Professional Documents
Culture Documents
Zorrotz Morrotz 55
Zorrotz Morrotz 55
HARPIDEDUN
IZAN ZAITEZ!! Zorrotz Morrotz aldizkariak Bilboko udalaren diru-laguntza
jaso du baina ZM da edukiaren erantzule bakarra
ZM zure e-postan
jasotzeko, bidali mezu
elektroniko bat
zmorrotz@gmail.com
helbide elektronikora,
gaiaren laukian
“harpidetza” jarriz
ATALA BERRI
ZORROTZ
hobetu dute Zazpi Uztailean hasi eta bi hilabete iraun duten lan
hauek pasa den abenduaren 20an inaugura-
Olentzerok, Mari
Domingik eta Errege
Magoek ez zioten
muzin egin beraien
hitzorduari
Zorrotz Morrotz
Jabonera Tapia
langileen etxaldea
LEHEN
Testua: Naroa Peña eta Zuriñe Vila beraien herrialdeetako ohiturak ere ezagu-
tzeko aukera izan dut, eta hori niretzat oso
Nolatan eta zergatik joan zinen Londrese- aberasgarria izan da.
ra?
Azkenengo urteetan Bilbotik kanpo joateko Gogorra egin zitzaizun hango lan eta bizi
gogoa nuen, baina hainbat arrazoirengatik ohituretara moldatzea?
nire erabakia atzeratzen joan nintzen. Hiz- Ez. Nahiko azkar egokitu nintzen hemengo
kuntza eta bizimodu desberdin bat ezagu- lan eta bizi ohituretara. Herrialde oso tole-
tzeko gogo handia nuen eta hemen lanbide rantea da Londres eta bertako jendea bere
finkorik ez nuenez eta nire gustuko lana to- kasa dabil.
patzea zaila egiten ari zitzaidanez, 2016ko
urtarrilean Londresera joatea erabaki nuen. Zer da handik gehien gustatzen zaizuna?
Eta gutxien?
Oso ezberdina da hango bizimodua, edo Gehien gustatzen zaidana hiriak daukan bi-
auzokoaren antzekoa da? zitasuna da. Milaka jatorri desberdinetako
Eguneroko bizimodua antzekoa da. Baina pertsonak bizi dira Londresen eta hori da,
aisialdiaren aldetik, esan behar dut hain hiri nire ustez, Londresek daukan ezaugarririk
handia denez, zure denbora librean egiteko bereizgarriena, kulturartekotasuna. Horren
hamaika aukera ezberdin daudela. Bestal- adierazpen nagusia musika da. Ni, musi-
de, Londresen kultura eta herrialde desber- kazale amorratua izanda, hemen musikaz
dinetako persona asko ezagutu ditudanez, gozatzeko dauden aukerak oso modu po-
Santanderren jaio arren, urte batekin bilboratu zen Victor. EHUn Arte
Ederrak eta Ikus-entzunezkoak ikasi zituen eta Madrilen hasi zen lanean
25 urterekin. Han 6 urte egon ondoren, berriro Bilbora etorri zen.
Madrilera astero joaten da lanean oraindik, baina Zorrotzan “erosoago
bizi da”, eta horregatik 51 urteko zine zuzendariak hemen du bizilekua
bere emaztea eta alabarekin. Publizitate iragarkiak zuzentzen dihardu,
eta hainbat telefilmetan zuzendari eta zuzendari-laguntzaile lanetan
hogei urte baino gehiago eman ostean, martxoaren 1ean “Vitoria 3 de
marzo” bere lehenengo luzemetraia helduko da zinema aretoetara.
12 ZORROTZ MORROTZ 55 / 2019ko URTARRILA Testua eta Argazkiak: Aitor Marín
Noiz hasi zinen zine zuzendaritzan?
Ikasketak bukatu nituenean jada hasi nintzen
film laburrak egiten. Madrilen telefilmetan la-
nean hasi nintzen. Antena3eko “Compañeros”
telefilmean hasi nintzen zuzendari laguntzaile
lanetan eta kapitulu batzuk zuzendu nituen.
Telebistarako publizitate asko ere zuzendu
dut. 20 urte baino gehiago eman ditut jada
Tele5 edo Antena3 kateentzat telefilmetarako
publizitatea egiten.
Filmaren helburu
nagusia eta argia
gertaera horiek
argitara ateratzea
da, baina ez
genuen panfletorik
egin nahi. Fikzio
batez, familia
baten istorio batez
alegia, baliatu gara
horretarako. Fikzio
horretan enpresa,
eliza, asanbladak,
eta abar islatuko
dira eta tramak
Zaramagako
elizako gertaeretara
bideratuko gaitu
Eta filmatze lanaz zer aipatuko zenuke? minduko da, eta tramak Zaramagako elizako
Gasteiztar askok parte hartu du filmatze-la- gertaeretara bideratuko gaitu. Filmaren hel-
netan, eta horrek azpiegitura handiagoa buru nagusia eta argia gertaera horiek ar-
eskatzen du. Gasteizen kontzientzia handia gitara ateratzea da. Izenburua begiratu bai-
dago gai honekiko, jendeak bereganatu egin no ez da egin behar: “Vitoria, 3 de marzo”.
ditu gertaera hauek, eta argitara atera dadila Baina panfletoa izatea ere ez genuen nahi.
nahi du. Hori nabaritu da eta hiriaren parte Gertaerak kontatuko zituen istorioa izatea
hartzea izugarria izan da. Filmean parte har- nahi genuen. Filma ikusita, egindako sarras-
tzeko bolondresak eskatu zirenean figurante kia eta injustizia argi islatzen dela uste dut.
moduan agertzeko, jende asko agertu zen. Honen inguruko dokumental ugari eta oso
Egun batzuetan 500 figurante baino gehia- onak eginda ziren, baina historiari heltzeko
go egon dira goizean eta beste 500 arratsal- bide errazagoa da fikziozko istorio bat.
dean. Oro har gerturatutakoek ondo pasatu
zutela esango nuke, baina nekagarria da. Suposatzen dut horrelako proiektu bate-
rako dokumentazio lana oso garrantzitsua
Filma 1976eko martxoaren 3ko Gasteizeko dela akatsik ez egoteko. Norengana jo du-
sarraskian oinarrituta dago. Bertan, polizia zue lan horretarako?
espainolak greban zeuden bost langile hil Batez ere “Martxoak 3” elkartearengana.
zituen. Gertaera horretan oinarritutako fik- Hemerotekan ere asko bilatu dugu eta do-
ziozko istorioa da filma edo gertaera berez kumentazio lan itzela egin da. Gai honi bu-
kontatzen da? ruz dauden dokumentu grafiko guztiak ikusi
Fikzio baten bidez, familia baten istorio ba- ditugu: aldundikoak, udalarenak... Izan ere,
ten bidez alegia, kontatzen dira gertaerak. garaiko super8 kamerak erabili ditugu eta
Fikzio horretan enpresa, eliza, asanbladak, gure super8 propioak sortu ditugu benetako
eta abar islatuko dira. Fikziozko familia ho- irudiak tartekatzeko filmean, sinesgarritasun
rren alaba sindikalista heroi batekin maite- handiagoa emateko asmoz.
L@S LEON@S
Espezialitatea: txerri belarria.
Ordutegia:
9:30etik 00:00era
Asteazkenetan itxita
P. Vicente Zabala.
Tel. 675 70 77 39
ATALA
IRITZIA
2001ean argitaratu zen euskal izende- izan dira neska edo mutil izenak, ez dago
gia, non mutilentzako zein neskentzako izen mistorik”.
izenak bereizten ziren. Zenbait urte ge-
roago, Mikel Gorrotxategi euskaltzainak Bere hitzetan, izen arruntekin ez beza-
honakoa esan zuen izenen sexu bereiz- la, pertsona izenetan desberdintasunari
keta beharrezkoa dela argudiatzeko: eusteko, tradizioa erabiltzen duela justi-
“Jendeak pentsatzen du izen arrunten fikazio moduan ikusi dezakegu. Sexuen
kasuan euskaraz sexu markarik ez da- arteko berdintasuna helburu daukan gure
goenez, sexu markarik gabeko pertsona gaur egungo gizartean, besteen artean
izenak daudela, eta hori euskarazko sis- generoen arteko desberdinkeriak gutxi-
temaren kontrako ustea da. Euskarazko tuz, izenaren bidezko desberdinatsuna
izenak, ezagutzen ditugun neurrian, beti markatzea benetan beharrezkoa da?
elkarteari bere
Beste alde batetik, zenbatezinak dira Zorro-
tzak ezagutu dituen borrokak eta lorpenak,
gehienak Auzo Elkarteak bultzatuak. Segu-
50. urteurrenean! raski, lorpenen artean gehien nabarmendu
direnak auzoko ekipamenduekin lotutakoak
dira, hala nola, kale askoren asfaltatzea eta
Hasi berri den urtea Zorrotzako argiztapena, Azoka eta Untziola (Urzelai) par-
keak, Auzo Etxea, Polikiroldegia eta Institutua.
auzo mugimenduarentzat zinez Berriki, aipagarriak dira frontoia estaldu izana
eta Zazpilandako irisgarritasuna hobetzeko
gogoangarria da. egindako lanak, besteak beste. Horrez gain,
Auzo Elkarteak abiatutako drogen trafikoaren
Izan ere, duela 50 urte, 1969an, Francoren aurkako borroka eta elkarbizitzaren aldekoa
diktadurako garai ilunetan, 12 auzotar bildu zinez garrantzitsuak izan dira auzoarentzat.
ziren lehenengo aldiz beren auzoko arazoei
irtenbideak emateko asmoaz. Baina hile Egun, Auzo Elkarteak bere aldarrikapenen
batzuk igaro ziren Asociación de Familias artean lehentasun argiak eta premiazkoak
Zorroza del barrio de Zorroza (sic) elkarte ditu, besteak beste, FEVEko trenbidea eta
berria legeztatuta geratu zen arte. Bitxikeria geltokia lurperatzea, kultur-etxe duina lor-
moduan aipatzekoak dira elkartearen helbi- tzea, aire eta ingurugiro osasuntsua lortzea
dea Felisa tabernan zegoela eta elkartearen eta garraio publikoa hobetzea. Gainera,
bazkide izateko baldintzak Zorrotzako bizi- Auzo Elkarteak erakundeei hainbat arlotako
laguna izatea eta 21 urte beteta edukitzea proposamenak egiten jarraitzen du, esatera-
zirela. Horrela jasotzen da, behintzat, lehe- ko auzoko ondare historikoaren elementuak
nengo estatutu haietan (1971/06/14). babes ditzaten eskatuz, edo osasun eta hez-
kuntza publiko hobeak defendatuz.
Urte batzuk beranduago, 1988an, elkarteak
izen berri bat hartu zuen, alegia, Asocia- 50. urteurrena abagune ezin egokiagoa
ción de Vecinos de Zorroza-Zorrotzako Hau- izango da iraganeko kontuak gogoratzeko
zoen Elkartea, eta bazkide izateko adina 18 eta auzoak dituen erronken aurrean indarrak
urtera jaitsi zen. 2006tik aurrera izen ofizia- batzeko. Hartara, egitarau oparo eta berezia
la gaur egun ezagutzen duguna da, Zorro- prestatzen ari dira elkartekoak.
tzako Auzo Elkartea-Asociación Vecinal de
Zorrotza. Horrez gain, 2009tik Bilboko Auzo Lehenengo hitzordua otsailaren 12an
Elkarteen Federazioa-ren kidea da Zorrotza- izango da, Gernikako Haritzaren kimu
koa. Beraz, Zorrotzako Auzo Elkarteak 50 bat landatuko delarik Azoka parkean
urte egiten ditu aurten eta Bilboko zaha- eguerdiko 12etan. Eta urtean zehar bes-
rrenen artean dago. telako ekitaldi sorta oparoa egongo da,
besteak beste hitzaldiak, bisita gidatuak,
Bost hamarkada luze hauetan auzotar ugarik argazki zaharren erakusketa, ikus-entzunez-
eman diote bere denbora eta gogoa Auzo El- koak eta bazkari herrikoiak.
karteari, den-denak irabazi-asmorik gabeko
pertsonak eta auzo hobea lortzeko asmo ba- Parte har dezagun ekitaldietan eta zain de-
karrarekin. Auzo Elkartea tresna garrantzitsua zagun Zorrotzako benetako altxorra den gure
izan da 50 urte hauetan zehar Zorrotzako auzo elkartea.
bizilagunak gizarteratzeko eta gizarte mugi-
mendua indartzeko. Besteak beste, haren Karlos Rodríguez
Urte berrirako
desioak
Zeintzuk dira
2019rako
zure desioak??
Diego Valentín
Bizia ematen Pentsio duinak
digun natura guztion lortzea.
Ainara García
artean babestua eta Baina garrantzitsuena,
errespetatua izatea. osasunari eustea
Naturarik gabe familiaz gozatu
ez dago ezer. ahal izateko.
Argia
Iaz ez bezala, Iñaki
Angelines hilketa matxistak Lanean ematen ditudan
2018 bezalakoa edo ahalik eta gutxien benetazko orduak
hobea izatea. Eta izatea. Posible ordaintzea edo jasotzen
atzerrian bizi diren nire izango balitz, indarkeria dudan soldataren
biloben bisitatxo bat matxista guztiz araberako lan
izatea desagertzea ordutegia izatea