Οδυσσέας Γκιλής. ΣΤΡΥΜΩΝ-Ποταμός. Κόνοζος-Παλιστίνος. Αποσπάσματα Από Αρχαία, Βυζαντινά, Θεολογικά Κείμενα-Θεσσαλονίκη 2018

1
Οδυσσέας Γκιλής
Επιμέλεια
ΣΤΡΥΜΩΝ
Ποταμός
Κόνοζος
Παλαιστίνος
Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα
Θεσσαλονίκη 2018
2
Περιεχόμενα
Ενημερωτικό σημείωμα ............................................................................................................ 3

LIDDELL & SCOTTΛεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας........................................................ 4
Όνομα και Μυθολογία....................................................................................................... 4
Η σημασία του στον αρχαίο κόσμο ................................................................................... 5
Διαδρομή ............................................................................................................................... 6
Εκμετάλλευση ....................................................................................................................... 7
Πηγές ..................................................................................................................................... 9
Παραπομπές .......................................................................................................................... 9
Εξωτερικοί σύνδεσμοι ........................................................................................................... 9
Λεξικόν Δημητράκου ............................................................................................................... 10
Larousse Grand dictionnaire universel du XIXe siècle. ............................................................ 11
Λεξικό-Liddell-Scott ................................................................................................................. 11
Λεξικό Γ. Μπαμπινιώτη ........................................................................................................... 11
Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα. Χρονολογική εμφάνιση. ............................................... 12
Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα........................................................................................ 33
Στρυμονιάς ............................................................................................................................ 209
Στρυμονικός........................................................................................................................... 215
Στρυμόνιος ............................................................................................................................ 221
Επιλογή αποσπασμάτων από βιβλία .................................................................................... 223
Εγνατία οδός-Στρυμών .......................................................................................................... 231
Επιλογή από ξενόγλωσσα βιβλία Strymon ........................................................................... 234
Μυρκινος-Μυρκινία .............................................................................................................. 238
Αγγίτης .................................................................................................................................. 249
Αποσπάσματα από βιβλία .................................................................................................... 252
3
Τερείνης και Άρεως ............................................................................................................... 253

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ............................................................................................................................. 257
Ενημερωτικό σημείωμα
Το υλικό της εργασίας αυτής προέρχεται από πάρα πολλές

πηγές του διαδικτύου. Επίσης υπάρχουν αποσπάσματα από
αρχαία κείμενα που αναφέρονται στον ποταμό Στρυμόνα.
Υπάρχουν ακόμα αποσπάσματα από βιβλία που κάνουν λόγο
για τον ποταμό. Μια σειρά λεξικά σμπληρώνουν τα σχετικά
με τον ποταμό.
Η χρονολογική ταξινόμηση των αποσπασμάτων δείχνει ότι ο
Ησίοδος 8/7 αιώνας π. Χ., ο Αισχύλος 6/5 αιώνας π. Χ. Και ο
Θουκυδίδης 5/4 αιώνας π. Χ. Είναι οι πρώτοι που γράφουν
τον Στρυμόνα.
Ο πίνακας περιεχομένων βοηθάει την έρευνα του αναγνώστη
όπως και το ευρετήριο λέξεων-εννοιών, για τον Στρυμόνα,
αλλά και σχετικά με αυτόν.
Ο Στρυμόνας ποταμός ήταν πολύ γνωστός στον αρχαίο κόσμο,

όπως φαίνεται από τη συχνή μνεία του ονόματός του στις
αρχαίες φιλολογικές πηγές (Ηρόδοτο, Θουκυδίδη, Τίτο Λίβιο,
Στράβωνα, Πλίνιο, Πτολεμαίο κ.α.). Ο Αισχύλος αναφέρει στην
τραγωδία του Αγαμέμνων (της Ορέστειας) τους ανέμους που
πνέουν από τον ποταμό ως καθοριστικούς για την πλεύση των
πλοίων των Αργείων προς την Τροία.
4
LIDDELL & SCOTTΛεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας
Στρῡμών, -ῶνος, ὁ, Στρυμόνας, ποταμός της Θράκης, σε Ησίοδ., Ηρόδ.·

επίθ. Στρυμόνιος, -α, -ον, αυτός που ανήκει στον Στρυμόνα, σε Αισχύλ.,
Ευρ.· και Στρυμονικός, -ή, -όν, σε Στράβ.
O Στρυμόνας Από τη Βικιπαίδεια,

(βουλγαρικά: Струма, Στρούμα) είναι ποταμός της Βαλκανικής
Χερσονήσου με συνολικό μήκος 392 χιλιόμετρα, από τα οποία 274
βρίσκονται σε βουλγαρικό έδαφος και 118 σε ελληνικό. Στο ελληνικό
έδαφος, ο ποταμός ρέει αποκλειστικά στο έδαφος του νομού Σερρών και
μαζί με τον Αγγίτη που είναι ο κυριότερος ελληνικός παραπόταμός του,
ανήκουν στην υδρογραφική λεκάνη της ανατολικής Μακεδονίας.
Η λεκάνη απορροής του καλύπτει έκταση 17.300 τ.χλμ., από αυτά τα

11.035 τ.χλμ. ανήκουν στην Βουλγαρία και την ΠΓΔΜ και τα 6.295 τ.χλμ.
στην Ελλάδα, η δε μέση ετήσια απορροή του εκτιμάται σε 3.440 x 106
κυβικά μέτρα. Τα πετρώματα της λεκάνης απορροής του είναι κυρίως
μεταμορφωμένα αποτελούμενα από γνευσίους, σχιστόλιθους και
μάρμαρα. Υπάρχουν, επίσης, εκρηξιγενή πετρώματα και μεταλλοφόρα
ιζηματογενή. Σε ορισμένες θέσεις της κοίτης του υπάρχουν συγκεντρώσεις
προσχωματικού χρυσού.
Ο ποταμός είναι πλούσιος σε φερτές ύλες που προσχώνουν συνεχώς στην

πεδιάδα των Σερρών και τη Λίμνη Κερκίνη. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται
ότι μεταφέρονται τουλάχιστον τέσσερα εκατομμύρια (4.000.000) κυβικά
μέτρα φερτών υλών ετησίως, σε μέση ετήσια απορροή 3,4
δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού. Το πλάτος του ξεπερνάει τα 250
μέτρα, ενώ το βάθος του φτάνει τα 3 μέτρα.
Όνομα και Μυθολογία
Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία ο Στρυμών ήταν βασιλιάς της

Θράκης και γιος του Άρη. Όταν ο γιος του Ρήσος –μητέρα του ήταν η
μούσα Ευτέρπη– σκοτώθηκε μπροστά στα τείχη της Τροίας, ο Στρυμόνας
έπεσε στο ποτάμι που τότε ονομαζόταν Παλαιστίνος και που από τότε
5
μετονομάστηκε σε Στρυμόνα (Ψευδοπλούταρχος, Περὶ ποταμῶν καὶ ὄρων

ἐπωνυμίας 11.1.1). [1]
Tο προηγούμενο όνομα του ποταμού ήταν Παλαιστίνος από το όνομα του

μυθικού βασιλιά της Θράκης Παλαιστίνου που πνίγηκε στο ποταμό που
έφερε μέχρι τότε το όνομα Κόρναζος.
Στην αρχαία Ελληνική γλώσσα και την καθαρεύουσα συναντάται ως

Στρυμών (γεν.: «Στρυμόνος»). Στη βουλγαρική, ο ποταμός ονομάζεται
Στρούμα (Струма), ενώ από την περίοδο της Τουρκοκρατίας είναι
γνωστός, στην τουρκική, με την ονομασία Καρά-Σού (Karasu, μαύρο
νερό). Σύμφωνα με την Britannica Concise Encyclopedia, το όνομα του
ποταμού έχει θρακική ρίζα και προέρχεται από τη λέξη «sru» που σημαίνει
ρέμα, αντίστοιχη με την αγγλική λέξη «stream», τη λέξη «sruaimm» που
σημαίνει ποταμός στην αρχαία ιρλανδική γλώσσα, την λιθουανική λέξη
«straumuoe» που σημαίνει γρήγορο ρέμα, την ελληνική «ρεύμα» που
αποδίδει το ρέμα, την αλβανική «rrymë» που σημαίνει κύλισμα νερού, shri
rain.
Η σημασία του στον αρχαίο κόσμο
Ο Στρυμόνας ποταμός ήταν πολύ γνωστός στον αρχαίο κόσμο, όπως

φαίνεται από τη συχνή μνεία του ονόματός του στις αρχαίες φιλολογικές
πηγές (Ηρόδοτο, Θουκυδίδη, Τίτο Λίβιο, Στράβωνα, Πλίνιο, Πτολεμαίο
κ.α.). Ο Αισχύλος αναφέρει στην τραγωδία του Αγαμέμνων (της
Ορέστειας) τους ανέμους που πνέουν από τον ποταμό ως καθοριστικούς
για την πλεύση των πλοίων των Αργείων προς την Τροία.
...πνοαὶ δ᾽ ἀπὸ Στρυμόνος μολοῦσαι
κακόσχολοι, νήστιδες, δύσορμοι, βροτῶν ἄλαι, ναῶν ‹τε› καὶ πεισμάτων

ἀφειδεῖς, παλιμμήκη χρόνον τιθεῖσαι τρίβῳ κατέξαινον ἄνθος Ἀργείων·
(Κι ήλθαν πνοές απ᾽ τον Στρυμόνα πούκαμαν να πλανώνται σε πληκτική

αργία οι άνδρες νηστικοί στο κακορρίζικο λιμάνι. Ο άνεμος, που
μάκραινε τον χρόνο, έφερνε ζημιά και στα σχοινιά και στα καράβια κι
έφθειρε στον δρόμο της του Άργους τη νεότητα.)
Αισχύλου Αγαμέμνων, μετάφραση Γιώργου Σεφέρη[2].
Επειδή σε αυτόν οφειλόταν η μεγάλη ευφορία της πεδιάδας της Βισαλτίας

και της Οδομαντικής (σήμερα σερραϊκής πεδιάδας), οι αρχαίοι
6
παραΣτρυμόνιοι κάτοικοι τον είχαν θεοποιήσει και έχτισαν προς τιμή του
ναούς, ενώ συχνά τον απεικόνιζαν προσωποποιημένο στα νομίσματά
τους[3]. Όπως γνωρίζουμε από αρχαίες μαρτυρίες, ο ποταμός ήταν πλωτός
(ναυσίπορος) από τις εκβολές του (λιμάνι της Ηιόνας) ως την αρχαία λίμνη
Κερκινίτιδα. Πρόκειται για την αποξηραμένη σήμερα λίμνη Ταχινού, που
εκτεινόταν βόρεια της Αμφίπολης ως το σημερινό Νέο Σκοπό και στην
οποία υπήρχε δυνατότητα ναυσιπλοΐας, όπως δείχνουν οι αρχαίες πέτρινες
άγκυρες που βρέθηκαν στην ανατολική όχθη της (κοντά στο σημερινά
χωριά Παραλίμνιο και Πεθελινός). Έτσι, στους αρχαίους χρόνους
σχηματιζόταν ένας πολύ σημαντικός υδάτινος δρόμος, που εξασφάλιζε την
επικοινωνία των ακτών του Στρυμονικού κόλπου (δηλαδή του Βόρειου
Αιγαίου) με τη θρακική ενδοχώρα (μέχρι λίγα μόνο χιλιόμετρα ΝΑ από
την πόλη των Σερρών). Για τη διέλευση του ποταμού υπήρχαν, από την
πρώιμη ακόμη αρχαιότητα, διάφορες γέφυρες (αρχικά ξύλινες και
αργότερα πέτρινες). Λατινική επιγραφή των χρόνων του Αυγούστου μας
πληροφορεί για την κατασκευή, από το ρωμαϊκό στρατό, μιας πέτρινης
(τοξωτής) γέφυρας κοντά στην Αμφίπολη, απ' όπου διερχόταν η ρωμαϊκή
Εγνατία οδός[4].
Διαδρομή
Πηγάζει από το όρος Βίτοσα (Витоша), νοτιοδυτικά της Σόφιας, σε

υψόμετρο 2.200 μ. Ρέει προς Νότο, αρχικά πολύ ορμητικός μέσα από
κρημνές χαράδρες, ενώ στη συνέχεια σχηματίζει μια εύφορη κοιλάδα
ανάμεσα στα όρη Ρούγιεν και Ρίλα. Συνεχίζοντας προς Νότο, διανοίγει μια
δίοδο ανάμεσα στα όρη Μάλες και Πιρίν και λίγο πριν την είσοδό του στο
ελληνικό έδαφος δέχεται τα νερά του σημαντικότερου παραποτάμου του,
του Στρούμιτσα, που πηγάζει από το όρος Πλακοβίτσα, στο
νοτιοανατολικό άκρο της ΠΓΔΜ.
Στην Ελλάδα εισέρχεται δυτικά του χωριού Προμαχώνας, δια μέσου των
στενών της Κούλας ή του Ρούπελ που ο ίδιος έχει διανοίξει ανάμεσα στις
οροσειρές της Κερκίνης (Μπέλες) και του Όρβηλου (Αγγίστρου). Στο
σημείο αυτό λόγω της απότομης αλλαγής της κλίσης του εδάφους, ο
ποταμός χάνει την ορμητικότητα του και χωρίζεται σε δύο κύριους
κλάδους. Ο δυτικός κλάδος εισέρχεται στη Λίμνη Κερκίνη και
υπερχειλίζει στη νότια πλευρά της, στη συνέχεια ρέει προς τα
νοτιοανατολικά μέχρι το σημείο που ενώνεται με τον ανατολικό
μεγαλύτερο κλάδο και σχηματίζουν ενιαία κοίτη κοντά στο χωριό
Λιθότοπος. Από το σημείο αυτό και σε μήκος 50 χιλιομέτρων μέχρι τη
συμβολή του με τον Αγγίτη, η κοίτη του Στρυμόνα είναι τεχνητή, με
αναχώματα και αρδευτικά κανάλια. H τεχνητή αυτή κοίτη κρίθηκε
απαραίτητη, επειδή η αβαθής φυσική κοίτη υπήρξε στο παρελθόν αιτία
7
εκτεταμένων καταστροφών από πλημμύρες. Τα αρδευτικά κανάλια

αφαιρούν τον πλεονάζοντα όγκο νερού και ταυτόχρονα γονιμοποιούν την
πεδιάδα.
Ο Στρυμόνας συμβάλλει με τον Αγγίτη, ο οποίος πηγάζει στις νότιες

παρυφές του Φαλακρού Όρους, πέντε χιλιόμετρα πριν τις εκβολές του.
Στην θέση αυτή υπήρχε η αποξηραμένη σήμερα Λίμνη του Αχινού. Τέλος,
ο Στρυμόνας διέρχεται ανάμεσα στα Κερδύλια όρη και Παγγαίο και
εκβάλλει στον Στρυμονικό Κόλπο, ανατολικά του χωριού Νέα Κερδύλια
σχηματίζοντας μικρό δέλτα. Η περιορισμένη έκταση του δέλτα, οφείλεται
στην επίδραση του κυματισμού και της κατά μήκος των ακτών διάχυσης
των φερτών υλικών του ποταμού. Παλαιότερα, οι εκβολές του βρισκόταν
ανατολικότερα από τις σημερινές.
Στην Ελλάδα, οι κυριότεροι παραπόταμοι που τροφοδοτούν τον Στρυμόνα

είναι Αγγίτης, ο Μπούτκοβας που ρέει στην μικρή κοιλάδα των Ποροΐων,
ο Εξάβης που πηγάζει από το Κερδύλιο, ο Κρουσοβίτης που πηγάζει από
τον Όρβηλο και ο Ξηροπόταμος που πηγάζει από το Μαυροβούνι.
Εκμετάλλευση
Παλαιότερα, ο Στρυμόνας, επειδή είχε αβαθή φυσική κοίτη, πλημμύριζε

συχνά την πεδιάδα των Σερρών, όπως συχνές ήταν και οι αλλαγές της
κοίτης καθώς και η δημιουργία μαιανδρισμών. Από τα 1.200.000
στρέμματα της πεδιάδας των Σερρών, το 63% καταλάμβαναν έλη, λίμνες,
τέλματα και περιοδικά κατακλυζόμενες εκτάσεις και μόνον το 37% δεν
απειλείτο από τις πλημμύρες, με τις οποίες ο Στρυμόνας προκαλούσε
εκτεταμένες καταστροφές, ελώδεις πυρετούς και αποτελούσε την
«κατάρα» της περιοχής. Για την τιθάσευση του Στρυμόνα και την
ανάσχεση των πλημμυρών, την άρδευση 345.000 στρεμ. και την
συγκράτηση των φερτών δημιουργήθηκε το 1932, η τεχνητή λίμνη της
Κερκίνης, με την κατασκευή φράγματος στη θέση Λιθότοπος καθώς και
αναχωμάτων.
Στο βουλγαρικό έδαφος υπάρχει ένα υδροηλεκτρικό φράγμα, ενώ στο

ελληνικό έχουν ανεγερθεί αρκετά μικρά φράγματα που εκτός από
αρδευτικούς σκοπούς προστατεύουν από την ορμή των νερών τις
υπάρχουσες γέφυρες, χωρίς όμως να παρεμποδίζουν την κυκλοφορία των
ψαριών. Η κοιλάδα του Στρυμόνα αποτελεί την μοναδική δίοδο
επικοινωνίας της Βουλγαρίας με την Ελλάδα και από αυτήν διέρχεται η
οδός Θεσσαλονίκης – Σόφιας.
Στις όχθες του ποταμού υπάρχει ποικιλία υδρόβιας βλάστησης από

θάμνους που δίνουν ομορφιά στον ποταμό. Επικρατούν οι λεύκες, οι ιτιές,
8
οι ακακίες και τα πλατάνια. Στα νερά του ζουν αρκετά είδη ψαριών,
ανάμεσα στα οποία κυριαρχεί ο κυπρίνος και σε πολύ μικρότερες
ποσότητες, τα τσιρόνια, οι πέρκες, οι γουλιανοί και τα χέλια. Την πανίδα
του οικοσυστήματος του ποταμού συμπληρώνει πλήθος ζώων και πουλιών
που φωλιάζουν στις όχθες του και είναι άμεσα εξαρτημένα από αυτόν.
Στο βουλγαρικό έδαφος, ο ποταμός διασχίζει αραιοκατοικημένες περιοχές,

ενώ η στενή κοιλάδα του, δεν επιτρέπει την εκτεταμένη χρήση γεωργικών
φαρμάκων και λιπασμάτων. Έτσι, όταν εισέρχεται στη Ελλάδα, έχει
μηδενική ρύπανση. Στην πεδιάδα των Σερρών, ο Στρυμόνας επιβαρύνεται
από την χρήση λιπασμάτων και από βιομηχανικά απόβλητα μονάδων της
περιοχής, εδώ και δεκαετίες, παρά την συνεχή προειδοποίηση ειδικών και
επιστημόνων. Σημειωτέον πως μόνο στο ελληνικό τμήμα της λεκάνης
απορροής του ποταμού υπάρχουν 261 βιομηχανικές εγκαταστάσεις που
χρησιμοποιούν επικίνδυνες ουσίες.
Λέων της Αμφίπολης - Εγνατία Οδός, στη δεξιά όχθη του Στρυμόνα
Ο ποταμός από την Αμφίπολη.
Αρχαίο νόμισμα με τον ποταμό Στρυμόνα

9
Η τυρβώδης ροή του ποταμού.
Πηγές
 Britannica Concise Encyclopedia, 2006

 LivePedia.gr, Η Ελληνική Ελεύθερη Εγκυκλοπαίδεια
 Katičic' Radislav, Ancient Languages of the Balkans, Part One.
Paris: Mouton, 1976: 144.
 Κουρτίδου Κ. Γ., Ιστορία της Θράκης, 1932
 Μηλιαράκης Α., Καθορισμός της θέσεως του Παπικίου Όρους,
1896
 Σαμοθράκης Θ. Αχιλλεύς, Λεξικόν Γεωγραφικόν και Ιστορικόν της
Θράκης από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι της αλώσεως της
Κωνσταντινουπόλεως 1453, Έκδοσις Β', Αθήναι, 1963
 [3]Σαμσάρης Κ. Δημήτρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής
Μακεδονίας κατά την Αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία
Μακεδονικών Σπουδών), σ. 16-18.
 [4]Σαμσάρης Κ. Δημήτρης, Ιστορία των Σερρών κατά την αρχαία
και ρωμαϊκή εποχή, Θεσσαλονίκη 1999, σ. 55-60 (Ιστoσελίδα του
Δήμου Σερρών)
 Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Τμήμα Προστασίας
Αρδευτικών Υδάτων
Παραπομπές
Στρυμών - μυθολογικά στοιχεία
Αισχύλου Αγαμέμνων, μετάφραση Γιώργου Σεφέρη
[1] Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας
κατά την αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία Μακεδονικών
Σπουδών), σ. 16-19. ISBN 960-7265-16-5.
4. [2] Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορία των Σερρών κατά την αρχαία και

ρωμαϊκή εποχή, Θεσσαλονίκη 1999, σ. 55-60 (Iστοσελίδα του
Δήμου Σερρών)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
 Ο καθρέφτης του ουρανού (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)

 Μακεδονίτικα ποτάμια (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ).
 Στρυμόνας
 Α) Για τον ποταμό Στρυμόνα της Ανατολικής Μακεδονίας λέγεται
ότι ήταν βασιλιάς της Θράκης και γιος του Άρη. Όταν ο γιος του
Ρήσος –μητέρα του ήταν η μούσα Ευτέρπη– σκοτώθηκε μπροστά
10
στα τείχη της Τροίας, ο Στρυμόνας έπεσε στο ποτάμι που τότε
ονομαζόταν Παλαιστίνος και που από τότε μετονομάστηκε σε
Στρυμόνα (Ψευδο-Πλούταρχος, De fluviis 11.1.1).
 Β) Σε οξυπύθμενο μελανόμορφο αμφορέα του Kopenhagen
(ιδιωτική συλλογή) του 480/470 π.Χ., ο Ηρακλής βρίσκεται στον
κήπο των Εσπερίδων μαζί με τους ποτάμιους θεούς Ωκεανό,
Στρυμόνα, Νείλο (ΝΙΛΟΣ). Η παράσταση καταδεικνύει προφανώς
τον πλούτο της περιοχής –είναι γνωστά τα δάση της περιοχής, που
παρείχαν την αναγκαία ξυλεία για τη ναυπηγική. Εξάλλου, μία από
τις πιο μεγάλες και περίφημες πόλεις της Μακεδονίας ήταν η
Αμφίπολη, 4,5 περίπου χιλιόμετρα από τις εκβολές του Στρυμόνα.
 Γ) Όταν ο θεός Διόνυσος αποβιβάστηκε στη Θράκη, κοντά στις
εκβολές του Στρυμόνα, αντιμετώπισε την εχθρότητα του βασιλιά
Λυκούργου που αιχμαλώτισε όλο τον θίασο των Μαινάδων και των
Σατύρων. Ο Διόνυσος αναζήτησε καταφύγιο στη θάλασσα, κοντά
στη Νηρηίδα Θέτιδα. Λίγο αργότερα, οι Μαινάδες δραπέτευσαν και
τρέλαναν τον Λυκούργο, ο οποίος σκότωσε με τσεκούρι τον γιο του
Δρύαντα νομίζοντας ότι έκοβε παρακλάδι αμπελιού (Απολλόδωρος,
3.42.2-3.53.3).
 Δ) Ως δέκατο άθλο ο Ηρακλής διατάχθηκε από τον Ευρυσθέα να
οδηγήσει στις Μυκήνες από την Ερύθεια, ένα απομονωμένο νησί
στον Ωκεανό, τις αγελάδες του βασιλιά Γηρυόνη, γιου του
Χρυσάορα και της Καλλιρρόης. Μετά από μακρά και περιπετειώδη
πορεία στις χώρες της Μεσογείου, και αφού μονομάχησε με τον
Γηρυόνη στις ακτές του ποταμού Ανθεμούντα, έφτασε στις ιωνικές
ακτές της Ελλάδας, όπου μια βοϊδόμυγα, σταλμένη από την Ήρα,
τρέλανε το κοπάδι και το έκανε να διασκορπιστεί στα βουνά της
Θράκης. Ο Ηρακλής κατηγόρησε τον Στρυμόνα, ποταμό αρχικά
πλωτό, ότι δυσκόλεψε το έργο του να συγκεντρώσει τις αγελάδες.
Τον γέμισε λοιπόν με πέτρες, και από τότε ο ποταμός έπαψε να είναι
πλωτός (Απολλόδωρος 2.112). Σύμφωνα με άλλη εκδοχή του
μύθου, ο Ηρακλής δεν μπορούσε να διασχίσει τον ποταμό επειδή
δεν υπήρχε πέρασμα. Έρριξε λοιπόν τεράστιους βράχους
εμποδίζοντας τα πλοία να τον διαπλέουν.
 Για τον Στρυμόνα βλ.: http://www.airphotos.gr/Strimon.htm
http://www.komvos.edu.gr/mythology/ent1/1b_Strimonas.html
Λεξικόν Δημητράκου
11
Larousse Grand dictionnaire universel du XIXe siècle.
STRYMON, fleuve de la Macédoine. Il formait, sous le règne de

Philippe, père d'Alexandre, la limite orientale de ce pays, qu'il
séparait de la Thrace; il descendait du versant méridional du mont
Orbelus et se jetait I dans la mer Egée au golfe de son nom (aujourd'hui
golfe de Contessa). L'ancien Strymon porte actuellement le nom de Kura-
Suu ou de Stroumu, descend du mont Witosch, près de Sophia, coule au S.,
travers le lac de Trachynos (autrefois tae Prasias) et se jette dans Je golfe
de Contessa.
Λεξικό-Liddell-Scott
Λεξικό Γ. Μπαμπινιώτη
Στρυμόνας (ο) ποταμός τής Βαλκανικής Χερσονήσου, που πηγάζει από

το βουλγαρικό όρος Βίτοσα και εκβάλλει στον Στρυμονικό Κόλπο. —
12
ατρυμονικός, - ή. -ό.[ετυμ. αρχ. Στρυμών. -όνος, αγν. ετύμου!.

στρύμωγμα (το) -* Στρυμώχνω.
Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα. Χρονολογική εμφάνιση.
1. Ησίοδος Θεογονία (8/7 B.C.?) Line 339

τοῦτο μὲν ἐκ Κητοῦς καὶ Φόρκυνος γένος ἐστί.
Τηθὺς δ’ Ὠκεανῷ ποταμοὺς τέκε δινήεντας,
Νεῖλόν τ’ Ἀλφειόν τε καὶ Ἠριδανὸν βαθυδίνην,
Στρυμόνα Μαίανδρόν τε καὶ Ἴστρον καλλιρέεθρον
Φᾶσίν τε Ῥῆσόν τ’ Ἀχελῷόν τ’ ἀργυροδίνην (340)
Νέσσόν τε Ῥοδίον θ’ Ἁλιάκμονά θ’ Ἑπτάπορόν τε
Γρήνικόν τε καὶ Αἴσηπον θεῖόν τε Σιμοῦντα
2. Αισχύλος Supplices (6-5 B.C.) Line 255

ἐμοῦ δ’ ἄνακτος εὐλόγως ἐπώνυμον
γένος Πελασγῶν τήνδε καρποῦται χθόνα.
καὶ πᾶσαν αἶαν, ἧς δί’ ἁγνὸς ἔρχεται
Στρυμών, τὸ πρὸς δύνοντος ἡλίου, κρατῶ. (255)
ὁρίζομαι δὲ τήν τε Περραιβῶν χθόνα,
Πίνδου τε τἀπέκεινα, Παιόνων πέλας,
ὄρη τε Δωδωναῖα· συντέμνει δ’ ὅρος
3. Αισχύλος Persae (6-5 B.C.) Line 497

Βόλβης θ’ ἕλειον δόνακα, Πάγγαιόν τ’ ὄρος,
Ἠδωνίδ’ αἶαν· νυκτὶ δ’ ἐν ταύτῃ θεὸς (495)
χειμῶν’ ἄωρον ὦρσε, πήγνυσιν δὲ πᾶν
ῥέεθρον ἁγνοῦ Στρυμόνος. θεοὺς δέ τις
τὸ πρὶν νομίζων οὐδαμοῦ τότ’ ηὔχετο
λιταῖσι, γαῖαν οὐρανόν τε προσκυνῶν.
ἐπεὶ δὲ πολλὰ θεοκλυτῶν ἐπαύσατο (500)
4. Αισχύλος Persae (6-5 B.C.) Line 867-869

ὅσσας δ’ εἷλε πόλεις πόρον οὐ διαβὰς Ἅλυος ποτα-
μοῖο, [στρ. β. (865)
οὐδ’ ἀφ’ ἑστίας συθείς,
13
οἷαι Στρυμονίου πελάγους Ἀχελωίδες εἰσὶ πάροικοι (867-869)

Θρῃκίων ἐπαύλων, (870)
λίμνας τ’ ἔκτοθεν αἳ κατὰ χέρσον ἐληλαμέναι πέρι (871-872)

πύργον [ἀντ. β. (873)
5. Αισχύλος Agamemnon (6-5 B.C.) Line 192

νοντ’ Ἀχαιικὸς λεώς,
Χαλκίδος πέραν ἔχων παλιρρό- (190)
χθοις ἐν Αὐλίδος τόποις·
πνοαὶ δ’ ἀπὸ Στρυμόνος

μολοῦσαι [στρ. δ. (191)
κακόσχολοι, νήστιδες, δύσορμοι,
βροτῶν ἄλαι,
ναῶν <τε> καὶ πεισμάτων ἀφειδεῖς,
6. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 1 chapter 98 section 1 line 1

τε καὶ τοῖς χρόνοις οὐκ ἀκριβῶς ἐπεμνήσθη. ἅμα δὲ καὶ
τῆς ἀρχῆς ἀπόδειξιν ἔχει τῆς τῶν Ἀθηναίων ἐν οἵῳ τρόπῳ
κατέστη.
1.98.
(1) Πρῶτον μὲν Ἠιόνα τὴν ἐπὶ Στρυμόνι Μήδων ἐχόντων
πολιορκίᾳ εἷλον καὶ ἠνδραπόδισαν, Κίμωνος τοῦ Μιλτιάδου
(2) στρατηγοῦντος. ἔπειτα Σκῦρον τὴν ἐν τῷ Αἰγαίῳ νῆσον,
(3) ἣν ᾤκουν Δόλοπες, ἠνδραπόδισαν καὶ ᾤκισαν αὐτοί. πρὸς

διενεχθέντας περὶ τῶν ἐν τῇ ἀντιπέρας Θρᾴκῃ ἐμπορίων καὶ
τοῦ μετάλλου ἃ ἐνέμοντο. καὶ ναυσὶ μὲν ἐπὶ Θάσον πλεύ-
σαντες οἱ Ἀθηναῖοι ναυμαχίᾳ ἐκράτησαν καὶ ἐς τὴν γῆν
(3) ἀπέβησαν, ἐπὶ δὲ Στρυμόνα πέμψαντες μυρίους οἰκήτορας
αὑτῶν καὶ τῶν ξυμμάχων ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους ὡς
οἰκιοῦντες τὰς τότε καλουμένας Ἐννέα ὁδούς, νῦν δὲ Ἀμφί-
πολιν, τῶν μὲν Ἐννέα ὁδῶν αὐτοὶ ἐκράτησαν, ἃς εἶχον
14

(3) οἱ δ’ ἐθελονταὶ ξυνηκολούθουν. ἀνίστη δὲ καὶ Ἀγριᾶνας
καὶ Λαιαίους καὶ ἄλλα ὅσα ἔθνη Παιονικὰ ὧν ἦρχε καὶ
ἔσχατοι τῆς ἀρχῆς οὗτοι ἦσαν· μέχρι γὰρ Λαιαίων Παιόνων
καὶ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ, ὃς ἐκ τοῦ Σκόμβρου ὄρους δι’
Ἀγριάνων καὶ Λαιαίων ῥεῖ, [οὗ] ὡρίζετο ἡ ἀρχὴ τὰ πρὸς (5)
(4) Παίονας αὐτονόμους ἤδη. τὰ δὲ πρὸς Τριβαλλούς, καὶ
τούτους αὐτονόμους, Τρῆρες ὥριζον καὶ Τιλαταῖοι· οἰκοῦσι

στρογγύλῃ τεσσάρων ἡμερῶν καὶ ἴσων νυκτῶν· ὁδῷ δὲ τὰ (5)
ξυντομώτατα ἐξ Ἀβδήρων ἐς Ἴστρον ἀνὴρ εὔζωνος ἑνδεκα-
(2) ταῖος τελεῖ. τὰ μὲν πρὸς θάλασσαν τοσαύτη ἦν, ἐς
ἤπειρον δὲ ἀπὸ Βυζαντίου ἐς Λαιαίους καὶ ἐπὶ τὸν Στρυμόνα
(ταύτῃ γὰρ διὰ πλείστου ἀπὸ θαλάσσης ἄνω ἐγίγνετο)
(3) ἡμερῶν ἀνδρὶ εὐζώνῳ τριῶν καὶ δέκα ἁνύσαι. φόρος τε
ἐκ πάσης τῆς βαρβάρου καὶ τῶν Ἑλληνίδων πόλεων, ὅσον

Ἀλέξανδρος ὁ Περδίκκου πατὴρ καὶ οἱ πρόγονοι αὐτοῦ,
Τημενίδαι τὸ ἀρχαῖον ὄντες ἐξ Ἄργους, πρῶτοι ἐκτήσαντο
καὶ ἐβασίλευσαν ἀναστήσαντες μάχῃ ἐκ μὲν Πιερίας Πίερας,
οἳ ὕστερον ὑπὸ τὸ Πάγγαιον πέραν Στρυμόνος ᾤκησαν (5)
Φάγρητα καὶ ἄλλα χωρία (καὶ ἔτι καὶ νῦν Πιερικὸς κόλπος
καλεῖται ἡ ὑπὸ τῷ Παγγαίῳ πρὸς θάλασσαν γῆ), ἐκ δὲ τῆς
Βοττίας καλουμένης Βοττιαίους, οἳ νῦν ὅμοροι Χαλκιδέων

(4) οἰκοῦσιν· τῆς δὲ Παιονίας παρὰ τὸν Ἀξιὸν ποταμὸν
στενήν τινα καθήκουσαν ἄνωθεν μέχρι Πέλλης καὶ θαλάσ-
σης ἐκτήσαντο, καὶ πέραν Ἀξιοῦ μέχρι Στρυμόνος τὴν
Μυγδονίαν καλουμένην Ἠδῶνας ἐξελάσαντες νέμονται.
(5) ἀνέστησαν δὲ καὶ ἐκ τῆς νῦν Ἐορδίας καλουμένης Ἐορδούς,
ὧν οἱ μὲν πολλοὶ ἐφθάρησαν, βραχὺ δέ τι αὐτῶν περὶ
15

οἰκοῦντες Θεσσαλοὶ καὶ Μάγνητες καὶ οἱ ἄλλοι ὑπήκοοι
Θεσσαλῶν καὶ οἱ μέχρι Θερμοπυλῶν Ἕλληνες ἐφοβήθησαν
μὴ καὶ ἐπὶ σφᾶς ὁ στρατὸς χωρήσῃ, καὶ ἐν παρασκευῇ
(3) ἦσαν. ἐφοβήθησαν δὲ καὶ οἱ πέραν Στρυμόνος πρὸς
βορέαν Θρᾷκες, ὅσοι πεδία εἶχον, Παναῖοι καὶ Ὀδόμαντοι
καὶ Δρῶοι καὶ Δερσαῖοι· αὐτόνομοι δ’ εἰσὶ πάντες.
(4) παρέσχε δὲ λόγον καὶ ἐπὶ τοὺς τῶν Ἀθηναίων πολεμίους

εἷς τῶν ἀργυρολόγων νεῶν Ἀθηναίων στρατηγός, αἳ ἐξε-
πέμφθησαν πρὸς τοὺς ξυμμάχους, Ἀρταφέρνην ἄνδρα Πέρσην
παρὰ βασιλέως πορευόμενον ἐς Λακεδαίμονα ξυλλαμβάνει
(2) ἐν Ἠιόνι τῇ ἐπὶ Στρυμόνι. καὶ αὐτοῦ κομισθέντος οἱ Ἀθη-
ναῖοι τὰς μὲν ἐπιστολὰς μεταγραψάμενοι ἐκ τῶν Ἀσσυρίων
γραμμάτων ἀνέγνωσαν, ἐν αἷς πολλῶν ἄλλων γεγραμμένων
κεφάλαιον ἦν πρὸς Λακεδαιμονίους, οὐ γιγνώσκειν ὅτι βού-

ὢν αὐτοῦ ἐβασίλευσεν Ὀδρυσῶν τε καὶ τῆς ἄλλης Θρᾴκης
ἧσπερ καὶ ἐκεῖνος. (5)4.102.(1) Τοῦ δ’ αὐτοῦ χειμῶνος Βρασίδας
ἔχων τοὺς ἐπὶ Θρᾴκης
ξυμμάχους ἐστράτευσεν ἐς Ἀμφίπολιν τὴν ἐπὶ Στρυμόνι
(2) ποταμῷ Ἀθηναίων ἀποικίαν. τὸ δὲ χωρίον τοῦτο ἐφ’ οὗ
νῦν ἡ πόλις ἐστὶν ἐπείρασε μὲν πρότερον καὶ Ἀρισταγόρας
ὁ Μιλήσιος φεύγων βασιλέα Δαρεῖον κατοικίσαι, ἀλλὰ ὑπὸ

δὲ ἐκ τῆς Ἠιόνος, ἣν αὐτοὶ εἶχον ἐμπόριον ἐπὶ τῷ στόματι (5)
τοῦ ποταμοῦ ἐπιθαλάσσιον, πέντε καὶ εἴκοσι σταδίους ἀπέχον
ἀπὸ τῆς νῦν πόλεως, ἣν Ἀμφίπολιν Ἅγνων ὠνόμασεν, ὅτι
ἐπ’ ἀμφότερα περιρρέοντος τοῦ Στρυμόνος [διὰ τὸ περιέχειν
αὐτὴν] τείχει μακρῷ ἀπολαβὼν ἐκ ποταμοῦ ἐς ποταμὸν
περιφανῆ ἐς θάλασσάν τε καὶ τὴν ἤπειρον ᾤκισεν. (10)
4.103.
16
(1) Ἐπὶ ταύτην οὖν ὁ Βρασίδας ἄρας ἐξ Ἀρνῶν τῆς Χαλκι-

(1) Ἐχομένης δὲ τῆς Ἀμφιπόλεως οἱ Ἀθηναῖοι ἐς μέγα δέος
κατέστησαν, ἄλλως τε καὶ ὅτι ἡ πόλις αὐτοῖς ἦν ὠφέλιμος
ξύλων τε ναυπηγησίμων πομπῇ καὶ χρημάτων προσόδῳ, καὶ
ὅτι μέχρι μὲν τοῦ Στρυμόνος ἦν πάροδος Θεσσαλῶν διαγόντων
ἐπὶ τοὺς ξυμμάχους σφῶν τοῖς Λακεδαιμονίοις, τῆς δὲ γε- (5)
φύρας μὴ κρατούντων, ἄνωθεν μὲν μεγάλης οὔσης ἐπὶ πολὺ
λίμνης τοῦ ποταμοῦ, τὰ δὲ πρὸς Ἠιόνα τριήρεσι τηρουμένων,

οἱ μὲν Ἀθηναῖοι φυλακάς, ὡς ἐξ ὀλίγου καὶ ἐν χειμῶνι, (5)
διέπεμπον ἐς τὰς πόλεις, ὁ δὲ ἐς τὴν Λακεδαίμονα ἐφι-
έμενος στρατιάν τε προσαποστέλλειν ἐκέλευε καὶ αὐτὸς ἐν
(7) τῷ Στρυμόνι ναυπηγίαν τριήρων παρεσκευάζετο. οἱ δὲ
Λακεδαιμόνιοι τὰ μὲν καὶ φθόνῳ ἀπὸ τῶν πρώτων ἀνδρῶν
οὐχ ὑπηρέτησαν αὐτῷ, τὰ δὲ καὶ βουλόμενοι μᾶλλον τούς
τε ἄνδρας τοὺς ἐκ τῆς νήσου κομίσασθαι καὶ τὸν πόλεμον

περισχήσων, ἀλλ’ ὡς κύκλῳ περιστὰς βίᾳ αἱρήσων τὴν
(4) πόλιν. ἐλθών τε καὶ καθίσας ἐπὶ λόφου καρτεροῦ πρὸ τῆς
Ἀμφιπόλεως τὸν στρατὸν αὐτὸς ἐθεᾶτο τὸ λιμνῶδες τοῦ
Στρυμόνος καὶ τὴν θέσιν τῆς πόλεως ἐπὶ τῇ Θρᾴκῃ ὡς ἔχοι.
(5) ἀπιέναι τε ἐνόμιζεν, ὁπόταν βούληται, ἀμαχεί· καὶ γὰρ οὐδὲ
ἐφαίνετο οὔτ’ ἐπὶ τοῦ τείχους οὐδεὶς οὔτε κατὰ πύλας ἐξῄει,
κεκλῃμέναι τε ἦσαν πᾶσαι. ὥστε καὶ μηχανὰς ὅτι οὐκ

ἐπεμέλετο..9.1) Ἐν δὲ τῷ αὐτῷ θέρει τελευτῶντι καὶ Εὐετίων στρατηγὸς
Ἀθηναίων μετὰ Περδίκκου στρατεύσας ἐπ’ Ἀμφίπολιν Θρᾳξὶ
πολλοῖς τὴν μὲν πόλιν οὐχ εἷλεν, ἐς δὲ τὸν Στρυμόνα περι-
κομίσας τριήρεις ἐκ τοῦ ποταμοῦ ἐπολιόρκει ὁρμώμενος ἐξ
Ἱμεραίου. καὶ τὸ θέρος ἐτελεύτα. (5)
17
7.10.(1) Τοῦ δ’ ἐπιγιγνομένου χειμῶνος ἥκοντες ἐς τὰς Ἀθήνας οἱ
20.Ευρυπίδης Ρήσος (5 B.C.) Line 279

ἀνὴρ γὰρ ἀλκῆς μυρίας στρατηλατῶν
στείχει φίλος σοὶ σύμμαχός τε τῇδε γῇ.
Εκ. ποίας πατρῴας γῆς ἐρημώσας πέδον;
Αγ. Θρῄκης· πατρὸς δὲ Στρυμόνος κικλήσκεται.
Εκ. Ῥῆσον τιθέντ’ ἔλεξας ἐν Τροίᾳ πόδα; (280)
Αγ. ἔγνως· λόγου δὲ δὶς τόσου μ’ ἐκούφισας.
Εκ. καὶ πῶς πρὸς Ἴδης ὀργάδας πορεύεται,

ἀσπαστός, ἐπεί σε χρόνῳ
Πιερὶς μάτηρ ὅ τε καλλιγέφυ-
ρος ποταμὸς πορεύει (350)
Στρυμών, ὅς ποτε τᾶς

μελῳ- [ἀντ. (350)
δοῦ Μούσας δι’ ἀκηράτων
δινηθεὶς ὑδροειδὴς κόλπων
σὰν ἐφύτευσεν ἥβαν.

κλύε καὶ κόμπους κωδωνοκρότους
παρὰ πορπάκων κελαδοῦντας.
θεός, ὦ Τροία, θεός, αὐτὸς Ἄρης (385)
ὁ Στρυμόνιος πῶλος ἀοιδοῦ
Μούσης ἥκων καταπνεῖ σε.
ΡΗΣΟΣ
χαῖρ’, ἐσθλὸς ἐσθλοῦ παῖς, τύραννε τῆσδε γῆς, (388)

πύργοισιν ἐχθρῶν· συγκατασκάψων δ’ ἐγὼ
τείχη πάρειμι καὶ νεῶν πρήσων σκάφη.
Εκ. παῖ τῆς μελῳδοῦ μητέρος Μουσῶν μιᾶς
Θρῃκός τε ποταμοῦ Στρυμόνος, φιλῶ λέγειν
18
τἀληθὲς αἰεὶ κοὐ διπλοῦς πέφυκ’ ἀνήρ. (395)

πάλαι πάλαι χρῆν τῇδε συγκάμνειν χθονὶ
ἐλθόντα, καὶ μὴ τοὐπί σ’ Ἀργείων ὕπο

καὶ νῦν ἐπ’ εὐτυχοῦντι Τρωικῷ στρατῷ
ἥκω πορεύουσ’ ἄνδρα σοι μέγαν φίλον, (650)
τῆς ὑμνοποιοῦ παῖδα Θρῄκιον θεᾶς
Μούσης· πατρὸς δὲ Στρυμόνος κικλήσκεται.
Αλ. αἰεί ποτ’ εὖ φρονοῦσα τυγχάνεις πόλει
κἀμοί, μέγιστον δ’ ἐν βίῳ κειμήλιον
κρίνας σέ φημι τῇδε προσθέσθαι πόλει. (655)

ὕβρις γάρ, ἥ σ’ ἔσφηλε, καὶ Μουσῶν ἔρις
τεκεῖν μ’ ἔθηκε τόνδε δύστηνον γόνον.
περῶσα γὰρ δὴ ποταμίους διὰ ῥοὰς
λέκτροις ἐπλάθην Στρυμόνος φυταλμίοις, (920)
ὅτ’ ἤλθομεν γῆς χρυσόβωλον ἐς λέπας
Πάγγαιον ὀργάνοισιν ἐξησκημέναι
Μοῦσαι μεγίστην εἰς ἔριν μελῳδίας

κἀπεὶ σὲ τίκτω, συγγόνους αἰδουμένη
καὶ παρθενείαν, ἧκ’ ἐς εὐύδρου πατρὸς
δίνας· τρέφειν δέ σ’ οὐ βρότειον ἐς χέρα
Στρυμὼν δίδωσιν, ἀλλὰ πηγαίαις κόραις.
ἔνθ’ ἐκτραφεὶς κάλλιστα Παρθένων ὕπο, (930)
Θρῄκης ἀνάσσων πρῶτος ἦσθ’ ἀνδρῶν, τέκνον.
καί σ’ ἀμφὶ γῆν μὲν πατρίαν φιλαιμάτους
27. Ηρόδοτος (5 B.C.) Book 1 section 64 line 4

(64) Πειθομένων δὲ τῶν Ἀθηναίων, οὕτω δὴ Πεισίστρατος τὸ
τρίτον σχὼν Ἀθήνας ἐρρίζωσε τὴν τυραννίδα ἐπικούροισί
τε πολλοῖσι καὶ χρημάτων συνόδοισι, τῶν μὲν αὐτόθεν, τῶν
δὲ ἀπὸ Στρυμόνος ποταμοῦ συνιόντων, ὁμήρους τε τῶν
19
παραμεινάντων Ἀθηναίων καὶ μὴ αὐτίκα φυγόντων παῖδας (5)

λαβὼν καὶ καταστήσας ἐς Νάξον (καὶ γὰρ ταύτην ὁ Πεισί-
στρατος κατεστρέψατο πολέμῳ καὶ ἐπέτρεψε Λυγδάμι),

Δαρείου, τῶν ὁ Μεγάβαζος ἦρχε, πρώτους μὲν Περινθίους
Ἑλλησποντίων οὐ βουλομένους ὑπηκόους εἶναι Δαρείου
κατεστρέψαντο, περιεφθέντας πρότερον καὶ ὑπὸ Παιόνων
τρηχέως. Οἱ γὰρ ὦν ἀπὸ Στρυμόνος Παίονες, χρήσαντος (5)
τοῦ θεοῦ στρατεύεσθαι ἐπὶ Περινθίους καί, ἢν μὲν ἀντικα-
τιζόμενοι ἐπικαλέσωνταί σφεας οἱ Περίνθιοι ὀνομαστὶ βώ-
σαντες, τοὺς δὲ ἐπιχειρέειν, ἢν δὲ μὴ ἐπιβώσωνται, μὴ

τίνες τε οἱ Παίονες ἄνθρωποί εἰσι καὶ κοῦ γῆς οἰκημένοι,
καὶ τί κεῖνοι ἐθέλοντες ἔλθοιεν ἐς Σάρδις. Οἱ δέ οἱ ἔφραζον
ὡς ἔλθοιεν μὲν ἐκείνῳ δώσοντες σφέας αὐτούς, εἴη δὲ ἡ
Παιονίη ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ πεπολισμένη, ὁ δὲ (10)
Στρυμὼν οὐ πρόσω τοῦ Ἑλλησπόντου, εἴησαν δὲ Τευκρῶν
τῶν ἐκ Τροίης ἄποικοι. Οἱ μὲν δὴ ταῦτα ἕκαστα ἔλεγον,
ὁ δὲ εἰρώτα εἰ καὶ πᾶσαι αὐτόθι αἱ γυναῖκες εἴησαν οὕτω

Παιονίη ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ πεπολισμένη, ὁ δὲ (10)
ἐργάτιδες. Οἱ δὲ καὶ τοῦτο ἔφασαν προθύμως οὕτω ἔχειν·

περαιωθεὶς ἀπίκετο ἐς τὰς Σάρδις. Ἅτε δὲ τειχέοντος ἤδη
Ἱστιαίου τοῦ Μιλησίου τὴν παρὰ Δαρείου αἰτήσας ἔτυχε
δωρεὴν μισθὸν φυλακῆς τῆς σχεδίης, ἐόντος δὲ τοῦ χώρου (5)
τούτου παρὰ Στρυμόνα ποταμόν, τῷ οὔνομά ἐστι Μύρκινος,
20
μαθὼν ὁ Μεγάβαζος τὸ ποιεύμενον ἐκ τοῦ Ἱστιαίου, ὡς ἦλθε

τάχιστα ἐς τὰς Σάρδις ἄγων τοὺς Παίονας, ἔλεγε Δαρείῳ
τάδε· «Ὦ βασιλεῦ, κοῖόν τι χρῆμα ἐποίησας, ἀνδρὶ Ἕλληνι

Μίλητον, ἐξευρὼν βούλευμα ἀπ’ οὗ Ἴωσι μὲν οὐδεμία
ἔμελλε ὠφελίη ἔσεσθαι (οὐδ’ ὦν οὐδὲ τούτου εἵνεκα ἐποίεε,
ἀλλ’ ὅκως βασιλέα Δαρεῖον λυπήσειε), ἔπεμψε ἐς τὴν Φρυγίην
ἄνδρα ἐπὶ τοὺς Παίονας τοὺς ἀπὸ Στρυμόνος ποταμοῦ (5)
αἰχμαλώτους γενομένους ὑπὸ Μεγαβάζου, οἰκέοντας δὲ τῆς
Φρυγίης χῶρόν τε καὶ κώμην ἐπ’ ἑωυτῶν, ὃς ἐπείτε ἀπίκετο
ἐς τοὺς Παίονας, ἔλεγε τάδε· «Ἄνδρες Παίονες, ἔπεμψέ με

πόνον λαβόντας τὸν ἰσθμὸν τὰς νέας διειρύσαι, ὀρύσσειν
ἐκέλευε διώρυχα τῇ θαλάσσῃ εὖρος ὡς δύο τριήρεας πλέειν (5)
ὁμοῦ ἐλαστρεομένας. Τοῖσι δὲ αὐτοῖσι τούτοισι τοῖσί περ
καὶ τὸ ὄρυγμα, προσετέτακτο καὶ τὸν Στρυμόνα ποταμὸν
ζεύξαντας γεφυρῶσαι.
(25) Ταῦτα μέν νυν οὕτω ἐποίεε, παρεσκευάζετο δὲ καὶ ὅπλα
ἐς τὰς γεφύρας βύβλινά τε καὶ λευκολίνου, ἐπιτάξας

πανταχόθεν. Τὸν δὲ ὦν πλεῖστον <σῖτον> ἐς Λευκὴν Ἀκτὴν
καλεομένην τῆς Θρηίκης ἀγίνεον, οἱ δὲ ἐς Τυρόδιζαν τὴν
Περινθίων, οἱ δὲ ἐς Δορίσκον, οἱ δὲ ἐς Ἠιόνα τὴν ἐπὶ (10)
Στρυμόνι, οἱ δὲ ἐς Μακεδονίην διατεταγμένοι.
(26) Ἐν ᾧ δὲ οὗτοι τὸν προκείμενον πόνον ἐργάζοντο, ἐν
τούτῳ ὁ πεζὸς ἅπας συλλελεγμένος ἅμα Ξέρξῃ ἐπορεύετο
ἐς Σάρδις, ἐκ Κριτάλλων ὁρμηθεὶς τῶν ἐν Καππαδοκίῃ·

τὰς κνήμας πέδιλα νεβρῶν, πρὸς δὲ ἀκόντιά τε καὶ πέλτας
καὶ ἐγχειρίδια σμικρά. Οὗτοι δὲ διαβάντες μὲν ἐς τὴν (5)
Ἀσίην ἐκλήθησαν Βιθυνοί, τὸ δὲ πρότερον ἐκαλέοντο, ὡς
αὐτοὶ λέγουσι, Στρυμόνιοι, οἰκέοντες ἐπὶ Στρυμόνι· ἐξανα-
21
στῆναι δέ φασι ἐξ ἠθέων ὑπὸ Τευκρῶν τε καὶ Μυσῶν.

Θρηίκων δὲ τῶν ἐν τῇ Ἀσίῃ ἦρχε Βασσάκης ὁ Ἀρταβάνου.
(76) <Πισίδαι δὲ> ..., ἀσπίδας δὲ ὠμοβοΐνας εἶχον σμικράς, καὶ

καὶ ἐγχειρίδια σμικρά. Οὗτοι δὲ διαβάντες μὲν ἐς τὴν (5)
αὐτοὶ λέγουσι, Στρυμόνιοι, οἰκέοντες ἐπὶ Στρυμόνι· ἐξανα-
(76) <Πισίδαι δὲ> ..., ἀσπίδας δὲ ὠμοβοΐνας εἶχον σμικράς, καὶ

γυναῖκα καὶ τὰς παλλακὰς καὶ τοὺς οἰκέτας καὶ ἔπειτα
ἐσέβαλε ἐς τὸ πῦρ, μετὰ δὲ ταῦτα τὸν χρυσὸν ἅπαντα τὸν
ἐκ τοῦ ἄστεος καὶ τὸν ἄργυρον ἔσπειρε ἀπὸ τοῦ τείχεος
ἐς τὸν Στρυμόνα· ποιήσας δὲ ταῦτα ἑωυτὸν ἐσέβαλε ἐς τὸ (15)
πῦρ. Οὕτω μὲν οὗτος δικαίως αἰνέεται ἔτι καὶ ἐς τόδε ὑπὸ
Περσέων.(108) Ξέρξης δὲ ἐκ τοῦ Δορίσκου ἐπορεύετο ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα,

(113) μαντοι καὶ μάλιστα Σάτραι. Ὑπεροικέοντας δὲ τὸ Πάγγαιον
πρὸς βορέω ἀνέμου Παίονας Δόβηράς τε καὶ Παιόπλας
παρεξιὼν ἤιε πρὸς ἑσπέρην, ἐς ὃ ἀπίκετο ἐπὶ ποταμόν τε
Στρυμόνα καὶ πόλιν Ἠιόνα, τῆς ἔτι ζωὸς ἐὼν ἦρχε Βόγης,
τοῦ περ ὀλίγῳ πρότερον τούτων λόγον ἐποιεύμην. Ἡ δὲ γῆ (5)
αὕτη ἡ περὶ τὸ Πάγγαιον ὄρος καλέεται Φυλλίς, κατατεί-
νουσα τὰ μὲν πρὸς ἑσπέρην ἐπὶ ποταμὸν Ἀγγίτην ἐκδιδόντα

τοῦ περ ὀλίγῳ πρότερον τούτων λόγον ἐποιεύμην. Ἡ δὲ γῆ (5)
ἐς τὸν Στρυμόνα, τὰ δὲ πρὸς μεσαμβρίην τείνουσα ἐς αὐτὸν
τὸν Στρυμόνα, ἐς τὸν οἱ μάγοι ἐκαλλιερέοντο σφάζοντες
22
(114) ἵππους λευκούς. Φαρμακεύσαντες δὲ ταῦτα ἐς τὸν ποταμὸν

καὶ ἄλλα πολλὰ πρὸς τούτοισι, ἐν Ἐννέα Ὁδοῖσι τῇσι Ἠδω-

νῶν ἐπορεύοντο κατὰ τὰς γεφύρας, τὸν Στρυμόνα εὑρόντες

ἐζευγμένον. Ἐννέα δὲ Ὁδοὺς πυνθανόμενοι τὸν χῶρον
τοῦτον καλέεσθαι, τοσούτους ἐν αὐτῷ παῖδάς τε καὶ παρθέ- (5)
νους ἀνδρῶν τῶν ἐπιχωρίων ζώοντας κατώρυσσον. Περσικὸν

γυναῖκα πυνθάνομαι γηράσασαν δὶς ἑπτὰ Περσέων παῖδας,
ἐόντων ἐπιφανέων ἀνδρῶν, ὑπὲρ ἑωυτῆς τῷ ὑπὸ γῆν λεγο-
μένῳ εἶναι θεῷ ἀντιχαρίζεσθαι κατορύσσουσαν. (10)
(115) Ὡς δὲ ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ἐπορεύετο ὁ στρατός, ἐνθαῦτα
πρὸς ἡλίου δυσμέων ἐστὶ αἰγιαλὸς ἐν τῷ οἰκημένην Ἄργιλον
πόλιν Ἑλλάδα παρεξήιε· αὕτη δὲ καὶ ἡ κατύπερθε ταύτης
καλέεται Βισαλτίη. Ἐνθεῦτεν δὲ κόλπον τὸν ἐπὶ Ποσιδηίου

ἤλαυνε, ἀπιὼν οὐκ ἀπέλαβε, ἀλλὰ δόντες οἱ Παίονες τοῖσι
Θρήιξι ἀπαιτέοντος Ξέρξεω ἔφασαν νεμομένας ἁρπασθῆ-
ναι ὑπὸ τῶν ἄνω Θρηίκων τῶν περὶ τὰς πηγὰς τοῦ
(116) Στρυμόνος οἰκημένων. Ἔνθα καὶ ὁ τῶν Βισαλτέων βασι-
λεὺς γῆς τε τῆς Κρηστωνικῆς Θρῆιξ ἔργον ὑπερφυὲς
23
ἐργάσατο· ὃς οὔτε αὐτὸς ἔφη τῷ Ξέρξῃ ἑκὼν εἶναι δου-

λεύσειν ἀλλ’ οἴχετο ἄνω ἐς τὸ ὄρος τὴν Ῥοδόπην, τοῖσί τε

ἐς Σάρδις.
(118) Ἔστι δὲ καὶ ἄλλος ὅδε λόγος λεγόμενος, ὡς ἐπειδὴ
Ξέρξης ἀπελαύνων ἐξ Ἀθηνέων ἀπίκετο ἐς Ἠιόνα τὴν
ἐπὶ Στρυμόνι, ἐνθεῦτεν οὐκέτι ὁδοιπορίῃσι διεχρᾶτο, ἀλλὰ
τὴν μὲν στρατιὴν Ὑδάρνεϊ ἐπιτρέπει ἀπάγειν ἐς τὸν
Ἑλλήσποντον, αὐτὸς δ’ ἐπὶ νεὸς Φοινίσσης ἐπιβὰς ἐκο- (5)
μίζετο ἐς τὴν Ἀσίην. Πλέοντα δέ μιν ἄνεμον Στρυμονίην

Ἑλλήσποντον, αὐτὸς δ’ ἐπὶ νεὸς Φοινίσσης ἐπιβὰς ἐκο- (5)
ὑπολαβεῖν μέγαν καὶ κυματίην. Καὶ δὴ μᾶλλον γάρ τι
χειμαίνεσθαι, γεμούσης τῆς νεὸς ὥστε ἐπὶ τοῦ καταστρώ-
ματος ἐπεόντων συχνῶν Περσέων τῶν σὺν Ξέρξῃ κομιζο-

χρυσοπάστῳ· καί, ὡς αὐτοὶ λέγουσι Ἀβδηρῖται, λέγοντες (5)
ἔμοιγε οὐδαμῶς πιστά, πρῶτον ἐλύσατο τὴν ζώνην φεύγων
ἐξ Ἀθηνέων ὀπίσω, ὡς ἐν ἀδείῃ ἐών. Τὰ δὲ Ἄβδηρα
ἵδρυται πρὸς τοῦ Ἑλλησπόντου μᾶλλον τοῦ Στρυμόνος καὶ
τῆς Ἠιόνος, ὅθεν δή μίν φασι ἐπιβῆναι ἐπὶ τὴν νέα.
(121) Οἱ δὲ Ἕλληνες, ἐπείτε οὐκ οἷοί τε ἐγίνοντο ἐξελεῖν τὴν
Ἄνδρον, τραπόμενοι ἐς Κάρυστον καὶ δηιώσαντες αὐτῶν
52. Αριστοτέλης Historia animalium (4 B.C.) Bekker page 592a line 7

καὶ ἐπιρρέον ἐπὶ πλαταμώνων· ἢ κονιῶνται τοὺς ἐγχελεῶ-
νας. Ἀποπνίγονται γὰρ ταχύ, ἐὰν μὴ καθαρὸν ᾖ τὸ ὕδωρ· (5)
ἔχουσι γὰρ τὰ βράγχια μικρά. Διόπερ ὅταν θηρεύωσι, τα-
ράττουσι τὸ ὕδωρ· καὶ ἐν τῷ Στρυμόνι δὲ περὶ Πλειάδας
ἁλίσκονται· τότε γὰρ ἀναθολοῦται τὸ ὕδωρ καὶ ὁ πηλὸς
24
ὑπὸ πνευμάτων γινομένων ἐναντίων· εἰ δὲ μή, συμφέρει

ἡσυχίαν ἔχειν. (10)
53. Αριστοτέλης Historia animalium (4 B.C.) Bekker page 597a line 10

ἐπιχειρεῖν· οὐ γάρ ἐστι τοῦτο μῦθος, ἀλλ’ ἔστι κατὰ τὴν ἀλή-
θειαν γένος μικρὸν μέν, ὥσπερ λέγεται, καὶ αὐτοὶ καὶ οἱ
ἵπποι, τρωγλοδύται δ’ εἰσὶ τὸν βίον. Καὶ οἱ πελεκᾶνες δ’
ἐκτοπίζουσι, καὶ πέτονται ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ἐπὶ τὸν (10)
Ἴστρον, κἀκεῖ τεκνοποιοῦνται· ἀθρόοι δ’ ἀπέρχονται, ἀναμέ-
νοντες οἱ πρότεροι τοὺς ὕστερον, διὰ τὸ ὅταν ὑπερπτῶνται τὸ
ὄρος ἀδήλους γίνεσθαι τοὺς προτέρους τοῖς ὑστέροις.
54. Αριστοτέλης Meteorologica (4 B.C.) Bekker page 350b line 16

μέτης καλούμενος, ὃς εἰς τὴν ἔξω ῥεῖ θάλατταν, καὶ τοῦ
Νείλου τὸ ῥεῦμα τὸ πρῶτον, ἐκ τοῦ Ἀργυροῦ καλουμένου ὄρους.
τῶν δὲ περὶ τὸν Ἑλληνικὸν τόπον ὁ μὲν Ἀχελῷος ἐκ Πίν- (15)
δου, καὶ ὁ Ἴναχος ἐντεῦθεν, ὁ δὲ Στρυμὼν καὶ Νέσσος καὶ
ὁ Ἕβρος ἅπαντες τρεῖς ὄντες ἐκ τοῦ Σκόμβρου· πολλὰ δὲ
ῥεύματα καὶ ἐκ τῆς Ῥοδόπης ἐστίν. ὁμοίως δὲ καὶ τοὺς
ἄλλους ποταμοὺς εὕροι τις ἂν ῥέοντας· ἀλλὰ μαρτυρίου χά-
55.Απολλόδωρος Βιβλιοθήκη (sub nomine Apollodori) (A.D. 1/2)

Chapter 1 section 18 line 1
σιάσειν πάσαις, ἐὰν δὲ ἡττηθῇ, στερηθήσεσθαι οὗ ἂν (5)
ἐκεῖναι θέλωσι. καθυπέρτεραι δὲ αἱ μοῦσαι γενόμεναι
καὶ τῶν ὀμμάτων αὐτὸν καὶ τῆς κιθαρῳδίας ἐστέρησαν.
(18) Εὐτέρπης δὲ καὶ ποταμοῦ Στρυμόνος Ῥῆσος, ὃν ἐν
Τροίᾳ Διομήδης ἀπέκτεινεν· ὡς δὲ ἔνιοι λέγουσι,
Καλλιόπης ὑπῆρχεν. Θαλείας δὲ καὶ Ἀπόλλωνος ἐγέ-
νοντο Κορύβαντες, Μελπομένης δὲ καὶ Ἀχελῴου Σει-

(3) δὲ τὸν Πελασγὸν αὐτόχθονά φησιν εἶναι. ἀλλὰ περὶ
μὲν τούτου πάλιν ἐροῦμεν· Ἄργος δὲ λαβὼν τὴν βασι-
λείαν ἀφ’ ἑαυτοῦ τὴν Πελοπόννησον ἐκάλεσεν Ἄργος,
25
καὶ γήμας Εὐάδνην τὴν Στρυμόνος καὶ Νεαίρας ἐτέ-

κνωσεν Ἔκβασον Πείραντα Ἐπίδαυρον Κρίασον, ὃς καὶ (5)
τὴν βασιλείαν παρέλαβεν.
(4) Ἐκβάσου δὲ Ἀγήνωρ γίνεται, τούτου δὲ Ἄργος ὁ

ἐνέβαλεν ἡ Ἥρα, καὶ σχίζονται κατὰ τὰς τῆς Θρᾴκης
ὑπωρείας· ὁ δὲ διώξας τὰς μὲν συλλαβὼν ἐπὶ τὸν Ἑλ-
λήσποντον ἤγαγεν, αἱ δὲ ἀπολειφθεῖσαι τὸ λοιπὸν ἦσαν (5)
ἄγριαι. μόλις δὲ τῶν βοῶν συνελθουσῶν Στρυμόνα
μεμψάμενος τὸν ποταμόν, πάλαι τὸ ῥεῖθρον πλωτὸν ὂν
ἐμπλήσας πέτραις ἄπλωτον ἐποίησε, καὶ τὰς βόας Εὐ-
ρυσθεῖ κομίσας δέδωκεν. ὁ δὲ αὐτὰς κατέθυσεν Ἥρᾳ.

Φρυγίας ἀφικνεῖται, κἀκεῖ καθαρθεὶς ὑπὸ Ῥέας καὶ τὰς (5)
τελετὰς ἐκμαθών, καὶ λαβὼν παρ’ ἐκείνης τὴν στολήν,
(34) [ἐπὶ Ἰνδοὺς] διὰ τῆς Θρᾴκης ἠπείγετο. Λυκοῦργος δὲ
παῖς Δρύαντος, Ἠδωνῶν βασιλεύων, οἳ Στρυμόνα πο-
ταμὸν παροικοῦσι, πρῶτος ὑβρίσας ἐξέβαλεν αὐτόν.
καὶ Διόνυσος μὲν εἰς θάλασσαν πρὸς Θέτιν τὴν Νηρέως
κατέφυγε, Βάκχαι δὲ ἐγένοντο αἰχμάλωτοι καὶ τὸ συν- (5)
63. Κλαύδιος Πτολεμαίος Geographia (lib. 1-3) (A.D. 2) Book 1

chapter 15 section 8 line 4
διὰ τῶν κλιμάτων ἀποφαίνει. (8) Καὶ τὸν Ἄθω
δὲ τάξας ἐπὶ τοῦ δι’ Ἑλλησπόντου παραλλή-
λου, τὴν Ἀμφίπολιν καὶ τὰ περὶ αὐτὴν ὑπὲρ τὸν
Ἄθω καὶ τὰς τοῦ Στρυμόνος ἐκβολὰς κείμενα
ἐν τῷ τετάρτῳ καὶ ὑπὸ τὸν Ἑλλήσποντον κλί- (5)
ματι τίθησιν. (9) Ὁμοίως δὲ καὶ τῆς Θρᾴ-
κης σχεδὸν ὅλης ὑπὸ τὸν διὰ Βυζαντίου παράλ-

26
ὧν ἡ περιγραφὴ ἔχει οὕτως· μετὰ τὸν Νέστον (5)

ποταμὸν, ὅς ἐστιν ὅριον τῆς Θρᾴκης, ἐπέχων
μοίρας ναʹ ʹʹδʹʹ μαʹ ʹʹδʹʹ
(7) ἐν τῷ Στρυμονικῷ κόλπῳ Ἠδωνίδος παραλίου
Νεάπολις ναʹ δʹʹ μαʹ ʹʹδʹʹ
Οἰσύμη νʹ ʹʹγʹʹ μαʹ ʹʹδʹ

δος παραλίου
Οἰσύμηνʹ ʹʹγʹʹ μαʹ ʹʹδʹ
Στρυμόνος ποτ. ἐκβολαί νʹ δʹʹ μαʹ γʹʹ ιβʹʹ (5)
(8) Ἀμφαξίτιδος
Ἀρέθουσα νʹ ϛʹʹ μαʹ γʹʹ
Στάγειρα νʹ γʹʹ μαʹ ϛʹʹ

Σπέρχεια ναʹ ληʹ γοʹʹ
Θῆβαι Φθιώτιδος ναʹ ληʹ ʹʹιβʹʹ
Σπερχειοῦ ποταμοῦ ἐκβολαί ναʹ ληʹ ʹʹ (10)
(15) Ἄρχεται δὲ ὁ μὲν Στρυμὼν ποταμὸς
ἀπὸ τῶν ἐν μεθορίῳ Θρᾴκης καὶ Μακεδονίας
ὀρέων κατὰ θέσιν ἐπέχων μοίρας
μηʹ γοʹʹ μβʹ
67. ANTONINUS LIBERALIS Myth. Metamorphoseon synagoge

{0651.001} (A.D. 2?) Chapter 21 section 1 line 1
21.Πολυφόντη.
(n) [Ἱστορεῖ Βοῖος Ὀρνιθογονίας βʹ.]
(1) Τερείνης τῆς Στρύμονος καὶ Ἄρεως ἐγένετο θυγάτηρ
Θρᾷσσα. ταύτην δ’ ἔγημεν Ἱππόνους ὁ Τριβαλλοῦ παῖς καὶ
αὐτοῖς ἐγένετο θυγάτηρ ὄνομα Πολυφόντη. αὕτη τὰ μὲν
ἔργα τῆς Ἀφροδίτης ἐξύβρισεν, ἐλθοῦσα δ’ εἰς τὸ ὄρος
27
68. Κλαύδιος Αιλιάνος De natura animalium (A.D. 2-3) Book 12

section 14 line 3
εὐτραφές ἐστι, πῆ δὲ λεπτότερον. (5)
(14) Ὁ δὲ γλάνις ἐστὶ μὲν περὶ τὸν Μαίανδρον καὶ
τὸν Λύκον τοὺς Ἀσιανοὺς ποταμούς, τῆς δὲ Εὐρώπης
περὶ τὸν Στρυμόνα, καὶ σιλούρῳ μὲν τὸ εἶδος ὅμοιός
ἐστι. πέφυκε δὲ φιλοτεκνότατος ἰχθύων οὗτος. ὅταν
γοῦν ἡ θήλεια ἀποκυήσῃ, ἣ μὲν ἀφεῖται τῆς ὑπὲρ (5)
τῶν τέκνων φροντίδος, οἷα δήπου λεχώ, ὁ δὲ ἄρρην
69. Κλαύδιος Αιλιάνος De natura animalium (A.D. 2-3) Book 14

section 26 line 31
καὶ κατὰ τούτου τηνικάδε τῆς ὥρας ὁδοιποροῦσιν οἱ
τῇδε ἄνθρωποι κατὰ ζεύγη καὶ μόνιπποι. ὅπως μὲν
οὖν ἐλέγχει τε καὶ βασανίζει τὴν πῆξιν τοῦ ποταμοῦ (30)
τοῦδε καὶ τοῦ Θρᾳκίου Στρυμόνος τὸ πονηρόν τε καὶ
δολερὸν θηρίον ἡ ἀλώπηξ, ἀνωτέρω εἶπον· ὁ δ’ οὖν
κρύσταλλος ὁ ἐν τῷ Ἴστρῳ καὶ νηὶ φορτηγῷ κατὰ
ῥοῦν φερομένῃ περιτραφεὶς εἶτα ἐπέδησεν αὐτήν,
71. Michael PSELLUS Epist., Hagiogr., Phil., Polyhist. et Theol. De

omnifaria doctrina {2702.028} (A.D. 11) Section 175 line 13
ἐσχάτης Σκυθίας αἱ καλούμεναι Ῥίπαι εἰσίν· αἱ δὲ Ῥίπαι ὄρη ὑπερ- (10)
μεγέθη καὶ ὑψηλότατα. περὶ δὲ τὴν Λιβύην ἐκ τῶν Αἰθιοπικῶν ὀρῶν
ὁ Αἰγὼν καὶ ὁ Νύσης καὶ ὁ Χρεμέτης· τοῦ δὲ Νείλου τὸ ῥεῦμα ἐκ τοῦ
Ἀργυροῦ κάτεισιν ὅρους. καὶ ὁ μὲν Ἀχελῷος ἐκ Πίνδου, ὁ δὲ Στρυμὼν
καὶ ὁ Εὖρος ἐκ τοῦ Σκόμβρου· ὄρη δὲ ταῦτα περὶ τὸν Ἑλληνικὸν τόπον.
(176) Περὶ τῆς τοῦ Νείλου ἀναβάσεως.
Ὁ Νεῖλος τὰς μὲν ἀρχὰς τῆς ῥύσεως ἐκ τῶν ἄκρων μὲν τῆς (2)
72. EPHRAEM Aeniensis Hist. et Poeta Chronicon imperatorum

Romanorum {3170.001} (A.D. 13-14) Line 5691
ποσούμενα ξύμπαντα τετράκις δέκα.
ἦν δ’, ὡς ἔφην, στράτευμα Σικελῶν ἄνω
πόλεις ἐπιὸν Ῥωμαϊκὰς καὶ τρύχον. (5690)
28
Σέρρας μὲν ἐμαύρωσε Στρυμόνος τόπους,

Ἀμφίπολιν δὲ τειχομαχίᾳ πόλιν
ἤδη παρεστήσαντο σὺν τοῖς ἐν κύκλῳ.
εἷλον Βολερόν, Μοσυνόπολιν πόλιν,
73. Εφραίμ ο σύρος Αινιάνος Chronicon imperatorum Romanorum

(A.D. 13-14) Line 8411
ἃς εἶχε κλῆρον ἰδιαίτατον δράσας,
εὖ συναθροίσας ἐκστρατεύει προφρόνως
κατ’ Ἰωάννου διὰ Μακεδονίας. (8410)
Χριστοῦ πόλιν οὖν παραμείψας Στρυμόνα,
προσέσχε φρουρίῳ γε τῷ τῆς Ῥεντίνης,
πάμπαν ἐρήμῳ τῶν συνοικούντων ἔσω,
ἀποδρασάντων τῶν φυλάκων ἐκ φόβου·
74. Νικηφόρος Γρηγοράς Rerum Nat. Epistulae (A.D. 13-14) Epistle

32a,col1 line 35
(32a,col1) τῆς σῆς ὁμιλίας,

σχολαιοτέρᾳ
χρωμένους πορείᾳ δι’ ὅσα μὴ (32a,col2) μὴν ἐπέκεινα, ταῦτα
ἂν πάρεργα εἴη, τριταίοις ἐς δὲ καὶ
τὸ πλησίον τοῦ μάλα τοι δεῖν. παρὰ γάρ τοι
Στρυμόνος (35) τὸν Στρυμόνα τέτταρας δια-
ἄστυ ἀφῖχθαι ξυνηνέχθη ἡμῖν. τετριφότας (35)
Ἀμφίπολιν οἶμαί γε τοῦτο κα-
λεῖν εἰωθὸς Ἀθηναίοις καὶ

32a,col2 line 29
(32a,col1) τῴη, ἔχεις μαθὼν (32a,col2) ἡμῖν.

ὁμιλήσας Τὰ μὲν οὖν ἔκ γε τῆς Βυ-
ἡμῖν κατιοῦσι· τὰ δ’ ἑξῆς ἄ- ζαντίδος αὐτῆς ἄχρι Μακεδο-
κουε μάλα τὸν νοῦν προσεσχη- νίας (καὶ) Στρυμόνος πειρᾶ-
29
κὼς ὡς ἄν σοι καὶ τὰ ἡμέτερα σθαι διδάσκειν εἰδότας

μάλα παραιτητέα φανείη. (30) (ἄ)ν- (30)
Μετὰ γὰρ τὸ ἀπηλλάχθαι δρας οὐκ ἔκρινα δεῖν. τά γε
τῆς σῆς ὁμιλίας, σχολαιοτέρᾳ μὴν ἐπέκεινα, ταῦτα δὲ καὶ

32a,col2 line 34
(32a,col1) Μετὰ γὰρ τὸ

ἀπηλλάχθαι
(32a,col2) δρας οὐκ ἔκρινα δεῖν.
τῆς σῆς ὁμιλίας, σχολαιοτέρᾳ
τά γε
χρωμένους πορείᾳ δι’ ὅσα μὴ
μὴν ἐπέκεινα, ταῦτα δὲ καὶ
ἂν πάρεργα εἴη, τριταίοις ἐς
μάλα τοι δεῖν. παρὰ γάρ τοι
τὸ πλησίον τοῦ
τὸν Στρυμόνα τέτταρας δια-
Στρυμόνος (35)
τετριφότας (35)
ἄστυ ἀφῖχθαι ξυνηνέχθη ἡμῖν.
Ἀμφίπολιν οἶμαί γε τοῦτο κα-

32a line 54
τοῖς ἅπασι κεῖνται καὶ ὅσαι μηδενὶ πλὴν ἢ τῷ θεῷ, ἔς γε τὸν ἀκριβῆ
φάναι λόγον, καὶ δεύτερον τὸν καλὸν Κασανδρηνόν, ὃς ‘πολλῶν ἀνθρώ-
πων εἶδεν ἄστεα καὶ νόον ἔγνω’.
Ἐκεῖθεν μέντοι ἀπάραντας ξύμπαντας ἤδη καὶ
τὸν Στρυμόνα, Στρυμόνα διαβάντας διαβάντας, τὸν ποταμόν,
ξυνηνέχθη τι καὶ παθεῖν ἀκοῆς μάλιστα πάντων (55)
ἄξιον, ὁπόσα λύπης καὶ γέλωτος φέρει σπονδὰς ἐν ἀνθρώπου ψυχῇ.
ἀβουλίᾳ γάρ τοι τοιαύτῃ χρησαμένοις, ὁποία καὶ Δημοκρίτου μάλα

32a line 54
τοῖς ἅπασι κεῖνται καὶ ὅσαι μηδενὶ πλὴν ἢ τῷ θεῷ, ἔς γε τὸν ἀκριβῆ
φάναι λόγον, καὶ δεύτερον τὸν καλὸν Κασανδρηνόν, ὃς ‘πολλῶν ἀνθρώ-
πων εἶδεν ἄστεα καὶ νόον ἔγνω’.
30
Ἐκεῖθεν μέντοι ἀπάραντας ξύμπαντας ἤδη καὶ τὸν

Στρυμόνα, Στρυμόνα διαβάντας διαβάντας, τὸν ποταμόν, ξυνηνέχθη τι
καὶ παθεῖν ἀκοῆς μάλιστα πάντων (55)

32a line 60
γέ τοι γελῶντος ἐρῴη ἄν, ἐς τοιοῦτον συνηλάθη κίνδυνον ἡμῖν τὰ
ἡμέτερα, ὁποῖος καὶ Ἡρακλείτου μάλα γέ τοι δακρύοντος ἐρῴη ἄν.
Ἀκούεις, οἷμαι, πεζοῖς καὶ ἱππόταις ἀνδράσιν ἄπορον ὄντα Στρυμόνα
[[τὸν ποταμόν]], ὅτι καὶ μέγιστος ἐπεφύκει, ὁπόσοι Θρᾴκην καὶ
Μακεδονίαν τέμνοντες ἔς τε Ἑλλήσποντον καὶ Αἰγαῖον ποιοῦνται τὰς
ἐκβολάς. τίκτουσι γὰρ αὐτὸν τὰ ὑπερκείμενα μέγιστα ὄρη, ἃ κατὰ τὸ
συνεχὲς παρατείνει μέχρι τοῦ Ἰονίου πελάγους ἐκ τοῦ Πόντου ἀρξά-

32a line 70
ποταμὸν τὸν Ἴστρον, ὃς <<καὶ αὐτὸς>> μέγιστος ὢν ἢ πάντες, ὅσοι
τὴν Σκυθικὴν ἐπίασι, πέντε στόμασιν ἐς τὸν Εὔξεινον ἐκδίδοται
Πόντον.
Τοῦτον οὖν <<τὸν Στρυμόνα>> ἐκ τοιούτων πηγῶν ἀνίσχοντα
καὶ (70)
οὕτω βαθυδίνην γινόμενον ἀκατίῳ ἑνί τινι πάνυ σμικρῷ διαπεραιού-
μενοι καθ’ ἕνα που ἢ καὶ σύνδυο καὶ σύντρεις ἐνίοτε ξύν τε ὑποζυγίοις
αὐτοῖς πολλήν τινα τὴν ἡμέραν κατηναλώκειμεν. ὁ γὰρ τῶν ὑποζυ-

32a line 182
πολλῷ πολλαπλάσια φαίνεται ἤπερ ἐστὶν ἔς γε τὸ ὄν.
Ἐκεῖθεν τριταῖοι ἐς τὸ τῶν Σκοπίων πολίχνιον καταλύομεν ἐν (180)
ὅροις ἤδη τῶν Τριβαλλῶν· οὗ παραψαύοντα καὶ τὸν Ἀξιὸν τεθεάμεθα
ποταμόν, ὃς μετὰ Στρυμόνα μέγιστος ἡμῖν ἔδοξεν, ἐξ ὀρῶν τῶν αὐτῶν
ἐκείνῳ ῥηγνύμενος, οὐ τοσοῦτος δ’ ὢν ἐκ πηγῶν εὐθύς, ἀλλ’ οὖν ἐς εἰς
τὸ κάταντες ἰὼν καὶ ἄλλοις χειμάρροις τὸ ῥεῦμα κοινούμενος καὶ ἐς
Βαρδάριον μετατιθέμενος τοὔνομα, ἤδη καὶ ναυσίπορος ἐνίοτε καὶ
31
ἐνια- (185)

32b line 17
Μετὰ γὰρ τὸ ἀπηλλάχθαι τῆς σῆς ὁμιλίας, σχολαιοτέρᾳ χρωμέ- (15)
νους πορείᾳ δι’ ὅσα μὴ ἂν πάρεργα εἴη, τριταίοις ἐς τὸ πλησίον τοῦ
Στρυμόνος ἄστυ ἀφῖχθαι ξυνηνέχθη ἡμῖν. Ἀμφίπολιν οἶμαί γε τοῦτο
καλεῖν εἰωθὸς Ἀθηναίοις καὶ ταῖς Ἀθηναίων βίβλοις· καὶ ἔοικε γάρ·
τὸ γὰρ μεταξὺ διῆκον τεῖχος ἐς δύο μερίζοι ἂν περιβόλους τὸ ὑποκεί-
μενον ἅπαν ἐκεῖνο χωρίον. τέτταρας δ’ ἐνταυθοῖ διατετριφόσιν
ἡμέρας (20)

32b line 30
ἐς προὖπτον τοῖς ἅπασι κεῖνται καὶ ὅσαι μηδενὶ πλὴν ἢ τῷ θεῷ, καὶ
δεύτερον τὸν καλὸν Κασανδρηνόν, ὃς ‘πολλῶν ἀνθρώπων εἶδεν ἄστεα
καὶ νόον ἔγνω’.
Ἐκεῖθεν μέντοι ἀπάραντας ξύμπαντας ἤδη καὶ Στρυμόνα διαβάν- (30)
τας τὸν ποταμόν, ξυνηνέχθη τι καὶ παθεῖν ἀκοῆς μάλιστα πάντων

32b line 36
γέ τοι γελῶντος ἐρῴη ἄν, ἐς τοιοῦτον συνηλάθη κίνδυνον ἡμῖν τὰ
ἡμέτερα, ὁποῖος καὶ Ἡρακλείτου μάλα γέ τοι δακρύοντος ἐρῴη ἄν. (35)
Ἀκούεις, οἶμαι, πεζοῖς καὶ ἱππόταις ἀνδράσιν ἄπορον ὄντα Στρυ-
μόνα, ὅτι καὶ μέγιστος ἐπεφύκει, ὁπόσοι Θρᾴκην καὶ Μακεδονίαν τέ-
μνοντες ἔς τε Ἑλλήσποντον καὶ Αἰγαῖον ποιοῦνται τὰς ἐκβολάς. τί-
κτουσι γὰρ αὐτὸν τὰ ὑπερκείμενα μέγιστα ὄρη, ἃ κατὰ τὸ συνεχὲς
παρατείνει μέχρι τοῦ Ἰονίου πελάγους ἐκ τοῦ Πόντου ἀρξάμενα
τοῦ (40)

32b line 156
32
πολλαπλάσια φαίνεται ἤπερ ἐστὶν ἔς γε τὸ ὄν.

Ἐκεῖθεν τριταῖοι ἐς τὸ τῶν Σκοπίων πολίχνιον καταλύομεν ἐν
ὅροις ἤδη τῶν Τριβα<λ>λῶν· οὗ παραψαύοντα καὶ τὸν Ἀξιὸν
τεθεά- (155)
μεθα ποταμόν, ὃς μετὰ Στρυμόνα μέγιστος ἡμῖν ἔδοξεν, ἐξ ὀρῶν τῶν
αὐτῶν ἐκείνῳ ῥηγνύμενος, οὐ τοσοῦτος δ’ ὢν ἐκ πηγῶν εὐθύς, ἀλλ’ οὖν
ἐς τὸ κάταντες ἰὼν καὶ ἄλλοις χειμάρροις τὸ ῥεῦμα κοινούμενος καὶ
ἐς Βαρδάριον μετατιθέμενος τοὔνομα, ἤδη καὶ ναυσίπορος ἐνίοτε καὶ
86.Σχόλια στον Αισχίνη (scholia vetera) Oration 2 scholion 31 line 11

αὑτὴν συνθήκας καὶ ἐννάκις ἐπὶ τὸν τόπον ἐλθοῦσα, ὡς οὐχ ἧκε,
κατηράσατο τοῖς Ἀθηναίοις τοσαυτάκις ἀτυχῆσαι περὶ τὸν τόπον.
τὰ δὲ ἀτυχήματα ἐγένοντο τάδε· τὸ πρῶτον μὲν Λυσιστράτου καὶ (10)
Λυκούργου καὶ Κρατίνου στρατευόντων ἐπ’ Ἠϊόνα τὴν ἐπὶ Στρύ-
μονι διεφθάρησαν ὑπὸ Θρᾳκῶν, εἰληφότες Ἠϊόνα, ἐπὶ ἄρ-
χοντος Ἀθήνησι Φαίδωνος· δεύτερον οἱ μετὰ Λεάγρου κληροῦχοι.
ἐπὶ Λυσικράτους· τρίτον οἱ μετ’ Εὐκλέους καὶ Θουκυδίδου· τέ-
ταρτον οἱ μετὰ Κλέωνος, ἐπὶ ἄρχοντος Ἀλκαίου· πέμπτον οἱ ἐνοι- (15)

ἦν τὰ ἐπιγράμματα. Laur. F. (184) ἦν] ἀντὶ τοῦ ἦσαν. F.
ἐπ’ Ἠϊόνι] Ἠϊὼν πόλις Θρᾴκης, ἣ ὕστερον Ἀμφίπολις ὠνομάσθη.
B. ὀνομαστικῶς λέγεται τῆς Θρᾴκης ἡ πόλις Ἠϊών, παρ’ ἣν ὁ Στρυ-
μὼν ποταμός. Στρυμὼν δὲ ποταμὸς Θρᾴκης. Laur.
αἴθωνα] ἀντὶ τοῦ διάπυρον καὶ μέγαν. F. τοῦτ’ ἔστιν· ἐπάγουσι (5)
καὶ λιμὸν καὶ πόλεμον· αἴθωνα δὲ λέγει τὸν λιμόν, ἐπεὶ οἱ λιμώτ-
τοντες αἴθονται τελευτήσαντες· οἱ δὲ ὅτι ἐγένετό τις αἴθων γαστρί-

(184) ἦν] ἀντὶ τοῦ ἦσαν. F.
ἐπ’ Ἠϊόνι] Ἠϊὼν πόλις Θρᾴκης, ἣ ὕστερον Ἀμφίπολις ὠνομάσθη.
B. ὀνομαστικῶς λέγεται τῆς Θρᾴκης ἡ πόλις Ἠϊών, παρ’ ἣν ὁ Στρυ-
αἴθωνα] ἀντὶ τοῦ διάπυρον καὶ μέγαν. F. τοῦτ’ ἔστιν· ἐπάγουσι (5)
καὶ λιμὸν καὶ πόλεμον· αἴθωνα δὲ λέγει τὸν λιμόν, ἐπεὶ οἱ λιμώτ-
τοντες αἴθονται τελευτήσαντες· οἱ δὲ ὅτι ἐγένετό τις αἴθων γαστρί-
33
89. SCHOLIA IN AESCHYLUM Schol. Scholia in Persas (scholia

vetera) (e cod. Mediceo 32.9) {5010.011} Scholion 500 line 1
(497) Θρᾴκης. —λίμνη Θρᾳκική.
(499) παρὰ καιρόν.(500) Στρυμὼν ποταμὸςΘρᾴκης.
καὶ ὁ πάνυ ἀσεβής. (504) κρυστάλλῳ πεπηγότα.
Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα
Θουκυδίδης Ιστορίες Book 1, chapter 98, section 1, line 1
...τὸν βάρβαρον αὐτοῖς καὶ πρὸς τοὺς σφετέρους ξυμμάχους

νεωτερίζοντας καὶ Πελοποννησίων τοὺς αἰεὶ προστυγχά-
νοντας ἐν ἑκάστῳ. ἔγραψα δὲ αὐτὰ καὶ τὴν ἐκβολὴν τοῦ
λόγου ἐποιησάμην διὰ τόδε, ὅτι τοῖς πρὸ ἐμοῦ ἅπασιν
ἐκλιπὲς τοῦτο ἦν τὸ χωρίον καὶ ἢ τὰ πρὸ τῶν Μηδικῶν
Ἑλληνικὰ ξυνετίθεσαν ἢ αὐτὰ τὰ Μηδικά· τούτων δὲ ὅσπερ
καὶ ἥψατο ἐν τῇ Ἀττικῇ ξυγγραφῇ Ἑλλάνικος, βραχέως
τε καὶ τοῖς χρόνοις οὐκ ἀκριβῶς ἐπεμνήσθη. ἅμα δὲ καὶ
τῆς ἀρχῆς ἀπόδειξιν ἔχει τῆς τῶν Ἀθηναίων ἐν οἵῳ τρόπῳ
κατέστη.
Πρῶτον μὲν Ἠιόνα τὴν ἐπὶ Στρυμόνι Μήδων ἐχόντων
πολιορκίᾳ εἷλον καὶ ἠνδραπόδισαν, Κίμωνος τοῦ Μιλτιάδου
στρατηγοῦντος. ἔπειτα Σκῦρον τὴν ἐν τῷ Αἰγαίῳ νῆσον,
ἣν ᾤκουν Δόλοπες, ἠνδραπόδισαν καὶ ᾤκισαν αὐτοί. πρὸς
δὲ Καρυστίους αὐτοῖς ἄνευ τῶν ἄλλων Εὐβοέων πόλεμος
ἐγένετο, καὶ χρόνῳ ξυνέβησαν καθ' ὁμολογίαν. Ναξίοις δὲ
ἀποστᾶσι μετὰ ταῦτα ἐπολέμησαν καὶ πολιορκίᾳ παρεστή-
σαντο, πρώτη τε αὕτη πόλις ξυμμαχὶς παρὰ τὸ καθεστηκὸς
ἐδουλώθη, ἔπειτα δὲ καὶ τῶν ἄλλων ὡς ἑκάστῃ ξυνέβη.
αἰτίαι δὲ ἄλλαι τε ἦσαν τῶν ἀποστάσεων καὶ μέγισται αἱ
τῶν φόρων καὶ νεῶν ἔκδειαι καὶ λιποστράτιον εἴ τῳ ἐγένετο·
Ἐγένετο δὲ μετὰ ταῦτα καὶ ἡ ἐπ' Εὐρυμέδοντι ποταμῷ

ἐν Παμφυλίᾳ πεζομαχία καὶ ναυμαχία Ἀθηναίων καὶ τῶν
ξυμμάχων πρὸς Μήδους, καὶ ἐνίκων τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἀμφό-
τερα Ἀθηναῖοι Κίμωνος τοῦ Μιλτιάδου στρατηγοῦντος, καὶ
εἷλον τριήρεις Φοινίκων καὶ διέφθειραν τὰς πάσας ἐς δια-
34
κοσίας. χρόνῳ δὲ ὕστερον ξυνέβη Θασίους αὐτῶν ἀποστῆναι,

διενεχθέντας περὶ τῶν ἐν τῇ ἀντιπέρας Θρᾴκῃ ἐμπορίων καὶ
τοῦ μετάλλου ἃ ἐνέμοντο. καὶ ναυσὶ μὲν ἐπὶ Θάσον πλεύ-
σαντες οἱ Ἀθηναῖοι ναυμαχίᾳ ἐκράτησαν καὶ ἐς τὴν γῆν
ἀπέβησαν, ἐπὶ δὲ Στρυμόνα πέμψαντες μυρίους οἰκήτορας
αὑτῶν καὶ τῶν ξυμμάχων ὑπὸ τοὺς αὐτοὺς χρόνους ὡς
οἰκιοῦντες τὰς τότε καλουμένας Ἐννέα ὁδούς, νῦν δὲ Ἀμφίπολιν, τῶν
μὲν Ἐννέα ὁδῶν αὐτοὶ ἐκράτησαν, ἃς εἶχον
Ἠδωνοί, προελθόντες δὲ τῆς Θρᾴκης ἐς μεσόγειαν διε-
φθάρησαν ἐν Δραβησκῷ τῇ Ἠδωνικῇ ὑπὸ τῶν Θρᾳκῶν
ξυμπάντων, οἷς πολέμιον ἦν τὸ χωρίον [αἱ Ἐννέα ὁδοὶ]
κτιζόμενον. Θάσιοι δὲ νικηθέντες μάχῃ καὶ πολιορκού-
μενοι Λακεδαιμονίους ἐπεκαλοῦντο καὶ ἐπαμύνειν ἐκέλευον
ἐσβαλόντας ἐς τὴν Ἀττικήν.
Ἑλλήσποντον], ἔπειτα τοὺς ὑπερβάντι Αἷμον Γέτας καὶ ὅσα

ἄλλα μέρη ἐντὸς τοῦ Ἴστρου ποταμοῦ πρὸς θάλασσαν μᾶλλον
τὴν τοῦ Εὐξείνου πόντου κατῴκητο· εἰσὶ δ' οἱ Γέται καὶ οἱ
ταύτῃ ὅμοροί τε τοῖς Σκύθαις καὶ ὁμόσκευοι, πάντες ἱππο-
τοξόται. παρεκάλει δὲ καὶ τῶν ὀρεινῶν Θρᾳκῶν πολλοὺς
τῶν αὐτονόμων καὶ μαχαιροφόρων, οἳ Δῖοι καλοῦνται, τὴν
Ῥοδόπην οἱ πλεῖστοι οἰκοῦντες· καὶ τοὺς μὲν μισθῷ ἔπειθεν,
οἱ δ' ἐθελονταὶ ξυνηκολούθουν. ἀνίστη δὲ καὶ Ἀγριᾶνας
καὶ Λαιαίους καὶ ἄλλα ὅσα ἔθνη Παιονικὰ ὧν ἦρχε καὶ
ἔσχατοι τῆς ἀρχῆς οὗτοι ἦσαν· μέχρι γὰρ Λαιαίων Παιόνων
καὶ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ, ὃς ἐκ τοῦ Σκόμβρου ὄρους δι'
Ἀγριάνων καὶ Λαιαίων ῥεῖ, [οὗ] ὡρίζετο ἡ ἀρχὴ τὰ πρὸς
Παίονας αὐτονόμους ἤδη. τὰ δὲ πρὸς Τριβαλλούς, καὶ
τούτους αὐτονόμους, Τρῆρες ὥριζον καὶ Τιλαταῖοι· οἰκοῦσι
δ' οὗτοι πρὸς βορέαν τοῦ Σκόμβρου ὄρους καὶ παρήκουσι
πρὸς ἡλίου δύσιν μέχρι τοῦ Ὀσκίου ποταμοῦ. ῥεῖ δ' οὗτος
ἐκ τοῦ ὄρους ὅθενπερ καὶ ὁ Νέστος καὶ ὁ Ἕβρος· ἔστι δὲ
ἐρῆμον τὸ ὄρος καὶ μέγα, ἐχόμενον τῆς Ῥοδόπης.
Ἐγένετο δὲ ἡ ἀρχὴ ἡ Ὀδρυσῶν μέγεθος ἐπὶ μὲν θάλασσαν
καθήκουσα ἀπὸ Ἀβδήρων πόλεως ἐς τὸν Εὔξεινον πόντον
μέχρι Ἴστρου ποταμοῦ·
πρὸς ἡλίου δύσιν μέχρι τοῦ Ὀσκίου ποταμοῦ. ῥεῖ δ' οὗτος
35
ἐκ τοῦ ὄρους ὅθενπερ καὶ ὁ Νέστος καὶ ὁ Ἕβρος· ἔστι δὲ

ἐρῆμον τὸ ὄρος καὶ μέγα, ἐχόμενον τῆς Ῥοδόπης.
Ἐγένετο δὲ ἡ ἀρχὴ ἡ Ὀδρυσῶν μέγεθος ἐπὶ μὲν θάλασσαν
καθήκουσα ἀπὸ Ἀβδήρων πόλεως ἐς τὸν Εὔξεινον πόντον
μέχρι Ἴστρου ποταμοῦ· αὕτη περίπλους ἐστὶν ἡ γῆ τὰ
ξυντομώτατα, ἢν αἰεὶ κατὰ πρύμναν ἱστῆται τὸ πνεῦμα, νηὶ
στρογγύλῃ τεσσάρων ἡμερῶν καὶ ἴσων νυκτῶν· ὁδῷ δὲ τὰ
ξυντομώτατα ἐξ Ἀβδήρων ἐς Ἴστρον ἀνὴρ εὔζωνος ἑνδεκα-
ταῖος τελεῖ. τὰ μὲν πρὸς θάλασσαν τοσαύτη ἦν, ἐς
ἤπειρον δὲ ἀπὸ Βυζαντίου ἐς Λαιαίους καὶ ἐπὶ τὸν Στρυμόνα
(ταύτῃ γὰρ διὰ πλείστου ἀπὸ θαλάσσης ἄνω ἐγίγνετο)
ἡμερῶν ἀνδρὶ εὐζώνῳ τριῶν καὶ δέκα ἁνύσαι. φόρος τε
ἐκ πάσης τῆς βαρβάρου καὶ τῶν Ἑλληνίδων πόλεων, ὅσον
προσῆξαν ἐπὶ Σεύθου, ὃς ὕστερον Σιτάλκου βασιλεύσας
πλεῖστον δὴ ἐποίησε, τετρακοσίων ταλάντων ἀργυρίου μά-
λιστα δύναμις, ἃ χρυσὸς καὶ ἄργυρος ᾔει· καὶ δῶρα οὐκ
ἐλάσσω τούτων χρυσοῦ τε καὶ ἀργύρου προσεφέρετο, χωρὶς
δὲ ὅσα ὑφαντά τε καὶ λεῖα καὶ ἡ ἄλλη κατασκευή, καὶ οὐ
μόνον αὐτῷ, ἀλλὰ καὶ τοῖς παραδυναστεύουσί τε καὶ γενναίοις
Ὀδρυσῶν. κατεστήσαντο γὰρ τοὐναντίον τῆς Περσῶν
αὐτόνομοι καταβάντες, ὁ δὲ ἄλλος ὅμιλος ξύμμεικτος πλήθει

φοβερώτατος ἠκολούθει. ξυνηθροίζοντο οὖν ἐν τῇ Δοβήρῳ
καὶ παρεσκευάζοντο, ὅπως κατὰ κορυφὴν ἐσβαλοῦσιν ἐς τὴν
κάτω Μακεδονίαν, ἧς ὁ Περδίκκας ἦρχεν. τῶν γὰρ Μακε-
δόνων εἰσὶ καὶ Λυγκησταὶ καὶ Ἐλιμιῶται καὶ ἄλλα ἔθνη
ἐπάνωθεν, ἃ ξύμμαχα μέν ἐστι τούτοις καὶ ὑπήκοα, βασιλείας
δ' ἔχει καθ' αὑτά. τὴν δὲ παρὰ θάλασσαν νῦν Μακεδονίαν
Ἀλέξανδρος ὁ Περδίκκου πατὴρ καὶ οἱ πρόγονοι αὐτοῦ,
Τημενίδαι τὸ ἀρχαῖον ὄντες ἐξ Ἄργους, πρῶτοι ἐκτήσαντο
καὶ ἐβασίλευσαν ἀναστήσαντες μάχῃ ἐκ μὲν Πιερίας Πίερας,
οἳ ὕστερον ὑπὸ τὸ Πάγγαιον πέραν Στρυμόνος ᾤκησαν
Φάγρητα καὶ ἄλλα χωρία (καὶ ἔτι καὶ νῦν Πιερικὸς κόλπος
καλεῖται ἡ ὑπὸ τῷ Παγγαίῳ πρὸς θάλασσαν γῆ), ἐκ δὲ τῆς
οἰκοῦσιν· τῆς δὲ Παιονίας παρὰ τὸν Ἀξιὸν ποταμὸν
στενήν τινα καθήκουσαν ἄνωθεν μέχρι Πέλλης καὶ θαλάς-
σης ἐκτήσαντο, καὶ πέραν Ἀξιοῦ μέχρι Στρυμόνος τὴν
Μυγδονίαν καλουμένην Ἠδῶνας ἐξελάσαντες νέμονται.
ἀνέστησαν δὲ καὶ ἐκ τῆς νῦν Ἐορδίας καλουμένης Ἐορδούς,
ὧν οἱ μὲν πολλοὶ ἐφθάρησαν, βραχὺ δέ τι αὐτῶν περὶ
36
Φύσκαν κατῴκηται, καὶ ἐξ Ἀλμωπίας Ἄλμωπας. κράτησαν

δὲ καὶ τῶν ἄλλων ἐθνῶν οἱ Μακεδόνες οὗτοι, ἃ καὶ νῦν ἔτι
ἔχουσι, τόν τε Ἀνθεμοῦντα καὶ Γρηστωνίαν καὶ Βισαλτίαν
καὶ Μακεδόνων αὐτῶν πολλήν. τὸ δὲ ξύμπαν Μακεδονία
καλεῖται, καὶ Περδίκκας Ἀλεξάνδρου βασιλεὺς αὐτῶν ἦν
ὅτε Σιτάλκης ἐπῄει.
οὐ νομίζοντες ἱκανοὶ εἶναι πρὸς τὸ πλέον κινδυνεύειν. ὁ δὲ

Σιτάλκης πρός τε τὸν Περδίκκαν λόγους ἐποιεῖτο ὧν ἕνεκα
ἐστράτευσε, καὶ ἐπειδὴ οἱ Ἀθηναῖοι οὐ παρῆσαν ταῖς ναυσίν,
ἀπιστοῦντες αὐτὸν μὴ ἥξειν, δῶρα δὲ καὶ πρέσβεις ἔπεμψαν
αὐτῷ, ἔς τε τοὺς Χαλκιδέας καὶ Βοττιαίους μέρος τι τοῦ
στρατοῦ πέμπει, καὶ τειχήρεις ποιήσας ἐδῄου τὴν γῆν.
καθημένου δ' αὐτοῦ περὶ τοὺς χώρους τούτους οἱ πρὸς νότον
οἰκοῦντες Θεσσαλοὶ καὶ Μάγνητες καὶ οἱ ἄλλοι ὑπήκοοι
Θεσσαλῶν καὶ οἱ μέχρι Θερμοπυλῶν Ἕλληνες ἐφοβήθησαν
μὴ καὶ ἐπὶ σφᾶς ὁ στρατὸς χωρήσῃ, καὶ ἐν παρασκευῇ
ἦσαν. ἐφοβήθησαν δὲ καὶ οἱ πέραν Στρυμόνος πρὸς
βορέαν Θρᾷκες, ὅσοι πεδία εἶχον, Παναῖοι καὶ Ὀδόμαντοι
καὶ Δρῶοι καὶ Δερσαῖοι· αὐτόνομοι δ' εἰσὶ πάντες.
παρέσχε δὲ λόγον καὶ ἐπὶ τοὺς τῶν Ἀθηναίων πολεμίους
Ἕλληνας, μὴ ὑπ' αὐτῶν ἀγόμενοι κατὰ τὸ ξυμμαχικὸν καὶ
ἐπὶ σφᾶς χωρήσωσιν. ὁ δὲ τήν τε Χαλκιδικὴν καὶ Βοττικὴν
καὶ Μακεδονίαν ἅμα ἐπέχων ἔφθειρε, καὶ ἐπειδὴ αὐτῷ οὐδὲν
ἐπράσσετο ὧν ἕνεκα ἐσέβαλε καὶ ἡ στρατιὰ σῖτόν τε οὐκ
εἶχεν αὐτῷ καὶ ὑπὸ χειμῶνος ἐταλαιπώρει, ἀναπείθεται ὑπὸ
Σεύθου τοῦ Σπαραδόκου, ἀδελφιδοῦ ὄντος καὶ μέγιστον μεθ'
ἑαυτὸν δυναμένου, ὥστ' ἐν τάχει ἀπελθεῖν.
Καὶ οἱ ἐν τῇ Ναυπάκτῳ Ἀθηναῖοι καὶ Ἀκαρνᾶνες ἅμα

τελευτῶντος τοῦ θέρους στρατευσάμενοι Ἀνακτόριον Κο-
ρινθίων πόλιν, ἣ κεῖται ἐπὶ τῷ στόματι τοῦ Ἀμπρακικοῦ
κόλπου, ἔλαβον προδοσίᾳ· καὶ ἐκπέμψαντες [Κορινθίους]
αὐτοὶ Ἀκαρνᾶνες οἰκήτορας ἀπὸ πάντων ἔσχον τὸ χωρίον.
καὶ τὸ θέρος ἐτελεύτα.
Τοῦ δ' ἐπιγιγνομένου χειμῶνος Ἀριστείδης ὁ Ἀρχίππου,
εἷς τῶν ἀργυρολόγων νεῶν Ἀθηναίων στρατηγός, αἳ ἐξε-
πέμφθησαν πρὸς τοὺς ξυμμάχους, Ἀρταφέρνην ἄνδρα Πέρσην
37
παρὰ βασιλέως πορευόμενον ἐς Λακεδαίμονα ξυλλαμβάνει

ἐν Ἠιόνι τῇ ἐπὶ Στρυμόνι. καὶ αὐτοῦ κομισθέντος οἱ Ἀθη-
ναῖοι τὰς μὲν ἐπιστολὰς μεταγραψάμενοι ἐκ τῶν Ἀσσυρίων
γραμμάτων ἀνέγνωσαν, ἐν αἷς πολλῶν ἄλλων γεγραμμένων
κεφάλαιον ἦν πρὸς Λακεδαιμονίους, οὐ γιγνώσκειν ὅτι βού-
λονται· πολλῶν γὰρ ἐλθόντων πρέσβεων οὐδένα ταὐτὰ
λέγειν· εἰ οὖν τι βούλονται σαφὲς λέγειν, πέμψαι μετὰ
τοῦ Πέρσου ἄνδρας ὡς αὐτόν. τὸν δὲ Ἀρταφέρνην ὕστερον
οἱ Ἀθηναῖοι ἀποστέλλουσι τριήρει ἐς Ἔφεσον καὶ πρέσβεις
ἅμα· οἳ πυθόμενοι αὐτόθι βασιλέα Ἀρταξέρξην τὸν Ξέρξου
νεωστὶ τεθνηκότα (κατὰ γὰρ τοῦτον τὸν χρόνον ἐτελεύτησεν)
ωνίαν. καὶ πρὶν πάσας τὰς ναῦς καταπλεῦσαι βοηθήσαντες

οἱ Σικυώνιοι τοὺς ἀποβεβηκότας ἔτρεψαν καὶ κατεδίωξαν ἐς
τὰς ναῦς, καὶ τοὺς μὲν ἀπέκτειναν, τοὺς δὲ ζῶντας ἔλαβον.
τροπαῖον δὲ στήσαντες τοὺς νεκροὺς ὑποσπόνδους ἀπέδοσαν.
Ἀπέθανε δὲ καὶ Σιτάλκης Ὀδρυσῶν βασιλεὺς ὑπὸ τὰς
αὐτὰς ἡμέρας τοῖς ἐπὶ Δηλίῳ, στρατεύσας ἐπὶ Τριβαλλοὺς
καὶ νικηθεὶς μάχῃ. Σεύθης δὲ ὁ Σπαραδόκου ἀδελφιδοῦς
ὢν αὐτοῦ ἐβασίλευσεν Ὀδρυσῶν τε καὶ τῆς ἄλλης Θρᾴκης
ἧσπερ καὶ ἐκεῖνος.
Τοῦ δ' αὐτοῦ χειμῶνος Βρασίδας ἔχων τοὺς ἐπὶ Θρᾴκης
ξυμμάχους ἐστράτευσεν ἐς Ἀμφίπολιν τὴν ἐπὶ Στρυμόνι
ποταμῷ Ἀθηναίων ἀποικίαν. τὸ δὲ χωρίον τοῦτο ἐφ' οὗ
νῦν ἡ πόλις ἐστὶν ἐπείρασε μὲν πρότερον καὶ Ἀρισταγόρας
ὁ Μιλήσιος φεύγων βασιλέα Δαρεῖον κατοικίσαι, ἀλλὰ ὑπὸ
Ἠδώνων ἐξεκρούσθη, ἔπειτα δὲ καὶ οἱ Ἀθηναῖοι ἔτεσι δύο
καὶ τριάκοντα ὕστερον, ἐποίκους μυρίους σφῶν τε αὐτῶν
καὶ τῶν ἄλλων τὸν βουλόμενον πέμψαντες, οἳ διεφθάρησαν
ἐν Δραβήσκῳ ὑπὸ Θρᾳκῶν. καὶ αὖθις ἑνὸς δέοντι τριακοστῷ
ἔτει ἐλθόντες οἱ Ἀθηναῖοι, Ἅγνωνος τοῦ Νικίου οἰκιστοῦ
ἐκπεμφθέντος, Ἠδῶνας ἐξελάσαντες ἔκτισαν τὸ χωρίον
τοῦτο, ὅπερ πρότερον Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλοῦντο.
Ἠδώνων ἐξεκρούσθη, ἔπειτα δὲ καὶ οἱ Ἀθηναῖοι ἔτεσι δύο

καὶ τριάκοντα ὕστερον, ἐποίκους μυρίους σφῶν τε αὐτῶν
καὶ τῶν ἄλλων τὸν βουλόμενον πέμψαντες, οἳ διεφθάρησαν
ἐν Δραβήσκῳ ὑπὸ Θρᾳκῶν. καὶ αὖθις ἑνὸς δέοντι τριακοστῷ
ἔτει ἐλθόντες οἱ Ἀθηναῖοι, Ἅγνωνος τοῦ Νικίου οἰκιστοῦ
38
ἐκπεμφθέντος, Ἠδῶνας ἐξελάσαντες ἔκτισαν τὸ χωρίον

τοῦτο, ὅπερ πρότερον Ἐννέα ὁδοὶ ἐκαλοῦντο. ὡρμῶντο
δὲ ἐκ τῆς Ἠιόνος, ἣν αὐτοὶ εἶχον ἐμπόριον ἐπὶ τῷ στόματι
τοῦ ποταμοῦ ἐπιθαλάσσιον, πέντε καὶ εἴκοσι σταδίους ἀπέχον
ἀπὸ τῆς νῦν πόλεως, ἣν Ἀμφίπολιν Ἅγνων ὠνόμασεν, ὅτι
ἐπ' ἀμφότερα περιρρέοντος τοῦ Στρυμόνος [διὰ τὸ περιέχειν
αὐτὴν] τείχει μακρῷ ἀπολαβὼν ἐκ ποταμοῦ ἐς ποταμὸν
περιφανῆ ἐς θάλασσάν τε καὶ τὴν ἤπειρον ᾤκισεν.
Ἐπὶ ταύτην οὖν ὁ Βρασίδας ἄρας ἐξ Ἀρνῶν τῆς Χαλκι-
δικῆς ἐπορεύετο τῷ στρατῷ. καὶ ἀφικόμενος περὶ δείλην
ἐπὶ τὸν Αὐλῶνα καὶ Βορμίσκον, ᾗ ἡ Βόλβη λίμνη ἐξίησιν
ἐς θάλασσαν, καὶ δειπνοποιησάμενος ἐχώρει τὴν νύκτα.
χειμὼν δὲ ἦν καὶ ὑπένειφεν· ᾗ καὶ μᾶλλον ὥρμησε, βουλό-
μενος λαθεῖν τοὺς ἐν τῇ Ἀμφιπόλει πλὴν τῶν προδιδόντων.
ἦσαν γὰρ Ἀργιλίων τε ἐν αὐτῇ οἰκήτορες (εἰσὶ δὲ οἱ
Ἀργίλιοι Ἀνδρίων ἄποικοι) καὶ ἄλλοι οἳ ξυνέπρασσον
γῆν ἀποπειράσας ἅμα, ἀμφοτέρωθεν ἀπεκρούσθη, τὰ δὲ περὶ

τὴν Ἀμφίπολιν ἐξηρτύετο. καὶ Μύρκινός τε αὐτῷ προς-
εχώρησεν Ἠδωνικὴ πόλις, Πιττακοῦ τοῦ Ἠδώνων βασιλέως
ἀποθανόντος ὑπὸ τῶν Γοάξιος παίδων καὶ Βραυροῦς τῆς
γυναικὸς αὐτοῦ, καὶ Γαληψὸς οὐ πολλῷ ὕστερον καὶ Οἰσύμη·
εἰσὶ δὲ αὗται Θασίων ἀποικίαι. παρὼν δὲ καὶ Περδίκκας
εὐθὺς μετὰ τὴν ἅλωσιν ξυγκαθίστη ταῦτα.
Ἐχομένης δὲ τῆς Ἀμφιπόλεως οἱ Ἀθηναῖοι ἐς μέγα δέος
ἐπὶ τοὺς ξυμμάχους σφῶν τοῖς Λακεδαιμονίοις, τῆς δὲ γε-
φύρας μὴ κρατούντων, ἄνωθεν μὲν μεγάλης οὔσης ἐπὶ πολὺ
λίμνης τοῦ ποταμοῦ, τὰ δὲ πρὸς Ἠιόνα τριήρεσι τηρουμένων,
οὐκ ἂν δύνασθαι προελθεῖν· τότε δὲ ῥᾴδια ἤδη [ἐνόμιζεν]
γεγενῆσθαι. καὶ τοὺς ξυμμάχους ἐφοβοῦντο μὴ ἀποστῶσιν.
ὁ γὰρ Βρασίδας ἔν τε τοῖς ἄλλοις μέτριον ἑαυτὸν παρεῖχε,
καὶ ἐν τοῖς λόγοις πανταχοῦ ἐδήλου ὡς ἐλευθερώσων τὴν
Ἑλλάδα ἐκπεμφθείη. καὶ αἱ πόλεις πυνθανόμεναι αἱ τῶν
Ἀθηναίων ὑπήκοοι τῆς τε Ἀμφιπόλεως τὴν ἅλωσιν καὶ ἃ

39
Βοιωτοῖς νεωστὶ πεπληγμένων καὶ τοῦ Βρασίδου ἐφολκὰ

καὶ οὐ τὰ ὄντα λέγοντος, ὡς αὐτῷ ἐπὶ Νίσαιαν τῇ ἑαυτοῦ
μόνῃ στρατιᾷ οὐκ ἠθέλησαν οἱ Ἀθηναῖοι ξυμβαλεῖν, ἐθάρ-
σουν καὶ ἐπίστευον μηδένα ἂν ἐπὶ σφᾶς βοηθῆσαι. τὸ
δὲ μέγιστον, διὰ τὸ ἡδονὴν ἔχον ἐν τῷ αὐτίκα καὶ ὅτι
τὸ πρῶτον Λακεδαιμονίων ὀργώντων ἔμελλον πειράσεσθαι,
κινδυνεύειν παντὶ τρόπῳ ἑτοῖμοι ἦσαν. ὧν αἰσθανόμενοι
οἱ μὲν Ἀθηναῖοι φυλακάς, ὡς ἐξ ὀλίγου καὶ ἐν χειμῶνι,
διέπεμπον ἐς τὰς πόλεις, ὁ δὲ ἐς τὴν Λακεδαίμονα ἐφι-
έμενος στρατιάν τε προσαποστέλλειν ἐκέλευε καὶ αὐτὸς ἐν
τῷ Στρυμόνι ναυπηγίαν τριήρων παρεσκευάζετο. οἱ δὲ
Λακεδαιμόνιοι τὰ μὲν καὶ φθόνῳ ἀπὸ τῶν πρώτων ἀνδρῶν
οὐχ ὑπηρέτησαν αὐτῷ, τὰ δὲ καὶ βουλόμενοι μᾶλλον τούς
τε ἄνδρας τοὺς ἐκ τῆς νήσου κομίσασθαι καὶ τὸν πόλεμον
καταλῦσαι.
Τοῦ δ' αὐτοῦ χειμῶνος Μεγαρῆς τε τὰ μακρὰ τείχη,
ἃ σφῶν οἱ Ἀθηναῖοι εἶχον, κατέσκαψαν ἑλόντες ἐς ἔδαφος,
καὶ Βρασίδας μετὰ τὴν Ἀμφιπόλεως ἅλωσιν ἔχων τοὺς
ξυμμάχους στρατεύει ἐπὶ τὴν Ἀκτὴν καλουμένην. ἔστι δὲ
ἀπὸ τοῦ βασιλέως διορύγματος ἔσω προύχουσα, καὶ ὁ Ἄθως
αὐτῆς ὄρος ὑψηλὸν τελευτᾷ ἐς τὸ Αἰγαῖον πέλαγος.
σοιτο καὶ οἴκοθεν ὡς ἄκοντες αὐτῷ ξυνῆλθον, αἰσθόμενος τὸν

θροῦν καὶ οὐ βουλόμενος αὐτοὺς διὰ τὸ ἐν τῷ αὐτῷ καθη-
μένους βαρύνεσθαι, ἀναλαβὼν ἦγεν. καὶ ἐχρήσατο τῷ τρόπῳ
ᾧπερ καὶ ἐς τὴν Πύλον εὐτυχήσας ἐπίστευσέ τι φρονεῖν· ἐς
μάχην μὲν γὰρ οὐδὲ ἤλπισέν οἱ ἐπεξιέναι οὐδένα, κατὰ θέαν
δὲ μᾶλλον ἔφη ἀναβαίνειν τοῦ χωρίου, καὶ τὴν μείζω παρα-
σκευὴν περιέμενεν, οὐχ ὡς τῷ ἀσφαλεῖ, ἢν ἀναγκάζηται,
περισχήσων, ἀλλ' ὡς κύκλῳ περιστὰς βίᾳ αἱρήσων τὴν
πόλιν. ἐλθών τε καὶ καθίσας ἐπὶ λόφου καρτεροῦ πρὸ τῆς
Ἀμφιπόλεως τὸν στρατὸν αὐτὸς ἐθεᾶτο τὸ λιμνῶδες τοῦ
Στρυμόνος καὶ τὴν θέσιν τῆς πόλεως ἐπὶ τῇ Θρᾴκῃ ὡς ἔχοι.
ἀπιέναι τε ἐνόμιζεν, ὁπόταν βούληται, ἀμαχεί· καὶ γὰρ οὐδὲ
ἐφαίνετο οὔτ' ἐπὶ τοῦ τείχους οὐδεὶς οὔτε κατὰ πύλας ἐξῄει,
κεκλῃμέναι τε ἦσαν πᾶσαι. ὥστε καὶ μηχανὰς ὅτι οὐκ
ἀνῆλθεν ἔχων, ἁμαρτεῖν ἐδόκει· ἑλεῖν γὰρ ἂν τὴν πόλιν
διὰ τὸ ἐρῆμον. ὁ δὲ Βρασίδας εὐθὺς ὡς εἶδε κινουμένους
τοὺς Ἀθηναίους, καταβὰς καὶ αὐτὸς ἀπὸ τοῦ Κερδυλίου
ἐσέρχεται ἐς τὴν Ἀμφίπολιν. καὶ ἐπέξοδον μὲν καὶ ἀντί-
ταξιν οὐκ ἐποιήσατο πρὸς τοὺς Ἀθηναίους, δεδιὼς τὴν αὑτοῦ
40
παρασκευὴν καὶ νομίζων ὑποδεεστέρους εἶναι, οὐ τῷ πλήθει

(ἀντίπαλα γάρ πως ἦν), ἀλλὰ τῷ ἀξιώματι
Θουκυδίδης Ιστορίες. Book 7, chapter 9, section 1, line 3
γιγνόμενοι ἢ τῷ ὄχλῳ πρὸς χάριν τι λέγοντες οὐ τὰ

ὄντα ἀπαγγέλλωσιν, ἔγραψεν ἐπιστολήν, νομίζων οὕτως ἂν
μάλιστα τὴν αὑτοῦ γνώμην μηδὲν ἐν τῷ ἀγγέλῳ ἀφανισθεῖσαν
μαθόντας τοὺς Ἀθηναίους βουλεύσασθαι περὶ τῆς ἀληθείας.
καὶ οἱ μὲν ᾤχοντο φέροντες, οὓς ἀπέστειλε, τὰ γράμματα
καὶ ὅσα ἔδει αὐτοὺς εἰπεῖν· ὁ δὲ τὰ κατὰ τὸ στρατόπεδον
διὰ φυλακῆς μᾶλλον ἤδη ἔχων ἢ δι' ἑκουσίων κινδύνων
ἐπεμέλετο.
Ἐν δὲ τῷ αὐτῷ θέρει τελευτῶντι καὶ Εὐετίων στρατηγὸς
Ἀθηναίων μετὰ Περδίκκου στρατεύσας ἐπ' Ἀμφίπολιν Θρᾳξὶ
πολλοῖς τὴν μὲν πόλιν οὐχ εἷλεν, ἐς δὲ τὸν Στρυμόνα περι-
κομίσας τριήρεις ἐκ τοῦ ποταμοῦ ἐπολιόρκει ὁρμώμενος ἐξ
Ἱμεραίου. καὶ τὸ θέρος ἐτελεύτα.
Τοῦ δ' ἐπιγιγνομένου χειμῶνος ἥκοντες ἐς τὰς Ἀθήνας οἱ
παρὰ τοῦ Νικίου ὅσα τε ἀπὸ γλώσσης εἴρητο αὐτοῖς εἶπον,
καὶ εἴ τίς τι ἐπηρώτα ἀπεκρίνοντο, καὶ τὴν ἐπιστολὴν ἀπ-
έδοσαν. ὁ δὲ γραμματεὺς ὁ τῆς πόλεως παρελθὼν ἀνέγνω
τοῖς Ἀθηναίοις δηλοῦσαν τοιάδε.
’Τὰ μὲν πρότερον πραχθέντα, ὦ Ἀθηναῖοι, ἐν ἄλλαις
πολλαῖς ἐπιστολαῖς ἴστε· νῦν δὲ καιρὸς οὐχ ἧσσον μαθόντας
Διογένης Λαέρτιος Βίοι φιλοσόφων Book 1, section 106, line 1
ΜΥΣΩΝ
Μύσων Στρύμωνος, ὥς φησι Σωσικράτης (FHG IV. 502)

Ἕρμιππον (FHG III. 39) παρατιθέμενος, τὸ γένος Χηνεύς, ἀπὸ
κώμης τινὸς Οἰταϊκῆς ἢ Λακωνικῆς, σὺν τοῖς ἑπτὰ καταριθμεῖται.
φασὶ δὲ αὐτὸν καὶ τυράννου πατρὸς εἶναι. λέγεται δὴ πρός τινος
Ἀναχάρσιδος πυνθανομένου εἴ τις αὐτοῦ σοφώτερος εἴη, τὴν
Πυθίαν εἰπεῖν ἅπερ προείρηται ἐν τῷ Θαλοῦ βίῳ ὑπὲρ Χίλω-
νος (§ 30).
Οἰταῖον τινά φημι Μύσωνα ἐν Χηνὶ γενέσθαι
σοῦ μᾶλλον πραπίδεσσιν ἀρηρότα πευκαλίμῃσι.
41
πολυπραγμονήσαντα δὲ ἐλθεῖν εἰς τὴν κώμην καὶ εὑρεῖν αὐτὸν

θέρους ἐχέτλην ἀρότρῳ προσαρμόττοντα, καὶ εἰπεῖν, “ἀλλ', ὦ
Ευρυπίδης Ρήσος Line 279
οὐκ οἶσθα δῶμα τοὐμὸν ἢ θρόνους πατρός,

οἷ χρῆν γεγωνεῖν σ' εὐτυχοῦντα ποίμνια;
{Αγ.} σκαιοὶ βοτῆρές ἐσμεν· οὐκ ἄλλως λέγω.
ἀλλ' οὐδὲν ἧσσόν σοι φέρω κεδνοὺς λόγους.
{Εκ.} παῦσαι λέγων μοι τὰς προσαυλείους τύχας·
μάχας πρὸ χειρῶν καὶ δόρη βαστάζομεν.
{Αγ.} τοιαῦτα κἀγὼ σημανῶν ἐλήλυθα·
ἀνὴρ γὰρ ἀλκῆς μυρίας στρατηλατῶν
στείχει φίλος σοι σύμμαχός τε τῆιδε γῆι.
{Εκ.} ποίας πατρώιας γῆς ἐρημώσας πέδον;
{Αγ.} Θρήικης· πατρὸς δὲ Στρυμόνος κικλήσκεται.
{Εκ.} Ῥῆσον τιθέντ' ἔλεξας ἐν Τροίαι πόδα;
{Αγ.} ἔγνως· λόγου δὲ δὶς τόσου μ' ἐκούφισας.
{Εκ.} καὶ πῶς πρὸς Ἴδης ὀργάδας πορεύεται,
πλαγχθεὶς πλατείας πεδιάδος θ' ἁμαξιτοῦ;
{Αγ.} οὐκ οἶδ' ἀκριβῶς· εἰκάσαι γε μὴν πάρα.
νυκτὸς γὰρ οὔτι φαῦλον ἐσβαλεῖν στρατόν,
κλύοντα πλήρη πεδία πολεμίας χερός.
φόβον δ' ἀγρώσταις, οἳ κατ' Ἰδαῖον λέπας
οἰκοῦμεν αὐτόρριζον ἑστίαν χθονός,
παρέσχε δρυμὸν νυκτὸς ἔνθηρον μολών.
Ῥῆσος παρέστω τῆιδε σύμμαχος χθονί.

{Χο.} Ἀδράστεια μὲν ἁ Διὸς
παῖς εἴργοι στομάτων φθόνον·
φράσω γὰρ δὴ ὅσον μοι
ψυχᾶι προσφιλές ἐστιν εἰπεῖν.
ἥκεις, ὦ ποταμοῦ παῖ,
ἥκεις ἐπλάθης Φιλίου πρὸς αὐλὰν
ἀσπαστός, ἐπεί σε χρόνωι
Πιερὶς μάτηρ ὅ τε καλλιγέφυρος ποταμὸς πορεύει
Στρυμών, ὅς ποτε τᾶς μελωι
δοῦ Μούσας δι' ἀκηράτων
δινηθεὶς ὑδροειδὴς
42
κόλπων σὰν ἐφύτευσεν ἥβαν.

σύ μοι Ζεὺς ὁ φαναῖος
ἥκεις διφρεύων βαλιαῖσι πώλοις.
νῦν, ὦ πατρὶς ὦ Φρυγία,
ξὺν θεῶι νῦν σοι τὸν ἐλευθέριον
Ζῆνα πάρεστιν εἰπεῖν.
ἆρά ποτ' αὖθις ἁ παλαιὰ Τροΐα
τοὺς προπότας
ἀλλά νιν ἅδε γᾶ

καπφθίμενον Θρηικὶ μόρωι
φίλτατον ἄχθος οἴσει.
ἰὼ ἰώ,
μέγας ὦ βασιλεῦ. καλόν, ὦ Θρήικη,
σκύμνον ἔθρεψας πολίαρχον ἰδεῖν.
ἴδε χρυσόδετον σώματος ἀλκήν,
θεός, ὦ Τροία, θεός, αὐτὸς Ἄρης
{ΡΗΣΟΣ}
χαῖρ', ἐσθλὸς ἐσθλοῦ παῖ, τύραννε τῆσδε γῆς,
Ἕκτορ· παλαιᾶι σ' ἡμέραι προσεννέπω.
χαίρω δέ σ' εὐτυχοῦντα καὶ προσήμενον
πύργοισιν ἐχθρῶν· συγκατασκάψων δ' ἐγὼ
{Εκ.} παῖ τῆς μελωιδοῦ μητέρος Μουσῶν μιᾶς
Θρηικός τε ποταμοῦ Στρυμόνος, φιλῶ λέγειν
τἀληθὲς αἰεὶ κοὐ διπλοῦς πέφυκ' ἀνήρ.
θεός, ὦ Τροία, θεός, αὐτὸς Ἄρης

{ΡΗΣΟΣ}
43

πάλαι πάλαι χρῆν τῆιδε συγκάμνειν χθονὶ
ἐλθόντα, καὶ μὴ τοὐπὶ σ' Ἀργείων ὕπο
Τροίαν ἐᾶσαι πολεμίωι πεσεῖν δορί.
οὐ γάρ τι λέξεις ὡς ἄκλητος ὢν φίλοις
οὐκ ἦλθες οὐδ' ἤμυνας οὐδ' ἐπεστράφης.
τίς γάρ σε κῆρυξ ἢ γερουσία Φρυγῶν
ἐλθοῦσ' ἀμύνειν οὐκ ἐπέσκηψεν πόλει;
ποῖον δὲ δώρων κόσμον οὐκ ἐπέμψαμεν;
σὺ δ' ἐγγενὴς ὢν βάρβαρός τε βαρβάρους
σὲ τὸν στρατηγὸν καὶ κασίγνητον λέγω,

Ἕκτορ, καθεύδεις; οὐκ ἐγείρεσθαί σ' ἐχρῆν;
ἐχθρῶν τις ἡμῖν χρίμπτεται στρατεύματι,
ἢ κλῶπες ἄνδρες ἢ κατάσκοποί τινες.
{Αθ.} θάρσει· φυλάσσω σ' ἥδε πρευμενὴς Κύπρις.
μέλει δ' ὁ σός μοι πόλεμος, οὐδ' ἀμνημονῶ
τιμῆς, ἐπαινῶ δ' εὖ παθοῦσα πρὸς σέθεν.
καὶ νῦν ἐπ' εὐτυχοῦντι Τρωϊκῶι στρατῶι
ἥκω πορεύουσ' ἄνδρα σοι μέγαν φίλον,
τῆς ὑμνοποιοῦ παῖδα Θρήικιον θεᾶς
[Μούσης· πατρὸς δὲ Στρυμόνος κικλήσκεται].
{Αλ.} ἀεί ποτ' εὖ φρονοῦσα τυγχάνεις πόλει
κἀμοί, μέγιστον δ' ἐν βίωι κειμήλιον
κρίνας σέ φημι τῆιδε προσθέσθαι πόλει.
ἥκω δ' ἀκούσας οὐ τορῶς – φήμη δέ τις
φύλαξιν ἐμπέπτωκεν – ὡς κατάσκοποι
ἥκουσ' Ἀχαιῶν. χὠ μὲν οὐκ ἰδὼν λέγει,
ὁ δ' εἰσιδὼν μολόντας οὐκ ἔχει φράσαι·
ὧν οὕνεκ' εὐνὰς ἤλυθον πρὸς Ἕκτορος.
{Αθ.} μηδὲν φοβηθῆις· οὐδὲν ἐν στρατῶι νέον·
Ἕκτωρ δὲ φροῦδος Θρῆικα κοιμήσων στρατόν.
ἅ θ' Ἕλλανα λιποῦσα δόμον

44
Φρυγίων λεχέων ἔπλευσε πλαθεῖσ',

ὑπ' Ἰλίωι ὤλεσεμὲν σ' ἕκατι Τροίας,
φίλτατε, μυριάδας τε πόλεις
ἀνδρῶν ἀγαθῶν ἐκένωσεν.
ἦ πολλὰ μὲν ζῶν, πολλὰ δ' εἰς Ἅιδου μολών,
Φιλάμμονος παῖ, τῆς ἐμῆς ἥψω φρενός·
ὕβρις γάρ, ἥ σ' ἔσφηλε, καὶ Μουσῶν ἔρις
τεκεῖν μ' ἔθηκε τόνδε δύστηνον γόνον.
λέκτροις ἐπλάθην Στρυμόνος φυταλμίοις,
ὅτ' ἤλθομεν γῆς χρυσόβωλον ἐς λέπας
Μοῦσαι μεγίστην εἰς ἔριν μελωιδίας
κλεινῶι σοφιστῆι Θρηικὶ κἀτυφλώσαμεν
Θάμυριν, ὃς ἡμῶν πόλλ' ἐδέννασεν τέχνην.
κἀπεί σε τίκτω, συγγόνους αἰδουμένη
καὶ παρθενείαν, ἧκ' ἐς εὐύδρου πατρὸς
δίνας· τρέφειν δέ σ' οὐ βρότειον ἐς χέρα
Στρυμὼν δίδωσιν ἀλλὰ πηγαίαις κόραις.
ἔνθ' ἐκτραφεὶς κάλλιστα παρθένων ὕπο,

λέκτροις ἐπλάθην Στρυμόνος φυταλμίοις,
ὅτ' ἤλθομεν γῆς χρυσόβωλον ἐς λέπας
Μοῦσαι μεγίστην εἰς ἔριν μελωιδίας
κλεινῶι σοφιστῆι Θρηικὶ κἀτυφλώσαμεν
Θάμυριν, ὃς ἡμῶν πόλλ' ἐδέννασεν τέχνην.
κἀπεί σε τίκτω, συγγόνους αἰδουμένη
καὶ παρθενείαν, ἧκ' ἐς εὐύδρου πατρὸς
δίνας· τρέφειν δέ σ' οὐ βρότειον ἐς χέρα
Στρυμὼν δίδωσιν ἀλλὰ πηγαίαις κόραις.
ἔνθ' ἐκτραφεὶς κάλλιστα παρθένων ὕπο,
Θρήικης ἀνάσσων πρῶτος ἦσθ' ἀνδρῶν, τέκνον.
καί σ' ἀμφὶ γῆν μὲν πατρίαν φιλαιμάτους
ἀλκὰς κορύσσοντ' οὐκ ἐδείμαινον θανεῖν·
Τροίας δ' ἀπηύδων ἄστυ μὴ κέλσαι ποτέ,
εἰδυῖα τὸν σὸν πότμον· ἀλλά σ' Ἕκτορος
πρεσβεύμαθ' αἵ τε μυρίαι γερουσίαι
ἔπεισαν ἐλθεῖν κἀπικουρῆσαι φίλοις.
45
καὶ τοῦδ', Ἀθάνα, παντὸς αἰτία μόρου –

οὐδὲν δ' Ὀδυσσεὺς οὐδ' ὁ Τυδέως τόκος
Πλούταρχος Cimon Chapter 7, section 1, line 4
τοῦ Βυζαντίου, καὶ τῷ φάσματι ταραττόμενος ὡς λέγε-

ται, κατέφυγε πρὸς τὸ νεκυομαντεῖον εἰς Ἡράκλειαν,
καὶ τὴν ψυχὴν ἀνακαλούμενος τῆς Κλεονίκης παρῃτεῖτο
τὴν ὀργήν. ἡ δ' εἰς ὄψιν ἐλθοῦσα ταχέως ἔφη παύσεσθαι
τῶν κακῶν αὐτὸν ἐν Σπάρτῃ γενόμενον, αἰνιττομένη τὴν
μέλλουσαν ὡς ἔοικεν αὐτῷ τελευτήν. ταῦτα μὲν οὖν ὑπὸ
πολλῶν ἱστόρηται.
Κίμων δὲ τῶν συμμάχων ἤδη προσκεχωρηκότων
αὐτῷ στρατηγὸς εἰς Θρᾴκην ἔπλευσε, πυνθανόμενος Περ-
σῶν ἄνδρας ἐνδόξους καὶ συγγενεῖς βασιλέως Ἠϊόνα πόλιν παρὰ τῷ
Στρυμόνι κειμένην ποταμῷ κατέχοντας ἐνο-
χλεῖν τοῖς περὶ τὸν τόπον ἐκεῖνον Ἕλλησι. πρῶτον μὲν
οὖν αὐτοὺς μάχῃ τοὺς Πέρσας ἐνίκησε καὶ κατέκλεισεν
εἰς τὴν πόλιν· ἔπειτα τοὺς ὑπὲρ Στρυμόνα Θρᾷκας, ὅθεν
αὐτοῖς ἐφοίτα σῖτος, ἀναστάτους ποιῶν καὶ τὴν χώραν
παραφυλάττων ἅπασαν, εἰς τοσαύτην ἀπορίαν τοὺς πο-
λιορκουμένους κατέστησεν, ὥστε Βόγην τὸν βασιλέως
στρατηγὸν ἀπογνόντα τὰ πράγματα τῇ πόλει πῦρ ἐνεῖ-
ναι καὶ συνδιαφθεῖραι μετὰ τῶν φίλων καὶ τῶν χρη-
μάτων ἑαυτόν. οὕτω δὲ λαβὼν τὴν πόλιν ἄλλο μὲν οὐδὲν
ἀξιόλογον ὠφελήθη, τῶν πλείστων τοῖς βαρβάροις
τὴν ὀργήν. ἡ δ' εἰς ὄψιν ἐλθοῦσα ταχέως ἔφη παύσεσθαι

τῶν κακῶν αὐτὸν ἐν Σπάρτῃ γενόμενον, αἰνιττομένη τὴν
μέλλουσαν ὡς ἔοικεν αὐτῷ τελευτήν. ταῦτα μὲν οὖν ὑπὸ
πολλῶν ἱστόρηται.
Κίμων δὲ τῶν συμμάχων ἤδη προσκεχωρηκότων
αὐτῷ στρατηγὸς εἰς Θρᾴκην ἔπλευσε, πυνθανόμενος Περ-
σῶν ἄνδρας ἐνδόξους καὶ συγγενεῖς βασιλέως Ἠϊόνα πό-
λιν παρὰ τῷ Στρυμόνι κειμένην ποταμῷ κατέχοντας ἐνο-
χλεῖν τοῖς περὶ τὸν τόπον ἐκεῖνον Ἕλλησι. πρῶτον μὲν
οὖν αὐτοὺς μάχῃ τοὺς Πέρσας ἐνίκησε καὶ κατέκλεισεν
εἰς τὴν πόλιν· ἔπειτα τοὺς ὑπὲρ Στρυμόνα Θρᾷκας, ὅθεν
αὐτοῖς ἐφοίτα σῖτος, ἀναστάτους ποιῶν καὶ τὴν χώραν
παραφυλάττων ἅπασαν, εἰς τοσαύτην ἀπορίαν τοὺς πο-
46
λιορκουμένους κατέστησεν, ὥστε Βόγην τὸν βασιλέως

ἀξιόλογον ὠφελήθη, τῶν πλείστων τοῖς βαρβάροις συγκα-
τακαέντων, τὴν δὲ χώραν εὐφυεστάτην οὖσαν καὶ καλ-
λίστην οἰκῆσαι παρέδωκε τοῖς Ἀθηναίοις, καὶ τοὺς Ἑρ-
μᾶς αὐτῷ τοὺς λιθίνους ὁ δῆμος ἀναθεῖναι

ἀξιόλογον ὠφελήθη, τῶν πλείστων τοῖς βαρβάροις συγκα-
τακαέντων, τὴν δὲ χώραν εὐφυεστάτην οὖσαν καὶ καλ-
λίστην οἰκῆσαι παρέδωκε τοῖς Ἀθηναίοις, καὶ τοὺς Ἑρ-
μᾶς αὐτῷ τοὺς λιθίνους ὁ δῆμος ἀναθεῖναι συνεχώρη-
σεν, ὧν ἐπιγέγραπται τῷ μὲν πρώτῳ (153 Preger)·
ἦν ἄρα κἀκεῖνοι ταλακάρδιοι, οἵ ποτε Μήδων

παισὶν ἐπ' Ἠϊόνι, Στρυμόνος ἀμφὶ ῥοάς,
λιμόν τ' αἴθωνα κρυερόν τ' ἐπάγοντες Ἄρηα
πρῶτοι δυσμενέων εὗρον ἀμηχανίην.
τῷ δὲ δευτέρῳ·
ἡγεμόνεσσι δὲ μισθὸν Ἀθηναῖοι τάδ' ἔδωκαν
ἀντ' εὐεργεσίης καὶ μεγάλων ἀγαθῶν.
μᾶλλόν τις τάδ' ἰδὼν καὶ ἐπεσσομένων ἐθελήσει
ἀμφὶ περὶ ξυνοῖς πράγμασι δῆριν ἔχειν.
Αθηναλιος σοφιστής ΔειπνοσοφιστέςBook 7, Kaibel παραγ. 53, line 18
τοῦ δ' ἐγὼ ἀντίος εἶμι, καὶ εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικε,

προπετῶς ἐπιβαλὼν καὶ καταπιὼν φλεγόμενος ἐξεφέ-
ρετο. καὶ ὁ Κύνουλκος ἔφη· ‘ἀποφέρεται ἐκ τῆς
βρογχοπαρατάξεως ὁ λάρος.’ καὶ περὶ τῆς ἐγχέλυος
δ' Ἀρχέστρατος οὕτως ἱστορεῖ (fr. 18 R)·
ἔγχελυν αἰνῶ μὲν πᾶσαν, πολὺ δ' ἐστὶ κρατίστη
Ῥηγίου ἀντιπέρας πορθμοῦ ληφθεῖσα θαλάσσης·
ἔνθα σὺ τῶν ἄλλων πάντων, Μεσσήνιε, θνητῶν
βρῶμα τιθεὶς τοιόνδε διὰ στόματος πλεονεκτεῖς.
οὐ μὴν ἀλλὰ κλέος γ' ἀρετῆς μέγα κάρτα φέρουσι
47
Κωπαῖαι καὶ Στρυμόνιαι· μεγάλαι τε γάρ εἰσι

καὶ τὸ πάχος θαυμασταί. ὁμῶς δ' οἶμαι βασιλεύει
πάντων τῶν περὶ δαῖτα καὶ ἡδονῇ ἡγεμονεύει
ἔγχελυς, ἣ φύσει ἐστὶν ἀπύρηνος μόνος ἰχθύς ...
Ὁμήρου δὲ εἰπόντος ‘τείροντ' ἐγχέλυές τε καὶ
ἰχθύες’ ἀκολούθως ἐποίησε καὶ Ἀρχίλοχος (fr. 101 B49)·
πολλὰς δὲ τυφλὰς ἐγχέλυας ἐδέξω.
οἱ δ' Ἀττικοί, καθὼς Τρύφων φησί (fr. 21 V), τὰς
ἑνικὰς χρήσεις ἐπιστάμενοι διὰ τοῦ υ τὰς πληθυντικὰς
οὐκ ἔτι ἀκολούθως ἐπιφέρουσιν. ὁ γοῦν Ἀριστο-
φάνης ἐν μὲν Ἀχαρνεῦσι (889)·
Αθηναλιος σοφιστής Δειπνοσοφιστές Book 7, Kaibel παραγ. 56, line

15
λευκόχρως παρέσται,
ἔγχελυς, ὦ μέγα μοι μέγα σοι φῶς ... ἐναργές.
καὶ ἐν Ἴωνι (II 177 K)·
μετὰ ταῦτα θύννων μεγαλόπλουτ' ἐπεισέπλει
ὑπογάστρι' ὀπτῶν αἵ τ' ἐχιδνοσώματοι
Βοιώτιαι παρῆσαν ἐγχέλεις θεαὶ
τεῦτλ' ἀμπεχόμεναι.
καὶ ἐν Μηδείᾳ (II 186 K)·
παρθένου Βοιωτίας
Κωπᾷδος· ὀνομάζειν γὰρ αἰδοῦμαι θεάν.
ὅτι δὲ καὶ αἱ Στρυμόνιαι ἐγχέλεις δι' ὀνόματος ἦσάν
φησιν ἐν Θαμύρᾳ Ἀντιφάνης (II 52 K)·
καὶ σοῦ γ' ἐπώνυμός τις ἐν φήμαις βροτῶν
Θρῇκας κατάρδων ποταμὸς ὠνομασμένος
Στρυμών, μεγίστας ἐγχέλεις κεκτημένος.
καὶ περὶ τὸν Εὐλέα δὲ ποταμὸν (οὗ μνημονεύει Ἀντί-
μαχος ἐν ταῖς ἐπιγραφομέναις Δέλτοις οὕτως (fr. 56 K)·
ἐλθὼν Εὐλῆος πηγὰς ἔπι δινήεντος)
Δημήτριος [δ'] ὁ Σκήψιος ἐν ἑκκαιδεκάτῃ τοῦ Τρωικοῦ
διακόσμου (fr. 11 Gaede) ἐγχέλεις φησὶ διαφόρους γίνεσθαι.

19
ὑπογάστρι' ὀπτῶν αἵ τ' ἐχιδνοσώματοι

Βοιώτιαι παρῆσαν ἐγχέλεις θεαὶ
τεῦτλ' ἀμπεχόμεναι.
48
καὶ ἐν Μηδείᾳ (II 186 K)·

παρθένου Βοιωτίας
Δημήτριος [δ'] ὁ Σκήψιος ἐν ἑκκαιδεκάτῃ τοῦ Τρωικοῦ
διακόσμου (fr. 11 Gaede) ἐγχέλεις φησὶ διαφόρους γίνεσθαι.
ΕΛΟΨ. προείρηται μέν τινα περὶ αὐτοῦ (p. 282 d)·
ἀλλὰ καὶ Ἀρχέστρατός φησι τάδε περὶ αὐτοῦ (fr. 19 R)·
τὸν δ' ἔλοπ' ἔσθε μάλιστα Συρακούσαις ἐνὶ κλειναῖς,
τόν γε κρατιστεύονθ'. οὗτος γὰρ αὖ ἐστιν ἐκεῖθεν
τὴν ἀρχὴν γεγονώς

15
ἐρωμένη ἦν Στεφάνου τοῦ ῥήτορος, Λυσίου δὲ τοῦ

σοφιστοῦ Μετάνειρα. ἦσαν δὲ αὗται δοῦλαι Κασίου
τοῦ Ἠλείου μετὰ καὶ ἄλλων ἑταιρῶν, Ἀντείας, Στρα-
τόλας, Ἀριστοκλείας, Φίλας, Ἰσθμιάδος, Νεαίρας. ἡ
δὲ Νέαιρα ἦν [Στρατοκλείδου] ἐρωμένη Ξενοκλείδου
τοῦ ποιητοῦ καὶ Ἱππάρχου τοῦ ὑποκριτοῦ καὶ Φρυνίω-
νος τοῦ Παιανιέως, ὃς ἦν Δήμωνος μὲν υἱός, Δημο-
χάρους δὲ ἀδελφιδοῦς. τὴν δὲ Νέαιραν εἶχον ἡμέραν
παρ' ἡμέραν διαιτητῶν γενομένων φίλων Φρυνίων καὶ
Στέφανος ὁ ῥήτωρ· ὃς καὶ τὴν τῆς Νεαίρας θυγατέρα
Στρυμβήλην τὴν ὕστερον Φανὼ κληθεῖσαν ὡς ἰδίαν
θυγατέρα ἐξέδοτο Φράστορι τῷ Αἰγιαλεῖ, ὥς φησι
Δημοσθένης ἐν τῷ κατὰ Νεαίρας (50). ὃς καὶ περὶ Σι-
νώπης τῆς ἑταίρας τάδε λέγει (116)· ‘Ἀρχίαν τὸν ἱερο-
φάντην ἐξελεγχθέντα ἐν τῷ δικαστηρίῳ ὡς ἀσεβοῦντα
καὶ θύοντα παρὰ τὰ πάτρια τὰς θυσίας ἐκολάσατε·
καὶ ἄλλα τε κατηγορήθη αὐτοῦ καὶ ὅτι Σινώπῃ τῇ
ἑταίρᾳ Ἁλῴοις ἐπὶ τῆς ἐσχάρας τῆς ἐν τῇ αὐλῇ Ἐλευ-
σῖνι προσαγούσῃ ἱερεῖον θύσειεν, νομίμου ὄντος ἐν
ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ ἱερεῖα μὴ θύειν, οὐδὲ ἐκείνου οὔσης
τῆς θυσίας, ἀλλὰ τῆς ἱερείας.]
49
Αθηναλιος σοφιστής Δειπνοσοφιστές(epitome) Volume 2,1, page 132,

line 31
φησί τις παρὰ τῷ ῥήτορι τούτῳ δειπνούντων, Ἐπικούρειός τις τῶν συν-
δειπνούντων ἡμῖν ἐγχέλυος παρατεθείσης εἰπών· πάρεστιν ἡ τῶν δείπνων
Ἑλένη· ἐγὼ οὖν Πάρις ἔσομαι, καὶ πέρας μήπω τινὸς ἐκτετακότος ἐπ'
αὐτὴν ἐπιβαλὼν ἐψίλωσε τὸ πλεῦρον ἀγαγὼν εἰς ἄκανθαν. ὁ δ' αὐτὸς
οὗτος
πλακοῦντός ποτε θερμοῦ παρατεθέντος καὶ πάντων ἀπεχομένων
ἐπιφωνήσας·
τοῦδ' ἐγὼ ἀντίος εἶμι, καὶ εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικε, προπετῶς ἐπιβαλὼν καὶ
καταπιὼν φλεγόμενος ἐξεφέρετο. καὶ ὁ Κύνουλκος ἔφη· ἀποφέρεται ἐκ
τῆς βρογχοπαρατάξεως ὁ λάρος. Ἀρχέστρατος δὲ περὶ τῆς ἐγχέλυος
οὕτως
ἱστορεῖ· ἔγχελυν αἰνῶ μὲν πᾶσαν, πολὺ δ' ἐστὶ κρατίστη Ῥηγίου
ἀντιπέραν
πορθμοῦ ληφθεῖσα θαλάσσης· οὐ μὴν ἀλλὰ κλέος γ' ἀρετῆς μέγα κάρτα
φέρουσι Κωπαῖαι καὶ Στρυμόνιαι· μεγάλαι τε γάρ εἰσι καὶ τὸ πάχος
θαυμασταί. ὁμῶς δ' οἶμαι βασιλεύει πάντων τῶν περὶ δαῖτα καὶ ἡδονῇ
ἡγεμονεύει ἔγχελυς, ἣ φύσει ἀπύρηνος μόνος ἰχθύς. Τρύφων φησί, ὅτι οἱ
Ἀττικοὶ τὰς ἑνικὰς χρήσεις ἐπιστάμενοι διὰ τοῦ υ τὰς πληθυντικὰς οὐκ
ἔτι ἀκολούθως ἐπιφέρουσιν. Ἀριστοφάνης οὖν ἐν μὲν Ἀχαρνεῦσί φησι·
σκέψασθε, παῖδες, τὴν κρατίστην ἔγχελυν. καὶ ἀλλαχοῦ· λεῖος ὥσπερ ἔγ-
χελυς. τὰς μέντοι πληθυντικὰς οὐκ ἔθ' ὡς ὁ ποιητής· τείροντ' ἐγχέλυες·
ἀλλ' Ἀριστοφάνης μὲν ἐν Ἱππεῦσιν· ὥσπερ οἱ τὰς ἐγχέλεις θηρώμενοι·
καὶ δευτέραις Νεφέλαις. τὰς εἰκοῦς τῶν ἐγχέλεων· καὶ ἀλλαχοῦ· οὐ χαίρω
βατίσιν, οὐδ' ἐγχέλεσιν· καὶ Στράττις ἐγχέλεων ἀνεψιός. Ἀριστοτέλης
δ' ἐν τῷ περὶ ζῴων διὰ τοῦ ι ἔγχελις εἴρηκεν. ὅταν δ' Ἀριστοφάνης ἐν

line 30
ἱερέας ἐνθάδε μὲν ὁλοκλήρους νόμος εἶναι, παρ' ὑμῖν δ' ὡς ἔοικ',
ἀπηργμένους.
τὸν αἴλουρον κακὸν ἔχοντ' ἐὰν ἴδῃς κλαίεις, ἐγὼ δ' ἥδιστ' ἀποκτείνας
δέρω.
δύναται παρ' ὑμῖν μυγαλῆ, παρ' ἐμοὶ δέ γ' οὔ. καὶ Τιμοκλῆς· πῶς ἂν
οὖν σώσειεν ἶβις ἢ κύων; ὅπου γὰρ εἰς τοὺς ὁμολογουμένους θεοὺς ἀσε-
βοῦντες οὐ διδόασιν εὐθέως δίκην, τίν' αἰλούρου βωμὸς ἐπιτρίψειεν ἄν;
ὅτι ἤσθιον τὰς ἐγχέλεις καὶ μετὰ τεύτλων ἐντυλίξαντες. Εὔβουλος·
50
νύμφη
ἀπειρόγαμος τεύτλῳ περὶ σῶμα καλυπτὰ λευκόχρως πάρεσται, ἔγχελυς.
καὶ πάλιν· θύννων μεγαλόπλουτ' ἐπὶ σὲ πλεῖ ὑπογάστρι' ὀπτῶν αἵ τε
λιμνοσώματοι Βοιώτιαι παρῆσαν ἐγχέλεις θεαὶ τεῦτλ' ἀμπεχόμεναι. καὶ
πάλιν· παρθένου Βοιωτίας Κωπαίδος· ὀνομάζειν γὰρ αἰδοῦμαι θεάν. ὅτι
δὲ καὶ Στρυμόνιαι δι' ὀνόματος ἦσαν, Ἀντιφάνης ἐν Θαμύρᾳ φησί· καὶ
σοῦ γ' ἐπώνυμός τις ἐν φήμαις βροτῶν Θρῄκης κατάρδων ποταμὸς
ὠνομασμένος Στρυμών, μεγίστας ἐγχέλεις κεκτημένος.
ἔλλοψ. Ἀρχέστρατος· τὸν δ' ἔλλοπ' ἔσθε μάλιστα Συρακούσαις ἐνὶ
κλειναῖς. οὗτος γάρ ἐστιν ἐκεῖθεν τὴν ἀρχὴν γεγονὼς κἂν ἢ περὶ νήσους ἢ
περὶ τὴν ἄλλην που ἁλῷ γῆν ἢ περὶ Κρήτην, λεπτὸς καὶ στερεὸς καὶ
κυματοπλὴξ ἀφικνεῖται.
ἐρυθρῖνος. Ἀριστοτέλης καὶ Σπεύσιππος παραπλήσιά φησιν εἶναι
φάγρον, ἐρυθρῖνον, ἥπατον. Κυρηναῖοι δὲ δύκην τὸν ἐρυθρῖνον καλοῦσι,
φησὶν ἐν γλώσσαις Κλείταρχος.
Ηρόδοτος ιστορίες. Book 1, section 64, line 4
Οἱ δὲ ἀμφὶ Πεισίστρατον ἐσπεσόντες τοὺς Ἀθη-

ναίους τρέπουσι. Φευγόντων δὲ τούτων βουλὴν ἐνθαῦτα
σοφωτάτην Πεισίστρατος ἐπιτεχνᾶται, ὅκως μήτε ἁλι-
σθεῖεν ἔτι οἱ Ἀθηναῖοι διεσκεδασμένοι τε εἶεν· ἀναβιβάσας
τοὺς παῖδας ἐπὶ ἵππους προέπεμπε, οἱ δὲ καταλαμβάνοντες
τοὺς φεύγοντας ἔλεγον τὰ ἐντεταλμένα ὑπὸ Πεισιστράτου,
θαρσέειν τε κελεύοντες καὶ ἀπιέναι ἕκαστον ἐπὶ τὰ ἑωυτοῦ.
Πειθομένων δὲ τῶν Ἀθηναίων, οὕτω δὴ Πεισίστρατος τὸ
τρίτον σχὼν Ἀθήνας ἐρρίζωσε τὴν τυραννίδα ἐπικούροισί
τε πολλοῖσι καὶ χρημάτων συνόδοισι, τῶν μὲν αὐτόθεν, τῶν
δὲ ἀπὸ Στρυμόνος ποταμοῦ συνιόντων, ὁμήρους τε τῶν
παραμεινάντων Ἀθηναίων καὶ μὴ αὐτίκα φυγόντων παῖδας
λαβὼν καὶ καταστήσας ἐς Νάξον (καὶ γὰρ ταύτην ὁ Πεισί-
στρατος κατεστρέψατο πολέμῳ καὶ ἐπέτρεψε Λυγδάμι),
πρός τε ἔτι τούτοισι τὴν νῆσον Δῆλον καθήρας ἐκ τῶν
λογίων, καθήρας δὲ ὧδε· ἐπ' ὅσον ἔποψις ἀπὸ τοῦ ἱροῦ
εἶχε, ἐκ τούτου τοῦ χώρου παντὸς ἐξορύξας τοὺς νεκροὺς
μετεφόρεε ἐς ἄλλον χῶρον τῆς Δήλου. Καὶ Πεισίστρατος
μὲν ἐτυράννευε Ἀθηνέων, Ἀθηναίων δὲ οἱ μὲν ἐν τῇ μάχῃ
ἐπεπτώκεσαν, οἱ δὲ αὐτῶν μετ' Ἀλκμεωνιδέων ἔφευγον ἐκ
τῆς οἰκηίης.
51
ΤΕΡΨΙΧΟΡΗ
Οἱ δὲ ἐν τῇ Εὐρώπῃ τῶν Περσέων καταλειφθέντες ὑπὸ

Δαρείου, τῶν ὁ Μεγάβαζος ἦρχε, πρώτους μὲν Περινθίους
Ἑλλησποντίων οὐ βουλομένους ὑπηκόους εἶναι Δαρείου
κατεστρέψαντο, περιεφθέντας πρότερον καὶ ὑπὸ Παιόνων
τρηχέως. Οἱ γὰρ ὦν ἀπὸ Στρυμόνος Παίονες, χρήσαντος
τοῦ θεοῦ στρατεύεσθαι ἐπὶ Περινθίους καί, ἢν μὲν ἀντικα-
τιζόμενοι ἐπικαλέσωνταί σφεας οἱ Περίνθιοι ὀνομαστὶ βώ-
σαντες, τοὺς δὲ ἐπιχειρέειν, ἢν δὲ μὴ ἐπιβώσωνται, μὴ
ἐπιχειρέειν, ἐποίευν οἱ Παίονες ταῦτα. Ἀντικατιζομένων
δὲ τῶν Περινθίων ἐν τῷ προαστείῳ, ἐνθαῦτα μουνομαχίη
τριφασίη ἐκ προκλήσιός σφι ἐγένετο· καὶ γὰρ ἄνδρα ἀνδρὶ
καὶ ἵππον ἵππῳ συνέβαλον καὶ κύνα κυνί. Νικώντων δὲ τὰ
δύο τῶν Περινθίων, ὡς ἐπαιώνιζον κεχαρηκότες, συνε-
βάλοντο οἱ Παίονες τὸ χρηστήριον αὐτὸ τοῦτο εἶναι καὶ
εἶπάν κου παρὰ σφίσι αὐτοῖσι· «Νῦν ἂν εἴη ὁ χρησμὸς
κουσα ἐκ τοῦ βραχίονος τὸν ἵππον καὶ στρέφουσα τὸν

ἄτρακτον. Θωμάζων δὲ ὁ Δαρεῖος τά τε ἤκουσε ἐκ τῶν
κατασκόπων καὶ τὰ αὐτὸς ὥρα, ἄγειν αὐτὴν ἐκέλευσε
ἑωυτῷ ἐς ὄψιν. Ὡς δὲ ἄχθη, παρῆσαν καὶ οἱ ἀδελφεοὶ
αὐτῆς οὔ κῃ πρόσω σκοπιὴν ἔχοντες τούτων. Εἰρωτῶντος
δὲ τοῦ Δαρείου ὁκοδαπὴ εἴη, ἔφασαν οἱ νεηνίσκοι εἶναι
Παίονες καὶ ἐκείνην εἶναι σφέων ἀδελφεήν. Ὁ δ' ἀμείβετο,
τίνες τε οἱ Παίονες ἄνθρωποί εἰσι καὶ κοῦ γῆς οἰκημένοι,
Παιονίη ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ πεπολισμένη, ὁ δὲ
ἐργάτιδες. Οἱ δὲ καὶ τοῦτο ἔφασαν προθύμως οὕτω ἔχειν·
52
αὐτοῦ γὰρ ὦν τούτου εἵνεκα καὶ ἐποιέετο. Ἐνθαῦτα

Δαρεῖος γράφει γράμματα Μεγαβάζῳ, τὸν ἔλιπε ἐν τῇ
Θρηίκῃ στρατηγόν, ἐντελλόμενος ἐξαναστῆσαι ἐξ ἠθέων
Παίονας καὶ παρ' ἑωυτὸν ἀγαγεῖν καὶ αὐτοὺς καὶ τὰ
τέκνα τε καὶ τὰς γυναῖκας αὐτῶν. Αὐτίκα δὲ ἱππεὺς ἔθεε
φέρων τὴν ἀγγελίην ἐπὶ τὸν Ἑλλήσποντον...
ἀεθλεύειν ἑλομένου καὶ καταβάντος ἐπ' αὐτὸ τοῦτο οἱ ἀντι-

θευσόμενοι Ἑλλήνων ἐξεῖργόν μιν, φάμενοι οὐ βαρβάρων
ἀγωνιστέων εἶναι τὸν ἀγῶνα ἀλλὰ Ἑλλήνων. Ἀλέξανδρος
δὲ ἐπειδὴ ἀπέδεξε ὡς εἴη Ἀργεῖος, ἐκρίθη τε εἶναι Ἕλλην
καὶ ἀγωνιζόμενος στάδιον συνεξέπιπτε τῷ πρώτῳ.
Ταῦτα μέν νυν οὕτω κη ἐγένετο. Μεγάβαζος δὲ ἄγων τοὺς
Παίονας ἀπίκετο ἐπὶ τὸν Ἑλλήσποντον, ἐνθεῦτεν δὲ δια-
δωρεὴν μισθὸν φυλακῆς τῆς σχεδίης, ἐόντος δὲ τοῦ χώρου
τάδε· «Ὦ βασιλεῦ, κοῖόν τι χρῆμα ἐποίησας, ἀνδρὶ Ἕλληνι
δεινῷ τε καὶ σοφῷ δοὺς ἐγκτίσασθαι πόλιν ἐν Θρηίκῃ, ἵνα
ἴδη τε ναυπηγήσιμός ἐστι ἄφθονος καὶ πολλοὶ κωπέες καὶ
μέταλλα ἀργύρεα, ὅμιλός τε πολλὸς μὲν Ἕλλην περιοικέει,
πολλὸς δὲ βάρβαρος, οἳ προστάτεω ἐπιλαβόμενοι ποιήσουσι
τοῦτο τὸ ἂν κεῖνος ἐξηγέηται καὶ ἡμέρης καὶ νυκτός.
Λακεδαιμόνιον μοῦνον οὐκ οἷός τε ἐγένετο διαβάλλειν, τρεῖς

δὲ μυριάδας Ἀθηναίων ἐποίησε τοῦτο. Ἀθηναῖοι μὲν δὴ
ἀναπεισθέντες ἐψηφίσαντο εἴκοσι νέας ἀποστεῖλαι βοηθοὺς
Ἴωσι, στρατηγὸν ἀποδέξαντες αὐτέων εἶναι Μελάνθιον,
ἄνδρα τῶν ἀστῶν ἐόντα τὰ πάντα δόκιμον. Αὗται δὲ αἱ
νέες ἀρχὴ κακῶν ἐγένοντο Ἕλλησί τε καὶ βαρβάροισι.
Ἀρισταγόρης δὲ προπλώσας καὶ ἀπικόμενος ἐς τὴν
Μίλητον, ἐξευρὼν βούλευμα ἀπ' οὗ Ἴωσι μὲν οὐδεμία
ἔμελλε ὠφελίη ἔσεσθαι (οὐδ' ὦν οὐδὲ τούτου εἵνεκα ἐποίεε,
ἀλλ' ὅκως βασιλέα Δαρεῖον λυπήσειε), ἔπεμψε ἐς τὴν Φρυγίην
53
ἄνδρα ἐπὶ τοὺς Παίονας τοὺς ἀπὸ Στρυμόνος ποταμοῦ

αἰχμαλώτους γενομένους ὑπὸ Μεγαβάζου, οἰκέοντας δὲ τῆς
Φρυγίης χῶρόν τε καὶ κώμην ἐπ' ἑωυτῶν, ὃς ἐπείτε ἀπίκετο
ἐς τοὺς Παίονας, ἔλεγε τάδε· «Ἄνδρες Παίονες, ἔπεμψέ με
Ἀρισταγόρης ὁ Μιλήτου τύραννος σωτηρίην ὑποθησόμενον
ὑμῖν, ἤν περ βούλησθε πείθεσθαι. Νῦν γὰρ Ἰωνίη πᾶσα
ἀπέστηκε ἀπὸ βασιλέος, καὶ ὑμῖν παρέχει σῴζεσθαι ἐπὶ
τὴν ὑμετέρην αὐτῶν. Μέχρι μὲν θαλάσσης αὐτοῖσι ὑμῖν,
τὸ δὲ ἀπὸ τούτου ἡμῖν ἤδη μελήσει.» Ταῦτα δὲ ἀκούσαντες
οἱ Παίονες κάρτα τε ἀσπαστὸν ἐποιήσαντο καὶ ἀναλα-
βόντες παῖδας καὶ γυναῖκας ἀπεδίδρησκον ἐπὶ θάλασσαν·
γενέσθαι, προβαίνοντος δὲ τοῦ ἔργου συνῆγον αἰεί· κάτω

τε δὴ ἐγίνετο καὶ ἐξισοῦτο τοῖσι ἄλλοισι τὸ ἔργον. Ἐνθαῦτα
δὲ λειμών ἐστι, ἵνα σφι ἀγορή τε ἐγίνετο καὶ πρητήριον·
σῖτος δέ σφι πολλὸς ἐφοίτα ἐκ τῆς Ἀσίης ἀληλεσμένος.
Ὡς μὲν ἐμὲ συμβαλλόμενον εὑρίσκειν, μεγαλοφροσύνης
εἵνεκεν αὐτὸ Ξέρξης ὀρύσσειν ἐκέλευε, ἐθέλων τε δύναμιν
ἀποδείκνυσθαι καὶ μνημόσυνα λιπέσθαι· παρεὸν γὰρ μηδένα
πόνον λαβόντας τὸν ἰσθμὸν τὰς νέας διειρύσαι, ὀρύσσειν
ἐκέλευε διώρυχα τῇ θαλάσσῃ εὖρος ὡς δύο τριήρεας πλέειν
ὁμοῦ ἐλαστρεομένας. Τοῖσι δὲ αὐτοῖσι τούτοισι τοῖσί περ
καὶ τὸ ὄρυγμα, προσετέτακτο καὶ τὸν Στρυμόνα ποταμὸν
ζεύξαντας γεφυρῶσαι.
Ταῦτα μέν νυν οὕτω ἐποίεε, παρεσκευάζετο δὲ καὶ ὅπλα
Φοίνιξί τε καὶ Αἰγυπτίοισι, καὶ σιτία τῇ στρατιῇ κατα-
βάλλειν, ἵνα μὴ λιμήνειε ἡ στρατιὴ μηδὲ τὰ ὑποζύγια
ἐλαυνόμενα ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα. Ἀναπυθόμενος δὲ τοὺς
χώρους καταβάλλειν ἐκέλευε ἵνα ἐπιτηδεότατον εἴη, ἄλλον
ἄλλῃ ἀγινέοντας ὁλκάσι τε καὶ πορθμηίοισι ἐκ τῆς Ἀσίης
πανταχόθεν.
Ταῦτα μέν νυν οὕτω ἐποίεε, παρεσκευάζετο δὲ καὶ ὅπλα

Φοίνιξί τε καὶ Αἰγυπτίοισι, καὶ σιτία τῇ στρατιῇ κατα-
βάλλειν, ἵνα μὴ λιμήνειε ἡ στρατιὴ μηδὲ τὰ ὑποζύγια
ἐλαυνόμενα ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα. Ἀναπυθόμενος δὲ τοὺς
χώρους καταβάλλειν ἐκέλευε ἵνα ἐπιτηδεότατον εἴη, ἄλλον
54
ἄλλῃ ἀγινέοντας ὁλκάσι τε καὶ πορθμηίοισι ἐκ τῆς Ἀσίης

πανταχόθεν. Τὸν δὲ ὦν πλεῖστον σῖτον ἐς Λευκὴν Ἀκτὴν
καλεομένην τῆς Θρηίκης ἀγίνεον, οἱ δὲ ἐς Τυρόδιζαν τὴν
Περινθίων, οἱ δὲ ἐς Δορίσκον, οἱ δὲ ἐς Ἠιόνα τὴν ἐπὶ
Στρυμόνι, οἱ δὲ ἐς Μακεδονίην διατεταγμένοι.
Ἐν ᾧ δὲ οὗτοι τὸν προκείμενον πόνον ἐργάζοντο, ἐν
τούτῳ ὁ πεζὸς ἅπας συλλελεγμένος ἅμα Ξέρξῃ ἐπορεύετο
ἐς Σάρδις, ἐκ Κριτάλλων ὁρμηθεὶς τῶν ἐν Καππαδοκίῃ·
ἐνθαῦτα γὰρ εἴρητο συλλέγεσθαι πάντα τὸν κατ' ἤπειρον
μέλλοντα ἅμα αὐτῷ Ξέρξῃ πορεύεσθαι στρατόν. Ὃς μέν
νυν τῶν ὑπάρχων στρατὸν κάλλιστα ἐσταλμένον ἀγαγὼν τὰ
προκείμενα παρὰ βασιλέος ἔλαβε δῶρα, οὐκ ἔχω φράσαι·
οὐδὲ γὰρ ἀρχὴν ἐς κρίσιν τούτου πέρι ἐλθόντας οἶδα. Οἱ
δὲ ἐπείτε διαβάντες τὸν Ἅλυν ποταμὸν ὡμίλησαν τῇ
Φρυγίῃ, δι' αὐτῆς πορευόμενοι παρεγένοντο ἐς Κελαινάς,
ἀσπίδας δὲ σμικράς, ἀκοντίοισι δὲ ἐχρέωντο ἐπικαύτοισι.

Οὗτοι δέ εἰσι Λυδῶν ἄποικοι, ἀπ' Ὀλύμπου δὲ ὄρεος
καλέονται Ὀλυμπιηνοί. Λυδῶν δὲ καὶ Μυσῶν ἦρχε Ἀρτα-
φρένης ὁ Ἀρταφρένεος, ὃς ἐς Μαραθῶνα ἐσέβαλε ἅμα
Δάτι. Θρήικες δὲ ἐπὶ μὲν τῇσι κεφαλῇσι ἀλωπεκέας
ἔχοντες ἐστρατεύοντο, περὶ δὲ τὸ σῶμα κιθῶνας, ἐπὶ δὲ
ζειρὰς περιβεβλημένοι ποικίλας, περὶ δὲ τοὺς πόδας τε καὶ
καὶ ἐγχειρίδια σμικρά. Οὗτοι δὲ διαβάντες μὲν ἐς τὴν
αὐτοὶ λέγουσι, Στρυμόνιοι, οἰκέοντες ἐπὶ Στρυμόνι· ἐξανα-
Πισίδαι δὲ ..., ἀσπίδας δὲ ὠμοβοΐνας εἶχον σμικράς, καὶ
προβόλους δύο λυκιοεργέας ἕκαστος εἶχε, ἐπὶ δὲ τῇσι
κεφαλῇσι κράνεα χάλκεα· πρὸς δὲ τοῖσι κράνεσι ὦτά τε καὶ
κέρεα προσῆν βοὸς χάλκεα, ἐπῆσαν δὲ καὶ λόφοι· τὰς δὲ
κνήμας ῥάκεσι φοινικέοισι κατειλίχατο. Ἐν τούτοισι τοῖσι
ἀνδράσι Ἄρεος ἔστι χρηστήριον. Καβηλέες δὲ οἱ Μηίονες,
Λασόνιοι δὲ καλεόμενοι, τὴν αὐτὴν Κίλιξι εἶχον σκευήν,
ἐν Πέρσῃσι παῖδας ἐτίμα μάλιστα, ἐπεὶ καὶ ἄξιος ἐπαίνου

μεγάλου ἐγένετο Βόγης· ὅς, ἐπειδὴ ἐπολιορκέετο ὑπὸ
55
Ἀθηναίων καὶ Κίμωνος τοῦ Μιλτιάδεω, παρεὸν αὐτῷ

ὑπόσπονδον ἐξελθεῖν καὶ νοστῆσαι ἐς τὴν Ἀσίην, οὐκ
ἠθέλησε, μὴ δειλίῃ δόξειε περιεῖναι βασιλέϊ, ἀλλὰ διεκαρ-
τέρεε ἐς τὸ ἔσχατον. Ὡς δ' οὐδὲν ἔτι φορβῆς ἐνῆν ἐν τῷ
τείχεϊ, συννήσας πυρὴν μεγάλην ἔσφαξε τὰ τέκνα καὶ τὴν
γυναῖκα καὶ τὰς παλλακὰς καὶ τοὺς οἰκέτας καὶ ἔπειτα
ἐσέβαλε ἐς τὸ πῦρ, μετὰ δὲ ταῦτα τὸν χρυσὸν ἅπαντα τὸν
ἐκ τοῦ ἄστεος καὶ τὸν ἄργυρον ἔσπειρε ἀπὸ τοῦ τείχεος
ἐς τὸν Στρυμόνα· ποιήσας δὲ ταῦτα ἑωυτὸν ἐσέβαλε ἐς τὸ
πῦρ. Οὕτω μὲν οὗτος δικαίως αἰνέεται ἔτι καὶ ἐς τόδε ὑπὸ
Περσέων.
Ξέρξης δὲ ἐκ τοῦ Δορίσκου ἐπορεύετο ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα,
τοὺς δὲ αἰεὶ γινομένους ἐμποδὼν συστρατεύεσθαι ἠνάγκαζε·
ἐδεδούλωτο γάρ, ὡς καὶ πρότερόν μοι δεδήλωται, ἡ μέχρι Θες-
σαλίης πᾶσα καὶ ἦν ὑπὸ βασιλέα δασμοφόρος, Μεγαβάζου
τε καταστρεψαμένου καὶ ὕστερον Μαρδονίου. Παρα-
μείβετο δὲ πορευόμενος ἐκ Δορίσκου πρῶτα μὲν τὰ
Σαμοθρηίκια τείχεα, τῶν ἐσχάτη πεπόλισται πρὸς ἑσπέρης
πόλις τῇ οὔνομά ἐστι Μεσαμβρίη.
οὐδὲν ποικιλώτερον.
Παραμειψάμενος δὲ ὁ Ξέρξης τὴν εἰρημένην δεύτερα
τούτων παραμείβετο τείχεα τὰ Πιέρων, τῶν ἑνὶ Φάγρης
ἐστὶ οὔνομα καὶ ἑτέρῳ Πέργαμος. Ταύτῃ μὲν δὴ παρ' αὐτὰ
τὰ τείχεα τὴν ὁδὸν ἐποιέετο, ἐκ δεξιῆς χειρὸς τὸ Πάγγαιον
ὄρος ἀπέργων, ἐὸν μέγα τε καὶ ὑψηλόν, ἐν τῷ χρύσεά τε
καὶ ἀργύρεα ἔνι μέταλλα, τὰ νέμονται Πίερές τε καὶ Ὀδό-
μαντοι καὶ μάλιστα Σάτραι. Ὑπεροικέοντας δὲ τὸ Πάγγαιον
τοῦ περ ὀλίγῳ πρότερον τούτων λόγον ἐποιεύμην. Ἡ δὲ γῆ
ἵππους λευκούς. Φαρμακεύσαντες δὲ ταῦτα ἐς τὸν ποταμὸν
56

τοῦτον καλέεσθαι, τοσούτους ἐν αὐτῷ παῖδάς τε καὶ παρθέ-
δὲ τὸ ζώοντας κατορύσσειν, ἐπεὶ καὶ Ἄμηστριν τὴν Ξέρξεω
ἐόντων ἐπιφανέων ἀνδρῶν, ὑπὲρ ἑωυτῆς τῷ ὑπὸ γῆν...
ἐόντων ἐπιφανέων ἀνδρῶν, ὑπὲρ ἑωυτῆς τῷ ὑπὸ γῆν λεγο-
μένῳ εἶναι θεῷ ἀντιχαρίζεσθαι κατορύσσουσαν.
Ὡς δὲ ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ἐπορεύετο ὁ στρατός, ἐνθαῦτα
πρὸς ἡλίου δυσμέων ἐστὶ αἰγιαλὸς ἐν τῷ οἰκημένην Ἄργιλον
πόλιν Ἑλλάδα παρεξήιε· αὕτη δὲ καὶ ἡ κατύπερθε ταύτης
καλέεται Βισαλτίη. Ἐνθεῦτεν δὲ κόλπον τὸν ἐπὶ Ποσιδηίου
ἐξ ἀριστερῆς χειρὸς ἔχων ἤιε διὰ Συλέος πεδίου καλεο-
μένου, Στάγιρον πόλιν Ἑλλάδα παραμειβόμενος, καὶ ἀπίκετο
ἐς Ἄκανθον, ἅμα ἀγόμενος τούτων ἕκαστον τῶν ἐθνέων καὶ
τῶν περὶ τὸ Πάγγαιον ὄρος οἰκεόντων, ὁμοίως καὶ τῶν πρό-
τερον κατέλεξα, τοὺς μὲν παρὰ θάλασσαν [ἔχων] οἰκημένους
ἐν νηυσὶ στρατευομένους, τοὺς δ' ὑπὲρ θαλάσσης πεζῇ ἑπο-
μένους.
ἡμέρων καὶ τῶν ἀγρίων, καὶ ἔλειπον οὐδέν· ταῦτα δ' ἐποίευν
ὑπὸ λιμοῦ. Ἐπιλαβὼν δὲ λοιμός τε τὸν στρατὸν καὶ δυσεν-
τερίη κατ' ὁδὸν ἔφθειρε· τοὺς δὲ καὶ νοσέοντας αὐτῶν
κατέλειπε, ἐπιτάσσων τῇσι πόλισι ἵνα ἑκάστοτε γίνοιτο
ἐλαύνων μελεδαίνειν τε καὶ τρέφειν, ἐν Θεσσαλίῃ τέ τινας
καὶ ἐν Μακεδονίῃ καὶ ἐν Σίρι τῆς Παιονίης. Ἔνθα καὶ τὸ
ἱρὸν ἅρμα καταλιπὼν τοῦ Διὸς ὅτε ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα
ἤλαυνε, ἀπιὼν οὐκ ἀπέλαβε, ἀλλὰ δόντες οἱ Παίονες τοῖσι
Θρήιξι ἀπαιτέοντος Ξέρξεω ἔφασαν νεμομένας ἁρπασθῆ-
ναι ὑπὸ τῶν ἄνω Θρηίκων τῶν περὶ τὰς πηγὰς τοῦ
Στρυμόνος οἰκημένων. Ἔνθα καὶ ὁ τῶν Βισαλτέων βασι-
λεὺς γῆς τε τῆς Κρηστωνικῆς Θρῆιξ ἔργον ὑπερφυὲς
ἐργάσατο· ὃς οὔτε αὐτὸς ἔφη τῷ Ξέρξῃ ἑκὼν εἶναι δου-
λεύσειν ἀλλ' οἴχετο ἄνω ἐς τὸ ὄρος τὴν Ῥοδόπην, τοῖσί τε
παισὶ ἀπηγόρευε μὴ στρατεύεσθαι ἐπὶ τὴν Ἑλλάδα. Οἱ δέ,
ἀλογήσαντες ἢ ἄλλως σφι θυμὸς ἐγένετο θεήσασθαι τὸν
πόλεμον, ἐστρατεύοντο ἅμα τῷ Πέρσῃ· ἐπεὶ δὲ ἀνεχώρησαν
ἀσινέες πάντες ἓξ ἐόντες, ἐξώρυξε αὐτῶν ὁ πατὴρ τοὺς
ὀφθαλμοὺς διὰ τὴν αἰτίην ταύτην· καὶ οὗτοι μὲν τοῦτον
τὸν μισθὸν ἔλαβον.
57
πορευόμενοι ἀπίκοντο ἐπὶ τὸν πόρον, ἐπειγόμενοι τὸν

Ἑλλήσποντον τῇσι νηυσὶ διέβησαν ἐς Ἄβυδον· τὰς γὰρ
σχεδίας οὐκ εὗρον ἔτι ἐντεταμένας ἀλλ' ὑπὸ χειμῶνος
διαλελυμένας. Ἐνθαῦτα δὲ κατεχόμενοι σιτία τε πλέω ἢ
κατ' ὁδὸν ἐλάγχανον, οὐδένα τε κόσμον ἐμπιπλάμενοι
καὶ ὕδατα μεταβάλλοντες ἀπέθνῃσκον τοῦ στρατοῦ τοῦ
περιεόντος πολλοί. Οἱ δὲ λοιποὶ ἅμα Ξέρξῃ ἀπικνέονται
ἐς Σάρδις.
Ἔστι δὲ καὶ ἄλλος ὅδε λόγος λεγόμενος, ὡς ἐπειδὴ
Ξέρξης ἀπελαύνων ἐξ Ἀθηνέων ἀπίκετο ἐς Ἠιόνα τὴν
Ἑλλήσποντον, αὐτὸς δ' ἐπὶ νεὸς Φοινίσσης ἐπιβὰς ἐκο-
ὑπολαβεῖν μέγαν καὶ κυματίην. Καὶ δὴ μᾶλλον γάρ τι
χειμαίνεσθαι, γεμούσης τῆς νεὸς ὥστε ἐπὶ τοῦ καταστρώ-
ματος ἐπεόντων συχνῶν Περσέων τῶν σὺν Ξέρξῃ κομιζο-
μένων, ἐνθαῦτα ἐς δεῖμα πεσόντα τὸν βασιλέα εἰρέσθαι
βώσαντα τὸν κυβερνήτην εἴ τις ἔστι σφι σωτηρίη· καὶ τὸν
εἶπαι· «Δέσποτα, οὐκ ἔστι οὐδεμία, εἰ μὴ τούτων ἀπαλ-
»λαγή τις γένηται τῶν πολλῶν ἐπιβατέων.»
πρώτους, τῶν δ' ἐρετέων, ἐόντων Φοινίκων, ὅκως οὐκ ἂν

ἴσον πλῆθος τοῖσι Πέρσῃσι ἐξέβαλε ἐς τὴν θάλασσαν.
Ἀλλ' ὁ μέν, ὡς καὶ πρότερόν μοι εἴρηται, ὁδῷ χρεώμενος
ἅμα τῷ ἄλλῳ στρατῷ ἀπενόστησε ἐς τὴν Ἀσίην. Μέγα δὲ
καὶ τόδε μαρτύριον· φαίνεται γὰρ Ξέρξης ἐν τῇ ὀπίσω
κομιδῇ ἀπικόμενος ἐς Ἄβδηρα καὶ ξεινίην τέ σφι συνθέμε-
νος καὶ δωρησάμενος αὐτοὺς ἀκινάκῃ τε χρυσέῳ καὶ τιήρῃ
χρυσοπάστῳ· καί, ὡς αὐτοὶ λέγουσι Ἀβδηρῖται, λέγοντες
ἔμοιγε οὐδαμῶς πιστά, πρῶτον ἐλύσατο τὴν ζώνην φεύγων
ἐξ Ἀθηνέων ὀπίσω, ὡς ἐν ἀδείῃ ἐών. Τὰ δὲ Ἄβδηρα
ἵδρυται πρὸς τοῦ Ἑλλησπόντου μᾶλλον τοῦ Στρυμόνος καὶ
τῆς Ἠιόνος, ὅθεν δή μίν φασι ἐπιβῆναι ἐπὶ τὴν νέα.
Οἱ δὲ Ἕλληνες, ἐπείτε οὐκ οἷοί τε ἐγίνοντο ἐξελεῖν τὴν
Ἄνδρον, τραπόμενοι ἐς Κάρυστον καὶ δηιώσαντες αὐτῶν
τὴν χώρην ἀπαλλάσσοντο ἐς Σαλαμῖνα. Πρῶτα μέν νυν
τοῖσι θεοῖσι ἐξεῖλον ἀκροθίνια ἄλλα τε καὶ τριήρεας τρεῖς
58
Φοινίσσας, τὴν μὲν ἐς Ἰσθμὸν ἀναθεῖναι, ἥ περ ἔτι καὶ ἐς

ἐμὲ ἦν, τὴν δὲ ἐπὶ Σούνιον, τὴν δὲ τῷ Αἴαντι αὐτοῦ ἐς
Σαλαμῖνα. Μετὰ δὲ τοῦτο διεδάσαντο τὴν ληίην καὶ τὰ
ἀκροθίνια ἀπέπεμψαν ἐς Δελφούς,
Hesiodus Epic., Theogonia Line 339
γουνοῖσιν κατένασσε Νεμείης, πῆμ' ἀνθρώποις.

ἔνθ' ἄρ' ὅ γ' οἰκείων ἐλεφαίρετο φῦλ' ἀνθρώπων,
κοιρανέων Τρητοῖο Νεμείης ἠδ' Ἀπέσαντος·
ἀλλά ἑ ἲς ἐδάμασσε βίης Ἡρακληείης.
Κητὼ δ' ὁπλότατον Φόρκυι φιλότητι μιγεῖσα
γείνατο δεινὸν ὄφιν, ὃς ἐρεμνῆς κεύθεσι γαίης
πείρασιν ἐν μεγάλοις παγχρύσεα μῆλα φυλάσσει.
τοῦτο μὲν ἐκ Κητοῦς καὶ Φόρκυνος γένος ἐστί.
Τηθὺς δ' Ὠκεανῷ ποταμοὺς τέκε δινήεντας,
Νεῖλόν τ' Ἀλφειόν τε καὶ Ἠριδανὸν βαθυδίνην,
Στρυμόνα Μαίανδρόν τε καὶ Ἴστρον καλλιρέεθρον
Φᾶσίν τε Ῥῆσόν τ' Ἀχελῷόν τ' ἀργυροδίνην
Νέσσόν τε Ῥοδίον θ' Ἁλιάκμονά θ' Ἑπτάπορόν τε
Γρήνικόν τε καὶ Αἴσηπον θεῖόν τε Σιμοῦντα
Πηνειόν τε καὶ Ἕρμον ἐυρρείτην τε Κάικον
Σαγγάριόν τε μέγαν Λάδωνά τε Παρθένιόν τε
Εὔηνόν τε καὶ Ἀλδῆσκον θεῖόν τε Σκάμανδρον·
τίκτε δὲ Κουράων ἱερὸν γένος, αἳ κατὰ γαῖαν
ἄνδρας κουρίζουσι σὺν Ἀπόλλωνι ἄνακτι
καὶ ποταμοῖς, ταύτην δὲ Διὸς πάρα μοῖραν ἔχουσι,
Πειθώ τ' Ἀδμήτη τε Ἰάνθη τ' Ἠλέκτρη τε
Aeschines Orat., In Ctesiphontem Section 183, line 3
Ἐπιδειξάτω τοίνυν Δημοσθένης ἐν τῷ ἑαυτοῦ

λόγῳ εἴ που γέγραπταί τινα τούτων τῶν ἀνδρῶν στεφα-
νῶσαι. Ἀχάριστος ἄρ' ἦν ὁ δῆμος; οὔκ, ἀλλὰ μεγα-
λόφρων, κἀκεῖνοί γε οἱ μὴ τετιμημένοι τῆς πόλεως ἄξιοι·
οὐ γὰρ ᾤοντο δεῖν ἐν τοῖς γράμμασι τιμᾶσθαι, ἀλλ' ἐν τῇ
μνήμῃ τῶν εὖ πεπονθότων, ἣ ἀπ' ἐκείνου τοῦ χρόνου
μέχρι τῆσδε τῆς ἡμέρας ἀθάνατος οὖσα διαμένει. Δωρεὰς
δὲ τίνας ἐλάμβανον, ἄξιον μνησθῆναι.
Ἦσάν τινες, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, κατὰ τοὺς τότε
καιρούς, οἳ πολὺν πόνον ὑπομείναντες καὶ μεγάλους
κινδύνους ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ ἐνίκων μαχόμενοι
59
Μήδους· οὗτοι δεῦρο ἀφικόμενοι τὸν δῆμον ᾔτησαν δωρεὰν

καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ δῆμος τιμὰς μεγάλας, ὡς τότ' ἐδόκει,
τρεῖς λιθίνους Ἑρμᾶς στῆσαι ἐν τῇ στοᾷ τῇ τῶν Ἑρμῶν,
ἐφ' ᾧτε μὴ ἐπιγράφειν τὸ ὄνομα τὸ ἑαυτῶν, ἵνα μὴ τῶν
στρατηγῶν, ἀλλὰ τοῦ δήμου δοκῇ εἶναι τὸ ἐπίγραμμα.
Ὅτι δ' ἀληθῆ λέγω, ἐξ αὐτῶν τῶν ποιημάτων
εἴσεσθε. Ἐπιγέγραπται γὰρ ἐπὶ μὲν τῷ πρώτῳ τῶν
Ἑρμῶν·
Aeschines Orat., In Ctesiphontem

Section 184, line 5
κινδύνους ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ ἐνίκων μαχόμενοι

Μήδους· οὗτοι δεῦρο ἀφικόμενοι τὸν δῆμον ᾔτησαν δωρεὰν
καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ δῆμος τιμὰς μεγάλας, ὡς τότ' ἐδόκει,
τρεῖς λιθίνους Ἑρμᾶς στῆσαι ἐν τῇ στοᾷ τῇ τῶν Ἑρμῶν,
ἐφ' ᾧτε μὴ ἐπιγράφειν τὸ ὄνομα τὸ ἑαυτῶν, ἵνα μὴ τῶν
στρατηγῶν, ἀλλὰ τοῦ δήμου δοκῇ εἶναι τὸ ἐπίγραμμα.
Ὅτι δ' ἀληθῆ λέγω, ἐξ αὐτῶν τῶν ποιημάτων
εἴσεσθε. Ἐπιγέγραπται γὰρ ἐπὶ μὲν τῷ πρώτῳ τῶν
Ἑρμῶν·
λιμόν τ' αἴθωνα κρατερόν τ' ἐπάγοντες Ἄρηα
Ἐπὶ δὲ τῷ δευτέρῳ·
ἡγεμόνεσσι δὲ μισθὸν Ἀθηναῖοι τάδ' ἔδωκαν
ἀντ' εὐεργεσίης καὶ μεγάλης ἀρετῆς.
μᾶλλόν τις τάδ' ἰδὼν καὶ ἐπεσσομένων ἐθελήσει
ἀμφὶ ξυνοῖσι πράγμασι μόχθον ἔχειν.
Moschus Bucol., Epitaphius Bionis [Sp.] Line 14
ἄνθεα νῦν στυγνοῖσιν ἀποπνείοιτε κορύμβοις·

νῦν ῥόδα φοινίσσεσθε τὰ πένθιμα, νῦν ἀνεμῶναι,
νῦν ὑάκινθε λάλει τὰ σὰ γράμματα καὶ πλέον αἰαῖ
λάμβανε τοῖς πετάλοισι· καλὸς τέθνακε μελικτάς.
ἄρχετε Σικελικαί, τῶ πένθεος ἄρχετε, Μοῖσαι.
ἀδόνες αἱ πυκινοῖσιν ὀδυρόμεναι ποτὶ φύλλοις
60
νάμασι τοῖς Σικελοῖς ἀγγείλατε τᾶς Ἀρεθοίσας

ὅττι Βίων τέθνακεν ὁ βουκόλος, ὅττι σὺν αὐτῷ
καὶ τὸ μέλος τέθνακε καὶ ὤλετο Δωρὶς ἀοιδά.
Στρυμόνιοι μύρεσθε παρ' ὕδασιν αἴλινα κύκνοι,
καὶ γοεροῖς στομάτεσσι μελίσδετε πένθιμον ᾠδάν
οἵαν ὑμετέροις ποτὶ χείλεσι γῆρυς ἄειδεν.
εἴπατε δ' αὖ κούραις Οἰαγρίσιν, εἴπατε πάσαις
Βιστονίαις Νύμφαισιν, ‘ἀπώλετο Δώριος Ὀρφεύς’.
κεῖνος ὁ ταῖς ἀγέλαισιν ἐράσμιος οὐκέτι μέλπει,
οὐκέτ' ἐρημαίαισιν ὑπὸ δρυσὶν ἥμενος ᾄδει,
ἀλλὰ παρὰ Πλουτῆι μέλος Ληθαῖον ἀείδει.
ὤρεα δ' ἐστὶν ἄφωνα, καὶ αἱ βόες αἱ ποτὶ ταύροις
πλαζόμεναι γοάοντι καὶ οὐκ ἐθέλοντι νέμεσθαι.
Galenus Med., De sanitate tuenda libri vi Kühn volume 6, page 196, line
9
δέρμα, καὶ ὁμολογοῦσιν ἐν τῷ κινεῖσθαι καθάπερ ἕλκος ἀλγεῖν, οἱ μὲν

τὸ δέρμα μόνον, οἱ δὲ καὶ τὰς ὑπ' αὐτῷ σάρκας. ἡ δ' ἴασις ἐξ ὑπ-
εναντίου τῇ διαθέσει· διαφορῆσαι γὰρ χρὴ τὰ περιττώματα, καὶ | πέ-
παυται τὸ πάθημα. διαφορηθήσεται δὲ τρίψει πολλῇ καὶ μαλακῇ σὺν
ἐλαίῳ μηδεμίαν ἔχοντι στύψιν, ὁποῖον μάλιστ' ἐστὶ τὸ Σαβῖνον. ἐναν-
τιώτατον δὲ τῇ διαθέσει [τό τ' ἐκ τῆς Ἱσπανίας καὶ] τὸ ἐκ τῆς Ἰβη-
ρίας, ὅπερ Ἱσπανὸν ὀνομάζουσι, τό τε καλούμενον ὀμφάκινον ἢ ὠμο-
τριβές· ἑνὶ δὲ λόγῳ τὸ αὐστηρὸν ἅπαν οὐκ ἐπιτήδειον, ὡς ἔνεστί σοι
γευομένῳ διαγινώσκειν τὴν δύναμιν αὐτοῦ, κἂν μήπω πρότερον ᾖς
πεπειραμένος. οὕτω γοῦν καὶ ἡμεῖς ἐν Μακεδονίᾳ ποτὲ γευσάμενοι
τοῦ κατὰ τὸν Αὐλῶνα τὸν περὶ τῷ Στρυμόνι γεννωμένου τῆς αὐτῆς
εἶναι δυνάμεως ἐγνωρίσαμεν αὐτὸ τῷ καλουμένῳ Ἱσπανῷ. καὶ μὲν δὴ
καὶ τῶν ἄλλων ἐλαίων ἁπάντων οὕτω γνωρίσεις τὴν δύναμιν, ὅσα τε
καταχρηστικῶς ὀνομάζεται καὶ ὅσα σκευάζεται δι' ἀνθῶν ἢ ῥιζῶν ἢ
βοτανῶν ἢ φύλλων ἢ βλαστῶν ἢ καρπῶν. εἴρηται δ' αὐτάρκως μὲν
ὑπὲρ αὐτῶν ἁπάντων ἐν τῇ περὶ φαρμάκων πραγματείᾳ· λεχθήσεται
δὲ καὶ κατὰ τὸν ἐνεστῶτα λόγον ἐν οἰκείῳ καιρῷ. νῦν δὲ τοῦτ' ἀρ-
κεῖ μόνον | εἰπεῖν, ὡς, ὅπερ ἂν ᾖ γλυκύτατον ἔλαιον, ἐπιτηδειότατόν
ἐστιν εἰς τὰ παρόντα. τούτῳ τοίνυν χρῆσθαι δαψιλεῖ μετὰ τρίψεως
πολλῆς, ἐν μὲν τῇ πρώτῃ τῶν ἡμερῶν ὑπὲρ τοῦ μηδ' ὅλως γενέσθαι
τὸν ὑποπτευόμενον ἔσεσθαι κόπον, ἐν δὲ τῇ δευτέρᾳ χάριν τοῦ λῦσαι
Διόδωρος Σικελός Ιστορική βιβλιοθήκη. (lib. 1-20)

Book 12, chapter 68, section 4, line 6
61
ἀξιολόγῳ δυνάμει, καὶ στρατοπεδεύσας πλησίον τῆς

γεφύρας, τὸ μὲν πρῶτον εἷλε τὸ προάστειον τῆς
πόλεως, τῇ δ' ὑστεραίᾳ καταπληξάμενος τοὺς Ἀμφι-
πολίτας παρέλαβε τὴν πόλιν καθ' ὁμολογίαν, ὥστ'
ἐξεῖναι τῷ βουλομένῳ τὰ ἑαυτοῦ λαβόντα ἀπελθεῖν
ἐκ τῆς πόλεως. εὐθὺς δὲ καὶ τῶν πλησιοχώρων
πόλεων πλείονας προσηγάγετο, ἐν αἷς ἦσαν ἀξιολο-
γώταται Οἰσύμη καὶ Γαληψός, ἀμφότεραι Θασίων
ἄποικοι, καὶ Μύρκινον, Ἠδωνικὸν πολισμάτιον.
ἐπεβάλετο δὲ καὶ ναυπηγεῖσθαι τριήρεις πλείους
ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ, καὶ στρατιώτας ἔκ τε
Λακεδαίμονος καὶ παρὰ τῶν ἄλλων συμμάχων μετε-
πέμπετο. κατεσκεύαζε δὲ καὶ πανοπλίας πολλάς, καὶ
τοῖς ἀόπλοις τῶν νέων ἀνεδίδου ταύτας, καὶ βελῶν
καὶ σίτου καὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων παρασκευὰς
ἐποιεῖτο. ὡς δ' αὐτῷ πάντα παρεσκεύαστο, ἀνέζευ-
ξεν ἐκ τῆς Ἀμφιπόλεως μετὰ τῆς δυνάμεως, καὶ
παραγενόμενος εἰς τὴν καλουμένην Ἀκτὴν κατε-
στρατοπέδευσεν. ἐν ταύτῃ δ' ὑπῆρχον πέντε πόλεις,
ὧν αἱ μὲν Ἑλληνίδες ἦσαν, Ἀνδρίων ἄποικοι, αἱ
δὲ εἶχον ὄχλον βαρβάρων διγλώττων Βισαλτικόν.
Διόδωρος Σικελός Ιστορική βιβλιοθήκη. (lib. 1-20) Book 12, chapter

73, section 3, line 9
ἐκ τούτων τῶν τόπων ἀπεληλυθότα, πρὸς δὲ τῇ

Τορώνῃ τοὺς ἀπολελειμμένους στρατιώτας οὐκ ὄντας
ἀξιομάχους. πλησίον δὲ τῆς Τορώνης καταστρατο-
πεδεύσας καὶ πολιορκήσας ἅμα κατὰ γῆν καὶ κατὰ
θάλατταν, εἷλε κατὰ κράτος τὴν πόλιν, καὶ τοὺς
μὲν παῖδας καὶ τὰς γυναῖκας ἠνδραποδίσατο, αὐτοὺς
δὲ καὶ τοὺς τὴν πόλιν φρουροῦντας αἰχμαλώτους
λαβών, σήσας ἀπέστειλεν εἰς τὰς Ἀθήνας· τῆς δὲ
πόλεως βαπολιπὼν τὴν ἱκανὴν φρουρὰν ἐξέπλευσε
μετὰ τῆς δυνάμεως, καὶ κατῆρε τῆς Θρᾴκης ἐπὶ
Στρυμόνα ποταμόν. καταστρατοπεδεύσας δὲ πλησίον
πόλεως Ἠιόνος, ἀπεχούσης ἀπὸ τῆς Ἀμφιπόλεως
σταδίους ὡς τριάκοντα, προσβολὰς ἐποιεῖτο τῷ πο-
λίσματι. πυθόμενος δὲ τὸν Βρασίδαν μετὰ δυνά-
μεως διατρίβειν περὶ πόλιν Ἀμφίπολιν, ἀνέζευξεν
62
ἐπ' αὐτόν. ὁ δὲ Βρασίδας ὡς ἤκουσε προσιόντας

τοὺς πολεμίους, ἐκτάξας τὴν δύναμιν ἀπήντα τοῖς
Ἀθηναίοις· γενομένης δὲ παρατάξεως μεγάλης, καὶ
τῶν στρατοπέδων ἀγωνισαμένων ἀμφοτέρων λαμ-
πρῶς, τὸ μὲν πρῶτον ἰσόρροπος ἦν ἡ μάχη, μετὰ
δὲ ταῦτα παρ' ἑκατέροις τῶν ἡγεμόνων φιλοτιμου

καθελεῖν, Ἀμφιλόχους δὲ τῶν Αἰτωλῶν ἀποζεῦξαι,

καὶ τοὺς ἐπιφανεῖς ἄνδρας τῶν Μακεδόνων εἰς ἓν
συναγαγεῖν· ἔνθα ἐλευθέρους καὶ ἀφρουρήτους
αὐτοὺς ἀφῆκαν. κατέλυσαν δὲ καὶ τὰς ἐκ τῶν
μετάλλων ἀργύρου καὶ χρυσοῦ προσόδους διά τε τὸ
τῶν ἐνοικούντων ἀνεπηρέαστον καὶ ὅπως μή τινες
μετὰ ταῦτα νεωτερίζοιεν διὰ τῶν χρημάτων ἀνα-
κτώμενοι τὴν Μακεδόνων ἀρχήν. τὴν δὲ χώραν
ὅλην διεῖλον εἰς τέσσαρα μέρη, ὧν πρῶτον τὸ
μεταξὺ Νέστου ποταμοῦ καὶ Στρυμόνος καὶ τὰ
πρὸς ἀνατολὴν τοῦ Νέστου ἐρύματα πλὴν τὰ πρὸς
Ἄβδηραν καὶ Μαρώνειαν καὶ Αἶνον πόλεις, πρὸς
δυσμὰς δὲ τοῦ Στρυμόνος Βισαλτία πᾶσα μετὰ τῆς
ἐν τῇ Σιντικῇ Ἡρακλείας· δεύτερον μέρος, ὅπερ
ἀπὸ μὲν ἀνατολῆς ὁρίζει ὁ Στρυμὼν ποταμός, ἀπὸ
δὲ δυσμῶν ὁ καλούμενος Ἀξιὸς ποταμὸς καὶ οἱ
παρακείμενοι αὐτῷ τόποι· τρίτον, ὃ περιέχει κατὰ
δυσμὰς μὲν ὁ Πηνειὸς ποταμός, κατὰ δὲ ἄρκτον τὸ
λεγόμενον Βέρνον ὄρος, προστεθέντων καί τινων
τόπων τῆς Παιονίας, ἐν οἷς καὶ πόλεις ἀξιόλογοι

αὐτοὺς ἀφῆκαν. κατέλυσαν δὲ καὶ τὰς ἐκ τῶν

μετάλλων ἀργύρου καὶ χρυσοῦ προσόδους διά τε τὸ
63

Ἔδεσσα καὶ Βέροια· τέταρτον καὶ τελευταῖον, ὅπερ
ὑπὲρ τὸ Βέρνον ὄρος συνάπτει τῇ Ἠπείρῳ καὶ τοῖς
κατὰ τὴν Ἰλλυρίδα τόποις.
Διόδωρος Σικελός Ιστορική βιβλιοθήκη. (lib. 21-40)


Ἔδεσσα καὶ Βέροια· τέταρτον καὶ τελευταῖον, ὅπερ
ὑπὲρ τὸ Βέρνον ὄρος συνάπτει τῇ Ἠπείρῳ καὶ τοῖς
κατὰ τὴν Ἰλλυρίδα τόποις. ἡγοῦντο δὲ καὶ πόλεις
τέσσαρες τῶν αὐτῶν τεσσάρων μερῶν, τοῦ μὲν
πρώτου Ἀμφίπολις, τοῦ δευτέρου Θεσσαλονίκη,
Scylax Perieg., Periplus Scylacis Section 66, line 23
ριον. Ἔξω δὲ τοῦ ἰσθμοῦ πόλεις αἵδε· Ὄλυνθος Ἑλ-

ληνὶς, Μηκύβερνα Ἑλληνὶς, Σερμυλία Ἑλληνὶς καὶ
64
κόλπος Σερμυλικὸς, Τορώνη πόλις Ἑλληνὶς καὶ λιμὴν,

Δῖον Ἑλληνὶς, Θυσσὸς Ἑλληνὶς, Κλεωναὶ Ἑλλη-
νὶς, Ἄθως ὄρος, Ἀκρόθωοι Ἑλληνὶς, Χαραδροῦς Ἑλ-
ληνὶς, Ὀλόφυξος Ἑλληνὶς, Ἄκανθος Ἑλληνὶς, Ἄλα-
πτα Ἑλληνὶς, Ἀρέθουσα Ἑλληνὶς, Βολβὴ λίμνη,
Ἀπολλωνία Ἑλληνίς. Εἰσὶ δὲ καὶ ἄλλαι Μακεδονίας
ἐν μεσογείᾳ πολλαί. Ἔστι δὲ κολπώδης· παράπλους
δὲ περὶ τοὺς κόλπους δύο ἡμερῶν. Μετὰ δὲ Μακεδο-
νίαν Στρυμὼν ποταμός· οὗτος ὁρίζει Μακεδονίαν καὶ
Θρᾴκην.
ΘΡΑιΚΗ. Διήκει δὲ ἡ Θρᾴκη ἀπὸ Στρυμόνος
ποταμοῦ μέχρι Ἴστρου ποταμοῦ τοῦ ἐν τῷ Εὐξείνῳ
Πόντῳ. Εἰσὶ δὲ ἐν Θρᾴκῃ πόλεις Ἑλληνίδες αἵδε·
Ἀμφίπολις, Φάγρης, Γαληψὸς, Οἰσύμη καὶ ἄλλα
ἐμπόρια Θασίων. Κατὰ ταῦτά ἐστι Θάσος νῆσος καὶ
πόλις καὶ λιμένες δύο· τούτων ὁ εἷς κλειστός. Ἐπάν-
ειμι δὲ πάλιν ὅθεν ἐξετραπόμην. Νεάπολις, κατὰ
ταύτην Δάτον πόλις Ἑλληνὶς, ἣν ᾤκισε Καλλίστρατος
Ἀθηναῖος, καὶ ποταμὸς Νέστος, Ἄβδηρα πόλις, Κού
δητος ποταμὸς καὶ πόλεις Δίκαια καὶ Μαρώνεια.
Κατὰ ταῦτα ΣαμοΘρᾴκη νῆσος καὶ λιμήν.
Scylax Perieg., Periplus Scylacis Section 67, line 39
Μετὰ δὲ τὴν Χερρόνησόν ἐστι Θρᾴκια τείχη τάδε·

πρῶτον Λευκὴ ἀκτὴ, Τειρίστασις, Ἡράκλεια, Γάνος,
Γανίαι, Νέον τεῖχος, Πέρινθος πόλις καὶ λιμὴν, Δαμι-
νὸν τεῖχος, Σηλυμβρία πόλις καὶ λιμήν. Ἀπὸ τούτου
ἐπὶ τοῦ στόματος τοῦ Πόντου εἰσὶ στάδιοι φʹ. Καλεῖ-
ται δὲ Ἀνάπλους ὁ τόπος ἀνὰ Βόσπορον μέχρι ἂν ἔλθῃς
ἐφ' Ἱερόν. Ἀφ' Ἱεροῦ δὲ τοῦ στόματός ἐστι τοῦ Πόν-
του εὖρος στάδια ζʹ. Εἰσὶ δὲ ἐν τῷ Πόντῳ πόλεις Ἑλ-
ληνίδες αἵδε ἐν Θρᾴκῃ· Ἀπολλωνία, Μεσημβρία,
Ὀδησσόπολις, Κάλλατις καὶ ποταμὸς Ἴστρος. Πα-
ράπλους δὲ τῆς Θρᾴκης ἀπὸ Στρυμόνος ποταμοῦ μέχρι
Σηστοῦ δύο ἡμερῶν καὶ νυκτῶν δύο, ἀπὸ δὲ Σηστοῦ
μέχρι στόματος τοῦ Πόντου δύο ἡμερῶν καὶ νυκτῶν
δύο, ἀπὸ δὲ τοῦ στόματος μέχρι τοῦ Ἴστρου ποταμοῦ
ἡμερῶν τριῶν καὶ νυκτῶν τριῶν. Ὁ σύμπας περί-
πλους ἀπὸ Θρᾴκης καὶ ποταμοῦ Στρυμόνος μέχρι τοῦ
Ἴστρου ποταμοῦ ὀκτὼ ἡμερῶν καὶ ὀκτὼ νυκτῶν.
ΣΚΥΘΙΑ. ΤΑΥΡΟΙ. Μετὰ δὲ Θρᾴκην εἰσὶ Σκύ-
65
θαι ἔθνος καὶ πόλεις ἐν αὐτοῖς Ἑλληνίδες αἵδε· Τύρις

ποταμὸς, Νικώνιον πόλις, Ὀφιοῦσα πόλις.. Ἐπὶ δὲ τῇ
Σκυθικῇ ἐποικοῦσι Ταῦροι ἔθνος ἀκρωτήριον τῆς ἠπεί-
ρου· εἰς θάλατταν δὲ τὸ ἀκρωτήριόν ἐστιν. Ἐν δὲ
τῇ Ταυρικῇ οἰκοῦσιν Ἕλληνες* αἵδε· Χερρόνησος ἐμπό-
ριον, Κριοῦ μέτωπον, ἀκρωτήριον τῆς Ταυρικῆς. Μετὰ
δὲ ταῦτά εἰσι Σκύθαι πάλιν, πόλεις δὲ Ἑλληνίδες αἵδε
ἐν αὐτῇ· Θευδοσία, Κύταια καὶ Νυμφαία, Παντικά
Pseudo-Scymnus Geogr., Ad Nicomedem regem, vv. 1-980 (sub titulo

Orbis descriptio) Line 623
λίμνην βαθεῖαν λεγομένην Βοιβηΐδα.

Τῇ Θετταλίᾳ δ' ἔσθ' ὅμορος Ἁθαμανία,
Δολόπων τε Περραιβῶν τε συνορίζοντ' ἔθνη
τά τ' Αἰνιάνων, οἵτινες τῶν Αἱμόνων
δοκοῦσι Λαπιθῶν Μυρμιδόνων τε γεγονέναι.
Ὑπὲρ τὰ Τέμπη δ' ἔστιν ἡ τῶν Μακεδόνων
χώρα παρὰ τὸν Ὄλυμπον ἑξῆς κειμένη,
ἧς φασι βασιλεῦσαι Μακεδόνα γηγενῆ,
ἔθνος τὸ Λυγκηστῶν δὲ καὶ τῶν Πελαγόνων,
τῶν κειμένων ἐκεῖσε παρὰ τὸν Ἄξιον,
καὶ Βοττεατῶν, τῶν τε περὶ τὸν Στρυμόνα.
Ἐν τῇ μεσογείῳ δ' εἰσὶ μὲν πολλαὶ πόλεις,
ἡ Πέλλα καὶ Βέροια δ' ἐπιφανέσταται·
ἐν παραλίᾳ δὲ Θετταλονίκη Πύδνα τε.
Κάμψαντι τὴν ἄκραν δὲ τὴν καλουμένην
Αἴνειαν ἡ πρὶν γενομένη Κορινθίων
κτίσις Ποτίδαι' ἐστὶ, Δωρικὴ πόλις,
μετὰ ταῦτα Κασάνδρεια δ' ὠνομασμένη.
Ἐν τῇ μεσογείῳ δ' Ἀντιγόνεια λεγομένη·
Ὄλυνθος ὕστερον δὲ γενομένη πόλις,
ἣν ἐξανέστησεν Φίλιππος ὁ Μακεδών,
Pseudo-Scymnus Geogr., Ad Nicomedem regem, vv. 1-980 (sub titulo

Orbis descriptio) Line 650
Εἶτ' ἔστι κόλπος λεγόμενος Τορωνικός,

οὗ πρότερον ἦν τις Μηκύβερνα κειμένη·
ἑξῆς Τορώνη τοῖς τόποις ὁμώνυμος.
Εἶτεν πελαγία Λῆμνος, Ἡφαίστου τροφός,
66
ἣν ὁ Διονύσου πρῶτος οἰκίζει Θόας,

μετὰ ταῦτα δ' ἔσχεν Ἀττικὴν ἀποικίαν.
Τὸν Ἄθω δὲ παραπλεύσαντι παράλιος πόλις
Ἄκανθός ἐστιν, Ἀνδρίων ἀποικία,
παρ' ἣν διῶρυξ δείκνυται τετμημένη
ἑπταστάδιος· Ξέρξην δὲ λέγετ' αὐτὴν τεμεῖν·
εἶτ' Ἀμφίπολις. Στρυμὼν δὲ παρὰ ταύτην μέγας
ποταμὸς παραρρεῖ μέχρι θαλάττης φερόμενος
κατὰ τοὺς λεγομένους κεῖσε Νερῄδων χορούς·
ἐφ' οὗ κατὰ μεσόγειον Ἀντιφάνους πατρίς
κεῖται λεγομένη Βέργα, τοῦ δὴ γεγραφότος
ἄπιστον ἱστορίας τε μυθικῆς γέλων.
Μετ' Ἀμφίπολιν δ' ἡ πρότερον Οἰσύμη πόλις
Θασίων γενομένη, μετὰ δὲ ταῦτα Μακεδόνων,
ἀπὸ τῆς Μακέσσης Ἠμαθίας τε λεγομένη.
Ἑξῆς Νέα πόλις ἐστὶ καὶ νῆσος Θάσος,
ἣν βάρβαροι τὸ πρότερον ᾤκουν, ὡς λόγος,
Flavius Arrianus Hist., Phil., Alexandri anabasis Book 1, chapter 11,

section 3, line 7
τις, θαρρεῖν ἐκέλευσεν Ἀλέξανδρον· δηλοῦσθαι γὰρ,

ὅτι ποιηταῖς ἐπῶν τε καὶ μελῶν καὶ ὅσοι ἀμφὶ ᾠδὴν
ἔχουσι πολὺς πόνος ἔσται ποιεῖν τε καὶ ᾄδειν Ἀλέξαν-
δρον καὶ τὰ Ἀλεξάνδρου ἔργα.
Ἅμα δὲ τῷ ἦρι ἀρχομένῳ ἐξελαύνει ἐφ' Ἑλλησπόν-
του, τὰ μὲν κατὰ Μακεδονίαν τε καὶ τοὺς Ἕλληνας
Ἀντιπάτρῳ ἐπιτρέψας, αὐτὸς δὲ ἄγων πεζοὺς μὲν σὺν
ψιλοῖς τε καὶ τοξόταις οὐ πολλῷ πλείους τῶν τρισμυ-
ρίων, ἱππέας δὲ ὑπὲρ τοὺς πεντακισχιλίους. ἦν δὲ
αὐτῷ ὁ στόλος παρὰ τὴν λίμνην τὴν Κερκινῖτιν ὡς
ἐπ' Ἀμφίπολιν καὶ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ τὰς ἐκβολάς.
διαβὰς δὲ τὸν Στρυμόνα παρήμειβε τὸ Πάγγαιον ὄρος
τὴν ὡς ἐπ' Ἄβδηρα καὶ Μαρώνειαν, πόλεις Ἑλληνίδας
ἐπὶ θαλάσσῃ ᾠκισμένας. ἔνθεν δὲ ἐπὶ τὸν Ἕβρον
ποταμὸν ἀφικόμενος διαβαίνει καὶ τὸν Ἕβρον εὐπετῶς.
ἐκεῖθεν δὲ διὰ τῆς Παιτικῆς ἐπὶ τὸν Μέλανα ποταμὸν
ἔρχεται. διαβὰς δὲ καὶ τὸν Μέλανα ἐς Σηστὸν ἀφ-
ικνεῖται ἐν εἴκοσι ταῖς πάσαις ἡμέραις ἀπὸ τῆς οἴκοθεν
ἐξορμήσεως. ἐλθὼν δὲ ἐς Ἐλαιοῦντα θύει Πρωτεσι-
λάῳ ἐπὶ τῷ τάφῳ τοῦ Πρωτεσιλάου, ὅτι καὶ Πρωτεσί-
λαος πρῶτος ἐδόκει ἐκβῆναι ἐς τὴν Ἀσίαν τῶν
67
Flavius Arrianus Hist., Phil., Alexandri anabasis Book 1, chapter 11,

section 4, line 1
ὅτι ποιηταῖς ἐπῶν τε καὶ μελῶν καὶ ὅσοι ἀμφὶ ᾠδὴν

ἔχουσι πολὺς πόνος ἔσται ποιεῖν τε καὶ ᾄδειν Ἀλέξαν-
δρον καὶ τὰ Ἀλεξάνδρου ἔργα.
Ἅμα δὲ τῷ ἦρι ἀρχομένῳ ἐξελαύνει ἐφ' Ἑλλησπόν-
του, τὰ μὲν κατὰ Μακεδονίαν τε καὶ τοὺς Ἕλληνας
Ἀντιπάτρῳ ἐπιτρέψας, αὐτὸς δὲ ἄγων πεζοὺς μὲν σὺν
ψιλοῖς τε καὶ τοξόταις οὐ πολλῷ πλείους τῶν τρισμυ-
ρίων, ἱππέας δὲ ὑπὲρ τοὺς πεντακισχιλίους. ἦν δὲ
αὐτῷ ὁ στόλος παρὰ τὴν λίμνην τὴν Κερκινῖτιν ὡς
ἐπ' Ἀμφίπολιν καὶ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ τὰς ἐκβολάς.
διαβὰς δὲ τὸν Στρυμόνα παρήμειβε τὸ Πάγγαιον ὄρος
τὴν ὡς ἐπ' Ἄβδηρα καὶ Μαρώνειαν, πόλεις Ἑλληνίδας
ἐπὶ θαλάσσῃ ᾠκισμένας. ἔνθεν δὲ ἐπὶ τὸν Ἕβρον
ποταμὸν ἀφικόμενος διαβαίνει καὶ τὸν Ἕβρον εὐπετῶς.
ἐκεῖθεν δὲ διὰ τῆς Παιτικῆς ἐπὶ τὸν Μέλανα ποταμὸν
ἔρχεται. διαβὰς δὲ καὶ τὸν Μέλανα ἐς Σηστὸν ἀφ-
ικνεῖται ἐν εἴκοσι ταῖς πάσαις ἡμέραις ἀπὸ τῆς οἴκοθεν
Flavius Arrianus Hist., Phil., Historia Indica Chapter 18, sect 11, line 1
θέμιδος Λαρισαῖος, Εὐμένης δὲ Ἱερωνύμου ἐκ Καρδίης,

Κριτόβουλος δὲ Πλάτωνος Κῷος, καὶ Θόας Μηνοδώρου
καὶ Μαίανδρος Μανδρογένεος Μάγνητες, Ἄνδρων δὲ
Καβήλεω Τήιος. Κυπρίων δὲ Νικοκλέης Πασικράτεος
Σόλιος καὶ Νιθάφων Πνυταγόρεω Σαλαμίνιος. ἦν δὲ
δὴ καὶ Πέρσης αὐτῷ τριήραρχος, Βαγώας ὁ Φαρνούχεος.
τῆς δὲ αὐτοῦ Ἀλεξάνδρου νεὼς κυβερνήτης ἦν Ὀνησί-
κριτος Ἀστυπαλαιεύς, γραμματεὺς δὲ τοῦ στόλου παντὸς
Εὐαγόρας Εὐκλέωνος Κορίνθιος. ναύαρχος δὲ αὐτοῖσιν
ἐπεστάθη Νέαρχος Ἀνδροτίμου, τὸ γένος μὲν Κρὴς ὁ
Νέαρχος, ᾤκει δὲ ἐν Ἀμφιπόλει τῇ ἐπὶ Στρυμόνι. ὡς
δὲ ταῦτα ἐκεκόσμητο Ἀλεξάνδρῳ, ἔθυε τοῖς θεοῖσιν ὅσοι
τε πάτριοι ἢ μαντευτοὶ αὐτῷ καὶ Ποσειδῶνι καὶ Ἀμφι-
τρίτῃ καὶ Νηρηίσι καὶ αὐτῷ τῷ Ὠκεανῷ, καὶ τῷ Ὑδάσπῃ
ποταμῷ, ἀπ' ὅτου ὡρμᾶτο, καὶ τῷ Ἀκεσίνῃ, ἐς ὅντινα
ἐκδιδοῖ ὁ Ὑδάσπης, καὶ τῷ Ἰνδῷ, ἐς ὅντινα ἄμφω ἐκδι-
δοῦσιν· ἀγῶνές τε αὐτῷ μουσικοὶ καὶ γυμνικοὶ ἐποιεῦντο,
καὶ ἱερεῖα τῇ στρατιῇ πάσῃ κατὰ τέλεα ἐδίδοτο.
68
Αισχύλος Supplices Line 255
εἰ μὴ παρόντι φθόγγος ἦν ὁ σημανῶν.

{Χο.} εἴρηκας ἀμφὶ κόσμον ἀψευδῆ λόγον.
ἐγὼ δὲ πρὸς σὲ πότερον ὡς ἔτην λέγω,
ἢ τηρὸν ἱεροῦ ῥάβδον, ἢ πόλεως ἀγόν;
{Βα.} πρὸς ταῦτ' ἀμείβου καὶ λέγ' εὐθαρσὴς ἐμοί.
τοῦ γηγενοῦς γάρ εἰμ' ἐγὼ Παλαίχθονος
ἶνις Πελασγός, τῆσδε γῆς ἀρχηγέτης.
ἐμοῦ δ' ἄνακτος εὐλόγως ἐπώνυμον
γένος Πελασγῶν τήνδε καρποῦται χθόνα.
καὶ πᾶσαν αἶαν, ἧς δί' ἁγνὸς ἔρχεται
Στρυμών, τὸ πρὸς δύνοντος ἡλίου, κρατῶ.
ὁρίζομαι δὲ τήν τε Περραιβῶν χθόνα,
Πίνδου τε τἀπέκεινα, Παιόνων πέλας,
ὄρη τε Δωδωναῖα· συντέμνει δ' ὅρος
ὑγρᾶς θαλάσσης· τῶνδε τἀπὶ τάδε κρατῶ.
αὐτῆς δὲ χώρας Ἀπίας πέδον τόδε
πάλαι κέκληται φωτὸς ἰατροῦ χάριν.
Ἆπις γὰρ ἐλθὼν ἐκ πέρας Ναυπακτίας
ἰατρόμαντις παῖς Ἀπόλλωνος χθόνα
τήνδ' ἐκκαθαίρει κνωδάλων βροτοφθόρων,
τὰ δὴ παλαιῶν αἱμάτων μιάσμασι
Αισχύλος Persae Line 497
Σπερχειὸς ἄρδει πεδίον εὐμενεῖ ποτῷ·

κἀντεῦθεν ἡμᾶς γῆς Ἀχαιίδος πέδον
καὶ Θεσσαλῶν πόλεις ὑπεσπανισμένους
βορᾶς ἐδέξαντ'· ἔνθα δὴ πλεῖστοι θάνον
δίψῃ τε λιμῷ τ'· ἀμφότερα γὰρ ἦν τάδε.
Μαγνητικὴν δὲ γαῖαν ἔς τε Μακεδόνων
χώραν ἀφικόμεσθ', ἐπ' Ἀξιοῦ πόρον,
Βόλβης θ' ἕλειον δόνακα, Πάγγαιόν τ' ὄρος,
Ἠδωνίδ' αἶαν· νυκτὶ δ' ἐν ταύτῃ θεὸς
χειμῶν' ἄωρον ὦρσε, πήγνυσιν δὲ πᾶν
ῥέεθρον ἁγνοῦ Στρυμόνος. θεοὺς δέ τις
τὸ πρὶν νομίζων οὐδαμοῦ τότ' ηὔχετο
λιταῖσι, γαῖαν οὐρανόν τε προσκυνῶν.
ἐπεὶ δὲ πολλὰ θεοκλυτῶν ἐπαύσατο
στρατός, περᾷ κρυσταλλοπῆγα διὰ πόρον·
χὤστις μὲν ἡμῶν πρὶν σκεδασθῆναι θεοῦ
69
ἀκτῖνας ὡρμήθη, σεσωμένος κυρεῖ.

φλέγων γὰρ αὐγαῖς λαμπρὸς ἡλίου κύκλος
μέσον πόρον διῆκε, θερμαίνων φλογί·
πῖπτον δ' ἐπ' ἀλλήλοισιν· εὐτυχὴς δέ τοι
ὅστις τάχιστα πνεῦμ' ἀπέρρηξεν βίου.
Αισχύλος Persae Line 867-869
πρῶτα μὲν εὐδοκίμους στρατιὰς ἀπε- {[ἀντ. α.}

φαινόμεθ', οἱ δὲ νομίσματα πύργινα
πάντ' ἐπηύθυνον.
νόστοι δ' ἐκ πολέμων ἀπόνους ἀπα-
θεῖς πάλιν εὖ πράς-
σοντας ἆγον [ἐς] οἴκους.
ὅσσας δ' εἷλε πόλεις πόρον οὐ διαβὰς Ἅλυος ποτα-

μοῖο, {[στρ. β.}
οὐδ' ἀφ' ἑστίας συθείς,
οἷαι Στρυμονίου πελάγους Ἀχελωίδες εἰσὶ πάροικοι
Θρῃκίων ἐπαύλων,
λίμνας τ' ἔκτοθεν αἳ κατὰ χέρσον ἐληλαμέναι πέρι

πύργον {[ἀντ. β.}τοῦδ' ἄνακτος ἄιον, Ἕλλας τ' ἀμφὶ πόρον πλατὺν
εὐχόμεναι, μυχία τε Προποντίς, καὶ στόμωμα Πόντου·
Αισχύλος Agamemnon Line 192
καὶ τόθ' ἡγεμὼν ὁ πρέ- {[ἀντ. γ.}

σβυς νεῶν Ἀχαιικῶν,
μάντιν οὔτινα ψέγων,
ἐμπαίοις τύχαισι συμπνέων,
εὖτ' ἀπλοίᾳ κεναγγεῖ βαρύ-
νοντ' Ἀχαιικὸς λεώς,
Χαλκίδος πέραν ἔχων παλιρρό-
χθοις ἐν Αὐλίδος τόποις·
πνοαὶ δ' ἀπὸ Στρυμόνος μολοῦσαι {[στρ. δ.}

κακόσχολοι, νήστιδες, δύσορμοι,
βροτῶν ἄλαι,
ναῶν τε καὶ πεισμάτων ἀφειδεῖς,
παλιμμήκη χρόνον τιθεῖσαι
70
τρίβῳ κατέξαινον ἄνθος Ἀργεί-

ων· ἐπεὶ δὲ καὶ πικροῦ
χείματος ἄλλο μῆχαρ
βριθύτερον πρόμοισιν
μάντις ἔκλαγξεν
προφέρων Ἄρτεμιν, ὥστε χθόνα βάκτροις
Αριστοτέλης Historia animalium Bekker page 592a, line 7
τους· εἰ δὲ μή, πάμπαν ἂν ὀλίγοι δοκοῦσιν εἶναι· καὶ γὰρ

ἡ τοῦ δελφῖνος ὀξύτης καὶ δύναμις τοῦ φαγεῖν δοκεῖ εἶναι
θαυμαστή.
Τῶν δ' ἐγχελύων τρέφονται ὀλίγαι μέν τινες καὶ
ἐνιαχοῦ καὶ τῇ ἰλύϊ καὶ σιτίοις, ἐάν τις παραβάλῃ, αἱ
μέντοι πλεῖσται τῷ ποτίμῳ ὕδατι· καὶ τοῦτο τηροῦσιν οἱ ἐγ-
χελυοτρόφοι ὅπως ὅτι μάλιστα καθαρὸν ᾖ, ἀπορρέον ἀεὶ
καὶ ἐπιρρέον ἐπὶ πλαταμώνων· ἢ κονιῶνται τοὺς ἐγχελεῶ-
νας. Ἀποπνίγονται γὰρ ταχύ, ἐὰν μὴ καθαρὸν ᾖ τὸ ὕδωρ·
ἔχουσι γὰρ τὰ βράγχια μικρά. Διόπερ ὅταν θηρεύωσι, τα-
ράττουσι τὸ ὕδωρ· καὶ ἐν τῷ Στρυμόνι δὲ περὶ Πλειάδας
ἁλίσκονται· τότε γὰρ ἀναθολοῦται τὸ ὕδωρ καὶ ὁ πηλὸς
ὑπὸ πνευμάτων γινομένων ἐναντίων· εἰ δὲ μή, συμφέρει
ἡσυχίαν ἔχειν.
Ἀποθανοῦσαι δ' αἱ ἐγχέλυς οὐκ ἐπιπολάζουσιν
οὐδὲ φέρονται ἄνω, ὥσπερ οἱ πλεῖστοι τῶν ἰχθύων· ἔχουσι
γὰρ τὴν κοιλίαν μικράν. Δημὸν δ' ὀλίγαι μὲν ἔχουσιν, αἱ δὲ
πλεῖσται οὐκ ἔχουσιν. Ζῶσι δ' ἐκ τοῦ ὑγροῦ ἀφαιρούμεναι
ἡμέρας καὶ πέντε καὶ ἕξ, καὶ βορείων μὲν ὄντων πλείους,
νοτίων δ' ἐλάττους. Καὶ μεταβαλλόμεναι τοῦ θέρους εἰς τοὺς
ἐγχελεῶνας ἐκ τῶν λιμνῶν ἀποθνήσκουσι, χειμῶνος δ' οὔ.
Αριστοτέλης Historia animalium Bekker page 597a, line 10
μερίαν ἐκ τοῦ Πόντου καὶ τῶν ψυχρῶν τόπων φεύγοντα τὸν

ἐπιόντα χειμῶνα, μετὰ δὲ τὴν ἐαρινὴν ἐκ τῶν θερμῶν εἰς
τοὺς τόπους τοὺς ψυχροὺς φοβούμενα τὰ καύματα, τὰ μὲν ἐκ
τῶν ἐγγὺς τόπων ποιούμενα τὰς μεταβολάς, τὰ δὲ καὶ ἐκ
τῶν ἐσχάτων ὡς εἰπεῖν, οἷον αἱ γέρανοι ποιοῦσιν. Μεταβάλ-
λουσι γὰρ ἐκ τῶν Σκυθικῶν πεδίων εἰς τὰ ἕλη τὰ ἄνω τῆς
Αἰγύπτου, ὅθεν ὁ Νεῖλος ῥεῖ· οὗ καὶ λέγονται τοῖς Πυγμαίοις
ἐπιχειρεῖν· οὐ γάρ ἐστι τοῦτο μῦθος, ἀλλ' ἔστι κατὰ τὴν ἀλή-
θειαν γένος μικρὸν μέν, ὥσπερ λέγεται, καὶ αὐτοὶ καὶ οἱ
71
ἵπποι, τρωγλοδύται δ' εἰσὶ τὸν βίον. Καὶ οἱ πελεκᾶνες δ'

ἐκτοπίζουσι, καὶ πέτονται ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ἐπὶ τὸν
Ἴστρον, κἀκεῖ τεκνοποιοῦνται· ἀθρόοι δ' ἀπέρχονται, ἀναμέ-
νοντες οἱ πρότεροι τοὺς ὕστερον, διὰ τὸ ὅταν ὑπερπτῶνται τὸ
ὄρος ἀδήλους γίνεσθαι τοὺς προτέρους τοῖς ὑστέροις.
Καὶ οἱ ἰχθύες δὲ τὸν αὐτὸν τρόπον οἱ μὲν ἐκ τοῦ Πόντου καὶ εἰς τὸν
Πόντον μεταβάλλουσιν, οἱ δ' ἐν μὲν τῷ χειμῶνι ἐκ τοῦ πε-
λάγους πρὸς τὴν γῆν, τὴν ἀλέαν διώκοντες, ἐν δὲ τῷ θέρει
ἐκ τῶν προσγείων εἰς τὸ πέλαγος, φεύγοντες τὴν ἀλέαν.
Καὶ τὰ ἀσθενῆ δὲ τῶν ὀρνέων ἐν μὲν τῷ χειμῶνι καὶ τοῖς
πάγοις εἰς τὰ πεδία καταβαίνουσι διὰ τὴν ἀλέαν, ἐν δὲ τῷ
Αριστοτέλης Meteorologica Bekker page 350b, line 16
πλήθει μέγιστα περὶ τὸν τόπον τοῦτόν ἐστιν. ὑπ' αὐτὴν δὲ τὴν
ἄρκτον ὑπὲρ τῆς ἐσχάτης Σκυθίας αἱ καλούμεναι Ῥῖπαι,
περὶ ὧν τοῦ μεγέθους λίαν εἰσὶν οἱ λεγόμενοι λόγοι μυθώδεις·
ῥέουσι δ' οὖν οἱ πλεῖστοι καὶ μέγιστοι μετὰ τὸν Ἴστρον τῶν
ἄλλων ποταμῶν ἐντεῦθεν, ὥς φασιν. ὁμοίως δὲ καὶ περὶ
τὴν Λιβύην οἱ μὲν ἐκ τῶν Αἰθιοπικῶν ὀρῶν, ὅ τε Αἰγὼν
καὶ ὁ Νύσης, οἱ δὲ μέγιστοι τῶν διωνομασμένων, ὅ τε Χρε-
μέτης καλούμενος, ὃς εἰς τὴν ἔξω ῥεῖ θάλατταν, καὶ τοῦ
Νείλου τὸ ῥεῦμα τὸ πρῶτον, ἐκ τοῦ Ἀργυροῦ καλουμένου ὄρους.
τῶν δὲ περὶ τὸν Ἑλληνικὸν τόπον ὁ μὲν Ἀχελῷος ἐκ Πίν-
δου, καὶ ὁ Ἴναχος ἐντεῦθεν, ὁ δὲ Στρυμὼν καὶ Νέσσος καὶ
ὁ Ἕβρος ἅπαντες τρεῖς ὄντες ἐκ τοῦ Σκόμβρου· πολλὰ δὲ
ῥεύματα καὶ ἐκ τῆς Ῥοδόπης ἐστίν. ὁμοίως δὲ καὶ τοὺς
ἄλλους ποταμοὺς εὕροι τις ἂν ῥέοντας· ἀλλὰ μαρτυρίου χά-
ριν τούτους εἴπομεν· ἐπεὶ καὶ ὅσοι αὐτῶν ῥέουσιν ἐξ ἑλῶν, τὰ
ἕλη ὑπὸ ὄρη κεῖσθαι συμβαίνει πάντα σχεδὸν ἢ τόπους
ὑψηλοὺς ἐκ προσαγωγῆς. ὅτι μὲν οὖν οὐ δεῖ νομίζειν οὕτω γί-
γνεσθαι τὰς ἀρχὰς τῶν ποταμῶν ὡς ἐξ ἀφωρισμένων κοι-
λιῶν, φανερόν· οὔτε γὰρ ἂν ὁ τόπος ἱκανὸς ἦν ὁ τῆς γῆς
ὡς εἰπεῖν, ὥσπερ οὐδ' ὁ τῶν νεφῶν, εἰ τὸ ὂν ἔδει ῥεῖν
μόνον, ἀλλὰ μὴ τὸ μὲν ἀπῄει τὸ δ' ἐγίγνετο... Την ίδια πληροφορία
παραθέτει και ο Αριστοτέλης στα Μετεωρολογικά21- Αριστ. Μετεωρ .
350b 16 Bekker. - προσθέτοντας πως από το ίδιο βουνό πηγάζουν ο
Νέστος και ο Έβρος. Ο Στράβωνας στο έβδομο βιβλίο των
Γεωγραφικώντου (αππ. 36-37) κολουθώντας τη ροή του ποταμού
περιγράφει τις γύρω περιοχές και εντοπίζει τις πηγές του στα βουνά
της Ροδόπης,... Ο ποταμός Στρυμόνας στην αρχαία ελληνική και
72
λατινική γραμματεία Χαρίλαος Ν. Μιχαλόπουλος Επίκουρος Καθηγητής

Λατινικής Φιλολογίας στο Δ.Π.Θ. δὶς ἐς τὸν αὐτὸν ποταμὸν οὐκ ἂν
ἐμβαίης (Ηράκλειτος ap . Πλάτ. KratÚl . 402a 9-10 Burnet)
Αριστοτέλης De ventorum situ et nominibus Bekker page 973b, line 17
τοῦτον οἱ μὲν Εὖρον, οἱ δὲ Ἀμνέα προσαγορεύουσιν. Νότος

δὲ ὁμοίως παρὰ πᾶσι καλεῖται· τὸ δὲ ὄνομα διὰ τὸ νο-
σώδη εἶναι· ἔξω δὲ κάτομβρον, κατ' ἀμφότερα δὲ νότον.
Λευκόνοτος ὁμοίως· τὸ δὲ ὄνομα ἀπὸ τοῦ συμβαίνοντος·
λευκαίνεται γὰρ ... Λίψ. καὶ οὗτος τὸ ὄνομα ἀπὸ Λι-
βύης, ὅθεν πνεῖ. Ζέφυρος. καὶ οὗτος τόδε τὸ ὄνομα διὰ
τὸ ἀφ' ἑσπέρας πνεῖν. ἡ δὲ ἑσπέρα ... Ἰάπυξ. οὗτος
ἐν Τάραντι Σκυλητῖνος ἀπὸ χωρίου Σκυλαντίμου. κατὰ δὲ
οραλεοντο Φρυγίας. ὑπὸ δέ τινων Φαραγγίτης· πνεῖ γὰρ ἔκ
τινος φάραγγος τῶν κατὰ τὸ Πηγαῖον. παρὰ πολλοῖς δὲ
Ἀργέστης. Θρᾳκίας κατὰ μὲν Θρᾴκην Στρυμονίας
(πνεῖ γὰρ ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ), κατὰ δὲ τὴν Με-
γαρικὴν Σκίρρων ἀπὸ τῶν Σκιρρωνίδων πετρῶν, ἐν δὲ Ἰτα-
λίᾳ καὶ Σικελίᾳ Κίρκας διὰ τὸ πνεῖν ἀπὸ τοῦ Κιρκαίου.
ἐν δὲ Εὐβοίᾳ καὶ Λέσβῳ Ὀλυμπίας, τὸ δὲ ὄνομα ἀπὸ τοῦ
Πιερικοῦ Ὀλύμπου· ὀχλεῖ δὲ Πυρραίους. ὑπογέγραφα δέ
σοι καὶ τὰς θέσεις αὐτῶν, ὡς κεῖνται καὶ πνέουσιν, ὑπο-
γράψας τὸν τῆς γῆς κύκλον, ἵνα καὶ πρὸ ὀφθαλμῶν σοι
τεθῶσιν.
Αριστοτέλης De ventorum situ et nominibus Bekker page 973b, line 18

(πνεῖ γὰρ ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ), κατὰ δὲ τὴν Μεγαρικὴν
Σκίρρων ἀπὸ τῶν Σκιρρωνίδων πετρῶν, ἐν δὲ Ἰτα-
73

τεθῶσιν.
Αριστοτέλης Fragmenta varia Category 6, treatise title 36, fragment 250,

line 50
8. Λευκόνοτος ὁμοίως· τὸ δὲ ὄνομα ἀπὸ τοῦ συμ-

βαίνοντος· λευκαίνεται γάρ ...
9. Λίψ. καὶ οὗτος τὸ ὄνομα ἀπὸ Λιβύης, ὅθεν πνεῖ.
10. Ζέφυρος. καὶ οὗτος τόδε τὸ ὄνομα διὰ τὸ ἀφ'
ἑσπέρας πνεῖν, ἡ δὲ ἑσπέρα ...
11. Ἰάπυξ. οὗτος ἐν Τάραντι Σκυλλητῖνος ἀπὸ χωρίου
Σκυλλητίου. κατὰ δὲ Δορύλαιον τὸ Φρυγίας ..., ὑπὸ δέ
τινων Φαραγγίτης· πνεῖ γὰρ ἔκ τινος φάραγγος τῶν κατὰ
τὸ Παγγαῖον. παρὰ πολλοῖς δὲ ἀργέστης.
12. Θρᾳκίας κατὰ μὲν Θρᾴκην Στρυμονίας· πνεῖ γὰρ
ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ· κατὰ δὲ τὴν Μεγαρικὴν Σκίρρων
ἀπὸ τῶν Σκιρρωνίδων πετρῶν, ἐν δὲ Ἰταλίᾳ καὶ Σικελίᾳ
Κιρκίας διὰ τὸ πνεῖν ἀπὸ τοῦ Κιρκαίου. ἐν δὲ Εὐβοίᾳ
καὶ Λέσβῳ Ὀλυμπίας, τὸ δὲ ὄνομα ἀπὸ τοῦ Πιερικοῦ
Ὀλύμπου· ὀχλεῖ δὲ Πυρραίους.
Proclus in Tim. p. 285f Bas.: θαυμασιωτάτην δὲ εἶναί
φησιν ὁ Θεόφραστος ἐν τοῖς κατ' αὐτὸν χρόνοις τὴν τῶν
Χαλδαίων περὶ ταῦτα θεωρίαν τά τε ἄλλα προλέγουσαν καὶ
τοὺς βίους ἑκάστων καὶ τοὺς θανάτους καὶ οὐ τὰ κοινὰ
μόνον, οἷον χειμῶνας καὶ εὐδίας, ὥσπερ καὶ τὸν ἀστέρα τοῦ
Αριστοτέλης Fragmenta varia Category 6, treatise title 36, fragment 250,

line 51

τινων Φαραγγίτης· πνεῖ γὰρ ἔκ τινος φάραγγος τῶν κατὰ
74

μόνον, οἷον χειμῶνας καὶ εὐδίας, ὥσπερ καὶ τὸν ἀστέρα τοῦ
Ἑρμοῦ χειμῶνος μὲν ἐκφανῆ γενόμενον ψύχη σημαίνειν
Αίλιος Ηρωδιανός Καθολική προσωδία. Part+volume 3,1, page 32, line

12
Ἀκμονία πόλις Φρυγίας ὡς Ἀλέξανδρος ὁ πολυίστωρ ἐν τρίτῳ περὶ

Φρυγίας, καὶ Ἀκμόνιον ἄλσος περὶ Θερμώδοντα, ὡς Φερεκύδης, ἐφ' οὗ
μιγεὶς Ἄρης τῇ Ἁρμονίᾳ τὰς Ἀμαζόνας ἔσχεν, ὡς Ἀπολλώνιος ἐν δευτέρῳ
(v. 994). Λάκμων ἄκρα τοῦ Πίνδου ὄρους, ἐξ ἧς ὁ Ἴναχος καὶ Αἴας
ῥεῖ ποταμός, ὡς Ἑκαταῖος ἐν πρώτῳ· ἔστι δὲ παρώνυμον ὡς ἀπὸ τοῦ
Λάκμος. Ὄλμωνες κώμη Βοιωτίας. Τέκμων πόλις Θεσπρωτῶν.
Ῥήμων, Πάμμων, Θέμων, Βρέμων, τέρμων, σίρμων, Χάρμων,
τλήμων, μνήμων, κτήμων, στήμων, γνώμων, ἴδμων, φρά-
δμων. τὰ μέντοι ὀξυνόμενα τοπικά ἐστιν ὡς λειμών, κευθμών,
θημών, ἢ ἐπὶ καιροῦ λαμβάνεται ὡς χειμών, ἢ ἔχει τὸ υ ἐκτεταμέ-
νον ὡς Στρυμών ποταμὸς Ἀμφιπόλεως, ἀφ' οὗ ὁ βορρᾶς «Στρυμονίου
βορέαο» (Callim. Del. 26). καὶ δρυμών. καὶ τὸ κρεμών ὀξύνεται. λέγεται
γὰρ καὶ δισυλλάβως ἐπὶ τῆς αὐτῆς σημασίας τῷ τρισυλλάβῳ ἀκρεμών.
Τὰ εἰς μων ὑπὲρ δύο συλλαβάς, εἰ παραλήγοιτο φύσει ἢ θέσει
μακρᾷ βαρύνεται, ἀμύμων, ἐγκύμων, οἰκτίρμων, Ἡγήμων, Φι-
λήμων, νοήμων, ἀσχήμων, εὐσχήμων, χαιρήμων, ἐλεήμων,
μελανείμων, λευχείμων, βαθυλείμων.
Τὰ εἰς μων ὑπὲρ δύο συλλαβὰς παραληγόμενα α βραχεῖ καὶ μὴ
κλινόμενα διὰ τοῦ ο ὀξύνεται· εἰ δέ τι ἐβαρύνθη, ὡς κύριον. καὶ ὀξύ-
τονα μὲν Τελαμών καὶ τὸ κύριον – ἔστι δὲ καὶ πόλις Τυρρηνίας –

35
Καρίας. Νεάπολις πόλις Ἰταλίας· ἔστι καὶ ἄλλη Λιβύης καὶ ἄλλαι.
Νικόπολις πόλις Ἠπείρου· ἔστι καὶ Βιθυνίας καὶ ἄλλη τῆς μικρᾶς
75
Ἀρμενίας. Πομπηϊούπολις πόλις Παφλαγονίας· τινὲς δὲ δίχα τοῦ

υ Πομπηϊόπολις λέγουσι. Πονηρόπολις πόλις ἐν Θρᾴκῃ, Σκυ-
θόπολις Παλαιστίνης πόλις, Σκυτόπολις πόλις Λιβύης, περὶ ἧς ὁ
πολυίστωρ ἐν Λιβυκῶν τρίτῳ. Ταυρόπολις πόλις Καρίας. Φιλιππό-
πολις πόλις Μακεδόνων, Φιλίππου τοῦ Ἀμύντου κτίσμα ἐν τῷ Ἕβρῳ.
Φινόπολις πόλις πρὸς τῷ Πόντῳ ἀπὸ Φινέως. Φαγρωριόπολις.
Ἀμφίπολις πόλις Μακεδονίας κατὰ Θρᾴκην, ἥτις Ἐννέα ὁδοί ἐκα-
λεῖτο. κεκλῆσθαι δὲ Μυρίκην καὶ Ἠιόνα, Ἀμφίπολιν δὲ διὰ τὴν περίρ-
ροιαν τοῦ Στρυμόνος, ὡς Θουκυδίδης τετάρτῃ (c. 102). ἀκρόπολις.
ἔστι καὶ Ἀκρόπολις πόλις Λιβύης. μητρόπολις. ἔστι καὶ Μητρόπο-
λις πόλις Φρυγίας ὑπὸ τῆς μητρὸς τῶν θεῶν κτισθεῖσα, ὡς Ἀλέξανδρος
ἐν τῷ περὶ Φρυγίας. ἔστι καὶ ἄλλη Φρυγίας ὁμώνυμος καὶ Λυδίας καὶ
Θεσσαλίας καὶ Ἀκαρνανίας καὶ Δωριέων καὶ τῶν ἐν τῷ Πόντῳ Μοσσυ-
νοίκων καὶ Σκυθίας καὶ Εὐβοίας. Ἀδριανούπολις ἡ πρότερον Ἡρά-
κλεια. Ἀνταιούπολις πόλις ἐν Αἰγύπτῳ. Ἀνώπολις. οὕτως ἐκα-
λεῖτο ἡ Ἀραδὴν ἐν Κρήτῃ διὰ τὸ ἄνω εἶναι. Ἀρχανδρούπολις πό-
λις ἐν Αἰγύπτῳ· Ἡρόδοτος δευτέρῳ (c. 97). Ἀφροδιτόπολις ἡ καὶ
Ἀφροδίτης πόλις. ἔστι καὶ πόλις κατὰ Ἄθριβιν καὶ Αἰθιοπίαν καὶ Θρᾴ-
κην. Βεργέπολις, Ἀβδηριτῶν, Βιθυόπολις, πόλις .... ἀπὸ Βί

32
Βούρχανις νῆσος ἐν τῇ Κελτικῇ, ὡς Στράβων (p. 291) προπαροξύ-

νεται. τὸ δὲ Ὕπανις ποταμὸς καὶ πόλις τοῦ Πόντου καὶ Μαιώτιδος
λίμνης ἐστὶν ἀρσενικόν. Ἀλέξανδρος δ' ὁ πολυίστωρ φησὶν ὅτι ὁ Ὕπα-
νις διχῇ σχιζόμενος τὸ μὲν ἓν μέρος εἰς τὴν Μαιῶτιν λίμνην βάλλει, τὸ
δ' ἕτερον εἰς τὸν Πόντον. Ἡρόδοτος δ' ἐν τετάρτῳ (c. 77. 79) καὶ
κρήνην τινὰ πικρὰν εἰς αὐτὸν ἐγχεῖσθαι καὶ ἄποτον ποιεῖν τὸν ποταμόν.
Τὰ εἰς ενις καὶ ονις ὑπὲρ δύο συλλαβὰς ὀξύνεται, εὐμενίς, εὐ-
γενίς, Λυκαονίς, Ἀμαζονίς, Ἁθμονίς, Αὐσονίς ἡ ὕστερον Ἰτα-
λία, Ἀντιγονίς φυλὴ τῆς Ἀττικῆς ἀπ' Ἀντιγόνου, Ἰαονίς, Βιστο-
νίς, ἐκτέταται δὲ καὶ λέγεται Βιστωνίς διὰ τοῦ ω ποιητικῶς. Ἑρμιο-
νίς, Λαιστρυγονίς, Μακεδονίς, Στρυμονίς, Φαρκηδονίς, Χαλ-
κηδονίς. Στράβων δωδεκάτῃ (p. 541) «καλεῖται δὲ τὰ ἀριστερὰ τοῦ
Πόντου Θρᾳκικά, τὰ δ' ἐν δεξιᾷ Χαλκηδονίς». Μῃονίς· οὕτως ἐκα-
λεῖτο ἡ Κύπρος. Χαονίς.
* Τὰ εἰς ηνις καὶ ωνις ὑπὲρ δύο συλλαβὰς παρώνυμα ὀξύνεται,
Ἀραφηνίς, Ἑλληνίς, Παλληνίς, Γερηνίς, Κυζικηνίς, Μες-
σηνίς, Μυκηνίς, Οἰζηνίς· οὕτως ἐκαλεῖτο Τραπεζοῦς πόλις πρὸς
τῷ Εὐξείνῳ πόντῳ, Προσεληνίς, Πυληνίς, Τιβαρηνίς, Τροιζη-
νίς. Αὐξωνίς, Ἀσκαλωνίς, Αὐσωνίς, Λευκωνίς. οὕτως ἐλέγετο
76
ἡ λίμνη Κωπαΐς. Βαβυλωνίς, Ἁλωνίς νῆσος καὶ πόλις Μασσαλίας

ὡς Ἀρτεμίδωρος. Γιγωνίς. οὕτως Ἀρτεμίδωρος ὁ Ἐφέσιος Γιγωνίαν
Αίλιος Ηρωδιανός Καθολική προσωδία. Part+volume 3,1, page 160,

line 6
βίαλος πολίχνιον πρὸς τῇ Ποντικῇ. Ἀπολλώνιος δευτέρῳ (v. 942)

»Κρωβίαλον Κρῶμνάν τε καὶ ὑλήεντα Κύτωρον». Ἀμφίαλος, Εὐρύα-
λος, Ἀστύαλος, ὕφαλος, ἀγχίαλος. τὸ δὲ Ἰταλός ὁ οἰκιστής
καὶ τὸ ἐθνικὸν ὀξύνεται καὶ τὸ αἰγιαλός περιεκτικόν. ἔστι δὲ καὶ
Αἰγιαλός μεταξὺ Σικυῶνος καὶ τοῦ Βουπρασίου καλούμενος τόπος
ἀπὸ Αἰγιαλέως τοῦ Ἰνάχου, ὡς Ἴστρος ἐν ἀποικίαις τῆς Αἰγύπτου.
ἔστιν ἕτερος Αἰγιαλός προσεχὴς τῷ Πόντῳ μετὰ τὴν Κάραμβιν ἄκραν,
ὡς Ἀπολλώνιος. ἔχει δὲ καὶ κώμην ὁμώνυμον. Ὅμηρος «Κρῶμνάν τ'
Αἰγιαλόν τε» (Β 855). γράφεται δὲ «Κρῶμναν Κωβίαλόν τε». ἔστι καὶ
Θρᾴκης Αἰγιαλὸς παρὰ τῷ Στρυμόνι, ὡς Ἑκαταῖος. ἔστι καὶ ἄλλος Αἰ-
γιαλὸς μέγας καλούμενος ἐν Αἰθιοπίᾳ κατ' Αἴγυπτον.
Τὰ εἰς αλος τριγενῆ ἔχοντα τὴν τρίτην βραχεῖαν ὀξύνεται, ἁπα-
λός, χθαμαλός, τροχαλός, ἀταλός, ὁμαλός, ἀκαλός, γυαλός
τὸ ἐπίθετον. σεσημείωται τὸ μεγάλος παροξύτονον. ἐξέλειψε δὲ ἡ
μεγάλος εὐθεῖα διὰ τὸ ἀχαρακτήριστον τοῦ τόνου.
Τὰ διὰ τοῦ αλος ὑπερδισύλλαβα μετὰ τοῦ α ἐκτεταμένου βαρύνε-
ται, Φάρσαλος πόλις Θεσσαλίας ἀπὸ Φαρσάλου τοῦ Ἀκρισίου. ἔστι
καὶ Παμφυλίας πόλις. Τάβαλος, Στύμφαλος πόλις Ἀρκαδίας καὶ
πεδίον ὁμώνυμον καὶ πηγή. ἡ πόλις ἀρσενικῶς καὶ θηλυκῶς.
Τὰ διὰ τοῦ ελος μονογενῆ προπαροξύνεται, εἰ μὴ πάθος τι γένοιτο,
Αίλιος Ηρωδιανός Περὶ ὀρθογραφίας Part+volume 3,2, page 552, line

17
Μυκαλησσός πόλις μεσογεία Βοιωτίας.
Μυκέρινα ὄνομα πόλεως.
Μυλάντειοι θεοί.
Μύλας εἷς τῶν Τελχίνων ὃς τὰ ἐν Καμείρῳ ἱερὰ Μυλαντείων
ἱδρύσατο.
Μύλιττα ἡ Οὐρανία. Ἀσσύριοι.
Μυργέται ἔθνος Σκυθικόν. Ἑκαταῖος Εὐρώπῃ. ἔν τισι δὲ τῶν
Ἡρωδιανοῦ γράφεται διὰ τοῦ γ Γυργετῶν κακῶς.
Μύρινος πόλις ἐν Λήμνῳ ἀπὸ Μυρίνης ἢ Μυρίνου.
Μύρκινος τόπος καὶ πόλις κτισθεῖσα παρὰ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ.
Παρθένιος δὲ Μυρκιννίαν αὐτήν φησι.
Μυρμήκιον πολίχνιον τῆς Ταυρικῆς. Στράβων ἑνδεκάτῃ (p. 494).
Ἡρωδιανὸς διὰ διφθόγγου γράφει καὶ προπερισπᾷ· τὸ ἐθνικόν, ἐὰν μὲν
77
διὰ διφθόγγου, Μυρμηκειεύς, εἰ δὲ διὰ τοῦ ι γράφεται, Μυρμήκιος.

Ἀρτεμίδωρος δὲ Μυρμηκίαν αὐτήν φησι.
μυρρίνη μυρσίνη.
Μυρρινοῦς δῆμος τῆς Πανδιονίδος φυλῆς. ὁ δημότης Μυρρι-
νούσιος. Διονύσιος δὲ ὁ Τρύφωνος Μυρρινοῦττά φησιν. ὁ δημότης ἐκ
Μυρρινούττης διὰ δύο ττ.
Μύρσινος πόλις Ἤλιδος «καὶ Μύρσινος ἐσχατόωσα» (Β 616).
Αίλιος Ηρωδιανός Partitiones (= Ἐπιμερισμοί) [Sp.?] (e codd. Paris.

2543 + 2570) Page 200, line 1
Ὅρα γοῦν τὰς διὰ τοῦ ω μεγάλου· ἀγῶνος· ἀγκῶνος·

αὐλῶνος· ἀῤῥαβῶνος· ἀπατρῶνος· ἀνθερεῶνος· ἀφεδρῶ-
νος· αἰῶνος· δρυμῶνος· Ἑλικῶνος· Ἠλεκτρυῶνος, τοῦ
ἡλίου· ἀλεκτρυῶνος, ὀρνέου ὄνομα· θημῶνος· κυκεῶνος·
Κολοφῶνος· Καλυδῶνος· Κιθαιρῶνος· κλαυθμῶνος· κε-
νεῶνος· λεγεῶνος· λυμεῶνος· λαμεῶνος· Μαραθῶνος·
μελεδῶνος, θηλυκόν· πυλῶνος· πλαταμῶνος· Σολομῶ-
νος· Συμεῶνος· Τυφῶνος· ταῶνος· τελαμῶνος· καὶ χαρα-
δρεῶνος.
Ὅρα καὶ τὰς διὰ τοῦ ο μικροῦ γενικάς· ἡγεμόνος· θαλα-
μόνος· κανόνος· Παφλαγόνος· Στρυμόνος· ἀλεκτρυόνος·
καὶ τὰ ὅμοια.
Αἱ δὲ κλητικαὶ τῶν εἰς ων καὶ εἰς ωρ ὀνομάτων ἀκο-
λουθοῦσι τῷ ἀντιστοίχῳ τῶν γενικῶν, πλὴν τῶν μετο-
χῶν· αἱ μετοχαὶ γὰρ, φησὶ, καὶ τὰ μετοχικὰ ὀνόματα
τὰς αὐτὰς ἔχουσιν ὀρθὰς καὶ κλητικάς· ὁ τύπτων, ὦ τύ-
πτων· ὁ ἄρχων, ὦ ἄρχων· ὁ λέγων, ὦ λέγων.
Τὰ εἰς οψ ὀνόματα μικρογραφούμενα, τὸ ο μικρὸν φυ-
λάσσει καὶ ἐπὶ γενικῆς· οἷον· Πέλοψ, Πέλοπος· μέροψ,
μέροπος· καὶ τὰ ὅμοια.
Theophrastus Phil., Historia plantarum Book 4, chapter 9, section 1, line

6
ἵπποις καὶ τοῖς ὑποζυγίοις σὺν τῷ καρπῷ τῷ ἐπι-

γινομένῳ· ὁ δὲ καρπὸς μέγεθος μὲν ἡλίκον σή-
σαμον, στρογγύλος δὲ καὶ τῷ χρώματι χλωρός,
ἀγαθὸς δὲ διαφερόντως. ἐν Αἰγύπτῳ μὲν οὖν
τὰ περιττὰ σχεδὸν ταῦτα ἄν τις λάβοι.
Ἕκαστοι δὲ τῶν ποταμῶν ἐοίκασιν ἴδιόν
78
τι φέρειν, ὥσπερ καὶ τῶν χερσαίων. ἐπεὶ οὐδὲ

ὁ τρίβολος ἐν ἅπασιν οὐδὲ πανταχοῦ φύεται,
ἀλλ' ἐν τοῖς ἑλώδεσι τῶν ποταμῶν· ἐν μεγίστῳ
δὲ βάθει πενταπήχει ἢ μικρῷ μείζονι, καθάπερ
περὶ τὸν Στρυμόνα· σχεδὸν δὲ ἐν τοσούτῳ καὶ
ὁ κάλαμος καὶ τὰ ἄλλα. ὑπερέχει δὲ οὐθὲν
αὐτοῦ πλὴν αὐτὰ τὰ φύλλα ὥσπερ ἐπινέοντα
καὶ κρύπτοντα τὸν τρίβολον, ὁ δὲ τρίβολος αὐτὸς
ἐν τῷ ὕδατι νεύων εἰς βυθόν. τὸ δὲ φύλλον ἐστὶ
πλατὺ προσεμφερὲς τῷ τῆς πτελέας, μίσχον δὲ
ἔχει σφόδρα μακρόν· ὁ δὲ καυλὸς ἐξ ἄκρου
παχύτατος, ὅθεν τὰ φύλλα καὶ ὁ καρπός, τὰ
δὲ κάτω λεπτότερος ἀεὶ μέχρι τῆς ῥίζης· ἔχει
δὲ ἀποπεφυκότα ἀπ' αὐτοῦ τριχώδη τὰ μὲν
πλεῖστα παράλληλα τὰ δὲ καὶ παραλλάττοντα,
Pseudo-Plutarchus, De fluviis Chapter 11, section t, line 1
ὀνομαζομένη, ἣν ἐὰν πρὸς ἄνεμον σείσῃ τις, μουσι-

κὴν ἔχει μελῳδίαν, καθὼς ἱστορεῖ Δέρκυλλος ἐν αʹ
Σατυρικῶν.
Παράκειται δὲ αὐτῷ ὄρος Βερεκύνθιον καλούμε-
νον, τὴν προσηγορίαν ἔχον ἀπὸ Βερεκύνθου τοῦ πρώ-
του ἱερέως γενομένου τῆς μητρὸς τῶν θεῶν.
Γεννᾶται δ' ἐν αὐτῷ λίθος καλούμενος μάχαιρα·
ἔστι γὰρ σιδήρῳ παραπλήσιος· ὃν ἐὰν εὕρῃ τις τῶν
μυστηρίων ἐπιτελουμένων τῆς θεᾶς, ἐμμανὴς γίνεται,
καθὼς ἱστορεῖ Ἀγαθαρχίδης ἐν τοῖς Φρυγιακοῖς.
ΣΤΡΥΜΩΝ.
Στρυμὼν ποταμός ἐστι τῆς Θρᾴκης κατὰ πόλιν

Ἠδωνίδα· προσηγορεύετο δὲ πρότερον Παλαιστῖνος
ἀπὸ Παλαιστίνου τοῦ Ποσειδῶνος. Οὗτος γὰρ πρὸς
τοὺς ἀστυγείτονας ἔχων πόλεμον καὶ εἰς ἀσθένειαν
ἐμπεσὼν τὸν υἱὸν Ἁλιάκμονα στρατηγὸν ἔπεμψεν· ὁ
δὲ προπετέστερον μαχόμενος ἀνῃρέθη. Περὶ δὲ τῶν
συμβεβηκότων ἀκούσας Παλαιστῖνος καὶ λαθὼν τοὺς
δορυφόρους, διὰ λύπης ὑπερβολὴν ἑαυτὸν ἔρριψεν εἰς
ποταμὸν Κόνοζον, ὃς ἀπ' αὐτοῦ Παλαιστῖνος
79
Pseudo-Plutarchus, De fluviis Chapter 11, section 1, line 1
κὴν ἔχει μελῳδίαν, καθὼς ἱστορεῖ Δέρκυλλος ἐν αʹ

Σατυρικῶν.
Παράκειται δὲ αὐτῷ ὄρος Βερεκύνθιον καλούμε-
νον, τὴν προσηγορίαν ἔχον ἀπὸ Βερεκύνθου τοῦ πρώ-
του ἱερέως γενομένου τῆς μητρὸς τῶν θεῶν.
Γεννᾶται δ' ἐν αὐτῷ λίθος καλούμενος μάχαιρα·
ἔστι γὰρ σιδήρῳ παραπλήσιος· ὃν ἐὰν εὕρῃ τις τῶν
μυστηρίων ἐπιτελουμένων τῆς θεᾶς, ἐμμανὴς γίνεται,
καθὼς ἱστορεῖ Ἀγαθαρχίδης ἐν τοῖς Φρυγιακοῖς.
ΣΤΡΥΜΩΝ.
Στρυμὼν ποταμός ἐστι τῆς Θρᾴκης κατὰ πόλιν

Ἠδωνίδα· προσηγορεύετο δὲ πρότερον Παλαιστῖνος
ἀπὸ Παλαιστίνου τοῦ Ποσειδῶνος. Οὗτος γὰρ πρὸς
τοὺς ἀστυγείτονας ἔχων πόλεμον καὶ εἰς ἀσθένειαν
ἐμπεσὼν τὸν υἱὸν Ἁλιάκμονα στρατηγὸν ἔπεμψεν· ὁ
δὲ προπετέστερον μαχόμενος ἀνῃρέθη. Περὶ δὲ τῶν
συμβεβηκότων ἀκούσας Παλαιστῖνος καὶ λαθὼν τοὺς
δορυφόρους, διὰ λύπης ὑπερβολὴν ἑαυτὸν ἔρριψεν εἰς
ποταμὸν Κόνοζον, ὃς ἀπ' αὐτοῦ Παλαιστῖνος ὠνομά-
σθη. Στρυμὼν δὲ, Ἄρεως παῖς καὶ Ἡλίκης, ἀκούσας
περὶ τῆς Ῥήσου τελευτῆς καὶ ἀθυμίᾳ συσχεθεὶς ἑαυτὸν
ἔρριψεν εἰς ποταμὸν Παλαιστῖνον, ὃς ἀπ' αὐτοῦ
Στρυμὼν μετωνομάσθη.
Γεννᾶται δ' ἐν αὐτῷ λίθος παυσίλυπος καλούμε-
νος· ὃν ἐὰν εὕρῃ τις πενθῶν, παύεται παραχρῆμα τῆς
κατεχούσης αὐτὸν συμφορᾶς, καθὼς ἱστορεῖ Ἰάσων
Βυζάντιος ἐν τοῖς Θρᾳκικοῖς.
Παράκεινται δ' αὐτῷ ὄρη Ῥοδόπη καὶ Αἷμος.
Οὗτοι ἀδελφοὶ τυγχάνοντες καὶ εἰς ἐπιθυμίαν ἀλλήλων
ἐμπεσόντες, ὁ μὲν αὐτὴν Ἥραν προσηγόρευσεν, ἡ
δὲ τὸν ἀγαπώμενον Δία. Οἱ δ' ἀτιμούμενοι θεοὶ τὴν
πρᾶξιν μισοπονήρως ἐνεγκόντες, εἰς ὁμώνυμα ὄρη με-
τέβαλον ἀμφοτέρους.
80
Στράβων Γεωγραφικά
τὴν Ἐπίδαμνον καὶ τὴν Ἀπολλωνίαν τόπων ἰοῦσιν ἐν

δεξιᾷ μέν ἐστι τὰ Ἠπειρωτικὰ ἔθνη κλυζόμενα τῷ Σι-
κελικῷ πελάγει μέχρι τοῦ Ἀμβρακικοῦ κόλπου, ἐν ἀρι-
στερᾷ δὲ τὰ ὄρη τὰ τῶν Ἰλλυριῶν ἃ προδιήλθομεν, καὶ
τὰ ἔθνη τὰ παροικοῦντα μέχρι Μακεδονίας καὶ Παιό-
νων. εἶτ' ἀπὸ μὲν Ἀμβρακικοῦ κόλπου τὰ νεύοντα
ἐφεξῆς πρὸς ἕω, τὰ ἀντιπαρήκοντα τῇ Πελοποννήσῳ,
τῆς Ἑλλάδος ἐστίν· εἶτ' ἐκπίπτει [εἰς] τὸ Αἰγαῖον πέ-
λαγος ἀπολιπόντα ἐν δεξιᾷ τὴν Πελοπόννησον ὅλην.
ἀπὸ δὲ τῆς ἀρχῆς τῶν Μακεδονικῶν ὀρῶν καὶ τῶν
Παιονικῶν μέχρι Στρυμόνος ποταμοῦ Μακεδόνες τε
οἰκοῦσι καὶ Παίονες καί τινες τῶν ὀρεινῶν Θρᾳκῶν·
τὰ δὲ πέραν Στρυμόνος ἤδη μέχρι τοῦ Ποντικοῦ στό-
ματος καὶ τοῦ Αἵμου πάντα Θρᾳκῶν ἔστι πλὴν τῆς
παραλίας· αὕτη δ' ὑφ' Ἑλλήνων οἰκεῖται, τῶν μὲν ἐπὶ
τῇ Προποντίδι ἱδρυμένων, τῶν δὲ ἐφ' Ἑλλησπόντῳ
καὶ τῷ Μέλανι κόλπῳ, τῶν δ' ἐπὶ τῷ Αἰγαίῳ. τὸ δ'
Αἰγαῖον πέλαγος δύο κλύζει πλευρὰς τῆς Ἑλλάδος, τὴν
μὲν πρὸς ἕω βλέπουσαν, τείνουσαν δὲ ἀπὸ Σουνίου
πρὸς τὴν ἄρκτον μέχρι τοῦ Θερμαίου κόλπου καὶ Θες-
σαλονικείας Μακεδονικῆς πόλεως, ἣ νῦν μάλιστα τῶν
Στράβων Γεωγραφικά Book 7, chapter 7, section 4, line 34
κελικῷ πελάγει μέχρι τοῦ Ἀμβρακικοῦ κόλπου, ἐν ἀρι-

στερᾷ δὲ τὰ ὄρη τὰ τῶν Ἰλλυριῶν ἃ προδιήλθομεν, καὶ
τὰ ἔθνη τὰ παροικοῦντα μέχρι Μακεδονίας καὶ Παιό-
νων. εἶτ' ἀπὸ μὲν Ἀμβρακικοῦ κόλπου τὰ νεύοντα
ἐφεξῆς πρὸς ἕω, τὰ ἀντιπαρήκοντα τῇ Πελοποννήσῳ,
τῆς Ἑλλάδος ἐστίν· εἶτ' ἐκπίπτει [εἰς] τὸ Αἰγαῖον πέ-
λαγος ἀπολιπόντα ἐν δεξιᾷ τὴν Πελοπόννησον ὅλην.
ἀπὸ δὲ τῆς ἀρχῆς τῶν Μακεδονικῶν ὀρῶν καὶ τῶν
Παιονικῶν μέχρι Στρυμόνος ποταμοῦ Μακεδόνες τε
οἰκοῦσι καὶ Παίονες καί τινες τῶν ὀρεινῶν Θρᾳκῶν·
τὰ δὲ πέραν Στρυμόνος ἤδη μέχρι τοῦ Ποντικοῦ στό-
81

ἄλλων εὐανδρεῖ, τὴν δὲ πρὸς νότον τὴν Μακεδονικὴν
ἀπὸ Θεσσαλονικείας μέχρι Στρυμόνος· τινὲς δὲ καὶ τὴν
ἀπὸ Στρυμόνος μέχρι Νέστου τῇ Μακεδονίᾳ προσνέ-
μουσιν, ἐπειδὴ Φίλιππος ἐσπούδασε διαφερόντως περὶ
ταῦτα τὰ χωρία ὥστ' ἐξιδιώσασθαι, καὶ συνεστήσατο
προσόδους μεγίστας ἐκ τῶν μετάλλων καὶ τῆς ἄλλης
εὐφυΐας τῶν τόπων. ἀπὸ δὲ Σουνίου μέχρι Πελοπον-
νήσου τὸ Μυρτῷον ἔστι καὶ Κρητικὸν πέλαγος καὶ Λι-
βυκὸν σὺν τοῖς κόλποις μέχρι τοῦ Σικελικοῦ· τοῦτο δὲ
καὶ τὸν Ἀμβρακικὸν καὶ Κορινθιακὸν καὶ Κρισαῖον
ἐκπληροῖ κόλπον.
Στράβων Γεωγραφικά Book 7, chapter 7, section 4, line 45

ἄλλων εὐανδρεῖ, τὴν δὲ πρὸς νότον τὴν Μακεδονικὴν
ἀπὸ Θεσσαλονικείας μέχρι Στρυμόνος· τινὲς δὲ καὶ τὴν
ἀπὸ Στρυμόνος μέχρι Νέστου τῇ Μακεδονίᾳ προσνέ-
μουσιν, ἐπειδὴ Φίλιππος ἐσπούδασε διαφερόντως περὶ
ταῦτα τὰ χωρία ὥστ' ἐξιδιώσασθαι, καὶ συνεστήσατο
προσόδους μεγίστας ἐκ τῶν μετάλλων καὶ τῆς ἄλλης
εὐφυΐας τῶν τόπων. ἀπὸ δὲ Σουνίου μέχρι Πελοπον-
νήσου τὸ Μυρτῷον ἔστι καὶ Κρητικὸν πέλαγος καὶ Λι-
βυκὸν σὺν τοῖς κόλποις μέχρι τοῦ Σικελικοῦ· τοῦτο δὲ
καὶ τὸν Ἀμβρακικὸν καὶ Κορινθιακὸν καὶ Κρισαῖον
ἐκπληροῖ κόλπον.
Στράβων Γεωγραφικά Book 7a, chapter 1, section 4, line 9

82
τετρακόσια προέλθοι· ὅθεν καὶ ἡ παροιμία ἐλέχθη

“ἡ Κερκυραίων μάστιξ.” Epit.
Ἡ δὲ Παιονία τούτοις μὲν ἔστι πρὸς ἕω τοῖς ἔ-
θνεσι, πρὸς δύσιν δὲ τοῖς Θρᾳκίοις ὄρεσι, πρὸς ἄρκτον
δ' ὑπέρκειται τοῖς Μακεδόσι, διὰ Γορτυνίου πόλεως
καὶ Στόβων ἔχουσα τὰς εἰσβολὰς ἐπὶ τὰ πρὸς στενὰ
δι' ὧν ὁ Ἀξιὸς ῥέων δυσείσβολον ποιεῖ τὴν Μακεδο-
νίαν ἐκ τῆς Παιονίας, ὡς ὁ Πηνειὸς διὰ τῶν Τεμπῶν
φερόμενος ἀπὸ τῆς Ἑλλάδος αὐτὴν ἐρυμνοῖ· πρὸς νό-
τον δὲ τοῖς Αὐταριάταις καὶ Δαρδανίοις καὶ Ἀρδιαίοις
ὁμορεῖ· ἐκτέταται δὲ καὶ μέχρι Στρυμόνος ἡ Παιονία. E.
Ὅτι ὁ Ἁλιάκμων εἰς τὸν Θερμαῖον κόλπον ῥεῖ. E.
Ἡ δ' Ὀρεστὶς πολλὴ καὶ ὄρος ἔχει μέγα μέχρι τοῦ
Κόρακος τῆς Αἰτωλίας καθῆκον καὶ τοῦ Παρνασσοῦ.
περιοικοῦσι δ' αὐτοί τε Ὀρέσται καὶ Τυμφαῖοι καὶ οἱ
ἐκτὸς Ἰσθμοῦ Ἕλληνες οἱ περὶ Παρνασσὸν καὶ τὴν
Οἴτην καὶ Πίνδον. ἑνὶ μὲν δὴ κοινῷ ὀνόματι καλεῖται
Βοῖον τὸ ὄρος; κατὰ μέρη δὲ πολυώνυμόν ἐστιν. φασὶ
δ' ἀπὸ τῶν ὑψηλοτάτων σκοπιῶν ἀφορᾶσθαι τό τε
Αἰγαῖον πέλαγος καὶ τὸ Ἀμβρακικὸν καὶ τὸ Ἰόνιον,
Ὅτι Ἠμαθία ἐκαλεῖτο πρότερον ἡ νῦν Μακεδο-

νία. ἔλαβε δὲ τοὔνομα τοῦτο ἀπ' ἀρχαίου τινὸς τῶν
ἡγεμόνων Μακεδόνος. ἦν δὲ καὶ πόλις Ἠμαθία πρὸς
θαλάσσῃ. κατεῖχον δὲ τὴν χώραν ταύτην Ἠπειρωτῶν
τινες καὶ Ἰλλυριῶν, τὸ δὲ πλεῖστον Βοττιαῖοι καὶ Θρᾷ-
κες· οἱ μὲν ἐκ Κρήτης, ὥς φασι, τὸ γένος ὄντες, ἡγε-
μόνα ἔχοντες Βόττωνα, Θρᾳκῶν δὲ Πίερες μὲν ἐνέ-
μοντο τὴν Πιερίαν καὶ τὰ περὶ τὸν Ὄλυμπον, Παίονες
δὲ [τὰ] περὶ τὸν Ἀξιὸν ποταμὸν καὶ τὴν καλουμένην διὰ
τοῦτο Ἀμφαξῖτιν, Ἠδωνοὶ δὲ καὶ Βισάλται τὴν λοιπὴν
μέχρι Στρυμόνος· ὧν οἱ μὲν αὐτὸ τοῦτο προσηγο-
ρεύοντο Βισάλται, Ἠδωνῶν δ' οἱ μὲν Μυγδόνες οἱ δὲ
* Ἤδωνες οἱ δὲ Σίθωνες. τούτων δὲ πάντων οἱ Ἀργεά-
δαι καλούμενοι κατέστησαν κύριοι καὶ Χαλκιδεῖς οἱ ἐν
Εὐβοίᾳ. ἐπῆλθον δὲ καὶ Χαλκιδεῖς οἱ ἐν Εὐβοίᾳ ἐπὶ
τὴν τῶν Σιθώνων καὶ συνῴκισαν πόλεις ἐν αὐτῇ περὶ
τριάκοντα, ἐξ ὧν ὕστερον ἐκβαλλόμενοι συνῆλθον εἰς
μίαν οἱ πλείους αὐτῶν, εἰς τὴν Ὄλυνθον· ὠνομάζοντο
δ' οἱ ἐπὶ Θρᾴκης Χαλκιδεῖς. E.
83
Ἄκανθος ἐπὶ τῷ ἰσθμῷ τοῦ Ἄθω κειμένη πόλις, Ἀν-

δρίων κτίσμα, ἀφ' ἧς συχνοὶ καὶ τὸν κόλπον Ἀκάνθιον
καλοῦσι. E.
Ὅτι ἀντικρὺ Κανάστρου, ἄκρου τῆς Παλλήνης,
ἡ Δέρρις ἐστὶν ἄκρα πλησίον Κωφοῦ λιμένος, καὶ ὁ
Τορωναῖος κόλπος ὑπὸ τούτων ἀφορίζεται. καὶ πρὸς
ἀνατολὰς αὖθις κεῖται τὸ ἄκρον τοῦ Ἄθωνος, ὃ ἀφορί-
ζει τὸν Σιγγιτικὸν κόλπον, ὡς εἶναι ἐφεξῆς κόλπους τοῦ
Αἰγαίου πελάγους πρὸς βορρᾶν, ἀλλήλων ἀπέχοντας
οὕτως, Μαλιακὸν Παγασιτικὸν Θερμαῖον Τορωναῖον
Σιγγιτικὸν Στρυμονικόν. τὰ δὲ ἄκρα Ποσείδιον μὲν τὸ
μεταξὺ Μαλιακοῦ καὶ Παγασιτικοῦ, τὸ δὲ ἐφεξῆς πρὸς
βορρᾶν Σηπιάς, εἶτα τὸ ἐν Παλλήνῃ Κάναστρον, εἶτα
Δέρρις, εἶτα Νυμφαῖον ἐν τῷ Ἄθωνι πρὸς τῷ Σιγγιτικῷ, τὸ δὲ πρὸς τῷ
Στρυμονικῷ Ἀκράθως ἄκρον, ὧν με-
ταξὺ ὁ Ἄθων, οὗ πρὸς ἀνατολὰς ἡ Λῆμνος· πρὸς δὲ βορ-
ρᾶν ἀφορίζει τὸν Στρυμονικὸν κόλπον ἡ Νεάπολις. Epit.
Ὅτι Ἄκανθος πόλις ἐν τῷ Σιγγιτικῷ κόλπῳ ἐστὶ
παράλιος πλησίον τῆς τοῦ Ξέρξου διώρυχος· ἔχει δ'
ὁ Ἄθων πέντε πόλεις, Δῖον Κλεωνὰς Θύσσον Ὀλόφυ-
ξιν Ἀκροθώους· αὕτη δὲ πρὸς τῇ κορυφῇ τοῦ Ἄθω ...

Δέρρις, εἶτα Νυμφαῖον ἐν τῷ Ἄθωνι πρὸς τῷ Σιγγιτι-
κῷ, τὸ δὲ πρὸς τῷ Στρυμονικῷ Ἀκράθως ἄκρον, ὧν με-
84
ξιν Ἀκροθώους· αὕτη δὲ πρὸς τῇ κορυφῇ τοῦ Ἄθω-

νος κεῖται. ἔστι δ' ὁ Ἄθων ὄρος μαστοειδὲς ὀξύτατον
ὑψηλότατον· οὗ οἱ τὴν κορυφὴν οἰκοῦντες ὁρῶσι τὸν
ἥλιον ἀνατέλλοντα πρὸ ὡρῶν τριῶν τῆς ἐν τῇ παραλίᾳ
ἀνατολῆς. καὶ ἔστιν ἀπὸ πόλεως τῆς Ἀκάνθου ὁ περί...

ἀνατολῆς. καὶ ἔστιν ἀπὸ πόλεως τῆς Ἀκάνθου ὁ περί-
πλους τῆς χερρονήσου ἕως Σταγείρου, πόλεως τοῦ
Ἀριστοτέλους, στάδια τετρακόσια, ἐν ᾗ λιμὴν ὄνομα

Κάπρος καὶ νησίον ὁμώνυμον τῷ λιμένι· εἶτα αἱ τοῦ
Στρυμόνος ἐκβολαί· εἶτα Φάγρης Γαληψὸς Ἀπολλω-
85
νία, πᾶσαι πόλεις· εἶτα τὸ Νέστου στόμα τοῦ διορί-

ζοντος Μακεδονίαν καὶ Θρᾴκην, ὡς Φίλιππος καὶ Ἀλέ-
ξανδρος ὁ τούτου παῖς διώριζον ἐν τοῖς κατ' αὐτοὺς
χρόνοις. εἰσὶ δὲ περὶ τὸν Στρυμονικὸν κόλπον πόλεις
καὶ ἕτεραι, οἷον Μύρκινος Ἄργιλος Δραβῆσκος Δάτον,
ὅπερ καὶ ἀρίστην ἔχει χώραν καὶ εὔκαρπον καὶ ναυ-
πήγια καὶ χρυσοῦ μέταλλα· ἀφ' οὗ καὶ παροιμία “Δά-
“τον ἀγαθῶν,” ὡς καὶ “ἀγαθῶν ἀγαθῖδας.” Epit.
Ὅτι πλεῖστα μέταλλά ἐστι χρυσοῦ ἐν ταῖς Κρηνί-
σιν, ὅπου νῦν οἱ Φίλιπποι πόλις ἵδρυται, πλησίον τοῦ

Παγγαίου ὄρους· καὶ αὐτὸ δὲ τὸ Παγγαῖον ὄρος χρυσεῖα
καὶ ἀργυρεῖα ἔχει μέταλλα καὶ ἡ πέραν καὶ ἡ ἐντὸς τοῦ
Στρυμόνος ποταμοῦ μέχρι Παιονίας· φασὶ δὲ καὶ τοὺς
τὴν Παιονίαν γῆν ἀροῦντας εὑρίσκειν χρυσοῦ τινα
Ἔστι δ' ὁ Ἄθως ὄρος ὑψηλὸν καὶ μαστοειδές, ὥστε
τοὺς ἐν ταῖς κορυφαῖς ἤδη ἀνίσχοντος ἡλίου κάμνειν
ἀροῦντας, ἡνίκα ἀλεκτοροφωνίας ἀρχὴ παρὰ τοῖς τὴν
ἀκτὴν οἰκοῦσίν ἐστιν. ἐν δὲ τῇ ἀκτῇ ταύτῃ Θάμυρις ὁ
Θρᾷξ ἐβασίλευσε, τῶν αὐτῶν ἐπιτηδευμάτων γεγονὼς
ὧν καὶ Ὀρφεύς. ἐνταῦθα δὲ καὶ διῶρυξ δείκνυται ἡ
περὶ τὴν Ἄκανθον, καθ' ἣν Ξέρξης τὸν Ἄθω διορύξαι
λέγεται καὶ διαγαγεῖν ἐκ τοῦ Στρυμονικοῦ κόλπου διὰ
86
τοῦ ἰσθμοῦ, δεξάμενος τὴν θάλασσαν εἰς τὴν διώρυγα.

Δημήτριος δ' ὁ Σκήψιος οὐκ οἴεται πλευσθῆναι τὴν
διώρυγα ταύτην· μέχρι μὲν γὰρ δέκα σταδίων εὔγεων
καὶ ὀρυκτὴν εἶναι, διορωρύχθαι δ' ἐπὶ πλάτος πλεθρι-
αῖον, εἶθ' ὑψηλὸν εἶναι πλαταμῶνα σταδιαῖον σχεδόν
τι τὸ μῆκος, ὅσον οὐκ ἐνὸν ἐκλατομηθῆναι δι' ὅλου
μέχρι θαλάσσης· εἰ δὲ καὶ μέχρι δεῦρο, οὔ γε καὶ κατὰ
βυθοῦ ὥστε πόρον γενέσθαι πλωτόν· ὅπου Ἀλέξαρχον
τὸν Ἀντιπάτρου πόλιν ὑποδείμασθαι τὴν Οὐρανόπο-
λιν τριάκοντα σταδίων τὸν κύκλον ἔχουσαν. ᾤκησαν

δὲ τὴν χερρόνησον ταύτην τῶν ἐκ Λήμνου Πελασγῶν
τινες, εἰς πέντε διῃρημένοι πολίσματα, Κλεωνὰς Ὀλό-
φυξιν Ἀκροθώους Δῖον Θύσσον. μετὰ δὲ Ἄθω ὁ Στρυ-
μονικὸς κόλπος μέχρι Νέστου τοῦ ποταμοῦ τοῦ ἀφορί-
ζοντος τὴν κατὰ Φίλιππον καὶ Ἀλέξανδρον Μακεδο-
νίαν· εἰς μέντοι τἀκριβὲς ἄκρα τίς ἐστιν ἡ ποιοῦσα τὸν
κόλπον πρὸς τὸν Ἄθω, πόλιν ἐσχηκυῖα τὴν Ἀπολλω-
νίαν. ἐν δὲ τῷ κόλπῳ πρώτη μετὰ τὸν Ἀκανθίων λι-
μένα Στάγειρα, ἔρημος, καὶ αὐτὴ τῶν Χαλκιδικῶν,
Ἀριστοτέλους πατρίς, καὶ λιμὴν αὐτῆς Κάπρος καὶ
νησίον ὁμώνυμον τούτῳ· εἶθ' ὁ Στρυμὼν καὶ ὁ ἀνά-
πλους εἰς Ἀμφίπολιν εἴκοσι σταδίων· ἔστι δ' Ἀθη-
ναίων κτίσμα ἐν τῷ τόπῳ ἱδρυμένον τούτῳ, ὃς καλεῖ-
ται Ἐννέα ὁδοί· εἶτα Γαληψὸς καὶ Ἀπολλωνία,

φυξιν Ἀκροθώους Δῖον Θύσσον. μετὰ δὲ Ἄθω ὁ Στρυ-
μονικὸς κόλπος μέχρι Νέστου τοῦ ποταμοῦ τοῦ ἀφορί-
87

ται Ἐννέα ὁδοί· εἶτα Γαληψὸς καὶ Ἀπολλωνία, κατε-
σκαμμέναι ὑπὸ Φιλίππου. E.
Ἀπὸ Πηνειοῦ φησὶν εἰς Πύδναν σταδίους * ἑκατὸν
εἴκοσι. παρὰ δὲ τὴν παραλίαν τοῦ Στρυμόνος καὶ Δα-
τηνῶν πόλις Νεάπολις καὶ αὐτὸ τὸ Δάτον, εὔκαρπα
πεδία καὶ λίμνην καὶ ποταμοὺς καὶ ναυπήγια καὶ χρυ-
σεῖα λυσιτελῆ ἔχον, ἀφ' οὗ καὶ παροιμιάζονται “Δάτον
ἀγαθῶν” ὡς καὶ “ἀγαθῶν ἀγαθῖδας.”

ται Ἐννέα ὁδοί· εἶτα Γαληψὸς καὶ Ἀπολλωνία, κατε-
σκαμμέναι ὑπὸ Φιλίππου. E.
Ἀπὸ Πηνειοῦ φησὶν εἰς Πύδναν σταδίους * ἑκατὸν
ἀγαθῶν” ὡς καὶ “ἀγαθῶν ἀγαθῖδας.” ἔστι δ' ἡ χώρα
ἡ πρὸς τὸ Στρυμόνος πέραν, ἡ μὲν ἐπὶ τῇ θαλάττῃ καὶ
τοῖς περὶ Δάτον τόποις Ὀδόμαντες καὶ Ἠδωνοὶ καὶ Βισάλται, οἵ τε
αὐτόχθονες καὶ οἱ ἐκ Μακεδονίας δια-
βάντες, ἐν οἷς Ῥῆσος ἐβασίλευσεν. ὑπὲρ δὲ τῆς Ἀμφι-
πόλεως Βισάλται καὶ μέχρι πόλεως Ἡρακλείας, ἔχοντες
αὐλῶνα εὔκαρπον, ὃν διαρρεῖ ὁ Στρυμὼν ἐκ τῶν περὶ Ῥοδόπην
Ἀγριάνων, οἷς παράκειται τῆς Μακεδονίας ἡ Παρορβηλία, ἐν μεσογαίᾳ
ἔχουσα κατὰ τὸν αὐλῶνα τὸν ἀπὸ Εἰδομένης Καλλίπολιν Ὀρ-
88
θόπολιν Φιλιππούπολιν Γαρησκόν. ἐν δὲ τοῖς Βισάλταις ἀνὰ ποταμὸν

ἰόντι τὸν Στρυμόνα καὶ ἡ Βέργη

ἀγαθῶν” ὡς καὶ “ἀγαθῶν ἀγαθῖδας.” ἔστι δ' ἡ χώρα
τοῖς περὶ Δάτον τόποις Ὀδόμαντες καὶ Ἠδωνοὶ καὶ Βι-
σάλται, οἵ τε αὐτόχθονες καὶ οἱ ἐκ Μακεδονίας δια-
αὐλῶνα εὔκαρπον, ὃν διαρρεῖ ὁ Στρυμὼν ὡρμημέ-
νος ἐκ τῶν περὶ Ῥοδόπην Ἀγριάνων, οἷς παράκειται
τῆς Μακεδονίας ἡ Παρορβηλία, ἐν μεσογαίᾳ ἔχουσα
κατὰ τὸν αὐλῶνα τὸν ἀπὸ Εἰδομένης Καλλίπολιν Ὀρ-
θόπολιν Φιλιππούπολιν Γαρησκόν. ἐν δὲ τοῖς Βισάλταις ἀνὰ ποταμὸν
ἰόντι τὸν Στρυμόνα καὶ ἡ Βέργη
ἵδρυται, κώμη ἀπέχουσα Ἀμφιπόλεως περὶ διακοσίους
σταδίους. ἐπὶ δὲ ἄρκτους ἰόντι ἀπὸ Ἡρακλείας καὶ τὰ
στενὰ δι' ὧν ὁ Στρυμὼν φέρεται, δεξιὸν ἔχοντι τὸν
ποταμὸν ἐκ μὲν τῶν εὐωνύμων ἐστὶν ἡ Παιονία καὶ τὰ
περὶ τὸν Δόβηρον καὶ τὴν Ῥοδόπην καὶ τὸν Αἷμον

τοῖς περὶ Δάτον τόποις Ὀδόμαντες καὶ Ἠδωνοὶ καὶ Βι-
σάλται, οἵ τε αὐτόχθονες καὶ οἱ ἐκ Μακεδονίας δια-
θόπολιν Φιλιππούπολιν Γαρησκόν. ἐν δὲ τοῖς Βισάλ-
ταις ἀνὰ ποταμὸν ἰόντι τὸν Στρυμόνα καὶ ἡ Βέργη
89

ὄρος, ἐν δεξιᾷ δὲ τὰ περὶ τὸν Αἷμον. ἐντὸς δὲ τοῦ
Στρυμόνος πρὸς αὐτῷ μὲν τῷ ποταμῷ ἡ Σκοτοῦσσα
ἔστι, πρὸς δὲ τῇ λίμνῃ τῇ Βόλβῃ Ἀρέθουσα. καὶ δὴ καὶ
μάλιστα λέγονται Μυγδόνες οἱ περὶ τὴν λίμνην. οὐ μό-
νον δ' ὁ Ἀξιὸς ἐκ Παιόνων ἔχει τὴν ῥύσιν, ἀλλὰ καὶ ὁ
Στράβων Γεωγραφικά
Book 7a, chapter 1, section 36, line 20

θόπολιν Φιλιππούπολιν Γαρησκόν. ἐν δὲ τοῖς Βισάλ-
ταις ἀνὰ ποταμὸν ἰόντι τὸν Στρυμόνα καὶ ἡ Βέργη
Στρυμών· ἐξ Ἀγριάνων γὰρ διὰ Μαίδων καὶ Σιντῶν
εἰς τὰ μεταξὺ Βισαλτῶν καὶ Ὀδομάντων ἐκπίπτει.
Ὅτι ὁ Στρυμὼν ποταμὸς ἄρχεται ἐκ τῶν περὶ τὴν
Ῥοδόπην Ἀγριάνων. Epit.
Τοὺς δὲ Παίονας οἱ μὲν ἀποίκους Φρυγῶν οἱ
δ' ἀρχηγέτας ἀποφαίνουσι, καὶ τὴν Παιονίαν μέχρι

90

Στρυμών· ἐξ Ἀγριάνων γὰρ διὰ Μαίδων καὶ Σιντῶν
εἰς τὰ μεταξὺ Βισαλτῶν καὶ Ὀδομάντων ἐκπίπτει. E.
Ὅτι ὁ Στρυμὼν ποταμὸς ἄρχεται ἐκ τῶν περὶ τὴν
Ῥοδόπην Ἀγριάνων. Epit.
Τοὺς δὲ Παίονας οἱ μὲν ἀποίκους Φρυγῶν οἱ
δ' ἀρχηγέτας ἀποφαίνουσι, καὶ τὴν Παιονίαν μέχρι
Πελαγονίας καὶ Πιερίας ἐκτετάσθαι φασί· καλεῖσθαι
δὲ πρότερον Ὀρεστίαν τὴν Πελαγονίαν, τὸν δὲ Ἀστερο-
παῖον, ἕνα τῶν ἐκ Παιονίας στρατευσάντων ἐπ' Ἴλιον
ἡγεμόνων, οὐκ ἀπεικότως υἱὸν λέγεσθαι Πηλεγόνος,
ἐκ Παιονίας ὢν τῆς ἐν Μακεδονίᾳ ἱστορεῖται· διὸ καὶ

Πηλεγόνος υἱός· οἱ γὰρ Παίονες Πελαγόνες ἐκαλοῦντο.
Epit.
Ἐπεὶ δὲ ὁ παιανισμὸς τῶν Θρᾳκῶν τιτανισμὸς ὑπὸ
τῶν Ἑλλήνων λέγεται κατὰ μίμησιν τῆς ἐν παιᾶσι φω-
νῆς, καὶ οἱ Τιτᾶνες ἐκλήθησαν Πηλαγόνες. E.
Ὅτι καὶ πάλαι καὶ νῦν οἱ Παίονες φαίνονται πολ-
λὴν τῆς νῦν Μακεδονίας κατεσχηκότες, ὡς καὶ Πέριν-
θον πολιορκῆσαι, καὶ Κρηστωνίαν καὶ Μυγδονίδα πᾶ-
σαν καὶ τὴν Ἀγριάνων μέχρι Παγγαίου ὑπ' αὐτοῖς γε-
νέσθαι. τῆς δ' ἐν τῷ Στρυμονικῷ κόλπῳ παραλίας τῆς
ἀπὸ Γαληψοῦ μέχρι Νέστου ὑπέρκεινται οἱ Φίλιπποι
καὶ τὰ περὶ Φιλίππους. οἱ δὲ Φίλιπποι Κρηνίδες ἐκα-
λοῦντο πρότερον, κατοικία μικρά· ηὐξήθη δὲ μετὰ τὴν
περὶ Βροῦτον καὶ Κάσσιον ἧτταν. E.
Ὅτι οἱ νῦν Φίλιπποι πόλις Κρηνίδες ἐκαλοῦντο
τὸ παλαιόν. Epit.
Πρόκεινται δὲ τῆς παραλίας ταύτης δύο νῆσοι,
Λῆμνος καὶ Θάσος. μετὰ δὲ τὸν εἰς Θάσον πορθμὸν
91
Ἄβδηρα καὶ τὰ περὶ Ἀβδήρου μυθευόμενα. ᾤκησαν δ'

αὐτὴν Βίστονες Θρᾷκες, ὧν Διομήδης ἦρχεν· οὐ μέ
Nicaenetus Epic., Fragmenta Fragment 4, line 4
Epigrammata
Ἡρῷσσαι, Λιβύων ὅρον ἄκριτον αἵτε νέμεσθε,

αἰγίδι καὶ στρεπτοῖς ζωσάμεναι θυσάνοις,
τέκνα θεῶν, δέξασθε Φιλήτιδος ἱερὰ ταῦτα
δράγματα καὶ χλωροὺς ἐκ καλάμης στεφάνους,
ἅσσ' ἀπὸ λικμητοῦ δεκατεύεται· ἀλλὰ καὶ οὕτως,
ἡρῷσσαι, Λιβύων χαίρετε δεσπότιδες.
Ἠρίον εἰμὶ Βίτωνος, ὁδοιπόρε· εἰ δὲ Τορώνην
λείπων εἰς αὐτὴν ἔρχεαι Ἀμφίπολιν,
εἰπεῖν Νικαγόρῃ παίδων ὅτι τὸν μόνον αὐτῷ
Στρυμονίης Ἐρίφων ὤλεσε πανδυσίῃ.
Αὐτόθεν ὀστράκινόν με καὶ ἐν ποσὶ γήϊνον Ἑρμῆν
ἔπλασεν ἁψῖδος κύκλος ἑλισσόμενος.
Πηλὸς ἐφυράθην· οὐ ψεύσομαι· ἀλλ' ἐφίλησα,
ὦ ξεῖν', ὀστρακέων δύσμορον ἐργασίην.
Οὐκ ἐθέλω, Φιλόθηρε, κατὰ πτόλιν, ἀλλὰ παρ' Ἥρῃ
δαίνυσθαι, Ζεφύρου πνεύμασι τερπόμενος.
Ἀρκεῖ μοι λιτὴ μὲν ὑπὸ πλευροῖσι χάμευνα,
ἐγγύθι γὰρ προμάλου δέμνιον ἐνδαπίης,
καὶ λύγος, ἀρχαῖον Καρῶν στέφος. Ἀλλὰ φερέσθω
οἶνος, καὶ Μουσέων ἡ χαρίεσσα λύρη,
Nicaenetus Epic., Epigrammata Book 7, epigram 502, line 4

εἰπεῖν Νικαγόρᾳ, παίδων ὅτι τὸν μόνον αὐτῷ
ΝΙΚΑΙΝΕΤΟΥ
“Οἶνός τοι χαρίεντι πέλει ταχὺς ἵππος ἀοιδῷ·

ὕδωρ δὲ πίνων οὐδὲν ἂν τέκοις σοφόν.”
92
τοῦτ' ἔλεγεν, Διόνυσε, καὶ ἔπνεεν οὐχ ἑνὸς ἀσκοῦ

Κρατῖνος, ἀλλὰ παντὸς ὠδώδει πίθου.
τοιγὰρ ὑπὸ στεφάνοις μέγας ἔβρυεν, εἶχε δὲ κισσῷ
μέτωπον ὥσπερ καὶ σὺ κεκροκωμένον.
Aelius Aristides Rhet., Παναθηναϊκός Jebb page 151, line 6
ρους ὡς ἐπὶ πλεῖστον ὤσαιντο ἀπὸ τῆς Ἑλλάδος, οὕτως

ᾤετο ἀρίστην καὶ καθαρὰν ἡσυχίαν ἅπασιν ἔσεσθαι, ὀρθῶς
λογιζομένη καὶ τὰ πράγματα ὡς πέφυκεν ὁρῶσα. μόνοι
γὰρ σχεδὸν οὗτοι καθαρῶς ἡσυχάζουσιν οἵτινες ἂν δείξωσι
μὴ πάντως ἡσυχίαν ἄγειν δεόμενοι.
Ὁ μὲν λογισμὸς οὗτος ὁ τῆς πόλεως, ἅπαντα ἔχων ὅσα
ἄν τις εἴποι κάλλιστα ἐν ἀνθρώπου φύσει. διανοηθέντες
δὲ οὕτω τί χρὴ πρῶτον, ἢ τί τελευταῖον εἰπεῖν, ἐνίκων
μὲν τὴν ἐν Μυκάλῃ μάχην οὐκ ἐν ὀλίγῳ τῷ μέσῳ, διη-
ρευνήσαντο δὲ τῆς Εὐρώπης τὰς ἀκτὰς, εἴ πού τις ἔτι
κρύπτοιτο τῶν ἐπελθόντων, καὶ τοὺς μὲν ἀπὸ Στρυμόνος
ἤλασαν, τοὺς δ' ἀπὸ Σηστοῦ, τοὺς δ' ἀπὸ Βυζαντίου.
πάντα δὲ ὥσπερ ἄγος καθαίροντες ἐπῆλθον, οὐκ ἐλάττω
δὲ τῶν κατ' ἐμπορίαν πλεόντων ἐπ' ἀγκυρῶν ὡρμίσαντο.
τὴν δὲ Τριπτολέμου διὰ τοῦ ἀέρος λεχθεῖσαν πορείαν, ἐν
ᾧ παρῆκεν ἐκεῖνος, ἐμιμήσαντο. ὁ μὲν γὰρ εὖ ποιῶν εἰς
τὸ κοινὸν ἅπαντας, οἱ δὲ παρ' ὧν ἔδει δίκην λαβεῖν
κολάζοντες ἐπῄεσαν, ἡγούμενοι καὶ τοῦτο τῷ κοινῷ γένει
τῶν ἀνθρώπων λυσιτελεῖν, τοὺς ὑβριστὰς καὶ μεῖζον τῆς
φύσεως φρονοῦντας ταῖς πρεπούσαις ὑπάγειν ζημίαις.
γνόντες δὲ οὕτως ἅμα μὲν περιέπλεον τὴν Ἀσίαν,
Aelius Aristides Rhet., Αἰγύπτιος Jebb page 361, line 30
ὅπου γὰρ καὶ γῆ ψιλὴ βρεχθεῖσα ἀφίησιν αὔρας, τί τόν

γε δὴ Νεῖλον πάσχειν ἂν φήσομεν, εἴπερ ἐξ ὄμβρων τοσοῦ-
τος ἀνήρχετο, ἢ νὴ Δί' ἐκ χιόνος τακείσης, ὡς ὁ τῶν ἑτέ-
ρων λόγος; τί δ' ἂν εἴποις τὴν περὶ τὴν ἀνάβασιν αὐτοῦ
τάξιν καὶ μουσικήν; τὸ ἐν Συήνῃ μὲν καὶ Ἐλεφαντίνῃ
ὀκτὼ καὶ εἴκοσιν αἴρεσθαι πήχεις, περὶ δ' αὖ τὸ Ἰνδικὸν
καὶ Ἀράβιον ἐμπόριον τὴν Κόπτον ἕνα καὶ εἴκοσι, καὶ
πάλιν τούτων ἀφαιρεῖν ἑπτὰ καὶ τέτταρας καὶ δέκα ἄγειν
τοὺς κατὰ Μέμφιν γνωρίμους καὶ πρὸς οὓς Ἕλληνες ἤδη
λογίζονται, κάτω δ' ἐν τοῖς ἕλεσιν εἰς ἑπτὰ καταβαίνειν,
εἶτα δύ' ἤκουον. ἆρά γε Ἴστρος ἢ Φᾶσις ἢ Στρυμὼν ταῦτα
93
σοφίζεται, ἀλλ' οὐ τοῦ Νείλου μόνου ταῦτ' ἐστὶ σοφίς-

ματα; χῶν μὲν οὐ τῇ φύσει τῆς χώρας ** ποῖος δ' ὧν
ἴσμεν ποταμὸς χρόνου κρεῖττον ὕδωρ παρέχεται σὺν το-
σούτῳ ῥεύματι; οὔτε γὰρ αὐτόθι σήπεται φυλάττοντι οὔτ'
εἰς τὴν ὑπερορίαν ἐκκομισθέν. ἀλλ' αἱ ὁλκάδες αἱ εἰς Ἰτα-
λίαν ἀπ' Αἰγύπτου πλέουσαι, ἐπειδὰν ἀναπλεύσωσιν ἐκεῖ-
θεν, σῶν ἔχουσι τὸ λοιπὸν οὗ παρεσκευάσαντο, καὶ φθά-
νει τὸ δεύτερον ὃ ἂν προσαρύσωνται, οἷα ἐν μήκει πλοῦ
προδιαφθαρὲν, ἢ τὸ ἀρχαῖον καὶ συναναχθέν. καὶ μόνοι
δὴ ὧν ἴσμεν Αἰγύπτιοι κεράμια ὕδατος ὥσπερ ἄλλοι οἴνου
Lycophron Trag., Alexandra Line 417
πικρὰν ἀποψήλασα κηρουλκὸν πάγην.

Ἅπασα δ' ἄλγη δέξεται κωκυμάτων,
ὅσην Ἄραιθος ἐντὸς ἠδὲ δύσβατοι
Λειβήθριαι σφίγγουσι Δωτίου πύλαι,
οἷς οὑμὸς ἔσται κἀχερουσίαν πάρα
ῥηγμῖνα δαρὸν ἐστεναγμένος γάμος.
πολλῶν γὰρ ἐν σπλάγχνοισι τυμβευθήσεται
βρωθεὶς πολυστοίχοισι καμπέων γνάθοις
νήριθμος ἑσμός· οἱ δ' ἐπὶ ξένης ξένοι
παῶν ἔρημοι δεξιώσονται τάφους.
Τὸν μὲν γὰρ Ἠιὼν Στρυμόνος Βισαλτία,
Ἀψυνθίων ἄγχουρος ἠδὲ Βιστόνων,
κουροτρόφον πάγουρον Ἠδωνῶν πέλας
κρύψει, πρὶν ἢ Τυμφρηστὸν αὐγάσαι λέπας,
τὸν πατρὶ πλεῖστον ἐστυγημένον βροτῶν,
ὅμηρον ὅς μιν θῆκε τετρήνας λύχνους,
ὅτ' εἰς νόθον τρήρωνος ηὐνάσθη λέχος.
Τρισσοὺς δὲ ταρχύσουσι Κερκάφου νάπαι
Ἄλεντος οὐκ ἄπωθε καύηκας ποτῶν.
τὸν μέν, Μολοσσοῦ Κυπέως Κοίτου κύκνον,
συὸς παραπλαγχθέντα θηλείας τόκων,
Lycophron Trag., Alexandra

Line 1178
κόρας δοκεύσει, πέτρον ἐν χεροῖν ἔχων

ἢ φάσγανον κελαινὸν ἢ ταυροκτόνον
στερρὰν κύβηλιν ἢ Φαλακραῖον κλάδον,
94
μαιμῶν κορέσσαι χεῖρα διψῶσαν φόνου.

δῆμος δ' ἀνατεὶ τὸν κτανόντ' ἐπαινέσει,
τεθμῷ χαράξας, τοὐπιλώβητον γένος.
Ὦ μῆτερ, ὦ δύσμητερ, οὐδὲ σὸν κλέος
ἄπυστον ἔσται, Περσέως δὲ παρθένος
Βριμὼ Τρίμορφος θήσεταί σ' ἐπωπίδα
κλαγγαῖσι ταρμύσσουσαν ἐννύχοις βροτούς,
ὅσοι μεδούσης Στρυμόνος Ζηρυνθίας
δείκηλα μὴ σέβουσι λαμπαδουχίαις,
θύσθλοις Φεραίαν ἐξακεύμενοι θεάν.
ψευδήριον δὲ νησιωτικὸς στόνυξ
Πάχυνος ἕξει σεμνὸν ἐξ ὀνειράτων
ταῖς δεσποτείαις ὠλέναις ὠγκωμένον
ῥείθρων Ἑλώρου πρόσθεν ἐκτερισμένης·
ὃς δὴ παρ' ἀκταῖς τλήμονος ῥανεῖ χοάς,
τριαύχενος μήνιμα δειμαίνων θεᾶς,
λευστῆρα πρῶτον οὕνεκεν ῥίψας πέτρον
Ἅιδῃ κελαινῶν θυμάτων ἀπάρξεται.
Claudius Ptolemaeus Math., Geographia (lib. 1-3)Book 1, chapter 15,

section 8, line 4
Ῥαουέννης πρὸς Λιβόνοτον σταδίους ἑπτακο-

σίους· διὰ δὲ τῆς τῶν κλιμάτων καὶ τῆς τῶν
ὡριαίων διαιρέσεως Πῖσαν μὲν ἐν τῷ τρίτῳ τί-
θησιν ὡριαίῳ, Ῥαουένναν δὲ ἐν τῷ τετάρτῳ.
Καὶ Λονδινίου τῆς Βρεττανίας Νοιόμαγον εἰ-
πὼν νοτιωτέραν μιλίοις νθʹ, βορειοτέραν αὐτὴν
διὰ τῶν κλιμάτων ἀποφαίνει.
Καὶ τὸν Ἄθω
δὲ τάξας ἐπὶ τοῦ δι' Ἑλλησπόντου παραλλή-
λου, τὴν Ἀμφίπολιν καὶ τὰ περὶ αὐτὴν ὑπὲρ τὸν
Ἄθω καὶ τὰς τοῦ Στρυμόνος ἐκβολὰς κείμενα
ἐν τῷ τετάρτῳ καὶ ὑπὸ τὸν Ἑλλήσποντον κλί-
ματι τίθησιν.
Ὁμοίως δὲ καὶ τῆς Θρᾴ-
κης σχεδὸν ὅλης ὑπὸ τὸν διὰ Βυζαντίου παράλ-
ληλον κειμένης, τὰς μεσογείους αὐτῆς πόλεις
ἁπάσας ἐν τῷ ὑπὲρ τοῦτον τὸν παράλληλον κλί-
ματι κατέταξεν.
95
Claudius Ptolemaeus Math., Geographia (lib. 1-3) Book 3, chapter 12,

section 7, line 1
ἐφ' ἧς γραμμῆς ἔστιν ἡ Οἴτη τὸ ὄρος, οὗ τὸ

μέσον ἐπέχει μοίρας νʹ ʹʹ ληʹ γʹʹ ιβʹʹ
Ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν τῷ τε εἰρημένῳ τῆς
Θρᾴκης μέρει καὶ τοῖς κόλποις τοῦ Αἰγαίου
πελάγους τοῖς ἀπὸ Νέστου ποταμοῦ μέχρι τοῦ
ἐκτεθειμένου πέρατος τοῦ Μαλιακοῦ κόλπου,
ὧν ἡ περιγραφὴ ἔχει οὕτως· μετὰ τὸν Νέστον
ἐν τῷ Στρυμονικῷ κόλπῳ Ἠδωνίδος παραλίου
Στρυμόνος ποτ. ἐκβολαί νʹ δʹʹ μαʹ γʹʹ ιβʹʹ
Ἀμφαξίτιδος
Στάγειρα νʹ γʹʹ μαʹ ϛʹʹ Χαλκιδικῆς
Πάνορμος λιμὴν καὶ πόλις νʹ γοʹʹ μαʹ
Ἄθως ὄρος ναʹ μαʹ ϛʹʹ

section 7, line 5

ἐν τῷ Στρυμονικῷ κόλπῳ Ἠδωνί-
Χαλκιδικῆς
96

Ἄθως ἄκρον καὶ πόλις ναʹ δʹʹ μαʹ δʹʹ
τὸ μέσον τοῦ ὄρους ναʹ ϛʹʹ μαʹ
Νύμφαιον ἄκρον ναʹ ϛʹʹ μʹ ʹʹδʹʹ
καὶ ἐν τῷ Σιγγιτικῷ κόλπῳ

section 15, line 1
Φθιώτιδος ἐν τῷ Πελασγικῷ κόλ-

πῳ
Παγασαί νʹ ʹʹγʹʹ ληʹ ʹʹγʹʹ ιβʹʹ
Δημητριάς νʹ ʹʹ ληʹ ʹʹγʹʹ ιβʹʹ
Ποσείδιον ἄκρον ναʹ ʹʹ ληʹ ʹʹγʹʹ
Λάρισσα ναʹ γʹʹ ληʹ ʹʹδʹʹ
Ἐχῖνος ναʹ ϛʹʹ ληʹ ʹʹδʹʹ
Σπέρχεια ναʹ ληʹ γοʹʹ
Θῆβαι Φθιώτιδος ναʹ ληʹ ʹʹιβʹʹ
Σπερχειοῦ ποταμοῦ ἐκβολαί ναʹ ληʹ ʹʹ
Ἄρχεται δὲ ὁ μὲν Στρυμὼν ποταμὸς
ἀπὸ τῶν ἐν μεθορίῳ Θρᾴκης καὶ Μακεδονίας
ὀρέων κατὰ θέσιν ἐπέχων μοίρας
μηʹ γοʹʹ μβʹ
ὁ δὲ Ἀξιὸς ποταμὸς ἀπό τε τοῦ Σκάρδου ὄρους
κατὰ θέσιν μζʹ μαʹ γοʹʹ
καὶ ἀπὸ τῶν ὑπὸ τὴν Δαλματίαν ὀρέων ὧν θέ-
σις μϛʹ μαʹ δʹʹ
συμβάλλουσί τε ἀλλήλαις αἱ ἀρχαὶ κατὰ θέσιν
μθʹ δʹʹ μʹ δʹʹ
ὁ δὲ Ἁλιάκμων ποταμὸς ἀπὸ τῶν Κανδαυΐων
Antiphanes Comic., Fragmenta Fragment 105, line 3
ΘΑΜΥΡΑΣ

Θρῄκης κατάρδων ποταμὸς ὠνομασμένος,
Pausanias Perieg., Graeciae descriptio Book 8, chapter 8, section 9, line

5
97
ποταμὸν ἀποστρέψας σφίσιν ἐς τὸ τεῖχος ὠμῆς ᾠκοδο-

μημένον τῆς πλίνθου. ἐς μὲν δὴ μηχανημάτων ἐμβο-
λὴν ἀσφάλειαν ἡ πλίνθος παρέχεται μᾶλλον ἢ ὁπόσα
λίθου πεποιημένα ἐστίν· οἱ μὲν γὰρ κατάγνυνταί τε
καὶ ἐκπηδῶσιν ἐκ τῶν ἁρμονιῶν, ἡ δὲ πλίνθος ἐκ
μηχανημάτων μὲν οὐχ ὁμοίως πονεῖ, διαλύεται δὲ ὑπὸ
τοῦ ὕδατος οὐχ ἧσσον ἢ ὑπὸ τοῦ ἡλίου κηρός. τοῦτο
οὐκ Ἀγησίπολις τὸ στρατήγημα ἐς τὸ τεῖχος τῶν
Μαντινέων ἐστὶν ὁ συνείς, ἀλλὰ πρότερον ἔτι Κίμωνι
ἐξευρέθη τῷ Μιλτιάδου Βόγην πολιορκοῦντι ἄνδρα
Μῆδον καὶ ὅσοι Περσῶν Ἠιόνα τὴν ἐπὶ Στρυμόνι
εἶχον· Ἀγησίπολις δὲ καθεστηκὸς καὶ ᾀδόμενον ὑπὸ
Ἑλλήνων ἐμιμήσατο. ὡς δὲ εἷλε τὴν Μαντίνειαν, ὀλί-
γον μέν τι κατέλιπεν οἰκεῖσθαι, τὸ πλεῖστον δὲ ἐς
ἔδαφος καταβαλὼν αὐτῆς κατὰ κώμας τοὺς ἀνθρώπους
διῴκισε. Μαντινέας δὲ ἐκ τῶν κωμῶν κατάξειν ἐς τὴν
πατρίδα ἔμελλον Θηβαῖοι μετὰ τὸ ἔργον τὸ ἐν Λεύκ-
τροις. κατελθόντες δὲ οὐ τὰ πάντα ἐγένοντο δίκαιοι·
περιληφθέντες δὲ ἐπικηρυκευόμενοι Λακεδαιμονίοις καὶ
εἰρήνην ἰδίᾳ πρὸς αὐτοὺς ἄνευ τοῦ Ἀρκάδων κοινοῦ
Callimachus Philol., In Delum (hymn. 4) Line 26
ἀλλά οἱ οὐ νεμεσητὸν ἐνὶ πρώτῃσι λέγεσθαι,

ὁππότ' ἐς Ὠκεανόν τε καὶ ἐς Τιτηνίδα Τηθύν
νῆσοι ἀολλίζονται, ἀεὶ δ' ἔξαρχος ὁδεύει.
ἡ δ' ὄπιθεν Φοίνισσα μετ' ἴχνια Κύρνος ὀπηδεῖ
οὐκ ὀνοτὴ καὶ Μάκρις Ἀβαντιὰς Ἐλλοπιήων
Σαρδώ θ' ἱμερόεσσα καὶ ἣν ἐπενήξατο Κύπρις
ἐξ ὕδατος τὰ πρῶτα, σαοῖ δέ μιν ἀντ' ἐπιβάθρων.
κεῖναι μὲν πύργοισι περισκεπέεσσιν ἐρυμναί,
Δῆλος δ' Ἀπόλλωνι· τί δὲ στιβαρώτερον ἕρκος;
τείχεα μὲν καὶ λᾶες ὑπὸ ῥιπῆς κε πέσοιεν
Στρυμονίου βορέαο· θεὸς δ' ἀεὶ ἀστυφέλικτος·
Δῆλε φίλη, τοῖός σε βοηθόος ἀμφιβέβηκεν.
εἰ δὲ λίην πολέες σε περιτροχόωσιν ἀοιδαί,
ποίῃ ἐνιπλέξω σε; τί τοι θυμῆρες ἀκοῦσαι;
ἢ ὡς τὰ πρώτιστα μέγας θεὸς οὔρεα θείνων
ἄορι τριγλώχινι τό οἱ Τελχῖνες ἔτευξαν
νήσους εἰναλίας εἰργάζετο, νέρθε δὲ πάσας
ἐκ νεάτων ὤχλισσε καὶ εἰσεκύλισε θαλάσσῃ;
καὶ τὰς μὲν κατὰ βυσσόν, ἵν' ἠπείροιο λάθωνται,
98
πρυμνόθεν ἐρρίζωσε· σὲ δ' οὐκ ἔθλιψεν ἀνάγκη,

ἀλλ' ἄφετος πελάγεσσιν ἐπέπλεες·
Ephorus Hist., Fragmenta Volume-Jacobyʹ-F 2a,70,F, fragment 191, line

15
μαχ[ίας ... | ..].α̣[.......

frg. 2: | ...]ων ἐσπο̣ύ̣δ[̣ ασε· | τίς] δὲ τοσούτοι̣[ς δι|ὰ τ]ῶν ἔργω[ν ....
frg. 3: .]ε[..]ω[..] ἐκ[εῖνον] | μ̣ὲν ὑπὸ τῆς πόλε[ως] | ἠτιμασμένον, τ[ὴν] |
δὲ πόλιν
διὰ τ[ὰ]ς ἐ|κείνου πράξε̣[ι]ς τῆς μεγίστης τιμῆς ὑπὸ | τῶν Ἑλλήνων
ἀξι|ωθεῖσαν· ἣ
μεγάλην | [ἡγεμονί]αν (?) οἷον τ̣.
frg. 4 – 5: ..... σο]φ̣[ωτάτην καὶ] | [δικαι]οτ̣ά̣[την (?) ... | ....]τα[τ]η[ν] κ̣[αὶ
| χαλεπ]ω-
τάτην [γενο|μένη]ν̣ πρὸς ἐκε[ῖνον. | οἱ δ' ὑ]πολαμβάνου[σιν | ὅτι εἴ]περ
ἐβουλή[θη |
ἐκδο]ῦναι (?) τὴ̣[ν ἡγε|μονία]ν α̣π̣α̣[....
frg. 6: ε̣ι̣ρ̣η[̣ μεν... ὅθεν] | παρεξ̣[έβ]ημ̣εν· Ἀ[θη]|ναῖοι [δ]ὲ Κ[ί]μωνος | τοῦ
Μιλτιάδου
στρα|τηγοῦντος ἐκπλεύ|σαντες ἐκ Βυζαντί|ου μετὰ τῶν συμμά|χων
[Ἠι]όνα τὴν ἐπὶ | Στρ[υμό]νι Περσῶν ἐ|χόν[τω]ν εἷλον καὶ | [Σκῦρο]ν̣, ἣν
ν̣ῆσ̣[ο]ν̣
frg. 7 col. I: ............]τ̣ην | [...........]ν̣ειται | [........].ησ̣ αὐ|[τοῦ γὰρ (?)
πρ]ὸς Λυκο|[μήδην τὸν β]α̣σι̣ ̣λ̣έ̣α̣ col. II v. 52 – 55: wenige buchstaben
erhalten
frg. 8: παραθ]αλα[ττίων | καλο]υμένω[ν πόλε|ων ὅς]αι μὲν ἐκ τ[ῆς |
Ἑλλά]δος ἦσα[ν
ἀ|πωι]κισμέναι π[αρα]|χρῆμα σ̣υν̣[έπεισε
frg. 9; 10; 53: ....... Κίμων πυν|θανόμενος τὸ]ν̣ τ[ῶν | Περσῶν στόλο]ν
περὶ | [τὴν
Κύπρον συ]ντετά|[χθαι, διακοσί]α̣ις πεν̣|[τήκοντα π]ρ̣[ὸς] τρια|[κοσίας
κ]α̣ὶ τετταρ[ά|-
κοντα]. παραταχ[θεί|ς]ας δὲ πολὺν χρόνο[ν] | πολλὰς μὲν τῶν
κ̣[ιν]|δυνευουσῶν
βαρβα̣[ρι]|κῶν νεῶν διέφθε[ι|ρ]εν, ἑκατὸν δ' αὐτοῖς | ἀνδράσιν εἷλε
ζωγρή|[σας τ]ὸν
π̣[.....]ων. col. II v. 77 – 83 zeilenanfänge.
Hecataeus Hist., Fragmenta Volume-Jacobyʹ-F 1a,1,F, fragment 155,

line 2
99
– s. Κρήστων· πόλις Θράικης. ἔοικε δὲ εἶναι ἡ Κρήστων παρ'

Ἡροδότωι (I 57). Λυκόφρων (937)· ‘ὁρκωμοτῆσαι τόν τε Κρηστώνης
θεόν’. ὁ πολίτης Κρηστωναῖος παρὰ Πινδάρωι (F 309). Ῥιανὸς δὲ
Κρηστωνίους αὐτούς φησιν. Ἑκαταῖος δὲ Κρηστῶνας αὐτοὺς ἐν
Εὐρώπηι.
καὶ Κρηστωνικόν κτητικόν (Thuk. IV 109, 4).
ATHENAI. X 447 D: Ἑκαταῖος (F 323a) ... ἐν δὲ τῆι τῆς
Εὐρώπης Περιόδωι Παίονάς φησι πίνειν «βρῦτον ἀπὸ τῶν κριθῶν
καὶ παραβίην ἀπὸ κέγχρου καὶ κονύζης. ἀλείφονται δέ».
φησίν «ἐλαίωι ἀπὸ γάλακτος».
STEPH. BYZ. s. Αἰγιαλός ... ἔστι καὶ Θράικης Αἰγιαλὸς παρὰ
τῶι Στρυμόνι, ὡς Ἑκαταῖος.
– s. Φάγρης· πόλις Θράικης. Ἑκαταῖος Εὐρώπηι· καὶ Θου-
κυδίδης β (99, 3).
– s. Σάτραι· ἔθνος Θράικης, ὡς Ἑκαταῖος ἐν Εὐρώπηι φησί.
– s. Ἄβδηρα· πόλεις δύο. ἡ μὲν Θράικης, ἀπὸ Ἀβδήρου ... ὡς
Ἑλλάνικος (4 F 105) καὶ ἄλλοι φασίν ... ἡ δὲ δευτέρα πόλις τῆς
Ἰβηρίας πρὸς τοῖς Γαδείροις, ὡς Ἀρτεμίδωρος ἐν β Γεωγραφουμένων
(V).
ὁ πολίτης Ἀβδηρίτης ... τοῦ Ἀβδηρίτης μέμνηται Εὔδοξος ἐν δ Πε-
ριόδων (V) καὶ Παυσανίας ἕκτηι Περιηγήσεως (5, 4) καὶ Ἡρόδοτος
ἑβδόμηι
(120. 137) καὶ πολλαχοῦ, Ἑκαταῖός τε καὶ πολλοί.
Polybius Hist., Historiae Book 36, chapter 10, section 4, line 3
ταῦτ' ἐλέγετο· περὶ δὲ τοῦ Ψευδοφιλίππου

τὸ μὲν πρῶτον οὐδ' ἀνεκτὸς ὁ λόγος ἐφαίνετο· πάρεστί
τις ἐπὶ τὴν Μακεδονίαν ἀεροπετὴς Φίλιππος, κατα-
φρονήσας οὐ μόνον Μακεδόνων ἀλλὰ καὶ Ῥωμαίων,
οὐδεμίαν ἀφορμὴν εὔλογον ἔχων πρὸς τὴν ἐπιβολήν,
ἅτε γινωσκομένου τοῦ κατ' ἀλήθειαν Φιλίππου διότι
σχεδὸν ὀκτωκαίδεκα γεγονὼς ἐτῶν μετήλλαξε τὸν βίον
ἐν Ἄλβᾳ τῆς Ἰταλίας δυσὶν ὕστερον ἔτεσιν αὐτοῦ τοῦ
Περσέως. μετὰ δὲ μῆνας τρεῖς ἢ τέτταρας προσπε-
σούσης φήμης διότι νενίκηκε μάχῃ τοὺς Μακεδόνας
πέραν τοῦ Στρυμόνος (κατὰ) τὴν Ὀδομαντικήν, τινὲς
μὲν ἀπεδέχοντο τὸν λόγον, οἱ δὲ πλείους ἀκμὴν ἠπί-
στουν. μετ' οὐ πολὺ δὲ πάλιν ἅμα τοῦ λόγου προς-
100
πίπτοντος ὅτι νικᾷ μάχῃ τοὺς Μακεδόνας ἐπὶ τάδε

τοῦ Στρυμόνος καὶ πάσης Μακεδονίας κρατεῖ, καὶ
Θετταλῶν γράμματα καὶ πρεσβευτὰς πεμψάντων πρὸς
τοὺς Ἀχαιοὺς καὶ παρακαλούντων βοηθεῖν, ὡς καὶ περὶ
αὐτοὺς ὑπάρχοντος κινδύνου, θαυμαστὸν ἐφάνη καὶ
παράδοξον τὸ γεγονός· οὐδεμία γὰρ οὔτε πιθανότης
οὔτ' εὐλογία προυφαίνετο περὶ τοῦ συμβεβηκότος. τοι-
αῦται μὲν οὖν περὶ τούτων ἦσαν διαθέσεις. –
Κλαύδιος Αιλιάνος , De natura animalium Book 12, section 14, line 3
πνεῦμα, ὥσπερ οὖν νευράν, εἶτα τὸ σῶμα ὡς βέλος

ἀφιᾶσι. τὸ δὲ θλιβόμενόν φησιν ἔνδον ὠθεῖ τε καὶ
ἐξακοντίζει αὐτούς.
Ἡ δὲ φῦσά ἐστιν ἰχθὺς Αἰγύπτιος θαυμάσαι
ἄξιος. οἶδε γὰρ ὥς φασιν ὁπότε ἡ σελήνη λήγει, οἶδε
δὲ αὐτῆς καὶ τὴν αὔξησιν. καὶ οὖν καὶ τὸ ἧπαρ αὐ-
τοῦ συναύξεται τῇ θεῷ ἢ συμφθίνει, καὶ πῆ μὲν
εὐτραφές ἐστι, πῆ δὲ λεπτότερον.
Ὁ δὲ γλάνις ἐστὶ μὲν περὶ τὸν Μαίανδρον καὶ
τὸν Λύκον τοὺς Ἀσιανοὺς ποταμούς, τῆς δὲ Εὐρώπης
περὶ τὸν Στρυμόνα, καὶ σιλούρῳ μὲν τὸ εἶδος ὅμοιός
ἐστι. πέφυκε δὲ φιλοτεκνότατος ἰχθύων οὗτος. ὅταν
γοῦν ἡ θήλεια ἀποκυήσῃ, ἣ μὲν ἀφεῖται τῆς ὑπὲρ
τῶν τέκνων φροντίδος, οἷα δήπου λεχώ, ὁ δὲ ἄρρην
τῇ φρουρᾷ τῇ τῶν βρεφῶν ἑαυτὸν ἐπιτάξας παραμέ-
νει, πᾶν ἀναστέλλων τὸ ἐπιβουλεῦον. ἱκανὸς δέ ἐστι
καὶ ἄγκιστρον καταπιεῖν, ὡς Ἀριστοτέλης φησίν.
Βάτραχος ὕδρον μισεῖ καὶ δέδοικεν ἰσχυρῶς.
οὐκοῦν τῇ βοῇ τῇ πολλῇ πειρᾶται ἀντεκπλήττειν
αὐτὸν καὶ ἀντιφοβεῖν. κροκοδείλου δὲ κακουργία ἐς
ἀνθρώπου τε θήραν καὶ ζῴου ἑτέρου **.
Κλαύδιος Αιλιάνος , De natura animalium Book 14, section 26, line 31
γε κρυμῶδες. οὔκουν αὐτῷ ἐκβάλλειν ἐς τὸ πέλαγος

τὴν ὠδῖνα ὡς ἂν εἴποις ἐπιτρέπει, ἀλλ' ἀνακωχεύων
καὶ ἀνωθούμενος ἵστησιν. ὁ κρύσταλλος οὖν ἀνειρ-
γόμενός τε καὶ ἀναστελλόμενος ἐς βάθος χωρεῖ καὶ
ἁδρύνεται ἐς πολύ· καὶ ἐντεῦθεν ὑπορρεῖ μὲν τοῦ
101
Ἴστρου τὸ γνήσιον ὕδωρ ὁδοῖς ὡς ἂν εἴποις κρυπταῖς,

τὸ δὲ ἐπίκτητόν οἱ καὶ νόθον ἐπίκειται πεδίου δίκην,
καὶ κατὰ τούτου τηνικάδε τῆς ὥρας ὁδοιποροῦσιν οἱ
τῇδε ἄνθρωποι κατὰ ζεύγη καὶ μόνιπποι. ὅπως μὲν
οὖν ἐλέγχει τε καὶ βασανίζει τὴν πῆξιν τοῦ ποταμοῦ
τοῦδε καὶ τοῦ Θρᾳκίου Στρυμόνος τὸ πονηρόν τε καὶ
δολερὸν θηρίον ἡ ἀλώπηξ, ἀνωτέρω εἶπον· ὁ δ' οὖν
κρύσταλλος ὁ ἐν τῷ Ἴστρῳ καὶ νηὶ φορτηγῷ κατὰ
ῥοῦν φερομένῃ περιτραφεὶς εἶτα ἐπέδησεν αὐτήν,
καὶ οὔτε ἱστίων ἡπλωμένων ἔτι δεῖ, οὔτε ὁ πρῳρά-
της τὰ πρόσω βλέπει, οὔτε ὁ τῆς νεὼς ἄρχων ἐπι-
στρέφει τοὺς οἴακας· πεπήγασι γάρ, ἐπεὶ καὶ τὸ πᾶν
σκάφος τῷ περικειμένῳ κατείληπται δεσμῷ, καὶ ἔοικεν
οὐ μὰ Δία νηί, οὐ γὰρ ἔτι τοῖς κύμασι τύπτεται, ἀλλὰ
ἐν πολλῷ τῷ πεδίῳ λόφῳ τινὶ ἀνεστῶτι ἢ καὶ νὴ
Απολλόδωρος βιβλιοθήκη(sub nomine Apollodori)

Chapter 1, section 18, line 1
Ἀδώνιδος ἔρωτα), συνελθοῦσα δὲ ἐγέννησεν ἐξ αὐτοῦ

παῖδα Ὑάκινθον, οὗ Θάμυρις ὁ Φιλάμμωνος καὶ Ἀρ-
γιόπης νύμφης ἴσχει ἔρωτα, πρῶτος ἀρξάμενος ἐρᾶν
ἀρρένων. ἀλλ' Ὑάκινθον μὲν ὕστερον Ἀπόλλων ἐρώ-
μενον ὄντα δίσκῳ βαλὼν ἄκων ἀπέκτεινε, Θάμυρις δὲ
κάλλει διενεγκὼν καὶ κιθαρῳδίᾳ περὶ μουσικῆς ἤρισε
μούσαις, συνθέμενος, ἂν μὲν κρείττων εὑρεθῇ, πλη-
σιάσειν πάσαις, ἐὰν δὲ ἡττηθῇ, στερηθήσεσθαι οὗ ἂν
ἐκεῖναι θέλωσι. καθυπέρτεραι δὲ αἱ μοῦσαι γενόμεναι
καὶ τῶν ὀμμάτων αὐτὸν καὶ τῆς κιθαρῳδίας ἐστέρησαν.
Εὐτέρπης-βλέπε παρακάτω- δὲ καὶ ποταμοῦ Στρυμόνος Ῥῆσος-βλέπε
παρακάτω-, ὃν ἐν Τροίᾳ Διομήδης ἀπέκτεινεν· ὡς δὲ ἔνιοι λέγουσι,
Καλλιόπης ὑπῆρχεν. Θαλείας δὲ καὶ Ἀπόλλωνος ἐγέ-
νοντο Κορύβαντες, Μελπομένης δὲ καὶ Ἀχελῴου Σει-
ρῆνες, περὶ ὧν ἐν τοῖς περὶ Ὀδυσσέως ἐροῦμεν.
Ἥρα δὲ χωρὶς εὐνῆς ἐγέννησεν Ἥφαιστον· ὡς δὲ
Ὅμηρος λέγει, καὶ τοῦτον ἐκ Διὸς ἐγέννησε. ῥίπτει δὲ
αὐτὸν ἐξ οὐρανοῦ Ζεὺς Ἥρᾳ δεθείσῃ βοηθοῦντα· ταύ-
102
την γὰρ ἐκρέμασε Ζεὺς ἐξ Ὀλύμπου χειμῶνα ἐπι-

πέμψασαν Ἡρακλεῖ, ὅτε Τροίαν ἑλὼν ἔπλει...
Ρήσος (μυθολογία) - Βικιπαίδεια. Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Ρήσος είναι γνωστός
ένας βασιλιάς των Θρακών, γιος του Ηιονέα (Ιλιάδα, Κ 435) ή (κατά τους μεταγενέστερους
συγγραφείς) ... Ο ποτάμιος θεός Στρυμόνας κατέστησε έγκυο την Ευτέρπη. Ο γιος της
Ρήσος ηγήθηκε ομάδας Θρακών και σκοτώθηκε από τον Διομήδη στην Τροία, σύμφωνα με
την Ιλιάδα του Ομήρου.

στήσας δύναμιν καὶ βίαιος ὢν τύραννος, ὀνομάσας ἀφ'

ἑαυτοῦ τὴν Πελοπόννησον Ἀπίαν, ὑπὸ Θελξίονος καὶ
Τελχῖνος ἐπιβουλευθεὶς ἄπαις ἀπέθανε, καὶ νομισθεὶς
θεὸς ἐκλήθη Σάραπις· Νιόβης δὲ καὶ Διός (ᾗ πρώτῃ
γυναικὶ Ζεὺς θνητῇ ἐμίγη) παῖς Ἄργος ἐγένετο, ὡς
δὲ Ἀκουσίλαός φησι, καὶ Πελασγός, ἀφ' οὗ κληθῆναι
τοὺς τὴν Πελοπόννησον οἰκοῦντας Πελασγούς. Ἡσίοδος
δὲ τὸν Πελασγὸν αὐτόχθονά φησιν εἶναι. ἀλλὰ περὶ
μὲν τούτου πάλιν ἐροῦμεν· Ἄργος δὲ λαβὼν τὴν βασι-
λείαν ἀφ' ἑαυτοῦ τὴν Πελοπόννησον ἐκάλεσεν Ἄργος,
καὶ γήμας Εὐάδνην τὴν Στρυμόνος καὶ Νεαίρας ἐτέ-
κνωσεν Ἔκβασον Πείραντα Ἐπίδαυρον Κρίασον, ὃς καὶ
τὴν βασιλείαν παρέλαβεν.
Ἐκβάσου δὲ Ἀγήνωρ γίνεται, τούτου δὲ Ἄργος ὁ
πανόπτης λεγόμενος. εἶχε δὲ οὗτος ὀφθαλμοὺς μὲν ἐν
παντὶ τῷ σώματι, ὑπερβάλλων δὲ δυνάμει τὸν μὲν τὴν
Ἀρκαδίαν λυμαινόμενον ταῦρον ἀνελὼν τὴν τούτου
δορὰν ἠμφιέσατο, Σάτυρον δὲ τοὺς Ἀρκάδας ἀδικοῦντα
καὶ ἀφαιρούμενον τὰ βοσκήματα ὑποστὰς ἀπέκτεινε.
λέγεται δὲ ὅτι καὶ τὴν Ταρτάρου καὶ Γῆς Ἔχιδναν,

μιξεν ἀγέλαις. παραθέμενος οὖν τὰς βόας Ἡρακλῆς

Ἡφαίστῳ ἐπὶ τὴν αὐτοῦ ζήτησιν ἠπείγετο· εὑρὼν δὲ
ἐν ταῖς τοῦ Ἔρυκος ἀγέλαις, λέγοντος οὐ δώσειν ἂν
103
μὴ παλαίσας αὐτοῦ περιγένηται, τρὶς περιγενόμενος

κατὰ τὴν πάλην ἀπέκτεινε, καὶ τὸν ταῦρον λαβὼν μετὰ
τῶν ἄλλων ἐπὶ τὸν Ἰόνιον ἤλαυνε πόντον. ὡς δὲ
ἦλθεν ἐπὶ τοὺς μυχοὺς τοῦ πόντου, ταῖς βουσὶν οἶστρον
ἐνέβαλεν ἡ Ἥρα, καὶ σχίζονται κατὰ τὰς τῆς Θρᾴκης
ὑπωρείας· ὁ δὲ διώξας τὰς μὲν συλλαβὼν ἐπὶ τὸν Ἑλ-
λήσποντον ἤγαγεν, αἱ δὲ ἀπολειφθεῖσαι τὸ λοιπὸν ἦσαν
ἄγριαι. μόλις δὲ τῶν βοῶν συνελθουσῶν Στρυμόνα
μεμψάμενος τὸν ποταμόν, πάλαι τὸ ῥεῖθρον πλωτὸν ὂν
ἐμπλήσας πέτραις ἄπλωτον ἐποίησε, καὶ τὰς βόας Εὐ-
ρυσθεῖ κομίσας δέδωκεν. ὁ δὲ αὐτὰς κατέθυσεν Ἥρᾳ.
τελεσθέντων δὲ τῶν ἄθλων ἐν μηνὶ καὶ ἔτεσιν
ὀκτώ, μὴ προσδεξάμενος Εὐρυσθεὺς τόν τε τῶν τοῦ
Αὐγέου βοσκημάτων καὶ τὸν τῆς ὕδρας, ἑνδέκατον ἐπ-
έταξεν ἆθλον παρ' Ἑσπερίδων χρύσεα μῆλα κομίζειν.
ταῦτα δὲ ἦν, οὐχ ὥς τινες εἶπον ἐν Λιβύῃ, ἀλλ' ἐπὶ
τοῦ Ἄτλαντος ἐν Ὑπερβορέοις· ἃ Διὶ Γῆ γήμαντι
Ἥραν ἐδωρήσατο. ἐφύλασσε δὲ αὐτὰ δράκων ἀθάνατος,
Απολλόδωρος βιβλιοθήκη(sub nomine Apollodori) Chapter 3, section
34, line 2
οὗτοι δ' Ἀκταίου πρῶτοι φάγον αἷμα τ' ἔλαψαν.

τοὺς δὲ μέτ' ἄλλοι πάντες ἐπέσσυθεν ἐμμεμαῶτες. –
ἀργαλέων ὀδυνῶν ἄκος ἔμμεναι ἀνθρώποισιν.]
Διόνυσος δὲ εὑρετὴς ἀμπέλου γενόμενος, Ἥρας
μανίαν αὐτῷ ἐμβαλούσης περιπλανᾶται Αἴγυπτόν τε
καὶ Συρίαν. καὶ τὸ μὲν πρῶτον Πρωτεὺς αὐτὸν ὑπο-
δέχεται βασιλεὺς Αἰγυπτίων, αὖθις δὲ εἰς Κύβελα τῆς
Φρυγίας ἀφικνεῖται, κἀκεῖ καθαρθεὶς ὑπὸ Ῥέας καὶ τὰς
τελετὰς ἐκμαθών, καὶ λαβὼν παρ' ἐκείνης τὴν στολήν,
[ἐπὶ Ἰνδοὺς] διὰ τῆς Θρᾴκης ἠπείγετο. Λυκοῦργος δὲ
παῖς Δρύαντος, Ἠδωνῶν βασιλεύων, οἳ Στρυμόνα πο-
ταμὸν παροικοῦσι, πρῶτος ὑβρίσας ἐξέβαλεν αὐτόν.
καὶ Διόνυσος μὲν εἰς θάλασσαν πρὸς Θέτιν τὴν Νηρέως
κατέφυγε, Βάκχαι δὲ ἐγένοντο αἰχμάλωτοι καὶ τὸ συν-
επόμενον Σατύρων πλῆθος αὐτῷ. αὖθις δὲ αἱ Βάκχαι
ἐλύθησαν ἐξαίφνης, Λυκούργῳ δὲ μανίαν ἐνεποίησε
Διόνυσος. ὁ δὲ μεμηνὼς Δρύαντα τὸν παῖδα, ἀμπέλου
νομίζων κλῆμα κόπτειν, πελέκει πλήξας ἀπέκτεινε, καὶ
ἀκρωτηριάσας αὐτὸν ἐσωφρόνησε. τῆς δὲ γῆς ἀκάρπου
μενούσης, ἔχρησεν ὁ θεὸς καρποφορήσειν αὐτήν, ἂν
θανατωθῇ Λυκοῦργος. Ἠδωνοὶ δὲ ἀκούσαντες εἰς τὸ...
104
Appianus Hist., Bellum civile Book 4, chapter 13, section 105, line 16
κρῆναι γάρ εἰσι περὶ τῷ λόφῳ ναμάτων πολλαί.

Φίλιππος δὲ ὡς εὐφυὲς ἐπὶ Θρᾴκης χωρίον
ὠχύρωσέ τε καὶ ἀφ' ἑαυτοῦ Φιλίππους προσεῖπεν.
ἔστι δὲ ἡ πόλις ἐπὶ λόφου περικρήμνου, τοσαύτη
τὸ μέγεθος, ὅσον ἐστὶ τοῦ λόφου τὸ εὖρος. ἔχει
δὲ πρὸς μὲν ἄρκτῳ δρυμούς, δι' ὧν ὁ Ῥασκούπολις
ἤγαγε τοὺς ἀμφὶ τὸν Βροῦτον· πρὸς δὲ τῇ μεσημ-
βρίᾳ ἕλος ἔστι καὶ θάλασσα μετ' αὐτό, κατὰ δὲ
τὴν ἕω τὰ στενὰ τὰ Σαπαίων τε καὶ Κορπίλων,
ἐκ δὲ τῆς δύσεως πεδίον μέχρι Μυρκίνου τε καὶ
Δραβήσκου καὶ ποταμοῦ Στρυμόνος, τριακοσίων
που καὶ πεντήκοντα σταδίων, εὔφορον πάνυ καὶ
καλόν, ἔνθα καὶ τὸ πάθος τῇ Κόρῃ φασὶν ἀνθιζο-
μένῃ γενέσθαι, καὶ ποταμὸς ἔστι Ζυγάκτης, ἐν ᾧ
τοῦ θεοῦ περῶντος τὸ ἅρμα τὸν ζυγὸν ἄξαι λέγουσι
καὶ τῷ ποταμῷ γενέσθαι τὸ ὄνομα. κατωφερὲς δ'
ἐστὶ τὸ πεδίον, ὡς ἐπιδέξιον μὲν εἶναι τοῖς ἄνωθεν
ὁρμῶσιν ἐκ τῶν Φιλίππων, ἄναντες δὲ τοῖς ἐξ
Ἀμφιπόλεως βιαζομένοις.
Appianus Hist., Bellum civile Book 4, chapter 13, section 106, line 15
λόφοι, Φιλίππων μὲν αὐτῶν ὅσον ὀκτωκαίδεκα

σταδίους ἀφεστῶτες, ἀλλήλων δὲ ὅσον ὀκτώ, ἐν
οἷς ἐστρατοπέδευσαν, Κάσσιος μὲν ἐπὶ τοῦ πρὸς
μεσημβρίαν, Βροῦτος δὲ ἐπὶ τοῦ βορείου. καὶ τῶν
ἀμφὶ τὸν Νωρβανὸν ὑποχωρούντων οὐκέτι
προῄεσαν· Ἀντώνιόν τε γὰρ ἐπυνθάνοντο πλη-
σιάζειν, Καίσαρος ὑπολελειμμένου διὰ νόσον ἐν
Ἐπιδάμνῳ, καὶ τὸ πεδίον ἦν ἐναγωνίσασθαι
καλὸν καὶ οἱ κρημνοὶ στρατοπεδεῦσαι. τὰ γὰρ
ἑκατέρωθεν αὐτῶν, τῇ μὲν ἦν ἕλη καὶ λίμναι
μέχρι τοῦ Στρυμόνος, τῇ δὲ τὰ στενὰ καὶ
ἀτριβῆ καὶ ἀνόδευτα· τὸ δὲ μέσον τῶν λόφων,
τὰ ὀκτὼ στάδια, δίοδος ἦν ἐς τὴν Ἀσίαν τε καὶ
Εὐρώπην καθάπερ πύλαι, καὶ αὐτὰ διετείχισαν
ἀπὸ χάρακος ἐς χάρακα καὶ πύλας ἐν μέσῳ
κατέλιπον, ὡς ἓν εἶναι τὰ δύο στρατόπεδα. ἦν δὲ
καὶ παρ' αὐτὸ ποταμός, ὃν Γάγγαν τινές, οἳ δὲ
105
Γαγγίτην λέγουσι, καὶ θάλασσα ὄπισθεν, ἐν ᾗ

καὶ τὰ ταμιεῖα καὶ ἐνορμίσματα ἔμελλον ἕξειν.
Θάσον μὲν δὴ ταμιεῖον, ἀπὸ ἑκατὸν σταδίων
οὖσαν, ἐτίθεντο, ἐνόρμισμα δὲ ταῖς τριήρεσι Νέαν
Orphica, Argonautica Line 80
Ἀλλ' ὅτε δὴ συνάγειρεν ἀγακλειτοὺς βασιλῆας,

Θρῄκην εἰς εὔπωλον ἐπείγετο δῖος Ἰήσων,
καί μ' ἔκιχεν κιθάρην πολυδαίδαλον ἐντύνοντα,
ὄφρα κέ σοι μέλπων προχέω μελίγηρυν ἀοιδήν,
κηλήσω δέ τε θῆρας ἰδ' ἑρπετὰ καὶ πετεηνά.
Ἡνίκα δ' εἰς ἄντρον πολυήρατον εἰσεπέρησε,
μείλιχον ἐκ λασίων στέρνων ἀνενείκατο φωνήν·
»Ὀρφεῦ Καλλιόπης τε καὶ Οἰάγρου φίλε κοῦρε,
Βιστονίῃ Κικόνεσσι πολυρρήνοισιν ἀνάσσων
χαῖρ' ἐπεὶ Αἱμονίους ὀχεὰς πρώτιστον ἱκάνω,
Στρυμονίους τε ῥοὰς, Ῥοδόπης τ' αἰπεινὰ πρὸς ἄγκη.
Εἰμὶ δ' ἐγὼ Μινύαισι πανέξοχον αἷμα λελογχώς
Θεσσαλὸς Αἰσονίδης· ξεῖνος δέ τοι εὔχομαι εἶναι.
Ἀλλὰ, φίλος, πρόφρων μ' ὑποδέχνυσο καὶ κλύε μῦθον
μειλιχίαις ἀκοαῖς, καὶ λισσομένῳ ὑπάκουσον
Ἀξείνου Πόντοιο μυχοὺς καὶ Φᾶσιν ἐρυμνόν
νηῒ σὺν Ἀργῴῃ πελάσαι δεῖξαί τε θαλάσσης
παρθενίης ἀτραποὺς, ἐπιήρατον ἡρώεσσιν,
οἵ ῥα τεὴν μίμνουσι χέλυν καὶ θέσφατον ὀμφήν
ἐλπόμενοι ξυνὸν πελάγει ἐπαρηγόνα μόχθων.
Paradoxographus Florentinus, Mirabilia de aquis Section 34, line 1
ξηρὸν ἐκρίπτει ὡς ἀπ' ὀργάνου τινός, ὥς φησιν Ἀριστοτέλης.

Παρὰ τὸν Ἠριδανὸν ποταμὸν ἔστι λίμνη κατὰ τὰς Ἠλεκ-
τρίδας νήσους, ὕδωρ ἔχουσα θερμόν, ὀσμὴν δὲ βαρεῖαν, ἀφ'
ἧς οὐδὲν ζῷον γεύεται.
Τὴν κατὰ Ἄβδηρα λίμνην Κύστειρον καλουμένην φασὶ
τὸ Χέρξου στράτευμα πῖνον ἀναξηρᾶναι.
Ἱερώνυμος ἱστόρησεν ἐν τῇ Ναβαταίων χώρᾳ τῶν Ἀρά-
βων εἶναι λίμνην πικράν, ἐν ᾗ οὔτε ἰχθῦς οὔτε ἄλλο τι τῶν
ἐνύδρων ζῴων γίνεσθαι· ἀσφάλτου δὲ πλίνθους ἐξ αὐτῆς αἴρε-
σθαι ὑπὸ τῶν ἐπιχωρίων.
Πύθερμός φησιν, ἐάν τις σκύφον εἰς τὰς τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ δίνας
106
ἐμβάλῃ, τοῦτον εὑρήσειν ἐν τῇ περὶ Ἀπολλωνίαν λίμνῃ.

Φαέθωνφησὶ τὸν ἐν Βοσπόρῳ ποταμὸν οὕτως εἶναι
ψυχρόν, ὥστε μηδὲν τῶν ζῴων ὑπομένειν αὐτοῦ τὴν ψυχρότητα.
Περὶ δὲ Ταρρακίναν τῆς Ἰταλίας φησὶν Ἰσίγονος λίμνην
εἶναι Ἀμυκλαίαν καλουμένην καὶ παρ' αὐτῇ πόλιν ἔρημον,
ἧς τοὺς ἐνοικοῦντας στερηθῆναι τῆς πόλεως διὰ τὸ πλῆθος
τῶν ὕδρων.
Sotion Paradox., Fragmenta Section 34, line 2
Περὶ τὸν Ἠριδανὸν ποταμόν ἐστι λίμνη

κατὰ τὰς Ἠλεκτρίδας νήσους, ὕδωρ ἔχουσα θερμόν, ὀς-
μὴν δὲ βαρεῖαν, ἀφ' ἧς οὐδὲν ζῶον γεύεται.
Τὴν κατὰ Ἄβδηρα λίμνην Κύστειρον κα-
λουμένην φασὶ τὸ Ξέρξου στράτευμα πίνον ἀναξηράναι.
Ἱερώνυμος ἱστόρησεν, ἐν τῇ Ναβαταίων
χώρᾳ τῶν Ἀράβων εἶναι λίμνην πικράν, ἐν ᾗ οὔτε ἰχθῦς
οὔτε ἄλλο τι τῶν ἐνύδρων ζώων γίνεσθαι, ἀσφάλτου δὲ
πλίνθους ἐξ αὐτῆς αἴρεσθαι ὑπὸ τῶν ἐπιχωρίων.
Πύθερμός φησιν· ἐάν τις σκύφον εἰς τὰς
τοῦ Στρύμονος ποταμοῦ δίνας ἐμβάλῃ, τοῦτον εὑρήσει
ἐν τῇ περὶ Ἀπολλωνίαν λίμνῃ.
Φαέθων φησί, τὸν ἐν Βοσπόρῳ ποταμὸν
οὕτως εἶναι ψυχρόν, ὥστε μηδὲν τῶν ζώων ὑπομένειν
αὐτοῦ τὴν ψυχρότητα.
Περὶ δὲ Ταρρακίναν τῆς Ἰταλίας φησὶν
Ἰσίγονος λίμνην εἶναι Μυκλαίαν καλουμένην καὶ παρ'
αὐτῇ πόλιν ἔρημον, ἧς τοὺς ἐνοικοῦντας στερηθῆναι τῆς
πόλεως διὰ τὸ πλῆθος τῶν ὕδρων.
Polyaenus Rhet., Strategemata Book 3, chapter 10, section 8, line 10
Τιμόθεος περὶ Ἀμφίπολιν ἐστρατοπέδευεν. ἤγ-

γειλέ τις ἑσπέρας ἀθροίζεσθαι τοὺς πολεμίους ἐπ'
αὐτόν, καὶ ὡς πολλαπλάσιοι τὸ πλῆθος ὄντες τῆς
ὑστεραίας ἐπιθήσοιντο. ὁ δὲ τοῖς μὲν στρατιώταις οὐ
προεῖπε τῶν πολεμίων τὸ πλῆθος, ἵνα μὴ καταπλαγεῖεν·
αὐτὸς δὲ ὡς ἐπιθησόμενος αὐτοῖς ὀλίγοις οὖσι καὶ
107
ἀτάκτοις τὸ μὲν ἀχρεῖον τοῦ πλήθους προέπεμπε διὰ

τῶν δυσπόρων, ᾗπερ ἥκιστα οἱ πολέμιοι παραφυλάξειν
ἔμελλον. αὐτὸς δὲ τὴν φάλαγγα ἐκίνησε τοὺς ψιλοὺς
τελευταίους ἐπιτάξας, τὰς δὲ τριήρεις ἐν τῷ Στρυμόνι
ποταμῷ πληρῶσαι οὐ δυνηθεὶς ἐνέπρησεν· καὶ ταῦτα
πάντα μιᾷ νυκτὶ πράξας ἀσφαλῶς ἀνεχώρησεν.
Τιμόθεος ἐπολιόρκει Σάμον ξενολογήσας στρα-
τιώτας ἑπτακισχιλίους· οἷς οὐκ ἔχων δοῦναι μισθὸν,
ἔγκαρπον ὁρῶν τὴν νῆσον, ἐξελὼν χωρίον ἐς προνο-
μὴν, τῶν ἄλλων καρποὺς ἀποδόμενος, ἀσφάλειαν τοῖς
καρπολόγοις παρασχὼν, εὐπορήσας χρημάτων ἀπὸ
τούτων, μέρος τῶν μισθῶν διανείμας, προθυμοτέροις
χρησάμενος τοῖς στρατιώταις κατὰ κράτος εἷλε τὴν
Σαμίων πόλιν.
ΑΓΝΩΝ.
Ἅγνων Ἀττικὴν ἀποικίαν ἤγαγεν οἰκίσαι βουλό-

μενος τὰς καλουμένας Ἐννέα ὁδοὺς ἐπὶ τῷ Στρυμόνι·
ἦν γὰρ καὶ λόγιον Ἀθηναίοις τοιόνδε·
τίπτε νέως κτίσσαι πολύπουν μενεαίνετε χῶρον,
κοῦροι Ἀθηναίων; χαλεπὸν δὲ θεῶν ἄτερ ὔμμιν.
οὐ γὰρ θέσφατόν ἐστι, πρὶν ἂν κομίσητ' ἀπὸ Τροίης
Ῥήσου ἀνευρόντες καλάμην πατρίῃ δέ τ' ἀρούρῃ
κρύψητ' εὐαγέως· τότε δ' ἂν τότε κῦδος ἄροισθε.
ταῦτα τοῦ θεοῦ χρήσαντος ὁ στρατηγὸς Ἅγνων ἐς
Τροίαν ἔπεμψεν ἄνδρας, οἳ τὸ Ῥήσου σῆμα νύκτωρ
ἀνορύξαντες ἀνείλοντο τὰ ὀστᾶ· καὶ καταθέντες τὰ
ὀστᾶ ἐς χλαμύδα πορφυρᾶν κομίζουσιν ἐπὶ τὸν Στρυμόνα...
ἦν γὰρ καὶ λόγιον Ἀθηναίοις τοιόνδε·

τίπτε νέως κτίσσαι πολύπουν μενεαίνετε χῶρον,
κοῦροι Ἀθηναίων; χαλεπὸν δὲ θεῶν ἄτερ ὔμμιν.
οὐ γὰρ θέσφατόν ἐστι, πρὶν ἂν κομίσητ' ἀπὸ Τροίης
Ῥήσου ἀνευρόντες καλάμην πατρίῃ δέ τ' ἀρούρῃ
κρύψητ' εὐαγέως· τότε δ' ἂν τότε κῦδος ἄροισθε.
ταῦτα τοῦ θεοῦ χρήσαντος ὁ στρατηγὸς Ἅγνων ἐς
108
Τροίαν ἔπεμψεν ἄνδρας, οἳ τὸ Ῥήσου σῆμα νύκτωρ

ἀνορύξαντες ἀνείλοντο τὰ ὀστᾶ· καὶ καταθέντες τὰ
ὀστᾶ ἐς χλαμύδα πορφυρᾶν κομίζουσιν ἐπὶ τὸν Στρυμόνα. οἱ μὲν δὴ
κατέχοντες βάρβαροι τὴν χώραν
διαβαίνειν τὸν ποταμὸν ἐκώλυον, Ἅγνων δὲ σπονδὰς
ποιησάμενος τρεῖς ἡμέρας ἀπέπεμψε τοὺς βαρβάρους
καὶ διὰ τῆς νυκτὸς τὸν Στρυμόνα μετὰ τοῦ στρατεύ-
ματος διελθὼν τά τε ὀστᾶ τοῦ Ῥήσου κατώρυξε παρὰ
τὸν ποταμὸν καὶ τὸ χωρίον ἀποταφρεύσας ἐτείχιζε
πρὸς τὴν σελήνην, ἡμέρας δὲ οὐκ εἰργάζοντο. καὶ δὴ
[τὸ] πᾶν ἔργον ἐξετελέσθη τριῶν νυκτῶν. ὡς δὲ οἱ
βάρβαροι μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐλθόντες τὸ τεῖχος εἶδον
ἐγηγερμένον, ἐνεκάλουν Ἅγνωνι ὡς παραβάντι τὰς
σπονδάς, ὁ δὲ οὐδὲν ἔφη ἀδικεῖν·
ΒΟΓΗΣ.
Βόγης Ἠϊόνος τῆς ἐπὶ Στρυμόνος ἦρχε δόντος

αὐτῷ τὴν ἀρχὴν μεγάλου βασιλέως. Ἕλληνες ἐπο-
λιόρκουν τὴν Ἠϊόνα, ὁ δὲ Βόγης ἐπὶ μακρὸν ἀντέσχε
τῇ πολιορκίᾳ. ὡς δὲ ἀπηγόρευεν, οὐχ ὑπομένων τὸ
πιστευθὲν ἐκ βασιλέως χωρίον πολεμίοις προέσθαι τῇ
πόλει πῦρ ἐνῆκεν, ὥστε αὐτός τε καὶ γυνὴ καὶ τέκνα
καὶ ἡ πόλις ὁμοῦ συγκατεφλέγησαν.
ΔΡΟΜΙΧΑΙΤΗΣ.
Δρομιχαίτης Θρᾳκῶν βασιλεὺς, Λυσίμαχος Μα-

κεδόνων. ἐστράτευσεν ὁ Μακεδὼν ἐπὶ τὴν Θρᾴκην.
ὁ Θρᾷξ τὸν Μακεδόνα ἐξηπάτησε. στρατηγὸς αὐτοῦ
Κύννα Φιλίππου θυγάτηρ τὰ πολεμικὰ ἤσκει καὶ

στρατοπέδων ἡγεῖτο καὶ πολεμίοις παρετάσσετο· καὶ
Ἰλλυριοῖς παρατασσομένη τὴν βασιλεύουσαν αὐτῶν
καιρίαν ἐς τὸν αὐχένα πλήξασα κατέβαλε καὶ πολλοὺς
τῶν Ἰλλυριῶν φεύγοντας ἔκτεινε. γημαμένη δὲ Ἀμύντᾳ
τῷ Περδίκκου ταχέως τοῦτον ἀποβαλοῦσα οὐχ ὑπέμεινεν
ἀνδρὸς πειραθῆναι δευτέρου, ἀλλὰ μίαν ἔχουσα θυγα-
109
τέρα ἐξ Ἀμύντου Εὐρυδίκην καὶ ταύτην τὰ πολεμικὰ

ἤσκησεν. Ἀλεξάνδρου δὲ ἐν Βαβυλῶνι τελευτήσαντος
καὶ τῶν διαδόχων νεωτεριζόντων ἐτόλμησεν αὐτὴ
διαβῆναι τὸν Στρυμόνα, Ἀντιπάτρου δὲ κωλύοντος
βιασαμένη τοὺς κωλύοντας τὸν ποταμὸν διῆλθε καὶ
τοὺς ἐμποδὼν γιγνομένους καταγωνισαμένη διέβη τὸν
Ἑλλήσποντον συμμῖξαι τῷ Μακεδόνων στρατεύματι
προθυμουμένη. Ἀλκέτα δὲ μετὰ τῆς δυνάμεως ἀπαν-
τήσαντος οἱ Μακεδόνες ἰδόντες τὴν Φιλίππου θυγατέρα
καὶ ἀδελφὴν Ἀλεξάνδρου, αἰδεσθέντες τὴν γνώμην
μετεβάλοντο. ἡ δὲ τὸν Ἀλκέταν ὀνειδίσασα τῆς ἀχα-
ριστίας οὔτε τὸ πλῆθος τῶν ἀνδρῶν οὔτε τὴν παρα-
σκευὴν τῶν ὅπλων κατεπλάγη, ἀλλ' εὐγενῶς ἤνεγκε
τὴν σφαγὴν τεθνάναι μᾶλλον ἢ τὸ Φιλίππου γένος
Antoninus Liberalis Myth., Metamorphoseon synagoge

[Ἱστορεῖ Βοῖος Ὀρνιθογονίας βʹ.]
Τερείνης τῆς Στρύμονος καὶ Ἄρεως ἐγένετο θυγάτηρ

Θρᾷσσα. ταύτην δ' ἔγημεν Ἱππόνους ὁ Τριβαλλοῦ παῖς καὶ
ἔργα τῆς Ἀφροδίτης ἐξύβρισεν, ἐλθοῦσα δ' εἰς τὸ ὄρος
Ἀρτέμιδος ἐγένετο συμπαίκτρια καὶ συνήθης.
Ἀφροδίτη δέ, ὅτι αὐτῆς ἠτίμασε τὰ ἔργα, ἔρωτα ἐνέβαλεν ἄρκτου
καὶ ἐξέμηνεν αὐτήν· ἡ δὲ κατὰ δαίμονα οἰστρήσασα ἐμίγνυτο
τῷ ἄρκτῳ. καὶ αὐτὴν ἡ Ἄρτεμις ἰδοῦσα ἐκτόπως ἐμίσησε
καὶ πάντα εἰς αὐτὴν ἔτρεψε τὰ θηρία.
Διοσκουρίδης Πεδάνιος ιατρικά υλικά Book 4, chapter 15, section 2,

line 8
πλατέα, μόσχον ἔχοντα μακρόν, καυλὸς δὲ ἐξ ἄκρου παχύτερος,

μᾶλλον τοῦ ἐν βάθει· πρόσεστι δὲ καὶ τριχώδη τινὰ ἀποπεφυ-
κότα, σταχυοειδῆ· καρπὸς σκληρὸς ὡς καὶ θἀτέρου.
ἀμφότεροι δὲ ψύχουσι, στύφουσιν· εἰσὶ δὲ πάσης φλεγ-
μονῆς καταπλάσματα, σὺν μέλιτι δὲ ἄφθας καὶ τὰς ἐν στό-
ματι σηπεδόνας καὶ παρίσθμια καὶ οὖλα θεραπεύουσι. χυλί-
ζονται δὲ καὶ εἰς ὀφθαλμικά· ὁ δὲ καρπὸς αὐτῶν χλωρὸς καὶ
λιθιῶντας πινόμενος ὠφελεῖ. τοῦ δὲ χερσαίου ὅσον δραχμὴ μία
πινομένη καὶ καταπλασσομένη τοὺς ἐχιοδήκτους ἀποκαθίστησιν,
110
ἁρμόζει καὶ θανασίμοις μετ' οἴνου πινόμενος· κτείνει δὲ καὶ

ψύλλους τὸ ἀπόζεμα αὐτοῦ ῥανθέν. οἱ δὲ περὶ τὸν Στρυμόνα
ποταμὸν Θρᾷκες τῇ μὲν πόᾳ χλωρᾷ ἱπποτροφοῦσι, τὸν δὲ καρ-
πόν, ὄντα γλυκὺν καὶ τρόφιμον, σιτοποιοῦσι χρώμενοι αὐτῷ
ἀντὶ ἄρτου.
λειμώνιον· οἱ δὲ νευροειδές. τὰ μὲν φύλλα ἔχει
ὅμοια τεύτλῳ, λεπτότερα δὲ καὶ μικρότερα, δέκα ἢ πλείω, καυ-
λὸν δὲ λεπτόν, ὄρθιον ὥσπερ κρίνου, γέμοντα καρποῦ ἐρυθροῦ,
στύφοντος πρὸς τὴν γεῦσιν. δύναται δὲ ὁ καρπὸς λεῖος σὺν
οἴνῳ ποθεὶς ὀξυβάφου πλῆθος δυσεντερικοὺς καὶ κοιλιακοὺς
ὠφελεῖν, ῥοῦν τε ἐρυθρὸν ἵστησι. φύεται δὲ ἐν λειμῶσι καὶ
ἑλώδεσι τόποις.
Oribasius Med., Collectiones medicae (lib. 1-16, 24-25, 43-50)

Book 12, chapter tau, section 20, line 8
κρόκῳ ὅμοια· ῥίζα μακρά, γλυκεῖα· ἐπὶ δὲ τοῦ καυλοῦ κάλυξ μεγάλη,
καὶ ἐξ ἄκρου καρπὸς μέλας, ἀφ' οὗ καὶ τὸ ὄνομα ἔσχηκεν. ἔστι δ' ἡ
πόα ἐδώδιμος.
Τρίβολος· ὁ μὲν χερσαῖος ἀνδράχνῃ τὰ φύλλα ἔοικε, λεπτότερα
δέ· τὰ κλήματα μακρὰ κατὰ γῆς, στρυφνά, καὶ πρὸς αὐτὰ ἄκανθαι
σκληραί. φύεται παρὰ ποταμοῖς καὶ οἰκοπέδοις. ὁ δέ τις καὶ ἔνυδρος
ἐν ποταμοῖς φυόμενος ὑπερέχων τὴν κόμην, τὴν δ' ἄκανθαν κρύπτων·
φύλλα πλατέα, μόσχον ἔχοντα μακρόν· καυλὸν δ' ἐξ ἄκρου παχύτερον,
μᾶλλον τοῦ ἐν βάθει· πρόσεστι δὲ καὶ τριχώδη τινὰ ἀποπεφυκότα
στάχυος εἴδη· ὁ δὲ καρπὸς σκληρὸς ὡς καὶ θατέρου. ἀμφότεροι δὲ
στύφουσι καὶ ψύχουσιν. οἱ δὲ περὶ τὸν Στρυμόνα ποταμὸν Θρᾷκες τῇ
μὲν πόᾳ χλωρᾷ ἱπποτροφοῦσι, τὸν δὲ καρπὸν γλυκὺν ὄντα καὶ τρόφι-
μον σιτοποιοῦσι χρώμενοι αὐτῷ ἀντὶ ἄρτου.
Τριπόλιον φύεται ἐν παραθαλασσίοις τόποις, οὓς ὑποκλύζει
θάλασσα καὶ ὑποχωρεῖ, οὔτε δ' ἐν ξηρᾷ οὔτε ἐν θαλάττῃ. φύλλα ἔχει
ἰσάτει ὅμοια, παχύτερα δέ· καυλὸν σπιθαμιαῖον, ἄνωθεν ἐσχισμένον.
ταύτης ἱστορεῖται τὸ ἄνθος τρὶς τῆς ἡμέρας μεταβάλλειν τὸ χρῶμα,
πρωῒ λευκόν, κατὰ μεσημβρίαν πορφυροῦν, ὀψὲ δὲ φοινικοῦν· ῥίζα
λευκή, εὐώδης, θερμαντικὴ γευομένῳ.
Androtion Hist., Fragmenta Fragment 25, line 1
LIBER VII.
Steph. Byz.: Μετάχοιον, φρούριον Βοιωτίας με-

111
ταξὺ Ὀρχομενοῦ καὶ Κορωνείας. ... Τὸ ἐθνικὸν, ἐκ

Μεταχοίου ... ἢ Μεταχοιάτης. ... Ἀνδροτίων δὲ ἐν τῷ
ζʹ Μεταχοίου ναέτης φησὶ, καὶ ἴσως περιφραστικῶς.
Steph. Byz.: Στρύμη, πόλις Θρᾴκης, ὡς Ἀνδρο-
τίων ἑβδόμῳ.
LIBER VIII.
Stephanus Byz.: Ἀκόντιον, πόλις Ἀρκαδίας. ...

Ἔστι καὶ ἑτέρα Εὐβοίας ὡς Ξεναγόρας, καὶ Ἀνδρο-
τίων ὀγδόῃ.
LIBER XII.
Harpocrat.: Ἀμφίπολις. ... Πόλις αὕτη τῆς Θρᾴκης· πρότερον δὲ Ἐννέα

ὁδοὶ ἐκαλεῖτο, ὡς Ἀνδροτίων ἐν δωδεκάτῃ Ἀτθίδος.
Archestratus Parodius, Fragmenta Fragment 8, line 6
ὅστις ἐπιστήμων ἔσται σίτοιο κατ' ἦμαρ

παντοίας ἰδέας τεύχειν, ὡς ἂν σὺ κελεύῃς.
βολβῶν καὶ καυλῶν χαίρειν λέγω ὀξυβάφοισι
ταῖς τ' ἄλλαις πάσῃσι παροψίσι.
ῥυσαὶ καὶ δρυπεπεῖς παρακείσθωσάν σοι ἐλαῖαι.
Ῥηγίου ἀντιπέρας πορθμῷ ληφθεῖσα θαλάσσης.
Κωπαῖαι καὶ Στρυμόνιαι, μεγάλαι τε γάρ εἰσι
καὶ τὸ πάχος θαυμασταί. ὅλως δ' οἶμαι βασιλεύει
ἔγχελυς, ἣ φύσει ἐστὶν ἀπήρινος μόνος ἰχθύς.
τὴν δ' ἀφύην μίνθου πᾶσαν πλὴν τὴν ἐν Ἀθήναις,
τὸν γόνον ἐξαυδῶ, τὸν ἀφρὸν καλέουσιν Ἴωνες.
καὶ λαβὲ πρόσφατον αὐτὸν ἐν εὐκόλποιο Φαλήρου
ἀγκῶσιν ληφθένθ' ἱεροῖς. κἀν τῇ περικλύστῳ
ἐστὶ Ῥόδῳ γενναῖος, ἐὰν ἐπιχώριος ἔλθῃ.
ἂν δέ που ἱμείρῃς αὐτοῦ γεύσασθαι, ὁμοῦ χρὴ
κνίδας ὀψωνεῖν, τὰς ἀμφικόμους ἀκαλήφας·
112
Archestratus Parodius, Fragmenta et tituli Fragment 139, line 6
Pisces

ἔγχελυς, ἣ φύσει ἐστὶν ἀπύρηνος μόνος ἰχθύς.
τὴν ἀφύην μίνθου πᾶσαν πλὴν τὴν ἐν Ἀθήναις·
ἀγκῶσιν ληφθένθ' ἱεροῖς· κἀν τῇ περικλύστῳ
κνίδας ὀψωνεῖν, τὰς ἀμφικόμους ἀκαλήφας.
Favorinus Phil., Rhet., Fragmenta Fragment 79, line 1
Diog. L. IX 34 – 35 (de Democrito) Φαβωρῖνος δέ φησιν ἐν

Παντοδαπῇ ἱστορίᾳ λέγειν Δημόκριτον περὶ Ἀναξαγόρου ὡς οὐκ
εἴησαν αὐτοῦ αἱ δόξαι αἵ τε περὶ ἡλίου καὶ σελήνης, ἀλλ' ἀρχαῖαι·
τὸν δὲ ὑφῃρῆσθαι· διασύρειν τε αὐτοῦ τὰ περὶ τῆς διακοσμήσεως
καὶ τοῦ νοῦ, ἐχθρῶς ἔχοντα πρὸς αὐτόν, ὅτι δὴ μὴ προσήκατο αὐτόν.
Diog. L. IX 50 (de Protagora) (διήκουσε δ' ὁ Πρωταγόρας
Δημοκρίτου) – ἐκαλεῖτό [τε] Σοφία, ὥς φησι Φαβωρῖνος ἐν Παν-
τοδαπῇ ἱστορίᾳ – καὶ πρῶτος ἔφη....
σητάνειος σῖτος
Ἄργιλος ἡ πρὸς τῷ Στρυμόνι ποταμῷ πόλις. ὠνομάσθη δὲ
ἐπειδὴ ὑπὸ Θρᾳκῶν ὁ μῦς ἄργιλος καλεῖται, σκαπτόντων δὲ εἰς
τὸ θεμελίους καταβαλέσθαι πρῶτος μῦς ὤφθη.
Steph. Byz. Αὐταριᾶται· ἔθνος Θεσπρωτικόν. Χάραξ ἐν ἑβδό-
μῃ Χρονικῶν (fr. 21 Jac. F Gr Hist II A, p. 48) καὶ Φαβωρῖνος
ἐν Παντοδαπαῖς καὶ Ἐρατοσθένης.
Steph. Byz. Χελιδόνιοι· ἔθνος Ἰλλυρικόν· ... εἰσὶ καὶ Χελιδό-
113
νιαι πέτραι ... δύο δέ εἰσι κεκλημέναι ἡ μὲν Κορύδελα, ἡ δὲ Μελα-

νίππεια, ὡς Φαβωρῖνος ἐν ταῖς Παντοδαπαῖς.
Προσαγορεύουσι δὲ τὴν Ἔξω θάλατταν ἐκεῖ μὲν οἱ πολλοὶ τῶν
βαρβάρων Ὠκεανόν, οἱ δὲ τὴν Ἀσίαν οἰκοῦντες Μεγάλην θάλατταν,
Harpocration Gramm., Lexicon in decem oratores Atticos

Page 281, line 1
Θρᾴκης, ὡς Ἑλλάνικος ἐν βʹ Περσικῶν ὑποσημαίνει. οἱ δὲ πολῖται

τῆς Στρέψης καλοῦνται Στρεψαῖοι.
Στρεπτούς: Δημοσθένης ἐν τῷ ὑπὲρ Κτησιφῶντος. πλακοῦντος
εἶδός ἐστιν οἱ στρεπτοὶ, ὡς καὶ παρ' ἑτέροις.
Στρομβιχίδης: Λυσίας ἐν τῷ ὑπὲρ Δεξιοῦ ἀποστασίου. ὄνομα
κύριον.
Στρούθης: Λυσίας ἐν τῷ κατὰ Θρασυβούλου. σατράπης τις
βασιλέως ἦν.
Στροφάδες νῆσοι: Δείναρχος Τυρρηνικῷ. νῆσοί τινές εἰσι με-
ταξὺ Ζακύνθου καὶ Ἤλιδος κείμεναι.
Στρύμη: Δημοσθένης ἐν τῷ περὶ τοῦ τριηραρχήματος. Ἡρα-
κλείδης ἢ Φιλοστέφανος ἐν τῷ περὶ νήσων φησὶν “ἀποικίαι δέ εἰσι
“Θασίων ἐπὶ τῆς Θρᾴκης Γαληψὸς καὶ Στρύμη ἡ νῆσος.” ἔστι δὲ
ἐμπόριον Θασίων. μνημονεύει τῶν Θασίων πρὸς Μαρωνείτας περὶ
τῆς Στρύμης ἀμφισβητήσεως Φιλόχορος ἐν εʹ, Ἀρχίλοχον ἐπαγό-
μενος μάρτυρα.
Στύραξ: Λυσίας ἐν τῷ κατὰ Λυσιθέου. στύραξ καλεῖται τὸ
κάτω τοῦ δόρατος τραχήλιον, ὃ καταπηγνύειν εἰς τὴν γῆν εἰώθασιν,
ὡς Θουκυδίδης πού φησι “στυρακίῳ ἀκοντίου ἀντὶ βαλάνου χρησά-
“μενος εἰς τὸν μοχλόν.”
Heraclides Ponticus Phil., Fragmenta

Fragment 159, line 6
φάσκων τοῦ θεοῦ τοῦθ' ἑκάτερον εἶναι τῶν μέτρων, ὅτι μακρῶν μὲν τῶν
πρώτων δύο συλλαβῶν λεγομένων ἰὴ παιάν ἡρῷον γίνεται, βραχέως δὲ
λεχθεισῶν ἰαμβεῖον, διὰ δὲ τοῦτο δῆλον ὅτι καὶ τὸν χωλίαμβον
ἀναθετέον
αὐτῷ. βραχειῶν γὰρ γενομένων εἰ δύο τὰς ἁπασῶν τελευταίας συλλαβὰς
εἰς μακρὰν ποιήσει τις, ὁ Ἱππώνακτος ἴαμβος ἔσται.
Schol. Ρήσος 346 (F Gr. Hist. 244 F 146): ἔνιοι δὲ Εὐ-
τέρπης αὐτὸν (sc. Ῥῆσον) γενεαλογοῦσιν, καθάπερ Ἡρακλείδης. φησὶ
δέ:
114
ἑβδόμη δὲ Καλλιόπη ποίησιν εὗρε ἐπῶν καὶ συνοικήσασα Οἰάγρῳ γεννᾷ

Ὀρφέα τὸν πάντων μέγιστον ἀνθρώπων ἐν τῇ κιθαρῳδικῇ τέχνῃ γενόμε-
νον, πρὸς δὲ καὶ τῆς ἐγκυκλίου μαθήσεως συγκρεματικώτερον ,
ὀγδόη δ' Εὐτέρπη, ἣ τὴν κατ' αὐλοῦ εὗρεν εὐέπειαν, συνοικήσασα
Στρυμόνι τεκνοῖ Ῥῆσον ὃς ὑπὸ Ὀδυσσέως καὶ Διομήδους ἀναιρεῖται.
Photius Lexicon s. v. λίνον (ex Aelio Dionysio λ 17
p. 128 Erbse): Ἡρακλείδης ὁ Ποντικὸς ἐπειδὴ οἱ παλαιοὶ λίνοις ἀντὶ
χορδῶν ἐχρῶντο· ἀλλὰ καὶ Ὅμηρος ἤδη χορδὰς ἐπιστάμενος λίνον
καλεῖ. ἐγένοντο δὲ τρεῖς ἥρωες Λίνοι· Καλλιόπης, ὁ δὲ Ἀλκιόπης καὶ
Ἀπόλλωνος, τρίτος δὲ Ψαμάθης τῆς Κροτίου καὶ Ἀπόλλωνος.
Athenaeus X 455c: καὶ ὁ εἰς τὴν Δήμητρα δὲ τὴν ἐν Ἑρμιόνῃ
ποιηθεὶς τῷ Λάσῳ ὕμνος ἄσιγμός ἐστιν, ὥς φησιν Ἡρακλείδης ὁ
Ποντικὸς ἐν τρίτῳ περὶ μουσικῆς, οὗ ἐστιν ἀρχή: Δάματρα μέλπω
Κόραν τε Κλυμένοι' ἄλοχον.
Hermippus Gramm., Hist., Fragmenta Fragment 14, line 1
δὲ τοῦτο ὑπερβολῇ τε χαρᾶς καὶ ἀσθενείᾳ πολυετίας. καὶ αὐτὸν πάντες οἱ

κατὰ τὴν πανήγυριν ἐντιμότατα παρέπεμψαν.
Athenaeus 442f.: ἐν δὲ τῇ πεντηκοστῇ ὁ Θεόπομπος περὶ Μηθυμ-
ναίων τάδε λέγει (FGrHist 115 F 227) καὶ τὰ μὲν ἐπιτήδεια προσφερομέ-
νους πολυτελῶς μετὰ τοῦ κατακεῖσθαι καὶ πίνειν, ἔργον δ' οὐδὲν ἄξιον
τῶν
ἀναλωμάτων ποιοῦντας ἔπαυσεν οὖν αὐτοὺς τούτων Κλεομένης ὁ
τύραννος
ὁ καὶ τὰς μαστροποὺς τὰς εἰθισμένας προαγωγεύειν τὰς ἐλευθέρας
γυναῖκας
καὶ τρεῖς ἢ τέτταρας τὰς ἐπιφανέστατα πορνευομένας ἐνδήσας εἰς
σάκκους
καταποντίσαι τισὶν προστάξας. καὶ Ἕρμιππος δὲ ἐν τοῖς περὶ τῶν ἑπτὰ
σοφῶν Περίανδρον τὸ αὐτὸ ποιῆσαι.
Diogenes Laertius I 106: Μύσων Στρύμωνος, ὥς φησι Σωσι-
κράτης Ἕρμιππον παρατιθέμενος, τὸ γένος Χηνεύς, ἀπὸ κώμης τινὸς
Οἰταϊκῆς
ἢ Λακωνικῆς, σὺν τοῖς ἑπτὰ καταριθμεῖται .... λέγεται δὴ πρός τινος Ἀνα-
χάρσιδος πυνθανομένου εἴ τις αὐτοῦ σοφώτερος εἴη, τὴν Πυθίαν εἰπεῖν
ἅπερ προείρηται ἐν τῷ Θαλοῦ βίῳ ὑπὲρ Χίλωνος·
Pancrates Epic., Fragmenta Fragment+column 2col2, line 14
Ἀ]ντίνοος λαιῇ μὲν ἔχων ῥυτῆρα χαλινόν,

115
δεξιτερῇ δ' ἔγχος κεκορυθμένο[ν] ἐξ ἀδάμαντος.

πρῶτος δ' Ἀδριανὸς προιεὶς χαλκήρεον ἔγχος
οὔτασεν, οὐδὲ δάμασσεν, ἑκὼν γὰρ ἀ̣πή̣μβροτε σ̣[ίντου·
ε]ὐστοχίης γὰρ πάμπαν ἐβούλετο πειρηθῆναι
Ἀ]ργειφοντιάδαο μεγηρ̣ά̣τ̣[ου Ἀντι]νόοιο.
θ]ὴρ δὲ τυπεὶς ἔτι μᾶλλο̣ν̣ [ὀ]ρ̣ίνετο, ποσσὶ δ' ἄμυσς[ε
γαῖαν τρηχαλ[έ]η[ν] θυμούμ[ε]νος, ἐκ δὲ κονίη
ὡ̣[ς ν]έφ[ος] ἱσταμένη φ̣[άος ἤ]χ̣λυεν ἠελίοιο.
μαίνετο δ' ὡς ὅτε κῦμ[α] πολυκλύστο[ι]ο θαλάσσης
Στρυ[μ]ονίου κ[α]τόπισθεν ἐγειρομένου Ζεφύρ[οιο.
ῥί]μ̣[φα δ' ἐ]π' ἀμφοτέροισιν ἐπώρορε, μάσ̣τ̣ι̣ε δ' ο̣ὐ̣ρ̣[ῇ
ἰσχία κ]α̣ὶ̣ πλευρὰς σφετερῇ μάστιγι κε[λαινῇ
......]ο̣ς· ὄσσε δὲ δεινὸν ὑπ' ὀφρύσι πῦρ φ̣[λεγέθεσκον,
ἐκ δ' αὖ λ]α̣βροβόρ[ω]ν στομάτων πο[λὺν ἀφρὸν ὀδόντων
ἐξανίει] συναρασσομένων ἔντοσθεν ἐ̣σ̣ [αἶαν·
κρατὸς δ'] ἐκ μεγάλοιο καὶ αὐχένος ἐκ λασιο[ῖο
χαίτη] ἀ̣ειρομένη κατεσείετο, ἡ μὲν ἀπ' ἄ[λλων
δάσκιος] ἦ̣ν μελέων ἅτε δένδρεα, ἡ δ' ἀπὸ ν[ώτου
φρισσο]μένη θηκτοῖσιν ὁμοίιος ἦεν ἀκω[καῖς.
ὣς ὅ γ' ἔβη] κατέναντα θ[εο]κ̣λ̣ύτου Ἀντι[νόοιο,
Pausanias Attic., Ἀττικῶν ὀνομάτων συναγωγή Alphabetic letter chi,

entry 18, line 3
χορταῖος· χιτὼν ποδήρης ἔχων χειρῖδας.

χρήματα, χρήματ' ἀνήρ· ὁμοία τῇ [ὡς καὶ] ‘ἀρχὴ ἄνδρα δείκνυσι’ καὶ
‘τὴν
κατὰ σαυτὸν ἔλα’ καὶ τῷ ‘γνῶθι σαυτόν’. λεχθῆναι δὲ αὐτὴν Ἀλκαῖος μὲν
(fr. 101 D.2) ὑπὸ Ἀρι-
στοδήμου τοῦ Σπαρτιάτου φησί, Πίνδαρος δὲ (Isth. II 9) ὑπό τινος
Ἀργείου, τὸ ὄνομα οὕτω
λέγων. ὁ δὲ Ἀριστόδημος ἐγκαταριθμεῖται τοῖς σοφοῖς ὑπό τινων (i. e.
Andro Eph. FHG. II
347, fr. 2).
χρυσῆ κορώνη (Δ 111)· παροιμία. ὁ ἀγαθὸν τέλος τοῖς φθάσασιν ἐπιθεὶς
χρυσέην ἐπιθεῖναι τῷ παντὶ κορώνην λέγεται.
χρυσὸς Κολοφώνιος (Ar. II 1095 M. = fr. 352 K.)· οἱ Κολοφώνιοι τὸν
κάλλιστον χρυσὸν εἰργάσαντο· καὶ γὰρ πολύ φασι παραλλάττειν τοῦ
ἄλλου τὸν Κολοφώνιον χρυσόν. καὶ τάχα ἴσως οἱ ἐκπεσόντες τῆς οἰκείας
Λυδῶν τὰ περὶ Θρᾴκην καὶ Στρύμονα χρύσεια κατέσχον μέταλλα σύν
τισιν Ἰώνων καὶ ἐσπούδασαν περὶ τὸν χρυσόν.
χύτρα· φιλήματος εἶδος.
ψαιστά· ἄλφιτα οἴνῳ καὶ ἐλαίῳ δεδευμένα.
116
Ψιθυριστὴς Ἑρμῆς· Δημοσθένης ἐν τῷ κατὰ Νεαίρας (LIX 39). ἀγάλ-

ματά εἰσιν Ἀθήνησι Ψιθυριστοῦ Ἑρμοῦ καὶ Ἀφροδίτης καὶ Ἔρωτος,
ἅπερ πρῶτος ἐποίησεν, ὥς
φησι Ζώπυρος (FHG. IV 533, fr. 6), Θησεύς, ἐπεὶ Φαίδρα, ὥς φασιν,
ἐψιθύρισε Θησεῖ κατὰ Ἱπ-
πολύτου διαβάλλουσα αὐτόν· οἱ δὲ ἀνθρωπινώτερόν φασιν Ἑρμῆν
Ψιθυριστὴν παρὰ τὸ ἀνθρώπους
ἐκεῖ συνερχομένους τὰ ἀπόρρητα συντίθεσθαι καὶ ψιθυρίζειν ἀλλήλοις,
περὶ ὧν βούλονται.
Pythermus Hist., Fragmenta Fragment 4, line 2
Idem VII: Καὶ Θεμίσων δ' ὁ Κύ-

πριος, τὰ Ἀντιόχου τοῦ βασιλέως παιδικὰ, ὥς φησι
Πύθερμος ὁ Ἐφέσιος ἐν τῇ ὀγδόῃ τῶν Ἱστοριῶν, οὐ μό-
νον ἐν ταῖς πανηγύρεσιν ἀνεκηρύττετο, Θεμίσων Μα-
κεδὼν, Ἀντιόχου βασιλέως Ἡρακλῆς, ἔθυον δὲ αὐτῷ
πάντες οἱ ἐγχώριοι, ἐπιλέγοντες Ἡρακλεῖ Θεμίσωνι,
καὶ παρῆν αὐτὸς, ὁπότε τις τῶν ἐνδόξων θύοι, καὶ ἀνέ-
κειτο, στρωμνὴν καθ' αὑτὸν ἔχων, ἠμφιεσμένος λεον-
τῆν· ἐφόρει δὲ καὶ τόξα Σκυθικὰ καὶ ῥόπαλον ἐκράτει.
Sotionis Paradox. c. 34:
Πύθερμός φησιν· «Ἐάν τις σκύφον εἰς τὰς τοῦ Στρύμονος ποταμοῦ
δίνας ἐμβάλῃ, τοῦτον εὑρήσει ἐν τῇ περὶ Ἀπολλωνίαν λίμνῃ.»
Sosicrates Hist., Fragmenta Fragment 16, line 1
ἐπεβίω ἄλλα. Καὶ χώραν αὐτῷ ἀπένειμαν οἱ Μυτιλη-

ναῖοι· ὁ δὲ ἱερὰν ἀνῆκεν, ἥτις νῦν Πιττάκειος καλεῖται.
Σωσικράτης δέ φησιν ὅτι ὀλίγον ἀποτεμόμενος ἔφη τὸ
ἥμισυ τοῦ παντὸς πλεῖον εἶναι.
Idem I, 95, de Periandro: Σωσικράτης δέ φησι
πρότερον Κροίσου τελευτῆσαι αὐτὸν ἔτεσι τετταράκοντα
καὶ ἑνὶ, πρὸ τῆς τεσσαρακοστῆς ἐννάτης Ὀλυμπιάδος.
Idem I, 101, de Anacharsi: Λέγει δὲ αὐτὸν Σω-
σικράτης ἐλθεῖν εἰς Ἀθήνας κατὰ τὴν τεσσαρακοστὴν
ἑβδόμην Ὀλυμπιάδα, ἐπὶ ἄρχοντος Εὐκράτους.
Idem I, 106, de Mysone: Μύσων Στρύμωνος, ὥς
φησι Σωσικράτης, Ἕρμιππον παρατιθέμενος, τὸ γένος
Χηνεὺς, ἀπὸ κώμης τινὸς Οἰταϊκῆς ἢ Λακωνικῆς, σὺν
117
τοῖς ἑπτὰ καταριθμεῖται. Λέγεται δὴ πρός τινος (τινῶν?)

Ἀναχάρσιδος πυνθανομένου εἴ τις αὐτοῦ σοφώτερος εἴη,
τὴν Πυθίαν εἰπεῖν ἅπερ προείρηται ἐν τῷ Θαλοῦ βίῳ
ὑπὲρ Χείλωνος·
Theagenes Hist., Fragmenta Fragment 7, line 1
νης ἐν Μακεδονίᾳ (sic).

Idem: Βάλλα, πόλις Μακεδονίας, ὡς Πέλλα, ὁ πο-
λίτης Βαλλαῖος. Θεαγένης ἐν Μακεδονίᾳ (sic)· «Βαλ-
λαίους μεταγαγὼν εἰς τὸν νῦν λεγόμενον Πύθιον τόπον.»
Idem: Ἐλευθερίσκος, πόλις Μακεδονίας. Θεαγέ-
νης Μακεδονικοῖς.
Idem: Κύδνα, πόλις Μακεδονίας, Θεαγένης ἐν
Μακεδονικοῖς· ἣ κατὰ παραφθορὰν Πύδνα λέγεται.
Idem: Λήτη, πόλις Μακεδονίας, ἀπὸ τοῦ πλησίον
ἱδρυμένου Λητοῦς ἱεροῦ, ὡς Θεαγένης Μακεδονικοῖς.
Idem: Μίεζα, πόλις Μακεδονίας, ἣ Στρυμόνιον
ἐκαλεῖτο, ἀπὸ Μιέζης θυγατρὸς Βέρητος τοῦ Μακεδό-
νος, ὡς Θεαγένης ἐν Μακεδονικοῖς. Βέρης γὰρ τρεῖς
ἐγέννησε, Μίεζαν, Βέροιαν, Ὄλγανον,
ἀφ' οὗ (l. ὧν) ποταμὸς ὁμώνυμος καὶ πόλις Βέροια καὶ τόπος Στρυμόνος
(Στρυμόνιος?).
Steph. Bvz.: Μισητός, πόλις Μακεδονίας. Θ. Μακεδονικοῖς.
Idem: Ὀλόβαγρα, πόλις Μακεδ. Θεαγ. Μακεδ.
Idem: Ὀρέσται, Μολοσσικὸν ἔθνος ... Θεαγένης ἐν Μακεδονικοῖς

ἀφ' οὗ (l. ὧν) ποταμὸς ὁμώνυμος καὶ πόλις
Βέροια καὶ τόπος Στρυμόνος (Στρυμόνιος?).
Steph. Bvz.: Μισητός, πόλις Μακεδονίας. Θ. Μα-
κεδονικοῖς.
118

Idem: Ὀρέσται, Μολοσσικὸν ἔθνος ... Θεαγένης ἐν
Μακεδονικοῖς
φησιν, ὅτι ἐπεὶ ἀφείθη τῆς μανίας Ὀρέστης,
φεύγων διὰ τὴν αἰδῶ μετὰ τῆς Ἑρμιόνης, εἰς ταύτην
ἦλθε τὴν γῆν καὶ παῖδα ἔσχεν Ὀρέστην, οὗ ἄρξαντος
ἐκλήθησαν Ὀρέσται· αὐτὸς δὲ ὑπὸ ἐχίδνης δηχθεὶς
θνήσκει εἰς χωρίον τῆς Ἀρκαδίας,
Demetrius Gramm., Fragmenta Fragment 46, line 3
μης, καθάπερ τὰ σιδηρεῖα. – τί δ' εἰ μὴ κατὰ τοὺς ἥρωας,

ἀλλὰ καθ' Ὅμηρον εἰς δόξαν ἀφῖκτο τὰ ἀργυρεῖα, ἆρα μέμψαιτό
τις ἂν τὴν ἀπόφασιν τοῦ ποιητοῦ; πῶς οὖν εἰς τὸν ποιητὴν ἡ
δόξα ἀφίκετο; (πῶς δ' ἡ τοῦ ἐν τῇ Τεμέσῃ χαλκοῦ τῇ Ἰταλιώ-
τιδι κτλ.). ἀλλ' οὐδ' οἷς συνηγορεῖ, τούτοις ὁμολογεῖ· τὰ γὰρ
περὶ τὴν Σκῆψιν τοποθετῶν τὴν ἑαυτοῦ πατρίδα, πλησίον τῆς
Σκήψιος καὶ τοῦ Αἰσήπου Νέαν κώμην καὶ Ἀργυρίαν λέγει καὶ
Ἀλαζόνιον ... ὁ δὲ Ἑκαταῖος κτλ.
Strab. VII, 331 fr. 35: ἐνταῦθα δὲ καὶ διῶρυξ δείκνυται
ἡ περὶ τὴν Ἄκανθον, καθ' ἣν Ξέρξης τὸν Ἄθω διορύξαι λέγεται
καὶ διαγαγεῖν ἐκ τοῦ Στρυμονικοῦ κόλπου διὰ τοῦ ἰσθμοῦ, δεξά-
μενος τὴν θάλασσαν εἰς τὴν διώρυγα. Δημήτριος δ' ὁ Σκή-
ψιος οὐκ οἴεται πλευσθῆναι τὴν διώρυγα ταύτην· μέχρι μὲν γὰρ
δέκα σταδίων εὔγεων καὶ ὀρυκτὴν εἶναι, διορωρύχθαι δ' ἐπὶ
πλάτος πλεθριαῖον, εἶθ' ὑψηλὸν εἶναι πλαταμῶνα σταδιαῖον σχε-
δόν τι τὸ μῆκος, ὅσον οὐκ ἐνὸν ἐκλατομηθῆναι δι' ὅλου μέχρι
θαλάσσης· εἰ δὲ καὶ μέχρι δεῦρο, οὔ γε καὶ κατὰ βυθοῦ ὥστε
πόρον γενέσθαι πλωτόν· ὅπου Ἀλέξαρχον τὸν Ἀντιπάτρου πόλιν
ὑποδείμασθαι τὴν Οὐρανόπολιν τριάκοντα σταδίων τὸν κύκλον
ἔχουσαν.
Lucius Licinius Lucullus Hist., Fragmenta Fragment 3, line 1
ἐκάλεσε. Λούκιλλος δὲ ὁ Ταρ-

ραῖος Περὶ Θεσσαλονίκης βιβλίον ἔγραψεν, ὅς φησιν,
ὅτι «Φίλιππος θεασάμενος κόρην εὐπρεπῆ καὶ εὐγενῆ,
Ἰάσονος γὰρ ἦν ἀδελφιδή, ἔγημε, καὶ τεκοῦσα τῇ εἰ-
κοστῇ ἡμέρᾳ τῆς λοχείας τέθνηκεν· ἀναλαβὼν οὖν ὁ Φί-
λιππος τὸ παιδίον ἔδωκε Νίκῃ τρέφειν, καὶ ἐκάλεσε
Θεσσαλονίκην· ἡ γὰρ μήτηρ τοῦ παιδίου Νικασίπολις
ἐκέκλητο.»
Idem: Κάλαρνα, πόλις Μακεδονίας, ὡς Λούκιλλος
119
ὁ Ταρραῖος. Τὸ ἐθνικὸν Καλαρναῖος.

Idem: Μίεζα, πόλις Μακεδονίας, ἣ Στρυμόνιον ἐκα-
λεῖτο .. Τὸ ἐθνικὸν Μιεζεὺς καὶ Μιεζαῖος. Οὕτω γὰρ χρη-
ματίζει Νικάνωρ, καθὰ Λούσιος (Λούκιος, Λούκιλλος?).
Theodosius Gramm., Περὶ κλίσεως τῶν εἰς ων ὀξυτόνων (e cod. Haun.

1965) Page 23, line 20
φυλάττουσι τὸ ω, ἀγκών ἀγκῶνος, χαλκών χαλκῶνος, πευκών πευκῶνος,

ἱππών ἱππῶνος, φοινικών
φοινικῶνος, Πλατανιστών Πλατανιστῶνος (ἔστι δὲ ὄνομα ποταμοῦ).
Πρόσκειται «μὴ ὄντα ἐθνικά»
διὰ τὸ Βιστόνος· τοῦτο γὰρ ἐθνικὸν ὂν τρέπει τὸ ω εἰς ο ἐπὶ τῆς γενικῆς.
Τὰ εἰς ων λήγοντα ὀξύτονα ἔχοντα πρὸ τοῦ ω τὸ λ ἢ τὸ ρ φυλάττουσι τὸ
ω καὶ ἐπὶ τῆς
γενικῆς, αὐλών αὐλῶνος, μυλών μυλῶνος, ἀμπελών ἀμπελῶνος, οἰορών
οἰορῶνος (οὕτω δὲ ἡ χάραξις
τῶν ἀρότρων παρὰ τῷ Ἐρατοσθένει λέγεται), Χαιρών Χαιρῶνος,
Κιθαιρών Κιθαιρῶνος· τὸ Μιμαλλών
Μιμαλλόνος ὡς θηλυκὸν οὐκ ἀντίκειται ἡμῖν· σημαίνει δὲ τὴν Βάκχην.
Τὰ εἰς μων δισύλλαβα ἀρσενικὰ ὀξύτονα εἰ μὲν ἐπὶ τόπου τάσσοιτο, τὸ ω
φυλάττει καὶ
ἐπὶ τῆς γενικῆς, χειμών χειμῶνος, λειμών λειμῶνος, κευθμών κευθμῶνος,
δρυμών δρυμῶνος· εἰ δὲ
μηδὲν τοῦτο σημαίνει, διὰ τοῦ ο, Στρυμών Στρυμόνος (ἔστι δὲ ὄνομα
ποταμοῦ), κρεμών κρεμόνος,
παρὰ τῷ Ἐρατοσθένει περιπλέγδην κρεμόνεσσι· σημαίνει δὲ τοὺς
ἀκρεμόνας.
Τὰ εἰς μων ὑπὲρ δύο συλλαβὰς ὀξύτονα τῷ ε παραληγόμενα διὰ τοῦ ο
κλίνονται, ἡγεμών
ἡγεμόνος, κηδεμών κηδεμόνος, ἀκρεμών ἀκρεμόνος· τὰ μὴ τῷ ε
παραληγόμενα διὰ τοῦ ω κλί-
νονται, τελαμών τελαμῶνος, καλαμών καλαμῶνος, πλαταμών
πλαταμῶνος. Τὸ θηλαμών θηλαμόνος,
ὃ σημαίνει τὴν τροφόν, δηλονότι θηλυκὸν μὴ φυλάξαν τὸ ω οὐκ
ἀντίκειται τῷ κανόνι· καὶ τὸ δαι-
τυμών δαιτυμόνος οὐκ ἀντίκειται ἡμῖν, ἐπειδὴ κοινὸν τῷ γένει, ὁ
δαιτυμών καὶ ἡ δαιτυμών· τὸ δὲ
Αἰθυμών ὡς ἐθνικὸν ἔτρεψε τὸ ω εἰς ο ἐν τῇ γενικῇ, ὡς τὸ Παφλαγών.
120
Gregorius Nazianzenus Theol., Epistulae Epistle 4, section 7, line 2
τὴν ἐν μέσῳ, τί βούλει, πότερον Ἐδὲμ ὀνομάσω ψευδόμενος

καὶ τὴν εἰς τέσσαρας ἀρχὰς μεριζομένην πηγὴν ἐξ ἧς ἡ
οἰκουμένη ποτίζεται, ἢ τὴν ξηρὰν καὶ ἄνυδρον ἐρημίαν,
ἥν τις ἡμερώσει Μωσῆς ῥάβδῳ πέτραν πηγάσας;
Ἔστι γὰρ ὅσον μὲν διαπέφευγε τὰς πέτρας, χαραδρεών·
ὅσον δὲ τὰς χαράδρας, ἀκανθεών· ὅσον δὲ ὑπὲρ τὰς
ἀκάνθας, κρημνός· καὶ ἡ ὑπὲρ τοῦτον ὁδὸς ἐπίκρημνός
τε καὶ ἀμφιτάλαντος τῶν ὁδευόντων τὸν νοῦν συνάγουσα
καὶ γυμνάζουσα πρὸς ἀσφάλειαν.
Ποταμὸς δὲ κάτω ῥοχθεῖ, οὗτος ὁ Ἀμφιπολίτης σοι Στρυμὼν καὶ
ἡσύχιος· καὶ οὐκ ἰχθυοφόρος μᾶλλον ἢ λιθοφόρος, οὐδὲ εἰς λιμνὴν
ἀναχεόμενος, ἀλλ' εἰς βάθη κατασυρόμενος, ὦ λίαν ὑψήγορε σὺ καὶ
ποιητὰ καινῶν ὀνομάτων.
Ἔστι γὰρ μέγας καὶ φοβερὸς καὶ ὑπερηχῶν τῶν ἄνω τὰς
ψαλμῳδίας. Οὐδὲν πρὸς τοῦτον οἱ Καταράκται καὶ οἱ Κατάδουποι·
τοσοῦτον ὑμῶν καταβοᾷ νυκτὸς καὶ ἡμέρας.
Basilius Theol., Epistulae Epistle 14, section 2, line 22
κρημνοῦ ὁ ποταμὸς ὑπορρέων τεῖχός ἐστι καὶ αὐτὸς

διηνεκὲς καὶ δυσέμβατον· ἐκ δὲ τοῦ ἐπὶ θάτερα τεταμένον
τὸ ὄρος, δι' ἀγκώνων μηνοειδῶν ταῖς φάραγξιν ἐπιζευγνύ-
μενον, τὰ βάσιμα τῆς ὑπωρείας ἀποτειχίζει. Μία δέ τις
εἴσοδος ἐπ' αὐτῆς, ἧς ἡμεῖς ἐσμεν κύριοι. Τήν γε μὴν
οἴκησιν αὐχήν τις ἕτερος ὑποδέχεται, ὑψηλόν τινα ἐπὶ
τῆς ἄκρας ἀνέχων τένοντα, ὥστε τὸ πεδίον τοῦτο ὑφη-
πλῶσθαι ταῖς ὄψεσι καὶ ἐκ τοῦ μετεώρου ἐξεῖναι καὶ τὸν
ποταμὸν περιρρέοντα καθορᾶν, οὐκ ἐλάττονα τέρψιν,
ἔμοιγε δοκεῖν, παρεχόμενον ἢ τοῖς ἐκ τῆς Ἀμφιπόλεως
τὸν Στρύμονα καταμανθάνουσιν. Ὃ μὲν γὰρ σχολαίῳ τῷ
ῥεύματι περιλιμνάζων, μικροῦ δεῖν καὶ τὸ ποταμὸς εἶναι
ὑπὸ τῆς ἡσυχίας ἀφῄρηται· ὃ δὲ ὀξύτατα ὧν ἐγὼ οἶδα ποτα-
μῶν ῥέων, βραχύ τι τῇ γείτονι πέτρᾳ περιτραχύνεται, ὑφ'
ἧς ἀναχεόμενος εἰς δίνην βαθεῖαν περιειλεῖται· ὄψιν τε ἡδί-
στην ἐμοὶ καὶ παντὶ θεατῇ παρεχόμενος καὶ χρείαν τοῖς
ἐπιχωρίοις αὐταρκεστάτην, ἰχθύων τε πλῆθος ἀμύθητον ταῖς
δίναις ἐντρέφων. Τί δεῖ λέγειν τὰς ἐκ τῆς γῆς ἀναπνοὰς
ἢ τὰς ἐκ τοῦ ποταμοῦ αὔρας; Τό γε μὴν τῶν ἀνθῶν πλῆθος
ἢ τῶν ᾠδικῶν ὀρνίθων ἄλλος μὲν ἄν τις θαυμάσειεν, ἐμοὶ
δὲ οὐ σχολὴ τούτοις προσέχειν τὸν νοῦν.
121
Nonnus Epic., Dionysiaca Book 43, line 417
ἐν ῥοθίοις ἄσβεστον ἐβόμβεεν ἐνδόμυχον πῦρ.

Νηρεὺς μὲν τάδε δῶρα πολύτροπα, δῶκε δὲ κούρῃ
Περσικὸς Εὐφρήτης πολυδαίδαλον εἶδος Ἀράχνης·
χρυσὸν Ἴβηρ πόρε Ῥῆνος· ἐχεκτεάνων δὲ μετάλλων
ἤλυθεν εἴκελα δῶρα γέρων Πακτωλὸς ἀείρων
χερσὶ φυλασσομένῃσιν, ὅτι πρόμον ἔτρεμε Λυδῶν
Βάκχον ἑὸν βασιλῆα, καὶ ἔτρεμε γείτονα Ῥείην
Μυγδονίης πολιοῦχον ἑῆς χθονός· Ἠριδανὸς δὲ
Ἡλιάδων ἤλεκτρα ῥυηφενέων ἀπὸ δένδρων
δῶρα πόρε στίλβοντα· καὶ ἀργυρέης ἀπὸ πέτρης
Στρυμὼν ὅσσα μέταλλα καὶ ὁππόσα Γεῦδις ἀείρει,
ἕδνον Ἀμυμώνῃ δωρήσατο Κυανοχαίτης.
ὣς ὁ μὲν ἀρτιχόρευτος ὑποβρυχίῳ παρὰ παστῷ
γήθεεν Ἐννοσίγαιος· ἀμειδήτῳ δὲ Λυαίῳ
γνωτὸς Ἔρως φθονέοντι παρήγορον ἴαχε φωνήν·
“νυμφοκόμῳ, Διόνυσε, τί μέμφεαι εἰσέτι κεστῷ;
οὐ Βρομίῳ Βερόης γάμος ἔπρεπεν, ἀλλὰ θαλάσσῃ
ἅρμενος ἦν γάμος οὗτος, ὅτι βρυχίης Ἀφροδίτης
παῖδα λαβὼν ἔζευξα θαλασσοπόρῳ παρακοίτῃ·
ἁβροτέρην δ' ἐφύλαξα τεοῖς θαλάμοις Ἀριάδνην,
ἐκ γενεῆς Μίνωος ὁμόγνιον·
Hippolytus Scr. Eccl., Chronicon Section 237, line 13
(1) Ἰνδὸς ὁ καλούμενος Φισών (2) Νεῖλος ὁ

καλούμενος Γηών (3) Τίγρις (4) Εὐφράτης
(5) Ἰορδάνης (6) Κηφισσός (7) Τάναϊς (8) Ἰς-
μηνός (9) Ἐρύμανθος (10) Ἅλυς (11) Αἰσωπός
(12) Θερμώδων (13) Ἐρασῖνος (14) Ῥεῖος
(15) Βορυσθένης (16) Ἀλφειός (17) Ταῦρος
(18) Εὐρώτας (19) Μέανδρος (20) Ἄξιος (21) Πύ-
ραμος (22) Ὀρέντης (23) Ἔβρων (24) Σαγγάριος
(25) Ἀχελῷος (26) Πινειός (27) Εὔηνος (28) Σπερ-
χιός (29) Κάϋστρος (30) Σιμόεις (31) Σκάμανδρος
(32) Στρυμών (33) Παρθένιος (34) Ἴστρος
(35) Ῥῆνος (36) Βαίτης (37) Ῥόδανος (38) Ἠρι-
δανός (39) Βαῖος (40) Θούβηρος ὁ νῦν καλούμενος
Τιβέρης· ὁμοῦ ποταμοὶ μʹ.
Οὗτοι οὖν οἱ ποταμοὶ περιεχόμενοι τῇ γῇ.
Φασὶ δέ τινες δοκοῦντες ἔμπειροι εἶναι, ὅτι
122
οἱ πρῶτοι δ' οἱ μεγάλοι ποταμοὶ οἷον Φισὼν Γηὼν

Τίγρις Εὐφράτης ἀκατάληπτοι μέν εἰσι, πόθεν
ἢ πῶς ἐξέρχονται, μὴ εἰδέναι τινά. λέγουσι δὲ
τοῦτο, ὅτι, ὅτε πλημμυρεῖ Γηὼν ὁ καλούμενος
Νεῖλος ὁ ποτίζων πᾶσαν γῆν Αἰγύπτου καὶ
Libanius Rhet., Soph., Declamationes 1-51 Declamation 2, (subdivision)

κεῖ τῷ δικαστηρίῳ, ἀλλὰ καὶ χαίρων ἀποθνήσκει

καὶ παρὰ θεοὺς ἀπιέναι πείθεται. ὥσπερ δὲ ἐν τῷ
βίῳ λέγων, οὕτω καὶ νῦν ἐν λόγοις. καὶ μὴ θαυμάσῃς.
αὕτη φύσις τῶν σοφῶν. οὐκ ἀπολείπεται τὸ σοφὸν
αὐτῶν οὐδ' ἐν ταῖς χαλεπαῖς τύχαις.
οὐδὲ μετὰ
τὸν θάνατον ἡ μουσικὴ Ὀρφέα κατέλιπεν. ἀλλὰ κἀ-
κεῖνον μὲν διέσπασαν αἱ Θρᾷτται γυναῖκες, ὥσπερ οἱ
συκοφάνται Σωκράτην, ὁ δὲ καὶ ἐσπασμένος ἔτι ᾖδεν.
Ὀρφέως ἡ κεφαλὴ διὰ τοῦ ποταμοῦ κατέβαινε τοῦ
Στρυμόνος τῶν ἑαυτῆς μελῶν μνημονεύουσα.
αὐλητὴς δὲ Φρὺξ Μαρσύας ὁ κεκολασμένος ἀμείβειν
δῶρα βούλεται καὶ τοῦτο μὲν ἀδυνατεῖ, ἄλλου δὲ
αὐλοῦντος ἀκούει καὶ ἀναβιώσκεται τῷ μέλει. τοιοῦτον
καὶ τὸ Σωκράτους ἐστίν.
Μὴ δὴ φθόνει μηδὲ φιλοσοφίᾳ ἀπίστει. τί
δέδοικας μὴ θεοῖς εὔξηται καθ' ὑμῶν, ἂν διαλέγηται;
ἀλλὰ λέγων μὲν οὐδὲν τοιοῦτον εἶπε, ταῦτα δ' ἄν τις
δύναιτο καὶ σιωπῶν. ὀκνεῖς τὸ κώνειον προσενεγκεῖν
αὐτῷ λαλοῦντι; σιωπῶν γὰρ οὐ Σωκράτης ἐστίν. ἔασον
αὐτὸν ὡς κἀν συμποσίῳ λαλεῖν.
Hereas Hist., Fragmenta Fragment 4, line 3
δ' ὑπὸ Θησέως αὐτοῦ περὶ Ἀφίδνας ἀποθανεῖν τὸν Ἄλυ-

κον ἱστόρηκε· καὶ μαρτύρια ταυτὶ τὰ ἔπη παρέχεται
περὶ τοῦ Ἀλύκου·
.... τὸν ἐν εὐρυχόρῳ ποτ' Ἀφίδνῃ
μαρνάμενον Θησεὺς Ἑλένης ἕνεκ' ἠϋκόμοιο
κτεῖνεν.
Οὐ μὴν εἰκὸς Θησέως παρόντος ἁλῶναι τήν τε μητέρα
καὶ τὰς Ἀφίδνας.
123
Schol. Apoll. Rhod. I, 212: Ἡσαγόρας δὲ ἐν

τοῖς Μεγαρικοῖς τὸν τὴν Ὠρείθυιαν ἁρπάσαντα Βορέαν υἱὸν Στρυμόνος
φησὶν, οὐχὶ δὲ τὸν ἀνεψιόν.
Βορέας ή Βορρέας κατά την Ελληνική μυθολογία ήταν σύμφωνα με διάφορες εκδοχές: γιος
του Στρυμόνα και της Ευτέρπης...
Chronicon Paschale, Chronicon paschale Page 62, line 3
Δεδειγμένων τῶν ὀνομαστῶν ὀρέων δέον καὶ τοὺς ἐπισήμους

ποταμοὺς ἐξειπεῖν τοὺς ἀποχέοντας εἰς τὴν θάλασσαν. ποτα-
μοὶ γάρ εἰσιν ὀνομαστοὶ μʹ· αʹ Ἰνδὸς ὁ καὶ Φεισών, βʹ Νεῖλος ὁ
καὶ Γήων, γʹ Τίγρις, δʹ Εὐφράτης, εʹ Ἰορδάνης, ϛʹ Κηφινσός,
ζʹ Τάναϊς, ηʹ Ἰσμηνός, θʹ Ἐρύμανθος, ιʹ Ἅλυς, ιαʹ Ἀσωπός,
ιβʹ Θερμωδών, ιγʹ Ἐρασινός, ιδʹ Ῥεῖος, ιεʹ Ἀλφειός, ιϛʹ Βορυ-
σθένης, ιζʹ Ταῦρος, ιηʹ Εὐρώτας, ιθʹ Μαίανδρος, κʹ Εἶρμος,
καʹ Ἄξιος, κβʹ Πύραμος, κγʹ Βοῖος, κδʹ Ἕβρος, κεʹ Σαγάριος,
κϛʹ Ἀχελῶος, κζʹ Πηνειός, κηʹ Εὔηνος, κθʹ Σπερχειός, λʹ Κάϋ-
στρος, λαʹ Σιμόεις, λβʹ Σκάμανδρος, λγʹ Στρυμών, λδʹ Παρθένιος, λεʹ
Ἴστρος, λϛʹ Βαῖτις, λζʹ Ῥῆνος, ληʹ Ῥοδανός, λθʹ
Ἠριδανός, μʹ Θούβηρις ὁ νῦν καλούμενος Τίβερις.
Ἔδοξέ μοι καὶ τὰς ἐπισήμους πόλεις τῶν ἑπτὰ κλιμάτων ἐξει-
πεῖν.
Thrasyllus Hist., Fragmenta Fragment 1, line 2
ΠΕΡΙ ΛΙΘΩΝ. [ΘΡᾼΚΙΚΑ.]
Plutarchus De fluv. 11: Παράκεινται δ' αὐτῷ

(τῷ Στρυμῶνι) ὄρη Ῥοδόπη καὶ Αἷμος. Οὗτοι ἀδελφοὶ
τυγχάνοντες, καὶ εἰς ἐπιθυμίαν ἀλλήλων ἐμπεσόντες,
ὁ μὲν αὐτὴν Ἥραν προσηγόρευσεν, ἡ δὲ τὸν ἀγαπώ-
μενον Δία, μισοπονήρως. Οἱ δ' ἀτιμούμενοι θεοὶ τὴν
πρᾶξιν βαρέως ἐνεγκόντες, εἰς ὁμώνυμα ὄρη μετέβαλον
ἀμφοτέρους. Γεννῶνται δ' ἐν αὐτοῖς λίθω, Φιλάδελφοι
λεγόμενοι, κόρακος τὴν χρόαν, ἀνθρωπόμιμοι· οὗτοι
τεθέντες χωρὶς ἀλλήλων, καὶ ὀνομασθέντες, διαλύονται
παραχρῆμα καὶ ἰδίᾳ· καθὼς ἱστορεῖ Θράσυλλος Μεν-
δήσιος ἐν γʹ Περὶ λίθων· μέμνηται δὲ τούτων ἀκρι-
βέστερον ἐν τοῖς Θρᾳκικοῖς.
124
Marcellinus Biogr., Vita Thucydidis Section 23, line 6
τετρακοσίων καταστάσεως. ὅτι δὲ μετὰ τὸν θάνατον τιμωρούμενοι τὸν

Ἀντιφῶντα οἱ Ἀθηναῖοι ἔρριψαν ἔξω τῆς πόλεως τὸ σῶμα, σεσιώπηκεν
ὡς διδασκάλῳ χαριζόμενος· [λέγεται γὰρ ὡς ἔρριψαν αὐτοῦ τὸ σῶμα οἱ
Ἀθηναῖοι ὡς αἰτίου τῆς μεταβολῆς τῆς δημοκρατίας.]
οὐκ ἐπολιτεύσατο
δ' ὁ συγγραφεὺς γενόμενος ἐν ἡλικίᾳ οὐδὲ προσῆλθε τῷ βήματι, ἐστρα-
τήγησε δ' ἀρχέκακον ἀρχὴν παραλαβών· ἀπὸ γὰρ ταύτης φυγαδεύεται.
πεμφθεὶς γὰρ ἐπ' Ἀμφίπολιν Βρασίδου φθάσαντος καὶ προλαβόντος
αὐτὴν ἔσχεν αἰτίαν, καίτοι μὴ πάντα καταστὰς ἀνόνητος Ἀθηναίοις· τῆς
μὲν γὰρ ἁμαρτάνει, Ἠιόνα δὲ τὴν ἐπὶ Στρυμόνι λαμβάνει. ἀλλὰ καὶ
οὕτως τὸ πρῶτον ἀτύχημα εἰς ἁμάρτημα μεταλαβόντες φυγαδεύουσιν
αὐτόν.
γενόμενος δ' ἐν Αἰγίνῃ μετὰ τὴν φυγὴν ὡς ἂν πλουτῶν ἐδάνεισε
τὰ πλεῖστα τῶν χρημάτων.
ἀλλὰ κἀκεῖθεν μετῆλθε καὶ διατρίβων ἐν
Σκαπτῇ ὕλῃ ὑπὸ πλατάνῳ ἔγραφεν· μὴ γὰρ δὴ πειθώμεθα Τιμαίῳ
λέγοντι ὡς φυγὼν ᾤκησεν ἐν Ἰταλίᾳ.
Joannes Cameniates Hist., De expugnatione Thessalonicae

ταῦτα δὲ σπευδόντων ἦν ἐφευρέματα, τῆς ἀνάγκης τοῦ φόβου τὰς

ἐπινοίας τῶν ματαίων ὑποβαλούσης, εἰ καὶ ὅτι, καθώς τις ἔφη σοφός,
εὐμήχανόν ἐστιν ἅπαν τὸ πιεζόμενον. οὐκ ἦν γὰρ ὅστις ἐν ἡμῖν βεβαίως
κατὰ τοῦ μέλλοντος σκέψεται ἢ
τῆς τῶν ἐλπιζομένων ἐκβάσεως.
Ὅμως ἐπειδὴ τοῦ στρατηγοῦ πληγέντος ἡ περὶ ἡμῶν ἅπασα
φροντὶς εἰς τὸν ῥηθέντα μετῄει Νικήταν, ἤρχετο καὶ αὐτὸς τὰ παρ'
ἑαυτοῦ τὸ κατὰ δύναμιν ἐπιδείκνυσθαι, ἔλεγε δὲ καὶ τῶν πλησιοχώρων
Σκλαβήνων, τῶν τε ὑφ' ἡμᾶς τελούντων καὶ τῶν ὑπὸ τὸν στρατηγὸν
Στρυμόνος, πλῆθος πολὺ προστετάχθαι συνελάσαι τῇ πόλει, τῆς τοξι-
κῆς ἐμπείρων, ὡς ἂν μηδ' ἡμεῖς τυχὸν εὑρεθῶμεν τῆς τῶν ἐναντίων ἐν-
δέοντες πανοπλίας, ἀλλ' ἔχωμεν οἷς τὴν πρώτην αὐτῶν ἀποκρουσό-
μεθα προσβολήν.
ὃ καὶ εἰς ἔργον ἄγειν προεθυμεῖτο·
ἐπιστολὰς
γὰρ χαράξας διὰ πάσης ἐξέπεμψε τῆς περιχώρου, ἥκειν τὸ τάχος πρὸς
ἡμᾶς τοὺς ἀμφὶ τοὺς Σκλαβήνους κατεπισπεύδων, ἕκαστον αὐτῶν ὡς
125
οἷόν τε ἦν ὁπλισάμενον.

ἀφελεῖς, οὐχ ὅσοι δὲ τὴν χρείαν ἐπλήρουν, ἀλλὰ καὶ λίαν εὐαρίθμητοι
καὶ πρὸς τὴν μάχην παντελῶς ἀπαράσκευοι.
τοῦτο δὲ συνέβαινεν
ἐκ τοῦ σκαιούς τινας εἶναι καὶ πονηροτάτους τοὺς ἐμπεπιστευμένους
αὐτοὺς ἄρχοντας, τὸ οἰκεῖον μᾶλλον συμφέρον ἤπερ τὸ τοῦ κοινοῦ
σκοποῦντας καὶ τῷ πλησίον ἐξ ἔθους ὄντας ἐπιβουλεύεσθαι δωρολη-
ψίαις τε ἐπιμαινομένους καὶ μηδὲν ἄλλο προτιμᾶν τῆς τούτου ἐμμελε-
τήσαντας κτήσεως.
καὶ δὶς γὰρ καὶ τρὶς καὶ πολλάκις διὰ γραμμά-
των ἐκφοβεῖν πειρωμένου τοῦ προλεχθέντος Νικήτα τὸν στρατηγὸν
Στρυμόνος καὶ τῆς βραδυτῆτος αὐτὸν καταιτιωμένου, καὶ ὡς εἴ τι
πάθοι κινδύνου παρόντος ἡ πόλις, αὐτῷ μόνῳ τὴν αἰτίαν ἐπὶ τοῦ κρα-
τοῦντος καταψηφίσεται,
οὐδὲν ἧττον ἢ πρότερον εἶχε τῆς συνήθους
ἐκεῖνος κακοβουλίας ἐχόμενος· πρῶτον μὲν τοῦ θείου ἔπειτα δὲ τοῦ
ἀνθρωπίνου φόβου ὑπεριδὼν καὶ τὴν ἀπώλειαν τῆς τοσαύτης πόλεως
εἰς μηδὲν θέμενος οὔτε αὐτὸν δι' ἑαυτοῦ οὔτε τινὰ τῶν ὑπ' αὐτὸν ὄντων
ἐλθεῖν καὶ συνεπαμῦναι τοσαύτῃ συμφορᾷ περιστοιχηθεῖσιν ἡμῖν ἐβου-
λεύσατο, ἀλλὰ τῇ προσδοκίᾳ τοῦ ἀεὶ παρεῖναι μέχρι τῆς ἐσχάτης
ἡμέρας τοῦ πολέμου πάντας ἡμᾶς ἀποπλανήσας, ἔλαθε συμπεράνας
τὴν καθ' ἡμῶν ἐπιβουλὴν καὶ τῷ ὀλέθρῳ μέγα καὶ κομψὸν ἐγγελάσας,

βαρβάρους ἐπελθεῖν, τὸν θάνατον ὑπεξέκλιναν ἄν.

οἱ δὲ τοιοῦτον
μὲν οὐδὲν οὐδὲ εἰς νοῦν λαβεῖν ἠνέσχοντο·
ἀεὶ δὲ τὸ οἰκεῖον προ-
ορώμενοι, καὶ ὅπως τὸν κίνδυνον διακρούσονται κἀν τούτῳ διασκεψά-
μενοι, τὰς πύλας μικρὸν παρανοίξαντες καὶ τὴν ἐπεκδρομὴν τομῶς ποιη-
σάμενοι, ἕνα τινὰ τῷ τόπῳ καταλιπόντες πρὸς τὸ μετὰ τὴν ἐκείνων
ἔξοδον καὶ αὖθις ταύτας συγκλεῖσαι·
οὕτω τῆς πάντων ἐπεβουλεύσαντο σωτηρίας καὶ τότε, πρόφασίν
τινα δολίαν πλασάμενοι, ὡς οὐ πρὸς φυγὴν ἐκτρέπονται, πρὸς ὑποδοχὴν
δὲ μᾶλλον τῶν Στρυμονιτῶν συμμάχων, τοῦ στρατηγοῦ δῆθεν τοῦτο
προστάξαντος.
Οὐ πολὺ δὲ τὸ ἐν μέσῳ, καὶ ξιφήρεις οἱ βάρβαροι ταῖς πύλαις ἐπέ-
126
στησαν, καὶ οὐκέτι δυνατὸν ἦν οὐδὲ προσβλέψαι μόνον ἐκτὸς ἀκινδύ-

νως τινά, μή τί γε τὸν κίνδυνον ὑπαλύξαι.

ὃς ἔτυχε πρὸ μικροῦ τοῦ κινδύνου τὴν ἐπὶ δύσιν σταλεὶς καί τινων χρειῶν
ἕνεκεν πρὸς τῇ πόλει γενόμενος, μεθ' ἡμῶν συγκλεισθῆναι καὶ τῶν
ῥηθέντων ἀνιαρῶν μετασχεῖν·
ὃς καὶ ἐκόμιζε μεθ' ἑαυτοῦ πλῆθος
χρυσίου, ὅπερ ἔλεγεν ἀπάγειν ἐπικουρίας τινὸς χάριν τοῦ κατὰ Σικελίαν
στρατοῦ, συμπλεκομένου τοῖς κατὰ τὴν Ἀφρικὴν βαρβάροις ἀεὶ καὶ πολ-
λῆς δεομένου τῆς ἐν τοῖς πράγμασι συνεργίας.
οὗτος οὖν κατὰ τὴν
νύκτα μεθ' ἣν τοῦ κινδύνου τὴν πεῖραν ἅπαντες ἐδεξάμεθα, ἔλαθεν οὐκ
οἶδ'
ὅπως ἐξενεγκεῖν τῆς πόλεως τὸ χρυσίον ἐκεῖνο μετὰ καί τινων τῶν
ὑπηρετουμένων αὐτῷ, καὶ πρὸς τὸν στρατηγὸν Στρυμόνος ἐξαποστεῖλαι,
χαράξας ἐπιστολὴν περιέχουσαν ἀσφαλῶς φυλάττειν τοῦτο μέχρι τῆς
ἐκβάσεως τοῦ πολέμου.
χειρωθεὶς οὖν οὗτος ἤχθη κατὰ πρόσωπον
τοῦ τυράννου. ὁ δὲ τὴν μορφὴν ἀλλοιώσας, ἐμβριθέστερόν τε μᾶλλον ἢ
πρότερον εἶχε πρὸς αὐτὸν χρησάμενος, ἀνηρώτα.
“ποῦ δή” φησι
“τὸ τοῦ βασιλέως χρυσίον, τὰ δύο τάλαντα ἅπερ ἐπὶ Σικελίαν ἄγειν
ἐτάχθης;”

τοιοῦτόν τι κἂν ἀκοῇ παραδέξασθαι.

μήπω γὰρ τῶν βαρβάρων διὰ
μέσου τῆς πόλεως τὴν φλόγα διασπειράντων, ἀλλ' ἔτι τὰς πλησιαζούσας
τῇ θαλάσσῃ πυρπολούντων οἰκίας, μόνον ὅτι πρὸς τὸ καταβάλλειν τὰς
ὑπὲρ τῆς πόλεως τιμὰς οἱ παρόντες πρὸς ἀλλήλους ἐκύρωσαν, καὶ πάλιν
πρόσταγμα πανταχοῦ διεπέμπετο παύεσθαι τῆς οἰκείας συνεργίας τὸ
πῦρ, ὡς εἰς χρηστὸν αὐτῷ πέρας καὶ ταύτης προελθούσης τῆς ἐπινοίας.
οἱ γὰρ ἄνδρες ἐκεῖνοι σὺν τῷ ῥηθέντι Συμεών, μὴ ἔχοντες ἄλλοθέν
ποθεν καταβάλλεσθαι τὴν περὶ τούτου ποσότητα, τὰ δύο ὑπέσχοντο
τοῦ χρυσίου τάλαντα ἅπερ ἦν ὁ θανὼν ἐκ τῶν ῥοπάλων εὐνοῦχος πρὸς
127
τὸν Στρυμόνα ἐξαποστείλας·

ἃ καὶ θᾶττον ἀγαγόντες διά τινων
ταχυδρόμων, ὅθεν ἐκρύπτοντο, καὶ τοῖς βαρβάροις ἐναριθμήσαντες,
οὕτως τὴν πόλιν τῆς πυρκαϊᾶς διεσώσαντο.
Ἀλλ' ὅτε δὴ καὶ τοῦτο πέρας εἰλήφει, καὶ οὐκ ἐνέλιπεν οὐδὲν ὃ
τοῖς ἀκορέστοις ἐκείνοις ὀφθαλμοῖς ὑπόθεσις χρυσίου μὴ ἐγεγόνει, ἔδει
δὲ μὴ ἐπὶ πολὺ καρτερεῖν τῷ τόπῳ, ἀλλὰ φροντίζειν καὶ τῶν κατὰ τὸν
πλοῦν συμπτωμάτων μᾶλλον τῷ καιρῷ τούτῳ τοῖς πλωτῆρσιν ἐγγινο-
μένων, τότε δὴ περὶ μεσημβρίαν ὄντος τοῦ ἡλίου τῇ δεκάτῃ τῆς ἁλώσεως
ἡμέρᾳ τοῦ λιμένος ἐξωρμήσαμεν καὶ πρὸς τὴν ῥηθεῖσαν Ῥωμαίαν πύλην
μετήχθημεν, τὸ λοιπὸν ἐκεῖσε τελέσαντες τῆς ἡμέρας.
Georgius Cedrenus Chronogr., Compendium historiarum Volume 2,

page 36, line 18
αὐτόν τε τὸν λαὸν ἐπιγνῶναι τὴν τοῦ ἁγίου δύναμιν, καὶ παρ' ἐλ-
πίδα τὴν κάκωσιν ἐκφυγεῖν.
Τῷ ζʹ ἔτει Θεόδωρος ὁ ἡγούμενος τῶν Στουδίου καὶ Ἰωσὴφ
ὁ αὐτάδελφος αὐτοῦ ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, ἅμα Πλάτωνι
ἐγκλείστῳ καὶ τοῖς λοιποῖς μοναχοῖς, τῆς κοινωνίας Νικηφόρου
τοῦ ἁγιωτάτου πατριάρχου ἀπέσχισαν διὰ Ἰωσὴφ τὸν οἰκονόμον
ὡς παρανόμως στεφανώσαντα Κωνσταντῖνον καὶ Θεοδότην. ὁ δὲ
βασιλεὺς ἀφορμῆς δραξάμενος, ἐπισκόπους πολλοὺς καὶ ἡγουμέ-
νους ἀθροίσας, σύνοδον κατ' αὐτοῦ κροτηθῆναι ἐκέλευσε, δι' ἧς
ἐξεβλήθησαν τῆς μονῆς καὶ τῆς πόλεως, ἐξορίᾳ παραπεμφθέντες.
τῷ δ' αὐτῷ ἔτει ῥόγας διδομένης τῷ λαῷ ἐν Στρυμόνι, ἐπιπεσόν-
τες οἱ Βούλγαροι ταύτην ἀφείλοντο, χρυσίου λίτρας χιλίας ἑκατόν,
καὶ τὸν στρατηγὸν ἅμα τῷ λαῷ κατέσφαξαν, καὶ λαβόντες τὸ
τοῦλδον ὑπέστρεψαν. τῷ αὐτῷ χρόνῳ Κροῦμος ὁ τῶν Βουλγά-
ρων ἀρχηγὸς τὴν Σαρδικὴν παρέλαβε, καὶ χιλιάδας ϛʹ στρατιω-
τῶν κατέσφαξεν. ὁ δὲ Νικηφόρος δῆθεν κατ' αὐτοῦ ἐξελθὼν
ἀξιόλογον μὲν οὐδὲν ἐποίησε, τοῖς δὲ περισωθεῖσιν ἐκ τῆς φυγῆς
ἄρχουσιν αἰτοῦσι λόγον σωτηρίας μὴ δοὺς τοῖς ἐχθροῖς προσφυγεῖν
ἐβιάσατο, ἐν οἷς ἦν Εὐθύμιος σπαθάριος μηχανικός. στάσεως
δὲ ἐπ' αὐτῷ γινομένης, δώροις τοὺς πλείονας ὑποκλέψας ὕστερον
ἐκάκωσε δημεύσεσι καὶ ἐξορίαις καθυποβαλών.
Georgius Cedrenus Chronogr., Compendium historiarum

Volume 2, page 313, line 1
ἀλλαγίου, τῇ δ' ἀληθείᾳ Ἰωάννην ποικιλοτρόπως εὑρεῖν καὶ εἰς

Κωνσταντινούπολιν ἀγαγεῖν. ὃ δὴ καὶ γέγονε· καὶ δυνηθεὶς ὁ
128
ῥαίκτωρ ἀποκλέψαι τὸν Ἰωάννην, ἐν πλοίῳ ἀπὸ Μεσημβρίας εἰς-

ελθών, ἅμα αὐτῷ τὴν βασιλίδα κατέλαβε. καὶ μετ' οὐ πολὺ τὸ
μοναχικὸν ἀπορρίψας σχῆμα καὶ γυναῖκα αἰτήσας ἔλαβε, προς-
έλαβε δὲ καὶ οἶκον καὶ κτήματα πάμπολλα. καὶ Μιχαὴλ δὲ ὁ τοῦ
Πέτρου ἕτερος ἀδελφός, τὴν Βουλγαρικὴν ἱμειρόμενος κατασχεῖν
ἐξουσίαν, φρούριον καταλαβὼν ἐρυμνὸν ἀνέσειε τὰ Βουλγάρων,
καὶ πολλοὶ προσερρύησαν αὐτῷ. μετὰ μικρὸν δὲ τούτου ἀποθα-
νόντος δεδιότες οἱ προσρυέντες τὴν τοῦ Πέτρου ἀγανάκτησιν,
ἐπῆλθον ταῖς Ῥωμαϊκαῖς χώραις διὰ Μακεδονίας καὶ Στρυμόνος
καὶ Ἑλλάδος, καταλαβόντες τὴν Νικόπολιν, πάντα τὰ ἐν ποσὶ
ληϊσάμενοι καὶ τέλος ἐν αὐτῇ σαββατίσαντες· οἵτινες ὕστερον
διαφόρως καταπολεμηθέντες ὑποχείριοι Ῥωμαίων ἐγένοντο. κατὰ
τούτους τοὺς χρόνους ἔπεσε λίθος ἀπὸ τῆς ἐν τῷ φόρῳ ἁψῖδος,
ὃν κοσμίτην καλεῖν εἰώθασι, καὶ ἀπέκτεινεν ἄνδρας ἑξήκοντα.
ἐγένετο δὲ καὶ ἐμπρησμὸς φοβερὸς ἔγγιστα τῆς ὑπεραγίας θεοτό-
κου τοῦ φόρου, καὶ ἐπυρπολήθη ὁ ἔμβολος ἄχρι τῶν λεγομένων
Ψιχῶν.
Georgius Cedrenus Chronogr., Compendium historiarum

νησα μητροπολίτας ἐπὶ ἕνδεκα πρὸς τῷ ἡμίσει χρόνους τὴν ἐκκλη-

σίαν ἰθύνας, ἀναθεματισθήτωσαν δὲ καὶ οὓς ἔστεψα τρεῖς βασι-
λεῖς, καὶ ἐξίσταμαι τῷ βουλομένῳ τοῦ θρόνου.” ταύτην δεξά-
μενοι τὴν ἀγγελίαν οἱ περὶ τὸν Δημήτριον, καὶ αἰσχύνης καὶ δέους
πλησθέντες (ἦσαν γὰρ οἱ πλείους ὑπ' αὐτοῦ χειροτονηθέντες),
ἠσπάσαντο σιωπήν, καὶ λοιπὸν ὁ Ἰωάννης ἐπέσχε τὴν ἐπὶ τῇ κα-
τασχέσει τοῦ θρόνου ὄρεξιν.
Τῷ δὲ ͵ϛφμϛʹ ἔτει, ἰνδικτιῶνος ϛʹ, ἡμέρᾳ Νοεμβρίου βʹ,
γέγονε σεισμὸς περὶ ὥραν ιʹ τῆς ἡμέρας, καὶ διετέλεσεν ἡ γῆ σειο-
μένη ἄχρις ὅλου τοῦ Ἰανουαρίου μηνός. γέγονε δὲ καὶ λιμὸς
κατά τε Θρᾴκην καὶ Μακεδονίαν, Στρυμόνα καὶ Θεσσαλονίκην,
καὶ μέχρι Θετταλίας. καταβοησάντων δὲ τῶν κληρικῶν Θεσσα-
λονίκης Θεοφάνους τοῦ μητροπολίτου ὡς ἀποκρατοῦντος τὰς συνή-
θεις σιτήσεις αὐτῶν, ὁ βασιλεὺς τῇ Θεσσαλονίκῃ ἐνδιατρίβων λό-
γοις παραινετικοῖς ἐκέχρητο πρὸς αὐτόν, καὶ παρῄνει μὴ ἀποστε-
ρεῖν τὸν τῆς ἐκκλησίας λαὸν τῶν ἀπὸ νόμου σιτηρεσίων. τοῦ δὲ
τραχυνομένου καὶ μὴ ὑπείκοντος, ἔγνω δεῖν ὁ βασιλεὺς ἀπάτῃ
περιελθεῖν αὐτὸν καὶ κολάσαι τὴν ἀπληστίαν αὐτοῦ. πέμπει οὖν
τινὰ τῶν ὑπηρετούντων αὐτῷ, ἐξαιτῶν ἐκδανεῖσαί οἱ κεντηνάριον
ἕν, μέχρις ἂν ἐκ Βυζαντίου χρυσίον διακομισθείη. ὁ δὲ ἐνωμό-
τως ἀπηρνήσατο μὴ ἔχειν πλὴν τριάκοντα λιτρῶν.
129
Joannes Cinnamus Gramm., Hist., Epitome rerum ab Joanne et Alexio

Comnenis gestarum Page 105, line 6
αὐτῷ καθιστᾶν ἐπεχείρει, ξυμβουλεύων τε ἑκάστοτε περὶ τούτου

τῇ ἀειλογίᾳ πείθειν ἔσχε τὸν ἄνθρωπον. ὅθεν ἐπειδὴ τὴν ἐπὶ
Δαλματίας Ῥωμαίων ὁ Γειτζᾶς ἤκουσεν ὁρμήν, δυνάμεις ἐπὶ
συμμαχίᾳ Δαλμάταις ἔπεμψεν. αἰτία μὲν Ῥωμαίοις τῆς ἐς τοὺς
Οὔννους δυσμενείας αὕτη ἦν. τοῦ δὲ Ῥωμαίων στρατοῦ προσω-
τέρω χωροῦντος οἱ ἐπὶ χορταγωγίαν ἐξιόντες τοῖς Οὔννοις ὁδῷ
πορευομένοις ἐντετυχηκότες εἰς χεῖρας ἦλθον. βασιλεὺς δὲ συναι-
σθήσεως αὐτῷ γενομένης Ἰωάννην ἅμα στρατεύματι τὸν πρωτο-
σέβαστον ἐπιβοηθήσοντα ἔπεμψε. καὶ δὴ συμβολῆς γενομένης
Οὖννοι πρὸς τῶν Ῥωμαίων ἡττηθέντες φεύγοντες ἐς τὸ τοῦ πο-
ταμοῦ Στρυμόνος ῥεῦμα καθῆκαν ἑαυτούς. ἔνθα μετρίους ἀπο-
βαλόντες ᾤχοντο ἀμεταστρεπτί, Ῥωμαῖοι δὲ φεύγουσι κατὰ νώ-
του ἀεὶ εἵποντο, ἐπὶ Τάραν τε ποταμὸν ἐλθόντες ἐπειδήπερ οὐ-
δένα σφίσιν ἀντεπεξιόντα ἔβλεπον, παλινοδίας ἐμέμνηντο. βασι-
λεὺς δὲ ἐπὶ μέσης τῆς εἰς Σετζενίτζαν φερούσης τὸν χάρακα πη-
ξάμενος οὐκ ἔχων τε μαθεῖν ἔνθα τὸν ἀρχιζουπάνον εἶναι ξυνέ-
βαινεν, ἐν τῷ τέως μὲν ἐν ἀπόρῳ ἐγένετο, ἐπεὶ δὲ πρὸς τῶν
ἁλισκομένων Δαλματῶν δυνάμεις περιμένειν αὐτοὺς ἤκουσεν Οὐν-
νικὰς ἐπὶ συμμαχίᾳ ὅσον οὐκ ἤδη ἀφιξομένας, ἐπὶ τὰ πρόσω
λοιπὸν μετῆγε τὸ στράτευμα. μέχρι μὲν ποταμοῦ Τάρα ...
Joannes Cinnamus Gramm., Hist., Epitome rerum ab Joanne et Alexio

Comnenis gestarum Page 265, line 19
κτους ἀπεπέμψατο, συνεκπέμψας αὐτοῖς καὶ Ῥωμαίων τινά, ἐφ'

ᾧ τόν τε Χαλούφην αἰτήσαιτο καί, εἰ μὴ τοῖς δεδογμένοις ἀγα-
πῷεν αὐτίκα, καὶ πάλιν ἀπειλήσαι βασιλέα καὶ τὸν Ῥωμαίων
στρατὸν ὄψεσθαι. ὁ δὲ ἐπὶ Σαρδικῆς γεγονὼς ἐνταῦθα τὰς δυ-
νάμεις ἤθροισεν.
6. Ἔνθα διατριβὴν ποιουμένου συνέπεσέ τι τοιοῦτον.
Ἀλέξιος, ὃς τὴν πρωτοστράτορος τότε, ὡς πολλάκις μοι ἐρρή-
θη, διεῖπεν ἀρχήν, ἐκ πολλοῦ μὲν ἀποστασίαν ὤδινε, τότε δὲ
καταφανὴς γεγονὼς τὴν τρίχα ἐκάρη καὶ ἐς τοὺς μοναχοὺς μετα-
θέμενος ἐπί τι τῶν ὀρεστέρων ἀπήχθη σεμνείων, ἅπερ ἐπὶ Στρυμόνος ἐν
ὄρει Παπικίῳ ἵδρυνται πλεῖστα. ἔνθα ἐφ' ἱκανὸν δια-
γαγὼν ἀπεβίω. ἀλλ' ὅθεν τε καὶ ἀπ' αἰτίας τίνος ἐς τοῦτο
τύχης ὁ ἄνθρωπος ἦλθεν, ἤδη λέγωμεν. οὗτος ὁπηνίκα τὴν ἐπὶ
130
Κιλικίας ἐστέλλετο πρότερον, αὐτοκράτωρ τοῦ πολέμου ἐκείνου

πρὸς βασιλέως ἀναδειχθείς, ἐπίτηδες ἐς Ἰκόνιον συγγεγονὼς τῷ
σουλτὰν εἴς τε φιλίαν αὐτὸν ὑπηγάγετο καὶ τῶν εἰς τυραννίδα
τεινόντων διελέξατο τούτῳ πολλά, γράμματά τε τὰ μὲν λαβὼν
παρ' αὐτοῦ τὰ δ' ἀντιδοὺς ἐν οἷς τὰ δεδογμένα σφίσιν ἐγέγραπτο,
τότε μὲν ἐπὶ Κιλικίαν ἦλθε, χρόνῳ δὲ ὕστερον ἐς Βυζάντιον
ἐπανιών, ἐπειδή ποτε γραφαῖς ἐπαγλαΐσαι τῶν προαστείων αὐτῷ
δωματίων ἠβουλήθη τινά, οὔτε τινὰς Ἑλληνίους παλαιοτέρας
Κωνσταντίνος 7ος Πορφυρογένητος αυτοκ. ιστορικός De virtutibus et

vitiis Volume 2, page 25, line 23
τὸν βίον κτησάμενε, τί σε ἐγὼ κακὸν ἢ αὐτὸς ἢ τῶν ἐμῶν τίς

σε προγόνων ἐργάσατο, ἢ σὲ ἢ τῶν σῶν τινα, ὅτι με ἀντ' ἀνδρὸς
ἐποίησας τὸ μηδὲν εἶναι; ἐδόκεές τε θεοὺς λήσειν οἷα ἐμηχανῶ
τότε· οἵ σε ποιήσαντα ἀνόσια, νόμῳ δικαίῳ χρεώμενοι, ὑπήγαγον
ἐς χεῖρας τὰς ἐμάς, ὥστε σε μὴ μέμψασθαι τὴν ἀπ' ἐμέο τοι
ἐσομένην δίκην.” ὡς δέ οἱ ταῦτα ὠνείδισε, ἀχθέντων τῶν παίδων
ἐς ὄψιν ἠναγκάζετο ὁ Πανιώνιος τῶν ἑωυτοῦ παίδων τεσσέρων
ἐόντων τὰ αἰδοῖα ἀποτάμνειν, ἀναγκαζόμενος δὲ ἐποίεε ταῦτα·
αὐτοῦ τε, ὡς ταῦτα ἐργάσατο, οἱ παῖδες ἀναγκαζόμενοι ἀπέταμνον.
Πανιώνιον μέν νυν οὕτω περιῆλθε ἥ τε τίσις καὶ Ἑρμότιμος.
55. Ὅτι ὁ Ξέρξης ἐπεὶ ἀπίκετο ἐπ' Ἠιόνα τὴν ἐπὶ Στρυμόνι,
οὐκέτι ὁδοιπορίῃσι ἐχρῆτο, ἀλλὰ τὴν μὲν στρατιὴν Ὑδάρνει ἐπι-
τρέπει ἀπάγειν ἐπὶ τὸν Ἑλλήσποντον, αὐτὸς δὲ ἐπὶ νεὸς Φοινίς-
σης ἐπιβὰς ἐκομίζετο ἐς τὴν Ἀσίην. πλέοντα δέ μιν ἄνεμον Στρυμονίην
ὑπολαβεῖν μέγαν καὶ κυματίην. καὶ δὴ χειμαίνεσθαι γεμού-
σης τῆς νεός, ὥστε ἐπὶ τοῦ καταστρώματος ἐπεόντων συχνῶν
Περσέων τῶν σὺν αὐτῷ κομιζομένων ἐς δεῖμα πεσόντα τὸν βασι-
λέα εἴρεσθαι βώσαντα τὸν κυβερνήτην εἴ τις ἔστι σφι σωτηρίη.
καὶ τὸν εἶπαι· “Δέσποτα, οὐκ ἔστιν οὐδεμία, εἰ μὴ τούτων ἀπαλ-
λαγή τις γένηται τῶν πολλῶν ἐπιβατῶν.” καὶ Ξέρξην λέγεται
ἀκούσαντα ταῦτα εἰπεῖν· “Ἄνδρες Πέρσαι,
Κωνσταντίνος 7ος Πορφυρογένητος αυτοκ. ιστορικός De virtutibus et

vitiis Volume 2, page 31, line 6
εἰκὸς δὲ ἦν Ἀθηναίους πρὸς τὸ χρήσιμον ἑαυτῶν ἀπαγγέλλοντας

ψεύδεσθαι καὶ λέγειν πολλάκις ὡς ἡμεῖς ἐνικήσαμεν οὐ νικήσαντας.
131
δι' ὃ πᾶσι παρεῖχεν, ἐκ τῆς τῶν πολλῶν συμφωνίας θηρώμενος

τὴν τῆς ἀληθείας κατάληψιν· τὸ γὰρ σαφὲς ἐξελέγχεται τῇ τῶν
πολλῶν συνᾳδούσῃ συμφωνίᾳ.
3. Ὅτι ὁ Θουκυδίδης οὐκ ἐπολιτεύσατο γενόμενος ἐν ἡλικίᾳ
οὐδὲ προσῆλθε τῷ βήματι, ἐστρατήγησε δὲ ἀρχέκακον ἀρχὴν παρα-
λαβών· ἀπὸ γὰρ ταύτης φυγαδεύεται. πεμφθεὶς γὰρ ἐπ' Ἀμφί-
πολιν Βρασίδου φθάσαντος καὶ προλαβόντος αὐτὴν ἔσχεν αἰτίαν,
καίτοι μὴ πάντα καταστὰς ἀνόνητος Ἀθηναίοις· τῆς μὲν γὰρ
ἁμαρτάνει, Ἠιόνα δὲ τὴν ἐπὶ Στρυμόνι λαμβάνει. ἀλλὰ καὶ οὕτως
τὸ πρῶτον ἀτύχημα εἰς ἁμάρτημα μεταβαλόντες φυγαδεύουσιν
αὐτόν. γενόμενος δὲ ἐν Αἰγίνῃ μετὰ τὴν φυγὴν ὡς ἂν πλουτῶν
ἐδάνεισε τὰ πλεῖστα τῶν χρημάτων. ἀλλὰ κἀκεῖθεν μετῆλθε καὶ
διατρίβων ἐν Σκαπτῇ ὕλῃ ὑπὸ πλατάνῳ ἔγραφεν. ἔγραφε δ' οὐδ'
οὕτως μνησικακῶν τοῖς Ἀθηναίοις, ἀλλὰ φιλαλήθης ὢν καὶ τὰ
ἤθη μέτριος, εἴ γε οὔτε Κλέων παρ' αὐτῷ οὔτε Βρασίδας ὁ τῆς
συμφορᾶς αἴτιος ἀπέλαυσε λοιδορίας, ὡς ἂν τοῦ συγγραφέως
ὀργιζομένου. καίτοι πολλοὶ τοῖς ἰδίοις πάθεσι συνέθεσαν τὰς
ἱστορίας, ἥκιστα μελῆσαν αὐτοῖς τῆς ἀληθείας. Ἡρόδοτος μὲν
γὰρ ὑπεροφθεὶς ὑπὸ Κορινθίων ἀποδρᾶναί φησιν αὐτοὺς τὴν ἐν
Κωνσταντίνος 7ος Πορφυρογένητος αυτοκ. ιστορικός De sententiis

Page 205, line 3
οὕτως αὐτοῖς προσάγειν τὴν ἀνάγκην.

Περὶ μὲν οὖν Ῥωμαίων καὶ Καρχηδονίων ταῦτ' ἐλέγετο·
περὶ δὲ τοῦ Ψευδοφιλίππου τὸ μὲν πρῶτον οὐδ' ἀνεκτὸς ὁ λό-
γος ἐφαίνετο· πάρεστί τις ἐπὶ τὴν Μακεδόνων ἀεροπετὴς Φίλιπ-
πος, καταφρονήσας οὐ μόνον Μακεδόνων ἀλλὰ καὶ Ῥωμαίων, οὐ-
δεμίαν ἀφορμὴν εὔλογον ἔχων πρὸς τὴν ἐπιβολήν, ἅτε γινωσκο-
μένου τοῦ κατ' ἀλήθειαν Φιλίππου, διότι σχεδὸν ὀκτωκαίδεκα
γεγονὼς ἐτῶν μετήλλαξε τὸν βίον ἐν Ἄλβᾳ τῆς Ἰταλίας δυσὶν
ὕστερον ἔτεσιν αὐτοῦ τοῦ Περσέως. μετὰ δὲ μῆνας τρεῖς ἢ τέτ-
ταρας προσπεσούσης φήμης διότι νενίκηκε μάχῃ τοὺς Μακεδόνας
πέραν τοῦ Στρυμόνος κατὰ τὴν Ὀδομαντικήν, τινὲς μὲν ἀπεδέ-
χοντο τὸν λόγον, οἱ δὲ πλείους ἀκμὴν ἠπίστουν. μετ' οὐ πολὺ
δὲ πάλιν ἅμα τοῦ λόγου προσπίπτοντος ὅτι νικᾷ μάχῃ τοὺς Μα-
κεδόνας ἐπὶ τάδε τοῦ Στρυμόνος καὶ πάσης Μακεδονίας κρατεῖ,
καὶ Θετταλῶν γράμματα καὶ πρεσβευτὰς πεμψάντων πρὸς τοὺς
Ἀχαιοὺς καὶ παρακαλούντων βοηθεῖν ὡς καὶ περὶ αὐτοὺς ὑπάρ-
χοντος κινδύνου, θαυμαστὸν ἐφάνη καὶ παράδοξον τὸ γεγονός·
οὐδεμία γὰρ οὔτε πιθανότης οὔτ' εὐλογία προυφαίνετο περὶ τοῦ
συμβεβηκότος.
132
Κωνσταντίνος 7ος Πορφυρογένητος αυτοκ. ιστορικός De sententiis

Page 205, line 6
γος ἐφαίνετο· πάρεστί τις ἐπὶ τὴν Μακεδόνων ἀεροπετὴς Φίλιπ-

πος, καταφρονήσας οὐ μόνον Μακεδόνων ἀλλὰ καὶ Ῥωμαίων, οὐ-
δεμίαν ἀφορμὴν εὔλογον ἔχων πρὸς τὴν ἐπιβολήν, ἅτε γινωσκο-
μένου τοῦ κατ' ἀλήθειαν Φιλίππου, διότι σχεδὸν ὀκτωκαίδεκα
γεγονὼς ἐτῶν μετήλλαξε τὸν βίον ἐν Ἄλβᾳ τῆς Ἰταλίας δυσὶν
ὕστερον ἔτεσιν αὐτοῦ τοῦ Περσέως. μετὰ δὲ μῆνας τρεῖς ἢ τέτ-
ταρας προσπεσούσης φήμης διότι νενίκηκε μάχῃ τοὺς Μακεδόνας
πέραν τοῦ Στρυμόνος κατὰ τὴν Ὀδομαντικήν, τινὲς μὲν ἀπεδέ-
χοντο τὸν λόγον, οἱ δὲ πλείους ἀκμὴν ἠπίστουν. μετ' οὐ πολὺ
δὲ πάλιν ἅμα τοῦ λόγου προσπίπτοντος ὅτι νικᾷ μάχῃ τοὺς Μα-
κεδόνας ἐπὶ τάδε τοῦ Στρυμόνος καὶ πάσης Μακεδονίας κρατεῖ,
καὶ Θετταλῶν γράμματα καὶ πρεσβευτὰς πεμψάντων πρὸς τοὺς
Ἀχαιοὺς καὶ παρακαλούντων βοηθεῖν ὡς καὶ περὶ αὐτοὺς ὑπάρ-
χοντος κινδύνου, θαυμαστὸν ἐφάνη καὶ παράδοξον τὸ γεγονός·
οὐδεμία γὰρ οὔτε πιθανότης οὔτ' εὐλογία προυφαίνετο περὶ τοῦ
συμβεβηκότος.
Κωνσταντίνος 7ος Πορφυρογένητος αυτοκ. ιστορικός De thematibus

Asia-Europe Europ, chapter 3, line t
Βράγυλος, Πρίμανα, Μαρώνεια, Ἀμφίπολις, Νεάπολις, Ἀπολλωνία, Τό-

πειρος τὸ νῦν Ῥούσιον, Νικόπολις, Ἰθάπολις, Ἄκανθος, Κερεόπυργος,
Βέρπη, Ἄραλος, Διοκλητιανούπολις, Σεβαστόπολις.
Ἐπαρχία Μακεδονίας βʹ· ὑφ' ἡγεμόνα, πόλεις ηʹ· Στόλοι,
Ἄργος, Εὐστράϊον, Πελαγονία, Βάργαλα, Κελαινίδιον, Ἁρμονία,
Ζάπαρα.
Ἐπαρχία Θεσσαλίας· ὑπὸ τὸν αὐτόν, πόλεις ιζʹ· Λάρισσα, Δημητριάς,
Θῆβαι, Ἐχιναιός, Λάμια, Τρίκη, Γόμφοι, Ὑπάτη αἱ νῦν λεγόμεναι Νέαι
Πάτραι, Μητρόπολις, Καισάρεια, Φάρσαλος, Βουραμίνσιος, σάλτος
Ἰ[ωαν-
ν]ούβιος, νῆσος Σκίαθος, νῆσος Σκέπολα, νῆσος Πεπάρηθος.
Ἕως ὧδε τὸ θέμα Μακεδονίας.
Τρίτον θέμα Στρυμόνος
Τὸ δὲ θέμα τοῦ Στρυμόνος τῇ Μακεδονίᾳ συντέτακται καὶ οὐδαμοῦ

133
τούτου λόγος ἐστὶ περὶ θέματος, ἀλλ' εἰς κλεισούρας τάξιν λελόγισται·
καὶ Σκύθαι αὐτὸ ἀντὶ Μακεδόνων διανέμονται, Ἰουστινιανοῦ τοῦ
Ῥινοτμήτου ἐν τοῖς ὄρεσι τοῦ Στρυμόνος καὶ ταῖς διαβάθραις τῶν
κλεισουρῶν τούτους ἐγκατοικίσαντος.

Asia-Europe Europ, chapter 3, line 1
πειρος τὸ νῦν Ῥούσιον, Νικόπολις, Ἰθάπολις, Ἄκανθος, Κερεόπυργος,

Βέρπη, Ἄραλος, Διοκλητιανούπολις, Σεβαστόπολις.
Ἐπαρχία Μακεδονίας βʹ· ὑφ' ἡγεμόνα, πόλεις ηʹ· Στόλοι,
Ζάπαρα.
Ἰ[ωαν-

καὶ Σκύθαι αὐτὸ ἀντὶ Μακεδόνων διανέμονται, Ἰουστινιανοῦ τοῦ
Ῥινοτμήτου ἐν τοῖς ὄρεσι τοῦ Στρυμόνος καὶ ταῖς διαβάθραις τῶν
κλεισουρῶν τούτους ἐγκατοικίσαντος.

Asia-Europe Europ, chapter 3, line 4

Ζάπαρα.
Ἰ[ωαν-

134

καὶ
Σκύθαι αὐτὸ ἀντὶ Μακεδόνων διανέμονται, Ἰουστινιανοῦ τοῦ Ῥινοτμήτου
ἐν τοῖς ὄρεσι τοῦ Στρυμόνος καὶ ταῖς διαβάθραις τῶν κλεισουρῶν
τούτους
ἐγκατοικίσαντος.
Κωνσταντίνος 7ος Πορφυρογένητος αυτοκ. ιστορικός De cerimoniis

aulae Byzantinae (lib. 1.84-2.56) Page 697, line 15
ράρχης, λλ. εʹ. ὁ στρατηγὸς Λικανδοῦ, ὡς ὢν τότε κλεισου-

ράρχης, λλ. εʹ. ὁ στρατηγὸς Σελευκείας, ὡς ὢν τότε κλεισου-
ράρχης, λλ. εʹ. ὁ στρατηγὸς Λεοντοκόμεως, ὡς ὢν τότε κλει-
σουράρχης, λλ. εʹ. ὁ στρατηγὸς τῶν Κιβυῤῥαιωτῶν λλ. ιʹ. ὁ
στρατηγὸς τῆς Σάμου λλ. ιʹ. ὁ στρατηγὸς τοῦ Αἰγαίου πε-
λάγους λλ. ιʹ. ἰστέον, ὅτι οἱ τῆς δύσεως στρατηγοὶ οὐκ
ἐρογεύοντο διὰ τὸ λαμβάνειν αὐτοὺς ἀπὸ τῶν ἰδίων αὐτῶν
θεμάτων τὰς ἰδίας αὐτῶν συνηθείας κατ' ἔτος. ὁ στρατηγὸς
Πελοποννήσου. ὁ στρατηγὸς Νικοπόλεως. ὁ στρατηγὸς Ἑλ-
λάδος. ὁ στρατηγὸς Σικελίας. ὁ στρατηγὸς Λαγοβαρδίας.
ὁ στρατηγὸς Στρυμῶνος. ὁ στρατηγὸς Κεφαληνίας. ὁ στρα-
τηγὸς Θεσσαλονίκης. ὁ στρατηγὸς τοῦ Δυῤῥαχίου. ὁ στρα-
τηγὸς Δαλματίας. ὁ στρατηγὸς Χερσῶνος.

aulae Byzantinae (lib. 1.84-2.56)
Page 713, line 16
κόμητος τοῦ Ὀψικίου· θʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ τῶν βουκελλα-

ρίων· ιʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ Καππαδοκίας· ιαʹ ἡ τοῦ στρα-
τηγοῦ Χαρσιανοῦ· ιβʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ Κολωνίας· ιγʹ ἡ
τοῦ στρατηγοῦ Παφλαγωνίας· ιδʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ τῆς
Θρᾴκης· ιεʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ Μακεδονίας· ιϛʹ ἡ τοῦ στρα-
τηγοῦ Χαλδίας· ιζʹ ἡ τοῦ δομεστίκου τῶν ἐξσκουβίτων ἀ-
ξία· ιηʹ ἡ τοῦ ἐπάρχου πόλεως ἀξία· ιθʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ
Πελοποννήσου· κʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ Νικοπόλεως· καʹ ἡ τοῦ
στρατηγοῦ τῶν Κιβυῤῥαιωτῶν· κβʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ Ἑλλά-
δος· κγʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ Σικελίας· κδʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ
Στρυμόνος· κεʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ Κεφαληνίας· κϛʹ ἡ τοῦ
στρατηγοῦ Θεσσαλονίκης· κζʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ τοῦ Δυῤῥα-
135
χίου· κηʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ τῆς Σάμου· κθʹ ἡ τοῦ στρατη-

γοῦ τοῦ Αἰγαίου πελάγους· λʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ Δαλματίας·
λαʹ ἡ τοῦ στρατηγοῦ Χερσῶνος· λβʹ ἡ τοῦ σακελλαρίου·
λγʹ ἡ τοῦ λογοθέτου τοῦ γενικοῦ· λδʹ ἡ τοῦ κυαίστωρος ἀ-
ξία· λεʹ ἡ τοῦ λογοθέτου τοῦ στρατιωτικοῦ· λϛʹ ἡ τοῦ
δρουγγαρίου τῆς βίγλας· λζʹ ἡ τοῦ λογοθέτου τοῦ δρόμου
ἀξία· ληʹ ἡ τοῦ δρουγγαρίου τῶν πλοΐμων· λθʹ ἡ τοῦ πρω-
τοσπαθαρίου τῶν βασιλικῶν· μʹ ἡ τοῦ λογοθέτου τῶν ἀγε-
λῶν· μαʹ ἡ τοῦ δομεστίκου τῶν ἱκανάτων· μβʹ ἡ τοῦ

ἀριθμὸν κϛʹ· ὁ στρατηγὸς τῶν Ἀνατολικῶν· ὁ στρατηγὸς

τῶν Ἀρμενιάκων· ὁ στρατηγὸς τῶν Θρᾳκησίων· ὁ κόμης
τοῦ Ὀψικίου· ὁ στρατηγὸς τῶν βουκελλαρίων· ὁ στρατηγὸς
Καππαδοκίας· ὁ στρατηγὸς Χαρσιανοῦ· ὁ στρατηγὸς Κο-
λωνείας· ὁ στρατηγὸς Παφλαγωνίας· ὁ στρατηγὸς τῆς Θρᾴ-
κης· ὁ στρατηγὸς Μακεδονίας· ὁ στρατηγὸς Χαλδίας. αὗ-
ται οὖν αἱ στρατηγίαι τοῖς Ἀνατολικοῖς θέμασιν ἀριθμοῦν-
ται. αἱ δὲ τῆς δύσεώς εἰσιν αὗται· ὁ στρατηγὸς Πελοποννή-
σου· ὁ στρατηγὸς Νικοπόλεως· ὁ στρατηγὸς Κιβυῤῥαιωτῶν·
ὁ στρατηγὸς Ἑλλάδος· ὁ στρατηγὸς Σικελλίας· ὁ στρατηγὸς
Στρυμόνος· ὁ στρατηγὸς Κεφαληνίας· ὁ στρατηγὸς Θεσσαλονί-
κης· ὁ στρατηγὸς τοῦ Δυῤῥαχίου· ὁ στρατηγὸς τῆς Σάμου·
ὁ στρατηγὸς τοῦ Αἰγαίου πελάγους· ὁ στρατηγὸς Δαλματίας·
ὁ στρατηγὸς Χερσῶνος καὶ οἱ ἐκ προσώπου εἰσὶ τῶν σχολῶν.
αἱ δὲ εἰς δομεστίκους ταττόμεναί εἰσι τὸν ἀριθμὸν ζʹ, οἷον ὁ
δομέστικος τῶν σχολῶν, ὁ δομέστικος τῶν ἐξσκουβίτων, ὁ
δρουγγάριος τοῦ ἀριθμοῦ, ὁ δομέστικος τῶν ἱκανάτων, ὁ δο-
μέστικος τῶν νουμέρων, ὁ δομέστικος τῶν ὀπτιμάτων, ὁ δο-
μέστικος τῶν τειχέων, οἳ καὶ ὀφφικιάλιοι λέγονται. οἱ δὲ
εἰς κριτὰς λογιζόμενοί εἰσι τὸν ἀριθμὸν γʹ, οἷον ὁ ἔπαρχος
πόλεως, ὁ κυέστωρ, ὁ τοῦ δεήσεως.

τηγὸς τῆς Θρᾴκης· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς

Μακεδονίας· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς Χαλ-
δίας· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς καὶ δομέστικος
136
τῶν ἐξσκουβιτόρων· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ ἔπαρχος τῆς

πόλεως· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς Πελοποννή-
σου· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς Νικοπόλεως· ὁ
ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς τῶν Κιβυῤῥαιωτῶν· ὁ
ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς Ἑλλάδος· ὁ ἀνθύπατος
πατρίκιος καὶ στρατηγὸς Σικελλίας· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος
καὶ στρατηγὸς Στρυμῶνος· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρα-
τηγὸς Κεφαληνίας· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς
Θεσσαλονίκης· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς τοῦ
Δυῤῥαχίου· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς τῆς Σά-
μου· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς τοῦ Αἰγαίου
πελάγους· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς Δαλμα-
τίας· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ στρατηγὸς Χερσῶνος· ὁ
ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ σακελλάριος· ὁ ἀνθύπατος πατρί-
κιος καὶ γενικὸς λογοθέτης· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ κυέ-
στωρ· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ λογοθέτης τοῦ στρατιω-
τικοῦ· ὁ ἀνθύπατος πατρίκιος καὶ δρουγγάριος τῆς βίγλης·
Georgius Syncellus Chronogr., Ecloga chronographica Page 212, line 1
ΣΠΟΡΑΔΗΝ
Μυρίνα ἡ παρά τισι Σμύρνα λεγομένη ἐκτίσθη ἐν Ἀσίᾳ. Ἔφεσος ἐκτί-

σθη ἐν Ἀσίᾳ ὑπὸ Ἀνδρονίκου. Κύμη ἐκτίσθη ἐν Ἰταλίᾳ.
Καρχηδὼν ἐπεκτίσθη ὑπὸ Καρχηδόνος τοῦ Τυρίου, ὡς δ' ἄλλοι ὑπὸ Δι-
δοῦς τῆς ἐκείνου θυγατρὸς μετὰ τὰ Τρωικὰ ἔτεσιν ρλγʹ. ἐκαλεῖτο δὲ πρὸ
τούτου Ὀριγώ.
Τρίτοι ἐθαλασσοκράτησαν Θρᾷκες ἔτη οθʹ.
Θρᾷκες ἀπὸ Στρυμῶνος διαβάντες κατέσχον τὴν νῦν Βιθυνίαν, τότε δὲ
Βεβρυκίαν καλουμένην.
Θρᾷκες ἐθαλασσοκράτουν.
Τέταρτοι ἐθαλασσοκράτησαν Ῥόδιοι, κατὰ δέ τινας πέμπτοι, ἔτη κγʹ.
Κατὰ δέ τινας Ὅμηρος ἤκμαζε.
Φρύγες πέμπτοι ἐθαλασσοκράτησαν ἔτη κεʹ, κατὰ δέ τινας ϛʹ.
δίδειν τῶν τελῶν προσέταξαν ὧν πρότερον ἐτέλουν τοῖς ἰδίοις

βασιλεῦσιν·
ἐξέπεμψάν τε ιʹ μὲν πρεσβευτὰς ἐκ τοῦ συνεδρίου εἰς Μακεδονίαν, εʹ δὲ
εἰς Ἰλλυριούς, οἳ καὶ πρὸς Αἰμίλιον Μάρκον ἐλθόντες συνεῖδον τὰ τείχη
137
Δημητριάδος πόλεως Μακεδόνων πρώτης καθελεῖν, Ἀμφιλόχους δὲ τῶν

Αἰτωλῶν ἀποζεῦξαι καὶ τοὺς ἐπιφανεῖς ἄνδρας τῶν Μακεδόνων εἰς ἓν
συναγαγεῖν, ἔνθα ἐλευθέρους καὶ ἀφρουρήτους αὐτοὺς ἀφῆκαν.
κατέλυσαν
δὲ καὶ τὰς ἐκ τῶν μετάλλων ἀργύρου καὶ χρυσοῦ προσόδους διά τε τὸ
τῶν
ἐνοικούντων ἀνεπηρέαστον καὶ ὅπως μή τινες μετὰ ταῦτα νεωτερίζοιεν
διὰ τῶν χρημάτων ἀνακτώμενοι τὴν Μακεδόνων ἀρχήν.
Τὴν δὲ χώραν ὅλην διεῖλον εἰς δʹ μέρη, ὧν πρῶτον τὸ μεταξὺ Νέστου
ποταμοῦ καὶ Στρυμόνος καὶ τὰ πρὸς ἀνατολὴν τοῦ Νέστου ἐρύμην καὶ
τὰ πρὸς Ἄβδηρα καὶ Μαρώνειαν καὶ Αἶνον πόλεις, πρὸς δυσμὰς δὲ τοῦ
Στρυμόνος Βισαλτία πᾶσα μετὰ τῆς ἐν τῇ Σικτικῇ Ἡρακλείας.
Δεύτερον μέρος, ὅπερ ἀπὸ μὲν ἀνατολῆς ὁρίζει ὁ Στρυμὼν ποταμός,
ἀπὸ δὲ δυσμῶν ὁ καλούμενος Ἄξιος ποταμὸς καὶ οἱ παρακείμενοι αὐτῷ
τόποι.
Τρίτον ὃ περιέχει κατὰ δυσμὰς μὲν ὁ Πηνειὸς ποταμός, κατὰ δὲ
ἄρκτον τὸ λεγόμενον Βέρνον ὄρος, προστεθέντων καί τινων τόπων τῆς
Παιονίας, ἐν οἷς καὶ πόλεις ἀξιόλογοι Ἔδεσσα καὶ Βέροια.
Τέταρτον καὶ τελευταῖον, ὅπερ ὑπὲρ τὸ Βέρνον ὄρος συνάπτει τῇ
Ἠπείρῳ καὶ τοῖς κατὰ τὴν Ἰλλυρίδα τόποις.
εἰς Ἰλλυριούς, οἳ καὶ πρὸς Αἰμίλιον Μάρκον ἐλθόντες συνεῖδον τὰ τείχη

κατέλυσαν
τῶν
τὰ
πρὸς Ἄβδηρα καὶ Μαρώνειαν καὶ Αἶνον πόλεις, πρὸς δυσμὰς δὲ τοῦ
τόποι.
138

Ἡγοῦντο δὲ καὶ πόλεις δʹ τῶν αὐτῶν δʹ μερῶν· τοῦ μὲν πρώτου
Ἀμφίπολις, τοῦ βʹ Θεσσαλονίκη, τοῦ γʹ Πέλλα καὶ τοῦ δʹ Πελαγωνία.

κατέλυσαν
τῶν
τὰ
πρὸς Ἄβδηρα καὶ Μαρώνειαν καὶ Αἶνον πόλεις, πρὸς δυσμὰς δὲ τοῦ
τόποι.
Ἡγοῦντο δὲ καὶ πόλεις δʹ τῶν αὐτῶν δʹ μερῶν· τοῦ μὲν πρώτου
Ἀμφίπολις, τοῦ βʹ Θεσσαλονίκη, τοῦ γʹ Πέλλα καὶ τοῦ δʹ Πελαγωνία.
ἐν ταύταις ἀρχηγοὶ δʹ κατεστάθησαν καὶ οἱ φόροι ἠθροίζοντο...
Joannes Scylitzes Hist., Synopsis historiarum Emperor life Roman1,

section 23, line 16
ποικιλοτρόπως εὑρεῖν καὶ εἰς Κωνσταντινούπολιν ἀγαγεῖν. ὃ δὴ καὶ

γέγονε. καὶ δυνηθεὶς ὁ ῥαίκτωρ ἀποκλέψαι τὸν Ἰωάννην, ἐν πλοίῳ ἀπὸ
Μεσημβρίας εἰσελθών, ἅμα αὐτῷ τὴν βασιλίδα κατέλαβε. καὶ μετ' οὐ
πολὺ τὸ μοναχικὸν ἀπορρίψας σχῆμα καὶ γυναῖκα αἰτήσας ἔλαβε,
προσέλαβε δὲ καὶ οἶκον καὶ κτήματα πάμπολλα. καὶ Μιχαὴλ δέ, ὁ τοῦ
Πέτρου ἕτερος ἀδελφός, τὴν Βουλγαρικὴν ἱμειρόμενος κατασχεῖν
ἐξουσίαν,
139
φρούριον καταλαβὼν ἐρυμνὸν ἀνέσειε τὰ Βουλγάρων, καὶ πολλοὶ

προσερρύησαν αὐτῷ. μετὰ μικρὸν δὲ τούτου ἀποθανόντος δεδιότες οἱ
προσρυέντες τὴν τοῦ Πέτρου ἀγανάκτησιν ἐπῆλθον ταῖς Ῥωμαϊκαῖς
χώραις διὰ Μακεδονίας καὶ Στρυμόνος καὶ Ἑλλάδος, καταλαβόντες
τὴν Νικόπολιν, πάντα τὰ ἐν ποσὶ ληϊσάμενοι καὶ τέλος ἐν αὐτῇ σαββατί-
σαντες. οἵτινες ὕστερον διαφόρως καταπολεμηθέντες ὑποχείριοι
Ῥωμαίων
ἐγένοντο.
Κατὰ τούτους τοὺς χρόνους ἔπεσε λίθος ἀπὸ τῆς ἐν τῷ φόρῳ
ἁψῖδος, ὃν κοσμίτην καλεῖν εἰώθασι, καὶ ἀπέκτεινεν ἄνδρας ἑξήκοντα.
ἐγένετο δὲ καὶ ἐμπρησμὸς φοβερὸς ἔγγιστα τῆς ὑπεραγίας θεοτόκου τοῦ
φόρου, καὶ ἐπυρπολήθη ὁ ἔμβολος ἄχρι τῶν λεγομένων Ψιχῶν.
Ἐτελεύτησε δὲ καὶ Χριστοφόρος ὁ βασιλεύς, μηνὶ Αὐγούστῳ,
ἰνδικτιῶνος τετάρτης, καὶ ἐτάφη ἐν τῇ μονῇ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ.
Τοῦ ῥητοῦ δὲ χρόνου τελεσθέντος, ὃν ἔθετο Τρύφων ὁ πατριάρχης,
Joannes Scylitzes Hist., Synopsis historiarum

Emperor life Mich4, section 13, line 4
βασιλέως ἐπέβην τοῦ θρόνου ἀκανονίστως, καθαιρεθήτωσαν, οὓς ἐχειρο-

τόνησα μητροπολίτας ἐπὶ ἕνδεκα πρὸς τῷ ἡμίσει χρόνους τὴν ἐκκλησίαν
ἰθύνας, ἀναθεματισθήτωσαν δὲ καί, οὓς ἔστεψα τρεῖς βασιλεῖς, καὶ
ἐξίσταμαι τοῦ θρόνου τῷ βουλομένῳ.’ ταύτην δεξάμενοι τὴν ἀγγελίαν οἱ
περὶ τὸν Δημήτριον, καὶ αἰσχύνης καὶ δέους πλησθέντες (ἦσαν γὰρ οἱ
πλείους ὑπ' αὐτοῦ χειροτονηθέντες), ἠσπάσαντο σιωπήν, καὶ λοιπὸν ὁ
Ἰωάννης ἐπέσχε τὴν ἐπὶ τῇ κατασχέσει τοῦ θρόνου ὄρεξιν.
Τῷ δὲ ͵ϛφμϛʹ ἔτει, ἰνδικτιῶνος ἕκτης, Νοεμβρίου δευτέρᾳ, γέγονε
σεισμὸς περὶ ὥραν δεκάτην τῆς ἡμέρας, καὶ διετέλεσεν ἡ γῆ σειομένη
ἄχρι ὅλου τοῦ Ἰαννουαρίου μηνός. γέγονε δὲ καὶ λιμὸς κατά τε Θρᾴκην
καὶ Μακεδονίαν, Στρυμόνα καὶ Θεσσαλονίκην, καὶ μέχρι Θετταλίας.
καταβοησάντων δὲ τῶν κληρικῶν Θεσσαλονίκης Θεοφάνους τοῦ
μητροπο-
λίτου, ὡς ἀποκρατοῦντος τὰς συνήθεις σιτήσεις αὐτῶν, ὁ βασιλεὺς τῇ
Θεσσαλονίκῃ ἐνδιατρίβων λόγοις παραινετικοῖς ἐκέχρητο πρὸς αὐτόν,
καὶ παρῄνει μὴ ἀποστερεῖν τὸν τῆς ἐκκλησίας λαὸν τῶν ἀπὸ νόμου
σιτηρεσίων. τοῦ δὲ τραχυνομένου καὶ μὴ ὑπείκοντος, ἔγνω δεῖν ὁ βασι-
λεὺς ἀπάτῃ περιελθεῖν αὐτὸν καὶ κολάσαι τὴν ἀπληστίαν αὐτοῦ. πέμ-
πει οὖν τινα τῶν ὑπηρετούντων αὐτῷ, ἐξαιτῶν ἐκδανεῖσαί οἱ κεντηνά-
ριον ἕν, μέχρις ἂν ἐκ Βυζαντίου χρυσίον διακομισθείη. ὁ δὲ ἐνωμότως
ἀπηρνήσατο μὴ ἔχειν πλὴν τριάκοντα λιτρῶν. καὶ τοῦτον μὲν ἐκποδὼν
μεθίστησιν ὁ βασιλεύς, ἀποστείλας δὲ καὶ τὰ ταμιεῖα αὐτοῦ διερευνησά
Nicephorus Bryennius Hist., Historiae Book 4, section 18, line 11

140
Ὁ δὲ βασιλεὺς μεθ' ἡμέρας τινὰς μεταστειλάμενος τὸν Βρυέν-

νιον ὤκτειρέ τε τῆς συμφορᾶς καὶ τῶν ἰδίων ἁπάντων κατέστησε
κύριον, τιμαῖς τε αὐτὸν καὶ δωρεαῖς ἑτέρων κτήσεων ἀνεκτήσατο.
Οἱ δὲ θαμινὰ πρὸς αὐτὸν μετεπέμποντό τε ἄρχοντες καὶ πάντες εἰσῄε-
σαν εἰς τὴν βασιλίδα τῶν πόλεων καὶ ὁ βασιλεὺς ἀσμένως ἅπαντας
ὑπεδέχετο, φθάσαντος ἤδη καὶ τοῦ Κομνηνοῦ Ἀλεξίου καὶ τὰς χρυσο-
σημάντους γραφὰς αὐτοῖς ἐγχειρίσαντος. Τοὺς μὲν ἄλλους ἅπαντας
παραλαβὼν κατὰ τοῦ Βασιλάκη χωρεῖ τὰ πρὸς βασιλέως κελευσθέντα
ποιεῖν· κἀκεῖνοι μὲν ξὺν γυναιξὶ καὶ τέκνοις ἀφίκοντο πρὸς τὴν με-
γαλόπολιν, καθάπερ ἄνωθεν λέλεκται· ὁ Κομνηνὸς δὲ διὰ Μακεδονίας
καὶ Βολεροῦ διελθὼν τὸν Στρύμονα καταλαμβάνει καὶ τοῦτον διαπε-
ράσας καὶ τὰ μεταξὺ Στρουμπίτζης καὶ τοῦ λεγομένου Μαύρου ὄρους
στενὰ διελθὼν εἰς χωρίον πρός τινα ποταμὸν κείμενον γέγονεν, ὃν
ἐγχωρίως καλοῦσι Βαρδάριον. Ὁ δὲ Βαρδάριος καταρρεῖ μὲν ἐκ τῶν
τῆς νέας Μυσίας ὀρῶν καὶ διιὼν διὰ Σκούπων κάτεισι μεταξὺ Στρουμ-
πίτζης καὶ Στυπίου, δίχα τέμνων τὰ ὄρη· βραχὺ δὲ ἐκεῖθεν προϊὼν
διίστησιν ἀλλήλων τά τε Βερροίας καὶ Θεσσαλονίκης χωρία δι' αὐτῶν
ῥέων καὶ πρὸς τὴν θάλασσαν δίεισι· χρόνοις δὲ πρότερον βραχύ τι
τῆς ἰδίας ἀπονεύσας πορείας ἑτέρωσε ἐτράπετο οὐ πάνυ τι δυοῖν
ἢ τριῶν σταδίων τῆς προτέρας διόδου ἀπέχουσαν, ὥστε ξυμ-
βῆναι τὴν πρώην ἐκείνου πάροδον διώρυχα εἶναι αὐτοφυῆ.
Nicetas Choniates Hist., Scr. Eccl., Rhet., Historia (= Χρονικὴ διήγησις)

Reign Isaac2,pt1, page 357, line of page 19
ἐνωτισάμενον, εὐθαρσῶς τε τῆς εἰς τὰ πρόσω πορείας εἴχετο πέρας τῆς

ὁδοιπορίας τὴν Κωνσταντίνου θέσθαι διανοούμενον· καὶ ὁ στόλος δὲ
ἀναπλεύσας ταῖς νήσοις προσώκειλεν, αἳ ἄγχιστα τῆς πόλεως ἀμφιρ-
ρέονται. ἀλλ' ὁ τοὺς γίγαντας μὴ ἐν πλήθει ἰσχύος αὐτῶν καὶ ἅρμασι καὶ
ἵπποις σώζεσθαι ἀφιεὶς καὶ τοῖς ταπεινοῖς χάριν ἐπισταλάττων, οὗτος
τοὺς ὑψαύχενας ἔσφηλε, καὶ αὖθις ἀτεχνῶς καταβὰς οὐ συνέχεε μὲν τὰς
γλώσσας αὐτῶν, εἰς δὲ τρισσούμενα τούτους καταδιεῖλε τμήματα. τὸ
μὲν γὰρ τὴν τῶν Θετταλῶν προκαθημένην εἰάθη φρουρεῖν καὶ ἔμενε
κατὰ
χώραν μετὰ νηῶν ταχυναυτουσῶν, τὸ δὲ τὰς Σέρρας ἔκειρε περιιὸν
ἀδεῶς,
τὸ δὲ τρίτον τοῦ πρόσω ἐχόμενον οὐδ' αὐτὸ καθαρῶς ἦν ἀδιαίρετον,
ἀλλ' ὃ μὲν Στρυμόνος ἔπινε καὶ ἐλούετο φθεῖρον τὰ κατ' Ἀμφίπολιν, ὃ δὲ
προπορευόμενον γεγηθὸς καὶ οἷον προαρπάζον τὴν εἰς τὴν βασιλεύου-
σαν εἴσοδον κατὰ Μοσυνόπολιν ἐστρατοπεδεύετο. ἀεὶ δὲ νικῶντες καὶ
μηδένα τὸν ἐς χεῖρας ἔχοντες ἐπιόντα ἀπερισκέπτους ἔδρων τὰς ἐκδρομὰς
καὶ κατὰ ἴλας ἀποδιίσταντο καὶ ἄλλος ἄλλοθι, ὥσπερ ἑκάστῳ φίλον,
141
ἀπεσκεδάννυντο, εἴ ποτε δεήσειεν ἐξιέναι τῆς Μοσυνοπόλεως ἐπὶ ληϊσμῷ

καὶ τὰ ἐπιτήδεια εἰσενέγκασθαι.
Φυλάξας τοίνυν ὁ στρατηγὸς τὰ παρὰ τῶν βαρβάρων ὧδέ πῃ γινό-
μενα τὴν στρατιὰν ἐπάγει κατὰ καιρόν, μόλις πείσας ἀποστῆναι μικρὸν
τῶν ὀρέων καὶ βαδίσαι ποτὲ καὶ πεδίον ἱππήλατον. καὶ ὡς ἤνυσάν τι
χρηστὸν ἐκ πρώτης ὁρμῆς καὶ μοῖραν ἐτρέψαντο τῶν ἀντιπάλων...

τοῖς ἐφεξῆς προσπλακέντες ἐπιτίθενται καὶ τοῖς τοῦ πολίσματος ἔνδοθι.

ἀμέλει καὶ τὰς πύλας παρὰ τῶν πολεμίων φρουρουμένας (ἤδη γὰρ φόβος
καὶ φρικασμὸς αὐτοὺς περιεκέχυτο σώματος) παραδόντες πυρὶ εἰσπεπη-
δηκότες ἔσωθεν ἐνειστιῶντο ταῖς σφαγαῖς ἐπὶ μακρὸν ἀπόσιτοι ὄντες
καρυκευμάτων ἀρεϊκῶν. ὡς δ' ἔφαγον πλοῦτον ἐθνῶν ἐνεπλήσθησάν τε
καὶ ἐλιπάνθησαν τοῖς λαφυραγωγήμασι, καὶ κατὰ τῶν περὶ τὴν Ἀμ-
φίπολιν ἐφρονηματίσθησαν ὡς ἕωλον τροφὴν τὴν πρότριτα νίκην ἀντι-
παρελθόντες.
Ἀπῆραν οὖν ὡς παρεμβολὴ θεοῦ ἢ λεόντων στρατόπεδον τοῖς τῶν
πολεμίων ἵπποις καὶ ὁπλισμοῖς φραξάμενοι κατὰ τῆς περὶ τὸν Στρυμόνα
ἔτι σκηνουμένης λοιπῆς μερίδος τῶν ἀντιπάλων· ὅτε καὶ τοῦ κύβου τῶν
πραγμάτων θεόθεν ἄλλως ῥιφέντος, οἱ μὲν πρώην ὑψαύχενες καὶ γαῦροι
καὶ μικροῦ τοῖς δόρασιν ὄρη μετεωρίσειν καὶ μεταθήσειν κομπάζοντες,
ὡς
καταιβάτῃ πληγέντες ἢ βροντῆς ἤχῳ ἐξαισίας παρακοπέντες τὸν νοῦν
τοῖς τῶν κατὰ Μοσυνόπολιν οἰκείων ἀπευκταίοις ἀκούσμασιν, ἀνεβάλ-
λοντο τὴν μάχην καὶ ἐξετάσσοντο ῥᾳθύμως, οἱ δὲ Ῥωμαῖοι τὸ ταπεινὸν
ἀποθέμενοι τοῦ φρονήματος ὡς εἰς θήραν ὀρνίθων χαμαιπετῶν ὑψινεφεῖς
ἐξεποτῶντο ἀετιδεῖς καὶ ὤργων ἀπτέρῳ τάχει συμπλακῆναι ὑφ' ὧν
ἦσαν ἀπορνιθούμενοι πρότερον ὀνειδείοις ῥήμασιν.

ἥνδανε τὰ αἰτούμενα· μετὰ βραχὺ δ' οὐκέτ' αὐτοὶ γεγονότες, ἀλλὰ

δόλον εἶναι ὑποτοπάσαντες τὰ παρὰ τῶν ἀντιπάλων προβαλλόμενα,
ἢ εἰ μὴ τοῦτο, δειλίαν γοῦν ἐκ τοῦ ἀναμφιλέκτου πρόδηλον, μὴ πολέμου
ἀναμείναντες σύνθημα, μὴ σάλπιγγος ἠχὴν μήτε τι ἕτερον παράγγελμα
τῶν ὅσα στρατηγοῖς εἴθισται ποιεῖν πρὸ τῶν συμπλοκῶν, προσβάλλουσι
τοῖς πολεμίοις τὰ ξίφη γυμνώσαντες. οἱ δὲ μέχρι μέν τινος εὐθαρσῶς καὶ
ἀνδρείως τὴν τῶν Ῥωμαίων ἐμβολὴν ἐδέξαντο καὶ καμπάς τινας καὶ
142
ἑλίξεις ὁ πόλεμος ἔλαβε· τέλος δὲ πρὸς τὸ ὑπεράγαν ἔνθερμον τῆς Ῥω-

μαϊκῆς ὁρμῆς ὑπενδόντες ἔκλιναν εἰς τροπὴν καὶ ἀκόσμως ἔφευγον. ὅθεν
καταλαμβανόμενοι ἀνῃροῦντο, ἐζωγροῦντο, ὠθοῦντο κατὰ ποταμοῦ
τοῦ Στρυμόνος, ἐλαφυραγωγοῦντο, ἐσκυλεύοντο. ἤγετο δὲ ἑβδόμη τοῦ
Νοεμβρίου μηνὸς καὶ περὶ δείλην ἦν τῆς ἡμέρας, ὁπότε ταῦτα ἐγίνετο.
Συλλαμβάνονται δὲ καὶ οἱ δύο στρατηγοὶ τοῦ στρατεύματος, ὅ τε
Ῥιτζάρδος ὁ τῆς γυναικὸς τοῦ Ταγκρὲ κασίγνητος, ὃς ἐναυάρχει τοῦ
τῶν Σικελῶν ναυτικοῦ, καὶ ὁ Ἀλδουῗνος κόντος, γένους μὲν οὐ φὺς εὐγε-
νοῦς καὶ λαμπροῦ, διὰ δὲ τὴν κατὰ πόλεμον δεξιότητα αἰδέσιμος ὢν τῷ
ῥηγὶ καὶ τότε ὑπὲρ πάντας τὸ τῆς στρατηγίας ὑπεζωσμένος σέμνωμα·
ὃς καὶ ταῖς προτέραις κατὰ Ῥωμαίων νίκαις μεγαλοπρεπευόμενος ἑαυτὸν
ἐξωμοίου τῷ Ἀλεξάνδρῳ τῷ πάνυ τῷ Μακεδόνι, μόνον οὐκ ἐν στήθεσι
κατ' ἐκεῖνον τρίχας δεικνὺς ῥάμφους καὶ πτερῶν εἰκασίαν...

Reign Alex3,pt1, page 467, line of page 14
πάλιν τῶν κατὰ πόλεμον ἅπτεσθαι, εἰδότας ὡς οἷς καὶ πρότερον ἐξ

ἐναντίας μοίρας καὶ νῦν στησόμεθα, ἵνα μὴ καὶ χείροσιν εἴποιμι, ἀφορῶν
μὲν καὶ πρὸς τὸ καταβεβλημένον καὶ ἀτονώτερον ἤδη φρόνημα τῶν
Ῥωμαίων, οἳ πολλάκις ὑφ' ἡμῶν τροπωθέντες οὐδ' ἅπαξ τὰ κατ'
αὐτοὺς ἀναλαβεῖν ἐσχήκασι πράγματα, ἐννοῶν δὲ καὶ ἣν θεόθεν ἐπ-
εσπάσαντο οἵδε μῆνιν τὸν αὐτοὺς βαρείας τυραννίδος ἀπηλλαχότα
Ἰσαάκιον βασιλείας ἐννόμου καθῃρηκότες· οἱ γὰρ οὕτω κατὰ τῶν
σεσωκότων ὁπλισάμενοι οὐκ ἂν φθάνοιεν ὑπὸ τῶν ἐχθρῶν ὡς παράσπον-
δοι ἀναιρούμενοι.”
Τοιαύταις γνώμαις ὁ βάρβαρος τὰ τῶν ὑπ' αὐτὸν ἀναστήσας
φρονήματα μετὰ κόμπου μείζονος ἐπῄει κατὰ τῶν περὶ Στρυμόνα τε
καὶ Ἀμφίπολιν ἐπαρχιῶν. ἐπεὶ δὲ καὶ ταῖς Σέρραις ἐμβαλεῖν Ἰσαακίῳ
ἤκουσται τῷ σεβαστοκράτορι, νέος ὢν οὗτος καὶ προσεχεῖ τινι τῶν
Βλάχων ἐπαρθεὶς πταίσματι, μὴ προεξετάσας τὴν τῶν πολεμίων δύ-
ναμιν, τῇ δ' ἀκοῇ συνάψας τὴν κατ' αὐτῶν ἐξόρμησιν, ἀνίστησί τε
παραχρῆμα τὴν στρατιὰν τῆς σάλπιγγος ἐνδούσης τὸ σύνθημα καὶ
τὸν πολεμιστήριον πρῶτος ἵππον ἀναβὰς καὶ θωρακισάμενος, κατ'
ἐπειγωλήν, οὐχὶ βάδην τὸ δόρυ κατὰ τῶν ἀντιπάλων τιταίνων ἔξεισιν,
ὡς εἴπερ ἐλάφων αὐτῷ κυνηγέσιον προηυτρέπιστο ἢ θηρευτικὰ ἐκεῖ που
ἀθύρματα προητοίμαστο.
Nicolaus I Mysticus Theol., Epist., Epistulae Epistle 35, line 1t
ἑαυτούς, ἵνα οὕτως ἀσύγχυτος ἡ ἱερατεία διαμείνῃ, μέχρις ἂν ὁ ἅγιος

θεὸς εὐδοκήσῃ τι οἰκονομηθῆναι εἰς τὰ κατασχόντα πράγματα διὰ τὰς
ἁμαρτίας ἡμῶν τὴν ἁγίαν αὐτοῦ ἐκκλησίαν. Τούτου γὰρ γινομένου καὶ οἱ
143
παρὰ τοῦ θεοῦ διατηρηθέντες ἄμεμπτοι ἐν τῇ ἱερουργίᾳ αὐτῶν οὐ μὴ

προς-
κόψωσιν· καὶ οἱ ἀνθρώπινόν τι παθόντες καὶ σφαλέντες μετὰ τῆς
ἀγαθῆς ἐλπίδος ἔσονται ἀναμένοντες τὴν περὶ αὐτοὺς γενησομένην οἰκο-
νομίαν, ὅταν ὁ μέγας ἡμῶν ἀρχιερεὺς καὶ θεὸς τοῦτο εὐδοκήσῃ ἐπιτε-
λεσθῆναι. Ἐρρωμένον σε διαφυλάξει ὁ κύριος, τέκνον ἡμῶν ποθεινόν,
ἐν πᾶσι καλοῖς προκόπτοντα καὶ εὐδοκιμοῦντα καὶ ὄντα παντοίας ἐπη-
ρείας ἀνώτερον.
Στρατηγῷ Στρυμόνος
Οἶδα, τέκνον ἡμῶν ἠγαπημένον, ὅτι καὶ φρονήσει καὶ συνέσει

κοσμούμενος ἐκεῖνα φρονεῖς περὶ τῆς τοῦ θεοῦ ἐκκλησίας ὅσα πρέπον
ἐστὶν ἄνθρωπον θεοφιλῆ καὶ παρὰ θεοῦ καὶ νῦν τιμηθέντα καὶ δοξασθέν-
τα καὶ εἰς τὸν μέλλοντα αἰῶνα δόξαν καὶ τιμὴν λαβεῖν παρ' αὐτοῦ
ἐλπίζοντα· καὶ ἴσως περισσόν τι ποιοῦμεν τὴν σὴν διανοηθέντες παραι-
νεῖν θεοφιλῆ ψυχὴν περὶ τοῦ προΐστασθαι τῶν πραγμάτων τῆς μεγάλης
τοῦ θεοῦ ἐκκλησίας, ἐν ᾗ καὶ ἐδοξάσθης παρὰ τοῦ ἁγίου πνεύματος,
διὰ τῆς ἐπιθέσεως τῶν ταπεινῶν ἡμῶν χειρῶν τὴν ἐπὶ τῇ πατρικιότητι
εὐλογίαν δεξάμενος· ἐν ᾗ πάντως καὶ τὰς ἐλπίδας ἔχεις, τουτέστιν εἰς τὴν
ἐν αὐτῇ διὰ παντὸς κατοικοῦσαν χάριν τοῦ παναγίου πνεύματος.
Θεόγνωστος Canones sive De orthographia Section 193, line 3
θμων κάρθμονος· κέρχμων κέρχμονος· φράδμων φράδμονος·

ἴδμων ἴδμονος· τάτε κύρια αὐτῶν καὶ τὰ προσηγορικά· ἄκμων
ἄκμονος ἐπί τε κυρίου καὶ προσηγορικοῦ.
Τὰ εἰς μων δισύλλαβα τὸ ε παραληγόμενα οὐκ ἔστιν
πολλά· βαρύτονα μὲν γὰρ, τὸ Θέμων ὄνομα κύριον, καὶ τὸ
Βρέμων κύριον· καὶ τὸ κρεμὼν ὀξύτονον καὶ διὰ τοῦ ο μικροῦ
γράφεται· καὶ τρισυλλάβως λέγεται καὶ ὀξυτόνως, ἀκρε-
μόνος διὰ τοῦ ο μικροῦ· τὰ γὰρ κύρια διὰ τοῦ ω μεγάλου.
Τὰ διὰ τοῦ υμων, εἴτε δισύλλαβα, εἴτε ὑπὲρ δύο συλλα-
βὰς, διὰ τοῦ υ ψιλοῦ γράφει τὴν παραλήγουσαν, καὶ τρέπει
τὸ ω εἰς ο ἐπὶ τῆς γενικῆς· οἷον, Στρυμὼν Στρυμόνος· δαι-
τυμὼν δαιτυμόνος· δεῖ προσθεῖναι μὴ ὄντα περιεκτικὰ, ἐπεὶ
τὸ δρυμὼν περιεκτικὸν ὂν τὸ μὲν ι ψιλὸν γράφει τὴν παρα-
λήγουσαν, καὶ φυλάττει τὸ ω ἐπὶ τῆς γενικῆς· δρυμῶνος γάρ.
Τὰ διὰ τοῦ εμων ὑπὲρ δύο συλλαβὰς βαρύτονα διὰ τοῦ
ε ψιλοῦ γράφει τὴν παραλήγουσαν, καὶ φυλάττει τὸ ω·
οἷον, Ἀρτέμων Ἀρτέμωνος· Πολέμων Πολέμωνος· τὸ κηδε-
144
μὼν καὶ ἀκρεμὼν ὀξυνόμενα ἐναλλάξαντα τὰ περὶ τόνων,

παρήλλαξε καὶ κατὰ τὴν γραφήν· τρέπει γὰρ τὸ ω εἰς ο.
Τὰ εἰς λων δισύλλαβα φυλάττει τὸ ω, καὶ παραλήγεται
ἢ τὸ ι, ὡς τὸ Δρίλων· Φίλων· Μίλων· τιλών·
Θεόγνωστος Canones sive De orthographia Section 210, line 4
Τὰ εἰς ων ὀξύτονα ἀρσενικὰ ἔχοντα πρὸ τοῦ ω ἕν τι τῶν

ψιλῶν, μὴ ὄντα ἐθνικὰ, φυλάττουσι τὸ ω καὶ ἐπὶ γενικῆς· οἷον,
ἀγκὼν ἀγκῶνος· κροτὼν κροτῶνος εἶδος ζώου φθαρτικοῦ·
Πλατανιστὼν Πλατανιστῶνος ὄνομα ποταμοῦ· πρόσκειται
μὴ ὄντα ἐθνικὰ, διὰ τὸ Βιστὼν Βιστόνος, ἐθνικὸν γὰρ, καὶ
τρέπει τὸ ω εἰς ο ἐπὶ τῆς γενικῆς.
Τὰ εἰς μων δισύλλαβα ἀρσενικὰ ὀξύτονα ἐπὶ καιροῦ ἢ
τόπου λαμβανόμενα, φυλάττει τὸ ω· οἷον, χειμὼν χειμῶνος·
κευθμὼν κευθμῶνος· οὐχ οὕτως δὲ ἔχοντα διὰ τοῦ ο κλίνεται·
οἷον, Στρυμὼν Στρυμόνος· κρεμὼν κρεμόνος· λέγεται γὰρ
καὶ δισυλλάβως ἐπὶ τῆς αὐτῆς σημασίας τῷ τρισυλλάβῳ.
Τὰ εἰς νων ὀξύτονα περιεκτικὰ φυλάττει τὸ ω· οἷον, ξε-
νὼν ξενῶνος· σεσημείωται τὸ κανὼν κανόνος ὅτι τρέπει τὸ ω
εἰς ο.
Τὰ εἰς ων θηλυκὰ βαρύτονα μὲν ὄντα φυλάττουσι τὸ ω·
οἷον, μήκων μήκωνος· τρήρων τρήρωνος· ἅλων ἅλωνος· Ἀς-
κάλων Ἀσκάλωνος· τὸ γὰρ Λακεδαίμων Λακεδαίμονος τοῦ
ἁπλοῦ τὴν κλίσιν ἐφύλαξεν· ὀξύτονα δὲ ὄντα, καὶ μὴ ἐπὶ
πόλεως λαμβανόμενα τρέπουσι τὸ ω ἐπὶ τῆς γενικῆς· στα-
γὼν σταγόνος· τρυγὼν τρυγόνος·
Ζωναράς λεξικόν Alphabetic letter sigma, page 1670, line 23
στραπτὸς καὶ στρατός.

Στρόβιλος. εἶδος ὀρχήσεως.
Στρόφος. στρέμμα, πλέγμα.
Στρυφνός. ὁ στύφων. καὶ τὸν οἶνον ἔπινε τὸν
στρυφνόν. καὶ βοτάνη τις.
Στριφνός. ἐσφιγμένος· στερεός. παρὰ τὸ στρύ-
φω, στρυφνὸς καὶ στριφνός.
Στρόβιλος. ὁ ἄνεμος. Στρόβηλος δὲ ἡ νῆσος, η.
[παρὰ τὸ στρέφω, στρόφιλος καὶ στρόβιλος.]
Στρουθός. παρὰ τὸ μετὰ οἴστρου θέειν.
Στρυμών. ὄνομα κύριον. καὶ ποταμὸς Στρυμὼν, καὶ κλίνεται
Στρυμόνος.
145
Στρῶβες. ἔθνος.
Στρωτήρ. τὸ πλέγμα, τὸ ἀπὸ τῶν παπύρων
εἰς σκηνὰς καὶ καλύβας πεποιημένον.
Στυγητός. μισητός.
Ζωναράς λεξικόν Alphabetic letter sigma, page 1670, line 24
Στρόβιλος. εἶδος ὀρχήσεως.

Στρόφος. στρέμμα, πλέγμα.
Στρυφνός. ὁ στύφων. καὶ τὸν οἶνον ἔπινε τὸν
στρυφνόν. καὶ βοτάνη τις.
Στριφνός. ἐσφιγμένος· στερεός. παρὰ τὸ στρύ-
φω, στρυφνὸς καὶ στριφνός.
Στρόβιλος. ὁ ἄνεμος. Στρόβηλος δὲ ἡ νῆσος, η.
[παρὰ τὸ στρέφω, στρόφιλος καὶ στρόβιλος.]
Στρουθός. παρὰ τὸ μετὰ οἴστρου θέειν.
Στρυμών. ὄνομα κύριον. καὶ ποταμὸς Στρυμὼν,
καὶ κλίνεται Στρυμόνος.
Στρῶβες. ἔθνος.
Στρωτήρ. τὸ πλέγμα, τὸ ἀπὸ τῶν παπύρων
εἰς σκηνὰς καὶ καλύβας πεποιημένον.
Στυγητός. μισητός.
Γεώργιος Ακροπολίτης ιστορικός Annales Section 40, line 26
τοῦ ἤθους καὶ τῆς Μακεδόνων ἀπέσπασε καὶ πρὸς τὰ τῆς

ἕω διεπέρασε μέρη – τούτοις μᾶλλον θαρρήσας καὶ μη-
δέν τι δεινὸν ἐκ Βουλγάρων προσδοκῶν, τὸ μὲν διὰ τὰς
γεγενημένας σπονδάς, τὸ δὲ καὶ διὰ τὸ ὑπὸ μειρακίου τὰ
τῶν Βουλγάρων διεξάγεσθαι, ἀπάρας τῆς ἕω ὁ βασιλεὺς καὶ
διαπεραιωθεὶς τὸν Ἑλλήσποντον, τὰς ἐκ τῶν Ῥωμαϊκῶν
στρατευμάτων δυνάμεις καὶ τὰς ἐκ τῶν Σκυθῶν μεθ' ἑαυ-
τοῦ ἔχων χωρεῖ κατὰ τοῦ ἐν Θεσσαλονίκῃ βασιλεύειν φημι-
ζομένου Ἰωάννου. ἐπεὶ δὲ παρῆλθε τὰ τῆς Θρᾴκης καὶ
Μακεδονίας χωρία, ἤδη δὲ καὶ τὴν Χριστούπολιν παρήμειψε
καὶ τὸν Στρυμόνα, τῷ φρουρίῳ τῆς Ῥεντίνης προσέσχεν,
ὑπό τινων τηρουμένῳ τῶν Ἰωάννου· οἳ καὶ πρὸ τοῦ τὰ
στρατεύματα τοῦ βασιλέως Ἰωάννου ἰδεῖν καταλιπόντες τὸ
φρούριον, φυγῇ χρησάμενοι δρομαῖοι τὴν Θεσσαλονίκην εἰς-
ῄεσαν. ἔρημον δὲ ἀνδρῶν πολεμιστῶν εὑρόντες οἱ τοῦ
βασιλέως κατέσχον αὐτὸ καὶ φυλακὴν ἐγκατέστησαν. ὁ δὲ
βασιλεὺς τὴν στρατιὰν ἅπασαν συλλεξάμενος ἐγγύς που τῆς
Θεσσαλονίκης ὡσεὶ σταδίους ὀκτὼ τὴν σκηνὴν πήγνυσι·
146
κῆπος τοῦ Προβατᾶ ἡ κλῆσις τοῦ τόπου. ἑλεπόλεις μὲν

καὶ μηχανήματα οὐκ ἦν αὐτῷ εὐχερὲς κατὰ τῆς τοσαύ-
της πόλεως στήσασθαι κἀντεῦθεν μετὰ μάχης τοιᾶσδε
Γεώργιος Ακροπολίτης ιστορικός Annales Section 58, line 36
ὡς εἶχε τάχους ἅπαν ξυναγηοχὼς τὸ στρατόπεδον δωδε-

καταῖος τὰς Σέρρας πέφθακεν, ἐν ὀλίγῳ χρόνῳ τοσαύτην
διανύσας ὁδὸν καὶ τοσοῦτον ἐπαγόμενος στράτευμα, ταῖς
κατὰ συστάδην εἰθισμένον μάχαις, ὅπλοις κατάφρακτον καὶ
ἵπποις φορταγωγοῖς διοικούμενον καὶ πάσαις ἄλλαις ἀπο-
σκευαῖς συγκροτούμενον καὶ περιφραγνύμενον. ἐπεὶ δὲ
μέχρι Σερρῶν κατηντήκει, αὐτόθι διανυκτερεύσας, ἅμα
πρωῒ τὰ στρατεύματα συνταξάμενος καὶ τοὺς πεζαιτέρους
καὶ τοξοφόρους ἔμπροσθεν βαίνειν ἐγκελευσάμενος, ἐπεί-
περ ἐπέπυστο τὴν τοῦ Ῥουπελίου δυσχωρίαν, καθ' ἣν
ὁ ποταμὸς Στρυμὼν ῥεῖ, δυσὶ συγκλειόμενος ὄρεσιν, ὡς
μόγις ἅμαξαν διὰ ταύτης ἔρχεσθαι, τοῦ ποταμοῦ στενω-
τάτην ἀπεργαζομένου τὴν δίοδον, – κλεισούρας τοὺς τοι-
ούτους τόπους ὁ πολὺς κατονομάζει λαός – Βουλγαρικῇ
φυλάττεσθαι στρατιᾷ ἱππέων μὲν ὀλίγων πεζῶν δὲ πολλῶν,
– οἱ γὰρ Βούλγαροι καὶ πύλας ἐν αὐταῖς κατεσκεύασαν
μοχλοῖς καὶ κλείθροις ἠσφαλισμένας, ὡς ἄμαχα τούτοις ἐξ
ἀμφοτέρων τυγχάνειν τῆς τε δυσκολίας τοῦ τόπου καὶ τῆς
γεγενημένης παρ' αὐτῶν προμηθείας καὶ τῆς λοιπῆς ὀχυ-
ρώσεως – ἐπεὶ ταῦτα οὕτως ἔχειν ἐμεμαθήκει ὁ βασιλεύς,
σπουδῇ περὶ τὸν ἐκεῖσε χῶρον ἀφῖκτο,
Γεώργιος Ακροπολίτης ιστορικός Historia in brevius redacta

Section 58, line 7
ἵνα κατὰ Τζεπαίνης ἀφίκοιντο. ὃ καὶ ἐποίησαν. ἀλλὰ μήτε

πολεμίοις ἀξίοις ἐγκύρσαντες, κτύποις ἤχων κερατίνων δια-
θροηθέντες ἀκόσμως ἐχρήσαντο τῇ φυγῇ, πᾶσαν ἀποσκευὴν
καὶ τοὺς πλείους τῶν ἵππων τοῖς Βουλγάροις ἀπολιπόντες.
Καὶ ὁ τοῦ Μελενικιωτικοῦ δὲ προεξάρχων στρα-
τεύματος Δραγωτᾶς τοὔνομα ἀποστασίαν φανερὰν μεμελέ-
τηκε, καὶ συναγαγὼν στρατιὰν πλείστην παρεκάθισε Με-
λενίκον. ἐφύλαττον δὲ τοῦτον ὁ Νεστόγγος Θεόδωρος
καὶ ὁ Ἄγγελος Ἰωάννης, οἳ καὶ γενναίως ἀντεῖχον. ὁ δὲ
βασιλεὺς ἐς Σέρρας ἀφίκετο, καὶ ἐπεὶ ἐκπέπυστο τὴν τοῦ
Ῥουπελίου δυσχωρίαν, καθ' ἣν ὁ Στρυμὼν ῥεῖ, Βουλγαρικῇ
φυλάττεσθαι στρατιᾷ, οἳ καὶ πύλας ἐν αὐταῖς κατεσκεύασαν,
147
σπουδῇ περὶ τὸν ἐκεῖσε χῶρον ἀφίκετο. ἀποκόψας οὖν

στρατιὰν πεζαιτέρων ὑπὲρ κεφαλῆς τῶν Βουλγάρων βαδίζειν
εἰς τὸ ὄρος προστέταχεν, ἱππεῦσι δὲ κατευθὺ τῶν πυλῶν
τὴν μάχην ποιεῖν ἐκέλευσε. καὶ ἐπεὶ κατεῖδον οἱ Βούλγα-
ροι ἐκ μὲν ἄνωθεν ὀϊστοὺς βάλλοντας, κατεναντίον δὲ στα-
δαίαν οὖσαν τὴν μάχην, εἰς φυγὴν ἐτράποντο. καὶ τὸ
βασιλικὸν ἐφείπετο στράτευμα καὶ πολλοὺς σπάθης ἔργον
ἐποίησαν. οἱ δὲ λοιποὶ τὴν τοῦ βασιλέως ἔφοδον τοῖς
Βουλγάροις ἀπήγγειλαν,
Δούκας ιστορικός. Ιστορία Τουρκοβυζαντινή. Chapter 18, section 2,

line 8
τα, παρευθὺ πρὸς Βυζάντιον ἄνεισι καὶ ὁ ἀνεψιὸς αὐτοῦ παραχωρεῖ τῶν
οἰάκων
τῆς βασιλείας· καὶ αὐτὸς ἐν τῇ νήσῳ Λήμνῳ πέμπεται καὶ ὁ Μανουὴλ
μόνος
βασιλεὺς παρὰ τοῦ παλατίου καὶ τοῦ δήμου εὐφημίζεται.
Ὁ δὲ Μουσουλμὰν περάσας ἐν τῇ δύσει εἰσῆλθεν ἐντὸς τῆς Πόλεως·
καὶ πίπτει ἐν τοῖς ποσὶ τοῦ βασιλέως καὶ δέεται τούτου λέγων, ὅτι· “Ἐγὼ
ἔσο-
μαί σοι εἰς υἱόν, σὺ δὲ πατὴρ ἐμὸς ἔσῃ· καὶ ἀπὸ τοῦ νῦν ἐν μέσῳ ἡμῶν οὐ
φύει
ζιζάνιον· ἀλλ' οὔτε σκάνδαλα ἔσονται, μόνον ἀναγόρευσόν με ἡγεμόνα
Θρᾴκης,
ὅσην καὶ ἄλλην γῆν διὰ τῶν γονέων ἐπεκτησάμην.” – Δοὺς αὐτῷ καὶ
ὁμήρους
ἕνα τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ τῶν ἀνήβων καὶ μίαν τῶν ἀδελφίδων
Φατμακάτουν
ἐπονομαζομένην, ὑποσχεθεὶς δοῦναι τῷ βασιλεῖ τὴν Θεσσαλονίκην καὶ
τὰ τοῦ
Στρυμόνος ἄχρις αὐτοῦ Ζητουνίου καὶ τὴν Πελοπόννησον, τὰ δὲ τῆς
Πόλεως
πέριξ ἀπὸ Πανίδου μέχρι Ἱεροῦ Στομίου καὶ ἀπὸ τοῦ Ἱεροῦ Στομίου
μέχρι
Βάρνας ἅπαντα τὰ παράλια κάστρα τὰ ἐν τῷ Εὐξείνῳ Πόντῳ κείμενα, ὁ
δὲ βα-
σιλεὺς εἰρηναίαν κατάστασιν ποιήσας καὶ αὐτὸν ἐν Ἀδριανουπόλει
πέμψας,
ἔστειλε Δημήτριον τὸν Λεοντάριν, ἄνδρα συνετὸν καὶ περὶ τὰ πολεμικὰ
εὔστρο-
φον, τοῦ παραλαβεῖν τὴν Θεσσαλονίκην. Ὁ δὲ παραλαβὼν αὐτὴν καὶ
148
μηνύσας
τῷ βασιλεῖ, εἰσάγει τὸν βασιλέα Ἰωάννην ἐντὸς καὶ δεικνύει τοῦτον
βασιλέα πά-
σης Θετταλίας. Ὁμοίως καὶ ἐν πάσαις ταῖς πόλεσι καὶ τοῖς πολιχνίοις
ἔστειλεν
ὁ βασιλεὺς Ῥωμαίους τῶν ἐνδόξων καὶ παρέλαβον πάντα διώξαντες τοὺς
Τούρκους.

line 4
Ἀθροίσας οὖν στρατὸν ἱκανόν, πρῶτον μὲν ἐν Σερβίᾳ κατέδραμεν, –

ἔφθα-
σε γὰρ ὁ δεσπότης Στέφανος, ὁ τοῦ Λαζάρου υἱός, μὴ φέρων ἐν τοῖς ὠσὶν
τὴν
ἐπιδρομήν, – καὶ παμπληθῆ χωρία καὶ κάμπους καταδραμὼν τὰ μὲν
ὡραῖα τῇ
ὄψει καὶ νέα σώματα ᾐχμαλώτιζεν, τοὺς δὲ λοιποὺς ἅπαντας ξίφει
κατέσφαττε.
Λαβὼν δὲ καὶ πολίχνια τρία πολέμῳ, πάντας ἐθέρισε καὶ θερίζων ἐν τοῖς
σώ-
μασι τῶν χριστιανῶν τράπεζαν ἐφήπλου καὶ πανδαισίαν ἐποίει μετὰ τῶν
μεγι-
στάνων αὐτοῦ.
Ἀπὸ δὲ Σερβίας στραφεὶς ἐν Ἀδριανουπόλει καὶ μικρὸν ἀναπαυσάμε-
νος, τὰ πρὸς τὴν Κωνσταντίνου παρεσκεύαζεν πολεμικὰ
τειχομηχανήματα. Πέμ-
ψας δὲ στρατὸν οὐκ ὀλίγον ἐν Θετταλίᾳ ἐπολιόρκει Θεσσαλονίκην· καὶ
τὰ παρὰ
τὸν Στρύμονα χωρία πάντα παραλαβὼν πλὴν Ζητουνίου, αὐτὸς πρὸς
Κωνσταν-
τινούπολιν ἐχώρει καὶ πάντα τὰ χωρία εὑρὼν ἔρημα, ἦν γὰρ μετοικίσας
αὐτὰ ὁ
βασιλεὺς Μανουὴλ ἐντὸς τῆς Πόλεως, πάντα πυρὶ παρέδωκεν. Αὐτὸς δὲ
πήξας
τὰς σκηνὰς τῇ μὲν γνώμῃ θαῤῥῶν ἦν, ὅτι γενήσεται ταύτης κύριος, τῇ δὲ
πρά-
ξει καὶ τῇ λοιπῇ δυνάμει μακρόθεν ἦν ἑστώς. Πλὴν καθ' ἡμέραν οὐκ
ἐπαύετο
πολεμῶν καὶ πολεμιζόμενος καὶ σφάττων καὶ σφαζόμενος παρὰ τῶν
Πολιτῶν·
ἐξερχόμενοι γὰρ οἱ Πολῖται συνεπλέκοντο τοῖς Τούρκοις καὶ εἰς τὸν ἕνα
149
Ῥω-
μαῖον τρεῖς ἔπιπτον Τοῦρκοι. Τὸν δὲ βασιλέα οὐκ ἤρεσκε τοῦτο. Εἶχε γὰρ
τοὺς
Ῥωμαίους ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ διὰ τὴν ὀλιγότητα φυλάττων αὐτοὺς ὡς κόρην
ὀφθαλμοῦ.
Δούκας ιστορικός. Ιστορία Τουρκοβυζαντινή.

Εἰ δ' οὖν, ἔσο μοι διακείμενος σὺν τοῖς ἐμοῖς ἀνηκόοις κἀγώ, τὸ ὅπερ
Θεῷ βου-
λητόν, εἰς σὲ πράξω.” – Ὁ Τζιναὴτ γοῦν ἀπεκρίνατο· “Ὅ σοι βουλητόν,
πρᾶτ-
τε, τὴν δ' ἀπέκβασιν τῷ Θεῷ ἄφες.” –
Στέλλει οὖν ἐν ἐκείνῳ τῷ ἔτει ἀκιντζίδας ἐν Βλαχίᾳ καὶ ἐν Σερβίᾳ
δεικνύων τὴν ἀνάῤῥησιν αὐτοῦ. Ἔρχονται οὗν ἀποκρισιάριοι πάντοθεν,
προσα-
γορεύοντες αὐτῷ τὰ τῆς ἡγεμονίας εἰσόδια καὶ ἀπὸ τὸν δεσπότην Σερβίας
καὶ
ἀπὸ βεηβόδαν Βλαχίας· ἐποίησεν οὖν εἰρήνην σὺν ἐκείνοις.
Μετὰ δὲ τοῦ βασιλέως Ἰωάννου οὐκ ἦν τὸ σύνολον ἡμερωθῆναι, ἀλλ'
ἔτρεφεν ἔχθραν ἄσπονδον. Ὡς οὖν οὐκ ἠδυνήθη τι πρᾶξαι κατὰ τῆς
Πόλεως,
πρὸς τὰ μέρη τῆς Θετταλίας τὴν ὁρμὴν τοῦ νοὸς εἶχε καὶ πρὸς τὰς
ἐμβολὰς
τῆς Πελοποννήσου. Καὶ ἐν τοῖς ἀγιαλοῖς τοῖς κατὰ τὸν Στρυμόνα,
πέμψας οὖν
ἱκανὰ στρατεύματα ἔκλεισε Θεσσαλονίκην καὶ τὰ πέριξ ἐλεηλάτει· τὸ
Ζητούνιον
καὶ τὰ πέριξ ἐκούρσευε. Ἦν δὲ τότε ἐν Ζητουνίῳ σταλεὶς εἰς ὑπατείαν
Καντακου-
ζηνὸς ὁ Στραβομύτης, ἄνδρας γενναῖος, εἰ χρὴ καλεῖν αὐτὸν ἄνδρα,
ποιήσας με-
γάλην ζημίαν ἐν ἐκείνοις τοῖς μέρεσι τοὺς κατοικοῦντας Τούρκους καὶ
περιέπων
ἀσφαλῶς τὰ πέριξ τοῦ Ζητουνίου καὶ τὸ πολίχνιον.
Ἑτοιμάσας τὸν τῆς ἑῴας στρατὸν πέμπει στρατάρχην ὀνόματι Χαλίλην
τινά, Ῥωμαῖον τῷ γένει, γαμβρὸν ἐπ' ἀδελφῇ τοῦ προμνημονευθέντος
Παγια-
ζήτ, ὃν ἀπέκτεινε Τζιναὴτ ἔτι ὢν σὺν τῷ Μουσταφᾶ· καὶ δὴ λαβὼν τὰς
δυνά-
μεις ἁπάσας πρὸς τὰ μέρη Φιλαδελφείας, ὁ δὲ Τζιναὴτ τὸ παράπαν μὴ
δειλιῶν,
150

line 4
σαρας, ἦν γὰρ κοιμώμενος καὶ ῥέγχων ὑπὸ πολλῆς ἀγρυπνίας παννύχου,

συνέθλα-
σαν αὐτοῦ τὴν κεφαλὴν κοιμωμένου. Ὁμοίως καὶ τοῦ Παγιαζὴτ τὴν
κεφαλὴν
ἀπέτεμον καὶ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ καὶ τῶν ἐγγόνων· οὐκ ἐφείσαντο καὶ τῶν
νηπίων
τῶν ἐκ τῆς γενεᾶς αὐτοῦ. Τὰς κεφαλὰς οὖν αὐτῶν ἔστειλαν ἐν τάχει ἐν
Ἀδρια-
νοῦ πρὸς τὸν ἡγεμόνα. Ὁ δὲ ἡγεμὼν πέμψας ἐν Καλλιουπόλει, ἀπέτεμον
τὰς κε-
φαλὰς τῶν ἐγκλείστων, τοῦ Κούρτη λέγω καὶ Χαμζᾶ, τοῦ θείου αὐτοῦ·
καὶ οὕ-
τως ἐτελειώθη παγγενεὶ ὁ Τζινεήτ.
Ὁ βασιλεὺς οὖν Ἰωάννης ποιήσας κατάστασιν καὶ τελείαν εἰρή-
νην μετὰ τοῦ Μωρὰτ δοὺς αὐτῷ τὰς πόλεις καὶ κώμας, ἃς εἶχεν ἡ
Ποντικὴ θά-
λασσα πλὴν τῶν κάστρων, ὧν οὐκ ἠδυνήθη λαβεῖν ἐν τῇ μάχῃ, οἷον
Μεσεμβρίαν,
Δέρκους καὶ ἄλλα, καὶ τὸ Ζητούνιον σὺν ταῖς λοιπαῖς χώραις τοῦ
Στρυμόνος καὶ
κατ' ἔτος τέλος ἀσπρῶν ͵τ εἰρηνεύων κατὰ τὸ δυνατὸν ἐκάθητο.
Ὁ δὲ Μωράτ, ὡς ἡ τύχη πρὸς αὐτὸν χαροπὸν ἔβλεψε καὶ πάντας τοὺς
ἐχθροὺς αὐτοῦ εἰς τέλος ἠφάνισεν καὶ οὐκ εἶχε τὸν φοβήσαντα ἢ τὸν
κωλύσαντα,
περᾷ τὴν Θρᾴκην καὶ ἐν Προύσῃ γέγονεν· κἀκεῖθεν ἀπάρας καὶ τὴν
γέφυραν
περάσας τοῦ Λοπαδίου κατῆλθεν εἰς Πέργαμον, ἀπὸ δὲ Περγάμου εἰς
Μαγνη-
σίαν ἀφίκετο, ἀπὸ δὲ Μαγνησίας εἰς Σμύρνην, ἀπὸ δὲ Σμύρνης εἰς
Θύραια καὶ
Ἔφεσον.
Συνέῤῥεον δὲ τῶν πέριξ ἡγεμόνων ἀποκρισιάριοι, ἀλλὰ καὶ τῶν μα-
κράν. Ἔστειλε γὰρ ὁ βασιλεὺς τὸν κὺρ Λουκᾶν Νοταρᾶν τὸν αὐτοῦ
μεσάζοντα
σὺν δώροις πολλοῖς, ὁμοίως καὶ Λάζαρος ὁ δεσπότης Σερβίας, ἀλλὰ καὶ
Ντάνος

line 17
151
καὶ τῶν πιστευόντων εἰς τὸν ἐν αὐτῷ παγέντα, φιλικὸν προσωπεῖον

ἐνδυθεὶς
ὡς μαθητὴς τοῦ μεταμορφωθέντος εἰς ὄφιν Σατανᾶ ἀποδέχεται τὴν
πρεσβείαν
καὶ γράφει νέας διαθήκας καὶ ὀμνύει θεὸν τοῦ ψευδοπροφήτου καὶ τὸν
συνώ-
νυμον αὐτοῦ προφήτην καὶ τὰς μιαρὰς αὐτοῦ βίβλους καὶ ἀγγέλους καὶ
ἀρχαγ-
γέλους τοῦ στέργειν καὶ ἐμμένειν ἐφ' ὅρου ζωῆς αὐτοῦ ἐν ἀγάπῃ καὶ
ὁμονοίᾳ
μετὰ τῆς Πόλεως καὶ τοῦ δεσπότου Κωνσταντίνου σὺν πᾶσι τοῖς
περιχώροις καὶ
πόλεσιν ὑπὸ τὴν αὐτὴν δεσποτείαν· καὶ τὴν εὔνοιαν καὶ διάθεσιν, ἣν
ἐκέκτητο ὁ
πατὴρ αὐτοῦ μετὰ τοῦ βασιλέως Ἰωάννου τοῦ προβεβασιλευκότος καὶ
τοῦ δεσπό-
του Κωνσταντίνου τοῦ νῦν, ἐν αὐτῇ τῇ γνώμῃ καὶ αὐτὸς ζήσεται καὶ
τεθνήξε-
ται. Ἐπέκεινα δὲ τούτων τῶν καλῶν ὑποσχέσεων ἐδωρήσατο καὶ κατ'
ἔτος τῇ
βασιλείᾳ Ῥωμαίων ἐκ τῶν εἰσοδημάτων τῶν παρὰ τὸν Στρυμόνα
κειμένων χωρίων ἀριθμὸν ἀσπρῶν τριακοσίων χιλιάδων, αἰτήσαντες
ταῦτα οἱ τρισάθλιοι
ἕνεκα τροφῆς καὶ ἑτέρας ἐξόδης τοῦ Ὀρχὰν τοῦ προλεχθέντος ἀπογόνου
τοῦ
Ὀτμάν. Καὶ δὴ καλῶς κατὰ τὸ δοκοῦν ποιήσαντες τὴν ἀγάπην, ἀπῄεσαν
καὶ
αὐτοὶ χαίροντες.
Ὁμοίως καὶ οἱ τῆς Βλαχίας καί οἱ τῶν Βουλγάρων καὶ οἱ τὰς νήσους
κατοικοῦντες, Μιτυληναῖοι, Χῖοι, Ῥόδιοι, ἐκ τοῦ Γαλάτου Γενουῖται, ἐκ
πάν-
των ἐλθόντες σὺν δώροις προσεκύνησαν τῷ ὡς ἀληθῶς σαρκοφόρῳ
δαίμονι·

line 3
τὰ τῆς δύσεως παραχωρήσει τοῖς Ῥωμαίοις.” – Ταῦτα καὶ τὰ τούτοις

ὅμοια
λαβὼν κατὰ νοῦν, βλέπει τοὺς πρέσβεις τοῦ Καραμὰν ἱλαρῷ βλέμματι
καὶ κατὰ
καιρὸν ἐπαπειλητικοὺς λόγους αὐτοῖς ἐδίδου, παρὰ καιρὸν δὲ καὶ πράους,
152
ἕως
οὗ τὴν εἰρήνην ἐνόρκως ἀσφαλίσατο καὶ μετὰ ἀγάπης ἀπέπεμψε. Τοὺς δὲ
τοῦ
βασιλέως πρέσβεις, ἀπεκρίνατο, ὡς· “Ἤδη διασυντόμως ἐν
Ἀδριανουπόλει μέλ-
λω μὲν εἶναι κἀκεῖ ἐλθόντες ἅπαντα τὰ τῷ βασιλεῖ καὶ τῇ πόλει ἀναγκαῖα
ἀναγ-
γείλατέ μοι καὶ ἑτοίμως ἔχω τοῦ δοῦναι πᾶν τὸ ζητούμενον.” – Σὺν
τούτοις δὲ
καὶ ἑτέροις μειλιχίοις λόγοις κολακεύσας ἀπέλυσεν.
Ὁ δὲ Μεχεμὲτ διαβὰς δι' ὀλίγων ἡμερῶν τὸν πορθμὸν καὶ ἐν τῇ
Ἀδριανοῦ εἰσελθών, παρευθὺ στείλας ἕνα τῶν δούλων αὐτοῦ ἐν τοῖς κατὰ
τὸν
Στρυμόνα χωρίοις ἐκώλυσε τὴν πρόσοδον τὴν εὐεργετηθεῖσαν τῷ
βασιλεῖ καὶ
τοὺς ἐπιβλέποντας καὶ οἰκοδεσποτεύοντας ταύτην ἐδίωξε, τὸν πρῶτον
χρόνον μό-
νον γευσάμενος.
Μετὰ δὲ τοῦτο τὸ ἔργον ἑτέρου ἥψατο λίαν ἐπιζημίου καὶ θανασίμου
κατὰ Ῥωμαίων. Χειμῶνος γὰρ ἀρξαμένου προστάγματα καὶ διαλαλιὰς ἔν
τε δύ-
σει ἔν τε ἀνατολῇ ἐν ἑκάστῃ ἐπαρχίᾳ τοῦ ἑτοιμάσαι οἰκοδόμους τεχνίτας
χιλίους
καὶ ἐργάτας κατὰ ἀναλογίαν τῶν τεχνιτῶν καὶ ἀσβεστοκαύστας καὶ
ἁπλῶς εἰπεῖν
πᾶσαν ἐργασίαν καὶ παρακομιδὴν τοῦ εἶναι ἑτοίμους ἐν ἔαρι εἰς
κατασκευὴν
κάστρου ἐν τῷ Στομίῳ τοῦ Ἱεροῦ ὑπεράνω τῆς Πόλεως. Τότε οἱ Ῥωμαῖοι
ἀκού-
σαντες τὴν πικρὰν ταύτην ἀγγελίαν καὶ οἱ ἐν Κωνσταντίνου καὶ οἱ ἐν
πάσῃ τῇ
Ἀσίᾳ τε καὶ Θρᾴκῃ καὶ οἱ ἐν ταῖς νήσοις οἰκοῦντες χριστιανοὶ
ὑπερήλγησαν,
Μιχαήλ Κριτόβουλος Book 3, chapter 3, section 1, line 4
Βόστρους ὁ βασιλεύς. ἡ δὲ λαβοῦσα τήν τε θυγατέρα καὶ πάντα

τὸν βίον αὐτῆς ἀφίκετο ἐς Βόστρους κἀκεῖ συνάπτει τὴν θυγατέρα τῷ
τούτων ἡγεμόνι δοῦσα καὶ φερνὴν αὐτῷ τὰ πολίσματα, καὶ χρόνον
ἱκανὸν αὐτοῦ διαγαγοῦσα ὕστερον ἀπέπλευσεν ἐς Κέρκυραν παρά τε
τὴν μητέρα καὶ τοὺς ἀδελφούς.
κίνησις τοῦ βασιλέως κατὰ τῆς Πελοποννήσου

153
βασιλεὺς δὲ χειμῶνος καλῶς παρασκευασάμενος καὶ στρατιὰν

ὅτι πλείστην ἀγείρας ἱππικήν τε καὶ πεζήν, ἐπειδὴ ἔαρ ὑπέφαινεν ἤδη,
ἄρας ἐκ τῆς Ἀδριανοῦ παντὶ τῷ στρατῷ ἐπορεύετο διὰ τῆς κάτω Μακε-
δονίας ὡς ἐπ' Ἀμφίπολίν τε καὶ Στρυμόνα ποταμὸν συνεπαγόμενος ἅμα
οἱ καὶ ὅπλα πολλὰ καὶ μηχανὰς παντοίας καὶ χαλκὸν ὅτι πλεῖστον καὶ
σίδηρον.
γενόμενος δ' ἐν Στρυμόνι διαβαίνει τε τοῦτον καὶ παρα-
μείψας τὴν Βόλβην λίμνην καὶ προσελαύνων ἐπὶ τὰ πρόσω ἐπιβαίνει
Θετταλίας· κἀνταῦθα στρατοπεδευσάμενος ἔγνω μικρὸν παραμεῖναι
ὥστε διαναπαῦσαί τε τὴν στρατιὰν καὶ ἑτέραν αὐτοῦ περιμεῖναι καὶ
ἅμα πεῖραν ποιούμενος τῶν τῆς Πελοποννήσου ἡγεμόνων, εἴ πως ἄρα
ἐνδοῖεν τὴν κατ' αὐτῶν ἐκστρατείαν τοῦ βασιλέως μαθόντες καὶ τὸν
δασμὸν ἀποδοῖεν.
ἐλέγετο γὰρ καὶ τοῦτο, ὅτι, εἰ ἧκον ἂν ἐν τῷ
κίνησις τοῦ βασιλέως κατὰ τῆς Πελοποννήσου
βασιλεὺς δὲ χειμῶνος καλῶς παρασκευασάμενος καὶ στρατιὰν

ὅτι πλείστην ἀγείρας ἱππικήν τε καὶ πεζήν, ἐπειδὴ ἔαρ ὑπέφαινεν ἤδη,
ἄρας ἐκ τῆς Ἀδριανοῦ παντὶ τῷ στρατῷ ἐπορεύετο διὰ τῆς κάτω Μακε-
δονίας ὡς ἐπ' Ἀμφίπολίν τε καὶ Στρυμόνα ποταμὸν συνεπαγόμενος ἅμα
οἱ καὶ ὅπλα πολλὰ καὶ μηχανὰς παντοίας καὶ χαλκὸν ὅτι πλεῖστον καὶ
σίδηρον.
γενόμενος δ' ἐν Στρυμόνι διαβαίνει τε τοῦτον καὶ παρα-
μείψας τὴν Βόλβην λίμνην καὶ προσελαύνων ἐπὶ τὰ πρόσω ἐπιβαίνει
Θετταλίας· κἀνταῦθα στρατοπεδευσάμενος ἔγνω μικρὸν παραμεῖναι
ὥστε διαναπαῦσαί τε τὴν στρατιὰν καὶ ἑτέραν αὐτοῦ περιμεῖναι καὶ
ἅμα πεῖραν ποιούμενος τῶν τῆς Πελοποννήσου ἡγεμόνων, εἴ πως ἄρα
ἐνδοῖεν τὴν κατ' αὐτῶν ἐκστρατείαν τοῦ βασιλέως μαθόντες καὶ τὸν
δασμὸν ἀποδοῖεν.
ἐλέγετο γὰρ καὶ τοῦτο, ὅτι, εἰ ἧκον ἂν ἐν τῷ
τότε πρέσβεις αὐτοῦ παρὰ βασιλέα κομίζοντές τε τὸν δασμὸν καὶ δεό-
μενοι τυχεῖν εἰρήνης, ἔτυχον ἂν καὶ οὐκ ἂν ἐπὶ τὰ πρόσω τοῦ λοιποῦ
προὐχώρει ὁ βασιλεὺς οὐδ' ἐστράτευσε κατ' αὐτῶν· εἶχε γὰρ ἄλλα τὰ
ἡμέρας οὐ συχνάς, καὶ μετὰ τοῦτο φθινοπώρου λήγοντος ἤδη παρα-

γίνεται ἐς τὸ Βυζάντιον. καὶ ἔννατον καὶ ἑξηκοστὸν ἔτος πρὸς τοῖς
154
ἐννακοσίοις τε καὶ ἑξακισχιλίοις τοῖς ὅλοις ἠνύετο, ἑνδέκατον δὲ τῆς

ἀρχῆς τῷ βασιλεῖ.
σημείωσαι ὅπως ἐθεράπευσε τὸν βασιλέα Τραπεζοῦντος
τὰ μὲν οὖν κατὰ Σινώπην καὶ Τραπεζοῦντα, πόλεις λόγου ἀξίας

καὶ τῶν ὀνομαστῶν ἐν τοῖς νῦν καιροῖς, τοῦτον ἔσχε τὸν τρόπον.
βασιλεὺς δὲ Μεχεμέτης τὴν Κωνσταντίνου καταλαβὼν πρῶτα μὲν
προὔργου τι ποιεῖται τὴν θεραπείαν τοῦ βασιλέως Τραπεζοῦντος, καὶ
δίδωσιν αὐτῷ καὶ τοῖς σὺν αὐτῷ χώραν ἱκανὴν ἐς διατροφὴν περίπου
τὸν Στρυμόνα ποταμὸν ὥστε ἀποφέρεσθαι δασμὸν ἐκεῖθεν ἐτήσιον
ἀργυρίου κέρμα νενομισμένον μυριάδας τριάκοντα.
σημείωσαι περὶ τοῦ φιλοσόφου Γεωργίου τοῦ Ἀμηρούκη

ὅπως ἐδέξατο τοῦτον ὁ βασιλεὺς καὶ εἶχε διὰ τιμῆς
Ιωάννης 6ος Καντακουζηνός Volume 1, page 267, line 16
.... τοῦ νέου πραττόντων πεμφθεὶς, τά τε ἄλλα ἀπαγγέλλων

ὡς ἔχει καλῶς, καὶ ὡς, εἰ νῦν ἀφίκοιτο, σὺν οὐδενὶ παραλη-
ψόμενος πόνῳ τὴν πόλιν. ἐπεὶ δὲ ἐπύθετο ὁ βασιλεὺς, τά τε
ἀχθοφόρα τῶν ζώων καὶ τὰς ἀποσκευὰς καὶ στρατιωτῶν ὅσοι
μὴ εὐπόρουν ἵππων εὐρώστων καὶ τὰ πολέμια ἀγαθῶν κα-
ταλέλοιπεν ἀπολεξάμενος ἐν Ζίχνα ἅμα Τζαμπλάκωνι τῷ
μεγάλῳ παπίᾳ καί τισιν ἑτέροις ὀλίγοις· αὐτὸς δ' ἅμα δο-
μεστίκῳ τῷ μεγάλῳ καὶ τοῖς λοιποῖς ἡγεμόσι τὴν ἀπολεχθεῖ-
σαν στρατιὰν παραλαβὼν, ἔδοξεν ἐπὶ Δράμαν ὡς πολιορκή-
σων ἀπιέναι. ἐπεὶ δὲ ἐπεγένετο ἡ νὺξ, ἀναστρέψας ἀφ' ἧς
ἐπορεύετο ὁδοῦ, ἤλαυνεν ἐπὶ Θεσσαλονίκην διὰ Στρυμόνος.
καὶ διαβὰς τὸν ποταμὸν, κατὰ τὸ Μαρμάριον προσαγορευόμε-
νον Μικρὸν ἐκέλευσε τὴν στρατιὰν τυχεῖν ἀναπαύλης καταβάν-
τας ἀπὸ τῶν ἵππων. ἀναπαυσάμενοι δὲ εἴχοντο πάλιν τῆς
αὐτῆς ὁδοῦ, καὶ τήν τε ἐπιοῦσαν καὶ τὴν νύκτα τὴν μετ'
αὐτὴν ὁδεύσαντες, ἅμα ἕῳ κατὰ τὴν τρίτην ἦσαν ἐν Χορταί-
του. τῇ προτεραίᾳ δὲ αὐτῆς φήμη τις διὰ Θεσσαλονίκης δι-
ῄει, ὡς βασιλεὺς ὁ νέος τό,τε Ζίχνα εἷλε προσχωρῆσαν, καὶ
εἰς Φερὰς ἐλθὼν, τὴν ἐκ τῆς ἑσπέρας στρατιὰν ἅμα Τριβα-
λοῖς τοῖς συμμάχοις ἐγκατέκλεισεν ἐντὸς τειχῶν, μηδὲ ἀντο-
φθαλμῆσαι δυνηθέντας· ἀναζεύξας δὲ πάλιν εἰς Ζίχνα,
155
νων τῶν τειχῶν, ἀγασθεὶς τοῦ τόπου τὴν εὐφυΐαν. ἦν γὰρ

καὶ περὶ τὰς οἰκοδομὰς φιλότιμος ὁ βασιλεὺς, οὐ μόνον χρεί-
ας ἕνεκα, ἀλλὰ καὶ ψυχαγωγίας ὢν ἕτοιμος ἀναλοῦν. περὶ
μὲν γὰρ Θεσσαλονίκην οὔπω πρότερον ὂν τὸ Γυναικόκαστρον
προσαγορευόμενον ἐτείχισε, καὶ πύργον ἐπιστήσας μεγέθει
τε μέγιστον καὶ καρτερώτατον ἀντισχεῖν πρὸς πολεμίων μη-
χανάς· ὅθεν ἔλαχε καὶ τὴν προσηγορίαν, ὡς καὶ γυναικείας
οὔσης φρουρᾶς, κρείττων ἐσόμενος παντοίας πολεμίων προς-
βολῆς. καὶ περὶ Φερὰς ἕτερον Σιδηρόκαστρον, καὶ αὐτὸ διὰ
τῶν τειχῶν τὸ εὐπαγὲς καὶ λίαν ὀχυρὸν ὠνομασμένον. Ἀμ-
φίπολιν δὲ τὴν ἐν Στρυμόνι πόλιν Ἑλληνίδα παλαιὰν, ἐκ πολ-
λῶν ἐτῶν κατεσκαμμένην αὖθις ἐτείχισεν ὁ βασιλεὺς καὶ συν-
ῴκισεν ἐκ τῶν πέριξ πόλεων πέμψας ἀποικίας. οὐ μὴν ἀλ-
λὰ καὶ περὶ Θρᾴκην παράλιον ἑτέραν πόλιν κατεσκαμμένην
καὶ αὐτὴν, ἧς φασιν Ἀναστάσιον βασιλέα Ῥωμαίων οἰκι-
στὴν καὶ ἐξ ἐκείνου προσαγορευομένην, ἀνέστησεν αὖθις οὐ
πᾶσαν, ἀλλ' ὅσον μάλιστα ἐνῆν ἀπολαβὼν, καὶ Περιθεώριον
προσηγόρευσεν. ἕτερον δὲ φρούριον ἐδείματο, οὐ πολὺ ἀφε-
στηκὸς θαλάσσης, Διπόταμον προσαγορευθέν. ἃ δὴ πάντα
οὐ μᾶλλον φιλοτιμίας ἢ ἀσφαλείας τῶν χωρίων ἕνεκα, ἐν οἷς
ἐκτίσθησαν, ἐτείχισεν ὁ βασιλεύς.
... δὲ λυσιτελέστερον οὐκ ἔχων τρέπεσθαι, ἐχώρει τὴν εἰς

Θεσσαλονίκην, ἐκ τῆς Ἠϊόνος ἄρας, καὶ τὴν νύκτα ἐκείνην
ὡρμίσατο ἐπ' ἀγκυρῶν Ἀμφιπόλεως ἐγγὺς ὑπὸ Τριβαλῶν κα-
τεχομένης. ἧς ἐπετρόπευε Μπραϊάνης, βασιλεῖ ἐς τὰ μάλι-
στα φίλος ὢν ἐκ τῆς πρὸς αὐτοὺς διατριβῆς· πρὸς ὃν ἀκα-
τίου ἐπιβὰς νυκτὸς, ἀφίκετο εἰς Ἀμφίπολιν ὁ βασιλεὺς κρύ-
φα καὶ διειλέχθη. ὁ δὲ τά τε πρὸς αὐτὸν εὖ διέθετο βασι-
λεῖ ἐπαγγειλάμενος πάντα ποιήσειν κατὰ γνώμην, καὶ τοῖς ἄλ-
λοις βασιλέως φίλοις ὑπέσχετο διαλεχθήσεσθαι, ἵν' ἐν καιρῷ
προσήκοντι χρήσιμοι ὀφθεῖεν βασιλεῖ, ἀπήγγελλέ τε, ὡς περὶ
Στρυμμόνα νῆες ὁρμίζονται δύο καὶ εἴκοσι Περσικαὶ ἐπὶ λεη-
λασίᾳ ἀφιγμέναι. ὁ μὲν οὖν βασιλεὺς τοιαῦτα ἐπὶ νυκτὸς
διαλεχθεὶς, πάλιν εἰς τὰς τριήρεις ἀπεχώρει, πρόνοιαν πολ-
λὴν ποιούμενος τοῦ μὴ φανερὸς εἶναι διειλεγμένος τῷ Τρι-
βαλῷ. ἅμα δὲ ἕῳ ἔπεμπεν ἐπὶ τοὺς Πέρσας καὶ ἐκάλει
156
ἐπὶ συμμαχίαν· οἱ δὲ παρῆσαν οὐδὲν μελλήσαντες. οὓς ἄ-

γων μετὰ τῶν τριηρέων ἀφῖκτο εἰς Θεσσαλονίκην, εὗρε δὲ
τὸν δῆμον καὶ τοὺς Ζηλωτὰς πρὸς τοὺς ἀρίστους διαστασιά-
ζοντας, καὶ κοινῇ κακῶς τὴν πόλιν ἔκ τε τῶν ἔξωθεν πολε-
μίων καὶ τῶν ἔνδον ἐπιβούλων ἔχουσαν. πάντα δὲ εὐθὺς
διέλυε τὰ δεινὰ ἐπιφανεὶς,
ἐπεὶ δ' αὐτὸν ὁρᾷ πάνυ περιεχόμενον τῶν πόλεων, καὶ τῆς
ζωῆς οὐ μικρὸν μέρος ἡγούμενον ἀφαιρεθήσεσθαι, εἰ τούτων
ἀποστερηθείη, ἀδικήσειν μὲν Ῥωμαίους, πλὴν διελόμενον
τὰς πόλεις, ὡς ἂν αὐτῷ δοκοίη, καὶ παραχωρήσαντα ὅσων
ἂν ἐθέλοι, εἰ μὲν καὶ αὐτῷ δοκοίη καὶ πείθοιτο αὐτοῦ τῇ
ψήφῳ, τίθεσθαι εἰρήνην ἐπὶ τούτοις καὶ σπονδάς. εἰ δὲ
μὴ βούλοιτο, ἐξεῖναι αὖθις πολεμεῖν τὰς πάσας ἔχοντι. καὶ
αὐτίκα Ἀκαρνανίαν μὲν καὶ Θετταλίαν, Σέρβιά τε καὶ
τὰς ἐντὸς τούτων πρὸς θάλασσαν πολίχνας, καὶ Βέῤῥοιαν
καὶ Ἔδεσσαν, Γυναικόκαστρόν τε καὶ Μυγδονίαν μετὰ τῶν
κατῳκισμένων πόλεων, καὶ τὰς περὶ Στρυμμόνα κώμας ἄχρι
τῶν Φερῶν ὁρίων, καὶ Ταντεσάνου ὄρη προσαγορευόμενα,
ἀπένεμε Ῥωμαίοις, Ζίχνα δὲ καὶ Φερὰς καὶ Μελενίκον
καὶ Στρύμβιτζαν καὶ Καστορίαν καὶ τὰς ἄλλας Μακεδονι-
κὰς κώμας καὶ πολίχνας, αἳ τῶν εἰρημένων ὅρων ἐκτὸς
ἦσαν, Κράλην ἔχειν· καὶ συμμαχίαν ἐπὶ τούτοις ποιεῖσθαι
καὶ σπονδὰς, καὶ μηδὲν ἀλλήλους ἀδικεῖν. οὕτω μὲν ὁ βασι-
λεὺς διῄρει τὰς πόλεις· καὶ ἐδόκει καὶ Κράλῃ καλῶς ἔχειν,
καὶ συνέβησαν ἐν τούτοις, καὶ πάντες ἥδοντο, καὶ Τριβαλοὶ
καὶ Ῥωμαῖοι, πρὸς τὴν εἰρήνην. ὅ,τε βασιλεὺς εἱστία φι-
λοτίμως Κράλην καὶ τοὺς συνόντας ἐπ' αὐτοῦ τοῦ τόπου, οὗ
τὰς πόλεις, ὡς ἂν αὐτῷ δοκοίη, καὶ παραχωρήσαντα ὅσων

ἂν ἐθέλοι, εἰ μὲν καὶ αὐτῷ δοκοίη καὶ πείθοιτο αὐτοῦ τῇ
ψήφῳ, τίθεσθαι εἰρήνην ἐπὶ τούτοις καὶ σπονδάς. εἰ δὲ
μὴ βούλοιτο, ἐξεῖναι αὖθις πολεμεῖν τὰς πάσας ἔχοντι. καὶ
αὐτίκα Ἀκαρνανίαν μὲν καὶ Θετταλίαν, Σέρβιά τε καὶ
τὰς ἐντὸς τούτων πρὸς θάλασσαν πολίχνας, καὶ Βέῤῥοιαν
καὶ Ἔδεσσαν, Γυναικόκαστρόν τε καὶ Μυγδονίαν μετὰ τῶν
κατῳκισμένων πόλεων, καὶ τὰς περὶ Στρυμμόνα κώμας ἄχρι
157
τῶν Φερῶν ὁρίων, καὶ Ταντεσάνου ὄρη προσαγορευόμενα,

ἀπένεμε Ῥωμαίοις, Ζίχνα δὲ καὶ Φερὰς καὶ Μελενίκον
καὶ Στρύμβιτζαν καὶ Καστορίαν καὶ τὰς ἄλλας Μακεδονι-
κὰς κώμας καὶ πολίχνας, αἳ τῶν εἰρημένων ὅρων ἐκτὸς
ἦσαν, Κράλην ἔχειν· καὶ συμμαχίαν ἐπὶ τούτοις ποιεῖσθαι
καὶ σπονδὰς, καὶ μηδὲν ἀλλήλους ἀδικεῖν. οὕτω μὲν ὁ βασι-
λεὺς διῄρει τὰς πόλεις· καὶ ἐδόκει καὶ Κράλῃ καλῶς ἔχειν,
καὶ συνέβησαν ἐν τούτοις, καὶ πάντες ἥδοντο, καὶ Τριβαλοὶ
καὶ Ῥωμαῖοι, πρὸς τὴν εἰρήνην. ὅ,τε βασιλεὺς εἱστία φι-
λοτίμως Κράλην καὶ τοὺς συνόντας ἐπ' αὐτοῦ τοῦ τόπου, οὗ
αἱ συμβάσεις ἐγεγένηντο, παρόντος καὶ τοῦ νέου βασιλέως καὶ
συμφιλοτιμουμένου βασιλεῖ τῷ κηδεστῇ.
Εφραίμ ιστορικός, ποιητής, Χρονικόν. Line 5691
χώρων τε λοιπῶν τῆς ἕω τῆς ἑσπέρας,

οὓς εἰς στρατιὰν ἀποτάξας ὡς δέον
Ῥωμαϊκοῖς τάγμασιν ἐγκαταλέγει.
καὶ τοῖς θύραθεν οὖσι ταγμάτων πάλιν
ὀψώνια πέπομφε καὶ πλείστας δόσεις,
πρὸς τὴν κατ' ἐχθρῶν παραθαρρύνων μάχην,
κεντηνάρια χρυσίου στείλας σφίσι
ποσούμενα ξύμπαντα τετράκις δέκα.
ἦν δ', ὡς ἔφην, στράτευμα Σικελῶν ἄνω
πόλεις ἐπιὸν Ῥωμαϊκὰς καὶ τρύχον.
Σέρρας μὲν ἐμαύρωσε Στρυμόνος τόπους,
Ἀμφίπολιν δὲ τειχομαχίᾳ πόλιν
ἤδη παρεστήσαντο σὺν τοῖς ἐν κύκλῳ.
εἷλον Βολερόν, Μοσυνόπολιν πόλιν,
καὶ τὴν βασιλεύουσαν αἱρήσειν πόλιν
ὡς νοσσιὰν ἔρημον ᾤοντ' αὐτίκα,
κύκλῳ περιστήσοντες αὑτῶν δυνάμεις.
καὶ σφῶν στόλος δὲ νησίσιν ἀμφιρρύτοις
ἐλλιμενίζει ταῖς περὶ πόλιν φθάσας.
ἀλλὰ στρατηγὸς στρατιᾶς τῆς Αὐσόνων
Βρανᾶς, ἀνήρ τις γεννάδας βουληφόρος,
Εφραίμ ιστορικός, ποιητής, Χρονικόν. Line 8411
βουλεύεται δὴ καθελεῖν Ἰωάννην

τῆς βασιλικῆς ἀξίας καὶ τοῦ θρόνου,
ὡς τήνδε κατέχοντα μαλ' ἀναξίως.
158
ὅθεν παρ' αὐτὸν εἰσκαλεῖται καθ' ἕω

τὸν Ἰωάννου Θεόδωρον πατέρα
ἄναξ φρενήρης, καὶ τιμᾷ φιλοφρόνως·
εἶτα δυνάμεις Ῥωμαϊκὰς Σκυθίδας,
ἃς εἶχε κλῆρον ἰδιαίτατον δράσας,
εὖ συναθροίσας ἐκστρατεύει προφρόνως
κατ' Ἰωάννου διὰ Μακεδονίας.
Χριστοῦ πόλιν οὖν παραμείψας Στρυμόνα,
προσέσχε φρουρίῳ γε τῷ τῆς Ῥεντίνης,
πάμπαν ἐρήμῳ τῶν συνοικούντων ἔσω,
ἀποδρασάντων τῶν φυλάκων ἐκ φόβου·
ὃ καὶ λαβὼν φύλακας ἔνδον εἰσάγει.
ἔπειτ' ἐκεῖθεν σὺν στρατῷ καὶ δυνάμει
ἐφίσταται τάχιστα Θεσσαλονίκῃ·
ἧς τειχέων ἄγχιστα πηγνύει φέρων
σκηνὰς βασιλείους τε καὶ παντευχίας,
παρὰ δ' ἑαυτῷ τῶν στρατευμάτων στῖφος,
ἃ πάντ' ἐδῄουν ἐκδρομαῖς κεχρημένα,
Στέφανος γραμματικός Εθνικά. (epitome) Page 40, line 19
Αἰγηίς, φυλὴ τῆς Ἀττικῆς, ἀπὸ Αἰγέως τοῦ Πανδίονος.

Αἴγηλοι, ἔθνος Μηδικόν.
Αἰγιαλός, μεταξὺ Σικυῶνος καὶ τοῦ Βουπρασίου κα-
λούμενος τόπος ἀπὸ Αἰγιαλέως τοῦ Ἰνάχου, ὡς Ἴστρος ἐν
ἀποικίαις τῆς Αἰγύπτου. ἔστιν ἕτερος Αἰγιαλὸς προσεχὴς
τῷ Πόντῳ μετὰ τὴν Κάραμβιν ἄκραν, ὡς Ἀπολλώνιος. ἔχει
δὲ καὶ κώμην ὁμώνυμον. Ὅμηρος “Κρῶμνάν τ' Αἰγιαλόν
τε”. γράφεται δὲ “Κρῶμναν Κωβιαλόν τε”. ἔστι καὶ Θρᾴ-
κης Αἰγιαλὸς παρὰ τῷ Στρυμόνι, ὡς Ἑκαταῖος. ἔστι καὶ
ἄλλος Αἰγιαλὸς μέγας καλούμενος ἐν Αἰθιοπίᾳ κατ' Αἴγυ-
πτον. τὸ ἐθνικὸν Αἰγιαλεύς ἀπὸ τῆς Αἰγιαλοῦ γενικῆς, ὡς
Ἀλεξάνδρου Ἀλεξανδρεύς. εὑρίσκεται δὲ καὶ αἰγιαλεύς ἐπὶ
ἰχθύος. τὸ θηλυκὸν Αἰγιάλεια, καὶ Αἰγιαλίς παρὰ Ἀλκμᾶνι,
καὶ Αἰγιαλίτης ἀρσενικῶς.
Αἰγικόρεως. οὐκ ἔστι δῆμος τῆς Ἀττικῆς, ὥς τινες,
ἀλλὰ φυλὴ παλαιά, μία τῶν τεσσάρων τῶν ἀπὸ Ἴωνος [παί-
δων]. τέσσαρες δ' ἐξ αὐτοῦ, Αἰγικορεῖς Ἀργαδεῖς Γελέοντες
Ὅπλητες. ἡ φυλὴ τοίνυν Αἰγικορεῖς.

159
Ἀμφίκλειαν εἶπεν. ὁ πολίτης Ἀμφικαιεύς.

Ἀμφίλοχοι, πόλις Ἀκαρνανίας, οἱ καὶ Ἀμφιλοχικὸν
Ἄργος κληθέντες ἀπὸ Ἀμφιλόχου τοῦ Ἀμφιαράου, καὶ Ἀμφι-
λοχία ἡ χώρα. οἱ πολῖται Ἀμφίλοχοι καὶ Ἀμφιλοχικοί ἐκ τοῦ
Ἀμφιλοχικὸν Ἄργος.
Ἀμφιμάλιον, πόλις Κρήτης, ἀπὸ Ἀμφιμάλου. ὁ πο-
λίτης Ἀμφιμαλιεύς ἢ Ἀμφιμάλιος. λέγεται καὶ Ἀμφίμαλα
καὶ τὸ ἐθνικὸν Ἀμφιμαλαῖος.
Ἀμφίπολις, πόλις Μακεδονίας κατὰ Θρᾴκην, ἥ τις
Ἐννέα ὁδοί ἐκαλεῖτο. κεκλῆσθαι δὲ Μυρίκην καὶ Ἠιόνα,
Ἀμφίπολιν δὲ διὰ τὴν περίρροιαν τοῦ Στρυμόνος, ὡς Θουκυδίδης
τετάρτῃ. ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Κράδεμνα καὶ Ἀνάδραιμος.
ἔστι καὶ πόλις Συρίας πρὸς τῷ Εὐφράτῃ, κτίσμα Σελεύκου.
καλεῖται δὲ ὑπὸ τῶν Σύρων Τούρμεδα. τὸ ἐθνικὸν Ἀμφιπολίτης.
Ἄμφισσα, πόλις Ὀζολῶν Λοκρῶν. ἐκλήθη δὲ διὰ τὸ
ἐμπεριέχεσθαι τοῖς ὄρεσι τοῖς παρακειμένοις. παραγωγὴ δέ,
ὡς ἐκ τῆς ἀντί Ἄντισσα καὶ ἐκ τῆς ἐπί ἔπισσα, οὕτως ἀμφί
Ἄμφισσα. ὁ πολίτης Ἀμφισσαῖος καὶ Ἀμφισσεύς. τὸ ἐκ
τόπου Ἀμφίσσηθεν. ἔστι καὶ χώρα τῆς μικρᾶς Ἀρμενίας
τὸ Ἀργεννὸν ἀκρωτήριον, ἀφ' οὗ ἀργεννόεις, καὶ κατὰ συναί-

ρεσιν ἀργεννοῦς καὶ Ἀργέννουσα. τὸ ἐθνικὸν Ἀργεννούσιος.
Ἀνδροτίων ἐν τῷ τετάρτῳ τῆς Ἀτθίδος διὰ τοῦ ι.
Ἀργέου [νῆσος], νῆσος μικρὰ πρὸς τῷ Κανώβῳ Αἰ-
γυπτία, ἀπὸ Ἀργέου τοῦ Μακεδόνος, ἀφ' οὗ Ἀργεάδαι. οἱ
οἰκήτορες Ἀργεῶται, ὡς τῆς Νικίου Νικιῶται καὶ τῆς Χαιρέου
Χαιρεῶται. καὶ αὗται γὰρ Αἰγύπτου πόλεις.
Ἄργιλα, πόλις Καρίας. τὸ ἐθνικὸν Ἀργιλίτης, ὡς
Ἀλέξανδρος ἐν τῷ περὶ Καρίας βʹ.
Ἄργιλος, πόλις Θρᾴκης, ὡς Θουκυδίδης εʹ καὶ Φαβω-
ρῖνος ἐν παντοδαπαῖς “Ἄργιλος ἡ πρὸς τῷ Στρυμόνι ποταμῷ
πόλις. ὠνομάσθη δὲ ἐπειδὴ ὑπὸ Θρᾳκῶν ὁ μῦς ἄργιλος
καλεῖται, σκαπτόντων δὲ εἰς τὸ θεμελίους καταβαλέσθαι πρῶ-
τος μῦς ὤφθη”. λέγεται δὲ θηλυκῶς. οἱ πολῖται Ἀργίλιοι.
Ἄργος, διασημοτάτη πόλις Πελοποννήσου, ἥ τις “Φο-
ρωνικὸν ἄστυ” ἐκέκλητο, καὶ Αἰγιάλεια, καὶ ἱππόβοτον διὰ
τὸ Ποσειδῶνι νομὴν ἵππων ἀποδειχθῆναι, εἶτα Ἴασον ἀπὸ
Ἰάσου τοῦ κατ' ἐνίους πατρὸς Ἰοῦς, καὶ δίψιον διὰ τὴν δίψαν
τῶν ὑδάτων. δευτέρα Ἄργος τὸ Ἀμφιλοχικόν. τρίτη Θεσσα-
160
λίας [ἡ νῦν Λάρισσα]· τετάρτη Κιλικίας ἡ νῦν Ἀργειόπολις.

πέμπτη ἐν Νισύρῳ μιᾷ τῶν Κυκλάδων. ἕκτη κατὰ Τροιζῆνα.
πέμπτῳ Βιθυνιακῶν. δεῖ δὲ τοῦ Βιθυνόπολις εἶναι Βιθυνοπολίτης.

Βῖσα, πόλις Θρᾴκης. τὸ ἐθνικὸν Βισαῖος.
Βίλβινα, πόλις Περσική. τὸ ἐθνικὸν Βιλβινάτης ὡς
Αἰγινάτης.
Βισαλτία, πόλις καὶ χώρα Μακεδονίας, ἀπὸ Βισάλτου
τοῦ Ἡλίου καὶ Γῆς. περὶ ταύτην οἱ λαγοὶ σχεδὸν πάντες
ἁλίσκονται δύο ἥπατα ἔχοντες, ὡς Θεόπομπος ἱστορεῖ καὶ
Φαβωρῖνος. τὸ ἐθνικὸν Βισάλτης. ἔστι καὶ Βισάλτης πο-
ταμός. τὸ ἐθνικὸν Βισάλτιος, ἀφ' οὗ Βισαλτία ἡ χώρα.
Λυκόφρων “τὸν μὲν γὰρ ᾐὼν Στρυμόνος Βισαλτία”.
Βισάνθη, πόλις Μακεδονίας κατὰ Θρᾴκην Ἑλληνίς,
ἄποικος Σαμίων. τὸ ἐθνικὸν Βισανθηνός. ἀφ' ἧς Φαίδιμος
ἐλεγείων ποιητὴς Βισανθηνὸς ἢ Ἀμαστριανὸς ἢ Κρωμνίτης.
Βίστιρος, πόλις Θρᾴκης, ὡς Πίστιρος τὸ ἐμπόριον.
τὸ ἐθνικὸν Πιστιρίτης, ὡς Στάγειρος Σταγειρίτης.
Βιστονία, πόλις Θρᾴκης, ἀπὸ Βιστόνος τοῦ Ἄρεος
καὶ Καλλιρρόης τῆς Νέστου. ἀδελφὸς δὲ ἦν Ὀδόμαντος καὶ
Ἠδωνοῦ. ἔνιοι δὲ Παίονος τοῦ Ἄρεος παιδός. τὸ ἐθνικὸν
Βιστών, τῶν εἰς των δισυλλάβων βαρυνομένων, οἷον Πλάτων
Κρίτων, εἰ μὴ διαστολὴ γένοιτο σημαινομένου· χιτών γὰρ πρὸς
πικῶν. ὁ πολίτης Μιακώριος.]

Μιδάειον, πόλις Φρυγίας. Ἑλλάνικος ἐν δευτέρῳ Δευ-
καλιωνείας. καὶ Μιδάιον λέγεται. τὸ ἐθνικὸν Μιδαεῖς. ἔστι
καὶ Μιδαϊεύς. καὶ Μιδήιον.
Μίδεια, πόλις ἐν Ἄργει, ἡ νῦν κώμη, ἡ πρότερον Περ-
σέως πόλις, ἀπὸ Μιδείας τῆς Ἀλωέως θυγατρός. λέγεται
καὶ χωρὶς τοῦ ι Μιδέα. ὁ πολίτης Μιδεάτης καὶ θηλυκὸν
Μιδεᾶτις καὶ Μιδεαῖος. ἔστι δὲ καὶ ἑτέρα πόλις Βοιωτίας.
Ὅμηρος “οἵ τε πολυστάφυλον Ἄρνην ἔχον οἵ τε Μίδειαν”.
ἔστι καὶ Λυκίας ἄλλη.
Μίεζα, πόλις Μακεδονίας, ἣ Στρυμόνιον ἐκαλεῖτο,
ἀπὸ Μιέζης θυγατρὸς Βέρητος τοῦ Μακεδόνος, ὡς Θεαγένης ἐν
Μακεδονικοῖς. Βέρης γὰρ τρεῖς ἐγέννησε, Μίεζαν Βέροιαν
Ὄλγανον· ἀφ' οὗ ποταμὸς ἐπώνυμος καὶ πόλις Βέροια καὶ
τόπος Στρυμόνος. τὸ ἐθνικὸν Μιεζεύς καὶ Μιεζαῖος· οὕτως
161
γὰρ χρηματίζει Νικάνωρ, καθὰ Λούκιος.

Μίλητος, πόλις ἐπιφανὴς ἐν Καρίᾳ τῶν Ἰώνων. Ἑκα-
ταῖος Ἀσίᾳ. Δίδυμος δ' ἐν συμποσιακοῖς φησιν ὅτι πρῶτον
Λελεγηίς ἐκαλεῖτο ἀπὸ τῶν ἐνοικούντων Λελέγων, εἶτα Πι-
τύουσα ἀπὸ τῶν ἐκεῖ πιτύων καὶ ὅτι ἐκεῖ πρῶτον πίτυς ἔφυ.
οἱ γὰρ ...
Μίδεια, πόλις ἐν Ἄργει, ἡ νῦν κώμη, ἡ πρότερον Περ-

σέως πόλις, ἀπὸ Μιδείας τῆς Ἀλωέως θυγατρός. λέγεται
καὶ χωρὶς τοῦ ι Μιδέα. ὁ πολίτης Μιδεάτης καὶ θηλυκὸν
Μιδεᾶτις καὶ Μιδεαῖος. ἔστι δὲ καὶ ἑτέρα πόλις Βοιωτίας.
Ὅμηρος “οἵ τε πολυστάφυλον Ἄρνην ἔχον οἵ τε Μίδειαν”.
ἔστι καὶ Λυκίας ἄλλη.
Μίεζα, πόλις Μακεδονίας, ἣ Στρυμόνιον ἐκαλεῖτο,
ἀπὸ Μιέζης θυγατρὸς Βέρητος τοῦ Μακεδόνος, ὡς Θεαγένης ἐν
Μακεδονικοῖς. Βέρης γὰρ τρεῖς ἐγέννησε, Μίεζαν Βέροιαν
Ὄλγανον· ἀφ' οὗ ποταμὸς ἐπώνυμος καὶ πόλις Βέροια καὶ
τόπος Στρυμόνος. τὸ ἐθνικὸν Μιεζεύς καὶ Μιεζαῖος· οὕτως
γὰρ χρηματίζει Νικάνωρ, καθὰ Λούκιος.
Μίλητος, πόλις ἐπιφανὴς ἐν Καρίᾳ τῶν Ἰώνων. Ἑκα-
ταῖος Ἀσίᾳ. Δίδυμος δ' ἐν συμποσιακοῖς φησιν ὅτι πρῶτον
Λελεγηίς ἐκαλεῖτο ἀπὸ τῶν ἐνοικούντων Λελέγων, εἶτα Πι-
τύουσα ἀπὸ τῶν ἐκεῖ πιτύων καὶ ὅτι ἐκεῖ πρῶτον πίτυς ἔφυ.
οἱ γὰρ ..... ἐν τοῖς θεσμοφορίοις πίτυος κλάδον ὑπὸ τὴν
στιβάδα ... καὶ ἐπὶ τὰ τῆς Δήμητρος ἱερὰ κλῶνον πίτυος
τίθεσθαι .... διὰ τὸ ἀρχαῖον τῆς γενέσεως. μετὰ δὲ ταῦτα
ἀπὸ Ἄνακτος τοῦ Γῆς καὶ Οὐρανοῦ ὠνομάσθη Ἀνακτορία.
Μυρίανδρος, πόλις Συρίας πρὸς τῇ Φοινίκῃ. Ξενοφῶν

ἐν πρώτῳ ἀναβάσεως. τὸ κτητικὸν Μυριανδρικὸς κόλπος.
Μυρικοῦς, πόλις καταντικρὺ Τενέδου καὶ Λέσβου τῆς
Τροίας. Ἑκαταῖος “ἐς Μυρικόεντα τῆς Τρωικῆς”. οἱ πολῖται
Μυρικούσιοι.
Μύρινα, πόλις ἐν Λήμνῳ. Ἑκαταῖος Εὐρώπῃ. ἔστι
καὶ τῆς Αἰολίδος ἄλλη. ἀπὸ Μυρίνης ἀμφότεραι ἢ ἀπὸ Μυ-
ρίνου. τὸ ἐθνικὸν Μυριναῖος, Μυριναία δὲ ἐπὶ τῆς χώρας,
καὶ οὐδετέρως Μυριναῖον.
162
Μύρκινος, τόπος καὶ πόλις κτισθεῖσα παρὰ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ. τὸ

ἐθνικὸν Μυρκίνιος καὶ Μυρκινία. Παρ-
θένιος δὲ Μυρκιννίαν αὐτήν φησι.
Μύρλεια, πόλις Βιθυνίας, ἡ νῦν λεγομένη Ἀπάμεια.
ἀπὸ Μύρλου τοῦ Κολοφωνίων ἡγεμόνος. Νικομήδης δὲ ὁ
Ἐπιφανής, Προυσίου δὲ υἱός, ἀπὸ τῆς μητρὸς Ἀπάμας Ἀπά-
μειαν ὠνόμασεν· οἱ δὲ ἀπὸ Μυρλείας Ἀμαζόνος. ὁ πολίτης
Μυρλεανός, ὡς Ἀσκληπιάδης Μυρλεανὸς ἀναγράφεται. Στρά-
βων δὲ Μυρλεᾶτιν καλεῖ τὴν χώραν, ἴσως ἀπὸ τοῦ Μυρλεά-
της. ἔστι καὶ Μυρλεανὸς κόλπος.
μετέχουσα”. τὸ ἐθνικὸν Στρογγυλαῖος, ὡς τῆς Λιπάρας Λι-

παραῖος. ἔστι καὶ ἄλλη πρὸς τῇ Λύκτῳ. τὸ ἐθνικὸν τῷ τῆς
χώρας ἔθει Στρογγυλεύς.
Στρόγωλα, πόλις Λυδίας. Ξάνθος ἐν Λυδιακῶν δευ-
τέρῳ. τὸ ἐθνικὸν Στρογωλεύς.
Στρούθεια, πόλις Φρυγίας ἐν τοῖς ὅροις Λυκαονίας.
τὸ ἐθνικὸν Στρουθεύς.
Στροφάδες, νῆσοι πρὸς τῇ Ζακύνθῳ δύο. τὸ ἐθνικὸν
Στροφαδεύς.
Στρυβία, νῆσος τῶν Σποράδων. τὸ ἐθνικὸν Στρυβιαῖος.
Στρύμη, πόλις Θρᾴκης, ὡς Ἀνδροτίων ἑβδόμῳ. τὸ
ἐθνικὸν Στρυμηνός καὶ Στρυμήσιος καὶ Στρυμαῖος. καὶ τὸ
κτητικὸν Στρυμαϊκός.
Στρυμών, ποταμὸς Ἀμφιπόλεως, ἀφ' οὗ ὁ βορρᾶς
“Στρυμονίου βορέαο”. οἱ οἰκοῦντες Στρυμόνιοι. “οὗτοι δια-
βάντες εἰς τὴν Ἀσίαν Βιθυνοὶ ἐκλήθησαν”. καὶ ἀπὸ τῆς
Στρυμόνος γενικῆς τὸ θηλυκὸν Στρυμονίς. καὶ Στρυμονία ἡ γῆ.
Στρώη, πόλις Λιβύης, ὡς Ἑκαταῖος Ἀσίας περιηγήσει.
τὸ ἐθνικὸν Στρωαῖος ἢ Στρωίτης. Στύελλα, φρούριον τῆς ἐν Σικελίᾳ
Μεγαρίδος. τὸ ἐθ-
νικὸν Στυελλῖνος ὡς Ἐντελλῖνος.
Στυλλάγιον, πόλις Τριφυλίας. τὸ ἐθνικὸν Στυλλάγιος
τὸ ἐθνικὸν Στρουθεύς.
Στροφάδες, νῆσοι πρὸς τῇ Ζακύνθῳ δύο. τὸ ἐθνικὸν
163
Στροφαδεύς.
Στρυμών, ποταμὸς Ἀμφιπόλεως, ἀφ' οὗ ὁ βορρᾶς
“Στρυμονίου βορέαο”. οἱ οἰκοῦντες Στρυμόνιοι. “οὗτοι δια-
βάντες εἰς τὴν Ἀσίαν Βιθυνοὶ ἐκλήθησαν”. καὶ ἀπὸ τῆς
Στρυμόνος γενικῆς τὸ θηλυκὸν Στρυμονίς. καὶ Στρυμονία ἡ γῆ.
τὸ ἐθνικὸν Στρωαῖος ἢ Στρωίτης.
Στύελλα, φρούριον τῆς ἐν Σικελίᾳ Μεγαρίδος. τὸ ἐθ-
καὶ Στυλλαγιεύς.
Στύμφαλος, πόλις Ἀρκαδίας καὶ πεδίον ὁμώνυμον καὶ
πηγή. ἡ πόλις ἀρσενικῶς καὶ θηλυκῶς. τὸ ἐθνικὸν Στυμ-
φάλιος καὶ Στυμφαλία Ἄρτεμις καὶ λίμνη καὶ γυνή.
Φώτιος βιβλιοθήκη Codex 186, Bekker page 131b, line 22
κουρίαν σπεύδοντα Λατίνου, βαλὼν ἄτρακτον κτείνει·

ὕστερον δὲ μαθὼν ἀπωλοφύρατο μὲν καὶ τὰ ὅσια αὐτῷ
ἐπετέλεσε· καὶ μεταστὰς δ' ἐξ ἀνθρώπων ἔχρησε, φά-
σματι φανεὶς τῷ λαῷ, πόλιν οἰκίζειν ἐπ' Ἰταλίας, ἐν ᾧ
ἦν τὸ σῆμα τοῦ Λοκροῦ. Καὶ διαμένει τῇ πόλει τοὔνομα
τιμώσῃ τῇ κλήσει τὸν Λοκρόν·
οὕτω μὲν καὶ ἡ τρίτη
διήγησις. Ἀλλὰ τί μοι δεῖ μικροῦ μεταγράφειν ταύτας,
δέον πολλῷ κεφαλαιωδέστερον ἐπελθεῖν;
Ἡ τοίνυν δʹ διήγησις τὰ περὶ Ὀλύνθου τῆς πόλεως
καὶ Στρυμόνος τοῦ Θρᾳκῶν βασιλεύσαντος ἀπαγγέλλει,
οὗ καὶ ὁ πάλαι Ἠιονεὺς ποταμὸς ἐπώνυμος· καὶ ὅτι
παῖδες αὐτῷ τρεῖς γεγόνασι, Βράγγας καὶ Ῥῆσσος καὶ
Ὄλυνθος, καὶ Ῥῆσσος μὲν ἐπὶ Τροίαν Πριάμῳ συστρα-
τεύσας ἀναιρεῖται χειρὶ Διομήδους, Ὄλυνθος δὲ λέοντι
συστὰς ἑκουσίως ἔν τινι κυνηγεσίῳ θνῄσκει· καὶ Βράγ-
γας ὁ ἀδελφὸς πολλὰ κατολοφυρόμενος τὴν συμφορὰν
Ὄλυνθον ᾧπερ ἐτελεύτησε τόπῳ θάπτει, εἰς Σιθονίαν
δὲ ἀφικόμενος πόλιν ἔκτισεν εὐδαίμονα καὶ μεγάλην,
Ὄλυνθον αὐτὴν ἀπὸ τοῦ παιδὸς ὀνομάσας.
164
Theophanes Confessor Chronogr., Chronographia Page 464, line 1
πολλοί, καὶ ἐκ τῶν ἐξορισθέντων δὲ σχολαρίων οὐκ ὀλίγοι· ἔπεσε

δὲ καὶ Διογένης, ὁ τῶν ἀνατολικῶν τουρμάρχης ἱκανός, καὶ τοῦ
Ὀψικίου ἄρχοντες. λύσασα δὲ ἡ βασίλισσα Εἰρήνη τὴν πρὸς τοὺς
Φράγγους συναλλαγὴν ἀπέλυσε Θεοφάνην τὸν πρωτοσπαθάριον, καὶ
ἤγαγε κόρην ἐκ τῶν Ἀρμενιάκων ὀνόματι Μαρίαν ἀπὸ Ἀμνίας, καὶ
ἔζευξεν αὐτὴν Κωνσταντίνῳ τῷ βασιλεῖ καὶ υἱῷ αὐτῆς, πολλὰ λυπου-
μένου αὐτοῦ καὶ μὴ θέλοντος διὰ τὴν πρὸς τὴν τοῦ Καρούλου
θυγατέρα, τοῦ ῥηγὸς τῶν Φράγγων, σχέσιν, ἣν ἦν προμνηστευσά-
μενος. καὶ ἐπετέλεσαν τοὺς γάμους αὐτοῦ μηνὶ Νοεμβρίῳ, ἰνδικτιῶνος
ιβʹ. Φιλητὸς δέ, ὁ τῆς Θρᾴκης στρατηγός, ἀπελθὼν ἐν τῷ Στρυμῶνι καὶ
ἀφυλάκτως ἀπληκεύσας, ἐπιπεσόντων αὐτῷ ἄφνω Βουλ-
γάρων, ἀνῃρέθη ὑπ' αὐτῶν σὺν καὶ ἄλλοις πολλοῖς. ἀποστείλασα
δὲ Εἰρήνη Ἰωάννην, τὸν σακελλάριον καὶ λογοθέτην τοῦ στρατιω-
τικοῦ, εἰς Λογγιβαρδίαν μετὰ καὶ Θεοδότου τοῦ ποτε ῥηγὸς τῆς
μεγάλης Λογγιβαρδίας πρὸς τὸ εἰ δυνηθείη ἀμύνασθαι τὸν Κάρουλον,
καὶ ἀποσπάσαι τινὰς ἐξ αὐτοῦ. καὶ κατῆλθον οὖν σὺν Θεοδώρῳ
πατρικίῳ καὶ στρατηγῷ Σικελίας· καὶ πολέμου κροτηθέντος, ἐκρα-
τήθη ὑπὸ τῶν Φράγγων ὁ αὐτὸς Ἰωάννης καὶ δεινῶς ἀνῃρέθη.
τοιαύτης ἀναρχίας ἡ κατ' ἀλλήλων καὶ ἡμῶν μιαιφονία ἔτη εʹ. Θεό-
δωρος δέ, ὁ ἡγούμενος τῶν Στουδίου, καὶ Ἰωσήφ, ὁ ἀδελφὸς αὐτοῦ
καὶ ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, ἅμα Πλάτωνι ἐγκλείστῳ καὶ τοῖς
λοιποῖς αὐτῶν μοναχοῖς τῆς κοινωνίας Νικηφόρου, τοῦ ἁγιωτάτου
πατριάρχου, ἀπέστησαν διὰ Ἰωσὴφ τὸν οἰκονόμον ὡς παρανόμως
στεφανώσαντα Κωνσταντῖνον καὶ Θεοδότην. Νικηφόρος δὲ ὁ βασι-
λεὺς ἀφορμῆς δραξάμενος ἐπισκόπους πολλοὺς καὶ ἡγουμένους ἀθροί-
σας σύνοδον κατ' αὐτῶν κροτηθῆναι ἐκέλευσεν, δι' ἧς ἐξεβλήθησαν
τῆς μονῆς καὶ τῆς πόλεως ἐξορίᾳ παραπεμφθέντες μηνὶ Ἰαννουαρίῳ,
ἰνδικτιῶνος βʹ.
Τῷ δ' αὐτῷ ἔτει ῥόγας διδομένης τῷ λαῷ ἐν τῷ Στρυμῶνι
ἐπιπεσόντες οἱ Βούλγαροι ταύτην ἀφείλαντο χρυσίου λίτρας ͵αρʹ καὶ
πολὺν λαὸν κατέσφαξαν σὺν τῷ στρατηγῷ καὶ τοῖς ἄρχουσιν. ἦσαν
γὰρ καὶ τῶν λοιπῶν θεμάτων ταξάτοι ἄρχοντες οὐκ ὀλίγοι, καὶ
πάντες ἐκεῖ ἀπώλοντο. ἔλαβον δὲ καὶ τὸ τοῦλδον ὅλον καὶ ὑπ-
έστρεψαν. τῷ δ' αὐτῷ ἔτει πρὸ τῆς ἑορτῆς τοῦ πάσχα Κροῦμμος,
ὁ τῶν Βουλγάρων ἀρχηγός, παραταξάμενος κατὰ Σερδικῆς ταύτην
παρέλαβε δόλῳ καὶ λόγῳ, στρατεύματα Ῥωμαϊκὰ κατασφάξας χιλιάδας
165
ϛʹ χωρὶς ἰδιωτικοῦ πλήθους. Νικηφόρος δὲ δῆθεν κατ' αὐτοῦ ἐξ-

ελθὼν τῇ γʹ ἡμέρᾳ τῆς ἑβδομάδος τοῦ σωτηρίου πάθους ἀξιόλογον
μὲν οὐδὲν πέπραχεν, τοῖς δὲ περισωθεῖσιν ἐκ τῆς σφαγῆς ἄρχουσιν
τὴν Δεβελτὸν πολιορκίᾳ καὶ τοὺς ἐν αὐτῇ σὺν τῷ ἐπισκόπῳ μετοι-

κίσαντος προσρυέντας αὐτῷ, διὰ πολλὴν κακοβουλίαν τῶν παρα-
συμβούλων τοῦ βασιλέως εἰς ἐπιβουλὴν ἐτράπησαν καὶ ὕβρεις τὰ
πλήθη μάλιστα τοῦ Ὀψικίου καὶ τῶν Θρᾳκησίων, οὓς κατευνάσας
Μιχαὴλ δωρεαῖς καὶ παραινέσεσι κατεσίγησεν. οἱ δὲ Βούλγαροι τὰ
τῆς στάσεως μαθόντες τῶν στρατευμάτων, καὶ ὅτι πτοούμενοι τὸν
πόλεμον καὶ τὸν ταξατιῶνα ἀτακτοῦσιν, πλέον κατίσχυσαν Θρᾴκης
καὶ Μακεδονίας. τότε καὶ Ἀγχίαλον καὶ Βέροιαν ἀφέντες Χριστιανοὶ
ἔφυγον, μηδενὸς διώκοντος, Νίκαιάν τε καὶ τὸ Προβάτου κάστρον
καὶ ἄλλα τινὰ ὀχυρώματα, ὡσαύτως καὶ τὴν Φιλιππούπολιν καὶ
Φιλίππους· καὶ οἱ τὸν Στρυμῶνα οἰκοῦντες μέτοικοι προφάσεως
δραξάμενοι ἐν τοῖς ἰδίοις φεύγοντες ἐπανῆλθον. τοῦτο δὲ ἦν θεο-
μηνία τὴν τοῦ Νικηφόρου μανίαν ἐλέγχουσα, δι' ἣν τὰ δοκοῦντα
κατορθώματα αὐτοῦ, ἐφ' οἷς ηὔχει, τάχιστα διαπέπτωκεν. καὶ τὰς
τῶν πολλῶν κακοδοξίας οἱ τὰς θεομάχους αἱρέσεις πλεοναζούσας
Παυλικιάνων καὶ Ἀθιγγάνων, Εἰκονοκλαστῶν καὶ Τετραδιτῶν ἀφέντες
αἰτιᾶσθαι (ἀφῶ γὰρ λέγειν μοιχείας καὶ πορνείας, ἀσελγείας τε καὶ
ἐπιορκίας, μισαδελφίας τε καὶ πλεονεξίας,) καὶ τῶν λοιπῶν παρα-
νομιῶν, κατὰ τῶν θείων καὶ σεπτῶν εἰκόνων καὶ τοῦ μοναδικοῦ
σχήματος ἐκίνουν τὰς γλώσσας, μακαρίζοντες Κωνσταντῖνον τὸν
θεοβδέλυκτον καὶ τρισάθλιον ὡς κατὰ Βουλγάρων ἀριστεύσαντα δι'
Ευστάθιος Σχόλια στν Ομήρου Ιλιάδα. Volume 1, page 276, line 1
παλαιοί, διά τε τὸν μόχθον τὸν ἐπὶ τῇ ἐργασίᾳ καὶ διὰ τὴν τοῦ ἔργου
γλυκύτητα
καὶ τὸ τοῦ κηρίου εὐσύνθετον. ὧν πάντων μετέχει καὶ ἡ ποίησις πόνῳ τε
προϊοῦσα – οὐδὲν γὰρ τῶν καλῶν πόνου χωρίς – ἔχουσα δὲ καὶ
γλυκύτητα
οὐκ ὀλίγην, ἐναγλαϊζομένη δὲ καὶ τῇ τοῦ μέτρου εὐσυνθεσίᾳ. (v. 92) [Ἐν
τούτοις δὲ τὸ ἔστιχον ἐστιχόωντό φησιν Ὅμηρος ὡς ἀπὸ ἐνεστῶτος τοῦ
στιχῶ.
ὡς γὰρ στείβω, οὗ δεύτερος ἀόριστος ἔστιβον καὶ μέλλων δεύτερος
στιβῶ, ἀφ' οὗ ἐξ ἀναδρομῆς τῆς εἰς θέμα ἐνεστὼς ὁ στιβῶ· οὕτω καὶ ἐκ
τοῦ στείχω, στιχον, στιχῶ, θεματικὸς ἐνεστὼς συζυγίας δευτέρας τῶν
περισπωμένων στιχῶ, ἐξ οὗ τὸ ἐστιχῶντο. τὸ μέντοι στιβῶ στιβήσω οὐ
166
φαίνεται οἵας συζυγίας ἐστίν. Ὅτι τὸ «ἠϊόνος προπάροιθε βαθείης

ἐστιχόωντο» ἀγχιβαθῆ εἶναι δηλοῖ τὸν τοῦ ναυστάθμου αἰγιαλόν. ὅτι δὲ
ᾘών δισυλλάβως καὶ τόπος ἐστὶ Στρυμόνιος καὶ Ἠϊών τρισυλλάβως
πόλις ἐν Χερονήσῳ παρὰ Θουκυδίδῃ καὶ ἄλλη πρὸς τῇ Πιερίᾳ, ὧν οἱ
πολῖται Ἠϊονεὺς καὶ Ἠϊονίτης, δηλοῦσιν οἱ παλαιοί.]
(v. 93) Ὅτι τὴν ὄσσαν ἐνταῦθα φανερῶς ἄγγελον Διὸς λέγει, τουτέστιν
ἀέρος, ἐν τῷ «μετὰ δέ σφισιν ὄσσα δεδήει ὀτρύνουσ' ἰέναι, Διὸς
ἄγγελος», ἥτις
ἐξακουομένη διὰ τοῦ ἀέρος ὀτρύνει τοὺς Ἕλληνας εἰς ἀγοράν. εἴη δ' ἂν
λέγων
ἀλληγορικῶς ὄσσαν ἢ τὴν τῶν βασιλέων ἄρτι κέλευσιν, οἷς πειθόμενοι
συνήγοντο,
ἢ τὴν πάντων τῶν Ἀχαιῶν πρὸς ἀλλήλους ἐγκέλευσιν, οἳ ἐπέκεινα τῶν
ἐννέα
Σημείωσαι δὲ ὅτι τινὰ τῶν παλαιῶν ἀντιγράφων Τροίζηνα

προπαροξυτόνως
ἔγραψαν, οἷς καὶ Ἡρωδιανὸς συνηγορεῖ ἐν τῷ Περὶ ταχυτῆτος καὶ
δηϊοτῆτος
εἰπών, ὡς ἡ Δωρὶς καὶ Αἰολὶς διάλεκτος οὐδέποτε κατὰ γενικὴν περιτ-
τοσύλλαβον τὸ ἦτα μετατιθέασιν εἰς ἄλφα, εἰ μὴ βαρύνοιτο· Ἕλλην
Ἕλλαν,
Τροίζην Τροίζαν· ποιμήν δὲ καὶ λιμήν οὐκ ἂν ἐροῦσι διὰ τοῦ ἄλφα, ἐπεὶ
ὀξυτο-
νεῖται· ἐπὶ μέντοι μονοσυλλάβων μετατιθέασι τὸ σφήξ καὶ μήν, σφὰξ
λέγοντες
καὶ μάν. σεσημείωται, φησί, τὸ ἐσθάς ὀξυνόμενον καὶ διὰ τοῦ α
λεγόμενον παρὰ
Πινδάρῳ ἐν Πυθιονίκαις.] Τὰς δὲ Ἠϊόνας οὐχ' εὕρομεν πάνυ
περιλαλουμένας.
ἑνικῶς δὲ Ἠϊὼν λέγεται πόλις Χερρονησία παρὰ Θουκυδίδῃ. ἔστι δὲ καὶ
Στρυμονική. λέγεται δὲ καὶ ἑτέρα Ἠϊὼν Πιερική. ἰστέον δὲ ὅτι τὰ
παλαιὰ
Σχόλια καὶ τὰς Ὁμηρικὰς ταύτας Ἠϊόνας ἑνικῶς λεγομένας οἴδασιν, ὡς
δηλοῖ
ὁ εἰπών, ὅτι· ἡ δ' Ἠϊὼν οὐκ οἰκεῖται. τινὲς δὲ οἴονται αὐτὴν εἶναι τὴν
Καλαύριαν· φασὶ γάρ, ὅτι ἀοίκητός ἐστιν ἡ Ἠϊὼν νομιζομένη παρά τινων
ἡ Καλαύρια νῆσος εἶναι, περὶ ἧς ἐν τοῖς τοῦ Περιηγητοῦ δηλοῦται. ὁ
Στράβων δέ φησιν, ὅτι Ἠϊόνες κώμη τις, ἣν ἐρημώσαντες Μυκηναῖοι ἢ
Ἀθηναῖοι ναύσταθμον ἐποιήσαντο. Ἐπίδαυρος δὲ θηλυκῶς μὲν λέγεται
167
κατὰ τὸν τὰ Ἐθνικὰ γράψαντα, εἰπόντα, ὅτι τὸ «ἀμπελόεντα Ἐπίδαυρον»

μετὰ ἀρσενικοῦ ἐπιθέτου θηλυκόν ἐστιν, ὡς καὶ τὸ «ψολόεντος ἐχίδνης»
παρὰ Νικάνδρῳ καὶ τὸ «ἠμαθόεντος Πύλου» καὶ ὅσα τοιαῦτα. ἐκαλεῖτο
δέ ποτε Λειμηρὴ διὰ διφθόγγου ὡς λειμῶνας ἔχουσα ἢ καὶ διὰ τοῦ ι ὡς
πολυλίμενος κατὰ Ἀρτεμίδωρον, οἱονεὶ λιμενηρά
προδεδήλωται. εἰ γὰρ κατὰ τὸν Γεωγράφον Πηλίου καὶ Πηνειοῦ τῶν

Θετταλικῶν
πρὸς μεσογαῖαν παράκεινται Μακεδόνες μέχρι Παιονίας καὶ τῶν
Ἠπειρωτικῶν
ἐθνῶν, ἐκ δὲ Παιόνων συμμαχίαν ἐν Τροίᾳ εἶχον οἱ Ἕλληνες, δυσχερὲς
νοῆσαι
τοῖς Τρωσὶν ἐλθεῖν συμμαχίαν ἐκ τῶν ῥηθέντων πορρωτέρω Παιόνων.
ὅμως
μέντοι τινὲς καὶ τοῦτο γενέσθαι φασί. καὶ ἔστω εἰρημένον, ἐπεὶ
βοηθεῖσθαι
δοκεῖ καὶ ὑπὸ τοῦ ποιητοῦ εἰπόντος Παίονας τούτους οὐκ ἐγγύθεν ποθὲν
ἐλθεῖν
ἀλλὰ τηλόθεν. Ἔστι δέ τις μνεία Παιόνων καὶ ἐν τοῖς περὶ Σελλῶν. Περὶ
δὲ
Πυραίχμου ἐν τοῖς τοῦ Πορφυρίου φέρεται, ὅτι Πατρόκλου ἀνελόντος
αὐτὸν
Ἀστεροπαῖος ἦγε τοὺς Παίονας, ὃν ἔρριψεν Ἀχιλλεύς. περὶ δὲ Παιόνων
ζητητέον καὶ ἐν τοῖς τοῦ Περιηγητοῦ. Ἰστέον δὲ καί, ὅτι Ἡρόδοτος οἶδε
Παίονας καὶ περὶ τὸν Στρυμόνα, ἐφ' ὧν καὶ παρηχεῖ τὸ «τοῖς Περινθίοις
παιονίσασιν ἐπιχειροῦσιν οἱ Παίονες». λέγει δὲ καί, ὅτι Παιονία ἐπὶ
Στρυμόνι
ποταμῷ πεπολισμένη, εἰσὶ δὲ Τεύκρων τῶν ἐκ Τροίας ἄποικοι. καὶ ὅτι
πρὸς Βορέαν κατὰ τὸ Πάγγαιον ὄρος ὑπεροικοῦντες ἦσαν Παίονες καὶ
Δόβηρες. τὸ δὲ Πάγγαιον ἔτεινε, φησί, πρὸς μεσημβρίαν εἰς τὸν
Στρυμόνα καὶ ἡ περὶ αὐτὸ γῆ ἐκαλεῖτο Φυλλίς. ὁ δὲ Γεωγράφος λέγει
καί, ὅτι Ἄξιος καὶ Στρυμὼν ἐκ Παιόνων ῥέουσι καὶ ὅτι οἱ μὲν Παίονας
Φρυγῶν ἀποίκους, οἱ δὲ ἀρχηγέτας ἀποφαίνουσι. καὶ τὴν Παιονίαν μέχρι
Πελαγονίας καὶ Πιερίας ἐκτετάσθαι φασί. λέγονται δὲ καὶ πολλὴν πάλαι
τῆς Μακεδονίας κατασχεῖν καὶ μέχρι Προποντίδος προελθεῖν καὶ έρινθον
πολιορκῆσαι. Σημειούμενοι δὲ οἱ παλαιοὶ

168
πρὸς μεσογαῖαν παράκεινται Μακεδόνες μέχρι Παιονίας καὶ τῶν

Ἠπειρωτικῶν
ἐθνῶν, ἐκ δὲ Παιόνων συμμαχίαν ἐν Τροίᾳ εἶχον οἱ Ἕλληνες, δυσχερὲς
νοῆσαι
τοῖς Τρωσὶν ἐλθεῖν συμμαχίαν ἐκ τῶν ῥηθέντων πορρωτέρω Παιόνων.
ὅμως
ἐλθεῖν
δὲ
αὐτὸν
Στρυμόνι
πρὸς
Βορέαν κατὰ τὸ Πάγγαιον ὄρος ὑπεροικοῦντες ἦσαν Παίονες καὶ
Δόβηρες. τὸ
δὲ Πάγγαιον ἔτεινε, φησί, πρὸς μεσημβρίαν εἰς τὸν Στρυμόνα καὶ ἡ περὶ
αὐτὸ
γῆ ἐκαλεῖτο Φυλλίς. ὁ δὲ Γεωγράφος λέγει καί, ὅτι Ἄξιος καὶ Στρυμὼν
ἐκ
Παιόνων ῥέουσι καὶ ὅτι οἱ μὲν Παίονας Φρυγῶν ἀποίκους, οἱ δὲ
ἀρχηγέτας
ἀποφαίνουσι. καὶ τὴν Παιονίαν μέχρι Πελαγονίας καὶ Πιερίας ἐκτετάσθαι
φασί. λέγονται δὲ καὶ πολλὴν πάλαι τῆς Μακεδονίας κατασχεῖν καὶ μέχρι
Προποντίδος προελθεῖν καὶ Πέρινθον πολιορκῆσαι. Σημειούμενοι δὲ οἱ
παλαιοὶ
καί, ὅτι διττὸν τὸ τῶν Παιόνων ἔθνος, καὶ ὡς οἱ μὲν ὑπὸ τὸν Πυραίχμην
Παίονες τοξόται, οἱ δὲ περὶ τὸν Ἀστεροπαῖον δολιχέγχεες, λέγουσιν, ὅτι
εἰκὸς
ἐλθεῖν
169
δὲ
αὐτὸν
Στρυμόνι
πρὸς
αὐτὸ
ἐκ
ἀρχηγέτας
παλαιοὶ
Παίονες τοξόται, οἱ δὲ περὶ τὸν Ἀστεροπαῖον δολιχέγχεες,
ἐλθεῖν
δὲ
αὐτὸν
Στρυμόνι
πρὸς
170
αὐτὸ
ἐκ
ἀρχηγέτας
παλαιοὶ
Παίονες τοξόται, οἱ δὲ περὶ τὸν Ἀστεροπαῖον δολιχέγχεες, λέγουσιν, ὅτι
εἰκὸς
τὸν Ἀστεροπαῖον χρονίζοντος τοῦ πολέμου ὕστερον ἐλθεῖν, ὡς καὶ
Ἰφιδάμαντα
Ἀμάστριδος κατὰ τὸν τὰ Ἐθνικὰ γράψαντα ἢ πόλις Παφλαγονίας, αὐτὴ ἡ

νῦν
Ἄμαστρις. ἐθνικὸν καὶ αὐτῆς τριχῶς, Κρωμνίτης καὶ Κρωμναῖος καὶ
Κρω-
μνιεύς. ἔστι δὲ καὶ Πελοποννησία Κρῶμνα. Ὁ δὲ Αἰγιαλὸς κατὰ μέν τινας
προπαροξύνεται πρὸς διαστολὴν τοῦ ἁπλῶς αἰγιαλοῦ, ἀπό τινος
Αἰγιάλου,
κυρίου ὀνόματος, ὡς δηλοῖ ὁ ἐν τοῖς Ἐθνικοῖς εἰπών, ὅτι τὸ ἐθνικὸν
Αἰγιαλεύς
ἀπὸ τῆς Αἰγιάλου γενικῆς, ὡς Ἀλεξάνδρου Ἀλεξανδρεύς· οἱ δὲ πλείονες
ὀξύνουσι καὶ τοῦτο, οἳ λέγουσι καί, ὅτι Αἰγιαλὸς προσεχὴς τῷ Πόντῳ
μετὰ τὴν
Κάραμβιν ἄκραν, ὡς δηλοῖ Ἀπολλώνιος. ἔχει δὲ καὶ κώμην ὁμώνυμον. ἦν
δὲ
καὶ ἕτερος Αἰγιαλὸς [πρὸ τούτων, ὁ ὑπὸ τὸν Ἀγαμέμνονα] μεταξὺ
Σικυῶνος καὶ Βουπρασίου τόπος, ἀπὸ Αἰγιαλέως, υἱοῦ Ἰνάχου. ἔστι καὶ
Θρᾴκης Αἰγιαλός, φασί, παρὰ τῷ Στρυμόνι, περὶ ὃν Στρυμόνα καὶ
Ἠϊὼν πόλις
κατὰ Λυκόφρονα ἰσοδυναμοῦσα κατὰ σημασίαν τῷ Αἰγιαλῷ. καὶ
Αἰθιοπικὸς
δὲ Αἰγιαλὸς κατ' Αἴγυπτον μέγας καλούμενος. ὁ δὲ Γεωγράφος φησίν, ὅτι
Αἰγιαλός ἐστι μὲν ἠϊὼν μακρὰ ὑπὲρ ἑκατὸν σταδίους. ἔχει δὲ καὶ κώμην
ὁμώνυμον, ἧς μέμνηται ὁ ποιητής, ὅταν φῇ «Κρῶμνάν τ' Αἰγιαλόν τε».
καὶ
171
σκοπητέον, μήποτε αὕτη ἐστὶν ἡ νῦν Ἠϊονόπολις. Λέγει δὲ ὁ Γεωγράφος

καί,
ὅτι τὸ Ὁμηρικὸν τὸ «Κρῶμνάν τ' Αἰγιαλόν τε» γράφουσί τινες «Κρῶμναν
Κωβίαλόν τε» καὶ ὅτι μετὰ Αἰγιαλὸν Κάραμβις. τίς δὲ ἡ Κάραμβις, δηλοῖ
ὁ
Περιηγητής. Ἀπολλώνιος δὲ γράφει ἐν τοῖς ἑαυτοῦ «Κρωβίαλον
Κρώμναν τε
καὶ ὑλήεντα Κύτωρον». λέγει δὲ ὁ τὰ Ἐθνικὰ γράψας πολίχνιον πρὸς τῇ
Ποντικῇ τὴν Κρωβίαλον. Ἐρυθῖνοι δέ, πόλις Παφλαγονίας καὶ αὐτή,
παρὰ τὸ
ποιεῖ δὲ τοῦτο καὶ πιθανὰ τὰ ὑπὲρ τῶν ἵππων καὶ τοῦ ἅρματος καὶ τῶν
τευχέων. βασιλεὺς γὰρ ἔχοι ἄν, ὡς εἰκός, τοιαῦτα. (v. 436) Τὸ δὲ «ἴδον»
εἰς
τὸ ἀληθῆ λέγειν λυσιτελεῖ τῷ Δόλωνι. οὐ γάρ, φησίν, ἤκουσα ἢ
ἐπυθόμην,
ἀλλ' αὐτὸς ἴδον. (v. 439) Τεύχεα δὲ κατὰ τοὺς πλείους μὲν ἐκ τοῦ τεύχω
κατὰ
κοινὴν ἐτυμότητα, καινότερον δέ πως ὁ Ἴστρος παράγει. φησὶ γὰρ τὰ πο-
λεμικὰ τεύχη οὕτω κληθῆναι ἀπὸ Τευχίου, Εὐβοϊκοῦ τόπου, ἐν ᾧ, φησί,
κατεσκευάσθησαν ὑπὸ Κυκλώπων. Τίνες δὲ οἱ Κύκλωπες οὗτοι, καὶ ὅτι
οὐχ'
οἱ ἐν τῇ Ὀδυσσείᾳ ἱστορούμενοι, καὶ ὅτι καὶ χαλκὸς ἐν Εὐβοίᾳ ποτὲ
ὠρύχθη
πολύς, ὅθεν καὶ τὸ ἐκεῖσε ὄρος ἡ Χαλκίς, οὐ τοῦ νῦν λόγου ἐστίν. (v.
435)
Ἰστέον δὲ καὶ ὅτι τὸν ῥηθέντα Ῥῆσον Ὅμηρος μὲν Ἠϊονέως ἱστορεῖ, ὡς
δεδήλωται, οἱ νεώτεροι δὲ Στρυμόνος τοῦ κατὰ Θρᾴκην φασὶ ποταμοῦ
καὶ
Εὐτέρπης Μούσης υἱόν. λέγουσι δὲ καὶ χρησμὸν ἀποκεῖσθαι αὐτῷ, εἰ τῆς
ἐν Τροίᾳ βοτάνης φάγοιεν οἱ ἵπποι αὐτῷ καὶ τοῦ ἐκεῖσε πίοιεν ὕδατος,
ἀπρόσμα-
χον αὐτὸν ἔσεσθαι. τὰ δ' οὐκ ἐγένετο. ἅμα γὰρ κατέλαβε, καὶ αὐτονυχὶ
ἀνῃρέθη
ὑπὸ Διομήδους ὑπνώττων ἀφύλακτος. Πίνδαρον δέ πού φασιν ἱστορεῖν,
ὅτι
172
μίαν ἡμέραν πολεμήσας μεγάλα κακὰ τοῖς Ἀχαιοῖς ἐνεδείξατο. (v. 439)
Τὸ δὲ «πελώρια» συλλογιστικῶς εὐμεγέθη τὸν Ῥῆσον εἶναι ὑποδηλοῖ.
Κἀκεῖνο
κεῖται ὁ νεκρός, ὃς ἰχθὺς καὶ φάγῃ τὸν τοῦ νεκροῦ δημόν. Καὶ ὅρα ἐν τοῖς
ῥηθεῖσιν ἀμφιβόλους τε ἐννοίας, καὶ ὅπως ὁ Ἀχιλλεὺς σκώπτει μετὰ
βαρύτητος.
εἰσὶ γὰρ καὶ τὰ χωρία ταῦτα, ὡς καὶ ἐν τοῖς πρὸ τούτων ἕτερα διάφορα,
κεκραμένα γλυκύτητι καὶ βαρύτητι. [Ἰστέον δὲ ὅτι σχεδιάζων ὁ Ἀχιλλεὺς
ἔφη
τὸ «θρῴσκων κατὰ κῦμα ἰχθύς». ἄλλως γὰρ καὶ ἐν ἀκυμάντῳ γαλήνῃ
ἀναθρῴσκων τοῦ βάθους καὶ τῆς ἐπιπολῆς γινόμενος, εἶτα ὑποτρέχων τὴν
πιμε-
λὴν τοῦ Λυκάονος, λαφύξει αὐτὴν ἐπιτρέχουσαν, ὡς εἰκός, τῷ ὕδατι διὰ
τὸ τοῦ
δημοῦ ἐπιπολαστικόν, ὃ δὴ καὶ τὰ ἐλαιώδη ἐφ' ὕδατος πάσχουσιν. ὅτι δὲ
οὕτω
πολλάκις οἱ ἰχθύες ποιοῦσι βοσκόμενοι, δηλοῦσι καὶ οἱ ἐκ τῶν θαλαττίων
ἀφρῶν διοικονομούμενοι ἐν τῷ ὑποτρέχειν αὐτούς, καὶ οἱ ἐκ τῶν
ἐπιπλεόντων
βρύων ἀποζῶντες ὁμοίως ἰχθύες καὶ ὁ Στρυμὼν δέ, θέρους πράσιόν τι
πάχος
ἐπιπολάζον πάνυ πολὺ φέρων διηνεκῶς ἐπιτρέχον, τρέφει δι' αὐτοῦ τὰ
ἰχθύδια
τῆς τοῦ ὕδατος ἐπιφανείας γινόμενα καὶ ἀπολιχμώμενα τὸ ἐπανθοῦν
χλοερόν,
ὅπερ ὁ τοῦ παντὸς κηδεμὼν εἴτε χλόην ἀναλύων εἴτε καὶ ἄλλως ποιῶν
ἐφαπλοῖ
τῷ ποταμίῳ ὕδατι ἕως καὶ εἰς ἡμέρας ψυχεινάς, ὡς παρατετήρηται. Ὅτι
δὲ ἡδὺ
κρέας βρότειον ἰχθύσι, δηλοῖ καὶ ὁ παρὰ τῷ Δειπνοσοφιστῇ
Ἀρχέστρατος,
εἰπών· ἅπας δὲ ἰχθὺς σάρκα φιλεῖ βροτέαν, ἄν που περικύρσῃ.] (v. 123)
Τῶν
δ' ἐν τοῖς ῥηθεῖσι λέξεων τὸ μὲν «ἀπολιχμήσονται» διὰ μόνου διχρόνου
τοῦ ι ἔχει
τὴν ἄρχουσαν διὰ τὸ δύο σύμφωνα ἐπάγεσθαι, εἰ καὶ ἄλλως ὤφειλε
δίφθογγον
ἔχειν ὡς ἀπὸ τοῦ λείχω. (v. 124 s.) Λέγει δὲ ἐν τούτοις καὶ τὸν
Σκάμανδρον
δινήεντα, ὡς καὶ ἄλλους πρὸ αὐτοῦ ποταμούς.
173
ναί, ἡ πόλις, ὀξύνεται, καὶ ἡ δεξαμενή δὲ καὶ ἡ εἰαμενή, ὡς

προδεδήλωται.
(v. 143) Τὸ δέ· ταύτῃ γὰρ ἐμίγη ποταμός, δοκεῖ μὲν ἐκ περισσοῦ κεῖσθαι,
ἤρκει
γὰρ εἰς νοῦν τέλειον τὸ «τὸν δ' Ἄξιος γείνατο καὶ Περίβοια», Ὅμηρος δὲ
προστίθησιν αὐτό, ἵνα οὕτω κρατυνεῖ τὸν μῦθον, καὶ μή τις ὀκνήσῃ
ποταμοῦ
παῖδα τὸν Ἀστεροπαῖον εἰπεῖν. (v. 154) Τὸ δ' «εἶμ' ἐκ Παιονίης» ἢ τὸ εἶμι
δηλοῖ ἢ τὸ εἰμί, ἀκολούθως τῇ ἐξ Ἀχιλλέως ἐρωτήσει, πυθομένου «τίς
πόθεν
εἶς ἀνδρῶν». (v. 155) Τὸ δὲ ἐρίβωλος πρωτότυπόν ἐστι τῆς ἐριβώλακος.
Περὶ
δὲ Παιόνων ἀρκούντως ἐν τοῖς φθάσασιν εἴρηται. διείληπται δὲ περὶ
αὐτῶν καὶ
ἐν τοῖς τοῦ Περιηγητοῦ. νῦν δὲ ἐκεῖνο ῥητέον, ὡς εἴπερ κατὰ τὴν
ἱστορίαν Παίο-
σιν ὅμοροι Σελλοὶ καὶ Δόλοπες περὶ Δωδώνην μέχρις Ἀχελῴου,
σημειωτέον τὸ
πολὺ μῆκος τῆς τῶν Παιόνων γῆς, εἰ καὶ περὶ Στρυμόνα καὶ Ἄξιον καὶ
ἕως
Ἀχελῴου διατείνουσι. Τὸ δὲ δολιχεγχέας ἀπὸ εὐθεῖας ἐστὶ τῆς ὁ
δολιχεγχής,
διὸ καὶ παροξύνεται ὡς τὸ «εὐειδέας». προϊὼν δὲ ὁ ποιητὴς καὶ
ἱπποκορυστὰς
λέγει τοὺς Παίονας. ἐνταῦθα δὲ παρασημειοῦνται οἱ παλαιοί, ὅτι ἐν τῷ
Καταλόγῳ μὲν ἀγκυλότοξοι Παίονες λέγονται, ὧδε δὲ δολιχεγχέες. καί
φασιν,
ὅτι ἢ ἐπαμφοτερίζουσι, καθὰ καὶ ὁ Τεῦκρος ποτὲ μὲν αἰχμάζων, ποτὲ δὲ
τοξεύων, ἢ καὶ διττὸν γένος εἰσίν, οἱ μὲν ὑπὸ τῷ Πυραίχμῃ, οἱ δὲ ὑπὸ τῷ
Ἀστεροπαίῳ. φασὶ δὲ καὶ ἐν τῷ Καταλόγῳ μὴ κεῖσθαι τὸν Ἀστεροπαῖον,
ἢ ὡς
νεήλυδα, ἢ καὶ ὡς μὴ κυρίως ἡγεμόνα. οὕτω γάρ, φασί, καὶ ἐπὶ Ἀθηναίων
ἐν
τῷ Καταλόγῳ Μενεσθέως μνησθεὶς ἡγεμόνος ὁ ποιητὴς ἐν τῇ ἐπὶ ναυσὶ
μάχῃ
καὶ Στιχίου μέμνηται καὶ Φείδαντος.

174
κρατίστην ἔγχελυν». τὰ δὲ πληθυντικὰ οὐ καθ' Ὅμηρον καὶ οἱ ἄλλοι

ἀκολούθως προφέρουσι μετὰ τοῦ υ, ἀλλ' ἑτέρως πρὸς ἀκολουθίαν τοῦ
πῆχυς
πήχεως, οἷον «τὰς εἰκοὺς τῶν ἐγχέλεων», καὶ «ὥσπερ οἱ τὰς ἐγχέλεις
θηρώμενοι», ταῦτα δὴ τὰ τοῦ Κωμικοῦ. λέγει δέ, φασί, καὶ Στράττις διὰ
τοῦ ε
»ἐγχέλεων ἀνεψιός». καὶ οὕτω μὲν ἄλλοι. Ἀριστοτέλης δὲ διὰ τοῦ ἰῶτα
εἶπεν
ἔγχελις. ὅθεν Ἀντιφάνης ὑποκοριστικῶς ἔφη «τὰ ἐγχέλια γράφομαι
λειποταξίου. ἐνταῦθα γὰρ ἦν οὐδαμοῦ». ὁ δὲ Ἀθήναιος λέγει καὶ ὅτι ἐν
τῷ
»τείροντο ἐγχέλυες καὶ ἰχθύες» εἰς βάθος τε τὸν ποταμὸν δηλοῖ καίεσθαι,
καὶ
κατ' ἐξαίρετον τίθησι τὸ «ἐγχέλυες» διὰ τὸ περιᾴδεσθαι αὐτὰς πολλαχοῦ.
εἰπὼν
γοῦν εἰς αὐτὰς ἀστεῖά τινα λέγει καὶ ὅτι αἱ Κωπαΐδες ἐγχέλυες
περιᾴδονται
παρὰ Βοιωτοῖς, ἐπαινοῦνται δέ, φησί, καὶ αἱ Στρυμόνιαι, ὡς καὶ μεγάλαι
καὶ τὸ
πάχος θαυμασταί, λέγων ἱστορηθῆναι καὶ ὅτι τὰς ὑπερφυεῖς τῶν
Κωπαΐδων
ἐγχέλεων οἱ Βοιωτοὶ ὡς ἱερεῖα στεφανοῦντες καὶ κατευχόμενοι οὐλάς τ'
ἐπιβάλ-
λοντες ἔθυον τοῖς θεοῖς, καὶ ὅτι Ἀντιφάνης τά τε ἄλλα δεινούς φησι τοὺς
Αἰγυπτίους εἶναι, καὶ τὸ νομίσαι ἰσόθεον τὴν ἔγχελυν, ὃς καὶ εἰπὼν πολὺ
τῶν
θεῶν αὐτὴν τιμιωτέραν εἶναι, καὶ δῆθεν κατασκευάσας αὐτὸ ποιητικῶς
ἐπάγει
»οὕτως ἔσθ' ἅγιον παντελῶς τὸ θηρίον». ἐκθεὶς δὲ ὁ Ἀθήναιος καὶ ὅτι
πολὺ
κρατίστη ἐστὶν ἡ ἐκ τοῦ κατὰ Σικελίαν Ῥηγίου, λέγει καί, ὅτι τῶν τις
ῥητόρων ἐγχέλυος παρατεθείσης εἶπε· πάρεστιν ἡ τῶν δείπνων Ἑλένη,
ἐγὼ οὖν
Ευστάθιος εκκλ. συγγραφέας Commentarium in Dionysii periegetae

orbis descriptionem Section 517, line 8
ἑτέρα παροιμία ἐπὶ τῶν ἀηδῶν, «τὸ Ἀβυδηνὸν ἐπιφό-

ρημα.» Τὸ δὲ ἐναντίον ὅρμον ἔθεντο ἀντὶ τοῦ κατε-
ναντία κεῖνται ἀλλήλαις καὶ ἀντίπορθμοί εἰσιν.
Ὅτι τῶν ἐν τῷ Αἰγαίῳ νήσων ὅσαι ὑπὸ νεύ-
ματι χειρὸς λαιᾶς κεῖνται τοῖς εἰσιοῦσι τὸν Ἑλλήσπον-
τον, τῆς Εὐρώπης εἰσίν· ὧν ἐστι καὶ ἡ Μάκρις καὶ ἡ
175
Σκῦρος καὶ ἡ Πεπάρηθος καὶ ἡ Λῆμνος, ἥτις Ἥφαι-

στον ἐτίμα, καὶ Ἴμβρος καὶ Σάμος Θρᾳκία, ἥτις
Καβείρων εἶχεν ἱερὰ, οἳ καὶ Κορύβαντες ἐλέγοντο, καὶ
Θάσος, ἥτις καὶ χρυσία εἶχέ ποτε, καὶ τὸ Δάτον συν-
ῴκισε, πόλιν ἔνδοξον περὶ τὴν τοῦ Στρυμόνος παρα-
λίαν. Ἀφ' οὗ παροιμίαν οἱ παλαιοί φασι «Δάτος
ἀγαθῶν», ὡς τὸ «ἀγαθῶν ἀγαθῖδες». Καὶ σκόπει ἐν-
ταῦθα τὴν παροιμίαν, τὸ ἀγαθῶν ἀγαθῖδες. Εἰ γὰρ καὶ
ἄλλως αὐτὴν οἱ παλαιοὶ ἐκλαμβάνονται, ἀλλ' ἔοικε
τοπικόν τι εἶναι ἡ ἀγαθὶς, διὸ καὶ εἰς ὁμοιότητα πα-
ρετέθη τοῦ Δάτος ἀγαθῶν, ἵνα ὥσπερ λέγεται Δάτος
ἀγαθῶν οἷον τόπος καὶ πόλις, οὕτω λέγηται καὶ ἀγαθῖδες
ἀγαθῶν. Εἰ γὰρ μὴ τοῦτο, ποία λοιπὸν ἄλλη ὁμοιότης
τῶν δύο τούτων παροιμιῶν; Ἰστέον δὲ ὅτι Παρίων
κτίσμα ἡ Θάσος· τὸ Πάριον δὲ πόλις ἐν τῇ Προποντίδι.
Ησύχιος λεξικόν (Π – Ω) Alphabetic letter sigma, entry 2048, line 1
στροφάλιγξ· συστροφὴ κονιορτοῦ. καὶ ἐν ᾧ οἱ τροχοὶ στρέφονται

*στροφάλιγγος· συστροφῆς
στροφαλίζετε· στρέφετε
στροφαί· [ἀντιλογίαι. διαστροφαί. καὶ] αἱ κατὰ διαιρέσεις τῶν μελῶν
στρόφιγγα· τὸν στροφέα
στρόφιγξ· ὁ αὐτός
στρόφιον· ἡ στρογγύλη ζώνη
στρόφις· σκολιός, οὐχ ἁπλοῦς, πολύπλοκος
στρόφος· συνεστραμμένος λῶρος, ἢ σχοινίον, παρὰ τὸ ἐστράφθαι
στρόφοι· τὰ λεπτὰ τριχίδια
Στρύμη· πόλις
Στρυμών· ποταμός
Στρυμόνιοι· οἱ Βιθυνοὶ τὸ πρότερον
Στρυμόνιος· ὁ βοῤῥᾶς
στρύμοξ· ξύλον μεμηχανημένον ἐν ταῖς ληνοῖς πρὸς τὴν τῶν σταφυ-
λῶν ἔκθλιψιν
στρυφνόν· στερεόν, ἰσχυρόν. αὐστηρόν. ἐπεστυμμένον, πυκνόν
στρυφνός· μᾶζα. ἢ οἶνος στυφός
στρωματεύς· ἰχθῦς ποιὸς ἐν τῇ ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ
στρωματίζειν· τὸ ἐπισάττειν ὄνῳ
στρωματίτην· ἔρανόν τινα, ἐν ᾧ ἑαυτοῖς παρεῖχον τὰ στρώματα
176
Etymologicum Genuinum, Etymologicum genuinum (α – ἁμωσγέπως)

Alphabetic letter alpha, entry 725, line 3
Sym. 818, EM 1186. Methodius.

Ἀμφιλαφές (Call. Hy. 6, 26)· τὸ δασύ, ἀμφιλαβές τι
ὄν, τὸ ἑκατέρωθεν ληπτὸν *** μέρος διὰ τὴν δασύτητα, τροπῇ
τοῦ β εἰς φ. ἤ παρὰ τὴν ἁφήν AB, Sym. 819, EM 1197. *Me-
thodius.
Ἀμφιελίσσας (Β 165 ...)· αἱ νῆες αἱ ἀμφοτέρωθεν
ταῖς κώπαις ἐλαυνόμεναι· ἢ ἑκάτερα τὰ πλευρὰ στρεφόμεναι AB,
EM 1181. *Comm. Hom.
Ἀμφίπολις· πόλις Ἀθηναίων ⟦ἢ⟧ Θρᾴκης, ἥτις ἐκα-
λεῖτο πρότερον Ἐνάοδοι διὰ τὸ περιέχεσθαι καὶ περιοδεύεσθαι
ὑπὸ τοῦ Στρυμῶνος ποταμοῦ. Μεθόδιος AB, EM 1213, Et. Gud.
(v) α 823. Methodius.
Ἄμφις (Aesch. fr. 632)· τοῦτο οὐ συγκοπή, ἀλλὰ με-
τασχηματισμός· ἀπὸ γὰρ τοῦ Ἀμφιάραος Ἄμφις, ὡς παρ' Αἰ-
σχύλῳ (l. c.), ὥσπερ ἀστράγαλος ἄστρις καὶ Ἰφιάνασσα Ἶφις καὶ
Θρασυκλῆς Θράσυλλος καὶ Βαθυκλῆς Βάθυλλος ὑποκοριστικά. ταῦτα
γὰρ μετασχηματισμοὶ καλοῦνται, ἐπειδὴ οὐ συμφωνεῖ ἡ κατάληξις.
οὐδέποτε γὰρ συγκοπὴ γίνεται τριῶν συλλαβῶν. ἀλλ' οὐδὲ πάλιν
δυνάμεθα λέγειν ἀποκοπήν, ἐπεὶ τὸ ς ἔχει τῆς τελευταίας συλλαβῆς·
ὅπου γὰρ τῆς τελευταίας συλλαβῆς τηρηθῇ στοιχεῖον, οὐ λέγομεν
ἀποκοπήν·
Ετυμολογικόν Μέγα Kallierges page 93, line 44
Ἀμφίπολος: Θεραπαινὶς, δουλίς. Παρὰ τὴν

ἀμφὶ πρόθεσιν καὶ τὸ πολῶ, πόλος, καὶ ἀμφίπολος,
οἱονεὶ ἡ περὶ τὴν δέσποιναν πολοῦσα, τουτέστιν ἀνα-
στρεφομένη. Προπαροξύνεται. Τὰ παρὰ τὸ πολῶ
καὶ χέω, μὴ μετὰ προθέσεως συντιθέμενα, πρὸ μιᾶς
ἔχουσι τὸν τόνον· οἷον ὀνειροπόλος, οἰωνοπόλος, οἰνο-
χόος· τὰ δὲ μετὰ προθέσεως συντιθέμενα προπαρο-
ξύνονται, πρόπολος, πρόχοος.
Ἀμφίπολις: Πόλις Θρᾴκης, ἥτις ἐκαλεῖτο πρότερον Ἐννέα ὁδοί· διὰ τὸ
περιέχεσθαι καὶ περιοδεύεσθαι ὑπὸ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ. Μεθόδιος.
Ἀμφιρρόπους ἐννοίας: Ἀπὸ τοῦ ῥέπω τοῦ σημαίνοντος τὸ κλίνω ἢ
ἐκτείνω· ἐπ' ἀδήλου ἐπικειμένας τοῦ τέλους, ἀμφοτέρωθεν κλινούσας, ἢ
καθελκομένας, ἢ καθελκούσας.
Ἄμφις: Τοῦτο οὐ συγκοπὴ, ἀλλὰ μετασχημα-
τισμός· (ἀπὸ γὰρ τοῦ Ἀμφιάραος Ἄμφις, ὡς
177
παρὰ Αἰσχύλῳ· ὥσπερ ἀστράγαλος, ἄστρις· καὶ

Ἰφιάνασσα, Ἴφις· καὶ Θρασυκλῆς, Θράσυλλος·
Νικηφόρος Γρηγοράς Ρωμαϊκή ιστορίαVolume 1, page 30, line 9
τῃ τοι καὶ τελεσιουργὰ τὰ τῆς πρεσβείας εὐθὺς ἦσαν καὶ ἅμα

τὰ τοῦ κήδους. καὶ συνελθόντες περὶ Χεῤῥόνησον ὅ τε βασιλεὺς
καὶ ὁ Ἀσὰν, συζευγνύουσιν Ἑλένῃ τῇ τοῦ Ἀσὰν θυγατρὶ δεκαε-
τεῖ οὔσῃ τὸν τοῦ βασιλέως υἱὸν Θεόδωρον τὸν νέον Λάσκαριν,
μήπω ἐς τὸν ἔφηβον παραγγείλαντα. τηνικαῦτα δὲ καὶ ὁ τοῦ
Τερνόβου ἐπίσκοπος αὐτονομίαν λαμβάνει διηνεκῆ, τῷ τέως ὑπὸ
τὸν ἀρχιεπίσκοπον τῆς πρώτης τελῶν Ἰουστινιανῆς, διὰ τὴν τοῦ
ἔθνους ἐκεῖθεν ἀρχαίαν συγγένειαν. (Δ.) Ὁ δὲ βασιλεὺς, θέρους
ἐπιγενομένου, τὰς Θρᾳκικάς τε καὶ Μακεδονικὰς περίεισι πόλεις,
ἀρξάμενος ἀπ' αὐτῶν, ὡς εἰπεῖν, τῶν Βυζαντίων πυλῶν, καὶ
ἐπελάσας ἄχρι Στρυμόνος, καὶ οἰκειοῦται πάσας, ἔτι ἱσταμένου
τοῦ φθινοπώρου. καὶ οὕτω πάντα σκοπὸν διαθέμενος, αὐτός τε
εἰς Νίκαιαν ἀνεχώρησε, καὶ τὸν στρατὸν ἀφῆκεν ἐς τὰ οἴκοι δια-
χειμάσοντα.
δʹ. Ἐνταυθοῖ δὲ γενομένῳ τῆς ἱστορίας, οὐκ ἀρεστόν μοι
ἔδοξεν εἶναι σιγῇ παρελθεῖν τὰ περὶ Σκυθῶν, ἐν τούτοις τοῖς
χρόνοις ἐπιδραμόντων Ἀσίαν τε καὶ Εὐρώπην. βιάσεται γὰρ ἡμᾶς
ὁ λόγος προϊὼν εἰς τὰ αὐτῶν πολλάκις ἐμπίπτειν διηγήματα,
καὶ χρεὼν ἀνακεφαλαιωσαμένους ἡμᾶς, καθόσον οἷόν τε, διαλευ-
κᾶναι τὰ περὶ αὐτῶν, καὶ ἐναργέστερα παραπέμψαι ταῖς ἐφεξῆς
ὑποθέσεσιν, ἵνα μὴ αὐτοί γε εἰδότες, εἶτα ἐπὶ τῶν οὐκ εἰδότων
Νικηφόρος Γρηγοράς Ρωμαϊκή ιστορίαVolume 1, p. 374, line 5
ἐξ ὀμβρίων ὑδάτων συστᾶσαν· καὶ ἔδοξε τὸ τοιοῦτον σύμπτωμα

τοῖς συνετωτέροις οὐκ ἀγαθὸς ὄρνις εἶναι τῷ πεπτωκότι. (Β.) Ἐς
δὲ τοὐπιὸν ἔτος ἀπῄει συζευχθησομένη τῷ Κράλῃ Σερβίας ἡ θυ-
γάτηρ τοῦ πανυπερσεβάστου. μετὰ βραχὺ δ' ἀπῄει πρὸς αὐτὴν
θεωρίας ἕνεκα καὶ ἡ μήτηρ αὐτῆς. μετὰ μικρὸν δὲ καὶ ὁ πανυ-
περσέβαστος οὐκ ἐθέλων ἔτι ὑπὸ βασιλεῖ εἶναι, ἀλλ' ἑαυτῷ περι-
ποιήσασθαι βασιλείαν, ἅτε δηλαδὴ κλῆρον οὖσαν αὐτῷ πατρικὸν,
ἀφεὶς τὴν τῆς Θεσσαλονίκης ἐπιτροπὴν καὶ διοίκησιν ᾤχετο καὶ
αὐτὸς ἀπιὼν ἐς Κράλην τὸν γαμβρὸν αὐτοῦ, σύμμαχον αὐτὸν
ληψόμενος τῷ σκοπῷ τοῦ τοιοῦδε βουλεύματος. ὑφ' οὗ προσδε-
χθεὶς ἐξῆλθεν ἅμα αὐτῷ καὶ πᾶσαν τὴν ἄχρι Στρυμόνος τοῦ ποταμοῦ καὶ
Σεῤῥῶν ἐληΐσατο χώραν. ὅθεν ὁ γηραιὸς βασιλεὺς διὰ
δέος μειζόνων κακῶν ἀπέστειλε πρεσβείαν πρὸς αὐτὸν καὶ ἅμα τῇ
πρεσβείᾳ καὶ τὰ τοῦ Καισαρικοῦ ἀξιώματος σύμβολα. ἅπερ ἐν
178
τῷ τῶν Σκοπίων πολιχνίῳ δεξάμενος ἐκεῖνος ἐφόρεσε καὶ εἰρηνεύειν

ὑπέσχετο τοῦ λοιποῦ καὶ μηδὲν ἔτι πλέον ζητεῖν. ἔμελλε δὲ ἤδη
καὶ ἐς Θεσσαλονίκην ἐπανελθεῖν, ἀλλὰ νόσῳ δεινοτάτῃ ληφθεὶς
μετὰ βραχείας ἡμέρας ἐκεῖ τὸ πέρας τοῦ βίου ἐδέξατο. Καισά-
ρισσα δὲ ἡ γυνὴ αὐτοῦ ποθοῦσά τε συνεῖναι τῇ θυγατρὶ καὶ τῷ
γαμβρῷ καὶ πρός γε αἰδουμένη Ῥωμαίους διὰ τὰ συμπεσόντα τῷ
ἀνδρὶ αὐτῆς οὐκ ἤθελεν ἐκεῖθεν ἐξελθεῖν.
Νικηφόρος Γρηγοράς Ρωμαϊκή ιστορία Volume 1, page 375, line 3
ὁ πατὴρ αὐτῆς κεκίνηκε τὸν βασιλέα πρεσβείαν πρὸς τὸν Κράλην

ποιήσασθαι περί τε καταστάσεως ἄλλης τῶν Ῥωμαϊκῶν πραγμά-
των καὶ περὶ τῆς Καισαρίσσης, ὅπως οἴκαδε ἀναγκάσῃ ταύτην
ἐπανιέναι. (Γ.) Τότε τοίνυν ἀπεστάλην κἀγὼ πρέσβυς ἐς Κρά-
λην σύν τε ἄλλοις καὶ τῷ ἀδελφῷ αὐτῆς δι' ἃς ἔφθημεν εἰρηκότες
αἰτίας. ἐπειράθημεν δὲ οὐκ ὀλίγων ἐν τῇ ὁδῷ τῶν δεινῶν, φήμης
τε μελλούσης Σκυθικῆς ἐφόδου διατρεχούσης καὶ θορυβούσης τὴν
Θρᾴκην καὶ διωκούσης ἐκ τῆς χώρας ἐς τὰ φρούρια τοὺς ἀνθρώ-
πους καὶ τοὺς οἴκους ἐρήμους ποιούσης, ἐφ' ὧν ἡνίκ' ὀψὲ εἴη
καταλύειν ἡμᾶς ἐχρῆν καὶ τὸν ἐκ τῆς ὁδοῦ μόχθον ἀποτρίβεσθαι.
καὶ τὰ μὲν ἄχρι Στρυμόνος συμπεπτωκότα ἡμῖν ἐῶ. ἐκεῖσε μὴν
γενομένοις ξυνηνέχθη τι καὶ παθεῖν ἡμᾶς πλέον ἀκοῆς μάλιστα
πάντων ἄξιον, ὁπόσα λύπης καὶ γέλωτος φέρει σπονδὰς ἐν ἀνθρώ-
που ψυχῇ. ἀβουλίᾳ γάρ τοι τοιαύτῃ χρησαμένοις, ὁποία καὶ Δη-
μοκρίτου μάλα τοι γελῶντος ἐρῴη ἂν, ἐς τοιοῦτον συνηλάθη κίν-
δυνον ἡμῖν τὰ ἡμέτερα, ὁποῖος καὶ Ἡρακλείτου μάλα γέ τοι
δακρύοντος ἐρῴη ἄν. ἴσασι γὰρ ἅπαντες πεζοῖς καὶ ἱππόταις
ἀνδράσιν ἄπορον ὄντα Στρυμόνα τὸν ποταμόν· ὅτι καὶ μέγιστος
ἐπεφύκει ὁπόσοι Θρᾴκην καὶ Μακεδονίαν τέμνοντες ἔς τε Ἑλλής-
ποντον καὶ Αἰγαῖον ποιοῦνται τὰς ἐκβολάς.
Θρᾴκην καὶ διωκούσης ἐκ τῆς χώρας ἐς τὰ φρούρια τοὺς ἀνθρώ-

πους καὶ τοὺς οἴκους ἐρήμους ποιούσης, ἐφ' ὧν ἡνίκ' ὀψὲ εἴη
καταλύειν ἡμᾶς ἐχρῆν καὶ τὸν ἐκ τῆς ὁδοῦ μόχθον ἀποτρίβεσθαι.
καὶ τὰ μὲν ἄχρι Στρυμόνος συμπεπτωκότα ἡμῖν ἐῶ. ἐκεῖσε μὴν
γενομένοις ξυνηνέχθη τι καὶ παθεῖν ἡμᾶς πλέον ἀκοῆς μάλιστα
πάντων ἄξιον, ὁπόσα λύπης καὶ γέλωτος φέρει σπονδὰς ἐν ἀνθρώ-
που ψυχῇ. ἀβουλίᾳ γάρ τοι τοιαύτῃ χρησαμένοις, ὁποία καὶ Δη-
μοκρίτου μάλα τοι γελῶντος ἐρῴη ἂν, ἐς τοιοῦτον συνηλάθη κίν-
δυνον ἡμῖν τὰ ἡμέτερα, ὁποῖος καὶ Ἡρακλείτου μάλα γέ τοι
179

ποντον καὶ Αἰγαῖον ποιοῦνται τὰς ἐκβολάς. τίκτουσι γὰρ αὐτὸν
τὰ ὑπερκείμενα μέγιστα ὄρη, ἃ κατὰ τὸ συνεχὲς παρατείνει μέχρι
τοῦ Ἰονίου πελάγους ἐκ τοῦ πόντου ἀρξάμενα τοῦ Εὐξείνου, ὁρί-
ζοντα μὲν πρὸς μεσημβρίαν καὶ νότον ἄνεμον Θρᾴκην καὶ Μακε-
δονίαν, πρὸς δ' ἄρκτους τάς τε Μυσῶν χώρας καὶ ποταμὸν τὸν
Ἴστρον· ὃς καὶ αὐτὸς μέγιστος ὢν ἢ πάντες, ὅσοι τὴν Σκυθικὴν
ἐπίασι, πέντε στόμασιν ἐς τὸν Εὔξεινον ἐκδίδοται πόντον. τοῦτον
οὖν τὸν Στρυμόνα ἐκ τοιούτων πηγῶν ἀνίσχοντα καὶ οὕτω βαθυ-
δίνην γιγνόμενον ἀκατίῳ ἑνί τινι πάνυ σμικρῷ διαπεραιούμενοι

ποντον καὶ Αἰγαῖον ποιοῦνται τὰς ἐκβολάς. τίκτουσι γὰρ αὐτὸν
τὰ ὑπερκείμενα μέγιστα ὄρη, ἃ κατὰ τὸ συνεχὲς παρατείνει μέχρι
τοῦ Ἰονίου πελάγους ἐκ τοῦ πόντου ἀρξάμενα τοῦ Εὐξείνου, ὁρί-
ζοντα μὲν πρὸς μεσημβρίαν καὶ νότον ἄνεμον Θρᾴκην καὶ Μακε-
δονίαν, πρὸς δ' ἄρκτους τάς τε Μυσῶν χώρας καὶ ποταμὸν τὸν
Ἴστρον· ὃς καὶ αὐτὸς μέγιστος ὢν ἢ πάντες, ὅσοι τὴν Σκυθικὴν
ἐπίασι, πέντε στόμασιν ἐς τὸν Εὔξεινον ἐκδίδοται πόντον. τοῦτον
οὖν τὸν Στρυμόνα ἐκ τοιούτων πηγῶν ἀνίσχοντα καὶ οὕτω βαθυ-
δίνην γιγνόμενον ἀκατίῳ ἑνί τινι πάνυ σμικρῷ διαπεραιούμενοι
καθ' ἕνα που ἢ καὶ σύντρεις ἐνίοτε ξύν τε ὑποζυγίοις αὐτοῖς πολ-
λήν τινα τὴν ἡμέραν κατηναλώκειμεν. ὁ γὰρ τῶν ὑποζυγίων καὶ
ἡμῶν αὐτῶν ἀριθμὸς εἰς τὸ διπλάσιον ἢ καθ' ἑπταπλάσιον δεκάδα
ἦν ἀνηγμένος. ὁ δ' ἥλιος τὸν ἡμέτερον παραλλάξας μεσημβρινὸν
ἔς τε δύσιν καὶ ὁρίζοντα τὸν ἑσπέριον ᾔει. καὶ δέον ὂν σταθμῷ
χρήσασθαι καὶ καταλύειν αὐτοῦ που, ἡμεῖς δ' ἁμαρτόντες ὁδῷ
ἔτι ἐχρώμεθα, ἐλπίσαντες πάντως καταγωγίοις ἀποχρῶσιν αὐτίκα
ἐντεύξεσθαι, πρὶν ἢ πεντεκαίδεκα σταδίων ἔχειν ἀνύτειν ἐς τὸ
πρόσω ὁδόν. ἦν δὲ ἄρα τὰ τῶν ἐλπίδων οὐ μάλα ἐπιτυχῆ.
σχεν ἡμῖν ἡ παροῦσα πανήγυρις ἀντ' ἄλλης ἀνέσεως καὶ τρυφῆς

πολλῷ γε ἥδιον ἢ Ἀθηναίοις καὶ Σπαρτιάταις, ὁπότε γέ σφισιν
ἐπῄει τελεῖν πρὸ τοῦ ἄστεος τοῖς μὲν τὰ Διάσια, τοῖς δὲ ἅ φασιν
180
Ὑακίνθια. ἦν γὰρ ἡμῖν κομιδῇ συμμαχόμενον ἐς τὸ μᾶλλον ἐκεί-

νων ἥδεσθαι τό,τ' εὐσεβὲς τό,τ' ἐν ὅροις ὑπερορίοις ἀπηρτη-
μένους καὶ τῶν οἰκείων ὄντας ἐκδήμους ἐντυχεῖν καθάπερ ἐπὶ
μεγάλου πελάγους οἱαδή τινι νήσῳ· ὁπότε καὶ τὰ τῆς εὐφροσύνης,
ὁποῖά γε εἴη, πολλῷ πολλαπλάσια φαίνεται, ἤπερ ἐστὶν ἔς γε
τὸ ὄν. (Ζ.) Ἐκεῖθεν τριταῖοι ἐς τὸ τῶν Σκοπίων πολίχνιον κατα-
λύομεν ἐν ὅροις ἤδη τῶν Τριβαλλῶν· οὗ παραψαύοντα καὶ τὸν
Ἀξιὸν τεθεάμεθα ποταμὸν, ὃς μετὰ Στρυμόνα μέγιστος ἡμῖν
ἔδοξεν, ἐξ ὀρῶν τῶν αὐτῶν ἐκείνῳ ῥηγνύμενος· οὐ τοσοῦτος δ'
ὢν ἐκ πηγῶν εὐθὺς, ἀλλ' οὖν ἐς τὸ κάταντες ἰὼν καὶ ἄλλοις χει-
μάῤῥοις τὸ ῥεῦμα κοινούμενος καὶ ἐς Βαρδάριον μετατιθέμενος
τοὔνομα ἤδη καὶ ναυσίπορος ἐνίοτε καὶ ἐνιαχοῦ καθίσταται. ἐν-
ταῦθα καὶ τοῦ ῥηγὸς, ᾧ Τριβαλλοὶ πάντες ἕπονται καί οἱ μάλα
ὑπείκουσι, τῇ πενθερᾷ ἐντυγχάνομεν, τῇ εὐγενεῖ Καισαρίσσῃ,
σύμβολα τῆς ἔνδον ὀδυνωμένης ψυχῆς τοὺς πενθίμους περικει-
μένῃ χιτῶνας. ἦν γὰρ ἐπὶ νεαρῷ καὶ ἀκμάζοντι συγκεχυμένη τῷ
πάθει· ᾧ καὶ πάνυ τοι πλείστην ἤδη κἀκ τῆς ἡμῶν θέας τὴν
ῥοπὴν δεδωκυῖα ὅλη θρήνων καὶ τῶν δακρύων αὖθις ἐγίγνετο,
ἐπισκότησιν ἐξεγένετο περὶ τὴν δωδεκάτην ὥραν τῆς ἑκκαιδεκάτης

τοῦ Ἰουλίου ἡμέρας, οὐ μεῖον τῶν ιαʹ δακτύλων, εἴ τις παρὰ
τὸν διὰ Βυζαντίου παράλληλον ποιοῖτο τὴν οἴκησιν, τετάρτην
καὶ εἰκοστὴν τοῦ καρκίνου τηνικαῦτα μοῖραν ἀμείβοντος τοῦ ἡλίου
καὶ τὴν μὲν ἀρχὴν τῆς ἐπισκοτήσεως ἀπὸ μέσου δεικνύντος ἰάπυ-
γος καὶ θρασκίου, τὸ δὲ τέλος ἀπ' ἀρχομένου ἔγγιστα ἀπηλιώτου.
(Γ.) Ὁ μέντοι Μιχάηλος πλεῖστον ἀγείρας στρατὸν, δώδεκα μὲν
χιλιάδας ἐκ τῆς οἰκείας χώρας, τρεῖς δ' ἑτέρας Σκυθῶν μισθο-
φόρων, ἐσβάλλει διὰ τῶν ἀρκτικωτάτων Αἵμου τοῦ ὄρους ἐς τὴν
τῶν Τριβαλλῶν χώραν, ἔνθα δὴ μάλιστα καὶ ποταμοῦ τοῦ Στρυμόνος
εἰσὶν αἱ πηγαί. τέτταρας μὲν οὖν ἡμέρας διηνυκὼς ἐπὶ τῆς
πολεμίας ἐδῄου καὶ ἔκειρε τὴν γῆν ἀδεῶς καὶ ἐδενδροτόμει τοὺς
ἀγροὺς καὶ κακῶς ἐποίει τὴν χώραν, οὔπω μηδενὸς ἐκεῖθεν ὅπλα
ἀνταίροντος. τῇ πέμπτῃ δ' ἅμα ἡλίῳ ἐπιφαίνεται καὶ ὁ Κράλης
Σερβίας, χεῖρα βαρεῖαν ἐπαγόμενος καὶ ὅπλα τῇ λαμπρότητι τὰς
τῶν ὁρώντων ἀποκρύπτοντα ὄψεις. ἐπεὶ δ' ἑκάτερα τὰ στρατεύ-
ματα παρετάξαντο καὶ τὰ σημεῖα ἤρθη, ὁ Κράλης τὰς ἑαυτοῦ
τάξεις ἐῤῥωμένως παρακελευσάμενος μάχεσθαι, ὁ δ' ἐπὶ τὴν τοῦ
Μιχαήλου σημαίαν ἐκτρέχει, ἔχων περὶ αὐτὸν χιλίους ἱππέας
Κελτοὺς μεγέθει τε σώματος καὶ ῥώμης περιουσίᾳ καὶ ὅπλων ἐμ-
πειρίᾳ πολεμικῶν κράτιστα ἠσκημένους τε καὶ ἐσκευασμένους.
181
ρῶν κατ' ὀλίγους ἅπαντες αὐτῷ προσεῤῥύησαν τοῦ στρατοῦ τὸ

ἀπόλεκτον, προσελάσαντες δέσμιον ἀπονητὶ καὶ τὸν πατέρα προ-
σήνεγκαν τῷ υἱῷ· κἀκεῖθεν ἐς εἱρκτὴν ἀπήνεγκαν, ἄκοντος μὲν
ἴσως καὶ ἀσχάλλοντος τοῦ υἱέως, σιωπῶντος δ' οὖν ὅμως καὶ
ἀντιλέγειν οὐ δυναμένου τῇ τοῦ πλήθους ὁρμῇ. ἐδεδίει γὰρ, μήπου
τι καὶ αὐτὸς πάθοι τῶν ἀδοκήτων. οὐ πολλαὶ παρῆλθον ἡμέραι
κἀκεῖνον μὲν ἐν δεσμοῖς ἀπέπνιξαν, πικρὸν αὐτῷ τοῦ βίου τὸ
πέρας ἐπενεγκόντες ἀντὶ τῶν ἡδέων ἐκείνων εὐτυχημάτων· τῷ δὲ
υἱῷ τὴν ἀρχὴν ἤδη βεβαιοτέραν καὶ ἀσφαλῆ κατεστήσαντο καὶ
ἅμα αὐτῷ ἐξελάσαντες εὐθὺς ᾠκειώσαντο τὴν Ῥωμαίων χώραν
ἄχρι Στρυμόνος καὶ Ἀμφιπόλεως· ὅτε δὴ καὶ Στρούμμιτζαν εἷλον ξύν γε
ἄλλοις πολιχνίοις.
ιγʹ. Ἐς δὲ τοὐπιὸν ἔτος ἀκούων ὁ βασιλεὺς διασπωμένην τὴν
τῶν Βουλγάρων ἀρχὴν ὑπό τε τῆς προτέρας τοῦ Μιχαήλου γυναι-
κὸς ὑπό τε τῶν τοῦ Μιχαήλου συγγενῶν (ἡ γὰρ τοῦ βασιλέως
ἀδελφὴ μόλις ἐκεῖθεν φυγοῦσα τὸ ζῇν ἐπορίσατο), πολλῶν οὖν
ἐκεῖ μαχομένων καὶ ὑπὲρ τῆς ἀρχῆς ἀντιποιουμένων, στρατὸν ἀπο-
λέξας ὁ βασιλεὺς ἱκανὸν ἐπέθετο τοῖς περὶ τὸν Αἷμον πολιχνίοις
καὶ εἷλε μικροῦ πάντα ἀπονητὶ, τῶν οἰκητόρων προσεῤῥυηκότων
ἑκόντων. μεθ' ὧν προσεῤῥύη καὶ παραθαλασσία πόλις ὀχυρά τε
καὶ πολυάνθρωπος καλουμένη Μεσημβρία.
... καὶ αὖ τὴν ἔξωθεν ἐπεισόδιον θέρμην ἐνδυμάτων

τε ὑφαιρέσεσι καὶ ἀνέμων πνοαῖς· τοὺς δ' ἔνδοθεν τικτομένους
πυρετοὺς ἐξ ἐγκάτων δύσμαχον εἶναι καὶ μάλα ἀνανταγώνιστον
χρῆμα. (ϛ.) Οἱ δὲ διὰ τὸν Καντακουζηνὸν ἐξόριστοι καὶ δεσμῶ-
ται, καὶ ὅσοι λεληθότως ἐν ταῖς πόλεσι τὰ ἐκείνου διετέλουν φρο-
νοῦντες, μετέωροι ταῖς ἐλπίσιν ἦσαν ἔαρος ἐπισείοντος, εὐμενῆ
καταστήσεσθαί σφισι τὴν τύχην. ἀλλ' ἄρα ἦσαν μάταια τὰ τῶν
ἐλπίδων. ὡς γὰρ ἐπὶ μανδραβόλου τὰ ἐκείνου διηνεκῶς ἐχώρει.
ιεʹ. Ἐπανακτέον δὲ βραχὺ τὴν διήγησιν, ἵνα σαφέστερα γέ-
νοιτο τοῖς ἀκούουσι τὰ ἑξῆς. Θεσσαλονίκης μὲν γὰρ, καὶ τῶν
πέριξ ἄχρι Στρυμόνος τοῦ ποταμοῦ πόλεων, ἦν ἐπίτροπος ὁ πρω-
τοστράτωρ Θεόδωρος ὁ Συναδηνός· τῆς δὲ τῶν Σεῤῥῶν πόλεως,
καὶ τῶν ἄχρι Χριστουπόλεως πολιχνίων, ὁ τοῦ θανόντος βασι-
λέως ἐξάδελφος, Γὴμ ὁ Ἀρμένιος· ὃς πρὸ τεττάρων καὶ εἴκοσιν
ἐτῶν μετάπεμπτος γεγονὼς ἐξ Ἀρμενίας εἰς Βυζάντιον ὑπὸ τῆς
182
τοῦ πατρὸς ἀδελφῆς, τῆς βασιλίδος δηλαδὴ καὶ μητρὸς Ἀνδρο-

νίκου τοῦ βασιλέως, συνεζύγη τῇ τοῦ Καντακουζηνοῦ ἐξαδέλφῃ,
καὶ πολὺν αὐτῇ συνοικήσας χρόνον ἄπαις διέμεινε· θανούσης
δ' ἐκείνης, συνεζύγη τῇ τοῦ Συργιάννου θυγατρὶ, ἐξ ἧς καὶ παί-
δων ἐγεγόνει πατήρ. ἦν δ' ἀεὶ τῇ πατρίῳ τῶν Ἀρμενίων θρη-
σκείᾳ χρώμενος.
ζύγῳ καὶ βασιλίδι σὺν τἀδελφῷ Μανουὴλ τῷ Ἀσὰν, ἀφίκετ' εὐ-

θὺς καὶ ὠχύρου τὸ φρούριον, ὃ Πολύστυλον ὀνομαζόμενον πά-
λαι πρὸς θάλατταν νῦν αὐτὸς ἐξ οἰκείας δαπάνης συνεστήσατο
παρὰ τὰς τοῦ Νέστου ἐκβολάς· ὃς ποταμῶν τῶν ἐν Θρᾴκῃ μέ-
γιστος ἐκ τῶν τοῦ Αἵμου ὀρῶν ῥηγνύμενος ἀποπτύει τὸ ῥεῖθρον
ἐς τὰ τοῦ Αἰγαίου πελάγους κράσπεδα. (Δ.) Ἄρτι δ' εἰς πέρας
ἥκοντες τῆς οἰκοδομίας, ἀφικνεῖσθαι πλησίον ἤμελλε καὶ Χρέλης
ὁ Τριβαλλός· ὃς πρὶν ὑφ' ἡγεμόνι τελῶν τῷ τῶν Τριβαλλῶν
ῥηγὶ, δι' αἰτίας οἱασδήτινας τὰ δεσμὰ τῆς ὑποταγῆς ῥήξας, οἰ-
κείαν κατέστησεν ἀρχὴν ἑαυτῷ Στρουμμίτζαν, ὑπερνέφελον φρού-
ριον, καὶ ὁπόσα περὶ Στρυμόνα τὸν ποταμὸν ἄχρι καὶ ἐς Ἀμφίπολίν ἐστι
χωρία. διὰ γὰρ τὴν τῶν Ῥωμαίων ἐμφύλιον στάσιν
κολακευόμενος ὑπ' ἀμφοῖν τοῖν μεροῖν, φοβερός τις καὶ πάνυ
τοι δυσεπιχείρητος τῷ Κράλῃ Σερβίας ἐγίνετο· καὶ ἦν οὑτωσί
πως ἀπολαύων τοῦ χρόνου, κἀν τοῖς τῶν ἄλλων δυστυχήμασιν
αὐτὸς εὐτυχῶν, κἀκ τῆς τῶν γειτόνων δυσπραγίας ἰδίαν εὐδαι-
μονίαν καρπούμενος. συννοῶν δ' ὅμως ἔτι καὶ οὐ μάλα ἀνύπο-
πτον τὴν εἰς τοὔμπροσθεν βασιλικὴν εὔκλειαν ποιούμενος τοῦ
Καντακουζηνοῦ, φίλος εἶναι καὶ σύμμαχος αὐτῷ διετείνετο. ὅθεν
καὶ ἐπειδὴ μιμησάμενοι τοὺς ἐν Θερμοπύλαις τριακοσίους ἐκ τῆς
Σπάρτης, τὴν τοῦ Ξέρξου πάλαι παραφυλάττοντας δίοδον,
θαυμάζων, ὅτι πολλῷ τινι μέτρῳ ταύτην ἐπλούτησε πρεσβυτέ-

ραν ἢ κατὰ τὴν τῆς ἡλικίας ἀκμὴν, σφόδρα τε ὑπερήσθη τῷ
λόγῳ καὶ μάλα τοι ἄσμενος ὑπεδέχετό τε καὶ ἀντεπηγγέλλετο
πάντα πάνυ προθύμως πράσσειν τὰ κατὰ γνώμην, καὶ εἰ δέοι
κινδύνους μακρούς τε καὶ ὑπερβάλλον τὸ μέγεθος κεκτημένους
ὑφίστασθαι. (Ζ.) Καὶ μὲν δὴ βεβαίοις καὶ ἀσφαλέσι τοῖς πρὸς
τὸν Κράλην αὐτοῦ γράμμασιν ἐφοδιασθέντι, καὶ παραπομποὺς
τοὺς ἀποχρῶντας παρειληφότι, πεντεκαιδεκαταίῳ συμπέπτωκεν
ἐς τὸ τῶν Σκοπίων ἀφικνεῖσθαι πολίχνιον· οὗ τῶν κρασπέδων
183
ἅπτεται παραῤῥέων ὁ ποταμὸς Ἀξιὸς, ἐξ ὀρῶν τῶν αὐτῶν τῷ

Στρυμόνι ῥηγνύμενος· ὃς οὐχ οὕτω μέγιστος ὢν ἐκ πηγῶν εὐθὺς,
ἀλλ' οὖν ἐς τὸ κάταντες ἰὼν, καὶ πλείστοις ἄλλοις ποταμοῖς καὶ
χειμάῤῥοις τὸ ῥεῦμα κοινούμενος, καὶ ἐς Βαρδάριον μετατιθέ-
μενος τοὔνομα, ἐνίοτε καὶ ναυσίπορος ἐνιαχοῦ καθίσταται.
(Η.) Ἐνταῦθα δὴ καταλύσασιν ἱκανός τις ἔδοξεν εἶναι ὁ χῶ-
ρος, ἀθυμίᾳ βαθείᾳ καὶ πόνῳ μακρῷ βεβαπτισμένον ξενίσαι
στρατὸν, εἰ καὶ ἥκιστα πάνυ τελέως, ἀλλ' οὖν οὐδὲ πάνυ τοι
ἧττον ἢ τελέως. εἰ γὰρ καὶ ἡδὺν τῷ πεινῶντι πάντα τινὰ ἄρτον
εἶναί φασιν, ἀλλ' οὖν καί σφισι τέως τό γε ἀλλοφύλοις ἄγεσθαι
νεύμασι, προσηνέσι δ' ὁπωσδηποτοῦν, ἡδύ τι καὶ φιλάνθρωπον
ἐνομίζετο.
Theophanes Continuatus, Chronographia (lib. 1-6) Page 420, line 6
σχῆμα ἀπορρίψαντος καὶ γυναῖκα ἐπιζητήσαντος, δέδωκεν αὐτῷ

ὁ βασιλεὺς οἶκον καὶ κτήματα πάμπολλα καὶ γυναῖκα ἐκ τῆς ἑαυ-
τοῦ πατρίδος τῆς τῶν Ἀρμενιακῶν ὁρμωμένην, γάμον τε λαμπρὸν
ἐν τῇ τοῦ Καίσαρος οἰκίᾳ πεποίηκεν, Χριστοφόρου βασιλέως καὶ
Ἰωάννου μοναχοῦ τοῦ γεγονότος ῥαίκτορος παρανυμφευσάντων.
29 Ἀλλὰ καὶ Μιχαὴλ μοναχός, αὐτὸς ὁ ἀδελφὸς Πέ-
τρου, κατὰ σπουδῆς ἔχων τῆς Βουλγαρικῆς ἐξουσίας ἐπιλαβέσθαι,
ἰδιοστασίασεν ἔν τινι Βουλγαρικῷ κάστρῳ· καὶ τούτῳ προσερρύη-
σαν οἱ τῆς Πέτρου ἀρχῆς διεστηκότες Σκύθαι. οὗ μετὰ τὴν τοῦ
βίου καταστροφὴν ἐπῆλθον οὗτοι ταῖς Ῥωμαϊκαῖς χώραις, ὥστε
συμβῆναι τούτους ἀπὸ Μακέτιδος διὰ Στρυμόνος πρὸς Ἑλλάδα
καὶ τὴν Νικόπολιν προσχωρῆσαι καὶ τὰ ἐκεῖσε πάντα ληΐσασθαι.
Νικόπολις δὲ ἐπωνόμασται κατὰ τὸ ἐπώνυμον τῆς νίκης, ἣν Αὔ-
γουστος Σεβαστὸς κατὰ Ἀντωνίου καὶ Κλεοπάτρας εἰργάσατο καὶ
τὴν Αἰγυπτίων ἀρχὴν τοῖς Ῥωμαίοις ὑπέκλινεν.
30 Μαρτίῳ δὲ μηνί, δευτέρᾳ ἡμέρᾳ, κοσμήτης ἔπεσεν
ἐν τῷ φόρῳ ἐκ τῶν ἐν τοῖς στιχηδὸν ἱσταμένοις ἐκεῖσε κίοσιν ἐπι-
κειμένων, καὶ ἀπέκτεινεν ἄνδρας ἕξ. γέγονε δὲ καὶ ἐμπρησμὸς
μέγας καὶ φοβερὸς εἰς τὸν τοῦ φόρου ἔμβολον, πλησίον τοῦ ναοῦ
τῆς ὑπεραγίας θεοτόκου, ὥστε κατακαῆναι τά τε κηροπωλεῖα καὶ
τὰ γουνάρια τοῦ φόρου μέχρι τῶν Ψιχῶν.
Joannes Antiochenus Hist., Fragmenta Fragment 151, line 6
σμένοι, ἐν μνήμῃ δὲ μόνῃ τῶν βασιλέων γενόμενοι.

Ὅ γε μὴν Αἰμιλιανὸς ἐπιπηδήσας τῇ ἀρχῇ κατὰ τὴν
Σκυθῶν χώραν καὶ τὴν ἐπὶ Ῥώμην ἄφιξιν προθυμού-
184
μενος, τετάρτῳ μηνὶ τῆς τυραννίδος προδιεφθάρη τε καὶ

ἐκ τῶν ἀνθρώπων ἠφάνισται.
Exc. Salm.: Γάλλου βασιλεύσαντος, ιεʹ ἔτη
(μῆνας?) ἐκράτησε λοιμὸς, κινηθεὶς ἀπὸ Αἰθιοπίας
ἕως τῆς δύσεως· μετεδίδοτο δὲ ἀπὸ ἱματίων καὶ ψιλῆς
θέας· καὶ οἱ Σκύθαι περάσαντες τὸν Ἴστρον ἔλαβον
φʹ πόλεις. Τὰ γυναῖκας βουλομένας ἐγκύους γενέσθαι
λέγουσι πίνειν ἀπὸ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ καὶ κύειν.
Scholia In Aelium Aristidem, Scholia in Aelium Aristidem (scholia

vetera) Treatise Pan, Jebb pagëline-Hypothesis-Epigram 151,4, line 3
μου. ἐκλήθη Μυκάλη, ὅτι, ὅτε ἡ Γοργὼ ἀπετμήθη παρὰ

τοῦ Περσέως, ἐν ἐκείνῳ τῷ τόπῳ ἐμυκήσατο. ταῦτα δὲ
ἐποίουν Ἀθηναῖοι ἐν τῇ διώξει, μετὰ τὴν νίκην καθαίρον-
τες τὴν Εὐρώπην. BD.
οὐκ ἐν ὀλίγῳ τῷ μέσῳ] τῷ διαφόρῳ καὶ ὑπερβάλ-
λοντι. λέγει δὲ ὅτι οὐκ ἐνίκων οὖν, ὥστε τροπὴν ποιῆσαι
μόνον, ἀλλ' ὥστε καὶ ἐξελάσαι αὐτοὺς ἐκ τῆς Ἑλλά-
δος. BD.
τῶν ἐπελθόντων] Περσῶν ἐν τῇ Ἀττικῇ
πρόσθεν.
ἀπὸ Στρυμόνος] τοῦ ποταμοῦ. A.
ἀπὸ Σηστοῦ τῆς πόλεως. A.
ὥσπερ ἄγος] μίασμα. A.
οὐκ ἐλάττω δὲ τῶν κατ' ἐμπορίαν πλεόντων, ἐπ'
ἀγκυρῶν ὡρμίσαντο] ὥσπερ γὰρ ἐκεῖνοι πανταχοῦ προσορ-
μοῦσιν ἐμπορίας χάριν, οὕτω καὶ Ἀθηναῖοι παν-
ταχοῦ περιέπλεον, εἴπου τις περιλείπεται Περσῶν ζη-
τοῦντες. AC. ἐμιμήσαντο, φησὶν, ἐμπόρους. ὥσπερ γὰρ
ἐκεῖνοι πανταχοῦ προσορμοῦσιν ἐμπορίας χάριν, οὕτω καὶ
Ἀθηναῖοι πανταχοῦ περιέπλεον. BD.
Σχόλια στον Αισχίνη(scholia vetera) Oration 2, scholion 31, line 12
Ἐννέα ὁδῶν] ἠτύχησαν Ἀθηναῖοι ἐννάκις περὶ τὰς Ἐννέα καλουμένας

ὁδούς, ὅς ἐστι τόπος τῆς Θρᾴκης, ἡ νῦν καλουμένη Χερρόνησος.
ἠτύχησαν δὲ διὰ τὰς Φυλλίδος ἀράς, ἣ Δημοφῶντος ἐρα-
σθεῖσα καὶ προσδοκῶσα αὐτὸν ἐπανήξειν ἀποτελέσοντα τὰς πρὸς
αὑτὴν συνθήκας καὶ ἐννάκις ἐπὶ τὸν τόπον ἐλθοῦσα, ὡς οὐχ ἧκε,
κατηράσατο τοῖς Ἀθηναίοις τοσαυτάκις ἀτυχῆσαι περὶ τὸν τόπον.
185
τὰ δὲ ἀτυχήματα ἐγένοντο τάδε· τὸ πρῶτον μὲν Λυσιστράτου καὶ

Λυκούργου καὶ Κρατίνου στρατευόντων ἐπ' Ἠϊόνα τὴν ἐπὶ Στρύμονι
διεφθάρησαν ὑπὸ Θρᾳκῶν, εἰληφότες Ἠϊόνα, ἐπὶ ἄρχοντος Ἀθήνησι
Φαίδωνος· δεύτερον οἱ μετὰ Λεάγρου κληροῦχοι.
ἐπὶ Λυσικράτους· τρίτον οἱ μετ' Εὐκλέους καὶ Θουκυδίδου· τέ-
ταρτον οἱ μετὰ Κλέωνος, ἐπὶ ἄρχοντος Ἀλκαίου· πέμπτον οἱ ἐνοι-
κοῦντες Ἠϊόνα Ἀθηναῖοι ἐξηλάθησαν· ἕκτον οἱ μετὰ Σιμίχου
στρατηγοῦντος διεφθάρησαν· ἕβδομον, ὅτε Πρωτόμαχος ἀπέτυχεν,
Ἀμφιπολιτῶν αὑτοὺς παραδόντων τοῖς ὁμόροις Θρᾳξίν· ὄγδοον
ἐκπεμφθεὶς ὑπὸ Τιμοθέου Ἀλκίμαχος ἀπέτυχεν, αὐτοῦ παραδόν-
τος αὑτὸν Θρᾳξίν, ἐπὶ Τιμοκράτους Ἀθήνησιν ἄρχοντος· ἔνατον
Τιμόθεος ἐπιστρατεύσας ἡττήθη ἐπὶ Καλλιμήδους ἄρχοντος. τὰς
δὲ Ἐννέα ὁδοὺς Ἅγνων συνοικίσας Ἀθηναῖος ἐκάλεσεν Ἀμφίπολιν,
Σχόλια στον Αισχίνη(scholia vetera) Oration 3, scholion 184, line 4
οἱ μὴ τετιμημένοι] οὐ διὰ τὸ τετιμῆσθαι ἄξιοι τῆς πόλεως ἀλλὰ

καὶ διὰ τὴν ἰδίαν ἀρετήν. Laur.
δωρεὰς] ἐτίμα μὲν ὁ δῆμος αὐτοὺς ταῖς προσηκούσαις δωρεαῖς.
ἐκεῖνοι δὲ οὐκ ἠξίουν καταλείπειν ἐν γράμμασιν, ἐν. δὲ τῇ μνήμῃ
τῶν τιμῶν τὴν χάριν. Laur.
Ἑρμᾶς] ἀντὶ τοῦ προσωπεῖα Ἑρμοῦ καὶ κάτω ἐν τῇ βάσει
ἦν τὰ ἐπιγράμματα. Laur. F.
ἦν] ἀντὶ τοῦ ἦσαν. F.
ἐπ' Ἠϊόνι] Ἠϊὼν πόλις Θρᾴκης, ἣ ὕστερον Ἀμφίπολις ὠνομάσθη.
B. ὀνομαστικῶς λέγεται τῆς Θρᾴκης ἡ πόλις Ἠϊών, παρ' ἣν ὁ Στρυ-
αἴθωνα] ἀντὶ τοῦ διάπυρον καὶ μέγαν. F. τοῦτ' ἔστιν· ἐπάγουσι
καὶ λιμὸν καὶ πόλεμον· αἴθωνα δὲ λέγει τὸν λιμόν, ἐπεὶ οἱ λιμώτ-
τοντες αἴθονται τελευτήσαντες· οἱ δὲ ὅτι ἐγένετό τις αἴθων γαστρί-
μαργος καὶ πάντοτε ἐλίμωττεν, ἀφ' οὗ ὁ λιμὸς αἴθων. Laur.
πρῶτοι] οὗτοι πρῶτοι τῶν δυσμενῶν ἀμηχανίαν ἐποίησαν· οὐχ
ἡττηθέντες γὰρ, ἀλλὰ κρατήσαντες ἀπέστρεψαν αὐτῶν τὰς μηχανάς.
Σχόλια στον Αισχύλο (scholia vetera) Play Supp, hypothesis-epigram-

scholion 255a, line 1
Παλαίχθονος] Παλαίχθων ὄνομα κύριον.

καὶ πᾶσαν αἴδνης] ἀντὶ καὶ πάσης αἴας.
186
Στρυμών] ποταμὸς ἐγχώριος.

Στρυμών ... κρατῶ] τοῦ πρὸς δυσμὰς μέρους Στρυμόνος κρατῶ·
Στρυμὼν δὲ ποταμὸς Θράικης.
συντέμνει ... κρατῶ] ὁ δὲ ὅρος ὁ ἡμέτερος τἀπὶ Δωδώνην
ἔχει ἕως τῆς θαλάσσης. καὶ ἐπέκεινα δὲ τῶνδε κρατῶ.
ἐκ πέρας] τοῦ πέρατος. ἀνεχρόνισε δέ· τῶν γὰρ Ἡρακλειδῶν
ναυσὶ διαβάντων εἰς Ἄργος οὕτως ἐκλήθη Ναύπακτος.
μιάσμασιν] ὡς τῶν πολιτῶν αὐτοκτονησάντων.
δράκονθ' ὅμιλον] τί ἀνῆκε; δρακόντων πλῆθος.
εὕρετεν] ἀντὶ περιεποιήσατο.
προσφύσω] ἀντὶ ἀποδείξω.
Σχόλια στον Αισχύλο Scholia in Persas (scholia vetera)

Hypothesis-verse of play 497, line 1
Θρᾴκης.
Βόλβης] λίμνη Θρᾳκική.
ἄωρον] παρὰ καιρόν.
Στρυμόνος] Στρυμὼν, ποταμὸς Θρᾴκης. δέ τις] καὶ ὁ πάνυ ἀσεβής.
κρυσταλλοπῆγα] κρυστάλλῳ πεπηγότα.
περᾷ] τὸ ἑξῆς διαπερᾷ.
διῆκε] διελθεῖν καὶ ῥεῦσαι ἐποίησεν.
ἑστιοῦχον] τὴν Περσίδα τὴν ἔχουσαν αὐτῶν τὴν ἑστίαν.
διαπεπραγμένου] πεφονευμένου.
φαύλως] οὐκ ἀληθῶς.
αὔτ'] αὐτά· ἀντὶ τοῦ τὰ ὀνείρατα.
φάτις ὑμῶν] ἡ ὑμῶν κρίσις ἡ λέγουσά μοι εὔξασθαι θεοῖς
καὶ Δαρείῳ.
Σχόλια στον Αισχύλο Scholia in Persas (scholia vetera)

Hypothesis-verse of play 868, line 1
τιᾶς εὐδοκιμοῦμεν καὶ ὁρμῶμεν κατὰ νενομισμένα ἔθη ταῖς πόλεσι

ταῖς πορθουμέναις, οὐ τεμένη θεῶν πορθοῦντες, οὐ τάφους ἀνασπῶντες,
ὡς Ξέρξης τολμήσας ἐποίησεν.
εὐδοκίμου στρατιᾶς – ]περιβόητοι ἦμεν ἐν πολέμῳ.
νόμιμα] τὰ νόμιμα πάντα τῶν τετειχισμένων πόλεων.
νόμιμα] οἱ δὲ δημωφελεῖς δῆμοι πάντα ἐπολιτεύοντο.
ὅσας δ' εἷλε πόλεις] τὸ ὅσας θαυμαστικῶς τῇ ἀρετῇ Ἕλ-
ληνας ὑπέταξεν, οὐκ ἀνάγκῃ ὁ Δαρεῖος.
ποταμουδέ] σκληροτέρα ἡ συναλιφὴ ποταμουδὲ ἀφ' ἑστίας,
οἷόν ἐστι τὸ τουένεκα τούνεκα.
187
Στρυμονίου πελάγους] ὡς μέχρι Ὑπερβορέων παρατεινού-

σης τῆς ἀρχῆς Περσῶν.
Ἀχελωΐδες] αἱ δίυγροι· Ἀχελῷον γὰρ πᾶν ὕδωρ λέγουσιν.
ἐπαύλων] τῶν ἐπαυλισμάτων.
λίμνας] καὶ ἔξω τῆς θαλάσσης ὅσαι εἰσὶ μεσήπειροι.
κατὰ χέρσον ἐληλαμέναι] τοῖς τείχεσι κεκυκλωμέναι.
τοῦδ' ἄνακτος] τοῦ Δαρείου.
ἄϊον] ὑπήκουον.
Σχόλια στον Αισχύλο Scholia in Persas (scholia vetera et recentiora

Thomae Magistri et Demetrii Triclinii)
Scholion-gloss gloss, hypothesis-verse 868b, line 1
εὖ πράσσοντας] ἤ-
γουν νικῶντας καὶ πλουτοῦντας ἀπὸ τῶν λαφύρων ἔφε-
ρον.
ἆγον] η.
ὅσσας] ἀντὶ τοῦ ‘πολλάς’.
εἷλε] ἤγουν ἔσχεν ὑπ' αὐτόν, ἐποιήσατο.
οὐ διαβὰς] οὐ διελθών.
ἑστίας] τῆς οἰκίας.
συθείς] ὁρμηθείς.
ἀντιστροφὴ κώλων ιαʹ.
Στρυμονίου] ἐν ᾧ
εἰσέρχεται ὁ Στρυμών.
Ἀχελωίδες] παραθαλάς-
σιοι· Ἀχελῷον γὰρ τὸ ὕδωρ κατὰ γλῶσσαν.
πά-
ροικοι] πλησιόχωροι.
Θρηικίων] Θρᾳκικῶν.
ἐπαύλεων] κατοικήσεων.
λίμνας] η.
τῆς
θαλάσσης.
Σχόλια στον Αισχύλο Scholia in Persas (scholia vetera et recentiora

Thomae Magistri et Demetrii Triclinii)
Scholion-gloss gloss, hypothesis-verse 868b, line 2
188
γουν νικῶντας καὶ πλουτοῦντας ἀπὸ τῶν λαφύρων ἔφε-

ρον.
ἆγον] η.
ὅσσας] ἀντὶ τοῦ ‘πολλάς’.
εἷλε] ἤγουν ἔσχεν ὑπ' αὐτόν, ἐποιήσατο.
οὐ διαβὰς] οὐ διελθών.
ἑστίας] τῆς οἰκίας.
συθείς] ὁρμηθείς.
ἀντιστροφὴ κώλων ιαʹ.
Στρυμονίου] ἐν ᾧ
εἰσέρχεται ὁ Στρυμών.
Ἀχελωίδες] παραθαλάς-
σιοι· Ἀχελῷον γὰρ τὸ ὕδωρ κατὰ γλῶσσαν.
πάροικοι] πλησιόχωροι.
Θρηικίων] Θρᾳκικῶν. ἐπαύλεων] κατοικήσεων.
Σχόλια στον Αισχύλο (scholia recentiora) Play Pers, hypothesis-verse of

play hyp2, line 105
τὰς περὶ Ἀρτεμίσιον παρόδους κατείληφε, καὶ ἀντιταξάμενος παρ'

αὐτὸν πολλοὺς μὲν ἀνεῖλε καὶ δύο ἀδελφοὺς τοῦ Ξέρξου. τοσοῦτον
δὲ ἀντέστη γενναίως μαχόμενος ὡς καὶ τὸν Ξέρξην ἀποβῆναι τοῦ
ἵππου καὶ πεζῇ μαχέσασθαι. τέλος συμπατήσαντες αὐτόν τε τὸν
Λεωνίδην καὶ τοὺς τʹ διῆλθον διὰ τῶν σκηνωμάτων αὐτῶν, λαβόντες
δὲ τὴν κεφαλὴν Λεωνίδου ἀνεσταύρωσαν. τέλος ἰδὼν ἑαυτὸν ὁ Ξέρξης
ἔτι παρὰ τῶν Ἀθηναίων καὶ τῶν λοιπῶν Λακεδαιμονίων κακούμενον,
προσέτι δὲ ἀκούων ὅτι τὴν γέφυραν λύειν μέλλουσιν οἱ Ἕλληνες, τὸν
Μαρδόνιον ἀφεὶς πολεμεῖν, αὐτὸς δὲ μέρη λαβὼν τοῦ στρατεύματος
ὑπεχώρει. καὶ τούτων δὲ οἱ πλείους περὶ τὴν πάροδον χειμῶνι καὶ
λιμῷ διαφθείρονται. αὐτὸς δὲ ἀπὸ Στρυμόνος νηῒ Φοινίσσῃ ἐμβὰς
καὶ δεινῇ τρικυμίᾳ περιπεσὼν, ὡς καὶ πολλοὺς ἀποπηδῆσαι τῆς νεὼς
εἰς τὴν θάλατταν χάριν τῆς σωτηρίας αὐτῶν, μόλις εἰς τὴν πατρίδα
δυστυχῶν ὑποστρέφει. καὶ τὸν Μαρδόνιον δὲ καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ
Πέρσας οἱ Ἀθηναῖοι ἀνεῖλον καὶ Μασίστιον, τὸν χρυσοῦν λεπιδωτὸν
ἔχοντα, δι' ὃν ἀνῃρημένον καὶ μεγάλη μάχη ἐγένετο. ταῦτα μὲν
οὕτως· Ξέρξης δὲ πρὸ τοῦ ἀπελθεῖν εἰς τὴν ἑαυτοῦ πατρίδα μετὰ
τοιαύτην ἧτταν, ἐν Σάρδεσι παραγεγονὼς, εἰς ἔρωτα τῆς Μασιστίου
ἐμπέπτωκε γυναικὸς, καὶ ταύτῃ συνῆν καὶ συνέχαιρεν, ὥσπερ νενι-
κηκὼς, ὁ πᾶσαν ἀπολωλεκὼς τὴν Περσίδα,
189
Σχόλια στον Αισχύλο (scholia recentiora)

Play Pers, hypothesis-verse of play 497, line 1
φησι Δημοσθένης, περὶ τὸν Ὄλυμπον. B.

Ἀξίου] τοῦ Βαρδάρη ποταμοῦ. B.
Βόλβης θ' ἕλειον] Βόλβη ὄνομα λίμνης Θρᾳκικῆς, ἥτις
ὑλώδης καὶ τελματώδης οὖσα καὶ κάθυγρος δόνακας πολλοὺς ἀναδί-
δωσιν, ἤτοι βούτομα καὶ πάπυρα, ἀλλὰ δὴ καὶ βολβοὺς ἤτοι
ὕδνα. A.
Βόλβης] λίμνης ἐν αὐτῇ οὔσης Μακεδονίᾳ. B.
Ἡδωνίδ'] Μακεδονικήν. B.
ἄωρον] παρὰ καιρόν· οὐ γὰρ χειμωνικὸς ἦν καιρός. ὦρσε]
ἐνέβαλε. B.
ἁγνοῦ Στρυμόνος] ἁγνούς φασι τοὺς ποταμοὺς ὡς ὄντας τῆς
ἀθανάτου φύσεως μίμημα. λέγει δὲ καὶ τὸν παρόντα Στρυμόνα
ἁγνὸν, διὰ τὸ καθαρὸν καὶ διειδὲς φυλάττειν τὸ ὕδωρ αὐτοῦ. ἔστιν
οὗτος ποταμὸς Θρᾴκης. θεοὺς δέ τις τὸ πρὶν νομίζων οὐδαμοῦ]
αἰνίττεται τὸν Ξέρξην. ὅστις δὲ τῶν Περσῶν πρὶν οὐκ ἐγίνωσκε
τοὺς θεοὺς, τότε προσεκύνει τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν μετὰ λιτῶν καὶ
παρακλήσεων. ἐπεὶ δὲ πολλὰ παρακαλῶν καὶ γονυπετῶν ὁ στρατὸς
ἐπαύσατο, διαπερᾷ τὸν πόρον καὶ τὸν ποταμὸν τὸν κρυστάλλῳ πεπη-
γότα. λέγει δὲ τὸν Στρυμόνα. Ἄλλως. καὶ ὁ πάνυ ἀσεβὴς τότε
προσεκύνει τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν.

ἐνέβαλε. B.
ἁγνοῦ Στρυμόνος] ἁγνούς φασι τοὺς ποταμοὺς ὡς ὄντας τῆς
ἀθανάτου φύσεως μίμημα. λέγει δὲ καὶ τὸν παρόντα Στρυμόνα
ἁγνὸν, διὰ τὸ καθαρὸν καὶ διειδὲς φυλάττειν τὸ ὕδωρ αὐτοῦ. ἔστιν
οὗτος ποταμὸς Θρᾴκης. θεοὺς δέ τις τὸ πρὶν νομίζων οὐδαμοῦ]
αἰνίττεται τὸν Ξέρξην. ὅστις δὲ τῶν Περσῶν πρὶν οὐκ ἐγίνωσκε
τοὺς θεοὺς, τότε προσεκύνει τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν μετὰ λιτῶν καὶ
παρακλήσεων. ἐπεὶ δὲ πολλὰ παρακαλῶν καὶ γονυπετῶν ὁ στρατὸς
ἐπαύσατο, διαπερᾷ τὸν πόρον καὶ τὸν ποταμὸν τὸν κρυστάλλῳ πεπη-
γότα. λέγει δὲ τὸν Στρυμόνα. Ἄλλως. καὶ ὁ πάνυ ἀσεβὴς τότε
προσεκύνει τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν. A.
ἁγνοῦ] καθαροῦ. B.
γαῖαν οὐρανόν τε] καταχθονίους καὶ οὐρανίους θεούς. B.
190
θεοκλυτῶν] παρακαλῶν τοὺς θεούς. B.

χὤστις μὲν ἡμῶν] καὶ ὅστις μὲν ὡρμήθη καὶ ὥρμησε
περᾶσαι τὸν πεπηγότα ποταμὸν, πρὶν σκεδασθῆναι πανταχοῦ τὰς
ἀκτῖνας τοῦ ἡλίου, ἤγουν πρὸ τοῦ τὸν ἥλιον ἀνατεῖλαι καὶ τὸ πεπηγὸς
θερμᾶναι, κυρεῖ καὶ ὑπάρχει σεσωσμένος, ἀντὶ τοῦ ἐσώθη. κυρίως δὲ
σκεδασθῆναι τὸ ἀφανισθῆναι καὶ παυθῆναι ἐστί. A.
σκεδασθῆναι] διαχυθῆναι. θεοῦ] τοῦ ἡλίου. B.

ἀρετῇ Ἕλληνας ὑπέταξε Δαρεῖος, ἀλλ' οὐκ ἀνάγκῃ. A.

ὅσας] πολλάς. εἷλε] ἔλαβε. B.
οὐ διαβὰς] καὶ οὐ διελθών. B.
οὐδ' ἀφ' ἑστίας συθεὶς] σκληροτέρα ἡ συναλοιφὴ ποταμοῦ δ'
ἀφ' ἑστίας, οἷόν ἐστι τὸ τοῦ ἕνεκα τοὔνεκα. A. τὸ τέλειον ἦν
ποταμοῦ οὐδ' ἀφ' ἑστίας· ὧδε δὲ ἐκβληθέντος τοῦ υ καὶ κραθέντος
τοῦ ο καὶ τῆς ου διφθόγγου εἰς τὴν ου δίφθογγον, ποτάμ' οὐδ' ἀφ'
ἑστίας γίνεται ὑπερβιβασμῷ τοῦ τόνου, ὡς καὶ τὸ τοῦ ἕνεκα, τού-
νεκα. P. συθεὶς] ὁρμηθείς. B.
οἷαι Στρυμονίου πελάγους] οἷαί εἰσιν αἱ Ἀχελωΐδες νῆσοι
τοῦ Στρυμονίου πελάγους αἱ πάροικοι τῶν Θρῃκίων ἐπαύλων, ἤγουν
τῆς Θρᾴκης. A.
Ἀχελωΐδες] παραθαλάσσιοι. Ἀχελῷος γὰρ τὸ ὕδωρ κατὰ
γλῶσσαν. πάροικοι] πλησιόχωροι. B.
ἐπαύλων] κατοικήσεων. B.
λίμνας τ' ἔκτοθεν] ἤγουν αἱ ἔξωθεν θαλάσσης. εἶτα παρα-
κατιὼν ἐφερμηνεύων φησὶν ὅτι ἐκείνας λέγει αἳ κατὰ τὴν χέρσον
ἐλαύνουσαι τὸν πύργον, ἤγουν ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον τῇ χέρσῳ πλησιά-
ζονται, τούτου τοῦ ἄνακτος ὑπήκοοι, ἤγουν τοῦ Δαρείου, αὐχώμεναι,
ἤτοι αὖχος αὐτὸν καὶ καύχημα ἔχουσαι,
Σχόλια στον Αισχύλο Scholia in Persas (scholia vetera) (e cod. Mediceo

32.9) Scholion 500, line 1
οἷον μετὰ ἄσθματος.

ὁ Σπερχειὸς ἐξ Αἰνι-
άνων (Ἀνιάνων m, corr.
Dd.) ῥέων εἰς τὸν Μηλια-
κὸν ἐμβάλλει κόλπον.
191
Θρᾴκης. – λίμνη Θρᾳκική. παρὰ καιρόν.

Στρυμὼν ποταμὸς Θρᾴκης. καὶ ὁ πάνυ ἀσεβής.
κρυστάλλῳ πεπηγότα.
– τὸ ἑξῆς διαπερᾷ.
διελθεῖν καὶ ῥεῦσαι·
ἐποίησεν.
τὴν Περσίδα τὴν ἔχου-
σαν αὐτῶν τὴν ἑστίαν.
πεφονευμένου (gl.).
οὐκ ἀληθῶς. – αὐτά·
Σχόλια στον Αισχύλο Scholia in Persas (scholia recentiora)

Hypothesis-scholion 500sqq, line 1
οὗτος γὰρ ἐξ Ἀνιάνων ῥέων εἰς τὸν Μηλιακὸν ἐμ-

βάλλει κόλπον.
κἀντεῦθεν ἡμᾶς: ἀπὸ δὲ τῆς γῆς τῶν Φωκέων
ἐδέξατο ἡμᾶς ἡ γῆ τῶν Ἀχαιῶν καὶ ἡ πόλις τῶν
Θετταλῶν ἐνδεεῖς ὄντας καὶ χρῄζοντας τροφῆς. ὅπου
λίαν πολλοὶ ἀπέθανον ἀπό τε δίψης καὶ πείνης.
ταῦτα γὰρ ἦν τότε.
Βόλβης θ' ἕλειον δόνακα: Βόλβη ὄνομα λί-
μνης Θρᾳκικῆς ἥτις ὑλώδης καὶ τελματώδης οὖσα καὶ
κάθυγρος δόνακας πολλοὺς ἀναδίδωσιν.
ἁγνοῦ Στρυμόνος: ἁγνοῦ διὰ τὸ καθαρὸν
καὶ διειδὲς φυλάττειν τὸ ὕδωρ αὐτοῦ. ἔστι δὲ οὗτος
ποταμὸς Θρᾴκης. τὸ θεοὺς δέ τις: ὅστις δὲ τῶν Περ-
σῶν πρὶν οὐκ ἐγίνωσκε τοὺς θεούς, τότε προσεκύνει
τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν μετὰ λιτῶν καὶ παρακλήσεων.
ἐπεὶ δὲ πολλὰ παρακαλῶν καὶ γονυπετῶν ὁ στρατὸς
ἐπαύσατο, διαπερᾷ τὸν πόρον καὶ τὸν ποταμὸν τὸν
κρυστάλλῳ πεπηγότα. λέγει δὲ τὸν Στρυμόνα. ἄλλως·
καὶ ὁ πάνυ ἀσεβὴς τότε προσεκύνει τὸν οὐρανὸν καὶ
τὴν γῆν.
Σχόλια στον Αισχύλο Scholia in Persas (scholia recentiora)

Hypothesis-scholion 870, line 1
Ξέρξης τολμήσας ἐποίησε. λέγεται δὲ καὶ πύργινα

νόμιμα τὰ πυργοῦντα καὶ συνιστῶντα τὰς πόλεις.
ἄλλως· περιβόητοι ἦμεν ἐκ πολέμου πανταχοῦ τροπαι-
ουχοῦντες. οἱ δὲ δημωφελεῖς δῆμοι πάντα τὰ νόμιμα
192
ἐπολιτεύοντο. vulgo Dd. V.

ὅσσας δ' εἷλε πόλεις: τοῦτο θαυμαστικῶς
φησιν, ὅτι τῇ ἀρετῇ Ἕλληνας ὑπέταξεν, ἀλλ' οὐκ
ἀνάγκῃ ὁ Δαρεῖος. vulgo Dd. V.
σκληροτέρα ἡ συναλοιφὴ ποταμοῦδ' ἀφ' ἑστίας,
οἷόν ἐστι τὸ τοῦ ἕνεκα τοὔνεκα. vulgo Dd.
οἷαι Στρυμονίου πελάγους· οἷαί εἰσιν αἱ
Ἀχελωΐδες νῆσοι τοῦ Στρυμονίου πελάγους αἱ πάροικοι
τῶν Θρῃκίων ἐπαύλων ἤγουν τῆς Θρᾴκης. V.
λίμνης ἔκτοθεν ἤγουν αἱ ἔξωθεν θαλάς-
σης. εἶτα παρακατιὼν ἐφερμηνεύων φησίν, ὅτι ἐκείνας
λέγω, αἳ κατὰ τὴν χέρσον ἐλαύνουσαι τὸν πύργον καὶ
τὴν οἰκοδομήν, ἤγουν ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον καὶ μάλιστα
τῇ χέρσῳ πλησιάζουσαι, τούτου τοῦ ἄνακτος ὑπήκουον,
ἤγουν τοῦ Δαρείου, αὐχόμεναι ἤτοι αὖχος αὐτὸν καὶ
καύχημα ἔχουσαι περὶ τὸν πλατὺν καὶ εὐρὺν πόρον
τῆς Ἕλλης· ὡς μέχρι Ὑπερβορέων παρατεινούσης τῆς
Scholia In Apollonium Rhodium, Scholia in Apollonii Rhodii

Argonautica (scholia vetera)
Page 26, line 18
Φανόδικος δὲ ἐν αʹ Δηλιακῶν (fg 1 M. IV 473) ἐξ Ὑπερβορέων φησὶν

αὐτοὺς ἐλθεῖν ἐπὶ τὸν πλοῦν. τὴν δὲ Ὠρείθυιαν Σιμωνίδης (fg 3
B. III 382) ἀπὸ Βριλησσοῦ φησιν ἁρπαγεῖσαν ἐπὶ τὴν Σαρπηδονίαν
πέτραν τῆς Θρᾴκης ἐνεχθῆναι· ἔστι γὰρ καὶ τῆς Κιλικίας ὁμώνυμος, ὡς
Καλλισθένης (124 fg 39 J.) Στησίχορος δὲ ἐν τῇ Γηρυονίδι (fg 10 B. III
210) καὶ νῆσόν τινα ἐν τῷ Ἀτλαντικῷ πελάγει Σαρπηδονίαν φησί. περὶ
δὲ τῆς Θρᾳκίας Σαρπηδονίας πέτρας, ὅτι πρὸς τῷ Αἵμῳ ὄρει ἐστί, Φερε-
κύδης (3 fg 145 J.) φησί, περὶ τῆς ἁρπαγῆς ἱστορῶν τῆς Ὠρειθυίας.
Χοιρίλος (fg 5 Kink.) δὲ ἁρπασθῆναί φησιν αὐτὴν ἄνθη ἀμέργουσαν
ὑπὸ τὰς τοῦ Κηφισοῦ πηγάς. Ἡραγόρας δὲ ἐν τοῖς Μεγαρικοῖς (fg 4
M. IV 427) τὸν τὴν Ὠρείθυιαν ἁρπάσαντα Βορέαν υἱὸν Στρυμόνος
φησίν, - γιος του Στρυμόνα και της Ευτέρπης-οὐχὶ δὲ τὸν ἄνεμον. ἡ δὲ
Ὠρείθυια Ἐρεχθέως θυγάτηρ, ἣν ἐξ Ἀττικῆς ἁρπάσας ὁ Βορέας ἤγαγεν
εἰς Θρᾴκην, κἀκεῖσε συνελθὼν ἔτεκε Ζήτην καὶ Κάλαϊν, ὡς Σιμωνίδης
ἐν τῇ Ναυμαχίᾳ (v. supra). ...
Φινεὺς δὲ Κλεοπάτραν τὴν Ὠρειθυίας πρώτην ἔγημεν, μετὰ ταῦτα δὲ
Ἰδαίαν τὴν Δαρδάνου, ἥτις ἀπεχθῶς ἔχουσα πρὸς τοὺς προγόνους, λέγω
δὴ πρὸς τοὺς ἀπὸ Κλεοπάτρας υἱούς, ἐπειρᾶτο τυφλῶσαι αὐτούς. οἱ δέ,
ὅτι ὁ πατὴρ ἐτύφλωσεν αὐτοὺς διαβαλούσης τῆς μητρυιᾶς πρὸς αὐτόν.
d Κεκροπίηθεν: ... Κρέουσα, Ὠρείθυια, Πρόκρις· Ὠρει-
θυίας δὲ Χιόνη, Χθονία, Κλεοπάτρα, Ζήτης καὶ Κάλαϊς. ὁ δὲ Βορέας
193
Σχόλια στον Αριστοφάνη (scholia vetera et recentiora Triclinii)

Hypothesis-epigram-scholion sch ach, verse 273a, line 1
Ξενοφάνους, ὃν ὅτε εἰς Σικελίαν ἔπλεον οἱ Ἀθηναῖοι ἐχειροτόνησαν. ἦν

δὲ μετ' Ἀλκιβιάδου καὶ Νικίου, ὡς ἱστορεῖ Θουκυδίδης διὰ τῆς ϛʹ· ἦν δὲ
φιλοπόλεμος οὗτος. REΓ3Lh Tr Λαμάχων] οὗτος Ἀθηναίων στρατηγός.
Lh vet ὡρικὴν ὑληφόρον: ἀντὶ τοῦ ὡραίαν καὶ ἀκμαίαν. ὥρα γὰρ ἡ ἀκμή.
καὶ ὡραῖόν φασιν οἱ τραγικοὶ τὸ ἀκμαῖον· κοινὰ δὲ τὰ τοιαῦτα ὀνόματα.
ὡρικὸν δὲ μειράκιον καὶ κόρη, ὡς ἐν Δαιταλεῦσιν αὐτός· ἡ δὲ λέξις
ἀπόδεκτος. EΓ3
vet
ὡρικὴν] ὡραίαν. R
vet ὑληφόρον] ξυληφόρον. R
Tr ὡρικὴν ὑληφόρον] ἀντὶ τοῦ ὡραίαν καὶ ἀκμαίαν. Lh
vet τὴν Στρυμοδώρου Θρᾷτταν: ἤτοι κοινῶς δούλην, ἢ οὕτως καλου-
μένην, τὴν ἐκ Θρᾴκης, ὡς τὴν ἀπὸ Φρυγίας καὶ Παφλαγονίας. φελλεῖς δὲ
ἔλ-
εγον οἱ Ἀττικοὶ τοὺς πετρώδεις τόπους, οἵτινες κάτωθεν μέν εἰσι
πετρώδεις,
ἐπιπολῆς δὲ ὀλίγην ἔχουσι γῆν. μέμνηται δὲ καὶ ἐν Νεφέλαις τοῦ
φελλέως.
οἱ δὲ ὅτι ὄρος Φελλεὺς οὕτω καλούμενον. REΓ3
Tr
τὴν Στρυμοδώρου Θρᾷτταν] δούλην, ἢ τὴν ἀπὸ Στρύμονος ποταμοῦ
Θρᾴκης.
Scholia In Callimachum, Scholia in Hymnos (scholia vetera) (scholia ψ

ex archetypo) Hymn 4, scholion 26, line 1
αἰθυίῃς: λάροις.
ἀπομάσσεται: ἀπορρίπτει.
ἄχνην: ἀφρόν.
οὐχ ὅτι αἱ νῆσοι ἀθροίζονται, ἀλλ' οἱ ἔξαρχοι θεοί.
Κύρνος: ἡ νῦν Τύροςκαλουμένη.
Μάκρις Ἀβαντιάς: ἡ Εὔβοια.
Ἐλλοπιήων: τῶν Εὐβοέων.
ἣν ἐπενήξατο Κύπρις: ἡ Κύπρος.
σαοῖ: σώζει.
ἐρυμναί: ἠσφαλισμέναι.
Στρυμονίου: Στρυμὼν ποταμός ἐστι καὶ πόλις Θρᾴκης.
πολέες: αἱ Πινδάρου καὶ Βακχυλίδου. ἔδει δὲ εἰπεῖν πολλαί.
194
λέγεται γὰρ ὅτι ὁ Ποσειδῶν τῇ τριαίνῃ ἀποσπῶν τὰς νήσους ἐποίει.

ἄορι τριγλώχινι: τῇ τριαίνῃ.
ἀπὸ Ξάνθοιο πολίχνης: ἀπό τινος Ξάνθου βασιλεύσαντος
Τροιζῆνος.
Χαλκιδικῆς: Χαλκὶς πόλις Εὐβοίας.
Σούνιον: ἀκρωτήριον τῆς Ἀττικῆς.
νήσοιο ... Παρθενίης: τῆς Σάμου.
διάβροχον: τὸν γόνιμον.
Ἀγκαίου: Ἀγκαῖος βασιλεὺς Σάμου.
Σχόλια στον Δημοσθένη(scholia vetera) (fort. auctore Ulpiano) Oration

ἐν Εὐβοίᾳ κατέστησε] ἐν τῇ Ἐρετρίᾳ Κλείταρχον, ἐν τῷ Ὠρεῷ

Φιλιστίδην. Y
ἐπὶ Σκιάθῳ] Σκίαθος δὲ νῆσος πλησίον Εὐβοίας, ὑπήκοος Ἀθηναίων.
Y
ποιεῖτε] τὸ ῥαθυμεῖν καὶ ἀργεῖν. Y
τὰ νῦν βεβιασμένα] τὰ ἔθνη τὰ νῦν ὑπ' αὐτοῦ κατεχόμενα. Y
ἀρχὴν] τὴν τυραννικήν, οὐ τὴν ἔννομον δηλονότι. Y
οὐ κακῶς] σημείωσαι, ἐπίκρισις. F2Y
καὶ ὅπου τις] πάλιν εἰς Διοπείθην αἰνίττεται, ὅτι ἐν τῇ Θρᾴκῃ αὐτὸν
ἀμυνεῖται. Y
Δρογγίλον καὶ Καβύλην] χωρία Θρᾳκικὰ εὐτελῆ περὶ τὸν Στρυμόνα
καὶ τὴν Ἀμφίπολιν.
τῶν ἀργυρίων] τὸ Λαύριον φησί· τόπος γάρ ἐστιν ἐν Ἀθήναις ἔνθα
ἄργυρος τίκτεται. Yvp
μελινῶν] τὴν κέγχρον φησίν· ἄλλοι δὲ ὅμοιον κέγχρῳ. F2Y
κέγχρον. vp
σιροῖς] τοὺς θησαυροὺς σιροὺς ἐκάλουν οἱ Θρᾷκες καὶ οἱ Λίβυες,
ἃ νῦν φοσσία ἰδιωτικῶς. Yvp
σιροῖς] τὰ κατάγεια. Θεόπομπος (F Gr Hist 115 F 349) καὶ Σοφο-
κλῆς ἐν Ἰνάχῳ (fr. 254 N.2) ‘σιροὶ κριθῶν’. οἶμαι δὲ λέγειν αὐτὸν φοσσία.
Σχόλια στον Ευρυπίδη (scholia vetera) Vita-argumentum-scholion arg

Rh, section 1, line 19
τορα ἐκέλευσε μὴ ζητεῖν, Ῥῆσον δὲ ἀναιρεῖν ἐπέταξεν· τὸν γὰρ ἐκ τού-

του κίνδυνον μείζονα ἔσεσθαι τοῖς Ἕλλησιν, ἐὰν βιώσῃ. τούτοις δὲ ἐπι-
φανεὶς Ἀλέξανδρος ἐπίστασθαί φησι πολεμίων παρουσίαν, ἐξαπατηθεὶς
δὲ ὑπὸ Ἀθηνᾶς ὡς δῆθεν ὑπὸ Ἀφροδίτης ἄπρακτος ὑπέστρεψεν. οἱ δὲ
195
περὶ Διομήδην φονεύσαντες Ῥῆσον ἐχωρίσθησαν. καὶ ἡ συμφορὰ τῶν

ἀνῃρημένων καθ' ὅλον ἦλθε τὸ στράτευμα. παραγενομένου δὲ Ἕκτορος
ἵνα αὐτὸς πυνθάνηται τῶν πεπραγμένων, τετρωμένος ὁ τοῦ Ῥήσου ἐπι-
μελητὴς δι' αὐτοῦ φησιν Ἕκτορος τὸν φόνον γεγενῆσθαι. τοῦ δὲ
Ἕκτορος
ἀπολογουμένου, τὴν ἀλήθειαν αὐτοῖς ἐμήνυσεν ἡ τοῦ Ῥήσου μήτηρ ἡ
Τερψιχόρη Μοῦσα νεκρὸν κομίζουσα τὸ σῶμα. κατοδυρομένη δὲ καὶ
τὸν ἐπιπλακέντα αὐτῇ Στρυμόνα διὰ τὸ τοῦ παιδὸς πένθος καὶ τὸν ἐξ
ἐκείνου γεγενημένον Ῥῆσον, οὐδ' Ἀχιλλεῖ φησιν ἀδάκρυτον ἔσεσθαι τὴν
στρατείαν, τῷ κοινῷ τῶν ἐπιφανῶν θανάτῳ τὴν ἰδίαν παραμυθουμένη
λύπην: – AH
τοῦτο τὸ δρᾶμα ἔνιοι νόθον ὑπενόησαν, Εὐριπίδου δὲ μὴ εἶναι· τὸν
γὰρ Σοφόκλειον μᾶλλον ὑποφαίνειν χαρακτῆρα. ἐν μέντοι ταῖς Διδασκα-
λίαις ὡς γνήσιον ἀναγέγραπται. καὶ ἡ περὶ τὰ μετάρσια δὲ ἐν αὐτῷ πο-
λυπραγμοσύνη τὸν Εὐριπίδην ὁμολογεῖ. πρόλογοι δὲ διττοὶ φέρονται. ὁ
γοῦν Δικαίαρχος ἐκτιθεὶς τὴν ὑπόθεσιν τοῦ Ῥήσου γράφει κατὰ λέξιν
οὕτως· ** ‘νῦν εὐσέληνον φέγγος ἡ διφρήλατος’ καὶ τ.ἑ. καὶ ἐν ἐνίοις δὲ
τῶν ἀντιγράφων ἕτερός τις φέρεται πρόλογος, πεζὸς πάνυ καὶ οὐ πρέπων
Σχόλια στον Ευρυπίδη (scholia vetera) Vita-argumentum-scholion arg

Παλλὰς, τί δρῶμεν; οὐκ ἐχρῆν ἡμᾶς ἔτι

μέλλειν Ἀχαιῶν ὠφελεῖν στρατεύματι.
νῦν γὰρ κακῶς πράσσουσιν ἐν μάχῃ δορός.
λόγχῃ βιαίως Ἕκτορος στροβούμενοι.
ἐμοὶ γὰρ οὐδέν ἐστιν ἄλγιον βάρος,
ἐξ οὗ γ' ἔκρινε Κύπριν Ἀλέξανδρος θεὰν
κάλλει προήκειν τῆς ἐμῆς εὐμορφίας
καὶ σῆς, Ἀθάνα, φιλτάτης ἐμοὶ θεῶν,
εἰ μὴ κατασκαφεῖσαν ὄψομαι πόλιν
Πριάμου, βίᾳ πρόρριζον ἐκτετριμμένην: – AHC
Ἀριστοφάνους: Ῥῆσος παῖς μὲν ἦν Στρυμόνος τοῦ ποταμοῦ καὶ
Τερψιχόρης Μουσῶν μιᾶς, Θρᾳκῶν δὲ ἡγούμενος εἰς Ἴλιον παραγίνεται
νυκτὸς στρατευομένων τῶν Τρώων παρὰ ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων. τοῦ-
τον Ὀδυσσεὺς καὶ Διομήδης κατάσκοποι ὄντες ἀναιροῦσιν, Ἀθηνᾶς
αὐτοῖς
ὑποθεμένης· μέγαν γὰρ ἔσεσθαι τοῖς Ἕλλησιν κίνδυνον ἐκ τούτου. Τερ-
ψιχόρη δὲ ἐπιφανεῖσα τὸ τοῦ παιδὸς σῶμα ἀνείλετο. ὡς ἐν παρόδῳ δὲ
διαλαμβάνει καὶ περὶ τοῦ φόνου τοῦ Δόλωνος.
ἡ σκηνὴ τοῦ δράματος ἐν Τροίᾳ. ὁ χορὸς συνέστηκεν ἐκ φυλάκων
Τρωικῶν οἳ καὶ προλογίζουσι. περιέχει δὲ τὴν νυκτεγερσίαν: – AHC
196
Σχόλια στον Ευρυπίδη (scholia vetera) Vita-argumentum-scholion sch

Ἀδραστείας πεδίον ἀπὸ Ἀδράστου τοῦ βασιλέως, ἀφ' οὗ καὶ ἡ δαίμων.

[ἄλλοι δὲ Μελισσέως μὲν τοῦ Κρητὸς, ἀδελφὴν Κυνοσούρας, Διὸς τρο-
φόν. Καλλίμαχος [hymn. iou. 47]· ‘σὲ δ' ἐκοίμισεν Ἀδράστεια λίκνῳ
ἐνὶ χρυσέῳ.’] ἔνιοι ἑτέραν μὲν Ἀδράστειάν φασιν, ἑτέραν δὲ Νέμεσιν,
ἣν οἱ μὲν Ὠκεανοῦ φασιν εἶναι θυγατέρα, οἱ δὲ Διὸς καὶ Δήμητρος,
γεννηθῆναι δὲ ἐν Ῥαμνοῦντι τῆς Ἀττικῆς: –
ἥκεις, ὦ ποταμοῦ παῖ: οὐκ εἴρηκε τίνος Μουσῶν ὁ Ῥῆσος
ἦν παῖς. Κλειοῦς μέντοι λέγουσιν αὐτὸν εἶναι, καθάπερ Μαρσύας
ὁ νεώτερος ἐν τῷ * Μακεδονικῶν ἱστοριῶν γράφων οὕτως [frg. 6]· ‘εἰσὶ
δὲ οἳ καὶ περὶ τούτου εἶπον [τοῦτον] Κλειὼ τὴν θεὸν ὑπὸ τοῦ Στρυ-
μόνος ἐκ τοῦ χοροῦ τῶν Μουσῶν ἁρπασθεῖσαν νυμφευθῆναι τεκνῶσαί
τε τὸν Ῥῆσον’ καὶ μετ' ὀλίγον· ‘ἔστιν ἱερὸν τῆς Κλειοῦς ἐν Ἀμφιπόλει
ἱδρυθὲν ἀπέναντι τοῦ Ῥήσου μνημείου ἐπὶ λόφου τινός’. ἔνιοι δὲ Εὐ-
τέρπης αὐτὸν γενεαλογοῦσιν, καθάπερ Ἡρακλείδης· φησὶ δέ· ‘ἑβδόμη δὲ
Καλλιόπη, ἣ ποίησιν εὗρε [πάντων καὶ], συνοικήσασα Οἰάγρῳ γεννᾷ
Ὀρφέα τὸν πάντων μέγιστον ἀνθρώπων ἐν τῇ κιθαρῳδικῇ τέχνῃ γενό-
μενον. πρὸς δὲ καὶ τῆς ἐγκυκλίου μαθήσεως συγκρεματικώτερον· ὀγδόη
δ' Εὐτέρπη, ἣ τὴν κατ' αὐλοῦ εὗρεν εὐέπειαν, συνοικήσασα Στρυμόνι
τεκνοῖ Ῥῆσον ὃς ὑπὸ Ὁδυσσέως καὶ Διομήδους ἀναιρεῖται’. οἷς καὶ
Ἀπολλόδωρος ἐπηκολούθησε γράφων οὕτως· ‘τὰς μὲν Μούσας οἱ μὲν
πλεῖστοι παρθένους παραδεδώκασι’, ἀναγράφει δὲ Οὐρανίας μὲν Λίνον,
Σχόλια στον Ησίοδο , Scholia in opera et dies (scholia vetera partim

Procli et recentiora partim Moschopuli, Tzetzae et Joannis Galeni
Prolegomenon-scholion sch, page-verse 1, line 87
μουσικὸν ᾄδουσαι, ἅσπερ Μούσας ἐκάλουν. Τινὲς δὲ ἕτε-

ροι ταύτας τὰς ἐννέα φασὶ πρώτας Μούσας γεγονέναι· Καλλι-
χόρην, Ἑλίκην, Εὐνίκην, Θελξινόην, Τερψιχόρην, Εὐτέρ-
πην, Εὐκελάδην, Δῖαν, Ἐνόπην· ἀγνοοῦντες, ὡς ἔοικεν,
ὅπερ νῦν μοι ἐῤῥέθη· ὅτι πᾶς ἀνὴρ ἐφευρετικὸς τέχνης τι-
νὸς, ὁμοίως δὲ καὶ πᾶσα γυνὴ, μουσικοὶ καὶ μοῦσαι καλοῦν-
ται. Ὅθεν οὐ μόναι, ἃς οὗτοι φασὶν, ἀλλὰ καὶ μυρίαι ἕτεραι
εὑρεθήσονται. Καί τινες μὲν πάσας ἃς ἔφασαν Μούσας, παρ-
θένους εἶναί φασι· τινὲς δὲ τὰς λοιπὰς μόνας, χωρὶς τῶν παρ'
Ἡσιόδῳ ἐννέα. Τούτων γὰρ Κλειοῦς μὲν καὶ Μάγνητος, Ἰά-
λεμος καὶ Ὑμέναιος· Εὐτέρπης δὲ καὶ Στρυμόνος Ῥῆσος,
ἢ κατά τινας Τερψιχόρης· Ἀπόλλωνος δὲ τοῦ Κάρβαντος
197
καὶ Θαλείας Παλαίφατος· Οὐρανίας καὶ Ἀπόλλωνος, ἢ Πιέ-

ρου γηγενοῦς, Λῖνος· Μελπομένης δὲ, ἢ κατά τινας Τερψι-
χόρης καὶ Ἀχελώου, Σειρῆνες· Τερψιχόρης δὲ, ἢ Μελπομένης
καὶ Λίνου τοῦ Ἀπόλλωνος, ἢ κατά τινας Λάρου, Μέλπος·
Ἐρατοῦς δὲ καὶ Ἀεθλίου τοῦ Ἐνδυμίωνος, ἢ Φιλάμωνος, Θά-
μυρις· Πολυμνίας δὲ καὶ Κελεοῦ, εἴτε Χειμάῤῥου τοῦ Ἄρεος,
Τριπτόλεμος· Καλλιόπης δὲ καὶ Οἰάγρου Ὀρφεύς. Ἀλλὰ τί
μακρηγορεῖν ἀκαίρως ἡμᾶς ἀναγκάζεις; καὶ τὰς ἀκοὰς τῶν
νέων θολοῦν, ἀπεραντολογίαν εἰκαίαν, καὶ Μουσῶν
Σχόλια στον Ησίοδο , Scholia in theogoniam (scholia vetera)

Verse 338, line 5
γουνοῖσι κατένασσεν: ἐν τοῖς γονιμωτάτοις τό-

ποις κατῴκησε τῆς Νεμέας, ὅ ἐστιν ὄνομα σπηλαίου ἢ μᾶλλον
τοῦ ὄρους. R2WLZX
ἐλεφαίρετο: ἀντὶ τοῦ ἔβλαπτεν. Ὅμηρος δέ ποτε
καὶ ἀντὶ τοῦ παρελογίζετο (τ 565). R2WLZ
Νεῖλόν τ': ἐκ τούτου φαίνεται Ἡσίοδος Ὁμήρου νεώ-
τερος· καὶ γὰρ Ὅμηρος (δ 477, 581; ξ 258; ρ 427) Αἴγυπτον καλεῖ
τὸν Νεῖλον. Ἀλφειὸς δὲ ποταμὸς Πελοποννήσου ἐν Ἤλιδι· κατέρχε-
ται δὲ ἀπὸ Ἀσίας, κώμης Ἀρκαδικῆς. Ἠριδανὸς δὲ ποταμὸς Κελ-
τῶν· Στρυμὼν ποταμὸς Θρᾴκης· Μαίανδρος ποταμὸς Λυδίας ἢ Κα-
ρίας· Ἴστρος ποταμὸς Σκυθίας· Φᾶσις ποταμὸς Κόλχων· Ῥῆσος
ποταμὸς Τροίας· Ἀχελῷος Ἀκαρνανίας ἢ Αἰτωλίας· Νέσσος Θρᾴ-
κης· Ῥόδιος Τροίας· Ἁλιάκμων Μακεδονίας· Ἑπτάπορος καὶ Γρή-
νικος καὶ Αἴσηπος καὶ Σιμοῦς Τροίας· Πηνειὸς Θετταλίας· Ἕρμος
Λυδίας· Κάϊκος Μυσίας· Σαγγάριος Φρυγίας τῆς ἄνω· Λάδων
Ἀρκαδίας· Παρθένιος Παφλαγονίας· Εὔηνος Αἰτωλίας· Ἄρδησκος
Σκυθίας· Σκάμανδρος Τροίας. ὁμοῦ ποταμοὶ εἴκοσι πέντε. ὁ δὲ ἐν
Σάμῳ Παρθένιος καὶ Ἴμβρασος καλεῖται. Ἴμβρασος δὲ ὑπὸ Καρῶν
Ἑρμῆς λέγεται.
Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα Book of Iliad 3, verse 250b, line of

scholion 5
D Λαομεδοντιάδη: μήτηρ Πριάμου – κατὰ δὲ Ἑλλάνικον

(FGrHist 4, 139) Στρυμώ.
ex. ἐς πεδίον καταβῆναι: “ἠνεμόεσσαν” (cf. Γ 305 al.) γὰρ ἡ πόλις. T
198
ex. μακρῇς ἐγχείῃσι: τοῦτο εἰς ἀγωνίαν ἄγει τὸν γέροντα.

τὰ δὲ ὑπὸ Μενελάου βλασφημηθέντα (sc. Γ
108 – 10) σιωπῶσιν. b(BCE3E4)
Ariston. ναίοιμεν: ὅτι νῦν ὀρθῶς ἐν τῷ τοῦ κήρυκος λόγῳ γράφε-
ται ναίοιμεν, ἐν δὲ τοῖς ἐπάνω, ὅτε Ἀλέξανδρος λέγει (cf. Γ 74),
οὐκέτι. A
ex. Ἄργος ἐς ἱππόβοτον καὶ Ἀχαιΐδα καλλιγύ-
ναικα: Ἄργος καὶ τὴν πόλιν καὶ τὴν Πελοπόννησον καὶ τὴν
Θεσσαλίαν καλεῖ. ἄμεινον δὲ Ἄργος ἱππόβοτον τὴν Θεσσαλίαν
Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα Book of Iliad 10, verse 435, line of
scholion 1
τοῦ ἐπαίνου τῶν Θρᾳκῶν. T

ex. οἵδ' ἀπάνευθε: τῇ χειρὶ δείκνυσι, καθ' ὃν τόπον ἐστρα-
τοπεδεύκασιν. b(BCE3E4)Til ἀπάνευθε δὲ πρὸς τὸ μὴ μεμῖχθαι
τοῖς ἄλλοις. b(BCE3E4)T
ex. νεήλυδες: πρὸς τὴν ἀπειρίαν τῶν τόπων καὶ τὴν πάρεσιν
τὴν ἀπὸ τοῦ καμάτου
D | ex. νεήλυδες: νεωστὶ ἐληλυθότες· | ἤλυσιν γὰρ τὴν ἔλευσιν
λέγουσιν.
ex. ἔσχατοι ἄλλων: τοῖς δὲ ἀπὸ τῶν νεῶν πρῶτοι.
ἔσχατοι δὲ Τρώων, ἀπὸ δὲ νεῶν πρῶτοι.
ex. ἐν δέ σφιν Ῥῆσος: Ῥῆσος Στρυμόνος τοῦ ποταμοῦ
τῆς Θρᾴκης υἱὸς καὶ Εὐτέρπης Μούσης. ἱστορεῖ δὲ Πίνδαρος (fr. 262
Sn.) ὅτι καὶ μίαν ἡμέραν πολεμήσας πρὸς Ἕλληνας μέγιστα αὐτοῖς
ἐνεδείξατο κακά, κατὰ δὲ πρόνοιαν Ἥρας καὶ Ἀθηνᾶς ἀναστάντες
οἱ περὶ Διομήδεα ἀναιροῦσιν αὐτόν.
D ἐν δέ σφιν Ῥῆσος: Ῥῆσος γένει – εἰς τὸ παντελές.
D ὅσοι ἐκ Μουσῶν τίκτονται· Ὀρφεὺς – Τριπτόλεμος.
ex. τοῦ δὴ καλλίστους ἵππους: ὡς φίλιππος (κινδυνεύει
γοῦν δι' ἵππους) ἢ ὡς μέγιστα χαριζόμενος ἀντὶ τῆς ἰδίας ψυχῆς·
φησὶ γοῦν· “ἀλλ' ἐμὲ μὲν – δήσαντες”
τοσοῦτον δὲ ἀπέσχε τοῦ λαβεῖν ἵππους, ὅτι καὶ
Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα Scholia in Iliadem (scholia vetera et

recentiora e cod. Genevensi gr. 44) Book of Iliad 10, verse 435, line of
scholion 1
[ἅσσα] ψιλωτέον τὸ «ἄσσα»· ἰσοδυναμεῖ γὰρ τῷ τίνα.

καλῶς τὸν τόπον τοῦτον ἐπελέξατο μέσον ὄντα Ἰλίου, ἵνα μὴ
199
– λάθοιεν αὐτόν.
[οὔτις κεκριμένη] ἀστρατήγητον τὸ πᾶσιν ἐπιτρέψαι φυλάττειν
ἑκουσίως, – ἀσθενήσωσιν.
[ὅσσαι γὰρ Τρώων πυρὸς ἐσχάραι] ἤτοι ὅσαι εἰσὶ Τρώων
ἑστίαι καὶ οἰκίαι. οἷον ὅσοι εἰσὶν ἰθαγενεῖς Τρῶες, οὗτοι φυλάσσουσι. τὸ
δὲ «οἷσιν ἀνάγκη» διὰ μέσου· ὧν ἐστι γνήσιος ὁ κίνδυνος.
[πρὸς μὲν ἁλὸς Κᾶρες] προσυπακουστέον δὲ τὸ μέρος οἷον «πρὸς
τὸ μέρος τῆς θαλάσσης».
Ῥῆσος] υἱὸς ἦν Στρυμόνος τοῦ ποταμοῦ Θρᾴκης καὶ Εὐτέρπης
τῆς Μούσης.
δύο ὑπερβολὰς – ὁμοιώσεως· χιόνος μὲν γὰρ
– οὐδέν. λευκοὺς δὲ τούτους φησὶν, ἵνα ὁρῶνται νυκτὸς
οὔσης.
ἀπορία. πόθεν δὲ ᾔδει ὅτι ταχεῖς ἦσαν; ἢ ὡς ἀκούσας –
ἐπανάστασιν.
[ἠέ με δήσαντες] θρασύδειλος ὁ Δόλων καὶ τὸν δεσμὸν ὀλοφύ-
ρεται.
»ἠὲ κατ' αἶσαν» δεῖ γράφειν χωρὶς τοῦ ῥά.
[Δόλων] καὶ πῶς ᾔδεσαν – ἀρίστους.» (Il. X, 300)
Σχόλια στην Ομήρου Ιλιάδα (= D scholia) Book of Iliad 10, verse 435,
line of scholion 3
Ἐν δέ σφι Ῥῆσος βασιλεύς. Ῥῆσος γένει μὲν ἦν Θρὰξ, υἱὸς

δὲ Στρυμόνος τοῦ αὐτόθι ποταμοῦ, καὶ
Εὐτέρπης, μιᾶς τῶν Μουσῶν. Διάφορος
δὲ τῶν καθ' αὑτὸν γενόμενος ἐν πολεμι-
κοῖς ἔργοις, ἐπῆλθε τοῖς Ἕλλησιν, ὅπως
Τρωσὶ συμμαχήσῃ. Καὶ μίαν ἡμέραν
συμβαλὼν, πολλοὺς τῶν Ἑλλήνων ἀπέ-
κτεινε. Δείσασα δὲ Ἥρα περὶ τῶν Ἑλ-
λήνων, Ἀθηνᾶν ἐπὶ τὴν τούτου διαφθο-
ρὰν πέμπει. Κατελθοῦσα δὲ ἡ θεὸς,
Ὀδυσσέα καὶ Διομήδην ἐπὶ τὴν κατο-
σκοπὴν ἐποίησε προελθεῖν.
Σχόλια στον Λυκόφρονα (scholia vetera et recentiora partim Isaac et

Joannis Tzetzae) Scholion 417, line 7
200
τὸ κεῖσθαι τοὺς ὀδόντας ἐν τοῖς σιαγόσι στοιχηδόν s4? τὸ

δὲ παῶν ἔρημοι οἱ νεώτεροι κοινῶς καὶ ἀντὶ τοῦ φίλων
λαμβάνουσιν, Ὅμηρος δὲ ἐπὶ μόνων τῶν κατ' ἐπιγαμίαν
συγγενῶν. ss3
τὸν μὲν *γὰρ* κουροτρόφον πάγουρον –
λέγει δὲ τὸν Φοίνικα – τὸν πατρὶ πλεῖστον ἐστυγη-
μένον καὶ μισηθέντα ἀπὸ τῶν βροτῶν, ὅστις ὁ πατήρ
μιν καὶ αὐτὸν ἔθηκεν ὅμηρον καὶ τυφλὸν ὁπότε ηὐ-
νάσθη εἰς τὸ νόθον λέχος τῆς τρήρωνος ἤγουν ὅτε
ἐμίγη τῇ τοῦ πατρὸς παλλακῇ ἤτοι τῇ Κλυτίᾳ ἢ τῇ
Φθίᾳ τοῦτον κρύψει ἡ Ἠὼν πόλις τοῦ Στρυμόνος ἡ
Βισαλτία καὶ Θρακικὴ ἡ ἄγχουρος καὶ γείτων τῶν
Ἀψυνθίων καὶ Βιστόνων, οἵτινές εἰσιν ἔθνη Θρακικὰ
πέλας Ἠδωνῶν καὶ Μακεδόνων, κρύψει δὲ πρὸ τοῦ αὐγά-
σαι καὶ ἰδεῖν τὸ Τυμφρηστὸν λέπας καὶ ἀκρωτήριον
τὸν μὲν Ἠιὼν πόλις Θρᾴκης, ἔνθα τελευτήσαντα τὸν
Φοίνικα ἔθαψεν ὁ Νεοπτόλεμος ἡνίκα ἔπλει ἐπὶ τὴν πα-
τρίδα. ss3s4 περὶ δὲ τὴν Ἠόνα ταύτην καὶ Ἀθηναῖοι τοὺς
Μήδους ἐνίκησαν καὶ ἔστησαν τοῖς νικήσασιν οἱ λοιποὶ Ἀθη-
ναῖοι Ἑρμᾶς τρεῖς λιθίνους καὶ ἐπέγραψαν seq. ἦν – ἀμη-
χανίην. τούτων δὲ τῶν ἐπιγραμμάτων Αἰσχίνης ὁ ῥήτωρ

Βισαλτία καὶ Θρακικὴ ἡ ἄγχουρος καὶ γείτων τῶν

Ἀψυνθίων καὶ Βιστόνων, οἵτινές εἰσιν ἔθνη Θρακικὰ
πέλας Ἠδωνῶν καὶ Μακεδόνων, κρύψει δὲ πρὸ τοῦ αὐγά-
σαι καὶ ἰδεῖν τὸ Τυμφρηστὸν λέπας καὶ ἀκρωτήριον
τὸν μὲν Ἠιὼν πόλις Θρᾴκης, ἔνθα τελευτήσαντα τὸν
Φοίνικα ἔθαψεν ὁ Νεοπτόλεμος ἡνίκα ἔπλει ἐπὶ τὴν πα-
τρίδα. ss3s4 περὶ δὲ τὴν Ἠόνα ταύτην καὶ Ἀθηναῖοι τοὺς
Μήδους ἐνίκησαν καὶ ἔστησαν τοῖς νικήσασιν οἱ λοιποὶ Ἀθη-
ναῖοι Ἑρμᾶς τρεῖς λιθίνους καὶ ἐπέγραψαν seq. ἦν – ἀμη-
χανίην. τούτων δὲ τῶν ἐπιγραμμάτων Αἰσχίνης ὁ ῥήτωρ
μέμνηται (Ctes. 83). T Στρυμὼν δὲ ποταμὸς Θρᾴκης
Βισάλται δὲ ss3 ἔθνος s3 Θρᾴκης s3 καὶ Ἀψύνθιοι καὶ
Βίστονες ὁμοίως ss3. ?Βισαλτία πόλις καὶ χώρα Μακε-
δονίας ἀπὸ Βισάλτου τοῦ Ἡλίου καὶ Γῆς. ×Steph.
Βίστονες δὲ ἀπὸ Βίστονος τοῦ υἱοῦ Ἄρεος. ss3
?Βιστονία – ἀπὸ Βιστόνος τοῦ Ἄρεος καὶ Καλλιρ-
ρόης τῆς Νέστου. ἀδελφὸς δὲ ἦν Ὀδόμαντος καὶ Ἠδω-
νοῦ. ἔνιοι δὲ Παίονος τοῦ Ἄρεος παιδός. Steph. Ἀψύν-
201
θιοι *καὶ* Βίστονες ἔθνη Θρακῶα, ὅθεν Ἀπολλώνιος περὶ

Ὀρφέως λέγει seq. B 704 Βίστονες δὲ ἀπὸ υἱοῦ Ἄρεος Βι-
στόνου ἢ υἱοῦ Τερψιχόρης.

Joannis Tzetzae) Scholion 831, line 15b
ἀναιρεῖται ὑπὸ συός. οἱ δέ φασιν ὑπὸ Ἄρεως ἐν τῷ πο-

λέμῳ. ss3 αἱ μοῦσαι τῇ πρὸς Ἀφροδίτην ὀργῇ φερόμεναι, διότι
πολλὰς αὐτῶν εἰς ἔρωτα κι-νήσασα ἔπεισεν ἀνδράσι μι-
γῆναι καὶ τεκεῖν οἷον Καλλιό-πην ἐξ Οἰάγρου τεκεῖν Ὀρφέα
καὶ Κυμόθωνα s4? Τερψιχόρην ἐκ Στρυμόνος Ῥῆσον Κλειὼ δ' ἐκ
Μάγνητος Λίνον s4? τὸν ἐρώμενον αὐτῇ Ἄδω-
νιν ἀπέκτειναν. μέλος γὰρ κυ-
νηγεσίας ἦσαν τερπνὸν καὶ τὸν
ἐραστὴν Ἀφροδίτης Ἄδωνιν
ἀκούσαντα ποιήσασαι τυφω-
θῆναι ὥρμησαν ἐπὶ κυνηγεσίαν Ἄρης δὲ ὁ θεὸς ἀντεραστὴς
ὢν Ἀφροδίτης εἴτε μεταμορφώσας ἑαυτὸν εἰς χοίρου μορ-
φὴν εἴτε πρὸς χοῖρον ὁρμήσαντα τὸν Ἄδωνιν αὐτὸς ἐναντίος
ἐλθὼν αὐτὸν ἀναιρεῖ.

γενναίως μαχόμενος ὡς καὶ τὸν Ξέρξην ἀποβῆναι τοῦ

ἵππου καὶ πεζῇ μάχεσθαι. τέλος συμπατήσαντες αὐτόν
τε τὸν Λεωνίδην καὶ τοὺς τʹ διῆλθον διὰ τῶν σκηνωμάτων
αὐτῶν, λαβόντες δὲ καὶ τὴν κεφαλὴν Λεωνίδου ἀνεσταύρω-
σαν. τέλος ἰδὼν ἑαυτὸν ὁ Ξέρξης ἔτι παρὰ τῶν Ἀθηναίων
καὶ τῶν λοιπῶν Λακεδαιμονίων κακούμενον T προσέτι δὲ
ἀκούων *ὅτι* καὶ τὴν γέφυραν λύειν μέλλουσιν οἱ Ἕλληνες
τὸν Μαρδόνιον ἀφεὶς πολεμεῖν μέρος τε λαβὼν τοῦ ἑαυ-
τοῦ στρατεύματος ὑπεχώρει καὶ τούτων δὲ οἱ πλείους περὶ
τὴν πάροδον χειμῶνι καὶ λιμῷ διαφθείρονται αὐτὸς δὲ
ἀπὸ Στρυμόνος νηῒ Φοινίσσῃ ἐμβὰς καὶ δεινῇ τρικυμίᾳ περι-
πεσὼν ὡς καὶ πολλοὺς ἀποπηδῆσαι τῆς νεὼς εἰς τὴν
θάλασσαν χάριν τῆς σωτηρίας αὐτὸς μόλις εἰς τὴν πατρίδα
δυστυχῶς ὑποστρέφει. καὶ τὸν Μαρδόνιον δὲ καὶ τοὺς σὺν
αὐτῷ Πέρσας οἱ Ἀθηναῖοι ἀνεῖλον καὶ Μασίστιον τὸν χρυ-
σοῦν λεπιδωτὸν θώρακα ἔχοντα, δι' ὃν ἀνῃρημένον καὶ με-
202
γάλη μάχη ἐγένετο. καὶ ταῦτα μὲν οὕτως. Ξέρξης δὲ πρὸ

τοῦ ἀπελθεῖν εἰς τὴν ἑαυτοῦ πατρίδα μετὰ τοιαύτην ἧτταν
ἐν Σάρδεσι παραγεγονὼς εἰς ἔρωτα τῆς Μασίστιδος ἐμπέ-
πτωκε γυναικὸς καὶ ταύτῃ συνῆν καὶ συνέχαιρεν ὥσπερ νε-
νικηκώς, ὁ πᾶσαν ἀπολωλεκὼς τὴν Περσίδα,
Σχόλια στον Θεόκριτον (scholia vetera) Prolegomenon-anecdote-poem

7, section-verse 76/77d, line 4
GPT Ἱμέρα: πόλις Σικελίας καὶ πηγὴ καὶ ποταμὸς ἀπὸ τῆς
πηγῆς ταύτης ἔχων τὴν ἀρχήν.
LgUgEg κατετάκετο: καλῶς τὸ τήκειν· σημαίνει γὰρ
τὸ κατὰ μικρὸν ὑπορρεῖν.
KUm Αἷμος ὄρος Θρᾴκης ἀπὸ Αἵμου τοῦ Βορέου καὶ
Ὠρειθυίας.
KLUEAT Ἄθως καὶ Ῥοδόπη ὀνόματα ὀρῶν.
LUEAT ἢ Ἄθω: Σοφοκλῆς (fgm. 708 Nauck Trag. gr. fgm2
299
)· ‘Ἄθως σκιάζει νῶτα Λημνίας ἁλός.’ ὠνόμασται δὲ ἀπό
τινος γίγαντος Ἄθω, ὃς ἦν Ποσειδῶνος καὶ Ῥοδόπης τῆς
Στρυμόνος. ἀπὸ τῆς μητρὸς γοῦν τῆς Θρᾴκης τὸ ὄρος, ἀπὸ
δὲ τοῦ υἱοῦ τὸ Πελασγικὸν ἐπωνόμασται.
GPT Αἷμος καὶ Ῥοδόπη ὄρη Θρᾴκης. Ἄθως ὄρος
Θετταλίας, ὃ διέκοψεν ὁ Ξέρξης.
KP Καύκασος ὄρος Σκυθίας.
ἐσχατόωντα: ἐν ἐσχάτοις μέρεσι τῆς γῆς ὄντα. KPT
Καύκασον: Ἀετόν φασιν εἶναι ποταμόν, περὶ τοὺς KLUEAT
τόπους τοῦ Καυκάσου λάβρως φερόμενον, τὴν χώραν Προμη-
θέως λυμαινόμενον, ὃν ἀπέστρεψεν Ἡρακλῆς· ἐξ οὗ, φασίν,
ὁ μῦθος ....
Σχόλια στον Θουκυδίδη (scholia vetera et recentiora) Book 1, chapter

των. τὴν ἐκβολήν: τὴν παράβασιν ἢ μετάβασιν fʃ τὴν

ἐκτροπήν. τοῖς πρὸ ἐμοῦ: ἱστοροῦσι. ἐκλιπὲς ἦν: εἰάθη
παρ' ἐκείνοις. τοῦτο τὸ χωρίον: τὸ τῆς πεντηκονταετίας
τὰ πρὸ τῶν Μηδικῶν Ἑλληνικά: τὰ Τρωικὰ
καὶ Ἀμαζονικὰ καὶ Θρᾳκικὰ καὶ ἄλλα ξυνετί-
θεσαν: συνέγραψαν. κατέστη: ἐγένετο.
πρῶτον μέν: σημείωσαι· ἐκεῖ συναπτέον εἰς τὸ
τοσάδε ἐπῆλθον πρῶτον μέν c1 Ἠιόνα: ἰστέον ὅτι δύο
Ἠιόνες εἰσὶν ἐν τῇ Θράκῃ, ἀλλ' ἡ μὲν λιμὴν τῆς Ἀμφιπόλεώς
203
ἐστι, περὶ ἧς νῦν λέγει, ἡ δὲ ἄλλη πόλις. Λυκόφρων (417)·

τὸν μὲν γὰρ Ἠιὼν Στρυμόνος Βισαλτία
Στρυμόνι: Στρυμὼν ποταμὸς Θρᾴκης
Σκῦρον:
Σκῦρος μία τῶν Κυκλάδων ᾤκισαν: ἀποίκους ἀποστεί-
λαντες δηλονότι
αὐτοῖς: τοῖς Ἀθηναίοις. ἄνευ
τῶν ἄλλων Εὐβοέων: μόνοι γὰρ τῶν Εὐβοέων οὐχ ὑπή-
κουον Ἀθηναίων, ἀλλὰ διὰ τοῦτο πρὸς μόνους αὐτοὺς
ἐπολέμησαν καθ' ὁμολογίαν: ὁμολογεῖν ἐστι τὸ
συμφωνεῖν F ἐπολέμησαν: οἱ Ἀθηναῖοι δηλονότι. παρ
ἐκτροπήν. τοῖς πρὸ ἐμοῦ: ἱστοροῦσι. ἐκλιπὲς ἦν: εἰάθη

παρ' ἐκείνοις. τοῦτο τὸ χωρίον: τὸ τῆς πεντηκονταετίας
τὰ πρὸ τῶν Μηδικῶν Ἑλληνικά: τὰ Τρωικὰ
καὶ Ἀμαζονικὰ καὶ Θρᾳκικὰ καὶ ἄλλα ξυνετί-
θεσαν: συνέγραψαν. κατέστη: ἐγένετο.
πρῶτον μέν: σημείωσαι· ἐκεῖ συναπτέον εἰς τὸ
τοσάδε ἐπῆλθον πρῶτον μέν c1 Ἠιόνα: ἰστέον ὅτι δύο
Ἠιόνες εἰσὶν ἐν τῇ Θράκῃ, ἀλλ' ἡ μὲν λιμὴν τῆς Ἀμφιπόλεώς
ἐστι, περὶ ἧς νῦν λέγει, ἡ δὲ ἄλλη πόλις. Λυκόφρων (417)·
τὸν μὲν γὰρ Ἠιὼν Στρυμόνος Βισαλτία
Στρυμόνι: Στρυμὼν ποταμὸς Θρᾴκης
Σκῦρον:
Σκῦρος μία τῶν Κυκλάδων ᾤκισαν: ἀποίκους ἀποστεί-
λαντες δηλονότι
αὐτοῖς: τοῖς Ἀθηναίοις. ἄνευ
τῶν ἄλλων Εὐβοέων: μόνοι γὰρ τῶν Εὐβοέων οὐχ ὑπή-
κουον Ἀθηναίων, ἀλλὰ διὰ τοῦτο πρὸς μόνους αὐτοὺς
ἐπολέμησαν καθ' ὁμολογίαν: ὁμολογεῖν ἐστι τὸ
συμφωνεῖν

Θάσος νῆσος ἀντικρὺ τῆς Θρᾴκης· ἀντιπέρας τῆς νήσου μέ-

ταλλά ἐστι χρυσοῦ διενεχθέντας: ἔλεγον γὰρ αὐ-
τοῖς οἱ Ἀθηναῖοι παραχωρῆσαι τὰ ἐμπόρια καὶ τὰ μέταλλα,
καὶ οὐκ ἠβούλοντο ʃ διαφορὰν σχόντας. ἀντιπέρας:
παροξυτόνως· ὄνομα γάρ ἐστι θηλυκὸν γενικῆς πτώσεως
204
σύνθετον ἃ ἐνέμοντο: σημείωσαι περὶ τῶν με-

τάλλων, ὅτι καὶ Θουκυδίδης ἐν Θάσῳ ταῦτα γιγνώσκει, πλὴν
ὅτι ἐν τῇ ἀντιπέρας λέγει· ταῦτα οἱ Θάσιοι ἐνέμοντο c1 οἱ
Ἀθηναῖοι κτἑ.: ναυτικῷ στρατῷ
ἐπὶ δὲ Στρυμόνα: ποταμὸς Ἀμφιπόλεως· λέγει δὲ νῦν τὴν πόλιν
ὡς οἰκιοῦντες: ἰδιοποιοῦντες c2 ʃ οἰκειούμενοι. Ἀμφί-
πολιν: σημείωσαι· Ἀμφίπολις εἴρηται διὰ τὸ περιρρέεσθαι
αὐτὴν ὑπὸ τοῦ ποταμοῦ
Θάσιοι δὲ νικηθέντες: πάλιν τοῖς κατὰ τοὺς
χρόνους ἀκολουθῶν μετέβη ἐπὶ τοὺς Θασίους, μεταξὺ τάξας
τὰ τῆς Ἀμφιπόλεως κρύφα τῶν Ἀθηναίων:

Ἀλέξανδρον τὸν μέγαν, ὃς τὴν

Περσῶν δυναστείαν κατέλυσεν. αὐτῷ: τῷ Σιτάλκῃ. διαλ-
λάξειεν: φίλον ποιήσειεν. ὑπεδέξατο: ὑπέσχετο.
τῶν
Ἀθηναίων πρέσβεις: ἀπὸ κοινοῦ τὸ ἦγε Ἅγνωνα:
οὗτος ἔκτισε τὴν Ἀμφίπολιν.
ἀνίστησιν: ἐπάγεται, στράτευμα δηλονότι. μέ-
χρι θαλάσσης: ἕως τοῦ Εὐξείνου πόντου καὶ τοῦ Ἑλλης-
πόντου. μέρη: γένη, ἐθνῶν δηλονότι.
τοῦ Στρυμόνος: Στρυμὼν ποταμὸς Θρᾴκης περὶ τὴν Ἀμφίπολιν
ὅρα ἐντεῦθεν πόθεν ἄρχεται ὁ Στρυμὼν καὶ ποῦ
λήγει. καὶ ἔτι ὁ Ὄσκιος ποταμὸς καὶ ὁ Νέσος, ὃν Νέστον
οὗτος καλεῖ, ἴσως δὲ ἐκ σφάλματος τῶν γραψάντων οὕτω κεῖται·
ἔτι γε μὴν καὶ ὁ Ἕβρος, οὗ καὶ ὁ Θεμίστιος (XXXIV 24)
μέμνηται c2 ὡρίζετο: τὸ τέλος εἶχε.
παρήκουσι: παρατείνουσι. τὸ ὄρος: τὸ Σκόμιον δηλονότι.
περίπλους: δυνατὴ περιπλευσθῆναι. νηῒ
στρογγύλῃ: ἐμπορικῇ, διὰ τὰ πολεμικά, μακρότερα ὄντα
ὁδῷ: διὰ ξηρᾶς. εὔζωνος:

ἐπιβάλλοντες κατ' αὐτῶν. ἐμφαίνει δὲ τοῦτο τῶν Κερκυραίων

τὴν ὠμότητα εἰς τοὺς ἀποθανόντας, ὅτι οὐδὲ μετὰ θάνατον
τοῦ πρὸς ἐκείνους μίσους ἐπαύσαντο Msc2 ἠνδραποδίσαντο:
ὡς ἀνδραπόδοις ἐχρήσαντο.
205
καὶ ἐκπέμψαντες Κορινθίους: ἀντὶ τοῦ καὶ

ἐκβολόντες τοὺς ὄντας ἐκεῖ Κορινθίους Msc2 αὐτοὶ Ἀκαρ-
νᾶνες οἰκήτορας ἀπὸ πάντων: ἀφ' ἑκάστης γὰρ πόλεως
Ἀκαρνανίας ἀπέστειλαν τοὺς ἐκεῖσε οἰκήσοντας Msc2
τοῦδ' ἐπιγιγνομένου χειμῶνος ...: μετάβασις c
Ἠιόνι: Ἠιών· Λυκόφρων [417]
τὸν μὲν γὰρ Ἠιὼν Στρύμονος Βισαλτία
κομισθέντος: ἀχθέντος ὑπὸ τοῦ Ἀριστείδου. μετα-
γραψάμενοι: οἱονεὶ μεθερμηνεύσαντες
τοῦ δ' αὐτοῦ χειμῶνος ...: μετάβασις περι-
εῖλον: καθεῖλον. ἐκ τῶν δυνατῶν: ἀντὶ τοῦ πάνυ καὶ ὡς
ἐνεδέχετο τοῦ δ' ἐπιγιγνομένου θέρους ...: μετάβασις c
αὐτόθεν: ἀπὸ τῆς ἠπείρου.

ἐσεσιδήρωτο: ὥστε ὑπὸ τοῦ πυρὸς μὴ βλάπτεσθαι τὴν κε-

ραίαν στεγανῶς: ταὐτὸν εἰπεῖν διὰ στεγανοῦ σώματος.
αὐτοῦ: τοῦ Σιτάλκου. τοῦ δ' αὐτοῦ χειμῶνος: μετάβασις
ἡ πόλις: ἡ Ἀμφίπολις. Ἀρισταγόρας: οὗτινος καὶ Ἡρόδοτος
μέμνηται πολλάκις Ἠδώνων: ἀπὸ τῆς Ἤδωνες πλη-
θυντικῶς καὶ οὐκ ἀπὸ τῆς Ἠδωνοί. ὅθεν ὑποκατιὼν Ἤδωνας
ἔφη καὶ οὐχὶ Ἠδωνούς ὅτι ἐπ' ἀμφότερα: πόθεν
Ἀμφίπολις διὰ τὸ περιέχειν αὐτήν: τὸν Στρυμόνα.
ἀπολαβών: ἀποκόψας. περιφανῆ ... ᾤκισεν: ἐν τοιούτῳ
χωρίῳ κατῴκισεν, ὃ καταφανὲς ἔκ τε γῆς καὶ θαλάσσης ἐστί
εἰσὶ δὲ ...: σημείωσαι ὅτι οἱ Ἀργίλιοι Ἀνδρίων
ἄποικοι ἐγγύς τε προσοικοῦντες: τῇ Ἀμφιπόλει.
παρέτυχε: συνέβη. ἐκ πλείονος: καιροῦ δηλονότι. πρὸς
τοὺς ἐμπολιτεύοντας: μετέχοντας τῆς πολιτείας τῶν Ἀμφι-
πολιτῶν. δεξάμενοι: οἱ Ἀργίλιοι. τῇ πόλει: τῇ οἰκείᾳ.
τὸ πόλισμα: ἡ Ἀμφίπολις. τῆς διαβάσεως: τῆς γεφύ-
ρας. προσπεσών: ἤγουν ἐπιπεσών.
Ελληνική ανθολογία Book 6, epigram 208, line 4
λεπτὸν δ' Ἡράκλεια τόδε προκάλυμμα προσώπου,

τευχθὲν ἀραχναίῃς εἴκελον ἁρπεδόσιν·
ἁ δὲ καλὸν σπείραμα περισφυρίοιο δράκοντος
οὔνομ' Ἀριστοτέλεω πατρὸς ἐνεγκαμένα·
206
ἅλικες ἀγλαὰ δῶρα, γαμοστόλε, σοὶ τάδε, Κύπρι,

ὤπασαν αἱ γυάλων Ναυκράτιδος ναέται.
ΑΝΤΙΠΑΤΡΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΩΣ
Ἡ τὰ πέδιλα φέρουσα, Μενεκράτις· ἡ δὲ τὸ φᾶρος,

Φημονόη· Πρηξὼ δ', ἣ τὸ κύπελλον ἔχει.
τῆς Παφίης ὁ νεὼς καὶ τὸ βρέτας· ἄνθεμα δ' αὐτῶν
ξυνόν· Στρυμονίου δ' ἔργον Ἀριστομάχου.
πᾶσαι δ' ἀσταὶ ἔσαν καὶ ἑταιρίδες, ἀλλὰ τυχοῦσαι
Κύπριδος εὐκρήτου, νῦν ἑνός εἰσι μία.
ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ
Βάλλεθ' ὑπὲρ τύμβου πολιὰ κρίνα καὶ τὰ συνήθη

τύμπαν' ἐπὶ στήλῃ ῥήσσετ' Ἀλεξιμένευς
καὶ περιδινήσασθε μακρῆς ἀνελίγματα χαίτης
Στρυμονίην, ἄφετοι θυιάδες, ἀμφὶ πόλιν,
ἣ γλυκερὰ πνεύσαντος ἐφ' ὑμετέραισιν ἀυταῖς
πολλάκι πρὸς μαλακοὺς τοῦδ' ἐχόρευε νόμους.
ΝΙΚΑΙΝΕΤΟΥ

εἰπεῖν Νικαγόρᾳ, παίδων ὅτι τὸν μόνον αὐτῷ
Στρυμόνι καὶ μεγάλῳ πεπολισμένον Ἑλλησπόντῳ

ἠρίον Ἠδωνῆς Φυλλίδος, Ἀμφίπολι,
λοιπά τοι Αἰθοπίης Βραυρωνίδος ἴχνια νηοῦ
μίμνει καὶ ποταμοῦ τἀμφιμάχητον ὕδωρ·
207
τὴν δέ ποτ' Αἰγείδαις μεγάλην ἔριν ὡς ἁλιανθὲς

τρῦχος ἐπ' ἀμφοτέραις δερκόμεθ' ἠιόσιν.
ΤΥΛΛΙΟΥ ΓΕΜΙΝΟΥ
Εἰμὶ μὲν ἐν ποταμοῖς, πελάγει δ' ἴσα μέτρα διώκω,

Στρυμών, Ἠμαθίης τὸ γλυκερὸν πέλαγος·
βένθος ὁμοῦ καὶ ἄρουρα δι' ὕδατος· ἦ γὰρ ἐγείρω
ὀμπνιακῶν χαρίτων ἡδύτερον τρίβολον.
ἔστι καὶ Ἠμαθίης γόνιμος βυθός· ἄμμι δέ, Νεῖλε,
κρείσσων ἔσθ' ὁ φέρων τὸν στάχυν, οὐχ ὁ τρέφων.
Ελληνική ανθολογία Appendix, Epigrammata sepulcralia

Epigram 526, line 4
ΑΛΛΟ.
Ἀθάνατος μερόπων οὐδεὶς ἔφυ· τοῦδε Σεβῆρα,

Θησεὺς, Αἰακίδαι μάρτυρές εἰσι λόγου.
Αὐχῶ σώφρονα τύμβος ἐμαῖς λαγόνεσσι Σεβήραν
κούρην Στρυμονίου παιδὸς ἀμύμον' ἔχων,
οἵην οὐκ ἤνεικε πολὺς βίος, οὐδέ τις οὕτως
ἔσχε τάφος χρηστὴν ἄλλος ὑπ' ἠελίῳ.
Ελληνική ανθολογία Appendix, Epigrammata demonstrativa

Epigram 38, line 2
ΑΛΛΟ.
Ἦν ἄρα κἀκεῖνοι ταλακάρδιοι, οἵ ποτε Μήδων

παισὶν ἐπ' Ἠιόνι, Στρυμόνος ἀμφὶ ῥοάς,
λιμόν τ' αἴθωνα, κρατερόν τ' ἐπάγοντες Ἄρηα,
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter sigma, entry 1231, line 1
Στρόφις: ὁ εὔστροφος ἐν τοῖς πράγμασιν· ἀπὸ τοῦ στροφέως

208
ἡ μεταφορά· καὶ ὁ εὐκίνητος.

Στροῦθος: ὁ λελωβημένος.
Στρωμνή: ἡ κλίνη.
Στρωννύω.
Στρῶτες: ἔθνος.
Στρωτήρ: τὰ μικρὰ δοκίδια τὰ ἐπάνω τῶν δοροδόκων τιθέμενα
στρωτῆρας ἔλεγον.
Στρωφᾶσθαι. στρέφεσθαι.
Στρυγγαῖος: ὄνομα κύριον.
Στρύμη: νῆσος, ἄποικος Θασίων. ἔστι δὲ ἐμπόριον Θασίων.
Στρυμόνος: ὄνομα ποταμοῦ.
Στρυφνόν: σκληρόν. παῦσον αὐτοῦ τὸ στρυφνὸν καὶ πρί-
νινον ἦθος.
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter sigma, entry 1232, line 1
Στρύμη: νῆσος, ἄποικος Θασίων. ἔστι δὲ ἐμπόριον Θασίων.

Στρυμόνος: ὄνομα ποταμοῦ.
Στρυφνόν: σκληρόν. παῦσον αὐτοῦ τὸ στρυφνὸν καὶ πρίνινον ἦθος.
Σούδα λεξικόν Alphabetic letter chi, entry 582, line 4
Χρυσόρραπις: χρυσῆν ῥάβδον ἔχων.

Χρυσόροφος.
Χρυσὸς Κολοφώνιος: οἱ Κολοφώνιοι τὸν κάλλιστον χρυσὸν
εἰργάσαντο· καὶ γὰρ πολύ φασι παραλλάττειν τοῦ ἄλλου τὸν Κολο-
φώνιον χρυσόν. καὶ τάχα ἴσως οἱ ἐκπεσόντες τῆς οἰκείας Λυδῶν τὰ
περὶ Θρᾴκην καὶ Στρυμόνα χρύσεια κατέσχον μέταλλα σύν τισιν Ἰώνων
καὶ ἐσπούδασαν περὶ τὸν χρυσόν. λύσις ὀνείρου· χρυσὸν κρατῶν
ἄπρακτος ὧν θέλεις ἔσῃ.
Χρυσοτόρευτα: χρυσόγλυφα.
Χρυσοῦν δέρας· ζήτει ἐν τῷ δέρας.
Χρυσοχάλινον: τὸ λαμπρόν, τὸ τερπνόν. οὐκέτι χρυσοχάλινον
ὁρᾷ φάος ἠελίοιο.
Αρσένιος παροιμιογράφος. Αποφθέγματα. Centuria 8, sect 69a, line 2
οὐδ' ὀνομάσαι δυναίμην ἂν ὡς ἔστι φίλον⁝ Εὐριπίδου.

Ἤρατο μὰν καὶ τῆνος, ἐμὶν δοκεῖ, ὀπτῶ ἀλεύρω.
209
Ἡράκλειον ἅμμα: ἐπὶ τοῦ δυνατοῦ καὶ ἰσχυροῦ δεσμοῦ

λέγεται.
Ἤρων· τὸ μαίνεσθαι δ' ἄρ' ἦν ἔρως βροτοῖς⁝ Εὐριπίδου.
Ἠράμαν μὲν ἐγὼ σέθεν ἅτε πάλαι πόκα⁝ Σαπφοῦς.
Ἠρίστησα μὲν ἰτρίου λεπτοῦ μικρὸν ἀποκλάς.
οἴνου δ' ἐξέπιον κάδδον· νῦν δ' ἁβρῶς ἐρόεσσαν ψάλλω⁝
Πριάπειον.
Ἦσαν κἀκεῖνοι ταλακάρδιοι, οἵ ποτε Μήδων παισὶν ἐπ' Ἠϊόνι
Στρυμόνος ἀμφὶ ῥοάς, λιμόν τ' αἴθωνα κρατερόν τ' ἐπάγοντες Ἄρηα
Στρυμονιάς
TLG Texts doing_search Στρυμ tlg Go
UTF-8 search TLG Texts
Αθηναλιος σοφιστής Δειπνοσοφιστές “Athenaei Naucratitae

deipnosophistarum libri xv, 3 vols.”, Ed. Kaibel, G.
Leipzig: Teubner, 1–2:1887; 3:1890, Repr. 1–2:1965; 3:1966.
Book 7, Kaibel παραγ. 53, line 18
τοῦ δ' ἐγὼ ἀντίος εἶμι, καὶ εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικε,

προπετῶς ἐπιβαλὼν καὶ καταπιὼν φλεγόμενος ἐξεφέ-
ρετο. καὶ ὁ Κύνουλκος ἔφη· ‘ἀποφέρεται ἐκ τῆς
βρογχοπαρατάξεως ὁ λάρος.’ καὶ περὶ τῆς ἐγχέλυος
δ' Ἀρχέστρατος οὕτως ἱστορεῖ (fr. 18 R)·
Ῥηγίου ἀντιπέρας πορθμοῦ ληφθεῖσα θαλάσσης·
Κωπαῖαι καὶ Στρυμόνιαι· μεγάλαι τε γάρ εἰσι
καὶ τὸ πάχος θαυμασταί. ὁμῶς δ' οἶμαι βασιλεύει
ἔγχελυς, ἣ φύσει ἐστὶν ἀπύρηνος μόνος ἰχθύς ...
Ὁμήρου δὲ εἰπόντος ‘τείροντ' ἐγχέλυές τε καὶ
ἰχθύες’ ἀκολούθως ἐποίησε καὶ Ἀρχίλοχος (fr. 101 B49)·
πολλὰς δὲ τυφλὰς ἐγχέλυας ἐδέξω.
οἱ δ' Ἀττικοί, καθὼς Τρύφων φησί (fr. 21 V), τὰς
ἑνικὰς χρήσεις ἐπιστάμενοι διὰ τοῦ υ τὰς πληθυντικὰς
210
οὐκ ἔτι ἀκολούθως ἐπιφέρουσιν. ὁ γοῦν Ἀριστο-

φάνης ἐν μὲν Ἀχαρνεῦσι (889)·
Αθηναλιος σοφιστής Δειπνοσοφιστές Book 7, Kaibel παραγ. 56, li 15

Αθηναλιος σοφιστής Δειπνοσοφιστές(epitome)“Athenaei

dipnosophistarum epitome, vols. 2.1–2.2”, Ed. Peppink, S.P.
Leiden: Brill, 2.1:1937; 2.2:1939.Volume 2,1, page 132, line 31
φησί τις παρὰ τῷ ῥήτορι τούτῳ δειπνούντων, Ἐπικούρειός τις τῶν συν-
δειπνούντων ἡμῖν ἐγχέλυος παρατεθείσης εἰπών· πάρεστιν ἡ τῶν δείπνων
Ἑλένη· ἐγὼ οὖν Πάρις ἔσομαι, καὶ πέρας μήπω τινὸς ἐκτετακότος ἐπ'
αὐτὴν ἐπιβαλὼν ἐψίλωσε τὸ πλεῦρον ἀγαγὼν εἰς ἄκανθαν. ὁ δ' αὐτὸς
οὗτος
πλακοῦντός ποτε θερμοῦ παρατεθέντος καὶ πάντων ἀπεχομένων
ἐπιφωνήσας·
τοῦδ' ἐγὼ ἀντίος εἶμι, καὶ εἰ πυρὶ χεῖρας ἔοικε, προπετῶς ἐπιβαλὼν καὶ
καταπιὼν φλεγόμενος ἐξεφέρετο. καὶ ὁ Κύνουλκος ἔφη· ἀποφέρεται ἐκ
τῆς βρογχοπαρατάξεως ὁ λάρος. Ἀρχέστρατος δὲ περὶ τῆς ἐγχέλυος
οὕτως
ἱστορεῖ· ἔγχελυν αἰνῶ μὲν πᾶσαν, πολὺ δ' ἐστὶ κρατίστη Ῥηγίου
ἀντιπέραν
πορθμοῦ ληφθεῖσα θαλάσσης· οὐ μὴν ἀλλὰ κλέος γ' ἀρετῆς μέγα κάρτα
φέρουσι Κωπαῖαι καὶ Στρυμόνιαι· μεγάλαι τε γάρ εἰσι καὶ τὸ πάχος
θαυμασταί. ὁμῶς δ' οἶμαι βασιλεύει πάντων τῶν περὶ δαῖτα καὶ ἡδονῇ
ἡγεμονεύει ἔγχελυς, ἣ φύσει ἀπύρηνος μόνος ἰχθύς. Τρύφων φησί, ὅτι οἱ
Ἀττικοὶ τὰς ἑνικὰς χρήσεις ἐπιστάμενοι διὰ τοῦ υ τὰς πληθυντικὰς οὐκ
211
ἔτι ἀκολούθως ἐπιφέρουσιν. Ἀριστοφάνης οὖν ἐν μὲν Ἀχαρνεῦσί φησι·

σκέψασθε, παῖδες, τὴν κρατίστην ἔγχελυν. καὶ ἀλλαχοῦ· λεῖος ὥσπερ ἔγ-
χελυς. τὰς μέντοι πληθυντικὰς οὐκ ἔθ' ὡς ὁ ποιητής· τείροντ' ἐγχέλυες·
ἀλλ' Ἀριστοφάνης μὲν ἐν Ἱππεῦσιν· ὥσπερ οἱ τὰς ἐγχέλεις θηρώμενοι·
καὶ δευτέραις Νεφέλαις. τὰς εἰκοῦς τῶν ἐγχέλεων· καὶ ἀλλαχοῦ· οὐ χαίρω
βατίσιν, οὐδ' ἐγχέλεσιν· καὶ Στράττις ἐγχέλεων ἀνεψιός. Ἀριστοτέλης
δ' ἐν τῷ περὶ ζῴων διὰ τοῦ ι ἔγχελις εἴρηκεν.

line 30
ἱερέας ἐνθάδε μὲν ὁλοκλήρους νόμος εἶναι, παρ' ὑμῖν δ' ὡς ἔοικ',
ἀπηργμένους.
τὸν αἴλουρον κακὸν ἔχοντ' ἐὰν ἴδῃς κλαίεις, ἐγὼ δ' ἥδιστ' ἀποκτείνας
δέρω.
δύναται παρ' ὑμῖν μυγαλῆ, παρ' ἐμοὶ δέ γ' οὔ. καὶ Τιμοκλῆς· πῶς ἂν
οὖν σώσειεν ἶβις ἢ κύων; ὅπου γὰρ εἰς τοὺς ὁμολογουμένους θεοὺς ἀσε-
βοῦντες οὐ διδόασιν εὐθέως δίκην, τίν' αἰλούρου βωμὸς ἐπιτρίψειεν ἄν;
ὅτι ἤσθιον τὰς ἐγχέλεις καὶ μετὰ τεύτλων ἐντυλίξαντες. Εὔβουλος·
νύμφη
ἀπειρόγαμος τεύτλῳ περὶ σῶμα καλυπτὰ λευκόχρως πάρεσται, ἔγχελυς.
καὶ πάλιν· θύννων μεγαλόπλουτ' ἐπὶ σὲ πλεῖ ὑπογάστρι' ὀπτῶν αἵ τε
λιμνοσώματοι Βοιώτιαι παρῆσαν ἐγχέλεις θεαὶ τεῦτλ' ἀμπεχόμεναι. καὶ
πάλιν· παρθένου Βοιωτίας Κωπαίδος· ὀνομάζειν γὰρ αἰδοῦμαι θεάν. ὅτι
δὲ καὶ Στρυμόνιαι δι' ὀνόματος ἦσαν, Ἀντιφάνης ἐν Θαμύρᾳ φησί· καὶ
σοῦ γ' ἐπώνυμός τις ἐν φήμαις βροτῶν Θρῄκης κατάρδων ποταμὸς
ὠνομασμένος Στρυμών, μεγίστας ἐγχέλεις κεκτημένος.
ἔλλοψ. Ἀρχέστρατος· τὸν δ' ἔλλοπ' ἔσθε μάλιστα Συρακούσαις ἐνὶ
κλειναῖς.
οὗτος γάρ ἐστιν ἐκεῖθεν τὴν ἀρχὴν γεγονὼς κἂν ἢ περὶ νήσους ἢ περὶ τὴν
ἄλλην που ἁλῷ γῆν ἢ περὶ Κρήτην, λεπτὸς καὶ στερεὸς καὶ κυματοπλὴξ
ἀφικνεῖται.
Αριστοτέλης De ventorum situ et nominibus “Aristotelis opera, vol.

2”, Ed. Bekker, I. Berlin: Reimer, 1831, Repr. 1960. Bekker page 973b,
line 17
212

οραλεοντο Φρυγίας. ὑπὸ δέ τινων ΦαρΑγγίτης· πνεῖ γὰρ ἔκ
τεθῶσιν.
Αριστοτέλης Fragmenta varia “Aristotelis qui ferebantur librorum

fragmenta”, Ed. Rose, V.Leipzig: Teubner, 1886, Repr. 1967.
Category 6, treatise title 36, fragment 250, line 50

τινων ΦαρΑγγίτης· πνεῖ γὰρ ἔκ τινος φάραγγος τῶν κατὰ
213

μόνον,
Archestratus Parodius, Fragmenta “Parodorum epicorum Graecorum

et Archestrati reliquiae”, Ed. Brandt, P.Leipzig: Teubner, 1888;
Corpusculum poesis epicae Graecae Ludibundae, fasc. 1.Frag 8, line 6
ὅστις ἐπιστήμων ἔσται σίτοιο κατ' ἦμαρ

παντοίας ἰδέας τεύχειν, ὡς ἂν σὺ κελεύῃς.
βολβῶν καὶ καυλῶν χαίρειν λέγω ὀξυβάφοισι
ταῖς τ' ἄλλαις πάσῃσι παροψίσι.
ῥυσαὶ καὶ δρυπεπεῖς παρακείσθωσάν σοι ἐλαῖαι.
ἔγχελυς, ἣ φύσει ἐστὶν ἀπήρινος μόνος ἰχθύς.
τὴν δ' ἀφύην μίνθου πᾶσαν πλὴν τὴν ἐν Ἀθήναις,
ἀγκῶσιν ληφθένθ' ἱεροῖς. κἀν τῇ περικλύστῳ
κνίδας ὀψωνεῖν, τὰς ἀμφικόμους ἀκαλήφας·
Archestratus Parodius, Fragmenta et tituli “Supplementum

Hellenisticum”, Ed. Lloyd–Jones, H., Parsons, P. Berlin: De Gruyter,
1983.Fragment 139, line 6
214
Pisces

ἔγχελυς, ἣ φύσει ἐστὶν ἀπύρηνος μόνος ἰχθύς.
τὴν ἀφύην μίνθου πᾶσαν πλὴν τὴν ἐν Ἀθήναις·
ἀγκῶσιν ληφθένθ' ἱεροῖς· κἀν τῇ περικλύστῳ
κνίδας ὀψωνεῖν, τὰς ἀμφικόμους ἀκαλήφας.
Στέφανος γραμματικός Εθνικά. (epitome) “Stephan von Byzanz.

Ethnika”, Ed. Meineke, A.Berlin: Reimer, 1849, Repr. 1958.
Page 588, line 4

Στρυμών, ποταμὸς Ἀμφιπόλεως, ἀφ' οὗ ὁ βορρᾶς “Στρυμονίου
βορέαο”. οἱ οἰκοῦντες Στρυμόνιοι. “οὗτοι διαβάντες εἰς τὴν Ἀσίαν
Βιθυνοὶ ἐκλήθησαν”. καὶ ἀπὸ τῆς Στρυμόνος γενικῆς τὸ θηλυκὸν
Στρυμονίς. καὶ Στρυμονία ἡ γῆ.
τὸ ἐθνικὸν Στρωαῖος ἢ Στρωίτης.
Στύελλα, φρούριον τῆς ἐν Σικελίᾳ Μεγαρίδος. τὸ ἐθ-
καὶ Στυλλαγιεύς.
215
Ευστάθιος Σχόλια στν Ομήρου Ιλιάδα. “Eustathii archiepiscopi

Thessalonicensis commentarii ad Homeri Iliadem pertinentes, vols. 1–4”,
Ed. van der Valk, M.Leiden: Brill, 1:1971; 2:1976; 3:1979; 4:1987.
κρατίστην ἔγχελυν». τὰ δὲ πληθυντικὰ οὐ καθ' Ὅμηρον καὶ οἱ ἄλλοι

ἀκολούθως προφέρουσι μετὰ τοῦ υ, ἀλλ' ἑτέρως πρὸς ἀκολουθίαν τοῦ
πῆχυς πήχεως, οἷον «τὰς εἰκοὺς τῶν ἐγχέλεων», καὶ «ὥσπερ οἱ τὰς
ἐγχέλεις θηρώμενοι», ταῦτα δὴ τὰ τοῦ Κωμικοῦ. λέγει δέ, φασί, καὶ
Στράττις διὰ τοῦ ε »ἐγχέλεων ἀνεψιός». καὶ οὕτω μὲν ἄλλοι. Ἀριστοτέλης
δὲ διὰ τοῦ ἰῶτα εἶπεν ἔγχελις. ὅθεν Ἀντιφάνης ὑποκοριστικῶς ἔφη «τὰ
ἐγχέλια γράφομαι λειποταξίου. ἐνταῦθα γὰρ ἦν οὐδαμοῦ». ὁ δὲ Ἀθήναιος
λέγει καὶ ὅτι ἐν τῷ »τείροντο ἐγχέλυες καὶ ἰχθύες» εἰς βάθος τε τὸν
ποταμὸν δηλοῖ καίεσθαι, καὶ κατ' ἐξαίρετον τίθησι τὸ «ἐγχέλυες» διὰ τὸ
περιᾴδεσθαι αὐτὰς πολλαχοῦ. εἰπὼν γοῦν εἰς αὐτὰς ἀστεῖά τινα λέγει καὶ
ὅτι αἱ Κωπαΐδες ἐγχέλυες περιᾴδονται παρὰ Βοιωτοῖς, ἐπαινοῦνται δέ,
φησί, καὶ αἱ Στρυμόνιαι, ὡς καὶ μεγάλαι καὶ τὸ πάχος θαυμασταί, λέγων
ἱστορηθῆναι καὶ ὅτι τὰς ὑπερφυεῖς τῶν Κωπαΐδων ἐγχέλεων οἱ Βοιωτοὶ
ὡς ἱερεῖα στεφανοῦντες καὶ κατευχόμενοι οὐλάς τ' ἐπιβάλλοντες ἔθυον
τοῖς θεοῖς, καὶ ὅτι Ἀντιφάνης τά τε ἄλλα δεινούς φησι τοὺς Αἰγυπτίους
εἶναι, καὶ τὸ νομίσαι ἰσόθεον τὴν ἔγχελυν, ὃς καὶ εἰπὼν πολὺ τῶν θεῶν
αὐτὴν τιμιωτέραν εἶναι, καὶ δῆθεν κατασκευάσας αὐτὸ ποιητικῶς ἐπάγει
»οὕτως ἔσθ' ἅγιον παντελῶς τὸ θηρίον».
Στρυμονικός
Στράβων Γεωγραφικά “Strabonis geographica, 3 vols.”, Ed. Meineke,

A.Leipzig: Teubner, 1877, Repr. 1969.Book 7a, chapter 1, section 32,
line 8
Ἄκανθος ἐπὶ τῷ ἰσθμῷ τοῦ Ἄθω κειμένη πόλις, Ἀν-

δρίων κτίσμα, ἀφ' ἧς συχνοὶ καὶ τὸν κόλπον Ἀκάνθιον
καλοῦσι. E.
Ὅτι ἀντικρὺ Κανάστρου, ἄκρου τῆς Παλλήνης,
216

ξιν Ἀκροθώους· αὕτη δὲ πρὸς τῇ κορυφῇ τοῦ Ἄθω αὕτη δὲ πρὸς τῇ
κορυφῇ τοῦ Ἄθωνος κεῖται. ἔστι δ' ὁ Ἄθων ὄρος μαστοειδὲς ὀξύτατον
ἀνατολῆς. καὶ ἔστιν ἀπὸ πόλεως τῆς Ἀκάνθου ὁ περί...

Στρυμόνος ἐκβολαί· εἶτα Φάγρης Γαληψὸς Ἀπολλωνία, πᾶσαι πόλεις·
εἶτα τὸ Νέστου στόμα τοῦ διορίζοντος Μακεδονίαν καὶ Θρᾴκην, ὡς
Φίλιππος καὶ Ἀλέ-
τὴν Παιονίαν γῆν ἀροῦντας εὑρίσκειν χρυσοῦ τινα ...

217

μόρια. Epit.
Ἔστι δ' ὁ Ἄθως ὄρος ὑψηλὸν καὶ μαστοειδές, ὥστε
τοὺς ἐν ταῖς κορυφαῖς ἤδη ἀνίσχοντος ἡλίου κάμνειν
ἀροῦντας, ἡνίκα ἀλεκτοροφωνίας ἀρχὴ παρὰ τοῖς τὴν
ἀκτὴν οἰκοῦσίν ἐστιν. ἐν δὲ τῇ ἀκτῇ ταύτῃ Θάμυρις ὁ
Θρᾷξ ἐβασίλευσε, τῶν αὐτῶν ἐπιτηδευμάτων γεγονὼς
ὧν καὶ Ὀρφεύς. ἐνταῦθα δὲ καὶ διῶρυξ δείκνυται ἡ
περὶ τὴν Ἄκανθον, καθ' ἣν Ξέρξης τὸν Ἄθω διορύξαι
λέγεται καὶ διαγαγεῖν ἐκ τοῦ Στρυμονικοῦ κόλπου διὰ
τοῦ ἰσθμοῦ, δεξάμενος τὴν θάλασσαν εἰς τὴν διώρυγα.
Δημήτριος δ' ὁ Σκήψιος οὐκ οἴεται πλευσθῆναι τὴν
διώρυγα ταύτην· μέχρι μὲν γὰρ δέκα σταδίων εὔγεων
τὸν Ἀντιπάτρου πόλιν ὑποδείμασθαι τὴν Οὐρανόπολιν τριάκοντα
σταδίων τὸν κύκλον ἔχουσαν.

φυξιν Ἀκροθώους Δῖον Θύσσον. μετὰ δὲ Ἄθω ὁ Στρυμονικὸς κόλπος
μέχρι Νέστου τοῦ ποταμοῦ τοῦ ἀφορί-
218

ται Ἐννέα ὁδοί· εἶτα Γαληψὸς καὶ Ἀπολλωνία,
ἐκ Παιονίας ὢν τῆς ἐν Μακεδονίᾳ ἱστορεῖται· διὸ καὶ

Πηλεγόνος υἱός· οἱ γὰρ Παίονες Πελαγόνες ἐκαλοῦντο.
Epit.
Ἐπεὶ δὲ ὁ παιανισμὸς τῶν Θρᾳκῶν τιτανισμὸς ὑπὸ
τῶν Ἑλλήνων λέγεται κατὰ μίμησιν τῆς ἐν παιᾶσι φω-
νῆς, καὶ οἱ Τιτᾶνες ἐκλήθησαν Πηλαγόνες. E.
Ὅτι καὶ πάλαι καὶ νῦν οἱ Παίονες φαίνονται πολ-
λὴν τῆς νῦν Μακεδονίας κατεσχηκότες, ὡς καὶ Πέριν-
θον πολιορκῆσαι, καὶ Κρηστωνίαν καὶ Μυγδονίδα πᾶ-
σαν καὶ τὴν Ἀγριάνων μέχρι Παγγαίου ὑπ' αὐτοῖς γε-
νέσθαι. τῆς δ' ἐν τῷ Στρυμονικῷ κόλπῳ παραλίας τῆς
ἀπὸ Γαληψοῦ μέχρι Νέστου ὑπέρκεινται οἱ Φίλιπποι
καὶ τὰ περὶ Φιλίππους. οἱ δὲ Φίλιπποι Κρηνίδες ἐκα-
λοῦντο πρότερον, κατοικία μικρά· ηὐξήθη δὲ μετὰ τὴν
περὶ Βροῦτον καὶ Κάσσιον ἧτταν. E.
Ὅτι οἱ νῦν Φίλιπποι πόλις Κρηνίδες ἐκαλοῦντο
τὸ παλαιόν. Epit.
Πρόκεινται δὲ τῆς παραλίας ταύτης δύο νῆσοι,
Λῆμνος καὶ Θάσος. μετὰ δὲ τὸν εἰς Θάσον πορθμὸν
Ἄβδηρα καὶ τὰ περὶ Ἀβδήρου μυθευόμενα. ᾤκησαν δ'
αὐτὴν Βίστονες Θρᾷκες, ὧν Διομήδης ἦρχεν·
Claudius Ptolemaeus Math., Geographia (lib. 1–3) “Claudii Ptolemaei

geographia, vol. 1.1”, Ed. Müller, K.Paris: Didot, 1883.Book 3, chapter
ἐφ' ἧς γραμμῆς ἔστιν ἡ Οἴτη τὸ ὄρος, οὗ τὸ

μέσον ἐπέχει μοίρας νʹ ʹʹ ληʹ γʹʹ ιβʹʹ
Ἀπὸ δὲ ἀνατολῶν τῷ τε εἰρημένῳ τῆς
Θρᾴκης μέρει καὶ τοῖς κόλποις τοῦ Αἰγαίου
ἐν τῷ Στρυμονικῷ κόλπῳ Ἠδωνί-
219

Χαλκιδικῆς
Demetrius Gramm., Fragmenta “Demetrii Scepsii quae supersunt”, Ed.

Gaede, R., 1880; Diss. Greifswald.Fragment 46, line 3
μης, καθάπερ τὰ σιδηρεῖα. – τί δ' εἰ μὴ κατὰ τοὺς ἥρωας,

ἀλλὰ καθ' Ὅμηρον εἰς δόξαν ἀφῖκτο τὰ ἀργυρεῖα, ἆρα μέμψαιτό
τις ἂν τὴν ἀπόφασιν τοῦ ποιητοῦ; πῶς οὖν εἰς τὸν ποιητὴν ἡ
δόξα ἀφίκετο; (πῶς δ' ἡ τοῦ ἐν τῇ Τεμέσῃ χαλκοῦ τῇ Ἰταλιώ-
τιδι κτλ.). ἀλλ' οὐδ' οἷς συνηγορεῖ, τούτοις ὁμολογεῖ· τὰ γὰρ
περὶ τὴν Σκῆψιν τοποθετῶν τὴν ἑαυτοῦ πατρίδα, πλησίον τῆς
Σκήψιος καὶ τοῦ Αἰσήπου Νέαν κώμην καὶ Ἀργυρίαν λέγει καὶ
Ἀλαζόνιον ... ὁ δὲ Ἑκαταῖος κτλ.
Strab. VII, 331 fr. 35: ἐνταῦθα δὲ καὶ διῶρυξ δείκνυται
ἡ περὶ τὴν Ἄκανθον, καθ' ἣν Ξέρξης τὸν Ἄθω διορύξαι λέγεται
καὶ διαγαγεῖν ἐκ τοῦ Στρυμονικοῦ κόλπου διὰ τοῦ ἰσθμοῦ, δεξά-
μενος τὴν θάλασσαν εἰς τὴν διώρυγα. Δημήτριος δ' ὁ Σκή-
ψιος οὐκ οἴεται πλευσθῆναι τὴν διώρυγα ταύτην· μέχρι μὲν γὰρ
δέκα σταδίων εὔγεων καὶ ὀρυκτὴν εἶναι, διορωρύχθαι δ' ἐπὶ
πλάτος πλεθριαῖον, εἶθ' ὑψηλὸν εἶναι πλαταμῶνα σταδιαῖον σχε-
δόν τι τὸ μῆκος, ὅσον οὐκ ἐνὸν ἐκλατομηθῆναι δι' ὅλου μέχρι
θαλάσσης· εἰ δὲ καὶ μέχρι δεῦρο, οὔ γε καὶ κατὰ βυθοῦ ὥστε
πόρον γενέσθαι πλωτόν· ὅπου Ἀλέξαρχον τὸν Ἀντιπάτρου πόλιν
ὑποδείμασθαι τὴν Οὐρανόπολιν τριάκοντα σταδίων τὸν κύκλον
ἔχουσαν.
Ευστάθιος Σχόλια στν Ομήρου Ιλιάδα. “Eustathii archiepiscopi

Thessalonicensis commentarii ad Homeri Iliadem pertinentes, vols. 1–4”,
Ed. van der Valk, M.Leiden: Brill, 1:1971; 2:1976; 3:1979;
4:1987.Volume 1, page 442, line 26

προπαροξυτόνως ἔγραψαν, οἷς καὶ Ἡρωδιανὸς συνηγορεῖ ἐν τῷ Περὶ
ταχυτῆτος καὶ δηϊοτῆτος εἰπών, ὡς ἡ Δωρὶς καὶ Αἰολὶς διάλεκτος
220
οὐδέποτε κατὰ γενικὴν περιττοσύλλαβον τὸ ἦτα μετατιθέασιν εἰς ἄλφα,

εἰ μὴ βαρύνοιτο· Ἕλλην Ἕλλαν, Τροίζην Τροίζαν· ποιμήν δὲ καὶ λιμήν
οὐκ ἂν ἐροῦσι διὰ τοῦ ἄλφα, ἐπεὶ ὀξυτονεῖται· ἐπὶ μέντοι μονοσυλλάβων
μετατιθέασι τὸ σφήξ καὶ μήν, σφὰξ λέγοντες καὶ μάν. σεσημείωται, φησί,
τὸ ἐσθάς ὀξυνόμενον καὶ διὰ τοῦ α λεγόμενον παρὰ Πινδάρῳ ἐν
Πυθιονίκαις.] Τὰς δὲ Ἠϊόνας οὐχ' εὕρομεν πάνυ περιλαλουμένας.
παλαιὰ Σχόλια καὶ τὰς Ὁμηρικὰς ταύτας Ἠϊόνας ἑνικῶς λεγομένας
οἴδασιν, ὡς δηλοῖ ὁ εἰπών, ὅτι· ἡ δ' Ἠϊὼν οὐκ οἰκεῖται. τινὲς δὲ οἴονται
αὐτὴν εἶναι τὴν Καλαύριαν· φασὶ γάρ, ὅτι ἀοίκητός ἐστιν ἡ Ἠϊὼν
νομιζομένη παρά τινων ἡ Καλαύρια νῆσος εἶναι, περὶ ἧς ἐν τοῖς τοῦ
Περιηγητοῦ δηλοῦται. ὁ Στράβων δέ φησιν, ὅτι Ἠϊόνες κώμη τις, ἣν
ἐρημώσαντες Μυκηναῖοι ἢ Ἀθηναῖοι ναύσταθμον ἐποιήσαντο.
Ἐπίδαυρος δὲ θηλυκῶς μὲν λέγεται κατὰ τὸν τὰ Ἐθνικὰ γράψαντα,
εἰπόντα, ὅτι τὸ «ἀμπελόεντα Ἐπίδαυρον» μετὰ ἀρσενικοῦ ἐπιθέτου
θηλυκόν ἐστιν, ὡς καὶ τὸ «ψολόεντος ἐχίδνης» παρὰ Νικάνδρῳ καὶ τὸ
«ἠμαθόεντος Πύλου» καὶ ὅσα τοιαῦτα. ἐκαλεῖτο δέ ποτε Λειμηρὴ διὰ
διφθόγγου ὡς λειμῶνας ἔχουσα ἢ καὶ διὰ τοῦ ι ὡς πολυλίμενος κατὰ
Ἀρτεμίδωρον, οἱονεὶ λιμενηρά...
Thucydidis De bello peloponnesiaco libro octo ...Thucydides – 1826. Rom,

ενικώς δε Ηιών λέγεται πόλις Χερρονησία παρά Θουκυδίδη, έστι δε και
Στρυμονική. λέγεται δε και ετέρα Ηϊών Πιερική Ιdem p. 179. ότι δε Ηιών
δισσυλλάβως ...
Eustathius Philol., Scr. Eccl., Commentarii ad Homeri Iliadem
ἐγκύμονας γυναῖκας· κἂν τῶν βοτρύων δέ, φησί, φάγωσιν, ἐξαμβλοῦσι.

προπαροξυτόνως ἔγραψαν, οἷς καὶ Ἡρωδιανὸς συνηγορεῖ ἐν τῷ Περὶ
ταχυτῆτος καὶ δηϊοτῆτος εἰπών, ὡς ἡ Δωρὶς καὶ Αἰολὶς διάλεκτος
οὐδέποτε κατὰ γενικὴν περιττοσύλλαβον τὸ ἦτα μετατιθέασιν εἰς ἄλφα,
εἰ μὴ βαρύνοιτο· Ἕλλην Ἕλλαν, Τροίζην Τροίζαν· ποιμήν δὲ καὶ λιμήν
οὐκ ἂν ἐροῦσι διὰ τοῦ ἄλφα, ἐπεὶ ὀξυτονεῖται· ἐπὶ μέντοι μονοσυλλάβων
μετατιθέασι τὸ σφήξ καὶ μήν, σφὰξ λέγοντες καὶ μάν. σεσημείωται, φησί,
τὸ ἐσθάς ὀξυνόμενον καὶ διὰ τοῦ <α> λεγόμενον παρὰ Πινδάρῳ ἐν
Πυθιονίκαις.] Τὰς δὲ Ἠϊόνας οὐχ' εὕρομεν πάνυ περιλαλουμένας.
παλαιὰ Σχόλια καὶ τὰς Ὁμηρικὰς ταύτας Ἠϊόνας ἑνικῶς λεγομένας
οἴδασιν, ὡς δηλοῖ ὁ εἰπών, ὅτι· ἡ δ' Ἠϊὼν οὐκ οἰκεῖται. τινὲς δὲ οἴονται
221
αὐτὴν εἶναι τὴν Καλαύριαν· φασὶ γάρ, ὅτι ἀοίκητός ἐστιν ἡ Ἠϊὼν
νομιζομένη παρά τινων ἡ Καλαύρια νῆσος εἶναι, περὶ ἧς ἐν τοῖς τοῦ
Περιηγητοῦ δηλοῦται. ὁ Στράβων δέ φησιν, ὅτι Ἠϊόνες κώμη τις, ἣν
ἐρημώσαντες Μυκηναῖοι ἢ Ἀθηναῖοι ναύσταθμον ἐποιήσαντο.
Ἐπίδαυρος δὲ θηλυκῶς μὲν λέγεται κατὰ τὸν τὰ Ἐθνικὰ γράψαντα,
εἰπόντα, ὅτι τὸ «ἀμπελόεντα Ἐπίδαυρον» μετὰ ἀρσενικοῦ ἐπιθέτου
θηλυκόν ἐστιν, ὡς καὶ τὸ «ψολόεντος ἐχίδνης» παρὰ Νικάνδρῳ καὶ τὸ
«ἠμαθόεντος Πύλου» καὶ ὅσα τοιαῦτα. ἐκαλεῖτο δέ ποτε Λειμηρὴ διὰ
διφθόγγου ὡς λειμῶνας...
Στρυμόνιος
ἀλλά νιν ἅδε γᾶ

καπφθίμενον Θρηικὶ μόρωι
φίλτατον ἄχθος οἴσει.
ἰὼ ἰώ,
μέγας ὦ βασιλεῦ. καλόν, ὦ Θρήικη,
σκύμνον ἔθρεψας πολίαρχον ἰδεῖν.
ἴδε χρυσόδετον σώματος ἀλκήν,
θεός, ὦ Τροία, θεός, αὐτὸς Ἄρης ὁ Στρυμόνιος πῶλος ἀοιδοῦ
Μούσης ἥκων καταπνεῖ σε. {ΡΗΣΟΣ}

222

ἀφ' οὗ (l. ὧν) ποταμὸς ὁμώνυμος καὶ πόλις
Βέροια καὶ τόπος Στρυμόνος (Στρυμόνιος?).
Steph. Bvz.: Μισητός, πόλις Μακεδονίας. Θ. Μα-
κεδονικοῖς.
Idem: Ὀρέσται, Μολοσσικὸν ἔθνος ... Θεαγένης ἐν
Μακεδονικοῖς
φησιν, ὅτι ἐπεὶ ἀφείθη τῆς μανίας Ὀρέστης,
φεύγων διὰ τὴν αἰδῶ μετὰ τῆς Ἑρμιόνης, εἰς ταύτην
ἦλθε τὴν γῆν καὶ παῖδα ἔσχεν Ὀρέστην, οὗ ἄρξαντος
ἐκλήθησαν Ὀρέσται· αὐτὸς δὲ ὑπὸ ἐχίδνης δηχθεὶς
θνήσκει εἰς χωρίον τῆς Ἀρκαδίας,
...καὶ τὸ τοῦ κηρίου εὐσύνθετον. ὧν πάντων μετέχει καὶ ἡ ποίησις πόνῳ

τε προϊοῦσα – οὐδὲν γὰρ τῶν καλῶν πόνου χωρίς – ἔχουσα δὲ καὶ
γλυκύτητα οὐκ ὀλίγην, ἐναγλαϊζομένη δὲ καὶ τῇ τοῦ μέτρου εὐσυνθεσίᾳ.
(v. 92) [Ἐν τούτοις δὲ τὸ ἔστιχον ἐστιχόωντό φησιν Ὅμηρος ὡς ἀπὸ
ἐνεστῶτος τοῦ στιχῶ. ὡς γὰρ στείβω, οὗ δεύτερος ἀόριστος ἔστιβον καὶ
μέλλων δεύτερος στιβῶ, ἀφ' οὗ ἐξ ἀναδρομῆς τῆς εἰς θέμα ἐνεστὼς ὁ
στιβῶ· οὕτω καὶ ἐκ τοῦ στείχω, ἔστιχον, στιχῶ, θεματικὸς ἐνεστὼς
συζυγίας δευτέρας τῶν περισπωμένων στιχῶ, ἐξ οὗ τὸ ἐστιχῶντο. τὸ
μέντοι στιβῶ στιβήσω οὐ φαίνεται οἵας συζυγίας ἐστίν. Ὅτι τὸ «ἠϊόνος
προπάροιθε βαθείης ἐστιχόωντο» ἀγχιβαθῆ εἶναι δηλοῖ τὸν τοῦ
ναυστάθμου αἰγιαλόν. ὅτι δὲ ᾘών δισυλλάβως καὶ τόπος ἐστὶ
Στρυμόνιος καὶ Ἠϊών τρισυλλάβως πόλις ἐν Χερονήσῳ παρὰ
Θουκυδίδῃ καὶ ἄλλη πρὸς τῇ Πιερίᾳ, ὧν οἱ πολῖται Ἠϊονεὺς καὶ
Ἠϊονίτης, δηλοῦσιν οἱ παλαιοί.] (v. 93) Ὅτι τὴν ὄσσαν ἐνταῦθα
φανερῶς ἄγγελον Διὸς λέγει, τουτέστιν ἀέρος, ἐν τῷ «μετὰ δέ σφισιν
ὄσσα δεδήει ὀτρύνουσ' ἰέναι, Διὸς ἄγγελος», ἥτις ἐξακουομένη διὰ τοῦ
ἀέρος ὀτρύνει τοὺς Ἕλληνας εἰς ἀγοράν. εἴη δ' ἂν λέγων ἀλληγορικῶς
ὄσσαν ἢ τὴν τῶν βασιλέων ἄρτι κέλευσιν, οἷς πειθόμενοι συνήγοντο, ἢ
τὴν πάντων τῶν Ἀχαιῶν πρὸς ἀλλήλους ἐγκέλευσιν, οἳ ἐπέκεινα τῶν
223
ἐννέα κηρύκων ὤτρυνον καὶ αὐτοὶ ἑαυτοὺς εἰς τὴν ἀγοράν. Ὅρα δὲ τὸ
«ὄσσα δεδῄει» ἀντὶ τοῦ ἔλαμπε, καθ' ὁμοιότητα φρασθὲν τοῦ «ἐνοπή», ὅ
ἐστι μάχη, «δεδῄει», ὡς ἀπὸ τοῦ δαίω, τὸ καίω· ἴσως δὲ καὶ ἀπὸ τοῦ
δαίω, τὸ μερίζω· πολλοὶ γὰρ οἱ βοῶντες·
Ησύχιος λεξικόν (Π – Ω) Alphabetic letter sigma, entry 2051, line 1
στροφαί· [ἀντιλογίαι. διαστροφαί. καὶ] αἱ κατὰ διαιρέσεις τῶν μελῶν

στρόφιγγα· τὸν στροφέα
στρόφιγξ· ὁ αὐτός
στρόφιον· ἡ στρογγύλη ζώνη
στρόφις· σκολιός, οὐχ ἁπλοῦς, πολύπλοκος
στρόφος· συνεστραμμένος λῶρος, ἢ σχοινίον, παρὰ τὸ ἐστράφθαι
στρόφοι· τὰ λεπτὰ τριχίδια
Στρύμη· πόλις
Στρυμών· ποταμός
Στρυμόνιοι· οἱ Βιθυνοὶ τὸ πρότερον
Στρυμόνιος· ὁ βοῤῥᾶς
Επιλογή αποσπασμάτων από βιβλία
De fluviis - Σελίδα 61 Plutarchus - 1851 - Ι. Στρυμών ποταμός εστι της

Θράκης κατά πόλιν Ηδωνίδα, προςηγορεύετο δε πρότερον Παλαιστίνος
από Παλαιστίνου του Ποσειδώνος, ούτος γάρ προς τους αστυγείτονας
έχων Α' πόλεμον και εις άσθένειαν ...
Plutarchi Libellus de fluviis, recens. et notis instruxit R. Hercher
Plutarchus, Rudolf Hercher - 1851 - Ι. Στρυμών ποταμός εστιτης Θράκης
κατά πόλιν Ήδωνίδα• Ε προςηγορεύετο δε πρότερον Παλαιστίνος από
Παλαιστίνου του Ποσειδώνος, ουτος γαρ προς τους αστυγείτονας εχων
πόλεμον και είς άσ&ένειαν εμπεσών τον ν ιόν Αλιάκμονα στρα- ...
Aeschyli Tragoediae superstites et deperditarum fragmenta: ...Aeschylus,
Wilhelm Dindorf - 1851 - - 254- 255-, Στρυμώντ( προς δύνοντος ηλίου,
κρατώ....
224
Strabonis Geographica recensuit commentario critico instruxit ...1852 - -

... τού κόλπου τού Άμπρακικού. άπό δέ τού Αμπρακικού κόλπου πρός έωί
έως Αιγαίου Έλλάς έστι, πρός νότον έχουσα να ΟΥ τήν Πελοπόννησον.
Ότι ό Στρυμών ποταμός διορίζει Μακεδονίαν καί Θράκην, ή δέ Θράκη,
κλυζομένη Αιγαίων ...
Strabonis Geographica - Τόμος 2 - Σελίδα 466 Strabo - 1866 - - Ε. "37 Ότι
ο Στρυμών ποταμός άρχεται εκ των περί την c " 2 / - Ροδόπην Αγριάνων.
Εpit. 38 . Τους δε Παίονας οι μεν αποίκους Φρυγών οι δ' αρχηγέτας
αποφαίνουσι, και την Παιονίαν μέχρι 20 Πελαγονίας και Πιερίας
εκτετάσθαι φασί καλείσθαι δε ...
Geographica; recensuit commentario critico instruxit Gustavus ...Strabo -
1847 - - 1Ο 15 2Ο 25 Βισάλται και μέχρι πόλεως Ηρακλείας, έχοντες
αυλώνα εύκαρπον, ον διαιρεί ο Στρυμών, ωρμημένος εκ των περί Ροδόπην
Αγριάνων, οίς παράκειται της Μακεδονίας ή Παρορβηλία, εν μεσογαία
έχουσα κατά τον αυλώνα τον από ...
Moralia, id est opera, exceptis vitis, reliqua - Τόμος 5 - Σελίδα 292 Plutarch
- 1832 - - ΣΤΡΥΜΩΝ, α. Στρυμών ποταμός εστι της Θράκης, κατα πόλιν
Ηδονίδα προσηγορεύετο δε πρότερον Παλαιστίνος, από Ε Παλαιστίνου
του Ποσειδώνος, ουτος γαρ προς τους αστυγείτονας έχων πόλεμον, και εις
ασθένειαν εμπεσών, τον υίον ...
Ploutarchou tou Chairōneōs Ta ēthika (romanized form) - Σελίδα 1017
Plutarch - 1800 - - ΣΤΡΥΜΩΝ.. α'. Στρυμών ποταμός όξί της Θράκης, κ7
πόλιν Ηδονίδα προσηγορεύετο δε τηeότερs Παλαιτίνος, Σπό Παλαισίνου
τύ Ποσίδωνος. Ούτος γΣρ τεjς τώς ατυγείτονας έχων πόλεμο, και εις
ασθένεια εμπισών, ή υιον Αλιάκμωνα τρατηγόν ...
Thēsauros tēs hellēnikēs glōssēs: S - T. 7 - Σελίδα 893 Henri Estienne -
1854 - - Μemorat Στρυμονίην Ηerodot. 8, 1 18, Νicaenet. Αnth. Ρal. 7,
5ο2, 4. Στρυμονίου Βορέαο sic Callim, Del. 26. υιά L. (Στρυμονικός,
Στρυμόνιος, Στρυμονίς. V. Στρυμών. Στρύμοξ, est in tοrculari Lignum
pro premuutur uvae. Vide Ηesych. (Conf.
Praktika tou Hellēnikou Hydroviologikou Institoutou Hellēnikon
Hydroviologikon Institouton - 1973 - - Αναφέρεται επίσης και από τους:
Κ&Γ&ΓΠ&ΙΙ (1924) (Άξιος), ΒβΓ£ (1932 1949) (από τον Άξιον έως τον
Έβρον), (1929) (Άξιος, Στρυμιόν, Νέστος, Έβρος), Κθ88\νΐβ & (1942)
(Άξιος, Στρυμών καΐ Έβρος), Μΐο1ΐ3ΐ]1ονει (1965) (Στρυ- μών),
ί,£κϋ§β8 ...
225
Lexicon graeco-prosodiacum - Σελίδα 796 Thomas Morell, Edward

Maltby - 1824 - - Στρύμών. fl. inter Μacedoniam et Τhraciarn fluens. Vid.
ad νοc. Ρήσος. Στρυμών, Ημαθιης το γλυκερόν πελαγος. Τull. Gem. Αn.
ii. -επεί σε χρονω-Πιερις ματηρ ό, τε καλλιγεφυ- [280, ρος ποταμός
πορευει Στρυμών ός ποτε τάς μελωδού Μουσας ...
Technika chronika - Σελίδα 393 1970 - - Ι (Ασιατική Ρωσία) Ηιΐ£ΐί
(πλησίον Καλκούτας) Ηο»η8ηο (Κίνα) Στρυμών Ή συγκέντρωσις τοΟ
Ηοαη^ΐιο θεωρείται συνήθως ή μεγίστη. Ό Στρυμών έχει περίπου το 1/2
αυτής. Ό αριθμός είναι ενδεικτικός της σημασίας του προβλήματος. Αϊ
κατά ...
Strabonis geographica - Τόμος 3 - Σελίδα 118 Strabo, Francesco Sbordone,
S. Medaglia - 2000 - - 116, 1. 15) ο 13 γαρορβηλία Ε, οοττ. Κι·εω. σας. ο
20 δόμηρον Ε, φοιτ, Καίτη, ςςίς1, ο 21 τα 2166. Κ1'8111. 8€ί€ί. σ 28
βολί50 Ε, 0021'. ΚΧ·;τω. "α, σ 26 μέδων Ε, οοττ. Κτειπι. εσσ. 10 15 20 25
"Οτι ό Στρυμών ποταμός άρχεται ἐκ τῶν περὶ τὴν ...
Herodotes - Τόμοι 4-5 - Σελίδα 94 Herodotus - 1866 - - Der seltsame und
bestrittene pleonastische Gebrauch des ή vor den comparativen Genitiv ist
für diese Stelle nicht abzuweisen , so dais also ή τού Στρυμόνος και τής
Hιόνος = ή ό Στρυμών και ή Hιών . Dennvoltenan dieGenitive durch ...
Index in tragicos graecos: Index Graecitatis Euripideae - Σελίδα 2 1830 -
- Πορεύειν, πορεύει αυτόν εκκλήτων άπο Οr. 947. οχημάτων έξω πορεύετε
φερνάς Ιph. Α. 611. επεί σε χρόνωποταμός πορεύει Στρυμών Rh. 350.
πορεύων εις δόμες ματέρος αίμα σάς Οr. 337. πορεύων-Αχιλλή Εl. 438.
πορεύaσ' (i. e eσα) άνδρα σοι ...
Index in Tragicos Græcos - Τόμος 3 1830 - - Στρυμών, και πάσαν αίαν ής
δι'"Αλγος έρχεται, Στρυμών τε προς δύνοντος ηλίου, κρατώ S. 257.
πήγνυσιν δε πάν ρέεθρον αγνού Στρυμόνος Ρ. 489. από Στρυμόνος
μολούσαι πνοαι Α. 185. Στρωμνή. θερμά λουτρά, και πόνων θελκτήρια,
στρωμνή ...
Geographika - Τόμος 3 - Σελίδα 375 Strabo - 1817 - νότον την Ηπειρον,
περιεχομένην υπό του Αδριατικού πελάγους, έως του κόλπου του
Αμβρακικού, Από δε του Αμβρακικού κόλπου προς έω, έως Αιγαίου,
Ελλάς ετε, προς νότου έχουσα την Πελοπόννησον. ότι ο Στρυμών ποταμός
διορίζει ...
Ploutarchou ... ta Ethika: Plutarchi Chaeronensis Moralia, id est ...Plutarch
- 1800 - - ΣΤΡΥΜΩΝ.. Ι α'. Στρυμών ποταμός όξί της Θράκης, χφ, πόλιν
Ε Ηδονίδα, τσροσηγορεύετο δε τηeότερs Παλαιτίνος, Σπό Παλαιτίνου το
226
Ποσίδωνος, Υ Ούτος γΣή τεjς τες 2 Α' »/ / \ 5 και / Υ \ ν ατυγείτονας έχων

πόλεμον, και εις ασθένειαν έμπτσών, ...
Strábwnos gewgrafikŵn biblía ĕptakaídeka, ēkd. kaì diorcoûntos ...Strabo,
Adamandios Koraēs - 1815 - - Ροίόπη και ό Ορβηλος τά δρη· η ίέ ίυσριική
πλευρά ό Στρυμών ποτα- μο'ς ες-ι. Οτι το Μυρτωον πέλαγος περιέχεται
άπ6 Σουνίου εως Κορίνθου, και τοΰ Σαρωνικού κόλπου* ειτα τη
ανατολική της Πελοποννη'σου πλευρά, ίως Μαλείας καϊ ...
Geōgraphia palaia kai nea: syllechteisa ek diaphorōn syngrapheōn
...Michaēl Mētros - 1807 - - και μεταξύ της Γώνιδος άκρας, δ της
Κασανδρείας εισερς χόμενος εις τον Θερμαϊκόν Κόλπο", αντικρύ της
Πύδνης, και μετα τέτος τρέχει εις τον Στρυμονικόν Κόλπον ο Στρυμών
ποτ., ός τις πρότερον εκαλείτο Κόνοζος, είπα Παλατίνος, και πλ4ται, ...
Index Graecitatis Sophocleae et Aeschyleae - Τόμοι 1-2 Benjamin
Wrigglesworth Beatson - 1830 - Στρυμών, και πάσαν αιανής δι"Αλγος
έρχεται, Στρυμών τε προς δύνοντος ηλίου, κρατώ S. 257. πήγνυσιν δε πάν
ρέεθρον αγνού Στρυμόνος Ρ. 489. από Στρυμόνος μολούσαι πνοαι Α.
185. Στρωμνή, θερμά λουτρά, και πόνων θελκτήρια, στρωμνή, ...
Iohannis Zonarae et Photii lexica: ex codicibus manuscriptis nunc
...Joannes Zonaras - 1808 - - Στρυμών, " όνομα κύριον, και ποταμός
Στρυμών, και κλίνεται Στρυμόνος. - Στρώβες. έθνος. Νnnnn 2 «. . . . . .
ρον, cui frons rugosior stola. . Scd nihil statuo; guamquam vox illa
emendanda est. 2ο Στόνυξ] Schol. Αpollon. IV, 1679. στόνυξεστι ...
Index in tragicos Graecos: Index graecitatis Aeschyleae. Studio ...Beatson
(B. W.) - 1830 - Στρόφος, ιώ δυσαδελφόταται πασών, οπόσαι στρόφον
έσθησιν περιβάλλονται Τ. 853. Στρυμόνιος. 850. Στρυμών και πάσαν
αίανής δι"Αλγος έρχεται, Στρυμών τε προς δύνοντος ηλίου, κρατώ S. 257.
πήγνυσιν δε πάν ρέεθρον αγνού Στρυμόνος Ρ.
Mythologia tēs geōrgias - Τόμος 1 - Σελίδα 394 Alexandros N. Letsas -
1949 - - ταμὸν Κόνοζον καὶ ἐπνίγη έκτοτε ό ποταμὸς ούτος μετωνομάσθη
εἰς Παλαιστίνον καὶ βραδύτερον ἔλαβε τὸ όνομα Στρυμών. ' Σχετικώς με
τας όνομασίας τού Στρυμῶνος ό Πλούταρχος ('Ηθικ. Ποτ. Χ1) γράφει:
«Στρυμὡν ποταμός ἐστι τὴς ... “Plutarchi Chaeropensis” varia scripta quae
Moralia vulgo vocantur ...Plutarchus, Plutarchos graece – 1820 Ι.
Στρυμών ποταμός έστι της Θράκης, κατά πόλιν Ηδονίδα προσηγορεύετο
δε ... και αθυμία συσχεθείς, εαυτον έρριψεν εις ποταμόν Παλαιστίνον, ος
απ' αυτού ...
227
Pseudo-Plutarchus, De fluviis Chapter 11, section 1, line 12
ἀπὸ Παλαιστίνου τοῦ Ποσειδῶνος. Οὗτος γὰρ πρὸς τοὺς ἀστυγείτονας

ἔχων πόλεμον καὶ εἰς ἀσθένειαν ἐμπεσὼν τὸν υἱὸν Ἁλιάκμονα στρατηγὸν
ἔπεμψεν· ὁ δὲ προπετέστερον μαχόμενος ἀνῃρέθη. Περὶ δὲ τῶν
συμβεβηκότων ἀκούσας Παλαιστῖνος καὶ λαθὼν τοὺς δορυφόρους, διὰ
λύπης ὑπερβολὴν ἑαυτὸν ἔρριψεν εἰς ποταμὸν Κόνοζον, ὃς ἀπ' αὐτοῦ
Παλαιστῖνος ὠνομάσθη. Στρυμὼν δὲ, Ἄρεως παῖς καὶ Ἡλίκης, ἀκούσας
περὶ τῆς Ῥήσου τελευτῆς καὶ ἀθυμίᾳ συσχεθεὶς ἑαυτὸν ἔρριψεν εἰς
ποταμὸν Παλαιστῖνον, ὃς ἀπ' αὐτοῦ Στρυμὼν μετωνομάσθη.
Γεννᾶται δ' ἐν αὐτῷ λίθος παυσίλυπος καλούμενος· ὃν ἐὰν εὕρῃ τις
πενθῶν, παύεται παραχρῆμα τῆς κατεχούσης αὐτὸν συμφορᾶς, καθὼς
ἱστορεῖ Ἰάσων Βυζάντιος ἐν τοῖς Θρᾳκικοῖς. Παράκεινται δ' αὐτῷ ὄρη
Ῥοδόπη καὶ Αἷμος. Οὗτοι ἀδελφοὶ τυγχάνοντες καὶ εἰς ἐπιθυμίαν
ἀλλήλων ἐμπεσόντες, ὁ μὲν αὐτὴν Ἥραν προσηγόρευσεν, ἡ δὲ τὸν
ἀγαπώμενον Δία. Οἱ δ' ἀτιμούμενοι θεοὶ τὴν πρᾶξιν μισοπονήρως
ἐνεγκόντες,
Georgica - Σελίδα 95 - Αποτέλεσμα Google Books. Publius Maro Vergilius
– 1786 ... ε τα έπη ανωτέρω, (Στίχ: 586.) παρεθέμεθα Στίχ : 6π. Στρυμονίων
υδάτων, ) Στρυμών ποταμός Αμφιπόλεως (Στέφ. Βυζ) , Όςτις πρότερον
εκαλείτο Κόνοζος ...
Index graecitatis Aeschyleae Benjamin Wrigglesworth Beatson - 1830 - -
Στρυμών και πάσαν αίανής δι'"Αλγος έρχεται, Στρυμών τε προς δύνοντος
ηλίου, κρατώ S. 257. πήγνυσιν δε πάν ρέεθρον αγνού Στρυμόνος Ρ. 489.
από Στρυμόνος μολούσαι πνοαι Α. 185. Στρωμνή, θερμά λουτρά, και
πόνων θελκτήρια, στρωμνή, ...
Glōssikai paratērēseis anapheromenai eis tēn nean Hellēnikēn glōssan
Kōnstantinos S. Kontos - 1882 - - εμπειρίας περί την Ρωμαικήν γλώσσαν,
ώφειλεν ό Σούτσος να διδαχθή την προσωδίαν της γενικής του Ελληνικού
ονόματος Στρυμών, ουχί άχρήστου κατά τάς πλαγίας πτώσεις όντος παρά
τους Έλλησι ποιηταϊς, έκ της Λατινικής έκφοράς ...
Plutarchi opera omnia: Fragmenta et spuria...emendavit Fr. Dübner
Plutarch, Theodor Doehner, Friedrich Dübner - 1882 - V. Γεννάται δεν
αυτώ λίθος καλούμενος μάχαρα, έστι γάρ σιδήρω παραπλήσιος δν εάν
εύρητες των μυστηρίων επιτελουμένων της θεάς, έμμανής γίνεται καθώς
ιστορεί Αγαθαρχίδης έντους Φρυγιακούς, ΧΙ. ΣΤΡΥΜΩΝ, Ι. Στρυμών
ποταμός έστι της ...
228
AISCHINES /SCHOLIA IN AESCHINEM - Σελίδα 148 Aeschines,

Mervin R. Dilts - 1992 - - Τι. 1,98,1 || 1217 Στρυμών] ςί. Ηβδ. σ 2049; Ζ.
1670 || 1222 δ. αι 142; Ε. Μ. 33,18; δθΐιο1. Ρί. Ο.11,201) 1199 άκρίτως χ
ί8, οοιτ. δοΐι. || 1201 (εις) καλοϋμενον χI, || 1204 λειριέως χ γειριέως ί. ||
1205 άπήνεγκεν χ || 1208 1. οί' μη τετιμημένοι 5Λ.
Archaiologike ephemeris - Σελίδα 67 1940 - - "Οτι ηιτηα) * Κηιηα,
άπόδειξις: α') Ό στίχ. έν Χρησμ. Σιβυλλ. 8, 165 «.εσται μεν 'Ρώμη ρύμη
και Δήλος άδηλος* ΰποδηλοΐ γνώσιν τοϋ τύπου * Κηιηα, β') έκ τών
συγγενών λέξεων άρχ. Στρύμη (=, ό Στρυμών παρά τοις ...
Aischylou Dramata sōizomena kai apolōlotōn apospasmata. Aeschylus,
Nicolaus Wecklein, Eugenios Zōmaridēs - 1896 - - Στρυμών,'. το. προς.
δύνοντος. ήλίοα. κρατώ.--. δρίζομαι. οέ. τήν. τε. Περραιβών. χθόνα,.
Πίνδου. τε. τάπέχεινα,. Παιάνων. λέπας,. δρη. τε. Δωδωναία-. συντέμνει.
δ'. δρος. 420 γης υπαί. — αγνός: Επιθι σημ. εις Πέρσ. 500 άγνοΰ
Στρυμόνος.
Persons of Ancient Athens: Pros- to Syllas - Σελίδα 460 2006 -
Dasika Chronika - Τόμοι 8-9 - Σελίδα 351 1966 - - 'Ο Στρυμών πηγάζει
15 χλμ. νοτιο- δυτικώς τής Βουλγαρικής Πρωτευούσης Σόφιας, έκ τών
κλιτύων τών ορέων Λι- οΰλεν και Βιτόσα. τών οποίων ή υψηλότερα
κορυφή φθάνει τό 2450 μέτρα. Διασχίζει τήν όροσειράν τών Βαλκανίων
ορέων διά τής ...
Synoptikē statistikē epetēris tēs Hellados: Concise statistical ...Ethnikē
Statistikē Hypēresia tēs Hellados - 2004 - - 204 l Εvrosί 130 l Νestos(!)
118 Ι Strymon 1 115 Ι Τhiamis 110 ΙΑlfios 110 Ι ΑΓachthos 84 Ι Εnipefs
82 ! ΕνηΟtas 80 Ι Αssopos 80 Ι Louros 8Ο Sperchios 78 Ι Μegdovas 76 l
Αxiosί 70 l Αoos(! 7Ο | Gallikos 7Ο Ι Ladon 7Ο Ι Μornos 70 Ι Ρinios ...
Diodoros: Diodori siculi bibliothecae historicae libri qui supersunt
Diodorus (Siculus) - 1793 - -
ρώνειαν και Αναν πόλεις προς δυσμάς δε του Στρυμόνος, Βισαλτία πάσα
μετά της εν τη Σιντική Ηρακλείας. δεύτερον μέρος, όπερ από μεν ανατολής
ορίζει ο Στρυμών ποταμός, από δε δυσμών ο καλούμενες "Αξιος ποταμός
και οι παρακείμενοι ...
Athenaiou Naukratitou Deipnosophistai - Τόμος 3 - Σελίδα 97 Athenaeus
(of Naucratis.) - 1803 - - Και σου γ' επώνυμός τις εν Φήμαις βροτών Ι 9
Θρήκης κατάρδων ποταμός ώνομασμένος, Στρυμών, μεγίστας εγχέλεις
229
κεκτημένος, Και περί τον Ευλέα" δε ποταμόν (ού μνημονεύει ΑνΑ' ? Αυ 1

Α' Α" Ο τιμαχος, εν ταις επιγραφομέναις ...
Aristotelous Meteōrologika: Libros duo priores cum commentariis,
...Aristotle - 1834 - - Των δε περί 22 τον Ελληνικόν τόπον ο μεν Αχελώος
εκ Πίνδου, και ο Ίναχος εντεύθεν, ο δε Στρυμών και Νέστος και ο Έβρος
άπαντες τρεις εκ του Σκόμβρου πολλά δε ρεύματα και εκ της Ροδόπης
εστίν. 23. Ομοίως δε και τους άλλους ποταμούς ...
Diodori Siculi Bibliothecae historicae libri qui supersunt 1793 - - μόνος,
Βισαλτία πάσα μετά της εν τη Σιντική Ηρακλείας, δεύτερον μέρος, όπερ
από μεν ανατολής ορίζει - ο Στρυμών ποταμός, από δε δυσμών ο
καλούμενος Αξιος ποταμός και οι παρακείμενοι αυτό τόποι, τρί- ...
Lexicon Graecolatinvm, Ingenti Vocvm Accessione Jacques Toussain -
1552 - - Στρύμαργος.ό.furio(εinvencrem concitus,Ga ΙenusinglofΙ.
Στρυμών.όνΘ-.ό.Strymon,fiumen Αmphipolis Τhraciar.
Στρυφνός.ύ.ο.accrbus,rigidus,faciensobίtupe{cere
dentes,durus,aufterus,aftringέs, validus, aenfus, τρυφνός
χυλός,/aporacerbus.
Herodotus graece et latine: accedunt annotationes selectae necnon
...Herodotus, George Dunbar - 1806 - - Α' Αυ δε η Παιονίη επι τω
Στρυμόνι ποταμώ πεποΛ Α' /ν λισμένη ο δε Στρυμών ου πρόσω του
ΕλληΑ' 2/ ν "ν αν ? Α' y/ σπόντου είησαν δε Τευκρών των εκ Τροίης άποιφ
e Κ W 2 ν (r 5/ e Ν 9 κοι, οι μεν δη αυτά έκαστα έλεγoν, ο δε είΑ' Αν "ν
ρώτα ει ...
Novum lexicon Graecum etymologicum et reale: cui pro basi substratae
...Christian T. Damm - 1833 - - V, 13, Strymon non procul estab
Ηellesponto. Vide sub γουνάζομαι, et πάλιν ad initium. πρόσωπον, ου, τό
("ορ) facies, das gesicht, (the face,) το προς τους οφθαλμούς, pars faciei
circa oculos et infra eos. χαρίεν δ' ήσχυνε πρόσωπον, Σ, 24, ...
Concordantiae in Libanium. Ps. 3. Declamationes, Progymnasmata,
...Georgios Fatouros, Tilman Krischer, Dietmar Najock - 2000 - Στρυμών
θεο1. 2. 30.6 δια τού ποταμού κατέβαινε τού Στρυμόνος τών έαυτης
μελών μνημονεύουσα. Σύβαρις θεο1. 1.74.4 άπήλθον, ουχ οτι τραπέζαις
νικώμεν Σύβαριν ουδ' δτι πυρών ήμΐν Συβαριτικός ΡΐΌ§.3.3.30.2
προσεχων τον νούν ουδε ...
Greek Exercises: Containing the Substance of the Greek Syntax :
...Benjamin Franklin Fisk - 1831 - - Τhe Strymon is not far from the
Ηallespont. 942. Τhou diedst at Τroy fαr /ηόm Αrgos, and about thee others
230
were slain. 243. Ηe perished far from his native land, among aή unknown
people. 244. Standing at α distance from the pile, he 8heared ...
Quae exstant, Caspar Barthius recensuit, et animadversionibus ...1664 -
ΧLΙ, ο δε Στρυμών οξύτατα, ών εγω οίδα, ποταμών ρέων βραχύl, τη γείζνι
πέτεα παρατραχύνεται. Vulgo corruptảseditur hic Bafilii locus, & Chimon
pro Strymone substituitur. De hoc autem fanstum virum loqvi vel
Amphípolis mena tio docere ...
Tragoediae - Τόμος 2 - Σελίδα 291 Euripides - 1840 - - ... σοφιστή Θρηκι,
κάτυφλώσαμεν ν 925 Θάμυριν, ός ημών πόλλ' εδέννασεν τέχνην, καπεί σε
τίκτω, συγγόνους αιδουμένη και παρθενείαν, ήκ' ες ευύδρου πατρός δίνας
τρέφειν δέ σ' ου βρoτείαν ες χέρα Στρυμών δίδωσιν, αλλά πηγαίαις κόραις.
Meteorologica - Σελίδα 122 Aristoteles, Immanuel Bekker - 1829 - -
Στρυμών 28 6. συπτηρία 47 22. συγκαίειν 98 27. συγκαταμίγνυσθαι 43 6.
συγκαταφέρεσθαι 42 14, 43 1, 44 25. συλλείβειν 26 16 et 27. συλλογιμαία
35 1. συμπεριάγειν 13 14. συμπέττεται η τροφή διά λουτρών 90 26.
συμπέψαι 93 30. σύμφασις ...
Anecdota græca e codd. manuscriptis bibliothecarum oxoniensium ...John
Anthony Cramer - 1835 - \ αν ο τόπου λαμβανόμενα, φυλάττει το ω' οιον,
χειμών χειμώνος Α' κευθμών κευθμώνος ουχ ούτως δε έχοντα διά του o
κλίνεται, οιον, Στρυμών Στρυμονος κρεμων κρεμoνoς λεγεται γαρ το ν
Α' ...
In Strabonis geographicos libros - Τόμος 2 - Σελίδα 62 Strabo - 1815 - -
Οτι ό Στρυμών ποταμός άρχεται εκ των περί την Ροδοπην Αγριάνων. Ι9·
ΟΤΙ ό παρ' Ομήρω Ας·εροπαΐ«ς , υίός Πηλε^ο'νος, εκ Παιονιας ων τ?ς ε'ν
Μακείονια ίς-ορείται1 ίιό κα« ΓΓ^λε^όνος υίός· οί ^άρ ΠαιΌνες
Πελα^όνες έκαλούντο. 2ί.
Hērodotou Halikarnēssēos Historiōn logoi ennea, hoiper epikalountai
...Herodotus - 1824 - - ... είη δε η Παι" ονίη επί τώ Στρυμόνι ποταμώ
πεπολισμένη ο δε 6% Στρυμών ου πρόσω του Ελλησπόντου είησαν δε "
Τευκρών των εκ Τροίης άποικοι." Οι μεν δή αυτά έκαστα έλεγoν, ο δε
ειρώτα "ει και πάσαι είησαν "αυτόθι αι γυναίκες ούτω ...
Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt. Gr. Edidit A. Westermann 1839
- Στρύμη, πόλις Θράκης, ως Ανδροτίων έβδόμως το έθνκόν Στρυμηνός και
Στρυμήσιος και Στρυμαίος, και το κτητικόν 5 Στρυμαϊκός, Στρυμών,
ποταμός Αμφιπόλεως, αφού ό βοράς, -- Στρυμονίου βορέαο. *) οι
οικούντες Στρυμόνιοι, ούτοι ...
231
Scholia heuriskomena eis ta Theokritou Eidyllia, ek diaphoroon

...Theocritus (Syracusanus), Zacharias Calliergus - 1601 - όμως ο
Στρύμων, ως ενοίκορος, 92 Παρος, μία και αύτη Κως ταύτα 52,3 ή ορφία
ή νοιών κλάδων, χε ο Καλέπης, 9, Μιτελούν 3 Λέσβε μη22 Πλατή. το
Πλάτων, ή- 3ο τρόπολις. Κλαίει ε: γωνιάδη, το Σάμου κλέος. Ασκληπαλιν
27 μελαγχλαινο, οίον ...
Εγνατία οδός-Στρυμών
Ancient Macedonia Carol J. King - 2017 - Through Rendina the Via

Egnatia took its course after passing south of lakes Koroneia and Bolbe.
Here in the Strymon valley at a settlement whose name, Ennea Hodoi
(“nine ways”), is indicative of the region's strategic location the
Athenians ...
(Programma quo) August. Regis Württembergiae Guilielmi festum ...1844
- Υπέρ δε της Αμφιπόλεως Βισάλται και μέχρι πόλεως Ηρακλείας, ")
έχοντες αυλώνα εύκαρπον, όν διαρρεί ο Στρυμών, ώρμημένος εκ των περί
Ροδόπην Αγριάνων,") οις παράκειται της Μακεδονίας ή Παρορβηλία, ...
Via Egnatia commentat ΙΙ. p. 12.
Acts Richard N. Longenecker - 2017 - Neapolis was on the Via Egnatia,
which ran east to Byzantium and west to Philippi, then to Thessalonica,
and finally ... on a plain bounded by Mount Pangaeus to the north and
northeast, with the rivers Strymon and Nestos on either side.
A Historical and Topographical Guide to the Geography of Strabo Duane
W. Roller - 2018 - The Via Egnatia reaches the coast in another 24 km., at
Thessalonikeia (or Thessalonike, 7.F13). Strabo's itinerary ends ... East of
Epeiros was Macedonia, with the Strymon River the division between it
and Thrace. Strabo here used the more ...
A Smaller Classical Dictionary of Biography, Anthology, and ...William
Smith - 1877 - EDONI or EDONES (-um), a Thracian people, between the
Nestus and the Strymon, celebrated for their orgiastic ... Egnatia was
situated on the high road from Rome to Brundisium, which from Egnatia
to Brundisium bore the name of the VIA ...
Notes Upon Thucydides Original and Compiled - Βιβλίο 1 - Σελίδα 269
John George Sheppard, Lewis Evans - 1857 - 280 : for the pass, through
which the Via Egnatia, and the modern road from Durazzo to Betolia led
232
into Macedon, see Grote, ... which flow into the Cercinitis palus (now Lake
Takinos) above Amphipolis, through which flows also the Strymon, v.
Studies in Ancient Greek Topography - Σελίδα 123 W. Kendrick Pritchett
- 1989 - Chapter XI Buried Bridges of the Via Egnatia FOLLOWING A
CHAPTER in which I have suggested that the course of a ... of the Via
Egnatia, running north of Mount Pangaion and crossing the Strymon
where Lazarides has excavated a bridge.
The Via Egnatia under Ottoman rule (1380-1699): Halcyon Days in
...Elisavet A. Zachariadou - 1996 - But it so happens that it was definitely
oriented towards controlling parts of the Via Egnatia. Chrysoupolis, the
main fortress at the mouth of the Strymon and its region, is situated in the
neigh- 32. Cf. C. ASDRACHA, Les Rhodopes au XlVe ...
Notes upon Thucydides, original and compiled ... Books I. and II. John
George SHEPPARD (and EVANS (Lewis)) - 1857 - 28o: for the pass,
through which the Via Egnatia, and the modern road from Durazzo to
Betolia led into Macedon, see Grote, ... which flow into the Cercinitis palus
(now Lake Takinos) above Amphipolis, through which flows also the
Strymon, v.
A Dictionary of Greek and Roman Geography - Σελίδα 126 Sir William
Smith - 1872 - an eminence on the left or eastern bank of the Strymon, just
below its egress from the lake Cercinitis, at the distance of ... The Strymon
flowed almost round the town, whence its name Amphipolis. ...
Amphipolis was situated on the Via Egnatia.
A Guide to Biblical Sites in Greece and Turkey Clyde E. Fant, Mitchell G.
Reddish - 2003 - Located strategically along the Strymon River and on the
Via Egnatia, Amphipolis was one of the most important cities of
Macedonia in antiquity. Location and History The site of ancient
Amphipolis is located between Thessaloniki and Kavala, ...
The Socio-economic Impact of Projects Financed by the Cohesion Fund:
...European Commission - 1999 - Egnatia Motorway, project details The
Egnatia Motorway runs from Southwest to Northeast in Greece, linking
lgoumenitsa to ... Kozani-Klidi, Thessaloniki-Strimon, Strimon-N.
Karvali, N. Karvali-Komotini, Komoti- ni-Kipi, and Ardanio-Ormentio.
A classical dictionary of biography [&c.]. - Σελίδα 237 sir William Smith
- 1858 - Edoni or Edonea ('HSavoi, 'HSirts ), a Thracian people, between
the Nestus and the Strymon. They were celebrated for their ... Egelasta, a
233
town of the Celtiberi in Hispania Tarraconensis. Egerla. [Aigeria.] Egesta.

| Ski; est a.] Egnatia (Torre ...
Sammlung - Σελίδα 110 William Kendrick Pritchett - 1995 - Scholars who
have studied the via Egnatia in the field are agreed that the segment from
Amphipolis to Philippi did not go to ... The Peutinger Table, by contrast,
takes one north of Amphipolis along the right bank of the Strymon to
Heraklea ...
Mark Antony: His Life and Times - Σελίδα 165 Alan Roberts - 1988 - From
Melas they marched west along the Via Egnatia, with the fleet under
Tillius Cimber covering their seaward flank; his ... positions covering the
city, whose walls were protected on three sides by the winding course of
the river Strymon.
Migrations and Invasions in Greece and Adjacent Areas - Σελίδα 30
Nicholas Geoffrey Lemprière Hammond - 1976 - The river Strymon was
crossed at Amphipolis, which lay between Lake Cercinitis and the sea.
From Amphipolis the Via Egnatia followed the route north of Mt
Pangaeum to Philippi, rather than the coastal route south of Mt
Pangaeum. The two ...
Selected Papers: Studies in Greek and Roman History and Historiography
Frank W. Walbank - 1985 - I3 VIA ILL A NOSTRA MILITARIS: SOME
THOUGHTS ON THE VIA EGNATIA i The Via Egnatia was one of the
most dramatic ... his predecessors, Philip V had particular trouble with the
Maedi, who inhabited the middle reaches of the Strymon.
The Cyclopædia: Or, Universal Dictionary of Arts, Sciences, and
...Abraham Rees - 1819 - To the N., on the same coast, are Stagyra, Arna,
Arethusa, Bromiscus, Argilus, and Eion at the mouth of the Strymon,
where also was ... Macedonia was interfected by many Roman ways, the
most ancient of which was called Via Egnatia.
Social and Economic Life in Byzantium - Σελίδα 789 Nicolas
Oikonomidès, Elisavet A. Zachariadou - 2004 - THE MEDIEVAL VIA
EGNATIA 1 5 cases of two semi-independent princes who reigned over
sections of it in the middle ... the mouth of the Strymon, the city that
replaced ancient Amphipolis, that they had taken from the Serbs) and the
island of ...
The Journal of Hellenic Studies - Τόμος 18 - Σελίδα xxxvii 1898 - The Via
Egnatia and the Turkish post road ran north of Mount Ismarus, and this
may be taken as the natural main route. ... Strymon : the old Turkish post
234
road, which passes Pravi and runs down the narrow Pierian valley, and the
Via Egnatia, ...
Επιλογή από ξενόγλωσσα βιβλία Strymon
John Kaminiates - The Capture of Thessaloniki: Translation, ...2000 - The

policy of resettling Byzantine population in the Strymon valley and
elsewhere had been vigorously pursued by the emperor Nicephorus I in
809/10; in 812, however, the new settlers of the Strymon district fled,
fearing Bulgarian attacks by ...
La vallee du Bas-Strymon a l'epoque imperiale: contribution ...Dimitrios
C. Samsaris - 1989 -
Rivers of Europe Klement Tockner, Urs Uehlinger, Christopher T.
Robinson - 2009 - The Aliakmon, Pinios and Strymon have similar fluxes
(between 4.8 and 4.1 Mt/year), followed by Acheloos and Sperchios ($2
Mt/year), while the flat Kamchia basin transports only 0.46Mt/year
(Cagatay 1997). Since the Mediterranean Sea is ...
A Swift Guide to Butterflies of Mexico and Central America: Second
...Jeffrey Glassberg - 2018 - orange spot w/flat inner edge gray wide red-
orange bands Gray Strymon Hairstreakmelinus Lacey's Strymon Scrub-
Hairstrk. alea Gray-spotted Scrub-Hair- streak,Strymon astiocha male
Bromelia male male cell-end cell-end bar white- ...
Butterflies of the Lower Rio Grande Valley - Σελίδα 363 Roland H. Wauer
- 2004 - ... see Siderus tephraeus, 95 Strymon albata, 85 Strymon alea, 86
Strymon bazochii, 89 Strymon bebrycia, 83 Strymon cestri, 88 Strymon
istapa, 87 Strymon melinus, 81 Strymon rufofusca, 82 Strymon yojoa, 84
Synapte malitiosa, 293 Synapte ...
The History and Antiquities of the Doric Race - Τόμος 1 - Σελίδα 470 Karl
Otfried Müller - 1830 - The valleys beyond the last mentioned ridge are
those of the Strymon and the Angites. As the Axius falls into the sea in a
gulf to the west, so does the Strymon join the sea to the east of the
Chalcidian peninsula. Not far from its mouth the ...
The Greek Settlements in Thrace Until the Macedonian Conquest
Benjamin H. Isaac - 1986 - CHAPTER ONE THE LOWER STRYMON
VALLEY AND THE THASIAN PERAIA This chapter deals with the
Greek settlements in the Strymon Valley, those near Mount Pangaion and
the Thasian peraia. The chapter consists of two parts: the ...
235
Conservation and Management of Greek Wetlands: Proceedings of a .... A.

Gerakēs - 1992 - The lake is not natural but was formed after the
construction of a dam in the river Strymon, close to the town of Lithotopos,
in 1932. The purpose of the dam was to align the river in the area of the
former Lake Axhinou, to protect the region from ...
Nomina Insecta Nearctica: Diptera, Lepidoptera, Siphonaptera Robert W.
Poole, Robert Earl Lewis, Patricia Gentili - 1996 - Strymon fletcheri
Michener and dos Passos 1 942 Syn. Strymon a Upar ops Michener and
dos Passos 1 942 Syn. Satyrium saepia Boisduval 1852 (Thecla) Thecla
chaléis Edwards 1869 Syn. Thecla fulvescens Edwards 1876 Syn.
Strymon ...
Supplement to a Catalogue/checklist of the Butterflies of America
...Clifford D. Ferris - 1989 - 477. Strymon melinus melinus Hilbner,
[1818]. 478a. Strymon melinus humuli (Harris, 1841). 478b. Strymon
melinus franki Field, 1938. 478c. Strymon melinus pudicus (Hy. Edwards,
1876). 478d. Strymon melinus setonia McDunnough, 1 927 .
Ancient Greek Beliefs - Σελίδα 120 Perry L. Westmoreland - 2007 -
Strymon is a primary river in Thrace. When the Muses accept the challenge
of Thamyris and win the musical competition with him near the Strymon
River on Mount Pangaeus, they are angry and blind him. Ρήσος is the king
of Thrace and the ...
Integrated Water Management: Practical Experiences and Case Studies P.
Meire, M. Coenen, C. Lombardo - 2007 - Practical Experiences and Case
Studies P. Meire, M. Coenen, C. Lombardo, M. Robba, R. Sacile. THE
“STRYMON” PILOT PROJECT IN THE FRAMEWORK OF WFD
IMPLEMENTATION: STYLIANOS G. SKIAS Civil Engineering
Dept., ...
Delphi Complete Works of Herodotus (Illustrated) Herodotus - 2013 -
Marching past the Paeonians, Doberes, and Paeoplae, who dwell beyond
and northward of the Pangaean mountains,53* he kept going westwards,
until he came to the river Strymon and the city of Eion; its governor was
that Boges, then still ...
Pepragmena Zoologikou ergasteriou kai mouseiou: Acta Instituti et
...Ethnikon kai Kapodistriakon Panepistēmion Athēnōn. Zōologikon
ergastērion kai museion - 1937 - Strymon Valley (S), Eurytania (K). 46.
autumnallis L. : Philippi plain, Strymon Valley (S), Korfu, Cyprus (K). 47.
236
bovinus LOEW: Mt. Pangaion (beech forest) (S). 48. bromius L. : Strymon
Valley, Lahanas hills (S). 49. cordiger MG. : « Greece - (K).
Reports of the Museum of Natural History, University of Wisconsin-
...1993 - ABSTRACT Five outstanding species of Strymon Hubner from
Colombia and Venezuela, undescribed and in the collection of the Natural
History Museum (London) for many years, are named Strymon glorissima,
S. camp- belli, S. daplissus, ...
Bulletin of the Allyn Museum - Τόμοι 124-131 - Σελίδα 2 Allyn Museum
of Entomology - 1989 - Having assembled the necessary types and
additional material, we felt a major study of southern South American
Strymon could be undertaken as part of our northwest Argentine faunal
survey. Materials and Methods Materials and Methods ...
Los Angeles and Long Beach Harbors Model Study, Report 3: Analyses
...1976 - Type 5/18 00-04 004:0 517 49 Strymon L VF 004.5 520 54 Santa
Alicia L WF 04-08 06.35 517 49 Strymon M WF 06.30 520 54 Santa Alicia
L WF 20-24 2200 517 49 Strymon M FR 2210 522 59 State of Madhya
Pradesh M FR 5/19 00-04 0.220 ...
Butterflies of West Texas Parks and Preserves - Σελίδα 68 Roland H.
Wauer - 2002 - ... r; D&G, f _ Gray Hairstreak (Strymon melinus): W, c _
Red-lined Scrub-Hairstreak (Strymon bebrycia): B, s _ Mallow Scrub-
Hairstreak (Strymon istapa): B, s _ Bromeliad Scrub-Hairstreak (Strymon
serapio): B, s _ Leda Ministreak (MiniStrymon ...
Proceedings - Τεύχη 3-7 - Σελίδα 345 1957 - Strymon melinus franki Field
. Strymon melinus setonia McDunnough . Strymon melinus atrofasciata
McDunnough . Strymon titus titus Fabricius . Strumon titus mopsus
Huebner . Strymon titus immaculosus W. P. Comstock Strymon acadica ...
Catalogue of Lycaenidae & Riodinidae (Lepidoptera: Rhopalocera)
Charles A. Bridges - 1988 -
Collected Papers by Members of the Staff of the International Health
...1936 - Strymon Valley (S), Eurytania (K). 46. autumnallis L. : Philippi
plain, Strymon Valley (S), Korfu, Cyprus (K). 47. bovinus LOEW : Mt.
Pangaion (beech forest) (S). 48. bromius L. : Strymon Valley, Lahanas
hills (S). 49. cordiger MG. : «Greece» (K).
A Natural History of the British Lepidoptera: A Text-book for ...James
William Tutt - 1908 - 329 Lycaena ( = Ruralis) .. .. 274 Lycaena ( =
Strymon) .. .. 193 Lycuenae . . . 423 lycaenae, Hem i teles . . . 448
237
Lycaenida .. 319 Lycaenidae . . . 82, 85, 484 Lycaenidi . . .84, 326, 327,
382 Lycaeninne 319-329 lyeaon, Epinephele.
Butterflies of the Florida Keys - Σελίδα 58 Marc C. Minno, Thomas C.
Emmel - 1993 - 61a. ElectroStrymon endymion (Fabricius) Dorsal male,
FW = 10.5 mm, Mexico: San Luis Potosi (AM). 61b. ElectroStrymon
endymion (Fabricius) Ventral male, FW = 10 mm, Florida: Monroe Co.,
vicinity of Crawl Key (FSCA). 63a. Strymon acis ...
North American Butterfly Association (NABA) Checklist & English
...2001 - Gray Hairstreak Strymon melinus Avalon Scrub-Hairstreak
Strymon avalona Red-crescent Scrub-Hairstreak 5. rufofusca Red-lined
Scrub-Hairstreak Strymon bebrycia Martial Scrub-Hairstreak Strymon
martialis Yojoa Scrub-Hairstreak Strymon ...
The Byzantine province in change: on the threshold between the 10th
...Bojana Krsmanović, Ljubomir Maksimović, Taxiarchis G. Kolias - 2008
- Besides the strategos and doux of Thessalonike, the taktikon of
Tzimiskes' epoch registered the strategoi of Berroia, Drougoubiteia,
Edessa (Vodena), Strymon/Chry- saba and New Strymon. Regardless of
the military importance the command ...
The History of Thucydides - Τόμος 2 - Σελίδα 367 Thucydides - 1829 - By
the aid of which Brasidas (as we are told) was meditating to create a fleet
on the Strymon. Almost as bold a project as that of Buonaparte to create a
navy able to cope with that of England. a The river above, Here the sense
is somewhat ...
Zoological Record - Τόμος 138 2002 - 203 ROBBINS Strymon Huebner
1818 Syn. nov. Eiseliana Toledo 1978, p. 85 ROBBINS Heoda Johnson,
Miller & Herrera 1992, p. 85 ROBBINS Systematics Overview, p. 85
ROBBINS Strymon acis bartrami Population density Pesticide ...
Lepidoptera reprints - Τόμος 23 - Σελίδα 31 1962 - STRYMON Hübner
Hübner, 1818, Zuträge z. Exot. Schmett. 1 : 22 Riley, 1922, J. Bombay
Nat. Hist. Soc. 28 : 472 Type (fixed by Riley) = Strymon melinus Hb.,
1818. Principal synonyms. Bithys Hb., 1818 (type Bithys leucophaeus Hb.,
1818); ...
Tropical Lepidoptera - Τόμοι 10-12 - Σελίδα 32 1999 - ... (Felder) [-
Siderone marthesia], 23 Siderus tephraeus (Geyer), 15 Siproeta epaphus
epaphus (Latreille), 22 Siproeta slelenes biplagiata (Fruhstorfer), 22
Siproeta superba superba (Bates), 22 Smyrna blomfildia dalis Fruhstorfer,
20 Strymon ...
238
An Introduction to the Study of Ancient Geography. With copious indexes

Peter Edmund LAURENT - 1830 - Promontories. the father of Alexander
the Great, they were as follow : west, Illyria; north, Paeonia; east, the
Strymon river; south, Olympus and the Cambunian mountains. From the
time of Philip to the subjection of the kingdom to the Romans ...
Μυρκινος-Μυρκινία
Από τη Βικιπαίδεια. Η Μύρκινος ήταν αρχαία ελληνική πόλη

ευρισκόμενη στην Μακεδονική Θράκη, στην περιοχή της Ηδωνίδας,
μεταξύ των ποταμών Στρυμόνα και Νέστου. Ευρισκόταν εντός των
εδαφών των Ηδωνών, θρακικού φύλου, και ιδρύθηκε ως πόλις από
αποίκους προερχόμενους από την Μίλητο το 497 π.Χ. Των αποίκων ηγείτο
ο Ιστιαίος (ήδη Τύραννος της Μιλήτου), στον οποίο ο Δαρείος είχε
επιτρέψει την ανέγερση πόλης ως ανταμοιβή για την βοήθειά του. Η
Μύρκινος τάχθηκε με το μέρος του Βρασίδα, αφότου ο τελευταίος
κατέλαβε την Αμφίπολη, την Οισύμη και την Γαληψό το 422 π.Χ. Την
περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας η πόλη ήταν γνωστή υπό την
ονομασία Δοξόμπος ή Δοξόμπους.
Θουκυδίδης ιστορίες “Thucydidis historiae, 2 vols.”, Ed. Jones, H.S.,

Powell, J.E.Oxford: Clarendon Press, 1:1942 (1st edn. rev.); 2:1942 (2nd
edn. rev.), Repr. 1:1970; 2:1967.Book 4, chapter 107, sect 3, line 1
καὶ τὴν μὲν Ἀμφίπολιν Βρασίδας ἄρτι εἶχε, τὴν δὲ Ἠιόνα

παρὰ νύκτα ἐγένετο λαβεῖν· εἰ γὰρ μὴ ἐβοήθησαν αἱ νῆες
διὰ τάχους, ἅμα ἕῳ ἂν εἴχετο.
Μετὰ δὲ τοῦτο ὁ μὲν τὰ ἐν τῇ Ἠιόνι καθίστατο, ὅπως
καὶ τὸ αὐτίκα, ἢν ἐπίῃ ὁ Βρασίδας, καὶ τὸ ἔπειτα ἀσφαλῶς
ἕξει, δεξάμενος τοὺς ἐθελήσαντας ἐπιχωρῆσαι ἄνωθεν κατὰ
τὰς σπονδάς· ὁ δὲ πρὸς μὲν τὴν Ἠιόνα κατά τε τὸν ποταμὸν
πολλοῖς πλοίοις ἄφνω καταπλεύσας, εἴ πως τὴν προύχουσαν
ἄκραν ἀπὸ τοῦ τείχους λαβὼν κρατοίη τοῦ ἔσπλου, καὶ κατὰ
γῆν ἀποπειράσας ἅμα, ἀμφοτέρωθεν ἀπεκρούσθη, τὰ δὲ περὶ
τὴν Ἀμφίπολιν ἐξηρτύετο. καὶ Μύρκινός τε αὐτῷ προς-
εχώρησεν Ἠδωνικὴ πόλις, Πιττακοῦ τοῦ Ἠδώνων βασιλέως
ἀποθανόντος ὑπὸ τῶν Γοάξιος παίδων καὶ Βραυροῦς τῆς
γυναικὸς αὐτοῦ, καὶ Γαληψὸς οὐ πολλῷ ὕστερον καὶ Οἰσύμη·
εἰσὶ δὲ αὗται Θασίων ἀποικίαι. παρὼν δὲ καὶ Περδίκκας
εὐθὺς μετὰ τὴν ἅλωσιν ξυγκαθίστη ταῦτα.
Ἐχομένης δὲ τῆς Ἀμφιπόλεως οἱ Ἀθηναῖοι ἐς μέγα δέος
239

Θουκυδίδης ιστορίες Book 5, chapter 6, section 4, line 3
Ὀδομάντων βασιλέα, ἄξοντας μισθοῦ Θρᾷκας ὡς πλείστους,

αὐτὸς ἡσύχαζε περιμένων ἐν τῇ Ἠιόνι. Βρασίδας δὲ πυνθα-
νόμενος ταῦτα ἀντεκάθητο καὶ αὐτὸς ἐπὶ τῷ Κερδυλίῳ· ἔστι
δὲ τὸ χωρίον τοῦτο Ἀργιλίων ἐπὶ μετεώρου πέραν τοῦ ποτα-
μοῦ, οὐ πολὺ ἀπέχον τῆς Ἀμφιπόλεως, καὶ κατεφαίνετο
πάντα αὐτόθεν, ὥστε οὐκ ἂν ἔλαθεν αὐτὸν ὁρμώμενος ὁ Κλέων
τῷ στρατῷ· ὅπερ προσεδέχετο ποιήσειν αὐτόν, ἐπὶ τὴν Ἀμφί-
πολιν, ὑπεριδόντα σφῶν τὸ πλῆθος, τῇ παρούσῃ στρατιᾷ
ἀναβήσεσθαι. ἅμα δὲ καὶ παρεσκευάζετο Θρᾷκάς τε μισθω-
τοὺς πεντακοσίους καὶ χιλίους, καὶ τοὺς Ἠδῶνας πάντας
παρακαλῶν, πελταστὰς καὶ ἱππέας· καὶ Μυρκινίων καὶ
Χαλκιδέων χιλίους πελταστὰς εἶχε πρὸς τοῖς ἐν Ἀμφιπόλει.
τὸ δ' ὁπλιτικὸν ξύμπαν ἡθροίσθη δισχίλιοι μάλιστα καὶ ἱππῆς
Ἕλληνες τριακόσιοι. τούτων Βρασίδας μὲν ἔχων ἐπὶ Κερ-
δυλίῳ ἐκάθητο ἐς πεντακοσίους καὶ χιλίους, οἱ δ' ἄλλοι ἐν
Ἀμφιπόλει μετὰ Κλεαρίδου ἐτετάχατο. ὁ δὲ Κλέων τέως
μὲν ἡσύχαζεν, ἔπειτα ἠναγκάσθη ποιῆσαι ὅπερ ὁ Βρασίδας
προσεδέχετο. τῶν γὰρ στρατιωτῶν ἀχθομένων μὲν τῇ ἕδρᾳ,
ἀναλογιζομένων δὲ τὴν ἐκείνου ἡγεμονίαν πρὸς οἵαν ἐμπειρίαν
καὶ τόλμαν μετὰ οἵας ἀνεπιστημοσύνης καὶ μαλακίας γενή-
σοιτο καὶ οἴκοθεν ὡς ἄκοντες αὐτῷ ξυνῆλθον, αἰσθόμενος τὸν
Θουκυδίδης ιστορίες Book 5, chapter 10, section 9, line 4
ὥσπερ εἴρητο, ἅμα κατὰ τὰς Θρᾳκίας πύλας ἐπεξελθὼν τῷ

στρατῷ ἐπεφέρετο. ξυνέβη τε τῷ ἀδοκήτῳ καὶ ἐξαπίνης
ἀμφοτέρωθεν τοὺς Ἀθηναίους θορυβηθῆναι, καὶ τὸ μὲν
εὐώνυμον κέρας αὐτῶν τὸ πρὸς τὴν Ἠιόνα, ὅπερ δὴ καὶ
προυκεχωρήκει, εὐθὺς ἀπορραγὲν ἔφευγεν· καὶ ὁ Βρασίδας
ὑποχωροῦντος ἤδη αὐτοῦ ἐπιπαριὼν τῷ δεξιῷ τιτρώσκεται,
καὶ πεσόντα αὐτὸν οἱ μὲν Ἀθηναῖοι οὐκ αἰσθάνονται, οἱ
δὲ πλησίον ἄραντες ἀπήνεγκαν. τὸ δὲ δεξιὸν τῶν Ἀθη-
ναίων ἔμενέ [τε] μᾶλλον, καὶ ὁ μὲν Κλέων, ὡς τὸ πρῶτον
οὐ διενοεῖτο μένειν, εὐθὺς φεύγων καὶ καταληφθεὶς ὑπὸ
Μυρκινίου πελταστοῦ ἀποθνῄσκει, οἱ δὲ αὐτοῦ ξυστραφέντες
240
ὁπλῖται ἐπὶ τὸν λόφον τόν τε Κλεαρίδαν ἠμύνοντο καὶ δὶς

ἢ τρὶς προσβαλόντα, καὶ οὐ πρότερον ἐνέδοσαν πρὶν ἥ τε
Μυρκινία καὶ ἡ Χαλκιδικὴ ἵππος καὶ οἱ πελτασταὶ περι-
στάντες καὶ ἐσακοντίζοντες αὐτοὺς ἔτρεψαν. οὕτω δὴ τὸ
στράτευμα πᾶν ἤδη τῶν Ἀθηναίων φυγὸν χαλεπῶς καὶ
πολλὰς ὁδοὺς τραπόμενοι κατὰ ὄρη, ὅσοι μὴ διεφθάρησαν
ἢ αὐτίκα ἐν χερσὶν ἢ ὑπὸ τῆς Χαλκιδικῆς ἵππου καὶ τῶν
πελταστῶν, οἱ λοιποὶ ἀπεκομίσθησαν ἐς τὴν Ἠιόνα. οἱ δὲ
τὸν Βρασίδαν ἄραντες ἐκ τῆς μάχης καὶ διασώσαντες ἐς τὴν
πόλιν ἔτι ἔμπνουν ἐσεκόμισαν·
Ηρόδοτος ιστορίες “Hérodote. Histoires, 9 vols.”, Ed. Legrand, Ph.–

E.Paris: Les Belles Lettres, 1:1932; 2;1930; 3:1939; 4 (3rd edn.): 1960;
5:1946; 6:1948; 7:1951; 8:1953; 9:1954, Repr. 1:1970; 2:1963; 3:1967;
5:1968; 6:1963; 7:1963; 8:1964; 9:1968.Book 5, secti11, line 6
λέγοντες δοκέουσι λέγειν οὐκ οἰκότα· τὰ γὰρ ζῷα ταῦτα

φαίνεται εἶναι δύσριγα· ἀλλά μοι τὰ ὑπὸ τὴν ἄρκτον
ἀοίκητα δοκέει εἶναι διὰ τὰ ψύχεα. Ταῦτα μέν νυν τῆς
χώρης ταύτης πέρι λέγεται, τὰ παραθαλάσσια δ' ὦν αὐτῆς
Μεγάβαζος Περσέων κατήκοα ἐποίεε.
Δαρεῖος δὲ ὡς διαβὰς τάχιστα τὸν Ἑλλήσποντον ἀπίκετο
ἐς Σάρδις, ἐμνήσθη τῆς ἐξ Ἱστιαίου τε τοῦ Μιλησίου
εὐεργεσίης καὶ τῆς παραινέσιος τοῦ Μυτιληναίου Κώεω,
μεταπεμψάμενος δέ σφεας ἐς Σάρδις ἐδίδου αὐτοῖσι αἵρε-
σιν. Ὁ μὲν δὴ Ἱστιαῖος, ἅτε τυραννεύων τῆς Μιλήτου,
τυραννίδος μὲν οὐδεμιῆς προσεχρήιζε, αἰτέει δὲ Μύρκινον
τὴν Ἠδωνῶν, βουλόμενος ἐν αὐτῇ πόλιν κτίσαι. Οὗτος
μὲν δὴ ταύτην αἱρέεται, ὁ δὲ Κώης, οἷά τε οὐ τύραννος
δημότης τε ἐών, αἰτέει Μυτιλήνης τυραννεῦσαι.
Τελεωθέντων δὲ ἀμφοτέροισι οὗτοι μὲν κατὰ εἵλοντο
ἐτράποντο, Δαρεῖον δὲ συνήνεικε πρῆγμα τοιόνδε ἰδόμενον
ἐπιθυμῆσαι ἐντείλασθαι Μεγαβάζῳ Παίονας ἑλόντα ἀνα-
σπάστους ποιῆσαι ἐκ τῆς Εὐρώπης ἐς τὴν Ἀσίην. Ἦν
Πίγρης καὶ Μαντύης ἄνδρες Παίονες, οἳ ἐπείτε Δαρεῖος
διέβη ἐς τὴν Ἀσίην, αὐτοὶ ἐθέλοντες Παιόνων τυραννεύειν
ἀπικνέονται ἐς Σάρδις, ἅμα ἀγόμενοι ἀδελφεὴν μεγάλην
Ηρόδοτος ιστορίες Book 5, section 23, line 6
ἀεθλεύειν ἑλομένου καὶ καταβάντος ἐπ' αὐτὸ τοῦτο οἱ ἀντι-

θευσόμενοι Ἑλλήνων ἐξεῖργόν μιν, φάμενοι οὐ βαρβάρων
241
ἀγωνιστέων εἶναι τὸν ἀγῶνα ἀλλὰ Ἑλλήνων. Ἀλέξανδρος

δὲ ἐπειδὴ ἀπέδεξε ὡς εἴη Ἀργεῖος, ἐκρίθη τε εἶναι Ἕλλην
καὶ ἀγωνιζόμενος στάδιον συνεξέπιπτε τῷ πρώτῳ.
Ταῦτα μέν νυν οὕτω κη ἐγένετο. Μεγάβαζος δὲ ἄγων τοὺς
Παίονας ἀπίκετο ἐπὶ τὸν Ἑλλήσποντον, ἐνθεῦτεν δὲ δια-
δωρεὴν μισθὸν φυλακῆς τῆς σχεδίης, ἐόντος δὲ τοῦ χώρου
τάδε· «Ὦ βασιλεῦ, κοῖόν τι χρῆμα ἐποίησας, ἀνδρὶ Ἕλληνι
δεινῷ τε καὶ σοφῷ δοὺς ἐγκτίσασθαι πόλιν ἐν Θρηίκῃ, ἵνα
τοῦτο τὸ ἂν κεῖνος ἐξηγέηται καὶ ἡμέρης καὶ νυκτός.

τοῦτο τὸ ἂν κεῖνος ἐξηγέηται καὶ ἡμέρης καὶ νυκτός. Σύ
νυν τοῦτον τὸν ἄνδρα παῦσον ταῦτα ποιεῦντα, ἵνα μὴ
οἰκηίῳ πολέμῳ συνέχῃ. Τρόπῳ δὲ ἠπίῳ μεταπεμψάμενος
παῦσον· ἐπεὰν δὲ αὐτὸν περιλάβῃς, ποιέειν ὅκως μηκέτι
κεῖνος ἐς Ἕλληνας ἀπίξεται.» Ταῦτα λέγων ὁ Μεγάβαζος
εὐπετέως ἔπειθε Δαρεῖον ὡς εὖ προορέων τὸ μέλλον
γίνεσθαι. Μετὰ δὲ πέμψας ἄγγελον ἐς τὴν Μύρκινον ὁ
Δαρεῖος ἔλεγε τάδε· «Ἱστιαῖε, βασιλεὺς Δαρεῖος τάδε
λέγει. Ἐγὼ φροντίζων εὑρίσκω ἐμοί τε καὶ τοῖσι ἐμοῖσι
πρήγμασι εἶναι οὐδένα σέο ἄνδρα εὐνοέστερον, τοῦτο δὲ οὐ
λόγοισι ἀλλ' ἔργοισι οἶδα μαθών. Νῦν ὦν, ἐπινοέω γὰρ
πρήγματα μεγάλα κατεργάσασθαι, ἀπίκεό μοι πάντως, ἵνα
τοι αὐτὰ ὑπερθέωμαι.» Τούτοισι τοῖσι ἔπεσι πιστεύσας ὁ
Ἱστιαῖος καὶ ἅμα μέγα ποιεύμενος βασιλέος σύμβουλος
γενέσθαι ἀπίκετο ἐς τὰς Σάρδις. Ἀπικομένῳ δέ οἱ ἔλεγε
Δαρεῖος τάδε· «Ἱστιαῖε, ἐγώ σε μετεπεμψάμην τῶνδε
εἵνεκεν. Ἐπείτε τάχιστα ἐνόστησα ἀπὸ Σκυθέων καὶ σύ

242
Ἁλισκομένων δὲ τῶν πολίων, – ἦν γάρ, ὡς διέδεξε,

Ἀρισταγόρης ὁ Μιλήσιος ψυχὴν οὐκ ἄκρος, ὃς ταράξας
τὴν Ἰωνίην καὶ ἐγκερασάμενος πρήγματα μεγάλα δρησμὸν
ἐβούλευε, – ὁρέων ταῦτα, πρὸς δέ οἱ καὶ ἀδύνατα ἐφάνη
βασιλέα Δαρεῖον ὑπερβαλέσθαι· πρὸς ταῦτα δὴ ὦν συγκα-
λέσας τοὺς συστασιώτας ἐβουλεύετο, λέγων ὡς ἄμεινον
σφίσι εἴη κρησφύγετόν τι ὑπάρχον εἶναι, ἢν ἄρα ἐξωθέων-
ται ἐκ τῆς Μιλήτου, εἴτε δὴ ὦν ἐς Σαρδὼ ἐκ τοῦ τόπου
τούτου ἄγοι ἐς ἀποικίην, εἴτε ἐς Μύρκινον τὴν Ἠδωνῶν,
τὴν Ἱστιαῖος ἐτείχεε παρὰ Δαρείου δωρεὴν λαβών. Ταῦτα
ἐπειρώτα ὁ Ἀρισταγόρης. Ἑκαταίου μέν νυν τοῦ Ἠγη-
σάνδρου, ἀνδρὸς λογοποιοῦ, τουτέων μὲν ἐς οὐδετέρην
στέλλειν ἔφερε ἡ γνώμη, ἐν Λέρῳ δὲ τῇ νήσῳ τεῖχος οἰκο-
δομησάμενον ἡσυχίην ἄγειν, ἢν ἐκπέσῃ ἐκ τῆς Μιλήτου·
ἔπειτα δὲ ἐκ ταύτης ὁρμώμενον κατελεύσεσθαι ἐς τὴν
Μίλητον. Ταῦτα μὲν δὴ Ἑκαταῖος συνεβούλευε· αὐτῷ δὲ
Ἀρισταγόρῃ πλείστη ἡ γνώμη ἦν ἐς τὴν Μύρκινον ἀπάγειν.
Τὴν μὲν δὴ Μίλητον ἐπιτρέπει Πυθαγόρῃ ἀνδρὶ τῶν ἀστῶν
δοκίμῳ, αὐτὸς δὲ παραλαβὼν πάντα τὸν βουλόμενον...
σφίσι εἴη κρησφύγετόν τι ὑπάρχον εἶναι, ἢν ἄρα ἐξωθέων-

ται ἐκ τῆς Μιλήτου, εἴτε δὴ ὦν ἐς Σαρδὼ ἐκ τοῦ τόπου
τούτου ἄγοι ἐς ἀποικίην, εἴτε ἐς Μύρκινον τὴν Ἠδωνῶν,
τὴν Ἱστιαῖος ἐτείχεε παρὰ Δαρείου δωρεὴν λαβών. Ταῦτα
ἐπειρώτα ὁ Ἀρισταγόρης. Ἑκαταίου μέν νυν τοῦ Ἠγη-
σάνδρου, ἀνδρὸς λογοποιοῦ, τουτέων μὲν ἐς οὐδετέρην
στέλλειν ἔφερε ἡ γνώμη, ἐν Λέρῳ δὲ τῇ νήσῳ τεῖχος οἰκο-
δομησάμενον ἡσυχίην ἄγειν, ἢν ἐκπέσῃ ἐκ τῆς Μιλήτου·
ἔπειτα δὲ ἐκ ταύτης ὁρμώμενον κατελεύσεσθαι ἐς τὴν
Μίλητον. Ταῦτα μὲν δὴ Ἑκαταῖος συνεβούλευε· αὐτῷ δὲ
Ἀρισταγόρῃ πλείστη ἡ γνώμη ἦν ἐς τὴν Μύρκινον ἀπάγειν.
Τὴν μὲν δὴ Μίλητον ἐπιτρέπει Πυθαγόρῃ ἀνδρὶ τῶν ἀστῶν
δοκίμῳ, αὐτὸς δὲ παραλαβὼν πάντα τὸν βουλόμενον ἔπλεε
ἐς τὴν Θρηίκην καὶ ἔσχε τὴν χώρην ἐπ' ἣν ἐστάλη. Ἐκ δὲ
ταύτης ὁρμώμενος ἀπόλλυται ὑπὸ Θρηίκων αὐτός τε ὁ
Ἀρισταγόρης καὶ ὁ στρατὸς αὐτοῦ, πόλιν περικατήμενος
καὶ βουλομένων τῶν Θρηίκων ὑποσπόνδων ἐξιέναι.
Diodorus Siculus Hist., Bibliotheca historica (lib. 1–20) “Diodori

243
bibliotheca historica, 5 vols., 3rd edn.”, Ed. Vogel, F., Fischer, K.T. (post
I. Bekker & L. Dindorf) Leipzig: Teubner, 1:1888; 2:1890; 3:1893; 4–
5:1906, Repr. 1964.Book 12, chapter 68, section 4, line 4
κις γεγενημένης, ἔσπευδεν ὁ Βρασίδας κύριος γενέ-

σθαι τῆς πόλεως. διὸ καὶ στρατεύσας ἐπ' αὐτὴν
ἀξιολόγῳ δυνάμει, καὶ στρατοπεδεύσας πλησίον τῆς
γεφύρας, τὸ μὲν πρῶτον εἷλε τὸ προάστειον τῆς
πόλεως, τῇ δ' ὑστεραίᾳ καταπληξάμενος τοὺς Ἀμφι-
πολίτας παρέλαβε τὴν πόλιν καθ' ὁμολογίαν, ὥστ'
ἐξεῖναι τῷ βουλομένῳ τὰ ἑαυτοῦ λαβόντα ἀπελθεῖν
ἐκ τῆς πόλεως. εὐθὺς δὲ καὶ τῶν πλησιοχώρων
πόλεων πλείονας προσηγάγετο, ἐν αἷς ἦσαν ἀξιολο-
γώταται Οἰσύμη καὶ Γαληψός, ἀμφότεραι Θασίων
ἄποικοι, καὶ Μύρκινον, Ἠδωνικὸν πολισμάτιον.
ἐπεβάλετο δὲ καὶ ναυπηγεῖσθαι τριήρεις πλείους
ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ, καὶ στρατιώτας ἔκ τε
Λακεδαίμονος καὶ παρὰ τῶν ἄλλων συμμάχων μετε-
πέμπετο. κατεσκεύαζε δὲ καὶ πανοπλίας πολλάς, καὶ
τοῖς ἀόπλοις τῶν νέων ἀνεδίδου ταύτας, καὶ βελῶν
καὶ σίτου καὶ τῶν ἄλλων ἁπάντων παρασκευὰς
ἐποιεῖτο. ὡς δ' αὐτῷ πάντα παρεσκεύαστο, ἀνέζευ-
ξεν ἐκ τῆς Ἀμφιπόλεως μετὰ τῆς δυνάμεως, καὶ
παραγενόμενος εἰς τὴν καλουμένην Ἀκτὴν κατε-
στρατοπέδευσεν.
Aelius Herodianus et Pseudo-Herodianus Gramm., Rhet., Περὶ

ὀρθογραφίας “Grammatici Graeci, vol. 3.2”, Ed. Lentz, A.
Leipzig: Teubner, 1870, Repr. 1965.Part+volume 3,2, page 552, line 17

ἱδρύσατο.
244
Aelius Herodianus et Pseudo-Herodianus Gramm., Rhet., Περὶ

ὀρθογραφίας
Part+volume 3,2, page 552, line 18
Μυκαλησσός πόλις μεσογεία Βοιωτίας.

Μυκέρινα ὄνομα πόλεως.
Μυλάντειοι θεοί.
ἱδρύσατο.
ὕστερον δὲ Μυρτούτιον ἐκλήθη.
Στράβων Γεωγραφικά “Strabonis geographica, 3 vols.”, Ed. Meineke,

A.Leipzig: Teubner, 1877, Repr. 1969.Book 7a, chapter 1, section 33,
line 17

245

μόρια.
Aelius Aristides Rhet., Πρὸς Πλάτωνα ὑπὲρ τῶν τεττάρων (0284: 046)
“Aristides, vol. 2”, Ed. Dindorf, W.Leipzig: Reimer, 1829, Repr. 1964.
Jebb page 262, line 24
τότε ἐστέρηντο· μηδέ γ' ἐλάττους φῶμεν αὐτοὺς τῶν ἀν-

τιπάλων γενέσθαι, μὴ δῆτα ἡμεῖς γε, ἀλλ' ὥσπερ ὀλισθεῖν
κρείττους ὄντας τοῖς ὅλοις. ἐκράτει Κλέων Περικλέους. ὁ
δέ γε αὐτὸς οὗτος καὶ Λακεδαιμονίων ποτὲ, ὡς ᾤετο, καὶ
δεδεμένους γε ἤγαγεν ἐν πέδαις Ἀθήναζε, καὶ ὃ τούτου
μεῖζον εἶναι δοκεῖ, καὶ χρόνον προειπὼν ἡνίκ' ἐξῄει, καὶ
τοῦτον οὐ πλεῖστον, ἀλλ' ὅσον εἴκοσιν ἡμερῶν, ἀλλ' ὅτι
γ' οὐ πάνυ κρείττων ἦν τῶν Λακεδαιμονίων ἔδειξεν Ἀμφί-
πολις, πρὸς ἣν μαχόμενος οὐ πολὺ τῷ Βρασίδᾳ παρέσχε
τὸ ἔργον. ἀλλὰ κἀκείνου τεθνεῶτος ἤρκεσε πελταστὴς Μυρκίνιος
φεύγοντα βαλὼν ἀποκτεῖναι, ὥς φησιν ὁ μηνυτής.
ὁ δέ γε αὐτὸς οὗτος λέγει καὶ περὶ τῶν ἑκατέρωθεν νε-
κρῶν ὡς οὐκ ὀλίγον τὸ διάφορον συνέβη γενέσθαι. ἑπτὰ
γὰρ οἶμαι πρὸς ἑξακοσίους ἀντιλογίζεται. οὕτω τοίνυν κἀν
τῇ δίκῃ οὐ τῶν Περικλέους λόγων οὐδὲ τῆς ἐπιστήμης
ἐκράτησεν, οὐδέ γε ὡς ἀνεπιστήμονος περιεγένετο, ἀλλ'
ἀπέλαυσε τοῦ καιροῦ, ὥσπερ κἀν τῇ Πύλῳ τῇ τύχῃ καὶ
τῷ καιρῷ προσεχρήσατο· ἐπεὶ Περικλῆς γε καὶ τεθνεὼς
ἐκράτει Κλέωνος, εἰ δεῖ τἀληθὲς εἰπεῖν. μέγα δὲ σημεῖον·
246
Hecataeus Hist., Testimonia (0538: 001)“FGrH #1”.Volume-Jacobyʹ-T

1a,1,T, fragment 6, line 4
Κροῖσος ὁ Λυδὸς ἀνέθηκε, πολλὰς εἶχε ἐλπίδας ἐπικρατήσειν τῆς

θαλάσσης,
καὶ οὕτως αὐτούς τε ἕξειν χρήμασι χρᾶσθαι καὶ τοὺς πολεμίους οὐ
συλήσειν
αὐτά. (4) τὰ δὲ χρήματα ἦν ταῦτα μεγάλα ... αὕτη μὲν δὴ οὐκ ἐνίκα
ἡ γνώμη, ἐδόκεε δὲ ὅμως ἀπίστασθαι.
PLUTARCH. Lykurg. 20, 3 (Apophthegm. Lac. p. 218 B):
Ἀρχιδαμίδας δὲ μεμφομένων τινῶν Ἑκαταῖον τὸν σοφιστήν, ὅτι
παραληφθεὶς εἰς τὸ
συσσίτιον οὐδὲν ἔλεγεν, ‘ὁ εἰδώς’, ἔφη, ‘λόγον καὶ καιρὸν οἶδεν’.
– V 124: ἁλισκομένων δὲ τῶν πολίων ... συγκαλέσας τοὺς
συστασιώτας ἐβουλεύετο (sc. Ἀρισταγόρης), λέγων ὡς ἄμεινον σφίσι εἴη
κρησφύγετόν τι ὑπάρχον εἶναι, ἢν ἄρα ἐξωθέωνται ἐκ τῆς Μιλήτου, εἴτε
δὴ ὦν ἐς Σαρδὼ ἐκ τοῦ τόπου τούτου ἄγοι ἐς ἀποικίην εἴτε ἐς Μύρκινον
τὴν Ἠδωνῶν ... ταῦτα ἐπειρώτα ὁ Ἀρισταγόρης. (125) Ἑκαταίου μέν
νυν τοῦ Ἡγησάνδρου, ἀνδρὸς λογοποιοῦ, τούτων μὲν ἐς οὐδετέρην
στέλλειν
ἔφερε ἡ γνώμη, ἐν Λέρωι δὲ τῆι νήσωι τεῖχος οἰκοδομησάμενον ἡσυχίην
ἄγειν, ἢν ἐκπέσηι ἐκ τῆς Μιλήτου· ἔπειτα δὲ ἐκ ταύτης ὁρμώμενον
κατελεύ-
σεσθαι ἐς τὴν Μίλητον.
Diodor. X 25, 4: ὅτι Ἑκαταῖος ὁ Μιλήσιος πρεσβευτὴς ἀπεσταλμένος
ὑπὸ τῶν Ἰώνων ἠρώτησε, δι' ἣν αἰτίαν ἀπιστεῖ αὐτοῖς ὁ Ἀρταφέρνης· τοῦ
δὲ εἰπόντος, μήποτε ὑπὲρ ὧν καταπολεμηθέντες κακῶς ἔπαθον
μνησικακήσωσιν, ‘οὐκοῦν’, ἔφησεν. ’εἰ τὸ πεπονθέναι κακῶς τὴν
ἀπιστίαν περιποιεῖ, τὸ παθεῖν ἄρα εὖ ποιήσει τὰς πόλεις Πέρσαις
εὐνοούσας’.
Appianus Hist., Bellum civile “Appian's Roman history, vols. 3–4 (ed.
H. White)”, Ed. Viereck, P.Cambridge, Mass.: Harvard University Press,
1913, Repr. 3:1964; 4:1961.Book 4, chapter 13, section 105, line 15
ὠνομάζετο πάλαι καὶ Κρηνίδες ἔτι πρὸ Δάτου·

κρῆναι γάρ εἰσι περὶ τῷ λόφῳ ναμάτων πολλαί.
Φίλιππος δὲ ὡς εὐφυὲς ἐπὶ Θρᾴκης χωρίον
ὠχύρωσέ τε καὶ ἀφ' ἑαυτοῦ Φιλίππους προσεῖπεν.
ἔστι δὲ ἡ πόλις ἐπὶ λόφου περικρήμνου, τοσαύτη
τὸ μέγεθος, ὅσον ἐστὶ τοῦ λόφου τὸ εὖρος. ἔχει
δὲ πρὸς μὲν ἄρκτῳ δρυμούς, δι' ὧν ὁ Ῥασκούπολις
247
ἤγαγε τοὺς ἀμφὶ τὸν Βροῦτον· πρὸς δὲ τῇ μεσημ-

βρίᾳ ἕλος ἔστι καὶ θάλασσα μετ' αὐτό, κατὰ δὲ
τὴν ἕω τὰ στενὰ τὰ Σαπαίων τε καὶ Κορπίλων,
ἐκ δὲ τῆς δύσεως πεδίον μέχρι Μυρκίνου τε καὶ
Δραβήσκου καὶ ποταμοῦ Στρυμόνος, τριακοσίων
που καὶ πεντήκοντα σταδίων, εὔφορον πάνυ καὶ
καλόν, ἔνθα καὶ τὸ πάθος τῇ Κόρῃ φασὶν ἀνθιζο-
μένῃ γενέσθαι, καὶ ποταμὸς ἔστι Ζυγάκτης, ἐν ᾧ
τοῦ θεοῦ περῶντος τὸ ἅρμα τὸν ζυγὸν ἄξαι λέγουσι
καὶ τῷ ποταμῷ γενέσθαι τὸ ὄνομα. κατωφερὲς δ'
ἐστὶ τὸ πεδίον, ὡς ἐπιδέξιον μὲν εἶναι τοῖς ἄνωθεν
ὁρμῶσιν ἐκ τῶν Φιλίππων, ἄναντες δὲ τοῖς ἐξ
Ἀμφιπόλεως βιαζομένοις.
Parthenius Myth., Poesis reliquiae “Parthenii Nicaeni quae supersunt”,

Ed. Martini, E.Leipzig: Teubner, 1902; Mythographi Graeci 2.1, suppl..
Fragment 42, line 1
Ἐπιδάμνειος.
Μαγνησσίς.
Μυρκιννία.
Μυτωνίδες.
δροίτη.
Ταυχέριος (Ταυχερίων).
ἠλαίνουσα.
Parthenius Myth., Fragmenta et tituli (0655: 003)“Supplementum

Hellenisticum”, Ed. Lloyd–Jones, H., Parsons, P.Berlin: De Gruyter,
1983.Fragment 659, line 1
Μαγνηςςίς
Μυρκιννία
Μυτωνίδες
δροίτη
Ταυχέριος
ἠλαίνουσα
Νέμαυσος
Οἰταῖος
248
Στέφανος γραμματικός Εθνικά. (epitome) “Stephan von Byzanz.

Ethnika”, Ed. Meineke, A.Berlin: Reimer, 1849, Repr. 1958.
Page 463, line 14
Μυρίανδρος, πόλις Συρίας πρὸς τῇ Φοινίκῃ. Ξενοφῶν

Μύρκινος, τόπος καὶ πόλις κτισθεῖσα παρὰ τῷ Στρυ-
μόνι ποταμῷ. τὸ ἐθνικὸν Μυρκίνιος καὶ Μυρκινία. Παρ-
της.

Μύρκινος, τόπος καὶ πόλις κτισθεῖσα παρὰ τῷ Στρυ-
μόνι ποταμῷ. τὸ ἐθνικὸν Μυρκίνιος καὶ Μυρκινία. Παρ-
249

της. ἔστι καὶ Μυρλεανὸς κόλπος.
Σούδα λεξικόν“Suidae lexicon, 4 vols.”, Ed. Adler, A.Leipzig: Teubner,

1.1:1928; 1.2:1931; 1.3:1933; 1.4:1935, Repr. 1.1:1971; 1.2:1967;
.3:1967; 1.4:1971; Lexicographi Graeci 1.1–1.4.Alphabetic letter kappa,
entry 1731, line 6
Κλεοφῶν, Ἀθηναῖος, τραγικός. τῶν δραμάτων αὐτοῦ, Ἀκταίων,

Ἀμφιάραος, Ἀχιλλεύς, Βάκχαι, Δεξαμενός, Ἠριγόνη, Θυέστης, Λεύκιπ-
πος, Περσίς, Τήλεφος.
Κλέων, ὁ Κλεαινέτου. ἐπὶ Πύλον καὶ Σφακτηρίαν, χρονιζούσης
τῆς πολιορκίας, ἀπεστάλη, μανιώδης ἀνήρ, βυρσοδέψου παῖς· ὃς ἀντε-
πολιτεύσατο Νικίᾳ τῷ Νικηράτου. πολλὰ δὲ ἐργασάμενος ἔργα, ὕστε-
ρον εἰς Θρᾴκην ἀποσταλεὶς στρατηγὸς πολλὰς προσεκτήσατο πόλεις.
ἐν Ἀμφιπόλει δὲ γενόμενος Λακεδαιμονίοις ἐπολέμει, Βρασίδου στρατη-
γοῦντος αὐτῶν. οὗ καὶ μαχόμενος ὑπὸ Μυρκινίου πελταστοῦ βληθεὶς
ἀπέθανεν.
Αγγίτης
Από τη Βικιπαίδεια. Ο Αγγίτης είναι ο σπουδαιότερος παραπόταμος του

Στρυμόνα. Αναφέρεται ήδη τον 5ο π.Χ. αιώνα από τον Ηρόδοτο και
αργότερα (τον 1ο μ. Χ. αιώνα) από τον Αππιανό, ο οποίος περιγράφει τις
μάχες που έγιναν το 42 π.Χ. κοντά στους Φιλίππους, στη διάρκεια
ρωμαϊκού εμφύλιου πολέμου[1]. Κατά τη διαδρομή του, ο ποταμός
διασχίζει μέρος του Νομού Δράμας και την επαρχία Φυλλίδας στο Νομό
Σερρών στην Ανατολική Μακεδονία.
Ο Αγγίτης είναι ο μεγαλύτερος από τους παραπόταμους του Στρυμόνα

ποταμού, με περίπου 75 χλμ μήκος. Πηγές του ποταμού βρίσκονται τόσο
στην πόλη της Δράμας (πηγές Αγ. Βαρβάρας), στα τενάγη των Φιλίππων
αλλά και στο χωριό Αγγίτης Δράμας, όπου και οι ομώνυμες πηγές, οι
οποίες δημιουργούν ένα καλαίσθητο σπήλαιο, το σπήλαιο Αγγίτη
(Μααράς). Στο ύψος του χωριού Συμβολή, οι παραπάνω πηγές ενώνονται
και από το σημείο αυτό, ο Αγγίτης ποταμός ξεκινά μία δαιδαλώδη
250
διαδρομή ανάμεσα σε κάθετους βράχους, σχηματίζοντας το ομώνυμο

φαράγγι του Αγγίτη, στην Αλιστράτη Σερρών. Αφού περάσει έξω από τα
περίφημα Σπήλαια Αλιστράτης, και διανύσει 9 χιλιόμετρα μέσα από στενά
περάσματα σχηματίζοντας μαιανδρισμούς, καταλήγει στο Σιδ. Σταθμό
Αγγίστας του Δήμου Αλιστράτης, όπου υπάρχει το Παλαιό Γεφύρι. Από
εκεί και αφού αφήσει πίσω του τη Λευκοθέα, συνεχίζει το ταξίδι του,
ήρεμος πια, στις πεδιάδες της Φυλλίδας για να ενωθεί με το μεγάλο ποτάμι,
τον Στρυμόνα.
Herodotus Hist., Historiae “Hérodote. Histoires, 9 vols.”, Ed. Legrand,

Ph.–E.Paris: Les Belles Lettres, 1:1932; 2;1930; 3:1939; 4 (3rd edn.):
1960; 5:1946; 6:1948; 7:1951; 8:1953; 9:1954, Repr. 1:1970; 2:1963;
3:1967; 5:1968; 6:1963; 7:1963; 8:1964; 9:1968.Book 7, sect 113, line 7
...ἐστὶ οὔνομα καὶ ἑτέρῳ Πέργαμος. Ταύτῃ μὲν δὴ παρ' αὐτὰ

τὰ τείχεα τὴν ὁδὸν ἐποιέετο, ἐκ δεξιῆς χειρὸς τὸ Πάγγαιον
ὄρος ἀπέργων, ἐὸν μέγα τε καὶ ὑψηλόν, ἐν τῷ χρύσεά τε
καὶ ἀργύρεα ἔνι μέταλλα, τὰ νέμονται Πίερές τε καὶ Ὀδό-
μαντοι καὶ μάλιστα Σάτραι. Ὑπεροικέοντας δὲ τὸ Πάγγαιον
τοῦ περ ὀλίγῳ πρότερον τούτων λόγον ἐποιεύμην. Ἡ δὲ γῆ
ἵππους λευκούς. Φαρμακεύσαντες δὲ ταῦτα ἐς τὸν ποταμὸν
τοῦτον καλέεσθαι, τοσούτους ἐν αὐτῷ παῖδάς τε καὶ παρθέ-
δὲ τὸ ζώοντας κατορύσσειν, ἐπεὶ καὶ Ἄμηστριν τὴν Ξέρξεω
Αριστοτέλης De ventorum situ et nominibus “Aristotelis opera, vol.

2”, Ed. Bekker, I.Berlin: Reimer, 1831, Repr. 1960. Bekker page 973b,
line 15
251
κατὰ Φοινίκην· διὸ καὶ τὸν αὐτὸν Φοινικίαν καλοῦσί τινες.

εἰσὶ δὲ οἳ καὶ Ἀπηλιώτην νομίζουσιν εἶναι. Ὀρθόνοτος.
τεθῶσιν.
Αριστοτέλης Fragmenta varia “Aristotelis qui ferebantur librorum

fragmenta”, Ed. Rose, V.Leipzig: Teubner, 1886, Repr. 1967.Category 6,
treatise title 36, fragment 250, line 48
7. <Νότος> δὲ ὁμοίως παρὰ πᾶσι καλεῖται· τὸ δὲ ὄνομα

διὰ τὸ νοσώδη εἶναι, ἔξω δὲ κάτομβρον, κατ' ἀμφότερα
δὲ νότον.
8. <Λευκόνοτος> ὁμοίως· τὸ δὲ ὄνομα ἀπὸ τοῦ συμ-
9. <Λίψ.> καὶ οὗτος τὸ ὄνομα ἀπὸ Λιβύης, ὅθεν πνεῖ.
10. <Ζέφυρος.> καὶ οὗτος τόδε τὸ ὄνομα διὰ τὸ ἀφ'
11. <Ἰάπυξ.> οὗτος ἐν Τάραντι Σκυλλητῖνος ἀπὸ χωρίου
τινων ΦαρΑγγίτης· πνεῖ γὰρ ἔκ τινος φάραγγος τῶν κατὰ
12. <Θρᾳκίας> κατὰ μὲν Θρᾴκην Στρυμονίας· πνεῖ γὰρ
252
Αποσπάσματα από βιβλία

Georgicorum P. Virgilii Maronis Libri IV Eugenii de Bulgaris. Gregorii
Alexandridae Potemkini, Petropoli MDCCLXXXVI. Των Γεωργικών.
Χευομένη, «Ώς ή νέκυς, δια δη Στυγος ηγετο κύμβη' Έπτά, φασιν,
αλιγμοϊδΐ σελϊωης, ΤΙέτρης υψηλής ύπερήμένος, άμφϊ ρέεδρα 6ιβ
Στρυμονίων υδάτων, χεΰεν ΰαλερδν κατά δάκρυ, Ύαύτ άναπεμπάξων
σπάεοΰΐν ΰττα} κρυεροϊϋΐ Ίίγρας τ\ αγριάδας μολπή φηγϊϊς τ έπι&έλγων.
ο#' υπ αιγβρψ σκιαρή ΰρψά Φιλομτ/λη , Ίέκν όλοφυρομένη, τα ρά
νηλεγέως καλιάς...
Ύ,τΙχ' 6"· Στρυμονΐων νυκτών, ) Στρυμων ποταμος '' Αμφιπόλεως (Στεφ.

Βυζ.) ,^Οςτις τϊξότεξον εκχλϋτο Κόνοζος ( ΜελέΥ. Ά&Ιω Γεωγξ. Σελ.
391· ) «Τί*,,ΠχλχίςΊνος , τελευτάίον Στρυμων' ·Λ&[ κοινώς Μχξμοίξΐ,
Κ9£/ 'Ρενίίνχ. „κτ„. 'Α^ό' μεν χν τ« Στρυμόνος τ«<ίε Ώοτχμχ, ό
Στρυμονικός Κόλπος, «γ ον εκζχΤ^Η' ό νιχ» Κόλπος της Κοντέσχς. Κχ) ό
Βοβξχς 3ε άνεμο* Στρυμόνιος εϊξϊ\τ«1, πχξΧ ΚχΑιμχχω ( εν "Ύμν, τω «V
τΐώ Δηλον. ΣτΙχ : Ϊ3-. ) Κχ) εντχυΒχ <5? Στξυμόνιχ υΰχτχ , ως ν&{ τοΙς
ίπ;γξχφομενοιί άυτω Άξγονχυτικο7ς Στ/%: 79· ° Όξφευς χυτός εχχλε*
Στρυμονίας
Νίκος Σκαρλάτος , Ποταμός Στρυμόνας και οι Μύθοι του | infoserres.com

23 Νοε 2017 - ... με τη μυθολογία, το όνομα που έφερε ο ποταμός πριν
ονομαστεί Στρυμόνας ήταν Παλαιστίνος, ενώ πιό μπροστά ακόμη
ονομάζονταν Κόνοζος.
253
Ο ποταμός Στρυμόνας στην αρχαία ελληνική και λατινική γραμματεία

Χαρίλαος Ν. Μιχαλόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Λατινικής Φιλολογίας
στο Δ.Π.Θ. δὶς ἐς τὸν αὐτὸν ποταμὸν οὐκ ἂν ἐμβαίης (Ηράκλειτος ap .
Πλάτ. KratÚl . 402a 9-10 Burnet)
Μια εναλλακτική γενεαλογία του ποταμού βρίσκουμε στο ενδέκατο

κεφάλαιο του ψευδο-πλουτάρχειου Περὶ ποταμῶν.Εκεί διαβάζουμε πως ο
Στρυμόνας ήταν γιος του θεού Άρη και της Ηλίκης. Μεγάλο ενδιαφέρον
παρουσιάζουν τα διαδοχικά στάδια μετονομασίας του ποταμού. Αρχικά ο
ποταμός ονομαζόταν Κόνοζος. Ο ηγεμόνας της περιοχής Παλαιστίνος,
γιος του Ποσειδώνα, ενώ βρισκόταν σε
εμπόλεμη κατάσταση με τις γειτονικές φυλές, αρρώστησε και
αναγκάστηκε να στείλει στον πόλεμο ως στρατηγό τον γιο του Αλιάκμονα.
Ο Αλιάκμονας σκοτώθηκε και ο Παλαιστίνος μη μπορώντας να αντέξει
τον χαμό τoυ γιου του πνίγηκε στον
ποταμό Κόνοζο, ο οποίος ονομάστηκε για αυτό τον λόγο Παλαιστίνος.
Όμως και πάλι το όνομα του ποταμού αλλάζει. Όταν ο τοπικός ηγεμόνας
Στρυμόνας πληροφορείται τον θάνατο του γιου του, Ρήσου, στην Τροία,
βρίσκει όμοιο με τον Παλαιστίνο τέλος.
Έκτοτε ο ποταμός ονομάζεται Στρυμόνας.
[Πλούτ.] Περὶ ποταμῶν 11 STRUMWN
Στρυμὼν ποταμός ἐστι τῆς Θρᾴκης κατὰ πόλιν Ἠδωνίδα· προσηγορεύετο

δὲ πρότερον Παλαιστῖνος ἀπὸ Παλαισφτίνου τοῦ Ποσειδῶνος. Οὗτος γὰρ
πρὸς τοὺς
ἀστυγείτονας ἔχων πόλεμον καὶ εἰς ἀσθένειαν ἐμπεσὼν τὸν υἱὸν
Ἁλιάκμονα στρατηγὸν ἔπεμψεν· ὁ δὲ προπετέστερον μαχόμενος ἀνῃρέθη.
Περὶ δὲ τῶν συμβεβηκότων ἀκούσας Παλαιστῖνος καὶ λαθὼν τοὺς
δορυφόρους, διὰ λύπης ὑπερβολὴν ἑαυτὸν ἔρριψεν εἰς ποταμὸν Κόνοζον,
ὃς ἀπ' αὐτοῦ Παλαιστῖνος
ὠνομάσθη. Στρυμὼν δὲ, Ἄρεως παῖς καὶ Ἡλίκης, ἀκούσας περὶ τῆς
Ῥήσου τελευτῆς καὶ ἀθυμίᾳ συσχεθεὶς ἑαυτὸν ἔρριψεν εἰς ποταμὸν
Παλαιστῖνον, ὃς ἀπ' αὐτοῦ Στρυμὼν μετωνομάσθη...
Τερείνης και Άρεως
Antoninus Liberalis Myth., Metamorphoseon synagoge “Antoninus

Liberalis. Metamorphoseon synagoge”, Ed. Cazzaniga, I.Milan: Istituto
Editoriale Cisalpino, 1962.Chapter 21, section 1, line 1
254
Πολυφόντη.
[Ἱστορεῖ Βοῖος Ὀρνιθογονίας βʹ.]
Τερείνης τῆς Στρύμονος καὶ Ἄρεως ἐγένετο θυγάτηρ

Θρᾷσσα. ταύτην δ' ἔγημεν Ἱππόνους ὁ Τριβαλλοῦ παῖς καὶ
ἔργα τῆς Ἀφροδίτης ἐξύβρισεν, ἐλθοῦσα δ' εἰς τὸ ὄρος
Ἀρτέμιδος ἐγένετο συμπαίκτρια καὶ συνήθης.
Ἀφροδίτη δέ, ὅτι αὐτῆς ἠτίμασε τὰ ἔργα, ἔρωτα ἐνέβαλεν ἄρκτου
καὶ ἐξέμηνεν αὐτήν· ἡ δὲ κατὰ δαίμονα οἰστρήσασα ἐμίγνυτο
τῷ ἄρκτῳ. καὶ αὐτὴν ἡ Ἄρτεμις ἰδοῦσα ἐκτόπως ἐμίσησε
καὶ πάντα εἰς αὐτὴν ἔτρεψε τὰ θηρία.
Mythographi, (5.) Scriptores poeticae historiae Graeci Ant Westermann –

1843. Τερείνης της Στρυμόνος και Αρεως εγένετο θυγάτηρ Θράσσα.
ταύτην δ' έγημεν Ιππόνους ο Τριβαλλού παίς, και αυτοίς εγένετο θυγάτηρ
όνομα Πολυφόντη, αύτη ...
Scriptores poeticae historiae graeci 1843 - Constellations. ... τον πατέρα

Κλείνιν ανέπειθεν αίγας αντί των όνων ιερεύειν Απόλλωνι. 25 ΧΧΙ.
Πολυφόντη. (Ιστορεί Βοίος ορνιθογονίας β'.) Τερείνης της Στρυμόνος και
Αρεως ...
Muthografoi - Σελίδα 220 - Αποτέλεσμα Google Books 1843 ... τον πατέρα
Κλείνιν ανέπειθεν αίγας αντί των όνων ιερεύειν Απόλλωνι. « - 25 ΧΧΙ.
Πολυφόντη. (Ιστορεί Βοίος ορνιθογονίας β.) Τερείνης της Στρυμόνος και
Αρεως ...
Ιστορίαι (Ηροδότου)/Τερψιχόρη. Μελπομένη -Ιστορίαι Συγγραφέας:
Ηρόδοτος Ἱστοριῶν πέμπτη ἐπιγραφομένη Τερψιχόρη -Ερατώ→ (ed. A.
D. Godley. Cambridge 1920)
11
1 Δαρεῖος δὲ ὡς διαβὰς τάχιστα τὸν Ἑλλήσποντον ἀπίκετο ἐς Σάρδις,
ἐμνήσθη τῆς ἐξ Ἱστιαίου τε τοῦ Μιλησίου εὐεργεσίης καὶ τῆς παραινέσιος
τοῦ Μυτιληναίου Κώεω, μεταπεμψάμενος δὲ σφέας ἐς Σάρδις ἐδίδου
255
αὐτοῖσι αἵρεσιν. 2 ὁ μὲν δὴ Ἱστιαῖος, ἅτε τυραννεύων τῆς Μιλήτου,

τυραννίδος μὲν οὐδεμιῆς προσεχρήιζε, αἰτέει δὲ Μύρκινον τὴν Ἠδωνῶν,
βουλόμενος ἐν αὐτῇ πόλιν κτίσαι. οὗτος μὲν δὴ ταύτην αἱρέεται, ὁ δὲ
Κώης, οἷά τε οὐ τύραννος δημότης τε ἐών, αἰτέει Μυτιλήνης τυραννεῦσαι.
13
1 θωμάζων δὲ ὁ Δαρεῖος τά τε ἤκουσε ἐκ τῶν κατασκόπων καὶ τὰ αὐτὸς
ὥρα, ἄγειν αὐτὴν ἐκέλευε ἑωυτῷ ἐς ὄψιν. ὡς δὲ ἄχθη, παρῆσαν καὶ οἱ
ἀδελφεοὶ αὐτῆς οὔ κῃ πρόσω σκοπιὴν ἔχοντες τούτων. εἰρωτῶντος δὲ τοῦ
Δαρείου ὁποδαπὴ εἴη, ἔφασαν οἱ νεηνίσκοι εἶναι Παίονες καὶ ἐκείνην εἶναι
σφέων ἀδελφεήν. 2 ὃ δ᾽ ἀμείβετο, τίνες δὲ οἱ Παίονες ἄνθρωποι εἰσὶ καὶ
κοῦ γῆς οἰκημένοι, καὶ τί κεῖνοι ἐθέλοντες ἔλθοιεν ἐς Σάρδις. οἳ δέ οἱ
ἔφραζον ὡς ἔλθοιεν μὲν ἐκείνῳ δώσοντες σφέας αὐτούς, εἴη δὲ ἡ Παιονίη
ἐπὶ τῷ Στρυμόνι ποταμῷ πεπολισμένη, ὁ δὲ Στρυμὼν οὐ πρόσω τοῦ
Ἑλλησπόντου, εἴησαν δὲ Τευκρῶν τῶν ἐκ Τροίης ἄποικοι. 3 οἳ μὲν δὴ
ταῦτα ἕκαστα ἔλεγον, ὁ δὲ εἰρώτα εἰ καὶ πᾶσαι αὐτόθι αἱ γυναῖκες εἴησαν
οὕτω ἐργάτιδες. οἳ δὲ καὶ τοῦτο ἔφασαν προθύμως οὕτω ἔχειν· αὐτοῦ γὰρ
ὦν τούτου εἵνεκα καὶ ἐποιέετο.
16
1 οἱ δὲ περί τε Πάγγαιον ὄρος καὶ Δόβηρας καὶ Ἀγριᾶνας καὶ Ὀδομάντους
καὶ αὐτὴν τὴν λίμνην τὴν Πρασιάδα οὐκ ἐχειρώθησαν ἀρχὴν ὑπὸ
Μεγαβάζου· ἐπειρήθη δὲ καὶ τοὺς ἐν τῇ λίμνῃ κατοικημένους ἐξαιρέειν
ὧδε. ἴκρια ἐπὶ σταυρῶν ὑψηλῶν ἐζευγμένα ἐν μέσῃ ἕστηκε τῇ λίμνῃ,
ἔσοδον ἐκ τῆς ἠπείρου στεινὴν ἔχοντα μιῇ γεφύρῃ. 2 τοὺς δὲ σταυροὺς
τοὺς ὑπεστεῶτας τοῖσι ἰκρίοισι τὸ μέν κου ἀρχαῖον ἔστησαν κοινῇ πάντες
οἱ πολιῆται, μετὰ δὲ νόμῳ χρεώμενοι ἱστᾶσι τοιῷδε· κομίζοντες ἐξ ὄρεος
τῷ οὔνομα ἐστὶ Ὄρβηλος, κατὰ γυναῖκα ἑκάστην ὁ γαμέων τρεῖς σταυροὺς
ὑπίστησι· ἄγεται δὲ ἕκαστος συχνὰς γυναῖκας. 3 οἰκέουσι δὲ τοιοῦτον
τρόπον, κρατέων ἕκαστος ἐπὶ τῶν ἰκρίων καλύβης τε ἐν τῇ διαιτᾶται καὶ
θύρης καταπακτῆς διὰ τῶν ἰκρίων κάτω φερούσης ἐς τὴν λίμνην. τὰ δὲ
νήπια παιδία δέουσι τοῦ ποδὸς σπάρτῳ, μὴ κατακυλισθῇ δειμαίνοντες. 4
τοῖσι δὲ ἵπποισι καὶ τοῖσι ὑποζυγίοισι παρέχουσι χόρτον ἰχθῦς· τῶν δὲ
πλῆθος ἐστὶ τοσοῦτο ὥστε, ὅταν τὴν θύρην τὴν καταπακτὴν ἀνακλίνῃ,
κατιεῖ σχοίνῳ σπυρίδα κεινὴν ἐς τὴν λίμνην, καὶ οὐ πολλόν τινα χρόνον
ἐπισχὼν ἀνασπᾷ πλήρεα ἰχθύων. τῶν δὲ ἰχθύων ἐστὶ γένεα δύο, τοὺς
καλέουσι πάπρακάς τε καὶ τίλωνας.
23
256
1 ταῦτα μέν νυν οὕτω κῃ ἐγένετο. Μεγάβαζος δὲ ἄγων τοὺς Παίονας

ἀπίκετο ἐπὶ τὸν Ἑλλήποντον· ἐνθεῦτεν διαπεραιωθεὶς ἀπίκετο ἐς τὰς
Σάρδις. ἅτε δὲ τειχέοντος ἤδη Ἱστιαίου τοῦ Μιλησίου τὴν παρὰ Δαρείου
αἰτήσας ἔτυχε μισθὸν δωρεὴν φυλακῆς τῆς σχεδίης, ἐόντος δὲ τοῦ χώρου
τούτου παρὰ Στρυμόνα ποταμὸν τῷ οὔνομα ἐστὶ Μύρκινος, μαθὼν ὁ
Μεγάβαζος τὸ ποιεύμενον ἐκ τοῦ Ἱστιαίου, ὡς ἦλθε τάχιστα ἐς τὰς Σάρδις
ἄγων τοὺς Παίονας, ἔλεγε Δαρείῳ τάδε. 2 “ὦ βασιλεῦ, κοῖόν τι χρῆμα
ἐποίησας, ἀνδρὶ Ἕλληνι δεινῷ τε καὶ σοφῷ δοὺς ἐγκτίσασθαι πόλιν ἐν
Θρηίκῃ, ἵνα ἴδη τε ναυπηγήσιμος ἐστὶ ἄφθονος καὶ πολλοὶ κωπέες καὶ
μέταλλα ἀργύρεα, ὅμιλός τε πολλὸς μὲν Ἕλλην περιοικέει πολλὸς δὲ
βάρβαρος, οἳ προστάτεω ἐπιλαβόμενοι ποιήσουσι τοῦτο τὸ ἂν κεῖνος
ἐξηγέηται καὶ ἡμέρης καὶ νυκτός. 3 σύ νυν τοῦτον τὸν ἄνδρα παῦσον ταῦτα
ποιεῦντα, ἵνα μὴ οἰκηίῳ πολέμῳ συνέχῃ· τρόπῳ δὲ ἠπίῳ μεταπεμψάμενος
παῦσον. ἐπεὰν δὲ αὐτὸν περιλάβῃς, ποιέειν ὅκως μηκέτι κεῖνος ἐς
Ἕλληνας ἀπίξεται„.
24
1 ταῦτα λέγων ὁ Μεγάβαζος εὐπετέως ἔπειθε Δαρεῖον ὡς εὖ προορῶν τὸ
μέλλον γίνεσθαι. μετὰ δὲ πέμψας ἄγγελον ἐς τὴν Μύρκινον ὁ Δαρεῖος
ἔλεγε τάδε. “Ἱστιαῖε, βασιλεὺς Δαρεῖος τάδε λέγει. ἐγὼ φροντίζων εὑρίσκω
ἐμοί τε καὶ τοῖσι ἐμοῖσι πρήγμασι εἶναι οὐδένα σεῦ ἄνδρα εὐνοέστερον·
τοῦτο δὲ οὐ λόγοισι ἀλλ᾽ ἔργοισι οἶδα μαθών. 2 νῦν ὦν, ἐπινοέω γὰρ
πρήγματα μεγάλα κατεργάσασθαι, ἀπίκεό μοι πάντως, ἵνα τοι αὐτὰ
ὑπερθέωμαι„. τούτοισι τοῖσι ἔπεσι πιστεύσας ὁ Ἱστιαῖος, καὶ ἅμα μέγα
ποιεύμενος βασιλέος σύμβουλος γενέσθαι, ἀπίκετο ἐς τὰς Σάρδις· 3
ἀπικομένῳ δέ οἱ ἔλεγε Δαρεῖος τάδε. “Ἱστιαῖε, ἐγώ σε μετεπεμψάμην
τῶνδε εἵνεκεν. ἐπείτε τάχιστα ἐνόστησα ἀπὸ Σκυθέων καὶ σύ μοι ἐγένεο ἐξ
ὀφθαλμῶν, οὐδέν κω ἄλλο χρῆμα οὕτω ἐν βραχέι ἐπεζήτησα ὡς σὲ ἰδεῖν
τε καὶ ἐς λόγους μοι ἀπικέσθαι, ἐγνωκὼς ὅτι κτημάτων πάντων ἐστὶ
τιμιώτατον ἀνὴρ φίλος συνετός τε καὶ εὔνοος, τά τοι ἐγὼ καὶ ἀμφότερα
συνειδὼς ἔχω μαρτυρέειν ἐς πρήγματα τὰ ἐμά. 4 νῦν ὦν, εὖ γὰρ ἐποίησας
ἀπικόμενος, τάδε τοι ἐγὼ προτείνομαι· Μίλητον μὲν ἔα καὶ τὴν νεόκτιστον
ἐν Θρηίκῃ πόλιν, σὺ δέ μοι ἑπόμενος ἐς Σοῦσα ἔχε τά περ ἂν ἐγὼ ἔχω, ἐμός
τε σύσσιτος ἐὼν καὶ σύμβουλος„.
30
124
1 ἁλισκομενέων δὲ τῶν πολίων, ἦν γὰρ ὡς διέδεξε Ἀρισταγόρης ὁ
Μιλήσιος ψυχὴν οὐκ ἄκρος, ὃς ταράξας τὴν Ἰωνίην καὶ ἐγκερασάμενος
257
πρήγματα μεγάλα δρησμὸν ἐβούλευε ὁρέων ταῦτα· πρὸς δέ οἱ καὶ ἀδύνατα

ἐφάνη βασιλέα Δαρεῖον ὑπερβαλέσθαι· 2 πρὸς ταῦτα δὴ ὦν συγκαλέσας
τοὺς συστασιώτας ἐβουλεύετο, λέγων ὡς ἄμεινον σφίσι εἴη κρησφύγετόν
τι ὑπάρχον εἶναι, ἢν ἄρα ἐξωθέωνται ἐκ τῆς Μιλήτου, εἴτε δὴ ὦν ἐς Σαρδὼ
ἐκ τοῦ τόπου τούτου ἄγοι ἐς ἀποικίην, εἴτε ἐς Μύρκινον τὴν Ἠδωνῶν, τὴν
Ἱστιαῖος ἐτείχεε παρὰ Δαρείου δωρεὴν λαβών. ταῦτα ἐπειρώτα ὁ
Ἀρισταγόρης.
126
1 ταῦτα μὲν δὴ Ἑκαταῖος συνεβούλευε, αὐτῷ δὲ Ἀρισταγόρῃ ἡ πλείστη
γνώμη ἦν ἐς τὴν Μύρκινον ἀπάγειν. τὴν μὲν δὴ Μίλητον ἐπιτράπει
Πυθαγόρῃ ἀνδρὶ τῶν ἀστῶν δοκίμῳ, αὐτὸς δὲ παραλαβὼν πάντα τὸν
βουλόμενον ἔπλεε ἐς τὴν Θρηίκην, καὶ ἔσχε τὴν χώρην ἐπ᾽ ἣν ἐστάλη· 2
ἐκ δὲ ταύτης ὁρμώμενος ἀπόλλυται ὑπὸ Θρηίκων αὐτός τε ὁ Ἀρισταγόρης.
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
Amphipolis, 231, 232, 233 Ἄθων ὄρος, 84, 216

Amphípolis, 230 Ἄθως, 39, 64, 85, 95, 96, 202, 217, 219
Egnatia, 231, 232, 233 Αίλιος Ηρωδιανός, 74, 75, 76, 77
Ennea Hodoi, 231 Αισχύλος, 3, 5, 68, 69
nine ways, 231 Ἄκανθος, 64, 83, 84, 132, 133, 215
Pangaean, 235 Ἄκανθος πόλις, 83, 84, 216
Pangaeum, 233 Ἀμφιπόλει, 38, 67, 196, 205, 239, 249
Pangaeus, 231, 235 Αμφιπόλεως, 227, 230, 231, 252
Pangaion, 232, 234, 235, 236 Ἀμφιπόλεως, 16, 38, 39, 61, 74, 88, 89,
Philippi, 231, 232, 233, 235, 236 90, 104, 120, 155, 162, 163, 181, 204,
Rendina, 231 214, 238, 239, 243, 247
Strimon, 10, 232 Αμφίπολη, 6, 8, 10
Strymon, 11, 228, 229, 231, 232, 233, Ἀμφίπολιν, 15, 16, 25, 28, 29, 31, 34, 37,
234, 235, 236, 237 38, 39, 40, 61, 66, 75, 86, 87, 91, 94,
STRYMON, 11, 234, 235, 237 106, 124, 140, 142, 155, 157, 159, 185,
Αγγίτη, 4, 6, 7 194, 204, 206, 217, 238
Ἀγγίτην, 21, 22, 55, 250 Ἀμφίπολίν ἐστι χωρία, 182
Ἅγνων, 15, 38, 107, 185 Ἀμφίπολις, 63, 64, 66, 75, 111, 132, 138,
Ἀθηναίων, 13, 15, 16, 18, 31, 33, 36, 37, 159, 176, 185, 204, 205
38, 40, 50, 52, 55, 107, 173, 176, 188, Ἀμφιπολίτης, 120, 159
193, 194, 201, 203, 204, 239 Απολλόδωρος, 10, 101, 102, 103
Αθηναλιος σοφιστής, 46, 47, 48, 49, 209, Ἀπολλωνία, 64, 86, 87, 132, 217
210, 211 Ἄργιλος, 112, 159
Ἀθηνέων, 23, 50, 57 Ἄρεως, 26, 79, 109, 201, 227, 253, 254
258
Αριστοτέλης, 70, 71, 72, 73, 211, 212, Ἠδωνῶν πέλας, 93

250, 251 Ἠιόνα, 13, 16, 20, 21, 23, 33, 38, 54, 55,
Ἀρτεμίδωρος, 76, 77, 99, 243, 244 57, 75, 97, 124, 130, 131, 159, 202, 203,
Βέργη, 88, 89 238, 239, 250
Βισάλται, 82, 87, 88, 89, 200, 224, 231 Ἠϊόνα πόλιν, 45
Βισάλταις, 88 Ἠϊόνα τὴν ἐπὶ Στρύμονι, 185
Βισαλτία, 63, 160, 200, 205, 228, 229 Ηιόνας, 6
Βόγης, 21, 54, 55, 108, 250 Ἠϊόνας, 166, 220
Βορέαν, 123, 167, 168, 169, 192 Ἠϊονεὺς, 166, 222
Βορέας, 123, 192 Ἠιονεὺς ποταμὸς, 163
Βορρέας, 123 Ἠϊόνι, 32, 46, 59, 185, 209
Βοττικὴν, 36 Ἠϊονίτης, 166, 222
Γαληψὸς, 38, 64, 84, 85, 86, 87, 113, 216, Ἠϊόνος, 108, 155
217, 238, 244 Ἠϊών, 32, 166, 185, 222
Γαρησκόν, 88, 89 Ἠϊὼν, 32, 166, 170, 185, 220
Διόδωρος Σικελός, 60, 61, 62 Ἠϊὼν Πιερική, 166, 220
Δόβηράς, 21, 55, 250 Ἠιὼν πόλις, 200
Δόβηρες, 167, 168, 169 Ἡρακλείας, 62, 63, 87, 88, 89, 90, 137,
Δορίσκον, 20, 54 138
Δούκας ιστορικός, 147, 148, 149, 150 Ηρόδοτος, 50, 51, 52, 54, 55, 56, 57, 240,
Εγνατία Οδός, 8 241, 242, 254
ἐγχέλεις, 47, 49, 96, 174, 210, 211, 215 Ἠὼν πόλις, 200
ἐγχέλεις κεκτημένος, 47, 50, 96, 210, 211 Θουκυδίδης, 33, 34, 35, 37, 38, 39, 40,
Ἑκαταῖος, 74, 76, 99, 118, 158, 161, 163, 75, 113, 131, 159, 193, 204, 238, 239
214, 219, 242, 243, 244, 246, 248 Θρᾷκες ἀπὸ Στρυμῶνος, 136
Ἐννέα ὁδοί, 75, 86, 87, 159, 176, 217 Θρᾴκην ἔπλευσε, 45
Ἐννέα ὁδοὶ, 34, 37, 38, 111 Θρᾴκην παράλιον, 155
Ἐννέα Ὁδοῖσι, 22, 55, 250 Θρᾴκην Στρυμονίας, 72, 73, 212, 251
Ἐννέα ὁδούς, 13, 34 Θρᾴκης, 34, 37, 61, 64, 76, 78, 79, 82, 95,
Ἐννέα ὁδῶν, 13, 34, 184 96, 103, 104, 111, 113, 134, 135, 145,
Εὐάδνην, 25, 102 147, 159, 160, 162, 163, 165, 170, 176,
Εὔδοξος, 99 184, 185, 186, 189, 190, 191, 192, 193,
Ευρυπίδης, 41, 42, 43, 44, 221 197, 198, 199, 200, 202, 203, 204, 214,
Ευστάθιος, 165, 167, 168, 170, 171, 172, 218, 246
173, 214, 219, 222 Θρηικός τε ποταμοῦ, 42, 43, 221
Εὐτέρπη, 114, 196 Ιωάννης 6ος Καντακουζηνός, 154, 155,
Εὐτέρπης, 24, 101, 171, 196, 198, 199 156
Ζίχνα, 154, 156, 157 Κάναστρον, 83, 84, 216
Ἠδῶνας, 14, 35, 37, 38, 239 Κασανδρηνόν, 29, 31
Ἠδωνίδος, 26 Κερκίνη, 4, 6
Ἠδωνίδος παραλίου, 26, 95 Κερκινίτιδα, 6
Ἠδωνικὴ πόλις, 38, 238 Κερκινῖτιν, 66
Ἠδωνικὸν πολισμάτιον, 61, 243 Κόνοζο, 253
Ἠδωνοί, 34 Κόνοζον, 78, 79, 226, 227, 253
Ἠδωνοὶ, 82, 103 Κόνοζος, 1, 226, 227, 252, 253
Ἠδωνοὶ δὲ καὶ Βισάλται, 82 Κρηνίδες, 90, 218, 246
Ἠδωνοὶ καὶ Βισάλται, 87 Κρήστων, 99
Ἠδωνῶν, 25, 82, 93, 103, 240, 242, 246, Κωνσταντίνος 7ος Πορφυρογένητος,
254, 256 130, 131, 133, 134, 135
Ἠδωνῶν βασιλεύων, 25, 103 Λέων της Αμφίπολης, 8
Ἠδωνῶν δ' οἱ μὲν Μυγδόνες, 82 Μακεδονία, 36
259
Μακεδονίαν, 30, 31, 35, 64, 66, 85, 99, ποταμός ἐστι, 78, 79, 193, 226, 253
128, 136, 139, 178, 179, 216, 224, 244 ποταμὸς Θρᾴκης, 32, 185, 186, 191, 200,
μυθολογία, 4, 102, 123, 252 203
Μυρίκην, 75, 159 ποταμὸς ὠνομασμένος, 47, 48, 210
Μυρκινία, 162, 238, 239, 248 ποταμὸςΘρᾴκης, 33
Μυρκίνιος, 162, 248 ποταμοῦ δίνας ἐμβάλῃ, 106, 116
Μυρκινίων, 239 ποταμοῦ καὶ Σεῤῥῶν, 177
Μυρκιννίαν, 76, 162, 243, 244, 248 ποταμοῦ τοῦ Στρυμόνος, 180
Μύρκινον, 61, 240, 241, 242, 243, 246, Ῥεντίνης, 28, 145, 158
254, 256, 257 Ῥῆσον, 17, 41, 113, 171, 194, 196, 201
Μύρκινος, 19, 52, 76, 85, 162, 216, 238, Ρήσος, 4, 9, 102, 224
241, 243, 244, 248, 255 Ῥῆσος, 24, 41, 87, 88, 89, 101, 195, 196,
Μύρκινός, 38, 238 198, 199
Μυρκίνου, 104, 246 Ῥήσου, 79, 107, 195, 196, 227, 253
Μύσων, 40, 114, 116 Ῥωμαῖοι, 129, 141, 152, 156, 157
Νικηφόρος Γρηγοράς, 177, 178, 179, Σαμσάρης, 9
180, 181, 182 Σέρραις, 142
Ξέρξῃ, 20, 23, 54, 56 Σέρρας, 28, 140, 146, 157
Ξέρξης, 21, 23, 53, 55, 57, 85, 118, 130, Σερρών, 4, 6, 7, 8, 9
186, 188, 191, 201, 202, 217, 219 Σερρῶν, 146
Ὀδόμαντες καὶ Ἠδωνοὶ, 87, 88 Σιγγιτικὸν, 83, 84, 215
Ὀδομαντικήν, 99, 131 Σιγγιτικὸν κόλπον, 83, 84, 215
Οἰσύμη, 26, 38, 61, 64, 66, 95, 218, 238, Σιγγιτικῷ κόλπῳ, 83, 84, 96, 216
243 Σιδηρόκαστρον, 155
Οἰσύμην, 26 Σκαπτῇ ὕλῃ, 124, 131
Ὅμηρος, 76, 101, 114, 136, 158, 160, 161, Σκάρδου ὄρους, 96
165, 171, 173, 197, 200, 222 Σκόμβρου, 14, 24, 27, 34, 71, 229
Ομήρου, 102, 165, 167, 168, 170, 171, Σκοτοῦσσα, 89, 90
172, 173, 197, 198, 199, 214, 219, 222 Σούδα λεξικόν, 207, 208, 249
Παγγαῖον, 73, 85, 212, 216, 245, 251 Στάγειρα, 26, 86, 87, 95, 217, 219
Πάγγαιον, 14, 18, 21, 22, 35, 44, 55, 66, Στράβων, 75, 76, 80, 81, 82, 83, 84, 85,
167, 168, 169, 250, 255 86, 87, 88, 89, 90, 166, 215, 216, 218,
Πάγγαιον ὄρος, 21, 22, 55, 66, 167, 168, 220, 221, 243, 244
169, 250 στρατηγὸς Στρυμῶνος, 134, 136
Παίονας, 14, 20, 21, 34, 52, 55, 89, 90, Στρούμα, 4, 5
167, 168, 173, 224, 240, 250 Στρυμμόνα κώμας, 156
Παίονες, 19, 20, 22, 51, 53, 56, 80, 82, 90, Στρυμόνα, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14,
167, 168, 169, 173, 218, 240 16, 19, 20, 21, 22, 25, 27, 28, 29, 30, 31,
Παιόπλας, 21, 55, 250 32, 34, 35, 40, 45, 52, 55, 58, 61, 65, 66,
Παλαιστίνο, 253 78, 88, 89, 100, 103, 107, 108, 109, 110,
Παλαιστῖνος, 78, 79, 227, 253 123, 127, 128, 139, 141, 142, 145, 149,
Παλλήνῃ, 83, 84, 216 151, 153, 154, 158, 167, 168, 169, 170,
πέλας Ἠδωνῶν, 200 173, 178, 179, 180, 182, 189, 191, 192,
Πιερίας Πίερας, 14, 35 194, 195, 204, 205, 208, 238, 241, 249,
Πλούταρχος, 10, 45, 46, 226 250
ποτάμιος θεός, 102 Στρυμόνα ἐκ τοιούτων πηγῶν, 179
ποταμὸς, 41, 47, 50, 62, 63, 64, 66, 74, 75, Στρύμονα καταλαμβάνει, 140
89, 90, 93, 96, 104, 117, 120, 137, 138, Στρυμόνα ποταμὸν, 20, 53, 110, 153, 154
144, 146, 160, 161, 162, 163, 183, 185, Στρύμονα χρύσεια, 115
186, 189, 191, 197, 200, 202, 203, 204, Στρύμονα χωρία, 148
210, 211, 214, 222, 226, 247 Στρυμόνα χωρίοις, 152
260
Στρυμόνας, 4, 5, 7, 8, 9, 11, 102 212, 214, 216, 219, 221, 222, 225, 226,
Στρυμόνι, 13, 15, 16, 19, 20, 21, 23, 33, 227, 228, 229, 238, 244, 246, 251, 252,
37, 39, 45, 51, 54, 57, 58, 59, 60, 61, 67, 254
70, 76, 97, 99, 107, 112, 114, 124, 127, Στρύμονος, 26, 106, 109, 116, 193, 205
130, 131, 153, 155, 158, 159, 167, 168, Στρυμόνος Βισαλτία, 62, 63, 93, 137,
169, 170, 183, 196, 203, 206, 229, 230, 138, 160, 203
243, 244 Στρυμόνος ἡ Παιονία, 82
Στρυμόνιαι, 47, 49, 50, 111, 112, 174, Στρυμόνος καὶ πάσης Μακεδονίας, 100,
209, 210, 211, 213, 214, 215 131
Στρυμόνιαι ἐγχέλεις, 47 Στρυμόνος κικλήσκεται, 17, 18, 41, 43
Στρυμονίην, 23, 57, 206, 224 Στρυμόνος μέχρι Νέστου, 81
Στρυμονίης, 91, 206 Στρυμόνος τοῦ Θρᾳκῶν, 163
Στρυμονικόν, 83, 84, 215, 226 Στρυμόνος τοῦ ποταμοῦ πόλεων, 181
Στρυμονικός, 4, 215, 224 Στρυμών, 4, 5, 9, 12, 17, 41, 47, 50, 68,
Στρυμονικὸς κόλπος, 217 74, 89, 90, 96, 119, 121, 123, 144, 162,
Στρυμονικού, 6 163, 175, 186, 187, 188, 207, 210, 211,
Στρυμονικοῦ κόλπου, 85, 118, 217, 219 214, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229,
Στρυμονικῷ, 26, 83, 84, 90, 95, 216, 218 230, 231
Στρυμόνιοι, 20, 21, 54, 60, 162, 163, 175, Στρυμὼν, 18, 19, 24, 26, 27, 32, 33, 44,
214, 223, 230 51, 62, 63, 64, 66, 71, 78, 79, 86, 87, 88,
Στρυμόνιον, 117, 119, 160, 161, 221 89, 90, 92, 96, 120, 121, 137, 138, 143,
Στρυμόνιος, 4, 17, 42, 117, 166, 175, 221, 144, 146, 167, 168, 169, 172, 185, 186,
222, 223, 224, 226, 252 191, 193, 197, 200, 203, 204, 217, 227,
Στρυμονίου βορέαο, 74, 97, 162, 163, 253
214, 230 Στρυμὼν δὲ ποταμὸς Θράικης, 186
Στρυμονίου πελάγους, 13, 69, 187, 190, Στρύμωνος, 40, 114, 116
192 Στρυμῶνος ποταμοῦ, 176
Στρυμονίς, 75, 162, 163, 214, 224 Τερείνης, 26, 109, 253, 254
Στρυμονιτῶν συμμάχων, 125 Τιμόθεος, 106, 185
Στρυμόνος, 5, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, Τροίᾳ, 17, 24, 101, 167, 168, 171, 195
19, 20, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 31, Τροίας, 4, 9, 44, 161, 167, 168, 169, 197,
34, 35, 38, 39, 41, 42, 43, 44, 46, 50, 51, 248
53, 56, 57, 59, 62, 64, 66, 68, 69, 71, 72, Φάγρης, 55, 64, 84, 85, 99, 216, 244
73, 74, 75, 77, 80, 81, 82, 84, 85, 87, 88, Φαραγγίτης, 72, 251
89, 90, 92, 93, 94, 95, 99, 101, 102, 104, Φίλιπποι, 85, 90, 216, 218, 245
105,108, 117, 119, 122, 123, 124, 126, Φιλίππους, 90, 104, 165, 218, 246, 249
128, 129, 131, 132, 133, 134, 135, 137, Φυλλίδος, 184, 206
138, 139, 140, 142, 143, 144, 147, 150, Φυλλίς, 21, 22, 55, 167, 168, 169, 250
154, 157, 159, 160, 161, 162, 163, 171, Χαλκιδικὴν, 36
175, 176, 177, 178, 181, 183, 184, 186, Χερονήσῳ, 166, 222
188, 189, 191, 192, 195, 196, 198, 199, Χερρονησία, 166, 220
200, 201, 202, 203, 204, 207, 208, 209, Χερρόνησος, 65, 184
TLG Texts doing_search Μυρκιν tlg Go

261
TLG Texts doing_search Στρυμονιος tlg Go
TLG Texts doing_search Στρυμονικ tlg Go

Οδυσσέας Γκιλής. ΣΤΡΥΜΩΝ-Ποταμός. Κόνοζος-Παλιστίνος. Αποσπάσματα Από Αρχαία, Βυζαντινά, Θεολογικά Κείμενα-Θεσσαλονίκη 2018

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Οδυσσέας Γκιλής. ΣΤΡΥΜΩΝ-Ποταμός. Κόνοζος-Παλιστίνος. Αποσπάσματα Από Αρχαία, Βυζαντινά, Θεολογικά Κείμενα-Θεσσαλονίκη 2018

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα

Ενημερωτικό σημείωμα ............................................................................................................ 3

Τερείνης και Άρεως ............................................................................................................... 253

Το υλικό της εργασίας αυτής προέρχεται από πάρα πολλές

Ο Στρυμόνας ποταμός ήταν πολύ γνωστός στον αρχαίο κόσμο,

LIDDELL & SCOTTΛεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας

Στρῡμών, -ῶνος, ὁ, Στρυμόνας, ποταμός της Θράκης, σε Ησίοδ., Ηρόδ.·

O Στρυμόνας Από τη Βικιπαίδεια,

Η λεκάνη απορροής του καλύπτει έκταση 17.300 τ.χλμ., από αυτά τα

Ο ποταμός είναι πλούσιος σε φερτές ύλες που προσχώνουν συνεχώς στην

Όνομα και Μυθολογία

Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία ο Στρυμών ήταν βασιλιάς της

μετονομάστηκε σε Στρυμόνα (Ψευδοπλούταρχος, Περὶ ποταμῶν καὶ ὄρων

Tο προηγούμενο όνομα του ποταμού ήταν Παλαιστίνος από το όνομα του

Στην αρχαία Ελληνική γλώσσα και την καθαρεύουσα συναντάται ως

Η σημασία του στον αρχαίο κόσμο

Ο Στρυμόνας ποταμός ήταν πολύ γνωστός στον αρχαίο κόσμο, όπως

...πνοαὶ δ᾽ ἀπὸ Στρυμόνος μολοῦσαι

κακόσχολοι, νήστιδες, δύσορμοι, βροτῶν ἄλαι, ναῶν ‹τε› καὶ πεισμάτων

(Κι ήλθαν πνοές απ᾽ τον Στρυμόνα πούκαμαν να πλανώνται σε πληκτική

Επειδή σε αυτόν οφειλόταν η μεγάλη ευφορία της πεδιάδας της Βισαλτίας

Πηγάζει από το όρος Βίτοσα (Витоша), νοτιοδυτικά της Σόφιας, σε

εκτεταμένων καταστροφών από πλημμύρες. Τα αρδευτικά κανάλια

Ο Στρυμόνας συμβάλλει με τον Αγγίτη, ο οποίος πηγάζει στις νότιες

Στην Ελλάδα, οι κυριότεροι παραπόταμοι που τροφοδοτούν τον Στρυμόνα

Παλαιότερα, ο Στρυμόνας, επειδή είχε αβαθή φυσική κοίτη, πλημμύριζε

Στο βουλγαρικό έδαφος υπάρχει ένα υδροηλεκτρικό φράγμα, ενώ στο

Στις όχθες του ποταμού υπάρχει ποικιλία υδρόβιας βλάστησης από

Στο βουλγαρικό έδαφος, ο ποταμός διασχίζει αραιοκατοικημένες περιοχές,

Ο ποταμός από την Αμφίπολη.

Αρχαίο νόμισμα με τον ποταμό Στρυμόνα

Η τυρβώδης ροή του ποταμού.

 Britannica Concise Encyclopedia, 2006

4. [2] Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορία των Σερρών κατά την αρχαία και

 Ο καθρέφτης του ουρανού (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)

Larousse Grand dictionnaire universel du XIXe siècle.

STRYMON, fleuve de la Macédoine. Il formait, sous le règne de

Στρυμόνας (ο) ποταμός τής Βαλκανικής Χερσονήσου, που πηγάζει από

ατρυμονικός, - ή. -ό.[ετυμ. αρχ. Στρυμών. -όνος, αγν. ετύμου!.

Αποσπάσματα από αρχαία κείμενα. Χρονολογική εμφάνιση.

1. Ησίοδος Θεογονία (8/7 B.C.?) Line 339

2. Αισχύλος Supplices (6-5 B.C.) Line 255

3. Αισχύλος Persae (6-5 B.C.) Line 497

4. Αισχύλος Persae (6-5 B.C.) Line 867-869

οἷαι Στρυμονίου πελάγους Ἀχελωίδες εἰσὶ πάροικοι (867-869)

λίμνας τ’ ἔκτοθεν αἳ κατὰ χέρσον ἐληλαμέναι πέρι (871-872)

5. Αισχύλος Agamemnon (6-5 B.C.) Line 192

πνοαὶ δ’ ἀπὸ Στρυμόνος

6. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 1 chapter 98 section 1 line 1

7. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 1 chapter 100 section 3 line 1

8. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 2 chapter 96 section 3 line 4

9. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 2 chapter 97 section 2 line 2

10. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 2 chapter 99 section 3 line 5

11. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 2 chapter 99 section 4 line 3

12. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 2 chapter 101 section 3 line 1

13. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 4 chapter 50 section 2 line 1

14. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 4 chapter 102 section 1 line 2

15. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 4 chapter 102 section 3 line 8

(1) Ἐπὶ ταύτην οὖν ὁ Βρασίδας ἄρας ἐξ Ἀρνῶν τῆς Χαλκι-

16. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 4 chapter 108 section 1 line 4

17. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 4 chapter 108 section 7 line 1

18. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 5 chapter 7 section 4 line 3

19. Θουκυδίδης (5 B.C.) Book 7 chapter 9 section 1 line 3