 7, γρ. 4
Ἔτυχον μὲν γὰρ οἱ βάρβαροι Κλουσίνους

πολιορκοῦντες· ἐπέμφθη δὲ πρεσβευτὴς Φάβιος
Ἄμβουστος εἰς τὸ στρατόπεδον διαλύσεις πράξων
ὑπὲρ τῶν πολιορκουμένων. λαβὼν δὲ ἀποκρί-
σεις οὐκ ἐπιεικεῖς καὶ πέρας σχεῖν αὑτῷ τὴν
πρεσβείαν οἰόμενος, ἐνεανιεύσατο πρὸ τῶν Κλου-
σίνων ὅπλα λαβὼν προκαλέσασθαι τὸν ἀριστεύ-
οντα τῶν βαρβάρων. τὰ μὲν οὖν τῆς μάχης
εὐτυχεῖτο καὶ καταβαλὼν ἐσκύλευσε τὸν ἄνδρα·
γνωρίσαντες δὲ οἱ Κελτοὶ πέμπουσιν εἰς Ῥώμην
κήρυκα τοῦ Φαβίου κατηγοροῦντες ὡς ἐκσπόνδου
καὶ ἀπίστου καὶ ἀκατάγγελτον ἐξενηνοχότος πρὸς
αὐτοὺς πόλεμον. ἐνταῦθα τὴν μὲν σύγκλητον
οἱ Φιτιαλεῖς ἔπειθον ἐκδιδόναι τὸν ἄνδρα τοῖς
Κελτοῖς, καταφυγὼν δὲ ἐκεῖνος εἰς τοὺς πολλοὺς
καὶ τῷ δήμῳ σπουδάζοντι χρησάμενος διεκρού-
σατο τὴν δίκην. μετ' ὀλίγον δὲ ἐπελθόντες οἱ
Κελτοὶ τὴν Ῥώμην πλὴν τοῦ Καπιτωλίου διε-
πόρθησαν. ἀλλὰ ταῦτα μὲν ἐν τοῖς περὶ Κα-
μίλλου μᾶλλον ἀκριβοῦται.
Εκστροφια-ων
Πλούταρχος De communibus notitiis adversus Stoicos (1058e-

1086b) Stephanus σελ. 1072, τμ. C, γρ. 1
311
{ΔΙΑΔΟΥΜ.} Τὴν γὰρ ὑπέρου περιτροπήν, ἵνα μὴ σκώ-

πτειν δοκῇς, ἔασον· καίτοι τόν γε λόγον αὐτῶν ὅμοιον
ἐκείνῳ πάθος κατείληφε. φαίνεται γὰρ εἰς τὴν τἀγαθοῦ
νόησιν αὐτὴν νοῆσαι δεόμενος φρόνησιν τὴν δ' αὖ φρό-
νησιν ἐν τῇ περὶ τἀγαθὸν ζητῶν νοήσει, καὶ πρὸ τῆς
ἑτέρας ἀναγκαζόμενος ἀεὶ τὴν ἑτέραν διώκειν, ἀπολει-
πόμενος δ' ἑκατέρας τῷ πρὸς τὸ πρὸ αὐτῆς νοούμενον
δεῖσθαι τοῦ χωρὶς νοηθῆναι μὴ δυναμένου. καὶ κατ'
ἄλλον δὲ τρόπον ἔστι τὴν οὐκέτι διαστροφὴν ἀλλ' ἐκ-
στροφὴν αὐτῶν τοῦ λόγου καὶ ἀπαγωγὴν τελέως εἰς τὸ
μηδὲν καταμαθεῖν.
Γαληνός ιατρός De compositione medicamentorum secundum locos libri

x Τομ. 13, σελ. 313, γρ. 8
νου βʹ. λείοις χρῶ. ἄλλο. ♃ πίτυος φλοιοῦ, λιθαργύρου,

μάννης ἀνὰ βʹ. κυπαρίσσου σφαιρίων ξηρῶν βʹ. μολυ-
βδαίνης βʹ. λείοις κατάπλασσε, πρότερον οἴνῳ ἀπονίψας
στρυφνῷ. τὸ ἡμέτερον πρὸς τοὺς προπίπτοντας ἀρχούς. ♃
ἐρείκης καρποῦ, κηκίδων, ἀκακίας, ψιμυθίου, ὑποκυστίδος
χυλοῦ, πίτυος φλοιοῦ, λιβάνου, σμύρνης μινναίας ἀνὰ δʹ.
ξηροῖς κατάπασσε προαπονίψας οἴνῳ αὐστηρῷ.
[Περὶ αἱμοῤῥοΐδων.] Τὰ ἐν τῷ πέμπτῳ τῶν
ἐκτὸς ὑπὸ Ἀσκληπιάδου γεγραμμένα περὶ αἱμοῤῥοΐδων ἐπὶ
λέξεως τῆς ὑπογεγραμμένης. ἐπεὶ δὲ τῶν αἱμοῤῥοΐδων αἱ
πολλαὶ χρείαν ἔχουσιν ἐκστροφῆς πρὸς εὐχερῆ τῶν φαρμά-
κων ἐπίθεσιν, ἀναγκαῖον καὶ τὰς τοιαύτας δυνάμεις ὑπο-
γράφειν. ἐκστρόφια αἱμοῤῥοΐδων Μάγνου Ταρσέως, φάρμα-
κον ἐπιτετευγμένον πρὸς τὰς τῶν αἱμοῤῥοΐδων ἐκστροφάς.
Εκτεμνω, Εκτετμημενοι
Σοφοκλής Αποσπασμα 620, γρ. 1
ἕλκη Ἑστία (=Γῆ) ζευγηλάτης Ἴαινα ἴλη
ΤΡΩΙΛΟΣ
ἔγημεν ὡς ἔγημεν ἀφθόγγους γάμους,

τῇ παντομόρφῳ Θέτιδι συμπλακείς ποτε
312
τὸν ἀνδρόπαιδα δεσπότην (sc. Troilum) ἀπώλεσα

σκάλμῃ γὰρ ὄρχεις βασιλὶς ἐκτέμνουσ' ἐμούς
πρὸς ναρὰ καὶ κρηναῖα χωροῦμεν ποτά
καταρβύλοις χλαίναις
πλήρη μασχαλισμάτων
ἐλαιοῦται θρίξ
ψεφαίας νυκτός
ἀμάσεται...
Πλούταρχος Brutus τμ. 7, τμ. 7, γρ. 5
Παρθικὰ νεανιεύματα. Καῖσαρ δ' ἀκούσας καὶ βουλευόμενος ἐν τοῖς

φίλοις
εἶπε· “δικαιότερα μὲν λέγει Κάσσιος, Βρούτῳ δὲ τὴν πρώτην
δοτέον.”
ἀπεδείχθη δὲ Κάσσιος ἐφ' ἑτέρᾳ στρατηγός, οὐ τοσοῦτον εὐνοίας
ἔχων
δι' ἣν ἔλαβεν, ὅσον ὀργῆς ὧν ἀπέτυχε.
Βροῦτος δὲ καὶ τἆλλα μετεῖχε τῆς Καίσαρος δυνάμεως ὅσον
ἐβούλετο·
βουλομένῳ γὰρ ὑπῆρχεν εἶναι τῶν φίλων πρώτῳ καὶ δύνασθαι
πλεῖστον. ἀλλ' εἷλκεν αὐτὸν ἡ περὶ Κάσσιον ἑταιρεία καὶ
ἀπέστρεφεν, αὐτῷ μὲν οὔπω Κασσίῳ διηλλαγμένον ἐξ ἐκείνης τῆς
φιλοτιμίας, ἀκούοντα δὲ τῶν φίλων διακελευομένων μὴ περιορᾶν
αὑτὸν ὑπὸ Καίσαρος μαλασσόμενον καὶ κηλούμενον, ἀλλὰ φεύγειν
τὰς τυραννικὰς φιλοφροσύνας καὶ χάριτας, αἷς οὐ τιμῶντα τὴν
ἀρετήν, ἀλλ' ἐκτέμνοντα τὴν ἀλκὴν καὶ τὸν θυμὸν ὑπερείποντα,
χρῆσθαι πρὸς αὐτόν.
Εκτιλαω
Γαληνός ιατρός De simplicium medicamentorum temperamentis ac

facultatibus libri xi Τομ. 12, σελ. 262, γρ. 13
λόγῳ καὶ τὸ τῆς αἰγός τε καὶ τράγου καὶ ταύρου. καί σοι
πάρεστιν, εἰ βούλει, παρελθόντι μυρία τῶν εὐπορίστων φαρ-
μάκων οἷς ἀποστήματα πεπαίνομεν ἄρκτους καὶ ταύρους καὶ
τράγους καταθύειν ἐφ' ἑκάστῃ δηλονότι χρήσει. οὐ γὰρ δὴ
ἅπαξ γέ τις ἐπιθεὶς κατὰ τοῦ πεπονθότος μορίου τὴν ἐπαγ-
γελίαν ἀπαιτήσει τοῦ φαρμάκου, οὐ μὴν οὐδὲ ψυχρὸν ἤδη
γεγονὸς ὡς πεπηγέναι.
313
[εʹ. Περὶ αἵματος τῶν χλωρῶν βατράχων.] Τοῦ δὲ

τῶν χλωρῶν βατράχων τῶν μικρῶν, οὓς βρέξαντάς τινες
ὀνομάζουσι, τὸ αἷμα διαβεβαιουμένου τινὸς, ἐπειδὰν τῶν
βλεφάρων ἐκτίλας τὰς τρίχας ἐπαλείψῃς, οὐκέτ' ἀνα-
φύεσθαι, ψεῦδος εὗρον ὑποβαλὼν τῇ πείρᾳ. μετὰ ταῦτα
δὲ καὶ γεγραμμένον ὑπό τινων εὗρον αὐτὸ, καθάπερ γε
καὶ τὸ τῶν κροτώνων, οὓς κυνοραίστας μᾶλλον ὀνομάζου-
σιν οἱ παλαιοί. ἀλλ' οὐδὲ τοῦτο τὴν ἐπαγγελίαν ἔσωσεν εἰς
πεῖραν ἀχθέν.

2
ροι μακρῷ ὡς ἄρτον, ὡς ὄψον, ἀγοράζουσιν ἡδονάς, οὐδὲ

ἐκεῖνο ἐν νῷ λαβόντες τὸ Μωυσέως· «Οὐ βεβηλώσεις τὴν
θυγατέρα σου ἐκπορνεῦσαι αὐτήν, καὶ οὐκ ἐκπορνεύσει ἡ
γῆ, καὶ ἡ γῆ πλησθήσεται ἀνομίας.» Ταῦτα προεφητεύετο
πάλαι, ἀρίδηλος δὲ ἡ ἔκβασις· πᾶσα ἤδη πεπλήρωται γῆ
καὶ πορνείας καὶ ἀνομίας.
Ἄγαμαι τοὺς παλαιοὺς Ῥωμαίων νομοθέτας· ἀνδρόγυνον
ἐμίσησαν ἐπιτήδευσιν οὗτοι, καὶ τοῦ σώματος τὴν πρὸς τὸ
θῆλυ κοινωνίαν παρὰ τὸν τῆς φύσεως νόμον ὀρύγματος
κατηξίωσαν κατὰ τὸν τῆς δικαιοσύνης νόμον. Οὐ γὰρ
θέμις ἐκτῖλαί ποτε τὸ γένειον, τὸ κάλλος τὸ σύμφυτον,
τὸ γενναῖον κάλλος πρῶτον ὑπηνήτῃ, οὗπερ χαριεστάτη ἥβη.
Εμβροντητος-ον
Πλούταρχος Adversus Colotem (1107d-1127e) Stephanus pa 1119, sect

B, γρ. 9
ἡμῶν ἐστι, τὰ δὲ λοιπὰ καὶ ψυχῆς μόρια πάντα καὶ σώ-

ματος ὄργανα τῆς τούτου δυνάμεως; ἢ τὸ παράπαν οὐκ
ἔστιν οὐσία ψυχῆς ἀλλ' αὐτὸ τὸ σῶμα κεκραμένον ἔσχηκε
τὴν τοῦ φρονεῖν καὶ ζῆν δύναμιν;’ ἀλλὰ τούτοις μὲν
οὐκ ἀναιρεῖ τὸν βίον ὁ Σωκράτης, ἃ δὴ πάντες οἱ φυσικοὶ
ζητοῦσιν, ἐκεῖνα δ' ἦν τὰ ἐν Φαίδρῳ (230a) δεινὰ καὶ ταρα-
κτικὰ τῶν πραγμάτων, αὑτὸν οἰομένου δεῖν ἀναθεωρεῖν,
’εἴτε Τυφῶνός ἐστι θηρίον πολυπλοκώτερον καὶ μᾶλλον
ἐπιτεθυμμένον εἴτε θείας τινὸς καὶ ἀτύφου μοίρας φύσει
μετέχον’; ἀλλὰ τούτοις γε τοῖς ἐπιλογισμοῖς οὐ τὸν βίον
ἀνῄρει, τὴν δ' ἐμβροντησίαν ἐκ τοῦ βίου καὶ τὸν τῦφον
ἐξήλαυνε καὶ τὰς ἐπαχθεῖς καὶ ὑπερόγκους κατοιήσεις καὶ
314
μεγαλαυχίας. ταῦτα γὰρ ὁ Τυφών ἐστιν, ὃν πολὺν ὑμῖν

ἐνεποίησεν ὁ καθηγεμὼν καὶ θεοῖς πολεμῶν καὶ θείοις
ἀνδράσι.
ἂν μὲν ἄρα πέπερι πριάμενός τις εἰσφέρῃ,

στρεβλοῦν γράφουσι τοῦτον ὡς κατάσκοπον.
πάλιν (ibid)·
νῦν δεῖ περιόντα πέπερι καὶ καρπὸν βλίτου
ζητεῖν.
Εὔβουλος (II 210 K)·
κόκκον λαβοῦσα κνίδιον ἢ τοῦ πεπέριδος
τρίψασ' ὁμοῦ σμύρνῃ διάπαττε τὴν ὁδόν.
Ὠφελίων (II 294 K)·
Λιβυκὸν πέπερι θυμίαμα καὶ βιβλίον
Πλάτωνος ἐμβρόντητον.
Νίκανδρος Θηριακοῖς (875)·
Δημοσθένης De corona τμ. 243, γρ. 7
ναῖοι, πονηρὸν ὁ συκοφάντης ἀεὶ καὶ πανταχόθεν βάσκανον

καὶ φιλαίτιον· τοῦτο δὲ καὶ φύσει κίναδος τἀνθρώπιόν ἐστιν,
οὐδὲν ἐξ ἀρχῆς ὑγιὲς πεποιηκὸς οὐδ' ἐλεύθερον, αὐτοτραγικὸς
πίθηκος, ἀρουραῖος Οἰνόμαος, παράσημος ῥήτωρ. τί γὰρ ἡ
σὴ δεινότης εἰς ὄνησιν ἥκει τῇ πατρίδι; νῦν ἡμῖν λέγεις
περὶ τῶν παρεληλυθότων; ὥσπερ ἂν εἴ τις ἰατρὸς ἀσθενοῦσι
μὲν τοῖς κάμνουσιν εἰσιὼν μὴ λέγοι μηδὲ δεικνύοι δι' ὧν
ἀποφεύξονται τὴν νόσον, ἐπειδὴ δὲ τελευτήσειέ τις αὐτῶν
καὶ τὰ νομιζόμεν' αὐτῷ φέροιτο, ἀκολουθῶν ἐπὶ τὸ μνῆμα
διεξίοι ‘εἰ τὸ καὶ τὸ ἐποίησεν ἅνθρωπος οὑτοσί, οὐκ ἂν
ἀπέθανεν.’ ἐμβρόντητε, εἶτα νῦν λέγεις;
Εμμηνια-ας Εμμηνον-ου Εποχη εμμηνων
Ιπποκράτης ., De natura muliebri τμ. 8, γρ. 1
ριήσηται, λουσάσθω ἀπὸ τοῦ φακίου· ἔπειτα λουσαμένη πυριήσθω

τῷ Αἰγυπτίῳ μύρῳ τὰς ὑστέρας, καὶ ἢν ἐς τὰς ῥῖνας ἀνέλθῃ ἡ ὀδμὴ,
ἐλπὶς αὐτὴν ὑγιέα γενέσθαι. Καὶ ὁκόταν μέλλῃ καθεύδειν,
προσθέσθω
τὸ Αἰγύπτιον ἔλαιον ἐν εἰρίῳ· τῇ δὲ αὔριον σκέψασθαι, εἴ τι μᾶλ-
315
λον ὤρθωνται· ἔπειτα πυριῇν εὐώδεσι καὶ προστιθέναι ἃ μὴ δήξεται

καθαρτήρια, καὶ μετακλύζειν μετὰ τὰ προσθετὰ, ἴσον τὸ ὄξος μί-
σγων· ὅταν δὲ τὰ ἐπιμήνια ἐγγένηται, ἐκνηστεύσασα καὶ ἀλουτή-
σασα καὶ θυμιησαμένη τῷ ἀνδρὶ συνέστω. Μάλιστα δὲ ἐκ ταύτης
τῆς νούσου ἄφοροι γίνονται.
Ἢν αἱ μῆτραι πρὸς τὸ ἰσχίον ἐκθέωσι, τά τε ἐμμήνια οὐκ
ἐγγίνεται, καὶ ὀδύνη ἐς τὴν νειαίρην γαστέρα φοιτᾷ καὶ ἐς τὸν κε-
νεῶνα, καὶ ἢν ἅψῃ τῷ δακτύλῳ, ὄψει τὸ στόμα πρὸς τῷ ἰσχίῳ.
Ὅταν ὧδε ἔχῃ, λούειν θερμῷ, καὶ σκόροδα διδόναι ἐσθίειν ὡς
πλεῖστα, καὶ γάλα ὄϊος πινέτω ἄκρητον, ἐπειδὰν κατατρώξῃ· ἔπειτα
πυριήσας δοῦναι φάρμακον κάτω· ἐπειδὰν δὲ καθαρθῇ, αὖθις πυριῇν
τὰς ὑστέρας, τὸ μάραθρον καὶ τὸ ἀψίνθιον ξυμμίσγοντα· ἐπὴν δὲ
νεοπυρίητος ᾖ, ἀφέλκειν τὸ στόμα τῷ δακτύλῳ· ἔπειτα προσθεῖναι
τὴν σκίλλην, μετὰ δὲ τοῦτο ξὺν τῷ ναρκισσίνῳ διαλιπών· ἢν δέ σοι
δοκέῃ κεκαθάρθαι, νέτωπον προσθέσθαι· τῇ δ' ὑστεραίῃ ῥόδινον μύ-
ρον· παύσασθαι δὲ προσθεμένη τῇ προτέρῃ τῶν ἐπιμηνίων·
Αίτιος ιατρός Iatricorum liber i τμ. 128, γρ. 13
καρποβαλσάμου ἀνὰ λίτραι γ, ζιγγιβέρεως λίτρα α, ἀμαράκου

σπέρμα τος λίτρα α, ἐλαίου ὀμφακίζοντος ξ̸ε9 λ, οἴνου εὐώδους
στερεοῦ ξ̸ε9 ε, ἕψε τῷ τρόπῳ τῆς νάρδου. ἡ δύναμις δὲ τοῦ ἐλαίου
τούτου θερμαντικὴ μὲν ὡς ἡ νάρδος, οὐχ ὁμοίως δὲ τονωτική.
λεπτομερέστερον γὰρ τοῦτο τῆς νάρδου καὶ παρηγορικώτερον καὶ
προσηνὲς διὰ τὸ μὴ ἔχειν ὀποβάλσαμον. γυναιξὶ δὲ ἐγκολπιζόμενον
καὶ ἔμμηνα κινεῖ. Κρείττων δέ φησιν· ἐστὶ δὲ τὸ ἀμαράκινον
θερμαντικὸν μαλακτικὸν ἀναστομωτικόν, εὐθετεῖ πρὸς σύριγγας καὶ
ὑδροκήλας μετὰ τὴν χειρουργίαν· ποιεῖ καὶ πρὸς τὰ τεθηριωμένα
ἕλκη καὶ ἐσχάρας, ποιεῖ πρὸς δυσουρίας περιχριόμενον τῷ δακτύλῳ·
ποιεῖ καὶ πρὸς τὰς ἐν μήτρᾳ φλεγ-
μονὰς καὶ σκληρίας, ἐμμήνια κινεῖ, αἱμορροίδας ἀναστομοῖ.
Κύπρινον· ἐλαίου ξ̸ε9 κε, κυπέρου ἑλενίου ἴρεως ἀνὰ λίτραν α,
σαμψύχου ὑσσώπου ἀνὰ 𐅵 γ, λύγου σπέρμα τος 𐅵 γ, ἐλελισφάκου
𐅵 γ κύπρου ἄνθους λίτραν α. ἕψεται δὲ καὶ τοῦτο δυσὶν ἑψήσεσι. τὰ
μὲν γὰρ ἄλλα πάντα εἴδη οἴνῳ ῥανθέντα εὐώδει πρὸ μιᾶς ἡμέρας
εἶτα ἐμβληθέντα τῷ ἐλαίῳ ἕψεται ὥρας ϛ, τῇ δὲ ἑξῆς σειρωθέντος
τοῦ ἐλαίου καὶ λαβόντος ἕτερον ὕδωρ καθαρόν, ὡς τὸ τρίτον εἶναι
τοῦ χαλκείου, ἐμβάλλεται τὸ ἄνθος τῆς κύπρου. ἐμβλητέον δὲ αὐτὸ
μετὰ τῶν ἁπαλῶν κλωναρίων ἄκοπον. εἰ δὲ ξηρὸν εἴη προκόπτειν
καὶ οὕτως ἕψεται ὥραν μίαν. θερμαίνει δὲ τὸ κύπρινον οὐκ ἀγεννῶς.
Εμπαλαγμα-ατος
316
Ησυχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό , entry 2412, γρ. 1
ἐμπάζεο· φρόντιζε (α 271)

ἐμπάζεσθαι· ἐπιστροφὴν ποιεῖσθαι. καὶ σέβεσθαι. ἐντρέπε-
σθαι. (Σ) φροντίζειν (Sp)
ἐμπάζεται· σέβεται
ἔμπαιον· ἔμπειρον. μέτοχον. ἢ ἐπίσιτον (υ 379)
ἔμπαις· ἐγκύμων (Cratin. fr. 287) An
ἔμπα· ὅμως S
ἐμπαίττονται· ἐμπαίζουσιν
ἔμπαλιν· εἰς τὰ ὀπίσω g ἐξ ἐναντίας (A) p ἢ ἐπὶ τὰ ἕτερα A
ἐμπαλάξαι· ἐμπλέξαι
ἐμπαλάγματα· αἱ ἐμπλοκαί (Aesch. Suppl. 295)
ἐμπάμονι· πατρῳούχῳ
ἔμπαν· πάντως. ὅμως (Pind. Pyth. 5,74?)
ἔμπα πόλιος· στήριγμα τῆς πόλεως (Π 549) A
ἐμπάρει
Εμπελατειρα-ας
Euphorion Epic., Αποσπασμα 9, γρ. 11
[οὕνεκ' Ἀθ]ηναίης ἱερὴν ἀνελύσατο κίστην

[δεσποίν]ης. Ἢ ὅσσον ὁδοιπόροι ἐρρήσσοντο,
[Σκε]ίρων ἔνθα πόδεσσι̣ν̣ ἀεικέα μήδετο χύτλα
[ο]ὐ̣κ ἐπὶ δήν· Αἴθρης γὰρ ἀλοιηθεὶς ὑπὸ παιδὶ
νωιτέρης χέλυος πύματος ἐλιπήνατο λαιμόν.
Ἢ καί νιν σφεδανοῖο τανυσσαμένη ἀπὸ τόξου
Ταιναρίη λοχίῃσι γυναικῶν ἐμπελάτειρα
Ἄρτεμις ὠδίνεσσιν ἑῷ ταλάωρι μετάσποι.
Ὀκχοίη δ' Ἀχέροντι βαρὺν λίθον Ἀσκαλάφοιο,
τόν οἱ χωσαμένη γυίοις ἐπιήραρε Δηώ,
μαρτυρίην ὅτι μοῦνος ἐθήκατο Φερσεφονείῃ.
Callimachus Philol., Fragmenta incertae sedis Fragment 527, γρ. 1
καὶ Δελφὸς ἀνὴρ ἐμοὶ ἱεροεργός

ἐς δάϊν ἐρχομενάων
ἀλλὰ θεῆς ἥτις με διάκτορον ἔλλαχε Παλλάς
εἰ δέ ποτε προφέροιντο διάσματα, φάρεος ἀρχήν
δύπται δ' ἐξ ἁλὸς ἐρχόμενοι
ἔνδιοι καύηκες
τὸ δ' ἐκ μέλαν εἶαρ ἔδαπτεν
317
Εἰνατίην ὁμόδελφυν ἐπ' ὠδίνεσσιν ἰδοῦσα

ἐλαχὺν δόμον
οὐδὲ βοὴ κήρυκος ἐλίνυσεν
τοὺς αὐτῷ σκοτίους ἐμπελάτειρα καὶ ἔτεκε γυνή
ὅν τε μάλιστα βοῶν ποθέουσιν ἐχῖνοι
ὁ δ' ἠλεὸς οὔτ' ἐπὶ σίττην
βλέψας
ἠλεὰ μὲν ῥέξας, ἐχθρὰ δὲ πεισόμενε
τὸν οὐκ ἔπλησε φέρουσα
μήτηρ οὓς ὤδινε μῆνας
χολῇ δ' ἴσα γέντα πάσαιο
εἰ γὰρ ἐπιθήσει πάνταἐμὴ κίβισις
τῷ ἴκελον τὸ γράμμα τὸ Κώϊον ...
Etymologicum Magnum, Etymologicum magnum Kallierges p 336, li 1
Ἔμπεδον: Ἑδραῖον, ἰσχυρόν· ἐκ τοῦ πέδον ἡ

γῆ· πρὸς ἀντιδιαστολὴν τῶν ἐν τῇ θαλάσσῃ· ὅθεν
καὶ ἐμπεδῶς, ἐπίρρημα. Ἢ ἀπὸ τῶν ἐν πεδίῳ
θεμελίων κειμένων. Ἐκ τοῦ πέδον γίνεται ῥῆμα
πεδῶ, καὶ ἐμπεδῶ, τρίτης συζυγίας.
Τὰ μὲν ὀμωμοσμένα τοῖς ἔργοις αὐτοῖς ἐμπεδῶσαι.
Ἀντὶ τοῦ βεβαιῶσαι, ἐνισχύσαι, ἀσφαλίσασθαι,
ἑδραιῶσαι. Καὶ ἔμπεδον, τὸ βέβαιον. Τὸ δὲ
πέδον, παρὰ τὸ ἕω, τὸ καθέζομαι, ἕδον καὶ πέδον· ἢ
παρὰ τὸ ἕζω, τὸ καθέζομαι, ἕζον καὶ πέδον.
Ἐμπελάτειρα: Ἡ ἑταίρα· ἀπὸ τοῦ ἐμπελάζειν
πᾶσι. Καλλίμαχος,
Τοὺς αὐτῷ σκοτίους ἐμπελάτειρα τέκεν Γυνή.
Ἐμπελαδόν: Σημαίνει τὸ πλησίον, ἢ τὴν γονήν·
παρὰ τὸ πελάζω.
Ἐμπέραμος: Παρὰ τὸ πεῖρα, ἐμπείραμος, καὶ
ἐμπέραμος· σημαίνει δὲ τὸν ἔμπειρον.
Ἐμπερονήσασθαι καὶ ἐμπορπώσασθαι: Ἀπὸ
τῆς περόνης γίνεται περονῶ. Ἀντὶ τοῦ πόρπῃ, βελόνῃ,
συλλαβεῖν.
Εμπροσθουρητικος-η-ον
Αριστοτέλης Ιστορία των ζώων Bekker σελ. 509b, γρ. 2
...πόσα καὶ ποῖ' ἄττα, καὶ τίνας ἔχει πρὸς ἄλληλα διαφο-
ράς· λοιπὸν δὲ περὶ τῶν εἰς τὴν γένεσιν συντελούντων μορίων
318
εἰπεῖν. Ταῦτα γὰρ τοῖς μὲν θήλεσι πᾶσιν ἐντός ἐστι, τὰ δὲ

τῶν ἀρρένων διαφορὰς ἔχει πλείους. Τὰ μὲν γὰρ ὅλως τῶν
ἐναίμων ζῴων οὐκ ἔχει ὄρχεις, τὰ δ' ἔχει μὲν ἐντὸς δ'
ἔχει, καὶ τῶν ἐντὸς ἐχόντων τὰ μὲν πρὸς τῇ ὀσφύϊ ἔχει
περὶ τὸν τῶν νεφρῶν τόπον, τὰ δὲ πρὸς τῇ γαστρί, τὰ δ'
ἐκτός. Καὶ τὸ αἰδοῖον τούτων τοῖς μὲν συνήρτηται πρὸς τὴν
γαστέρα, τοῖς δ' ἀφεῖται καθάπερ καὶ οἱ ὄρχεις· πρὸς δὲ
τὴν γαστέρα συνήρτηται ἄλλως τοῖς τ' ἐμπροσθουρητικοῖς καὶ
τοῖς ὀπισθουρητικοῖς. Τῶν μὲν οὖν ἰχθύων οὐδεὶς ὄρχεις ἔχει,
οὐδ' εἴ τι ἄλλο ἔχει βράγχια, οὐδὲ τὸ τῶν ὄφεων γένος
ἅπαν, οὐδ' ὅλως ἄπουν οὐδέν, ὅσα μὴ ζῳοτοκεῖ ἐν αὑτοῖς. Οἱ
δ' ὄρνιθες ἔχουσι μὲν ὄρχεις, ἔχουσι δ' ἐντὸς πρὸς τῇ ὀσφύϊ.
Καὶ τῶν τετραπόδων ὅσα ᾠοτοκεῖ, τὸν αὐτὸν ἔχει τρόπον,
οἷον σαύρα καὶ χελώνη καὶ κροκόδειλος, καὶ τῶν ζῳοτόκων
ἐχῖνος. Τὰ δὲ τῶν ἐντὸς ἐχόντων πρὸς τῇ γαστρὶ ἔχει, οἷον τῶν
ἀπόδων μὲν δελφίς...
Εναποπατεω
ἵν' ἀποκαθαίρω τὴν τράπεζαν τουτῳί.

{Ο. Κ.} Ἔνεγκε τοίνυν εἰσιὼν τὰς ἰσχάδας·
κρεῖττον γάρ, ὦ τᾶν, ἐστιν ἢ μηδὲν λαβεῖν.
{ΤΡ.} Ἀπόφερ' ἀπόφερ' ἐς κόρακας ἀπὸ τῆς οἰκίας.
Τριχορρυεῖτον, οὐδέν ἐστον τὼ λόφω.
Οὐκ ἂν πριαίμην οὐδ' ἂν ἰσχάδος μιᾶς.
{Ο. Κ.} Τί δαὶ δεκάμνῳ τῷδε θώρακος κύτει
ἐνημμένῳ κάλλιστα χρήσομαι τάλας;
{ΤΡ.} Οὗτος μὲν οὐ μή σοι ποήσει ζημίαν.
Ἀλλ' αἶρέ μοι τοῦτόν γε τῆς ἰσωνίας·
ἐναποπατεῖν γάρ ἐστ' ἐπιτήδειος πάνυ –
{Ο. Κ.} Παῦσαί μ' ὑβρίζων τοῖς ἐμοῖσι χρήμασιν.
{ΤΡ.} Ὡδί, παραθέντι τρεῖς λίθους. Οὐ δεξιῶς;
{Ο. Κ.} Ποίᾳ δ' ἀποψήσει ποτ', ὦμαθέστατε;
{ΤΡ.} Τῃδί, διεὶς τὴν χεῖρα διὰ τῆς θαλαμίας
καὶ τῇδ'.
Polyzelus Comic., Αποσπασμα 4, γρ. 4
ἵξει πρὸς Ἐννεάκρουνον, εὔυδρον τόπον.

τριῶν κακῶν γοῦν ἦν ἑλέσθ' αὐτῷ τι πᾶσ' ἀνάγκη,
319
ἢ ξύλον ἐφέλκειν, ἢ πιεῖν κώνειον, ἢ προδόντα

τὴν ναῦν ὅπως τάχιστα τῶν κακῶν ἀπαλλαγῆναι.
ταῦτ' ἔστι τρία Θηραμένους, ἅ σοι φυλακτέ' ἐστί.
λεκανίῳ γὰρ
πρῶτον μὲν ἐναπονίψεις,
ἐνεξεμεῖς, ἐνεκπλυνεῖς,
ἐναποπατήσεις, Κλεινία.
Ενδεητικος-η-ον
Vettius Valens Astrol., Anthologiarum libri ix “Vettii Valentis

anthologiarum libri”, Ed. Kroll, W.Berlin: Weidmann, 1908, Repr.
1973.Σελ. 15, γρ. 20
Τοῦ δὲ Καρκίνου αἱ πρῶται ζʹ Ἄρεως κεραυνοβόλοι ἄλλεσι

κεκινημένοι ἀνώμαλοι ἐναντιόβουλοι μανιώδεις πολύσπερμοι σπα-
νιστικαὶ φθαρτικαὶ ἐπὶ τέλους φαῦλαι. αἱ δὲ ἑξῆς ϛʹ Ἀφροδίτης
πολύσπερμοι ἐπίψογοι κάθυγροι μεταβολικαὶ τεχνικαὶ ὀχλικαὶ καὶ
πάμμικτοι. αἱ δὲ ἑπόμεναι ϛʹ Ἑρμοῦ ἀκριβεῖς ἁρπακτικαὶ δημο-
σίων ἡγητικαὶ τελωνικαὶ δημώδεις εὔποροι περιουσιαστικαί. αἱ
δὲ τέταρται ζʹ Διὸς βασιλικαὶ αὐτοκρατορικαὶ ἔνδοξοι πολύδικοι
μεγαλόφρονες εὔκρατοι ἀρχικαὶ καὶ τῷ ὅλῳ καλαί. αἱ δ' ἐπὶ πᾶσι
δʹ Κρόνου, καθ' ὃ τὸ πᾶν ἐστιν ὕδωρ, κάθυγροι καὶ σπανιστικαὶ
τῶν ἰδίων καὶ περὶ τὸ τέλος ἐνδεητικαί.
Ενδεκακλινος-
Πλούταρχος Περικλής
νειδίζειν. οἱ δ' Ἀττικοὶ ποιηταὶ σχινοκέφαλον αὐτὸν ἐκά-

λουν· τὴν γὰρ σκίλλαν ἔστιν ὅτε καὶ σχῖνον ὀνομάζουσι.
τῶν δὲ κωμικῶν ὁ μὲν Κρατῖνος ἐν Χείρωσι (fr. 240
CAF I 86) “Στάσις δὲ (φησί) καὶ πρεσβυγενὴς Κρόνος
ἀλλήλοισι μιγέντε μέγιστον τίκτετον τύραννον, ὃν δὴ
Κεφαληγερέταν θεοὶ καλέουσι”, καὶ πάλιν ἐν Νεμέσει
(fr. 111 CAF I 49)· “μόλ' ὦ Ζεῦ ξένιε καὶ καραϊέ.”
Τηλεκλείδης δὲ “ποτὲ μὲν” ὑπὸ τῶν πραγμάτων ἠπορη-
μένον καθῆσθαί φησιν (fr. 44 CAF I 220) αὐτὸν ἐν τῇ
πόλει “καρηβαροῦντα, ποτὲ δὲ μόνον ἐκ κεφαλῆς ἑνδεκα-
κλίνου θόρυβον πολὺν ἐξανατέλλειν”, ὁ δ' Εὔπολις ἐν τοῖς
Δήμοις (fr. 93 CAF I 280) πυνθανόμενος περὶ ἑκάστου
320
τῶν ἀναβεβηκότων ἐξ Ἅιδου δημαγωγῶν, ὡς ὁ Περικλῆς

ὠνομάσθη τελευταῖος·
Teleclides Comic., Αποσπασμα 44, γρ. 1
Χαρικλέης μὲν οὖν ἔδωκε μνᾶν, ἵν' αὐτὸν μὴ λέγῃ

ὡς ἔφυ τῇ μητρὶ παίδων πρῶτος ἐκ βαλλαντίου.
τέτταρας δὲ μνᾶς ἔδωκε Νικίας Νικηράτου·
ὧν δ' ἕκατι τοῦτ' ἔδωκε, καίπερ εὖ εἰδὼς ἐγὼ
οὐκ ἐρῶ· φίλος γὰρ ἁνήρ, σωφρονεῖν δέ μοι δοκεῖ.
πόλεών τε φόρους αὐτάς τε πόλεις τὰς μὲν δεῖν τάς τ' ἀναλύειν,
λάινα τείχη τὰ μὲν οἰκοδομεῖν τὰ δὲ αὐτὰ πάλιν καταβάλλειν,
σπονδάς, δύναμιν, κράτος, εἰρήνην, πλοῦτόν τ' εὐδαιμονίαν τε.
ὅδ' ἀπ' Αἰγίνης νήσου χωρεῖ δοθιῆνος ἔχων τὸ πρόσωπον.
μόνος ἐκ κεφαλῆς ἑνδεκακλίνου θόρυβον πολὺν ἐξανατέλλει.
τῶν δυνατῶν τι κέλευ'· οὐ γὰρ παρὰ Κενταύροισιν.
Ενδορχις
Αίλιος ΗρωδιανόςDe prosodia catholica Part+τομ. 3,1, σελ. 509, γρ.

17
εἰς υς παραγωγὸν ποιήσας ἐπίρρημα οὐκ ἔδωκε πρὸ τέλους τὸ υ,

ἀλλὰ τὸ η «πάντα δέ οἱ νεκυηδὸν ἐλευκαίνοντο πρόσωπα».
ἀγεληδόν, σωρηδόν, ποταμηδόν, κιονηδόν, ταυρηδόν, κρουνηδόν,
βομβηδόν, ἰλαδόν, ἐνωπαδόν, στοχανδόν, φανδόν, ἑλκηδόν,
παρασταδόν, παρακλιδόν, ῥυδόν «ῥυδὸν ἀφνειοῖο» (o 426),
ἀμφαδόν· καὶ ἐν συνθέσει φυλάσσουσι τὸν τόνον οἷον αὐτοσχεδόν.
μόνον τὸ ἔνδον βαρύνεται, διότι μόνον παρὰ προθέσεως καὶ ὅτι
μόνον τοπικὸν τῶν εἰς δον. λήγει δὲ καὶ δος, ἔνδος γὰρ λέγεται
πολλάκις καὶ εἰς δοι ἔνδοι. τέσσαρσιν οὖν διαφοραῖς διαλλάξαν
οὐδὲν θαυμαστὸν εἰ καὶ κατὰ τόνον διήλλαξεν. εἰδέναι δὲ δεῖ ὡς τὰ
εἰς δον σπανίως κατ' ἀρχὴν
λέξεως συντίθενται, ὡς ἔχει τὸ ἐνδόμυχος, ἐνδόπυρος, ἔνδορχις. Τὰ
εἰς ον ἐπιρρήματα μὴ ἔχοντα πρὸ τοῦ ο δ ἀλλ' ἢ ἕτερον σύμφωνον ἢ
τὸ ι βαρύνεται, σήμερον, αὔριον, πόρσιον, ἔγγιον, μᾶλλον, ἧττον,
ἄς-σον. τὸ δὲ αὐθημερόν ὀξύνεται ἀπὸ τοῦ αὐθήμερος
προπαροξυνομένου.
Ενεοφρων-
321
Panyassis Epic., Fragmenta epica Fragment 12, γρ. 11
ξεῖν' ἄγε δὴ καὶ πῖν', ἀρετή νύ τις ἔστι καὶ αὐτή,

ὅς κ' ἀνδρῶν πολὺ πλεῖστον ἐν εἰλαπίνῃ μέθυ πίνῃ
εὖ καὶ ἐπισταμένως, ἅμα τ' ἄλλον φῶτα κελεύῃ.
ἶσόν θ' ὅς τ' ἐν δαιτὶ καὶ ἐν πολέμῳ θοὸς ἀνὴρ
ὑσμίνας διέπων ταλαπενθέας, ἔνθα τε παῦροι
θαρσαλέοι τελέθουσι μένουσί τε θοῦρον Ἄρηα.
τοῦ κεν ἐγὼ θείμην ἶσον κλέος, ὅς τ' ἐνὶ δαιτὶ
τέρπηται παρεὼν ἅμα τ' ἄλλον λαὸν ἀνώγῃ.
οὐ γάρ μοι ζώειν γε δοκεῖ βροτὸς οὐδὲ βιῶναι
ἀνθρώποιο βίον ταλασίφρονος, ὅστις ἀπ' οἴνου
θυμὸν ἐρητύσας πίνει ποτόν, ἄλλ' ἐνεόφρων.
οἶνος γὰρ πυρὶ ἶσον ἐπιχθονίοισιν ὄνειαρ
ἐσθλόν, ἀλεξίκακον, πάσης συνοπηδὸν ἀοιδῆς.
ἐν μὲν γὰρ θαλίης ἐρατὸν μέρος ἀγλαΐης τε,
ἐν δὲ χοροιτυπίης, ἐν δ' ἱμερτῆς φιλότητος.
Ενεργαζομαι
Αι ενεργαζομεναι παιδισκαι
Δημοσθένης Contra Leocharem [Sp.] τμ. 23, γρ. 5
οὐδέπω ἡμεῖς οὐδὲν τῶν πραγμάτων τῶν περὶ τὸν κλῆρον

ἐκινοῦμεν, ἀλλ' ἐμένομεν ἐπὶ τῶν αὐτῶν. πάλιν τοίνυν
Λεώστρατος αὐτὸς οὑτοσί, εἰσποιητὸς ὢν υἱὸς καὶ ἐγκατα-
λειφθεὶς ἐν τῷ τοῦ Ἀρχιάδου οἴκῳ, ἐπανέρχεται, ὥσπερ ὁ
πατὴρ αὐτοῦ, ἐπὶ τοὺς Ἐλευσινίους, ἐγκαταλιπὼν υἱὸν
γνήσιον καὶ διὰ τριῶν σωμάτων κυρίαν τὴν ἐξ ἀρχῆς
ποίησιν παρὰ τοὺς νόμους καταστήσας. πῶς γὰρ οὐ παρὰ
τοὺς νόμους, ὁπότ' εἰσποιητὸς αὐτὸς ὢν εἰσποιητοὺς υἱοὺς
ἐγκαταλείπων ἐπανῄει; καὶ τοῦτο διατετέλεκε ποιῶν μέχρι
ταύτης τῆς ἡμέρας, καὶ διὰ τούτου τοῦ τρόπου τὴν κληρο-
νομίαν ἡμῶν ἀποστερήσειν οἴονται, ἐνεργαζόμενοι μὲν καὶ
ἐμπαιδοτροφούμενοι τῇ τοῦ Ἀρχιάδου οὐσίᾳ, ἐπανιόντες δὲ
ἐπὶ τὴν πατρῴαν οὐσίαν ἐκεῖθεν ἀεί, κἀκείνην μὲν ἀκέραιον
φυλάττοντες, ταύτην δ' ἀναλίσκοντες. ἀλλ' ὅμως τούτων
τοιούτων ὄντων, ὅπερ εἶπον, ἡμεῖς ὑπεμένομεν ἅπαντα.
μέχρι τίνος;
Πλούταρχος Fabius Maximus τμ. 4, τμ. 4, γρ. 6

322
προῆλθε συνενεγκάμενος εἰς τὸ αὐτὸ ῥαβδουχίας εἰκοσι-

τέσσαρας· καὶ τοῦ ἑτέρου τῶν ὑπάτων ἀπαντῶντος αὐτῷ,
τὸν ὑπηρέτην πέμψας ἐκέλευσε τοὺς ῥαβδούχους ἀπαλλά-
ξαι καὶ τὰ παράσημα τῆς ἀρχῆς ἀποθέμενον ἰδιώτην ἀπαν-
τᾶν.
Μετὰ δὲ ταῦτα καλλίστην ἀρχόμενος τὴν ἐκ θεῶν
ἀρχήν, καὶ διδάσκων τὸν δῆμον ὡς ὀλιγωρίᾳ καὶ περι-
φρονήσει τοῦ στρατηγοῦ πρὸς τὸ δαιμόνιον, οὐ μοχθηρίᾳ
τῶν ἀγωνισαμένων σφαλέντα, προὔτρεπε μὴ δεδιέναι τοὺς
ἐχθρούς, ἀλλὰ [καὶ] τοὺς θεοὺς ἐξευμενίζεσθαι καὶ τιμᾶν,
οὐ δεισιδαιμονίαν ἐνεργαζόμενος, ἀλλὰ θαρρύνων εὐσεβείᾳ
τὴν ἀρετὴν καὶ ταῖς παρὰ τῶν θεῶν ἐλπίσι τὸν ἀπὸ τῶν
πολεμίων φόβον ἀφαιρῶν καὶ παραμυθούμενος. ἐκινήθη-
σαν δὲ τότε καὶ πολλαὶ τῶν ἀπορρήτων καὶ χρησμίων αὐ-
τοῖς βίβλων ἃς Σιβυλλείους καλοῦσι,
Ενερευγομαι
Φίλων Ιουδαίος De vita contemplativa τμ. 45, γρ. 4
οἷα βραβευτὴς παρελθὼν μέσος διαλύσειε, μετὰ πλείονος ἐξουσίας

καταπαλαίουσι, φονῶντες ἐν ταὐτῷ καὶ θανατῶντες· πάσχουσι γὰρ
οὐκ ἐλάττονα ὧν διατιθέασιν, ὅπερ οὐκ ἴσασι, παραπαίοντες οἱ τὸν
οἶνον οὐχ, ὡς ὁ κωμικός φησιν, ἐπὶ κακῷ τῶν πλησίον αὐτὸ μόνον
ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τῷ ἰδίῳ πίνειν ὑπομένοντες. τοιγαροῦν οἱ πρὸ μικροῦ
παρελθόντες εἰς τὰ συμπόσια σῷοι καὶ φίλοι μικρὸν ὕστερον
ἐξίασιν ἐχθροὶ καὶ τὰ σώματα ἠκρωτηριασμένοι· καὶ οἱ μὲν
συνηγόρων καὶ δικαστῶν, οἱ δὲ καταπλαστῶν καὶ
ἰατρῶν καὶ τῆς ὑπὸ τούτων δέονται βοηθείας. ἕτεροι δὲ τῶν
μετριωτέρων δοκούντων εἶναι συμποτῶν ὥσπερ μανδραγόραν τὸν
ἄκρατον πιόντες ὑπερβεβλύκασι καὶ τὸν εὐώνυμον ἀγκῶνα
προβαλόντες καὶ τὸν αὐχένα ἐγκάρσιον ἐπιστρέψαντες,
ἐνερευγόμενοι ταῖς κύλιξιν, ὕπνῳ βαθεῖ πιέζονται.
μηδὲν μήτε ἰδόντες μήτε ἀκούσαντες, ὡς μίαν μόνην ἔχοντες
αἴσθησιν,
τὴν ἀνδραποδωδεστάτην γεῦσιν.
Ενουρεω
σταμνάριά τ' οἴνου μικρὰ τοῦ φοινικίνου.

323
καὶ πάλιν (p. 255, 8)·

φοινικίνου βῖκός τις ὑπανεῴγνυτο.
μνημονεύει αὐτοῦ καὶ Ξενοφῶν Ἀναβάσει (II 3, 14).
Μενδαίου δὲ Κρατῖνος (I 69 K)·
νῦν δ' ἂν ἴδῃ Μενδαῖον ἡβῶντ' ἀρτίως
οἰνίσκον, ἕπεται κἀκολουθεῖ καὶ λέγει·
’οἴμ' ὡς ἁπαλὸς καὶ λευκός· ἆρ' οἴσει τρία;’
Ἕρμιππος δέ που ποιεῖ τὸν Διόνυσον πλειόνων μεμνη-
μένον (I 249 K)·
Μενδαίῳ ... μὲν καὶ ἐνουροῦσιν θεοὶ αὐτοὶ
στρώμασιν ἐν μαλακοῖς. Μάγνητα δὲ μειλιχόδωρον
καὶ Θάσιον, τῷ δὴ μήλων ἐπιδέδρομεν ὀδμή,
τοῦτον ἐγὼ κρίνω πολὺ πάντων εἶναι ἄριστον
τῶν ἄλλων οἴνων μετ' ἀμύμονα Χῖον ἄλυπον.
ἔστι δέ τις οἶνος, τὸν δὴ σαπρίαν καλέουσι,
οὗ καὶ ἀπὸ στόματος στάμνων ὑπανοιγομενάων
ὄζει ἴων, ὄζει δὲ ῥόδων, ὄζει δ' ὑακίνθου·
Ἅσσα δέ σφι ποιέειν οὐκ ἔξεστι, ταῦτα οὐδὲ λέγειν

ἔξεστι. Αἴσχιστον δὲ αὐτοῖσι τὸ ψεύδεσθαι νενόμισται,
δεύτερα δὲ τὸ ὀφείλειν χρέος, πολλῶν μὲν καὶ ἄλλων
εἵνεκα, μάλιστα δὲ ἀναγκαίην φασὶ εἶναι τὸν ὀφείλοντα·
καί τι ψεῦδος λέγειν. Ὃς ἂν δὲ τῶν ἀστῶν λέπρην ἢ
λεύκην ἔχῃ, ἐς πόλιν οὗτος οὐ κατέρχεται οὐδὲ συμμίσγεται
τοῖσι ἄλλοισι Πέρσῃσι· φασὶ δέ μιν ἐς τὸν ἥλιον ἁμαρτόντα
τι ταῦτα ἔχειν· ξεῖνον δὲ πάντα τὸν λαμβανόμενον ὑπὸ
τούτων πάλιν ἐξελαύνουσι ἐκ τῆς χώρης, καὶ τὰς λευκὰς
περιστερὰς ..., τὴν αὐτὴν αἰτίην ἐπιφέροντες. Ἐς ποταμὸν
δὲ οὔτε ἐνουρέουσι οὔτε ἐμπτύουσι, οὐ χεῖρας ἐναπονί-
ζονται οὐδὲ ἄλλον οὐδένα περιορῶσι, ἀλλὰ σέβονται ποτα-
μοὺς μάλιστα.
Εντερευω, Εντεριον-Εντερις-ιδος Εντερον-ου
ἂν ἀνατραπῇ γὰρ πλοῖον, εἶθ', ὡς γίνεται,

ληφθῇ νέων τις, καταπεπώκασ' εὐθέως.
αὐτοί τ' ἐπὰν ληφθῶσιν ὑπὸ τῶν ἁλιέων,
τεθνεῶτες ἐπιτρίβουσι τοὺς ὠνουμένους.
τῆς οὐσίας γάρ εἰσιν ἡμῶν ὤνιοι,
324
ὁ πριάμενός τε πτωχὸς εὐθὺς ἀποτρέχει.

ἐξ ὀνόματος δ' ἰχθυοπώλου μνημονεύει Ἑρμαίου Αἰγυ-
πτίου Ἄρχιππος ἐν Ἰχθύσιν οὕτως (I 684 K)·
Αἰγύπτιος μιαρώτατος τῶν ἰχθύων κάπηλος
Ἑρμαῖος, ὃς βίᾳ δέρων ῥίνας γαλεούς τε πωλεῖ
καὶ τοὺς λάβρακας ἐντερεύων, ὡς λέγουσιν ἡμῖν.
Ευστάθιος θεολόγος Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα Τομ. 4, σελ. 430,

γρ. 10
ἅμαξα διασχοῦσα λαὸν ἔρχεται, οὕτω καὶ βέλος ἀντικρὺ διέσχεν. (v.
418) Ὅρα
δὲ καὶ ὅτι δὶς εἶπε τὸ «ἔντερα» διὰ σαφήνειαν, καίτοι δυνάμενος καὶ
ἄλλως ποιη-
τικώτερον τὴν λέξιν προαγαγεῖν. τὰ γὰρ αὐτὰ καὶ ἔνδινα καὶ νηδυία
λέγεται.
[Ὅτι δὲ πρὸς ὁμοιότητα μεταφορικὴν καὶ γῆς ἔντερα λέγεται, ὁ
παρὰ τῷ
Ἀθηναίῳ κείμενος Δωρίων δηλοῖ, λέγων· ἴουλοι κέκληνται,
μέλανες,
γαιηφάγοι, ἔντερα γαίης. Καὶ ὅρα τὸ ἴουλοι. δοκεῖ γὰρ ὁ Δωρίων
ἔντερα γῆς
εἰπεῖν ἐνταῦθα οὐ πάντα τὰ ὑπὸ γῆν σκωλήκια, μόνους δὲ τοὺς
ποδωτοὺς
ἰούλους, οἷς διὰ τὸ πολύπουν τὰς μακρὰς νῆας ὁ Λυκόφρων
παρεικάζων ἰουλοπέζους ἐκείνας ἔφη. αὐτοῖς δὲ καὶ ἡ περὶ πρώτην
ἥβην βλάστησις τοῦ γενείου εἰκαζομένη λέγεται ἴουλος καὶ αὐτή.
ὅτι δὲ λάβρακα ἐντερεύειν ἔφη τις παρὰ τὸ ἔντερον, ἀπ' αὐτοῦ δὲ
καὶ διεντέρευμα ἐλέχθη τῷ Κωμικῷ, οἶδεν ὁ περιτυχὼν αὐτοῖς.]
Ενυπνιαζω Ενυπνιασις-
τῶ θέρεος μινύθειν, ὅκα τἄματα μακρὰ φέροντι.

ἤδη μυρί' ἐσεῖδον ὀνείρατα, κοὐδέπω ἀώς.
μὴ λαθόμην τί τὸ χρῆμα χρόνον δ' αἱ νύκτες ἔχοντι.
{ΕΤΑΙΡΟΣ}
Ἀσφαλίων, μέμφῃ τὸ καλὸν θέρος; οὐ γὰρ ὁ καιρός
αὐτομάτως παρέβα τὸν ἑὸν δρόμον, ἀλλὰ τὸν ὕπνον
ἁ φροντὶς κόπτοισα μακρὰν τὰν νύκτα ποιεῖ τοι.
325
{ΑΣΦΑΛΙΩΝ}
ἆρ' ἔμαθες κρίνειν ποκ' ἐνύπνια; χρηστὰ γὰρ εἶδον.
οὔ σε θέλω τὠμῶ φαντάσματος ἦμεν ἄμοιρον.
Πλούταρχος Cato Maior τμ. 23, τμ. 6, γρ. 3
κεν ἀκηκοώς, ὃν εἶπε τοῦ μεγάλου βασιλέως καλοῦντος

αὐτὸν ἐπὶ πολλοῖς τισι ταλάντοις, οὐκ ἄν ποτε βαρβά-
ροις Ἑλλήνων πολεμίοις ἑαυτὸν παρασχεῖν, ἔλεγε κοινὸν
ὅρκον εἶναι τοῦτον ἰατρῶν ἁπάντων, καὶ παρεκελεύετο
φυλάττεσθαι τῷ παιδὶ πάντας· αὑτῷ δὲ γεγραμμένον
ὑπόμνημα εἶναι, καὶ πρὸς τοῦτο θεραπεύειν καὶ διαιτᾶν
τοὺς νοσοῦντας οἴκοι, νῆστιν μὲν οὐδέποτε διατηρῶν
οὐδένα, τρέφων δὲ λαχάνοις καὶ σαρκιδίοις νήσσης ἢ φαβὸς
ἢ λαγώ· καὶ γὰρ τοῦτον κοῦφον εἶναι καὶ πρόσφορον
ἀσθενοῦσι, πλὴν ὅτι πολλὰ συμβαίνει τοῖς φαγοῦσιν ἐνυ-
πνιάζεσθαι· τοιαύτῃ δὲ θεραπείᾳ καὶ διαίτῃ χρώμενος
ὑγιαίνειν μὲν αὐτός, ὑγιαίνοντας δὲ τοὺς αὑτοῦ διαφυ-
λάττειν.
Εξεχεγλουτος-
Γαληνός ιατρός In Hippocratis librum de articulis et Galeni in eum

commentarii iv Τομ. 18a, σελ. 621, γρ. 16
ζονταί τε ἅμα καὶ ὁδοιποροῦσι. καθ' ὃν δ' αὖ πάλιν ἐπὶ

τοῦ πεπονθότος καμπτόμενοι ἐν τῇ κατ' ἐκεῖνο τὸ μέρος.
ὑψηλὸν οὖν εἰς τὸ μεταβάλλειν τὸ σῶμα ποτὲ μὲν ἐξ ὀρ-
θοῦ καὶ ἀκλινοῦς ἐπὶ τὸ πεπονθός τε καὶ κεκαμμένον, αὖ-
θις δὲ ἀπὸ τοῦ πεπονθότος καὶ κεκαμμένου πρὸς ὑψηλόν
τε καὶ ὀρθὸν ὠνόμασε διαῤῥέπειν ἑνὶ ῥήματι τὴν εἰρημένην
μεταβολὴν τῶν σχημάτων ἐνδειξάμενος.
Ὁμοίως γὰρ σαλεύουσιν ἐν τῇ ὁδοιπορίῃ ἔνθα
καὶ ἔνθα, ἐξεχέγλουτοι δὲ οὗτοι ἰσχυρῶς φαίνονται διὰ
τὴν ἔκστασιν τῶν ἄρθρων.
Ιπποκράτης ., De articulis τμ. 56, γρ. 8
ἂν ἔσω ἐκπεπτώκῃ, διὰ τὴν χρῆσιν καὶ τὴν ταλαιπωρίην, οἷον

εὐθέως δύνασθαι χρέεσθαι τῷ σκέλεϊ, ὡς καὶ πρόσθεν ὀλίγῳ περὶ
τῶν γαλιαγκώνων εἴρηται.
Εἰσὶ δέ τινες, ὧν τοῖσι μὲν ἐκ γενεῆς αὐτίκα, τοῖσι δὲ καὶ
ὑπὸ νούσου ἀμφοτέρων τῶν σκελέων ἐξέστη τὰ ἄρθρα ἐς τὸ ἔξω
326
μέρος·
τούτοισιν οὖν τὰ μὲν ὀστέα ταὐτὰ παθήματα πάσχει· αἱ μέντοι
σάρκες ἥκιστα ἐκθηλύνονται τοῖσι τοιούτοισιν· εὔσαρκα δὲ καὶ τὰ
σκέλεα γίνεται, πλὴν εἴ τι ἄρα κατὰ τὸ εἴσω μέρος ἐλλείποι ὀλί-
γον· διὰ τοῦτο δὲ εὔσαρκά ἐστιν, ὅτι ἀμφοτέροισι τοῖσι σκέλεσιν
ὁμοίως ἡ χρῆσις γίνεται· ὁμοίως γὰρ σαλεύουσιν ἐν τῇ ὁδοιπορίῃ
ἔνθα καὶ ἔνθα· ἐξεχέγλουτοι δὲ οὗτοι ἰσχυρῶς φαίνονται διὰ
τὴν ἔκστασιν τῶν ἄρθρων. Ἢν δὲ μὴ ἐπισφακελίσῃ αὐτοῖσι τὰ
ὀστέα,
μηδὲ κυφοὶ ἀνωτέρω τῶν ἰσχίων γένωνται (ἐνίους γὰρ καὶ τὰ
τοιαῦτα καταλαμβάνει), ἢν οὖν μὴ τοιοῦτόν τι γένηται, ἱκανῶς
ὑγιηροὶ τἄλλα διαφέρονται· ἀναυξέστεροι μέντοι τὸ πᾶν σῶμα
οὗτοι γίνονται, πλὴν τῆς κεφαλῆς.
Εξωλης-Εξωλης απολοιο;
Πλούταρχος Aratus τμ. 51, τμ. 4, γρ. 4
καὶ ὅλως ἀποτυχὼν ταῖς πράξεσιν ἐπανῆλθεν εἰς Πελο-

πόννησον, καὶ τοὺς Μεσσηνίους αὖθις ἐπιχειρήσας φε-
νακίζειν καὶ μὴ λαθὼν ἠδίκει φανερῶς καὶ τὴν χώραν
αὐτῶν ἐπόρθει, παντάπασιν ὁ Ἄρατος ἀπεστράφη καὶ
διεβλήθη πρὸς αὐτόν, ἤδη καὶ τῶν περὶ τὴν γυναικωνῖ-
τιν ἀδικημάτων αἰσθόμενος, καὶ φέρων ἀνιαρῶς αὐτός,
ἀποκρυπτόμενος δὲ τὸν υἱόν· εἰδέναι γὰρ ὑβρισμένον
περιῆν, ἄλλο δ' οὐδέν, ἀμύνασθαι μὴ δυναμένῳ. μεγί-
στην γὰρ ὁ Φίλιππος δοκεῖ καὶ παραλογωτάτην μεταβα-
λέσθαι μεταβολήν, ἐξ ἡμέρου βασιλέως καὶ μειρακίου
σώφρονος ἀνὴρ ἀσελγὴς καὶ τύραννος ἐξώλης γενόμενος.
τὸ δ' οὐκ ἦν ἄρα μεταβολὴ φύσεως, ἀλλ' ἐπίδειξις ἐν
ἀδείᾳ κακίας, πολὺν χρόνον διὰ φόβον ἀγνοηθείσης.
οὐ γαμεῖς, ἂν νοῦν ἔχῃς,

τοῦτον καταλείπων τὸν βίον. γεγάμηκα γὰρ
καὐτός· διὰ τοῦτό σοι παραινῶ μὴ γαμεῖν.
{Β.} δεδογμένον τὸ πρᾶγμ'· ἀνερρίφθω κύβος.
{Α.} πέραινε, σωθείης δέ· νῦν ἀληθινὸν
εἰς πέλαγος αὑτὸν ἐμβαλεῖς γὰρ πραγμάτων,
οὐ Λιβυκὸν οὐδ' Αἰγαῖον οὐδὲ .....,
οὗ τῶν τριάκοντ' οὐκ ἀπόλλυται τρία
πλοιάρια· γήμας δ' οὐδὲ εἷς σέσωσθ' ὅλως.
327
ἐν δὲ Ἐμπιμπραμένῃ (ib. 114)·

ἐξώλης ἀπόλοιθ' ὅστις ποτὲ
ὁ πρῶτος ἦν γήμας, ἔπειθ' ὁ δεύτερος,
εἶθ' ὁ τρίτος, εἶθ' ὁ τέταρτος, εἶθ' ὁ Μεταγένης.
Καρκίνος δ' ὁ τραγικὸς ἐν Σεμέλῃ, ἧς ἀρχή (fr. 2 N)
’ὦ νύκτες,’ φησίν (fr. 3)·
Εξωχαδες-
Ψευδό-Γαληνός ιατρός De remediis parabilibus libri iii Τομ. 14,

σελ. 495, γρ. 10
[Εἰς τὸ στῆσαι κοιλίαν.] Ὀρίγανον μετὰ ὕδατος ἑψή-

σας δίδου πιεῖν. ἄλλο. σηπίας ὄστρακον καύσας καὶ τρίψας
μετὰ οἴνου παλαιοῦ δὸς πιεῖν· ἢ βάτου καρπὸν σὺν τοῖς
φύλλοις ἀποτριτώσας δὸς πιεῖν. ἄλλο. κύμινον Ἑλλαδικὸν
καὶ κηκίδα ἄτριπτον καῦσον καὶ μετὰ οἴνου παλαιοῦ δὸς
πιεῖν μετὰ τὸ ἀποτριτωθῆναι ἐπὶ ἡμέρας τρεῖς.
[Πρὸς ἐσωχάδας, ῥαγάδας καὶ συκάμινα.] Ἀρσενικοῦ
σχιστοῦ γο. γʹ. σφέτλης δρυΐνης γο. δʹ. λειώσας πάντα ὁμοῦ
ἔχε ξηρίον, ἐπὶ δὲ τῆς χρείας ἀπονίψας οὔρῳ παιδὸς ἀφθό-
ρου τοὺς τόπους ἐπίπασον.
[Πρὸς ἐσωχάδας καὶ ἐξωχάδας.] Ῥίζαν σιλφίου κόψας
καὶ λειώσας κατάπλασον.
Cyranides, Cyranides Βιβ. 2, τμ. 20, γρ. 15
κός, ἢ ἀνδρός, ἢ παιδίου) καὶ διόλου συνανάκειται αὐτῷ ἐν τῇ κλί-

νῃ, ὁ μὲν κύων ἀποθνήσκει, ὁ δὲ ἄρρωστος τῆς χρονίας νόσου
ἀπαλ-
λάσσεται.
Σπλῆνα δὲ κυνὸς θερμὸν ἐπιθεὶς σπληνικῷ ἐν τῷ σπληνί, ἰαθήσε-
ται. ἡ δὲ κόπρος ξηρὰ λεία ἐν ποτῷ δοθεῖσα ἰκτερικοὺς καὶ δυσεν-
τερικοὺς θεραπεύει. μετὰ μέλιτος δὲ ἐγχριομένη τῷ λαιμῷ καὶ τῷ
σώματι συναγχικοὺς ἄκρως ἰᾶται. λαθραίως δὲ ποιεῖ πάντα μὴ
ὁμολο-
γῶν τῷ πάσχοντι. πινομένη δὲ ὑδρωπικοὺς ἄκρως ἰᾶται.
Λεία δὲ ἡ κόπρος συγχριομένη σὺν ὄξει ὑδροκοίλους καὶ
φλεγμονὰς
μορίων ἰᾶται. καεῖσα δὲ εἰς ὄστρακον καὶ λειωθεῖσα σὺν ῥοδίνῳ ῥα-
γάδας τὰς ἐν ἕδρᾳ ἰᾶται, καὶ θυμοὺς καὶ ἐξωχάδας ἐκριζοῖ. σὺν τε-
ρεβινθίνῃ δὲ ἐπιτεθεῖσα κονδυλώματα καὶ ἐξωχάδας ἰᾶται. μετὰ δὲ
328
κηρωτῆς καὶ ῥοδίνου ποιεῖ πρὸς ἕλκη ῥυπαρὰ καὶ δυσεπούλωτα,

σὺν
ἐλαίῳ δὲ πρὸς μελισσῶν καὶ σφηκῶν κρούσματα.
Επεμμηνος-
Flavius Josephus Hist., De bello Judaico libri vii Βιβ. 6, τμ. 426,
γρ. 2
Κεστίου συναριθμηθέντων, ὃς τὴν ἀκμὴν τῆς πόλεως διαδηλῶσαι

Νέρωνι βουλόμενος καταφρονοῦντι τοῦ ἔθνους παρεκάλεσεν τοὺς
ἀρχιερεῖς, εἴ πως δυνατὸν εἴη τὴν πληθὺν ἐξαριθμήσασθαι· οἱ δ'
ἐνστάσης ἑορτῆς, πάσχα καλεῖται, καθ' ἣν θύουσιν μὲν ἀπὸ ἐνάτης
ὥρας μέχρις ἑνδεκάτης, ὥσπερ δὲ φατρία περὶ ἑκάστην γίνεται θυ-
σίαν οὐκ ἐλάσσων ἀνδρῶν δέκα, μόνον γὰρ οὐκ ἔξεστιν δαίνυσθαι,
πολλοὶ δὲ καὶ συνείκοσιν ἀθροίζονται, τῶν μὲν θυμάτων
εἰκοσιπέντε
μυριάδας ἠρίθμησαν, πρὸς δὲ πεντακισχίλια ἑξακόσια. γίνονται
ἀνδρῶν, ἵν' ἑκάστου δέκα δαιτυμόνας θῶμεν, μυριάδες ἑβδομήκοντα
καὶ διακόσιαι καθαρῶν ἁπάντων καὶ ἁγίων· οὔτε γὰρ λεπροῖς οὔτε
γονορροιϊκοῖς οὔτε γυναιξὶν ἐπεμμήνοις οὔτε τοῖς ἄλλως μεμιασμέ-
νοις ἐξὸν ἦν τῆσδε τῆς θυσίας μεταλαμβάνειν, ἀλλ' οὐδὲ τοῖς ἀλ-
λοφύλοις, ὅσοι κατὰ θρησκείαν παρῆσαν, πολὺ δὲ τούτων πλῆ-
θος ἔξωθεν συλλέγεται. τότε γε μὴν ὥσπερ εἰς εἱρκτὴν ὑπὸ τῆς
εἱμαρμένης πᾶν συνεκλείσθη τὸ ἔθνος, καὶ ναστὴν ὁ πόλεμος τὴν
πόλιν ἀνδρῶν ἐκυκλώσατο. πᾶσαν γοῦν ἀνθρωπίνην καὶ δαιμονίαν
φθορὰν ὑπερβάλλει τὸ πλῆθος τῶν ἀπολωλότων·
Επιβατευω
Κύρου ἄγγελος, νῦν ὦν εἴπας τὴν ἀληθείην ἄπιθι χαίρων,

κότερα αὐτός τοι Σμέρδις φαινόμενος ἐς ὄψιν ἐνετέλλετο
ταῦτα ἢ τῶν τις ἐκείνου ὑπηρετέων.» Ὁ δὲ εἶπε. «Ἐγὼ
Σμέρδιν μὲν τὸν Κύρου, ἐξ ὅτεο βασιλεὺς Καμβύσης ἤλασε
ἐς Αἴγυπτον, οὔκω ὄπωπα· ὁ δέ μοι μάγος, τὸν Καμβύσης
ἐπίτροπον τῶν οἰκίων ἀπέδεξε, οὗτος ταῦτα ἐνετείλατο,
φὰς Σμέρδιν τὸν Κύρου εἶναι τὸν ταῦτα ἐπιθέμενον εἶπαι
πρὸς ὑμέας.» Ὁ μὲν δή σφι ἔλεγε οὐδὲν ἐπικαταψευσά-
μενος, Καμβύσης δὲ εἶπε· «Πρήξασπες, σὺ μὲν οἷα ἀνὴρ
ἀγαθὸς ποιήσας τὸ κελευόμενον αἰτίην ἐκπέφευγας· ἐμοὶ
329
δὲ τίς ἂν εἴη Περσέων ὁ ἐπανεστεὼς ἐπιβατεύων τοῦ

Σμέρδιος οὐνόματος;» Ὁ δὲ εἶπε· «Ἐγώ μοι δοκέω
συνιέναι τὸ γεγονὸς τοῦτο, ὦ βασιλεῦ· οἱ μάγοι εἰσί τοι
οἱ ἐπανεστεῶτες, τόν τε ἔλιπες μελεδωνὸν τῶν οἰκίων
Πατιζείθης καὶ ὁ τούτου ἀδελφεὸς Σμέρδις.»
Αίλιος Ηρωδιανός Partitiones (= Ἐπιμερισμοί) [Sp.?] (e codd.

Paris. 2543 + 2570) σελ. 65, γρ. 15
κιβώτιον· κίχω, τὸ καταλαμβάνω· κιχώριον, βοτάνη·

κιχρῶ, τὸ δανείζω· καὶ τὰ λοιπά.
Πλὴν τοῦ κηδεμὼν, ὁ φροντιστὴς, καὶ κλίνεται κηδε-
μόνος· κηδεμονία, ἡ πρόνοια· κήδεα, αἱ φροντίδες καὶ
αἱ λύπαι· κῆδος, ἡ συμπενθερία· καὶ κηκάζω, τὸ λοιδορῶ·
κηκασμὸς, ἡ λοιδορία· κηλῶ, τὸ θέλγω· κήλη, πάθος·
κηλήτης ἀνήρ· κηλὶς, ὁ ῥύπος, καὶ κλίνεται κηλίδος·
κημὸς, ὁ χαλινός· κήρυξ· κηρύσσω· κηφὴν, ἡ ἀγρία
μέλισσα, καὶ κλίνεται κηφῆνος· Κηφᾶς, κύριον· Κηδὰρ,
τόπος σκοτεινός· κηκίδιον, ὁ καρπὸς τῆς κυπαρίττου·
κῆλον, τὸ βέλος· κηλώνιον, ὁ ἐπιβατεύων ἵππος· κῆ-
πος· κηπίον· κηπεύω· κηπωρός· κηρός· κηρίον·
κὴρ, ἡ ψυχὴ καὶ ἡ θανατηφόρος μοῖρα· κῆτος, τὸ μέγα
τῆς θαλάσσης ζῶον, ὅθεν κητώδης, ὁ ἰχθὺς ὁ μέγας· κηώ-
δης, ὁ μεμυρισμένος οἶκος· κῆχος, ἀντὶ τοῦ πρὸ μικροῦ· καὶ
κῆνσος, τὸ νόμισμα.
Επιμισθις-ιδος
Αριστοφάνης γραμματικος Αποσπασμα 39, γρ. 4
κατὰ τὸν πόλεμον ἀλλήλους φιλοποιησάμενοι.

Fragm. Paris. §. 16: Μέτοικος δέ ἐστιν
ὁπόταν τις ἀπὸ ξένης ἐλθὼν ἐνοικῇ τῇ πόλει, τέλος τελῶν
εἰς ἀποτεταγμένας τινὰς χρείας τῆς πόλεως· ἕως μὲν οὖν πο-
σῶν ἡμερῶν παρεπίδημος καλεῖται καὶ ἀτελής ἐστιν, ἐὰν
δὲ ὑπερβῇ τὸν ὡρισμένον χρόνον, μέτοικος ἤδη γίνεται καὶ
ὑποτελής· παραπλησίως δὲ τούτῳ καὶ ὁ ἰσοτελής.
Eust. Il. p. 1246, 10: Ὡς δὲ καὶ λάτρον ὁ
ῥηθεὶς μισθὸς ἐλέγετο, δηλοῦσιν οἱ παλαιοί. ὅθεν καὶ λάτρις,
ὡς ἐν τοῖς τοῦ γραμματικοῦ Ἀριστοφάνους κεῖται, ὁ ἐπιμί-
σθιος. ἀλλ' ὅμως, φησίν, ἐπὶ δούλων τέτακται. λέγει δ' ἐκεῖ-
νος καὶ ὅτι θῆτες οἳ ὄντες ἐλεύθεροι μισθοῦ ὑπουργοῦσιν
330
[ὡς καὶ ὁ Ἀπόλλων· ὥστε ταὐτόν ἐστι κατ' ἐκεῖνον θής καὶ
μισθωτός]. θῆσσα μέντοι παρ' αὐτῷ καινότερον ἄλλο τι
δηλοῖ. θῆσσα γάρ, φησίν, ἣν πατὴρ καταλέλοιπε πένης ὤν.
αὕτη δέ, φησίν, ἐπὶ τὸν πλησίον τοῦ γένους πορεύεται κατὰ
νόμον ἀναγκάζοντα τοῦτο·
Επιμοιχευω
Λουκιανός Philopatris τμ. 6, γρ. 7
ἑτέρους μυρίους, ἀμφίλοξα πᾶσι μαντευόμενον;

{ΚΡΙΤΙΑΣ}
Τὸν Ποσειδῶνα δὲ τί; ὃς τρίαιναν ἐν ταῖν
χεροῖν κρατῶν καὶ διάτορόν τι καὶ καταπληκτικὸν
βοᾷ ἐν τῷ πολέμῳ ὅσον ἐννεάχιλοι ἄνδρες ἢ
δεκάχιλοι, ἀλλὰ καὶ σεισίχθων, ὦ Τριεφῶν, ἐπονο-
μάζεται;
{ΤΡΙΕΦΩΝ}
Τὸν μοιχὸν λέγεις, ὃς τὴν τοῦ Σαλμωνέως παῖδα
τὴν Τυρὼ πρῴην διέφθειρε καὶ ἔτι ἐπιμοιχεύει καὶ
ῥύστης καὶ δημαγωγὸς τῶν τοιούτων ἐστί; τὸν
γὰρ Ἄρην ὑπὸ τοῦ δεσμοῦ πιεζόμενον καὶ δεσμοῖς
ἀλύτοις μετὰ τῆς Ἀφροδίτης στενούμενον, πάντων
τε τῶν θεῶν διὰ τὴν μοιχείαν ὑπ' αἰσχύνης σιωπών-
των, ὁ ἵππειος Ποσειδῶν ἔκλαυσε δακρυρροῶν
ὥσπερ τὰ βρεφύλλια τοὺς διδασκάλους δεδιότα ἢ
ὥσπερ αἱ γρᾶες κόρας ἐξαπατῶσαι· ἐπέκειτο δὲ τῷ
Ἡφαίστῳ λῦσαι τὸν Ἄρεα, τὸ δὲ ἀμφίχωλον τοῦτο
δαιμόνιον, οἰκτεῖραν τὸν πρεσβύτην θεόν, τὸν Ἄρη
ἀπηλευθέρωσεν.
Claudius Ptolemaeus Math., Αποτελεσματικά (= Tetrabiblos) Βιβ. 4,

chap 5, secti 11, γρ. 5
ρήσωσιν ἡδείας καὶ προσηνεῖς καὶ ὀνησιφόρους τὰς δια-

μονὰς συντηροῦσιν, ἐὰν δὲ οἱ κακοποιοί, μαχίμους καὶ
ἀηδεῖς καὶ ἐπιζημίους. ὁμοίως δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἀσυμφώ-
νων στάσεων οἱ μὲν ἀγαθοποιοὶ τοῖς φωσὶ μαρτυρήσαν-
τες οὐ τέλεον ἀποκόπτουσι τὰς συμβιώσεις, ἀλλὰ ποιοῦ-
σιν ἐπανόδους καὶ ἀναμνήσεις συντηρούσας τό τε προς-
ηνὲς καὶ τὸ φιλόστοργον. οἱ δὲ κακοποιοὶ μετά τινος
ἐπηρείας καὶ ὕβρεως ποιοῦσι τὰς διαλύσεις· τοῦ μὲν οὖν
τοῦ Ἑρμοῦ μόνου σὺν αὐτοῖς γινομένου περιβοησίαις
331
καὶ ἐγκλήμασι περικυλίονται, μετὰ δὲ τοῦ τῆς Ἀφροδί-

της ἐπιμοιχίαις ἢ φαρμακείαις ἢ τοῖς τοιούτοις. τὰς δὲ
κατ' ἄλλον οἱονδήποτε τρόπον γινομένας συναρμογὰς
διακριτέον ἀφορῶντας εἴς τε τὸν τῆς Ἀφροδίτης ἀστέρα
καὶ τὸν τοῦ Ἄρεως καὶ τὸν τοῦ Κρόνου· συνόντων γὰρ
αὐτῶν τοῖς φωσὶν οἰκείως καὶ τὰς συμβιώσεις οἰκείας
καὶ νομίμους ποιοῦσι· συγγένειαν γὰρ ὥσπερ ἔχει πρὸς
ἑκάτερον τῶν εἰρημένων ἀστέρων ὁ τῆς Ἀφροδίτης καὶ
πρὸς μὲν τὸν τοῦ Ἄρεως κατὰ τὸ συνακμάζον πρόσωπον,
Επισταξις-εως

πάμπολλα καὶ μάλιστα τὴν σμύρναν ἔχοντα πολλὴν, ὁποῖον

καὶ τὸ Δαμοκράτους ὀνομαζόμενον διάσμυρνον. ἑξῆς δὲ τού-
των ἐστὶ τὰ διὰ λιβανωτοῦ πολλοῦ καὶ τούτων ἑξῆς τὰ
διὰ κρόκου, καὶ χυλὸς δὲ τήλεως ἀμείνων ἐστὶν αἵματος περι-
στερᾶς εἰς τὰ τοιαῦτα. τί ἂν οὖν δέοι περιστερὰς ἢ φάττας
ἢ τρυγόνας ἀναμένειν, εὐποριστότερον μὲν ἁπάντων ἔχοντας
φάρμακον τῆλιν, ἕτοιμα δὲ τὰ εἰρημένα κολλύρια; κατὰ δὲ
τὸν αὐτὸν τρόπον οὐδὲ γλαυκὸς αἵματος δεηθησόμεθα πρὸς
τοὺς δυσπνοοῦντας. ἔνιοί γε μὴν οὐ τὸ αἷμα διδόασι πίνειν,
ἀλλ' αὐτὴν ἑψήσαντες κελεύουσιν ἐσθίειν ἐν ἁπλῷ ζωμῷ. τὸ
δ' οὖν αἷμά τινες μὲν ἐπιστάξαντες ὕδατι, τινὲς δὲ οἴνῳ
διδόασιν, καί τις ὑπερεπῄνει τὸ αἷμα τοῦτο παρὰ γυναικὶ
συνεχῶς δυσπνοούσῃ, πυθομένου δέ μου ποίαν οἶδε δύς-
πνοιαν ὑπ' αὐτοῦ τεθεραπευμένην, οὐδ' ὅτι πλείους εἰσὶν
ἠπίστατο. καὶ τοίνυν ἐχρήσατο μὲν ἐπὶ τῆς γυναικὸς, οὐδὲν
δὲ ὤνησεν,
Λουκιανός Amores τμ. 19, γρ. 5
λιγυρὸν ὑπηχοῦσι τέττιγες, ἐν μέσῳ πάνυ δικα-

στικῶς καθεζόμην αὐτὴν ἐπὶ ταῖς ὀφρύσιν τὴν
Ἡλιαίαν ἔχων. προθεὶς δ' ἀμφοτέροις κλῆρον
ὑπὲρ τοῦ τίνα χρὴ πρῶτον εἰπεῖν, ἐπειδὴ Χαρι-
κλῆς ἐλελόγχει πρότερον, εὐθὺς ἐνάρχεσθαι τοῦ
λόγου διεκελευσάμην.
ὁ δὲ τῇ δεξιᾷ τὸ πρόσωπον ἀνατρίψας ἡσυχῇ
καὶ μικρὸν ἐπισχὼν ἄρχεται τῇδέ πῃ, Σέ, δέσποινα,
τῶν ὑπὲρ σοῦ λόγων, Ἀφροδίτη, σὲ βοηθὸν αἱ ἐμαὶ
332
δεήσεις καλοῦσιν· ἅπαντι μὲν γὰρ ἔργῳ κἂν βραχὺ

τῆς ἰδίας πειθοῦς ἐπιστάξῃς, τελειότατόν ἐστιν, οἱ δ'
ἐρωτικοὶ λόγοι περιττῶς σοῦ δέονται· σὺ γὰρ αὐτῶν
γνησιωτάτη μήτηρ. ἴθι δὴ γυναιξὶν συνήγορος ἡ
θήλεια, χάρισαι δὲ καὶ τοῖς ἀνδράσι μένειν ἄρρεσιν,
ὡς ἐγεννήθησαν. ἔγωγ' οὖν εὐθὺς ἐν ἀρχῇ τοῦ λόγου
τὴν προμήτορα καὶ πάσης γενέσεως πρωτόρριζον ὧν
ἀξιῶ μάρτυρα ἐπικαλοῦμαι, λέγω δὲ τὴν ἱερὰν τῶν
ὅλων φύσιν, ἣ τὰ πρῶτα πηξαμένη στοιχεῖα τοῦ
κόσμου γῆν ἀέρα πῦρ ὕδωρ τῇ πρὸς ἄλληλα τούτων
ἐπικράσει πᾶν ἐζῳογόνησεν ἔμψυχον
Επιτριβω Επιτριβειης
Πλούταρχος De tuenda sanitate praecepta (122b-137e) Stephanus σελ.

136, τμ. A, γρ. 9
Διὸ τῶν πραγμάτων διδόντων ἀναληπτέον

ἑαυτοὺς μήθ' ὕπνου φθονοῦντας τῷ σώματι μήτ'
ἀρίστου μήτε ῥᾳστώνης τοῦ μέσου ἡδυπαθείας καὶ
κακοπαθείας, μηδὲ φυλάττοντας ὅρον οἷον οἱ
πολλοὶ φυλάττοντες ἐπιτρίβουσι τὸ σῶμα ταῖς
μεταβολαῖς, ὥσπερ τὸν βαπτόμενον σίδηρον, ὅταν
ἐνταθῇ καὶ πιεσθῇ σφόδρα τοῖς πόνοις, αὖθις ἐν
ἡδοναῖς τηκόμενον ἀμέτρως καὶ λειβόμενον, εἶτα
πάλιν ἐξ ἀφροδισίων καὶ οἴνου διάλυτον καὶ
μαλακὸν εἰς ἀγορὰν ἢ αὐλὴν ἤ τινα πραγματείαν
διαπύρου καὶ συντόνου δεομένην σπουδῆς ἐλαυνό-
μενον.
Εποργιαζω
Anacreontea, Anacreontea Fragment 14, γρ. 23
...ὅπου καλαὶ γυναῖκες. τίθει δὲ Λεσβίους μοι

καὶ μέχρι τῶν Ἰώνων καὶ Καρίης Ῥόδου τε
δισχιλίους ἔρωτας. τί φήις; ἄγει καρωθείς;
οὔπω Σύρους ἔλεξα, οὔπω πόθους Κανώβου,
οὐ τῆς ἅπαντ' ἐχούσης Κρήτης, ὅπου πόλεσσιν
Ἔρως ἐποργιάζει. τί δ' οὐ θέλεις ἀριθμεῖν
καὶ τοὺς Γαδείρων ἐκτός, τῶν Βακτρίων τε κἰνδῶν
333
ψυχῆς ἐμῆς ἔρωτας; Ἐρασμίη πέλεια, πόθεν, πόθεν πέτασαι;

πόθεν μύρων τοσούτων ἐπ' ἠέρος θέουσα...
Ερευγμα-Ερευγματωδης-ες Ερευγμος-ου Ερευγμωδης-ες
Γαληνός ιατρός In Hippocratis de victu acutorum commentaria iv

Kühn τομ. 15, σελ. 880, γρ. 14
λαιοῖς, ὥσπερ τοῖς ἄλλοις ἅπασι δυσπέπτοις. οὐ κυρίως δ' ἐχρήσατο

τῇ βέλτιστα λέξει· οὔτε γὰρ οἱ μελαγχολικῶς νοσοῦντες οὔτ' ἄλλος
τις ἄνθρωπος ὑγιαίνων ἢ νοσῶν βέλτιστα ἂν ἀπαλλάσσοι βόεια
δίεφθα καὶ παλαιὰ προσφερόμενος· τῶν γὰρ ἐσθιόντων αὐτὰ πάντων
εἰσὶν οὐκ ἀγαθὴ τροφή· ἀλλ' ἧττον τῶν ἄλλων οἱ τὰ τοιαῦτα
προσφερόμενοι βλάπτονται. μεταθεὶς οὖν τὸ βέλτιστα καὶ ποιήσας
ῥήϊστα τὸν λόγον ἄμεμπτον ἐργάσῃ.
Αἴγεια δὲ κρέα ὅσα τε ἐν βοείοισιν ἔνι κακὰ ἅπαντ' ἔχει [τήν τε
ἀπεψίην] καὶ φυσωδέστερα καὶ ἐρευγματωδέστερα καὶ χολέρην
ποιέει. ἔστι δὲ τὰ εὐωδέστατα καὶ ἥδιστα, ταῦτ' ἄριστα δίεφθα καὶ
ψυχρά. τὰ δ' ἀηδέστατα | δυσώδεα καὶ σκληρά, ταῦτα κάκιστα καὶ
τὰ πρόσφατα. βέλτιστα δ' ἐστὶ τῇ θερινῇ, μετοπώρου δὲ κάκιστα.
Αριστοτέλης Problemata Bekker σελ. 895b, γρ. 15
...τὸν καυλὸν ὡς κατὰ μέγεθος. διὰ μὲν οὖν τὸ ἔχειν τοῦτο τὸ

μόριον συνθλίβεται τὸ γεῶδες εἰς τὴν κύστιν (διὸ καὶ χρώ-
ζονται αἱ ἀμίδες ὑπ' αὐτοῦ), διὰ δὲ τὴν θερμότητα τοῦ τόπου
συμπέττεται καὶ παχύνεται μᾶλλον, ἐμμένει δὲ καὶ αὐ-
ξάνεται διὰ τὴν στενότητα τοῦ οὐρητῆρος· οὐ γὰρ δυνάμενα τὰ
γεώδη ὑποστήματα ῥᾳδίως ὑπεξιέναι, πρὸς ἄλληλα ὑπο-
στρεφόμενα λίθος γίνεται.
Διὰ τί οὐκ ἐρεύγεται τὰ ὑποζύγια, οὐδὲ οἱ βόες καὶ τὰ
κερατοφόρα, οὐδὲ οἱ ὄρνιθες; ἢ διὰ ξηρότητα τῆς κοιλίας;
ταχὺ γὰρ ἀναλίσκεται τὸ ὑγρὸν καὶ διηθεῖται· ἐμμένοντος
δὲ καὶ πνευματουμένου γίνεται ὁ ἐρευγμός. τοῖς δὲ λοφούροις
διὰ μῆκος τοῦ αὐχένος εἰς τὸ κάτω ὁρμᾷ τὸ πνεῦμα, διὸ
καὶ ἀποψοφοῦσι μάλιστα. οἱ ὄρνιθες δὲ καὶ τὰ κερατοφόρα
οὐ ποιεῖ οὐδέτερον. οὐδὲ ἐρεύγονται δὲ ὅσα μηρυκάζει, διὰ τὸ
πολλὰς ἔχειν κοιλίας καὶ τὸν καλούμενον κεκρύφαλον· διὰ
πολλῶν οὖν γίνεται καὶ ἄνω καὶ κάτω τῷ πνεύματι ἡ πο-
ρεία, καὶ φθάνει ἀναλισκόμενον τὸ ὑγρὸν πρὶν ἐκπνευμα-
τωθῆναι καὶ ποιῆσαι ἢ ἐρυγεῖν ἢ ψοφῆσαι.
Ερυγγανω Πολλην την σκοροδαλμην ερυγγανοντες LUCIANO

334
Ευρυπίδης Cyclops Γρ. 523
... λύχνα δ' ἀμμένει δαΐα σὸν

χρόα χὡςτέρεινα νύμφα
δροσερῶν ἔσωθεν ἄντρων.
στεφάνων δ' οὐ μία χροιὰ
περὶ σὸν κρᾶτα τάχ' ἐξομιλήσει.
{Οδ.} Κύκλωψ, ἄκουσον· ὡς ἐγὼ τοῦ Βακχίου
τούτου τρίβων εἴμ', ὃν πιεῖν ἔδωκά σοι.
{Κυ.} ὁ Βάκχιος δὲ τίς; θεὸς νομίζεται;
{Οδ.} μέγιστος ἀνθρώποισιν ἐς τέρψιν βίου.
{Κυ.} ἐρυγγάνω γοῦν αὐτὸν ἡδέως ἐγώ.
{Οδ.} τοιόσδ' ὁ δαίμων· οὐδένα βλάπτει βροτῶν.
{Κυ.} θεὸς δ' ἐν ἀσκῶι πῶς γέγηθ' οἴκους ἔχων;
{Οδ.} ὅπου τιθῆι τις, ἐνθάδ' ἐστὶν εὐπετής.
{Κυ.} οὐ τοὺς θεοὺς χρὴ σῶμ' ἔχειν ἐν δέρμασιν.
τὸν ἱστὸν ἢ πηδάλια συντρίψας νεώς,

ἢ φορτί' ἐξέρριψ' ὑπέραντλος γενόμενος·
ἀφῆκα τὸν τοιοῦτον· οὐθὲν ἡδέως
ποιεῖ γὰρ οὗτος, ἀλλ' ὅσον νόμου χάριν·
ὁμοῦ δὲ ταῖς σπονδαῖσι διαλογίζεται
τοῖς συμπλέουσιν ὁπόσον ἐπιβάλλει μέρος
τιθείς, τά θ' αὑτοῦ σπλάγχν' ἕκαστος ἐσθίει.
ἀλλ' ἕτερος εἰσπέπλευκεν ἐκ Βυζαντίου
τριταῖος, ἀπαθής, εὐπορηκώς, περιχαρὴς
εἰς δέκ' ἐπὶ τῇ μνᾷ γεγονέναι καὶ δώδεκα,
λαλῶν τὰ ναῦλα καὶ τὰ δάνει' ἐρυγγάνων,
ἀφροδίσι' ὑπὸ κόλλοψι μαστροποῖς ποιῶν,
ὑπὸ τοῦτον ὑπέμυξ' εὐθὺς ἐκβεβηκότα,
τὴν δεξιὰν ἐνέβαλον, ἐμνήσθην Διὸς
Σωτῆρος, ἐμπέπηγα τῷ διακονεῖν.
Εταιρα-ας Εταιρευομαι Εταιρεω Εταιρησις-εως Εταιριδιον-ου

Εταιριζομαι Εταιρικος-η-ον
Ευρυπίδης Cyclops “Euripidis fabulae, vol. 1”, Ed. Diggle, J.

Oxford: Clarendon Press, 1984.Γρ. 500
σκαιὸς ἀπωιδὸς καὶ κλαυσόμενος

χωρεῖ πετρίνων ἔξω μελάθρων.
335
φέρε νιν κώμοις παιδεύσωμεν

τὸν ἀπαίδευτον·
πάντως μέλλει τυφλὸς εἶναι.
μάκαρ ὅστις εὐιάζει
βοτρύων φίλαισι πηγαῖς
ἐπὶ κῶμον ἐκπετασθεὶς
φίλον ἄνδρ' ὑπαγκαλίζων,
ἐπὶ δεμνίοις τε ξανθὸν
χλιδανᾶς ἔχων ἑταίρας
μυρόχριστος λιπαρὸν βό-
στρυχον, αὐδᾶι δέ· Θύραν τίς οἴξει μοι;
{Κυ.} παπαπαῖ· πλέως μὲν οἴνου,
γάνυμαι δὲ δαιτὸς ἥβαι,
σκάφος ὁλκὰς ὣς γεμισθεὶς
ποτὶ σέλμα γαστρὸς ἄκρας.
Θεόκριτος Ειδύλλια “Theocritus, vol. 1, 2nd edn.”, Ed. Gow,

A.S.F.Cambridge: Cambridge University Press, 1952, Repr. 1965.
Idyll 20, γρ. 18
ὡς μαλακὸν τὸ γένειον ἔχεις, ὡς ἁδέα χαίταν.]

χείλεά τοι νοσέοντι, χέρες δέ τοι ἐντὶ μέλαιναι,
καὶ κακὸν ἐξόσδεις. ἀπ' ἐμεῦ φύγε μή με μολύνῃς.’
τοιάδε μυθίζοισα τρὶς εἰς ἑὸν ἔπτυσε κόλπον,
καί μ' ἀπὸ τᾶς κεφαλᾶς ποτὶ τὼ πόδε συνεχὲς εἶδεν
χείλεσι μυχθίζοισα καὶ ὄμμασι λοξὰ βλέποισα,
καὶ πολὺ τᾷ μορφᾷ θηλύνετο, καί τι σεσαρός
καὶ σοβαρόν μ' ἐγέλαξεν. ἐμοὶ δ' ἄφαρ ἔζεσεν αἷμα,
καὶ χρόα φοινίχθην ὑπὸ τὤλγεος ὡς ῥόδον ἕρσᾳ.
χἂ μὲν ἔβα με λιποῖσα, φέρω δ' ὑποκάρδιον ὀργάν,
ὅττι με τὸν χαρίεντα κακὰ μωμήσαθ' ἑταίρα.
ποιμένες, εἴπατέ μοι τὸ κρήγυον· οὐ καλὸς ἐμμί;
ἆρά τις ἐξαπίνας με θεὸς βροτὸν ἄλλον ἔτευξε;
καὶ γὰρ ἐμοὶ τὸ πάροιθεν ἐπάνθεεν ἁδύ τι κάλλος
Διογένης Λαέρτιος. Βιοι φιλοσόφων. “Diogenis Laertii vitae

philosophorum, 2 vols.”, Ed. Long, H.S.Oxford: Clarendon Press,
1964, Repr. 1966.Βιβ. 2, τμ. 69, γρ. 10
ἐρωτηθείς ποτε τί πλέον ἔχουσιν οἱ φιλόσοφοι, ἔφη, “ἐὰν πάντες

οἱ νόμοι ἀναιρεθῶσιν, ὁμοίως βιώσομεν.” ἐρωτηθεὶς ὑπὸ Διονυ-
σίου διὰ τί οἱ μὲν φιλόσοφοι ἐπὶ τὰς τῶν πλουσίων θύρας ἔρχονται,
οἱ δὲ πλούσιοι ἐπὶ τὰς τῶν φιλοσόφων οὐκέτι, ἔφη, “ὅτι οἱ μὲν
336
ἴσασιν ὧν δέονται, οἱ δ' οὐκ ἴσασιν.” [ὀνειδιζόμενός ποτ' ἐπὶ

τῷ πολυτελῶς ζῆν ὑπὸ Πλάτωνος, ἔφη, “ἆρα φαίνεταί σοι
Διονύσιος ἀγαθός;” τοῦ δ' ὁμολογήσαντος, “καὶ μήν,” ἔφη,
“ζῇ ἐμοῦ πολυτελέστερον· ὥστ' οὐδὲν κωλύει καὶ πολυτελῶς καὶ
καλῶς ζῆν.”] ἐρωτηθεὶς τίνι διαφέρουσιν οἱ πεπαιδευμένοι τῶν
ἀπαιδεύτων, ἔφη, “ᾧπερ οἱ δεδαμασμένοι ἵπποι τῶν ἀδαμάστων.”
εἰσιών ποτε εἰς ἑταίρας οἰκίαν καὶ τῶν σὺν αὐτῷ μειρακίων τινὸς
ἐρυθριάσαντος, “οὐ τὸ εἰσελθεῖν,” ἔφη, “χαλεπόν, ἀλλὰ τὸ μὴ
δύνασθαι ἐξελθεῖν.”
Εταιροτροφος-ον
Flavius Claudius Julianus Imperator Phil., Contra Galilaeos σελ. 208, γρ.
18
ἐνόμισε τῷ μὴ θεραπεύειν τὸ βλασφημεῖν, ὃ δὴ καὶ ὑμεῖς ἐν-

τεῦθεν εἱλκύσατε μόνον· ὡς τῶν γε ἄλλων οὐθὲν ὑμῖν τέ ἐστι
κἀκείνοις παραπλήσιον. ἀπὸ μὲν οὖν τῆς Ἑβραίων καινοτομίας
τὸ βλασφημεῖν τοὺς παρ' ἡμῖν τιμωμένους θεοὺς ἡρπάσατε.
ἀπὸ δὲ τῆς παρ' ἡμῖν θρησκείας τὸ μὲν εὐσεβές τε ὁμοῦ πρὸς
ἅπασαν τὴν κρείττονα φύσιν καὶ τῶν πατρίων ἀγαπητικὸν ἀπο-
λελοίπατε, μόνον δ' ἐκτήσασθε τὸ πάντα ἐσθίειν ὡς λάχανα
χόρτου. καὶ εἰ χρὴ τἀληθὲς εἰπεῖν, ἐπιτεῖναι τὴν παρ' ἡμῖν
ἐφιλοτιμήθητε χυδαιότητα. τοῦτο δὲ, οἶμαι, καὶ μαλ' εἰκότως,
συμβαίνει πᾶσιν ἔθνεσιν· καὶ γὰρ βίοις ἀνθρώπων ἑτέρων,
καπήλων, τελωνῶν, ὀρχηστῶν, ἑταιροτρόφων καὶ ἁρμόττειν ᾠή-
θητε τὰ παρ' ὑμῖν.
Ετερεγκεφαλαω
Αριστοφάνης Αποσπασμα 778, γρ. 1
δράκαιναν
δράψ
δυάκις καὶ τριάκις
ἐγχειρητής, ἐγχείρησις
ἐμπεδορκεῖν
ἐπιπταίσματα
ἐπιφορήματα
ἐπροξένει
ἑστιοῦχον
ἐσχαρίδα
ἑτερεγκεφαλᾶν
337
ἐτνήρυσις
εὔειλος
Ετεροζηλος-
Ησίοδος Theogonia Γρ. 544
οὕνεκ' ἐρίζετο βουλὰς ὑπερμενέι Κρονίωνι.

καὶ γὰρ ὅτ' ἐκρίνοντο θεοὶ θνητοί τ' ἄνθρωποι
Μηκώνῃ, τότ' ἔπειτα μέγαν βοῦν πρόφρονι θυμῷ
δασσάμενος προύθηκε, Διὸς νόον ἐξαπαφίσκων.
τῷ μὲν γὰρ σάρκάς τε καὶ ἔγκατα πίονα δημῷ
ἐν ῥινῷ κατέθηκε, καλύψας γαστρὶ βοείῃ,
τοῖς δ' αὖτ' ὀστέα λευκὰ βοὸς δολίῃ ἐπὶ τέχνῃ
εὐθετίσας κατέθηκε, καλύψας ἀργέτι δημῷ.
δὴ τότε μιν προσέειπε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε·
“Ἰαπετιονίδη, πάντων ἀριδείκετ' ἀνάκτων,
ὦ πέπον, ὡς ἑτεροζήλως διεδάσσαο μοίρας.”
ὣς φάτο κερτομέων Ζεὺς ἄφθιτα μήδεα εἰδώς·
τὸν δ' αὖτε προσέειπε Προμηθεὺς ἀγκυλομήτης,
ἦκ' ἐπιμειδήσας, δολίης δ' οὐ λήθετο τέχνης·
Ευναζω Ευναζω παρα τινι
Απολλώνιος Ρόδιος Αργοναυτικά Βιβ. 1, γρ. 1081
ἀνδράσι τ' ἐκ Διὸς ἦμαρ ἐπήλυθεν· οὐδὲ γὰρ αὐτῶν

ἔτλη τις πάσσασθαι ἐδητύος οὐδ' ἐπὶ δηρόν
ἐξ ἀχέων ἔργοιο μυληφάτου ἐμνώοντο,
ἀλλ' αὔτως ἄφλεκτα διαζώεσκον ἔδοντες.
ἔνθεν νῦν, εὖτ' ἄν σφιν ἐτήσια χύτλα χέωνται
Κύζικον ἐνναίοντες Ἰάονες, ἔμπεδον αἰεί
πανδήμοιο μύλης πελανοὺς ἐπαλετρεύουσιν.
Ἐκ δὲ τόθεν τρηχεῖαι ἀνηέρθησαν ἄελλαι
ἤμαθ' ὁμοῦ νύκτας τε δυώδεκα, τοὺς δὲ καταῦθι
ναυτίλλεσθαι ἔρυκον. ἐπιπλομένῃ δ' ἐνὶ νυκτί
ὧλλοι μέν ῥα πάρος δεδμημένοι εὐνάζοντο
ὕπνῳ ἀριστῆες πύματον λάχος, αὐτὰρ Ἄκαστος
Μόψος τ' Ἀμπυκίδης ἀδινὰ κνώσσοντας ἔρυντο·
ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ ΗΡΑΚΛΙΣΚΟΣ
338
Ἡρακλέα δεκάμηνον ἐόντα ποχ' ἁ Μιδεᾶτις

Ἀλκμήνα καὶ νυκτὶ νεώτερον Ἰφικλῆα,
ἀμφοτέρους λούσασα καὶ ἐμπλήσασα γάλακτος,
χαλκείαν κατέθηκεν ἐς ἀσπίδα, τὰν Πτερελάου
Ἀμφιτρύων καλὸν ὅπλον ἀπεσκύλευσε πεσόντος.
ἁπτομένα δὲ γυνὰ κεφαλᾶς μυθήσατο παίδων·
’εὕδετ', ἐμὰ βρέφεα, γλυκερὸν καὶ ἐγέρσιμον ὕπνον·
εὕδετ', ἐμὰ ψυχά, δύ' ἀδελφεοί, εὔσοα τέκνα·
ὄλβιοι εὐνάζοισθε καὶ ὄλβιοι ἀῶ ἵκοισθε.’
Ευνη-ης
ῥέζε θεοῖς, Ἥρης δὲ Πελασγίδος οὐκ ἀλέγιζεν·

αἶψα δὲ τόνγ' ἐσιδὼν ἐφράσσατο, καί οἱ ἄεθλον
ἔντυε ναυτιλίης πολυκηδέος, ὄφρ' ἐνὶ πόντῳ
ἠὲ καὶ ἀλλοδαποῖσι μετ' ἀνδράσι νόστον ὀλέσσῃ.
Νῆα μὲν οὖν οἱ πρόσθεν ἔτι κλείουσιν ἀοιδοί
Ἄργον Ἀθηναίης καμέειν ὑποθημοσύνῃσι·
νῦν δ' ἂν ἐγὼ γενεήν τε καὶ οὔνομα μυθησαίμην
ἡρώων, δολιχῆς τε πόρους ἁλός, ὅσσα τ' ἔρεξαν
πλαζόμενοι· Μοῦσαι δ' ὑποφήτορες εἶεν ἀοιδῆς.
Πρῶτά νυν Ὀρφῆος μνησώμεθα, τόν ῥά ποτ' αὐτή
Καλλιόπη Θρήικι φατίζεται εὐνηθεῖσα
Οἰάγρῳ σκοπιῆς Πιμπληίδος ἄγχι τεκέσθαι.
εἰρεσίῃ κραναὴν Σιντηίδα νῆσον ἵκοντο.

Ἔνθ' ἄμυδις πᾶς δῆμος ὑπερβασίῃσι γυναικῶν
νηλειῶς δέδμητο παροιχομένῳ λυκάβαντι.
δὴ γὰρ κουριδίας μὲν ἀπηνήναντο γυναῖκας
ἀνέρες ἐχθήραντες, ἔχον δ' ἐπὶ ληιάδεσσι
τρηχὺν ἔρον, ἃς αὐτοὶ ἀγίνεον ἀντιπέρηθεν
Θρηικίην δῃοῦντες· ἐπεὶ χόλος αἰνὸς ὄπαζε
Κύπριδος, οὕνεκά μιν γεράων ἐπὶ δηρὸν ἄτισσαν.
ὦ μέλεαι ζήλοιό τ' ἐπισμυγερῶς ἀκόρητοι·
οὐκ οἶον σὺν τῇσιν ἑοὺς ἔρραισαν ἀκοίτας
ἀμφ' εὐνῇ, πᾶν δ' ἄρσεν ὁμοῦ γένος, ὥς κεν ὀπίσσω
μή τινα λευγαλέοιο φόνου τείσειαν ἀμοιβήν.
οἴη δ' ἐκ πασέων γεραροῦ περιφείσατο πατρός
339
Ὑψιπύλεια Θόαντος, ὃ δὴ κατὰ δῆμον ἄνασσε,

λάρνακι δ' ἐν κοίλῃ μιν ὕπερθ' ἁλὸς ἧκε φέρεσθαι,
αἴ κε φύγῃ. καὶ τὸν μὲν ἐς Οἰνοίην ἐρύσαντο
(πρόσθεν, ἀτὰρ Σίκινόν γε μεθύστερον αὐδηθεῖσαν)
νῆσον ἐπακτῆρες (Σικίνου ἄπο, τόν ῥα Θόαντι
νηιὰς Οἰνοίη νύμφη τέκεν εὐνηθεῖσα)·
Ευνουχειον-ου Ευνουχια-ας Ευνουχιας-ου Ευνουχιζω Ευνουχικος-η-

ον Ευνουχισμος-ου Ευνουχιστεον Ευνουχος-ου Ευνουχωδης-ες
Διογένης Λαέρτιος. Βιοι φιλοσόφων. Βιβ. 5, τμ. 3, γρ. 4
III. 45) ὅτι πρεσβεύοντος αὐτοῦ πρὸς Φίλιππον ὑπὲρ Ἀθηναίων

σχολάρχης ἐγένετο τῆς ἐν Ἀκαδημείᾳ σχολῆς Ξενοκράτης· ἐλ-
θόντα δὴ αὐτὸν καὶ θεασάμενον ὑπ' ἄλλῳ τὴν σχολήν, ἑλέσθαι
περίπατον τὸν ἐν Λυκείῳ καὶ μέχρι μὲν ἀλείμματος ἀνακάμπτοντα
τοῖς μαθηταῖς συμφιλοσοφεῖν· ὅθεν περιπατητικὸν προσαγορευθῆ-
ναι. οἱ δ', ὅτι ἐκ νόσου περιπατοῦντι Ἀλεξάνδρῳ συμπαρὼν
διελέγετο ἄττα.
Ἐπειδὴ δὲ πλείους ἐγίνοντο ἤδη, καὶ ἐκάθισεν εἰπών·
αἰσχρὸν σιωπᾶν, Ξενοκράτη δ' ἐᾶν λέγειν.
καὶ πρὸς θέσιν συνεγύμναζε τοὺς μαθητάς, ἅμα καὶ ῥητορικῶς
ἐπασκῶν. ἔπειτα μέντοι ἀπῆρε πρὸς Ἑρμίαν τὸν εὐνοῦχον,
Ἀταρνέως ὄντα τύραννον· ὃν οἱ μέν φασι παιδικὰ γενέσθαι αὐτοῦ,
οἱ δὲ καὶ κηδεῦσαι αὐτῷ δόντα τὴν θυγατέρα ἢ ἀδελφιδῆν, ὥς
φησι Δημήτριος ὁ Μάγνης ἐν τοῖς Περὶ ὁμωνύμων ποιητῶν τε καὶ
συγγραφέων (FHG IV. 382)· ὃς καὶ δοῦλον Εὐβούλου φησὶ
γενέσθαι τὸν Ἑρμίαν, γένει Βιθυνὸν ὄντα καὶ τὸν δεσπότην
ἀνελόντα. Ἀρίστιππος δ' ἐν τῷ πρώτῳ Περὶ παλαιᾶς τρυφῆς
(FHG II. 79) φησιν ἐρασθῆναι τὸν Ἀριστοτέλην παλλακίδος τοῦ
Ἑρμίου. τοῦ δὲ συγχωρήσαντος ἔγημέ τ' αὐτὴν καὶ ἔθυεν
ὑπερχαίρων τῷ γυναίῳ, ὡς Ἀθηναῖοι τῇ Ἐλευσινίᾳ Δήμητρι· τῷ
τε Ἑρμίᾳ παιᾶνα ἔγραψεν, ὃς ἔνδον γέγραπται...
Πλούταρχος Themistocles τμ. 16, τμ. 5, γρ. 2
τολμῶν καὶ πᾶσιν αὐτὸς παρὼν διὰ τὸν κίνδυνον ἐπαν-

ορθώσεται τὰ παρειμένα καὶ βουλεύσεται βέλτιον ὑπὲρ
τῶν ὅλων. οὐ τὴν οὖσαν οὖν’ ἔφη ‘δεῖ γέφυραν ὦ Θε-
μιστόκλεις ἡμᾶς ἀναιρεῖν, ἀλλ' ἑτέραν εἴπερ οἷόν τε
προσκατασκευάσαντας ἐκβαλεῖν διὰ τάχους τὸν ἄνθρω-
340
πον ἐκ τῆς Εὐρώπης’, ‘οὐκοῦν’ εἶπεν ὁ Θεμιστοκλῆς

’εἰ δοκεῖ ταῦτα συμφέρειν, ὥρα σκοπεῖν καὶ μηχανᾶσθαι
πάντας ἡμᾶς, ὅπως ἀπαλλαγήσεται τὴν ταχίστην ἐκ τῆς
Ἑλλάδος.’
Ἐπεὶ δὲ ταῦτ' ἔδοξεν, ἔπεμπέ τινα τῶν βασιλικῶν
εὐνούχων ἐν τοῖς αἰχμαλώτοις ἀνευρὼν Ἀρνάκην ὄνομα,
φράζειν βασιλεῖ κελεύσας ὅτι τοῖς μὲν Ἕλλησι δέδοκται
τῷ ναυτικῷ κεκρατηκότας ἀναπλεῖν εἰς τὸν Ἑλλής-
ποντον ἐπὶ τὸ ζεῦγμα καὶ λύειν τὴν γέφυραν, Θε-
μιστοκλῆς δὲ κηδόμενος βασιλέως παραινεῖ σπεύδειν ἐπὶ
τὴν αὑτοῦ [θάλατταν] καὶ περαιοῦσθαι, μέχρις αὐτὸς
ἐμποιεῖ τινας διατριβὰς τοῖς συμμάχοις καὶ μελλήσεις
πρὸς τὴν δίωξιν...
Ευνούχος
Διόγενης Λαέρτιος Vitae philosophorum (0004: 001)“Diogenis Laertii

vitae philosophorum, 2 vols.”, Ed. Long, H.S.Oxford: Clarendon Press,
1964, Repr. 1966.Book 5, section 3, line 4
III. 45) ὅτι πρεσβεύοντος αὐτοῦ πρὸς Φίλιππον ὑπὲρ Ἀθηναίων

σχολάρχης ἐγένετο τῆς ἐν Ἀκαδημείᾳ σχολῆς Ξενοκράτης· ἐλ-
θόντα δὴ αὐτὸν καὶ θεασάμενον ὑπ' ἄλλῳ τὴν σχολήν, ἑλέσθαι
περίπατον τὸν ἐν Λυκείῳ καὶ μέχρι μὲν ἀλείμματος ἀνακάμπτοντα
τοῖς μαθηταῖς συμφιλοσοφεῖν· ὅθεν περιπατητικὸν προσαγορευθῆ-
ναι. οἱ δ', ὅτι ἐκ νόσου περιπατοῦντι Ἀλεξάνδρῳ συμπαρὼν
διελέγετο ἄττα.
Ἐπειδὴ δὲ πλείους ἐγίνοντο ἤδη, καὶ ἐκάθισεν εἰπών·
αἰσχρὸν σιωπᾶν, Ξενοκράτη δ' ἐᾶν λέγειν.
καὶ πρὸς θέσιν συνεγύμναζε τοὺς μαθητάς, ἅμα καὶ ῥητορικῶς
ἐπασκῶν. ἔπειτα μέντοι ἀπῆρε πρὸς Ἑρμίαν τὸν εὐνοῦχον,
Ἀταρνέως ὄντα τύραννον· ὃν οἱ μέν φασι παιδικὰ γενέσθαι αὐτοῦ,
οἱ δὲ καὶ κηδεῦσαι αὐτῷ δόντα τὴν θυγατέρα ἢ ἀδελφιδῆν, ὥς
φησι Δημήτριος ὁ Μάγνης ἐν τοῖς Περὶ ὁμωνύμων ποιητῶν τε καὶ
συγγραφέων (FHG IV. 382)· ὃς καὶ δοῦλον Εὐβούλου φησὶ
γενέσθαι τὸν Ἑρμίαν, γένει Βιθυνὸν ὄντα καὶ τὸν δεσπότην
ἀνελόντα. Ἀρίστιππος δ' ἐν τῷ πρώτῳ Περὶ παλαιᾶς τρυφῆς
(FHG II. 79) φησιν ἐρασθῆναι τὸν Ἀριστοτέλην παλλακίδος τοῦ
Ἑρμίου. τοῦ δὲ συγχωρήσαντος ἔγημέ τ' αὐτὴν καὶ ἔθυεν
341
ὑπερχαίρων τῷ γυναίῳ, ὡς Ἀθηναῖοι τῇ Ἐλευσινίᾳ Δήμητρι· τῷ

τε Ἑρμίᾳ παιᾶνα ἔγραψεν, ὃς ἔνδον γέγραπται. ἐντεῦθέν τε
Plutarchus Biogr., Phil., Themistocles “Plutarchi vitae parallelae, vol.

1.1, 4th edn.”, Ed. Ziegler, K.Leipzig: Teubner, 1969.Chapter 16, section
5, line 2
τολμῶν καὶ πᾶσιν αὐτὸς παρὼν διὰ τὸν κίνδυνον ἐπαν-

ορθώσεται τὰ παρειμένα καὶ βουλεύσεται βέλτιον ὑπὲρ
τῶν ὅλων. οὐ τὴν οὖσαν οὖν’ ἔφη ‘δεῖ γέφυραν ὦ Θε-
μιστόκλεις ἡμᾶς ἀναιρεῖν, ἀλλ' ἑτέραν εἴπερ οἷόν τε
προσκατασκευάσαντας ἐκβαλεῖν διὰ τάχους τὸν ἄνθρω-
πον ἐκ τῆς Εὐρώπης’, ‘οὐκοῦν’ εἶπεν ὁ Θεμιστοκλῆς
’εἰ δοκεῖ ταῦτα συμφέρειν, ὥρα σκοπεῖν καὶ μηχανᾶσθαι
πάντας ἡμᾶς, ὅπως ἀπαλλαγήσεται τὴν ταχίστην ἐκ τῆς
Ἑλλάδος.’
Ἐπεὶ δὲ ταῦτ' ἔδοξεν, ἔπεμπέ τινα τῶν βασιλικῶν
εὐνούχων ἐν τοῖς αἰχμαλώτοις ἀνευρὼν Ἀρνάκην ὄνομα,
φράζειν βασιλεῖ κελεύσας ὅτι τοῖς μὲν Ἕλλησι δέδοκται
τῷ ναυτικῷ κεκρατηκότας ἀναπλεῖν εἰς τὸν Ἑλλής-
ποντον ἐπὶ τὸ ζεῦγμα καὶ λύειν τὴν γέφυραν, Θε-
μιστοκλῆς δὲ κηδόμενος βασιλέως παραινεῖ σπεύδειν ἐπὶ
τὴν αὑτοῦ [θάλατταν] καὶ περαιοῦσθαι, μέχρις αὐτὸς
ἐμποιεῖ τινας διατριβὰς τοῖς συμμάχοις καὶ μελλήσεις
πρὸς τὴν δίωξιν. ταῦθ' ὁ βάρβαρος ἀκούσας καὶ γενό-
μενος περίφοβος, διὰ τάχους ἐποιεῖτο τὴν ἀναχώρησιν...
Athenaeus Soph., Deipnosophistae ook 2, Kaibel paragraph 78, line 11
ὅτι τοὺς πέπονας Κρατῖνος μὲν 8ΣΙΚΥΟΥΣ

σπερματίας κέκληκεν ἐν Ὀδυσσεῦσι (I 56 K)·
ποῦ ποτ' εἶδές μοι τὸν ἄνδρα, παῖδα Λαέρτα
φίλον;
{Β.} ἐν Πάρῳ σικυὸν μέγιστον σπερματίαν ὠνού-
μενον.
Πλάτων Λαίῳ (I 618 K)·
οὐχ ὁρᾷς ὅτι
ὁ μὲν Λέαγρος, Γλαύκωνος ὢν μεγάλου γένους,
ἀβελτερο>κόκκυξ ἠλίθιος περιέρχεται
σικυοῦ πέπονος εὐνουχίου κνήμας ἔχων.
342
Ἀναξίλας (II 274 K)·

τὰ δὲ σφύρ' ᾤδει μᾶλλον ἢ σικυὸς πέπων.
Θεόπομπος (I 752 K)·
μαλθακωτέρα
πέπονος σικυοῦ μοι γέγονε.
Φαινίας (FHG II 300)· ‘βρωτὰ μὲν ἁπαλὰ τῷ περι-
καρπίῳ σικυὸς καὶ πέπων ἄνευ τοῦ σπέρματος, πετ-
τόμενον δὲ τὸ περικάρπιον μόνον. κολοκύντη δὲ ὠμὴ
μὲν ἄβρωτος, ἑφθὴ δὲ καὶ ὀπτὴ βρωτή.’ Διοκλῆς
δ' ὁ Καρύστιος ἐν πρώτῳ Ὑγιεινῶν φησιν ἑψανὰ...
Ευρυπρωκτια-ας, Ευρυπρωκτος-ον
Ὥστ' ἐγὼ μὲν ἠλέησα κἀπεμορξάμην ἰδὼν

ἄνδρα πρεσβύτην ὑπ' ἀνδρὸς τοξότου κυκώμενον
ὃς μὰ τὴν Δήμητρ', ἐκεῖνος ἡνίκ' ἦν Θουκυδίδης,
οὐδ' ἂν αὐτὴν τὴν Ἀχαίαν ῥᾳδίως ἠνέσχετο,
ἀλλὰ κατεπάλαισε μέν γ' ἂν πρῶτον Εὐάθλους δέκα,
κατεβόησε δ' ἂν κεκραγὼς τοξότας τρισχιλίους,
περιετόξευσεν δ' ἂν αὐτοῦ τοῦ πατρὸς τοὺς ξυγγενεῖς.
Ἀλλ' ἐπειδὴ τοὺς γέροντας οὐκ ἐᾶθ' ὕπνου τυχεῖν,
ψηφίσασθε χωρὶς εἶναι τὰς γραφάς, ὅπως ἂν ᾖ
τῷ γέροντι μὲν γέρων καὶ νωδὸς ὁ ξυνήγορος,
τοῖς νέοισι δ' εὐρύπρωκτος καὶ λάλος χὠ Κλεινίου.
Κἀξελαύνειν χρὴ τὸ λοιπόν – κἂν φύγῃ τις ζημιοῦν –
τὸν γέροντα τῷ γέροντι, τὸν νέον δὲ τῷ νέῳ.
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 1, Kaibel παρ. 46, γρ. 11
ὅτι δὲ καὶ ἰχθῦς ἤσθιον Σαρπηδὼν δῆλον

ποιεῖ (Ε 487), ὁμοιῶν τὴν ἅλωσιν πανάγρου δικτύου
θήρᾳ. καίτοι Εὔβουλος κατὰ τὴν κωμικὴν χάριν
φησὶ παίζων (II 207 K)·
ἰχθὺν δ' Ὅμηρος ἐσθίοντ' εἴρηκε ποῦ
τίνα τῶν Ἀχαιῶν; κρέα δὲ μόνον ὤπτων, ἐπεὶ
ἕψοντά γ' οὐ πεποίηκεν αὐτῶν οὐδένα.
ἀλλ' οὐδὲ μίαν ἀλλ' ἑταίραν εἶδέ τις
αὐτῶν, ἑαυτοὺς δ' ἔδεφον ἐνιαυτοὺς δέκα.
πικρὰν στρατείαν δ' εἶδον, οἵτινες πόλιν
343
μίαν λαβόντες εὐρυπρωκτότεροι πολὺ

τῆς πόλεος ἀπεχώρησαν ἧς εἷλον τότε.
Εφεδρανον-
Αριστοτέλης , Ιστορία των ζώων “Aristote. Histoire des animaux, vols.
1–3”, Ed. Louis, P.Paris: Les Belles Lettres, 1:1964; 2:1968;
3:1969.Bekker σελ. 493a, γρ. 23
διηθεῖται· ὁ δὲ μαστὸς μανός. Ἐγγίνεται δὲ καὶ τοῖς ἄρρεσι

γάλα· ἀλλὰ πυκνὴ ἡ σὰρξ τοῖς ἄρρεσι, ταῖς δὲ γυναιξὶ
σομφὴ καὶ πόρων μεστή.
Μετὰ δὲ τὸν θώρακα ἐν τοῖς προσθίοις γαστήρ, καὶ
ταύτης ῥίζα ὀμφαλός· ὑπόρριζον δὲ τὸ μὲν διφυὲς λαγών,
τὸ δὲ μονοφυὲς τὸ μὲν ὑπὸ τὸν ὀμφαλὸν ἦτρον (τούτου δὲ τὸ
ἔσχατον ἐπίσιον), τὸ δ' ὑπὲρ τὸν ὀμφαλὸν ὑποχόνδριον, τὸ
δὲ κοινὸν ὑποχονδρίου καὶ λαγόνος χολάς.
Τῶν δ' ὄπισθεν
διάζωμα μὲν ἡ ὀσφύς (ὅθεν καὶ τοὔνομ' ἔχει· δοκεῖ γὰρ
εἶναι ἰσοφυές), τοῦ δὲ διεξοδικοῦ τὸ μὲν οἷον ἐφέδρανον γλου-
τός, τὸ δ' ἐν ᾧ στρέφεται ὁ μηρός, κοτυληδών.
Τοῦ δὲ θήλεος ἴδιον μέρος ὑστέρα, καὶ τοῦ ἄρρενος
αἰδοῖον, ἔξωθεν ἐπὶ τῷ τέλει τοῦ θώρακος, διμερές, τὸ μὲν ἄκρον
σαρκῶδες καὶ ἀεὶ λεῖον καὶ ὡς εἰπεῖν ἴσον, ὃ καλεῖται βάλανος, τὸ δὲ
περὶ αὐτὴν ἀνώνυμον δέρμα, ὃ ἐὰν διακοπῇ, οὐ συμφύεται, οὐδὲ γνάθος
οὐδὲ βλεφαρίς. Κοινὸν δὲ τούτου καὶ τῆς βαλάνου ἀκροποσθία.
Dioscorides Pedanius Med., De materia medica (recensiones e codd. Vindob. med. gr. 1 +
suppl. gr. 28; Laur. 73, 41 + 73, 16 + Vind. 93)“Pedanii Dioscuridis Anazarbei de materia
medica libri quinque, vols. 1–2”, Ed. Wellmann, M.Berlin: Weidmann, 1:1907; 2:1906, Repr.
1958.Βιβ. 4, τμ. 46, γρ. 2
οἱ δὲ ξυλόλωτον, οἱ δὲ ἀσφάλτιον, οἱ δὲ πεντάκοινον, οἱ δὲ

θυμιατῖτις [οἱ δὲ φυματῖτις], Αἰγύπτιοι ἀγωφιτεβεωκί, Αἰ-
θίοπες αἴθωτρον, προφῆται ἴβεως ὄνυξ, οἱ δὲ πτερὸν ἴβεως,
οἱ δὲ ἑρμοδάκτυλον, Ῥωμαῖοι κιγκουεφόλλιουμ, οἱ δὲ μάνους
Μάρτις, Γάλλοι πομπέδουλα, Δάκοι προπόδιλα.
RV: φοῖνιξ· οἱ δὲ ῥοῦν, οἱ δὲ ἀγχύνωπα, οἱ δὲ φοινι-
κόπτερος, οἱ δὲ ῥουσιόσταχυς, οἱ δὲ ὀσθάλη, Ῥωμαῖοι πάβου-
λουμ μουρίνουμ, Αἰγύπτιοι ἀθνού.
RV: Ῥοδία ῥίζα· οἱ δὲ ῥοδιάδα καλοῦσιν.
RV: ἵππουρις· οἱ δὲ τριχομάχιον, οἱ δὲ ἀνάβασις, οἱ δὲ
ἐφέδρανον, οἱ δὲ ἐφέδραν, οἱ δὲ ἰτέα δένδρος, οἱ δὲ γύννις, οἱ
344
δὲ σχοινιόστροφον, Αἰγύπτιοι φερφρεί, προφῆται Κρόνου τρό-

φις, Ῥωμαῖοι ἐκυινάλις, οἱ δὲ σάλιξ ἐκυινάλις.
ἑδρόστροφος: πούστης που σου τουρλώνει τον κώλο του
... καὶ ἐρωήσας ἐλεφάντινον ᾤχετο δίφρον

Τειρεσίας πολλοῖσι βαρύς περ ἐὼν ἐνιαυτοῖς.
Ἡρακλέης δ' ὑπὸ ματρὶ νέον φυτὸν ὣς ἐν ἀλωᾷ
ἐτρέφετ', Ἀργείου κεκλημένος Ἀμφιτρύωνος.
γράμματα μὲν τὸν παῖδα γέρων Λίνος ἐξεδίδαξεν,
υἱὸς Ἀπόλλωνος μελεδωνεὺς ἄγρυπνος ἥρως·
τόξον δ' ἐντανύσαι καὶ ἐπὶ σκοπὸν εἷναι ὀιστόν
Εὔρυτος ἐκ πατέρων μεγάλαις ἀφνειὸς ἀρούραις.
αὐτὰρ ἀοιδὸν ἔθηκε καὶ ἄμφω χεῖρας ἔπλασσεν
πυξίνᾳ ἐν φόρμιγγι Φιλαμμονίδας Εὔμολπος.
ὅσσα δ' ἀπὸ σκελέων ἑδροστρόφοι Ἀργόθεν ἄνδρες
ἀλλάλους σφάλλοντι παλαίσμασιν, ὅσσα τε πύκται
δεινοὶ ἐν ἱμάντεσσιν ἅ τ' ἐς γαῖαν προπεσόντες
πάμμαχοι ἐξεύροντο σοφίσματα σύμφορα τέχνᾳ,
πάντ' ἔμαθ' Ἑρμείαο διδασκόμενος παρὰ παιδί
Ἁρπαλύκῳ Πανοπῆι, τὸν οὐδ' ἂν τηλόθε λεύσσων
θαρσαλέως τις ἔμεινεν ἀεθλεύοντ' ἐν ἀγῶνι·
τοῖον ἐπισκύνιον βλοσυρῷ ἐπέκειτο προσώπῳ.
εἰλίπους: γκομενα που λικνίζει τους γλουτούς της.
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ παθῶν Part+τομ. 3,2, σελ. 260, γρ. 22
...ὁ ἰθαινόθυμος, ἰθαιγενής, μιαίνω μιαίνεις μιαίνει μιαιφόνος· τὸ

δὲ ἀλέξω ἐν τῷ ἀλεξίκακος ἀλεξιφάρμακον οὐκ ἀποβαλὸν συλλαβὴν οὐκ
ἀντίκειται· οὐ γὰρ βαρύτονον κυρίως. ὁ γὰρ ἀλεξήσω μέλλων δείκνυσι
τὸν ἐνεστῶτα περισπώμενον, εἰ καὶ Ἀττικῶς βεβάρυνται ὡς καὶ τὸ αὔξω
ἕψω, ὥστε οὐκ ἀπὸ βαρυτόνου, ἀλλ' ἀπὸ περισπωμένου εἶναι τὴν σύν-
θεσιν. σημειοῦται τὸ ἐθελόκακος ἐθελόσυχνος. οὕτως Ἡρωδιανὸς
ἐν τῷ περὶ παθῶν .
E. M. 616, 56: Τὸ Οἰδίπους Ἡρωδιανὸς λέγει μὴ εἶναι ἀπὸ
τοῦ οἰδήσω Οἰδησίπους κατὰ συγκοπὴν τῆς ης συλλαβῆς, ἀλλ' ἀπὸ τοῦ
οἰδῶ Οἰδίπους· ἄμεινον γὰρ τὸ ἀπαθὲς τοῦ πεπονθότος.
E. M. 299, 23: εἰλίπους · φησὶν ὁ Ἡρωδιανὸς ὅτι, εἴτε ἀπὸ
τοῦ εἰλῶ γέγονεν ἢ ἀπὸ τοῦ εἰλίσσω εἰλίπους διὰ τοῦ ι · τὰ γὰρ εἰς ω
λήγοντα τρισύλλαβα μίαν συλλαβὴν συγκόπτουσιν ἐν τῇ συνθέσει οἷον
345
μιαίνω μιαιφόνος, τανύω τανύπεπλος, οὕτως οὖν καὶ εἰλίσσω εἰλίπους·

σημειοῦται παρὰ τῷ Κράτητι τὸ ἐθελόσυχνος ἀπὸ τοῦ ἐθέλω· σημαίνει
δὲ τὸν θέλοντα συχνάζειν· τὸ δὲ ἀλεξίκακος καὶ ἀλεξιφάρμακος ἀπὸ
περισπωμένου γέγονεν· εἰ δέ ἐστιν ἀπὸ τοῦ εἰλῶ, εὐλόγως πάλιν διὰ
τοῦ ι · τὰ γὰρ ἀπὸ περισπωμένου γινόμενα ὀνόματα ἢ διὰ τοῦ ο γίνε-
ται ὡς μισῶ μισογύνης, φιλῶ φιλόπονος ἢ διὰ τοῦ ι οἰδῶ Οἰδίπους,
εἰλῶ εἰλίπους. τὸ οὖν Ἡγέστρατος καὶ Ἡγέλοχος διὰ ε γινόμενα ὡς
ἀπὸ βαρυτόνου εἰσὶν ὡς μένω Μενέλαος, εἴγε τὰ εἰς γω δισύλλαβα τῷ

ἑκάστη
τμ. 2, γρ. 46
Ἀνασυρτόλις .
Masson) . Καὶ μὴν ὁ Ἀνακρέων τὴν τοιαύτην οὐ πάνυ σφοδρῶς, ἀλλὰ
περιεσκεμμένως, πανδοσίαν (fr. 156 Bgk) ὠνείδισε , πρὸς παίγνιον
τῆς Πανδώρας .
Λεωφόρος, ὡς Ἀνακρέων (fr. 157 Bgk) .
Πολύυμνος· τοῦτο σεμνότερον δῆθεν πόρνης ἐπίθετον διὰ τὸ αὐτῆς
περιώνυμον · Ἀνακρέων (fr. 159 Bgk) .
παρὰ Λυκόφρονι (v. 1385) ἐπείσιον .
Εἰλίπους .
Χαλκιδῖτις· δι' εὐτέλειαν τοῦ διδομένου νομίσματος .
Ἀπομύζουρις· γυνὴ ἡ αἰσχροποιός, παρὰ τὸ μυζᾶν ἤγουν θηλάζειν
οὐράν .
Σατύρα .
Γεγωνοκώμη· λέγεται οὕτω διὰ τὸ ἐν ταῖς κώμαις, τουτέστι ταῖς
ἀμφόδοις, γεγωνίσκειν ἢ περιβόητος εἶναι .
Ὡς δὲ κύων καὶ τῇ κωμῳδίᾳ ἐνέτεξε σκῶμμα γυναικεῖον τὴν εἰρημένην
κύνειραν, ἤγουν τὴν τὸν κύνα εἰρύουσαν, ὅπερ ἐστὶν ἐφελκομένην,
παλαιὰ
χρῆσις δηλοῖ .
ἐκμιαίνω: χύνω [ εκ + μίασμα]

explicatio Τομ. 19, σελ. 96, γρ. 4
περὶ ἀφόρων καὶ τοῖς προσκειμένοις τοῖς περὶ τῶν ἐν κε-

φαλῇ τρωμάτων.
346
ἔκμαγμα: τό τε συνεστραμμένον φύραμα καὶ τὸ κροκόμα-

γμα, ὡς ἐν τῷ περὶ ἀφόρων.
ἐκμάξαι: καὶ τὸ ἀναπλάσαι. ἔστιν ὅτε καὶ ἀλλοιῶσαι ὡς ἐν
τῷ περὶ ἀφόρων, δακτύλῳ ἐκμάξαι, τουτέστιν ὡς τὸν κυ-
κλίσκον ἀναπλάσαι· ἀλλὰ καὶ τὸ ἐκθλίψαι, ὡς ἐν τῷ
περὶ νούσων τῷ πρώτῳ τῷ μείζονι, ἐπί τε σπόγγου καὶ
τῆς λινοζώστιδος καὶ ἀκτῆς τῶν φύλλων.
ἐκματεῖσθαι: ἀναζητεῖν.
ἐκμιαίνεται: ἀποκρίνει τὸ σπέρμα .
ἐκνεφίας ὄμβρος: ὁ μετὰ ἡλίου γινόμενος.
ἐκνεφίας πυρετός: ὁ ὑγρὸς ἅμα καὶ πυρώδης, ὥσπερ καὶ ὁ
ἥλιος ἐκνεφίας καλεῖται.
Heraclitus Phil., Allegoriae (= Quaestiones Homericae)

Καὶ διὰ τοῦτο δέ μοι δοκεῖ συνεχῶς ἀλληγορεῖν

ὑπὲρ αὐτῶν, ἵν' ἡ δοκοῦσα τοῖς ἔπεσιν ἐφεδρεύειν ἀσάφεια
τῷ διηνεκεῖ τῆς παραδόσεως ᾖ γνωριμωτέρα.
Τά γε μὴν ἐπὶ Σαρπηδόνι δάκρυα λύπην μὲν οὐ κατα-
ψεύδεται θεοῦ, ὃ καὶ παρ' ἀνθρώποις νόσημα· αὐτῷ δὲ
βουλομένῳ τἀκριβὲς ἐρευνᾶν ἐπινοεῖται τρόπος ἀλληγο-
ρουμένης ἀληθείας.
Πολλάκις γὰρ ἐν ταῖς μεταβολαῖς τῶν μεγάλων
πραγμάτων ἱστοροῦσι τεράστια τῷ βίῳ συμφέρεσθαι
σημεῖα, ποταμῶν τε καὶ πηγῶν ναμάτων αἱμοφορύκτοις
ῥεύμασιν ἐκμιαινομένων, ὡς ἐπ' Ἀσωποῦ τε καὶ Δίρκης
παραδιδόασιν οἱ παλαιοὶ μῦθοι.
ὲπανθούσα: το ανθηρόμουνο
Πλούταρχος Quaestiones convivales (612c-748d)

Stephanus σελ. 646, τμ. C, γρ. 2
λαβὼν δ' ὁ Ἐράτων ‘οὕτω γάρ’ εἶπεν ‘δέδοκται μηδε-

μίαν ἡδονὴν ἀσύμβολον δέχεσθαι, ἀλλ' εὐφραινομένους
δυσκολαίνειν, ἂν μὴ μετά τινος μισθοῦ τοῦτο πάσχωμεν;
ἢ τὸ μὲν μύρον εἰκότως ὑποδυσωπούμεθα καὶ τὴν πορφύ-
ραν διὰ τὴν ἐπίθετον πολυτέλειαν ὡς δολερὰ εἵματα καὶ
χρίματα κατὰ τὴν τοῦ βαρβάρου φωνήν, αἱ δ' αὐτοφυεῖς
χρόαι καὶ ὀσμαὶ [οὐ] τὸ ἀφελὲς ἔχουσι καὶ καθαρὸν καὶ
οὐδὲν ὀπώρας διαφέρουσιν; μὴ γὰρ εὔηθες ᾖ τοὺς μὲν
347
χυμοὺς δρέπεσθαι καὶ ἀπολαύειν τῆς φύσεως διδούσης,

ὀσμὰς δὲ καὶ χρόας ἃς αἱ ὧραι φέρουσι, διὰ τὴν ἐπαν-
θοῦςαν ἡδονὴν ταῦτα καὶ χάριν ἀτιμάζειν, ἂν μή τι
χρειῶδες ἔξωθεν ἄλλο συνεπιφέρωσιν. ... ἓν γὰρ αὐτὸ
δοκεῖ τοὐναντίον, εἰ μηδὲν ἡ φύσις, ὡς ὑμεῖς φατε ...,
μάτην πεποίηκε, ταῦτα τῆς ἡδονῆς πεποιῆσθαι χάριν, ἃ
μηδὲν ἄλλο χρήσιμον ἔχοντα μόνον εὐφραίνειν πέφυκεν.
σκόπει δ' ὅτι τοῖς φυομένοις καὶ βλαστάνουσι τὰ μὲν φύλλα
σωτηρίας ἕνεκα τοῦ καρποῦ καὶ ὅπως ὑπ' αὐτῶν τὰ δέν-
δρα θαλπόμενα καὶ ψυχόμενα μετρίως φέρῃ τὰς μετα-
βολὰς γέγονεν, τοῦ δ' ἄνθους ὄφελος οὐδὲν ἐπιμένοντος,
πλὴν εἴ τι χρωμένοις ἡμῖν ἐπιτερπὲς ὀσφρέσθαι καὶ ἰδεῖ
Φίλων Ιουδαίος De migratione Abrahami

τμ. 126, γρ. 5
ἐναργέστατον δὲ παράδειγμα Νῶε ὁ δίκαιος, ὃς τῷ μεγάλῳ κατακλυσμῷ

τῶν τοσούτων μερῶν τῆς ψυχῆς ἐγκαταποθέντων ἐρρωμένως ἐπικυμα-
τίζων καὶ ἐπινηχόμενος ὑπεράνω μὲν ἔστη τῶν δεινῶν ἁπάντων, δια-
σωθεὶς δὲ μεγάλας καὶ καλὰς ἀφ' αὑτοῦ ῥίζας ἐβάλετο, ἐξ ὧν οἷα φυ-
τὸν τὸ σοφίας ἀνεβλάστησε γένος· ὅπερ ἡμεροτοκῆσαν τοὺς τοῦ
ὁρῶντος,
Ἰσραήλ, τριττοὺς ἤνεγκε καρπούς, αἰῶνος μέτρα, τὸν Ἀβραάμ, τὸν
Ἰσαάκ, τὸν Ἰακώβ· καὶ γὰρ ἔστι καὶ ἔσται καὶ γέγονεν ἐν τῷ παντὶ
ἀρετή, ἣν ἀκαιρίαι μὲν ἴσως ἀνθρώπων ἐπισκιάζουσιν, ὁ δὲ ὀπαδὸς
θεοῦ καιρὸς ἀποκαλύπτει πάλιν, ἐν ᾧ καὶ ἡ φρόνησις ἀρρενογονεῖ
Σάρρα, οὐ κατὰ τὰς χρονικὰς τοῦ ἔτους ὥρας, ἀλλὰ κατὰ τὰς ἀχρόνους
ἀκμὰς καὶ εὐκαιρίας ἐπανθοῦςα· λέγεται γάρ· | “ἐπαναστρέφων ἥξω
πρὸς σὲ κατὰ τὸν καιρὸν τοῦτον εἰς ὥρας, καὶ ἕξει υἱὸν Σάρρα ἡ γυνή
σου” (Gen. 18, 10).
ὲπιδερμίς: το μουνί
Γαληνός ιατρός De methodo medendi libri xiv Τομ. 10, σελ. 188, lin9
οὖν ἕλκους ἁπλοῦ προκείμενον ᾖ θεραπείαν εὑρεῖν, ὑποτί-

θεσθαι χρὴ τῷ λόγῳ διαίρεσιν σαρκώδους μέλους χωρὶς ἀπω-
λείας μορίου. τὸ δέ γε πλατὺ τὸ ἐπουλώσεως δεόμενον ἕλκος
ἀπολώλεκε τελέως τὴν καλουμένην ἐπιδερμίδα. ταύτην οὖν
γεννῆσαι χρὴ καὶ πρὸς ἑαυτὴν ἑνῶσαι· καὶ δύ' ἐνταῦθα πρό-
κεινται σκοποὶ, καθάπερ ἐπὶ τοῦ κοίλου· διότι καὶ ἡ διά-
348
θεσις ἐπ' ἀμφοῖν ἐστι διττή. τίνι τοίνυν, φήσει τις αὐτῶν
ἴσως, ὁμαλὲς ἕλκος τοῦ κοίλου διενήνοχεν, εἰ καὶ διάθεσις
ἐπ' ἀμφοῖν ἐστι διττὴ καὶ διττὸς ὁ σκοπὸς τῆς θεραπείας;
πλήθει τῶν ἀπολωλότων ὦ βέλτιστε μορίων. ἐπὶ μὲν γὰρ
τοῦ κοίλου καὶ ἡ ἐπιδερμὶς μὲν ἀπόλωλε καὶ ἡ τοῦ δέρματος
δὲ φύσις ἡ λοιπὴ πᾶσα καὶ τῆς ὑποκειμένης σαρκὸς οὐκ ὀλί-
γον ἐνίοτε μέρος· ἐπὶ δὲ τοῦ πεπληρωμένου σὰρξ μὲν οὐκέτι
λείπει, τὸ δ' ἔξωθεν σκέπασμα λείπει. τίς μὲν οὖν ἡ τῶν
τοιούτων ἑλκῶν ἐστιν ἴασις ἐφεξῆς ἐροῦμεν· ἐν δὲ τῷ παρόντι
τοῦ μόνον ἕλκους ὄντος, ἑτέραν δὲ μηδεμίαν ἔχοντος διάθε-
σιν, ὁποίαν τινὰ χρὴ τὴν θεραπείαν ποιεῖσθαι λέγωμεν.
Rufus Med., De corporis humani appellationibus τμ. 28, γρ. 2
δὲ, τὸ μὲν ἐν μέσῳ βλεπόμενον, ὄψις καὶ κόρη. Καὶ γλήνην τὸ

εἴδωλον τὸ ἐν τῇ ὄψει φαινόμενον καλοῦσιν· τὸ δὲ συνεχὲς τῇ ὄψει
μέχρι τοῦ λευκοῦ, ἶριν. Τοῦτο δὲ ὡς ἔχει χρώματος, μέλαν, ἢ πυῤ-
ῥὸν, ἢ γλαυκὸν, ἢ χαροπὸν ὀνομάζουσιν. Περιθεῖ δὲ στεφάνη τὸ
μέλαν, καὶ ἀποκρίνει τοῦ λευκοῦ. Κύκλος δὲ ἡ στεφάνη καὶ σύν-
δεσμος τῶν χιτώνων τοῦ ὀφθαλμοῦ, ὧν δὴ ὁ πρῶτος δύο ἔχων
φύσεις, δύο ὀνόματα ἔχει· κερατοειδὴς μὲν κατὰ τὸ μέσον καὶ
μέχρι τῆς ἴριδος· τοῦτο γὰρ καὶ ἔοικεν αὐτοῦ τοῖς ξυομένοις κέ-
ρασιν· λευκὸς δὲ τὸ ἄλλο μέρος πᾶν, οἱόσπερ καὶ βλέπεται, οὐδὲν
ἐοικὼς τῷ μέσῳ, οὔτε τὴν φύσιν, οὔτε τὴν χροιάν. Ἐπίκειται δὲ
αὐτῷ ἄνωθεν ἡ καλουμένη ἐπιδερμὶς, ἥτις καὶ ἐν νέοις, καὶ ἐν
πρεσβύταις, καὶ ἐν τῷ παθήματι τῇ χημώσει ἀφεσταμένη τε καὶ
ἐπαίρουσα τὸ πυῤῥὸν ὁρᾶται. Τοὺς δὲ ἄλλους χιτῶνας ὅπως χρὴ
ὀνομάζειν, εἰρήσεται ὀλίγον ὕστερον ἐν τῇ διαιρέσει τοῦ ζῴου. –
Τὰ δὲ ὑπὸ τοῖς ὀφθαλμοῖς ἐπανεστηκότα ὀστᾶ, ὑποφθάλμια, οἱ δὲ
ὑπώπια καλοῦσιν.
εὔστρα: το μουνί
Αριστοφάνης κωμικός Equites Γρ. 1236
{ΔΗ.} Κατάθου ταχέως τὸν στέφανον, ἵν' ἐγὼ τουτῳὶ

αὐτὸν περιθῶ.
{ΑΛ.} Κατάθου ταχέως, μαστιγία.
{ΠΑ.} Οὐ δῆτ', ἐπεί μοι χρησμός ἐστι Πυθικὸς
φράζων, ὑφ' οὗ χρεὼν ἔμ' ἡττᾶσθαι μόνου.
{ΑΛ.} Τοὐμόν γε φράζων ὄνομα καὶ λίαν σαφῶς.
349
{ΠΑ.} Καὶ μήν σ' ἐλέγξαι βούλομαι τεκμηρίῳ,

εἴ τι ξυνοίσεις τοῦ θεοῦ τοῖς θεσφάτοις.
Καί σου τοσοῦτο πρῶτον ἐκπειράσομαι·
Παῖς ὢν ἐφοίτας εἰς τίνος διδασκάλου;
{ΑΛ.} Ἐν ταῖσιν εὔστραις κονδύλοις ἡρμοττόμην.
{ΠΑ.} Πῶς εἶπας; Ὥς μοὐ χρησμὸς ἅπτεται φρενῶν.
Εἶἑν.
Ἐν παιδοτρίβου δὲ τίνα πάλην ἐμάνθανες;
{ΑΛ.} Κλέπτων ἐπιορκεῖν καὶ βλέπειν ἐναντίον.
{ΠΑ.} Ὦ Φοῖβ' Ἄπολλον Λύκιε, τί ποτέ μ' ἐργάσει;
Τέχνην δὲ τίνα ποτ' εἶχες ἐξανδρούμενος;
Ηβη-ης
Θεόγνις Elegiae Βιβ. 1, γρ. 527
ἢν δέ τί σ' εἰρωτᾶι τὸν ἐμὸν βίον, ὧδέ οἱ εἰπεῖν·

’ὡς εὖ μὲν χαλεπῶς, ὡς χαλεπῶς δὲ μάλ' εὖ,
ὥσθ' ἕνα μὲν ξεῖνον πατρώιον οὐκ ἀπολείπειν,
ξείνια δὲ πλέον' ἔστ' οὐ δυνατὸς παρέχειν.’
Οὔ σε μάτην, ὦ Πλοῦτε, βροτοὶ τιμῶσι μάλιστα·

ἦ γὰρ ῥηϊδίως τὴν κακότητα φέρεις.
καὶ γάρ τοι πλοῦτον μὲν ἔχειν ἀγαθοῖσιν ἔοικεν,
ἡ πενίη δὲ κακῶι σύμφορος ἀνδρὶ φέρειν.
Ὤ μοι ἐγὼν ἥβης καὶ γήραος οὐλομένοιο,

τοῦ μὲν ἐπερχομένου, τῆς δ' ἀπονισομένης.
Ημίανδρον
Λουκιανός Dialogi deorum Dialogue 3, τμ. 1, γρ. 6
ΚΑΙ ΔΙΟΝΥΣΟΥ
{ΑΠΟΛΛΩΝ}
Τί ἂν λέγοιμεν; ὁμομητρίους, ὦ Διόνυσε,
ἀδελφοὺς ὄντας Ἔρωτα καὶ Ἑρμαφρόδιτον καὶ
Πρίαπον, ἀνομοιοτάτους εἶναι τὰς μορφὰς καὶ τὰ
350
ἐπιτηδεύματα; ὁ μὲν γὰρ πάγκαλος καὶ τοξότης

καὶ δύναμιν οὐ μικρὰν περιβεβλημένος ἁπάντων
ἄρχων, ὁ δὲ θῆλυς καὶ ἡμίανδρος καὶ ἀμφίβολος τὴν
ὄψιν· οὐκ ἂν διακρίναις εἴτ' ἔφηβός ἐστιν εἴτε καὶ
παρθένος· ὁ δὲ καὶ πέρα τοῦ εὐπρεποῦς ἀνδρικὸς
ὁ Πρίαπος.
{ΔΙΟΝΥΣΟΣ}
Μηδὲν θαυμάσῃς, ὦ Ἄπολλον· οὐ γὰρ Ἀφρο-
δίτη αἰτία τούτου, ἀλλὰ οἱ πατέρες διάφοροι γεγε-
νημένοι, ὅπου γε καὶ ὁμοπάτριοι πολλάκις ἐκ μιᾶς
γαστρός, ὁ μὲν ἄρσην, ἡ δὲ θήλεια, ὥσπερ ὑμεῖς,
γίνονται.
Αίλιος Διονύσιος Ἀττικὰ ὀνόματα Alphabetic alpha, entry 177, γρ. 3
’καὶ μὴν πελάζει καὶ καταψύχει πνοή

ἄρκιος ὣς ναύταισιν ἀσκεύοις μολών’.
ἀρνευτήρ>· ὁ κυβιστητήρ. Ὅμηρος (Π 742s.)>·
’ὁ δ' ἄρ' ἀρνευτῆρι ἐοικώς
κάππεσ' ἀπ' εὐεργέος δίφρου’.
ἁρπαγή>· ὀξυτόνως ἡ διαρπαγή. ἡ δὲ ἁρπάγη βαρυτόνως τὸ σκεῦος, ᾧ
τοὺς
κάδους ἀνάγουσιν ἐκ τῶν φρεάτων.
ἀρρενικόν>· Ἀττικῶς>, οὐχὶ ἀρσενικόν. τὸ τῶν γραφέων φάρμακον.
ἀρρενωπὸς> καὶ ὁ παρὰ τῷ Κρατίνῳ (II 187 M. = fr. 389 K.)
ἀρρενωπάς>>·
ὁ ἀνδρόγυνος καὶ ὁ ἀνδρεῖος, ὁ στερρός. λέγουσι δ' οὕτω τὰ μὲν ἄλλα
γύννιδας, ἔχοντας δέ τι ἀνδρό-
μορφον. ἀρρεννικὰ δὲ> καὶ [ἀρρενικῶς καὶ] ἡμίανδρος καὶ ἡμιγύναιξ
καὶ διγενὴς καὶ θηλυδρίας
καὶ ἑρμαφρόδιτος καὶ ἴθρις, οὗ ἡ ἰσχὺς τεθέρισται. Ἱππῶναξ δὲ (fr. 114
Bgk.) ἡμίανδρον τὸν
οἷον ἡμιγύναικα. λέγεται δὲ καὶ ἀπόκοπος καὶ βάκηλος καὶ ἀνδρόγυνος
καὶ γάλλος καὶ γύννις
καὶ Ἄττις καὶ εὐνουχώδης.
ἄρριχοι>· κόφινοι οἰσύϊνοι, οὓς ἀρσενικῶς τοὺς ἀρσίχους οἱ Ἴωνες,
θηλυκῶς
δὲ οἱ Ἀττικοὶ τὰς ἀρρίχους φασίν.
ἄρρυ>· ἐπίφθεγμα κωπηλατῶν ὥσπερ τὸ ‘ῥυππ>απαί’ (Ar. ran. 1073) καὶ
ἕτερα τοιαῦτα.
ἀρτάβη>· μέτρον ἐστὶ Περσικόν. οὕτως Ἡρόδοτος (I 192, 3).
351
ἀρτίστομος>· ὁ σαφὴς καὶ ἡδὺ φθεγγόμενος.

ἀρυστίχους>· τὰς οἰνοχόας καὶ κοτύλας.
Αίλιος Διονύσιος Ἀττικὰ ὀνόματα Alphabetic alpha, entry 177, γρ. 4

τοὺς
θηλυκῶς δὲ οἱ Ἀττικοὶ τὰς ἀρρίχους φασίν.
ἄρρυ>· ἐπίφθεγμα κωπηλατῶν ὥσπερ τὸ ‘ῥυππ>απαί’ (Ar. ran. 1073) καὶ
ἕτερα τοιαῦτα.
ἀρτάβη>· μέτρον ἐστὶ Περσικόν. οὕτως Ἡρόδοτος (I 192, 3).
ἀρτίστομος>· ὁ σαφὴς καὶ ἡδὺ φθεγγόμενος.
ἀρυστίχους>· τὰς οἰνοχόας καὶ κοτύλας.
ἀρύτεσθαι>· σὺν τῷ τ>, οὐκ ἀρύεσθαι. Ἀριστοφάνης Νεφέλαις (272)·

διῶκται οἱ ἄγριοι περὶ τὰ τοιαῦτα>· ἀπὸ τοῦ ἐπαυχενίου τοῦ ταύρου

δέρματος ἐξ οὗ καὶ οἱ τῶν ὀργάνων πάλαι ποτὲ> κόλλαβοι.
τὴν ὥραν καὶ ἀνάπαλιν ὄντες τοῖς πρῶτον ὑπηνήταις>.
352
(?) βροτολοιγὸν ἰδίως που ἔφη τὸν καὶ αἰσχρολοιχὸν λεγόμενον, διὰ τὸ
τοὺς τοιούτους παραιτίους γίνεσθαι τοῦ μὴ κύειν γυναῖκας καὶ οὕτως ἐπ'
ὀλέθρῳ βροτῶν εἶναι>. Κυβάλης· ὁ ὡσπερεὶ κυφός, ἐκ τοῦ κατακύπτειν
συχνῶς. Ὃν καὶ ἡμίανδρον καὶ ἡμιγύναικα καὶ σποδόρχην λασφήμουν>.
Εἰς πονηρούς
Πονηρός· ὁ τὸ ἦθος δόλιος· πόνηρος δέ, ὁ ἐπίμοχθος καὶ οἱονεὶ

πονοεργός.
Ἀλάστωρ· ὁ πράττων τι μὴ δυνάμενον ἐν λιταῖς συγχωρηθῆναι ἤ,
ὡς ὁ Χρύσιππος (S.V.F. II, 47, fr. 157 s. Arnim), ἐλάστωρ τις ὢν ἄξιος
ἐλαύνεσθαι, διὰ φόνον ἤ τι τοιοῦτον· τοιοῦτον δὲ καὶ ὁ ἀλιτρὸς καὶ ὁ
ἀλιτήριος.
Παλαμναῖος· οὐ μόνον κοινότερον ὁ βριαρόχειρ, ἀλλὰ καὶ ὁ
αὐτοχειρὶ φονεύων καὶ> ὁ ἐνεχόμενος μιάσματι· Ψογερὰ δὲ λέξις
ἀεὶ παρὰ τοῖς ῥήτορσι ὁ παλαμναῖος>.
Theophylactus Simocatta Epist., Hist., Epistulae Epistle 43, γρ. 2
Διογένης Δημονίκῳ
Τὸ τεχνητὸν γύναιον, τὸ διγενὲς ἡμιάνδριον, τὸ παρὰ τῇ φύσει κατὰ

μηδὲν ἐντελές, ὕβρις εν ὁ Λυδὸς εὐνοῦχος ἡμᾶς· ἅπαντα γὰρ τὰ τοῦ
σώματος μέλη γλώττας ἔχειν ἀσχήμονας ἐπαγγέλλονται. ἐγὼ δὲ κατὰ
τὸν
Ὁμηρικὸν Ὀδυσσέα τῶν μὲν ἐκείνου βελῶν οὐκ αἰσθάνομαι· ἀδρανὲς
γὰρ
πλῆττον τὸ γυναικεῖον φῦλον τοὺς ἥρωας, ἵνα τί σοι καὶ σοβαρώτερον
ἀποφθέγξωμαι τὸν Διομήδην μιμούμενος. ὑλακτεῖν δῆτα καὶ μεμηνέναι
τοῖς εὐνούχοις ἐστὶν ἁρμόδιον· τῆς τῶν χειρῶν γὰρ ἐστερημένοι
δυνάμεως
ἅπαντα διὰ τῆς γλώττης πράττειν ἐθέλουσιν. οἱ δὲ φίλοι πολλὴν εὐήθειαν
κατηγοροῦσιν ἡμῶν, ἐπειδὴ τὸν ὑβριστὴν οὐ ποιναῖς ἠμειψάμεθα· οὕτω
γὰρ καὶ ὄνος ἡμᾶς εἰ λακτίσειεν, οὐκ ἂν δικαστήριον αὐτῷ συγκροτήσαι-
μεν. τοῦτο δέ τοι καὶ τῷ Σωφρονίσκου Σωκράτει καλῶς διηγόρευται.
Γεώργιος Παχυμέρης ., Συγγραφικαὶ ἱστορίαι (libri vi de Michaele

Palaeologo) Σελ. 453, γρ. 19
ἔστη πεμφθῆναι πρὸς τὸν Οὔρεσιν Στέφανον τὸν χαρτοφύλακα Βέκκον,

ἅμα δὲ σὺν ἐκείνῳ καὶ τὸν Τραϊανουπόλεως Κονδουμνῆν. Ἦν δὲ καὶ
353
πρὸς
τῆς δεσποίνης ἐντεταλμένον τῷ χαρτοφύλακι αὐτὸν προαπελθεῖν καὶ
γνωρίσαι τὰ κατὰ τοὺς Σέρβους τρανότερον, ὅπως μὲν σφίσιν ἐστὶν ἡ
δίαιτα, ὅπως δ' ἡ τάξις τῆς ἐκείνων ἀρχῆς διιθύνεται· ἐκείνη γὰρ καὶ
μεγίστην τὴν θεραπείαν τῇ θυγατρὶ προητοίμαζεν ἐπὶ χλιδῇ παντοίᾳ
βασιλικῇ. Ἐκείνῳ τοίνυν προαπελθόντι γνωρίσειν καὶ σημανεῖν
προσετάς-
σετο, πρὶν ἂν ἐπιβῇ Σερβίας ὁ πατριάρχης. Οἱ δ' ἐπιστάντες οὐ μόνον
οὐδὲν τῶν εἰς θεραπείαν εἶδον ἐκεῖσε καὶ ἀρχῆς τῆς τυχούσης ἄξιον,
ἀλλὰ
καὶ τὸ θεραπευτικὸν τὸ ἐν ἐκείνοις βλέπων ὁ Οὔρεσις καὶ οἰκίδιον, καὶ
μᾶλλον τὸ τῶν ἡμιανδρίων, τί ἂν καὶ εἴησαν οὗτοι διεπυνθάνετο. Ὡς
δ' ἤκουε παρ' ἐκείνων ὅτι τάξις ἐστὶν αὕτη βασίλειος καὶ ὡς τῇ βασιλίδι
εἰς θεραπείαν ἀκολουθήσαιεν, ἐκεῖνος ἐπαλαστήσας εὐθύς· «Αἲ αἴ, φησί,
τί ταῦτα; Καὶ ἡμῖν οὐ συνήθης αὕτη ἡ δίαιτα.» Καὶ τὸν φάναι τε καὶ ἅμα
τὴν νύμφην δεικνύειν πενιχρὰ φοροῦσαν καὶ ταλασίᾳ προσέχουσαν, καί·
»Οὕτω, λέγειν χειρὶ δεικνύντα, ταῖς νύμφαις ἡμεῖς προσφερόμεθα.»
Ἦσαν
δὴ καὶ τὰ κατ' αὐτοὺς τὸ παράπαν λιτά τε καὶ εὐτελῆ, ὡς ἀποζῆν θήραις
καὶ κλέπτοντας.
Ὡς γοῦν ὑπέστρεφον οἱ πεμφθέντες καὶ ἀκριβῶς ἐδήλουν τῷ πατριάρχῃ
ἅ τε εἶδον καὶ ἃ ἤκουσαν, ἐπέκλασάν τε τοῖς περὶ ἐκεῖνον τὴν
προθυμίαν
καὶ περὶ ἑαυτοῖς ὠρρώδουν, μὴ καὶ ἐκ τοῦ παραχρῆμα ἐνέδραις χαλεπαῖς
Ευστάθιος Σχόλια στην Ομήρου Οδύσσεια Τομ. 1, σελ. 78, γρ. 45
πτιον, καὶ ἐρωτῶντα. εἶτα τὸν Τηλέμαχον, δεύτερον εἰς λόγους ἥκοντα
καὶ λαλοῦντα πρὸς τὸ ἐρωτη-
θέν. ῥᾷον γὰρ τοῦτο ἤπερ τὸ πρωτολογεῖν. τοιοῦτον δέ τι ποιήσει καὶ ἐν
τῇ γάμμα ῥαψῳδίᾳ. ἔνθα τοῦ
Νέστορος ἐρωτήσαντος, ἀρχὴν τοῦ λέγειν λαβὼν, ἀπολογήσεται ὁ
Τηλέμαχος. (Vers. 16.) Τὸ δὲ
γήραϊ κυφὸς, πρὸς διαστολὴν εἴρηται τοῦ γυροῦ. ἐκεῖνος γὰρ, φύσει
τοιοῦτος. ὡς τὸ, γυρὸς ἔην ὤμοισιν,
Ἰστέον δὲ ὅτι τὲ τὸ μυρία εἰδέναι διὰ γέρως πολυπειρίαν, οὐκ ἀεὶ
ἐπαινεῖται, διότι ἐπί τινων, φυσᾷ καὶ
ἐπαίρει φρένας. ὅθεν τυφογέροντες οἱ τοιοῦτοι καὶ τῦφοι καὶ τυφεδανοὶ
σκώπτονται. εἰ καὶ ἄλλως τὰ
τοιαῦτα συμβιβάζονται διὰ τὸ δεῖν εἶναι ἤδη τύφεσθαι τοὺς τοιούτους,
ἤγουν καίεσθαι νεκρικῶς.
ὅθεν καὶ τυμβογέροντες οἱ αὐτοὶ καὶ σορόπληκτοι καὶ σοροπλῆγες. καὶ
ὅτι ἐκ τοῦ κυφὸς οὗ πρωτότυ-
354
πος ὁ κέκυφα παρακείμενος, λέγεται σκωπτικῶς κατὰ συγγένειαν τοῦ φ>

πρὸς τὸ β>, κυβάλης ὁ ὡσπερεὶ
κυφὸς, ἐκ τοῦ κατακύπτειν συχνῶς. ὃν καὶ ἡμίανδρον καὶ ἡμιγύναικα
καὶ σποδόρχην ἐβλασφήμουν.
ἐκ τοῦ αὐτοῦ δέ φασι κυφοῦ, καὶ Κυβήβα διὰ τοῦ α> ἢ Κυβήβη διὰ τοῦ
η>, ἡ Ῥέα. ᾗ φασιν ὁ κατεχό-
μενος ἢ καὶ ἄλλῳ δαίμονι καταχρηστικῶς, κύβηβος ἐλέγετο. ὁ και σάβος
καὶ σαβάζιος καὶ βάκχος καὶ
βαβάκτης καὶ βάβαξ καὶ ἐμμανὴς καὶ φλεδών. ὡς δὲ ἐκ τοῦ κυφὸς γίνεται
καὶ ὁ κύβος, δηλοῦσιν οἱ
παλαιοί. καὶ οὕτω μὲν τάδε. Περὶ δὲ τοῦ ᾔδη ὅ ἐστιν ἠπίστατο, ἐν Ἰλιάδι
γέγραπται ἱκανῶς.
(Vers. 19.) Ὅτι αἰτίαν πιθανὴν τοῦ πρωτολογῆσαι τὸν Αἰγύπτιον
προβάλλεται ὁ ποιητὴς, τὴν τοῦ
παιδὸς Ἀντίφου μνήμην. οὗ συστρατευσαμένου τῷ Ὀδυσσεῖ καὶ
ἀπολωλότος μνησάμενος ὁ πατὴρ,
λαλεῖ τὰ εἰκότα. (Vers. 18.) Ὅτι εὔπωλον ὡς καὶ ἐν Ἰλιάδι τὴν Τροίαν
λέγει, ἢ ἀντὶ τοῦ εὔζῳον.
Cyrillus Theol., De adoratione et cultu in spiritu et veritate Τομ. 68, pa

793, γρ. 3
πτοντα τῶν παθῶν, ὁ θεῖος βούλεται νόμος. Τοιοῦτόν

τι νοήσεις ἀκούων· «Ἐὰν Πνεῦμα τοῦ ἐξουσιάζοντος
ἀναβῇ ἐπὶ σὲ, τόπον σου μὴ ἀφῇς, ὅτι ἴαμα κατα-
παύσει ἁμαρτίας μεγάλας.» Τὰ γὰρ ἀνεπίπληκτα
τῶν παθῶν, ἕρπει μὲν ἀεὶ πρὸς τὸ αἰσχιόνως ἔχον·
καταδράττεται δὲ καρδίας καὶ νοῦ, καὶ εἰς ὄλεθρον
ἄγει παντελῆ. Δεῖ δὴ οὖν ἄρα πρὸς ἡμῶν ἐπιτιμᾶσθαι
τὸ φαῦλον, ταῖς εἰς τὸ ἄμεινον ἀναδρομαῖς περιστελ-
λούσης αὐτὸ τῆς ἐν ἡμῖν νήψεως, καὶ ἀναιρούσης
κατὰ βραχύ. Μόνορχιν δὲ πρὸς τούτοις, φησὶ, καθά-
περ ἐγᾦμαι, τὸν ἡμίανδρον, καὶ οἱονεὶ παρακεκομμέ-
νον τὸ τελείως ἀνδροπρεπές. «Οὔτε γὰρ πόρνοι,»
φησὶν, «οὔτε μαλακοὶ τὴν τοῦ Θεοῦ βασιλείαν κλη-
ρονομήσουσι.» Θηλυδρίας δὲ τοὺς τοιούτους ὀνομάζει,
ὅτι τὴν ἀνδρὸς λαχόντες φύσιν, ψεύδονται τὸ ἀνδρο-
πρεπὲς, καὶ νοῦν καὶ σῶμα μαλακιζόμενοι, καὶ
ἑκοντὶ κατακλώμενοι πρὸς τὸ ἄναλκι καὶ θηλυπρε-
πές. Εἰκὸς δὲ δὴ πάλιν, τὸν μόνορχιν καὶ ἕτερόν τι
παραδηλοῦν. Ἄνδρα μὲν γὰρ ὀνομάζειν ἔθος τὸν
εὐσθενῆ καὶ συνεστραμμένον, καὶ οὐκ ἀνικάνως
ἔχοντα πρὸς τὸ δύνασθαι κατορθοῦν ἃ ἂν ἕλοιτο τυ
355
Σούδα Λεξικόν alpha, entry 3822, γρ. 1
Ἄρραιστος:> ὁ ἄφθαρτος.
Ἄραιτο:> λάβοι, κομίσειεν. Εὐριπίδης· οὐκ ἔστιν οὐδὲν δεινὸν
ὧδ' εἰπεῖν ἔπος οὐδὲ πάθος οὐδὲ ξυμφορὰ θεήλατος, ἧς οὐκ ἂν
ἄραιτ' ἄχθος ἀνθρώπου φύσις. καὶ αὖθις· οὓς οὐκ ἂν ἄραιντ' οὐδ'
ἑκατὸν Αἰγύπτιοι. πολλαχοῦ ὡς ἀχθοφορούντων Αἰγυπτίων μέμνηνται.
Ἀρεάδνη:> ὄνομα κύριον.
Ἀρέθουσα:> πηγὴ κατὰ τὴν νῆσον Σικελίας, ἐν ᾗ εἰσβάλλει
Ἀλφειὸς, ποταμὸς τῆς Ἀρκαδικῆς πόλεως, δυόμενος διὰ τῆς Ἀδριάδος
θαλάσσης τὸ πέλαγος καὶ μηδαμῶς τῇ ἁλμυρίδι μιγνύμενος, ὡς ἂν τῆς
τοιαύτης πηγῆς ἐρώμενος.
Ἄρρεν,> καὶ ἀρρενικῶς, καὶ ἡμίανδρος, καὶ ἡμιγύναιξ, καὶ δι-
γενὴς, καὶ θηλυδρίας, καὶ ἑρμαφρόδιτος, καὶ ἴθρις, οὗ ἡ ἰσχὺς τεθέρι-
σται, καὶ Ἀρρενωπός,> ὁ ἀνδρόγυνος, καὶ ὁ ἀνδρεῖος, ὁ στερρός.
λέγουσι δ' οὕτω τὰ μὲν ἄλλα γύνιδας, ἔχοντας δέ τι ἀνδρόμορφον.
Ἱππώναξ δὲ ἡμίανδρον, τὸν οἷον ἡμιγύναικα. λέγεται δὲ καὶ ἀπόκο-
πος, καὶ βάκηλος, καὶ ἀνδρόγυνος, καὶ γάλλος, καὶ γύννις, καὶ Ἄττις,
καὶ εὐνουχώδης.
Ἀρεόβινδος:> ὄνομα κύριον.
Ἀρεοπαγίτης:> διφορεῖται. καὶ παροιμία, Ἀρεοπαγίτης,>
ἐπὶ τῶν σκυθρωπῶν καὶ ὑπερσέμνων καὶ σιωπηλῶν. καὶ Ἄρεως
νεοττὸς,> καὶ Ἄρεως παιδίον,> ἐπὶ τῶν θρασυτάτων.

Ἀρεόβινδος:> ὄνομα κύριον.
Ἀρεοπαγίτης:> διφορεῖται. καὶ παροιμία, Ἀρεοπαγίτης,>
356
ἐπὶ τῶν σκυθρωπῶν καὶ ὑπερσέμνων καὶ σιωπηλῶν. καὶ Ἄρεως

νεοττὸς,> καὶ Ἄρεως παιδίον,> ἐπὶ τῶν θρασυτάτων. κέχρηται
τῷ μὲν πρώτῳ Πλάτων Πεισάνδρῳ, τῷ δὲ δευτέρῳ Ἀλεξανδρίδης
Πεισάνδρῳ.
Ημιγυναίκα
Simonides Lyr., Epigrammata Book 6, epigram 217, γρ. 9
Χειμερίην νιφετοῖο κατήλυσιν ἡνίκ' ἀλύξας

Γάλλος ἐρημαίην ἤλυθ' ὑπὸ σπιλάδα,
ὑετὸν ἄρτι κόμης ἀπομόρξατο, τοῦ δὲ κατ' ἴχνος
βουφάγος εἰς κοίλην ἀτραπὸν ἷκτο λέων·
αὐτὰρ ὁ πεπταμένῃ μέγα τύμπανον, ὃ σχέθε, χειρὶ
ἤραξεν, καναχῇ δ' ἴαχεν ἄντρον ἅπαν·
οὐδ' ἔτλη Κυβέλης ἱερὸν βρόμον ὑλονόμος θὴρ
μεῖναι, ἀν' ὑλῆεν δ' ὠκὺς ἔθυνεν ὄρος,
δείσας ἡμιγύναικα θεῆς λάτριν, ὃς τάδε Ῥείᾳ
ἐνδυτὰ καὶ ξανθοὺς ἐκρέμασε πλοκάμους.
ΣΙΜΩΝΙΔΟΥ]
Ἡμερὶ πανθέλκτειρα, μεθυτρόφε μῆτερ ὀπώρας,

οὔλης ἣ σκολιὸν πλέγμα φύεις ἕλικος,
Τηίου ἡβήσειας Ἀνακρείοντος ἐπ' ἄκρῃ
στήλῃ καὶ λεπτῷ χώματι τοῦδε τάφου,
ὡς ὁ φιλάκρητός τε καὶ οἰνοβαρὴς φιλόκωμος
Αίλιος Διονύσιος Ἀττικὰ ὀνόματα Alphabetic , entry 177, γρ. 3
’καὶ μὴν πελάζει καὶ καταψύχει πνοή

τοὺς
357

καὶ γάλλος καὶ γύννις καὶ Ἄττις καὶ εὐνουχώδης.
θηλυκῶς δὲ οἱ Ἀττικοὶ τὰς ἀρρίχους φασίν. ἄρρυ>· ἐπίφθεγμα
κωπηλατῶν ὥσπερ τὸ ‘ῥυππ>απαί’ (Ar. ran. 1073) καὶ ἕτερα τοιαῦτα.
Αίλιος Διονύσιος Ἀττικὰ ὀνόματα Alphabetic, entry 177, γρ. 5

τοὺς
γύννιδας, ἔχοντας δέ τι ἀνδρόμορφον. ἀρρεννικὰ δὲ> καὶ [ἀρρενικῶς καὶ]
ἡμίανδρος καὶ ἡμιγύναιξ καὶ διγενὴς καὶ θηλυδρίας
θηλυκῶς
δὲ οἱ Ἀττικοὶ τὰς ἀρρίχους φασίν.
358
Tragica Adespota, Αποσπασμα 732, γρ. 6
... [ἔ]δαφος Κυβήβης / εἶδον>

Ἕκτορος παῖδα [Ἀ]σ̣τυάν(ακτα) /
Τρωίλον ὀλλύμενον /
μορφὴν τὴν Ἑκάβης στυγοῦσαν ἐν θαλάμοις κλιθεῖσαν /
νύκτα [ ].ρον αἱματωπ̣όν, σάτυρον ὑπὸ πίτυν, Ἄ̣ττιν ἡμι γύνην λυθέντα
Βρομίου Θῆβαι / εἶδον
ἀπολλύμενον [γ]άμον ἔνα̣ιμον Ἰοκάστης /
[Οἰ]δίπ(οδος) τὴ̣ν Σφίγγα·
Πενθέα κόπτ̣[ουσαν Ἀγ][α]ύην·
εὑρομένην .......[.......] [.].
ν̣υκτὸς φλεγομένην [Π]έργαμον·
ἁλωμένην̣ [δόλ][ω]ι Δαναῶν Ἴλιον

ἑκάστη
τμ. 3, γρ. 40
διῶκται οἱ ἄγριοι περὶ τὰ τοιαῦτα>· ἀπὸ τοῦ ἐπαυχενίου τοῦ ταύρου

δέρματος ἐξ οὗ καὶ οἱ τῶν ὀργάνων πάλαι ποτὲ> κόλλαβοι.
τὴν ὥραν καὶ ἀνάπαλιν ὄντες τοῖς πρῶτον ὑπηνήταις>.
(?)
βροτολοιγὸν ἰδίως που ἔφη τὸν καὶ αἰσχρολοιχὸν λεγόμενον, διὰ τὸ τοὺς
τοιούτους παραιτίους γίνεσθαι τοῦ μὴ κύειν γυναῖκας καὶ οὕτως ἐπ'
ὀλέθρῳ
βροτῶν εἶναι>.
Κυβάλης· ὁ ὡσπερεὶ κυφός, ἐκ τοῦ κατακύπτειν συχνῶς. Ὃν καὶ
ἡμίανδρον καὶ ἡμιγύναικα καὶ σποδόρχην ἐβλασφήμουν>.
Εἰς πονηρούς
Πονηρός· ὁ τὸ ἦθος δόλιος· πόνηρος δέ, ὁ ἐπίμοχθος καὶ οἱονεὶ

πονοεργός.
Ἀλάστωρ· ὁ πράττων τι μὴ δυνάμενον ἐν λιταῖς συγχωρηθῆναι ἤ,
ὡς ὁ Χρύσιππος (S.V.F. II, 47, fr. 157 s. Arnim), ἐλάστωρ τις ὢν ἄξιος
359
ἐλαύνεσθαι, διὰ φόνον ἤ τι τοιοῦτον· τοιοῦτον δὲ καὶ ὁ ἀλιτρὸς καὶ ὁ

ἀλιτήριος.
Παλαμναῖος· οὐ μόνον κοινότερον ὁ βριαρόχειρ, ἀλλὰ καὶ ὁ
αὐτοχειρὶ φονεύων καὶ> ὁ ἐνεχόμενος μιάσματι· Ψογερὰ δὲ λέξις
ἀεὶ παρὰ τοῖς ῥήτορσι ὁ παλαμναῖος>.
Synesius Phil., Epistulae Epistle 44, γρ. 129
ταῦτα συνθέντες ἐπὶ σοί, κἀκείνους δὲ περιμένει τὰ

κατὰ γῆς κολαστήρια, ὡς οὐχ ἕτερος οὕτω τρόπος θεο-
μισὴς ὡς ὁ λογοποιὸς ὁ τιτρώσκων ἐξ ἀφανοῦς· ἀγεν-
νέστατος γὰρ ὢν μέγιστα κακὰ διαπράττεται, καὶ
λέγεταί τις αὐτοῖς μοῖρα κιναίδων προσκεῖσθαι, καὶ
τῶν ἐν τῇ τέχνῃ τοῦτ' εἶναι τὸ κράτιστον, ἐπεὶ καὶ
πρὸς ἄλλα πολλὰ σοφισταὶ γίνονται καὶ εὐμήχανοι.
ὥστε ἄν τις ἁλῷ φήμας ἐπὶ τοῖς οὐκ οὖσι ποιῶν, τοῦτο
ἐκεῖνο, μὴ ἐπανέρῃ μηδὲ διστάσῃς, ἀλλὰ κἂν στε-
ρεώτατος εἶναι δοκῇ, θαρρῶν ἀποφαίνου τὸν ἄνδρα
ἡμίγυνον, αὐτόχρημα θιασώτην τῆς Κότυος. σοὶ δὲ
ἔξεστιν ἀπὸ τῶν λόγων τούτων ἀποφῆναι συκοφαντοῦ-
σαν τὴν δόξαν, εἰ σαυτόν τε καὶ τοὺς σοὺς ἐπιδοίης
τῇ δίκῃ. εἰπὲ γὰρ εἰσελθὼν ὡς Ἐμοῦ κατήγοροί τινές
εἰσιν ἀφανεῖς, οἳ προκατεγνωκότες αὑτῶν ἀξιοῦσι
λανθάνειν, κατηγοροῦσι δὲ ὅμως πολλὰ καὶ χα-
λεπά, καὶ κινδυνεύουσι πείθειν ἐνίους· οὕτως εἰσὶν
ἐπίβουλοι καὶ δεινοὶ παραδοῦναι λόγον τῇ φήμῃ. κᾆτα
διεξελθὼν τὰς αἰτίας ἐφ' αἷς ἀκούεις κακῶς, γάμον καὶ
φόνον ἀνόσιον, ἐπειδὴ σπάταλον οἶμαί τινά φασι
ὑπὸ σοῦ κάθετον ἐξειργάσθαι τὸν φόνον, τοῦτον ἅμα
καὶ λαλοῦντα πρὸς τὸ ἐρωτη-
θέν. ῥᾷον γὰρ τοῦτο ἤπερ τὸ πρωτολογεῖν. τοιοῦτον δέ τι ποιήσει καὶ ἐν
τῇ γάμμα ῥαψῳδίᾳ. ἔνθα τοῦ
Τηλέμαχος. (Vers. 16.) Τὸ δὲ
γήραϊ κυφὸς, πρὸς διαστολὴν εἴρηται τοῦ γυροῦ. ἐκεῖνος γὰρ, φύσει
360
τοιοῦτος. ὡς τὸ, γυρὸς ἔην ὤμοισιν,

ἐπαινεῖται, διότι ἐπί τινων, φυσᾷ καὶ
ἐπαίρει φρένας. ὅθεν τυφογέροντες οἱ τοιοῦτοι καὶ τῦφοι καὶ τυφεδανοὶ
σκώπτονται. εἰ καὶ ἄλλως τὰ
ἤγουν καίεσθαι νεκρικῶς.
ὅθεν καὶ τυμβογέροντες οἱ αὐτοὶ καὶ σορόπληκτοι καὶ σοροπλῆγες. καὶ
ὅτι ἐκ τοῦ κυφὸς οὗ πρωτότυ-
πος ὁ κέκυφα παρακείμενος, λέγεται σκωπτικῶς κατὰ συγγένειαν τοῦ φ>
πρὸς τὸ β>, κυβάλης ὁ ὡσπερεὶ
κυφὸς, ἐκ τοῦ κατακύπτειν συχνῶς. ὃν καὶ ἡμίανδρον καὶ ἡμιγύναικα
καὶ σποδόρχην ἐβλασφήμουν. ἐκ τοῦ αὐτοῦ δέ φασι κυφοῦ, καὶ Κυβήβα
διὰ τοῦ α> ἢ Κυβήβη διὰ τοῦ η>, ἡ Ῥέα. ᾗ φασιν ὁ κατεχό-
μενος ἢ καὶ ἄλλῳ δαίμονι καταχρηστικῶς, κύβηβος ἐλέγετο. ὁ και σάβος
καὶ σαβάζιος καὶ βάκχος καὶ βαβάκτης καὶ βάβαξ καὶ ἐμμανὴς καὶ
φλεδών. ὡς δὲ ἐκ τοῦ κυφὸς γίνεται καὶ ὁ κύβος, δηλοῦσιν οἱ
παλαιοί. καὶ οὕτω μὲν τάδε. Περὶ δὲ τοῦ ᾔδη ὅ ἐστιν ἠπίστατο, ἐν Ἰλιάδι
γέγραπται ἱκανῶς. (Vers. 19.) Ὅτι αἰτίαν πιθανὴν τοῦ πρωτολογῆσαι τὸν
Αἰγύπτιον προβάλλεται ὁ ποιητὴς, τὴν τοῦ παιδὸς Ἀντίφου μνήμην. οὗ
συστρατευσαμένου τῷ Ὀδυσσεῖ καὶ ἀπολωλότος μνησάμενος ὁ πατὴρ,
λαλεῖ τὰ εἰκότα. (Vers. 18.) Ὅτι εὔπωλον ὡς καὶ ἐν Ἰλιάδι τὴν Τροίαν
λέγει, ἢ ἀντὶ τοῦ εὔζῳον. ἢ εὔιππον ὡς ἀπὸ μέρους. ἢ τὴν εὔγεων καὶ
εὐβωλοστρόφητον. ἢ τὴν εὖ περιπολουμένην, κατὰ ἔκτασιν τοῦ ο>. ἤτοι
τὴν εὐδαίμονα καὶ εὐοίκητον. (Vers. 20.) Ὅτι τρεῖς τῷ Αἰγυπτίῳ γένοντο
παῖδες.
Σχόλια στην Ιλιάδα Book of Iliad 24, verse 6-9b, γρ. of scholion 8
Ἀριστοφάνει. A
Did. ἄλλως· {πατρόκλου ποθέων:} προηθετοῦντο οἱ τέσσαρες
καὶ παρὰ Ἀριστοφάνει.
ex. Πατρόκλου ποθέων – δάκρυον εἶβεν>:> δεξιῶς
ὑπόκειται, τίνα ἦν τὰ ἀναμιμνήσκοντα αὐτὸν πένθους· b(BCE3E4)
οὐ γὰρ ὅτι συνέπαιζεν οὐδ' ὅτι αὐτὸν ἐκολάκευεν οὐδ' ὅτι
ἡδὺς συμπότης ἦν, ὡς ὁ τοῦ Ἕκτορος (“ἐπεί οἱ ἑταῖρος ἔην φίλος,
εἰλαπιναστής” [Ρ 577]), ἀλλ' ὅτι κοινωνὸς ἀρετῆς καὶ γενναίων
ἔργων. οἱ δὲ ἀθετοῦντες τοὺς στίχους πῶς οὐκ ἐμβρόντητοι, ῥηματίων
κακοσχόλως ἐχόμενοι καὶ τοιούτων ἐπῶν κατηγοροῦντες
ὅτι ὡς σύγκοιτον ποθεῖ, οὐχ οἷον ἡμιθέων, ἀλλ' οὐδὲ ἡμιγυναί-
361
κων ἄξιον ὄν>; εἰ γὰρ ὅλως τοῦτο ὑπονοεῖν δεῖ, ἐραστὴς ἂν εἴη
Πάτροκλος ὡς νεωτέρου καὶ περικαλλεστέρου. ἀθετοῦνται δὲ
διὰ ταῦτα· ἀνδροτὴς γάρ ἐστιν ἡ τοῦ ἀνδρὸς φύσις· εἶπε δὲ καὶ
μένος ἠΰ> (6). καὶ τολύπευσε> (7) δ' οὐκ εὔκαιρον· ἄλλως τε σὺν
αὐτῷ οὐχ ὑπέμεινέν τι, αὐτός τε ἐπὶ κουφοτέροις (sc. Τ 315 – 7)
αὐτοῦ μέμνηται· “ἦ ῥά νύ μοί ποτε καὶ σύ, δυσάμμορε”
Ελληνική ανθολογία Book 6, epigram 217, γρ. 9
Χειμερίην νιφετοῖο κατήλυσιν ἡνίκ' ἀλύξας

Γάλλος ἐρημαίην ἤλυθ' ὑπὸ σπιλάδα,
ὑετὸν ἄρτι κόμης ἀπομόρξατο, τοῦ δὲ κατ' ἴχνος
βουφάγος εἰς κοίλην ἀτραπὸν ἷκτο λέων·
αὐτὰρ ὁ πεπταμένῃ μέγα τύμπανον, ὃ σχέθε, χειρὶ
ἤραξεν, καναχῇ δ' ἴαχεν ἄντρον ἅπαν·
οὐδ' ἔτλη Κυβέλης ἱερὸν βρόμον ὑλονόμος θὴρ
μεῖναι, ἀν' ὑλῆεν δ' ὠκὺς ἔθυνεν ὄρος,
δείσας ἡμιγύναικα θεῆς λάτριν, ὃς τάδε Ῥείᾳ
ἐνδυτὰ καὶ ξανθοὺς ἐκρέμασε πλοκάμους.
ΑΛΚΑΙΟΥ
Κειράμενος γονίμην τις ἄπο φλέβα Μητρὸς ἀγύρτης

Ἴδης εὐδένδρου πρῶνας ἐβουνοβάτει·
τῷ δὲ λέων ἤντησε πελώριος, ὡς ἐπὶ θοίναν
χάσμα φέρων χαλεπὸν πειναλέου φάρυγος.
δείσας δ' ὠμηστέω θηρὸς μόρον ὡς ἀυδάξαι,
τύμπανον ἐξ ἱερᾶς ἐπλατάγησ' ἐνοπῆς.
χὠ μὲν ἐνέκλεισεν φονίαν γένυν, ἐκ δὲ τενόντων
ἔνθους ῥομβητὴν ἐστροφάλιζε φόβην·
Ἄρραιστος:> ὁ ἄφθαρτος.
Ἄραιτο:> λάβοι, κομίσειεν. Εὐριπίδης· οὐκ ἔστιν οὐδὲν δεινὸν
ὧδ' εἰπεῖν ἔπος οὐδὲ πάθος οὐδὲ ξυμφορὰ θεήλατος, ἧς οὐκ ἂν
ἄραιτ' ἄχθος ἀνθρώπου φύσις. καὶ αὖθις· οὓς οὐκ ἂν ἄραιντ' οὐδ'
362

Ἱππώναξ δὲ ἡμίανδρον, τὸν οἷον ἡμιγύναικα. λέγεται δὲ καὶ ἀπόκοπος,
καὶ βάκηλος, καὶ ἀνδρόγυνος, καὶ γάλλος, καὶ γύννις, καὶ Ἄττις, καὶ
εὐνουχώδης.
Σούδα Λεξικόν, entry 3822, γρ. 5

Σούδα Λεξικόν eta, entry 392, γρ. 4
ᾘνιξάμην:> αἰνιγματωδῶς εἶπον.

Ἡνίοχος> καὶ Ἡνιοχεία.
Ἡνίοχος,> Ἀθηναῖος, κωμικὸς τῆς μέσης κωμῳδίας. ἔστι τῶν
δραμάτων αὐτοῦ τάδε· Τροχίλος, Ἐπίκληρος, Γοργόνες, Πολυπράγμων,
Θωρύκιον, Πολύευκτος, Φιλέταιρος, Δὶς ἐξαπατώμενος. κατὰ Πολυ-
εύκτου· ἐγένετο καὶ καθ' ἡμᾶς Πολύευκτος, ἀποφράς, ἡμιγύναιος,
θεοστυγής,
βαρυόργητος, Κωκυτοῦ καὶ Στυγὸς δεινὸν καὶ ὀλέθριον τῷ βίῳ
ἐκλόχευμα.
Ἠνίπαπεν:> ἐκακολόγησεν.
363
Ἦνις:> ὁ ἐνιαύσιος, ὁ ἀκέντριστος.

Ἠνθισμένον·> οὐ γάρ σε μακρῷ χρόνῳ γνῶσ', οὐδ' ὑποπτεύ-
σουσιν ὧδ' ἠνθισμένον. τινὲς τὸ ἠνθισμένον ἐπὶ τῇ κεφαλῇ ἤκουσαν,
οἷον ταῖς πολιαῖς ἠνθισμένον. τοῦτο δὲ ἀπίθανον· ἐγνώσθη γὰρ ἄν,
εἰ καὶ τοσοῦτον ἤλλαξε τὴν κεφαλήν. δοκεῖ οὖν μοι τὸ ἠνθισμένον,
ἀντὶ τοῦ ἠσκημένον. οὐ μὴ οὖν σε ἐπιγνῶσι τοιαῦτα πλαττόμενον.
εἰ δὲ τὸ ἠνθισμένον ἐπὶ ἡλικίας δεξαίμεθα, ἔστιν οὐκ ἐπὶ τῶν τριχῶν,
ἀλλ' ἐπὶ παντὸς τοῦ σώματος.
Σούδα Λεξικόν lambda, entry 147, γρ. 2
νους. Ἰταλοὶ δὲ οὗτοι πάλιν προσηγορεύθησαν ἔκ τινος Ἰταλοῦ

δυναστεύσαντος τῆς χώρας· Αἰνείου δὲ καταλαβόντος τὴν δύσιν ἐκλή-
θησαν Αἰνεάδαι· μεθ' ὃν Ῥωμαῖοι πάντες μετωνομάσθησαν ἀπὸ Ῥω-
μύλου λαβόντες τὴν ἐπωνυμίαν.
Λατρεύω:> τὸ τιμῶ· αἰτιατικῇ. ὡς τό, οὐκ ἐλάτρευσαν τὴν κτίσιν οἱ
θεόφρονες παρὰ τὸν κτίσαντα. δοτικῇ δὲ ἐπὶ τοῦ θύω· ὡς τό, λατρεύειν
ζῶντι θεῷ.
Λατρεία:> δουλεία ἐπὶ μισθῷ. Σοφοκλῆς Αἴας· λατρείας ἀνθ'
ὅσου ζήλου τρέφει.
Λάτρης,> λάτρου. θηλυκὼς δὲ Λάτρις,> θεράπαινα, δούλη,
προσαῖτις. δείσας ἡμιγύναικα θεῆς λάτριν· ὃς τάδ' ὄρεια ἐνδυτὰ
καὶ ξανθοὺς ἐκρέμασε πλοκάμους.
Λάτρις:> τὸ ἁπλοῦν διὰ τοῦ ι. εἰδωλολάτρης δὲ διὰ τοῦ η, ἐν
συνθέσει.
Λάτρον:> ὁ μισθός. λατρεία γὰρ δουλεία ἐπὶ μισθῷ. λάτρις δὲ
διὰ τοῦ ι. λάτριν ἄγειν παλίνορσον ἀεικέα τῷ κεραμῆϊ.
Λατύπη:> λιθουργική. ἢ τὸ λεπτὸν τοῦ λίθου.
Σούδα Λεξικόν pi, entry 1959, γρ. 3
Πολύδωρος:> ὄνομα κύριον.

Πολύαινος:> πολλοῦ ἐπαίνου ἄξιος.
Πολύαινος,> Σαρδιανός, σοφιστής, γεγονὼς ἐπὶ τοῦ πρώτου
Καίσαρος Γαΐου. λόγους δικανικοὺς καὶ δικῶν ἤτοι συνηγοριῶν ὑπο-
τυπώσεις· Θριάμβου Παρθητικοῦ βιβλία γʹ· καὶ ἄλλα.
Πολύαινος,> Μακεδών, ῥήτωρ. Περὶ Θηβῶν, Τακτικὰ βιβλία γʹ.
Πολύενος:> ὁ πολυχρόνιος.
364
Πολύευκτον:> τίμιον, πολυπόθητον.

Πολύευκτος,> κωμικός. τούτου δράματα ἐστιν Ἡνίοχος, ὡς Ἀθή-
ναιός φησιν ἐν Δειπνοσοφισταῖς. κατὰ Πολυεύκτου πατριάρχου· ἐγένετο
καὶ καθ' ἡμᾶς Πολύευκτος, ἀποφράς, ἡμιγύναιος, θεοστυγής,
βαρυόργητος, Κωκυτοῦ
καὶ Στυγὸς δεινὸν καὶ ὀλέθριον τῷ βίῳ ἐκλόχευμα.
Πολύζηλος·> ὦ πλοῦτε καὶ τυραννὶ καὶ τέχνη τέχνης ὑπερ-
φέρουσα τῷ πολυζήλῳ βίῳ· ὅσος παρ' ὑμῖν ὁ φθόνος φυλάσσεται.
Πολύζηλος,> κωμικός. δράματα αὐτοῦ Νίπτρα, Δημοτυνδάρεως,
Μουσῶν γοναί, Διονύσου γοναί, Ἀφροδίτης γοναί.
Πολύζηλος·> οὗτος πηρωθείς, ὡς φάσμα θεασάμενος μεῖζον ἢ
ὥστε τοῖς ὀφθαλμοῖς ἐνεγκεῖν τῷ Πανὶ κρύπτον τὴν ἀσπίδα (σύμμαχον
τὸν Πᾶνα δ' εἰκάζουσιν εἶναι) ἐμάχετο ὡς ὁρῶν καὶ διέκρινε τῇ φωνῇ
τοὺς ἰδίους καὶ τοὺς πολεμίους.
Πολυζύγῳ:> πολυκαθέδρῳ.
TLG Texts doing_search ημιανδρ tlg Go
Θηλη-ης
Ευρυπίδης Fragmenta papyracea Fragment 66, γρ. 28
Γ ⸏ταὐτοῦ γένους τοῦδ' οἶσθα Κρεσφόντην κλύων;

Α ⸏κτιστῆρά γ' ὄντα τῆσδε γῆς Μεσσηνία[ς.
Γ ⸏τοῦτον κατακτὰς δῶμα Πολυφόντης [ἔ]χει.
Α ⸏πότερα βιαίως ἢ τύχαις ἀκουσίαις;
Γ β̣ίαι δολώσας, ὡς τυραννεύοι χθονός.
Α ἄ]παιδά γ' ὄντα καὶ γυναικὸς ἄζυγα;
Γ ⸏οὔκ, ἀλλὰ δισσοὺς συνκ[ατέ]κτεινεν κόρους.
Α ⸏ἦ πᾶσ' ὄλωλε δῆτα κα[ὶ] τέκνων σπορά;
Γ ⸏εἷς ἐστὶ παίδων λοιπ[ός], εἴπερ ἔστ' ἔτι.
Α ⸏πῶς τόν γε θάνατο[ν καὶ] τύχας ὑπεκφυγών;
Γ ⸏μαστοῦ 'πὶ θηλῆς σμ̣[ικρ]ὸς ὢν ἔτ' [ἐ]ξ̣[έδυ.
Α ⸏ἔκδημο[ς] ὢν τῆ[σδ' ἢ 'πιχ]ώριος χθ̣[ονός;
Πλούταρχος Romulus τμ. 4, τμ. 1, γρ. 5
καταθεὶς ἀπηλλάσσετο. τοῦ δὲ ποταμοῦ κατακλύ-

365
ζοντος ἡ πλημμύρα τὴν σκάφην ὑπολαβοῦσα καὶ

μετεωρίσασα πρᾴως κατήνεγκεν εἰς χωρίον ἐπιεικῶς
μαλθακόν, ὃ νῦν Κερμαλὸν καλοῦσι, πάλαι δὲ Γερ-
μανόν, ὡς ἔοικεν ὅτι καὶ τοὺς ἀδελφοὺς γερμανοὺς
ὀνομάζουσιν.
Ἦν δὲ πλησίον ἐρινεός, ὃν Ῥωμινάλιον ἐκάλουν, ἢ
διὰ τὸν Ῥωμύλον ὡς οἱ πολλοὶ νομίζουσιν, ἢ διὰ τὸ
τὰ μηρυκώμενα τῶν θρεμμάτων ἐκεῖ διὰ τὴν σκιὰν ἐνδιά-
ζειν, ἢ μάλιστα διὰ τὸν τῶν βρεφῶν θηλασμόν, ὅτι τήν τε
θηλὴν ῥοῦμαν ὠνόμαζον οἱ παλαιοί, καὶ θεόν τινα τῆς ἐκτρο-
φῆς τῶν νηπίων ἐπιμελεῖσθαι δοκοῦσαν ὀνομάζουσι Ῥουμῖ-
ναν, καὶ θύουσιν αὐτῇ νηφάλια, καὶ γάλα τοῖς ἱεροῖς
ἐπισπένδουσιν.
Θηλυκευομαι

γρ. 6
τοίνυν πρὸς φίλον τὸν κύριον, ὑπὲρ οὗ καὶ τὸ σῶμα ἑκὼν ἐπιδέ-
δωκεν, πρὸς δὲ καὶ τὴν ψυχήν, ὡς οἱ δικασταὶ προσεδόκησαν, ἔρ-
χεται, «φίλε κασίγνητε» ποιητικῶς [τε] ἀκούσας πρὸς τοῦ σωτῆρος
ἡμῶν διὰ τὴν τοῦ βίου ὁμοιότητα. αὐτίκα τελείωσιν τὸ μαρτύριον
καλοῦμεν οὐχ ὅτι τέλος τοῦ βίου ὁ ἄνθρωπος ἔλαβεν ὡς οἱ λοιποί,
ἀλλ' ὅτι τέλειον ἔργον ἀγάπης ἐνεδείξατο. καὶ οἱ παλαιοὶ δὲ τῶν
παρ' Ἕλλησι τῶν ἐν πολέμῳ ἀποθανόντων τὴν τελευτὴν ἐπαινοῦσιν,
οὐ τὸ βιαίως ἀποθνῄσκειν συμβουλεύοντες, ἀλλ' ὅτι ὁ κατὰ πόλεμον
τελευτῶν ἀδεὴς τοῦ θανεῖν ἀπήλλακται, ἀποτμηθεὶς τοῦ σώματος,
καὶ οὐ προκαμὼν τῇ ψυχῇ οὐδὲ καταμαλακισθείς, οἷα περὶ τὰς
νόσους πάσχουσιν οἱ ἄνθρωποι· ἀπαλλάττονται γὰρ θηλυκευόμενοι
καὶ ἱμειρόμενοι τοῦ ζῆν. διὰ ταῦτα οὐδὲ καθαρὰν ἀπολύουσιν τὴν
ψυχήν, ἀλλ' ὥσπερ μολυβδίδας τὰς ἐπιθυμίας μεθ' ἑαυτῆς
φερομένην,
εἰ μή τινες τούτων ἐλλόγιμοι κατ' ἀρετὴν γεγόνασιν. εἰσὶ δὲ καὶ οἳ
ἐν πολέμῳ μετ' ἐπιθυμιῶν ἀποθνῄσκουσιν, οὐδὲν οὗτοι διαφέροντες,
ἢ εἰ καὶ νόσῳ κατεμαραίνοντο.
Θηλυμανης-ες
Alciphron Rhet., Soph., Epistulae Βιβ. 1, epistle 6, τμ. 4, γρ. 2
ἐρώντων ὁ Πειραιεὺς ἐδέξατο. κωμάζουσι γὰρ εἰς αὐ-

τὴν ἡ πρὸς θάλατταν νεολαία καὶ ἄλλος ἄλλο δῶρον
366
ἀποφέρει· ἡ δὲ εἰσδέχεται καὶ ἀναλοῖ Χαρύβδεως δίκην.

σὺ δὲ ὑπερβαίνων τὰς ἁλιευτικὰς δωροφορίας μαινί-
δας μὲν ἢ τρίγλας οὔτε φέρεις οὔτε θέλεις διδόναι,
ἀλλ' ὡς ἀφηλικέστερος καὶ γυναικὶ πάλαι συνὼν καὶ
παιδίων οὐ μάλα νηπίων πατὴρ παραγκωνίσασθαι τοὺς
ἀντεραστὰς βουλόμενος, κεκρυφάλους Μιλησίους καὶ
Σικελικὸν ἱμάτιον καὶ ἐπ' αὐτῷ χρυσίον εἰσπέμπεις.
ἢ πέπαυσο τῆς ἀγερωχίας, καὶ τοῦ λάγνος εἶναι καὶ
θηλυμανὴς ἀπόσχου, ἢ ἴσθι με παρὰ τὸν πατέρα οἰ-
χησομένην, ὃς οὔτ' ἐμὲ περιόψεται καὶ σὲ γράψεται
παρὰ τοῖς δικασταῖς κακώσεως.
Θηλυμορφος-ου
Ευρυπίδης Bacchae Γρ. 353
{Πε.} οὐ μὴ προσοίσεις χεῖρα, βακχεύσεις δ' ἰών,

μηδ' ἐξομόρξηι μωρίαν τὴν σὴν ἐμοί;
τῆς σῆς δ' ἀνοίας τόνδε τὸν διδάσκαλον
δίκην μέτειμι. στειχέτω τις ὡς τάχος,
ἐλθὼν δὲ θάκους τοῦδ' ἵν' οἰωνοσκοπεῖ
μοχλοῖς τριαίνου κἀνάτρεψον ἔμπαλιν,
ἄνω κάτω τὰ πάντα συγχέας ὁμοῦ,
καὶ στέμματ' ἀνέμοις καὶ θυέλλαισιν μέθες·
μάλιστα γάρ νιν δήξομαι δράσας τάδε.
οἱ δ' ἀνὰ πόλιν στείχοντες ἐξιχνεύσατε
τὸν θηλύμορφον ξένον, ὃς ἐσφέρει νόσον
καινὴν γυναιξὶ καὶ λέχη λυμαίνεται.
κἄνπερ λάβητε, δέσμιον πορεύσατε
δεῦρ' αὐτόν, ὡς ἂν λευσίμου δίκης τυχὼν
θάνηι, πικρὰν βάκχευσιν ἐν Θήβαις ἰδών.
{Τε.} ὦ σχέτλι', ὡς οὐκ οἶσθα ποῦ ποτ' εἶ λόγων·
μέμηνας ἤδη, καὶ πρὶν ἐξεστὼς φρενῶν.
στείχωμεν ἡμεῖς, Κάδμε, κἀξαιτώμεθα
ὑπέρ τε τούτου καίπερ ὄντος ἀγρίου
ὑπέρ τε πόλεως τὸν θεὸν μηδὲν νέον
δρᾶν.
Θηλυνω Εις γυναικα θηλυνεσθαιLUCIANO
Κλήμης Αλεξανδρινός Παιδαγωγός Βιβ. 2, τμ. 10bis, κεφ. 105, τμ.

4, γρ. 3
367
Ἄγαμαι τῶν Λακεδαιμονίων τὴν πόλιν τὴν παλαιάν· μόναις ταῖς

ἑταίραις ἀνθίνας ἐσθῆτας καὶ χρυσοῦν κόσμον ἐπέτρεψεν φορεῖν,
ἀφαιρουμένη τῶν δοκίμων γυναικῶν τὴν φιλοκοσμίαν τῷ μόναις
ἐφεῖναι καλλωπίζεσθαι ταῖς ἑταιρούσαις. Ἀθηναίων δὲ ἔμπαλιν οἱ
ἄρχοντες οἱ τὸ ἀστικὸν πολίτευμα ἐζηλωκότες ἐκλαθόμενοι τῆς
ἀνδρωνίτιδος ἐχρυσοφόρουν ποδήρεις χιτῶνας ἐνδυόμενοι [καὶ
ποδήρεις ἠμπίσχοντο·] καὶ κρωβύλον, ὃ ἐμπλοκῆς ἐστιν εἶδος,
ἀνεδοῦντο χρυσῶν ἐνέρσει τεττίγων κοσμούμενοι, τὸ γηγενὲς ὡς
ἀληθῶς ἀπειροκαλίᾳ κιναιδίας ἐνδεικνύμενοι. Ὁ δὲ τῶν ἀρχόντων
τούτων ζῆλος καὶ εἰς τοὺς ἄλλους Ἴωνας διικνεῖτο, οὓς Ὅμηρος
ἐκθηλύνων «ἑλκεσιπέπλους» καλεῖ.
Θηλυστολος-ον
Αίλιος ΗρωδιανόςDe prosodia catholica Part+τομ. 3,1, σελ. 64, γρ. 10
Αἰτωλοί». Ὅμηρος (Il. Ι 529) ὀξύνεται πρὸς διαστολὴν τοῦ « κού-

ρητες Ἀχαιῶν (Il. Τ 248). τοῦτο γὰρ ἀπὸ τοῦ κόρος ὁ νέος κό-
ρης ὡς ἰαμβικὸν κλίνεται διὰ τοῦ τος καὶ βαρύνεται ὡς πένης· καὶ
τὸ ἔθνος δὲ οὐκ ἐχρῆν ὀξύνεσθαι, καθότι οὐ φιλεῖ τὰ εἰς ης
λήγοντα ἐθνικὰ ὑπὲρ μίαν συλλαβὴν ὀξύνεσθαι, ἀλλὰ
συνεξωμοιώθη τῷ ἀδμής καὶ ἀβλής. »ἐκλήθησαν δὲ Κούρητες, ὡς
Ἀρχέμαχος ὁ Εὐβοιεύς φησιν, ὅτι, ἐπεὶ οἱ πολέμιοι τῆς κόμης αὐτῶν
δραττόμενοι τῆς ἔμπροσθεν κατέσπων
αὐτούς, ὄπισθεν τοῦ λοιποῦ ἐκόμων, κειρόμενοι τὰ ἔμπροσθεν. ἔνιοι
δὲ ἀπὸ ἥρωος τοὔνομα ἔχειν τὸ φῦλον, οἱ δὲ ἀπὸ ὄρους τοῦ Κουρίου
τοὺς Κουρῆτας εἶναί φασιν, οἱ δὲ θηλυστολοῦντας ὡς αἱ κόραι τοὔ-
νομα σχεῖν τοὺς περὶ τὴν Αἰτωλίαν φασίν. εἶναι γὰρ καὶ τοιοῦτόν
τινα ζῆλον ἐν τοῖς Ἕλλησιν ὡς καὶ Ἰάονες ἑλκεχίτωνας εἰρῆσθαι καὶ
κρωβύλον καὶ τέττιγα ἐμπλέκεσθαι καὶ τοὺς περὶ Λεωνίδαν
κτενιζομένους τὴν κόμην, ὅτ' ἐπεξῄεσαν εἰς τὴν μάχην,
καταφρονηθῆναι ὑπὸ Περσῶν». τὸ μέντοι σθενῆς , τεχνῆς, λαχνῆς,
ζαχρῆς ἀπὸ συναλοιφῆς γίνονται· καὶ τὸ Φανῆς ἰαμβικὸν
ἰσοσύλλαβον.
Θλαδιας-ου
Φίλων Ιουδαίος Legum allegoriarum libri i-iii Βιβ. 3, sect 8, γρ. 3
ται καὶ ἀποκρύπτεται, σκότους γὰρ πλήρης ἐστὶ μηδὲν ἔχων

ἐναύγασμα
θεῖον, ᾧ τὰ ὄντα περισκέψεται· ὁ δὲ τοιοῦτος πεφυγάδευται θείου
368
χοροῦ,
καθάπερ ὁ λεπρὸς καὶ γονορρυής, ὁ μὲν θεὸν καὶ γένεσιν,
ἀντιπάλους
φύσεις, δύο χρωμάτων ὄντων, ἀγαγὼν εἰς ταὐτὸ ὡς αἴτια, ἑνὸς ὄντος
αἰτίου τοῦ δρῶντος, ὁ δὲ γονορρυὴς ἐκ κόσμου πάντα καὶ εἰς
κόσμον
ἀνάγων, ὑπὸ θεοῦ δὲ μηδὲν οἰόμενος γεγονέναι, Ἡρακλειτείου
δόξης
ἑταῖρος, κόρον | καὶ χρησμοσύνην καὶ ἓν τὸ πᾶν καὶ πάντα ἀμοιβῇ
εἰσάγων. διό φησι καὶ ὁ θεῖος λόγος· “ἐξαποστειλάτωσαν ἐκ τῆς
ἁγίου
ψυχῆς πάντα λεπρὸν καὶ πάντα γονορρυῆ καὶ πάντα ἀκάθαρτον ἐν
ψυχῇ,
ἀπὸ ἀρσενικοῦ ἕως θηλυκοῦ” (Num. 5, 2), καὶ τοὺς θλαδίας καὶ
ἀπο-
κεκομμένους τὰ γεννητικὰ τῆς ψυχῆς καὶ πόρνους τὴν ἑνὸς ἀρχὴν
ἀπο-
διδράσκοντας, οἷς ἄντικρυς ἀπείρηται εἰς ἐκκλησίαν θεοῦ φοιτᾶν
(Deut.
23, 2). οἱ δέ γε σοφοὶ λογισμοὶ οὐχ οἷον ἀποκρύπτονται, ἀλλ'
ἐμφανεῖς
εἶναι γλίχονται. οὐχ ὁρᾷς ὅτι ὁ Ἀβραὰμ “ἔτι ἦν ἑστηκὼς ἐνώπιον
κυρίου καὶ ἐγγίσας εἶπε
Θλιβιας-ου
Στράβων Γεωγραφικά Βιβ. 13, τμ. 4, τμ. 1, γρ. 13
σασα χρόνον τοῖς Ἀτταλικοῖς βασιλεῦσι· καὶ δὴ καὶ

ἐντεῦθεν ἀρκτέον τῆς ἑξῆς περιοδείας, καὶ πρῶτον
περὶ τῶν βασιλέων ὁπόθεν ὡρμήθησαν καὶ εἰς ἃ κατέ-
στρεψαν ἐν βραχέσι δηλωτέον. ἦν μὲν δὴ τὸ Πέργα-
μον Λυσιμάχου γαζοφυλάκιον τοῦ Ἀγαθοκλέους, ἑνὸς
τῶν Ἀλεξάνδρου διαδόχων, αὐτὴν τὴν ἄκραν τοῦ
ὄρους συνοικουμένην ἔχον· ἔστι δὲ στροβιλοειδὲς τὸ
ὄρος εἰς ὀξεῖαν κορυφὴν ἀπολῆγον. ἐπεπίστευτο δὲ
τὴν φυλακὴν τοῦ ἐρύματος τούτου καὶ τῶν χρημάτων
(ἦν δὲ τάλαντα ἐνακισχίλια) Φιλέταιρος, ἀνὴρ Τιανός,
θλιβίας ἐκ παιδός· συνέβη γὰρ ἔν τινι ταφῇ θέας οὔ-
σης καὶ πολλῶν παρόντων ἀποληφθεῖσαν ἐν τῷ ὄχλῳ
τὴν κομίζουσαν τροφὸν τὸν Φιλέταιρον ἔτι νήπιον
συνθλιβῆναι μέχρι τοσοῦδε ὥστε πηρωθῆναι τὸν παῖ-
δα. ἦν μὲν δὴ εὐνοῦχος, τραφεὶς δὲ καλῶς ἐφάνη τῆς
369
πίστεως ταύτης ἄξιος. τέως μὲν οὖν εὔνους διέμεινε

τῷ Λυσιμάχῳ,
Θορικος-η-ον
ποιητής; ὃς ἀκριβῶς οὕτως διὰ λιχνείαν καὶ τὸν πορθμὸν

διέπλευσε καὶ τῶν μερῶν ἑκάστου τῶν ἰχθύων τὰς
ποιότητας καὶ τοὺς χυμοὺς διὰ τὴν λιχνείαν ἐξήτασεν,
ὥς τινα πραγματείαν βιωφελῆ καταβαλλόμενος.
ΟΡΦΩΣ. καλεῖται δὲ καὶ ὀρφός, ὡς Πάμφιλος.
Ἀριστοτέλης δ' ἐν πέμπτῳ ζῴων μορίων (543 a 30)
ταχεῖαν λέγων γίνεσθαι τοῖς ἰχθύσι τὴν αὔξησιν, καὶ
ὀρφώς, φησίν, ἐκ μικροῦ γίνεται μέγας ταχέως. ἐστὶ
δὲ (Rose p. 313) καὶ σαρκοφάγος καὶ καρχαρόδους, ἔτι
δὲ καὶ μονήρης. ἴδιον δ' ἐν αὐτῷ ἐστι τὸ τοὺς θο-
ρικοὺς πόρους μὴ εὑρίσκεσθαι καὶ τὸ δύνασθαι πολὺν
χρόνον ζῆν μετὰ τὴν ἀνατομήν. ἐστὶ δὲ καὶ τῶν φω-
λευόντων ἐν ταῖς χειμεριωτάταις ἡμέραις χαίρει τε
πρόσγειος μᾶλλον ὢν ἢ πελάγιος. ζῇ δ' οὐ πλέον δύο
ἐτῶν. μνημονεύων δ' αὐτοῦ Νουμήνιός φησι (fr. 7 B)·
τοῖσί κεν εὐμαρέως θαλάμης ἄπο μακρὸν ἀείροις
σκορπίον ἢ ὀρφὸν περιτρηχέα· τῶν γὰρ ἐπ' ἄκρης...
καὶ πάλιν (fr. 17 B)·
Θορνυμι

Τομ. 1, σελ. 92, γρ. 15
προϋπάρχει δὲ τούτων ὁ κρέων, οὗ θηλυκὸν ἡ κρέουσα. κατὰ δὲ τὸ

εὐρυκρείων
σύγκειται καὶ ἁλικρείων ὁ τῆς ἁλὸς ἄρχων. ἔστι δὲ εὐρυκρείων] ὁ
εὐρὺ βασιλεύων
καὶ ὡς εἰπεῖν μέγας βασιλεὺς ἢ βασιλεὺς βασιλέων, εἴτε φύσει τοῦτο
εἶχεν εἴτε
ὡς αἱρετὸς ἁπάντων ἦν τῶν συμμάχων βασιλεύς, ἵνα μὴ τῇ
πολυαρχίᾳ διασπᾶται
τὸ συμμαχικόν· ὅτι δὲ τοῖς Ἀχαιοῖς ἐξ αἱρέσεως ἦν βασιλεὺς ὁ
Ἀγαμέμνων, Εὐριπίδης ἐν Ἰφιγενείᾳ δηλοῖ σαφέστατα. (v. 103) Ὅτι
πολλῶν ῥημάτων τὸ θέμα λήγει τὸ πρῶτον εἰς ω · εἶτα
προσλαμβάνει τὸ νῦ ὄπισθεν τοῦ ω · μεθὸ γίνεται διὰ τοῦ υω
370
παραγωγή· ἔπειτα μεταπίπτει αὐτὸ εἰς τετάρτην συζυγίαν τῶν εἰς μι

· οἷον ἄχω τὸ λυποῦμαι καὶ προσλήψει τοῦ ν ἄχνω καὶ παραγώγως
ἀχνύω καὶ ἐξ αὐτοῦ τὸ ἄχνυμι. τοιοῦτον καὶ τὸ ἄγω τὸ κλῶ, ἄγνω,
ἀγνύω, ἄγνυμι· θόρω τὸ πηδῶ, θόρνω, θορνύω, θόρνυμι· ὄρω τὸ
διεγείρω, ὄρνω, ὀρνύω, ὄρνυμι·
Θυγατρομιξια-ας
Gregorius Nyssenus Theol., In Ecclesiasten (homiliae 8) Τομ. 5, σελ.

329, γρ. 14
αὐτόματον δάκρυον, ἡ ἀνυπόστατος μεγαλαυχία, ἡ ἐπὶ τῷ

ψεύδει ἀναισχυντία, ἡ τῶν ἀνυπάρκτων ἐπιθυμία, ἡ τῶν
ἀμηχάνων ἐλπίς, ἡ ὑπέρογκος ἀπειλή, ὁ ἄλογος φόβος, ἡ
τῶν κατ' ἀλήθειαν φοβερῶν ἀναισθησία, ἡ ἀναίτιος ὑποψία,
ἡ παράλογος φιλανθρωπία, ἡ τῶν ἀδυνάτων ἐπαγγελία· ἵνα
παρῶμεν τὰ ἄλλα, τὸν ἀπρεπῆ νυσταγμόν, τὴν πάρετον
καρηβαρίαν, τὴν ἐκ τῆς ἀμέτρου πληθώρας ἀσχημοσύνην,
τὴν τῶν ἄρθρων λύσιν, τὸν λυγισμὸν τοῦ αὐχένος οὐκέτι
ἑαυτὸν ἐπὶ τῶν ὤμων ἀνέχοντος, τῆς ἐκ τοῦ οἴνου ὑγρότητος
τὸν σύνδεσμον τοῦ αὐχένος ὑπολυούσης. τί τὸ παράνομον
ἄγος τῆς θυγατρομιξίας εἰργάσατο; τί τὴν διάνοιαν τοῦ
Λὼτ ἀπὸ τῶν γινομένων ἐξέκλεψεν, ὃς καὶ τὸ ἄγος ἐτόλμησε
καὶ ἠγνόησεν, ὅπερ ἐτόλμησεν; τίς ὥσπερ ἐν αἰνίγματι τὴν
ἀλλόκοτον τῶν τέκνων ἐκείνων προσηγορίαν ἐκαινοτόμησεν;
πῶς αἱ τοῦ ἐναγοῦς τόκου μητέρες ἀδελφαὶ τῶν ἰδίων τέκνων
ἐγένοντο; πῶς οἱ παῖδες τὸν αὐτὸν ἔσχον πατέρα τε ὁμοῦ καὶ
προπάτορα; τίς ὁ συγχέας ἐν παρανομίᾳ τὴν φύσιν;
Ωριγένης De principiis Βιβ. 4, τμ. 2, τμ. 2, γρ. 13
ἐξειλημμένη. διόπερ τοῖς πειθομένοις μὴ ἀνθρώπων εἶναι συγγράμ-

ματα τὰς ἱερὰς βίβλους, ἀλλ' ἐξ ἐπιπνοίας τοῦ ἁγίου πνεύματος
βουλήματι τοῦ πατρὸς τῶν ὅλων διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ταύτας ἀναγε-
γράφθαι καὶ εἰς ἡμᾶς ἐληλυθέναι, τὰς φαινομένας ὁδοὺς
ὑποδεικτέον,
ἐχομένοις τοῦ κανόνος τῆς Ἰησοῦ Χριστοῦ κατὰ διαδοχὴν τῶν ἀπο-
στόλων οὐρανίου ἐκκλησίας.
Καὶ ὅτι μὲν οἰκονομίαι τινές εἰσι μυστικαί, δηλούμεναι διὰ τῶν
θείων γραφῶν, πάντες καὶ οἱ ἀκεραιότατοι τῶν τῷ λόγῳ προσιόντων
πεπιστεύκασι· τίνες δὲ αὗται, οἱ εὐγνώμονες καὶ ἄτυφοι ὁμολογοῦσι
μὴ εἰδέναι. εἰ γοῦν ἐπαπορήσαι τις περὶ τῆς τοῦ Λὼτ θυγατρομιξίας
καὶ τῶν δύο γυναικῶν τοῦ Ἀβραὰμ δύο τε ἀδελφῶν γεγαμημένων
371
τῷ Ἰακὼβ καὶ δύο παιδισκῶν τετεκνωκυιῶν ἐξ αὐτοῦ, οὐδὲν ἄλλο

φήσουσιν ἢ μυστήρια ταῦτα τυγχάνειν ὑφ' ἡμῶν μὴ νοούμενα. ἀλλὰ
καὶ ἐπὰν ἡ κατασκευὴ τῆς σκηνῆς ἀναγινώσκηται, πειθόμενοι
τύπους εἶναι τὰ γεγραμμένα ζητοῦσιν ᾧ δυνήσονται ἐφαρμόσαι
ἕκαστον τῶν κατὰ τὴν σκηνὴν λεγομένων· ὅσον μὲν ἐπὶ τῷ
πείθεσθαι ὅτι τύπος τινός ἐστιν ἡ σκηνὴ οὐ διαμαρτάνοντες, ὅσον δὲ
ἐπὶ τῷ τῷδέ τινι ἀξίως τῆς γραφῆς ἐφαρμόζειν τὸν λόγον, οὗ ἐστι
τύπος ἡ σκηνή, ἔσθ' ὅτε ἀποπίπτοντες·
Ιδιώτης
Θουκυδίδης ιστορίαι Βιβ. 2, τμ. 8, τμ. 4, γρ. 4
...ἀπειρίας ἥπτετο τοῦ πολέμου, ἥ τε ἄλλη Ἑλλὰς ἅπασα μετέωρος ἦν

ξυνιουσῶν τῶν πρώτων πόλεων. καὶ πολλὰ μὲν λόγια ἐλέγετο, πολλὰ δὲ
χρησμολόγοι ᾖδον ἔν τε τοῖς μέλλουσι πολεμήσειν καὶ ἐν ταῖς ἄλλαις
πόλεσιν. ἔτι δὲ Δῆλος ἐκινήθη ὀλίγον πρὸ τούτων, πρότερον οὔπω
σεισθεῖσα ἀφ' οὗ Ἕλληνες μέμνηνται· ἐλέγετο δὲ καὶ ἐδόκει ἐπὶ τοῖς
μέλλουσι γενήσεσθαι σημῆναι. εἴ τέ τι ἄλλο τοιουτότροπον ξυνέβη
γενέσθαι, πάντα ἀνεζητεῖτο. ἡ δὲ εὔνοια παρὰ
πολὺ ἐποίει τῶν ἀνθρώπων μᾶλλον ἐς τοὺς Λακεδαιμονίους,
ἄλλως τε καὶ προειπόντων ὅτι τὴν Ἑλλάδα ἐλευθεροῦσιν.
ἔρρωτό τε πᾶς καὶ ἰδιώτης καὶ πόλις εἴ τι δύναιτο καὶ λόγῳ
καὶ ἔργῳ ξυνεπιλαμβάνειν αὐτοῖς· ἐν τούτῳ τε κεκωλῦσθαι
ἐδόκει ἑκάστῳ τὰ πράγματα ᾧ μή τις αὐτὸς παρέσται.
Πλούταρχος Fabius Maximus τμ. 9, τμ. 5, γρ. 6
...δικτάτορι, πρᾶγμα μὴ πρότερον ἐν Ῥώμῃ γεγονός, ὀλίγῳ δ' ὕστερον

αὖθις γενόμενον μετὰ τὴν ἐν Κάνναις ἀτυχίαν. καὶ γὰρ τότ' ἐπὶ τῶν
στρατοπέδων Μᾶρκος Ἰούνιος ἦν δικτάτωρ, καὶ κατὰ πόλιν τὸ
βουλευτικὸν ἀναπληρῶσαι δεῆσαν, ἅτε δὴ πολλῶν ἐν τῇ μάχῃ
συγκλητικῶν ἀπολωλότων, ἕτερον εἵλοντο δικτάτορα Φάβιον Βουτεῶνα.
πλὴν οὗτος μὲν ἐπεὶ προῆλθε καὶ κατέλεξε τοὺς ἄνδρας καὶ
συνεπλήρωσε τὴν βουλήν, αὐθημερὸν ἀφεὶς τοὺς ῥαβδού-
χους καὶ διαφυγὼν τοὺς προάγοντας, εἰς τὸν ὄχλον ἐμβα-
λὼν καὶ καταμείξας ἑαυτὸν ἤδη τι τῶν ἑαυτοῦ διοικῶν
372
καὶ πραγματευόμενος ὥσπερ ἰδιώτης ἐπὶ τῆς ἀγορᾶς ἀνε-

στρέφετο.
Ιθυφαλλικος-η-ον
Ποιητής ποιητικός, ᾠδός ᾠδικός, μέτρων συνθέτης, εἰς μέτρα

ἐπίπνους, εἰς ᾠδὰς ἔνθεος, κάτοχος ἐκ μουσῶν, μουσομανῶν, ἐμ-
μανὴς εἰς ποίησιν, μυθολογικός, παραλλάττων ἐπὶ ποιήμασιν, εἰς
μέτρα κεκινημένος, ἐνθουσιῶν ἐπὶ ποιήμασιν, καὶ ὅσα ἂν ἄλλα
εἴποι τις ἐπὶ τοῦ ἐνθέως διακειμένου. τὰ δὲ ποιήματα καὶ ᾠδαὶ
καὶ ᾄσματα καὶ μέτρα καὶ λόγοι ἔμμετροι, ἔπη ἡρῷα, ἑξάμετρα,
ῥαψῳδία, ἐλεγεῖα, πεντάμετρα, ἐπιγράμματα, ἴαμβοι, ἰαμβεῖα, τρίμε-
τρα, τετράμετρα, ἀνάπαιστα, μέλη χορικά, στροφή, ἀντίστροφος,
ἐπῳδός, ὕμνοι, παιᾶνες, προσόδια, δαφνηφορικά, τριποδηφορικά,
δι-
θύραμβοι, ἰθυφαλλικά, ὠσχοφορικά, παροίνια, ἰόβακχοι,
ὑπορχήματα,
θρίαμβοι, ἐπιλήνια, ἐπιλοίμια, παρθένεια, ἐπιθαλάμια, ἐγκώμια,
ἐπίνικοι, σκολιά, θρῆνοι, σίλλοι, κωμῳδία, τραγῳδία, πάροδος, στά-
σιμον, ἐμμέλεια, κομματικά, ἔξοδος, εὐκτικά, ἐμβατήρια, ὑμέναιος,
νόμοι, προοίμια, προνόμια, προαύλια, ἴουλοι, οὐλαμοί, οὔπιγγοι,
λίνος, ἐπιμύλιος ᾠδὴ ἱμαλίς καὶ ἱμαῖος, ὁ δ' ᾄδων ἱμαοιδός.
Ιθυφαλλος-ου
Αίλιος Διονύσιος Ἀττικὰ ὀνόματα Αλφαβητικό epsilon, entry 12, γρ.

1
ἐγχέλεια · τὰ τεμάχη τῶν ἐγχέλεων.

ἔγχελυς · τὸ ἑνικόν, ἐγχέλεις δὲ τὸ πληθυντικὸν καὶ ἐγχέλεων καὶ
ἐγχέλεσιν.
ἐγχρῖσαι · τὸ παῖσαι κέντρῳ σκορπίον ἢ σφῆκα ἤ τι τοιοῦτον.
ἐδέατρος · τὸ μὲν ὄνομα Ἑλληνικόν, ἡ δὲ χρεία Περσική. ἦν δὲ
προγεύστης
τὸ πρῶτον καὶ προήσθιε τοῦ βασιλέως εἰς ἀσφάλειαν. ὕστερον δὲ
ἐνομίσθη ἐδέατρον καλεῖν τὸν
ἐπιστάτην τῆς ὅλης διακονίας καὶ παρασκευῆς.
ἐθάς · φίλος, συνήθης. τινὲς δὲ καὶ ἠθάς.
ἐθελοντής · Ἀττικῶς, ἑκοντὴς κοινῶς . ὁ αὐθαιρέτως τι ποιῶν,
παρὰ τὸ ἐθέλω.
καὶ ἐθελονταὶ διδάσκαλοι, ὅτε τις μὴ λαβὼν χορὸν μηδὲ χορηγητὴν
373
ἔχων δι' ἑαυτοῦ τὰ πάντα

παρεῖχε.
εἰθύφαλλος · αἰδοῖον ἐντεταμένον, καὶ ᾆσμα Διονυσιακὸν
Ἀθήνησι καὶ ἑταιρι-
κόν [δέ], τουτέστι φίλον ταῖς ἑταιρίσιν, αἳ καὶ ἀνασεισίφαλλοι
φερωνύμως λέγονται ἐν τῇ
κωμῳδίᾳ (IV 631 M., deest K. – D., cf. Hipp. fr. 111 Bgk.) ὡς
ἀνασείουσαι [φησὶ] τὸν
φάλητα.
Harpocration Gramm., Lexicon in decem oratores Atticos Pa 160, γρ. 5
δεδήλωκεν Ἑλλάνικος ἐν βʹ Ἀτθίδος.

Ἱερώνυμος: Λυσίας ἐν τῷ πρὸς Ἱπποθέρσην. Ἱερωνύμου τοῦ
στρατηγήσαντος Ἀθηναίων ἄλλοι τε μνημονεύουσι καὶ Ἔφορος ἔν
τε
τῇ ιηʹ καὶ ἐν τῇ ιθʹ. ἕτερος δ' ἐστὶν Ἱερώνυμος Μεγαλοπολίτης, οὗ
μνημονεύει Δημοσθένης ἐν τῷ κατ' Αἰσχίνου. ὅτι δ' οὗτος ἦν τῶν
μα-
κεδονιζόντων μάλιστα καὶ Θεόπομπος εἴρηκεν ἐν τῇ ναʹ.
Ἰθύφαλλοι: Ὑπερείδης ἐν τῷ κατ' Ἀρχεστρατίδου “οἱ τοὺς ἰθυ-
“φάλλους ἐν τῇ ὀρχήστρᾳ ὀρχούμενοι.” ποιήματά τινα οὕτως ἐλέ-
γετο τὰ ἐπὶ τῷ φαλλῷ ᾀδόμενα, ὡς Λυγκεὺς ἐν ταῖς ἐπιστολαῖς
φησίν· Δημοσθένης δὲ ἐν τῷ κατὰ Κόνωνος ἐπὶ ἐπωνύμου
τεθειμένου
τισὶ κατὰ παιδιὰν ἔταξεν αὐτό. ἐλέγετο δὲ κυρίως ἰθύφαλλος τὸ
ἐντεταμένον αἰδοῖον, ὡς Κρατῖνος ἐν Ἀρχιλόχοις.
Ικταρ-ος

Ἰδνοῦται: λοξοῦται, συνιζάνει.

ἰθαγενὲς: τὸ γνήσιον, καθάπερ φησὶν ὁ σοφὸς, ἀλλά με ἶσον
ἰθαγενέσιν ἐτίμα.
ἵκταρ: ἐγγὺς, παρὰ γοῦν τοῖς Ἀττικοῖς· παρὰ δὲ τῷ
Ἱπποκράτει ἐν δευτέρῳ τῶν γυναικείων τὸ τῆς γυναικὸς
αἰδοῖον καλεῖται.
Ιμεροφοιτος-ον
374
Νόννος Dionysiaca Βιβ. 15, γρ. 227
καὶ δαμάλη πεφ όρητο περισκαίρουσα κολών αις

ποιμένα μας τεύουσα· νέος δ' ἐπλάζε το βού της
παρθενικῆς ὁρό ων ῥοδοειδέα κύκλα προσώπου.
καὶ δολόει ς ἐ ρέθι ζεν Ἔρως ποθέοντα ν ομῆ α
οἴστρῳ λ̣α̣βροτέρω̣| δεδονημένον· ἐν σκοπέ λοις γὰρ
παρθενι̣κῆ ̣ ς ἀκίχητ ον ἐπεσσυμένης δρόμον ἄγρης
πέπλον ὅλον κόλπ ω σεν ἐς ἠέρα κοῦφος ἀήτης·
καὶ χροὸς ἤνθε ε κάλλος· ἐλευκαίνοντο δὲ μηροὶ
καὶ σφυρὰ φοιν̣ί̣σ̣ σοντο, καὶ ὡς κρίνον, ὡς ἀνεμώ νη
χι̣ο̣νέων με λ έων ῥοδόεις ἀνεφαίνετο λειμών·
καὶ νέος ἱμερόφοιτος ἔχων ἀκό ρητ ον ὀπωπὴν
ἀσκεπ έ̣ων ἐ̣ δό κ̣ευ εν ἐλεύθερον ἄ ντυ γα μηρῶν
[...] χ̣ωδεα̣ [... βότρυ ν ὀπ ισθοπόροιο κόμη σ̣ ἐλέλι ζεν ἀήτης
κου̣ φ ί̣ζ̣ ων ἑκάτερθεν, ἀειρομέ ν̣ων δὲ κομάων
λε υκοφαὴς σελάγιζε μέσος γυμν ούμ ενος αὐχήν.
κα ὶ νέος οὐρεσίφοιτος ὁμάρτεε πολλάκι κούρῃ,
π ῇ μὲν ἐπιψαύων σταλίκων ἢ τόξον ἀφάσσων,
πῇ δὲ ποθοβλήτοιο τιταινομένοιο βελέμνου
ἱμερτῆς ἐδόκευε ῥοδόχροα δάκτυλα κούρης·
εἴ ποτε τοξεύουσα κέρας κυκλώσατο νευρῇ,
ἴακχος: το βακχικό ή τραγουδιστό μουνί
ἡ Ὠρείθυια ἀναρπαγεῖσα ὑπὸ Βορέου ἐκομίσθη

ὑπέρ τε πόντον πάντ' ἐπ' ἔσχατα χθονὸς
νυκτός τε πηγὰς οὐρανοῦ τ' ἀναπτυχάς,
Φοίβου παλαιὸν κῆπον
νὴ τὼ Λαπέρσα, νὴ τὸν Εὐρώταν τρίτον,
νὴ τοὺς ἐν Ἄργει καὶ κατὰ Σπάρτην θεούς
τὸν Ἀμφιάρεων ἐδέξατο ῥαγεῖσα Θηβαία κόνις
αὐτοῖσιν ὅπλοις καὶ τετρωρίστῳ δίφρῳ
ὅθεν κατεῖδον τὴν βεβακχιωμένην
βροτοῖσι κλεινὴν Νῦσαν, ἣν ὁ βούκερως
Ἴακχος αὑτῷ μαῖαν ἡδίστην νέμει,
ὅπου τίς ὄρνις οὐχὶ κλαγγάνει;
θαυμαστὰ γὰρ τὸ τόξον ὡς ὀλισθάνει
θεοῦ δὲ πληγὴν οὐχ ὑπερπηδᾷ βροτός
εἰ δείν' ἔδρασας, δεινὰ καὶ παθεῖν σε δεῖ
οἱ γὰρ γύνανδροι καὶ λέγειν ἠσκηκότες
375
θεοῦ τὸ δῶρον τοῦτο· χρὴ δ' ὅσ' ἂν θεοὶ

διδῶσι, φεύγειν μηδέν, ὦ τέκνον, ποτέ
ἱπποπόρνος: Πληθωρική πουτάνα, έφιππη πουτάνα
καὶ πάντα τῷ πώγωνι δρᾶν ἐναντία,

ἢ πλουσιακὸν τούτῳ τι προσπίπτει κακόν.
τί γὰρ αἱ τρίχες λυποῦσιν ἡμᾶς, πρὸς θεῶν;
δι' ἃς ἀνὴρ ἕκαστος ἡμῶν φαίνεται,
εἰ μή τι ταύταις ἀντιπράττεσθ' ὑπονοεῖς; –
’Διογένης δὲ ἰδών τινα οὕτως ἔχοντα τὸ γένειον ἔφησεν·
’μή τι ἔχεις ἐγκαλεῖν τῇ φύσει, ὅτι ἄνδρα σὲ ἐποίησε
καὶ οὐ γυναῖκα;’ ἕτερον δέ τινα ἐπὶ ἵππου ἰδὼν παρα-
πλησίως ἔχοντα καὶ μεμυρισμένον καὶ τούτοις ἀκολού-
θως ἠμφιεσμένον, πρότερον μὲν ἔφησε ζητεῖν τί ἐστιν
ὁ ἱππόπορνος, νῦν δ' εὑρηκέναι. ἐν Ῥόδῳ δὲ νόμου
ὄντος μὴ ξύρεσθαι οὐδ' ὁ ἐπιληψόμενος οὐδείς ἐστιν
διὰ τὸ πάντας ξύρεσθαι. ἐν Βυζαντίῳ δὲ ζημίας ἐπι-
κειμένης τῷ ἔχοντι [κουρεῖ] ξυρὸν οὐδὲν ἧττον πάντες
χρῶνται αὐτῷ.’ καὶ ταῦτα μὲν ὁ θαυμάσιος εἴρηκε
Χρύσιππος.
λαύσμασιν. ἀρτίως μὲν οἷον ἐφθέγγετο, οἷον ἔβλεπεν,

ὅσαι ταῖς ὁμιλίαις αὐτῆς σειρῆνες ἐνίδρυντο, ὡς δὲ
ἡδύ τι καὶ ἀκήρατον ἀπὸ τῶν φιλημάτων νέκταρ ἔσταζεν·
ἐπ' ἄκροις μοι δοκεῖ τοῖς χείλεσιν αὐτῆς ἐκάθισεν ἡ
Πειθώ. ἅπαντα ἐκείνη γε τὸν κεστὸν ὑπέζωστο, ὅλαις
ταῖς Χάρισι τὴν Ἀφροδίτην δεξιωσαμένη. ἔρρει τὰ
παρὰ τὰς προπόσεις μινυρίσματα, καὶ ἡ τοῖς ἐλεφαν-
τίνοις δακτύλοις κρουομένη λύρα ἔρρει. κεῖται δὲ ἡ
πάσαις μέλουσα Χάρισι κωφὴ λίθος καὶ σποδιά. καὶ
Μεγάρα μὲν ἡ ἱππόπορνος ζῇ, οὕτω Θεαγένην συλή-
σασα ἀνηλεῶς, ὡς ἐκ πάνυ λαμπρᾶς οὐσίας τὸν ἄθλιον
χλαμύδιον ἁρπάσαντα καὶ πέλτην οἴχεσθαι στρατευσό-
μενον· Βακχὶς δὲ ἡ τὸν ἐραστὴν φιλοῦσα ἀπέθανε.
ῥάων γέγονα πρὸς σὲ ἀποδυράμενος, Εὐθύκλεις φίλ-
τατε· ἡδὺ γάρ μοί τι δοκεῖ περὶ ἐκείνης καὶ λαλεῖν
376
καὶ γράφειν· οὐδὲν γὰρ ἢ τὸ μεμνῆσθαι καταλέλειπται.

ἔρρωσο.
Chrysippus Phil., Fragmenta ad singulos libros relata

Treatise XXVIII, fragment fr 2, γρ. 21
ὁρᾶς, δυοῖν τούτων ἔχειν δεῖ θάτερον·

ἢ γὰρ στρατεύειν ἐπινοεῖν μοι φαίνεται
καὶ πάντα τῷ πώγωνι δρᾶν ἐναντία
ἢ πλουσιακὸν τούτῳ τι προσπίπτει κακόν.
τί γὰρ αἱ τρίχες λυποῦσιν ἡμᾶς, πρὸς θεῶν,
δι' ἃς ἀνὴρ ἕκαστος ἡμῶν φαίνεται,
εἰ μή τι ταύταις ἀντιπράττεσθ' ὑπονοεῖς.
Διογένης δὲ ἰδών τινα οὕτως ἔχοντα τὸ γένειον ἔφησε, “μή τι ἔχεις
ἐγκαλεῖν
τῇ φύσει ὅτι ἄνδρα σ' ἐποίησε καὶ οὐ γυναῖκα;” ἕτερον δέ τινα ἐπὶ ἵππου
ἰδὼν παραπλησίως ἔχοντα καὶ μεμυρισμένον καὶ τούτοις ἀκολούθως
ἠμφιες-
μένον, πρότερον μὲν ἔφησε ζητεῖν τί ἐστιν ὁ ἱππόπορνος, νῦν δὲ
εὑρηκέναι.
ἐν Ῥόδῳ δὲ νόμου ὄντος μὴ ξύρεσθαι οὐδὲ ὁ ἐπιληψόμενος οὐδείς ἐστι
διὰ
τὸ πάντας ξύρεσθαι. ἐν Βυζαντίῳ δὲ ζημίας ἐπικειμένης τῷ ἔχοντι κουρεῖ
ξυρὸν οὐδὲν ἧττον πάντες χρῶνται αὐτῷ.” καὶ ταῦτα μὲν ὁ θαυμάσιος εἴ-
ρηκε Χρύσιππος.
Καπηλευω Καπελευειν της ωρας ανθος FILONE DI BISANZIO
Maximus Soph., Dialexeis Lecture 5, τμ. 7, τμ. b, γρ. 10
τοῖς θεοῖς, ὃ μὴ προνοίας ἔχεται, ἢ εἱμαρμένης, ἢ

τέχνης, ἢ τύχης; Χρήματα αἰτεῖς; Μὴ ἐνόχλει θεοῖς,
οὐδὲν αἰτεῖς τῶν καλῶν· μὴ ἐνόχλει τῇ εἱμαρμένῃ,
οὐδὲν αἰτεῖς τῶν ἀναγκαίων· μὴ ἐνόχλει τῇ τύχῃ, οὐ
γὰρ τοῖς δεομένοις δίδωσιν· μὴ ἐνόχλει τῇ τέχνῃ,
ἀκούεις γὰρ Μενάνδρου λέγοντος,
οὐ πάνυ τι γηράσκουσιν αἱ τέχναι καλῶς,
ἐὰν μὴ λάβωσι προστάτην φιλάργυρον.
’Ὁ δὲ χρηστὸς ἦν.’ Μετάθου τὸν τρόπον, εὔξαιο
μοχθηρίαις, ἐπιτήδευσον τὸ πρᾶγμα. Καὶ ἢ ‘πλοῦτον
καὶ πρᾶγμα λαμβάνεις’ πορνοβοσκῶν, ἢ καπηλεύων, ἢ
ληϊζόμενος, ἢ πανουργῶν, ἢ ψευδομαρτυρῶν, ἢ συκο-
φαντῶν, ἢ δωροδοκῶν.
377
Καπραινα-ας
Hermippus Comic., Αποσπασμα 10, γρ. 1
ἐντὸς δ' ἔχων περιέρχεται κύκλῳ τὰ πάντ' ἐν αὑτῷ,

ἡμᾶς δὲ τίκτει περιτρέχων τὴν γῆν ἁπαξάπασαν·
ὀνομάζεται δ' ἐνιαυτός, ὢν δὲ περιφερὴς τελευτὴν
οὐδεμίαν οὐδ' ἀρχὴν ἔχει, κυκλῶν δ' ἀεὶ τὸ σῶμα
οὐ παύσεται δι' ἡμέρας ὁσημέραι τροχάζων.
καιροσπάθητον ἀνθέων ὕφασμα καινὸν Ὡρῶν.
λεπτοὺς διαψαίρουσα πέπλους ἀνθέων γέμοντας.
ΑΡΤΟΠΩΛΙΔΕΣ
φέρε νῦν ἀγήλω τοὺς θεοὺς ἰοῦσ' ἐγώ,

καὶ θυμιάσω τοῦ τέκνου σεσῳσμένου.
ὦ σαπρὰ καὶ πᾶσι πόρνη καὶ κάπραινα.
καὶ τάριχος πίονα
δοκικῶ· γελγοπωλεῖν
Κασαλβαζω

ἑκάστη
τμ. 2, γρ. 7
Κένταυρος· ὁ αἰσχρῷ ἔρωτι κεντῶν ταῦρον ὅπερ ἐστὶν ὄρρον·

ἔτι δὲ καὶ λάσταυρος· ὁ πάσχων, ὡς οἷον λασιόταυρος, ἤγουν δασὺς τὸν
τοιοῦτον ταῦρον.
Ἐπὶ γυναικῶν
Μισήτη, βαρυτόνως πρὸς διαστολὴν τῆς ὀξυτονουμένης, ἡ κοινὴ

καὶ
ῥᾳδία. Χρῆσις αὐτῆς ἐστι παρὰ Κρατίνῳ (fr. 316 K) καὶ Σώφρονι
(fr. 130
Kai.). Χρῆται δὲ αὐτῇ καὶ παροιμία ἐν τῷ (Archil. fr. 186 L. – B.)·
περὶ σφυρὸν παχεῖα μισήτη γυνή.
Κασαλβάς· ἀπὸ τοῦ καλεῖν καὶ σοβεῖν τοὺς ἐραστάς, τουτέστι
πορνεύεσθαι. Πλεονάζει δὲ ἐπὶ τῆς λοιδόρου, ὡς καὶ τὸ λοιδορεῖν
378
κασαλ-
βάζειν.
Κασωρίς· ἡ πόρνη διὰ τὸ κάσαι ὅ ἐστι κοσμῆσαι τὴν ὥραν οὐ
δεόν-
τως καὶ κασωρῖτις. Ἀντιφάνης δὲ κασωρῖτιν ἔφη (fr. 320 K) τὴν
ἐπὶ τέγους προεστῶσαν. Οὕτω δὲ καὶ Ἱππῶναξ (fr. 135 c Masson).
Λαικάστρια· ἡ πόρνη· ἐκ ῥήματος παράγεται τοῦ λαικάζειν. Αὐτὸ
δὲ παρὰ τὸ λα ἐπιτατικὸν γίνεται καὶ τὸ κάζειν, ὅ ἐστι κοσμεῖν.
Σκώπτεται
γὰρ καὶ τὸ ἀκαίρως ὡς ἐπὶ φαύλῳ ἔρωτι κοσμεῖσθαι.
Φορβὰς γυνή· παρὰ Σοφοκλεῖ ἐν Φοίνικι (fr. 720 P), ἡ πολλοῖς
προσομιλοῦσα τροφῆς χάριν.
Χαλιμάς· ἀπὸ τοῦ ἐκ μέθης ἢ μανίας ἢ ἀκολασίας χαλᾶσθαι. Χάλις
δὲ καὶ ὁ ἄκρατος.
Κασωρις-ιδος
Lycophron Trag., Alexandra Γρ. 1385
ἐν ἀμφιβλήστροις ἔλλοπος μυνδοῦ δίκην,

καταιθαλώσει γαῖαν ὀθνείαν, μολὼν
χρησμοῖς Ἰατροῦ σὺν πολυγλώσσῳ στρατῷ.
Τρίτος δ', ἄνακτος τοῦ δρυηκόπου γόνος,
τὴν τευχοπλάστιν παρθένον Βραγχησίαν
παραιολίξας βῶλον ἐμπεφυρμένην
νασμοῖς ὀρέξαι τῷ κεχρημένῳ δάνος
σφραγῖδα δέλτῳ δακτύλων ἐφαρμόσαι,
Φθειρῶν ὀρείαν νάσσεται μοναρχίαν,
τὸν πρωτόμισθον Κᾶρα δῃώσας στρατόν,
ὅταν κόρη κασωρὶς εἰς ἐπείσιον
χλεύην ὑλακτήσασα κηκάσῃ γάμους
νυμφεῖα πρὸς κηλωστὰ καρβάνων τελεῖν.

ἔτι δὲ καὶ λάσταυρος· ὁ πάσχων, ὡς οἷον λασιόταυρος, ἤγουν δασὺς τὸν

τοιοῦτον ταῦρον.
Ἐπὶ γυναικῶν
Μισήτη, βαρυτόνως πρὸς διαστολὴν τῆς ὀξυτονουμένης, ἡ κοινὴ

379
καὶ
ῥᾳδία. Χρῆσις αὐτῆς ἐστι παρὰ Κρατίνῳ (fr. 316 K) καὶ Σώφρονι
(fr. 130
Kai.). Χρῆται δὲ αὐτῇ καὶ παροιμία ἐν τῷ (Archil. fr. 186 L. – B.)·
περὶ σφυρὸν παχεῖα μισήτη γυνή.
Κασαλβάς· ἀπὸ τοῦ καλεῖν καὶ σοβεῖν τοὺς ἐραστάς, τουτέστι
πορνεύεσθαι. Πλεονάζει δὲ ἐπὶ τῆς λοιδόρου, ὡς καὶ τὸ λοιδορεῖν
κασαλ-
βάζειν.
Κασωρίς· ἡ πόρνη διὰ τὸ κάσαι ὅ ἐστι κοσμῆσαι τὴν ὥραν οὐ
δεόν-
τως καὶ κασωρῖτις. Ἀντιφάνης δὲ κασωρῖτιν ἔφη (fr. 320 K) τὴν
ἐπὶ τέγους προεστῶσαν. Οὕτω δὲ καὶ Ἱππῶναξ (fr. 135 c Masson).
δὲ παρὰ τὸ λα ἐπιτατικὸν γίνεται καὶ τὸ κάζειν, ὅ ἐστι κοσμεῖν.
Σκώπτεται
γὰρ καὶ τὸ ἀκαίρως ὡς ἐπὶ φαύλῳ ἔρωτι κοσμεῖσθαι.
Φορβὰς γυνή· παρὰ Σοφοκλεῖ ἐν Φοίνικι (fr. 720 P), ἡ πολλοῖς
Καταγλωττιζω Μελος κατεγλωττισμενον ARISTOFANE
δὲ ἀπὸ μὲν γλώττης εὔγλωττος καὶ εὐγλωττία, θρασυγλωττία καὶ

γλωσσαλγία, καὶ δίγλωττος, πολύγλωττος, ἀλλόγλωσσος, ὁμόγλως-
σος ὡς Ξενοφῶν (Cyrop I 1. 5). καὶ ὑπογλωττὶς στεφάνου τι
εἶδος, καὶ ἐγγλωττογάστορες παρὰ τοῖς κωμικοῖς (Ar Av 1696.
1702)
οἱ ἀπὸ τῆς γλώττης βιοῦντες. καὶ αὐλοῦ γλῶττα, καὶ γλωττοκομεῖον
τὸ τὰς γλώττας ὑποδεχόμενον ἀγγεῖον, καὶ γλωττοποιὸς ὁ τεχνίτης,
καὶ αὐλὸς ἄγλωττος· Ἀριστοφάνης (frg 734 Ko) δὲ ἄγλωττον
τὸν εἰπεῖν ἀδύνατον ἔφη, Σοφοκλῆς δὲ (Trach 1049) ἄγλωττον
τὸν βάρβαρον. ἀγλωττίαν δὲ Ἀντιφῶν (frg 141 Bl) εἴρηκεν·
ὑπομόχθηρος δὲ ὁ ἀθυρόγλωσσος παρ' Εὐριπίδῃ (Orest 903). οἱ
δὲ κωμικοὶ (Aristoph Thesm 131) καταγλωττίζειν ἐν φιλήματι καὶ
καταγλωττισμός· καὶ ἐπιγλωττωμένω οἷον λοιδορουμένω, καὶ παλίγ-
γλωσσον τὸν δύσφημον, καὶ (Aristoph Lysistr 37) ‘οὐκ ἐπιγλωττή-
σομαι’ ἤγουν οὐ λοιδορήσομαι. γλώττας δὲ τὰς τῶν ὑποδη-
μάτων ἔλεγον, ὡς Αἰσχίνης ὁ Σωκρατικός. ἀλλὰ καὶ τὰς
ποιητικὰς φωνὰς γλώττας ἐκάλουν, ὡς Ἀριστοφάνης (frg 222 Ko)·
380
πρὸς ταύτας δ' αὖ λέξον Ὁμήρου γλώττας, τί καλεῖται κό-

ρυμβα.
Moeris Attic., Lexicon Atticum σελ. 201, γρ. 3
κακκάχην Ἀττικοί, κιχλίζην Ἕλληνες.

κάταγμα Ἀττικοί, μήρυμα Ἕλληνες.
καλῶ καὶ ἐπὶ τοῦ καλέσω Ἀττικοί. ἐπὶ δὲ τοῦ ἐνεστῶτος μόνων τῶν
Ἑλλήνων τὸ λεγόμενον καλῶ.
κατεσκέδασε τὴν ἀμίδα Ἀττικοί, κατέχεεν Ἕλληνες.
καρυκεία Ἀττικοί, περίεργος ζωμός Ἕλληνες.
κατακώχιμα τὰ κατεσχημένα ἐνέχυρα Ἀττικοί, κατόχιμα Ἕλληνες.
κατεδήδοκεν Ἀττικοί, καταβέβρωκεν Ἕλληνες.
κατιτήριον τὸν τοῦ νεκροῦ ὀβολόν.
καλιὰ τὸ ἐκ ξύλων οἴκημα.
καταγλωττίσματα τὰ περίεργα φιλήματα, καὶ καταγλωττίζειν τὸ
βλασφημεῖν.
Φρύνιχος Αττικός Praeparatio sophistica (επιτομή )

Σελ. 79, γρ. 21
ἢ κιθάραν. λέγει δ' οὕτως· ‘ὀστράκοις αὕτη κροτοῦσα δεῦρο

μοῦσ' Εὐριπίδου’.
Κρονοθήκη (fr. com. ad. 1054): οἷον παλαιὸς καὶ εὐη-
θείας μεστός, οἷον οὐ μόνον Κρόνος, ἀλλὰ καὶ ὡσανεὶ ἡ θήκη
τοῦ Κρόνου καὶ ἡ σορὸς καὶ ἡ ταφή.
κατὰ κοιλίαν νοσεῖ (fr. com. ad. 730): ἐπὶ τῶν πολυ-
φάγων.
κένανδρος πόλις (Aeschyl. Pers. 119): καὶ κέναν-
δρος χώρα.
κριθώλεθροι ἵπποι: ἐπὶ τῶν μάτην ἐσθιόντων ἵππων.
καταγλωττίζειν (Aristoph. Acharn. 380): καταλαλεῖν
καὶ καταφορεῖν πολλοὺς λόγους.
Κατακλυσμα-ατος
Γαληνός ιατρός In Hippocratis vel Polybi opus de salubri victus ratione

privatorum commentarius (= Galeni in Hippocratis de nat Kühn τομ.
15, σελ. 198, γρ. 1
γυμνὸν ὁμιλεῖν τῷ περιέχοντι τούτοις ἐστὶ χρήσιμον. διὰ τοῦτο γοῦν

καὶ οἱ γυμνασταὶ τὰ μὲν μετὰ τοῦ προσάπτεσθαι καὶ τοῦ
σωματομαχεῖν (οὕτω γὰρ ὀνομάζουσιν αὐτοί τινα) γινόμενα
381
γυμνάσια παραλαμβάνουσιν ἐφ' ὧν σαρκῶσαι θέλουσι,

φυλαττόμενοι γυμνοὺς γυμνάζειν αὐτοὺς τὸ σῶμα καὶ μὴ μετὰ
συμπλοκῆς· ἔμπαλιν δὲ ὅσους λεπτῦναι βούλονται, μετὰ τοῦ ταχέος
γυμνασίου καὶ χωρὶς τῆς πρὸς ἕτερον συμπλοκῆς
γυμνάζουσιν. Τοῖσι δὲ ἐμέτοισι χρὴ καὶ τοῖσι
κατακλύσμασι τῆς | κοιλίας ὧδε χρῆσθαι· ἓξ μῆνας τοὺς χειμε-
ρινοὺς ἐμέειν· οὗτος γὰρ ὁ χρόνος φλεγματωδέστερος τοῦ
θερινοῦ καὶ τὰ νοσήματα γίνεται περὶ τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ
χωρίον τοῦτο τὸ ὑπὲρ τῶν φρενῶν. ὅταν δὲ ᾖ τὰ θάλπεα,
τοῖσι κατακλύσμασι χρῆσθαι· ἡ γὰρ ὥρη καυματώδης καὶ χο-
λωδέστερον τὸ σῶμα καὶ αἱ βαρύτητες ἐν τῇ ὀσφύι καὶ ἐν
τοῖσι γούνασι καὶ θέρμη γίνεται καὶ ἐν τῇ γαστρὶ στρόφοι
γίνονται. δεῖ οὖν τὸ σῶμα ψύχειν καὶ τὰ μετεωριζόμενα κάτω
ὑπάγειν ἀπὸ τῶν χωρίων τούτων.
Τίνα καλεῖ κατακλύσματα, διὰ τῶν ἐφεξῆς ἐδήλωσεν αὐτὸς τά...
Καταμαλ(θ)ακιζω
Μιχαήλ Ψελλός Chronographia τμ. 6, τμ. 116, γρ. 7
«Τοῦτό με μόνον τῶν ἄλλων θράττει δεινῶς (πρὸς ἐμὲ στρα-

φεὶς), ἔφησε, ὅτι τυραννεῖν ὁ δεινὸς ἀνὴρ ἐπιβαλλόμενος,
φιλανθρώπους ἀφίησι καὶ ἡμέρους φωνάς· δέδοικα γὰρ μὴ
ἐντεῦθεν τὴν θείαν ἑαυτῷ συνεπισπάσηται δύναμιν.»
Τῆς δ' ἀδελφῆς ἀποδυρομένης, φημὶ δὴ τῆς
πρεσβυτέρας (ἡ γὰρ Εὐπρεπία ὑπερορίαν καταδεδίκαστο),
καὶ φυγεῖν αὐτὸν προτρεπούσης, εἴς τινά τε τῶν θείων
ναῶν καταφυγεῖν, ταυρηδὸν πρὸς αὐτὴν ἀποβλέψας· «Ἀπα-
γέτω τις αὐτὴν, ἔφησεν, εἴ τις ἡμῖν καταλέλειπται, ἵνα
καθ' ἑαυτὴν τὸν θρῆνον ποιοῖτο, καὶ μὴ τὴν ἐμὴν καταμαλ-
θακίζοι ψυχήν· τὸ γὰρ εὐτύχημα, φησὶ, τῷ τυράννῳ (πρὸς
ἐμὲ αὖθις ὑποστραφεὶς) τὴν τήμερον περιώριστο· τὸ δέ γε
λοιπὸν, ὥσπερ ψάμμου ὑποπασθείσης αὐτῷ, πρὸς τοὐναν-
τίον χωρήσει τὰ πράγματα.»
Καταπρωκτος-ον
Αριστοφάνης κωμικός Ecclesiazusae Γρ. 364
{Βλ.} κἄγωγ', ἐπειδὰν ἀποπατήσω· νῦν δέ μοι

ἀχράς τις ἐγκλῄσασ' ἔχει τὰ σιτία.
{Αν.} μῶν ἣν Θρασύβουλος εἶπε τοῖς Λακωνικοῖς;
{Βλ.} νὴ τὸν Διόνυσον ἐνέχεται γοῦν μοι σφόδρα.
382
ἀτὰρ τί δράσω; καὶ γὰρ οὐδὲ τοῦτό με

μόνον τὸ λυποῦν ἐστιν, ἀλλ' ὅταν φάγω,
ὅποι βαδιεῖταί μοι τὸ λοιπὸν ἡ κόπρος.
νῦν μὲν γὰρ οὗτος βεβαλάνωκε τὴν θύραν,
ὅστις ποτ' ἔσθ' ἅνθρωπος ἁχραδούσιος.
τίς ἂν οὖν ἰατρόν μοι μετέλθοι καὶ τίνα;
τίς τῶν καταπρώκτων δεινός ἐστι τὴν τέχνην;
ἆρ' οἶδ' Ἀμύνων; ἀλλ' ἴσως ἀρνήσεται.
Ἀντισθένη τις καλεσάτω πάσῃ τέχνῃ·
οὗτος γὰρ ἁνὴρ ἕνεκά γε στεναγμάτων
οἶδεν τί πρωκτὸς βούλεται χεζητιῶν.
ὦ πότνι' Εἰλείθυια μή με περιίδῃς
διαρραγέντα μηδὲ βεβαλανωμένον,
ἵνα μὴ γένωμαι σκωραμὶς κωμῳδική.
Καταπυγιζω
Φώτιος λεξικογράφος (Ε – Ω) “Φωτίου τοῦ πατριάρχου λέξεων

συναγωγή, pts. 1–2”, Ed. Porson, R.
Cambridge: Cambridge University Press, 1822.Αλφαβητικό
kappa, σελ. 141, γρ. 10
Καταπύγους: κιναίδους.
Καταπύγων: ὁ μέσος δάκτυλος.
Καταπύγων: κατασελγαίνων.
Καταπύγων: ὁ λάγνης· ἡ δὲ μεταφορὰ ἀπὸ τῶν
ἀλφηστῶν οὕτως λεγομένων ἰχθύων, ὅτι ἕπονται
κατ' οὐράν· ἡ γενικὴ δὲ καταπυγόνος καὶ κατα-
πυγόνα ἡ αἰτιατικὴ καὶ αἱ ἄλλαι πτώσεις εὕ-
ρηνται· εὕρηται καὶ τὸ θηλυκὸν καταπυγών· καὶ
ἡ πρᾶξις καταπυγοσύνη.
Καταπυγίζειν: τὸ τὴν πυγὴν ἐπιπολὺ μεταφέρειν
ἐν τωῖ βαδίζειν.
Κατὰ ῥάβδον ἔφρασεν: κατερραψώδησεν ἢ κατὰ
στίχον διῆλθεν.
Καταρρηξις-εως
Ιπποκράτης ., De morbis popularibus (= Epidemiae) Βιβ. 2, τμ. 2, τμ.

8, γρ. 5
ἧσσον δὲ τοῦτο· καὶ συνελειαίνετο ταῦτα, καὶ ἐμωλύνθη, καὶ οὐκ

ἀπεπύησεν. Ὁ παρ' Ἀλκιβιάδεω ἐλθὼν, ἐκ πυρετῶν ὀλίγων πρὸ
383
κρίσιος ὄρχις ἀριστερὸς ᾤδησεν· ἦν δὲ σπλῆνα μέγαν ἔχων· καὶ δὴ

τότε ἐκρίθη ὁ πυρετὸς, εἰκοσταῖος· κἄπειτα ὑπεχλιαίνετο ἄλλοτε
καὶ ἄλλοτε, καὶ ἔπτυεν ὑπάνθηρον. ᾟ ἡ χεὶρ ἡ δεξιὴ, σκέλος δὲ
ἀριστερὸν ἐκ τῶν βηχωδέων, βραχὺ οὐκ ἄξιον λόγου βηξάσῃ,
παρελύθη παραπληγικῶς, ἄλλο δὲ οὐδὲν ἠλλοιώθη, οὔτε πρόσωπον,
οὔτε γνώμην, οὐ μὴν ἰσχυρῶς ταῦτα· ἐπὶ τὸ βέλτιον ἤρξατο χωρέειν
περὶ εἰκοστὴν ἡμέρην· σχεδὸν ἐγένετό οἱ περὶ γυναικείων
κατάῤῥηξιν, καὶ ἴσως τότε πρῶτα γινόμενα, παρθένος γὰρ ἦν.
Κατασελγαινω
Φώτιος λεξικογράφος (Ε – Ω) Αλφαβητικό kappa, σελ. 141, γρ. 3
Καταποντοῦν: καταποντίζειν.
Καταπόσον: πλεονάκις.
Καταπρέσβην: κατὰ πρεσβυτερίαν.
Καταπροΐξεται: καταφρονήσει· καταπροδώσει· οἷον
προῖκα ἐκφύγοι.
Κατὰ πρόσκλισιν: καθ' ἑτεροβάρειαν ἢ ἑτερομέρειαν.
Καταπρωτείρας: πρωτείραι οἱ περὶ εἴκοσι ἔτη παρὰ
Λάκωσι.
Καταπύγους: κιναίδους.
Καταπύγων: ὁ μέσος δάκτυλος.
Καταπύγων: κατασελγαίνων.
Καταπύγων: ὁ λάγνης· ἡ δὲ μεταφορὰ ἀπὸ τῶν
ἀλφηστῶν οὕτως λεγομένων ἰχθύων, ὅτι ἕπονται
κατ' οὐράν· ἡ γενικὴ δὲ καταπυγόνος καὶ κατα-
πυγόνα ἡ αἰτιατικὴ καὶ αἱ ἄλλαι πτώσεις εὕ-
ρηνται· εὕρηται καὶ τὸ θηλυκὸν καταπυγών· καὶ
ἡ πρᾶξις καταπυγοσύνη.
Καταπυγίζειν: τὸ τὴν πυγὴν ἐπιπολὺ μεταφέρειν
ἐν τωῖ βαδίζειν.
Κατὰ ῥάβδον ἔφρασεν: κατερραψώδησεν ἢ κατὰ
στίχον διῆλθεν.
Κατατιλαω
Αριστοφάνης κωμικός Ranae ine 366
μηδὲ Κρατίνου τοῦ ταυροφάγου γλώττης Βακχεῖ' ἐτελέσθη,

ἢ βωμολόχοι ς ἔπεσιν χαίρει μὴ 'ν καιρῷ τοῦτο ποιοῦσιν,
ἢ στάσιν ἐχθρὰν μὴ καταλύει μηδ' εὔκολός ἐστι πολίταις,
384
ἀλλ' ἀνεγείρει καὶ ῥιπίζει κερδῶν ἰδίων ἐπιθυμῶν,

ἢ τῆς πόλεως χειμαζομένης ἄρχων καταδωροδοκεῖται,
ἢ προδίδωσιν φρούριον ἢ ναῦς, ἢ τἀπόρρητ' ἀποπέμπει
ἐξ Αἰγίνης Θωρυκίων ὢν εἰκοστολόγος κακοδαίμων,
ἀσκώματα καὶ λίνα καὶ πίτταν διαπέμπων εἰς Ἐπίδαυρον,
ἢ χρήματα ταῖς τῶν ἀντιπάλων ναυσὶν παρέχειν τινὰ πείθει,
ἢ κατατιλᾷ τῶν Ἑκατείων κυκλίοισι χοροῖσιν ὑπᾴδων,
ἢ τοὺς μισθοὺς τῶν ποιητῶν ῥήτωρ ὢν εἶτ' ἀποτρώγει,
κωμῳδηθεὶς ἐν ταῖς πατρίοις τελεταῖς ταῖς τοῦ Διονύσου.
Τούτοις αὐδῶ καὖθις ἐπαυδῶ καὖθις τὸ τρίτον μάλ' ἐπαυδῶ
ἐξίστασθαι μύσταισι χοροῖς· ὑμεῖς δ' ἀνεγείρετε μολπὴν
καὶ παννυχίδας τὰς ἡμετέρας αἳ τῇδε πρέπουσιν ἑορτῇ.
Κατωφερης-ες
Κλήμης Αλεξανδρινός Στρώματα

Βιβ. 3, τμ. 1, τμ. 2, sub τμ. 4, γρ. 2
περὶ τὸν πορισμὸν τῶν ἐπιτηδείων ἀσχολίαν δεδιότες.» καὶ τῷ

»ἄμεινον γαμῆσαι ἢ πυροῦσθαι» «μὴ εἰς πῦρ ἐμβάλῃς τὴν ψυχήν
σου»
λέγειν τὸν ἀπόστολον, «νυκτὸς καὶ ἡμέρας ἀντέχων καὶ φοβούμενος
μὴ τῆς ἐγκρατείας ἀποπέσῃς· πρὸς γὰρ τὸ ἀντέχειν γενομένη ψυχὴ
μερίζεται τῆς ἐλπίδος.» «ἀντέχου τοίνυν», φησὶ κατὰ λέξιν ὁ
Ἰσίδωρος
ἐν τοῖς Ἠθικοῖς, «μαχίμης γυναικός, ἵνα μὴ ἀποσπασθῇς τῆς χάριτος
τοῦ θεοῦ, τό τε πῦρ ἀποσπερματίσας εὐσυνειδήτως προσεύχου. ὅταν
δὲ ἡ εὐχαριστία σου», φησίν, «εἰς αἴτησιν ὑποπέσῃ καὶ αἰτῇς τὸ λοι-
πὸν οὐ κατορθῶσαι, ἀλλὰ μὴ σφαλῆναι, γάμησον. ἀλλὰ νέος τίς
ἐστιν ἢ πένης ἢ κατωφερὴς καὶ οὐ θέλει γῆμαι κατὰ τὸν λόγον,
οὗτος τοῦ ἀδελφοῦ μὴ χωριζέσθω· λεγέτω ὅτι εἰσελήλυθα ἐγὼ εἰς
τὰ ἅγια, οὐδὲν δύναμαι παθεῖν· ἐὰν δὲ ὑπόνοιαν ἔχῃ, εἰπάτω·
ἀδελφέ,
ἐπίθες μοι τὴν χεῖρα, ἵνα μὴ ἁμαρτήσω· καὶ λήψεται βοήθειαν καὶ
νοητὴν καὶ αἰσθητήν.
Καυλος-ου
Πλούταρχος Phil., De Alexandri magni fortuna aut virtute (326d-345b)

καὶ πεσεῖν ἀπ' ἐλπίδος μεγάλης. οὕτω Πελοπίδας καὶ

Ἐπαμεινώνδας· ἀρετῆς ὁ τούτων θάνατος ἦν, οὐ δυστυ-
385
χίας ἐπὶ τηλικούτοις. τῆς δὲ νῦν ἐξεταζομένης Τύχης

οἷον τὸ ἔργον, ἐν ἐσχατιᾷ βαρβάρου παραποταμίας καὶ
τείχεσιν ἀδόξου πολίχνης περιβαλούσης καὶ ἀποκρυψάσης
τὸν τῆς οἰκουμένης βασιλέα καὶ κύριον ὅπλοις ἀτίμοις καὶ
σκεύεσι τοῖς παρατυχοῦσι τυπτόμενον καὶ βαλλόμενον
ἀπολέσθαι. καὶ γὰρ κοπίδι τὴν κεφαλὴν διὰ τοῦ κράνους
ἐπλήγη, καὶ βέλει τις ἀπὸ τόξου τὸν θώρακα διέκοψεν,
οὗ τοῖς περὶ τὸν μαστὸν ἐνερεισθέντος ὀστέοις καὶ κατα-
παγέντος ὁ μὲν καυλὸς ἐξεῖχε βαρύνων, τῆς δ' ἀκίδος ὁ
σίδηρος τεσσάρων δακτύλων εὖρος ἔσχε καὶ πέντε μῆκος.
ἔσχατον δὲ τῶν δεινῶν, ὁ μὲν ἠμύνετο τοὺς κατὰ στόμα
καὶ τὸν βαλόντα καὶ πελάσαι τολμήσαντα μετὰ ξίφους
αὐτὸς τῷ ἐγχειριδίῳ φθάσας κατέβαλε καὶ ἀπέκτεινεν·
ἐν τούτῳ δέ τις δραμὼν ἐκ μυλῶνος ὑπέρῳ κατὰ τοῦ
αὐχένος ὄπισθεν πληγὴν κατήνεγκεν, ἣ συνέχεε τὴν
αἴσθησιν αὐτοῦ σκοτωθέντος·
Μαρσύας δ' ὁ νεώτερος (scr. Al. M. p. 46) ἐν χλόῃ

κριθῶν. Ἱππώνακτα δὲ (fr. 135) τετρακίνην τὴν θρί-
δακα καλεῖν Πάμφιλος ἐν Γλώσσαις φησί, Κλεί-
ταρχος δὲ Φρύγας οὕτω καλεῖν. Λύκος δ' ὁ Πυ-
θαγόρειος τὴν ἐκ γενέσεώς φησι θρίδακα πλατύφυλλον
τετανὴν ἄκαυλον ὑπὸ μὲν τῶν Πυθαγορείων λέγεσθαι
εὐνοῦχον, ὑπὸ δὲ τῶν γυναικῶν ἀστύτιδα· διουρητι-
κοὺς γὰρ παρασκευάζει καὶ ἐκλύτους πρὸς τὰ ἀφρο-
δίσια· ἐστὶ δὲ κρατίστη ἐσθίεσθαι.
Δίφιλος δέ
φησιν ὡς ὁ τῆς θρίδακος καυλὸς πολύτροφός ἐστι καὶ
δυσέκκριτος μᾶλλον τῶν φύλλων· ταῦτα δὲ πνευμα-
τικώτερά ἐστι καὶ τροφιμώτερα καὶ εὐεκκριτώτερα.
Νίκανδρος Theriaca Γρ. 722
τετράμορον δραχμῇσι δύω καταβάλλεο βρῖθος·

ἔνθεν ἀποτμήγων πιέειν δραχμαῖον ἐν οἴνῃ.
Καὶ τάδε μέν τ' ὀφίεσσιν ἀλεξητήρια δήεις.
Ἔργα δέ τοι σίνταο περιφράζοιο φάλαγγος
σήματά τ' ἐν βρυχμοῖσιν· ἐπεί ῥ' ὁ μὲν αἰθαλόεις ῥώξ
κέκληται πισσῆεν, ἐπασσυτέροις ποσὶν ἕρπων·
γαστέρι δ' ἐν μεσάτῃ ὀλοοῖς ἔσκληκεν ὀδοῦσι.
τοῦ δὲ καὶ ἐγχρίμψαντος ἀνουτήτῳ ἴκελος χρώς
386
μίμνει ὅμως, τὰ δ' ὕπερθε φάη ὑποφοινίσσονται,

φρίκη δ' ἐν ῥέθεϊ σκηρίπτεται· αὐτίκα δὲ χρώς
μέζεά τ' ἀνδρὸς ἔνερθε τιταίνεται, ἐν δέ τε καυλός
φύρματι μυδαλέος προϊάπτεται· ἰσχία δ' αὔτως
μάλκη ἐνισκήπτουσα κατήριπεν ἔχμα τε γούνων.
Κενοπρησις-εως
Ιππιατρικά Beroγρ. nsia τμ. 46, τμ. t, γρ. 1
περὶ κενοπρήςεως.
Αψύρτου.
Ἄψυρτος Κοΐντῳ Λολλίῳ Μαρυλλίῳ χαίρειν. ἱππο-

τροφοῦντά σε εὔχρηστον εἰδέναι, τίνα τὰ σημεῖα τῆς κενοπρή-
ςεως, καὶ διὰ τί συμβαίνει. γίνεται δὲ διὰ τοῦτο, ὅταν ᾖ κατα-
κρατούμενος ὑπὸ τῆς ξηρᾶς τροφῆς, ἥτις αὐτὴ μὲν κατα-
πέσσεται, δύσπνοιαν δὲ παρέχει καὶ πρησμονήν· καὶ ἐκ τού-
του περιτέταται τὰς λαγόνας, καὶ ἀφοδεύων σκληροτέραν ἔχει
τὴν κοιλίαν, καὶ ἀποκρίνει μικρά, καὶ φυσᾶται ἡ ἕδρα. λέγε-
ται δὲ κενόπρηςις, ὑπὸ δέ τινων πνεῦμα ἐν κιθάρᾳ· οἵτινες
εὑρήκασι τὸ μέσον τρυπᾶσθαι ὀστέον τῆς κιθάρας τρυπάνῳ
Κεπφαττελεβωδης-ες
ἐγὼ δὲ τὰς προσόδους μεθύων καλὰς ποῶ.

ἔπειθ' ἕωθεν περιάγεις τὴν λήκυθον
καταμανθάνων τοὔλαιον, ὥστε περιφέρειν
ὡρολόγιον δόξεις τι, οὐχὶ λήκυθον. –
Ἀρχέστρατος δέ, ὦ Κύνουλκε, ὃν ἀντὶ τοῦ Ὁμή-
ρου προσκυνεῖς διὰ τὴν γαστέρα – ’ἧς οὐ λαμυ-
ρώτερον οὐδέν’, ὁ Τίμων σου (fr. 56 W) – , περὶ
τοῦ κυνὸς τοῦ θαλαττίου ἱστορῶν γράφει καὶ ταῦτα
(fr. 28, 13 R)· ἀλλ' οὐ πολλοὶ ἴσασι βροτῶν τόδε θεῖον ἔδεσμα
οὐδ' ἔσθειν ἐθέλουσιν, ὅσοι κεπφαττελεβώδη
ψυχὴν κέκτηνται θνητῶν εἰσίν τ' ἀπόπληκτοι,
ὡς ἀνθρωποφάγου τοῦ θηρίου ὄντος· ἅπας δὲ
ἰχθὺς σάρκα φιλεῖ βροτέην, ἄν που περικύρσῃ·
ὥστε πρέπει καθαρῶς ὁπόσοι τάδε μωρολογοῦσι
τοῖς λαχάνοις προσάγειν καὶ πρὸς Διόδωρον ἰόντας
τὸν σοφὸν ἐγκρατέως μετ' ἐκείνου πυθαγορίζειν.
387
Κερκιον-ου
Φώτιος λεξικογράφος (Ε – Ω)
Αλφαβητικό sigma, σελ. 499, γρ. 16
Σαμαίνη, ὅ ἐστι πλοῖον δίκροτον ὑπὸ Πολυκράτους

πρῶτον παρασκευασθὲν τοῦ Σαμίων τυράννου, ὡς
Λυσίμαχος ἐν βʹ Νοστῶν· τὸ δὲ πλάσμα Δούριδος·
οἱ δὲ τὴν Σάμαιναν νόμισμα εἶναι.
Σαμφόρας: ἵππος χαρακτῆρα ἔχων ἐνκεκαυμένον
σίγμα, ὡς κοππατίας καὶ βουκέφαλος.
Σανδαλοθήκην: οὐ σανδανοθήκην λέγουσιν.
Σάνδυξ: χρῶμα κόκκινον.
Σανίδα: τὸ δεσμωτικὸν ξύλον.
Σανίδα: τὸ λεύκωμα ὅπου αἱ δίκαι λέγονται.
Σαννίονον: τὸ αἰδοῖον· ἀντικέρκιον· παρὰ τὸ τηῖ κέρ-
κωι σαίνειν.
Ησυχιος λεξικόν (Π – Ω) Αλφαβητικό sigma, entry 172, γρ. 1
Ἀκεσίνης. [καὶ εἶδός τι μεταλλικόν

σάνδυξ· δένδρον θαμνῶδες, οὗ τὸ ἄνθος χροιὰν κόκκῳ ἐμφερῆ ἔχει,
ὡς Σωσίβιος. ἢ φάρμακον ἰατρικόν. καὶ κιβωτός
[σανθείς· αἰσθόμενος, γνούς]
σανίδες· θύραι
(Σ)ανίκετις· θεοφιλής
σανίς· θύρα. λεύκωμα, ἐν ᾧ αἱ γραφαὶ Ἀθήνησιν ἐγράφοντο πρὸς
τοὺς κακούργους. τίθεται δὲ καὶ ἐπὶ τοῦ (ς)ταυροῦ
σάνιτρα· τροφός, τιθήνη
σαννάδας· τὰς ἀγρίας αἶγας
σάννιον· τὸ αἰδοῖον, ἀντὶ τοῦ κέρκιον· [παρὰ τὸ τῇ κέρκῳ σαίνειν.]
τὸ γὰρ αἰδοῖον ἐσθ' ὅτε οὐρὰν ἔλεγον, ὡς Εὔπολις αν(ν)ιόπληκτος·
αἰδοιόπληκτος σαννίς· δρυοσάνδραξ.
Κερκος-ου
Αριστοτέλης , Ιστορία των ζώων “Aristote. Histoire des animaux, vols.

1–3”, Ed. Louis, P.Paris: Les Belles Lettres, 1:1964; 2:1968;
3:1969.Bekker σελ. 503b, γρ. 8
μέσους δ' αὐτοὺς διαλέλειπται μικρὰ τῇ ὄψει χώρα, δι' ἧς

ὁρᾷ· οὐδέποτε δὲ τῷ δέρματι ἐπικαλύπτει τοῦτο. Στρέφει δὲ
τὸν ὀφθαλμὸν κύκλῳ τὴν ὄψιν ἐπὶ πάντας τοὺς τό-
388
πους μεταβάλλει, καὶ οὕτως ὁρᾷ ὃ βούλεται.

Τῆς δὲ χροιᾶς ἡ με-
ταβολὴ ἐμφυσωμένῳ αὐτῷ γίνεται· ἔχει δὲ καὶ μέλαι-
ναν ταύτην, οὐ πόρρω τῆς τῶν κροκοδείλων, καὶ ὠχρὰν κα-
θάπερ οἱ σαῦροι, μέλανι ὥσπερ τὰ παρδάλια διαπεποι-
κιλμένην. Γίνεται δὲ καθ' ἅπαν τὸ σῶμα αὐτοῦ ἡ τοιαύτη
μεταβολή· καὶ γὰρ οἱ ὀφθαλμοὶ συμμεταβάλλουσιν ὁμοίως
τῷ λοιπῷ σώματι καὶ ἡ κέρκος. Ἡ δὲ κίνησις αὐτοῦ νωθὴς
ἰσχυρῶς ἐστι, καθάπερ ἡ τῶν χελωνῶν. Καὶ ἀποθνήσκων τε
ὠχρὸς γίνεται, καὶ τελευτήσαντος αὐτοῦ ἡ χροιὰ τοιαύτη
ἐστίν.
Τὰ δὲ περὶ τὸν στόμαχον καὶ τὴν ἀρτηρίαν ὁμοίως ἔχει
τοῖς σαύροις κείμενα. Σάρκα δ' οὐδαμοῦ ἔχει πλὴν πρὸς τῇ
κεφαλῇ καὶ ταῖς σιαγόσιν ὀλίγα σαρκία, καὶ περὶ ἄκραν
τὴν τῆς κέρκου πρόσφυσιν.
Κηκαζω
Αίλιος ΗρωδιανόςPartitiones (= Ἐπιμερισμοί) [Sp.?] (e codd. Paris.

2543 + 2570) σελ. 65, γρ. 9
κισσύβιον, τὸ ποιμενικὸν ἀγγεῖον· κισσὸς, εἶδος φυτοῦ·

κισσῶ, τὸ μεθ' ἡδονῆς συλλαμβάνω· κίσσα, ὄρνεον·
Κικέρων, κύριον· κικλήσκω, τὸ καλῶ· Κιλικία, ἡ Ἀρμε-
νία· Κίλιξ, ὁ Ἀρμένιος, καὶ κλίνεται Κίλικος· Κιμμέριοι,
ἔθνος ἀνήλιον· κιννύρα, ἡ λύρα· κιῤῥὸν, τὸ κίτρινον· Κίρκη,
ὄνομα γυναικὸς πόρνης· κίρκος, ὁ ἐξύπτερος· κίστη, τὸ
κιβώτιον· κίχω, τὸ καταλαμβάνω· κιχώριον, βοτάνη·
κιχρῶ, τὸ δανείζω· καὶ τὰ λοιπά.
Πλὴν τοῦ κηδεμὼν, ὁ φροντιστὴς, καὶ κλίνεται κηδε-
μόνος· κηδεμονία, ἡ πρόνοια· κήδεα, αἱ φροντίδες καὶ
αἱ λύπαι· κῆδος, ἡ συμπενθερία· καὶ κηκάζω, τὸ λοιδορῶ·
κηκασμὸς, ἡ λοιδορία· κηλῶ, τὸ θέλγω· κήλη, πάθος·
κηλήτης ἀνήρ· κηλὶς, ὁ ῥύπος, καὶ κλίνεται κηλίδος·
κημὸς, ὁ χαλινός· κήρυξ· κηρύσσω· κηφὴν, ἡ ἀγρία
μέλισσα, καὶ κλίνεται κηφῆνος·
Αριστοφάνης γραμματικος Αποσπασμα 46, γρ. 2
λίῳ πᾶν μῆλον θηρῶντα.”

ἄσιλλαν, σκεῦός τι ἰχθυηρόν, οὗ χρῆσις παρὰ
Σιμωνίδῃ ἐν τῷ, Πρόσθε μὲν ἀμφ' ὠμοῖσιν ἔχων τρηχεῖαν
ἄσιλλαν, Ἰχθῦς ἐξ Ἄργους ἐς Τεγέην ἔφερε.
389
Προφέρει δὲ τὸ μοιχή καὶ μοιχίς ἀσυνήθη

[δι' ὧν δηλοῦται ἡ μοιχαλίς].
Καὶ τὸ στεγανόμιον, ὃ δηλοῖ, φησί, παρ'
ἡμῖν μὲν τὸν τόπον ἐν ᾧ ἑστιῶνται, παρ' Ἀττικοῖς δὲ τὸν
μισθὸν τοῦ πανδοχείου.
Καὶ τὸ ἐπικοκκάζειν ὕβρει, ἢ κατά τινας
ἐπικηκάζειν· ὅθεν παρὰ Ἀριστοφάνει τὸ “ἀντῳδὸς ἐπι-
κοκκάστρια.”
Κηλων-ωνος
Πλούταρχος Phil., Cato Maior τμ. 22, τμ. 3, γρ. 3
τινὰ παραιτησόμενοι τοῦ δήμου τῶν Ἀθηναίων, ἣν ἐρή-

μην ὦφλον Ὠρωπίων μὲν διωξάντων, Σικυωνίων δὲ
καταψηφισαμένων, τίμημα ταλάντων πεντακοσίων ἔχου-
σαν. εὐθὺς οὖν οἱ φιλολογώτατοι τῶν νεανίσκων ἐπὶ
τοὺς ἄνδρας ἵεντο καὶ συνῆσαν, ἀκροώμενοι καὶ θαυ-
μάζοντες αὐτούς. μάλιστα δ' ἡ Καρνεάδου χάρις, ἧς
δύναμίς τ' ἦν πλείστη καὶ δόξα τῆς δυνάμεως οὐκ
ἀποδέουσα, μεγάλων ἐπιλαμβανομένη καὶ φιλανθρώπων
ἀκροατηρίων ὡς πνεῦμα τὴν πόλιν ἠχῆς ἐνέπλησε, καὶ
λόγος κατεῖχεν, ὡς ἀνὴρ Ἕλλην εἰς ἔκπληξιν ὑπερφυὴς
πάντα κηλῶν καὶ χειρούμενος ἔρωτα δεινὸν ἐμβέβληκε
τοῖς νέοις, ὑφ' οὗ τῶν ἄλλων ἡδονῶν καὶ διατριβῶν
ἐκπεσόντες ἐνθουσιῶσι περὶ φιλοσοφίαν. ταῦτα τοῖς μὲν
ἄλλοις ἤρεσκε Ῥωμαίοις γινόμενα, καὶ τὰ μειράκια παι-
δείας Ἑλληνικῆς μεταλαμβάνοντα καὶ συνόντα θαυμα-
ζομένοις ἀνδράσιν ἡδέως ἑώρων·
Κιναβραω
Αριστοφάνης κωμικός Plutus Γρ. 294
ἄγων ὁ δεσπότης, ὃς ὑμᾶς πλουσίους ποήσει.

{ΧΟ.} Ὄντως γὰρ ἔστι πλουσίοις ἡμῖν ἅπασιν εἶναι;
{ΚΑ.} Νὴ τοὺς θεούς, Μίδας μὲν οὖν, ἢν ὦτ' ὄνου λάβητε.
{ΧΟ.} Ὡς ἥδομαι καὶ τέρπομαι καὶ βούλομαι χορεῦσαι
ὑφ' ἡδονῆς, εἴπερ λέγεις ὄντως σὺ ταῦτ' ἀληθῆ.
{ΚΑ.} Καὶ μὴν ἐγὼ βουλήσομαι – θρεττανελο – τὸν Κύκλωπα

μιμούμενος καὶ τοῖν ποδοῖν ὡδὶ παρενσαλεύων
ὑμᾶς ἄγειν. Ἀλλ' εἶα, τέκεα, θαμίν' ἐπαναβοῶντες
390
βληχώμενοί τε προβατίων
αἰγῶν τε κιναβρώντων μέλη
ἕπεσθ' ἀπεψωλημένοι· τράγοι δ' ἀκρατιεῖσθε.
{ΧΟ.} Ἡμεῖς δέ γ' αὖ ζητήσομεν – θρεττανελο – τὸν Κύκλωπα
βληχώμενοι σὲ τουτονὶ πινῶντα καταλαβόντες,
πήραν ἔχοντα λάχανά τ' ἄγρια δροσερά, κραιπαλῶντα
ἡγούμενον τοῖς προβατίοις,
εἰκῇ δὲ καταδαρθόντα που
μέγαν λαβόντες ἡμμένον σφηκίσκον ἐκτυφλῶσαι.
Λουκιανός Bis accusatus sive tribunalia τμ. 10, γρ. 15
ἀκρόπολιν ἄπειμι καὶ τὸ κήρυγμα.

{ΔΙΚΗ}
Ὁ Ζεύς, ὦ Πάν, κατέπεμψέ με ἀποκληρώσου-
σαν τὰς δίκας. σοὶ δὲ πῶς τὰ ἐν Ἀθήναις ἔχει;
{ΠΑΝ}
Τὸ μὲν ὅλον οὐ κατ' ἀξίαν πράττω παρ' αὐτοῖς,
ἀλλὰ πολὺ καταδεέστερον τῆς ἐλπίδος, καὶ ταῦτα
τηλικοῦτον ἀπωσάμενος κυδοιμὸν τὸν ἐκ τῶν
βαρβάρων. ὅμως δὲ δὶς ἢ τρὶς τοῦ ἔτους ἀνιόντες
ἐπιλεξάμενοι τράγον ἔνορχην θύουσί μοι πολλῆς
τῆς κινάβρας ἀπόζοντα, εἶτ' εὐωχοῦνται τὰ κρέα,
ποιησάμενοί με τῆς εὐφροσύνης μάρτυρα καὶ ψιλῷ
τιμήσαντες τῷ κρότῳ. πλὴν ἀλλ' ἔχει τινά μοι
ψυχαγωγίαν ὁ γέλως αὐτῶν καὶ ἡ παιδιά.
Κιναβρευμα-ατος
Ησυχιος λεξικόν (Α – Ο)
Αλφαβητικό kappa, entry 2736, γρ. 1
κινδάφη· ἀλώπηξ r
κινδαφίων· πανούργων. ἀλωπέκων
κινδαψοί· ὄρνεα r. καὶ ὄργανα κιθαριστήρια. καὶ Ἰνδοί
κίνδυνος ἡ ἐν πρῷρᾳ σελίς· οἱ πολέμιοι γὰρ τὴν πρῴραν
εὐθέως ἐφάλλονται. Σελὶς δὲ ἡ καθέδρα
κίνερμοι· οἱ μικροὶ ἰχθύες
κίνημα· κίνησις r, ταραχή, ὁρμή. χόλος, κότος, ἢ ὀργή
[κινῆδος· ἀσελγής]
κιννάβαρι· εἶδος χρώματος ἀληθινοῦ, ὃ λέγομεν κόκκινον
r. AS· καὶ παρὰ τοῖς ζωγράφοις
κιναβρεύματα· ἀποκαθάρματα ὄζοντα
391
κιναθίδα· χρῖσμα γυναικεῖον

κιννάμωμον· ἓν τῶν λιβανωτῶν, ἢ τῶν ἀρωματικῶν (Ex.
30,23 ..) (AS), λιβάνιον. καὶ ὄρνις.
Κιναιδεια-ας
Posidonius Phil., Αποσπασμα 290a, γρ. 401
δυνάμεως μετειληφέναι. ἀλλὰ γὰρ οἷος ἐν ταῖς τῶν ὅλων ἀρχαῖς καὶ
τῷ περὶ τέλους λόγῳ καὶ τὸ σύνολον ἐν τοῖς ἠθικοῖς, τοιοῦτος καὶ ἐν
τοῖς ἀστρολογουμένοις καὶ ἐν τῷ κατὰ τὰς φαντασίας τόπῳ καὶ τὸ
σύνολον ἐν παντὶ σκέμματι κατὰ πολὺ τῶν σπαλάκων τυφλότερος.
καὶ οὐδέν γε θαυμαστόν· οὐ γάρ, μὰ Δία, φιληδόνων ἀνθρώπων
ἐστὶν εὑρεῖν τὴν ἐν τοῖς οὖσιν ἀλήθειαν, ἀλλ' ἀνδρῶν πρὸς ἀρετὴν
πεφυκότων καὶ μηδὲν ταύτης ἐπίπροσθεν ποιουμένων, ἀλλ' οὐχὶ
σαρκὸς εὐσταθὲς κατάστημα ἀγαπώντων καὶ τὸ περὶ ταύτης πιστὸν
ἔλπισμα. οἱ μὲν οὖν παλαιότεροι ἐξεκήρυσσον ἐκ τῶν πόλεων καὶ
τοὺς ἀπὸ τῆς αἱρέσεως καὶ τὰ τοιαῦτα τῶν συγγραμμάτων, λύμην
καὶ διαφθορὰν τῶν ἀνθρώπων εἶναι ὑπολαμβάνοντες τὰ ἐπὶ
τοσοῦτον καὶ τυφλότητος καὶ κιναιδείας ἥκοντα τῶν
δογμάτων. οἱ δὲ νῦν, ἅτε, οἶμαι, ὑπὸ τρυφῆς καὶ μαλακίας
ἐκλελυμένοι, ἐπὶ τοσοῦτον ἐκτετιμήκασι τοὺς ἀπὸ τῆς αἱρέσεως
καὶ αὐτὰ τὰ συγγράμματα, ὥστε κινδυνεύουσι μᾶλλον Ἐπίκουρον
καὶ τοὺς ἀπὸ τῆς αἱρέσεως ἀληθῆ λέγειν βούλεσθαι ἢ θεοὺς καὶ
πρόνοιαν ἐν τοῖς ὅλοις εἶναι. καὶ ἔνιοί γε κἂν εὔξαιντο αὐτῶν
μᾶλλον ἀπολέσθαι τὴν πρόνοιαν ἢ Ἐπίκουρον ψευδῆ λέγοντα
ἐλεγχθῆναι· οὕτως ἀθλίως διάκεινται καὶ ἐπὶ τοσοῦτον ἐξήρτηνται
τῆς ἡδονῆς, ὡς καὶ τὸν συνήγορον αὐτῆς ὑπὲρ πάντα τὰ κατὰ
τὸν βίον μᾶλλον ἀσπάζεσθαι.
Κιναιδος-ου
Διογένης Λαέρτιος. Βιοι φιλοσόφων. Βιβ. 4, τμ. 34, li 11
στής· διὸ καὶ πάλιν ὁ Τίμων οὑτωσὶ περὶ αὐτοῦ (Diels 33)·
καὶ νόον αἱμυλίοις ἐπιπλήξεσιν ἐγκαταμιγνύς.
ὅθεν καὶ πρὸς τὸν θρασύτερον διαλεγόμενον νεανίσκον, “οὐ
λήψεταί τις,” ἔφη, “τοῦτον ἀστραγάλῳ;” πρὸς δὲ τὸν αἰτίαν
ἔχοντα περαίνεσθαι, ὡς ἀνήνεγκεν αὐτῷ ὅτι οὐ δοκεῖ ἕτερον
ἑτέρου μεῖζον εἶναι, ἠρώτησεν εἰ οὐδὲ τὸ δεκαδάκτυλον τοῦ
ἑξαδακτύλου. Ἥμονος δέ τινος Χίου ἀειδοῦς ὄντος καὶ ὑπο-
λαμβάνοντος εἶναι καλοῦ καὶ ἐν χλανίσιν ἀεὶ ἀναστρεφομένου
εἰπόντος ὅτι οὐ δοκεῖ αὐτῷ ὁ σοφὸς ἐρασθήσεσθαι, ἔφη, “πότερον
392
οὐδ' ἐὰν οὕτω καλὸς ᾖ τις ὥσπερ σὺ οὐδ' ἐὰν οὕτω καλὰ ἱμάτια
ἔχῃ;” ἐπεὶ δὲ καὶ παρακίναιδος ὢν ὡς εἰς βαρὺν τὸν Ἀρκεσίλαον
ἔφη (N29, Adesp. 282)·
ἔξεστ' ἐρωτᾶν πότνιά σ' ἢ σιγὴν ἔχω;
ὑπολαβὼν ἔφη (N29, Adesp. 283)·
γύναι, τί μοι τραχεῖα κοὐκ εἰθισμένως
λαλεῖς;
στωμύλου δὲ ἀγεννοῦς πράγματα αὐτῷ παρέχοντος ἔφη (Eur.
976 N29)·
ἀκόλασθ' ὁμιλεῖν γίγνεται δούλων τέκνα.
ἵνα παρὰ τὴν γῆν πλέῃ. ὃ δὲ ἀπεκρίνατο ὅτι μόλις ἄν

σου ὑπήκουσα, εἰ παρὰ τὴν θάλασσαν ἔμελλες πεζεύειν
καὶ μὴ παρὰ τὴν γῆν πλεῖν. Φύλαρχος δ' ἐν τῇ
πέμπτῃ καὶ εἰκοστῇ τῶν Ἱστοριῶν (FHG I 347) εἰπὼν ὅτι
παρὰ Συρακοσίοις νόμος ἦν τὰς γυναῖκας μὴ κοσμεῖσθαι
χρυσῷ μηδ' ἀνθινὰ φορεῖν μηδ' ἐσθῆτας ἔχειν πορφυ-
ρᾶς ἐχούσας παρυφάς, ἐὰν μή τις αὐτῶν συγχωρῇ ἑταίρα
εἶναι κοινή, καὶ ὅτι ἄλλος ἦν νόμος τὸν ἄνδρα μὴ
καλλωπίζεσθαι μηδ' ἐσθῆτι περιέργῳ χρῆσθαι καὶ διαλ-
λαττούσῃ, ἐὰν μὴ ὁμολογῇ μοιχεύειν ἢ κίναιδος εἶναι,
καὶ τὴν ἐλευθέραν μὴ ἐκπορεύεσθαι ἡλίου δεδυκότος,
ἐὰν μὴ μοιχευθησομένην· ἐκωλύετο δὲ καὶ ἡμέρας ἐξιέ-
ναι ἄνευ τῶν γυναικονόμων ἀκολουθούσης αὐτῇ μιᾶς
θεραπαινίδος – ’Συβαρῖται, φησίν, ἐξοκείλαντες εἰς
τρυφὴν ἔγραψαν νόμον τὰς γυναῖκας εἰς τὰς ἑορτὰς
καλεῖν καὶ τοὺς εἰς τὰς θυσίας καλοῦντας πρὸ ἐνιαυ-
τοῦ τὴν παρασκευὴν ποιεῖσθαι, ἵνα ἀξίως ποιούμενοι
τοῦ χρόνου τῶν τε ἱματίων καὶ τοῦ λοιποῦ κόσμου
προάγωσιν οὕτως εἰς τὰς κλήσεις.
Κλειτοριαζω
Πλούταρχος Phil., Παροιμίαι αἷς Ἀλεξανδρεῖς ἐχρῶντο

Ὀπισαμβώ: ἐπὶ τῶν ἐπὶ τὸ χεῖρον ἐν τοῖς πρά-

γμασι προβαινόντων ἀεί· παρὰ τὸ ὀπίσω βαίνειν.
Εὐδαίμων ὁ Κορίνθιος : κώμη ἐστὶ πλη-
σίον τῆς Κορίνθου κατάφυτος· ὡς τῶν ἐν τῇ κώμῃ
ὁμολογούντων μὲν Κόρινθον εἶναι εὐδαίμονα, αἱρουμένων
393
δὲ ἥττονα κώμην ἔχειν.

Τυδεὺς ἐκ συφορβίου: ἐπὶ τῶν ἀπαιδεύτων.
Οἰνεὺς τὴν θυγατέρα Ἱππονόου Περίβοιαν ἐβιάσατο·
γνοὺς δὲ αὐτὴν ἔγκυον οὖσαν ὁ πατὴρ συφόρβοις παρέ-
δωκε μετὰ τοῦ γενομένου παιδίου Τυδέως.
Κλειτοριάζεις: ἐπὶ τῶν παιδεραστούντων.
Τί σοι ὁ Ἀπόλλων ἐκιθάρισεν; ἤγουν, τί ἐμαντεύσατο;
Κλειτορις-ιδος
Ιούλιος Πολυδεύκης Ονομαστικόν

Βιβ. 2, τμ. 174, γρ. 5
τουτέστι διηχότα τὰ σκέλη. καὶ παρ' Ὁμήρῳ (ζ 318) δὲ τὸ διέ-

βαινον· ‘αἳ δ' ἐὺ μὲν τρώχων, ἐὺ δ' ἐπλίσσοντο πόδεσσιν.’
κρεμαστῆρες δὲ τὰ νεῦρα ἃ τοὺς διδύμους ἀνέχει. τὸ δὲ ῥαφῇ
μὲν προσεοικός, ὑπὸ δὲ τὸν καυλὸν διὰ τοῦ ὀσχέου μέσου ὑπὸ τὸν
ὀνομαζόμενον ταῦρον, ἀφ' οὗ καὶ ἀταύρωτος παρὰ τοῖς τραγῳδοῖς
(Aeschyl Agam 236) ἡ παρθένος, εἰς τὸν δακτύλιον καταλῆγον,
περίνεος ὀνομάζεται ἢ τράμις ἢ ὄρρος. τῶν δὲ ὄρχεων τὸ μὲν ἄνω
κεφαλή, τὸ δὲ κάτω πυθμήν· τὸ δὲ πᾶν τοῦτο αἰδοῖα, ὥσπερ καὶ
τὰ γυναικῶν. ὧν τὸ μὲν σύμπαν κτεὶς καὶ ἐπίσιον, ἡ δὲ τομὴ
σχίσμα. τὸ δὲ ἐν μέσῳ σκαῖρον σαρκίον νύμφη ἢ μύρτον ἢ
ἐπίδερις
ἢ κλειτορίς· καὶ κλειτορίζειν τὸ ψηλαφᾶν τὴν κλειτορίδα. τὰ δ'
ἑκατέρωθεν σαρκώδη μυρτοχειλίδες ἢ κρημνοὶ ἢ πτερυγώματα.
παραστάται δ' εἰσὶ πόροι ἀπὸ τῶν ὄρχεων εἰς τὸν οὐρητῆρα
κατάγοντες καὶ ἐκπέμποντες τὸ σπέρμα . ἀπὸ δὲ τῶν εἰρημένων
ὀνόματα, ἀπὸ μὲν γαστρὸς γαστρίς, γαστρίμαργος, γαστροβόρος,
προγάστωρ, γαστρισμός. γαστρίζειν οὐ μόνον τὸ χορτάζειν
λέγουσιν, ἀλλὰ καὶ τὸ πλήττειν εἰς τὴν γαστέρα, ὡς Ἀριστοφάνης ἐν
Ἰππεῦσιν (273. 452). Πλάτων δὲ ὁ κωμικὸς (I frg 195 Ko) ἐπὶ τοῦ
γαστριμάργου ἔπειτα δ' οὐδείς ἐστ' ἀνὴρ γαστρίστερος.
τὸν δὲ Ψιττακὸν γάστρωνα ὁ Ἀλκαῖος (frg 37 B) καλεῖ. Ὅμηρος...
Κλοκιον-ου
Anonymi Medici Med., De urinis in febribus Τομ. 2, pa 325, γρ. 27
τριταῖον, ὅτι φλέβας ἔχει ἐμπεπλησμένας καὶ νέος τὴν ἡλι-

κίαν, τέμνε τὴν φλέβα τῇ ὀγδόῃ ἡμέρᾳ καὶ τῇ δεκάτῃ
καὶ μὴ κενώσει αἷμα πολύ, ὥσπερ ἐκένωσας εἰς τὸν σύνο-
χον πυρετόν, ἀλλ' ὀλίγον διὰ τὴν σῆψιν· ἐξέρχεται γὰρ διὰ
394
τοῦ αἵματος καὶ κουφίζεται ὁ ἄρρωστος. πότιζε δὲ αὐτὸν

καθ' ἡμέραν τὸ ὀξυσάχαρ μετὰ τῆς πτισάνης καὶ ἀπόφυγε
τὰ θερμὰ ἀπό τε διαίτης καὶ θεραπείας, διότι ἐὰν θρέ-
ψῃς αὐτὸν μετὰ τῆς θερμῆς διαίτης καὶ τῆς ἰατρείας,
ἐξέρχεται εἰς ἴκτερον ὁ λεγόμενος χρυσιασμὸς ἀσκὸς καὶ
λύρα, βλάπτεται τὸ ὅλον σῶμα, καὶ οἱ ὀφθαλμοί, καὶ τὸ
κλοκίον κίτρινον, καὶ ὁ ἀφρὸς αὐτοῦ, καὶ ἐὰν ἴδῃς τὸ τοι-
οῦτον κλοκίον, εἰπὲ ἴκτερον ἔχει καὶ ἁρμόζει ἰατρεύεσθαι
ὡς τριταῖος, πινέτω δὲ τὸν χυλὸν τῶν ἰνδίβων ἐξαφρισμέ-
νον καὶ τοῦ στρύχνου μετὰ ὀξυμέλιτος καὶ πᾶν ὄξυνον
φαγέτω, ἐκτὸς τῶν ἁλμυρῶν καὶ φλεβοτόμησον, εἰ πλη-
θωρικὸν σῶμα ἔχει ὁ κάμνων καὶ δύναμιν, καὶ ἡλικίαν
καὶ δύναμιν, κενοῦται γὰρ ἡ χολή. αὕτη γὰρ ἡ οἰκονομία
τοῦ τριταίου.
Κλονος-ου
Αριστοφάνης κωμικός Nubes Γρ. 387
{Σω.} ἥκιστ', ἀλλ' αἰθέριος δῖνος.

{Στ.} Δῖνος; τουτί μ' ἐλελήθει,
ὁ Ζεὺς οὐκ ὤν, ἀλλ' ἀντ' αὐτοῦ Δῖνος νυνὶ βασιλεύων.
ἀτὰρ οὐδέν πω περὶ τοῦ πατάγου καὶ τῆς βροντῆς μ' ἐδί-
δαξας.
{Σω.} οὐκ ἤκουσάς μου τὰς νεφέλας ὕδατος μεστὰς ὅτι φημὶ
ἐμπιπτούσας εἰς ἀλλήλας παταγεῖν διὰ τὴν πυκνότητα;
{Στ.} φέρε, τουτὶ τῷ χρὴ πιστεύειν;
{Σω.} ἀπὸ σαυτοῦ 'γώ σε διδάξω.
ἤδη ζωμοῦ Παναθηναίοις ἐμπλησθεὶς εἶτ' ἐταράχθης
τὴν γαστέρα καὶ κλόνος ἐξαίφνης αὐτὴν διεκορκορύγησεν;
{Στ.} νὴ τὸν Ἀπόλλω, καὶ δεινὰ ποεῖ γ' εὐθύς μοι καὶ τετάρακται,
χὤσπερ βροντὴ τὸ ζωμίδιον παταγεῖ καὶ δεινὰ κέκραγεν,
ἀτρέμας πρῶτον, παππὰξ παππάξ, κἄπειτ' ἐπάγει παπα-
παππάξ·
χὤταν χέζω, κομιδῇ βροντᾷ, παπαπαππάξ, ὥσπερ ἐκεῖναι.
{Σω.} σκέψαι τοίνυν ἀπὸ γαστριδίου τυννουτουὶ οἷα πέπορδας·
τὸν δ' ἀέρα τόνδ' ὄντ' ἀπέραντον πῶς οὐκ εἰκὸς μέγα
βροντᾶν;
Κλυζω
Ευρυπίδης Hippolytus Γρ. 654

395
γνώμηι βραχείαι μωρίαν ἀφηιρέθη.

χρῆν δ' ἐς γυναῖκα πρόσπολον μὲν οὐ περᾶν,
ἄφθογγα δ' αὐταῖς συγκατοικίζειν δάκη
θηρῶν, ἵν' εἶχον μήτε προσφωνεῖν τινα
μήτ' ἐξ ἐκείνων φθέγμα δέξασθαι πάλιν.
νῦν δ' αἱ μὲν ἔνδον δρῶσιν αἱ κακαὶ κακὰ
βουλεύματ', ἔξω δ' ἐκφέρουσι πρόσπολοι.
ὡς καὶ σύ γ' ἡμῖν πατρός, ὦ κακὸν κάρα,
λέκτρων ἀθίκτων ἦλθες ἐς συναλλαγάς·
ἁγὼ ῥυτοῖς νασμοῖσιν ἐξομόρξομαι
ἐς ὦτα κλύζων. πῶς ἂν οὖν εἴην κακός,
ὃς οὐδ' ἀκούσας τοιάδ' ἁγνεύειν δοκῶ;
εὖ δ' ἴσθι, τοὐμόν σ' εὐσεβὲς σώιζει, γύναι·
εἰ μὴ γὰρ ὅρκοις θεῶν ἄφαρκτος ἡιρέθην,
οὐκ ἄν ποτ' ἔσχον μὴ οὐ τάδ' ἐξειπεῖν πατρί.
νῦν δ' ἐκ δόμων μέν, ἔστ' ἂν ἐκδημῆι χθονὸς
Θησεύς, ἄπειμι, σῖγα δ' ἕξομεν στόμα·
Κοαλεμος-ου
τὸν Ἀμόργιον ποιητὴν Σιμωνίδην ἐν Ἰάμβοις οὕτως

(fr. 26 B)·
ἀπὸ τράπεζαν εἷλέ νιν ποτήρια.
καὶ ὁ τὴν Ἀλκμαιωνίδα δὲ ποιήσας φησίν (p. 76 Ki)·
νέκυς δὲ χαμαιστρώτου ἐπὶ τείνας
εὐρείης στιβάδος παρέθηκ' αὐτοῖσι θάλειαν
δαῖτα ποτήριά τε, στεφάνους δ' ἐπὶ κρασὶν ἔθηκεν.
ἅπερ ὠνομάσθη ἀπὸ τῆς πόσεως, ὡς τὸ ἔκπωμα οἱ Ἀτ-
τικοί, ἐπεὶ ὑδροποτεῖν καὶ οἰνοποτεῖν λέγουσιν. Ἀρι-
στοφάνης ἐν Ἱππεῦσιν (198)·
γαμφηλαῖσι δράκοντα κοάλεμον αἱματοπώτην.
κἀν τῷ αὐτῷ δὲ ἔφη (124)·
Κοιλιολυσια-ας
ἤδη τῆς ἀποκυήσεως εἰς τὴν τοῦ ἐμβρύου τελείωσιν καὶ εἰς εὐχερῆ
τῆς ἀποτέξεως ὑπομονήν. ἐξ ὧν περὶ τῆς πρώτης κατὰ τὸ παρὸν
ποιησόμεθα τὴν ἐπίσκεψιν.
δεῖ τοίνυν τῆς συλλήψεως γενομένης φυλάττεσθαι πᾶσαν ὑπερ-
396
βολὴν καὶ κίνησιν σωματικήν τε καὶ ψυχικήν. ἐξίεται γὰρ τὸ

σπέρμα
καὶ διὰ φόβον καὶ διὰ λύπην καὶ χαρὰν αἰφνίδιον καὶ καθόλου δια-
νοίας ἰσχυρὰν ταραχὴν καὶ γυ|μνασίαν σφοδρὰν καὶ βιαίους κατοχὰς
πνεύματος, βῆχας, πταρμούς, πληγάς, πτώματα, καὶ μᾶλλον τὰ ἐπὶ
τῶν ἰσχίων, βάρους ἄρσεις, πηδήματα, σκληρὰς καθέδρας,
φαρμακείας,
δριμέων καὶ πταρμικῶν προσφοράν, ἔνδειαν, ἀπεψίαν, μέθην,
ἔμετον,
κοιλιολυςίαν, ῥύσιν αἵματος διὰ ῥινῶν καὶ αἱμορροΐδος ἢ ἄλλου
τόπου
καὶ χαλασμὸν διά τινος τῶν θερμαίνειν δυναμένων καὶ διὰ πυρετὸν
δὲ σφοδρὸν καὶ ῥῖγος καὶ σπασμὸν καὶ τὸ κοινότερον πᾶν τὸ βιαίαν
κίνησιν ἐπάγον, δι' ὧν ἔκτρωσις ἀποτελεῖται. τούτων οὖν τὰ ἐπὶ τῆς
ἡμετέρας ἐξουσίας ὑπάρχοντα πεφυλάχθαι προσῆκεν, καὶ δι'
ἠρεμίας
κλινήρη τὴν συνειληφυῖαν τηρεῖν πρὸς μίαν ἢ δευτέραν ἡμέραν,...
Κοιμαω Κοιμαω κοιτην σπερματος
Κοινειον-ου
Αίλιος ΗρωδιανόςΠερὶ ὀρθογραφίας Part+τομ. 3,2, σελ. 536, γρ. 22
κνίζω κνίσω δι' ἑνός τε γράφεσθαι σ καὶ ἔκτασιν λαβεῖν τοῦ ι.

κνίψ καὶ σκνίψ ζῷον.
κνυζοί οἱ τὰ ὄμματα πονοῦντες et σκνιφόν ἀμυδρὸν βλέποντα.
Ἀττικοὶ γὰρ καὶ τὸ σκότος σκνίφος λέγουσιν.
Κνωσός πόλις δι' ἑνὸς σ, Τρύφων δὲ διὰ δύο.
κόγχναι αἱ ὄγχναι.
Κοδρίδης: διὰ τοῦ ι τὸ δρι. τὰ γὰρ ἀπὸ τῶν εἰς ος διὰ τοῦ
ιδης γινόμενα διὰ τοῦ ι γράφεται, Κόδρος Κοδρίδης, Κρόνος
Κρονίδης.
κοίης ἱερεὺς Καβείρων ὁ καθαίρων φονέα. οἱ δὲ κόης.
κοιλία: παρὰ τὸ κόϊλον κοῖλον κοιλία.
κοινεῖον πορνεῖον.
Ζωναράς λεξικόν Αλφαβητικό kappa, σελ. 1240, γρ. 4
χουμένη γῆ· ἢ τὸ ἀδιαιρέτως ἐν χρήσει κοινῇ

λαμβανόμενον, οὐχ ἅμα δὲ, ὡς εἷς δοῦλος, εἷς
ἵππος δύο δεσποτῶν· ἢ τὸ ἐν προκαταλήψει
ἰδιοποιούμενον, εἰς δὲ τὸ κοινὸν ἀναπεμπόμενον,
397
ὡς ὁ ἐν θεάτρῳ τόπος ἢ ὁ ἐν βαλανείῳ· ἢ τὸ

ἀδιαιρέτως εἰς κοινὴν καὶ τὴν αὐτὴν ἔννοιαν
προβαλλόμενον, ὡς ἡ φωνὴ τοῦ κήρυκος.
Κοινὸν καὶ καθόλου ἐστὶν ἡ οὐσία, ἤγουν ἡ
φύσις.
Κοινόν. τὸ ἀκάθαρτον.
Κοινεῖον. πορνεῖον· καπηλεῖον.
Κοινολεκτρος-ου
Αισχύλος Prometheus vinctus Γρ. 560
ἰσόνειρον, ᾇ τὸ φωτῶν
ἀλαὸν γένος ἐμπεποδισμένον; οὔποτε ––
τὰν Διὸς ἁρμονίαν θνατῶν παρεξίασι βουλαί.
ἔμαθον τάδε σὰς προσιδοῦσ' {[ἀντ. β.}

ὀλοὰς τύχας, Προμηθεῦ.
τὸ διαμφίδιον δέ μοι μέλος προσέπτα
τόδ' ἐκεῖνό θ' ὅ τ' ἀμφὶ λουτρὰ
καὶ λέχος σὸν ὑμεναίουν
ἰότατι γάμων, ὅτε τὰν ὁμοπάτριον ἕδνοις
ἄγαγες Ἡσιόναν πιθὼν δάμαρτα κοινόλεκτρον.
Αισχύλος Agamemnon Γρ. 1441
μὰ τὴν τέλειον τῆς ἐμῆς παιδὸς Δίκην,

Ἄτην Ἐρινύν θ', αἷσι τόνδ' ἔσφαξ' ἐγώ,
οὔ μοι Φόβου μέλαθρον ἐλπὶς ἐμπατεῖ,
ἕως ἂν αἴθῃ πῦρ ἐφ' ἑστίας ἐμῆς
Αἴγισθος, ὡς τὸ πρόσθεν εὖ φρονῶν ἐμοί.
οὗτος γὰρ ἡμῖν ἀσπὶς οὐ σμικρὰ θράσους.
. . . . . . .
κεῖται, γυναικὸς τῆσδε λυμαντήριος,
Χρυσηίδων μείλιγμα τῶν ὑπ' Ἰλίῳ·
ἥ τ' αἰχμάλωτος ἥδε καὶ τερασκόπος
καὶ κοινόλεκτρος τοῦδε, θεσφατηλόγος
πιστὴ ξύνευνος, ναυτίλων δὲ σελμάτων
ἰσοτριβής. ἄτιμα δ' οὐκ ἐπραξάτην.
Κοινολεχης-ες
Σοφοκλής Electra Γρ. 97

398
καὶ γῆς ἰσόμοιρ' ἀήρ, ὥς μοι

πολλὰς μὲν θρήνων ᾠδάς,
πολλὰς δ' ἀντήρεις ᾔσθου
στέρνων πλαγὰς αἱμασσομένων,
ὁπόταν δνοφερὰ νὺξ ὑπολειφθῇ·
τὰ δὲ παννυχίδων ἤδη στυγεραὶ
ξυνίσασ' εὐναὶ μογερῶν οἴκων,
ὅσα τὸν δύστηνον ἐμὸν θρηνῶ
πατέρ', ὃν κατὰ μὲν βάρβαρον αἶαν
φοίνιος Ἄρης οὐκ ἐξένισεν,
μήτηρ δ' ἡμὴ χὠ κοινολεχὴς
Αἴγισθος, ὅπως δρῦν ὑλοτόμοι,
σχίζουσι κάρα φονίῳ πελέκει·
Constantinus Manasses Hist., Poeta, Compendium chronicum

Γρ. 4757
καὶ σβέννυται καλλιφεγγεῖς λύχνους τοὺς τῶν ὀμμάτων,

καὶ μετὰ ταῦτα ξίφεσι δεινῶς κρεωκοπεῖται.
Ὁ βασιλεὺς δὲ Μιχαὴλ μέλλων τὸν βίον λείπειν,
ἐφ' ὅλοις ἔτεσιν ὀκτὼ Ῥωμαίων βασιλεύσας,
τῷ Θεοφίλῳ τῷ παιδὶ τὸ σκῆπτρον ἐγχειρίζει·
ὃς ἐν τοῖς ἄλλοις ἅπασι τὴν ἅλμην τὴν τοῦ βίου
κακοτυχῶς καὶ σφαλερῶς ἀλλ' οὐκ εὐδίως πλέων
τοῦτο καὶ μόνον τὸ καλὸν εὕρατο παραδόξως,
τὴν πάνσεμνον ἐν γυναιξὶ καὶ θείαν Θεοδώραν,
ὡς μάργαρον κατάλευκον, ὡς λίθον ἀνθρακίαν.
ταύτην οὖν σχὼν κοινολεχῆ, ταύτην ζυγεὶς εἰς γάμον,
καὶ παίδων γέγονε πατὴρ εἰς γῆν γονίμην σπείρων,
καὶ πλέον ἐπευτύχησεν Ἀδὰμ τοῦ πρωτοπλάστου.
τὸν μὲν γὰρ ἡ πλευροφυὴς καὶ πρωτομήτωρ Εὔα
ἐκ τῆς τρυφῆς τῶν τῆς Ἐδὲμ ἐξήγαγε δενδρέων·
Κοιτασια-ας
Ducas Hist., Historia Turcobyzantina τμ. 10, τμ. 4, γρ. 5
εὐπαῤῥησίαστος· “Ἰωάννου τοῦ εὐσεβεστάτου βασιλέως καὶ

αὐτοκράτορος Ῥω-
μαίων τοῦ Παλαιολόγου καὶ Ἑλένης τῆς εὐσεβεστάτης αὐγούστης
πολλὰ τὰ ἔτη·”
Ὁμοίως καὶ ὁ Καντακουζηνὸς Ἰωάννης καὶ πενθερὸς τοῦ βασιλέως
καὶ αὐτὸς
399
στεφθεὶς σὺν τῇ συζύγῳ βασιλεὺς Ῥωμαίων ἀνηγορεύετο καὶ

Ματθαῖος, ὁ υἱὸς
αὐτοῦ, δεσπότης. Καὶ ἦν ἰδεῖν ἐν τῇ πανδαισίᾳ ἐκείνῃ ὁρμαθὸν
βασιλέων καὶ
βασιλίδων, δεσποτῶν καὶ δεσποινῶν, ὡς τὸ πάλαι δωδεκάθεον.
Ἦν γὰρ ὁ βασιλεὺς Ἰωάννης τῇ ἡλικίᾳ μεσάζων ἔφηβος, ἡ δὲ
βασιλὶς
Ἑλένη ιγον ἔτος ἄγουσα. Ἔγκυος δὲ γενομένη ἔτεκε τῷ βασιλεῖ υἱὸν
πρωτότο-
κον ἄῤῥενα, ὃν καὶ Ἀνδρόνικον ἐπωνόμασε. Ἀρξαμένου δὲ
προσχωρεῖν εἰς τὸν
τῆς ἀφηλικιότητος χρόνον, ἀτασθαλεῖν ἤρξατο καὶ νεωτερίζειν, οὐκ
ἐν αἰχμαῖς
καὶ δόρασιν, ἀλλ' ἐν κοιτασίαις καὶ ἀσελγείαις καὶ ταῦτα
δακνούσαις καὶ καπνὸν
δριμὺ ἀποπεμπούσαις ἀπὸ καρδίας πολλῶν. Ὁ δὲ Καντακουζηνὸς
οὐκ ἐδίδου
ὕπνον τοῖς βλεφάροις οὐδὲ τοῖς κροτάφοις νυσταγμόν. Ἀλλ' ὡς
εἶδον καὶ ἔμαθον
τὸν παρεληλυθότα χρόνον οἱ Τοῦρκοι τὰ τῆς Θρᾴκης εἰσόδια καὶ
ἐξόδια, οὐ διέλειπον περῶντες οἱ μὲν ἐκ Σηστοῦ πρὸς Ἄβυδον, οἱ δὲ
ἐκ Λαμψάκου σὺν ἀκατίοις πάνυ σμικροῖς, ἐλεηλάτουν...
Κολλοποδιωκτης
Ευστάθιος θεολόγος Σχόλια στην Ομήρου Οδύσσεια Τομ. 2, σελ.

267, γρ. 1
δὲ ὁ παρὰ τοῖς ὕστερον κόλλαβος, δι' οὗ τείνονται αἱ τοιαῦται

χορδαί. καὶ οὕτω, φασὶ, λεγόμενος διότι
τὸ παλαιὸν ἐκ δερμάτων σκληρῶν ἦν τῶν πρὸς τῷ τραχήλῳ τῶν
βοῶν, ἔστι δ' ὅτε καὶ τῶν οἰῶν, ἃ καὶ
αὐτὰ κόλλοπες ἐκαλοῦντο διὰ τὸ ἐξ αὐτῶν ἀναβραττομένων κόλλαν
γίνεσθαι, ὡς δηλοῖ καὶ Παυσανίας
γράψας, ὅτι ἐκολλόπωσε τὸ κόλλῃ συνήρμοσεν. ἀπὸ γὰρ τοῦ
νωτιαίου, φησὶ, κόλλοπος τῶν βοῶν ἑψο-
μένου ἐγίνετο κόλλα. ὅθεν καὶ κόλλοψ, ᾧ ἐπιτείνουσι τὰς χορδάς·
ἦν γάρ, φησι, δερμάτινος. νοητέον
οὖν ἐκ τούτου ὡς μᾶλλον σαφέστερον τοῦ κόλλοψ ὁ κόλλαβος εἰς
τὸ νοηθῆναι ὡς ἐκ βοῶν κόλλοπος ἦν.
ἐν ἑτέρῳ δὲ λεξικῷ γράφεται καὶ ὅτι ἐκολλόπωσε τὸ ἐκόλλησε.
κόλλοπες γὰρ βοῶν νεῦρα, ὅθεν κόλλα
400
γίνεται. ἀλλαχοῦ δὲ οὕτω· κόλλοψ τὸ τραχηλιαῖον τοῦ ταύρου σὺν

τῇ ὑπὸ τὴν φορίνην, ἤγουν ὑπὸ τὸ
δέρμα, πιμελῇ· ἐξ οὗ οἱ κόλλαβοι τοῖς παλαιοῖς. ἄλλοι δὲ γράφουσιν
οὕτως· κόλλοψ, ταύρου ἐπαυχέ-
νιον δέρμα· ἐξ οὗ καὶ οἱ τῶν ὀργάνων πάλαι ποτὲ κόλλαβοι. ἐξ
αὐτοῦ δέ, φασι, κόλλοψ, ὁ σκληρὸς
ὑπὲρ τὴν ἀκμὴν πάσχων· καὶ κολλοποδιῶκται οἱ ἄγριοι περὶ τὰ
τοιαῦτα. ἐν δὲ τοῖς τοῦ γραμματικοῦ
Ἀριστοφάνους φέρεται ταῦτα· κόλλοπα τὸ παχὺ δέρμα φασὶ
λέγεσθαι καὶ τὸν τῶν ὀργάνων κόλλαβον,
παρατιθέμενοι Ὅμηρον καὶ ἄλλους τινάς. ἕτεροι δὲ οὕτω καλοῦσι
τὸν περιτρέχοντα καὶ ἑταιροῦντα,
ὡς καὶ Εὔπολις ἐν τῷ, Καλλίστρατος ἔστι τις. οὗτος οὖν μεγάλην
πυγὴν εἶχεν, ὦ Χαριάδη, καὶ καλήν.
τοῦτον καταλεκτέον ἐς τοὺς κόλλοπας τοὺς ἐκδρομάδας· οἵ πέρ
εἰσιν οἱ, ὡς ἐῤῥέθη, ἀκολασταίνοντες
ὑπέρακμα, λεγόμενοι ἐκδρομάδες, ὡς παραδεδραμηκότες τὴν ὥραν
καὶ ἀνάπαλιν ὄντες τοῖς πρῶτον ὑπηνήταις. (Vers. 408.)
Ησυχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό , entry 3550, γρ. 1
κοντῷ πλεῖν· προσηκόντως ζῆν

κόνυζα· βοτάνη r. p ἄφυλλος. τινὲς δὲ φυτόν τι εὔφυλλον
ἱκανῶς. διὸ καὶ στιβάδας ἐξ αὐτοῦ ἐποίουν. ἔστι δὲ ὅτε ἐν ταῖς
στέγαις ἐπέβαλον ἐξ αὐτῆς ἀντὶ σωλήνων. καὶ ἐπὶ τὰ σαρώ-
ματα
[κονωεῖν· συνιέναι, ἐπίστασθαι]
κόοι· τὰ χάσματα τῆς γῆς, καὶ τὰ κοιλώματα
κοπάδες· τὰ ἐπικεκομμένα δένδρα
κόπανον· ξύλον. ὄργανον ἐρεοπλυτικόν r
κόπασον· ἡσύχασον (Ierem. 14,21) (r) AS
κόπελλα· αἰδοῖα, καὶ τὰ ὀστώδη τοῦ σώματος
κοπετός· κομμός.
Κορινθιαζομαι Κορινθιαζω Κορινθιαστης-ου
Στέφανος γραμματικός Ethnica (επιτομή ) σελ. 374, γρ. 5
πολίχνιον τῆς Κέω καὶ ἐπίνειον.

Κόρινθος, πόλις ἔσω τοῦ ἰσθμοῦ τῆς Πελοποννήσου.
Ἑκαταῖος Εὐρώπῃ. ἡ αὐτὴ ἐκαλεῖτο Ἐφύρα ἀπὸ Ἐφύρας τῆς
Μύρμηκος τῆς Ἐπιμηθέως γυναικός. ἐκαλεῖτο δὲ ἡ Ἀκροκό-
401
ρινθος Ἐπώπη διὰ τὸ Σίσυφον ἐντεῦθεν ἐπιδεῖν τὴν τῆς

Αἰγίνης ὑπὸ Διὸς ἁρπαγήν. εἶτα Ἡλίου πόλις διὰ τὸ ξηρὰν
εἶναι, εἶτα Πάγος, εἶτα Ἐφύρα. οἱ πολῖται Κορίνθιοι, καὶ
θηλυκῶς Κορινθιάς. καὶ σύνθετον κορινθιουργής ὡς ἀττι-
κουργής. Ἀπολλώνιος ὁ Ῥόδιος Κανώπῳ “κορινθιουργές ἐστι
κιόνων σχῆμα”. καὶ Κορινθιακὸς κόλπος τὸ κτητικόν. καὶ
κορινθιάζομαι τὸ ἑταιρεῖν, ἀπὸ τῶν ἐν Κορίνθῳ ἑταιρῶν,
ἢ τὸ μαστροπεύειν. Ἀριστοφάνης ἐν Κωκάλῳ.
Κόριλλα, πόλις Λατίνων. Διονύσιος τετάρτῳ Ῥωμαϊ-
κῆς ἀρχαιολογίας. τὸ ἐθνικὸν Κοριλλανοί.
Κορίολλα, πόλις Ἰταλίας. Διονύσιος ϛʹ τῆς ἐπιτομῆς.
τὸ ἐθνικὸν Κοριολλανός κατὰ πρόσθεσιν τῆς νος, ὡς Μύρ-
λεια Μυρλεανός καθ' ὕφεσιν τοῦ ι.
Κόριον, τόπος ἐν Κρήτῃ ἀπὸ κόρης τινός. ὁ πολίτης
Κορήσιος. καὶ λίμνη Κορησία. καὶ Ἀθηνᾶς ἱερὸν Κορησίας.
ταῦτα δὲ ἀπὸ τοῦ κόρη γέγονεν. ἀπὸ δὲ τοῦ Κόριον τὸ ἀνά-
λογον Κοριεύς.

Τομ. 1, σελ. 447, γρ. 23
ἱστορία καί, ὅτι Μυκήνας Περσεὺς μὲν ἔκτισε, διεδέξατο δὲ

Σθένελος,
εἶτα Εὐρυσθεὺς Περσείδης καὶ αὐτὸς ὤν. ἐπεὶ δὲ συμβαλὼν
Ἀθηναίοις τελευτᾷ,
προϊστῶσι κατά τι λόγιον Ἀτρέα, αὐτόθι διάγοντα μετὰ τοῦ ἀδελφοῦ
Θυέστου
ἐπὶ τῷ φόνῳ Χρυσίππου. εὐδαιμονήσασα δὲ τὸ παλαιὸν ὕστερον
ἐδυσπράγησε.
μετὰ γὰρ τὴν ἐν Σαλαμῖνι ναυμαχίαν Ἀργεῖοι καὶ Κλεωναῖοι
ἐπελθόντες καὶ
Τεγεᾶται ἄρδην αὐτὰς καθεῖλον καὶ τὴν γῆν διενείμαντο. (v. 570) Ἡ
Κόρινθος
δὲ πόλις περιώνυμος καὶ πολλῶν αἰτία λόγων τοῖς πάλαι σοφοῖς, ἐν
οἷς ἐστι καὶ
Πίνδαρος, ἔσω τοῦ ἐν Πελοποννήσῳ ἰσθμοῦ κειμένη. ἐκαλεῖτο δέ,
φασί,
ποτε καὶ Ἐφύρα ἀπὸ Ἐφύρης τινὸς ἡρωΐνης· καὶ Ἡλιούπολις δέ,
φασίν, ἐκλήθη
διὰ τὸ ξηρὰ εἶναι· καὶ Πάγος δὲ ἡ αὐτή. εὐθήνησε δέ ποτε τῇ τῶν
ἑταιρίδων
εὐφορίᾳ. ὅθεν καὶ κορινθιάζεσθαι τὸ μαστροπεύειν ἢ ἑταιρεῖν ἀπὸ
402
τῶν ἐν
Κορίνθῳ ἑταιρῶν· ἦν δέ τι καὶ σχῆμα κιόνων Κορινθιουργὲς
λεγόμενον. ἡ δὲ
περὶ αὐτὴν Ἀκροκόρινθος ἐκαλεῖτο, φασί, καὶ Ἐπώπη, διότι
Σίσυφος ἐκεῖ ἀφ'
ὑψηλοῦ ἐπώπτευσεν, ὅπως ὑπὸ Διὸς ἡ Αἴγινα ἥρπαστο. Ἀφνειὸν δὲ
Κόρινθον
ὁ ποιητής φησι διὰ τὸ ἐκεῖ ἐμπόριον, κείμενον ἐπὶ τῷ ἰσθμῷ κατὰ
τὸν Γεωγράφον, ὃς καὶ δυοῖν λιμένων κύριον αὐτόν φησι, δι' ὧν αἱ
ἀμοιβαὶ τῶν φορτίων ῥᾴδιοι ἦσαν ἔκ τε Ἀσίας καὶ Ἰταλίας. ὑπὸ δὲ
τῇ κορυφῇ τοῦ Ἀκροκορίνθου ὄρους Πειρήνη κρήνη.
Κουαδρανταρια-ας
Πλούταρχος Phil., Cicero τμ. 29, τμ. 5, γρ. 4
καὶ θεραπεύων ἐγγὺς οἰκοῦσαν, ὑποψίαν τῇ Τερεντίᾳ παρ-

έσχε. χαλεπὴ δὲ τὸν τρόπον οὖσα καὶ τοῦ Κικέρωνος
ἄρχουσα, παρώξυνε τῷ Κλωδίῳ συνεπιθέσθαι καὶ κατα-
μαρτυρῆσαι. κατεμαρτύρουν δὲ τοῦ Κλωδίου πολλοὶ τῶν
καλῶν καὶ ἀγαθῶν ἀνδρῶν ἐπιορκίας, ῥᾳδιουργίας, ὄχ-
λων δεκασμούς, φθορὰς γυναικῶν. Λεύκολλος δὲ καὶ θερα-
παινίδας παρεῖχεν, ὡς συγγένοιτο τῇ νεωτάτῃ τῶν ἀδελ-
φῶν ὁ Κλώδιος, ὅτε Λευκόλλῳ συνῴκει. πολλὴ δ' ἦν δόξα
καὶ ταῖς ἄλλαις δυσὶν ἀδελφαῖς πλησιάζειν τὸν Κλώδιον,
ὧν Τερτίαν μὲν Μάρκιος ὁ Ῥήξ, Κλωδίαν δὲ Μέτελλος
ὁ Κέλερ εἶχεν, ἣν Κουαδρανταρίαν ἐκάλουν, ὅτι τῶν
ἐραστῶν τις αὐτῇ χαλκοῦς ἐμβαλὼν εἰς βαλάντιον ὡς
ἀργύριον εἰσέπεμψε· τὸ δὲ λεπτότατον τοῦ χαλκοῦ νομί-
σματος κουαδράντην Ῥωμαῖοι καλοῦσιν. ἐπὶ ταύτῃ μάλιστα
τῶν ἀδελφῶν κακῶς ἤκουσεν ὁ Κλώδιος. οὐ μὴν ἀλλὰ
τότε τοῦ δήμου πρὸς τοὺς καταμαρτυροῦντας αὐτοῦ καὶ
συνεστῶτας ἀντιταττομένου, φοβηθέντες οἱ δικασταὶ φυ-
λακὴν περιεστήσαντο, καὶ τὰς δέλτους οἱ πλεῖστοι συγ-
κεχυμένοις τοῖς γράμμασιν ἤνεγκαν. ὅμως δὲ πλείονες
ἔδοξαν οἱ ἀπολύοντες γενέσθαι, καί τις ἐλέχθη
Κοχωνη-ης

κορυφάδων: τῶν κορυφῶν τῆς πρὸς τῷ ὀμφαλῷ συναγωγῆς.

403
κοτίδι: τῷ ἰνίῳ, τῇ παρεγκεφαλίδι. κότινον: ἀγρίαν ἐλαίαν.

κοτυλίδα: τὴν κοτύλην τοῦ ἰσχίου, ἔν τε τοῖς προκειμένοις
τῷ μοχλικῷ, κἀν τῷ δευτέρῳ περὶ νούσων τῷ μείζονι.
κοτυληδόνας δὲ τὰ στόματα τῶν εἰς τὰς μήτρας καθηκόν-
των ἀγγείων, ὡς κἀν τοῖς περὶ τῆς Ἱπποκράτους ἀνατο-
μῆς ἀποδέδεικται.
κοχώνην: τὴν σύζευξιν τὴν ἐν τοῖς ἰσχίοις τὴν πρὸς τὴν
ἕδραν, δι' ἣν καὶ πᾶς ὁ περὶ τὴν ἕδραν τόπος οὕτως ὀνο-
μάζεται. κράδαι: συκῆς οἱ ἀκρέμονες.
Κρεμαστηρ-ηρος
Σοφοκλής Oedipus tyrannus Γρ. 1263
οὐκ ἦν τὸ κείνης ἐκθεάσασθαι κακόν,

ἀλλ' εἰς ἐκεῖνον περιπολοῦντ' ἐλεύσσομεν·
φοίτα γὰρ ἡμᾶς ἔγχος ἐξαιτῶν πορεῖν,
γυναῖκά τ' οὐ γυναῖκα, μητρῴαν δ' ὅπου
κίχοι διπλῆν ἄρουραν οὗ τε καὶ τέκνων.
Λυσσῶντι δ' αὐτῷ δαιμόνων δείκνυσί τις·
οὐδεὶς γὰρ ἀνδρῶν, οἳ παρῆμεν ἐγγύθεν.
Δεινὸν δ' ἀΰσας, ὡς ὑφηγητοῦ τινος
πύλαις διπλαῖς ἐνήλατ', ἐκ δὲ πυθμένων
ἔκλινε κοῖλα κλῇθρα κἀμπίπτει στέγῃ.
Οὗ δὴ κρεμαστὴν τὴν γυναῖκ' ἐσείδομεν,
πλεκταῖς ἐώραις ἐμπεπλεγμένην· ὁ δὲ
ὅπως ὁρᾷ νιν, δεινὰ βρυχηθεὶς τάλας,
χαλᾷ κρεμαστὴν ἀρτάνην· ἐπεὶ δὲ γῇ
ἔκειθ' ὁ τλήμων, δεινὰ δ' ἦν τἀνθένδ' ὁρᾶν.
Κριομυξος-ον
Γαληνός ιατρός De methodo medendi libri xiv Τομ. 10, σελ. 406, γρ. 3
θέρους μὲν ῥοδίνῳ, χειμῶνος δὲ Σαβίνῳ· γέγραπται δ' ἐν

τῷ πρώτῳ περὶ φαρμάκων συνθέσεως. ὁ δὲ Πολυείδου τρο-
χίσκος, ἢ κυκλίσκος, ἢ ὅπως ἄν τις ὀνομάζειν ἐθέλοι, γιγνώ-
σκεται σχεδὸν ἅπασι· καὶ εἰ μὴ παρείη, τὸν Ἄνδρωνος, ἢ
τὸν Πασίωνος ἀντ' αὐτοῦ περιλαμβάνειν, ἢ τὸν ἡμέτερον
ἰσχυρότερον ἁπάντων αὐτῶν ὑπάρχοντα. προείρηται δὲ ὅτι
τοῖς μὲν ἰσχυροῖς σώμασι τὰ ἰσχυρὰ φάρμακα, τοῖς δὲ ἀσθε-
νέσι τὰ μαλακὰ προσφέρειν χρή· ταῦθ' εὑρίσκει μὲν ἡ ἀλη-
θὴς μέθοδος, ἐπισφραγίζεται δὲ ἡ πεῖρα. Θεσσαλὸς δὲ ἅμα
404
τοῖς ἑαυτοῦ σοφισταῖς ἐφ' ὑψηλοῦ θρόνου καθήμενος ἐν

κριομύξοις ἀνδράσιν, ὡς ὁ Κερκίδας φησὶν, εὐδοκιμήσει, κατα-
σκευάζων τῷ λόγῳ παντὸς ἕλκους προσφάτου τὴν αὐτὴν
εἶναι θεραπείαν, οὐδεμίαν ἔνδειξιν ἐκ τῆς τοῦ μορίου φύσεως
λαμβάνουσαν. εἷς δέ τις τῶν ὑπὸ τῆς σοφίας αὐτοῦ κεκο-
μισμένων θαυμαστὴν ἐξεύρισκε θεραπείαν τῶν νευροτρώτων·
αὐτίκα γὰρ ὅλα διέκοπτεν ἐξαίφνης αὐτὰ, μηδὲ προειπών τι
τῷ τρωθέντι· καίτοι κᾀνταῦθα προεδίδου τὴν αἵρεσιν.
Κροκυδιζω Κροκυδισμος-ου [Κροκυδολογεω
Γαληνός ιατρός De locis affectis libri vi Τομ. 8, σελ. 227, γρ. 3
ὁ μὲν ἔβαλεν, οἱ δὲ ἐπεὶ καταφερόμενον ἐξ ὕψους ἐθεάσαντο,

γελῶντες μὲν ἐπαύσαντο, πεσόντα δὲ προσδραμόντες ἀνεί-
λοντο συντριβέντα. τὸ δ' ἐναντίον οὐ μόνον ἐπ' ἄλλων,
ἀλλὰ καὶ ἐμαυτῷ συμβὰν οἶδα μειρακίῳ τὴν ἡλικίαν ὄντι.
πυρέττων γὰρ ἐν θέρει πυρετῷ διακαεῖ, τῆς τε κλίνης ἐξέχειν
τινα κάρφη, κατὰ τὴν χρόαν ὀρφνώδη, καὶ τῶν ἱματίων
ὁμοίας κροκύδας ἐνόμιζον· εἶτ' ἀφαιρεῖν μὲν αὐτὰς ἐπεχείρουν,
οὐδενὸς δὲ ὑπὸ τῶν δακτύλων ἀναφερομένου, συνεχέστερόν τε
καὶ σφοδρότερον ἐπεχείρουν οὕτω πράττων. ἑταίρων δὲ
δυοῖν παρόντων ἀκούσας ἀλλήλοιν λεγόντων, ὡς οὗτος ἤδη
κροκυδίζει τε καὶ καρφολογεῖ, συνῆκα μὲν ὡς αὐτὸ τοῦτο πε-
πόνθοιμι τὸ λεγόμενον ὑπ' αὐτῶν, ἀκριβῶς δὲ παρακολου-
θῶν ἐμαυτῷ μὴ παραπαίοντι κατὰ τὴν λογιστικὴν δύναμιν,
ὀρθῶς, ἔφην, λέγετε, καὶ βοηθεῖτέ μοι, μὴ φρενιτίσω. τρα-
πομένων δ' αὐτῶν ἐπὶ τὰς προσηκούσας ἐπιβροχὰς τῆς κεφα-
λῆς, δι' ὅλης τῆς ἡμέρας καὶ νυκτὸς ἐνύπνια μέν μοι ταρα-
χώδη τινὰ συνέπεσεν ἄχρι τοῦ βοῆσαί τε καὶ ἀναπηδῆσαι πρὸς
ταῦτα, κατέστη δὲ τὰ συμπτώματα πάντα κατὰ τὴν ἑξῆς
ἡμέραν. εὔδηλον οὖν ὅτι τῶν συμπτωμάτων ἡ γένεσις ἐπὶ
μὲν αἰτίᾳ μιᾷ καὶ τῇ αὐτῇ κατ' εἶδος, οὐκ ἐκ τοῦ αὐτοῦ
δὲ πρωτοπαθοῦντος ὁρμᾶται τόπου
Κρομμυοξυρεγμια-ας
Αριστοφάνης κωμικός Pax Γρ. 529
{ΤΡ.} Ὦ πότνια βοτρυόδωρε, τί προσείπω σ' ἔπος;

Πόθεν ἂν λάβοιμι ῥῆμα μυριάμφορον
405
ὅτῳ προσείπω σ'; Οὐ γὰρ εἶχον οἴκοθεν.

Ὦ χαῖρ', Ὀπώρα, καὶ σὺ δ', ὦ Θεωρία·
οἷον δ' ἔχεις τὸ πρόσωπον, ὦ Θεωρία·
οἷον δὲ πνεῖς, ὡς ἡδὺ κατὰ τῆς καρδίας,
γλυκύτατον, ὥσπερ ἀστρατείας καὶ μύρου.
{ΕΡ.} Μῶν οὖν ὅμοιον καὶ γυλιοῦ στρατιωτικοῦ;
{ΤΡ.} Ἀπέπτυσ' ἐχθροῦ φωτὸς ἔχθιστον πλέκος.
Τοῦ μὲν γὰρ ὄζει κρομμυοξυρεγμίας,
ταύτης δ' ὀπώρας, ὑποδοχῆς, Διονυσίων,
αὐλῶν, τραγῳδῶν, Σοφοκλέους μελῶν, κιχλῶν,
ἐπυλλίων Εὐριπίδου –
Κτηνοφθορια-ας
Testamenta XII Patriarcharum, Testamenta xii patriarcharum

Testamentum 3, τμ. 17, τμ. 11, γρ. 3
ὃν οὐ δύναμαι εἰπεῖν, ἐνώπιον Κυρίου καὶ ἀνθρώπων· ὅτι

αὐτοὶ γνώσονται, οἱ ποιοῦντες αὐτά.
Διὰ τοῦτο ἐν
αἰχμαλωσίᾳ καὶ ἐν προνομῇ ἔσονται· καὶ ἡ γῆ καὶ ἡ ὕπαρξις
αὐτῶν ἀφανισθήσεται.
Καὶ ἐμπέμπτῃ ἑβδομάδι ἐπι-
στρέψουσιν εἰς γῆν ἐρημώσεως αὐτῶν, καὶ ἀνακαινοποιήσουσιν
οἶκον Κυρίου.
Ἐν δὲ τῷ ἑβδόμῳ ἑβδοματικῷ ἥξουσιν
οἱ ἱερεῖς, εἰδωλολατροῦντες, μάχιμοι, φιλάργυροι, ὑπερήφα-
νοι, ἄνομοι, ἀσελγεῖς , παιδοφθόροι καὶ κτηνοφθόροι.
Καὶ μετὰ τὸ γενέσθαι τὴν ἐκδίκησιν αὐτῶν
παρὰ Κυρίου, τῇ ἱερατείᾳ.
Κυβδασος-ου
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 10, Kaibel παρ. 58, li19
πρῶτα μὲν ἐμοὶ γὰρ κουροτρόφῳ προθύεται

πλακοῦς ἐνόρχης, ἄμυλος ἐγκύμων, κίχλαι
ἑκκαίδεχ' ὁλόκληροι μέλιτι διαμεμιγμέναι,
λαγῷα δώδεκ' ἐπισέληνα. τἄλλα δὲ
ἤδη τάδ' εὐτελέστατ' ἐστ'· ἄκουε δή.
βολβῶν μὲν Ὀρθάννῃ τρί' ἡμιεκτέα,
Κονισάλῳ δὲ καὶ παραστάταιν δυοῖν
μύρτων πινακίσκος χειρὶ παρατετιλμένων·
406
λύχνων γὰρ ὀσμὰς οὐ φιλοῦσι δαίμονες.

πύργης τετάρτης κυσί τε καὶ κυνηγέταις,
Λόρδωνι δραχμή, Κυβδάςῳ τριώβολον,
ἥρῳ Κέλητι δέρμα καὶ θυλήματα.
ταῦτ' ἐστι τἀναλώματ'. εἰ μὲν οὖν τάδε
προσοίσετ', εἰσέλθοιτ' ἄν· εἰ δὲ μή, μάτην
ἔξεστιν ὑμῖν διὰ κενῆς βινητιᾶν.
Κυνεια-ης
ἔξεστιν αὐτῶν κατατριακοντουτίσαι;

Πῶς ἔλαβες αὐτὰς ἐτεόν;
{ΑΛ.} Οὐ γὰρ ὁ Παφλαγὼν
ἀπέκρυπτε ταύτας ἔνδον, ἵνα σὺ μὴ λάβῃς;
Νῦν οὖν ἐγώ σοι παραδίδωμ' εἰς τοὺς ἀγροὺς
αὐτὰς ἰέναι λαβόντα.
{ΔΗ.} Τὸν δὲ Παφλαγόνα,
ὃς ταῦτ' ἔδρασεν, εἴφ' ὅ τι ποήσεις κακόν.
{ΑΛ.} Οὐδὲν μέγ' ἀλλ' ἢ τὴν ἐμὴν ἕξει τέχνην·
ἐπὶ ταῖς πύλαις ἀλλαντοπωλήσει μόνος,
τὰ κύνεια μειγνὺς τοῖς ὀνείοις πράγμασιν,
μεθύων τε ταῖς πόρναισι λοιδορήσεται,
κἀκ τῶν βαλανείων πίεται τὸ λούτριον.
{ΔΗ.} Εὖ γ' ἐπενόησας οὗπέρ ἐστιν ἄξιος,
πόρναισι καὶ βαλανεῦσι διακεκραγέναι.
Καί σ' ἀντὶ τούτων εἰς τὸ πρυτανεῖον καλῶ
εἰς τὴν ἕδραν θ', ἵν' ἐκεῖνος ἧσθ' ὁ φαρμακός.
Ἕπου δὲ ταυτηνὶ λαβὼν τὴν βατραχίδα·
κἀκεῖνον ἐκφερέτω τις ὡς ἐπὶ τὴν τέχνην,
ἵν' ἴδωσιν αὐτὸν, οἷς ἐλωβᾶθ', οἱ ξένοι.
Κυνοικοιτης-ου
Vitae Aesopi, Vita G (e cod. 397 Bibliothecae Pierponti Morgan)

(recensio 3) τμ. 49, γρ. 4
μηδενὸς οὖν εὑρίσκοντος λῦσαι τὴν ἐρώτησιν, Αἴσωπος λέγει “ὅτι

τὸ μὲν πρόβατον
ἔχει τὸ γάλα εὔχρηστον καὶ τὰς τρίχας εἰς εὐσχημοσύνην, καὶ κατὰ
καιρὸν ἀποκεί-
ρεται τὴν βαροῦσαν αὐτοῦ τρίχα καὶ ἀμελγόμενον πάλιν κουφίζεται,
407
καὶ ὅταν
ἀπάγεται πρὸς θυσίαν, οὐδὲν κακὸν ὑποπτεῦον παθεῖν γεγηθὸς
ἀκολουθεῖ καὶ
προσφερόμενον τὸ σίδηρον οὐκ ἀποφεύγει. ὁ δὲ χοῖρος διὰ τοῦτο
μεγάλα τονθρύζει,
διὰ τὸ μήτε τρίχας ἔχειν εὐχρήστους μήτε γάλα· εἰκότως κράζει,
εἰδὼς ὅτι πρὸς
τὴν τῶν κρεῶν ἀπάγεται χρῆσιν.” οἱ σχολαστικοὶ εἶπον “σαφῶς, μὰ
τὰς Μούσας.”
Πάντων οὖν ἀναχωρησάντων ὁ Ξάνθος ὑποστρέψας εἰς τὸν οἶκον
αὐτοῦ εἰσῆλθεν
εἰς τὸν κοιτῶνα καὶ ἤρξατο κολακεύειν τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα καὶ
καταφιλεῖν. αὐτὴ
δὲ ἀπεστρέφετο τὸν Ξάνθον λέγουσα “μὴ πρόσιθί μοι, δουλοκοῖτα,
μᾶλλον δὲ
κυνοκοῖτα. ἀπόδος μοι τὴν προῖκά μου.” ὁ Ξάνθος λέγει “πολλά μοι
κακά, τί ποτε πάλιν Αἴσωπος ἤρτυσέ μοι;” ἡ γυνὴ τοῦ Ξάνθου εἶπεν
“ὕπαγε κἀκείνην λάβε, ᾗτινι τοσαῦτα πέπομφας μέρη.” ὁ Ξάνθος
λέγει “οὐκ ἔλεγον ὅτι Αἴσωπος θόρυβον κεκίνηκέν μοι; Αἴσωπόν τις
καλείτω.”
Κυνωπις-ιδος
Όμηρος Odyssea Βιβ. 11, γρ. 424
οἵ ῥά τ' ἐν ἀφνειοῦ ἀνδρὸς μέγα δυναμένοιο

ἢ γάμῳ ἢ ἐράνῳ ἢ εἰλαπίνῃ τεθαλυίῃ.
ἤδη μὲν πολέων φόνῳ ἀνδρῶν ἀντεβόλησας,
μουνὰξ κτεινομένων καὶ ἐνὶ κρατερῇ ὑσμίνῃ·
ἀλλά κε κεῖνα μάλιστα ἰδὼν ὀλοφύραο θυμῷ,
ὡς ἀμφὶ κρητῆρα τραπέζας τε πληθούσας
κείμεθ' ἐνὶ μεγάρῳ, δάπεδον δ' ἅπαν αἵματι θῦεν.
οἰκτροτάτην δ' ἤκουσα ὄπα Πριάμοιο θυγατρὸς
Κασσάνδρης, τὴν κτεῖνε Κλυταιμνήστρη δολόμητις
ἀμφ' ἐμοί· αὐτὰρ ἐγὼ ποτὶ γαίῃ χεῖρας ἀείρων
βάλλον ἀποθνῄσκων περὶ φασγάνῳ· ἡ δὲ κυνῶπις
νοσφίσατ' οὐδέ μοι ἔτλη, ἰόντι περ εἰς Ἀΐδαο,
χερσὶ κατ' ὀφθαλμοὺς ἑλέειν σύν τε στόμ' ἐρεῖσαι.
ὣς οὐκ αἰνότερον καὶ κύντερον ἄλλο γυναικός,
[ἥ τις δὴ τοιαῦτα μετὰ φρεσὶν ἔργα βάληται·]
Κυσθος-ου
408
Αριστοφάνης κωμικός Acharnenses Γρ. 782
Ἦ λῇς ἀκοῦσαι φθεγγομένας;

{ΔΙ.} Νὴ τοὺς θεοὺς
ἔγωγε.
{ΜΕ.} Φώνει δὴ ταχέως τι, χοιρίον.
Οὐ χρῆσθα; Σιγῇς, ὦ κάκιστ' ἀπολουμένα;
Πάλιν τυ ἀποισῶ ναὶ τὸν Ἑρμᾶν οἴκαδις.
{ΚΟΡΗ}
Κοῒ κοΐ.
{ΜΕ.} Αὕτα 'στὶ χοῖρος;
{ΔΙ.} Νῦν γε χοῖρος φαίνεται. Ἀτὰρ ἐκτραφείς γε κύσθος ἔσται.
{ΜΕ.} Πέντ' ἐτῶν, σάφ' ἴσθι, ποττὰν ματέρ' εἰκασθήσεται.
{ΔΙ.} Ἀλλ' οὐχὶ θύσιμός ἐστιν αὑτηγί.
{ΜΕ.} Σά μάν; πᾶ δ' οὐκὶ θύσιμός ἐστι;
{ΔΙ.} Κέρκον οὐκ ἔχει.
{ΜΕ.} Νεαρὰ γάρ ἐστιν· ἀλλὰ δελφακουμένα
ἑξεῖ μεγάλαν τε καὶ παχεῖαν κἠρυθράν.
Ἀλλ' αἰ τράφειν λῇς, ἅδε τοι χοῖρος καλά.
{ΔΙ.} Ὡς ξυγγενὴς ὁ κύσθος αὐτῆς θἀτέρᾳ.
Κυσοκνησιαω
Κωμικά αδέσποτα (CGFPR), Dubia Fragment 366, γρ. 70
α στυπάζει Ἀμμ[ώνιος ].στύπ[ει

παίε[ι] ξυλοκοπήσω[ν. τοιοῦ]τόν ἐσ̣τ[̣ ι
καὶ τ[ὸ] παρ' Ἀρχιλόχω[ι ‘ς]ὲ̣ παρθέ-
νοι θυρέων ἀπεστύ⌊παζ⌋ον’. Χαῖρι[ς
ς]τυπάζει στυπιακ[ ]..ιλευκα[
]ω̣ι̣πτ̣ιλλ.υτιθη.[ ]ν̣ταταιπ[
].αν κόραι· επλι[ ]η̣νκ.[
]ην κυσοδακνιᾶ[ι ]. ἐν ταὐ-
τ]ῶι κατὰ τὸν αὐτὸν τ̣[ρόπο]ν τοῖς πρ[ο-
ει]ρημένοις κ....[ ]ν̣ δίδω-
σι]ν αὐτῶι κυσοκνης[ιᾶν] πρωκτ[ο-
ψω]ριᾶν ἵν' ηφ....τ̣ου[ ]ουκαι[
Κυσσαρος-ου
Ιπποκράτης ., De semine, de natura pueri, de morbis iv τμ. 17, γρ. 18

409
δένδρον· καὶ ἀρθροῦται ἄμεινον καὶ τὰ εἴσω τοῦ σώματος καὶ τὰ

ἔξω· καὶ ἥ τε κεφαλὴ γίνεται ἀφεστηκυῖα ἀπὸ τῶν ὤμων, καὶ οἱ
βραχίονες καὶ οἱ πήχεες ἀπὸ τῶν πλευρέων· καὶ τὰ σκέλεα διίσταται
ἀπ' ἀλλήλων· καὶ τὰ νεῦρα ἐπαΐσσεται ἀμφὶ τὰς φύσιας τῶν ἄρ-
θρων καὶ αὐτοστομοῦται· καὶ ἡ ῥὶς καὶ τὰ οὔατα ἀφίσταται ἐν τῇσι
σαρξὶ καὶ τετρήνεται· καὶ οἱ ὀφθαλμοὶ ἐμπίπλανται ὑγροῦ καθαροῦ·
καὶ τὸ αἰδοῖον δῆλον γίνεται ὁκότερόν ἐστι· καὶ τὰ σπλάγχνα διαρ-
θροῦται· καὶ δὴ καὶ τοῖσιν ἄνω τὴν πνόην ποιέεται τῷ τε στόματι
καὶ τῇ ῥινὶ, καὶ ἥ τε κοιλίη φυσῆται, καὶ τὰ ἔντερα καταφυσώμενα
κατὰ τὸ ἄνωθεν ἐπιλαμβάνει τὴν διὰ τοῦ ὀμφαλοῦ πνοὴν καὶ ἀμαλ-
δύνει, καὶ ἐς τὸν κύσσαρον ὁδὸς γίνεται ἀπὸ τῆς κοιλίης καὶ τῶν
ἐντέρων ἔξω καὶ ἐς τὴν κύστιν ὁδὸς ἔξω.
κόκκος: η κλειτορίδακοσμάριον
Πλούταρχος Phil., Conjugalia praecepta (138a-146a) Stephanus σελ.

141, τμ. E, γρ. 10
κόσμια καταισχυνεῖ μου μᾶλλον ἢ κοσμήσει τὰς

θυγατέρας.” πρότερος δὲ Λυσάνδρου Σοφοκλῆς
τοῦτ' εἶπεν, οὐ κόσμος, οὔκ, ὦ τλῆμον, ἀλλ' ἀκοσμία
φαίνοιτ' ἂν εἶναι σῶν τε μαργότης φρενῶν.
“κόσμος γάρ ἐστιν,” ὡς ἔλεγε Κράτης, “τὸ
κοσμοῦν.” κοσμεῖ δὲ τὸ κοσμιωτέραν τὴν γυναῖκα
ποιοῦν. ποιεῖ δὲ τοιαύτην οὔτε χρυσὸς οὔτε σμά-
ραγδος οὔτε κόκκος, ἀλλ' ὅσα σεμνότητος εὐ-
ταξίας αἰδοῦς ἔμφασιν περιτίθησιν.
Οἱ τῇ γαμηλίᾳ θύοντες Ἥρᾳ τὴν χολὴν οὐ
συγκαθαγίζουσι τοῖς ἄλλοις ἱεροῖς, ἀλλ' ἐξελόντες
ἔρριψαν παρὰ τὸν βωμόν, αἰνιττομένου τοῦ νομο-
θέτου τὸ μηδέποτε δεῖν χολὴν μηδ' ὀργὴν γάμῳ
παρεῖναι. δεῖ γὰρ εἶναι τῆς οἰκοδεσποίνης ὥσπερ
οἴνου τὸ αὐστηρὸν ὠφέλιμον καὶ ἡδύ, μὴ πικρὸν
ὥσπερ ἀλόης μηδὲ φαρμακῶδες.
ΚΑΣΣΩΡΙΣ: πoρνη [κασσωρίς = από το κάσις (αδελφός, εταίρος)].
Ζωναράς λεξικόν Αλφαβητικό kappa, σελ. 1152, γρ. 10
Καρδοπός. ἔνθα τὰ ἄλευρα μαλάσσονται.

410
Καρυκεία. ἡ ἡδύτης τῶν ζωμῶν.

Καρχηδών. πόλις γειτονοῦσα Ἰταλοῖς καὶ Ἄφροις.
Καρήνας. κορυφὰς, κεφαλὰς, ἀκρωτήρια.
Κάσση καὶ κασσωρίς. ἡ πόρνη.
Κασσία. φλοιός τις λεπτότατος καὶ εὐώδης, ξυ-
λώδει κάρφει περιτεινομένη.
Κάλχη. βοτάνη τις, δι' ἧς ἡ πορφύρα βάπτεται.
Κατὰ πρόσκλησιν. κατὰ χάριν, κατὰ προς-
ωποληψίαν.
Κατὰ συναίρεσιν. κατὰ συνάφειαν.
Καταιγίς. ἐπιφορὰ ἀνέμου σφοδρά. λέγεται δὲ
καὶ ἡ τῶν ὑδάτων ζάλη.
Κατ' εἰκόνα. τὸ νοερὸν καὶ αὐτεξούσιον.
Etymologicum Gudianum, Etymologicum Gudianum (ζείδωρος – ὦμαι)

Αλφαβητικό entry kappa, σελ. 302, γρ. 45
Κάσσα, ἡ πόρνη, ἡ κατωφέρης· παρὰ τὸ καίω καύσω,

κάσσα. Λυκόφρων, λείποντος κάσσης ἐκβαλὼν πε-
λειάδος.
Καστρέσιον, πεκούλιον ἰδιόκτητον, ἐξ οὗ καὶ κά-
στρον.
Κάστορα θ' ἱππόδαμον, πόσα σημαίνει; δύο· ὄνο-
μα κύριον, καὶ τὸ ζῶον· καὶ γίνεται παρὰ τὸ κάζω τὸ
κοσμῶ. τὸ δὲ ζῶον παρὰ τὸ γαστὴρ γάστωρ καὶ κά-
στωρ, ὑπογάστριον γὰρ τὸ ζῶον, καὶ σχεδὸν ὅλον
κοιλία.
Κασσωρὶς, ἡ πόρνη, ἡ κατωφέρης· κασσαβὰς λέγεται ἡ πόρνη, παρὰ τὸ
καλεῖν καὶ σοβεῖν· ἐξ αὐτοῦ γίνεται κατὰ παρασχηματισμὸν Κασωρίς.
Λυκόφρων· ὅταν κόρη κασωρὶς εἰς ἐπείσιον χλεύην ὑλακτήσασα
κηκάσῃ γάμους νυμφεῖα πρὸς κηλοστὰ βαρβάρων τελεῖν. ἐπεί σιον
σημαίνει δὲ τὸ γυναικεῖον καὶ ἀνδρεῖον αἰδοῖον· κηλοστὰ δὲ τὰ
ἀκόλαστα. τὸ ἑξῆς. ὅταν ἡ τοῦ Νη λέως θυγάτηρ τύπτουσα εἰς τὸ αἰδοῖον
χλευάσῃ τὰ νυμφεῖα, πρὸς τὰ τῶν βαρβάρων κηλοστὰ, τουτ'ἔστιν εἰς τὴν
παρὰ τὴν κάρβασιν κοινοὺς τόπους, ἐν οἷς αἱ
ἑταιρίδες διατρίβουσι·

γρ. 31
411
Καὶ γίνεται παρὰ τὸ κάζω, τὸ κοσμῶ. Σημαίνει

καὶ τὸ ζῷον, καὶ γίνεται παρὰ τὸ γαστὴρ, γάστωρ
καὶ κάστωρ· ὑπογάστριον γὰρ τὸ ζῷον, καὶ σχεδὸν
ὅλον κοιλία.
Καστανέα: Πόλις Μαγνησίας· ὅθεν καὶ τὰ
καστάνεια κάρυα, τὰ ἀπὸ Καστάνης τινός.
Κασσίτερος: Παρὰ τὸ θᾶσσον τείρεσθαι.
Κάσσα καὶ κασσαβάς: Ἡ πόρνη, ἡ κατωφερής·
παρὰ τὸ καλεῖν καὶ σοβεῖν· ἢ παρὰ τὸ καίω καύσω,
καῦσα καὶ κάσσα.
Κασσωρίς: Ἡ κατωφερὴς, ἡ πόρνη· καὶ καςσωρεύουσα, τὸ
πορνεύουσα. Κασσαβὰς λέγεται ἡ πόρνη, παρὰ τὸ καλεῖν καὶ σοβεῖν· ἐξ
αὐτοῦ γίνεται κατὰ παρασχηματισμὸν κασσωρίς.
Αἱ χρήσεις παρὰ Λυκόφρονι.
Καυσία: Εἶδος πίλου ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, ὡς καὶ
τιάρα. Ζήτει εἰς τὸ καμελαύκιον.
Κασία: Εἶδος μύρου· γίνεται δὲ παρὰ τὸ κάζω,
τὸ κοσμῶ, ὁ μέλλων, κάσω, ἐξ αὐτοῦ κασία, ἡ
κοσμοῦσα διὰ τῆς εὐοσμίας τὰς αἰσθήσεις.
Κάϋστρος: Ποταμὸς Λυδίας· ἀπὸ Καΰστρου·

γρ. 34
Καστανέα: Πόλις Μαγνησίας· ὅθεν καὶ τὰ

καστάνεια κάρυα, τὰ ἀπὸ Καστάνης τινός.
Κασσίτερος: Παρὰ τὸ θᾶσσον τείρεσθαι.
Κάσσα καὶ κασσαβάς: Ἡ πόρνη, ἡ κατωφερής·
παρὰ τὸ καλεῖν καὶ σοβεῖν· ἢ παρὰ τὸ καίω καύσω,
καῦσα καὶ κάσσα.
Κασσωρίς: Ἡ κατωφερὴς, ἡ πόρνη· καὶ καςσωρεύουσα, τὸ
πορνεύουσα. Κασσαβὰς λέγεται ἡ πόρνη, παρὰ τὸ καλεῖν καὶ σοβεῖν· ἐξ
αὐτοῦ γίνεται κατὰ παρασχηματισμὸν κασσωρίς. Αἱ χρήσεις παρὰ
Λυκόφρονι.
Καυσία: Εἶδος πίλου ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, ὡς καὶ
τιάρα. Ζήτει εἰς τὸ καμελαύκιον.
Κασία: Εἶδος μύρου· γίνεται δὲ παρὰ τὸ κάζω,
τὸ κοσμῶ, ὁ μέλλων, κάσω, ἐξ αὐτοῦ κασία, ἡ
412
κοσμοῦσα διὰ τῆς εὐοσμίας τὰς αἰσθήσεις.

Κάϋστρος: Ποταμὸς Λυδίας· ἀπὸ Καΰστρου·
Κάϋστρος δέ ἐστιν υἱὸς Πενθεσιλείας τῆς Ἀμα-
ζόνος, ὃς ἐν Ἀσκάλωνι ἔγημε τὴν Δερκετὼ, καὶ ἐξ
αὐτῆς ἔσχε τὴν Σεμίραμιν, ἥτις καὶ τὰ Βαβυλώνια
Σχόλια στον Λυκόφρονα (scholia vetera et recentiora partim Isaac et
Joannis Tzetzae) Scholion 1385, γρ. 1
πολλὰς φθεῖρας ἔχειν

ἅ ἐστιν ὁ καρπὸς τῆς πίτυος
Eg ἃς οἱ καρποὶ τῆς πίτυος
ποιοῦσι ss3 τὰ λεγόμενα στρο-
βίλια. ss3 Eg εἰσὶ γάρ τινες
πίτυες φθεῖρας ποιοῦσαι EM
79247 Eust. Jl. I 29816 (Choerob.) φθείρ – ὁ τῆς πίτυος καρπὸς
Eg (EM) τὰ λεγόμενα στροβίλια. (EM 79240)
πρωτόμισθον· πρῶτοι γὰρ οἱ Κᾶρες ἐμισθο-
φόρησαν εἰς ἐπικουρίαν ἤγουν ἐπὶ μισθῷ συνεμάχησαν. ss3s4
ὅταν κόρη κασσωρὶς κασσωρὶς ἡ πόρνη
Eg (EG EM) ἡ κατωφερής. δοκεῖ δὲ ἡ
τοῦ Νηλέως θυγάτηρ ἀσελγὴς γενέσθαι καὶ ὑπό τινος τῶν βαρ-
βάρων φθαρῆναι. τῷ δὲ Νηλεῖ τοῦ θεοῦ εἰπόντος τὴν θυγα-
τέρα δείξειν, ὅπου δεῖ κτίζειν, ἀποβάντων αὐτῶν εἰς Μίλη-
τον ἀνασυραμένην τοὺς μηροὺς εἰπεῖν· τίς θέλει μοι συνου-
σιάσαι; συνεὶς δὲ ὁ πατὴρ αὐτῆς τὸ λόγιον ἐκεῖ κατῴκησε.
?Ἐλεγηίς ἡ θυγάτηρ Νηλέως τοῦ ἡγησαμένου εἰς
Καρίαν τῆς Ἰώνων ἀποικίας, ἧς τὸ κύριον ὄνομα Πειρώ
φασιν εἶναι. εἴρηται δὲ παρὰ τὸ ἐλεγαίνειν τὸ ἀκολασταίνειν·
διὸ οὐδεὶς αὐτὴν Ἀθηναίων ἠβουλήθη γῆμαι. Eg (EM 32711).
Σούδα λεξικόν kappa, entry 459, γρ. 1
ἐν τοῖς ἀναθήμασιν Ἀδριανῷ πεποιημένα· Ζηνὶ τάδ' Αἰνεάδης Κασίῳ

Τραϊανὸς ἄγαλμα, κοίρανος ἀνθρώπων κοιράνῳ ἀθανάτων ἄνθετο.
ὅτι οἱ Κάσιοι Πηλουσιῶται φυσικῇ τέχνῃ ἅμματα ἔπλεκον δοκοὺς ἐπὶ
δοκοῖς συνάπτοντες. καὶ Κασιώτῃ ἴσον ἅμματα, δεσμά. ἐν Ἐπιγράμμασι·
χρύσεος ἀψαύστοιο διέτμαγεν ἅμμα κορίας Ζεύς, διαδὺς Δανάας
413
χαλκελάτους θαλάμους.
Κασσιώπη: ὄνομα κύριον.
Κάσις: ἀδελφός.
Κασσίτηρος.
Κάσος· Ῥωμαίων γοῦν ὁ νικήσας τὴν μουνὰξ μάχην ἀνεδεῖτο
στεφάνῳ ἀγρώστεως· καὶ ἦν Κάσος ἄμαχος. φησὶν Αἰλιανός.
Κασσωρίς: πόρνη, ἑταίρα.
Κάσπια ὄρη· καὶ Κάσπιαι πύλαι. ὅτι ἔστιν ἐκεῖ θάλασσα
ἀπὸ τῆς ἐμβολῆς τοῦ Ὠκεανοῦ· καὶ τὸ μὲν στενότατον αὐτῆς Κάσπιαι
πύλαι καλοῦνται, τὸ δὲ λοιπὸν Ὑρκανία θάλασσα. περιοικεῖται δὲ
βαρβάροις ἔθνεσιν.
Κασπίῳ λίθῳ· οἱ Κάσπιοι εἶχον ἀγχέμαχα δόρατα, τεθηγμένα
λίθῳ Κασπίῳ, ὃν ὀξύτατόν τε φασὶ τρῶσαι καί τινα ἰὸν ἐμποιεῖν τῷ
τραύματι ὀλέθριον.
Κασταλία: πηγὴ ἦν ἐν τῇ καλουμένη Δάφνῃ· ἐν ᾗ ἐλέγετο
παρεδρεύειν τὸν Ἀπόλλωνα καὶ χρησμολογεῖν, αὔρας καὶ πνοῆς ἐκ
τοῦ ὕδατος ἀναδιδομένης. ἐξ ὧν οἱ περὶ τὴν πηγὴν ἔλεγον, ἅπερ οἱ...
ΚΙΝΟΥΡΗΣ αυτός που περπατά επιδεικνύοντας τα γεννητικά του

όργανα [κίνουρης = κινέω + ουρά].
ΚΥΝΤΕΡΟΣ: ο αναίσχυντος, ο κοπρίτης
Αίλιος Ηρωδιανός De prosodia catholica Part+τομ. 3,1, σελ. 195, γρ. 8
cophr. 34) καὶ τὸ θηλυκὸν παρ' Ἀλκμᾶνι «καρχάραισι φωναῖς» καὶ

ἐπίρρημα καρχάρως. Κέρβερος, πέρπερος, βόρβορος.
Τὰ εἰς ρος ὑπερδισύλλαβα παραληγόμενα α συνεσταλμένῳ ἢ ἐκτε-
ταμένῳ τριγενῆ ὄντα ὀξύνεται, εἰ μὴ δεδιπλασίασται ἐν τῇ ἀρχῇ, χα-
λαρός, λιπαρός, χλιαρός, ψαφαρός, λαγαρός ὁ ἀσθενής, μα-
δαρός, ῥυπαρός, πλαδαρός, οἷς ἠκολούθησε καὶ τὸ ἀκαρός. τὸ
μέντοι κάρχαρος δεδιπλασίασται ἐν τῇ ἀρχῇ. τὸ δὲ φλύαρος προ-
παροξύνεται οὐκ ἔχον θηλυκὸν καὶ τὸ ἔγκαρος ὁ ἐγκέφαλος.
Τὰ εἰς τερος τρισύλλαβα, εἰ ἔχει τὴν ἄρχουσαν μακράν, προπαρ-
οξύνεται, φέρτερος, βέλτερος, κύντερος «κύντερον ἄλλο γυναι-
κός» (Od. λ 427). ὕστερος, ὅπερ σημειῶδες μήτε ἀπὸ τῶν εἰς υς
414
ληγόντων παραχθὲν τρισύλλαβόν τε ὑπάρχον καὶ ἔχον τὸ σ προηγού-

μενον τοῦ τερος· ἀλλ' ἴσως αἴτιον τὸ πάθος. γίνεται γὰρ παρὰ τὴν
ὑπό ὑπότερος καὶ κατὰ συγκοπὴν ὕστερος. τὸ δὲ ο συγκοπτόμενον τὸ σ
ποιεῖ θεόφατον θέσφατον, θεοείκελον θέσκελον. δεύτερος. ἴκτερος. τὸ
δὲ καρτερός ὀξύνεται ἀπὸ τοῦ κρατερός καὶ τὸ Κρατερός ὄνομα κύριον.
Τὰ διὰ τοῦ τερος τριβράχεα τότε βαρύνονται, ὅτε πυσματικὴν ἔν-
νοιαν ἔχοι ἢ ἐκ δύο προσώπων ἕν τι τὸ κατηγόρημα ποιεῖται, πότε-
ρος, πρότερος, ἕτερος, οἷς ἠκολούθησε καὶ τὸ ἑκάτερος.
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ Ἰλιακῆς προσῳδίας +τομ. 3,2, σελ. 26, γρ. 5
278. Πηλείδη θέλ': Ἀρίσταρχος ἀποφαίνεται ὡς κατὰ τὴν Ὁμη-

ρικὴν συνήθειαν τὸ ῥῆμα κατὰ τὸν ἐνεστῶτα ἀπὸ τοῦ ε ἄρχεται. ἀλλὰ
μὴν καὶ ἡ κίνησις ἡ τοῦ παρατατικοῦ. «ἀλλ' ὅδ' ἀνὴρ ἐθέλει» (287)·
»ἤθελε Μηριόνης» (Il. Κ 229). καὶ ἐνθάδε οὖν ἄμεινον τῇ συνηθεστέρᾳ
ἀναγνώσει προσέχοντας ἐπὶ τὴν δη συλλαβὴν ὀξεῖαν παραλαμβάνειν,
ἵνα κρᾶσις ᾖ τοῦ ἔθελε τρισυλλάβου γενομένου, ὡς καὶ σύνηθές ἐστι
τῷ ποιητῇ. τὸ μέντοι ῥῆμα τῶν παραλόγων κατὰ τόνον ἐστὶ τρισύλ-
λαβον ὄν, ὡς δείκνυται ἐν τοῖς περὶ ῥημάτων.
280. καρτερός: τὰ εἰς τερος τρισύλλαβα βαρύνεται, οἷον σφέτε-
ρος, πρότερος, κύντερος. πῶς οὐχὶ κάρτερος κατὰ βαρεῖαν λέγομεν;
ὅτι τοῦτο οὐκ ἦν εἰς τερος ἀλλ' εἰς ερος· τὸ γὰρ τ οὐκ ἐν τῇ παρα-
γωγῇ ἔσχεν· ἦν γὰρ ἀπὸ τοῦ κράτος. ὡς ἀπὸ τοῦ βλάβος βλαβερός
οὐ διὰ τοῦ βερος ἡ παραγωγὴ (ἐν γὰρ τῷ πρωτοτύπῳ τὸ β), οὕτως
καὶ ἀπὸ τοῦ κράτος κρατερός διὰ τοῦ ερος ἡ παραγωγή, οὐ διὰ τοῦ
τερος.
Arcadius Gramm., De accentibus [Sp.] σελ. 80, γρ. 20
προπαροξύνεται· βάρβαρος Τάρταρος μάρμαρος

κέρβερος πέρπερος βόρβορος.
Τὰ εἰς ΡΟΣ ὑπερδισύλλαβα παραληγόμενα Α συν-
εσταλμένῳ ἢ ἐκτεταμένῳ τριγενῆ ὄντα ὀξύνεται, εἰ μὴ
δεδιπλασίασται ἐν τῇ ἀρχῇ· χαλαρός λιπαρός χλια-
ρός ψαφαρός λαγαρός (ὁ ἀσθενής). τὸ μέντοι
φλύαρος προπαροξύνεται οὐκ ἔχον θηλυκὸν, καὶ τὸ
ἔγκαρος (ἢ ἔγκυος).
Τὰ διὰ τοῦ ΤΕΡΟΣ τρισύλλαβα, εἰ ἔχοι τὴν ἄρ-
χουσαν μακρὰν, προπαροξύνεται· φέρτερος βέλτε-
415
ρος κύντερος ὕστερος δεύτερος. τὸ δὲ καρ-

τερός ὀξύνεται ἀπὸ τοῦ κρατερός.
Τὰ διὰ τοῦ ΤΕΡΟΣ τριβράχεα τότε βαρύνονται,
ὅτε πυσματικὴν ἔννοιαν ἔχοι, ἢ ἐκ δύο προσώπων ἕν τι
τὸ κατηγόρημα ποιεῖται· πότερος πρότερος ἕτερος,
οἷς ἠκολούθησε καὶ τὸ ἑκάτερος.
Τὰ εἰς ΤΕΡΟΣ ὑπερτρισύλλαβα συγκριτικὰ ἢ συγ-
κριτικῶς παραληγόμενα προπαροξύνεται· ἰθύντερος
ἀβέλτερος μελάντερος ὀρέστερος. τούτοις ἠκο-
λούθησε καὶ τὸ κασσίτερος, εἰ καὶ προσηγορικόν ἐστι.
τὸ μέντοι ἀριστερός ὀξύνεται, ὡς διὰ ΕΡΟΣ καὶ δε

Τομ. 1, σελ. 171, γρ. 9
ἡ πρόθεσις, ἵνα ᾖ περιελισσομένη καπνῷ. ὅτι δὲ καὶ ἡ περι καὶ ἡ ἀμφι καὶ
ἡ ὑπο πρόθεσις μυριαχοῦ δοτικῇ συντάσσονται καὶ μάλιστα ἡ ὑπο καὶ ἡ
ἀμφι, τὰ ἐφεξῆς δείξει. (v. 323 et 326) Ὅτι ἐπικρίνει καὶ ὁ ποιητὴς οὐκ
εὖ διαπρά-
ξασθαι τὸν βασιλέα τὰ ἐπὶ τῷ Ἀχιλλεῖ. φησὶ γὰρ ὅτι προσέταξε τοῖς
κήρυξι
χειρὸς λαβόντας ἤτοι ἁψαμένους ἢ ἀπὸ χειρὸς λαβόντας ἄγειν τὴν
Βρισηΐδα.
εἶτα οἷον μεμφόμενος ἐπάγει· «κρατερὸν δ' ἐπὶ μῦθον ἔτελλεν» ἤγουν
ἀπηνῆ,
ὥσπερ ποτὲ καὶ ἐπὶ τοῦ ἱερέως Χρύσου. διὸ κατωτέρω καὶ ἀπηνέα ἐρεῖ
τὸν βασιλέα. τοῦτο δὲ συγγενὲς πρὸς τὸ κρατερόν, ὡς δηλοῖ τὸ «ἀπηνέα
τε
κρατερόν τε». Ἰστέον δὲ ὡς τὸ καρτερός ὀξύνεται ὡς ἔχον τὴν
παραγωγὴν διὰ
τοῦ ερος ἐκ τοῦ κάρτος, ὡς βλάβος βλαβερός. τὰ μέντοι διὰ τοῦ τερος
ἔχοντα
τὴν παραγωγὴν βαρύνονται, ὡς τὸ σφέτερος, πρότερος, κύντερος. τὸ
Ἀμφοτερός
κύριον πρὸς διαστολὴν ὀξύνεται. (v. 320) Ὅτι ὥσπερ καὶ ἕτερα πολλὰ
τῶν
κυρίων ὀνομάτων οἰκείως ταῖς προσωπικαῖς ἐνεργείαις ὠνομασμένα κατὰ
τὴν
λεγομένην φερωνυμίαν κεῖνται παρὰ τῷ ποιητῇ, οὕτω καὶ ἐπὶ τῶν
βασιλικῶν
ἐνταῦθα κηρύκων γέγονε. Ταλθύβιον γάρ τινα καὶ Εὐρυβάτην κήρυκας
τοῦ βασι-
416
λέως φησὶ καὶ ὀτρηροὺς θεράποντας, ὅ ἐστι σπουδαίους, παρὰ τὸ ὀτρύνω

ἢ ἀπὸ
τοῦ τρῶ, τὸ δειλιῶ καὶ συστέλλομαι, πλεονασμῷ τοῦ ο. παρῆκται δὲ
Ταλθύβιος
μὲν ἀπὸ τοῦ θάλλειν κατὰ τὴν βοήν, οἱονεὶ θαλθύβιος· Εὐρυβάτης δὲ
παρὰ τὸ
εὐρὺ βάζειν. καὶ ἐν Ὀδυσσείᾳ δὲ κῆρυξ ὁμοίως Εὐρυβάτης Ἰθακήσιος.

Κράτα, τὴν κεφαλὴν, ἀπὸ τοῦ κράτος ἐνταῦθα τοῦ

ἡγεμονικοῦ τυγχάνοντος· ἢ παρὰ τὸ κραίνειν καὶ βα-
σιλεύειν τοῦ λοιποῦ σώματος, ὅθεν καὶ κρανίον καὶ
κέρατα, τὰ ἐκ τοῦ κρανίου φυόμενα· οὕτως Ὦρος. ὁ
δὲ Χοιροβοσκὸς παρὰ τὸ ὁ κρὰς τοῦ κρατὸς τῷ κράτι
τὸν κράτα.
Κραταιώθητε, παρὰ τὸ κραταιῶ, τοῦτο παρὰ τὸ
κραταιὸς, τοῦτο παρὰ τὸ κραίνω τὸ τελείω, οἱ γὰρ
κραταιοὶ κυρίως τοῖς ἑαυτῶν πράγμασι τὰ μέλη τιθέασι.
Κρατερὸς, ἐκ τοῦ κρατός· τὰ δὲ εἰς τερος τρισύλ-
λαβα παράγωγα προπαροξύνονται· οἷον, κύντερος πρό-
τερος, σφέτερος· τοῦτο δὲ ὀξύτονον, διότι οὐκ ἐγένετο
ἡ παραγωγὴ αὐτοῦ διὰ τοῦ τερος, ἀλλὰ διὰ τοῦ
ερος, τὸ γὰρ τ τοῦ πρωτοτύπου ἐστι· ὅμοιόν ἐστι καὶ
τὸ βλαβερὸς ἐκ τοῦ βλάβη. τὸ τε ψιλὸν διάτι; τὰ
διὰ τοῦ τερος ὑπὲρ δύο συλλαβὰς ὀξύτονα τριγενῆ
διὰ τοῦ ε γράφεται, γοερὸς, φοβερὸς, ἱερός· κρατε-
ρός· διάτι ὀξύνεται τὸ καρτερὸς; διότι τὰ μὲν ἄλλα
ἀπὸ τῆς παραγωγῆς ἔσχον τὸ τ, τὸ μὲν πρότερος κατὰ
παραγωγὴν ἐκ τῆς προ προθέσεως, τὸ σφέτερος ἐκ
τῆς σφῶν γενικῆς τῶν πληθυντικῶν, τὸ κύντερος ἐκ

λαβα παράγωγα προπαροξύνονται· οἷον, κύντερος πρό-

417

τοῦ κυνὸς, κυνότερος καὶ συγκοπῇ κύντερος· τὸ δὲ
κρατερὸς ἐκ τοῦ πρωτοτύπου, ἐκ τοῦ κράτος, ἐξ αὐ-
τοῦ κρατερός· ἢ ἐκ τοῦ κρατερῶ, καὶ ὑπερθέσει τοῦ
α, καρτερῶ, τοῦτο ἐκ τοῦ κρῶ τὸ τελειῶ.
Κράτιστος, κρατύτερος, κρατύων, καὶ τὸ ὑπερθετι-
κὸν κράτιστος· τὸ δὲ κράτος παρὰ τὸ κάρα· τοῦτο
καρὰ τὸ ἄκρον· τοῦτο παρὰ τὸ ἥκω τὸ ἔρχομαι· κρά-
τος ἡ ἐξουσία, ἐκ τοῦ κρατεῖν· κράτησον τοῦ πιάσον διαφέρει.


τοῦ κυνὸς, κυνότερος καὶ συγκοπῇ κύντερος· τὸ δὲ
κρατερὸς ἐκ τοῦ πρωτοτύπου, ἐκ τοῦ κράτος, ἐξ αὐ-
τοῦ κρατερός· ἢ ἐκ τοῦ κρατερῶ, καὶ ὑπερθέσει τοῦ
α, καρτερῶ, τοῦτο ἐκ τοῦ κρῶ τὸ τελειῶ.
Κράτιστος, κρατύτερος, κρατύων, καὶ τὸ ὑπερθετι-
κὸν κράτιστος· τὸ δὲ κράτος παρὰ τὸ κάρα· τοῦτο
καρὰ τὸ ἄκρον· τοῦτο παρὰ τὸ ἥκω τὸ ἔρχομαι· κρά-
τος ἡ ἐξουσία, ἐκ τοῦ κρατεῖν· κράτησον τοῦ πιάσον
διαφέρει.

γρ. 36
418
Κρατερός: Ἰσχυρὸς, ἀπειλητικός. Τὰ εἰς

ΤΕΡΟΣ τρισύλλαβα προπαροξύνεται· τοῦτο δὲ ὀξύ-
νεται, διότι οὐκ ἐγένετο ἡ παραγωγὴ διὰ τοῦ ΤΕΡΟΣ,
ἀλλὰ διὰ τοῦ ΕΡΟΣ. Ὅμοιόν ἐστι καὶ τὸ βλα-
βερὸς ἐκ τοῦ βλάβη. Τὰ δὲ διὰ τοῦ ΕΡΟΣ ὑπὲρ
δύο συλλαβὰς ὀξύτονα τριγενῆ διὰ τοῦ ε ψιλοῦ
γράφεται, μυσερὸς, κρυερὸς, κρατερός. Διατί ὀξύ-
νεται; Διότι τὰ μὲν ἄλλα ἀπὸ τοῦ παραγώγου ἔσχον
τὸ τ· τὸ μὲν πρότερος, ἐκ τῆς πρὸ προθέσεως κατὰ
παραγωγήν· τὸ σφέτερος, ἐκ τῆς σφῶν γενικῆς τῶν
πληθυντικῶν· τὸ κύντερος, ἐκ τῆς κυνὸς κυνώτερος,
καὶ συγκοπῇ, κύντερος· καὶ κύντερον, τὸ χαλεπώ-
τερον· τὸ δὲ κρατερὸς ἐκ τοῦ πρωτοτύπου ἔχει τὸ τ.
Ἐκ τοῦ κράτος, γίνεται κρατερὸς, ὡς θάλλω, θα-
λερός.

γρ. 37
ΤΕΡΟΣ τρισύλλαβα προπαροξύνεται· τοῦτο δὲ ὀξύ-

νεται, διότι οὐκ ἐγένετο ἡ παραγωγὴ διὰ τοῦ ΤΕΡΟΣ,
ἀλλὰ διὰ τοῦ ΕΡΟΣ. Ὅμοιόν ἐστι καὶ τὸ βλα-
βερὸς ἐκ τοῦ βλάβη. Τὰ δὲ διὰ τοῦ ΕΡΟΣ ὑπὲρ
δύο συλλαβὰς ὀξύτονα τριγενῆ διὰ τοῦ ε ψιλοῦ
γράφεται, μυσερὸς, κρυερὸς, κρατερός. Διατί ὀξύ-
νεται; Διότι τὰ μὲν ἄλλα ἀπὸ τοῦ παραγώγου ἔσχον
τὸ τ· τὸ μὲν πρότερος, ἐκ τῆς πρὸ προθέσεως κατὰ
παραγωγήν· τὸ σφέτερος, ἐκ τῆς σφῶν γενικῆς τῶν
πληθυντικῶν· τὸ κύντερος, ἐκ τῆς κυνὸς κυνώτερος,
καὶ συγκοπῇ, κύντερος· καὶ κύντερον, τὸ χαλεπώ-
τερον· τὸ δὲ κρατερὸς ἐκ τοῦ πρωτοτύπου ἔχει τὸ τ.
Ἐκ τοῦ κράτος, γίνεται κρατερὸς, ὡς θάλλω, θα-
λερός.
Σχόλια στην Ιλιάδα Βιβ. of Iliad 1, verse 280b, γρ. of scholion 2
πρὸς μὲν τὴν σύνδεσιν πλεονάζοντος, μόνην δὲ ἐναντίωσιν παριστάν-

τος. δύναται δέ τις τὸ μὲν ἐσσί (280) ὑποστίζειν, τὸ δὲ μήτηρ (280)
στίζειν, ἵνα ὁ δέ (280) περισσεύῃ, ἀπ' ἄλλης δὲ ἀρχῆς ἀλλ' ὅδε
φέρτερός ἐστιν (281). βέλτιον δὲ τὸ πρότερον. A
ex. εἰ δὲ σὺ καρτερός ἐσσι – ἀνάσσει: πλείονα
419
μὲν τὰ Ἀχιλλέως πλεονεκτήματα, ἓν δὲ τὸ Ἀγαμέμνονος, ὅπερ δὴ

πολυλογῶν ἀντισηκοῖ τοῖς ἄλλοις. b(BCE4)T
ex. (?) εἰ δὲ σὺ καρτερός ἐσσι, θεὰ δέ σε γείνατο μήτηρ:
ἡ σύ διὰ τὸ σέ. Tt
Hrd. καρτερός: τὰ εἰς τερος τρισύλλαβα βαρύνεται, οἷον σφέ-
τερος, “πρότερος” (Α 548 al.), κύντερος. πῶς οὐχὶ κάρτερος κατὰ
βαρεῖαν λέγομεν; ὅτι τοῦτο οὐκ ἦν εἰς τερος, ἀλλ' εἰς ερος· τὸ γὰρ τ
οὐκ ἐν τῇ παραγωγῇ ἔσχεν· ἦν γὰρ ἀπὸ τοῦ κράτος. ὡς ἀπὸ τοῦ
βλάβος βλαβερός οὐ διὰ τοῦ βερος ἡ παραγωγή (ἐν γὰρ πρωτοτύπῳ
τὸ β), οὕτως καὶ ἀπὸ τοῦ κράτος κρατερός διὰ τοῦ ερος ἡ παραγωγή,
οὐ διὰ τοῦ τερος. A
ex. ἀλλ' ὅδε φέρτερός ἐστι: οὐ γὰρ γενναῖός τις ὢν ἢ εὐ-
σθενής τε καὶ εὐγενὴς ἄρξει βασιλέως, τοὐναντίον δέ, ἐπειδὴ καὶ θείας
λήξεως ὁ βασιλεὺς τυγχάνει. b(BCE3E4)T
ex. ἔγωγε – κακοῖο: πρὸς δυσώπησιν μὲν ἰδίαν
ὁρίζεται χάριν, ὡς ὑπερέχοντα δὲ παρακαλεῖ. ὑψοῖ δὲ Ἀχιλλέα ὡς
Σχόλια στην Ιλιάδα (scholia vetera et recentiora e cod. Genevensi gr.

44) Βιβ. of Iliad 1, verse 280, γρ. of scholion 2
[ἤθελε] οὐδέποτε παρὰ τῷ ποιητῇ εὕρηται δισύλλαβος ἡ τοῦ

θέλω κλίσις, ὥστε ἐπὶ τοῦ «μήτε σὺ Πηλείδ' ἤθελε», τῷ λόγῳ
τῆς συναλοιφῆς, εἰς τὸ η τίθεμεν τὴν ὀξεῖαν.
[σκηπτοῦχος βασιλεύς] ἔστι δὲ ὁ τρόπος ἀντισήκωσις. συν-
τέμνει δὲ τὴν παραίνεσιν. ἐθὰς δὲ ἦν καὶ ἀπ' αὐτοῦ ἄρχειν.
πῶς τοῦτο ὁ Νέστωρ εἴρηκεν· – καταθύμιος θεῷ, οὐδὲ
ὁ βιαζόμενος τὴν ἀρχὴν θελητὸς θεῷ, ὡς παραχρώμενος –
καὶ ἀφροντιστοῦντος τοῦ τοιούτου.
[καρτερός] τὰ εἰς τερος τρισύλλαβα βαρύνεται, οἷον
σφέτερος πρότερος κύντερος – ἡ παραγωγὴ, οὐ διὰ τοῦ
τερος.
[μοῖραν] μοῖρα ἀπὸ τοῦ μείρω, τὸ μερίζω. σημαίνει δὲ ἡ λέξις
τρία· τό τε προσῆκον καὶ τὸ εἱμαρμένον καὶ τὰ ἐπὶ τῆς διανεμήσεως.
[πᾶσι δὲ σημαίνειν] ἴδιον τῶν θυμουμένων –
ἀρχὰς πλείους ἀποφαινόμενον.
[ὑποβλήδην] σύμβολον θυμοῦ τὸ μὴ – κατηγορίας.
[δειλός τε καὶ οὐτιδανὸς] μέγιστον δὲ ὄνειδος οἴεται τὴν δειλίαν.
τὸ δὲ οὐτιδανός ἀπὸ τοῦ οὔτις οὔτι.
[χερσὶ μὲν] ἵνα μὴ δόξῃ ἀκρατὴς εἶναι, τῶν μὲν ἄλλων
χρημάτων οὔ φησι παραχωρήσειν, τὴν δὲ γυναῖκα ἀποδοῦναι. τὸ
420
Σούδα λεξικόν delta, entry 1183, γρ. 11
Διονυσίων σκώμματα. ποτὲ μὲν βάλλων καὶ σκώπτων

τοῖς ἐκ Διονυσίων σκώμμασιν. ἑορτὴ δὲ ἦν τὰ Διονύσια. ὃς λοξὰ
βλέπων καὶ δεδορκὼς ἄλλο μὲν ἔκευθε φρεσίν, ἄλλο δὲ ἔφασκεν· οὗ
ἀρᾶς καὶ
πικρίας καὶ δόλου τὸ στόμα ἔγεμεν· ὃν ἐνδίκως ἡ δίκη δικάσασα
κατεδίκασεν· ὃς
κατὰ τὸν ποιητὴν ἐτώσιον ἄχθος ἀρούρης ἐτύγχανεν ὤν. ἀλλ' ἐς κόρακας
βέ-
βληται καὶ οἴχεται ἄϊστος, ἄπυστος, γιγλύμου πολυστροφώτερος ἐν τοῖς
πρακτέοις
ἀποδεικνύμενος, ἐρρέσθω, οἰχέσθω, μηδ' ἐν περιδείπνῳ ἐπαινεθησόμενος
ὁ τρις-
βδέλυρος καὶ κυκῶν καὶ φύρδην καὶ μίγδην ποιῶν ἅπαντα, τὸ
Κυκλώπειον τέρας·
ὁ εἰδεχθὴς καὶ ἐμβρόντητος καὶ πλουτίνδην ᾑρημένος βιῶναι, θεοῦ ὄπιν
οὐκ
ἀλέγων οὐδὲ κατεπτηχὼς ἀδράστειαν ἄφυκτον· ὁ βωμολοχεύων ἀεὶ καὶ
πέρπερα γλισχρευόμενος, ὁ κυνῶν κύντερος καὶ δαιμόνων
ἀργαλεώτερος.
Διονυσόδωρος: ὄνομα κύριον.
Διόνυσος, ὁ Σεμέλης υἱός. παρὰ τὸ διανύειν ἑκάστοις τὸν
ἄγριον βίον ζῶσιν. ἢ παρὰ τὸ διανοεῖν ἕκαστα τοῖς τὸν ἄγριον βίον
ζῶσι.
Δι' ὀξείας δραμεῖν: ἐπὶ τῶν διακινδυνευόντων. ὀξεῖαν γὰρ
λέγουσι τὴν λόγχην.
Διοπετές: ἐξ οὐρανοῦ κατερχόμενον. ὅτι οἱ παρ' Ἕλλησι
τὰ ξόανα κατασκευάζοντες φόβον ἐμποιῆσαι βουλόμενοι τοῖς ὁρῶσιν
ἔφασκον, ὅτι τὸ ἄγαλμα ἐξ οὐρανοῦ παρὰ τοῦ Διὸς ἐπέμφθη καὶ
κατέπτη, κρεῖττον ὑπάρχον πάσης ἀνθρωπίνης χειρὸς καὶ ἀνάλωτον...
Κόβαλος: παράσιτο
Αριστοφάνης Equites Γρ. 450
τὸ πνεῦμ' ἔλαττον γίγνεται.

{ΠΑ.} Φεύξει γραφὰς ἑκατονταλάντους τέτταρας.
{ΑΛ.} Σὺ δ' ἀστρατείας γ' εἴκοσιν,
κλοπῆς δὲ πλεῖν ἢ χιλίας.
{ΠΑ.} Ἐκ τῶν ἀλιτηρίων σέ φη-
421
μι γεγονέναι τῶν τῆς θεοῦ.

{ΑΛ.} Τὸν πάππον εἶναι φημί σου
τῶν δορυφόρων –
{ΠΑ.} Ποίων; φράσον.
{ΑΛ.} Τῶν Βυρσίνης τῆς Ἱππίου.
{ΠΑ.} Κόβαλος εἶ.
{ΑΛ.} Πανοῦργος εἶ.
{ΟΙ. Αʹ} Παῖ' ἀνδρικῶς.
{ΠΑ.} Ἰοὺ ἰού,
τύπτουσί μ' οἱ ξυνωμόται.
{ΟΙ. Αʹ} Παῖ' αὐτὸν ἀνδρικώτατα καὶ
γάστριζε, καὶ τοῖς ἐντέροις
καὶ τοῖς κόλοις
ὅπως κολᾷ τὸν ἄνδρα.
{ΧΟ.} Ὦ γεννικώτατον κρέας ψυχήν τ' ἄριστε πάντων,
καὶ τῇ πόλει σωτὴρ φανεὶς ἡμῖν τε τοῖς πολίταις,
Αριστοφάνης Plutus Γρ. 279
Δηλοῖς γὰρ αὐτὸν σωρὸν ἥκειν χρημάτων ἔχοντα.

{ΚΑ.} Πρεσβυτικῶν μὲν οὖν κακῶν ἔγωγ' ἔχοντα σωρόν.
{ΧΟ.} Μῶν ἀξιοῖς φενακίσας ἔπειτ' ἀπαλλαγῆναι
ἀζήμιος, καὶ ταῦτ' ἐμοῦ βακτηρίαν ἔχοντος;
{ΚΑ.} Πάντως γὰρ ἄνθρωπον φύσει τοιοῦτον εἰς τὰ πάντα
ἡγεῖσθέ μ' εἶναι κοὐδὲν ἂν νομίζεθ' ὑγιὲς εἰπεῖν;
{ΧΟ.} Ὡς σεμνὸς οὑπίτριπτος. Αἱ κνῆμαι δέ σου βοῶσιν
ἰοὺ ἰού, τὰς χοίνικας καὶ τὰς πέδας ποθοῦσαι.
{ΚΑ.} Ἐν τῇ σορῷ νυνὶ λαχὸν τὸ γράμμα σου δικάζειν,
σὺ δ' οὐ βαδίζεις; Ὁ δὲ Χάρων τὸ ξύμβολον δίδωσιν.
{ΧΟ.} Διαρραγείης. Ὡς μόθων εἶ καὶ φύσει κόβαλος,
ὅστις φενακίζεις, φράσαι δ' οὔπω τέτληκας ἡμῖν,
οἳ πολλὰ μοχθήσαντες οὐκ οὔσης σχολῆς προθύμως
δεῦρ' ἤλθομεν, πολλῶν θύμων ῥίζας διεκπερῶντες.
{ΚΑ.} Ἀλλ' οὐκέτ' ἂν κρύψαιμι. Τὸν Πλοῦτον γάρ, ὦνδρες, ἥκει
ἄγων ὁ δεσπότης, ὃς ὑμᾶς πλουσίους ποήσει.
Dinarchus Orat., Fragmenta Oration 6, fragment 9, γρ. 3

422
θασιν οἱ Ἀττικοὶ προφέρεσθαι. καὶ τὸν πίθηκον οὖν καλ-

λίαν προσηγόρευσαν. Δείναρχος ἐν τῷ Κατὰ Πυθέου· ἀλλ',
οἶμαι, ὥσπερ οἱ τοὺς καλλίας ἐν τοῖς οἴκοις τρέ-
φοντες, τουτέστι πιθήκους. οὕτω δὲ καὶ τὰς Ἐρινύας
Εὐμενίδας λέγουσιν.
Harpocr. s. v. καταδεδέσθαι· ἀντὶ τοῦ πεφαρμα-
κεῦσθαι καὶ δεδέσθαι φαρμάκοις Δείναρχος ἐν τῇ Κατὰ
Πυθέου εἰσαγγελίᾳ.
Harpocr. s. v. κοβαλεία· Δείναρχος ἐν τῇ Κατὰ Πυ-
θέου εἰσαγγελίᾳ. κοβαλεία ἐλέγετο ἡ προσποιητὴ μετ'
ἀπάτης παιδιά, καὶ κόβαλος ὁ ταύτῃ χρώμενος. ἔοικε δὲ
συνώνυμον τῷ βωμολόχῳ· Φιλόχορος ἐν βʹ Ἀτθίδος
(FGrHist 328 F 6)· οὐ γάρ, ὥσπερ ἔνιοι λέγουσι, βωμο-
λόχον τινὰ καὶ κόβαλον γίνεσθαι νομιστέον τὸν Διόνυ-
σον ...
Harpocr. s. v. λαμπάδιον· ἣν νῦν ἡμεῖς λαμπάδα
καλοῦμεν, οὕτως ὠνόμαζον· Δείναρχος ἐν τῷ Κατὰ Πυθέου
καὶ Πλάτων ἐν αʹ τῆς Πολιτείας (328a).
Harpocr. s. v. μητρῷον· Λυκοῦργος ἐν τῷ Κατ'
Ἀριστογείτονος (II 1 Conomis)· τοὺς νόμους ἔθεντο ἀνα-
γράψαντες ἐν τῷ μητρῴῳ· δηλοῖ καὶ Δείναρχος ἐν τῷ
Κόπρειος: τιποτένιος
Isaeus Orat., De Pyrrho τμ. 2, γρ. 4
Ἄνδρες δικασταί, ὁ ἀδελφὸς τῆς μητρὸς τῆς ἐμῆς

Πύρρος, ἄπαις ὢν γνησίων παίδων, ἐποιήσατο Ἔνδιον
τὸν ἀδελφὸν τὸν ἐμὸν ὑὸν ἑαυτῷ· ὃς κληρονόμος ὢν τῶν
ἐκείνου ἐπεβίω πλείω ἔτη ἢ εἴκοσι καὶ ἐν χρόνῳ τοσούτῳ
ἔχοντος ἐκείνου τὸν κλῆρον, οὐδεὶς πώποτε προσεποιήσατο
οὐδ' ἠμφεσβήτησε τῆς κληρονομίας ἐκείνῳ.
Τελευτή-
σαντος δὲ τοῦ ἀδελφοῦ πέρυσιν, ὑπερβᾶσα τὸν τελευταῖον
κληρονόμον, γνησία θυγάτηρ τοῦ ἡμετέρου θείου ἥκει
φάσκουσα εἶναι Φίλη, καὶ κύριος Ξενοκλῆς Κόπρειος τοῦ
Πύρρου κλήρου λαχεῖν τὴν λῆξιν ἠξίωσεν, ὃς τετελεύτηκε
πλείω ἢ εἴκοσιν ἔτη, τρία τάλαντα τίμημα τῷ κλήρῳ ἐπι-
γραψάμενος.
Ἀμφισβητούσης δὲ τῆς μητρὸς τῆς
423
ἡμετέρας, ἀδελφῆς δὲ τοῦ Πύρρου, ὁ κύριος τῆς εἰλη-

χυίας τοῦ κλήρου γυναικὸς ἐτόλμησε διαμαρτυρῆσαι μὴ
ἐπίδικον τῇ ἡμετέρᾳ μητρὶ τὸν τοῦ ἀδελφοῦ κλῆρον εἶναι,
ὡς οὔσης γνησίας θυγατρὸς Πύρρῳ, οὗ ἦν ἐξ ἀρχῆς ὁ
κλῆρος. Ἐπισκηψάμενοι δὲ ἡμεῖς, καὶ εἰς ὑμᾶς εἰσαγα-
γόντες τὸν διαμαρτυρῆσαι τολμήσαντα κατὰ ταῦτα,
Αριστοφάνης Equites Γρ. 899
{ΔΗ.} Ἰαιβοῖ.
Οὐκ ἐς κόρακας ἀποφθερεῖ βύρσης κάκιστον ὄζον;
{ΑΛ.} Καὶ τοῦτό γ' ἐπίτηδές σε περιήμπεσχ', ἵνα σ' ἀποπνίξῃ·
καὶ πρότερον ἐπεβούλευσέ σοι. Τὸν καυλὸν οἶσθ' ἐκεῖνον
τὸν σιλφίου τὸν ἄξιον γενόμενον;
{ΔΗ.} Οἶδα μέντοι.
{ΑΛ.} Ἐπίτηδες οὗτος αὐτὸν ἔσπευσ' ἄξιον γενέσθαι,
ἵν' ἐσθίοιτ' ὠνούμενοι, κἄπειτ' ἐν ἡλιαίᾳ
βδέοντες ἀλλήλους ἀποκτείνειαν οἱ δικασταί.
{ΔΗ.} Νὴ τὸν Ποσειδῶ καὶ πρὸς ἐμὲ τοῦτ' εἶπ' ἀνὴρ Κόπρειος.
{ΑΛ.} Οὐ γὰρ τόθ' ὑμεῖς βδεόμενοι δήπου 'γένεσθε πυρροί;
{ΔΗ.} Καὶ νὴ Δί' ἦν γε τοῦτο Πυρράνδρου τὸ μηχάνημα.
{ΠΑ.} Οἵοισί μ', ὦ πανοῦργε, βωμολοχεύμασιν ταράττεις.
{ΑΛ.} Ἡ γὰρ θεός μ' ἐκέλευε νικῆσαί σ' ἀλαζονείαις.
{ΠΑ.} Ἀλλ' οὐχὶ νικήσεις. Ἐγὼ γάρ φημί σοι παρέξειν,
ὦ Δῆμε, μηδὲν δρῶντι μισθοῦ τρύβλιον ῥοφῆσαι.
{ΑΛ.} Ἐγὼ δὲ κυλίχνιόν γέ σοι καὶ φάρμακον δίδωμι
τἀν τοῖσιν ἀντικνημίοις ἑλκύδρια περιαλείφειν.
{ΠΑ.} Ἐγὼ δὲ τὰς πολιάς γέ σου 'κλέγων νέον ποήσω.
{ΑΛ.} Ἰδοὺ δέχου κέρκον λαγῶ τὠφθαλμιδίω περιψῆν.
κοπριημέτους
Ιπποκράτης ., De morbis popularibus (= Epidemiae) Βιβ. 2, τμ. 1, τμ.

9, γρ. 3
παχύτης ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ, καὶ στενότητες, καὶ βραχύτητες, καὶ λε-
πτότητες, ἀπὸ τῶν ἐναντίων· ὧν αἱ φλέβες εὐρεῖαι, καὶ αἱ κοιλίαι,
καὶ τὰ ὀστέα εὐρέα· εἰσὶ δὲ οὗτοι οἱ λεπτοὶ, οἱ δὲ πίονες
τἀναντία τουτέων· καὶ ἐν τοῖσι λιμαγχικοῖσιν αἱ μετριότητες
ἀπὸ τουτέων σκεπτέαι. Αἱ προαυξήσιες ἑκάστῳ ἃ μειοῦσι, καὶ αἱ
μειώσιες ἃ προαυξοῦσι, καὶ τῇσι προαυξήσεσιν, ὁποῖα συμπροαύ-
424
ξεται, καὶ ὁποῖα συγκρατύνεται, καὶ διασφάξιες ποῖαι κοιναὶ τῶν

φλεβῶν.
Αἱ τῶν ἤτρων ῥήξιες, αἱ μὲν περὶ ἥβην τὰ πλεῖστα ἀσινέες
τοπαραυτίκα, αἱ δὲ σμικρὸν ἄνωθεν τοῦ ὀμφαλοῦ ἐν δεξιᾷ, ὀδυνώδεες
αὗται καὶ ἀσώδεες, καὶ κοπριήμετοι, οἷον καὶ τὸ Πιττακοῦ·
γίνονται δὲ αὗται ἢ ἀπὸ πληγῆς, ἢ σπάσιος, ἢ ἐμπηδήσιος ἑτέρου.
Οἷσι τὸ μεταξὺ τοῦ ἤτρου καὶ τοῦ δέρματας ἐμφυσᾶται, καὶ
οὐ καθίσταται. Τὸ τῶν χροιῶν, οἷον τὸ πουλύχλωρον, τό τε ἐκ
λευκοχρόου, ὅτι ἀπὸ τοῦ ἥπατος πᾶν τὸ τοιοῦτον, καὶ ἀπὸ τουτέου
ἡπατικὰ νουσήματα, ἐν τουτέοισι καὶ ἴκτεροι οἱ ἀπὸ τοῦ ἥπατος, ἐς
τὸ ὑπόλευκον, καὶ οἱ ὑδαταινόμενοι, καὶ οἱ λευκοφλέγματοι· οἱ δὲ ἀπὸ
σπληνὸς, μελάντεροι, καὶ [οἱ] ὕδρωπες, καὶ οἱ ἴκτεροι· καὶ αἱ δυσελ-
κίαι τῶν ἐκλεύκων, τῶν ὑποφακωδέων, καὶ τὸ δέρμα καταῤῥήγνυται,
καὶ τὰ χείλεα, οἷος Ἀντίλοχος καὶ Ἀλεύας· τὸ ἀπὸ τῶν χυμῶν τῶν
ἐκ τοῦ σώματος τοῦ ἁλμώδεος·
TLG Texts doing_search κυντερος tlg Go

Λ
Λαγνεια-ας Λαγνευμα-ατος Λαγνευομαι Λαγνευω
Πλούταρχος Phil., De tuenda sanitate praecepta (122b-137e)

Stephanus σελ. 130, τμ. F, γρ. 8
γυμνάζεσθαι δήπουθεν αἰσχρόν· ἀλλ' αἴσχιον τὸ δε-

δοικέναι καὶ δυσωπεῖσθαι ναύτας καὶ ὀρεωκόμους
καὶ πανδοκεῖς καταγελῶντας οὐ τοῦ σφαιρίζοντος
καὶ σκιαμαχοῦντος ἀλλὰ τοῦ λέγοντος, ἂν ἅμα δι-
δάσκῃ τι καὶ ζητῇ καὶ μανθάνῃ καὶ ἀναμιμνῄσκηται
γυμναζόμενος. ὁ μὲν γὰρ Σωκράτης ἔλεγεν ὅτι τῷ
κινοῦντι δι' ὀρχήσεως αὑτὸν ἑπτάκλινος οἶκος
ἱκανός ἐστιν ἐγγυμνάζεσθαι, τῷ δὲ δι' ᾠδῆς ἢ
λόγου γυμναζομένῳ γυμνάσιον ἀποχρῶν καὶ ἑστῶτι
καὶ κατακειμένῳ πᾶς τόπος παρέχει. μόνον ἐκεῖνο
φυλακτέον, ὅπως μήτε πλησμονὴν μήτε λαγνείαν
μήτε κόπον ἑαυτοῖς συνειδότες ἐντεινώμεθα τῇ
φωνῇ τραχύτερον, ὃ πάσχουσι πολλοὶ τῶν ῥητόρων
καὶ τῶν σοφιστῶν, οἱ μὲν ὑπὸ δόξης καὶ φιλοτι-
425
μίας, οἱ δὲ διὰ μισθοὺς ἢ πολιτικὰς ἁμίλλας ἐξαγό-

μενοι παρὰ τὸ συμφέρον ἀγωνίζεσθαι. Νίγρος δ'
ὁ ἡμέτερος ἐν Γαλατίᾳ σοφιστεύων ἄκανθαν ἐτύγ-
χανεν ἰχθύος καταπεπωκώς. ἑτέρου δ' ἐπιφανέντος
ἔξωθεν σοφιστοῦ καὶ μελετῶντος, ὀρρωδῶν ὑφ-
ειμένου δόξαν παρασχεῖν, ἔτι τῆς ἀκάνθης ἐνισχο-
μένης ἐμελέτησε· μεγάλης δὲ φλεγμονῆς καὶ
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές

Βιβ. 9, Kaibel παρ. 41, γρ. 16
οὕτως καὶ ὄρτυγα καὶ χοίνικα, πολὺ δέ ἐστι τὸ ἐκτει-

νόμενον παρὰ τοῖς Ἀττικοῖς. Σοφοκλῆς Καμικοῖς
(fr. 301 N)·
ὄρνιθος ἦλθ' ἐπώνυμος
πέρδικος ἐν κλεινοῖς Ἀθηναίων πάγοις.
Φερεκράτης ἢ ὁ πεποιηκὼς τὸν Χείρωνα (I 192 K)·
ἔξεισιν ἄκων δεῦρο πέρδικος τρόπον.
Φρύνιχος Τραγῳδοῖς (I 384 K)·
τὸν Κλεόμβροτόν τε τοῦ
Πέρδικος υἱόν.
τὸ δὲ ζῷον ἐπὶ λαγνείας συμβολικῶς παρείληπται.
Νικοφῶν ἐν Χειρογάστορσι (I 779 K)·
τοὺς ἑψητοὺς καὶ τοὺς πέρδικας ἐκείνους.
Ἐπίχαρμος δ' ἐν Κωμασταῖς βραχέως (p. 244 L)·
σηπίας τ' ἆγον νεούσας πέρδικάς τε πετομένους.
φησὶ δ' Ἀριστοτέλης περὶ τοῦ ζῴου τάδε (p. 287 R)·
’ὁ πέρδιξ ἐστὶ μὲν χερσαῖος, σχιδανόπους, ζῇ δὲ ἔτη
πεντεκαίδεκα, ἡ δὲ θήλεια καὶ πλείονα. πολυχρονιώ-
τερα γὰρ ἐν τοῖς ὄρνισι τῶν ἀρρένων τὰ θήλεα.
ἐπῳάζει δὲ καὶ ἐκτρέφει καθάπερ ἡ ἀλεκτορίς. ὅταν
δὲ γνῷ ὅτι θηρεύεται, προελθὼν τῆς νεοττιᾶς...
Λαθραιοκοιτος-ου
Vettius Valens Astrol., Anthologiarum libri ix σελ. 75, γρ. 16
συνετοὺς ἐπιχαρεῖς φιλομούσους φιλοπαίκτας σκώπτας, ἄλλοτε

ποιητὰς μελογράφους φωνασκούς, ὑποκριτὰς μίμων κωμῳδίας,
ἐνίοτε δὲ καὶ ἀθλητὰς ἢ ἱερονίκας· ἔτι δὲ πράξεων ποικίλων εἰσὶ
περιποιητικοί. εἰ δὲ ἡ γένεσις θηλυκὴ ᾖ, μουσικοὶ γίνονται, πολύ-
426
κοιτοι, τρόπον ἑταιρῶν διάγουσαι, φιλόλογοι φωνασκοί.

Ἀφροδίτη Κρόνῳ τρίγωνος αὐστηροὺς ἀγελάστους ἐπισκύνιον
ἔχοντας, πρὸς δὲ τὰ ἀφροδίσια σκληροτέρους, οὐ πολυκοίτους, ἀνα-
ξίαις μέντοι γε ἢ ἀργυρωνήτοις ἢ πρεσβυτέραις ἐπιμίσγονται· οἱ
δὲ καὶ ταῖς τῶν ἀδελφῶν ἢ ἐπιστατῶν ἢ ταῖς τῶν πατέρων ἢ
καὶ μητρυιαῖς τὰς ἐπιμιξίας ποιοῦνται· αἱ δὲ γυναῖκες αὐτῶν
λαθραιόκοιτοι καὶ ἐπιμιγνύμεναι τοῖς τῶν ἀνδρῶν δούλοις ἢ φί-
λοις. νοεῖν μέντοι δεῖ ὡς παρὰ τὰς τῶν ζῳδίων καὶ μοιρῶν ἐναλ-
λαγὰς πολλή τις διαφορὰ γίνεται· τὸ γὰρ αὐτὸ σχῆμα, καὶ ἐὰν
ὁμοῦ τύχωσι, ῥυπαρωτέρους μὲν ἢ καὶ ἐπικοιμωμένους καὶ ἄλλοτε
μὲν πολυκοίτους, πολλάκις δὲ μηδὲ ἀφροδισιάζοντας ἀλλὰ μόνον
ἡδομένους.
Λαικαζω Λαικαλεος-α-ον

2543 + 2570) σελ. 76, γρ. 5
σία, καὶ λεηλατῶ, ῥῆμα, τὸ αἰχμαλωτίζω· λεγεὼν, τὸ

πλῆθος· λεβηρὶς, τὸ δέρμα τοῦ ὄφεως· λέμβος, τὸ
πλοῖον· λέκυθος, ὁ κρόκος τοῦ ὠοῦ· λεπὰς, τὸ λέπας·
λεπρός· λεπρὰς πέτρα, ἡ τετραχυσμένη· λέχος, ἡ κοίτη ·
λεχὼ, ἡ τεκοῦσα· λέσχη, ἡ φλυαρία· Λεαγόρας· Λεωνίδης,
ὄνομα κύριον· καὶ τὰ λοιπά.
Πλὴν τοῦ λαιὸν, τὸ κακὸν καὶ ἀριστερόν· λαίλαψ,
ἄνεμος, καὶ κλίνεται λαίλαπος· λαῖφος, τὸ ἄρμενον· λαι-
μὸς, ἡ φάρυγξ, ὅθεν καὶ λαίμαργος, καὶ λαιμαργῶ,
ῥῆμα, καὶ λαιμαργία· Λαιστρυγόνες, ἔθνος θηριάνθρωπον·
λαῖτμα, τὸ κῦμα· λαιψηρὸν, τὸ ταχύ· λαικάζω, τὸ ἀπα-
τῶ, καὶ πορνεύω· καὶ λαικάστρια, ἡ πόρνη.
Λακαταπυγων ον
Αριστοφάνης κωμικός Acharnenses Aristophane, vol. 1”, Ed. Coulon,

V., van Daele, M.Paris: Les Belles Lettres, 1923, Repr. 1967 (1st
edn. corr.).Γρ. 664
οὐ φροντίζουσ', ἀλλ' ἵνα τοῦτον τὸν ποιητὴν ἀφέλωνται.

Ἀλλ' ὑμεῖς τοι μή ποτ' ἀφῆσθ'· ὡς κωμῳδήσει τὰ δίκαια.
Φησὶν δ' ὑμᾶς πολλὰ διδάξειν ἀγάθ', ὥστ' εὐδαίμονας εἶναι,
οὐ θωπεύων οὐδ' ὑποτείνων μισθοὺς οὐδ' ἐξαπατύλλων,
οὐδὲ πανουργῶν οὐδὲ κατάρδων, ἀλλὰ τὰ βέλτιστα διδάσκων.
Πρὸς ταῦτα Κλέων καὶ παλαμάσθω καὶ πᾶν ἐπ' ἐμοὶ τεκταινέσθω.
427
Τὸ γὰρ εὖ μετ' ἐμοῦ καὶ τὸ δίκαιον ξύμμαχον ἔσται, κοὐ μή ποθ'

ἁλῶ περὶ τὴν πόλιν ὢν ὥσπερ ἐκεῖνος δειλὸς καὶ λακαταπύγων.
Λακκοπεδον-ου
αἰδοίων, τοῦ μὲν τοῦ ἄῤῥενος ἡ μὲν ἀποκρεμὴς φύσις, καυλὸς, καὶ
στῆμα· τὸ δὲ μὴ ἐκκρεμὲς, ὑπόστημα, καὶ κύστεως τράχηλος· καὶ
ἡ διὰ μέσου γραμμὴ, τραμίς· οἱ δὲ ὄῤῥον ὀνομάζουσιν. Τὸ δὲ πέρας
τοῦ καυλοῦ, βάλανος, καὶ τὸ δέρμα τὸ περὶ αὐτῇ, πόσθη, καὶ τὸ
ἔσχατον τῆς ποσθῆς, ἀκροπόσθιον. Καὶ τὸ κοίλωμα διὰ οὗ τὸ
σπέρμα καὶ τὸ οὖρον ἀποκρίνεται, οὐρήθρα, καὶ πόρος οὐρητικός·
οὐρητῆρα δὲ οὐ χρὴ καλεῖν· εἰσὶ γὰρ οὐρητῆρες ἄλλοι, διὰ ὧν τὸ
οὖρον ἀπὸ νεφρῶν εἰς κύστιν ῥεῖ. Ὄσχεος δέ ἐστιν ἐν ᾧ οἱ δίδυμοι·
διδύμους δὲ ἢ ὄρχεις καλεῖν οὐδὲν διαφέρει. Τῶν δὲ διδύμων τὸ
μὲν ἐπάνω, κεφαλὴ, τὸ δὲ κάτω, πυθμήν. Καὶ τὸ χαλώμενον τοῦ
ὀσχέου λακκόπεδον. ᾯ δὲ ἀεὶ χαλαρὸν, λακκοσχέαν τοῦτον
Ἀθηναῖοι καλοῦσιν. Τὰ δὲ μεταξὺ ὀσχέου καὶ ὑποστήματος καὶ
μηροῦ, πλιχάδες. – Τῆς δὲ γυναικὸς τὸ αἰδοῖον, κτεὶς μὲν τὸ
τρίγωνον πέρας τοῦ ὑπογαστρίου· ἄλλοι δὲ ἐπίσειον καλοῦσιν.
Σχίσμα δὲ, ἡ τομὴ τοῦ αἰδοίου. Τὸ δὲ μυῶδες ἐν μέσῳ σαρκίον,
νύμφη, καὶ μύρτον· οἱ δὲ ὑποδερμίδα, οἱ δὲ κλειτορίδα
ὀνομάζουσι, καὶ τὸ ἀκολάστως τούτου ἅπτεσθαι κλειτοριάζειν
λέγουσιν. Μυρτόχειλα δὲ τὰ ἑκατέρωθεν σαρκώδη· ταῦτα δὲ
Εὐρυφῶν καὶ κρημνοὺς καλεῖ· οἱ δὲ νῦν τὰ μὲν μυρτόχειλα,
πτερυγώματα, τὸ δὲ μύρτον, νύμφην.
Λακκοπρωκτια-ας Λακκοπρωκτος-ον
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 1, Kaibel παρ. 30, γρ.

21
καὶ Σοφοκλῆς δὲ ἐν Ἀχαιῶν συνδείπνῳ (fr. 141 N)·

ἀλλ' ἀμφὶ θυμῷ τὴν κάκοσμον οὐράνην
ἔρριψεν οὐδ' ἥμαρτε· περὶ δ' ἐμῷ κάρᾳ
κατάγνυται τὸ τεῦχος οὐ μύρου πνέον.
ἐδειματούμην δ' οὐ φίλης ὀσμῆς ὕπο.
Εὔπολις δὲ τὸν πρῶτον εἰσηγησάμενον τὸ τῆς ἀμί-
δος ὄνομα ἐπιπλήττει λέγων (I 350 K)·
{ΑΛΚ.} μισῶ λακωνίζειν, ταγηνίζειν δὲ κἂν πριαίμην.
{Β.} πολλὰς δ' οἶμαι νῦν βεβινῆσθαι.
428
{ΑΛΚ.} ..... ὃς δὲ πρῶτος ἐξεῦρεν τὸ πρῲ 'πιπίνειν;

{Β.} πολλήν γε λακκοπρωκτίαν ἡμῖν ἐπίστασ' εὑρών.
{ΑΛΚ.} εἶεν· τίς εἶπεν ‘ἀμίδα παῖ’ πρῶτος μεταξὺ πίνων;
{Β.} Παλαμηδικόν γε τοῦτο τοὐξεύρημα καὶ σοφόν
σου.
Λακκοσχεας-ου
Λουκιανός Lexiphanes τμ. 12, γρ. 2
μᾶλλον δὲ θεοσεχθρίᾳ σχεθείς, ἀπῆγξεν ἑαυτόν,

καὶ εὖ ἴστε, ἀπωλώλει ἄν, εἰ μὴ ἐγὼ ἐπιστὰς ἀπηγ-
χόνισά τε αὐτὸν καὶ παρέλυσα τῆς ἐμβροχῆς, ἐπὶ
πολύ τε ὀκλὰξ παρακαθήμενος ἐπένυσσον τὸν
ἄνθρωπον, βαυκαλῶν καὶ διακωδωνίζων, μή πῃ
ἔτι συνεχὴς εἴη τὴν φάρυγγα. τὸ δὲ μάλιστα
ὀνῆσαν ἐκεῖνο ἦν, ὅτι ἀμφοτέραις κατασχὼν
αὐτοῦ τὰ ἄκρα διεπίεσα.”
“Μῶν ἐκεῖνον,” ἦν δ' ἐγώ, “φὴς Δίωνα τὸν
καταπύγονα καὶ λακκοσχέαν, τὸν μύρτωνα καὶ
σχινοτρώκταν νεανίσκον, ἀναφλῶντα καὶ βλιμά-
ζοντα, ἤν τινα πεώδη καὶ πόσθωνα αἴσθηται;
μίνθων ἐκεῖνός γε καὶ λαικαλέος.” “Ἀλλά τοί
γε τὴν θεόν,” ἦ δ' ὃς ὁ Εὔδημος, “θαυμάσας –
Ἄρτεμις γάρ ἐστιν αὐτοῖς ἐν μέσῃ τῇ αὐλῇ, Σκο-
πάδειον ἔργον – ταύτῃ προσπεσόντες ὅ τε Δαμασίας
καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ, πρεσβῦτις ἤδη καὶ τὴν κεφαλὴν
πολιὰς ἀκριβῶς, ἱκέτευον ἐλεῆσαι σφᾶς· ἡ δὲ
αὐτίκα ἐπένευσεν, καὶ σῶς ἦν, καὶ νῦν Θεόδωρον,
μᾶλλον δὲ περιφανῶς Ἀρτεμίδωρον ἔχουσι...
Λαπακτικος-η-ον Λαπαξις-εως Λαπασσω
Γαληνός ιατρός De alimentorum facultatibus libri iii Kühn τομ. 6, σελ. 618, γρ. 11
ἔχει τὰ μόρια τοῦ κιτρίου, καὶ τί χρήσιμον ἐξ αὐτῶν | τοῖς ἀνθρώποις

ἐστὶν ἐζητηκέναι. τοῦτ' οὖν ἐγὼ πράξω τρία μὲν εἰπὼν εἶναι τοῦ
καρποῦ τούτου μόρια, τό τ' ὀξὺ κατὰ μέσον αὐτοῦ καὶ τὸ περὶ τούτῳ
τὴν οἷον σάρκα τοῦ καρποῦ καὶ τρίτον ἐπ' αὐτοῖς τὸ περικείμενον
ἔξωθεν σκέπασμα. τοῦτο μὲν οὖν εὐῶδές τ' ἐστὶ καὶ ἀρωματίζον, οὐ
κατὰ τὴν ὀσμὴν μόνον, ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν γεῦσιν. εἰκότως οὖν
δύσπεπτόν ἐστιν, ὡς ἂν σκληρόν τε καὶ τετυλωμένον. εἰ δ' ὡς
429
φαρμάκῳ τις αὐτῷ χρῷτο, συντελεῖ τι πρὸς πέψιν, ὥσπερ καὶ ἄλλα
πολλὰ τῶν δριμεῖαν ἐχόντων ποιότητα. τῷ δ' αὐτῷ λόγῳ καὶ
στόμαχον ῥώννυσιν ὀλίγον ληφθέν, ὥστε καὶ κόπτοντες αὐτὸ καὶ
τὸν χυλὸν ἐκθλίβοντες εἰώθασι μιγνύναι τοῖς καταποτίοις
φαρμάκοις, ὅσα λαπακτικὰ γαστρός ἐστιν ἢ καθαρτικὰ τοῦ
σώματος ὅλου. τῷ δ' ὀξεῖ καὶ ἀβρώτῳ μέρει τοῦ καρποῦ, καθ' ὃ καὶ
τὸ σπέρμα περιέχεται, πρός τ' ἄλλα τινὰ χρῶνται καὶ πολλάκις εἰς
ὄξος ἐμβάλλουσιν ἀμβλὺ χάριν τοῦ δριμύτερον ἐργάσασθαι. τὸ
μέσον δ' ἀμφοῖν, ὃ δὴ καὶ τροφὴν τῷ σώματι δίδωσιν,
οὔτ' ὀξεῖαν οὔτε δριμεῖαν | ἔχον ποιότητα δύσπεπτόν ἐστι διὰ
σκληρότητα. διὸ καὶ μετ' ὄξους καὶ γάρου προσφέρονται πάντες
αὐτὸ τὴν ἀμβλύτητα τῆς γεύσεως ἐπεγεῖραι βουλόμενοι. τάχα δ', ὅτι
καὶ πέττεται μᾶλλον οὕτω βρωθέν, ἐπίστανται τῇ πείρᾳ διδαχθέντες
ἢ παρ' ἰατρῶν ἀκούσαντες.
Λασανον-ου Λασανοφορος-ου
Moeris Attic., Lexicon Atticum σελ. 202, γρ. 30
λίτρον Ἀττικοί, νίτρον Ἕλληνες.

λεχώ Ἀττικοί, λοχός Ἕλληνες.
λαγῷα τὰ μέρη τοῦ λαγοῦ Ἀττικοί, λάγεια Ἕλληνες.
λοῦται Ἀττικοί, λούεται Ἕλληνες.
λευκὴ στάθμη ἡ μὴ κεχρισμένη μίλτῳ ἀλλ' ἄχριστος.
λυσιτέλειαν οὐδεὶς λέγει, λυσιτελὲς δὲ καὶ λυσιτελεῖν.
λογίους τοὺς πολυΐστορας Ἀττικοὶ καὶ Ἡρόδοτος, λογίους τοὺς
λεκτι κοὺς Ἕλληνες.
λάσιος ὁ παρηβηκὼς καὶ λάσιον τὸν ταῦρον ἔχων Ἀττικοί, πρό-
χειρος καὶ τολμηρός Ἕλληνες.
λάσανον καὶ τοὺς χυτρόποδας καὶ τοὺς δίφρους, ὡς Εὔπολις
Πόλεσιν “ἐμοὶ γὰρ οὐκ ἔστ' οὐδὲ λάσανον ὅπου χέσω.”
λέμφος ἡ πεπηγυῖα μύξα Ἀττικοί.
λογιεῖται Ἀττικοί, λογίσεται Ἕλληνες.
λευκόχρως Ἀττικοί, λευκόχρους Ἕλληνες.
Λασταυροκακαβον-ου Λασταυρος-ου
ὢν καὶ πολλοὺς ἔχων ὑπηκόους, τάδε παρακελευό-

μενος (γ 421)·
ἀλλ' ἄγ', ὃ μὲν πεδίονδ' ἐπὶ βοῦν ἴτω
καὶ τὰ ἑξῆς· ὁσιωτέρα γὰρ αὕτη ἡ θυσία θεοῖς καὶ
430
προσφιλεστέρα ἡ διὰ τῶν οἰκείων καὶ εὐνουστάτων

ἀνδρῶν. καὶ τοὺς μνηστῆρας δὲ ὑβριστὰς ὄντας καὶ
πρὸς ἡδονὰς ἀνειμένους οὔτε ἰχθῦς ἐσθίοντας ποιεῖ
οὔτε ὄρνιθας οὔτε μελίπηκτα, περιελὼν παντὶ σθένει
τὰς μαγειρικὰς μαγγανείας καὶ τά, ὡς ὁ Μένανδρός
φησιν (IV 206 M), ὑποβινητιῶντα βρώματα καὶ τὸ παρὰ
πολλοῖς λασταυροκάκαβον καλούμενον βρῶμα, ὥς φησι
Χρύσιππος ἐν τῷ περὶ καλοῦ καὶ ἡδονῆς, οὗ ἡ
κατασκευὴ περιεργοτέρα.
Λαυρα-ας
Θεόκριτος Epigrammata Epigram 4, γρ. 1
τοὺς τρητοὺς δόνακας, τὸ λαγωβόλον, ὀξὺν ἄκοντα,

νεβρίδα, τὰν πήραν ᾇ ποκ' ἐμαλοφόρει.
Εὕδεις φυλλοστρῶτι πέδῳ, Δάφνι, σῶμα κεκμακός

ἀμπαύων, στάλικες δ' ἀρτιπαγεῖς ἀν' ὄρη·
ἀγρεύει δέ τυ Πὰν καὶ ὁ τὸν κροκόεντα Πρίηπος
κισσὸν ἐφ' ἱμερτῷ κρατὶ καθαπτόμενος,
ἄντρον ἔσω στείχοντες ὁμόρροθοι. ἀλλὰ τὺ φεῦγε,
φεῦγε μεθεὶς ὕπνου κῶμα καταγρόμενον.
Τήναν τὰν λαύραν τόθι ταὶ δρύες, αἰπόλε, κάμψας

σύκινον εὑρήσεις ἀρτιγλυφὲς ξόανον
ἀσκελὲς αὐτόφλοιον ἀνούατον, ἀλλὰ φάλητι
παιδογόνῳ δυνατὸν Κύπριδος ἔργα τελεῖν.
σακὸς δ' εὐίερος περιδέδρομεν, ἀέναον δέ
ῥεῖθρον ἀπὸ σπιλάδων πάντοσε τηλεθάει
δάφναις καὶ μύρτοισι καὶ εὐώδει κυπαρίσσῳ,
ἔνθα πέριξ κέχυται βοτρυόπαις ἕλικι
ἄμπελος, εἰαρινοὶ δὲ λιγυφθόγγοισιν ἀοιδαῖς
κόσσυφοι ἀχεῦσιν ποικιλότραυλα μέλη.
Λεικτης-ου
Ησυχιος λεξικόν (Π – Ω) Αλφαβητικό sigma, entry 928, γρ. 1
σκεπινός· ἰχθῦς ποιός

431

σκεύακας·
Λιπογαμος-ον
Ευρυπίδης Orestes Γρ. 1305
{Ηλ.} ἠκούσαθ'; ἅνδρες χεῖρ' ἔχουσιν ἐν φόνωι·

Ἑλένης τὸ κώκυμ' ἐστίν, ὡς ἀπεικάσαι.
{Χο.} ὦ Διὸς ὦ Διὸς ἀέναον κράτος,
ἔλθ' ἐπίκουρος ἐμοῖσι φίλοισι πάντως.
{Ελ.} (ἔσωθεν)
Μενέλαε, θνήισκω· σὺ δὲ παρών μ' οὐκ ὠφελεῖς.
{Ηλ.} καὶ {Χο.}
φονεύετε καίνετε θείνετ'
ὄλλυτε, δίπτυχα δίστομα φάσγαν'
ἐκ χερὸς ἱέμενοι,
τὰν λιποπάτορα λιπογάμετον, ἃ πλείστους
ἔκανεν Ἑλλάνων
δορὶ παρὰ ποταμὸν ὀλομένους,
ὅθι δάκρυα δάκρυσι πέσε σιδαρέοις
βέλεσιν ἀμφὶ τὰς Σκαμάνδρου δίνας.
{Χο.} σιγᾶτε σιγᾶτ'· ἠισθόμην κτύπον τινὸς
κέλευθον ἐσπεσόντος ἀμφὶ δώματα.
{Ηλ.} ὦ φίλταται γυναῖκες, ἐς μέσον φόνον
ἥδ' Ἑρμιόνη πάρεστι· παύσωμεν βοήν.
στείχει γὰρ ἐσπαίσουσα δικτύων βρόχους·
καλὸν τὸ θήραμ', ἢν ἁλῶι, γενήσεται.
Λισποπυγος-ου Λισπος-η-ον Λισφος-η-ον

432

πυγῶν ὀνόματα εὔπυγος, καλλίπυγος, καταπύγων, καὶ καθ'
Ἡσίοδον
(Op 373) πυγοστόλος· οἱ δὲ Ἀττικοὶ καὶ τὸν μέσον τῆς χειρὸς δά-
κτυλον καταπύγονα ὠνόμαζον. οἱ δὲ ἐνδεῶς πυγῶν ἔχοντες λίσποι
καὶ ὑπόλισποι καλοῦνται καὶ λισπόπυγοι, ἐφ' ᾧ μάλιστα Ἀθηναῖοι
κωμῳδοῦνται. τὴν δὲ ὧδε ἔχουσαν καὶ διατράμιν Στράττις (I frg
74 Ko) ὠνόμασεν.
Λυτικος-η-ον
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 11, Kaibel παρ. 85, li35
τησιν τῆς συντάξεως, λέγειν αὐτῷ ὅτι ἀπείληφε. καὶ

μετ' οὐ πολὺ παραγενομένῳ καὶ αἰτοῦντι εἰπόντες δε-
δωκέναι αὐτῷ τὰς ἡσυχίας εἶχον, ὃ δὲ τῷ βασιλεῖ
προσελθὼν κατεμέμφετο τοὺς ταμίας. Πτολεμαῖος δὲ
μεταπεμψάμενος αὐτοὺς καὶ ἥκειν κελεύσας μετὰ τῶν
βιβλίων, ἐν οἷς αἱ ἀναγραφαί εἰσι τῶν τὰς συντάξεις
λαμβανόντων, λαβὼν ταύτας εἰς χεῖρας [ὁ βασιλεὺς]
καὶ κατιδὼν ἔφη καὶ αὐτὸς ἀπειληφέναι αὐτὸν οὕτως·
ἦν ὀνόματα ἐγγεγραμμένα ταῦτα, Σωτῆρος Σωσιγένους
Βίωνος Ἀπολλωνίου [Δίωνος]· εἰς ἃ ἀποβλέψας ὁ βασι-
λεὺς εἶπεν ‘ὦ θαυμάσιε λυτικέ, ἐὰν ἀφέλῃς τοῦ Σωτῆ-
ρος τὸ σω καὶ τοῦ Σωσιγένους τὸ σι καὶ τοῦ Βίωνος
τὴν πρώτην συλλαβὴν [βι] καὶ τὴν τελευταίαν τοῦ
Ἀπολλωνίου, εὑρήσεις σαυτὸν ἀπειληφότα κατὰ τὰς σὰς
ἐπινοίας. καὶ ‘ταῦτ' οὐχ ὑπ' ἄλλων, ἀλλὰ τοῖς αὑτοῦ
πτεροῖς’ κατὰ τὸν θαυμάσιον Αἰσχύλον (Myrmid. fr.
139 N) ἁλίσκῃ, ἀπροσδιονύσους λύσεις πραγματευόμενος.’
Λωγαλιοι-ων
Ησυχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό lambda, entry 1494, γρ. 1
λωβῆσαι· ὑβρίσαι, βλάψαι

λωβήσαιο· βλάψειας, ὑβρίσειας (Β 242) (ASN)
λωβήεντα· βλαβερά
λωβητήρ· ὑβριστής (Λ 385) r. ASn (g)
λωβητῆρα· βλαπτικόν, ὑβριστικόν (Β 275)
433
λωβητῆρες· λώβης ἄξιοι, ἐπονείδιστοι (Ω 239)

λωβητόν· ἐνυβριστόν (Ω 531) AN (S)
λωβεύειν· ψεύδεσθαι (S). καταισχύνειν
λωβώμενος· χλευάζων
λωγάνιον· τῶν βοῶν τὸ ἀπὸ τῶν τραχήλων χάλασμα
λωγάλιοι· ἀστράγαλοι. ἢ ⌊πόρνοι (r)
λωγάς· πόρνη
Λωγας-αδος
Ησυχιος λεξικόν (Α – Ο)Αλφαβητικό lambda, entry 1495, γρ. 1
λωβήσαιο· βλάψειας, ὑβρίσειας (Β 242) (ASN)

λωβήεντα· βλαβερά
λωβητήρ· ὑβριστής (Λ 385) r. ASn (g)
λωβητῆρα· βλαπτικόν, ὑβριστικόν (Β 275)
λωβητῆρες· λώβης ἄξιοι, ἐπονείδιστοι (Ω 239)
λωβητόν· ἐνυβριστόν (Ω 531) AN (S)
λωβεύειν· ψεύδεσθαι (S). καταισχύνειν
λωβώμενος· χλευάζων
λωγάνιον· τῶν βοῶν τὸ ἀπὸ τῶν τραχήλων χάλασμα
λωγάλιοι· ἀστράγαλοι. ἢ ⌊πόρνοι (r)
λωγάς· πόρνη
λώγαςος· ταυρεία μάστιξ
ΛΕΧΡΙΟΣ: Λεχρίτης
Διογένης Λαέρτιος. Βίοι φιλοσόφων Βιβ. 8, secti 91, γρ. 6
πύλας γραμμάς. ἐτελεύτησε δὲ τρίτον ἄγων καὶ πεντηκοστὸν

ἔτος. ὅτε δὲ συνεγένετο ἐν Αἰγύπτῳ Χονούφιδι τῷ Ἡλιου-
πολίτῃ, ὁ Ἆπις αὐτοῦ θοἰμάτιον περιελιχμήσατο. ἔνδοξον οὖν
αὐτὸν ἀλλ' ὀλιγοχρόνιον ἔφασαν οἱ ἱερεῖς ἔσεσθαι, καθά φησι
Φαβωρῖνος ἐν Ἀπομνημονεύμασιν (FHG III. 579).
Ἔστι δὲ καὶ ἡμῶν εἰς αὐτὸν οὕτως ἔχον (A. Pal. VII. 744)·
ἐν Μέμφει λόγος ἐστὶν προμαθεῖν τὴν ἰδίην
Εὔδοξόν ποτε μοῖραν παρὰ τοῦ καλλικέρω
ταύρου. κοὐδὲν ἔλεξεν· βοῒ γὰρ πόθεν λόγος;
φύσις οὐκ ἔδωκε μόσχῳ λάλον Ἄπιδι στόμα.
παρὰ δ' αὐτὸν λέχριος στὰς ἐλιχμήσατο στολήν,
προφανῶς τοῦτο διδάσκων, Ἀποδύσῃ βιοτὴν
ὅσον οὔπω. διὸ καί οἱ ταχέως ἦλθε μόρος,
434
δεκάκις πέντ' ἐπὶ τρισσαῖς ἐσιδόντι Πλειάδας.
Διόγενης Λαέρτιος Epigrammata Βιβ. 7, epigram 744, γρ. 5
Ἐν Μέμφει λόγος ἐστὶ προμαθεῖν τὴν ἰδίην

Εὔδοξόν ποτε μοῖραν παρὰ τοῦ καλλίκερω
ταύρου· κοὐδὲν ἔλεξεν. βοῒ γὰρ πόθεν λόγος;
φύσις οὐκ ἔδωκε μόσχῳ λάλον Ἄπιδι στόμα.
παρὰ δ' αὐτὸν λέχριος στὰς ἐλιχμήσατο στολὴν
προφανῶς τοῦτο διδάσκων· “Ἀποδύσῃ βιοτὴν
ὅσον οὔπω.” διὸ καί οἱ ταχέως ἦλθε μόρος
δεκάκις πέντε τε καὶ τρεῖς ἐσιδόντι Πλειάδας.
Ευρυπίδης Hecuba Γρ. 1026
{Πο.} ποῦ δ'; αἵδ' Ἀχαιῶν ναύλοχοι περιπτυχαί.

{Εκ.} ἴδιαι γυναικῶν αἰχμαλωτίδων στέγαι.
{Πο.} τἄνδον δὲ πιστὰ κἀρσένων ἐρημία;
{Εκ.} οὐδεὶς Ἀχαιῶν ἔνδον ἀλλ' ἡμεῖς μόναι.
ἀλλ' ἕρπ' ἐς οἴκους· καὶ γὰρ Ἀργεῖοι νεῶν
λῦσαι ποθοῦσιν οἴκαδ' ἐκ Τροίας πόδα·
ὡς πάντα πράξας ὧν σε δεῖ στείχηις πάλιν
ξὺν παισὶν οὗπερ τὸν ἐμὸν ὤικισας γόνον.
{Χο.} οὔπω δέδωκας ἀλλ' ἴσως δώσεις δίκην·
ἀλίμενόν τις ὡς ἐς ἄντλον πεσὼν
λέχριος ἐκπεσῆι φίλας καρδίας,
ἀμέρσας βίον. τὸ γὰρ ὑπέγγυον
Δίκαι καὶ θεοῖσιν οὗ ξυμπίτνει,
ὀλέθριον ὀλέθριον κακόν.
ψεύσει σ' ὁδοῦ τῆσδ' ἐλπὶς ἥ σ' ἐπήγαγεν
θανάσιμον πρὸς Ἀίδαν, ὦ τάλας,
ἀπολέμωι δὲ χειρὶ λείψεις βίον.
{Πο.} {(ἔνδοθεν)}
ὤμοι, τυφλοῦμαι φέγγος ὀμμάτων τάλας.
{Χο.} ἠκούσατ' ἀνδρὸς Θρηικὸς οἰμωγήν, φίλαι;
{Πο.} ὤμοι μάλ' αὖθις, τέκνα, δυστήνου σφαγῆς.
Σοφοκλής Oedipus Coloneus Γρ. 195

435
{ΟΙ.} Ἄγε νυν σύ με, παῖ,

ἵν' ἂν εὐσεβίας ἐπιβαίνοντες
τὸ μὲν εἴποιμεν, τὸ δ' ἀκούσαιμεν,
καὶ μὴ χρείᾳ πολεμῶμεν.
{ΧΟ.} Αὐτοῦ· μηκέτι τοῦδ' ἀντιπέτρου
βήματος ἔξω πόδα κλίνῃς.
{ΟΙ.} Οὕτως; {Ant. 2.}
{ΧΟ.} Ἅλις, ὡς ἀκούεις.
{ΟΙ.} Ἦ 'σθῶ;
{ΧΟ.} Λέχριός γ' ἐπ' ἄκρου
λάου βραχὺς ὀκλάσας.
{ΑΝ.} Πάτερ, ἐμὸν τόδ'· ἐν ἁσυχαίᾳ –
{ΟΙ.} Ἰώ μοί μοι.
{ΑΝ.} βάσει βάσιν ἅρμοσαι,
γεραὸν ἐς χέρα σῶμα σὸν
προκλίνας φιλίαν ἐμάν.
{ΟΙ.} Ὤμοι δύσφρονος ἄτας.
{ΧΟ.} Ὦ τλάμων, ὅτε νῦν χαλᾷς,
αὔδασον, τίς ἔφυς βροτῶν;
τίς ὁ πολύπονος ἄγῃ; τίν' ἂν
Οππιανός. Halieutica Βιβ. 2, γρ. 175
ἔνθα ἑ τεθνηῶτα δυσώνυμος ἀμφιέπει βοῦς

δαινύμενος, τέχνῃσιν ἑλὼν δυσμήχανον ἄγρην.
Καὶ μέν τις μνιαροῖσιν ἐπὶ πλαταμῶσι νοήσας
καρκίνον αἰνήσει καὶ ἀγάσσεται εἵνεκα τέχνης
κερδαλέης· καὶ τῷ γὰρ ἐπιφροσύνην πόρε δαίμων
ὄστρεα φέρβεσθαι, γλυκερὴν καὶ ἄμοχθον ἐδωδήν.
ὄστρεα μὲν κληῗδας ἀναπτύξαντα θυρέτρων
ἰλὺν λιχμάζουσι καὶ ὕδατος ἰσχανόωντα
πέπταται, ἀγκοίνῃσιν ἐφήμενα πετραίῃσι·
καρκίνος αὖ ψηφῖδα παρὰ ῥηγμῖνος ἀείρας
λέχριος ὀξείῃσι φέρει χηλῇσι μεμαρπώς,
λάθρη δ' ἐμπελάει, μέσσῳ δ' ἐνεθήκατο λᾶαν
ὀστρέῳ· ἔνθεν ἔπειτα παρήμενος εἰλαπινάζει
δαῖτα φίλην· τὸ δ' ἄρ' οὔτι καὶ ἱέμενόν περ ἐρεῖσαι
ἀμφιδύμους πλάστιγγας ἔχει σθένος, ἀλλ' ὑπ'
ἀνάγκης
οἴγεται, ὄφρα θάνῃ τε καὶ ἀγρευτῆρα κορέσσῃ.
Τῷ δ' ἴσα τεχνάζουσι καὶ ἀστέρες ἑρπυστῆρες
εἰνάλιοι· καὶ τοῖς γὰρ ἐπ' ὄστρεα μῆτις ὀπηδεῖ·
436
ἀλλ' οὐ λᾶαν ἄγουσι συνέμπορον οὐδ' ἐπίκουρον

κεῖνοι, τρηχὺ δὲ κῶλον ἐνηρείσαντο μέσοισι
Callimachus Philol., In Delum (hymn. 4) Γρ. 236
ἀλλά, φίλη, δύνασαι γάρ, ἀμύνεο πότνια δούλους

ὑμετέρους, οἳ σεῖο πέδον πατέουσιν ἐφετμήν.’
ἦ καὶ ὑπὸ χρύσειον ἐδέθλιον ἷζε κύων ὥς,
Ἀρτέμιδος ἥτις τε, θοῆς ὅτε παύσεται ἄγρης,
ἵζει θηρήτειρα παρ' ἴχνεσιν, οὔατα δ' αὐτῆς
ὀρθὰ μάλ', αἰὲν ἑτοῖμα θεῆς ὑποδέχθαι ὀμοκλήν·
τῇ ἰκέλη Θαύμαντος ὑπὸ θρόνον ἵζετο κούρη.
κείνη δ' οὐδέ ποτε σφετέρης ἐπιλήθεται ἕδρης,
οὐδ' ὅτε οἱ ληθαῖον ἐπὶ πτερὸν ὕπνος ἐρείσει,
ἀλλ' αὐτοῦ μεγάλοιο ποτὶ γλωχῖνα θρόνοιο
τυτθὸν ἀποκλίνασα καρήατα λέχριος εὕδει.
οὐδέ ποτε ζώνην ἀναλύεται οὐδὲ ταχείας
ἐνδρομίδας, μή οἵ τι καὶ αἰφνίδιον ἔπος εἴπῃ
δεσπότις. ἡ δ' ἀλεγεινὸν ἀλαστήσασα προσηύδα·
’οὕτω νῦν, ὦ Ζηνὸς ὀνείδεα, καὶ γαμέοισθε
λάθρια καὶ τίκτοιτε κεκρυμμένα, μηδ' ὅθι δειλαί
δυστοκέες μογέουσιν ἀλετρίδες, ἀλλ' ὅθι φῶκαι
εἰνάλιαι τίκτουσιν, ἐνὶ σπιλάδεσσιν ἐρήμοις.
Ἀστερίῃ δ' οὐδέν τι βαρύνομαι εἵνεκα τῆσδε
ἀμπλακίης, οὐδ' ἔστιν ὅπως ἀποθύμια ῥέξω,
τόσσα δέοι (μάλα γάρ τε κακῶς ἐχαρίσσατο Λητοῖ)·
Aristonicus Gramm., De signis Odysseae Βιβ. of Odyssey 19, verse in

βιβ. 450, γρ. of scholion 3
τίς γὰρ φθονεῖ τῶν μὴ σπουδαίων; MN. Vind. 56. μή addidit

Barnes. Obeli sunt in G appicti, athetesin τῶν παλαιῶν com-
memorat etiam Eust. 1867, 13.
ἐπεί μοι ὀρώρεται ἔνδοθι θυμός ‖ κήδεσιν.
) [ἡ διπλῆ ὅτι] ἀντὶ τοῦ διὰ τὰ σὰ κήδεα B. cf. ι 19.
Ε 875. F. Ar. p. 25.
τήν ποτέ μιν σῦς ἤλασε λευκῷ ὀδόντι.
) τύψας ἐποίησε B. cf. L. Ar. 65. ε 132. η 250. σ 91.
λικριφὶς ἀίξας.
Fuit diple ὅτι δὶς κέχρηται τῇ λέξει, νῦν καὶ ἐν Ἰλιάδι
(Ξ 463). σημαίνει δὲ πλάγιος ὁρμήσας, ἀπὸ τοῦ λέχριος, κατὰ
437
κοινωνίαν τῶν συμφώνων. cf. Ar. ad Ξ 450.

καὶ αἳ νηλείτιδές εἰσι.
Aristonicus Gramm., De signis Iliadis Βιβ. of Iliad 14, verse in βιβ.

463, γρ. of scholion 3
Ξάνθου δινήεντος: ἡ διπλῆ ὅτι μὴ προσυστήσας εἰ

ὁ Σκάμανδρος Ξάνθος καλεῖται, ὡς πρὸς εἰδότας κέχρηται
τῷ ὀνόματι. A. βέλος δ' ἔτι θυμὸν ἐδάμνα: ὅτι βέλος τὸν βε-
βλημένον τόπον. A. Ar. 70.
ἔνθα πολὺ πρώτιστος Ὀιλῆος ταχὺς Αἴας:
ἡ διπλῆ ὅτι οἱ τοιοῦτοι τόποι ἐπλάνησαν τὸν Ζηνόδοτον,
ὥστε δέξασθαι χωρὶς τοῦ ο Ἰλῆος. A. Ar. 180.
λικριφὶς ἀίξας: ἡ διπλῆ ὅτι δὶς κέχρηται τῇ λέξει,
νῦν καὶ ἐν Ὀδυσσείᾳ (τ 451). σημαίνει δὲ πλάγιος ὁρμήσας,
ἀπὸ τοῦ λέχριος, κατὰ κοινωνίαν τῶν συμφώνων. A.
ἀμφὶ κασιγνήτῳ βεβαώς: ἡ διπλῆ πρὸς τὸ
ὃς Χρύσην ἀμφιβέβηκας (Α 37) ὅτι ἐστὶν ὑπερμαχεῖς.
A. ὅτι L. pro ὅ.
ἵνα μή τι κασιγνήτοιό γε ποινή
δηρὸν ἄτιτος ἔῃ. τῷ καί κέ τις εὔχεται ἀνήρ
γνωτὸν ἐνὶ μεγάροισιν ἀρῆς ἀλκτῆρα λιπέσθαι:
ἡ διπλῇ ὅτι ἀντιπέφρακε τὸν γνωτὸν τῷ κασιγνήτῳ σαφῶς·
ἐστὶ γὰρ ἀδελφός (Ar. 152). A.
ὁ δὲ φῆ κώδειαν ἀνασχών,
πέφραδέ τε Τρώεσσι καὶ εὐχόμενος ἔπος ηὔδα: ἡ
ΛΟΧΜΗ: το τριχωτό αιδoίο
Ευρυπίδης Bacchae Γρ. 730
Πενθέως Ἀγαυὴν μητέρ' ἐκ βακχευμάτων

χάριν τ' ἄνακτι θώμεθ'; εὖ δ' ἡμῖν λέγειν
ἔδοξε, θάμνων δ' ἐλλοχίζομεν φόβαις
κρύψαντες αὑτούς. αἱ δὲ τὴν τεταγμένην
ὥραν ἐκίνουν θύρσον ἐς βακχεύματα,
Ἴακχον ἀθρόωι στόματι τὸν Διὸς γόνον
Βρόμιον καλοῦσαι· πᾶν δὲ συνεβάκχευ' ὄρος
καὶ θῆρες, οὐδὲν δ' ἦν ἀκίνητον δρόμωι.
κυρεῖ δ' Ἀγαυὴ πλησίον θρώισκουσ' ἐμοῦ,
κἀγὼ 'ξεπήδησ' ὡς συναρπάσαι θέλων,
λόχμην κενώσας ἔνθ' ἐκρύπτομεν δέμας.
438
ἡ δ' ἀνεβόησεν· Ὦ δρομάδες ἐμαὶ κύνες,

θηρώμεθ' ἀνδρῶν τῶνδ' ὕπ'· ἀλλ' ἕπεσθέ μοι,
ἕπεσθε θύρσοις διὰ χερῶν ὡπλισμέναι.
ἡμεῖς μὲν οὖν φεύγοντες ἐξηλύξαμεν
βακχῶν σπαραγμόν, αἱ δὲ νεμομέναις χλόην
μόσχοις ἐπῆλθον χειρὸς ἀσιδήρου μέτα.
καὶ τὴν μὲν ἂν προσεῖδες εὔθηλον πόριν
μυκωμένην ἕλκουσαν ἐν χεροῖν δίχα,
ἄλλαι δὲ δαμάλας διεφόρουν σπαράγμασιν.
εἶδες δ' ἂν ἢ πλεύρ' ἢ δίχηλον ἔμβασιν
Πλούταρχος De Pythiae oraculis (394d-409d) Stephanus σελ. 397, τμ.

F, γρ. 3
τοῦ τυράννου· καὶ τῶν μὲν ἄλλων ὁ ξένος εἰδὼς ἅπαντα

παρεῖχεν ὅμως ὑπ' εὐκολίας ἀκροατὴν αὑτόν· ἀκούσας δ'
ὅτι κίων τις ἑστὼς ἄνω χαλκοῦς Ἱέρωνος ἔπεσεν αὐτομάτως
τῆς ἡμέρας ἐκείνης, ᾗ τὸν Ἱέρωνα συνέβαινεν ἐν Συρακού-
σαις τελευτᾶν, ἐθαύμασε. κἀγὼ τῶν ὁμοίων ἅμα συνανε-
μίμνησκον, οἷα δὴ τοῦ Ἕρμωνος μὲν τοῦ Σπαρτιάτου,
ὅτι πρὸ τῆς ἐν Λεύκτροις αὐτῷ γενομένης τελευτῆς ἐξέ-
πεσον οἱ ὀφθαλμοὶ τοῦ ἀνδριάντος, οἱ δ' ἀστέρες ἠφανί-
σθησαν οὓς Λύσανδρος ἀνέθηκεν ἀπὸ τῆς ἐν Αἰγὸς ποτα-
μοῖς ναυμαχίας, ὁ δ' αὐτοῦ τοῦ Λυσάνδρου λίθινος
ἀνδριὰς ἐξήνθησεν ἀγρίαν λόχμην καὶ πόαν τοσαύτην τὸ
πλῆθος, ὥστε κατακρύψαι τὸ πρόσωπον, ἐν δὲ τοῖς Σικε-
λικοῖς τῶν Ἀθηναίων ἀτυχήμασιν αἵ τε χρυσαῖ τοῦ φοίνι-
κος ἀπέρρεον βάλανοι, καὶ τὴν ἀσπίδα τοῦ Παλλαδίου
κόρακες περιέκοπτον, ὁ δὲ Κνιδίων στέφανος, ὃν Φαρσα-
λίᾳ τῇ ὀρχηστρίδι Φιλόμηλος ὁ Φωκέων τύραννος ἐδωρή-
σατο, μεταστᾶσαν αὐτὴν ἐκ τῆς Ἑλλάδος εἰς τὴν Ἰταλίαν
ἀπώλεσεν ἐν Μεταποντίῳ παίζουσαν περὶ τὸν νεὼν τοῦ
Ἀπόλλωνος· | ὁρμήσαντες γὰρ ἐπὶ τὸν στέφανον οἱ νεα-
νίσκοι καὶ μαχόμενοι περὶ τοῦ χρυσίου πρὸς ἀλλήλους
διέσπασαν τὴν ἄνθρωπον. Ἀριστοτέλης (fr. 130) μὲν οὖν
Πλούταρχος De amore prolis (493a-497e) Stephanus σελ. 497, τμ. C,

γρ. 10
στην τῶν ἐν ἀνθρώποις ἔχειν,’ οὐχ ἁπλῶς ἀληθές, ἀλλ'

ἐπὶ τῶν ἀτέκνων· τούτους οἱ πλούσιοι δειπνίζουσιν, οἱ
ἡγεμόνες θεραπεύουσιν, οἱ ῥήτορες μόνοις τούτοις προῖκα
439
συνηγοροῦσιν. ‘ἰσχυρόν ἐστι πλούσιος ἀγνοούμενον ἔχων

κληρονόμον’ (Com. adesp. 404). πολλοὺς γοῦν πολυφίλους
καὶ πολυτιμήτους ὄντας ἓν παιδίον γενόμενον ἀφίλους καὶ
ἀδυνάτους ἐποίησεν. ὅθεν οὐδὲ πρὸς δύναμιν οὐδέν ἐστιν
ὠφέλιμον ἀπὸ τῶν τέκνων, ἀλλὰ τῆς φύσεως τὸ πᾶν κρά-
τος οὐχ ἧττον ἐν ἀνθρώποις ἢ θηρίοις.
Ἐξαμαυροῦται γὰρ καὶ ταῦτα καὶ πολλὰ τῶν ἄλλων
ὑπὸ τῆς κακίας, ὥσπερ λόχμης ἡμέροις σπέρμα σι παρα-
βλαστανούσης· ἢ μηδ' ἑαυτὸν φύσει στέργειν τὸν ἄνθρω-
πον λέγωμεν, ὅτι πολλοὶ σφάττουσιν ἑαυτοὺς καὶ κατακρημνίζουσιν. ὁ δ'
Οἰδίπους
’ἤρασσ' ἐπαίρων βλέφαρα· φοίνιαι δ' ὁμοῦ
γλῆναι γένει' ἔτεγγον’ (Soph. O. R. 1276),
Ἡγησίας δὲ διαλεγόμενος πολλοὺς ἔπεισεν ἀποκαρ-

τερῆσαι τῶν ἀκροωμένων. ‘πολλαὶ μορφαὶ τῶν δαιμο-
νίων’ (Eur. in fine Alc. al.)· ταῦτα δ' ἐστὶν ὥσπερ
Πλούταρχος De sera numinis vindicta (548a-568a)

λεσαν ἡμῖν οἱ Μαραθῶνες οἱ Εὐρυμέδοντες τὸ καλὸν

Ἀρτεμίσιον,
’ὅθι παῖδες Ἀθηναίων ἐβάλοντο φαεννὰν
κρηπῖδ' ἐλευθερίας’ (Pind. fr. 77);
οὐδὲν γὰρ αἱ μεγάλαι φύσεις μικρὸν ἐκφέρουσιν οὐδ' ἀργεῖ
δι' ὀξύτητα τὸ σφοδρὸν ἐν αὐταῖς καὶ δραστήριον, ἀλλ' ἐν
σάλῳ διαφέρονται, πρὶν εἰς τὸ μόνιμον καὶ καθεστηκὸς
ἦθος ἐλθεῖν. ὥσπερ οὖν ὁ γεωργίας ἄπειρος οὐκ ἂν ἀσπά-
σαιτο χώραν ἰδὼν λόχμης ἔμπλεω δασείας καὶ φυτῶν
ἀγρίων καὶ θηρία πολλὰ καὶ ῥεύματα καὶ πολὺν ἔχουσαν
πηλόν, ἀλλὰ τῷ μεμαθηκότι διαισθάνεσθαι καὶ κρίνειν
αὐτὰ ταῦτα τὴν ἰσχὺν καὶ τὸ πλῆθος ὑποδείκνυσι καὶ τὴν
μαλακότητα τῆς γῆς, οὕτως ἄτοπα πολλὰ καὶ φαῦλα
προεξανθοῦσιν αἱ μεγάλαι φύσεις, ὧν ἡμεῖς μὲν εὐθὺς τὸ
τραχὺ καὶ νύττον οὐ φέροντες ἀποκόπτειν οἰόμεθα δεῖν
καὶ κολούειν, ὁ δὲ βελτίων κριτὴς καὶ ἀπὸ τούτων τὸ
χρηστὸν ἐνορῶν καὶ γενναῖον περιμένει λόγου καὶ ἀρετῆς
συνεργὸν ἡλικίαν καὶ ὥραν, ᾗ τὸν οἰκεῖον ἡ φύσις καρπὸν
ἀποδίδωσι.’
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 8, Kaibel παρ. 62, li 10

440
Κρεώφυλος δ' ἐν τοῖς Ἐφεσίων Ὥροις (FHG

IV 371) ‘οἳ τὴν Ἔφεσον, φησί, κτίζοντες καὶ πολλὰ
ταλαιπωρηθέντες ἀπορίᾳ τόπου τὸ τελευταῖον πέμψαν-
τες εἰς θεοῦ ἠρώτων ὅπου τὸ πόλισμα θῶνται. ὃ δ'
αὐτοῖς ἔχρησεν ἐνταῦθα οἰκίζειν πόλιν ᾗ ἂν ἰχθὺς
δείξῃ καὶ ὗς ἄγριος ὑφηγήσηται. λέγεται οὖν ὅπου
νῦν ἡ κρήνη ἐστὶν Ὑπέλαιος καλουμένη καὶ ὁ ἱερὸς
λιμὴν ἁλιέας ἀριστοποιεῖσθαι, καὶ τῶν ἰχθύων τινὰ
ἀποθορόντα σὺν ἀνθρακιᾷ εἰσπεσεῖν εἰς φορυτόν, καὶ
ἁφθῆναι ὑπ' αὐτοῦ λόχμην, ἐν ᾗ ἔτυχε σῦς ἄγριος
ὤν· ὃς ὑπὸ τοῦ πυρὸς θορυβηθεὶς ἐπέδραμε τοῦ ὄρους
ἐπὶ πολύ, ὁ δὴ καλεῖται Τρηχεῖα, καὶ πίπτει ἀκον-
τισθεὶς ὅπου νῦν ἐστιν ὁ τῆς Ἀθηνᾶς ναός. καὶ δια-
βάντες οἱ Ἐφέσιοι ἐκ τῆς νήσου, ἔτεα εἴκοσιν οἰκή-
σαντες, τὸ δεύτερον [εἴκοσι] κτίζουσι Τρηχεῖαν καὶ τὰ
ἐπὶ Κορησσόν, καὶ ἱερὸν Ἀρτέμιδος ἐπὶ τῇ ἀγορῇ
ἱδρύσαντο Ἀπόλλωνός τε τοῦ Πυθίου ἐπὶ τῷ λιμένι.’
τοιούτων οὖν ἔτι πολλῶν λεγομένων τότε ἐξά-
κουστος ἐγένετο κατὰ πᾶσαν τὴν πόλιν αὐλῶν τε
βόμβος καὶ κυμβάλων ἦχος ἔτι τε τυμπάνων κτύπος
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές (επιτομή ) Τομ. 2,1, σελ. 173,

γρ. 12
πολλὰ δὲ τῷ Ἰφίκλῳ κατέλειπον. ἀπαλλαγέντων οὖν οὕτως ἐκ τῆς χώρας

τῶν Φοινίκων κατέσχον τὰ πράγματα οἱ Ἕλληνες. Πολύζηλος δὲ Φάκαν
φησὶ καὶ τὴν θυγάτερα αὐτοῦ Δορκίαν εἰδέναι τὰ περὶ τῶν ἰχθύων καὶ
τῶν κοράκων. τὴν δὲ ἐρασθεῖσαν Ἰφίκλου καὶ συνθεμένη περὶ γάμου
πεῖσαι
τὸν φέροντα τὸ ὕδωρ ἰχθῦς ἀγαγεῖν καὶ ἐμβαλεῖν εἰς τὸν κρατῆρα, καὶ
αὐτὴ δὲ τοὺς κόρακας λευκάνασα ἀφῆκεν.
ὅτι τοῖς τὴν Ἔφεσον κτίζουσιν ἀπορία τόπου πολλὰ περιπλανηθεῖσιν
ἔχρησεν ὁ θεὸς ἐνταῦθα οἰκίζειν πόλιν ᾗ ἂν ἰχθὺς δείξῃ καὶ ὗς ἄγριος
ἀφηγήσηται. ἐν γοῦν τῇ Ὑπελαίῳ λεγομένῃ κρήνῃ ἐν τῷ ἱερῷ λιμένι
λέγεται ἁλιέας ἀριστοποιεῖσθαι καὶ τῶν ἰχθύων τινὰ ἀποθορόντα σὺν
ἀνθρακιᾷ εἰσπεσεῖν εἰς φορυτόν. καὶ ἁφθῆναι ὑπ' αὐτοῦ λόχμην, ἐν ᾗ
ἔτυχε σῦς ἄγριος ὤν· ὃς ὑπὸ τοῦ πυρὸς θορυβηθεὶς ἐπέδραμε τοῦ ὄρους
ἐπὶ πολύ, ὃ δὴ καλεῖται Τρηχεῖα, καὶ πίπτει ἀκοντισθείς. κἀνταῦθα ἡ
πόλις κτίζεται.
ὅτι παρὰ Ῥωμαίοις ὁ πάντα ἄριστος καὶ μουσικώτατος Ἀδριανὸς τύχης
ἱερὸν ἱδρύσατο. τὴν γοῦν ἡμέραν ταύτην κατ' ἐνιαυτὸν ἐπίσημον ἄγουσιν
441
οἱ τὴν Ῥώμην πάντες οἰκοῦντες καὶ οἱ ἐνεπιδημοῦντες τῇ πόλει. ἐκαλεῖτο

δὲ ἡ ἑορτὴ πάλαι τὰ Παρίλια, ὕστερον δὲ Ῥωμαῖα.
ὅτι τὸ βαλλίζειν ἤτοι κωμάζειν ἢ χορεύειν ἤ τι τοιοῦτον καὶ τὸ ἐξ
αὐτοῦ παραγόμενον ὁ βαλλισμός, παρὰ πολλοῖς τῶν ἀρχαίων εὕρηται,
Ἐπίχαρμός τε γάρ φησι καὶ Σώφρων καὶ Ἄλεξις μέμνηται τῆς λέξεως·
παλινστραφῆ τοι ν̣α̣ὶ̣ μὰ Δ̣ί̣α̣ τὰ̣ β̣ήμ

̣ α
̣ ̣τ̣α̣
εἰς τοὔμπαλιν δέδορκεν· αὐτὰ δ' εἴσιδε.
τί ἐστὶ τουτί; τίς ὁ τρόχ̣ος τοῦ τάγματ[ος;
εἰ̣σ̣ τοὐπίσω τὰ πρόσθεν ἤλλακται, τὰ δ' αὖ
ἐναντί' ἀλλήλοισι συμβ̣[εβλη]μένα·
⸏δεινὸς κυκησμὸς εἶχ[ε τὸν βοη]λάτην.
{ΣΙ.} τίν' αὖ τέχνην σὺ τήν[δ' ἄρ' ἐξ]ῆυρες, τίν' αὖ,
πρόσπαιον ὧδε κεκλιμ[ένος] κυνηγετεῖν
πρὸς γῇ; τίς ὑμῶν ὁ τρόπος; οὐχὶ μανθάνω·
[ἐ]χῖνος ὥς τις ἐν λόχμῃ κεῖσαι πεσών,
[ἤ] τ̣ις πίθηκοσ̣ κύβδ' ἀποθυμαίνεις τινί.
[τ]ί̣ ταῦτα; ποῦ γ̣ῆς ἐμάθετ'; ἐν πο̣[ί]ῳ τόπῳ;
⸏σ̣[η]μήνατ'· ο̣ὐ γ̣ὰρ ἴδρις εἰμὶ τοῦ τρόπου.
... ἐς θήρην, ἠμὲν κύνες ἠδὲ καὶ αὐτοὶ

υἱέες Αὐτολύκου· μετὰ τοῖσι δὲ δῖος Ὀδυσσεὺς
ἤϊεν· αἰπὺ δ' ὄρος προσέβαν καταειμένον ὕλῃ
Παρνησοῦ, τάχα δ' ἵκανον πτύχας ἠνεμοέσσας.
Ἠέλιος μὲν ἔπειτα νέον προσέβαλλεν ἀρούρας
ἐξ ἀκαλαρρείταο βαθυρρόου Ὠκεανοῖο,
οἱ δ' ἐς βῆσσαν ἵκανον ἐπακτῆρες· πρὸ δ' ἄρ' αὐτῶν
ἴχνι' ἐρευνῶντες κύνες ἤϊσαν, αὐτὰρ ὄπισθεν
υἱέες Αὐτολύκου· μετὰ τοῖσι δὲ δῖος Ὀδυσσεὺς
ἤϊεν ἄγχι κυνῶν, κραδάων δολιχόσκιον ἔγχος.
ἔνθα δ' ἄρ' ἐν λόχμῃ πυκινῇ κατέκειτο μέγας σῦς·
τὴν μὲν ἄρ' οὔτ' ἀνέμων διάη μένος ὑγρὸν ἀέντων,
οὔτε μιν ἠέλιος φαέθων ἀκτῖσιν ἔβαλλεν,
οὔτ' ὄμβρος περάασκε διαμπερές· ὣς ἄρα πυκνὴ
ἦεν, ἀτὰρ φύλλων ἐνέην χύσις ἤλιθα πολλή.
τὸν δ' ἀνδρῶν τε κυνῶν τε περὶ κτύπος ἦλθε ποδοῖϊν,
442
ὡς ἐπάγοντες ἐπῇσαν· ὁ δ' ἀντίος ἐκ ξυλόχοιο,

φρίξας εὖ λοφιήν, πῦρ δ' ὀφθαλμοῖσι δεδορκώς,
στῆ ῥ' αὐτῶν σχεδόθεν. ὁ δ' ἄρα πρώτιστος Ὀδυσσεὺς
ἔσσυτ' ἀνασχόμενος δολιχὸν δόρυ χειρὶ παχείῃ,
Αριστοφάνης Vespae Γρ. 928
πρὶν ἄν γ' ἀκούσῃς ἀμφοτέρων.

{Φι.} ἀλλ', ὦ 'γαθέ,
τὸ πρᾶγμα φανερόν ἐστιν· αὐτὸ γὰρ βοᾷ.
{Κυ.} μή νυν ἀφῆτέ γ' αὐτόν, ὡς ὄντ' αὖ πολὺ
κυνῶν ἁπάντων ἄνδρα μονοφαγίστατον,
ὅστις περιπλεύσας τὴν θυείαν ἐν κύκλῳ
ἐκ τῶν πόλεων τὸ σκῖρον ἐξεδήδοκεν.
{Φι.} ἐμοὶ δέ γ' οὐκ ἔστ' οὐδὲ τὴν ὑδρίαν πλάσαι.
{Κυ.} πρὸς ταῦτα τοῦτον κολάσατ' (οὐ γὰρ ἄν ποτε
τρέφειν δύναιτ' ἂν μία λόχμη κλέπτα δύο),
ἵνα μὴ κεκλάγγω διὰ κενῆς ἄλλως ἐγώ·
ἐὰν δὲ μή, τὸ λοιπὸν οὐ κεκλάγξομαι.
{Φι.} ἰοὺ ἰού.
Σοφοκλής Ajax Γρ. 103
στέψω λαφύροις τῆσδε τῆς ἄγρας χάριν.

{ΑΘ.} Καλῶς ἔλεξας· ἀλλ' ἐκεῖνό μοι φράσον,
ἔβαψας ἔγχος εὖ πρὸς Ἀργείων στρατῷ;
{ΑΙ.} Κόμπος πάρεστι κοὐκ ἀπαρνοῦμαι τὸ μή.
{ΑΘ.} Ἦ καὶ πρὸς Ἀτρείδαισιν ᾔχμασας χέρας;
{ΑΙ.} Ὥστ' οὔποτ' Αἴαντ', οἶδ', ἀτιμάσουσ' ἔτι.
{ΑΘ.} Τεθνᾶσιν ἅνδρες, ὡς τὸ σὸν ξυνῆκ' ἐγώ.
{ΑΙ.} Θανόντες ἤδη τἄμ' ἀφαιρείσθων ὅπλα.
{ΑΘ.} Εἶεν· τί γὰρ δὴ παῖς ὁ τοῦ Λαερτίου;
ποῦ σοι τύχης ἕστηκεν; ἦ πέφευγέ σε;
{ΑΙ.} Ἦ τοὐπίτριπτον κίναδος ἐξήρου μ' ὅπου;
{ΑΘ.} Ἔγωγ'· Ὀδυσσέα τὸν σὸν ἐνστάτην λέγω.
{ΑΙ.} Ἥδιστος, ὦ δέσποινα, δεσμώτης ἔσω
θακεῖ· θανεῖν γὰρ αὐτὸν οὔ τί πω θέλω.
{ΑΘ.} Πρὶν ἂν τί δράσῃς ἢ τί κερδάνῃς πλέον;
{ΑΙ.} Πρὶν ἂν δεθεὶς πρὸς κίον' ἑρκείου στέγης –
443
{ΑΘ.} Τί δῆτα τὸν δύστηνον ἐργάσῃ κακόν;

{ΑΙ.} Μάστιγι πρῶτον νῶτα φοινιχθεὶς θάνῃ.
{ΑΘ.} Μὴ δῆτα τὸν δύστηνον ὧδέ γ' αἰκίσῃ.
{ΑΙ.} Χαίρειν, Ἀθάνα, τἄλλ' ἐγώ σ' ἐφίεμαι,
κεῖνος δὲ τείσει τήνδε κοὐκ ἄλλην δίκην.
Δημοσθένης De corona τμ. 162, γρ. 5
που φρονούντων καὶ διεφθαρμένων παρ' ἑκατέροις, ὃ μὲν

ἦν ἀμφοτέροις φοβερὸν καὶ φυλακῆς πολλῆς δεόμενον, τὸ
τὸν Φίλιππον ἐᾶν αὐξάνεσθαι, παρορῶντας καὶ οὐδὲ καθ'
ἓν φυλαττομένους, εἰς ἔχθραν δὲ καὶ τὸ προσκρούειν ἀλλή-
λοις ἑτοίμως ἔχοντας, ὅπως τοῦτο μὴ γένοιτο παρατηρῶν
διετέλουν, οὐκ ἀπὸ τῆς ἐμαυτοῦ γνώμης μόνον ταῦτα συμ-
φέρειν ὑπολαμβάνων, ἀλλ' εἰδὼς Ἀριστοφῶντα καὶ πάλιν
Εὔβουλον πάντα τὸν χρόνον βουλομένους πρᾶξαι ταύτην
τὴν φιλίαν, καὶ περὶ τῶν ἄλλων πολλάκις ἀντιλέγοντας
ἑαυτοῖς τοῦθ' ὁμογνωμονοῦντας ἀεί. οὓς σὺ ζῶντας μέν,
ὦ κίναδος, κολακεύων παρηκολούθεις, τεθνεώτων δ' οὐκ
αἰσθάνει κατηγορῶν· ἃ γὰρ περὶ Θηβαίων ἐπιτιμᾷς ἐμοί,
ἐκείνων πολὺ μᾶλλον ἢ ἐμοῦ κατηγορεῖς, τῶν πρότερον ἢ
ἐγὼ ταύτην τὴν συμμαχίαν δοκιμασάντων. ἀλλ' ἐκεῖσ'
ἐπάνειμι, ὅτι τὸν ἐν Ἀμφίσσῃ πόλεμον τούτου μὲν ποιή-
σαντος, συμπεραναμένων δὲ τῶν ἄλλων τῶν συνεργῶν αὐτῷ
τὴν πρὸς Θηβαίους ἔχθραν, συνέβη τὸν Φίλιππον ἐλθεῖν
ἐφ' ἡμᾶς, οὗπερ εἵνεκα τὰς πόλεις οὗτοι συνέκρουον, καὶ εἰ
μὴ προεξανέστημεν μικρόν, οὐδ' ἀναλαβεῖν ἂν ἠδυνήθημεν·
οὕτω μέχρι πόρρω προήγαγον οὗτοι. ἐν οἷς δ' ἦτ' ἤδη τὰ
πρὸς ἀλλήλους, τουτωνὶ τῶν ψηφισμάτων ἀκούσαντες καὶ
Λαλοβαρυπαραμελορυθμοβάτης
Alternative forms. λᾰλοβᾰρῠπᾰρᾰμελορῠθμοβᾰ́τᾱς

lalobaruparameloruthmobátās) – Doric Etymology
From λᾰ́λος (lálos, “talkative”) + βᾰρῠ́ς (barús, “heavy”) + πᾰρᾰ́ (pará,
“from”) + μέλος (mélos, “melody”) + ῥῠθμός (rhuthmós, “rhythm”) + -
βᾰ́της (-bátēs, “one that treads”).
λαικαστής: ο έκφυλος [ λαι (επιτατ.) + πασχητιάω (επιζητώ μίξη παρά

φύση)]
444
Λεκαστής
... λέγων [τὸν Πελοποννησιακὸν πόλεμον] ὅτι Περικλῆς διὰ τὸν

Ἀσπασίας ἔρωτα καὶ τὰς ἁρπασθείσας ἀπ' αὐτῆς θεραπαίνας ὑπὸ
Μεγαρέων ἀνερρίπισεν τὸ δεινόν (Ach. 524)· πόρνην δὲ Σιμαίθαν
ἰόντες Μεγάραδε νεανίαι κλέπτουσι μεθυσοκότταβοι· κᾆθ' οἱ Μεγαρῆς
ὀδύναις πεφυσιγγωμένοι ἀντεξέκλεψαν Ἀσπασίας πόρνας δύο·
κἀκεῖθεν ἁρχὴ τοῦ πολέμου κατερράγη Ἕλλησι πᾶσιν ἐκ τριῶν
λαικαστριῶν. τῶν οὖν μεγαλομίσθων ἑταιρῶν ἀποτρέπω σε,
γραμματικώτατε, διότι τὰς μὲν ἄλλας ἔστιν αὐλούσας ἰδεῖν
αὐλητρίδας πάσας Ἀπόλλωνος νόμον, Διὸς νόμον·
αὗται δὲ μόνον αὐλοῦσιν Ἱέρακος νόμον, Ἐπικράτης φησὶν ἐν Ἀντιλαίδι
(II 282 K), ἐν ᾧ δράματι καὶ περὶ τῆς πολυθρυλήτου Λαίδος τάδε λέγει
(ib.)· αὕτη δὲ Λαὶς ἀργός ἐστι καὶ πότις, τὸ καθ' ἡμέραν ὁρῶσα πίνειν
κἀσθίειν
{ΔΙ.} Σφόδρα γὰρ ἐσῳζόμην ἐγὼ

παρὰ τὴν ἔπαλξιν ἐν φορυτῷ κατακείμενος.
{ΠΡ.} Ξενιζόμενοι δὲ πρὸς βίαν ἐπίνομεν
ἐξ ὑαλίνων ἐκπωμάτων καὶ χρυσίδων
ἄκρατον οἶνον ἡδύν.
{ΔΙ.} Ὦ Κραναὰ πόλις,
ἆρ' αἰσθάνει τὸν κατάγελων τῶν πρέσβεων;
{ΠΡ.} Οἱ βάρβαροι γὰρ ἄνδρας ἡγοῦνται μόνους
τοὺς πλεῖστα δυναμένους φαγεῖν τε καὶ πιεῖν.
{ΔΙ.} Ἡμεῖς δὲ λαικαστάς τε καὶ καταπύγονας.
{ΠΡ.} Ἔτει τετάρτῳ δ' εἰς τὰ βασίλει' ἤλθομεν· ἀλλ' εἰς ἀπόπατον ᾤχετο
στρατιὰν λαβών, κἄχεζεν ὀκτὼ μῆνας ἐπὶ χρυσῶν ὀρῶν.
{ΔΙ.} Πόσου δὲ τὸν πρωκτὸν χρόνου ξυνήγαγεν; Τῇ πανσελήνῳ;
{ΠΡ.} Κᾆτ' ἀπῆλθεν οἴκαδε. Εἶτ' ἐξένιζε παρετίθει θ' ἡμῖν ὅλους
ἐκ κριβάνου βοῦς.
{ΔΙ.} Καὶ τίς εἶδε πώποτε
βοῦς κριβανίτας; Τῶν ἀλαζονευμάτων.
Λεωφόρος: η πουτάνα
445

L. – B.). Λέγεται δὲ δημὸς καὶ τὸ λίπος.

Παχεῖα· διὰ τὸ πολύτροφον· Ἀρχίλοχος (fr. 240 L. – B.).
Βορβορόπη, παρὰ τὸν βόρβορον καὶ τὴν ὀπήν· ὁ βαρύγλωσσος
Ἱππῶναξ (fr. 135 b Masson) Βορβορόπην ὕβρις ε γυναῖκά τινα, σκώπτων
ἐκείνην ἐς τὸ παιδογόνον ὡς ἀκάθαρτον.
Ἀνασυρτόλις.
Masson). Καὶ μὴν ὁ Ἀνακρέων τὴν τοιαύτην οὐ πάνυ σφοδρῶς, ἀλλὰ
περιεσκεμμένως, πανδοσίαν (fr. 156 Bgk) ὠνείδισε, πρὸς παίγνιον
Λεωφόρος, ὡς Ἀνακρέων (fr. 157 Bgk).
περιώνυμον· Ἀνακρέων (fr. 159 Bgk).
Εἰλίπους.
οὐράν.
ληκώ: Η ψωλή λοπάς: το μουνί [ λοπάς (πιάτο)]
τινὸς περιφερομένης ἐν ὄξει καὶ ὀπῷ.’ τοῦ δὲ ὀποῦ

μέμνηται Ἀντιφάνης ἐν Δυσέρωσι περὶ Κυρήνης τὸν
λόγον ποιούμενος (II 46 K)·
ἐκεῖσε δ' οὐ πλέω
ὅθεν διεσπάσθημεν, ἐρρῶσθαι λέγων
ἅπασιν, ἵπποις, σιλφίῳ, συνωρίσιν,
καυλῷ, κέλησι, μασπέτοις, πυρετοῖς, ὀπῷ.
τῆς δὲ διαφορᾶς τῆς περὶ τὴν ἐκτομίδα μνημονεύει
Ἵππαρχος ὁ τὴν Αἰγυπτιακὴν Ἰλιάδα συνθεὶς ἐν
τούτοις· ἀλλὰ λοπάς μ' εὔφραιν' ἢ μήτρης καλὰ πρόσωπα
ἐκβολάδος, δέλφαξ δ' ἐν κλιβάνῳ ἡδέα ὄζων.
Μ
446
Μαγμον-ου
Ησυχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό mu, entry 21, γρ. 1
μάγδωλος· οἰκοδόμημά τι
μαγεύταν αὐλόν· τὸν [τὸν] μαγεύοντα τοὺς ἀκροωμένους S
μαγεύειν· γοητεύειν (S). θεραπεύειν θεούς
μαγῆες· οἰκονόμοι δείπνου. ἢ τὰ ἄλφιτα μάττοντες
μάγιν· ἀσπίδα (s)
μαγίδες· αἷς ἀπομάττουσι καὶ καθαίρουσι. καὶ μᾶζαι, ἃς κατα-
φέρουσιν οἱ εἰς Τροφωνίου κατιόντες
μαγίς· παλαθίς, ἄρτος (Iud. 7,13)
μαγίστωρ· ἐπιστάτης. διδάσκαλος s
μαγίστορας· διδασκάλους. ἐπιστάτας ASvg
μαγμόν· τὸ καθάρσιον· ἀπομάσσειν γὰρ λέγουσιν, ὅταν
περικαθαίρωσι τοὺς ἐνοχλουμένους τινὶ πάθει (Soph. fr. 429)
Μαζηρεοι-ων
Liber Enoch, Apocalypsis Enochi τμ. 10, τμ. 9, γρ. 2
καὶ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς μεγάλης τῆς κρίσεως ἀπαχθήσεται εἰς

τὸν ἐνπυρισμόν. καὶ ἰαθήσεται ἡ γῆ, ἣν ἠφάνισαν οἱ ἄγγελοι,
καὶ τὴν ἴασιν τῆς γῆς δήλωσον, ἵνα ἰάσωνται τὴν πληγήν, ἵνα μὴ
ἀπόλωνται πάντες οἱ υἱοὶ τῶν ἀνθρώπων ἐν τῷ μυστηρίῳ ὅλῳ ᾧ
ἐπέταξαν οἱ ἐγρήγοροι καὶ ἐδίδαξαν τοὺς υἱοὺς αὐτῶν,
καὶ ἠρημώθη πᾶσα ἡ γῆ ἀφανισθεῖσα ἐν τοῖς ἔργοις τῆς
διδασκαλίας Ἀζαήλ· καὶ ἐπ' αὐτῷ γράψον τὰς
ἁμαρτίας πάσας. Καὶ τῷ Γαβριὴλ εἶπεν ὁ κύριος Πορεύου ἐπὶ
τοὺς μαζηρέους, ἐπὶ τοὺς κιβδήλους καὶ τοὺς υἱοὺς τῆς πορνείας,
καὶ ἀπόλεσον τοὺς υἱοὺς τῶν ἐγρηγόρων ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων·
πέμψον αὐτοὺς ἐν πολέμῳ ἀπωλείας. μακρότης γὰρ ἡμερῶν οὐκ
ἔστιν αὐτῶν καὶ πᾶσα ἐρώτησις [οὐκ] ἔσται τοῖς πατράσιν
αὐτῶν καὶ περὶ αὐτῶν, ὅτι ἐλπίζουσιν ζῆσαι ζωὴν
αἰώνιον, καὶ ὅτι ζήσεται ἕκαστος αὐτῶν ἔτη πεντακόσια.
ΜακκοαωΤο του δημου προσωπον μακκοα καθημενον
Βούλει παραθῶ σοι δόρπον;» Εἶτ' ἀναρπάσας

ὅ τι ἄν τις ἡμῶν σκευάσῃ τῷ δεσπότῃ
Παφλαγὼν κεχάρισται τοῦτο. Καὶ πρώην γ' ἐμοῦ
μᾶζαν μεμαχότος ἐν Πύλῳ Λακωνικήν,
447
πανουργότατά πως παραδραμὼν ὑφαρπάσας

αὐτὸς παρέθηκε τὴν ὑπ' ἐμοῦ μεμαγμένην.
Ἡμᾶς δ' ἀπελαύνει κοὐκ ἐᾷ τὸν δεσπότην
ἄλλον θεραπεύειν, ἀλλὰ βυρσίνην ἔχων
δειπνοῦντος ἑστὼς ἀποσοβεῖ τοὺς ῥήτορας.
Ἄιδει δὲ χρησμούς· ὁ δὲ γέρων σιβυλλιᾷ.
Ὁ δ' αὐτὸν ὡς ὁρᾷ μεμακκοακότα,
τέχνην πεπόηται· τοὺς γὰρ ἔνδον ἄντικρυς
ψευδῆ διαβάλλει· κᾆτα μαστιγούμεθα
ἡμεῖς·
Μακροπτυστης-ου
Σχόλια στον Λουκιανό(scholia vetera et recentiora Arethae) Lucianic

work 65, τμ. 6, γρ. 11
τοιγαροῦν] ἀμέλει, ὅθεν δή, οὐκοῦν, διὰ τοῦτο δὴ

οὖν. ~
κατόπιν] μετὰ ταῦτα, ἀπὸ τοῦ ὄπισθεν ἰέναι. ~
εἰς τὸν κόλπον πτύσας] ἀντὶ τοῦ μεγαλαυχούμενος, γαυ-
ριῶν ἐφ' οἷς τῶν εἰς ταῦτα μισθοφορούντων κατεκομ-
ψεύου. ~ – ] ⌊παροιμία εἰς τὸν κόλπον πτύειν ἐπὶ τῶν πάνυ μαλα-
κῶν καὶ τεθρυμμένων· τοὺς γὰρ φρονηματίας καὶ ἐπῃρ-
μένους καὶ τοῦτο αὐτὸ μεγα⌋λόφρονας οὐκ εἰς τὸν κόλπον
φασὶ πτύειν ἀλλὰ πόρρω· οὓς καὶ ἡ χυδαία λαλιὰ μακροπτύστας
καλεῖ διασύρουσα.
Μαλακια-ας Μαλακιζω
Θουκυδίδης Βιβ. 1, τμ. 122, τμ. 4, γρ. 2
καὶ ἕκαστον ἄστυ μιᾷ γνώμῃ ἀμυνούμεθα αὐτούς, δίχα γε

ὄντας ἡμᾶς ἀπόνως χειρώσονται. καὶ τὴν ἧσσαν, εἰ καὶ
δεινόν τῳ ἀκοῦσαι, ἴστω οὐκ ἄλλο τι φέρουσαν ἢ ἄντικρυς
δουλείαν· ὃ καὶ λόγῳ ἐνδοιασθῆναι αἰσχρὸν τῇ Πελοπον-
νήσῳ καὶ πόλεις τοσάσδε ὑπὸ μιᾶς κακοπαθεῖν. ἐν ᾧ ἢ
δικαίως δοκοῖμεν ἂν πάσχειν ἢ διὰ δειλίαν ἀνέχεσθαι καὶ
τῶν πατέρων χείρους φαίνεσθαι, οἳ τὴν Ἑλλάδα ἠλευθέρω-
σαν, ἡμεῖς δὲ οὐδ' ἡμῖν αὐτοῖς βεβαιοῦμεν αὐτό, τύραννον
δὲ ἐῶμεν ἐγκαθεστάναι πόλιν, τοὺς δ' ἐν μιᾷ μονάρχους
ἀξιοῦμεν καταλύειν. καὶ οὐκ ἴσμεν ὅπως τάδε τριῶν τῶν
μεγίστων ξυμφορῶν ἀπήλλακται, ἀξυνεσίας ἢ μαλακίας ἢ
ἀμελείας. οὐ γὰρ δὴ πεφευγότες αὐτὰ ἐπὶ τὴν πλείστους
448
δὴ βλάψασαν καταφρόνησιν κεχωρήκατε, ἣ ἐκ τοῦ πολλοὺς

σφάλλειν τὸ ἐναντίον ὄνομα ἀφροσύνη μετωνόμασται.
Μαλακοσωμος-ον
94
Λίθοι πάντες μὲν ὥσπερ καὶ ἡ γῆ ξηραίνουσιν· ἀλλ' ὁ μὲν αἱμα-

τίτης στυπτικός τε καὶ ξηραντικὸς ἱκανῶς ἐστιν· ὥστε καὶ
τραχώμασιν
ὀφθαλμῶν ἁρμόττει, ἀφλεγμάντοις μὲν σὺν ὕδατι, φλεγμαίνουσι δὲ
σὺν ᾠῷ· ἁρμόττει δὲ καὶ πτύσεσιν αἵματος πινόμενος καὶ ἕλκη
ὑπερ-
σαρκοῦντα καταστέλλει. ὁ δὲ σχιστὸς παραπλησίαν μὲν ἔχει τούτῳ
δύναμιν, ἀσθενέστερος δέ, καὶ μετ' αὐτὸν ὁ γαλακτίτης. ὁ δὲ μελιτί-
της ἔχει τι καὶ θερμότητος. ὁ δὲ μέροξος, ὃν δὴ καὶ λευκογραφίδα
καλοῦσιν, ὅσῳ μαλακώτερος τούτων ἐστὶ διὰ τὸ μηδεμίαν ἔχειν
δραστικὴν ποιότητα, τοσούτῳ μετριώτερός τε καὶ ἀνωδυνώτερός
ἐστι·
διόπερ ἐπὶ τῶν μαλακοσώμων μετὰ κηρωτῆς αὐτῷ πρὸς ἀφούλωσιν
ἑλκῶν χρῶνται. ὁ δὲ ὑπόχλωρος ἴασπις ἰσχυροτέρας ὢν δυνάμεως
οὐλάς τε καὶ πτερύγια λεπτύνει· ὁ δὲ χλωρὸς ἴασπις στόμαχον ὠφε-
λεῖ περιαπτόμενός τε καὶ ἐν δακτυλίῳ φορούμενος.
Μαλατθαω
μαλάγας· ἄδησυς θῦλαξ, ἀσκός

μαλακός· μαλθακός. ἔκλυτος. γυναικοήθης
μαλακόστρακα· καράβους καὶ καρίδας
μαλακῷ· ἁπαλῷ, τρυφερῷ, ⌊ἡδεῖ (Ω 678) An
μαλάνιον· σάκκος
μαλάντερον· μειλανώτερον A
μαλάξαι· πραῧναι
μάλα σαφῶς· πάνυ φανερῶς vg (A)
μαλασσός· τράχηλος
μαλατῆρες· ναῦται
μαλατθᾷ· αἱμωδιᾷ
Μαρικας-α
449
Αίλιος Ηρωδιανός Καθολική προσωδία Part+τομ. 3,1, σελ. 50, γρ. 12
Περὶ τῶν εἰς ας ὑπὲρ μίαν συλλαβήν.

Τὰ εἰς ας ὑπὲρ μίαν συλλαβὴν ἐκτεταμένον ἔχοντα τὸ α βαρύνεται
καὶ περισπᾶται. καὶ βαρύνεται μὲν Αἴας Θόας, Ποίας, Δοίας, ἀφ'
οὗ Δοίαντος πεδίον Φρυγίας καὶ Δοιάντειον ἄλσος, Βίας, Πρίας,
Ὕας ἔθνος περὶ Ἀλαλκομένιον, Δρύας, Εὔας, ἔστι δὲ ἐπίθετον τοῦ
Διονύσου, Κλεύας, Λάας τὸ κύριον, Λαίας, Καίας. περισπᾶται δὲ
ἀτταγᾶς, πελεκᾶς καὶ Μαρικᾶς ὄνομα βάρβαρον παρὰ τῷ κωμικῷ
»Εὔπολις τὸν Μαρικᾶν πρώτιστον παρείλκυσεν» (Nub. 553), κλίνεται δὲ
καὶ περιττοσυλλάβως «ἀλλ' οὖν ἔγωγέ σοι λέγω Μαρικᾶντα μὴ κολά-
ζειν». (Eupolis Mein. fr. Com. p. 191 ed. min.) τὸ δὲ Γλισᾶς –
Μασταριον-ου
Αριστοφάνης κωμικός Acharnenses Γρ. 689
οἵτινες γέροντας ἄνδρας ἐμβαλόντες εἰς γραφὰς

ὑπὸ νεανίσκων ἐᾶτε καταγελᾶσθαι ῥητόρων,
οὐδὲν ὄντας, ἀλλὰ κωφοὺς καὶ παρεξηυλημένους,
οἷς Ποσειδῶν ἀσφάλειός ἐστιν ἡ βακτηρία·
τονθορύζοντες δὲ γήρᾳ τῷ λίθῳ προσέσταμεν,
οὐχ ὁρῶντες οὐδὲν εἰ μὴ τῆς δίκης τὴν ἠλύγην.
Ὁ δὲ νεανίας ἑαυτῷ σπουδάσας ξυνηγορεῖν
εἰς τάχος παίει ξυνάπτων στρογγύλοις τοῖς ῥήμασιν·
κᾆτ' ἀνελκύσας ἐρωτᾷ σκανδάληθρ' ἱστὰς ἐπῶν
ἄνδρα Τιθωνὸν σπαράττων καὶ ταράττων καὶ κυκῶν.
Ὁ δ' ὑπὸ γήρως μασταρύζει, κᾆτ' ὀφλὼν ἀπέρχεται·
εἶτα λύζει καὶ δακρύει καὶ λέγει πρὸς τοὺς φίλους·
Μαστος-ου
Ευρυπίδης Troiades Γρ. 759
ὦ παῖ, δακρύεις; αἰσθάνηι κακῶν σέθεν;

τί μου δέδραξαι χερσὶ κἀντέχηι πέπλων,
νεοσσὸς ὡσεὶ πτέρυγας ἐσπίτνων ἐμάς;
οὐκ εἶσιν Ἕκτωρ κλεινὸν ἁρπάσας δόρυ
γῆς ἐξανελθὼν σοὶ φέρων σωτηρίαν,
οὐ συγγένεια πατρός, οὐκ ἰσχὺς Φρυγῶν·
λυγρὸν δὲ πήδημ' ἐς τράχηλον ὑψόθεν
450
πεσὼν ἀνοίκτως πνεῦμ' ἀπορρήξεις σέθεν.

ὦ νέον ὑπαγκάλισμα μητρὶ φίλτατον,
ὦ χρωτὸς ἡδὺ πνεῦμα· διὰ κενῆς ἄρα
ἐν σπαργάνοις σε μαστὸς ἐξέθρεψ' ὅδε,
μάτην δ' ἐμόχθουν καὶ κατεξάνθην πόνοις.
νῦν, οὔποτ' αὖθις, μητέρ' ἀσπάζου σέθεν,
πρόσπιτνε τὴν τεκοῦσαν, ἀμφὶ δ' ὠλένας
ἕλισσ' ἐμοῖς νώτοισι καὶ στόμ' ἅρμοσον.
ὦ βάρβαρ' ἐξευρόντες Ἕλληνες κακά,
τί τόνδε παῖδα κτείνετ' οὐδὲν αἴτιον;
Μαστροπεια-ας Μαστροπευω Μαστροπευω τη ηδονη Μαστροπις-

ιδος Μαστροπος-ου Μαστροποτης-ητος Μαστροπωδης-ες
Πλούταρχος Phil., Quomodo adolescens poetas audire debeat (14d-37b)

...μάσασα τὴν ἔντευξιν αὐτοῦ πολὺν νοῦν ἔχουσαν

εὔχεται τοιούτῳ συνοικεῖν μᾶλλον ἢ πλωτικῷ τινι
καὶ ὀρχηστικῷ τῶν πολιτῶν, ἄξιον ἄγασθαι. πάλιν
τῆς Πηνελόπης τοῖς μνηστῆρσι προσδιαλεγομένης
οὐκ ἀπανθρώπως, ἐκείνων δ' αὐτῇ χαριζομένων
ἱμάτια καὶ κόσμον ἄλλον, ἡδόμενος Ὀδυσσεὺς
οὕνεκα τῶν μὲν δῶρα παρέλκετο, θέλγε δὲ θυμόν,
εἰ μὲν ἐπὶ τῇ δωροδοκίᾳ καὶ πλεονεξίᾳ χαίρει, τὸν
κωμῳδούμενον ὑπερβάλλει μαστροπείᾳ Πολίαγρον
εὐδαίμων Πολίαγρος οὐράνιον αἶγα πλουτοφόρον τρέφων·
ἢ φορτί' ἐξέρριψ' ὑπέραντλος γενόμενος·

ἀφῆκα τὸν τοιοῦτον· οὐθὲν ἡδέως
ποιεῖ γὰρ οὗτος, ἀλλ' ὅσον νόμου χάριν·
ὁμοῦ δὲ ταῖς σπονδαῖσι διαλογίζεται
τοῖς συμπλέουσιν ὁπόσον ἐπιβάλλει μέρος
τιθείς, τά θ' αὑτοῦ σπλάγχν' ἕκαστος ἐσθίει.
ἀλλ' ἕτερος εἰσπέπλευκεν ἐκ Βυζαντίου
τριταῖος, ἀπαθής, εὐπορηκώς, περιχαρὴς
εἰς δέκ' ἐπὶ τῇ μνᾷ γεγονέναι καὶ δώδεκα,
λαλῶν τὰ ναῦλα καὶ τὰ δάνει' ἐρυγγάνων,
ἀφροδίσι' ὑπὸ κόλλοψι μαστροποῖς ποιῶν,
ὑπὸ τοῦτον ὑπέμυξ' εὐθὺς ἐκβεβηκότα,
451
τὴν δεξιὰν ἐνέβαλον, ἐμνήσθην Διὸς

Σωτῆρος, ἐμπέπηγα τῷ διακονεῖν.
Μαστρυς-υος Ματρυλειον-ου
Ζωναράς λεξικόν Αλφαβητικό mu, σελ. 1335, γρ. 5
Μαρτύριον. ὁ ἔλεγχος, ἡ κατηγορία, ἡ κατάκρι-

σις. ὡς ἐν τῷ εὐαγγελίῳ· εἰς μαρτύριον πᾶσι
τοῖς ἔθνεσιν· οἱ γὰρ πιστεύσαντες καταμαρ-
τυροῦσι τῶν μὴ πιστευσάντων. σημαίνει καὶ
ἕτερον.
Μαρσίππιον. τὸ θυλάκιον ἢ τὸ σακούλλιον.
[Μασώβ. τὸ θυσιαστήριον.]
Ματρύλειον. τόπος, ἐν ᾧ μαστροποὶ διατρί-
βουσι. ματέρας δὲ ἐκάλουν οἱ Δωριεῖς τοὺς μα-
στροποὺς ἐπευφημιζόμενοι. ἔνιοι ματρυλεῖον
γράφουσι καὶ μαστρυλλεῖον.
Μεδεα-ων
βλῆρ πεποίηται. οὕτω καὶ οἱ Βοιωτοὶ ποιοῦσιν.

Ep. Cr. I 339, 9: πέζῃ «πέζῃ ἔπι πρώτῃ» (Ω 272) παρὰ τὸ πέ-
δον πέδη καὶ πέζη, τὸ κοινὸν πέζα, τὸ Ἰωνικὸν πέζη. ἔχει δὲ συγγέ-
νειαν τὸ δ πρὸς τὸ ζ· ζυγὸν γὰρ κατὰ τροπὴν ἐκ τοῦ δυγόν τὸ δύο
ἄγον καὶ αὐτὸ τὸ ῥῆμα ζεύγω καὶ ζεύξω παρὰ τὸ δύο ἄγειν ὑπὸ τὸ
αὐτό, τοῦτο γὰρ κυρίως σημαίνει· τρέπεται δὲ ζ εἰς δ ὀλοφύζω ὀλο-
φυδνός, παίζω παιδνός.
E. Or. 99, 26: E. Gud. 383, 14, E. M. 575, 10: μέζεα τὰ αἰδοῖα,
ὅτι μέσα εἰσὶ τῆς οὐρᾶς, μέσεα ὄντα· Ἡσίοδος (Op. 510) «οὐρὰς δ'
ὑπὸ μέζε' ἔθεντο». Σικελοὶ δὲ καὶ Ταραντῖνοι μέσα αὐτὰ καλοῦσι· ἢ
κατὰ μετάθεσιν τοῦ δ εἰς ζ μέδεα ὡς καὶ Ἀρχίλοχος «ἶνας δὲ μεδέων
ἀπέθρισεν» καὶ μέζεα.
Μεζος-εος
...τετράμορον δραχμῇσι δύω καταβάλλεο βρῖθος·

452

Ἀστέριον δέ φιν ἄλλο πιφαύσκεο, τεῦ τ' ἐπὶ νώτῳ
λεγνωταὶ στίλβουσι διαυγέες ἐν χροῒ ῥάβδοι·
βρύξαντος δ' ἀίδηλος ἐπέδραμεν ἀνέρι φρίκη,
ἐν δὲ κάρος κεφαλῇ, γούνων δ' ὑποέκλασε δεσμά.
Κυάνεον δέ τοι ἄλλο πεδήορον ἀμφὶς ἀίσσει
λαχνῆεν· δεινὸν δὲ φέρει καὶ ἐπὶ χροῒ νύχμα
ὅντινα γυιώσῃ· κραδίη δέ οἱ ἐν βάρος ἴσχει,
νὺξ δὲ περὶ κροτάφοις, ἔμετον δ' ἐξήρυγε δειρῆς...
Μειγνυμι
Πλούταρχος Phil., Cato Minor τμ. 5, τμ. 3, γρ. 4
οὐδείς, ἀλλὰ καὶ πρός τινα τῶν ἑταίρων εἰπόντα “μέμφονταί σου
Κάτων οἱ ἄνθρωποι τὴν σιωπήν”, “μόνον” ἔφη “μὴ τὸν βίον.
ἄρξομαι δὲ λέγειν, ὅταν μὴ μέλλω λέγειν ἄξια σιωπῆς.”
Ἡ δὲ καλουμένη Πορκία βασιλικὴ τιμητικὸν ἦν ἀνάθημα τοῦ
παλαιοῦ Κάτωνος. εἰωθότες οὖν ἐκεῖ χρηματίζειν οἱ δήμαρχοι, καὶ
κίονος τοῖς δίφροις ἐμποδὼν εἶναι δοκοῦντος, ἔγνωσαν ὑφελεῖν
αὐτὸν ἢ μεταστῆσαι. τοῦτο Κάτωνα πρῶτον εἰς ἀγορὰν ἄκοντα
προήγαγεν· ἀντέστη γὰρ αὐτοῖς, καὶ πεῖραν ἅμα τοῦ λόγου καὶ τοῦ
φρονήματος δούς, ἐθαυμάσθη. καὶ γὰρ ὁ λόγος νεαρὸν μὲν οὐδὲν
οὐδὲ κομψὸν εἶχεν, ἀλλ' ἦν ὄρθιος καὶ περιπαθὴς καὶ τραχύς. οὐ
μὴν ἀλλὰ καὶ χάρις ἀγωγὸς ἀκοῆς ἐπέτρεχε τῇ τραχύτητι
τῶν νοημάτων, καὶ τὸ ἦθος αὐτοῦ καταμειγνύμενον ἡδονήν τινα
καὶ μειδίαμα τῷ σεμνῷ παρεῖχεν οὐκ ἀπάνθρωπον. ἡ δὲ φωνὴ
μεγέθει μὲν ἦν ἀποχρῶσα καὶ διαρκὴς εἰς τοσοῦτον ἐξικέσθαι
δῆμον, ἰσχὺν δὲ καὶ τόνον ἄρρηκτον εἶχε καὶ ἄτρυτον· ἡμέραν γὰρ
ὅλην εἰπὼν πολλάκις οὐκ ἀπηγόρευσε. τότε δ' οὖν κρατήσας τῆς
δίκης, πάλιν ἑαυτὸν εἰς τὴν σιωπὴν καὶ τὴν ἄσκησιν συνέστειλε.
Μειοφρων-ον
453
μειλίχιον· πρᾷον. καὶ τὰ ὅμοια (Κ 288) Σa

μειλιχίῃ· ἱκετείᾳ (Ο 741)
μειλίχιος· πρᾷος r(vN). συνετός. ἡδύς. ⌊προσηνής r(vN)
μειλιχομειδής· πραΰγελως. ἡδύγελως. ἡδεῖα. πραΰνοος
μειξοβάρβαρος· οὔτε βάρβαρος, οὔτε Ἕλλην, ἀλλ' ἀμφοτέ-
ρων μετέχων (Eur. Phoen. 138) AS
μεῖον· μικρόν, ἔλασσον, ἔλαττον Avgn
μειονεκτεῖ· τὸ ἧττον φέρει Avgn
μειονεκτεῖται· ἐλαττοῦται A
μειονεκτούμενοι· ἐλαττούμενοι (r). g(Av)
μειόφρων· ἐλαφρός, καὶ ἐλάττων φρενῶν, παράμωρος
μείρακα· τὴν νέαν γυναῖκα S
μείρακες· νέοι, νεώτεροι, γενναῖοι (4. Macc. 14,6 ..) Avg
Μειρακιευομαι [Meirakièuomai]: rimbambire.Ω γερον, μειρακιευη

LUCIANO.
Λουκιανός Juppiter tragoedus τμ. 26, γρ. 12
Ἡ μὲν σκέψις, ὦ Ἄπολλον, οὕτω περὶ μεγά-

λων, ὥστε μὴ καθ' ἡλικίαν, ἀλλὰ κοινὸν ἅπασι
προκεῖσθαι τὸν λόγον· χάριεν γάρ, εἰ περὶ τῶν
ἐσχάτων κινδυνεύοντες περὶ τῆς ἐν τοῖς νόμοις
ἐξουσίας μικρολογούμεθα. σὺ δὲ καὶ πάνυ ἤδη
ἔννομος εἶ δημηγόρος, πρόπαλαι μὲν ἐξ ἐφήβων
γεγονώς, ἐγγεγραμμένος δὲ ἐς τὸ τῶν δώδεκα
ληξιαρχικόν, καὶ ὀλίγου δεῖν τῆς ἐπὶ Κρόνου
βουλῆς ὤν· ὥστε μὴ μειρακιεύου πρὸς ἡμᾶς,
ἀλλὰ λέγε θαρρῶν ἤδη τὰ δοκοῦντα, μηδὲν αἰ-
δεσθεὶς εἰ ἀγένειος ὢν δημηγορήσεις, καὶ ταῦτα
βαθυπώγωνα καὶ εὐγένειον οὕτως υἱὸν ἔχων τὸν
Ἀσκληπιόν. ἄλλως τε καὶ πρέπον ἂν εἴη σοι
νῦν μάλιστα ἐκφαίνειν τὴν σοφίαν, εἰ μὴ μάτην
ἐν τῷ Ἑλικῶνι κάθησαι ταῖς Μούσαις συμφι-
λοσοφῶν.
Πλούταρχος Phil., Antonius τμ. 10, τμ. 7, γρ. 2
τίας ἀφελεῖν ὁ Καῖσαρ, οὐκ ἀναισθήτως τὰ πλημμελή-

ματα δεξάμενος. ἀπαλλαγεὶς γὰρ ἐκείνου τοῦ βίου γάμῳ
454
προσέσχε, Φουλβίαν ἀγαγόμενος τὴν Κλωδίῳ τῷ δημ-

αγωγῷ συνοικήσασαν, οὐ ταλασίαν οὐδ' οἰκουρίαν φρονοῦν
γύναιον οὐδ' ἀνδρὸς ἰδιώτου κρατεῖν ἀξιοῦν, ἀλλ' ἄρχον-
τος ἄρχειν καὶ στρατηγοῦντος στρατηγεῖν βουλόμενον,
ὥστε Κλεοπάτραν διδασκάλια Φουλβίᾳ τῆς Ἀντωνίου
γυναικοκρασίας ὀφείλειν, πάνυ χειροήθη καὶ πεπαιδαγω-
γημένον ἀπ' ἀρχῆς ἀκροᾶσθαι γυναικῶν παραλαβοῦσαν
αὐτόν. οὐ μὴν ἀλλὰ κἀκείνην ἐπειρᾶτο προσπαίζων καὶ
μειρακιευόμενος ἱλαρωτέραν ποιεῖν ὁ Ἀντώνιος· οἷον
ὅτε Καίσαρι πολλῶν ἀπαντώντων μετὰ τὴν ἐν Ἰβηρίᾳ
νίκην, καὶ αὐτὸς ἐξῆλθεν· εἶτ' ἄφνω φήμης εἰς τὴν
Ἰταλίαν ἐμπεσούσης, ὡς ἐπίασιν οἱ πολέμιοι Καίσαρος
τεθνηκότος, ἀνέστρεψεν εἰς Ῥώμην.
Μελαγκολπος-ον
Νόννος Dionysiaca Βιβ. 34, γρ. 83
ἔνδον ἐμῆς κραδίης ἰήσομαι ἕλκος ἐρώτων;

εἰμὶ μὲν ἀντιβίοισιν ἀεὶ θρασύς· ἀλλ' ὅτε λεύσσω
Χαλκομέδην παρεοῦσαν, ἐμὴ θηλύνεται αἰχμή.
οὐ τρομέω Διόνυσον· ὑποπτήσσω δὲ γυναῖκα,
ὅττι σέλας πέμπουσα ποθοβλήτοιο προσώπου
μορφῇ ὀιστεύει με, καὶ οὐκέτι τόξα τιταίνω.
ὣς ἄρα Νηρεΐδων μίαν ἔδρακον· εἰ θέμις εἰπεῖν,
ἢ Θέτις ἢ Γαλάτεια συναιχμάζει Διονύσῳ.”
εἶπε, καὶ ἀκροτάτοισι μόγις βραδὺς ἴχνεσι βαίνων,
μὴ νυχίην εὕδουσαν ἑὴν παράκοιτιν ἐγείρῃ,
εἰς θάλαμον πάλιν ἦλθε· μελαγκόλποιο δὲ νύμφης
τηλόθεν ἔτραπεν ὄμμα, καὶ ἤθελεν, ὄφρα φανεῖσα
Χαλκομέδη λάμψειε καὶ ἠριγένεια φανείη.
ἀσχαλόων δ' ὑπ' ἔρωτι κατηφέι κάππεσεν εὐνῇ·
καὶ θεράπων ἄγρυπνος ἔχων πόθον ἡδέος ὕπνου
Ὕσσακος αὖτις ἴαυεν ἑῆς ἐφύπερθε βοείης.
Μορρέα δ' ὑπνώοντα παρήπαφεν ὄψις ὀνείρου,
κλεψινόων ἐλέφαντος ἀναΐξασα πυλάων,
καί τινα μῦθον ἔειπεν ἐπήρατον ἠπεροπῆα·
Μηδεα-ων Μηδος-ους
ἢ πάρος, εἰ ἐτεόν γε νόῳ ἐπεμαίεθ' ἕκαστα.

καὶ τὴν μέν ῥα πάλιν σφετέρων ἀποκάτθετο γούνων
455
Ἥρης ἐννεσίῃσι μετάτροπος· οὐδ' ἔτι βουλάς

ἄλλῃ δοιάζεσκεν, ἐέλδετο δ' αἶψα φανῆναι
ἠῶ τελλομένην, ἵνα οἱ θελκτήρια δοίη
φάρμακα συνθεσίῃσι καὶ ἀντήσειεν ἐς ὠπήν.
πυκνὰ δ' ἀνὰ κληῖδας ἑῶν λύεσκε θυράων,
αἴγλην σκεπτομένη· τῇ δ' ἀσπάσιον βάλε φέγγος
ἠριγενής, κίνυντο δ' ἀνὰ πτολίεθρον ἕκαστοι.
Ἔνθα κασιγνήτους μὲν ἔτ' αὐτόθι μεῖναι ἀνώγει
Ἄργος, ἵνα φράζοιντο νόον καὶ μήδεα κούρης·
αὐτὸς δ' αὖτ' ἐπὶ νῆα κίεν, προπάροιθε λιασθείς.
Μηκωνιον-ου
Πλούταρχος Phil., Quaestiones convivales (612c-748d) Stephanus σελ.

652, τμ. C, γρ. 8
γὰρ ἐκλελυμένοις καὶ τόνου τινὸς δεομένοις κατὰ τὰς

ἀρρωστίας στομάχου θερμὸν μὲν οὐδὲν προσφέρουσιν
οἶνον δὲ διδόντες βοηθοῦσιν. ὡς δ' αὔτως καὶ τὰς ῥύσεις
καὶ ἐφιδρώσεις οἴνῳ καταπαύουσιν, ὡς οὐδὲν ἧττον ἀλλὰ
καὶ μᾶλλον τῆς χιόνος ἱστάντι καὶ κρατύνοντι τῷ ψύχειν
καὶ περιστέλλειν φερομένην τὴν ἕξιν. εἰ δὲ φύσιν καὶ
δύναμιν εἶχεν θερμαντικήν, ὅμοιον ἦν οἶμαι χιόνι πῦρ καὶ
καρδιωγμῷ προσφέρειν ἄκρατον. ἔπειτα τὸν μὲν ὕπνον
οἱ πλεῖστοι περιψύξει γίνεσθαι λέγουσιν καὶ ψυκτικὰ [καὶ]
τὰ πλεῖστα τῶν ὑπνωτικῶν φαρμάκων ἐστίν, ὡς ὁ μαν-
δραγόρας καὶ τὸ μηκώνιον· ἀλλὰ ταῦτα μὲν σφόδρα καὶ
βίᾳ πολλῇ συνωθεῖ καὶ πήγνυσιν, ὁ δ' οἶνος ἠρέμα κατα-
ψύχων ἵστησι μεθ' ἡδονῆς καὶ ἀναπαύει τὴν κίνησιν ἐν τῷ
μᾶλλον καὶ ἧττον οὔσης πρὸς ἐκεῖνα τῆς διαφορᾶς
Μιξοιφια-ας
μινῶδες· εἶδος ἀμπέλου

μὶν ὦκα· αὐτὸν ταχέως (Π 672 ..)
Μίνως· βασιλεὺς Κρήτης
Μινώταυρος· Πασιφάης υἱός
μῖξαι· σπεῖραι. κεράσαι. συμβαλεῖν (Ο 510)
μιξίαμβος· λοίδορος. μεμιγμένος λοιδορίᾳ. ποιηματοκόπος
μίξις· κοίτη , συνουσία
456
[μιξοβάρβαρος· ζήτει εἰς τὸ μει] μιξοδίη· τρίοδος

μίξοδος· ὁδός, ἣ εἰς ἑτέραν συμβάλλεται
μιξοιφία· μίξις, πλησιασμός
[μιονεκτούμενον· ἐλαττούμενον]
Μιξοφρυς-υ
Φερεκράτης εἶπεν (I frg 9 Ko)· οὐδ' ἀποπροσωπίζεσθε κυάμοις.

τοῦ δὲ προσώπου μέρη ὀφρύες. καὶ ὀφρύων γεῖσα αἱ προ-
βολαί· καὶ ‘ὀφρύσιν ἀπογεισῶσαί’ φησιν ὁ Ξενοφῶν (Memorab
I 4. 6). καὶ ὀφρύων τρίχωσις. καὶ ὀφρύες ἐπαιρόμεναι καὶ δα-
συνόμεναι. καὶ τὰς ὀφρῦς αἴρων ὁ ὑπερήφανος, καὶ πάλιν τὰς
ὀφρῦς ἀνασπῶν ἢ τὰς ὀφρῦς αἰωρῶν ἢ τὰς ὀφρῦς ἀνέλκων,
ἢ τὰς ὀφρῦς ἀνατείνων ὑπὲρ τὰ νέφη· καὶ τὰς ὀφρῦς συνάγων
ὁ φροντιστής, τὰς ὀφρῦς συνέλκων. μεσόφρυον δὲ τὸ τῶν ὀφρύων
μέσον, ὃ καὶ μετώπιον ὠνόμαζον. καὶ σύνοφρυς ἀνὴρ καὶ γυνή·
τὸν δὲ τοιοῦτον μίξοφρυν Κρατῖνος (I frg 430 Ko) καλεῖ. καὶ μὴν
παρὰ τοῖς τραγῳδοῖς (Sophocl Trach 866 saep) τὸ συνωφρυῶσθαι
ἐπὶ τῶν λυπουμένων. ὁ δὲ κωμικὸς Ἀμειψίας (I frg 36 Ko) τὸ νεύειν
ὀφρυάζειν εἴρηκεν, ὅπερ Ὅμηρος (μ 194) ‘ὀφρύσι νευστάζων.’
Μισθαρνεω Μισθαρνια-ας
συνέρχεσθαι καὶ θυγατράσι καὶ υἱοῖς· τὰ δ' αὐτά φησι καὶ ἐν τῷ

Περὶ τῶν μὴ δι' ἑαυτὰ αἱρετῶν εὐθὺς ἐν ἀρχῇ. ἐν δὲ τῷ τρίτῳ
Περὶ δικαίου κατὰ τοὺς χιλίους στίχους καὶ τοὺς ἀποθανόντας
κατεσθίειν κελεύων. ἐν δὲ τῷ δευτέρῳ Περὶ βίου καὶ πορισμοῦ
προνοεῖν λέγων ὅπως ποριστέον τῷ σοφῷ· “καίτοι τίνος χάριν
ποριστέον αὐτῷ; εἰ μὲν γὰρ τοῦ ζῆν ἕνεκεν, ἀδιάφορον τὸ ζῆν·
εἰ δὲ ἡδονῆς, καὶ αὕτη ἀδιάφορος· εἰ δὲ τῆς ἀρετῆς, αὐτάρκης
αὕτη πρὸς εὐδαιμονίαν. καταγέλαστοι δὲ καὶ οἱ τρόποι τοῦ
πορισμοῦ, οἷον οἱ ἀπὸ βασιλέως· εἴκειν γὰρ αὐτῷ δεήσει. καὶ
οἱ ἀπὸ φιλίας· λήμματος γὰρ ὤνιος ἡ φιλία ἔσται. καὶ οἱ ἀπὸ
σοφίας· μισθαρνήσει γὰρ ἡ σοφία.” καὶ ταῦτα μὲν ἐγκαλεῖται.
Ἐπεὶ δ' ἐνδοξότατα τὰ βιβλία ἐστὶν αὐτῷ, ἔδοξέ μοι καὶ
τὴν πρὸς εἶδος ἀναγραφὴν αὐτῶν ἐνταῦθα καταχωρίσαι. καὶ ἔστι
τάδε·
Μοιχαγρια-ων
457
ἦλθε Ποσειδάων γαιήοχος, ἦλθ' ἐριούνης

Ἑρμείας, ἦλθεν δὲ ἄναξ ἑκάεργος Ἀπόλλων.
θηλύτεραι δὲ θεαὶ μένον αἰδόϊ οἴκοι ἑκάστη.
ἔσταν δ' ἐν προθύροισι θεοί, δωτῆρες ἑάων·
ἄσβεστος δ' ἄρ' ἐνῶρτο γέλως μακάρεσσι θεοῖσι
τέχνας εἰσορόωσι πολύφρονος Ἡφαίστοιο.
ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον·
“οὐκ ἀρετᾷ κακὰ ἔργα· κιχάνει τοι βραδὺς ὠκύν,
ὡς καὶ νῦν Ἥφαιστος ἐὼν βραδὺς εἷλεν Ἄρηα,
ὠκύτατόν περ ἐόντα θεῶν, οἳ Ὄλυμπον ἔχουσι,
χωλὸς ἐών, τέχνῃσι· τὸ καὶ μοιχάγρι' ὀφέλλει.”
ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον·
Ἑρμῆν δὲ προσέειπεν ἄναξ Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων·
Αίλιος Ηρωδιανός Καθολική προσωδία Part+τομ. 3,1, σελ. 366, γρ.

19
πτου, ἀφ' ἧς ἡ Ἀφροδίτη καὶ Ἀρσινόη Ζεφυρῖτις, ὡς Καλλίμαχος.

Πλημμύριον φρούριον Συρακουσῶν. Σατύριον χωρίον πλησίον
Τάραντος. νεώριον. Μακτώριον πόλις Σικελίας. Φίλιστος πρώτῳ.
κασώριον τὸ πορνεῖον. Ἀριστοφάνης «ἐν κασωρίοισι λείχων» (Eq.
1285). Ἀσσώριον πόλις Σικελίας. ταύτην τρισυλλάβως Ἄσσωρον
καλεῖ Ἀπολ-
λόδωρος ἐν δʹ χρονικῶν. Ἰσσώριον ὄρος τῆς Λακωνικῆς, ἀφ' οὗ ἡ
Ἄρτεμις Ἰσσωρία. Πολιτώριον πόλις Λατίνων, ἣν ἑλὼν Μάρκιος ὁ
βασιλεὺς μετήγαγεν εἰς Ῥώμην. Φαγρώριον πόλις, ὡς Ἀλέξανδρος ὁ
πολυίστωρ ἐν Αἰγυπτιακοῖς, ἐξ οὗ σύνθετον Φαγρωριόπολις.
ἀνεμούριον, σισύμβριον ἡ βοτάνη. Τενέβριον ἀκρωτήριον Ἰβηρίας.
ἀνδράγρια, ζωάγρια, μοιχάγρια. τρωγλύδριον, Πριαμιλλύδριον,
νεανισκύδριον. Μεθύδριον πόλις Ἀρκαδίας. καὶ ἑτέρα πόλις
Θεσσαλίας, ὡς Φίλων
Μοιχαλις-ιδος Μοιχας-αδος Μοιχαω Μοιχεια-ας Μοιχευτης-ου

Μοιχευτρια-ας Μοιχευω Μοιχευω γυναικα τινος Μοιχια-ας Μοιχιδιος-
α-ον Μοιχικος-η-ον Μοιχιος-α-ον Μοιχος-ου Μοιχωδης-ες
Καινή Διαθήκη Evangelium secundum Matthaeum “The Greek

New Testament, 2nd edn.”, Ed. Aland, K., Black, M., Martini, C.M.,
Metzger, B.M., Wikgren, A. Stuttgart: Württemberg Bible Society,
1968.Chapter 12, τμ. 39, γρ. 2
458
ὑμῖν ὅτι πᾶν ῥῆμα ἀργὸν ὃ λαλήσουσιν οἱ ἄνθρωποι

ἀποδώσουσιν περὶ αὐτοῦ λόγον ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως·
ἐκ γὰρ τῶν λόγων σου δικαιωθήσῃ, καὶ ἐκ τῶν λόγων σου
καταδικασθήσῃ.
Τότε ἀπεκρίθησαν αὐτῷ τινες τῶν γραμματέων καὶ
Φαρισαίων λέγοντες, Διδάσκαλε, θέλομεν ἀπὸ σοῦ ση-
μεῖον ἰδεῖν. ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς, Γενεὰ
πονηρὰ καὶ μοιχαλὶς σημεῖον ἐπιζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ
δοθήσεται αὐτῇ εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου.
ὥσπερ γὰρ ἦν Ἰωνᾶς ἐν τῇ κοιλίᾳ τοῦ κήτους τρεῖς
ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας, οὕτως ἔσται ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου
ἐν τῇ καρδίᾳ τῆς γῆς τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας.
ἄνδρες Νινευῖται ἀναστήσονται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς
γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινοῦσιν αὐτήν· ὅτι μετενόησαν
εἰς τὸ κήρυγμα Ἰωνᾶ, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Ἰωνᾶ ὧδε.
Πλούταρχος Phil., Quomodo adulator ab amico internoscatur (48e-74e)

Stephanus σελ. 61, τμ. A, γρ. 1
τοῦτ' ἔχοντος, ἀνθρώπους ἐπαινεῖν καὶ μηδενὸς

ἀξίους. “τίς γὰρ οὗτός ἐστιν ἢ τί λαμπρὸν
εἴρηκεν ἢ πεποίηκε;” μάλιστα δὲ περὶ τοὺς
ἔρωτας τοῖς κολακευομένοις ἐπιτίθενται καὶ προς-
εκκάουσιν. ἀδελφοῖς μὲν γὰρ ὁρῶντες διαφερομέ-
νους ἢ γονέων ὑπερφρονοῦντας ἢ πρὸς γυναῖκας
αὐτῶν ὑπεροπτικῶς ἔχοντας οὔτε νουθετοῦσιν οὔτ'
ἐγκαλοῦσιν, ἀλλὰ καὶ προσεπιτείνουσι τὰς ὀργάς.
“οὐ γὰρ αἰσθάνῃ σαυτοῦ” καὶ “σὺ τούτων αἴτιος,
ἀεὶ θεραπευτικῶς προσφερόμενος καὶ ταπεινῶς.”
ἂν δὲ πρὸς ἑταίραν ἢ μοιχεύτριαν ἐρωμένην κνησμός
τις ἐξ ὀργῆς καὶ ζηλοτυπίας ἐγγένηται, πάρεστιν
εὐθὺς μετὰ παρρησίας λαμπρᾶς ἡ κολακεία, πῦρ
ἐπὶ πῦρ εἰσφέρουσα καὶ δικαιολογουμένη καὶ
κατηγοροῦσα τοῦ ἐρῶντος ὡς ἀνέραστα πολλὰ καὶ
σκληρὰ καὶ νεμεσητὰ ποιοῦντος·

2543 + 2570) Σελ. 221, γρ. 20
συλλαβὰς ὄντων· οἷον· ἄσωτος, ἀσωτεύω, ἀσωτία· ἀσω-

τεῖα δὲ, τὰ καπηλεῖα, δίφθογγον· φιλάνθρωπος, φιλαν-
θρωπεύω, φιλανθρωπία· παρθένος, παρθενεύω, παρθενία·
459
παρθενεῖα δὲ, τὰ μοναστήρια, δίφθογγον. Σὺν τούτοις καὶ

ἡγεμονεύω, ἡγεμονία· ἡγουμενεία, δίφθογγον.
Εἰ δὲ δισύλλαβα ὦσι τὰ εἰς ος ὀνόματα, διφθογγίζονται
τὰ διὰ τοῦ εια· οἷον· πόρνος, πορνεύω, πορνεία· λίχνος,
λιχνεύω, λιχνεία· ἁγνὸς, ἁγνεύω, ἁγνεία· καὶ τὰ ὅμοια.
Σημειωτέον καὶ ταῦτα· δουλεύω, δουλεία, δίφθογγον·
ἐθελοδουλία δὲ καὶ ἀειδουλία, διὰ τοῦ ἰῶτα· μοιχεύω,
μοιχεία, ἡ πορνεία· μοιχία δὲ, ἡ Ἀφροδίτη, ἰῶτα·
ξενιτεύω, ξενιτεία· ξενία δὲ ἰῶτα· ὑδρεύω, ὑδρεία, ἡ
ὕδρευσις· ὑδρία δὲ, τὸ ἀγγεῖον, ἰῶτα· φονεύω, φονεία,
ἡ φόνευσις· φονία δὲ χεὶρ καὶ γνώμη, διὰ τοῦ ἰῶτα.
Τὰ ἀπὸ τῶν εἰς ης ἀρσενικῶν διὰ τοῦ εια γινόμενα
προπαροξύτονα θηλυκὰ, διὰ τῆς ει διφθόγγου γράφονται·
οἷον· ἀληθὴς, ἀλήθεια· ἀσεβὴς, ἀσέβεια· ἀσθενὴς, ἀσθέ-
νεια· ἀδρανής, ἀδράνεια· εὐμαθὴς, εὐμάθεια· καὶ τὰ
ὅμοια.
Μονορχις-εως
Πλούταρχος Phil., Aetia physica (911c-919e) Stephanus σελ. 917, τμ.

D, γρ. 3
ἄρρεσιν ἀνάμνησιν ποιεῖ τῶν ἀφροδισίων καὶ συνεκκαλεῖ-

ται τὴν ὄρεξιν (ὡς ἐπ' ἀνθρώπων Ἐμπεδοκλῆς ἐποίησε
(fr. 64) ’τῷ δ' ἐπὶ καὶ πόθος εἶσι δι' ὄψιος ἀμμιμνῄσκων’),
ἐν δὲ τοῖς ἀγρίοις, ἀποτρόφοις οὖσιν ἀλλήλων, τὸ ἄστοργον
καὶ δυσεπίμικτον ἀμβλύνει καὶ ἀνασβέννυσι τὰς ὁρμάς;
ἢ καὶ τὸ λεγόμενον ὑπ' Ἀριστοτέλους (H. An. VI
578b 1) ἀληθές ἐστιν, ὅτι ‘χλούνην’ Ὅμηρος (Ι 539) ὠνό-
μασε σῦν τὸν μόνορχιν; τῶν γὰρ πλείστων φησὶ προς-
κνωμένων τοῖς στελέχεσι θρύπτεσθαι τοὺς ὄρχεις.
Μορια-ων Μοριον-ου Μοριον ανδρος
εἶναι πάντας τοὺς μὴ σπουδαίους, καὶ γονεῖς τέκνων καὶ ἀδελφοὺς

ἀδελφῶν, καὶ οἰκείους οἰκείων.
Πάλιν ἐν τῇ Πολιτείᾳ παριστάντα πολίτας καὶ φίλους καὶ
οἰκείους καὶ ἐλευθέρους τοὺς σπουδαίους μόνον, ὥστε τοῖς στω-
ικοῖς οἱ γονεῖς καὶ τὰ τέκνα ἐχθροί· οὐ γάρ εἰσι σοφοί. κοινάς
τε τὰς γυναῖκας δογματίζειν ὁμοίως ἐν τῇ Πολιτείᾳ καὶ κατὰ
τοὺς διακοσίους στίχους μήθ' ἱερὰ μήτε δικαστήρια μήτε
460
γυμνάσια ἐν ταῖς πόλεσιν οἰκοδομεῖσθαι. περί τε νομίσματος

οὕτως γράφειν, “νόμισμα δ' οὔτ' ἀλλαγῆς ἕνεκεν οἴεσθαι δεῖν
κατασκευάζειν οὔτ' ἀποδημίας ἕνεκεν.” καὶ ἐσθῆτι δὲ τῇ αὐτῇ
κελεύει χρῆσθαι ἄνδρας καὶ γυναῖκας καὶ μηδὲν μόριον ἀποκε-
κρύφθαι. ὅτι δ' αὐτοῦ ἐστιν ἡ Πολιτεία καὶ Χρύσιππος ἐν τῷ
Περὶ πολιτείας φησίν. περί τ' ἐρωτικῶν διείλεκται κατὰ τὴν
ἀρχὴν τῆς ἐπιγραφομένης Ἐρωτικῆς τέχνης·
Μυκλος-ου
Ζωναράς λεξικόν Αλφαβητικό mu, σελ. 1374, γρ. 10
ὑγρόν. κυρίως δὲ ὁ ὀζώδης καὶ σεσηπώς. παρὰ

τὸ μυδῶ καὶ μυδόω. καὶ μυδόωσα ἡ διυγραινο-
μένη. – μυδόωσα δ' ὑπὸ χροὸς ἔῤῥεε λάχνη.
ἀπὸ τοῦ ὕδωρ, ὑδῶ, ὑδώσω, πλεονασμῷ τοῦ μ
μυδόω, μυδῶ, μυδόωσα, καὶ μυδᾷν. ἔστι δευτέ-
ρας συζυγίας τῶν περισπωμένων. σημαίνει δὲ
τὸ οἰδαίνειν, καὶ ὀγκοῦσθαι, καὶ φυσᾶσθαι· οἰ-
δαίνουσι γὰρ οἱ τάφοι κατὰ τὰ ἔνδον.
Μῦθος. ψευδὴς λόγος.
Μύκλος. ὁ τράχηλος, ἢ ἡ ἐν τῷ τραχήλῳ τῶν
ὄνων ὑποδίπλωσις. μύκλοι λέγονται καὶ οἱ κα-
τωφερεῖς εἰς γυναῖκας. εἴρηται δὲ ἀπὸ ἑνὸς Μύ-
κλου αὐλητοῦ, ὃς ἐκωμῳδήθη ἐπὶ μαχλότητι.
Μυκτηρισμός. παρασχηματισμὸς τῆς ῥινὸς εἰς
ὕβριν τινὸς γινόμενος.
Μυξα-ης
Φίλων Ιουδαίος Legum allegoriarum libri i-iii Βιβ. 1, τμ. 13, γρ. 1
ἡλικίαν τὸ ὅμοιον γεννᾶν δυνάμεθα· τρίτη πάλιν ἑπταετία πέρας

ἐστὶν
αὐξήσεως· ἄχρι γὰρ ἑνὸς καὶ εἴκοσιν ἐτῶν ἐπιδίδωσιν εἰς μέγεθος
ἄνθρω-
πος, καὶ καλεῖται παρὰ πολλοῖς ὁ χρόνος οὗτος ἀκμή. ψυχῆς γε μὴν
τὸ ἄλογον ἑπταμερές, αἰσθήσεις πέντε καὶ φωνητήριον ὄργανον καὶ
τὸ
διῆκον ἄχρι παραστατῶν, ὃ δὴ γόνιμόν ἐστι. πάλιν αὖ σώματος ἑπτὰ
κινήσεις, ὀργανικαὶ μὲν ἕξ, ἑβδόμη δὲ ἡ κύκλῳ. σπλάγχνα γε μὴν
ἑπτά· στόμαχος, καρδία, σπλήν, ἧπαρ, πνεύμων, νεφροὶ δύο. μέλη
δὲ
461
σώματος ὁμοίως ἰσάριθμα· κεφαλή, τράχηλος, στέρνον, χεῖρες,

κοιλία,
ἦτρον, πόδες. τό τε ἡγεμονικώτατον τοῦ ζῴου πρόσωπον ἑπταχῆ
κατα-
τέτρηται, δυσὶν ὀφθαλμοῖς καὶ ὠσὶ δυσίν, ἴσοις μυκτῆρσιν, ἑβδόμῳ
στόματι. αἵ τε ἀποκρίσεις ἑπτά· δάκρυα, μύξαι, σίελος, σπέρμα ,
διττοὶ περιττωμάτων ὀχετοί, καὶ δι' ὅλου τοῦ σώματος ἱδρώς. ἔν γε
μὴν ταῖς νόσοις κριτικωτάτη ἑβδομάς. καὶ γυναιξὶ δὲ αἱ καταμήνιοι
καθάρσεις ἄχρι ἑβδομάδος παρατείνουσιν.
Μυοκοος-ου
Ψευδό-Γαληνός ιατρός De remediis parabilibus libri iii Τομ. 14, σελ.

413, γρ. 14
[θʹ. Πρὸς μαδάρωσιν.] Μαδάρωσις καὶ μίλφωσις

τοῦ βλεφάρου τριχῶν ἀπόπτωσις. θεραπεύονται δὲ τούτοις.
προσλάμβανε πυρήνων τῶν φοινίκων κεκαυμένων γʹ. στά-
χυος βʹ. τρίψας χρῶ. ἄλλο. στίμμεως κεκαυμένης πε-
πέρεως ἀνὰ αʹ. ναρδοστάχυος γʹ.
[ιʹ. Ἄλλο ποιέον πρὸς ἀπόπτωσιν τριχῶν τῶν βλεφάρων.]
Λεπτοκάρυα συγκαύσας καὶ μίξας στέατι ἀρκτείῳ ἢ αἰγὸς
κατάχριε.
[ιαʹ. Ἄλλο καὶ τὸ συμφέρον πρὸς ἀλωπεκίαν τοῦ πώ-
γωνος.] Ὑοσκυάμου βʹ. μυοκόου αʹ. πολυτρίχου
βʹ. ἐλαίου ἰρίνου κυάθους δʹ. τρίψας καὶ διαμίξας ἐλαίῳ
καὶ προπυριάσας ἐπίχριε. ἄλλο. ὄφεος γῆρας συγκαύσας
ἐπίπασσε· γένεσιν γὰρ τῶν τριχῶν ποιεῖ. ἢ μελανθίου τρί-
ψας καὶ ποίει ὁμοίως.
Μυρτοχειλα-ων

σχίσμα. τὸ δὲ ἐν μέσῳ σκαῖρον σαρκίον νύμφη ἢ μύρτον ἢ
462
ἐπίδερις
ἑκατέρωθεν σαρκώδη μυρτοχειλίδες ἢ κρημνοὶ ἢ πτερυγώματα.
παραστάται δ' εἰσὶ πόροι ἀπὸ τῶν ὄρχεων εἰς τὸν οὐρητῆρα
κατάγοντες καὶ ἐκπέμποντες τὸ σπέρμα . ἀπὸ δὲ τῶν εἰρημένων
ὀνόματα, ἀπὸ μὲν γαστρὸς γαστρίς, γαστρίμαργος, γαστροβόρος,
προγάστωρ, γαστρισμός. γαστρίζειν οὐ μόνον τὸ χορτάζειν
λέγουσιν, ἀλλὰ καὶ τὸ πλήττειν εἰς τὴν γαστέρα, ὡς Ἀριστοφάνης ἐν
Ἰππεῦσιν (273. 452). Πλάτων δὲ ὁ κωμικὸς (I frg 195 Ko) ἐπὶ τοῦ
γαστριμάργου ἔπειτα δ' οὐδείς ἐστ' ἀνὴρ γαστρίστερος.
Μανιόκηπος: γκόμενα νυμφομάνα
Pausanias Attic., Ἀττικῶν ὀνομάτων συναγωγή Αλφαβητικό mu, entry

27, γρ. 4
μονίπποις (Plat. lgg. 834c)· τοῖς ἐπὶ ἑνὸς ἵππου ἀγωνιζομένοις δρόμον.
μυῖα χαλκῆ καὶ μυίνδα· παιδιᾶς εἶδος, ἣν οἱ παίζοντες ἀποτετακότες τὰς
χεῖρας ἐπιμύουσιν, ἕως ἂν ἐπιλάβωνταί τινος.
Μυκώνιος γείτων· αὕτη τάττεται κατὰ τῶν διαβεβλημένων ἐπὶ
γλισχρότητι καὶ σμικροπρεπείᾳ παρὰ τὴν σμικρότητα τῆς νήσου τῆς
Μύκωνος καὶ εὐτέλειαν.
Μύλλος πάντ' ἀκούει (cf. Crat. II 70 M. = fr. 89 K.)· ἐπὶ τῶν ἀκουόντων
μέν, [μὴ] προσποιουμένων δὲ μὴ ἀκούειν.
Μυσάχνη· ἡ πόρνη παρὰ Ἀρχιλόχῳ καὶ ἐργάτις καὶ παχεῖα (Arch. fr.
184 Bgk. cf. fr. iamb. ad. 1 D2). Ἱππῶναξ δὲ (fr. 110 Bgk.) βορβορόπιν
καὶ ἀκάθαρτον ταύτην
φησὶν ἀπὸ τοῦ βορβόρου καὶ ἀνασυρτόπολιν ἀπὸ τοῦ ἀνασύρεσθαι.
Ἀνακρέων δὲ (fr. 156 – 159
Bgk.) πανδοσίαν καὶ λεωφόρον καὶ μανιόκηπον · κῆπος γὰρ τὸ μόριον
· Εὔπολις (II 488 M. = fr. 161 K.) εἰλίποδας ἀπὸ τῆς εἰλήσεως τῶν ποδῶν
τῆς κατὰ μεῖξιν. μῦς λευκός (Crat. II 46 M. = fr. 53 K.; Phil. IV 45 M. =
fr. 62 K.)· οἱ κατοικίδιοι μύες ἄγαν πρὸς τὴν ὀχείαν κεκίνηνται καὶ
μάλιστα οἱ λευκοί. οὗτοι δέ εἰσιν θήλεις. ἐπὶ τῶν ἀκρατῶν περὶ τὰ
ἀφροδίσια ἡ παροιμία εἴρηται μῦς πίσσης γεύεται (cf. Theocr. XIV 51)·
μέλαθρον: το μουνί

463
καί κ', εἰ μέν μ' ἐδέχεσθε, τάδ' ἦς φίλα (καὶ γὰρ ἐλαφρός
καὶ καλὸς πάντεσσι μετ' ἠιθέοισι καλεῦμαι),
εὗδόν τ', εἴ κε μόνον τὸ καλὸν στόμα τεῦς ἐφίλησα·
εἰ δ' ἄλλᾳ μ' ὠθεῖτε καὶ ἁ θύρα εἴχετο μοχλῷ,
πάντως κα πελέκεις καὶ λαμπάδες ἦνθον ἐφ' ὑμέας.
φράζεό μευ τὸν ἔρωθ' ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.
νῦν δὲ χάριν μὲν ἔφαν τᾷ Κύπριδι πρᾶτον ὀφείλειν,
καὶ μετὰ τὰν Κύπριν τύ με δευτέρα ἐκ πυρὸς εἵλευ,
ὦ γύναι, ἐσκαλέσασα τεὸν ποτὶ τοῦτο μέλαθρον
αὔτως ἡμίφλεκτον· Ἔρως δ' ἄρα καὶ Λιπαραίω
πολλάκις Ἁφαίστοιο σέλας φλογερώτερον αἴθει·
μυλλός: το μουνί
Φύλλον». Τράλλος ἔθνος Ἰλλυρίας, οἳ καὶ Τράλλεις παρὰ Θεοπόμπῳ.

Μάλλος ὁ κτίστης πόλεως Μαλλοῦ. Κύλλος τὸ κύριον, οὗ μέμνηται
καὶ Ἀριστοφάνης καὶ Κρατῖνος ἐν Μαλθακοῖς. τὸ δὲ κολλός ὀξύνε-
ται ὡς ἐπιθετικόν. καὶ τὸ Μαλλός θηλυκὸν ὄνομα πόλεως Κιλικίας.
Καλλίμαχος Αἰτίων πρώτῳ. καὶ τὸ Φελλός πόλις Παμφυλίας. Ἀλέ-
ξανδρος ὁ Πολυίστωρ ἐν τῷ περὶ Λυκίας Φελλὸν καὶ Ἀντίφελλον Λυ-
κίας εἶναί φησι. σεσημείωται τὸ Ἑλλός ἢ Σελλός «ἀμφὶ δὲ Σελλοὶ
σοὶ ναίουσ' ὑποφῆται» (Il. Π 234).
Τὰ εἰς δύο λλ προσηγορικά, εἰ μὴ παραλήγοιεν ι, καὶ πάντα τὰ τρι-
γενῆ ὀξύνεται, μαλλός, φαλλός, θαλλός, φελλός, σκελλός, πολ-
λός, μυλλός, ἰλλός «ἰλλοί τε πόδες». τὸ ἴλλος, σίλλος καὶ βίλλος
τὸ ἀνδρεῖον αἰδοῖον τὸ κοινῶς βιλλίν παρ' Ἐφεσίοις βαρύνεται. τὸ δὲ
κιλλός εἶδος χρώματος ἐν Στεφανοπώλισιν Εὐβούλου «εὔχρων τε κιλλὸν
μανθάνεις θερίστριον» ὀξύνεται. σεσημείωται τὸ ψύλλος, τὸ δὲ Ψύλλος
τὸ ἐπ' ἔθνους κύριον. τὸ δὲ ἄλλος ὡς ἐπιμεριζόμενον βαρύνεται.
μυρρῖνον: το τριχωτό μουνί [ μύρρα (μυρτιά)]
μυρμύρων· ταράσσων. τάσσεται δὲ ἐπὶ ποταῶν ἐχόντων ῥεύματα

μύροντο· ἐβρέχοντο μύρος· ἰχθῦς ποιός. καὶ ἡ ἄῤῥεν μύραινα
μυῤῥίνης κλάδος, ἢ δάφνης· παρὰ πότον μυῤῥίνης κλά-
δον ἦν σύνηθες διδόναι τοῖς κατακειμένοις ἐκ διαδοχῆς ὑπὲρ
464
τοῦ ᾆσαι, ἀντὶ τοῦ βαρβίτου μυρρίνην· ἔνιοι μὲν οἶνον μυρρίνην
καλοῦσιν· οἱ δὲ πότον ἐσκευασμένον· οἱ δὲ πόσιν φασίν, ᾗ ἐπεχεῖτο
μύρον (Posid.
fr. 34) μύῤῥινος· ἐπειδὴ μύῤῥινον στέφανον περιετίθεντο. καὶ αὐτὴν
τὴν μυῤῥίνην ἀρσενικῶς μύῤῥινον ἔλεγον μυῤῥινῶν· ὃ δηλοῖ τὸν ἐπί
τινα ἀρχὴν παρασκευαζόμενον. οὕτως δέ, ἔοικεν, ἐσχηματίσθη διὰ τὸ
τοὺς ἄρχοντας ταῖς μυῤῥίναις στέφεσθαι
μυρτοχειλίδες: το μουνί μου μοχχοβολάει

σχίσμα. τὸ δὲ ἐν μέσῳ σκαῖρον σαρκίον νύμφη ἢ μύρτον ἢ ἐπίδερις
ἑκατέρωθεν σαρκώδη μυρτοχειλίδες ἢ κρημνοὶ ἢ πτερυγώματα. παρα-
στάται δ' εἰσὶ πόροι ἀπὸ τῶν ὄρχεων εἰς τὸν οὐρητῆρα κατάγοντες
καὶ ἐκπέμποντες τὸ σπέρμα . ἀπὸ δὲ τῶν εἰρημένων ὀνόματα,
ἀπὸ μὲν γαστρὸς γαστρίς, γαστρίμαργος, γαστροβόρος, προγάστωρ,
γαστρισμός. γαστρίζειν οὐ μόνον τὸ χορτάζειν λέγουσιν, ἀλλὰ καὶ
τὸ πλήττειν εἰς τὴν γαστέρα, ὡς Ἀριστοφάνης ἐν Ἰππεῦσιν
(273. 452). Πλάτων δὲ ὁ κωμικὸς (I frg 195 Ko) ἐπὶ τοῦ γαστρι-
μάργου ἔπειτα δ' οὐδείς ἐστ' ἀνὴρ γαστρίστερος.
μῦσχος: το αφιλόξενο μουνί [ μύσις (κλείσιμο χειλιών)]
μυστικόν· λεπρόν, ἢ λεπτόν

μυστικῶς· πνευματικῶς (3. Macc. 3,10) AS
[μυστείλει· τέμνει]
μύστιξ· ἅμα τῷ σκότει
μύστις· μεμυημένη (Sap. 8,4) A
465
μυσφόνον· παγίς
μύσχαι· αἱ μυχαί
μύσχλης· μύλος
μυσσωτά· γελοῖα
μύσχης· εὖρος. ὡς Ἀμφίλοχος
μύσχον· τὸ ἀνδρεῖον καὶ γυναικεῖον μόριον
μυσσοτόν· πάθος περὶ τὴν ὄψιν
μυτικίζειν· κολάζειν
μύτις· ἰχθῦς θήλεια, ἥτις ἄνευ ἄῤῥενος οὐ νέμεται. καὶ ὁ ἐνεός.
καὶ ὁ μὴ λαλῶν. καὶ ὁ πρὸς τὰ ἀφροδίσια ἐκλελυμένος
μύτιλον· ἔσχατον (Callim. fr. 691?)· ἀφ' οὗ καὶ τὸν νεώτατον.
μέζεα του στεατοπυγικού μας υποσυστήματος
τετράμορον δραχμῇσι δύω καταβάλλεο βρῖθος·

Ἀστέριον δέ φιν ἄλλο πιφαύσκεο, τεῦ τ' ἐπὶ νώτῳ
λεγνωταὶ στίλβουσι διαυγέες ἐν χροῒ ῥάβδοι·
βρύξαντος δ' ἀίδηλος ἐπέδραμεν ἀνέρι φρίκη,
ἐν δὲ κάρος κεφαλῇ, γούνων δ' ὑποέκλασε δεσμά.
Κυάνεον δέ τοι ἄλλο πεδήορον ἀμφὶς ἀίσσει
λαχνῆεν· δεινὸν δὲ φέρει καὶ ἐπὶ χροῒ νύχμα
ὅντινα γυιώσῃ· κραδίη δέ οἱ ἐν βάρος ἴσχει,
νὺξ δὲ περὶ κροτάφοις, ἔμετον δ' ἐξήρυγε δειρῆς
E. M. 200, 27: βλῆρ Αἰολικῶς τὸ δέλεαρ· οἱ Αἰολεῖς τὸ δ εἰς β

τρέπουσι· τοὺς γὰρ δελφῖνας βελφῖνάς φασι καὶ τοὺς Δελφούς Βελ-
φούς· οὕτως οὖν δέλεαρ βέλεαρ καὶ κατὰ συγκοπὴν καὶ συναλοιφὴν
466
βλῆρ πεποίηται. οὕτω καὶ οἱ Βοιωτοὶ ποιοῦσιν.

ἀζηχές· ὁ Ἡρωδιανὸς ἐν τῷ περὶ πάθους λέγει, ὅτι
παρὰ τὸ ἄδην, ὃ σημαίνει τὸ ἀδιαλείπτως, ἀδηχές καὶ
τροπῇ τοῦ δ εἰς ζ δωρικῶς ἀζηχές. E. M. 22, 46.
St. B. 120, 14: τὸ πατρωνυμικὸν (sc. τοῦ Ἀρκάς) Ἀρκασίδαι.
ὤφειλεν οὖν Ἀρκαδίδης, ἀλλὰ διὰ τὸ κακόφωνον οὕτως ἐγένετο.
E. M. 412, 1: τὸ ζ διαλύουσιν οἱ Δωριεῖς εἰς σ καὶ δ ζυγός σδυ
ἀζηχές· ὁ Ἡρωδιανὸς ἐν τῷ περὶ πάθους λέγει, ὅτι
παρὰ τὸ ἄδην, ὃ σημαίνει τὸ ἀδιαλείπτως, ἀδηχές καὶ
τροπῇ τοῦ δ εἰς ζ δωρικῶς ἀζηχές. E. M. 22, 46.
St. B. 120, 14: τὸ πατρωνυμικὸν (sc. τοῦ Ἀρκάς) Ἀρκασίδαι.
ὤφειλεν οὖν Ἀρκαδίδης, ἀλλὰ διὰ τὸ κακόφωνον οὕτως ἐγένετο.
E. M. 412, 1: τὸ ζ διαλύουσιν οἱ Δωριεῖς εἰς σ καὶ δ ζυγός σδυ-
γός, ζευκτῆρες σδευκτῆρες, θερίζω θερίσδω, συρίζω συρίσδω. Θεόκριτος
»ἃ ποτὶ ταῖς παγαῖσι μελίσδεται» (I 2).
467
Choer. Dict. 210, 3: τὸ ζ εἰς δ τρέπουσιν οἱ Βοιωτοὶ οἷον Ζῆθος

Δῆθος, οὕτως καὶ Ζεύς Δεύς.
ΜΥΖΟΥΡΙΣ γυναίκα που βυζαίνει πέoς.
Κωμικά αδέσποτα (CAF), Fragmenta incertorum poetarum Fragment

1352, γρ. 1
{Β.} τοὺς ἐμοὺς πλέκω κορύμβους.

{Α.} οὔ σοι λέγω περὶ τούτου.
{Β.} οὑμὸς ἀκοίτη ς ἐνταῦθα.
ἀνδρεράστρια γυνή
γνάθους θηλείας
ἐκβολὴ λόγου
ἐπιτριπτότατος ἄνθρωπος
εὐτράπεζος ἄνθρωπος
φασίμη κύλιξ
ἀμολγοί
ἀπομύζουρις, μύζουρις
βαρυσυμφορώτατος
γεγωνοκώμη
γλωττογάστορες
Γάιος Σουετόνιος ., Περὶ βλασφημιῶν καὶ πόθεν ἑκάστη Sect 2, γρ. 48

Εἰλίπους.
οὐράν.
Σατύρα.
468
ἀμφόδοις, γεγωνίσκειν ἢ περιβόητος εἶναι.

παλαιὰ χρῆσις δηλοῖ.
Ευστάθιος εκ. συγγραφέας Σχόλια στην Ομήρου Οδύσσεια Τομ. 2,

σελ. 147, γρ. 32
Ὀδυσσέως χωρίοις, κατὰ βιωτικὴν οἰκονομίαν παρέῤῥιπται, εἰωθότος τοῦ

ποιητοῦ πολλαχοῦ καὶ
τοιαῦτα ποιεῖν. (Vers. 300.) Κυνοραισταὶ δὲ δι' ἑνὸς ῥῶ κατά τε φύσιν
καὶ διὰ μέτρον οἳ τοὺς κύνας
ῥαίοντες· ἐξ οὗ κατὰ διάλυσιν καὶ παραγωγὴν τὸ ῥαΐζειν γίνεται· ἀφ' οὗ
καὶ θυμοραϊστὴς ἀναλόγως
τῷ κυνοραϊστής. λέγονται δὲ οὗτοι καὶ κρότωνες παρὰ τοῖς ὕστερον. ὅθεν
καὶ παροιμία κατά τινας τὸ,
ὑγιέστερος κρότωνος· περὶ ἧς ἀκριβέστερον ἐν τοῖς τοῦ περιηγητοῦ
κεῖται. (Vers. 302.) Τὸ δὲ σαίνειν
καιρία λέξις ἐπὶ κυνῶν, ὡς καὶ πρὸ ὀλίγων δεδήλωται. (Vers. 303.)
Σημείωσαι δὲ καὶ ὅτι ὁ ποιητὴς
ἐπίτηδες πλάττει μὴ ἔχειν τὸν Ἄργον ἐγγὺς τοῦ Ὀδυσσέως ἐλθεῖν, ἵνα μὴ
ἐπιγνωσθῇ παρὰ καιρὸν τῷ
Εὐμαίῳ. τὸ μὲν γὰρ σαίνειν καὶ τὰ ὦτα καταβάλλειν οἰηθείη ἂν Εὔμαιος
δι' αὐτὸν γίνεσθαι· εἰ δὲ
καὶ ἐγερθεὶς ἐγγίσει τῷ Ὀδυσσεῖ, ἀνακαλύπτεται ἡ κατὰ τὸν Ὀδυσσέα
σκηνή. (Vers. 302.) Ὅτι δὲ ἐκ
τοῦ, οὐρῇ σαίνειν, τὸ σαίνουρον συντέθειται ζῷον πρὸς ἀναλογίαν τοῦ,
λόφουρον, δῆλον ἐστί. παλαιὰ
δὲ χρῆσις οὐρὰν παίζει καὶ τὸ ἀνδρεῖον αἰδοῖον· ὅθεν καὶ γυνὴ μύζουρις
ἡ αἰσχροποιὸς παρὰ τὸ μυζοῦν
οὐρὰν, ὅ ἐστι θηλάζειν. ὡς δὲ καὶ κύων ἐπὶ μορίου θήλεος κεῖται, ἡ
εἰρησομένη κύνειρα δηλοῖ. Εἰς δὲ τὸ
οὔατα σημείωσαι, ὅτι καὶ εἶδος ὀστρέου τροφιμώτατον ἐλέγετο οὖς, κατὰ
τὸν εἰπόντα, ὅτι τὸ ὠτάριον
ὄστρεον, ὃ καλεῖται παρ' Αἰολέων οὖς Ἀφροδίτης, ἐν τῇ κατ'
Ἀλεξάνδριαν Φάρῳ γίνεται. (Vers. 305.)
Τὸ δὲ ἐρεείνετο ἐνεργητικῶς τὰ πλείω ἐρέεινε λέγεται. (Vers. 307.) Τὸ
δὲ, οὐ σάφα οἶδα, μέσως
εἶπεν ὁ ῥήτωρ ξένος· ἢ γὰρ φαινομένως ὅτι ὁ μὲν τοῦ εἴδους χαρακτὴρ
469
σημαίνει καὶ ταχὺν εἶναι τοῦ-

τον, ἐγὼ δὲ οὐκ οἶδα σαφῶς, ἢ καὶ ἀληθῶς ὅτι οὐ μέμνημαι σαφῶς, εἴ περ
ἀγαθὸς ἦν θηρεύειν· φθάσας γὰρ ἀπῆλθον εἰς Ἴλιον μηδὲν τοῦ Ἄργου
ἀπονάμενος. (Vers. 308.) Τὸ δὲ ἐπὶ εἴδεϊ τῷδε, δηλοῖ καλὸν εἶναι τῷ
ἀγαθῷ εἴδει παρεῖναι καὶ ἐνέργειαν. διὸ καὶ ἐν τοῖς ἑξῆς σκώπτεται ἀνὴρ,
ᾧ ἐπ' εἴδεϊ μὴ καὶ φρένες εἰσί. (Vers. 309.) Τραπεζεὺς δὲ κύων καὶ νῦν ὁ
μὴ ἐκ τοῦ ἀγρεύειν ζῶν, ἀλλ' ἐκ τῶν περὶ τράπεζαν. ἔθος δὲ τοῖς εὐπόροις
καὶ τοιούτους τρέφειν ἀγλαΐης φησὶν ἕνεκα κατά τι καὶ αὐτὸ μεγαλο

σελ. 275, γρ. 32
ἐφεξῆς Ἀρίσταρχος ἀθετήσας κεχίακεν, ἀδύνατον εἶναι εἰπὼν τοσαῦτα

βαστάσαι ἄνθρωπον. (Vers. 128.)
Λαῦρα δὲ στενὴ ὁδὸς, ἄμφοδος, δι' ἧς λαοὶ ῥέουσιν ἤτοι φέρονται. ὅθεν,
φασὶ, καὶ διάλαυρος ὁ ἐν
τῷ πέραν τῆς ἀμφόδου οἰκῶν καὶ οἷον ἀντίθυρος. Ἐν δὲ ῥητορικοῖς
λεξικοῖς φέρεται καὶ ὅτι λαῦρα
ἡ ἀμάρα καὶ ὅτι λαῦραι ῥύμαι, κῶμαι, στενωποὶ, ὑπόνομοι. σύνθετον δ'
ἐκ τῆς Λαύρας καὶ ἡ σποδησιλαῦρα, τουτέστιν ἡ πόρνη, λεγομένη οὕτω
παρὰ τὸ διατρίβειν ταπολλὰ ἐν ταῖς ὁδοῖς, ἢ καὶ δημοσίᾳ
συμπλέκεσθαι, ὥς φασιν οἱ παλαιοί. τὸ γὰρ σποδεῖσθαι καὶ ἐπὶ μίξεως
τίθεται. διὸ ἡ αὐτὴ καὶ χαμαιτύπη λέγεται ὁμωνύμως τῷ κατ' αὐτὴν
στρώματι· ἔτι δὲ καὶ Λεωφόρος· ἀκολούθως δὲ καὶ πανδοσία·
καὶ χαλκιδίτις δὲ διὰ τὸ εὐτελές, φασι, τοῦ διδομένου νομίσματος. εἰ δὲ
καὶ πολύϋμνος, ἀλλὰ τοῦτο
σεμνότερον δῆθεν πόρνης ἐπίθετον διὰ τὸ αὐτῆς περιώνυμον. φορτικὸν
δέ γε ἡ Μανιόκηπος, ὃ δηλοῖ
τὴν μεμηνυῖαν περὶ κῆπον τὸν κατ' αὐτὴν, ὃς τὸ παιδογόνον σημαίνει. εἰ
δὲ καὶ λούπα ἡ αὐτὴ, ὅ πέρ ἐστιν Ἰταλικῶς λύκαινα, διὰ τὸ ἁρπακτικὸν,
καὶ ἀνασεισίφαλλος, καὶ μύζουρις διὰ τὸ μυζοῦν οὐρὰν,
ὅ ἐστι θηλάζειν, καὶ ἀνασύρτολις, καὶ σατύρα, καὶ εἰλίπους, καὶ
γεγωνοκώμη. καὶ τοιαῦτα τινὰ εἰς τοσοῦτον εἰρήσθω. Λαύρας δὲ χρῆσις
καὶ παρὰ τῷ δειπνοσοφιστῇ ἐν τῷ, λαῦραν ἀντεσκεύαζε στενήν
τινα οὖσαν καὶ πλήθουσαν τῶν πρὸς ἀπόλαυσιν. εἶεν δ' ἂν τοιαῦται
λαῦραι καὶ οἱ ἐν ταῖς πόλεσι λεγόμενοι ἔμβολοι. (Vers. 143.) Ῥῶγες δὲ
μεγάροιο, δίοδοι, ῥήγματα, θυρίδες, θηλυκῶς ἀπὸ τοῦ ῥὼξ ῥωγός· αὐτὸ
δὲ ἀπὸ τοῦ ῥήσσω ῥήξω. τινὲς δὲ οὐδετέρως τὸ ῥῶγας ἐνόησαν ὡς τὸ
470
κῶας. ὅτι δὲ ἐν τῷ, ἀνὰρ ῥῶγας, διπλάζουσι τινὲς τὸ ἀμετάβολον, καθά

που καὶ ἐν τῷ κατὰρ ῥόον καὶ ἐν ἑτέροις ὁμοίοις, ἔστιν ἐκ τῶν παλαιῶν
ἀντιγράφων ἀναλέγεσθαι. ἀφ' ὧν δῆλον καὶ ὅτι, ὥς περ σπάνια τὰ εἰς εξ,
κρὲξ, ἐπίτεξ, λέλεξ τὸ διὰ τοῦ γ κλιθέν, οὕτω καὶ τὰ εἰς ωξ, πτὼξ, βῶξ,
ῥὼξ, ὃ καὶ αὐτὸ διὰ τοῦ γάμμα κλίνεται. τούτων δὲ σύνθετα πολυπτὼξ
καὶ ἀποῤῥώξ. εἰσὶ δὲ τοιαῦτα καθ' Ἡρῳδιανὸν καὶ ἀπὸ τοῦ τρώγω
γραμματοτρὼξ, κυαμοτρώξ. οὕτω δὲ σπανίζεται καὶ τὰ εἰς οξ διὰ τοῦ ο
μικροῦ, φλὸξ διὰ τοῦ γάμμα,
Μιάστωρ: μίασμα
μιάστωρο (Α μιάστωρ)νεοελλ. ζωολ. γένος νηματόκερων δίπτερων
εντόμων τής οικογένειας cecidomyidae αρχ.
1. άθλιος άνθρωπος ο οποίος έχει μιανθεί με έγκλημα που έχει κάνει και
μολύνει και τους άλλους, ένοχος, κακούργος
2. εκδικητής, τιμωρός εγκλήματος, ο οποίος μολύνεται στον ίδιο βαθμό με
εκείνον που διέπραξε το έγκλημα.
[ΕΤΥΜΟΛ. μιαίνω (με -σ- αναλογικά προς το μίασμα) + επίθημα -τωρ
(πρβλ. ἀλάστωρ)].
Νυκτιλαθραιοφαγος-ον
ὅρους ἔπηξαν τοῖς πένησι χρησίμους.

ἐπεὶ παράθες αὐτοῖσιν ἰχθῦς ἢ κρέας,
κἂν μὴ κατεσθίωσι καὶ τοὺς δακτύλους,
ἐθέλω κρέμασθαι δεκάκις.
οὐκ ἄκαιρον δ' ἐστὶν μνημονεῦσαι καὶ τοῦ εἰς ὑμᾶς
ποιηθέντος ἐπιγράμματος, ὅπερ παρέθετο ὁ Δελφὸς
Ἡγήσανδρος ἐν ἕκτῳ ὑπομνημάτων (FHG IV 413)·
ὀφρυανασπασίδαι, ῥινεγκαταπηξιγένειοι,
σακκογενειοτρόφοι καὶ λοπαδαρπαγίδαι,
εἱματανωπερίβαλλοι, ἀνηλιποκαιβλεπέλαιοι,
νυκτιλαθραιοφάγοι, νυκτιπαταιπλάγιοι,
μειρακιεξαπάται καὶ συλλαβοπευσιλαληταί,
δοξοματαιόσοφοι, ζηταρετησιάδαι.
Ἀρχέστρατός τε ὁ Γελῷος ἐν τῇ Γαστρολογίᾳ –
471
ἣν μόνην ὑμεῖς ῥαψῳδίαν οἱ σοφοὶ ἀσπάζεσθε, μόνον

τοῦτο πυθαγορίζοντες τὸ σιωπᾶν, δι' ἀσθένειαν λόγων
τοῦτο ποιοῦντες, ἔτι τε τὴν Σφοδρίου τοῦ κυνικοῦ
τέχνην ἐρωτικὴν καὶ τὰς Πρωταγορίδου ἀκροάσεις
ἐρωτικὰς Περσαίου τε τοῦ καλοῦ φιλοσόφου συμπο-
τικοὺς διαλόγους συντεθέντας ἐκ τῶν Στίλπωνος
καὶ Ζήνωνος ἀπομνημονευμάτων, ἐν οἷς ζητεῖ,
Ξυλοκυμβη-ης
Ευστάθιος θεολόγος Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα Τομ. 2, pa 153,

γρ. 3
κεφαλῆς κατά τινα γλῶσσαν. ὅθεν καὶ κυβιστᾶν τὸ ἐπὶ κεφαλὴν

καθάλλεσθαι.
Ἔστι δὲ καὶ κυμβαῖον εἶδός τι ποτηρίου, ὡς Παυσανίας ἐν τῷ οἰκείῳ
φησὶ
Λεξικῷ. Παρὰ τὸ κυφόν δέ, φασίν, ἐτυμολογεῖται ἡ κύμβη, ὡς
περιφερής. ὁ δέ
γε κύμβαχος ἢ ἔχει τι ὀνοματοποιΐας διὰ τὸν δοκοῦντα ἐγκεῖσθαι
αὐτῷ ἦχον
ἢ ἐκ παραγωγῆς ἔχει τὸ χ, ἵνα ᾖ, ὡς τιμή τίμαχος. ὅθεν κύριον
Δωρικὸν ὁ
Τιμαχίδας, οὕτω καὶ κύμβη κύμβαχος. Σημαίνει δέ, φασίν, ἡ λέξις
καὶ τὸ τῆς
περικεφαλαίας ἄκρον, ᾧ ἐνίεται ὁ λόφος, ὡς τὸ «κύμβαχον
ἀκρότατον νύξ'
ἔγχεϊ». Τὸ δὲ ῥηθὲν κυμβαῖον ποτήριον κυμβίον ἕτεροι γράφουσι,
λέγοντες καὶ
ὅτι ἔοικε κατὰ σχῆμα πλοίῳ καλουμένῳ κύμβῃ, ἐξ οὗ [ἴσως] καὶ
παρωνόμασται.
Εἴη δ' ἂν ἴσως τοιοῦτον πλοῖον ἡ κοινῶς ὀνομαζομένη πρός τινων
ξυλοκουμβάρα, [ὡς δῆθεν ἐκ παραφθορᾶς τοῦ κύμβη, ἵνα ᾖ τὸ
σκῶμμα ξυλοκύμβη, λεγόμενον ἐπὶ γυναικῶν, αἷς οὔτε κάλλος
ἐπανθεῖ οὔτε σύμμετρον μέγεθος.] Τοῦ δὲ ῥηθέντος κυμβίου ἡ
γραφὴ κατὰ τὸ ἱστίον καὶ ἰσχίον, ὥς φασιν οἱ παλαιοί.
(v. 580) Ὁ δὲ Μύδων τὸ κύριον πρὸς διαστολὴν βαρύνεται τῆς
μυδῶν μετοχῆς. (v. 586) Τὸ δὲ «ἐπὶ βρεχμὸν καὶ ὤμους» οἷον
ἐπεξηγητικόν ἐστι κατὰ Ὁμηρικὴν συνήθειαν τοῦ κύμβαχος.
Βρεχμός δὲ διὰ τοῦ χ τὸ ἄνω τοῦ μετώπου. λέγεται δὲ καὶ κοινῶς
472
βρέγμα διὰ τοῦ γ. Καλεῖται δὲ οὕτω διὰ τὸ οἷον βεβρέχθαι

τοῦτο τὸ μέρος καὶ ὑγρότατον εἶναι καὶ ἁπαλὸν τοῖς βρέφεσιν
Οζοθηκη-ης
Κύριλλος De exitu animi (homilia diversa 14) Τομ. 77, σελ. 1084,
γρ. 28
πλεονεκτῶν· βρωμώδης τῶν φιλαργύρων ἡ ὀσμὴ,

φανερὰ τῶν ὑποκριτῶν ἡ ὑπουλότης, λινόπληγοι, οἱ
ἐπιθέται· πάντα γυμνὰ καὶ τετραχηλισμένα ἐνώπιον
αὐτῶν. Οὐαὶ τοῖς ἁμαρτωλοῖς! βέβηλοι, καὶ ἐναγεῖς,
καὶ ἀκάθαρτοί εἰσιν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Πῶς μεμίαν-
ται αὐτῶν αἱ ψυχαί! Πῶς βρωμοῦσιν αὐτῶν τὰ σώ-
ματα ἐκ τῆς λαγνείας καὶ ἀκολασίας! Πῶς ἐμόλυ-
ναν τὰ σώματα, καὶ ἐμίαναν τὴν ψυχὴν, μὴ φυλά-
ξαντες τὴν στολὴν τοῦ ἁγίου βαπτίσματος! Πῶς
ἀναισχύντως καὶ ἀνερυθριάστως τῇ κραιπάλῃ καὶ
τῇ μέθῃ, τῆς ἀσωτίας τὴν ὀζοθήκην τῆς κοιλίας, τὸν
ἀσκὸν τῆς γαστρὸς, τῇ αὐταρκείᾳ καὶ ἐγκρατείᾳ μὴ
στοιχήσαντες, ἀλλὰ τὸν πλοῦτον αὐτῶν αὐτὴν ἐμπι-
στεύσαντες, τρυφηλῶς εἰς τὰς ἡδονὰς ὡς χοῖροι τῷ
βορβόρῳ ἐγκυλινδούμενοι, τὰς ἡμέρας καὶ τὰ ἔτη
αὐτῶν ἐδαπάνησαν· μετεωριζόμενοι ἐν λογισμοῖς
ῥυπαροῖς, καὶ φαύλαις ἐννοίαις, καὶ ἀργολογίαις,
καὶ θυμελικοῖς ᾄσμασι!
Οζοστομος-ον
Ψευδό-Λουκιανός Epigrammata Βιβ. 11, epigram 427, γρ. 1

ΛΟΥΚΙΑΝΟΥΤοῦ πωγωνοφόρου κυνικοῦ, τοῦ βακτροπροσαίτου,
εἴδομεν ἐν δείπνῳ τὴν μεγάλην σοφίαν.
θέρμων μὲν γὰρ πρῶτον ἀπέσχετο καὶ ῥαφανίδων,
μὴ δεῖν δουλεύειν γαστρὶ λέγων ἀρετήν.
εὖτε δ' ἐν ὀφθαλμοῖσιν ἴδεν χιονώδεα βόλβαν
στρυφνήν, ἣ πινυτὸν ἤδη ἔκλεπτε νόον,
ᾔτησεν παρὰ προσδοκίαν καὶ ἔτρωγεν ἀληθῶς
κοὐδὲν ἔφη βόλβαν τὴν ἀρετὴν ἀδικεῖν. ΛΟΥΚΙΑΝΟΥΔαίμονα πολλὰ
λαλῶν ὀζόστομος ἐξορκιστὴς ἐξέβαλ', οὐχ ὅρκων, ἀλλὰ κόπρων
δυνάμει.
473
Οζοχρωτος-ον
Dorotheus Astrol., Fragmenta Graeca σελ. 412, γρ. 11
Περὶ τῆς ἰδέας τῶν κλεπτῶν
Ἐὰν ὁ τοῦ Διὸς ἀστὴρ δηλοῖ τὸν κλέπτην ἔσται λευκόχρους,

εὐέκτης,
μεγαλόφθαλμος, μικρὰς τὰς κόρας ἔχων, οὐκ ὀξυδορκῶν,
ἀγαθογνώ-
μων, εὔσαρκος, εὐτραφής, δασυγένειος. ἐὰν δὲ ὁ τοῦ Κρόνου
δυσειδὴς
ἔσται ὁ κλέπτης, μέλας, μυωπάζων, μικρόφθαλμος, ῥυτίδας ἐν τῷ
σώματι ἔχων, χλωρός, ψεύστης, κρυψίνους, σκολιόφρων, δασύς,
στυ-
γνοπρόσωπος, ὀζόχρωτος. ἐὰν δὲ ὁ τοῦ Ἄρεως ἔσται ξανθός,
τετανό-
θριξ, γοργόμματος, στρογγυλοπρόσωπος, ὦτα ἔχων μικρά, χαροπός,
νουνεχής, ἀλλοπρόσαλλος, ὀξυόρμητος, ἕτοιμος εἰς τὸ ἐξορμᾶν. ἐὰν
δὲ ὁ τῆς Ἀφροδίτης ἔσται εὔμορφος ὁ κλέπτης, εὔκομος,
εὐόφθαλμος, μελανόμματος, λευκόχρους καὶ ἠρέμα ὑπό τι
μελάγχρους, εὔσαρκος, ἀγαθογνώμων.
Οινοπιπης-ου
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Scholia in Thesmophoriazusas Scholion sch

thesm, verse 393, li 5
μεταφορικὴν, ἀλλ' ἐξ ἔθους γλωσσηματικὴν, καὶ μὴ

εἶναι ἐπιτρίβειν ἀλλὰ τύπτειν ἢ σκώπτειν τὸ σμώχειν.
Ἄλλως. ἐπισμῇ: καὶ παρὰ Κρατίνῳ ἐστὶν ἐν Κλεο-
βουλίναις τὸ ἐπισμῇ. ἔστι δὲ λοιδορία, ἀπὸ τοῦ καθά-
πτεσθαι τῶν σμωμένων.
ὁ Σύμμαχός φησι παρὰ τὸ πιπίζειν τὸν οἶνον.
ἐγὼ δὲ οὐχ ὁρῶ τὸ πιπίζειν ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας παρὰ
τοῖς Ἀττικοῖς κείμενον, ἀλλὰ κατὰ μίμησιν φωνῆς
λεγόμενον. ἄμεινον οὖν, ὥσπερ παιδοπίπης λέγεται,
οὕτω καὶ οἰνοπίπης. Ἄλλως. τὰ πλεῖστα οἰνοπίπους
ἔχει ἀντὶ τοῦ τὰς μεθύσους ἀπὸ τοῦ πιπίζειν, ὅπερ
ἐστὶν ἐκμύζειν.
Οινοφλυγεω Οινοφλυξ-υγος
474
Πλούταρχος Phil., Otho τμ. 9, τμ. 4, γρ. 9
ρόντων ἡγεμονικῶν ἑλέσθαι τὸν ἄριστον, εἰ δὲ μή,

τὴν σύγκλητον ὁμοῦ καθίσαντας ἐφεῖναι τὴν
αἵρεσιν ἐκείνῃ τοῦ αὐτοκράτορος. καὶ οὐκ ἀπει-
κός ἐστι, μηδετέρου τότε τῶν προσαγορευομένων
αὐτοκρατόρων εὐδοκιμοῦντος, ἐπιπίπτειν τοιού-
τους διαλογισμοὺς τοῖς γνησίοις καὶ διαπόνοις καὶ
σωφρονοῦσι τῶν στρατιωτῶν, ὡς ἔχθιστον εἴη
καὶ δεινόν, ἃ πάλαι διὰ Σύλλαν καὶ Μάριον, εἶτα
Καίσαρα καὶ Πομπήϊον ᾠκτείροντο δρῶντες ἀλ-
λήλους καὶ πάσχοντες οἱ πολῖται, ταῦτα νῦν ὑπο-
μένειν ἢ Οὐϊτελλίῳ λαιμαργίας καὶ οἰνοφλυγίας
ἢ τρυφῆς καὶ ἀκολασίας Ὄθωνι τὴν ἡγεμο-
νίαν χορήγημα προθεμένους. ταῦτ' οὖν ὑπο-
νοοῦσι τούς τε περὶ τὸν Κέλσον αἰσθανομένους
ἐμβαλεῖν διατριβήν, ἐλπίζοντας ἄνευ μάχης καὶ
πόνων κριθήσεσθαι τὰ πράγματα, καὶ τοὺς περὶ
τὸν Ὄθωνα φοβουμένους ἐπιταχῦναι τὴν μάχην.
Ολιγηφρενιη-ης
Oracula Sibyllina, Oracula τμ. 7, γρ. 63
...κλαύσουσιν νύμφαι, ὅτι δὴ θεὸν οὐκ ἐνόησαν,

ἀλλ' αἰεὶ τυπάνοις καὶ κρότοις τ' ἦχον ἔδωκαν.
μαντεύου, Κολοφών· μέγα σοι κρέμαται φοβερὸν πῦρ.
Θεσσαλίη δύσνυμφε, σὲ δ' ὄψεται οὐκέτι γαῖα
οὐδὲ τέφρην, πλεύσῃ δὲ μόνη φυγὰς ἠπείροιο.
αὐτοῖς ὦ τλῆμον, σκύβαλον πολέμου λυγρὸν ἔσσῃ,
ὦ κυσὶ καὶ ποταμοῖς καὶ ῥομφαίαισι πεσοῦσα.
ὦ τλῆμόν γε Κόρινθε, σὺ δ' ἀμφ' αὐτὴν βαρὺν Ἄρην
δέξῃ, δειλαίη, καὶ ἐν ἀλλήλοις ἀπολεῖσθε.
Τύρε, σὺ δ' ἡλίκα δὴ λήψῃ μόνη· εὐσεβέων γάρ
ἀνδρῶν χηρεύουσ' ὀλιγηφρενίῃσι διοίσει.
ἆ Συρίη κοίλη, Φοινίκων ὕστατον ἀνδρῶν,
οἷς ἐπερευγομένη κεῖται Βηρυτιὰς ἅλμη,
τλήμων, οὐκ ἔγνως τὸν σὸν θεόν, ὅν ποτ' ἔλουσεν
Ἰόρδανος ἐν τριτάτοισι καὶ ἔπτατο πνεῦμα πελείῃ,
ὃς πρὶν καὶ γαίης τε καὶ οὐρανοῦ ἀστερόεντος
Ολισβοκολλιξ Ολισβος-ου
475
Ησυχιος λεξικόν (Α – Ο) Αλφαβητικό omicron, entry 568, γρ. 1
ὀλιγώρως· μικρολόγως. σκνιφῶς. ῥυπαρῶς A

ὀλίζονες· ἥσσονες, ἐλάσσονες (Σ 519)
ὀλιζοῦται· μειοῦται, ⌊ὀλιγοῦται sn
ὀλιζοῦνται· μειοῦνται, ⌊ὀλιγοῦνται AS
Ὀλιζών· πόλις (Β 717). καὶ ὁ ἐλάσσων
ὁλκάς· εἶδος πλοίου
ὀλίκοι· ἐκκομίδαι
ὁλικῶς· ἐξ ὅλου. ἐπιῤῥηματικῶς
ὄλινοι κριθῆς· δέσμαι. καὶ ὤλενος παρὰ Κυπρίοις
ὀλινύει· λήγει. ἀργεῖ
ὀλισβοκόλλιξ· παρὰ τὸ ἐτυμοκόλλιξ (Com. ad. 1094)
ὀλισθαίνει· πίπτει (Sirac. 21,7 v. l.)
Ολλυμι
Αιλιος Ηρωδιανος ., Περὶ παθῶν Part+vol 3,2, p273, li 33
E. Or. 63, 34: ἐριούνιος: παρὰ τὸ ὀνῶ ἐριόνης ἐστὶ καὶ πλεο-
νασμῷ τοῦ υ ἐριούνης· τὸ δὲ ἐρί ἐπιτατικόν ἐστιν· ἐριούνης οὖν ὁ
μεγάλως ὠφελῶν. Ἡρωδιανός. E. M. 641, 2: οὐλή: ὁ Ἡρωδιανὸς
παρὰ τὸ εἰλῶ τὸ συστρέφω γίνεται ὀλή καὶ οὐλή ἡ συνεστραμμένη
σάρξ· τὸ γὰρ ἐναντίον ἀπὸ τοῦ
διελκύσαι ἕλκος λέγεται. Ep. Cr. I 302, 29: οὖλος: σημαίνει τὸν
ὅλον «ἄρτον τε οὖλον ἑλών» (Od. ρ 343) καὶ πλεονασμῷ τοῦ υ·
σημαίνει καὶ τὸ μαλακόν »οὔλας ἧκε κόμας» (Od. ζ 231) καὶ
«οὔλων τε ταπήτων» (Π 224) παρὰ τὸ εἰλῶ τὸ συστρέφω, ἔνθεν καὶ
τὸ ἑλίσσω, παρὰ τοῦτο ὄλος καὶ οὖλος· σημαίνει καὶ τὸ ὀλέθριον
παρὰ τὸ ὄλω τὸ ὄλλυμι, ὥστε εἴτε ὀλέθριον εἴτε μαλακὸν εἴτε τὸ
ὅλον, ἐπὶ πάντων ὁ πλεονασμὸς τοῦ υ γέγονεν, ὅθεν, ἐπεὶ ποικίλα
σημαίνει τὸ οὖλος, ἄδηλον ἡγοῦνται ἐν τῷ »βάσκ' ἴθι οὖλε ὄνειρε»
(Β 8), πότερον τὸν ἐπὶ ὀλέθρῳ πεμπόμενον ἢ τὸν μαλακόν.
Ολολυς
ὁ Σκόμβρος, ἡ Σεμίδαλις. {Β.} Ἡράκλεις φίλε,

ἀγοράσματ', οὐ συμπόσιον εἴρηκας, γύναι.
Κυρηβίων δ' ἐπεκαλεῖτο Ἐπικράτης ὁ Αἰσχίνου τοῦ
ῥήτορος κηδεστής, ὥς φησι Δημοσθένης ἐν τῷ περὶ
476
τῆς παραπρεσβείας (§ 287). τῶν δὲ τοιούτων ἐπιθέ-

των ἃ ἐπὶ χλεύῃ Ἀθηναῖοι παίζοντες ἔλεγον μνημο-
νεύει Ἀναξανδρίδης ἐν Ὀδυσσεῖ οὕτως (II 148 K)·
ὑμεῖς γὰρ ἀλλήλους ἀεὶ χλευάζετ', οἶδ' ἀκριβῶς.
ἂν μὲν γὰρ ᾖ τις εὐπρεπής, ἱερὸν γάμον καλεῖτε.
ἐὰν δὲ μικρὸν παντελῶς ἀνθρώπιον, σταλαγμόν·
λαμπρός τις ἐξελήλυθ' .... ὄλολυς οὗτός ἐστι·
λιπαρὸς περιπατεῖ Δημοκλῆς, ζωμὸς κατωνόμασται·
χαίρει τις αὐχμῶν ἢ ῥυπῶν, κονιορτὸς ἀναπέφηνεν·
ὄπισθεν ἀκολουθεῖ κόλαξ τῳ, λέμβος ἐπικέκληται·
Ομειχμα-ατος
Αισχύλος Αποσπασμα 435, γρ. 1
κηδεία
κραταίπιλος
Κυνοκέφαλοι
κυντερώτατα (vel -ώτερα) vel κυντατώτατα
λάμπουρις
μειζονώτερος
Μονόμματοι
ναῦλα
ὀμείχματα
ὀργάζειν (= παίοντα ἐξελαύνειν καὶ μαλάττειν)
οὐρανιζέτω
πάλμυδος
πεφρασμένος
Ονειρωγμος-ου
Γαληνός ιατρός De semine libri ii Τομ. 4, σελ. 598, γρ. 15
λογον γάρ ἐστι τὸ μέγεθος,) ἑξῆς τούτου πολὺ μᾶλλον ἐψεύ-

σατο, φάμενος εἰς τὸν αὐχένα τῆς κύστεως ἐμφύεσθαι τῷ
τοῦ ἄῤῥενος ὁμοίως. οὐ μόνον γὰρ εἰς τὸν τῆς κύστεως
αὐχένα τῶν σπερματικῶν πόρων οὐδέτερος ἐμφύεται κατ'
οὐδὲν θῆλυ ζῶον, ἀλλ' οὐδὲ τὸν τῶν μητρῶν αὐτῶν, καίτοι
γε ἐγγυτέρω πολὺ τοῦ τῆς κύστεως κύτους ἐστὶν, ἀλλ' ὅμως
οὐδὲ πρὸς τοῦτον ἐξικνοῦνται, παραπεφυκότες δὲ τοῖς πλα-
γίοις μέρεσι τῶν μητρῶν, ὁ μὲν ἔνθεν, ὁ δὲ ἔνθεν, ἐπ'
ἄκραν ἔρχονται τὴν καθ' ἑαυτὸν ἑκάτερος κεραίαν, ἐκχέαν-
τες εἴσω τὸ σπέρμα , ὅπερ ἐν μὲν τῷ κύειν ἀθροίζεται
477
κατὰ τοῦτο τὸ χωρίον, ἐν δὲ τοῖς ὀνειρωγμοῖς πρῶτον

μὲν εἰς τὴν μήτραν ἐμπίπτει, μετὰ δὲ ταῦτα εἰς τὸ
ἐκτὸς ἐκκενοῦται. καθάπερ ὤφθη καὶ νῦν ἐπὶ γυναικὸς
ὑπὸ νοσημάτων ὑστερικῶν ἐνοχλουμένης εἰς τὴν μήτραν μὲν
πρῶτον, ἐκ ταύτης δὲ ἔξω πλεῖστόν τε καὶ παχύτατον ἐκ-
χυθὲν σπέρμα · χρόνον δ' αὐτὴ συχνὸν χηρεύουσα τοσοῦτό
τε καὶ τοιοῦτο ἠθροίκει. ἀλλὰ τότε τάσεις τινὲς αὐτὴν κα-
τέλαβον ὀσφύος καὶ χειρῶν καὶ ποδῶν, ὡς σπασθῆναι δο-
κεῖν, ἐφ' αἷς ἐξεκρίθη τὸ σπέρμα , καὶ τὴν ἡδονήν τε παρα-
πλησίαν ἔλεγεν αὐτῇ γεγονέναι τῇ κατὰ τὰς συνουσίας.
Ονθος-ου
Όμηρος Ilias Βιβ. 23, γρ. 775
...κὰδ δ' ἄρα οἱ κεφαλῆς χέ' ἀϋτμένα δῖος Ὀδυσσεὺς

αἰεὶ ῥίμφα θέων· ἴαχον δ' ἐπὶ πάντες Ἀχαιοὶ
νίκης ἱεμένῳ, μάλα δὲ σπεύδοντι κέλευον.
ἀλλ' ὅτε δὴ πύματον τέλεον δρόμον, αὐτίκ' Ὀδυσσεὺς
εὔχετ' Ἀθηναίῃ γλαυκώπιδι ὃν κατὰ θυμόν·
κλῦθι θεά, ἀγαθή μοι ἐπίρροθος ἐλθὲ ποδοῖιν.
ὣς ἔφατ' εὐχόμενος· τοῦ δ' ἔκλυε Παλλὰς Ἀθήνη,
— γυῖα δ' ἔθηκεν ἐλαφρά, πόδας καὶ χεῖρας ὕπερθεν.
ἀλλ' ὅτε δὴ τάχ' ἔμελλον ἐπαΐξασθαι ἄεθλον,
ἔνθ' Αἴας μὲν ὄλισθε θέων, βλάψεν γὰρ Ἀθήνη,
τῇ ῥα βοῶν κέχυτ' ὄνθος ἀποκταμένων ἐριμύκων,
οὓς ἐπὶ Πατρόκλῳ πέφνεν πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·
ἐν δ' ὄνθου βοέου πλῆτο στόμα τε ῥῖνάς τε·
κρητῆρ' αὖτ' ἀνάειρε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς,
ὡς ἦλθε φθάμενος· ὃ δὲ βοῦν ἕλε φαίδιμος Αἴας.
Ονοβατεω Οπισθοβατης-ου
Πλούταρχος Phil., Aetia Romana et Graeca (263d-304f) Stephanus σελ.

291, τμ. E, γρ. 7
ΑΙΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ
’Τίνες οἱ ἐν Ἐπιδαύρῳ κονίποδες καὶ ἄρτυνοι;’ οἱ

μὲν τὸ πολίτευμα ... ὀγδοήκοντα καὶ ἑκατὸν ἄνδρες ἦσαν·
ἐκ δὲ τούτων ᾑροῦντο βουλευτάς, οὓς ‘ἀρτύνους’ ἐκά-
λουν. τοῦ δὲ δήμου τὸ πλεῖστον ἐν ἀγρῷ διέτριβεν·
478
ἐκαλοῦντο δέ ‘κονίποδες’, ὡς συμβαλεῖν ἔστιν ἀπὸ τῶν

ποδῶν γνωριζόμενοι κεκονιμένων, ὁπότε κατέλθοιεν εἰς
τὴν πόλιν.
’Τίς ἡ παρὰ Κυμαίοις ὀνοβάτις;’ τῶν γυναικῶν
τὴν ἐπὶ μοιχείᾳ ληφθεῖσαν ἀγαγόντες εἰς ἀγορὰν ἐπὶ
λίθου τινὸς ἐμφανῆ πᾶσι καθίστασαν· εἶθ' οὕτως ἀνεβί-
βαζον ἐπ' ὄνον, καὶ τὴν πόλιν κύκλῳ περιαχθεῖσαν ἔδει
πάλιν ἐπὶ τὸν αὐτὸν λίθον κατασταθῆναι καὶ τὸ λοιπὸν
ἄτιμον διατελεῖν, ‘ὀνοβάτιν’ προσαγορευομένην. τὸν δὲ
λίθον ἀπὸ τούτου καθαρὸν οὐ νομίζοντες ἀφωσιοῦντο.
ἦν δὲ καὶ φυλάκτου τις ἀρχὴ παρ' αὐτοῖς· ὁ δὲ ταύτην
ἔχων τὸν μὲν ἄλλον χρόνον ἐτήρει τὸ δεσμωτήριον, εἰς
δὲ τὴν βουλὴν ἐν τῷ νυκτερινῷ συλλόγῳ παριὼν | ἐξῆγε
τοὺς βασιλεῖς τῆς χειρὸς καὶ κατεῖχε, μέχρι περὶ αὐτῶν
Οπισθοβατικος-η-ον
Κλήμης Αλεξανδρινός Παιδαγωγός Βιβ. 2, τμ. 10, κεφ. 88, sect 1, γρ.
3
τῇ φύσει αὐτῇ ἀπαγορευούσῃ διὰ τῆς τῶν μορίων κατασκευῆς,

οὐκ εἰς παραδοχὴν σπέρματος, εἰς δὲ τὴν πρόεσιν αὐτοῦ τὸ ἄρρεν
ἀνδρωσάσῃ. Ὁ δὲ Ἱερεμίας ὁπηνίκα ἂν φῇ, τοῦτ' ἔστι δι' αὐτοῦ τὸ
πνεῦμα, «σπήλαιον ὑαίνης γέγονεν ὁ οἶκός μου», τὴν ἐκ τῶν νεκρῶν
σωμάτων μυσαττόμενος τροφὴν ἀλληγορίᾳ σοφῇ τὴν
εἰδωλολατρείαν
διαβέβληκε· δεῖ γὰρ ὡς ἀληθῶς ἁγνὸν εἰδώλων τὸν τοῦ ζῶντος
οἶκον εἶναι θεοῦ.
Πάλιν ὁ Μωσῆς καὶ τὸν λαγὼ ἐσθίειν ἀπαγορεύει· ὀχεύει πᾶσαν
τὴν ὥραν ὁ λαγώς, καὶ ἐπιβαίνει συγκαθεσθείσης τῆς θηλείας κατό-
πιν ἐπιών· ἔστι γὰρ ὀπισθοβατικόν· κυεῖ δὲ κατὰ μῆνα καὶ ἐπι-
κυΐσκεται· ὀχεύεται δὲ καὶ τίκτει, τεκοῦσα δὲ εὐθὺς ὀχεύεται ὑφ'
οὗ ἂν τύχῃ λαγωοῦ· οὐ γὰρ ἑνὶ ἀρκεῖται γάμῳ. Καὶ συλλαμβάνει
πάλιν ἔτι θηλαζομένη· ἔχει γὰρ τὴν ὑστέραν δικρόαν. Καὶ οὐχὶ τὸ
κένωμα μόνον τῆς ὑστέρας ἱκανὸν αὐτῇ γίνεται συνουσίας
ὁρμητήριον·
τὸ γὰρ κενὸν πᾶν ἐπιθυμεῖ πληρώσεως· συμβαίνει δέ, ὅταν κυῶσι,
θάτερον μέρος τῆς ὑστέρας κατέχεσθαι τῇ ἐπιθυμίᾳ καὶ ὀργᾶν. Διὰ
τοῦτο ἐπικυήσεις γίνονται αὐτοῖς. Ἀπέχεσθαι τοίνυν σφοδρῶν τε
ὀρέξεων καὶ ἐπαλλήλων συνουσιῶν καὶ τῆς πρὸς τὰς ἐγκύους
ὁμιλίας καὶ ἀλληλοβασίας καὶ παιδοφθορίας καὶ μοιχείας καὶ
λαγνείας ἡ τοῦ αἰνίγματος τοῦδε ἀπαγόρευσις παρῄνεσεν.
479
Ορεγμιη-ης
Aretaeus Med., De causis et signis acutorum morborum (lib. 2) Βιβ. 1,

τμ. 5, τμ. 7, γρ. 9
θανάτου. πολλοῖσι δὲ ἐς ἀναισθησίην καὶ μώρωσιν ἡ γνώμη ῥέπει,

ὅκως
ἀγνῶτες ἁπάντων ἢ ἐπιλήσμονες ἑωυτέων βίον ζώωσι ζωώδεα. ξυν-
τρέπεται δὲ καὶ τοῦ σκήνεος ἐς πονηρὸν ἡ ἕξις· χροιὴ μελάγχλωρος,
ἢν μὴ διεξίῃ κάτω ἡ χολή, ἀλλὰ ἀναχέηται ξὺν τῷ αἵματι ἐς τὸ πᾶν.
βοροὶ μέν, ἰσχνοὶ δέ· ὕπνος γὰρ αὐτέοισι οὔτε πόσει οὔτε βρωτῷ
ξυγκρατέει τὰ μέλεα, ἀγρυπνίη δὲ σκίδνησι ἐς τὴν ἔξω φορήν.
τοιγαρ-
οῦν κοιλίη ξηρὴ οὐδὲν διιεῖσα· ἢν δέ κοτε ἐκδιδῷ, ξηρά,
στρογγύλα,
ξὺν περιρρόῳ μέλανι, χολώδεα. οὖρα σμικρά, δριμέα, χολόβαφα·
φυ-
σώδεες καθ' ὑποχόνδριον· ἐρυγαὶ κακώδεες, βρωμώδεες, ὡς ἐξ ἁλὸς
ὀρεγμίη· ἀνέπλω κοτὲ καὶ ὑγρὸν δριμὺ ξὺν χολῇ. σφυγμοὶ ὡς
ἐπίπαν
σμικροί, νωθροί, ἀδρανέες, πυκινοί, ἴκελοι τῷ ψύχεϊ. λόγος ὅτι τῶν
τοιῶνδέ τις ἀνηκέστως ἔχων, κούρης ἤρα τε καὶ τῶν ἰητρῶν οὐδὲν
ὠφελούντων ὁ ἔρως μιν ἰήσατο· δοκέω δὲ ἔγωγε ἐρᾶν μὲν αὐτὸν ἀρ-
χῆθεν, κατηφέα δὲ καὶ δύσθυμον [ἢ] ὑπ' ἀτυχίης τῆς κούρης ἔμμεναι
καὶ μελαγχολικὸν δοκέειν τοῖσι δημότῃσιν. οὗτος οὔτε μὴν ἦν
ἔρωτα
ἐγγιγνώσκων, ἐπεὶ δὲ τὸν ἔρωτα ξυνῆψε τῇ κούρῃ, παύεται τῆς
κατη-
φείης, καὶ διασκίδνησι ὀργήν τε καὶ λύπην, χάρμῃ δὲ ἐξένηψε τῆς
δυσθυμίης· καθίσταται γὰρ τὴν γνώμην ἔρωτι ἰητρῷ.
Ορθιησις-εως
Aretaeus Med., De causis et signis acutorum morborum (lib. 1) Βιβ. 2,

τμ. 12, τμ. 4, γρ. 9
φλεγματώδεσι, χολώδεσι· ἔμετος ὁμοίως, οὐκ ἄνευθεν κινδύνου.

ἴησις
ὕπνος βαθὺς καὶ μήκιστος. ψῦξις γὰρ καὶ πάρεσις καὶ νάρκη
νεύρων,
ὕπνος πουλύς· νάρκη δὲ καὶ ψῦξις σατυρίησιν ἰῆται. γίγνεται δὲ τὸ
πάθος ἦρος μάλιστα καὶ θέρεος· ἡλικίῃσι δὲ μειρακίοισι καὶ νέοισι,
μά-
480
λιστα δὲ ὁκόσοισι ἡ φύσις ἐς ξυνουσίην ἑτοίμη. ὀξύτατον ἠδὲ

ἀτερπὲς
ἠδὲ ἄκοσμον κακόν· τὰ πολλὰ γὰρ ἐν ἑβδόμῃ θνῄσκουσι. λόγος δὲ
ὅτι
καὶ γυναῖκες πάσχουσι τοῦτο τὸ πάθος, καὶ ἥ τε ἐς τὰ ἀφροδίσια
ὁρμὴ
ὁμοίη καὶ τὰ λοιπὰ ξύμπαντα τὰ αὐτά. ἐγὼ δὲ μαχλοσύνην μὲν γυ-
ναιξὶ ὑγρῇσι πείθομαι γίγνεσθαι, ἐς ἔκχυσιν τοῦ πλήθεος τούτων·
σα-
τυρίησιν δὲ ἥκιστα. οὔτε γὰρ ἡ φύσις αὐτέων ἑτοίμη· ψυχρὴ γάρ·
ἀλλ' οὐδὲ μόρια ἐς ὀρθίηςιν, ὅκωσπερ σάτυρος, ἴσχει γυνή, ὥσπερ
τὸ
πάθος ἐπώνυμον. οὐδὲ γὰρ οὐδὲ πνίγα τὴν ἀπὸ ὑστέρης νοσέουσι
ἄν-
δρες, οὕνεκεν οὐκ ἴσχει ὑστέρην ἀνήρ.
Ορθοκορυζος-ου
σησαμοῦντας, αὐτὸς μέλιτι δεδευμένους λίθους ἀπο-

τρώγων. ἡ πασῶν δὲ ἰταμωτάτη, τὸ ἐκ Κεραμεικοῦ
πορνίδιον, ἡ μέτοικος ἡ Φενεᾶτις, Ὑακινθίς, κύστιν
αἵματος πληρώσασα καταφέρει μου τῆς κεφαλῆς, καὶ ὁμοῦ
τῷ κτύπῳ ἐλελούμην τῷ αἵματι. καὶ τῶν μὲν εὐωχου-
μένων πολὺς καὶ καπυρὸς ἐξεχύθη γέλως, ἐγὼ δὲ ὧν
ἔπαθον μισθὸν οὐκ ἀπηνεγκάμην ἄξιον, ἀλλά μοι γέ-
γονε τῶν ὕβρεων ἀμοιβὴ τὸ μέτρον τῆς γαστρός, πέρα[ς]
δὲ οὐδέν. μήτε οὖν ἐς νέωτα μήτε μὴν νικῴη ὁ θεοῖς
ἐχθρὸς Λικύμνιος, ὃν ἐγὼ τῆς ἀχαρίστου φωνῆς ἕνεκεν
ὀρθοκόρυζον καλεῖσθαι πρὸς ἡμῶν καὶ τοῦ χοροῦ τῶν
Διονυσοκολάκων ἔκρινα.
Ορθοτιτθιος-ου
Νικήτας Χωνιάτης Historia (= Χρονικὴ διήγησις) Reign Andron1,pt1,

σελ. 276, γρ. of σελ. 1
πραγμάτων τῆς βασιλείας ἐπειλημμένων ὅσα καὶ ἥλιος ὑπὸ νέφους

συσκιαζόμενος, ὥστε καὶ βασιλευομένῳ ἐῴκει μᾶλλον ἢ
βασιλεύοντι, ἐκεῖνα ἐπιτάσσων καὶ δρῶν, ὅσα εἰσηγοῦντό οἱ οἱ
ἀποστάται, μέχρι καὶ τοῦ δι' ἀγχόνης τὸ πέρας δέξασθαι τῆς ζωῆς.
Τῆς δὲ μυσαρᾶς πράξεως ταύτης οὕτω τετελεσμένης, οἰκτρῶς ἁρ-
481
μόζεται Ἀνδρονίκῳ πρὸς συμβίωσιν Ἄννα ἡ τοῦ βασιλέως Ἀλεξίου

μνηστή, θυγάτηρ οὖσα τοῦ τὴν ἀρχὴν τῶν Φράγγων διέποντος. καὶ
οὐκ ᾐσχύνετο Κρονίων ἀπόζων ἀνεψιοῦ γυναικὶ μιλτοπαρήῳ καὶ
τρυφερᾷ καὶ μήπω τὸ ἑνδέκατον ἔτος ἐξηνυκυίᾳ μέλλων ἀθεμίτως
συγκατακλίνεσθαι καὶ παραγκαλίζεσθαι ὁ πέπων τὴν ὀμφακίζουσαν,
ὁ ὑπέρωρος τὴν ἡλικίαν τὴν ὀρθοτίτθιον νεάνιδα, ὁ ῥικνὸς καὶ
χαλαρὸς τὴν ῥοδοδάκτυλον καὶ δρόσον ἔρωτος στάζουσαν.
Ορρος-ου
Αριστοφάνης κωμικός Lysistrata Γρ. 964
Οἴμοι τί πάθω; Τίνα βινήσω,

τῆς καλλίστης πασῶν ψευσθεία;
Πῶς ταυτηνὶ παιδοτροφήσω;
Ποῦ Κυναλώπηξ;
Μίσθωσόν μοι τὴν τίτθην.
{Χ. ΓΕ.} Ἐν δεινῷ γ', ὦ δύστηνε, κακῷ
τείρει ψυχὴν ἐξαπατηθείς.
Κἄγωγ' οἰκτίρω σ'. Αἰαῖ.
Ποῖος γὰρ ἔτ' ἂν νέφρος ἀντίσχοι,
ποία ψυχή, ποῖοι δ' ὄρχεις,
ποία δ' ὀσφύς, ποῖος δ' ὄρρος
κατατεινόμενος
καὶ μὴ βινῶν τοὺς ὄρθρους;
{ΚΙ.} Ὦ Ζεῦ, δεινῶν ἀντισπασμῶν.
Ορχιπεδη-ης Ορχιπεδιζω Ορχιπεδον-ου Ορχις-εως Ορχοτομεομαι

Ορχοτομια-ας
Γαληνός ιατρός De usu partium Kühn τομ. 4, σελ. 171, γρ. 10
μένων ἀγγείων τὰ μὲν εἰς τὴν δεξιὰν μήτραν καὶ τὸν

ταύτης ὄρχιν ἰόντα τῶν μεγάλων ‖ ἀγγείων αὐτῶν
ἀφώρμηται τῶν ἐπὶ ῥάχιν, φλὲψ μὲν ἀπὸ τῆς κοίλης
φλεβός, ἀρτηρία δ' ἀπὸ τῆς μεγάλης ἀρτηρίας, ὅσα δ'
εἰς τὸν ἀριστερὸν ὄρχιν ἐπὶ τῶν ἀρρένων ἢ τὴν ταύτῃ
μήτραν ἐπὶ τῶν γυναικῶν ἀφικνεῖται – δύο δ' ἐστὶ
καὶ ταῦτα, μία μὲν ἀρτηρία, μία δὲ φλέψ – οὐκέτ'
ἐξ αὐτῶν τῶν μεγάλων ἀγγείων, ἀλλ' ἐκ τῶν ἐπὶ τοὺς
νεφροὺς φερομένων ἀφώρμηται. δῆλον οὖν, ὡς ἀκά-
θαρτον ἔτι καὶ περιττωματικὸν καὶ ὑγρὸν καὶ ὀρῶδες
ὅ τε ἀριστερὸς ὄρχις ἐπὶ τῶν ἀρρένων ἥ τε ἀριστερὰ
482
μήτρα ταῖς γυναιξὶ δέχονται τὸ αἷμα, κἀκ τούτου συμ-

βαίνει καὶ αὐτοῖς τοῖς δεχομένοις ὀργάνοις οὐχ ὁμοίοις
γίγνεσθαι τὴν κρᾶσιν. ὡς γὰρ τὸ καθαρὸν αἷμα θερ-
μότερον τοῦ περιττωματικοῦ, οὕτω καὶ τὰ πρὸς αὐτοῦ
τρεφόμενα μόρια τὰ δεξιὰ θερμότερα τῶν ἀριστερῶν
ἀποτελεῖται. καίτοι καὶ τῇ θέσει ταῦτ' ἐξ ἀρχῆς
ἐπλεονέκτει· δέδεικται γὰρ οὖν καὶ τοῦθ' ἡμῖν πολ-
λάκις ὑφ' Ἱπποκράτους ὀρθῶς εἰρημένον, ὡς τὰ κατ'
εὐθὺ κείμενα μόρια πλέον ἀλλήλων ἀπολαύειν ἀνάγκη.
μὴ τοίνυν ἔτι θαυμάζειν, εἰ τῶν τε μητρῶν ἡ ‖ δεξιὰ
Ουθαρ-ατος Ουθατιος-α-ον
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές ook 9, Kaibel παρ. 60, γρ. 1
Κλέαρχος δ' ἐν δευτέρῳ περὶ σκελετῶν οὕτως φησί

(FHG II 324)· ‘σάρκες μυωταὶ καθ' ἑκάτερον μέρος, ἃς
οἳ μὲν ψύας, οἳ δὲ ἀλώπεκας, οἳ δὲ νευρομήτρας κα-
λοῦσι. μνημονεύει δὲ τῶν ψυῶν καὶ Ἱπποκράτης
ὁ ἱερώτατος. ὠνομάσθησαν δ' οὕτως διὰ τὸ ῥᾳδίως
ἀποψᾶσθαι ἢ οἷόν τις [οὖσα] ἐπιψαύουσα σὰρξ καὶ
ἐπιπολῆς τοῖς ὀστέοις ὑπάρχουσα.’ μνημονεύει αὐτῶν
καὶ Εὔφρων ὁ κωμικὸς ἐν Θεωροῖς (IV 491 M)·
λοβός τίς ἐστι καὶ ψύαι καλούμεναι·
ταύτας ἐπιτεμὼν πρὶν θεωρῆσαι μαθών ...
ΟΥΘΑΡ. Τηλεκλείδης Στερροῖς (I 217 K)·
ὡς οὖσα θῆλυς εἰκότως οὖθαρ φορῶ.
Ἡρόδοτος δ' ἐν τῇ τετάρτῃ τῶν ἱστοριῶν φησιν
(c. 2) ... σπανίως δ' ἔστιν εὑρεῖν τὸ οὖθαρ ἐπὶ τῶν
ἄλλων ζῴων λεγόμενον· ΥΠΟΓΑΣΤΡΙΟΝ δὲ μόνον ὡς
ἐπὶ τῶν ἰχθύων λέγεται. Στράττις Ἀταλάντῃ (I 713 K)·
ὑπογάστριον θύννου τι κἀκροκώλιον.
Θεόπομπος Καλλαίσχρῳ (I 738 K)·
Ουρεω Ουρημα-ατος Ουρησις-εως Ουρητιαω Ουρετρις-ιδος

Ουροδοκη-ης Ουροδοχος-ον Ουρον-ου
Γαληνός ιατρός De locis affectis libri vi “Claudii Galeni opera omnia,

vol. 8”, Ed. Kühn, C.G.Leipzig: Knobloch, 1824, Repr. 1965.
Τομ. 8, σελ. 405, γρ. 7
... ὥσπερ δ' ἔνιοι προαιρετικὸν ἔργον ὅλον ᾠήθησαν

εἶναι τὸ περὶ τὴν τῶν οὔρων τε καὶ τῆς τροφῆς περιττωμάτων
483
ἀπόκρισιν, οὐκ ὀρθῶς γιγνώσκοντες, οὕτως ἔνιοι πάλιν ἐξ ὑπεν-

αντίου τοῖσδε σύμπαν αὐτὸ φυσικὸν ἔργον εἶναι νομίζοντες
οὐκ ἀληθεύουσιν. ὅλον μὲν γὰρ φυσικόν ἐστιν ἔργον ἡ ἐκ
τῆς γαστρὸς εἰς τὴν νῆστιν ἔκθλιψις τῆς τροφῆς, ὅλον δ' αὖ
προαιρετικὸν ἔκτασις καὶ κάμψις ἑκατέρων τε τῶν κώλων
ἑκάστου τε τῶν δακτύλων· γίγνεται γὰρ ἡ μὲν ἐκ τῆς κοιλίας
εἰς τὴν νῆστιν φορὰ, καθάπερ γε καὶ ἡ δι' ἐκείνης εἰς τὸ
λεπτὸν ἔντερον, ὑπὸ φυσικῆς δυνάμεως μόνης· ἡ δ' ἀποπά-
τησίς τε καὶ οὔρησις ἀμφοτέρων τῶν ὀργάνων ἅμα ταῖς οἰ-
κείαις δυνάμεσιν ἐνεργούντων ἐπιτελεῖται· κατὰ μὲν τὸ ἀπευ-
θυσμένον καὶ τὴν κύστιν ὑπὸ τῶν φυσικῶν, κατὰ δὲ
τοὺς μῦς ὑπὸ τῶν ψυχικῶν τε καὶ προαιρετικῶν ὀνομαζο-
μένων. οἱ μὲν γὰρ σφίγγοντες τὰς ἐκροὰς μύες οὐκέτ'
ἐνεργοῦσιν, οἱ δὲ καθ' ὑπογάστριον ἐνεργοῦσιν, καὶ μάλιστ'
αὐτῶν οἱ μέσοι· συνεπιλαμβάνουσι δ' ἔστιν ὅτε τοῖς μυσὶ
τούτοις ἔνιοι τῶν δυσκόλως ἀποπατούντων, καὶ τὴν διὰ τῶν
χειρῶν θλίψιν, καθάπερ γε κᾀπὶ τῆς δυσχεροῦς οὐρήσεως καὶ
τελέας ἐπισχέσεως εἰώθασι ποιεῖν. ὅταν μὲν οὖν τὰ νεῦρα...
ὄλεθρος: το μουνί
Διογένης Λαέρτιος. Βιοι φιλοσόφων. Βιβ. 2, sect 75, γρ. 8
οἶνον, ὀλίγα λαμβάνων τὰ λοιπὰ ἀπέπεμπεν· εἶχε γὰρ ταμίας τοὺς

πρώτους Ἀθηναίων, ἐγὼ δ' Εὐτυχίδην ἀργυρώνητον.” ἐχρῆτο
καὶ Λαΐδι τῇ ἑταίρᾳ, καθά φησι Σωτίων ἐν δευτέρῳ τῶν Δια-
δοχῶν. πρὸς οὖν τοὺς μεμφομένους αὐτῷ ἔφη, “ἔχω [Λαΐδα],
ἀλλ' οὐκ ἔχομαι· ἐπεὶ τὸ κρατεῖν καὶ μὴ ἡττᾶσθαι ἡδονῶν
ἄριστον, οὐ τὸ μὴ χρῆσθαι.” πρὸς τὸν ὀνειδίσαντα αὐτῷ πολυτελῆ
ὀψωνίαν, “σὺ δ' οὐκ ἄν,” ἔφη, “τριωβόλου ταῦτ' ἐπρίω;”
ὁμολογήσαντος δέ, “οὐκέτι τοίνυν,” ἔφη, “φιλήδονος ἐγώ, ἀλλὰ
σὺ φιλάργυρος.” Σίμου ποτὲ τοῦ Διονυσίου ταμίου πολυτελεῖς
οἴκους αὐτῷ καὶ λιθοστρώτους δεικνύντος – ἦν δὲ Φρὺξ καὶ
ὄλεθρος – ἀναχρεμψάμενος προσέπτυσε τῇ ὄψει· τοῦ δ' ἀγανακτή-
σαντος, “οὐκ εἶχον,” εἶπε, “τόπον ἐπιτηδειότερον.”
Πρὸς Χαρώνδαν εἰπόντα, οἱ δὲ πρὸς Φαίδωνα, “τίς ὁ μεμυρι-
σμένος;”, “ἐγώ,” φησίν, “ὁ κακοδαίμων, κἀμοῦ κακοδαιμονέ-
στερος ὁ Περσῶν βασιλεύς. ἀλλ' ὅρα μὴ ὡς οὐδὲν τῶν ἄλλων
ζῴων παρὰ τοῦτό τι ἐλαττοῦται, οὕτως οὐδ' ἄνθρωπος. κακοὶ
κακῶς δ' ἀπόλοιντο οἱ κίναιδοι, οἵτινες καλὸν ἡμῖν ἄλειμμα
διαβάλλουσιν.” πρὸς Πλάτωνα ὀνειδίσαντα τὴν πολυτέλειαν,
“Ἆρα,” ἔφη, “φαίνεταί σοι Διονύσιος ἀγαθός;” τοῦ δ' ὁμο-
484
λογήσαντος, “καὶ μήν,” ἔφη, “ζῇ ἐμοῦ πολυτελέστερον· ὥστ'

οὐδὲν κωλύει καὶ πολυτελῶς καὶ καλῶς ζῆν.”
όρχεις
Αριστοτέλης Ιστορία των ζώων Bekker σελ. 540b γρ. 28

...τὰς δὲ θηλείας ταῦτα μὴ ἔχειν, οἷον ἐν τοῖς γαλεώδεσιν·
ἐπὶ γὰρ τούτων ὑπάρχει πάντων τὸ εἰρημένον. Ὄρχεις μὲν οὖν
οὔτ’ ἰχθύες οὔτ’ ἄλλο τῶν ἀπόδων ἔχει οὐδέν, πόρους δὲ δύο
ARISTOPHANES Comic. Lysistrata Γρ. 963
Ποῖος γὰρ ἔτ’ ἂν νέφρος ἀντίσχοι,

ποία ψυχή, ποῖοι δ’ ὄρχεις,
ποία δ’ ὀσφύς, ποῖος δ’ ὄρρος
XENOPHON Hist. De re equestri τμ. 1 τμ. 15 γρ. 1
γῆς ἄρασθαι βούλωνται, διαβαίνοντες πάντες μᾶλλον ἢ

(15) συμβεβηκότες ἐπιχειροῦσιν αἴρεσθαι. τούς γε μὴν ὄρχεις
δεῖ μὴ μεγάλους τὸν ἵππον ἔχειν, ὃ οὐκ ἔστι πώλου...
Πλούταρχος Aetia physica (911c–919e) (0007: 125) “Plutarchi moralia,

vol. 5.3, 2nd edn.”, Ed. Hubert, C.Leipzig: Teubner, 1960.Stephanus
σελ. 917, τμ. D, γρ. 4
ται τὴν ὄρεξιν (ὡς ἐπ' ἀνθρώπων Ἐμπεδοκλῆς ἐποίησε

(fr. 64 ’τῷ δ' ἐπὶ καὶ πόθος εἶσι δι' ὄψιος ἀμμιμνῄσκων’),
ἐν δὲ τοῖς ἀγρίοις, ἀποτρόφοις οὖσιν ἀλλήλων, τὸ ἄστοργον
καὶ δυσεπίμικτον ἀμβλύνει καὶ ἀνασβέννυσι τὰς ὁρμάς;
ἢ καὶ τὸ λεγόμενον ὑπ' Ἀριστοτέλους (H. An. VI
578b 1) ἀληθές ἐστιν, ὅτι ‘χλούνην’ Ὅμηρος (Ι 539) ὠνό-
μασε σῦν τὸν μόνορχιν; τῶν γὰρ πλείστων φησὶ προς-
κνωμένων τοῖς στελέχεσι θρύπτεσθαι τοὺς ὄρχεις.
Παγκαταρατος-ον
485
εἶτα ξαίνειν εἰς καλαθίσκον κοινὴν εὔνοιαν ἅπαντας

καταμειγνύντας· τούς τε μετοίκους κεἴ τις ξένος ᾖ φίλος ὑμῖν,
κεἴ τις ὀφείλῃ τῷ δημοσίῳ, καὶ τούτους ἐγκαταμεῖξαι·
καὶ νὴ Δία τάς γε πόλεις, ὁπόσαι τῆς γῆς τῆσδ' εἰσὶν ἄποικοι,
διαγιγνώσκειν ὅτι ταῦθ' ἡμῖν ὥσπερ τὰ κατάγματα κεῖται
χωρὶς ἕκαστον· κᾆτ' ἀπὸ τούτων πάντων τὸ κάταγμα λαβόντας
δεῦρο ξυνάγειν καὶ ξυναθροίζειν εἰς ἕν, κἄπειτα ποῆσαι
τολύπην μεγάλην κᾆτ' ἐκ ταύτης τῷ δήμῳ χλαῖναν ὑφῆναι.
{ΠΡ.} Οὔκουν δεινὸν ταυτὶ ταύτας ῥαβδίζειν καὶ τολυπεύειν,
αἷς οὐδὲ μετῆν πάνυ τοῦ πολέμου;
{ΛΥ.} Καὶ μήν, ὦ παγκατάρατε,
πλεῖν ἢ τὸ διπλοῦν αὐτοῦ φέρομεν. Πρώτιστον μέν γε τεκοῦσαι
κἀκπέμψασαι παῖδας ὁπλίτας –
{ΠΡ.} Σίγα, μὴ μνησικακήσῃς.
Παθικος-η-ον
Joannes Camaterus Astrol., Astron., Introductio in astronomiam Γρ.

2900
ὡροσκοπῶν ὁ Ἥλιος, Κρόνος μεσουρανήσας,

τὴν νύκταν τοῦτον νόησον, τὸν γεννηθέντα λέγω,
πατρὸς πτωχοῦ καὶ δυστυχοῦς ἢ δούλου καὶ αἰχμαλώτου
καὶ τοῦ πατρὸς τὴν τελευτὴν λέξον ὡς ἀπὸ τέχνης,
πραγμάτων δὲ βιωτικῶν σκορπισμὸν ἢ καὶ πάθος·
ἐπὶ δὲ ξένης ἔχθραι τε προσέρχονται καὶ λῦπαι,
τὰς δέ γε πράξεις ἀμαυροῖ καὶ τὸν νοῦν καταβλάπτει·
εἰ γὰρ ὁ Κρόνος μοιρικῶς τὸν Ἥλιον προσβλέψει,
τοῦτ' ἐστι πρὸς τετράγωνον καὶ πρὸς διάμετρόν τε,
ἔκπτωσιν τῶν βιωτικῶν πραγμάτων προδηλοῦσιν
ἢ καὶ ὀλιγοχρόνιον καὶ παθικὸν τὰ μέλη
καὶ τὸν πατέρα θάνατον ἐξ ὑγρᾶς νόσου δοῦναι.
Παιδεραστεω Παιδεραστης-ου Παιδεραστια-ας Παιδεραστικα-ου

Παιδεραστρια-ας [Παιδισκαριον-ου
Πλούταρχος Phil., Solon τμ. 1, τμ. 6, γρ. 5
ὡς ἔνιοί φασιν ἐρωτικῶς τὸν Πεισίστρατον ἀσπαζομένου

τοῦ Σόλωνος. ὅθεν ὕστερον ὡς ἔοικεν εἰς διαφορὰν αὐ-
τῶν ἐν τῇ πολιτείᾳ καταστάντων, οὐδὲν ἤνεγκεν ἡ ἔχθρα
486
σκληρὸν οὐδ' ἄγριον πάθος, ἀλλὰ παρέμεινεν ἐκεῖνα τὰ

δίκαια ταῖς ψυχαῖς καὶ παρεφύλαξε ‘τυφόμενα Δίου πυ-
ρὸς ἔτι ζῶσαν φλόγα’ (Eur. Bacch. 8), τὴν ἐρωτικὴν
μνήμην καὶ χάριν. ὅτι δὲ πρὸς τοὺς καλοὺς οὐκ ἦν ἐχυρὸς
ὁ Σόλων οὐδ' ἔρωτι θαρραλέος ἀνταναστῆναι ‘πύκτης
ὅπως ἐς χεῖρας’ (Soph. Trach. 441), ἔκ τε τῶν ποιη-
μάτων αὐτοῦ λαβεῖν ἔστι, καὶ νόμον ἔγραψε διαγορεύοντα
δούλῳ μὴ ξηραλοιφεῖν μηδὲ παιδεραστεῖν , εἰς τὴν τῶν
καλῶν μερίδα καὶ σεμνῶν ἐπιτηδευμάτων τιθέμενος τὸ
πρᾶγμα, καὶ τρόπον τινὰ τοὺς ἀξίους προκαλούμενος ὧν
τοὺς ἀναξίους ἀπήλαυνε. λέγεται δὲ καὶ Πεισίστρατος
ἐραστὴς Χάρμου γενέσθαι, καὶ τὸ ἄγαλμα τοῦ Ἔρωτος
ἐν Ἀκαδημείᾳ καθιερῶσαι, ὅπου τὸ πῦρ ἀνάπτουσιν οἱ
τὴν ἱερὰν λαμπάδα διαθέοντες.
λαῖον καὶ ἐκτοπιστικὸν εἶναι τὴν θυννίδα. Ἀρχέ-

στρατος δ' ὁ κίμβιξ φησί (fr. 20 R)·
καὶ θύννης οὐραῖον ἔχειν – τὴν θυννίδα φωνῶ
τὴν μεγάλην, ἧς μητρόπολις Βυζάντιόν ἐστιν.
εἶτα τεμὼν αὐτὴν ὀρθῶς ὄπτησον ἅπασαν
ἁλσὶ μόνον λεπτοῖσι πάσας καὶ ἐλαίῳ ἀλείψας.
θερμά τ' ἔχειν τεμάχη βάπτων δριμεῖαν ἐς ἅλμην·
καὶ ξήρ' ἂν ἐθέλῃς ἔσθειν γενναῖα πέλονται,
ἀθανάτοισι θεοῖσι φυὴν καὶ εἶδος ὅμοια.
ἂν δ' ὄξει ῥάνας παραθῇς, ἀπόλωλεν ἐκείνη.
καὶ Ἀντιφάνης δ' ἐν Παιδεραστῇ (II 85 K)·
τῆς τε βελτίστης μεσαῖον θυννάδος Βυζαντίας
τέμαχος ἐν τεύτλου λακιστοῖς κρύπτεται στεγάσμασιν.
τῆς θυννίδος τὸ οὐραῖον ἐπαινεῖ καὶ Ἀντιφάνης ἐν
Κουρίδι οὕτως (II 63 K)·
Παιδισκειον-ου Παιδισκη-ης
Αριστοφάνης γραμματικος Nomina aetatum (fragmenta) σελ. 275, γρ.

16
οὐκέτι μετέχων ἐστὶν, ἀλλὰ τούτῳ τῷ σχήματι· καὶ τοὺς μὴ ἰχθῦς

ἐσθίοντας, ἄπιχθυς (l. ἀπίχθυς) καλοῦσι, καὶ τοὺς ἀμούσους,
ἀπομούσους, καὶ τοὺς ἀνήβους, ἀπότριχας. Ἀλλὰ γὰρ μετὰ ταῦτα,
μειράκιον· εἶτα μεῖράξ τε καὶ νεανίσκος καὶ νεανίας, ὁ αὐτός.
Λακεδαιμόνιοι (Eust. Λάκωνες) δὲ τούτους ἱππεῖς ἐκάλουν, καὶ τοὺς
487
προεστηκότας (Eust. προεστῶτας) αὐτῶν ἱππαγρέτας. Εἶτα ἐχομένη

ἡλικία ἡ τοῦ γυναικὶ συνεζευγμένου κατὰ νόμους, ὅτε
δὴ καὶ νυμφίος ἂν ἐν καιρῷ κληθείη· εἶτα πάλιν κατὰ τὸ εἰκὸς,
πατὴρ, εἶτα ἀνὴρ νέος, εἶτα ἀνὴρ μέσος, εἶτα προβεβηκὼς,
ὑποπόλιος, ὃν καὶ ὠμογέροντα καλοῦσιν, εἶτα γέρων καὶ πρεσβύτης,
ὁ αὐτὸς, εἶτα ἐσχατόγηρως. Ἐπὶ δὲ τῶν θηλειῶν, τὸ μὲν βρέφος καὶ
τὸ παιδίον ὁμοίως· μετὰ δὲ ταῦτα, παιδισκάριον καὶ παιδίσκιον, καὶ
κόριον, καὶ κοράσιον, καὶ κορίσκη, καὶ παρθενίσκη· μετὰ δὲ ταῦτα,
παῖς, καὶ παρθένος, καὶ κόρη· εἶτα ἤδη πάλιν καὶ ταύτην (l. ταύτῃ) ὁ
τοῦ γαμεῖσθαι καιρὸς, εἴη γὰρ ἂν, τὸ πέμπτον ἀμφίβης (f. ἀμφ'
ἥβης), ὡς Ἡρόδοτος ἀξιοῖ, ὅτε δὴ καὶ νύμφη ἂν κληθείη· μετὰ δὲ
τὸν γάμον, γυνὴ καὶ μήτηρ· ἤδη καλοῖτ' ἂν καὶ μεῖραξ· καὶ
μετὰ ταῦτα, γυνὴ νέα, εἶτα μέση, εἶτα πάλιν ὁμοίως, προβεβηκυῖα,
προπόλιος, εἶτα γραῦς, καὶ πρεσβῦτις, ἡ αὐτὴ, εἶτα ἐσχατόγηρως.
Παιδοπιπης-ου
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 13, Kaibel par 15, γρ. 10
ἄπιστον αὐτὸν πᾶσι τοῖς ἄλλοις ποιῶν.

τούτων τῶν Ἀλέξιδος ἀπομνημονεύσας ὁ Μυρτί-
λος κᾆτα ἀποβλέψας εἰς τοὺς τὰ τῆς στοᾶς αἱρουμέ-
νους τὰ Ἑρμείου τοῦ Κουριέως ἐκ τῶν Ἰάμβων προ-
ειπών (choliamb. p. 147)·
ἀκούσατ', ὦ στοίακες, ἔμποροι λήρου,
λόγων ὑποκριτῆρες, οἳ μόνοι πάντα
τἀν τοῖς πίναξι, πρίν τι τῷ σοφῷ δοῦναι,
αὐτοὶ καταρροφεῖτε κᾆθ' ἁλίσκεσθε
ἐναντία πράσσοντες οἷς τραγῳδεῖτε,
παιδοπῖπαι ὄντες καὶ τοῦτο μόνον ἐζηλωκότες τὸν ἀρχη-
γὸν ὑμῶν τῆς σοφίας Ζήνωνα τὸν Φοίνικα, ὃς οὐδέ-
ποτε γυναικὶ ἐχρήσατο, παιδικοῖς δ' αἰεί, ὡς Ἀντί-
γονος ὁ Καρύστιος ἱστορεῖ ἐν τῷ περὶ τοῦ Βίου αὐτοῦ
(p. 117 Wil). θρυλεῖτε γὰρ ὅτι δεῖ μὴ τῶν σωμάτων
ἀλλὰ τῆς ψυχῆς ἐρᾶν· οἵτινες μέχρι ὀκτὼ καὶ εἴκοσι
ἐτῶν δεῖν λέγοντες συνέχειν τοὺς ἐρωμένους.
Πανδοσια-ας

17
σεβία, ὃ καὶ εὐσέβεια, ἀμελία καὶ ἀμέλεια, συνηθία καὶ συνήθεια,

488
κακοηθία καὶ κακοήθεια, αὐθαδία καὶ αὐθάδεια, τὸ δὲ ἀμαθία διὰ

βραχέος ι γράφεται, τὸ δὲ ἀνδρεία διὰ τῆς ει διφθόγγου γράφει ἡ
παράδοσις.
Τὰ ἀπὸ τῶν εἰς ις διὰ τοῦ ια γινόμενα παροξύνεται, κόνις κόνιος
κονία, ᾗ ἔγκειται ἡ κόνις, Κύπρις Κύπριος Κυπρία.
Τὰ διὰ τοῦ ια παρὰ μελλόντων γινόμενα παροξύνεται, ὀρέξω
ἀνορεξία, πέψω ἀπεψία, δώσω δοσία, προδώσω προδοσία,
πανδοσία· ἔστι δὲ καὶ Πανδοσία φρούριον Βρεττίων ἐρυμνὸν
τρικόρυφον, περὶ ὃ ἐφθάρη Ἀλέξανδρος ὁ Μολοττός, ἀπατηθεὶς ὑπὸ
χρησμοῦ τοιούτου «Πανδοσίη τρικόλωνε, πολύν ποτε λαὸν
ὀλέσσεις». ἔδοξε γὰρ πολεμίων, οὐκ οἰκείων φθορὰν δηλοῦσθαι
(Strab. 6 p. 256). ἔστι δὲ καὶ πόλις Θεσπρωτίας. θεοδοσία καὶ
Θεοδοσία Ταυρικὴ πόλις παραλία.
Στράβων ζʹ (p. 309). θύσω θυσία, ἄξω ἀξία, θήσω θεσία «πῇ δὴ
συνθεσίαι τε» (Il. Β 339), ἥσω ἑσία καὶ ἐξεσία «τῶν ἕνεκ' ἐξεσίην»
(Od. φ 20), λούσω λουσία ἀλουσία, ἕξω ἑξία εὐεξία, τὸ δὲ »πᾶσά
τοι ἔσθ' ὑποδεξίη« (Ι 73) ἕνεκα μέτρου ἔκτασιν ἔπαθε τοῦ ι. ἀγνοίᾳ
μέντοι τἀκριβοῦς διὰ τοῦ ει διφθόγγου τὴν γραφὴν ποιοῦνται, καὶ
οὕτως ἔχει ἡ τῶν ἀντιγράφων.
Πανθηλυς-εος

γρ. 3
Τὸ ΔΙ, ι· τὰ διὰ τοῦ ΙΝΗ θηλυκὰ μονογενῆ, μὴ ἀπὸ

ἐπιθέτου γενόμενα κύρια, διὰ τοῦ ι γράφεται. “Μο-
νογενῆ” εἶπε, διὰ τὸ ἐκεῖνος, ἐκείνη· “μὴ ἀπὸ ἐπιθέ-
των γινόμενα” διὰ τὸ φωτεινὸς, φωτεινὴ, καὶ τὸ κύριον
ὄνομα, Φωτεινή· μετάγεται γὰρ ἀπὸ ἐπιθέτου.
Διωμοσία: Ὅρκος ἐστὶν ὃν ὤμνυον οἱ φόνου
ἀγῶνα διώκοντες ἢ φεύγοντες. Ἀμφότεροι γὰρ
ὤμνυον, ἦ μὴν ἀληθῆ λέγειν.
Δίκροτος ναῦς: Ἡ δύο τοίχους ἐρετῶν ἔχουσα,
ὥσπερ τριήρης ἡ τρεῖς.
Διονῦς: Ὁ γυναικίας καὶ πάνθηλυς .
Διὸς αὐγάς: Τὰς ἡμέρας, τὸ φῶς.
Διοσημία: Τὰ ἐκ τοῦ ἀέρος σημεῖα.
Διόσκουροι: Οἱ Ἑλένης ἀδελφοί· καὶ Ζῆθος
καὶ Ἀμφίων.
Δινωτοῖσι: Πεποικιλμένοις, τετορνευμένοις· παρὰ
τὸ δινῶ, τὸ συστρέφω· τορνευτοῖς, ἢ στρογγύλοις, ἀπὸ
τῆς τῶν κλινοπόδων περιφερείας. Ἡ εὐθεῖα, δινωτὸν
489
λέχος· τὸ ἀρσενικὸν, δινωτός· καὶ τὸ θηλυκὸν, δι-

νωτὴ, ἡ περιφερὴς, ἐοικυῖα δίνῳ. Δῖνος
Παππαξ
ἀτὰρ οὐδέν πω περὶ τοῦ πατάγου καὶ τῆς βροντῆς μ' ἐδί-
δαξας.
παππάξ· χὤταν χέζω, κομιδῇ βροντᾷ, παπαπαππάξ, ὥσπερ
ἐκεῖναι. {Σω.} σκέψαι τοίνυν ἀπὸ γαστριδίου τυννουτουὶ οἷα
πέπορδας· τὸν δ' ἀέρα τόνδ' ὄντ' ἀπέραντον πῶς οὐκ εἰκὸς μέγα
βροντᾶν; ταῦτ' ἄρα καὶ τὠνόματ' ἀλλήλοιν, “βροντὴ” καὶ “πορδή”,
ὁμοίω.
Παραγλουτος-ον
Ιππιατρικά Beroγρ. nsia τμ. 14, τμ. 3, γρ. 8
κάτω τούτων, ἐπάνω δὲ τῶν γονάτων παχέα καὶ σαρκώδη καὶ

ἰσχυρὰ καὶ ὡς μάλιστα διάστασιν ἔχοντα. δεῖ γὰρ αὐτὸν ἐν τῇ
ἐπιβάσει τὴν ὀχευομένην εὐπερίληπτον ἔχειν.
τὸν δὲ νῶτον μέγαν, καὶ τὴν ἐν αὐτῷ ῥάχιν πλατεῖαν, μὴ
κυρτὴν δὲ ἢ κοίλην, καὶ τὴν ἐν αὐτῇ γραμμὴν στενὴν ἐχέτω καὶ μὴ
σκολιάν. ἔστω δὲ μὴ κάτωμος, συνωμίαν τε ὑψηλοτέραν ἐχέτω
καὶ ἴσην, καὶ τὸν ἐν αὐτῇ κατάγραφον κόκκυγα πλατὺν μεστὸν
διάμηκον, μὴ στενὸν δὲ μᾶλλον καὶ πνιγώδη, κοιλίαν δὲ μὴ
ἄγαν εὔογκον, μικρὰς λαγόνας, πλευρὰς πλατείας, ἰσχία με-
γάλα καὶ ἴσα, μὴ παράγλουτος μηδὲ ὀξύπυγος. οὐραὶ δὲ καλ-
λίονες αἱ μείουροι. μηροὺς μὴ μεγάλους, σαρκώδεις μᾶλλον
μηδὲ ἔξω ἀπεστραμμένους, διαβεβηκότας δέ. ἑδραιότερος γὰρ
ὑπάρχει ἐν τῇ ἐπιβάσει. εἰσὶ δὲ καὶ ἰσχυρότεροι οὗτοι τῶν
συμμήρων. τοὺς δὲ ὄρχεις ἴσους καὶ μὴ μεγάλους, γόνατα
μὴ μεγάλα καὶ στρογγύλα, καί τὰ ὑπ' αὐτὰ σκέλη καὶ κνή-
490
μας [μὴ μεγάλα] ὀστώδη, ἄσαρκα καὶ νευρώδη μᾶλλον, μὴ

βλαισὰ μηδὲ ταινίας ἔχοντα ἑτεροχρώμους. τὰ μεσοκύνια μὴ
λίαν ὑψηλὰ μηδὲ ταπεινά, μηδὲ κυνοβάτης ἔστω. ἐχέτω δὲ
πόδας μὴ σκαύρους μηδὲ ταπεινούς, παχὺν τὸν ὄνυχα, καὶ...
Παρακενωσις-εως Παρακενωτη-ης
Palladius Med., Commentarii in Hippocratis librum sextum de

morbis popularibus Τομ. 2, σελ. 171, γρ. 24
καὶ ἐλύθη. δῆλον οὖν ὅτι οὐ στάγδην, ἀλλ' ἀθρόως

ἠνέχθη. ἐλύθη δὲ ἡ παραφροσύνη καὶ ἔμεινε τὸ στρογγύ-
λον πτύελον, ἢ ἐλύθη καὶ τὸ πτύελον καὶ ἡ παραφρο-
σύνη καὶ τὸ νόσημα.
κʹ. Οὖρον πολὺ ὑπόστασιν ἔχον ῥύεται τὰς παρακρούσιας,
οἷον καὶ τὸ τοῦ Δεξίππου μετὰ μάδησιν. –
Φησὶν Ἱπποκράτης οὕτως· αἱμοῤῥαγίαν ὡς αἱμοῤ-
ῥαγίαν ἐτίμησα, ἀλλ' ὡς κενώσασαν τὸν ποιοῦντα χυμὸν
τὴν παραφροσύνην. ἔνθεν καὶ παρακένωςιν ἀποδέχομαι καὶ
τὴν δι' ἱδρώτων καὶ τὴν διὰ γαστρὸς καὶ τὴν δι' οὔρων.
ποτὲ γὰρ οὖρον ἐκενώθη πολὺ, καὶ μετὰ πολλῆς ὑποστά-
σεως, καὶ ἔπαυσε παραφροσύνην, καὶ μάλιστα δὲ, εἰ ἦν
τὸ οὖρον ἐκ τοῦ ποιοῦντος χυμοῦ· οὐδὲν γὰρ ἄτοπον, ἔκ
τινος περιστάσεως πολὺ κενωθῆναι οὖρον καὶ μεῖναι πα-
ραφροσύνην. ἀλλ' εἰ τὸ οὖρον ἐκ τοῦ χυμοῦ κενωθῇ, δύνα-
ται παῦσαι παραφροσύνην. ὥσπερ καὶ τῷ τοῦ Δεξίππου
συγγενεῖ. πάλιν μερικοῦ ἐμνήσθη πάσχοντος, ἵνα δηλώσῃ
ὅτι τινὰ παραφροσύνην λύει οὔρων πλῆθος. τούτῳ ἐγέ-
νετο παραφροσύνη, καὶ δι' οὔρων ἐλύθη μετὰ μάδησιν.
Παρακιναιδος-ου
... διὸ καὶ πάλιν ὁ Τίμων οὑτωσὶ περὶ αὐτοῦ (Diels 33)·
καὶ νόον αἱμυλίοις ἐπιπλήξεσιν ἐγκαταμιγνύς.
λαμβάνοντος εἶναι καλοῦ καὶ ἐν χλανίσιν ἀεὶ ἀναστρεφομένου
491

λαλεῖς;
976 N29)·
ἄλλου δὲ πολλὰ φλυαροῦντος οὐδὲ τίτθης αὐτὸν χαλεπῆς τετυχη-
κέναι ἔφη· τισὶ δὲ οὐδὲ ἀπεκρίνετο. πρὸς δὲ τὸν δανειστικὸν καὶ...
Παρακρουστικος-η-ον Παρακρουστος-ον .
Γαληνός ιατρός De typis liber Τομ. 7, σελ. 467, γρ. 15
πάρεστι δὲ τούτοις καὶ ἀγρυπνία. πάντα δὲ ὅσα παρακο-

λουθεῖ τῷ τριταίῳ, καὶ ἡμιτριταίῳ ταῦτα συμβέβηκε· καὶ γὰρ
καὶ τοῦ αὐτοῦ κεκοινωνήκασι γένους, διὰ τρίτης ποιούμενοι
τάς τε τῶν ἀνέσεων καὶ τῶν παροξυσμῶν ἀνταποδόσεις·
ἴδιον δὲ περὶ τῶν τύπων τῶν ἡμιτριταίων συμβέβηκεν ἡ πα-
ρέκτασις τῶν ἐπισημασιῶν, καὶ τὸ μετὰ περιψύξεως ἐπὶ τὸ
πλεῖστον καὶ ταῖς ἀκμαῖς μηδέπω συντετελεσμέναις προσε-
δρεύειν, ἃς ἰδίως ἐπαναδιπλώσεις καλοῦμεν. ἔστι δὲ κινδυνώ-
δης ὁ ἡμιτριταῖος οὐ μόνον τοῦ στομάχου καὶ τοῦ νευρώ-
δους καθαπτόμενος καὶ καθόλου τῶν μέσων, ἀλλὰ καὶ λη-
θαργικὰς ἐπιφέρων καταφορὰς καὶ παρακρουστικὰς ἀγρυ-
πνίας, ἔστι δ' ὅτε καὶ συγκοπτικὰς διαφορήσεις, γλῶσσάν τε
ἰσχυρῶς ξηραίνει, καὶ λειποθυμίαν ἀπεργάζεται, σφοδρῶς
κινῶν τὰ ἐν τῷ βάθει, καὶ καθόλου ἄγριός τέ ἐστι καὶ
κινδυνοδέστατος οὗτος ὁ τύπος. ἔσθ' ὅτε μὲν δὲ ἀπὸ τῆς
πρώτης ἡμέρας συνίσταται, καθάπερ καὶ οἱ λοιποὶ τύποι·
ποτὲ δ' ἀπὸ τῆς δευτέρας καὶ τρίτης ἡμέρας ἄρχεται, ὥστε
μεγίστη αἰτία ἀπάτης γίγνεται τοῖς ἰατροῖς τῇ τοιαύτῃ εἰς-
βολῇ. γεννᾶται δὲ καὶ ἀπὸ τριταίου παρεκταθέντος, καὶ
λυόμενος ἐνίοτε εἰς τριταῖον ὑποστρέφει, ποτὲ δὲ καὶ δια-
κόπτεται τοῦ μήκους τοῦ κατὰ τὴν ἐπισημασίαν...
Rufus Med., Quaestiones medicinales τμ. 24, γρ. 5

492
ὅτι κόπος ἐστίν, εἰσόμεθα καὶ τὴν ἐοικυῖαν τῷ κόπῳ θεραπείαν

προςάξομεν.
Καὶ τὰ μὲν τοιαῦτα ἔχει [ἔχει] τινὰ καὶ παρὰ τῶν συμπτωμάτων
ἔνδειξιν τοῦ γινώσκεσθαι· χρόνον δὲ τῆς νόσου καὶ ἐθισμὸν τὸν
πρὸς ἕκαστα καὶ φύσιν τὴν ἑκάστου ἐξαίρετον, ταῦτα οὔ μοι δοκεῖ
γνῶναί τις μὴ ἐρωτήσας καὶ εἶναι παντὸς ἄλλου καιριώτερον τῇ
τέχνῃ εἰδέναι. Καὶ μὲν δὴ ἑτέρα τῶν νοσημάτων ἡ διάγνωσις ἐπὶ
τοῖς ἔνδοθεν καὶ τοῖς ἔξωθεν συνισταμένοις· καί πως δοκεῖ
χαλεπώτερον εἶναι ἡ τῶν ἔνδοθεν ἢ τῶν ἔξωθεν. καὶ γὰρ εἰ τρέμοι ὁ
ἄνθρωπος, τὸ μὲν διὰ ψῦχος ἢ φόβον τρέμειν δεινὸν ἧσσον, τὸ δ'
ὑπὸ τῆς εἴσω αἰτίας χαλεπώτερον. καὶ εἰ παραφρονοίη, τὸ μὲν ἐπὶ
μέθῃ καὶ φαρμάκῳ τινὶ παρακρουστικῷ εὐϊατότερον, τὸ δὲ ἄλλως
δυσχερέστερον.
Πασιπορνη-ης
Hermippus Comic., Fragmenta Play Art, fragment 2, γρ. 1
ἔχειν δοκεῖς, τὰ δ' ἔνδον οὐδὲν διαφέρεις

δράκοντος.
Καιροσπάθητον ἀνθέων ὕφασμα καινὸν Ὡρῶν.
Λεπτοὺς διαψαίρουσα πέπλους ἀνθέων γέμοντας.
Ἀπὸ τῆς τραπέζης τουτονὶ τὸν στήμονα
ἄττεσθ' ἐπινοῶ.
Ὁ Ζεὺς δίδωμι Παλλάς, ἠσί, τοὔνομα.
ΑΡΤΟΠΩΛΙΔΕΣ.
Φέρε νῦν ἀγήλω τοὺς θεοὺς ἰοῦσ' ἔσω,

καὶ θυμιάσω τοῦ τέκνου σεσωσμένου.
Ὦ σαπρὰ καὶ πασιπόρνη καὶ κάπραινα.
Ἐνέβαινε σιγῇ Πείσανδρος μέγας αὐτός
ὥσπερ Διονυσίοισιν οὑπὶ τῶν ξύλων,
ἐλαίας ἔρεισιν ὄνον κανθήλιον.
Πασχητιασμος-ου Πασχητιαω
Λουκιανός Gallus τμ. 32, γρ. 8
Παρὰ τὸν σὸν Εὐκράτην, εἰ δοκεῖ. καὶ ἰδοὺ

γάρ, ἀνέῳγε καὶ αὕτη ἡ θύρα· ὥστε εἰσίωμεν.
{ΜΙΚΥΛΛΟΣ}
Ἅπαντα ταῦτα μικρὸν ἔμπροσθεν ἐμὰ ἦν.
493
{ΑΛΕΚΤΡΥΩΝ}
Ἔτι γὰρ σὺ ὀνειροπολεῖς τὸν πλοῦτον; ὁρᾷς
δ' οὖν τὸν Εὐκράτην αὐτὸν μὲν ὑπὸ τοῦ οἰκέτου
πρεσβύτην ἄνθρωπον ...;
{ΜΙΚΥΛΛΟΣ}
Ὁρῶ νὴ Δία καταπυγοσύνην καὶ πασχητιασμόν τινα καὶ ἀσέλγειαν
οὐκ ἀνθρωπίνην·
τὴν γυναῖκα δὲ ἑτέρωθι ὑπὸ τοῦ μαγείρου καὶ αὐτήν ...
Τί οὖν; ἐθέλοις ἂν καὶ τούτων κληρονομεῖν,
ὦ Μίκυλλε, καὶ πάντα ἔχειν τὰ Εὐκράτους;
{ΜΙΚΥΛΛΟΣ}
Μηδαμῶς, ὦ ἀλεκτρυών· λιμῷ ἀπολοίμην πρό-
τερον. χαιρέτω τὸ χρυσίον καὶ τὰ δεῖπνα, δύο
ὀβολοὶ ἐμοί γε πλοῦτός ἐστι μᾶλλον ἢ τοιχωρυ-
χεῖσθαι πρὸς τῶν οἰκετῶν.
Κλήμης Αλεξανδρινός Protrepticus τμ. 4, τμ. 60, sub τμ. 1, γρ.

3
σύνοικον εἰκόνα, σύμβουλον, συνόμιλον, συνέστιον, συμπαθῆ,

ὑπερπαθῆ· ἀνάθημα γεγόναμεν τῷ θεῷ ὑπὲρ Χριστοῦ·
»ἡμεῖς τὸ γένος τὸ ἐκλεκτόν, τὸ βασίλειον ἱεράτευμα,
ἔθνος ἅγιον, λαὸς περιούσιος, οἱ ποτὲ οὐ λαός, νῦν δὲ λαὸς
τοῦ θεοῦ»· οἱ κατὰ τὸν Ἰωάννην οὐκ ὄντες «ἐκ τῶν κάτω»,
παρὰ δὲ τοῦ ἄνωθεν ἐλθόντος τὸ πᾶν μεμαθηκότες, οἱ τὴν
οἰκονομίαν τοῦ θεοῦ κατανενοηκότες, οἱ «ἐν καινότητι
ζωῆς περιπατεῖν» μεμελετηκότες.
Ἀλλ' οὐ ταῦτα φρονοῦσιν οἱ πολλοί· ἀπορρίψαντες
δὲ τὴν αἰδῶ καὶ τὸν φόβον οἴκοι τοὺς τῶν δαιμόνων ἐγγρά-
φονται πασχητιασμούς. Πινακίοις γοῦν τισὶ καταγράφοις
μετεωρότερον ἀνακειμένοις προσεσχηκότες ἀσελγείᾳ τοὺς
θαλάμους κεκοσμήκασι, τὴν ἀκολασίαν εὐσέβειαν νομί-
ζοντες· κἀπὶ τοῦ σκίμποδος κατακείμενοι παρ' αὐτὰς ἔτι
τὰς περιπλοκὰς ἀφορῶσιν εἰς τὴν Ἀφροδίτην ἐκείνην τὴν
γυμνήν, τὴν ἐπὶ τῇ συμπλοκῇ δεδεμένην, καὶ τῇ Λήδᾳ
περιποτώμενον τὸν ὄρνιν τὸν ἐρωτικὸν τῆς θηλύτητος,
ἀποδεχόμενοι τὴν γραφήν, ἀποτυποῦσι ταῖς σφενδόναις,
σφραγῖδι χρώμενοι καταλλήλῳ τῇ Διὸς ἀκολασίᾳ.
Ταῦτα ὑμῶν τῆς ἡδυπαθείας τὰ ἀρχέτυπα, αὗται τῆς
ὕβρεως αἱ θεολογίαι, αὗται τῶν συμπορνευόντων ὑμῖν θεῶν...
494
Πατεω Εμειο δεμνιον ουκ επατησε
αἴ κ' ἔνθῃς, ὕπνω μαλακώτερα· ταὶ δὲ τραγεῖαι

ταὶ παρὰ τὶν ὄσδοντι κακώτερον ἢ τύ περ ὄσδεις.
στασῶ δὲ κρατῆρα μέγαν λευκοῖο γάλακτος
ταῖς Νύμφαις, στασῶ δὲ καὶ ἁδέος ἄλλον ἐλαίω.
{ΚΟ.} αἰ δέ κε καὶ τὺ μόλῃς, ἁπαλὰν πτέριν ὧδε πατησεῖς
καὶ γλάχων' ἀνθεῦσαν· ὑπεσσεῖται δὲ χιμαιρᾶν
δέρματα τᾶν παρὰ τὶν μαλακώτερα τετράκις ἀρνᾶν.
στασῶ δ' ὀκτὼ μὲν γαυλὼς τῷ Πανὶ γάλακτος,
ὀκτὼ δὲ σκαφίδας μέλιτος πλέα κηρί' ἐχοίσας.
{ΛΑ.} αὐτόθε μοι ποτέρισδε καὶ αὐτόθε βουκολιάσδευ·
τὰν σαυτῶ πατέων ἔχε τὰς δρύας. ἀλλὰ τίς ἄμμε,
τίς κρινεῖ; αἴθ' ἔνθοι ποχ' ὁ βουκόλος ὧδε Λυκώπας.
{ΚΟ.} οὐδὲν ἐγὼ τήνω ποτιδεύομαι· ἀλλὰ τὸν ἄνδρα,
αἰ λῇς, τὸν δρυτόμον βωστρήσομες, ὃς τὰς ἐρείκας
τήνας τὰς παρὰ τὶν ξυλοχίζεται· ἔστι δὲ Μόρσων.
{ΛΑ.} βωστρέωμες.
Παχυνω Παχυς-εια-υ Παχυσπερμος-ον Παχυτης-ητος Παχυφρων-

ονος
ἦν ἄρ' ἔπος τόδ' ἀληθές, ὅ τ' οὐ μόνον ὕδατος αἶσαν,

ἀλλά τι καὶ χλεύης οἶνος ἔχειν ἐθέλει. –
οὐδὲν ἀπόβλητον Διονύσιον, οὐδὲ γίγαρτον,
ὁ Κεῖός φησι ποιητής (fr. 88 B49).
τῶν οἴνων ὃ μὲν λευκός, ὃ δὲ κιρρός, ὃ δὲ
μέλας. καὶ ὁ μὲν λευκὸς λεπτότατος τῇ φύσει, οὐρη-
τικός, θερμὸς πεπτικός τε ὢν τὴν κεφαλὴν ποιεῖ διά-
πυρον· ἀνωφερὴς γὰρ ὁ οἶνος. ὁ δὲ μέλας, ὁ μὴ γλυ-
κάζων, τροφιμώτατος, στυπτικός· ὁ δὲ γλυκάζων καὶ
τῶν λευκῶν καὶ τῶν κιρρῶν τροφιμώτατος. λεαίνει
γὰρ κατὰ τὴν πάροδον καὶ παχύνων τὰ ὑγρὰ μᾶλ-
λον κεφαλὴν ἧττον παρενοχλεῖ. ὄντως γὰρ ἡ τοῦ
γλυκέος οἴνου φύσις ἐγχρονίζει περὶ τὰ ὑποχόνδρια
καὶ πτυέλου ἐστὶν ἀναγωγός, ὡς Διοκλῆς καὶ Πρα-
ξαγόρας ἱστοροῦσι. Μνησίθεος δ' ὁ Ἀθηναῖός φη-
σιν· ‘ὁ μέλας οἶνός ἐστι θρεπτικώτατος, ὁ δὲ λευκὸς
495
οὐρητικώτατος καὶ λεπτότατος, ὁ δὲ κιρρὸς ξηρὸς καὶ

τῶν σιτίων πεπτικώτερος.’
Πελεθοβαψ Πελεθος-ου
Ησυχιος λεξικόν (Π – Ω) Αλφαβητικό pi, entry 1300, γρ. 1
καὶ ἔνιοι τῶν βαρβάρων. καὶ γένος ἀπὸ Πελασγοῦ τοῦ Ἀρκάδος
γενό μενον πολυπλάνητον
πέλασε· προσήγγισεν
πέλασσεν· ἐγγίσαι ἐποίησεν, ἐπλησίασεν
[πελαστικόν· τειχίον οὕτω ἐν Ἀθήναις καλούμενον Τυῤῥηνῶν κτι-
σάντων]
πελάται· οἱ διὰ τὴν ἀναγκαίαν τροφὴν μισθῷ δουλεύοντες, τρεῖς
μίσθαρνοι· ἀπὸ τοῦ πέλας. ἢ θρέμματα
πελάχνιν· τρύβλιον ἐκπέταλον
πελδασταί· οἱ τὰ ἀσπιδίσκια ἔχοντες
πελεθοβάψ· Θεόδ(ω)ρος ὁ τραγικὸς [ὁ] ὑποκριτὴς οὕτως
ἐπεκαλεῖτο.
τινὲς δὲ ποιητὴν αὐτόν φασι γεγονέναι
πελεθρίσματα·
Πελλια-ων
Ησύχιος λεξικόν (Π – Ω) Αλφαβητικό pi, entry 1351, γρ. 1
[πελλασταί· ὑποδήματα, ἃ περιετίθεσαν οἱ δρομεῖς περὶ τὰ σφυρά,

ἵνα μὴ ἔξω στρέφηται]
πελλαιχρὸν ἢ πελλαιχνόν· πυῤῥόν
πελλήν· κούφην, καὶ φαιὰν τῷ χρώματι
Πελλήνη· πόλις ἐν Ἄργει
Πελλ(ην)ικαὶ χλαῖναι· ἐπεὶ διαφέρειν ἐδόκουν αἱ ἐν Πελλήνῃ γινό-
μεναι, ὡς καὶ ἆθλα τοῖς νικῶσι δίδοσθαι
πέλληον· στέψον
πελλη(τή)ρ· πολυφάγος. ἀμολγός
πελλητῆρες· ὁμοίως
πελλία· σπέλεθοι
πέλλιξ· κράνος
Πειωλης-ου
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ ὀρθογραφίας Part+τομ. 3,2, σελ. 566, γρ. 6
ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ πείρινθος.

496
πειρῶν ἀντὶ τοῦ περῶν. Ἰλιάδος Ω (pro Ψ scripsi) 8.

πεῖσα παρὰ τὸ πείθω.
Πεισίστρατος παρὰ τὸν πείσω μέλλοντα.
πεῖσμα εἴτε ἐπὶ τοῦ ἐν τῇ συνηθείᾳ λεγομένου εἴτε ἐπὶ τῶν ἀπο-
γείων σχοινίων διὰ διφθόγγου γράφεται· παρὰ γὰρ τὸ πείθω πείσω
γίνεται. τὰ γὰρ ἀπόγεια σχοινία πείθειν καὶ εἴκειν τὴν ναῦν
ποιοῦσιν.
ἐκ τοῦ πείσω μέλλοντος γίνεται καὶ πεῖσα ἡ πειθώ. τὸ δὲ πείσεται
ἐπὶ τοῦ παθεῖν ἀπὸ τοῦ πήθω πήσω ἐστὶ κατὰ τροπὴν τοῦ η εἰς ει
δίφθογγον.
πειώλης διὰ τῆς ει διφθόγγου· σημαίνει δὲ τὸν πόρνον καὶ τὸν
διὰ τὸ πέος ἀπολλύμενον· παρὰ γὰρ τὸ πέος γέγονε πεόλης καὶ
πλεονασμῷ τοῦ ι καὶ ἐκτάσει τοῦ ο εἰς τὸ ω πειώλης.
Πελαζω
Διογένης Λαέρτιος. Βιοι φιλοσόφων. Βιβ. 8, sec 31, γρ. 9
ψυχὴν ἀπὸ τοῦ αἵματος· τοὺς δὲ λόγους ψυχῆς ἀνέμους εἶναι.

ἀόρατόν τ' εἶναι αὐτὴν καὶ τοὺς λόγους, ἐπεὶ καὶ ὁ αἰθὴρ ἀόρατος.
δεσμά τ' εἶναι τῆς ψυχῆς τὰς φλέβας καὶ τὰς ἀρτηρίας καὶ τὰ
νεῦρα· ὅταν δ' ἰσχύῃ καὶ καθ' αὑτὴν γενομένη ἠρεμῇ, δεσμὰ
γίνεσθαι αὐτῆς τοὺς λόγους καὶ τὰ ἔργα. ἐκριφθεῖσάν τ' αὐτὴν
ἐπὶ γῆς πλάζεσθαι ἐν τῷ ἀέρι ὁμοίαν τῷ σώματι. τὸν δ' Ἑρμῆν
ταμίαν εἶναι τῶν ψυχῶν καὶ διὰ τοῦτο πομπαῖον λέγεσθαι καὶ
πυλαῖον καὶ χθόνιον, ἐπειδήπερ οὗτος καὶ εἰσπέμπει ἀπὸ τῶν
σωμάτων τὰς ψυχὰς ἀπό τε γῆς καὶ ἐκ θαλάττης· καὶ ἄγεσθαι μὲν
τὰς καθαρὰς ἐπὶ τὸν ὕψιστον, τὰς δ' ἀκαθάρτους μήτ' ἐκείναις
πελάζειν μήτ' ἀλλήλαις, δεῖσθαι δ' ἐν ἀρρήκτοις δεσμοῖς ὑπ'
Ἐρινύων. εἶναί τε πάντα τὸν ἀέρα ψυχῶν ἔμπλεων· καὶ ταύτας
δαίμονάς τε καὶ ἥρωας ὀνομάζεσθαι· καὶ ὑπὸ τούτων πέμπεσθαι
ἀνθρώποις τούς τ' ὀνείρους καὶ τὰ σημεῖα νόσους τε, καὶ οὐ
μόνον ἀνθρώποις ἀλλὰ καὶ προβάτοις καὶ τοῖς ἄλλοις κτήνεσιν·
εἴς τε τούτους γίνεσθαι τούς τε καθαρμοὺς καὶ ἀποτροπιασμοὺς
μαντικήν τε πᾶσαν καὶ κληδόνας καὶ τὰ ὅμοια. μέγιστον δέ φησιν
τῶν ἐν ἀνθρώποις εἶναι τὴν ψυχὴν πεῖσαι ἐπὶ τὸ ἀγαθὸν ἢ ἐπὶ
τὸ κακόν. εὐδαιμονεῖν τ' ἀνθρώπους ὅταν ἀγαθὴ ψυχὴ προσγένη-
ται, μηδέποτε δ' ἠρεμεῖν μηδὲ τὸν αὐτὸν ῥόον κρατεῖν.
Πεοιδης-ες Πεος-ους [Ουδεν γε πλην η το πεος εν τη δεξια Περιολκη-

ης Πεωδης-ες
497
χορηγεῖον (Demosth. XIX 200?): ὁ τόπος, ἔνθα ὁ χο-

ρηγὸς τούς τε χοροὺς καὶ τοὺς ὑποκριτὰς συνάγων συνεκρότει.
χολλάδες (Pherecr. fr. 246): διὰ δυοῖν λλ. αἱ τῆς γα-
στρὸς διὰ παχύτητα ἐπιπτύξεις. Ὅμηρος (Δ 526, Φ 181) δι'
ἑνὸς λ τὰ ἔντερα.
χρυσολαμπίς: θηρίδιόν τί ἐστιν, ὃ ἐν τῷ σκότει λάμπει.
χωρὶς οἰκοῦσιν (fr. com. ad. 1286): οἷον διεστήκασιν.
’χωρὶς γὰρ οἰκοῦσ’ ἀρεταὶ τῶν ἡδονῶν’.
χολοβάφινα: τὰ χολῇ κεχρισμένα.
χελυνοίδης (fr. com. ad. 1194): ὁ τὴν χελύνην μεγά-
λην ἔχων. ὅμοιον τὸ πεοίδης, οἷον ὁ μέγα καὶ ἀπρεπὲς
αἰδοῖον ἔχων. (fr. com. ad. 1111).
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 10, Kaibel par 74, γρ. 11
Δίφιλος δ' ἐν Θησεῖ (II 557 K) τρεῖς ποτε κόρας

Σαμίας φησὶν Ἀδωνίοισιν γριφεύειν παρὰ πότον·
προβαλεῖν δ' αὐταῖσι τὸν γρῖφον, τί πάντων ἰσχυρό-
τατον; καὶ τὰν μὲν εἰπεῖν ‘ὁ σίδηρος,’ καὶ φέρειν
τούτου λόγου τὰν ἀπόδειξιν, διότι τούτῳ πάντ' ὀρύς-
σουσίν τε καὶ τέμνουσι καὶ χρῶντ' εἰς ἅπαντα. εὐδο-
κιμούσᾳ δ' ἐπάγειν τὰν δευτέραν φάσκειν τε τὸν
χαλκέα πολὺ κρείττω φέρειν ἰσχύν· ἐπεὶ τοῦτον κατ-
εργαζόμενον καὶ τὸν σίδαρον τὸν σφοδρὸν κάμπτειν,
μαλάσσειν, ὅ τι ἂν χρήζῃ ποεῖν. τὰν δὲ τρίταν ἀπο-
φῆναι πέος ἰσχυρότατον πάντων, διδάσκειν δ' ὅτι καὶ
τὸν χαλκέα στένοντα πυγίζουσι τούτῳ. Ἀχαιὸς δ' ὁ
Ἐρετριεὺς γλαφυρὸς ὢν ποιητὴς περὶ τὴν σύνθεσιν
ἔσθ' ὅτε καὶ μελαίνει τὴν φράσιν καὶ πολλὰ αἰνιγμα-
τωδῶς ἐκφέρει, ὥσπερ ἐν Ἴριδι σατυρικῇ. λέγει γάρ
(p. 582 N)·
Περιζωματιας-ου
Πλούταρχος Phil., Regum et imperatorum apophthegmata [Sp.?] (172b-

208a) Stephanus σελ. 182, τμ. D, γρ. 6
τὴν κρίσιν αὐτῷ γενέσθαι κατ' οἰκίαν, ‘ἔσται μὲν οὖν’ εἶπεν
’ἐν τῇ ἀγορᾷ καὶ πάντων ἀκουόντων, εἰ μηδὲν ἀδικοῦμεν.’
Ἐπεὶ δέ ποτε χειμῶνος ἐν τόποις σπανίζουσι τῶν
ἐπιτηδείων ἠναγκάσθη καταζεῦξαι καὶ τῶν στρατιωτῶν
498
τινες ἐλοιδόρουν αὐτὸν ἀγνοοῦντες ὅτι πλησίον ἐστίν, τῇ

βακτηρίᾳ τὴν σκηνὴν διαστείλας ‘οἰμώξετε’ εἶπεν ‘εἰ
μὴ μακρότερον ἀποστάντες λοιδορήσετε ἡμᾶς.’
Ἀριστοδήμου δὲ τῶν φίλων τινὸς ἐκ μαγείρου
γεγονέναι δοκοῦντος, συμβουλεύοντος δ' αὐτῷ τῶν ἀνα-
λωμάτων καὶ τῶν δωρεῶν ἀφαιρεῖν, ‘οἱ λόγοι σου’ εἶπεν
’ὦ Ἀριστόδημε, περιζώματος ὄζουσιν.’
Ἀθηναίων δὲ δοῦλον αὐτοῦ τιμώμενον εἰς τὴν
πολιτείαν ὡς ἐλεύθερον ἐγγραψάντων, ‘οὐκ ἂν’ εἶπεν
’ἕνα μόνον βουλοίμην Ἀθηναῖον ὑπ' ἐμοῦ μεμαστιγῶ-
σθαι.’
Φίλων Ιουδαίος Legum allegoriarum libri i-iii Βιβ. 3, τμ. 55, γρ. 2
διαφερόμενος, βεβαίου τὸ | παράπαν οὐδεμιᾶς γνώμης ἑταῖρος ὤν·

ἑτέρα
δὲ γένοιτ' ἂν ἀπόκρισις τοιάδε, ᾗ κέχρηται καὶ ὁ Ἀδάμ· ποῦ εἰμι
ἄκουε· ὅπου οἱ τὸν θεὸν ἰδεῖν ἀδυνατοῦντες, ὅπου οἱ θεοῦ οὐκ
ἀκούον-
τες, ὅπου οἱ τὸ αἴτιον ἀποκρυπτόμενοι, ὅπου οἱ φεύγοντες ἀρετήν,
ὅπου
οἱ γυμνοὶ σοφίας, ὅπου οἱ φοβούμενοι καὶ τρέμοντες ὑπ' ἀνανδρίας
καὶ
δειλίας ψυχικῆς· ὅταν γὰρ λέγῃ “τῆς φωνῆς σου ἤκουσα ἐν τῷ
παρα-
δείσῳ καὶ ἐφοβήθην, ὅτι γυμνός εἰμι, καὶ ἐκρύβην” (Gen. 3, 10),
πάντα
τὰ εἰρημένα παρίστησιν, ὡς καὶ ἐν τοῖς προτέροις διὰ μακροτέρων
λόγων
ἀπεδείξαμεν. καίτοι γυμνὸς οὐκ ἔστι νῦν ὁ Ἀδάμ· “ἐποίησαν
ἑαυτοῖς περιζώματα” ὀλίγῳ πρότερον εἴρηται· ἀλλὰ καὶ διὰ τούτου
βού-
λεταί σε διδάξαι, ὅτι γυμνότητα οὐ τὴν τοῦ σώματος παραλαμβάνει,
ἀλλὰ καθ' ἣν ὁ νοῦς ἄμοιρος καὶ γυμνὸς ἀρετῆς ἀνευρίσκεται.
“Ἡ γυνὴ” φησίν “ἣν ἔδωκας μετ' ἐμοῦ, αὕτη μοι ἔδωκεν ἀπὸ
τοῦ ξύλου, καὶ ἔφαγον” (Gen. 3, 12).
Πισσοκοπεω Πισσοκοπια-ας Πισσοκοπικος-η-ον Πισσοκοπος-ον

Πισσοω Ην των πιττουμενων τα σκελη και το σωμα ολον Κιναιδον
τινα των πεπιττωμενων τα σκελη
Αισχύλος Fragmenta Tetralogy 21, play A, fragment 166b, γρ. 4

499
‘αὐτόρεκτον’· οἷον τὸν ἑαυτὸν ἀποκτείναντα· ‘ῥέξαι’ γὰρ τὸ θῦσαι.

ἢ (zum Genitiv 8‘αὐτορέγμονος’) αὐτὸν ἐφ' ἑαυτὸν ὀρέγοντα τὴν
χεῖρα· Ὅμηρος (Il. Δ 307) ’ἔγχει ὀρεξάσθω ....’.
Συναγ. λέξ. χρησίμ. Phot. II 90, 15 Nab.:
’× – 𐅵 – × 8πισσοκωνήτωι πυρί’·
τῶι εὐκαύτωι, ἐπεὶ τὰ καιόμενα πίσσηι χρίεται. Αἰσχύλος
Κρήσσαις. Hesych. Lex. III 337, 15; II 564, 28 Schm. (aus
Diogenian 8πισσοκωνήτωι πυρί’.
πίσσηι χρίουσιν, ἵνα τάχιον κατακαίηται· ‘κωνῆσαι’ δέ ἐστι τὸ
περιενεγ-
κεῖν. ‖ ‘κωνῆσαι’ {πισσοκοπῆσαι} .... καὶ κύκλωι περιενεγκεῖν. καὶ
8‘πισσοκώνητον’ μόρον λέγουσιν, ὅταν πίσσηι καταχρισθέντες τινὲς
ὑπὸ πυρὸς ἀποθάνωσιν. Αἰσχύλος {καὶ Κρατῖνος} Κρήςςαις. καὶ
Κρατῖνος· (F 364 [I 116] Kock)
’πισσοκωνίας Ἄρην’·
Πλατιστακος-ου
θάλασσα κλύζει πάντα τἀνθρώπων κακά.

ἀλλὰ καθ' Ὅμηρον φάναι πάντας ἀνθρώπους Αἰγυπτίους
ἰατροὺς εἶναι. διέγνω δὴ ὁ Πλάτων καὶ τοῖς Μάγοις
συμμῖξαι· διὰ δὲ τοὺς τῆς Ἀσίας πολέμους ἀπέστη.
ἐπανελθὼν δὲ εἰς Ἀθήνας διέτριβεν ἐν Ἀκαδημείᾳ. τὸ δ'
ἐστὶ γυμνάσιον προάστειον ἀλσῶδες ἀπό τινος ἥρωος
ὀνομασθὲν Ἑκαδήμου, καθὰ καὶ Εὔπολις ἐν
Ἀστρατεύτοις φησίν (Kock I. 265)·
ἐν εὐσκίοις δρόμοισιν Ἑκαδήμου θεοῦ.
ἀλλὰ καὶ ὁ Τίμων εἰς τὸν Πλάτωνα λέγων φησί (Diels 30)·
τῶν πάντων δ' ἡγεῖτο πλατίστακος, ἀλλ' ἀγορητὴς
ἡδυεπής, τέττιξιν ἰσογράφος, οἵ θ' Ἑκαδήμου
δένδρει ἐφεζόμενοι ὄπα λειριόεσσαν ἱεῖσιν.
πρότερον γὰρ διὰ τοῦ ε Ἑκαδημία ἐκαλεῖτο. ὁ δ' οὖν
φιλόσοφος
καὶ Ἰσοκράτει φίλος ἦν. καὶ αὐτῶν Πραξιφάνης ἀνέγραψε
διατριβήν τινα περὶ ποιητῶν γενομένην ἐν ἀγρῷ παρὰ
Πλάτωνι
ἐπιξενωθέντος τοῦ Ἰσοκράτους. καὶ αὐτόν φησιν
500
Ἀριστόξενος
(Wehrli II, FG. 61) τρὶς ἐστρατεῦσθαι, ἅπαξ μὲν εἰς
Τάναγραν,
δεύτερον δὲ εἰς Κόρινθον, τρίτον ἐπὶ Δηλίῳ· ἔνθα καὶ
ἀριστεῦσαι.
Πληκτιζομαι Πληκτισμος-ου
Homerus Epic., Ilias Βιβ. 21, γρ. 499
Ἦ ῥα, καὶ ἀμφοτέρας ἐπὶ καρπῷ χεῖρας ἔμαρπτε

σκαιῇ, δεξιτερῇ δ' ἄρ' ἀπ' ὤμων αἴνυτο τόξα,
αὐτοῖσιν δ' ἄρ' ἔθεινε παρ' οὔατα μειδιόωσα
ἐντροπαλιζομένην· ταχέες δ' ἔκπιπτον ὀϊστοί.
δακρυόεσσα δ' ὕπαιθα θεὰ φύγεν ὥς τε πέλεια,
ἥ ῥά θ' ὑπ' ἴρηκος κοίλην εἰσέπτατο πέτρην
χηραμόν· οὐδ' ἄρα τῇ γε ἁλώμεναι αἴσιμον ἦεν·
ὣς ἣ δακρυόεσσα φύγεν, λίπε δ' αὐτόθι τόξα.
Λητὼ δὲ προσέειπε διάκτορος Ἀργειφόντης·
Λητοῖ ἐγὼ δέ τοι οὔ τι μαχήσομαι· ἀργαλέον δὲ
πληκτίζεσθ' ἀλόχοισι Διὸς νεφεληγερέταο·
ἀλλὰ μάλα πρόφρασσα μετ' ἀθανάτοισι θεοῖσιν
εὔχεσθαι ἐμὲ νικῆσαι κρατερῆφι βίηφιν.
Ὣς ἄρ' ἔφη, Λητὼ δὲ συναίνυτο καμπύλα τόξα
πεπτεῶτ' ἄλλυδις ἄλλα μετὰ στροφάλιγγι κονίης.
ἣ μὲν τόξα λαβοῦσα πάλιν κίε θυγατέρος ἧς·
Πλησιαζω Πλησιασμος-ου
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων Βιβ. 2, τμ. 100, γρ. 1
ἀφρόνων συνοχῆς. φανερῶς τε τοῖς ἐρωμένοις ἄνευ πάσης ὑφ-

οράσεως χρήσεσθαι τὸν σοφόν. διὸ καὶ τοιούτους λόγους ἠρώτα·
“ἆρά γε γυνὴ γραμματικὴ χρήσιμος ἂν εἴη παρ' ὅσον γραμματική
ἐστι;” “ναί.” “καὶ παῖς καὶ νεανίσκος γραμματικὸς χρήσιμος
ἂν εἴη παρ' ὅσον γραμματικός ἐστι;” “ναί.” “οὐκοῦν καὶ γυνὴ
καλὴ χρησίμη ἂν εἴη παρ' ὅσον καλή ἐστι, καὶ παῖς καὶ νεανίσκος
καλὸς χρήσιμος ἂν εἴη παρ' ὅσον καλός ἐστι;” “ναί.” “καὶ
παῖς ἄρα καὶ νεανίσκος καλὸς πρὸς τοῦτ' ἂν εἴη χρήσιμος πρὸς ὃ
καλός ἐστι;” “ναί.” “ἔστι δὲ χρήσιμος πρὸς τὸ πλησιάζειν;”
ὧν δεδομένων ἐπῆγεν· “οὐκοῦν εἴ τις πλησιασμῷ χρῷτο παρ'
ὅσον χρήσιμός ἐστιν, οὐ διαμαρτάνει· οὐδ' ἄρα εἰ κάλλει χρήσαιτο
501
παρ' ὅσον χρήσιμόν ἐστι, διαμαρτήσεται.” τοιαῦτα ἄττα διερω-

τῶν ἴσχυε τῷ λόγῳ.
Πλιγμα-ατος
Gorgias Rhet., Soph., Αποσπασμα 8, γρ. 4
ΟΛΥΜΠΙΚΟΣ
ARISTOT. Rhet. Γ 14. 1414b 29 λέγεται δὲ τὰ τῶν ἐπι-

δεικτικῶν προοίμια ἐξ ἐπαίνου ἢ ψόγου οἷον Γ. μὲν ἐν τῶι Ὀλυμπι-
κῶι λόγωι ‘Ὑπὸ πολλῶν ἄξιοι θαυμάζεσθαι, ὦ ἄνδρες
Ἕλληνες’. ἐπαινεῖ γὰρ τοὺς τὰς πανηγύρεις συνάγοντας.
CLEM. Str. I 51 [II 33, 18 St.] καὶ τὸ ἀγώνισμα ἡμῶν
κατὰ τὸν Λεοντῖνον Γοργίαν διττῶν [δὲ] ἀρετῶν δεῖται, τόλμης
καὶ σοφίας· τόλμης μὲν τὸ κίνδυνον ὑπομεῖναι, σοφίας
δὲ τὸ πλίγμα (?) γνῶναι. ὁ γάρ τοι λόγος καθάπερ τὸ
κήρυγμα τὸ Ὀλυμπίασι καλεῖ μὲν τὸν βουλόμενον, στεφα-
νοῖ δὲ τὸν δυνάμενον.
PLUT. Coni. praec. 43 p. 144B C Γοργίου τοῦ ῥήτορος
ἀναγνόντος ἐν Ὀλυμπίαι λόγον περὶ ὁμονοίας τοῖς Ἕλλησιν ὁ
Μελάν-
θιος· οὗτος ἡμῖν, ἔφη, συμβουλεύει περὶ ὁμονοίας, ὃς αὑτὸν καὶ τὴν
γυναῖκα καὶ τὴν θεράπαιναν ἰδίαι τρεῖς ὄντας ὁμονοεῖν οὐ πέπεικεν·
ἦν γὰρ ὡς ἔοικέ τις ἔρως τοῦ Γοργίου καὶ ζηλοτυπία τῆς γυναικὸς
πρὸς τὸ θεραπαινίδιον.
Πολυσαρκος-ον
Πλούταρχος Phil., De fortuna (97c-100a) Stephanus σελ. 98, τμ. E,

γρ. 9
τὸν λογισμὸν καὶ τὴν ἐπιμέλειαν καὶ τὴν πρόνοιαν.

ἦ βραχὺ μὲν σθένος ἀνέρος· ἀλλὰ ποικιλίᾳ πραπίδων
δεινὰ μὲν φῦλα πόντου χθονίων τ' ἀερίων τε
δάμναται βουλεύματα.
κουφότατον ἵπποι καὶ ὠκύτατον, ἀνθρώπῳ δὲ
θέουσι· μάχιμον κύων καὶ θυμοειδές, ἀλλ' ἄν-
θρωπον φυλάττει· ἡδύτατον ἰχθὺς καὶ πολύσαρκον
ὗς, ἀνθρώπῳ δὲ τροφὴ καὶ ὄψον ἐστί. τί μεῖζον
ἐλέφαντος ἢ φοβερώτερον ἰδεῖν; ἀλλὰ καὶ τοῦτο
παίγνιον γέγονεν ἀνθρώπου καὶ θέαμα παν-
502
ηγυρικόν, ὀρχήσεις τε μανθάνει καὶ χορείας καὶ

προσκυνήσεις, οὐκ ἀχρήστως τῶν τοιούτων παρ-
εισαγομένων, ἀλλ' ἵνα μανθάνωμεν ποῦ τὸν ἄν-
θρωπον ἡ φρόνησις αἴρει καὶ τίνων ὑπεράνω ποιεῖ,
καὶ πῶς κρατεῖ πάντων καὶ περίεστιν.
Φίλων Ιουδαίος De vita Mosis (lib. i-ii) Βιβ. 2, τμ. 186, γρ. 1
σπεύδει πρὸς μακαριότητα· οὐ γὰρ ἁβροδιαίτοις καὶ τὴν ψυχὴν

ἐκτεθηλυμμένοις καὶ τὸ σῶμα διαρρέουσιν ὑπὸ τῆς καθ' ἑκάστην
ἡμέραν ἀδιαστάτου θρύψεως ἀρετὴ πέφυκεν ἐνδιαιτᾶσθαι,
κακουμένη δὲ μετανίσταται πρότερον ἀπόλειψιν χρηματίσασα πρὸς
τὸν ἄρχοντα τὸν ὀρθὸν λόγον. ἀλλ' εἰ δεῖ τἀληθὲς εἰπεῖν, ὁ
φρονήσεως καὶ σωφροσύνης ἀνδρείας τε καὶ δικαιοσύνης
ἱερώτατος θίασος ἀσκητὰς μετατρέχει καὶ ὅσοι τὸν αὐστηρὸν καὶ
σκληροδίαιτον βίον, ἐγκράτειαν καὶ καρτερίαν, ζηλοῦσι σὺν
εὐτελείᾳ καὶ ὀλιγοδεΐᾳ, δι' ὧν τὸ κυριώτατον τῶν ἐν ἡμῖν, ὁ
λογισμός, εἰς ὑγείαν ἄνοσον καὶ εὐεξίαν ἐπιδίδωσι καθελὼν τὸν
βαρὺν τοῦ σώματος ἐπιτειχισμόν, ὃν οἰνοφλυγίαι καὶ ὀψοφαγίαι καὶ
λαγνεῖαι καὶ αἱ ἄλλαι ἀπλήρωτοι ἐπιθυμίαι συνεκρότησαν
γεννήσασαι τὴν ἀντίπαλον ἀγχινοίας πολυσαρκίαν. λέγεται
μέντοι καὶ τῶν ἐν ἔαρι βλαστάνειν εἰωθότων δένδρων ἡ ἀμυγδαλῆ
καὶ πρῶτον ἀνθεῖν εὐαγγελιζομένη φορὰν ἀκροδρύων καὶ ὕστατον
φυλλορροεῖν τὴν ἐπέτειον πρὸς μήκιστον ἀποτείνουσα τῆς χλόης
εὐγηρίαν· ὧν ἑκάτερον ποιεῖται σύμβολον τῆς ἱερατικῆς φυλῆς,
αἰνιττόμενος ὅτι καὶ πρώτη καὶ ὑστάτη τοῦ σύμπαντος ἀνθρώπων
γένους ἀνθήσει, καθ' ὃν ἂν χρόνον δόξῃ τῷ θεῷ ταῖς ἐαριναῖς
τροπαῖς ἐξομοιῶσαι τὸν ἡμέτερον βίον ἀνελόντι τὴν ἐπίβουλον καὶ
τοῦ κακοδαιμονεῖν πηγὴν πλεονεξίαν. Ἐπειδὴ τοίνυν τῷ
τελειοτάτῳ ἡγεμόνι τέτταρα δεῖν ἔφαμεν προσεῖναι, βασιλείαν καὶ
νομοθετικὴν ἕξιν καὶ ἱερωσύνην καὶ προφητείαν, ἵνα διὰ μὲν τῆς
νομοθετικῆς προστάττῃ ἃ δεῖ καὶ...
Πολυσπερμος-ον
Γαληνός ιατρός Ars medica (0057: 007)“Claudii Galeni opera

omnia, vol. 1”, Ed. Kühn, C.G.Leipzig: Knobloch, 1821, Repr.
1964.Τομ. 1, σελ. 339, γρ. 17
δριον, αἷμα δ' ἐργάζεται φλεγματικώτερον ἅμα φλεβῶν

στενότητι, καὶ τὸ σύμπαν σῶμα παραπλησίως ἔχον, εἰ μὴ
πρὸς τῆς καρδίας ἐς τἀναντία μετάγοιτο. τὸ δὲ ψυχρότερον
503
καὶ ξηρότερον ἧπαρ ὀλίγαιμόν τε καὶ στενόφλεβον

ἐργάζεται τὸ σῶμα καὶ ψυχρότερον, ὑποχόνδριόν τε ψιλὸν,
εἰ μὴ κᾀνταῦθα νικήσειεν ἡ καρδία.
Τῆς δὲ τῶν ὄρχεων κράσεως ἡ θερμὴ μὲν
ἀφροδισιαστική τέ ἐστι, καὶ ἀῤῥενόγονος, καὶ γόνιμος, καὶ
ταχέως δασύνει τὰ γεννητικὰ μόρια, συνεφάπτεται
δὲ καὶ τῶν πέριξ, ἡ ψυχρὰ δὲ τἀναντία. καὶ ἡ μὲν ὑγρὰ
πολύσπερμός τέ ἐστι καὶ ὑγρόσπερμος, ἡ ξηρὰ δὲ ὀλι-
γόσπερμός τε καὶ μετρίως παχύσπερμος. ἡ θερμοτέρα δὲ
καὶ ξηροτέρα παχυσπερμοτάτη τέ ἐστι καὶ γονιμωτάτη,
καὶ τάχιστα πρὸς συνουσίαν ἐπεγείρει τὸ ζῶον εὐθέως ἐξ
ἀρχῆς. ἀτὰρ οὖν οἱ τοιοῦτοι καὶ δασύνονται τάχιστα τὰ
γεννητικὰ μόρια καὶ σύμπαντα τὰ πέριξ, ἄνω μὲν ἄχρι
τῶν κατὰ τὸν ὀμφαλὸν χωρίων, κάτω δὲ μέχρι μέσων μη-
ρῶν. ὁρμητικὴ μὲν οὖν ἡ τοιαύτη κρᾶσις ἱκανῶς ἐπ' ἀφρο-
δίσια, τάχιστα δὲ ἐμπιπλαμένη καὶ, εἰ βιάσαιτο, βλαπτο-
μένη. συνελθούσης δὲ ὑγρότητος τῇ θερμότητι, λάσιοι μὲν
ἧττον οἱ τοιοῦτοι, πολύσπερμοι δὲ μᾶλλον, οὐ μὴν ὀρέγον...
Πολυσπορος-ον
Οππιανός Cynegetica Βιβ. 3, γρ. 23
πρώτους ἀμφήλλαξε Διὸς ῥυτῆρας ἀγαυοὺς

καὶ θῆρας ποίησεν ἀμειψάμενος Κουρῆτας.
οἱ δ' ἄρ', ἐπεὶ βουλῇσι θεοῦ μεροπηΐδα μορφὴν
ἀμφεβάλοντο Κρόνοιο καὶ ἀμφιέσαντο λέοντας,
δώροισιν μετόπισθε Διὸς μέγα κοιρανέουσι
θηρσὶν ὀρειαύλοις καὶ ῥιγεδανὸν θοὸν ἅρμα
Ῥείης εὐώδινος ὑπὸ ζεύγλῃσιν ἄγουσιν.
Αἰόλα φῦλα δὲ τοῖσι καὶ εἴδεα θηρσὶν ἑκάστοις.
τοὺς μέν νυν προχοῇσι πολυρραθάγου ποταμοῖο,
Τίγρει ἐπ' εὐρυρέοντι, κυήσατο τοξεύτειρα
Ἀρμενίη Πάρθων τε πολύσπορος εὔβοτος αἶα,
ξανθοκόμαι τελέθουσι καὶ οὐ τόσον ἀλκήεντες.
πάσσονα μὲν φορέουσι δέρην, μεγάλην δέ τε κόρσην,
ὄμματα δ' αἰγλήεντα καὶ ὀφρύας ὕψι βαθείας,
ἀμφιλαφεῖς ἐπὶ ῥῖνα κατηφέας· ἐκ δ' ἄρα δειρῆς
καὶ γενύων ἑκάτερθε θοαὶ κομόωσιν ἔθειραι.
Τοὺς δὲ τρέφει μεγάδωρος Ἐρεμβῶν αὖθις ἄρουρα,
τὴν ἔθνη μερόπων εὐδαίμονα κικλήσκουσι,
δειραὶ κἀκείνοις καὶ στήθεα λαχνήεντα
504
καὶ πυρὸς ἀστράπτουσιν ἀπ' ὀφθαλμῶν ἀμαρυγαί,

ἔξοχα δ' ἐν πάντεσσιν ἀρίζηλοι τελέθουσιν·
Πορδεω Πορδη-ης Πορδων-ωνος

παππάξ·
ὁμοίω. {Στ.} ἀλλ' ὁ κεραυνὸς πόθεν αὖ φέρεται λάμπων πυρί, τοῦτο
δίδαξον, καὶ καταφρύγει βάλλων ἡμᾶς, τοὺς δὲ ζῶντας περιφλεύει.
τοῦτον γὰρ δὴ φανερῶς ὁ Ζεὺς ἵησ' ἐπὶ τοὺς ἐπιόρκους.
Πορνεια-ας Πορνειον-ου Πορνευομαι Πορνευμα-ατος Πορνευσις-εως

Πορνευτρια-ας Πορνευω Πορνη-ης Πορνιδιον-ου Πορνικος-η-ον
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων Βιβ. 6, sect 85, γρ. 8
ΚΡΑΤΗΣ
Κράτης Ἀσκώνδου Θηβαῖος. καὶ οὗτος τῶν ἐλλογίμων τοῦ

κυνὸς μαθητῶν. Ἱππόβοτος δέ φησιν οὐ Διογένους αὐτὸν μαθη-
τὴν γεγονέναι, ἀλλὰ Βρύσωνος τοῦ Ἀχαιοῦ. τούτου Παίγνια
φέρεται τάδε (PPF 10 B 4)·
Πήρη τις πόλις ἐστὶ μέσῳ ἐνὶ οἴνοπι τύφῳ,
καλὴ καὶ πίειρα, περίρρυπος, οὐδὲν ἔχουσα,
εἰς ἣν οὔτε τις εἰσπλεῖ ἀνὴρ μωρὸς παράσιτος,
οὔτε λίχνος πόρνης ἐπαγαλλόμενος πυγῇσιν·
ἀλλὰ θύμον καὶ σκόρδα φέρει καὶ σῦκα καὶ ἄρτους,
ἐξ ὧν οὐ πολεμοῦσι πρὸς ἀλλήλους περὶ τούτων,
οὐχ ὅπλα κέκτηνται περὶ κέρματος, οὐ περὶ δόξης.
Ἔστι καὶ ἐφημερὶς ἡ θρυλουμένη οὕτως ἔχουσα (PPF 10 B 13)·
505
τίθει μαγείρῳ μνᾶς δέκ', ἰατρῷ δραχμήν,

κόλακι τάλαντα πέντε, συμβούλῳ καπνόν,
πόρνῃ τάλαντον, φιλοσόφῳ τριώβολον.
Πορνοβοσκειον-ου Πορνοβοσκεω Πορνοβοσκια-ας Πορνοβοσκος-ου
Πλούταρχος Phil., Phocion τμ. 38, τμ. 3, γρ. 2
νύκτωρ εἰς τὴν οἰκίαν, κατώρυξε παρὰ τὴν ἑστίαν, εἰποῦσα· “σοὶ ὦ
φίλη
ἑστία παρακατατίθεμαι ταῦτ' ἀνδρὸς ἀγαθοῦ λείψανα· σὺ δ' αὐτὰ
τοῖς
πατρῴοις ἀπόδος ἠρίοις, ὅταν Ἀθηναῖοι σωφρονήσωσι.”
Καὶ μέντοι χρόνου βραχέος διαγενομένου, καὶ τῶν πραγμάτων
διδασκόντων οἷον ἐπιστάτην καὶ φύλακα σωφροσύνης καὶ
δικαιοσύνης ὁ
δῆμος ἀπώλεσεν, ἀνδριάντα μὲν αὐτοῦ χαλκοῦν ἔστησαν, ἔθαψαν δὲ
δημο-
σίοις τέλεσι τὰ ὀστᾶ. τῶν δὲ κατηγόρων Ἁγνωνίδην μὲν αὐτοὶ
θάνατον
καταχειροτονήσαντες ἀπέκτειναν, Ἐπίκουρον δὲ καὶ Δημόφιλον
ἀποδράν-
τας ἐκ τῆς πόλεως ἀνευρὼν ὁ τοῦ Φωκίωνος υἱὸς ἐτιμωρήσατο.
Τοῦτον οὔτε τἆλλα σπουδαῖον ἄνδρα γενέσθαι φασί, καὶ παιδίσκης
ἐρῶντα παρὰ πορνοβοσκῷ τρεφομένης κατὰ τύχην Θεοδώρῳ τῷ
ἀθέῳ παραγενέσθαι, λόγον ἐν Λυκείῳ διαλεγομένῳ τοιοῦτον· “εἰ τὸ
φίλον λύσασθαι μὴ αἰσχρόν ἐστιν, οὐδὲ τὸ φίλην· ὁμοίως δ' εἰ [δὲ]
μὴ τὸ ἑταῖρον, οὐδὲ τὸ ἑταίραν.” θέμενον οὖν ἑαυτῷ πρὸς τὴν
ἐπιθυμίαν τὸν λόγον ὡς εὖ ἔχοντα, λύσασθαι τὴν ἑταίραν.
Πορνογεννητος-ον
Χρονικόν Paschale, Χρονικόν paschale σελ. 211, γρ. 10
καὶ ἐν τῷ ἐπιτελεῖσθαι τὸν ἀγῶνα ἀπολυθεὶς ἀπὸ τοῦ Παλατίου

ὁ στρατὸς ὥρμησεν ἐν τῷ Ἱππικῷ, καὶ ἐκ τῶν βάθρων ἀπεσπῶ-
σαν τὰς παρθένους κόρας καὶ τὰς μὴ ἐχούσας ἄνδρας, καὶ ἔλαβον
ἑαυτοῖς γυναῖκας. τοῦτο πρὸς ἅπαξ ἐποίησεν ὁ Ῥῶμος γενέσθαι,
καθὼς ὁ σοφώτατος Βηργίλιος ποιητής, ὡσαύτως δὲ καὶ Ἀπολ-
λώνιος Ῥωμαίων ἱστοριογράφος συνεγράψατο, ὁμοίως δὲ καὶ
Σίλβιος. ἕτεροι δὲ ἱστορικοὶ συνεγράψαντο τὸ πρῶτον ἱππο-
δρόμιον ἐπιτελεσθῆναι τοῖς Ῥωμαίοις εἰς βουρδῶνας.
Τὸν δὲ Ῥῶμον καὶ τὸν Ῥῆμον ἱστοροῦσιν ἀπὸ λυκαίνης γα-
506
λακτοτροφηθῆναι, διότι ὁ βασιλεὺς ὁ Ἀμούλιος ὁ αὐτῶν πάππος

ἐκέλευσεν αὐτοὺς ῥιφῆναι εἰς τὰς ὕλας, ὡς πορνογεννήτους, ἐπει-
δὴ ἡ Ἰλία ἡ μήτηρ αὐτῶν, ἱέρεια οὖσα τοῦ Ἄρεως, ἐφθάρη πορ-
νευθεῖσα ὑπό τινος στρατιώτου, περὶ οὗ λέγουσι μυθολογοῦντες
τὸν Ἄρεα αὐτὴν ἐγγαστρῶσαι, καὶ ἐγέννησεν αὐτοὺς διδύμους, καὶ
διὰ τοῦτο ὁ πάππος αὐτῶν ἔῤῥιψεν αὐτοὺς εἰς τὰς ὕλας. καὶ
ηὗρεν τοὺς αὐτοὺς παῖδας χωρική τις βόσκουσα πρόβατα, καὶ
σπλαγχνισθεῖσα, ὅτι ἦσαν εὔμορφοι, λαβοῦσα ἀνεθρέψατο αὐ-
τοὺς τῷ ἰδίῳ γάλακτι. εἰς δὲ τὴν χώραν ἐκείνην λυκαίνας κα-
λοῦσιν ἕως ἄρτι τὰς χωρικὰς τὰς βοσκούσας τὰ πρόβατα, ὡς ἀεὶ
τὸν βίον καὶ τὴν διαγωγὴν ἐχούσας μετὰ τῶν ἀλόγων καὶ τῶν
λύκων.
Πορνοκοπεω Πορνοκοπος-ου
Septuaginta, Proverbia Proverb 23, τμ. 21, γρ. 1
καὶ ἐνδιατρίψει λόγοις τὰ σὰ χείλη πρὸς τὰ ἐμὰ χείλη, ἐὰν ὀρθὰ

ὦσιν. μὴ ζηλούτω ἡ καρδία σου ἁμαρτωλούς, ἀλλὰ ἐν φόβῳ κυρίου
ἴσθι ὅλην τὴν ἡμέραν· ἐὰν γὰρ τηρήσῃς αὐτά, ἔσται σοι ἔκγονα,
ἡ δὲ ἐλπίς σου οὐκ ἀποστήσεται. ἄκουε, υἱέ, καὶ σοφὸς γίνου
καὶ κατεύθυνε ἐννοίας σῆς καρδίας· μὴ ἴσθι οἰνοπότης
μηδὲ ἐκτείνου συμβολαῖς κρεῶν τε ἀγορασμοῖς· πᾶς γὰρ μέθυσος
καὶ πορνοκόπος πτωχεύσει, καὶ ἐνδύσεται διερρηγμένα καὶ ῥακώδη
πᾶς ὑπνώδης. ἄκουε, υἱέ, πατρὸς τοῦ γεννήσαντός σε
καὶ μὴ καταφρόνει ὅτι γεγήρακέν σου ἡ μήτηρ.
καλῶς ἐκτρέφει πατὴρ δίκαιος,
ἐπὶ δὲ υἱῷ σοφῷ εὐφραίνεται ἡ ψυχὴ αὐτοῦ·
εὐφραινέσθω ὁ πατὴρ καὶ ἡ μήτηρ ἐπὶ σοί,
καὶ χαιρέτω ἡ τεκοῦσά σε.
Πoρνομανης-ες
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Scholia in ranas Argumentum-scholion sch

ran, verse 429, γρ. 2
ποιεῖ τοῦτο, ὡς πρὸς τὴν μαλακίαν Κλεισθένους, (παρὰ

τὸ αἰσχρόν). πιθανῶς δὲ τὸ ὅστις ἐμφαίνει οὐ τὸν ὑπὸ
ἑνὸς μόνον περαινόμενον. πέπλασται δὲ αὐτῷ ὥσπερ ὁ
Σεβῖνος, οὕτω καὶ ὁ Ἀναφλύστιος. ἀναφλᾶν γὰρ ἔλε-
γον τὸ μαλάσσειν τὸ αἰδοῖον. – καὶ ὑποσύρειν τὸ κα-
λύπτον τὴν βάλανον δέρμα. βάλανος δέ ἐστι τὸ ἄκρον
τῆς πόσθης. Vict. (καὶ Σεβῖνος ἴσως παρὰ τὸ βινεῖν.
507
ἔστι δὲ καὶ Σεβῖνος ὠνομασμένος παρὰ Πλάτωνι ποιη-

τῇ.) ἔστι δὲ καὶ δῆμος Ἀττικῆς Ἀναφλύστιος.
(τουτονὶ τὸν Ἱπποβίνου: Παρεγραμμάτισε διὰ
τὴν ἀσέλγειαν παρὰ τὸ Ἱππονίκου εἰς πορνομανῆ. τὸ
δὲ ἵππος πολλαχοῦ ἐπὶ τοῦ μεγάλου λαμβάνουσιν· ἱπ-
πόπορνε. κωμῳδεῖται δὲ καὶ ὁ Καλλίας ὡς σπαθῶν τὴν
πατρικὴν οὐσίαν, καὶ μάλιστα ἐπὶ γυναιξὶ μεμηνώς. ἢ
τοῦ κτηνοβάτου). – τοῦτον: Ὃν πάντες ἴσασι δηλονότι.
Πορνοτριψ-ιβος
Philoxenus Gramm., Αποσπασμα 453, γρ. 4
πρόσωπον ἀσχαλᾷ καὶ πλεονασμῷ τοῦ α ἀσχαλάᾳ, ὡς παρ' Ὁμήρῳ

(Β 292)· “καὶ γάρ τίς θ' ἕνα μῆνα μένων ἀπὸ ἧς ἀλόχοιο ἀσχαλάᾳ”.
Et. Gen. AB s. v. ἄτη (unde EM 163, 41): ἄτη· ... ἢ παρὰ τὸ ἄω, ὃ
δηλοῖ τὸ βλάπτω, οἷον “ἆσέ με δαίμονος αἶσα κακὴ καὶ ἀθέσφατος
οἶνος” (λ 61), ὁ μέλλων ἄσω καὶ ἐξ αὐτοῦ ἄση, ἡ βλάπτουσα τὴν
ψυχήν· τροπῇ τοῦ σ εἰς τ ἄτη. οὕτως Φιλόξενος.
Phryn. Praep. Soph. 17, 15 de B.: ἄτριψ· ὁ οὐκ ἐντριβής τινι
πράγματι. καὶ ἔστι παρὰ τὸν τρίψω μέλλοντα, ὡς ἁρπάξω ἅρπαξ,
κλέψω κλὲψ καὶ
βοῦκλεψ, καὶ τέξω τὲξ καὶ ἐπίτεξ. οὕτως οὖν καὶ τρὶψ καὶ ἄτριψ καὶ
πορνότριψ. λέγεται δὲ καὶ ἀτρίβων.
Πουτάνα
Historia Alexandri Magni, Recensio F (cod. Flor. Laurentianus Ashburn

1444)
εἶχεν ἀφήκει τὴν μητέρα του καὶ εἶχεν ἐπάρειν ἄλλην ἀντίτο-
πα αὐτὴν καὶ ἔκαμνε ὡσὰν γάμον καὶ χαίρεται. Ἀλέξανδρος
ἔφθασεν ἀπὸ τὸ γιόμα καὶ ἀνέβη εἰς τὸ παλάτιν· ὁ πατέρας
του μὲ χαρὰν καὶ ἀγαλλίασιν ἐδέκτη τον καὶ ἔβαλέ τον εἰς
τὴν τάβλαν τὴν ἐδικήν του ἀντάμα.
Καὶ ἐσέβην ὁ Φίλιππος
εἰς λογισμόν, τὸ τί νὰ ποιήση. Οἱ ὠδῖνες συμπεθέροι ὁποὺ
εἶχαν ἐλθεῖν, ἔδειξάν του. Ἡ Ὀλυμπιάδα ἔστειλεν κρασὶν εἰς
ἔνα ποτήριν τὸν Φίλιππον καὶ εἶπεν· “Πίε καὶ χαίρου καὶ
εὐφραίνου, βασιλέα Φίλιππε· καλλίτερη ἀπὸ τὴν πρώτην σου
ἠπῆρες γυναῖκα· ἡ πρώτη σου ἡ γυναῖκα ἦτον πουτάναν, ἀμὴ
αὐτὴ ὁποὺ ἐπῆρες τώρα εἶναι πολλὰ φρονίμη.”
508
Ἐτοῦτα τὰ
λόγια ἤκουσεν ὁ Ἀλέξανδρος, ἐθλίβην καὶ ἐχολομάνησεν πολ-
λά. Καὶ ἡ μητέρα του ἡ Ὀλυμπιάδα εἶπεν· “Οὐδὲν εἶσαι ἐσὺ
πατέρας τοῦ Ἀλεξάνδρου, βασιλέα Φίλιππε· ἐμένα ἐβλεπόντας
ζωντανὴ καὶ ἄφηκές με.”
Historia Alexandri Magni, Recensio E (cod. Eton College 163)

ποὺ ἄφηκεν τὴν μητέραν τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ἐσυντύχαινε νὰ ἐπά-

ρη ἄλλην καὶ νὰ ἀφήση αὐτὴν καὶ ἔκαμεν ὡσὰν γάμον καὶ ἐχαίρε-
τον. Ἀλέξανδρος ἔφθασε εἰς τὸ γεῦμα καὶ ἀνέβη εἰς τὸ παλά-
τιν· ὁ πατήρ του ἐχάρη καὶ μὲ ἀγάπην ἐδέχθη καὶ ἔβαλέ τον εἰς
τὴν τάβλαν τὴν ἰδικήν του ἀντάμα.
Καὶ ἐσέβην εἰς λογισμὸν ὁ Φίλιππος, τὸ τί ἐποίησεν. Τότεσον
οἱ συμπεθέροι ὁποὺ εἶχαν ἔλθει, ἔδειξάν του. Ἡ Ὀλυμπιάδα ἔστειλε
κρασὶν εἰς ἕνα ποτήριν τοῦ Φιλίππου καὶ εἶπαν του· “Πίε καὶ χαῖρε
καὶ εὐφραίνου,
βασιλεῦ Φίλιππε· καλλιότερη ἀπὸ τὴν πρωτύτερήν σου ἐπῆρες γυ-
ναῖκα· ἡ πρώτη σου ἡ γυναῖκα ἦτον πουτάνα, ἀμὴ ὁποὺ ἐπαίρνεις
τώρα ἔνι πολλὰ φρόνιμη.”
Πριαπισκος-ου Πριαπισκωτος-ου Πριαπισμος-ου
Γαληνός ιατρός De morborum differentiis Τομ. 6, σελ. 869, γρ. 5
διὰ τοῦτο νόσημα ἔσται τοῦ μορίου τὸ συμβεβηκὸς, οἷον

εἴ τῳ τηλικαύτη γένοιτο ἡ γλῶττα κατὰ τὴν πρώτην εὐ-
θὺς διάπλασιν, ὡς ἤτοι μηδεμίαν ἔχειν ἀναστροφὴν ἐν τῷ
στόματι διὰ τὸ μέγεθος, ἢ διὰ σμικρότητα μὴ ψαύειν
ἁπάντων αὐτοῦ τῶν μερῶν. ἐπὶ δὲ τῶν ἤδη τετελειωμέ-
νων αἱ μὲν παρὰ φύσιν ἐπαυξήσεις τῶν μορίων οὐ πάνυ
τι φαίνονται συνεχῶς γιγνόμεναι, μειοῦνται μέντοι πολλά-
κις, καὶ καλεῖται τὸ νόσημα πρὸς μὲν ἐνίων ἀτροφία,
πρὸς ἄλλων δὲ φθίσις τοῦ μέρους. αἱ δὲ ἐπαυξή-
σεις τῶν μορίων ἔν τε τοῖς ὑπερσαρκοῦσιν ἕλκεσι γίγνονται
κᾀν τῷ καλουμένῳ πριαπισμῷ. Νικομάχῳ δὲ τῷ Σμυρ-
ναίῳ πᾶν ἀμέτρως ηὐξήθη τὸ σῶμα, καὶ οὐδὲ κινεῖν ἔτι
δυνατὸς ἦν ἑαυτόν· ἀλλὰ τοῦτον μὲν ὁ Ἀσκληπιὸς ἰάσατο.
γλῶσσαν δέ τινος ἐπιπλεῖστον αὐξηθεῖσαν ἐθεασάμεθα χω-
ρὶς ἁπάσης ὀδύνης, ὥστε μήτ' οἴδημα δοκεῖν εἶναι, μήτε
σκίῤῥον, μήτε φλεγμονήν· οὔτε γὰρ ἐκοιλαίνετο ὑπὸ πιε-
ζόντων, οὔτ' ἀναίσθητος ἦν, οὔτ' ὠδυνᾶτο, ἀλλ' αὐτὸ
509
τοῦτο μόνον αὔξησίς τις ἄμετρος ὑπῆρχεν, οὐδὲν τῆς οὐσίας

αὐτῆς τοῦ μορίου βεβλαμμένης. οὕτω δὲ καὶ ὄρχεις καὶ
μαστοὶ τοῖς μὲν ἀμφότεροι, τοῖς δὲ ἀμέτρως ὁ ἕτερος
ηὐξήθη.
Προμοιχευω
Πλούταρχος Phil., Galba τμ. 19, τμ. 4, γρ. 2
Ὄθωνα πειρῶντα τὴν Ποππαίαν. φίλῳ δὲ τῷ

Ὄθωνι καὶ συμβιωτῇ διὰ τὴν ἀσωτίαν ἐχρῆτο,
καὶ σκωπτόμενος ὑπ' αὐτοῦ πολλάκις εἰς μικρο-
λογίαν καὶ ἀνελευθερίαν ἔχαιρε. λέγεται δέ
ποτε μύρῳ τῶν πολυτελῶν χρισαμένου τοῦ
Νέρωνος καὶ τὸν Ὄθωνα καταβρέξαντος, ἐκεῖνος
πάλιν τῇ ὑστεραίᾳ δεχόμενος αὐτὸν ἅμα πολλα-
χόθεν ἀργυροῦς καὶ χρυσοῦς προβαλεῖν ἄφνω σωλῆνας, ὥσπερ
ὕδωρ τὸ μύρον ἐκχέοντας καὶ κατακλύζοντας. ἀλλὰ τήν γε
Ποππαίαν προμοιχεύσας τῷ Νέρωνι, καὶ διαφθείρας ταῖς εἰς
ἐκεῖνον ἐλπίσιν, ἔπεισεν ἀποστῆναι τοῦ ἀνδρός.
ἐλθούσης δὲ παρ' αὐτὸν ὡς γαμετῆς οὐκ ἠγάπα
μετέχων, ἀλλ' ἤσχαλλε μεταδιδούς, οὐδὲ αὐτῆς
ἀχθομένης, ὥς φασι, τῇ ζηλοτυπίᾳ τῆς Ποππαίας.
καὶ γὰρ ἀποκλεῖσαι τὸν Νέρωνα λέγεται μὴ
παρόντος τοῦ Ὄθωνος,
Προκενοω Προκενωτεον
Flavius Josephus Hist., De bello Judaico libri vii Βιβ. 6, τμ. 364, γρ.
1
αὐτοῦ ὀπίσω τὼ χεῖρε δήσας καὶ ταινίᾳ τοὺς ὀφθαλμοὺς ἀντικρὺ

τῶν Ῥωμαίων προήγαγεν ὡς καρατομήσων· φθάνει δ' ἐκεῖνος εἰς
τοὺς Ῥωμαίους διαφυγὼν ἐν ὅσῳ τὸ ξίφος ἐσπάσατο ὁ Ἰουδαῖος.
τοῦτον διαφυγόντα ἐκ τῶν πολεμίων ἀνελεῖν μὲν οὐχ ὑπέμεινεν
Τίτος, ἀνάξιον δὲ Ῥωμαίων εἶναι στρατιώτην κρίνας, ὅτι ζῶν ἐλή-
φθη, τά τε ὅπλα ἀφείλετο καὶ τοῦ τάγματος ἐξέβαλεν, ἅπερ ἦν
αἰσχυνομένῳ θανάτου χαλεπώτερα.
Τῇ δ' ἑξῆς Ῥωμαῖοι τρεψάμενοι τοὺς λῃστὰς ἐκ τῆς κάτω
πόλεως τὰ μέχρι τοῦ Σιλωᾶ [πάντα] ἐνέπρησαν, καὶ τοῦ μὲν ἄστεος
ἥδοντο δαπανωμένου, τῶν δ' ἁρπαγῶν διημάρτανον, ἐπειδὴ πάνθ'
οἱ στασιασταὶ προκενοῦντες ἀνεχώρουν εἰς τὴν ἄνω πόλιν. ἦν γὰρ
510
αὐτοῖς μετάνοια μὲν οὐδεμία τῶν κακῶν, ἀλαζονεία δὲ ὡς ἐπ' ἀγα-

θοῖς·
Προκλυζω Προκλυστεον
6
Ὑπερβαλλόντως δὲ ἀγρυπνούντων σκέλη καὶ χεῖρας δεσμεῖν ἐν

ἐκείνῳ τῷ χρόνῳ, καθ' ὃν ἐπὶ τὸν ὕπνον εἰώθασι τρέπεσθαι, κελεύομεν
καὶ ἐγρηγορέναι διοίγειν τέ ποτε ἢ μῦσαι ἀναγκάζομεν τὰ βλέφαρα,
μέχρις ἂν ἱκανῶς κάμωσιν, εἶτα ἐξαίφνης λύομεν τοὺς δεσμοὺς καὶ τὸν
λύχνον αἴρομεν ἡσυχίαν τε πολλὴν εἶναι κελεύομεν. ἰσχυρῶς δὲ ἐγκει-
μένης τῆς ἀγρυπνίας ἐν ἀνέσει τοῦ παροξυσμοῦ προκλυστέον τὸ πρός-
ωπον ἀφεψήματι κωδυῶν μελαινῶν καὶ ὀσφραντέον μήκωνος λευκῆς
κέλυφος φώξαντα καὶ τρίψαντα, καὶ μανδραγόρου ῥίζης λεάνας ἴσον
μετ' οἴνου καὶ ῥοδίνου μάγμα ποιήσας κατάπλασσε τὸ μέτωπον ἑρπύλλῳ
τε μετὰ μελιλώτου ἐν γλυκεῖ ἑψημένῃ (τούτῳ δὲ καὶ ἐν παροξυσμοῖς
χρηστέον), ἢ λείας κωδύας ἀναλαμβάνοντες ἄρτῳ μετὰ ῥοδίνου ἢ κη-
ρωτῆς καταπλάσσομεν. καὶ ἡ τροφὴ δὲ περιεργοτέρα πως ἔστω· συμ-
βαλλέσθω γὰρ τοῖς ῥοφήμασι κωδύας λευκῆς σπέρμα τος ὅσον
κοχλιάρια
τρία, τοῖς δὲ λαχάνοις συνηδυνέσθω μήκωνος μελαίνης, εἰ μὲν εἴη,
φύλλα χλωρὰ ὅσον τοῖς τρισὶ λαβεῖν δακτύλοις, εἰ δὲ μή, τρεῖς ἢ
τέσσαρες κωδύαι ξηραὶ συναφεψηθεῖσαι ἐξαιρέσθωσαν·
Προκυων-υνος
στίλβοντες ἄνθει καρτερὰς ἐπωμίδας·

ἄδην δ' ἐλαίου στέρνα καὶ ποδῶν κύτος
χρίουσιν ὡς ἔχοντες οἴκοθεν τρυφήν.
Ἡράκλειτος δ' ἐν τῷ Ξενίζοντι Ἑλένην φησί
τινα γυναῖκα πλεῖστα βεβρωκέναι. Ποσείδιππος δ'
ἐν ἐπιγράμμασι Φυρόμαχον, εἰς ὃν καὶ τόδ' ἐπέγραψε·
Φυρόμαχον τὸν πάντα φαγεῖν βορόν, οἷα κορώνην
παννυχικήν, αὕτη ῥωγὰς ἔχει κάπετος
χλαίνης ἐν τρύχει Πελληνίδος. ἀλλὰ σὺ τούτου
καὶ χρῖε στήλην, Ἀττικέ, καὶ στεφάνου,
εἴ ποτέ σοι προκύων συνεκώμασεν. ἦλθε δ' ὁ μαυρὰ
511
βλέψας ἐκ πελίων νωδὸς ἐπισκυνίων,

ὁ τριχιδιφθερίας, μονολήκυθος· ἐκ γὰρ ἀγώνων
τῶν τότε ληναικὴν ἦλθ' ὑπὸ Καλλιόπην.
Προσαφοδευω
Αριστοτέλης Ιστορία των ζώων Bekker pa 630b, γρ. 9
Τὸ δὲ προκόμιον καθήκει
ἐπὶ τοὺς ὀφθαλμούς, ὥστ' εἰς τὸ πλάγιον παρορᾶν μᾶλ-
λον ἢ εἰς τὸ πρόσθεν. Ὀδόντας δὲ τοὺς ἄνωθεν οὐκ ἔχει, ὥσπερ
οὐδὲ βοῦς οὐδ' ἄλλο τῶν κερατοφόρων οὐδέν, σκέλη δὲ δασέα·
καὶ ἔστι διχαλόν· κέρκον δ' ἐλάττω ἢ κατὰ τὸ μέγεθος, ὁμοί-
αν τῇ τοῦ βοός. Καὶ ἀναρρίπτει τὴν κόνιν καὶ ὀρύττει ὥσπερ
ταῦρος. Δέρμα δ' ἔχει πρὸς τὰς πληγὰς ἰσχυρόν. Ἔστι δ'
ἡδύκρεων, διὸ καὶ θηρεύουσιν αὐτό. Ὅταν δὲ πληγῇ, φεύ-
γει, καὶ ὑπομένει ὅταν ἐξατονῇ. Ἀμύνεται δὲ λακτίζων
καὶ προσαφοδεύων καὶ εἰς τέτταρας ὀργυιὰς ἀφ' ἑαυτοῦ
ῥίπτων· ῥᾳδίως δὲ χρῆται τούτῳ καὶ πολλάκις, καὶ ἐπι-
καίει ὥστε ἀποψήχεσθαι τὰς τρίχας τῶν κυνῶν. Τεταρα-
γμένου μὲν οὖν καὶ...
Antigonus Paradox., Historiarum mirabilium collectio τμ. 53, τμ. 2,

γρ. 1
τὸ περίττωμα δὲ ἔξω ἀφιέναι.

καὶ τὰς μὲν πρεσβυτέρας
εἴσω ἐργάζεσθαι .....
Σφῆκα δ' ἂν λάβῃ τις τῶν σκελῶν καὶ τοῖς πτεροῖς
ἐᾷ βομβεῖν, προσπέτεσθαί φησιν τοὺς ἀκέντρους, τῶν δ' ἐχόν-
των τὸ κέντρον οὐδένα.
Τὸν δὲ μόναπον γίνεσθαι μέν φασιν ἐν Παιονίᾳ
ἐν τῷ ὄρει Μαρσάνῳ, ὀδόντας δὲ τοὺς ἄνωθεν οὐκ ἔχειν,
ὥσπερ βοῦν, οὐδ' ἄλλο τῶν δικεράτων οὐδέν, καὶ τἆλλα προ-
σεμφερὲς εἶναι τῷ ταύρῳ.
διωκόμενον δὲ προσαφοδεύειν
πόρρωθεν, καὶ τὴν κόπρον, ὅταν πεφοβημένος τοῦτο ποιήσῃ,
ἐπικάειν οὕτως ὥστε τὰς τρίχας ἀπορρεῖν τῶν κυνῶν· ἂν
δ' ἄνευ φόβου τοῦτο ποιήσῃ, οὐδὲν πάσχειν οὐδὲ βλάπτεσθαι.
..... ὃ δ' ἂν ὀχεύσῃ καὶ ἔγκυον ποιήσῃ,
τούτου πάλιν οὐχ ἅπτεσθαι.
512
Προσερυγγανω
Theophrastus Phil., Characteres τμ. 19, τμ. 4, γρ. 2
οἷος λέπραν ἔχων καὶ ἀλφὸν καὶ τοὺς ὄνυχας μεγάλους περιπατεῖν
καὶ φῆσαι ταῦτα εἶναι αὑτῷ συγγενικὰ ἀρρωστήματα· ἔχειν γὰρ
αὐτὸν
καὶ τὸν πατέρα καὶ τὸν πάππον, καὶ οὐκ εἶναι ῥᾴδιον αὐτῶν εἰς τὸ
γένος
ὑποβάλλεσθαι. ἀμέλει δὲ δεινὸς καὶ ἕλκη ἔχειν ἐν τοῖς ἀντικνημίοις
καὶ προσπταίς-
ματα ἐν τοῖς δακτύλοις καὶ μὴ θεραπεῦσαι ἀλλ' ἐᾶσαι θηριωθῆναι·
καὶ τὰς μασχάλας δὲ θηριώδεις καὶ δασείας ἔχειν ἄχρι ἐπὶ πολὺ τῶν
πλευρῶν καὶ τοὺς ὀδόντας μέλανας καὶ ἐσθιομένους ὥστε
δυσέντευκτος εἶναι καὶ ἀηδής. καὶ τὰ τοιαῦτα· ἐσθίων
ἀπομύττεσθαι· θύων ἅμ' ἀδαξᾶσθαι· προςλαλῶν ἀπορρίπτειν ἀπὸ
τοῦ στόματος· ἅμα πιὼν προσερυγγάνειν. ἐν ἀνίπτοις τοῖς
στρώμασι μετὰ τῆς γυναικὸς [αὐτοῦ] κοιμᾶσθαι.
ἐλαίῳ σαπρῷ ἐν βαλανείῳ χρώμενος σφύζεσθαι.
καὶ χιτωνίσκον παχὺν καὶ ἱμάτιον σφόδρα λεπτὸν καὶ κηλίδων
μεστὸν ἀναβαλλόμενος εἰς ἀγορὰν ἐξελθεῖν. καὶ εἰς ὀρνιθοσκόπου
τῆς μητρὸς ἐξελθούσης βλασφημῆσαι. καὶ εὐχομένων καὶ
σπενδόντων ἐκβαλεῖν τὸ ποτήριον καὶ γελάσαι ὡς τεράστιόν τι
πεποιηκώς·
Προστιλαω
Artemidorus Onir., Onirocriticon Βιβ. 2, τμ. 26, γρ. 16
δὲ κόπρος πολλὴ ὁρωμένη πολλὰ καὶ διάφορα σημαίνει

κακά. ἔχει δὲ ὧδε. ἐν πλατείᾳ καὶ ἐν ἀγορᾷ καὶ ἐν παντὶ
δημοσίῳ χωρίῳ ὁρωμένη εἴργει χρῆσθαι τοῖς τόποις, ἐν οἷς
ἂν ᾖ, πολλάκις δὲ καὶ προιέναι κωλύει, ὥστ' ἔστιν ὅτε τοὺς
παρακούσαντας ταῖς ἑαυτῶνκεφαλαῖς μεγάλα ἀναμάξαι
κακὰ ἐποίησεν. ἄτοπον δ' ἂν εἴη καὶ τὸ μολύνεσθαι κόπρῳ
ἀνθρωπείᾳ καταρρεούσῃ ποθέν. οἶδα δέ τινα, ὃς ἔδοξεν
ἑταῖρον καὶ συνήθη τινὰ πλούσιον, ὄντα αὐτῷ φίλον, ὄναρ
κατὰ τῆς κεφαλῆς κατατιλῆσαι. οὗτος διεδέξατο τὴν
οὐσίαν καὶ ἐκληρονόμησε τὸν ἑταῖρον. καὶ πάλιν αὖ ἔδοξέ
τις ὑπό τινος γνωρίμου πένητος προστιληθῆναι, καὶ ὑπ'
αὐτοῦ μεγάλα ἐβλάβη καὶ αἰσχύνῃ τινὶ μεγάλῃ περιέπεσεν·
ἦν γὰρ εἰκὸς τὸν μὲν εὐποροῦντα τὰ ἑαυτοῦ τῷ ἰδόντι
513
προσθήσειν, τὸν δὲ πενόμενον καὶ οὐδὲν ἔχοντα καταλιπεῖν

καταφρονήσειν τοῦ ἰδόντος καὶ αἰσχύνῃ περιβαλεῖν αὐτόν.
Προυνικευω Προυνικος-ου
Επιφάνιος εκκ. συγγραφέας Panarion (= Adversus haereses) Τομ. 1, σελ. 271, γρ. 7
των,ὥς φασιν, καὶ ἐξουσιῶν καθ' ἕκαστον οὐρανὸν ἐναντιουμένων

τῇ τῶν ἀνθρώπων ψυχῇ. καὶ πολλὴ ἁπλῶς ἡ διὰ τῆς πλάνης αὐ-
τῶν γινομένη τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων ἐπιβουλή. ἄλλοι δὲ τὸν
Καυλακαῦ ὡσαύτως δοξάζουσιν, ἄρχοντά τινα τοῦτον οὕτως κα-
λοῦντες, φαντασιάζειν φιλοτιμούμενοι τοὺς ἀπείρους διὰ τῆς τῶν
ὀνομάτων ἐκπλήξεως καὶ ἐπιπλάστου τῆς τοῦ ὀνόματος
βαρβαρωνυ-
μίας. τοῖς δὲ ἐμπείροις καὶ ἐκ θεοῦ λαβοῦσι περὶ ἑκάστης ὀνομασίας
καὶ ὑποθέσεως τῆς ἀληθινῆς τοῦ θεοῦ γνώσεως χάριν πῶς οὐκ εὐ-
θυέλεγκτα τοῦ μύθου αὐτῶν καὶ πλάνης τὰ διδάγματαἀνεχέγγυα;
4. Προύνικον γὰρ ἐὰν εἴπωσι, τὸ ὅλον ἐστὶν ἡδυπαθείας καὶ
ἀκρασίας ἐξέρευξις. πᾶν γὰρ τὸ προυνικευόμενον λαγνείας
ὑποφαίνει
τὸ ἐπώνυμον, φθορᾶς δὲ τὸ ἐπιχείρημα. ἐπὶ τοῖς γὰρ τὰ σώματα
διακορεύουσιν Ἑλληνική τίς ἐστιν λέξις τό «ἐπρουνίκευσε τήνδε»·
ὅθεν καὶ ἐν μύθοις ἀναγράφουσιν οἱ τὰ ἐρωτικὰ συγγραψάμενοι
Ἑλλήνων ἀπατεῶνες περὶ κάλλους λέγοντες οὕτως ὅτι κάλλος πρού-
νικον. ἀλλὰ καὶ περὶ τοῦ Καυλακαῦ τίς τῶν γινωσκόντων οὐκ
ἂν καταγελάσειεν, ὅτι τὰς Ἑβραϊστὶ καλῶς εἰρημένας λέξεις καὶ Ἑλ-
ληνιστὶ καλῶς ἑρμηνευθείσας καὶεἰσέτι νῦν παρὰ τοῖς Ἑβραϊστὶ
ἀναγινώσκουσι φανερὰς οὔσας καὶ οὐδὲν σκολιὸν ἐχούσας αὐτοὶ εἰς
εἰδωλοποιίας τε καὶ εἰς μορφὰς καὶ εἰς ἐνυποστατικὰς ἀρχὰς καὶ ὡ
Πρωκτιζω Πρωκτοπεντετηρις-ιδος Πρωκτος-ου Πρωκτοτηρεω

Πρωκτοψωριαω
Εἰ μή μ' ἀναπείσετ', ἀποθανεῖσθε τήμερον.»

Ἡμεῖς δὲ δίδομεν· εἰ δὲ μή, πατούμενοι
ὑπὸ τοῦ γέροντος ὀκταπλάσιον χέζομεν.
Νῦν οὖν ἁνύσαντε φροντίσωμεν, ὦγαθέ,
ποίαν ὁδὸν νὼ τρεπτέον καὶ πρὸς τίνα.
{ΟΙ. Βʹ} Κράτιστ' ἐκείνην τὴνμολωμεν, ὦγαθέ.
{ΟΙ. Αʹ} Ἀλλ' οὐχ οἷόν τε τὸν Παφλαγόν' οὐδὲν λαθεῖν·
514
ἐφορᾷ γὰρ αὐτὸς πάντ'. Ἔχει γὰρ τὸ σκέλος

τὸ μὲν ἐν Πύλῳ, τὸ δ' ἕτερον ἐν τἠκκλησίᾳ.
Τοσόνδε δ' αὐτοῦ βῆμα διαβεβηκότος
ὁ πρωκτός ἐστιν αὐτόχρημ' ἐν Χάοσιν,
τὼ χεῖρ' ἐν Αἰτωλοῖς, ὁ νοῦς δ' ἐν Κλωπιδῶν.
{ΟΙ. Βʹ} Κράτιστον οὖν νῷν ἀποθανεῖν.
{ΟΙ. Αʹ} Ἀλλὰ σκόπει,

σελ. 271, γρ. 7
των,ὥς φασιν, καὶ ἐξουσιῶν καθ' ἕκαστον οὐρανὸν ἐναντιουμένων

τῇ τῶν ἀνθρώπων ψυχῇ. καὶ πολλὴ ἁπλῶς ἡ διὰ τῆς πλάνης αὐ-
τῶν γινομένη τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων ἐπιβουλή. ἄλλοι δὲ τὸν
Καυλακαῦ ὡσαύτως δοξάζουσιν, ἄρχοντά τινα τοῦτον οὕτως κα-
λοῦντες, φαντασιάζειν φιλοτιμούμενοι τοὺς ἀπείρους διὰ τῆς τῶν
ὀνομάτων ἐκπλήξεως καὶ ἐπιπλάστου τῆς τοῦ ὀνόματος
βαρβαρωνυ-
μίας. τοῖς δὲ ἐμπείροις καὶ ἐκ θεοῦ λαβοῦσι περὶ ἑκάστης ὀνομασίας
καὶ ὑποθέσεως τῆς ἀληθινῆς τοῦ θεοῦ γνώσεως χάριν πῶς οὐκ εὐ-
θυέλεγκτα τοῦ μύθου αὐτῶν καὶ πλάνης τὰ διδάγματαἀνεχέγγυα;
4. Προύνικον γὰρ ἐὰν εἴπωσι, τὸ ὅλον ἐστὶν ἡδυπαθείας καὶ
ἀκρασίας ἐξέρευξις. πᾶν γὰρ τὸ προυνικευόμενον λαγνείας
ὑποφαίνει
τὸ ἐπώνυμον, φθορᾶς δὲ τὸ ἐπιχείρημα. ἐπὶ τοῖς γὰρ τὰ σώματα
διακορεύουσιν Ἑλληνική τίς ἐστιν λέξις τό «ἐπρουνίκευσε τήνδε»·
ὅθεν καὶ ἐν μύθοις ἀναγράφουσιν οἱ τὰ ἐρωτικὰ συγγραψάμενοι
Ἑλλήνων ἀπατεῶνες περὶ κάλλους λέγοντες οὕτως ὅτι κάλλος πρού-
νικον. ἀλλὰ καὶ περὶ τοῦ Καυλακαῦ τίς τῶν γινωσκόντων οὐκ
ἂν καταγελάσειεν, ὅτι τὰς Ἑβραϊστὶ καλῶς εἰρημένας λέξεις καὶ Ἑλ-
ληνιστὶ καλῶς ἑρμηνευθείσας καὶεἰσέτι νῦν παρὰ τοῖς Ἑβραϊστὶ
ἀναγινώσκουσι φανερὰς οὔσας καὶ οὐδὲν σκολιὸν ἐχούσας αὐτοὶ εἰς
εἰδωλοποιίας τε καὶ εἰς μορφὰς καὶ εἰς ἐνυποστατικὰς ἀρχὰς καὶ ὡ...
Πυγαιον-ου
την ἐς τὴν χώρην οὐ παριέναι τοὺς ὄφις ἀλλὰ κατακτεί-

νειν. Καὶ τὴν ἶβιν διὰ τοῦτο τὸ ἔργον τετιμῆσθαι λέγουσι
Ἀράβιοι μεγάλως πρὸς Αἰγυπτίων· ὁμολογέουσι δὲ καὶ
Αἰγύπτιοι διὰ ταῦτα τιμᾶν τὰς ὄρνιθας ταύτας. Εἶδος δὲ
515
τῆς μὲν ἴβιος τόδε· μέλαινα δεινῶς πᾶσα, σκέλεα δὲ φορέει

γεράνου, πρόσωπον δὲ ἐς τὰ μάλιστα ἐπίγρυπον, μέγαθος
ὅσον κρέξ. Τῶν μὲν δὴ μελαινέων τῶν μαχομένων πρὸς τοὺς
ὄφις [ἥδε] ἰδέηαὕτη. Τῶν δ' ἐν ποσὶ μᾶλλον εἱλεομένων
τοῖσι ἀνθρώποισι (διξαὶ γὰρ δή εἰσι ἴβιες) ἥδε· ψιλὴ τὴν
κεφαλὴν καὶ τὴν δειρὴν πᾶσαν, λευκόπτερος πλὴν κεφαλῆς
καὶ [τοῦ] αὐχένος καὶ ἀκρέων τῶν πτερύγων καὶ τοῦ πυγαίου
ἄκρου (ταῦτα δὲ τὰ εἶπον πάντα μέλανά ἐστι δεινῶς),
σκέλεα δὲ καὶ πρόσωπον ἐμφερὴς τῇ ἑτέρῃ. Τοῦ δὲ ὄφιος ἡ
μορφὴ οἵη περ τῶν ὕδρων· πτίλα δὲ οὐ πτερωτὰ φορέει,
ἀλλὰ τοῖσι τῆς νυκτερίδος πτεροῖσι μάλιστά κῃ ἐμφερές-
τατα.
Τοσαῦτα μὲν θηρίων πέρι ἱρῶν εἰρήσθω.
Αὐτῶν δὲ δὴ Αἰγυπτίων οἳ μὲν περὶ τὴν σπειρομένην
Αἴγυπτον οἰκέουσι, μνήμην ἀνθρώπων πάντων ἐπασκέοντες
μάλιστα λογιώτατοί εἰσι μακρῷ τῶν ἐγὼ ἐς διάπειραν
ἀπικόμην. Τρόπῳ δὲ ζόης τοιῷδε διαχρέωνται· συρμαΐζουσι
Γαληνός ιατρός In Hippocratis librum de articulis et Galeni in eum

commentarii iv Τομ. 18a, σελ. 635, γρ. 3
Πολλὰ δὲ καὶ ἄλλα κατὰ τὸ σῶμα τοιαύτας ἀδελφίξιας ἔχει

καὶ κατὰ νεύρων ξυντάσεας καὶ κατὰ μυῶν σχήματα καὶ
πλεῖστά τε καὶ πλείστου ἄξια γινώσκεσθαι ἢ ὅστις οἴεται
καὶ κατὰ τὴν τοῦ ἐντέρου φύσιν καὶ τὴν τῆς ξυμ-
πάσης κοιλίης καὶ κατὰ τὰς τῶν ὑστερέων πλάνας καὶ
ξυντάσιας. ἀλλὰ περὶ μὲν τούτων ἑτέρωθι λόγος ἔσται
ἠδελφισμένος τοῖσι νῦν λεγομένοισι. περὶ οὗ δὲ ὁ λόγος
ἐστὶν, οὔτε ἐκταννύειν δύναται, ὥσπερ ἤδη εἴρηται, βρα-
χύτερόν τε τὸ σκέλος φαίνεται διὰ δισσὰς προφάσιας, ὅτι
τε οὐκ ἐκταννύεται, ὅτι τε πρὸς τὴν σάρκα ὠλίσθηκε τὴν
τοῦ πυγαίου.
Πυγαλγιας
Στράβων Γεωγραφικά Βιβ. 14, τμ. 1, τμ. 20, γρ. 13
... μέρος δέ τι ἔχουσιν αὐτῆς καὶ οἱ Σάμιοι. πρῶτον

δ' ἐστὶν ἐν τῇ παραλίᾳ τὸ Πανιώνιον τρισὶ σταδίοις
ὑπερκείμενον τῆς θαλάττης, ὅπου τὰ Πανιώνια, κοινὴ
πανήγυρις τῶν Ἰώνων, συντελεῖται τῷ Ἑλικωνίῳ Πο-
σειδῶνι καὶ θυσία· ἱερῶνται δὲ Πριηνεῖς· εἴρηται δὲ
516
περὶ αὐτῶν ἐν τοῖς Πελοποννησιακοῖς. εἶτα Νεάπολις,

ἣ πρότερον μὲν ἦν Ἐφεσίων νῦν δὲ Σαμίων διαλλαξα-
μένων πρὸς τὸ Μαραθήσιον, τὸ ἐγγυτέρω πρὸς τὸ
ἀπωτέρω· εἶτα Πύγελα πολίχνιον, ἱερὸν ἔχον Ἀρτέμι-
δος Μουνυχίας, ἵδρυμα Ἀγαμέμνονος, οἰκούμενον ὑπὸ
μέρους τῶν ἐκείνου λαῶν· πυγαλγίας γάρ τινας καὶ
γενέσθαι καὶ κληθῆναι, κάμνοντας δ' ὑπὸ τοῦ πάθους
καταμεῖναι, καὶ τυχεῖν οἰκείου τοῦδε τοῦ ὀνόματος τὸν
τόπον. εἶτα λιμὴν Πάνορμος καλούμενος ἔχων ἱερὸν
τῆς Ἐφεσίας Ἀρτέμιδος· εἶθ' ἡ πόλις. ἐν δὲ τῇ αὐτῇ
παραλίᾳ μικρὸν ὑπὲρ τῆς θαλάττης ἐστὶ καὶ ἡ Ὀρτυγία,
διαπρεπὲς ἄλσος παντοδαπῆς ὕλης, κυπαρίττου δὲ τῆς
πλείστης. διαρρεῖ δὲ ὁ Κέγχριος ποταμός, οὗ φασι
νίψασθαι τὴν Λητὼ μετὰ τὰς ὠδῖνας. ἐνταῦθα γὰρ
μυθεύουσι τὴν λοχείαν καὶ τὴν τροφὸν τὴν Ὀρτυγίαν
καὶ τὸ ἄδυτον ἐν ᾧ ἡ λοχεία, καὶ τὴν πλησίον ἐλαίαν...
Πυγαργος-ου
Αιστοτέλης Ιστορία των ζώων Bekker σελ. 563b, γρ. 6
ἐστι τῆς ἐπῳάσεως, οἷον χηνὶ καὶ ὠτίδι· τοῖς δὲ μέσοις περὶ
εἴκοσιν, οἷον ἰκτίνῳ καὶ ἱέρακι. Τίκτει δ' ὁ ἰκτῖνος τὰ μὲν
πλεῖστα δύο, ἐνίοτε δὲ καὶ τρεῖς ἐξάγει νεοττούς· ὁ δ' αἰγώ-
λιος καλούμενος ἔστιν ὅτε καὶ τέτταρας. Τίκτει δὲ καὶ ὁ κό-
ραξ οὐ μόνον δύο, ὥσπερ φασί τινες, ἀλλὰ καὶ πλείω·
ἐπῳάζει δὲ περὶ εἴκοσιν ἡμέρας καὶ ἐκβάλλει τοὺς νεοττοὺς
ὁ κόραξ. Ποιεῖ δὲ καὶ ἄλλα τῶν ὀρνέων τὸ αὐτὸ τοῦτο·
πολλάκις γάρ, ὅσα πλείω τίκτει, ἕνα ἐκβάλλουσιν.
Οὐ πάντα δὲ τὰ τῶν ἀετῶν γένη ὅμοια περὶ τὰ τέκνα, ἀλλ' ὁ
πύγαργος χαλεπός, οἱ δὲ μέλανες εὔτεκνοι περὶ τὴν τρο-
φήν εἰσιν, ἐπεὶ πάντες γ' ὡς εἰπεῖν οἱ γαμψώνυχες, ὅταν
θᾶττον οἱ νεοττοὶ δύνωνται πέτεσθαι, ἐκβάλλουσι τύπτοντες
ἐκ τῆς νεοττιᾶς. Καὶ τῶν ἄλλων δέ, ὥσπερ εἴρηται, σχεδὸν
οἱ πλεῖστοι τοῦτο δρῶσι καὶ θρέψαντες οὐδεμίαν ἐπιμέλειαν
ποιοῦνται τὸ λοιπόν, πλὴν κορώνης· αὕτη δ' ἐπί τινα χρό-
νον ἐπιμελεῖται· καὶ γὰρ ἤδη πετομένων σιτίζει παραπε-
τομένη.
Πυγη-ης Πυγιαιος-α-ον .Πυγιδιον-ου Πυγιζω Πυγισμα-ατος

Πυγοστολος-ον
517

ΚΡΑΤΗΣ
Κράτης Ἀσκώνδου Θηβαῖος. καὶ οὗτος τῶν ἐλλογίμων τοῦ
κυνὸς μαθητῶν. Ἱππόβοτος δέ φησιν οὐ Διογένους αὐτὸν μαθη-
τὴν γεγονέναι, ἀλλὰ Βρύσωνος τοῦ Ἀχαιοῦ. τούτου Παίγνια
φέρεται τάδε (PPF 10 B 4)·
Πήρη τις πόλις ἐστὶ μέσῳ ἐνὶ οἴνοπι τύφῳ,
καλὴ καὶ πίειρα, περίρρυπος, οὐδὲν ἔχουσα,
εἰς ἣν οὔτε τις εἰσπλεῖ ἀνὴρ μωρὸς παράσιτος,
οὔτε λίχνος πόρνης ἐπαγαλλόμενος πυγῇσιν·
ἀλλὰ θύμον καὶ σκόρδα φέρει καὶ σῦκα καὶ ἄρτους,
ἐξ ὧν οὐ πολεμοῦσι πρὸς ἀλλήλους περὶ τούτων,
οὐχ ὅπλα κέκτηνται περὶ κέρματος, οὐ περὶ δόξης.
Ἔστι καὶ ἐφημερὶς ἡ θρυλουμένη οὕτως ἔχουσα (PPF 10 B 13)·
τίθει μαγείρῳ μνᾶς δέκ', ἰατρῷ δραχμήν,
κόλακι τάλαντα πέντε, συμβούλῳ καπνόν,
πόρνῃ τάλαντον, φιλοσόφῳ τριώβολον.
Ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Θυρεπανοίκτης διὰ τὸ εἰς πᾶσαν εἰσιέναι
οἰκίαν καὶ νουθετεῖν· ἔστιν αὐτοῦ καὶ τόδε (PPF 10 B 8)·
ταῦτ' ἔχω ὅσσ' ἔμαθον καὶ ἐφρόντισα καὶ μετὰ Μουσῶν
Πυννιαζω Πυννος-ου
Ησύχιος λεξικόν (Π – Ω) Αλφαβητικό pi, entry 4368, γρ. 1
πυλλεῖ· θραύει. λέγει, διαβοᾷ. θρυλλεῖ

πύλῳ· ἀντὶ τοῦ πύλῃ τῇ τοῦ ᾅδου
πυλωλάκτας· κακῶν μεστούς
πυλών· στέφανος
πυλωρός· ὁ πυθμὴν τῆς κοιλίας
πυμάτοις· ἐσχάτοις
πύματον· ἔσχατον, τελευταῖον
πύνδαξ· πυθμήν
πυνθάνομαι· ἀκούω
πυνθανόμην· ἤκουον
πυν[ν]ιάζειν· περαίνειν [ὡς ἀῤῥαίνειν]
πυνικούς· τοὺς ἑφθοὺς ἐρεβίνθους, καὶ φακούς
Πύννα· ἡ Ἥρα
πυ[ν]νός· ὁ πρωκτός
518
Πωλος-ου
Ἀχιλλέως με παῖς ἐβουλήθη λαβεῖν

δάμαρτα· δουλεύσω δ' ἐν αὐθεντῶν δόμοις.
κεἰ μὲν παρώσασ' Ἕκτορος φίλον κάρα
πρὸς τὸν παρόντα πόσιν ἀναπτύξω φρένα,
κακὴ φανοῦμαι τῶι θανόντι· τόνδε δ' αὖ
στυγοῦσ' ἐμαυτῆς δεσπόταις μισήσομαι.
καίτοι λέγουσιν ὡς μί' εὐφρόνη χαλαῖ
τὸ δυσμενὲς γυναικὸς εἰς ἀνδρὸς λέχος·
ἀπέπτυσ' αὐτὴν ἥτις ἄνδρα τὸν πάρος
καινοῖσι λέκτροις ἀποβαλοῦσ' ἄλλον φιλεῖ.
ἀλλ' οὐδὲ πῶλος ἥτις ἂν διαζυγῆι
τῆς συντραφείσης ῥαιδίως ἕλκει ζυγόν.
καίτοι τὸ θηριῶδες ἄφθογγόν τ' ἔφυ
ξυνέσει τ' ἄχρηστον τῆι φύσει τε λείπεται.
σὲ δ', ὦ φίλ' Ἕκτορ, εἶχον ἄνδρ' ἀρκοῦντά μοι
ξυνέσει γένει πλούτωι τε κἀνδρείαι μέγαν·
ἀκήρατον δέ μ' ἐκ πατρὸς λαβὼν δόμων
πρῶτος τὸ παρθένειον ἐζεύξω λέχος.
καὶ νῦν ὄλωλας μὲν σύ, ναυσθλοῦμαι δ' ἐγὼ
πρὸς Ἑλλάδ' αἰχμάλωτος ἐς δοῦλον ζυγόν.
ἆρ' οὐκ ἐλάσσω τῶν ἐμῶν ἔχει κακῶν...
ΠΟΣΘΩΝ: άνδρας με μεγάλο πέος [πόσθων = από το πόσθη(πέος )]
{ΤΡ.} Αἰβοῖ.
Ἦ γὰρ ἐγὼ θαύμαζον ἀκούων, εἰ σὺ μὴ εἴης
ἀνδρὸς βουλομάχου καὶ κλαυσιμάχου τινὸς υἱός.
Ἄπερρε καὶ τοῖς λογχοφόροισιν ᾆδ' ἰών.
Ποῦ μοι τὸ τοῦ Κλεωνύμου 'στὶ παιδίον;
Ἆισον πρὶν εἰσιέναι τι· σὺ γὰρ εὖ οἶδ' ὅτι
οὐ πράγματ' ᾄσει· σώφρονος γὰρ εἶ πατρός.
519
{ΠΑΙΔΙΟΝ Βʹ}
Ἀσπίδι μὲν Σαΐων τις ἀγάλλεται, ἣν παρὰ θάμνῳ
ἔντος ἀμώμητον κάλλιπον οὐκ ἐθέλων –
{ΤΡ.} Εἰπέ μοι, ὦ πόσθων, εἰς τὸν σαυτοῦ πατέρ' ᾄδεις;
{Π. Βʹ} ψυχὴν δ' ἐξεσάωσα –
{ΤΡ.} καταισχυνάς γε τοκῆας.
Ἀλλ' εἰσίωμεν· εὖ γὰρ οἶδ' ἐγὼ σαφῶς
ὅτι ταῦθ' ὅσ' ᾖσας ἄρτι περὶ τῆς ἀσπίδος
οὐ μὴ 'πιλάθῃ ποτ' ὢν ἐκείνου τοῦ πατρός.
Ὑμῶν τὸ λοιπὸν ἔργον ἤδη 'νταῦθα τῶν μενόντων
φλᾶν ταῦτα πάντα καὶ σποδεῖν, καὶ μὴ κενὰς παρέλκειν
Ἀλλ' ἀνδρικῶς ἐμβάλλετε
Λουκιανός Lexiphanes τμ. 12, γρ. 4
καὶ εὖ ἴστε, ἀπωλώλει ἄν, εἰ μὴ ἐγὼ ἐπιστὰς ἀπηγ-

χόνισά τε αὐτὸν καὶ παρέλυσα τῆς ἐμβροχῆς, ἐπὶ
πολύ τε ὀκλὰξ παρακαθήμενος ἐπένυσσον τὸν
ἄνθρωπον, βαυκαλῶν καὶ διακωδωνίζων, μή πῃ
ἔτι συνεχὴς εἴη τὴν φάρυγγα. τὸ δὲ μάλιστα
ὀνῆσαν ἐκεῖνο ἦν, ὅτι ἀμφοτέραις κατασχὼν
αὐτοῦ τὰ ἄκρα διεπίεσα.”
“Μῶν ἐκεῖνον,” ἦν δ' ἐγώ, “φὴς Δίωνα τὸν
καταπύγονα καὶ λακκοσχέαν, τὸν μύρτωνα καὶ
σχινοτρώκταν νεανίσκον, ἀναφλῶντα καὶ βλιμά-
ζοντα, ἤν τινα πεώδη καὶ πόσθωνα αἴσθηται;
μίνθων ἐκεῖνός γε καὶ λαικαλέος.” “Ἀλλά τοί
γε τὴν θεόν,” ἦ δ' ὃς ὁ Εὔδημος, “θαυμάσας –
Ἄρτεμις γάρ ἐστιν αὐτοῖς ἐν μέσῃ τῇ αὐλῇ, Σκο-
πάδειον ἔργον – ταύτῃ προσπεσόντες ὅ τε Δαμασίας
καὶ ἡ γυνὴ αὐτοῦ, πρεσβῦτις ἤδη καὶ τὴν κεφαλὴν
πολιὰς ἀκριβῶς, ἱκέτευον ἐλεῆσαι σφᾶς·
ΡΩΠΟΠΕΡΠΕΡΗΘΡΑΣ
άνδρας που εκστομίζει ακατάπαυστα χαζομάρες [ρωποπερπερήθρας =

ρώπος(φτηνόπραγμα) + πέρπερος (φλυαρία)]
Διογένης Λαέρτιος. Βίοι φιλοσόφων Βιβ. 2, τμ. 108, γρ. 10

520
Εὐκλείδεω, Μεγαρεῦσιν ὃς ἔμβαλε λύσσαν ἐρισμοῦ.

Διαλόγους δὲ συνέγραψεν ἕξ· Λαμπρίαν, Αἰσχίνην, Φοίνικα,
Κρίτωνα, Ἀλκιβιάδην, Ἐρωτικόν. τῆς δ' Εὐκλείδου διαδοχῆς
ἐστι καὶ Εὐβουλίδης ὁ Μιλήσιος, ὃς καὶ πολλοὺς ἐν διαλεκτικῇ
λόγους ἠρώτησε, τόν τε ψευδόμενον καὶ τὸν διαλανθάνοντα καὶ
Ἠλέκτραν καὶ ἐγκεκαλυμμένον καὶ σωρίτην καὶ κερατίνην καὶ
φαλακρόν. περὶ τούτου φησί τις τῶν κωμικῶν (Meineke IV,
pp. 618 sq.=294 K.)·
οὑριστικὸς δ' Εὐβουλίδης κερατίνας ἐρωτῶν
καὶ ψευδαλαζόσιν λόγοις τοὺς ῥήτορας κυλίων
ἀπῆλθ' ἔχων Δημοσθένους τὴν ῥωποπερπερήθραν.
ἐῴκει γὰρ αὐτοῦ καὶ Δημοσθένης ἀκηκοέναι καὶ ῥωβικώτερος ὢν
παύσασθαι. ὁ δ' Εὐβουλίδης καὶ πρὸς Ἀριστοτέλην διεφέρετο,
καὶ πολλὰ αὐτὸν διαβέβληκε.
Μεταξὺ δὲ ἄλλων ὄντων τῆς Εὐβουλίδου διαδοχῆς Ἀλεξῖνος
ἐγένετο Ἠλεῖος, ἀνὴρ φιλονεικότατος· διὸ καὶ Ἐλεγξῖνος ἐπ-
εκλήθη. διεφέρετο δὲ μάλιστα πρὸς Ζήνωνα. φησὶ δ' Ἕρμιππος
(FHG III. 44) περὶ αὐτοῦ ὡς ἄρα ἀπελθὼν ἐκ τῆς Ἤλιδος εἰς
Ὀλυμπίαν αὐτόθι φιλοσοφοίη. τῶν δὲ μαθητῶν αὐτοῦ πυνθανο-
μένων διὰ τί τῇδε κατοικεῖ, φάναι βούλεσθαι αἵρεσιν συστήσασθαι
Πλούταρχος Demosthenes τμ. 9, τμ. 5, γρ. 1
τῶν γραφέντων μᾶλλον εἶχον, εἴ τι δεῖ πιστεύειν Ἐρατο-

σθένει καὶ Δημητρίῳ τῷ Φαληρεῖ καὶ τοῖς κωμι-
κοῖς. ὧν Ἐρατοσθένης (FGrH 241 F 32) μέν φησιν αὐτὸν
ἐν τοῖς λόγοις πολλαχοῦ γεγονέναι παράβακχον, ὁ δὲ
Φαληρεὺς (FGrH 228 F 16) τὸν ἔμμετρον ἐκεῖνον ὅρκον
ὀμόσαι ποτὲ πρὸς τὸν δῆμον ὥσπερ ἐνθουσιῶντα (CAF II
128. 466 μὰ γῆν, μὰ κρήνας, μὰ ποταμούς, μὰ νάματα.
τῶν δὲ κωμικῶν ὁ μέν τις αὐτὸν ἀποκαλεῖ ῥωποπερπε-
ρήθραν, ὁ δὲ παρασκώπτων ὡς χρώμενον τῷ ἀντιθέτῳ
φησὶν οὕτως (Antiphan. fr. 169 CAF II 80)·
ἀπέλαβεν ὥσπερ ἔλαβεν. {Β.} ἠγάπησεν ἂν
τὸ ῥῆμα τοῦτο παραλαβὼν Δημοσθένης.
ἐκτὸς εἰ μὴ νὴ Δία πρὸς τὸν ὑπὲρ Ἁλοννήσου λόγον ὁ
Ἀντιφάνης καὶ τουτὶ πέπαιχεν, ἣν Ἀθηναίοις Δημοσθέ-
νης (7, 5) συνεβούλευε μὴ λαμβάνειν, ἀλλ' ἀπολαμβάνειν
παρὰ Φιλίππου, περὶ συλλαβῶν διαφερόμενος.

294, γρ. 3
521
εἰ συγκεχρῶσθαι τοῖς νεκροῖς δυνήσεται.

καὶ ναῦλος ἡμῖν τῆς νεὼς ὀφείλεται.
Δᾶος πάρεστι· τί ποτ' ἀπαγγελῶν ἄρα;
τὴν κόμην ἡψήσατο.
ἑφθὴν τὴν κόμην ξανθίζεται.
Ῥοίκου κριθοπομπία
. . . . . οὐδέν ἐστ' ἀλλ' ἢ γνάθος.
τὸ Ξενοκράτους τυρίον
οὑριστικὸς δ' Εὐβουλίδης ὁ κερατίνας ἐρωτῶν
καὶ ψευδαλαζόσιν λόγοις τοὺς ῥήτορας κυρίττων
ἐπῆλθ' ἔχων Δημοσθένους τὴν ῥωποπερπερήθραν.
εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς ἕκαστον ἐπικεκλωσμένην ἔχει
τὴν ἀπόβασιν.
εἶτα, φίλ', ὃς ἔχεις γυναῖκα σχοινίων πωλουμένων;
Πάμφιλος γαμεῖ; γαμείτω· καὶ γὰρ ἠδίκησέ με.
πόρνοι μεγάλοι Τιμαρχώδεις
Ραθαπυγιζω
{ΔΗ.} Ἄνθρωπε, τίς εἶ; Μῶν ἔγγονος εἶ τῶν Ἁρμοδίου τις ἐκείνων;
Τοῦτό γέ τοί σου τοὔργον ἀληθῶς γενναῖον καὶ φιλόδημον.
{ΠΑ.} Ὡς ἀπὸ μικρῶν εὔνους αὐτῷ θωπευματίων γεγένησαι.
{ΑΛ.} Καὶ σὺ γὰρ αὐτὸν πολὺ μικροτέροις τούτων δελεάσμασιν
εἷλες.
{ΠΑ.} Καὶ μὴν εἴ πού τις ἀνὴρ ἐφάνη τῷ δήμῳ μᾶλλον ἀμύνων
ἢ μᾶλλον ἐμοῦ σε φιλῶν, ἐθέλω περὶ τῆς κεφαλῆς περιδόσθαι.
{ΑΛ.} Καὶ πῶς σὺ φιλεῖς, ὃς τοῦτον ὁρῶν οἰκοῦντ' ἐν ταῖς
πιθάκναισιν
καὶ γυπαρίοις καὶ πυργιδίοις ἔτος ὄγδοον οὐκ ἐλεαίρεις,
ἀλλὰ καθείρξας αὐτὸν βλίττεις; Ἀρχεπτολέμου δὲ φέροντος
τὴν εἰρήνην ἐξεσκέδασας, τὰς πρεσβείας τ' ἀπελαύνεις
ἐκ τῆς πόλεως ῥαθαπυγίζων, αἳ τὰς σπονδὰς προκαλοῦνται.
{ΠΑ.} Ἵνα γ' Ἑλλήνων ἄρξῃ πάντων. Ἔστι γὰρ ἐν τοῖς λογίοισιν
ὡς τοῦτον δεῖ ποτ' ἐν Ἀρκαδίᾳ πεντωβόλου ἡλιάσασθαι,
ἢν ἀναμείνῃ· πάντως δ' αὐτὸν θρέψω 'γὼ καὶ θεραπεύσω,
ἐξευρίσκων εὖ καὶ μιαρῶς ὁπόθεν τὸ τριώβολον ἕξει.
522
Ρακωσις-εως
Ψευδό-Γαληνός ιατρός Definitiones medicae Τομ. 19, σελ. 447,

γρ. 7
υκʹ. Κονδύλωμά ἐστι δακτυλίου στολίδος ἐπανάστασις

μετὰ φλεγμονῆς.
υκαʹ. Σῦρίγξ ἐστιν ὑποφορὰ τυλώδης, στενὴ καὶ ἐπι-
μήκης, ἔσθ' ὅτε καὶ σκολιωμένη ἀναπούλωτον ἔχουσα τὸ
στόμιον δι' οὗ ὑγρὸν κατά τινας καιροὺς ἐκκρίνεται. τῶν
συρίγγων διαφοραὶ δύο· αἱ μὲν γὰρ αὐτῶν εἰσι τυφλαὶ, αἱ
δὲ κρυπταί. τυφλαὶ μὲν αἱ τὸ στόμιον ἐν τῷ βάθει ἔχου-
σαι, τὸν μέντοι κόλπον πρὸς τὴν ἐπιφάνειαν. κρυπταὶ δὲ
ὅσαι καὶ τὸ στόμιον καὶ τὸν κόλπον ἐν τῷ βάθει ἔχουσιν.
υκβʹ. Περὶ τὸν ὄσχεον γίνεται πάθη τρία, κίρσος,
ψώρα, ῥάκωσις.
υκγʹ. Ὄγκοι ἐν ὀσχέῳ ἐννέα συνίστανται ὑδροκήλη,
ἐντεροκήλη, ὑδρεντεροκήλη, κιρσοκήλη, πωροκήλη, ἐπιπλοκήλη,
ἐντεροεπιπλοκήλη, ἐντεροπωροκήλη, ὑδροκιρσοκήλη.
υκδʹ. Ὑδροκήλη ἐστὶν ἀργοῦ ὑγροῦ σύστασις κατὰ μέ-
ρος τοῦ ὀσχέου.
υκεʹ. Ἐντεροκήλη ἐστὶν ἐντέρου κατολίσθησις εἰς τὸ
ὄσχεον κατὰ βραχὺ ἢ ἀθρόως. αἰτίαι δὲ ἐντεροκήλης ἡ
προκαταρκτικὴ ἔντασις ἢ πληγὴ, συνεκτικὴ δὲ ἀπέκτασις ἢ
ῥῆξις τοῦ περιτοναίου.
Ροδοπυγος-ον
ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ
Μήποτε γαστροβαρῆ πρὸς σὸν λέχος ἀντιπρόσωπον

παιδογόνῳ κλίνῃς Κύπριδι τερπόμενος.
μεσσόθι γὰρ μέγα κῦμα καὶ οὐκ ὀλίγος πόνος ἔσται
τῆς μὲν ἐρεσσομένης, σοῦ δὲ σαλευομένου.
ἀλλὰ πάλιν στρέψας ῥοδοειδέι τέρπεο πυγῇ,
τὴν ἄλοχον νομίσας ἀρσενόπαιδα Κύπριν.
ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ
523
Δωρίδα τὴν ῥοδόπυγον ὑπὲρ λεχέων διατείνας

ἄνθεσιν ἐν χλοεροῖς ἀθάνατος γέγονα.
ἡ γὰρ ὑπερφυέεσσι μέσον διαβᾶσά με ποσσὶν
ἤνυεν ἀκλινέως τὸν Κύπριδος δόλιχον,
ὄμμασι νωθρὰ βλέπουσα· τὰ δ', ἠύτε πνεύματι φύλλα,
ἀμφισαλευομένης ἔτρεμε πορφύρεα,
μέχρις ἀπεσπείσθη λευκὸν μένος ἀμφοτέροισιν,
καὶ Δωρὶς παρέτοις ἐξεχύθη μέλεσι.
Ροδωνια-ας
Δημοσθένης Contra Nicostratum τμ. 16, γρ. 3
ὁτιοῦν κατέλιπεν. ὅτε δὲ τιμωρεῖσθαι ᾤμην δεῖν, καὶ

ἐκτείσας τῷ δημοσίῳ τὸ ὄφλημα, ἐπειδὴ ἐπυθόμην τὴν
ἐπιβουλήν, ἐβάδιζον ἐπὶ τὸν κλητῆρα τὸν ὁμολογοῦντα κε-
κλητευκέναι, τὸν Ἀρεθούσιον, τῆς ψευδοκλητείας κατὰ τὸν
νόμον, ἐλθὼν εἰς τὸ χωρίον τῆς νυκτός, ὅσα ἐνῆν φυτὰ
ἀκροδρύων γενναῖα ἐμβεβλημένα καὶ τὰς ἀναδενδράδας
ἐξέκοψε, καὶ φυτευτήρια ἐλαῶν περιστοίχων κατέκλασεν,
οὕτως δεινῶς ὡς οὐδ' ἂν οἱ πολέμιοι διαθεῖεν. πρὸς δὲ
τούτοις μεθ' ἡμέραν παιδάριον ἀστὸν εἰσπέμψαντες διὰ τὸ
γείτονες εἶναι καὶ ὅμορον τὸ χωρίον, ἐκέλευον τὴν ῥοδωνιὰν
βλαστάνουσαν ἐκτίλλειν, ἵνα, εἰ καταλαβὼν αὐτὸν ἐγὼ
δήσαιμι ἢ κατάξαιμι ὡς δοῦλον ὄντα, γραφήν με γράψαιντο
ὕβρεως. ὡς δὲ τούτου διήμαρτον, καὶ ἐγὼ μάρτυρας μὲν
ὧν ἔπασχον ἐποιούμην, αὐτὸς δὲ οὐδὲν ἐξημάρτανον εἰς
αὐτούς, ἐνταῦθα ἤδη μοι ἐπιβουλεύουσι τὴν μεγίστην ἐπι-
βουλήν· ἀνακεκριμένου γὰρ ἤδη μου κατ' αὐτοῦ τὴν τῆς
ψευδοκλητείας γραφὴν καὶ μέλλοντος εἰσιέναι εἰς τὸ δικα-
στήριον, τηρήσας με ἀνιόντα ἐκ Πειραιῶς ὀψὲ περὶ τὰς λιθο-
τομίας παίει τε πὺξ καὶ ἁρπάζει μέσον καὶ ἐώθει με εἰς τὰς
λιθοτομίας, εἰ μή τινες προσιόντες, βοῶντός μου ἀκούσαντες,
Ροπαλισμος-ου
Ἐθέλω δ' ἐπὶ πᾶν ἰέναι

μετὰ τῶνδ' ἀρετῆς ἕνεχ', αἷς
ἔνι φύσις, ἔνι χάρις, ἔνι θράσος,
ἔνι τὸ σοφόν, ἔνιδὲ φιλόπολις
524
ἀρετὴ φρόνιμος.
Ἀλλ', ὦ τηθῶν ἀνδρειοτάτη καὶ μητριδίων ἀκαληφῶν,
χωρεῖτ' ὀργῇ καὶ μὴ τέγγεσθ'· ἔτι γὰρ νῦν οὔρια θεῖτε.
{ΛΥ.} Ἀλλ' ἤνπερ ὅτε γλυκύθυμος Ἔρως χἠ Κυπρογένει' Ἀφροδίτη
ἵμερον ἡμῶν κατὰ τῶν κόλπων καὶ τῶν μηρῶν καταπνεύσῃ,
κᾷτ' ἐντέξῃ τέτανον τερπνὸν τοῖς ἀνδράσι καὶ ῥοπαλισμούς,
οἶμαί ποτε Λυσιμάχας ἡμᾶς ἐν τοῖς Ἕλλησι καλεῖσθαι.
{ΠΡ.} Τί ποησάσας;
{ΛΥ.} Ἢν παύσωμεν πρώτιστον μὲν ξὺν ὅπλοισιν
ἀγοράζοντας καὶ μαινομένους.
{ΚΛ.} Νὴ τὴν Παφίαν Ἀφροδίτην.
Ρυισκομαι
Μιχαήλ Ψελλός Opuscula logica, physica, allegorica, alia pusculum

51, li546
ἀριθμοῦ τὰ μέρη συνημμένα ἢ συνεστηκότα, ἀλλὰ διῃρημένα καὶ

διακεκριμένα, εἰ φάσκεις πέντε καὶ μετ' ὀλίγον πέντε. ὡσαύτως δὲ
καὶ ὁ λόγος τῶν μὴ ἔκθεσιν ἐχόντων ἐστίν· ὁ γὰρ λόγος οὔτε τῇ
αἰσθήσει ὑποπίπτει οὔτε τὰ μόρια αὐτοῦ συνεστηκότα εἰσίν, ἀλλὰ
διῃρημένα· ἑκάστη γὰρ τῶν συλλαβῶν ἰδίαν περιγραφὴν κέκτηται
καὶ ἡ ῥηθεῖσα οὐχ ὑπομένει τὴν ῥηθησομένην, ἀλλὰ πρὶν ἢ τὴν
δευτέραν λεχθῆναι ἡ πρώτη ἔφθαρται καὶ ὄλλυται. διῄρηται δὲ τὸ
ποσὸν εἰς δύο, εἰς συνεχὲς καὶ διωρισμένον. καὶ συνεχὲς μέν ἐστι
σῶμα, γραμμή, ἐπιφάνεια, τόπος καὶ χρόνος, ὧν καὶ τὰ μόρια πρός
τινα κοινὸν ὅρον συνάπτουσι.τὸ γὰρ σημεῖον ῥυϊσκόμενον καὶ
ἐκτεινόμενον ποιεῖ τὴν γραμμήν, ἧς καὶ κοινὸς ὅρος ἐστὶν ὁ
συνδέων τὰ ταύτης μόρια, τὸ σημεῖον. ὃ δὴ σημεῖον δηλαδὴ δυνάμει
καὶ οὐκ ἐνεργείᾳ δεῖ ἀνειληφέναι· ἐὰν γὰρ ἐνεργείᾳ τοῦτο
προσλήψῃ, οὐκ ἔστι συνεχὴς ἡ γραμμή, ἀλλὰ διῃρη-
μένη τεμνομένη εἰς πλεῖστα σημεῖα. ἡ δὲ γραμμὴ εἰς εὖρος
τανυθεῖσα
τὴν ἐπιφάνειαν ἐκτελεῖ ἧς κοινὸς ὅρος ἡ γραμμή. πάλιν ἡ ἐπιφάνεια
εἰς βάθος προελθοῦσα ἀπεργάζεται σῶμα· σῶμα δέ ἐστι τὸ ἔχον
τρεῖς
διαστάσεις, μῆκος, πλάτος καὶ βάθος· οὗτινος σώματος καὶ κοινὸς
ὅρος ἡ ἐπιφάνειά ἐστι. τοὺς δὲ ὅρους τῆς ἐπιφανείας καὶ τοῦ
σώματος
δυνάμει προσληπτέον, ἵνα μὴ ἐκ τῆς ἐνεργείας εἰς διῃρημένα τὰ
συν-
εχῆ προβήσονται, τεμνομένη ἡ μὲν ἐπιφάνεια εἰς πολλὰς γραμμάς,
525
Σκωραμίς :
Αριστοφάνης Ecclesiazusae Γρ. 371

{ΧΡΕΜΗΣ}
οὗτος, τί ποιεῖς; οὔτι που χέζεις; {Βλ.} ἐγώ;
οὐ δῆτ' ἔτι γε μὰ τὸν Δί', ἀλλ' ἀνίσταμαι.
{Χρ.} τὸ τῆς γυναικὸς δ' ἀμπέχει χιτώνιον;
{Βλ.} ἐν τῷ σκότῳ γὰρ τοῦτ' ἔτυχον ἔνδον λαβών.
ἀτὰρ πόθεν ἥκεις ἐτεόν; {Χρ.} ἐξ ἐκκλησίας.
{Βλ.} ἤδη λέλυται γάρ; {Χρ.} νὴ Δί' ὄρθριον μὲν οὖν.
καὶ δῆτα πολὺν ἡ μίλτος, ὦ Ζεῦ φίλτατε,
γέλων πάρεσχεν, ἣν προσέρραινον κύκλῳ.
{Βλ.} τὸ τριώβολον δῆτ' ἔλαβες; {Χρ.} εἰ γὰρ ὤφελον.
Σούδα λεξικόν sigma, entry 692, γρ. 1
Σκώπτης: ὁ λοίδορος. καὶ Σκωπτόλης, ὁ Λυσίστρατος.

ὅτι ἡ κωμῳδία τὸν σκωπτικὸν ἐπίχαριν καλεῖ. καὶ ζήτει ἐν τῷ
ἀνασεσυρμένην.
Σκωπτόλαι: φιλοσκώμμονες. σκωπτόλαι τε καὶ ὑβρισταὶ πάντες, καὶ
δεδώκασι τῇ ὀθόνῃ μᾶλλον ἢ σοφίᾳ Ἀθηναῖοι.
Σκῶρ: κόπρος, ἀποπάτημα. καὶ κλίνεται σκατός.
Σκῶρ ἀείνων: τινές φασι τῷ σκῶρ πρῶτον κεχρῆσθαι Στράττιν
ἐν Ἀτάλαντος δράματι· ψεῦδος δέ· πολλῷ γὰρ ὕστερον τῶν Βατράχων.
σκῶρ δὲ ἀείνων τὸ ἀεὶ ῥέον· νάον, νῶν. σκῶρ δὲ ἀποπάτημα, κόπρος.
καὶ ἔστιν ἑτερόκλιτον· ἡ γὰρ γενικὴ σκατός. Ἀριστοφάνης Βατράχοις·
εἶτα βόρβορον πολὺν καὶ σκῶρ ἀείνων.
526
Σκωραμίς : ἀμὶς μὲν ἐν ᾧ οὐροῦσι, σκωραμὶς δὲ ἐν ᾧ ἀποπατοῦσιν. ἵνα

μὴ γένωμαι σκωραμὶς κωμῳδική. καὶ Σκωροποιῶ ἐξ αὐτοῦ.
σαυλοπρωκτιάω
Αριστοφάνης κωμικός Vespae Γρ. 1173
{Φι.} μηδαμῶς τοῦτόν γ', ἐπεὶ

πάνυ μισολάκων αὐτοῦ 'στιν εἷς τῶν δακτύλων.
{Βδ.} οὐκ ἔστι παρὰ ταῦτ' ἄλλα.
{Φι.} κακοδαίμων ἐγώ,
ὅστις ἐπὶ γήρᾳ χίμετλον οὐδὲν λήψομαι.
{Βδ.} ἅνυσόν ποθ' ὑποδυσάμενος. εἶτα πλουσίως
ὡδὶ προβὰς τρυφερόν τι διασαλακώνισον.
{Φι.} ἰδού. θεῶ τὸ σχῆμα, καὶ σκέψαι μ' ὅτῳ
μάλιστ' ἔοικα τὴν βάδισιν τῶν πλουσίων.
{Βδ.} ὅτῳ; δοθιῆνι σκόροδον ἠμφιεσμένῳ.
{Φι.} καὶ μὴν προθυμοῦμαί γε σαυλοπρωκτιᾶν.
{Βδ.} ἄγε νυν, ἐπιστήσει λόγους σεμνοὺς λέγειν
ἀνδρῶν παρόντων πολυμαθῶν καὶ δεξιῶν;
{Φι.} ἔγωγε.
{Βδ.} τίνα δῆτ' ἂν λέγοις;
{Φι.} πολλοὺς πάνυ.
Σαβαριχη-ης

30
βασιλεὺς δ' ἐξελαύνει ἐκ Σελευκείας, οὐ πρόσω τοῦ ποταμοῦ τοῦ Τίγρι-

δος ἐς κώμην, ᾗτινι Χωχὴ ὄνομα».
Τὰ εἰςχη ἔχοντα ἄλλο σύμφωνον κατὰ σύλληψιν ἢ διάστασιν βα-
ρύνεται,βάκχη, κόγχη, λέσχη, λόγχη, τὸ δὲΛογχή κύριον,
Ῥύγχαι χωρίον Εὐβοίας. τὸ δὲἀρχή ὀξύνεται.
Τὰ εἰςχη ὑπερδισύλλαβα εἰςα ἢυ παραληγόμενα, εἰ μὴ κύρια
εἴη, ὀξύνεται,στοναχή, ταραχή, ἰαχή, ἀλυχή, διδαχή, τὸ δὲ
μαλάχη βαρύνεται. τὸ δὲΜαράχη πόλις Ἰνδικὴ κύριόν ἐστιν.
Τὰ εἰςχη παραληγόμεναι βαρύνεται,Δολίχη νῆσος πρὸς τῇ
Λυκίᾳ, ὡς Καλλίμαχος. ἔστι καὶ Δολίχη πόλις τῆς Κομμαγηνῆς.δο-
527
λιχή δὲ ἡ μακρά.μαστίχη, σαβαρίχη τὸ τῆς γυναικὸς αἰδοῖον,

πυρρίχη, Μυστίχη. Ἐρυσίχη πόλις Ἀκαρνανίας, ἥτις ὕστερον Οἰ-
νιάδαι ὠνομάσθη. καὶ τινὲς δὲ τὴν χώραν τῶν Οἰνιαδῶν πᾶσαν Ἐρυ-
σίχην ὠνόμασαν ἀπὸ Ἐρυσίχης τῆς Ἀχελῴου θυγατρός.
Σαβυττος-ου
Φώτιος λεξικογράφος (Ε – Ω) Αλφαβητικό sigma, σελ. 495, γρ.

13
Σαβοί: Δημοσθένης ὑπὲρ Κτησιφῶντος· οἱ μὲν

Σαβοὺς λέγεσθαι τοὺς τελουμένους τωῖ Σαβαζίωι,
τουτέστι τῶ Διονύσωι· καθάπερ τοὺς τωῖ Βάκχωι,
Βάκχους· τὸν αὐτὸν δὲ εἶναι Σαβάζιον καὶ Διό-
νυσον φασίν· οὕτως δέ φησι καὶ τῶν Ἑλλήνων
τινὲς τοὺς Βάκχους Σαβοὺς καλεῖν· Μνασέας δὲ ὁ
Πατρεὺς υἱὸν εἶναι φησὶ τοῦ Διονύσου Σαβάζιον.
Σαβοὺς καὶ Σαβὰς καὶ Σαβαζίους: τοὺς βακχεύοντας
τωῖ Σαβαζίωι· τὸ γὰρ σαβάζειν τωῖ θεωῖ τοῦτο·
ὑπὸ δέ τινων ὁ Διόνυσος Σαβὸς καλεῖται.
Σαβύττης: ξυρήσεως εἶδος.
Σαβάξαι: διασαλεῦσαι.
Σάβυττος: τὸ γυναικεῖον αἰδοῖον· ἀπὸ τοῦ σάττεσθαι
καὶ βύεσθαι, ὡς καὶ σάθη.
Σαγγάριος: ποταμὸς Φρυγίας καὶ Λυδίας.
Σάγαρις: κοπὶς ἢ πέλεκυς.
Σαθη-ης
{ΛΥ.} Ἀλλ' οὐχὶ χαλεπὸν τοὔργον, εἰ λάβοι γέ τις

ὀργῶντας ἀλλήλων τε μὴ 'κπειρωμένους.
Τάχα δ' εἴσομαι 'γώ. Ποῦ 'στιν ἡ Διαλλαγή;
Πρόσαγε λαβοῦσα πρῶτα τοὺς Λακωνικούς,
καὶ μὴ χαλεπῇ τῇ χειρὶ μηδ' αὐθαδικῇ,
μηδ' ὥσπερ ἡμῶν ἄνδρες ἀμαθῶς τοῦτ' ἔδρων,
ἀλλ' ὡς γυναῖκας εἰκός, οἰκείως πάνυ.
Ἢν μὴ διδῷ τὴν χεῖρα, τῆς σάθης ἄγε.
Ἴθι καὶ σὺ τούτους τοὺς Ἀθηναίους ἄγε·
οὗ δ' ἂν διδῶσι, πρόσαγε τούτου λαβομένη.
Ἄνδρες Λάκωνες, στῆτε παρ' ἐμὲ πλησίον,
528
ἐνθένδε δ' ὑμεῖς, καὶ λόγων ἀκούσατε.

Ἐγὼ γυνὴ μέν εἰμι, νοῦς δ' ἔνεστί μοι.
Αὐτὴ δ' ἐμαυτῆς οὐ κακῶς γνώμης ἔχω,
τοὺς δ' ἐκ πατρός τε καὶ γεραιτέρων λόγους
πολλοὺς ἀκούσασ' οὐ μεμούσωμαι κακῶς.
Λαβοῦσα δ' ὑμᾶς λοιδορῆσαι βούλομαι
κοινῇ δικαίως, οἳ μιᾶς ἐκ χέρνιβος
Σαθων-ωνος
Αίλιος Διονύσιος Ἀττικὰ ὀνόματα Αλφαβητικό sigma, entry 2,

γρ. 1
ῥοφήσομαι (Ar. vesp. 814)· ἀντὶ τοῦ ῥοφήσω λέγουσιν.

ῥῶπος καὶγέλγη· ὁ ποικίλος καὶ λεπτὸς φόρτος, ὅθεν ῥωποπώλης
καὶ γελγοπώλης. σᾶ· τὰ σῶα λέγουσι μονοσυλλάβως ἀπὸ τοῦ σῶα
συναιροῦντες. Εὐριπίδης ἐν Ὑψιπύλῃ (fr. 762 N.2)·
’εὔφημα καὶ σᾶ καὶ κατεσφραγισμένα’.
καὶ σᾶ ἡ σώα. Ἀριστοφάνης (II 1194 M. = fr. 631 K.)·
’ἡ μᾶζα γὰρ σᾶ καὶ τὰ κρέα χὠ κάραβος’.
καὶ σῶν τὸν σῶον καὶ σῷ οἱ σῶοι παρὰ Θουκυδίδῃ (III 34, 3 et I 74,
3)·οἱ δὲ συνηθέστερον
γράφουσι δισυλλάβως σῶοι.
σάθων· ὑποκόρισμα παιδίων ἀρρένων. οὕτω Τηλεκλείδης (II 377
M. = fr. 65 K.).
σακεύουσι· τὸ ὑλίζουσι παρ' Ἡροδότῳ (IV 23, 3).
σάκος οἱ Ἀττικοὶ λέγουσι διὰ τοῦ ἑνὸςκ.
σαλάμβη· ὀπή, δι' ἧς τὸ σέλας βαίνει, καπνοδόκη. οὕτω Σοφοκλῆς
(fr. 989 N.2 = 1093 P.).
Σακανδρος-ου
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό sigma, entry 32, γρ. 1
Περὶ τῆς Ἑρμοῦ φυσιολογίας, ἥτις μετεφράσθη, Πάτρια τε Τυρίων

τῇ Φοινίκων διαλέκτῳ, Αἰγυπτιακὴν θεολογίαν· καὶ ἄλλα τινά.
Σαδόκ: ὄνομα κύριον.
Σαδδουκαῖος: ἀπὸ τόπου.
Σαδυάττης: ὁ Ἄρδυος.
Σαθρός: ἀπὸ τοῦ σείεσθαι ῥᾳδίως. ἢ ἀπὸ τοῦ σείεσθαι τὰ ἄρθρα.
Σαθρωθῆναι: σαλευθῆναι. τὰς μὲν ἐπάλξεις καταρραχθῆναι ταῖς
βολαῖς καὶ τὸν τοῖχον ἅπαντα τοῦ πύργου σαθρωθῆναι τῇ βίᾳ.
Μένανδρός φησι.
529
Σαθροί: παλαιοί, φθαρέντες.

Σάκανδρος: τὸ γυναικεῖον αἰδοῖον.
Σάκας: ὄνομα κύριον. τραγῳδίας ποιητής. καὶ Σάκαι, ἔθνος
Θρᾳκικόν. Ἀριστοφάνης· νόσον νοσοῦμεν τὴν ἐναντίαν Σάκᾳ.
οὕτως
ἐκαλεῖτο ὁ Ἀκέστωρ διὰ τὸ ξένος εἶναι. ὁ αὐτὸς Ἀριστοφάνης· ὁ
μὲν γὰρ ὢν οὐκ ἀστὸς εἰσβιάζεται, ἡμεῖς δὲ φυλῇ καὶ γένει
τιμώμενοι,
ἀστοὶ μετ' ἀστῶν, οὐ σοβοῦντος οὐδενὸς ἀνεπτόμεθ' ἐκ τῆς πατρί-
δος
Σαραβος-ου
Ησύχιος λεξικόν (Π – Ω) Αλφαβητικό sigma, entry 191, γρ. 1
σαπέρδης· ὄνομα ἰχθύος. οἱ δὲ ταρίχου εἶδος. ἄλλοι ὑπὸ Ποντικῶν

τὸν κορακῖνον ἰχθύν
σάπιθος· θυσία. Πάφιοι
σαπρία· σῆψις, σάθρωμα. τυδράκιν
σαπριοῦσι· σήπουσι
σαπρόν· παλαιόν. αἰσχρόν, ἀκάθαρτον
σαπύλλειν· σαίνειν. Ῥίνθων
()σάμφαρος· μωρολόγος
σαράβαρα· τὰ περὶ τὰς κνημῖδας ἐνδύματα
σάραβος· τὸ γυναικεῖον αἰδοῖον
σάραγος· ὑπηρέτης ὁ σαρῶν τὰς δημοσίας στοάς
Σάραπις· Περσικὸς χιτὼν μεσόλευκος, ὡς Κτησίας·
Σατυριασις-εως Σατυριασμος-ου
Ψευδό-Γαληνός ιατρός Definitiones medicae Τομ. 19, σελ. 426,

γρ. 12
τῶν σωμάτων πλῆθος συνέλθῃ χυμῶν παχέων ἅμα πυρετώ-

δει θερμότητι. ἢ ἄλλως. ἐν νεφροῖς γίνονται λίθοι ὅταν
τοῦ συλλεγέντος ἐν αὐτοῖς μετὰ τοῦ κατ' ἀναλογίαν πυρετοῦ
χυμῶν παχέων πλήθους, ἀφ' οὗ ὑπέροπτοι εἰς τὴν λίθου
γένεσιν μεταβαίνουσι.
σπηʹ. Γονόῤῥοιά ἐστιν ἀπόκρισις ἐπιφέρουσα σπέρμα -
τος νόσημα μετὰ τοῦ τήκεσθαι τὸ σῶμα καὶ ἀχρούστερον
ἀποτελεῖσθαι· γίνεται δὲ ἀτονησάντων τῶν σπερματικῶν ἀγ-
γείων, ὥστε τρόπον τινὰ παρειμένων αὐτῶν μὴ κρατεῖσθαι
530
τὸ σπέρμα .
σπθʹ. Σατυρίασίς ἐστι πάθος μετὰ ἐντάσεως αἰδοίου
γιγνόμενον μετὰ τοῦ τείνεσθαι αὐτοῖς τὰ μόρια· ἔστι δὲ οἷς
καὶ σπέρμα τος ἐξακοντισμὸς μεθ' ἡδονῆς γίγνεται. παρα-
φέρονται δὲ τὴν γνώμην καὶ νεύρων τάσις καὶ σπέρμα τος
γίνεται.
Γαληνός ιατρός De tumoribus praeter naturam Kühn τομ. 7, σελ. 728,

γρ. 1
...ἔστι μόνον τοῦ δέρματος ἕλκωσις· ἡ φαγέδαινα δὲ σὺν τῷ

δέρματι καὶ τῶν ὑποκειμένων ἅπτεται. Χειρώνεια δὲ καὶ
Τηλέφεια καλεῖν ἕλκη περιττόν· ἀρκεῖ γὰρ ἅπαντα κοινῇ κακο-
ήθη προσαγορεύειν. ἔστι δὲ καὶ ἡ ψώρα καὶ ἡ λέπρα μελαγχολικὰ
πάθη μόνου τοῦ δέρματος ὡς εἴ γε κἀν ταῖς φλεψὶ καὶ τῇ σαρκὶ
γίγνοιτο, καρκίνος ὀνομάζεται.
Μελαγχολικὸν δὲ πάθος καὶ ὁ ἐλέφας ἐστί, τὴν μὲν
πρώτην γένεσιν ἐξ αἵματος ἴσχων μελαγχολικοῦ, τῷ χρόνῳ δὲ
πλείων ἡ μέλαινα γίνεται τοῦ αἵματος ἡνίκα δυσώδεις εἰσὶ
καὶ ἀπεχθεῖς ἰδεῖν, ἐνίοις δὲ αὐτῶν καὶ ἕλκη συμπίπτει. |
τοῦτο τὸ πάθος ἀρχόμενον ὀνομάζουσι σατυριασμὸν ἐπειδὴ τοῖς
σατύροις ὅμοιοι γίγνονται τὸ πρόσωπον. ἔνιοι δὲ τὰς κατὰ
τοὺς κροτάφους ἐξοχὰς ὀστώδεις οὕτω καλοῦσι. γίγνονται δὲ
καὶ κατ' ἄλλα μόρια τοιαῦται τῶν ὀστῶν ἐξοχαί, καὶ καλοῦσιν
αὐτὰς ἐξοστώσεις ἔνιοι καθάπερ καὶ τὰς παρὰ φύσιν ἐντάσεις
τῶν αἰδοίων μὴ καθισταμένας τινὲς μὲν ὀνομάζουσι σατυριασμόν,
τινὲς δὲ πριαπισμόν.
Σαυλοομαι Σαυλοπρωκτιαω
Αριστοφάνης κωμικός Vespae Γρ. 1173
{Φι.} μηδαμῶς τοῦτόν γ', ἐπεὶ

πάνυ μισολάκων αὐτοῦ 'στιν εἷς τῶν δακτύλων.
{Βδ.} οὐκ ἔστι παρὰ ταῦτ' ἄλλα.
{Φι.} κακοδαίμων ἐγώ,
ὅστις ἐπὶ γήρᾳ χίμετλον οὐδὲν λήψομαι.
{Βδ.} ἅνυσόν ποθ' ὑποδυσάμενος. εἶτα πλουσίως
ὡδὶ προβὰς τρυφερόν τι διασαλακώνισον.
{Φι.} ἰδού. θεῶ τὸ σχῆμα, καὶ σκέψαι μ' ὅτῳ
μάλιστ' ἔοικα τὴν βάδισιν τῶν πλουσίων.
{Βδ.} ὅτῳ; δοθιῆνι σκόροδον ἠμφιεσμένῳ.
531
{Φι.} καὶ μὴν προθυμοῦμαί γε σαυλοπρωκτιᾶν.

{Βδ.} ἄγε νυν, ἐπιστήσει λόγους σεμνοὺς λέγειν
ἀνδρῶν παρόντων πολυμαθῶν καὶ δεξιῶν;
{Φι.} ἔγωγε.
{Βδ.} τίνα δῆτ' ἂν λέγοις;
{Φι.} πολλοὺς πάνυ.
Σειστρον-ου
Πλούταρχος De Iside et Osiride (351c-384c) Stephanus σελ. 376,

τμ. C, γρ. 9
πείθουσα τὴν σκληρὰν ἐκείνην καὶ τυφώνειον, εἶτ' αὖθις

ἀνασχεθεῖσα εἰς ἑαυτὴν ἀνέστρεψε καὶ κατέδυσεν εἰς
τὴν ἀπορίαν. ἔτι φησὶ περὶ τοῦ Διὸς ὁ Εὔδοξος (fr. 62)
μυθολογεῖν Αἰγυπτίους, ὡς τῶν σκελῶν συμπεφυκότων
αὐτῷ μὴ δυνάμενος βαδίζειν ὑπ' αἰσχύνηςἐν ἐρημίᾳ
διέτριβεν· ἡ δ' Ἶσις διατεμοῦσα καὶ διαστήσασα τὰ
μέρη ταῦτα τοῦ σώματος ἀρτίποδα τὴν πορείαν παρέ-
σχεν. αἰνίττεται δὲ καὶ διὰ τούτων ὁ μῦθος, ὅτι καθ'
ἑαυτὸν ὁ τοῦ θεοῦ νοῦς καὶ λόγος ἐν τῷ ἀοράτῳ καὶ
ἀφανεῖ βεβηκὼς εἰς γένεσιν ὑπὸ κινήσεως προῆλθεν.
Ἐμφαίνει καὶ τὸ σεῖστρον, ὅτι σείεσθαι δεῖ τὰ
ὄντα καὶ μηδέποτε παύεσθαι φορᾶς, ἀλλ' οἷον ἐξεγείρε-
σθαι καὶ κλονεῖσθαι καταδαρθάνοντα καὶ μαραινόμενα.
τὸν γὰρ Τυφῶνά φασι τοῖς σείστροις ἀποτρέπειν καὶ
ἀποκρούεσθαι δηλοῦντες, ὅτι τῆς φθορᾶς συνδεούσης καὶ
ἱστάσης αὖθις ἀναλύει τὴν φύσιν καὶ ἀνίστησι διὰ τῆς
κινήσεως ἡ γένεσις. τοῦ δὲ σείστρου περιφεροῦς ἄνωθεν
ὄντος ἡ ἁψὶς περιέχει τὰ σειόμενα τέτταρα. καὶ γὰρ ἡ
γεννωμένη καὶ φθειρομένη μοῖρα τοῦ κόσμου περιέχεται
μὲν ὑπὸ τῆς σεληνιακῆς σφαίρας, κινεῖται δ' ἐν αὐτῇ
πάντα καὶ μεταβάλλεται διὰ τῶν τεττάρων στοιχείων,
Σκαμβοπους-ουν
Ψευδό-Archytas Phil., Fragmenta σελ. 18, γρ. 16
Simpl. CAG 8 p. 417.12 K. (Schulte p. 83, Nolle p. 42)

Διττῆς οὖν οὔσης (sc. τῆς στερήσεως) οἱ ἄνδρες οὗτοι (sc.
Ἀριστοτέλης καὶ
Ἀρχύτας) τὴν ἐν τῷ ἐστερῆσθαι μόνην στέρησιν καλοῦσιν διὰ τὸ
παντελῶς
532
ἀδύναμον, τὰ δὲ ἐν τῷ στερίσκεσθαι ὡς ἐναντία τίθενται διὰ τὸ

ἐνεῖναί τινα δύναμιν αὐτοῖς ἔτι ἀπὸ τοῦ παραμεμῖχθαί τι τῆς ἕξεως,
καίτοι τοῦ Ἀρχύτου ταύτην εἰδότος τὴν διαφορὰν ἐν τῷ Περὶ τῶν
ἀντικειμένων βιβλίῳ, καὶ οὐ μόνον ταύτην, ἀλλὰ καὶ τρίτην ἄλλην
προστιθέντος· λέγει δὲ οὕτως· ἁ δὲ στέρησις καὶ τὸ ἐστερῆσθαι
λέγεται τριχῶς· ἢ γὰρ τῷ μὴ ἔχεν παντάπασιν,
οἷον ὡς τὸ τυφλὸν ὅρασιν καὶ τὸ νωδὸν φωνὰν καὶ τὸ ἀμαθὲς
ἐπιστάμαν· ἢ ἐν τῷ μῇον ἔχεν, ὡς τὸ δύσκωφον ἀκοὰν καὶ τὸ
πτιλῶσσον ὅρασιν· ἢ ἐν τῷ μὴ οἷον δεῖ ἔχεν, ὡς τὸ σκαμβόπουν
πόδας καὶ τὸ κακόφωνον φωνάν. Simpl. CAG 8 p. 383.20 K.
(Schulte p. 84, Nolle p. 43) Τὴν δὲ αἰτίαν τούτου (sc. τὰ μὲν τῶν
πρός τί ἐστι τῶν πρὸς ἃ λέγεται, τὰ δὲ οὔ) γέγραφεν Ἀρχύτας ἐν οἷς
τὰς διαφορὰς τῶν κατὰ τὰ πρός τι ἀντικειμένων παραδίδωσιν, καὶ
κάλλιον ὅλην ἐκείνην παραγράψαι τὴν λέξιν· τῶν δὲ πρός τι τὰ μὲν
ἀντιστρέφει ἀλλάλοις ἐξ ἑκατέρων, ὡς τὸ μέζον καὶ τὸ μεῖον καὶ τὸ
ἀδελφὸν καὶ τὸ ὅμοιον. τὰ δὲ ἔχει μὲν ἀντιστροφάν, οὐ μὰν ἐξ
ἀμφοτέρων γε τῶν μερῶν· ἁ μὲν γὰρ ἐπιστάμα λέγεται τῶ
ἐπιστατῶ...
Σκατοφαγεω Σκατοφαγος-ον Σκατοφορος-ον
ἀκροκωλίων δὲ μέμνηται Ἀριστοφάνης Αἰο-

λοσίκωνι (II 393 K)·
καὶ μὴν τὸ δεῖν', ἀκροκώλια δή σοι τέτταρα
ἥψησα τακερά.
καὶ ἐν Γηρυτάδῃ (ib. 430)·
ἀκροκώλι', ἄρτοι, κάραβοι.
Ἀντιφάνης Κορινθίᾳ (I 61 K)·
ἔπειτα κἀκροκώλιον
ὕειον Ἀφροδίτῃ; γελοῖον. {Β.} ἀγνοεῖς·
ἐν τῇ Κύπρῳ δ' οὕτω φιληδεῖ ταῖς ὑσίν,
ὦ δέσποθ', ὥστε σκατοφαγεῖν ἀπεῖρξε
τὸ ζῷον, τοὺς δὲ βοῦς ἠνάγκασεν.
ὅτι δ' ὄντως Ἀφροδίτῃ ὗς θύεται μαρτυρεῖ Καλλί-
μαχος (fr. 100h 1 Schn) ἢ Ζηνόδοτος ἐν ἱστορικοῖς ὑπο-
μνήμασι γράφων ὧδε· ‘Ἀργεῖοι Ἀφροδίτῃ ὗν θύουσι,
καὶ ἡ ἑορτὴ καλεῖται Ὑστήρια.’ Φερεκράτης δ' ἐν

533
ὅτι δ' ἔθος τῷ ἐπίπλῳ περικαλύπτεσθαι τὰ ἡπά-

τια, Ἡγήσανδρος ὁ Δελφὸς ἐν ὑπομνήμασί φησι
(FHG IV 419) Μετάνειραν τὴν ἑταίραν ὡς ἐν τοῖς κε-
καλυμμένοις ἡπατίοις αὐτὴ πνευμόνιον ἔλαβε καὶ ὡς
περιελοῦσα τὸ στέαρ εἶδεν, ἀνέκραγεν·
ἀπόλωλα, πέπλων μ' ὤλεσαν περιπτυχαί.
μήποτε δὲ καὶ Κρώβυλος ὁ κωμῳδιοποιὸς αἰσχυνό-
μενον εἶπε τὸ τοιοῦτο ἧπαρ ὥσπερ καὶ Ἄλεξις, ἐν
Ψευδυποβολιμαίῳ λέγων οὕτως (IV 567 M)·
καὶ πλεκτάνην στιφρὰν σφόδρ' ἐπὶ τούτοις τέ που
αἰσχυνόμενον ἧπαρ καπρίσκου σκατοφάγονυ.
ἡπάτιον δ' εἴρηκεν Ἀριστοφάνης ἐν Ταγηνισταῖς
(fr. 506, 2 K) καὶ Ἀλκαῖος ἐν Παλαίστρᾳ (I 762 K) Εὔ-
βουλός τ' ἐν Δευκαλίωνι (II 173). δασυντέονδὲ
λέγοντας τὸ ἧπαρ· καὶ γὰρ ἡ συναλοιφή ἐστιν παρ'
Ἀρχιλόχῳ διὰ δασέος. φησὶ γάρ (fr. 131 B49)
χολὴν γὰρ οὐκ ἔχεις ἐφ' ἥπατι.
μήτηρ οἰνοφόρου βότρυος χαίτην ἀποβάλλῃ,

τῆμος ἔχειν ὀπτὸν σαργὸν τυρῷ κατάπαστον,
εὐμεγέθη, θερμόν, δριμεῖ δεδαιγμένον ὄξει·
σκληρὸς γὰρ φύσει ἐστίν. ἅπαντα δέ μοι θεράπευε
τὸν στερεὸν τοιῷδε τρόπῳ μεμνημένος ἰχθύν.
τὸν δ' ἀγαθὸν μαλακόν τε φύσει καὶ πίονα σάρκα
ἁλσὶ μόνον λεπτοῖσι πάσας καὶ ἐλαίῳ ἀλείψας·
τὴν ἀρετὴν γὰρ ἔχει τῆς τέρψιος αὐτὸς ἐν αὑτῷ.
ΣΑΛΠΗ. Ἐπίχαρμος Ἥβας γάμῳ (p. 237 L)·
ἀόνες φάγροι τε λάβρακές τε καὶ ταὶ πίονες
σκατοφάγονι σάλπαι βδελυχραί, ἁδέαι δ' ἐν τῷ θέρει.
Ἀριστοτέλης δ' ἐν πέμπτῳ μορίων (543 a 8) ἅπαξ
τίκτειν φησὶν αὐτὴν τοῦ μετοπώρου. ἐστὶ δὲ (p. 314 R)
πολύγραμμος καὶ ἐρυθρόγραμμος, ἔτι δὲ καρχαρόδους
καὶ μονήρης. λέγεσθαι δὲ καὶ ὑπὸ τῶν ἁλιέων φησὶν
ὡς καὶ κολοκύντῃ θηρεύεται χαίρουσα τῷ βρώματι.
Ἀρχέστρατος δέ φησιν (fr. 37 R)·
σάλπην δὲ κακὸν μὲν ἔγωγε
ἰχθὺν εἰς ἀεὶ κρίνω· βρωτὴ δὲ μάλιστα
ἐστὶ θεριζομένου σίτου. λαβὲ δ' ἐν Μυτιλήνῃ
αὐτήν.
534
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές (επιτομή ) Τομ. 2,1, p 148, lin27
εἶτα μετοπώρου. Ἐπίχαρμος· αἰ δὲ λῇς, σαργοί τε χαλκίδες τε. ὡς

διαφόρους δὲ τοὺς σαργίνους ἐν τοῖσδε καταλέγει· ἦν δὲ σαργῖνοι μελά-
νουροί τε καὶ ταὶ φίλταται ταινίαι λεπταὶ μέν, ἁδεῖαι δέ. καὶ Δωρίων
δὲ σαργίνους τινας καλεῖ. ὁ δὲ σόφος Ἀρχέστρατός φησιν· ἡνίκα δ' ἂν
δύνοντος ἐν οὐρανῷ Ὠρίωνος μήτηρ οἰνοφόρου βότρυος χαίτην
ἀποβάλλῃ,
τῆμος ἔχειν ὀπτὸν σαργὸν τυρῷ κατάπαστον, εὐμεγέθη, θερμόν, δριμεῖ
δεδαιγμένον ὄξει· σκληρὸς γὰρ φύσει ἐστίν. ἅπαντα δέ μοι θεράπευε τὸν
στερεὸν τοιῷδε τρόπῳ μεμνημένος ἰχθύν. τὸν δ' ἀγαθὸν μαλακόν τε
φύσει
καὶ πίονα σάρκα ἁλσὶ μόνον λεπτοῖς πάσας καὶ ἐλαίῳ ἀλείψας· τὴν
ἀρετὴν γὰρ ἔχει τῆς τέρψιος αὐτὸς ἐν αὐτῷ.
σάλπη. Ἐπίχαρμος λάβρακές τε καὶ ταὶ πίονες σκατοφάγονι σάλπαι
βδελυχραί, ἁδέαι δ' ἐν τῷ θέρει. Ἀριστοτέλης ἐν πέμπτῳ μορίων ἅπαξ
τίκτειν φησὶν αὐτὴν τοῦ μετοπώρου. ἐστὶ δὲ πολύγραμμος καὶ ἐρυθρό-
γραμμος, ἔτι δὲ καρχαρόδους καὶ μονήρης. λέγεσθαι δὲ καὶ ὑπὸ τῶν
ἁλιέων
φησὶν ὡς καὶ κολοκύντῃ θηρεύεται χαίρουσα τῷ βρώματι. Ἀρχέστρατος
δέ φησιν· σάλπην δὲ κακὸν μὲν ἔγωγε ἰχθὺν εἰς ἀεὶ κρίνω· βρωτὴ δὲ
μάλιστα ἐστὶ θεριζομένου σίτου. λαβὲ δ' ἐν Μιτυλήνῃ αὐτήν. Παγκράτης
ἐν ἔργοις θαλασσίοις· σάλπαι τ' ἰσομήκεες ἰχθῦς, ἅς τε βόας πορκῆες
ἁλίζωοι καλέουσιν, οὕνεκα γαστέρι φῦκος ἀεὶ ἀλέγουσιν ὀδοῦσιν. ἐστὶ
δὲ ποικίλος ὁ ἰχθύς. ὅθεν καὶ τὸν Λοκρὸν ἢ Κολωφώνιον Μνασέαν
συντα-
Αριστοφάνης κωμκός Plutus Γρ. 706
Μετὰ τοῦτο δ' ἤδη καὶ γέλοιον δῆτά τι

ἐπόησα. Προσιόντος γὰρ αὐτοῦ μέγα πάνυ
ἀπέπαρδον· ἡ γαστὴρ γὰρ ἐπεφύσητό μου.
{ΓΥ.} Ἦ πού σε διὰ τοῦτ' εὐθὺς ἐβδελύττετο.
{ΚΑ.} Οὔκ, ἀλλ' Ἰασὼ μέν τις ἀκολουθοῦσ' ἅμα
ὑπηρυθρίασε χἠ Πανάκει' ἀπεστράφη
τὴν ῥῖν' ἐπιλαβοῦσ'· οὐ λιβανωτὸν γὰρ βδέω.
{ΓΥ.} Αὐτὸς δ' ἐκεῖνος;
{ΚΑ.} Οὐ μὰ Δί' οὐδ' ἐφρόντισεν.
{ΓΥ.} Λέγεις ἄγροικον ἄρα σύ γ' εἶναι τὸν θεόν;
{ΚΑ.} Μὰ Δί' οὐκ ἔγωγ', ἀλλὰ σκατοφάγον .
535
{ΓΥ.} Αἲ τάλαν.
{ΚΑ.} Μετὰ ταῦτ' ἐγὼ μὲν εὐθὺς ἐνεκαλυψάμην
δείσας, ἐκεῖνος δ' ἐν κύκλῳ τὰ νοσήματα
σκοπῶν περιῄει πάντα κοσμίως πάνυ.
Ἔπειτα παῖς αὐτῷ λίθινον θυείδιον
παρέθηκε καὶ δοίδυκα καὶ κιβώτιον.
Antiphanes Comic., Αποσπασμα 126, γρ. 4
ΚΟΡΙΝΘΙΑ
ἔπειτα κἀκροκώλιον ὕειον Ἀφροδίτῃ; γέλοιον. {Β.} ἀγνοεῖς;

ἐν τῇ Κύπρῳ δ' οὕτω φιληδεῖ ταῖς ὑσίν, ὦ δέσποθ', ὥστε σκατοφαγεῖν
ἀπεῖρξε τὸ ζῷον . . τοὺς δὲ βοῦς ἠνάγκασεν.
ΚΟΡΟΠΛΑΘΟΣ
γύναι, πρὸς αὐλὸν ἦλθες. ὀρχήσει πάλιν τὴν ἴγδιν . . τὴν θυΐαν ἀγνοεῖς;
τοῦτ' ἔστιν ἴγδις.
ΚΟΡΙΝΘΙΑ.
Ἔπειτα κἀκροκώλιον
ὕειον Ἀφροδίτῃ. {Β.} γελοῖον. {Α.} ἀγνοεῖς.
ἐν τῇ Κύπρῳ δ' οὕτω φιληδεῖ ταῖς ὑσίν,
ὦ δέσποθ', ὥστε σκατοφαγεῖν ἀπεῖρξε τὸ
ζῷον τοὺς δὲ βοῦς ἠνάγκασεν.
Crobylus Comic., Αποσπασμα 7, γρ. 2
ΨΕΥΔΥΠΟΒΟΛΙΜΑΙΟΣ
Λάχης. {Β.} ἐγὼ δὲ πρὸς σέ. {Α.} πρόαγε. {Β.} ποῖ;

{Α.} ὅποι μ' ἐρωτᾷς; ὡς Φιλουμένην, παρ' ᾗ
τἀπιδόσιμ' ἡμῖν ἐστιν, ἧς ἐχθὲς πιεῖν
κυάθους ἕκαστον ἐβιάσω σὺ δώδεκα.
εἰσῆλθεν ἡμίκραιρα τακερὰ δέλφακος·
ταύτης μὰ τὸν Δί' οὐχὶ κατέλιπον δ' ἐγὼ
οὐδέν.
καὶ πλεκτάνην στιφρὰν σφόδρ', ἐν τούτοις τέ που
536
Crobylus Comic., Fragmenta Play Pseu, fragment 2, γρ. 2
ΨΕΥΔΥΠΟΒΟΛΙΜΑΙΟΣ.
Λάχης. {Β.} ἐγὼ δὲ πρὸς σέ. {Α.} πρόαγε. {Β.} ποῖ;

{Α.} ὅποι μ' ἐρωτᾶς; ὡς Φιλουμένην, παρ' ᾗ
τἀπιδόσιμ' ἡμῖν ἐστιν, ἧς ἐχθὲς πιεῖν
κυάθους ἕκαστον ἐβιάσω σὺ δώδεκα.
Καὶ πλεκτάνην στιφρὰν σφόδρ', ἐν τούτοις τέ που
Εἰσῆλθεν ἡμίκραιρα τακερὰ δέλφακος·
ταύτης μὰ τὸν Δί' οὐχὶ κατέλιπον δ' ἐγώ
οὐδέν.
Epicharmus et Pseudepicharmea Comic., Fragmenta Epicharmi

ἰχθύων πάντων ἄριστος, ἀνθίας δὲ χείματι.

ἦν δὲ νάρκαι, βατίδες, ἦν δὲκαὶ ζύγαιναι, πρήστιες,
κἀμίαι τε καὶ βάτοι ῥῖναί τε τραχυδέρμονες.
ἔτι δὲ πὸτ τούτοισι βῶκες, σμαρίδες, ἀφύαι, κάμμαροι,
βαμβραδόνες τε καὶ κίχλαι, λαγοὶ δράκοντές τ' ἄλκιμοι.
πώλυποί τε σηπίαι τε καὶ ποταναὶ τευθίδες
χἀ δυσώδης βολβιτὶς γραῖαί τ' ἐριθακώδεες.
καὶ χελιδόνες τε μύρμαι θ', οἵ τε κολιᾶν μέζονες
ἐντὶ καὶ σκόμβρων, ἀτὰρ τᾶν θυννίδων γα μείονες.
ἀόνες φάγροι τε λάβρακές τε καὶ ταὶ πίονες
σκατοφάγονι σάλπαι βδελυχραί, ἁδέαι δ' ἐν τῶι θέρει.
ἆγε δὴ τρίγλας τε κυφὰς κἀχαρίστους βαιόνας.
ἦν δ' ὑαινίδες τε βούγλωσσοί τε καὶ κίθαρος ἐνῆς.
τρυγόνες τ' ὀπισθόκεντροι καὶ μάλ' ἁδροὶ κωβιοί.
μεγαλοχάσμονάς τε χάννας κἠκτραπελογάστρους ὄνους.
χαλκίδες θ' ὕες τε ἱέρακές τε χὠ πίων κύων. συαγρίδας μαζούς τε
συνόδοντάς τ' ἐρυθροποικίλους. λεκίδα κἠμβάφια δύο.
Μένανδρος κωμικός Dyscolus Γρ. 488
ἐπόησα τοῦτ'· οὐκ ἔστι· πάλιν ἀπαγγελῶ

ἐλθὼν ἐκείναις. ὦ πολυτίμητοι θεοί,
ἔχις πολιὸς ἅνθρωπός ἐστιν οὑτοσί.
537
{(Κν)} ἀνδροφόνα θηρί'· εὐθὺς ὥσπερ πρὸς φίλον

κόπτουσιν. ἂν ἡμῶν προσιόντα τῆι θύραι
λάβω τιν', ἂν μὴ πᾶσι τοῖς ἐν τῶι τόπωι
παράδειγμα ποιήσω, νομίζεθ' ἕνα τινὰ
ὁρᾶν με τῶν πολλῶν. ὁ νῦν οὐκ οἶδ' ὅπως
διευτύχηκεν οὗτος, ὅστις ἦν ποτε.
{Σι} κάκιστ' ἀπόλοι'· ἐλοιδορεῖτό σοι; τυχὸν
ἤιτεις, σκατοφάγ'· ὡς οὐκ ἐπίστανταί τινες
ποιεῖν τὸ τοιοῦθ'· εὕρηκ' ἐγὼ τούτου τέχνην·
διακονῶ γὰρ μυρίοις ἐν τῆι πόλει
τούτων τ' ἐνοχλῶ τοῖς γείτοσιν καὶ λαμβάνω
σκεύη παρὰ πάντων. δεῖ γὰρ εἶναι κολακικὸν
τὸν δεόμενόν του. πρεσβύτερός τις τῆι θύραι
ὑπακήκο'· εὐθὺς πατέρα καὶ πάππα[ν λέγω.
γραῦς· μητέρ'. ἂν τῶν διὰ μέσου τ[ις ἦι γυνή,
ἐκάλεσ' ἱερέαν. ἂν θεράπων[ βέλτιστον. ὑμεῖς δὲ κρεμαν.[
ὢ τῆς ἀμαθίας. παιδίον παῖ[
Μένανδρος κωμικός Periciromene Γρ. 394
{[Σω]} ὄ]ψ̣ο̣μαί τινας

ὑμῶν [στένον]τας. πρὸς τίν' οἴεσθ', εἰπέ μοι,
παίζειν; τίς ὁ λῆρος; κατὰ κράτος τὸ δυστυχὲς
οἰκίδιον τοῦτ' αὐτίκ' ἐξαιρήσομεν.
ὅπλιζε τὸν μοιχόν.
{(Δα)} πονηρόν, ἄθλιε·
ὥσπερ παρ' ἡμῖν οὖσαν ἐπιμένεις πάλαι.
{(Σω)} οἱ παῖδες οἱ τὰ πελτί' ο̣ὗ̣τ̣ο̣ι̣ πρὶν πτύσαι
διαρπάσονται πάντα, κἂν τετρωβόλους
καλῆις.
{(Δα)} ἔπαιζονσκατοφάγος γὰρ εἶ.
{(Σω)} πόλιν οἰκοῦντες –
{(Δα)} ἀλλ' οὐκ ἔχομεν.
{(Σω)} αἰβοῖ, λήψομαι
σάρισαν.
Μένανδρος κωμικός Samia Γρ. 427
πρὸς τὴν γυναῖκα δεῦρ' ἀκολούθει τὴν ἐμήν.

θάρρει· τί βούλει; παύσεθ' οὗτος ἀπομανεὶς
538
ὅταν λογισμὸν ὧν ποεῖ νυνὶ λάβηι.

{ΧΟΡΟΥ}
{Νι} παρατενεῖς, γύναι. βαδίζω νῦν ἐκείνωι προσβαλῶν.
οὐδ' ἂν ἐπὶ πολλῶι γενέσθαι τὸ γεγονός, μὰ τοὺς θεούς,
πρᾶγμ' ἐδεξάμην. μεταξὺ τῶν γάμων ποουμένων
συμβέβηκ' οἰωνὸς ἡμῖν ἄτοπος· ἐκβεβλημένη
εἰσελήλυθεν πρὸς ἡμᾶς παιδάριον ἔχουσά τις·
δάκρυα γίνεθ', αἱ γυναῖκες τεθορύβηνται. Δημέας
σκατοφαγεῖ. νὴ τὸν Ποσειδῶ καὶ θεούς, οἰμώξεται
σκαιὸς ὤν.
{Μο} οὐ μὴ δύηι ποθ' ἥλιος. τί δεῖ λέγειν;
ἐπιλέλησθ' ἡ νὺξ ἑαυτῆς. ὢ μακρᾶς δείλης. τρίτον
λούσομ' ἐλθών· τί γὰρ ἔχοιμ' ἂν ἄλλο ποιεῖν;
{Νι} Μοσχίων,
χαῖρε πολλά.
{(Μο)} νῦν ποοῦμεν τοὺς γάμους; ὁ Παρμένων
εἶπεν ἐν ἀγορᾶι περιτυχὼν ἄρτι μοι. τί κωλύει
μετιέναι τὴν παῖδά μ' ἤδη;
{(Νι)} τἀνθάδ' ἀγνοῶν πάρει;
Μένανδρος κωμικός Samia Γρ. 550
εἴμ' ἐγώ.)
{(Νι)} τί φήις;
{(Δη)} ἄπιστον πρᾶγμά μοι δοκεῖς λέγειν.
{(Νι)} ἀλλὰ μὴν εἶδον.
{(Δη)} κορυζᾶις.
{(Νι)} οὗτος οὐκ ἔστιν λόγος.
ἀλλὰ πάλιν ἐλθών –
{(Δη)} τὸ δεῖνα· μικρόν, ὦ τᾶν – οἴχεται.
πάντα πράγματ' ἀνατέτραπται, τέλος ἔχει. νὴ τὸν Δία,
οὑτοσὶ τὸ πρᾶγμ' ἀκούσας χαλεπανεῖ, κεκράξεται·
τραχὺς ἅνθρωπος, σκατοφάγονς, αὐθέκαστος τῶι τρόπωι.
ἐμὲ γὰρ ὑπονοεῖν τοιαῦτα τὸν μιαρὸν ἐχρῆν, ἐμέ.
νὴ τὸν Ἥφαιστον, δικαίως ἀποθάνοιμ' ἄν. Ἡράκλεις,
ἡλίκον κέκραγε. τοῦτ' ἦν· πῦρ βοᾶι· τὸ παιδίον
φησὶν ἐμπρήσειν ἀπειλῶν. ὑιδοῦν ὀπτώμενον
ὄψομαι. πάλιν πέπληχε τὴν θύραν. στρόβιλος ἢ
σκηπτὸς ἅνθρωπός τις ἐστί.
{Νι} Δημέα, συνίσταται
ἐπ' ἐμὲ καὶ πάνδεινα ποιεῖ πράγμαθ' ἡ Χρυσίς.
{(Δη)} τί φήις;
539
Μένανδρος κωμικός Αποσπασμα 825, γρ. 1
ἐπὶ τοῦτ' ἐγένοντο πάντες, ἐνθάδ' ἥξομεν.

ἀνθρωπίνως χρὴ τὰς τύχας φέρειν, ξένε.
τὰ κοινὰ κοινῶς δεῖ φέρειν συμπτώματα.
ἅπαντα σιγῶν ὁ θεὸς ἐξεργάζεται.
οὐδὲν κατὰ λόγον γίνεθ' ὧν ποιεῖ τύχη.
πᾶν τοὔργον ὀρθῶς ἐκμαθεῖν χρόνου μέτα.
τί δ' ὄφελος εὖ λαλοῦντος, ἂν κακῶς φρονῇ;
οὐδὲν γὰρ αἰσχρόν ἐστι τἀληθῆ λέγειν.
ἀδύνατον ὡς ἔοικε τἀληθὲς λαθεῖν.
παρ' αὐτὸν ἴσα βαίνουσ' ἑταίρα πολυτελής –
ἀλλὰ σκατοφάγοςἐστὶ καὶ λίαν πικρός.
ἓν γάρ τι τούτων τῶν τριῶν ἔχει κακόν.
ἔγημε θαυμαστῶς γυναῖχ' ὡς σώφρονα.
Θρᾷξ εὐγενὴς εἶ, πρὸς ἅλας ἠγορασμένος.
ποτήριον, τράπεζαν, ἁρπάγην, κάδον
πρὸς ταῖς ἐμαυτοῦ νῦν θύραις ἕστηκ' ἐγώ.
οὐχ οὗτος ἱππόκαμπος ἦν ἐν αἰθέρι;
ἤδη ἀλεαίνῃ πρὸς τὸ πῦρ καθημένη.
λυκοφίλιοι μέν εἰσιν αἱ διαλλαγαί.
στυππεῖον, ἐλέφαντ', οἶνον, αὐλαίαν, μύρον
ὁρᾷς; ἀκαρὴς παραπόλωλας ἀρτίως.
Μένανδρος κωμικός Fragmenta Play FIF, fragment 237, γρ. 1
Πικροῦ γέροντος αὐθεκάστου τὸν τρόπον.

Ἐδεξάμην, ἔτικτον, ἐκτρέφω, φίλε.
Φορὰ γὰρ νῦν τούτου γέγονε καλή.
Ἐν γειτόνων οἰκῶ γὰρ, ὦ τοιχωρύχε.
Ἵν' οὐχ αὑτῷ παρετράφην, ἀλλὰ σοί.
Ἡμέραν τρίτην
ἐπεκώμασ' ἡμῖν.
Ἤδη ἀλεαίνῃ πρὸς τὸ πῦρ καθημένη.
Οὐχὶ παρακληθέντας ὑμᾶς δεῖ γὰρ ἡμῖν εὐνοεῖν,
ἀλλ' ὑπάρχειν τοῦτο.
Ἀλλὰ σκατοφάγοςἐστὶ καὶ λίαν πικρός.
Ἔγημε θαυμαστὴν γυναῖχ' ὡς σώφρονα.
Πύλη τίς ἐστι Ταινάρου πρὸς ἐσχάτοις.
Οἱ τηλικοῦτοι καὶ τοιοῦτοι τῷ γένει.
Λελουμένη γὰρ ἡ'τέρα καὶ διαφανές
540
χιτωνάριον ἔχουσα.
Ἐξακεῖσθαι μοι δοκῶ τὸ δίκτυον.
Μένανδρος κωμικός Αποσπασμα 733, γρ. 1
κακῶς γὰρ ἀκούων ὅστις οὐκ ὀργίζεται,

πονηρίας πιστὸν τεκμήριον φέρει.
τίνος
τἀγαθὸν τοῦτ' ἔστιν;
εἴδωλον ἀμαυρόν.
ἤκουσα τῶν ἐκκραγγανομένων.
φοβοῦμαί σ' ἐσχάτως.
ἀλλ' Ἡρακλεῖδαι καὶ θεοί.
ἦσαν περινομαὶ τῇ θεῷ.
οἷον πατάγημ' ἥκεις.
ἀλλὰ σκατοφάγοςἐστὶ καὶ λίαν πικρός.
σπαρτοπόλιος ὠμόγραυς
ἓν γάρ τι τούτων τῶν τριῶν ἔχει κακῶν.
πικροῦ γέροντος, αὐθεκάστου τὸν τρόπον.
ἅπανθ' ὅσα ζῇ καὶ τὸν ἥλιον βλέπει
τὸν κοινὸν ἡμῖν, δοῦλα ταῦτ' ἔσθ' ἡδονῆς.
ὄνειδος αἰσχρὸς βίος ὅμως, κἂν ἡδὺς ᾖ.
ἔχω δὲ πολλὴν οὐσίαν καὶ πλούσιος
καλοῦμ' ὑπὸ πάντων, μακάριος δ' ὑπ' οὐδενός.
εἰ γὰρ ἐγένου σύ, τρόφιμε, τῶν πάντων μόνος,
ὅτ' ἔτικτεν ἡ μήτηρ σ', ἐφ' ᾧ τε διατελεῖν
Julius Pollux Gramm., Onomasticon Βιβ. 6, τμ. 40, γρ. 6
χῆνας ἡμιβρώτους φησὶ Ξενοφῶν (An I 9. 26)· καὶ Ὑπερείδης (fg 249
Bl) ‘τὰ ὄντα καταβέβρωκεν’ φησὶν ἀντὶ τοῦ κατεδήδοκεν. ἄβρωτος
δ' ὁ νῆστις παρὰ Σοφοκλεῖ, (fg 882) καὶ ἀβρωσία ἡ ἀσιτία. κοινὸν
δὲ κατὰ πάντων ἐσθίειν, φαγεῖν, φαγών καταφαγών, ἐσθίων κατε-
σθίων, ἐπιφαγεῖν – οὕτω δ' ἔλεγον τὸ ἐπὶ τῷ ἄρτῳ ὄψον ἐπε-
σθίειν – ἐξέφαγεν. Μεταγένης (I p 709. 15 Ko) δὲ καὶ λαθροφα-
γεῖν που λέγει. παμπόνηρον δὲ καὶ τὸ παρὰ Μυρτίλῳ τῷ
κωμικῷ (I p 254 fg 4 Ko) καταφαγάς, κἂν Αἰσχύλος (fg 428)
αὐτὸ ᾖ προειρηκώς. ἐκ δὲ τούτων ἂν εἴη καὶ ὁ κραδοφάγος·
τὸν δὲ ἄγροικον οὕτως ἐκάλουν, ἐπεὶ κράδαι τὰ φύλλα τῶν συκῶν.
δυσχερὲς γὰρ ὁ σκατοφάγονς. γαλακτοφάγοι, ἀνδροφάγοι, βαλανηφά-
γοι βαλανηφαγεῖν. τάχα δὲ καὶ τὸ ἐντραγεῖν ἐπιτραγεῖν συκοτραγεῖν.
541
ὁ δὲ περὶ τροφὴν ἄπληστος ἀκόρεστος, ὡς ὁ ταχέως κορεσθεὶς

ἁψίκορος. καὶ κακόσιτος δέ, καὶ ἀπόσιτος ὁ ἀπεστραμμένος ἀπὸ
σιτίων, ὡς ἄπιχθυς παρ' Ἀριστοφάνει (fg 564) ὁ ἰχθύων ἄγευστος.
οὗτος (Nub 611) δὲ καὶ τὴν ἀσιτίαν ἀπαστίαν ὠνόμασεν. ὁ δ'
ἀπλήστως εἰς κόρον ἐσθίων ἀδδηφάγος, ἄδδην ἐσθίων. πολύσιτοι ὀψο-
φάγοι. καὶ ἐρέπτειν ἔλεγον τὸ συντόνως ἐσθίειν. ἄχρι κόρου, πέρα
κόρου. γάστρις, γαστριζόμενος, γαστρίζειν ὑπογαστρίζειν, γαστρίμαργος
γαστριβόρος, γαστριμαργία, λίχνος λιχνεία, λαίμαργος λαιμαργία,
τένθης τενθεία, δεινὸς φαγεῖν καὶ ἀγαθὸς φαγεῖν. καὶ φαγέσωρον δὲ
Julius Pollux Gramm., Onomasticon Βιβ. 7, τμ. 134, γρ. 10
τί μισθοῖ; ποῖ; πόση τις ἡ φορά;

τάχα δ' ἂν καὶ κοπροφόροι εἶεν ἐκ τούτων, καὶ κοπραγωγοί· Ἀρι-
στοφάνης (fg 923) μὲν γὰρ εἴρηκε κόπρου ἀγωγάς, καὶ ἀλλαχοῦ
(fg 662) ‘κοπρολογεῖ κόφινον λαβών,’ Πλάτων δὲ ὁ κωμικὸς (I p 661.
222 Ko) ‘κοπραγωγοὺς γαστέρας,’ ᾧ καὶ ἐπ' ἐκείνου χρηστέον. καὶ
κοπρολόγοι δ' ἂν οὗτοι λέγοιντο, καὶ τὰ συλλεγόμενα ὑπ' αὐτῶν
κόπρια καὶ κόπρος, ὧν ἀπὸ μὲν τῆς κόπρου οἱ κοπρῶνες, ἀπὸ δὲ
τῶν κοπρίων παρὰ τοῖς πλείστοις οἱ βολεῶνες. Στράττις ἐν τῷ Φι-
λοκτήτῃ φησὶν (I 724. 43 Ko)
οὐδ' ἐν κοπρίᾳ θησαυρὸν ἐκβεβλημένον.
ἐκ δὲ τῶν φερόντων καὶ σκατοφόροι.
Αἱ μὲν κυνηγετικαὶ τῶν τεχνῶν πρὸς ταῖς εἰρημέναις, οἱ μὲν
δρῶντες θηρευταί, κυνηγέται, καὶ τὸ ῥῆμα κυνηγετεῖν καὶ τὸ
θηρᾶν, ὥσπερ ὀρνιθευταὶ καὶ ὀρνιθοθῆραι, τὸ δὲ ῥῆμα ὀρνιθο-
θηρᾶν Τηλεκλείδης εἴρηκεν ἐν Πρυτάνεσιν· (II 216. 26 Ko)
εὐχροεῖν, ὀρνιθοθηρᾶν, σωφρονεῖν.
κυνηγεῖσθαι, ἰξεύεσθαι, τάχα δ' ἂν τούτοις προσήκοιεν καὶ οἱ ἀλεκ-
τρυονοτρόφοι, οὓς ὠνόμασεν ἐν Ἀξιόχῳ Αἰσχίνης (p 275. 14 Dittmar)·
Φρύνιχος μὲν γὰρ ἐν Κρόνῳ (I 373. 13 Ko) καὶ ἀλεκτρυοπώλιον
εἴρηκεν, ὥστε καὶ ἀλεκτρυοπωλεῖν ἂν εἴποις. ἴσως δὲ καὶ ὀρτυγο-
τρόφον· ὁ γὰρ ὀρτυγοκόπος ἐστὶν ἐν χρήσει, καὶ ὀρτυγοπώλης. καὶ
Clemens Alexandrinus Theol., Stromata Βιβ. 2, τμ. 21, τμ. 127, sub
τμ. 1, γρ. 3
«αὐτὸς γὰρ εἴρηκεν, οὐ μή σε ἀνῶ οὐδ' οὐ μή σε ἐγκαταλείπω,»

ἄξιον κρίνας διὰ τὴν γνησίαν αἵρεσιν. οὕτω τοίνυν ἡμᾶς εὐλαβῶς
προσιέναι πειρωμένους ἐκδέξεται ὁ «χρηστὸς» τοῦ κυρίου «ζυγός», «ἐκ
πίστεως εἰς πίστιν» ἑνὸς ἡνιόχου κατὰ προκοπὴν ἐλαύνοντος ἕκα-
542
στον ἡμῶν εἰς σωτηρίαν, ὅπως ὁ προσήκων τῆς εὐδαιμονίας περι-

γένηται καρπός. γίνεται δὲ [ἡ] «ἄσκησις» κατὰ τὸν Κῷον Ἱπποκρά-
την οὐ μόνον τοῦ σώματος, ἀλλὰ καὶ τῆς ψυχῆς «ὑγιείης ἀοκνίη
πόνων, ἀκορίη τροφῆς.»
Ἐπίκουρος δέ, ἐν τῷ μὴ πεινῆν μηδὲ διψῆν μηδὲ ῥιγοῦν
τὴν εὐδαιμονίαν τιθέμενος τὴν ἰσόθεον, ἐπεφώνησε φωνὴν ἀσεβῶς
εἰπών, ἐν τούτοις κἂν Διὶ πατρὶ μάχεσθαι, ὥσπερ ὑῶν σκατοφάγων
καὶ οὐχὶ τῶν λογικῶν καὶ φιλοσόφων τὴν μακαρίαν νίκην δογμα-
τίζων. τῶν γὰρ ἀπὸ τῆς ἡδονῆς ἀρχομένωντούς τε Κυρηναϊκοὺς
εἶναι καὶ τὸν Ἐπίκουρον· τούτους γὰρ τέλος εἶναι λέγειν διαρρήδην
τὸ ἡδέως ζῆν, τέλειον δὲ ἀγαθὸν μόνον τὴν ἡδονήν. ὁ δὲ Ἐπίκουρος
καὶ τὴν τῆς ἀλγηδόνος ὑπεξαίρεσιν ἡδονὴν εἶναι λέγει· αἱρετὸν δὲ
εἶναί φησιν ὃ πρῶτον ἐξ ἑαυτοῦ ἐφ' ἑαυτὸ ἐπισπᾶται πάντως δηλον-
ότι ἐν κινήσει ὑπάρχον. Δεινόμαχος δὲ καὶ Καλλιφῶν τέλος εἶναι
ἔφασαν πᾶν τὸ καθ' αὑτὸν ποιεῖν ἕνεκα τοῦ ἐπιτυγχάνειν ἡδονῆς
καὶ τυγχάνειν, ὅ τε Ἱερώνυμος ὁ Περιπατητικὸς τέλος μὲν εἶναι τὸ
ἀοχλήτως ζῆν, τελικὸν δὲ ἀγαθὸν μόνον τὴν εὐδαιμονίαν.
Αριστοφάνης γραμματικος Argumenta fabularum Aristophani tributa

(fragmenta) Fragment 6, γρ. 5
Ἀριστοφάνους γραμματικοῦ.
Παράγει τινὰ Κλέωνα τὸν καλούμενον

Παφλαγόνα καὶ ἔτι βυρσοπώλην πικρότατα
κατεσθίοντά πως τὰ κοινὰ χρήματα·
ἐν παραλογισμῷ διαφέροντ' ἐρρωμένως
ἀλλαντοπώλην, εὐθέως σκατοφάγον ,
πεισθέντα τ' ἐπιθέσθαι σὺν ἱππεῦσίν τισι,
ἐν τῷ χορῷ παροῦσι, τῇ τῶν πραγμάτων
ἀρχῇ Κλέωνός τ' ἐν μέσῳ κατηγορεῖν.
ἐγένετο τοῦτ'· ἐξέπεσεν ὁ Κλέων παγκάκως·
ὁ δὲ σκατοφάγοςἔτυχε προεδρίας καλῆς.
Arg. Ar. Vesp.
Αριστοφάνης γραμματικος Argumenta fabularum Aristophani tributa

(fragmenta) Fragment 6, γρ. 10
Argum. Ar. Eq. Ἀριστοφάνους γραμματικοῦ.

543
Παράγει τινὰ Κλέωνα τὸν καλούμενον

Παφλαγόνα καὶ ἔτι βυρσοπώλην πικρότατα
ἐν παραλογισμῷ διαφέροντ' ἐρρωμένως
ἀλλαντοπώλην, εὐθέως σκατοφάγον ,
ἀρχῇ Κλέωνός τ' ἐν μέσῳ κατηγορεῖν.
ἐγένετο τοῦτ'· ἐξέπεσεν ὁ Κλέων παγκάκως·
Arg. Ar. Vesp.
Ἀριστοφάνους γραμματικοῦ.
Φιλοῦντα δικάζειν πατέρα παῖς εἵρξας ἄφνω

αὐτός τ' ἐφύλαττεν ἔνδον οἰκέται θ' ὅπως
μὴ λανθάνῃ μηδ' ἐξίῃ διὰ τὴν νόσον·
ὁ δ' ἀντιμάχεται παντὶ τρόπῳ καὶ μηχανῇ.
εἶθ' οἱ συνήθεις καὶ γέροντες, λεγόμενοι
σφῆκες, παραγίνονται βοηθοῦντες σφόδρα
ἐπὶ τῷ δύνασθαι κέντρον ἐνιέναι τισὶ
φρονοῦντες ἱκανόν. ὁ δὲ γέρων τηρούμενος
συμπείθετ' ἔνδον διαδικάζειν καὶ βιοῦν,
Celsus Phil., Ἀληθὴς λόγος τμ. 7, τμ. 13, γρ. 9
φαίνηταί τι πονηρὸν ἢ αἰσχρὸν ἢ ἀκάθαρτον λεγόμενον περὶ τοῦ θείου

ἢ μιαρόν.
Ἀλλ' οὐδὲ ποιεῖ ἢ πάσχει αἴσχιστα ὁ θεὸς οὐδὲ τῷ κακῷ
διακονεῖται, ὡς οἴεται Κέλσος· οὐδὲ γὰρ προείρηταί τι τῶν τοιούτων.
κἂν λέγῃ αὐτὸς προειρῆσθαι τὸν θεὸν τῷ κακῷ διακονεῖσθαι ἢ ποιεῖν
ἢ πάσχειν αἴσχιστα, ἔμελλε παραθέσθαι τὰς ἀπὸ τῶν προφητῶν
εἰς τοῦτο λέξεις .... πόθεν δ' ὅτι καὶ μιαρώτατα καὶ ἀκαθαρτό-
τατα ταῦτ' ἦν, ὥς φησιν ὁ Κέλσος; ἀλλὰ δόξει διδάσκειν, πῶς
μιαρώτατα καὶ ἀκαθαρτότατ' ἄττα ἦν, ἃ καὶ ὑπέμεινεν, ἐπεί φησι·
τί γὰρ ἄλλο ἦν θεῷ τὸ προβάτων σάρκας ἐσθίειν καὶ χολὴν ἢ ὄξος
πίνειν πλὴν σκατοφαγεῖν;
Εἶτα μετὰ ταῦτα βουλόμενος ἀνατρέπειν τὴν πίστιν τῶν διὰ
τὸ πεπροφητεῦσθαι παραδεξαμένων τὰ τοῦ Ἰησοῦ φησι· φέρε ἐὰν
προείπωσιν οἱ προφῆται τὸν μέγαν θεόν, ἵνα μηδὲν ἄλλο φορτικώτερον
εἴπω, δουλεύειν ἢ νοσήσειν ἢ ἀποθανεῖν, τεθνήξεσθαι δεήσει τὸν θεὸν
544
ἢ δουλεύειν ἢ νοσήσειν, ἐπειδὴ προείρητο, ἵνα πιστευθῇ ἀποθανών,

ὅτι θεὸς ἦν; ἀλλ' οὐκ ἂν προείποιεν τοῦτο οἱ προφῆται· κακὸν γάρ
ἐστι καὶ ἀνόσιον. οὐκοῦν οὔτ' εἰ προεῖπον οὔτ' εἰ μὴ προεῖπον, σκεπ-
τέον, ἀλλ' εἰ τὸ ἔργον ἄξιόν ἐστι θεοῦ καὶ καλόν. τῷ δ' αἰσχρῷ καὶ
κακῷ, κἂν πάντες ἄνθρωποι μαινόμενοι προλέγειν δοκῶσιν, ἀπιστητέον.
πῶς οὖν τὰ περὶ τοῦτον ὡς περὶ θεὸν πραχθέντα ἐστὶν ὅσια;
Eudoxus Astron., Αποσπασμα 361b, γρ. 4
SCHOL. EUR. Tro. 221 Ἔστι δὲ ἡ Καρχηδὼν πόλις Λιβύης.

Ὀλίγῳ δὲ πρότερον τῶν Τρωϊκῶν Εὔδοξος ὁ Κνίδιόςφησιν ἀπῳ-
κηκέναι τοὺς Τυρίους εἰς αὐτὴν Ἀζάρου καὶ Καρχηδόνος ἡγουμένων,
ἀφ' οὗ καὶ τὴν ὀνομασίαν ἔσχεν ἡ πόλις.
HESYCH. Lex.Βοῦς Κύπριος· κοπροφάγος, εἰκαῖος,
ἀκάθαρτος. Σημαίνει δὲ ἀτοπίαν τῶν Κυπρίων. Καὶ Εὔδοξος ἀφηγεῖται
ὅτι κοπροφαγοῦσιν.
DIOGENIAN. Prov. codd. Bodl. Vat. ap. Th. Gaisford,
Paroemiogr. gr. p. 21 (= DIOGEN. III 49 adn. ap. Leutsch – Schneide-
win, Corp. Paroemiogr. gr. t. I)Βοῦς Κύπριος εἶ· ἀντὶ τοῦ σκατο-
φάγος. Εὔδοξος γὰρ περὶ τούτων ἱστορεῖ ὅτι κοπροφάγοι εἰσίν.
CALL. fr. 407 I Pfeiffer (ex ANTIG. Hist. mir. 129)
Ἡ δὲ κατὰ Χελιδονίας ὅτι ἐπὶ πολὺν τόπον ἔχει γλυκείας πηγάς.
– – 407 XXXIII ( – – 161) Εἶναι δὲ παρὰ τοῖς Κῴοις
καὶ ἄλλο τι ῥευμάτιον, ὃ πάντας τοὺς ὀχετοὺς ὅθεν διαρρεῖ λίθους πε-
ποίηκεν. Τοῦτο δὲ καὶ Εὔδοξος καὶ Καλλίμαχος παραλείπουσιν, ὅτι ἐκ
τοῦδε τοῦ ὕδατος οἱ Κῷοι λίθους λατομήσαντες ᾠκοδόμησαν τὸ θέατρον·
οὕτως ἰσχυρῶς ἀπολιθοῦται πᾶν γένος.
STRAB. Geogr. X 4 2 Νυνὶ δὲ περὶ τῆς Κρήτης πρῶτον
λέγωμεν. Εὔδοξος μὲν οὖν ἐν τῷ Αἰγαίῳ φησὶν αὐτὴν ἱδρῦσθαι.
CALL. fr. 407 XXXV Pfeiffer (ex ANTIG. Hist. mir 163)
Ωριγένης Κατά Κέλσον Βιβ. 7, τμ. 13, γρ. 14
παραθέσθαι τὰς ἀπὸ τῶν προφητῶν εἰς τοῦτο λέξεις καὶ μὴ

μάτην μολύνειν ἐθέλειν τοὺς ἀκούοντας αὐτοῦ. Ἃ μὲν οὖν
πείσεται Χριστὸς προεῖπον οἱ προφῆται, καὶ τὴν αἰτίαν
τιθέντες τοῦ, δι' ὃ πείσεται· καὶ ὁ θεὸς ἠπίστατο ἅπερ ὁ
Χριστὸς αὐτοῦ πείσεται. Πόθεν δ' ὅτι καὶ μιαρώτατα καὶ
ἀκαθαρτότατα ταῦτ' ἦν, ὥς φησιν ὁ Κέλσος; Ἀλλὰ δόξει
διδάσκειν, πῶς μιαρώτατα καὶ ἀκαθαρτότατ' ἄττα ἦν ἃ
καὶ ὑπέμεινεν, ἐπεί φησι· Τί γὰρ ἄλλο ἦν θεῷ τὸ
προβάτων σάρκας ἐσθίειν καὶ χολὴν ἢ ὄξος πίνειν πλὴν
545
σκατοφαγεῖν; Θεὸς δὲ καθ' ἡμᾶς προβάτων σάρκας οὐκ

ἤσθιεν. Ἵνα γὰρ καὶ δόξῃ ὅτι ἤσθιεν, ὡς σῶμα φορῶν ὁ
Ἰησοῦς ἤσθιεν. Ἀλλὰ καὶ περὶ τῆς χολῆς καὶ τοῦ ὄξους,
προφητευθέντων ἐν τῷ «Ἔδωκαν εἰς τὸ βρῶμά μου χολήν,
καὶ εἰς τὴν δίψαν μου ἐπότισάν με ὄξος», ἐν τοῖς ἀνωτέρω
προειρηκότες ἀναγκαζόμεθα ὑπὸ τοῦ Κέλσου παλιλλογεῖν.
Ἀεὶ γὰρ οἱ τῷ τῆς ἀληθείας ἐπιβουλεύοντες λόγῳ χολὴν τὴν
ἀπὸ τῆς ἑαυτῶν κακίας καὶ ὄξος τὸ ἀπὸ τῆς ἰδίας ἐπὶ τὰ
φαῦλα τροπῆς προσάγουσι τῷ Χριστῷ τοῦ θεοῦ, ὃς «γευσά-
μενος οὐ θέλει πιεῖν».
Orus Gramm., Vocum Atticarum collectio (fragmenta ap. Zonarae

lexicon) Fragment 76a, γρ. 6
Ἕρμιππος (fr. novum)· “ἀλλ' ἐκεῖσε θεῖ·

δεῖ τοῦτον”.πρύμνη καὶπρύμνα, ἀμφότερα.
πτέρνα καὶπτέρνη, ἀμφότερα.
σκῶρ· τὸ κόπρον. τῶν καθ' ἡμᾶς σοφιστῶν ὁ ἐνδοξότατος ἔν τινι
τῶν λόγων τῶν ἑαυτοῦ γέγραφε τὸσκάτος ἀγνοήσας, ὅτι ἡ ὀρθὴ
πτῶσίς ἐστι τὸ σκῶρ, αἱ δὲ πλάγιαι τοῦ σκατὸς καὶ τῷ σκατί. Ἀριστο-
φάνης (Ran. 146)·
“καὶ σκῶρ ἀεὶ νῶν”.
ὄντως οὖν σκατοφάγονυ τὸ ἁμάρτημα.
σκῶρ· (τὸ ἀποπάτημα) οὐ σκάτος. οὕτως Ἀριστοφάνης (Ran. 146).
συγκαταθέσθαι δεῖ λέγειν, οὐχὶ συνθέσθαι.
συμφοιτητὴν τὸν συμμαθητὴν λέγει ὁ Σόλων (fr. 528 Martina), συμ-
φιλόλογος δὲ δεινῶς βάρβαρον καὶ Αἰγύπτιον.
τρίτην ἡμέραν λέγουσιν, οὐχὶ τρίτης ἡμέρας οὐδὲ τρίτῃ ἡμέρᾳ. Ξενο-
φῶν (Inst. Cyri 6, 3, 11)· “καὶ χθὲς δὲ καὶ τρίτην ἡμέραν ταὐτὸ τοῦτ'
ἔπραττον”. Μένανδρος (fr. 809)·
“ἡμέραν τρίτην ἐπεκώμασεν ἡμῖν”. Ἀντιφῶν (immo Antiphanes fr.
280)·
Ζωναράς λεξικόν Αλφαβητικό sigma, σελ. 1656, γρ. 15
... λέγεται δὲ παρὰ τὸ σκέλλω, τὸ ξηραίνω.

ἡ ὑπὸ πυρὸς ἐξηραμμένη.
Σκῶμμα. ἡ λοιδορία γέλωτος χάριν. πρόσκομμα
δὲ μικρόν.
Σκώρ. τὸ κόπρον. τῶν καθ' ἡμᾶς σοφιστῶν ὁ
546
ἐνδοξότατος ἔν τινι τῶν λόγων τῶν ἑαυτοῦ γέ-

γραφε τὸ σκάτος, ἀγνοήσας, ὅτι ὀρθὴ πτῶσις
ἐστὶ τὸ σκὼρ, αἱ δὲ πλάγιαι τοῦ σκατὸς καὶ τῷ
σκατί. Ἀριστοφάνης· καὶ σκὼρ ἀεὶ νῶν.
ὄντως οὖν σκατοφάγονυ τὸ ἁμάρτημα.
Σκότος λεπτόν. τὴν ἀπὸ τῆς ἀθυμίας σκότωσιν ἄχρι τοῦ ἐγκεφάλου
διαδυομένην λέγει ὁ θεολόγος.
Φώτιος λεξικογράφος (Ε – Ω) Αλφαβητικό , Σελ. 516, γρ. 15
Σκαπανέα: λέγουσιν, οὐ σκαφανέα.

Σκαπάνη: σκαφίον· ὀρύγιον· δικέλλιον.
Σκαπέρδα: παιδιά τις· δοκίδος γὰρ ἐκτετρημένης
σχοινίον διεκβαλόντες προσάπτουσιν τοῖς νεανί-
σκοις· καὶ ὁ προσαγαγὼν πρὸς τὴν δοκίδα τὸν
ἕτερον, νικᾶ.
Σκαρδαμύττει: πυκνὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς κλείει καὶ ἀνοίγει.
Σκάρκη: ἀργύρια Θραικιστί.
Σκατοφάγονς: ἀκάθαρτος· οὕτως Μένανδρος· Ἀλλὰ
σκατοφάγοςἐστι καὶ λίαν πικρός.
Σκάφας: ἔφερον οἱ μέτοικοι ἐν τηῖ πομπηῖ τῶν Παναθηναίων· οἱ μὲν
χαλκᾶς· οἱ δὲ ἀργυρᾶς·
κηρίων καὶ ποπάνων πλήρεις, ἐνδεδυκότες φοινικίους χιτῶνας· οὕτως
Μένανδρος.
Σκαφεῖον: ἡ νῦν λεγομένη ἄμη· ἐν ἧ σκάπτουσιν.
Σκάφιον: τάχα λέγει τὸν καδίσκον, ὧ καταχέονται αἱ γυναῖκες· ἔχει γάρ
τι ἐμφερὲς πρὸς τὸ σκάφος, ὅ ἐστιν εἶδος τι πλοίου.
Σκαφηφορεῖν: τὸ τοὺς μετοίκους ἐν ταῖς πομπαῖς
Φώτιος λεξικογράφος (Ε – Ω) Αλφαβητικό sigma, Σελ. 516, γρ. 16
Σκαπανέα: λέγουσιν, οὐ σκαφανέα.

Σκαπάνη: σκαφίον· ὀρύγιον· δικέλλιον.
Σκαπέρδα: παιδιά τις· δοκίδος γὰρ ἐκτετρημένης
σχοινίον διεκβαλόντες προσάπτουσιν τοῖς νεανί-
σκοις· καὶ ὁ προσαγαγὼν πρὸς τὴν δοκίδα τὸν
ἕτερον, νικᾶ.
Σκαρδαμύττει: πυκνὰ τοὺς ὀφθαλμοὺς κλείει καὶ
ἀνοίγει.
Σκάρκη: ἀργύρια Θραικιστί.
Σκατοφάγονς: ἀκάθαρτος· οὕτως Μένανδρος· Ἀλλὰ
σκατοφάγοςἐστι καὶ λίαν πικρός.
547
Σκάφας: ἔφερον οἱ μέτοικοι ἐν τηῖ πομπηῖ τῶν

Παναθηναίων· οἱ μὲν χαλκᾶς· οἱ δὲ ἀργυρᾶς·
κηρίων καὶ ποπάνων πλήρεις, ἐνδεδυκότες φοινικί-
ους χιτῶνας· οὕτως Μένανδρος.
Σκαφεῖον: ἡ νῦν λεγομένη ἄμη· ἐν ἧ σκάπτουσιν.
Σκάφιον: τάχα λέγει τὸν καδίσκον, ὧ καταχέονται
αἱ γυναῖκες· ἔχει γάρ τι ἐμφερὲς πρὸς τὸ σκάφος,
ὅ ἐστιν εἶδος τι πλοίου.
Σκαφηφορεῖν: τὸ τοὺς μετοίκους ἐν ταῖς πομπαῖς
σκάφας φέρειν πλήρεις θυσιῶν· αὕτη γὰρ ἦν ἡ
Eustathius Philol., Scr. Eccl., Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα

Τομ. 4, σελ. 255, γρ. 12
δὲ καὶ εἰς τὰ κατὰ Ἀφροδίτην. διὸ ὑπ' ἐνίων φίλτρον καλεῖται. εἰς δὲ τὴν
οὕτω σταφυλαῖς βρίθουσαν ἀλωὴν μνηστέον Ἀλκαίου, εἰπόντος «μηδὲν
ἄλλο φυτεύσῃς πρότερον δένδρον ἀμπέλω», ἤγουν ἀμπέλου.] (v. 562) Τὸ
δὲ »μέλανες βότρυες» εἰς πλῆθος μὲν ἦσαν τὴν ἀρχήν, ὅθεν καὶ τοῦ οἴνου
τὸ μέλαν κατηγορεῖται, ἦν δὲ ἄλλως ἐνταῦθα καλὸν ἀλωῇ χρυσέᾳ
ἐπιπρέπειν μέλανας βότρυας δαιδάλλοντας τὴν τῆς ἀσπίδος ἐπιφάνειαν.
[Ἰστέον δὲ ὅτι Βότρυς παρὰ τῷ Δειπνοσοφιστῇ καί τις Μεσσήνιος, οὐ
Λάκων, ἀλλὰ Σικελικὸς ἀνήρ, εὑρετὴς παιγνίων, ἃ τοῖς παλαιοῖς
ἐσπουδάζετο. διὸ καὶ Μνασέας ὁ Λοκρός, φησίν, ἢ Κολοφώνιος,
συνετάξατο τὰ ἐπιγραφόμενα παίγνια. ὃν διὰ τὸ ποικίλον τῆς
συναγωγῆς σάλπην ἐκάλουν, ἐπειδὴ ποικίλος ἐστὶν ὁ ἰχθὺς ἡ σάλπη. ὃν
μὴ ἀποδεχόμενος, φησίν, Ἐπίχαρμος σκατοφάγον λέγει καὶ βδελυχνόν.
καὶ Σάλπη δὲ, Λεσβία γυνή, παίγνια καὶ αὐτὴ συνέθετο.] (v. 563) Κάμαξ
δὲ ξύλον ὀρθὸν ὑπανέχον συνήθως πολλαχοῦ τοῖς γεωργοῖς ἄμπελον.
γίνεται δὲ παρὰ τὸ κάμνειν τῷ βάρει, ἢ καὶ συγκέκοπται ἀπὸ τοῦ
καλάμαξ, ὡς καλάμοις ἀνεχομένων τῶν κλημάτων. ἔοικε δὲ καὶ ἡ τῶν
καμάκων αὕτη χρῆσις πολλὴ παρὰ τοῖς παλαιοῖς εἶναι. διὸ καὶ πρὸς
διαφορὰν ἄμπελος χαμῖτις ἐλέγετο ἡ χαμαὶ κειμένη. ὅτι δὲ καὶ ἄγγατος
βαρβαρικῶς ἐκαλεῖτο ἡ κάμαξ, δηλοῖ ὁ εἰπὼν «ἄγγατος τὸ εἰς
ἀναδενδράδα ξύλον». εἰ μὴ ἄρα οὐκ ἔστιν ἴσως τοῦτο κάμαξ, ἀλλ'
ἐπίκειται κάμαξιν.

Triclinii) Argumentum-dramatis personae-scholion arg eq, τμ. -verse B,
γρ. 5
Ἰστέον ὅτι εἰς τέτταρα μέρη διῄρητο ὁ δῆμος τῶν Ἀθηναίων, εἰς πεντα-
κοσιομεδίμνους, εἰς ἱππέας, εἰς ζευγίτας καὶ εἰς θῆτας.
548
Ἐδιδάχθη τὸ δρᾶμα ἐπὶ Στρατοκλέους ἄρχοντος δημοσίᾳ εἰς Λήναια

δι' αὐτοῦτοῦ Ἀριστοφάνους. πρῶτος ἦν· ἐνίκα δεύτερος Κρατῖνος
Σατύροις·
τρίτος Ἀριστομένης Ὑλοφόροις.
Οἰκία ἡ πόλις, δεσπότης ὁ Δῆμος, θεράποντες οἱ στρατηγοί.
Παράγει τινὰ Κλέωνα, τὸν καλούμενον
Παφλαγόνα κἄτι βυρσοπώλην πικρότατα,
κατεσθίοντά πως τὰ κοινὰ χρήματα,
καὶ παραλογισμῷ διαφοροῦντ' ἐρρωμένως
ἀλλαντοπώλην, εὐθέωςτε σκατοφάγον ,
πεισθέντ' ἐπιτίθεσθαι σὺν ἱππεῦσίν τισιν,
ἀρχῇ, Κλέωνός τ' ἐν μέσῳ κατηγορεῖν.
ἐγένετο τοῦτ'· ἐξέπεσεν ὁ Κλέων παγκάκως,

Triclinii) Argumentum-dramatis personae-scholion τμ. -ve B, γρ. 10
Οἰκία ἡ πόλις, δεσπότης ὁ Δῆμος, θεράποντες οἱ στρατηγοί.

Παφλαγόνα κἄτι βυρσοπώλην πικρότατα,
κατεσθίοντά πως τὰ κοινὰ χρήματα,
καὶ παραλογισμῷ διαφοροῦντ' ἐρρωμένως
ἀλλαντοπώλην, εὐθέωςτε σκατοφάγον ,
πεισθέντ' ἐπιτίθεσθαι σὺν ἱππεῦσίν τισιν,
ἐγένετο τοῦτ'· ἐξέπεσεν ὁ Κλέων παγκάκως,
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Scholia in pacem (scholia vetera et recentiora

Triclinii) Argumentum-dramatis personae-scholion sch pac, verse 48a,
γρ. 2
...ἑλληνικός, ἀθηναῖος. Ἴων γὰρ ἀρχαῖος Ἀθηναῖος. RV

vet Trτοῦτ' αἰνίττεται : διὰ
τὸ δύσοσμον. καὶ γὰρ αἱ βύρσαι δύσο-
σμοι, βυρσοπώλης δὲ ὁ Κλέων.
ἰστέον ὡς βυρσοδέψης ἦν ὁ Κλέων,
αἱ βύρσαι δὲ δύσοσμοί εἰσιν.
vet ἐπειδὴ οἱ βυρσοδέψαι κάκιστον ὀδώδασιν.
549
vetαἰνίττεται: ἀντὶ τοῦ “δηλοῖ”. ἰδίως δὲ τὸ αἰνίττεσθαι δηλοῖ τὸ λελη-

θότως περί τινος λέγειν.
vet Tr σπατίλη λέγεται ἡ τῶν ἀνδρῶν κόπρος. διαβάλλει οὖν τὸν
Κλέωνα ὡς σκατοφάγον .
vet σπάτος τὸ δέρμα, σπατίλη δὲ ὁ ῥύπος τοῦ δέρματος.
vet Tr τὰ μικρὰ ξύσματα τὰ ἐκβαλλόμενα ὑπὸ σκυτέων.
τὸ ἀπόξεσμα τῶν βυρσῶν, ὁ ἐκβάλλεται ὑπὸ τῶν σκυτέων. Lh
vet ἢ καὶ ὡς βυρσοπώλης πνεῖ. V vet πῶς ἤσθιεν ὁ Κλέων ἤδη τεθνηκώς;
Ἐρατοσθένης γὰρ ἐπὶ Θρᾴκης τὸν θάνατον Βρασίδου καὶ Κλέωνος ὀκτὼ
μησὶ προγεγονέναι φησί· καὶ αὐτὸς δὲ ἐν τούτοις φησίν ἀπόλωλεν
Ἀθηναίοις ἀλετρίβανος.
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Scholia in plutum (scholia vetera et fort.

verse 706, γρ. 1
ἄλλο λιβανωτός· λίβανος μὲν [γὰρ] αὐτὸ τὸ δένδρον,

λιβανωτὸς δὲ ὁ καρπὸς αὐτοῦ. ⟦ἔστι δὲ καὶ ὄρος Λίβανος
καλούμενον.⟧ – ἐπιλαβοῦσ': Κρατήσασα. P. λιβανω-
τὸν: Εὐῶδες ὥσπερ ὁ λίβανος πέρδω. Θ. Dv. ἤτοι με-
μυρισμένον πέρδω. P.
αὐτὸς δ' ἐκεῖνος: ὁ Ἀσκληπιός. R. τῆς ῥινὸς
οὐκ ἐπελάβετο δηλ. οὐδ' ἐφρόντισεν: Οὐκ ᾔσθετο. P.
ἤγουν οὐ μόνον οὐδὲν τοιοῦτον ἐποίησεν. Θ.
ἄγροικον: Ἀναίσθητον. Θ. Dv. ἀπαίδευτον. P.
τὸν θεὸν: Τὸν Ἀσκληπιόν. Dv.
ἀλλὰ σκατοφάγον : Ἀναίσθητον. εἴρηται δὲ ἀπὸ
τῶν παρὰ Βοιωτοῖς βοῶν, οἳ διὰ τὴν πολλὴν ἀναισθη-
σίαν σκατὰ ἤσθιον. ἑτερόκλιτος δέ ἐστιν ἡ σκατὸς γε-
νικὴ, ἀπὸ εὐθείας τῆς σκώρ. – οὐκ ἔγωγε: Οὐ λέγω
ἐκεῖνον ἀναίσθητον. σκατοφάγον : Ἀναίσθητον. Θ. P. αἲ
τάλαν: Διότι τοιαῦτα λέγεις. Dv. ἐπίρρημα σχετλιαστι-
κόν. R. V. P. τὸ σκατοφάγον λέγει, ἢ διότι οἱ ἰατροὶ ἐκ
τοῦ τὰ σωμάτων κενώματα βλέπειν καὶ οὖρα τοὺς
μισθοὺς λαμβάνουσιν. ἢ ὅτι ὁ τῆς ἰατρικῆς ἡγεμὼν Ἱπ-
ποκράτης ἀνθρωπίνων κόπρων, ὥς φασιν, ἐγεύσατο,
βουλόμενος περί τινος νοσοῦντος μαθεῖν, ἢ ἆρα ζήσεται

550
verse 706, γρ. 5
μυρισμένον πέρδω. P.
αὐτὸς δ' ἐκεῖνος: ὁ Ἀσκληπιός. R. τῆς ῥινὸς
ἢ τεθνήξεται. P. τὸ σκατοφάγον λέγει ἢ διότι οἱ ἰατροὶ ἐκ
τοῦ σκοπεῖν τὰ τῶν ἀσθενούντων οὖρα καὶ σκύβαλα τοὺς
μισθοὺς λαμβάνουσιν, ἢ ὅτι ὁ τῆς ἰατρικῆς ἡγεμὼν Ἱπ-
ποκράτης ἀνθρωπίνων κόπρων ἐγεύετο, ὥς φασι, βουλό

verse 706, γρ. 7

551

ποκράτης ἀνθρωπίνων κόπρων ἐγεύετο, ὥς φασι, βουλό-
μενος μανθάνειν περὶ τῶν νοσούντων, εἰ ἄρα ζήσονται
ἢ τεθνήξονται.

verse 706, γρ. 12

ποκράτης ἀνθρωπίνων κόπρων ἐγεύετο, ὥς φασι, βουλό-
μενος μανθάνειν περὶ τῶν νοσούντων, εἰ ἄρα ζήσονται
ἢ τεθνήξονται.
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Commentarium in plutum (recensio 1) (scholia

recentiora Tzetzae) Argumentum-dramatis personae-scholion sch plut,
verse 706, γρ. 1
πρώτῳ ἰάμβῳ τῶν Τριμέτρων Ἀ-

σκληπιοῦ καὶ Λαμπετίας τῆς Ἡλίου
λέγει Μαχάωνα καὶ Ποδαλείριον καὶ
Ἰασὼ καὶ Πανάκειαν καὶ Αἴγλην
νεωτάτην. ἄλλοι δὲ προστιθέασιν
Ἰανίσκον καὶ Ἀλεξήνορα.
ἄλλο λίβανος καὶ ἄλλο λιβα-
νωτός; λίβανος μὲν γὰρ αὐτὸ τὸ
552
δένδρον, λιβανωτὸς δὲ ὁ καρπὸς τοῦ

λιβάνου.
σκατοφάγον : ἀναίσθητον.
εἴρηται δὲ ἀπὸ τῶν παρὰ Βοιωτοῖς
βοῶν, οἳ διὰ τὴν πολλὴν ἀναισθησίαν
σκατὰ ἤσθιον. ἑτερόκλιτος δέ ἐστιν
ἡ “σκατός” γενικὴ ἀπὸ εὐθείας τῆς
“σκώρ”.
εἰπὼν γὰρ ὅτι τὸ κιβώτιον
λίθινον ἦν, ὥσπερ ἑαυτοῦ τὴν
λήθην ἐπανορθούμενος, φησί·“μὰ
Δί' οὐκ ἦν λίθινοντὸ κιβώτιον.”
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Glossae in plutum (scholia recentiora Tzetzae)

Play glos plut, verse 706, γρ. 1
ὑφῇρε] ἐξέτεινε U Cs
ἀνέσπασε] ἔσυρε· συνέστειλεν· ἔκρυψε Lut
ἔφλων] ἤσθιον U Amb
ἐπεφύσητο] ἐξωγκοῦτο U
ἦ] ὄντως U. ἆρα Amb
ὑπηρυθρίασε] ᾐσχύνθη U
ἐπιλαβοῦσ'] κρατήσασα Lut
οὐ ... βδέω] διότι οὐκ ἦν μυριστικόν U
ἐφρόντισεν] νῦν οὐκ ᾔσθετο οὐδ' ἐνόησε Lut
ἄγροικον] ἀνόητον Lut
σκατοφάγον ] ἀναίσθητον U
συνεκαλυψάμην] ἢ ᾐδέσθην ἢ συνεκρύφην ἐν τῇ στρωμνῇ τισὶ
περικαλύμμασιν Lut περιῄειν] περιήϊε, περιήρχετο Lut
κοσμίως] πάνυ τάξει
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Commentarium in plutum (recensio 2) (scholia

recentiora Tzetzae)
Argumentum-dramatis personae-scholion sch plut, verse 705, γρ. 7
λίβανος εἶδος δένδρου, λιβανωτὸς δὲ

ὁ τούτου καρπός, τὸ ὀσφράδιον.
οὐ μὰ Δί' οὐδ' ἐφρόντισε:
553
νῦν οὐκ ᾔσθετο οὐδ' ἐνόησεν.

((λέγεις ἄγροικον ἄρα:))
“λέγεις ἄρα σὺ τὸν θεὸν εἶναι
ἄγροικον καὶ ἀνόητον;” φησὶν ἡ
Χρεμύλου γυνή. Καρίων δὲ πρὸς
αὐτήν· “οὐμὰ τὸνΔία, οὐκ ἔγωγε
λέγω αὐτὸν ἄγροικον καὶ ἀνόητον,
ἀλλὰ σκατοφάγον ”. σκατοφάγον
δὲ αὐτὸν εἶπεν ὡς ἰατρὸν καὶ περὶ
ἕλκη καὶ κόπρους καταγόμενον κἀν-
τεῦθε τρεφόμενον τῷ θεραπεύειν
αὐτά. “ἄγροικος” προπαροξυτόνως
ὁ ἀνόητος, “ἀγροῖκος” δὲ προπε-
ρισπωμένως ὁ ἐν ἀγροῖς οἰκῶν·
Ἀττικοὶ δὲ καὶ τὸν ἀνόητον ἀγροῖκόν
φασιν· οὗτοι γὰρ τὰ προπαροξύτονα
τὰ μακρὰν ἔχοντα τὴν παραλή-
γουσαν προπερισπῶσιν·
Ανθολογία Ελληνική , Epigrammata demonstrativa

Epigram 88, γρ. 5
ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ.

Παφλαγόνα, κἄτι βυρσοπώλην, πικρότατα
κᾀν παραλογισμοῖς διαφέροντ' ἐρρωμένως
ἀλλαντοπώλην, εὐθέως τε σκατοφάγον ,
τοῖς ἐν χορῷ παροῦσι, τῇ τῶν πραγμάτων
Ἐγένετο τοῦτ'· ἐξέπεσεν ὁ Κλέων παγκάκως·
Ανθολογία Ελληνική , Epigrammata demonstrativa

Epigram 88, γρ. 10
ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ
Παφλαγόνα, κἄτι βυρσοπώλην, πικρότατα
554

κᾀν παραλογισμοῖς διαφέροντ' ἐρρωμένως
ἀλλαντοπώλην, εὐθέως τε σκατοφάγον ,
τοῖς ἐν χορῷ παροῦσι, τῇ τῶν πραγμάτων
Ἐγένετο τοῦτ'· ἐξέπεσεν ὁ Κλέων παγκάκως·
ὁ δὲ σκατοφάγος ἔτυχε προεδρίας καλῆς.
ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ.
Διὰ τὰς δίκας φεύγουσιν Ἀθήνας δύο τινές·
οἳ πρὸς τὸν Ἔποπα, τὸν λεγόμενον Τηρέα,
ἐλθόντες, ἠρώτων ἀπραγμόνων πόλιν.
Εἷς πρέσβυς Ἔποπι συμπαρὼν μετὰ πλειόνων
πτηνῶν, διδάσκει τί δύνατ' ὀρνίθων γένος,
καὶ πῶς, ἐάνπερ κατὰ μέσον τὸν ἀέρα
πόλιν κτίσωσι, τῶν θεῶν τὰ πράγματα
αὐτοὶ παραλήψοντ'· ἐκ δέ τού γε φαρμάκου
πτέρυγας ἐποίουν· ἠξίωσαν δ' οἱ θεοί,
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό sigma, entry 912, γρ. 3
ἐκκρίσεώς τινος. πάλαι βουλομένους καὶ σπαργῶντας βοηθεῖν τοῖς

οἰκείοις. καὶ αὖθις· οἷα πάλαι σπαργῶντες ἐπὶ τοὺς πολεμίους.
Σπάρτα: σχοινία.
Σπαρτιάτης: ἀπὸ Σπάρτης. καὶ Σπαρτιητέων.
Σπαρτωλός: πόλις ἐστὶ τῆς Βοττικῆς ἡ Σπαρτωλός.
Σπασάμενος ἀκράτου: οἴνου ἐκπιών.
Σπατάλη: ἡ τρυφή. οἱ δὲ μύες νῦν ὀρχοῦνται, τῆς σῆς
δραξάμενοι σπατάλης. κάττου φησὶν ἤτοι αἰλούρου κατοικιδίου.
Σπατίλη: ἡ τῶν ἀνδρῶν κόπρος. καὶ τὰ μικρὰ δέρματα, τὰ
ἐκβαλλόμενα ὑπὸ τῶν σκυτέων. σπατίλη γὰρ τὸ δέρμα, παρὰ τὸ
σπᾶσθαι. Σκατοφάγος δὲ ὁ Κλέων, ἐπεὶ βυρσοδέψης ἦν· ἐπεὶ μετὰ
κόπρου τὰς βύρσας εἰργάζοντο.
Σπατῖνος: ὄνομα κύριον.
Σπαίρει: ἅλλεται, σκαρίζει, ἐκπνεῖ τὴν ψυχήν. καὶ ἐν Ἐπι-
γράμμασι· θρέψον ἔτι σπαῖρον τὸ γερόντιον· ἀλλ' ἀπὸ γαίης, ὡς
ἐθέλεις.
Σπέκλον: τὸ ὑέλιον, τὸ σπέτλον.
Σπεκουλάτωρος: τοῦ δορυφόρου.
Σπέλεθος· Ἀριστοφάνης· κατεάξαι βουλόμενος, ἐν σκότῳ λάβοι
555
τῇ χειρὶ σπέλεθον ἀρτίως κεχεσμένον. ζήτει ἐν τῷ βόλιτος.

Σπέληξ: γυναικεῖον ἱμάτιον, ἡμιδιπλοίδιον.
TLG Texts doing_search σκατοφ tlg Go
Σκελλος-η-ον
Apollonius Med., In Hippocratis de articulis commentarius

“Apollonios von Kition. Kommentar zu Hippokrates über das
Einrenken der Gelenke”, Ed. Kollesch, J., Kudlien, F.Berlin:
Akademie–Verlag, 1965; Corpus medicorum Graecorum, vol.
11.1.1. τμ. 31, γρ. 12
Περὶ δὲ τῆς λειπομένης μηροῦ ἐξαρθρήσεως οὕτως μέμνηται·

οἷς δ' ἂν ἐς τὸ ἔμπρο-
σθεν κεφαλὴ μηροῦ ἐκπέσῃ – ὀλίγα δὲ ταῦτα γίγνεται – ,
οὗτοι ἐκταν[ν]ύειν μὲν τὸ σκέλος οὐ δύνανται τελείως, συγ-
κάμπτειν δὲ ἥκιστα οὗτοι δύνανται τὸ κατὰ τὸν βουβῶνα.
[ἀ]πονέουσιν δὲ καὶ ἢν κατὰ τὴν ἰγνύην ἀναγκάζωνται συγ-
κάμπτειν· μῆκός τε τοῦ σκέλους παραπλήσιον φαίνεται κατὰ
μὲν τὴν πτέρνην καὶ πάνυ. ἄκρος δὲ ὁ ποὺς ἧσσον προκύπτειν
θέλει εἰς τὸ ἔμπροσθεν· ὅλον δὲ τὸ σκέλ[λ]ος ἔχει τὴν εὐθυω-
ρίην τὴν κατὰ φύσιν καὶ οὔτε τῇ οὔτε τῇ ῥέπει. ὀδυνῶνται δὲ
τῷ αὐτίκα εἶναι οὕτω μάλιστα καὶ οὖρον ἴσχεται τὸ πρῶτον
τούτοις μᾶλλόν τι ἢ τοῖς ἄλλοις ἐξαρθρήμασιν· ἔγκειται γὰρ
ἡ κεφαλὴ τοῦ μηροῦ ἐγγυτάτω τούτοισι τῶν τόνων τῶν
ἐπικαίρων, περὶ ὧν οἶδας, καὶ κατὰ μὲν τὸν βουβῶνα ἐξ-
ογκέον καὶ κατατεταμένον τὸ χωρίον φαίνεται, κατὰ δὲ τὸ
πυγαῖον στολιδωδέστερον καὶ ἀσαρκωδέστερον. ταῦτα ση-
μεῖα τὰ εἰρημένα, ᾧ ἂν οὕτως ἐκπεπτώκῃ. ὅσοις μὲν οὖνἂν
ἤδη ἠνδρωμένοις τοῦτο τὸ ἄρθρον ἐκπεσὸν μὴ ἐμπέσῃ, οὗτοι,
ὅταν αὐτοῖς ἡ ὀδύνη παύσηται καὶ τὸ ἄρθρον ἐθισθῇ ἐν τῷ...
Σκερβολλω Σκερβολος-ον
Αριστοφάνης κωμκός Equites Γρ. 821
νὴ τὴν Δήμητρα Θεμιστοκλέους πολλῷ περὶ τὴν πόλιν ἤδη;

{ΑΛ.} Ὦ πόλις Ἄργους, κλύεθ' οἷα λέγει. Σὺ Θεμιστοκλεῖ
556
ἀντιφερίζεις;
ὃς ἐποίησεν τὴν πόλιν ἡμῶν μεστὴν εὑρὼν ἐπιχειλῆ,
καὶ πρὸς τούτοις ἀριστώσῃ τὸν Πειραιᾶ προσέμαξεν,
ἀφελών τ' οὐδὲν τῶν ἀρχαίων ἰχθῦς καινοὺς παρέθηκεν·
σὺ δ' Ἀθηναίους ἐζήτησας μικροπολίτας ἀποφῆναι
διατειχίζων καὶ χρησμῳδῶν, ὁ Θεμιστοκλεῖ ἀντιφερίζων.
Κἀκεῖνος μὲν φεύγει τὴν γῆν, σὺ δ' Ἀχιλλείων ἀπομάττει.
{ΠΑ.} Οὔκουν ταυτὶ δεινὸν ἀκούειν, ὦ Δῆμ', ἐστίν μ' ὑπὸ τούτου,
ὁτιή σε φιλῶ;
{ΔΗ.}Ὢ παῦ', οὗτος, καὶ μὴ σκέρβολλε πονηρά.
Πολλοῦ δὲ πολύν με χρόνον καὶ νῦν ἐλελήθεις ἐγκρυφιάζων.
{ΑΛ.} Μιαρώτατος, ὦ Δημακίδιον, καὶ πλεῖστα πανοῦργα
δεδρακώς.
Ὁπόταν χασμᾷ, καὶ τοὺς καυλοὺς τῶν εὐθυνῶν ἐκκαυλίζων
καταβροχθίζει, κἀμφοῖν χειροῖν μυστιλᾶται τῶν δημοσίων.
Σκερος
Ησύχιος λεξκόν (Π – Ω) Αλφαβητικό sigma, entry 928, γρ. 1

σκεύακας· εὐωνύμους
σκευή· ὅπλισις, στολή
Σκοτοβινιαω
Ησύχιος λεξκόν (Π – Ω) Αλφαβητικό sigma, entry 928, γρ. 1

557

σκεύακας· εὐωνύμους
σκευή· ὅπλισις, στολή
Σκυζα-ης Σκυζαω
Αιστοτέλης Ιστορία των ζώων Bekker σελ. 572b, γρ. 26
...τῆς ὀχείας ᾖ, τότε γίνεται σύννομος καὶ μάχεται τοῖς

ἄλλοις, τὸν δὲ πρότερον χρόνον μετ' ἀλλήλων εἰσίν, ὃ κα-
λεῖται ἀτιμαγελεῖν· πολλάκις γὰρ οἵ γ' ἐν τῇ Ἠπείρῳ οὐ
φαίνονται τριῶν μηνῶν. Ὅλως δὲ τὰ ἄρρενα πάντα ἢ τὰ
πλεῖστα οὐ συννέμονται τοῖς θήλεσι πρὸ τῆς ὥρας τοῦ ὀχεύ-
ειν, ἀλλ' ἐκκρίνονται, ὅταν εἰς ἡλικίαν ἔλθωσι, καὶ χω-
ρὶς βόσκονται τὰ ἄρρενα τῶν θηλειῶν. Καὶ αἱ ὕες δ' ὅταν
ἔχωσι πρὸς τὴν ὀχείαν ὁρμητικῶς, ὃ καλεῖται καπρᾶν,
ὠθοῦνται καὶ πρὸς τοὺς ἀνθρώπους. Περὶ δὲ τὰς κύνας τὸ
τοιοῦτον πάθος καλεῖται σκυζᾶν.
Ἔπαρσις μὲν οὖν τοῖς θήλεσιν
γίνεται τῶν αἰδοίων, ὅταν πρὸς τὴν ὀχείαν ὀργῶσι, καὶ
ὑγρασία περὶ τὸν τόπον· αἱ δ' ἵπποι καὶ ἀπορραίνουσι λευ-
κὴν ὑγρότητα περὶ τὸν καιρὸν τοῦτον. Καθάρσεις δὲ γίνονται
μὲν καταμηνίων, οὐ μὴν ὅσαι γε ταῖς γυναιξὶν οὐθενὶ τῶν
ἄλλων ζῴων. Τοῖς μὲν οὖν προβάτοις καὶ αἰξίν, ἐπειδὰν ὥρα
ᾖ ὀχεύεσθαι, ἐπισημαίνει πρὸ τοῦ ὀχεύεσθαι· καὶ ἐπειδὰν
ὀχευθῶσι, γίνεται τὰ σημεῖα, εἶτα διαλείπει, μέχρι οὗ ἂν
μέλλωσι τίκτειν.
Σκωραμις-ιδος
Αριστοφάνης κωμκός Ecclesiazusae Γρ. 371

558

{ΧΡΕΜΗΣ}
οὗτος, τί ποιεῖς; οὔτι που χέζεις; {Βλ.} ἐγώ;
οὐ δῆτ' ἔτι γε μὰ τὸν Δί', ἀλλ' ἀνίσταμαι.
{Χρ.} τὸ τῆς γυναικὸς δ' ἀμπέχει χιτώνιον;
Σορελλη-ης

ἑκάστη
τμ. 8, γρ. 16
Σαπείρου, διὰ παλαιότητα.

Τούτους δὲ βεκκεσελήνους (Nub. 398) καὶ πρωτοσελήνους (fr. 55
Dem.) Ἀριστοφάνης καλεῖ· καὶ τυμβογέροντα (fr. 55 Dem.) ἐκάλεσε
τὸν ὑπέργηρων καὶ παρεξηυλημένον (Ach. 681).
Θαλλοφόρος· ὁ τοῖς βοσκήμασιθαλλὸν παραβάλλων καί,
παροιμιακῶς, ὁ εἰς ἄλλο μηδὲν χρήσιμος.
Γράπις· ὁ ῥυσσός· ἀπὸ τοῦ ὡσπερεὶ καταγεγράφθαι ταῖς ῥυτίσι.
Τυφογέρων καὶ τυφὸς καὶ τυφεδανός· ἀπὸ τοῦ δεῖν ἤδη τύφεσθαι
ὅ ἐστι καίεσθαινεκρικῶς· ἢ διὰ τὸ τετυφῶσθαι, τουτέστιν ἐπῆρθαι,
τὰς φρένας, διὰγήρως πολυπειρίαν.
Σορόπληκτος καὶ σοροπλὴξκαὶ σορέλλην· τούτου δὲ καὶ
θηλυκὸν ἐπὶ πρεσβύτου τὴν σορέλλην †ἀνάκρουσιν.
Τὴν δὲ γραῦν ὁμοίως δι' ἀρχαιότητα κύβηκα καὶ τηθῦν ἐκάλουν.
Ὅμοιον σκῶμμα καὶ ὁ σκίνιψ καὶ ῥυποκόνδυλος.
Ἁρμόζει δὲ εἰς γέροντας φειδωλοὺς καὶ ὁ κίμβιξ,ὁ ῥυπαρός, ἀπὸ
κιβδήλου χρυσίου καὶ ἀργυρίου καὶ λιμοκίμβιξ καὶ κυμινοκίμβιξ,
διὰ σμικρότητα, καὶὁ μυσάλμης, γενόμενος ἐκ τοῦ μυστι-
λᾶσθαι ἅλμην ἤγουν ἐκ τῶν εὐτελεστάτων ζῆν· ἦν γὰρ σκεύασμά τι
εὐτελὲς ὃ θαλασσίαν ἅλμην ἐκάλουν. Αὐτὸ δὲ δύναται δηλοῦν καὶ τὸ
ἐπιπόνως βιοῦν· παροιμίαν γὰρ τὴν μῦς ἐν πίσσῃ ἔνιοι μῦς ἐν ἅλμῃ
μεταγράφουσι·
Σοροδαιμων-ονος Σορος-ου
559
Πλούταρχος De liberis educandis [Sp.] (1a-14c) Stephanus σελ. 13,

τμ. B, γρ. 4
...κολάκων, οἳ καὶ τοὺς πατέρας καὶ τοὺς παῖδας

προρρίζους ἐκτρίβουσι, τῶν μὲν τὸ γῆρας ἐπίλυπον,
τῶν δὲ τὴν νεότητα ποιοῦντες, τῶν δὲ συμβουλευ-
μάτων δέλεαρ ἀφύλακτον προτείνοντες τὴν ἡδονήν.
τοῖς παισὶ τῶν πλουσίων οἱ πατέρες νήφειν παρ-
αινοῦσιν οἱ δὲ μεθύειν, σωφρονεῖν οἱ δ' ἀσελγαίνειν,
φυλάττειν οἱ δὲ δαπανᾶν, φιλεργεῖν οἱ δὲ ῥᾳθυμεῖν,
“στιγμὴ χρόνου πᾶς ἐστιν ὁ βίος” λέγοντες,
“ζῆν οὐ παραζῆν προσῆκε. τί δὲ φροντιστέον
ἡμῖν τῶν τοῦ πατρὸς ἀπειλῶν; κρονόληρος καὶ
σοροδαίμων ἐστί, καὶ μετέωρον αὐτὸν ἀράμενοι
τὴν ταχίστην ἐξοίσομεν.” καθῆκε δέ τις καὶ
χαμαιτύπην καὶ προηγώγευσε γαμετήν, καὶ τὰ τῶν
πατέρων ἐφόδια τοῦ γήρως ἐσύλησε καὶ περιέκοψε.
μιαρὸν τὸ φῦλον, ὑποκριταὶ φιλίας, ἄγευστοι
παρρησίας, πλουσίων μὲν κόλακες πενήτων δ'
ὑπερόπται, ὡς ἐκ λυρικῆς τέχνης ἐπὶ τοὺς νέους
ἀγόμενοι, σεσηρότες ὅθ' οἱ τρέφοντες γελῶσι, καὶ
ψυχῆς ὑποβολιμαῖα καὶ νόθα μέρη βίου, πρὸς δὲ
τὸ τῶν πλουσίων νεῦμα ζῶντες, τῇ τύχῃ μὲν
ἐλεύθεροι, τῇ προαιρέσει δὲ δοῦλοι·
Σπασμος-ου
Πλούταρχος Quaestiones convivales (612c-748d) Stephanus σελ. 649,

τμ. B, γρ. 2
φάνων] ἢ τοὺς στεφάνους ἀποτίθεσθαι· καὶἈμμώνιος

ἔφη παρέχειν ἄδειαν, οὐ γὰρ ἀντερεῖν οἷς ἂν ἡμεῖς εἴπω-
μεν. οὕτω δὴ καὶ τοῦΤρύφωνος ἐπικελεύοντος εἰπεῖν
ἔφην ὅτι τὸ μὲν ἀποδεῖξαι ψυχρὸν εἶναι τὸν κιττὸν οὐκ
ἐμὸν ἦν ἔργον, ἀλλὰ Τρύφωνος· οὗτος γὰρ αὐτῷ ψύχοντι
καὶ στύφοντι πολλὰ χρῆται· ‘τῶν δ' εἰρημένων’ ἔφην ‘τὸ
μὲν μεθύσκειν κιττὸν οἴνῳ μιγνύμενον οὐκ ἀληθές ἐστιν·
ὃ γὰρ ἐμποιεῖ τοῖς πιοῦσι πάθος οὐ μέθην ἄν τις εἴποι,
ταραχὴν δὲ καὶ παραφροσύνην, οἷονὑοςκύαμος ἐμποιεῖ
καὶ πολλὰ τοιαῦτα κινοῦντα μανικῶς τὴν διάνοιαν. ὁ
δὲ τοῦ κλήματος σπασμὸς ἄλογός ἐστιν· τοιαῦτα γὰρ
παρὰ φύσιν ἔργα τῶν κατὰ φύσιν δυνάμεων οὐκ ἔστιν·
560
ἀλλὰ καὶ τὰ ξύλα διαστρέφεται τοῦ πυρὸς τὸ ὑγρὸν ἕλκον-

τος ἐξ αὐτῶν βίᾳ κυρτότητας ἴσχοντα καὶ παραβάσεις· τὸ
δὲ συγγενὲς θερμὸν αὔξειν καὶ τρέφειν πέφυκεν. σκόπει
δὲ μὴ μᾶλλον ἀρρωστία τις καὶ ψυχρότης σώματος τὸ
πολυκαμπὲς καὶ χαμαιπετὲς πέφυκε,προσκρούσεις
πυκνὰςκαὶ ἀντικοπὰς λαμβάνοντος, ὥσπερ ὁδοιπόρου
δι' ἀσθένειαν πολλάκις ἀποκαθίζοντος εἶτα πάλιν ἐρχο-
μένου· διὸ καὶ περιπλοκῆς δεῖται καὶ στηρίγματος,
Σπατιλη-ης
οὐκ οἶδ'. Ἀφροδίτης μὲν γὰρ οὔ μοι φαίνεται,

οὐ μὴν Χαρίτων γε.
{ΟΙ. Αʹ} Τοῦ γάρ ἐστ';
{ΟΙ. Βʹ} Οὐκ ἔσθ' ὅπως
τοῦτ' ἔστι τὸ τέρας οὐ Διὸς Σκαταιβάτου.
{ΟΙ. Αʹ} Οὐκοῦν ἂν ἤδη τῶν θεατῶν τις λέγοι
νεανίας δοκησίσοφος· «Τόδε πρᾶγμα τί;
Ὁ κάνθαρος δὲ πρὸς τί;» Κᾆτ' αὐτῷ γ' ἀνὴρ
Ἰωνικός τίς φησι παρακαθήμενος·
«Δοκέω μέν, ἐς Κλέωνα τοῦτ' αἰνίσσεται,
ὡς κεῖνος ἀναιδέως τὴν σπατίλην ἐσθίει.»
Ἀλλ' εἰσιὼν τῷ κανθάρῳ δώσω πιεῖν.
{ΟΙ. Βʹ} Ἐγὼ δὲ τὸν λόγον γε τοῖσι παιδίοις
καὶ τοῖσιν ἀνδρίοισι καὶ τοῖς ἀνδράσιν
καὶ τοῖς ὑπερτάτοισιν ἀνδράσιν φράσω
καὶ τοῖς ὑπερηνορέουσιν ἔτι τούτοις μάλα.
Σπελεθος-ου
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 15, Kaibel παρ. 55, γρ.

25
Μοῦσά μοι Εὐρυμεδοντιάδεα, τὴν παντοχάρυβδιν,

τὴν ἐγγαστριμάχαιραν, ὃς ἐσθίει οὐ κατὰ κόσμον (υ 181),
ἔννεφ', ὅπως ψηφῖδικακὸς κακὸν οἶτον ὀλεῖται (Γ 417)
βουλῇ δημοσίῃ παρὰ θῖν' ἁλὸς ἀτρυγέτοιο (Α 316).
κέχρηται δὲ καὶ Ἐπίχαρμος ὁ Συρακόσιος ἔν τισι
τῶν δραμάτων ἐπ' ὀλίγον καὶ Κρατῖνος ὁ τῆς ἀρχαίας
κωμῳδίας ποιητὴς ἐν Εὐνείδαις καὶ τῶν κατ' αὐτὸν
Ἡγήμων ὁ Θάσιος, ὃν ἐκάλουν Φακῆν. λέγει γὰρ
561
οὕτως (p. 42 Brandt)·

ἐς δὲ Θάσον μ' ἐλθόντα μετεωρίζοντες ἔβαλλον
πολλοῖσι σπελέθοισι, καὶ ὧδέ τις εἶπε παραστάς·
’ὦ πάντων ἀνδρῶν βδελυρώτατε, τίς σ' ἀνέπεισε
καλὴνἐς κρηπῖδα ποσὶν τοιοῖσδ' ἀναβῆναι;’
τοῖσι δ' ἐγὼ πᾶσιν μικρὸν μετὰ τοῦτ' ἔπος εἶπον·
’μνέα μ' ἀνέπεισε γέροντα καὶ οὐκ ἐθέλοντ' ἀναβῆναι
καὶ σπάνις, ἣ πολλοὺς Θασίων εἰς ὁλκάδα βάλλει
εὐκούρων βδελυρῶν, ὀλλύντων τ' ὀλλυμένων τε
ἀνδρῶν, οἳ [καὶ] νῦν κεῖθι κακῶς κακὰ ῥαψῳδοῦσιν·
οἷς καὶ ἐγὼ μετὰ τοῖσιν τὰ χρηίζων ἐποίθησα.
αὖθις δ' οὐκ ἐπὶ κέρδος ἀπείσομαι εἰς Θασίους
μηθὲν πημαίνων κλυτὸν ἄργυρον ἐγγυαλίξων,
Σπερματικος-η-ον Σπερματιτις-ιδος Σπερμιος-ου Σπερμοποιεω
Θεόγνις Elegiae Βιβ. 2, γρ. 1278
ὣς δ' αὔτως καὶ παῖς τὸν παρεόντα φιλεῖ.
Ὦ παῖ, μαργοσύνης ἄπο μευ νόον ὤλεσας ἐσθλόν,

αἰσχύνη δὲ φίλοισ' ἡμετέροισ' ἐγένου·
ἄμμε δ' ἀνέψυξας μικρὸν χρόνον· ἐκ δὲ θυελλῶν
ἦκά γ' ἐνωρμίσθην νυκτὸς ἐπειγόμενος.
Ὡραῖος καὶ Ἔρως ἐπιτέλλεται, ἡνίκα περ γῆ

ἄνθεσιν εἰαρινοῖς θάλλει ἀεξομένη.
τῆμος Ἔρως προλιπὼν Κύπρον, περικαλλέα νῆσον,
εἶσιν ἐπ' ἀνθρώπους σπέρμα φέρων κατὰ γῆς.
Ὅστις σοι βούλευσεν ἐμεῦ πέρι, καί σ' ἐκέλευσεν

οἴχεσθαι προλιπόνθ' ἡμετέρην φιλίην –
νεβρὸν ὑπὲξ ἐλάφοιο λέων ὣς ἀλκὶ πεποιθώς
ποσσὶ καταιμάρψας αἵματος οὐκ ἔπιον.
Οὐκ ἐθέλω σε κακῶς ἕρδειν, οὐδ' εἴ μοι ἄμεινον

πρὸς θεῶν ἀθανάτων ἔσσεται, ὦ καλὲ παῖ.
οὐ γὰρ ἁμαρτωλαῖσιν ἐπὶ σμικραῖσι κάθημαι·

562
Εἵλωτες, ἀπαίροντες ἀπὸ τῆς Πελοποννήσου ὁπόθεν τύχοιεν

καὶ καταπλέοντες ἔτι νυκτὸς ἐς τὰ πρὸς τὸ πέλαγος τῆς
νήσου. μάλιστα δὲ ἐτήρουν ἀνέμῳ καταφέρεσθαι· ῥᾷον
γὰρ τὴν φυλακὴν τῶν τριήρων ἐλάνθανον, ὁπότε πνεῦμα ἐκ
πόντου εἴη· ἄπορον γὰρ ἐγίγνετο περιορμεῖν, τοῖς δὲ ἀφειδὴς
ὁ κατάπλους καθειστήκει· ἐπώκελλον γὰρ τὰ πλοῖα τετιμη-
μένα χρημάτων, καὶ οἱ ὁπλῖται περὶ τὰς κατάρσεις τῆς
νήσου ἐφύλασσον. ὅσοι δὲ γαλήνῃ κινδυνεύσειαν, ἡλί-
σκοντο. ἐσένεον δὲ καὶ κατὰ τὸν λιμένα κολυμβηταὶ ὕφυδροι,
καλῳδίῳ ἐν ἀσκοῖς ἐφέλκοντες μήκωνα μεμελιτωμένην καὶ
λίνου σπέρμα κεκομμένον· ὧν τὸ πρῶτον λανθανόντων
φυλακαὶ ὕστερον ἐγένοντο. παντί τε τρόπῳ ἑκάτεροι
ἐτεχνῶντο οἱ μὲν ἐσπέμπειν τὰ σιτία, οἱ δὲ μὴ λανθάνειν
σφᾶς.
Σπλεκοω Σπλεκωμα-ατος
γυναῖκας ὑπνῶν ἐστ' ἄνευ ψωλᾶς μόνας.

Ὅμως γα μάν· δεῖ τᾶς γὰρ εἰράνας μάλ' αὖ.
{ΛΥ.} Ὦ φιλτάτη σὺ καὶ μόνη τούτων γυνή.
{ΚΛ.} Εἰ δ' ὡς μάλιστ' ἀπεχοίμεθ' οὗ σὺ δὴ λέγεις, –
ὃ μὴ γένοιτο, – μᾶλλον ἂν διὰ τουτογὶ
γένοιτ' ἂν εἰρήνη;
{ΛΥ.} Πολύ γε νὴ τὼ θεώ.
Εἰ γὰρ καθῄμεθ' ἔνδον ἐντετριμμέναι,
κἀν τοῖς χιτωνίοισι τοῖς Ἀμοργίονις
γυμναὶ παρίοιμεν δέλτα παρατετιλμέναι,
στύοιντο δ' ἅνδρες κἀπιθυμοῖεν σπλεκοῦν,
ἡμεῖς δὲ μὴ προσιείμεθ', ἀλλ' ἀπεχοίμεθα,
σπονδὰς ποήσαιντ' ἂν ταχέως, εὖ οἶδ' ὅτι.
{ΛΑ.} Ὁ γῶν Μενέλαος τᾶς Ἑλένας τὰ μᾶλά πα
γυμνᾶς παραϊδὼν ἐξέβαλ', οἰῶ, τὸ ξίφος.
Σποδησιλαυρα-ας

ἑκάστη
τμ. 2, γρ. 21

δὲ παρὰ τὸλα ἐπιτατικὸν γίνεται καὶ τὸ κάζειν, ὅ ἐστι κοσμεῖν.
563
Σκώπτεται γὰρ καὶ τὸ ἀκαίρως ὡς ἐπὶ φαύλῳ ἔρωτι κοσμεῖσθαι.

Φορβὰςγυνή· παρὰ Σοφοκλεῖ ἐν Φοίνικι (fr. 720 P), ἡ πολλοῖς
Λούπα· λέγεται δὲ οὕτως παρὰ Ἰταλιώταις ἡ λύκαινα·ὃ δὴ ὄνομα
μετῆκται ἀστείως εἰς ἑταιρίδων προσηγορίαν· τὸ ζῷόν τε γὰρ
ἁρπακτικόν,
ἡ λούπα εἴτουν λύκαινα, καὶ αἱ ἑταιρίδες δὲ ὁμοιότροποι.
Σποδησιλαύρα· ἡ πόρνη, λεγομένη οὕτω παρὰ τὸ διατρίβειν τὰ
πολλὰ ἐν ὁδοῖς ἢ καὶ δημοσίᾳ συμπλέκεσθαι· τὸ γὰρ σποδεῖσθαι καὶ
ἐπὶ μίξεως τίθεται. Διὸ ἡ αὐτὴ καὶ χαμαιτύπη λέγεται ὁμωνύμως τῷ
κατ' αὐτὴν στρώματι (?).
Μυσάχνη·σκῶμμα πόρνης·ταὐτὸν δ' εἰπεῖν, ἡ μυσαρά, ὡς
ἀπὸ τοῦ μυσάττω οὗ παρακείμενος μεμύσαχα· ὅθεν Μυσάχνη,
πλεονασμῷ συνήθει τοῦν,πρὸς ἀναλογίαν τοῦ ἁλὸς ἄχνη καὶ εἴ τι
τοιοῦτον·
Ἀρχίλοχος (fr. 248 L. – B.). Ἐργάτις·Ἀρχίλοχος (fr. 242 L. – B.).
Δῆμος,ἤγουν κοινὴ τῷ δήμῳ,παρὰ Ἀρχιλόχῳ (fr. 241 L. – B.).
Λέγεται δὲ δημὸς καὶ τὸ λίπος.
Σπυραθος-ου Σπυραθωδης-ες Σπυρας-αδος

οὕτως, ὥστ' οὐσίαν εἶναι τὴν περιαπτομένην, οὐκ ὀνόματα

βάρβαρα, καθάπερ εἰώθασιν ἔνιοι τῶν γοήτων, ἐπείτοι καὶ
ἄλλων οὐσιῶν ἐπειράθην ὁμοίως ἐνεργουσῶν ἐπ' ἄλλων πα-
θῶν. ἀλλ' οὐ νῦν καιρὸς ὑπὲρ αὐτῶν λέγειν, ἴωμεν οὖν
αὖθις ἐπὶ τὸ προκείμενον.
[κβʹ. Περὶ αἰγείας κόπρου.] Ἀνθρωπείας μὲν γὰρ καὶ
κυνείας καὶ λυκείας ἐμνημόνευσα κόπρου, τῶν δ' ἄλλων
οὐδέπω, καίτοι πλείους ἔτι τῶν εἰρημένων ὑπολείπονται, τι-
νὲς μὲν καὶ πάνυ συνεχῆ τὴν χρείαν παρέχουσαι, τινὲς δὲ
σπανιωτέραν. συνεχέστατα μὲν οὖν χρώμεθα ταῖς τῶν αἰ-
γῶν κόπροις, σπύραθοι δ' ἰδίως ὀνομάζονται δριμείας καὶ
διαφορητικῆς οὖσαι δυνάμεως, ὡς καὶ τοῖς σκιῤῥουμένοις
ὄγκοις ἁρμόττειν οὐ σπληνὸς μόνον, ἐφ' ὧν συνεχέστατα
χρῶνται πολλοὶ τῶν ἰατρῶν ταῖς τοιαύταις κόπροις,
ἀλλὰ καὶ ἄλλων μερῶν. ἔγωγ' οὖν ἐπὶ γόνατος ἔχοντος ὄγκον
χρόνιον δύσλυτον ἐχρησάμην αὐτῇ δι' ὀξυκράτου καταπλάτ-
564
τεσθαι κελεύσας ἄλευρον κρίθινον ἐπιβαλλομένης τῆς κό-

πρου, καὶ θαυμαστῶς ὁ ἄνθρωπος ὤνητο. τῶν δ' ἀγροίκων
τις ἦν, ἐφ' ᾧ τοῦτο ἐπράχθη. καὶ οὕτως ἤδη καὶ
ἄλλος ἀγροῖκος ἐφ' ὁμοίων ὄγκων οὐ κατὰ γόνατος μόνον,
ἀλλὰ καὶ κατ' ἄλλων μορίων ὁμοίως χρησάμενος ὠφελήθη.
Στεργοξυνευνος-ον Στεργω
Lycophron Trag., Alexandra “Lycophronis Alexandra”, Ed. Mascialino,

L.eipzig: Teubner, 1964.Γρ. 935
πλάνητας αἴθων Θρασκίας πέμψει κύων,

ξένην ἐποικήσοντας ὀθνείαν χθόνα.
ἐν δ' αὖ Μακάλλοις σηκὸν ἔγχωροι μέγαν
ὑπὲρ τάφων δείμαντες αἰανῆ θεὸν
λοιβαῖσι κυδανοῦσι καὶ θύσθλοις βοῶν.
Ὁ δ' ἱπποτέκτων Λαγαρίας ἐν ἀγκάλαις,
ἔγχος πεφρικὼς καὶ φάλαγγα θουρίαν,
πατρῷον ὅρκον ἐκτίνων ψευδώμοτον,
ὃν ἀμφὶ μήλων τῶν δορικτήτων τάλας
πύργων Κομαιθοῦς συμπεφυρμένων στρατῷ
στεργοξυνεύνων οὕνεκεν νυμφευμάτων
Ἀλοῖτιν ἔτλη τὴν Κυδωνίαν Θρασὼ
ὁρκωμοτῆσαι τόν τε Κρηστώνης θεὸν
Κανδάον' ἢ Μάμερτον ὁπλίτην λύκον,
ὁ μητρὸς ἐντὸς δελφύος στυγνὴν μάχην
στήσας ἀραγμοῖς πρὸς κασίγνητον χεροῖν,
οὔπω τὸ Τιτοῦς λαμπρὸν αὐγάζων φάος
οὐδ' ἐκφυγὼν ὠδῖνας ἀλγεινὰς τόκων·
τοιγὰρ πόποι φύξηλιν ἤνδρωσαν σπόρον,
πύκτην μὲν ἐσθλόν, πτῶκα δ' ἐν κλόνῳ δορὸς
καὶ πλεῖστα τέχναις ὠφελήσαντα στρατόν·
Στερνιον-ου
Meletius Med., De natura hominis Σελ. 97, γρ. 21
ὑποκάτω μείζων ἐστὶν, ὁ δὲ ἐπ' ἐκείνῳ σμικρότερος· εἶτα ὁ

τρίτος καὶ ὁ τέταρτος, καὶ οὕτως ἐφεξῆς ἡ μείωσις γίνεται,
ἄχρις ἂν εἰς κύκλον σμικρότερον τελευτήσῃ· οὕτω καὶ ἐπὶ τοῦ
κώνου· λέγεται οὖν τοῦ τοιούτου σχήματος τὸ μὲν εὐρὺ βάσις,
τὸ δὲ στενὸν κορυφή· ἡ τοίνυν καρδία τὸ κωνοειδές ἐστιν ἔχουσα
σχῆμα, τὴν δὲ βάσιν οὐκ ἔχει κάτω· ἔμελλε γὰρ ἡ κορυφὴ
565
ἄνω βλέπουσα πολλοὺς ἀτμοὺς θερμοτέρους ἄνω πρὸς τὸν

ἐγκέφαλον πέμπειν, καὶ ἀμείβειν τὴν ψυχικὴν κράσιν αὐτοῦ
ψυχρότεραν ἐξ ἀρχῆς γεγονυῖαν· νῦν δὲ κεῖται μὲν ἡ βάσις
αὐτῆς ὀπίσω καὶ ἄνω· ἡ δὲ κορυφὴ πρόσω καὶ κάτω· διὰ οὖν
ταύτην τὴν αἰτίαν θερμαίνουσα τὸ περιστέρνιον, λάσιον αὐτὸ
ἀπεργάζεται ταῖς θριξί· διαφέρει δὲ τὸ λάσιον τοῦ δασέος·
ὅτι τὸ μὲν δασὺ θεωρεῖται πλήθει καὶ πυκνότητι τριχῶν, τὸ δὲ
λάσιον οὐ μόνον τούτοις, ἀλλὰ καὶ μεγέθει· ὥστε εἴ τι μὲν
λάσιον, τοῦτο καὶ δασύ· εἴτι δὲ δασὺ, οὐ πάντως καὶ λάσιον·
τὸ δὲ ὄνομα ἐτυμολογεῖται παρὰ τὸ κραδαίνω τὸ σείω· ἀει-
κίνητος γὰρ ἡ καρδία
Στυμα-ατος
ἄλλον δ' αὔριον, ἐξ ἀτέρω δ' ἄτερον μάτης·

καἰ μέν σευ τὸ κάλον τις ἴδων ῤέθος αἰνέσαι,
τῷ δ' εὖθυς πλέον ἢ τριέτης ἐγένευ φίλος,
τὸν πρῶτον δὲ φίλεντα τρίταιον ἐθήκαο.
† ἄνδρων τὼν ὐπερανορέων δοκέης πνέην·
φίλη δ', ἆς κε ζόης, τὸν ὔμοιον ἔχην ἄει. †
αἰ γὰρ ὦδε πόῃς, ἄγαθος μὲν ἀκούσεαι
ἐξ ἄστων· ὀ δέ τοί κ' Ἔρος οὐ χαλέπως ἔχοι,
ὂς ἄνδρων φρένας εὐμαρέως ὐπαδάμναται
κἄμε μόλθακον ἐξ ἐπόησε σιδαρίω.
ἀλλὰ πὲρρ ἀπάλω στύματός σε πεδέρχομαι
ὀμνάσθην ὄτι πέρρυσιν ἦσθα νεώτερος,
κὤτι γηράλεοι πέλομεν πρὶν ἀπύπτυσαι
καὶ ῤύσσοι, νεότατα δ' ἔχην παλινάγρετον
οὐκ ἔστι· πτέρυγας γὰρ ἐπωμαδίαις φόρει,
κἄμμες βαρδύτεροι τὰ ποτήμενα συλλάβην.
Συγγιγνομαι
Πλούταρχος Conjugalia praecepta (138a-146a) Stephanus σελ. 144, τμ.

D, γρ. 6
πόλιν καὶ ἀγορὰν καὶ φίλους· μᾶλλον γὰρ ἔοικε

τὰ τῶν γυναικῶν ἢ τὰ πρὸς γυναῖκας ἁμαρτήματα
λανθάνειν τοὺς πολλούς.
Εἰ καθάπερ τὸν αἴλουρον ὀσμῇ μύρων ἐκ-
566
ταράττεσθαι καὶ μαίνεσθαι λέγουσιν, οὕτω τὰς

γυναῖκας ἀγριαίνειν καὶ παραφρονεῖν ὑπὸ μύρων
συνέβαινε, δεινὸν ἦν μὴ ἀπέχεσθαι μύρου τοὺς
ἄνδρας, ἀλλὰ δι' ἡδονὴν αὑτῶν βραχεῖαν οὕτω
κακουμένας περιορᾶν. ἐπεὶ τοίνυν ταῦτα πάσχου-
σιν οὐ μυριζομένων τῶν ἀνδρῶν ἀλλὰ συγγιγνομένων ἑτέραις, ἄδικόν
ἐστιν ἡδονῆς ἕνεκα μικρᾶς
ἐπὶ τοσοῦτο λυπεῖν καὶ συνταράττειν τὰς γυναῖκας
καὶ μή, καθάπερ ταῖς μελίτταις (ὅτι δοκοῦσι
δυσχεραίνειν καὶ μάχεσθαι τοῖς μετὰ γυναικῶν
γενομένοις), ἁγνοὺς καὶ καθαρεύοντας ἑτέρων
συνουσίας προσιέναι ταῖς γυναιξίν.
Οἱ προσιόντες ἐλέφασιν ἐσθῆτα λαμπρὰν
οὐ λαμβάνουσιν, οὐδὲ φοινικίδας οἱ ταύροις·
διαγριαίνεται γὰρ ὑπὸ τῶν χρωμάτων τούτων
μάλιστα τὰ ζῷα· τὰς δὲ τίγρεις φασὶ περιτυμ-
πανιζομένας ἐκμαίνεσθαι παντάπασι καὶ διασπᾶν
Συγγυμνασια-ας
Apollonius Dyscolus Gramm., De conjunctionibus Part 2, volumëfascicle 1,1, σελ. 213, γρ.
3
δοτικάς, ὡς ἔχει καὶ τὸταύτῃ πορευθῶμεν. τὸ μέντοι πεῖ καὶ εἷ

παρὰ Δωριεῦσι χρὴ νοεῖν, ὅτι οὐ παράκειται τῷ πῇ καὶ ἔτι τῷ τῇ
ἀνταποδοτικῷ, καθὸ τὴν ἐν τόπῳ σχέσιν δηλοῦντα τῷ ποῦ μᾶλλον
καὶ τῷ ὅπου ἀντιπαράκειται· τὸ γὰρεἷ τὰ τῶν χοιραγχᾶν (Sophr.
fr. 86 Ahrens) ἐν ἴσῳ ἐστὶ τῷ ὅπου, καὶ τὸπεῖ γὰρ ἁ ἄσφαλτος
(Sophr. fr. 35 Ahrens) ἐν ἴσῳ τῷ ποῦ. ἄλλως τε τὰ διὰ τοῦη|
ἐκφερόμενα τροπὴν μᾶλλον τὴν διὰ τοῦα παραδέχεται ἢ τὴν διὰ τοῦ
ει, πάντῃ παντᾷ, ἄλλῃ ἀλλᾷ.] Ἡ προκατειλεγμένη σύνταξις περὶ
συνδέσμων ὑπὸ πλειόνων γραμματικῶν, ἐλλιπεστέρα καθεστῶσα,
τοὺς συνεχέστερον ἡμῖν ἐν ταῖς σχολικαῖς συγγυμνασίαις συνιόντας
οὐκ ἔπειθε, καθότι οἱ μὲν αὐτὸ μόνον τὰ ὀνόματα τῶν συνδέσμων
κατέλεξαν καὶ τὰς γινομένας μεταλήψεις ἐξ αὐτῶν εἰς αὐτούς,
τουτέστι τοὺς ἰσοδυναμοῦντας ἀλλήλοις, οἱ δὲ περὶ προτάξεως καὶ
ὑποτάξεως αὐτῶν, παρέντες τὰ ἀναγκαιότατα, λέγω τὰς ἐν αὐτοῖς
δυνάμεις καὶ σχήματα καὶ ἄλλα πλεῖστα, ὑπὲρ ὧν εἰρήσεται· οἱ δὲ
καὶ ὀνόμασιν ἀλλοτρίοις προσχρησάμενοι ἤπερ τοῖς εἰς
γραμματικὴν συντείνουσι, Στωικὰς παρεισφέρουσι δόξας, ὧν ἡ
παράδοσις οὐκ ἄγαν χρειώδης πρὸς τὴν εἰς γραμματικὴν
567
συντείνουσαν τεχνολογίαν. ἔστι γοῦν πολλή τις καὶ δυσπερίληπτος

περὶ τὰς φωνὰς τήρησις ..
Συγκαθευδησις-εως Συγκαθευδω
Πλούταρχος Eumenes τμ. 18, τμ. 2, γρ. 5
τῶν ἐμῶν ἡ ἑτέρα λυθεῖσα πρᾶξαι τὸ ἔργον. εἰ δ' οὐ πιστεύετέ μοι

ξίφος,
ὑπορρίψατε τοῖς θηρίοις δεδεμένον. καὶ ταῦτα πράξαντας ὑμᾶς
ἀφίημι τῆς
ἐπ' ἐμοὶ δίκης, ὡς ἄνδρας ὁσιωτάτους καὶ δικαιοτάτους περὶ τὸν
αὑτῶν
στρατηγὸν γενομένους.”
Ταῦτα τοῦ Εὐμενοῦς λέγοντος, τὸ μὲν ἄλλο πλῆθος ἄχθει κατείχετο
καὶ κλαυθμὸς ἦν, οἱ δ' ἀργυράσπιδες ἄγειν ἐβόων καὶ μὴ
φλυαροῦντι προς-
έχειν· οὐ γὰρ εἶναι δεινόν, εἰ Χερρονησίτης ὄλεθρος οἰμώξεται,
μυρίοις
γυμνάσας πολέμοις Μακεδόνας, ἀλλ' εἰ τῶν Ἀλεξάνδρου καὶ
Φιλίππου
στρατιωτῶν οἱ κράτιστοι τοσαῦτα καμόντες ἐν γήρᾳ στέρονται τῶν
ἐπάθ-
λων καὶ τροφὴν παρ' ἑτέρων λαμβάνουσιν, αἱ δὲ γυναῖκες αὐτῶν
ἤδη τρίτην
νύκτα τοῖς πολεμίοις συγκαθεύδουσιν· ἅμα δ' ἦγον αὐτὸν
ἐπιταχύνοντες.
Ἀντίγονος δὲ δείσας τὸν ὄχλον – ἀπελείφθη γὰρ οὐδεὶς ἐν τῷ
στρατοπέδῳ –
δέκα τοὺς κρατιστεύοντας ἐλέφαντας ἐξέπεμψε καὶ λογχοφόρους
συχνοὺς Μήδους καὶ Παρθυαίους, διακρουσομένους τὸ πλῆθος. εἶτ'
αὐτὸς μὲν ἰδεῖν οὐχ ὑπέμεινε τὸν Εὐμενῆ διὰ τὴν προγεγενημένην
φιλίαν καὶ συνήθειαν, πυνθανομένων δὲ τῶν παρειληφότων τὸ
σῶμα, πῶς φυλάξουσιν, “οὕτως” εἶπεν “ὡς ἐλέφαντα, ὡς λέοντα.”
Συμβακχευω Συμβακχος-ου
δούλη γυνὴ γραῦς Ἑλλάδ' εἰσαφίξομαι.

ἃ δ' ἐστὶ γήραι τῶιδ' ἀσυμφορώτατα,
τούτοις με προσθήσουσιν, ἢ θυρῶν λάτριν
κλῆιδας φυλάσσειν, τὴν τεκοῦσαν Ἕκτορα,
568
ἢ σιτοποιεῖν κἀν πέδωι κοίτας ἔχειν

ῥυσοῖσι νώτοις, βασιλικῶν ἐκ δεμνίων,
τρυχηρὰ περὶ τρυχηρὸν εἱμένην χρόα
πέπλων λακίσματ', ἀδόκιμ' ὀλβίοις ἔχειν.
οἲ 'γὼ τάλαινα, διὰ γάμον μιᾶς ἕνα
γυναικὸς οἵων ἔτυχον ὧν τε τεύξομαι.
ὦ τέκνον, ὦ σύμβακχε Κασσάνδρα θεοῖς,
οἵαις ἔλυσας συμφοραῖς ἅγνευμα σόν.
σύ τ', ὦ τάλαινα, ποῦ ποτ' εἶ, Πολυξένη;
ὡς οὔτε μ' ἄρσην οὔτε θήλεια σπορὰ
πολλῶν γενομένων τὴν τάλαιναν ὠφελεῖ.
τί δῆτά μ' ὀρθοῦτ'; ἐλπίδων ποίων ὕπο;
ἄγετε τὸν ἁβρὸν δή ποτ' ἐν Τροίαι πόδα,
Συμμειγνυμι Συμμιγνυμι
Ευρυπίδης Supplices Γρ. post 224
ἆρ' οὐ τρυφῶμεν, θεοῦ κατασκευὴν βίωι

δόντος τοιαύτην, οἷσιν οὐκ ἀρκεῖ τάδε;
ἀλλ' ἡ φρόνησις τοῦ θεοῦ μεῖζον σθένειν
ζητεῖ, τὸ γαῦρον δ' ἐν φρεσὶν κεκτημένοι
δοκοῦμεν εἶναι δαιμόνων σοφώτεροι.
ἧς καὶ σὺ φαίνηι δεκάδος, οὐ σοφὸς γεγώς,
ὅστις κόρας μὲν θεσφάτοις Φοίβου ζυγεὶς
ξένοισιν ὧδ' ἔδωκας ὡς δόντων θεῶν,
λαμπρὸν δὲ θολερῶι δῶμα συμμείξας τὸ σὸν
ἥλκωσας οἴκους· χρὴ γὰρ οὔτε σώματα
ἄδικα δικαίοις τὸν σοφὸν συμμειγνύναι
εὐδαιμονοῦντάς τ' ἐς δόμους κτᾶσθαι φίλους.
κοινὰς γὰρ ὁ θεὸς τὰς τύχας ἡγούμενος
τοῖς τοῦ νοσοῦντος πήμασιν διώλεσεν
τὸν οὐ νοσοῦντα κοὐδὲν ἠδικηκότα.
ἐς δὲ στρατείαν πάντας Ἀργείους ἄγων,
μάντεων λεγόντων θέσφατ' εἶτ' ἀτιμάσας,
Συμφθειρω
Ευρυπίδης Andromacha Γρ. 947
ἐξηνεμώθην μωρίαι. τί γάρ μ' ἐχρῆν

πόσιν φυλάσσειν, ἧι παρῆν ὅσων ἔδει;
πολὺς μὲν ὄλβος, δωμάτων δ' ἠνάσσομεν,
569
παῖδας δ' ἐγὼ μὲν γνησίους ἔτικτον ἄν,

ἡ δ' ἡμιδούλους τοῖς ἐμοῖς νοθαγενεῖς.
ἀλλ' οὔποτ' οὔποτ' (οὐ γὰρ εἰσάπαξ ἐρῶ)
χρὴ τούς γε νοῦν ἔχοντας, οἷς ἔστιν γυνή,
πρὸς τὴν ἐν οἴκοις ἄλοχον ἐσφοιτᾶν ἐᾶν
γυναῖκας· αὗται γὰρ διδάσκαλοι κακῶν·
ἡ μέν τι κερδαίνουσα συμφθείρει λέχος,
ἡ δ' ἀμπλακοῦσα συννοσεῖν αὑτῆι θέλει,
πολλαὶ δὲ μαργότητι· κἀντεῦθεν δόμοι
νοσοῦσιν ἀνδρῶν. πρὸς τάδ' εὖ φυλάσσετε
κλήιθροισι καὶ μοχλοῖσι δωμάτων πύλας·
ὑγιὲς γὰρ οὐδὲν αἱ θύραθεν εἴσοδοι
δρῶσιν γυναικῶν, ἀλλὰ πολλὰ καὶ κακά.
Συνειμι
Λουκιανός Gallus ection 20, γρ. 12
{ΜΙΚΥΛΛΟΣ}
Ὢ Διοσκόρω τῆς ἀνομοιότητος, ἐξ ἑταίρας
φιλόσοφος.
Εἶτα βασιλεύς, εἶτα πένης, καὶ μετ' ὀλίγον σα-
τράπης, εἶτα ἵππος καὶ κολοιὸς καὶ βάτραχος καὶ
ἄλλα μυρία· μακρὸν ἂν γένοιτο καταριθμήσασθαι
ἕκαστα· τὰ τελευταῖα δὲ ἀλεκτρυὼν πολλάκις,
ἥσθην γὰρ τῷ τοιούτῳ βίῳ. καὶ παρὰ πολλοῖς
ἄλλοις δουλεύσας καὶ πένησι καὶ πλουσίοις, τὰ
τελευταῖα καὶ σοὶ νῦν σύνειμι καταγελῶν ὁσημέραι
ποτνιωμένου καὶ οἰμώζοντος ἐπὶ τῇ πενίᾳ καὶ τοὺς
πλουσίους θαυμάζοντος ὑπ' ἀγνοίας τῶν ἐκείνοις
προσόντων κακῶν. εἰ γοῦν ᾔδεις τὰς φροντίδας
ἃς ἔχουσιν, ἐγέλας ἂν ἐπὶ σαυτῷ πρῶτον οἰηθέντι
ὑπερευδαίμονα εἶναι τὸν πλοῦτον.
{ΜΙΚΥΛΛΟΣ}
Οὐκοῦν, ὦ Πυθαγόρα – καίτοι τί μάλιστα χαί-
ρεις καλούμενος, ὡς μὴ ἐπιταράττοιμι τὸν λόγον
ἄλλοτε ἄλλον καλῶν;
Συνεκβλυζω
570
ἐνεγκεῖν, τὴν μὲν εἰς τὸ ἐκκρῖναι τὴν ὕλην, τὴν δὲ εἰς τὸ παραδέξα-
σθαι. καθάπερ γὰρ ὁ βαρούμενος ὑπό τινος ὕλης στόμαχος εἰς μὲν
τὸ ἀπορρῖψαι τὸ θλῖβον ἐπιτηδείως ἔχει παρυπτιώμενοςδιὰ τὴν
ναυτίαν, πρὸς δὲ τὸπαραδέξασθαι τροφὴν ἀπέστραπται, κατὰ τὴν
αὐτὴν ἐπιβολὴν καὶ ἡ μήτρα πλήρηςἐπὶ τοῦ καιροῦ τῆς καθάρσεως
ὑπάρχουσα πρὸς μὲν τὴν ἀποκένωσιν τοῦ συνερρυηκότος εἰς αὐτὴν
αἵματος εὐφυῶς ἔχει, | πρὸς δὲ τὴν ἀνάληψιν τοῦ σπέρμα τος καὶ
διακράτησιν ἀνεπιτηδείως. ὁ δ' ἀρχομένης τῆς καθάρσεως καιρὸς
ἄθετος διὰ τὴν ἁπάντων ἐπίτασιν, ὡς εἰρήκαμεν, ὁ δὲ αὐξανομένης
καὶ ἀκμαζούσης διὰ τὸ καθυγραίνειν τὸ σπέρμα καὶ τῷ πλήθει τοῦ
ἀποκρινομένου αἵματος συνεκβλύζειν. ὡς γὰρ οὐδὲ τὸ τραῦμα
παρα-
κολλᾶται παρεπομένης αἱμορραγίας, ἀλλὰ κἂν παραχρῆμα
συγκολληθῇ, ταύτης ἐπιφερομένης διίσταται πάλιν, οὕτως οὐδὲ τὸ
σπέρμα δύναται κολληθῆναί τε καὶ συμφυῆναι πρὸς τὸν πυθμένα
τῆς ὑστέρας ὑπὸ τῆς ἐκεῖθεν ἀποκρινομένης αἱματικῆς οὐσίας
ἀνωθούμενον. μόνος οὖν καιρὸς ἐπιτήδειος ὁ κατὰ τὴν ἀπόλειψιν
τῆς καθάρσεως· κεκούφισται μὲν γὰρ ἡ μήτρα καὶ σύμμετρος
παρέπεται θερμασία καὶ ὑγρασία.
Συνευναζω Συνευναομαι
Πλούταρχος Alexander τμ. 3, τμ. 2, γρ. 3
κατοχάς, καὶ τοὺς ἐνθουσιασμοὺς ἐξάγουσα βαρβαρικώ-

τερον, ὄφεις μεγάλους χειροήθεις ἐφείλκετο τοῖς θιάσοις,
οἳ πολλάκις ἐκ τοῦ κιττοῦ καὶ τῶν μυστικῶν λίκνων
παραναδυόμενοι καὶ περιελιττόμενοι τοῖς θύρσοις τῶν
γυναικῶν καὶ τοῖς στεφάνοις, ἐξέπληττον τοὺς ἄνδρας.
Οὐ μὴν ἀλλὰ Φιλίππῳ μὲν μετὰ τὸ φάσμα πέμψαντι
Χαίρωνα τὸν Μεγαλοπολίτην εἰς Δελφοὺς χρησμὸν
κομισθῆναι λέγουσι παρὰ τοῦ θεοῦ, κελεύοντος Ἄμμωνι
θύειν καὶ σέβεσθαι μάλιστα τοῦτον τὸν θεόν· ἀποβαλεῖν
δὲ τῶν ὄψεων αὐτὸν τὴν ἑτέραν, ἣν τῷ τῆς θύρας ἁρμῷ
προσβαλών, κατώπτευσεν ἐν μορφῇ δράκοντος συνευναζό-
μενον τῇ γυναικὶ τὸν θεόν. ἡ δ' Ὀλυμπιάς, ὡς Ἐρατοσθένης
φησί (FGrH 241 F 28), προπέμπουσα τὸν Ἀλέξανδρον ἐπὶ
τὴν στρατείαν, καὶ φράσασα μόνῳ τὸ περὶ τὴν τέκνωσιν
ἀπόρρητον, ἐκέλευεν ἄξια φρονεῖν τῆς γενέσεως· ἕτεροι
δέ φασιν αὐτὴν ἀφοσιοῦσθαι καὶ λέγειν· “οὐ παύσεταί με
διαβάλλων Ἀλέξανδρος πρὸς τὴν Ἥραν;”
571
Συνουσια-ας Συνουσιαζω Συνουσιασμος-ου Συνουσιαστικος-η-ον

Συωδης-ες Σφαιρωματα-ων
πάσχειν καὶ εὖ ποιεῖν καὶ κακῶς· οἷον ἀρρωστεῖν καὶ παιδεύεσθαι

δυνάμεθα καὶ ὑγιεῖς γίνεσθαι καὶ πάντα τὰ τοιαῦτα. τῆς ἄρα
δυνάμεως ἡ μέν ἐστιν ἐν διανοίᾳ, ἡ δ' ἐν τῷ σώματι, ἡ δ' ἐν
στρατοπέδῳ καὶ χρήμασιν, ἡ δ' ἐν τῷ ποιεῖν καὶ πάσχειν.
Τῆς φιλανθρωπίας ἐστὶν εἴδη τρία· ἓν μὲν διὰ τῆς προσηγορίας
γινόμενον, οἷον ἐν οἷς τινες τὸν ἐντυχόντα πάντα προσαγορεύουσι
καὶ τὴν δεξιὰν ἐμβάλλοντες χαιρετίζουσιν. ἄλλο εἶδος, ὅταν τις
βοηθητικὸς ᾖ παντὶ τῷ ἀτυχοῦντι. ἕτερον εἶδός ἐστι τῆς φιλαν-
θρωπίας ἐν ᾧ τινες φιλοδειπνισταί εἰσι. τῆς ἄρα φιλανθρωπίας
τὸ μέν ἐστι διὰ τοῦ προσαγορεύειν, τὸ δὲ διὰ τοῦ εὐεργετεῖν, τὸ δὲ
διὰ τοῦ ἑστιᾶν καὶ φιλοσυνουσιάζειν.
Ἡ εὐδαιμονία διαιρεῖται εἰς πέντε μέρη· ἡ μὲν γὰρ αὐτῆς ἐστιν
εὐβουλία, ἕτερον δὲ εὐαισθησία καὶ ὑγίεια τοῦ σώματος, τρίτον
εὐτυχία ἐν ταῖς πράξεσι, τέταρτον εὐδοξία παρὰ τοῖς ἀνθρώποις,
πέμπτον εὐπορία χρημάτων καὶ τῶν εἰς τὸν βίον χρησίμων. ἡ μὲν
εὐβουλία γίνεται ἐκ παιδείας καὶ ἐκ τοῦ πολλῶν ἔμπειρον γενέ-
σθαι· ἡ δὲ εὐαισθησία ἐκ τῶν τοῦ σώματος μερῶν, οἷον ἐάν τις
ὀφθαλμοῖς ὁρᾷ καὶ τοῖς ὠσὶν ἀκούῃ καὶ τῇ ῥινὶ καὶ τῷ στόματι
αἰσθάνηται ὧν δεῖ αἰσθάνεσθαι· τὸ δὴ τοιοῦτον εὐαισθησία. ἡ δὲ
εὐτυχία, ὅταν ἐφ' ἃ σκοπεῖ πράξῃ κατ' ὀρθὸν ἃ δεῖ πράττειν τὸν
σπουδαῖον.
προσδεῖσθαι γὰρ τῶν τε περὶ σῶμα καὶ τῶν ἐκτὸς ἀγαθῶν, ὡς

κακοδαιμονήσοντος τοῦ σοφοῦ κἂν ἐν πόνοις ᾖ κἂν ἐν πενίᾳ
καὶ τοῖς ὁμοίοις. τὴν μέντοι κακίαν αὐτάρκη πρὸς κακοδαιμονίαν,
κἂν ὅτι μάλιστα παρῇ αὐτῇ τὰ ἐκτὸς ἀγαθὰ καὶ τὰ περὶ σῶμα.
τάς τ' ἀρετὰς ἔφη μὴ ἀντακολουθεῖν· ἐνδέχεσθαι γὰρ φρόνιμόν
τινα καὶ ὁμοίως δίκαιον ὄντα ἀκόλαστον καὶ ἀκρατῆ εἶναι. ἔφη
δὲ τὸν σοφὸν ἀπαθῆ μὲν μὴ εἶναι, μετριοπαθῆ δέ.
Τήν τε φιλίαν ὡρίζετο ἰσότητα εὐνοίας ἀντιστρόφου· ταύτης δὲ
τὴν μὲν εἶναι συγγενικήν, τὴν δὲ ἐρωτικήν, τὴν δὲ ξενικήν. εἶναι
δὲ καὶ τὸν ἔρωτα μὴ μόνον συνουσίας, ἀλλὰ καὶ φιλ[οσοφ]ίας.
καὶ ἐρασθήσεσθαι δὲ τὸν σοφὸν καὶ πολιτεύσεσθαι, γαμήσειν τε
μὴν καὶ βασιλεῖ συμβιώσεσθαι. βίων τε τριῶν ὄντων, θεωρητικοῦ,
πρακτικοῦ, ἡδονικοῦ, τὸν θεωρητικὸν προέκρινεν. εὔχρηστα δὲ
572
καὶ τὰ ἐγκύκλια μαθήματα πρὸς ἀρετῆς ἀνάληψιν.

Ἔν τε τοῖς φυσικοῖς αἰτιολογικώτατος πάντων ἐγένετο μάλιστα,
ὥστε καὶ περὶ τῶν ἐλαχίστων τὰς αἰτίας ἀποδιδόναι· διόπερ καὶ
οὐκ ὀλίγα βιβλία συνέγραψε φυσικῶν ὑπομνημάτων. τὸν δὲ θεὸν
ἀσώματον ἀπέφαινε, καθὰ καὶ ὁ Πλάτων. διατείνειν δὲ αὐτοῦ τὴν
πρόνοιαν μέχρι τῶν οὐρανίων καὶ εἶναι ἀκίνητον αὐτόν· τὰ δ'
ἐπίγεια κατὰ τὴν πρὸς ταῦτα συμπάθειαν οἰκονομεῖσθαι.
Ευρυπίδης Fragmenta papyracea Fragment 152, γρ. 4
[Εὐριπίδου Κρήσσαις]
⌊ἐπίσταμαι δὲ⌋ καὶ π̣⌊επ⌋είραμα̣ι̣ ⌊λί⌋α⌊ν

ὡς τῶν ἐχό̣⌊ν⌋τ̣ων πάντες ⌊ἅ⌋νθρωποι φίλοι.
οὐδε̣ὶ̣[ς] γὰρ ἕρπει πρὸς τὸ μὴ τροφὴν ἔχον
ἀλλ' εἰς τὸ πλοῦτον κ̣αὶ συνους[ί]αν ἔχον·
καὶ τῶν ἐχόντων ηὑγένεια κρίνεται·
ἀνὴρ δ' ἀχρήμων εἰ θάνοι πράσσει καλῶς.
Πλούταρχος Lycurgus τμ. 19, τμ. 1, γρ. 11
χρῆσθαι πικρίαν ἔχοντι μεμιγμένην χάριτι καὶ

πολλὴν ἀπὸ βραχείας λέξεως ἀναθεώρησιν. τὸ
μὲν γὰρ σιδηροῦν νόμισμα μικρὰν ἔχειν ἐποίησεν
ἀπὸ πολλοῦ σταθμοῦ δύναμιν ὁ Λυκοῦργος, ὡς
εἴρηται, τὸ δὲ τοῦ λόγου νόμισμα τοὐναντίον ἀπ'
εὐτελοῦς καὶ ὀλίγης λέξεως εἰς πολλὴν καὶ πε-
ριττὴν κατεσκεύασε διάνοιαν, τῇ πολλῇ σιωπῇ
τοὺς παῖδας ἀποφθεγματικοὺς καὶ πεπαιδευμέ-
νους πρὸς τὰς ἀποκρίσεις μηχανώμενος. ὡς γὰρ
τὸ σπέρμα τῶν πρὸς τὰς συνουσίας ἀκολάστων
ἄγονον ὡς τὰ πολλὰ καὶ ἄκαρπόν ἐστιν, οὕτως
ἡ πρὸς τὸ λαλεῖν ἀκρασία κενὸν τὸν λόγον ποιεῖ
καὶ ἀνόητον. Ἆγις μὲν οὖν ὁ βασιλεύς, σκώ-
πτοντος Ἀττικοῦ τινος τὰς Λακωνικὰς μαχαίρας
εἰς τὴν μικρότητα, καὶ λέγοντος ὅτι ῥᾳδίως αὐτὰς
οἱ θαυματοποιοὶ καταπίνουσιν ἐν τοῖς θεάτροις,
“Καὶ μὴν μάλιστα,” εἶπεν, “ἡμεῖς ἐφικνούμεθα
τοῖς ἐγχειριδίοις τῶν πολεμίων·” ἐγὼ δὲ καὶ τὸν
λόγον ὁρῶ τὸν Λακωνικὸν βραχὺν μὲν εἶναι δο-
κοῦντα, μάλιστα δὲ τῶν πραγμάτων ἐφικνούμενον,
573
Σχινιζω Σχινοκεφαλος-α-ον
εἰς οὐχ ὁσίην τρυμαλιὴν τὸ κέντρον ὤθει –

Πάτροκλος οὖν ὁ τοῦ Πτολεμαίου στρατηγὸς ἐν Καύνῳ
τῇ νήσῳ λαβὼν αὐτὸν καὶ εἰς μολυβῆν κεραμίδα ἐμβα-
λὼν καὶ ἀναγαγὼν εἰς τὸ πέλαγος κατεπόντωσε. τοι-
αύτη δ' ἐστὶν αὐτοῦ ἡ ποίησις· Θεοδώρου τοῦ αὐλητοῦ
Φιλῖνος ἦν πατήρ, εἰς ὃν ταῦτ' ἔγραψεν·
ὃ δ' ἀποστεγάσας τὸ τρῆμα τῆς ὄπισθε λαύρης,
διὰ δενδροφόρου φάραγγος ἐξέωσε βροντὴν
ἠλέματον, ὁκοίην ἀροτὴρ γέρων χαλᾷ βοῦς.
σεμνότερος δὲ τῶν τοιούτων ἐστὶ ποιητῶν ὁ ἱλα-
ρῳδὸς καλούμενος. οὐδὲ γὰρ σχινίζεται· χρῆται δ'
ἐσθῆτι λευκῇ ἀνδρείᾳ καὶ στεφανοῦται χρυσοῦν στέ-
φανον, καὶ τὸ μὲν παλαιὸν ὑποδήμασιν ἐχρῆτο, ὥς
φησιν ὁ Ἀριστοκλῆς (FHG IV 331), νῦν δὲ κρηπῖσιν.
Σωματομιξια-ας
Flavius Arrianus Hist., Phil., Fragmenta Volume-Jacobyʹ-F 2b,156,F,

fragment 175b, γρ. 46
τὸ φονεύειν ἄνδρας· ληιστοῦ γὰρ ἔργον ἐστίν. ἀνδρεία δέ ἐστι τὸ πάσηι

ἀέρων κράσει μάχεσθαι γυμνῶι τῶι σώματι καὶ γαστρὸς ἐπιθυμίας
ἀναιρεῖν καὶ τοὺς ἐν αὐτῆι πολέμους μᾶλλον νικῆσαι καὶ ὑπὸ τῆς
ἐπιθυμίας μὴ καταγωνίζεσθαι πρὸς τὸ ὀρέγεσθαι δόξης καὶ πλούτου καὶ
ἡδονῆς. τούτους οὖν νίκησον πρῶτον, Ἀλέξανδρε, τούτους ἀπόκτεινον·
τούτους γὰρ ἐὰν νικήσηις, οὐκ ἔστι σοι χρεία πρὸς τοὺς ἔξω
μάχεσθαι· τοῖς γὰρ ἔξω μάχηι, ἵνα τούτοις ἐνέγκηις φόρους. οὐ βλέπεις
ὅτι τοὺς ἔξω νικῶν ὑπὸ τῶν ἔνδον νενίκησαι; πόσοι σοι δοκοῦσι βασιλεῖς
ἀνοίας ἐν τοῖς ἄφροσι τυραννεῖν; γλῶσσα, ἀκοή, ὄσφρησις, ὅρασις, ἁφή,
γαστήρ, αἰδοῖα, ὅλος ὁ χρώς. πολλαὶ δὲ καὶ ἔσωθεν ὥσπερ ἀμείλικτοι
δέσποιναι καὶ τυραννίδες ἀκόρεστοι ἀπέραντα ἐπιτάττουσιν ἐπιθυμίαι,
φιλοχρηματίαι, φιληδονίαι, δολοφονίαι, σωματομιξίαι, φονοκτονίαι,
διχοστασίαι· αἷς πάσαις ταύταις καὶ ἄλλαις πλείοσι βροτοὶ
δουλεύουσι, δι' ἅσπερ φονεύουσι καὶ φονεύονται. Βραχμᾶνες δὲ
νικήσαντες τοὺς
ἔσωθεν πολέμους πρὸς τοὺς ἔξωθεν οὐ μαχόμεθα· ἀναπαυόμεθα
βλέποντες ὕλας
καὶ οὐρανόν, καὶ ἀκούομεν ὀρνέων ἦχον εὐμελῆ καὶ ἀετῶν κλαγγήν,
574
φύλλα τε περι-
βεβλήμεθα καὶ ἀέρι ἐνδιαιτώμεθα, καὶ καρποὺς ἐσθίομεν καὶ ὕδωρ
πίνομεν, θεῶι
ὕμνους ἄιδομεν, καὶ τὰ μέλλοντα ἐπιθυμοῦμεν, οὐδενὸς μὴ ὠφελοῦντος
ἀκούομεν·
τοιαῦτα Βραχμᾶνες ζῶμεν, οὐ πολλοὺς λόγους λέγοντες καὶ σιωπῶντες.
ὑμεῖς δὲ
λέγετε ἃ δεῖ μὴ ποιεῖν, καὶ ποιεῖτε ἃ μὴ δεῖ λέγειν. παρ' ὑμῖν δὲ οὐδεὶς
φιλόσοφον
οἶδεν ἐὰν μὴ λαλήσηι· ὑμῶν γὰρ ὁ νοῦς ἐστὶ ἡ γλῶττα, καὶ ἐπὶ τοῖς
χείλεσιν αἱ
φρένες. χρυσὸν καὶ ἄργυρον συνάγετε· δούλων χρείαν ἔχετε καὶ μεγάλων
οἴκων·
ἀρχὰς διώκετε· ἐσθίετε καὶ πίνετε ὅσα καὶ τὰ κτήνη· οὐκ αἰσθάνεσθε
οὐδὲ ὡς
Palladius Scr. Eccl., De gentibus Indiae et Bragmanibus [Sp.]

μους μᾶλλον νικῆσαι καὶ ὑπὸ τῆς ἐπιθυμίας μὴ καταγωνίζεσθαι

πρὸς τὸ ὀρέγεσθαι δόξης καὶ πλούτου καὶ ἡδονῆς. τούτους νί-
κησον πρῶτον, Ἀλέξανδρε, τούτους ἀπόκτεινον· τούτους γὰρ ἐὰν
νικήσῃς, οὐκ ἔστι σοι χρεία πρὸς τοὺς ἔξω μάχεσθαι· τοῖς γὰρ
ἔξω μάχη, ἵνα τούτοις ἐνέγκῃς φόρους. οὐ βλέπεις ὅτι τοὺς ἔξω
νικᾷς καὶ ὑπὸ τῶν ἔσω νενίκησαι; πόσοι σοι δοκοῦσι βασιλεῖς
ἀνοίας ἐν τοῖς ἄφροσι τυραννεῖν; γλῶσσα, ἀκοή, ὄσφρησις, ὅρα-
σις, ἁφή, γαστήρ, αἰδοῖα, ὅλος ὁ χρῶς. πολλαὶ δὲ καὶ ἔσωθεν
ὥσπερ ἀμείλικτοι δέσποιναι καὶ τυραννίδες ἀκόρεστοι ἀπέραντα
ἐπιτάττουσιν· ἐπιθυμίαι, φιλοχρηματίαι, φιληδονίαι, δολοφο-
νίαι, {σωματομιξίαι} φονοκτονίαι, φειδωλίαι, διχοστασίαι, αἷς
πάσαις ταύταις καὶ ἄλλαις πλείοσι βροτοὶ δουλεύουσι,
δι' ἅσπερ φονεύουσι καὶ φονεύονται.
Βραγμᾶνες δὲ νικήσαντες τοὺς ἔνδον πολέμους λοιπὸν ἀν-
ερρώσθησαν καὶ ἀναπαύονται βλέποντες ὕλας καὶ οὐρανόν. καὶ
ἀκούομεν ὄρνεων ἦχον εὐμελῆ καὶ ἀετῶν κλαγγήν, φύλλα τε περι-
βεβλήμεθα καὶ ἀέρι ἐνδιαιτώμεθα. καρποὺς ἐσθίομεν καὶ ὕδωρ
πίνομεν, θεῷ ὕμνους ἄδομεν καὶ τὰ μέλλοντα ἐπιθυμοῦμεν, οὐδε-
νὸς μὴ ὠφελοῦντος ἀκούομεν. σιωπῶντες τοὺς πολλοὺς λόγους
τοιαῦτα Βραγμᾶνες ζῶμεν.

575
χὺν ὕπνον, ἔμπροσθεν τοῦ εἰκονοστασίου αὐτοῦ

ἔπιπτεν ἐπάνω ψιαθίου, καὶ ὑπνεῖ ὀλίγον. Ἀπὸ γυ-
ναικῶν γοῦν ἐπιθυμίας καὶ ἄλλας σαρκικὰς ὀρέξεις,
τοσοῦτον ἐμίσει αὐτὰς, ὅτι οὐδὲ κατὰ νοῦν αὐτοῦ
κἂν ἀνέβαινον, οὔτε ἐν ὀνείρῳ ἐφαντάζετον· ἀλλ' ἦτον ἡ διαγωγὴ αὐτοῦ
καθαρὰ καὶ θεοφιλὴς ὥσπερ
καλοῦ καὶ ἐναρέτου μοναχοῦ, καὶ πᾶσα ἡ ἐπιθυμία αὐτοῦ ἦν πρὸς τὸν
Θεὸν καὶ πρὸς τὴν κληρονομίαν
καὶ ἀπόλαυσιν τῶν δικαίων.
(9) Ἀλλ' ἐπὶ τούτοις οὐδὲν ἠρέσκετον ἡ βα-
σίλισσα· ἐπεὶ ἔχρῃζεν περιπλοκὰς καὶ φιλήματα
καὶ σωματομιξίας· διὰ τοῦτο ἔβαλλε καὶ αὐτὴ ἐπι-
βουλὴν κατ' αὐτοῦ, καὶ ἐσυμφώνησε μετὰ τοῦ Τζι-
μισχῆ, 864 ἐπεὶ ἠγάπα τοῦτον πολλὰ, καὶ εἶχεν
ἐπιθυμίαν πολλὴν ἐπ' αὐτοῦ. Ἐκεῖνος δὲ πάλιν ἦτον
ἀπὸ τὸν Φωκᾶν λυπημένος καὶ θυμωμένος, καὶ
ὡμοφώνησαν εἰς τὸ ἐπιχείρημα· μίαν γοῦν νύκταν
ἀφ' οὗ ἠγρύπνησεν ὁ Φωκᾶς ἀπὸ τῆς προσευχῆς καὶ
ἔπεσε νὰ ὑπνώσῃ ἐπάνω τοῦ ψιαθίου, ὡς εἶχε συνή-
θειαν, καὶ ἡ Θεοφανὼ ἀνέβασεν κρυφὰ τὸν Τζιμισχῆν
μετὰ καὶ ἑτέρων ἁρματωμένων, δείξας αὐτοῖς κρυφὰ
τὸν τόπον ἐν ᾧ ἔκειτο Αὐτοὶ οὖν ἀπελθόντες πρῶτον
Constantinus Manasses Hist., Poeta, Compendium chronicum

Γρ. 5852
ἐντεῦθεν ἐπὶ στόματος Δαβὶδ ὁ μελιτόεις,

καὶ κοίτασμα σκληρόστρωτον ἀχρείων χαμευνίων·
εὐνὰς μαλακοεύνους δὲ πορφυραντῶν δεμνίων
καὶ μίξεις τὰς σωματικὰς καὶ τὰ περὶ τὰς μίξεις
οὐδ' ὄναρ ἐφαντάζετο, κατὰ δὲ τὸν εἰπόντα
ὡς ἄστροις ἐτεκμαίρετο πᾶσαν γλυκυθυμίαν.
μακρύνων οὖν ἐμάκρυνεν, ἔφυγε φυγαδεύων,
μονάζον ἐπὶ δώματος ἐγίνετο στρουθίον
καὶ νυκτικόραξ ἄϋπνος ἐπὶ τῶν οἰκοπέδων.
ἀλλ' ἦσαν οὐκ ἀρέσκοντα ταῦτα τῇ βασιλίδι·
ἔχρῃζε γὰρ περιπλοκῶν καὶ σωματομιξίας.
προσλαβομένη τοιγαροῦν τὸν Τζιμισχῆν ἐγκαίρως,
ἅτε κατάδετος αὐτοῦ τῷ φίλτρῳ γενομένη
(ἦν δὲ κἀκεῖνος δυσπαθῶν κατὰ τοῦ βασιλέως),
ἀνάγει τοῦτον σὺν πολλοῖς λάθρᾳ μαχαιροφόροις,
ἐφίστησιν ὡς θηρευτὰς τοῦ λέοντος τῇ κοίτῃ,
576
καὶ παραδίδωσιν ἐχθροῖς φεῦ τὸν ὁμοζυγοῦντα,

ὡς τὸν Σαμψὼν ἡ Δαλιδὰς ἡ μιαιφονωτάτη,
ὡς Τύνδαρις τὸν σύλλεκτρον, τὸν μαχητήν, τὸν ἥρω.
τίς σκυμνοτρόφος λέαινα τετόλμηκε τοιοῦτον,
ἢ ποία τιγροπάρδαλις ἢ βαρύθυμος ἄρκτος;
Ταγηνοκνισοθηρας-ου
Claudius Aelianus Soph., Αποσπασμα 109, γρ. 3
ἐγγώνιος ἦν ὑπὸ τῇ κλισίᾳ, τὸ μέγεθος μεγίστη καὶ

κάλλος ἄμαχος. καὶ οἷα εἰκὸς ἐπῄνουν ἄλλοι ἄλλως
αὐτήν. ὁ δὲ Ἰόρτιος οὐκ ἔχων ὅ τι παρ' ἑαυτοῦ τερα-
τεύσασθαι, σιγῆς γενομένης ‘ἐκεῖνο δὲ οὐκ ἐννοεῖτε,
ὦ φίλοι συμπόται, ὡς στρογγύλη ἐστὶ καὶ ἄγαν περι-
φερής.’ ἐπὶ τοίνυν τῇ ἀκράτῳ κολακείᾳ, ὡς τὸ εἰκός,
γέλως κατερράγη. Πλούταρχος.
De Iunio parasito.
Ἰούνιος ὄνομα, ἐς τὴν ἱππάδα τελῶν, διὰ τὸ καὶ

φαγεῖν ζῶν, συνήθης ἦν τρισὶ πλουσίοις, κοιλιοδαί-
μων τε καὶ ταγηνοκνισοθήρας· βούλομαι γὰρ τὰ τῆς
κωμῳδίας ἐς τοὺς τοιούτους εἰπεῖν, οὐδεμιᾷ μὰ τὸν
ἀπειροκαλίᾳ. ὃς ἔνειμε τὴν γαστέρα ταῖς τρισὶ τρα-
πέζαις, καὶ τοσαύταις ἐπιπηδῶν τραπέζαις λύκου τι-
νὸς δίκην ἢ ἰκτίνου ἢ ἁρπυίας, ἵνα τι καὶ παίσω.
Ἀπίκιος Μάρκος, οὗ διαρρεῖ μυρίον ὄνομα ἐπί
τε ἀσωτίᾳ καὶ πολυτελεία καὶ ῥᾳστωνεύσει βίου καὶ
κακοδαιμοσύνῃ λοιπῇ. ὑπάτω δὲ ἤστην Ἰούνιος Βλαῖ-
σος καὶ Λεύκιος. ὁ τοίνυν Βλαῖσος, ἐπὶ τὴν θοίνην
κληθείς, οἷον ἐφολκίδα ἄκλητον ἐπάγεται Ἀσκώνιον
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό iota, entry 444, γρ. 2
Ἴουλος: ὁ ἐν ταῖς ἀμπέλοις σκώληξ· πολύπουν δέ τι ζῷον.

καὶ τὸ ἐξάνθημα τὸ ἐπὶ τῶν γενείων, καὶ τὸ ἐπὶ ταῖς καρύαις ἄνθος,
καὶ ᾠδῆς τι γένος ἴουλος, καὶ ὁ προσφιλὴς τῇ Ἀρτέμιδι. ἔνιοι δὲ
καὶ τὸν ἐπὶ ταῖς ὑδρίαις γινόμενον πολύποδα καὶ συστρεφόμενον
ἴουλον καλοῦσιν. ἐν Ἐπιγράμμασι· ὥριον ἀνθήσαντας ὑπὸ κροτά-
577
φοισιν ἰούλους κειράμενος, γενύων ἄρσενος ἀγγελίας, Φοίβῳ θῆκε

Λύκων πρῶτον γέρας.
Ἴουλος: ἀπὸ τοῦ ὅλον εἶναι πυκνόν, καὶ συνεστράφθαι καὶ ἰέναι.
λέγεται ἡ πρώτη ἐξάνθησις τοῦ γενείου.
Ἰούνιος: ὄνομα. εἰς τὴν ἱππάδα τελῶν, διὰ τὸ καὶ φαγεῖν
ζῶν, συνήθης ἦν τρισὶ πλουσίοις, κοιλιοδαίμων τε καὶ ταγηνοκνισοθή-
ρας· βούλομαι γὰρ τὰ τῆς κωμῳδίας εἰς τοὺς τοιούτους εἰπεῖν, οὐδε-
μιᾷ μὰ τὸν ἀπειροκαλίᾳ· ὃς ἔνεμε τὴν γαστέρα ταῖς τρισὶ τραπέζαις,
καὶ τοσαύταις ἐπιπηδῶν τραπέζαις λύκου τινὸς δίκην ἢ ἰκτίνου ἢ
ἁρπυίας, ἵνα τι καὶ παίσω.
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό tau, entry 11, γρ. 1
τοῦ Ἑλληνικοῦ στρατοῦ σὺν φιλοσοφίᾳ πολλῇ· τάβλα γάρ ἐστιν ὁ

γήϊνος κόσμος, ιβʹ δὲ κάσοι ὁ ζωδιακὸς ἀριθμός, τὸ δὲ ψηφοβόλον
καὶ τὰ ἐν αὐτῷ ζʹ κοκκία τὰ ζʹ ἄστρα τῶν πλανητῶν, ὁ δὲ πύργος
τὸ ὕψος τοῦ οὐρανοῦ· ἐξ οὗ ἀνταποδίδοται πᾶσι πολλὰ καὶ κακά.
ἄλλοι δὲ λέγουσι ....
Τὰ γὰρ ἐς σωφροσύνην αὐτὸς δικαιότατος κἂν τῷ Βελλερο-
φόντῃ σωφροσύνης ἀμφισβητήσειεν.
Τὰ γὰρ περιττὰ κἀνόνητα σώματα πίπτει βαρείαις πρὸς θεῶν
δυσπραξίαις. οἷος ὁ Αἴας.
Ταγήν: ὄνομα ὀρνέου.
Ταγηνοκνισοθήρας: ὁ Ἰούνιος ἦν.
Τάγηνον: τὸ τηγάνιον.
Ταγός: ἡγεμών. ὦ τῶν Ἀθηναίων ταγὲ τῶν εὐδαιμόνων.
ἀντὶ τοῦ ἀρχηγέ. Ὅμηρος· παρὰ δ' οἱ ταγοὶ ἄμμι μενόντων. καὶ
αὖθις· ἢν δ' ἐσορῇς ἐπ' ἐμεῖο βοόστρυχον εἰκόνα θήρης, ἔννεπε τοῦ
ταγοῦ μνῆμα Λεωνίδεω.
Τάγυρι: τὸ βραχύτατον καὶ ἐλάχιστον οἷον ψιλὰ λέγουσιν. Εὔπο-
λις Αἰξίν· καὶ ζῆν μαθόντι μηδὲ τάγυρι μουσικῆς. Τάδε ἐκ τοῦ τρίποδος:
τίθεται ἐπὶ τῶν πάνυ ἀληθῶν· Ἀριστοκλείᾳ γὰρ τῇ Πυθίᾳ γενομένῃ
μιχθῆναι τὸν Δελφόν, καὶ τῶν ὑπ' αὐτῆς μαντευμάτων παρασημειοῦσθαι,
ὅσα ἔχρα ἔνθεος γενομένη·
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό phi, entry 8, γρ. 2
Πύρρον ὑφιστάμενος, ἤν οἵ τις δοθείη πρὸς αὐτοῦ χρημάτων

ὠφέλεια·
ὃν ὁ Φαβρίκιος ἀποστυγήσας τῆς ἐγχειρήσεως ἀποπέμπει τῷ Πύρρῳ
δέσμιον. ἀγασθεὶς δὴ οὖν τὸ πραχθὲν ὁ Πύρρος ἀναβοῆσαι λέγεται·
578
οὗτός ἐστι καὶ οὐκ ἄλλος Φαβρίκιος, ὃν δυσχερέστερον ἄν τις παρα-

τρέψοι τῆς οἰκείας ἀρετῆς ἢ τῆς συνήθους πορείας τὸν ἥλιον. ὁ δὲ
Πύρρος τὸν περὶ τοῦ παντὸς ἀναρρίψας κύβον τοῖς ὅλοις ἐσφάλη.
Φαγανθρώπων: ἀκαθάρτων.
Φαγέδαινα: νόσος λοιμική. καὶΦαγεδαίνη, εἶδος βοτάνης.
Φαγεῖν ζῶν· Ἰούνιος ὄνομα, εἰς τὴν ἱππάδα τελῶν καὶ φαγεῖν
ζῶν συνήθης ἦν τοῖς ὑπάτοις, κοιλιοδαίμων τε καὶ
ταγηνοκνισοθήρας.
Φαγεῖν· γενικῇ. μὴ μήλου τε παράπαν φαγεῖν. ζήτει ἐν τῷ τοῦ ὁσίου
Σάβα βίῳ. καὶ φάγετε· γενικῇ. ἡ παροιμία· ἔλθετε, φάγετε τῶν ἐμῶν
ἄρτων.
Τιλημα-ατος Τιλος

γρ. 25
πατριαρχεῖον, ὀρφανοτροφεῖον, ἰατρεῖον, ἰαμβεῖον,

βυρσοδεψεῖον, ἐπισκοπεῖον. Οὕτω καὶ βαλανεῖον.
Πρόσκειται, “μονογενῆ,” διὰ τὸ ἐναντίον. “Πρὸ μιᾶς
τὸν τόνον ἔχοντα,” διὰ τὸ αἰπόλιον καὶ ἀρτοπώλιον.
“Ὑπὲρ τρεῖς συλλαβὰς,” διὰ τὸ παιδίον· οὐκ ἀναστρέ-
φοντος τοῦ κανόνος. Οὐ γὰρ πάντα τὰ τρισύλλαβα
διὰ τοῦ ι. Ἰδοὺ γὰρ τὸ πτωχεῖον, πορνεῖον, πρω-
τεῖον, καὶ δευτερεῖον, διὰ τῆς ΕΙ διφθόγγου γρά-
φονται· ἀπὸ γὰρ τῶν διὰ τοῦ ΕΥΩ εἰσί.
Βάμμα κυζικηνόν: Τὴν ἀκάθαρτον ἀσχημο-
σύνην Ἀττικοὶ λέγουσι. Διογενιανὸς, τὸ τίλημα.
Ἐσκώπτοντο γὰρ ἐπὶ μαλακίᾳ.
Βαμβαίνει: Διστάζει, τρέμει τοῖς ποσὶ, καὶ
ὑπὸ τρόμου ἠχεῖ τοὺς ὀδόντας, καὶ τῇ γλώσσῃ ἀσή-
μως φθέγγεται. Ἔστι δὲ καὶ ῥητορικὴ ἡ λέξις καὶ
ποιητική·
Τιτθη-ης Τιτθιον-ου Τιτθολαβεω Τιτθος-ου
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων Βιβ. 4, sect35, γρ. 8
579

λαλεῖς;
976 N29)·
ἄλλου δὲ πολλὰ φλυαροῦντος οὐδὲ τίτθης αὐτὸν χαλεπῆς τετυχη-
κέναι ἔφη· τισὶ δὲ οὐδὲ ἀπεκρίνετο. πρὸς δὲ τὸν δανειστικὸν καὶ
φιλόλογον εἰπόντα τι ἀγνοεῖν, ἔφη (Soph. 436 N29)·
λήθουσι γάρ τοι κἀνέμων διέξοδοι
θήλειαν ὄρνιν, πλὴν ὅταν τόκος παρῇ.
ἔστι δὲ ταῦτα ἐκ τοῦ Οἰνομάου τοῦ Σοφοκλέους.
Πρὸς Ἀλεξίνειόν τινα διαλεκτικὸν μὴ δυνάμενον κατ' ἀξίαν
τῶν Ἀλεξίνου τι διηγήσασθαι τὸ Φιλοξένῳ πρὸς τοὺς πλινθιακοὺς
πραχθὲν εἶπεν· ἐκεῖνος γὰρ τὰ αὑτοῦ κακῶς ᾄδοντας τούτους
καταλαβὼν αὐτὸς τὰς πλίνθους αὐτῶν συνεπάτησεν, εἰπών, “ὡς
ὑμεῖς τὰ ἐμὰ διαφθείρετε, κἀγὼ τὰ ὑμέτερα.” ἤχθετο οὖν δὴ τοῖς
Πλούταρχος Alcibiades τμ. 1, τμ. 3, γρ. 6
ἦν, ἐκ Δεινομάχης γεγονὼς τῆς Μεγακλέους. ὁ δὲ πατὴρ

αὐτοῦ Κλεινίας ἰδιοστόλῳ τριήρει περὶ Ἀρτεμίσιον ἐν-
δόξως ἐναυμάχησεν, ὕστερον δὲ Βοιωτοῖς μαχόμενος περὶ
Κορώνειαν ἀπέθανε. τοῦ δ' Ἀλκιβιάδου Περικλῆς καὶ
Ἀρίφρων οἱ Ξανθίππου, προσήκοντες κατὰ γένος, ἐπε-
τρόπευον. λέγεται δ' οὐ κακῶς ὅτι τῆς Σωκράτους πρὸς
αὐτὸν εὐνοίας καὶ φιλ[ανθρωπ]ίας οὐ μικρὰ πρὸς δόξαν
ἀπέλαυεν, εἴγε Νικίου μὲν καὶ Δημοσθένους καὶ Λαμά-
χου καὶ Φορμίωνος Θρασυβούλου τε καὶ Θηραμένους, ἐπι-
φανῶν ἀνδρῶν γενομένων κατ' αὐτόν, οὐδενὸς οὐδ' ἡ μήτηρ
ὀνόματος ἔτυχεν, Ἀλκιβιάδου δὲ καὶ τίτθην, γένος Λάκαι-
ναν, Ἀμύκλαν ὄνομα, καὶ Ζώπυρον παιδαγωγὸν ἴσμεν, ὧν
τὸ μὲν Ἀντισθένης, τὸ δὲ Πλάτων (Alcib. 122b) ἱστόρηκε.
περὶ μὲν οὖν τοῦ κάλλους [τοῦ σώματος] οὐδὲν ἴσως δεῖ λέ-
γειν, πλὴν ὅτι καὶ παῖδα καὶ μειράκιον καὶ ἄνδρα πάσῃ
συνανθῆσαν [τῇ] ἡλικίᾳ καὶ ὥρᾳ τοῦ σώματος ἐράσμιον
καὶ ἡδὺν παρέσχεν. οὐ γάρ, ὡς Εὐριπίδης ἔλεγε, πάντων
τῶν καλῶν καὶ τὸ μετόπωρον καλόν ἐστιν, ἀλλὰ τοῦτ'
Ἀλκιβιάδῃ μετ' ὀλίγων ἄλλων δι' εὐφυΐαν καὶ ἀρετὴν τοῦ
580
σώματος ὑπῆρξε. τῇ δὲ φωνῇ καὶ τὴν τραυλότητα συμ-

πρέψαι λέγουσι καὶ τῷ λάλῳ πιθανότητα παρασχεῖν χάριν
Τραγαινα-ης
Αιστοτέλης De generatione animalium Bekker pa 770b, γρ. 35
...πολυτόκοις ταῦτα συμβαίνει διὰ τὸ τὴν πολυτοκίαν

ἐμποδίζειν τὰς τελειώσεις ἀλλήλων καὶ τὰς κινήσεις τὰς
γεννητικάς.
Περὶ δὲ τῆς πολυτοκίας καὶ τοῦ πλεονασμοῦ τοῦ τῶν
μερῶν, καὶ τῆς ὀλιγοτοκίας καὶ μονοτοκίας καὶ τῆς ἐνδείας
τῶν μερῶν ἀπορήσειεν ἄν τις. γίγνεται γὰρ ἐνίοτε τὰ μὲν
πλείους ἔχοντα δακτύλους τὰ δ' ἕνα μόνον, καὶ περὶ τὰ
ἄλλα μέρη τὸν αὐτὸν τρόπον· καὶ γὰρ πλεονάζει καὶ κο-
λοβὰ γίγνεται. τὰ δὲ καὶ δύο ἔχοντα αἰδοῖα, τὸ μὲν ἄρ-
ρενος τὸ δὲ θήλεος, καὶ ἐν ἀνθρώποις καὶ μάλιστα περὶ
τὰς αἶγας· γίγνονται γὰρ ἃς καλοῦσι τραγαίνας διὰ τὸ
θήλεος καὶ ἄρρενος ἔχειν αἰδοῖον – ἤδη δὲ καὶ κέρας αἲξ
ἔχουσα ἐγένετο πρὸς τῷ σκέλει. γίγνονται δὲ μεταβολαὶ καὶ
πηρώσειςκαὶ πλεονασμοὶ καὶ περὶ τὰ ἐντὸς μόρια τῷ ἢ μὴ ἔχειν
ἔνια ἢ κεκολοβωμένα ἔχειν καὶ πλείω καὶ μεθεστῶτα τοὺς τόπους.
καρδίαν μὲν οὖν οὐθὲν πώποτε ἐγένετο ζῷον οὐκ ἔχον, σπλῆνα
δ' οὐκ ἔχον καὶ δύο ἔχον, καὶ νεφρὸν ἕνα· ἧπαρ δ' οὐκ
ἔχον μὲν οὐθέν, οὐχ ὅλον δὲ ἔχον. ταῦτα δὲ πάντα ἐν τοῖς
τελειωθεῖσι καὶ ζῶσιν. εὑρίσκεται καὶ χολὴν οὐκ ἔχοντα,
πεφυκότα ἔχειν· τὰ δὲ πλείους ἔχοντα μιᾶς. ἤδη δ' ἐγέ-
νετο καὶ μεθεστηκότα κατὰ τόπον –
Τραγιζω
Γαληνός ιατρός De antidotis libri ii Τομ. 14, σελ. 57, γρ. 10
γίνεται τοῖς ὁμοδιαίτοις, οὕτως ἔχει κᾀπὶ τῶν φαρμάκων

ἁπάντων. ὁ γὰρ ἐντεθραμμένος αὐτοῖς καὶ πολλάκις ἑορα-
κὼς εὑρίσκει τε καὶ γνωρίζει ῥᾳδίως τὰς παρὰ μικρὸν δια-
φοράς· ὁ δ' ἅπαξ ἢ δὶς ἑορακὼς ὡς ἀπαράλλακτον τε-
θέαται τῷ ἑτέρῳ τὸ ἕτερον, ἔχον ἐνίοτε σαφεστάτην διά-
κρισιν, ἐναργῶς φαινομένην τῷ πολλάκις ἑορακότι, ὥστε
καὶ δι' ἑνὸς τῶν συμβεβηκότων αὐτοῖς γνωρίζεσθαι ῥᾳδίως.
τὸ γοῦν ἐκ χαλβάνης σαγαπηνὸν οὐκ ἔχει τὴν ὀσμὴν τῆς
ἰδιότητος τὴν αὐτὴν τῷ κυρίως ὀνομαζομένῳ σαγαπηνῷ. τὸ
γὰρ ὑπὸ τῶν περὶ τὰ τοιαῦτα δεινῶν ὀνομαζόμενον ὀσμῆς
581
εἶδος τραγίζον οὐκ ἀποτίθεται τὸ ἐκ τῆς χαλβάνης σαγα-

πηνόν. ἀλλὰ ἐπὶ μὲν τοῦ τοιούτου σαγαπηνοῦ καὶ τῆς
χαλβάνης ταύτης οὐ μεγάλη τίς ἐστιν ἡ διαφορὰ πρὸς τὴν
τοῦ φαρμάκου σύνθεσιν. ἄμφω γὰρ ἁρμόττει καὶ ἀντιτέ-
τακται τοῖς ἰοβόλοις τε καὶ δηλητηρίοις, ἀλλ' ἧττον ἡ χαλ-
βάνη τοῦ σαγαπηνοῦ. τὸ δὲ ὀποκάλπασον ἀναιρετικόν ἐστι,
καὶ πολλοὺς κατά τινα τύχην ἐν τοῖς τῆς ἡμετέρας ζωῆς
χρόνοις ἀποθανόντας οἶδα διὰ τὴν ἄγνοιαν τῆς ὀποκάλ-
πασον ἐχούσης σμύρνης. ἐξεπίτηδες γὰρ ἔνιοι τῶν σκευα-
ζόντων αὐτὴν ὡς ἀρίστην ἔβαλον, ἐπειδὴ τοῖς κολλυρίοις
Τραγομασχαλος-ον
Αριστοφάνης κωμκός Pax Γρ. 812-813
ὑμνεῖν, ὅταν ἠρινὰ μὲν

φωνῇ χελιδὼν
ἑζομένη κελαδῇ, χο-
ρὸν δὲ μὴ 'χῃ Μόρσιμος
μηδὲ Μελάνθιος, οὗ δὴ
πικροτάτην ὄπα γηρύσαντος ἤκουσ',
ἡνίκα τῶν τραγῳδῶν
τὸν χορὸν εἶχον ἁδελ-
φός τε καὶ αὐτός, ἄμφω
Γοργόνες ὀψοφάγοι, βατιδοσκόποι Ἅρπυιαι,
γραοσόβαι μιαροί, τραγομάσχαλοι ἰχθυολῦμαι·
ὧν καταχρεμψαμένη μέγα καὶ πλατὺ
Μοῦσα θεὰ μετ' ἐμοῦ ξύμ-
παιζε τὴν ἑορτήν.
{ΤΡ.} Ὡς χαλεπὸν ἐλθεῖν ἦν ἄρ' εὐθὺ τῶν θεῶν.
Ἔγωγέ τοι πεπόνηκα κομιδῇ τὼ σκέλει.
Μικροὶ δ' ὁρᾶν ἄνωθεν ἦστ'. Ἔμοιγέ τοι
ἀπὸ τοὐρανοῦ 'φαίνεσθε κακοήθεις πάνυ,
ἐντευθενὶ δὲ πολύ τι κακοηθέστεροι.
{ΟΙ.} Ὦ δέσποθ', ἥκεις;
Τρημα-ατος
Πλούταρχος Quaestiones convivales (612c-748d) tephanus σελ. 689,

τμ. D, γρ. 6
...τούτοις’ ἔφην, ‘ὧν ἔνιοι περιέχονται καὶ ἀγαπῶσι,

κατατρήσειέ τις τὴν σάρκα, πλαδαρὰν καὶ τρομώδη καὶ
582
σαθρὰνἂν ποιήσειε· τό τε μὴ ταὐτὰ τοῦ σώματος

μόρια τὸ ποτὸν προσδέχεσθαι καὶ τὸ σιτίον ἀλλ' ὥσπερ
ἠθμοῖς καταρρεῖσθαι καὶ ἀποκρίνεσθαι κομιδῇ πλασμα-
τῶδες καὶ ἀλλόκοτον. αὕτη γὰρ ἡ πρὸς τὸ ὑγρὸν ἀνάμιξις,
θρύπτουσα τὰ σιτία καὶ συνεργὰ λαμβάνουσα τὸ θερμὸν
τὸ ἐντὸς καὶ τὸ πνεῦμα, πάντων ὀργάνων ἀκριβέστατα
πάσαις τομαῖς καὶ διαιρέσεσι λεπτύνει τὴν τροφήν, ὥστε
πᾶν μόριον αὐτῆς παντὶ μορίῳ γίνεσθαι φίλον καὶ οἰκεῖον,
οὐκ ἐναρμόττον ὥσπερ ἀγγείοις καὶ τρήμασιν ἀλλ' ἑνού-
μενον καὶ προσφυόμενον. ἄνευ δὲ τούτων οὐδὲ λέλυται
τῆς ἀπορίας τὸ μέγιστον· οἱ γὰρ ἐμφαγόντες, ἂν μὴ
πίωσιν, οὐ μόνον οὐ λύουσιν ἀλλὰ καὶ προσεπιτείνουσι τὸ
δίψος· πρὸς τοῦτο δ' οὐδὲν εἴρηται. σκόπει δὲ καὶ τὰ
παρ' ἡμῶν’ ἔφην, ‘εἰ φαινομένας ὑποθέσεις λαμβάνομεν,
πρῶτον μὲν λαμβάνοντες τὸ ὑγρὸν ὑπὸ τοῦ ξηροῦ δια-
φθείρεσθαι δαπανώμενον, τῷ δ' ὑγρῷ τὸ ξηρὸν βρεχόμενον
καὶ μαλασσόμενον διαχύσεις ἴσχειν καὶ ἀναθυμιάσεις·
Τριβακος-η-ον
Γαληνός ιατρός De locis affectis libri vi Τομ. 8, σελ. 155, γρ. 4
ἐκ πείρας, ἵνα τι καὶ πρὸς τοὺς ἐμπειρικοὺς εἴπω, τῶν τοιού-

των εὑρῆσθαί τι δύναται· καυσούμενος μὲν γὰρ ἄνθρωπος ἐν
πυρετῷ διακαεῖ ψυχρὸν ὕδωρ ὑπ' ἀκρασίας προσενεγκάμενος
ὤνητο μὲν αὐτός ποτε, μιμήσεως δ' ἀρχὴν ἰατροῖς παρέσχεν
ἄνευ λογικῆς ἐνδείξεως· ἡ δὲ τῆς σικύας πρόσθεσις οὐδεμίαν
ἔχει περίπτωσιν ἡγουμένην, ἀλλ' ἐκ λογικῆς ἐνδείξεως ἅπασα
γέγονεν, μήτ' αὐτῆς ποτε δυναμένης τῆς σικύας αὐτομάτως
γεννηθῆναι μήτ', εἰ κᾂν τοῦτό τις συγχωρήσειε, κολληθῆναί
ποτε τῇ κεφαλῇ κατὰ περίπτωσιν, καὶ μάλιστ' ἐπὶ πάθους
σπανίου. τῶν γοῦν καθ' ἡμᾶς ἰατρῶν, ὅσοι γέροντές εἰσι
καὶ τριβακοὶ, πυνθανόμενος, εἴ τινος ἐθεράπευσάν ποτε
τοιοῦτο πάθος, ὀλίγου δεῖν ἁπάντων ἤκουσα μηδ' ἐπικεχειρη-
κέναι λεγόντων, μόνος δ' εἷς ἔφη τολμῆσαι μὲν ἐπὶ τὴν θε-
ραπείαν ἐλθεῖν, ἀνύσαι δὲ μηδὲν ἐπ' αὐτῇ. πῶς οὖν ἐκ πεί-
ρας μιμητικῆς τῶν κατὰ περίπτωσιν ὀφθέντων ἡ τοῦ βοηθή-
ματος ἐγένετο γνῶσις, αὐτοῦ γε τοῦ πάθους σπανίως τινὶ
συμβαίνοντος, αὐτομάτως τε τῆς σικύας τῇ κεφαλῇ κολληθῆ-
ναι κατὰ περίπτωσιν οὐδέποτε δυναμένης; ψυχροῦ μὲν γὰρ
πόσις, ἕκαστόν τε τῶν τοιούτων βοηθημάτων, ὧν ὁσημέραι
πεῖραν ἔχομεν ἐπὶ πολλῶν πολλάκις, ἐκ πείρας εὑρῆσθαι
δύναται μιμητικῶς· ἡ δὲ τῆς σικύας προσβολὴ...
583
Τριβαλλοποπανοθρεπτος-ον
Αθηναίος σοφιστής. Δειπνοσοφιστές Βιβ. 3, Kaibel παρ. 71, li 6
ἐγὼ δέ γ' εἰμὶ τῶν μελαμπύγων ἔτι.

Ἡγήσανδρος δ' ἐν ὑπομνήμασιν (FHG IV 420) ἐν τῇ
κεφαλῇ φησι τὸν ἥπατον δύο λίθους ἔχειν τῇ μὲν αὐγῇ
καὶ τῷ χρώματι παραπλησίους τοῖςἐν τοῖς ὀστρείοις,
τῷ δὲ σχήματι ῥομβοειδεῖς.
ΤΑΓΗΝΙΣΤΩΝ δ' ἰχθύων μνημονεύει Ἄλεξις
ἐν Δημητρίῳ (II 315 K) καθάπερ κἀν τῷ προκειμένῳ
δράματι. Εὔβουλος Ὀρθάννῃ (II 190 K)·
πᾶσα δ' εὔμορφος γυνὴ
ἐρῶσα φοιτᾷ τηγάνων τε σύντροφα
τριβαλλοπανόθρεπτα μειρακύλλια,
ὁμοῦ δὲ τευθὶς καὶ Φαληρικὴ κόρη
σπλάγχνοισιν ἀρνείοισι συμμεμιγμένη
πηδᾷ, χορεύει, πῶλος ὣς ἀπὸ ζυγοῦ.
ῥιπὶς δ' ἐγείρει φύλακας Ἡφαίστου κύνας
θερμῇ παροξύνουσα τηγάνου πνοῇ·
ὀσμὴ δὲ πρὸς μυκτῆρας ἠρεθισμένη
ᾄσσει· μεμαγμένη δὲ Δήμητρος κόρη
κοίλη φάραγγος δακτύλου πιέσματι
σύρει τριήρους ἐμβολὰς μιμουμένη,
δείπνου πρόδρομον ἄριστον.
Eubulus Comic., Αποσπασμα 75, γρ. 3 ΟΡΘΑΝΗΣ
πᾶσα δ' εὔμορφος γυνὴ

ἐρῶσα φοιτᾷ τηγάνων τε σύντροφα
τριβαλλοπανόθρεπτα μειρακύλλια·
ὁμοῦ δὲ τευθὶς καὶ Φαληρικὴ κόρη
σπλάγχνοισιν ἀρνείοισι συμμεμιγμένη
πηδᾷ, χορεύει, πῶλος ὣς ἄπο ζυγοῦ.
ῥιπὶς δ' ἐγείρει σκύλακας Ἡφαίστου κύνας,
θερμῇ παροξύνουσα τηγάνου πνοῇ.
ὀσμὴ δὲ πρὸς μυκτῆρας ἠρεθισμένη
ᾄσσει. μεμαγμένη δὲ Δήμητρος κόρη
κοίλην φάραγγα δακτύλου πιέσματι
584
σύρει, τριήρους ἐμβολὰς μιμουμένη,

δείπνου πρόδρομον ἄριστον.
Τρυφων-ωσα-ων
χαίρετ'· ἐγὼ δ' ὑμῖν θεὸς ἄμβροτος, οὐκέτι θνητὸς

πωλεῦμαι μετὰ πᾶσι τετιμένος, ὥσπερ ἔοικα,
ταινίαις τε περίστεπτος στέφεσίν τε θαλείοις·
τοῖσιν ἅμ' εὖτ' ἂν ἵκωμαι ἐς ἄστεα τηλεθάοντα,
ἀνδράσιν ἠδὲ γυναιξί, σεβίζομαι· οἱ δ' ἅμ' ἕπονται
μυρίοι, ἐξερέοντες ὅπῃ πρὸς κέρδος ἀταρπός·
οἱ μὲν μαντοσυνέων κεχρημένοι, οἱ δ' ἐπὶ νούσων
παντοίων ἐπύθοντο κλύειν εὐηκέα βάξιν.
Μέγαν δὲ τὸν Ἀκράγαντα εἰπεῖν φησιν [ποταμὸν ἄλλα] ἐπεὶ
μυριάδες αὐτὸν κατῴκουν ὀγδοήκοντα· ὅθεν τὸν Ἐμπεδοκλέα
εἰπεῖν, τρυφώντων αὐτῶν, “Ἀκραγαντῖνοι τρυφῶσι μὲν ὡς αὔριον
ἀποθανούμενοι, οἰκίας δὲ κατασκευάζονται ὡς πάντα τὸν χρόνον
βιωσόμενοι.”
Τρυφεραινομαι Τρυφερευμα-ατος Τρυφεροβιος-ον Τρυφερος-α-ον

ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ] ΒΟΥΚΟΛΙΣΚΟΣ
Εὐνίκα μ' ἐγέλαξε θέλοντά μιν ἁδὺ φιλᾶσαι

καί μ' ἐπικερτομέοισα τάδ' ἔννεπεν· ‘ἔρρ' ἀπ' ἐμεῖο.
βουκόλος ὢν ἐθέλεις με κύσαι, τάλαν; οὐ μεμάθηκα
ἀγροίκως φιλέειν, ἀλλ' ἀστικὰ χείλεα θλίβειν.
μὴ τύγε μευ κύσσῃς τὸ καλὸν στόμα μηδ' ἐν ὀνείροις.
οἷα βλέπεις, ὁπποῖα λαλεῖς, ὡς ἄγρια παίσδεις.
[ὡς τρυφερὸν καλέεις, ὡς κωτίλα ῥήματα φράσδεις·
ὡς μαλακὸν τὸ γένειον ἔχεις, ὡς ἁδέα χαίταν.]
χείλεά τοι νοσέοντι, χέρες δέ τοι ἐντὶ μέλαιναι,
καὶ κακὸν ἐξόσδεις. ἀπ' ἐμεῦ φύγε μή με μολύνῃς.’
τοιάδε μυθίζοισα τρὶς εἰς ἑὸν ἔπτυσε κόλπον,
καί μ' ἀπὸ τᾶς κεφαλᾶς ποτὶ τὼ πόδε συνεχὲς εἶδεν
χείλεσι μυχθίζοισα καὶ ὄμμασι λοξὰ βλέποισα,
καὶ πολὺ τᾷ μορφᾷ θηλύνετο, καί τι σεσαρός
καὶ σοβαρόν μ' ἐγέλαξεν. ἐμοὶ δ' ἄφαρ ἔζεσεν αἷμα,
585
καὶ χρόα φοινίχθην ὑπὸ τὤλγεος ὡς ῥόδον ἕρσᾳ.

χἂ μὲν ἔβα με λιποῖσα, φέρω δ' ὑποκάρδιον ὀργάν,
Τυφεδανος-ου
Αριστοφάνης κωμκός Vespae Γρ. 1364
νέος γάρ εἰμι. καὶ φυλάττομαι σφόδρα·

τὸ γὰρ ὑίδιον τηρεῖ με, κἄστι δύσκολον
κἄλλως κυμινοπριστοκαρδαμογλύφον.
ταῦτ' οὖν περί μου δέδοικε μὴ διαφθαρῶ·
πατὴρ γὰρ οὐδείς ἐστιν αὐτῷ πλὴν ἐμοῦ.
ὁδὶ δὲ καὐτός. ἐπὶ σὲ κἄμ' ἔοικε θεῖν.
ἀλλ' ὡς τάχιστα στῆθι τάσδε τὰς δετὰς
λαβοῦσ', ἵν' αὐτὸν τωθάσω νεανικῶς,
οἵοις ποθ' οὗτος ἐμὲ πρὸ τῶν μυστηρίων.
{Βδ.} ὦ οὗτος οὗτος, τυφεδανὲ καὶ χοιρόθλιψ,
ποθεῖν ἐρᾶν τ' ἔοικας ὡραίας σοροῦ.
οὔτοι καταπροίξει μὰ τὸν Ἀπόλλω τοῦτο δρῶν.
{Φι.} ὡς ἡδέως φάγοις ἂν ἐξ ὄξους δίκην.
{Βδ.} οὐ δεινὰ τωθάζειν σε τὴν αὐλητρίδα
τῶν ξυμποτῶν κλέψαντα;
{Φι.} ποίαν αὐλητρίδα;
τί ταῦτα ληρεῖς ὥσπερ ἀπὸ τύμβου πεσών;
Αίλιος Διονύσιος Ἀττικὰ ὀνόματα Αλφαβητικό tau, entry 33, γρ. 1
τρύχνον· τὴν πόαν. θηλυκῶς λέγουσι τὴν τρύχνον, οὐ τὸν τρύχνον. [σὺν
τῷσ δὲ ‘στρύχνον’ οὐδαμοῦ εὗρον] ... καὶ παρὰ τὴν παροιμίαν τὴν
‘ἁπαλώτερος τρύχνου’ παρῳδῶν ὁ κωμικός φησιν (IV 660 M. = fr. ad.
605 K.)· ’ἤδη γάρ εἰμι μουσικώτερος τρύχνου’.
τύλη· τὸ ἐπὶ τῶν τενόντωναὐχενίων φῦμα. Ἀριστοφάνης (Ach. 860; 954).
τυμβογέροντες· πέμπτη ἡλικία γερόντων, ὡς καὶ Θεόφραστος (deest ap.
Wi.). παραπλῆγες καὶ τῇ διανοίᾳ παρηλλαγμένοι,Ἀριστοφάνης (IV 680
M. = fr. ad. 1172 K.). τύρβη· Ἀττικῶς, σύρβη κοινῶς.
τυρεύεται καὶτυρεῖται (com. fr. ad. 1173 K.)· συνίσταται καὶ
συμπήγνυται. τυρευθέντα (ib.)· κινηθέντα, ταραχθέντα.
τυφεδανός· τετυφωμένος καὶ ἀσθενὴς οἷον καπνός.
τῶν γὰρ ὑστάτων χάρις· παροιμία.
τῶν δ' ὄνων οὔ μοι μέλει.
586
τῶν δυνατῶν τι κέλευ', οὐ γὰρ παρὰ Κενταύροισι.

ὕαλος· διὰ τοῦα, οὐχὶ ὕελος, καὶ θηλυκῶς ἡ ὕαλος, καὶ ὑάλινον.
Ἀριστοφάνης Ἀχαρνεῦσιν (74)·
Τυφογερων-οντος
Αριστοφάνης κωμκός Nubes Γρ. 908
{Ητ.} ἀλλ' ἀνατρέψω ταῦτ' ἀντιλέγων·

οὐδὲ γὰρ εἶναι πάνυ φημὶ Δίκην.
{Κρ.} οὐκ εἶναι φῄς;
{Ητ.} φέρε γάρ, ποῦ 'στίν;
{Κρ.} παρὰ τοῖσι θεοῖς.
{Ητ.} πῶς δῆτα Δίκης οὔσης ὁ Ζεὺς
οὐκ ἀπόλωλεν τὸν πατέρ' αὑτοῦ δήσας;
{Κρ.} αἰβοῖ, τουτὶ καὶ δὴ.
χωρεῖ τὸ κακόν. δότε μοι λεκάνην.
{Ητ.} τυφογέρων εἶ κἀνάρμοστος.
{Κρ.} καταπύγων εἶ κἀναίσχυντος.
{Ητ.} ῥόδα μ' εἴρηκας.
{Κρ.} καὶ βωμολόχος.
{Ητ.} κρίνεσι στεφανοῖς.
{Κρ.} καὶ πατραλοίας.
{Ητ.} χρυσῷ πάττων μ' οὐ γιγνώσκεις.
{Κρ.} οὐ δῆτα πρὸ τοῦ γ', ἀλλὰ μολύβδῳ.
{Ητ.} νῦν δέ γε κόσμος τοῦτ' ἐστὶν ἐμοί.
Ἀλλὰ φοβοῦμαι τόδε· μῶν ὑστερόπους βοηθῶ;

Νυνδὴ γὰρ ἐμπλησαμένη τὴν ὑδρίαν κνεφαία
μόλις ἀπὸ κρήνης ὑπ' ὄχλου καὶ θορύβου καὶ πατάγου χυτρείου,
δούλαισιν ὠστιζομένη
στιγματίαις θ', ἁρπαλέως
ἀραμένη, ταῖσιν ἐμαῖς
δημότισιν καομέναις
φέρουσ' ὕδωρ βοηθῶ. Ἤκουσα γὰρ τυφογέρον-Ant.} τας ἄνδρας ἔρρειν,
στελέχη φέροντας ὥσπερ βαλανεύσοντας
εἰς πόλιν ὡς τριτάλαντα βάρος,
δεινότατ' ἀπειλοῦντας ἐπῶν
ὡς πυρὶ χρὴ τὰς μυσαρὰς γυναῖκας ἀνθρακεύειν.
587
Ἅς, ὦ θεά, μή ποτ' ἐγὼ πιμπραμένας ἴδοιμι,

ἀλλὰ πολέμου καὶ μανιῶν ῥυσαμένας Ἑλλάδα καὶ πολίτας·
ἐφ' οἷσπερ, ὦ χρυσολόφα
πολιοῦχε, σὰς ἔσχον ἕδρας.
Καί σε καλῶ ξύμμαχον, ὦ
Φρύνιχος Αττικός Praeparatio sophistica (επιτομή ) Σελ. 114, γρ. 1
τοῦτο διαφερόμεθα.
τοπάζειν (Aristoph. Vesp. 73): τὸ ὑπονοεῖν.
τηθαλλαδοῦς: ὁ ὑπὸ τήθῃ καὶ γυναιξὶ τεθραμμένος καὶ
διὰ τὴν τρυφὴν ἐκλελυμένος καὶ ἄχρηστος.
τὸ φρόνημα ὀγκοῦν (Aristoph. Vesp. 1024): οἷον
ἐπαίρεσθαι καὶ χαυνοῦσθαι.
τὴν καρδίαν κάεσθαι (Aristoph. Lys. 9): ἐπὶ ὑπερ-
βαλλούσης ῥηθείηἂν ἀνίας.
τιλλοπώγων (fr. com. ad. 1163): ὁ τὸν ἑαυτοῦ ἀπο-
τίλλων πώγωνα.
τυφογέρων (Aristoph. Nub. 907; Lys. 335): τοὺς διὰ
γῆρας τετυφωμένους καὶ ἐπικεκαυμένους.
τυμβογέρων (fr. com. ad. 1172): ἐπὶ τῶν πάνυ γε-
ραιῶν, οἷον ὁ διὰ μακρὸν γῆρας τάφος ὢν καὶ οὐκέτι ἄν-
θρωπος. τέσσαρά εἰσιν ὀνόματα τοῦ γέροντος, ὠμογέρων ὁ
πρὸ τοῦ προσήκοντος καιροῦ γηράσας. εἶτα ὁ γέρων, ὁμωνύ-
μως τῷ παντὶ γέροντι. τρίτου δὲ σῦφαρ – ἔστι δὲ σῦφαρ
κατὰ γλῶτταν τὸ ἔνδυμα τοῦ ὄφεος – τέταρτος τυμβογέρων,
ὁ τύμβου χρείαν ἔχων.

δὲ ὁ Τιθωνὸς διὰ γῆρας ἐν ταλάρῳ ἢ καρτάλλῳ, τῷ δηλουμένῳ ἐν τοῖς

τοῦ Κωμικοῦ (?), ὡς ἂν δηλαδὴ μὴ φαίνοιτο τοῖς πολλοῖς, κρεμασθῆναι,
κατὰ δέ τινας εἰς τέττιγα μεταβληθῆναι – τοὺς δὲ σαπρούς, ἐπὶ τοῦ
Σαπείρου, διὰ παλαιότητα.
Τούτους δὲ βεκκεσελήνους (Nub. 398) καὶ πρωτοσελήνους (fr. 55
Dem.) Ἀριστοφάνης καλεῖ· καὶ τυμβογέροντα (fr. 55 Dem.) ἐκάλεσε
τὸν ὑπέργηρων καὶ παρεξηυλημένον (Ach. 681).
Θαλλοφόρος· ὁ τοῖς βοσκήμασιθαλλὸν παραβάλλων καί,
παροιμιακῶς, ὁ εἰς ἄλλο μηδὲν χρήσιμος.
Γράπις· ὁ ῥυσσός· ἀπὸ τοῦ ὡσπερεὶ καταγεγράφθαι ταῖς ῥυτίσι.
Τυφογέρων καὶ τυφὸς καὶ τυφεδανός· ἀπὸ τοῦ δεῖν ἤδη τύφεσθαι
ὅ ἐστι καίεσθαινεκρικῶς· ἢ διὰ τὸ τετυφῶσθαι, τουτέστιν ἐπῆρθαι,
588
τὰς φρένας, διὰγήρως πολυπειρίαν.

Σορόπληκτος καὶ σοροπλὴξκαὶ σορέλλην· τούτου δὲ καὶ
θηλυκὸν ἐπὶ πρεσβύτου τὴν σορέλλην †ἀνάκρουσιν.
Τὴν δὲ γραῦν ὁμοίως δι' ἀρχαιότητα κύβηκα καὶ τηθῦν ἐκάλουν.
Ὅμοιον σκῶμμα καὶ ὁ σκίνιψ καὶ ῥυποκόνδυλος.
τὸ Αἰγύπτιος κύριον. εἴη δ' ἂν τοιοῦτόν τι καὶ ὁ ἐκ Τροίας Πριαμίδης

Πολίτης. τὸ δὲ τὸν ὑπέργηρων, καὶ πολύνουν εἶναι, ἀπαιτεῖ πάντως ὁ
κατὰ φύσιν ὀρθὸς λόγος, ὡς ὅγε ἑτεροῖος γέρων, ἀκούσοι ἄν
ποθεν τὸ, μὴ 'φευρεθῇς ἄνους τὲ καὶ γέρων ἅμα. Σημείωσαι δὲ καὶ ὅτι
λόγιος ὢν ὁ ποιητὴς καὶ εἰδὼς ὡς κατάρξαι λόγου τὸν νεωτέρον παρὰ
τοῖς εὖ εἰδόσι δυσχερὲς, προλογίζοντα ποιεῖ τὸν γέροντα Αἰγύ-
καὶ λαλοῦντα πρὸς τὸ ἐρωτηθέν. ῥᾷον γὰρ τοῦτο ἤπερ τὸ πρωτολογεῖν.
τοιοῦτον δέ τι ποιήσει καὶ ἐν τῇ γάμμα ῥαψῳδίᾳ. ἔνθα τοῦ
Τηλέμαχος. (Vers. 16.) Τὸ δὲ γήραϊ κυφὸς, πρὸς διαστολὴν εἴρηται τοῦ
γυροῦ. ἐκεῖνος γὰρ, φύσει τοιοῦτος. ὡς τὸ, γυρὸς ἔην ὤμοισιν,
ἐπαινεῖται, διότι ἐπί τινων, φυσᾷ καὶ ἐπαίρει φρένας. ὅθεν τυφογέροντες
οἱ τοιοῦτοι καὶ τῦφοι καὶ τυφεδανοὶ σκώπτονται. εἰ καὶ ἄλλως τὰ
ἤγουν καίεσθαι νεκρικῶς. ὅθεν καὶ τυμβογέροντες οἱ αὐτοὶ καὶ
σορόπληκτοι καὶ σοροπλῆγες. καὶ ὅτι ἐκ τοῦ κυφὸς οὗ πρωτότυ-
πος ὁ κέκυφα παρακείμενος, λέγεται σκωπτικῶς κατὰ συγγένειαν τοῦφ
πρὸς τὸβ, κυβάλης ὁ ὡσπερεὶ κυφὸς, ἐκ τοῦ κατακύπτειν συχνῶς. ὃν καὶ
ἡμίανδρον καὶ ἡμιγύναικα καὶ σποδόρχην ἐβλασφήμουν.
ἐκ τοῦ αὐτοῦ δέ φασι κυφοῦ, καὶ Κυβήβα διὰ τοῦα ἢ Κυβήβη διὰ τοῦη, ἡ
Ῥέα. ᾗ φασιν ὁ κατεχόμενος ἢ καὶ ἄλλῳ δαίμονι καταχρηστικῶς,
κύβηβος ἐλέγετο. ὁ και σάβος καὶ σαβάζιος καὶ βάκχος...
Ἀλλ', ὦ τηθῶν ἀνδρειοτάτη καὶ μητριδίων ἀκαληφῶν,

χωρεῖτ' ὀργῇ καὶ μὴ τέγγεσθ'· ἔτι γὰρ νῦν οὔρια θεῖτε.
{ΛΥ.} Ἀλλ' ἤνπερ ὅτε γλυκύθυμος Ἔρως χἠ Κυπρογένει' Ἀφροδίτη
ἵμερον ἡμῶν κατὰ τῶν κόλπων καὶ τῶν μηρῶν καταπνεύσῃ,
κᾷτ' ἐντέξῃ τέτανον τερπνὸν τοῖς ἀνδράσι καὶ ῥοπαλισμούς,
οἶμαί ποτε Λυσιμάχας ἡμᾶς ἐν τοῖς Ἕλλησι καλεῖσθαι.
589
{ΠΡ.} Τί ποησάσας;
{ΛΥ.} Ἢν παύσωμεν πρώτιστον μὲν ξὺν ὅπλοισιν
ἀγοράζοντας καὶ μαινομένους.
{ΚΛ.} Νὴ τὴν Παφίαν Ἀφροδίτην.
{ΛΥ.} Νῦν μὲν γὰρ δὴ κἀν ταῖσι χύτραις καὶ τοῖς λαχάνοισιν ὁμοίως
περιέρχονται κατὰ τὴν ἀγορὰν ξὺν ὅπλοις ὥσπερ Κορύβαντες.
{ΠΡ.} Νὴ Δία· χρὴ γὰρ τοὺς ἀνδρείους.
{ΛΥ.} Καὶ μὴν τό γε πρᾶγμα γέλοιον,
ὅταν ἀσπίδ' ἔχων καὶ Γοργόνα τις κᾆτ' ὠνῆται κορακίνους.
ΥΒΡΙΣ
νόστῳ μὲν γήθησαν, ἄχος δ' ἕλεν Ἴδμονος αἴσῃ.

ἦμος δ' ἠέλιος σταθερὸν παραμείβεται ἦμαρ,
αἱ δὲ νέον σκοπέλοισιν ὕπο σκιόωνται ἄρουραι,
δειελινὸν κλίνοντος ὑπὸ ζόφον ἠελίοιο,
τῆμος ἄρ' ἤδη πάντες ἐπὶ ψαμάθοισι βαθεῖαν
φυλλάδα χευάμενοι πολιοῦ πρόπαρ αἰγιαλοῖο
κέκλινθ' ἑξείης· παρὰ δέ σφισι μυρί' ἔκειτο
εἴδατα καὶ μέθυ λαρόν, ἀφυσσαμένων προχόοισιν
οἰνοχόων. μετέπειτα δ' ἀμοιβαδὶς ἀλλήλοισιν
μυθεῦνθ' οἷά τε πολλὰ νέοι παρὰ δαιτὶ καὶ οἴνῳ
τερπνῶς ἑψιόωνται, ὅτ' ἄατος ὕβρις ἀπείη.
ἔνθ' αὖτ' Αἰσονίδης μὲν ἀμήχανος εἰν ἑοῖ αὐτῷ
πορφύρεσκεν ἕκαστα, κατηφιόωντι ἐοικώς·
τὸν δ' ἄρ' ὑποφρασθεὶς μεγάλῃ ὀπὶ νείκεσεν Ἴδας·
“Αἰσονίδη, τίνα τήνδε μετὰ φρεσὶ μῆτιν ἑλίσσεις;
αὔδα ἐνὶ μέσσοισι τεὸν νόον. ἦέ σε δαμνᾷ
τάρβος ἐπιπλόμενον, τό τ' ἀνάλκιδας ἄνδρας ἀτύζει;
ἴστω νῦν δόρυ θοῦρον, ὅτῳ περιώσιον ἄλλων
κῦδος ἐνὶ πτολέμοισιν ἀείρομαι, οὐδέ μ' ὀφέλλει
Ζεὺς τόσον ὁσσάτιόν περ ἐμὸν δόρυ, μή νύ τι πῆμα
λοίγιον ἔσσεσθαι μηδ' ἀκράαντον ἄεθλον
590
Θεόγνις Eleg., Elegiae Βιβ. 1, γρ. 291
Ἀστῶν μηδενὶ πιστὸς ἐὼν πόδα τῶνδε πρόβαινε

μήθ' ὅρκωι πίσυνος μήτε φιλημοσύνηι,
μηδ' εἰ Ζῆν' ἐθέληι παρέχειν βασιλῆα μέγιστον
ἔγγυον ἀθανάτων πιστὰ τιθεῖν ἐθέλων.
ἐν γάρ τοι πόλει ὧδε κακοψόγωι ἁνδάνει οὐδέν·
ωσδετοσωσαιεὶ πολλοὶ ἀνολβότεροι.
Νῦν δὲ τὰ τῶν ἀγαθῶν κακὰ γίνεται ἐσθλὰ κακοῖσιν

ἀνδρῶν· ἡγέονται δ' ἐκτραπέλοισι νόμοις·
αἰδὼς μὲν γὰρ ὄλωλεν, ἀναιδείη δὲ καὶ ὕβρις
νικήσασα δίκην γῆν κατὰ πᾶσαν ἔχει.
Οὐδὲ λέων αἰεὶ κρέα δαίνυται, ἀλλά μιν ἔμπης

καὶ κρατερόν περ ἐόνθ' αἱρεῖ ἀμηχανίη.
Κωτίλωι ἀνθρώπωι σιγᾶν χαλεπώτατον ἄχθος,

φθεγγόμενος δ' ἀδαὴς οἷσι παρῆι μ
πρὸς τὸ μέλλον θρασεῖς καὶ ἐλπίσαντες μακρότερα μὲν τῆς

δυνάμεως, ἐλάσσω δὲ τῆς βουλήσεως, πόλεμον ἤραντο, ἰσχὺν
ἀξιώσαντες τοῦ δικαίου προθεῖναι· ἐν ᾧ γὰρ ᾠήθησαν
περιέσεσθαι, ἐπέθεντο ἡμῖν οὐκ ἀδικούμενοι. εἴωθε δὲ τῶν
πόλεων αἷς ἂν μάλιστα καὶ δι' ἐλαχίστου ἀπροσδόκητος
εὐπραγία ἔλθῃ, ἐς ὕβριν τρέπειν· τὰ δὲ πολλὰ κατὰ λόγον
τοῖς ἀνθρώποις εὐτυχοῦντα ἀσφαλέστερα ἢ παρὰ δόξαν, καὶ
κακοπραγίαν ὡς εἰπεῖν ῥᾷον ἀπωθοῦνται ἢ εὐδαιμονίαν
διασῴζονται. χρῆν δὲ Μυτιληναίους καὶ πάλαι μηδὲν
διαφερόντως τῶν ἄλλων ὑφ' ἡμῶν τετιμῆσθαι, καὶ οὐκ ἂν ἐς
τόδε ἐξύβριςαν· πέφυκε γὰρ καὶ ἄλλως ἄνθρωπος τὸ μὲν
θεραπεῦον ὑπερφρονεῖν, τὸ δὲ μὴ ὑπεῖκον θαυμάζειν. κολα-
σθέντων δὲ καὶ νῦν ἀξίως τῆς ἀδικίας, καὶ μὴ τοῖς μὲν
ὀλίγοις ἡ αἰτία προστεθῇ, τὸν δὲ δῆμον ἀπολύσητε. πάντες
γὰρ ὑμῖν γε ὁμοίως ἐπέθεντο, οἷς γ' ἐξῆν ὡς ἡμᾶς τραπο-
μένοις νῦν πάλιν ἐν τῇ πόλει εἶναι· ἀλλὰ τὸν μετὰ τῶν
ὀλίγων κίνδυνον ἡγησάμενοι βεβαιότερον ξυναπέστησαν.
591
τῶν τε ξυμμάχων σκέψασθε εἰ τοῖς τε ἀναγκασθεῖσιν ὑπὸ

τῶν πολεμίων καὶ τοῖς ἑκοῦσιν ἀποστᾶσι τὰς αὐτὰς ζημίας
προσθήσετε, τίνα οἴεσθε ὅντινα οὐ βραχείᾳ προφάσει ἀπο-
στήσεσθαι, ὅταν ἢ κατορθώσαντι ἐλευθέρωσις ᾖ ἢ σφαλέντι
ἀνθρώπων· αἰεὶ γὰρ τοῦ πλέονος ἐλπίδι ὀρέγονται διὰ τὸ

καὶ τὰ παρόντα ἀδοκήτως εὐτυχῆσαι. οἷς δὲ πλεῖσται
μεταβολαὶ ἐπ' ἀμφότερα ξυμβεβήκασι, δίκαιοί εἰσι καὶ
ἀπιστότατοι εἶναι ταῖς εὐπραγίαις· ὃ τῇ τε ὑμετέρᾳ πόλει
δι' ἐμπειρίαν καὶ ἡμῖν μάλιστ' ἂν ἐκ τοῦ εἰκότος προσείη.
γνῶτε δὲ καὶ ἐς τὰς ἡμετέρας νῦν ξυμφορὰς ἀπιδόντες,
οἵτινες ἀξίωμα μέγιστον τῶν Ἑλλήνων ἔχοντες ἥκομεν παρ'
ὑμᾶς, πρότερον αὐτοὶ κυριώτεροι νομίζοντες εἶναι δοῦναι ἐφ'
ἃ νῦν ἀφιγμένοι ὑμᾶς αἰτούμεθα. καίτοι οὔτε δυνάμεως
ἐνδείᾳ ἐπάθομεν αὐτὸ οὔτε μείζονος προσγενομένης ὑβρί-
ςαντες, ἀπὸ δὲ τῶν αἰεὶ ὑπαρχόντων γνώμῃ σφαλέντες, ἐν
ᾧ πᾶσι τὸ αὐτὸ ὁμοίως ὑπάρχει. ὥστε οὐκ εἰκὸς ὑμᾶς διὰ
τὴν παροῦσαν νῦν ῥώμην πόλεώς τε καὶ τῶν προσγεγενη-
μένων καὶ τὸ τῆς τύχης οἴεσθαι αἰεὶ μεθ' ὑμῶν ἔσεσθαι.
σωφρόνων δὲ ἀνδρῶν οἵτινες τἀγαθὰ ἐς ἀμφίβολον ἀσφαλῶς
ἔθεντο (καὶ ταῖς ξυμφοραῖς οἱ αὐτοὶ εὐξυνετώτερον ἂν προς-
φέροιντο), τόν τε πόλεμον νομίσωσι μὴ καθ' ὅσον ἄν τις
αὐτοῦ μέρος βούληται μεταχειρίζειν, τούτῳ ξυνεῖναι, ἀλλ'
ὡς ἂν αἱ τύχαι αὐτῶν ἡγήσωνται· καὶ ἐλάχιστ' ἂν οἱ
τοιοῦτοι πταίοντες διὰ τὸ μὴ τῷ ὀρθουμένῳ αὐτοῦ πιστεύον-
τες ἐπαίρεσθαι ἐν τῷ εὐτυχεῖν ἂν μάλιστα καταλύοιντο.
Υανια-ας
Αθηναίος σοφιστής Δειπνοσοφιστές. Βιβ. 2, Kaibel παρ. 3, γρ. 18
ἡμέτερός ἐστ', ἀλλ' ὕβρεος· ὁ δὲ πέμπτος βοῆς·

ἕκτος δὲ κώμων· ἕβδομος δ' ὑπωπίων·
ὁ δ' ὄγδοος κλητῆρος· ὁ δ' ἔνατος χολῆς·
δέκατος δὲ μανίας, ὥστε καὶ βάλλειν ποιεῖ.
πολὺς γὰρ εἰς ἓν μικρὸν ἀγγεῖον χυθεὶς
ὑποσκελίζει ῥᾷστα τοὺς πεπωκότας.
Ἐπίχαρμος δέ φησιν (p. 271 L)· ἐκ μὲν θυσίας θοίνα ...,
ἐκ δὲ θοίνας πόσις ἐγένετο. {Β.} χάριεν, ὥς γ' ἐμοὶ
592
δοκεῖ. {Α.} ἐκ δὲ πόσιος μῶκος, ἐκ μώκου δ' ἐγένεθ' ὑανία·

ἐκ δ' ὑανίας δίκα..., ἐκ δίκας δὲ καταδίκα,
ἐκ δὲ καταδίκας πέδαι τε καὶ σφαλὸς καὶ ζαμία.
Πανύασις δ' ὁ ἐποποιὸς τὴν μὲν πρώτην πόσιν
ἀπονέμει Χάρισιν, Ὥραις καὶ Διονύσῳ, τὴν δὲ δευ-
τέραν Ἀφροδίτῃ καὶ πάλιν Διονύσῳ, Ὕβρει δὲ καὶ
Ἄτῃ τὴν τρίτην. Πανύασίς φησι (fr. 13 Ki)·
Υηνευς-εως
Ζωναράς λεξικόν Αλφαβητικό upsilon, σελ. 1764, γρ. 6
Τὸ Υ μετὰ τοῦ Ε. (Ἀρσενικόν.)

†Ὑετός ἐστι ψεκάδων ἄθροισμα.†
Ὑετός. ὄμβρος. καὶ ὑέτιον ὕδωρ. καὶ ὑετίζω.
καὶ ὕεν ἀντὶ τοῦ ἔβρεχεν.
(Οὐδέτερον.)
Ὕεια. χοίρων κρέα. τὰ ὕεια κρέα καὶ τοὺς λέ-
βητας. Τὸ Υ μετὰ τοῦ Η.
(Ἀρσενικόν.)
Ὑηνεύς. ὁ σκαιὸς, ὁ φλύαρος, ὁ ἀμαθής. καὶ
ὑηνία. οὕτω Καλλίας.
†Ὑηνία. ἡ συγγένεια. καὶ ἡ σκαιότης.†
Υποδερματις-ιδος Υποδερμις-ιδος
σπέρμα καὶ τὸ οὖρον ἀποκρίνεται, οὐρήθρα, καὶ πόρος οὐρητικός·

οὐρητῆρα δὲ οὐ χρὴ καλεῖν· εἰσὶ γὰρ οὐρητῆρες ἄλλοι, διὰ ὧν τὸ
οὖρον ἀπὸ νεφρῶν εἰς κύστιν ῥεῖ. Ὄσχεος δέ ἐστιν ἐν ᾧ οἱ δίδυμοι·
διδύμους δὲ ἢ ὄρχεις καλεῖν οὐδὲν διαφέρει. Τῶν δὲ διδύμων τὸ
μὲν ἐπάνω, κεφαλὴ, τὸ δὲ κάτω, πυθμήν. Καὶ τὸ χαλώμενον τοῦ
ὀσχέου λακκόπεδον. ᾯ δὲ ἀεὶ χαλαρὸν, λακκοσχέαν τοῦτον Ἀθηναῖοι
καλοῦσιν. Τὰ δὲ μεταξὺ ὀσχέου καὶ ὑποστήματος καὶ μηροῦ, πλι-
χάδες. – Τῆς δὲ γυναικὸς τὸ αἰδοῖον, κτεὶς μὲν τὸ τρίγωνον πέρας
τοῦ ὑπογαστρίου· ἄλλοι δὲ ἐπίσειον καλοῦσιν. Σχίσμα δὲ, ἡ τομὴ
τοῦ αἰδοίου. Τὸ δὲ μυῶδες ἐν μέσῳ σαρκίον, νύμφη, καὶ μύρτον· οἱ
593
δὲ ὑποδερμίδα, οἱ δὲ κλειτορίδα ὀνομάζουσι, καὶ τὸ ἀκολάστως

τούτου ἅπτεσθαι κλειτοριάζειν λέγουσιν. Μυρτόχειλα δὲ τὰ ἑκατέ-
ρωθεν σαρκώδη· ταῦτα δὲ Εὐρυφῶν καὶ κρημνοὺς καλεῖ· οἱ δὲ νῦν
τὰ μὲν μυρτόχειλα, πτερυγώματα, τὸ δὲ μύρτον, νύμφην. – Τῆς
δὲ ῥάχεως τὰ ὀστᾶ σφόνδυλοι· Ὅμηρος δὲ καὶ ἀστραγάλους αὐτὰ
καλεῖ· καὶ ἡ ἀπόφυσις τῶν σφονδύλων, ἄκανθα. Τὸ δὲ τελευταῖον
ὀστοῦν τῆς ὀσφύος, ἱερὸν ὀστοῦν· οἱ δὲ ὑποσφόνδυλον καλοῦσιν· τὸ
δὲ ἄκρον αὐτοῦ, κόκκυγα. – Τὰ δὲ ὑπὸ ταῖς πλευραῖς, λαπάραι καὶ
κενεῶνες· εἶτα λαγόνων ὀστᾶ, καὶ τούτων αἱ κοιλότητες, κοτύλαι.
Πυγαὶ δὲ τὰ μετὰ τὴν ὀσφὺν σαρκώδη, καὶ ἐφέδρανα, ἐπὶ ὧν
καθίζομεν· ἄλλοι δὲ γλουτοὺς καλοῦσιν· τὰ δὲ ὑπὸ τοὺς γλουτοὺς...
Ιππιατρικά Beroγρ. nsia Chapter 2, τμ. 7-9, γρ. t2
... διὰ τῶν ῥινῶν, ὅταν ᾖ βήσσων, ὥστε ὑπολαμβάνειν

ὀστέα καταπεπωκέναι, καὶ εὔγνωστόν ἐστιν, ὅτι ἔχεται ὑπὸ τῆς
ἀρθρίτιδος καὶ ὡς τάχιστα δεῖ βοηθεῖν, καθὼς ἄνω γέγραπται.
εὔχρηστον δὲ καὶ τοῦτο προσφέρειν, ὅταν ᾖ ὁ καιρὸς τοῦ φθι-
νοπώρου· σταφυλὴν λευκὴν ἀποθλῖψαι καὶ ποιῆσαι πλῆθος
κοτυλῶν δύο, καὶ τούτῳ μίξαντα ἀριστολοχείας κεκομμένης
καὶ σεσησμένης κοχλιάρια δύο ἐπίμεστα ὡσαύτως ἐγχυματίζειν
διὰ τῆς ῥινὸς καθ' ἡμέραν μέχρι ἡμερῶν ἑπτά.
τοῦ αὐτοῦ περὶ μάλεως ξηρᾶς, ὑγρᾶς, ἀρθρίτιδος, ὑποδερματίτιδος.
Ἔστι μάλεως γένη τέσσαρα· ἡ μὲν γάρ ἐστιν ὑγρά, ἡ δὲ

ξηρά, ἡ δὲ ἀρθρῖτις, ἡ δὲ ὑποδερματῖτις. τούτων αἱ μὲν εἰσὶν
εὐθεράπευτοι, ἡ δὲ δυσθεράπευτος, ἡ δὲ ἀθεράπευτος. εὐθε-
ράπευτοι μὲν ἥ τε ὑγρά, ἧς καὶ σημεῖα φέρεται διὰ τῶν ῥι-
νῶν ὑγρόν, λεπτὸν ὅμοιον ὕδατι, καὶ ἡ ὑποδερματῖτις, ἐξ ἧς
συμβαίνει ψωρίασις. δυσθεράπευτος δὲ ἡ ἀρθρῖτις, καθὼς
προγέγραπται. ἀθεράπευτος δὲ ἡ ξηρά, ἧς διὰμὲν τῶν
μυκτήρων φέρεται οὐδέν, τρῶγον δὲ καὶ πῖνον ἀπισχναίνεται
τὸ ζῷον καὶ πέψιν οὐ λαμβάνει, αἵ τε λαγόνες περιτεταμέναι
Υποθηλυς-εια-υ
Αριστοφάνης κωμκός Αποσπασμα 685, γρ. 2
{ΧΟΡΟΣ?} ὥστ' ἀνακύπτων καὶ κατακύπτων τοῦ σχήματος εἰκόνα

τοῦδε κηλώνειον τοῖς κηπουροῖς.
594
ἐν τοῖς ὄρεσινδ' αὐτόματ' αὐτοῖς τὰ μιμαίκυλ' ἐφύετο πολλά.

πολφοὺς δ' οὐχ ἧψον ὁμοῦ βολβοῖς.
ἵν' ἐπαγλαΐσῃ τὸ παλημάτιον καὶ μὴ βήττων καταπίνῃ.
κιρνάντες γὰρ τὴν πόλιν ἡμῶν κοτυλίζετε τοῖσι πένησιν.
ἀλλ' ὦ Δελφῶν πλείστας ἀκονῶν
Φοῖβε μαχαίρας καὶ προδιδάσκων τοὺς σοὺς προπόλους
{ΧΟΡΟΣ?} διάλεκτον ἔχοντα μέσην πόλεως
οὔτ' ἀστείαν ὑποθηλυτέραντ' οὔτ' ἀνελεύθερον ὑπαγροικοτέραντ' ...
ἡ μὲν πόλις ἐστὶν Ἀμαλθείας κέρας·ὡς εὖξαι ὺ μόνον καὶ πάντα
πάρεσται. τὸν σαπέρδην ἀποτῖλαι χρὴ κᾆτ' ἐκπλῦναι καὶ διαπλῦναι.
εἶτα μονῳδεῖν ἐκ Μηδείας καὶ τἀξ αὑτοῦ.
Υποθρυπτομαι
Πλούταρχος Περικλής Chapter 15, τμ. 1, γρ. 11
Ὡς οὖν παντάπασι λυθείσης τῆς διαφορᾶς, καὶ τῆς

πόλεως οἷον ὁμαλῆς καὶ μιᾶς γενομένης κομιδῇ, περιήνεγ-
κεν εἰς ἑαυτὸν τὰς Ἀθήνας καὶ τὰ τῶν Ἀθηναίων ἐξηρ-
τημένα πράγματα, φόρους καὶ στρατεύματα καὶ τριήρεις
καὶ νήσους καὶ θάλασσαν καὶ πολλὴν μὲν δι' Ἑλλήνων,
πολλὴν δὲ καὶ διὰ βαρβάρων ἥκουσαν ἰσχὺν καὶ ἡγεμονίαν,
ὑπηκόοις ἔθνεσι καὶ φιλίαις βασιλέων καὶ συμμαχίαις
πεφραγμένην δυναστῶν, οὐκέθ' ὁ αὐτὸς ἦν οὐδ' ὁμοίως
χειροήθης τῷ δήμῳ καὶ ῥᾴδιος ὑπείκειν καὶ συνενδιδόναι
ταῖς ἐπιθυμίαις ὥσπερ πνοαῖς τῶν πολλῶν, ἀλλ' ἐκ τῆς
ἀνειμένης ἐκείνης καὶ ὑποθρυπτομένης ἔνια δημαγωγίας
ὥσπερ ἀνθηρᾶς καὶ μαλακῆς ἁρμονίας ἀριστοκρατικὴν
καὶ βασιλικὴν ἐντεινάμενος πολιτείαν, καὶ χρώμενος αὐτῇ
πρὸς τὸ βέλτιστον ὀρθῇ καὶ ἀνεγκλίτῳ, τὰ μὲν πολλὰ
βουλόμενον ἦγε πείθων καὶ διδάσκων τὸν δῆμον, ἦν δ'
ὅτε καὶ μάλα δυσχεραίνοντα κατατείνων καὶ προσβιβάζων
ἐχειροῦτο τῷ συμφέροντι, μιμούμενος ἀτεχνῶς ἰατρὸν
Υποκατακλινω
Joannes Chrysostomus Scr. Eccl., Contra eos qui subintroductas habent

virgines Sect 11, ln 74
τῆς πάντων σωτηρίας ἀποληψόμεθα τὸν μισθὸν, καὶ ὧν δὲ

ἀπολαύομεν νῦν αἰσχρῶς, τότε μετὰ πολλῆς ἀπολαυσόμεθα
τῆς τιμῆς. Τί γὰρ, εἰπέ μοι, βούλει τιμᾶσθαι παρὰ γυναι-
κῶν; Μάλιστα μὲν οὖν ἀνάξιον τοῦτο ἀνδρὸς πνευματικοῦ,
595
τὸ τιμῆς τοιαύτης ἐρᾶν· πλὴν ἀλλὰ καὶ τοῦτο τότε παρέσται,

ὅταν μὴ ζητῶμεν αὐτό. Πέφυκε γὰρ ἄνθρωπος τῶν μὲν
θεραπευόντων ὑπερορᾶν, τοὺς δὲ μὴ κολακεύοντας θαυ-
μάζειν· τὸ δὲ πάθος τοῦτο πλέον ἡ γυναικεία φύσις ὑπο-
μένειν εἴωθεν. Ἀφόρητός τε γάρ ἐστι κολακευομένη, θαυ-
μάζει τε μάλιστα πάντων τοὺς οὐκ ἀνεχομένους εἴκειν καὶ
ὑποκατακλίνεσθαι ταῖς ἀκαίροις αὐτῆς ἐπιθυμίαις· καὶ
τοῦτο ὑμεῖς μοι μαρτυρήσετε. Νῦν μὲν γὰρ οὐχ οἱ ἔξωθεν
μόνον, ἀλλὰ καὶ αὐταὶ καταγελῶσιν ὑμῶν αἱ συνοικοῦσαι, εἰ
καὶ μὴ φανερῶς, ἀλλ' ἐν τῷ συνειδότι, καὶ ἐγκαλλωπίζονται
τῇ χαλεπῇ ταύτῃ τυραννίδι· τότε δὲ θαυμάσονται πάντως
ὑμᾶς, καὶ ἐκπλαγήσονται τὴν ἐλευθερίαν ὑμῶν. Εἰ δὲ
ἀπιστεῖτε τοῖς ἡμετέροις λόγοις, αὐτὰς ἐκείνας ἔρεσθε,
τίνας μᾶλλον ἐπαινοῦσι καὶ ἀποδέχονται, τοὺς δουλεύον-
τας ἢ τοὺς κρατοῦντας αὐτῶν, τοὺς ὑποκειμένους καὶ
πάντα ποιοῦντας καὶ πάσχοντας διὰ τὴν εἰς ἐκείνας
χάριν, ἢ τοὺς οὐδὲν τούτων ἀνεχομένους,
Υποκενοω
Aelius Aristides Rhet., Ars Ρητορική [Sp.] Book 1, chapter 1, τμ. 1, sub
τμ. 5, γρ. 4
ὅλως μυρία ἄν τις ἔχοι τοιαῦτα λέγειν, ἃ καὶ δῆλά ἐστι

πᾶσι τοῖς ἐντὸς ἅπαξ τῆς θεωρίας ταύτης.
Καὶ τὰ τοιαῦτα σεμνότητος μετέχει, ὅταν περὶ
βίου καὶ θανάτου διεξέρχῃ, οἷονπέρας μὲν γὰρ ἅπα-
σιν ἀνθρώποις τοῦ βίου θάνατος, ἢ ὅταν λέγῃς
καὶ φύσεις διαιρῇς καὶ διορίζῃς, οἷονοὐ γὰρ γένος
ἐστὶ φιλίων καὶ πολεμίων.
Ἐν οἷς ὁ μέγιστος κίνδυνος ἐν τῷ πολιτικῷ λόγῳ
ἢ ἐπακολουθήσαντα καὶ ἐπισπασθέντα τῇ φύσει τῶν ἐν-
νοημάτων, καὶ καθάπαξ ἀποστάντα τῶν ὑποκειμένων
διαφθεῖραι [δὲ] τὸ δόκιμον τοῦ λόγου καὶ ὑπόκενον ἐρ-
γάσασθαι καὶ γενέσθαι παρόμοιον τοῖς μετεωρολόγοις
τῶν σοφιστῶν, ἢ τὸ μέτρον τὸ ἐν τούτοις ἐπισκεψάμε-
νον, εἰς ὅσον ἐξαίρεται ὁ ἀγωνιστικὸς λόγος καὶ οἷστισιν
ἀναμιγνύμενος οὐκ ἀμοιρεῖ ἐν τοῖς ὅροις τοῦ ἀγωνιστι-
κὴν μένειν τὴν σεμνότητα καὶ μὴ διαμαρτεῖν.
Πλούταρχος De sollertia animalium (959a-985c) Stephanus σελ.

974, τμ. C, γρ. 2
596
χρῶνται, χελῶναι μὲν ὀρίγανον γαλαῖ δὲ πήγανον, ὅταν

ὄφεως φάγωσιν, ἐπεσθίουσαι· κύνες δὲ πόᾳ τινὶ καθαί-
ροντες ἑαυτοὺς χολεριῶντας· ὁ δὲ δράκων τῷ μαράθρῳ
τὸν ὀφθαλμὸν ἀμβλυώττοντα λεπτύνων καὶ διαχαράττων·
ἡ δ' ἄρκτος, ὅταν ἐκ τοῦ φωλεοῦ προέλθῃ, τὸ ἄρον ἐσθίου-
σα πρῶτον τὸ ἄγριον· ἡ γὰρ δριμύτης ἀνοίγει συμπεφυ-
κὸς αὐτῆς τὸ ἔντερον· ἄλλως δ' ἀσώδης γενομένη πρὸς
τὰς μυρμηκιὰς τρέπεται καὶ κάθηται προβάλλουσα λι-
παρὰν καὶ μαλακὴν ἰκμάδι γλυκείᾳ τὴν γλῶσσαν, ἄχρι
οὗ μυρμήκων ἀνάπλεως γένηται· καταπίνουσα γὰρ
ὠφελεῖται. τῆς τ' ἴβεως τὸν ὑποκλυσμὸν ἅλμῃ καθαιρο-
μένης Αἰγύπτιοι συνιδεῖν καὶ μιμήσασθαι λέγουσιν· οἱ δ'
ἱερεῖς ὕδατι χρῶνται, περιαγνίζοντες ἑαυτούς, ἐξ οὗ πέ-
πωκεν ἶβις· ἂν γὰρ ᾖ φαρμακῶδες ἢ νοσηρὸν ἄλλως τὸ
ὕδωρ, οὐ πρόσεισιν. ἀλλὰ καὶ τροφῆς ἀποσχέσει ἔνια
θεραπεύονται· καθάπερ λύκοι καὶ λέοντες, ὅταν κρεῶν
γένωνται διακορεῖς, ἡσυχίαν ἄγουσι κατακείμενοι καὶ συν-
θάλποντες ἑαυτούς. τίγριν δέ φασιν, ἐρίφου παραδοθέντος
αὐτῇ, χρωμένην διαίτῃ μὴ φαγεῖν ἐφ' ἡμέρας δύο, τῇ δὲ
τρίτῃ πεινῶσαν αἰτεῖν ἄλλο καὶ τὴν γαλεάγραν σπαράς
Υποκοπρος-ον
Hippocrates et Corpus Hippocraticum Med., De morbis

popularibus (= Epidemiae) Book 4, cha 1, τμ. 27, γρ. 3
πουλλὰ γλισχρόχολα, ὑποχόνδριον οὐκ ἐκώλυεν. Ἑνδεκάτῃ, ἐς τὸν

μέγαν τῆς δεξιῆς, φλεγμονή· κατάῤῥηξις, καὶ ἐπεχώρει ἀνωτέρω.
Τούτου γενομένου, βελτίων ἐγένετο· καὶ γὰρ καταφορὴ ἧσσον καὶ
πυ-
ρετὸς, καί τινι καὶ εὐπνοωτέρη, ὅτι ἄνω ἤμει ἔμετον κακόν. Ἑκ-
καιδεκάτῃ, ἰσχνὸν ἐγένετο, καὶ πνεῦμα πυκνὸν, καὶ πυρετός·
ἀπέθανεν. Αὕτη ἐπύρεξε πρὸ τῆς ἀποστάσιος· ἑβδόμῃ, μετὰ τὴν
ἀπόστασιν ἀπώλετο· ἦν καὶ αὕτη τοῦ ἐξερύθρου τρόπου.
Ὁ παῖς, ὃς ἦν τῆς γυναικὸς τῆς τοῦ Ἀπημάντου ἀδελφεῆς,
ὑποχόνδρια μεγάλα καὶ σπλὴν, πνεῦμα· διαχώρησις γλισχρόχολος,
ὑπόκοπρος· κοπιώδης ἐξ ἔργων· εἰκοσταῖος ἐς πόδας, καὶ κρίσις·
ἦρα τοῖσι κοπιώδεσιν ἐς ἄρθρα, καὶ οὐκ ἐς ὀφθαλμόν; Τὰ
ὑποχόνδρια
δὲ ἐντεταμένα ἦν· καὶ δὴ καὶ ἦν τι βηχίον ξηρὸν ἡσυχῇ.
Τὰ ἐγκαταλιμπανόμενα μετὰ κρίσιν, ὑποστροφώδεα· καὶ τὰ
597
ἐν αὐτῇσι τῇσι νούσοισιν ἀποκρινόμενα, πτύαλον προπεπαινόμενον,

ἡ γαστὴρ, ἀκρησίαι καὶ ταῦτα.
Υποκωφος-ον
Πλούταρχος Quomodo adulator ab amico internoscatur (48e-74e)

τήμασι τῶν φίλων· ὃ δὴ καὶ Διονυσίῳ Δίωνα καὶ

Σάμιον Φιλίππῳ καὶ Κλεομένη Πτολεμαίῳ διέβαλε
καὶ ἀπώλεσεν. ὁ δὲ βουλόμενος εἶναι καὶ δοκεῖν
ὁμοίως ἡδὺς ἅμα καὶ πιστὸς τοῖς χείροσι μᾶλλον
ὑποκρίνεται χαίρειν, ὡς ὑπὸ τοῦ σφόδρα φιλεῖν οὐδὲ
τὰ φαῦλα δυσχεραίνων, ἀλλὰ συμπαθὴς πᾶσι καὶ
συμφυὴς γιγνόμενος. ὅθεν οὐδὲ τῶν ἀβουλήτων
καὶ τυχηρῶν ἀμοιρεῖν ἀξιοῦσιν, ἀλλὰ καὶ νοσεῖν
ὅμοια προσποιοῦνται, κολακεύοντες τοὺς νοσώδεις,
καὶ μήτε βλέπειν ὀξὺ μήτ' ἀκούειν, ἂν ὑποτύφλοις ἢ
ὑποκώφοις συνῷσιν, ὥσπερ οἱ Διονυσίου κόλακες
ἀμβλυωποῦντος ἐμπίπτοντες ἀλλήλοις καὶ τὰς παρ-
οψίδας ἐν τῷ δειπνεῖν καταβάλλοντες. ἔνιοι δὲ καὶ
μᾶλλον ἁπτόμενοι τῶν παθῶν ἐνδοτέρω ποιοῦσιν
ἑαυτούς, καὶ καταμιγνύουσιν ἄχρι τῶν ἀπορρήτων
τὰς ὁμοιοπαθείας. αἰσθόμενοι γὰρ ἢ περὶ γάμον
δυστυχοῦντας ἢ πρὸς υἱοὺς ἢ πρὸς οἰκείους ὑπ-
όπτως ἔχοντας αὐτοὶ σφῶν αὐτῶν ἀφειδοῦσι καὶ ἀπ-
οδύρονται περὶ τέκνων ἰδίων ἢ γυναικὸς ἢ συγγενῶν
ἢ οἰκείων, αἰτίας τινὰς ἀπορρήτους ἐξαγορεύοντες.
ἡ γὰρ ὁμοιότης συμπαθεστέρους ποιεῖ, καὶ μᾶλλον
Υπολισπος-ον
Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 2, τμ. 184, γρ. 6

πυγῶν ὀνόματα εὔπυγος, καλλίπυγος, καταπύγων, καὶ καθ'
Ἡσίοδον (Op 373) πυγοστόλος· οἱ δὲ Ἀττικοὶ καὶ τὸν μέσον τῆς
598
χειρὸς δάκτυλον καταπύγονα ὠνόμαζον. οἱ δὲ ἐνδεῶς πυγῶν ἔχοντες

λίσποι καὶ ὑπόλισποι καλοῦνται καὶ λισπόπυγοι, ἐφ' ᾧ μάλιστα
Ἀθηναῖοι κωμῳδοῦνται. τὴν δὲ ὧδε ἔχουσαν καὶ διατράμιν Στράττις
(I frg 74 Ko) ὠνόμασεν.
Υπομαζιος-ον
Οππιανός Cynegetica Book 1, γρ. 243
ἵππος ὑπὲρ νεφέων Χιμαροκτόνον ἤγαγε φῶτα,

καὶ χρεμέθων ποτὲ πῶλος ὑφ' ἡνιόχοιο δόλοισι
θήκατο τῶν Περσῶν Ἀσιηγενέων βασιλῆα.
ἔξοχα δ' αὖ τίουσι φύσιν· τὸ δὲ πάμπαν ἄπυστον
ἐς φιλότητα μολεῖν, τὴν οὐ θέμις· ἀλλὰ μένουσιν
ἄχραντοι μυσέων, καθαρῆς τ' ἐράουσι Κυθείρης.
ἔκλυον ὡς προπάροιθε πολυκτεάνων τις ἀνάκτων
καλὸν ἔχεν πεδίοις ἵππων ἀγελαῖον ὅμιλον·
τοὺς πάντας μετέπειτα δαμασσαμένη προθελύμνους
ἱππαλέη νοῦσος πρόλιπεν δύο, μητέρα μούνην
καὶ μητρὸς φιλίης ὑπομάζιον εἰσέτι πῶλον.
αὐτὰρ ἐπεὶ μέγας ἦν, πειρᾶτο σχέτλιος ἀνὴρ
μητέρα παιδὸς ἑοῖο παρ' ἀγκοίνῃσι βαλέσθαι.
τοὺς δ' ὡς οὖν ἐνόησεν ἀναινομένους φιλότητα
καὶ γάμον ἀμφοτέροισιν ἀπώμοτον, αὐτίκ' ἔπειτα
αἰνὰ τιτυσκόμενος δολίην ἐπὶ μῆτιν ὕφαινεν,
ἐλπόμενος καλέειν γένος ἵπποισιν παλίνορσον.
ἄμφω μὲν πρώτιστα καλύψατο βυσσοδομεύων
ἄλλοισιν ῥινοῖς· μετέπειτα δὲ χρῖσεν ἐλαίῳ
πᾶν δέμας εὐώδει, κηώδεϊ· ἔλπετο γὰρ δὴ
ὀδμὴν ἡγήτειραν ἀμαλδῦναι φιλότητος·
Υποπαρθενος-ου
Αηναίος σοφ. Δειπνοσοφιστές Book 4, Kaibel παρ. 10, γρ. 6
τὰς δ' ὀνθυλεύσεις καὶ τὰ κεκαρυκευμένα

μᾶλλον προσεδέξατ'. Ἀρκαδικὸς τοὐναντίον
ἀθάλασσος ὢν τοῖς λοπαδίοις ἁλίσκεται·
Ἰωνικὸς πλούταξ ὑποστάσεις ποιῶν
κάνδαυλον, ὑποβινητιῶντα βρώματα.
ἐχρῶντο γὰρ οἱ παλαιοὶ καὶ τοῖς εἰς ἀναστόμωσιν
βρώμασιν ὥσπερ ταῖς ἁλμάσιν ἐλάαις, ἃς κολυμβάδας
καλοῦσιν. Ἀριστοφάνης γοῦν ἐν Γήρᾳ φησίν (I
599
426 K)·
ὦ πρεσβῦτα, πότερα φιλεῖς τὰς δρυπεπεῖς ἑταίρας
ἢσὺ τὰς ὑποπαρθένους ἁλμάδας ὡς ἐλάας
στιφράς;
Φιλήμων δ' ἐν Μετιόντι ἢ Ζωμίῳ (II 488 K)·
ἰχθὺς τί σοι
ἐφαίνεθ' οὑφθός; {Β.} μικρὸς ἦν, ἀκήκοας;
ἅλμη τε λευκὴ καὶ παχεῖ' ὑπερβολῇ,
κοὐχὶ λοπάδος προσῶζεν οὐδ' ἡδυσμάτων.
ἐβόωνδ' ἅπαντες, ὡς ἀγαθὴν ἅλμην ποιεῖς.
ἤσθιον δὲ καὶ τέττιγας καὶ κερκώπας ἀναστομώσεως
χάριν. Ἀριστοφάνης Ἀναγύρῳ (I 404 K)·
Αηναίος σοφ. Δειπνοσοφιστές (επιτομή ) Τομ. 2,1, σελ. 35, γρ.

26
εἰπόντος δέ τινος, τί τοῦτο πρὸς σὲ τὸν μάγειρον, λέγει ὁ μάγειρος

τῆς τέχνης ἡγεμονία τοῦτο τίς ἐστι τῶν ἐδουμένων τὰ στόματα
προειδέναι. οἷον Ῥοδίους κέκληκας, εἰσιοῦσι δοὺς αὐτοῖς εὐθὺς ἀπὸ
θερμοῦ τὴν μεγάλην σπάσαι, ἀποζέσας σίλουρον ἢ λεβίαν, ἐφ' ᾧ
χαρίῃ πολὺ μᾶλλον ἢ μυρρίνην προσεγχέας. ἀστεῖον ὁ σιλουρισμός.
ἂν Βυζαντίους, ἀψινθίῳ δεῦσον ὅσα γ' ἂν παρατίθῃς, κάθαλα
ποίησον πάντα καὶ ἐσκοροδισμένα. διὰ γὰρ τὸ πλῆθος
τῶν παρ' αὐτοῖς ἰχθύων πάντες βλιχανώδεις εἰσὶ καὶ μεστοὶ λάπης.
ὅτι ἐχρῶντο οἱ παλαιοὶ καὶ τοῖς εἰς ἀναστόμωσιν βρώμασιν ὡς ταῖς
ἅλμασιν ἐλαίαις, ἃς κολυμβάδας καλοῦσιν. Ἀριστοφάνης γοῦν
φησιν· ὦ
πρεσβῦτα, πότερον φιλεῖς τὰς δρυπεπεῖς ἑταίρας ἢ τὰς
ὑποπαρθένους ἁλμάδας
ὡς ἐλαίας στιφράς; ἤσθιον δὲ καὶ τέττιγας καὶ κερκώπας
ἀναστομώσεως
χάριν. Ἀριστοφάνης· πρὸς θεῶν, ἐρᾷς τέττιγα φαγεῖν καὶ κερκώπην
θηρευσαμένη καλάμῳ λεπτῷ. ἔστι δὲ ἡ κερκώπη ζῷον ὅμοιον
τέττιγι καὶ
τρυγονίῳ. Ἄλεξις· σοῦ δ' ἐγὼ λαλιστέραν οὐπώποτ' εἶδον οὔτε
κερκώπην,
γύναι, οὐ κίτταν, οὐκ ἀηδόνα, οὐ τρυγόνα, οὐ τέττιγα. ἤσθιον δι'
ἀναστό-
μωσιν καὶ τὰς δι' ὄξους καὶ νάπυος γογγυλίδας, δι' ὧν, ὥς φησι
Δίφιλος,
600
τῶν πρεσβυτέρων ἀναστομοῦται τάχιστα ταἰσθητήρια τό τε

νωκαρῶδες καὶ
κατημβλυμμένον ἐσκέδασται καὶ γίνεται ἡδέως φαγεῖν.
Υποπερδομαι
Αριστοφάνης κωμκός Ranae Γρ. 1097
λαμπάδα δ' οὐδεὶς οἷός τε φέρειν

ὑπ' ἀγυμνασίας ἔτι νυνί.
{ΔΙ.} Μὰ Δί' οὐ δῆθ', ὥστε γ' ἀφαυάνθην
Παναθηναίοισι γελῶν, ὅτε δὴ
βραδὺς ἄνθρωπός τις ἔθει κύψας
λευκός, πίων, ὑπολειπόμενος
καὶ δεινὰ ποιῶν· κᾆθ' οἱ Κεραμῆς
ἐν ταῖσι πύλαις παίουσ' αὐτοῦ
γαστέρα, πλευράς, λαγόνας, πυγήν,
ὁ δὲ τυπτόμενος ταῖσι πλατείαις
ὑποπερδόμενος φυσῶν τὴν λαμπάδ' ἔφευγεν.
{ΧΟ.} Μέγα τὸ πρᾶγμα, πολὺ τὸ νεῖκος, ἁδρὸς ὁ πόλεμος ἔρχεται.
{Str.}
Χαλεπὸν οὖν ἔργον διαιρεῖν,
ὅταν ὁ μὲν τείνῃ βιαίως,
ὁ δ' ἐπαναστρέφειν δύνηται κἀπερείδεσθαι τορῶς.
Ἀλλὰ μὴ 'ν ταὐτῷ κάθησθον·
εἰσβολαὶ γάρ εἰσι πολλαὶ χἄτεραι σοφισμάτων.
Υποπεριπλυνωμαι
Γαληνός ιατρός In Hippocratis prorrheticum i commentaria iii Kühn vol

16, σελ. 718, γρ. 10
ἄτοπος ἡ ἑρμηνεία γίνεται καὶ πολὺ | χείρων αὐτῆς. τὸ μὲν γὰρ ἀπὸ
τῶν παθῶν ἐπὶ τὸν κάμνοντα σολοικώδης ἡ μετάβασις γίνεται, τὸ δ'
ἄνευ τοῦν λεγόμενονἐξίσταται τὴν ἀρχὴν οὐδ' οὕτως τί πρότερον
σημαίνει, δυνατὸν εὑρεῖν. κατὰ φύσιν γὰρ ἦν εἰρηκέναιπλευροῦ
ἀλγήματος ἐπὶ πτύσεσι χολώδεσιν ἀλόγως ἀφανισθέντος οἱ
κάμνοντεςἐξίστανται, σημαίνοντος δηλονότι τοῦἐξίστανται
παρακοπὴν σφοδρὰν καὶ μανιώδη.
Ἐπὶ τραχήλου ἀλγήματι κωματώδει,
ἱδρώδει, κοιλίη φυσηθεῖσα· εἰ δέ τι πρὸς ἀνάγκην ὑγρὰ χα-
λῶσα, ὑποπεριπλυθεῖσα, ἐκ τουτέων ἄχολα ἐξίστανται. τὰ
τοιαῦτα διασῳζόμενα μακροτέρως διανοσέει. ἆρά γέ εἰσιν
601
ἄχολοι περιπλύσιες εὐηθέστεραι καὶ τὸ φυσῶδες ὄγκῳ προς-

ωφελέει;
Υσσαξ-ακος Ταλλαι γυναικες απηλααν τως ανδρας απο των υσσακον.

ARISTOFANE
Ἀλλ' ὡς πρὸς εἰδότ' ἐμὲ σὺ τἀληθῆ λέγε.

Τί τὰ πράγμαθ' ὑμῖν ἐστι τἀν Λακεδαίμονι;
{ΚΗ.} Ὀρσὰ Λακεδαίμων πᾶἁ καὶ τοὶ σύμμαχοι
ἅπαντες ἐστύκαντι·τὰν πελλᾶν δὲ δεῖ.
{ΠΡΥ.} Ἀπὸ τοῦ δὲ τουτὶ τὸ κακὸν ὑμῖν ἐνέπεσεν;
Ἀπὸ Πανός;
{ΚΗ.} Οὔκ, ἀλλ' ἆρχε μέν, οἰῶ, Λαμπιτώ,
ἔπειτα τἄλλαι ταὶ κατὰ Σπάρταν ἁμᾶ
γυναῖκες ἇπερ ἀπὸ μιᾶς ὑσπλαγίδος
ἀπήλαἁν τὼς ἄνδρας ἀπὸ τῶν ὑσσάκων.
{ΠΡΥ.} Πῶς οὖν ἔχετε;
{ΚΗ.} Μογίομες· ἂν γὰρ τὰν πόλιν
ἇπερ λυχνοφορίοντες ὑποκεκύφαμες.
Ταὶ γὰρ γυναῖκες οὐδὲ τῶ μύρτω σιγῆν
ἐῶντι, πρίν χ' ἅπαντες ἐξ ἑνὸς λόγω
σπονδὰς ποιηὥμεσθα καττὰν Ἑλλάδα.
{ΠΡΥ.} Τουτὶ τὸ πρᾶγμα πανταχόθεν ξυνομώμοται
ὑπὸ τῶν γυναικῶν· ἄρτι νυνὶ μανθάνω.
Ἀλλ' ὡς τάχιστα φράζε περὶ διαλλαγῶν
πρέσβεις ἀποπέμπειν αὐτοκράτορας ἐνθαδί.
Αίλιος Ηρωδιανός Καθολική προσωδία Part+τομ. 3,1, σελ. 150,

γρ. 5
Τὰ δὲ εἰςακος λήγοντα τὴν πρώτην συλλαβὴν εἰς ἄφωνον τὸ

αὐτό, ἀφ' οὗ ἄρχεται ἡ δευτέρα, καταλήγουσαν ἔχοντα
ὀξύνεται,Πιττακός καὶ τὰ ὅμοια. Τὰ εἰςκος ὑπὲρ δύο συλλαβὰςα
παραληγόμενα, οὗ προηγεῖται φωνῆεν, ὀξύνεται,Καλλιακός,
Αἰακός, Πιακός πόλις Σικελίας. Τὰ εἰςκος ὑπερδισύλλαβα
παραληγόμενα τῷα προσηγορικὰ ἢ ἐπιθετικὰ ὀξύνεται,λιθιακός,
μαλθακός, ψιττακός, ἀστακός, ἀνακός, φυλακός ὁ φύλαξ,Φύλακος
δὲ τὸ κύριον,φαρμακός ὁ ἐπὶ καθαρμῷ τῆς πόλεως
τελευτῶν,φάρμακος δὲ ὁ γόης. σεσημείωται τὸθύλακος, ὕσσακος,
αἴσακος προπαροξυνόμενα καὶ τὸμαίμακος ἐπίθετον ἀπὸ γενικῆς.
602
Τὰ διὰ τοῦακος κτητικὰ ὀξύνεται,Δηλιακός, Φρυγιακός,

Ἰλιακός, Αἰνιακός, Ἀκτιακός, Ἀλαβανδιακός, ἐξ οὗ καὶ Ἀλα-
βανδιακὸς σολοικισμός, ὡς Φιλόξενος τὴν Ὀδύσσειαν ἐξηγούμενος,
ὅταν ἡ μή ἀπαγόρευσις ἀντὶ τῆς οὐ κεῖται, ὡς τὸ «μὴ δι' ἐμὴν ἰότητα
Ποσειδάων ἐνοσίχθων» (Il. Ο 41).Βαργυλιακός, Βυζαν-
τιακός, Διακός, Ἐλευσινιακός, Θεσπρωτιακός, Θουριακός,
Κυνοσουριακός, Ἰκιακός, Κοσσυριακός, ...
Υστερα-ας Υστεραλγης-ες Υστεραλγια-ας
Γαληνός ιατρός De methodo medendi libri xiv Τομ. 10, σελ. 82, γρ. 9
Οὕτω δὲ τούτων διωρισμένων ἐπιβλέπειν

ἀκριβῶς χρὴ τὴν ἀνωμαλίαν τῶν ὀνομάτων, ἃ κατὰ τῶν νο-
σημάτων ἐπήνεγκαν οἱ πρῶτοι θέμενοι· πολλαχόθι μὲν γὰρ
ἀπὸ τοῦ βεβλαμμένου μορίου τὰ ὀνόματα, πλευρῖτις καὶ περι-
πνευμονία καὶ ἰσχίας καὶ ποδάγρα καὶ νεφρῖτις καὶ ἀρθρῖτις,
ὀφθαλμία τε καὶ κεφαλαλγία καὶ δυσεντερία· πολλαχόθι δ'
ἀπὸ τοῦ συμπτώματος, εἰλεὸς καὶ τεινεσμὸς καὶ σπασμὸς
καὶ παλμὸς καὶ τρόμος καὶ παράλυσις, ἀπεψία τε καὶ
δύσπνοια καὶ ἄπνοια καὶ ἀγρυπνία καὶ παραφροσύνη καὶ
κῶμα· πολλαχόθι δ' ἀπ' ἀμφοῖν ἅμα, ὡς κεφαλαλγία καὶ
ὠταλγία καὶ καρδιαλγία καὶ ὀδονταλγία καὶ ὑστεραλγία· πολ-
λαχόθι δ' ἀπὸ τῆς δοξαζομένης αἰτίας, ὡς ἡ μελαγχολία μὲν
ὑπὸ πάντων, αἱ χολέραι δὲ ὑπὸ τῶν Κνιδίων ἰατρῶν, ἴσως
δὲ καὶ ὁ λευκοφλεγματίας ὕδερος ἐντεῦθεν· ἐνίοτε δὲ ἀπὸ τῆς
πρός τι τῶν ἐκτὸς ὁμοιότητος, ἐλέφας καὶ καρκῖνος καὶ πο-
λύπους καὶ σταφυλὴ καὶ λεύκη καὶ μυρμηκία καὶ ἀθέρωμα
καὶ στεάτωμα καὶ σταφύλωμα καὶ μελικηρὶς καὶ ἄνθραξ,
Φαλλαγωγειον-ου Φαλλαγωγια-ας
Lucius Annaeus Cornutus Phil., De natura deorum Σελ. 61, γρ. 2
ακολουθούσας εἰσάγουσιν ἤτοι διὰ τὸ ποικίλον τῆς

χροιᾶς, ὡς καὶ νεβρίδα αὐτός τε περιῆπται καὶ αἱ
Βάκχαι, ἢ ὡς καὶ τὰ ἀγριώτατα ἤθη τῆς συμμέτρου
οἰνώσεως ἐξημερούσης. τὸν δὲ τράγον αὐτῷ θύουσι
διὰ τὸ λυμαντικὸν δοκεῖν τῶν ἀμπέλων καὶ τῶν συ-
κῶν εἶναι τοῦτο τὸ ζῷον, καθὸ καὶ ἐκδέροντες αὐτὸν
εἰς τὸν ἀσκὸν ἐνάλλονται κατὰ τὰς Ἀττικὰς κώμας οἱ
603
γεωργοὶ νεανίσκοι. τάχα δὲ ἂν χαίροι τοιούτῳ θύματι

ὁ Διόνυσος διὰ τὸ ὀχευτικὸν εἶναι τὸν τράγον, ἀφ'
οὗ καὶ ὁ ὄνος ἐν ταῖς πομπαῖς αὐτοῦ θαμίζει καὶ οἱ
φαλλοὶ αὐτῷ ἀνατίθενται καὶ τὰ φαλλαγώγια ἄγεται·
κινητικὸν γὰρ πρὸς συνουσίαν ὁ οἶνος, διὰ τοῦτ' ἐνίων
κοινῇ θυόντων Διονύσῳ καὶ Ἀφροδίτῃ. ὁ δὲ νάρθηξ
διὰ τῆς σκολιότητος τῶν κώλων ἐμφαίνει τὸ τῇδε κἀ-
κεῖσε περιφερόμενον τῶν μεθυόντων [ἅμα δὲ καὶ ἐλα-
φροὺς καὶ εὐβαστάκτους αὐτοὺς εἶναι]· τινὲς δέ φασιν
ὅτι καὶ τὸ ἄναρθρον [μὲν] τῆς λαλιᾶς αὐτῶν [ὡσανεὶ
ἄρθρα ἔχον] παρίστησιν. ὀρείφοιτοι δ' εἰσὶ καὶ φιλέ-
ρημοι αἱ Βάκχαι διὰ τὸ μὴ ἐν ταῖς πόλεσιν, ἀλλ' ἐπὶ
τῶν χωρίων γεννᾶσθαι τὸν οἶνον.
Evagrius Scholasticus Scr. Eccl., Historia ecclesiastica Σελ. 20, γρ.

13
λοῦντες, τὴν ἐσχάτην παρὰ πᾶσι ποινήν, οἷα τὸν Κρόνον

τὸν κακῶς αὐτὸν φύσαντα τῆς βασιλείας ἐξωθήσαντα. Τί
δὲ ἂν φαίην καὶ περὶ τῆς θεουργηθείσης αὐτοῖς πορνείας, ᾗ
τὴν Ἀφροδίτην τὴν κοχλογεννήτην Κυπρίαν ἐπέστησαν,
τὴν μὲν σωφροσύνην ὡς ἐναγές τι χρῆμα καί τι τῶν
ἄλλως ἐκτόπων μυσαττομένην, πορνείαις δὲ καὶ πάσαις
αἰσχρουργίαις ἡδομένην, καὶ τούτοις ἱλάσκεσθαι βουλο-
μένην; Μεθ' ἧς Ἄρης ἀσχημονεῖ τοῖς Ἡφαίστου τεχνά-
σμασιν ὑπὸ τοῖς θεοῖς θεατριζόμενός τε καὶ γελώμενος.
Γελάσοι δὲ ἄν τις δικαίως καὶ Φαλλοὺς αὐτῶν καὶ
Ἰθυφάλλους καὶ Φαλλαγώγια καὶ Πρίαπον ὑπερμεγέθη
καὶ Πᾶνα ἀσχήμονι μορίῳ τιμώμενον καὶ τὰ ἐν Ἐλευσῖνι
μυστήρια, καθ' ἓν μόνον ἐπαινετὰ ὅτι γε ἥλιος οὐχ ὁρᾷ,
ἀλλὰ τῷ σκότῳ συνοικεῖν κατεκρίθησαν. Τούτων τοῖς
αἰσχρῶς τιμῶσί τε καὶ τιμωμένοις καταλιμπανομένων, ἐπὶ
τὴν νύσσαν τὸν πῶλον ἐκκεντήσωμεν, καὶ τὰ λειπόμενα
τῆς Θεοδοσίου βασιλείας εὐσυνόπτως ἀποθώμεθα.
12. Γέγραπται δ' οὖν αὐτῷ πανευσεβὴς διάταξις ἀνὰ
τὸ πρῶτον βιβλίον κειμένη – Ἰουστινιανοῦ κῶδιξ ὠνόμα-
σται – τρίτη τὸν ἀριθμὸν τοῦ πρώτου τίτλου τυγχάνουσα·
Φαλληφορεω -Φαλλικος-η-ον Φαλλος-ου Φαλος-η-ον

604
Πλούταρχος De cupiditate divitiarum (523c-528b)

Stephanus σελ. 527, τμ. D, γρ. 4
εἰ δὲ τὰ μὲν ἀρκοῦντα κοινὰ καὶ τῶν μὴ πλουσίων ἐστί,

σεμνύνεται δ' ὁ πλοῦτος ἐπὶ τοῖς περιττοῖς καὶ τὸν
Σκόπαν τὸν Θεσσαλὸν ἐπαινεῖς, ὃς αἰτηθείς τι τῶν κατὰ
τὴν οἰκίαν ὡς περιττὸν αὐτῷ καὶ ἄχρηστον ‘ἀλλὰ μήν’
ἔφη ‘τούτοις ἐσμὲν ἡμεῖς εὐδαίμονες καὶ μακάριοι τοῖς
περιττοῖς, ἀλλ' οὐκ ἐκείνοις τοῖς ἀναγκαίοις’, ὅρα μὴ
πομπὴν ἐπαινοῦντι καὶ πανήγυριν μᾶλλον ἢ βίον ἔοικας.
Ἡ πάτριος τῶν Διονυσίων ἑορτὴ τὸ παλαιὸν ἐπέμπετο
δημοτικῶς καὶ ἱλαρῶς· ἀμφορεὺς οἴνου καὶ κληματίς, εἶτα
τράγον τις εἷλκεν, ἄλλος ἰσχάδων ἄρριχον ἠκολούθει κομί-
ζων, ἐπὶ πᾶσι δ' ὁ φαλλός. ἀλλὰ νῦν ταῦτα παρεώραται καὶ
ἠφάνισται χρυσωμάτων παραφερομένων καὶ ἱματίων πο-
λυτελῶν καὶ ζευγῶν ἐλαυνομένων καὶ προσωπείων· οὕτω
τὰ ἀναγκαῖα τοῦ πλούτου καὶ χρήσιμα τοῖς ἀχρήστοις
κατακέχωσται καὶ τοῖς περιττοῖς. οἱ δὲ πολλοὶ τὸ τοῦ
Τηλεμάχου πάσχομεν· καὶ γὰρ ἐκεῖνος ὑπ' ἀπειρίας μᾶλ-
λον δ' ἀπειροκαλίας τὴν μὲν Νέστορος ἰδὼν οἰκίαν κλίνας
ἔχουσαν τραπέζας ἱμάτια στρώματα οἶνον ἡδὺν οὐκ ἐμακά-
ριζε τὸν εὐποροῦντα τῶν ἀναγκαίων ἢ καὶ χρησίμων,
παρὰ δὲ τῷ Μενελάῳ θεασάμενος ἐλέφαντα καὶ χρυσὸν καὶ
ἤλεκτρον ἐξεπλάγη καὶ εἶπε (δ 74)...
Πλούταρχος De Iside et Osiride (351c-384c) Stephanus σελ. 365, τμ.

B, γρ. 8
σος πολυγαθὴς αὐξάνοι, ἁγνὸν φέγγος ὀπώρας·’ διὸ καὶ

τοῖς τὸν Ὄσιριν σεβομένοις ἀπαγορεύεται δένδρον ἥμερον
ἀπολλύναι καὶ πηγὴν ὕδατος ἐμφράττειν.
Οὐ μόνον δὲ τὸν Νεῖλον, ἀλλὰ πᾶν ὑγρὸν ἁπλῶς
Ὀσίριδος ἀπορροὴν καλοῦσι, καὶ τῶν ἱερῶν ἀεὶ προ-
πομπεύει τὸ ὑδρεῖον ἐπὶ τιμῇ τοῦ θεοῦ. καὶ θρύῳ βασιλέα
καὶ τὸ νότιον κλίμα τοῦ κόσμου γράφουσι, καὶ μεθερ-
μηνεύεται τὸ θρύον ποτισμὸς καὶ κύησις πάντων καὶ
δοκεῖ γεννητικῷ μορίῳ τὴν φύσιν ἐοικέναι. τὴν δὲ τῶν
Παμυλίων ἑορτὴν ἄγοντες, ὥσπερ εἴρηται (355e), φαλ-
λικὴν οὖσαν ἄγαλμα προτίθενται καὶ περιφέρουσιν, οὗ τὸ
αἰδοῖον τριπλάσιόν ἐστιν· ἀρχὴ γὰρ ὁ θεός, ἀρχὴ δὲ
πᾶσα τῷ γονίμῳ πολλαπλασιάζει τὸ ἐξ αὑτῆς. τὸ δὲ
πολλάκις εἰώθαμεν καὶ τρὶς λέγειν, ὡς τό ‘τρισμάκαρες’
605
καὶ (θ 340) ‘δεσμοὶ μὲν τρὶς τόσσοι ἀπείρονες’, εἰ μὴ νὴ

Δία κυρίως ἐμφαίνεται τὸ τριπλάσιον ὑπὸ τῶν παλαιῶν·
Φθοριος-ον
Πλούταρχος De tuenda sanitate praecepta (122b-137e)

κλύστων, οὕτως οἱ μετὰ φαρμάκων ἔμετοι λυ-

μαίνονται τῷ σώματι καὶ διαφθείρουσιν. ὑφιστα-
μένης δὲ κοιλίας οὐδὲν φάρμακον οἷα τῶν σιτίων
ἔνια μαλακὰς ἐνδιδόντα προθυμίας καὶ διαλύοντα
πράως, ὧν ἥ τε πεῖρα πᾶσι συνήθης καὶ ἡ χρῆσις
ἄλυπος. ἂν δὲ τούτοις ἀπειθῇ, πλείονας ἡμέρας
ὑδροποσίαν ἢ ἀσιτίαν ἢ κλυστῆρα προσδεκτέον
μᾶλλον ἢ ταρακτικὰς καὶ φθαρτικὰς φαρμακείας,
ἐφ' ἃς οἱ πολλοὶ φέρονται προχείρως, καθάπερ
ἀκόλαστοι γυναῖκες, ἐκβολίοις χρώμεναι καὶ
φθορίοις ὑπὲρ τοῦ πάλιν πληροῦσθαι καὶ ἡδυπαθεῖν.
Ἀλλὰ τούτους μὲν ἐατέον· οἱ δ' ἄγαν αὖ
πάλιν ἀκριβεῖς καὶ τεταγμένας τινὰς ἐκ περιόδου
κριτικῆς ἐμβάλλοντες ἀσιτίας οὐκ ὀρθῶς τὴν φύσιν
μὴ δεομένην διδάσκουσι δεῖσθαι συστολῆς καὶ
ποιεῖν ἀναγκαίαν τὴν οὐκ ἀναγκαίαν ὑφαίρεσιν ἐν
καιρῷ ζητούμενον ἔθος ἀπαιτοῦντι.
Φικιδιζω
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό phi, entry 292, γρ. 1
Φιαρόν: λαμπρόν.
Φίβαλις: γένος συκῆς ἡ φίβαλις, ἐπιτήδειον εἰς ξηρασίαν ἰσχά-
δων. ἐπεὶ δὲ ἀπὸ τοῦ ἰσχναίνεσθαι ἰσχὰς καλεῖται, καὶ τοὺς ἰσχνοὺς
τῶν ἀνθρώπων ἐκάλουν φιβαλεῖς. ὁ δὲ τόνος φιβάλεως, προπαροξυ-
τόνως, ὡς κορώνεως, πελέκεως. Ἀριστοφάνης Ἀχαρνεῦσι· τί δέ;
φιβάλεως ἰσχάδας; κοΐ, κοΐ. ὡς ὀξὺ πρὸς τὰς ἰσχάδας κεκράγατε.
Φιβλατώριον: περιβόλαιον Περσικόν.
Φιγαλεύς: ὁ ἀπὸ τοῦ δήμου Ἀρκαδίας. καὶ ὁ δῆμος Φιγάλεια.
Φίγιον: ἀκρωτήριον.
Φιδηναῖος: ἀπὸ τόπου.
Φικιδίζειν: ἐπὶ τοῦ παιδεραστεῖν .
Φικιῶ.
Φίλα: ἴσα, ὅμοια, προσφιλῆ.
606
Σούδα λεξικόν Αλφαβητικό chi, entry 42, γρ. 2
Χαλκεῖα: ἑορτὴ παρ' Ἀθηναίοις, ἀγομένη Πυανεψιῶνος ἕνῃ καὶ

νέᾳ, χειρώναξι κοινή, μάλιστα δὲ χαλκεῦσιν, ὥς φησιν Ἀπολλώνιος.
Φανόδημος δέ φησιν οὐκ Ἀθηνᾷ ἄγεσθαι τὴν ἑορτήν, ἀλλ'
Ἡφαίστῳ.
Χαλκεῖον: ἐν ᾧ χαλκεύουσιν.Χαλκεῖον δὲΔωδωναῖον, δι-
φορεῖται.
Χαλκηδόνιοι: ἀπὸ Χαλκηδόνος πόλεως.
Χαλκήβατος.
Χαλκήρεα.
Χαλκιδεύς: ὄνομα κύριον.
Χαλκιδίζειν καὶΧαλκιδεύεσθαι: ἐπὶ τῶν γλισχρευομένων.
καὶ φικιδίζειν, ἐπὶ τοῦ παιδεραστεῖν · ἐπεὶ παρ' αὐτοῖς οἱ ἀρρένων
ἔρωτες ἤσκηντο. ἄλλοι δὲ ἐπὶ τὸ ῥωτακίζειν· ἐπεὶ αὐτοί τε καὶ Ἐρε-
τριεῖς δοκοῦσι τῷ ρ κατακορεστέρως χρῆσθαι καὶ ἀντὶ τοῦ σ
τιθέντες.
Χαλκιδικὸν δίωγμα: τοῖς Θεσμοφόροις Ἀθήνησί τι νόμιμον ἐν
πολέμῳ γυναικῶν εὐξαμένων διωχθῆναι τοὺς πολεμίους, καὶ συνέβη
φυγεῖν εἰς Χαλκίδα· ὡς καὶ Σῆμος.
Φιλεραστης-ου
Plato Phil., Symposium Stephanus σελ. 192, τμ. b, γρ. 4
γμένοι τοῖς ἀνδράσι, καί εἰσιν οὗτοι βέλτιστοι τῶν παίδων

καὶ μειρακίων, ἅτε ἀνδρειότατοι ὄντες φύσει. φασὶ δὲ δή
τινες αὐτοὺς ἀναισχύντους εἶναι, ψευδόμενοι· οὐ γὰρ ὑπ'
ἀναισχυντίας τοῦτο δρῶσιν ἀλλ' ὑπὸ θάρρους καὶ ἀνδρείας
καὶ ἀρρενωπίας, τὸ ὅμοιον αὐτοῖς ἀσπαζόμενοι. μέγα δὲ
τεκμήριον· καὶ γὰρ τελεωθέντες μόνοι ἀποβαίνουσιν εἰς
τὰ πολιτικὰ ἄνδρες οἱ τοιοῦτοι. ἐπειδὰν δὲ ἀνδρωθῶσι,
παιδεραστοῦσι καὶ πρὸς γάμους καὶ παιδοποιίας οὐ προς-
έχουσι τὸν νοῦν φύσει, ἀλλ' ὑπὸ τοῦ νόμου ἀναγκάζονται·
ἀλλ' ἐξαρκεῖ αὐτοῖς μετ' ἀλλήλων καταζῆν ἀγάμοις. πάντως
μὲν οὖν ὁ τοιοῦτος παιδεραστής τε καὶ φιλεραστὴς γίγνεται,
ἀεὶ τὸ συγγενὲς ἀσπαζόμενος. ὅταν μὲν οὖν καὶ αὐτῷ
ἐκείνῳ ἐντύχῃ τῷ αὑτοῦ ἡμίσει καὶ ὁ παιδεραστὴς καὶ
ἄλλος πᾶς, τότε καὶ θαυμαστὰ ἐκπλήττονται φιλίᾳ τε καὶ
οἰκειότητι καὶ ἔρωτι, οὐκ ἐθέλοντες ὡς ἔπος εἰπεῖν χωρί-
ζεσθαι ἀλλήλων οὐδὲ σμικρὸν χρόνον. καὶ οἱ διατελοῦντες
μετ' ἀλλήλων διὰ βίου οὗτοί εἰσιν, οἳ οὐδ' ἂν ἔχοιεν εἰπεῖν
607
ὅτι βούλονται σφίσι παρ' ἀλλήλων γίγνεσθαι. οὐδενὶ

γὰρ ἂν δόξειεν τοῦτ' εἶναι ἡ τῶν ἀφροδισίων συνουσία, ὡς
ἄρα τούτου ἕνεκα ἕτερος ἑτέρῳ χαίρει συνὼν οὕτως ἐπὶ
μεγάλης σπουδῆς·
Φιλεω
οἳ δ' εἰς ἀμβρόσιον θάλαμον λευκοσφύρου Ἥβας

ὅπλα καὶ αὐτὸν ἄγουσι γενειήταν Διὸς υἱόν.
Οἵα δ' ἐν πινυταῖσι περικλειτὰ Βερενίκα
ἔπρεπε θηλυτέρῃς, ὄφελος μέγα γειναμένοισι.
τᾷ μὲν Κύπρον ἔχοισα Διώνας πότνια κούρα
κόλπον ἐς εὐώδη ῥαδινὰς ἐσεμάξατο χεῖρας·
τῷ οὔπω τινὰ φαντὶ ἁδεῖν τόσον ἀνδρὶ γυναικῶν
ὅσσον περ Πτολεμαῖος ἑὴν ἐφίλησεν ἄκοιτιν.
ἦ μὰν ἀντεφιλεῖτο πολὺ πλέον. ὧδέ κε παισί
θαρσήσας σφετέροισιν ἐπιτρέποι οἶκον ἅπαντα,
ὁππότε κεν φιλέων βαίνῃ λέχος ἐς φιλεούσης·
ἀστόργου δὲ γυναικὸς ἐπ' ἀλλοτρίῳ νόος αἰεί,
ῥηίδιοι δὲ γοναί, τέκνα δ' οὐ ποτεοικότα πατρί.
κάλλει ἀριστεύουσα θεάων πότν' Ἀφροδίτα,
σοὶ τήνα μεμέλητο· σέθεν δ' ἕνεκεν Βερενίκα
εὐειδὴς Ἀχέροντα πολύστονον οὐκ ἐπέρασεν,
ἀλλά μιν ἁρπάξασα, πάροιθ' ἐπὶ νῆα κατελθεῖν
κυανέαν καὶ στυγνὸν ἀεὶ πορθμῆα καμόντων,
ἐς ναὸν κατέθηκας, ἑᾶς δ' ἀπεδάσσαο τιμᾶς.
πᾶσιν δ' ἤπιος ἥδε βροτοῖς μαλακοὺς μὲν ἔρωτας
προσπνείει, κούφας δὲ διδοῖ ποθέοντι μερίμνας.
Φιλια-ας
ταῖς ναυσὶν ἀνεχώρησαν ἐπ' οἴκου, τῆς θαλάσσης ἁπάσης

ἐκράτουν τῆς κατ' ἐκεῖνα τὰ χωρία οἱ Κερκυραῖοι, καὶ πλεύ-
σαντες ἐς Λευκάδα τὴν Κορινθίων ἀποικίαν τῆς γῆς ἔτεμον
καὶ Κυλλήνην τὸ Ἠλείων ἐπίνειον ἐνέπρησαν, ὅτι ναῦς καὶ
χρήματα παρέσχον Κορινθίοις. τοῦ τε χρόνου τὸν πλεῖστον
μετὰ τὴν ναυμαχίαν ἐπεκράτουν τῆς θαλάσσης καὶ τοὺς τῶν
Κορινθίων ξυμμάχους ἐπιπλέοντες ἔφθειρον, μέχρι οὗ Κορίν-
608
θιοι περιιόντι τῷ θέρει πέμψαντες ναῦς καὶ στρατιάν, ἐπεὶ

σφῶν οἱ ξύμμαχοι ἐπόνουν, ἐστρατοπεδεύοντο ἐπὶ Ἀκτίῳ
καὶ περὶ τὸ Χειμέριον τῆς Θεσπρωτίδος φυλακῆς ἕνεκα τῆς
τε Λευκάδος καὶ τῶν ἄλλων πόλεων ὅσαι σφίσι φίλιαι ἦσαν.
ἀντεστρατοπεδεύοντο δὲ καὶ οἱ Κερκυραῖοι ἐπὶ τῇ Λευκίμμῃ
ναυσί τε καὶ πεζῷ. ἐπέπλεον δὲ οὐδέτεροι ἀλλήλοις, ἀλλὰ
τὸ θέρος τοῦτο ἀντικαθεζόμενοι χειμῶνος ἤδη ἀνεχώρησαν
ἐπ' οἴκου ἑκάτεροι.
Τὸν δ' ἐνιαυτὸν πάντα τὸν μετὰ τὴν ναυμαχίαν καὶ τὸν
ὕστερον οἱ Κορίνθιοι ὀργῇ φέροντες τὸν πρὸς Κερκυραίους
πόλεμον ἐναυπηγοῦντο καὶ παρεσκευάζοντο τὰ κράτιστα νεῶν
στόλον, ἔκ τε αὐτῆς Πελοποννήσου ἀγείροντες καὶ τῆς ἄλλης
Ἑλλάδος ἐρέτας, μισθῷ πείθοντες. πυνθανόμενοι δὲ οἱ Κερ-
κυραῖοι τὴν παρασκευὴν αὐτῶν ἐφοβοῦντο, καί (ἦσαν γὰρ
πρός τε Περδίκκαν πολεμεῖν τῇ παρούσῃ δυνάμει καὶ τὰ

ξυναφεστῶτα χωρία τρέπονται ἐπὶ τὴν Μακεδονίαν, ἐφ' ὅπερ
καὶ τὸ πρῶτον ἐξεπέμποντο, καὶ καταστάντες ἐπολέμουν μετὰ
Φιλίππου καὶ τῶν Δέρδου ἀδελφῶν ἄνωθεν στρατιᾷ ἐς-
βεβληκότων. καὶ ἐν τούτῳ οἱ Κορίνθιοι, τῆς Ποτειδαίας
ἀφεστηκυίας καὶ τῶν Ἀττικῶν νεῶν περὶ Μακεδονίαν οὐσῶν,
δεδιότες περὶ τῷ χωρίῳ καὶ οἰκεῖον τὸν κίνδυνον ἡγούμενοι
πέμπουσιν ἑαυτῶν τε ἐθελοντὰς καὶ τῶν ἄλλων Πελοπον-
νησίων μισθῷ πείσαντες ἑξακοσίους καὶ χιλίους τοὺς πάντας
ὁπλίτας καὶ ψιλοὺς τετρακοσίους. ἐστρατήγει δὲ αὐτῶν
Ἀριστεὺς ὁ Ἀδειμάντου, κατὰ φιλίαν τε αὐτοῦ οὐχ ἥκιστα
οἱ πλεῖστοι ἐκ Κορίνθου στρατιῶται ἐθελονταὶ ξυνέσποντο·
ἦν γὰρ τοῖς Ποτειδεάταις αἰεί ποτε ἐπιτήδειος. καὶ ἀφ-
ικνοῦνται τεσσαρακοστῇ ἡμέρᾳ ὕστερον ἐπὶ Θρᾴκης ἢ Ποτεί-
δαια ἀπέστη.
Ἦλθε δὲ καὶ τοῖς Ἀθηναίοις εὐθὺς ἡ ἀγγελία τῶν πόλεων
ὅτι ἀφεστᾶσι, καὶ πέμπουσιν, ὡς ᾔσθοντο καὶ τοὺς μετ'
Ἀριστέως ἐπιπαριόντας, δισχιλίους ἑαυτῶν ὁπλίτας καὶ
τεσσαράκοντα ναῦς πρὸς τὰ ἀφεστῶτα, καὶ Καλλίαν τὸν
Καλλιάδου πέμπτον αὐτὸν στρατηγόν, οἳ ἀφικόμενοι ἐς
Μακεδονίαν πρῶτον καταλαμβάνουσι τοὺς προτέρους χιλίους
Φιλοδεμνιος-ον Φιλοδεμνιος ρητορ OPPIANO DI APAMEA

609
Οππιανός Cynegetica Book 1, γρ. 161
αἰχμὴν τριγλώχινα, σιγύνην εὐρυκάρηνον,

ἁρπάλαγον κάμακάς τε καὶ εὔπτερον ὠκὺν ὀϊστόν,
φάσγανα βουπλῆγάς τε λαγωοφόνον τε τρίαιναν,
ἀγκυλίδας σκολιὰς μολιβοσφιγγέας τε κορώνας,
σπαρτόδετον μήρινθον ἐΰπλεκτόν τε ποδάγρην,
ἅμματά τε στάλικάς τε πολύγληνόν τε σαγήνην.
Ἵππους δ' εἰς θήρην μέγα κυδήεντας ἀγέσθων
ἄρσενας· οὐ μόνον ὅττι χερείονές εἰσι πόδεσσι
θηλύτεραι τελέειν δολιχὸν δρόμον ἐν ξυλόχοισιν,
ἀλλ' ὅτ' ἀλεύασθαι χρειὼ φιλοδέμνιον ἦτορ
ἵππων ὠκυπόδων, ἀπὸ δ' ἱππάδα τηλόσ' ἐρύκειν,
ὄφρα κε μὴ χρεμέθωσι λιλαιόμεναι φιλότητος,
καί τ' ἀΐοντες ἄδην κρυερὴν φύζανδε νέωνται
νεβροὶ δορκαλίδες τε θοαὶ καὶ δειμαλέος πτώξ.
ἵππων δ' αἰόλα φῦλα, τόσ' ἔθνεα μυρία φωτῶν,
ὅσσα βροτοῖσι γένεθλα δεδασμένα σῖτον ἔδουσιν·
ἀλλ' ἔμπης ἐρέω, τόσσοι μετὰ πᾶσι κραταιοὶ
ὅσσοι θ' ἱππαλέοισιν ἀριστεύουσιν ὁμίλοις·
Τυρσηνοί, Σικελοί, Κρῆτες, Μάζικες, Ἀχαιοί,
Φιλομαστος-ον
οἶον μή τις ἄγα θεόθεν κνεφάσῃ προτυπὲν στόμιον μέγα Τροίας

στρατωθέν. οἴκτῳ γὰρ ἐπίφθονος Ἄρτεμις ἀγνὰ
πτανοῖσιν κυσὶ πατρὸς
αὐτότοκον πρὸ λόχου μογερὰν πτάκα θυομένοισι·
στυγεῖ δὲ δεῖπνον αἰετῶν.’
αἵλινον αἵλινον εἰπέ, τὸ δ' εὖ νικάτω.
‘τόσον περ εὔφρων ἁ καλά, {[μεσῳδ.}

δρόσοις ἀέπτοις μαλερῶν λεόντων
πάντων τ' ἀγρονόμων φιλομάστοις
θηρῶν ὀβρικάλοισι τερπνά,
τούτων αἰτεῖ ξύμβολα κρᾶναι,
δεξιὰ μὲν κατάμομφα δὲ φάσματα † στρουθῶν.
ἰήιον δὲ καλέω Παιᾶνα,
μή τινας ἀντιπνόους Δαναοῖς χρονίας ἐχενῇδας ἀπλοίας
610
τεύξῃ, σπευδομένα θυσίαν ἑτέραν, ἄνομόν τιν', ἄδαιτον,

νεικέων τέκτονα σύμφυτον,
οὐ δεισήνορα. μίμνει γὰρ φοβερὰ παλίνορτος
οἰκονόμος δολία μνάμων μῆνις τεκνόποινος.’
Πριάμου πόλις γεραιὰ

πολύθρηνον
μέγα που στένει κικλήσκουσ'
Ἄπαριν τὸν αἰνόλεκτρον,
παμπορθῆ πολύθρηνον
αἰῶν' ἀμφὶ πολιτᾶν
μέλεον αἷμ' ἀνατλᾶσα.
ἔθρεψεν δὲ λέοντος ἶ- {[στρ. β.}

νιν δόμοις ἀγάλακτον οὕ-
τως ἀνὴρ φιλόμαστον,
ἐν βιότου προτελείοις
ἅμερον, εὐφιλόπαιδα
καὶ γεραροῖς ἐπίχαρτον.
πολέα δ' ἔσκ' ἐν ἀγκάλαις
νεοτρόφου τέκνου δίκαν...
Φοινικιζω Φοινικιστης-ου

...καὶ οὔρου καὶ καταμηνίου γυναικὸς ἀσελγῆ καὶ βδελυρὰ,

καὶ τούτων οὐδὲν ἧττον ἡ κόπρος, ἣν διαχριομένην τε τοῖς
κατὰ τὸ στόμα καὶ τὴν φάρυγγα μορίοις εἴς τε τὴν γαστέρα
καταπινομένην ἔγραψεν ὁ Ξενοκράτης ὅ τί ποτε ποιεῖν δύ-
ναται· γέγραφε δὲ καὶ περὶ τοῦ κατὰ τὰ ὦτα ῥύπου κατα-
πινομένου. ἐγὼ μὲν οὖν οὐδὲ τοῦτον ἂν ὑπέμεινα καταπιεῖν,
ἐφ' ᾧ γε μηδέποτε νοσῆσαι. πολὺ δ' αὐτοῦ βδελυρώτερον
ἡγοῦμαι τὴν κόπρον εἶναι. καὶ μεῖζόν γε ὄνειδός ἐστιν ἀν-
θρώπῳ σωφρονοῦντι κοπροφάγον ἀκούειν ἢ αἰσχρουργὸν ἢ
κίναιδον, ἀλλὰ καὶ τῶν αἰσχρουργῶν μᾶλλον βδελυττόμεθα
τοὺς φοινικίζοντας τῶν λεσβιαζόντων, ᾧ φαίνεταί μοι παρα-
πλήσιόν τι πάσχειν ὁ καὶ καταμηνίου πίνων. οὔτ' οὖν τού-
των ὑπομείναι τις ἂν εἰς πεῖραν ἐλθεῖν ἄνθρωπος κατὰ φύ-
611
σιν ἔχων οὔθ' ὅσα μετριώτερα μὲν τούτων, ἔτι δ' ἀσελγῆ,
κόπρῳ καταχρίεσθαί τι τοῦ σώματος μέρος, ἕνεκα τοῦ κατ'
αὐτὸ πάθους, ἢ ἀνθρώπου σπέρματος. γόνον δὲ αὐτὸ καλεῖν
εἴωθεν ὁ Ξενοκράτης, καὶ διορίζεταί γε μετὰ πάσης
ἐπιμελείας τίνα μὲν αὐτὸς ὁ γόνος μόνος ὠφελεῖν πέφυκε
καταχριόμενος, τίνα δὲ μετὰ τὴν ὁμιλίαν ἀνδρὸς καὶ γυναι-
κὸς, ὅταν ἐκπέσῃ τοῦ γυναικείου κόλπου.
Φοιτεω Εις ευνην φοιτωντε Φοιτεω προς τινα

Φοιτεω τοις Περσησι ERODOTO
Ηρόδοτος Book 2, τμ. 174, γρ. 10
Ταῦτα μὲν τοὺς φίλους ἀμείψατο.

Λέγεται δὲ ὁ Ἄμασις, καὶ ὅτε ἦν ἰδιώτης, ὡς φιλο-
πότης ἦν καὶ φιλοσκώμμων καὶ οὐδαμῶς κατεσπουδασμένος
ἀνήρ. Ὅκως δέ μιν ἐπιλίποι πίνοντά τε καὶ εὐπαθέοντα
τὰ ἐπιτήδεα, κλέπτεσκε ἂν περιιών. Οἱ δ' ἄν μιν φάμενοι
ἔχειν τὰ σφέτερα χρήματα ἀρνεόμενον ἄγεσκον ἐπὶ μαν-
τήιον, ὅκου ἑκάστοισι εἴη· πολλὰ μὲν δὴ καὶ ἡλίσκετο ὑπὸ
τῶν μαντηίων, πολλὰ δὲ καὶ ἀπέφευγε. Ἐπείτε δὲ καὶ
ἐβασίλευσε, ἐποίεε τοιάδε· ὅσοι μὲν αὐτὸν τῶν θεῶν ἀπέ-
λυσαν μὴ φῶρα εἶναι, τούτων μὲν τῶν ἱρῶν οὔτε ἐπεμέλετο
οὔτε ἐς ἐπισκευὴν ἐδίδου οὐδέν, οὐδὲ φοιτέων ἔθυε ὡς οὐδε-
νὸς ἐοῦσι ἀξίοισι ψευδέα τε μαντήια ἐκτημένοισι· ὅσοι δέ
μιν κατέδησαν φῶρα εἶναι, τούτων δὲ ὡς ἀληθέως θεῶν
ἐόντων καὶ ἀψευδέα μαντήια παρεχομένων τὰ μάλιστα
ἐπεμέλετο.
Φυσικλειδιον-ου
Magica, Papyri magicae Preisendanz number 36, γρ. 283
...τὸ ζῴδιον καὶ ἀποστὰς ἀπ' αὐτο̣ῦ̣

πήχεις ἕξ, συνκαλύψας μέτρησον πεντήκοντα ἐννέα
ἐπὶ τρὶς ἀναποδίζων, στήκων ἐπὶ τὸ ση-
μῖον τῶν ἓξ πηχῶν.
Χαριτήσιν μέγα πρὸς παρόντας καὶ πρὸς ὄχλους,
ποιεῖ δὲ καὶ πρὸς δαιμονιοπλήκτους.
θ[ύς]α̣ς καὶ ἐπίθες καὶ λίβανον τοῖς
ἐν [λ]ε̣πί̣ δι ἀργυρᾷ χαρακτῆρσι, περίαψον. δωρεὰν
δ[ιακο]νή̣σ̣ει.
ἐρηκισιφθηαραρχαραηφθισικηρε.
612
Φυσικλείδιον. λαβὼν ᾠὸν κορώνης καὶ κορωνοποδίου βοτάνης

χυλὸν καὶ χολὴν νάρκας ποταμίας τρῖψον μετὰ μέλιτος καὶ λέγε
τὸν λόγον, ὅταν τρίβῃς καὶ ὅταν συνχρίῃ τὸ αἰδοῖόν σου. ἔστι δὲ
ὁ λόγος ὁ λεγόμενος· ‘σοὶ λέγω, μήτρα τῆς δῖνα, χάνε καὶ δέξαι τὸ
σπέρμα τοῦ δεῖνα κ̣α̣ὶ̣ σ̣π̣[έ]ρ̣[μ]α̣ τὸ ἀκρατὲς τοῦ ἰαρφε αρφε
(γράφε).
φιλίτω με ἡ δεῖνα εἰς τὸν ἅπαντα αὐτῆς χρόνον, ὡς ἐφίλησεν ἡ Ἶσις
τὸν Ὄσιριν, καὶ μινάτω μοι ἁγνή, ὡς ἡ Πηλενόπη τῷ Ὀδυσσῖ.
σὺ δέ, μήτρα, μνημόνευέ μου εἰς τὸν ἅπαντα τῆς ζωῆς
μου χρόνον, ὅτι ἐγώ εἰμι Ἀκαρναχθας’. ταῦτα λέγε τρίβων,
καὶ ὅταν χρίσῃς τὸ αἰδοῖον, καὶ οὕτω συγγίνου, ᾗ θέλις,
καὶ σὲ μόνον ἀγαπήσι καὶ ὑπὸ μηδενός ποτε...
Φυσις-εως
[Ἐν δ' οὖν τῇ Κερκύρᾳ τὰ πολλὰ αὐτῶν προυτολμήθη,

καὶ ὁπόσα ὕβρει μὲν ἀρχόμενοι τὸ πλέον ἢ σωφροσύνῃ ὑπὸ
τῶν τὴν τιμωρίαν παρασχόντων οἱ ἀνταμυνόμενοι δράσειαν,
πενίας δὲ τῆς εἰωθυίας ἀπαλλαξείοντές τινες, μάλιστα δ' ἂν
διὰ πάθους, ἐπιθυμοῦντες τὰ τῶν πέλας ἔχειν, παρὰ δίκην
γιγνώσκοιεν, οἵ τε μὴ ἐπὶ πλεονεξίᾳ, ἀπὸ ἴσου δὲ μάλιστα
ἐπιόντες ἀπαιδευσίᾳ ὀργῆς πλεῖστον ἐκφερόμενοι ὠμῶς καὶ
ἀπαραιτήτως ἐπέλθοιεν. ξυνταραχθέντος τε τοῦ βίου ἐς
τὸν καιρὸν τοῦτον τῇ πόλει καὶ τῶν νόμων κρατήσασα ἡ
ἀνθρωπεία φύσις, εἰωθυῖα καὶ παρὰ τοὺς νόμους ἀδικεῖν,
ἀσμένη ἐδήλωσεν ἀκρατὴς μὲν ὀργῆς οὖσα, κρείσσων δὲ
τοῦ δικαίου, πολεμία δὲ τοῦ προύχοντος· οὐ γὰρ ἂν τοῦ
τε ὁσίου τὸ τιμωρεῖσθαι προυτίθεσαν τοῦ τε μὴ ἀδικεῖν
τὸ κερδαίνειν, ἐν ᾧ μὴ βλάπτουσαν ἰσχὺν εἶχε τὸ φθονεῖν.
ἀξιοῦσί τε τοὺς κοινοὺς περὶ τῶν τοιούτων οἱ ἄνθρωποι
νόμους, ἀφ' ὧν ἅπασιν ἐλπὶς ὑπόκειται σφαλεῖσι κἂν αὐ-
τοὺς διασῴζεσθαι, ἐν ἄλλων τιμωρίαις προκαταλύειν καὶ μὴ
ὑπολείπεσθαι, εἴ ποτε ἄρα τις κινδυνεύσας τινὸς δεήσεται
αὐτῶν.]
Φυσωδης-ες
Πλούταρχος Aetia Romana et Graeca (263d-304f)

Stephanus σελ. 286, τμ. E, γρ. 7
613
αὐτὸν ᾤοντο τὴν ἵδρυσιν ὑφηγεῖσθαι τὸν θεόν;

’Διὰ τί νενόμισται τοὺς ἁγνεύοντας ὀσπρίων ἀπέ-
χεσθαι;’ πότερον, ὡς οἱ Πυθαγορικοὶ τοὺς μὲν κυάμους
ἀφωσιοῦντο διὰ τὰς λεγομένας αἰτίας, τὸν δὲ λάθυρον
καὶ τὸν ἐρέβινθον ὡς παρωνύμους τοῦ ἐρέβους καὶ τῆς
λήθης; ἢ ὅτι πρὸς τὰ περίδειπνα καὶ τὰς προκλήσεις
τῶν νεκρῶν μάλιστα χρῶνται τοῖς ὀσπρίοις; ἢ μᾶλλον
ὅτι δεῖ πρὸς τὰς ἁγνείας καὶ ἁγιστείας καθαρὰ καὶ λιτὰ
τὰ σώματα ἔχειν; ἔστι δὲ τὰ ὄσπρια πνευματώδη καὶ
περίσσευμα ποιεῖ πολλῆς καθάρσεως δεόμενον. ἢ ὅτι καὶ
πρὸς συνουσίαν παρορμᾷ διὰ τὸ φυσῶδες καὶ πνευματι-
κόν;
’Διὰ τί τῶν παναγῶν παρθένων τὰς διαφθαρεί-
σας ἄλλως οὐ κολάζουσιν, ἀλλὰ ζώσας κατορύττουσι;’
πότερον ὅτι καίουσι τοὺς ἀποθανόντας, θάπτειν δὲ πυρὶ
τὴν τὸ πῦρ τὸ θεῖον ὁσίως μὴ φυλάξασαν οὐκ ἦν δίκαιον;
ἢ σῶμα ταῖς μεγίσταις καθωσιωμένον ἁγιστείαις ἀναι-
ρεῖν καὶ προσφέρειν ἱερᾷ γυναικὶ χεῖρας οὐ θεμιτὸν
ἐνόμιζον; αὐτὴν οὖν ἀποθανεῖν μηχανώμενοι δι' αὑτῆς
κατεβίβαζον ὑπὸ γῆν εἰς οἴκημα πεποιημένον, ὅπου
καὶ λύχνος ἔκειτο καιόμενος καὶ ἄρτος καὶ γάλακτός τι...
Χαλιμαζω Χαλιμας-αδoς
Αισχύλος Fragmenta Tetralogy 44, play A, fragment 719-720b, γρ. 7
‘τοῦ πηλοπλάστου σπέρμα τος θνητὴ γυνή’.

Schol. Apollon. Rhod. Argon. I 473: 8‘χαλίκρητον’· τὸν ἄκρατον,
τὸν χαλῶντα τὰς φρένας. Ἀθηναῖοι δὲ τὸν ἄκρατον ‘χάλιν’
λέγουσιν.Αἰσχύλος δὲ καὶ τὰς Βάκχας 8‘χαλιμάδας’ φησὶ
λέγεσθαι. Etym. Magn. p. 805, 6 Gaisf. (~ Orion Etym. p. 162, 30
Sturz): ’χαλίφρων’ (Homer. Odyss. δ 371; τ 530)· κυρίως ὁ ἐν μέθηι
ἀφραίνων· ’χάλις’ γὰρ ὁ ἄκρατος οἶνος, παρὰ τὸ ‘χαλᾶν’ καὶ ἀνιέναι
ἀραρυίας τὰς φρένας.
ἢ ὁ εὐήθης, παρὰ τὸ ‘κεχαλᾶσθαι’ τὰς φρένας.
καὶ τὰς Βάκχας 8‘χαλιμάδας’ ἔλεγον, τὰς ‘χαλωμένας’ πρὸς
συνουσίαν.
καὶ ‘χαλιμάζειν’ ἔλεγον τὸ περὶ τὰς συνουσίας πείθεσθαι ...
Eustath. Homer. Odyss. γ 332: ... εἰ δὲ πρὸς τὰς τοιαύτας
(sc. ἀκράτους) διάφοροί τινες ἦσαν αἱκατ' Αἰσχύλον 8‘σπονδαὶ
χαλίκρητοι’, ζητητέον· τοιαῦται δὲ αἱ ἐπὶ Διονύς{ι}ωι κραθεῖσαι.
614
‘χάλις’ γάρ, φασίν, ὁ Διόνυς{ι}ος, ἐξ ἐκείνου δὲ καὶ ὁ ἄκρατος

οἶνος.
ὅθεν καὶ 8‘χαλιμὰς’ γυνὴ – κατὰ τοὺς παλαιούς (Sueton, s. F
719/20d) – ἡ ὑπὸ μέθης ‘χαλωμένη’ τὸ σῶμα.
Χαμαιτυπειον Χαμαιτυπεω Χαμαιτυπη Χαμαιτυπια
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων Book 7, τμ. 167, γρ. 4
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ
Διονύσιος δ' ὁ Μεταθέμενος τέλος εἶπε τὴν ἡδονὴν διὰ περί-

στασιν ὀφθαλμίας· ἀλγήσας γὰρ ἐπιπόνως ὤκνησεν εἰπεῖν τὸν
πόνον ἀδιάφορον.
Ἦν δὲ παῖς μὲν Θεοφάντου, πόλεως δ' Ἡρακλείας. ἤκουσε
δέ, καθά φησι Διοκλῆς, πρῶτον μὲν Ἡρακλείδου τοῦ πολίτου,
ἔπειτ' Ἀλεξίνου καὶ Μενεδήμου, τελευταῖον δὲ Ζήνωνος.
Καὶ κατ' ἀρχὰς μὲν φιλογράμματος ὢν παντοδαποῖς ἐπεχείρει
ποιήμασιν, ἔπειτα δὲ καὶ Ἄρατον ἀπεδέχετο, ζηλῶν αὐτόν. ἀπο-
στὰς δὲ τοῦ Ζήνωνος πρὸς τοὺς Κυρηναϊκοὺς ἀπετράπη καὶ εἴς τε
τὰ χαμαιτυπεῖα εἰσῄει καὶ τἄλλ' ἀπαρακαλύπτως ἡδυπάθει.
βιοὺς δὲ πρὸς τὰ ὀγδοήκοντ' ἀσιτίᾳ κατέστρεψε.
Βιβλία δ' αὐτοῦ φέρεται τάδε·
Περὶ ἀπαθείας βʹ,
Περὶ ἀσκήσεως βʹ,
Περὶ ἡδονῆς δʹ,
Περὶ πλούτου καὶ χάριτος καὶ τιμωρίας,
Περὶ ἀνθρώπων χρήσεως,
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων Book 7, τμ. 188, γρ. 3
διὰ τοῦ στόματός σου διέρχεται· ἅμαξαν δὲ λαλεῖς· ἅμαξα ἄρα

διὰ τοῦ στόματός σου διέρχεται.” καί· “εἴ τι οὐκ ἀπέβαλες,
τοῦτ' ἔχεις· κέρατα δ' οὐκ ἀπέβαλες· κέρατ' ἄρ' ἔχεις.” οἱ δ'
Εὐβουλίδου τοῦτό φασιν.
Εἰσὶ δὲ οἳ κατατρέχουσι τοῦ Χρυσίππου ὡς πολλὰ αἰσχρῶς
καὶ ἀρρήτως ἀναγεγραφότος. ἐν μὲν γὰρ τῷ Περὶ τῶν ἀρχαίων
φυσιολόγων συγγράμματι αἰσχρῶς τὰ περὶ τὴν Ἥραν καὶ τὸν Δία
615
ἀναπλάττει, λέγων κατὰ τοὺς ἑξακοσίους στίχους ἃ μηδεὶς

ἠτυχηκὼς μολύνειν τὸ στόμα εἴποι ἄν. αἰσχροτάτην γάρ, φασί,
ταύτην ἀναπλάττει ἱστορίαν, εἰ καὶ ἐπαινεῖ ὡς φυσικήν, χαμαι-
τύπαις μᾶλλον πρέπουσαν ἢ θεοῖς, ἔτι τε καὶ παρὰ τοῖς περὶ
πινάκων γράψασιοὐ κατακεχωρισμένην· μήτε γὰρ παρὰ Πολέ-
μωνι μήτε παρ' Ὑψικράτει, ἀλλὰ μηδὲ παρ' Ἀντιγόνῳ εἶναι, ὑπ'
αὐτοῦ δὲ πεπλάσθαι. ἐν δὲ τῷ Περὶ πολιτείας καὶ μητράσι λέγει
συνέρχεσθαι καὶ θυγατράσι καὶ υἱοῖς· τὰ δ' αὐτά φησι καὶ ἐν τῷ
Περὶ τῶν μὴ δι' ἑαυτὰ αἱρετῶν εὐθὺς ἐν ἀρχῇ. ἐν δὲ τῷ τρίτῳ
Περὶ δικαίου κατὰ τοὺς χιλίους στίχους καὶ τοὺς ἀποθανόντας
κατεσθίειν κελεύων. ἐν δὲ τῷ δευτέρῳ Περὶ βίου καὶ πορισμοῦ
προνοεῖν λέγων ὅπως ποριστέον τῷ σοφῷ· “καίτοι τίνος χάριν
ποριστέον αὐτῷ; εἰ μὲν γὰρ τοῦ ζῆν ἕνεκεν, ἀδιάφορον τὸ ζῆν·
εἰ δὲ ἡδονῆς, καὶ αὕτη ἀδιάφορος· εἰ δὲ τῆς ἀρετῆς, αὐτάρκης
Πλούταρχος Antonius Chapter 9, τμ. 8, γρ. 6
ἐμέσειε, τῶν φίλων τινὸς ὑποσχόντος τὸ ἱμάτιον. ἦν δὲ

καὶ Σέργιος ὁ μῖμος τῶν μέγιστον παρ' αὐτῷ δυναμένων,
καὶ Κυθηρὶς ἀπὸ τῆς αὐτῆς παλαίστρας γύναιον ἀγαπώ-
μενον, ὃ δὴ καὶ τὰς πόλεις ἐπιὼν ἐν φορείῳ περιήγετο,
καὶ τὸ φορεῖον οὐκ ἐλάττους ἢ τὸ τῆς μητρὸς αὐτοῦ
περιέποντες ἠκολούθουν. ἐλύπουν δὲ καὶ χρυσῶν ἐκ-
πωμάτων ὥσπερ ἐν πομπαῖς ταῖς ἀποδημίαις διαφερο-
μένων ὄψεις, καὶ στάσεις ἐνόδιοι σκηνῶν καὶ πρὸς
ἄλσεσι καὶ ποταμοῖς ἀρίστων πολυτελῶν διαθέσεις, καὶ
λέοντες ἅρμασιν ὑπεζευγμένοι, καὶ σωφρόνων ἀνδρῶν
καὶ γυναικῶν οἰκίαι χαμαιτύπαις καὶ σαμβυκιστρίαις
ἐπισταθμευόμεναι. δεινὸν γὰρ ἐποιοῦντο Καίσαρα μὲν
αὐτὸν ἔξω τῆς Ἰταλίας θυραυλεῖν, τὰ περιόντα τοῦ πο-
λέμου μεγάλοις πόνοις καὶ κινδύνοις ἀνακαθαιρόμενον,
ἑτέρους δὲ δι' ἐκεῖνον τρυφᾶν τοῖς πολίταις ἐνυβρίζον-
τας.
Πλούταρχος De liberis educandis [Sp.] (1a-14c)

Stephanus σελ. 5, τμ. B, γρ. 7
ἐπειδὰν κακῶς μὲν θρέψωσι κακῶς δὲ παιδεύσωσι

τοὺς υἱεῖς, ἐγὼ φράσω. ὅταν γὰρ εἰς ἄνδρας
ἐγγραφέντες τοῦ μὲν ὑγιαίνοντος καὶ τεταγμένου
βίου καταμελήσωσιν, ἐπὶ δὲ τὰς ἀτάκτους καὶ
ἀνδραποδώδεις ἡδονὰς ἑαυτοὺς κρημνίσωσι, τότε
616
δὴ μεταμέλονται τὴν τῶν τέκνων προδεδωκότες

παιδείαν, ὅτ' οὐδὲν ὄφελος, τοῖς ἐκείνων ἀδικήμασιν
ἀδημονοῦντες. οἱ μὲν γὰρ αὐτῶν κόλακας καὶ
παρασίτους ἀναλαμβάνουσιν, ἀνθρώπους ἀσήμους
καὶ καταράτους καὶ τῆς νεότητος ἀνατροπέας καὶ
λυμεῶνας, οἱ δέ τινες ἑταίρας καὶ χαμαιτύπας
λυτροῦνται σοβαρὰς καὶ πολυτελεῖς, οἱ δὲ κατοψο-
φαγοῦσιν, οἱ δ' εἰς κύβους καὶ κώμους ἐξοκέλλουσιν,
ἤδη δέ τινες καὶ τῶν νεανικωτέρων ἅπτονται
κακῶν, μοιχεύοντες καὶ κιττοφοροῦντες καὶ μίαν
ἡδονὴν θανάτου τιμώμενοι. φιλοσοφίᾳ δ' ὁμιλήσαν-
τες οὗτοι οὐ τοιούτοις ἴσως πράγμασιν ἑαυτοὺς
ἂν καταπειθεῖς παρέσχοντο, καὶ τό γε παράγ-
γελμα τοῦ Διογένους ἔμαθον ἄν, ὃς φορτικῶς μὲν
τοῖς ῥήμασιν ἀληθῶς δὲ τοῖς πράγμασι παραινεῖ
καί φησιν “εἴσελθε εἰς πορνεῖόν που, ἵνα μάθῃς
Πλούταρχος De liberis educandis [Sp.] (1a-14c)

Stephanus σελ. 13, τμ. B, γρ. 6
τῶν δὲ τὴν νεότητα ποιοῦντες, τῶν δὲ συμβουλευ-

μάτων δέλεαρ ἀφύλακτον προτείνοντες τὴν ἡδονήν.
τοῖς παισὶ τῶν πλουσίων οἱ πατέρες νήφειν παρ-
αινοῦσιν οἱ δὲ μεθύειν, σωφρονεῖν οἱ δ' ἀσελγαίνειν,
φυλάττειν οἱ δὲ δαπανᾶν, φιλεργεῖν οἱ δὲ ῥᾳθυμεῖν,
“στιγμὴ χρόνου πᾶς ἐστιν ὁ βίος” λέγοντες,
“ζῆν οὐ παραζῆν προσῆκε. τί δὲ φροντιστέον
ἡμῖν τῶν τοῦ πατρὸς ἀπειλῶν; κρονόληρος καὶ
σοροδαίμων ἐστί, καὶ μετέωρον αὐτὸν ἀράμενοι
τὴν ταχίστην ἐξοίσομεν.” καθῆκε δέ τις καὶ
χαμαιτύπην καὶ προηγώγευσε γαμετήν, καὶ τὰ τῶν
πατέρων ἐφόδια τοῦ γήρως ἐσύλησε καὶ περιέκοψε.
μιαρὸν τὸ φῦλον, ὑποκριταὶ φιλίας, ἄγευστοι
παρρησίας, πλουσίων μὲν κόλακες πενήτων δ'
ὑπερόπται, ὡς ἐκ λυρικῆς τέχνης ἐπὶ τοὺς νέους
ἀγόμενοι, σεσηρότες ὅθ' οἱ τρέφοντες γελῶσι, καὶ
ψυχῆς ὑποβολιμαῖα καὶ νόθα μέρη βίου, πρὸς δὲ
τὸ τῶν πλουσίων νεῦμα ζῶντες, τῇ τύχῃ μὲν
ἐλεύθεροι, τῇ προαιρέσει δὲ δοῦλοι· ὅταν δὲ μὴ
ὑβρίζωνται, τόθ' ὑβρίζεσθαι δοκοῦντες, ὅτι μάτην
παρατρέφονται.
617
ἐν κύβοις καὶ πότοις ἐπαινῶν ἐτίμα. τοιγαροῦν οὐ

μόνον αὐτοὺς τοιαῦτ' ἔχειν παρεσκεύαζεν, ἀλλὰ καὶ
τῆς ἄλλης ἀδικίας καὶ βδελυρίας ἀθλητὰς ἐποίησεν.
τί γὰρ τῶν αἰσχρῶν ἢ δεινῶν αὐτοῖς οὐ προσῆν ἢ τί
τῶν καλῶν καὶ σπουδαίων οὐκ ἀπῆν; οὐχ οἳ μὲν ξυ-
ρούμενοι καὶ λεαινόμενοι διετέλουν ἄνδρες ὄντες, οἳ
δ' ἀλλήλοις ἐτόλμων ἐπανίστασθαι πώγωνας ἔχουσι;
καὶ περιήγοντο μὲν δύο καὶ τρεῖς ἑταιρουμένους, αὐτοὶ
δὲ τὰς αὐτὰς ἐκείνοις χρήσεις ἑτέροις παρεῖχον. ὅθεν
δικαίως ἄν τις αὐτοὺς οὐχ ἑταίρους ἀλλ' ἑταίρας ὑπέ-
λαβεν οὐδὲ στρατιώτας ἀλλὰ χαμαιτύπας προσηγό-
ρευσεν· ἀνδροφόνοι γὰρ τὴν φύσιν ὄντες ἀνδρόπορνοι
τὸν τρόπον ἦσαν. πρὸς δὲ τούτοις ἀντὶ μὲν τοῦ νήφειν
τὸ μεθύειν ἠγάπων, ἀντὶ δὲ τοῦ κοσμίως ζῆν ἁρπάζειν
καὶ φονεύειν ἐζήτουν. καὶ τὸ μὲν ἀληθεύειν καὶ ταῖς
ὁμολογίαις ἐμμένειν οὐκ οἰκεῖον αὑτῶν ἐνόμιζον, τὸ
δ' ἐπιορκεῖν καὶ φενακίζειν ἐν τοῖς σεμνοτάτοις ὑπε-
λάμβανον. καὶ τῶν μὲν ὑπαρχόντων ἠμέλουν, τῶν
δὲ ἀπόντων ἐπεθύμουν, καὶ ταῦτα μέρος τι τῆς
Εὐρώπης ἔχοντες.
καὶ Θεολύτη μάλ' εὐπρόσωπος καὶ καλή,

ὑπέφαιν' ἐσομένη δ' Ὤκιμον λαμπρὰ πάνυ.
ταῦτά σοι παραινεῖν ἔχω, ἑταῖρε Μυρτίλε. καὶ
κατὰ τὴν Φιλεταίρου Κυνηγίδα (ib. 232)
παῦσαι γέρων ὢν τοὺς τρόπους. οὐκ οἶσθ' ὅτι
οὔκ ἐστιν ἥδιστον ἀποθανεῖν βινοῦνθ' ἅμα,
ὥσπερ λέγουσιν ἀποθανεῖν Φορμίσιον.
ἢ ἥδιστόν ἐστί σοι, ὡς ἐν Μαραθωνίοις φησὶ Τιμο-
κλῆς (ib. 461),
ὅσον τὸ μεταξὺ μετὰ κορίσκης ἢ μετὰ
χαμαιτύπης τὴν νύκτα κοιμᾶσθαι. βαβαί,
ἡ στιφρότης, τὸ χρῶμα, πνεῦμα, δαίμονες.
τὸ μὴ σφόδρ' εἶναι πάνθ' ἕτοιμα, δεῖν δέ τι
ἀγωνιᾶσαι καὶ ῥαπισθῆναί τε καὶ
πληγὰς λαβεῖν ἁπαλαῖσι χερσίν· ἡδύ γε
νὴ τὸν Δία τὸν μέγιστον.’
618
ἔτι πολλὰ τοῦ Κυνούλκου θέλοντος λέγειν καὶ

τοὐλπιανοῦ ἐπιραπίσαι βουληθέντος αὐτὸν εἰς τιμὴν τοῦ
Μυρτίλου, φθάσας ὁ Μυρτίλος (διήχθρευεν γὰρ τῷ
Σύρῳ) ἔφη·
Χαμεταιρις-ιδος

2543 + 2570) Σελ. 168, γρ. 4
Τὰ παρὰ τὸ ἀρχαῖος, εἰ μὲν ἐκφωνεῖται τὸ ο, διφθογγί-

ζεται· οἷον· ἀρχαιόγονος· ἀρχαιόπλουτος· ἀρχαιόβουλος·
ἀρχαιόκακος· καὶ τὰ ὅμοια· εἰ δὲ μὴ ἐκφωνεῖται τὸ ο,
ψιλοῦται· οἷον· ἀρχέτυπος· ἀρχέγονος· ἀρχέπλουτος· ἀρχέ-
κακος· ἀρχέλαος· ταῦτα γὰρ ἐκ τοῦ ἀρχὴ συνετελέσθησαν.
Ἀρχαιρεσία δὲ, ἀρχαιρεσιάζω, καὶ ἀρχαιρεσιάρχης,
δίφθογγον.
Τὰ παρὰ τὸ χαμαὶ συγκείμενα διὰ τῆς αι διφθόγγου
γράφονται· οἷον· χαμαίζηλος· χαμαίκοιτος· χαμαιῤῥιφής·
χαμαιῤῥεπής· χαμαιεύνης· χαμαιτύπης· καὶ τὰ ὅμοια.
Χαμερεφὴς δὲ, καὶ χαμερπὴς, καὶ χαμεταιρὶς, ψιλά.
ΤΑ ΔΙΑ ΤΟΥ ἸΩΤΑ ἈΡΣΕΝΙΚΑ.
Τὰ εἰς ις βαρύτονα ὀνόματα, εἴτε ἀρσενικὰ, εἴτε θηλυκὰ,

ἢ εἰς δος ἢ εἰς θος, ἢ διὰ καθαροῦ τοῦ ως κλινόμενα, καὶ μὴ
συναιρούμενα, διὰ τοῦ ἰῶτα γράφονται· εἰς δος· ὡς· Πάρις,
Πάριδος· ἔρις, ἔριδος· μῆνις, μήνιδος· εἰς θος· ὡς· ὄρνις,
ὄρνιθος· διὰ καθαροῦ τοῦ ως· ὡς· ὄφις, ὄφεως· μάντις, μάν-
τεως· λέξις, λέξεως· καὶ τὰ ὅμοια.
Τὰ δὲ συναιρούμενα ἐν τῇ γενικῇ διὰ τοῦ η γράφεται·
οἷον· Δημοσθένης, Δημοσθένεος, καὶ Δημοσθένους· καὶ Ἀντι-
σθένης, Ἀντισθένεος, καὶ Ἀντισθένους· καὶ ὅμοια. Σὺν
Ησύχιος λεξκόν (Π – Ω) Αλφαβητικό chi, entry 140, γρ. 1
χαμῶνας· στέαρ, ἢ τὰ ἐκ στέατος τικτόμενα

χαμαίζηλα· ταπεινά, γήϊνα
χαμαίζηλοι· εὐτελεῖς
χαμαιλέων· ζῶον ὠοτόκον καὶ πεζόν
χαμαιπετεῖ· ταπεινῷ, ἢ χαμαὶ κειμένῳ
619
χαμαιπετῶς· ὥστε [μὴ] εἰς τοὔδαφος ῥῖψαι

χαμαιρεπῶς· χαμαιζήλως, ἢ εἰς τὰ γήϊα ῥέπων
χαμαιτύπη· πόρνη ἄδοξος
χαμαιτυπιῶν· τῶν πολυκοίνων συνουσιῶν, ἤτοι πορνείων
χαμερπής· γεωργός, ὁ ἐν τῇ γῇ κοιμώμενος
χαμεταιρίς· ἡ πόρνη
χάμευνα· ταπεινά
χαμευνεῖ· χαμαικοιτεῖ
χαμεύνη· στιβάς, καὶ ἡ ταπεινὴ κλινίς. καὶχαμεύνης· ὁ χαμαὶ
κοιμώμενος
χαμεύνιον· κλινίδιον πενιχρόν
Χαμευνας-αδος
Απολλώνιος Ρόδιος Αργοναυτικά Book 3, γρ. 1193
τοὺς δὲ θεὰ Τριτωνὶς ὑπὲκ γενύων ἐλάσασα

Αἰήτῃ πόρε δῶρον ὁμῶς αὐτῷ τε φονῆι·
καί ῥ' ὁ μὲν Ἀονίοισιν ἐνισπείρας πεδίοισιν
Κάδμος Ἀγηνορίδης γαιηγενῆ εἵσατο λαόν,
Ἄρεος ἀμώοντος ὅσοι ὑπὸ δουρὶ λίποντο·
τοὺς δὲ τότ' Αἰήτης ἔπορεν μετὰ νῆα φέρεσθαι
προφρονέως, ἐπεὶ οὔ μιν ὀίσσατο πείρατ' ἀέθλου
ἐξανύσειν, εἰ καί περ ἐπὶ ζυγὰ βουσὶ βάλοιτο.
Ἠέλιος μὲν ἄπωθεν ἐρεμνὴν δύετο γαῖαν
ἑσπερίων νεάτας ὑπὲρ ἄκριας Αἰθιοπήων,
Νὺξ δ' ἵπποισιν ἔβαλλεν ἔπι ζυγά· τοὶ δὲ χαμεύνας
ἔντυον ἥρωες παρὰ πείσμασιν. αὐτὰρ Ἰήσων,
αὐτίκ' ἐπεί ῥ' Ἑλίκης εὐφεγγέες ἀστέρες Ἄρκτου
ἔκλιθεν, οὐρανόθεν δὲ πανεύκηλος γένετ' αἰθήρ,
βῆ ῥ' ἐς ἐρημαίην κλωπήιος ἠύτε τις φώρ
σὺν πᾶσι χρήεσσι. πρὸ γάρ τ' ἀλέγυνεν ἕκαστα
ἠμάτιος· θῆλυν μὲν ὄιν γάλα τ' ἔκτοθι ποίμνης
Ἄργος ἰὼν ἤνεικε, τὰ δ' ἐξ αὐτῆς ἕλε νηός.
ἀλλ' ὅτε δὴ ἴδε χῶρον ὅτις πάτου ἔκτοθεν ἦεν
ἀνθρώπων καθαρῇσιν ὑπεύδιος εἱαμενῇσιν,
ἔνθ' ἤτοι πάμπρωτα λοέσσατο μὲν ποταμοῖο
Χασκαξ-ακος
Αριστοφάνης κωμκός Vespae Γρ. 695
ὡδὶ διαβάς, διακινηθεὶς τῷ σώματι καὶ τρυφερανθείς,

620
ἥκειν εἴπῃ πρῲ κἀν ὥρᾳ δικάσονθ'· “ὡς ὅστις ἂν ὑμῶν

ὕστερος ἔλθῃ τοῦ σημείου, τὸ τριώβολον οὐ κομιεῖται.”
αὐτὸς δὲ φέρει τὸ συνηγορικὸν δραχμήν, κἂν ὕστερος
ἔλθῃ·
καὶ κοινωνῶν τῶν ἀρχόντων ἑτέρῳ τινὶ τῶν μεθ' ἑαυτοῦ,
ἤν τίς τι διδῷ τῶν φευγόντων, ξυνθέντε τὸ πρᾶγμα δύ'
ὄντε
ἐσπουδάκατον, κᾆθ' ὡς πρίονθ' ὁ μὲν ἕλκει, ὁ δ' ἀντενέ-
δωκεν·
σὺ δὲ χασκάζεις τὸν κωλακρέτην, τὸ δὲ πραττόμενόν σε
λέληθεν.
{Φι.} ταυτί με ποιοῦσ'; οἴμοι, τί λέγεις; ὥς μου τὸν θῖνα
ταράττεις,
καὶ τὸν νοῦν μου προσάγεις μᾶλλον, κοὐκ οἶδ' ὅ τι χρῆμά
με ποιεῖς.
{Βδ.} σκέψαι τοίνυν ὡς ἐξόν σοι πλουτεῖν καὶ τοῖσιν ἅπασιν
ὑπὸ τῶν ἀεὶ δημιζόντων οὐκ οἶδ' ὅπῃ ἐγκεκύκλησαι,
ὅστις πόλεων ἄρχων πλείστων ἀπὸ τοῦ Πόντου μέχρι
Σαρδοῦς οὐκ ἀπολαύεις πλὴν τοῦθ' ὃ φέρεις ἀκαρῆ· καὶ τοῦτ' ἐρίῳ
Χασμωμενοι-ων
καὶ μετὰ τὰς καλὰς ταύτας ἀμουσολογίας περιέρχεται

τὰς οἰκίας ἐξετάζων ὅπου δεῖπνα λαμπρὰ παρασκευά-
ζεται, ὑπὲρ τὸν Ἀθηναῖον Χαιρεφῶντα ἐκεῖνον, περὶ
οὗ φησιν Ἄλεξις ἐν Φυγάδι (II 391 K)·
αἰεί γ' ὁ Χαιρεφῶν τιν' εὑρίσκει τέχνην
καινὴν πορίζεται τε τὰ δεῖπν' ἀσύμβολα.
ὅπου γάρ ἐστιν ὁ κέραμος μισθώσιμος
ὁ τοῖς μαγείροις, εὐθὺς ἐξ ἑωθινοῦ
ἕστηκεν ἐλθών· κἂν ἴδῃ μισθούμενον
εἰς ἑστίασιν, τοῦ μαγείρου πυθόμενος
τὸν ἑστιῶντα, τῆς θύρας χασμωμένης
ἂν ἐπιλάβηται, πρῶτος εἰσελήλυθεν.
οὐκ ὀκνεῖ δ' ἀνὴρ οὗτος, καθάπερ καὶ ὁ καλὸς Μά-
γνος, καὶ ὑπερορίους ἀποδημίας ποιεῖσθαι τῆς γαστρὸς
χάριν, ὡςὁ αὐτὸς Ἄλεξις εἴρηκεν ἐν Συναποθνῄ-
σκουσιν (II 374 K)·
Χασμωδης-ες
621
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων Book 4, sect 32, γρ. 2
ἀλλὰ γὰρ εἰς Ἀχέροντα τὸν οὐ φατὸν ἶσα κέλευθα,

ὡς αἶνος ἀνδρῶν, πάντοθεν μετρεύμενα.
σῆμα δέ τοι τόδ' ἔρεξεν ἀριφραδὲς Εὔδαμος, ᾧ σὺ
πολλῶν πενεστέων ἦσθα προσφιλέστερος.
Ἀπεδέχετο δὲ πάντων μᾶλλον Ὅμηρον, οὗ καὶ εἰς ὕπνον ἰὼν
πάντως τι ἀνεγίνωσκεν, ἀλλὰ καὶ ὄρθρου λέγων ἐπὶ τὸν ἐρώμενον
ἀπιέναι ὁπότ' ἂν βούλοιτο ἀναγνῶναι. τόν τε Πίνδαρον ἔφασκε
δεινὸν εἶναι φωνῆς ἐμπλῆσαι καὶ ὀνομάτων καὶ ῥημάτων εὐπορίαν
παρασχεῖν. Ἴωνα δὲ καὶ ἐχαρακτήριζε νέος ὤν.
Διήκουσε δὲ καὶ Ἱππονίκου τοῦ γεωμέτρου· ὃν καὶ ἔσκωψε τὰ
μὲν ἄλλα νωθρὸν ὄντα καὶ χασμώδη, ἐν δὲ τῇ τέχνῃ
τεθεωρημένον,
εἰπὼν τὴν γεωμετρίαν αὐτοῦ χάσκοντος εἰς τὸ στόμα ἐμπτῆναι.
τοῦτον καὶ παρακόψαντα ἀναλαβὼν οἴκοι ἐς τοσοῦτον ἐθερά-
πευσεν, ἐς ὅσον ἀποκαταστῆσαι. Κράτητος δὲ ἐκλιπόντος κατέσχε
τὴν σχολήν, ἐκχωρήσαντος αὐτῷ Σωκρατίδου τινός. διὰ δὲ τὸ
περὶ πάντων ἐπέχειν οὐδὲ βιβλίον, φασί τινες, συνέγραψεν· οἱ δέ,
ὅτι ἐφωράθη τινὰ διορθῶν, ἅ φασιν οἱ μὲν ἐκδοῦναι, οἱ δὲ κατα-
καῦσαι. ἐῴκει δὴ θαυμάζειν καὶ τὸν Πλάτωνα καὶ τὰ βιβλία
ἐκέκτητο αὐτοῦ. ἀλλὰ καὶ τὸν Πύρρωνα κατά τινας ἐζηλώκει καὶ
τῆς διαλεκτικῆς εἴχετο καὶ τῶν Ἐρετρικῶν ἥπτετο λόγων
Χαυνοπρωκτος-ον
Αριστοφάνης κωμκός Acharnenses Γρ. 104
ἢ περὶ ἄκραν κάμπτων νεώσοικον σκοπεῖς;

Ἄσκωμ' ἔχεις που περὶ τὸν ὀφθαλμὸν κάτω;
{ΠΡ.} Ἄγε δὴ σὺ βασιλεὺς ἅττα σ' ἀπέπεμψεν φράσον
λέξοντ' Ἀθηναίοισιν, ὦ Ψευδαρτάβα.
{ΨΕΥΔΑΡΤΑΒΑΣ}
Ι αρταμανε Ξαρξας απιαονα σατρα.
{ΠΡ.} Ξυνῆκας ὃ λέγει;
{ΔΙ.} Μὰ τὸν Ἀπόλλω 'γὼ μὲν οὔ.
{ΠΡ.} Πέμψειν βασιλέα φησὶν ὑμῖν χρυσίον.
Λέγε δὴ σὺ μεῖζον καὶ σαφῶς τὸ χρυσίον.
{ΨΕ.} Οὐ ληψι χρυσο, χαυνόπρωκτ' Ἰαοναυ.
{ΔΙ.} Οἴμοι κακοδαίμων ὡς σαφῶς.
{ΠΡ.} Τί δαὶ λέγει;
{ΔΙ.} Ὅ τι; χαυνοπρώκτους τοὺς Ἰάονας λέγει,
εἰ προσδοκῶσι χρυσίον ἐκ τῶν βαρβάρων.
622
{ΠΡ.} Οὔκ, ἀλλ' ἀχάνας ὅδε γε χρυσίου λέγει.

{ΔΙ.} Ποίας ἀχάνας; Σὺ μὲν ἀλαζὼν εἶ μέγας.
Ἀλλ' ἄπιθ'· ἐγὼ δὲ βασανιῶ τοῦτον μόνος.
Ἄγε δὴ σὺ φράσον ἐμοὶ σαφῶς πρὸς τουτονί,
ἵνα μή σε βάψω βάμμα Σαρδιανικόν·
βασιλεὺς ὁ μέγας ἡμῖν ἀποπέμψει χρυσίον;
Χαυνοφρων-ονος
Scholia In Homerum, Scholia in Odysseam Book 4, hypothesis-verse

371, γρ. 7
Ἕλληνας ἰχθύας. νῦν δέ φησι τούτους ἀγρεύειν ἰχθύας διὰ τὸ τεί-

ρεσθαι ὑπὸ τοῦ λιμοῦ. B. ἡ δ' ἐμεῦ ἄγχι στᾶσα] Ζηνόδοτος, ἡ δέ μοι
ἀντομένη.
E.H. νήπιος εἶς, ὦ ξεῖνε] ἀντὶ τοῦ ἀμαθὴς, ἔτι τὰ παίδων φρονῶν.
χαλίφρων δὲ χαυνωθεὶς καὶ διαρρυεὶς τῆς προτέρας φρονήσεως.
ἑκὼν
δὲ μεθίεις ἀντὶ τοῦ ἑκὼν πάσχεις καὶ τέρπῃ ὑπερβολικῶς. τρία δὲ
ταῦτά εἰσι δι' ἃ ἄνθρωποι ἁμαρτάνομεν. E.Q.P. ὁ νοῦς, τοσοῦτον
ἀνόητος εἶς, ὦ ξεῖνε, ὅτι δηθὰ ἐνὶ νήσῳ ἐρύκεαι. E.Q.
εἰς] ἐγκλιτικὸν τὸ εἰς. E. χαλίφρων] χαυνόφρων, καὶ μὴ
πεπυκνωμένος τὰς φρένας, ὅ ἐστι πρώην μὲν πυκνὸς, νῦν δὲ
κεχαυνωμένος τὸν νοῦν, κεχαλασμένας καὶ
παρῃωρημένας ἔχων τὰς φρένας. B.E.H.Q.
ἠὲ ἑκὼν μεθίεις] ἄμεινον κοιμίζειν τοῦ ἠέ τὴν ἐπὶ τέλους
ὀξεῖαν, ἵνα γένηται διαζευκτικός. ὅτε γάρ ἐστι διαπορητικὸς ὁη,
περισπᾶται, ὡς τὸ “ἦε χόλον παύσειεν ἐρητύσειέ τι θυμόν” (Il. α,
192.). E.Q. θαυμαστικὸς ὁ λόγος, ἐὰν καθ' αὑτὸ τὸ ἡμιστίχιον
προάγω-
μεν. E. μινύθει δέ τοι ἦτορ ἑταίρων] γρ. μινύθει δέ τοι ἔνδοθεν ἦτορ.
E.
ἐκ μέν τοι] ὁ μέν ἀντὶ τοῦ δή. ἐξερῶ δή σοι ἥτις ἐσσὶ...
Χεζητιαω
καὶ ἐν Εὐρώπῃ (p. 176)·

κτίζε Βοιωτῶν πόλιν,
ἀνδρῶν ἀρίστων ἐσθίειν δι' ἡμέρας.
καὶ ἐν Ἴωνι (p. 177)·
οὕτω σφόδρ' ἐστὶ τοὺς τρόπους Βοιώτιος
623
ὥστ' οὐδὲ δειπνῶν, ὡς λέγουσ', ἐμπίπλαται.

ἐν δὲ Κέρκωψι (p. 181)·
μετὰ ταῦτα Θήβας ἦλθον, οὗ τὴν νύχθ' ὅλην
τήν θ' ἡμέραν δειπνοῦσι καὶ κοπρῶν' ἔχει
ἐπὶ ταῖς θύραις ἕκαστος, οὗ πλήρει βροτῷ
οὐκ ἔστι μεῖζον ἀγαθόν· ὡς χεζητιῶν
μακρὰν βαδίζων, πολλὰ δ' ἐσθίων ἀνήρ,
δάκνων τὰ χείλη παγγέλοιός ἐστ' ἰδεῖν.
ἐν δὲ τοῖς Μυσοῖς πρὸς τὸν Ἡρακλέα ποιεῖ τινα τάδε
λέγοντα (p. 187)·
σὺ μὲν τὸ Θήβης, ὡς λέγεις, πέδον λιπών,
ἀνδρῶν ἀρίστων ἐσθίειν δι' ἡμέρας
ὅλης τραχήλους καὶ κοπρῶνας πλησίον ...
Δίφιλος δὲ ἐν Βοιωτίῳ (II 547 K)·
οἷος ἐσθίειν πρὸ ἡμέρας
ἀρξάμενος ἢ πάλιν πρὸς ἡμέραν.
Χεζω
Αριστοφάνης κωμκός Nubes Γρ. 391
παππάξ·
ὁμοίω.
Ἀλλ' ἄγε, Πήγασε, χώρει χαίρων,

χρυσοχάλινον πάταγον ψαλίων
624
διακινήσας φαιδροῖς ὠσίν.

Τί ποεῖς, τί ποεῖς; Ποῖ παρακλίνεις
τοὺς μυκτῆρας πρὸς τὰς λαύρας;
Ἵει σαυτὸν θαρρῶν ἀπὸ γῆς,
κᾆτα δρομαίαν πτέρυγ' ἐκτείνων
ὀρθὸς χώρει Διὸς εἰς αὐλάς,
ἀπὸ μὲν κάκκης τὴν ῥῖν' ἀπέχων,
ἀπό θ' ἡμερίων σίτων πάντων.
Ἄνθρωπε, τί δρᾷς, οὗτος ὁ χέζων
ἐν Πειραιεῖ παρὰ ταῖς πόρναις;
Ἀπολεῖς μ', ἀπολεῖς. Οὐ κατορύξεις
κἀπιφορήσεις τῆς γῆς πολλήν,
κἀπιφυτεύσεις ἕρπυλλον ἄνω
καὶ μύρον ἐπιχεῖς; Ὡς ἤν τι πεσὼν
ἐνθένδε πάθω, τοὐμοῦ θανάτου
πέντε τάλανθ' ἡ πόλις ἡ Χίων
διὰ τὸν σὸν πρωκτὸν ὀφλήσει.
Οἴμ' ὡς δέδοικα, κοὐκέτι σκώπτων λέγω.
ὅπερ παρὰ λόγον ἐκτέταται, τὰ γὰρ εἰςαζω συστέλλει τὸα ὑπεσταλ-

μένων τῶν Αἰολικῶν, τοῦπτάζω
ἔπταζον ὥστ' ὄρνιθες ὦκυν
αἴετον ἐξαπίνας φανέντα
ἀντὶ τοῦ ἔπτησσον· καὶ τοῦπλάζω
τὸν δ' ἐπιπλάζοντ' ἄνεμοι φέροιεν
καὶ μελέδωνα
ἀντὶ τοῦ ἐπιπλήσσοντα. ἔτι καὶ βαρύνεται τὰ πρὸς τῷα ἔχοντα τὸι
σφαδᾴζω, τερᾴζω, ματᾴζω καὶ τὸπαίζω μόνον ἔχον πρὸ τέλους
τὴναι δίφθογγον ἐκφωνουμένην.
Τὰ εἰςζω παραληγόμενα τῷε βαρύνεται,ἕζω, χέζω, ῥέζω,
πιέζω μόνον εἰςζω ὑπὲρ δύο συλλαβὰς βαρύτονον τῷε παραληγό-
μενον, Δωριεῖς πιάζω ἀναλογώτερον. τοῦτο δὲ καὶ ἀπὸ περισπωμέ-
νου. τὸ δὲτραπεζῶ περισπᾶται, ὅτι τράπεζα.
Τὰ εἰςιζω βαρύνεται,τρίζω, σχίζω, πρίζω, κτίζω, ἵζω,
χαρίζω, χωρίζω, βαπτίζω, ὀνειδίζω, αἰκίζω, στηρίζω, θρυλ-
λίζω, λυρίζω, σαλπίζω, συρίζω, χαιτίζω, κιθαρίζω, Δωρίζω,
Θετταλίζω, ἀφ' οὗ τὸ ἐντεθετταλίσμεθα παρὰ τῷ Εὐπόλιδι ἐν Μαρικᾷ,
τουτέστι χλαμύδα Θετταλικὴν φοροῦμεν,Σκυθίζω, Περσίζω, σφε-
τερίζω. τὸ δὲῥιζῶ περισπᾶται, ὅτι ῥίζα.
Τὰ εἰς ζω τὸο παραληγόμενα τρία ἐστὶ καὶ βαρύνεται,ὄζω –
625
Χειλος-ου
φοιτῇ σινομένα τὰν τρώξιμον, ἃ δ' ἐπὶ πήρᾳ

πάντα δόλον τεύχοισα τὸ παιδίον οὐ πρὶν ἀνησεῖν
φατὶ πρὶν ἢ ἀκράτιστον ἐπὶ ξηροῖσι καθίξῃ.
αὐτὰρ ὅγ' ἀνθερίκοισι καλὰν πλέκει ἀκριδοθήραν
σχοίνῳ ἐφαρμόσδων· μέλεται δέ οἱ οὔτε τι πήρας
οὔτε φυτῶν τοσσῆνον ὅσον περὶ πλέγματι γαθεῖ.
παντᾷ δ' ἀμφὶ δέπας περιπέπταται ὑγρὸς ἄκανθος,
αἰπολικὸν θάημα· τέρας κέ τυ θυμὸν ἀτύξαι.
τῶ μὲν ἐγὼ πορθμῆι Καλυδνίῳ αἶγά τ' ἔδωκα
ὦνον καὶ τυρόεντα μέγαν λευκοῖο γάλακτος·
οὐδέ τί πω ποτὶ χεῖλος ἐμὸν θίγεν, ἀλλ' ἔτι κεῖται
ἄχραντον. τῷ κά τυ μάλα πρόφρων ἀρεσαίμαν
αἴ κά μοι τύ, φίλος, τὸν ἐφίμερον ὕμνον ἀείσῃς.
κοὔτι τυ κερτομέω. πόταγ', ὠγαθέ· τὰν γὰρ ἀοιδάν
οὔ τί πᾳ εἰς Ἀίδαν γε τὸν ἐκλελάθοντα φυλαξεῖς.
Χερνιβιον-ου
τὸ πρᾶγμα τοῦ Παύσωνος. ὡς δ' ἀεί ποτε

περὶ τοὺς κυάμους ἔσθ' οὗτος ὁ σοφιστὴς γέλως.
τοιούτων οὖν πολλάκις λεγομένων ὕδωρ ἐφέρετο
κατὰ χειρῶν. καὶ πάλιν ὁ Οὐλπιανὸς ἐζήτει εἰ τὸ
χέρνιβον εἴρηται, καθάπερ ἡμεῖς λέγομεν ἐν τῇ συνη-
θείᾳ. καί τις αὐτῷ ἀπήντησεν λέγων τὸ ἐν Ἰλιάδι
(Ω 302)·
ἦ ῥα καὶ ἀμφίπολον ταμίην ὤτρυν' ὁ γεραιὸς
χερσὶν ὕδωρ ἐπιχεῦαι ἀκήρατον· ἣ δὲ παρέστη
χέρνιβον ἀμφίπολος πρόχοόν θ' ἅμα χερσὶν ἔχουσα.
Ἀττικοὶ δὲ χερνίβιον λέγουσιν, ὡς Λυσίας ἐν τῷ κατὰ
Ἀλκιβιάδου λέγων οὕτως (i. e. Andoc. 29)· ‘τοῖς χρυσοῖς
χερνιβίοις καὶ θυμιατηρίοις.’ χειρόνιπτρον δ' Εὔπολις
ἐν Δήμοις (I 289 K)· κἄν τις τύχῃ πρῶτος δραμὼν εἴληφε
χειρόνιπτρον· ἀνὴρ δ' ὅταν τις ἀγαθὸς ᾖ καὶ χρήσιμος πολίτης
νικᾷ τε πάντας> χρηστὸς ὤν, οὐκ ἔστι χειρόνιπτρον.
Ἐπίχαρμος δ' ἐν Θεαροῖς εἴρηκε χειρόνιβα διὰ τούτων (p. 242 L)·
626
κιθάρα, τρίποδες, ἅρματα, τράπεζαι χαλκίαι,

χειρόνιβα, λοιβάσια, λέβητες χαλκίοι.
Χλανις-ιδος
Διογένης Λαέρτιος Βίι φιλοσόφων Book 4, sec 34, γρ. 8
νήξομαι εἰς Πύρρωνα καὶ εἰς σκολιὸν Διόδωρον.

Ἦν δὲ καὶ ἀξιωματικώτατος καὶ συνηγμένος καὶ ἐν τῇ λαλιᾷ
διαστατικὸς τῶν ὀνομάτων, ἐπικόπτης θ' ἱκανῶς καὶ παρρησια-
στής· διὸ καὶ πάλιν ὁ Τίμων οὑτωσὶ περὶ αὐτοῦ (Diels 33)·
καὶ † νόον αἱμυλίοις † ἐπιπλήξεσιν ἐγκαταμιγνύς.
λαμβάνοντος εἶναι καλοῦ καὶ ἐν χλανίςιν ἀεὶ ἀναστρεφομένου
Χληδης-ου
Ησύχιος λεξκόν (Π – Ω) Αλφαβητικό chi, entry 511, γρ. 1
χλαρόν>· ῥυπαρόν. λεπτόν. τρυχαλέον. ὠχρόν

χλαρόν>· ἐλαιηρὸς κώθων
χλεμερόν>· χλιαρόν. θερμόν
χλεμύρα>· χλοανθοῦντα
χλεαίεται>· θερμαίνεται
χλευάζει>· ἐμπαίζει, γελᾷ
χλεύη>· γέλως
χλευασμός>· ἐμπαιγμός
χλευδόν>· χύδην. σωρηδόν. πληθύοντα
χλῆδος>· ὁ σωρὸς τῶν λίθων
χλήδης>· σπάδων, θλαδίας, εὐνοῦχος
χλιδᾷ>· φρίκη, ῥῖγος. τρυφᾷ
χλιδαί>· ἀγλαΐσματα, τρυφαί
627
χλιδανή>· τρυφηλή
χλιδανόν>· τρυφερὸν ὁμοίως
Χλιδανος-η-ον
Ευρυπίδης Cyclops Γρ. 500
...σκαιὸς ἀπωιδὸς καὶ κλαυσόμενος

χωρεῖ πετρίνων ἔξω μελάθρων.
φέρε νιν κώμοις παιδεύσωμεν
τὸν ἀπαίδευτον·
πάντως μέλλει τυφλὸς εἶναι.
μάκαρ ὅστις εὐιάζει
βοτρύων φίλαισι πηγαῖς
ἐπὶ κῶμον ἐκπετασθεὶς
φίλον ἄνδρ' ὑπαγκαλίζων,
ἐπὶ δεμνίοις τε †ξανθὸν†
χλιδανᾶς ἔχων ἑταίρας
μυρόχριστος λιπαρὸν βό-
στρυχον, αὐδᾶι δέ· Θύραν τίς οἴξει μοι;
{Κυ.} παπαπαῖ· πλέως μὲν οἴνου,
γάνυμαι δὲ> δαιτὸς ἥβαι,
σκάφος ὁλκὰς ὣς γεμισθεὶς
Χλουνης-ου
Οππιανός Halieutica Book 5, γρ. 35
ἔστιν ἐν ἠπείρῳ χελύων γένος, οὐδέ τιν' ἀλκὴν

οὐδ' ἄτην ἴσασι· θαλασσαίῃ δὲ χελώνῃ
οὐ μάλα θαρσαλέος τις ἐν οἴδμασιν ἀντιβολήσει.
εἰσὶ δ' ἐνὶ τραφερῇ λάβροι κύνες, ἀλλὰ κύνεσσιν
εἰναλίοις οὐκ ἄν τις ἀναιδείην ἐρίσειε.
πορδαλίων γαίης ὀλοὸν δάκος, ἀλλὰ θαλάσσης
αἰνότερον. χέρσον μὲν ἐπιστείχουσιν ὕαιναι,
πολλῷ δ' ἐν ῥοθίοις κρυερώτεραι. οἱ μὲν ἔασι
κριοὶ μηλονόμων τιθασὸν βοτόν, οὐ δὲ θαλάσσης
κριοῖς μειλιχίοισι συνοίσεται, ὅς κε πελάσσῃ.
τίς δὲ τόσον χλούνης φορέει σθένος, ὅσσον ἄαπτοι
λάμναι; τίς δὲ λέοντος ἐνὶ φρεσὶν αἴθεται ἀλκή,
ὅσση ῥιγεδανῇσιν ἀνισώσαιτο ζυγαίναις;
φώκην δὲ βλοσυρὴν καὶ ἐπὶ χθονὶ χαιτήεσσαι
ἄρκτοι πεφρίκασι καὶ ἐς μόθον ἀντιόωσαι
628
δάμνανται· τοίοισι μέλει θήρεσσι θάλασσα.

ἀλλ' ἔμπης καὶ τοῖσιν ἐπεφράσσαντο βαρεῖαν
Χοιριον-ου Χοιροθλιψ-ιβος Χοιροπολεω Χοιρος-ου
Πλούταρχος Παροιμίαι αἷς Ἀλεξανδρεῖς ἐχρῶντο Centuria 1, τμ. 92,

γρ. 3
Κέρδος αἰσχύνης ἄμεινον· ἕλκε μοιχὸν εἰς

μυχόν.>
Κυρνία ἄτη:> Κύρνος νῆσος ἦν πάλαι ἄβατος
τοῖς πλέουσι διὰ συνεχεῖς λῃστείας.
Κωφότερος τοῦ Τορωναίων λιμένος:> λιμήν
ἐστι καλούμενος περὶ Τορώνην τῆς Θρᾴκης· οὗτος δὲ ἔχει
καὶ μακρὰς τὰς ἀπὸ τοῦ πελάγους καθαιρέσεις, ὡς
μὴ ἀκούεσθαι τοῖς ἐν αὐτῷ τὸν τῆς θαλάσσης ἦχον.
Ἀκροκορινθία ἔοικας χοιροπωλήσειν:> ἐπὶ
τῶν παρ' ὥραν θρυπτομένων γυναικῶν· οἷον, ἔοικας μι-
σθαρνήσειν ἐν Κορίνθῳ· τὸ γὰρ γυναικεῖον μόριον χοῖρος
λέγεται.
Ἐκ παντὸς ξύλου:> κατ' ἔλλειψιν λέγεται· τὸ
γὰρ πλῆρες, ἐκ παντὸς ξύλου κύφων ἂν γένοιτο>·
ἐπὶ τῶν τὸ μὲν εἶδος εὐκαταφρονήτων, εἰς δὲ χρείαν ἀναγ-
καίαν πιπτόντων.
Χοιροψαλας
Clemens Alexandrinus Theol., Protrepticus Chapter 2, τμ. 39, sub τμ.

3, γρ. 1
Χελύτιδα δὲ Ἄρτεμιν Σπαρτιᾶται σέβουσιν· ἐπεὶ τὸ

βήττειν χελύττειν καλοῦσιν.
Οἴει ποθὲν παρέγγραπτα ταῦτά σοι κομίζεσθαι τὰ
ὑφ' ἡμῶν παρατιθέμενα; Οὐδὲ τοὺς σοὺς γνωρίζειν ἔοικας
συγγραφεῖς, οὓς ἐγὼ μάρτυρας ἐπὶ τὴν σὴν ἀπιστίαν καλῶ,
ἀθέου χλεύης, ὦ δείλαιοι, τὸν πάντα ὑμῶν ἀβίωτον ὄντως
βίον ἐμπεπληκότες. Οὐχὶ μέντοι Ζεὺς φαλακρὸς ἐν Ἄργει,
τιμωρὸς δὲ ἄλλος ἐν Κύπρῳ τετίμησθον; Οὐχὶ δὲ Ἀφροδίτῃ
περιβασοῖ μὲν Ἀργεῖοι, ἑταίρᾳ δὲ Ἀθηναῖοι καὶ καλλιπύγῳ
θύουσιν Συρακούσσιοι, ἣν Νίκανδρος ὁ ποιητὴς «καλλίγλου-
τόν» που κέκληκεν; Διόνυσον δὲ ἤδη σιωπῶ τὸν χοιροψάλαν·
Σικυώνιοι τοῦτον προσκυνοῦσιν ἐπὶ τῶν γυναικείων τάξαντες
τὸν Διόνυσον μορίων, ἔφορον αἴσχους τὸν ὕβρεως σεβάζοντες
629
ἀρχηγόν. Τοιοίδε μὲν αὐτοῖς οἱ θεοί, τοιοίδε δὲ> καὶ αὐτοί,

παίζοντες ἐν θεοῖς, μᾶλλον δὲ ἐμπαίζοντες καὶ ἐνυβρίζοντες
σφίσιν αὐτοῖς. Καὶ πόσῳ βελτίους Αἰγύπτιοι κωμηδὸν καὶ
κατὰ πόλεις τὰ ἄλογα τῶν ζῴων ἐκτετιμηκότες ἤπερ
Χραομαι
Γυναικι χρησθαι Χρησαμενον αυτη ACHILLE TAZIO Χρησθαι εαυτω

PLUTARCO
Χρεμπτομαι
πασάμενος ἐπίτασσε· Συρακοσίαις ἐπιτάσσεις.

ὡς εἰδῇς καὶ τοῦτο, Κορίνθιαι εἰμὲς ἄνωθεν,
ὡς καὶ ὁ Βελλεροφῶν. Πελοποννασιστὶ λαλεῦμες,
Δωρίσδειν δ' ἔξεστι, δοκῶ, τοῖς Δωριέεσσι.
μὴ φύη, Μελιτῶδες, ὃς ἁμῶν καρτερὸς εἴη,
πλὰν ἑνός. οὐκ ἀλέγω. μή μοι κενεὰν ἀπομάξῃς.
{ΓΟ.} σίγη, Πραξινόα· μέλλει τὸν Ἄδωνιν ἀείδειν
ἁ τᾶς Ἀργείας θυγάτηρ, πολύιδρις ἀοιδός,
ἅτις καὶ πέρυσιν τὸν ἰάλεμον ἀρίστευσε.
φθεγξεῖταί τι, σάφ' οἶδα, καλόν· διαχρέμπτεται ἤδη.
{ΓΥΝΗ ΑΟΙΔΟΣ}
Δέσποιν', ἃ Γολγώς τε καὶ Ἰδάλιον ἐφίλησας
αἰπεινάν τ' Ἔρυκα, χρυσῷ παίζοισ' Ἀφροδίτα,
οἷόν τοι τὸν Ἄδωνιν ἀπ' ἀενάω Ἀχέροντος
μηνὶ δυωδεκάτῳ μαλακαὶ πόδας ἄγαγον Ὧραι,
βάρδισται μακάρων Ὧραι φίλαι· ἀλλὰ ποθειναί
Χροιζομαι
Pindarus Lyr., Fragmenta Type of poem Thren, fragment 128c, γρ. 7
σ̣ασθα̣[ οξ̣υλ̣[ μεί[ δαυ[ ⊗

⊗ Ἔν⌊τι μὲν χρυσαλακάτου τεκέων Λατοῦς ἀοιδαί
ὥ[ρ]⌊ιαι παιάνιδες· ἐντὶ [δὲ καί]
θ⌊άλλοντος ἐκ κισσοῦ στεφάνων {ἐκ} Διο[νύσου
.[ ... ... .μ]⌊αιόμεναι· τὸ δὲ κ̣ο̣ι̣[..]αν
τ̣⌊ρεῖς [desunt ca. 15ll.] σ̣ώ̣μα
̣ ̣τ̣' ἀποφθιμένων·
ἁ μὲν ἀχέταν Λίνον αἴλινον ὕμνει,
ἁ δ' Ὑμέναιον, ὃν> ἐν γάμοισι χροϊζόμενον
630
[Μοῖρα] σύμπρωτον λάβεν,

ἐσχάτοις ὕμνοισιν· ἁ δ' Ἰάλεμον ὠμοβόλῳ
νούσῳ {ὅτι} πεδαθέντα σθένος·?⸏υἱὸν Οἰάγρου δὲ>
Ὀρφέα χˈρυσάορα
χοιροπωλεώ:
Πλούταρχος Παροιμίαι αἷς Ἀλεξανδρεῖς ἐχρῶντο

τὰ πρώϊμα σῦκα.
Μυσὶ κανθαρίς:> ἐπὶ τῶν μηδενὸς ἀξίων.
Κέρδος αἰσχύνης ἄμεινον· ἕλκε μοιχὸν εἰς
μυχόν.>
Κυρνία ἄτη:> Κύρνος νῆσος ἦν πάλαι ἄβατος
τοῖς πλέουσι διὰ συνεχεῖς λῃστείας.
Κωφότερος τοῦ Τορωναίων λιμένος:> λιμήν
ἐστι καλούμενος περὶ Τορώνην τῆς Θρᾴκης· οὗτος δὲ ἔχει
καὶ μακρὰς τὰς ἀπὸ τοῦ πελάγους καθαιρέσεις, ὡς
μὴ ἀκούεσθαι τοῖς ἐν αὐτῷ τὸν τῆς θαλάσσης ἦχον.
Ἀκροκορινθία ἔοικας χοιροπωλήσειν:> ἐπὶ
τῶν παρ' ὥραν θρυπτομένων γυναικῶν· οἷον, ἔοικας μι-
σθαρνήσειν ἐν Κορίνθῳ· τὸ γὰρ γυναικεῖον μόριον χοῖρος
λέγεται.
Ἐκ παντὸς ξύλου:> κατ' ἔλλειψιν λέγεται· τὸ
γὰρ πλῆρες, ἐκ παντὸς ξύλου κύφων ἂν γένοιτο>·
ἐπὶ τῶν τὸ μὲν εἶδος εὐκαταφρονήτων, εἰς δὲ χρείαν ἀναγ-
καίαν πιπτόντων.
{ΔΙ.} Νὴ τὸν Δί', ἀστείω γε τὼ βοσκήματε.

Πόσου πρίωμαί σοι τὰ χοιρίδια; λέγε.
{ΜΕ.} Τὸ μὲν ἅτερον τοῦτο σκορόδων τροπαλίδος,
τὸ δ' ἅτερον, αἰ λῇς, χοίνικος μόνας ἁλῶν.
{ΔΙ.} Ὠνήσομαί σοι· περίμεν' αὐτοῦ.
{ΜΕ.} Ταῦτα δή.
Ἑρμᾶ 'μπολαῖε, τὰν γυναῖκα τὰν ἐμὰν
οὕτω μ' ἀποδόσθαι τάν τ' ἐμωυτῶ ματέρα.
{ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΣ}
Ὦνθρωπε, ποδαπός;
{ΜΕ.} Χοιροπώλας Μεγαρικός.
631
{ΣΥ.} Τὰ χοιρίδια τοίνυν ἐγὼ φαίνω ταδὶ

πολέμια καὶ σέ.
{ΜΕ.} Τοῦτ' ἐκεῖν'· εἵκει πάλιν
ὅθενπερ ἀρχὰ τῶν κακῶν ἁμὶν ἔφυ.
{ΣΥ.} Κλάων μεγαριεῖς. Οὐκ ἀφήσεις τὸν σάκον;
{ΜΕ.} Δικαιόπολι Δικαιόπολι, φαντάδδομαι.
{ΔΙ.} Ὑπὸ τοῦ; Τίς ὁ φαίνων σ' ἐστίν; Ἁγορανόμοι,
τοὺς συκοφάντας οὐ θύραζ' ἐξείρξετε;
Τί δαὶ μαθὼν φαίνεις ἄνευ θρυαλλίδος;
{ΣΥ.} Οὐ γὰρ φανῶ τοὺς πολεμίους;
Ψωλη-ης
{ΔΙ.} Τῆς κεφαλῆς νύν μου λαβοῦ,

ἵν' ἐξεμέσω· βδελύττομαι γὰρ τοὺς λόφους.
{ΛΑ.} Οὗτος, τί δράσεις; Τῷ πτίλῳ μέλλεις ἐμεῖν;
Πτίλον γάρ ἐστιν –
{ΔΙ.} Εἰπέ μοι, τίνος ποτὲ
ὄρνιθός ἐστιν; Ἆρα κομπολακύθου;
{ΛΑ.} Οἴμ' ὡς τεθνήξεις.
{ΔΙ.} Μηδαμῶς, ὦ Λάμαχε·
οὐ γὰρ κατ' ἰσχύν ἐστιν· εἰ δ' ἰσχυρὸς εἶ,
τί μ' οὐκ ἀπεψώλησας; Εὔοπλος γὰρ εἶ.
{ΛΑ.} Ταυτὶ λέγεις σὺ τὸν στρατηγὸν πτωχὸς ὤν,
{ΔΙ.} Ἐγὼ γάρ εἰμι πτωχός;
{ΛΑ.} Ἀλλὰ τίς γὰρ εἶ;
{ΔΙ.} Ὅστις; πολίτης χρηστός, οὐ σπουδαρχίδης,
ἀλλ' ἐξ ὅτουπερ ὁ πόλεμος, στρατωνίδης,
σὺ δ' ἐξ ὅτουπερ ὁ πόλεμος, μισθαρχίδης.
{ΛΑ.} Ἐχειροτόνησαν γάρ με –
{ΔΙ.} κόκκυγές γε τρεῖς.
Ταῦτ' οὖν ἐγὼ βδελυττόμενος ἐσπεισάμην,
ὁρῶν πολιοὺς μὲν ἄνδρας ἐν ταῖς τάξεσιν,
Αριστοφάνης κωμκός Aves Γρ. 560

632
{ΠΙ.} Καὶ δὴ τοίνυν πρῶτα διδάσκω μίαν ὀρνίθων πόλιν εἶναι,

κἄπειτα τὸν ἀέρα πάντα κύκλῳ καὶ πᾶν τουτὶ τὸ μεταξὺ
περιτειχίζειν μεγάλαις πλίνθοις ὀπταῖς ὥσπερ Βαβυλῶνα.
{ΕΥ.} Ὦ Κεβριόνα καὶ Πορφυρίων, ὡς σμερδαλέον τὸ πόλισμα.
{ΠΙ.} Κἀπειδὰν τοῦτ' ἐπανεστήκῃ, τὴν ἀρχὴν τὸν Δί' ἀπαιτεῖν·
κἂν μὲν μὴ φῇ μηδ' ἐθελήσῃ μηδ' εὐθὺς γνωσιμαχήσῃ,
ἱερὸν πόλεμον πρωυδᾶν αὐτῷ, καὶ τοῖσι θεοῖσιν ἀπειπεῖν
διὰ τῆς χώρας τῆς ὑμετέρας ἐστυκόσι μὴ διαφοιτᾶν,
ὥσπερ πρότερον μοιχεύσοντες τὰς Ἀλκμήνας κατέβαινον
καὶ τὰς Ἀλόπας καὶ τὰς Σεμέλας· ἤνπερ δ' ἐπίωσ', ἐπιβάλλειν
σφραγῖδ' αὐτοῖς ἐπὶ τὴν ψωλήν, ἵνα μὴ βινῶσ' ἔτ' ἐκείνας.
Τοῖς δ' ἀνθρώποις ὄρνιν ἕτερον πέμψαι κήρυκα κελεύω,
ὡς ὀρνίθων βασιλευόντων θύειν ὄρνισι τὸ λοιπόν,
κἄπειτα θεοῖς ὕστερον αὖθις· προσνείμασθαι δὲ πρεπόντως
τοῖσι θεοῖσιν τῶν ὀρνίθων ὃς ἂν ἁρμόττῃ καθ' ἕκαστον·
Ἢν Ἀφροδίτῃ θύῃ, κριθὰς ὄρνιθι φαληρίδι θύειν·
ἢν δὲ Ποσειδῶνί τις οἶν θύῃ, νήττῃ πυροὺς καθαγίζειν·
ἢν δ' Ἡρακλέει θύῃσι, λάρῳ ναστοὺς θύειν μελιτοῦντας·
κἂν Διὶ θύῃ βασιλεῖ κριόν, βασιλεύς ἐστ' ὀρχίλος ὄρνις,
ᾧ προτέρῳ δεῖ τοῦ Διὸς αὐτοῦ σέρφον ἐνόρχην σφαγιάζειν.
{ΕΥ.} Ἥσθην σέρφῳ σφαγιαζομένῳ. Βροντάτω νῦν ὁ μέγας Ζάν.
Αριστοφάνης κωμκός Plutus Γρ. 295

{ΚΑ.} Καὶ μὴν ἐγὼ βουλήσομαι – θρεττανελο – τὸν Κύκλωπα

μιμούμενος καὶ τοῖν ποδοῖν ὡδὶ παρενσαλεύων
ὑμᾶς ἄγειν. Ἀλλ' εἶα, τέκεα, θαμίν' ἐπαναβοῶντες
βληχώμενοί τε προβατίων
αἰγῶν τε κιναβρώντων μέλη
ἕπεσθ' ἀπεψωλημένοι· τράγοι δ' ἀκρατιεῖσθε.
{ΧΟ.} Ἡμεῖς δέ γ' αὖ ζητήσομεν – θρεττανελο – τὸν Κύκλωπα
βληχώμενοι σὲ τουτονὶ πινῶντα καταλαβόντες,
πήραν ἔχοντα λάχανά τ' ἄγρια δροσερά, κραιπαλῶντα
ἡγούμενον τοῖς προβατίοις,
εἰκῇ δὲ καταδαρθόντα που
μέγαν λαβόντες ἡμμένον σφηκίσκον ἐκτυφλῶσαι.
633
... καὶ Μαντοῦς. Στρογγύλη> μία τῶν ἑπτὰ Αἰόλου νήσων «ἀπὸ
τοῦ σχήματος καλουμένη, καὶ φλογὸς μὲν λειπομένη, φέγγους δὲ μετέ-
χουσα». ἔστι καὶ ἄλλη πρὸς τῇ Λυκίᾳ. Σκαπτησύλη> πόλις Θρᾴκης
μικρὰ ἀντικρὺς Θάσου, σταφύλη> τὸ τεκτονικὸν ἐργαλεῖον, σταφυλή>
δὲ ὁ καρπός. τὸ μέντοι Ἀγκυλή> καὶ Ἀγρυλή> ὀνόματα δήμων ὀξύ-
νονται. τὸ δὲ Ἀγρυλή δῆμος Ἀθήνησι τῆς Ἐρεχθηΐδος φυλῆς γράφεται
καὶ μετὰ τοῦ α> Ἀγραυλή ἀπὸ Ἀγραύλου τῆς Κέκροπος θυγατρός. ἔστι
δὲ καὶ πόλις Ἀθηναίων ἄποικος ἐν Σαρδοῖ ἀπὸ τοῦ δήμου κληθεῖσα
Ἀγρυλή.
Τὰ εἰς ωλη> ὑπερδισύλλαβα ὀξύνεται, παυσωλή, τερπωλή, εὐ-
χωλή, ἀδμωλή ἡ ἄγνοια, θερμωλή, γαμψωλή, χαριτωλή, μεμ-
φωλή, θεραπωλή>. τὸ δὲ ἐριώλη> ἡ μεγάλη πνοή ἀπὸ τοῦ ἐρί καὶ
τοῦ ἄω τὸ πνέω βαρύνεται. ὡσαύτως καὶ Ῥακώλη> χωρίον, ὅθεν αἱ
γέρανοι ὁρμῶσι, οἱ δὲ Πυγμαῖοι κατῴκουν ἐν Καττούζᾳ, πόλει Θρᾴκης.
Τὰ εἰς μη> λήγοντα προσηγορικὰ ἔχοντα κατ' ἐπιπλοκὴν σύμφωνον
μὴ δασὺ ἔχον ἐν τῇ ἀρχῇ, ὀξύνεται, δεσμή, δυσμή, πυγμή, νυγμή,
ξυσμή, αἰχμή, ὀχμή, δυθμή>, μεθ' ὧν καὶ ἐφετμή> καὶ ἀϋτμή,
τὸ δὲ ἴθμη, στάθμη, λόχμη> βαρύνεται. καὶ τὸ δόχμη> Τρύφων ὡς
ὄχθη καὶ στάθμη βαρύνει, Ἀρίσταρχος δὲ ὀξύνει, ὡς δηλοῖ καὶ ὁ κω-
μικὸς ἐν τῷ «οὔτοι ἀφεστήκασι πλεῖν ἢ δύο δοχμά». ἐν μέντοι, φησί,
τοῖς ἀκριβεστέροις ἀντιγράφοις ὀξεῖα ἐπίκειται τῇ πρώτῃ συλλαβῇ κατὰ
Leo Phil., De natura hominum synopsis τμ. 74, γρ. 3
δαίμοσι κατὰ τὸ παλαιὸν ἕτεροι. αἱ δὲ εἰς τὰ πλάγια ἀποφύσεις εἰσὶ

μεγάλαι τε καὶ πλατεῖαι, ἔχουσαι κοιλότητας> καθ' ἃς ἐπιβέβηκε τὰ τῶν
λαγόνων ὀστᾶ. ὑπόκειται δὲ τούτῳ τῷ ὀστῷ ἕτερον χονδρῶδες πλατὺ
μικρόν, κόκκυξ ὀνομαζόμενον ἐκ μεταφορᾶς τῆς κοκκυζούσης ὄρνιθος,
ὅτι
τὸ πνεῦμα διερχόμενον προσκρούει ἐν αὐτῷ καὶ ψοφέει· ἢ ἐκ τοῦ κόλαξ,
κόλος. ἕδρα δὲ παρὰ τὸ ἑδραῖον καὶ ἰσχυρὸν ἢ παρὰ τὸ ἕζω, τὸ
καθέζομαι,
ἐξ οὗ καὶ καθέδρα.
Τὰ περὶ τοὺς διδύμους καὶ αὐτὴν τὴν βάλανον σώματα προς-
αγορεύουσιν αἰδοῖα, διὰ τὸ αἰδούμεθα γυμνῶσαι αὐτά, ἢ καὶ βάλανος,
ὅτι βαλάνῳ ἔοικε· ψωλὴ δὲ παρὰ τὸ ἐμφυσᾶσθαι κατὰ τὴν ὄρεξιν τῶν
ἀφροδισίων ἢ παρὰ τὸ ψῶ, τὸ ἅπτομαι καὶ κνήθω· κνησμός ἐστι τὰ
τῆς ἡδονῆς. σηραγγῶδες νεῦρον διὰ τὸ ποτὲ μὲν αὔξει, ποτὲ δὲ λήγει
σηρούμενον καθάπερ σήραγγες· καυλὸς δὲ ὡς ἐπίμηκες. τὸ δὲ
περικαλύπ-
τον αὐτὴν δέρμα πόσθη καὶ πρόσθεμα καλεῖται· ἢ διὰ τὸ ἔμπροσθεν
634
εἶναι.
Ἔστι δὲ νευρώδης μετὰ μυῶν τῇ οὐσίᾳ τε ἔχει καὶ φλέβας καὶ
ἀρτηρίας. τὸ δὲ περιέχον αὐτοὺς τοὺς ὄρχεις δέρμα † νυὸν † ὄσχεον
ὠνομάσθη † εἰς † τοὺς ὄρχεις καὶ παραστάτας καὶ τὰ σπερματικὰ ἀγγεῖα
καὶ τὸν ἐρυτροειδῆ χιτῶνα καὶ τοὺς δαρτούς. ταῦτα πάντα ὑπὸ τοῦ
ὀσχέου περιέχεται. ὄρχεις ὠνομάσθησαν [ἐκ τοῦ] παρὰ τὸ πρὸς τὰ
Meletius Med., De natura hominis Σελ. 112, γρ. 21
Περὶ τῶν Διδύμων, καὶ τῆς Βαλάνου, καὶ τῶν ἐν αὐτοῖς σωμάτων.
Τὰ περὶ τοὺς διδύμους καὶ αὐτὴν τὴν βάλανον σώματα,

οὕτω προσαγορεύονται αἰδοῖα· αἰδούμεθα γὰρ καὶ γυμνῶσαι
αὐτὰ, καὶ ὀνομάσαι παρὰ καιρὸν, ἢ σκοπόν· ἡ δὲ βάλανος καὶ
καυλὸς λέγεται, καὶ σηραγγῶδες νεῦρον· καὶ ψωλὴ, καὶ κύπρις·
τὸ δὲ περικαλύπτον αὐτὴν δέρμα, ποστὴ, καὶ πρόσθεσμα κα-
λεῖται· ποστὴ μὲν, διὰ τὸ οἷον ἐπικεῖσθαι καὶ προσεθίσθαι
δοκεῖν· πρόσθεμα δὲ, παρὰ τὸ ἀλλήλοις ἐν ταῖς συνουσίαις
προστίθεσθαι· ἢ διὰ τὸ ἐπὶ τὰ ἐμπρόσθια μέρη εἶναι· βάλανος
δὲ, ὅτι κατὰ τὴν ἐμφέρειαν βαλάνῳ προσέοικε· ψωλὴ δὲ, παρὰ
τὸ ἐμφυσάσθαι κατὰ τὴν ὄρεξιν τῶν ἀφροδισίων· καὶ ὅτι
φυσῶδες φύσει παράπτωμα ἐστίν· ἢ παρὰ τὸ ψῶ, τὸ ἅπτομαι
καὶ κνήθω· κνησμὸς γάρ τις ἐστὶ τὸ τῆς ἡδονῆς· σηραγγῶδες
νεῦρον, ὅτι ποτὲ μὲν αὔξει, ποτὲ δὲ λήγει σηρούμενον, καθάπερ
αἱ σήραγγες· καυλὸς δὲ, ὡς ἐπίμηκες· πᾶν γὰρ ἐπίμηκες
αὐλός· προσθέσει οὖν τοῦ κ, καυλός· διὰ τοῦτο δὲ κατεσκευ-
άσθη ἐπίμηκες, ἵνα ὥσπερ ἐκ σφενδόνης παραπέμπῃ τὴν γονὴν
ἐν τῇ μήτρᾳ ἐπὶ μῆκος, καὶ μὴ ἀπομένουσα ἔξω, ἀτεκνίας
αἴτιον γίνηται.
Ψωλοεις-εσσα-εν
Georgius Choeroboscus Gramm., Epimerismi in Psalmos

Σελ. 1, γρ. 20
ἀλλὰ τὰ ἀπὸ τοῦ παθητικοῦ παρακειμένου γινόμενα ὀνόματα

συνάρχεσθαι θέλουσι τοῖς ἰδίοις ἐνεστῶσι καὶ φυλάττειν τὸ
χαρακτηριστικὸν σύμφωνον τοῦ παθητικοῦ παρακειμένου, ἐξ
ὧν καὶ ἐγένοντο· τὸ δὲ ψάλλω γίνεται παρὰ τὸ ψαύω·
τοῦτο δὲ παρὰ τὸ ψῶ τὸ προσεγγίζω· τῇ γὰρ κιθάρᾳ
προσεγγίζοντες τὸ παλαιὸν ἔψαλλον. Τὸ ψῶ σημαίνει εʹ·
635
τὸ λεπτύνω, ἐξ οὗ καὶ ψιλὸν στρατιώτην λέγομεν, τὸν

ἄοπλον καὶ γυμνόν· ψῶ τὸ προσεγγίζω, ἐξ οὗ καὶ ψώρα,
παρὰ τὸ ἅπτεσθαι ἐν τῷ κνήθειν τὰ πεπονθότα μέλη τοῦ
σώματος· ψῶ τὸ κόπτω, ἐξ οὗ καὶ ψωμὸς, ὁ εἰς μικρὰ
κεκομμένος ἄρτος· ψῶ τὸ καίω, ἐξ οὗ καὶ “ψωλόεις κε-
ραυνὸς” ὁ καυστικός· ψῶ τὸ τρίβω, ἐξ οὗ καὶ τὸ “ψώ-
χοντες ταῖς χερσὶ τοὺς στάχυας.”
Τὸ ΜΟΣ μικρὸν, διατί; Τὰ εἰς ΟΣ ἀρσενικὰ καὶ θηλυκὰ,
καὶ τὰ εἰς ΟΝ οὐδέτερον, εἰς ΟΥΣ ἔχουσι τὴν γενικὴν, βέλους,
τείχους. Διατί ὀξύνεται; Τὰ εἰς ΜΟΣ προσηγορικὰ, ἔχοντα
τὴν πρὸ τοῦ τέλους συλλαβὴν εἰς Λ λήγουσαν, ὀξύνονται,
οἷον ὀφθαλμὸς, ἰνδαλμὸς, τιλμὸς, καὶ ψαλμός. Σεσημείωται
τὸ ὄλμος βαρυνόμενον, ὃ σημαίνει τὴν ἴγδην· ἔστι δὲ καὶ
λίθος περιφερὴς, εἰς ὃν κόπτουσιν ὄσπρια καὶ ἄλλα τινά·
τοῦτο ταῖς ὑπογλουτίσιν ἑκατέρωθεν ἐστὶ κοῖλον·
Σχόλια εις Αριστοφάνη , Scholia in ranas

Argumentum-scholion sch ran, verse 490, γρ. 9
σει τὸν πόνον παύουσιν. ὁ δὲ πόνος αὐτοῖς ἐκ καρδίας

γίνεται.)
ἀπεψησάμην: [Κατεμαξάμην.] (ἀποψᾶν λέ-
γουσι τὸ ἐκμάσσειν. καὶ ἐν Πλούτῳ [818] «ἀποψώμεσθα
δ' οὐ λίθοις ἔτι.») – ψῶ σημαίνει πέντε. τὸ λεπτύνω,
ἐξ οὗ καὶ ψιλὸν στρατιώτην λέγομεν τὸν ἄοπλον καὶ
γυμνόν. τὸ ψαύω καὶ προσεγγίζω, ἐξ οὗ καὶ ψώρα καὶ
τὸ ἀπεψησάμην. τὸ τέμνω, ἐξ οὗ καὶ ψωμὸς ὁ εἰς μι-
κρὰ τεμνόμενος. τὸ συντρίβω, ἐξ οὗ καὶ ψώχοντες τοὺς
στάχυας ἀντὶ τοῦ ταῖς χερσὶ συντρίβοντες. καὶ ψῶ τὸ
καίω, ἐξ οὗ καὶ ψωλὸς δαλὸς ὁ κεκαυμένος καὶ ψωλόεις
εἶδος κεραυνοῦ.
Χαλίμα
Αισχύλος Fragmenta Tetralogy 44, play A, fragment 719-720b, γρ. 6
Αἰσχύλον ‘τοῦ πηλοπλάστου σπέρμα τος θνητὴ γυνή’.

Schol. Apollon. Rhod. Argon. I 473: 8‘χαλίκρητον’· τὸν ἄκρατον,
τὸν χαλῶντα τὰς φρένας. Ἀθηναῖοι δὲ τὸν ἄκρατον ‘χάλιν’ λέγουσιν.
Αἰσχύλος δὲ καὶ τὰς Βάκχας 8‘χαλιμάδας’ φησὶ λέγεσθαι.
Etym. Magn. p. 805, 6 Gaisf. (~ Orion Etym. p. 162, 30 Sturz):
’χαλίφρων’ (Homer. Odyss. δ 371; τ 530)· κυρίως ὁ ἐν μέθηι ἀφραίνων·
636
’χάλις’ γὰρ ὁ ἄκρατος οἶνος, παρὰ τὸ ‘χαλᾶν’ καὶ ἀνιέναι ἀραρυίας τὰς
φρένας.
ἢ ὁ εὐήθης, παρὰ τὸ ‘κεχαλᾶσθαι’ τὰς φρένας.
καὶ τὰς Βάκχας 8‘χαλιμάδας’ ἔλεγον, τὰς ‘χαλωμένας’ πρὸς συνουσίαν.
καὶ ‘χαλιμάζειν’ ἔλεγον τὸ περὶ τὰς συνουσίας πείθεσθαι ...
Eustath. Homer. Odyss. γ 332: ... εἰ δὲ πρὸς τὰς τοιαύτας
(sc. ἀκράτους) διάφοροί τινες ἦσαν αἱ κατ' Αἰσχύλον 8‘σπονδαὶ χαλί-
κρητοι’, ζητητέον· τοιαῦται δὲ αἱ ἐπὶ Διονύς{ι}ωι κραθεῖσαι. ‘χάλις’
γάρ, φασίν, ὁ Διόνυς{ι}ος, ἐξ ἐκείνου δὲ καὶ ὁ ἄκρατος οἶνος.
ὅθεν καὶ 8‘χαλιμὰς’ γυνὴ – κατὰ τοὺς παλαιούς (Sueton, s. F 719/20d)
– ἡ ὑπὸ μέθης ‘χαλωμένη’ τὸ σῶμα.
Sueton. Tranquill. Π. βλασφημιῶν p. 414, 13 Mill.: 8‘Χαλιμάς’·
ἀπὸ τοῦ ἐκ μέθης ἢ μανίας ἢ ἀκολασίας ‘χαλᾶσθαι’. ‘χάλις’ δὲ καὶ ὁ
ἄκρατος.
Παυσανίας Αττικός Ἀττικῶν ὀνομάτων συναγωγή Αλφαβητικό chi,

entry 1, γρ. 1
ἐπὶ τῶν ἐνεδρευτικῶς συντιθεμένων. τὰ δ' ὅμοια Δήμων ἐπὶ εταποντίνων

ἱστορεῖ (FHG. I 381, fr. 15). φόνου πτερόν (tr. fr. ad. 581 N.2)· τὸν διὰ
τῶν ὀϊστῶν, πτερόεντα ἢ ταχύν. βέλτιον δὲ ἀκούειν περιφραστικῶς τὸν
φόνον. φορμός· ὁ κόφινος. φορμίσκοι· πλεκτὰ ἀγγεῖα.
φρουρήσεις ἐν Ναυπάκτῳ· τοῖς Ναύπακτον φρουροῦσιν ὀλίγου μισθοῦ
διδομένου, τῶν δ' ἐπιτηδείων πολλοῦ πιπρασκομένων τὴν παροιμίαν
γενέσθαι. ἔνιοι δέ, ὅτι Φίλιππος ἑλὼν Ναύπακτον Ἀχαιῶν γνώμῃτοὺς
φρουροὺς αὐτῆς ἀπέκτεινε πάντας. ἱστορεῖ δὲ τοῦτο καὶ Θεόπομπος ἐν νʹ
δευτέρῳ (FG Hist 115, 235). Χαλιμάς· ἡ πόρνη. ἀπὸ τοῦ χαλᾶσθαι τὸ
σῶμα ὑπὸ μέθης ἢ μανίας. Χαλκεῖα· ἑορτὴ ἀρχαία καὶ δημώδης πάλαι,
ὕστερον δὲ ὑπὸ μόνων ἤγετο τῶν τεχνιτῶν, ὅτι ὁ Ἥφαιστος ἐν τῇ Ἀττικῇ
χαλκὸν εἰργάσατο. ἔστι δὲ ἕνῃ καὶ νέᾳ τοῦ Πυανεψιῶνος,
ἐν ᾗ καὶ ἱέρειαι μετὰ τῶν ἀρρηφόρων τὸν πέπλον διάζονται.
χαλκιδίζειν (IV 648 M. = fr. ad. 1192 K.)· ἐπὶ τῶν γλισχρευομένων. οἱ
γὰρ ἐν Εὐβοίᾳ Χαλκιδεῖς ἐπὶ φιλαργυρίᾳ ἐκωμῳδοῦντο. Χαλκιδικὸν
δίωγμα· τοῖς Θεσμοφορίοις Ἀθήνησί τι νόμιμον. ἐν πολέμῳ γάρ ποτε
γυναικῶν εὐξαμένων διωχθῆναι τοὺς πολεμίους, καὶ συνέβη φυγεῖν εἰς
Χαλκίδα, ὡς καὶ Σῆμος (deest FHG. IV 492ss.). Χαλκιδῖτις· [παρὰ
Ἰωσήπῳ] ἡ πόρνη. ἀπὸ τῆς εὐτελείας τοῦ διδομένου νομίςματος.
637
ΧΑΛΚΙΔΙΤΙΣ: η πολύ φτηνή πόρνη, αυτή που εκδίδεται για ένα

χάλκινο νόμισμα.

1381, γρ. 1
πόρνῳ ποτίκρανον Πριαμύλλιον σατύρα σαῦσαξ σεσωσμένος

Σποδησιλαύρα σχιζογυάνδρους Τρικόρινθος ὑπερκαταβαπτύουσαν
Χαλκιδῖτις ψηλαφησικότταβοι τὰ μὲν γὰρ οἴκοι τίς ποθεῖ τούτῳ ξυνὼν
ἀναπεπταμένην ἔχοντι τοῖς αὑτοῦ (vel πᾶσι τοῖς) φίλοις
τὴν οἰκίαν; ἅπαντα τόλμης δοῦλα κἀναισχυντίας. αὐτὸν κέκρουκας τὸν
βατῆρα τῆς θύρας. χοιρίδιον εὐάρτυτον
Παυσανίας Αττικός Ἀττικῶν ὀνομάτων συναγωγή Αλφαβητικό chi,

entry 5, γρ. 1
Θεόπομπος ἐν νʹ δευτέρῳ (FG Hist 115, 235).

Χαλιμάς· ἡ πόρνη. ἀπὸ τοῦ χαλᾶσθαι τὸ σῶμα ὑπὸ μέθης ἢ μανίας.
Χαλκεῖα· ἑορτὴ ἀρχαία καὶ δημώδης πάλαι, ὕστερον δὲ ὑπὸ μόνων ἤγετο
τῶν
τεχνιτῶν, ὅτι ὁ Ἥφαιστος ἐν τῇ Ἀττικῇ χαλκὸν εἰργάσατο. ἔστι δὲ ἕνῃ
καὶ νέᾳ τοῦ Πυανεψιῶνος,
ἐν ᾗ καὶ ἱέρειαι μετὰ τῶν ἀρρηφόρων τὸν πέπλον διάζονται.
χαλκιδίζειν (IV 648 M. = fr. ad. 1192 K.)· ἐπὶ τῶν γλισχρευομένων. οἱ
γὰρ ἐν Εὐβοίᾳ Χαλκιδεῖς ἐπὶ φιλαργυρίᾳ ἐκωμῳδοῦντο.
Χαλκιδικὸν δίωγμα· τοῖς Θεσμοφορίοις Ἀθήνησί τι νόμιμον. ἐν πολέμῳ
γάρ ποτε γυναικῶν εὐξαμένων διωχθῆναι τοὺς πολεμίους, καὶ συνέβη
φυγεῖν εἰς Χαλκίδα, ὡς καὶ Σῆμος (deest FHG. IV 492ss.).
Χαλκιδῖτις· [παρὰ Ἰωσήπῳ] ἡ πόρνη. ἀπὸ τῆς εὐτελείας τοῦ διδομένου
νομίςματος.
χάραξ· ἡ κάμαξ. ὅθεν καὶ παροιμία (Ar. vesp. 1291, cf. Zen. VI 40)·
’ἐξηπάτηκεν ἡ χάραξ τὴν ἄμπελον’,
ὅταν ὑπὸ τοῦ σῴζοντος ἀπατηθῇ τὸ σῳζόμενον.
Χάρητος ὑποσχέσεις· Χάρης στρατηγὸς Ἀθηναίων εὐχερής τε καὶ
ἑτοιμότατος
πρὸς τὰς ὑποσχέσεις λέγεται γεγονέναι. ὅθεν ἡ παροιμία τάττεται ἐπὶ τῶν
προχείρως ἐπαγγελλομένων.
638
Γάιος Σουετόνιος ., Περὶ βλασφημιῶν καὶ πόθεν ἑκάστη τμ. 2, γρ. 47

Εἰλίπους.
οὐράν.
Σατύρα.
ἀμφόδοις, γεγωνίσκειν ἢ περιβόητος εἶναι.
παλαιὰ χρῆσις δηλοῖ.

σελ. 275, γρ. 29
...σχηματίζοντες ποῦ ὀρσοθύρη καὶ ποῦ ὁ θάλαμος, καὶ τὰς ῥῶγας τοῦ
οἴκου καὶ τὴν αὐλὴν καὶ τὰ λοιπὰ, ὡς ἐν τοῖς τῶν ἀντιγράφων
ἀκριβεστέροις κεῖται. ἀρκεῖ δὲ ὅμως καὶ τὰ ῥηθέντα παραστῆσαι τὴν τοῦ
χωρίου, ὡς δυνατὸν, ἔννοιαν. (Vers. 144.) Σημείωσαι δὲ καὶ ὅτι τὸ περὶ
τῶν δώδεκα σακέων καὶ τὸ ἐφεξῆς Ἀρίσταρχος ἀθετήσας κεχίακεν,
ἀδύνατον εἶναι εἰπὼν τοσαῦτα βαστάσαι ἄνθρωπον. (Vers. 128.)
Λαῦρα δὲ στενὴ ὁδὸς, ἄμφοδος, δι' ἧς λαοὶ ῥέουσιν ἤτοι φέρονται. ὅθεν,
φασὶ, καὶ διάλαυρος ὁ ἐν τῷ πέραν τῆς ἀμφόδου οἰκῶν καὶ οἷον
ἀντίθυρος. Ἐν δὲ ῥητορικοῖς λεξικοῖς φέρεται καὶ ὅτι λαῦρα
ἡ ἀμάρα καὶ ὅτι λαῦραι ῥύμαι, κῶμαι, στενωποὶ, ὑπόνομοι. σύνθετον δ'
ἐκ τῆς Λαύρας καὶ ἡ σποδησιλαῦρα , τουτέστιν ἡ πόρνη, λεγομένη οὕτω
παρὰ τὸ διατρίβειν ταπολλὰ ἐν ταῖς ὁδοῖς, ἢ καὶ δημοσίᾳ
639
συμπλέκεσθαι, ὥς φασιν οἱ παλαιοί. τὸ γὰρ σποδεῖσθαι καὶ ἐπὶ μίξεως

τίθεται. διὸ ἡ αὐτὴ καὶ χαμαιτύπη λέγεται ὁμωνύμως τῷ κατ' αὐτὴν
στρώματι· ἔτι δὲ καὶ Λεωφόρος· ἀκολούθως δὲ καὶ πανδοσία·
καὶ χαλκιδίτις δὲ διὰ τὸ εὐτελές, φασι, τοῦ διδομένου νομίσματος. εἰ δὲ
καὶ πολύϋμνος, ἀλλὰ τοῦτο σεμνότερον δῆθεν πόρνης ἐπίθετον διὰ τὸ
αὐτῆς περιώνυμον. φορτικὸν δέ γε ἡ Μανιόκηπος, ὃ δηλοῖ
τὴν μεμηνυῖαν περὶ κῆπον τὸν κατ' αὐτὴν, ὃς τὸ παιδογόνον σημαίνει. εἰ
δὲ καὶ λούπα ἡ αὐτὴ, ὅ πέρ ἐστιν Ἰταλικῶς λύκαινα, διὰ τὸ ἁρπακτικὸν,
καὶ ἀνασεισίφαλλος, καὶ μύζουρις διὰ τὸ μυζοῦν οὐρὰν, ὅ ἐστι θηλάζειν,
καὶ ἀνασύρτολις, καὶ σατύρα, καὶ εἰλίπους, καὶ γεγωνοκώμη. καὶ
τοιαῦτα τινὰ εἰς τοσοῦτον εἰρήσθω. Λαύρας δὲ χρῆσις καὶ παρὰ τῷ
δειπνοσοφιστῇ ἐν τῷ, λαῦραν ἀντεσκεύαζε στενήν
τινα οὖσαν καὶ πλήθουσαν τῶν πρὸς ἀπόλαυσιν. εἶεν δ' ἂν τοιαῦται
λαῦραι καὶ οἱ ἐν ταῖς πόλεσι λεγόμενοι ἔμβολοι. (Vers. 143.) Ῥῶγες δὲ
μεγάροιο, δίοδοι, ῥήγματα, θυρίδες, θηλυκῶς ἀπὸ τοῦ ῥὼξ
ῥωγός· αὐτὸ δὲ ἀπὸ τοῦ ῥήσσω ῥήξω. τινὲς δὲ οὐδετέρως τὸ ῥῶγας
ἐνόησαν ὡς τὸ κῶας. ὅτι δὲ ἐν τῷ, ἀνὰρ ῥῶγας, διπλάζουσι τινὲς τὸ
ἀμετάβολον, καθά που καὶ ἐν τῷ κατὰρ ῥόον καὶ ἐν ἑτέροις ὁμοίοις, ἔστιν
ἐκ τῶν παλαιῶν ἀντιγράφων ἀναλέγεσθαι. ἀφ' ὧν δῆλον καὶ ὅτι, ὥς περ
σπάνια τὰ εἰς εξ, κρὲξ, ἐπίτεξ,
Σούδα λεξικόν chi, entry 44, γρ. 1
Χαλκιδίζειν καὶ Χαλκιδεύεσθαι: ἐπὶ τῶν γλισχρευομένων.

καὶ φικιδίζειν, ἐπὶ τοῦ παιδεραστεῖν · ἐπεὶ παρ' αὐτοῖς οἱ ἀρρένων
ἔρωτες ἤσκηντο. ἄλλοι δὲ ἐπὶ τὸ ῥωτακίζειν· ἐπεὶ αὐτοί τε καὶ Ἐρε-
τριεῖς δοκοῦσι τῷ ρ κατακορεστέρως χρῆσθαι καὶ ἀντὶ τοῦ σ τιθέντες.
Χαλκιδικὸν δίωγμα: τοῖς Θεσμοφόροις Ἀθήνησί τι νόμιμον ἐν
πολέμῳ γυναικῶν εὐξαμένων διωχθῆναι τοὺς πολεμίους, καὶ συνέβη
φυγεῖν εἰς Χαλκίδα· ὡς καὶ Σῆμος.
Χαλκιδῖτις: παρὰ Ἰωσήπῳ ἡ πόρνη. ἀπὸ τῆς εὐτελείας τοῦ διδομένου
νομίσματος.
Χαλκίς: εἶδος ὀρνέου· ἡ γλαῦξ.
Χαλκίοικος: ἡ Ἀθηνᾶ ἐν Σπάρτῃ. ἢ ὅτι χαλκοῦν εἶχεν οἶκον· ἢ διὰ τὸ
στερεὸν εἶναι· ἢ διὰ τὸ τοὺς Χαλκιδεῖς τοὺς ἐξ Εὐβοίας φυγάδας αὐτὸν
κτίσαι.
Χαλκίοισι τοῖς πονηροῖς χρώμεθα, χθές τε καὶ πρώην κοπεῖσι τῷ κακίστῳ
κόμματι: χαλκία ὡς χρυσία ἔλεγον τῷ σχήματι, χαλκοσκευῆ.
640
λέγεται δὲ οὕτω καὶ τὸ κακὸν νόμισμα, τὸ χρυσοῦν. λέγεται δὲ καὶ τὸ

χαλκοῦν· ἐπὶ γὰρ Καλλίνου νόμισμα χαλκοῦν ἐκόπη.

Οδυσσέας Γκιλής. Βρωμόλογα-βωμολογίες-ύβρεις των Αρχαίων Ελλήνων. Θεσσαλονίκη 7-2018

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Οδυσσέας Γκιλής. Βρωμόλογα-βωμολογίες-ύβρεις των Αρχαίων Ελλήνων. Θεσσαλονίκη 7-2018

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

Περίπου 500 λέξεις-έννοιες και σχετικά αποσπάσματα. Περιγράφουν

Αλφαβητικος πίνακας των περιεχομένων λέξεων-εννοιών =όρων ........................................ 17

ΑΘΥΡΟΝ ................................................................................................................................. 109

Βωμολοχία ............................................................................................................................. 262

Εικαιολογος-ον. ..................................................................................................................... 299

Ευνη-ης .................................................................................................................................. 332

Καταγλωττιζω Μελος κατεγλωττισμενον ARISTOFANE ........................................................ 374

ΛΕΧΡΙΟΣ: Λεχρίτης ................................................................................................................. 428

Μυκλος-ου ............................................................................................................................ 454

Ουρεω Ουρημα-ατος Ουρησις-εως Ουρητιαω Ουρετρις-ιδος Ουροδοκη-ης Ουροδοχος-ον

Πολυσπορος-ον ..................................................................................................................... 498

Σκωραμίς : ............................................................................................................................. 519

Συνεκβλυζω ........................................................................................................................... 564

Χοιριον-ου Χοιροθλιψ-ιβος Χοιροπολεω Χοιρος-ου ............................................................ 622

Αλφαβητικος πίνακας των περιεχομένων λέξεων-εννοιών =όρων

Αθυρογλωσσία, Αποσκυβαλιζομαι Error!

Βδέλυγμα: σίχαμα Error! Γυναικισμος Error! Bookmark

Εκκοπριζω, Εκκοπροω, Εξεχεγλουτος- Error!

Ευνούχος Error! Bookmark Θλιβιας-ου Error! Bookmark

Καταπυγιζω Error! Bookmark Κοαλεμος-ου Error!

Κυσσαρος-ου Error! Λαπακτικος-η-ον Λαπαξις-εως

Μαζηρεοι-ων Error! Μηδεα-ων Μηδος-ους Error!

μῦσχος: το αφιλόξενο μουνί [ Ορεγμιη-ης Error! Bookmark

Πανθηλυς-εος Error! τα σκελη Error! Bookmark

Προμοιχευω Error! Bookmark Ρακωσις-εως Error!

Σκυζα-ης Σκυζαω Error! Συμφθειρω Error! Bookmark

Τυφεδανος-ου Error! Φθοριος-ον Error! Bookmark

Χαυνοπρωκτος-ον Error! Χοιροψαλας Error! Bookmark

Ευρυπίδης Orestes Γρ. 903

Ιούλιος Πολυδεύκης Ονομαστικόν Βιβ. 2, τμ. 109, γρ. 3

ποιητικὰς φωνὰς γλώττας ἐκάλουν, ὡς Ἀριστοφάνης (frg 222 Ko)·

Ιούλιος Πολυδεύκης Ονομαστικόν Βιβ. 6, τμ. 119, γρ. 2

... ὁμογνωμονῶ, ὁμοδοξῶ, σύμφημι, συνέπομαι, συνδοκῶ, ἐπινεύω,

Κλήμης Αλεξανδρινός Παιδαγωγός Βιβ. 3, τμ. 4, κεφ. 29, τμ. 2, γρ.

Ὅθεν ἐρρωμενέστατα ἡ γραφὴ παραινεῖ· «Μὴ πάντα

ἀνέδην εἰς ἀσέλγειαν διὰ ῥινῶν ἐπιψοφοῦντες ἐπικιναίδισμα,

Κλήμης Αλεξανδρινός Στρώματα Βιβ. 7, τμ. 7, τμ. 44, sub τμ. 8,

πανσθενεῖ δυνάμει γενόμενος, πνευματικὸς εἶναι σπουδάσας διὰ τῆς

Φρύνιχος Αττικός Praeparatio sophistica (fragmenta) Fragme 101, γρ. 1

...ἀζύμου κράσεως: ἀντὶ τοῦ τῆς γλίσχρας. καὶ τὸ

ἀθήρη: B 350, 31. Phot. 41, 7. cf. epit. 35, 3.

Φρύνιχος Αττικός Praeparatio sophistica (fragmenta) Fragment 101, γρ.

ἄζυμον ἐν Τιμαίῳ (74 D) ‘τὴν δὲ δὴ τῶν νεύρων φύ-

Θεοδωρίδας Epigrammata Βιβ. 16, epigram 132, γρ. 2

Μνασάλκεος τὸ σᾶμα τῶ Πλαταιΐδα τῶ 'λεγῃοποιῶ·

κενά τε κλαγγὰν καὶ 'πιλακυθίστρια διθυραμβοχάνα·

Στᾶθι πέλας, δάκρυσον ἰδών, ξένε, μυρία πένθη

Επιφάνιος εκκ. συγγραφέας Panarion (= Adversus haereses)

Γρηγόριος Ναζιανζινός Christus patiens [Dub.] (fort. auctore

ὡς ἄρ' Ἰησοῦν κατθανεῖν, ἢ μή, χρεών; καὶ τόνδ' ἀφεῖναι μᾶλλον ἢ

Γεώργιος Κέδρινος Compendium historiarum Τομ. 2, σελ. 61, γρ. 15

ταύτην εἰ καὶ δυσχερῶς ὅμως ἀποσεισάμενος ἐκπέμπεται παρὰ

Ιωάννης Σκυλίτζης Synopsis historiarum Emperor life Leo5, τμ. 7, γρ.

Μιχαὴλ δὲ ὁ ἐξ Ἀμωρίου ἀεὶ τοῖς ἔμπροσθεν ἐπεκτεινόμενος καὶ

διδάσκειν τὸν ὑπὸ χεῖρα λαόν. ἦν δὲ ὁ Μιχαὴλ οὐ ταῖς ἄλλαις πάσαις

Προκόπιος ιστορικός De bellis Βιβ. 7, τμ. 6, τμ. 22, γρ. 1

θους οὐδαμῆ ἤθελον. διὸ δὴ μόνοις τοῖς ἐκ Βυζαν-

Φώτιος λεξικογράφος (Α – Δ) Αλφαβητικό , entry 491, γρ. 1

...κρείττονα τοῖς ἥττοσι διὰ μικρὰν ὁμοιότητα ἡ παροιμία εἴρηται, ὡς εἴ

Φώτιος λεξικογράφος (Α – Δ) Αλφαβητικό , entry 491, γρ. 2

Ἄθυμος· ὅ τε ἀόργητος παρὰ Πλάτωνι (Reip. 5, 456a) καὶ τὸ

Ευστάθιος θεολόγος Σχόλια στην Ομήρου Οδύσσεια Τομ. 1, σελ. 339,