Professional Documents
Culture Documents
Hoa 10 PDF
Hoa 10 PDF
CHỦ ĐỀ 1
- Xác định khối lượng nguyên tử.
- Các bài toán về độ rỗng của nguyên tử, của vật chất và tỉ khối hạt nhân nguyên tử khi
biết kích thước nguyên tử, hạt nhân và số khối.
A - LỜI DẶN :
m
Khối lượng riêng của một chất : D = .
V
4
Thể tích khối cầu : V = r 3 ; r là bán kính của khối cầu.
3
m
Liên hệ giữa D vá V ta có công thức : D =
4
.3,14.r 3
3
Bài 1 : Hãy tính khối lượng nguyên tử cacbon. Biết cacbon có 6e, 6p, 6n.
Giải : mC = 6.1,6726.10−27 + 6.1,6748.10−27 = 20,1.10−27 Kg
Bài 2 : Ở 200C DAu = 19,32 g/cm3. Giả thiết trong tinh thể các nguyên tử Au là những hình cầu chiếm
75% thể tích tinh thể. Biết khối lượng nguyên tử của Au là 196,97. Tính bán kính nguyên tử của Au?
196,97
Giải : Thể tích của 1 mol Au: V Au = = 10,195cm 3
19,32
75 1
Thề tích của 1 nguyên tử Au: 10,195. . 23
= 12,7.10 − 24 cm 3
100 6,023.10
3V 3.12,7.10 −24
Bán kính của Au: r = 3= 3 = 1,44.10 −8 cm
4. 4.3,14
C – BÀI TẬP TỰ LUYỆN.
c) Từ đó có thể coi khối lượng nguyên tử thực tế 7) Khối lượng nơtron bằng 1,6748.10-27 kg . Giả
bằng khối lượng hạt nhân được không? sử nơtron là hạt hình câù có bán kính là 2.10-15
2) Cho biết 1 nguyên tử Mg có 12e, 12p, 12n. m . Nếu ta giả thiết xếp đầy nơtron vào một
a) Tính khối lượng 1 nguyên tử Mg? khối hình lập phương mỗi chiều 1 cm , khoảng
b) 1 (mol) nguyên tử Mg nặng 24,305 (g). trống giữa các quả cầu chiếm 26% thể tích
Tính số nguyên tử Mg có trong 1 (mol) Mg? không gian hình lập phương . Tính khối lượng
3) Tính khối lượng của: của khối lập phương chứa nơtron đó
a) 2,5.1024 nguyên tử Na 8) Biết rằng tỷ khối của kim loại ( Pt) bằng
b) 1025 nguyên tử Br
21,45 g/cm3 , nguyên tử khối bằng 195 ; của Au
4) Cho biết KL mol nguyên tử của một loại
lần lượt bằng 19,5 cm3 và 197 . Hãy so sánh số
đồng vị Fe là 8,96.10-23 gam , Z=26 ; xác định
nguyên tử kim loại chứa trong 1 cm3 mỗi kim
số khối , số n , nguyên tử khối của loại đồng vị
loại trên .
trên .
9) Coi nguyên tử Flo ( A=19 ; Z= 9) là một hình
5) Cho biết một loại nguyên tử Fe có : 26p , 30n
cầu có đường kính là 10-10m và hạt nhân cũng là
, 26e
một hình cầu có đường kính 10-14 m
a. Trong 56 gam Fe chứa bao nhiêu hạt p, n , e ?
a. Tính khối lượng 1 nguyên tử F
b. Trong 1 kg Fe có bao nhiêu (e)
b.Tính khối lượng riêng của hạt nhân nguyên
c. Có bao nhiêu kg Fe chứa 1 kg (e)
tử F
6) Xác định số khối , số hiệu của 2 loại nguyên
c. Tìm tỷ lệ thể tích của toàn nguyên tử so với
tử sau :
hạt nhân nguyên tử F
a. Nguyên tử nguyên tố X câú tạo bởi 36 hạt
10) Nguyên tử Zn có bán kính r = 1,35.10-10 m ,
cơbản ( p,n,e) trong đó số hạt mang điện tích
nguyên tử khối bằng 65 u
nhiều gấp đôi số hạt không mang điện tích
a. Tính d của nguyên tử Zn
b. Nguyên tử nguyên tố Y có tổng các phần
b. Thực tế hầu như toàn bộ khối lượng nguyên
tử tạo nên là 155 , số hạt mang điện nhiều hơn
tử tập trung vào hạt nhân với bán kính r = 2.10-
số hạt không mang điện là 33 . 15
m . Tính d của hạt nhân nguyên tử Zn
Câu 5. Giả thiết trong tinh thể các nguyên tử sắt là những hình cầu chiếm 75% thể tích tinh thể, phần còn lại là
các khe rỗng giữa các quả cầu, cho KLNT của Fe là 55,85 ở 200C khối lượng riêng của Fe là 7,78g/cm3.
4
Cho Vh/c = 3 r3.
Bán kính nguyên tử gần đúng của Fe là:
A. 1,44.10-8 cm C. 1,97.10-8 cm B. 1,29.10-8 cm D. Kết quả khác.
Câu 6. Định nghĩa nào sau đây về nguyên tố hoá học là đúng.
Nguyên tố hoá học là tập hợp các nguyên tử:
A. Có cùng điện tích hạt nhân; B. Có cùng nguyên tử khối;
C. Có cùng số nơtron trong hạt nhân; D. Có cùng số khối.
Câu 7. Ký hiệu nguyên tử A
Z X cho ta biết những gì về nguyên tố hoá học X?
A. Chỉ biết số hiệu nguyên tử; B. Chỉ biết số khối của nguyên tử;
C. Chỉ biết khối lượng nguyên tử trung bình;
D. Chỉ biết số proton, số nơtron, số electron;
CHỦ ĐỀ 2
Các dạng bài tập liên quan đến các hạt tạo thành một nguyên tử.
A – LỜI DẶN :
- Tổng số hạt cơ bản (x) = tổng số hạt proton (p) + tổng số hạt nơtron (n) + tổng số hạt eectron (e)
P = e nên : x = 2p + n.
- Sử dụng bất đẳng thức của số nơtron ( đối với đồng vị bền có 2 Z 82 ) : p n 1,5 p để lập 2
bất đẳng thức từ đó tìm giới hạn của p.
B - BÀI TẬP MINH HỌA :
Bài 1 : Nguyên tử của một nguyên tố có cấu tạo bởi 115 hạt. Hạt mang điện nhiều hơn hạt không mang
điện là 25 hạt. Xác định A; N của nguyên tử trên.
Giải : Theo đầu bài ta có : p + e + n = 115.
Mà: p = e nên ta có 2p + n = 115 (1)
Mặt khác : 2p – n = 25 (2)
2 p + n = 115 p = 35
Kết hợp (1) và (2) ta có : giải ra ta được vậy A = 35 + 45 = 80.
2 p − n = 25 n = 45
Bài 2 : Xác định cấu tạo hạt (tìm số e, số p, số n), viết kí hiệu nguyên tử của các nguyên tử sau, biết:
Tổng số hạt cơ bản là 13.
Giải : The đầu bài ta có : p + e + n = 13.
Mà : e = p nên ta có : 2p + n = 13 → n = 13 – 2p (*)
Đối với đồng vị bền ta có : p n 1,5 p (**) . thay (*) vào (**) ta được : p 13 − 2 p 1,5 p
13
p 13 − 2 p 3 p 13 p 4,3
3
3,7 p 4,3 p = 4 n = 5
13
13 − 2 p 1,5 p 3,5 p 13 p 3,7
3,5
Vậy e = p = 4. A = 4 + 5 = 9 . Ký hiệu : 49 X
CHỦ ĐỀ 3
Dạng bài tập tìm số khối, phần trăm đồng vị và khối lượng nguyên tử (nguyên tử khối)
trung bình
A – LỜI DẶN :
Hầu hết các nguyên tố hóa học là hỗn hợp của nhiều đồng vị, nên khối lượng nguyên tử của các
nguyên tố đó là khối lượng nguyên tử trung bình của hỗn hợp các đồng vị.
M =
x Mi i
x i
Với i: 1, 2, 3, …, n
xi : số nguyên tử (hay tỉ lệ % của nguyên tử)
Mi : nguyên tử khối (số khối)
B - BÀI TẬP MINH HỌA :
Bài 1 : Nguyên tố argon có 3 đồng vị: 18 40 36
Ar (99,63%); 18 38
Ar (0,31%); 18 Ar (0,06%) . Xác định nguyên tử
khối trung bình của Ar.
99,63.40 + 0,31.36 + 0,06.38
Giải : M = = 39,98
100
Bài 2 : Đồng có 2 đồng vị 2963Cu và 2965 Cu . Nguyên tử khối trung bình của đồng là 63,54. Xác định thành
phần % của đồng vị 63
29 Cu .
Giải : Đặt % của đồng vị 63
29Cu là x, ta có phương trình:
63x + 65(1 – x) = 63,54 → x = 0,73
Vậy 63
29 Cu % = 73%
Bài 3 : Đồng có 2 đồng vị 63
29 Cu và 65
29 Cu . Nguyên tử khối trung bình của đồng là 63,54. Tìm tỉ lệ khối
lượng của 63
29 Cu trong CuCl2 .
Giải : Đặt % của đồng vị 63
29Cu là x, ta có phương trình:
63x + 65(1 – x) = 63,54 → x = 0,73
Vậy 63
29 Cu % = 73%
M CuCl2 = 134,54
63,54
Thành phần % của 2 đồng vị Cu trong CuCl2 : = 0,47 = 47%
134,54
Thành phần % của 2963Cu trong CuCl2 :
Trong 100g CuCl2 có 47g là Cu (cả 2 đồng vị). trong hỗn hợp 2 đồng vị 2963Cu và 65
29 Cu thì đồng
47.73
vị 2963Cu chiếm 73%. Vậy khối lượng 2963Cu trong 100g CuCl2 là : = 34,31%
100
CHỦ ĐỀ 4
Dựa vào cấu hình electron xác định nguyên tố là phi kim hay kim loại và cho biết tính chất
hóa học của chúng.
A – LỜI DẶN :
1 . Trong nguyên tử các electron chiếm các mức năng lượng từ thấp đến cao theo dãy: 1s 2s 2p 3s 3p
4s 3d 4p 5s 4d 5p 6s …
Để nhớ ta dùng quy tắc Klechkowsky
1s
2s 2p
3s 3p 3d
4s 4p 4d 4f
5s 5p 5d 5f…
6s 6p 6d 6f…
7s 7p 7d 7f…
Khi viết cấu hình electron trong nguyên tử của các nguyên tố.
- Đối với 20 nguyên tố đầu cấu hình electron phù hợp với thứ tự mức năng lượng.
VD : 19K cấu hình electron : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1.
- Đối với nguyên tử thứ 21 trở đi cấu hình electron không trùng mức năng lượng, nên mức
năng lượng 3d lớn hơn 4s. Ví dụ : 26Fe.
Mức năng lượng : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6.
Cấu hình electron : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2.
- Cấu hình electron của một số nguyên tố như Cu, Cr, Pd …có ngoại lệ đối với sự sắp xếp
electron lớp ngoài cùng, vì để cấu hình electron bền nhất.
VD : Cu có Z = 29 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 4s1.
(đáng lẽ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d9 4s2, nhưng electron ngoài cùng nhảy vào lớp trong để có mức bão hòa
và mức bán bão hòa).
2. Xác định nguyên tố là phi kim hay kim loại.
- Các nguyên tử có 1, 2, 3 electron lớp ngoài cùng là kim loại (trừ nguyên tố hiđro, heli, bo).
- Các nguyên tử có 5, 6, 7 electron lớp ngoài cùng là phi kim.
a) Viết cấu hình e đầy đủ của mỗi nguyên tử. ĐS: 16 S, 17 Cl, 18 Ar
b) Cho biết mỗi nguyên tử có mấy lớp e, số e 6) Phân lớp e ngoài cùng của hai nguyên tử A
trên mỗi lớp là bao nhiêu? và B lần lượt là 3p và 4s. Tổng số e của hai
c) Nguyên tố nào là kim loại, phi kim, khí phân lớp là 5 và hiệu số e của hai phân lớp
hiếm? Giải thích? là 3.
3) Cho các nguyên tử sau: a) Viết cấu hình e của chúng, xác định
A có điện tích hạt nhân là 36+. số hiệu nguyên tử, tìm tên nguyên tố.
B có số hiệu nguyên tử là 20. b) Hai nguyên tử có số n hơn kém nhau
C có 3 lớp e, lớp M chứa 6 e. 4 hạt và có tổng khối lượng nguyên tử là 71
D có tổng số e trên phân lớp p là 9. đvC. Tính số n và số khối mỗi nguyên tử.
a) Viết cấu hình e của A, B, C, D. ĐS: 1632 S ; 1939 K
b) Vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử.
c) Ở mỗi nguyên tử, lớp e nào đã chứa số e
tối đa? 7) Tổng số hạt proton, nơtron, electron của
nguyên tử một nguyên tố là 21.
4) Cho các nguyên tử và ion sau: a) Hãy xác định tên nguyên tố đó.
Nguyên tử A có 3 e ngoài cùng thuộc phân lớp b) Viết cấu hình electron nguyên tử của
4s và 4p. nguyên tố đó.
Nguyên tử B có 12 e. Tính tổng số electron trong nguyên tử của
Nguyên tử C có 7 e ngoài cùng ở lớp N. nguyên tố đó
a. 1s2 2s2 2p6 3s2 b. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1
c. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 d. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2
Các nguyên tố kim loại là trường hợp nào sau đây?
A. a, b, c. B. a, b, d. C. b, c, d. D. a, c, d.
Câu 3. Nguyên tử của nguyên tố hoá học nào sau đây có cấu hình electron là:
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2.
A. Ca (Z = 20) C. Fe (Z = 26) B. Ni (Z = 28) D. K (Z = 19)
Câu 4. Nguyên tử của nguyên tố hoá học A có Z = 20 có cấu hình electron ở lớp ngoài cùng là:
A. 3s2 3p2 B. 3s2 3p6 C. 3s2 3p4 D. 4s2 .
Câu 5. Một Ion R3+ có phân lớp cuối cùng của cấu hình electron là 3d5. Cấu hình electron của nguyên
tử X là:
a - 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5 4s2 4p1 b - 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2.
c - 1s2 2s2 2p6 3s2 3p2 4s2 3d8. d - 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5 4s3.
Câu 6. Một nguyên tử X có tổng số electron ở các phân lớp p là 10, nguyên tố X thuộc loại.
A. Nguyên tố s. B. Nguyên tố p. C. Nguyên tố d. D. Nguyên tố f.
Câu 7. Hãy ghép cấu hình electron nguyên tử ở cột 1 với tên nguyên tố hoá học ở cột 2 sao cho phù
hợp.
Cột 1 Cột 2
a. 1s2 2s2 2p6 3s2 1. Natri (z = 11)
b. 1s2 2s2 2p5 2. Đồng (z = 29)
c. 1s2 2p2 2p6 3s1 3. Sắt (z = 26)
d. 1s2 2s2 2p2 3s2 3p6 3d6 4s2 4. Flo (z = 9)
2 2 6 2 6 10 1
e. 1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 5. Magiê (z = 12)
Câu 8. Hãy ghép nửa câu ở cột 1 với nửa câu ở cột 1 với nửa câu ở cột 2 sao cho phù hợp.
Cột 1 Cột 2
1. Số electron tối đa trong lớp M là a. 12 electron
2. Số electron tối đa trong phân lớp s là b. 14 electron
3. Số electron tối đa trong phân lớp p là c. 10 electron
4. Số electron tối đa trong phân lớp d là d. 18 electron
5. Số electron tối đa trong phân lớp f là e. 2 electron
g. 6 electron
Câu 9. 3 nguyên tố X, Y, Z có số hiệu nguyên tử lần lượt là: 17; 18; 19; X; Y, Z có thể là:
A. Phi kim, kim loại, phi kim. B. Phi kim, phi kim, kim loại.
C. Kim loại, khí hiếm, phi kim. D. Phi kim, khí hiếm, kim loại
Câu 10. Hãy chọn các câu (a, b, c, d) và các số (1, 2, 3, 4) cho sau để điền vào chỗ trống trong các câu
(A, B, C, D) sao cho thích hợp:
a. 1s c. 3s, 3p và 3d. b. 2s và 2p d. 4s, 4p, 4d và 4f.
A. Lớp electron thứ nhất (n = 1) gọi là lớp K, gần hạt nhân nhất, có………… phân lớp đó là phân
lớp………….
B. Lớp electron thứ hai (n = 2) gọi là lớp L, là lớp có…………. phân lớp, đó là phân lớp………………
C. Lớp electron thứ ba (n = 3) gọi là lớp M, là lớp có……………… phân lớp, đó là phân
lớp………………..
D. Lớp electron thứ tư (n = 4) gọi là lớp N, là lớp có…………. phân lớp, đó là phân
lớp……………………
Câu 11. Một nguyên tử có kí hiệu là 21 45
X , cấu hình electron của nguyên tử X là :
2 2 6 2 6 2 1
A. 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d .
B. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 3d2.
C. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d3.
D. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d1 4s2.
Câu 12 Nguyên tử có tổng số e là 13 thì cấu hình electron lớp ngoài cùng là :
A. 3s2 3p2. B. 3s2 3p1 . C. 2s2 2p1 . D. 3p1 4s2
Câu 13. Tổng số hạt p, n, e trong nguyên tử nguyên tố A là 21. Vậy cấu hình electron của A là :
A. 1s2 2s2 2p4 . B. 1s2 2s2 2p2 . C. 1s2 2s2 2p3. D. 1s2 2s2 2p5.
Câu 14 Một nguyên tử có cấu hình 1s2 2s2 2p3 thì nhận xét nào sai :
A. Có 7 electron.
B. Có 7 nơtron.
C. Không xác định được số nơtron.
D. Có 7 proton.
Câu 15. Cấu hình electron lớp ngoài cùng của một nguyên tố là 2s1 , số hiệu nguyên tử của nguyên tố
đó là :
A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.
Câu 16. Cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử một nguyên tố là 2s2 2p5, số hiệu nguyên tử
của nguyên tố đó là :
A. 2. B. 5. C. 7. D. 9.
Câu 17. Cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử một nguyên tố là 3s 2 3p1 , số hiệu nguyên tử
của nguyên tố đó là :
A. 11. B. 10. C. 13. D. 12.
Câu 18. Lớp L ( n = 2) có số phân lớp là :
A. 1 B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 19. Các electron của nguyên tử nguyên tố X được phân bố trên 3 lớp , lớp thứ 3 có 7 electron . Số
đơn vị điện tích hạt nhân của nguyên tử nguyên tố X là con số nào sau đây ?
A. 7. B. 9. C. 15. D. 17.
Câu 20. Nguyên tử cacbon ở trạng thái cơ bản có bao nhiêu electron ở lớp ngoài cùng ?
A. 6. B. 4 C. 3. D. 2.
Câu 21. Dãy nào trong các dãy sau đây gồm các phân lớp electron đã bão hòa ?
A. s1 , p3, d7, f12 B. s2, p6, d10, f14
2 5 9 13
C. s , d , d , f D. s2, p4, d10, f10
Câu 22. Cấu hình electron ở trạng thái cơ bản nào là đúng cho nguyên tử có số hiệu là 16 :
A. 1s2 2s2 2p6 3s1. B. 1s2 2s2 2p6 3s2 3p4.
2 2 6 2 3 1
C.1s 2s 2p 3s 3p 4s . D. 1s2 2s2 3p2 4p2 5p2 6p1.
Câu 23 . Số electron tối đa có thể phân bố trên lớp O ( n = 5) là:
A. 25. B. 30. C. 40. D. 50.
Câu 24. Trong số các cấu hình electron nguyên tử sau, cấu hình electron nào là của nguyên tử oxi (Z =
8). Hãy chọn phương án đúng .
A. 1s2 2s2 2p3 B. 1s2 2s2 2p4.
2 3 4
C. 1s 2s 2p D. 1s2 2s2 2p6.
CHỦ ĐỀ 5
OÂN TAÄP CHÖÔNG NGUYEÂN TÖÛ
2) Xaùc ñònh caáu taïo haït (tìm soá e, soá p, soá n), vieát kí hieäu nguyeân töû cuûa caùc nguyeân töû sau, bieát:
a) Toång soá haït cô baûn laø 13.
b) Toång soá haït cô baûn laø 18.
c) Toång soá haït cô baûn laø 52, soá p lôùn hôn 16.
d) Toång soá haït cô baûn laø 58, soá khoái nhoû hôn 40.
ÑS: a) 49 X ; b) 126 X ; c) 1735 X ; d ) 19
39
X
M
DV II y (b) ................... M2 M1 - M
x M2 - M a M2 - M
Ta coù : = (hoaëc = )
y M1 - M b M1 - M
Laáy giaù trò tuyeät ñoái caùc hieäu treân ñeå ñöôïc caùc soá döông.
* BAØI TAÄP :
Vd : Neon coù hai ñoàng vò laø 20Ne vaø 22Ne. Haõy tính xem öùng vôùi 18 nguyeân töû 22Ne thì coù bao nhieâu
nguyeân töû 20Ne? Bieát M Ne = 20,18 .
Giaûi :
20
Ne ……….. 18 20 22 - 20,18 = 1,82
20,18
22
Ne ……… y 22 20,18 – 20 = 0,18
18 0,18
Vaäy ta coù tæ leä : = y = 182
y 1,82
1) Bo coù hai ñoàng vò, moãi ñoàng vò ñeàu coù 5 proton. Ñoàng vò thöù nhaát coù soá proton baèng soá nôtron.
Ñoàng vò thöù hai coù soá nôtron baèng 1,2 laàn soá proton. Bieát nguyeân töû löôïng trung bình cuûa B laø
10,812. Tìm % moãi ñoàng vò.
ÑS: 18,89% ; 81,11%
2) Ñoàng coù hai ñoàng vò coù soá khoái laø 63 vaø 65. Haõy tính xem öùng vôùi 27 ñoàng vò coù soá khoái laø 65 thì
coù bao nhieâu ñoàng vò coù soá khoái laø 63? Bieát M Cu = 63,54 .
ÑS: 73
79
3) Brom coù hai ñoàng vò, trong ñoù ñoàng vò Br chieám 54,5%. Xaùc ñònh ñoàng vò coøn laïi, bieát
M Br = 79,91 .
4) Nguyên tử khối trung bình của nguyên tố đồng là 63,54 u. Nguyên tố đồng có 2 đồng vị bền trong tự
nhiên là 63Cu và 65Cu . Tỉ lệ phần trăm của đồng vị 63Cu trong tự nhiên là :
A. 75%. B. 50%. C. 25%. D. 90%.
5) Khèi l-îng nguyªn tö khèi trung b×nh cña nguyªn tè R lµ 79,91 . R cã 2 ®ång vÞ biÕt ®v1 R1 ( 79 /
z) chiÕm 54,5 % . X¸c ®Þnh sè khèi cña ®v 2
A. 78 B. 79 C. 80 D. 81
III . BÀI TẬP VỀ VỎ NGUYÊN TỬ
* PHƯƠNG PHÁP: Như chủ đề 4.
* Bài tập :
Câu 1. Phân lớp d chứa tối đa số electron là
A. 8 B. 6 C. 10 D. 2.
Câu 2. Lớp M chứa tối đa số electron là
A. 10 B. 8 C. 6 D. 18
Câu 3. Dãy nào trong các dãy sau đây gồm các phân lớp eletron đã bão hoà.
A. s1 , p3 , d7 , f12 B. s2, p4, d10, f16
C. s1 , p6, d10, f14 D. s2, p6, d10 , f14.
Câu 4. nguyên tử nhôm có cấu hình electron ở trạng thái cơ bản là:
CHỦ ĐỀ 1
Xác định vị trí của các nguyên tố hóa học trong bảng hệ thống tuần hoàn và tính chất hóa
học của chúng khi biết điện tích hạt nhân.
A – LỜI DẶN :
- Viết cấu hình electron theo mức năng lượng tăng dần.
- Nguyên tử có cấu hình elec trong lớp ngoài cùng là: nsa npb thì nguyên tố thuộc phân nhóm
chính (n: là số thứ tự của chu kì, (a + b) = số thứ tự của nhóm).
- Nguyên tử có cấu hình electron ở ngoài cùng là (n – 1)da nsb thì nguyên tố thuộc phân nhóm
phụ. n là số thứ tự của chu kì. Tổng số a + b có 3 trường hợp:
❖ a + b < 8 thì tổng này là số thứ tự của nhóm.
❖ a + b = 8 hoặc 9 hoặc 10 thì nguyên tố thuộc nhóm VIII.
❖ [a + b – 10] tổng này là số thứ tự của nhóm.
Chú ý: Với nguyên tử có cấu hình (n – 1)da nsb b luôn là 2. a chọn các giá trị từ 1 → 10. Trừ
2 trường hợp:
❖ a + b = 6 thay vì a = 4; b = 2 phải viết là a = 5; b = 1.
❖ a + b = 11 thay vì a = 9; b = 2 phải viết là a = 10; b = 1.
Ví dụ : Một nguyên tố có Z = 27
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d7 phải viết lại
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d7 4s2 . Nguyên tố này thuộc chu kì 4, phân nhóm phụ nhóm thuộc nhóm
VIII.
a) Viết cấu hình e đầy đủ của A, B, C. 4) Cho cấu hình e ngoài cùng của các ngtử sau
b) Vẽ sơ đồ cấu tạo nguyên tử. là:
c) Xác định vị trí trong hệ thống tuần hoàn, A : 3s1 B : 4s2
gọi tên. Viết cấu hình e của chúng. Tìm A, B.
d) Nguyên tử nào là kim loại, phi kim? Giải Viết phương trình phản ứng xảy ra khi cho A, B
thích? tác dụng: H2O, dung dịch HCl, clo, lưu huỳnh,
oxi.
➢ Dạng 2: Từ vị trí của nguyên tố trong bảng tuần hoàn suy ra cấu tạo vỏ nguyên
tử của nguyên tố đó.
5) Viết cấu hình e của nguyên tử các nguyên b) Nguyên tố nào là kim loại, phi kim,
tố sau, biết vị trí của chúng trong hệ thống tuần khí trơ? Vì sao?
hoàn là: c) Cho biết tên mỗi nguyên tố.
A ở chu kỳ 2, phân nhóm chính nhóm IV. 8) Nguyên tố R thuộc phân nhóm chính nhóm
B ở chu kỳ 3, phân nhóm chính nhóm II. III và có tổng số hạt cơ bản là 40.
C ở chu kỳ 4, phân nhóm phụ nhóm III. a) Xác định số hiệu ngtử và viết cấu
D ở chu kỳ 5, phân nhóm chính nhóm II. hình e của R.
6) Một nguyên tố thuộc chu kỳ 3, phân nhóm b) Tính % theo khối lượng của R trong
chính nhóm VI trong hệ thống tuần hoàn. Hỏi: oxit cao nhất của nó.
- Nguyên tử của nguyên tố đó có bao 9) Nguyên tử của nguyên tố X thuộc nhóm VI,
nhiêu e ở lớp ngoài cùng? có tổng số hạt là 24.
- Các e ngoài cùng nằm ở lớp thứ mấy? a) Viết cấu hình e, xác định vị trí của X
- Viết số e trong từng lớp? trong hệ thống tuần hoàn và gọi tên.
7) Có 3 nguyên tố X, Y, Z. Biết X ở chu kỳ 3, b) Y có ít hơn X là 2 proton. Xác định Y.
phân nhóm chính nhóm VI; Y ở chu kỳ 4, phân c) X và Y kết hợp với nhau tạo thành hợp
nhóm chính nhóm VIII; Z ở chu kỳ 5, phân chất Z, trong đó X chiếm 4 phần và Y chiếm 3
nhóm chính nhóm I. phần về khối lượng. Xác định công thức phân tử
a) Viết cấu hình e. Cho biết số lớp e, số của Z.
e trên mỗi lớp của mỗi nguyên tử?
➢ Dạng 3: Từ đặc điểm của chu kỳ suy ra cấu tạo của nguyên tử.
10) A vaø B laø hai nguyeân toá thuoäc cuøng moät soá p cuûa chuùng laø 25. Xaùc ñònh soá hieäu
phaân nhoùm chính vaø ôû hai chu kyø nhoû lieân tieáp nguyeân töû vaø vieát caáu hình e cuûa A, B.
trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång soá p cuûa ÑS: 12 ; 13
chuùng laø 32. Xaùc ñònh soá hieäu nguyeân töû vaø 13) A vaø B laø hai nguyeân toá ôû hai phaân nhoùm
vieát caáu hình e cuûa A, B. chính lieân tieáp nhau trong heä thoáng tuaàn hoaøn.
ÑS: 12 ; 20 Toång soá hieäu nguyeân töû cuûa chuùng laø 31. Xaùc
11) A vaø B laø hai nguyeân toá thuoäc cuøng moät ñònh vò trí vaø vieát caáu hình e cuûa A, B.
phaân nhoùm chính vaø ôû hai chu kyø lieân tieáp ÑS: 15 ; 16
trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång soá ñieän tích 14) C vaø D laø hai nguyeân toá ñöùng keá tieáp nhau
haït nhaân cuûa chuùng laø 24. Tìm soá hieäu nguyeân ôû moät chu kyø trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång
töû vaø vieát caáu hình e cuûa A, B. soá khoái cuûa chuùng laø 51. Soá nôtron cuûa D lôùn
ÑS: 8 ; 16 hôn C laø 2 haït. Trong nguyeân töû C, soá electron
12) A vaø B laø hai nguyeân toá ñöùng keá tieáp nhau baèng vôùi soá nôtron. Xaùc ñònh vò trí vaø vieát caáu
ôû moät chu kyø trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång hình e cuûa C, D.
ÑS: ZA = 12 ; ZB = 13
Câu 1 Các nguyên tố xếp ở chu kỳ 6 có số lớp electron trong nguyên tử là:
A. 3. B. 5. C. 6. D. 7.
Câu 2 Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố, số chu kỳ nhỏ và chu kỳ lớn là :
A. 3 và 3. B. 3 và 4. C. 4 và 4. D. 4 và 3.
Câu 3 Số nguyên tố trong chu kỳ 3 và 5 là :
A. 8 và 18. B. 18 và 8. C. 8 và 8. D. 18 và 18.
Câu 4 Trong bảng tuần hoàn, các nguyên tố được sắp xếp theo nguyên tắc nào? Chọn đáp án đúng
nhất .
A. Theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
B. Các nguyên tố có cùng số lớp electron trong nguyên tử được xếp thành một hàng.
C. Các nguyên tố có cùng số electron hóa trị trong nguyên tử được xếp thành 1 cột.
D. Cả A, B và C.
Câu 5 Tìm câu sai trong các câu sau đây :
A. Bảng tuần hoàn gồm có các ô nguyên tố, các chu kỳ và các nhóm.
B. Chu kỳ là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được xếp theo
chiều điện tích hạt nhân tăng dần.
C. Bảng tuần hoàn có 7 chu kỳ. Số thứ tự của chu kỳ bằng số phân lớp electron trong nguyên tử.
D. Bảng tuần hoàn có 8 nhóm A và 8 nhóm B.
Câu 6 Nguyên tố nhóm A hoặc nhóm B được xác định dựa vào đặc điểm nào sau đây ?
A. nguyên tố s,nguyên tố p hoặc nguyên tố d, nguyên tố f.
B. tổng số electron trên lớp ngoài cùng.
C. Tổng số electron trên phân lớp ngoài cùng.
D. Số hiệu nguyên tử của nguyên tố.
Câu 7 Nguyên tố s là :
A. Nguyên tố mà nguyên tử có electron điền vào phân lớp s.
B. Nguyên tố mà nguyên tử có electron cuối cùng điền vào phân lớp s.
C. Nguyên tố mà nguyên tử có số electron lớp ngoài cùng là 2 electron.
D. Nguyên tố mà nguyên tử có từ 1 đến 6 electron trên lớp ngoài cùng .
Câu 8 Số hiệu nguyên tử của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn cho ta biết :
1- số điện tích hạt nhân . 4- số thứ tự nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
2- số nơtron trong nhân nguyên tử. 5- số proton trong nhân hoặc electron trên vỏ
3- số electron trên lớp ngoài cùng . nguyên tử.
6- số đơn vị điện tích hạt nhân.
Hãy cho biết thông tin đúng :
A. 1, 3, 5, 6. B. 1, 2, 3, 4. C. 1, 4, 5, 6. D. 2, 3, 5, 6.
Câu 9 Nguyên tử của nguyên tố X có cấu hình electron
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p3 . Trong bảng tuần hoàn , nguyên tố X thuộc:
A. Chu kỳ 3, nhóm V A. C. Chu kỳ 4, nhóm VA.
B. Chu kỳ 4, nhóm V B. D. Chu kỳ 4 nhóm IIIA.
Câu 10 Nguyên tố hóa học ở vị trí nào trong bảng tuần hoàn có cấu hình electron hóa trị là 3d10 4s1 ?
A. Chu kỳ 4 , nhóm IB. B. Chu kỳ 4, nhóm IA.
C. Chu kỳ 4 , nhóm VIB. D. Chu kỳ 4, nhóm VIA.
Câu 11 Nguyên tố hóa học ở vị trí nào trong bảng tuần hoàn có cấu hình electron hóa trị là 3d3 4s2 ?
A. Chu kỳ 4 , nhóm VA. B. Chu kỳ 4 , nhóm VB.
C. Chu kỳ 4 , nhóm IIA. D. Chu kỳ 4 , nhóm IIB.
Câu 12 Một nguyên tố hóa học X ở chu kỳ 3, nhóm VA. Cấu hình electron của nguyên tử X là :
A. 1s22s22p63s23p2. B. 1s22s22p63s23p4.
Tổng hợp và giảng dạy:GV: Đinh Minh Thắng 16 Trang 16
SĐT: 0967955415
HÓA HỌC Học tập là vấn đề thái độ LỚP 10
C. 1s22s22p63s23p3. D. 1s22s22p63s23p5.
Câu 13 Nguyên tố canxi có số hiệu nguyên tử là 20, thuộc chu kỳ 4, nhóm IIA. Điều khẳng định nào
sau đây về canxi là sai ?
A. Số electron ở vỏ nguyên tử của nguyên tố canxi là 20 .
B. Vỏ nguyên tử canxi có 4 lớp và lớp ngoài cùng có 2 electron.
C. Hạt nhân nguyên tử canxi có 20 proton.
D. Nguyên tố hóa học này là một phi kim.
Câu 14 Cho các nguyên tố : X1 , X2, X3 , X4 , X5 , X6 ; lần lượt có cấu hình electron như sau :
X1 :1s2 2s2 2p6 3s2. X4 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1
2 2 6 2 4
X2 : 1s 2s 2p 3s 3p X5 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5
X3 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d2 X6 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2
Những nguyên tố nào thuộc cùng một chu kỳ :
A. X1 , X2 , X3 , X4. B. X1 , X2 , X5 và X3 , X4 , X6.
A. X1 , X2 , X3 , X5. D.X4 , X6 .
Câu 15 Nguyên tố X có cấu hình electron như sau :
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5 4s1.
Vị trí của X trong bảng tuần hoàn là :
A. Ô 25, chu kỳ 3, nhóm IA. C. Ô 23, chu kỳ 4, nhóm VIA.
B. Ô 24, chu kỳ 4, nhóm VIB. D. Ô 24, chu kỳ 4, nhóm VB.
Câu 16 Giá trị nào dưới đây không luôn luôn bằng số thứ tự của nguyên tố tương ứng ?
A. Số điện tích hạt nhân nguyên tử. C. Số hạt nơtron của nguyên tử.
B. Số hạt proton của nguyên tử. D. Số hạt electron của nguyên tử
Câu 17 Chu kì là tập hợp các nguyên tố, mà nguyên tử của các nguyên tố này có cùng
A. số electron. C. số electron hóa trị.
B. số lớp electron. D. số electron ở lớp ngoài cùng.
Câu 18 Số thứ tự chu kì bằng
A. số electron. C. số electron hóa trị.
B. số lớp electron. D. số electron ở lớp ngoài cùng.
Câu 19 Nhóm nguyên tố là tập hợp các nguyên tố, mà nguyên tử của các nguyên tố này có cùng
A. số electron. C. số electron hóa trị.
B. số lớp electron. D. số electron ở lớp ngoài cùng
Câu 20 Số thự tự của các nhóm A được xác định bằng
A. số electron độc thân D. có khi bằng số electron lớp ngoài cùng, có
khi bằng số electron của hai phân lớp là
B. số electron thuộc lớp ngoài cùng.
(n–1)d và n
C. số electron của hai phân lớp là (n–1)d và
ns.
Câu 21 Số thự tự của các nhóm B thường được xác định bằng
A. số electron độc thân. C. số electron thuộc lớp ngoài cùng.
B. số electron ghép đôi. D. số electron của hai phân lớp là (n–1)d và ns.
Câu 22 Nguyên tố ở chu kì 5, nhóm VIIA có cấu hình electron hóa trị là
A. 4s24p5 B. 4d45s2
C. 5s25p5 D. 7s27p3
Câu 23 Nguyên tố ở chu kì 4, nhóm VIB có cấu hình electron hóa trị là
A. 4s24p4. C. 3d54s1.
B. 6s26p2. D. 3d44s2.
CHỦ ĐỀ 2
Xác định tính chất hóa học của đơn chất của một nguyên tố khi biết vị trí của nó trong bảng
hệ thống tuần hoàn .
A – LỜI DẶN : Xác định tính chất hóa học của đơn chất:
- Các nguyên tố thuộc nhóm A(phân nhóm chính): Nhóm I, II, III là kim loại, nhóm V, VI,
VII là phi kim, Với nhóm IV những nguyên tố ở phía trên là phi kim, những nguyên tố ở phía dưới
chuyển dần thành kim loại.
- Các nguyên tố thuộc nhóm B (phân nhóm phụ) hầu hết là kim loại.
➢ Dạng toán 1: Tìm tên nguyên tố (A) dựa vào phản ứng hóa học.
Bài 1 : Cho 10 (g) moät kim loaïi A thuoäc nhoùm IIA taùc duïng heát vôùi HCl thì thu ñöôïc 5,6 (l) khí
H2 (ñkc). Tìm teân kim loaïi ñoù.
➢ Dạng toán 1: Tìm tên của 2 nguyên tố A và B trong cùng một phân nhóm chính năm
ở 2 chu kì liên tiếp trong bảng tuần hoàn
- Từ biểu thức liên hệ : MA < M < MB. Và dựa vào bảng tuần hoàn suy ra A
và B
Bài 2 : Hoøa tan 20,2 (g) hoãn hôïp 2 kim loaïi naèm ôû hai chu kyø lieân tieáp thuoäc phaân nhoùm chính
nhoùm I vaøo nöôùc thu ñöôïc 6,72 (l) khí (ñkc) vaø dung dòch A.
a) Tìm teân hai kim loaïi.
b) Tính theå tích dung dòch H2SO4 2 (M) caàn duøng ñeå trung hoøa dung dòch A.
1. Hoøa tan hoaøn toaøn 5,85 (g) moät kim loaïi B (M). Ñeå trung hoøa löôïng axit dö caàn 100
thuoäc nhoùm IA vaøo nöôùc thì thu ñöôïc 1,68 (ml) dung dòch NaOH 3 (M). Xaùc ñònh teân
(l) khí (ñkc). Xaùc ñònh teân kim loaïi ñoù. kim loaïi treân.
ÑS: K ÑS: Ba
2. Cho 3,33 (g) moät kim loaïi kieàm M taùc 5. Ñeå hoøa tan hoaøn toaøn 1,16 (g) moät hiñroxit
duïng hoaøn toaøn vôùi 100 ml nöôùc (d = 1 kim loaïi R hoaù trò II caàn duøng 1,46 (g)
g/ml) thì thu ñöôïc 0,48 (g) khí H2 (ñkc). HCl.
a) Tìm teân kim loaïi ñoù. a) Xaùc ñònh teân kim loaïi R, coâng thöùc
b) Tính noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung dòch thu hiñroxit.
ñöôïc. b) Vieát caáu hình e cuûa R bieát R coù soá p baèng
ÑS: a) Li ; b) 11,2% soá n.
ÑS: Mg
3. Cho 0,72 (g) moät kim loaïi M thuoäc nhoùm
IIA taùc duïng heát vôùi dung dòch HCl dö thì 6. Khi cho 8 (g) oxit kim loaïi M phaân nhoùm
thu ñöôïc 672 (ml) khí H2 (ñkc). Xaùc ñònh chính nhoùm II taùc duïng hoaøn toaøn vôùi
teân kim loaïi ñoù. dung dòch HCl 20% thu ñöôïc 19 (g) muoái
ÑS: Mg clorua.
4. Hoøa tan hoaøn toaøn 6,85 (g) moät kim loaïi a) Xaùc ñònh teân kim loaïi M.
kieàm thoå R baèng 200 (ml) dung dòch HCl 2
Tổng hợp và giảng dạy:GV: Đinh Minh Thắng 19 Trang 19
SĐT: 0967955415
HÓA HỌC Học tập là vấn đề thái độ LỚP 10
b) Tính khoái löôïng dung dòch HCl ñaõ löôïng khí naøy qua CuO dö ôû nhieät ñoä cao
duøng. thì sinh ra 5,12 (g) Cu.
ÑS: a) Mg ; b) 73 (g) a) Xaùc ñònh teân kim loaïi A.
b) Tính noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung
7. Hoøa tan hoaøn toaøn 3,68 (g) moät kim loaïi
dòch X.
kieàm A vaøo 200 (g) nöôùc thì thu ñöôïc dung
ÑS: a) Na ; b) 3,14%
dòch X vaø moät löôïng khí H2. Neáu cho
C©u 1. C¸c nguyªn tè thuéc d·y nµo sau ®©y ®-îc s¾p xÕp theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t
nh©n?
A. O, N, Be B. Na, Mg, Al C. C, Si, Al D. Br, I, Cl
C©u 2. C¸c nguyªn tè nhãm VI A cã ®Æc ®iÓm nµo chung vÒ cÊu h×nh electron nguyªn tö
quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt cña nhãm?
A. Sè líp electron trong nguyªn tö b»ng nhau. B. Sè electron ë líp ngoµi cïng ®Òu b»ng 6.
C. Sè electron ë líp K ®Òu lµ 2. D. Nguyªn nh©n kh¸c.
C©u 3. Nguyªn tè ho¸ häc nµo sau ®©y cã tÝnh chÊt ho¸ häc t-¬ng tù Natri?
A. ¤xi B. Nit¬ C. Kali D. S¾t
C©u 4. Trong nhãm VII A, nguyªn tö cã b¸n kÝnh nhá nhÊt lµ:
A. Clo B. Br«m C. Flo D. Iot
C©u 5. D·y nguyªn tè nµo sau ®©y s¾p xÕp theo chiÒu t¨ng dÇn cña b¸n kÝnh nguyªn tö?
A. C, N, Si, F. B. Na, Ca, Mg, Al.
C. F, Cl, Br, I. D. O, S, Te, Se
C©u 6. D·y nguyªn tè nµo sau ®©y s¾p xÕp theo chiÒu t¨ng dÇn ®é ©m ®iÖn cña nguyªn tö.
A. Na, Cl, Mg, C .C. Li, H, C, O, F. B. N, C, F, S. D. S, Cl, F,
P.
C©u 7. Cho c¸c d·y nguyªn tè sau, d·y nµo gåm c¸c nguyªn tè ho¸ häc cã tÝnh chÊt gièng
nhau. A. C, K, Si, S. C. Na, P, Ca, Ba B. Na, Mg, P, F.
D. Ca, Mg, Ba, Sr
C©u 8. Trong b¶ng tuÇn hoµn tÝnh baz¬ cña c¸c hi®r«xit cña c¸c nguyªn tè nhãm IIA biÕn ®æi
theo chiÒu nµo?
A. T¨ng dÇn C. T¨ng råi l¹i gi¶m. B. Gi¶m dÇn D. Kh«ng ®æi.
C©u 9. Trong b¶ng tuÇn hoµn tÝnh axit cña c¸c hi®r«xit cña c¸c nguyªn tè VII A biÕn ®æi theo
chiÒu nµo?
A. Gi¶m dÇn C. Kh«ng ®æi. B. T¨ng dÇn D. Gi¶m råi sau ®ã t¨ng.
C©u 10.. Trong b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè (trõ Franxi) th×:
a) Nguyªn tè cã tÝnh kim lo¹i m¹nh nhÊt lµ:
CHỦ ĐỀ 3
Xác định công thức đơn chất, hợp chất của một nguyên tố và so sánh tính chất của chúng
với các nguyên tố lân cận khi biết vị trí của nó trong bảng hệ thống tuần hoàn .
A – PHƯƠNG PHÁP
* Dạng 1 : Xác định tên nguyên tố dựa vào công thức oxit cao nhất và hợp chất với hiđro.
- Dựa vào tỉ lệ về khối lượng của các nguyên tố trong công thức, áp dụng qui tắc tam suất để
tìm nguyên tử khối của nguyên tố cần tìm.
R2 On :
2M R % R
= MR : Nguyên tử khối của R; n: hóa trị cao nhất của R
n.16 %O %R: là tỉ lệ khối lượng của R.
Trong đó
M %R %O: là tỉ lệ khối lượng của oxi.
RH n : R = %H: là tỉ lệ khối lượng của hiđro
n.1 % H
- Ví dụ : Oxit cao nhaát cuûa nguyeân toá R coù coâng thöùc R2O5. Trong hôïp chaát khí vôùi hiñro, R
chieám 82,35 % veà khoái löôïng. Tìm R.
Giải : nguyeân toá R coù coâng thöùc R2O5 vậy R thuộc nhóm VA. Công thức hợp chất với hiđro là
RH3.
Ta có % về khối lượng của hiđro là : %H = 100 – 82,35 = 17,65%
.M R 82,35 3.1.82,35
Áp dụng qui tắc tam suất : = MR = 14 (u)
3.1 17,65 17,65
Vậy công thức của R là: N (nitơ)
* Dạng 2 : So sánh tính chất của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận.
- Tìm cách sắp xếp các nguyên tố vào chu kì và nhóm.
+ Khi bài toán cho sẵn các nguyên tố cụ thể, ta dựa vào bảng tuần hoàn để sắp xếp
chúng vào chu kì và vào nhóm.
+ Khi bài toán chỉ cho số hiệu nguyên tử, ta phải viết cấu hình electron sau đó tìm vị
trí trong bảng tuần hoàn, rồi sắp xếp chúng vào trong chu kì và trong nhóm.
- Vận dụng các quy luật biến đổi để so sánh tính chất của nguyên tố.
- Ví dụ : Hãy so sánh tính phi kim của photpho với các nguyên tố sau:
+) Silic, lưu huỳnh.
+) Nitơ, Asen.
Giải:
Nhóm VA
N
Chu kì 3: Si P S Tính
Tính PK tăng P PK
Giảm
As
Như vậy : +) Tính phi kim của Si < P < S
+) Tính phi kim của N > P > As
Dạng 1 :
1. Hôïp chaát khí vôùi hiñro cuûa nguyeân toá R laø khí vôùi hiñro vaø oxit cao nhaát cuûa R laø 17 :
RH4. Trong oxit cao nhaát cuûa R coù 53,3 % 71. Xaùc ñònh teân R.
oxi veà khoái löôïng. Tìm R. ÑS: P
ÑS: Si 4. X laø nguyeân toá thuoäc phaân nhoùm chính
2. Hôïp chaát khí vôùi hiñro cuûa nguyeân toá R laø nhoùm VII. Oxit cao nhaát cuûa noù coù phaân töû
RH2. Trong oxit cao nhaát, tæ leä khoái löôïng khoái laø 183 ñvC.
giöõa R vaø oxi laø 2 : 3. Tìm R. a) Xaùc ñònh teân X.
ÑS: S b) Y laø kim loaïi hoùa trò III. Cho 10,08
(l) khí X (ñkc) taùc duïng Y thu ñöôïc 40,05 (g)
3. Nguyeân toá R thuoäc phaân nhoùm chính
muoái. Tìm teân Y.
nhoùm V. Tæ leä veà khoái löôïng giöõa hôïp chaát
ÑS: a) Cl ; b) A
Dạng 2:
1. Cho bieát caáu hình electron cuûa nguyeân toá 3. Döïa vaøo vò trí cuûa Magie (Z = 12) trong heä
Al: 1s22s22p63s23p1 vaø nguyeân toá thoáng tuaàn hoaøn haõy neâu tính chaát hoaù hoïc
S:1s22s22p63s23p4. Haõy suy ra vò trí, tính cô baûn cuûa noù:
chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa Al, S trong heä - Laø kim loaïi hay phi kim.
thoáng tuaàn hoaøn. - Hoaù trò cao nhaát.
2. Döïa vaøo vò trí cuûa Broâm (Z = 35) trong heä - Vieát coâng thöùc cuûa oxit vaø hiñroxit.
thoáng tuaàn hoaøn haõy neâu tính chaát hoaù hoïc Coù tính axit hay bazô?
cô baûn cuûa noù: 4. a) So saùnh tính phi kim cuûa Br; I;
35 53
- Laø kim loaïi hay phi kim. Cl.
17
- Hoaù trò cao nhaát.
- Vieát coâng thöùc cuûa oxit cao nhaát vaø b) So saùnh tính axit cuûa H2CO3 vaø HNO3.
hiñroxit. Chuùng coù tính axit hay bazô? c) So saùnh tính bazô cuûa NaOH;
- So saùnh tính chaát hoaù hoïc cuûa Br vôùi Be(OH)2 vaø Mg(OH)2.
Cl (Z = 17); I (Z = 53).
Caâu 1: Cho 18 Ar ( M = 39,948 ), 19 K (M = 39, 098),53 I ( M = 126,904),52 Te( M = 127, 60) . Saép xeáp 4
nguyeân toá naøy theo thöù töï tröôùc sau trong baûng tuaàn hoaøn
a/ K,Ar, I,Te b/Ar,K,I,Te c/Ar,K,Te,I d/K,I,Ar,Te
Caâu 2: Saép xeáp caùc nguyeân toá sau Li(Z=3), F(Z=9), O(Z=8) vaø K(Z=19) theo thöù töï ñoä aâm ñieän
taêng daàn: a/ F<O<K<Li b/Li<K<O<F c/K<Li<O<F d/K<Li<F<O
Caâu 3: saép xeáp caùc nguyeân toá sau Li, K,O,F theo thöù töï baùn kính nguyeân töû taêng daàn
a/ F<O<Li<K b/F<O<K<Li c/K<Li<O<F d/Li<K<F<O
Caâu 71: saép xeáp caùc nguyeân toá sau Mg(Z=12), Ba( chu kì 6, nhoùm IIA), O,F theo baùn kính taêng daàn
a/ O<F<Mg<Ba b/F<O<Mg<Ba c/Ba<Mg<O<F d/ O<F<Ba<Mg
Caâu 4: Saép xeáp caùc bazô Al(OH)3, Mg(OH)2, Ba(OH)2 theo ñoä maïnh taêng daàn
a/ Al(OH)3<Mg(OH)2<Ba(OH)2 b/ Al(OH)3<Ba(OH)2<Mg(OH)2
c/ Ba(OH)2< Mg(OH)2 < Al(OH)3 d/ Mg(OH)2<Ba(OH)2< Al(OH)3
Caâu 5:so saùnh ñoä maïnh cuûa caùc axit H3PO4, H3AsO4, H2SO4 cho bieát P, As thuoäc nhoùm VA, S thuoäc
nhoùm VIA, P,S thuoäc chu kì 3, As thuoäc chu kì 4. Saép caùc axit treân theo ñoä maïnh taêng daàn
a/ H3PO4<H3AsO4<H2SO4 b/ H3AsO4<H3PO4< H2SO4
c/ H2SO4< H3AsO4<H3PO4 d/ H3PO4< H2SO4<H3AsO4
Caâu 6:Nguyeân toá Y thuoäc nhoùm VIIA, chu kì 2 coù ñoä aâm ñieän lôùn hay nhoû, laø kim loaïi hay phi kim
a/ ñoä aâm ñieän lôùn, phi kim b/ ñoä aâm ñieän nhoû, phi kim
c/ ñoä aâm ñieän lôùn, kim loaïi d/ ñoä aâm ñieän nhoû, kim loaïi
Caâu 7: Moät nguyeân töû Y coù baùn kính R raát lôùn vaäy:
a/ ñoä aâm ñieän lôùn, phi kim b/ ñoä aâm ñieän nhoû, phi kim
c/ ñoä aâm ñieän nhoû, kim loaïi d/ ñoä aâm ñieän lôùn, kim loaïi
Caâu 8: saép caùc bazô Mg(OH)2, KOH, Be(OH)2 theo thöù töï ñoä maïnh taêng daàn
a/ Be(OH)2<Mg(OH)2<KOH b/ Be(OH)2<KOH< Mg(OH)2
c/ Mg(OH)2<KOH< Be(OH)2 d/ KOH<Mg(OH)2< Be(OH)2
Caâu 9:Trong caùc bazô sau: RbOH, Ca(OH)2, Al(OH)3 choïn bazô maïnh nhaát vaø yeáu nhaát ( cho keát
quaû theo thöù töï ):
Tổng hợp và giảng dạy:GV: Đinh Minh Thắng 23 Trang 23
SĐT: 0967955415
HÓA HỌC Học tập là vấn đề thái độ LỚP 10
Caâu 11 : Bèn nguyªn tè A, B, C, D cã sè hiÖu nguyªn tö lÇn l-ît lµ 9, 17, 35, 53. C¸c nguyªn tè trªn
®-îc s¾p xÕp theo chiÒu tÝnh phi kim t¨ng dÇn nh- sau
A. A, B, C, D C. A, D, B, C B. A, C, B, D D. D, C, B, A
Caâu 12. D·y kim lo¹i xÕp theo chiÒu tÝnh kim lo¹i t¨ng dÇn :
A. Mg, Ca, Al, K, Rb C. Al, Mg, Ca, K, Rb
B. Ca, Mg, Al, Rb, K D. Al, Mg, Ca, Rb, K
Caâu 13. D·y kim lo¹i ®-îc s¾p xÕp theo chiÒu tÝnh kim lo¹i gi¶m dÇn :
A. Ca ; Sr ; Mn ; Cr ; Fe ; Ag B. Fe ; Ca ; Mn ; Cr ; Sr ; Ag
C. Sr ; Ca ; Cr ; Mn ; Fe ; Ag D. Ca ; Mn ; Sr ; Cr ; Fe ; Ag
Caâu 14. D·y gåm c¸c phi kim ®-îc s¾p xÕp theo thø tù tÝnh phi kim gi¶m dÇn :
A. Cl, F, S, O C. F, O, Cl, S B. F, Cl, O, S D. F, Cl, S, O
Caâu 15. Nguyªn tè X cã tæng sè proton, n¬tron, electron lµ 18, vËy X thuéc :
A. chu k× II, nhãm IVA. B. chu k× II, nhãm IIA.
C. chu k× III, nhãm IVA. D. chu k× III, nhãm IIA.
Caâu 16. Hai nguyªn tö cña nguyªn tè A vµ B cã tæng sè h¹t lµ 112, tæng sè h¹t cña nguyªn tö nguyªn tè
A nhiÒu h¬n so víi tæng sè h¹t cña nguyªn tö nguyªn tè B lµ 8 h¹t. A vµ B lÇn l-ît lµ
A. Ca ; Na C. Ca ; Cl B. Ca ; Ba D. K ; Ca
Caâu 17. Hîp chÊt khÝ víi hi®ro cña nguyªn tè M lµ MH3. C«ng thøc oxit cao nhÊt cña M lµ A. M2O
B. M2O3 C. M2O5 D. MO3
CHỦ ĐỀ 4
Ôn tập chương hệ thống tuần hoàn
A – PHƯƠNG PHÁP
Sự dung các phương pháp trong các chủ đề 1, 2, 3.
B – BÀI TẬP
1. Moät nguyeân toá R ôû nhoùm IIA. Trong hôïp c) Cho 6,9 (g) kim loaïi kieàm M taùc
chaát chaát vôùi oxy, R chieám 71,43% veà duïng vôùi dung dòch H2SO4 ta thu ñöôïc 21,3
khoái löôïng. (g) muoái.
d) Cho 12,75 (g) oxit cuûa kim loaïi R
a) Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa R.
hoaù trò III taùc duïng vöøa ñuû vôùi 20 (ml) dung
b) Cho 16 (g) R treân taùc duïng hoaøn
dòch HCl 3,75 (M).
toaøn vôùi nöôùc thu ñöôïc hiñroxit. Tính khoái
löôïng hiñroxit thu ñöôïc. 5. Cho 6,75 (g) moät kim loaïi R phaûn öùng vöøa
ñuû vôùi 8,4 (l) khí clor (ñkc). Xaùc ñònh teân
2. Nguyeân toá R coù oxit cao nhaát laø RO2, trong
nguyeân toá R.
hôïp chaát vôùi hiñro thì R chieám 87,5% veà
khoái löôïng. 6. Hoaø tan hoaøn toaøn 42,55 (g) hoãn hôïp hai
kim loaïi kieàm thoå ôû hai chu kyø keá tieáp
a) Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa R.
nhau vaøo nöôùc thu ñöôïc 8,96 (l) khí (ñkc)
b) Bieát nguyeân töû khoái = soá khoái vaø soá
vaø dung dòch A.
notron = soá proton. Vieát caáu hình electron, xaùc
ñònh vò trí, tính chaát hoaù hoïc cô baûn R trong a) Xaùc ñònh hai kim loaïi A, B.
heä thoáng tuaàn hoaøn. b) Trung hoaø dung dòch A baèng 200
3. Moät nguyeân toá A ôû nhoùm IIIA. Trong oxit (ml) dung dòch HCl. Tính CM cuûa dung dòch
cao nhaát, Oxi chieám 47,06% veà khoái HCl ñaõ duøng.
löôïng.
a) Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa A.
b) Cho 15,3 gr oxit treân taùc duïng vöøa
ñuû vôùi dung dòch HCl 25%. Tính khoái löôïng
dung dòch HCl 25% caàn duøng.
4. Xaùc ñònh teân cuûa caùc nguyeân toá trong caùc
tröôøng hôïp sau:
a) Cho 23,4 (g) kim loaïi kieàm M taùc
duïng vôùi nöôùc thu ñöôïc 6,72 (l) khí H2 (ñkc).
b) Cho 4,48 (l) khí halogen X taùc duïng
vôùi ñoàng thu ñöôïc 27 (g) muoái.
* BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM:
b) Trong mét chu k×, b¸n kÝnh nguyªn tö gi¶m theo chiÒu t¨ng dÇn cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
c) Trong mét nhãm, b¸n kÝnh nguyªn tö t¨ng theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
d) Trong mét nhãm, b¸n kÝnh nguyªn tö gi¶m theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
e) Trong mét chu k×, b¸n kÝnh nguyªn tö kh«ng ®æi khi ®iÖn tÝch h¹t nh©n t¨ng.
3. Trong nh÷ng c©u d-íi ®©y, c©u nµo ®óng, c©u nµo sai ?
a) Trong mét chu k×, theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n, tÝnh kim lo¹i cña c¸c nguyªn tè t¨ng,
tÝnh phi kim gi¶m.
b) Trong mét chu k×, theo chiÒu t¨ng dÇn cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n : tÝnh kim lo¹i cña c¸c nguyªn tè
gi¶m, tÝnh phi kim t¨ng.
c) Trong mét nhãm, theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n, tÝnh kim lo¹i cña c¸c nguyªn tè gi¶m,
tÝnh phi kim t¨ng.
d) Trong mét nhãm, theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n, tÝnh kim lo¹i cña c¸c nguyªn tè t¨ng,
tÝnh phi kim gi¶m.
D. Trong mét nhãm, nguyªn tö cña hai nguyªn tè thuéc hai chu k× liªn tiÕp h¬n kÐm nhau mét líp
electron.
b) Nh÷ng kÕt luËn nµo sau ®©y ®óng ?
CHỦ ĐỀ 1
Sự hình thành ion và liên kết ion
A – PHƯƠNG PHÁP
1. Sự hình thành ion, cation, anion:
- Sau khi nguyeân töû nhöôøng hay nhaän electron thì trôû thaønh phaàn töû mang ñieän goïi laø ion.
- Sự hình thành ion dương (cation):
+ TQ : M → M n + + ne
+Teân ion (cation) + teân kim loaïi.
Ví duï: Li+ (cation liti), Mg2+ (cation magie) …
- Sự hình thành ion âm (anion):
+ TQ: X + ne → X n −
+ Teân goïi ion aâm theo goác axit:
VD: Cl- anion clo rua. S2- anion sun fua….( tröø anion oxit O2-).
2. Sự hình thành liên kết ion:
Lieân keát ion laø lieân keát hoaù hoïc hình thaønh do löïc huùt tónh ñieän giöõa caùc ion traùi daáu.
Xeùt phaûn öùng giöõa Na vaø Cl2.
Phöông trình hoaù hoïc :
2.1e
1) Vieát phöông trình taïo thaønh caùc ion töø caùc 3) Cho 5 nguyeân töû : 23
11 Na; 24
12 Mg; 14
7 N; 16
8 O;
nguyeân töû töông öùng: Fe2+ ; Fe3+ ; K+ ; N3- 35
Cl.
17
; O2- ; Cl- ; S2- ; Al3+ ; P 3-.
a) Cho bieát soá p; n; e vaø vieát caáu hình
2) Vieát phöông trình phaûn öùng coù söï di electron cuûa chuùng.
chuyeån electron khi cho: b) Xaùc ñònh vò trí cuûa chuùng trong heä thoáng
a) Kali taùc duïng vôùi khí clor. tuaàn hoaøn? Neâu tính chaát hoaù hoïc cô baûn.
b) Magie taùc duïng vôùi khí oxy. c) Vieát caáu hình electron cuûa Na+, Mg2+,
c) Natri taùc duïng vôùi löu huyønh. N3-, Cl-, O2-.
d) Nhoâm taùc duïng vôùi khí oxy. d) Cho bieát caùch taïo thaønh lieân keát ion
e) Canxi taùc duïng vôùi löu huyønh. trong: Na2O ; MgO ; NaCl ; MgCl2 ; Na3N.
f) Magie taùc duïng vôùi khí clor.
CHỦ ĐỀ 2
Liên kết cộng hóa trị
A – PHƯƠNG PHÁP
NH3 H N H H-N-H
H H
1) Cho 1
1 H; 12
6 C; 16
8 O; 14
7 N; 32
16 S; 35
17 Cl Cl2O ; SO2 ; SO3 ; N2O5 ; HNO2 ; H2CO3 ;
Cl2O3 ; HNO3 ; H3PO4.
a) Vieát caáu hình electron cuûa chuùng.
b) Vieát coâng thöùc caáu taïo vaø coâng thöùc 4) Bieát raèng tính phi kim giaûm daàn theo thöù
electron cuûa CH4 ; NH3 ; N2 ; CO2 ; HCl ; H2S ; töï C, N, O, Cl. Vieát coâng thöùc caáu taïo cuûa
C2H6 ; C2H4 ; C2H2 ; C2H6O. Xaùc ñònh hoaù trò caùc phaân töû sau ñaây vaø xem xeùt phaân töû
caùc nguyeân toá. naøo coù lieân keát phaân cöïc maïnh nhaát, vì
c) Phaân töû naøo coù lieân keát ñôn? lieân keát sao? CH4 ; NH3 ; H2O ; HCl.
ñoâi? lieân keát ba? Lieân keát coäng hoaù trò coù cöïc 5) Döïa vaøo ñoä aâm ñieän,haõy neâu baûn chaát lieân
vaø khoâng cöïc? keát trong caùc phaân töû vaø ion:HClO, KHS,
2) X thuoäc chu kyø 3, PNC nhoùm VI. Y thuoäc HCO3- .
chu kyø 1, PNC nhoùm I. Z thuoäc PNC Cho:Nguyeân toá: K H C S Cl O
nhoùm VI, coù toång soá haït laø 24. Ñoä aâm ñieän: 0,8 2,1 2,5 2,5 3,0 3,5
a) Haõy xaùc ñònh teân X, Y, Z. 6) Haõy neâu baûn chaát cuûa caùc daïng lieân keát
b) Vieát coâng thöùc caáu taïo cuûa XY2, trong phaân töû caùc chaát: N2, AgCl, HBr,
XZ2. NH3, H2O2, NH4NO3 .
3) Vieát coâng thöùc electron vaø coâng thöùc caáu (Cho ñoä aâm ñieän cuûa Ag laø 0,9 ; cuûa Cl laø 3)
taïo cuûa caùc phaân töû sau vaø xaùc ñònh hoùa trò
caùc nguyeân toá trong caùc phaân töû ñoù: N2O3 ;
A. Các nguyên tử Hidro và Clo liên kết nhau bằng liên kết cộng hóa trị đơn.
B. Các electron liên kết bị hút lệch về một phía.
C. Cặp electron chung của hidro và clo nằm giữa 2 nguyên tử.
D. Phân tử HCl là phân tử phân cực.
Câu 6: Phaùt bieåu naøo sau ñaây laø ñuùng:
A. Lieân keát ion laø lieân keát ñöôïc hình thaønh bôûi löïc huùt tónh ñieän giöõa nguyeân töû kim loaïi vôùi phi kim
B. Lieân keát coäng hoùa trò laø lieân keát ñöôïc taïo neân giöõa hai nguyeân töû baèng moät caëp e chung
C. Lieân keát coäng hoùa trò khoâng cöïc laø kieân keát giöõa 2 nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá phi kim
D. Lieân keát coäng hoùa trò phaân cöïc trong ñoù caëp e chung bò leäch veà phía 1 nguyeân töû.
Câu 7: Phân tử nào sau đây có liên kết cộng hóa trị phân cực mạnh ?
A. H2 B. CH4 C. H2 D. HCl.
Câu 8: Nguyên tử oxi có cấu hình electron là :1s22s22p4. Sau khi tạo liên kết , nó có cấu hình là :
A. 1s22s22p2 B. 1s22s22p43s2.
C. 1s22s22p6 . D. 1s22s22p63s2.
Câu 9: Liên kết cộng hóa trị là :
A. Liên kết giữa các phi kim với nhau .
B. Liên kết trong đó cặp electron chung bị lệch về một nguyên tử.
C. Liên kết được hình thành do sự dùng chung electron của 2 nguyên tử khác nhau .
D. Liên kết được tạo nên giữa 2 nguyên tử bằng những electron chung .
Câu 10: Chọn câu đúng trong các mệnh đề sau :
A. Trong liên kết cộng hóa trị, cặp electron lệch về phía nguyên tử có độ âm điện nhỏ hơn.
B. Liên kết cộng hóa trị có cực được tạo thành giữa 2 nguyên tử có hiệu độ âm điện từ 0,4 đến 1,7.
C. Liên kết cộng hóa trị không cực được tạo nên từ các nguyên tử khác hẳn nhau về tính chất hóa
học.
D. Hiệu độ âm điện của 2 nguyên tử lớn thì phân tử phân cực yếu .
Câu 11: Cho độ âm điện Cs : 0,79 ; Ba : 0,89 ; Cl : 3,16 ; H : 2,2 ; S : 2,58 ; F : 3,98 : Te : 2,1 để xác
định liên kết trong phân tử các chất sau : H2Te , H2S, CsCl, BaF2 . Chất có liên kết cộng hóa trị không
phân cực là :
A. BaF2. B. CsCl C. H2Te D. H2S.
Câu 12: Cho độ âm điện Cs : 0,79 ; Ba : 0,89 ; H : 2,2 ; Cl : 3,16 ;
S : 2,58 ; N : 3,04 ; O : 3,44 để xét sự phân cực của liên kết trong phân tử các chất sau : NH3 , H2S,
H2O , CsCl .
Chất nào trong các chất trên có liên kết ion ?
A. NH3 B. H2O. C. CsCl. D. H2S.
Câu 13 Trong caùc nhoùm chaát sau ñaây, nhoùm naøo laø nhöõng hôïp chaát coäng hoùa trò:
A. NaCl, H2O, HCl B. KCl, AgNO3, NaOH
C. H2O, Cl2, SO2 D. CO2, H2SO4, MgCl2
Câu 14: Cho caùc hôïp chaát: NH3, Na2S,CO2, CaCl2, MgO, C2H2. Hôïp chaát coù lieân keát coäng hoùa trò laø:
A. CO2, C2H2, MgO B. NH3.CO2, Na2S
C. NH3 , CO2, C2H2 D. CaCl2, Na2S, MgO
CHỦ ĐỀ 3
Cách xác định hóa trị và số oxi hóa
A – PHƯƠNG PHÁP
CHỦ ĐỀ
Lập phương trình phản ứng oxi hóa – khử
A – PHƯƠNG PHÁP : LẬP PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG OXI HÓA – KHỬ
Gồm 4 bước:
B1. Xaùc ñònh soá oxi hoaù caùc nguyeân toá. Tìm ra nguyeân toá coù soá oxi hoaù thay ñoåi .
B2. Vieát caùc quaù trình laøm thay ñoåi soá oxi hoaù
Chaát coù oxi hoaù taêng : Chaát khöû - ne → soá oxi hoaù taêng
Chaát coù soá oxi hoaù giaûm: Chaát oxi hoaù + me → soá oxi hoaù giaûm
B3. Xaùc ñònh heä soá caân baèng sao cho soá e cho = soá e nhaän
B4. Ñöa heä soá caân baèng vaøo phöông trình, ñuùng chaát (Neân ñöa heä soá vaøo beân phaûi cuûa pt
tröôùc) vaø kieåm tra laïi theo traät töï : kim loaïi – phi kim – hidro – oxi
3 2 N + 2.4e → 2 N
0 +5 +3 +1
8 Al + 30H N O3 → 8 Al ( NO3 ) 3 + 3 N 2 O + 15H 2 O
B – BÀI TẬP TỰ LUYỆN
CHỦ ĐỀ
Ôn tập học kỳ I
I . PHẦN LÝ THUYẾT.
Toàn bộ lý thuyết trong các chương:
➢ Chương 1 : Nguyên tử.
➢ Chương 2 : Bảng tuần hoàn và định luật tuần hoàn các nguyên tố hoá học.
➢ Chương 3 : Liên kết hoá học.
➢ Chương 4 : Phản ứng oxi hoá - khử.
II . BÀI TOÁN.
❖ Dạng 1 : Xác định vị trí của nguyên tố trong bảng tuần hoàn, giải thích, một số tính chất
cơ bản của nguyên tố. So sánh tính chất của nguyên tố với các nguyên tố lân cận.
❖ Dạng 2 : Tìm tên nguyên tố.
❖ Dạng 3 : Lập phương trình phản ứng oxi hoá - khử.
Baøi 1: a. Tính khoái löôïng rieâng (theo g/cm3) cuûa nguyeân töû hiñro. Bieát baùn kính cuûa nguyeân töû H laø
0,53Ao vaø khoái löôïng H = 1,0079.
b. Giöõa baùn kính haït nhaân vaø soá khoái cuûa nguyeân töû (A) coù moái lieân heä R = 1,5.10-13 A1/3.
Tính khoái löôïng rieâng cuûa haït nhaân.
c. Giaûi thích vì sao khoái löôïng rieâng cuûa haït nhaân laïi lôùn hôn raát nhieàu so vôùi khoái löôïng
rieâng cuûa nguyeân töû.
Baøi 2: Toång soá proton , notron , electron cuûa nguyeân töû R laø 21.
a. Xaùc ñònh teân nguyeân toá R.
b. Vieát caáu hình electron nguyeân töû? Tính khoái löôïng nguyeân töû R? xaùc ñònh vò trí R trong
baûng TH?
Baøi 3: Vieát kí hieäu cuûa caùc nguyeân töû A, B, E, F bieát:
a. Nguyeân töû A coù toång soá haït cô baûn ( proton , notron , electron ) laø 24. Soá haït khoâng mang
ñieän chieám 33,33% toång soá haït.
b. Nguyeân töû B coù toång soá haït cô baûn laø 34, soá haït khoâng mang ñieän nhieàu hôn soá haït mang
ñieän tích döông laø moät haït.
c. Nguyeân töû E coù toång soá haït cô baûn laø 18, soá haït mang ñieän nhieàu hôn soá haït khoâng mang
ñieän laø 6.
d. Nguyeân töû F coù soá khoái baèng 207, soá haït mang ñieän tích aâm laø 82.
Baøi 1 : a. Nguyeân toá H coù caùc ñoàng vò naøo ? Goïi teân moãi loaïi ñoàng vò.
b. Hiñro ñöôïc ñieàu cheá töø nöôùc coù nguyeân töû khoái trung bình laø 1,008. Trong nöôùc chuû yeáu
chöùa hai ñoàng vò 11H vaø 12 H . Tính phaàn traêm moãi loaïi ñoàng vò H trong nöôùc?
c. Coù bao nhieâu nguyeân töû ñôteri trong 1mL nöôùc (D = 1 g/mL) ?
d. Coù bao nhieâu nguyeân töû proti trong 3 ml nöôùc?
Baøi 2 : Nguyeân töû khoái trung bình cuûa Ag laø 107,87 . Baïc coù hai ñoàng vò, trong ñoù ñoàng vò 109
Ag
chieám tæ leä 44%. Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa ñoàng vò coøn laïi?
Baøi 3 : Khoái löôïng nguyeân töû trung bình cuûa Bo laø 10,812. Bo coù hai ñoàng vò laø 10B vaø 11B.
a. Tìm phaàn traêm veà soá nguyeân töû cuûa moãi ñoàng vò.
b. Moãi khi coù 94 nguyeân töû 10B thì coù bao nhieâu nguyeân töû 11B ?
Baøi taäp SGK: 3, 7, 8/14; 2/18
Baøi taäp SBT: 1.14 ; 1.16 ; 1.18 ; 1.19 ; 1.21 ; 1.23 ; 1.56 ; 1.57; 1.58.
Daïng 3 : Vieát caáu hình electron nguyeân töû vaø xaùc ñònh vò trí, tính chaát nguyeân toá trong BTH
Baøi 1 : Haõy vieát sô ñoà phaân boá electron vaøo caùc obitan trong nguyeân töû S vaø ion S2- , töø ñoù cho bieát
vì sao ion S2- chæ coù tính khöû coøn S vöøa coù tính oxi hoùa vöøa coù tính khöû?
Baøi 2 : Toång soá haït proton , notron , electron cuûa nguyeân töû nguyeân toá A laø 28. Cuûa nguyeân töû
nguyeân toá B laø 40. Bieát nguyeân toá A coù 7 electron lôùp ngoaøi cuøng, nguyeân toá B ôû phaân nhoùm chính
nhoùm III. Tính khoái löôïng nguyeân töû vaø xaùc ñònh nguyeân toá A vaø B?
Baøi 3 : Cho 3 nguyeân toá A, M, X coù caáu hình electron ôû lôùp ngoaøi cuøng ( vôùi n = 3 ) töông öùng laø ns1
; np1 ; ns2np5 .
Haõy xaùc ñònh vò trí cuûa A, M, X trong baûng tuaàn hoaøn?
Baøi 4 : nguyeân toá A khoâng phaûi laø khí hieám, nguyeân töû cuûa noù coù phaân lôùp ngoaøi cuøng laø 3p.
nguyeân töû cuûa nguyeân toá B coù phaân lôùp ngoaøi cuøng laø 4s.
a. Trong hai nguyeân toá A, B nguyeân toá naøo laø kim loaïi, nguyeân toá naøo laø phi kim?
b. Xaùc ñònh caáu hình electron nguyeân töû cuûa A, B vaø teân cuûa A. Bieát toång soá electron coù
trong phaân lôùp ngoaøi cuøng cuûa A vaø B laø 7.
c. Vieát coâng thöùc phaân töû vaø coâng thöùc caáu taïo cuûa caùc hiñroxit taïo bôûi 3 nguyeân toá A, hiñro
vaø oxi. So saùnh tính axit cuûa chuùng theo chieàu taêng tính oxi hoùa cuûa A vaø giaûi thích.
Baøi taäp SGK: 6/22 ; 5,6/28 ; 6,7,8,9/30 ; 6,7/41 ; 4/51 ; 6/54
Baøi taäp SBT: 1.33; 1.39 ; 1. 41 ; 1.56 ; 2.34 ; 2.35 ; 2.46.
Daïng 4: Xaùc ñònh nguyeân toá döïa vaøo coâng thöùc toång quaùt
Baøi 1 : Oxit cao nhaát cuûa moät nguyeân toá öùng vôùi coâng thöùc R2O5 . Hôïp chaát khí vôùi hiñro cuûa R coù
chöùa 82,35% R veà khoái löôïng. Xaùc ñònh nguyeân töû khoái vaø teân nguyeân toá R?
Baøi 2 : M thuoäc nhoùm IIIA. Trong oxit baäc cao nhaát cuûa M, oxi chieám 47,05% khoái löôïng. X thuoäc
nhoùm VIA. Trong oxit baäc cao nhaát, X chieám 40% khoái löôïng. Xaùc ñònh teân nguyeân toá M vaø X. vieát
coâng thöùc phaân töû cuûa caùc oxit treân.
Baøi 3 : a. Trong oxit baäc cao nhaát cuûa R (thuoäc nhoùm A), oxi chieám 56,338% khoái löôïng. Xaùc ñònh
coâng thöùc phaân töû cuûa oxit.
b. Trong hôïp chaát vôùi hiñro cuûa R ( thuoäc nhoùm A ), hiñro chieám 5,88% khoái löôïng. Xaùc
ñònh coâng thöùc phaân töû cuûa hôïp chaát vôùi hiñro.
Baøi taäp SGK: 7,8/54
Baøi taäp SBT: 2.40
Daïng 5 : Xaùc ñònh nguyeân toá theo phöông trình phaûn öùng
Baøi 1 : Hoøa tan 3,33 gam moät kim loaïi kieàm vaøo nöôùc dö thu ñöôïc 0,48 gam khí H2 . Xaùc ñònh teân
kim loaïi ñoù?
Baøi 2 : Hoøa tan 4,05 gam moät kim loaïi hoùa trò III vaøo dung dòch HCl dö thu ñöôïc 5,04 lít khí (ñktc).
Xaùc ñònh teân kim loaïi ñoù?
Baøi 3 : Cho 4,25 gam hai kim loaïi kieàm thuoäc hai chu kì lieân tieáp trong baûng tuaàn hoaøn taùc duïng
vöøa ñuû vôùi dd HCl thu ñöôïc 1,68 lít khí (ñktc). Xaùc ñònh teân hai kimloaïi ñoù?
Baøi 4 : Hoøa tan 17 gam hoãn hôïp hai kim loaïi kieàm A, B thuoäc hai chu kì lieân tieáp vaøo H2O thu ñöôïc
6,72 lít khi (ñktc). Xaùc ñònh teân hai kim loaïi kieàm vaø thaønh phaàn % veà khoái löôïng moãi kim loaïi
trong hoãn hôïp.
Baøi 5 : Hoøa tan hoaøn toaøn 14,2 gam hai muoái cacbonat cuûa hai kim loaïi A, B lieân tieáp nhau trong
nhoùm IIA baèng löôïng vöøa ñuû dung dòch H2SO4. Sau phaûn öùng thu ñöôïc 3,36 lít khí (ñktc). Xaùc ñònh
coâng thöùc phaân töû cuûa hai muoái vaø thaønh phaàn % veà khoái löôïng moãi muoái trong hoãn hôïp.
Daïng 6 : So saùnh tính chaát cuûa moät nguyeân toá vôùi caùc nguyeân toá laân caän.
Daïng 7: Giaûi thích söï taïo thaønh phaân töû vaø vieát coâng thöùc caáu taïo,
Baøi 1 : Anion M1+ coù phaân lôùp electron ngoaøi cuøng laø 3p6 .
a. Vieát caáu hình electron nguyeân töû M ?
b. Cho bieát caáu hình electron cuûa M1+ gioáng caáu hình electron cuûa nguyeân töû vaø anion naøo?
Baøi 2 : Biểu diễn sự taïo thaønh caùc phaân töû: Al2O3 , NH3 , CaCl2 , H2O, KCl.
Baøi 3 : Vieát coâng thöùc electron vaø coâng thöùc caáu taïo vaø xaùc ñònh coäng hoùa trò cuûa caùc nguyeân toá
caùc phaân töû sau,
C2H4 , H2O, NH3 , H2CO3 , HClO , HNO2 , HNO3 , H3PO4 , HClO2 , HClO3 , HClO4 .
Baøi 4 : Döïa treân caáu hình electron haõy cho bieát loaïi lieân keát vaø coâng thöùc phaân töû hình thaønh giöõa
caùc nguyeân töû cuûa töøng caëp nguyeân toá sau ñaây:
a) 19X + 8Z
b) 15Y + 8Z.
Baøi taäp SGK: 3,4,5,6/60 ; 5,7/64 ; 3/76
Baøi taäp SBT: 3.8 —› 3.12
Daïng 8: Laäp phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn öùng oxi hoùa – khöû. Phaân loaïi phaûn öùng
Caân baèng caùc phöông trình phaûn öùng sau theo phöông phaùp thaêng baèng electron , chæ roõ chaát
chaát oxi hoùa, chaát khöû?
a) HCl + KMnO4 —› KCl + MnCl2 + Cl2 + H2O
b) FeS2 + HNO3 —› Fe(NO3)3 + N2O + H2SO4 + H2O
c) Fe3O4 + HNO3 —› Fe(NO3)3 + NO + H2O
d) KClO3 + NH3 —› KNO3 + KCl + Cl2 + H2O
e) FexOy + H2SO4 —› Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O
f) M + HNO3 —› M(NO3)n + NO + H2O
g) C2H5OH + K2Cr2O7 + H2SO4 —› CO2 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 + H2O
CHỦ ĐỀ 1
Khái quát về nhóm halogen – Clo.
TAÙC DUÏNG VÔÙI HIDRO (caàn coù nhieät ñoä hoaëc coù aùnh saùng)
H2 + Cl2 ⎯⎯→as
2HCl
Khí hidro clorua khoâng coù tính axit ( khoâng taùc vôùi Fe) , khi hoaø tan HCl vaøo nöôùc
môùi taïo thaønh dung dòch axit.
TAÙC DUÏNG MOÄT SOÁ HÔÏP CHAÁT COÙ TÍNH KHÖÛ
FeCl2 + ½ Cl2 ⎯ ⎯→ FeCl3
H2S + Cl2 ⎯⎯→ 2HCl + S
0
t
Cl2 coøn tham gia caùc phaûn öùng treân vôùi vai troø laø chaát oâxihoùa.
TAÙC DUÏNG VÔÙI NÖÔÙC khi hoaø tan vaøo nöôùc , moät phaàn Clo taùc duïng (Thuaän
nghòch)
Cl 02 + H2O HCl+ HClO ( Axit hipo clorô)
TAÙC DUÏNG VÔÙI NaOH taïo nöôùc Javen
Cl2 + 2NaOH ⎯ ⎯→ NaCl + NaClO + H2O
Cl2 coøn tham gia phaûn öùng treân vôùi vai troø vöøa laø chaát oâxihoùa, vöøa laø chaát khöû.
1) Töø caáu taïo cuûa nguyeân töû clo, haõy neâu tính 2) Vieát 3 phöông trình phaûn öùng chöùng toû clo
chaát hoùa hoïc ñaëc tröng vaø vieát caùc phaûn coù tính oxi hoùa, 2 phöông trình phaûn öùng
öùng minh hoïa. chöùng toû clo coù tính khöû.
b) Töø muoái aên, nöôùc vaø caùc thieát bò caàn thieát, haõy vieát phöông trình phaûn öùng ñieàu cheá Cl2.
* BÀI TẬP:
Daïng 4: Toaùn.
- Phương pháp:
+ Bước 1: Viết và cân bằng các phương trình phản ứng xảy ra.
+ Bước 2: Từ dữ kiện đầu bài và từ ptpư tìm số mol và làm tiếp yêu cầu đề bài.
- Bài tập:
5) Ñoát nhoâm trong bình ñöïng khí clo thì thu b) Tính noàng ñoä phaàn traêm dung dòch
ñöôïc 26,7 (g) muoái. Tìm khoái löôïng clo vaø thu ñöôïc.
nhoâm ñaõ tham gia phaûn öùng? ÑS: a) 1,12 (l) ; b) 2,98%
ÑS: 21,3 (g) ; 5,4 (g) 8) Cho 10,44 (g) MnO2 taùc duïng axit HCl
6) Tính theå tích clo thu ñöôïc (ñkc) khi cho ñaëc. Khí sinh ra (ñkc) cho taùc duïng vöøa ñuû
15,8 (g) kali pemanganat (KMnO4) taùc vôùi dung dòch NaOH 2 (M).
duïng axit clohiñric ñaäm ñaëc. a) Tính theå tích khí sinh ra (ñkc).
ÑS: 5,6 (l) b) Tính theå tích dung dòch NaOH ñaõ
7) Cho 3,9 (g) kali taùc duïng hoaøn toaøn vôùi phaûn öùng vaø noàng ñoä (mol/l) caùc chaát trong
clo. Saûn phaåm thu ñöôïc hoøa tan vaøo nöôùc dung dòch thu ñöôïc.
thaønh 250 (g) dung dòch. ÑS: a) 2,688 (l) ; b) 0,12 (l) ; 1 (M) ; 1
a) Tính theå tích clo ñaõ phaûn öùng (ñkc). (M)
CHỦ ĐỀ 2
Hiđroclorua – axit clohiđric – muối clorua.
TAÙC DUÏNG MUOÁI (theo ñieàu kieän phaûn öùng trao ñoåi)
CaCO3 + 2HCl ⎯ ⎯→ CaCl2 + H2O + CO2
AgNO3 + HCl ⎯ ⎯→ AgCl + HNO3
( duøng ñeå nhaän bieát goác clorua )
Ngoaøi tính chaát ñaëc tröng laø axit , dung dòch axit HCl ñaëc coøn theå hieän vai troø chaát khöû
khi taùc duïng chaát oxi hoaù maïnh nhö KMnO4 , MnO2 ……
4HCl + MnO2 ⎯⎯→ t0
MnCl2 + Cl2 + 2H2O
2. MUOÁI CLORUA chöùa ion aâm clorua (Cl-) vaø caùc ion döông kim loaïi, NH +4 nhö NaCl
ZnCl2 CuCl2 AlCl3
* Phöông phaùp:
B1: Goïi aån soá(thöôøng laø soá mol) [nhôù phaûi ghi trong bao nhieâu gam hh(neáu coù)].
B2: Vieát caùc phöông trình phaûn öùng xaûy ra, ñöa aån soá vaøo ptpö (phaûi 2 haøng).
B3: Töø döõ kieän ñeà baøi vaø töø ptpö thieát laäp caùc phöông trình ñaïi soá(coù bao nhieâu aån, coù
baáy
nhieâu phöông trình ñaïi soá).
B4: Laäp heä phöông trình, giaûi heä suy ra caùc nghieäm soá, laøm tieáp yeâu caàu ñeà baøi.
* Baøi taäp:
Baøi 1: Cho 30,6g hoãn hôïp 2 muoái Na2CO3 vaø CaCO3 taùc duïng vôùi axit HCl vöøa ñuû. Sau phaûn
öùng thu ñöôïc 6,72 lit khí (ñktc). Tính khoái löôïng moãi muoái Cacbonat.
Baøi 2: Cho 6,3g hoãn hôïp Al vaø Mg taùc duïng vöøa ñuû vôùi dung dòch HCl 0,4M(d=1,2g/ml) thì thu
ñöôïc 6,72 lit khí (ñktc).
a. Tính % veà khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp
b. Tính theå tích dung dòch HCl caàn duøng
c. Tính C% dung dòch sau phaûn öùng
Baøi 3: Laáy 7,8g hoãn hôïp Al vaø Al2O3 hoøa tan hoaøn toaøn trong dung dòch HCl 0,5M thu ñöôïc 3,36
lit H2(ñktc).
a. a. Tính % veà khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp
b. Tính theå tích dung dòch HCl caàn duøng
c. Tính khoái löôïng muoái nhoâm thu ñöôïc sau phaûn öùng.
Baøi 4: Ñeå hoøa tan moät hoãn hôïp Zn vaø ZnO ngöôøi ta phaûi duøng 100,8ml dung dòch HCl
36,5%(d=1,19). Phaûn öùng giaûi phoùng 0,4 mol khí. Tìm khoái löôïng hoãn hôïp.
Baøi 5: Cho hoãn hôïp Fe vaø Cu taùc duïng vôùi khí Clo dö thu ñöôïc 59,4g muoái, cuõng löôïng hoãn hôïp
treân taùc duïng vôùi dung dòch HCl 10% thu ñöôïc 25,4g muoái.
Tìm khoái löôïng moãi kim loaïi trong hoãn hôïp vaø theå tích dung dòch HCl caàn duøng( bieát d=1g/ml)
CHỦ ĐỀ 3
Hợp chất có oxi của clo – Flo – Brom - Iot
KClO3 ñöôïc ñieàu cheá khi daãn khí clo vaøo dung dòch kieàm ñaëc ñaõ ñöôïc ñun noùng ñeán
1000c
0
3Cl2 + 6KOH ⎯100 ⎯⎯→ 5KCl + KClO3 + 3H2O
CLORUA VOÂI coâng thöùc phaân töû CaOCl2 laø chaát oâxihoùa maïnh, ñöôïc ñieàu cheá baèng
caùch daãn clo vaøo dung dòch Ca(OH)2 ñaëc
Cl2 + Ca(OH)2 ⎯ ⎯→ CaOCl2 + H2O
Neáu Ca(OH)2 loaõng 2Ca(OH)2 + 2Cl2 ⎯ ⎯→ CaCl2 + Ca(OCl)2 + 2H2O
2. FLO laø chaát oxihoùa maïnh, tham gia phaûn öùng vôùi haàu heát caùc ñôn chaát vaø hôïp chaát taïo florua
vôùi soh -1.
TAÙC DUÏNG tất cả các kim loại và nhiều phi kim.
Ca + F2 ⎯ ⎯→ CaF2
2Ag + F2 ⎯ ⎯→ 2AgF
TAÙC DUÏNG VÔÙI HIDRO phaûn öùng xaûy ra maïnh hôn caùc halogen khaùc , hoãn hôïp H2 , F2
noå maïnh trong boùng toái.
H2 + F2 ⎯ ⎯→ 2HF
Khí HF tan vaøo nöôùc taïo dung dòch HF. Dung dòch HF laø axit yeáu, ñaëc bieät laø hoøa tan
ñöôïc SiO2
4HF + SiO2 ⎯⎯→ t0
2H2O + SiF4 (söï aên moøn thuûy tinh ñöôïc öùng duïng trong kó thuaät khaéc
treân kính nhö veõ tranh khaéc chöõ).
TAÙC DUÏNG NÖÔÙC khí flo qua nöôùc seõ laøm boác chaùy nöôùc (do giaûi phoùng O2).
2F2 + 2H2O ⎯ ⎯→ 4HF + O2
Phaûn öùng naøy giaûi thích vì sao F2 khoâng ñaåy Cl2 , Br2 , I2 ra khoûi dung dòch muoái hoaëc
axit trong khi flo coù tính oxihoùa maïnh hôn .
3. BROÂM VAØ IOÂT laø caùc chaát oâxihoùa yeáu hôn clo.
TAÙC DUÏNG VÔÙI KIM LOAÏI taïo muoái töông öùng
2Na + Br2 ⎯⎯→ t0
2NaBr
2Na + I2 ⎯⎯→ 2NaI
t0
B. BÀI TẬP:
Daïng 1: Vieát phöông trình phaûn öùng
1) Vieát phöông trình phaûn öùng thöïc hieän chuoãi bieán hoùa sau:
a) Kali clorat → kali clorua → hiñro clorua → ñoàng (II) clorua → bari clorua → baïc
clorua → clo → kali clorat
b) Axit clohiñric → clo → nöôùc Javen
clorua voâi → clo → brom → iot
c) CaCO3 → CaCl2 → NaCl → NaOH → NaClO → NaCl → Cl2 → FeCl3 → AgCl
2) Vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra khi cho caùc chaát trong nhoùm A laàn löôït taùc duïng caùc chaát
trong nhoùm B.
a) A: HCl, Cl2
B: KOH ñaëc (to), dung dòch AgNO3 , Fe, dung dòch KBr
b) A: HCl, Cl2
B: KOH (to thöôøng), CaCO3 , MgO , Ag
3) Thöïc hieän chuoãi phaûn öùng sau:
a) I2 → KI → KBr → Br2 → NaBr → NaCl → Cl2
HI → AgI HBr → AgBr
b) H2
F2 → CaF2 → HF → SiF4
c) KMnO4 → Cl2 → KClO3 → KCl → HCl → CuCl2 → AgCl → Cl2 → clorua voâi
d) HBr → Br2 → AlBr3 → MgBr2 → Mg(OH)2
I2 → NaI → AgI
Daïng 2: Nhận biết các chất bằng phương pháp hpá học:
4) Nhaän bieát caùc hoaù chaát maát nhaõn sau:
a) Dung dòch: HCl, KCl, KBr, NaI.
b) Dung dòch: I2 , Na2CO3 , NaCl, NaBr.
c) Dung dòch: KOH, HCl, HNO3 , K2SO4 , BaCl2 .
d) Chaát raén: CaCO3 , K2CO3 , NaCl, KNO3 .
e) Chaát raén: AgCl, KCl, BaCO3 , KI.
Daïng 3: Dạng toán hỗn hợp:
5) Hoaø tan 10g hoãn hôïp 2 muoái cacbonat cuûa kim loaïi hoùa trò II vaø III vaøo dd HCl, ta thu ñöôïc
dd A vaø 0,672 lit khí bay ra( ôû ñkc). Khi coâ caïn dd A, khoái löôïng muoái khan thu ñöôïc laø:
A.10,33g B. 9,33g
C . 11,33g D. 12,33g
6) Hoøa tan 11,2l hidroclorua (ôû ñkc) vaøo nöôùc ñöôïc dung dòch A. Theâm vaøo dung dòch A 200g
dung dòch NaOH 4%. Dung dòch thu ñöôïc coù phaûn öùng axit, bazô hay trung tính?
A. Moâi tröôøng bazô B. Moâi tröôøng trung tính
C. Moâi tröôøng axit D. Moät ñaùp aùn khaùc.
7) Ñeå trung hoøa 200g dung dòch 1 hidroxit kim loaïi kieàm noàng ñoä 4% caàn 50g dung dòch HCl
14,6%. Tìm coâng thöùc cuûa hidroxit ñaõ phaûn öùng.
A. NaOH B. KOH C. LiOH D. Taát caû ñeàu sai.
8) Cho 200g dung dòch axit HX (X_halogen) noàng ñoä 14,6%. Ñeå trung hoøa dung dòch treân caàn
250ml dung dòch NaOH 3,2M. tìm coâng thöùc cuûa dung dòch HX.
A. HF B. HCl C. HBr D. HI
9) Cho 56l (đkc) clo đi qua một lượng dư vôi tôi Ca(OH)2. Tính khối lượng clorua vôi tạo thành
(Ca = 40, Cl = 35.5)
A. 358g B. 278g C. 318g D. 338g
10) Cho 10g đioxit mangan tác dụng với axit clohidric dư đun nóng. Tính thể tích khí thoát ra (Mn
= 55)
A. 2.6l B. 5.2l C. 1.53l D. 2.58l
11) 1 lít dung dịch axit HCl có chứa 250 lít khí HCl ở đktc. Tính khối lượng xút cần thiết để trung
hòa 1 lít dung dịch axit HCl này
A. 257g B. 44.7g C. 447g D. 347g
CHỦ ĐỀ 4
Ôn tập chương halogen
b. Cho HCl gaëp laàn löôït caùc chaát sau: CaCO3, KOH, NaClO, KClO3, MnO2, KMnO4,
AgNO3, NaBr, CuO, Mg, Fe, Cu.
c. CO2 taùc duïng vôùi dung dòch CaOCl2,
d. Dung dòch HCl ñaäm ñaëc taùc duïng vôùi CaOCl2 coù nhieät.
7) Duøng phaûn öùng hoaù hoïc naøo ñeå saép xeáp ñöôïc tính chaát ñaëc tröng ñoù giöõa caùc halogen ?
8) Baèng phöông phaùp hoaù hoïc haõy phaân bieät caùc dung dòch sau (chæ duøng 1 thuoác thöû):
a. HCl, AgNO3, KBr, KI, CaF2, KOH.
b. HCl, AgNO3, HBr, HI, KOH, nöôùc clo.
c. HCl, AgNO3, HBr, KI, HF, KOH.
d. HCl, HI, NaCl, KBr, KOH, CaF, Nöôùc Clo (ñöôïc duøng thuoác thöû tuøy yù).
9) Chæ duøng moät thuoác thöû nhaän bieát caùc dung dòch sau:
a. HCl, MgCl2, KBr, KI, NaOH, AgNO3, CaF2.
b. NH4Cl, FeCl3, MgBr2, KI.
10) Hoaøn thaøng caùc phöông trình phaûn öùng sau ( ghi roõ ñieàu kieän)
a. NaCl ⎯⎯→ (1)
HCl ⎯⎯→ ( 2)
FeCl2 ⎯⎯→( 3)
FeCl3 ⎯⎯→ ( 4)
AgCl ⎯⎯→ (5)
Cl2 ⎯⎯→ (6)
Clorua
voâi
b. NaCl ⎯⎯→ (1)
Cl2 ⎯⎯→
( 2)
KClO3 ⎯⎯→
( 3)
KCl ⎯⎯→( 4)
HCl ⎯⎯→ (5)
FeCl3 ⎯⎯→ (6)
NaCl
c. KClO3 ⎯⎯→ Cl2 ⎯⎯→ Clorua voâi ⎯⎯→ Cl2 ⎯⎯→ NaClO ⎯⎯→ Cl2 ⎯⎯→
(1) ( 2) ( 3) ( 4) (5) (6)
nöôùc clo
d. Natriclorua ⎯⎯→ (1)
Hidroâclorua ⎯⎯→ ( 2)
Magieâclorua ⎯⎯→ ( 3)
Kaliclorua ⎯⎯→ ( 4)
Khí clo
⎯⎯→ Kaliclorat ⎯⎯→ Kalipeclorat
(5) (6)
CHỦ ĐỀ 4
Ôn tập chương halogen (tiếp theo)
Bài 1: Hòa tan 10,14 gam hỗn hợp Cu, Mg, Al bằng một lượng vừa đủ dung dịch HCl thu
được 7,84 lít khí A (đktc) và 1,54 gam chất rắn B, dung dịch C. Cô cạn dung dịch C thu được
m gam muối, m có giá trị là:
A. 33, 45 B. 33,25 C. 32,99 D. 35,58
Bài 2: Hòa tan hoàn toàn 20 gam hỗn hợp Mg và Fe vào dung dịch axit HCl dư thấy có 11,2 lít khí
thoát ra (đktc) và dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thì khối lượng muối khan thu được là:
Bài 3: Hòa tan hết 38,60 gam hỗn hợp gồm Fe và kim loại M trong dung dịch HCl dư thấy thoát ra
14,56 lít H2 (đktc). Khối lượng hỗn hợp muối clorua khan thu được là:
Bài 4: Cho 5,1 gam hỗn hợp Al và Mg tác dụng với dung dịch HCl dư thu được 2,8 lít khí (đktc).
Cô cạn dung dịch thu được muối khan có khối lượng là:
Bài 5: Cho 8,3 gam hỗn hợp Al, Fe tác dụng hết với dung dịch HCl. Sau phản ứng khối lượng dung
dịch HCl tăng thêm 7,8 gam. Khối lượng muối tạo ra trong dung dịch là:
Bài 6: 1,75 gam hỗn hợp gồm 3 kim loại Fe, Al, Zn tan hết trong dung dịch HCl thì thu được 1,12
khí (đktc) và dung dịch X. Cô cạn X thu được m gam muối. m có giá trị là:
Bài 1: Hòa tan 14 gam hỗn hợp 2 muối MCO3 và N2(CO3)3 bằng dung dịch HCl dư, thu được dung
dịch Avà 0,672 lít khí (đktc). Cô cạn dung dịch A thì thu được m gam muối khan. m có giá trị là:
Hướng dẫn giải: Khi chuyển từ muối cacbonat ( CO32− ) thành muối clorua (Cl-) do gốc clorua hóa
trị I trong khi gốc cacbonat hóa trị II nên:
Cứ 1mol CO32− được thay thế bằng 2 mol Cl- và tạo ra 1mol CO2.
mCO2− = 1.60 = 60 g ------------- mCl − = 2.35,5 = 71g
3
mmuôi
Bài 2 : Hòa tan hoàn toàn 4 gam hỗn hợp MCO3 và M’CO3 vào dung dịch HCl thấy thoát ra V lít
khí (đktc). Dung dịch thu được đem cô cạn thu được 5,1 gam muối khan. Giá trị của V là:
Bài 3: Hòa tan hoàn toàn 12 gam hỗn hợp 2 kim loại X và Y bằng dung dịch HCl ta thu được 12,71
gam muối khan. Thể tích khí H2 thu được (đktc) là:
Bài 5: Cho 12,2 gam hỗn hợp 2 muối cacbonat của kim loại kiềm tác dụng hết với dung dịch HCl,
thu được 2,24 lít khí (đktc). Khối lượng muối tạo ra sau phản ứng là:
Bài 6: Hòa tan 1,19 gam hỗn hợp Zn, Al bằng một lượng vừa đủ dung dịch HCl, thu được dung dịch
X và khí Y. Cô cạn dung dịch X thu được 4,03 gam muối khan. Thể tích khí Y (đktc) là:
CHỦ ĐỀ 1
OXI - OZON
I. OXI
1/. HOÙA TÍNH : Oxi laø chaát oxi hoùa maïnh.
to
a). Taùc duïng vôùi hidro : 2H2 + O2 → 2H2O
b). Taùc duïng vôùi kim loaïi (tröø Au, Pt…)
O2 + kim loaïi → Oxit kim loaïi
to to
Vd: 3Fe + 2O2 → Fe3O4 2Cu + O2 → 2CuO (ñen)
c). Taùc duïng vôùi phi kim (tröø Halogen)
O2 + phi kim → Oxit phi kim
to to
Vd : C + O2 → CO2 4P + 5O2 → 2P2O5
to 2000 C o
S + O2 → SO2 N2 + O2 ⎯⎯⎯⎯→ 2NO
d). Taùc duïng vôùi oxit (cuûa kim loaïi hoaëc phi kim coù soá oxi hoùa thaáp)
VD: 2CO + O2 → 2CO2 2SO2 + O2 → 2SO3
2NO + O2 → 2NO2 6FeO + O2 → 2Fe3O4
e) Taùc duïng vôùi chaát höõu cô :
VD: C2H2 + 5/2O2 → 2CO2 + H2O
2/. ÑIEÀU CHEÁ :
- Chöng caát phaân ñoaïn khoâng khí loûng
MnO to
Nhieät phaân : 2KClO3 ⎯⎯⎯⎯⎯
2 → 2KCl + 3O2
to
2KMnO4 → K2MnO4 +MnO2 + O2
to
2KNO3 → 2KNO2 + O2
3/. DAÏNG THUØ HÌNH CUÛA OXI: Ozoân (O3)
- Coù tính oxi hoùa maïnh hôn oxi :
4Ag + O2 → 2Ag2O ( nhieät ñoä cao )
2Ag + O3 → Ag2O + O2 (nhieät ñoä thöôøng)
- Taùc duïng vôùi dung dòch KI : phaûn öùng duøng ñeå nhaän bieát O3 ( duøng dung dòch KI laãn hoà tinh
boät )
2KI + O3 + H2O → I2 + 2KOH + O2
B – BÀI TẬP.
Daïng 1: Chöùng minh tính chaát(tính oxi hoùa maïnh) baèng phöông trình phaûn öùng.
1) Tính chaát hoaù hoïc ñaëc tröng cuûa oxy laø gì? Vieát 4 phöông trình phaûn öùng minh hoaï.
2) Oxy taùc duïng ñöôïc vôùi caùc chaát naøo sau ñaây? Vieát phöông trình phaûn öùng: H2; Cl2; S; C; CO;
Fe; Na; Ag; SO2; SO3; Fe2O3; CH4.
Daïng 3: Nhaän bieát caùc chaát baèng phöông phaùp hoùa hoïc.
4) Coù 2 bình ñöïng rieâng bieät 2 khí oxy vaø ozon. Trình baøy phöông phaùp hoaù hoïc ñeå phaân bieät
hai khí ñoù.
CHỦ ĐỀ 2
HIĐRO SUNFUA – LƯU HUỲNH (IV) OXIT – LƯU HUỲNH (VI) OXIT
1. HIDROÂSUNFUA (H2S) laø chaát khöû maïnh vì trong H2S löu huyønh coù soá oxi hoaù thaáp nhaát (-
2), taùc duïng haàu heát caùc chaát oâxihoùa taïo saûn phaåm öùng vôùi soh cao hôn.
TAÙC DUÏNG OXI coùtheå taïo S hoaëc SO2 tuøy löôïng oâxi vaø caùch tieán haønh phaûn öùng.
2H2S + 3O2 ⎯⎯→ t0
2H2O + 2SO2 (dö oâxi, ñoát chaùy)
2H2S + O2 ⎯t⎯ ⎯→ 2H2O + 2S (Dung dòch H2S trong khoâng khí hoaëc laøm laïnh ngoïn
tthaáp
0
2. LÖU HUYØNH (IV) OXIT coâng thöùc hoùa hoïc SO2, ngoaøi ra coù caùc teân goïi khaùc laø löu huyønh
dioxit hay khí sunfurô, hoaëc anhidrit sunfurô.
+4
Vôùi soá oxi hoaù trung gian +4 ( S O2). Khí SO2 vöøa laø chaát khöû, vöøa laø chaát oxi hoaù vaø laø
moät oxit axit.
+4 +6
SO2 LAØ CHAÁT KHÖÛ ( S - 2e → S ) Khi gaëp chaát oxi hoaù maïnh nhö O2, Cl2, Br2 : khí
SO2 ñoùng vai troø laø chaát khöû.
+4
2 S O2 + O2 V2O5 4500 2SO3
+4 +6
S O 2 + Cl2 + 2H2O ⎯
⎯→ 2HCl + H2 S O 4
+4 0
SO2 LAØ CHAÁT OXI HOAÙ ( S + 4e → S ) Khi taùc duïng chaát khöû maïnh
+4 0
S O 2 + 2H2S ⎯
⎯→ 2H2O + 3 S
+4
S O2 + Mg ⎯ ⎯→ MgO + S
Ngoaøi ra SO2 laø moät oxit axit
SO2 + NaOH ⎯⎯→
1:1
NaHSO3 ( nNaOH
1)
nSO2
NaHSO3 : x mol
Neáu 1< nNaOH
< 2 thì taïo ra caû hai muoái
nSO2 Na2 SO3 : y mol
3. LÖU HUYØNH (VI) OXIT coâng thöùc hoùa hoïc SO3, ngoaøi ra coøn teân goïi khaùc löu huyønh tri
oxit, anhidrit sunfuric.
Laø moät oâxit axit
TAÙC DUÏNG VÔÙI H2O taïo axit sunfuric
SO3 + H2O ⎯ ⎯→ H2SO4 + Q
SO3 tan voâ haïn trong H2SO4 taïo oâleum : H2SO4.nSO3
TAÙC DUÏNG BAZÔ taïo muoái
SO3 + 2 NaOH ⎯ ⎯→ Na2SO4 + H2O
B – BÀI TẬP.
Daïng 1: Chöùng minh tính chaát baèng phöông trình phaûn öùng.
1) Vieát 4 phöông trình phaûn öùng chöùng minh:
a) H2S vöøa coù tính axit yeáu vöøa coù tính khöû maïnh.
b) SO2 vöøa coù tính oxi hoaù vöøa coù tính khöû .
2) Khí H2 coù laãn taïp chaát H2S. Coù theå duøng dung dòch naøo sau ñaây ñeå loaïi H2S: NaOH; HCl;
Pb(NO3)2; Br2. Vieát caùc phöông trình phaûn öùng xaûy ra.
Daïng 3: Nhaän bieát caùc chaát baèng phöông phaùp hoùa hoïc.
5) Baèng phöông phaùp hoùa hoïc phaân bieät caùc chaát sau:
a) dd : BaCl2, Na2SO3, K2S, KNO3
b) dd: NaCl, KOH, CuSO3
c) dd: HCl, H2SO4, NaCl, Ba(OH)2, Ca(NO3)2
d). Khí : Cl2, SO2, CO2
6) Coù 20,16 (l) (ñkc) hoãn hôïp goàm H2S vaø O2 trong bình kín, bieát tyû khoái hoãn hôïp so vôùi hiñro
laø 16,22.
CHỦ ĐỀ 3
AXIT SUNFURIC
⎯⎯⎯⎯
o
V2O5 ,450 C
2SO2 + O2 ⎯⎯⎯⎯ ⎯
⎯→ 2SO3 + Q
SO3 + H2O → H2SO4.
B – BÀI TẬP.
Daïng 1: Chöùng minh tính chaát baèng phöông trình phaûn öùng.
1) So saùnh tính chaát cuûa dd HCl vaø dd H2SO4 loaõng.
2) Neâu tính chaát hoaù hoïc gioáng vaø khaùc nhau cuûa H2SO4 loaõng vaø H2SO4 ñaëc. Vieát caùc
phöông trình phaûn öùng ñeå minh hoaï, töø ñoù ruùt ra keát luaän gì ñoái vôùi tính chaát hoaù hoïc cuûa
H2SO4
Daïng 2: Vieát phöông trình phaûn öùng.
3) Vieát phöông trình phaûn öùng(neáu coù) khi cho H2SO4 loaõng taùc duïng vôùi: Mg, Cu, CuO,
NaCl, CaCO3, FeS, Zn, Ag, Fe2O3, KNO3, Na2CO3, CuS.
4) Vieát phöông trình phaûn öùng khi H2SO4 loaõng vaø H2SO4 ñaëc noùng taùc duïng vôùi caùc chaát
sau: Fe, Cu, FeO, Na2CO3. Töø caùc phaûn öùng treân ruùt ra keát luaän gì vôùi axit sunfuric.
5) Vieát caùc phöông trình phaûn öùng khi cho H2SO4 ñaëc noùng taùc duïng vôùi : Cu, S, NaCl, FeS.
Daïng 3: Nhaän bieát caùc chaát baèng phöông phaùp hoùa hoïc.
6) Baèng pp hoùa hoïc haõy phaân bieät caùc dd sau:
a) KCl, K2CO3, MgSO4, Mg(NO3)2. d) HCl, H2SO4, BaCl2, Na2CO3.
b) Na2SO4, NaNO3, Na2CO3, NaCl. e) AgNO3, Na2CO3, NaCl, K2SO4.
c) Na2SO3, Na2S, NaCl, NaNO3. f) HCl, H2SO4, BaCl2, K2CO3.
CHỦ ĐỀ 4
A – TỰ LUẬN
Bài 1 Cho 20,8g hỗn hợp Cu, CuO tác dụng với H2SO4 đậm đặc, nóng thì thu được 4,48 lít khí (đo ở
00C, 1 atm).
a). Tính khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp.
b). Tính khối lượng dung dịch H2SO4 80% đã dùng và khối lượng muối sinh ra
ĐS: a).mCu = 12,8g b). Khối lượng dd H2SO4 = 61,25g
MCuO = 8g Khối lượng CuSO4 = 48g.
Bài 2 Một hỗn hợp gồm Mg và MgO tác dụng hoàn toàn với 122,5g dung dịch H2SO4 đặc nóng thì
thu được 8,96 lít SO2 (ĐKC) và 72g muối.
a). Tính khối lượng hỗn hợp đầu.
b). Tính C% dung dịch H2SO4 đã dùng
ĐS: a). mhh = 9,6g ; b). 80%
Bài 3 Cho 45g hỗn hợp Zn và Cu tác dụng vừa đủ dung dịch H2SO4 98% nóng thu được dung dịch
A và khí B. Cô cạn dung dịch A thu được 112,2 gam hỗn hợp muối khan.
a) Tính thành phần % khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp.
b) Tính khối lượng dung dịch H2SO4 98% đã dùng.
c) Dẫn khí B vào 500ml dung dịch NaOH 2M. Tính khối lượng muối tạo thành.
ĐS: a) %Zn =28,89% ; %Cu = 71,11%
b) mdd H2SO4 = 140g ; c) m Na2SO3 = 37,8g ; mdd NaHSO3 = 41,6g
B – TRẮC NGHIỆM
1. Nếu cho 10g hỗn hợp Al, Zn tác dụng với H2SO4 đặc nguội thu được 2,24 lít khí SO2 thoát ra ở
đktc. Khối lượng của Al là:
A. 5g B. 3,5g C. 6,5g D. 2,7g
2. Cho 0,52 gam hỗn hợp 2 kim loại Mg và Fe tan hoàn toàn trong dung dịch H2SO4 loãng, dư thấy
có 0,336 lít khí thoát ra (đktc). Khối lượng hỗn hợp muối sunfat khan thu được là :
A. 2 gam B. 2,4 gam C. 3,92 gam D. 1,96 gam
Tổng hợp và giảng dạy:GV: Đinh Minh Thắng 73 Trang 73
SĐT: 0967955415
HÓA HỌC Học tập là vấn đề thái độ LỚP
10
3. Cho 24g lưu huỳnh tác dụng với axit sunfuric đậm đặc và đun nóng. Tính thể tích lưu huỳnh
đioxit SO2 được tạo thành ở đktc
A. 50,4 lít B. 16,8 lít C. 22,4 lít D. 44,8 lít
4. Đổ axit sunfuric vào một dung dịch Bari Clorua chứa 52g muối này. Đun nóng cho nước bay
hơi, chất bã còn lại được đem cân (Ba=137). Chất bã này cân nặng bao nhiêu?
A. 58,25g B. 121g C. 12,1g D. 24,2g
5. Cho axit sunfuric loãng tác dụng với 6.5g kẽm (Zn=65) Tính khối lượng axit cần dùng.
A. 14g B. 9,8g C. 19,6g D. 11,4g
6. Cho 14.7g axit sunfuric loãng tác dụng với Fe dư (Fe=56). Tính thể tích khí bay ra vào cho biết
tên chất khí.
A. 1,68 lít H2 B. 3,36 lít SO2 C. 3,36 lít H2 D. 1,68 lít SO2
CHỦ ĐỀ 1
12. Cho lượng dư dung dịch AgNO3 tác dụng với dung dịch chứa 0.1 mol NaX và 0.1 mol NaX’ thu
được 33.15g kết tủa. Hãy chọn các haloenua X, X’ phù hợp.
A. F và Cl’ B. Cl và I’ C. Br và I’ D. Cl và Br’
13. Có cốc dd không màu KI. Thêm vào vài giọt hồ tinh bột, sau đó thêm một ít nước Cl 2. Hiện
tượng quan sát được là:
A. Dung dịch có màu vàng nhạc B. Dung dịch vẫn không màu
C. Dung dịch có màu nâu D. Dung dịch có màu xanh thẫm
14. Cần thêm bao nhiêu gam NaCl vào 500g dung dịch NaCl 8% để có dung dịch NaCl 12%?
A. 22.7g B. 20g C. 24.2g D. 25.8g
15. Tiến hành điện phân (điện cực trơ, màng ngăn xốp) 5lít dung dịch NaCl 2M. Sau khi ở anót (+)
thoát ra 89.6 lít Cl2 (đktc) thì ngừng điện phân. Phần trăm NaCl đã bị điện phân là:
A. 66.7% B. 75% C. 80% D. 82.5%
16. Sục khí Cl2 vào dung dịch chứa n mol hỗn hợp NaBr và NaI tới phản ứng hoàn toàn sau đó cô
cạn 2.34g muối khan.Tống số mol n bằng:
A. 0.02mol B. 0.03mol C. 0.04mol D. 0.05mol
17. Cho 0.05mol muối CaX2 tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3 thu được 18.8g kết tủa. Công
thức phân tử của muối là:
A. CaI2 B. CaF2 C. CaCl2 D. CaBr2
18. Cho p gam kim loại R tác dụng hết với Cl2 thu được 4.944p gam muối clorua. R là kim loại
nào?
A. Mg B. Al C. Fe D. Zn
19. Hoà tan hoàn toàn 28.4g hỗn hợp hai kim loại X hóa trị I và Y hoá trị II bằng dung dịch HCl thu
được dung dịch Z và V lít khí (đktc). Cô cạn dung dịch Z thu được 49.7g hỗn hợp muối clorua
khan. Thể tích khí V bằng:
A. 11.2 lít B. 8.96 lít C. 8.24 lít D. 6.72 lít
20. Hoà tan 35.6g hỗn hợp X gồm NaBr và NaI vào nước, sau đó sục khí Cl2 tới phản ứng hoàn
toàn rồi cô cạn dung dịch thu được 17.55g muối khan. Tính số mol mỗi muối trong hỗn hợp X.
A. 0.1mol NaI và 0.2mol NaBr B. 0.15mol NaI và 0.15mol NaBr
C. 0.05mol NaI và 0.25mol NaBr D. 0.25mol NaI và 0.05mol NaBr
21. Trong bình 1 đựng O2, bình 2 đựng O2 và O3; thể tích, nhiệt độ, áp suất của 2 bình đều như nhau.
Khối lượng khí trong bình 2 nặng hơn trong bình 1 là 1,6 gam. Tính số mol O3 trong bình 2.
A. 1/3 mol B. 0.5 mol C. 0,1 mol D. Không xác định.
22. Để nhận biết O2 và O3 ta không thể dùng chất nào ?
A. Dung dịch KI cùng với hồ tinh bột B. PbS (đen)
C. Ag D. Đốt cháy cacbon.
23. Cấu hình electron nào không đúng với cấu hình electron của anion X2- của các nguyên tố nhóm VIA
?
A. 1s2 2s2 2p4 B. 1s2 2s2 2p6 C. [Ne] 3s2 3p6 D. [Ar] 4s2 4p6
24. O2 bị lẫn một ít tạp chất Cl2. Chất tốt nhất để loại bỏ tạp chất Cl2 là :
A. H2O B. KOH C. SO2 D. KI
25. Nung 316 gam KMnO4 một thời gian thấy còn lại 300 gam chất rắn. Vậy phần trăm KMnO4 đã bị
nhiệt phân là :
A. 25% B. 30% C. 40% D. 50%
26. SO2 bị lẫn tạp chất SO3, dùng cách nào dưới đây để thu được SO2 nguyên chất ?
A. Cho hỗn hợp khí sục từ từ qua dung dịch nước Brom
B. Sục hỗn hợp khí qua nước vôi trong dư
C. Sục hỗn hợp khí qua dung dịch BaCl2 loãng dư
D. Sục hỗn hợp khí từ từ qua dung dịch Na2CO3
27. CO2 bị lẫn tạp chất SO2, dùng cách nào dưới đây để thu được CO2 nguyên chất ?
A. Sục hỗn hợp khí qua dung dịch nước muối dư
Tổng hợp và giảng dạy:GV: Đinh Minh Thắng 76 Trang 76
SĐT: 0967955415
HÓA HỌC Học tập là vấn đề thái độ LỚP
10
B. Sục hỗn hợp khí qua dung dịch nước vôi trong dư
C. Sục hỗp hợp khí qua dung dịch thuốc tím
D. Trộn hỗn hợp khí với khí H2S
28. H2S tác dụng với chất nào mà sản phẩm không thể có lưu hùynh ?
A. O2 B. SO2 C. FeCl3 D. CuCl2
29. H2SO4 đặc, nguội không tác dụng với nhóm kim loại nào ?
A. Fe, Zn B. Fe, Al C. Al, Zn D. Al, Mg
30. Trong sản xuất công nghiệp H2SO4 người ta cho khí SO3 hấp thụ vào :
A. H2O B. Dung dịch H2SO4 loãng
C. H2SO4 đặc để tạo oleum D. H2O2
31. Cần hòa tan bao nhiêu lít SO3 (đktc) vào 600g H2O để thu được dung dịch H2SO4 49%
A. 56 l B. 89,6 l C. 112 l D. 168 l
32. Khí H2S không tác dụng được với chất nào ?
A. Dung dịch CuCl2 B. Khí Cl2
C. Dung dịch KOH D. Dung dịch FeCl2
33. Hỗn hợp X gồm O2 và O3 có tỉ khối so với H2 bằng 20. Để đốt cháy hoàn toàn 1 mol CH4 cần bao
nhiêu mol X ?
A. 1.2 mol B. 1.5 mol C. 1,6 mol D. 1,75 mol
34. Hòa tan 33,8 gam oleum H2SO4.nSO3 vào nước, sau đó cho tác dụng với lượng dư BaCl2 thấy có
93,2 gam kết tủa. Công thức đúng của oleum là :
A. H2SO4.SO3 B. H2SO4.2SO3
C. H2SO4.3SO3 D. H2SO4.4SO3
35. Ag để trong không khí bị biến thành màu đen do không khí bị nhiễm bẩn chất nào dưới đây ?
A. SO2 và SO3 B. HCl hoặc Cl2
C. H2 hoặc hơi nước D. Ozon hoặc hidro sunfua
36. Tính số oxi hóa của S trong các hợp chất sau (viết đúng thứ tự hợp chất): Cu2S, FeS2, NaHSO4,
(NH4)2S2O8, Na2SO3
A. -4 -2 +6 +7 +4
B. -4 -1 +6 +7 +4
C. -2 -1 +6 +6 +4
D. -2 -1 +6 +7 +4
37. Tính số oxi của O trong các chất sau (viết đúng theo thứ tự các chất): H2O2, O3, O2F2, Fe3O4, KO2
A. -2 -2 +1 -2 -2
B. -1 0 +1 -2 -2
1
C. -2 0 -1 -2 -2
1
D. -1 0 +1 -2 -2
38. Dẫn 2,24 lít (ở đktc) hỗn hợp khí X gồm O2 và O3 đi qua dung dịch KI dư thấy có 12,7 gam chất rắn
màu tím đen. Như vậy % thể tích của O3 trong X là :
A. 50% B. 25% C. 75% D. Không thể xác định chính xác
39. Hãy chọn phát biểu đúng về oxi và oxon :
A. Oxi và oxon đều có tính oxi hóa mạnh như nhau
B. Oxi và oxon đều có số proton và notron giống nhau trong phân tử
C. Oxi và oxon là các dạng thù hình của nguyên tố oxi
D. Cả oxi và oxon đều phản ứng được với các chất như Ag, KI, PbS ở nhiệt độ thường
40.Hòa tan hoàn toàn 13 gam kim loại M bằng dung dịch H2SO4 loãng thu được 4,48 lít H2 (đktc), đó là
kim loại
A. Mg B. Al C. Fe D. Zn
Tổng hợp và giảng dạy:GV: Đinh Minh Thắng 77 Trang 77
SĐT: 0967955415
HÓA HỌC Học tập là vấn đề thái độ LỚP
10
41. Phản ứng nào lưu huỳnh trong H2S bị oxi hóa đến mức oxi hóa cao nhất ?
A. H2S + 4Cl2 + 4H2O → 8HCl + H2SO4 B. H2S + CuCl2 → CuS↓ + 2HCl
to
C. H2S + Br2 → S + 2HBr D. 2H2S + O2 2SO2 + 2H2O
42. Phản ứng nào không thể xảy ra ?
A. SO2 + dung dịch nước clo B. SO2 + dung dịch BaCl2
C. SO2 + dung dịch H2S D. SO2 + dung dịch NaOH
43. Cho các phản ứng :
1. 2HCl + Ba(OH)2 → BaCl2 + 2H2O
→ MnCl2 Cl2↑ + 2H2O
+
2. MnO2 + 4HCl H +
3. NaAlO2 + HCl + H2O → Al(OH)3↓ + NaCl
4. Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2↑
5. 2Cu + 4HCl + O2 → 2CuCl2 + 2H2O
Hãy cho biết trong những phản ứng nào HCl không đóng vai trò chất khử cũng như chất oxi hóa ?
A. 2, 4, 5 B. 4, 5 C. 1, 3, 5 D. 3, 4, 5
44. Cho các phản ứng :
1. F2 + 2HCl → 2HF + Cl2
2. 2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2↑
3. MnO2 + 4HCl →o MnCl2 + Cl2↑ + 2H2O
4. O2 + 4HCl t cao, xt Cl2 + H2O
5. NH3 + HCl → NH4Cl
Hãy cho biết trong những phản ứng nào HCl đóng vai trò chất khử ?
A. 1, 3 B. 1, 3, 5 C. 1, 2, 3, 4 D. 1, 3, 4
45. Chọn mệnh đều sai khi so sánh khí cacbonic (CO2) và khí sunfurơ (SO2)
A. CO2 và SO2 đều làm đục nước vôi trong
B. CO2 và SO2 đều có thể tạo thành muối axit hoặc muối trung hòa
C. CO2 và SO2 đều làm mất màu dung dịch Br2
D. CO2 và SO2 đều tác dụng với CaO tạo thành muối cacbonat và muối sunfit
46. Hãy chọn câu phát biểu sai về khí sunfurơ
A. SO2 là khí không màu, tan tốt trong nước, tạo thành dung dịch axit mạnh trung bình
B. Khác với CO2, SO2 chỉ đóng vài trò chất khử trong tất cả các phản ứng hóa học
C. SO2 làm mất màu vàng của nước clo
D. SO2 bị oxi hóa bởi ozon ở nhiệt độ thường
47. Hoà tan hoàn toàn m gam hỗn hợp Zn, Cu bằng dung dịch H2SO4 đặc, nóng thu được 3,136 lít
SO2 (đktc) và 0,64 gam lưu huỳnh . Tính số mol H2SO4 đã tham gia phản ứng.
A. 0,25 mol ; B. 0,30 mol ; C. 0,36 mol ; D. 0,44 mol.
48. Hoà tan 20g hỗn hợp 2 muối cacbonat kim loại hóa trị I và II bằng lượng dư dd HCl thu được dd
X và 4,48 lít CO2 (đkc). Tổng khối lượng muối trong dd X là:
A. 16,8g B. 22,2g C. 28,0g D. 33,6g
49. Cho tan hết 17,6 gam hỗn hợp X gồm hai muối cacbonat của kim loại phân nhóm IIA, trong
dung dịch HCl thu được 4,48 lít khí (đktc) và dung dịch D. Lượng muối khan khi cô cạn dung dịch
D là
A. 8,9 gam B. 19,8 gam C. 28,7 gam D. 39,6 gam
50. Cho 12,2 gam hỗn hợp 2 muối cacbonat của kim loại kiềm tác dụng hết với dung dịch HCl, thu
được 2,24 lít khí (đktc). Khối lượng muối tạo ra sau phản ứng là
A. 2,66 gam B. 13,3 gam C. 1,33 gam D. 26,6 gam
51. Cho 5,1 gam hỗn hợp Al và Mg tác dụng với dung dịch HCl dư thu được 2,8 lít khí (đktc). Cô
cạn dung dịch thu được muối khan có khối lượng là
A. 14,125 gam B. 13,975 g am C. 13,575 gam D. 14,525 gam
52. Cho 8,3 gam hỗn hợp Al, Fe tác dụng hết với dung dịch HCl. Sau phản ứng khối lượng dung
dịch HCl tăng thêm 7,8 gam. Khối lượng muối tạo ra trong dung dịch là
A. 26,05 gam B. 2,605 gam C. 13,025 gam D. 1,3025 gam
53. Cho 2,52 gam một kim loại tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng tạo ra 6,84 gam muối sunfat.
Kim loại đó là:
A. Mg B. Fe C. Cr D. Mn
54. Có 4 bình không ghi nhãn , mỗi bình chứa một trong các dd sau : NaCl , NaNO3 , BaCl2 ,
Ba(NO3)2 . Để phân biệt các dung dịch trên , ta có thể dùng lần lượt hoá chất nào trong các hoá chất
:
A. Quỳ tím , dd AgNO3 B. dd Na2CO3 , dd H2SO4
C. dd AgNO3 , dd H2SO4 D. dd Na2CO3 , dd HNO3 .
55. Khí H2S được điều chế bằng cách nào sau đây ?
A. Mg + H2SO4 không quá đặc B. Mg + H2SO4 loãng
C. Cu + H2SO4 đặc D. CuS + H2SO4 đặc .
56. Liên kết hoá học trong phân tử F2 , Cl2 , Br2 , I2 , O2 đều là :
A. Liên kết ion B. Liên kết cộng hoá trị có cực
C. Liên kết cộng hoá trị không cực D. Liên kết đôi
57. Dẫn 3,36 lít khí H2S đktc vào 2 lít dd NaOH 1 M .Sản phẩm muối thu được sau phản ứng là :
A. NaHS B. Na2S C. NaHS và Na2S D. Na2SO3 .
58. Để phân biệt hai bình khí HCl và Cl2 riêng biệt , có thể thuốc thử nào sau đây :
A. Giấy tẩm dd phenolftalein B. Giấy tẩm hồ tinh bột và dd KI
C. Giấy tẩm dd NaOH D. Giấy quỳ tím ẩm
59. Cho hh bột X gồm 3 kim loại : Fe , Cu , Ag . Để tách nhanh Ag ra khỏi X mà không làm thay
đổi khối lượng có thể dùng những hoá chất nào sau đây ?
A. dd AgNO3 B. dd FeCl3 C. dd HCl và khí O2 D. dd HNO3 .
60. Cho 6,4 g hh 2 kim loại kế tiếp thuộc nhóm II A tác dụng với dd H2SO4 loãng dư thu được 4,48
lít Hidro đktc . Hai kim loại đó là :
A. Be , Mg B . Mg , Ca C. Ca , Sr D. Sr , Ba
61. Dung dịch muối ăn NaCl có lẫn tạp chất là : NaI và NaBr . Có thể dùng chất nào sau đây để làm
sạch muối ăn ?
A. Khí flo B. khí O2 C. Khí Cl2 D. Khí HCl
62. Trong các chất dưới đây , dãy nào gồm các chất đều tác dụng được với dd HCl ?
A. Fe2O3 , KMnO4 , Cu B. Fe , CuO , Ba(OH)2
C. CaCO3 , H2SO4 , Mg(OH)2 D. AgNO3 , MgCO3 , BaSO4 .
63. Lấy 2,98 gam hh X gồm Zn, Fe cho vào 200 ml dd HCl , sau khi phản ứng hoàn toàn cô cạn (
không có mặt oxi ) thì được 5,82 gam chất rắn . Thể tích hidro thu được ở đktc là :
A. 0,224 lít B. 0,448 lít C. 0,896 lít D. Kết quả khác .
64. Những câu nào sau đây là không chính xác ?
A. Halogen là những chất oxi hoá mạnh .
B. Khả năng oxi hoá của halogen giảm từ Flo đến Iot .
C. Trong hợp chất , các halogen đều có thể có số oxi hoá -1 , +1 , +3 , +5 , +7 .
D. Các halogen có nhiều điểm giống nhau về tính chất hoá học .
65. Có 6 bình không ghi nhãn ,mỗi bình chứa một trong các dd sau : Na2SO4 , H2SO4 , HCl , NaCl ,
Ba(NO3)2 , Ba(OH)2 . Để nhận biết các dd trên nếu chỉ dùng một hoá chất làm thuốc thử thì chọn
chất nào sau đây :
A. quỳ tím B. Phenolftalein C. dd AgNO3 D. cả A, B , C đều đúng .
66. Hoà tan hết 10 gam hỗn hợp 2 muối cacbonat kim loại hoá trị II và III bằng dd HCl dư thu được
0,672 lít khí đktc . Cô cạn dd sau phản ứng thì lượng muối khan thu được là :
A. 10,33g B. 20,66 g C. 30,99g D. Kết quả khác .
67. Người ta thu oxi bằng cách đẩy nước là do tính chất nào sau đây :
A. Khí oxi nặng hơn hơi nước B. Khí oxi không tan trong nước
C. khí oxi tan trong nước D. khí oxi khó hoá lỏng
68. Hoà tan 9,14 gam hỗn hợp Cu , Mg , Al bằng dd HCl thu được 7,84 lít khí A đktc và 2,54 gam
chất rắn B và dd C . Khối lượng muối có trong dd C là :
A. 3,99 g B. 33,25 g C. 31,45 g D. kết quả khác .
69. Phản ứng nào sau đây dùng để nhận biết khí SO2 ?
A. SO2 + 2 NaOH B. SO2 + O2 ( XT) C. SO2 + Cl2 + H2O D. SO2 + Br2 + H2O .
70. Dẫn 2,24 lít SO2 đktc vào cốc đựng 50 ml dd NaOH 2 M . Sản phẩm nào thu được sau phản ứng
?
A. Na2SO3 B. NaHSO3 C. Na2SO3 và NaHSO3 D. NaOH và Na2SO3 .
71. Cho 2,52 g một kim loại tác dụng với dung dịch HCl dư tạo ra 9,975 g muối . Kim loại đó là:
A. Mg B. Fe C. Ca D. Al
CHỦ ĐỀ 2
ĐỀ 1:
1. Thuốc thử cần dùng để nhận biết các hoá chất NaOH, HCl, HNO3, KCl, NaNO3 là ……………
A. phenolphtalein và AgNO3. B. AgNO3.
C. quỳ tím và AgNO3. D. quỳ tím.
2. Trong phản ứng hoá học:
Cl2 + H2O → HCl + HClO
Cl2 đóng vai trò là:
A. chất oxi hoá B. chất khử
C. chất xúc tác D. vừa là chất oxi hoá, vừa là chất khử
3. Trong các phi kim F2, O2, Cl2, phi kim nào chỉ có tính oxi hoá, phi kim nào có cả hai tính chất
oxi hoá và khử?
A. Cả 3 phi kim đều có tính oxi hoá và khử.
B. F2 chỉ có tính oxi hoá; O2 và Cl2 có cả tính chất oxi hoá và khử.
C. Cả 3 phi kim chỉ có tính oxi hoá.
D. F2 và O2 chỉ có tính oxi hoá; Cl2 có cả tính chất oxi hoá và khử.
4. Thứ tự giảm dần độ hoạt động hoá học của các halogen là:
A. Flo, Clo, Brom, Iot. B. Clo, Brom, Iot, Flo.
C. Clo, Flo, Brom, Iot. D. Flo, Clo, Iot, Brom.
5. Khi nhỏ vài giọt dung dịch phenolphtalein vào cốc đựng dung dịch axit clohiđric thì dung dịch
thu được có màu …………
A. đỏ. B. xanh. C. không màu. D. vàng.
6. Đốt cháy nhôm trong bình đựng khí clo thu được 26,7 gam nhôm clorua. Tính thể tích khí clo
(đo ở đktc) cần dùng? (cho Al = 27; Cl = 35,5)
A. 4,48 ml B. 6,72 lít C. 6,72 ml D. 4,48 lít
7. Thể tích dung dịch axit HCl 0,4M cần để trung hoà 200 ml dung dịch NaOH 0,3M là:
A. 450 ml. B. 267 ml. C. 300 ml. D. 150 ml.
8. Cho 5,6 gam Fe và 6,4 gam Cu tác dụng với dung dịch HCl (lấy dư). Thể tích khí thu được ở
đktc là:
A. 2,24 lít. B. 5,6 lít. C. 3,36 lít. D. 4,48 lít.
9. Chỉ ra trong các phản ứng sau, (các) phản ứng KHÔNG là phản ứng oxi hoá khử:
1/ H2 + Cl2 ⎯⎯→ 2HCl
as
21. Cho 5,6 gam bột Fe vào dung dịch H2SO4 đặc nguội dư. Khối lượng muối khan thu được là
A. 15,2 gam B. 0,0 gam C. 20,0 gam D. 5,6 gam
22. Cho 5,6 gam bột Fe tác dụng với 6,4 gam S . Khối lượng muối Sunfua thu được là
A. 4,4 gam B. 12 gam C. 17,6 gam D. 8,8 gam
23. Cho 1 mol H2S tác dụng với 1 mol NaOH. Khối lượng muối sinh ra là
A. 65gam B. 78gam C. 28gam D. 56gam
24. Chọn câu sai trong các câu trả lời sau
2−
A. H+ trong dung dịch H2SO4 đặc thể hiện tính axít , còn SO4 thể hiện tính Oxihoá
2−
B. H+ trong dung dịch H2SO4 đặc thể hiện tính Oxi hoá, còn SO4 thể hiện tính axit
C. Dung dịch H2SO4 loãng và dung dịch H2SO4 đặc giống nhau về tính axít nhưng khác
nhau về khả năng Oxihoá
D. H+ trong dung dịch H2SO4 loãng vừathể hiện tính axít , vừa thể hiện tính Oxihoá
25. Chọn câu sai trong các câu trả lời sau
A. SO2 vừa có tính Oxi hoá,vừa có tính khử B. SO2 , SO3 là các oxít axít
C. SO3 có tính Oxi hoá D. H2SO4 đặc vừa có tính Oxi hoá, vừa có tính khử
26. Cho FeS tác dụng với dung dịch HCl,khí bay ra là
A. SO3 B. Cl2 C. H2 D. H2S
27. Số Oxi hoá của lưu huỳnh trong các hợp chất H2S, S, SO2, H2SO4 lần lượt là
A. 0, - 2 , + 6 , + 4 B. - 2 , 0 , + 4 , + 6 C. + 6 , + 4 , 0 , - 2 D. + 4 , 0 , + 6 ,- 2
28. Cho 1 mol SO2 tác dụng với 2mol NaOH .Khối lương 5 muốisnh ra là
A. 104 gam B. 126gam C. 52 gam D. 63 gam
29. Cho 4 gam bột Cu tác dụng vừa hết với axít H2SO4 đặc nóng. Khối lượng muối khan thu được
là
A. 2,72 B. 5,7 C. 2,76 D. Kết quả khác
30. Phương trình phản ứng không đúng
A. CuS + 2HCl → CuCl2 + H2S B. H2S + 4 Br2 + 4H2O → 8HBr + H2S
C. FeS +2HCl → FeCl2 + H2S D. H2SO4 + BaCl2 → BaSO4 trắng + 2HCl
ĐỀ 2:
1. Dung dịch H2SO4 loãng có thể phản ứng với cả hai chất sau đây
A. Cu và Cu(OH)2 B. Fe và Fe(OH)3 C. C và CO D. S và H2S
2. Axít sunfuric đặc nóng phản ứng được với
1.Đồng; 2.Một số muối; 3.Bazơ
4.Barisunfat; 5.Cacbon; 6. Hiđroclorua
tìm những ý đúng
A. 1,2,4,5 B. 1,2,3,4,5,6 C. 1,2,3,5 D. 1,2,5,6
3. Chọn đap án đúng:
Số oxh của S trong H2S2O7 là:
A. +2 B. +6 C. +4 D. +8
2−
4. Để nhận biết ion S , người ta dùng
A. dd Pb(NO3)2 B. dd Ba(OH)2 C. dd BaCl2 D. Tât cả đều đúng
5. Lưu huỳnh dioxít có thể tham gia những phản ứng sau:
A. SO2 vừa có tính oxh,vừa có tính khử B. SO2 làm mất màu dung dịch nườc Brom
C. SO2 không phải là một ôxít axít D. SO2 là một ôxít axít
16. Axít sunfuric loãng co những tính chất:
1.phản ứng với một số muối ; 2.phản ứng với Cu
3.phản ứng với Mg ; 4.phản ứng với tất cả các oxit
5.làm quỳ tím hoá đỏ ; 6.tạo muối axít
Những ý đúng
A. 1,3,6 B. 2,3,6 C. 1,2,3,5 D. 1,3,5,6
17. Phản ứng nào sau đây sai
A. Cu + 2H2SO4 đặc nóng → CuSO4 + SO2 + 2H2O
B. S + 2H2SO4 đặc nóng → 3SO2 + 2H2O
C. Fe + H2SO4 đặc nguội → FeSO4 + H2
D. 2Al + 6H2SO4 đặc nóng → Al2(SO4 )3 + 3SO2 + 6H2O
18. Phương trình phản ứng nào sau đây không đúng
A. 2SO2 + O2 → 2SO3
B. O3 + 4KI + H2O → 2KOH + I2 + O2
C. O2 + 4KI + 2H2O → 4KOH + 2I2
D. 2Cu + O2 → 2CuO
19. Để nhận biết được cả ba khí riêng biệt : CO2,SO2,O2 người ta có thể dùng
A. Dung dịch Ca(OH)2 B. Dung dịch nước Brom và que đóm
C. Dung dịch nước Brom D. Oxi và Brom
20. Tìm câu sai trgong các câu sau
A. Oxi duy trì sự sống B. Oxi tan ít trong nước
C. Oxi duy trì sự cháy D. Oxi nhẹ hơn không khí
21. Cho phương trình hoá học:
2HI + 2FeCl3 → 2FeCl2 + I2 + 2HCl
Cho biết:
A. HI vừa là chất oxi hoá, vừa là chất khử. B. HI là chất oxi hoá.
C. FeCl3 là chất khử. D. HI là chất khử.
22. Nguyên tố clo có số oxi hoá +3 trong hợp chất:
A. HClO2 B. HClO3 C. HClO D. HClO4
23. Oxi không phản ứng trực tiếp với:
A. Chì B. Lưu huỳnh C. Clo D. Crom
24. Xác định số oxi hoá của O trong KMnO4, CO2, Na2O2, OF2. cho kết quả theo thứ tự trên:
A. -2; -2; -1; +2 B. -1; -2; -1; +2 C. -4; -2; -2; -2 D. -2; -2; -1; -2
25. Clorua vôi có công thức phân tử là CaOCl2, trong hợp chất này nguyên tố clo có số oxi hoá
trung bình là:
A. -1 B. -1 và +1 C. +1 D. 0
26. Trong số những anion sau đây, anion nào dễ bị oxi hoá nhất?
− − − −
A. I B. Br C. F D. Cl
27. Clo tác dụng với sắt theo phản ứng sau:
3Fe + 3Cl2 → 2FeCl3
Tính khối lượng FeCl3 có thể điều chế được nếu có 0,012 molFe và 0,020 mol Cl2 tham gia. Biết
khối lượng mol FeCl3 là 162,5 u.
A. 3,90 gam. B. 4,34 gam. C. 1,95 gam. D. 2,17 gam.
28. Axit có tính oxi hoá mạnh nhất là:
A. HClO3 B. HClO C. HClO4 D. HClO2
29. Một trong những phản ứng nào sau đây sinh ra khí hiđroclorua?
Tổng hợp và giảng dạy:GV: Đinh Minh Thắng 85 Trang 85
SĐT: 0967955415
HÓA HỌC Học tập là vấn đề thái độ LỚP
10
C. Clo là chất bị oxi hoá, brom là chất bị khử D. Brom là chất bị oxi hoá, clo là chất bị
khử
33. Khi cho ozon tác dụng lên giấy có tẩm dung dịch kali iotua và hồ tinh bột, thấy xuất hiện màu
xanh. Hiện tượng này xảy ra là do:
−
A. Sự oxi hoá ion iotua( I ) B. Sự oxi hoá hồ tinh bột
C. Sự oxi hoá ozon D. Sự oxi hoá kali
34. Axit mạnh nhất là:
A. HClO2 B. HClO4 C. HClO D. HClO3
35. Cho phản ứng: Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O
Clo có vai trò là:
A. Không là chất oxi hoá và không là chất khử. B. Chất khử.
C. Chất oxi hoá và chất khử. D. Chất oxi hoá.
36. Trong phản ứng:
CaOCl2 + 2HCl → CaCl + Cl2 + H2O
Nguyên tố clo trong hợp chất CaOCl2 có vai trò là:
A. Chất oxi hoá B. Chất khử và chất oxi hoá.
C. Chất khử D. Không làchất oxi hoa,ù không là chất
khử.
37. Ở điều kiện phòng thí nghiệm, đơn chất nào có cấu tạo mạng tinh thể phân tử?
A. Clo B. Brom C. Flo D. Iot
38. X, Y, Z là 3 halogen. Biết rằng:
1/ X2 + 2KY ⎯⎯→ 2KX + Y2
t 0 nc
A. 1, 2 B. Chỉ có 3 C. 1, 3 D. Chỉ có 1
40. Ion nào không bị oxi hoá bằng những chất hoá học?
− − − −
A. Cl B. I C. Br D. F