​HYRJE

Klasa perfaqeson elementin paresor, pedagogjik dhe hapesinor te shkolles.

Si element themelor te secilit institucion arsimor, ka rendesi jashtezakonisht te madh per shkak
se procesi i edukimit te njeriut, perkatesisht arsimi dhe edukimi i tij ne nje forme te organizuar
fillon pikerisht ne klasen.

Ajo eshte pjese nga sistemi arsimor, ku zbatohet procesi mesimor sipas parimeve didaktike edhe
ne perputhje me nevojat e arsimit.

Funksioni themelor i seciles klase eshte realizim i mesimit.

Kuptimi mbi te nxenit qe perfshin pervetesim ,modifikim dhe perpunim te njohurive, aftesive,
shprehive,shkathtesive, qendrimeve dhe sjelljeve te caktuara.

Proceset qe afektojne te nxenet dhe si ndodh transferimi i njohurive .

Qendrimet kritike ne studimin e te nxenit.
Rruga Bihevioriste, Rruga Konjiktiviste dhe Zhvillimi i te dy rrugeve.

Qellimi i punimit eshte te vleresoje krijimin e mjedisit mesimor , problemet e te nxenit ,

ndikimin qe ka motivimi ne sistemin arsimor shqiptar.
Studiohet motivimi roli dhe llojet e tij , studiohet motivimi ne secilin prej aktoreve te sistemit
arsimor: drejtues, mesues, nxenes dhe prinder.

1
KRIJIMI I MJEDISIT MESIMOR NE SHEK XXI

Ne shekullin XXI nevojitet qe:

🔸Te krijohet mjedis per te nxenit i cili do te themelohet mbi respektim te ndersjellte dhe parime
demokratike.
🔸Te krijohen kushte per secilin nxenes te perfitoje aftesi shkencore, artistike, etnike dhe
praktike, per te marre pjese ne shekullin XXI ne menyre te suksesshme.
🔸 Te aftesojme nxenes te cilet do te mesojne gjate gjithe jetes se tyre.
🔸Te sigurohen kushte per zhvillim dhe vazhdim te praktikes se mire.

Ne procesin mesimor duhet respektuar vecanti te caktuara, sic jane:

🔸 Njohje dhe respektim i te drejtave te femijeve 🔸 Njohje dhe respektim te aftesive
individuale 🔸 Stili personal i te nxenit 🔸 Vlerat kulturore te te gjithe nxenesve
Nen game te gjere mundesish nenkuptohet:
🔸 Afrime te ndryshme ndaj aktiviteteve 🔸 Materiale te ndryshme per perdorim
🔸 Mjedis i ndryshem 🔸 Bashkepunim i ndersjellte ne forma te ndryshme.

Pse klasa ka nje rol te rendesishem ne mesimin?

Secila klase karakterizohet me:- Orar kohor te pergatitur mire - Strukture te mire organizuese
- ambient te kendshem - klime pozitive pune - materiale didaktike dhe te shpenzueshme

Klasa per shekullin XXI eshte klase ne qender e te ciles jane nxenesit dhe aspektet e tyre te
ndryshme te zhvillimit, nevojat personale, tempoja e zhvillimit dhe stilet e ndryshme te te nxenit;
Programi i cili realizohet ne klasen bashkekohore eshte fleksibel dhe i adaptueshem sipas
nevojave konkrete te nxenesve, niset nga interesat e tyre dhe i vazhdon te njejtat.
Motivimi​ per te nxenit eshte i brendsem, i nxitur nga metodat aktive te te nxenit;
Suksesi​ i nxenesve ndiqet vazhdimisht dhe perdoren modele vleresimi me te ndryshme;
Ne klasen e shekullit XXI, prinderit​, perkatesisht familjet, ndihen si partnere te cilet gjithashtu
marrin pjese ne suksesin e ardhshem te nxenesve.
komponenta te klases, dimenzionet pedagogjike duhet te jene ne perputhje me prirjet te reja te
zhvillimit boteror, te cilat nga nxenesi kerkojne qe:
🔸 te vereje, te definoje edhe te zgjedhe probleme;🔸 te krijoje zgjidhje te reja;
🔸 te di si ta prezantoje diturine e vet;🔸 te marre vendime pavaresisht.

Krahasim midis klases tradicionale dhe klases se shekullit XXI

Pikepamje filozofike
Klasa tradicionale
Shkolla eshte pergatitje per jeten.Dituria sigurohet per nxenesit nga ana e mesuesve.

2
Shkolla eshte detyrim i cili duhet te realizohet. Fokusi eshte vene mbi arsimin si produkt.
Nxeni eshte progres linear, ku qellimi eshte perfitimi i aftesive dhe fakteve te reja.
Nxenesit i pranojne te gjitha informacionet ne menyre pasive dhe e pranojne autoritetin e
mesuesit.
Klasa e shekullit XXI
Shkolla eshte pjese e jetes.Dituria eshte krijuar nga femija.Arsimi eshte sfide dhe zbavitje.
Fokusi eshte vene mbi arsimin si proces.Nxeni eshte spiral i pafund me permbajtje, ka thellesi
dhe rendesi te vete. Nxenesit jane involvuar ne menyre aktive ne zgjidhjen e problemeve dhe ne
planifikimin e aktiviteteve te ardhshme.

Permbajtja e programit

Klasa tradicionale
Programi mesimor eshte prezantuar neper permbajtja te zgjedhura mesimore.
Programi mesimor eshte percaktuar dhe zhvilluar nga ekspertet e jashtem.
Marrja e vendimeve eshte me karakter kierarkik. Permbajtja mesimore eshte dizajnuar ne
perkrahje te pritjeve tradicionale te lidhura me sjelljen sociale dhe arritjet akademike.
Kultura dhe dallimet e tjera individuale jane te injoruar dhe prej femijeve pritet qe te adaptohen
sipas kultures dominuese. Aktivitetet bazohen mbi librin ose fletoren pune.
Theksi vihet mbi zoterimin e aftesive themelore.
Klasa e shekullit XXI
Permbajtja mesimore eshte e integruar dhe femijet bashkepunojne. Permbajtja mesimore
varetnga deshirat dhe interesat e femijeve. Vendimet merren ne menyre te perbashket .
Programi mesimor eshte krijuar ashtu qe u pershtatet potencialeve individuale te femijeve edhe
krijon marredhenie pozitive kah te nxenit. Programi mesimor i respekton variacionet dhe boten
multikulturore, me qellim qe t’i pergatise nxenesit me mire per te ardhmen. Aktivitetet bazohen
mbi burime te ndryshme informatash. Theksi vihet mbi kuptimin ekoncepteve te rendesishme.

Roli dhe strategjite e mesuesit

Klasa tradicionale
Mesuesit jane burim i vetem informacionesh.Konsiderohet se mesuesit jane njerez te cilet e kane
kryer te nxenit te tyre. Mesuesit i prezantojne informacionet e tyre permes ligjeratave, fletoreve
pune dhe fleteve pune.Teknikat per kontrollim te diturise, te cilat i perdorin mesuesit, fokusohen
mbi pergjigje me ‘’e sakte/ e pasakte ose pyetje te mbyllura.
Aftesite jane prezantuar si qellime te cilat duhet te realizohen. Mesuesit jane pergjegjes per
sjelljen ne klasen dhe jane konsideruar per autoritet. Mesuesit zakonisht u japin nxenesve
informacione. Nxenesit me shpesh punojne vet.

3
Klasa per shekullin XXI
Mesuesit jane fasilitatore dhe udheheqes ne procesin e te nxenit. Mesuesit shikojne vetveten si
nxenes bashke me femijet e tjere. Mesuesit krijojne situata per te nxenit duke i bazuar mbi
pervoja te drejtperdrejta, interaksion social dhe hulumtime. Mesuesit e nxitojne te menduaren
kritike tek nxenesit me pyetje te hapura. Aftesite jane instrument i te nxenit dhe jane te lidhura
me permbajtjen. Mesuesit dhe nxenesit bashke percaktojne rregulla per sjellje me te cilen
theksohet pergjegjesia personale. Mesuesit sillen ne menyre interaktive, duke marre rol
mediatori.Nxenesit punojne ne cift ose grupe te vogla.

Pjesemarrja e familjes

Klasa tradicionale
Prinderit konsiderohen per te huajt ne klasen dhe ata ndiejne qe nuk jane te mirepritur.
Komunikimi me familjen zakonisht realizohet ne rast te problemeve.
Prinderit mund ta vizitojne shkollen vetem ne ditet paraprakisht te percaktuara.
Perfshirja e prinderve ne detyrat shkollore redukohet vetem ne kontrollim te detyrave shtepiake.
Bashkesia konsiderohet per organ i ndare nga shkolla.
Klasa per shekullin XXI
Prinderit konsiderohen per mesues te pare te femijeve edhe si partnere. Komunikimi me familjen
fillon qe diten e pare shkollore dhe fokusohet mbi percaktimin dhe planifikimin e
qellimeve te perbashket per secilin femije vecanerisht. Prinderit gjithmone jane te mirepritur ne
shkollen. Prinderit konsiderohen per burime informacionesh te cilat mund te shfrytezohen per
kryerjen e detyrave. Bashkesia eshte burim i rendesishem informacionesh ne procesin mesimor.

KRIJIMI I KULTURES PER TE NXENIT

Disa nga ato vlera, te cilat mesuesit dhe prinderit mund t’u percjellin
femijeve jane:
🔸 T’i respektojne te tjeret 🔸 Te bashkepunojne me te tjeret🔸 Te sjellin ne menyre te drejte
dhe te jene te ndershem🔸 Te kene vetebesim.
Mesuesit duhet te dine se cfare eshte karakterisrik per femijet e moshes se caktuar,
duke i marre parasysh keto tri gjera:
1. Si mesojne femijet?
2. Si mesojne femijet ne nje grup te caktuar sipas moshes ne te cilen u
ligjerojne mesuesit?
3. Stili personal i te nxenit dhe personaliteti i secilit nxenes ne klasen.
Mesuesit duhet t’u sigurojne nxenesve te zgjedhin:
🔸 cilat materiale do t’i perdorin; 🔸 cilin aktivitet do ta punojne; 🔸 ne cilen menyre do ta
realizojne detyren e perzgjedhur;🔸 cila aktivitete te tjera do t’i realizojne ne klasen.

4
Strategjite te cilat do ta mbajne vemendjen e nxenesve dhe do ta rrisin nivelin e
pjesemarrjes aktive ne klase​ ​:
Terheqeni vemendjen e tyre; Percaktoni permbajtja te pranueshme dhe interesante
Punoni bashke; Krijoni skuadra ;Shfrytezoni qasje vizuale; Tregojuni menyren se si;
Permblidhini mesimet e reja; Kohe pas kohe, freskojeni memorine e nxenesve ;
Perdorni humor te pershtatshem ;Ushtroni, ushtroni, ushtroni .

Stilet e ndryshme te te nxenit

1 ) Eksperienca konkrete.
Karakterizohet me: karakteristika per mirekuptim; te nxenit nepermjet eksperiences personale;
drejtim kah materijalet dhe dirurise praktike; nevoje prej shembujve konkrete.
2 ) Eksperimenteve aktive.
Karakterizohet me: mesim permes punes aktive nepermjet projekteve dhe bisedave dhe punes ne
grupe; aktivitet i forcuar nepermjet procesit te mesimit i cili do te thote marrje rreziku.
3 ) Mendime monitorimi.
Karakterizohet me: degjim i kujdesshem me vezhgim dhe mendim per diturine e cila perfitohet;
gradualitet ne perfundime; nevoje prej materialeve dhe burimeve te njohurise te ndryshme (libra,
enciklopedi, internet); nevoje per periudhe me te gjate ne te cilen zbatohet procesi mesimor.
4) Mendim/konceptualizim apstrakt.
Karakterizohet me: qasje analitike kah te nxenit; mendim logjik dhe qjykim racional; mendim
per kuptimin e informatave te cilat pranohen; afinitet kah diskutimet dhe analizat; mesim me
perdorim te grafikeve dhe skemave

Marrje ndergjegje te nxenesit per te nxenit te vet ; percaktim te qellimeve , fletore per shenim
te aktiviteteve , ditare per te lexuaren , dosje te shkruara , prezentimin e te mesuares .

RREGULLIM FIZIK I HAPESIRES

Klase e ndare ne qendra te aktiviteteve

Qendrat e aktiviteteve munden te kene funksion te shumfishte. Ndonjehere perdoren per
perpunim te te njejtes njesi te mesimit ose permbajtje ne menyre te ndryshme, dhe ndonjehere
thjesht munden te jene ne funksion te menyres klasike/frontale te punes.
Qendrat e aktiviteteve kane role posacerisht te rendesishme per permbajtjet arsimore teresisht te
planifikuara. Ne kete situate qendrat e aktiviteteve perdoren edhe per njohje dhe studim te temes
ose projekteve kurrikulare per shembull “Sistemi Diellor” prej aspekteve te ndryshme.
Qendrat e te nxenit​ ​:​ Qendra e letersise
Qendra matematikore/Qendra ndertimore Qendra hulumtuese/shkencore
Qendra e arteve Qendra e drames/Qendra e familjes
Qendra kompjuterike/informatike.

5
MARIJA MONTESORI ​ “Mesues te suksesshem jane ata te cilët e kane
sjelle klasen e vet ne gjendje ku mund te thone:Nxenesit do te vazhdojne t’i punojne
detyrat e dhena, pa dallim a jam ose s’jam une me ata.’’

BRUKS ​“Mesuesit duhet t’i nxitojne nxenesit ta hulumtojne boten, t’u ndihmojne ne
parashtrimin e pyetjeve dhe ne kerkimin e pergjigjeve edhe ta sfidojne dhe ta kuptojne
kompleksitetin e botes.”

DIKSON ​“Nxenesit te cilet mesojne ne ambient stimulues, do munden efektivisht t’i

zgjidhin problemet dhe te vendosin.”

MOTIVIMI

Motivimi eshte nje variabel qe afekton te gjitha fazat e te nxenit dhe performancen.
Teorite e te nxenit divergjojne ne rolin qe i japin ato motivimit.

Teorite e motivimit

Teorite bihevioriste​, e percaktojne motivimin si nje norme perforcimi ose dukuri te sjelljes e
cila rezultohet prej sjelljes se perseritur ne reagimet ndaj stimulit apo si konseguence e
perforcimit. Nxenesit motivohen te nxene nje detyre te zgjedhur, perseritin pa pushim, harxhojne
mund per te arritur suksesin dhe e gjitha kjo eshte sjellje. Nxenesit shfaqin sjellje te motivuar
sepse sepse ata paraprakisht jane te perforcuar dhe perforcim eshte prezent.
Teorite behevioriste te te nxenit nuk dallojne motivimin prej te nxenit por me teper perdorin
parime te njejta per te shpjeguar te gjithe sjelljen.

Teorite konjitiviste​: e shikon motivimin dhe te nxenet si marredhenie, si lidhje, por jo si

funksion identik . Motivimi dhe te nxenet perdorin bashke disa procese, por gjithashtu perfshijne
funksione te ndryshme. Dicka mund te jete e motivuar por nuk mund te mesohet, te nxenet, ose
dicka mund te jete nxene pa qene e motivuar.
Teorite konjitive theksojne se motivimi mund ndihmoje direkt vemendjen dhe te influencoje se si
informacioni eshte procesuar.
Ne​ teorite e vjetra te te nxenit​, motivimi eshte trajtuar si nje pjese e te nxenit.

Motivimi mund te afektoje te nxenet ne shume menyra. Te garantosh se studentet vazhdojne te

jene te motivuar per te nxene, mesuesit duhet te marrin parasysh efektet motivuese te praktikes
mesimore dhe faktoreve te klases.

6
Motivimi dhe roli i tij.

Te nxenet eshte zakonisht me eficent dhe me i shpejte kur te nxenet eshte i motivuar dhe i
vemendshem. Nje menyre efektive e ruajtjes se motivimit te te nxenit eshte dhenia e perfocimit
te menjehershem dhe te forte per reagimet korrekte. Megjithate, kerkime te tjera kane provuar se
nivele shume te larta jane jo ideale.
Psikologet besojne nje nivel te mesem te motivimit eshte me i miri per te nxenet e detyrave. Ne
se niveli i motivacioneve eshte i ulet, ai ose ajo mund te dorezohen shpejt. ekstremi tjeter, nje
nivel shume i larte i motivimit mund te shkaktoje te tille stres dhe shkaterrim sa qe te nxenet nuk
mund te fokusohet tek detyra.

Motivimi i brendshem

Kur flitet per motivimin nenkuptohet dhe orientimi nga i cili buron forca per te kryer nje pune
apo realizuar nje aktivitet. Ne motivet e brendshme dallohen nevojat, deshirat gadishmeria e
individit, nxitesit me natyre fiziologjike, energjite trupore, interesat, prirjet, aftesite personale,
kenaqesite, perjetimet
emocionale, etj.motivimi i brendshem perfaqeson nje shtyse per t'u angazhuar ne nje sjellje qe
lind nga brenda individit, sepse ajo eshte thelbesisht e
dobishme per te. Sipas tyre sjellja eshte drejtuar nga shperblime te brendshme. Individi ndjehet i
shperblyer se brendshmi sepse veprimi apo puna qe eshte duke bere, apo aktiviteti qe eshte duke
kryer i jep shtyse qe buron nga elemente te brendshem personal te vetes se tij. Pikerisht nga vetja
e tij aktivizohen elemente funksionale qe ia shperblejne ate qe ai eshte duke bere apo kryer .
Me motivim te brendshem eshte ai student qe angazhon fort veten ne te mesuarit sepse eshte i
interesuar, apo i gezuar qe te arrije qellimet e tij shkencore dhe personale.

Motivimi i jashtem

Motivimi i jashtem i referohet atyre sjelljeve qe jane drejtuar nga shperblimet e jashtme te tilla si
para, fame, nota, dhe lavderime.
Motivimi mund te vije nga jashte, te tilla si motivim per te fituar medalje, per te marre
shperblime financiare dhe per te terhequr vemendjen ndaj mediave.
Motivimi jashtem, ose motivim jokarakteristik personal, sepse ai perfshin pjesemarrjen ne nje
aktivitet per shkak te nje shperblimi qe eshte i jashtem, jo karakteristik per te.
Kur u kerkojne femijeve per te bejne dicka, fjala vjen per te bere detyrat e shtepise, prinderit
mund te fillojne duke u ofruar nje lloj shperblimi si nje trajtim te vecante ose nje loder. Ose p.sh
studenti eshte duke studiuar materialin per te fituar perforcim te jashtem (marrja e nje note te
mire). Keto jane shembuj tipike te motivimit te jashtem, pasi sjellja eshte e motivuar nga nje
deshire per te fituar nje shperblim te jashtem.

7
Motivimi te te gjithe faktoret e sistemit arsimor​.

Motivimi ne secilin prej aktoreve te sistemit arsimor: drejtues, mesues, nxenes dhe prinder, ku
nxenesi eshte edhe hallka kyce e sistemit.

Motivimi eshte nje proces qe shoqeron gjithe jeten e shkolles duke realizuar nderthurjen e
elementeve njeri me tjetrin qe jeta e shkolles te funksionoi si nje e tere.

Drejtuesi eshte element shume i rendesishem i organizimit dhe menaxhimit te jetes ne shkolle
dhe harmonise qe krijohet ne te. Roli i tij eshte vendimtar ne ecurine e shkolles. Motivimi i
duhur i drejtuesit dhe percjellja e ketij motivimi ne hallkat e tjera te jetes se shkolles sigurisht qe
e con shkollen drejt suksesit.

Faktor tjeter shume i rendesishem i jetes se shkolles eshte​ Mesuesi​ .

Mesuesi duhet te jete plot motivim dhe energji qe jo vetem e zoteron por edhe e transmeton tek
nxenesi. Ky motivim transmetohet tek nxenesi nepermjet formave te ndryshme: sjelljes,
komunikimit, metodave, teknikave, mjeteve etj.
Mesimi interaktiv e bashkepunues te jete baze i procesit te mesimdhenies ne menyre qe te nxenit
te jete proces i thjeshte, i kuptueshem, i pelqyeshem.

Nxenesit e motivuar kane rezultate te larta ne mesime dhe e frekuentojne rregullisht shkollen
ndersa nxenesit e pamotivuar kane rezultate te uleta ne mesime dhe nuk e frekuentojne
rregullisht shkollen. Shkalla e motivimit ne nxenes te ndryshem eshte e ndryshme. Disa nxenes
kane motivim te brendshem dhe performanca e tyre eshte e larte ne shumicen e lendeve
mesimore. Nxenes te tjere kane motivim te jashtem nga mesuesi ose nga prindi dhe performanca
e tyre eshte ne nivel mesatar, parapelqejne lende te caktuara dhe kane pak interes per lendet e
tjera. Sa me komod te ndjehet nxenesi ne shkolle ne raport me mesuesit, nxenesit, mjedisin e
jashtem e te brendshem te shkolles aq me i larte eshte motivimi dhe per rrjedhoje edhe
performanca e tij.

Prinderit perbejne nje tjeter element te rendesishem pasi ata ndikojne drejtperdrejt ne motivimin
e femijeve te tyre. Pritshmeria qe prinderit kane prej femijeve te tyre reflektohet ne motivimin e
nxenesit dhe per pasoje edhe ne performancen e tyre. Sa me e larte te jete pritshmeria e prindit
dhe zgjedhja e menyrave te duhura per motivimin e femijes aq me i motivuar do te jete femija
dhe me e larte do te jete performanca.

8
KONKLUZIONE NGA PJESA II

Krijimi i mjedisit mesimor ne shek XXI dhe Motivimi.

Ne shekullin XXI nevojitet qe te krijohet nje mjedis stimulues te te nxenit pra duke mundesuar
kushte te kendshme, te sigurta, te shendosha dhe stimuluese te cilat i stimulojne femijet te
hulumtojne, mesojne dhe te behen te pavarur.

Krijimi i kultures per te nxenit qe konsiston ne te siguruarit te nje mjedisi per te nxenit i cili
ofron eksperienca te ndryshme, me ane te cilave do t’u ndihmohet ne zhvillimin e tyre social,
intelektual, fizik dhe emocional ne menyre te pershtatshme te moshes stileve te te nxenit dhe te
nivelit dhe kohes se zhvillimit te tyre.

Ndarja e klasave ne qendra te aktiviteteve qe konsiston ne rregullim fizik te hapesires dhe u

mundeson zhvillimin e aftesive dhe shkathtesive.

Motivimi afekton te gjitha fazat e te nxenit dhe performancen.

Te nxenet eshte zakonisht me eficent dhe me i shpejte kur eshte i motivuar dhe i vemendshem.
Nje nivel te mesem i motivimit eshte me i miri per te nxenet e detyrave.

Motivimi mund te vije nga jashte, faktore te jashtme te tille si motivim per te fituar medalje, per
te marre shperblime financiare dhe per te terhequr vemendjen ndaj mediave.
Motivimi jashtem perfshin pjesemarrjen ne nje aktivitet per shkak te nje shperblimi qe eshte i
jashtem, jo karakteristik per te.

Ne motivimin e brendshem dallohen nevojat, deshirat, gadishmeria e individit, interesat, prirjet,

aftesite personale, pra kur eshte i motivuar nga nje faktor i brendshem nga vetvetja .
Me motivim te brendshem eshte ai qe angazhon fort veten ne te mesuarit sepse eshte i interesuar,
apo i gezuar qe te arrije qellimet e tij shkencore dhe personale.

Motivimi i duhur duhet te jete ne secilin prej faktoreve te sistemit arsimor: drejtues, mesues,
nxenes dhe prinder, qe i gjithe procesi arsimor te shkoje drejt rruges se suksesit .

9
 Referencat :

1. Albano Zhapaj Bazat kulturore te edukimit.

2. Kate Burke Walsh Suzana Kiranxhiska Tatjana Llazarevski Gjorgjieva Krijimi i mjedisit
per te nxenit per shekullin XXI .
3. Arben Hoti Punim Doktorature Motivacioni tek te rinjte e universiteteve tona.
4. http://www.portalishkollor.al/news/motivimi-ne-arsim-proces-drejt-suksesit

10