Π.3.2.

5 Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού

αριθμού σεναρίων από κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες
εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας

Γ΄ Λυκείου
Τίτλος:
«Ο κύκλος των χαμένων ποιητών:
Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Συγγραφή: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΓΕΡΑΚΙΝΗ

Εφαρμογή: ΣΤΕΛΛΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Θεσσαλονίκη 2014
 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ
ΠΡΑΞΗ: «Δημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και
δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Α/βάθμια και
Β/βάθμια εκπαίδευση» MIS 296579 (κωδ. 5.175), - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ, στους άξονες
προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», η
οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς
πόρους.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: Ι .Ν. ΚΑΖΑΖΗΣ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ
ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ: Π.3.2.5. Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικού αριθμού σεναρίων από
κάθε τύπο σε διαφοροποιημένες εκπαιδευτικές συνθήκες πραγματικής τάξης.
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ
Υπεύθυνος υπο-ομάδας εργασίας λογοτεχνίας: Βασίλης Βασιλειάδης
ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
http://www.greeklanguage.gr
Καραμαούνα 1 – Πλατεία Σκρα Τ.Κ. 55 132 Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη
Τηλ.: 2310 459101 , Φαξ: 2310 459107, e-mail: centre@komvos.edu.gr

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 2 από 40
 Α. ΤΑΥΤΌΤΗΤΑ

Τίτλος
Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης.

Εφαρμογή σεναρίου
Στέλλα Καλογερά

Δημιουργία σεναρίου
Αλεξάνδρα Γερακίνη

Διδακτικό αντικείμενο
Νεοελληνική Λογοτεχνία

Τάξη
Γ΄ Λυκείου

Σχολική μονάδα
Ημερήσιο Γενικό Λύκειο Αμφίκλειας

Χρονολογία
Από 19-11-2014 έως 15-12-2014.

Διδακτική/θεματική ενότητα
—

Διαθεματικό
Ναι

Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα

ΙΙΙ. Ημιτυπικές και άτυπες διαδικασίες εκπαίδευσης:
Σχολικές γιορτές

Χρονική διάρκεια
6 ώρες

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 3 από 40
 Χώρος
Ι. Φυσικός χώρος:

Εντός σχολείου: αίθουσα διδασκαλίας, εργαστήριο πληροφορικής, αίθουσα με

βιντεοπροβολέα και υπολογιστή με σύνδεση στο διαδίκτυο (εργαστήριο φυσικών
επιστημών).
ΙΙ. Εικονικός χώρος: ιστολόγιο τάξης, Facebook.

Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή

Η διδάσκουσα που εφάρμοσε το σενάριο ήταν εξοικειωμένη με: α) την
ομαδοσυνεργατική μέθοδο εργασίας των μαθητών, β) τη χρήση του διαδικτύου και τη
διαχείριση ιστολογίου και γ) τη χρήση του Facebook.
Οι μαθητές α) είχαν εργαστεί ξανά κατά τη διάρκεια της σχολικής τους
φοίτησης ομαδοσυνεργατικά και ήταν εξοικειωμένοι με αυτήν τη μορφή εργασίας,
β)ήταν σε θέση να αξιοποιούν διαδικτυακές πηγές, γ) γνώριζαν το πρόγραμμα
επεξεργασίας κειμένου και δ) ήταν αρκετά εξοικειωμένοι με τη χρήση του Facebook.
Το σχολείο διέθετε εργαστήριο πληροφορικής με σύνδεση στο διαδίκτυο,
αίθουσα με βιντεοπροβολέα και υπολογιστή με σύνδεση στο διαδίκτυο (εργαστήριο
φυσικών επιστημών).

Εφαρμογή στην τάξη

Το συγκεκριμένο σενάριο εφαρμόστηκε στην τάξη.

Το σενάριο στηρίζεται
Αλεξάνδρα Γερακίνη, Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης,
Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ΄ Λυκείου, 2014.

Το σενάριο αντλεί
—

Β. ΣΎΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΉ/ΠΕΡΊΛΗΨΗ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 4 από 40
 Με το σενάριο αυτό επιχειρήθηκε οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με το έργο δύο
ποιητών, ενός Έλληνα και ενός ξένου, με αφορμή την προετοιμασία ενός
αφιερώματος στους δύο ποιητές που θα παρουσιαζόταν στο σχολείο για την
Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, που γιορτάζεται στις 21 Μαρτίου. Οι μαθητές, αρχικά,
μελέτησαν παραθέματα ποιητών για τον ρόλο της ποίησης . Στη συνέχεια, εστίασαν
στους δύο ποιητές του αφιερώματος, τον Καρυωτάκη και τον Μαγιακόφσκι.
Χωρίστηκαν σε ομάδες και ανέτρεξαν σε πηγές μελετώντας τη ζωή και το έργο τους.
Ακολούθως, μελέτησαν ποιήματα των δύο ποιητών με βάση συγκεκριμένες θεματικές
που τους είχαν δοθεί (π.χ. έρωτας, ποίηση, εποχή, εαυτός) και συνέκριναν τη στάση
και το έργο τους σε σχέση με τις παραμέτρους αυτές. Τις εργασίες τους τις ανήρτησαν
αρχικά στο ιστολόγιο της τάξης, ενώ μία ομάδα δημιούργησε τη σελίδα του
αφιερώματος στο Facebook, στην οποία και δημοσιεύθηκαν τελικά οι εργασίες των
παιδιών, εμπλουτισμένες με φωτογραφικό υλικό και μελοποιημένα ποιήματα των δύο
ποιητών. Δύο μαθητές ανέλαβαν τη συγγραφή ενός ποιήματος για έναν από τους
ποιητές, το οποίο επίσης δημοσιεύθηκε στο Facebook. Την έκτη ώρα έγινε έλεγχος
του υλικού που είχε συγκεντρωθεί και αξιολόγησή του αναφορικά με τον σκοπό για
τον οποίο είχε δημιουργηθεί.

Γ. ΕΙΣΑΓΩΓΉ

Σύλληψη και θεωρητικό πλαίσιο

Όπως προβλεπόταν στο αρχικό σενάριο, βασικός στόχος και της εφαρμογής ήταν να
φέρει τους μαθητές σε επαφή με έναν ξένο ποιητή, προκειμένου να μελετήσουν τη
ζωή και το έργο του σε σχέση και σε σύγκριση με έναν έλληνα ποιητή που ζει και
γράφει την ίδια χρονική περίοδο. Η χρήση των νέων τεχνολογιών και ιδιαίτερα του
Facebook, που είναι ένα διαδικτυακό εργαλείο πολύ αγαπητό στους μαθητές, στόχευε
στο να τους δείξει ότι η λογοτεχνία μπορεί να προσεγγιστεί και με πιο σύγχρονο
τρόπο και ότι το Facebook μπορεί να αξιοποιηθεί και για εκπαιδευτικούς λόγους.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 5 από 40
 Για τον σκοπό αυτό οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες, μελέτησαν τη ζωή και
χαρακτηριστικά δείγματα του έργου των δύο ποιητών και συνέθεσαν εργασίες που
δημοσίευσαν στη σελίδα του Facebook. Βοήθεια στις εργασίες τους αποτέλεσαν
διαδικτυακές πηγές για τους δύο ποιητές: άρθρα, κριτικές και αφιερώματα.

Δ. ΣΚΕΠΤΙΚΌ-ΣΤΌΧΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΌΣ ΤΟΥΣ

Γνώσεις για τον κόσμο, αξίες, πεποιθήσεις, πρότυπα, στάσεις ζωής

Σύμφωνα και με το αρχικό σενάριο, με τη διδασκαλία επιδιώχθηκε οι μαθητές και οι
μαθήτριες:
 να γνωρίσουν τους ποιητές Β. Μαγιακόφσκι και Κ. Καρυωτάκη μελετώντας
ποιήματά τους,
 να αναζητήσουν και να κατανοήσουν τις συνθήκες ζωής στη Ρωσία και στην
Ελλάδα την εποχή που ζουν και δημιουργούν οι δύο ποιητές,
 να προβληματιστούν για τα κακώς κείμενα της εποχής εκείνης, που
στηλιτεύουν οι δύο ποιητές μέσα από το έργο τους,
 να κατανοήσουν τον ρόλο της ποίησης και του έρωτα στη ζωή ενός ποιητή,
 να κατανοήσουν γιατί ένας σκεπτόμενος άνθρωπος φτάνει πολλές φορές σε
τραγικό αδιέξοδο και πώς αντιμετωπίζει το αδιέξοδο αυτό.

Γνώσεις για τη λογοτεχνία

Με τη διδασκαλία του σεναρίου επιδιώχθηκε οι μαθητές και οι μαθήτριες:
 να γνωρίσουν τα χαρακτηριστικά της ποιητικής γραφής του Κ. Καρυωτάκη
και του Β. Μαγιακόφσκι,
 να γνωρίσουν τα λογοτεχνικά ρεύματα που επηρέασαν τους δύο ποιητές,
 να κατανοήσουν ότι τα λογοτεχνικά κείμενα, ανεξαρτήτως της εθνικότητας
του δημιουργού τους, εκφράζουν κοινούς προβληματισμούς και συχνά
απηχούν κοινές αντιλήψεις και στάσεις ζωής,

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 6 από 40
  να κατανοήσουν ότι μπορεί να διαφέρει ο τρόπος με τον οποίο
αντιμετωπίζεται το έργο ενός ποιητή κατά τη διάρκεια της ζωής του και μετά
τον θάνατό του.

Γραμματισμοί
Με τη διδασκαλία του σεναρίου επιδιώχθηκε οι μαθητές και οι μαθήτριες:
 να μπορούν να εντοπίζουν ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στα έργα των
δύο ποιητών,
 να μπορούν να εντοπίζουν τους προβληματισμούς που εκφράζουν οι δύο
ποιητές,
 να μπορούν να δημιουργούν μια δική τους σελίδα στο Facebook για τους δύο
ποιητές,
 να αντιμετωπίζουν κριτικά τις πληροφορίες που αναζήτησαν και εντόπισαν
στο διαδίκτυο.
 να μπορούν να αναρτούν στοιχεία, πληροφορίες και τις εργασίες τους σε
σελίδες κοινωνικής δικτύωσης,
 να μπορούν να κατανοήσουν τη διαφορά ενός ψηφιακού αφιερώματος από ένα
έντυπο αφιέρωμα σε λογοτέχνες.

Διδακτικές πρακτικές
Στο σενάριο ακολουθήθηκε κατά κύριο λόγο η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία. Ο
ρόλος της διδάσκουσας κατά τη διάρκεια της εφαρμογής ήταν υποστηρικτικός,
καθοδηγητικός, εμψυχωτικός. Όταν κρίθηκε αναγκαίο, χρησιμοποιήθηκε και η
μετωπική διδασκαλία, κυρίως στη φάση μελέτης των ποιημάτων. Η διδάσκουσα έδινε
διευκρινίσεις, στήριζε και διευκόλυνε τους μαθητές κατά τη διάρκεια της αναζήτησης
και οργάνωσης της νέας γνώσης και βοήθησε στην ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων
των φύλλων εργασίας.
Οι ομάδες εργάστηκαν με φύλλα εργασίας που βρίσκονταν αναρτημένα στο
ιστολόγιο της τάξης. Υπήρχαν κοινά φύλλα αλλά και διαφορετικά, ανάλογα με τους

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 7 από 40
 άξονες μελέτης κάθε ομάδας. Όλες οι εργασίες ολοκληρώθηκαν κατά τη διάρκεια του
σχολικού ωραρίου και είναι προϊόντα ομαδικής εργασίας και αλληλεπίδρασης μέσα
στην ομάδα.
Οι μαθητές μέσα από την εργασία σε ομάδες συνεργάστηκαν, συζήτησαν,
προβληματίστηκαν, διαφώνησαν, χωρίστηκαν σε υποομάδες και βοήθησαν ο ένας τον
άλλον προκειμένου να ολοκληρώσουν την εργασία τους. Οι μαθητές αξιοποίησαν το
Facebook για να ολοκληρώσουν και να παρουσιάσουν τις εργασίες τους. Η
αλληλεπίδραση των μαθητών έλαβε χώρα τόσο στο εργαστήριο πληροφορικής όσο
και στην αίθουσα με τον βιντεοπροβολέα και τη σύνδεση στο διαδίκτυο (εργαστήριο
φυσικών επιστημών).

Ε. ΛΕΠΤΟΜΕΡΉΣ ΠΑΡΟΥΣΊΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΌΤΑΣΗΣ

Αφετηρία
Όπως προβλεπόταν στο αρχικό σενάριο, με προτροπή της διδάσκουσας το τμήμα
αποφάσισε να ετοιμάσει ένα αφιέρωμα με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας
Ημέρας Ποίησης στις 21 Μαρτίου. Με την εφαρμογή του συγκεκριμένου σεναρίου οι
μαθητές ήρθαν σε επαφή με την ποίηση του Μαγιακόφσκι και του Καρυωτάκη και
δημιούργησαν το απαραίτητο υλικό που θα πλαισίωνε αυτό το αφιέρωμα.
Η επιλογή του ξένου ποιητή Μαγιακόφσκι έγινε, σύμφωνα με το αρχικό
σενάριο, διότι οι μαθητές σπανίως έρχονται σε επαφή με την ξένη λογοτεχνία και
επίσης, επειδή ο Β. Μαγιακόφσκι είναι ένας ποιητής που προσελκύει την προσοχή και
το ενδιαφέρον πολλών εφήβων. Ο τρόπος με τον οποίο ο Β. Μαγιακόφσκι
συνδιαλέγεται με τον Κ. Καρυωτάκη θεωρήθηκε ότι μπορεί να προβληματίσει και να
δραστηριοποιήσει τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου, που αρνούνται στην πλειοψηφία
τους να συμμετέχουν στο μάθημα της λογοτεχνίας, λόγω των αυξημένων
υποχρεώσεων τους.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 8 από 40
 Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο
Σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών της Λογοτεχνίας της Γ΄ Λυκείου, οι μαθητές θα
πρέπει να διδάσκονται κάποια κείμενα ξένης λογοτεχνίας. Επίσης, στη Β΄ Λυκείου οι
μαθητές έχουν έρθει σε επαφή με τον Καρυωτάκη και την ποίησή του. Επομένως, η
Γ΄ Λυκείου είναι η κατάλληλη τάξη για να μελετήσουν οι μαθητές έναν ξένο
λογοτέχνη σε σχέση με έναν Έλληνα και να ανακαλύψουν τον τρόπο με τον οποίο
συνδιαλέγονται οι δυο τους.

Αξιοποίηση των ΤΠΕ

Όπως προβλέπεται και στο αρχικό σενάριο, η αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. έχει ως στόχο
να απομακρύνει τους μαθητές από τον παραδοσιακό ρόλο που έχουν ως αναγνώστες
και να τους ωθήσει σε έναν πιο δημιουργικό και ενεργό ρόλο στην ανάγνωση της
λογοτεχνίας. Έτσι, οι μαθητές κλήθηκαν να αξιοποιήσουν διαδικτυακές πηγές για να
συνθέσουν τις εργασίες τους και να καταλάβουν ότι το Facebook και το ιστολόγιο
είναι εργαλεία που μπορούν να αξιοποιηθούν δημιουργικά στην εκπαιδευτική
διαδικασία και στη μελέτη της λογοτεχνίας.

Κείμενα
Λογοτεχνικά κείμενα σχολικών εγχειριδίων
ΚΝΛ Γ΄ Λυκείου
Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι, «Σύγνεφο με παντελόνια» (εισαγωγή)

ΚΝΛ Β΄ Λυκείου
Κ.Γ Καρυωτάκης, «Στο άγαλμα της ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο»
Κ.Γ Καρυωτάκης, «Είμαστε κάτι..»
Κ.Γ Καρυωτάκης, «Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων»

Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία (Β΄ Γενικού Λυκείου-Επιλογής)

Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι, «Ξελασπώστε το μέλλον»

Λογοτεχνικά κείμενα εκτός σχολικών εγχειριδίων

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 9 από 40
 Ποιήματα Β. Μαγιακόφσκι
1. «Με όλη μου τη φωνή». Στο Μαγιακόβσκη, Ποιήματα. Μτφρ. Γ. Ρίτσος, 125-
131. Αθήνα: Κέδρος, 19811.
2. «Σύννεφο με παντελόνια» (απόσπασμα). Στο Μαγιακόβσκη, Ποιήματα. Μτφρ.
Γ. Ρίτσος, 37-40. Αθήνα: Κέδρος, 1981.
3. «Συνομιλία μ΄ ένα φοροεισπράκτορα περί ποιήσεως ». Στο Μαγιακόφσκι,
Ποιήματα. Τόμος 2, 105-110. Αθήνα: Οδυσσέας, 1982.
4. «Ακούστε». Στο Μαγιακόφσκι, Ποιήματα. Τόμος 1, 39-40. Αθήνα: Οδυσσέας,
1982.
5. «Επίκαιροι αμίλητοι»
6. «Καλώ στην απολογία»
7. «Προανάκρουσμα»
8. «Τους προβολείς στήστε»
9. «Δύο ποιήματα»
10. «Έτσι και μ’ εμένα»
11. «Συνήθως έτσι»
12. «Ν’ αγαπάς»
13. «Τελευταίοι στίχοι»

Ποιήματα Κ.Γ. Καρυωτάκη

1. «Αγάπη». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ. Σαββίδης, 9.
Αθήνα: Εστία, 1998.
2. «Ποιητές». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ. Σαββίδης, 26.
Αθήνα: Εστία, 1998.

1
Η συγκεκριμένη έκδοση διατίθεται δωρεάν σε ηλεκτρονική μορφή: http://www.24grammata.com/wp-
content/uploads/2011/02/Maiakofsky-Poiimata.pdf

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 10 από 40
 3. «Γραφιάς». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ. Σαββίδης, 37.
Αθήνα: Εστία, 1998.
4. «Τελευταίο ταξίδι». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ.
Σαββίδης, 65. Αθήνα: Εστία, 1998.
5. «Οι αγάπες». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ. Σαββίδης,
75. Αθήνα: Εστία, 1998.
6. «Ανδρείκελα». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ. Σαββίδης,
89. Αθήνα: Εστία, 1998.
7. «Νυχτερινό». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Τα ποιήματα 1913-1928. Επιμ. Γ.
Σαββίδης, 232. Αθήνα: Νεφέλη, 1992.
8. «Πρέβεζα». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ. Σαββίδης,
141. Αθήνα: Εστία, 1998.
9. «Σταδιοδρομία». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ.
Σαββίδης, 112. Αθήνα: Εστία, 1998.
10. «Δημόσιοι υπάλληλοι». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ.
Σαββίδης, 104. Αθήνα: Εστία, 1998.
11. «Αισιοδοξία». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ. Σαββίδης,
139. Αθήνα: Εστία, 1998.
12. «Δικαίωσις». Στο Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και Πεζά. Επιμ. Γ. Σαββίδης,
115. Αθήνα: Εστία, 1998.

Νίκος Καρούζος, «Μαγιακόφσκι». Στο, περ. Επιθεώρηση Τέχνης, τ. 146, Φλεβάρης

1967, 133.
Γιάννης Ρίτσος, «Γεια σου, Βλαδίμηρε Μαγιακόφσκη». Στο Ποιήματα 1930-1960, Β΄
τόμος, 165-166. Αθήνα: Κέδρος 1961.

Υποστηρικτικό υλικό

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 11 από 40
 Μη λογοτεχνικά κείμενα
Αφιέρωμα του περιοδικού Ως3 στον Κώστα Καρυωτάκη.
Πολιτιστικός θησαυρός της ελληνικής γλώσσας, «Κώστας Καρυωτάκης».
Αφιέρωμα του περιοδικού Ως3 στον Β. Μαγιακόφσκι.
Αφιέρωμα του «Σαν Σήμερα» στον Β. Μαγιακόφσκι.
Αφιέρωμα του Artic.gr στον Κ. Καρυωτάκη.
Άρθρο στο Βοοks.info για τον Κ.Καρυωτάκη.
Άρθρο των εκδόσεων Λόγχη για τον Κ.Καρυωτάκη.
Άρθρο στη LiFo: «Ο Ανδρέας Εμπειρίκος για τον Κ. Καρυωτάκη».
Άρθρο στην Αυγή: «Όταν ο έρωτας γίνεται πράξη πολιτική».
Άρθρο στην Ελευθεροτυπία: «Τσέχοφ και Μαγιακόφσκι αντιτάχθηκαν στην εξουσία».
Άρθρο στην Ελευθεροτυπία: «Δύο ποιητές στη δίνη του έρωτα».
Άρθρο στον Παλμογράφο για τον Κ. Καρυωτάκη
Άρθρο στον Ριζοσπάστη: «Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι: Ένας βάρδος της
επανάστασης».
Άρθρο στον Ριζοσπάστη: «Β. Μαγιακόφσκι: οραματίστηκε το φωτεινό μέλλον της
ανθρωπότητας».
Μελέτη στο Δέντρο (αναδημοσίευση στο «Σαν σήμερα»): Ίδρυση και μανιφέστο του
φουτουρισμού
Λιλή Ζωγράφου: «Κ. Καρυωτάκης, Μαρία Πολυδούρη και η αρχή της
αμφισβήτησης»
Μελέτη στο archive.gr για τα ποιήματα ποιητικής του Κ. Καρυωτάκη

«Κ. Καρυωτάκης-Μ. Πολυδούρη: το μοιραίο ζευγάρι»

Ιστοσελίδες
Ψηφιακό σχολείο: Η Ευρώπη και ο κόσμος στη διάρκεια του μεσοπολέμου

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 12 από 40
 Βίντεο
Απόσπασμα από την τηλεοπτική σειρά Κ. Καρυωτάκης

Διδακτική πορεία/στάδια/φάσεις
1η ώρα (εργαστήριο φυσικών επιστημών)
Στο ξεκίνημα της ώρας αυτής η διδάσκουσα μοίρασε στους μαθητές σε φωτοτυπία το
1ο φύλλο εργασίας, το οποίο ήταν κοινό για όλους, με παραθέματα ποιητών σχετικά
με την ποίηση. Ταυτόχρονα, το φύλλο εργασίας το οποίο ήταν αναρτημένο στο
ιστολόγιο της τάξης προβαλλόταν στον βιντεοπροβολέα. Ζητήθηκε από τους μαθητές
να αναγνωρίσουν τους ποιητές που έγραψαν αυτές τις φράσεις.
Η πρώτη φράση που ταυτοποιήθηκε από μία μαθήτρια της θεωρητικής
κατεύθυνσης ήταν του Καβάφη. Στη συνέχεια, οι μαθητές αναγνώρισαν τις φράσεις
του Καρυωτάκη, του Παυλόπουλου και της Δημουλά. Οι υπόλοιπες φράσεις
ταυτοποιήθηκαν με τη βοήθεια της διδάσκουσας. Έπειτα, ζητήθηκε από τους μαθητές
να πουν ποιος είναι ο ρόλος της ποίησης και των ποιητών, σύμφωνα με τις φράσεις
αυτές. Οι μαθητές στο σύνολό τους εστίασαν στη σύνδεση της ποίησης με μια
εσωτερική ανάγκη έκφρασης του ποιητικού υποκειμένου. Ακόμη, αρκετοί μαθητές
τόνισαν τον κοπιαστικό-βασανιστικό χαρακτήρα της ποίησης, όπως προβάλλεται λ.χ.
στο απόσπασμα του Λάσκαρη ή του Μαγιακόφσκι. Ένας μαθητής συνέδεσε την
ποίηση με την εποχή της με αφορμή το απόσπασμα του Ρίτσου. Αυτή η
δραστηριότητα στόχο είχε να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με το πώς οι ίδιοι οι
ποιητές αισθάνονται για την τέχνη τους και να τους εισαγάγει στο θέμα του σεναρίου.
Στη συνέχεια, ζητήθηκε από τα παιδιά να συμπληρώσουν στο φύλλο εργασίας τη δική
τους άποψη για την τέχνη της ποίησης2.
Μόλις ολοκληρώθηκε η δραστηριότητα, η διδάσκουσα ανέφερε στους μαθητές
την ιδέα της για τη δημιουργία από την τάξη ενός αφιερώματος σχετικά με την

2
Βλ. στον Φάκελο Τεκμηρίων το αρχείο FE1.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 13 από 40
 ποίηση. Μόλις λίγες μέρες πριν, η συγκεκριμένη τάξη είχε παρουσιάσει ένα
αντίστοιχο αφιέρωμα στους πρωταγωνιστές του έπους του ’40 με αρκετή επιτυχία,
οπότε η συγκυρία ήταν κατάλληλη για τη θετική τους ανταπόκριση. Αρχικά, ζήτησαν
διευκρινίσεις για το τι και το πώς της δημιουργίας του υλικού. Η διδάσκουσα εξήγησε
το σκεπτικό λέγοντας ότι το αφιέρωμα θα παρουσιαζόταν στο σχολείο στις 21
Μαρτίου, οπότε εορτάζεται η Μέρα της Ποίησης, ότι θα φιλοξενούνταν στο
Facebook και θα αφορούσε σε δύο ποιητές, έναν Έλληνα και έναν ξένο.
Στο σημείο αυτό κάποιοι μαθητές αποχώρησαν από το μάθημα λόγω της
συμμετοχής τους στους αγώνες σχολικού πρωταθλήματος, εξουσιοδοτώντας τους
συμμαθητές τους να τους εντάξουν στις ομάδες.
Τα παιδιά συμφώνησαν με αρκετή προθυμία στη δημιουργία του αφιερώματος
και στη συνέχεια, χωρίστηκαν σε ομάδες μετά από την παρότρυνση της διδάσκουσας.
Οι τέσσερις ομάδες αποτελούνταν από τέσσερις μαθητές και η πέμπτη, η οποία
ανέλαβε και τη δημιουργία της σελίδας-αφιερώματος στο Facebook, από τρία μέλη τα
οποία ήταν αρκετά έμπειρα στη χρήση αυτού του μέσου κοινωνικής δικτύωσης.
Σχετικά με τον χωρισμό σε ομάδες, αρχικά οι μαθητές ενδιαφέρθηκαν να μάθουν για
τον εξωδιδακτικό χρόνο που θα χρειάζονταν να αφιερώσουν για το αφιέρωμα και
όταν έγινε ξεκάθαρο ότι οι εργασίες θα εκπονούνταν μόνο κατά τη διάρκεια του
σχολικού ωραρίου, εκδηλώθηκε γενική ανακούφιση και οι ομάδες ανέλαβαν τους
άξονες μελέτης ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους.
Έτσι, η 1η ομάδα ανέλαβε τον άξονα «Οι δύο ποιητές και η εποχή τους», η 2 η
τον άξονα «Οι δύο ποιητές και ο εαυτός τους», η 3 η το «Οι δύο ποιητές και ο
έρωτας», η 4η το «Οι δύο ποιητές και η ποίηση» και η 5 η τη δημιουργία της σελίδας
αφιερώματος στο Facebook.
Εντωμεταξύ, τα μέλη της 5ης ομάδας ανέλαβαν να δημιουργήσουν ένα
συννεφόλεξο (με το διαδικτυακό εργαλείο worditout.com) με τις απόψεις των
συμμαθητών τους για την ποίηση. Το συννεφόλεξο δημιουργήθηκε στο τέλος της

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 14 από 40
 ώρας και ο ένας από τους μαθητές της ομάδας ανέλαβε να το αναρτήσει στο
ιστολόγιο μόλις θα του δινόταν η ευκαιρία3.

2η ώρα (εργαστήριο πληροφορικής)

Οι μαθητές βρέθηκαν στο εργαστήριο πληροφορικής και στους υπολογιστές τους στο
ιστολόγιο της τάξης βρήκαν το 2ο φύλλο εργασίας, κοινό για όλους τους μαθητές.
Σύμφωνα με αυτό, έπρεπε να περιηγηθούν στους ακόλουθους δικτυακούς τόπους:
Αφιέρωμα του περιοδικού Ως3 στον Κώστα Καρυωτάκη
Πολιτιστικός θησαυρός της ελληνικής γλώσσας, «Κώστας Καρυωτάκης»
Αφιέρωμα του περιοδικού Ως3 στον Β. Μαγιακόφσκι
Αφιέρωμα του «Σαν Σήμερα» στον Β. Μαγιακόφσκι
και να κρατήσουν σημειώσεις για τη ζωή και το έργο των δύο ποιητών· στη συνέχεια,
να καταγράψουν σε ένα έγγραφο του Word τις ομοιότητες και τις διαφορές της ζωής
και του έργου των δύο ποιητών, Μαγιακόφσκι και Καρυωτάκη. Το φύλλο εργασίας
ήταν κοινό με στόχο όλοι οι μαθητές να αποκτήσουν γνώσεις για τους δύο ποιητές
και να τις καταγράψουν στη συνέχεια.
Οι μαθητές αυτήν την ώρα ήταν αρκετά δύσκολο να συντονιστούν, υπήρξαν
κάποια τεχνικά προβλήματα κατά την είσοδο στο ιστολόγιο της τάξης, τα οποία
ξεπεράστηκαν με τη βοήθεια της διδάσκουσας. Η διαδικασία αυτή χρειάστηκε αρκετή
ώρα, όμως τελικά όλες οι ομάδες περιηγήθηκαν στους ιστότοπους και κράτησαν
σημειώσεις. Καμία ομάδα δεν ολοκλήρωσε τη σύνταξη του κειμένου στο Word και η
εργασία αυτή συνεχίστηκε την επόμενη διδακτική ώρα.
Πάντως, αμέσως εντοπίστηκαν από το σύνολο της τάξης οι ομοιότητες στη ζωή
των δύο ποιητών: έζησαν περίπου την ίδια εποχή, αντιμετώπισαν προβλήματα κατά
τη διάρκεια της ζωής τους, είχαν ανεκπλήρωτους έρωτες, έδωσαν τέλος στη ζωή τους
σύντομα.

3η ώρα (εργαστήριο πληροφορικής)

3
Bλ. στον Φάκελο Τεκμηρίων το αρχείο synnefolexo.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 15 από 40
 Η τρίτη διδακτική ώρα είχε προγραμματιστεί να είναι συνεχόμενη με τη δεύτερη,
δηλαδή η έκτη με την έβδομη ώρα του σχολικού ωραρίου, όμως η τελευταία δεν
ολοκληρώθηκε, καθώς είχε συγκληθεί από τη Διεύθυνση του σχολείου σχολικό
συμβούλιο. Η τρίτη διδακτική ώρα ολοκληρώθηκε λοιπόν την επόμενη εβδομάδα,
οπότε και οι ομάδες ολοκλήρωσαν τη σύνταξη του κειμένου του 2ου Φύλλου
Εργασίας και το ανήρτησαν στο ιστολόγιο της τάξης4.
Κατά τη διάρκεια αυτής της ώρας, κάποιοι μαθητές θέλησαν να μάθουν
περισσότερα για το λογοτεχνικό ρεύμα του φουτουρισμού, οπότε η διδάσκουσα τους
έδωσε προφορικές εξηγήσεις και τους παρέπεμψε στον σύνδεσμο
http://www.sansimera.gr/articles/600 για περισσότερες λεπτομέρειες.
Προς το τέλος της ώρας, η 5η ομάδα δημιούργησε την κλειστή σελίδα στο
Facebook που θα φιλοξενούσε το αφιέρωμα και αναζήτησε φωτογραφίες των δύο
ποιητών5.
Όλοι οι μαθητές και η διδάσκουσα έγιναν μέλη της κλειστής ομάδας και
διαχειριστές ορίστηκαν τα μέλη της 5ης ομάδας.

4η-5η ώρα (εργαστήριο πληροφορικής)

Την τέταρτη διδακτική ώρα οι μαθητές βρήκαν στο ιστολόγιο της τάξης το 3 ο Φύλλο
Εργασίας διαφορετικό για κάθε ομάδα.
Έτσι η 1η ομάδα έπρεπε, σύμφωνα με το 3ο φύλλο εργασίας, να εντοπίσει τα
ποιήματα που σχετίζονταν με τα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα που
απασχόλησαν τους δύο ποιητές. Η ομάδα επέλεξε το ποίημα «Μοναξιά» του
Καρυωτάκη και το ποίημα «Επίκαιροι αμίλητοι» του Μαγιακόφσκι. Στο ποίημα του
Καρυωτάκη εντόπισαν ως κοινωνικό πρόβλημα τη μοναξιά και την αποξένωση, ενώ
στο ποίημα του Μαγιακόφσκι την «εικονική δημοκρατία» της εποχής του, όπως την
ονόμασαν, καθεστώς στο οποίο οι άνθρωποι υποτάσσονται στους ισχυρούς και

4
Βλ. στον Φάκελο Τεκμηρίων το αρχείο FE2.
5
Βλ. ό.π. το αρχείο screenshot4.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 16 από 40
 υπακούουν στις θελήσεις τους. Οι μαθητές θεώρησαν πως με αυτό το ποίημα ο
Μαγιακόφσκι προσπαθεί να ξεσηκώσει τον λαό ενάντια στην εξουσία6.
Η 2η ομάδα, σύμφωνα με το 3ο φύλλο εργασίας, έπρεπε να αναζητήσει ποιήματα
στα οποία οι ποιητές αναφέρονταν στον εαυτό τους και να εντοπίσουν τις προσωπικές
ανησυχίες του καθενός, τους προβληματισμούς τους, την αδυναμία τους να
συμβιβαστούν, τη μοναξιά, την απογοήτευσή τους, τα αδιέξοδά τους και να
εντοπίσουν ομοιότητες και διαφορές στους προβληματισμούς τους. Η ομάδα επέλεξε
το ποίημα «Δημόσιοι Υπάλληλοι» του Καρυωτάκη και το «Σύννεφο με παντελόνια
του Μαγιακόφσκι». Οι μαθητές στο ποίημα του Καρυωτάκη εντόπισαν την
απογοήτευσή του από την προσωπική και επαγγελματική του ζωή και τη μη
αναγνώριση των κόπων του. Στο ποίημα του Μαγιακόφσκι η ομάδα εντόπισε την
προσπάθεια του ποιητικού υποκειμένου να ξεσηκώσει τους συμπολίτες του, αφού το
θεωρεί κάτι σαν χρέος του λόγω του νεαρού της ηλικίας του και της νεανικής του
ορμής7.
Η 3η ομάδα, σύμφωνα με το 3ο φύλλο εργασίας, έπρεπε να εντοπίσει ποιήματα
των δύο ποιητών με θεματικό άξονα τον έρωτα, τη στάση των δύο ποιητών απέναντι
σε αυτόν και τον ρόλο που έπαιξε ο έρωτας στη ζωή τους. Στη συνέχεια, έπρεπε να
εντοπίσουν τυχόν ομοιότητες και διαφορές στις απόψεις των δύο ποιητών. Η ομάδα
επέλεξε το ποίημα «Αγάπη» του Καρυωτάκη, το ομότιτλο του Μαγιακόφσκι και το
«Τελευταίοι στίχοι» του ίδιου. Η ομάδα εντόπισε στο ποίημα του Καρυωτάκη ότι ο
ποιητής αισθάνεται τον έρωτα ως κάτι σωτήριο, λυτρωτικό σαν ένα φάρμακο στον
πόνο που βιώνει. Στο πρώτο ποίημα του Μαγιακόφσκι αντιλαμβάνονται πως ο
έρωτας είναι καταστροφικός και στο δεύτερο ότι ενώ ο ποιητής ψάχνει τον έρωτα,
καταλαβαίνει ότι χάθηκε και αποδίδει την απώλειά του στη φθορά της
καθημερινότητας8.

6
Βλ. ό.π. το αρχείο FE3.1.
7
Βλ. ό.π. το FE3.2.
8
Βλ. ό.π. το FE3.3.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 17 από 40
 Η 4η ομάδα, σύμφωνα με το 3ο φύλλο εργασίας, έπρεπε να ασχοληθεί με το πώς
οι δύο ποιητές αντιλαμβάνονται την τέχνη τους, ποιος είναι ο ρόλος της στη ζωή τους,
ποια είναι η αποστολή τους σχετικά με την ποίηση, πώς αντιμετωπίζουν την
υστεροφημία και την αναγνώριση του ποιητικού τους έργου. Η ομάδα επέλεξε το
ποίημα του Καρυωτάκη «Είμαστε κάτι…» και το ποίημα του Μαγιακόφσκι
«Προανάκρουσμα». Όσον αφορά στον Καρυωτάκη, η ομάδα εντοπίζει ότι για αυτόν
η ποίηση είναι καταφύγιο στις δυσκολίες της ζωής και το κενό που αφήνει στον
ποιητή η βίωση της πραγματικότητας. Στο ποίημα του Μαγιακόφσκι τα παιδιά
αντιλήφθηκαν ότι ο ποιητής μιλά για τη διαχρονικότητα και τη δύναμη της ποίησης·
οι δύο ποιητές ταυτίζονται στο ότι η ποίηση αποτελεί για αυτούς καταφύγιο και τρόπο
έκφρασης9.
Η 5η ομάδα, σύμφωνα με το 3ο φύλλο εργασίας, έπρεπε να δημιουργήσει την
κλειστή ομάδα στο Facebook, η οποία θα φιλοξενούσε το αφιέρωμα. Οι μαθητές από
την τρίτη ώρα της εφαρμογής είχαν δημιουργήσει την ομάδα με το όνομα «Αφιέρωμα
στον Κ. Καρυωτάκη και Β. Μαγιακόφσκι». Κατά τη διάρκεια αυτών των δύο ωρών η
ομάδα, αφού έκρινε ότι οι εργασίες των ομάδων ανταποκρίνονταν στο σύνολο των
ζητούμενων στοιχείων για τη ζωή και το έργο των δύο ποιητών, προχώρησε στη
δημοσίευση των εργασιών που ήταν ήδη αποθηκευμένες στο ιστολόγιο της τάξης.
Όταν ολοκληρώθηκε αυτή η δραστηριότητα, αναζήτησε στο διαδίκτυο βίντεο με
μελοποιημένα ποιήματα των δύο ποιητών και επέλεξε να δημοσιεύσει το «Μόνο» σε
ερμηνεία Γ. Πουλόπουλου10.
Κατά τη διάρκεια των δύο αυτών ωρών, η διδάσκουσα βοήθησε τις ομάδες στην
επιλογή των ποιημάτων, σύμφωνα με τους άξονες μελέτης της καθεμιάς,
παροτρύνοντάς τους να επιλέξουν, αφού πρώτα διάβαζαν αρκετά ποιήματα από κάθε
έναν από τους δύο ποιητές Κατά την ερμηνευτική προσέγγισή των ποιημάτων,
χρησιμοποιήθηκε διαλογική συζήτηση και στοχευμένες ερωτήσεις ώστε οι μαθητές

9
Βλ. ό.π. το FE3.4.
10
Βλ. ό.π. τα screenshot5 και screenshot6.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 18 από 40
 να κατανοήσουν –στα σημεία που αντιμετώπιζαν δυσκολίες– το νόημα. Οι μαθητές
έδειξαν αρκετό ενδιαφέρον σε αυτήν τη φάση, αφού είχαν την ευκαιρία να διαβάσουν
έναν σημαντικό αριθμό ποιημάτων και των δύο ποιητών προτού καταλήξουν στα πιο
ταιριαστά για τον θεματικό άξονα της ομάδας τους. Ακόμη, μέσω αυτής της
αναζήτησης είχαν την ευκαιρία να προβληματιστούν και να κατανοήσουν τη
διαχρονικότητα των ποιημάτων που απασχόλησαν τους ποιητές, αλλά και την
παγκόσμια διάστασή τους.
Πριν τελειώσει η διδακτική ώρα, αναφέρθηκε στους μαθητές το περιεχόμενο
της επόμενης δραστηριότητας που αφορούσε είτε στον διαδικτυακό διάλογο των δύο
ποιητών είτε στη συγγραφή ενός ποιήματος-αφιερώματος σε έναν από αυτούς.

6η ώρα (εργαστήριο πληροφορικής)

Κατά την 6η ώρα της εφαρμογής, οι ομάδες δημοσίευσαν τις εργασίες τους στη
σελίδα-αφιέρωμα στο Facebook συνοδευμένες από φωτογραφικό και ηχητικό υλικό
που προέκυψε από την αναζήτηση στο διαδίκτυο. Παράλληλα, δύο μαθητές
εκδήλωσαν το ενδιαφέρον να συντάξουν ένα ποίημα για τον Μαγιακόφσκι. Για την
εργασία τους συμβουλεύτηκαν τα ποιήματα άλλων ποιητών για τον Μαγιακόφσκι που
εντόπισαν στο 4ο φύλλο εργασίας, στο ιστολόγιο της τάξης. Μετά την ολοκλήρωση
της σύνταξης, το δημοσίευσαν με υπερηφάνεια στη σελίδα στο Facebook.
Συγκέντρωσαν μάλιστα τα θετικά σχόλια των συμμαθητών τους, καθώς μέσα σε
ελάχιστους στίχους αποτύπωσαν αρκετές πτυχές της πολύπλευρης προσωπικότητας
του Μαγιακόφσκι.
Η διδάσκουσα επαίνεσε τη δουλειά των ομάδων τονίζοντας την αξία της
προσπάθειας. Στάθηκε μάλιστα στο γεγονός ότι παρά το ότι φοιτούσαν στην
τελευταία τάξη και ετοιμάζονταν για εξετάσεις δεν αδιαφόρησαν για το μάθημα της
Λογοτεχνίας και συμμετείχαν στην ολοκλήρωση του αφιερώματος.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 19 από 40
 Την ώρα που απέμεινε μέχρι να χτυπήσει το κουδούνι τα παιδιά περιηγήθηκαν
στη σελίδα-αφιέρωμα και εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την τελική μορφή του
αφιερώματος11.

11
Bλ. ό.π. τα poihma, tekscreenshot1, screenshot2 και screenshot3.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 20 από 40
 ΣΤ. ΦΥΛΛΟ/Α ΕΡΓΑΣΊΑΣ

1Ο ΦΎΛΛΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ (ΚΟΙΝΌ ΓΙΑ ΌΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΈΣ)

1η ώρα

Δραστηριότητα

Σας δίνονται οι παρακάτω φράσεις-απόψεις ποιητών για τον ρόλο της ποίησης και
των ποιητών:

1. «Η ποίηση βοηθάει όσο το κερί σ’ ένα σκοτεινό ξωκλήσι με φευγάτους όλους

τους αγίους, παρηγορεί αυτούς που την αγαπούν, αυτούς που πιστεύουν στη
μαγεία της… Η ποίηση ωφελεί όσο μια παυσίπονη σε έναν ωκεανό λύπης. Δεν
είναι λίγο.»
2. Η ποίηση «κάνει για λίγο να μη νιώθεται η πληγή από το φριχτό μαχαίρι του
χρόνου»
3. «Ο ποιητής μένει πάντοτε χρεώστης απέναντι στον κόσμο. Πληρώνει πάντα
τόκους και υπερημερίες. Για τον πόνο των ανθρώπων μένω χρεώστης.»
4. «Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα.»
5. «Μας διώχνουνε τα πράγματα και η ποίηση είναι το καταφύγιο που
φθονούμε.»
6. «Πολλοί στίχοι είναι σαν αργυρές κλωστές δεμένες στα καμπανάκια των
άστρων –αν τους τραβήξεις, μια ασημένια κωδωνοκρουσία δονεί τον
ορίζοντα… Ένα σωστό ποίημα όμως ποτέ δεν καθυστερεί σε μια γωνιά του
ρεμβασμού. Είναι πάντα στην ώρα του, λέει παρών στο πρώτο κάλεσμα της
εποχής του.»
7. «Η ποίηση μια πόρτα ανοιχτή, για την οποία αιώνες τώρα φτιάχνονται
αρμαθιές αντικλείδια.»
8. «Εκείνος που γράφει ποιήματα είναι ακριβώς εκείνος που περνά άφοβος από
νεκροταφείο τη νύχτα.»

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 21 από 40
 9. «Λέξεις ερχόμενες από πολύ παλαιά ή άλλες νεότερες, ακόμα και ιδιωματικές
συνωστίζονται στην άκρη της πένας σου, σαλεύουνε σαν κάτι να ζητάνε,
αναπηδούν ως το σημείο να σε πιτσιλάνε και στο πρόσωπο…. Χρειάζεται
συνεχώς ν’ απωθείς, ν’ αποποιείσαι, να επιλέγεις, να υιοθετείς… Να
δοκιμάζεις με τον ίδιο τρόπο που δοκιμάζει ο Σολωμός δεκαεννέα φορές τον
ίδιο στίχο.»
10. «Έγραψε ποιήματα όπως άλλοι δούλεψαν στα λατομεία. Και οι δυο τους
σκάψανε βαθιά. Εκείνοι για ένα μεροκάματο, ο ποιητής όμως για τι;»

 Γνωρίζετε ποιοι ποιητές είπαν τις παραπάνω φράσεις;

 Ποιος είναι ο ρόλος της ποίησης και των ποιητών σύμφωνα με τις παραπάνω
απόψεις;

 Τι είναι η ποίηση για σας; Στο πλαίσιο που σας δίνεται γράψτε και εσείς μία
φράση για τον ρόλο και την αξία της ποίησης.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 22 από 40
 2O ΦΎΛΛΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ (ΚΟΙΝΌ ΓΙΑ ΌΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΈΣ)

2η και 3η ώρα

Όπως είδαμε την προηγούμενη ώρα, δύο από τους ποιητές που μίλησαν για τον ρόλο
της ποίησης είναι ο Β. Μαγιακόφσκι και ο Κ. Καρυωτάκης.
Αξίζει να τους γνωρίσετε καλύτερα και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της
Ποίησης στις 21 Μαρτίου να κάνουμε ένα αφιέρωμα σε αυτούς τους δύο μεγάλους
ποιητές. Περιηγηθείτε λοιπόν στους παρακάτω ιστότοπους:

Αφιέρωμα του περιοδικού Ως3 στον Κώστα Καρυωτάκη

Πολιτιστικός θησαυρός της ελληνικής γλώσσας, «Κώστας Καρυωτάκης»

Αφιέρωμα του περιοδικού Ως3 στον Β.Μαγιακόφσκι

Αφιέρωμα του «Σαν Σήμερα» στον Β. Μαγιακόφσκι

και κρατήστε σημειώσεις για τη ζωή και το έργο τους.

Δραστηριότητα

 Σε ένα έγγραφο του Word γράψτε ένα σύντομο κείμενο για τις ομοιότητες και
τις διαφορές ανάμεσα στη ζωή των δύο ποιητών.
 Αναρτήστε το κείμενό σας στο ιστολόγιο. Σε επόμενο μάθημα θα σας δοθεί η
δυνατότητα να αναρτήσετε την εργασία σας σε σελίδα του Facebook που θα
δημιουργηθεί από την 5η ομάδα.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 23 από 40
 3Ο ΦΎΛΛΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ (ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌ ΓΙΑ ΚΆΘΕ ΟΜΆΔΑ)

4η και 5η ώρα

Ομάδα 1

Το θέμα της ομάδας σας είναι: Ο Μαγιακόφσκι, ο Καρυωτάκης και η εποχή τους.
Επιλέξτε από τα παρακάτω ποιήματα που σας δίνονται ένα-δύο ποιήματα του Β.
Μαγιακόφσκι και ένα-δύο ποιήματα του Κ. Καρυωτάκη που να ταιριάζουν στο θέμα
σας.
Ποιήματα Β. Μαγιακόφσκι
1. Επίκαιροι αμίλητοι
2. Ξελασπώστε το μέλλον
3. Σύγνεφο με παντελόνια (Εισαγωγή)
4. Καλώ στην απολογία
5. Με όλη μου τη φωνή
6. Προανάκρουσμα
7. Τους προβολείς στήστε
8. Δύο ποιήματα
9. Έτσι και μ’ εμένα
10. Συνήθως έτσι
11. Ν’ αγαπάς
12. Τελευταίοι στίχοι
13. Ακούστε
14. Σύννεφο με παντελόνια (Απόσπασμα)
15. Συνομιλία με ένα φοροεισπράκτορα περί ποιήσεως

Ποιήματα Κ. Καρυωτάκη
1. Αγάπη
2. Ποιητές

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 24 από 40
 3. Γραφιάς
4. Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων
5. Τελευταίο ταξίδι
6. Οι αγάπες
7. Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες….
8. Ανδρείκελα
9. Νυχτερινό
10. Πρέβεζα
11. Σταδιοδρομία
12. Στο άγαλμα της ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο
13. Δημόσιοι υπάλληλοι
14. Αισιοδοξία
15. Δικαίωσις
Δραστηριότητες

1. Εντοπίστε τα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα της εποχής που

παρουσιάζονται μέσα από τα ποιήματα που επιλέξατε, αυτά που ενοχλούν
τους ποιητές και την κριτική που ασκούν για αυτά .
2. Συγκρίνετε τις απόψεις του Καρυωτάκη και του Μαγιακόφσκι και εντοπίστε
ομοιότητες και διαφορές. Στη σύνθεση της εργασίας σας θα σας βοηθήσουν
και τα παρακάτω κείμενα:
o Αφιέρωμα του Artic . gr στον Κ. Καρυωτάκη

o Άρθρο στο Βοο ks . info για τον Κ.Καρυωτάκη

o Βλαδίμηρος Μαγιακόφσκι: Ένας βάρδος της επανάστασης

o Τσέχοφ και Μαγιακόφσκι αντιτάχθηκαν στην εξουσία: άρθρο

στην Ελευθεροτυπία

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 25 από 40
 3. Συνθέστε το κείμενο σας και αναρτήστε στη σελίδα του Facebook που έχει
δημιουργηθεί τα ποιήματα που επιλέξατε αλλά και άλλα που πιθανόν να
εντοπίσετε στο διαδίκτυο με το ίδιο θέμα. Αναρτήστε επίσης το κείμενο της
εργασίας σας, το οποίο μπορείτε να πλαισιώσετε και με φωτογραφικό υλικό.
4. Αναζητήστε και τις μελοποιήσεις των αντίστοιχων ποιημάτων στο διαδίκτυο
και δημοσιεύστε τες (αν υπάρχουν) στη σελίδα σας.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 26 από 40
 3Ο ΦΎΛΛΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ (ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌ ΓΙΑ ΚΆΘΕ ΟΜΆΔΑ)

Ομάδα 2

4η και 5η ώρα

Το θέμα της ομάδας σας είναι: Ο Μαγιακόφσκι, ο Καρυωτάκης και ο εαυτός τους.
Επιλέξτε από τα παρακάτω ποιήματα που σας δίνονται ένα-δύο ποιήματα του Β.
Μαγιακόφσκι και ένα- δύο ποιήματα του Κ. Καρυωτάκη που να ταιριάζουν στο θέμα
σας.
Ποιήματα Β. Μαγιακόφσκι
1. Επίκαιροι αμίλητοι
2. Ξελασπώστε το μέλλον
3. Σύννεφο με παντελόνια (Εισαγωγή)
4. Καλώ στην απολογία
5. Με όλη μου τη φωνή
6. Προανάκρουσμα
7. Τους προβολείς στήστε
8. Δύο ποιήματα
9. Έτσι και μ’ εμένα
10. Συνήθως έτσι
11. Ν’ αγαπάς
12. Τελευταίοι στίχοι
13. Ακούστε
14. Σύννεφο με παντελόνια (Απόσπασμα)
15. Συνομιλία με ένα φοροεισπράκτορα περί ποιήσεως

Ποιήματα Κ. Καρυωτάκη
1. Αγάπη
2. Ποιητές

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 27 από 40
 3. Γραφιάς
4. Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων
5. Τελευταίο ταξίδι
6. Οι αγάπες
7. Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες….
8. Ανδρείκελα
9. Νυχτερινό
10. Πρέβεζα
11. Σταδιοδρομία
12. Στο άγαλμα της ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο
13. Δημόσιοι υπάλληλοι
14. Αισιοδοξία
15. Δικαίωσις

Δραστηριότητες

1. Εντοπίστε τις προσωπικές ανησυχίες των δύο ποιητών, τους προβληματισμούς

τους, τη συνομιλία τους με τον εαυτό τους και το έργο τους, τη μοναξιά τους,
την αδυναμία τους να συνθηκολογήσουν με τη ζωή, τα τραγικά τους αδιέξοδα.
2. Συγκρίνετε τις απόψεις του Καρυωτάκη και του Μαγιακόφσκι και εντοπίστε
ομοιότητες και διαφορές. Στη σύνθεση της εργασίας θα σας βοηθήσουν και τα
παρακάτω κείμενα:
o Άρθρο των εκδόσεων Λόγχη για τον Κ.Καρυωτάκη

o Άρθρο στον Παλμογράφο για τον Κ.Καρυωτάκη

o Β. Μαγιακόφσκι: οραματίστηκε το φωτεινό μέλλον της

ανθρωπότητας

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 28 από 40
 3. Συνθέστε το κείμενο σας και αναρτήστε στη σελίδα του Facebook που έχει
δημιουργηθεί τα ποιήματα που επιλέξατε αλλά και άλλα που πιθανόν να
εντοπίσετε στο διαδίκτυο με το ίδιο θέμα. Αναρτήστε επίσης το κείμενο της
εργασίας σας, το οποίο μπορείτε να πλαισιώσετε και με φωτογραφικό υλικό.
4. Αναζητήστε και τις μελοποιήσεις των αντίστοιχων ποιημάτων στο διαδίκτυο
και δημοσιεύστε τες (αν υπάρχουν) στη σελίδα σας.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 29 από 40
 3Ο ΦΎΛΛΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ (ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌ ΓΙΑ ΚΆΘΕ ΟΜΆΔΑ)

Ομάδα 3

4η και 5η ώρα

Το θέμα της ομάδας σας είναι: Ο Μαγιακόφσκι, ο Καρυωτάκης και ο έρωτας.

Επιλέξτε από τα παρακάτω ποιήματα που σας δίνονται ένα-δύο ποιήματα του Β.
Μαγιακόφσκι και ένα- δύο ποιήματα του Κ. Καρυωτάκη που να ταιριάζουν στο θέμα
σας.
Ποιήματα Β. Μαγιακόφσκι
1. Επίκαιροι αμίλητοι
2. Ξελασπώστε το μέλλον
3. Σύννεφο με παντελόνια (Εισαγωγή)
4. Καλώ στην απολογία
5. Με όλη μου τη φωνή
6. Προανάκρουσμα
7. Τους προβολείς στήστε
8. Δύο ποιήματα
9. Έτσι και μ’ εμένα
10. Συνήθως έτσι
11. Ν’ αγαπάς
12. Τελευταίοι στίχοι
13. Ακούστε
14. Σύννεφο με παντελόνια (Απόσπασμα)
15. Συνομιλία με ένα φοροεισπράκτορα περί ποιήσεως

Ποιήματα Κ. Καρυωτάκη
1. Αγάπη
2. Ποιητές

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 30 από 40
 3. Γραφιάς
4. Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων
5. Τελευταίο ταξίδι
6. Οι αγάπες
7. Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες….
8. Ανδρείκελα
9. Νυχτερινό
10. Πρέβεζα
11. Σταδιοδρομία
12. Στο άγαλμα της ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο
13. Δημόσιοι υπάλληλοι
14. Αισιοδοξία
15. Δικαίωσις

Δραστηριότητες

1. Εντοπίστε την άποψη των δύο ποιητών για τον έρωτα και τον ρόλο που έπαιξε
στη ζωή τους.
2. Συγκρίνετε τις απόψεις του Καρυωτάκη και του Μαγιακόφσκι και εντοπίστε
ομοιότητες και διαφορές. Στη σύνθεση της εργασίας θα σας βοηθήσουν και τα
παρακάτω κείμενα:
 Δύο ποιητές στη δίνη του έρωτα, άρθρο στην Ελευθεροτυπία

 Όταν ο έρωτας γίνεται πράξη πολιτική, Άρθρο στην Αυγή

 Λιλή Ζωγράφου: Κ. Καρυωτάκης, Μαρία Πολυδούρη και η αρχή

της αμφισβήτησης

3. Συνθέστε το κείμενο σας και αναρτήστε στη σελίδα του Facebook που έχει
δημιουργηθεί τα ποιήματα που επιλέξατε αλλά και άλλα που πιθανόν να

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 31 από 40
 εντοπίσετε στο διαδίκτυο με το ίδιο θέμα. Αναρτήστε επίσης το κείμενο της
εργασίας σας, το οποίο μπορείτε να πλαισιώσετε και με φωτογραφικό υλικό.
4. Αναζητήστε και τις μελοποιήσεις των αντίστοιχων ποιημάτων στο διαδίκτυο
και δημοσιεύστε τες (αν υπάρχουν) στη σελίδα σας.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 32 από 40
 3Ο ΦΎΛΛΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ (ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌ ΓΙΑ ΚΆΘΕ ΟΜΆΔΑ)

Ομάδα 4

4η και 5η ώρα

Το θέμα της ομάδας σας είναι: Ο Μαγιακόφσκι, ο Καρυωτάκης και η ποίηση.

Επιλέξτε από τα παρακάτω ποιήματα που σας δίνονται ένα-δύο ποιήματα του Β.
Μαγιακόφσκι και ένα-δύο ποιήματα του Κ. Καρυωτάκη που να ταιριάζουν στο θέμα
σας.
Ποιήματα Β. Μαγιακόφσκι
1. Επίκαιροι αμίλητοι
2. Ξελασπώστε το μέλλον
3. Σύννεφο με παντελόνια (Εισαγωγή)
4. Καλώ στην απολογία
5. Με όλη μου τη φωνή
6. Προανάκρουσμα
7. Τους προβολείς στήστε
8. Δύο ποιήματα
9. Έτσι και μ’ εμένα
10. Συνήθως έτσι
11. Ν’ αγαπάς
12. Τελευταίοι στίχοι
13. Ακούστε
14. Σύννεφο με παντελόνια( Απόσπασμα)
15. Συνομιλία με ένα φοροεισπράκτορα περί ποιήσεως

Ποιήματα Κ. Καρυωτάκη
1. Αγάπη
2. Ποιητές

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 33 από 40
 3. Γραφιάς
4. Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές των αιώνων
5. Τελευταίο ταξίδι
6. Οι αγάπες
7. Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες….
8. Ανδρείκελα
9. Νυχτερινό
10. Πρέβεζα
11. Σταδιοδρομία
12. Στο άγαλμα της ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο
13. Δημόσιοι υπάλληλοι
14. Αισιοδοξία
15. Δικαίωσις

Δραστηριότητες

1. Εντοπίστε την άποψη των δύο ποιητών για την ποίηση, για τον ρόλο, την
αποστολή και την αναγνώριση των ποιητών.
2. Συγκρίνετε τις απόψεις του Καρυωτάκη και του Μαγιακόφσκι και εντοπίστε
ομοιότητες και διαφορές. Στη σύνθεση της εργασίας θα σας βοηθήσουν και οι
ακόλουθοι ιστότοποι:
 Αφιέρωμα του περιοδικού Ως3 στον Β.Μαγιακόφσκι

 Β. Μαγιακόφσκι: οραματίστηκε το φωτεινό μέλλον της

ανθρωπότητας

 Μελέτη στο archive . gr για τα ποιήματα ποιητικής του Κ.

Καρυωτάκη

 Απόσπασμα από την τηλεοπτική σειρά Κ.Καρυωτάκης

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 34 από 40
 3. Συνθέστε το κείμενο σας και αναρτήστε στη σελίδα του Facebook που έχει
δημιουργηθεί τα ποιήματα που επιλέξατε αλλά και άλλα που πιθανόν να
εντοπίσετε στο διαδίκτυο με το ίδιο θέμα. Αναρτήστε επίσης το κείμενο της
εργασίας σας, το οποίο μπορείτε να πλαισιώσετε και με φωτογραφικό υλικό.
4. Αναζητήστε και τις μελοποιήσεις των αντίστοιχων ποιημάτων στο διαδίκτυο
και δημοσιεύστε τες (αν υπάρχουν) στη σελίδα σας .

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 35 από 40
 3Ο ΦΎΛΛΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ (ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌ ΓΙΑ ΚΆΘΕ ΟΜΆΔΑ)

Ομάδα 5

4η και 5η ώρα

Αποστολή σας είναι να δημιουργήσετε στο Facebook μια σελίδα η οποία θα

συγκεντρώσει τις εργασίες όλων των ομάδων και θα αποτελέσει το αφιέρωμα στους
δύο ποιητές.

Δώστε έναν κατάλληλο τίτλο στη σελίδα σας και δημιουργήστε το προφίλ των δύο
ποιητών αφού πρώτα συμβουλευτείτε τον ακόλουθο πίνακα και τους παρακάτω
ιστότοπους:

Αφιέρωμα του περιοδικού Ως3 στον Κώστα Καρυωτάκη

Πολιτιστικός θησαυρός της ελληνικής γλώσσας, «Κώστας Καρυωτάκης»

Αφιέρωμα του περιοδικού Ως3 στον Β.Μαγιακόφσκι

Αφιέρωμα του «Σαν Σήμερα» στον Β. Μαγιακόφσκι

Ψηφιακό σχολείο: Η Ευρώπη και ο κόσμος στη διάρκεια του μεσοπολέμου

Μαγιακόφσκι Καρυωτάκης

Τόπος Γέννησης

Σπουδές

Επάγγελμα

Ενασχόληση με τη
λογοτεχνία

Ποιητικές συλλογές

Θάνατος

Χαρακτήρας της ποίησης

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 36 από 40
 Κοινωνικές-οικονομικές
συνθήκες

Λογοτεχνικά καλλιτεχνικά
ρεύματα της εποχής

Αναζητήστε φωτογραφικό υλικό και σχετικά βίντεο για τους δύο ποιητές και
δημοσιεύστε τα στη σελίδα-αφιέρωμα.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 37 από 40
 4Ο ΦΎΛΛΟ ΕΡΓΑΣΊΑΣ (ΚΟΙΝΌ ΓΙΑ ΌΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΈΣ)

6η ώρα

Η σελίδα σας στο Facebook-αφιέρωμα στους δύο ποιητές είναι έτοιμη.

Δραστηριότητα
Αποστολή σας είναι να γράψετε έναν φανταστικό διάλογο ανάμεσα στον Καρυωτάκη
και στον Μαγιακόφσκι (Τι θα έλεγαν οι δύο ποιητές, αν είχαν τη δυνατότητα να
συναντηθούν;) ή ένα ποίημα αφιερωμένο σε έναν από τους δύο ποιητές. Μπορείτε να
συμβουλευτείτε και τα παρακάτω κείμενα που έγραψαν άλλοι ποιητές για τον
Μαγιακόφσκι και τον Καρυωτάκη.

Μαγιακόφσκι, Ν. Καρούζος
Γεια σου Βλαδίμηρε Μαγιακόφσκι, Γ. Ρίτσος
Ο Ανδρέας Εμπειρίκος για τον Κ. Καρυωτάκη

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 38 από 40
 Ζ. ΆΛΛΕΣ ΕΚΔΟΧΈΣ

Σε οποιαδήποτε τάξη θα μπορούσε να επιλεγεί ένα λογοτεχνικό θέμα και να ανατεθεί

στους μαθητές η δημιουργία του αντίστοιχου αφιερώματος με τη χρήση των μέσων
κοινωνικής δικτύωσης. Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά ενεργούν έχοντας ουσιαστικό
στόχο, με άξονα μάλιστα μία πραγματική επικοινωνιακή περίσταση.

Η. ΚΡΙΤΙΚΉ

Το συγκεκριμένο σενάριο εφαρμόστηκε με αρκετή επιτυχία και κατάφερε να

κινητοποιήσει το σύνολο σχεδόν της τάξης. Η Γ΄ Λυκείου είναι γενικά μία τάξη που
είναι δύσκολο να συμμετέχει ενεργά σε μαθήματα Γενικής παιδείας, όμως η
συγκεκριμένη περίπτωση “εκμεταλλεύεται” την εξοικείωση των μαθητών με τα μέσα
κοινωνικής δικτύωσης και στρέφει το ενδιαφέρον των μαθητών στη συμμετοχή τους
σε αυτά για να υπηρετηθεί η λογοτεχνία, δείχνοντάς τους έναν άλλο τρόπο χρήσης
του τόσο δημοφιλούς Facebook. Το βασικότερο πρόβλημα κατά την εφαρμογή ήταν η
κόπωση που κουβαλούσαν οι μαθητές από τον φόρτο εργασίας που αντιμετωπίζουν
στη συγκεκριμένη τάξη, και ίσως για αυτό και τα κείμενά τους είναι ιδιαίτερα
σύντομα και απλά, σε σχέση με το αναμενόμενο για την ηλικία τους επίπεδο.

Θ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ

Αθανασόπουλος, Ευ., Ειρ. Κοκκινάκη & Π. Μπίστα. 2008. Ιστορία της Νεοελληνικής
Λογοτεχνίας. Αθήνα: ΙΤΥΕ «Διόφαντος».
Αποστολίδου, Β. 2012. Η Λογοτεχνία στα νέα περιβάλλοντα των ΤΠΕ.
Κυβερνολογοτεχνία και e-books, ψηφιακές κοινότητες αναγνωστών, δημιουργική
γραφή και αφήγηση στον ψηφιακό κόσμο. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής
Γλώσσας.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 39 από 40
 Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα Κέντρα Στήριξης
Επιμόρφωσης, που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της Πράξης «Επιμόρφωση
Εκπαιδευτικών στη χρήση και αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διδακτική
διαδικασία» του ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ, Γ΄ ΚΠΣ, τχ. 3: κλάδος ΠΕ 02, β΄ έκδοση
αναθεωρημένη και εμπλουτισμένη. Πάτρα: ΙΤΥ.
Κελεπούρη, Μ. & Ε. Χοντολίδου. 2012. Μελέτη για τα εκπαιδευτικά σενάρια στη
διδασκαλία της λογοτεχνίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: Κέντρο
Ελληνικής Γλώσσας.
Κουτσογιάννης, Δ. 2007. Πρακτικές ψηφιακού γραμματισμού νέων εφηβικής ηλικίας
και (γλωσσική) εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
Ματσαγγούρας, Η. 2008. Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση. Αθήνα:
Γρηγόρης.
Νικολαΐδου, Σ. 2009. Λογοτεχνία και Νέες Τεχνολογίες: Από τη θεωρία στη διδακτική
πράξη. Αθήνα. Κέδρος.
Παντζαρέλας, Π. 2012. Τα βασικά εργαλεία των ΤΠΕ στη διδασκαλία της
Λογοτεχνίας και οι χρήσεις τους: περιβάλλοντα παραγωγής λόγου, λογισμικό
παρουσίασης και διαδίκτυο. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

Παρίσης, Ιω. & Ν. Παρίσης. 2010. Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων. Αθήνα: ΟΕΔΒ.

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ MIS: 296579 – Π.3.2.5: Πιλοτική εφαρμογή σεναρίων

Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων Γ΄ Λυκείου: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών: Μαγιακόφσκι-Καρυωτάκης»

Σελίδα 40 από 40