SLUŽBENI GLASNIK
Unsko-sanskog kantona
30. januara 2012.
Godina XVI - Broj 3
BIHAĆ
103.
Na osnovu člana 16. Zakona o Vladi Unsko-
Sanskog kantona (Službeni glasnik Unsko-
sanskog kantona” broj: 5/08), a u vezi sa članom
13. stav 1. Zakona o koncesijama (“Službeni
glasnik Unsko-sanskog kantona” broj: 10/03 i
7/09),Vlada Unsko-sanskog kantona na sjednici
održanoj 12.01.2012. godine, donosi:
DOKUMENT
O POLITICI DODJELE KONCESIJA
I - UVOD
Koncesija u osnovi znači davanje prava na
korištenje određenih prirodnih resursa ili javnih
dobara koje izvršna i zakonodavna tijela vlasti
Unsko-sanskog kantona ustupaju domaćoj ili
stranoj osobi, prema donesenim zakonima u Bosni
i Hercegovini i Unsko-sanskom kantonu, pod
određenim uvjetima i na određeni rok. Koncesije
kao oblik ulaganja nastale su još u doba Starog
Rima, a davanje koncesija postaje značajnije i
Izdanje na bosanskom
jeziku
sve prisutnije nastankom i razvojem savremenog
kapitalističkog sistema privređivanja.
Savremeni procesi globalizacije i
internacionalizacije državnih ekonomija,
te stvaranje pretpostavki za jačanje tokova
regionalnog povezivanja i ekonomskog
integriranja u Evropsku uniju, aktuelizira potrebu
krupnih kapitalnih infrastrukturnih investiranja,
posebno u području prirodnih bogatstava,
energetike, voda, veza i sl. Nesumnjivo je da
realizacijom toga, zahtjeva veoma opsežna
investicijska sredstva, kojima ne raspolaže
većina zemalja koje se nalaze u tranzicijskim
procesima. Stoga su ove zemlje nedvojbeno
upućene na potrebu angažiranja stranog kapitala,
kao i domaćeg privatnog kapitala za realiziranje
spomenutih ciljeva i interesa.
Davanje koncesija jedan je od posebno
pogodnih oblika angažiranja privatnog, stranog i
domaćeg kapitala, u svrhu finansiranja investicija
u području korištenja prirodnih resursa ili
izgradnje infrastrukturnih objekata i drugih javnih
dobara u općoj upotrebi.
Uvođenje instituta obavljanja djelatnosti na
osnovu koncesionih prava, postaje neophodno
Broj 3 - Strana 98 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
u zemljama koje su u postupku privatizacije i
tranzicije društveno ekonomskih odnosa.
II - PRAVNI OSNOV ZA DODJELJIVANJE
KONCESIJE
Ova oblast uređena je sljedećim zakonima i
pravilnicima:
- Zakon o koncesijama BiH (“Službeni glasnik
BiH“ broj: 32/02);
- Zakon o koncesijama FBiH (“Službene novine
FBiH“ broj: 40/02);
- Zakon o koncesijama Unsko sanskog kantona
(“Službeni glasnik Unsko - sanskog kantona”
broj: 10/03 i 7/09);
- Zakon o geološkim istraživanjima (“Službeni
glasnik Unsko - sanskog kantona” broj:19/11);
- Zakon o rudarstvu (“Službeni glasnik Unsko -
sanskog kantona” broj:19/11);
- Zakon o unutarnjem cestovnom prometu
(“Službene novine FBiH“ broj: 23/98);
- Pravilnik o kriterijima, postupku i načinu
usklađivanja i registracije redova vožnje
(“Službene novine FBiH” broj: 34/03);
- Zakon o prostornom uređenju (“Službene novine
FBiH“ broj: 52/02);
- Zakon o cestama Federacije Bosne i Hercegovine
(“Službene novine FBiH“ broj: 06/02);
- Zakon o građenju (“Službene novine FBiH “
broj: 55/02);
- Zakon o građevinskom zemljištu (“Službene
novine FBiH “ broj: 25/03);
- Zakon o poljoprivrednom zemljištu (“Službene
novine FBiH“ broj: 52/09);
- Zakon o vodama (“Službene novine FBiH“ broj:
18/98);
- Odluka o davanju saglasnosti na tekst pravila
o utvrđivanju naknade za koncesije (“Službene
novine FBiH broj: 67/06);
- Uredba o koncesijama na vodama i javnom
vodnom dobru (“Službene novine FBiH, broj:
8/2000);
- Zakon o slatkovodnom ribarstvu (“Službeni list
RBiH” broj: 35/79);
- Zakon o lovstvu (“Službeni list RBiH”
broj:7/77);
U fazi usklađivanja i donošenja seta
materijalnih propisa, definirati će se koncesioni
postupci u oblastima čiji su resursi predmet
dodjele koncesija po Zakonu o koncesijama
Unsko-sanskog kantona.
Vlada Unsko-sanskog kantona će odlučivati o
dodjeli koncesija za:
1) korištenje vodotoka i drugih voda na području
Kantona;
2) izgradnja hidroenergetskih objekata do 5 MW;
3) izgradnja i korištenje hidroakumulacija na
području Kantona;
4) istraživanje i/ili korištenje energetskih,
metaličnih i drugih mineralnih sirovina
uključujući sve vrste soli i solnih voda
utvrđenih posebnim zakonom;
5) istraživanje i/ili korištenje, sirove nafte i
zemnog gasa;
6) korištenje građevinskog zemljišta, za istra­
živanje, gradnju i korištenje objekata različitih
namjena, uključujući i vjetroelektrane instalirane
snage do 5 MW po jednoj vjetroturbini;
7) lovstvo i ribolov;
8) javni linijski prijevoz lica;
9) korištenje ljekovitih, termalnih i mineralnih
voda;
10) istraživanje i/ili korištenje nemetalnih mine­
ralnih sirovina, uključujući sve sekundarne
mine­ralne sirovine utvrđene posebnim
zakonom;
11) hidromelioracioni sistemi i sistemi za vađenje
materijala iz vodotoka i vodnih površina;
12) korištenje poljoprivrednog zemljišta koje je
katastarski i gruntovno usklađeno;
13) hoteli i ostali turistički objekti;
14) obavljanje djelatnosti komunalnih i drugih
javnih službi uključujući izgradnju i korištenje
vodovodne mreže, kanalizacionih sistema,
toplifikacionih sistema, distributivne mreže
zemnog plina, te poslove čišćenja naselja,
prikupljanje, odvoz i zbrinjavanje krutog
otpada.
Usvajanjem Zakona o koncesijama, izraženo
je jasno opredjeljenje za unapređivanje razvoja
infrastrukture, pružanje usluga i eksploatiranja
prirodnih resursa finansiranjem kroz dodjelu
koncesija.
U nedostatku vlastitih izvora finansiranja,
a polazeći od temeljnih opredjeljenja za
promjenom vlasništva i razvojem na tržišnim
osnovama, Unsko-sanski kanton, želi dati poticaj
privatizacijskim procesima i izravnim stranim
ulaganjima, uvođenjem dodjele koncesija u
onim sektorima koji ne mogu biti predmetom
privatizacije. Ovo, tim prije, kada se imaju u vidu
finansiranja ambicioznih razvojnih programa i
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 99
investiranja u krupne infrastrukturne kapacitete i
druge javne objekte, posebice one koji čine osnovu
uspješnog uključivanja Bosne i Hercegovine kao i
Unsko-sanskog kantona u aktuelne regionalne i
euroekonomske integracijske procese.
Na Unsko-sanskom kantonu skoncentrisana su
ekonomski značajna i prirodna dobra,izgrađena
je i planirana izgradnja niza infrastrukturnih i
energetskih objekata, izvršena je vlasnička
pretvorba velikog broja privrednih subjekata
koji koriste prirodna dobra i koji bi dodjelom
koncesije na prirodna bogatstva, mogli dati
značajan doprinos zapošljavanju i ukupnom
razvoju kantona.
Na temelju dosadašnje iskorištenosti tih
potencijala i realnih mogućnosti njihova
razvoja,javlja se potreba za njihovim daljnjim
istraživanjem, izgradnjom, eksploatiranjem i
korištenjem u skladu sa savremenim dostignućima
nauke, tehnike i tehnologije, te njihovim
racionalnim upravljanjem prema međunarodnim
standardima.
Radi privlačenja stranog ili anagažiranja
domaćeg kapitala,moraju se stvarati povoljni uvjeti
za poslovanje, odnosno povoljno investicijsko
ozračje za strane i domaće investitore.
Unapređenje investicijske klime, podra­
zumijeva sve one mjere koje poduzima i provodi
izvršna i zakonodavna vlast, na stabiliziranju
ukupnog političkog i ekonomskog stanja u zemlji.
III - MINERALNE SIROVINE
Na području Unsko – sanskog kantona,
evidentirano je trinaest mineralnih resursa koji će
u narednom periodu biti interesantni za dodjelu
koncesija.
Od nemetaličnih mineralnih sirovina
zastupljeni su: dolomit, krečnjak, arhiktektonsko
– građevinski kamen, gips, barit, kvarcni pijesak,
glina i tuf. Mangan i boksit su evidentirani kao
metalične mineralne sirovine, a od energetskih
mineralnih sirovina zastupljeni su mrki ugljevi.
Na području Kantona prisutne su također
mineralne, termalne i termomineralne vode.
Većina ovih mineralnih resursa, odlikuje se
visokim stepenom geološke istraženosti, te se u
daljim istraživanjima, mogu pronaći nova ležišta i
proširiti njihov spektar upotrebe.
1. LEŽIŠTA UGLJA
Naslage uglja u Unsko-sanskom kantonu
koncentrisane su u dva ugljena bazena: Sansko
– kamengradskom i Cazinsko – tržačkom. U
okviru Sansko – kamengradskog ugljenog bazena,
ugalj je istraživan u lokalitetima: Husinovci,
Dobrijevići, Suhači, Zurići i Fajtovci, dok je
u Cazinsko – tržačkom otkriven u : Gnjilavcu,
Cazinu, Mutniku, Pjanićima, Tržcu , Crnaji,
Šturliću, Kovačevićima, Ćajićima, Beganovićima
i Liskovcu.
1.1. SANSKO – KAMENGRADSKI UGLJENI
BAZEN
Sansko – kamengradski ugljeni bazen nalazi se
u sjeverozapadnoj Bosni, između Sanskog Mosta
na istoku i Lušci Palanke na zapadu.
Formiran je duž velike tektonske zone i
predstavlja potolinu pravca istok-zapad. U
centralnom dijelu bazena je naselje Kamengrad,
po kome je i bazen dobio ime. U zapadnoj
sinklinali je do početka rata aktivna jama
“Fajtovci”, dok su u istočnoj sinklinavi radovi
obustavljeni (jame: “Kamengrad”, “Husinovci”,
“Dobrijevići”, “Suhača” i “Zurići”).
Južnim obodom bazena prolazi magistralni put
Sanski Most – Lušci Palanka – Bosanska Krupa,
a istočnim obodom bazena magistralni put Ključ-
Prijedor-Banjaluka, tako da je bazen povezan sa
važnijim industrijskim centrima koji su i najveći
potrošači uglja.
Hidrogeološku mrežu bazena čini rijeka Sana
sa svojim pritokama Blihom i Zdenom.
Prva eksploatacija je započeta u Istočnoj
sinklinali još 1920. godine kada je otvorena jama
“Suhača” a četiri godine kasnije, nešto sjevernije
otvorena je i jama “Zurnići”.
Poslije II svjetskog rata, 1948. godine započeta
su detaljna geološka istraživanja na području sela
Došci, Suhača i Demirovići. Urađena je geološka
karta 1 : 25 000, a neposredno poslije toga
započeta su i dubinska bušenja do 1951. godine,
kada su utvrđene i priznate rezerve od oko 8,9
miliona tona. Na osnovu toga su otvorene i jame
“Nova jama Kamengrad” i jama “Husimovci”.
Na osnovu geoloških istraživanja na području
sela Dobrijevići, Došci, Fajtovci i Orašje otvorena
je i do danas aktivna jama “Fajtovci”.
Priznate bilansne reserve A+B kategorije
iznosile su 5,9 miliona tona sa dokazanim
kvalitetom uglja od 4.383 Kcal.
Broj 3 - Strana 100 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
Na bazi rezultata detaljnih geoloških
istraživanja na području Zlauša (1983.-1985.)
otvoren je površinski kop “Zlauše”.
Pred sami rat 1991. i 1992. godine eksploatacija
uglja se vršila u jami “Fajtovci” i površinskom
kopu “Zlauše”.
Unutar slatkovodnih sedimenata tercijera
ovoga bazena utvrđene su dvije zone glavna i
krovinska.
Debljina čistog uglja varira od 3,2 – 20,3 m. U
istočnoj sinklinali debljina glavne ugljene zone je
oko 10 m, a čisti ugalj je oko 3m.
Ugalj glavne ugljene zone i krovinske ugljene
zone je kvalitetom sličan i odgovara slabijim
mrkim ugljevima. Donja kalorična vrijednost
kreće se od 11.758 KJ (2.807 Kcal) do 18.695
KJ ( 4.463 Kcal). Sadržaj pepela varira od 8,61
do 30,31 % , ukupna vlaga od 18,33 – 30,0 % a
ukupni sumpor od 2,95 do 6,05 %.
Ugalj glavnog ugljenog sloja u okviru cijelog
ležišta odlikuje se dosta postojanim kvalitetnim
osobinama. Kvalitet se poboljšava sa povećanjem
dubine.
Prosječna donja kalorična vrijednost uglja
glavnog ugljenog sloja je oko 3 680 Kcal (15 420
KJ) , sadržaj pepela 19,37 %, ukupna vlaga 27,92
%, ukupni sumpor 4,2 %.
Na osnovu dostupne dokumentacije izdvojene
su eksploatacione rezerve:
A - 3.400.000 t
B - 38.542.000 t
C1 - 26.929.000 t
A+B+C1 - 68.871.000 t
Da su rezerve ovjerene kod nadležnog državnog
organa, može se zaključiti po izvještaju o stanju
rezervi u Sansko-kamengradskom bazenu, gdje
stoji da su ukupne rezerve 133.240.000 t uglja od
čega su bilansne reserve (A+B+C1) 127.462.000
t, a vanbilansne 10.778.000 t. Očigledno se radi o
ovjerenim rezervama u jami “Fajtovci”.
Površinski kop “Zlauše” radi od 1986. godine.
Imao je ovjerene eksploatacione rezerve na dan
31.12.1985.godine.
A - Kategorija 797.198 t
B - Kategorija 4.201.565 t
C1 - Kategorija 4.282.870 t
A+B+C1 9.282.633 t
Verifikovane rezerve u Unsko-kamengradskom
ugljenom bazenu do 1990. godine su:
A - 6.744.000 t
B - 91.294.000 t
C1 - 85.690.000 t
A+B+C1 - 183.838.000 t
Potencijalne C2 rezerve 131.727.000 t
Pred sami rat (1991. i 1992.) eksploatacija
uglja u Sansko-kamengradskom bazenu vršena je
u jami “Fajtovci” i površinskom kopu “Zlauše”.
Oslobađanjem Sanskog Mosta i okoline
zatečeno stanje u rudniku Kamengrad je:
- jama Fajtovci je potopljena na dva horizonta
(V i VI)
- površinski kop Zlauše - potopljen
- z atečena je određena geološko-tehnička
dokumentacija (elaborati, projekti i dr.)
Dalje neposredne aktivnosti u kamengradskom
ugljenom bazenu trebale bi biti tehničko
otklanjanje poplavljenih djelova ležišta, aktiviranje
proizvodnje u jami Fajtovci i dnevnom kopu
Zlauše, a potom pristupanje izrade programa za
daljna istraživanja sa ciljem ostvarenja planirane
proizvodnje, uvećanja postojećih kapaciteta i
davanje koncesije za pojedine lokalitete.
1.2. CAZINSKO – TRŽAČKI UGLJENI BAZEN
Cazinski ugljeni bazen nalazi se na krajnjem
zapadnom dijelu Bosne i Hercegovine. Ugljonosna
serija ovoga bazena proteže se od Gnjilavca
na jugoistoku, do Šturlića na sjeverozapadu, na
dužini od oko 20 km, i prosječnoj širini približno
oko 6 km. Površina produktivne serije iznosi
preko 120 km2.
U okviru ove prostrane, produktivne ugljene
serije ugalj je otkriven u lokalitetima: Gnjilavac,
Cazin, Mutnik, Pjanići, Tržac, Crnaja, Šturlić,
Kovačevići, Čajići, Beganovići i Liskovac.
Grad Cazin je najveće naseljeno mjesto u
ovome ugljenom bazenu. Udaljen je nešto preko
dvadesetak kilometara od najbliže željezničke
stanice Srbljani na unskoj pruzi Bosanski Novi
- Bihać - Split. Drugi važan saobraćajni pravac
povezuje Bihać sa Velikom Kladušom, Bužimom,
Otokom i Bosanskom Krupom.
Saobraćajne prilike su dobre, i za normalnu i
rentabilnu eksploataciju i izvoz uglja, ne bi bilo
nikakvih problema.
Prosječna nadmorska visina ugljenosnih terena
bazena Cazin-Tržac iznosi 250-350 m.
F. Katzer (1918) procjenjuje na 250.000 t
sigurnih i 30.000.000 t vjerovatnih rezervi uglja.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 101
Prema podacima bušotina, jamskih radova i
raskopa, sedimentna ugljenosna serija raščlanjena
je na tri litostratigrafske jedinice (zone):
1) povlatna zona, iznad uglja sastavljena je od:
laporaca i laporovitih glina;
2) u gljeni sloj interkalisan mjestimično
laporovitim glinama i pješčarima;
3) bazalna zona (baza uglja) sastavljena od glina,
pješčara i konglomerata.
Sloj uglja koji leži preko bazalne serije debeo
je 2-4,5 m.
U sadašnjem trenutku lignit-mrki ugalj ima
zadovoljavajuću debljinu i kvalitet u tri odjelita
lokaliteta i to: Pjanići, Crnaja i Šturlić. Debljina
sloja u Pjanićima je u prosjeku 2m, u Crnaji 3m
a u Šturliću preko 4,5 m. Ugljevi bazena Cazin-
Tržac pripada vrsti nešto lošijeg mrkog ugljena.
Na lokalitetu Pjanići i Crnaja, istražene su i
obračunate bilansne reserve A+B+C1 kategorije
od 2.797.000 tona, a vanbilansne C2 kategorije od
40.000.000 tona uglja. Bilansne rezerve izračunate
su na prostoru koji obuhvata samo 1,1 km2
sačuvanog produktivnog dijela bazena od 65 km2.
U toku rata 1993. i 1994. godine, na lokalitetu
Crnaje vršena je eksploatacija priručnim sredstvima
od strane GP “Rad” iz Cazina, kojom prilikom je
iskopano 2.200 tona mrkolignitnog uglja.
- Pored veoma niskog stepena istraženosti u
okviru Cazinsko-tržačkog bazena registrovano
je 11 nalazišta uglja.
- Samo na dva mjesta (Crnaja, Pjanići), sa ovako
niskim stepenom istraženosti operiše se s
40.000.000 tona C2 rezervi koje se uz dalje
doistraživanja mogu prevesti u bilansne.
- Od 65 km2 sačuvanog od erozije produktivnog
prostora geološki je ispitano samo 1,1 km2.
- Ugalj , kao mrki je nešto lošiji, ali niski sadržaji
sumporam (2,90) svrstavaju ga u kvalitetne.
- Od Sanskog Mosta (Kamengrad) do Karlovca u
Hrvatskoj nema drugih rudnika uglja.
- U odnosu na dosadašnje pokazatelje, smatramo
da bi se uz određena geološka istraživanja,
mogle povećati rezerve više desetaka puta.
IV - NEMETALIČNE MINERALNE
SIROVINE
1. LEŽIŠTA UKRASNOG KAMENA
1.1. Ležište bihacita “Maskara” - Bihać
Bihacit kao arhitektonsko-građevinski kamen
poznat je više stotina godina, a korišten je za
izgradnju objekata različite vrste i namjene.
Ležište “Maskara” se nalazi na uzvišenju
lokaliteta Maskara, istočno za oko 2 km vazdušne
linije od Bihaća.
U podnožju Maskare su podignuti pogoni
za preradu kamena koji su opremom u toku
rata znatno devastirani. Ležište je komunikacijski
povezano sa makadamskim i asfaltnim putem, s
pogonima za preradu, a dopremanje proizvoda za
tržište se može vršiti kamionskim transportom.
Po petrografskom sastavu bihacit je kalkarenit-
krečnjak. Struktura mu je zrnasta, veličina zrna
0,1-0,5 mm. Vezivo je pelitski kalcit. U stijeni
se nalaze rijetke ljušture fosila, koje su vidljive
samo pod mikroskopom. Na uspravno sječenim
površinama, uočljiva je slojevita tekstura koja se
odlikuje i smjenom više i manje poroznih slojeva
različitih po boji.
Ležište bihacita se nalazi u tjemenu blage
antiklinale, koja se pruža gotovo istok-zapad.
Korisna sirovina se javlja u vidu slojeva i banaka
sa proslojcima laporaca. Slojevi su blagog pada
15-200 u pravcu sjevera.
Nakon skidanja jalovine humusa i površinskih
laporaca debljine 0,2-0,50 m, otkrivaju se 1-6
m debeli bankoviti krečnjaci i ukoliko nisu
ispucali, režu se u blokove željenih dimenzija.
U suprotnom, ispucali dio banka se ostavlja, ili
vadi, i koristi u druge namjene. Po završetku
eksploatacije jednog banka u majdanu, pristupa se
skidanju laporaca i ulazi u sljedeći, te tako redom
do određene dubine.
Prema postojećoj dokumentaciji, dosadašnjim
istražnim radovima utvrđene bilansne rezerve od
1,4 miliona m3 A+B+C1 kategorije obezbjeđuju
duži vijek eksploatacije, a potencijalne rezerve
C2-kategorije prostor za dalja istraživanja ovog
vrijednog ukrasnog kamena.
Fizičko-mehaničke osobine bihacita,
zadovoljavaju standarde za primjenu u proizvodnji
arhitektonsko-građevinskog kamena, što se vidi iz
dobivenih rezultata:
Broj 3 - Strana 102 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.

Blokovi na osnovu kvaliteta iz ovog ležišta

max min sred. se mogu svrstati u grupu kvaliteta I, gdje je
Čvrstoća na pritisak (Mpa) iskorištenje 85-95 % i grupu II sa iskorištenjem
- u suhom stanju 60,0 49,0 55,4 75-85 %.
- u vodozasićenom stanju 41,5 31,5 37,2
Po kriteriju dekorativnosti Bihacit spada u
- poslije smrzavanja - - -
arhitektonsko-građevinski kamen velikih
2. Čvrstoća na savijanje (Mpa) 7,4 6,0 6,6 estetskih vrijednosti, naročito kod restauracije
3. Habanje ( cm3/50 cm2 ) 72,7 starih objekata te izgradnje novih objekata.
4. Upijanje vode ( % ) 16,82 % Mišljenja i prijedlog za dalji rad su sljedeća :
5. Poroznost ( % ) 10-38,4 % - obezbijediti uslove za nastavak eksploatacije
kamena u dijelovima ležišta gdje će ona biti
6. Postojanost na mrazu postojan
najekonomičnija
7. Zapreminska masa (kg/m ) 3
16,00 - za tržište obezbijediti samo najkvalitetnije
8. Stupanj gustoće 0,781 blokove
Rezani i polirani kameni proizvodi poznati pod - nabaviti opremu za rad na kamenolomu te
komercijalnim nazivom “Bihacit” nemaju visoki opremu za finalnu obradu, kao i ugradnja na
sjaj, već djeluju hrapavo i mat, lijepe blijedožute objektima
do svijetlosmeđe do bijele boje. - izvršiti detaljna geološka kartiranja ležišta kako
bi se dobio uvid u kvalitet kamena na do sada
Bihacit se može koristiti kao obložni kamen
otkrivenim etažama kamenoloma, što treba da
vertikalnih enterijera i eksterijera. Lako se
usmjeri kako dalju eksploataciju, tako da se
obrađuje klesanjem i rezanjem. Ne glača se.
ima dobra podloga za davanje koncesija za dato
Rezanjem pod raznim uglom dobiju se razlike
ležište,
u izgledu. Za spoljne obloge koriste se ploče
debljine 3 i više cm. - izvršiti pripremu za otvaranje ležišta iz podnožja
podine kao najpovoljniji način otvaranja ovog
Poznati objekti u kojima je ugrađen bihacit su ležišta,
zdanja u Budimpešti, Beču, Sarajevu, Zagrebu,
- uraditi Elaborat o rezervama u ležištu u skadu sa
Prištini i dr.
Zakonom o geološkim istraživanjima.
Mišljenja i prijedlog za dalji rad:
1.2. Ležište “Ružica” – Bihać
Obzirom na utvrđene rezerve kamene mase,
Odlukom Vlade Unsko-sanskog kantona
i uzimajući u obzir mogućnosti organizovanja
broj : 03-017-1231/2002 od 20.09.2002.
proizvodnje, ovo ležište spada u srednje do velika
godine, dodijeljena je koncesija na istraživanje
ležišta sa mogućom proizvodnjom i do 10.000 m3
i eksploataciju arhitektonsko-građevinskog
bloka godišnje.
kamena tipa “bihacit” na lokalitetu Ružica u
Dosadašnjim dugogodišnjim radom utvrđeno općini Bihać. Nakon toga, 08.11.2002. godine
je da se mogu dobiti blokovi veličine tombolona, sa privrednim društvom “Kamen” d.o.o. Bihać
1-3 m3, 3-5 m3 i više, što često zavisi i od opreme potpisan je koncesioni ugovor br. 008/2002
za rad na kamenolomu. za istraživanje i eksploataciju arhitektonskog-
Mogućnost dobijanja blokova iz ležišta je građevinskog kamena na ležištu “Ružica” na
takva, da se mogu zadovoljiti praktično period od 25 godina, od čega do 1 godine na
svi zahtjevi tržišta što ga svrstava u ležišta geološka istraživanja, počevši od dana dobijanja
izvanrednih mogućnosti. odobrenja za geološka istraživanja od nadležnog
organa i stupanja na snagu ugovora o koncesiji.
Izdašnost stijenske mase je neophodan
pokazatelj vrijednosti i ekonomičnosti ležišta koji 2. LEŽIŠTA DOLOMITA
pokazuje udio blokova “komercijalnih” kategorija Dolomiti uopšte, pa i Unsko – sanskog
u ležištu. kantona, sve više dobivaju na značaju zbog
Prosječna iskorištenost bloka je oko 22 %, što sve veće primjenljivosti u raznim industrijskim
je visoko iskorištenje kada se poredi sa drugim granama i svoje ekonomske vrijednosti u okviru
ležištima, međutim, ona mogu biti i daleko veća nemetaličnih mineralnih sirovina.
obzirom na uslove u ležištu ali je usko povezana Dolomiti su, inače, karbonatne stijene koje
sa opremom za eksploataciju. se u osnovi sastoje od minerala dolomita koji
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 103
je po hemijskom sastavu dvojna karbonatna so
kalcijuma i magnezijuma.
Hemijski sastav dolomita je blizak sastavu
krečnjaka, ali je kod dolomita dominantan
magnezijum, koji, kad je čist, sadrži 30,41%
CaO, 21,86% MgO i 47,74% CO2.
Skoro redovno dolomiti sadrže primjese kao
što su: kalcit, gips, anhidrit, magnezit, oksidi i
hidroksidi željeza, pirit, siderit, kvarc, opal i dr.
Imajući u vidu odnos kalcita i dolomita, u
prirodi se sreću različiti prelazi od skoro čistih
dolomita do krečnjaka. “Čistim” dolomitom
se označava ona masa koja sadrži ispod 5 %
kalcita. Dolomiti ispod 16 % MgO predstavljaju
dolomitične krečnjake, ali sa većim sadržajem od
20 % gline smatraju se laporovitim dolomitima.
Dolomiti u prirodi mogu biti pjeskoviti, laporoviti,
željezoviti, manganoviti itd.
Dolomitske naslage Unsko – sanskog kantona
stvarane su gotovo kontinuirano kroz cijelu
geološku periodu trijas, paralelno sa krečnjacima,
te se njihov razmještaj, uglavnom, poklapa.
Ekonomski interesantnim ležištima dolomita,
pored dovoljnih rezervi, smatraju se dolomiti koji
imaju određenu primjenu u industriji, a primjena
im je uslovljena kvalitetom kojeg zahtjevaju
pojedine industrijske grane.
Iz dosadašnje prakse zna se da se dolomiti
mogu koristiti:
- u proizvodnji vatrostalnih materijala,
- za izradu bazičnih opeka,
- kao topitelji u crnoj metalurgiji,
- u proizvodnji cementa,
- u staklarskoj, hemijskoj i gumarskoj industriji,
- u keramičkoj industriji,
- u poljoprivredi (kalcitfikacija zemljišta),
- u građevinarstvu (spravljanje betona i dr.)
- kao filterski materijal za prečišćavanje slane
vode.
Za sve navedene vrste primjene dolomita
postavljeni su jasni zahtjevi u pogledu kvaliteta
koji se u osnovi svode na: minerološka, hemijska,
granulometrijska, fizičko – mehanička svojstva i
boju dolomita.
Prema sadašnjem stepenu istraženosti, na
Unsko – sanskom kantonu nalazi se 24 ležišta
dolomita i još mnogo više prostranih naslaga
dolomita koja nisu istražena, a u perspektivi
mogu biti interesantna za dodjelu koncesija za
istraživanje i eksploataciju.
Navedena ležišta dolomita su sljedeća:
“Gata” – Bihać, “Dobrenica” – Bihać, “Palež”
– Bihać, “Lipa” – Bihać, “Džehveruša” – Cazin,
“Šišići” – Cazin, “Ostrožac” – Cazin, “Pjeskana”
– Velika Kladuša, “Sikirica” – Velika Kladuša,
“Vejnac” – Velika Kladuša, “Podzvizd” – Velika
Kladuša, “Gornji Purići” – Velika Kladuša,
“Topolski brijeg” – Bužim, “Zaradostovo” – Bužim,
“Glavica” – Bužim, “Ilića – do” – Bos. Krupa,
“Zloimenjak” – Bos. Krupa, “Mahmići” – Bos.
Krupa, “Ivanjska” – Bos. Krupa, “Potkraj” – Sanski
Most, “Miljevci” – Sanski Most, “Karagača” –
Sanski Most, “Donja Sanica” – Ključ, “Breščica”
– Ključ, “Bukovača” – Bos. Petrovac.
U daljem tekstu, a prema gornjem redosljedu
daće se najosnovniji podaci za ležišta na kojima
se izvršena geološka istraživanja nakon čega
se izdata rješenja kojim se potvrđuju geološke
rezerve i kvalitet dolomita:
2.1. Ležište “Gata” – Bihać
Ovo ležište nalazi se u ataru sela Gata 12 km
vazdušne linije sjeverno od Bihaća.
Komunikacijski je povezano asfaltnim
putem Bihać – Tržaška Raštela – Cazin.
Dolomiti su gornjokredni i javljaju se velikim
unutar poločastih krečnjaka iste starosti. Zadnji
petnaestak godina ovo ležište je u eksploataciji.
Inicijativom privrednog društva “Ikić – Comerc”
Bihać, pokrenute se aktivnosti oko pribavljanja
zakonom potrebne dokumentacije za eksploataciju
dolomita na navedenom lokalitetu. Od Federalnog
ministarstva energije, rudarstva i industrije
pribavljeno je odobrenje za geološka istraživanja.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – dolomita
na ležišu “Gata” kod Bihaća i isti je revidovan
u Federalnom ministarstvu energije, rudarstava i
industrije, nakon čega je izdato Rješenje broj: 04
– 312 – 1817/98 od 25.03.1999. godine kojim se
potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 31.000 m3
B – kategorije 69.000 m3
C1 – kategorije 416.000 m3
A+B+C1 516.000 m3
Potencijalne: C2 kategorije 300.000 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona i betonske galanterije,
- u niskogradnji za tamponske slojeve srednjeg
saobraćajnog opterećenja.
Broj 3 - Strana 104 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
Privredno društvo “Ikić – Comerc” d.o.o.
Bihać od Federalnog ministarstva energije,
rudarstva i industrije Mostar posjeduje Rješenje
Up/I broj: 07 – 18 – 461/02 od 03.10.2002.
godine kojim se odobrava eksploatacija dolomita
u eksploatacionom polju “Gata” kod Bihaća.
Shodno izdatom odobrenju, privrednom
društvu “Ikić – Comerc” d.o.o. Bihać,
dodijeliti koncesiju bez provedenog postupka,
shodno samoinicijativnoj ponudi u skladu sa
članom 27. Zakona o koncesijama. Na ležištu
kontinurano vršiti nova geološka istraživanja i
prekategorizaciju rezervi, čime bi se obezbijedila
proizvodnja za duži period.
2.2. Ležište “Dobrenica” – Bihać
Ovo ležište nalazi se na oko 4 km vazdušne
linije južno od Bihaća na području Lohovskih
brda. Pri izgradnji magistralnog puta Bihać –
Jajce ovo ležište služilo je kao pozajmište. Ležište
je otvoreno od strane firme “Vijadukt” Zagreb.
Na ležištu se posljednjih dvadesetak godina nije
vršila eksploatacija.
Programom razvoja privrednog društva
“Krajinaputevi” d.d. Bihać zbog velike udaljenosti
od kamenoloma “Lipa”, pristupilo se izradi
tehničke dokumentacije za ležiše “Dobrenica”
koje je udaljeno oko 5,5 km od separacije i
asfaltne baze “Lohovo”. Do ležišta je iz pravca
Lohova izgrađen pristupni put u dužini 5,2 km.
Od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije Mostar pribavljeno je odobrenje za
geološka istraživanja.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – dolomita na
ležišu “Dobrenica” kod Bihaća i isti je revidovan
u Federalnom ministarstvu energije, rudarstava i
industrije nakon čega je izdato Rješenje Up/I broj:
07 – 18 – 236/02 od 14.10.2002. godine kojim se
potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 541.000 m3
B – kategorije 1.670.000 m3
C1 – kategorije 471.000 m3
A+B+C1 2.682.000 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona i betonske galanterije,
- u niskogradnji za tamponske slojeve,
- frakcije kamenog agregata za projektovanje
asfaltnih mješavina.
Privredno društvo “Krajinaputevi” d.d. Bihać
od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije Mostar posjeduje Rješenje Up/I
broj: 07 – 18 – 234/03 od 27.05.2003. godine
kojim se odobrava eksploatacija dolomita u
eksploatacionom polju “Dobrenica” kod Bihaća.
Shodno izdatom odobrenju, privrednom
društvu “Krajinaputevi” d.d. Bihać, dodijeliti
koncesiju bez provedenog postupka, na osnovu
samoinicijativne ponude u skladu sa članom 27.
Zakona o koncesijama.
2.3. Ležište “Palež” – Bihać
Ležište Palež nalazi se na oko 9 km vazdušne
linije južno od Bihaća. Komunikacijski je
sa asfaltnog puta Bihać – Bos. Petrovac od
Dubovskog do Štrbačkog buka povezan
makadamskim putem. Udaljenost od Dobovskog
je oko 3 km. Ovo ležište je služilo kao pozajmište
za nasipanje šumskih puteva.
Inicijativom privrednog društva “A – C –
B ” d.o.o. Bihać, pokrenute se aktivnosti oko
pribavljanja zakonom potrebne dokumentacije za
eksploataciju dolomita na navedenom lokalitetu.
Od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije pribavljeno je odobrenje za geološka
istraživanja.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – dolomita
na ležišu “Palež” kod Bihaća i isti je revidovan
u Federalnom ministarstvu energije, rudarstava
i industrije nakon čega je izdato Rješenje Up/I
broj: 09 – 18 – 643/99 od 18.10.2000. godine
kojim se potvrđuju geološke rezerve sa stanjem
31.12.1999. god. i to:
A – kategorije 46.000 m3
B – kategorije 72.000 m3
C1 – kategorije 145.000 m3
A+B+C1 263.000 m3
Potencijalne C2 kategorije 1.000.000 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona i betonske galanterije,
- za proizvodnju frakcija kamenog agregata,
- u niskogradnji za tamponske slojeve.
U fazi je prikupljanje dokumentacije za
dobivanje odobrenja za eksploataciju. Nakon
dobivanja odobrenja dodijeliti koncesiju bez
provedenog postupka na osnovu samoinicijativne
ponude.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 105
2.4. Ležište “Lipa” – Bihać
Ovo ležište nalazi se pored asfaltnog puta
Bihać – Bos. Petrovac u reonu sela Lipa. Od
Bihaća je udaljeno oko 26 km. Dugi niz godina
služio je kao pozajmište za građevinski materijal,
gdje je eksploataciju vršilo privredno društvo
“Krajinaputevi” d.d. Bihać. Od 2000. godine ne
vrši se eksploatacija na navedenom lokalitetu. To
su trijaski dolomiti u blizini sela Lipa kod kojega
se nalazi i pojava boksita.
Ležište nije nikad sistematski istraženo, niti
posjeduje elaborat o rudnim rezervama.
Zbog velike udaljenosti od gradskih centara
nema ekonomsku vrijednost.
U alternativi je izgradnja regionalne deponije
čvrstog otpada u otkopanom prostoru.
2.5. Ležište “Džehveruša” – Cazin
Ovo veoma značajno ležište dolomita nalazi se
zapadno od Cazina, na oko 4,5 km i nalazi se uz
asfaltni put Cazin – Velika Kladuša. “Džehveruša”
je aktivan kamenolom.
Još 1982. godine izvršena su propisana
geološka istraživanja ovog ležišta gdje su
utvrđene bilansne rezerve A+B+C1 kategorije
20.400.000 m3. Treba istaći da se u Džehveruši
nalazi i preko stotnjak miliona m3 potencijalnih
rezervi dolomita.
Obzirom na stepen istraženosti, rezerve i
kvalitet te pogodne komunikacije, ovo je za
sada najznačajnije ležište dolomita na Unsko –
sanskom kantonu.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 07 – 18
– 681/01 od 07.05.2002. godine potvrđene su
geološke rezerve dolomita sa stanjem 31.12.2000.
god. i to:
A – kategorije 5.764.000 m3
B – kategorije 6.093.000 m3
C1-kategorije 1.588.000 m3
A+B+C1 13.445.000 m3
Domen primjene:
- p roizvodnja frakcija kamenog agregata
namjenjenih projektovanju cementnih betonskih
mješavina,
- p roizvodnja frakcija kamenog agregata
namjenjenih projektovanju mineralnih
mješavina za asfalte,
- proizvodanji mješavine kamenog agregata
namjenjene izradi donjih nosivih slojeva
kolovoza kolovoznih konstrukcija puteva -
tampona.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 07 –
18 – 47/00 od 05.06.2000. godine obnovljeno je
odobrenje za eksploataciju dolomita na ležištu
“Džehveruša” privrednom društvu “RAD” d.d.
Cazin.
Odlukom Vlade Unsko – sanskog kantona
broj: 03 – 017 – 317/2001 od 26.10.2001. godine,
privrednom društvu “RAD” d.d. Cazin dodjeljena
je koncesija za istraživanje i eksploataciju dolo­mita
na ležištu “Džehveruša” općina Cazin, na period
od 12,5 godina, nakon čega je potpisan Ugovor o
koncesiji br. 001/2002 od 22.04.2002. godine.
2.6. Ležište “Šišići” – Cazin
Ovo ležište nalazi se u neposrednoj blizini ležišta
“Džehveruša” u ataru sela Šišići. Zbog blizine
ležišta “Džehveruša” smatra se istim masivom a i
opšte karakteristike i domen primjene su isti.
Inicijativom privrednog društva
“HUREMAGIĆ” d.o.o. Cazin, pokrenute su
aktivnosti oko pribavljanja zakonom potrebne
dokumentacije za eksploataciju dolomita
na navedenom lokalitetu. Od Federalnog
ministarstva energije, rudarstva i industrije
pribavljeno je odobrenje za geološka istraživanja.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja, urađen
je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – dolomita
na ležišu “Šišići” kod Cazina i isti je revidovan
u Federalnom ministarstvu energije, rudarstava
i industrije nakon čega je izdato Rješenje broj:
04 – 1818/98 od 27.01.1999. godine kojim se
potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 22.000 m3
B – kategorije 259.000 m3
C1-kategorije 164.000 m3
A+B+C1 445.000 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona i betonske galanterije,
- u cestogradnji,
- u industriji boja, lakova, papira i sl.
Privredno društvo “HUREMAGIĆ” d.o.o.
Cazin od Federalnog ministarstva energije,
rudarstva i industrije Mostar posjeduje Rješenje
Up/I broj: 09 – 18 – 47/00 od 05.06.2000.
godine kojim se odobrava eksploatacija dolomita
u eksploatacionom polju “Šišići” kod Cazina.
Broj 3 - Strana 106 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
Odlukom Vlade Unsko – sanskog kantona
broj: 03 – 017 – 318/2001 od 26.10.2001. godine
privrednom društvu “HUREMAGIĆ” d.o.o.
Cazin dodjeljena je koncesija za istraživanje i
eksploataciju dolomita na ležištu “Šišići” općina
Cazin, na period od 10 godina. Ugovor o koncesiji
nije potpisan zbog nesaglasnosti općine Cazin.
2.7. Ležište “Ostrožac” – Cazin
Ležište Ostrožac nalazi se na oko 9 km
vazdušne linije južno od Cazina. Komunikacijski
je povezan sa asfaltnim putem Bihać – Cazin, od
Ostrožca povezan je makadamskim putem dužine
oko 1 km.
Inicijativom privrednog društva “Đuzel­
gradnja” d.o.o. Ostrožac, pokrenute su aktivnosti
oko pribavljanja zakonom potrebne dokumentacije
za eksploataciju dolomita na navedenom lokalitetu.
Od Federalnog ministarstva energije, rudarstva i
industrije pribavljeno je Rješenje broj: 04 – 312 –
4783/97 od 25.03.1998. godine kojim se odobrava
geološko istraživanje. Rješenjem Federalnog
ministarstva energije, rudarstva i industrije
Up/I broj: 07 – 18 – 285/03 od 21.05.2003.
godine odobreno je ustupanje istražnog prostora
“Ostrožac” kod Cazina Privrednom društvu
“Đuzelić” d.o.o. iz Cazina od strane Privrednog
društva “Đuzelgradnja” d.o.o. Ostrožac.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – dolomita
na ležišu “Ostrožac” kod Cazina i isti je revidovan
u Federalnom ministarstvu energije, rudarstava
i industrije nakon čega je izdato Rješenje Up/I
broj: 07 – 18 – 401/03 od 16.09.2003. godine
kojim se potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 256.000 m3
B – kategorije 374.000 m3
C1-kategorije 185.000 m3
A+B+C1 815.000 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona marke MB – 10 do MB –
40;
- proizvodnja betonske galanterije;
- izrada betonskih ploča za unutrašnje i vanjsko
odlaganje;
- u niskogradnji za tamponske slojeve.
U fazi je prikupljanje dokumentacije za
dobivanje odobrenja za eksploataciju. Nakon
dobivanja odobrenja dodijeliti koncesiju bez
provedenog postupka na osnovu samoinicijativne
ponude.
2.8. Ležište “Pjeskana” – Velika
Kladuša
Ležište “Pjeskana” nalazi se na udaljenosti
od 1 km od Velike Kladuše, pored asfaltnog
puta Velika Kladuša – Cazin. Pripada srednje
do gornje trijaskim dolomitima, a u istoj grupi
pripada i ležište “Sikirica” u neposrednoj blizini.
Za sada se u ležištu koristi dolomitni grus
koji je nastao raspadanjem dolomita uzrokovano
radom vode i degradacijom u masi sa izraženom
mrežom prslina i pukotina.
Minerološki i hemijski sastav su izuzetno
pogodni, pa mu i domen primjene može biti
veliki. Već sada se može reći da je upotrebljiv u
keramičkoj industriji, kao punilo, te posebno kao
tehnički kamen.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar broj: 04 – 312 –
1430/98 i 07 – 312 – 4731/98 od 15.12.1998.
godine potvrđene su geološke rezerve dolomita i to:
A – kategorije 546.000 m3
B-kategorije 311.000 m3
A+B 875.000 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona,
- za spravljanje betonskih blokova i termoblokova,
- u spravljanju cementa,
- u cestogradnji za tanspnske i druge slojeve,
- u industriji stakla,
- u industriji boja i lakova i drugim industrijskim
granama.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 09 – 18
– 491/00 od 22.08.2000. godine, obnovljeno je
odobrenje za eksploataciju dolomita na ležištu
“Pjeskana” privrednom društvu “GRUPEX” d.d.
Velika Kladuša.
Odlukom Vlade Unsko – sanskog kantona
broj: 03 – 017 – 308/2001 od 26.10.2001. godine
privrednom društvu “GRUPEX” d.d. Velika
Kladuša, dodjeljena je koncesija za istraživanje
i eksploataciju dolomita na ležištu “Pjeskana”
općina Velika Kladuša, na period od 12,5 godina,
nakon čega je potpisan Ugovor o koncesiji Br.
002/2002 od 22.04.2002. godine.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 107
2.9. Ležište “Sikirica” – Velika
Kladuša
Ležište “Sikirica”nalazi se južno od Velike
Kladuše za oko 1 km vazdušne linije blizu
puta za Cazin, s urađenim pristupnim putem na
asfaltni put. Ovo ležište je sasvim blizu ležišta
“Pjeskana”. Prema minerološkom i hemijskom
sastavu predstavlja skoro čist dolomit. Izuzetan
im je hemijski sastav (CaO – 31,34 % i MgO
– 21,68 %). Sitnozrnaste je strukture i masivne
teksture, sa minimalnim učešćem štetnih primjesa.
Ovjerene geološke rezerve iznose A+B+C1
1.450.000 m3. Domen primjene ovih dolomita
u odnosu na izuzetan kvalitet mogao bi biti
znatno širi od sadašnje primjene kao tehničko –
građevinskog kamena. Treba uraditi ateste o široj
upotrebi ovih dolomita.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 07 – 18
– 285/01 od 22.05.2001. godine, obnovljeno je
odobrenje za eksploataciju dolomita na ležištu
“Sikirica” privrednom društvu “GRUPEX” d.d.
Velika Kladuša.
Odlukom Vlade Unsko – sanskog kantona
broj: 03 – 017 – 316/2001 od 26.10.2001. godine
privrednom društvu “GRUPEX” d.d. Velika
Kladuša, dodjeljena je koncesija za istraživanje
i eksploataciju dolomita na ležištu “Sikirica”
općina Velika Kladuša, na period od 12,5 godina.
Ugovor o koncesiji nije potpisan iz razloga
nemogućnosti ulazka u posjed od strane fizičkog
lica koji osporava ranije izvršenu eksproprijaciju.
2.10. Ležište “Gladno brdo” -
Podzvizd – Velika Kladuša
Ležište “Gladno brdo” nalazi se na oko 7 km
vazdušne linije sjeveroistočno od Velike Kladuše.
Komunikacijski je povezano sa asfaltnim putem
Velika Kladuša – Vrnograč – Bužim. Ovo ležište
je služilo kao pozajmište koje su koristili mještani
okolnih mjesnih zajednica.
Inicijativom privrednog društva “Trans – trade”
d.o.o. Velika Kladuša, pokrenute se aktivnosti oko
pribavljanja zakonom potrebne dokumentacije za
eksploataciju dolomita na navedenom lokalitetu.
Od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije pribavljeno je odobrenje za geološka
istraživanja.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – dolomita
na ležišu “Gladno brdo” Podzvizd kod Velike
Kladuše i isti je revidovan u Federalnom
ministarstvu energije, rudarstava i industrije
nakon čega je izdato Rješenje Up/I broj: 07 –
18 – 456/01 od 12.03.2002. godine, kojim se
potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 370.000 m3
B - kategorije 134.000 m3
A+B 504.000 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona i betonske galanterije,
- za izradu cementnog maltera,
- u niskogradnji za tamponske slojeve.
Privredno društvo “Trans - trade” d.o.o. Velika
Kladuša od Federalnog ministarstva energije,
rudarstva i industrije Mostar posjeduje Rješenje
Up/I broj: 07 – 18 – 509/02 od 18.11.2002.
godine, kojim se odobrava eksploatacija dolomita
u eksploatacionom polju “Gladno brdo” Podzvizd
kod Velike Kladuše.
Shodno izdatom odobrenju, privrednom
društvu “Trans - trade” d.o.o. Velika Kladuša,
dodijeliti koncesiju bez provedenog postupka,
na osnovu samoinicijativne ponude u skladu sa
članom 27. Zakona o koncesijama.
2.11. Ležište “Šiljkovača” Velika
Kladuša
Ležište “Šiljkovača” nalazi se na oko 7
km vazdušne linije južno od Velike Kladuše.
Komunikacijski je povezano sa asfaltnim putem
Velika Kladuša – Cazin. Od Polja je povezan
makadamskim putem dužine cca 5 km. Ovo
ležište je služilo kao pozajmište koje su koristili
mještani okolnih mjesnih zajednica.
Inicijativom privrednog društva “Velić
- beton” d.o.o. Velika Kladuša, pokrenute se
aktivnosti oko pribavljanja zakonom potrebne
dokumentacije za eksploataciju dolomita
na navedenom lokalitetu. Urađen je Projekat
geoloških istraživanja, pribavljaju se saglasnosti
za dobivanje urbanističke saglasnosti nakon
čega će se od Federalnog ministarstva energije,
rudarstva i industrije pribaviti odobrenje za
geološka istraživanja.
2.12. Ležište “Lupine” – Bos. Petrovac
Ovo ležište nalazi se po dubini desetak
kilometara od asfaltnog puta Bihać – Bos.
Petrovac, u rejonu sela Vrtoče, u zaseoku Prkosi.
Dugi niz godina služio je kao pozajmište za
građevinski materijal, gdje je eksploataciju vršilo
privredno društvo “Krajinaputevi” d.d. Bihać.
Broj 3 - Strana 108 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
Od 2003. godine, po odobrenju općine Bos.
Petrovac vrši se eksploatacija na navedenom
lokalitetu od strane privrednog društva “Zimar”
d.o.o. Bihać, za potrebe održavanja putnog
pravca Kulen Vakuf – Martin Brod. Od strane
pomenutog privrednog društva vršena su i prva
ispitivanja kod Rudarskog instituta Tuzla, s ciljem
definiranja mogućnosti upotrebe dolomita sa
ovog lokaliteta u industrijske svrhe. Poslije prvih
pretraga, od strane privrednog društva “Zimar”
d.o.o. Bihać, Kantonalnom ministarstvu privrede
isti je uputio zahtjev za dodjelu koncesije.
Ležište nije nikad sistematski istraženo, niti
posjeduje elaborat o rudnim rezervama.
Zbog velike udaljenosti od gradskih centara
nema ekonomsku vrijednost.
2.13. Ležište “Glavica” – Bužim
Ležište “Glavica” nalazi se na oko 5
km vazdušne linije zapadno od Bužima.
Komunikacijski je povezano sa asfaltnim putem
Velika Kladuša – Vrnograč – Bužim. Od Varoške
rijeke je povezan makadamskim putem dužine cca
1 km. Ovo ležište je služilo kao pozajmište koje
su koristili mještani okolnih mjesnih zajednica.
Inicijativom privrednog društva “Beton”
d.o.o. Bužim, pokrenute se aktivnosti oko
pribavljanja zakonom potrebne dokumentacije za
eksploataciju dolomita na navedenom lokalitetu.
Od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije pribavljeno je odobrenje za geološka
istraživanja.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – dolomita
na ležišu “Glavica” kod Bužima i isti je revidovan
u Federalnom ministarstvu energije, rudarstava
i industrije nakon čega je izdato Rješenje Up/I
broj: 09 – 18 – 288/99 od 29.03.2000. godine
kojim se potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 234.000 m3
B – kategorije 164.000 m3
C1- kategorije 251.000 m3
A+B +C1 649.000 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona i betonske galanterije,
- u keramičkoj industriji,
- u niskogradnji za tamponske slojeve.
Privredno društvo “Beton” d.o.o. Bužim
od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije Mostar posjeduje Rješenje Up/I
broj: 07 – 18 – 721/02 od 19.03.2003. godine
kojim se odobrava eksploatacija dolomita u
eksploatacionom polju “Glavica” kod Bužima.
Shodno izdatom odobrenju, privrednom
društvu “Beton” d.o.o. Bužim, dodijeliti
koncesiju bez provedenog postupka, na osnovu
samoinicijativne ponude u skladu sa članom 27.
Zakona o koncesijama.
2.14. Ležište “Zaradostovo” – Bužim
Ležište “Zaradostovo” nalazi se na oko 3
km vazdušne linije sjevorozapadno od Bužima.
Komunikacijski je povezano sa asfaltnim putem
Zaradostovo – Bužim. Ovo ležište je služilo
kao pozajmište koje su koristili mještani okolnih
mjesnih zajednica.
Inicijativom privrednog društva “Abazović”
d.o.o. Bužim, pokrenute se aktivnosti oko
pribavljanja zakonom potrebne dokumentacije za
eksploataciju dolomita na navedenom lokalitetu.
Od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije pribavljeno je odobrenje za geološka
istraživanja.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – dolomita
na ležišu “Zaradostovo” kod Bužima i isti je
revidovan u Federalnom ministarstvu energije,
rudarstava i industrije nakon čega je izdato
Rješenje broj: 07 – 312 – 3930/98 od 14.07.1999.
godine kojim se potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 72.000 m3
B – kategorije 320.000 m3
C1 – kategorije 139.000 m3
A+B + C1 531.000 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona i betonske galanterije,
- u keramičkoj industriji,
- u niskogradnji za tamponske slojeve.
Privredno društvo “Abazović” d.o.o. Bužim
od Federalnog ministarstva energije, rudarstva i
industrije Mostar posjeduje Rješenje Up/I broj:
07 – 18 – 722/02 od 12.03.2003. godine kojim se
odobrava eksploatacija dolomita u eksploatacionom
polju “Zaradostovo” kod Bužima.
Shodno izdatom odobrenju, privrednom
društvu “Beton” d.o.o. Bužim, dodijeliti
koncesiju bez provedenog postupka, na osnovu
samoinicijativne ponude u skladu sa članom 27.
Zakona o koncesijama.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 109
2.15. Ležište “Topolski brijeg” – Bužim
Ležište “Topolski brijeg” nalazi se na oko 7
km vazdušne linije istočno od Bužima. Nalazi se
pored asfaltnog puta Bužim – Bosanska Otoka.
Inicijativom privrednog društva “Rudnik
mangana” Bužim, pokrenute se aktivnosti oko
pribavljanja zakonom potrebne dokumentacije za
eksploataciju dolomita na navedenom lokalitetu.
Od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije pribavljeno je odobrenje za geološka
istraživanja.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – dolomita
na ležišu “Topolski brijeg” kod Bužima i isti je
revidovan u Federalnom ministarstvu energije,
rudarstava i industrije nakon čega je izdato
Rješenje kojim se potvrđuju geološke rezerve:
B – kategorije 4.365.320 m3
C1 – kategorije 9.790.800 m3
B + C1 14.156.120 m3
Potencijalne rezerve C2 kategorije iznose
15.000.000 m3.
Prognozne rezerve D1 kategorije iznose
20.000.000 m3 stijenske mase.
Ukupno bilansne, potencijalne i perspektivne
rezerve iznose 49.156.120 m3.
Privredno društvo “Rudnik mangana” Bužim
od Federalnog ministarstva energije, rudarstva i
industrije Mostar posjeduje Rješenje Up/I broj:
07 – 18 – 274/03 od 15.09.2003. godine kojim se
odobrava eksploatacija dolomita u eksploatacionom
polju “Topolski brijeg” kod Bužima.
Shodno izdatom odobrenju, privrednom
društvu “Rudnik mangana” Bužim, dodijeliti
koncesiju bez provedenog postupka, na osnovu
samoinicijativne ponude u skladu sa članom 27.
Zakona o koncesijama.
2.16. Ležište “Ilića – do” - Bosanska
Krupa
Odlukom Vlade Unsko-sanskog kantona
broj: 03-017-313/2001 od 26.10.2001.
godine dodjeljena je koncesija na istraživanje
i eksploataciju dolomita na ležištu “Ilića-do”
u općini Bosanska Krupa, na period od 12,5
godina, nakon čega je Vlada potpisala Ugovor o
koncesiji br. 003/2002 od 22.04.2002. godine s
privrednim društvom “Klostermeier – majdan”
d.o.o. Bosanska Krupa.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 07 –
18 – 546/01 od 19.09.2001. godine odobrena
je eksploatacija dolomita na ležištu “Ilića-do”
privrednom društvu “Klostermeier - majdan”
d.o.o. Bosanska Krupa.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 09 – 18
– 287/99 od 13.03.2002. godine potvrđene su
geološke rezerve dolomita:
A – kategorije 141.000 m3
B – kategorije 608.000 m3
C1 – kategorije 630.000 m3
A+B+C1 1.379.000 m3
Domen primjene :
- u izradi nosivih kolovoznih konstrukcija
(tampon sloja),
- u posipnom materijalu za puteve u zimskom
periodu,
- u punilima bituminoznih mješavina.
2.17. Ležište “Zloimenjak” - Bosanska
Krupa
Odlukom Vlade Unsko-sanskog kantona
broj: 03-017-979/2002 od 30.05.2002. godine
dodjeljena je koncesija na istraživanje i
eksploataciju dolomita na ležištu “Zloimenjak” u
općini Bosanska Krupa, na period od 25 godina,
nakon čega je Vlada potpisala Ugovor o koncesiji
Br. 010/2002 od 31.12.2002. godine sa privrednim
društvom “BC – GRADNJA” od čega do 1
godine na geološka istraživanja, počevši od dana
dobijanja odobrenja za geološka istraživanja od
nadležnog organa i stupanja na snagu pomenutog
ugovora.
2.18. Ležište “Kosa” - Ključ
Odlukom Vlade Unsko-sanskog kantona
broj: 03-017-314/2001 od 26.10.2001.godine
dodjeljena je koncesija na istraživanje i
eksploataciju dolomita na ležištu “Kosa” u općini
Ključ, na period od 10 godina, nakon čega je
Vlada potpisala Ugovor o koncesiji Br. 006/2002
od 24.06.2002. godine sa privrednim društvom
“Koženjć – Touristik” d.o.o. Ključ.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 09 –
18 – 685/00 od 28.02.2001. godine odobrena je
eksploatacija dolomita na ležištu “Kosa” privrednom
društvu “Koženjć – Touristik” d.o.o. iz Ključa.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 07 – 312
Broj 3 - Strana 110 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
– 4328/98 od 14.07.1999. godine potvrđene su
geološke rezerve dolomita:
A – kategorije 68.000 m3
B – kategorije 192.000 m3
C1 – kategorije 338.000 m3
A+B+C1 598.000 m3
Potencijalne rezerve (C2 kategorije) 500.000 m3
Domen primjene:
- kao lomljen kamen u cestogradnji,
- separiran u građevinarstvu za spravljanje betona
i betonske galanterije,
- za spravljanje maltera,
- kao karbonatsko punilo i u druge namjene.
2.19. Ležište “Karagača” - Sanski Most
Odlukom Vlade Unsko-sanskog kantona
broj: 03-017-1232/2002 od 20.09.2002.
godine, dodjeljena je koncesija na istraživanje
i eksploataciju dolomita na ležištu “Karagača”
u općini Sanski Most na period od 12,5 godina,
nakon čega je Vlada potpisala Ugovor o koncesiji
Br. 011/2003 od 06.02.2003. godine sa privrednim
društvom “Krupić” d.o.o. Sanski Most.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 07 –
18 – 101/02 od 14.05.2002. godine odobrena
je eksploatacija dolomita na ležištu “Karagača”
privrednom društvu “Krupić” d.o.o. iz Sanskog
Mosta.
Federalno ministarstva energije, rudarstava
i industrije Mostar izdalo je Rješenje Up/I
broj: 07 – 18 – 8/01 od 15.03.2001. godine o
nepotvrđivanju kvaliteta i količina dolomita na
lokalitetu “Karagača” kod Sanskog Mosta.
2.20. Ležište “Hajrat” - Velika Kladuša
Ležište “Hajrat” – Velika Kladuša nalazi se
jugoistočno od Velike Kladuše za oko 10 km,
udaljeno 100 m od puta V.Kladuša – Vrnograč.
Položaj ležišta ima dobre komunikacione veze u
smislu transporta.
Hemijski sastav ovih dolomita je sljedeći :
CaO – 33,15%, MgO – 18,57% i ukazuje na nešto
slabiji kvalitet u smislu šire primjene. Za sada se
upotrebljava kao tehničko-građevinski kamen za
potrebe Agrokomerca čemu posve i odgovara.
Ima uređen elaborat o rezervama i projekat.
Utvrđene rezerve mogu zadovoljiti svo lokalno
tržište za duži period, a potencijalne i prognozne
rezerve su velike.
Na sirovini Hajrata trebalo bi još poraditi
na rejoniranju – izdvajanju masa (hemijsko-
mineraloška ispitivanja). Ima opremu kapacitiranu
na 100 m3/h.
2.21. Ležište “Potkraj - Lušci
Palanka” – Sanski Most
Nalazi se u ataru Lušci Palanke, sasvim blizu,
u pravcu sjevera od ovoga naselja.
To su dolomitne naslage sa rijetkim umetcima
krečnjaka, rožnaca i glinaca.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 07 –
18 – 231/03 od 04.06.2003. godine odobrena
je eksploatacija industrijske mineralne sirovine
dolomita na eksploatacionom polju “Potkraj” kod
Lušci Palanke, na području općine Sanski Most
privrednom društvu “Ganić” d.o.o. iz Sanskog
Mosta.
2.22. Ležište “Poljane” - Ključ
Odlukom Vlade Unsko-sanskog kantona
broj: 03-017-311/2001 od 26.10.2001. godine
privrednom društvu “Divel” d.o.o. Sanski
Most, dodjeljena je koncesija na istraživanje i
eksploataciju dolomita na ležištu “Poljane” u
općini Ključ, na period od 10 godina. Ugovor
o koncesiji do sada nije potpisan, jer privredno
društvo “Divel” d.o.o. - Sanski Most i pored
traženja od strane Kantonalnog ministarstva
privrede prijedloga za potpisivanje ugovora, iste
nisu dostavili.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 09 –
18 – 683/00 od 08.02.2001. godine odobrena
je eksploatacija dolomita na ležištu “Poljane”
privrednom društvu “Divel” d.o.o. iz Sanskog
Mosta.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 07 – 312
– 4804/98 od 19.08.1999. godine potvrđene su
geološke rezerve i kvalitet mineralne sirovine -
dolomitnog grusa i to:
A – kategorije 181.000 m3
B – kategorije 519.000 m3
C1 – kategorije 762.000 m3
A+B+C1 1.462.000 m3
Potencijalne rezerve (C2 kategorije) - 1.000.000 m3
Domen primjene:
Frakcije drobljenog dolomita: 0 - 4, 4
- 8, 8 - 16, 16 - 31,5 mogu se upotrijebiti
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 111
za mineralne mješavine namjenjene za izradu
gornjih nosivih slojeva od bituminoznih
materijala, kolovoznih konstrukcija za sve grupe
saobraćajnih opterećenja, za izradu habajućih
slojeva kolovoznih konstrukcija lakog i vrlo
lakog saobraćajnog opterećenja, za spravljanje
betonskih mješavina za cementne betone klase
BI (MB 10,15,20 i 25) i tamponskih slojeva u
cestogradnji.
Ima naznaka da bi mogao dolomitni grus
(pijesak) naći primjenu u proizvodnji papira,
stakla, guma i građevinske keramike, uz uvjet
da se izvrši doispitivanje prema zahtjevima
potrošača.
2.23. Ležište “Miljevci” - Sanski Most
Odlukom Vlade Unsko-sanskog kantona
broj: 03-017-310/2001 od 26.10.2001.godine
dodjeljena je koncesija na istraživanje i
eksploataciju dolomita na ležištu “Miljevci” u
općini Sanski Most, na period od 10 godina.
Ugovor o koncesiji do sada nije potpisan, jer je
privredno društvo “Kozmer” d.o.o. - Sanski Most
odustalo od dalje eksploatacije.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 09 –
18 – 246/00 od 26.05.2000. godine odobrena
je eksploatacija dolomita na ležištu “Miljevci”
privrednom društvu “Kozmer” d.o.o. iz Sanskog
Mosta.
2.24. Ležište “Kordići” - Ključ
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 09 – 18
– 478/00 od 08.12.2000. godine, a po zahtjevu
privrednog društva “Meris” d.o.o. iz Ključa,
potvrđene su geološke rezerve i kvalitet mineralne
sirovine - dolomita na ležištu “Kordići” kod
Sanice i to:
A – kategorije 592.000 m3
B – kategorije 837.000 m3
C1 – kategorije 523.000 m3
A+B+C1 1.952.000 m3
Domen primjene:
- za uzradu donjih nosivih tamponskih slojeva,
- za izradu betona marke 10-20;
- za prizvodnju betonske galanterije;
- kao agregat i punilo za izradu asfalta i druge
namjene u građevinskoj industriji.
Po zahtjevu istog privrednog društva
“Meris” d.o.o. iz Ključa, Federalno ministarstvo
energetike, rudarstva i industrije izdalo je Rješenje
Up/I broj: 07-18 – 158/03 od 12.06.2003. godine
kojim se potvrđuju kvalitet i rezerve mineralne
sirovine dolomita (kao tehničko-građevinskog
kamena) na ležištu “Kordići II” kod Ključa i to:
A – kategorije 347.000 m3
B – kategorije 372.000 m3
C1 – kategorije 353.000 m3
A+B+C1 1.072.000 m3
Potencijalne C2 rezerve - 4.347.999 m3
Domen primjene:
- izradu donjih nosivih tamponskih slojeva i to
kamena sitnjež za izradu vezivnih i habajućih
slojeva na putevima svih kategorija,
- izradu betona marki od MB –10 do MB-25,
- prozvodnju betonske galenterije,
- kao agregat i punilo za izradu asfalta,
- izradu betonskih ploča za unutrašnje i vanjsko
oblaganje.
2.25. Ležište “Breščica” - Ključ
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 07 –
18 – 581/02 od 19.11.2002. godine odobrena je
eksploatacija dolomita na ležištu “Breščica” kod
Ključa privrednom društvu “Pobrić” d.o.o. iz
Ključa.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 09 – 18
– 258/99 od 16.11.2000. godine potvrđene su
geološke rezerve i kvalitet mineralne sirovine -
dolomita u ležištu “Breščica” i to:
A – kategorije 50.000 m3
B – kategorije 152.000 m3
C1 – kategorije 235.000 m3
A+B+C1 438.000 m3
Domen primjene:
- kao lomljeni kamen u putogradnji,
- kao separisan po granulatima u građevinarstvu
za izradu galanterije od betona, za izradu
maltera i punila
3. LEŽIŠTA KREČNJAKA
Kao i dolomiti i krečnjaci (vapnenci) imaju
značajno prostranstvo na terenima ovoga kantona.
Prema svojim osobinama imaju veoma široku
primjenu. U crnoj metalurgiji, kao topitelji kod
dobijanja sivog i livenog željeza; u obojenoj
metalurgiji, kao dodatak kod flotacije i cijanizacije
rude; pri proizvodnji glinice. Krečnjaci su i
osnovna sirovina za dobijanje metalnog kalcija.
U građevinarstvu se upotrebljavaju kao kamen za
Broj 3 - Strana 112 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
zidanje, oblaganje, utvrde obala, cestogradnju, u
proizvodnji raznih kamenih agregata, kao ukrasni
kamen i slično. U zavisnosti od svojih osobina
može biti upotrebljiv u industriji stakla, šećera i
papira.
Geološka ispitivanja i testiranja vršena su
samo mjestimično, te je pri ovome stepenu
istraženosti izdvojeno manje ili više sedam ležišta
i to: “Pandurica”, ”Donja Slapnica”, “Ponikve”,
”Pritoka”, ”Krkojevci” i “Zgon”.
3.1. Ležište “Pandurica” - Velika
Kladuša
Ležište “Pandurica” nalazi se blizu Katinovca,
nedaleko od Velike Kladuše u blizini puta V.
Kladuša – Katinovac S. Topusko
Ovo ležište je otvoreno, uređen je elaborat
o rezervama, instalisana oprema i pušteno je u
proizvodnju.
Odlukom Vlade Unsko – sanskog kantona
broj: 03 – 017 – 315/2001 od 26.10.2001. godine
privrednom društvu “GRUPEX” d.d. Velika
Kladuša, dodjeljena je koncesija za istraživanje
i eksploataciju krečnjaka na ležištu “Pandurice”
na period od 12,5 godina i s istim je potpisan
Ugovor o koncesiji br. 009/2002 za istraživanje i
eksploataciju krečnjaka dana 31.12.2002 godine.
Elaborat o rudnim rezervama koji je urađen
1974. godine, sadrži sljedeće bilansne rezerve
korisne supstance po kategorijama:
A - kategorije 4.083.420 m3
B - kategorije 867.319 m3
C1 - kategorije 136.405 m3
A+B+C1 5.087.144 m3
Sirovina se koristi za proizvodnju hidrantnog
kreča, za proizvodnju tehničko-građevinskog
kamena i kao dodatak za hranu peradima.
Eksploataciju vrši privredno društvo “Grupex” iz
Velike Kladuše.
3.2. Ležište “Donja Slapnica”
Na terenima V. Kladuše poznato je i ležište
krečnjaka “Donja Slapnica”. Od ukupno
izračunatih bilansnih rezervi na eksploatacione,
poslije gubitka, otpada 4.609.769 m3.
Za ovo ležište treba ili prilagoditi opremu, ili
možda samo putem dodatnih analiza izdvojiti
čistije partije mase za eksploataciju, o čemu bi se
donijelo konačno mišljenje na licu mjesta. Ovdje
je možda u pitanju slabiji kvalitet masa koje se
otkopavaju te bi se trebalo ili potražiti kvalitetniju
masu ili prilagoditi opremu kvalitetu sirovine.
3.3. Ležište “Pritoka” - Bihać
Ovo ležište nalazi se istočno od Bihaća u
području Pritoke, nedaleko od putnog pravca
Bihać – Sarajevo.
Ležište je povezano pristupnim putem za
magistralni put Bihać – Sarajevo, te se može reći
da su dobre saobraćajne prilike.
Ležište “Pritoka” predstavlja dio krečnjaka
gornje krede Pritoka – Tihotina koji predstavljaju
podinu gornje krede.
Iako ležište nije istraženo niti su obračunavate,
niti ovjerene, rudne rezerve ovdje se vršila
eksploatacija u svrhu dobijanja tehničko-
građevinskog kamena, što je bilo u posjedu
privrednog društva “Izgradnja” – Bihać. Ovdje je
instalirana i separacija.
Na osnovu svega može se reći da su
zadovoljeni uslovi nastavka proizvodnje, s tim
što krečnjak treba testirati na širi spektar upotrebe
i uraditi Elaborat o rezervama što bi trebalo
predhodno programirati.
3.4. Ležište “Zgon” - Ključ
Ležište krečnjaka “Zgon” nalazi se
sjeveroistočno od Ključa, 4 km niz rijeku Sanu.
Može se reći da su saobraćajne prilike dobre jer
pristupni put veže za magistralni put Ključ – S.
Most, dolinom Sane.
Vlada Unsko – sanskog kantona je donijela
Odluku broj: 03-017-309/2001 od 26.10.2001.
godine o dodjeli koncesije na istraživanje
i eksploataciju krečnjaka na ovom ležištu. Sa
privrednim društvom GP “Sana” d.d. Ključ je
22.04.2002. godine potpisan Ugovor o koncesiji
br. 004/2002 za istraživanje i eksploataciju
krečnjaka na ležištu “Zgon” u općini Ključ.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – krečnjaka
na ležišu “Zgon” kod Ključa i isti je revidovan
u Federalnom ministarstvu energije, rudarstava
i industrije, nakon čega je izdato Rješenje broj:
07 – 18 – 269/01 od 17.04.2002. godine kojim se
potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 1.937.000 m3
B – kategorije 531.000 m3
A+B – kategorije 2.468.000 m3
Ovo ležište se stavlja u kategoriju
perspektivnih s utvrđenim ekonomskim
rezervama, skupa sa drugim ležištem “Rastoka”,
također kod Ključa.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 113
3.5. Ležište “Krkojevci” - Sanski Most
Nalazi se jugozapadno od Sanskog Mosta
na udaljenosti od oko 5 km, u obodnom dijelu
Sansko – kamengradskog bazena.
Na ovom kamenolomu vršena je dugogodišnja
eksploatacija krečnjaka površinskim kopom.
Ležište je otvoreno u svijetlo-smeđim, jedrim,
slojevitim do bankovitim i masivnim krečnjacima
jurske starosti.
Izvršena fizičko-mehanička i hemijska
ispitivanja, dokazala su da su krečnjaci izuzetno
dobrog kvaliteta, i mogu se koristiti kao veoma
dobar građevinski materijal širokog domena
primjene kao sirovine za industrijske svrhe. Ovaj
površinski kop krečnjaka predstavljao je glavnog
snabdjevača celulozne industrije u Prijedoru i
Banjaluci. Bio je i osnovni snabdjevač krečne peći
koja je bila u blizini ovog ležišta. Ovaj površinski
kop je otvoren blizu naselja, a nakon intenzivne
eksploatacije, osamdesetih godina došlo se u
zonu gdje se više nije mogla vršiti eksploatacija,
jer bilo kakva aktivnost na kopu ugrožavala je
obližnje selo. Zbog toga je pokrenuta incijativa na
otvaranju novog kopa u istim krečnjacima 1 km
južnije i označen je kao “Krkojevci II “.
3.6. Ležište Krkojevci II “ -
Sanski Most
Odlukom Vlade Unsko-sanskog kantona
broj : 03-017-980/2002 od 30.05.2002. godine
dodjeljena je koncesija na istraživanje i
eksploataciju krečnjaka na ležištu “Krkojevci II “
u općini Sanski Most, nakon čega je s privrednim
društvom “Splonum” d .d. Sanski Most potpisan
Ugovor o koncesiji broj: 012/2003 za istraživanje
i eksploataciju krečnjaka na ležištu “Krkojevci II”
–Sanski Most.
3.7. Ležište “Ivanjska” Bos. Otoka
Ležište Ivanjska nalazi se na oko 2
km vazdušne linije sjeverno od Bos. Otoke.
Komunikacijski je povezano sa asfaltnim putem
Bos.Otoka – Bužim i povezan je Ivanjskim
makadamskim putem dužine oko 2 km.
Inicijativom privrednog društva “Delkom”
d.o.o. Bos. Otoka, pokrenute su aktivnosti oko
pribavljanja zakonom potrebne dokumentacije za
eksploataciju krečnjaka na navedenom lokalitetu.
Od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije pribavljeno je Rješenje broj: 04 –
312 – 3141/97 od 20.04.1998. godine kojim se
odobrava geološko istraživanje.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – krečnjaka
na ležišu “Ivanjska” općina Bos. Krupa (stanje
na dan 31.12.2002. godine) i isti je revidovan
u Federalnom ministarstvu energije, rudarstava
i industrije nakon čega je izdato Rješenje Up/I
broj: 07 – 18 – 400/03 od 09.09.2003. godine
kojim se potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 217.000 m3
B – kategorije 344.000 m3
C1 – kategorije 351.000 m3
A+B+C1 912.000 m3
Potencijalne C2 rezerve 2.882.335 m3
Domen primjene:
- za spravljanje betona marke MB – 10 do MB –
40,
- proizvodnja betonske galanterije,
- izrada betonskih ploča za unutrašnje i vanjsko
odlaganje,
- u niskogradnji za tamponske slojeve.
U fazi je prikupljanje dokumentacije za
dobivanje odobrenja za eksploataciju. Nakon
dobivanja odobrenja, dodijeliti koncesiju bez
provedenog postupka na osnovu samoinicijativne
ponude.
3.8. Ležište “Šarića Brdo”
Ležište Šarića Brdo nalazi se blizu
naseljenog mjesta Liskovac, neposredno
uz put Cazin – Liskovac – Mala Kladuša.
Inicijativom privrednog društva “Liskovački
mozaik” d.o.o. Cazin, pokrenute su aktivnosti oko
pribavljanja zakonom potrebne dokumentacije za
eksploataciju krečnjaka na navedenom lokalitetu.
Od Ministarstva privrede Bihać pribavljeno je
Rješenje broj: 06-18-77-UP-1/11 od 24.02.2011.
godine kojim se odobrava geološko istraživanje.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – krečnjaka
na ležišu “Šarića brdo” općina Cazin i isti je
revidovan u Ministarstvu privrede Bihać nakon
čega je izdato Rješenje broj: 06-18-6966-UP-
1/11 od 15.07.2011. godine kojim se potvrđuju
geološke rezerve:
A – kategorije 31.641 m3
B – kategorije 17.374 m3
C1 – kategorije - m3
A+B+C1 49.015 m3
Broj 3 - Strana 114 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
Domen primjene:
- kao obložni kamen za unutrašnje i vanjske
fasade,
- proizvodnja betonske galanterije,
- izradu betonskih mješavina svih marki i to:MB
10, 20, 30 i 40,
- izradu vezivnih i habajući slojeva na putevima
svih kategorija.
U fazi je prikupljanje dokumentacije za
dobivanje odobrenja za eksploataciju i dodjele
koncesije na osnovu samoinicijativne ponude.
3.9. Ležište “Osoje”
Ležište Osoje nalazi se blizu naseljenog mjesta
Liskovac, nedaleko od puta Cazin – Liskovac –
Mala Kladuša.
Inicijativom privrednog društva “Liskovački
kamen” d.o.o. Cazin, pokrenute su aktivnosti oko
pribavljanja zakonom potrebne dokumentacije za
eksploataciju krečnjaka na navedenom lokalitetu.
Od Federalnog ministarstva energije, rudarstva
i industrije Mostar pribavljeno je Rješenje Up/I
broj: 06-18-187/08 od 02.10.2008. godine kojim
se odobrava geološko istraživanje.
Nakon izvršenih geoloških istraživanja,
urađen je Elaborat o klasifikaciji, kategorizaciji i
proračunu rezervi mineralne sirovine – krečnjaka
na ležišu “Osoje” općina Cazin i isti je revidovan
u Federalnom ministarstvu energije, rudarstva i
industrije Mostar nakon čega je izdato Rješenje
Up/I broj: 06-18-190/08 od 05.04.2010. godine
kojim se potvrđuju geološke rezerve:
A – kategorije 11.430 m 3
B – kategorije 37.480 m3
C1 – kategorije 33.135 m3
A+B+C1 82.045 m3
Potencijalne C2 rezerve iznose 308.760 m3.
Domen primjene:
- kao obložni kamen za unutrašnje i vanjske
fasade,
- proizvodnja betonske galanterije,
- izradu betonskih mješavina svih marki i to:MB
10, 20, 30 i 40,
- izradu vezivnih i habajući slojeva na putevima
svih kategorija,
- agregat i punulo za proizvodnju asfalta.
U fazi je prikupljanje dokumentacije za
dobivanje odobrenja za eksploataciju i dodijela
koncesije na osnovu samoinicijativne ponude.
4. LEŽIŠTA KVARCNOG PIJESKA
Ležišta kvarcnog pijeska u našem kantonu su u
Kamengradskom ugljenom bazenu.
4.1. Sansko – kamengradski bazen
Ležišta kvarcnog pijeska u Sansko
- kamengradskom bazenu su uglavnom
skoncentrisana istočno od Sanskog Mosta na
udaljenosti od 2,5-3 km. Istraživana su ležišta:
“Majkići”, “Klašnice”, “Šipulje”, “Topići”.
Sva ova ležišta kvarcnog pijeska pripadaju
miopliocenskim naslagama neogenog bazena
Sanski Most – Kamengrad. Slojevi kvarcnog
pijeska unutar ovih naslaga ne zauzimaju određeni
nivo nego su zastupljeni količinski manje ili više
u različitim nivoima mio-pliocenskih sedimenata.
Kvarcni pijesak u ovim naslagama se javlja u vidu
proslojaka, slojeva, a nekada i sočiva različitih
debljina. Onečišćen je primjesom glinovite
materije, valutcima šljunka i komadima kvarcnog
pješčara, te se, kao takav, javlja u vidu glinovitog
pijeska ili samo šljunkovitog pijeska.
Istraživana ležišta kvarcnog pijeska Majkić,
Klašnice, Šipulje i Topići karakteriše različit nivo
stepena istraženosti.
4.1.1. Ležište “Majkići” - Kamengrad
Ležište kvarcnog pijeska “Majkići” nalaze se
istočno od Sanskog Mosta na udaljenosti od oko
3 km od sela Majkići po kome i nosi ime.
Ležište je sa seoskim putem povezano sa
Sanskim Mostom, a odatle sa ostalim većim
centrima.
Maksimalna nabušena debljina kvarcnog
pijeska je 17m.
Prema vrijednostima hemijskih analiza,
konstatovano je da je kvarcni pijesak iz ovog
ležišta dobrog kvaliteta i da može predstavljati
sirovinske baze za sirovinu u građevinarstvu,
za izradu kalupa u livnicama, te za staklarsku
industriju.
Utvrđene rezerve sedamdesetih godina iznosile
su:
A+B+C1 kategorija - 3,223.139 t
U fazi istraživanja i proračunatih rezervi
ležište nije, niti sa jedne strane okontureno nego
je ostalo još neistraženo te su potencijalne rezerve
C2 kategorije procijenjene na oko 5,000.000 t.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 115
4.1.2. Ležište “Klašnice” - Kamengrad
Nalazi se na području sela Kuhari cca 2,5 km
istočnon od Sanskog Mosta. Seoskim putem je
povezno sa Sanskim Mostom. Ležište je detaljno
istraživano 1975. i 1976. godine.
Pripada miopliocenskim naslagama obodnog
dijela neogenog bazena Sanski Most –
Kamengrad.
Slojevi kvarcnog pijeska unutar ovih naslaga
ne zauzimaju određeni nivo, nego su zastupljeni
količinski manje ili više u različitim nivoima.
Generalni pravac pružanja ovih naslaga je istok-
zapad, a zaliježu u pravcu juga pod prosječnim
uglom 200.
Maksimalna nabušena debljina neočišćenog
sloja kvarcnog pijeska je 10,8 m, a maksimlna
debljina sloja čistog kvarcnog pijeska je 4,8 m.
Boja kvarcnog pijeska varira od sivobijele, sive,
sivožute, žute, žutosmeđe do smeđa, uglavnom
sve nijanse žute boje.
Pijesak je uglavnom sitnozrn. Kod čistog
kvarcnog pijeska (uzorci izdvojeni bez vidljivih
tragova gline) SiO2 se kreće od 90,28 - 96,40%.
Prema rezultatima analiza konstatovano
je da se nepročišćen kvarcni pijesak iz ležišta
“Klašnice” može jedino tretirati kao dobar
livnički pijesak.
Utvrđene rezerve 31.12.1979. godine su
iznosile:
A kategorije - 113.717 t
B kategorije - 362.683 t
C1 – kategorije - 675.620 t
A+B+C1 - 1.152.020 t
Dobijene rezerve, ako im se dodaju još i
procjenjene rezerve C2 kategorije (oko 500.000
t), kao i ispitani kvalitet kvarcnog pijeska, daju
dobru osnovu za dugogodišnju eksploataciju.
4.1.3. Ležište “Šipulje” - Kamengrad
Ležište se nalazi na oko 300 m od škole u selu
Kruhari, udaljeno od Sanskog Mosta oko 3 km.
Kvarcni pijesak na ovome lokalitetu se javlja
kao litološki član u miocenskim naslagama koje
su predstavljene kvarcnim pijeskom, glinom i
laporima. Bušenjem je konstatovano (1975. i
1976.), da je debljina onečišćenog kvarcnog
pijeska oko 5,5 m. Boje je smeđe, tamnosmeđe
i žutosmeđe. Najzastupljenija frakcija je od 0,2-
1,0 mm.
Proračunate rezerve su:
C1 kategorija 180.662 t
C2 kategorija 150.000 t
Zbog visokog sadržaja glinevite i ostalih
štetnih komponenti, konstatovano je da se kvarcni
pijesak iz ovoga nalazišta mora prečišćavati
pranjem, te bi se tek tada mogao upotrijebiti
za izradu kalupa u livnicama ili kao prirodni
građevinski materijal za betonske mješavine.
Mišljenja i prijedlog za dalji rad:
Prema raspoloživim podacima, moglo se
zaključiti da je na ležištima kvarcnog pijeska u
Kamengradskom bazenu (a sva se nalaze istočno
od Sanskog Mosta u izdanačkoj zoni kvarcnog
pijeska), stepen istraženosti nedovoljan. Rezerve
C2 kategorije posebno na ležištima Majkići i
Klašnice procjenjuju se na preko 5.000.000 tona.
Zato se predlaže verifikacija rezervi shodno
sadašnjoj zakonskoj regulativi, što bi poslužilo
kao podloga za početak proizvodnje, kao i za
dalja istraživanja.
Posebno treba istaći ležišta “Majkići”,
i “Klašnice” barem prema sadašnjem stepenu
istraženosti da prema kvalitetu i rezervama mogu
služiti kao sirovina za izradu kalupa, (livarski
pijesak), u građevinarstvu, industriji stakla kao i
finoj keramici uz predpranje.
4.2. Ležišta žičnog kvarca
4.2.1. Pojava “Hasići” - Ključ
Žične pojave kvarca u Hasićima nalaze se
na cca 4 km vazdušne linije zapadno od grada.
Mjesto Hasići sa Ključem povezano je sa cestom
Ključ – Bihać do Pudin hana, odakle se južno
skreće do Hasića, ukupne dužine cca 9 km.
Kvarcne žice izdvojene su u škriljavim
stijenama paleozoika. Žice nisu istraživane, tako
da nema podataka o debljini i dužini žica, kao ni
o hemijskom sastavu kvarca.
Mišljenja i prijedlog za dalji rad:
Kvarc dobijen iz kvarcnih žila zavisno od
kvaliteta i količina ima upotrebu u optičkoj
industriji, za dobijanje elementarnog Si, fero
legura, vatrostalnih opeka i drugo. Kako ne
postoje podaci o sastavu, niti o količinama
kvarca, potrebno je izvesti prospekcijske radove
sa uzimanjem uzoraka za hemijska ispitivanja.
Tek poslije izvedenih prospekcijskih radova,
može se dati prijedlog o ekonomskoj vrijednosti
kvarcnih žica u Hasićima.
Broj 3 - Strana 116 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
Ova ležišta su interesantna i za davanje
koncesija.
5. LEŽIŠTA GIPSA
U Unsko – sanskom kantonu nalazi se dvadeset
ležišta gipsa i anhidrita i višestruko više pojava.
Gledano regionalno, u geografskom smislu sva
ležišta su koncentrisana u četiri zone i to:
Zona: Bihać – Kulen Vakuf – Martin Brod, sa
ležištima: Breščić, Orašac, Zaglavice, Lončari,
Rajnovci, Lanište, Poljane i Martin Brod.
Zona: Mahmić selo – Bosanska Krupa –
Majkić Japra, sa ležištima: Orašje, Tabanovac,
Halilovci, Arapuša, Vrepčevina, Čauševa šuma,
Mahmići i Dijelovi.
Zona: Gips i anhidrit opštine Sanski Most , sa
ležištima: Krče, Suhača i Lušci Palanka.
Zona: Gips i anhidrit opštine Ključ sa ležištem
Biljani.
Prema sadašnjem stepenu istraženosti najveća
nalazišta nalaze se u Zoni Bihać – Kulen Vakuf –
Martin Brod.
Gips – anhidritska ležišta ovog kantona, prema
broju ležišta čine 50 % ukupnog broja u Bosni i
Hercegovini, a po rezervama i više od 50%.
5.1. ZONA: BIHAĆ – KULEN VAKUF –
MARTIN BROD
U ovoj zoni nalaze se ležišta “Breščić”,
“Orašac” , “Zaglavice”, “Lončari”, “Rajnovci”,
“Lanište”, “Poljane” i “Martin Brod” . Do sada je
jedino istražen dio ležišta “Breščić”.
5.1.1. Ležište “Breščić”
Ležište gipsa “Breščić” nalazi se u dugačkoj
gipsno – anhidritskoj zoni koja se pruža od
Orašca na sjeveru, do Kulen Vakufa na jugu, na
dužini od oko 10 km. Njegova uža lokacija nalazi
se oko 3 km sjeverno od Kulen Vakufa u dolini
rijeke Une.
Komunikacijski ovo ležište je dobro povezano
putem koji ide dolinom Une i povezuje Bihać
s jedne strane, pa preko Vrtoča na Bosanski
Petrovac gdje izlazi na asfaltni put Sarajevo –
Bihać.
Najbliža željeznička stanica je u Kulen Vakufu,
udaljena oko 3 km. Općenito, saobraćajne prilike
su dobre, ne samo za ležište “Breščić” već i za
skoro cijelu gipsnu zonu Orašac – Kulen Vakuf.
Nadmorska visina produktivnog terena iznosi
od 300 m do 500 m, u dolini Une , a ležišta se
nalaze obično na visini 350-450 m.
Detaljna geološka istraživanja na ležištu
“Breščić” izvršena su 1979. godine. Ovom
prilikom bušenjem je istražen samo jedan manji
dio ležišta i to samo do nivoa rijeke Une.
Sve izvedene bušotine ostale su u gipsu, te
nikada nije dokazana stvarna debljina gipsnih
naslaga, a pogotovo anhidritskih.
Tokom 1983. godine započeta je eksploatacija
sirovog gipsa na ležištu “Breščić”, poglavito za
cementnu industriju. Ovom prilikom izvršena su
hemijska i poluindustrijska ispitivanja koja su
ukazala na dobar kvalitet ovoga gipsa koji može
imati primjenu u hemijskoj i cementnoj industriji,
kao i u građevinarstvu.
Sadržaj gipsa (CaSO4) u rudi kreće se od
96-98%, što ga uvrštava u veoma kvalitetne.
Boje je najčešće sivo-žute do sniježno bijele, a
pretežno je bijele boje.
Ispitivanje kvaliteta vršeno je i 1990. godine
u odgovarajućem institutu firme IGMIN – Tuzla
i u preduzeću za proizvodnju i preradu gipsa
“Komar”- Donji Vakuf. Ispitivanje je izvršeno na
uzorcima gipsa i anhidrita iz istražnih bušotina
izvedenih na ležištu “Breščić” kod Kulen Vakufa.
Prema dosadašnjim rezultatima debljina
gipsnih naslaga kreće se od 32-40m. Ispod ove
metraže obično započinje anhidrit koji se pruža
po dubini još više stotina metara.
U jednom manjem dijelu ležišta “Breščić”
bušenjem su dokazane bilansne reserve A+B+C1
od 2.050.000 t.
Na području Orašac-Kulen Vakuf gips se javlja
kontinuirano na cijeloj toj dužini od 10 km,
pa bi se na osnovu toga i rezultata dosadašnjih
istraživanja, ovdje moglo dokazati više stotina
miliona tona bilansnih rezervi gipsa. U cijeloj
gipsnoj zoni, na oko 20 km može se računati
sa još preko jedne milijarde tona gipsa što je
uvrstava u najveće ležište gipsa u Evropi.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 09–
18 – 607/99 od.09.01.2001. godine utvrđene su
geološke rezerve gipsa u ležištu “Breščić” kod
Kulen Vakufa i to:
A – kategorije 1.074 000 t
B – kategorije 2.500 000 t
C1 – kategorije 3.471.000 t
A+B+C1 7.045 000 t
Domen primjene:
- u građevinarstvu, za proizvodnju cementa.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 117
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstava i industrije Mostar Up/I broj: 09–
18 – 590/99 od 19.04.1999. godine obnovljeno
je odobrenje za eksploataciju gipsa na
eksploatacionom polju “Breščić”- Kulen Vakuf
kod Bihaća na području općine Bihać.
Odlukom Vlade Unsko – sanskog kantona
broj: 03 – 017 – 312/2001 od 26.10.2001.
godine, privrednom društvu “RUDNICI GIPSA”
d.d. Donji Vakuf, dodjeljena je koncesija na
istraživanje i eksploataciju gipsa na ležištu
“Breščić” Donji Vakuf, na period od 10 godina,
nakon čega je potpisan koncesioni Ugovor broj:
007/2002 od 01.10.2002. godine.
5.1.2. Ostala ležišta gipsa i anhidrita
Sva ostala ležišta, kao i ležište “Breščić” u
bihaćkoj općini koncentrisana su u dolini rijeke
Une, posebno na potezu Orašac-Kulen Vakuf-
Martin Brod.
Osim ležišta “Breščić” koje je u jednom dijelu
istraženo, ostala su, uglavnom, samo registrovana,
ili je urađena poneka analiza. Idući od sjevera
prema jugu ove zone registrovana su i sljedeća
ležišta gipsa: “Orašac”, “Zaglavice”, ”Lončari”,
”Rajnovci”, ”Lanište”, ”Poljane”, ”Martin Brod”.
Specifičnost ovih naslaga je što gotovo nemaju
krovinu, već uglavnom, posve izdanjuju na
površinu, i što su mjestimično limitirani po dubini
zbog visine nivoa rijeke Une.
Gips ovih ležišta je dijelom bijelosive boje,
dijelom žutosive, a mjestimično i snježno
bijele boje. Naslage gipsa mjestimično obiluju
interkalacijama, glinovito – ugljevite i karbonatne
materije. U lokalitetu sela Rajinovci nalazi se i
vrsta alabaster gipsa.
U slučaju podizanja fabrike za preradu gipsa
u Unsko-sanskom kantonu, pored navedene
primjene, mogao bi se proizvoditi: sirovi gips
(komadni i mljeveni), pečeni gips “alabaster” svih
vrsta, fino mljeveni, zatim gips za gletovanje,
keramiku, modelarski gips, medicinski gips,
industrijski pakovan u cisternama, za maltere, te
za pregradne i dekorativne ploče.
5.2. ZONA: MAHMIĆ SELO – BOSANSKA
KRUPA – MAJKIĆ JAPRA
U okolini Bosanske Krupe i Otoke, posebno
sjeverozapadno i jugoistočno registrovane su
naslage gipsa i anhidrita na mnogo mjesta. Mnoge
pojave su otkrivene prilikom istraživanja drugih
mineralnih sirovina, kopanjem bunara, dok dobar
broj prirodno izdanjuje na površinu.
Sada poznate pojave i ležišta otkrivene su u
lokalitetima: “Orašje”, “Halilovci”, ”Tabanovac”,
“Vrebčevina”, Čauševa Šuma”, ”Mahmići”,
”Dijelovi”.
Geografski ova ležišta nalaze se u blizini puta
koji vodi od Bosanske Krupe preko Arapuše
prema Budimlić Japri. Na ovom pravcu nalaze
se ležišta: Arapuša, Vrebčevina i Halilovci, a
na sjeverozapadu od Bosanske Krupe su ležišta
Mahmići, Dijelovi i Čauševa Šuma. Ova ležišta
nalaze se u području Jezerskog u dolini rijeke
Komarice.
Gips – anhidritska ležišta ove zone su
veoma malo istražena, a većina od njih je samo
registrovana.
Gips je bjelosive do svijetlo bijele boje, naslage
su često interkalisane glinovitom i ugljevitom
materijom.
Među svim ležištima najviše su otkrivena:
Arapuša, Halilovci, Mahmići. Urađeno je i više
hemijskih analiza koje indiciraju dobar kvalitet.
Prema broju ležišta gipsa u BiH, ležišta Bosanske
Krupe čine 15,4%.
5.3. ZONA: LEŽIŠTA GIPSA I ANHIDRITA
OPĆINE SANSKI MOST
Na teritoriji općine Sanski Most do sada su
registrovana tri ležišta gipsa i anhidrita i to:
“Krče”, “Suhača”, “Lušci Palanka”.
Ležište “Krče” nalazi se sjeverozapadno od
Sanskog Mosta, kod Kamengrada, između rijeka
Blihe i Suhače. Nedaleko od Krča, na sjeveroistok
je ležište “Suhača”. Ležište u Lušci Palanki nalazi
se nedaleko od naselja Lušci Palanke, na pola
puta Bosanska Krupa – Sanski Most.
Gips ove općine nije zasebno ispitivan te se
o njemu veoma malo zna, ali se može reći da
su šupljikavi krečnjaci, koji čine povlatu gipsa
dosta rasprostranjeni u predjelu Krča, Suhače i
Kamengrada, te se ispod njih mogu pretpostaviti
značajne rezerve gipsa. Samo u graničnim
dijelovima ovih krečnjaka izdanjuje gips. Za sada
se može reći da je gips sivkastobijele boje sa
interkalacijama jalovine.
Uzimajući u obzir samo jedan rubni dio
šupljikavih krečnjaka koji maskiraju gips,
geološki se može pretpostaviti par desetaka
miliona tona potencijalnih rezervi gipsa, i znatno
više prognoznih rezervi C2, D1 i D2 kategorije.
Prema dosadašnjim podacima može se reći
da su najpotencijalniji lokaliteti: Majkić Japra,
Broj 3 - Strana 118 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
prostor Potkalinja (između Mračaja i Hašana) i
Majkić Potok.
5.4. ZONA: LEŽIŠTA GIPSA I ANHIDRITA U
OPĆINI KLJUČ
U općini Ključ za sada je poznato samo jedno
ležište gipsa. Pored puta Ključ-Gornja Sanica
otkriveno je veće ležište gipsa “Biljani”, kao i
brojni manji izdanci od Biljana u pravcu Bosanske
Krupe.
Naslage gipsa su najvećim dijelom pokrivene
šupljikavim krečnjacima, pa se predpostavljaju
značajne naslage gipsa ispod ovih krečnjaka.
Samo na lokalitetu Biljani obavljena su
neznatna istraživanja kada je ustanovljeno da je
gips najvećim dijelom bijele boje sa laminama
terigenog materijala.
Debljina gipsa iznosi cca 40 m. Od četrdeset
dubine pa dalje nastavljaju naslage anhidrita, čija
debljina još nije ustanovljena.
6. LEŽIŠTA CIGLARSKIH GLINA
Na terenima Unsko-sanskog kantona, razne
vrste ciglarskih i keramičkih glina nalaze se u
opštinama Sanski Most i Cazin. Kod Ključa i u
Bihaćkom polju, također su razvijene naslage
glina, ali nikad nisu sistematski istraživane,
izuzev djelimično ciglarske gline kod Ključa.
6.1. SANSKO - KAMENGRADSKI BAZEN
Ležišta gline u Sansko – kamengradskom
bazenu su istraživana i eksploatisana na
lokalitetima: Kruhari, Demiševci i Čardačište -
Kruhari.
6.1.1. Ležište “Kruhari” – Sanski Most
Ležište “Kruhari” nalazi se 1,5 km istočno od
Sanskog Mosta, nedaleko od ceste Sanski Most –
Ključ.
Ležište gline je otvoreno u kvartalnoj terasi
rijeke Sane.
Gornji dio terase je izgrađen od glinovitih
sedimenata koji predstavljaju korisnu supstancu
u ležištu. Donji dio terase izgrađuju glinovito –
šljunkovito – pjeskovite tvorevine, koji leže na
miocenskim slatkovodnim sedimentima.
Eksploatacija ovih glina datira još od prije II
svjetskog rata. Detaljnija geološka istraživanja
su sprovedena 1958. g., radi otvaranja ležišta za
potrebe ciglane koja se nalazila uz samo ležište, a
intenzivirana su 1969. i 1970. godine, radi potreba
fabrike keramičkih pločica u sastavnom dijelu
fabrike “Sanakeram”. Istraživanja su izvedena na
površini od 15 ha, gdje je izvedeno 100 bušotina.
Obradom podataka utvrđen je kvalitet glinovite
korisne supstance, kao i proračun rezervi.
Glinovitu korisnu supstancu čine: tamnožute,
svjetlosive i plavičasto-sive gline, naslage u vidu
pravilnih, homogenih i horizontalnih slojeva.
Debljina produktivne serije je u prosjeku 7,5m.
Tehnološka svojstva kvalitetnih glina iz
ležišta obavljena su iste godine u laboratorijama
za eksperimentalna i tehnološka ispitivanja,
“Sazshala” Modena, Italija. Utvrđeno je da se
gline iz ovoga ležišta uz dodavanje manje količine
dolomita, mogu koristiti za industriju građevinske
keramike, prvenstveno za proizvodnju podnih
i fasadnih pločica. Pored ovoga, gline iz ovoga
ležišta koristile su se za proizvodnju punih i
šupljih opeka u ciglarskoj industriji.
Rješenjem Federalnog ministarstva energije,
rudarstva i industrije Up/I broj: 07-18-601/02 od
20.01.2003. godine potvrđene su rezerve i kvalitet
mineralne sirovine opekarskih glina na ležištu
“Kruhari” i to:
A - kategorija 1.339.000 t
B - kategorija 235.000 t
C1 - kategorija 10.000 t
A+B+C1 1.587.000 t
Terasa rijeke Sane ima površinu od oko 3 km2.
Gline su razvijene u građi terase na oko 1,5 km2
i izgrađuju gornji dio terase. Istražnim radovima
zahvaćen je manji dio produktivnog prostora sa
glinama.
Dalji urbanistički plan područja Sanskog
Mosta, djelimično je zahvatio i ovo ležište, kao
i nedozvoljena individualna izgradnja pa se
osamdesetih godina pristupilo izradi programa za
detaljna geološka istraživanja i dokazivnja novih
rezervi na potezu Čardačište – Kruhari.
6.1.2. Ležište “Čardačište “ – Kruhari
Sanski Most
Ležište “Čardačište – Kruhari” Sanski Most
nalazi se 1,5 km istočno od Sanskog Mosta prema
Banja Luci, kao i istočno od naprijed opisanog
ležišta “Kruhari”. Korisna glinovita supstanca
nalazi se u terasnim sedimentima i javlja se
u vidu žute pjeskovite gline i plavičasto-sive
plastične gline.
Rezerve su:
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 119
A kategorije B kategorije
Žuto-pjes. gline 359.826 22,851.571
Plastična siva 58.310
418.136 3,643.429
Godišnji kapacitet procijenjen je na 90.000
t rude, a eksploatacioni gubici u supstanci
predviđeni su na 10 %.
Odlukom Vlade Unsko-sanskog kantona
broj: 03-017-981/2002 od 30.05.2002. godine,
dodjeljena je koncesija na istraživanje i
eksploataciju ciglarske gline na ovom ležištu
na period od 25 godina, i nakon toga sa
privrednim društvom “Splonum” Sanski Most
potpisan Ugovor o koncesiji broj: 13/2003 dana
06.02.2003. godine za istraživanje i eksploataciju
ciglarske gline na ovom ležištu.
6.1.3. Ležište “Demiševci” Sanski Most
Ležište “Demiševci” – Sanski Most se nalazi
u ataru sela Demiševci oko 4 km sjevero-zapadno
od Sanskog Mosta.
Ležište je geološki istraženo 1069 -70. godine
kada i ležište “Kruhari” ,samo na manjoj površini
(2 ha). Izvedene su 33 bušotine pri čemu se
tada nije izašlo iz produktivnog kompleksa po
pružanju, što znači, da je ostala mogućnost znatno
proširene sirovinske baze.
Korisnu glinovitu supstancu čine “tamnožute
masne” i “svjetlosive masne” gline, koje
obrazuju horizontalan sloj sa tendencijom blagog
isklinjavanja prema istoku.
Maksimalna debljina sloja je 6m.
Tehnološka svojstva kvalitetnih glina iz
ležišta Demiševci ispitivana su u Modeni –
Italija, gdje je konstatovano da gline iz ovog
ležišta predstavljaju kvalitetnu sirovinu koja se
može, uz dodatak dolomita, koristiti za industriju
građevinske keramike, posebno za proizvodnju
podnih i fasadnih pločica.
Obračunate rezerve u ovome ležištu 1970.
godine bile su:
B - kategorija 85.000 t
C1 - kategorija 94.000 t
B+C1 179.000 t
Mišljenje i prijedlog za dalji rad:
Gline iz sva tri opisana ležišta u Sansko-
Kamengradskom bazenu su kvalitetno pogodne
za proizvodnju punih i šupljih opeka u ciglarskoj
C1 kategorije A+B+C1 kat.
3,449.952 6,661.350
191.858 512.997 763.166
3,962.949 7,424.516
industriji, kao i za proizvodnju kvalitetnih podnih
i obložnih ploča.
Radi obezbjeđenja sirovinske baze za
keramičku industriju i proizvodnju opekarskog
prizvoda, predlaže se verifikacija rezervi u
opisanim ležištima shodno zakonskim propisima,
što predstavlja i izradu Elaborata o rezervama.
Uopćeno, navedene gline Sansko-
Kamengradskog bazena su ekonomski
interesantne i upotrebljive kako je to uz svako
ležište navedeno.
6.2. CAZINSKO - TRŽAČKI BAZEN
Ležište ciglarskih glina u Cazinsko – tržačkom
bazenu su istraživane i eksploatisane samo na
lokalitetu “Ćoralići”.
6.2.1. Ležište “Čukunovo brdo” –
Ćoralići – Cazin
Ležište glina “Čukunovo brdo” nalazi se na
oko 4,5 km zapadno od Cazina kod sela Ćoralići
po kome i nosi naziv.
Glinoviti sedimenti na ovom terenu su utvrđeni
na površini od oko 2 km2.
Sa istočne strane ležišta, prolazi asfaltni put
Cazin – Velika Kladuša s kojima je postojeća
ciglana i ležište povezano s ostalim centrima.
Teren na kojem je locirano ležište pripada
blago zatalasanim do brežuljkastim terenima.
Istraživanje glina na ovom lokalitetu datira
još od 1958. godine radi utvrđivanja rezervi i
kvaliteta glina za potrebe ciglane u Ćoralićima.
Tokom 1968. godine nastavljena su detaljna
istraživanja glina na novome području, sa ciljem
povećanja sirovinske baze zbog rekonstrukcije
ciglane i povećanja kapaciteta. 1975. godine
inoviran je Elaborat o rezervama kada je
ustanovljeno da bilansne rezerve A+B kategorije
iznose 965.558 m3 , a rezerve C1+C2 kategorije
1.594.397 m3.
Gline u ležištu “Ćoralići” kod Cazina,
predstavljaju najmlađi dio tercijarne slatkovodne
serije Cazinskog bazena. Istraživane su dubine
od 30m. Korisna glinovita supstanca nalazi se
neposredno ispod humusa koji pokriva površina
cijelog ležišta. Debljina humusa je u prosjeku
Broj 3 - Strana 120 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
oko 0,4 m. Neposredno ispod humusa su žuto-
sive i smeđe gline, čija se debljina kreće od 3m u
zapadnom dijelu do 7m u istočnom dijelu ležišta.
Ove gline predstavljaju kvalitetnu ciglarsku
sirovinu. Ispod ove zone slijedi prelazna zona
novih i tamnosivih polutrošnih glina debljine
od 6-14 m koje također predstavljaju korisnu
supstancu za ciglarsku industriju, a zatim
slijedi treća zona u donjem dijelu ležišta koju
predstavljaju sive i tamnosive do zelene gline i
laporovite gline.
Odlikuju se povećanom tvrdoćom i umanjenom
plastičnošću, a koriste se u smješi s naprijed
opisanim glinama, kao kvalitetan materijal u
ciglarskoj proizvodnji.
Na osnovu hemijskih i tehnoloških istraživanja,
utvrđeno je da su gline iz ovog ležišta vrlo
pogodne za ciglarsku industriju i proizvodnju
različitih asortimana građevinskih materijala
kao što su: šuplji blok, šuplja opeka, montažna
gradnja od glinenih blokova, a u posljednje
vrijeme i grnčarija (vaze za cvijeća raznih oblika
i dimenzija).
Sve ovo je rađeno u Tvornici opekarskih
proizvoda Cazin (Ćoralići) za čije potrebe je i
istraživano ležište glina.
Federalno ministarstvo energetike, rudarstva
i industrije izdalo je Rješenje o rezervama i
kvalitetu opekarskih glina na ležištu “Čukunovo
brdo” kod Ćoralića Up/I broj: 07 – 18 – 513/01
od 02.04.2002. godine i to:
A - kategorija 2.898.003 t
C1 - kategorija 1.621.980 t
A+C1 4.519.984 t
Godišnja eksploatacija u ležištu je 100.000 t, a
izvađeno je oko 400.000 tona korisne supstance.
Pored Sansko-kamengradskog i Cazinskog
bazena ciglarske gline su istraživane još i kod
Ključa na ležištu ”Ergelići” koje je prije rata
zatvoreno, kao i nedovoljno na ležištu “Velagići”.
U području Velike Kladuše znatan prostor
oko doline rijeke Gline i Kladušnice, izgrađen je
od riječnih terasa i aluviona, čiji je osnovni član
glinovita komponenta.
Obzirom da okolne terene grade uglavnom
klastiti koji u sebi sadrže feldspate, to se njihovim
raspadanjem mogu očekivati kvalitetne gline u
pomenutim riječnim terasama i aluvionima, pa se
u dogledno vrijeme predlaže njihovo istraživanje.
Mišljenje i prijedlog za dalji rad:
Osim mišljenja navedenih uz svako ležište
glina Unsko-sanskog kantona, sva ona zaslužuju
dalja testiranja na širi spektar upotrebe, kao i
sagledavanje mogućnosti davanja koncesija za
pojedina ležišta ili dijelove potencijalnih terena
na keramičke i ciglarske gline.
7. LEŽIŠTA BARITA
7.1. Ležišta barita “Crkvine” - Velika
Kladuša
U Unsko-sanskom kantonu do sada su poznata
ležišta barita “Crkvine” i pojave: Bare, Lukića
Brdo, Ponikve, Podzvizd, i Polje kod Velike
Kladuše i pojava Zagaj kod Sanskog Mosta.
Eksploatacija barita u ležištu “Crkvine”
odvijala se do pred ovaj rat. Rudnik je radio u
okviru preduzeća “Grupex” – Velika Kladuša.
Eksploatacija i intenzivnija istraživanja odvijala
su se na lokalitetu Crkvine. Prema podacima
fondovskog materijala privrednog društva
izvedeno je 1.438,17m istražnih kosih bušotina
i 979,49m rudarskih radova na tri horizonta
(lokalne jame 1,2 i 75).
Mineralizacija barita javlja se u žičnom obliku
promjenjive debljine od 0,4-10m u prosjeku oko
1,2m. Rudna žica je praćena po pružanju 300-
400m i po padu 100-300m, mada je eksploatisana
samo u intervalu od cca 60m.
Eksploatacija ležišta vršila se kombinovano
istražno-eksploatacionim niskopima i hodnicima.
Ležišta barita u Crkvinama je žičnog tipa. Radi se
o jednoj baritnoj žici koja je izrasjedana. Kvalitet
barita sa dubinom se povećava i iznosi 92-96%,
barita u rudi.
Zadnji urađeni Elaborat je iz 1981. godine,
kada je struktura rezervi bila:
A - kategorija 21.827 t
B - kategorija 46.175 t
C1 - kategorija 16.957 t
A+B+C1 84.159 t
Rezerve C2 procjenjene su na 56.180 t. Zadnje
ovjerene rezerve u službenim dokumentima
vode se 32.000 t rezervi A+B+C1 kategorije, a
procjenjene rezerve C2 su 54.000 t. Procjenjuje se
da je ostalo neizvađenih verificiranih (A+B+C1
kategorije) rezervi cca 10 -15.000 t. Pojave barita
su za sada samo registrirane na: Ponikve, Podviz,
Polje i dr.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 121
Prijedlog za dalji rad:
Potrebno je:
Izvršiti na bazi geološke i mjeračko – rudarske
dokumentacije, proračun rudnih rezervi, sa
sadašnjim stanjem.
Sadašnji elaborat o rezervama iz 1981. godine
može poslužiti kao polazna osnova za nastavak
doistraživanja.
Iznaći mogućnost davanja koncesije.
Ostale pojave barita
Pojave barita nalaze se u ataru sela Zagaj, u
dolini rijeke Sasine, oko 2,5 km sjeveroistočno od
Sanskog Mosta. Komunikacione prilike su veoma
pogodne, izdanci barita nalaze se blizu samog
asfaltnog puta Sanski Most – Prijedor.
Ostale pojave barita: Bare, Lukića brdo,
Ponikve, Podvizd i Polje nisu istraživane te se ne
može dati mišljenje bez terenskog obilaska.
8. LEŽIŠTA TUFA
Ležišta tufa u ovome kantonu registrovana su
samo u Sansko-kamengradskom bazenu.
8.1. Ležište “Bojančići” Sanski Most
Ležište “Bojančići” udaljeno je od Sanskog
Mosta oko 2 km prema sjeverzapadu. Nalazi se
na području Bojančić i Domiševci.
Rudno tijelo tufa javlja se u neogenim
naslagama, kao sloj i član sedimentacijskog stuba.
Otkriven je na grebenu uzvišenja koje se pruža od
Podbrežja preko Demiševaca prema Suhači. U
sloju tufa koji je debeo oko 5,5 m nisu zapaženi
bilo kakvi proslojci ili sočiva jalovine.
Na osnovu mikroskopskih ispitivanja uzoraka
i 10 hemijskih analiza (1977.g), konstatovano je
da su naslage tufa izgrađene uglavnom od sitnih
odlomaka vulkanskog stakla veličine 0,05-0,03
mm i amorfne silicije. Sadrži visok procenat SiO2
– 68,83% koji je u amorfnom nestabilnom obliku
te može imati aktivna pucolanska svojstva.
Na osnovu prospekciskih radova u 1997.
godini procijenjene rezerve su bile C1+C2 oko
2.100.000 tona. Konstatovano je da ležište ima
povoljne uslove za eksploataciju površinskim
kopom.
Prijedlog bi bio da se preispitaju kvalitativne
osobine tufa, a zatim utvrdi sirovinska baza,
a pošto je prospekcijskim istraživanjima
konstatovano da je dobrog kvaliteta i da se može
upotrebljavati kao neophodan dodatak cementnom
klinkeru u proizvodnom procesu cementara, kao
i dodatak za pobošanje kvaliteta betona i kao
asfaltno punilo u dogradnji.
V - METALIČNE MINERALNE SIROVINE
1. LEŽIŠTA MANGANA
Eksploatacija mangana, na terenima Bužima
i V. Kladuše ima dugu tradiciju. U organizaciji
Energoinvesta iz Sarajeva proizvodilo se godišnje
250.000 t, odnosno 35.000 tona koncentrata
manganovog oksida (MnO2). Sva ležišta su
genetski vezana za produkte trijaske vulkanogeno-
sedimentne formacije.
U regiji SZ Bosne na teritorijama općina
Bužim i Velika Kladuša do sada je utvrđeno četiri
ležišta i desetak pojava mangana među kojima se
po ekonomičnosti ističu: “Bajraktarević Polje”,
“Radostovo”, “Vrnograč”, “Metla”.
Prema strukturno-teksturnim karakteristikama,
izdvojena su dva tipa manganske rude: kompaktna
i trošna (komadasta) ruda. Kompaktna ruda je po
pravilu kvalitetnija ruda mangana.
1.1. Ležište mangana
“Bajraktarevića polje” – Bužim
Ležište koje je najbolje izučeno u
sjeverozapadnoj Bosni je Bajr. Polje. Nalazi se na
cca 10 km sjeveroistočno od Bužima. Povezano je
sa Bužimom lokalnim putem. Istraženo je u više
navrata. Ležište je otvoreno površinskim kopom.
Oblik rudnog tijela je slojevit do sičivast. Debljina
rudnog tijela mjestimično je preko 30 m. Mineralni
sastav rude čine: piroluzit, psilomelan, manganiz,
hematit, hidrohematit, getit, braunit, pirit, markasit
kao rudni i nerudni minerali kvarc, kalcit, kaolinit
i ilit.
Rezervne rude u ležištu “Bajraktarevića Polje”
ovjerene na dan 31.12.1986. godine su:
Bilansne rezerve
B - karegorije 2.774.000 t
C1 - kategorije 226.000 t
UKUPNO: B+C1 3.000.000 t
2. Vanbilansne rezerve B+C1 455.807 t
Kvalitet rude: Mn 15-20%
SiO2 30-60 %
Fe 5-7 %
P 0,05-0,11%
TiO2 0,15-0,62%
Izračunate rezerve na dan 31.12.1995. godine
su:
Broj 3 - Strana 122 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
B - rezerve 1.500.000 t
C1 - rezerve 226.000 t
UKUPNO: B+C1 1.726.000 t
Srednji sadržaj rude u ležištu: Mn - 14,96%;
SiO2 - 35%; Fe - 6%.
Za optimalnu preradu od 250.000 t/god.,
manganske rude urađena je Studija o izboru
optimalnih pravaca valorizacije mangana,
rudnika u Bužimu, po kojoj je predviđeno da se
teško tekućinskom separacijom dobije 54.000 t/
koncentrata.
Trebale bi se sagledati i mogućnosti neke druge
tehnološke prerade rude, kao što su manganske
opeke i dr. za ležište Bajraktarevića Polje. U ovoj
fazi eksploatacije treba ažurirati geološke karte,
a potom dati prijedlog za dalja istraživanja i
eksploataciju.
1.2. Ležišta “Vrnograč I i II”
Ležišta Vrnograč I i II, nalaze se na cca 500-
600 m zapadno od
Vrnograča uz cestu V. Kladuša – Bihać.
Ležište je istraživano i eksploatisano. Sada se ne
vade rudne rezerve u evidenciji rudnika “Bužim”.
Utvrđene rezerve bile su verificirane od 1.060.595
t sa sadržajima MnO2 od 5,97 – 10,25 %.
1.3. Ležište “Radstovo”
Ležište Radstovo nalazi se na cca 1 km
sjeveroistočno od Bužima.
Ležište se nalazi na niskom stepenu
istraženosti. Procjenjene rezerve iznose cca
2.400.000 tona sa sadržajem od cca 5-25% MnO2
Oblici rudnih tijela su slični karakteristika kao u
ležištu Bajraktarevića Polje.
1.4. Ležište “Metla”
Ležište Metla predstavlja nastavak ležišta
Bajraktarevića Polja. Nalazi se zapadno od
Bajraktarević Polja na putu Bajrak. Polje – Metla.
Ležište je istraženo do nivoa rezervi B
kategorije. Evidentirane rezerve su sljedeće:
Bilansne rezerve B – kategorije 172.557 t sa
sadržajem Mn - 12,8%.
Vanbilansne rezerve: 101.561 t sa sadržajem
Mn - 12,8%.
Rezerve nisu ovjeravane te iste se mogu
smatrati kao potencijalne.
Da bi se nastavila eksploatacija ležišta
manganske rude, prvo treba se odlučiti za
optimalne pravce valorizacije rude iz ležišta
Bužima. Rezerve u ležištu Bajraktarevića Polje
nisu sporne, dok u ležištima Metla, Vrnograč i
Radstovo treba uraditi tehničku dokumentaciju,
kako bi se dobilo pravo stanje o rudnim
rezervama, a samim tim odredili pravci daljih
istraživanja.
Pored ležišta koja su kratko opisana, na
prostoru općina Bužim i Velika Kladuša, nalazi
se i veći broj manganskih pojava odnosno
nedovoljno istraženih ležišta. Radi se o sljedećim
pojavama: Šahinovića potok, Kajtazovac, Šlakića
Glavica, Lubarda, Cinjske glavice, Podzvizd,
Stabondža, Stražbenica.
Sve naznačene pojave Mn-ruda, su nedovoljno
istražene. Za sve lokalitete treba sakupiti
dokumentaciju, obići teren, a potom napraviti
analizu i dati prijedlog programa daljih aktivnosti.
2. LEŽIŠTA BOKSITA
Boksitni tereni u Unsko-sanskom kantonu,
protežu se od rijeke Une na sjeverozapadu i
zapadu preko planine Grmeč do sadašnjih južnih i
jugoistočnih granica Unsko-sanskog kantona.
Ležišta boksita karakterišu se različitim
kvalitetom rudne mase i oblicima rudnih tijela, a
što je direktno posljedica genetskih i stratigrafskih
uslova nastanka rudnih mineralizacija. Po
stratigrafskom položaju ležišta, izdvojene su tri
vrste rudnih mineralizacija od kojih svaka sa
specifičnom minerološko-hemijskim sastavom
boksitne rude.
Izdvojene su: trijaske, gornje jurske i kredne
boksitonosne mineralizacije, koje se razlikuju
kako po geološkim tako i ekonomskim
pokazateljima.
2.1. Ležište “Bjelaj”
Nalazi se na cca 4 km istočno od Kulen
Vakufa. Ležište je povezano makadamskim putem
Kulen Vakuf – Vrtoče. Podaci o izvedenom
bušenju su potpuno nesređeni, što je posljedica
nesistematskog istraživanja. Ležište je djelimično
eksploatirano. Rengenografskim ispitivanjima
utvrđeni su prijelazi od čiste kaolinske gline do
veoma kvalitetnog bemitskog boksita.
Analizirajući sastav rude za ležište Bjelaj, vidi
se da se radi o silikatnim boksitnim rudama čiji
se sastav može uspješno primjeniti u cementnoj
industriji (za specijalne vrste cementa). Ovakve
rude ne mogu biti sirovina za proizvodnju glinice.
Pravci daljih aktivnosti na definisanju
ekonomske vrijednosti ležišta bili bi sređivanje
geodetsko i geološke dokumentacije, a potom
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 123
napraviti program za verifikovanje sirovinske
osnove, kako bi se iste poslije izvedenih radova i
verificirale.
2.2. Ležište “Skočaj”
Ležište Skočaj nalazi se na cca 5-6 km južno
od Bihaća prema Plješevici neposredno uz cestu
Skočaj – Nebljusi.
Boksit je heterogenog mineraloškog sastava,
uglavnom slabijeg kvaliteta. Ležište je istraživano
raskopima, bušotinama i rudarskim radovima.
Potrebno je izvesti po određenom Projektu
istražne radove (bušotine) kako bi se utvrdila
veća ležišta i sastav boksitne rude.
Ležišta Doljane i Lipe nalaze se pored puta
Vrtoče – Bihać. Eventualna dalja istraživanja biće
u zavisnosti ostvarene eksploatacije ležišta Bjelaj
i Skočaj.
2.3. Ležište “Oštrelj” kod Bos.
Petrovca
Ležište “Oštrelj” otkriveno je u dva dijela
sjeverno od B. Petrovca cca 22 km vazdušne
linije. Povezano je makadamskim putem na
asfaltnu cestu Petrovac – Krnjeuša.
U rudnom tijelu Oštrelj utvrđene su rezerve od
cca 80.000 t koje su dijelom i eksploatisane.
2.4. Ležište “Majkići” kod Lušci
Palanke
U blizini “Majkića” između Džukanovića
i Majkića SZ od Lušci Palanke, otkriveno je
nekoliko ležišta “Leovača”, “Metla” i dr.
Ležišta se nalaze uz asfaltnu cestu Lušci
Palanka – Jasenica. Ležišta nisu eksploatisana,
a sadržaj Al2O3 u rudi je cca 50%, a SiO2 u
intervalu od 14-32 %. Sastav boksita je dakle
nepovoljan za proizvodnju glinice. Ista se može
upotrijebiti u građevinskoj industriji za dobijanje
specijalne vrste cementa.
Mišljenja i prijedlog za dalji rad:
Limitirajući faktor eksploatacije je usvajanje
tehnologije prerade rude i njena upotreba, prije
svega, u građevinarstvu za dobijanje specijalne vrste
cementa. Eventualnim usvajanjem tehnološkog
rješenja, stvorili bi se uslovi za projektovanje
geološko – istražnih i rudarskih radova.
2.5. Ležište tipa “Suvaja” i “Šolaje”
Boksitonosno rudno polje “Suvaja – Šolaja”
nalazi se na cca 10 km jugoistočno od Bosanske
Krupe.
Ležišta su mrežom lokalnih puteva povezana
sa cestom Krnjeuša – Bos. Krupa. Rudno polje
proteže se na dužini od oko 8 km i širine od 800 –
2000m. Najveća debljina rudnih tijela nalazi se u
sjevernoj strukturi (do 30 m), središnjoj do 8m, a
u južnoj do 5m.
Boksit je bemitski (kvalitetniji) za dobijanje
glinice. Sadržaj Al2O3 je cca 60%, a SiO2 4-5 %.
Eksploatacija je vršena u ležištima: Karanovići
I, Zec I -IV, Pirovište i dr.
Mišljenja i prijedlog za dalji rad:
Kako se nije došlo do Elaborata o rudnim
rezervama, trebalo bi prije bilo kakvog ozbiljnijeg
investiranja, uraditi presjek stanja rudnih rezervi i
procjeniti mogućnosti njihovog proširenja.
2.6. Ležišta tipa “Grmeč”
Sadržaj Fe2O3 u boksitnoj rudi je limitirajući
faktor kojim se razgraničavaju boksiti u crvene
ili bijele boje. Načelni sadržaj Fe2O3 ispod 10%
klasifikuje boksite u grupu bijelih boksita. Ova
grupa ležišta uglavnom se koristi u vatrostalnoj
industriji. Probrani crveni boksiti koriste se za
dobijanje glinice.
Ležišta na planini Grmeč prema geografsko –
geološkom položaju izdvojena su na:
- ležišta boksita Pritoka, Tihotina, Trovrha,
- ležišta boksita između Krnjeuše, Bravskoj,
Mijačnica,
- ležišta boksita rudnog polja Vršak – Risovac,
- ležišta Jelašinovac.
2.6.1. Ležište Pritoka – Tihotina –
Trovrh
Ležišta boksita Pritoka – Tihotina – Trovrh
protežu se na nekoliko kilometara istočno od ceste
Bihać – B.Petrovac, povezana makadamskim
putevima, pružajući se na jugoistok od Tihotine
do Trovrha.
Radi se o površini od 50 m2 , gdje su utvrđena
sljedeća ležišta: Pritoka, Tihotina, Krnjeuše,
Javornjače, Turske kosti, Mašin dol i Trovrh.
Debljina rudnih tijela kretala se od 0,6 – 2,5 m.
2.6.2. Ležište između: Krnjeuše,
Bravskog i Mijačica
Radi se o ležištima koj a su grupisana u
sljedeće zone:
- zona Mačja greda,
- zona Vranovina, Sakovac, Krnja jela, Vučkovića
vrh,
- zona Litica – Roganovac – Lanište.
Broj 3 - Strana 124 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
Ležišta su međusobno povezana makadamskim
putevima između Bos. Petrovca, Krnjeuše i Lušci
Palanke.
2.6.3. Ležišta boksita Vršak – Risovac
Ležišta ovog rudnog tijela nalaze se u
središnjem dijelu planine Grmeč. Ležišta su
povezana sa cestom Krnjeuša – Bos. Krupa
mrežom makadamskih puteva. Debljina rudnih
tijela su oko 0,5 m – 0,7 m. Dužina rudnih tijela
je do nekoliko metara.
2.6.4. Ležište Jelašinovac
Radi se o pojavama boksita od vrha Borovac
do sela Jelašinovac. To je bijeli boksit. Pojave su
neujednačene i bez ekonomskog značaja.
Mišljenja i prijedlog za dalji rad:
Za ležišta boksita “Bjelaj”, “Skočaj”, primjena
je moguća u cementnoj industriji i ne mogu služiti
za dobijanje glinice.
Ležišta “Suvaja – Šolaja” su najkvalitetnija
ležišta za dobijanje glinice. Za ova ležišta treba
napraviti Elaborat o rudnim rezervama, i onda
napraviti dinamiku daljih istraživanja i vođenja
eksploatacije.
Ležišta tipa “Grmeč” su mala ležišta. Po svom
sastavu mogu se upotrijebiti samo u vatrostalnoj
industriji. Ranija eksploatisana ležišta su,
uglavnom, povađena, a druga nisu pripremljena
za eksploataciju.
KONCESIONE NAKNADE ZA MINERALNE
SIROVINE
Kocesione naknade:
- godišnja naknada za dodjeljenu koncesiju za
geološka istraživanja u granicama istražnog
prostora za hektar istražnog prostora iznosi
100,00 KM;
- godišnja naknada za korištenje zemljišta u
državnoj svojini u granicama eksploatacionog
polja iznosi:
- 0,10 KM /m2 do 5 ha,
- 0,20 KM/m2 od 5-10 ha ,
- 0,30 KM/m2 preko 10 ha.
- jednokratna naknada pri dodjeli koncesije, za
odobreno eksploataciono polje iznosi 0,20 KM
/ m2;
- naknade za iskopanu količinu čvrste mase
mineralne sirovine uključujući i jalovinu iznose:
1. dolomit........................................ 0,60 KM / m3,
2. krečnjak....................................... 0,80 KM / m3,
3. krečnjak-tip Liskovački kamen . 1,00 KM / m3,
4. kvarcni pijesak............................ 1,00 KM / m3,
5. gips.............................................. 1,00 KM / m3,
6. ciglarska glina............................. 0,60 KM / m3,
7. tuf................................................ 1,00 KM / m3,
8. barit............................................. 1,50 KM / m3,
9. bihacit ( blok I kategorija)........ 15,00 KM / m3,
10. bihacit (tromblon)..................... 4,00 KM / m3,
11. ostali ukrasni kamen.................. 5,00 KM / m3,
12. bituminozni škriljci................... 1,50 KM / m3.
Za ostale mineralne sirovine, koje nisu
obuhvaćene stavom 1. ovog poglavlja:
1. boksiti
2. mangan
3 mrki ugalj
a koje su temeljem pozitivnih zakonskih propisa
u nadležnosti Kantona, minimalna koncesiona
naknada iznosi 3% od ukupno ostvarenog prometa
od prodaje mineralne sirovine.
VI - KORIŠTENJE PITKIH, LJEKOVITIH,
MINERALNIH, TERMALNIH I
TERMOMINERALNIH VODA UNSKO
– SANSKOG KANTONA
1. PODZEMNE PITKE VODE
Značajnije karakteristike akumulacija, izvora i
bunara
U području Unsko – sanskog kantona
podzemne vode egzistiraju u krško – pukotinskim
i intergranularnim stjenskim masama. Sve vode
pripadaju crnomorskom slivu rijeke Save (Kupe –
Korane i Gline te Une– Sane).
Važniji izvori i bunari pitkih podzemnih voda
su dati po rednim brojevima u tekstu. Obuhvaćeni
su objekti i pojave - eksploatacioni bušeni bunari i
vrela, koja se sada ili perspektivno mogu koristiti
za vodosnabdjevanje.
Krško-pukotinske stjenske mase izgrađuju
planine Plješevicu, Osječnicu, Klekovaču,
Srneticu, Grmeč, te brojna uzvišenja, kraške
zaravni i kraška polja između planinskih masiva
kao što su Bihaćko polje, Medeno, Bjelaj,
Bravsko, Lušci polje, Zmijanje i dr., te kanjone
Une i Sane kao najmarkantnije morfološke oblike,
a najznačajnije hidrogeološki, u kojima se prazne
podzemne vode iz snažnih krških akumulacija.
Ovo područje se karakterizira dubokom i
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 125

intenzivnom karstifikacijom vapnenjačkih Pražnjenje akumulacija podzemnih voda je

stijenskih masa od kojih je uglavnom i izgrađeno. brže, a retardacione sposobnosti akvifera su
Podinske barijere kretanja voda su donotrijaske redovito niske.
nepropusne naslage. U području sliva Kupe, te u arealu Cazina
razvijen je plitki krš u dolomitima i podređeno
Akviferi se odlikuju visokim filtracionim vapnencima, u pretežno iregularnim pukotinskim
sistemima s usporenom brzinom cirkulacije i
karakteristikama s velikom brzinom vodozamjene
vodozamjene te mnogo nižom vodoobilnosti u
i cirkulacije ponirućih voda, te iregularnim odnosu na vapnence.
komunikacijama podzemnih voda u slivnom
Vodosnabdjevanje stanovništva gradova i
području, oscilacije nivoa podzemnih voda su većih naselja, vrši se iz kraških izvora, koji
velike, a koeficijenti neravnomjernosti izdašnosti predstavljaju izdanke veoma vodoobilnih
izvora veći od 10. U području kraških polja, uz akumulacija podzemnih voda, a u posljednjih
difuzno, vode koncentrirano poniru i javljaju se 15 godina i iz bušenih bunara u terenima niske
na jednom ili više izvora na hiposometrijski nižim vodoproduktivnosti.
kotama u kanjonima i riječnim dolinama. Značajniji izvori su:
Redni kaptiran
izvor Q min.(l/s) korisnik
broj nekaptiran
1. Vodomut 60 nekaptiran
2. Voloder 115 nekaptiran
3. Crno vrelo 160 nekaptiran
4. Grmuša 120 nekaptiran
5. Dobrenica 80 kaptiran Brekovica
6. Dobrović 70 nekaptiran
7. Crno jezero 120 nekaptiran
8. Krušnica 1250 nekaptiran
9. Bistrica 20 nekaptiran
10. Klokot 2000 kaptiran Bihać
11. Lisa 80 nekaptiran
12. Privilica 500 kaptiran Bihać
13. Dobrenica 230 nekaptiran
14. Crnoć 1200 nekaptiran
15. Klisa 60 kaptiran D:Lapac,K.Vakuf
17. Crno Vrelo 3000 nekaptiran
18. Podbrnjača 12 kaptiran Lušci Palanka
19. Maljevačko vr. 8 kaptiran
20. Podgora 9 kaptiran
21. Zdena 380 kaptiran Sanski Most
22. Dabar 1050 nekaptiran
23. Rudinice 60 kaptiran Kijevo, Tomina
24. Kozica 430 nekaptiran
25. Sanica 600 kaptiran Bos.Petrovac
26. Korčanica 450 nekaptiran
27. Okašnica 110 kaptiran Ključ
28. Banjica 200 nekaptiran
29. Smoljana 6 kaptiran Bos.Petrovac
Broj 3 - Strana 126 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.

Postoji još čitav niz manjih izvora, koji
snabdijevaju pojedina sela i lokalno su veoma
značajni, jer su obično kaptirani kao gravitacioni
izvori. Iz tabele i karte vidimo da je veliki broj
izvora nekaptiran, a da je njihova dislokacija
nepovoljna obzirom na konzumente, koji su
uglavnom udaljeni i nalaze se na višim kotama.
U pukotinskim i podređeno kaveroznim
stijenskim masama zahvaćene su, nakon
provedenih istražno-ispitnih bušotina, podzemne
vode bušenim bunarima od kojih su značajniji
slijedeći:

Red.br. bunar lokacija Q min.(l/s korištenje korisnik

30. GB-4 Gata 15 koristi se Gata

31. B-1.B-3,b-4 Vignjevići 50+30+70 100 l/s Cazin
32. B-1,B-2 Mutnik 50+50 100 l/s Cazin
33. B-1,B-2,B-3 Đehveruša 20+20+30 ne koristi se Cazin
34. B-1 Pajića pot. 30 ne koristi se Cazin
35. VG-1 Vrnograč 19 ne koristi se Vrnograč
36. B-1 Slapnica 30 koristi se V.Kladuša
37. Š-1 Šiljkovača 30 ne koristi se V.Kladuša
38. B-1,B-2,B-3 Kvrkulja 50+50+30 koristi se V.Kladuša
39. B-1,B-2,B-3 Dobravine I 20+45+25 b koristi se B-2 V.Kladuša
40. B-1,B-2 Dobravina II 60 koristi se V.Kladuša
41. B-1 Luš.Palanka 12 koristi se L.Palanka

U intergranularnim sredinama u nivou riječnih bunarima na sljedećim lokacijama:

tokova zahvaćene su podzemne vode s bušenim

Redni
bunar lokacija Q min.(l/s korištenje korisnik
broj
42. B-1,B-2,B-3 Bos. Krupa 20+20+10 koristi se Bos. Krupa
43. B-1,B-2 Ada-Bos.Krupa 45 koristi se Bos. Krupa
44. B-1,B-2 Otoka 30 koristi se Otoka

Usljed tehničkih problema i posljedica kapaciteti voda su u kanjonu rijeke Une sa

agresorskog rata u Adi i Otoci je 1 bunar aktivan. brojnim velikim kraškim vrelima.

Iz izloženog je očito da na ovom terenu postoje
obilni resursi kvalitetnih podzemnih voda, ali je
njihova dispozicija nepovoljna za ekonomično
korištenje, nalaze se u kanjonima na relativno
hiposmetrijskim dijelovima terena, često dolaze
pod uspor riječnih voda, daleko su od najveće
aglomeracije konzumenta, podložne su zagađenju
preko ponornih zona u krškim poljima.
Bilansne rezerve pitkih voda u krškim
sredinama su velike i sa njima treba računati i
u buduće za potrebe vodosnabdjevanja. Najveći
Svi navedeni izvori i bunari mogu služiti za
vodosnabdjevanje stanovništva, ali je potrebno
provesti propisane mjere zaštite objekata i
akumulacija od raznih vidova zagađenja kako
slivnih područja tako i rijeka.
Pravci daljih istraživanja:
Podaci vode će biti o ovom području jedini
resurs vodosnabdjevanja. Nužno je istraživati
režim, bilans, kvalitet, rezerve i zaštitu izvorišta,
kako bi se optimalno zahvatale i racionalno
koristile podzemne vode.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 127
Realna ocjena potecijalnih izvorišta za
vodosnabdjevanje je ograničena niskim stupnjem
istraženosti kvantiteta i parametara zaštite
podzemnih voda. Ovo se posebno akcentira, kad
se uzme u obzir neophodnost višenamjenskog
korištenja voda, a ne samo za vodoopskrbu
stanovništva.
Prioriteti istraživanja su određeni potrebama za
vodom i ugroženošću akvifera, gdje je potrošnja
vode najveća.
Zadaci u idućem periodu bi bili sljedeći:
- utvrđivanje sadašnjeg stanja i kvaliteta
voda naročito na kaptiranim izvorima i
eksploatacionim bušenim bunarima, te
projektiranje mjera sanacije i razrade u cilju
dobijanja količina vode, koje može dati sredina
(Cazin, Vel.Kladuša, Bos.Krupa, Otoka),
- programiranje novih lokacija za zahvatanje
podzemnih voda provođenjem geoloških,
hidrogeoloških, geofizičkih istraživanja te
istražnih i eksploatacionih bušenja (Vel.
Kladuša, Bužim); ovo se posebno odnosi na
općinu Bužim, koja praktično nije istraživana
na podzemne vode zbog nedostatka finansijskih
sredstava, a sadašnja nestašica pitkih voda
limitira bilo kakav razvoj,
- odabiranje najpogodnijih kraških vrela za
vodosnabdjevanje šireg područja uzimajući u
obzir kvantitet, kvalitet i moguću zaštitu slivnih
područja vrela te programiranje na istim vrelima
neophodnih detaljnih hidrogeoloških i drugih
istraživanja,
- podzemne vode treba polivalentno koristiti
gdje god je to tehnički moguće a ekonomski
opravdano i u tu svrhu istraživati mogućnost
povećanja izdašnosti sniženjem preljevnog
nivoa, reguliranjem otjecaja,ispitivanjem
umjetnog povećanja podzemne retenzije
izgradnjom manjih brana, izgradnjom malih
hidroelektrana.
2. MINERALNE VODE
Na ovom području postoje sljedeće registrirane
mineralne vode:
- slane i sulfatne vode - Hašani, Majkić Japra,
Arapuša,
- sulfatne vode - Brda, Ramići-Kjuč, Ćukovi,
Orašac-Bihać,
- ugljokisele vode – Koprivna - Sanski Most.
2.1. Hašani, Majkić Japra, Arapuša –
S. Most
U području sela Hašani postoji izvor
nepoznate ubikacije, Q manje od 0,1 l/s u zoni
disperznog izlijevanja, koji je prema Leku bogat
Glauberovom soli.
U Majkić Japri postojao je izvor neidentificirane
ubikacije, Q= 1 l/s, sa mineralizacijom od 28 g/l i
suhim ostatkom od 27,4 g/l.
U 1989. godini izvor ”Slanac” u Majkić
Japri- donjoj na lijevoj obali rijeke, 100 m
zapadno od puta za selo Bundale bio je sa
mineralizacijom 3,44 g/l. Drugi izvor je u
istom selu Kondići ispod Vukovića glavice s
mineralizacijom od 5 g/l.
Provedenim bušenjima u Majkić Japri sa
dvije bušotine dokazana je kamena so, anhidrit
i glauberit, a mineralni izvori su bili direktna
indikacija postojanja ovih evaporita.
U selu Arapuša južno od zaseoka Grabovac
postoji izvor mineralizacije 1,4 g/l. Za razliku od
Majkić Japre ova voda ima vrlo malo hlorida, što
znači da ne indicira halitne već gipsno-anhidritne
evaporite.
Kod Suhače između Slatine i Japre javlja se
više “gipsnih vrela” sa sličnim karakteristikama
kao i predhodna vrela. Ove vode nastaju
infiltracijom atmosferilija i rastvaranjem
evaporita: gipsa, anhidrita i halite u permsko-
werfenskim sedimentima. Ove pojave su
istraživane praktično samo parcijalnim hemijskim
analizama. Perspektivna područja za daljnja
istraživanja su između Majkić Japre donje i
Kondića, u Hašanima između Velikog i malog
Dubovika i u dolini rijeke Japre.
Istraživanjem hidrogeologije ovih voda mogle
bi se indicirati pojave i ležišta halita, gipsa
i anhidrita, a moguće i visoko mineralizirani
rastvori NaCl, kakav je onaj u Majkić Japri;
međutim, većina ispitivanih izvora reflektira
gipsno-anhidritnu litogenezu.
2.2. Brda i Ramići - Ključ
Izvori kod Ključa, Crveno vrelo-Brda i
Srabljivo vrelo-Ramići, Q=2l/s, mineralizacijom
2-3g/l talože naslage Fe-hidroksida, javljaju se
u permsko-werfenskim naslagama; to su vode
atmosferskog porijekla, koje nastaju njihovom
infiltracijom i rastvaranjem evaporita gipsa i
anhidrita. Mještani primjenjuju ovu vodu kao
terapiju za liječenje kožnih oboljenja, što im je i
karakteristika i oznaka toponima.
Broj 3 - Strana 128 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
Vode su indikatori na pojave gipsa i
anhidrita, mogu se koristiti u terapeutske svrhe
a zbog povišene mineralizacije nisu pogodne za
vodosnabdijevanje.
2.3. Ćukovi, Orašac - Bihać
Mineralne vode javljaju se kao izvori: a) u
selu Ćukovi uz komunikaciju Dubavsko - Kulen
Vakuf, izvor “Bile vode” iz padinskih dijelova
uzvišenja Ljutoč; b) izvor Jezero na početku sela
Ćukovi; c) izvor Perinovac kao najznačajniji u
selu Orašac kod zaseoka Pađeni.
Izvor izdašnost temp. mineralizacija
Bile vode 1 7,5 1,7
Jezero 0,5 9 oko 2,0
Perinovac 10 10 oko 2,5
Ove vode cirkuliraju kroz gipsane naslage i
obogaćuju se na sulfatima i njima.
Ove vode, prema V. Ozimu su prirodni
diuretici i sedativi, koji povećavaju filtersku
funkciju bubrega i lakše izmokravanje čime
djeluju na sniženje krvnog tlaka, zatim za
liječenje opstipacije. Visok sadržaj Ca pogoduje
okoštavanju posebno kod djece, trudnica i starih
osoba. Prisutni MgSO4 je depresor centralnog
nervnog sistema i vazodilatator, pogodan za
trudnice.
Navedena namjena voda zahtijeva daljna
hidrogeološka istraživanja u cilju daljeg
upoznavanja značaja voda, njihova kvantiteta i
kvaliteta, te oscilacija parametara u vremenu, a
traži se izrada odgovarajućeg programa geoloških
i hidrogeoloških istraživanja.
2.4. Koprivna - Sanski Most
Izvor mineralne vode Koprivna javlja se uz
cestu Sanski Most – Prijedor, pred ulaz u mjesto
Oštra Luka. Voda taloži skrame Fe-oksida. Smatra
se da ove vode mineraliziraju u paleozojskim
stijenama, te se obogaćuju na željezu i CO2 iz
limonitičnih i sideritičnih minerala u oksidacionim
uvjetima u plićim zonama, te mogu poslužiti
izdašnost
Bunar temp.
samoizliv l/s
Š—1 220 20
MKH -1 25-280 20
B -1 22,50 12,5
kao indikator pri geohemijskoj prospekciji na
željezovitu mineralizaciju.
Ova pojava je malo istražena te treba provesti
određena hidrogeološka istraživanja, da se
procjeni opravdanost izvođenja geofizičkih i
bušećih radova. Ako bi se dobile veće količine
voda, do 1 l/s, mogla bi se ova kisela voda
lokalno koristiti kao flaširana stolna mineralna
voda slično Crnom vrhu – Tešanj i Rječicama
– Maglaj, a s većim kapacitetima moglo bi se
izgraditi industrijsko postrojenje za flaširanje s
plinom ili bez plina.
3. TERMALNE VODE
U području Unsko-sanskog kantona
registrirane su sljedeće pojave termalnih voda:
- zona Donji Šumatac – Grabovac- Barake, Mala
Kladuša,
- zona Tješnica i Kozica, Sanska Ilidža kod
sanskog Mosta
- zona Tržačka Raštela, Vedro polje i Prošići –
Bihać.
3.1. Donji Šumatac – Grabovac –
Barake – V. Kladuša
Ocjena sadašnjeg stupnja istraženosti:
Na dužini oko 5 km od Donjeg Šumatca preko
Ilidže-Grabovac, Glavica do Baraka duž toka
rijeke Kladušnice u rasjednoj zoni registrirani su
brojni izvori termalnih voda sa Q = oko 50 l/s,
a bušeno je i više bušotina te tri bušena bunara.
Istražna bušenja su započeta 1979. godine a
posljednji bunar je završen 1987. godine.
Bunar Š-1 – Šumatac nalazi se u selu Donji
Purići s lijeve strane potoka Pećina, 50 m uzvodno
od njegovog utoka u potok Šumatac. Bunar
MHK-1 je u Maloj Kladuši u selu Grabovac u
području termalnih izvora Ilidža s lijeve strane
rijeke Kladušnice. Bunar B-1 Barake, nalazi se u
istoimenom selu Male Kladuše, 7 km od Velike
Kladuše putem prema Cazinu uz lijevu obalu
Kladušnice a uz put, koji vodi od Baraka prema
Donjoj Vidovskoj.
Eksploatacioni bunari imaju sljedeće
karakteristike:
crpljenje mineralizacija godina
sniženje m
l/s g/l izrade
150 25 0,35 1986.
150 15 0,45 1984.
40 12,5 0,45 1987.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 129
Treba naglasiti, da nije uspostavljeno
stacionirano stanje režima, što znači da kapaciteti
i sniženja nisu garantirani. Srednja temperatura
za sva tri bunara pri datim uvjetima crpljenja je
24°C.
Pojave izvora i bušotina ovih voda različitih
Q,P,i T ukazuju na kompliciranu tektoniku ili
litostratigrafiju, a akumulacije vode su formirane
u trijskim dolomitima. Vode su atmosferskog
porijekla, spore vodozamjene i male brzine
cirkulacije, neagresivne i ne inkrustiraju. One
su mješavina starijih voda, pretežno spore
cirkulacije, koje predstavljaju glavninu voda i
Broj bunara crpljenje l/s sr. temp. 0C
(Š-1,MKH-
340 24
1,B-1)
Ova energija bi se mogla koristiti za:
a) zagrijavanje stambenog i poslovnog prostora
18,5 MW term. = 66,600.000 KJ/h ; za 1 m2
treba 500 KJ/h te se raspoloživom energijom
može grijati 133.200 m2 prostora,
b) zagrijavanje staklenika,
Staklenik prosječne visine 2,75 m za 1 ha
treba 5-11x106 KJ/h, a prateće prostorije
5-12x106 KJ/h te proizilazi da sa raspoloživom
energijom od 66,6x106 KJ/h može se grijati
6,6 ha staklenika.
c) “THE-projekt” – Rijeka je u investicionom
programu toplifikacije grada Velike Kladuše iz
termalnih voda Male Kladuše, proračunao na
bazi Q = 250 l/s i tv = 25 °C s pothlađenjem na
13 °C iskoristivu snagu od 11,7 MW term.
Izgrađeni poluolimpijski bazen kod buš
MKH-1 u Grabovcu – Mala Kladuša može služiti
u rekreacione i sportske svrhe, a nakon toga da se
termoenergetski koristi. U ovaj bunar je ugrađena
dubinska pumpa Q = 100 l/s.
Iz predhodnih analiza rezultata istraživanja
proizilaze i sljedeći pravci daljnjih istraživanja
u cilju korištenja zahvaćenih voda i istraživanja
mogućnosti postojanja novih količina i viših
temperatura:
- ispitati opravdanost sanacije i revitalizacije
bunara, utvrđivanjem sadašnjeg stanja na
bunarima,
- izvršiti crpljenje bunara,
- provoditi osmatranje hidrogeoloških parametara
režima termalnih voda i ispitivanje fiziko-
kemizma i bakteriologije,
malo voda infiltriranih nakon 1953. godine u
podzemlje.
Primjena voda
Primjena voda prema temperaturnom padu
može biti višenamjenska, kako je dato u osnovnim
podacima ovog poglavlja, uz dogrijavanje voda
toplinskim pumpama, a bez dogrijavanja voda se
mogu koristiti kao pitke, flaširane stolne, uzgoj
ribe i navodnjavanje.
Termoenergetska primjena 340 l/s vode
sa srednjom temperaturom od 24°C, može se
koristiti u arealu bunara ovako:
iskorist. Snaga
ref. temp. 0C
temp. 0C MW term
11 13 18,5
- definirati geološko – hidrogeološki model
porijekla termalnih voda,
- izučiti položaj primarnog rezervoara i
njegovih karakteristika, posebno temperature i
vodoobilnosti,
- programirati lociranje novih vodozahvatnih
bunara.
3.2. Tješnica - Sanski Most
U području Tješnice (Rudnica) 5 km SZ od
Sanske Ilidže postoje dva termalna izvora: izvor
iz Pećine (Q = 60 l/s, tv = 11-21 °C) i bočni izvor
(Q=0,1 l/s, tv=19,5 °C).
Temperatura velikog vrela je ovisna od pada­
vina i ovdje se miješaju tople-starije i hladne-
suvremene vode; udio ovih posljednih je oko 90 %.
Vode Tješnice slične su po fiziko – kemizmu
s termalnim vodama Sanske Ilidže. Voda je
sa mineralizacijom od 0,45 g/l. Pri povećanju
mineralizacije povećava se i temperatura, što
implicira pritok dubokih voda.
Veliki izvor djelimično je kaptiran i koristi
se za vodosnabdjevanje sela Tomina, Kijevo i
Lužani.
Značaj ovih voda je važan za utvrđivanje veza
sa Sanskom Ilidžom, tj. da li će pri dugotrajnoj
eksploataciji voda na Ilidži doći na bunarima
SB-2 i SB-3 do sniženja temperature i razblaženja
kemizma.
Ovdje bi bilo interesantno ispitati da li se u
dubljim horizontima mogu zahvatiti vode više
temperature i izdašnosti.
Broj 3 - Strana 130 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
3.3. Kozica - Sanski Most
Termalni izvori Kozice nalaze se u selu
Donja Kozica, 16 km uzvodno uz rijeku Sanu
od Sanskog Mosta, izvori su na površini od oko
1 ha uz desnu obalu rijeke Kozice, 4 km od
njenog ušća u rijeku Sanu, a postoje 5 izvora
(Školski, Tepića, Perilo, Kod Štale i Bazen) na
raznim nadmorskim visinama ( 228-224 mn.m).
Ukupna izdašnost im je 4 l/s, a temperatura od
21,7-25,3 °C, oscilacije temperature su 2-3°C
godišnje. Mineralizacija je oko 350 mg/l, imaju
6 puta nižu mineralizaciju od termomineralnih
voda Sanske Ilidže od koje su udaljene oko 4
km. Ove vode su mješavina dviju voda različite
starosti i temperatura na što ukazuje sadržaj tricija
u vodama.
Tepića voda presuši 13 dana nakon potpunog
samoizlijeva bušotina SB-2 i SB-3 u Sanskoj
Ilidži, a pojavi se 24 dana nakon zatvaranja ovih
bušotina. U prirodnom režimu pražnjenja ovi
izvori nikad nisu presušili. Otvoreno je pitanje
da li termalne vode Kozice mogu razblaživati
hemizam i snižavati temperaturu u Sanskoj
Ilidži pri intenzivnom i dugotrajnom korištenju
voda. Ovo zahtijeva praćenje fiziko-kemizma i
hidrogeoloških parametara na Sanskoj Ilidži.
3.4. Tržačka Raštela - Bihać
Termalni izvor Mlakulja u Tržačkim
Raštelima nalazi se na 300 m od ušća Gatice u
rijeku Koranu s temperaturom od 20°C i Q=5
l/s. Ove vode nisu agresivne, niti korodivne
a niti inkrustiraju. One su spore cirkulacije i
vodozamjene i u akviferu dolazi do miješanja
toplijih i hladnijih voda. Niskotermalne su, što
se može pripisati velikoj dubini do primarnog
akvifera i niskom geotermalnom gradijentu. Niže
temperature na bušotinama, uz veću izdašnosti,
ukazuju na teškoće u dobijanju viših temperatura
i kompliciranost hidrotermalnog sistema.
Primjena sadašnjih voda sada bi bila pogodna
za uzgoj riba i vodosnabdjevanje. Na ovom ležištu
otvoreno je pitanje mogućnosti egzistiranja viših
temperatura, te na kojim dubinama se nalaze.
3.5. Vedro Polje i Prošići - Bihać
Izvor Ilidža u Vedrom polju oko 3 km JZ od
Bihaća javlja se duž rasjeda, koji odvaja masiv
Plješevice od ravnine Bihaćkog bazena. Ovaj
izvor izbija pored izvora Pećina. Izdašnost Ilidže
je 2,5 l/s, tv = 19-20°C, voda je sa mineralizacijom
438 mg/l. Drugi izvor – Panjak, koji može biti
mješavina toplih i hladnih voda je sa nešto nižom
mineralizacijom 402 mg/l.
U selu Prošići postoji izvor Ilidža s lijeve
strane potoka Dobrenica sa termalnom vodom
izdašnosti q=1,5 l/s i temperaturom od 20°C;
voda je sa mineralizacijom oko 500 mg/l.
Otvoreno je teško pitanje da li se i na kojim
dubinama mogu zahvatiti veći kapaciteti i više
temperature termalnih voda. Ovo se može
prognozirati izradom odgovarajuće studije, čiji se
rezultati trebaju provjeriti istražnim bušenjem.
4. TERMOMINERALNE VODE
Poznata ležišta termomineralnih voda u ovom
kantonu su u Gati i Račiću kod Bihaća i Sanskoj
Ilidži kod Sanskog Mosta.
4.1. Gata - Bihać
Ocjena stupnja istraženosti
Termomineralno ležište Gata – Ilidža nalazi
se 14 km sjeverozapadno od Bihaća u selu Gata
uz ušće rječice Bistrice u Toplice, uz cestu
Bihać – Tržac. Ovdje postoje izvori i bušotine
termomineralnih i hladnih voda na dužini od 1,5
km u dvije odvojene cjeline.
Intenzivna istraživanja 1976-1985. godine u
kojima su se izredale sve značajnije istraživačke
i bušačke institucije iz Ljubljane, Zagreba,
Beograda i Sarajeva rezultirale su izradom 8
bušotina i 10 eksploatacionoh bušenih bunara od
kojih je GB-4 s hladnom vodom.
Bunari su: B-1, B-2, B-3, B-4, B-5, B-8, B-9,
B-9, B-11 i SB-1, a eksploatacione bušotine G-2 i
G-5; ovo stanje je bilo 1985. godine.
Utvrđene su slijedeće rezerve termomineralnih
voda:
A rezerve - samoizljevi bunara, bušotina i
izvora B-20 = 0,5 l/s, B-3=2 l/s, B-4=0,7 l/s,
B-5=0,5l/s, B-8=1,5 l/s, B-9=4,0 l/s, B-11=2,0 l/s,
G-5=0,3 l/s, izvor Srčana, Blatna, Vruča i Živčana
banja, ukupno = 15,5 l/s tv=29-38°C.
B rezerve - samoizljevi bunara, bušotina i
izvori : B-1=0,8 l/s, G-2=1,0 l/s, SB-1=3,2 l/s,
izvor kod B-1=9 l/s ; Ukupno : 14,0 l/s, tv=25-38
°C.
C1 rezerve - crpljenje uz s=19m : B-9=8,4 l/s,
B-8=8,4 l/s, SB-1=8,4 l/s, B-11=10,8 l/s, B-3=10
l/s, B-5=10,8 l/s, B-1=9l/s, Ukupno : 66,6-29,5 =
37,1 l/s, tv = 30-38°C.
C2 rezerve - 57,6 l/s, tv=30-38 °C ( s=35m-
B-9, B-8, SB-1, B-11, B-5, B-1 ).
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 131
D1+D2 rezerve - 120 l/s.
Eksploatacione A+B rezerve iznose 29,5
l/s i koriste se na navedenim objektima, a
eksploatacioni bunari crpljenjem su: B-1, B-2,
B-3, B-5, B-8, B-9, B-11 i SB-1.
Iako je izbušeno više nepotrebnih bušotina i
bunara, i iako su dobijene znatne količine voda u
odnosu na izvore, a bušotine B-6, B-7, i B-10 su
bile negativne, može se reći slijedeće:
a) nije utvrđena dubina prostiranja karbonatnog
dolomitnog akvifera, nije dostignut primarni
akvifer,
b) nisu zahvaćene optimalne količine voda zbog
malih dubina većine bušotina, malog profila
bušenja, neadekvatno ugrađenih korodivnih
konstrukcija, uglavnom lošeg lociranja
bušotina i bunara i nedovoljne i neadekvatne
razrade bunara,
c) ugrađivanjem korodivnih čeličnih cijevi iste
su kasnije agresijom voda jako oštećene,
korodirani su filtri i zapunjeni bunari, što
stalno s vremenom smanjuje izdašnost istih.
Bunari zbog prirode dolomitne sredine
(grusifikacije) trebaju biti razrađivani i čišćeni
orijentaciono svakih pet godina, da bi se mogli
efektivno koristiti.
Ukratko, istraživanja Gate nisu vođena
konzistentno, induktivnim putem i eliminacionim
postupkom te je ostalo niz neriješenih pitanja,
odnosno rezultati nisu adekvatni dužini vremena
istraživanja i uloženim sredstvima, a što je
najvažnije objekti voda se ne mogu koristiti bez
novih intervencija na istim.
Sadašnje stanje objekta:
Stanje eksploatacionih objekata u 1996. godini
je bilo sljedeće: B-1, finalni dio uništen bagerom
i bunar se nalazi u iskopu – bazenu - ispitati
moguću sanaciju, B-2 zatvoren - proveden u
Vruću banju, B-3 - skinuta kapa, ugrađena pumpa
za prskanje bašte – izvaditi pumpu, zatvoriti
bunar, B-4 - korodirana, B-5 - uništena, B-8 -
korodirana, ugrađena dubinska pumpa – sanirati,
B-9 - ne vidi se stanje, voda ide u bazen – zatvoriti
bunar, B-11 - tamponiran čepom – korodiran,
SB-1 - ugrađena dubinska pumpa i koristi se u
rehabilitacionom centru, G-2 – korodirana, G-5
– zatrpana, napravljen odvod s izljevom od oko 3
l/s, zatvoriti odvod i sanirati.
Iz izloženog je vidljivo, da se uz sanaciju
mogu koristiti samo sljedeći bunari: B-3, B-4,
B-2, B-9 i SB-1.
Na svim bunarima treba intervenirati; ispitati
stanje konstrukcija, filtera, dubine, odnosno
oštećenja te izvršiti, ako je moguće sanaciju i
razradu uz rekostrukciju bunara, jer se bez toga
voda neće moći koristiti.
Kolike su sadašnje izdašnosti ovih objekata
potrebno je ispitati crpljenjem. Zaštita objekata
od devastacije i pravilno gazdovanje objektima je
neophodno, kako je vidljivo iz izloženog stanja.
Treba naglasiti da pri crpljenju jednih bunara drugi
djeluju kao ponori površinskih i podzemnih voda.
Obavezne su mjere sanitacije oko bušotina; treba
spriječiti infiltraciju otpadnih voda iz domaćinstava
i gospodarskih objekata, deponiranje smeća,
urbanizirati sav prostor u širem prostoru bušotina
i bunara, riješiti kanalizaciju, zabraniti uzgoj i
ispašu stoke, “divlju” gradnju i gnjojenje zemljišta.
Ovi problemi, ako se ne budu hitno riješili, će
onemogućiti korištenje voda, jer može doći do
zaraza i u sadašnjem rehabilitacionom centru, ako
se odmah ne pristupi rekonstrukciji i zaštiti objekata
i akumulacije termomineralnih voda.
Kvalitet i primjena voda
Termomineralne vode Gate Ilidže imaju
mineralizaciju 1,1-1,5 g/l, temperaturu 25-38°C
makrokomponentnog sastava sa sadržajima
halogenida, stroncija i drugih mikrokomponenata,
koji su terapeutski efektivne i blago radioaktivne.
Voda je atestirana i verificirana balneološki
na temelju fiziko-kemizma i količina, te je
definirana njena primjena. Balneološko-
terapeutske indikacije voda su: liječenje, kronična
reumatska oboljenja, neurološke bolesti, hronične
ginekološke bolesti, bolesti lokomotornog
sistema, srca, krvnih žila, respiratornih organa,
psihosomatskih poremećaja, mokraćnih puteva,
regeneracija, rehabilitacija, zdravstveni turizam,
rekreacija i sport.
Moguća je primjena voda u kupkama (kade,
bazeni, tuševi), pijenje, inhalacija, peloidi
(ljekovito blato) i termoenergetsko korištenje.
Sekundarna primljena voda izvan balneologije je
u toplifikaciji.
Ako sadašnji eksploatacioni objekti budu
dovedeni u adekvatnu funkciju, moglo bi se
koristiti oko 33 l/s za balneologiju sa srednjom
temperaturom od 34°C, što iznosi 3,2 MW term.
Ovo je analogno 3.500 tona ekvivalentnog
uglja Kreka godišnje. Sa ovom energijom moglo
bi se grijati 350 stanova ili 1,1 ha staklenika.
Broj 3 - Strana 132 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
U 1992. godini urađena je studija opravdanosti
izgradnje i programiranja rada banjsko-
rahabilitacionog i turističkog, rekreacionog centra
banja Gata sa korištenjem od 750 kreveta.
Sadašnje korištenje voda:
Termomineralne vode Gate Ilidža koriste se i
sada neadekvatno svom kvalitetu i verificiranim
balneološko-medicinskim indikacijama, u
primitivnim neodgovarajućim kupkama bez
medicinskog nadzora, kako je uobičajeno u
posljednjih stotinjak godina. Od 1992. godine
voda se koristi u suvremenom i moderno
opremljenom Rehabilitacionom centru u samoj
Gati sa 114 kreveta, koristeći bunar SB-1 i B-8
naizmjeničnim crpljenjem oko 6 l/s temperature
38°C. Voda se temperaturno pomoću dizalice
toplote podiže na 45°C, koja služi kao sanitarna
topla voda i za radijatorsko grijanje.
Centar nije kompletiran, a bitan mu je nedostatak
nepostojanje bilo kakvog terapeutskog bazena.
Vode sa ostalih bušotina i bunara se
neadekvatno koriste za kupke u kadama, te
zatvorenim i otvorenim malim bazenima oko
samih objekata.
Pravci daljnjih istraživanja:
Postoje dva vida daljnjih istraživanja. Prvi
vid neophodnih i bitnih akcija za omogućavanje
korištenja dokaznih količina voda na
eksploatacionim objektima je:
1. sanacija i revitalizacija (rekonstrukcija bunara),
2. zaštita bunara i akumulacije od prirodnih i
antropogenih faktora polucije,
3. bušotine i bunari, koji se ne koriste od
ovlaštenih subjekata trebaju biti propisno
zatvoreni, da se iz njih ne izlijeva voda.
4. nakon rekonstrukcije bunara izvršiti paraleleno
crpljenje istih, da se utvrde sadašnje
eksploatacione količine,
5. p rovoditi hidrogeološka osmatranja
permanentno radu interveniranja pri zagađenju
i sprečavanju rashlađenja termomineralnih
voda hladnim podzemnim vodama, koje se
nalaze u blizini bunara, posebno u periodu
intenzivnog crpljenja.
Drugi vid istraživanja odnosi se na:
1. i straživanje mogućnosti koncentriranog
zahvatanja termomineralnih voda sa 3-4
bunara, koji bi supstituirali postojeće objekte
– ovo je i alternativa sanaciji i rekonstrukciji
postojećih bunara,
2. ispitivanje postojanja voda više temperature
i izdašnosti u podini dolomita, što uključuje
istraživanja i bušenja preko 500 m dubine od
površine terena.
Zaključno ovaj izuzetni resurs, najviše kao
rijetko i vrijedno balneološko-terapeutsko
sredstvo i jedina termomineralna voda u Vanjskim
Dinaridima BiH, treba biti zaštićena i recionalno i
optimalno iskorištavana.
4.2. Račić - Bihać
Ispod brda Račić u selu Račić, s desne strane
Une, nasuprot sela Lohovo, a 10km JI od Bihaća,
na obodu aluviona rijeke Une i čvrstog stijenskog
masiva, javlja se termomineralni izvor Ilidza
ili Svetinja, Q=0,1 l/s, tv=16-19°C; u vrijeme
hidrološkog minimuma izvor presuši i u njega
ponire potočna voda, a poslije padavina se javi.
Po pričanju mještana zimi ima temperaturu od
25°C.
Voda je mineralizacije od 1 g/l i ima genetsku
sličnost s Gatom. Vjerovatno da se vode ovdje
izlijevaju u aluvion tako, da voda može imati
veću izdašnost i temperaturu nago na izvoru.
Voda je jače radioaktivna; Rn=148 kBg/m3
(=4056 pCi/l), što je 10 puta više nego u Prošićima
i Vedrom polju, te spada u tri radioaktivne vode u
BiH, uz Fojnicu i Višegradsku banju. U usporedbi
sa propisom Švicarske, koja radioaktivnom smatra
vodu od 6,6 Bg/l, ovo je jače radioaktivna voda,
dok propis Njemačke kaže da su radioaktivne
vode sa čak 666 Bg/l.
Kemizam reflektira cirkulaciju voda kroz
evaporite gipsa trijasa, slično Gati.
Mišljenje da vrelo putem rasjedne zone
ima direktnu vezu s nekarbonatnim stijenama
(najvjerovatnije magmatskim), koje sadržavaju
veće koncentracije radionuklida, pa voda iz ovih
stijena prima samo plinove, a ne cirkulira iz veće
dubine, nije utemeljeno, jer radioaktivnost ovisi
ne samo o izvoru zračenja, već i o putevima istog
i nizu drugih faktora.
Ova pojava je od interesa, da se utvrdi jednom
studijom ima li prognoznih mogućnosti zahvatanja
većih količina voda, kao i voda više temperature
i kapaciteta. U slučaju sigurnijeg pozitivnog
rezultata prišlo bi se izradi kompleksnog faznog
i uobičajenog programa istraživanja rijetkih
termomineralnih voda, kao što je ova Ilidža u
Račiću.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 133
4.3. Sanska Ilidža - Sanski Most
Ocjena sadašnjeg stupnja istraženosti:
Termomineralno ležište voda Sanska Ilidža
nalazi se u dolini desne obale rijeke Sane,
13 km uzvodno od Sanskog Mosta. Izvori i
eksploatacioni bunari udaljeni su od rijeke oko
800 m. Asfaltni put uzvodno uz desnu stranu
Sane, u dužini 4 km vodi od Vrhpolja do Ilidže.
Istraživanja ovog nalazišta započeta su 1969.
godine, a 1978. godine do 1982. izvršena su
detaljna geološka, geofizička i hidrogeološka
istraživanja te istražna i eksploataciona bušenja,
koja su rezultirala izradom dva eksploataciona
bunara: SB-2 i SB-3.
Utvrđene su slijedeće rezerve termomineralnih
voda:
A – rezerve 3 l/s,
B – rezerve 40 l/s
C1 – rezerve 1-11,1 l/s
C2 - 10 l/s
D1 + D2 - 80 l/s
Eksploatacione reserve A+B kategorije iznose
43 l/s koriste se na bunarima SB-2-Q=27 l/s,
tv= 32,1 °C, SB-3-Q=16 l/s,tv=30,4 °C. Vode su
arteškog karaktera i mogu se koristiti i crpljenjem
ugradnjom dubinskih rotodinamičkih pumpi
do 34 m dubine maksimalnog profila 250 mm,
ukoliko dođe do sniženja preljevnog nivoa.
Sadašnje stanje objekata i korištenje voda:
Eksploatacioni bunari trebaju biti korišteni
onako kako je dato u Elaboratu o klasifikaciji
i kategorizaciji rezervi termomineralnih voda
Sanske Ilidže iz 1982.godine. Zavod za geologiju
– Sarajevo je dao Investitoru u Sanskom Mostu,
uputstva za sanaciju mjernog i razvodnog
erupcionog stabla bunara SB-2 i SB-3, kako bi
se vode iz ovih bunara mogle adekvatno svom
kvantitetu i kvalitetu koristiti.
Ove vode su se koristile u banjske i rekreacione
svrhe, sezonski, u neodgovarajućim objektima
(kade,bazeni,tuševi), ali su u agresorskom ratu
1992.-1995. godine svi objekti uništeni izuzev
jednog malog bazena u brvnari.
U 1989. godini urađen je investicioni program
Turističko-rekreacionog centra “Sanska Ilidža”,
koji je obuhvatio izgradnju objekata sa 215 ležaja
sa prostorom centra od 5.140 i terapeutsko-
rekreativnim dijelom od 2.650 m2.
Cilj investicije je stalno, tokom
godine, korištenje termomineralne vode u
zdravstvu,rekreaciji, zdravstvenom turizmu, kroz
razne vidove prevencije, rehabilitacije.
U fazi izgradnje je i nedovršeni iz 1992.
godine planirani zatvoreni poluolimpijski bazen,
koji će ubrzo biti u funkciji sa nekim urađenim
pratećim sadržajima.
Kvalitet i primjena voda:
Vode Sanske Ilidže su blago alkalne
termomineralne vode s mineralizacijom oko 2,5
g/l, blago radioaktivne sa Sr,Ba,Rb.Li i drugim
korisnim mikrokomponentama.
I u segment ovih vodnih resursa,koji bi se
koristili za flaširanje pitke i mineralne vode i
termalne i termomineralne za banjski i sportsko
rekreativni turizam,koncesije bi se dodjeljivale
po sistemu BOT /Build Operate Transfer) na
vremenski period shodno članu 28. Zakona o
koncesijama (“Službeni glasnik USK-a” broj:
10/03 i 7/09).
Koncesiona naknada za:
- flaširanje pitke vode,
- flaširenje mineralne vode,
- banjski i sportsko rekreativni turizam na bazi
termalnih i termomineralnih voda sastoje se od:
1. Jednokratna naknada (JKN), koja se obračunava
i naplaćuje jednokratno pri zaključenju
ugovora o koncesiji i predstavlja naknadu
za pravo korištenja prirodnih bogatstava i ne
može biti manja od 1,5 % ukupnog iznosa
investicije koja se planira realizirati ili nabavne
vrijednosti predmeta koncesije, odnosno
ukupno projektovanog prihoda koji se planira
od koncesione djelatnosti za period trajanja
ugovora o koncesiji.
2. Godišnja (tekuća) naknada (TKN), koja se
obračunava od prihoda ostvarenog korištenjem
prirodnih bogatstava,dobara u općoj upotrebi i
obavljanja djelatnosti od općeg interesa,a koja
se naplaćuje za vrijeme trajanja ugovora o
koncesiji i ista ne može biti manja od 2,00 %.
VII - KORIŠTENJE VODOTOKA I DRUGIH
VODA NA PODRUČJU KANTONA
Kad je u pitanju korištenje vodotoka i drugih
voda na području Kantona treba naglasiti da to
podrazumijeva sljedeće:
- zahvatanje voda za navodnjavanje;
- privredno i drugo korištenje javnog vodnog
dobra sa izgradnjom trajnih objekata, odnosno
ugradnjom uređaja;
Broj 3 - Strana 134 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
- korištenje javnog vodnog dobra za sportske
i rekreativne namjene sa izgradnjom trajnih
objekata (rafting, tradicionalne turističke
manifestacije i ostale ponude koje osmisle
koncesori i koncesionari);
- korištenje voda za uzgoj ribe;
- korištenje vode za privredne potrebe;
- k orištenje vode za domaćinstva/Javna
Komunalna preduzeća/.
Treba napomenuti da svaki od navedenih vidova
korištenja potpada pod institut samoinicijativne
ponude, odnosno dodjela koncesije može biti
pokrenuta na zahtjev određenog privrednog
subjekta iz razloga što je teško odrediti unaprijed
tačno mjesto i namjenu korištenja resursa. S
druge strane, kako je to predvidio Zakon o
koncesijama, svaki od potencijalnih koncesionih
predmeta treba biti podvrgnut studioznoj
analizi, sagledavanju trenutnog stanja, naročito
u pogledu sa postojećom prostorno planskom,
studijskom i projektnom dokumentacijom. Za
svaki od navedenih projekata pristupit će se izradi
studije ekonomske opravdanosti koju razmatra i
odobrava Komisija za koncesije.
Ukoliko više privrednih subjekata iskaže
interesovanje za koncesiju, za iste resurse, na
istom lokalitetu, i za iste izradi studije ekonomske
opravdanosti ili sve aktivnosti animiranja i izrade
projektne dokumentacije i studije ekonomske
opravdanosti dodjele koncesije uradi koncesor
pristupit će se redovnoj proceduri dodjele
koncesije.
U zavisnosti od značaja koncesionog projekta,
koncesori i Komisija će utvrđivati minimalne
uslove dodjele koncesija, u pogledu visine
koncesione naknade, vremenskog perioda dodjele
koncesije, kao i niza drugih parametara kao što su:
investicije, upošljavanje, ekologija i sl. Aktivnosti
će se odnositi i u slučaju samoinicijativne
ponude i u slučaju redovne procedure i pri istoj
utvrđivanja minimalnih uslova natječaja.
Koncesiona naknada sastoji se od:
- jednokratna naknada (JKN), koja se obračunva
i naplaćuje jednokratno pri zaključenju
ugovora o koncesiji i predstavlja naknadu
za pravo korištenja prirodnih bogatstava i ne
može biti manja od 1,5 % ukupnog iznosa
investicije koja se planira realizirati ili nabavne
vrijednosti predmeta koncesije, odnosno
ukupno projektovanog prihoda koji se planira
od koncesione djelatnosti za period trajanja
ugovora o koncesiji.
- Godišnja (tekuća) naknada (TKN), koja se
obračunava od prihoda ostvarenog korištenjem
prirodnih bogatstava,dobara u općoj upotrebi
i obavljanja djelatnosti od općeg interesa, a
koja se naplaćuje za vrijeme trajanja ugovora o
koncesiji i ista ne može biti manja od 1,5 %.
- Koncesiona naknada za pitku vodu (Javna
Komunalna preduzeća), koja se obračunava i
naplaćuje 1,00% od ostvarenog prihoda.
VIII - IZGRADNJA HIDROENERGETSKIH
OBJEKATA DO 5 MW IZGRADNJA I
KORIŠTENJE HIDROAKUMULACIJA NA
PODRUČJU KANTONA
Na području Unsko-sanskog kantona je
prisutan značajan hidroenergetski potencijal koji
nije stavljen u funkciju održivog privrednog
razvoja Kantona.
Proizvodnja elektro energije na Unsko-
sanskom kantonu je daleko ispod potreba Kantona
za elektro energijom. Ukupno instalirana snaga
proizvođača električne energije na Kantonu je
8,5 MW koju daju HE»Krušnica» ( 0,5 MW ) i
HE «Una – Kostela» (8 MW), a sadašnje potrebe
Kantona za snagom električne energije znaju biti
i 95 MW.
Međutim, ukoliko bi se privredni kapaciteti
pokrenuli na nivou prije rata, potrebe Kantona za
snagom električne energije bi dostizale i do 150
MW.
Pored toga, važno je istaći i to da je
proizvodnja električne energije putem HE daleko
ekonomičnija i ekološki prihvatljivija, u odnosu
na proizvodnju električne energije putem TE.
Također, izgradnjom izvora električne energije na
području Kantona, smanjuju se gubici u prenosu
električne energije i povećava se sigurnost u
napajanju potrošača električnom energijom koja
je preduslov kvalitetnog privrednog razvoja
područja Kantona.
Imajući u vidu rečeno, Vlada Unsko-sanskog
kantona je u proteklom periodu u saradnji sa
JP»Elektroprivreda BiH», JP»Vodoprivreda» i
općinama Kantona, pokrenula niz aktivnosti na
izradi minimuma odgovarajuće dokumentacije,
koja je osnov za bilo kakvu raspravu vezanu za
donošenje Odluka o izgradnji HE.
Pored toga, ova dokumentacija u formi Studija
izvodljivosti ili idejnih projektnih rješenja
predstavlja osnovu za izradu eleborata za dodjelu
koncesija.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 135

Naime, zamisao je da se ovakve vrste projekta
domaćim ili stranim poslovnim partnerima trebaju
dodjeljivati po sistemu BOT (Bulid Operate
Transfer) odnosno Izgradi – Upravljaj – Prenesi,
kako bi se postigli višestruki efekti.
Izgradnja malih HE instalisane snage do 5
MW putem dodjele koncesija je u nadležnosti
Kantona.
Koncesiona naknada sastoji se od:
- jednokratna koncesiona naknada (JKN), koja
se obračunava i naplaćuje jednokratno pri
zaključenju ugovora o koncesiji i predstavlja
pravo korištenje prirodnih bogatstava, dobara u
općoj upotrebi i obavljanja djelatnosti od općeg
interesa ,ne može biti manja od 1,5 % ukupog
iznosa investicije koja se planira realizirati.
- Godišnja tekuća naknada (TKN), koja iznosi
minimalno 2% od ukupno ostvarenog prometa
prodajom proizvedene električne energije.
Studijama hidroenergetskog iskorištenja
malih vodotoka, koje su uradili stručnjaci
«Energoinvest» d.d. Sarajevo su obuhvaćeni svi
mali vodotoci na Unsko sanskom kantonu.
Osnovni parametri u Studijama predviđenih
mini HE dati su u sljedećim tabelama.
Sliv rijeke Sane

Inves-
Qsr Qi Hbr Ni Egod Sp.inve. Općina
R. ticije
Var. MHE Vodotok
Br. (103 (KM/
(m3/s) (m3/s) (m) (kW) (MWh)
KM) kWh)
1 C Skok Bliha 1,49 2,25 77 1356 4730 2414 0,51 S.Most

2 B Hatiraj Bliha 1,49 1,50 124 1436 6536 4665 0,71 S.Most

3 a,b Pećina Sanica 6,40 8,00 10,50 582 2765 1998 0,72 S.Most

4 A Kamengrad Bliha 1,49 1,50 138 1591 7265 5883 0,80 S.Most

5 Dabar Dabar 7,05 14,0 7 645 2760 2662 0,96 S.Most

6 B Saleševići Sanica 15,7 32,0 14,65 3338 11040 11422 1,03 S.Most

7 A Kljajići Sanica 15,7 48,0 17 5897 16090 18473 1,15 S.Most

8 C Ljutovik Bliha 1,49 2,25 61 1037 4837 7582 1,56 S.Most

9 Kijevo 1 Kijev. r. 1,18 1,20 10 85 518 897 1,73 S.Most

10 Kijevo 2 Kijev.r. 1,20 1,20 14,5 118 736 1427 1,94 S.Most

11 ABC Šumari Bliha 0,796 0,800 17 95 491 996 2,03 S.Most

12 Korčanica2 Korčanica 0,064 0,096 85 61 239 489 2,04 S.Most

13 Majdanuša Majdanuša 1,41 1,40 12 105 648 1358 2,90 S.Most

14 Sasina 4 Sasina 0,413 0,410 22,5 57 367 1033 2,81 S:Most

15 Sasina 3 Sasina 0,295 0,450 30 83 452 1276 2,82 S.Most

16 Korčanica1 85 45 164 537 3,27 S.Most

17 Sasina 1 Sasina 0,036 0,072 60 31 122 590 4,83 S.Most

18 Sasina 2 Sasina 0,078 0,117 45 37 170 870 5,11 S.Most

19 ABC Skucani Vakuf Bliha 0,220 0,440 17 45 153 1295 8,62 S.Most

Napomena: A,B,C – varijanta rješenja na rijeci Blihi

a,b,c, - varijanta rješenja na rijeci Sanici
Broj 3 - Strana 136 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.

Sliv rijeke Une

Moguća
Veličina Pad Ukupne Spec
proticaj Snaga god.
izgradnj postrojenja Investicije investicije
proizv.
sr.više usvojeni
R. Naziv bruto neto
Vodotok Tip god. instalis.
Br MHE
Inv/
Qsr Qi Qi/Qsr Hbr Hn Ni Egod Inv. In/Eg
Ni
KM/
m3/s m3/s m m kW GWh KM K/kW
kWh
2 770 10
1. Dobrenica Dobrenica d.p 1,10 1,20 1,09 30,0 27,01 275 1,485 1,87
000 084
Beronjski 8 437 20
2. Glinica p.p 5,50 6,00 1,09 8,00 7,98 405 2,312 3,65
mlin 000 832
4 419 21
3. Kalovac Baštra t.p. 1,19 1,80 1,51 18,0 13,72 209 1,051 4,20
000 118
Radića 9 249 28
4. Glinica t.p. 3,41 5,00 1,47 12,0 7,68 325 1,975 4,68
most 000 420
4 404 31
5. Babinac Baštra t.p. 0,90 1,20 1,33 20,0 13,78 140 0,814 5,41
000 430

Konačno, i pored provedenih aktivnosti, - jednokratna godišnja naknada 1.000,00 –

još uvijek su prisutni određeni ograničavajući
faktori stavljanja ovog prirodnog resursa u
funkciju održivog privrednog razvoja, kao što su:
nepokrenutost privrede kao potrošača električne
energije, nedefinisan model privatizacije u sektoru
elektroprivrede, niska otkupna cijena električne
energije, nedostatak Strategije razvoja u području
energetike i turizma, te ocjene demokratske
javnosti za ovakvu vrstu projekata.
10.000,00 KM,
- koncesiona naknada u iznosu od minimalno
1,5% ukupno ostvarenog prihoda od prodaje
lovnih odnosno ribolovnih dozvola.
Prisutnost koncesionih aranžmana je
neophodna u segmentu lova i ribolova, s aspekta
i budžetskih prihoda Općina i Kantona i sveopćeg
razvoja privrede.

IX - LOVSTVO I RIBOLOV
Materijalni propisi iz ovih oblasti, predviđaju
dodjelu ribljeg fonda i lovišta na gazdovanje
i privrednim društvima i udruženjima, putem
natječaja, sa obavezama unapređenja ribarske
i lovnoprivredne osnove, a sa ciljem sportskog
ribolova, ribolovnog turizma, sportskog lova,
lova u cilju naučnih istraživanja, kao i privrednog
lova i ribolova.
Unsko-sanski kanton obiluje sa mnogo
destinacija ribolovnih područja i lovišta već
utvrđenih od strane nadležnih općinskih organa.
Kantonalnim zakonom o koncesijama,
gazdovanje ovim resursima će se definirati
dodjeljivanjem koncesija putem tendera
privrednim društvima, uz ubiranje jednokratnih
naknada i koncesionih naknada, koje će
u ovisnosti od površine lovnog i ribolovnog
područja iznositi i to:
X - KORIŠTENJE GRAĐEVINSKOG
ZEMLJIŠTA, OBAVLJANJE
DJELATNOSTI KOMUNALNIH I
DRUGIH JAVNIH SLUŽBI
Resursi u ovoj oblasti koji su predmeti
koncesionih dodjeljivanja su:
- korištenje građevinskog zemljišta;
- vodosnabjedavanje gradova i naselja;
- snabdijevanje toplotnom energijom i zemnim
gasom gradova i naselja;
- čišćenje gradova i odlaganje čvrstog otpada, i
- kanalizacioni sistemi.
Postojeća zakonska regulativa u ovim
oblastima s aspekta materijalnih propisa, a u
vezi dodjele koncesija, je dosta nepovoljna.
Radi se o Zakonu o građevinskom zemljištu i
Zakonu o komunalnim djelatnostima, koji su u
potpunosti definisali način korištenja i upravljanja
građevinskim zemljištem i javnim dobrima.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 137
Po ovim zakonima, Općina ili neki drugi organ
kojemu je ista povjerila vršenje poslova dodjele
potencijalnih predmeta koncesije na korištenje
ili upravljanje, stara se o naplati različitih vrsta
naknada za iznajmljivanje, dodjelu građevinskog
zemljišta, rentu, uređenje građevinskog zemljišta,
i sl.).
Smatramo da bi se tek nakon objavljivanja
Zakona o restituciji, kojim bi se utvrdilo
stvarno državno vlasništvo i izmjenama zakona
o građevinskom zemljištu, Kanton mogao
aktivnije uključiti u dodjelu koncesija za
građevinsko zemljište.
Koncesiona naknada sastoji se od:
- jednokratna koncesiona naknada (JKN) koja
se obračunava i naplaćuje jednokratno pri
zaključenju ugovora o koncesiji i predstavlja
pravo korištenje prirodnih bogatstava, dobara u
općoj upotrebi i obavljanja djelatnosti od općeg
interesa, ne može biti manja od 1,5 % ukupog
iznosa investicije koja se planira realizirati.
- Godišnja tekuća naknada (TKN), koja iznosi
minimalno 1,5% od ukupno ostvarenog prometa
prodajom proizvedene električne energije.
XI - HIDROMELIORACIONI SISTEMI I
SISTEMI ZA VAĐENJE MATERIJALA
IZ VODOTOKA I VODNIH POVRŠINA
Treba napomenuti da koncesije na
eksploataciju šljunka i pijeska iz vodotoka, treba
posmatrati sa stanovišta vodnog režima, a ne
sa stanovišta komercijalne upotrebe izvađenog
materijala. Koncesije za vađenje materijala iz
vodotoka imaju svoje opravdanje na lokalitetima
rijeka gdje se su nataložili veliki nanosi materijala
i gdje se praktično mijenja postojeći tok rijeke
koji na drugoj strani uništva poljoprivredno
zemljište.
Postojeće količine nanosa, mogu se vaditi iz
vodotoka izdavanjem vodoprivrednih saglasnosti
i izradom projekta kojim se definiše količina
i dinamika eksploatacije, sa što kraćim rokom
u povoljnijim vremenskim uvjetima, vodeći
računa o zaštiti ribljeg fonda. Vodoprivrednom
saglasnošću i projektom se također propisuju
mjere i radovi kojima se nalaže uređenje korita
nakon završenog vađenja materijala iz vodotoka,
uz obavezu plaćanja vodoprivredne naknade za
vađenje materijala iz vodotoka u iznosu 1,00
KM/m3 po odredbama Zakona o vodama i
Odluci o stopama, odnosno iznosima posebnih
vodoprivrednih naknada („Službene novine
FBiH“ broj: 46/98).
Minimalna koncesiona naknada za
eksploataciju pijeska i šljunka iznosiće 0,30 KM
/m3.
XII - ISKORIŠTAVANJE ENERGIJE VJETRA
Budući da na području Unsko-sanskog kantona
postoji značajan a ne iskorišten energetski
potencijal vjetra, Zakonom o koncesijama Unsko-
sanskog kantona (“Službeni glasnik USK-a” br.
10/03 i 7/09), u članu 3. stav1. tačka b. poglavlja
Predmet koncesije, predviđeno je korištenje
građevinskog zemljišta za istraživanje,gradnju i
korištenje objekta različitih namjena,uključujući
i vjetroelektrane instalisane snage do 5 MW po
jednoj vjetroturbini, a sve u cilju stavljanja ovog
prirodnog resursa u funkciju održivog privrednog
razvoja kako općina tako i kantona.
Važno je istaći da postoji ineres stranih
partnera da po dobijanju koncesije izvrše
istraživanja tj.mjerenja i trajnosti vjetra o
svom trošku, a potom u ovisnosti od rezultata
istraživanja pristupe gradnji vjetroelektrana
instalirane snage 5 MW tako da kompletan rizik
ulaganja prihvata koncesionar.
Koncesiona naknada sastoji se od:
- jednokratna koncesiona naknada (JKN), koja
se obračunava i naplaćuje jednokratno pri
zaključenju ugovora o koncesiji i predstavlja
pravo korištenje prirodnoh bogatstava, dobara u
općoj upotrebi i obavljanja djelatnosti od općeg
interesa, ne može biti manja od 1,5 % ukupog
iznosa investicije koja se planira realizirati;
- godišnja tekuća naknada (TKN), koja iznosi
minimalno 2% od ukupno ostvarenog prometa
prodajom proizvedene električne energije.
Dinamika realizacije ovakve vrste projekta
predviđa fazno i to kako slijedi:
I - faza istraživanja-mjerenja;
II - faza projektovanja;
III - faza ishodovanja dozvola;
IV - faza gradnje.
Što se tiče korištenja objekata komunalne
infrastrukture, stanje je slično. Zakon o
komunalnim djelatnostima datira iz 1975. godine
sa izmjenama iz 1982. godine, ne daje odgovore
na ova pitanja, niti predviđa mogućnost davanja
koncesija.
Prema odredbama člana 36. Zakona o
koncesijama (“Službeni glasnik Unsko sanskog
Broj 3 - Strana 138 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.

kantona” broj: 10/03 i 7/09) preduzeće koje
u obavljanju svoje djelatnosti koristi prirodno
bogatstvo, dobro u općoj upotrebi ili obavlja
djelatnost od općeg interesa, zaključuje ugovor o
koncesiji, na pet godina bez provođenja postupka
propisanog ovim zakonom u roku od tri mjeseca
od dana stupanja na snagu ovog zakona, osim
prirodnog bogatstva, dobra u općoj upotrebi ili
djelatnost od općeg interesa koja su predmet
restitucije.
Prema pomenutim odredbama člana 36.
Zakona o koncesijama, javnim preduzećima koji
gazduju resursima kao što su: vodosnabdjedavanje
gradova i naselja, snabdijevanje toplotnom
energijom i zemnim gasom gradova i naselja,
čišćenje gradova i odlaganje čvrstog otpada i
kanalizacioni sistemi, treba dodjeliti koncesiju
na pet godina koja će ubrzati i rekonstrukciju i
privatizaciju istih.
XIII - KORIŠTENJE POLJOPRIVREDNOG
ZEMLJIŠTA
Fond poljoprivrednog zemljišta na Unsko
– sanskom kantonu, u državnom vlasništvu u
iznosu od 16860 (ha) je impozantan u odnosu na
fondove poljoprivrednog zemljišta drugih kantona
Federacije BiH.
Po katastarskim kulturama i klasama
poljoprivrednog zemljišta po općinama i
privrednim društvima, koji su bili privremeni
korisnici poljoprivrednog zemljišta,pokazatelji su
u sljedećim kvantifikacijama u jedinici mjere u
hektarima:

Općina Oranica Voćnjak Livada Pašnjak Ukupno

Bihać 1215 29 468 413 2125
B. Krupa 380 7 230 550 1167
B. Petrovac 1222 17 2363 5944 9546
Bužim 353 18 32 572 975
Cazin 192 192
Ključ 112 2 43 22 179
S. Most 750 40 481 185 1456
V. Kladuša 356 5 359 491 1220
Svega 4589 118 3976 8177 16860

Korisnik Oranice Voćnaci Livade Pašnjaci Ukupno

“Agrokrajina” Bihać 1056 17 368 350 1791
ZZ “A.Alijagić” Bihać 25 25 24 2 76
ZZ “Ostrovica” K.Vakuf 134 76 266 436
“Poljoproizvod” Cazin 117 117
“Rasadnik” Cazin 75 63 6 144
“Agroprom” V. Kladuša 170 80 5 255
“Trgozad” Bužim 5 5 10
ZZ “Otoka” Bos. Otoka 150 7 100 150 407
“Pomurka” Bos.Krupa “Perna – F” Bos. Krupa 230 130 400 760
“Poljoprom” S. Most 496 29 361 83 969
ZZ “Centar” Ključ 112 2 43 22 179
ZZ “Klas” Sanica 2,44 0,7 0,1 2,61
“Poljoprivreda” B.Petrovac 1222 17 2363 5944 9546
SVEGA (ha) 3792 160 3545 7103 14690
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 139
Iz navedenih pokazatelja vidljivo je da je
ogroman procenat poljoprivrednog zemljišta dat
pomenutim privrednim društvima na korištenje.
Veći dio ovih poljoprivrednih površina, od strane
pomenutih privrednih društava, se ne koristi i u
dobroj mjeri je zapušteno i neophodni su određeni
meliorativni radovi na istom, kako bi ono postalo
interesantno potencijalnim korisnicima.
Prema odredbama člana 36. Zakona o
koncesijama („Službeni glasnik Unsko sanskog
kantona” broj: 10/03 i 7/09) pobrojana privredna
društva u obavljanju svoje djelatnosti koja koriste
poljoprivredno zemljište kao prirodno bogatstvo,
trebali su zaključiti ugovor o koncesiji, na pet
godina bez provođenja postupka propisanog ovim
zakonom u roku od tri mjeseca od dana stupanja
na snagu ovog zakona, osim poljoprivrednog
zemljišta, dobra u općoj upotrebi, od općeg
interesa koja su predmet restitucije.
Ukoliko privredna društva, u zakonskim
okvirima, ne ostvare svoja prava, zemljišta će se
tenderima dodjeljivati interesentima za iste koji
ponude najbolje uslove.
Na osnovu člana 117. Zakona o poljo­priv­
rednom zemljištu („Službene novine Federacije
BiH“, broj: 52/09), Vlada kantona odlučuje o
dodjeli koncesija na poljoprivrednom zemljištu na
prijedlog kantonalnog ministarstva, a na osnovu
javnog konkursa ili prikupljenih javnih ponuda.
Koncesija za korištenje poljoprivrednog
zemljišta u vlasništvu države, dodjeliće se
domaćem ili stranom pravnom licu čija ponuda
bude proglašena najpovoljnijom.
Koncesionar je obavezan zemljište koristiti u
skladu sa Zakonom o koncesijama i ugovorenom
namjenom, te očuvati i povećati njegov kapacitet
proizvodnje, sistematizirati i zaštititi na osnovama
odgovarajućih projekata.
oranice
vrtovi
voćnjaci livade
maslinici
vinogradi Koncesija
KM/ha
Koncessija
KM/ha
početna cijena 150 KM 100 KM
Samo u sljedeća tri slučaja dodjeliće se
koncesija na poljoprivredno zemljište:
1. od 25 do 50 godina za podizanje višegodišnjih
nasada, voćnjaka, vinograda i rasadnika,
stočarske proizvodnje, uključujući ribarstvo,
lov i ribolov, kao i pašnjake;
2. od 10 do 20 godina za drugo poljoprivredno
iskorištavanje;
3. od 10 do 20 godina za rekreaciju, sport, turizam
i ugostiteljstvo.
Ako se pojave izuzetne okolnosti koje
zahtjevaju ulaganja za koje je potreban duži
vremenski period, ugovoreni rok se može
produžiti, ali ne može biti duži od 50 godina.
Vlada Federacije BiH će svojom odlukom
odrediti pojedine kategorije poljoprivrednog
zemljišta u vlasništvu države za koje se ne može
dati koncesija.
Poljoprivredno zemljište u vlasništvu države
za čije korištenje je data koncesija, ne može se
davati u zakup ili potkoncesiju.
Pravilnikom o uslovima i načinu korištenja
sredstava ostvarenih od zamjene, zakupa i koncesije
poljoprivrednog zemljišta u vlasništvu države
(„Službene novine Federacije BiH“, broj: 78/09),
navedene su početne cijene za dugogodišnji zakup i
zakup poljoprivrednog zemljišta, koje Ministarstvo
poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva predlaže
kao i početne cijene za davanje koncesija na
poljoprivredno zemljište po kulturama zemljišta
kako sljedi u tabeli:
Tabela Početne cijene koncesije za
poljoprivredno zemljište
zapušteno
trstici
pašnjaci močvare
neplodno
Koncesija
KM/ha Koncesija
KM/ha
80 KM 30 KM
Broj 3 - Strana 140 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
Katastarske kulture zemljišta za utvrđivanje
početne cijene i naknade su:
- oranice, vrtovi, voćnjaci, vinogradi i maslinici;
- livade;
- pašnjaci;
- trstici, močvare i neplodno zemljište.
Vrijednosti navedene u Tabeli mogu se uvećati
ili umanjiti.
Početna cijena na natječaju za koncesiju
poljoprivrednog zemljišta uvećava se u sljedećim
slučajevima:
1. ako se čestice nalaze u okrupnjenim površinama
koje su u funkciji proizvodnje (komasirano i
arondirano zemljište i sl.) za 10%;
2. ako je poljoprivredno zemljište meliorisano za
10%;
3. ako jedinica lokalne samouprave utvrdi da
je predmetno poljoprivredno zemljište od
posebnog interesa (npr. blizina građevinskog
područja) za 10%;
4. ako se radi o posebno vrijednom obradivom
(P1) poljoprivrednom zemljištu za 20%;
5. ako se radi o vrijednom obradivom (P2)
poljoprivrednom zemljištu za 15%.
Početna cijena na natječaju za koncesiju
poljoprivrednog zemljišta umanjuje se 50%
za neobrađeno, zapušteno ili neplodno
poljoprivredno zemljište obraslo višegodišnjim
raslinjem, prema nalazu komisije sastavljene od
tri člana pravne, geodetske i agronomske struke
imenovanog od strane upravnog tijela Kantona ili
Općine nadležnog za poljoprivredu.
Početna visina naknade u obavijesti o namjeri
davanja koncesije za ribnjake određena je kao
jedinstvena na području Federacije i iznosi 30,00
KM/ha.
Pored koncesionih naknada predloženih u
ovoj tabeli, koncesionari će plaćati i jednokratnu
naknadu u iznosu 1 KM /ha dodijeljenog zemljišta,
koja će se uplaćivati odmah po potpisivanju
ugovora za cijeli vremenski period dodjeljene
koncesije.
Zahtjevi za dodjelu površina manjih od 10 ha,
neće se dodjeljivati koncesionom procedurom iz
razloga da ne bi troškovi natječaja bili veći od
koncesionog prihoda.
XIV - JAVNI LINIJSKI PREVOZ LICA
U predmetu kantonalnog Zakona o koncesijama
je i javni linijski prevoz lica na području Unsko –
sanskog kantona.
Način, kriteriji i postupak usklađivanja, ovjere
i registracije redova vožnje propisani su posebnim
Pravilnikom o načinu, kriterijima i postupku
usklađivanja, ovjere i registracije redova vožnje,
koji donosi ministar Federalnog ministarstva
prometa i komunikacija, član 18. stav 5. i 6.
Zakona o prijevozu u unutarnjem cestovnom
prometu (“ Službene novine FBiH” broj: 23/98).
“Direktni prijevoz” je linijski prijevoz na
relaciji dužoj od 100 km, bez usputnih stanica,
član 2. tačka 23. Pravilnika o kriterijima, postupku
i načinu usklađivanja i registracije redova vožnje
(“Službene novine FBiH” broj: 34/03).
Direktne linije se ne usklađuju i iste se mogu
dodjeliti prijevoznicima na osnovu Zakona o
koncesijama i provedbenih propisa donesenih
na osnovu ovog zakona, član 19. Pravilnika
o kriterijima i postupku i načinu usklađivanja,
ovjere i registracije redova vožnje (“Službene
novine FBiH” broj: 34/03).
Putni pravci, koncesione naknade utvrđivat
će se, ukoliko se procijeni, od strane koncesora
opravdanost ovih postupaka ili uslijedi inicijativa
potencijalnih koncesora.
Koncesione naknade za:
1. Godišnja (tekuća) naknada (TKN), koja se
obračuna od ostvarenog godišnjeg prihoda
i naplaćuje za vrijeme trajanja ugovora o
koncesiji, ne može biti manje od 1,5 %.
XV - ZAKLJUČNA RAZMATRANJA
Dosadašnja iskustva ukazuju da obavljanje
djelatnosti po zakonima koji uređuju koncesiona
prava, podstiču intenziviranje ekonomskog
razvoja, racionalnog i sa višim stepenom obaveze
čuvanja životne okoline korištenja prirodnih
bogatstava i drugih dobara u općoj upotrebi.
U Dokumentu je izvršena identifikacija resursa
na Unsko-sanskom kantonu kod kojih je zakonska
regulativa za koncesioniranje u nadležnosti
Kantona. U širokoj lepezi identifikovanih resursa
dominiraju rudni, vodni i agrarni resursi.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 141
U Dokumentu je prikazano više prirodnih
mineralnih resursa intersantnih za istraživanje,
ulaganja i korištenje pri obnovi i razvoju Kantona.
Po svojoj geološkoj građi i dosadašnjim
saznanjima o resursima, područje Kantona
je izuzetno perspektivno za pronalazak i
eksploataciju, prirodnih mineralnih resursa
za proizvodnju građevinskog materijala i to
ekstrativnog karaktera (ukrasni i tehnički kamen,
kvarcni pijesak, gips) i prerađivačkog porijekla
(kreč, staklo, cigla, betonska galanterija, elementi
konstrukcije, instalacioni materijali i dr.).
U Kantonu je dosada registrovan značajan
broj pojava pitkih, podzemnih i mineralnih,
termalnih i termomineralnih voda na značajnim
lokalitetima. Javljaju se kao prirodni izvori ili su
otkriveni bušotinama. Njihove osobine ukazuju
da su u pitanju značajni prirodni resursi koji
mogu koristiti u vodosnabdijevanju, medicini,
balneologiji, rekreaciji, turizmu, poljoprivredi i u
energetici.
Ove vode predstavljaju obnovljiv prirodni resurs
te je njihovo iskorištenje vremenski neograničeno,
a uz to imaju povoljan ekološki uticaj.
U eksploataiji vodnih resursa, gdje su
neophodna značajna investiciona ulaganja
(hidroelektrane, punionice pitkih i mineralnih
voda, lječilišta i sl.) koncesije treba dodjeljivati
domaćim ili stranim poslovnim partnerima i to po
sistemu BOT (Bulid Operate Transfer) odnosno
Izgradi – Upravljaj – Prenesi, kako bi se postigli
višestruki efekti.
Izgradnja malih HE instalisane snage do 5
MW putem dodjele koncesija je u nadležnosti
Kantona.
U segmentu vodosnabdjevanja, javne higijene,
održavanja kanalizacionih sistema, eksploatacije
poljoprivrednih površina i sl., privrednim
društvima (javnim preduzećima) treba dodijeliti
koncesiju shodno odredbama člana 36. Zakona o
koncesijama („Službeni glasnik Unsko sanskog
kantona” broj: 10/03 i 7/09), sa ciljem bržeg
prestruktuiranja i privatizacije javnih komunalnih
preduzeća i definiranja statusa privrednih društava
koja su gazdovala dodjeljenim poljoprivrednim
zemljištem.
Koncesori (Vlada i resorna ministarstva) bi
trebali prilikom planiranja budžetskih sredstava,
grantova – studije izvodljivosti, planirati sredstva
za pripremu resursa za koncesiono dodjeljivanje u
segmentu definiranja istog sa aspekta kvantiteta,
kvaliteta i ekonomske opravdanosti.
Iz navedenog proizilazi da bi se trebalo
intenzivnije pristupiti realizaciji Odluke Vlade
Unsko-sanskog kantona (“Službeni glasnik
Unsko-sanskog kantona” broj: 6/01), kojom
se sredstva kao koncesioni prihod planiraju
namjenski utrošiti za: unapređenje i zaštitu
okoliša, rekultivaciju devastiranih površina od
posljedica eksploatacije mineralnih sirovina,
programe razvoja i finansiranje geoloških
istraživanja.
Raspodjelu ostvarenih koncesionih prihoda
između Kantona i Općina iznosi 60% u korist
Općina i 40% u korist Budžeta Kantona.
XVI - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Ovaj Dokument o politici dodjele Koncesija
stupa na snagu danom donošenja i objavit će se
u “Službenom glasniku Unsko-sanskog kantona”.
Stupanjem na snagu ovog Dokumenta,
prestaje sa važenjem Dokument o politici dodjele
koncesija (“Službeni glasnik Unsko-sanskog
kantona” broj: 9/04).
Broj 03-017-1127/2012
Premijer Kantona
12. januara 2012. godine
Bihać dr. sci. Hamdija Lipovača
104.
Na osnovu člana 70. Zakona o organizaciji
organa uprave u Federaciji Bosne i Hercegovine
(„Službene novine Federacije Bosne i
Hercegovine”, broj 35/05), a u skladu sa članom
46. i 47. Zakonom o veterinarstvu u Bosni i
Hercegovini („Službeni glasnik 34/02), člana 45.,
46. i 47. Zakonom o veterinarstvu u Federaciji
Bosne i Hercegovine („Službeni list Federacije
Bosne i Hercegovine”, broj 46/00) i Pravilnikom
o postupku isplate nadoknade štete za neškodljivo
uklonjene seropozitivne životinje („Službene
novine Federacije Bosne i Hercegovine”, broj
23/08, 47/08 i 34/09), Rukovodilac ministarstva,
donosi:
Broj 3 - Strana 142 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
ODLUKU
o načinu utvrđivanja tržišne vrijednosti
životinja na teritoriji USK za 2012. godinu
I
Ovom odlukom određuje se način utvrđivanja
tržišne vrijednosti životinja na području Unsko-
sanskog kantona od 01.01.2012. godine do
31.12.2012. godine u postupku provođenja mjera
neškodljivog uklanjanja životinja oboljelih od
zaraznih bolesti, a radi suzbijanja i iskorjenjavanja
zaraznih bolesti.
II
Kako zbog nedostatka relevantnih tržišnih
pokazatelja i zvaničnih statističkih podataka,
potrebnih za određivanje tržišne cijene za
neškodljivo uklonjene životinje, kao polaznu
osnovu za određivanje tržišne cijene uzeto
je u obzir kretanje tržišne cijene na stočnim
pijacama na području Unsko-sanskog kantona, te
je na osnovu toga odlučeno da cijene žive vage
životinja bude:
A. KATEGORIJE OVACA:
- Ovce...................................................2,70KM/kg
- Ovnovi...............................................4,00KM/kg
- Janje..................................................6,00 KM/kg
B. KATEGORIJA KOZE:
- Koze..................................................2,50 KM/kg
- Jarci...................................................2,50 KM/kg
- Jarad..................................................3,50 KM/kg
C. KATEGORIJE GOVEDA:
- Krave................................................3,00 KM/kg
- Junice................................................3,70 KM/kg
- Bikovi...............................................3,00 KM/kg
- Telad.................................................6,00 KM/kg
D. KATEGORIJA PČELA:
- Košnica 150,00 - 200,00 KM (zavisno od stanja
košnice, starost, veličine roja, itd...)
E. KATEGORIJA KONJI:
- Cijena će se kretati od 2.000 - 3.000 KM po
komadu (zavisno od starosti životinje, namjene,
težine, itd.)
F. KATEGORIJA PASA:
- Rasni psi sa dokazom porijekla (rodovnik)
300,00 KM po komadu.
- Domaći psi bez dokaza porijekla (rodovnika)
100,00 KM po komadu.
III
Tržišna vrijednost životinja na području
Unsko-sanskog kantona utvrđuje se tako što se
težina životinje pomnoži sa cijenom po kg žive
vage. Težina životinje se utvrđuje na osnovu
procjene komisije (slobodna procjena) uz
saglasnost vlasnika životinje.
Vlasnici životinja koji ne prihvataju procjenu
komisije (težinu životinje) na način iz prethodnog
stava, mogu zahtjevati da se izvrši pojedinačno
vaganje životinja te da se tržišna vrijednost svake
životinje utvrdi množenjem težine životinje
s iznosom cijene po kg žive vage. U ovom
slučaju vlasnik životinje je obavezan obezbijediti
verifikovanu vagu u skladu sa Zakonom o
mjeriteljstvu u Federaciji Bosne i Hercegovine
(„Službeni list Federacije Bosne i Hercegovine”,
broj 08/05) i snositi troškove vaganja.
IV
Ukoliko vlasnik životinje posjeduje adekvatan
i po zakonu prihvatljiv kupoprodajni ugovor za
kategoriju životinja koja nije gore navedena, a
u kojem se navodi plaćena cijena za kupljenu
životinju, komisija za procjenu štete će predložiti
Ministru da se vlasniku životinje isplati nadoknada
štete u visini cijene koju navodi kupoprodajni
ugovor. Ukoliko vlasnik životinje ne posjeduje
kupoprodajni ugovor ili nije po zakonu sačinjen
primjenit će se navedene cijene ovom Odlukom.
V
Ova odluka stupa na snagu odmah i objavit će
se u Službenom glasniku Unsko-sanskog kantona.
Broj 08-02-14429-1/11 Ministar
28. decembra 2011. godine
Bihać mr. sci. Emdžad Galijačević
105.
Na osnovu člana 56. i 70. Zakona o
organizaciji organa uprave u Federaciji Bosne i
Hercegovine („Službene novine Federacije Bosne
i Hercegovine”, broj 35/05), člana 72. Zakona
o poljoprivrednom zemljištu („Službene novine
Federacije Bosne i Hercegovine”, broj 52/09) i
člana 24. Pravilnika o uslovima i načinu korištenja
sredstava ostvarenih od zamjene, zakupa i
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 143
koncesije poljoprivrednog zemljišta u vlasništu
države („Službene novine Federacije BiH, broj
79/09), ministar Ministarstva poljoprivrede,
vodoprivrede i šumarstva donosi
RJEŠENJE
o imenovanju Komisije za
uređenje poljoprivrednog zemljišta na
Unsko-sanskom kantonu za 2012. godinu
I
Imenuje se Komisija za uređenje
poljoprivrednog zemljišta na Unsko-sanskom
kantonu za 2012.godinu, u sljedećem sastavu:
1. MUHAMED AJAZ, dipl.ing. - predsjednik,
2. RASIMA BOBIĆ, dipl.ing. - član,
3. SALIH BIBANOVIĆ, dipl pravnik - član,
4. DAVOR ŠIMIĆ, dipl.ing.-član,
5. SUZANA KESKINOVIĆ, dipl. ekonomista -
član.
II
Zadatak Komisije je da izvrši izbor pristiglih
projekata te vrši nadzor nad realizacijom
projekata po fazama u toku cijelog trajanja, što
podrazumjeva da:
- usko sarađuje sa investitorom i nadzorom
investitora;
- kontinuirano prati dinamiku, obim i kvalitet
radova na projektu;
- kontinuirano prati da li se radovi izvode prema
važećim propisima i investiciono tehničkoj
dokumentaciji;
- članovi Komisije pod rednim brojem 1., 2. i 4.
obaviće aktivnosti na terenu i sačiniti zapisnik o
realizaciji projekata na terenu;
- usmjeri posebnu pažnju na namjensko trošenje
sredstava koja se izdvajaju iz Budžeta.
III
O izvršenoj realizaciji poslova Komisija
podnosi izvještaj resornom ministru, odnosno
Vladi Unsko-sanskog kantona.
IV
Članovima Komisije pripada naknada za rad.
O visini naknade rukovodilac će donijeti
posebno rješenje.
V
Ovo Rješenje stupa na snagu danom donošenja
i objavit će se u „Službenom glasniku Unsko-
sanskog kantona”.
Broj 08-49-113-1/12 Ministar
5. januara 2011. godine
Bihać mr. sci. Emdžad Galijačević
106.
Na osnovu tačke IV Odluke o načinu
obrazovanja stručnih komisija i drugih tijela
od strane Vlade Unsko-sanskog kantona,
rukovodilaca kantonalnih organa o načinu državne
službe i ovlaštenih organa budžetskih korisnika
(“Službene glasnik Unsko-sanskog kantona”, broj
14/11), člana 13. Zakona o cestovnom prijevozu
Federacije Bosne i Hercegovine (“Službene
novine F BiH”, broj 28/06,02/10), člana 7. Zakona
o privrednim društvima (“Službene novine F
BiH”, broj 23/99) i člana 14. stav 5. Pravilnika
o licenci za obavljanje javnog prijevoza u
cestovnom prometu (“Službene novine F BiH”,
broj 65/06,18/08 i 56/10), Ministarstvo privrede
donosi:
RJEŠENJE
o imenovanju stručne Komisije za utvrđivanje
ispunjavanja uvjeta za obavljanje djelatnosti
javnog prijevoza privrednim društvima
I
Imenuje se stručna komisija (u daljem tekstu:
Komisija) u sljedećem sastavu:
1. Luka Ivaniš, dipl. ing. prometa, zaposlen u
Ministarstvu privrede, predsjednik,
2. Almir Smajić, dipl. ing. prometa, zaposlen u
Ministarstvu privrede, član,
3. Amel Muslić, elektroničar za ptt, zaposlen u
Ministarstvu privrede, član.
II
Zadatak komisije je utvrđivanje ispunjavanja
uvjeta za izdavanje licence za obavljanje javnog
prijevoza na osnovu zahtjeva prijevoznika, a
prema članu 10. tačka e. Pravilnika o licenci
za obavljanje javnog prijevoza u cestovnom
prometu.
Broj 3 - Strana 144 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
III
Komisija je dužna nakon utvrđivanja
navedenih uvjeta, sačiniti Zapisnik u prisustvu
predstavnika podnosioca zahtjeva, u kojem će
konstatirati nađeno stanje, uočene nedostatke i
dati rok za njihovo otklanjanje.
IV
Nakon otklanjanja eventualno konstatiranih
nedostataka od strane privrednog društva,
Komisija je dužna ponovo utvrditi navedene
uvjete i sačiniti Zapisnik.
V IV
Na osnovu Zapisnika Komisije da privredno
društvo ispunjava zakonom predviđene uvjete,
Ministarstvo privrede će izdati Rješenje o dodjeli
licence prijevozniku.
VI
Članovi Komisije poslove i zadatke iz tačaka
II, III i IV ovog rješenja će obaviti u toku radnog
vremena bez prava na posebnu naknadu.
VII
Ovo Rješenje stupa na snagu danom donošenja
i primjenjuje se za 2012. godinu, a objaviće se u
„Službenom glasniku Unsko-sanskog kantona”.
Broj 06/2-27-170-1/12 Ministar
6. januara 2012. godine Hase Hajrulahović,
Bihać dipl. ing. maš.
107.
Na osnovu člana 8. stav 2. Zakona o
koncesijama („Službeni glasnik Unsko-sanskog
kantona” broj:10/03 i 07/09), Ministar privrede
donosi:
RJEŠENJE
I godine, Ministarstvo privrede Unsko-sanskog
U promjenljive članove Komisije za koncesije
(u daljem tekstu: Komisija) s područja općine
Sanski Most, pri dodjeli koncesije za eksploataciju
mrkog uglja na ležištu „Zlauše” Kamengrad
općina Sanski Most, imenuju se:
1. Aida Karić, dipl. ing. geologije,
2. Hadžipašić Adnan, dipl. pravnik.
II
Djelokrug rada imenovanih članova iz
tačke I ovog Rješenja definisan je Zakonom
o koncesijama, Dokumentom o politici dodjele
koncesija i Pravilnikom o radu Komisije za
koncesije USK-a.
III
Imenovani iz tačke I ovog Rješenja imaju
pravo na naknadu za rad u Komisiji, a u skladu sa
članom 11. Stav 4. Zakona o koncesijama.
Naknadu za rad u Komisiji promjenljivim
članovima iz tačke I ovog Rješenja obezbjediće
Općina Sanski Most, i isplatiti istima u skladu sa
članom 14. stav 1. Zakona o koncesijama.
V
Ovo Rješenje stupa na snagu danom donošenja
i objaviće se u „Službenom glasniku Unsko-
sanskog kantona”.
Ministar
Broj 18-9202-6/2011
18. januara 2012. godine Hase Hajrulahović,
Bihać dipl. ing. maš.
108.
Na osnovu člana 162. Zakona o upravi u
Federaciji Bosne i Hercegovine (“Službene
novine Federacije BiH” broj: 35/05), člana 41.
Zakona o geološkim istraživanjima (“Sl. glasnik
USK”, broj: 19/11 i 23/11), člana 7. Uredbe
sa zakonskom snagom o jedinstvenom načinu
utvrđivanja, evidentiranja i prikupljanja podataka
o rezervama mineralnih sirovina i podzemnih
voda i o bilansu tih rezervi (“Službeni list R
BiH” broj: 8/93), Odluke Vlade Unsko-sanskog
kantona broj: 03-017-616/2011 od 14.07.2011.
kantona rješavajući po zahtjevu privrednog
društva “VELIĆ KOP” d.o.o. Bosanska Krupa,
broj: 01-1-KO/12 od 23.01.2012. godine,
kojim se traži revizija Elaborata o klasifikaciji,
kategorizaciji i proračunu rezervi dolomita na
ležištu “Velići-Kovačevići” Mahmić Selo općina
Bosanska Krupa, sa stanjem na dan 31.12.2011.
godine, donosi:
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 145
RJEŠENJE
Član 1.
Ovim Rješenjem imenuje se Stručna komisija
(u daljem tekstu Komisija) za reviziju Elaborata
o klasifikaciji, kategorizaciji i proračunu rezervi
dolomita na ležištu “Velići-Kovačevići” Mahmić
Selo općina Bosanska Krupa, sa stanjem na dan
31.12.2011. godine, u sljedećem sastavu:
1. Bajrektarević Hasan, dipl.ing.rud. - predsjednik
Komisije (uposlenik Ministarstva privrede);
2. Goletić Ševket, dipl.ing.geol. - izvjestilac
(spoljni član);
3. Karajić Senad,dipl.ing.geol. - izvjestilac
(spoljni član).
Za obavljanje administrativno-tehničkih
poslova za potrebe Komisije određuje se
Draganović Mersija zaposlena u Ministarstvu
privrede- tehničko lice.
Član 2.
Zadatak Komisije sastoji se u pregledu
pouzdanosti podataka i rezultata istraživanja i
ocjene kvaliteta izrade Elaborata o klasifikaciji,
kategorizaciji i proračunu rezervi dolomita na
ležištu “Velići-Kovačevići” Mahmić Selo
općina Bosanska Krupa, sa stanjem na dan
31.12.2011.godine, prihvatanja Elaborata s ciljem
izdavanja rješenja o priznavanju proračunatih
rezervi u skladu sa Pravilnikom o klasifikaciji i
kategorizaciji rezervi i Pravilnikom o klasifikaciji
i kategorizaciji podzemnih voda i njihovoj
evidenciji (“Službeni list SFRJ” broj:34/79),
nakon čega se stiču uslovi za izdavanje rješenja o
verifikaciji rezervi propisano članom 41. stav 6. i
42. Zakona o geološkim istraživanjima Federacije
Bosne i Hercegovine.
Izvjestioci imenovani ovim Rješenjem dužni
su svoje izvještaje u pismenoj formi dostaviti
predsjedniku Komisije i na adresu Ministarstva
privrede Unsko-sanskog kantona, najkasnije 10
dana od dana prijema Elaborata i Rješenja.
Član 3.
Komisija iz člana 1. ovog Rješenja imenuje
se na period od 60 dana - do okončanja revizije
predmetnog Elaborata.
Član 4.
Predsjednik, članovi i tehničko lice Komisije
imaju pravo na naknadu, a visina naknade će se
odrediti posebnim Rješenjem.
Troškove rada stručne Komisije snosi
privredno društvo “VELIĆ KOP” d.o.o. Bosanska
Krupa, a u skladu sa članom 41. stav 4. Zakona
o geološkim istraživanjima (“Sl. glasnik USK”,
broj: 19/11 i 23/11).
Član 5.
Na osnovu Zakona o administrativnim taksama
i tarifi administrativnih taksa (“Službeni list
Unsko-sanskog kantona” broj:3/97) i (“Službeni
glasnik Unsko-sanskog kantona” broj: 9/98, 8/99,
7/01, 20/04 i 4/09), tarifni broj 25. tačka 6.1.
podnosilac zahtjeva dužan je uplatiti 10,00 KM
(upravne takse za rješenje), 5,00 KM (upravne
takse za podnesak i opomenu) i 20,00 KM
(taksa za vođenje katastra istražnih prostora),
privredno društvo “VELIĆ KOP” d.o.o. Bosanska
Krupa, dužno je uplatiti na žiro račun broj:
3380002210005877, vrsta prihoda 722121.
Original uplatnice dostaviti Ministarstvu privrede.
Član 6.
Sredstva iz člana 5.ovog Rješenja privredno
društvo “VELIĆ KOP” d.o.o. Bosanska Krupa,
dužno je uplatiti u roku od 15 dana, računajući
od dana prijema ovog Rješenja, u protivnom ovaj
upravni postupak se prekida a Elaborat vraća
podnosiocu zahtjeva.
Član 7.
Ovo Rješenje stupa na snagu danom donošenja
i objavit će se u „Službenom glasniku Unsko-
sanskog kantona”.
Broj 06-18-700-UP-1/2012 Ministar
25. januara 2012. godine Hase Hajrulahović,
Bihać dipl. ing. maš.
109.
Shodno članu 70. Zakona o organizaciji
uprave u FBiH (“Službene novine F BiH” broj:
35/05), člana 4. Pravilnika o popisu imovine,
potraživanja, zaliha i obaveza (“Službeni glasnik
Unsko-sanskog kantona” broj: 1/2007), direktor
Poljoprivrednog zavoda Unsko-sanskog kantona,
donosi sljedeće:
Broj 3 - Strana 146 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.
RJEŠENJE
o formiranju Komisije
I članarine za 2012. godinu
Ovim Rješenjem formira se Komisija
Poljoprivrednog zavoda za popis imovine, stalnih
sredstava, sitnog inventara i zaliha materijala, te
svih obaveza i potraživanja na dan 31.12.2011.
godine i to:
Komisija za popis potraživanja i obaveza u
sastavu:
1. Senad Bajbutović, ecc -predsjednik
2. Mehmed Mahić, dipl.ing. - član
3. Kemal Salkić, dipl. ing. - član
Komisija za popis stalnih sredstava, sitnog
inventara i zaliha materijala u sastavu:
1. Irma Čavkić, ba ekonomije - predsjednik
2. Amela Hadžimulić, dipl. ing. - član
3. Pervina Zulić, dipl.ing. - član
II
Komisija je dužna izvršiti popis naveden u
stavu 1. poglavlja 1., te po tom osnovu sačiniti
konačan izvještaj o izvršenom popisu koji će
zajedno sa prilozima odluka o načinu knjiženja
i likvidacije utvrđenih manjkova, odnosno
viškova imovine, otpisu, rashodovanju opreme i
sitnog inventara, visini nenaplativih i, zastarjelih
potraživanja i drugim pitanjima u vezi izvršenog
popisa dostaviti rukovodiocu budžetskog
korisnika.
III
Rok za izvršenje navedenih poslova je
30.01.2012. godine.
IV
Ovo Rješenje stupa na snagu danom donošenja.
Broj 16-49-14427-1/11 Poljoprivredni zavod
28. decembra 2011. godine Direktor:
Bihać mr. Smail Toromanović
110.
Na osnovu članova 13.,18. i 20. Zakona o
privrednim komorama u F BiH (Sl. novine F BiH
br. 35/98 i 34/03) i člana 12. stav 1. alineja 4.
Statuta Privredne komore USK Bihać, Skupština
Privredna komore USK na svojoj 4. sjednici
održanoj 12.01.2012. godine donijela je:
ODLUKU
o osnovici, stopi, načinu i rokovima plaćanja
Član 1.
Ovom Odlukom utvrđuje se osnovica za
članarinu članica Privredne komore Unsko -
sanskog kantona Bihać (u daljem tekstu članovi
Komore), te stopa, rokovi i način plaćanja.
Član 2.
Osnovicu za obračun i uplatu članarine čini
masa bruto plaća zaposlenih obračunata u tekućem
mjesecu. Za članice koje izraze poseban interes,
međusobni odnosi reguliraju se ugovorom.
Član 3.
Za 2012. godinu utvrđuje se visina članarine
od 5 ‰ (pet promila) na osnovicu iz člana 2. ove
Odluke. Kolektivni članovi plaćaju kotizaciju u
visini 10 % (deset posto) od iznosa ostvarenog po
osnovu naplaćene članarine od svojih članova.
Član 4.
Članarina komorama se uplaćuje mjesečno,
do 15. u mjesecu za prethodni mjesec. Članarina
ima tretman troškova privrednih društava,
banaka, osiguravajućih organizacija i drugih
članova Komore, saglasno odredbama kodeksa
knjigovodstvenih načela i standarda.
Član 5.
Članovi sa malim brojem zaposlenih (do 5
zaposlenih) uplaćuju najmanju mjesečnu članarinu
u iznosu od 20,00 KM (dvadeset konvertibilnih
maraka), ukoliko po obračunu iz člana 3. ove
Odluke članarina iznosi manje od 20,00 KM.
Član 6.
Članovi Komore dobit će Odluku o osnovici,
stopi, načinu i rokovima plaćanja članarine za
2012.godinu, te račun o paušalnom mjesečnom
iznosu odnosno ugovorenom iznosu članarine.
30. januara 2012. SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA Broj 3 - Strana 147

Član 7. Član 8.

Uplata članarine vrši se na transakcijske račune Ovlašćuje se Upravni odbor i Predsjednik

Privredne komore Unsko - sanskog kantona kod
poslovnih banaka i to:
- Raiffeisen bank d.d. BiH Filijala Bihać, broj
računa 1610350002580048
Privredne komore USK da mogu za pojedine
članice, prema njihovoj ekonomskoj situaciji,
dogovoriti paušalni iznos članarine, odnosno neke
osloboditi od plaćanja-članarine na određeno
vrijeme.

- UniCredit bank d.d. Mostar Poslovnica u Član 9.

Bihaću, broj računa 3385002200338219
Ovlašćuje se Predsjednik Privredne komore.
- UniCredit bank d.d. Mostar Poslovnica 1 Bihać USK da utuži sudskim putem dugovanja po
(Trg slobode), broj računa 3389002200328028 osnovu članarine.
- Union banka d.d. Sarajevo, broj računa Član 10.
1020220000015435
Ova Odluka stupa na snagu danom donošenja,
- Balkan Investment Bank d.d. Filijala „Una” a primjenjivaće se od 01.01.2012.g. Ova Odluka
Bihać, račun broj 5688621340001527 će se objaviti u “Službenom glasniku Unsko -
- Sparkasse Bank d.d. Filijala Bihać, broj računa sanskog kantona”.
1990450002032490
Broj 02-47-03-04/12 Predsjednica
- NLB Tuzlanska banka d.d. Tuzla, Filijala Bihać 12. januara 2012. godine Skupštine PK USK
broj računa 1322602007345282. Bihać Jasminka Šuško, dipl. ecc.
Broj 3 - Strana 148 SLUŽBENI GLASNIK US KANTONA 30. januara 2012.

S A D R Ž A J

103. Dokument o politici dodjele koncesija 97
104. Odluka o načinu utvrđivanja
tržišne vrijednosti životinja na
teritoriji USK za 2012. godinu 142
105. Rješenje o imenovanju Komisije za
uređenje poljoprivrednog zemljišta na
Unsko-sanskom kantonu za 2012. godinu 143
106. Rješenje o imenovanju stručne Komisije
za utvrđivanje ispunjavanja uvjeta za
obavljanje djelatnosti javnog prijevoza
privrednim društavima 143
107. Rješenje 144
108. Rješenje 145
109. Rješenje o formiranju Komisije 146
110. Odluka o osnovici, stopi, načinu i rokovima
plaćanja članarine za 2012. godine 146

O B AV J E Š T E N J E
Obavještavamo pravna i fizièka lica, dosadašnje pretplatnike, kao i lica koja `ele da se pretplate za "Slu`beni glasnik
Unsko-sanskog kantona" za ovu i narednu godinu, da godišnja pretplata iznosi 200,00 KM sa porezom, a mo`e se izvršiti na raèun broj
1290079402494455 u korist bud`eta USK-a, vrsta prihoda 722631, bud`etska organizacija 2101001, identifikacijski broj 4263249630000.

Izdavač: Vlada Unsko-sanskog kantona, Ulica Alije Đerzeleza broj 2 Bihać; Telefon 227-785; Za izdavača: Zulejha Duraković;
Redakcija i pretplata: tel. 227-785, lok. 111, fax 227-785, lok. 275; Štampa: GRAFIČAR Bihać; Za štampariju: Mehmed Felić