- -

Ν. Α
@ @@ν Ι.

De thematibίις 6ί
de administrando imperio
Οonstantine, Immanuel Bekker, Ηierocles -

-
--- -
ΕΕ - ΕΕ
 " αχα Joa xντι
μόν 17.
7Υ: τ:
1.
- ό λογο"
Ο σΟ -
Η -
ΣΣ "Σ αλ θι 47
εστι"

Α Ν D ΟVΕR -ΗΑR VΑ R D ΤΗΕ Ο Lo G1c ΑL LΙ Β Α Α Η γ

Μ D C C C C χ
C Α Μ ΒRΙD GΕ, ΜΑSSΑ C Η Us ΕΤΤ s
 /77/

ΕG ΙΑΕ

ΙΤUS.
 /77/

Ο Ο R. Ρ U S

SCRIΡΤΟRUΜ ΗΙSΤΟRΙΛΕ
ΒΥΖΑ Ν Τ Ι Ν Α Ε.
ΕDΙΤΙΟ ΕΜΕΝDΑΤΙ Ο R ΕΤ C ΟΡΙΟSΙ Ο R,

Ο Ο Ν S ΙΙ, Ι Ο

Β. Ο. Ν Ι Ε Β U Η R ΙΙ Ο. Ε.
Ι Ν s Τ Ι Τ υ Τ Α,

Α Ο Ο Τ Ο R Ι Τ Α ΤΕ

ΑΟ ΑΙΟ ΕΜΙΑΕΙ,ΙΤΤΕRΑR UΜ RΕC ΙΑΕ

ΒΟΗ USSΙΟ ΑΕ

Ο Ο Ν Τ Ι Ν U Α Τ Α.

ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝUS ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤUS.

V ΟΙ, U Μ Ε Ν ΙΙΙ.

Β ΟΝΝ ΑΕ
ΙΜ Ρ Ε Ν S ΙS Ε ΙΟ, W Ε Β Ε R Ι

ΜΙΟ Ο Ο ΟΧΙ..
 gΟΝSΤΑΝΤΙΝUS
Ρ Ο R Ρ Η Υ Ρ Ο C, Ε Ν Ι Τ US

ΙΟ Ε Τ Η Ε Μ Α Τ Ι Β US
ΕΤ -

DΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟΙΜΡΕRΙΟ.

ΑΟΟΕΙΟΙΤ

ΗΙΕRΟCLΙS SΥΝΕΟΙΟΕΜUS CUΜ ΒΑΝDURΙΙ.

ΕΤ WΕSSΕLΙΝΟΙΙ CΟΜΜΕΝΤΑRΙΙS.

RΕ Ο Ο G ΝΟV ΙΤ

ΙΜ Μ Α Ν U ΕΙ, ΒΕΚΚΕΕ U S.

Β ΟΝ ΝΑΕ

Ι Μ Ρ Ε Ν S ΙS Ε D. W Ε Β Ε R Ι
ΜΙΟ Ο Ο Ο ΧΙ..
 ---

γ%2, ο
Ο ςκε ι 5 -,

- κι εγη γυ/Α'/'" -

Ο Ο ΝS Τ Α Ν Τ Ι Ν US

ΡΟ R ΡΗ ΥΗ Ο G Ε Ν Ι Τ US

DΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS

ΕΤΙ)Ε ΑΙ) ΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟ Ο ΙΜΡΕRΙ Ο.

Const. Ρorph. 1
 VULΟΑΝΙΙΙΟΕΙΟΙΟΑΤΙΟ ΙΙΒΗΙΡRΙΜΙ
ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS.

ΝΟΒΙLΙSSΙΜΙS ΑΜΡLΙSSΙΜΙSρUΕ VΙRΙs,

ΙΑΝΟ D0USΑΕ Α ΝΟΟRΤWΥΟΚ, ΡΑULΟ ΒUSΙΟ, ΑΒRΑΗΑΜΟ
ΑΒ ΑLΜΟΝDΑ,
CURΑΤΟRΙΒΙJS ΑΟΑDΕΜΙΑΕ ΙΔΕΥΙΟΕΝSIS
Β• Ιδ•

Ιmmani, profecto tempestas bellica Βelgicam nostram totos iam annos

viginti concussit iactavit laceravit, Νobilissimi amplissimique viri; me
φue adhuc faustum aliquod sidus affulsit, φuod nobis terram videndi
tandem spem faciat: finem enim laborum tantorum optamus potius
miseri qnam speramus. ex omnibus vero malis quae catervatim se
cum traxit bellum hoc vere atrox, ad quorum recordationem merito
exhorrescit animus, gravissimum propemodum censere soleo dissipa
tionem bibliothecarum, φuarum splendore ac multitudine Βelgium nulli
provinciarum totius orbis ante hos tumultus cedebat. φuid enim aliud
ex bibliothecarum interitu φuam barbaries et ignorantia, ex ignorantia
confusio omnium rerum, ex confusione πανωλεθρία est exspectanda!
prudenter igitur muneriφue Vestro convenienter facitis, curatores, qui
flagrante adhuc bello saevientibusque tumultibus publicis, φuicquid
Vobis rei publicae clavus, ad quem constanter fortiterque excubatis,
otii relinquit, id omne academiae promovendae et bibliothecae publi
cae in ea instaurandae impenditis, et laceras ex superiorum annorum
naufragiis tabulas, inque extremos prope orbis angulos eiectas, maxi
mis Vestris sumptibus conquiritis, collectas publicatis. de libro anti
φuarum per universam Εuropam inscriptionum Ιοquor, φuem Vos aere
Vestro in usum publicum edendum curastis. eximium certe opus, si
φnod unquam e typographicié praelis prodiit, cuius fama dudum ante
editionem totum orbem pervagata incredibili eum sui exspectatione
erectum tenuit, φuippe qui nunc tandem, exuto senio, pristinum
4 VULCΑΝΙΙ

Vestro beneficio iuventutis decus sit recuperaturus quo quidem no

mine immortales Vobis, quamdiu stabit, gratias debebit. alque ut in
praesentiarum de utilitale nihil dicam φuae ex hoe opere ad omnes
antiquae reconditaeque doctrinae studiosos est perventura, quae est
profecto maxima, excitabitis, immo inflammabitis illustri hac φuam
praeluxistis face eliam alios, ut φuicquid lacerarum ex hoe communi
bibliothecarum Βelgicarum naufragio tabularum ad ipsos pervenerit,
pari alacrilate in usum publicum conferant. φuorum in numero no
men meum libens profiteor simulalgue enim consilii Vestri rationem
de operis huius editione cognovi, continere me non polui quin te
standi privati mei gaudii studiiφue erga rem literariam causa Constan
tinum Ρorphyrogennelam περί θεμάτων, aucίοrem nunquam anlehac
editum, primum e multis arriperem publicique iuris Iacerem. tres
vero causae fuerunt φuibus adductus dignissimum eum iudicavi qui uno
eodemφue tempore quo renatae sunt orbis deliciae, hoc est inscri

ptiones Vestrae, in clarissimam doctissimi huius seculi lucem amplis

εimi nominis Vestri auspiciis prodiret. prima quod imperator, Leonis
illius filius; deinde φuod optime de studiis literarum meritus, φuippe
φui exstinctas propemodum ac semisepultas sua aelate bonas artes ac
scientias suscitarit et ab interitu vindicarit, tertia quod pari fere cum
inscriptionibus Vestris fortuna bis captus, militarem furorem expertus,
redemptus. nam primum Μechliniae apud medicum φuendam Anglum,
Τhomaln Clementem, parum clementer habitus multos annos in biblio
thecae vel βιβλιοπέδης potius squalore et pulvere latuit, postea in
altera miserae illius urbis dircptione αιχμάλωτος, militari violentiae
obnoxius, perierat nisi periisset: nescio enim quo bono suo fato mihi
tandem, una cum Ρrocopio de aedificiis lustiniani et Αgathia, oblatus
persolutis λύτρoις servatus est. cuius quidem imperatoris simul et
scriptoris optimi prolixam apud Vos laudationem instituere nihil alti
net, cum et ad calcem huius libri illustria aliquot historicorum illius
aevi de eo testimonia congesserim, et Vos ipsi pro singulari Vestra
eruditione summaque iudicii acrimonia facillime eas, velati ex ungue,
quod aiunt, leonem, sitis agnituri scriptumque hoc rei literariae sum
mopere utile indicaturi, eum totius fere Αsiae accuratam descriptionem
agminaque militaria per eam distributa contineat, et praeterquam quod
multa contineat aliis geographis vel ignota vel ab eis silentio prae
rita, non panca habeat praeterea ad antiφuitatis et historiae cogni
 ΙΟΕΙΟΙΟΑΤΙΟ. 5

tionem, adde etiam artis militaris peritiam conducibilia. φuarum

φuidem rerum gravitatem iucundis passim narrationibus et variis vete
rum poetarum auctoritatibus veluti condimentis quibusdam miscet, ut
eius lectio velter repetita nequaquam fatiget. utitur vero interdum
nominibus aliquot officiorum militarium remotis a consuetudine Iοφuendi
veterum Graecorum , φuam ob causam notae necessario mihi adii
εiendae fuerunt, per quas lucem aliquam iis ipsis vocabulis afferrem.
in quibus si forsan a scopo aberravi, veniam et pelo et mereor,
cum ea doctissimis etiam nostri aevi viris non exignum negotium
facessant *). accipite vero Vos, Νobilissimi amplissimique viri,
Constantinum per me Οrco ereptum lucique pariter et Latio dona
tum, accipite, inquam, ut testem ingentis gaudii, quod ego ex
summa animi Vestri ad iuvanda studia alacritate, quam Vos sum
ptuosissima harum inscriptionum editione luculentissime declarastis,
intimo pectore concepi. simulque Vobis persuadete me deinceps,
Westro inprimis exemplo incitatum, daturum operam ut mihi nee
voluntas neque (absit verbo invidia) facultas promovendae rei lite
rariae ornandaeque Vestrac academiae defuisse videatur.
Valete, viri Νobilissimi amplissimique, et rem publicam eius
φue seminarium academiam feliciter curantes fremente furenteque
invidia perseverale. Ι). V.
Lugduni Βatavorum a. d. 1588 addictissimus
cal. Μartiis. Βonaventura Vulcanius.

*) quibus certe lucem non exiguan afferre potuisset codex ms de

officiis palatii sive aulae Cpolitanae, cuius cum ego ante annos circiter
viginti cl. v. Ioachimo Ηoppero Βelgico in Hispaniis praesidi copiam
fecissem, periit mihi una cum optimo illo doctissimoque viro. cum ta
πιen αντίγραφον eins libelli in bibliotheca Christianissimi Gallorum regis
asservari intelligam et aliud in bibliotheca Αugustana exstare sciam,
bona spes me habet fore aliquando ut aut mea aut, φuod non invide
rim, alterius alicuius opera auctori simul et sibi hac in parte subνο
niatur. Υu l c α η ι μ s, μοί nolis suis pναςfatur.

--------------
 ΜΟΗΕLΙ,ΙΙΟΕΙΟΙΟΑΤΙΟ ΙΙΒΗΙ SΕΟUΝΙΟΙ
ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS.
ΙLLUSΤRΙSSΙΜΟ ΑΟ RΕVΕRΕΝDΙSSΙΜΟ ΟΑRΙDΙΝΑΙΔΙ
ΡΕRR Ο ΝΙΟ,
ΑRCΗΙΕΡΙSCΟΡΟ SΕΝΟΝΕΝSI, GΕRΜΑΝΙΑΕ ΡRΙΜΑΤΙ,
cΗRΙsΤΙΑΝΠssΙΜΙ RΕGIs FRΑΝCΙΑΒ ΕΤ ΝΑvΑRRΑΕ ΕLΕΒΜosΥΝΑRcΗΑΕ,
FΕDΕRΙCUs ΜΟRΕLLUS PRoFΕssoR RΕGIUs 8. Ρ.
Εn Constantini Ρorphyrogennetae, Cardinalis illustrissime,
όλoπορφύρων αντάξιε πολλών, commentarius de Τhematibus prae
fecturisve occidentalis partis imperii orientis, hactenus desideratus
et ab ιστοριαρχαιολογοφίλοις notitiae Romanae studiosis omnibus
votis expetitus: nunc, si minus integer, ολοσχερής, at certe quantus
φuantus in unico veteri codice ms Regiae bibliothecae recens a me,
dextro Μercurio, compertus est, descriptus, recognitus, ntraque
lingua imperatorum editus notisφue illustratus prodire et sub eximio
caelestis ingenii Τui candore et ostri Τui splendore apparere gestit.
φuidni vero imperator φιλομουσότατος και θεοσεβέστατος, in Ρor
phyro Palatio natus et extemplo purpura indutus, cardinaliciae pur
purae Τuae decus et praesidium non ambiret? immo quidni impe
rator Porphyrogenitus, cuius maiestas φιλολογία et scientia αρχι
τεκτονική, φuam tot βασιλικών voluminibus exaggeravit, magis
quam pallio purpureo decorata est, hune quoφue Μusarum regiarum
fetum Μinervae Τuae aethereae peplo, hoc est εγκυκλοπαιδείας,
scientiarum ac virtutum orbe, includi percuperet? cum praesertim
idem huic principi votum fuerit alque Αlexandro magno, ταις περί
τα άριστα εμπειρίας μάλλον ή ταις δυνάμεσι διαφέρειν. hinc opti
mis curis pro salute patriae animum semper exercuit et stilum, opti
mum dicendi magistrum, siquidem ad Romanum filium, φui regno
paterno successit et Hugonis Ιtaliae regis filiam Βertam, Εudoxiam
postea dictam, uxorem duxit, librum gemmeum scripsit, in quo de
scripta fuerat summa totius Graeci imperii, pacta omnia sociorum,
et hostium vires, φuem Veneti φιλόκαλοι velut thesaurum, Εgnatio
Derhibente, in bibliotheca sua sedulo conservant. idem Romano
 ΜΟRΕΙ.Ι.Ι ΙΟΕΙΟΙΟΑΤΙΟ. 7

more noverat parcere subiectis et debellare smperbos. et nt in pri

mis iustitiam coluit legnmque silentia rupit, ita Ηesychia seu φuiete
eius nata, φuippe quae φιλόφρων Δίκας θυγάτηρ a Pindaro cele
bratur, felicissime usus ac potitas est, expertus etiam φαam vere
Ρausanias dixerit το εκ θεού ευμενες επί παντί εργάζεσθαι ραστώ
νην. non est igitur φuod dubitem ne tanti imperatoris πολιτικόν
σύγγραμμα Τibi sit καταθύμιον, gratum et acceptum, cuius divino
ingenio consilioφue, felicissimis Ηenrici IV, regis Christianissimi
invietissimi elementissimi, auspiciis, nκnc si ullo unquam aevo, apud
Gallos sermonum stat honos et gratia vivax. duret in longam ge
nerosa vis illa φιλολόγος και ευεργετική. Τibi, Cardinalis illustris
εime, de re publica Christiana patria literis optime merito θεός
όλβια δοίη και ου συ εράς το τυχείν. bene diuφue vale, αρχιερευ
όσιώτατε.
Lutetiae Parisiorum idibus Iuniis a s. 1609.
 ΜΕURSΙΙΡRΑΕΕΑΤΙΟ
ΙΙΒΕΙ ΙΟΕ ΑΙDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ.

ΒΕΝΙGΝΕ LΕΟΤΟR.

Compellabo te hic in limine, sed paucis, accipe Constanti

num, et pro beneficio, si non gratiam, certe favorem redde.
nihil praeter istum peto, neque magis in proclivi quicquam tibi
dare. scias autem unde habeam. descripsi ante quattuor annos ex
codice qui est in bibliotheca Palatina et Ioannis Βaptistae Εgnatii
olim fuisse perhibetur, sed neque dissimulandum hic censeo quam
multum hoc ipso nomine debeam viro amplissimo, Georgio Lingels
hemio, Serenissimi electoris consiliario, gui ut in literas et literatos
omnes et in me privatim egregie affectus est, omnem illam instru
ctissimam bibliothecam pro arbitrio tractandi veniam mihi a prin
cipe suo impetravit. φuin accessit huc quoφue comitas ν. c. Iani
Gruteri, eius praefecti, per φuem liber mihi φuotidie ad eam ac
cessus patuit. φuo beneficio adeo me quidem uterque sibi devinxit
ut publice id hic profitendum existimaverim. ago igitur gratias quas
possum maximas, quas tu φuoque agas licet, siguidem operis huius
editione gratiam a te ullam ego inivi. hoc volebam nescius me esses.
vale et, φuisquis es, aeternitatem cogita.
ΕΧ ΒΑΝΙΟURΙΙΙΟΕΙΜΡΕRΙΟ SUΟ ΟRΙΕΝΤΑLΙ
ΡRΑΕΕΑΤΙΟΝΕ.

Ρrima parte, in qua de divisione provinciarum imperii Romani

in themata, necnon de provinciis ac urbibus imperatori Cpolitano
olim subiectis, continetur Constantini Ρorphyrogeniti liber unus de
thematibus Οrientis et alter de thematibus Οccidentis, necnon Ηie
roclis grammatici Synecdemus, his autem duobus libris Porphyro
genitus ita themata describit (olim φuippe θέμα idem quod legio
dicebatur; deinde θέματα appellatae provinciae, in quibus legiones
in praesidiis locatae erant) ut terras in φuibus locata fuerunt, adeo
φue populos quibus partim cognomina sua debuerunt, insertis anti
φuitatibus narrationibusque variis commemoret. liber prior in
Οriente i. e, in Αsia cum minori tum etiam maiori, posterior in
0ccidente i. e, in Εuropae provinciis, Τhracia Μacedonia Ηellade
Peloponneso et nonnullis aliis imperio Cpolitano subiectis locis, the
mata complectitur, horum priorem Vulcanius primus publici iuris
Ιecit ex sua bibliotheca, Latina versione et notis brevioribus illu
stratum, Lugduni Βatavorum, per Franciscum Raphelengium, a. 1588,
in 8. iterum prodiit idem liber cum variis lectionibus emendationi
bus ac supplementis ex ms codice Regio, studio ac opera Federici
Μorelli, in operibus Constantini editis ibidem, ex officina Εlzevi
riana, a. 1617, in 8. alterum vero Porphyrogeniti librum, nimi
rum de thematibus 0ccidentis, idem Μorellus primus edidit ex co
dice ms bibliothecae Regiae cum Latina interpretatione ac notis, in
operibus Constantini, laudato loco *). hunc autem utrumque Por
phyrogeniti librum, ad illustrandam rem Βyzantinam pernecessarium,
collatum cum codice ms Regio bombycino n. 2431, ante quingentos
annos circiter scripto, hic cum nostra Latina interpretatione et
animadversionibus emendatum ac illustratum iterum proponimus, spe
rantes inde aliquid lucis et historicis et geographis accessurum.

*) Τhemata utraque nuno ad cod. Ρaris. Reg. 854 (fol. 105-120)

contulit Εduardus Simson. Ι. Β.
10 ΕΧ ΒΑΝΙΟURΙΙ ΡΕΑΕΕΑΤΙΟΝΕ.

Ρarte autem secunda habetur inprimis Fiber Constantini Ρor

phyrogeniti ad Romanum filium, φui quidem a Μeursio titulo
de administrando imperio donatur. in hoc antem opere, dum
imperii prudenter administrandi rationem praescribit Porphyrogenitus,
plurimarum gentium φuae Cpolitano imperio formidabiles erant,
Patzinacitarum Russorum Βulgarorum Τurcarnm Saracenorum Dal
matarum Chrobatorum Slavorum Francorum Ιtalorum et aliorum,
terras origines mores et gesta describit, ita ut in eo summam totius
imperii, sociorum omnium foedera, hostium vires rationes consilia
explicaverit: atque adeo operis huius argumentum tan historicum,
qaam politicum est, ut ipse in prooemio docet Constantinus. prodiit
primum hoc opus Graece et Latine interprete Iο. Μeursio et cum
eius notis brevioribus, Lugduni Βatavorum, Ιο, Βalduini ypis,
Lud. Εlzevirii impensis, a. 1617, in 8. φuam autem ipse operam
Constantino navaverim in hac nova editione, licet planum sit ei φui
utramque invicem contalerit, breviter tamen exponam. inprimi»
textum Graecum contuli cum codice ms membranaceo bibliothecae
Regiae, optimae notae, n. 2661, φuem annis abhinc circiter φuin
gentis scriptum fuisse aiunt. innumerabiles mendas, quibus Μeur
siana editio undique scatebat, sustulimus, loca corrupta ac mutila,
quae plurima erant in textu Graeco edito, ex eodem ms Regio sar
cίvimus. praeterea capat 23 de Iberia et 24 de Hispania, φuae
Μeursius uίpote nimis corrupta, ut ipse in notis ait, sine interpre
tatione Latina reliquerat, Latina fecimus. deniφue versionem
totius libri multis in locis emendavimus auximus, totumque opus
animadversionibus illustravimus quanti autem faciendum sit hoc
Porphyrogeniti opus, in φuo plurima habentur historicis ac geogra
phis vel ignota vel ab eis silentio praetermissa, memo vel medio
criter doctus ignoral.
 ΤΟΥ ΣΟΦΩΤΑΤΟΥ εμΣιμεΩΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΝΗΤΟΥ

περί των θεμάτων των ανηκόντων τη βασιλεία των Ρωμαίων, Ρ 1

πόθεν έσχον τάς ονομασίας, και τί σημαίνουσιν αι τούτων προσ

ηγορία, και ότι τα μεν αυτών αρχαΐζουσι, τα δε νέαν έκτήσαντο
την προσηγορίαν. Ρ2
5 Ου κατά την τών πολλών υπόληψιν, ώς έμοί καταφαίνεται,
ή των θεμάτων εγένετο προσηγορία, ουδε γάρ παλαιά τίς έστιν,
ουδέτις των ιστορίας γραψάντων εμνήσθη τοιαύτης ονομασίας ώς
λέγεται νύν αλλά πρώην και κατ' αρχάς τάγματά τινα και λε
γεώνες υπήρχον αναγεγραμμέναι κατ' έθνος, ώς ή λεγεών ή των
10τεσσαράκοντα μαρτύρων ελέγετο κεραυνοβόλος, και άλλη ΠΙαρ
έnscr. τού - Πορφ. ] φιλοπόνημα Κωνσταντίνου υιού βασιλέως
Λέοντος του σοφού Αi. e. codex Regius a Μorello, deinde a
Βandurio ad editionem Vulcanianam (V) σοllatus quem addunt
titulum ΠΕΡΙ ΘΕΜΑΤΩΝ, omisi, tituli esse ratus ea quae infe
runtur, περί των θεμάτων - προσηγορίαν. 1 των anto Ρ.
οπη C i. e. codex Paris. Reg. 854 2 πόθεν ] και πόθεν Α
5 τών om C 7 της τοιαύτης C 9 ή των om Α 10 ελέ
γετο κεραυνοβόλος add Α

SΑΡΙΕΝΤΙSSΙΜΙ ΙΜΡΕRΑΤΟRΙS

ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ
ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒΕR ΡRΙΜUS.

de thematibus , φuae ad Romanum imperium spectant , acturi, et

τιnde appellationem duxerint, et hae ipsae appellationes ηuid signifi
cent, et quod nonnulla themata antiquum retimeant nomen, alia vero
novicium ac recens nacta sint.
Τhematum appellatio, ut mihi quidem videtur, nequaquam eam
φuam multi opinantur originem habet, siquidem neque antiqua est, ne
φue quisquam eorum qui historias condidere eiuscemodi appellationis,
φuae nunc in usu est, mentionem facit. olim vero et ab initio turιuae
φuaedam ac legiones per singulas provincias distributae erant, quenad
modum legίο quadraginta martyrum dicebatur fulminatrix et alia Μar
12 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ

μαριτών και άλλη Πισιδική και ετέρα Θετταλική και άλλη άλλως
ώνομασμένη, υπό δούκα και ηγεμόνα τυγχάνουσαι, πολλάκις δε
και πραιπόσιτον και ταύτα πότε; ότε οι βασιλείς μετά του λαού
/ Αν -ν • • -' ". -

επεστράτευον και τους ανταίρουσι τον της Ρωμαϊκής δουλείας ζυγόν

επετίθεσαν και μικρού δείν πάσαν την οικουμένην επολιόρκουν 5
γ. -ν W X. Α' C C "-" 2 Α α C

ατακτούσαν και αντιλέγουσαν, ώς ο Καίσαρ Ιούλιος, ώς ο σεβα

\ )) C C -- w - (. C C Α"

στός Αύγουστος, ώς ο Τραϊανός εκείνος ο περιβόητος, ώς ο μέ

γας εν βασιλεύσι Κωνσταντίνος και Θεοδόσιος και οι μετ' εκείνους 5.
τον χριστιανισμόν και την θεοσέβειαν ασπασάμενοι. ουκ ήν γάρ
2 και Α' Υ , Α' Α' ν "

εικός
θ
βασιλέως
5»,
επί στρατοπέδου": παρόντος
- C. ε ίλ
στρατηγόνόλδιατάττε- 10
Χ. Λ ν " w Α Α' - ν ν -

συαι υφηγεμονας γαρ και ταξιαρχας ετελουν, και ολα τα των

πολεμίων
ιεί
-
πράγματα
ραγματ επί τή η του βασιλέως
&
ιε(ως βουλή
Υ
"!] απεκρέμαντο,
>
κρέ!
-»
και w Α. \ c / «" - -
»
-

πάς ο λαός εις ένα και μόνον τον βασιλέα έωρα, ότε δε του στρα
Α' -w

τεύειν οι βασιλείς απεπαύσαντο, τότε και στρατηγούς και θέματα

διωρίσαντο
-ν /
και εις τούτο κατέληξενή των Ρωμαίων αρχή μέχρι 15
-

της σήμερον, νυνι δε στενωθείσης κατά τε τάς ανατολάς και

δυσμάς της Ρωμαϊκής βασιλείας και ακρωτηριασθείσης από της
- C -

αρχής Ηρακλείου του Λίβυος, οι απ' εκείνου κρατήσαντες, ουκ

Υ., Α' - - "-

έχοντες όποι και όπως καταχρήσoνται τή αυτών εξουσία, εις μι

2 τυγχάνουσα V cum Βandurio, Α invito 3 και ante πρ.
add Α πότε; ] ποτέ, vulgo 6 θαυμαστός V 12 πολέ
μων ? 13 εις add Α 15 ταύτα V μέχρις C 16 της ]
και V στενωθείσης της Ρωμαίων αρχής ήγουν της Ρωμαϊ
κής βασιλείας και ακρωτηριασθείσης κατά τε ανατολάς και δυσμάς
από Α

maritarum, alia Ρisidica, alia Τhessalica, alineqne aliter nuncupatae;

qnae ducibus et praefectis, saepe etiam praepositis snbditae fnerunt.
atque haec quidem olim, cum imperatores una cum populo expeditiones
facerent, et in eos qui Romanae servitutis ingum detrectabant copias
ducerent, ac totum fere orbem terrarum renitentem reluctantelnque subi
gerent, φuemadmodum Iulius Caesar, ut venerabilis ille Αugustus, ut
celeberrimus ille Τraianus, ut magnus ille imperator Constantinus, et
Τheodosius, et qui post illos Christianam religionem ac divini numinis
culturn sunt amplexi. neque enim par erat ipso imperatore in exercitu
versante praetorem designari, si quidem sub ducibus et centurionibus
degebant, omniaque hellica negotia ab imperatoris voluntate pendebant,
et populi totius oculi in unum ac solum imperatorem erant coniecti.
cum vero imperatores expeditionibus interesso desierunt, tum demum
raetores et themata constituta. atque lianc μuidem rationem Romanum
imperium in hodiernun usque diem tenuit. verun nunc, cum Romano
rum principatus seu Romanum imperium angustius sit factum, et extre
mis aliquot provinciis tan orientem φuam occasum versus sit mutila
tum ab imperio Ηeraclii Liby ci. φui post eum regnarunt, cum non ha
bcrent ubi aut quouodo potentiam dominatιunque suun exercerent, in
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 13
C -' Ψ. -ω

κρά τινα μέρη κατέτεμον τήν εαυτών αρχήν και τα τών στρατιω
- - - Α' C

τών τάγματα μάλιστα, και ελληνίζοντες και την πάτριον και Ρω

-- -- ν /

μαικήν γλώτταν αποβαλόντες, λογγίνους γάρ έλεγον τους χιλιάρ Α' /

χους, και κεντουρίωνας τους εκατοντάρχους, και κόμητας τους

- - C

5 νύν στρατηγούς, αυτό γάρ το όνομα του θέματος Ελληνικόν έστι

* Χ C •• Α' Χ. Μ. ν' Υ "- "
και ου Ρωμαϊκόν, από της θέσεως ονομαζόμενον,
- 3. Λ- -ν ν

Α'
Πρώτον μεν ουν του καλουμένου Ανατολικού, ει δοκεί, μνη
μονευσωμεν.

Πρώτον θέμα το καλούμενον Ανατολικόν.

10 Ανατολικόν τοίνυν το θέμα καλείται ουχ ότι της άνω και
πρώτης ανατολής εστίν, όθεν ανίσχει ο ήλιος, αλλ' ότι προς
ημάς τους κατοικούντας το Βυζάντιον και τον της Ευρώπης τόπον Ρ 3
λέγεται ανατολικόν προς δε τους κατοικούντας την Μεσοποτα
μίαν Συρίαν και την μεγάλην Ασίαν, εν ή κατοικούσιν Ινδοί και
15 Αιθίοπες και Αιγύπτιοι, λέγεται δυτικόν μέσον και Ασία μικρά,
ή γάρ ανατολή, καθώσπερ έφημεν, Ινδών εστι και Αιθιόπων και
Αίγυπτίων και των λοιπών τών την ανατολήν κατοικούντων, όμως
"να μη μακρολογώμεν και δοκώμέντισι τερατεύεσθαι περί της τών
1 τινα οm C 5 νυνι Ο γάρ om C 6 τής om C
7. Πρώτον - 9 Ανατολικόν ] haec vulgo supra ponunt, post
την προσηγορίαν, p. 11. 4, ΑΟ φuidem ita concepta, την
προσηγορίαν, ει δοκεί, του καλουμένου θέματος ανατολικού μνη
μονεύσωμεν. Πρώτον κ. τ. λ. pro titulo V: ενταύθα της ανατο
λής θέματα ήγουν της μικράς ασίας. 10 το on C 12 την
της Ευρώπης γήν V 15 δυσικόν C 16 έφην V 17 οικούν
των C

parvas aliquot partes imperium suum ac militum turmas secuerunt, et

tunc maxime Graecum sermonem affectabant, patrium vero ac Roma
num repudiabant, longinos quippe vocabant qui mille militibus, et cen
turiones qui centum praeerant, et comites φίios nunc strategos. ipsum
enim thematis nomen Graecum est, non Romanum, από της θέσεως,
hoc est a positione sive locatione ita nuncupatum.
Primum quidem, si videtur, thematis Αnatolici cognominati men
tionem faciemus.

Ρrimum themα Αnatolicum αppellatum.

Αnatolicum igitur thema appellatur non quod superioris illius ac
primi Οrientis sit, unde sol oritur, sed quod nostruin, qui Βyzanti:
habitamus, et totius Εuropae respectu, Αinatolicum, id est Οrientale
dicatur: respectu vero eorum gui Μesopotamiam Syriam et magnam
Αsiam habitant, in qua degunt Ιndi et Αethiopes et Αegyptii, dicitur
Οccidentale φuod interiacet et Αsia minor. Οriens quippo. ut diximus,
Ιndorum est et Αethiopum et Αegyptiorum et reliquoruήι φui Οrienterή
iicolunt, at vero me prolixiores simus et videaluur nonnullis monstrosa
 14 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙΡΟRΡΗΥΡΟGΕΝΙΤΙ

θεμάτων ονομασίας, εν συντόμω ερούμεν ώς έχει αυτή η αλή

θεια.

Το τοίνυν Ανατολικόν θέμα, ώς νύν ονομάζεται, εκ πέντε

εθνών την όλην κατοικίαν έσχηκεν. αρχήν γάρ αυτού από της
κωμοπόλεως της ονομαζομένης ΙΜηρού πεποίηται, και λέγεται 5
Φρυγία Σαλουταρία, έως του Ικονίου, τα δε πρόσoικα των
Ισαύρων τα προς τον Ταύρον καλείται Λυκαονία, τα δε προς
θάλασσαν και τον νότον, και τα του καλουμένου Ψυχρού όρη,
και έως αυτής Ατταλείας, καλείται Παμφυλία, τα δε άνω και
μεσόγαια καλείται Πισιδία, τα δε από του Ακροϊνού και μέχρι 10
του Αμωρίου καλείται Φρυγία Πακατιανή, τα δε προς θάλασ
σαν νεύοντα και διορίζοντα την Καρίαν καλείται Λυκία. όσα μεν
ούν εισί μεσόγαια και πρόσoικα τό Ταύρω και διήκοντα μέχρι τών
ορίων Καππαδοκίας, καλείται Ανατολικά μέρη γάρ εισι του
Ανατολικού θέματος, ενταύθα τοίνυν το του Ανατολικού θέμα- 15
τός έστι πέρας, αρχήν μεν έχον από της ΙΜηρού, ή έστι τέλος
του Οψικίου, τερματίζον δε μέχρι τών ορίων Ισαυρίας προς μη
κος προς δε πλάτος έχει μεν εξ αριστερών μέρη τινά του Βου
κελλαρίου και την αρχήν της Καππαδοκίας, προς δε δεξιάν τήν τε
Ισαυρίαν και την αρχήν των μερών του Κιβυρραιώτου. 20

1 συντομώτερον V 6 Φρύγη Α, Φρυγίας V Σαλουτα

ρίας ΑV 9 αυτής ] της C 10 Κροϊνού V 11 και
πατιανή ΑC, καπατιανής Vulcanius et Βandurius. sed Βandurius
in animadvers. ut editum est. 14 ανατολικόν ΑC 16 μι
κρού Α

dicere de thematum appellatione, breviter rei ipsius, ita ut sese habet,

veritatem exponemus.
Αnatolicum itaque thema , ut nunc appellatur, a qninque gentibus
totum incolitur. initium enim a Comopoli, ηuae dicitur Μerus, sumit,
et vocatur Phrygia Salutaris, Iconium usque. finitima vero Isauris
Τanrum versus appellantur Lycaonia, φuae vero ad mare, ad austrum
et ad montes Frigidi cognominatos vergunt, Αttaliam usque, Pamphylia
nuncupatur. ulteriora autem et mediterranea Ρisidia dicuntur; guae vero
ab Αcroino Αmorium usque, Ρhrygia Pacatiana vocatur. at quae ad
πmare vergunt et Cariam disterminant, Lycia dicitur. ηuaecunque igitur
καιunt mediterranea et finitima Τauro et ad montes Cappadociae usque
pertingunt, Αnatolica nuncupantur, partes siquidem sunt Αnatolici the
πmatis. his igitur limitibus Αnatolicum thema terminatur, initium quidem
habens a Μero, φuae est finis Οbsequii, pertingens vero in longitu
dinem ad monιes Ιsanriae usqπe. φuod atitem ad latitudinem attinet,
habet guidem a sinistra partes quasdam Βuccellarii et initium Cappa
«lociae, ad dextram vero Isauriam et initium partium Cibyrraeotici
thematis.
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 15

Ιδού τοίνυν το θέμα το Ανατολικόν και κατ' αρχάς μεν

ούκ ήν ούτως, αλλ' εις χιλιαρχίας και πεντακοσιαρχίας και έκα
τονταρχίας και πεντηκονταρχίας διήρητο το τάγμα το στρατιωτι
κόν, είς δέ τις ανθύπατος εκράτει τών όλων ταγμάτων, ώσπερ
5 επί των κάτω χρόνων, και έως Ιουστινιανού, μάγιστρος επέμπετο
τοις τάγμασιν έξαρχος, και μάρτυς ο εν Σμύρνη κείμενος τάφος
Ποπλίου τινός ανθυπάτου, γράφων ούτως "Πόπλιος ανθύπα
τος άρχων Ιωνίας Φρυγίας Αιολίδος Μηονίας Λυδίας Ελλη
σπόντου Μυσίας Βιθυνίας Ταρσίας Γαλατίας Μαρυανδυνών
10 Πόντου Παφλαγονίας Καππαδοκίας μικράς και μεγάλης Ισαυ Ρ4
ρίας τε και Λυκαονίας, και μέχρι τών ορίων του Ταύρου και
της μικράς Αρμενίας." ιδού αρχή ενός ανθυπάτου. εγένετο
δε εν τοις κάτω χρόνοις άλλος τις στρατηλάτης την αξίαν πατρί
κιoς, τoύνομα Ιορδάνης, ου τινός εισι τα αργυρά μινσούρια τα
15 ανάγλυφα, άπερ κείται εν τώ βασιλικό βεστιαρίω, επιγραφήν
έχοντα τοιάνδε Ιορδάνου στρατηλάτου της ανατολής και των
λοιπών εθνών τών υπό την μικράν Ασίαν." και ουτος γάρ μό
ναρχος ήν της αυτής ανατολής, ήνθει δε και ευδοκίμει επί των
ημερών Αρκαδίου του βασιλέως, ώς oύν προείπομεν, το νύν
20Ανατολικόν καλούμενον θέμα υπό πέντε εθνών κατοικείται, Φρυ
γών Λυκαόνων Ισαύρων Παμφύλων Πισιδών. κατ' έθνος ούν

2 και εκατονταρχίας και πεντηκονταρχίας add Α 7 πουπλίου

ΑV et mox πούπλιος 9 μαριανδινών C 14 αργά Α 15 ανώ:
γλυφα C κείνται C β. και επιγραφήν Ο 16 έχον V
18 της ανατολής ήγουν μικράς Ασίας V

Ηabes itaqne thema Αnatolicum. atque initio ηuidem res ita se

non habuit, sed agmen militare dividebatur in praefecturas, quarum aliae
mille, aliae φuingentis, aliae centum, aliae vero auinquaginta capitibus
constabant, unus vero quidam proconsul praeerat omnibus agminibus,
φuemadmodum posterioribus temporibus, etiam ad Iustinianum usque
mittebatur magister agminum praefectus, cuius rei fidem acit monu
πιentum. φuod Smyrnae positum est Publio cuidam proconsuli, cum hac
inscriptione Publius.. procos. praefectus. Ioniae Εhrygiae Αeolidis
Μeoniae Lydiae Ηellesponti Μysiae Βithyniae Τarsiae Galatiae
Μariandynorum Ρonti Ρaphlagoniae Cappadociae minoris et maioris
Ιsauriae et Lycaoniae, et usque ad montes Τauri et minoris Αrmeniae."
babes praefecturam unius proconsulis. fuit auten posterioribus tempo
ribus alius quidam dux agminum, dignitate patricitis, nomine Iordanes,
εαias sunt albae lances sculptiles, quae in regio vestiario asservantur,
εum hac inscriptione,"Ιordahi praefecti agminum Οrientis et reliquarumί
gentium Αsiae minoris." erat enim hic monarcha ipsius Οrientis. floruit
autem et claruit temporibus Αrcadii imperatoris. Αnatolicum igitur
ίhema a quinque,. uti diximus, gentibus incolitur, Phrygibus videlicet
Lycaonibus Ιsauris Pamphyliis eί Pisidis. singulae auten gentes suum
16 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΒΟΟΕΝΙΤΙ
Υ - Υ 2 / «" 3' Υ " w Α Α- \ Ψ

αυτών ήν αρχηγός, ότε ήσαν ελεύθεροι και προ του τον ζυγόν
ν ν ) ν Υ Αν Υ 2 Σ) ν w C •• Α' Α'

και την αρχήν εμπεσείν επ' αυτούς την Ρωμαϊκήν, εμπεσόντος

δε του των Ρωμαίων ζυγού και αυξηθείσης της βασιλείας αυτών
έδουλώθησαν άπαντες και εγένοντο συμμιγείς υπό μίαν αρχήν,
διηρέθησαν δε και εγένοντο θέματα, ότε ή τών Ρωμαίων αρχή 5
- -' " -ν

παρά των αθέων Αγαρηνών ήρξατο κολοβούσθαι και ακρωτηριά

ζεσθαι και συστέλλεσθαι κατά μικρόν, και έως μεν Ιουστινιανού
-" / C w 2 Α 5. α" Α - Α"

του βασιλέως υπό μίαν αρχήν ήσαν άπαντες, και της Μαυρικίου 3'
βασιλείας και μάρτυς αυτός Βελισάριος, δς ήν μονοστράτηγος
- " -

όλης ανατολής, επαν δε ήρξαντο οι Αγαρηνοί εκστρατεύειν κατά 10

"Ρωμαίων
Η και διαφθείρειν
φυειρ τάςς κωμας
κώμας και
και πόλ
πολεις υτών,
αυτων, ηναγκά
ηναγκα
C ν W Αν Α - 2 ν ν " Ώ /

σθησαν οι κατά καιρον βασιλείς τέμνειν εις μικρά την μίαν αρχήν
ησαν οι κατά καιρο και τιμνια τις μικρα την οχη",
και το μεν απένειμαν στρατηγώ τινι και εκάλεσαν Ανατολικόν,
- C - - Α

διότι, ώς προείπομεν, προς ημάς τους κατοικούντας το ΒυζάντιονΑν 3.

προς ανατολήν κείται, το δε παλαιόν κατά έθνος ήν αρχηγός, 15
Υ Α' w c 3 », ? - Αν 2/ w / Υ.,

επολιτεύοντο δε ώς ήν έθος αυτοίς, άλλοι μεν δημοκρατίαις άλ

- C Α' Αν

λοι δε τυράννους υποταττόμενοι υπό δε την των Ρωμαίων βασι

λείαν γενόμενοι εις επαρχίας διηρέθησαν και ηγεμονίας και δου
κάτα και τους καλουμένους κονσιλαρίους, τουτέστι βουλευτάς.
Σ; -' C -ν -ν

ήσαν δε καί τινες αυτών πρίγκιπες, ώς εν τοις των αγίων μαρτυ- 20

" - ι τ

ρίοις διεγράφη, αλλά μην και σκρινιάριοι. ύπαρχοι δε ήσαν

διττοί, έτεροι μεν πραιτωρίων έτεροι δε πόλεων και οι τών πρα: -
2 αυτοίς C 3 τών om C 11 χώρας V 13 απένει
μον V et Βandurius 17 ύπατευόμενοι V
habebant principem, dum adhuc liberae essent et priusquam iugo Ro
mani imperii subderentur; at immisso iis Romanorum iugo auctoque
eorum imperio, omnes in servitutem redacti et permisti sub uno impe
rio fuere. divisae vero sunt factaque ex eis themata, cum imperium
Romanum ab impiis Αgarenis convelli mutilari et in angustum redigi
coepit. et quidem ad Iustiniani et Μauricii imperium usque omnes
gentes sub uno itnperio erant, cuius rei testis est Βelisarius ipse, qui
solus universi Οrientis imperator fuit. cum vero Αgareni Romanos bello
infestare eorumque vicos ac urbes devastare coeperunt, coacti fuere
subsecuti imperatores unum imperium in exiguas portiones partiri. at
que hanc quidem tribuerunt praefecto cuidam, et vocarunt Αnatolicam,
quod, ut antea dixi, respectu nostrum, φui Βyzantium incolimus, orien
tem versus sita sit. olim vero singulae gentes suum habebant princi
pem, et patriis legibus ac moribus regebantur, alii quidem populi demo
oratiae, alii regiae administrationi subiecti. verum a Romanis subacti
in provincias divisi fuerunt et in praefecturas et ducatus, et in eos φui
vocantur consiliarii, hoc est βουλευταί consultores. erant porro etiam
quidam eorum principes, uti in actis sanctorum martyrum scriptum le
gitur, guin et scriniarii. praefecti autem erant duorum generum, alii
ψuideru praetoriorum, alii vero urbium, ac praefecti quidem praetorio
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 17

τωρίων διηκόνουν τους βασιλεύσι στρατεύoυσι, και τας των στρα

τιωτών τροφάς εξ ετοίμου παρέχοντες, τά τε των βασιλέων άπλη
κτα διευθετούντες και τας οδούς εκκαθαίροντες και ταύτα μεν
τα των Ρωμαίων ότε δε Πέρσαι έκράτουν και μετ' αυτούς ΙΜα
5κεδόνες, εις σατραπείας ήν διηρημένη ή πάσα Ασία, και σα
τράπης μεν ήν Λυδών, έτερος δε Φρυγών, άλλος δε Ιώνων, έτε Ρ 5
ρος δε Παμφύλων, άλλος δε Καρών, άλλος δε Παφλαγόνων,
άλλος δε Βιθυνών, και απλώς πάσα ή Ασία μικρά καλουμένη,
ώς έδόκειτώ Πέρση κάπειτα τους Μακεδόσι, διεμεμέριστό τε και
10 διετάττετο, και άλλος μεν των δημοσίων πραγμάτων ήρχεν, άλλος
δε των στρατιωτικών, και ταύτα μεν επί τοσούτον.
Ενταύθα τοίνυν έστω το πέρας του της ανατολής θέματος.
οι δε λεγόμενοι ίτουρμάρχαι
ε
εις υπουργίαν
2%:/
ν -
των στρατηγών ετά
Υ ό Υ» c > C

χθησαν σημαίνει δε το τοιούτον αξίωμα τον έχοντα υφ' εαυτόν

15 στρατιώτας τοξοφόρους πεντακοσίους και πελταστάς τριακοσίους
και δεξιολάβους εκατόν, ούτως γάρ κείται εν τη βίβλω Ιωάννου
Φιλαδελφέως του καλουμένου Λυδού.
Θέμα δεύτερον το καλούμενον Αρμενιακόν.
Α' * Ψ

2"
Το θέμα το καλούμενον Αρμενιακόνου κύριον έχει το
2 Α Υ " C Α' 2. \ 2 4

20 όνομα, ουδε αρχαία τίς εστιν ή τούτου προσηγορία, αλλά από

1 στρατιών V .4 τα τών om V , 5 Ασία] βασιλεία ΑG , 7παμ

φυλίων Α δε ante Παφλαγόνων add C 20 αρχή C

rum inserviebant imperatoribus expeditionem facientibns, commeatum

exercitui prompte procurantes , et imperatoria tentoria componentes, et
vias purgantes et haec φuidem Romanorum. guando vero Persae in
perium obtinebant et post hos Μacedones, universa Αsia in satrapias
divisa erat. atque alius quidem erat satrapa Lydorum, alius Ρhrygum,
alius Ιonum, alitis Pamphyliorum, alius Carum, alius Paphlagonum, alius
Βithynorum, et ut verbo dicam, universa Αsia, minor dicta, prout Ρer
sis visum erat et postea Μacedonibus, divisa administrataque fuit. at
que alius φuidem rebus civilibus praeerat, alius vero militaribus. atque
haec quidem hactenus.
Εt hic finis esto de themate Αnatolico. ceterum gui dicti sunt
τουρμάρχαι, ad ministerium praefectorum instituti sunt. . significat vero
eiuscemodi dignitas eum φui praeest sagittariis quingentis, soutatis tro
centis, stipatoribus centum. ita enim habetur in libro Ioannis Philadel
Ρhensis, qui dictus est Lydus.
Τhemα secundum, dicturn Αrmenίαcum.
Αrmeniacum guod dicitur thema, propriam appellationem non babεί.
neque enim vetusta est haeo appellatio, sed eam a vicinis atque finiti
Const. Ρorph.
18 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ
4-" '

των ομορούντων και συνοικούντων Αρμενίων την προσηγορίαν

εκτήσατο. δοκώ δε ειπείν ότι επί Ηρακλείου του βασιλέως και
ν / " Υ"

τών
Α
κάτω
Ψ'
χρόνων την τοιαύτην προσηγορίαν
Λ. 4τ α λ
εκληρονόμησεν ούτε
C ί Α' -" Υ Α'

γαρ Στράβων ο γεωγράφος της τοιαύτης ονομασίας εμνήσθη, κα

Α' Α - -

τοι Καππαδόκης ών το γένος, εξ Αμασείας της πόλεως, ούτε 5

Μένιπποςς οο τους σταδιασμούς της
τους σταδιασμούς όλης οικουμένης
της όλης οικουμένης απογραψάμε
άπογραψάμ -- ζ

νος, ούτε μήν Σκύλαξ ο Καρυανδηνός, ούτε Παυσανίας ο Δαμα

σκηνός, ούτε άλλος τις τών ιστορίας γεγραφότων, και φαίνεται
Α' C Α' Υ !.. • 2/ W Α' Υ" \ Υ

νεωτέρα ή τοιαύτη ονομασία ούτε γάρ Προκόπιος ούτε μήν Αγα - Α'

θίας ούτε Μένανδρος ούτε Ησύχιος ο ιλλούστριος εμνημόνευσαν 10

του τοιούτου ονόματος, οι τά χρονικά συντάξαντες επί της Ιου
στινιανού βασιλείας, την γαρ Καππαδοκίαν οι παλαιοί εις τρία
τέμνουσι μέρη, είς τε Καταονίαν την από Μελιτηνής αρχομένην,
Α «Ν 2 Α -ν - " Ψ χ ν 2 ν ν

και την από του Ταύρου Ταυρικήν ωνομασμένην, και αυτήν την
* Τ- Α - -ν

μεσόγαιον, ενή Καισάρεια ή πόλις των Καππαδοκών μητρόπολις 15

Ιδρυται, καλούσι δε οι παλαιοί μεγάλην τε και μικράν Καππαδο
" Λ. ν * Υ Ν. / 4 - / w "r

κίαν, μεγάλην μεν την από Καισαρείας τε και του Ταύρου και έως
- -ν Α' " -

της Ποντικής θαλάσσης, ήν διορίζει Αλυς μεν ποταμός εκ δυσμών,

ΙΜελιτηνή δε εξ ανατολών και αύτη μεν ή μεγάλη Καππαδο
κία, και τούτων μάρτυς Πολύβιος o την Ρωμαικήν ιστορίαν 2ο
γεγραφώς, ός διορίζει την Καππαδοκίαν από τε Ταύρου και Λυ
καονίας και έως της Ποντικής θαλάττης και αυτή γάρ ή Νεοκαι
2 δε om C 3 προσηγορίαν οm C , 7 ούτ' αυτος Παυσα
νίας ο Δαμασκηνός V, idque post γεγραφότων 8 συγγεγραφό
των C 9 ούτε γάρ] ουδε γάρ C 10 έμνημόνευσεν V 14 ταυ
ρωνικήν Α 21 τε] του C
mis Αrmeniis accepit. imo vero dixerim sub Heraclio imperatore huius
cemodi appellationem sumpsisse. nam neque Strabo geographus eius
vocis mentionem fecit, Cappadox alioqui genere, ex Αmasea urbe; ne
que Μenippus, φui totius orbis terrarum per stadia dimensionem con
scripsit, neque Seylax Caryandenus, neque Ρausanias Danascenus. sed
ηeque alius guisquam eorum qui historiam scripserunt. atqui recentio
rem esse hanc appellationem ex eo colligi potest, quod neque Ρrocopius
neque Αgathias neque Μemander neque Ηesychins illustrius ullam huius
nominis mentionem faciant, licet ipsi historiam Iustiniano imperante
conscripserint. Cappadociam enim veteres in tres partes secuerunt,
videlicet in Cataoniam, φuae a Μelitena initium accipit, et in eam quae
a Τauro monte Τaurica nuncupatur, nec non in regionem ipsam medi
terraneam, in qua et Caesarea urbs est, Cappadociae metropolis. vete
res autem maiorem et minorem Cappadocialn appellant, ac maiorem qui
aem a Caesarea et Τauro ad Ρonticum mare usque, φuam terminat
Ηalys quidem fluvius ab occasu, Μelitene vero ab oriente. atque haec
quidem est maior Cappadocia, ut testatur Polybius, qui Romanam hi
storiam scripsit, φui quidem terminat Cappadociam a Tauro et, Lycao
nia ad Ρoliticum mare usque, ipsa siquidem Νeocaesarea et Colonea et
 ΙDΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 19

σάρεια ή τε Κολώνεια και η Μελιτηνή σύμπασα Καππαδοκία λέγε

ται, έστι δε το όνομα Περσικόν Πέρσης γάρ τις ανήρ - εν Ρ 6

κυνηγίω Αρταξέρξη τώ βασιλεί, ή ουκ οίδα άλλω τινί, λέων

προσαπαντήσας του ίππου του βασιλέως εδράξατο και κατά τύ
όχην ευρεθείς ο Πέρσης εν τώ του θηρός συναντήματι, τον ακινά
κην σπασάμενος ερρύσατο τον βασιλέα παρά μικρόν κινδυνεύοντα
και τον λέοντα έθανάτωσεν ούτος ούν ο Πέρσης επί τινoς όρους
υψηλοτάτου αναβάς, και πάσαν την γήν περισκοπήσας όσην
οφθαλμός ανθρώπινος περιβλέπει κατά τε ανατολάς και δυσμάς
10άρκτον τε και μεσημβρίαν, δωρεάν παρά του βασιλέως πάσαν
ειληφε. ταύτα δε ιστορεί Πολύβιος, και κατοικείται προς μεν
Κολώνειαν παρά Αρμενίων, προς δε την μεσόγαιον, όπουπερ έστιν
ή Αμάσεια και ο λεγόμενος Δαζυμών, παρά των καλουμένων
Λευκοσύρων όμως πάντας τους Καππαδόκας, και τους μέχρι
15 θαλάττης της Ποντικής κατοικούντας, Ηρόδοτος Λευκοσύρους
καλεί, προς αντιδιαστολήν των Σύρων τών επέκεινα του Ταύρου
και Κιλικίας οικούντων, Μελανοσύρων προσαγορευομένων, μικρά
δε Καππαδοκία ή νύν χρηματίζουσα εις θέμα, ήτις όμορός έστι
-Λυκαονίας και διαβαίνει μέχρις αυτής Καισαρείας, πλατύνεται
20 δε έως αρχής των Βουκελλαρίων, καταλήγει δε προς ανατολάς
μέχρις αυτής Ροδεντού και του φρουρίου του καλουμένου Λούλου
και αυτής Ποδενδού, τα δε επέκεινα της Κιλικίας εισι μέρη, ών
απάρχεται ή Ταρσός και η Μόψου εστία και Αδανα, και ήδε
4 προσυπαντήσας C τον ίππον C 9 τε add Α 21 μέχρι C
22 σπoδεν δού V 23 ωδε V

Μelitene universa Cappadocia appellatur, est vero nomen Persicum:

nam cum Αrtaxerxi regi, aut nescio an alteri cuidam, Ιeo intervenan
dum occurrisset eiusque equum invasisset, oblatus casu Persa quidam
in hoc leonis occursu, stricto acinace, regem de vita periclitantem libe
ravit et leonem interfecit. hic itaque Ρersa cum altissimum quendam
montem conscendisset, universam regionem, quoad longissime humani
oculi acies pertingere posset, circumspiciens, tam orientem et occidentem
quam meridiem et septentrionem versus, omnem eam dono a rege accepit.
haec porro narrat Polybius. atque habitatur quidem Coloneam versus ab
Αrmeniis, ad mediterranea vero, ubi est Αmasea et Dasymon φui dici
tur, a Leucosyris. omnes tamen Cappadoces, etiam usque ad mare
Ρonticum habitantes, Ηerodotus Leucosyros nuncupat, ad discrimen Sy
τorum qui ultra Τaurum et Ciliciam incolunt, φui Μelanosyri appellan
tar. minor autem Cappadocia, φuae nunc inter themata censetur, fini
tima est Lycaoniae et Caesaream usque pertingit, ac extenditur ad ini
tium thematis Βuccellariorum usque, desinit vero ad orientem Rodentum
υsque, et ad propugnaculum quod vocatur Luli, atque ad ipsam Ρoden
dum tisque. iilteriora autem sunt partes Ciliciae, quarum praecipuae
urbes sunt Τarsus Μopsuestia et Αdana. et haec quidem est minor
 20 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

μεν ή μικρά Καππαδοκία, ή αρτίως εις θέματος όνομα χρηματί

ζουσα. επί δε τών άνω χρόνων είτε Ιουστινιανού είτε άλλου τινός
των βασιλέων τμηθείσης της Καππαδοκίας εις τρία μέρη το μεν
μεσόγαιον εκλήθη Χαρσιανόν από Χαρσίου τινός άρχοντος τώ
τότε καιρώ ευδοκιμήσαντος εν τώ προς Πέρσας πολέμω, και διά 5
τούτο εις θέματος τάξιν και στρατηγίδα μέχρι του νυν εχρημά
τισε το δε κάτω και προς θάλασσαν εκλήθη Αρμενιακόν διά το
είναι αυτό πλησιόχωρον των Αρμενίων, το δε άνωθεν και ομορούν
τους Λυκάοσι και τώ Ταύρω Καππαδοκία μικρά, ή νύν, ώς έφα
μεν, εις θέματος όνομα χρηματίζουσα. έβασιλεύετο δε μέχρις 1ο
Αυγούστου Καίσαρος, ήν δε υπό την Περσικήν εξουσίαν, πριν
ή το Ρώμης αυξηθήναι βασίλειον εγένετο δε και αυτόνομος,
ότε Αριαράθης ήρχεν αυτής ο βασιλεύς, εξ ου και η λίμνη ή το
άλας τίκτουσα, ήν αρτίως βαρβαρίζοντες Καρατίαν καλούσιν,
Αριαράθεια επωνόμαστο, μετά δε Αριαράθην βασιλεύει αυτής 15
Αρχέλαος ο κηδεστης Ηρώδου του βασιλέως της Ιουδαίας, μετά
δε τούτον παυσαμένης της βασιλείας εις επαρχίαν παρά των Ρω
μαίων το σχήμα μετέβαλε, και ανθύπατος ταύτην έδασμολόγειτε
και διετάττετο εισί δε πόλεις επίσημοι κατά την πρώτην επαρχίαν
7 τέσσαρες, Καισάρεια μητρόπολις, ή από του μεγάλου Καίσαρος 20

Ιουλίου ονομασθείσα, ήτις πρότερον εκαλείτο ΙΜάζακα από Μο

1 όνομα θέματος ΑV 2 άλλων τινών V 5 παρευδοκιμή
σαντος V 8 αυτό] το V 9 η add Α 10 όνομα θέ
ματος. ΑV . 12 ή των Ρωμαίων Α' 13 το om V 16 κηδε
στης ήτοι ο συμπενθερος Ηρώδου Α 17 ταύτα Α επαρ
χίας ΑV 18 έθεσμολόγει V
Cappadocia, ηuae non ita pridem thematis nomen nacta est, superiori
bus vero temporibus, sive Iustiniani sive alterius cuiusdam ex impera
toribus, Cappadocia in tres partes secta, mediterranea pars Charsianum
vocabatur, a Charsio φuodam duce, qui tum bello adversus Ρersas pro
spere gesto celebris erat; atque iccirco in thematis et praefecturae or
dinem in hunc usque diem relata est, inferior vero pars, ad mare ver
gens, Αrmeniacum appellata est, quod sit, regio Αrmeniis vicina. supe
rior autem, pars, finitima Lycaonibus et Τauro, Cappadocia minor, guae
ηunc, ut diximus, thematis appellationem nacta sub regum dominatu fuit
usque ad Αugustum Caesarem ; ante vero Romani imperii incrementum
sub Ρersica potestate erat. sed et sui iuris fuit, cum Αriaratha rex ibi
Γegnaret; ex quo etiam lacus sales gignens, quem modo barbari Caratia
appellant, Αriarathea nuncupabatur. post autem Αriaratham regnavit in
cadem Archelaus affinis Ηerodis regis Iudaeorum. at postmodum cum
desiisset gubernatio regia, in praefecturam a Romanis forma administra
tionis est immutata, et proconsul tributa ab ea colligebat et ipsi prae
erat. sunt autem in prima praefectura urbes celebriores quattuor, Cae
sarea metropolis, a magno illo Caesare Iulio ita nuncupata, φuae antea
vocabatur Μazaca, a Μosoch primo Cappadocum auctore. altera urbs
 DΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 21

σώχ του τών Καππαδοκών αρχεγόνου, δευτέρα δε πόλις Νύσσα,

τρίτη Θερμά, τετάρτη Ρεγεποδανδός, της δε δευτέρας Καππα
δοκίας εισι πόλεις υπό ηγεμόνα οκτώ, Τύανα Φαυστινούπολις
Κέβιστρα Ναζιανζός Ερύσιμα Παρνασός Ρεγέδωρα Μωκισσός,
5 και φρούριον το καλούμενον Κόρον, της δε τρίτης Καππαδοκίας,
ή νύν ονομάζεται Αρμενιακόν, εισι πόλεις επτά, Αμάσεια Ιβωρα
Ζάλιχος Ανδραπα Αμινσος Νεοκαισάρεια Σινώπη.
Διαβεβόηται δε παρά πάσιν επί κακοτροπία το τών Καππα
δοκών γένος, ώς και παροιμίαν περί αυτών εξενεχθήναι τοιαύτην,
10"τρία κάππα κάκιστα, Καππαδοκία Κρήτη και Κιλικία." και
εν επιγράμμασι
Καππαδόκαι φαύλοι μεν αεί, ζώνης δε τυχόντες
φαυλότεροι, κέρδους δ' είνεκα φαυλότατοι,
ήν δ' άρα δις και τρις μεγάλης δράξωνται απήνης,
15 δή τότε γίγνονται φαυλεπιφαυλότατοι.
και άλλως
Καππαδόκην ποτ' έχιδνα κακή δάκεν αλλά και αυτή
κάτθανε γευσαμένη αίματος ιοβόλου.
εκ δε ταύτης της τα τοιαύτα βλασφημουμένης εβλάστησαν άνδρες,
20 μάλλον δε ειπείν εξανέτειλαν ώσπερ αστέρες πολύφωτοι, επί σοφία
διαβόητοι, ζηλωταί της Χριστιανών πίστεως, Γρηγόριος ο θαυ
ματουργός ο Νεοκαισαρείας επίσκοπος, Φαίδιμος ιε ο Αμασείας,
1 των om C αρχιγόνου C 2 Ρεγεποδαυτός V 5 φρύ
γιον Α τρίτης add Α 7 Αντραπα V 12 καππαδόκες Α
δε τυχόντες ) δ' εΐνεκα Α, δε είνεκα C 14 μεγάλης om C
17 ποτε έχιδν' έδακεν, αλλ' αυτή C 18 αίματος γευσαμένη C
19 της om Α

Νyssa, tertia Τherma, quarta Rhegepodandus. secunda vero Cappado

εiae praefectura urbes habet octo, Τyana Faustianopolin Cybistram
Νazianzum Εrysima Parnasum Rhegedora Μocissum, et propugnacu
Inm quod Corum dicitur. tertiae autem Cappadociae quae nunc appella
tur Αrmeniacum, urbes sunt septem, Αmasea Ibora Ζalichus Αndrapa
Αminsus Νeocaesarea Sinope.
Ceterum famosa apud omnes est ob nequitiam Cappadocum gens,
adeo ut proverbium eiuscemodi de illis feratur "tria cappa pessima,
Cappadocia Creta et Cilicia." et in epigrammatibus "Cappadoces sem
per mali, cingulum vero nacti peiores, lucri vero gratia pessimi. cum
vero bis ant ter magnum prehenderint currum, tune sane evadunt mali
ter et amplins." et aliud, "Cappadocem quondam echidna mala momor
ait. sed et ipsa morιua est gustans sanguinem venena iaculantem." ex
hac autem adeo infami gente pullularunt, imo vero veluti fulgidae quae
dam stellae emicuerunt, vera sapientiae laude celeberrimi et Christianae
fidei propugnatores acerrimi, Gregorius ille thaumaturgns, Νeocaesarien
εis episcopus, et Phaedimus Αmaseus, et rex celeberrimus, qui sub Lici
22 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΡΟGΕΝΙΤΙ
C - -

και βασιλεύς ο αοίδιμος ο επι Λικινίου μαρτυρήσας υπέρ της τών

Χριστιανών πίστεως, και Βασιλίσκος ο Κομάνων αρχιεπίσκοπος, 2.
ός και αυτός μαρτυρίω ετελειώθη, μεθ' ου κατετέθη το λείψανον
"ν ν- α C

Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Βασίλειός τε ο μέγας ο Καισαρείας Αν \

επίσκοπος, και ο θεολόγος Γρηγόριος ο Ναζιανζού την επισκοπήν 5

-ν - - w

κληρωσάμενος, νυνί δε
κν )
εν τώ των αποστόλων ναώ κατατεθείς μετά
Αν - "ν -

των πατριαρχών ταύτης της πόλεως υπό του ευσεβούς και φιλο
χρίστου βασιλέως Κωνσταντίνου, οι τε αδελφοί του μεγάλου Βα Α' "

σιλείου, Πέτρος τε και Γρηγόριος και Ναυκράτιος, Καισάριός τε

ο αδελφός Γρηγορίου του θεολόγου. 1Ο

Και ταύτα μεν τα της Καππαδοκίας ώς εν επιτομή,

Θέμα τρίτον το των Θρακησίων.
2 ....."
Το δε νύν καλούμενον
Ασί ίζ Θρακησίων θέμα πάλαι μενανθύ
Α Χ.
και κατ'
wΤΟςC Α' -

αρχας Ασια μικρα ωνομαζετο, και ο ταυτης κρατων ανθυπατος

Ασιάρχης ελέγετο και να μη λέγω τους έξωθεν, αυτός ο μάρ- 15
τυς της αληθείας Λουκάς
/ "« -βλ Υ
ο ευαγγελιστής
λ ",
και απόστολος
Αλ
Α
εν )ταις
γ ν. Α. «- "

πράξεσι των αποστόλων το αυτό λέγει, μεμνημένος Αλεξανδρου

του τότε πρωτεύοντος των Εφεσίων, Ασιάρχην αυτόν αποκαλών.
Θρακήσιοι δε επεκλήθησαν από της τοιαύτης αιτίας, επί των
ημερών Αλυάττου τού τών Λυδών βασιλέως ανήρ τις μετά της 20
γυναικός και των αυτού τέκνων εκ Μυσίας της των Θρακών χώρας
?
ορμώμενος, ής και Ομηρος μνημονεύει λέγων ούτως,
1 τών on C 2 και ο βασιλίσκος ΑV 5 αρχιεπίσκοπος V
6 εν add Α 8 Κωνσταντίνου οιn C 9 παγκράτιος V
και καισάριός τε V, και καισάριος δε Α 11 ως om C 20 αλυώ
του C της οm V 21 εαυτού V

nio martyrium pro fide Christiana subiit, et Βasiliscus Comanensium

archiepiscopus, φαί etiam ipse martyrio obiit et cum quo conditae fue
runt reliquiae Ioannis Chrysostomi, praeterea Βasilius magnus Caesa
riensis episcopus, et Gregorius theologus, qui fuit episcopus Νazianze
nus et nunc in aede apostolorum una cum patriarchis huius urbis a pio
et Christianae fidei studiosissimo imperatore Constantino positus iacet.
insuper fratres Βasilii magni, videlicet Ρetrus Gregorius et Νaucratius,
nec non Caesarius Gregorii theologi frater.
Αtque haec quidem de Cappadocia veluti Compendio dicta sint.
Τhemα tertium dictum Τhrαcesίorum.
Θuod vero nunc Τhracesiorum thema appellatur, olim φuidem et ab
initio Αsia minor dicebatur, et gui huic praeerat proconsul praefectus
Αsiae nuncupabatur, et ne externos afferam, ipse testis est veritatis
Lucas evangelista et apostolus, φui in Αctis apostolorum idem asserit,
ubi mentionem faciens Αlexandri, φui tum temporis apud Εphesios pri
matum obtinebat, eum appellat praefectum Αsiae. Τhracesiorum vero
appellatio hanc originem habet. temporibus Αlyatti Lydorum regis, vir
quidam cum uxore et liberis profectus ex Μysia Τhraciae regione, cuius
 ΙDΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 23

Μυσών τ' αγχεμάχων και αγαυών Ιππημόλγων,

διεπέρασεν εις τα μέρη της Ασίας εις χώραν την λεγομένην Λυ
δίαν, και κατώκησε πλησίον της πόλεως Σάρδεων, του ούν βα
σιλέως πρός τό της πόλεως τείχει καθεζομένου διήρχετο ή γυνή
5 του Θρακός επί μεν της κεφαλής βαστάζουσα στάμνον, επί δε
των χειρών ήλακάτην και άτρακτον, όπισθεν δε προς την ζώνην
7ππος τις προσεδέδετο και επί μεν της κορυφής ο στάμνος ήν
μεστός του ύδατος, εν δε ταις χερσίν ειργάζετο νήθουσα εκ της
ήλακάτης τον άτρακτον, όπισθεν δε προς την ζώνην ηκολούθει ο
10 ίππος από της πηγής πεποτισμένος ταύτην ιδών ο βασιλεύς με
γάλως εθαύμασε, και ήρώτησε πόθεν και τίς και ποίας εστί πό-,
λεως, ή δε απεκρίνατο Μυσή μεν είναι το γένος, Θράκης δ'
εστίν αύτη το πολίχνιον, λαβών ουν βασιλεύς από της γυναικός
αφορμήν, πρεσβείαν προς τον της Θράκης βασιλέα ποιησάμενος,
15 Κότυν ονομαζόμενον, εκείθεν έλαβεν άνδρας μετοίκους μετά γυ
ναικών και τέκνων, όχλον ικανόν. εκ τούτου του γένους ωνομά
σθησαν οι την μικράν Ασίαν οικούντες Θρακήσιοι διά τό είναι
αυτούς εργoπόνους εργώδεις τε και χειρώνακτας. όλον δε το τών
Θρακησίων θέμα εκ γενών συνίσταται τοιώνδε, Λυδών Μαιόνων
20 Καρών Ιώνων και Ιωνες μεν καλούνται οι κατοικούντες Μίλητόν
τε και Έφεσον, οι δε το μεσόγαιον Σαρδιανοί Λυδοί τε και Μαίο
νες και Κάρες και οι της μικράς Φρυγίας οικήτορες και ούτως
4 το πόλεως τείχος V 5 της κεφαλής μεν C 7 η στάμνας
ήν μεστά Α 10 της om Α' 13 πολύχνιoν C 19 τόσων V
20 ιώνων καρών C

etiam meminit Ηomerns, inquiens sic "Μysorumque Comminus pngnam

tium et illustrium Ηippémolgorum," in eam Asiae regionem venit,, Ψuae
Lydia dicitur, et prope Sardorum urbem habitavit, rege itaque ad mu
rum urbis considente, praeteriit Τhracis uxor urnam capite gestans,
manibus vero colum et fusum, a tergo autem equus zonae alligatus , at
ηue urna φuidem, gnam vertice gerebat, referta erat aqua, manibus vero
mens colum et fusum exercebat, pone autem equus, quem adaquarat,
cingulo annexus sequebatur, hac conspecta, rex vehgmenter admiratus
est, et unde, φuaenam, ex qua urbe esset, interrogayit: φuae respondit
Μysiam se natione esse : est vero id Τhraciae oppidulum. rex itaque
arrepta ex hac muliere occasione, missa ad regem.Τhracum Cotyη ηun
cupatum legatione, colonos inde cum uxoribus et liberis accepit, turban
εatis numerosam. ex hac natione appellati sunt Αsiae minoris incolae
Τhracesii, guod sint operosi ac laboriosi et opere manuario victum sibi
quaeritantes: aniversum vero Τhracesiorum thema hisce gentibus con
ειat, Lydis Μaeonibus Caribus Ιonibus atque Iones quidem nuncupan
tur qui Μiletum et Εphesum incolunt, qui vero, mediterranea habitant,
Sardiani Lydi Μaeones et Cares et minoris Ρhrygiae incolae, atque
 24 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟΒΡΗΥΕΟGΕΝΙΤΙ

μεν οι Θρακήσιοι ταύτην δε την ιστορίαν Νικόλαος ο Δαμασκη

νός γράφει εν τώ οκτωκαιδεκάτω αυτού βιβλίω, o γεγονώς υπο
γραφεύς Ηρώδου του βασιλέως, ωνομάσθησαν δε Θρακήσιοι
- διά τό είναι αυτούς εκ της των Θρακών γης, ώσπερ είπομεν.
εισί δε πόλεις περί την Ασίαν κα', πρώτη μεν Έφεσος, δευτέρα 5
δε Σμύρνα, τρίτη Σάρδεις, τετάρτη Μίλητος, πέμπτη Πριήνη,
έκτη Κολοφών, εβδόμη Θυάτειρα, ογδόη το Πέργαμον, ενάτη
ΙΜαγνησία, δεκάτη Τράλλεις, ενδεκάτη Ιεράπολις, δωδεκάτη
Κολόσσαι αι νύν λεγόμενα Χώναι, ου έστι ναός διαβόητος του
αρχαγγέλου Μιχαήλ, ιγ' Λαοδίκεια, ιδ' Νύσσα, ιε' Στρατονί-1ο
κεια, ις Αλάβανδα, ιζ Αλίνδα, ιη' Μύρινα, ιθ' Τέως, κ'
Ρ 9 Λέβεδος, κα Φιλαδέλφεια, και άλλα τινές και ταύτα μεν
περί τούτων,
Τέταρτον θέμα το καλούμενον Οψίκιον.
Το δε θέμα το καλούμενον Οψίκιον πάσιν έχει γνώριμον 15
την προσηγορίαν οψίκιον γάρ Ρωμαϊστι λέγεται, όπερ σημαίνει
τή των Ελλήνων φωνή τους προπορευομένους έμπροσθεν του βα
σιλέως επί ευταξία και τιμή, όθεν ουδε στρατηγός χρηματίζει ο
του οψικίου ηγούμενος, αλλά κόμης και την ονομασίαν και την
προσωνυμίαν προσαγορεύεται ή δε περιοχή του Οψικίου υπό 20
τοσούτων φυλών τε και εθνών κατοικείται, από μεν θαλάσσης
5 παρά Α κ' V 8 τράλη C 11 αλάβανδoς C 12 κα'
Φιλαδέλφεια οm V 15 δε om C 16 οψίκιον δε λέγεται
ρωμαϊστι C 17 τήν των ελλήνων φωνήν C των om V et
Βandurius: in codice id esse testatur Μorellus πορευομένους C
21 τε on C
ita quidem se habent Τhracesii. hanc vero historiam scribit Νicolaus
Damascenus decimo octavo historiae suae libro 5 φui quidem fuit scriba
Ηerodis regis. Τhracesii autem appellati sunt, φuod ex Τhracum re
gione orti essent. ceterum in Αsia habentur urbes viginti et una, prima
φuidem Εphesus , altera Smyrna, tertia Sardes, quarta Μiletus, quinta
Ρriene, sexta Colophon, septima Τhyatira, octava Pergamum, nona Μa
gnesia, decima Τrallis, undecima Ηierapolis, duodecina Colossae, quae
πunc Chonae dicuntur, ubi visitur celeberrimum templum Μichaelis
archangeli, decima tertia Laodicea, decima quarta Νyssa, decima guinta
Stratonicia, decima sexta Αlabanda, decima septima Αlinda, decima
octava Μyrina, decima nona Τeos, vigesima Lebedos, vigesima prima
Ρhiladelphia, et aliae nonnullae. atque haec quidem de his.
Τhemα φιμαrtum dictum Ούsequίum.
Τhema vero φuod Οbsequium vocatur, omnibus appellatione, ipsa
notum est : obsequium enim Latine dicitur id guod Graecorum lingua
appellantur ii qui imperatori, ordinis tuendi et honoris causa, praeeunt.
unde fit ut φui obsequio praeest, praetor non vocetur, sed comes et no
mine et cognomine dicatur. Οbsequii vero ambitus his populis atque
gentibus circumscribitur. a mari quidem initium sumens, hoc est a sinu
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS ΙΙΒ. Ι. 25

αρχομένου, τουτέστιν του Αστακηνού κόλπου και του Δασκυλίου

ακρωτηρίου, και μέχρι του Τρίτωνος και των ορέων Σιγριανής
και Προικονήσου, και έως αυτής της Αβύδου Κυζίκου τε και
Παρίου και τα μεν κάτω και παρά θάλασσαν από του Αστα- ,
- Α" γ / \ -" Α' -ν ν "" -

5 κηνού κόλπου άρχόμενα και τών καλουμένων Πυλών, και έως τής
μεσογαίου του Μυσίου Ολύμπου προσαγορευομένου και της χώρας
των καλουμένων Δαγοτθηνών και αυτής Προυσιάδος, κατοικούσι
Βιθυνοί τά δε προς νότον του Ολύμπου και έως του ποταμού
"Ρυνδακού κατοικούσι Μυσοί, τα δε προς την θάλασσαν και την
10 Κύζικον κατοικούσι Φρύγες τε και Γραικοί, από του ποταμού z Αν

Γρανίκου την ονομασίαν πλουτήσαντες, εν ώ ποταμώ γέγονεν ή

Α - -- -- "

πρώτη μάχη προς τους στρατηγούς των Περσών Αλεξάνδρου του

ΙΜακεδόνος. άνω δε παρεκτείνεται μέχρι του Δορυλαίου και αυ
- -ν / Υ" ζ Υ/ Ο. Α' ν Α

τού του Κοτυαίου, εξούπερ έστιν ο ονομαστότατος και παλαιός

15εκείνος Αίσωπος, ο την μυθοποιίαν πρώτος εις τον βίον εισαγα
γών, και έως της κωμοπόλεως ΙΜηρού κατά ανατολάς, προς
δε τάς δυσμάς καταλήγει εις Αβυδον, προς δε πλάτος από του
Ρυνδακού ποταμού και μέχρι της κωμοπόλεως της καλουμένης
Δοματηρού και ούτω μεν το Οψίκιον και την ονομασίαν αυ
20του είπομεν, διά το προπορεύεσθαι έμπροσθεν του βασιλέως και
καταρτίζειν και διευθύνειν τας οδούς αυτού και μονάς. εισί δε
1 αρχόμενον ΑV τουτέστιν οm C 3 και αυτής προικο
νήσου ΑV κύζικόν τε και πάριον ΑV 4 τα μεν και παρα
1 θαλάσσια V 7 Γοτθηνών V 9 ρυνδιακού C την on V
11 ποταμώ add Α 14 τού om V et Βandurius 15 κόσμον
είσενεγκών Α 16 μικρού C 17 δε τας οm C 18 τού
λεγομένου Α 20 έμπροσθεν add Α

Αstaceno et a promontorio Dascylio, ad Τritonem usφue et montes Si

grianae atque ipsam Ρroeconesum, ad ipsam quoque Αbydum Cyzicum
et Ρarium, se porrigit. et guidem inferiorem ac maritimam oram ab
Αstaceno sinn incipientem et a Pylis quae vocantur, usque ad mediter
ranea Οlympi qui Μysius dicitur, et ad regionem Dagotthenorum di
ctam, et ad ipsam Ρrusiadem usque Βithyni habitant. australem vero
Οlympi partem ad fluvium Rhyndacum usque incolunt Μysii. maritima
antem et Cyzicum inhabitant Phryges et Graeci, a Granico fiuvio ita
nuncupati, ubi Αlexander Μacedo primum praelium cum Ρersarum duci
bus commisit, ulterius vero ad Dorylaeum et ipsum Cotyaeum usque
extenditur, ex φua φuidem urbe prodiit celeberrimus ac vetustus ille
Αesopus, φui fabulartim usum primus in mundum invexit, et usque ad
Comopolim Μeri orientem versus. ad occasum vero desinit in Αbydum.
in latitudine autem a Rhyndaco fluvio usque ad Comopolim Domateri
cognomine. atque haec guidem est ratio Οbsequii, φuam profecto appel
lationem ei inditam esse diximus, quod praeirent imperatori, ut vias et
domicilia ei praepararent atque concinnarent. gentes vero ac populi
26 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΙΡΗΥΤΟΟΕΝΙΤΙ

έθνη τα συμπληρούντα το Οψίκιον τοσαύτα, Βιθυνοί, Π1υσοί,

Φρύγες, Δάρδανοι οι και Τρώες λεγόμενοι, έχει δε πόλεις επι
Λ V / ? " " Α' 4

σήμους το θέμα το καλούμενον Οψίκιον τοσαύτας, πρώτην μεν

Νίκαιαν την μητρόπολιν χρηματίζουσαν, δευτέραν δε Κοτύαιον,
τρίτην Δορύλαιον, τετάρτην Μίδαιον, πέμπτην Απάμειαν, έκτην 5
- C -

ΙΜύρλειαν, εβδόμην Λάμψακον, ογδόην Πάριον, ενάτην Κύζικον,

δεκάτην Αβυδον.
Πέμπτον θέμα το καλούμενoν Οπτίματον.
Το καλούμενον ουκ οίδ' όπως ειπείν θέμα Οπτίματος ουδε
Ημίαν έχει κοινωνίαν προς
χει κοινωνιαν προς θέ
υεματα εις γαρ
είς γάο σουλειαν
δουλεί μονην
ίνην ποοσ-
προσ 10
είληπται διά τό είναι αυτό οικτρότατον και μήτε τούρμας μήτε
δρούγγοις τετιμημένον, αλλ' ή τον τούτου κρατούντα δομέστικoν
μόνον αγορευόμενον εις γάρ υπηρεσίαν ετέτακτο των στρατιω
τών, ότε οι βασιλείς τους έθνεσι μετά του λαου επεστράτευον,
στρατιωτών δε εκείνων των εν τοις βασιλικούς τάγμασι τεταγμένων 15
όσοι γάρ εν ταις σχολαΐς και τους ικανάτoις και τους λοιπούς τάγμασιν
εστρατεύοντο, εις υπηρεσίαν εις έκαστος αυτών Οπτιμάτων εκέκτητο.
έστι δε ονομασία των ατίμων, ίσην ύβριν φέρουσα των παρά
C - ν «-

Ρωμαίοις λεγομένων Κορτελίνων, διό ουδε εις θέματος τάξιν

λελόγισται, ουδε στρατηγός ο τούτου άρχων κατονομάζεται, αλλά 20
1 ταύτα Βandur. 5 Μηδάειoν V 8 οπτήματoν C plerum
que. an Οπτιμάτων ? 9 είπείν add Α 'Οπτιμάτων ? sed
confer in sexto themate: ώδε καταλήγει ο βουκελλάριος, 12 δρόγ
γοις C την V τούτου του κρατούντος Α: corr Βandurius
14 οι ] τους C μετά του λαού add Α 15 ταττομένων V
17 οπτιμάτου V. an οπτιμάτον? vel ανά . . οπτιμάτων, nt exci
derit numerus 18 αντιμων ύβριν ίσην C 19 λεγομένων
om C 20 post ουδε omisi o cum C
quί Οbsequium constituunt sunt hi, Βithyni, Μysii, Phryges, Dardani,
«μui et Τroiani dicuntur. ceterum thema Οbsequii urbes celebres hasce
habet, primam quidem Νicaeam, quae est metropolis, alteram Cotyaeum,
tertiam Dorylaeum, φuartam Μidaeum, φuintam Αpameam, sextam Μyr
Ιeam, septimam Lampsacum, octavam Parium, nonam Cyzicum, decimam
Αbydum.
Τhemα φuintum dicturn Οptimatum.
Ιd φuod nescio quo pacto vocatum est thema Οptimatum, nihil habet
εommune cum thematibus, servitii siquidem tantum causa assumptum est,
utpote miserrimum, neque turmis neque drungis cohonestatum, et qui
huic praeest, domesticus tantum nuncupatur : quippe ad ministeria mili
tibns, cum imperatores una cum populis expeditionem aliquam facerent,
praestandum, instituti fuerunt, iis inquam qui in imperatoriis agminibus
versabantur. φuotquot enim in scholis et icanatis reliquisque agminibus
militabant, eorum singulis unus optimatum, cuius ministerio uteretur,
erat designatus. porro appellatio ipsa tantum fere in se contumeliae
Ιnabet atque vilium hominum, ηui apud Romanos cortelini vocantur, ideo
ηue nec inter themata censetur, nec qui huic praeest, praetor είνο
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 27
Ρ c c w Αν Υι -υ Α Υ Σ - Α' Α"

δομέστικος, ο υπό χείρα ών στρατηγού και την αξίαν καταδεέστε

ρος, εισί δε έθνη τα συμπληρούντα, μάλλον δε υπουργούντα
εις την τοιαύτην δουλείαν των στρατιωτών και αυτού του βασι
λέως τοσαύτα, Βιθυνοι Ταρσιάται Θυνοί, προσάπτεται δε και
- Υ" W Α' Α' Α' Α' 1

5 Φρυγών, έχει δε πόλεις επισήμους τοσαύτας, πρώτην μεν Νικο

Α'

μήδειαν την μητρόπολιν, δευτέραν δε Ελενούπολιν, τρίτην Πραί

νετον, τετάρτην Αστακόν, πέμπτην Παρθενούπολιν, ρέει δε εν
- - C

τώ θέματι των Οπτιμάτων ποταμός o καλούμενος Σαγγάριος, εν

?
ώ έστιν ή αξιοθέατος γέφυρα ήν εποίησεν Ιουστινιανός ο βασιλεύς
10 εκείνος ο πολυύμνητος, επιγραφήν έχουσα τοιαύτην, ήτις γέγρα
πται εν μιά των πλακών ούτωσι λέγουσα -
και συ μεθ' Εσπερίην υψαυχένα και μετά ΠΊήδων
έθνεα και πάσαν βαρβαρικήν αγέλην,
Σαγγάριε, κρατεραϊσι ροάς αψίσι πεδηθείς
15 αυτός εδουλώθης κoιρανική παλάμη
ο πριν γάρ σκαφέεσσιν ανέμβατος, ο πρίν ατειρής
κείσαι λαϊνέη σφιγκτος αλυκτοπέδη.
- Αν -" Α'
και ταύτα μεν περί του καλουμένου θέματος των Οπτιμάτων.
Έκτον θέμα το καλούμενον Βουκελλαρίων.
20 "Ομοίως δε και το θέμα τών Βουκελλαρίων ουκ από τόπου
τινός την προσηγορίαν έκτήσατο, ούτε μήν από έθνους ούτω
9 έστιν om C ή add ΑC 13 πάσα βαρικήν C 15 ούτως
έδουλώθης τυραννική C 16 γάρ ] δε C αναίματος C
ατηρής C 19 βουκελλάριος C
strategus appellatur, sed domesticus, praetori subditus et dignitate longe
inferior. gentes vero quae adimplent vel potius ministrando servilia
haec officia militibus atque ipsi imperatori praestant, sunt hae, Βithyni
Τarsiatae Τhyni, sed et Phryges attingunt. habent autem urbes ce
lebres hasce, primam quidem Νicomediam metropolim, alteram Ηeleno
polim, tertiam Ρraenetum, φuartam Αstacum, φuintam Parthenopoiim.
oeterum fluit per Οptimatum thema Sangarius fluvius, iunctus ponte visu
dignissimo, guem struxit imperator Iustinianus ille nunquam satis cele
bratus. in eo talis inscriptio est, in lapidum uno insculpta, istis verbis:
tu quoque post tumidam Ηesperiam Μedosque feroces
barbaricumque gregem, quantus erat, domitum,
Sangari praevalida fluctus modo fornice vincte,
induperatoris servitio premeris.
invie namque olim ratibus, nullique subacte,
iam rigida saxi compede vincte iaces.
atφue haec quidem de themate Οptimatum.
Τhemα seatum dictum Βuccellariorum.
8imiliter et thema Βuccellariorum non a loco aliquo appellationem
accepit, neque a gente aliqua quae ita vocaretur, sed quod militum as
 28 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΗΟΘΕΝΙΤΙ

καλουμένου, αλλά διά τό επακολουθείν τους στρατιώταις και τάς

τροφάς αυτών επιφέρεσθαι (βουκελλάριος γάρ κατά Ρωμαίων
διάλεκτον ο φύλαξ του άρτου καλείται), ώστε είναι τους στρατιώ
τας ελαφρούς και αβαρείς προς τον πόλεμον βούκελλος γάρ το
κρικελοειδές ψωμίον καλείται, κελλάριος δε ο φύλαξ του άρτου. 5
το γάρ οικείον όνομα του έθνους και Ελληνικόν Μαριανδυνοι όνο
μάζονται, επεκλήθησαν δε Γαλάται, έστι δε αρχή του θέματος
Ρ 11 από μεν της κωμοπόλεως Μοδρηνής αρχόμενον, ήγουν της συμ
πληρώσεως του Οπτιμάτου, αναβαίνον δε προς την μητρόπολιν
Αγκύραν, και παρεκτείνον μέχρι τών ορίων Καππαδοκίας και 10
αυτού του φρουρίου του καλουμένου Σανίανα, εν οίς παρεκτείνε
ται το τών Γαλατών έθνος, οι δε Γαλάται άποικοί εισιτών
Φράγγων, εγένετο δε ή τούτων αποικία εν ταις ημέραις εν αις ήν
"Ατταλος ο Περγαμηνός και Νικομήδης ο τού Ζειποίτου υιός, τα
δε προς θάλασσαν και τον βορράν πλατύνεται προς αυτόν τον 15
Πόντον και την καλουμένην πόλιν Ηράκλειαν, και μέχρι του Παρ
θενίου ποταμού, και αυτήν την Τίον, συμπεριλαμβάνει δε και
αυτήν Κλαυδιούπολιν Κρατιάν τε και αυτό το Βασίλαιον, και έως
των ορίων Παφλαγονίας και μέχρι Αλυος ποταμού, και ώδε
μεν καταλήγει ο Βουκελλάριος, εισί δε πόλεις αι συμπληρούσαι 20
το θέμα των Βουκελλαρίων τοσαύται, πρώτη μεν Αγκύρα, μη
τρόπολις ή των Γαλατών, δευτέρα δε Κλαυδιούπολις, και αύτη
2 γάρ οm C 5 καλείται ψωμίον C , 7 δε] δε και C δε η
αρχή C 8 μοδρίνης C 14 Ζηπάτου C et teste Μorello Α
15 βοράν C 17 την οm V 20 αι οπm C

seclae essent et commeatum eis veherent (buccellarius enim Latina lin

gua vocatur is qui rei panariae custodiam gerit), ut milites expediti et
ab omni onere liberi ad bellum essent. buccellus quippe vocatur panis,
circularem figuram prae se ferens; cellarius vero custos panis. proprio
autem et Graecanico nomine populi illi Μariandyni nuncupantur, cogno
minati etiam Galatae. est autem initium huius thematis a Comopoli
Μodrenae sive a complemento Οptimatum, atque ita ascendens ad metro
polin Αncyram, et protendens se usque ad confinia Cappadociae, et ns
que ad propugnaculum Saniana dictum, in quae extenditur Galatarum
natio. sunt vero Galatae coloni Francorum. deducta porro fuit haec
colonia temporibus Attali Pergameni et Νicomedis Ζipoeti filii. quae
vero ad mare et aquilonem, ad Ρontum ipsum usque extenduntur, et ad
urbem quae Ηeraclea dicitur, et usque ad Parthenium fluvium atque
ipsam Τium. comprehendit vero etiam ipsam Claudiopolim et Cratiam
atque ipsum Βasilaeum, ad confinia Ρaphlagoniae usque et usque ad
Ηalyn fluvium. atque hic quidem est terminus Βuccellariornm, sunt
vero urbes quae thema Βuccellariorum constituunt hae, prima Αncyra
metropolis Galatarum, altera Claudiopolis, et ipsa metropolis Μariandy
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS ΙΙΒ. Ι. 29

μητρόπολις των Μαριανδυνών, τρίτη Ηράκλεια, τετάρτη Πρου

σιάς, πέμπτη το Τήίον, έθνη δε κατά μέρος ονομαζόμενα τοσαύ
τα, Γαλάται ΙΜαριανδυνοι Βιθυνοί.
Έβδομον θέμα το καλούμενον Παφλαγόνων.
5 Το δε θέμα το καλούμενον Παφλαγόνων αρχαιότατον έθνος
εστί και επίψογον, επί αναισχυντία τε και κακοτροπία διαβαλλό
μενον και Ομηρος αυτού μνημονεύει εν τώ των νεών καταλόγω,
επικούρους ελθόντας Πριάμου προς την πόλιν "Ιλιον, λέγων
ούτως,
10 Παφλαγόνων δ' ηγείτο Πυλαιμένεος λάσιον κήρ
εξ Ενετών, όθεν ημιόνων γένος αγροτεράων,
οίρα Κύτωρον έχον και Σήσαμoν αμφενέμοντο,
αμφί τε Παρθένιον ποταμόν κλυτά δώματ’ έναιον,
Κρώμνάν τ' Αιγιαλόν τε και υψηλούς Ερυθίνους.
15 διό και το τών ημιόνων γένος εκείθεν πρώτον εκφύναι λέγει, τε
κμήριον τούτο της αυτών πονηρίας και μοχθηρίας δεικνύς, και
ταύτα μεν Ομηρος περί Παφλαγόνων αι δε παραθαλάσσιοι πό
λεις, ή τε Σινώπη και Αμάστρα και το Τήίον και η λεγομένη
Αμινσός, Ελληνίδες εισι πόλεις και Ελλήνων άποικοι διορίζει
20δε την Παφλαγονίαν Αλυς μεν ποταμός εξ ανατολών, προς δε
δυσμάς ο καλούμενος Βίλλαιος και αύτη μεν ή Παφλαγονία,
2 δε τα κατά C 3 βαρυανδηνοί Α, βαρυανδυνοι C 4 προσ
αγορευόμενον C 5 έθνος om C 6 κακοπραγία ΑC δια
στελλόμενον V 8 λέγεται V 12 κυτώριον είχον και σίσα
μον C 14 τ' om C 15 έκφαίνεσθαι C 16 μοχθηρίας
και πονηρίας πρώτον δεικνύς C 19 Αμισός ? και έλλη
νίδες οικίαι C

norum, tertia Ηeraclea, quarta Ρrusias, quinta Τeium. gentes autem

quae sigillatim nominantur, hae, Galatae Μariandyni Bithyni.
Τhema septimum dictum Paphlagonum.
Φuod vero Ρaphlagonum thema dicitur, stolidissima et contemptis
εima gens est, impudentia et nequitia famosa ; cuius etiam Ηomerus in
Catalogo navium meminit, quod auxiliares copias ad Ilium Ρriami ur
bem duxerint, ita scribens: "Ρaphlagones duxit pectus Pylaemenis hir
tum ex Εnetis, unde mularum generatio agrestium qui Cytorum tene
bant, et Sesamum incolebant, circaque Parthenium fluvium inclytas do
πmos habitabant, Cromnamque Αegialumque et sublimes Εrythinos." φua
propter et mulorum genus inde primum ortum dicit, manifestum pravi
tatis eorum atque nequitiae argumentum. atque haec guidem Ηomerus
de Ρaphlagonibus. maritimae vero urbes, Sinope et Αmastra et Τeium,
et quae dicitur Αminsus, Graecanicae sunt urbes et Graecorum coloniae.
disterminat autem Paphlagonian Ηalys φuidem fluvius ab oriente, ad
occasum vero Βillaeus fiuvius. atque haec quidem est Paphlagonia.
 30 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ
4 " ω" Α'

είσι δε οι Παφλαγόνες γένος Αιγύπτιον, από Φινέως του πρώτου2.

Α' Υ -

την Παφλαγονίαν oικήσαντος, ος έσχεν υιόν Παφλαγόνα, εξ ου

και η χώρα την προσηγορίαν εκληρονόμησεν, έχει δε πόλεις επι /

Ρ 12 σήμους ή Παφλαγονία τοσαύτας, πρώτην μεν μητρόπολιν Γάγ

γραν, δευτέραν δε Αμάστραν, τρίτην Σώραν, τετάρτην Δάδιβραν, 5
πέμπτην Ιωνόπολιν, έκτην Πομπηΐούπολιν πομπή γάρ εισι και
2» w Υ και «ν. 2) " Α'

όνειδος και εξουθένημα του ανθρωπείου γένους,

"Ογδοον θέμα το καλούμενον Χαλδία.
Το δε καλούμενον θέμα Χαλδία και η μητρόπολις λεγομένη
Τραπεζούς Ελλήνων εισιν αποικίαι, καθώς και Ξενοφών εν τη 10
αναβάσει Κύρου λέγει, τα δε άνω και μεσόγαια της μικράς Αρ
μενίας εισί προοίμια τούτο δε πιστούται εξ αυτών των ονομάτων"
ή τε γάρ Κελτζηνή καλουμένη και ο Συιρίτης και το Γοιζάνον..
μαρτυρεί δε και περί τούτων ή θεία γραφή εν τη τετάρτη των
βασιλειών τους γάρ κατοικούντας την Σαμάρειαν αιχμαλώτους 15
λαβόντες Ασσύριοι κατώκισαν αυτούς εν τώ ποταμό Γοιζάνω
έλαβε δε την προσωνυμίαν του καλείσθαι Χαλδία εκ της τών Περ
σών προσηγορίας και της αυτών αρχαιογόνου πατρίδος Χαλδίας,
κr \ - Αν / -

όθεν και Χαλδαίοι προσονομάζονται.

"Ενατον θέμα Μεσοποταμία.
- Α'
20
Το δε θέμα της Μεσοποταμίας ου πολυχρόνιόν έστιν, ουδε
3. 1 " 2 ν Α' 2 "

μέγα τι ήν και περιβόητον, αλλά κλεισούρα τις ανώνυμος και

1 φήνεος C 4 γάγραν μητρόπολιν C 5 4άδυβραν V
8 ονομαζόμενον C 13 καλτζιν Α καλουμένη add Α Συ
σπειρίτης Βandurius cum V 16 Γοζιανώ V, γοιζάνων C
19 ονομάζονται C
sunt antem Paphlagones Αegyptii genere, a Phineo, qui primus Paphlago
niam habitavit, gui φuidem filium habuit Ε a quo etiam regio
appellationem accepit, habet vero urbes illustres Ρaphlagonia has, pri
mam quidem metropolim Gangram, alteram Αmastram, tertiam Soram,
φuartam Dadibram, quintam Ionopolim, sextam Ρompeiopolim. sunt enim
πομπή, id est ludibrium, probrum et vituperium generis humani.
Τhema octαυum dictum Chaldiα.
Τhema vero Chaldia nuncupatum, et metropolis quae dicitur Τra
pezus, Graecorum sunt coloniae, quemadmodum et Χenophon in expedi
τione Cyri tradit. ulteriora vero ac mediterranea sunt minoris Αrme
niae primordia , cuius quidem rei fidem faciunt ipsa nomina, Celtzene
scilicet et Sysperites et Goezanum, de guibus etiam sacra scriptura te
statur, quarto regum libro : Αssyrii enim cum Samariae incolas captivos
abduxissent, ad fluvium Goezanum eos traπstulerunt. . guod vero Chal
dia dicta sit, a Persarum appellatione fluxit et a patria Chaldia, unde
primam originem ducunt; unde et Chaldaei cognominati sunt.
Τhemα nonum, Μesopotamία.
Τhema vero Μesopotamiae vetustum non est, neque vel magnum
vel celebre quidpiam erat, sed obscurum quoddam, nominis atφue appel
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS ΙΙΒ. Ι. 31
Ρ -ν Αν Αν

ακατονόμαστος, επί δε τών ημερών Λέοντος του αοιδίμου και

σοφωτάτου εν βασιλεύσι προσέφυγε Παγκρατούκας εκείνος ο Αρ
" η. " \ Α' C 2 ν 2 - ψ

μένιος και Πουκρίκας και Ταυτούκας οι αδελφοί αυτού, και παρ

έδωκαν τά εκείσε καστέλλια, και επλατύνθη ο τόπος και εγένετο
5εις όνομα στρατηγίδος.
Δέκατον θέμα Κολωνείας.
Η δε Κολώνεια κάστρον μέν έστιν οχυρώτατον και κρημνώ
δες και εκ τούδε του πολίσματος έλαβεν ή χώρα την επωνυμίαν
του καλείσθαι Κολώνεια κολωνούς δε τους υψηλούς και επηρμέ
10 νους τόπους εκάλουν Έλληνες, απαρχή δέ εστι της μικράς Αρμε
νίας, αρχομένη μεν από Νεοκαισαρείας της του θαυματουργού
Γρηγορίου πατρίδος και του καλουμένου Φαλακρού όρους, πλα
τυνομένη δε πρός τε την Αραβρακηνών πόλιν, την του περιφανε
στάτου και μεγαλομάρτυρος Ευστρατίου πατρίδα,
-
-ν ε 5
και διήκουσα
15 μέχρι Νικοπόλεως και της καλουμένης Τεφρικής, ής ήρχε Χρυσό
Α" - /

χειρ εκείνος ο των Μανιχαίων περιβόητος αρχηγός και Καρβέας

ο τούτου ανοσιώτερος, ούς εξωλόθρευσε και προς τους άδου κευ
*
θμώνας απέπεμψε Βασίλειος ο φιλόχριστος βασιλεύς,
- Α' Υ Α' w &
ότών καθ'
w y " w C
ημάς βασιλέων ευτυχής τε και ευσεβέστατος, C
και ώδε μεν ή Κο
- -

20λώνεια ώς δε προείπομεν, ή αρχαιογονία του θέματος εκ της Ρ 13

πρώτης των Αρμενίων αρχής κατάγεται,
1 ημερών του μακαρίου και αγίου πατρός μου Λέοντος V 3 ο
αυταδελφός C ταυτoύ Α 10 λόφους V οι έλληνες C
14 διήκον C 16 στρατηγός V 18 απέπεμψεν ο έμός πάππος
κύριος Βασίλειος o των V
lationis expers claustrum. temporibus autem Leonis illius praeclari ac
sapientissimi imperatoris profugit Pancratucas ille Αrmenius, et Pucricas
et Τautucas eius fratres, et castella quae iis in locis erant tradiderunt,
et dilatata regio praeturae nomen accepit.
Τhema decimum, Coloneα.
Colonea vero est castrum munitissimum ac praeceps; atque ex hac
parva urbe regio appellationem accepit, ut vocetur Colonea: κολωνούς
επim ardua ac editissima loca Graeci appellavere. initium autem est
πminoris Αrmeniae, incipiens quidem a Νeocaesarea, Gregorii thaumaturgί
patria, et a monte Phalacro dicto. extenditur vero ad Αrabracenorum
μrbein, clarissimi illius celeberrimique martyris Εustratii patriam, per
tingens Νicopolim usque et oppidum guod Τephrice vocatur, cui domi
natus est Chrysοcher ille famosus Μanichaeorum princeps, et Carbeas,
φui hunc ipsum impietate superabat, guos quidem disperdidit et ad in
fernales lacus detrusit Βasilius Christi studiosus imperator, nostrorum
imperatorum felicissimus pariter et piissimus. atque ita guidem se habet
Colonea. prima vero, ut iam diximus, thematis origo a primo Αrmenio
rum initio deducitur.
32 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

ια' θέμα Σεβαστείας.

Ομοίως δε και το θέμα της Σεβαστείας και αυτό εκ της
δευτέρας Αρμενίας απάρχεται, το δε της πόλεως όνομα εκ του
σεβαστού Καίσαρος Ιουλίου προσείληφε, του την Καίσαρος αρχήν
πρώτου κρατυναμένου και μοναρχίαν την πολυαρχίαν κατασκευά-5
σαντος Καίσαρ δε επεκλήθη ουκ εκ της αξίας αλλά εκ της ανα
τομής της γαστρος της μητέρος αυτού, τελευτησάσης γάρ αυτής
έσπαιρε το βρέφος και απελάκτιζε, και διατμηθείσης της γαστρος
αυτής εξήλθε βρυχώμενος ώσπερ τις σκύμνος λέοντος την δε
ανατoμήν τζαίσαι καλούσιν οι Ρωμαίοι, όθεν και Καίσαρ επω- 10
νομάσθη διά την ανατομήν, ώσπερ είπομεν και ταύτα μεν περί
Σεβαστείας, πάσαι ούν αι πόλεις αι καλούμεναι Καισάρειαι εκ
τούδε του φιλτάτου Καίσαρος την προσωνυμίαν εσχήκασιν.
ιβ’ θέμα το καλούμενον Λυκανδού.
Ο δε Λυκανδός χθες και προ μικρού εις τάξιν θέματος και 15
πόλεως εχρημάτισεν, επί των χρόνων Λέοντος του αοιδίμου βασι
λέως, έρημος γάρ ήν το πρότερον και αοίκητος κακείνη και η
καλουμένη Τζαμανδός και τα συμπαρακείμενα μέρη των Αρμε
νίων και ουκ ήν όνομα αυτών, ούτε εν λόγω ούτε εν αριθμό,
ότε δε ο μέγας εκείνος και γιγαντοειδής Αρμένιος, ο τής Αγγου- 20
ρίνης της λαικαστρίας γαμβρός, ο μακρόχειρ εκείνος και περι
2 της post θέμα οm C . 7 της γαστρος add ΑΟ τελευτωσης V
10 τζέσε ΑC οι om C τζέσαρ ΑC εκλήθη C 14 το
καλούμενον] του C 15 θέματος, εχρημάτιζεν αλλά και πόλεως V
16 χρόνων του μακαρίτου και αγίου μου πατρός, έρημος γάρ ήν
το πρώτον V 18 καλουμένη om V παρακείμενα C

Τhemα undecimum Sebasteαe.

Similiter et Sebasteae thema ex minore Αrmenia initium habet. urbs
vero nomen suum εκ του σεβαστού , id est ab Αugusto Caesare Iulio
accepit; qui Caesar imperium primus occupavit et monachiam ex πολυ
αρχία, id est multorum dominatione, constituit. Caesar autem cognomi
natus fuit non a dignitate, sed ab incisione uteri matris suae, mortua
siquidem ipsa palpitabat infans ac resiliebat: quapropter caeso matris
utero erupit fremens instar catuli leonis. incisionem vero Romani τζαί
σαι vocant. unde et Caesar nuncupatus est ob illam sectionem, uti di
ximus. atque haec guidem de Sebastea. omnes itaque urbes φuae Cae
sareae dicuntur, ab hoc carissimo Caesare appellationem sumpserunt.
Τhemα duodecimum dictum Lψcandi.
Lycandus non ita pridem inter themata ac urbes censeri coepit,
temporibus nimirum Leonis illius praeclari imperatoris: antea enim va
oua ab incolis et inhabitata erat, tam ipsa quam Τzamandus et universa
Αrmeniae finitima regio, neque eorum nomen ullo in pretio aut numero
crat. magnus vero ille et giganti similis Αrmenius, Αngurines Laeca
 Γ)Ε ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 33

δέξιος, όν κατά την τών Αρμενίων διάλεκτον Αζώτον εκάλουν, -

εκείνος γάρ ελθών πρός Λέοντα τον αοίδιμον βασιλέα, είτε ώς
Ρ C - Αν

πρόσφυξ είτε ώς φίλος, ουκ οίδα, εκείνος είχε θεράποντα τον

χθες και προ μικρού τελευτήσαντα, Μελίαν λέγω τον περιβόητον,
5 ος και συνεστράτευσεν αυτώ προς τον δυστυχέστατον πόλεμον, τον
- Α' Α-" αν 2 Α' / Υ -'

του Βουλγάρου λίγω, του γούν Αρμενίου πεσόντος εν τώ προ

Α" - Υ Α' /

λεχθέντι πολέμω προς Συμεώνα τον αθεώτατον Βούλγαρον (ήν

γαρ εξάρχων του βασιλικού τάγματος των καλουμένων εξκουβί C Αν

των), ότε και Θεοδόσιος ο πρωτοβεστιάριος του αοιδίμου βασι

2 κ- - -

10 λέως εν αυτώ τώ πολέμω ήφαντώθη και γέγονεν άδηλος, ο γούν

προλεχθείς Μελίας εκ τούτου του πολέμου διασωθείς και προς
ν - 2. Α' Υ / Υ ν 21 ψ ν

τήν των Αρμενίων χώραν απάρας, ευφυής ών και προς ληστουρ

γίαν
"
βαρβαρικήν επιτήδ
ρραρικην επιτησειος, ί α των
συμμοριαντινα των Αρμενίων α
Αρμενιων ανα
λεξάμενος, και ταυτησι της πόλεως την άκραν κατοχυρώσας ώς
15 ήδύνατο, και κατά μικρόν προϊών όλην ώς ειπείν την πόλιν του
πτώματος ήγειρε, και προβαίνουσα επί το πρόσθεν πάσα η χώρα
w Α. - 2 / Α' 3. Χ. / w c
μεστή γέγονε των Αρμενίων, κουροτρόφος oυσα αγαθή τε και ιπ- Ρ 14
πόβοτος και παντοίων βοσκημάτων εις τροφήν επιτήδειος, διό
και θέμα κατωνομάσθη και εις στρατηγίδα περίδοξον ανήχθη
20 σπουδή τουτουί του Μελίου του κραταιόφρονος, ή δε ονομασία
της πόλεως αρχαία τις και παλαιά από της των Αρμενίων γενεάς
1 τών om C 2 προς τον μακαρίτην και άγιόν μου πατέρα,
είτε V 6 γάρ C 7 Συμεών του αθεωτάτου Βουλγάρου V
9 του μακαρίου μου πατρός V 12 των om Ο 13 συλ
λεξάμενος C 16 και om C προβαίνων ΑC πάσα ούν η C
19 εις οm C περίδοξος C ανήχθη οm C
striae gener, longimanus ille et ambidexter, guem Αrmeniorum lingua
Αzoιum vocarunt, ille, inquam, cum ad Leonem illum celebrem impera
torem venisset, sive ut profugus sive ut amicus, non satis scio, famulum
habuit celebrem illum Μeliam, φui non ita pridem e vivis decessit, φui
etiam cum eodem imperatore expeditionem fecit, infelici illo praelio, ni
πmirum Βulgarico. cum itaque in praedicto praelio, guod cum impiissimo
illo Symeone Βulgaro commissum fuerat, profligatus esset Αrmenius (erat
enim praefectus imperatorii agminis quod excubitorum dicitur), in quo
etiam Τheodosius protovestiarius praeclari illius imperatoris desideratus
neque ultra visus est, Μelias itaque, de quo modo diximus, ex hoc
praelio salvus cum ad Αrmenios se contulisset, industrius alioqui et ad
barbaricam praedationem peridoneus, manu Αrmeniorum collecta, cum
arcem etiam huius urbis quam poterat optime munivisset, paulatim pro
cedens totius propemodum urbis ruinas instauravit, atque ita regio uni
versa in veterem statum restituta Αrmeniis fuit referta, quippe quae
fertilis admodum et pascendis equis ac pecori peraccommodata esset.
quocirca et thematis appellationem accepit, atque inter celebriores prag
turas est relata cura ac studio praefati Μeliae fortis ac prudentis. urbis
vero appellatio vetusta admodum est, ab ipsa Αrmeniorum gente et lin
Const. Ρorph.
34 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ
ψ Α' 2 ν. Υ" Υ " w 2. Αν "

τε και γλώττης ωνόμαστο. έστι δε λόγος τις περί αυτού χαρίεις

τε και προς μυθοποιίαν ουκ άμουσος, ί γραφή
Α' -ν Λδιαγ γαρ εν "τί
τώ περι
ΥΚ " C Λ

στύλω της πόλεως εντετύπωται ούτωσι διαγορεύουσα, - - C '

τί Κων
Α.

σταντινούπολις, τί Λυκανδός, τί Θωμάς ο πρόοικος, τί βασι -' -' " C - ψ.

λεύς;" έστι δε η αιτία της επιγραφής αύτη, ο μέγας εκείνος και 5 4 - " Α' -

περιβόητος βασιλεύς Ιουστινιανός, ότε των σκήπτρων εκράτει της

-- - - -ν /

"Ρωμαϊκής βασιλείας ο τούτου θείος Ιουστίνος, μονοστράτηγος

- --- "Αν 1 / - Α'

των Ρωμαϊκών ταγμάτων Καίσαρ ών εχρημάτισε, και διερχόμε

- -ν - - C -

νος τα μέρη της μικράς Αρμενίας κατήντησε εν τή-Λυκανδώ, ο γούν

- -' - - -ν 3.

Θωμάς εκείνος, ο πρόοικος της αυτής πόλεως, τηλικoύτος ήν επί

Λ. Λ γν \ " Σ) ν C Α. « "

βοσκήμασι πλούσιος οίον τον μακάριον Ιώβή θεόγραφος ιστορία - - -" / "..»

παρίστησι, προσήνεγκε δε τό Ιουστινιανώ δώρον εντάξει κανι -' "". Α' -

σκίου θαυμασιώτατον και γραφής άξιον, μυριάδα προβάτων ταϊς

- • Α'

χροιαϊς διαλλάττουσαν, χίλια πρόβατα μέλανα, και έτερα λευκό

τριχα χίλια, και έτερα σπoδοειδή χίλια, και έτερα ραντά τον αυ
- Ο Υ 2,

τον αριθμόν διασώζοντα, και έτερα πυρράς έχοντα τάς όψεις

χίλια, και έτερα φαιά ώσαύτως, και έτερα ξανθάς έχοντα τάς
τρίχας, την αυτήν ποσότητα φέροντα, και έτερα περκνά της αυ
της όντα ισότητος, και έτερα φοινικότριχα χίλια, και έτερα χρυ
η- Σίγον λ λ λ οή 3η ε. ν», νά ίλ « - 20
σίζοντα, εχοντα τους μαλλους οιονει πιννινοτριχα , χιλια , οποιον
φημίζουσι το χρυσούν δέρας εκείνο το περιβόητον Έλληνες, και
- - -' "

απλώς αι δέκα χιλιάδες ετερόχροιοι και παρηλλαγμένα τους χρώ

1 τις λόγος C 2 περιβόλω V 10 τηλίκος ΑC 11 ή θεία
παρίστησιν ιστορία V 13 και) δε και C 15 και έτερα
ραντά -17 χίλια add Α 20 πινινότριχα C 22 ετερό
χροιαι ΑV

gua ita dicta. porro elegans φuidam sermo de hac circumfertur, fabu
Ιae propemodum affinis. inscriptio vero in peristylio urbis expressa est .
ita habens: "quid Cpolis 2 quid Lycandus? φuid Τhomas prooecas?
φuid imperator 2" causa vero huius inscriptionis haec est. magnus ille
et celebratissimus imperator Iustinianus, cum Romano imperio potiretur
avunculus ipsius Iustinus, unicus praetor Romanorum agminum Caesar
existens appellatus fuit. cum itaque omnes Αsiae minoris partes obiret,
tandem Lycandum pervenit. Τhomas igitur ille, prooecus eius urbis,
adeo dives pecoris atque a deo conscripta historia beatum Iobum fuisse
testatur, obtulit hic Iustiniano donum instar sportnlae summopere admi
randum et memorabile, decem videlicet milia ovium, coloribus inter se
discrepantia, mille nigras, alias albo villo mille, aliasque mille cinerei
coloris, nec non sparsi coloris totidem, alias item mille rufum colorem
referentes, alias mustellini coloris totidem, totidem flavas, totidem nigris
maculis distinctas, totidem phoenicei coloris, totidem auri speciem refe
rentes et rutilanti vellere, cuiusmodi fuisse aiunt Graeci celeberrimum
illud aureum vellus, et ut verbo dicam, decent chiliades diverso omnes
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 35

μασι, ": τούτο θαυμάσας ο Καίσαρ, και το δώρον του Θωμά

Α' Υ - -ν -

προσδεξάμενος, παίζων εκέλευσε γραφήναι εν τη πύλη της πόλεως

--- w 1 - -

τουτοι το επίγραμμα όπερ εν τοις άνωθεν εφημεν, αύτη ή πόλις

επί Λέοντος του αοιδίμου βασιλέως διά την αρετήν του προλε
Α' -ν ν Αν - -ν

5χθέντος Μελίου, μάλλον δε του σοφού βασιλέως του προμηθώς

*. " -ν

τα πράγματα διευθύνοντος και σκοπούντος ανδρός αρετήν, εις

22 -ν -

όνομα θέματος έχρημάτισε και τοσαύτα μεν τα περί Λυκανδού

και της ομόρου αυτής Τζαμανδού.
ιγ' θέμα Σελευκείας.
10
&
Η
έ
δε Σελεύκεια
ύ Τ
μέρος εέστιν
Ο Υ ζ.
Ισαυρίας, "Ιπρος μεν δυσμάςι
/ -ν - w

οριζομένη υπό του Ταύρου, ενώ κατοικούσιν Ισαύροι προς δε

τάς ανατολάς αποκέκλεισται παρά τών Κιλικίας ορέων, εν οίς εισι
πόλεις παραθαλάσσιοι πρώτη μεν αυτή Σελεύκεια, έπειτα Κώρυ- Ρ 15
Υ \ Α Υ/ ν ν c Α' Α'

κος και το Κωρύκιον άντρον και λειμών ο καλούμενος Κροκοφόρος,

15 Σόλοι τε και Αιγαία και Πομπηΐούπολις και Αφροδισιάς, ή τε ζ" -

"Ισσος και κόλπος ομώνυμος, ενώ ο Μακεδών εκείνος ο γεννάδας

τε και περίκλυτος (Αλέξανδρον λέγω τον τού Φιλίππου) τον προς
Δαρείον τον Πέρσην διηγωνίσατο πόλεμον. σύνεγγυς δε τούτων
και Ταρσός ή Παύλου πατρίς καθίδρυται. ή τοίνυν Σελεύκεια
20ου θέμα το πριν εχρημάτιζεν, ουδε στρατηγίδος εκεκλήρωτο όνομα,
Υ » Υ Ν. Α' 3. Α ν ν ψ. \ - Υ

άλλα κλεισούρα τις ήν και φυλακή διά τάς εκδρομάς τών εκ

1 Θωμά ] θαύματος C 4 επί του μακαρίου μου πατρός V
5 τού εμού πατρός V 6 διακρίνοντος V, non διευθύνοντος
7 τα add C 10 εστί τής-ισαυρίας C 12 τάς om C 16 ο
post ω add C 17 αλέξανδρος C 18 ηγωνίσατο V

inter se colore erant distinctae. quod φuidem miratus Caesar, accepto

Τhomae dono, iocans iussit inscribi portae urbis inscriptionem, Cuius
supra mentionem fecimus. haec urbs a Leone praeclaro illo imperatore
ob fortitudinem Μeliae, cuius supra meminimus, ac potius ab illo sa
piente imperatore, rem prudenter ordinante et virtutem eius viri consi
derante, thematis appellatione donata fuit. atque haec quidem de Ly
cando et finitima ei Τzamando.

Τhemα decimum tertium Seleucίαe.

Seleucia vero pars est Isauriae, quae ad occasum terminatur Τanro
πιonte, quem incolunt Isauri, ad orientem vero circumscribitur montibns
Ciliciae, in quibus sunt urbes maritimae. prima guidem ipsa Seleucia,
deinde Corycus et Corycium antrum et pratum crociferum dictum, prae
terea Soli et Αegaeae et Pompeiopolis et et Issus sinusque Ε
eiusdem appellationis, abi strenuus ille ac celeberrimus Μacedo, Αlexan
der inquan Philippi filius, praelium cum Dario Persarum rege commisit.
his vicina est Τarsus Pauli patria. Seleucia igitur primum neque the
matis appellationem neque praefecturae nomen habuit, sed claustrum
36 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ
-" -- - " Α"

Ταρσού προϊόντων Σαρακηνών, διά τό είναι τον τόπον δυσπρόσο

- Α'

δον
«τ"
ο δε κύρις Ρωμανός, ο καλός τε και αγαθός βασιλεύς,
κ. " - " ν Α' Υ \ - - & Α"

ώσπερ πλάτος μήκός τε και μέγεθος επιτιθείς τή των Ρωμαίων

- "ν Α'
αρχή, στρατηγίδα αυτήν απετέλεσε, το δε της πόλεως όνομα
και το καλείσθαι Σελεύκεια από του κτίστου Σελεύκου του καλου- 5
μένου Νικάνορος την προσωνυμίαν επλούτησε τα δε άνω Σελευ
κείας και μεσόγαια καλείται Δεκάπολις, και έστι πρώτη μεν
Γερμανικούπολις, δευτέρα δε Τιτιούπολις, τρίτη Δομετιούπολις,
τετάρτη Ζηνούπολις, πέμπτη Νεάπολις, έκτη Κλαυδιούπολις,
εβδόμη Ειρηνούπολις, ογδόη Καισάρεια, ενάτη Λαύζαδος, δε-10
- 2. - -

κάτη Δαλισανδός, εν ή το σκουτάριον του αγίου μεγαλομάρτυρος

Θεοδώρου εν τώ τρούλλω του ναού αυτού αποκρέμαται, και
ταύτα μεν περί Σελευκείας.
ιδ' θέμα το καλούμενον Κιβυρραιωτών.
Το δε θέμα
Η τών Κιβυρραιωτών
βυρρ απάρχεται
Ωχ μεν
Η απ' αυτής
Τ 15

της Σελευκείας τα προς θάλασσαν της ανατολής κειμένης, κατα

λήγει
ί/ δε προς μήκος
μη επί δυσμάς
Η έωςς αυτής Μιλήτου
ιτου της πόλεως
και της Ιασού και 5.του
νων Ανδ νίων ...τ.
Βαργυλιακού
ΙΜύλγ
κόλπου ήγουνό των καλουμέϊ
«r Α' - Λ. -

ων Ανδανίων, εν ω κείται η τε ΙΜυλασσα, πολις διαφημος, κα

αυτά τα Βαργύλια ή τε Μύνδος και η καλουμένη Στρόβηλος ή τε 20
3 ώστε Ο μεν οm C
7 μεσογαίας V10 Διοκαισάρεια V
11 ή ή ασπίς ήγουν το ΑC 12 απηώρηται ΑΟ 14 ονομαζό
μενον C 15 απέρχεται C 16 προς θάλασσαν προς ανατολήν
κειμένην ΑC 17 επί ] ως V, ως επί ΑΜorelli 18 Ιασσού V,
'Ισσού ΑΜorelli 19 Αντανίων Vet ΑC ή τs] τα C 20 Μαρ
γύλια V Μένδος V, Μίνδος Α. ο καλούμενος C Σιρό
βιλος ΑΟ
ηuoddam erat et specula ob Saracenorum e Τarso excursiones, quod
nimirum arduo et difficilem aditum habente loco sita esset. optimus
vero imperator dominus Romanus, qui latitudinem φuodammodo et lon
gitudinem magnitudinenιque imperio Romano adiecit, praeturam ex ea
fecit. nomen vero urbis, et quod vocata sit Seleucia, a conditore Se
Ιeuco, gui nuncupatus Νicanor, fluxit. ulteriora autem Selenciae et me
diterranea vocantur Decapolis, id est decem urbes, quarum quidem pri
ma est Germanicopolis, altera Τitiopolis, tertia Dometiopolis, φuarta
Ζenopolis, φuinta Νeapolis, sexta Claudiopolis, septima Irenopolis,
octava Caesarea, nona Lauzadus, decitna balisandus, in qua clipeus seu
scutum magni illius martyris sanctι Τheodori in trullo templi ipsius pen
«let. atque haec quidem de Selencia.
Τhema decimum φιμαrtum, dictum Cίύψrrαcotarum.
Τhema vero Cibyrraeotarum ab ipsa Seleucia initium sumit, φuae
ad mare orientis sita est. desinit autem in longitudine occasum versus
ad ipsam usque urben Μiletnm et Iasum, et ad sinum Βargyliacum sive
eos qui Andanii nuncupantur, ubί sita est Μylassa nrbs celebris, et ipsa
Βargylia et Μyndus et juae dicitur Strobelus et Ηalicarnassus, Hero
 Γ)Ε ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 37
τ - " c c Α' C -

Αλικαρνασός, ή Ηροδότου πατρίς, ή της Αρτεμισίας πόλις ή

Α' ? c "

πολυθρύλητος, εν ή ο Μαυσώλου τάφος ο περιβόητος ίδρυται.

" C Α'

ανερχόμενος τοίνυν προς ανατολήν εύρήσεις τον Κεραμεικόν κόλ

πον καλούμενον και πόλιν τώ κόλπω ομώνυμον επ’ άκρων δε του
Α Α -ν

5 κόλπου ή τε πόλις Κνιδίων κατώκισται και το της Αφροδίτης τέ

ς περιβόητον,
μενος περιβοητον, ενώ
εν ήν το
ωπερ ην το της
της Αφροδίτης
Αφροδιτης άγαλ
αγαλμα, μνη
μείον της Πραξιτέλους τέχνης απαραμίλλητον, απαναβαίνοντι δε
2.
αύθις προς ανατολάς κόλπος εστιν Οίδημος όνομα και λιμήν κα
Α' ? -ν

λούμενος Λάρυμα, ών κατέναντι νήσος ή Σύμη, και προς το

10 πέλαγος,
« "Ρ ίδ
καταντικρύ
λ
τής "Κ:Ροδίων
-ν λ
περαίας και οπλοθήκης, νήσος
τ" ιή / ν - w

η Ρόδος αύτη πελαγία εξήπλωται, προς βορράντε και νότον

εναποβλέπουσα.
όλ Τ λ ν
διαβαίνων τε την
Υ . " 4αια,
εφεξής θάλασσαν
ν Π
ευρήσεις Ρ 16 Υ Α' τ,
πολιν μ εκμισσον εκεινην την περιωνυμoν, επειτα 11αταρα, είτα
κ- Α. -'

Ξάνθον την Πρωτογένους εκείνου του ζωγράφου πατρίδα, ός το

15-Διονύσιον το εν Ρόδω τους ζωγραφικούς κατελάμπρυνε πίναξιν,
τ ?
ειτα την Λυκίων πόλιν την μυρίπνουν τε και τρισόλβιον, εν ήπερ
Η -- -ν - « Α -

ο μέγας Νικόλαος, ο τού θεού θεράπων, αναβλύζει τα μύρα κατά

το της πόλεως όνομα, είτα Φοίνιξ ο ποταμός, και πόλις ομώνυ
σ Ο -w ""

μος, είτα Φασηλις ή περίκλυτος,

- Α Ν',/
"
είτα ή Αττάλου του Περγα
Υ Α' τ Υ" Α. C /

20μηνου πόλις επώνυμος, είτα το Σύλαιον. έπειτα Πέργη ή περιώνυ

μος, είτα Σίδητο των πειρατών εργαστήριον, είτα Σέλγη ή των
2 ο περιβόητος add.Α 3 τον καλούμενον κεραμεικόν κόλπον C
6 ωπερι C 8 αύθις οm Α Οίδιμος V 9 Ού V 11 πλα
γία V 12 καθεξής C 13 Τελμισόν V 14 τον διονύσιον
τον C 19 φασιλίς Α, βασιλίς V ή οιn Α 21 Σέλγην
την - άπoικoν VC

doti patria, et Artemisiae urbs celeberritna, in qua nominatissimum Μan

ευli sepulchrum exstat. si vero orientem versus tendas, reperies sinum
φαi Ceramicus dicitur, et urbem eiusdem ac sinus appellationis. in ex
tima autem sinus ora Cnidiorum urbs habitatur, et cclebre Veneris tem
plum, in quo erat et eius simulacrum, Praxitelis monitιentum , omnium
citra controversiam pracstantissimπm. eunti vero orientem versus sinus
est Οedemus nomine, et portus qui Laryma dicitur, ηuorum ex adverso
sita est insula Syme. et versus mare, e regione translitoralis Rhodio
rum orae et armamentarii, insula ipsa Rhodus, quae etiam Pelagia dici
tur, extenditur, boream et austrum versus respiciens. ulterius vero mare
traiiciens celebrem illam nrbem Τelmissum reperies, deinde Ρatara, hinc
Χanthum, Protogenis illius pictoris patriam, φui Βacchi aedem apud
Rhodios pictoriis tabulis illustravit, deinde Lyciorum urbem , unguenta
spirantem et valde beatam, in ιμla magnus ille Νicolaus , dei servus,
myra, id est unguenta, scaturit iuxta urbis nomen. hine Phoenix fluvius
et urbs eiusdem nominis cernitur; mox Phaselis celeberrimum oppidum,
deinde Αttali Ρergameni urbs, ab eo nomen habens. inde Sylaeum,
deinde Ρerge, celebris urbs, mox Side, piratarum officiua ; exinde Selga
 Κ

38 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙΡΟΤΕΡΗΥΒΟΟΕΝΙΤΙ

Λακεδαιμονίων άποικος, είτα το Καστέλλιον όρος καλούμενον.

τ, ν Α' Χ. / και 2, Α' C Α' Υ"

ειτα το καλούμενον Ανεμούριον, είτα Αντιόχεια ή μικρά, έπειτα

»- και- ζ
Κιβύρρα πόλις εκείνη, εξής και το θέμα την έφύβριστον και
πονηράν ονομασίαν εκληρονόμησεν, είτα Σελινούς, μικρόν πολι
σμάτιον και ποταμόν ομώνυμον έχουσα, είτα Μέλας ο ψυχρός 5 -' -ν κ

ποταμός, έπειτα της Συκής πολισμάτιον, w είτα

3.- Α S Ν' " ?
λιμήν ο καλού
γ Α' Μ C

μενος παλαιός, είτα αυτή ή Σελεύκεια, και αυται μεν αι παρα

θαλάσσιοι πόλεις, άς ο τών Κιβυρραιωτών στρατηγός διωνίμε:
ται άνω δε προς την ήπειρον και αυτήν την μεσόγαιον, εν ή
καταλήγει το τών Θρακησίων καλούμενον θέμα, απάρχεται μεν 10
από αυτής της Μιλήτου, είτα διαβαίνει την Στρατονίκειαν και
τα καλούμενα Μογωλά και την πόλιν Πισύης, διεκτρέχει δε την
καλουμένην Αγίαν και παρέρχεται την Ταυρόπολιν, συνάπτει δε
προς την Τλώ και Οινιάδα, είτα παρέρχεται Φίλητα και αυτήν
την Ποδάλειαν, διεκτρέχει
" ΐλ w' Α
δελ το καλούμενον Ανεμότειχος
λνψ.
και συν-15
έ Α' 2. w ν

απτει προς την πολιν Σαγαλασσον, είτα καταληγει προς τα μερη

-ω ? -

του Ταύρου, ενώ το τών Ισαύρων γένος κατώκισται, και τοσαύτη

Μ C μων Α' / Υ Υ ν

μεν ή του Κιβυρραιώτου περιοχή, έλαβε δε την προσωνυμίαν,

ώσπερ έφαμεν, του καλείσθαι Κιβυρραιώτης από Κιβύρρας, ευ
- ν ? Α' ν «r Υ w Υ"

τελούς και ακατονομάστου πολίσματος, προς ύβριν, ου πρός έπαι-20

νον, διά τό πολλάκις αυθάδεις τε και υβριστάς γενέσθαι πρός τάς
-" Α' / c 1 C " C - Α' Α Λ- -"

των βασιλέων επιταγάς, ή δε Ρόδος ή νήσος μέση μέν κείται του

1 Κάλλιστον V 2 ανεμόριον C ή μικρά αντιόχεια C
3 εκείνη om Α 5 και ποταμόν - 6 πολισμάτιον add Α 6 τής)
το ? an το τής ? 7 αυται vulgo 12 Μογολα V 15 παν
δάλειαν C 16 αγαλασσόν C 19 ως C
nrbs, Lacedaemoniorum colonia. inde mons Castellium cognominatus,
Ininc Αnemurium, exinde Αntiochia minor, ulterius Cibyrra urbs, a qua
et thema ignominiosam ac vilem appellationem accepit. inde Selinus,
parvum oppidnlum, et flumen eiusden nominis, postea Μelas gelidus
fluvius : deinde Syces oppidulum. hinc portus dictus antiquus; inde
Seleucia ipsa. atque hae quidem sunt maritimae urbes, quas Cibyrraeo
tartιm praetor administrat. superius autem continentem et mediterranea
versus, ubi desinit thema Τhracesiorum dictum, incipit quidem ab ipsa
Μileto, transit deinde Stratoniciam et quae vocantur Μogola, et urbem
Ρisyam, percurrit etiam eam quae Ηagia dicitur, et Τauropolim; per
tingit vero etiam Τlon et Οeniadem usque. transit deinde Ρhileta et
ipsam Ρodaliam : pertransiensque id quod Αnemotichos dicitur, pertingit
ad urbem Sagalassum. hinc desinit in partes Τauri, φuras Ιsauri inco
Ιιιerunt. atque hic quidem est thematis Cibyrraeotici ambitus, Cibyr
raeotae antem appellatio a Cibyrra vili et obscuri nominis oppidulo, uti
diximus, finxit, eaφue appellatio ad ignominiam, non ad laudem indita
est, φuod frequenter res novas moliti, et refractarios sese adversus im
peratorum mandata praebuerint. Rhodus autem insula in meditullio qui
 ΙDΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 39
2. -

θέματος, αποβλέπει δε προς βορράντε και νότον, δελτωτή το

- ν

σχήμα, την δε γραμμήν τρίγωνος, Δωριέων δέ εστιν άποικος

τών εκ Πελοποννήσου, Αργείων τε και Λακεδαιμονίων τών από
-ν & Α' - ι

της Ηρακλέους γενεάς καταγομένων, καθώς και αυτός Όμηρος εν

5τό των νεών καταλόγω περί αυτής τάδε φησί, Α' -

Τληπόλεμος δ' Ηρακλείδης ήύς τε μέγας τε

εκ Ρόδου εννέα νήας άγεν Ροδίων αγερώχων,
ο Ρόδον αμφενέμοντο διάτριχα κοσμηθέντες,
4
?
Λίνδον Ιήλυσσόν τε και αργινόεντα Κάμειρον.
10 και ώδε μεν τα περί Ρόδου.
ιε' θέμα το καλούμενον επαρχία Κύπρου.
"λ
Επαρχία Κύπρου
Λ ό
της νήσου
ΑΚ
υπό κονσιλιάριον,
Αγ
τουτέστι
- " Α" "

βουλευτήν, πόλεις δεκαπέντε, Κωνστάντεια μητρόπολις, Κίτιον,

Αμαθούς, Κυρήνεια, Πάφος, Αρσινόη, Σόλοι, Λάπιθος,
ι" Υ --

15 Κέρμια ήτοι Λευκουσία, Κυθέρεια, Τάμασος, Κούριον, Νέ

μευος, Τρίμυθος, όθεν ο άγιος Σπυρίδων, Καρπάσιον, ή μεν
ούν Κύπρος ή νήσός έστι μεγάλη και επιφανεστάτη, κειμένη εν
τώ Παμφυλίω κόλπω, καθώ ή ητής Διονύ
4. μφυλιω κολπω, ως φησιν ο περιηγητης Διονυσιος
Κύπρος δ' εις αυγάς Παμφυλίου ένδοθι πόντου.
1 τε om C δελτώ Ο 6 ήύς τε μέγας τε εκ Ρόδου οπl C
8 Ρόδον - κοσμηθέντες om C 9 λίνδον ώκουν ιήλυσόν C
11 ιε' - Κυπρου] επαρχία της νήσου κύπρου. ιε' C 13 δεκα
τρείς V 15 Κέρμια ήτοι Λευκ.] Κέρβεια V Ταμασία V
Κούριον, Νέμευος add Α. sed apnd Μorellum, Νέμεβος 16 Κάρ
πασος V ή μεν Κύπρος νήσος V 19 ενδόθη C

dem huius thematis sίta est, ad boream pariter et anstrum respiciens :

literae enim Δ speciem prae se fert, triangulari videlicet figura. cete
rum Doriensium colonia est, qui ex Peloponneso, Αrgivis et Lacedae
πmoniis, ab Hercule genus ducunt, quenadmodum et ipse Ηomerus in
catalogo navium de ea scribit:
φuin et Τlepolemus satus Ηercule, fortis et ingens,
ipse Rhodo naves ter trinas duxit, onustas
magnanimis Rhodiis : Rhodum enim triquetro ordine cingunt
Ι.indus Ιalyssusque atque argillosa Camirus.
atque haec quidem de Rhodo.
Τhema decimum φuintum prαcfectura Cupri dictum.
Ρraefectura Cypri insulae a consiliario administrata fuit : μrbes in
ea sunt quindecim, Constantia metropolis, Citium , Αmathus, Cyrenea,
Ρaphus, Arsinoé, Soli, Lapithus, Cermia seu Leucusia, Cythaerea, Τa
masus, Curium, Νemevus, Τrimythus, ex qua S. Spyridion, Carpasium.
Cyprus itaque est magna et illustris insula, in sinu Pamphylio sita,
φuemadmodum scribit Dionysius Ρeriegetes:
Ρamphylio in ponto Cyprus se tendit ad ortum.
40 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

εκλήθη δε από Κύπρου της θυγατρός Κινύρου, ή της Βίβλου

και Αφροδίτης, ώς Φιλοστέφανος εν τώ περί νήσων και Ιστρος
εν αποικίαις Αιγυπτίων ιστόρησαν, έβασιλεύετο δε πρότερον υπό
πολλών και διαφόρων βασιλέων, κατελύθη δε ή τοιαύτη βασιλεία
υπό τών Μακεδόνων, τουτέστι τών Πτολεμαίων, έως γάρ Αλε-5
ξάνδρου του Μακεδόνος έβασιλεύετο ήγουν ετυραννείτο, υφ’ ών
τυράννων Ανάξαρχος ο φιλόσοφος αναιρείται μετά τον θάνατον
Αλεξάνδρου και Ισοκράτης ο ρήτωρ προς Δημόνικoν τον αυ
της βασιλεύοντα λόγους διαφόρους πεποίηκε, κρατησάντων δε
των Ρωμαίων επαρχία γέγονε, και διηρέθη, ώς προλέλεκται, εις 10
πόλεις ιε'. του χρόνου δε παραδραμόντος, και των Ρωμαϊκών
όπλων κατιωθέντων εξ αμελείας, εκράτησαν αυτής οι Σαρακηνοί
επί της Ηρακλείου βασιλείας, και πρώτος εν αυτή διαπεράσας
Αβουβάχαρος, ου και της θυγατρός εν αυτή τάφος φαίνεται,
ταύτης εκράτησεν, ο δε μακάριος και περιώνυμος και αοίδιμος 15
εν βασιλεύσι Βασίλειος εις θέματος τάξιν ταύτην κατέστησε, και
διεπέρασεν εν αυτή στρατηγόν Αλέξιον εκείνον τον περιβόητον, το
γένος Αρμένιον, ος και επεκράτησεν αυτής χρόνους επτά, πάλιν
δε αφηρέθη υπό των Σαρακηνών, και ταύτην φορολογούσιν ώς
και πρότερον. 20

1 δε om C 3 ιστόρησαν om C 4 τοιαύτη ΑΜorelli et C,

αυτής V et Βandurius 6 του βασιλέως Μακεδόνων Α εκρα
τείτο έφ' ΑC 8 και] διό και V 9 επεποίηκε C 11 ιγ' V
12 κατιωθέντων C: ceteri κακωθέντων . 13 βασιλείας ήρακλείου ΑV
περάσας V 14 ο βουβάχαρος Α, ο βούβαρχος Ο τάφος εν
αυτή. Ο 15 περιωνυμος Ά βασιλεύσιν, ο έμός πάππος Βασ. V
16 αυτήν C 17 Αλέξανδρον στρατηγόν V

appellationem vero suam accepit a Cypro filia Cinyrae vel Βibli et Ve

neris, ut Philostephanus libro de insulis et Istrus de coloniis Αegyptio
rum memoriae prodiderunt. multi autem ac diversi reges antea in ea
regnarunt. dissipata vero est regia eius administratio sub Μacedonibus,
hoc est Ptolemaeis: nam ad Αlexandrum regem Μacedonum usque regi
bus, sive tyrannis paruit, a quibus tyrannis Αnaxarchus philosophus
sublatus est post Αlexandri obitum. et Isocrates rhetor varias orationes
ad Demonicum in ea regnantem conscripsit. postquam vero Romani eam
occuparunt, in praefecturam redacta et in quindecim, ut diximus, urbes
fuit divisa. at successu temporis enervatis per negligentiam armis Ro
manorum, in Saracenorum potestatem venit, regnante Ηeraclio. ac pri
mus quidem in eam cum traiecisset Αbubacharus, cuius pariter et filiae
sepulchrum ibi cernitur, in suam potestatem eam redegit. beatus vero
ac nobilis praeclarusque imperator Βasilius eam in numerum, thematum
redegit, traiecitque in eam Αlexium praefectum, magni nominis virum,
natione Αrmenium, φui et annis septem ei imperavit. rursus autem a
Saracenis erepta est, φuibus et tributum pendit, ut et antea.
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 41

ες' θέμα το καλούμενον Σάμος νήσος.

Η νήσος αύτη ονομασίαν έσχε του καλείσθαι Σάμος από
Αιγαίου και Σαμίας της Μαιάνδρου του ποταμού θυγατρός, ή
διά το υψηλόν της νήσου και απόκρημνον οι γάρ παλαιοί Έλλη
Α' ν C κ. Μ. Υ " Α' Α' Α' -ν /

5 νες σάμον τον υψηλόν εκάλουν τόπον, ταύτης εκράτησε της νήσου
-" ?
Πολυκράτης εκείνος ο ευτυχέστατος, ου και Ηρόδοτος μνείαν ου
μικράν εποιήσατο. σοφοι δε γεγόνασιν εξ αυτής εξοχώτατοι, ό
Λ Λιν Ο

τε Πυθαγόρας εκείνος ο Σάμιος, ο ΙΜνησάρχου υιός, Επίκουρός

τε ο Νευκλέους και Μέλισσος και άλλοι πλείονες, ότε ούν εγένετο Ρ18
10 ο μερισμός των θεμάτων, διά τό είναι επιφανεστάτην την νήσον,
μητρόπολιν αυτήν και αρχήν του θέματος των πλωϊζομένων τε
θείκασιν ή γάρ μεσόγειος και η καταντικρύ άκρα της Σάμου,
αυτή τε η Έφεσος και Μαγνησία και Τράλλεις ή τε Μύρινα και
Τέως και Λέβεδος, και έως του Ατραμυττίου, τα άνω και πρόσ
15 γεια τώ των Θρακησίων στρατηγώ ήγουν τώ ήγουμένω του ιππι
κού τάγματος εκείνω εκληροδοτήθησαν, διήρηται δε το θέμα της
"

Σάμου εις τούρμας δύο, μίαν μεν την Εφέσιον, δευτέραν δε την
Ατραμυττηνήν, ο δε στρατηγός του θέματος αυτήν έλαχε Σμύρ
ναν την πόλιν πραιτώριον, και ταύτα μεν περί του θέματος
20Σάμου. »

1 θέμα εξκαι δέκατον της σάμου C 3 Αγκαίου ΑΜorelli et C

8 εκείνος add Α 9 νεόκλους ΑV γούν V 12 μεσόγαιος C
της σάμου άκρα C 14 πρόσγαια C 16 δε add C 17 τήν
οπm V εφεσίων ΑΒandurii, non Μorelli 18 Σμύρνην (vel
σμύρναν) το θέμα ΑC

Τhemα decimum seαtum Samus insulα.

Samus insula appellationem suam accepit ab Αegaeo et Samia, Μae

andri fluminis filia, vel quod ipsa insula sublimis ac praerupta sit: ve
teres enim Graeci σάμον sublimem Iocum nuncuparunt. huic insulae im
peravit Polycrates ille felicissimus, cuius et Ηerodotus, non exiguam
πmentionem fecit. ex hac porro prodierunt viri sapientiae laude insignes,
Ρythagoras nimirum ille Samius, Μmesarchi filius, et Εpicurns Νeoclis
et Μelissus aliique non pauci. cum igitur thematum partitio facta est,
hanc, quod illustrissima insula esset, metropolin et caput thematis nava
lis constituerunt. mediterranea enim regio, et promontorium quod e
regione Sami est, ipsaque Εphesus et Μagnesia et Τralles et Μyrina et
Τeus et Lebedus et Αtramyttium usque, ulteriora ac contigua Τhrace
siorum praefecto sive equestris agminis duci, ipsi themati attributa sunt.
divisum autem est thema Sami in turmas duas, unam quidem Εphesiam,
alteram Αtramyttinensem. praefectus vero thematis ipsam urben Smyr
nam praetorium habuit. atφue haec quidem de themate Sami.
 42 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ

ιζ' θέμα το καλούμενoν Αιγαίον πέλαγος,

Υ Αν

Το δε καλούμενον Αιγαίον πέλαγος, και αυτό χρηματίζον

εις θέμα, από Αιγέως του Ποσειδώνος υιού την προσωνυμίαν
> "

έλαχε, καθώς φασιν οι τον Όμηρον σχολιάσαντες, ουκ έστι δε

- - ζ -ν

νύν χρεία της Ελληνικής ιστορίας διά τό είναι αυτήν ψεύδους 5

μεμεστωμένην. Στράβων δε ο γεωγράφος άλλως αυτού την ονο
μασίαν τέθεικεν από γάρ της άκρας Αιολίδος, ήν Αίγα οι επι
" 2. / 4» •ι C ν 2 Α' " W

χώριοι ονομάζουσιν, όθεν ο Αιγεατικός απάρχεται κόλπος, την

ονομασίαν
Η ειληφεν,
ίηφεν, ομωνύμως
ομωνυμως τώ ζώω.
τω ζωω. ομοίως δε
ομοιως και οο Α
σε και Αρτε
ν- Λ -ν

μίδωρος τα αυτά φησι τώ Στράβωνι. άκρα τις έστιν Αιολίδος, 1ο

ΦΑ Υ « Υ Α' Υ Α. - 2 2 ?" Ψ Α \

ήν Αιγα οι επιχώριοι ονομάζουσιν, αφ' ής και το πέλαγος την

τοιαύτην ονομασίαν προσείληφεν, Αιολίδος δε λέγω ουκ έθνους
ονομασίαν, αλλά γλώττης ιδίωμα, ή γάρ τών Ελλήνων γλώττα
εις πέντε διαλέκτους διήρηται, πρώτην μεν την τής Ατθίδος,
δευτέραν την Ιώνων, τρίτην δε την Αιολέων, τετάρτην δε την 15 2.
Δωριέων, πέμπτην δε την κοινήν, ή πάντες χρώμεθα και από
μεν της Μιλήτου μέχρι της Εφεσίων πόλεως και αυτής Σμύρνης
και Κολοφώνος Ιώνων εστι κατοικία, οίτινες τή των Ιώνων δια
λέκτω χρώνται από δε Κολοφώνος μέχρι Κλαζομενών και της
αντιπέραν της Χίου γης και αυτής της Μιτυλήνης και του καλου-2ο
/ - -

μένου Περγάμου Αιολέων έστιν αποικία, οίτινες διαλέκτω χρών

1 θέμα αιγαίου πελάγους επτακαιδέκατον C 4 σχολιογραφή
σαντες Α 5 νύν οm Ο 6 την ονομασίαν άλλος αυτού C
7 αντέθεικεν ΑV 10 το αυτό C 11 οι επιχώριοι ] τινές C
15 τήν τών ιώνων ΑV 18 ρωμαίων C 20 καλουμένου οιIn V
21 κατοικία ΑΜorelli et C

Τhemα decimum septimum Αegaeum pelagus.

Αegaeum vero pelagus etiam ipsum inter themata relatum, ab Αegeo
Νeptnni filio appellationem snam accepit, nt aiunt ii φui scholia in Ηo
merum scripserunt. nullus autem nunc usus est historiae Graecae, quod
mendaciis sit referta. at Strabo geographus eius appellationem aliunde
derivat, siqnidem a promontorio Αeolidis, ηuod incola Αega appellant,
ιunde Αegeaticus sinus initium sumit, ita dictum est, communi cum ani
mali appellatione. . eiusdem est ac Strabo sententiae etiam Αrtemidorus.
promontorium φuoddam est,Αeolidis, ηuod. Αega incolae appellant, a quo
εt pelagus einsmodi appellationem accepit. Αeolidis autem dico non
gentis appellationem, sed linguae proprietatem: Graecorum enim lingua
in quinque dialectos divisa est, primam quidem Αtticam, alteram Ioni
«am, tertiam Αeolicam, ηuartam Doricam, φuintam communem, qua omnes
τιtimur. atqui a Μileto quidem Εphesum usque et Smyrnam ipsam et
Colophonem, Ionum est sedes et colonia, φui quidem Ionum dialecto
utnntur. a Colophone autern usque ad Clazomenas, et trans Chium at
qπο ipsam Μitylenen et Pergamum, Αeolum est colonia, qui quideln
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Ι. 43

ται τών Αιολέων, τα δε επέκεινα τούτων, από του λεγομένου

Αεκτού και έως Αβύδου και αυτής Προποντίδος και μέχρι Κυζί
κου και του ποταμού του λεγομένου Γρανίκου, πάντες Γραικοί
ονομάζονται και κοινή διαλέκτω χρώνται, πλην Βυζαντίων, ότι
5 Δωριέων έστιν αποικία, προσωκείωνται δε τώ στρατηγό του
Αιγαίου πελάγους αί τε Κυκλάδες νήσοι καλούμεναι, και των
Σποράδων, ών προέχουσιν, ή τε Μιτυλήνη και Χίος και αυτή η
-Λήμνος, ουκ εισί δε των Κυκλάδων αλλά των Σποράδων καλου
μένων αι γάρ Κυκλάδες Δήλον την νήσον έκύκλωσαν, ώς φησίν
10 ο περιηγητής Διονύσιος,
Δήλον εκυκλώσαντο, και ούνομα Κυκλάδες εισίν. Ρ19

καλούνται δε διαφόροις ονόμασι, Λήμνος Σκύρος Μήλος Αμολ

γός Θήρα Θηρασία και Ρήνεια. ουκ οίδα δε ει τών Κυκλάδων
εισί πάσαι διά τό είναι αυτάς προσγείους και τή Ελλάδι συνομο
15 ρούσας, το δε Αιγαίον πέλαγος βαρύπλουν έστι και δυσπέρατον,
και κύματα μακρά και όρεσιν εοικότα προσανεγείρον τους πλέουσιν,
είτε διά το πυκνόν των νήσων, είτε και διά το ρεύμα του πόντου
το καταβαίνον εις Αβυδον και προσαρασσόμενον ταϊς νήσοις μετά
μεγάλου ροιζήματος, από δε του Λεκτού και έως της Προπον
20 τίδος της τε Κυζίκου και του Παρίου, και αυτός ο καλούμενος
"Ελλήσποντος ή τε Προικόνησος, και μέχρι του Ρυνδακού ποτα
2 Σηστού V 8 δε om C 9 νήσον την Δήλον V 10 Διο
νύσιος om V 13 θησία C 16 ανεγείρον V 17 και om C
21 τού om C

Αeolum dialecto utuntur. ulteriora his a Lecto et usque Αbydum et

ipsam Propontidem et Cyzicum et flumen Granicum appellatum, omnes
Graeci vocantur et communi utuntur dialecto, exceptis Βyzantiis, quia
Dorum est colonia. pertinent autem ad Αegaei maris praefecturam et
insulae Cyclades nuncupatae, et ex Sporadibus quae reliquas excellunt,
Μitylene et Chius et ipsa Lemnus. neque enim sunt hae ex Cycladi
bus, sed ex iis quae Sporades appellantur: Cyclades enim Delum insu
lam in orbem cingunt, ut ait Dionysius Periegetes:
Delum cinxerunt et Cyclades appellantur.
variis antem hae ac diversis appellantur nominibus, Lemnus Seyrus
Μelus Αmolgus Τhera Τherasia et Rhenea : neque tamen scio an omnes
Cycladum sint, quod ipsae sint terrae proximae atque Ηelladi contiguae.
est autem Αegaeum mare navigatu et traiectu perquam difficile: in
gentes enim ac decumanos fluctus volvit, qui navigantibus montium in
star assurgunt, vel ob densitatem ac frequentiam insularum, vel propter
Ρonti in Abydum defluxum, qui magno impetu in has insulas fertur eis
φne illiditur. a Lecto vero ad Ρropontidem usque et Cyzicum et Ρa
rium, atque adeo ipse Ηellespontus et Ρroeconesus, ad Rhyndacum flu
 44 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ
-" w cr Υ - - Δ - "λ " - w - ΙΚ -ν " -ν

μου, και έως αυτού του Δασκυλίου και του Κιανού κόλπου, τώ
του Αιγαίου πελάγους κρατούντιπροσεκεκύρωντο, και ταύτα μεν
- -" Λ.

περί του θέματος του Αιγαίου πελάγους,

Ρ 20 Τ Ο Υ Β Α Σ Ι Λ Ε Ω Σ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΟΥ ΙΙΟΡΦΥΡΟΓΕΝΝΗΤΟΥ5

ΠΕΡΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΔΥΣΕΩΣ ΗΓΟΥΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ,
ΤΟ Β'.

Πρώτον θέμα το επι της δύσεως Ευρώπης κείμενον γής, το

ονομαζόμενον Θρακώον, ενώ το Βυζάντιον ίδρυται και το τών
"Ρωμαίων βασίλειον δίκαιόν εστι προκατάρχειν της Ευρώπης 10
γής το Βυζάντιον, την νύν ούσαν Κωνσταντινούπολιν, έπει και
πόλις έστι βασιλεύουσα του τε κόσμου παντός υπερέχουσα ώς του
μεγάλου Κωνσταντίνου και βασιλέως την επωνυμίαν κληρονομή
σασα αρχήν δε της Ευρώπης εγώ τίθημι, έπει και αυτό το Βυ
ζάντιον της Θράκης έστι μέρος το κάλλιστόν τε και τιμιώτατον 15
το τοίνυν θέμα της Θράκης άρτι την θέσιν και την ονομασίαν
έλαχε θέματος, αφ' ου το των Βουλγάρων γένος τον "Ιστρον πο
ταμόν διεπέρασεν, έπει πρότερον εις βασιλείας διττάς διήρητο ,
1 τού om C 2 το αιγαίον πέλαγος C
κυανού C και on V
μέν] δε V 6 περί - β'] ενταύθα τα της δύσεως Α et, φui
ήγουν της ευρωπης addit, C

men usque et ipsum Dascylium et Cianum sinum, Αegaei maris praefe

cto adscribuntur. atque haec quidem de themate Αegaei maris.

ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΙ{ΟΟΕΝΙΤΙ
ΙΜΙΡΕRΑΤΟRΙS LΙΒΕR ΙΙ. DΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUs occIDΕΝΤΙs,
SΙVΕ ΕURΟΡΑΕ.

« Τhemα primum.
Ρrimum thema, quod ad occasum terrae Εuropae situm, nominatur
Τhracium, in quo Βyzantium conditum est et Romanorum regia. ae
quum est Βyzantium, φuae nunc urbs Cpolis est, initium facere Εuro
paei soli, guia et urbs imperatoria est, et universi orbis praerogativam
tenet, ηuippe quae Constantini magni imperatoris heres est nominis.
principium autem Εuropae iccirco eam statuo, φuia ipsum Βyzantium
pars est Τhraciae pulcherrima atque honoratissima. igitur Τhraciae
thema nuper in numerum ac ordinem thematum positum fuit, ex μιο
tempore Βulgarorum gens Ιstrum fluvium traiecit, quandoquidem prius
in duo regna divisa fuerat Τhracia. testantur id ipsa urbium nomina,
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS ΙΙΒ. ΙΙ. - 45
- Α' - r)

και μαρτυρούσιν αυτά τα ονόματα των πόλεων, ή τε Μεσημβρία

w C w' " Α' Α' Υ" Α' Υ γι

και η Σηλυμβρία, βασιλέων προσηγορίας έχουσαι πόλεις πριν ή

τήν τών Ρωμαίων βασιλείαν αυξηθήναί τε και διαδραμείν πάντα τα
- z Αν

του κόσμου πληρώματα, αφ' ου γαρ ή των Ρωμαίων αρχή την

5 εαυτής σαγήνην εξήπλωσεν εις πάντα τα του κόσμου τέρματα,
πάντας ώς ειπείν διεσκέδασε και μετεσκεύασεν εις μίαν αρχήν, και
"- -' 4. - - -ν Α'
ζυγόν ήνάγκασε τελείν ένα πάντας, αρξαμένης δε της σαγήνης
διασήπεσθαι και διαρρήγνυσθαι, άλλως και τα πράγματα και τα & C /

ονόματα μετεποιήθησαν, επαρχία δε Θράκης υφ' ηγεμόνα ετέ

10 τακτο και υπό τον λεγόμενον κονσιλιάριον, τουτέστι βουλευτήν,
Ταύ
αυρος άο
γαρ ανθύπατος εκζ
ανυυπατος εκράτει της
ης Θράκης
νρακης επί του μεγαλ
μεγάλου
C C C.
Κωνσταντίνου,2 έχ
έγων υφ'
φ εαυτόν πόλεις υφ' ηγεμόνα και κονσιλιά
ς υφηγεί
- * Α' C - -

ριον νγ'. διασαπείσης δε της σαγήνης, ώς είπομεν, και των βαρ C

βάρων εκπορθησάντων τάς πόλεις, εις μικρά τμήματα διηρέθη ή

- Λ 2 / τι \ Α. Υ w c 2/ \

15 της Θράκης αρχή ή τε γάρ Βουλγαρία και αυτός ο "Ιστρος και

το περιώνυμον όρος το διήκον άχρι του Πόντου, το καλούμενον
Αίμος, της Θράκης εισι μέρη, νυνι δε αλλότρια χρηματίζουσι,
το δε της Θράκης θέμα υπό τον βασιλέα Κωνσταντινουπόλεως
ετέτακτο και εις υπουργίαν αυτού έχρημάτιζε, και ουδέπω τις Ρ 21
2. «ν ? 4. - Α'
20 στρατηγός ήν εν αυτώ, αφ' ού δε το θεομίσητον των Βουλγάρων
* " " w 2/ / / ν 2 ν.

έθνος έπεραιώθη εις τον "Ιστρον ποταμόν, τότε και αυτός βασι
λεύς ηναγκάσθη διά τάς επιδρομάς τών Σκυθών και αυτών των
Βουλγάρων εις θέματος τάξιν αγαγείν αυτό και στρατηγόν εν αυ
6 διεσκεύασε?
"
8 τα ονόματα και τα πράγματα C 21 αυτός
ο β. Ο
tum Μesembria tum Selymbria, φuae civitates a regibus appellationem
habebant, priusquam Romanorum imperium auctum fuisset et omnes ter
rarum fines percurrisset. etenim ex quo Romanorum principatus sage
nam suam ad omnes mundi limites expandit, cunctos, ut ita dicam,
dispersit et ad unum imperium reduxit ac ingum unum subire omnes
coέgit. verum cum sagena rimis fatiscere ac perfringi coepit, iam varie
et res et nomina commutata sunt. praefectura autem Τhraciae sub ducis
ac consiliarii potestate constituta est. Τaurus qnippe proconsul obtine
bat Τhraciam temporibus Constantini magni, tetiens sub diciοne sua
urbes tres et quinquaginta, a duce et consiliario administratas. sed
cum sagena, ut dixi, rimas fecisset, urbibus a barbaris expugnatis ac
airutis, Τhraciae imperium in exigua segmenta divisum est. etenim
Βulgaria et Ister fluvius et mons percelebris, Ηaemns nuncupatus, gui
usque ad Ρontum pertinet, Τhraciae partes fuerunt : nunc autem alie
nae ac se:unctae sunt. ceterum Τhraciae thema sub imperatore Cpoli
tano constitutum atque ad eius iura et ministeria redactum erat, nec
nllus unquam praetor in ea fuerat : at ex quo infensa deo Βulgarorum
natio ad Istrum fluvium traiecit, tnnc etiam imperator ipse coac us fuit,
ob incursus et impressiones Scytharum et iμsorum Βulgarorum, ad the
 *

46 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙΡΟRΡΗΥΒΟCΕΝΙΤΙ
-ν αν Αν "
τώ χειροτονήσαι. εγένετο δε ή τών βαρβάρων περαίωσις επί τον
"Ιστρον ποταμόν εις τα τέλη της βασιλείας Κωνσταντίνου του Πω
γωνάτου, ότε και το όνομα αυτών φανερόν εγένετο πρότερον γάρ
2) / Υ ν Υ Α' c Α' " 1

Ονογουνδούρους αυτούς εκάλουν ή δε Θράκη ονομασίαν μεν 5

Υ Υ w ν Α' - Α' Υ Υ -' "

είχεν από Θρακός βασιλέως του πάλαι εν αυτοίς τελευτήσαντος, 2. -

ή από νύμφης Τιτανίδος, αφ' ής και Κρόνου Δόλογκος, όθεν το

- Υ, -ν - " Υ / 4- -

πρώτον4.
έθνος των Θρακών Δόλογκοι ονομάζονται μαρτυρεί δε
-' w C - C - ν C " \ Ψ' Α'

τώ λόγω και Ιεροκλής ο γραμματικός ο γράψας τον Συνέκδημον,

ν -" " Υ., -ν Α' - Α Α' τι

το τών Δολόγκων έθνος τη Θράκη συναριθμών, λέγων ούτως

ας . 3 ν. C -' Υ Α. ν Λ. c C w Υ -"

εισιν αι πάσαι επαρχίαι και πόλεις, αι υπό τον βασιλέα των 10

Ο. η

Ρωμαίων διοικούμεναι τον εν Κωνσταντινουπόλει, επαρχίαι μεν

-- 3. - -

ξδ', πόλεις δε 7δλέ." αρχήν ούν της Ευρώπης την βασιλίδα των
πόλεων και του κόσμου παντός, την νέαν Ρώμην Κωνσταντινού
Υ w Α' 0 \ - Α W. W γ w Α. \ "

πολιν εγώΘ
τίθημι δια τούτο και το περί αυτήν θέμα, το καλού 1
Λ "ν - Υ / Λ. -

μενον Θράκη, τών εν τοις Ευρώπης μέρεσι θεμάτων πρώτον τε- 15

θείκαμεν, ώς και αυτής της πόλεως της πάλαι Βυζαντίδος καλου
μένης εντή των Θρακών ιδρυνθείσης χώρα, αυτό δε το Βυζάν
τιoν Μεγαρέων και Λακεδαιμονίων και Βοιωτών έστιν αποικία,
- Υ Α' C / w w - - Α' /

τών άρχαιοτάτων Ελλήνων Α'

διό και της των Δωριέων γλώττης - -

εν επιστήμη τυγχάνουσιν είπωμεν τοίνυν, ώς αρχαία τάξις εκρά-20

τει, και αυτών των επαρχιών τα ονόματα.

7 των Θρακών add C 15 τών] το libri 20 είπομεν ΑC et F

i. e. Federicί Μorelli editio: correxit Βandurius

matis ordinem Τhraciam reducere et praetorem in eo themate creare.

barbarorum autem transitus ad Istrum fluvium circa finem imperii Con
stantini Ρogonati exstitit; τιnde eorum nomen inclarnit ac pervagatum
est : antea quippe Οnogunduros eos appellabant. Τhracia vero appella
tionem accepit a rege Τhrace, φui olin illic e vivis excesserat; aut a
nympha Τitanide, ex qua et Saturno Dolonchus natus est, unde Dolon
chorum natio primum nomen nacta est. testis autem huius rei est Ηie
rocles grammaticus, qui conscripsit Συνέκδημον, id est commentarium
peregrinationis comitem, Dolonchorum gentem Τhraciae connumerans,
cum ita loquitur sunt omnes praefecturae et urbes, quae ab imperatore
ΙΚomanorum Cpoli degente administrantur, praefecturae quidem 64, ur
bes autem 935." φuocirca principium Εuropae imperatricem urbium et
mundi totius, novam Romam ego constituo; ac propterea thema circa
ipsam, quod appellatur Τhracia, in Εuropaeis partibus situm, thematum
rimum statuimus, quippe cum urbs ipsa olim Βyzantis nuncupata in
"bracum regione stabilita sit. attamen Βyzantium ipsum Μegarensium
et Lacedaemoniorum ac Βoeοtorum est colonia, Graecorum antiquissi
morum: iccirco etiam Doriensium lingua utnntur scite et eleganter.
dicamus itaque, ut antiguus ordo obtinebat, et ipsarum praefecturarum
ΠΟΙΙΙΙΙla.
 DΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUs LΙΒ. Π. 47

Επαρχία Θράκης ήγουν Ευρώπης, υπό κονσιλιαρίων, τουτ

έστι βουλευτών, πόλεις ιδ', Ευδοξιούπολις, Ηράκλεια, Αρκα
διούπολις, Βιζύη, Πάνιον, Όρνοι, Γάνος, Καλλίπολις, Μή
ριζος, Σαλτική, Σαυάδα, Αφροδισία, Απρως, Κοιλία.
5 επαρχία Ροδόπης, υπό την αυτήν, πόλεις ζ, Παρθικόπο
λις, Ηράκλεια Στρύμνου, Αίνος, Μαξιμιανούπολις, Σέρραι,
Φίλιπποι, Τραϊανούπολις.
επαρχία Αίμιμόντου, υφ' ηγεμόνα, πόλεις έξ, Αδριανού
πολις, Αγχίαλος, Δεβελτός, Πλουτινόπολις, Τζόϊδος.
10 επαρχία Θράκης, υπό κονσιλιαρίου, πόλεις εί, κλίμα Με
στικόν και Ακόντισμα, Φιλιππούπολις, Βερόη, νήσος Θάσος,
νήσος Σαμοθράκη.
επαρχία Μυσίας, ύφ' ηγεμόνα, πόλεις ιε', Τόμις, Διονυ
σόπολις, Ακραι, Καλλάτις, "Ιστρος, Κωνσταντιάνα, Ζέλπα,
15Τρόπαιος, Αξιούπολις, Καπιδάβα, Κάρπος, Τρώσμις, Νοβιό
δουνος, Αίγισσος, Αλμυρίς.
"Εως ώδε τo της Θράκης θέμα κατά τον Ιεροκλέους Συν Ρ 22

έκδημον, και μετά ταύτα το της Μακεδονίας θέμα, ο υπό το

"Ιλλυρικόν και την εκείσε τοποθεσίαν τέτακται, άρχεται ουν
20ούτως.

1 ήγουν om Ηierocles από C 5 τών αυτών F. malim τον

αυτόν, coll. th. 9 praef. Pann. 8 ς'] immo ε' 13. ιδ' Ε'
14 Κωνσταντιάνα om C 18 κατά Ε'

Praefectura Thraciae sive Εuropae, a consiliariis reguntur urbes

φuattuordecim, Εudoxiopolis, Ηeraclea, Αrcadiopolis, Βizya, Panion,
όrni, Ganos, Callipolis, Μerizus, Saltice, Savada, Αphrodisia, Αpros,
Coelia.

praefectura Rhodopes: sub eadem urbes septem, Parthicopolis, Ηe

raclea Strymni, Αenus, Μaximianopolis, Serrae, Philippi, Τraianopolis.
Ε Ηaelnimonti, sub duce, sex urbes, Αdrianopolis, Αnchia
lus, Develtus, Ρlutinopolis, Τzoidus.
praefectura Τhraciae sub consiliario, urbes ηuinque, Clima Μesti
con, Αcontisma, Philippopolis, Βeroé, insula Τhasus, insula Samothrace.
praefectura Μysiae, sub duce, urbes 14, Τomis, Dionysopolis,
Αcrae, Callatis, Ister, Constantiana, Ζelpa, Τropaeus, Αxiopolis, Capi
dava, Carpus, Τrosmis, Νοviodunum, Αegissus, Ηalmyris.
Ηucusque Τhraciae thema, ut habetur in Hieroclis comite peregri
nationis: postea vero Μacedoniae thema, quod sub Illyrico et eius de
εcriptione locatur: sic ergo incipit.
48 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

Δεύτερον θέμα Μακεδονίας.

Μακεδονία ή χώρα ωνομάσθη από Μακεδόνος του Διός και
Θυίας της Δευκαλίωνος, ώς φησιν Ησίοδος ο ποιητής,
ή δ' υποκυσσαμένη Διι γείνατο τερπικεραύνω
υίε δύω, ΙΜάγνητα Μακηδόνα θ' ιππιoχάρμην, 5

οι περι Πιερίην και Ολυμπον δώματ’ έναιον.

άλλοι δ' απο Μακεδόνος του Αιόλου, ώς Ελλάνικος ιερειών
πρώτη των εν Αργει "και Μακεδόνος Αιόλου, ου νυν Μακεδό
νες καλούνται, μόνοι μετά Μυσών τότε οικούντες." λέγεται δε
και Μακεδονίας μοίρα Μάκετα, ώς Μαρσύας εν πρώτω Μακε- 1ο
δονιακών και την Ηρεστείαν δε Μάκεταν λέγουσιν από του
Μακεδόνος." αλλά και την όλην Μακεδονίαν Μακετίαν οίδεν
ονομαζομένην Κλείδημος εν πρώτοις Ατθίδος και εξωκίσθησαν
υπέρ τον Αιγιαλόν άνω της καλουμένης Μακετίας." οι δε της
ΙΜακεδονίας βασιλεύσαντες απογόνους εαυτούς Ηρακλέους οι ο- 15
μάζουσιν, Ηρακλέους εκείνου του βουφάγου και λεοντοφόνου
τυγχάνοντος, ου την εικόνα και το μέγεθος και όλον αυτού τον
χαρακτήρα εν τώ Ιπποδρόμω ο χαλκούς ανδριάς απεμάξατο δς
ήν Αλκμήνης και Αμφιτρύωνος υιός, ώς "Ελληνες ψευδολογούσι
τοις γράμμασι, διό και αντί ταινίας και στέμματος και πορφύρας 20
βασιλικής τώ δέρματι της κεφαλής του λέοντος εαυτούς ταινιούσι,
και στέμμα τούτο και κόσμον ηγούνται, και υπέρ πάντα λίθον και
5 δ' Ο 7 ιερίων vulgo 8 ού] ούτω F 11 Ηριστείαν Ε'
13 πρωτω ? an πρωτη. Ατθίδι ? 15 ηρακλέως ονομάζουσιν ήρα
κλέως C 17 και όλον] περί όλον Ε'
Secundum themα Μαdedoniae.
Μacedonia regio appellationem hanc accepit a Μacedone Ιovis filio
ex Τhyia Deucalionis, ut ait poéta Ηesiodus:
illa satu Saturnigenae genuisse tonantis
natos Μagnetem atque Μacedona fertur, equestri
arte insignes, Pierias aedesque colentes.
alii vero a Μacedone Αeoli filio, ut auctor est Ηellanicus libro primo
de sacris quae in Λrgo: "et ex Μacedone Αeoli filio, a quo nunc Μa
eedones vocantur, soli cum Μysis tunc habitantes.'' Μacedoniae autern
portio Μaceta dicitur, ut scribit Μarsyas libro primo rerum Μacedoni
Carum: et Εresteam φuoque appellant Μacetam a Μacedone.'' verum
τotam quoque Μacedoniam nuncupavit Μacetiam Clidemus in primis re
rum Αtticarum commentariis: "et emigrarunt trans Aegialum supra Μa
cetiam nuncupatam.'' φui vero Μacedoniae reges exstiterunt, nepotes
Ηerculis se vocarunt, Ηerculis inquam illius, gui buphagus et leouicida
Φictus est; cuius quidem effigiem staturam et omnem characterem in
Ηippodromo aenea statua expressit. hic Αlcmenae et Αmphitryonis
filius fuit, ut Graeci fabulosis literis consignarunt. ideoque pro redimi
culo et corona et purpura regia leonini ca, itis exuvio se rediniunt,
atque hoc gestamen coronam et ornatum esse censent, eoque magis
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Π. 49

μάργαρον τούτω εγκαλλωπίζονται, και μάρτυς αξιόπιστος αυτό

το νόμισμα του Μακεδόνος Αλεξάνδρου, τοιαύτη εικόνι καλλωπι
ζόμενον. [ει] έκράτησε δε η βασιλεία των Μακεδόνων αρξαμένη
από του τρίτου υιού Ηρακλέους Καρανού προσαγορευομένου,
5 αυξηθείσα δε από Φιλίππου του πατρός Αλεξάνδρου, μεγαλυν
θείσα δε και υπερφυής γενομένη και των άκρων της γης αυτών
επιψαύσασα επ' αυτού Αλεξάνδρου και των αυτού διαδόχων,
καταλήξασα δε εις Περσέα τον Φιλίππου, ώστε και αυτό αποβα
λείν το της βασιλείας αξίωμα αιχμάλωτος γάρ αυτός ο Περσεύς
10μετά γυναικός και τέκνων, ηττηθείς υπό Αιμιλίου ανθυπάτου και
στρατηγού των Ρωμαίων, εις την Ρώμην απήχθη δέσμιος, και
πάντα τα της βασιλείας των Μακεδόνων επίσημα, ώστε από βα
σιλείας εις επαρχίαν το σχήμα μεταβαλείν, και νύν εις θέματος
τάξιν και στρατηγίδος αυτήν καταλήξαι.
15 "Επαρχία Μακεδονίας, υπό κονσιλιάριον, πόλεις λα', Θεσ- Ρ 23
σαλονίκη, Πέλλη, Εύρωπος, Δίος, Βέρροια, Εορδαίοι, Έδεσσα,
Κέλλη, Αλμωπία, Ηράκλεια Λάκκου, Αντανία, Γέμινδος, Νι
κεδής, Διόβουρος, Ηδομένη, Βράγυλος, Πρίβανα, Μαρώνεια,
Αμφίπολις, Νεάπολις, Απολλωνία, Τόπειρος το νύν Ρούσιον,
20 Νικόπολις, Ιθάπολις, Ακανθος, Κεραιόπυργος, Βέρπη, Αρα
λος, Διοκλητιανούπολις, Σεβαστόπολις,

3 εκράτει F. forιean scribendum επεκράτει (pro ει εκράτει) Μorellus

5 υπο ? 8 φίλιππον C 15 λβ' C 18 πρίβαυα Α

quam pretiosis lapillis et unionibus se decorari pntant, ac testis huius

rei fide dignus est nummus Αlexandri Μacedonis, eiusmodi figura insi
gnitus. siquidem regnum Μacedonum florere ac vigere coepit a tertio
Herculis filio, φui Caranus vocabatur, auctum vero propagatumque a
Philippo, patre Αlexandri, denique magnitudinem ac splendorem admi
rabilem assecutum est atque extremas terrarum oras attigit sub ipso
Αlexandro eiusque successoribus; ac tandem decidit ac desiit sub Ρer
seo Philippi filio, qui regiam φuoque dignitatem amisit: etenim captus
est ipse cum coniuge et liberis ab Αemilio proconsule et duce Romani
exercitus, a quo victus fuerat, et mox Romam in vinculis adductus, et
una cum eo omnia regni Μacedonum insignia, ita ut a regio statu ad
praefecturae formam Μacedonia mutata fuerit, ac nunc in thematis et
provinciae ordinem redacta.
Ρraefectura Μacedoniae, sub consiliario, urbes 31, Τhessalonice,
Pelle, Εuropus, Dius, Βerroea, Εordaei, Εdessa, Celle, Αlmopia, Ηe
raclea Lacci, Αntania, Gemindus, Νicedes, Dioburus, Ηedomene, Βra
gylus, Ρribana, Μaronea, Αmphipolis, Νeapolis, Αpollonia, Τοpirus
Rhusium nunc dicta, Νicopolis, Ithapolis, Αcanthus, Ceraeopyrgus,
Βerpe, Αralus, Diocletianopolis, Sebastopolis.
Const. Ρorph. 4
50 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΡΟΟΕΝΙΤΙ

επαρχία Μακεδονίας, υφ' ηγεμόνα, πόλεις η , Στόλοι,

"Αργος, Εύστραιον, Πελαγονία, Βάργαλα, Κελαινίδιον, Αρμο
νία, Ζάπαρα,
επαρχία Θεσσαλίας, υπό τον αυτόν, πόλεις ιζ, Λάρισσα,
Δημητριάς, Θήβαι, Εχιναιός, Λάμια, Τρίκη, Γόμφοι, Απάτη,5
μητρόπολις αι νύν λεγόμεναι Νέαι Πάτραι, Καισάρεια, Φάρσα
λος, Βουραμίνσιος, Σάλτος, Ιωαννούβιος, νήσος Σκίαθος, νήσος
Σκεπίλα, νήσος Πεπάρηθος.
"Εως ώδε το θέμα Μακεδονίας,
Τρίτον θέμα Στρυμόνος. 10
Το δε θέμα του Στρυμόνος τη Μακεδονία συντέτακται, και
ουδαμού τούτου λόγος εστί περί θέματος, αλλ' εις κλεισούρας
τάξιν λελόγισται και Σκύθαι αυτό αντί Μακεδόνων διανέμονται,
"Ιουστινιανού του Ρινοτμήτου εν τοις όρεσι του Στρυμόνος και
ταϊς διαβάθραις των κλεισουρών τούτους εγκατοικίσαντος, 15
Τέταρτον θέμα Θεσσαλονίκη.
Το δε νύν εις θέματος τάξιν χρηματίζον Θεσσαλονίκη και
αυτό Μακεδονίας μέρος τυγχάνει και να μη λέγω τους έξωθεν
και παλαιούς του τοιούτου μάρτυρας πράγματος, αξιόχρεως
μάρτυς ο άγιος του Χριστού απόστολος Παύλος, Μακεδονίαν 20
ταύτην αποκαλών. γράφει δ' ούτως "παρόντος ημίν Αριστάρχου
Μακεδόνος Θεσσαλονικέως"" ή γάρ Θεσσαλονίκη μητρόπολίς έστι
4 ις F 7 Βουρθαμίνσιος F
praefectura Μacedoniae, sub duce, urbes octo: Stoli, Αrgos, Εu
straeum, Pelagonia, Βargala, Celaenidium, Ηarmonia, Ζapara.
praefectura Τhessaliae, sub eodem duce urbes 17: Larissa, Deme
trias, Τhebe, Εchinaeus, Lamia, Τrice, Gomphi, Αpate, metropolis
quae nunc Νovae Patrae nuncupantur, Caesarea, Pharsalus, Βuramin
sius, Saltus, Ioannubius, insula Sciathus, insula Scepila, insula Pepa
rethus.
Ηucusque Μacedoniae thema porrigitur.
Τertium themα Strψmonis.
Τhema Strymonis Μacedoniae coniunctum est, neque usquam eius
mentio fit nomine thematis, sed in clausurae ordinem reputatum est: et
Seythae ipsum loco Μacedonum depascuntur, postquam Iustinianus Rhi
notmetus eorum sedes in montibus Strymonis seu in traiectu clausura
rum collocavit.
Ομαrtum themα Τhessalonίce.
Τhessalonice, guae hoc tempore in thematis ordine existit, et ipsa
Μacedoniae, pars est, et ne externos et antiquos huius rei testes profe
ram, locuples testis est S. Christi apostolus Paulus, φui Μacedoniam
hanc appellat, dum ita scribit "perseverante nobiscum Αristarcho Μace
done Τhessalonicensi." etenim Τhessalonice metropolis est Μacedoniae.
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. Π. 51

της Μακεδονίας, αλλά και Ιεροκλής ο γραμματικός εν ταις

Μακεδονικαίς αυτήν τέθεικε πόλεσιν έχει δε την ονομασίαν από
τοιαύτης αιτίας Φίλιππος ο Αμύντου Θεσσαλούς εκεί νικήσας
τη θυγατρί και τη πόλει όμωνύμως το όνομα έθετο.
Πέμπτον θέμα της Ευρώπης Ελλάς.
"Ελλάς ή χώρα εκλήθη από "Ελληνος του Δευκαλίωνος, ός
δυναστεύσας της Φθιώτιδος τους υπηκόους εαυτό γενομένους αντί
Γραικών "Ελληνας εκάλεσε και τότε πρώτον Ελλάς ωνομάσθη.
ουκ ήν δε τούτο παλαιον όνομα έθνους αλλά φωνής της Ελληνι
10κής ιδίωμα, ώς ο συγγραφεύς Αλέξανδρός φησι, την ονομασίαν
νεωτερικήν ειδώς δοκεί δέμοι, ουδε το όνομα τούτο σύμπασά Ρ 24

πως είχεν η χώρα. ουδ' ο ποιητής εμνήσθη Ελλήνων, Αργείους

αυτούς αποκαλών, αλλά Θεσσαλούς μόνον αποκαλών, και Ελ
λάδα την υπ' Αχιλλεί πόλιν, ώς Αλέξανδρός φησιν ο πολυϊστωρ,
15 ουδαμού τους σύμπαντας ωνόμασεν"Ελληνας, ουδ' άλλους ή τους
μετά Αχιλλέως εκ της Φθιώτιδος προς την "Ιλιον εκπλεύσαντας.
έχει δε το θέμα της Ελλάδος πόλεις οθ', πρώτην μεν Σκάρφειαν,
β' Ελευσίνα, γ' Δαύλιον, δ' Χαιρώνειαν, ε' Ναύπακτον, ς Δελ
φούς, ζ' Αμφισσαν, και τας λοιπάς, συναρίθμει δε ταύταις
20και νήσον την Εύβοιαν, ήν τινες Χάλιν ή Χαλκίδα επονομάζουσιν,
έχει δε μεθ' εαυτής και τάς καλουμένας νήσους Κυκλάδας και
νήσον την Αίγιναν, καταντά δε και μέχρι Θερμοπυλών, ενώ τόπω
2 αυτο C υπό vulgo : corr C 3 θεσσαλείς C 11 δoκείν ?

φuin etiam Ηierocles grammaticus inter Μacedoniae urbes eam collocavit.

appellationem antem ab eiusmodi causa obtinet: Philippus Αmyntae
ius, ibi victoria a Τhessalis reportata, filiae et civitati idem nomen
imposnit.
φuintum themα Εuropae Ηellas,
Ηellas regio appellationem accepit ab Ηellene Deucalionis filio: qui
cum dominatus esset Phthiotidi, subditos sibi incolas pro Graecis Ηelle
nas nuncupavit: ac tunc primum Ηellas nominata fuit. hoc vero nomen
haud antiquum fuit gentis, sed Graecanicae vocis proprietas, ut Αlexan
der historicus ait se compertum habuisse Ηelladis vocem recentiorem
esse. guin etiam opinor universam regionem id nominis non obtinere;
neque vero poéta Ηellenum meminit, cum Αrgivos ipsos appellat: verum
Τhessalos solos, et Ηelladem vocat urbem quae Αchilli parebat, ut Αle
xander pοlyhistor scribit. nusquam universos Graecos Ηellenas nuncu
pavit, meque alios praeter eos qui cum Αchille ex Phthiotide Ilium na
vigarunt. ceterum thema Ηelladis urbes continet 79, guarum prima
est Scarphia, secunda Εleusin, tertia Daulium, quarta Chaeronea, quinta
Νaupactum, sexta Delphi, septima Amphissa, et ceterae, , his adnumera
etian insulam Εuboeam, φuam nonnulli Chalin vel Chalcida nuncupant.
haec porro secum habet etiam insulas Cyclades cognominatas, et Αegi
nam insulam, atque inferiora usque ad Τhermopylas, ubi Leonides ille
52 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

Λεωνίδης εκείνος ο Λακεδαιμόνιος μετά τριακοσίων στρατιωτών

αντέστη Ξέρξη τω των Περσών βασιλεί και τοσαύτα μεν η Ελ
λάς κατά τον Ιεροκλέα.
"Εκτον θέμα Πελοπόννησος.
Κόρινθος ή ποτε Εφύρα, μητρόπολις πάσης Ελλάδος και 5
αυτής Πελοποννήσου, τουτέστιν Αχαΐας οι γάρ Ρωμαίοι τους
την Πελοπόννησον oικoύντας Αχαιούς ονομάζουσιν, έστι δε πάσα
ή νήσος υπό ενί στρατηγό τεταγμένη, πόλεις έχουσα μ', εξ ών
εισιν επίσημοι Κόρινθος μητρόπολις, Σικυών, Άργος, Λακεδαι
μονία της Λακωνικής, η πρίν Σπάρτη, ετέρα μητρόπολις αιλε- 10
γόμεναι Πάτραι, η δε Πελοπόννησος τρεις έχει επωνυμίας, ώς
Νικόλαος ο Δαμασκηνός γράφει εν τετάρτη ιστορία, μέγιστον
ούν τών τότε ισχυον οι Πελοπίδαι, και η Πελοπόννησος εις αυ
τους αφεώρα, και αυτό τούνoμα έχουσα απ' εκείνων, τρεις ήδη
πρότερον αλλάξασα τάς επωνυμίας επι μέν γάρ Απίου του Φορω-15
νέως εκαλείτο Απίη, επί δε Πελασγού του αυτόχθονος Πελασγία,
επί δε Αργου και αυτή ομωνύμως εκαλείτο Αργος, επί δε Πέλο
πος του τον Οινόμαον νικήσαντος Πελοπόννησος έσχε τούτο το
κύριον όνομα, έστι δε χερρόνησος αμπέλου φύλλω τώ σχήματι
παρεμφερής. Διονύσιος δε πλατάνου φύλλω απεικάζει, λέγων 20
ούτως "ειδομένη πλατάνοιο μυουρίζoντι πετήλω." περί δε τον
11 ως C: vulgo ως ο

Lacedaemonius cum trecentis militibus obstitit Χerxi Ρersarum regi.

atque haec sunt quae continentur in Ηellade, ut scribit Ηierocles.

Seatum themα Peloponnesus.

Corinthus, olim Εphyra nuncupata, metropolis est totius Ηellados
atque ipsius Peloponnesi, hoc est Αchaiae: nam Romani Peloponnesi
incolas Αchaeos appellant. . est autem universa insula sub uno praetore
constituta, et urbes 40 continet, ex quibus insignes Corinthus metropo
lis, Sicyon, Αrgus, Lacedaemonia Laconicae, quae antea Sparta dice
batur, alia metropolis Ρatrae nuncupata. Peloponnesus autem tres ap
pellationes obtinet, ut Νicolaus Damascenus scribit in 4 histor. itaque
maxime inter illius temporis principes Pelopidae pollebant, ac Pelopon
nesus ipsos spectabat et ab ipsis nomen suum retinebat, cum tribus iam
antea nominibus appellata fuisset, siquidem sub Αpio Ρhoronei filio di
cebatur Αpia, sub Pelasgo indigena Pelasgia, sub Αrgo etiam ipsa Αr
gos dicebatur: denique sub Pelope, φui Οenomaum vicerat, Peloponne
sus proprium hoc nomen vindicavit. est autem Cherronesus vitis pam
pino figura persimilis: Dionysius tamen platani folio Peloponnesum oom
ήarat, hoc versu persimilis platani folio, cui cuspis acuta est." circa
 DΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. ΙΙ. 53

τόπον αυτόν εισι νήσοι ζ, Πελοποννήσιοι λεγόμεναι και ούτως

μεν ή Πελοπόννησος,
Εβασιλεύετο το πριν ή Πελοπόννησος εκ του τών Ηρακλει
δών γένους, μέχρις αν Φίλιππος ο Μακεδών τούτων εκράτησε.
5 διενεχθέντων γάρ των Αθηναίων προς τους Λακεδαιμονίους περί
πρωτείων, αφ' ουπερ υπ' αμφοτέρων ο Πέρσης ηττήθη, Ξέρξης
εκείνος ο περιβόητος, πεζή μεν υπό Λακεδαιμονίων, ότε Μαρ
δόνιος εκείνος συν παντί τω λαώ επεπτώκει, νηίτη δε στόλω υπ' Ρ 25
Αθηναίων, ότε Θεμιστοκλής εναυάρχει του στόλου, - μάχη ούν
10εκροτήθη πρός αμφοτέρων περί πρωτείων, και διεκράτησεν επ'
αμφοτέροις ο πόλεμος έτη κζ', καθώς Θουκυδίδης ο περιώνυμος
γράφει, υπ' αλλήλων ούν διαφθαρέντων και της νεολαίας απολ
λυμένης εισήλθε Φίλιππος ο τού Αλεξάνδρου πατήρ, και αμφοτέ
ρους αυτούς εδουλώσατο, ώστε ρηθήναι επ' αυτού τουτοι το λό
15γιον "εν δε διχοστασίη και ο πάγκακος έλλαχε τιμής." ύστερον
δε πάλιν των Μακεδόνων υπό Ρωμαίων ηττηθέντων, πάσα ή
Ελλάς τε και η Πελοπόννησος υπό την των Ρωμαίων σαγήνην
εγένετο, ώστε δούλους αντ’ ελευθέρων γενέσθαι, εσθλαβώθη δε
πάσα η χώρα και γέγονε βάρβαρος, ότε ο λοιμικός θάνατος πάσαν
20εβόσκετο την οικουμένην, όπηνίκα Κωνσταντίνος ο της κοπρίας
επώνυμος τα σκήπτρα της των Ρωμαίων διείπεν αρχής, ώστε τινά
των εκ Πελοποννήσου μέγα φρονούντα επί τη αυτού ευγενεία, να
1 αυτής C 3 το om C τών οm C 18 δούλοις vulgo

haec ipsa loca septem sunt insulae, quae Peloponnesiae nuncupantur.

ac sic quidem Peloponnesus se habet.
Οlim quidem regio illa gubernabatur imperio ab Ηeraclidarum ge
nere, donec Philippus Μacedo eos devicit. etenim cum Αthenienses ad
versus Lacedaemonios de principatu contendissent, ex quo ab utrisque
Ρersa victus est, Χerxes ille famosissimus, pedestri praelio a Lacedae
πιoniis superatus tum cum Μardonius cum universis copiis concidit, na
vali vero expeditione ab Αtheniensibus tum cum Τhemistocles classi
praefuit, certamine itaque inter utrosque commisso de praerogativa,
bellum utrinque per 27 annos productum est, ut percelebris Τhucydides
memoriae prodit. ergo profligatos a se invicem, iuventute prostrata,
invasit Philippus, Αlexandri pater, et utrosque servituti addixit, ita
ut hoc carmen de ipso prolatum sit "in dissidiis autem vel nequissimus
principatum obtinet." postea autem , vice versa Μacedonibus a Roma
iiis superatis, omnis Graecia et Peloponnesus Romanorum sagenae iugum
subierunt, ita ut Graeci servi pro liberis evaserint. ceterum in servi
tutem redacta fuit universa regio ac barbara effecta, quando pestilens
morbus in omnem terrarum orbem grassatus est, φuo tempore Constan
tinus Copronymus Romanorum imperii sceptra rexit., itaque quempiam
c Peloponneso oriundum de nobilitate sua, ne dicam ignobilitate glorian
54 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

μή λέγω δυσγενεία, Ευφήμιον εκείνον τον περιβόητον γραμματικόν

αποσκώψαι εις αυτόν τουτοι το θρυλούμενον ιαμβείον "γαρασδοει
δής όψις
και
εσθλαβωμένη."
ζ' Α' Α'
ήν δε ουτος Νικήτας ο κηδεύσας επε
ν « w - - C -

θυγατρι Σοφία Χριστοφόρον τον υιόν του καλού Ρωμανού και

αγαθού βασιλέως. 5

[Έβδομον θέμα Κεφαλληνία.]

Η δε Κεφαλληνία συμπεριείληπται τη Πελοποννήσω ουδέ
ποτε γάρ εις τάξιν εχρημάτιζε θέματος, ουδε ονομαστός τις εκ
ταύτης εγένετο ει μή ο παρ' Ομήρω πολυθρύλητος Οδυσσεύς
ομοίως δε και νήσος ή Ζάκυνθος ή τε Λευκάς και η Ιθάκη ή του 1ο
Οδυσσέως πατρίς, και άλλα τινά νησίδια, και αυτή Κέρκυρα ή
των Φαιάκων πόλις, το του Αλκινόου βασίλειον, όνπερ Όμηρος
εκθειάζει υπέρ πάντας τους τότε τινών ανδρών βασιλεύοντας, και
ταύτα μεν περί τούτων,
"Ογδασν θέμα Νικόπολις. 15

Επαρχία της παλαιάς Ηπείρου της Φωκικής, υφ' ηγεμόνα,

πόλεις δώδεκα, Νικόπολις μητρόπολις, εκλήθη δε Νικόπολις
δι' αιτίαν τοιαύτην. Καίσαρ εκείνος ο σεβαστός και περιώνυμος
Αύγουστος πόλεμον έσχε μετά Κλεοπάτρας της Αιγυπτίας και
6 κεφαληνία C 12 όπερ C

tem Εuphemius, illnstris ille grammaticus, cavillatus salse fuit hoc trito
et pervagato senario vieta facies in servitutem redacta." hic auten
fmit Νicetas, qui filiam snam Sophiam collocavit Christophoro filio Ro
ιuani, egregii ac probi imperatoris.

Septimum themα Cephallenία.

Cephallenia Peloponneso comprehensa est: nunquam enim ex nu
mero thematum fuit, neque celebris guisquam ex ea oriundus erat, nisi
clarissimus apud Ηomerum Ulysses , ac pariter etiam Ζacynthus insula
et Leucas et Ithaca, Ulyssis patria, et aliae quaedam parvae insulae,
atque ipsa Corcyra, Phaeacum civitas, Αlcinoi regia, φuem quidem
Ηomerus divinis laudibus in caelum extollit supra cunctos principes φui
tunc in paucos dominabantur. atque haec ηί de his.
Α

Οctαυum thenια Νίcopolis.

Ρraefectura veteris Εpiri Phocensis, sub duce, urbes duodeciun :
Νicopolis est metropolis. vocata autem est Νicopolis ob eiusmodi cau
sam, Caesar ille Αugustus et fama super aethera notus bellum gessit
 Γ)Ε ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. ΙΙ. 55
- 3. αν -

Αντωνίου του ταύτης ανδρός, ός ήν πρότερον επ' αδελφή του

Καίσαρος γαμβρός, απέστη δε της Ρωμαίων αρχής δι' έρωτα
της Κλεοπάτρας αυτής, και της Αιγυπτίων γης πάσης εκράτησεν,
- y Λ ν ν Α Α'
Ρ 26
ναυτικό ουν στόλω επί ναυσι χιλίαις και διακοσίαις συνέβαλον
τι Α. Υ Χ . -ν. - Υ / -

5 μετά Καίσαρος εν πολέμω , εν αυτώ τό ακρωτηρίω τω καλουμένω

Ακτίω και νικήσας ο Καίσαρ τον Αντώνιον και την Κλεοπάτραν
έκτισε πόλιν, καλέσας αυτήν Νικόπολιν διά το εκείσε ήττηθήναι
τον Αντώνιον, από δε του ακρωτηρίου του καλουμένου Ακτίου
και τάς καλουμένας ινδικτίωνας εκάλεσεν, ούτω γάρ γράφει
10'Ησύχιος ο ιλλούστριος, "ινδικτίων τούτ' έστιν ινακτίων, ή περί
το Ακτιον νίκη διά τούτο άρχεται μεν ινδικτίων από πρώτης και
καταλήγει μέχρι της ιε', και πάλιν υποστρέφει και άρχεται από
Λ. w ν w 2 Α' Α Υ Α' -

πρώτης, διά το τον Αντώνιον συνάρχοντα γενέσθαι Αυγούστω τώ

Καίσαρι μέχρι του με χρόνου, μετά δε ταύτα μόνος εκράτησεν
15 Αύγουστος." μητρόπολις δε του θέματος πόλις Δωδώνη, εφ'
2. - - -

ής ή δρύς ή φθεγγομένη τα των δαιμόνων μυστήρια ής μνημο

νεύει και ο θεολόγος Γρηγόριος, λέγων ούτως "ή Δωδωναίας δρυός
ληρήματα ή Κασταλίας μαντικώτατον πόμα." εκείσε γάρ ήν ή
πηγή Κασταλίας όνομα έχουσα από νύμφης τινός ούτω καλουμέ
- - - ?
20νης, και ποταμού ον Όμηρος Αχελώον ονομάζει, ού το ύδωρ
υπερβαίνει επί γλυκύτητος πάντα τα των ποταμών νάματα και
ταύτα μεν περί Νικοπόλεως,
12 της add C 18 μαντικόν Μοrellus in notis 21 επί om
Βanduriana

adversus Cleopatram Αegyptiam et Αntonium eius virum, qui prius Cae

saris affinis ob. sororem fuerat. ceterum a Romanorum dominatu de
scivit ob amorem Cleopatrae, et universam Αegyptiorum terram obti
nuit: itaque navali praelio, cum navibus mille ducentis, cum Caesare
in acie congressus in ipso promontorio quod Αctium nuncupatur, et cum
Caesar Αntonium et Cleopatram vicisset, urbem condidit, quam Νico
polin nominavit, guod eo loci superatus esset Αntonius... iam.vero a
θicto promontorio Αctio otiam vocafi indictiones instituit sic enim Ηe
sychius Illustrius scribit "indictio, hoc est inactio, victoria scilicet circa
Αctium. iccirco certe incipit indictio a prima et desinit in decima quinta,
et retro commeat atque incipit a prima, quia Αntonius collega fuerat
Αugusti Caesaris usque ad decimum quintum annum, postea,vero solus
imperavit Αugustus." ceterum thematis huius metropolis urbs est Do
done, quercus eterat,
in qua meminit theologus,arcana
φuae daemonum et oracula edebat,
sic inφuiens,"out
ouius φuidem, Gregorius roboris
Dodonaei aniles fabulae, aut Castaliae divina valde pocula." nam eo
loci fons erat Castaliae nomen obtinens, a nympha quadam sic nuncu
pata, et a fluvio, φuem Ηomerus Αcheloum appellat, ouius aqua dulca
aine omnes fluminum liquores superat. atque haec quidem de Νicopoli.
56 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ

"Ενατον θέμα Δυρράχιον.

Δυρράχιον ή ποτε Επίδαμνος, υπό κονσιλιαρίου, πόλεις θ',
Σκάμπτα, Απολλωνία, Βουλλίς, Αμαντία, Πουλχεριόπολις, Αύλων,
Λήστρων, Σκεύπτων, Αλήνιδος μητρόπολις,
Επαρχία Δακίας μεσογαίου, υπό κονσιλιαρίου, πόλεις πέντε, 5
Πανταλία, Γερμανός, Νάϊσος ή πατρις του μεγάλου Κωνσταντίνου,
"Ρεμεσιάνα. -

επαρχία τη παλαιά, υπό κονσιλιαρίου, πόλεις ε'.

επαρχία Δαρδανίας, υφ' ηγεμόνα, πόλεις γ'.
επαρχία Παννονίας, υπό τον αυτόν, πόλεις β'. 10

Και ώδε μεν επαρχίας της νέας Ηπείρου, τούτ' έστι του
Δυρραχίου του πάλαι καλουμένου Επιδάμνου, ρητέον δε περί της
ονομασίας αυτού, πόθεν καλείται Δυρράχιον. Δυρράχιον πόλις
Ελληνική, και Επίδαμνος κληθείσα υπό Επιδάμνου του αρχαίου
ήρωος τούτου θυγάτηρ Μέλισσα, ής και του Ποσειδώνος ο 15
Δυρράχιος αφ' ής έστι τόπος εν Επιδάμνω Μελισσώνιος, ένθα
Ποσειδών αυτή συνήλθε, μετά δε τον Ριζόνικoν Λισσός εστι
πόλις και Ακρόλισσος και Επίδαμνος, Κερκυραίων κτίσμα, ή
νύν Δυρράχιον ομωνύμως τη χερρονήσω λεγομένη εφ' ής ίδρυται,
ώς Φίλων γράφει. Δέξιππος εν χρονικών δεκάτω Μακεδονικήν 20

3 Σκάμπα ed ante Βandurium, Σκάππα et Σκάπτα Ηierocles

πουλχεριήπολις Ο 4 Σκεπών Ηierocles 7 Νεμεσιάνα ΑCF
11 μεν αι επαρχίαι ? 13 καλείται δυρράχιον C: vulgo καλείται
το δυρράχιον 14 επί Ο 15 ής ηράσθη Ποσειδών ΑRC
20 χερρονικώ ΑΕ': corr Valesius

Νοnum themα Dψrrαchium.

Dyrrachium, . olim Εpidamnus, sub consiliario, nrbes novem,
Scampta, Αpollonia, Βullis, Αmantia, Pulcheriopolis, Αulon, Lestron,
Sceupton, Αlenidus metropolis.
Praefectura Daciae mediterraneae, sub consiliario, urbes quinque,
Pantalia, Germanus, Νaisus, patria magni Constantini, Remesiana.
praefectura antiqua, sub consiliario, urbes quinque.
praefectura Dardaniae, sub duce, urbes tres.
praefectura Ρannoniae, sub eodem, urbes duae.
Αtque ita se habent praefecturae novae Εpiri, hoc est Dyrrachii,
quod oppidum olim Εpidamnus dicebatur, de cuius nominis ratiοne ali
quid memorandum est. Dyrrachium urbs Graecanica et Εpidamnus
appellata ab Εpidamno heroë prisco: huic erat filia Μelissa nomine, ex
qua et Νeptuno Dyrrach...s natus est; a qua est locus Εpidamni Μe
lissonius dictus, ubi Νeptunus cum Μelissa rem habuerat. post Rizoni
cum autem sinum Lissus est urbs et Αcrolissus et Εpidamnus a Corcy.
raeis condita,.. φuae nunc a peninsula, cui insidet, momen Dyrrachiί
tenet, ut scribit Philo. Dexippus in 10 Chronicorum urben ipsan,
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS ΙΙΒ. ΙΙ. 57

πόλιν αυτήν καλεί, γράφων ούτως "και Μακεδόνων Επίδαμνον,

εσύστερoν Δυρράχιον μετονομασθείσαν, πόλιν της Μακεδονίας
μεγάλην και ευδαίμονα ούσαν, κατά κράτος αιρούσιν." Ρ 27
Εως ώδε ο μερισμός της βασιλείας εγένετο του κρατούντος
5βασιλέως το Βυζάντιον, τα δε αντίπερα, άπερ Ιόνιος κόλπος,
τώ βασιλεύοντι της Ρώμης υπήκοα. . ούτω γάρ εμέρισεν ο μέγας
βασιλεύς Κωνσταντίνος τους τρισιν υιέσιν αυτού, Κωνσταντίνω
και Κωνσταντίω και Κώνσταντι, τώ μεν πρώτω υιώ τάς άνω
Γαλλίας και τα επέκεινα "Αλπεων έως του έσπερίου ωκεανού και
10ες αυτήν πόλιν την Κάνταβριν, τώ δε Κώνσταντι τώ υστάτω υιώ
την Ρώμην και τάς κάτω Γαλλίας τήν τε νήσον Σαρδώ και αυτήν
Σικελίαν και την αντίπερα Λιβύην Καρχηδόνα τε [και] την τών
"Αφρων μητρόπολιν, και έως Κυρήνης αυτής, τώ δε Κωνσταντίω
τα από του Δυρραχίου και αυτό το Ιλλυρικόν την Ελλάδα τε και
15 τάς επέκεινα νήσους, τάς τε Κυκλάδας και τάς καλουμένας Σπο
ράδας και έως Ελλησπόντου, τήν τε καλουμένην μικράν Ασίαν,
αμφοτέρας τε και Συρίας και Παλαιστίνην και την Κιλικίαν και
αυτην Αίγυπτον ή γάρ Λιβύη τό της Ρώμης υπέκειτο βασι
λεύοντι και ούτως μεν ο παλαιός τε και ο πρώτος μερισμός της
20βασιλείας Ρωμαίων ή δε Δαλματία της Ιταλίας εστίχώρα, εξ
ούπερ έβλάστησεν ο πάντων ανθρώπων ανοσιώτατος και ασεβέ
3 αίρουσιν vulgo 6 υπήκουον C 7 κωνσταντίνον και
" κωνσταντα και κωνστάντιον C 9 τού add C 12 τών οπι
Βanduriana 17 τε και ] τε τάς ?

Μacedonicam vocat, sic inquiens "et Μacedonum Εpidamnum, guae postea

Dyrrachium nominata est, urbem Μacedoniae magnam ac beatam vi
capιunt. -

Ηucusque imperii divisio facta est, ut illa essent imperatoris qui

Βyzantium tenet, φuae vero ulterius sunt et Ιonico sinu continentur,
imperatori Romae obtemperabant. sic enim magnus Constantinus impe
rator partitus est imperium tribus suis liberis, Constantino Constantio
et Constanti, ac primo quidem superiora Galliae loca, et quae trans
Αlpes sunt, usque ad occiduum Οceanum atφue urbem Cantabrim, Con
stanti vero, minimo natu, Romam et inferiorem Galliam atque insulam
Sardiniam ipsamque Siciliam et Αfricam ulteriorem Carthaginemque
Αfrorum metropolim ad ipsam Cyrenem usque, Constantio denique,
quae citra Dyrrachium, et Illyricum, Ηelladem et insulas ulteriores,
et ηuae Cyclades ac Sporades nuncupantur, usque ad Ηellespontum,
ac parvam Αsiam dictam, utramque Syriam ac Palaestinam itemque
Ciliciam ipsamque Αegyptum: nam Libya Romano imperatori subdita
fuit. atque eiusmodi quidem fait antiqua et prima Romani imperii di
visio. ceterum Dalmatia Ιtaliae regio est, ex qua ortum habuit omnium
ηui unquam fuerunt hominum profiigatissimus maximeque impius impe
58 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΡΟΟΕΝΙΤΙ
Α - Α'
στατος βασιλεύς
- ε
Διοκλητιανός, από τινος χωρίου καλουμένου Σα
λώναι, εν ώ έστιν ύδωρ πότιμον και γλυκύτατον υπέρ πάντα τα
ύδατα, ώς φασιν οι γευσάμενοι,
Δέκατον θέμα Σικελία.
Αν 3. 3.

Νήσός έστι μεγίστη και επιφανεστάτη ή Σικελία. ουκ ήν 5

δε το πρότερον υπό την αρχήν του βασιλέως Κωνσταντινουπόλεως,
ότε ή Ρώμη έβασιλεύετο νύν δε εγένετο ή καινοτομία αύτη διά
το την Ρώμην αποθέσθαι το βασίλειον κράτος και ιδιοκρατορίαν
έχειν και δεσπόζεσθαι κυρίως παρά τινος κατά καιρον πάπα, κρα
τείται δε νύν υπό την αρχήν Κωνσταντινουπόλεως διά τό τον αυτο-10
κράτορα Κωνσταντινουπόλεως θαλασσοκρατείν
Αν z
μέχρι τών Ηρα
«υ -ν

κλέους στηλών και πάσης όμου της ώδε θαλάσσης, έσχε δε την
C / Αν Αν <' 2 « / w c
ιστορίαν του Σκαλείσθαι
έ Α
Σικελία από
<'
ιστορίας τοιαύτης,
Α' Ψ'
καθώς ο
CC " C Αν Α' Α'

γραμματικός Στέφανος γράφει. "Σικελία ή νήσος Σικανία πρότε

ρον ωνομάζετο, είτα Σικελία εκλήθη, ώς φησιν Ελλάνικος ιερειών 15
της Ηρας β. εν δε τώ αυτό χρόνω και Αυσονες υπό των Ιαπύ
γων εξ Ιταλίας
Ψ -ν Α.
ανέστησαν,
<'
ών ήρχε Σικελός και διαβάντες γΤΑεις
/ " Α' w ν 3
την νήσον την τότε Σικανίαν καλουμένην περί την Αίτναν καθιζό
μενοι ώκουν αυτοί τε και ο βασιλεύς αυτών Σικελός, βασιλείην
εγκαταστησάμενος και εντεύθεν ορμώμενος [ο Σικελός ούτος], 20
πάσης ήδη της νήσου τότε ταύτης Σικελίας καλουμένης από του

7 νυν! Ο 11 ήρακλείων C 13 την αιτίαν ? 18 τότε]

τε vulgo Α

rator Diocletianus, ab opp'do oriundus cui nomen erat Salonae, unde

manat aqua ad potum suavissima supra omnes aquas, ut asserunt, qui
gustarunt.
Decimum themα Sicilia.
Sicilia insula maxima et celeberrima est, haec utique non fuit
antea sub potestate imperatoris Cpolitani, φuando Roma imperatori
subiecta erat: nunc autem haec innovatio facta est, quia Roma regium
deposuit principatum, et propriam administrationem ac iurisdictionem
obtinuit, eique proprie ac legitime dominatur gui suo tempore papa est.
nunc vero sub dicione est Cpolis, quia Cpolitanus imperator maris prin
ceps est usque ad Ηerculis columnas et nostri totius mediterranei. fama
autem est Siciliam appellationem accepisse ab eiusmodi historia, ut scri
bit Stephanus grammaticus. "Sicilia insula Sicania prius nominabntur,
deinde Sicilia appellata est, ut, ait Ηellanicus lib. 2 De sacris Iumonis.
eodem tempore etiam Αusones ab Iapygibus ex Italia detrusi sunt, φui
bus praeerat Sicelus, et traiecta insula , Sicania dicta, circa Aetnam
sedes stabilientes et ipsi et rex eorum Sicelus habitarunt, ibi regno
constituto, atque inde profectus Sicelus totan sibi mox subegit insulam,
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. ΙΙ. 59

Σικελού τούτου, ός και εν αυτή έβασίλευσε." και Μένιππος δε

ταύτά φησεν "ελθόντες εις Σικελίαν στρατός πολύς εξ Ιταλίας Ρ 28
τούς τε Σικανούς κρατήσαντες μάχη απέστειλαν εις τα μεσημβρινά
και τα εσπέρια μέρη αυτής, και αντί Σικανίας Σικελίαν την νήσον
5εποίησαν καλείσθαι, και τα κράτιστα της γης ώκησαν έχοντες."
μεγίστη δε αυτή μαρτυρείται των επτά, καθάφησιν Αλέξιος
ο κωμικός,
των επτά νήσων, ας δέδειχεν η φύσις
θνητοίς μεγίστας, Σικελία μέν, ώς λόγος,
10 " εστί μεγάλη, και δευτέρα Σαρδώ, τρίτη
Κύρνος, τετάρτη δ' ή Διός Κρήτη τροφός,
Εύβοια πέμπτη στεινοφυής, έκτη Κύπρος,
Λέσβος δε τάξιν έβδόμην λαχούσ' έχει.
τών δε νησιωτών οι μεν ιθαγενείς πάλαι Λίγυες εξ Ιταλίας Σικελοί
15λέγονται, οι δε επήλυδες Έλληνές εισι Σικελιώται, ώς Ιταλιώται.
έχει δε πόλεις επισήμους τήν τε Συράκουσαν και το καλούμενον
Ταυρομένειον και αυτήν την Ακράγαντα, και τας λοιπάς πόλεις
τάς μεν ήρημωμένας τάς δε κρατουμένας παρά των Σαρακηνών.
την μεν ουν Συράκουσαν επί Βασιλείου του αοιδίμου βασιλέως
20 παρέλαβον οι Σαρακηνοί, το δε Ταυρομένειον επι Λέοντος του
σοφωτάτου βασιλέως, όσα τοίνυν κατελείφθησαν κάστρα, παρά
των αθέων Σαρακηνών κρατούνται μόνη δε αντιπέραν ή Καλα
6 Αλεξις ? 12 πέμπτη εύβοια C 17 ταυρομένιον C

φuae tum ab hoc Sicelo Sicilia nuncupata. est, qui in ipsa regnavit."
haec vero Μenippus his verbis narrat. "profecti in Siciliam cum in
genti exercitu ex Italia, Sicanis praelio superatis, ad meridionales et
occiduas regionis partes eos, delegarunt, et ut pro Sicania Sicilia insula
vocaretur effecerunt, uberrimamque soli regionem habitantes incolue
runt." πmaxima autem insula e septem esse probatur etiam Αlexii co
mici testimonio, cuius hi sunt versus :
ex insulis septem, indicavit quas parens
natura terrigenis, Sicilia est maxima,
ut fama fert , secunda Sardo, tertia
Cyrnus; Ιονls quae Creta nutrix quarta stat.
Εuboea quinta angusta, sexta Cyprus est :
at Lesbus ordinem est adepta septimum.
porro ex insularibus indigenae quondam Ligures ex Italia Siculi dicun
tur, advenae autem Graeci sunt Siceliotae, ut Ιtaliotae. ceterum in
signes urbes habet, Syracusas et Τauromenium dictum, ipsumque Αgri
gentum , et ceteras civitates, partim desertas partim a Saracenis occu
patas. Syracusas certe sub Βasilio illo praeclaro imperatore ceperunt
Saraceni , Τauromenium vero sub Leone sapientissimo imperatore.
ηuotquot igitur deserta fuere oppida, haec ab impiis Saracenis detinen
 60 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙΡΟRΡΗΥΗΟΟΕΝΙΤΙ

βρία κρατείται παρά των Χριστιανών, εν ή και το Ρήγιόν έστι

και το πολισμάτιον της αγίας Κυριακής της τε αγίας Σεβηρίνης
και ο Κρότων και άλλα τινά, ώνπερ ο στρατηγός Καλαβρίας κυ
ριεύει, εισί δε αι υπό Σικελίαν και τον ταύτης στρατηγόν πό
λεις κβ. το δε αρχαίον αύτη η νήσος ετυραννείτο, να μη λέγω 5
έβασιλεύετο, υπό τε Ιέρωνος και Διονυσίου του τυράννου παρέ
λαβον δε αυτήν οι Ρωμαίοι μετά στόλου μεγάλου, ότε Μάρκελλος
εκείνος εστρατήγει και ναύαρχος του Ρωμαϊκού στόλου ενεδεί
κνυτο, ότε και Αρχιμήδης ο γεωμέτρης εν αυταίς ταις Συρακού
σαις ών νυκτός αλούσης της πόλεως υπό στρατιώτου τινός ανη- 10
ρέθη ον ο Μάρκελλος εκείνος τοσούτον εθρήνησεν ώς μηδένα
κοπετόν απολειφθήναι της εκείνου ταφής και ταύτα μεν περί
Σικελίας, ".

"Ενδέκατον θέμα Λογγιβαρδίας.

Η δε Λογγιβαρδία δισσοις ονόμασι κέκληται, παρά μέντισι 15
«Ζογγιβαρβία, τούτ' έστι πολυγένεια, παρά δέτισι Λαγοβαρδία
ώς πολυγένεια, η δε γή ην κατοικούσιν, ή τε Βοθρενοτος και
Νεάπολις ή μητρόπολις και το Βέσβιον όρος και ο εν αυτώ Πυρ
χάνος, Ελλήνων εισιν αποικίαι και επί των ημερών Ιουστινιανού,
μάλλον δε Ζήνωνος, παρέλαβον οι Γότθοι τήν τε Νεάπολιν και 2ο
τας λοιπάς παρακειμένας πόλεις ών ήρχε Βουτελίνος ο των Φράγ
8 στόλου C: ceteri στρατού ανεδείκνυτο ? 18 Ουεσούβιον
Μorellus, Λέσβιον Βandurius cum mss

tnr. sola vero trans mare Calabria a Christianis tenetur, in qua etiam
Rhegium est et oppidulum S. Cyriacae et S. Severinae, et Croto, et
alia quaedam oppida, quibus dux Calabriae dominatur. , sunt autem sub
Sicilia et eius duce urbes viginti duae. ceterum haec insula antiquitus
dominatu tyrannico regebatur, ne dicam regio, ab Ηierone et Dionysio
tyranno, Romani vero eam ceperunt cum magna classe, φuando Μar
cellus ille exercitui imperabat et navarchus classis Romanae constitutus
erat, tum cum Αrchimedes geometra, Syracusis manens, noctu expu
gnata urbe, a milite quodam interfectus est, φuem Μarcellus usque adeo
luxit ut nullus abfuerit planctus ab eius sepultura. atque haec guidem
de Sicilia.

Πndecimum themα Longoυαrdiae.

Longobardia duobus nominibus est appellata, siquidem a nonnullis
Longibarbia a promissa barba incolarum dicta est, a qnibnsdam vero
Lagobardia eadem origine. terra autem quam incolunt, et Βothrenotus
et Νeapolis metropolis et Vesuvius mons, et qui in ipso est Pyrchanus,
Graecornm sunt coloniae. Iustiniani autem seu potius Ζenonis tempo
ribus Gotthi ceperunt et Νeapolim et reliquas urbes adiacentes. his
 ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. ΙΙ. 61

γων στρατηγός, δν κατεπολέμησεν ο Νάρσης παρά τον ποταμόν

Κασουλίνον και τελείως ηφάνισε, καθώς το επίγραμμα λέγει, Ρ 29

ρείθρα Κασουλίνου ποταμού βεβαρημένα νεκρούς

δέξατο Τυρσηνής ήίόνος κροκάλη,
5 ηνίκα Φραγκικά φύλα κατέκτανεν Αυσονίς αιχμή,
οππόσα δειλαίω πείθετο Βουτιλίνω.
όλβιον άντόδε χεύμα, και έσσεται αντί τροπαίου
"" Αν w Α'

αίματι βαρβαρικό δηρόν έρευθόμενον,

υπετάγησαν ούν οι Φράγγοι τώ τότε χρόνω, έχοντες και Λαγο
10βάρδους συμμίκτους και έκτοτε μέχρι της σήμερον χρηματίζει
εις τάξιν θέματος ή καλουμένη Λογγιβαρδία, επί δε της βασι
λείας Μιχαήλ του υιού Θεοφίλου ανήλθεν από Αφρικής στόλος λς'
κομπαρίων, έχων κεφαλήν τόντε Σολδανόν και τον Σάμαν και
τον Καλφούς, και εχειρώσαντο διαφόρους πόλεις της Δαλματίας
ν Α' ' Ψ C -" ν w Α' Α'

15 και τήν τε Βούτοβαν και την Ρώσαν και τα κάτω Δεκάτερα.

ήλθον δε και προς την τούτων μητρόπολιν, ή Ραούσιον λέγεται,
και ταύτην επί χρόνον επολιόρκουν ικανόν, οι δε του κάστρου
Ραουσίου απέστειλαν προς τον βασιλέα, εξαιτούμενοι διά στόλου
βοήθειαν, των δε εις τούτο αποσταλέντων ανελθόντων, εύρον
20 υπό θεού την αυτοκρατορικήν αρχήν Βασίλειον τον αοίδιμον βα
Α 2" Α' 4\ ν Ψ - Υ -ν « Λ

σιλέα ήδη λαβόντα, ός και τα της αυτών πρεσβείας και δεήσεως

2 Κασουδίνoν vulgo 3 Κασουδίνου vulgo 4 τυρσηνίς

αιχή Α, omissis ήϊόνος - αιχμή. eadem om C 7 άν] ναι ΑC:
όλβιστον τόδε Iacobs. ρεύμα ΑΟ 8 δεινόν ΑC

imperabat Βatelinns Francorum dux, ηuem Νarses debellavit prope

fiumen Casulinum et internecione delevit, ut epigramma narrat :
plena cadaveribus taboque infecta fluenta
Τusca Casulini cepit arena rubens,
cum Francos acies populos Romana cecidit,
et φuot parebant agmina Βutilino.
Ι1Β Θ. Ε amnis, qui praefert signa tropaei,

dum rubet aeternum sanguine barbarico.

igitur, Franci subditi sunt tunc temporis, etiam Longobardis admixti;
et exinde ad hodiernum usque diem Longobardia in ordinem thematis
redacta fuit. sub imperio autem Μichaelis, filii Τheophili, classis ab
Αfrica ascendit triginta sex navigiorum , gnae Soldanum et Samanum
et Calphum duces habebant, hi subegerunt sibi varias Dalmatiae urbes,
et Βutoban et Rosan et imferiora Decatera. venerunt etiam ad eorum
metropolim , guae Ragusium dicebatur, eamque satis longo tempore ob
sederunt. urbis autem Ragusinae cives ad imperatorem legatos mise
runt, φui auxiliarem classem exposcerent. cum legati ad regiam venis
sent, invenerunt Βasilium praeclarum illum imperatorem dei numine iam
imperatoris dignitate ornatum , gui cum eorum legationis ac supplica
 62 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟΟΕΝΙΤΙ

επακούσας και στόλον ικανόν και δραστήριον άρχοντα προς την

τούτων βοήθειαν ευθύς εξαπέστειλε, τούτο δε από αυτομόλου
μαθόντες οι Αφροι, και περί την πολιορκίαν άπρακτήσαντες,
μάλλον δε πτήξαντες την του βασιλικού στόλου κατ' αυτών παρου
σίαν, ανεπέρασαν εν Λογγιβαρδία, και πολιορκήσαντες το κά- 5
στρον Βάρης ώκησαν εν αυτώ, παραλαβόντες πάντα τα κάστρα
και την πάσαν Λογγιβαρδίαν και τα λοιπά κάστρα Καλαβρίας
C Γ. Α' C 2. Α' Α. C . 2 Χ «ν Α Α'

μέχρι Ρώμης, ώς
Α' 3
είναι πάντα τα υπ' αυτών πορθηθέντα κάστρα
c > , τ. / ν 2 w χ, ".

ρν. Βασίλειος ουν ο αοίδιμος βασιλεύς, την αυτοκρατορικήν αρχήν

ν - Α ψ \ - 2. Α"

παρά θεού ειληφώς καθά προείρηται, και ταύτα αναμαθών, 10

Α' Α W Α - Λ Υ,

προαπέστειλε μεν στρατόν καβαλλαρικόν και πλοία ρ', έγραψε δε

ν -' Α Ο ν " w ν Α' C rΥ / -

προς Λοδούχον τόν ρήγα Φραγγίας και τον πάπα Ρώμης τού ,
συνεπαμύναι τώ εαυτού στρατώ, οι δε υπείξαντες τη βασιλική
εντεύξει, και αμφότεροι ενωθέντες τώ παρά του βασιλέως απο
σταλέντι στρατώ καβαλλαρικό και πλωΐμω, κατεπολέμησαν τους 15
από Αφρικής Σαρακηνοδς και επόρθησαν το κάστρον Βάρης,
δέσμιον λαβόντες και τον αμηράν Σολδανόν δν και αναλαβόμενος
μετά των Σαρακηνών Λοδούχος ο ρήξ Φραγγίας οίκαδε απήει.
ο δε βασιλεύς κατέσχε την πάσαν Λογγιβαρδίαν, καθώς και σή
μερον παρά των Ρωμαίων βασιλέων δεσπόζεται. 20
Ρ 30 Δωδέκατον θέμα Χερσώνος.
- - Σ

Υ
Η δε Χερσών το... παλαιόν
Α' 2, 1" -:
ουκ ήν εις όνομα θέματος ουδε
Α - Α - Υ Α'

εν μητροπόλεως σχήματι άλλ' οι του Βοσπόρου κρατούντες έκρά

2 δια. Ο 12 Λοδοήχον ? 23 την βόσπορον C
tionis capita audisset, et classem idoneam et ductοrem strenuum ad
suppetias ipsis ferendas extemplo misit, hoc autem cum per transfugam
rescivissent Αfri, et nihil in obsidione promoverent, immo etiam impe
ratoriae classis adversus se impetum exhorrescerent, traiecerunt in Lon
gobardiam ; ubi castro Βaris obsesso immorati sunt, omnibus castellis
expugnatis cum universa Longobardia ac reliquis Calabriae oppidis
Romam usque, ita ut omnium castrorum ab iis expugnatorum numerus
esset centum quinquaginta. Βasilius itaque ille praeclarus imperator
iam imperutoria dignitate a deo accepta, ut paulo ante dictum est,
simulatφue id rescivit, exercitum praemisit equitum et naves centum.
scripsit etiam ad Ludovicum regen Franciae et papam Romae, ut exer
oitui auxiliares manus praeberent: hi imperatoriae legationi faventes, et
ambo iuncti exercitui equestri et navali ab imperatore misso, Saracenos
Αfros debellarunt et castrum Βaris expugnarunt, captivum etiam ameran
Soldanum tenuerunt, φuem cum Ludovicus rex Franciae una cum Sara
oenis accepisset, ad suos rediit, imperator vero totam Longobardium
subditam habuit, ut etiam nunc imperator Romanus ei dominatur.
Duodecimum themα Chersonis.
Cherson antiquitus nomen thematis haud usurpavit neque in metro
polis forma exstitit, sed φui Βosporum occupabant, etiam Chersonem
 Γ)Ε ΤΗΕΜΑΤΙΒUS LΙΒ. ΙΙ. 63

τουν και Χερσώνος αυτής και των λοιπών κλιμάτων, ώστε και
βασιλεύειν τους εν τώ Βοσπόρω κατοικούντας λέγεται, έχει δε ή
ιστορία ούτως. Βόσπορος πόλις Πόντου κατά τον Κιμμέριον
κόλπον, και πορθμός ομώνυμος, από Ιούς της Ινάχου καλού
5μενος, καθώς Αισχύλος εν τώ Προμηθεί γράφει
έσται δε θνητοίς εισαει λόγος μέγας
της σής πορείας, Βόσπορος δ' επώνυμος
κεκλήσεται.
Στράβων δε εν ενδεκάτω των γεωγραφικών τάδε γράφει "τοις δε
10του Βοσπόρου δυνάσταις υπήκοοι Βοσποριανοί πάντες καλούνται,
και έστι των μεν Ευρωπαίων μητρόπολις το Παντικάπαιον, τών
δε Ασιανών το Φαναγόρειον." μαρτυρεί δε και Φλέγων εν Ολυμ
πιάδι πεντεκαιδεκάτη ότι έβασιλεύετο ο Βόσπορος Κότυϊτώ Βο
σποριανώ βασιλεί, ώ και διάδημα εκέλευσε φορείν ο Καίσαρ, και
15 τάς πόλεις αυτώ καθυπέταξεν, εν αις συναριθμεί και αυτήν Χερ
σώνα, δύο δέ εισι τόποι Βόσποροι καλούμενοι, είς μεν ο Κιμ
μέριος καλούμενος πλησίον Χερσώνος, εν ώ και το βασίλειον των
Βοσποριανών ήν, έτερος δε εν Βυζαντίω, καθά Φαβωρίνος γράφει
"Βυζαντίων λιμήν Βόσπορος καλείται." μαρτυρεί δε και το επί
20γραμμα του κίονος της αντιπέρανγής Χρυσοπόλεως, ενώ μαρ
μαρίνη δάμαλις ίδρυται, φάσκον ούτως
7 σής οm C 9 δεκάτω vulgo 10 επήκοοι vulgo 11 μαντι
κάπαιον Α, μαντικάπεoν C 12 και 1 και ο Ε' εν] ο εν C
13 ότε C o om C 16 βοσπόριoι C 17 καλούμενος
add Α 19 βοσπόριον C

ipsam regebant, nec non reliquas regiones, adeo nt Βospori incolae re

gnare dicerentur. sic autem historia se habet. . Βosporus Ponti civitas,
iuxta Cimmerium sinum, et traiectus cσgnominis ab Ιone Ιnachi filia
nominantur, velut Αeschylus in Prometheo scribit:
mortalibus dein sempiterna fama erit
traiectionis, Βosporusque inde audies.
Strabo autem lib. 11 Geographiae haec scribit: "Βospori proceribus sub
diti omnes Βosporitae nuncupantur, atφue Εuropaeorum φuidem metro
polis est Ρanticapaeum, Αsianorum vero Phanagorium." testificatur
étiam Phlegon in Οlympiade 15 Βosporum sub dominatu fuisse Cotyis
Βosporiani regis, cui Caesariussit diadema gestare, et urbes eins di
cioni subegit, in quibus connumerat hanc etiam Chersonem. duo antem
εunt etiam locί Βospori appellati, unus quidem Cimmerius dictus, iuxta
Chersonen, in quo et regia Βosporianorum fuit, alter. Βyzantii, μt
Ravorinus scribit "Βyzantinorum portus Βosporus dicitur." testatur id
etiam epigramma inscriptum columnae erectae ex adverso terrae Chry
sopolis, cui marmorea iuvenca insidet, quae sic loquens inducitur:
64 CΟΝSΤΑΝΤ. ΡΟRΡΗΥRΟG. DΕ ΤΗΕΜ. LΙΒ. ΙΙ.

Ιναχίης ουκ ειμι βοος τύπος, ουδ' απ' έμείο

κλήζεται αντωπον Βοσπόριον πέλαγος,
κείνην γάρ το πάροιθε βαρύς χόλος ήλασεν "Ηρης
ες Φάρυν ήδε δ' εγώ Κεκροπίς είμι νέκυς,
ευνέτις ήν δε Χάρητος έπλων δ' ότε πλώεν εκείνος 5

τήδε Φιλιππείων αντίπαλος σκαφέων. "

Βoίδιον ούνομα δ' ήεν εμοί τότε, νύν δε Χάρητος

ευνέτις, ήπείροις τέρπομαι αμφοτέραις.
ο δε Χάρης εκείνος ήν στρατηγός Αθηναίων, οι δε εγχώριοι
Φωσφόριον αυτό καλούσι παραγραμματίζοντες, όθεν οι τα πάτρια 10
συγγεγραφότες του Βυζαντίου άλλην επιτιθέασι μυθικήν ιστορίαν,
ότι Φιλίππου του Μακεδόνος το Βυζάντιον πολιορκούντος
1 Ιναχίης βοος ουκ ειμί τύπος, ουδ' απ' εμοίo Βοσπόριον αντω
πόν κέκληται πέλαγος ΑC, cf. Symeon mag. p. 479 4 πάφον
άδε Α . 5 έπλουν δε ότ’ Α έπλοεν Α, πλόεν C 7 βοϊδιον
δε καλεύμαν εγώ νύν ΑC
Ιnachiae non sum bovis figura, nec a me
vocatur adversum mare Βosporium:
φuippe hanc pridem ira gravis abegit Iunonis
in Ρharum, ast ego mortua sum Cecropis.
uxor eram Charetis, comes illi facta navigationis,.
cum ille contra Philippi classem proficisceretur.
buculae mihi nomen fuit, nunc vero Charetis
coniux utraque terra delector.
Chares autem ille fuit dux exercitus Atheniensium. ceterum indigenae
nomen depravantes Phosphorium illud appellant, unde factum est ut qui
Οrigines Βyzantinas scripsere, aliam adiunxerint fabulosam historiam,
Philippo Μacedone Byzantium obsidente
 ΚΩ Ν Σ Τ Α Ν Τ Ι Ν Ο Υ

ΤΟΥ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΒΑΣΙΛΕΙ ΑΙΩΝΙΩ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΡΩΜΑΙΩΝ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΙΔΙΟΝ ΥΙΟΝ ΡΩΙΜΑΝΟΝ

ΤΟΝ ΘΕΟΣΤΕΦΗ ΚΑΙ ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΝΗΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ.

Υίο Υ " ν 4 Α' Ψ Ο «ν

ιός σοφος ευφραίνει πατέρα, και πατήρ φιλόστοργος επί υιώ Ρ 53

τέρπεται φρονίμω. 3. -ν
κύριος γάρ δίδωσι νούν ήνίκα δεί ειπείν, και
Αν

προστίθησινους του ακούειν, παρ' αυτό θησαυρός σοφίας, και

εξ αυτού δίδοται πάν δώρημα τέλειον, καθιστά βασιλείς επί θρό Ρ54
- ν Αν - 3
5 νου, και κυρίαν του παντός δίδωσιν αυτούς, νύνουν άκουσόν μου,
κ Δ " W ν ν Υ, ν Ψ /

υιέ, και τήνδε μεμαθηκώς την διδαχήν έση σοφός παρά φρονίμοις
και φρόνιμος παρά σοφούς λογισθήση ευλογήσουσί σε οι λαοί,
και μακαριούσί σε πλήθη έθνών, διδάχθητι άχρή σε προ πάν
Α w -ν -ν ν / 2 -

των ειδέναι, και νουνεχώς τών της βασιλείας oιάκων αντιλαβού.

10 περί των ενεστώτων μελέτησον και περί των μελλόντων διδάχθητι,
"να πείραν μετ' ευβουλίας αθροίσης, και μεγαλεπήβολος έση περί
11 μεγαλεπίβουλος Ρi. e. codex Palatinus

Ο Ο Ν S Τ Α Ν Τ Ι Ν Ι,
ΟΗΡΙSΤΙ ΑΕΤΕRΝΙ RΕGΙS GRΑΤΙΑ ΙΜΡΕRΑΤΟRΙS
RΟΜΑΝΟRUΜ,
ΑΙΟ RΟΜΑΝUΜ ΕΙΙ,ΙUΜ
ΑΙDΕΟ ΟΟRΟΝΑΤUΜΕΤΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤUΜ
ΙΜΡΕRΑΤΟRΕΜ.

Filia, sapiens laetificat patrem, et pater prolis amans in filio prudente

delectatur. dominus quippe est qui mentem indit quando loquendum est,
et aurem ad audiendum impertit. penes ipsum sapientiae thesaurus re
conditur, et ab illo omne donum perfectam emanat. reges in throno
collocat, universique dominatum ipsis elargitur. nunc ergo aurem praebe,
fili, et hac imbutus doctrina sapiens apud prudentes eris et apud sa
pientes prudens censeberis. benedicent tibi populi, et beatum praedi
cabunt πmultae gentes. disce quae prae omnibus scitu opus sunt, . et
prudenter imperii gubermacula accipe de praesentibus teoum cogita,
futura edisce, ut una cum recto consilio experientiam colligas , et prae
Const. Ρorph.
66 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ
φ" Αν /

τα πράγματα, ιδού εκτίθημι σοι διδασκαλίαν ώστε τή εκ ταύτης

πείρα και γνώσει συνετισθέντα περί τας βελτίστας βουλάς και [τώ]
-ν -' Αν ν

το κοινή συμφέρον μή διαμαρτάνειν, πρώτα μεν ποίον έθνος κατά

τί μεν ωφελήσαι δύναται Ρωμαίους κατά τί δε βλάψαι, [και ποίον]
και πώς έκαστον τούτων, και παρά ποίου δύναται έθνους και πο- 5
λεμείσθαι και υποτάσσεσθαι, έπειτα περί της απλήστου και ακο
- 2. *- Α- "

ρέστου αυτών γνώμης, και ών παραλόγως εξαιτούνται λαμβάνειν,

είθ' ούτως και περί διαφοράς ετέρων εθνών, γενεαλογίας τε εθνών
- ν -

και βίου διαγωγής, και θέσεως και κράσεως της κατοικουμένης

παρ' αυτών γης και περιηγήσεως αυτής, και σταδιασμού προς 1ο
-" ν Α'

τούτοις, και περί των έν τινι καιρό μεταξύ Ρωμαίων και διαφό
Υ -ν Α' w w - «" Αν 2 C -

ρων εθνών συμβεβηκότων, και μετά ταύτα όσα εν τή καθ' ημάς -ν - Α' Α'

πολιτεία, αλλά και εν πάση τη Ρωμαίων αρχή κατά τινας χρόνους

-ω 3.

εκαινοτομήθη ταύτα έσοφισάμην κατ' εμαυτόν και είπα γνω

-' - Α- 4

στά σοι ποιήσαι τώ ήγαπημένω μου υιό, ν' έχης ειδέναι την 15
εκάστου τούτων διαφοράν, και πώς ή μεταχειρίζεσθαι ταύτα και
-ν Αν Α
οικειούσθαι ή πολεμείν και αντιτάσσεσθαι. πτοηθήσονται γάρ σε
ώς μεγαλοφυή, και ώς από πυρός φεύξονται από σού φιμωθή
Α / Υ -ν w C C ν -ν Αν '
σονται τα χείλη αυτών, και ώς υπό βελών τοίς σοίς κατατρωθή ν Α'

σονται ρήμασιν, οφθήση αυτούς φοβερός, και από προσώπου σου 20

τρόμος λήψεται αυτούς, και σου ο παντοκράτωρ υπερασπιεί, και
συνετιεί σε o πλάσας σε κατευθυνεί σου τα διαβήματα, και εδρά
w / 2 Α' Σ Α C α «t /

σει σε επι βάσιν ασάλευτον, ο θρόνος σου ώς ο ήλιος εναντίον

2 συνετισθέντι Β (i. e. codex Regius) cum Ρ : corr Μeursius
8 δε Ρ

clare res magnas aggredi valebis. .. ecce doctrinam tibi propono, ut ex

eius usu et notitia ad optima consilia peritus in publicae utilitatis rebus
ne aberres. primum guiden tradam φuae gens in qua re prodesse Ro
manis possit, in qua obesse: item gualiter et quomodo singulae se ha
beant, et a qua gente possint et bello impeti et subiugari. deinde vero
de inexplebili insatiabilique earum animo ac de iniquis earundem postu
latis. sub haec de aliarum quoque gentium discrimine, origine, vivendi
instituto, de situ, de condicione terrae φuam incolunt, insuper de cir
cuitu et mensura terrae, ac de iis quae vario tempore inter Romanos
diversasque gentes acciderint, deinde de iis quae penes nos, imo etiam
in universo Romano imperio certis temporibus innovata sunt. haec me
εum ex sapientiae ιδί.
considerata tibi dilecto filio meo nota facere
decrevi, ut singulorum discrimen apprime teneas, sciasqne qua ratione
istae vel tractandae sive conciliandae vel debellandae ac repellendae
sint. te quippe ut magnanimum reformidabunt, et abs te velut ab igne
fugient. . labia eorum frenabuntur, verbisque tuis veluti telis confodien
tur. ipsis aspectu terribilis eris, et a conspectu tuo tremor invadet.
illos, deusque omnipotens te proteget, ac creator tuus te prudentia in
struet, gressus tuos diriget atque in basi immobili constituet. thronus
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 1. 67 -

«ν Υ/

αυτού, και οι οφθαλμοί αυτού έσονται βλέποντες επί σε, και ουδέν
ου μή άψηταί σου των χαλεπών, καθότι αυτός σε εξελέξατο και
από μήτρας αφώρισεν, και την αυτού βασιλείαν ώς αγαθώ υπέρ
πάντας σοι έδωκε, και τέθεικεν ώς σκοπήν επί βουνού και ώς
5χρυσούν ανδριάντα εφ' υψηλού, και ώς πόλιν επ' όρους ανύψω
σεν, ώστε δωροφορείσθαι υπ' εθνών και προσκυνείσθαι υπό τών
κατοικούντων την γην, αλλά σύ κύριε ο θεός μου, ού η βασι
λεία ανώλεθρος και αιώνιος, είης κατευοδών τον διά σου εξ εμού
γεννηθέντα, και έστω η επισκοπή του προσώπου σου επ' αυτόν,
10και το ους σου επικλινέσθω ταις τούτου δεήσεσι, σκεπασάτω αυ
τον ήχείρ σου, και βασιλευέτω ένεκεν αληθείας, και οδηγήση
αυτόν ή δεξιά σου, κατευθυνθείησαν αι οδοί αυτού ενώπιόν σου Ρ 55
του φυλάξασθαι τα δικαιώματά σου, προ προσώπου αυτού
πεσούνται πολέμιοι, και λείξουσι χούν οι εχθροί αυτού, κατα
15σκιασθείη το στέλεχος του γένους αυτού πολυγονίας φύλλοις, και
ή σκιά του καρπού αυτού επικαλύψαι όρη βασίλεια, ότι διά σου
βασιλεύουσι βασιλείς δοξάζοντές σε εις τον αιώνα,
Κεφ ά λ α ι ο ν α'.
περί των Πατζινακιτών, και προς πόσα συμβάλλονται μετά του
20 βασιλέως Ρωμαίων ειρηνεύοντες.
3) Αν Αν

Ακουσον τοίνυν, υιέ, άμοι δοκεί σε μη αγνοείν, και νοή

μων γενού, να κτήση κυβέρνησιν, φημι γάρ και τοις άλλοις
4 σκέπων Ρ 15 πολυγενείας φύλοις Μ i. e. editio Μeursiana

tnus quasi sol erit coram ipso , oculi eius te respicient, neque te res
adversae contingent, φuoniam ipse te elegit et ab utero matris segre
gavit, imperiumque suum tibi tanquam ceteris praecellenti tradidit, po
suitqne te quasi speculam in colle ac veluti auream statuam in excelso,
et veluti urbem in monte te exaltavit, ut munera tibi ferant gentes et
adorent te habitatores terrae, sed tu, domine deus meus, cuius regnum
incorruptibile et aeternum est, eum in via dirige qui per te ex me na
tus est ipsi vultus tui praesentia colluceat, et auris tua ad preces eius
inclinetur. protegat eum manus tua , regnet propter veritatem ; deducat
eum dextera tua, et dirigantur viae eins in conspectu tuo, ut custodiat
iustificationes tuas. coram eo procident hostes, et inimici eius terram
lingent. adumbretur stirps eius fecundae sobolis foliis, et umbra fru
ctus eius montes regios operiat, quia per te reges regnant, te cele
brantes in saecula.

Caput 1. de Ρatzinacitis, et quantum prosint imperatori Romαno

sί ραcem cum ipsis habeat.
Αudi ergo, fili, φuae tibi non ignoranda existimo, et intelligens
esto ut rectam gubernandi rationem assequaris, siquidem vel subditis
68 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΒΟCΕΝΙΤΙ
Φ/ 3. ν «ν & ν Α' - "

άπασιν είναι καλόν των υποτεταγμένων την μάθησιν, διαφερόν

τως δε σοί τώ υπέρ της πάντων σωτηρίας οφείλοντι διαμεριμνάν
Α \ ν C " ν ν -ν -

και την κοσμικήν ολκάδα πηδαλιουχεϊν τε και κυβερνάν, ει δε

σαφεί και κατημαξευμένω λόγω και οίον εική ρέοντι πεζό και
C --- \ ψ - Α' Α' 1

απλοϊκό προς την τών προκειμένων εχρησάμην δήλωσιν, μηδέν 5

θαυμάσης υιέ ου γαρ επίδειξιν καλλιγραφίας ή φράσεως ήττι
κισμένης και το διηρμένον διογκούσης και υψηλού ποιήσαι έσπού
δασα, αλλά μάλλον δια κοινής και καθωμιλημένης απαγγελίας
διδάξαι σε έσπευσα άπερ οίομαι δείν σε μή αγνοείν, και ά την εκ
μακράς εμπειρίας σύνεσίν τε και φρόνησιν ευμαρώς σoι δύναται 10
προξενείν, υπολαμβάνω γάρ κατά πολύ συμφέρειναει τώ βα
σιλεί Ρωμαίων ειρήνην εθέλειν έχειν μετά του έθνους των Πατζι
νακιτών, και φιλικάς προς αυτούς ποιείσθαι συνθήκας τε και
σπονδάς, και αποστέλλειν καθ' έκαστον χρόνον εντεύθεν προς
αυτούς αποκρισιάριον μετά ξενίων άρμοζόντων και προς το έθνος 15
επιτηδείων, και αναλαμβάνεσθαι εκείθεν ομήρους ήτοι όψιδας και
αποκρισιάριον, οίτινες εν τη θεοφυλάκτω ταύτη πόλει μετά του
καθυπουργούντος εις ταύτα συνελεύσονται, και βασιλικών ευεργε
σιών και φιλοτιμιών των επαξίων πάντων του βασιλεύοντος απο
Α' cr - Αν -ν Αν

λαύσουσιν, ότι γειτνιάζει το τοιούτον έθνος των Πατζινακιτών τώ20

μέρει της Χερσώνος, και ει μη φιλίως έχουσι προς ημάς, δύναν
ται κατά της Χερσώνος εξέρχεσθαι και κουρσεύειν και λήίζεσθαι
Α' -ν

αυτήν τε την Χερσώνα και τα λεγόμενα κλίματα.

7 διηρημένoν Μ . υψηλόν ΒΡ: corr Μeursius 17 θεοφυλάκτη

vulgo 23 κλήματα vulgo

omnibus opportunam esse scientiam dico, praecipue vero tibi, φuί

omnium saluti prospicere ac mundi navem regere et gubernare debeas.
quodsi perspicuo trito atque ut par est fluido, pedestri ac simplici Io
quendi genere utar ad ea quae proposui declaranda, me mirere,..fili.
non enim recte scribendi megue Αtticae dictionis tnrgidae ac sublimis
specimen edere in animo habui, sed potius communi ac familiari set
mone ea enuntiare destinavi, φuae non ignota tibi esse debere putavi,
φuaeque diuturno usu et experimento intelligentiam tibi ac prudentiam
facile conciliare possint. arbitror autem e re imperatoris Romanorum
esse, ut cum Patzinacitis pacem semper agat, amice cum illis pacisca
tur et foedera ineat, singtilis annis apocrisiarium cum donis genti com
petentibus ad illos mittat, inde vero obsides recipiat et apocrisiariu"
qui in urbem hanc a deo servatam cum administro convenient, ac cou
dignis omnibus beneficiis honoribusque ab imperatore afficientur. hμε"
φuippe Patzinacitarum gens parti Chersonis finitima est, et nisi amί"
nobiscum sentiat, in Chersonem impressionem et excursiones facere να
Ιet, ipsamque Chersonem et regiones infestare ac depopulari.
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 1. 2. 69
Κε φάλ α ιον β'.
περί των Πατζινακιτών και των Ρώς.
τ" « . m -' - Αν

Ότι και τους Ρώς οι Πατζινακίται γείτονες και όμοροι καθ

Α'

εστήκασι, και πολλάκις, όταν μή προς αλλήλους ειρηνεύουσι,

Α' \ C -ν

5πραιδεύουσι την Ρωσίαν και ικανώς αυτήν παραβλάπτουσι και

λυμαίνονται.
τ" * « CΥΥ. Αυ Αυ Αν

ότι και οι Ρώς διά σπουδής έχουσιν ειρήνην έχειν μετά των
-ν Ω / - Α-"

Πατζινακιτών αγοράζουσι γάρ εξ αυτών βόας και ίππους και

Α Α' -

πρόβατα, και εκ τούτων ευμαρέστερον διαζώσι

Υ w. : «
1
και τρυφερώτερον, Ρ 56
- " Α' Υ

ιοπει μηδεν των προειρημένων ζώων εν τη Ρωσία καθέστηκεν.

αλλ' ουδε προς υπερορίους πολέμους απέρχεσθαι δύνανται όλως
« C - ν Ψ Αν ".- - Α' Α' Α'

οι Ρώς ειμή μετά τών Πατζινακιτών ειρηνεύοντες, διότι δύναν

ται εν τώ εκείνους των οικείων υποχωρείν αυτοί επερχόμενοι τα
εκείνων αφανίζειν τε και λυμαίνεσθαι, διό μάλλον αεί σπουδήν
C -" Α' -ν

ί 15 οι Ρώς τίθενται, διά τε το μή παραβλάπτεσθαι παρ' αυτών και

διά το ισχυρόν είναι το τοιούτον έθνος, συμμαχίαν παρ' αυτών
- Α' -

λαμβάνειν και έχειν αυτούς εις βοήθειαν, ώς αν και της έχθρας

αυτών απαλλάττωνται και της βοηθείας καταπολαύοιεν.
«r > Υ w Α' Α' κ.ν C Α' Α'
ότι ουδε προς την βασιλεύουσαν ταύτην των Ρωμαίων πόλιν
και 20οι Ρώς παραγίνεσθαι δύνανται ει μή μετά τών Πατζινακιτών ειρη
νεύοντες, ούτε πολέμου χάριν ούτε πραγματείας, επειδή εν τώ
μετά των πλοίων εις τους φραγμούς του ποταμού γίνεσθαι τους
Εώς και μή δύνασθαι διελθείν, ει μή εξαγάγωσι του ποταμού
- 2 -ν ε
τα
ί.
w Υ w Α- 2/ Α - "

πλοία αυτών και επί των ώμων βαστάζοντες διαβήσωσιν, επιτί

4 προς αλλήλους add Β
2. de Ρatzinacitis et Russis.
Russis Ρatzinacitae vicini sunt et contermini, guare nisi pacem in
vicem colant, Russiam saepe depraedantur ingentique damno afficiunt.
ideo Russi operam dant ut pacem cum Patzinacitis habeant. ... ab
ipsis enim boves equos et oves comparant, atque horum ope facilius
suaviusque vitam agunt: nullum quippe horum animalium in Russia na
εcitur, sed neque ad bella quae extra tines geruntur ire omnino Russi
possunt, nisi cum Patzinacitis pacem servent, φuoniam dum illi extra
fines abscedunt, ipsi irrumpentes possunt terram eorum pessumdare et
devastare. ideoque Russi summopere satagunt ne damnum ab ista gentg
sibi importetur, et quia strenua illa et admodum bellicosa est, eam sibi
ad belli consortium et auxilium pellicere curant, uti simul et eius ini
micitiam devitent et auxilio fruantur.
neque possunt item Russi imperatricem hanc Romanorum, μrben
sive belli sive commercii causa petere, nisi pacem cum Patzinacitis co
lant: nam ubi cum navibus Russi ad loca fluminis praerupta devenerint,
cum non ultra procedere queant, nisi naviculas suas flumine eductas
70 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

θενται τότε αυτοίς οι του τοιούτου έθνους των Πατζινακιτών, και

- / -

ραδίως, άτε προς δύο πόνους αντέχειν μη δύνανται, τροπούνται

Λ

και κατασφάζονται,
Κεφ ά λ α ι ο ν γ'.
περί των Πατζινακιτών και Τούρκων, 5

Ότι και το τών Τούρκων γένος μεγάλως πτοείται και δέδεε

τους ειρημένους Πατζινακίτας διά το πολλάκις ήττηθήναι παρ'
αυτών και τελείως σχεδόν παραδοθήναι αφανισμό, και δια τούτο
αει φοβεροί τους Τούρκοις οι Πατζινακίται νομίζονται, και συ
στέλλονται υπ' αυτών. 1Ο

Κεφ ά λ α ι ο ν δ'.
περί των Πατζινακιτών και Ρώς και Τούρκων,
/
"Οτι του βασιλέως Ρωμαίων μετά των Πατζινακιτών ειρη
Υ" C. - ν Λ \ - 4 /

νεύοντος ούτε Ρώς πολέμου νόμω κατά της Ρωμαίων επικρατείας

- Αν - Α'

ούτε οι Τούρκοι δύνανται επελθείν αλλ' ούτε υπέρ της ειρήνης 15

Α. - ζ

μεγάλα και υπέρογκα χρήματά τε και πράγματα παρά τών Ρω

μαίων δύνανται απαιτείν, δεδιότες την διά του τοιούτου έθνους
-ν -' - C

παρά του βασιλέως κατ' αυτών ισχύν εν τώ εκείνους κατά Ρω

μαίων εκστρατεύειν, οι δε Πατζινακίται και τη προς τον βασιλέα
φιλία συνδούμενοι και παρ' εκείνου διά γραμμάτων και δώρων 20
Υ / " .. Α. - Α - C - Α

αναπειθόμενοι δύνανται ραδίως κατά της χώρας τών τε Ρώς και

των Τούρκων επέρχεσθαι, και εξανδραποδίζεσθαι τα τούτων γύ
ναια και παιδάρια, και λήίζεσθαι την χώραν αυτών,
humeris impositas.transferant, tum illos Ρatzinacitae invadunt et facile,
quia duplici labori ferendo pares non sunt, in fugam vertunt et inter
ficiunt. - -

3. de Ραιτίnacitis et Τurcis.
Τurcarum gens memoratos Ρatzinacitas magnopere reformidat, ηuia
frequenter in praeliis ab iis devicti et ad internecionem fere caesi sunt.
ideoque Τurcis Paιzinacitae semper formidolosi sunt, ab iisque coër
centur.
4. de Ρatginacitis Russis et Τurcis.
Si pacem cum Patzinacitis habeat Romanorum imperator, imperium
Romanum neque Russi neque Τurcae infestare possunt : neque item
possunt a Romanis pro redimenda pace magnam pecuniarum vim exi
gere, imperatorem huiusce gentis subsidiis ac. potentia nixum pertime
scentes. dum enim illi in bellum contra Romanos proficiscuntur, Patzi
nacitae, sive amicitia cum imperatore devincti sive literis eius atque
muneribus pellecti, facile Τurcarum Russorumque terram invadere ac
nxores liberosque illorum in servitutem agere regionemque devastare
possunt.
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 3 - 6, 71
Κεφ ά λ α ι ο ν ε'. Ρ 57
περί των Πατζινακιτών και Βουλγάρων.
"Οτι και τους Βουλγάροις φοβερώτερος αν είναι δόξειεν οτών
"Ρωμαίων βασιλεύς, και ανάγκην ησυχίας επιτιθέναι τούτοις δύνα
5ται, εκ του μετά των Πατζινακιτών ειρηνεύειν, επειδή και προς
αυτούς τους Βουλγάρους οι ειρημένοι Πατζινακίται πλησιάζουσι,
και ηνίκα βουληθώσιν ή δι' οικείον κέρδος ή τή προς τον βασιλέα
"Ρωμαίων χάριτι, ευχερώς δύνανται κατά Βουλγαρίας εκστρατεύειν,
- Α' - Αν

και από του περιόντος πλήθους και της ισχύος αυτών υπερνικάν
10 αυτούς και ήττάν, διά τούτο και οι Βούλγαροι αγώνα και σπου
δήν διηνεκώς έχουσι του ειρηνεύειν και ομονοείν μετά τών Πατζι
3... • - Μ. Α' C Σ Υ «ν -

νακιτών εκ του γάρ πολλάκις υπ' αυτών καταπολεμηθήναι και

πραιδευθήναι τή πείρα έγνώκασι καλόν και συμφέρον είναι το ει
ρηνεύειν άει προς αυτούς,
15 Κ ε φ ά λ α ι ο νς'.
περι τών Πατζινακιτών και Χερσωνιτών.
Ότι και έτερος λαός τών τοιούτων Πατζινακιτών τώ μέρει
της Χερσώνος παράκεινται, οίτινες και πραγματεύονται μετά των
Χερσωνιτών, και ποιούσι τάς δουλείας αυτών τε και του βασιλέως
20εις τε την Ρωσίαν και Χαζαρίαν και την Ζιχίαν και εις πάντα τα
εκείθεν μέρη, δηλονότι λαμβάνοντες παρά των Χερσωνιτών τον
προσυμπεφωνημένον μισθόν υπέρ της τοιαύτης διακονίας κατά το
22 συμπεφωνημένον Μ

5. de Ρatzinacitis et Βulgaris,
Βulgaris φuoque formidabilior Romanorum imperator videbitur,
ipsosque ad pacem et quietem adigere valet, si sit foedere cum Patzi
nacitis iunctus, siquidem memorati Ρatzinacitae Βulgaris etiam finitimi
sunt, et arbitratu suo, sive proprii quaestus causa sive ad ineundam
cum Romano imperatore gratiam , ήΆ
nullo negotio invadere
possunt, ac multitudine roboreque suo ipsos devincere et profligare.
ήuapropter Βulgari. magnam pacis ac concordiae cum Patzinacitis ser
vandae curam sollicitudinemque gerunt. nam frequenter ab iis debellati
atque vastati experimento didicerunt quantum sibi conferat pacate cum
illis semper agere.
6. de Ρatginacitis et Chersonitis.
Ρatzinacitarum gens altera Chersonis parti contermina est, , φuae
etiam cum Chersonitis negotiationem exercet, et tam ipsis quam impe
ratori ministerium praebent in Russia Chazaria Ζichia atque in omnibus
istic positis regionibus, pactam videlicet mercedem a Chersonitis acci
pientes , de qua pro tali ministerio mutuo convenerant, pro ratiοne
 72 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΗΟΟΕΝΙΤΙ

ανήκον της δουλείας και του κόπου αυτών, οίον βλαττία, πράνδια,
χαρέρια, σήμεντα, πέπερι, δερμάτια αληθινά πάρδικα, και έτερα
ΥΡ κ. w C 2 Χ -ν / \ χw cr " "

είδη τα υπ' αυτών επιζητούμενα, καθώς αν έκαστος Χερσωνίτης - - /

έκαστον Πατζινακίτην πείση συμφωνών ή πεισθή ελεύθεροι γάρ

2/ w . 7' 2 Α' Ο -' -ν Υ "

όντες και οίον αυτόνομοι οι τοιούτοι Πατζινακίται ουδεμίαν δου-5

- -' ή

λείαν άνευ μισθού ποιούσί ποτε.

Κ ε φ ά λ α ι ο νζ.
περί των αποστελλομένων βασιλικών από Χερσώνος εν Πατζινακία.
"Ότι ηνίκα περάση βασιλικός εις Χερσώνα ένεκα της τοιαύτης
διακονίας, οφείλει ευθύς αποστέλλειν εις Πατζινακίαν και επιζη-10
τείν όψιδας παρ' αυτών και διασώστας, και έρχομένων αυτών
ψ ν 2/ 2 w Α' - -" Α'

τους μεν όψιδας εις το κάστρον Χερσώνος κρατουμένους καταλιμ

/ 2 ν. Α ν Α-" - ν Υ

πάνειν, αυτός δε μετά των διασωστών προς Πατζινακίαν απέρχε

σθαι και τα εντεταλμένα επιτελείν, οι δε τοιούτοι Πατζινακίται
γν 2/ \ - 2) ? Αν Α' Υ - «ν Υ

άπληστοι όντες και τών παρ' αυτούς σπανίων οξείς επιθυμηται 15

- - /
Ρ 58 αναίδην επιζητούσι ξενάλια ικανά, οι μεν όψιδες άλλα μεν λόγω
αυτών και άλλα λόγω των αυτών γυναικών, οι δε αποσώσται τα
C - Α' -ν - - Α' - "

μεν υπέρ του κόπου αυτών τα δε υπέρ του κόπου των αλόγων αυ
τών, είτα εισερχομένου του βασιλικού εις την χώραν αυτών ζη
Αν / Α - -ν " ν / Cr "

τούσι πρότερον τα του βασιλέως δώρα και πάλιν ότε χωρήσουσι 20

τους ανθρώπους αυτών, ζητούσιτά των γυναικών αυτών και των
γονέων αυτών, αλλά και όσοι εν τώ αποσώζειν αυτόν υποστρέ
2 πέπεριν Μ Παρθικά? cf. ad Coripp. Iustin. 2106
8 από Χερσώνος post των Β

susceptae operae et laboris. eiusmodi porro merces exportant, blattas,

prandca, pannos rariores, segmenta, piper, pelles pardorum purpureas,
Ceterasque rerum species quas exφuirunt, prοut inter Chersonitas sin
gulos et Patzinacitas pactum fuit. liberi enim et guasi sui iuris cum
sint Patzinacitae, operam sine mercede nullam praebent.
7. de Caesarianis missis α Chersone in Ραtzinaciαπm.
Cum itaque talis ministerii causa Caesarianus φuispiam in Cherso
nem venerit, statim in Ρatzinaciam mittat ac obsides itinerisque duces
petat oportet, φui cum venerint, obsides in castro Chersonis sub cu
stodia relinquere, ipse vero cum itineris ducibus in Ρatzinaciam se con
ferre debet, ut iussa exsequatur. Patzinacitae auten, utpote insatia
biles eorumque quae rara apud ipsos percupidi, munera ab illis bene
multa exposcere non erubescunt, obsides μlidem tum suo tum uxoruin
nomine, itineris vero duces pro suscepto sui equorumque labore. postea
cum Caesarianus in ipsorum regionem ingressus est, imperatoris munera
oxΡetunt. deinde cum homines ipsorum accipiunt, pro uxoribus et pa
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 7. 8. 73

φοντα προς Χερσώνα κατέλθωσι μετ' αυτού, ζητούσι παρ' αυτού

λογευθήναι
ρο; Α διά τον κόπον αυτών τε και των αλόγων
γ αυτών.

Κε φ ά λ α ι ο ν η.
περί τών από της θεοφυλάκτου πόλεως αποστελλομένων βασιλικών
5 μετά χελανδίων διά τε του Δανουβίου και Δάναπρι και
Δάναστρι ποταμού εν Πατζινακία.
"Οτι και εις το μέρος της Βουλγαρίας καθέζεται λαός τών
Πατζινακιτών επί το μέρος του Δάναπρι και του Δάναστρι και
των ετέρων τών εκείσε όντων ποταμών, και βασιλικού αποστελλο
10μένου εντεύθεν μετά χελανδίων δύναται και χωρίς του εις Χερ
σώνα απελθείν ενταύθα συντόμως και ταχέως ευρίσκειν τους αυ
ν "- {Μ. w . C . Ν. Α' \ > Α' 2. «ν. Ο

τους Πατζινακίτας ούς και εύρών μηνύει διά ανθρώπου αυτού ο

βασιλικός εντός των χελανδίων μένων και μεθ' εαυτού τα βασιλικά
επιφερόμενος και φυλάττων εν τοις χελανδίοις πράγματα,
"
και
15 κατέρχονται προς αυτόν, και ότε κατέλθωσι, δίδωσι προς αυτούς
ο βασιλικός ανθρώπους αυτού όψιδας, και λαμβάνει και αυτός
από των τοιούτων Πατζινακιτών ετέρους όψιδας, και κρατεί αυ
τους εις τα χελάνδια, και τότε συμφωνεί μετ' αυτών και ότε
ποιήσουσιν οι Πατζινακίται προς τον βασιλικόν τους όρκους κατά
20τά ζάκανα αυτών, επιδίδωσιν αυτοίς τάς βασιλικάς δωρεάς, και
2. Α" / Υ -ν «Η Α' w C Α

αναλαμβάνεται φίλους εξ αυτών όσους βούλεται, και υποστρέφει.

ούτω δεχρή συμφωνείν μετ' αυτών ώστε, όπου αν χρεωπoιηθή
2 w C / / Α' Υ" 2 \ C r» ν Χ/ 2

αυτούς ο βασιλεύς, ποιήσωσι δουλείαν, είτε εις τους Ρώς είτε εις
τους Βουλγάρους είτε και εις τους Τούρκους εισί γάρ δυνατοί

τentibus exigunt. denique qui redeuntem in Chersonem comitantur, pro

labore tum a se tum ab equis suscepto mercedem sibi postulant.
8. de Caesariαnis ab urbe α deo custoditα missis in Ρatzinαciam cum
chelαndiis per Danuυίum, Danaprim et Danastrim Jluminα.
Βulgariam versus in partibus Danapri et Danastri reliquorumque
illic fluviorum Patzinacitae quoque sedes habent, ac Caesarianus hino
cum chelandiis missus non necesse habet Chersonem adire, sed potest
illic nullo negotio celeriterque Ρatzinacitas invenire, quos conveniens
Caesarianus dum ipse in chelandiis manet servans et custodiens res im
peratoris, ipsis per famulum adventum renuntiat. tum illi ipsum adeunt,
qui advenientibus obsides e suis offert, ab iisque vicissim accipit, quos
in chelandiis retinet, atque inde cum iis paciscitur. cum autem Patzi
nacitae Caesariano pro lege et consuettidine ipsorum sese iuramento
obstrinxerint, tum ille ipsis imperatoria munera elargitur, et amicos ex
illis quotquot voluerit accipit, atque ita revertitur. sic vero cum illis
ineunda foedera, ut ex pacto teneantur operam praebere ubicunque usus
postulaverit, sive adversus Russos sive contra Βulgaros vel Τurcas,
 74 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΗΟΟΕΝΙΤΙ

του πάντας τούτους πολεμείν, και πολλάκις κατ' αυτών ελθόντες

φοβεροί νυν καθεστήκασιν και τούτο δήλον και εντεύθέν έστιν.
του γάρ κληρικού Γαβριήλ ποτε προς τους Τούρκους αποσταλέν
τος από κελεύσεως βασιλικής, και προς αυτούς είπόντος ότι ο βα
σιλεύς δηλοποιεί υμάς απελθείν και αποδιώξαι τους Πατζινακίτας 5
από του τόπου αυτών και καθεσθήναι υμάς (υμείς γάρ και πρό
τερον εκείσε έκαθέζεσθε) προς το είναι πλησίον της βασιλείας μου,
και ότε θέλω αποστέλλω, και εν τάχει ευρίσκω υμάς, πάντες οι
άρχοντες των Τούρκων μιά φωνή εξεβόησαν ότι ημείς μετά τους
P 59 Πατζινακίτας εαυτούς ου βάλλομεν ου γαρ δυνάμεθα πολεμείν 10
προς αυτούς, ότι και χώρα μεγάλη και λαός πολύς και κακά παι
δία εισί και του λοιπού τόν λόγον τούτον προς ημάς μή είπης"
ου γάρ αγαπώμεν αυτόν,
ότι και οι Πατζινακίται εκείθεν του Δανάπρεως ποταμού
μετά το έαρ διέρχονται, και αεί εκείσε καλλοκαιρίζoυσι. 15

Κεφάλα, ο ν θ'.
περί τών από της Ρωσίας ερχομένων Ρώς μετά των μονοξύλων εν
Κωνσταντινουπόλει.

Ότι τα από της έξω Ρωσίας μονόξυλα κατερχόμενα εν Κων

σταντινουπόλει εισί μεν από του Νεμογαρδάς, ενώ Σφενδοσθλά-20
βος ο υιός Ίγγωρ του άρχοντος Ρωσίας έκαθέζετο, εισί δε και
από το κάστρον την Μιλινίσκαν και από Τελιούτζαν και Τζερνι
Α' Σ) - - 3. «Η \ -

γώγαν και από του Βουσεγραδέ, ταύτα ούν άπαντα διά του πο
ταμού κατέρχονται Δανάπρεως, και επισυνάγονται επι το κάστρον
siquidem hos omnes bello adoriri possunt, ac saepe contra illos profecti
iam ipsis sunt pergaam formidabiles. guod vel hoc uno exemplo palam
erit. " cum aliquando Gabriel clericus iussu imperatoris ad Τurcas lega
tus esset, sicque ipsos compellaret "vobis imperator denuntiat ut ad
πmoto exercitu Ρatzinacitas sedibus pellatis eorumque regionem obtinea
tis (nam istic olim habitastis), ut imperio meo finitimi sitis, et mittere
σum velim quam celeriter vos inveniam", omnes Τurcarum principes uno
ore clamarunt "nos Patzinacitis bellum non inferimus: neque enim illis
oppugmandis pares sumus, siquidem illorum regio perampla, infinita po
puli multitudo, et admodum pugnaces sunt ne igitur nobis in poste
rum tam ingrata verba facias."
adde quod Patzinacitae elapso vere ab ulterioribus Danapris parti
bus venientes, traiectoque flumine, istic semper aestatem transigant.
9. de Russis e Russία Cpolim in lintrious υenientibus.
Lintres ab ulteriore Russia Cpolim appellentes a Νemogarda pro
ficiscuntur, ubi Sphendosthlabus Ιngor Russiae principis filius habitabat.
sunt etiam a castro Μilinisca, Τeliutza, Τzernigoga et Βusegrade.
haec itaque omnia secundo Danapri flumine descendunt, coeuntque ad
 Ι)Ε ΑΙΟΜΙΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 8. 9. 75

το Κιοάβα το επονομαζόμενον Σαμβατάς, οι δε Σκλάβοι οι πα

κτιώται αυτών, οι Κριβηταιηνοι λεγόμενοι και οι Λενζανήνοι και
οι λοιποί Σκλαβίνιοι, εις τα όρη αυτών κόπτουσιτά μονόξυλα εν
τώ του χειμώνος καιρώ, και καταρτήσαντες αυτών του καιρού
5 ανοιγομένου, ηνίκα διαλυθή ο παγετός, εις τάς πλησίον ούσας
λίμνας εισάγουσιν αυτά και επειδή εκείνα εισβάλλουσιν εις πο
ταμόν τον Δάναπριν, από τών εκείσε ουτοι εις τον αυτόν ποτα
μόν εισέρχονται και απέρχονται εις το Κιόβα, και σύρoυσιν εις
την εξάρτησιν, και απεμπολούσιν αυτά εις τους Ρώς, οι δε Ρώς
10 σκαφίδια και μόνα ταύτα αγοράζοντες, τα παλαιά αυτών μονό
ξυλα καταλύοντες εξ αυτών βάλλουσι και πέλλας και σκαρμούς
εις αυτά και λοιπάς χρείας, εξοπλίζουσιν αυτά και Ιουνίου
μηνός διά του ποταμού Δανάπρεως αποκινούντες κατέρχονται εις
το Βιτετζέβη, όπερ εστί πακτιωτικόν κάστρον των Ρώς και
15 συναθροιζόμενοι εκείσε μέχρι δύο και τριών ημερών, ηνίκα αν
άπαντα αποσυναχθώσι τα μονόξυλα, τότε αποκινούσι και κατέρ
χονται διά του ειρημένου Δανάπρεως ποταμού, και πρώτον μεν
έρχονται εις τον πρώτον φραγμόν τον επονομαζόμενον Εσσουπή,
ο ερμηνεύεται Ρωσιστι και Σκλαβινιστί μή κοιμάσθαι, ο δε
20τούτου φραγμός τοσούτόν εστι στενός όσον το πλάτος του τζυκα
νιστηρίου μέσον δε αυτού πέτραι εισί ριζικαίαι υψηλα νησίων
δίκην αποφαινόμεναι προς αυτάς ούν ερχόμενον το ύδωρ και
5 λυθή Μ 8 και απέρχονται om Μ 12 και ούτως εξοπλί
ζουσιν? 13 Δανάπρεως add Β 19 ερμηνεύονται Μ
κοιμάσαι vulgo 21 ριζικαίαι Ducangius Gl. Gr. 8. v.: libri
ριζημαϊαι

castrum Cioaba, cui cognomen Sambatas. Sclavi autem ipsorum tribu

tarii, Cribetaeeni dicti et Lenzaneni, necnon ceteri Sclavinii, in mon
tibus suis monoxyla sive lintres hiemis tempore caedunt, ipsosque in
aptam formam concinnatos, postquam sudo et sereno aëre soluta glacies
est, in proximas paludes dedncunt. postquam autem illos in Danaprim
fluvium immiserunt, inde eodem flumine Cioba se conferunt, deinde
monoxyla extrahunt atque suspendunt Russisque venundant. Russi vero
has tantum scaphulas emunt, ex veteribusque solutis remos scalmos et
reliquum apparatum conficiunt, easque omnibus ad usum instruunt. tum
πιense Ιnnio per fiumen Danaprim navigantes ad Βitetzebe castrum sibi
tributarium descendunt. illic per duos tresve dies congregati, postφuam
omnia monoxyla convenerunt, postea movent ac per memoratum fluvium
Danaprim descendunt. ac primo quidem ad primum locum fluminis prae
ruptum veniunt, ηui Εssupe cognominatur, quod Russorum Sclavorum
φue lingua valet "non dormire." ita vero locus praedictus angustus est,
ut tzycanisterii latitudinem non superet, in medio antem praerupta ac
praealta saxa sunt, guae eminus insularum speciem praeferant. ad haeo
 76 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

πλημμυρούν, κακείθεν αποκρημνιζόμενον προς το κάτω μέρος,

ήχον μέγαν και φόβον αποτελεί και διά τούτο μέσον αυτών ου
τολμώσιν οι Ρώς διελθείν, αλλά πλησίον σκαλώσαντες, και τους
μεν ανθρώπους εκβαλόντες εις την ξηράν, τα δε λοιπά πράγματα
εάσαντες εις τά μονόξυλα, είθ' ούτως γυμνοί, τοις ποσίν αυτών 5
ψηλαφούντες, να μή τινι λίθω προσκρούσωσιν, τούτο δε ποιού
σιν οι μεν πλώραν, οι δε μέσον, οι δε και εις την πρύμναν μετά
Ρ 60 κονταρίων κοντοβευόμενοι, και μετά τοιαύτης απάσης ακριβείας
διέρχονται τον τοιούτον πρώτον φραγμόν διά της γωνίας και της
όχθης του ποταμού, ηνίκα δε διέλθωσι τον τοιούτον φραγμόν, 10
πάλιν από της ξηράς αναλαμβανόμενοι τους λοιπούς αποπλέουσι,
και κατέρχονται εις τον έτερον φραγμόν τον επιλεγόμενον Ρωσιστι
μεν Ουλβορσί Σκλαβινιστί δε Οστροβουνίπραχ, όπερ ερμηνεύεται
το νησίον του φραγμού, έστι κακείνος όμοιος τώ πρώτω, χαλε
πός τε και δυσδιέξοδος, και πάλιν έκβαλόντες τον λαόν διαβιβά-15
ζουσι τα μονόξυλα καθώς και πρότερον, ομοίως δε διέρχονται
και τον τρίτον φραγμόν τον λεγόμενον Γελανδρί, ο ερμηνεύεται
Σκλαβινιστί ήχος φραγμού, είθ' ούτως τον τέταρτον φραγμόν,
τον μέγαν, τον επιλεγόμενον Ρωσιστί μεν Αειφάρ, Σκλαβινιστί δε
Νεασήτ, διότι φωλεύουσιν οι πελεκάνοι εις τα λιθάρια του φρα-20
γμού, εν τούτω ουν τό φραγμό σκαλώνουσιν άπαντα εις την γην
ορθόπλωρα, και εξέρχονται οι ώρισμένοι άνδρες φυλάττειν την
βίγλαν μετ' αυτών, και απέρχονται, και τάς βίγλας ούτοι διά
τους Πατζινακίτας αγρύπνως φυλάττουσιν, οι δε λοιποί τα

igitur allidens et intumescens aqua, deindeque cum magno strepitu prae

ceps acta metum incutit. quapropter illac transire Russi non audent,
sed haud procul exscensu facto, eductis hominibus rebusque ceteris in
lintre relictis, pedibus nudis vadum tentant, ne ad saxum aliquod offen
dant. dum autem id faciunt, alii proram, alii medium naviculae, ceteri
Ε contis impellunt, atque cum hac summa cautela et sollicitudine
anc primam munitionem per angulum et ripam fluminis transgrediuntur.
superato hoc loco fluminis praerupto, reductis iis quos exposuerant cur
sum navigationis repetunt, et ad alium locum praeruptum descendunt,
qai Russis Ulborsi, Sclavis Οstrobuniprach dicitur, significatque insu
lam loci praerupti. hic porro priori similis est et haud facile transitum
permittit, rursus itaque eductis hominibus monoxyla, ut ante dictum
est, traducunt., parique modo tertium locum praeruptum transmittunt,
nuncupatum Gelandri, φuem Sclavice sonum loci praerupti interpretantur.
similique ratiοne quartam munitionem maiorem, guan Russi Αiphar,
Sclavi Νeaset nuncupant, φuoniam in saxis munitionis pelicani nidifi
cant. , ad has itaque fauces rectis proris appellunt, virique ad hoc de
stinati ad excubias servandas cum ipsis exscendunt abeuntque. excubias
autem pervigiles hi agunt propter Patzinacitas. ceteri vero, eductis ex
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 9. 77

πράγματα άπερ έχουσιν εις τά μονόξυλα αναλαβόμενοι, τα ψυχά

ρια μετά τών αλύσεων διά του ξηρού αυτά διαβιβάζουσι μίλια έξ,
Α Α'

Σως αν διέλθωσι τον φραγμόν, είθ' ούτως οι μεν σύροντες οι δε Α' -' -

και εις τους ώμους βαστάζοντες τα αυτών μονόξυλα εις το του

5 φραγμού εκείθεν μέρος διαβιβάζουσι,
Υ Α έ \
και ούτως ρίπτοντες αυτά
Α w 2 "ν Α'
εις τον ποταμόν και τα πετζιμέντα αυτών εμβλησκόμενοι εισέρ
3. -

χονται και αύθις εναποπλέουσιν, απερχόμενοι δε εις τον πέμπτον

φραγμόν τον επονομαζόμενον Ρωσιστί μεν Βαρουφόρος Σκλαβι
νιστί δε Βουλνηπράχ, διότι μεγάλην λίμνην αποτελεί, πάλιν
10 εις τάς του ποταμού γωνίας τα αυτών μονόξυλα διαβιβάσαντες
καθώς και εις τον πρώτον φραγμόν και εις τον δεύτερον, κατα
λαμβάνουσι τον έκτον φραγμόν, λεγόμενον μεν Ρωσιστί Λεάντι Ι Α"

Σκλαβινιστί δε Βερούτζη, ό έστι βράσμα νερού, και διαβαίνουσι

και αυτόν ομοίως και από τούτου αποπλέουσι και προς τον
15 έβδομον φραγμόν τον επιλεγόμενον Ρωσιστί μεν Στρoύβουν Σκλα
Μ. Δ Α ΛΤ 4» Λ &Μ C Α. w Α' "

βινιστί δε Ναπρεζή, ο ερμηνεύεται μικρός φραγμός,? και διαβαί - "ν

νοντες εις το λεγόμενον πέραμα του Κραρίου, ενώ διαπερώσιν

από Ρωσίας οι Χερσωνίται, και οι Πατζινακίται επί Χερσώνα,
Υr ν Υ w Α' Μ Α' α" - C. ν ν

έχον το αυτό πέραμα το μεν πλάτος όσον του Ιπποδρομίου, το δε

20 ύψος από κάτω έως ότου παρακύπτουσιν οι φίλοι, όσον και φθά
νειν σαγίτταν του τοξεύοντος ένθεν εκείσε όθεν και εις τον τοιού
τον ατόπον κατέρχονται οι Πατζινακίται, "...και
δε το διελθείν το ...:
πολεμούσι
ήνε
τους Ρώς.
"....
- Α'
μετά δε το διελθείν τον τοιούτον τόπον την νήσον την επιλεγομένην
13 βερόντζη Μ 16 διαβαίνονται Μeursius Μeursiumque secutus
Βandurius 20 φίλοι ] οφθαλμοί Βandurius

lintre rebus suis, mancipia catenis constricta per terram ducunt, ad

sex milia passuum, donec locum praeruptum pertransierint: deinde lintres
hi quidem trahentes, alii gestantes humeris, ultra locum praeruptum de
portant, coniectisque in flumen monoxylis impedimenta et sarcinas repo
nunt, ipsique demum ingrediuntur et navigare pergunt. at ubi ad quin
tum locum fluminis praeruptum devenerunt, φuem Russi Βaruphorum,
Sclavi Βulneprach, φuod paludem magnam efficiat, denominant, rursum
Ε more ad finminis angulos navigia traducunt, ut in primo et secundo
oco praerupto fecerant, et ad sextnm perveniunt, a Russis Leanti, a
Sclavis Βerlitze nominatum, φuasi dicas aquae scaturigo, φuo loco prae
rupto pari ratiοne superato ad septimum navigant, φui Russorum lingua
Strubun, Sclavorum autem Νapresi vocatur, id est exiguus locus prae
raptus. transeuntque ad traiectum Crarii, nbi e Russia Chersonitae et
in Chersonem Patzinacitae traiiciunt, φui traiectus Ηippodromi latitudi
nem habet, altitudinem vero ab interiori parte φuantum oculi perspicere
possunt, φuantumque iactus sagittae pertingere potest. φuamobrem eum
in locum descendunt Ρatzinacitae ac cum Russis manus conserunt. hoc
autem transmisso loco, ad S. Gregorii insulam appellunt, nbi propter
 78 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙΡΌRΡΗΥΡΟGΕΝΙΤΙ
- ?
ο άγιος Γρηγόριος καταλαμβάνουσιν, εν ή νήσω και τάς θυσίας
αυτών επιτελούσιν διά το εκείσε στασθαι παμμεγέθη δρύν, και
Ρ 61 θύουσι πετεινούς ζώντας πηγνύουσι δε και σαγίττας γυρόθεν, ζ
άλλοι δε και ψωμία και κρέατα, και εξ ών έχει έκαστος, ώς το
έθος αυτών επικρατεί. ρίπτουσι δε και σκαρφία περί των πετει-5
Υ» Α - . Σ) ν Χ/ Αν Υ/ Αν Υ "

νών, είτε σφάξαι αυτούς είτε και φαγείν είτε και ζώντας εάσειν.
από δε του νησίου τούτου Πατζινακίτην οι Ρώς ου φοβούνται,
έως αν φθάσωσιν εις τον ποταμόν τον Σελινάν, είθ' ούτως απο
-" - - - z
κινούντες εξ αυτού μέχρι τεσσάρων ημερών αποπλέουσιν, έως ου
καταλάβωσιν ειςς την λίμνην
λιμνη του ποταμού
ποταμυυ στόμιον
στομ ουσαν εν ήΕί 10
Υ" w c Α-" . «ν C / Υ " / 3. 7'
έστι και η νήσος του αγίου Αιθερίου, καταλαβόντες ουν ουτοι
την τοιαύτην νήσον προσαναπαύουσιν εαυτούς εκείσε έως δύο και
- C "ν ν / ν c μ- /ι «" γ\

τριών ημερών, και πάλιν τα εαυτών μονόξυλα εις όσας αν λεί

πωνται χρείας περιποιούνται, τά τε άρμενα και τα κατάρτια και
ν Υ Α. α" Υ Α - 1 Α" - Α'

τα αυχένια άπερ επιφέρονται, έπει δε το στόμιον του τοιούτου 15

ποταμού έστιν ή τοιαύτη λίμνη, καθώς είρηται, και κρατεί μέχρι
της θαλάσσης, και προς την θάλασσαν κείται ή νήσος του αγίου
Αιθερίου, εκ των εκείσε απέρχονται προς τον Δάναπριν ποταμόν,
και διασωθέντες εκείσε πάλιν αναπαύονται. ηνίκα δε γένηται
καιρός επιτήδειος, αποσκαλώσαντες έρχονται εις τον ποταμόν τον 20
επιλεγόμενον Ασπρον, και ομοίως κακείσε αναπαυσάμενοι πάλιν
αποκινούντες έρχονται εις τον Σελινάν, εις τό του Δανουβίου πο
- ζ.
ταμού λεγόμενον παρακλάδιον, και έως ου διέλθωσι τον Σελινάν

6, είτε και φαγείν είτε και σφάξαι αυτούς Βandurius cum Μ

εάσειν αυτούς Β 7 ου add Β 11 έθαιρίου ΒΡ 20 ταρός
ΒΡ: corr Μeursius

ingentem φuercum sacrificia obeunt viventesque aves immolant. circum

autem sagittas defigunt, alii vero panes et carnes aut alia, prout cuique
suppetit: id enim in more habent. sortes item mittunt de avibus, edere,
an occidere, an vivas illas dimittere debeant. ab hac vero insula
Ρatzinacitam Russi nullo modo metuunt, donec ad fluvium Selinam de
venerint. _istinc porro moventes quattuor diebus navigant, donec ad
paludem fluminis ostium perveniant, ubi S. Αetherii insula cernitur;
quam in insulam postquam appulerint, ibi duos tresve dies in quiete
transigunt, ac rursus monoxyla necessariis, si qua desunt, instrunnt,
velis malis clavis, φuae secum deferunt. at guandoquidem fluminis huius
ostium haec palus est, ut diximus, et porrigit se usque ad mare, ad
φuod etiam insula S. Αetherii sita est, inde ad Dannprim fluvium con-.
Cedunt, φuo cum salvi pervenerint, φuiescere solent. inde exscensu
facto profecti, si tempus faveat, Αlbum fluvium petunt, et illic similiter
refecti rursum moventes Selinam se conferunt, ad Danubii fluminis, ut
vocant, Paracladium. donec vero Selinam fluvium traiecerint , a latere
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 9. 79

ποταμόν, παρατρέχουσιν αυτούς οι Πατζινακίται και εάν πολ

λάκις ή θάλασσα μονόξυλα εις την γην απορρίψη, σκαλώνουσιν
όλα, να τους Πατζινακίταις αντιπαραταχθώσιν ομού, από δε
τον Σελιναν ου φοβούνται τινα, αλλά την της Βουλγαρίας γήν
5 ένδυσάμενοι εις τό του Δανουβίου στόμιον έρχονται από δε του
Δανουβίου καταλαμβάνουσιν εις τον Κωνοπάν, και από τού Κω
νοπά εις Κωνσταντίαν εις τον ποταμόν Βάρνας, και από Βάρνας
έρχονται εις τον ποταμόν την Διτζίναν, άπερ πάντα εισι γής της
Βουλγαρίας , από δε της Διτζίνας εις τά της Μεσημβρίας μέρη
10 καταλαμβάνουσι, και ούτω μέχρι τούτων ο πολυώδυνος αυτών
και περίφοβος δυσδιέξοδός τε και χαλεπος αποπεραίνεται πλούς.
Η δε χειμέριος τών αυτών Ρώς και σκληρά διαγωγή έστιν
αύτη. ηνίκα ο Νοέμβριος μήν εισέλθη, ευθέως οι αυτών άρχον
τες εξέρχονται μετά πάντων των Ρώς από τον Κίαβον, και απέρ
15χονται εις τά πολύδια ά λέγεται Γύρα, ήγουν εις τάς Σκλαβινίας
τών τε Βερβιάνων και των Δρουγουβιτών και Κριβιτζών και των
Σερβίων και λοιπών Σκλάβων, οίτινές εισι πακτιώται των Ρώς.
δι' όλου δε του χειμώνος εκείσε διατρεφόμενοι, πάλιν από μηνός
Απριλλίου διαλυομένου του πάγους του Δανάπρεως ποταμού κατ
20 έρχονται προς τον Κίαβον, και είθ' ούτως απολαμβάνονται τα
αυτών μονόξυλα καθώς προείρηται, και εξοπλίζονται, και προς
Εωμανίαν κατέρχονται.
"Ότι οι Ουζοι δύνανται τους Πατζινακίταις πολεμείν,

15 πολύδρια Μeursius

currunt Patzimacitae, et si, ut saepe evenit, mare monoxyla ad terram

roiecerit, omnes exscendant, ut coniunctim Patzinacitis obsistere va
eant. Selinam finvium praetergressi meminem formidant: sed ubi Bul
gariam attigerunt, in Danubii ostium ingrediuntur. a Danubio Conopam
traiiciunt, inde Constantiam ad flumen Varnas, a Varnis ad flumen .
Ditzinam proficiscuntur, φuae omnia ad Βulgariam regionem pertinent.
a Ditzina fluvio Μesembriae terram petunt. atque hunc in modum huo
usque difficilis illa, aerummarum ac metus plena navigatio absolvitur.
Ηiberna vero et aspera Russorum vivendi ratio haec est... ineunte
Νovembri mense quam primum eorum principes cum universa Russorum
gente egrediuntur Ciabo et in oppida proficiscuntur, φuae Gyra. appel
Ιantur, aut in Sclavica loca Βerbianorum Drungubitarum Cribitzarum
8erviorum, reliquorumque Sclavorum qui Russis tributarii sunt, illio
vero peracta tota hieme, rursum Αprili mense soluta glacie Danapris
fluvii Ciabum descendant. deinde receptis, μti supra dictum est, mono
xylis iisdemque probe instructis Romaniam descendunt.
Φuoniam Uzi Ρatzinacitas bello infestare possunt.
 80 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΗΟΟΕΝΙΤΙ

Ρ 62 Κεφ ά λ α ι ο ν ι.
περί της Χαζαρίας, πώς δεί πολεμείσθαι και παρά τινων.
Ότι οι Ουζοι δύνανται πολεμείν τους Χαζάρους ώς αυτοίς
πλησιάζοντες, ομοίως και ο εξουσιοκράτωρ Αλανίας, ότι τα
εννέα κλίματα της Χαζαρίας τή Αλανία παράκεινται, και δύνα-5
ται ο Αλανός, ει άρα και βούλεται, ταύτα πραιδεύειν και μεγά
λην βλάβην και ένδειαν εντεύθεν τοις Χαζάροις ποιείν εκ γαρ
των εννέα κλιμάτων τούτων ή πάσα ζωή και αφθονία της Χαζα
ρίας καθέστηκεν.
Κεφ ά λ α ι ο ν ια'. 10
περί του κάστρου Χερσώνος, και του κάστρου Βοσπόρου.
"Οτι του εξουσιοκράτορος Αλανίας μετά των Χαζάρων μή
/ Υ Α - " Α /

ειρηνεύοντος, αλλά μάλλον προτιμοτέραν τιθεμένου την φιλίαν

του βασιλέως Ρωμαίων, εάν οι Χάζαροι ου βούλωνται την πρός
\ Α' ν Α " - " Λ. Υ Ψ.

τον βασιλέα φιλίαν και ειρήνην τηρείν, δύναται μεγάλως αυτούς 15

- Α' Ο ν - " 2. Α. Χ - Υ

κακούν, τάς τε οδούς ενεδρεύων και αφυλάκτως αυτούς επιτιθέ

μενος εν τώ διέρχεσθαι πρός τε το Σάρκελ και τα κλίματα και την
Χερσώνα και ει ποιήσεται σπουδήν ο τοιούτος εξουσιοκράτωρ
του κωλύειν αυτούς, μεγάλης και βαθείας ειρήνης μετέχουσιν ή τε
Χερσών και τα κλίματα φοβούμενοι γάρ οι Χάζαροι την τών 20
Σ -' Υ " W. ν C / Υ" "

Αλανών επίθεσιν, και μή ευρίσκοντες άδειαν μετά φοσσάτου επι

" - »- - ν - / c W 4 2. Α'

τίθεσθαι τη Χερσώνι και τους κλίμασιν ώς μή προς αμφοτέρους εν

ταυτό πολεμείν εξισχύοντες, ειρηνεύειν αναγκασθήσονται.

10. de Chαταriα, φuomodo et quorum operα eam όello

impetere oporteat.
Chazaris bellum inferre Uzi possunt utpote contermini. sic etiam
princeps Αlaniae, quia novem Chazariae regiones Αlaniae adiacent;
possuntque Αlani, si velint, illos depraedari magnumque inde Chazaris
damnum importare, atφue eos rerum penuria premere. ex illis quippe
novem regionibus Chazaris omnia ad victum necessaria suppeditantur.
11. de castro Chersone, et de castro Βosporo.
Αlaniae principe cum Chazaris pacem non habente, sed imperatoris
Romani amicitiam potiorem ducente, si illi in amicitia et pace perse
verare nolint, potest ille ingenti Chazaros damno afficere, in viis ex
cubando et ex improviso illos aggrediendo dum ad Sarcel et ad regio
nes Chersonemque proficiscuntur. guodsi princeps ille operam ponat ut
illis aditum prohibeat, alta sane pax erit in Chersone et in regionibus.
Chazari φuippe Αlanorum irruptionem reformidantes, neque facultate
data Chersonem et regiones cum exercitu invadendi, φuia simul utris
ψue bellum inferre nequeunt, in pace degere cogentur,
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 10 - 13. 81
Κε φ ά λ α ι ον ιβ'.
περί της μαύρης Βουλγαρίας και Χαζαρίας,
"Οτι και η μαύρη λεγομένη Βουλγαρία δύναται τοις Χαζά
ροις πολεμείν.
5 Κεφάλ α ιον ιγ'.
περί των πλησιαζόντων εθνών τους Τούρκοις.
Ότι τους Τούρκοις τα τοιαύτα έθνη παράκεινται, προς μεν
το δυτικώτερον μέρος αυτών ή Φραγγία, προς δε το βορειότερον
οι Πατζινακίται, και προς το μεσημβρινόν μέρος ή μεγάλη Μο
10ραβία ήτοι η χώρα του Σφενδοπλόκου, ήτις και παντελώς ηφα
νίσθη παρά των τοιούτων Τούρκων και παρ' αυτών κατεσχέθη.
οι δε Χρωβάτοι προς τα όρη τους Τούρκοις παράκεινται. Ρ 63
"Οτι δύνανται και οι Πατζινακίται τους Τούρκοις επιτίθεσθαι
και μεγάλως πραιδεύειν και παραβλάπτειν αυτούς, καθώς και εν
15τώ περί Πατζινακιτών κεφαλαίω προείρηται.
Επίστησον, υιέ, διανοίας όμμα της σής λόγοις έμούς, και
γνώθι άσοι εντέλλομαι, και έξεις εν καιρώ ώς εκ πατρικών θη
σαυρών προφέρειν πλούτον φρονήσεως και επιδείκνυσθαι χύμα
συνέσεως, ίσθι ούν ότι τους βορείοις άπασι γένεσι φύσις ώσπερ
20καθέστηκεν το εν χρήμασι λίχνoν και άπληστον και μηδέποτε
κορεννύμενον, όθεν πάντα επιζητεί και πάντων έφίεται και ουκ
έχει τάς επιθυμίας όρω περιγραφομένας, αλλ' αει του πλείονος
επιθυμεί, και αντι μικράς ωφελείας μεγάλα κέρδη προσπορίζεσθαι
3 ή vulgo om

12. de nigrα Βulgariα et Chαταriα.

Βulgaria, guam nigram vocant, potest Chazaros bello infestare.
13. de gentibus quαe Τurcis finitιmαe sunt.
Τurcis hae gentes conterminae sunt. ad occidentem Francia, ad
septentrionem Patzinacitae, ad meridiem magna Μoravia sive Sphendo
ploci regio, guae omnino a Τurcis vastata est et ab ipsis iam obtinetur.
Chrobati vero ad montes Τurcis adiacent.
Ρossunt autem Patzinacitae Τurcas bello impetere, depopulari ma
gnamque praedam agere ipsosque ingenti damno afficere, guemadmodum
in eo quod de Ρatzinacitis instituimus capite declaratum est.
Ιntende, o fili, sermonibus meis oculos mentis tuae, ac praecepta
πmea considera, atque opportune poteris divitias prudentiae quasi ex
paternis thesauris proferre magnamque prudentiam exhibere. scito ita
ήue borealibus omnibus populis quasi a natura insitam esse divitiarum
cupidinem insatiabilem, quamobrem omnia quaerunt, omnia expetunt,
neque concupiscentiam termino ullo circumscriptam habent, sed plura
semper cupiunt, ac pro exigua opera maximam mercedem referri postu
Const. Ρorph. 6 -
82 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΤιΟGΕΝΙΤΙ

βούλεται, διό δεί τάς τούτων ακαίρους αιτήσεις και παρρησια

στικάς αξιώσεις διά λόγων πιθανών και φρονίμων και συνετών
απολογιών ανατρέπειν και ανακρούεσθαι, αίτινες, όσον από της
πείρας ημείς καταλαβείν ηδυνήθημεν, ώς εν τύπω περιλαβείν,
τοιαύταίτινες έσονται. 5

Ε αξιώσoυσίποτε και αιτήσονται είτε Χάζαροι είτε Τούρκοι

είτε και Ρώς ή έτερόν τι έθνος των βορείων και Σκυθικών, οία
πολλά συμβαίνει, εκ των βασιλείων εσθήτων ή στεμμάτων ή στο
λών ένεκά τινος δουλείας και υπουργίας αυτών αποσταλήναι αυ
τους, ούτωχρή σε απολογίσασθαι, ότι αι τοιαύται στoλαι και τα 10
στέμματα ά παρ' ημών καμελαύκια ονομάζεται ούτε παρά ανθρώ
πων κατεσκευάσθησαν ούτε εξ ανθρωπίνων τεχνών επενοήθησαν ή
εξειργάσθησαν αλλ' ώς από παλαιάς ιστορίας εν απορρήτοις λό
γοις γεγραμμένον ευρίσκομεν, ηνίκα ο θεός βασιλέα εποίησε Κων
σταντίνον εκείνον τον μέγαν τον πρώτον Χριστιανόν βασιλεύσαντα, 15
δι' αγγέλου αυτό τάς τοιαύτας στολάς εξαπέστειλεν και τα στέμ
ματα ά παρ' ημών καμελαύκια λέγεται, και διωρίσατο αυτώ θείναι
ταύτα εν τη μεγάλη του θεού αγία εκκλησία ήτις επ' ονόματι αυ
της ενυποστάτου σοφίας θεού αγία σοφία κατονομάζεται, και μη
καθ' εκάστην αυτά αμφιέννυσθαι, αλλ' ότε δημοτελής και με-20
γάλη τυγχάνη δεσποτική εορτή, διό δήθεου προστάγματι ταύτα
απέθετο, άτινα και άνωθεν της αγίας τραπέζης εν τώ θυσιαστη
ρίω του αυτού ναού αποκρέμαται και εις κόσμον της εκκλησίας
καθέστηκεν, τα δε λοιπά ιμάτια και σαγία βασιλικά της ιεράς
17 άπερ υμείς καμελ, λέγετε ΒΜ
lant. ideoque Ε". illorum petitiones ac impudentes postulationes
suasione ac prudenti excusatiοne subvertere atque inhibere oportet;
quae quidem, quantum usu et experimento percepi, nt compendio di
cam, huiusmodi futurae sunt.
Si quando sive Chazari sive Τurcae sive Russi sive aliae φuaepiam
boreales et Scythicae gentes, ut plerumque accidit, imperiales vestes
coronas aut stolas, cuinsdam praebiti ministerii causa, sibi transmitti
postulent, ita te excusatum oportet. , huiusmodi stolae et coronae, φuae
nos camelaucia vocamus, neque hominum opera confecta neque humana
industria excogitata sunt. sed ut ab historia veteri in libris arcanis
scriptum reperimus, qnando deus Constantinum illum magnum imperato
rem effecit, qui primus Christianorum imperium tenuit, illi per angelum
tales stolas et coronas, φuas nos camelaucia vocamus, misit, iussitque
ea, deponere in magna sancta dei ecclesia, φuae de nomine sapientiae
dei enhypostatae S. Sophia appellatur: nec quotidie illis uti praecepit,
sed tantum in publico et magno dominico festo: φuare ex iussu dei haec
deposita et supra sacram mensam in altari ipsius templi suspensa ma
nent, et in ormatum ecclesiae deputata sunt. ' reliqua autem indumenta
 ΓΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 13. 83
" -

ταύτης τραπέζης άνωθεν επίκεινται εφαπλούμενα. ηνίκα δε

καταλάβη του κυρίου ημών και θεού Ιησού Χ - C . . Λ 2
1] ριου ημ ησου Αριστου εορτή, ανα
" -

λαμβάνεται τε εκ τοιούτων στολών και στεμμάτων τα προς τον

Ψ. " w c Α' C Α' ν. 2 ψ

καιρόν επιτήδεια και αρμόζοντα ο πατριάρχης και αποστέλλει προς

5 τον βασιλέα, και αμφιέννυται αυτά εκείνος ως υπηρέτης θεού και
" -

διάκονος εν τη προελεύσει και μόνον, και πάλιν μετά την χρείαν

αντιστρέφει αυτά προς την εκκλησίαν, και απόκεινται εν αυτή.
2. ν Α Α' - C . " \ Λ Α' Υ/ α

αλλά και κατάρα του αγίου και μεγάλου Κωνσταντίνου έστιν εν

- C Λ Α. Α- - - -

τή αγία ταύτη τραπέζητής του θεού εκκλησίας εγγεγραμμένη, Ρ 64

10 καθώς αυτό ο θεός διά του αγγέλου διωρίσατο, ίνα εάν βουληθήί.
Ψ Λ' Λ. ΥΛ / γν 2/

βασιλεύς διά τιναχρείαν ή περίστασιν ή επιθυμίαν άκαιρον εξ

αυτών επάραι και η αυτός καταχρήσασθαι ή ετέρoις χαρίσασθαι,
κ Α' ν - - - / ν Υ

ώς πολέμιος και τών του θεού προσταγμάτων εχθρός αναθεματί

ζηται και της εκκλησίας αποκηρύττηται,
r" - - cr Α 2 ν C
ει δε και
- -
αυτός έτερα - Υ

15 όμοια καμείν βουληθή, ίνα και αυτά ή του θεού εκκλησία ανα
Α -ν Α' -

λαμβάνηται, των αρχιερέων πάντων εις ταύτα παρρησιαζομένων

και της συγκλήτου και μή έχειν εξουσίαν μήτε τον βασιλέα μήτε
τον πατριάρχην μήτε έτερόν τινα τάς τοιαύτας αναλαμβάνεσθαι
ν ΥΥ W. Λ Σ) ν -ν C - -

στολάς ή τα στέμματα από της αγίας του θεού εκκλησίας, και

20 φόβος μέγας επήρτηται τους βουλομένοις ανατρέπειν τι τών τοιού
των θεϊκών διατάξεων εις γάρ τις των βασιλέων, Λέων ονόματι,
+1 w > Α Α' - 2 / Χ " Α' /

ός και από Χαζαρίας γυναίκα ήγάγετο, αβούλω τόλμη χρησάμενος

εν των τοιούτων ανελάβετο στεμμάτων δεσποτικής μη παρούσης
3 τε] τα vulgo

et saga imperialia supra hanc sacram mensam extensa iacent. cum porro
domini et dei nostri Ιesu Christi festum inciderit, ex huiusmodi stolis
et coronis ea accipiuntur a patriarcha quae tum opportuna et conve
nientia sunt, qui ea ad imperatorem mittit, isque illis tanquam minister
dei in processu tantum induitur, atque rursum postquam illis est usus,
ea remittit in ecclesiam, ubi reponuntur de more. φuin etiam sancti et
ni Constantini in dei ecclesiae sacra mensa maledictio scripta est,
ut ipsi per angelum deus mandavit, tit si quis imperator pro quacunque
necessitate aut rerum condicione, sive ex intempestiva cupidine, ex iis
quaedam auferat ac ipse iis utatur aut aliis praebere audeat, quasi ho
stis et dei iussorum inimicus anathemate feriatur et ab ecclesia expel
latur. si vero ipse quoque alia illis similia efficere velit, ea quoque
ecclesia recipiat, libera voce petentibus episcopis omnibus et senatus
neque vel imperatori vel patriarchae vel cuiquam hominum facultas sit
rerum huiusmodi quampiam ex sancta dei ecclesia exportare, sive stolae
eae sint sive coronae. sane iis qui ex huiusmodi dei mandatis quod
quam evertere velint, magna impendet formido. nam quidam imperator,
Leo is vocabatur, qui etiam ex Chazaria uxorem duxerat, cum incon
sulto ausu φuodpiam ex hisce stemmatibus abstulisset, dominico non
84 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

εορτής, και δίχα γνώμης του πατριάρχου τούτο περιεβάλετο, και

ευθέως άνθρακα επί του μετώπου εκβαλών και ταϊς εκ τούτου
οδύναις κατατρυχόμενος κακινκάκως απέρρηξε το ζήν και προ και
ρού τον θάνατον επεσπάσατο. και του τοιούτου συντόμως εκδι
κηθέντος τολμήματος έκτοτε τύπος εγένετο ώστε εν τώ μέλλειν στέ-5
φεσθαι τον βασιλέα πρότερον ομνύειν και ασφαλίζεσθαι ότι ουδέν
εναντίον των προστεταγμένων και εκ παλαιού φυλαττομένων τολ
μήση πoιήσειν ή εννοήσασθαι, και ούτως υπό του πατριάρχου
στέφεσθαι και τα αρμόζοντα τή καθεστώση εορτή επιτελείν τε και
διαπράττεσθαι. 10
"Ωσαύτως χρή σε και περί του υγρού πυρός του διά των
σιφώνων εκφερομένου μεριμνάν τε και μελετάν, ώς είπερ ποτέ
τολμήσωσίτινες και αυτό επιζητήσαι, καθώς και παρ' ημών πολ
λάκις εζήτησαν, τοιούτοις αυτούς έχοις αποκρούεσθαι και απο
πέμπεσθαι ρήμασιν, ότι και αυτό δι' αγγέλου τώ μεγάλω και 15
πρώτω βασιλεί Χριστιανώ αγίω Κωνσταντίνω εφανερώθη και
έδιδάχθη, παραγγελίας δε μεγάλας και περί τούτου παρά του
αυτού αγγέλου εδέξατο, ώς παρά πατέρων και πάππων πιστω
θέντες πληροφορούμεθα, ίνα εν μόνοις τους Χριστιανούς και τή
υπ' αυτών βασιλευομένη πόλει κατασκευάζηται, αλλαχού δε μη-20
δαμώς, μήτε εις έτερον έθνος το οίον δήποτε παραπέμπηται μήτε
διδάσκηται όθεν και τοις μετ' αυτόν ο μέγας ούτος βασιλεύς
εξασφαλιζόμενος περί τούτου εν τη αγία τραπέζη της του θεού
3 κακήν κάκος Β, κακήν κακώς Μ

occurrente festo, atque praeter patriarchae voluntatem, hunc sibi orna

tum imposuit, ac subito carbone in faciem erumpente, magnis inde
cruciatus doloribus misere periit ac sibi ante tempus mortem maturavit.
atque ex subitanea illa huiusmodi audaciae ultione is exinde mos indu
ctus est, ut imperator coronam accepturus iuret et profiteatur se nihil
mandatis et consuetudinibus antiquis huiusmodi adversum aggressurum
aut cogitaturum esse, atque ita a patriarcha coronetur, et statutae
solemnitati congruentia peragat et absolvat.
Ιta quoque de Graeco igne, qui per siphones emittitur, curam ha
beas et sollicitudinem oportet, ut si quando hunc petere audeant, ut a
nobis plerumque petieruht, huiusmodi eos verbis repellere et amandare
possis, istud quoque per angelum magno et primo Christiano impera
tori S. Constantino ostensum est, qui monita et praecepta gravia ea
de, re ab eodem angelo accepit (id quod a maioribus certo testimonio
edidicimus), ut δpud solos Christianos et in imperatoria tantum urbe
paretur, et non alibi; meque ad aliam φuamcunque gentem transmittatur
vel tradatur quamobrem magnus idem imperator, ut hac de re succes
sorum fidem obstringeret, in sacra dei ecclesiae mensa diras inscribi
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 13. 85

εκκλησίας αράς εγγραφήναι

ψ "" δ
πεποίηκεν, ίνα ο εκ του τοιούτου πυ
Υ" -ν Α' Α" W Σ) Αν

ρός εις έτερον έθνος δούναι τολμήσας μήτε Χριστιανός ονομάζη

/ 2) , Υ ΥΑ 2 Α. Σ) και - 2 2 y/ w Υ/

ται μήτε αξίας τινός ή αρχής αξιούται, αλλ' εί' τινα και έχων
τύχη, και από ταύτης εκβάλληται και εις αιώνα αιώνων αναθε
5ματίζηται και παραδειγματίζηται, είτε βασιλεύς είτε πατριάρχης
Υ" 2" ? 3 χν Υ/ 2) Υ/ 2 Α
είτε τις άλλος οίος ουν άνθρωπος είτε άρχων είτε αρχόμενος τυγχά- Ρ 65
νοι o την τοιαύτην εντολήν παραβαίνειν πειρώμενος, και προυτρέ
φατο πάντας τους ζήλον και φόβον θεού έχοντας ως κοινόν εχθρον
/ -ν - -

και παραβάτην της μεγάλης ταύτης εντολής τον τοιούτο επιχει

10ρούντα ποιείν αναιρείν σπουδάζειν και εκτίστω τώ χαλεπώ παρα
πέμπεσθαι θανάτω, συνέβη δέποτε της κακίας αει χώραν εύρι
σκούσης τινά των ημετέρων στρατηγών, δώρα παρά τινων εθνι
κών πάμπολλα ειληφότα, μεταδούναι αυτοίς εκ του τοιούτου πυ
ρός, και μη ανεχομένου του θεού ανεκδίκητον καταλιπείν την
15 παράβασιν, εν τώ μέλλειν αυτόν εν τη αγία του θεού εισιέναι εκ
γ. "- 2 - \ - Σ) Α"
κλησία πύρ εκ τον ουρανού κατελθόν τούτον κατέφαγε κα ανη
w Μν

λωσεν, και από τότε φόβος μέγας και τρόμος εν ταις απάντων
ενετέθη ψυχαίς, και ουκέτι ουδείς του λοιπού, ούτε βασιλεύς
Χ" 2/ 2/ Λ 3/ Α' 2/ τ' 3. «r
ούτε άρχων, ούτε ιδιώτης ούτε στρατηγός, ούτε οίος ουν όλως
20 άνθρωπος κατετόλμησέ τι τοιούτον ενθυμηθήναι, μήτιγε και έργω
επιχειρήσαι ποιήσαι ή διαπράξασθαι.
Αλλ' άγε δή μετάβηθι, και προς έτερον είδος αιτήσεως
παραλόγου και απρεπούς ευπρεπείς και αρμόζοντας λόγους ανα
9 τούτο Μeursius 10 έκτος Ρ, ευθύς Μeursius. an εχθίστω
vel οικτίστω, omissis τώ χαλεπώ? 22 αλλά γε vulgo
curavit, ut qui ex huiusmodi igne aliis gentibus dare praesumpserit,
ne Christianus φuidem vocetur heque dignitate aliqua vel magistratu
dignus habeatur, sed et si quem teneat ab illo deiiciatur , et in secula
seculorum anathemate feriatur et traducatur, sive imperator sive patri
archa sive alius quispiam, sive princeps sive subditus fuerit, gui, tale
praeceptum violare aggressus fuerit, omnesque zelo et timore dei in
structos hortatus est ut talem hominem tanquam hostem publicum ma
gnigue huius praecepti transgressorem de medio tolli satagant statimφue
dira morte afficiant. accidit autem aliquando, malitia semper locum in
veniente, aliquem e ducibus nostris, acceptis gentilium guorundam mu
neribus quamplurimis, hunc ipsis ignem tradidisse: at deo hoc scelus
inultum non relinquente, cum sanctam dei ecclesiam ingressurus esset,
ignis caelitus delapsus ipsum devoravit et absumpsit. hinc metus tre
morque magnus animos omnium invasit, et iam inde nemo, vel impera
tor vel princeps vel privatus vel militiae praefectus vel alius quispiam
mortalium, ηuid simile in animum inducere, multoque minus rem aggredi
aut perficere ausus est.
Verum ad aliam petitionis speciem transeas, sane irrationabilem θt
indecoram, ac congruentem honestamque responsionem excogites et edi
86 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

ζήτει και αναμάνθανε, ει γάρ ποτε έθνος τι από τών απίστων

τούτων και ατίμων βορείων γενών αιτήσεται συμπενθεριάσαι μετά
του βασιλέως Ρωμαίων και η θυγατέρα αυτού εις νύμφην λαβείν
γ. γ. - Υ / ν ΥΑ - / Α' ΥΥ

ή επιδούναι οικείαν θυγατέρα ή γυναίκα χρηματίσαι βασιλέως ή

βασιλέως υιού, χρή σε τοιούτοις ρήμασι και την τοιαύτην αυτών 5
παράλογον αποκρούσασθαι αίτησιν, λέγοντα ότι και περί ταύτης
της υποθέσεως παραγγελία και διάταξις φοβερά και απαραποίητος
του μεγάλου και αγίου Κωνσταντίνου εναπογέγραπται εν τή ιερά
τραπέζη της καθολικής των Χριστιανών εκκλησίας της αγίας
σοφίας, του μηδέποτε βασιλέα Ρωμαίων συμπενθεριάσαι μετά 1ο
έθνους παρηλλαγμένοις και ξένοις έθεσι χρωμένου της Ρωμαϊκής
Λ. Λ. Α Υ " w y Α' ν ν

καταστάσεως, μάλιστα δε αλλοπίστου και αβαπτίστου, ει μή μετά

μόνων των Φράγγων τούτους γάρ μόνους υπεξείλετο ο μέγας
εκείνος ανήρ
70 Κωνσταντίνος ο άγιος,
ς , ότι και αυτός την
ην γγένεσιν από
των τοιούτων έσχε μερών ώς συγγενείας και επιμιξίας πολλής 15
τυγχανούσης Φράγγοις τε και Ρωμαίοις και διά τούτο μετά τού
των μόνων προυτρέψατο συνιστάν γαμικά συναλλάγια τους βασι
λείς Ρωμαίων διά την άνωθεν των μερών εκείνων και γενών περι
φάνειαν και ευγένειαν, μετ' άλλου δε του οΐου δήποτε έθνους μή
δυναμένους τούτο ποιείν, αλλ' ο τούτο ποιήσαι τολμήσας να ώς 20
" - Υ / ν - Υ Α -

παραβάτης πατρικών εισηγήσεων και βασιλείων θεσμών αλλότριος

κρίνοιτο των Χριστιανών καταλόγων και τώ αναθέματι παραδί
δοιτο, ο δε προμνημονευθείς Λέων εκείνος ο βασιλεύς, ο και

11 ήθεσι vulgo

scas, si enim unquam natio quaedam ex infidelibus et inhonoratis bo

realibus affinitatem cum Romano imperatore contrahere voluerit, et vel
filiam eius sponsam accipere vel suam illi elοcare, ita ut vel impera
toris vel filii eius uxor sit, huiusmodi te verbis absurdam hanc petitio
nem propulsare oportet. hac item de re interdictum, ac terribilis in
mutabilisque constitutio a magno et sancto Constantino in sacra mensa
gatholicae Christianorum ecclesiae S. Sophiae descripta est, ne unquam
imperator Romanus affinitatem contrahat cum gente quae peregrinis et
a Romano statu alienis moribus utatur, maximeque si alienae fidei et
baptizata... non sit, Francis tantum exceptis : hos quippe solos excepit
magnus ille et sanctus Constantinus, quia illis ex partibus originem du
xerat: cognatio enim et commercia magna erant inter Francos et Ro
manos... ideoque cum iis solis matrimonia inire Romanis imperatoribus
permisit, propter antiquam gentium nationumque illarum claritatem no
bilitatemque. cum alia vero quacunque natione id agere vetuit, ita ut
otiam, si quis id facere ausus fuerit, tanquam paternarum traditionum
imperialiumque legum transgressor Christianorum catalogo alienus cen
seatur dirisque devoveatur. certe supra memoraιus Leo imperator, φui
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDo IMPERIo CΑΡ. 18. 87
το στέμμα, καθώς ανωτέρω προείρηται, παρανόμως και τολμη
ρώς από της εκκλησίας δίχα γνώμης του τότε πατριαρχεύοντος
λαβών και περιθέμενος και την δίκην συντόμως δούς αξίαν της Ρ 66
«υτού πονηράς εγχειρήσεως, ετόλμησε και την τοιαύτην εντολήν
ότου αγίου βασιλέως εκείνου, ήτις, ώς ήδη δεδήλωται, εν τή
αγία τραπέζη αναγεγραμμένη καθέστηκεν, παρά φαύλον θέσθαι
και ώς μηδεν λογίσασθαι, και ώς άπαξ έξω του θείου φόβου και
των εντολών αυτού πεποίηκεν εαυτόν, συνεστήσατο και μετά του
χαγάνου Χαζαρίας γαμικόν συναλλάγιον, και την θυγατέρα αυτού
10εις γυναίκα εδέξατο, και μέγα εκ τούτου όνειδος και τη Ρωμαίων
αρχή και εαυτό προσετρίψατο ώς τα προγονικά παραγγέλματα
ακυρώσας και παρ' ουδέν λογισάμενος, πλήν ουδε ορθόδοξος
Χριστιανός ήν εκείνος, αλλ' αιρετικός και εικονομάχος, διόχά
ριν τών τοιούτων αυτού παρανόμων ασεβημάτων εντή του θεού
15 εκκλησία διηνεκώς αποκηρύττεται και αναθεματίζεται ώς και της
του θεού και της του αγίου και μεγάλου βασιλέως Κωνσταντίνου
διατάξεως παραβάτης και ανατροπεύς, πώς γάρ έστι των ενδε
χομένων Χριστιανούς μετά απίστων γαμικάς κοινωνίας ποιείν και
συμπενθεριάζειν, του κανόνος τούτο κωλύοντος και της εκκλησίας
2θαπάσης αλλότριον αυτό λογιζομένης και έξω της Χριστιανικής
καταστάσεως, ή τίς των εγκρίτων και ευγενών και σοφών βασι
λέων Ρωμαίων κατεδέξατο, ει δε αντείπωσιν, πώς ο κύριος Ρω
μανός ο βασιλεύς μετά Βουλγάρων συνεπενθερίασεν και την ιδίαν
11 προετρέψατο Μ 20 αυτώ ΒΡ

coronam, τιt iam diximus, improbe ac temere absque patriarchae con

sensu ex ecclesia accepit sibique imposuit ac condignas subito sceleris
poenas dedit, ausus item hoc sancti illius imperatoris ΕΕ: φuod,
ut iam declaratum est, in sacra mensa descriptum erat, vilipendere et
pro nihilo habere, ubi semel dei legumque divinarum metum omnem
excusserat, cum Chazariae chagano matrimonialem contractum instituit
filiamque ipsius uxorem accepit, cum magno tam suo quam "Ε Ro
mani opprobrio, guod avita praecepta violasset ac pro nihilo habuisset,
praeterquam quod ne Christianus quidem orthodoxus esset, sed haere
ticus et imaginum hostis. ideo , harum scilicet impictatum causa, in
sancta dei ecclesia assidue excommunicatur et anathemate damnatur,
utpote qui dei et sancti magni imperatoris Constantini constitutionem
violaverit et everterit. guomodo enim fas esse possit Christianos cum
infidelibus matrimonia inire affinitatesque contrahere, id canone prohi
bente et universa ecclesia indignum illud et a Christiano statu alienum
esse arbitrante 2 aut φuis ex conspicuis generosis et sapientibus impe
ratoribus Romanis rem huiusmodi admisit 2 φuodsi reponant cur do
minus Romanus imperator cum Βulgaris affinitate iunctus est, neptem
 88 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ
- w - 2 ν

εκγόνην δέδωκεν τώ κυρίω Πέτρω τώ Βουλγάρω, δεί απολογή

τι C / C w C ν / w Υ. /

σασθαι ότι ο κύριος Ρωμανός ο βασιλεύς ιδιώτης και αγράμματος

άνθρωπος ήν, και ούτε των άνωθεν εν βασιλείοις τεθραμμένων
ούτε των παρηκολουθηκότων εξ αρχής τους Ρωμαϊκούς εθισμοίς
ούτε από γένους βασιλείου και ευγενούς, και διά τούτο αυθαδέ-5
στερον και εξουσιαστικώτερον τα πολλά κατεπράττετο, και εν
τούτω ούτε τη εκκλησία απαγορευούση υπήκουσεν ούτε τή εντολή
- - Σ

και διαταγή του μεγάλου Κωνσταντίνου κατηκολούθησεν, αλλ' εκ

γνώμης αυθάδους και αυτοβούλου και των καλών αμαθούς και μη
βουλoμένης έπεσθαι τό πρέπoντι και καλώ μηδε ταις πατροπαρα- 10
δότοις στοιχείν διατάξεσι τούτο ποιήσαι τετόλμηκεν, ταύτην μόνην
εύλογον δηλονότι προβαλλόμενος πρόφασιν, τοσούτον πλήθος
αιχμαλώτων Χριστιανών διά της τοιαύτης πράξεως αναρρύεσθαι,
και το Χριστιανούς είναι και τους Βουλγάρους oμoπίστους ημών,
άλλως τε και ότι ουδε αυτοκράτορος και ενθέσμου βασιλέως θυ- 15
γάτηρ ή εκδιδομένη ετύγχανεν, αλλά τρίτου και εσχάτου και έτι
υποχειρίου και μηδεμίαν εξουσίαν εν τοις της αρχής μετέχοντος
πράγμασι και ουδέν διέφερεν το τοιούτον του και άλλην τινά τών
βασιλικών συγγενίδων των πορρωτέρω τε και εγγύς της βασιλείας
ευγενείας τυγχανουσών, και διά τινα κοινωφελή δουλείαν, και τού 20
εσχάτου και μηδέν σχεδόν εξουσιάζοντος, έπει έξω του κανόνος
Ρ 67
και της εκκλησιαστικής παραδόσεως και της του μεγάλου αγίου
βασιλέως Κωνσταντίνου διαταγής τε και εντολής τούτο πεποίηκεν,
πολλά και ζών ώνειδίσθη ο προρρηθείς κύρις Ρωμανός και διε
11 στοιχείν Βandurius pro τυχείν 21 έπει δ' ?

φue propriam domino Petro Βulgaro elocavit?" ita respondendum est:

qnia dominus Romanus imperator vir indoctus et illiteratus erat, neque
in regia educatus, neque a principio Romanis legibus et moribus obse
cutus, neque ex imperatorio et nobili genere ortus, ideo audacius et
liberius multa peragebat, atque in hac re neque prohibenti ecclesiae
πmorigerus fuit neque magni Constantini decreto obtemperavit, sed pro
lubito et arbitrati suo, Γhonesti ignarus, honestum et bonum respuens
paternasque traditiones vilipendens, id aggredi ausus est: hoc tantum
usus, ratiοnabili obtentu, isto modo ingentem captivorum Christianorum
multitudinem liberari, Christianos item esse Βulgaros et eiusdem fidei;
praeterea neque vere principis et legitimi imperatoris filiam esse, sed
tertii postremi atque subjecti, φui nullam in rebus imperii potestatem
haberet, sed nihil referebat sive remotiore sive propinφuiore cogna
tione ad imperatoriam stirpem illa accederet; mec referebat item summan
hing publicis rebus utilitatem obvenire, aut ultimum esse patrem nec
quidquam fere potestatis habere, φuandoφuidem, contra ecclesiasticae
traditionis canonem ac magni sanctique Constantini decretum id agebat:
nam multis, dum superstes esset, idem dominus Romanus contumeliis
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 13. 89

βλήθη και έμισήθη παρά τε της συγκλήτου βουλής και του δήμου
παντός και της εκκλησίας αυτής, ώς και το μίσος επί του τέλους
γενέσθαι καταφανές, και μετά θάνατον ομοίως εξουθενείται και
διαβάλλεται και υπό καταγνώμην τίθεται και ουτος, ανάξιον
5πράγμα και απρεπές εις την ευγενή πολιτείαν Ρωμαίων καινοτο
Α Ψ Υ/ Α Υ" Υ/ w Α

μήσας. έκαστον γάρ έθνος διάφορα έχον έθη και διαλλάττοντας

νόμους τε και θεσμούς οφείλει τα οικεία κρατείν και από του αυ
- Υ/ 4 Υ > Α' - w

του έθνους τάς προς ανάκρισιν βίου κοινωνίας ποιείσθαι και ενερ
γείν, ώσπερ γάρ έκαστον ζώον μετά των ομογενών τάς μίξεις
10 εργάζεται, ούτω και έκαστον έθνος ουκ εξ αλλοφύλων και αλλο
γλώσσων αλλ' εκ των ομογενών τε και ομοφώνων τα συνοικέσια
- " Αν Υ - w w C
των γάμων ποιείσθαι καθέστηκε δίκαιον εντεύθεν γαρ και ή
προς αλλήλους ομοφροσύνη και συνομιλία και προσφιλής συνδια
τριβή και συμβίωσις περιγίνεσθαι πέφυκε τα δε αλλότρια έθη και
15 διαλλάττοντα νόμιμα απεχθείας μάλλον και προσκρούσεις και μίση
ν Λ Υ/ - Cr 2. Ψ " Σ 2)

και στάσεις είωθεν απογεννάν, άπερ ου φιλίας και κοινωνίας αλλ

Υ" w ' - 2 Α και- w ε" w - «Ν

έχθρας και διαστάσεις φιλεί απεργάζεσθαι και ότι μή δεί τα

κακώς παρά τινων εξ αμαθείας ή αυθαδείας καταπραχθέντα τους
εννόμως άρχειν βουλομένους μιμείσθαί τε και ζηλούν, αλλά τών
20εννόμως και δικαίως βεβασιλευκότων τάς αοιδίμους πράξεις έχειν
ώς εικόνας αγαθάς εις παράδειγμα προκειμένας μιμήσεως, και
2 Α -" w 2 4 2 Α " Α Σ Σ"

κατ' εκείνας πειράσθαι και αυτόν απευθύνειν πάντα τα παρ' αυ

του ενεργούμενα, έπει και το διά τάς τοιαύτας αυτοβούλους πρά
17 φιλείν απεργάζεται Μ, φίλων απεργάζεται Μeursius

oneratus est, et calumniae atque odio obnoxius fuit, cum apud senatum
tum apud plebis multitudinem et ipsam ecclesiam, guod tandem odium
in apertum prorupit, ita ut etiam mortuus vilipendatur traducatur et
condemnetur, guod rem indecoram ac illustri Romanorum imperio indi
gnam inceptaverit. singulae namque gentes, cum diversos mores, di
versas item leges et constitutiones habeant, ea retinere debent quae sibi
propria sunt, et ab ipsa gente pro condicione proprii status consortia
inire. guemadmodum enim singula animalia cum iis quae eiusdem sunt
generis commiscentur, sic et singulas gentes non ex alienigenis neque
ex diversae linguae nationibus, sed ex contribulibus et eiusdem linguae
connubia inngere consentaneum est. inde quippe mutua concordia et
amabilis consuetudo atque convictus oriri solet: mores autem diversi et
diversae leges inimicitias potius, discordiam, odia et seditiones gignere
solent, quae non amicitias aut communionem sed inimicitias ac divortia
efficere consueverunt. neque illos φui legitime imperare volunt, ea φuae
erperam a quibusdam sive ex inscitia sive ex arrogantia peracta sunt
imitari oportet, sed illorum qui secundum leges et ins imperaverunt
laudabilia gesta veluti bonas imagines ad sequendum propositas habere,
curareque ut ad eas omnia facta sua dirigant, siquidem vel is qui ipsum
 90 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΤΟΟΕΝΙΤΙ

ξεις αυτού επελθόν αυτό τέλος, φημι δε τό κυρώ Ρωμανό, ικα

νόν εστι προς σωφρονισμόν παράδειγμα τώ βουλoμένω τα κακώς
παρ' εκείνου πραχθέντα ζηλούν.
Χρεών δε μετά των άλλων και ταύτά σε γινώσκειν, υιε πο
λυέραστε, άτε της τούτων γνώσεως μεγάλως σοι συμβαλέσθαι 5
δυναμένης και θαυμαστότερον αποδείξαι, τά δέ εστι περί δια
φοράς πάλιν ετέρων εθνών, γενεαλογίας τε αυτών και εθών και
βίου διαγωγής, και θέσεως και κράσεως της παρ' αυτών κατοι
κουμένης γης, και περιηγήσεως αυτής και σταδιασμού, καθώς
εξής πλατύτερον διερμηνεύσεται, 10

Κεφ άλα ι ον ιδ'.

περί της γενεαλογίας του Μουχούμετ.
Γενεαλογήται ο δυσσεβής και ακάθαρτος Μουχούμετ, όν
λέγουσιν οι Σαρακηνοί προφήτην αυτών είναι, εκ φυλής γενικω
τάτης Ισμαήλ υιού Αβραάμ καταγόμενον, Ζηναρός γαρ ο τού 15
Ισμαήλ απόγονος πατήρ αυτών αναγορεύεται πάντων, ούτος ουν
Ρ 68 γεννά υιούς δύο, Μούνδαρον και Ραβείαν, ο δε Μούνδαρος
τίκτει Κούσαρον και Κάϊσον και Θυμίμην και Ασανδον και άλλους
τινάς ανωνύμους, οι και την Μαδιανίτιν έρημον κληρωσάμενοι
εκτηνοτρόφουν, εν σκηναίς κατοικούντες, εισί δε και ενδότεροι 20
τούτων, ουκ εκ της φυλής αυτών αλλά του Ιεκτάν, οι λεγόμενοι

7 και εθών add Β 10 διερμηνεύσεται Μeursius, διερμήνευτα Μ,

διηρμηνεύται Β. 19 ανωνύμους Μeursius pro όμωνύμους

dominum Romanum propter illa ex libito perpetrata oppressit exitus, ad

exemplum iis qui improbas eius actiones imitari velint satis super
que est.
Ηaec porro te, carissime fili, una cum aliis scire opus est, αμorum
notitia magno tibi usui esse et admirabilem te praebere possit. haec
vero quae sequuntur, de discrimine aliarum gentium pertractant, de
genealogia earum , de moribus et vivendi instituto, de situ et temperie
regionum quas inhabitant, item de finibus et dimensionibus earum, ut
in sequentibus latius explicabitur.
14. de genealogία Μahometis.
Ιam ad genealogiam improbi et impuri Μahometis veniatur, gnem
prophetam esse suum dicunt Saraceni, ex amplissima tribu Ismaëlis
Αbrahami filii deductum., Ζenarus enim Ismaelis pronepos ipsorum
omnium pater dicitur. hic igitur filios duos suscepit, Μundarum et
Rhabiam. Μundarus autem Cusarum genuit, Caisum item, Τhymimen,
Αsandum et alios eiusdem nominis; φui sane Μadianiticam solitudinem
sortiti pastores agebant in tentoriis habitantes. interiores vero partes
occupant, non ex eadem tribu, sed ex Ιectanis, qui Ηomeritae dicun
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΙΡΕΙΗΙΟ ΟΑΡ. 13. 14. 91

Ομηρείται, τουτέστιν Αμανίται, αναδείκνυται δε ούτως, από

ρου όντος αυτού του Μουχούμετ και ορφανού, έδοξεν αυτώ μισθο
Α' Α ν - Υ

δοτήσεσθαι γυναικί τινι πλουσία και συγγενεί αυτού, καλουμένη

Α'
Χαδίγα, προς το καμηλεύειν και πραγματεύεσθαι εν Αιγύπτω
5 μετά των αλλοφύλων και εν Παλαιστίνη, είτα κατά μικρόν παρ
ρησιασάμενος και υπελθών τη γυναικι χήρα ούση λαμβάνει αυτήν
ειςΟ γυναίκα, "Ικαιό δή επιχωριάζων
" Χ
εν Παλαιστίνη,
εθ
"
καιλ 4,συνανα ν Αν - 1 ν

στρεφομενος 1ουσαιοις τε και Αριστιανοίς, έθηρατο λογους και

γραφικάς λύσεις τινάς, έχων δε το πάθος της επιληψίας, έλυ
10πείτο σφόδρα ή γυνή αυτού ώς περιφανής και πλουσία και τό'
" Σ \ Αν Υ / Υ / Υ ν ν -

τοιούτω ανδρι συναφθείσα, ου μόνον απόρω αλλά και επιληπτικό,

ήν και τροπωσάμενος φάσκων ότι φοβεράν οπτασίαν αγγέλου θεωρώ
Γαβριήλ ονόματι, και μή υποφέρων αυτού την θέαν ολιγωρώ και
Α' -ν ν "ω

πίπτω, επιστεύθη, συμψευδομαρτυρούντος αυτό Αρειανού τινός

15 μοναχού ψευδωνύμου δι’ αισχροκέρδειαν, και ούτως ή γυνή πλα
νηθείσα και άλλαις γυναιξίν ομοφύλοις κηρύξασα προφήτην αυτόν
είναι,
3,
προήλθε
Β
το ψεύδος της απάτης και εις άνδρα φύλαρχον
" C 3. Ψ - ν - / 4.

τoύνομα Βουβάχαρ. ή ουν γυνή θανούσα και τούτον διάδοχον

και κληρονόμον καταλείψασα των εαυτής, εγένετο περιφανής και
" C

20άγαν υπερούσιος, και κατέσχεν ή πονηρά πλάνη τε και αίρεσις

Σ - w Α - Σ " w / τ- C Α'

αυτού τα μέρη της Αιθρίβου, και εδίδαξεν ουτος ο παράφρων

1 \ 2 - τ" C Α' Ψ

και πεφενακισμένος τους αυτό πειθομένους ότι ο φυνεύων εχθρον

7 συνανατρεφόμενος vulgo 16 ομοφύλαις vulgo 17 φύλαρ
χον Μeursius pro φίλαρχον

tur, id est Αmanitae. isto autem modo narratur, cum pauper et or

phanus esset Μahomet, mulieri cuidam diviti et consanguineae, cui no
men Chadiga, operam suam locavit ad camelos agendos negotiandumque
cum alienigenis in Αegypto et Ρalaestina. deinde paulatim confidentior
evadens , mulieris, quae vidua erat, gratiam captans, eam duxit uxo
rem. Palaestinam autem cum frequentaret ac cum Iudaeis et Christia
nis viveret, sermones aliquot et solutiones scripturae investigavit. cum
autem comitiali morbo laboraret, hinc dolor ingens uxori, quod illustris
et opulenta cum esset tali nupsisset viro, non solum egeno sed etiam
epileptico; φuam ut placaret, dicebat se angeli nomine Gabrielis terri
bilem visionem videre, cuius spectaculum cum ferre non posset, defi
cere se ac humi decidere. huic vero fides habita est, falsum testimo
nium addente Αriano quodam monachi nomen ementiente, turpis lucri
gratia. sic decepta muliere, contribulibusque suis prophetam ipsum
esse depraedicante, hoc callidum mendacium ad phylarchum quendam
πomine Βubacharum emanavit. cum porro mulier obiens heredem ipsum
instituisset, conspicuus admodum et carus fuit, netariusque error eius
atψue haeresis in partes Αethribi propagata est; docebatque amens hio
impostor credulos quosque, si quis aut inimicum occideret aut ab oo
 92 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ

ή υπό εχθρού φονευόμενος εις τον παράδεισον εισέρχεται, και άλλα

όσα φλυαρεί προσεύχονται δε και εις το της Αφροδίτης άστρον,
ο καλούσι Κουβάρ, και αναφωνούσιν εν τη προσευχή αυτών ούτως
"αλλά ουά κουβάρ," ό έστιν ο θεός και Αφροδίτη, τον γάρ
θεόν αλλά προσονομάζουσι, το δε ουά αντί του και συνδέσμου 5
τιθέασι, και το κουβάρ καλούσι το άστρον, και λέγουσιν ούτως
"αλλά ουά κουβάρ."
Κ ε φ ά λ α ι ο ν ιε'.
περί του γένους των Φατεμιτών.
Ιστέον ότι η Φατέμ θυγάτηρ ήν του Μουχούμετ και απ' 10
εκείνης γεννώνται οι Φατεμίται, ουκ εισί δε ουτοι εκ του Φατέμη
από της Λιβύης χώρας, αλλά κατοικούσι προς τα βορειότερα
μέρη του Μέκε βαθύτερα τάφου του Μουχούμετ. εισί δε έθνος
Ρ 69 Αραβικον προς πολέμους και μάχας ακριβώς εξησκημένον μετά
γαρ του τοιούτου γένους επολέμησεν ο Μουχούμετ, και πολλάς 15
πόλεις και χώρας επόρθησεν και καθυπέταξεν εισιγάρήνδρειω
μένοι και πολεμισταί, ότι ει ευρεθώσι μέχρι μιάς χιλιάδος εις
φοσάτον, το τοιούτον φοσάτον αήττητον και ακαταμάχητον γίνε
ται. ου καβαλλικεύουσι δε ίππους αλλά καμήλους, εν δε τώ
καιρό του πολέμου ουκ ενδύονται θώρακας ούτε κλιβάνια αλλά 20
περιβόλαια ροδωτά, και έχουσι δόρατα μακρά και ασπίδας αν
δρομήκεις και τόξα ξύλινα παμμεγέθη, σχεδόν μή δυνάμενα τεί
νεσθαι παρ' ολίγων ανδρών.
2 φλυαρή vulgo 4 και ] η ΒΡ: corr Μeursius 16 χώρας
add Β 2Ι ρυτιδωτά Μeursius

occideretur, in paradisum ingressurum, et alias multas huiusmodi nugas.

Veneris φuoque sidus invocant, quod Cubar appellant, et inter oran
dum ita clamant "alla ova Cubar," id est deus et Venus. deum enim
alla vocant, ova vero pro coniunctione et ponunt, Cubar sidus denotat.
et ita dicunt alla ova Cubar.

15. de genere Ρhatemίtarum.

Sciendum est Phatem filiam fuisse Μahometis, et ab illa Phatemitas
originem ducere, non autem a Phateme φuae Libyae regio est, siqui
dem boreales partes Μecae ultra sepulcrum Μahometis ipsi incolunt.
est autem gens Αrabica conserendo praelio et bello admodum exercitata.
nam horum ope bellum gessit Μahomet multasque urbes regionesque
vastavit atφue subegit: sunt enim robusti et bellatores, ita ut si vel
mille in castris agant, huiusmodi castra inexpugnabilia et insuperabilia
sint. non equis vehuntur, sed camelis, et belli tempore non loricas
vel clibania induunt, sed amicula corrugata, habentque hastas oblongas,
ot scuta quae totum hominem obtegant, arcusque ligneos praegrandes,
quos φui minoris staturae sunt vix tendere valeant.
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 15 - 17. 93

Κ εφάλαιον ις'.
εκ του κανόνος δν εθεμάτισεν Στέφανος ο μαθηματικός περί της τών
Σαρακηνών εξόδου, εν πρίω χρόνω της του κόσμου συστάσεως
εγένετο, και τίς ήν τότε ο βασιλεύς Ρωμαίων.
5 Εξήλθον οι Σαρακηνοί μηνι Σεπτεμβρίω τρίτη, ινδικτιώνος
δεκάτης, εις το δωδέκατον έτος Ηρακλείου, έτος από κτίσεως
κόσμου,ςρλ'. το δε θεμάτιν τών αυτών Σαρακηνών εγένετο εις
μήνα Σεπτέμβριον τρίτην, ημέρα πέμπτη εις τους αυτούς χρό
νους πρώτος αρχηγός των Αράβων Μουάμεθ, δν οι Αραβες κα
10 λούσι Μουχούμετ, ο και προφήτης αυτών χρηματίσας, εκράτησε
της αρχής των Αράβων έτη εννέα.
Κεφάλαι ον ιζ.
εκ του χρονικού του μακαρίου Θεοφάνους.
Τούτωτώ έτει, ήγουν ,ςρλθ', απεβίω Μουάμεθ ο τών Σα
15ρακηνών αρχηγός και ψευδοπροφήτης, προχειρισάμενος αντ' αυ
του Αβουβάχαρον τον και Βουτάκτωρα, συγγενή αυτού, οι δε
πεπλανημένοι Εβραίοι εν αρχή της παρουσίας αυτού ενόμισαν είναι
τούτον τον παρ' αυτούς προσδοκώμενον Χριστόν, ώς και τινας
των προυχόντων αυτών προσελθείν αυτώ και δέξασθαι την αυτού
20θρησκείαν και καταλιπείν τήν του θεόπτου Μωσέως, θεωρή
σαντες δε αυτόν από καμήλου εσθίοντα έγνωσαν ότι ουκ έστιν όν
ενόμισαν, εδίδασκoν δε αυτον αθέμιτα κατά των Χριστιανών,
9 δν οι Αραβες καλούσι Μουχούμετ add Β
16. eα canone, ηuem υαticinando eα αstris posuίt Stephαnus
Μαtheπιαticus de Sarαcenorum eαpeditione, et quo αηno αυ orbe
condito fuerit, et quo Romαnorum imperatore.
Εgressi sunt Saraceni die tertia mensis Septembris indictionis de
cimae, anno Ηeraclii duodecimo, mundi 6130. vaticinatio autem ex
astris haec de ipsis Saracenis facta fuit die tertia mensis Septembris,
feria quinta. hoc ipso tempore primus Αrabum princeps fuit Μuameth,
φuem ipsi Μuchumet appellant, gui et propheta eorum exstitit. impe
rium Αrabum tenuit annis novem.

17. eα chronico beatι Τheophanis.

Ηoc ipso anno, id est 6139, vita functus est Μahomet Saraceno
rum princeps et pseudopropheta, postquam in sui locum. Αbubacharum,
φui etiam Βutactor nuncupatur, cognatum suum constituisset. Ηebraei
autem errore ducti initio adventus eius, eum quem ipsi exspectabant,
Christum esse arbitrabantur, ita ut etiam quidam ex optimatibus eorum
ad eius partes accederent cultumque eius amplecterentur, relicta Μoysis
φui deum viderat, religione. cum autem vidissent eum e camelo come
dentem, cognoverunt non esse eum quem putaverant, docebant autem
ipsum nefaria contra Christianos, et cum eo conversabantur. hi sunt
 94 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙΡΟRΡΗΥΓΙΟCΕΝΙΤΙ
Αν - 7' Λ

και διήγον συν αυτώ, ουτοί εισιν οι διδάσκοντες αυτόν παραδέ -" Α' "-

χεσθαι μέρη τινά του νόμου,

«" ς <'
τήν τεί περιτομήν και άλλα τινά,
Α. - Υ 2 Α'

άπερ παραφυλάττονται οι Σαρακηνοί, πρώτος ουν Αβουβάχαρ

χ Α' Υ Ν. w Α' Υ " ".- Μ. ν Α κ. Υ

ήκολούθησεν αυτόν και προφήτην εκήρυξεν, διό και διάδοχον αυ C - -

Ρ70 τον κατέλιπεν εκράτησεν δε ή αίρεσις αυτού τα μέρη της Αι-5

θρίβου, πρώην μεν εν κρυπτώ έτη δέκα, το δε έσχατον διά πο
λέμου ομοίως έτη δέκα, και φανερώς έτη εννέα εδίδαξε δε τους
« «ν C Α' cr C 2 Α" w γι C ν ? - Υ "

εαυτού υπηκόους ότι ο αποκτείνας εχθρόν ή υπό εχθρού αποκτεινό

μενος ακωλύτως εις τον παράδεισον εισέρχεται τον δε παράδεισον
- / - -

σαρκικής βρώσεως και πόσεως και μίξεως γυναικών έλεγεν, ποτα- 10

μόν δε οίνου και μέλιτος και γάλακτος καταρρείν, και γυναικών
w σι χ Λ' Σ - Λ. Υ 2 Υ/ w ν

την όρασιν ασύγκριτον, ου των παρόντων αλλ' άλλων,

-." - Α' Υ" ν κ.ν W C Α' ν ?r
και την ψ.

μίξιν πολυχρόνιον έφασκεν και διαρκή την ηδονήν, και άλλα τινά
ασωτίας και μωρίας έμπλεα συμπαθείν τε αλλήλοις και βοηθείν
αδικουμένοις. 15

Κεφ ά λ α ι ο ν ιη'.
δεύτερος αρχηγός των Αράβων Αβουβάχαρ έτη γ'.
Ούτος ο Αβουβάχαρ πρώτος λαμβάνει την πόλιν Γάζαν και
πάσαν αυτής την περίχωρον, τελευτά δε ο αυτός Αβουβάχαρ
άμηρεύσας έτη τρία, και παραλαμβάνει την αρχήν Ούμαρ, και 20
κρατεί τών Αράβων έτη δώδεκα.
13 διαρκή την Τheophanes, διακριτικήν ΒΡΜ cum Βanduriana
17 έτη γ' om Μ

qui illi auctores fuernnt, ut partes quasdam legis acciperet, circumci

sionem et alia quaedam , quae observant Saraceni. primus igitur Αbu
bachar secutus ipsum est et prophetam praedicavit, quamobrem ipsum
sibi successorem reliquit. secta porro eius partes Αethribi occupavit,
primo guidem occulte serpens annis decem, postremo cum belli tumultu
annis pariter decem, ac delnum publice annis novem. subditos vero
suos edocuit, eum, φui vel hostem occidisset vel ab hoste occisus esset,
nullo obice in paradisum introire. paradisum autem dicebat locum esse
carnalis cibi et potus atque mulierum coitus; fluvium autem vini mellis
et lactis ibi manare, mulierumque speciem incomparabilem, non φuales
nunc sunt, sed aliarum , diuturnum coitum dicebat et voluptatem singu
larem, itemque alia nonnulla luxuriae et amentiae plenissima. condo
lere item mutuo iussit, et iniuria affectis opem ferre.
18. secundus Αrabum princeps Αbuύαohar αnnis triύus.
Ηic Αbubachar primus cepit urbem Gazam, universamque adiacen
tem regionem. diem autem obiit idem Abubachar, cum imperasset annis
tribus, et hunc excepit Umar, qui Αrabum principatum obtinuit anuis
duodecim.
/
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 18 - 20. 95

Κεφ ά λ α ι ο ν ιθ'.
τρίτος αρχηγός Αράβων Ούμαρ.
3. κ

"Ο αυτός ουν Ούμαρ απεστράτευσε κατά της Παλαιστίνης,

Υ ' Υ Υ - Υ Α' w C \ - Α'

και παρακαθίσας εν αυτή επολιόρκησε την Ιερουσαλήμ διετή χρό

5 νον, και παρέλαβεν αυτήν δόλω. Σωφρόνιος γάρ ο Ιεροσολύμων
Υ " " Α' / V 2 Α' Α' Α'

επίσκοπος θείω κινούμενος ζήλω και αγχινοία διαπρέπων λόγον

έλαβ παρ ' αυτου
ελαβε αυτού υπερ
υπέρ των
των εκκλησιων
εκκλησιών της
της πάσης
πασης Παλαιστί
11αλαιστίνης
ασφαλέστατον,
Υ ν
ώστε ακαθαιρέτους
ξ Ψ'
-ν
μείναι τάς εκκλησίας και
2 4 V Α' Υ., CC ? ? 2 Α'

απορθήτους, τούτον ιδών ο Σωφρόνιος έφη "επ' αληθείας

10τούτό έστι το βδέλυγμα της ερημώσεως το ρηθέν διά Δανιήλ του τ «- Αν

προφήτου, έστός εν τόπω αγίω." ουτος τον ναόν εζήτησε των

Ιουδαίων, δν ώκοδόμησε Σολομών, προς το ποιήσαι αυτόν,
προσκυνητήριον της αυτού βλασφημίας και έστιν έως της σή
μερον.

15 Κε φ άλ α ιον κ.
τέταρτος αρχηγός Αράβων Ουθμάν,
Σ Α' Α"
Ούτος λαμβάνει την Αφρικήν πολέμω, και στοιχήσας φό
ρους μετά των Αφρων υπέστρεψεν τούτου στρατηγός χρηματίζει
Μαβίας ο παραλύσας τον κολοσσόν Ρόδου και πορθήσας Κύπρον
- ν Αν ε
20την νήσον και πάσας τάς πόλεις αυτής, ούτος παραλαμβάνει και Ρ 71
νήσον την Αραδον, και την πόλιν αυτής ενέπρησεν, και την νήσον
"ν "ν ? -w -

αοίκητον κατέστησεν έως του νύν ούτος την νήσον Ρόδον κατα
λαβών καθείλε τον αυτής κολοσσόν μετά χίλια τξ' έτη της αυτού
23 εαυτής vulgo

19. tertius Αrαόum princeps Umar.

Ιpse igitur Umar expeditionem fecit in Palaestinam, ibique consi
άens Ηierosolymam biennio obsedit doloque cepit. Sophronius vero
Ηierosolymorum episcopus divino permotus zelo et perspicacitate prae
stans fidem ab illo accepit eamque certissimam de conservandis totius
Palaestinae ecclesiis, ita it nec diruerentur nec vastarentur. hunc cum
τideret Sophronius dixit "haec profecto est abominatio desolationis,
stans in loco sancto, praedicta a Ε propheta." hic templum Iu
daeorum guaesivit a έξι exstructum, ut blasphemiae suae ado
randae Iocum efficeret, qui hodieque superest.
20. φιμαrtus Αrabum princeps Uthmαn.
Ηic bello Αfricam expugnavit, et pactione tributi cum Αfris inita
τeversus est eius militiac praefectus Μavias dictus colossum Rhodium
destruxit, Cypro insula cum universis eius urbibus devastata. hic in
super Αradum insulam cepit, eiusque urbem incendit, et insulam in ho
diernum usque diem habitatoribus desertam reddidit. hic insula Rhodo
capta colossum eius sustulit, post mille trecentos sexaginta annos quam
96 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΒΟΟΕΝΙΤΙ
ν Αν

ιδρύσεως, δν Ιουδαίός τις έμπορος ώνησάμενος Εδεσηνός

" ν ' Χ . - 2.
Ν.
εννακο
Α' « "

σίας καμήλους εφόρτωσεν αυτού τον χαλκόν, ουτος ο Μαβίας

επεστράτευσε και κατά Κωνσταντινουπόλεως, και έλυμήνατο τήν
τε Έφεσον και Αλικαρνασσον και Σμύρναν και τας λοιπάς πόλεις
Ιωνίας δς και γέγονεν τών Αράβων αρχηγός πέμπτος μετά την 5
Ουθμάν τελευτην έτη είκοσι τέσσαρα.
Κεφάλαιον κα.
εκ του χρονικού Θεοφάνους έτος από κτίσεως κόσμουςροα.
"Ιστέον ότι προς τη τελευτή Μαβίου των Αράβων πέμπτου
αρχηγού εισήλθον οι Μαρδαϊται εις τον Λίβανον, και εκράτησαν 10
από του Μαύρου όρους έως της αγίας πόλεως, και εχειρώσαντο
τάς του Λιβάνου περιωπάς και πολλοί δούλοι και αυτόχθονες
προς αυτούς κατέφυγον, ώστε δι' ολίγου χρόνου εις πολλάς χιλιά
δας γενέσθαι και τούτο μαθών Μαβίας και οι σύμβουλοι αυ
του εφοβήθησαν σφόδρα και αποστέλλει πρέσβεις προς τον αυ- 15
τοκράτορα Κωνσταντίνον ζητών ειρήνην, επί ταύτη τή προφάσει
πέμπεται παρά του βασιλέως Κωνσταντίνου του ορθοδόξου (υιού),
του Πωγωνάτου, Ιωάννης ο επίκλην Πιτζηκαύδης. τούτου δε
καταλαβόντος εν Συρία, ΙΜαβίας εδέξατο αυτόν μετά μεγάλης
τιμής, και συνεφωνήθη προς αμφοτέρους έγγραφον γενέσθαι ει- 20
ρήνης μεθ' όρκου λόγον επί συμφώνου ετησίου πάκτου, παρέχε
σθαι τώ των Ρωμαίων βασιλεί παρά των Αγαρηνών χρυσίου
6 δύο Μ 18 του οm Μ, ex υιού facit Μeursius πιτζη
κάδης Μ

erectus fuerat; quem Iudaeus quidam mercator Εdessenus cum emisset,

ηongentos camelos aere ipsius oneravit. hic guoque Μavias contra
Οpolim castra posuit, ac Εphesum Ηalicarnassum Smyrnam et reliquas
Ιoniae urbes devastavit. Αrabum item quintus princeps fuit post Uth
πmanis obitum, imperavitque annis viginti quattuor.
21. eα chronico Τheophanis: αnno αύ orbe condito 6171.
Sciendum est paulo ante obitum Μaviae, φuinti Αrabum principis,
Μardaitas in Libanum ingressos et a Νigro monte usque ad sanctam
urbem occupasse, omnesque Libani speculas cepisse, multosque servos
et indigenas ad illos confugisse, ita ut exiguo tempore ad multa milia
aucti sint. re comperta Μavias eiusque consiliarii timore magno per
culsi sunt, misitque ipse legatos ad imperatorem Constantinum pacis
expetendae gratia. gua de causa ab imperatore Constantino Pogonato,
orthodoxo filio , mittitur Ιoannes cognomento Pitzecaudes. is cum in
Syriam advenisset, perhonorifice a Μavia exceptus est, et de pace inter
μtrosφue convenit, per scriptam pactionem iureiurando confirmatam,
Αgarenos ex pacto imperatori φuotannis daturos esse auri libras ter
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 21. 97

χιλιάδας τρείς και άνδρας αιχμαλώτους ω' και ίππους ευγε

νείς ν. επί τούτου διηρέθη ή των Αράβων αρχή εις μέρη
δύο, και εις μεν την Αίθριβον εκράτησε την αρχήν ο Αλή,
την δε Αίγυπτον και Παλαιστίνην και Δαμασκόν εκράτει ο
5 Μαβίας, και οι μεν την Αίθριβον οικούντες μετά των υιών
του Αλή εστράτευσαν κατά του Μαβίου, ο δε Μαβίας αν
θωπλίσατο κατ' αυτών και συνήψεν πόλεμον παρά τον ποτα
μον Ευφράτην, και ηττήθη το μέρος Αλή, και παρέλαβεν ο
Μαβίας την Αίθριβον και πάσαν την γην Συρίας, έκράτησε
10 δε ή αυτού γενεά έτη ο.
Και μετ' αυτόν εξήλθον οι λεγόμενοι ΙΜαυροφόροι από
Περσίδος, οι κρατούντες έως της σήμερον, και επολέμησαν
την γενεαν του Μαβίου και ηφάνισαν αυτήν, έσφαξαν δε
και Μαρουάμ την κεφαλήν αυτών, υπελείφθησαν δε ολίγοι
15 του Μαβίου, και εδιώχθησαν παρά των Μαυροφόρων έως
της Αφρικής μετά και ενός εκγόνου του Μαβίου, ο δε αυ-Ρ 72
τός έκγονος του Μαβίου μετ' ολίγων τινών διεπέρασεν εις
την Ισπανίαν εν ταις ημέραις Ιουστινιανού του ρινοτμήτου,
ουχί δε του Πωγωνάτου, τούτο δε παρά τους ημετέροις ιστο
20ρικοίς ου γέγραπται αφ' ου γαρ παρελήφθη η μεγάλη
"Ρώμη παρά των Γότθων, ήρξατο ακρωτηριάζεσθαι τα Ρω- *
μαϊκά πράγματα, και ουδείς των ιστορικών των της Ισπανίας
μερών εποιήσατο μνείαν ούτε της γενεάς του Μαβίου, έχει
2 τούτω vulgo

mille, captivos octingentos et equos generosos φuinquaginta. tum

divisus fuit Αrabum principatus duas in partes sic : Αelhribum qui
dem Αle, Αegyptum vero Ρalaestinam et Damascum Μavias sub di
cione habuit. Αethribi autem incolae cum filiis Αle contra Μaviauι
bellum moverunt. Μavias instructo adversum exercitu praelium con
seruit ad fluvium Εuphratem, victaque pars Αle fuit, Αethribumque
Μavias cum tota Syria cepit. eius porro posteritas anuos septua
ginta imperavit.
Ρostmodum vero ex Perside egressi sunt Μaurophori, ut vo
cant, φui etiam hodie imperant, bellumque Μaviae posteritati in -
tulerunt, ipsamque deleverunt, caeso Μaruam ipsorum capite, pauci
auten ex gente Μaviae residui fuerunt, φuos una cum unico Μa
viae nepote in Αfrican usque insecuti sunt Μaurophori. ille Ρorro
nepos Μaviae cum paucis asseclis in Hispaniam traiecit tempo
ribus Ιustiniani Rhinotmeti, non vero Pogonati. id vero ab hisίο
τicis nostris scripto consignatum uon esί. ex φuo enim a Goulais
capta magna Roma fuit, Romanorum res labefactari et minui coepe
runt, nec quispiam historicorum Ηispaniae meuίionem fecit, meque
Conει. Ρorph. 7
98 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΙΥRΟGΕΝΙΤΙ

δε του μακαρίου Θεοφάνους ή ιστορία ούτως, απεβίω ούν

ο Μαβίας o των Σαρακηνών αρχηγός, γεγονώς στρατηγός
έτη κς, αμηρεύσας δε έτη κό'. και εκράτησε της αρχής των
Αράβων Ιζίδ ο υιός αυτού έτη ς. τούτου τελευτήσαντος
έταράχθησαν οι Αραβες της Αιθρίβου, και διεγερθέντες κα- 5
τέστησαν εαυτοίς αρχηγόν Αβδελαν τον υίον Ζουβέρ, τούτο
ακούσαντες οι τήν Φοινίκην και Παλαιστίνην και Δαμασκόν
κατοικούντες Αγαρηνοί έρχονται προς Ουσαν άμηράν Παλαι
στίνης, και κροβάλλονται Μαρουάμ, και ιστώσιν αυτον αρχη
γόν, και κρατεί της αρχής μήνας θ'. τούτου δε τελευτήσαν- 10
τος Αβιμέλεχ ο υιός αυτού διαδέχεται την αρχήν, και κρα
τεί έτη κβ και μήνας ς, και χειρούται τους τυράννους, και
αποκτείνει τον Αβδελαν υίον Ζουβερ και διάδοχον, εν τού
τοις τελευτά Κωνσταντίνος ο βασιλεύς ο υιός του Πωγωνά
του, κρατήσας την Ρωμαίων αρχήν έτη ιζ, και εβασίλευσεν 15
αντ' αυτού Ιουστινιανός ο υιός αυτού.
Ιστέον ότι ο των Αράβων αρχηγός Μαβίας, πέμπτος από
του Μουάμεθ εκράτησε της αρχής των Αράβων, ουκ εκ τού
γένους ήν του Μουάμεθ, αλλ' εξ ετέρας φυλής, και πρώ
τον μεν εχειροτονήθη στρατηγός και ναύαρχος παρά Ουθμαν 20
αρχηγού των Αράβων, και απεστάλη κατά της Ρωμαίων πο
λιτείας μετά χειρός ισχυράς και καταφράκτων νηών ασ, και
3 αρχής των add Β 17 Μαβίας δς πέμπτος και 18. έκρά
τησε - Μουάμεθ add Β 22 νηών add Β

Μaviae posteros memoravit, beati antem Τheophanis historia sic

habet extinctus itaque est Μavias Saracenorum princeps , postquam
exercitum duxerat annis viginti sex et ameras fuerat aunis viginti
φuattuor. Αrabumque imperium tenuit filius eius Izid annos 6. φuo
mortuo tumultuati sunt Αrabes Αethribi, atque insurgentes ducem
sibi constituerunt Αbdelam filium Ζaber, φuibus auditis ii φui Phoe
nicem Palaestinam et Damascum incolunt Αgareni, veniunt ad Usam
Palaestinae ameram ac Μaruam promovent in exercitusque ducem
cooptant, gui imperium tenuit mensibus novem. illo autem defuncto
Αbimelech filius eius imperium excipit, et obtinet annis viginti duo
bus, mensibus sex. hic tyrannos capit, et occidit Αbdelam Ζuberis
filium et successorem. inter haec moritur Constantinus imperator, *
filius Pogonati, postqnam Romanorum imperium tenuerat annis decem
et septem ; cui lustinianus filius successit.
Sciendum autem Μaviam Αrabum principem, gui a Μahomete
φuintus imperium tenuit, non ex genere Μahometis fuisse sed ex
alia tribu, et primo φuidem dux exercitus et classis praefectus con
*titutus ab Uthmano Αrabum principe missus fuerat contra Romanos
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 21. 99

εισήλθεν έως της Ρόδου, κακείθεν εξοπλισάμενος ανήλθεν έως

Κωνσταντινούπολιν, και διατρίψας χρόνον ικανόν, ήτοι έτη ζ',
λεηλατήσας τε τα έξω του Βυζαντίου υπέστρεψεν άπρακτος,
ελθών δε εν τη Ρόδω καθείλε τον κολοσσον τον εν αυτή
5ϊστάμενον. άγαλμα δε ήν του ηλίου χαλκούν κεχρυσωμένον
από κεφαλής έως ποδών, έχον ύψος πήχεις π' και πλάτος ανα
λόγως του ύψους, καθώς μαρτυρεί το επίγραμμα το προς
την βάσιν των ποδών αυτού γεγραμμένον, έχον ούτως
τον εν Ρόδω κολοσσόν οκτάκις δέκα
10 Λάχης επoίει πηχέων ο Λίνδιος.
έλαβε δε τον χαλκόν αυτού και διεπέρασεν εν τη Συρία, και
έστησεν αυτόν εις αγοραν παντί τω βουλoμένω ωνήσατο δε
αυτον Εβραίος ο * Εμεσηνός, επιφορτώσας αυτόν από θαλάσσης
καμήλους εννακοσίας και ογδοήκοντα. τελευτήσαντος ουν του
150υθμάν διεδέξατο την των Αράβων αρχήν ο Μαβίας, έκρά
τησε δε της αγίας πόλεως και των της Παλαιστίνης μερών,
την τε Δαμασκόν και Αντιόχειαν και πάσας τάς της Αιγύ- Ρ73
πτου πόλεις, ο δε Αλήμ, ός ήν γαμβρός του Μουάμεθ επί
θυγατρί τή καλουμένη Φατιμέ, εκράτησε της Αιθρίβου και
20πάσης της τραχείας Αραβίας, εν ταύταις ουν ταίς ημέραις
διηγέρθησαν προς πόλεμον κατ' αλλήλων ότε Αλήμ και ο
Μαβίας, ερίζοντες περί της αρχής, τίς αυτών κυριεύσει πά
8 έχον ούτως add Β

τιum praevalida manu et cataphractis navibus mille ducentis , et pe

netravit usque Rhodun, indeque cum copiarum apparatu Cpolim usque
progressus est, ubi multo tempore, septem videlicet annis, moratus,
omai circa Cpolim agro devastato, re infecta reversus est. Rhodum
autem cum venisset, colossum illic stantem sustulit. erat vero sta
taa solis aenea, deaurata a capite usque ad pedes, altitudine cubito
rum 8ο et latitudine congruenti, ut testificatur epigramma ad basim
pedum eius descriptum, quod sic habet:
Rhodo colossum bis quater cubitis decem
superbientem Lindius fecit Laches.
aes autem, ex quo confectus erat, abstulit transportavitφue in Sy
riam et cuilibet venale proposuit. emit vero illud Ηebraeus quidam
Εmesenus, φui a mari advehendum imposuit camelis nongentis et
octoginta. mortuo igitur Uthmane Αrabum principatum suscepit Μa
vias , ac εub imperio suo habuit sanctam urbem, Palaestinae partes,
Damascum, Αntiochiam et omnes Αegypti urbes. Αlim vero qui Μa
hometis filiam Phatimen uxorem duxerat, tenuit Αethribum et Αra
biam Petraeam universam. his itaque diebus de Syriae imperio nu
ιuo disceptanιes Αlim et Μavias in apertum bellum proruperunt,
100 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

σης Συρίας, συνήχθησαν δε παρά τον Ευφράτην ποταμόν,

και συνάπτουσι πόλεμον ισχυρόν μετ' αλλήλων, του δε πο
λέμου κρατούντος και πολλών εξ αμφοτέρων πιπτόντων, έκρα
ξαν τα πλήθη των Αγαρηνών [αμφοτέρων] των δύο μερών
"τίνι τρόπω σφάζομεν και σφαζόμεθα και αφανίζεται το γέ-5
νος ημών εκ της των ανθρώπων βιοτής, αλλά χωρισθήτωσαν
δύο γέροντες εξ αμφοτέρων των μερών, και δν αν προκρίνω
σιν εχέτω την αρχήν.' ο δε Αλήμ και ο Μαβίας ήμέσκη
σαν επί τό λόγω αυτών, και εκβάλλοντες εκ των χειρών τους
εαυτών δακτυλίους δεδώκασι τους δυσι γέρουσιν, όπερ εστί 10
σημείον της αρχής των Αγαρηνών, και παρέσχον την εξου
σίαν αυτών εις την θέλησιν των δύο γερόντων, το πράγμα
ένορκον ποιησάμενοι, και τούτο στοιχήσαντες να δν αν προ
κρίνωσιν οι γέροντες, εκείνος έσται κύριος και αρχηγός πάν
των των Σαρακηνών και εισελθόντων των δύο γερόντων ανα 15
μέσον της παρεμβολής του πολέμου των δύο μερών, και στα
θέντων εν τώ μεταιχμίω του στρατοπέδου αντιπροσώπου, του
μεν Αλήμ ο γέρων υπήρχε κατά το των Σαρακηνών έθνος
ευλαβής, οίους εκείνοι λέγουσι καδής, τουτέστι πιστούς και
ηγιασμένους, ο δε του Μαβίου γέρων εν σχήματι μόνω ήν 20
ευλαβής, τα δ' άλλα δολερός και αυθάδης και πονηρία πάν
τας υπερβάλλων ανθρώπους, είπε δε ο τού Μαβίου γέρων
προς τον γέροντα του Αλήμ ότι συ πρώτος ειπε όπερ βούλη
4 αμφοτέρων om Μ 8 ηρέσθησαν 3 22 Μαβίου γέρων
προς τον γέροντα του om ed

alroxque praelium ad Εuphratem conseruerunt. durante conflictu, ac

multis hinc inde cadentibus, ex utraque Αgarenorum parte concla
πmatum est "quare mutuam in caedem ruimus, genusque nostrum ex
hominibus tollitur . . verum duo senes deligantur ex utraque parte,
et is principatum obtineat quem ipsi alteri praetulerint." placuit
consilium Αlim et Μaviae, detractosque de manibus annulos duobus
senibus dederunt (quod quidem , apud Αgarenos principatus signum
est), potestatemque suam senum duorum voluntati commiserunt, sa
cramento prius edito se, quemcunque senes deligerent, pro domino
ac principe omnium Saracenorum habituros. senibusque ambobus in
medium castrorum progressis et in spatio inter duas acies interpo
sito consistentibus, qui a partibus Αlim stabat senex, vir pius a Sa
racenis habebatur ex illorum numero, φuos ipsi cades appellant, hoc
est fideles et sanctos, Μaviae autem senex habitu tantum pietatem
Ε. cetera dolosus contumaxque malitiaque mortalibus omni
us superior, φui Αlemi senem ita compellavit: "ιu'' inquit "prior
 ΓΕ ΛDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 21. 101
ώστε φρόνιμος και ευλαβής και μακρά τους έμούς χρόνοις
υπερβαλλόμενος και απεκρίθη ο γέρων του Αλήμ τούτο,
ότι εξέβαλον τον Αλήμ εκ της αρχής, ώς εξήγαγον τον δακτύ
λιον αυτού εκ της χειρός αυτού και εισήγαγον εις τον έμόν
5 δάκτυλον εκβάλλω και τον δακτύλιον του Αλήμ εκ του δα
κτύλου μου, συνεκβαλων αυτόν και της αρχής αυτού, και
ανταπεκρίθη ο τού Μαβίου γέρων ώς ότι εισήγαγον τον ΠΙα
βίαν εις την αρχήν, ώσπερ εισήγαγον τον δακτύλιον αυτού
εις τον δάκτυλόν μου. εισαγάγω και τον δακτύλιον του Μα
10 βίου εις τον δάκτυλον αυτού, και τότε διεχωρίσθησαν απ'
αλλήλων, παραλαμβάνει ούν ο Μαβίας την εξουσίαν Συρίας,
επειδή όμωμόκεσαν αλλήλοις οι αμηραίοι πάντες ώς ότι αν
είπωσιν οι γέροντες, ίνα επώμεθα εις τους λόγους αυτών, ο
γούν Αλήμ παραλαβών τον λαόν αυτού απήλθεν εις τα μέρη
15 Αιθρίβου μετά πάσης της συγγενείας αυτού, κακείσε τελευτά

τον βίον, μετά δε τον θάνατον του Αλήμ, λήρον ήγησάμενοι

οι τούτου υίοι την του πατρός αυτών βουλήν, επανέστησαν
κατά του Μαβίου και συνήψαν πόλεμον ισχυρόν μετά του ΙΜα
βίου, και ήττηθέντες έφυγον από του προσώπου αυτού, και 4
20 αποστείλας Μαβίας απέκτεινεν άπαντας, και έκτοτε ήλθε
πάσα ή αρχή των Αράβων εις τον Μαβίαν, ιστέον δε ότι ούτος
ο Μαβίας έκγονος ήν τού Σοφιάμ έκγονος δε του Μαβίου
υπήρχεν ο Μάσαλμας ο κατά Κωνσταντινούπολιν εκστρατεύ
σας, ούτινος και δι' αιτήσεως εκτίσθητο των Σαρακηνών
1 ώς έστε Μ, ωσεί τε Μeursius 21 πάση vulgo

εententiam dicito, utpote prudens, pius ac me multis annis provectior"

respondit senex Αlemi "ut Αlim principatu deieci, cum annulum manu
eius extractum digito meo circumdedi, ita eiicio Αlemi annulum e
digito meo, atque una ipsum e principatu." cui reponit senex Μa
viae ut Μaviam in principatum introduxi, cum annulum eius digito
meo inserui, ita annulum Μaviae in digitum eius induco." et tune ab
invicem discesserunt. assumitigitur Μavias Syriae principatum, φuod ami
raei omnes iurassent senum se dictis obsecuturos esse. Αlim igitur cum
εuis et tota cognatiοne in Aethribi partes abscessit, ibique diem objitsu
premum. post mortem Αlim filii eius consilium patris pro nugis et delira
τηentis habentes, bellum moverunt contra Μaviam, atrocique conserto
praelio superati in fugam se dederunt, misitφue Μavias qui ερs in
ternecione delerent. exinde vero totum Αrabum imperium Μaviae
cessit. sciendum autern est hunc Μaviam nepotem Ruisse Sophiami,
Μaviae nepotem fuisse Μasalman, qui adversus Cpolim exercitun" du
xit, cuiusque rogatu Saracenorum sacellum iu praetorio in"Ροταίοτί"
104 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

τευσαν οι Αραβες τη Αφρική, και ταύτην παρέλαβον, και

εκ του οικείου στρατού ταξατίωνα εν αυτή κατέστησαν. Λε
όντιος δε ήν τό τότε χρόνω έκβαλών τον Ιουστινιανόν της
Εωμαίων αρχής, και εξορίσας αυτόν εν Χερσώνι της βασι
λείας έκράτησεν. Αψιμάρου δε του Τιβερίου τον Λεόντιον 5
διαδεξαμένου της βασιλείας και τα των Ρωμαίων σκήπτρα
κρατήσαντος τέθνηκεν Αβιμέλεχ o των Αράβων αρχηγός, και
εκράτησεν Ουαλιδο υιός αυτού έτη εννέα.
Το δ' αυτό έτει πάλιν υπέστρεψεν Ιουστινιανός εις την
βασιλείαν, και ραθύμως και αμελώς ταύτην διακυβερνών, 10
της Αφρικής επεκράτησαν ολοσχερώς οι Αγαρηνοί, τότε ό
του ΙΜαβίου έγγονος μετά ολιγοστού τινός λαού διεπέρασεν
εν Ισπανία, και επισυνάξας πάντας τους εκ του γένους αυτού
εκράτησε της Ισπανίας μέχρι της σήμερον, όθεν οι την
Ισπανίαν κατοικούντες Αγαρηνοι Μαβιάται κατονομάζονται. 15
τούτων απόγονοι τυγχάνουσιν οι την Κρήτην οικούντες Αγα
ρηνοί, ότε γαρ Μιχαήλ ο τραυλός της των Ρωμαίων αρχής
επεκράτησεν και η του Θωμά ανταρσία εγένετο μέχρι τριε
τους χρόνου επικρατήσασα, τότε του βασιλέως ασχολουμένου
επί τούς συμβεβηκόσι πράγμασιν ευρόντες ίδιορίαν οι την 20
Ισπανίαν οικούντες Αγαρηνοί στόλον ικανόν εξαρτύσαντες και
αρξάμενοι από τών της Σικελίας μερών πάσας τας Κυκλάδας
νήσους ήρήμωσαν, και ελθόντες εν Κρήτη, και ταύτην ευκαι
12 τινός λαού] στρατου Μ

rat. imperante ipso adhuc Αbimelech, Αrabes admotis in Αfricam

copiis eam subegerunt, et ex suo exercitu praesidium in ea posue
runt. eodem vero tempore Iustinianum Romano imperio deiecit Leon
tius, eoque in Chersonem relegato imperium tenuit. Τiberio Αpsi
maro Leontii successore imperium obtinente mortuus est Αbimelech
Αrabum princeps, post quem filius Valid imperavit annos novem.
Εodem ipso anno in imperium restitutus est Iustinianus : qτιod
cum negligenter ac supine administraret, Αgareni universam Africam
subiugarunt. tune Μaviae nepos cum exiguis copiis in Hispaniam
traiecit, collectisque consanguineis omnibus Ηispaniam ad hanc usque
diem occupavit, φuamobrem Αgareni Hispaniam incolentes Μaviatae
vocantur; ab his vero prognati sunt Αgareni qui Cretam incolunt.
cum enim Μichael Βalbus Romanorum imperium teneret ac Τhomae
rebellio ad usque triennium perseveraret, tum imperatore instantibus
negotiis vacante Αgareni Hispaniae incolae occasionem macti, valida
instructa classe, a Siciliae partibus initium facientes Cycladas omnes
insulas vastarunt, et in Cretan appellentes, opportunam et praesidiis
" ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 22. 105
ρον και ανειμένην ευρόντες, μηδενός ανταιρομένου ή μαχομέ
νου ταύτην παρέλαβον, και διακρατούσιν έως της σήμερον.
Τον δε Ουαλίδ διαδέχεται ο Σολεημάν, και κρατεί έτη
τρία επί τούτω επεστράτευσε Μάσαλμας ο στρατηγός Σου
5 λεημάν μετά στρατού διά ξηράς, Ούμαρος δε διά θαλάττης,
και τή του θεού συνεργεία άπρακτοι μετ’ αισχύνης υπέστρε
ψαν, τον δε Σουλεημάν διαδέχεται Ούμαρ, και κρατεί της
: των Αράβων αρχής έτη δύο, τον δε Ούμαρ διαδέχεται
Αζήδ, και κρατεί της αρχής επί ενιαυτους τέσσαρας, τού
10 τον δε διαδέχεται Ισάμ, και κρατεί της αρχής έτη ιθ. τού
του τελευτήσαντος κρατεί της αρχής ΙΜαρούαμ έτη έξ. Μα
ρούαμ δε τελευτήσαντος Αβδελάς της των Αράβων αρχής
κύριος γίνεται, και κρατεί έτη κα. τούτου τελευτήσαντος
Μαδις αρχηγός Αράβων γίνεται, και κρατεί της αρχής έτη
15 εννέα τούτου παρελθόντος, Ααρών της των Αράβων αρχής
κύριος γίνεται, και κρατεί της αρχής έτη κγ', εν τούτω τώ
χρόνω, ήγουν της των Ρωμαίων αρχής * Ειρήνης και Κων-Ρ 76
σταντος, έτος από κτίσεως κόσμου ςσπη. τώ δ' αυτώ έτει
Ααρων ο των Αράβων αρχηγός τέθνηκεν εις την ενδοτέραν
20 Περσίδα την καλουμένην Χωρασάν, και διεδέξατο την αρχήν
Μοάμεθ ο υιός αυτού, αφυής κατά πάντα και ασυνάρτητος
υπάρχων προς όν Αβδελάς ο αδελφός αυτού στασιάσας εκ

12 Αβδελάς τις των vulgo 14 Μάδης Μ. 15 Ααρων τις

vulgo 17 ήγουν ςσπη τής Μ 20 Περσίδα διά την Μ
21 ασυνάρτιστος vulgo

vacnam invenientes, nemine obsistente illam dicionis suae fecerunt,

et ad hoc usque tempus occupant.
Valid autem excipit Suleeman, et triennio imperat, hoc principe
Μasalmas dux Suleemani terrestres copias, Umarus vero classem con
tra urbem duxeruht, deoque opitulante re infecta cum dedecore re
versi sunt. Suleemanum excipit Umar, qui Αrabum principatum an
nis duobus tenuit. Umaro succedit Αzed , et quadriennio regnat ,
huic Ιsam, φui annis novemdecim imperium tenet. hoc defuncto Μa
ruam annis sex principatum gessit. mortuo Μaruam imperium Αra
Βum excipit Αbdelas guidam, φui annis viginti uno regnavit. post
εuius obitum Αrabum principatum capessit Μadis, et regnat annos
novem. hunc excepit Aaron, qui Αrabicae dicionis imperium annos
vigiati tres occupavit. hoc tempore, videlicet imperantibus Irene et
Constantino, anho ab orbe condito 6288. eodem ipso anno Aaron
Αrabum princeps in interiore Ρersia, Chorasan nuncupata, mortuus
est, imperiumque suscepit Μahomet filius eius , iners et ineptus
ounnino, contra φuem Abdelas eius frater seditione mota, ex eadem
106 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΊΤΙ

της αυτής χώρας του Χωρασαν άμα ταις πατρικαίς δυνάμε

σιν εμφυλίου πολέμου γέγονεν αίτιος. καντεύθεν οι κατά την Συ
ρίαν και Αίγυπτον και Λιβύην εις διαφόρους κατατμηθέντες
αρχάς τά τε δημόσια πράγματα και αλλήλους κατέστρεψαν, σφα
γαίς και αρπαγαίς και παντοίαις ατοπίαις πρός τε εαυτούς 5
και τους υπ' αυτούς Χριστιανούς συγκεχυμένοι. ένθεν δή
και αι της αγίας Χριστού του θεού ημών πόλεως εκκλησίαι
ηρήμωνται, τά τε μοναστήρια των δύο μεγάλων λαυρών του
εν αγίοις Χαρίτωνος και Κυριακού και του αγίου Σάβα,
και τα λοιπά κοινόβια των αγίων Ευθυμίου και Θεοδοσίου. 10
επεκράτησε δε της τοιαύτης αναρχίας ή κατ' αλλήλων και
ημών μιαιφονία έτη πέντε.
Έως ώδε έκανόνισε τους χρόνους των Αράβων ο εν
αγίοις Θεοφάνης, ό την μονήν συστήσας του καλουμένουμε
γάλου Αγρού, μητρόθειος τυγχάνων του μεγάλου και ευσε- 15
βούς και χριστιανικωτάτου βασιλέως Κωνσταντίνου, υιού
Λέοντος του σοφωτάτου και αγαθού βασιλέως, εγγόνου δε
Βασιλείου του εκ Μακεδονίας, του εν μακαρία τη μνήμη τα
σκήπτρα της των Ρωμαίων βασιλείας κρατήσαντος.
Κ ε φ ά λ α ι ο ν κγ'. 20
περί Ιβηρίας και Ισπανίας,
'Ιβηρίαι δύο, η μεν προς ταίς Ηρακλείαις στήλαις, από
6 ένθα Β 7 αι] αι κατά Β 14 Επιφάνιος Μ

regione Chorasan cum paternis viribus erumpens civilis belli auctor

fuit. atque inde Syriae Αegypti et Libyae populi in varios principa
tus divisi, rem publicam et sese mutuo caedibus rapinis omnisque
generis flagitiis pessumdederunt, cum in se invicem tum in subditos
Christianos confuse desaevientes. hinc sane etiam templa circa urben,
sanctam Christi dei nostri vastata et desolata sunt, monasteria item
τιtriusque magnae Laurae SS. Charitonis et Cyriaciac S. Sabae, ce
teraque coenobia SS. Εuthymii et Τheodosii. huiusmodi porro tn
multus ac mutuae caedes inter se et nobis illatae annis quinque per
durarunt.
Ηucusque Αrabum tempora in ordinem digessit S. Τheophanes,
φui monasterium Μagni Agri dictum constituit, avunculus magni pii
et Christianissimi imperatoris Constantini, Leonis sapientissimi opti
mique imperatoris filii, Basilii autem Μacedonis nepotis, cuius me
moria ob praeclare administratum Romanorum imperium celebratur.
23. de Iberia et Ηispanία.
Ιberiae duae sunt. altera circa columnas Ηerculeas, ab Ibero
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 22. 23. 107
"Ίβηρος ποταμού, ου μέμνηται Απολλόδωρος εν τη περί γης
β' "εντός δε Πυρήνης Ίβηρ τ' έστι μέγας ποταμός φερό
μενος ενδοτέρω." ταύτης δε πολλά φασιν έθνη διαιρείσθαι,
καθάπερ Ηρόδωρος εν τη δεκάτη των καθ' Ηρακλέα γέγρα
5 φεν ιστορία, ούτως "το δε Ιβηρικόν γένος τούτο, όπερ φημι
οικείν τα παράλια του διάπλου, διώρισται ονόμασιν εν γένος
εον κατά φύλα, πρώτον μεν οι επί τοις εσχάτοις οικούντες
τα προς δυσμέων Κύνητες ονομάζονται, απ' εκείνων δε ήδη
προς βορέαν ιόντι Γλήτες, μετά δε Ταρτήσιοι, μετά δε Ελ
10 βυσίνιοι, μετά δε Μαστιηνοί, μετά δε Καλπιανοί, έπειτα δε
ήδη ο Ροδανός.'' Αρτεμίδωρος δε εν τη β' των γεωγραφου
μένων ούτω διαιρείσθαι φησίν "από δε των Πυρηναίων
ορών έως τών κατά Γάδειρα τόπων ενδοτέρω και συνωνύμως
Ιβηρία τε και Σπανία καλείται, διήρηται δε υπό Ρωμαίων
15 εις δύο επαρχίας . . . διατείνουσα από των Πυρηναίων ορών Ρ 77
άπασα μέχρι της καινής Καρχηδόνος και των τού Βαίτιος
πηγών της δε δευτέρας επαρχίας τα μέχρι Γαδείρων και
Λουσιτανίας.'' λέγεται δε και Ιβηρίτης, Παρθένιος εν Λευ
καδίαις "Ίβηρίτη πλεύσειεν αιγιαλό." η δε ετέρα Ιβηρία
3 ταύτην δε εις πολλά Βandurius post Βerkelium 4 Ηρόδω
ρος Βandurius pro, Ηρόδοτος 6 διαρού Μ an ωκεανού και
έerte τα παράλια της θαλάσσης p 113,2 8 προς add Β
9 ελευσίνιοι - μαστινοί - κελκιανοί, έπειτα δε η διορόδανος
libri: correxit Βerkelius φ. v. 15 post' επαρχίας Βerkelius
πρώτη μεν επαρχία 18 ante λέγεται Βerkelius: το εθνικόν
"Ιβηρ immo Λευκαδία, monet Μeinekius 19 πλεύση εν 2

flumine sic dicta, cuius Αpollodorus libro secundo descriptionis ter

rae meminit : "intra Pyrenaeos est Ιberus magnus fluvius, gui in in
teriores fertur regiones.'' hanc in multas gentes divisam perhibet
Ηerodoras libro suae historiae decimo, guam de Ηercule consignavit,
his verbis. "gens haec Iberica, φuam dico maritima traiecti habitare,
φuarnvis una gens sit, diversis tamen nominibus secundum tribus di
stincta est primum quidem , qui ultimi versus occasum habitant,
Cynetes appellantur, ab his versus aquilonem tendenti occurrunt
Gletes, tune Τartessii, deinde Εlbysinii, post hos Μastieni, tum Cal
piani, denique etiam Rhodanus." Αrtemidorus vero libro secundo
geographicorum ita divisam refert: "a Pyrenaeis montibus usque ad
mediterranea, quae sunt apud Gades, communi nomine Iberia et Spa
nia nuncupatur. a Romanis in duas provincias divisa est : prima se
extendit universa a Pyrenaeis montibus usque ad novam Carthaginem
et fontes fluminis Βaetis, secunda autem provincia occupat, φuod su
perest ad Gades et Lusitaniam usque." dicitur et Ιberites. Par
thenius in Leucadiis "navigabit in littore Iberita" id est Ιberico.
108 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ

προς Πέρσας έστί το έθνος Ίβηρες, ως Πίερες Βύζηρες.

Διονύσιος "αγχου στηλάων μεγαθύμων έθνος Ιβήρων," και
Αριστοφάνης Τριφάλητι "μανθάνοντες τους Ίβηρας τους Αρι
στάρχου πάλαι" και "τους Ίβηρας ούς χορηγείς μoι βοηθήσαι
δρόμω." και Αρτεμίδωρος εν δευτέρω των γεωγραφουμένων 5
"γραμματική δε χρώνται τή των Ιταλών οι παρά θάλατταν
οικούντες των Ιβήρων και από της Ιβηρος γενικής Ιβηρις
το θηλυκόν "Ελληνίς, ουκ Ιβηρις" Μένανδρος Ασπίδι, λέ
γεται και Ιβηρικός Διονύσιος "πόντος μεν πρώτιστος Ιβη
ρικός αρχομένοισι" διηρείτο δε Ιβηρία εις δύο, νύν δε εις 10
τρία, ώς Μαρκιανός εν περίπλω αυτής πρότερον μεν ουν
ή Ιβηρία εις δύο διηρείτο υπό Ρωμαίων, νυνι δε εις τρια,
Βαιτικήν Λουσιτανίαν και Ταρρακωνησίαν." από της γενι
κής Ίβηρος ευθείαν Απολλώνιος, ως του φύλακος ο φύλακος.
εν τοις παρωνύμοις, φησίν, από γενικών ευθείαι παράγονται. 15
το μεν ύδωρ δύο συλλαβάς, ομοίως τη ευθεία, κατά τον τό
νον παροξυνόμενον, και ή εν απλώ σχήματι ή εν συνθέτω.
απλόν μένουν μάρτυρ μάρτυρος - ο μάρτυρος, χάροψ χά
ροπος - ο Χάροπος "Χαρόποιό τ' άνακτος," Τροιζην Τροιζη
7 του νulgo 8 Μένανδρος] Μeinek. p 31 et 563 9. Διο
νύσιος add Βerkelius πρώτος μεν πρός τινος libri: corr
Βerkelius 13 Βαιτικήν Σπανίαν και Ταρρακωνησίαν ed,
Βαιτικήν Σπανίαν και Σπανίαν και Ταρρακωνησίαν Β: correxit
Salmasius 14 post ευθείαν Βerkelius παράγει 16 ύδωρ]
Ίβηρ Βerkelius

altera vero Iberia apud Ρersas sita est, gens ipsa Iberes vocatur,
ιuti Pieres, Byzeres. Dionysius "prope columnas magnanimorum gens
Iberorum," et Αristophanes in Τriphalete "ut cognoverunt Ιberas il
los , qui Αristarchi antiquitus.'' et rursum "Iberas quos publico
Πudo exhibes, curriculo mihi auxilio fuisse.'' et Αrtemidorus libro
secundo operis geographici grammatica Ιtalorum utuntur, qui ad
mare habitant Ιberi.'' a genitivo Ίβηρος deducitur femininum Ιβηρίς.
Μenander in Αspide ait "Ελληνίς, ουκ Ιβηρίς": Graeca est, non Ibe
rica. dicitur φuoque Ibericus. Dionysius "pontus quidem primus
Ιbericus incipientibus." divisa autem fuit Ιberia in duas provincias,
nunc autem in tres, ut Μarcianus in eius Periplo perhibet : "primum
φuidem Iberia in duas provincias divisa erat, at nunc in tres, in
Ηispaniam Βaeticam, Hispaniam Lusitaniam , et Τarrhaconesian.'' a
genitivo Ίβηρος casum rectum deducit Αpollonius Iberus, uti a phy
lacis phylacus. in denominativis, inquit, casus recti a genitivis for
mantur. Ιber quidem duas syllabas similes nominativo, quod ad ac
centum in penultima, et in simplici forma et in composito habet.
simplex quidem est martyr martyris, hic martyrus , Charops Charopis,
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 23. 24. 109
νος - ο Τροιζηνος "υιός Τροιζήνοιο," Ίβηρ Ίβηρος - ο Ίβη
ρος, αφ' ου παρά Κουαδράτω εν Ρωμαϊκής χιλιάδος ε' έστιν
"Ιβήροισιν , ούτως "καίτοι Λίγυσί θ' άμα και Ιβήροισι πολε
μέoντες." το αυτό και Αβρων εν παρωνύμοις φησί, και αυ
5τός Ιβηρος τραγοπώγων εν Μαλθακούς είρηται Κρατίνου.
λέγονται οι Ίβηρες ύδροποτείν, ως Αθήναιος εν Δειπνοσοφι
στών β' ούτω. "Φίλαρχος μεν έν τη ζ' και τους Ίβηράς φη
σιν υδροποτείν πάντας, καίτοι πλουσιωτάτους πάντων ανθρώ
πων τυγχάνοντας κέκτηνται γάρ άργυρον και χρυσον πλεί
10 στον μονοσιτείν τε αυτούς αεί λέγει διά μικρολογίαν, έσθή
τάς τε φορείν πολυτελεστάτας"
Κ ε φ α λ α ι ο ν κδ'. Ρ 78
περί Ισπανίας.
Πόθεν είρηται Ισπανία, από Ισπάνου γίγαντος ούτω
15 καλουμένου, Ισπανίαι δύο της Ιταλίας επαρχίαι, ή μεν με
γάλη ή δε μικρά, ταύτης εμνήσθη Χάραξ εν ι χρονικών,
CC. » C Αν - - - Υ - ν y ν

Υ
εν Ισπανία τή μικρά τή έξω Λουσιτανών πάλιν αποστάντων
C ν C " \ Υ , y η -- 2» Φ.

επέμφθη υπό Ρωμαίων στρατηγός επ' αυτούς Κύϊντος." ο

αυτός όμου περί των δύο "Κύϊντος ο των Ρωμαίων πολέμαρ
20χος εν αμφοτέραις ταϊς Ισπανίαις ήσσωμενος δε υπό Ουριά
θου σπονδας προς αυτόν εποιήσατο." ταύτην κεκλησθαι φη
Α. τη c - " C W. C α 4

σιν Ιβηρίαν εν Ελληνικών γ. "την δε Ισπανίαν Έλληνες τα

22 εν) εν δ' Μ
laic Charopus, veluti "Charopique regis :" Τroezen Τroezenis, hic
Τroezenus, ut "Τroezeni filius," similiter quoque Iber Iberis, hic
Iberus : unde apud Quadratum libro quinto Romanae Chiliadis dati
ντιs Iberis hisce verbis : "cum Liguribus simul et Ιberis belligeran
tes." idem Αbro in denominativis tradit et apud Cratinum in Μal
thacis Iberus hircina barba appellatur, dicuntur lberes aquam po
tare apud Αthenaeum libro secundo Deipnosophistarum hisce verbis:
"Ρhilarchus libro septimo ait Iberos omnes aquam potare, etiamsi
ditissimi hominum sint : argenti quippe et auri plurimum possident ;
semel vero in die tantum cibum eos sumere parsimoniae causa ait,
ac vestitu uti splendidissimo."
24. de Ηispanία.
Unde dicitur Ηispania? ab Hispano huius nominis gigante.
Ηispaniae duae Ιtaliae provinciae, una quidem magna , alia vero
parva. huius meminit Charax lib. x Chronicorum: "in Hispaniam
minorem exteriorem, Lusitanis rursum deficientibus, a Romanis exer
citus dux missus est Quintus, φui simul in duabus Ηispaniis belli
praefecturam gereret. is autem a Viriatho superatus foedus cum illo
iniit." hanc vocari ait Ιberiam [idem Charax] libro tertio rerum
110 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ
- "Ι Α χ ίλ Σν ζ, Αν εθ 4

πρώτα Ίβηρίαν εκάλουν, ούπω ξύμπαντος του ε

ρ 1 -
νους την
-

προσηγορίαν μεμαθηκότες, αλλ' από μέρους της γης ό έστι

προς ποταμόν Ιβηρίαν και απ' εκείνου ονομάζονται, την
πάσαν ούτω καλούντες, ύστερον δέ φασιν αυτήν μετακενλή
Α' Ω2)
σθαι Πανίαν. 5

Κ ε φ α λ α ι ο ν κε'.
εκ της ιστορίας του οσίου Θεοφάνους της Σιγγριανής.
Τούτω τώ έτει Ουαλεντινιανός ου μόνον Βρετανίαν και
Γαλλίαν και Ισπανίαν ανασώσασθαι ουκ ίσχυεν, αλλά και
την εσπέριον Λιβύην την τών Αφρων καλουμένην χώραν προσ-1Ο
απώλεσε τρόπω τοιώδε, δύο στρατηγοί ήσαν, Αέτιος και
Βονιφάτιος, ους Θεοδόσιος κατά αίτησιν Ουαλεντινιανού εις
Ηώμην απέστειλεν, Βονιφατίου δε την αρχήν της εσπερίου
Λιβύης λαβόντος, φθονήσας ο Αέτιος διαβολήν ποιείται κατ'
αυτού ως ανταρσίαν μελετώντος και της Λιβύης κρατήσαι 15
σπεύδοντος, και ταύτα μεν προς Πλακιδίαν έλεγε την τού
Ουαλεντινιανού μητέρα, γράφει δε και Βονιφατίω ότι εάν
μεταπεμφθής παραγενέσθαι μή θελήσης διεβλήθης γάρ, και
δόλω σε οι βασιλείς βούλονται χειρώσασθαι. ταύτα δεξάμενος
Βονιφάτιος, και ως γνησίω φίλω Αετίωπιστεύσας, μεταπεμ-20
φθείς ου παρεγένετο, τότε οι βασιλείς ώς ευνούστατον τον
2 μεμαθηκότος Μ 4 ούτω add Β 5 Πανίαν Βandu
rius pro Πανωνίαν 8 και Γαλλίαν) αλλά και Γαλλίαν Μ
9 και post αλλά om Μ 10 την τών - χώραν οm Μ. 12 Βο
νιφάτιος - λαβών ed: correxit Βandurius ex Theophane 18
μεταπεμφθής Τheophanes: libri παραπεμφθής

Graecarum : "Ηispaniam vero Graeci primum Iberiam nuncupabant,

oum nondum totius gentis nomen edidicissent , sed a tructu regionis
Ιbero flumini adiacente totam terram Iberiam nuncuparunt. postremo
autem aiunt illam Paniam appellatan esse.''
25. eα historia S. Τheophanis Sigrianae monachί.
Ηoc anno Valentinianus non modo Βritanniam Galliam et Ηispa
niam servare non valuit, quinetiam Libyam occidentalem, guae Αfro
rum dicitur regio, amisit hoc pacto. duces erant duo Αέtius et Βo
nifacius, φuos petente Valentiniano Romam miserat Τheodosius. Βο
nifacio autem, qui occidentalis Libyae praefecturam acceperat, invi
dens Αétius calumniatur eum , guod rebellare et Libyam occupare
meditaretur, et haec quidem Placidiae dixit matri Valentiniani. Βο
nifacio autem literis significavit ne evocatus veniret : "criminis enim
oalumniam passus es, et te imperatores dolis comprehendere molium
tur." his acceptis Βonifacius Αέtio tanquam sincero amico fidem ha
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 24, 25, 111

Αέτιον απεδέξαντο ήσαν δε τό τότε Γότθοι και έθνη πολλά

τε και μέγιστα μέχρι του Δανουβίου εν τοις υπερβορείοις τό
ποις κατωκισμένα, τούτων δε αξιολογώτερά εισι Γότθοι Γή
πεδες και Ουανδήλοι, εν ονόμασι μόνον και ουδενί ετέρω
5 διαλλάττοντες, μιά διαλέκτω κεχρημένοι πάντες δε της
Αρείου υπάρχουσι κακοπιστίας, ούτοι επ' Αρκαδίου και
Ονωρίου τον Δανούβιον διαβάντες εν τή των Ρωμαίων γή
κατωκίσθησαν και οι μεν Γήπεδες, εξ ών ύστερον διηρέθη
σαν Λογγίβαρδοι και Αβάρεις, τα περί Σιγγιδώνα και Σερ
10 μείον χωρία ώκησαν, οι δε Ισίγοτθοι μετά Αλαρίχου την Ρ 79
ΕΡώμην πορθήσαντες εις Γαλλίας έχωρησαν και των εκεί
εκράτησαν. Γότθοι δε Πανωνίαν έχοντες πρώτον, έπειτα ιθ'
έτει της βασιλείας Θεοδοσίου του νέου επιτρέψαντος τα της
Θράκης χωρία ώκησαν και επί νη χρόνους εν τη Θράκη
15 διατρίψαντες, Θευδερίχου ηγεμονεύοντος αυτών πατρικίου και
υπάτου, Ζήνωνος αυτούς επιτρέψαντος, της εσπερίoυ Λιβύης
βασιλείας έκράτησαν, οι δε Ουανδήλοι Αλανούς εταιρισά
μενοι και Γερμανούς τους νυν καλουμένους Φράγγους , δια
βάντες τον Ρήνον ποταμόν ηγούμενον έχοντες Γογίδισκλον,
20 κατώκησαν εν Ισπανία πρώτη ούση χώρα της Ευρώπης απο
2 μέχρι] πέραν Τheophanes 3 εισι τέσσαρα, Γότθοι, Υπό
οτθοι (ve! Ισίγοτθοι), Γήπεδες Τheophanes 10 Αλάριχον
1 cum Τheophane : corr Μeursius. frustra, si conferas c. 29
μετά τάς φαμιλίας 19 Ρήνον Τheophanes: libri νίνον έχον
τες add Τheophanes, qui Μοδίγισκλον

bens, accitus non venit. tum vero ceu fidum et benevolum impera
tores habuerunt Αétium, eodem autem tempore Gotthi et aliae mul
tae ac copiosae gentes in Hyperboreis locis usque ad Danubium ha
Litabant : quarun praecipuae erant Gotthi Gepedes et Vandali, nullo
alio quam nominum appellatione a se invicem discretae, et ubique
τιna communi lingua utentes : omnes alioqui pravas Αrii sectantur
opiniones. hi sub Αrcadio et Ηonorio transmisso Danubio in Roma
norum terra sedes posuerunt, et Gepedes φuidem, ex quibus postea
Longobardi et Αvares segregati sunt, regionem Singidoni et Sirmio
proximam coluerunt. Wisigotthi autem cum Αlaricho postquam Ro
mam devastarunt, in Gallias profecti eas sibi subegerunt. Gotthi
τero, qui primo in Pannonia consederant, deiude anno Τheodosii iu
nioris decimo nono Τhraciae agros incoluere, eodem Αugusto ita per
mittente, inque Τhracia quinquaginta et octo annis commorati, Τheu
dericho duce, patricio et consule, Ζenone ipsis permittente occiden
1alis Libyae regnum occuparunt. Vandali autem adiunctis sibi Αla
πis et Germanis, φui nunc Franci appellantur, traiecto Rheno flumine,
duce Gogidisclo in Hispania, φuae ab Οceauo occidentali prima Εu
112 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΡΟCΕΝΙΤΙ

του εσπερίου Ωκεανού. Βονιφάτιος δε φοβηθείς τους των

"Βωμαίων βασιλείς περάσας από Λιβύης εις Ισπανίαν προς
τους Ουανδήλους ήλθεν και εύρων τον μεν Γογίδισκλoν τε
λευτήσαντα, τους δε εκείνου παίδας Γότθαρόν τε και Γηζέ
ριχον την αρχήν διέποντας, τούτους προτρεψάμενος την εσπέ-5
ριον Λιβύην εις τρία μέρη διελείν υπέσχετο, εφ' ώ έκαστον
του τρίτου μέρους άρχειν συν αυτώ, κοινή δε αμύνεσθαι τον
οίον δήποτε πολέμιον, επί ταύταις ταις ομολογίαις Ουανδήλοι
τον πορθμόν διαβάντες την Λιβύην κατώκησαν από του Ωκεα
νού μέχρι Τριπόλεως της κατά Κυρήνην, οι δε Ισίγοτθοι ανα-10
στάντες από Γαλλίας εκράτησαν και την Ισπανίαν, τινες δε
της συγκλήτου Ρωμαίων φίλοι Βονιφατίου την του Αετίου
ψευδοκατηγορίαν ανήγγειλαν τη Πλακιδία, εμφανή ποιήσαντες
και την προς Βονιφάτιον Αετίου επιστολήν, του Βονιφατίου
ταύτην αυτοίς αποστείλαντος, η δε Πλακιδία εκπλαγείσα τον 15
μεν Αέτιον ουδέν ήδίκησεν, Βονιφατίω δε λόγον προτρεπτι
κόν μεθ' όρκων απέστειλεν του δε Γοτθαρίου τελευτήσαν
τoς Γηζέριχος των Ουανδήλων γέγονεν αυτοκράτωρ. Βονι
φάτιος δε τον λόγον δεξάμενος των Ουανδήλων κατεστράτευ
σεν, στρατού μεγάλου ελθόντος αυτό από τε Ρώμης και του 20
Βυζαντίου, στρατηγούντος "Ασπαρος, πολέμου δε κροτηθέντος
προς Γηζέριχον ηττήθη ο των Ρωμαίων στρατός, και ούτω

4 Γόνθαρίν τε και Γιζέριχον Τheophanes 10 Κυρίνης libri:

correctum ex Theophane

ropae regio est, sedem posuerunt. Bonifacius autem Romanorum im

peratorum metu e Libya in Hispaniam traiiciens ad Vandalos se re
oepit. cumque iam obiisset Gogidisclus, ipsius filios Gottharum et
Gezerichum principatum tenentes offendit, hos pluribus hortatus Li
Βyam occidentalem in tres partes se divisurum promisit, ut unusquis
que secum tertiam partem obtineret, cunctique simul adversarium
omnem, quisquis ille foret , ulciscerentur. hoc pacto foedere, Nan
«lali freto transmisso Libyam occuparunt ab Οceano Τripolim us
φue, quae est iuxta Cyrenem. Wisigotthi autem e Gallia moven
tes Ηispaniam occuparunt. senatores porro quidam Romani, amici
Βonifacii, falsam Αétii criminationem Placidiae patefecerunt producta
Αétii ad Βonifacium epistola , φuam ipsis Βonifacius miserat. hac
re perculsa Ρlacidia Αύtium quidem nullatenus laesit : ad Βonifacium
vero literas cum iureiurando misit, guae officium suaderent. defuncto
autem Gotthario, Gezerichus factus est Vandalorum imperator. Βο
nifacius accepta fide contra Vandalos exercitum movit, numerosissi
mis copiis Roma et Byzantio duce Αspare missis, inita cum Gezeri
 ΙΟΕ ΛΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΛΡ. 25. 113
Βονιφάτιος μετά Ασπαρος εις Ρώμην έλθών την υποψίαν
διέλυσεν, αποδείξας την αλήθειαν, η δε Αφρική υπ' Ουαν
δήλοις γέγονε, τότε και Μαρκιανός στρατιώτης ών και δου
λεύων τώ Ασπαρι ζών συνελήφθη υπό Γηζερίχου, ο μετά
5 ταύτα βασιλεύσας.
Ιστέον ότι τρεις αμερουμνείς εισιν εν όλη τη Συρία ήγουν
εν τή των Αράβων αρχή, ών ο μεν πρώτος καθέζεται εν τω
Βαγδάδ, έστι δε εκ της του Μουάμεθ γενεάς ήτοι του Μου
χούμετ, ο δε β' καθέζεται εν Αφρική και έστιν εκ της
10 του Αλήμ γενεάς και Φατιμέ της θυγατρός Μουάμεθ ήτοι
του Μουχούμετ, εξ ου και Φατιμίται ονομάζονται, ο δε
τρίτος καθέζεται εν Ισπανία, έστι δε από της γενεάς του
Π1αβίου.
Ιστέον ότι εν τώ κατ' αρχάς, εν τώ κυριεύσαι τους Σα
15 ρακηνούς πάσης της Συρίας, εκαθέσθη αμερoυμνής εν τω
Βαγδάδ, έδέσποζε δε πάσης της Περσίας και της Αφρικής
και της Αιγύπτου και της ευδαίμονος Αραβίας, και είχεν
άμηραδίας μεγάλας ήτοι στρατηγίδας ταύτας, πρώτην αμη
ραδίαν την Περσίαν ήγουν το Χωροσάν, δευτέραν αμηραδίαν
20 την Αφρικήν, τρίτην αμηραδίαν την Αίγυπτον, τετάρτην
αμηραδίαν την Φιλιστιήμ ήτοι το Ράμβλε, πέμπτην αμηρα
δίαν την Δάμασκoν, έκτην άμηραδίαν το Χέμψ ήτοι το Έμεσσα,
εβδόμην άμηραδίαν το Χάλεπ, ογδόην άμηραδίαν την Αν
4 τώ Ασπαρι Τheophanes: libri Ασπαρον 7 τώ - εν οm Μ
19 δευτέραν την Αίγυπτον, τρίτην αμήραδίαν την αφρικήν Μ

εho pugna Romanorum exercitus superatus est. atque ita cum Αspare
Romam veniens Βonifacius, rei veritate probata, conceptam de se
suspicionem dilnit. Αfrica vero Vandalis subdita mansit. tunc etiam
Μarcianus, φui sub Αspare militem agebat domesticum, et postea im
perium mactus, vivus a Gezericho captus est.
Sciendum est tres amermumnes in universa Syria esse, id est
in Αrabum principatu : quorum φuidem primus residet in Bagdad
εstque ex Μuamethi sive Μuchumeti progenie, secundus sedet in
Αfrica et est ex prosapia Αlim et Phatemae filiae Μuameth sive Μιι
chumet, unde etiam Phatemitae vocantur; tertius vero in Hispania
sedes habet et a Μavia originem ducit.
Νec ignorandum est a principio, cum Saraceni totum Syriae im
perium obtinerent, amermnmnem in Bagdad resedisse. imperabat
vero Persiae universae, Αfricae, Αegypto et Αrabiae felici, et Αme
radias magnas sive praeturas habuit hasce: prima Αmeradia erat Per
sia sive Chorossan; secunda erat Αfrica, tertia Αegyptus, quarta Phi
listiim sive Rhamble, quinta Damascus, sexta Chemps sive Fmessa,
Const. Ρονph. 8
114 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

τιόχειαν, ενάτην άμηραδίαν το Χαράν, δεκάτην άμηραδίαν το

Έμετ, ενδεκάτην άμηραδίαν την Εσιβή, δωδεκάτην αμηραδίαν
το Μουσελ, τρισδεκάτην αμημαδίαν το Τικρίτ, της δε Αφρι
κής αποσπασθείσης από της του αμερμουμνή εν τώ Βαγδάδ
εξουσίας και ιδιοκρατησάσης και άμηράν ίδιον αναγορευσάσης 5
γέγονε, καθώς και προυπήρχεν, πρώτη αμηραδία ή Περσία, δευ
τέρα ή Αίγυπτος, και καθεξής αι λοιπαι καθώς προείρηται.
αρτίως δε πάλιν του αμερμουμνή του εν τώ Βαγδάδ αδυνατή
σαντος γέγονεν ιδιόρυθμος ο της Περσίας άμηράς ήγουν του
Χορασάν, και απεκάλεσεν εαυτόν αμερμουμνήν, φορών και 10
το κουράν διά πινακιδίων εις τον τράχηλον αυτού δίκην μα
νιακίου, λέγει δε αυτόν είναι από της γενεάς του Αλήμ. ο
δε αμηράς της ευδαίμονος Αραβίας υπήρχεν αει και πάντοτε
υπό την εξουσίαν του αμηρά Αιγύπτου, γέγονε δε και αυτός
ιδιόρυθμος, και απεκάλεσεν και αυτός εαυτον αμερμουμνήν, 15
λέγει δε και αυτός εαυτόν είναι εκ της του Αλήμ γενεάς.
Κ ε φ ά λ α ι ο ν κς.
ή γενεαλογία του περιβλέπτου βηγός Ούγωνος.
Ιστέον ότι ο ρήξ Ιταλίας ο μέγας Λωθάριος, ο πάππος του
περιβλέπτου ρηγός Ούγωνος, από της γενεάς του μεγάλου Καρού- 20
λου κατήγετο, περί ου πολύς έπαινος εγκώμιά τε και διηγήματα
και περί πολέμους ανδραγαθήματα, ούτος ουν Κάρουλος
4 εν] του εν 2 5 αναγορεύσασα libri: corr Μeursius 9
τού] το νιulgo 15 και αυτός add Β 18 ρηγός add Β
19 του vulgo om

septima Chalep, octava Αntiochia, nona Charan, decima Εmet, unde

cima Εsibe , duodecima Μusel, decimatertia Αmeradia Τicrit. Αfrica
vero ab amermumnis Βagdadensis potestate avulsa, sui iuris facta et
proprium sibi ameram constituente, prima Αmeradia, quemadmodum
solebat, fuiι Ρersia, secunda Αegyptus, et reliquae deinceps, ut supra
dictum est. nuper vero cum amermumnes Βagdadensis viribus impar
esset, ameras Ρersiae sive Chorasan sui iuris et potestatis factus est,
seseque amermumnem appellavit, gestans Αlcoranum e collo per ta
hellas instar torquis pendentem ; deque genere Αlim oriundum se di
cit. ameras autem Αrabiae felicis sub potestate amerae Αegypti sem
per fuit. verum hic quoφue suae dicionis effectus amermumnem sese
nuncupat, atque ad Αlim originem refert.
26. Genealogία conspίcuί Regis Hugonis.
Sciendum est Ιtaliae regem, magnum Lotharium , conspicui regis
Ηugonis avum, a Carolo magno originem ducere, qui a bellica forti
tudine atque gestis admodum celebratur, hic itaque Carolus unus
 pΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDo IMPERιο οΑΡ. 25. 26. 115
ήν μονοκράτωρ πάντων των ρηγάτων, έβασίλευσε δε εις την
μεγάλην Φραγγίαν, εν δε ταίς ημέραις αυτού ουδείς των υπο
λοίπων ρηγών ετόλμησε ρήγα εαυτόν καλέσαι, αλλά πάντες
υπήρχον υπόσπονδοι αυτού , όστις χρήματα ικανά και πλού
5 τον άφθονον εν Παλαιστίνη αποστείλας έδειματο μοναστήρια
πάμπολλα, ο τοίνυν Λωθάριος ούτος αναλαβόμενος τα εαυ
του στρατεύματα, κατά Ρώμης εκστρατεύσας από πολέμου
ταύτην εκράτησε, και εστέφθη παρά του τότε πάπα και ηνίκα
υπέστρεφεν εις την έαυτού εξουσίαν ήγουν εις Παπίαν, κα
10 τήντησεν εις το κάστρον Πλαζέντα το όν από τριάκοντα μι
λίων της Παπίας, κακείσε μεν ουτος τελευτά, έτεκεν δε υιόν Ρ 81
ονόματι Αδέλβερτον, ός έγημε γυναίκα την μεγάλην Βέρταν,
και εξ αυτής την προρρηθέντα ρήγα τον Ούγωνα έτεκεν, μετά
δε το τελευτήσαι τον μέγαν Λωθάριον, Λοδόϊκος ο ίδιος τού
15 Λοδοϊκου από του μεγάλης Φραγγίας ελθών εκράτησε την
Παπίαν, και ήν μεν άστεπτος, ύστερον δε ήλθεν εις Βερώ
ναν, εις το κάστρον το ον από ρκ μιλίων της Παπίας, και
ελθόντος αυτού εκείσε επανέστησαν αυτώ οι τού αυτού κά
στρου, και κρατήσαντες ετύφλωσαν, και τότε εκράτησε Βε
20 ριγγέριος ο πάππος του νυνι Βεριγγέρι, και εισελθών εν Ρώμη
εστέφθη και μετά τούτο εδηλοποίησε λαός πολύς τό Ρο
δούλφω εις Βεργωνιαν όντι, λέγοντες ότι ελθε ενταύθα, και
παραδίδομέν σοι το ρηγάτον, και αποκτενούμεν τον Βεριγγέ
8 και εστέφθη παρά του τότε πάπα add Β
omnibus regnis imperabat, regnavit autem in magna Francla, ipsoque
regnante nemo alius sese regem appellare ausus est, sed foedus cunt
eo omnes pepigerant, ille autem multis opibus ingentique pecuήia
rum vi in Palaestinam transmissis, monasteria quamplurima excitavit.
Lotharius igitur iste, admotis exercitibus , adversus Romam expedi
tionem suseepit, φuam bello suhiecit; atgue ab eo qui tum sedebat
pontifice coronatus est cum autem in dicionem suam, Papiam sci
licet, reverteretur, in urbem Placentiam triginta a Ρapia miliaribus
dissitam pervenit, ibique diem obiit. filium vero habuit Αdelbertum
nomine, qui uxorem duxit magnam Βertam et ex ea Ηugonem regem,
cuius supra mentionem fecimus, suscepit. Lothario autem magno fa
tis functo, Ludovicus consanguineus Ludovici e magna Francia pro
fectus Papiam occupavit non coronatus. postea Veronam se conttilit;
quae urbs centum viginti miliaribus Papia distat, guo cum venisset,
insurgentes contra illum cives captum oculis orbarunt. tunc regnum
adiit Βerengarius, Berengarii qui nunc in vivis est avus, Romanque
ingressus coronatus est hinc popali multi Rodulphum in Βurgundia
τersantem hisce verbis evocant "huc accede, et occiso Βereugario
116 ΟΟΝSΤΛΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΊΤΙ

ριον, ο δε ήλθε από Βεργωνιαν προς τα μέρη της Παπίας,

και ο μεν ήμισυς λαός ήν μετά του Βεριγγέρι, ο δε λοιπος
μετά του Ροδούλφου και πολεμήσαντες, ενίκησεν ο Βεριγ
γέρις τον πρώτον πόλεμον, και πάλιν πολεμήσαντες, ενίκησεν
ο Ροδούλφος, και έφυγεν ο λαός του Βεριγγέρι, και μόνος 5
καταλειφθείς ο Βεριγγέρις εποίησεν εαυτόν ως τεθνεώτα, και
έπεσεν μέσον των τεθνεώτων, σκεπάσας αυτόν μετά της δορ
κάς αυτού, τον δε πόδα αυτού είχεν έξω, ελθών δε εις εκ
των στρατιωτών του Ροδούλφου δέδωκεν αυτώ μετά μεναύ
λου εις τον πόδα, αυτός δε το σύνολον ουκ εσαλεύθη του 10
δε μη σαλευθέντος, αφίησιν αυτόν ως δήθεν νεκρόν όντα.
ήγνόει δε ο τού Ροδούλφουλαός ότι ο Βεριγγέρις εστί, και
παύσαντος του πολέμου ηγέρθη ο Βεριγγέρις, και ήλθεν εις
το παλάτιον αυτού μόνος, και πάλιν εκράτησε της βασιλείας,
και επολέμησε τον Ροδούλφον, και ενίκησεν αυτόν, μετά δε 15
τούτο συνεβιβάσθησαν εις αλλήλους και έμερίσθησαν την χώ
ραν εις δύο, και ο μεν εις ανελάβετο το εν μέρος της χώρας,
ο δε έτερος το έτερον ήν δε ο Ροδούλφος υπό την βουλήν
και εξουσίαν τσυ Βεριγγέρι και μετά τούτο ήλθον από Βερ
γωνια τρείς μαρκήσιοι προς Παπίαν τού εκδιώξαι τους κρα-20
τούντας και κρατήσαι αυτοί ήσαν δε ούτοι Ούγων ο Ταλια
φέρνου και Βόζων και Ούγων ο αδελφός του Βόζου, ο προρ
ρηθεις ευγενέστατος ρήξ, ήλθε δε μετά λαού ικανού και
20 κρατούντας και add Β 22 Βούζου Μ

regnum tibi trademus.'' hic ex Burgundia movit, versusque Papiam

concessit, divisoque populo, pars Βerengarium sequebatur, residua
vero pars Rodulpho haerebat. collatisque signis primo Berengarius
vicit, praelioque rursus inito victor fuit Rodulphus, Βerengariique
exercitus in fugam actus est ipse autein Βerengarius, a suis deser
tus, se mortuum simulavit, mediusque inter cadavera collapsus, pelle
cervina, φuam ferebat, se contegens et operiens, pedem extra proten
sum habuit. accedens autem quidam ex Rodulphi militibus peden
eius venabulo feriit : at immotus ille mansit , cumque ipsum absque
ullo motu miles cerneret, pro mortuo habuit ac reliquit. Rodulphi
vero exercitus hunc Berengarium esse ignorabat, praelium autem cum
oessasset, surrexit Βerengarius solusque palatium suum adiit : iterum
que regno potitus, armis contra Rodulphurn sumptis, eum superavit.
posthaec autem pacto foedere regnum inter se diviserunt, ita ut pars
una uni, altera alteri cederet. Rodulphus tamen sub consilio et po
testate Βerengarii manebat. veuere postea ex Burgundia Ρapiam tres
marchiones, ut principes exturbarent, Ηugo Τaliapherni, Βoso et
Ηugo Βosonis frater, rex ille nobilissimus, cuίus antea mentionem fe
 Ι)Ε ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 26. 117

μαθών ο Βεριγγέρις ήτοιμάσθη, και απήλθεν εις συνάντησιν

αυτού προς πόλεμον, και παρακαθίσας έστενοχώρησεν αυτούς
από λιμού, και ώρισε τον λαόν αυτού μή φονεύειν τινά, αλλ'
γΥ η Χ«...» 2 -ν " η. " - "ν

όπου αν κρατήσωσι τινα εξ αυτών κόπτωσι την ρίνα αυτού

5 και τα δύο ωτία και απολύωσιν ο δή και εποίουν θεασά
3. "ν -' - Ρ

μενοι ουν τούτο αι προρρηθείσαι τρείς κεφαλαί, άραντες ανυ

πόδετοι τα θεία ευαγγέλια εις τας χείρας αυτών ήλθον προς
τον Βεριγγέριν, αιτούμενοι συγχωρησιν και ομνύοντες του
" κ. - χ, " "ν > "ν η "

μηκέτι ελθείν ενθάδε μέχρι τέλους ζωής αυτού και τότε Ρ82
10ειασεν αυτούς απελθείν εις την ιδίαν χώραν, ύστερον δε
του Βεριγγέρι απελθόντος εις Βερώναν, απέκτεινεν αυτόν Φα
λάμβερτος ο σύντεκνος αυτού, και τότε εκράτησεν όλον το
ρηγάτον Ροδούλφος, και μετά τούτο εμήνυσεν ο λαός της
Α Η Υ ν - Α/ - " ν

χώρας όλης εις Βεργωνίαν τώ Ούγωνι τώ προρρηθέντι ρηγί,

15 λέγοντες ότι έλθε και παραδίδομέν σοι την χώραν, και ελ
" - x - Σ) , η. « " Υ

θόντος αυτού, επήρον αυτόν ο λαός και απήγαγον εις το παλά

α
τιον και απεκατέστησαν αυτόν ρήγα, τον δε Ροδούλφον ειπον
Σν Α - ν Υ η. η

ότι άπελθε μετά του πλούτου σου, θέλης εις την χώραν σου, θέ
λης αλλαχού, ο δε απήλθεν εις Βεργωνίαν εις την χώραν αυτού,
- - ? - Αν ν α - -

20 και κατείχεν εκείσε λαόν ικανόν, και τελευτήσαντος αυτού

- 2/ 1 Α ν η.

απήλθεν Ούγων ο προρρηθείς ρήξεις Βεργωνίαν, και την

- « C Cr γ " " ν 2)

γυναίκα του Ροδούλφου, ήτις και Βέρτα ωνομάζετο, έλαβεν

εις γυναίκα, την δε θυγατέρα αυτής ονόματι Αδέλεσαν δέ
5 δύο add Β

cimus, is pοrro magna stipatus multitudine accessit, φuo comperto

Βerengarius bellum instruxit atque in occursum eius venit, intercepto
φue commeatu famem exercitui eius intulit, interdixitque suis ne
quempiam occiderent, sed quemcunque caperent, naso et duabus
auriculis mutilarent, sicque dimitterent, id vero factum est qua re
conspecta tres memorati duces, nudis pedibus, divina evangelia prae
manibus tenentes Βerengarium adierunt, veniam petentes, iurantesque
se nunquan illo superstite isthuc venturos esse. tunc sivit eos libe
ros in regionem redire. deinde vero cum Veronam abiisset Βerenga
rius, a Phalamberto compatre suo occisus est : et tune toto regno po
titus est Rodulphus. sub haec universae regionis populus praefatum
regem Ηugonem ex Βurgundia accersivit, oblato regionis suae princi
patu, si accederet, cumque venisset, sustulit eum populus et in pala
tium adduxit regemque constituit. Rodulpho vero edixerunt ut in
regionem snam, sive quocunque vellet, sublatis opibus suis abiret.
is in Βurgundiam regionem suam se contulit, ibique satis anplae
multitudini imperavit. mortuo Rodulpho, memoratus rex Ηugo Βur
gundiam adiit ac Rodulphi uxoren Βertam nomine matrimonio sibi
118 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ

δωκεν Λωθαρίω τω υιό αυτού, τώ νυνι όντι Ιταλίας όηγε.

ή δε ανελθούσα εν Κωνσταντινουπόλει και συναφθείσα Ρω
μανώ τό πορφυρογεννήτω υιό Κωνσταντίνου του φιλοχρίστου
δεσπότου, ήτοι η θυγάτηρ του αυτού περιβλέπτου ρηγός Ού
γωνος, ή ωνομάζετo Βέρτα κατά το όνομα της μάμμης αυτής 5
της μεγάλης Βέρτας, ήτις μετά θάνατον του Αδελβέρτου
ανδρός αυτής εβασίλευσεν έτη *. μετωνομάσθη δε Ευδοκία
κατά το όνομα της τε μάμμης και αδελφής Κωνσταντίνου
του φιλοχρίστου δεσπότου,
Κ ε φ ά λ α ι ο ν κζ. 1Ο

περί του θέματος Λογουβαρδίας, και των εν αυτή πριγκιπάτων και

αρχοντιών.
Ιστέον ότι εν τοις παλαιούς χρόνοις κατεκρατείτο ή πάσα
εξουσία της Ιταλίας, ή τε Νεάπολις και Καπύη και η Βενε
βενδός τότε Σαλερινόν και η Αμάλφη και Γαϊτή και πάσα 15
ή Λογουβαρδία, παρά των Ρωμαίων, δηλονότι βασιλευομένης της
"Ρώμης, μετά δε το ανελθείν το βασίλειον εν Κωνσταντινουπόλει
διεμερίσθησαν ταύτα πάντα εις αρχάς δύο, εξ ου και παρά του
βασιλεύοντος εν Κωνσταντινουπόλει απεστέλλοντo πατρίκιοι δύο,
και ο μεν εις πατρίκιος εκράτει την Σικελίαν και την Καλαβρίαν 20
και την Νεάπολιν και Αμάλφην, ο δε έτερος πατρίκιος έκαθέ
ζετο εις Βενεβενδόν και εκράτει την Παπίαν και την Κάπυαν και
τα λοιπά πάντα, και ετέλουν κατ' έτος τώ βασιλείτα νενομισμένα
τώ δημοσίφ, αυται δε πάσαι αι προρρηθείσαι χώρα κατω
4 ήτον 2 15 Γαιήτη Μeursius 16 βασιλευομένων Μ
copulavit, eius vero filiam Αdelesam nuptui dedit Lothario filio suo,
qui nunc Italiae rex est. filia vero conspicui regis Ηugonis Cpolim
profecta Romano Porphyrogenito, Constantini Christi amantis impe
ratoris filio, locata est, haec auten filia conspicui regis Hugonis
Βerta vocabatur de aviae suae magnae Βertae cognomine, φuae post
Αdelberti mariti sui obitum regno praefuit annis **. illius vero no
men in Εudociam mutatum est, de nomine aviae et sororis Constan
tini Christi amantis imperatoris.
27. de Longobardiae Τhemate, είusφue principatibus ac ducatibus.
Sciendum est antiquis temporibus omnem Italiae dicionem, Νea
polim Capuan Βeneventum Salernum Αmalphim Gaietam et univer
sam Longobardiam, Romanis Romae imperantibus subditam fuisse.
post translatam vero Cpolim imperii sedem haec omnia in duos prin
cipatus divisa sunt. ex eo tempore ab imperatore Cpolitano missi
sunt patricii duo, quorum alter Siciliam Calabriam Νeapolim et
Αmalphim administrabat, alter vero Βeneventi residebat imperabat
4ue Ρapiae Capuae et reliφuis omnibus, φui ambo guotannis impe
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ, 26, 27, 119
κούντο παρά των Ρωμαίων, εν δε τους καιρούς Ειρήνης της βα
σιλίδος αποσταλείς o πατρίκιος Ναρσης εκράτει την Βενεβενδόν
και την Παπίαν, και Ζαχαρίας ο πάπας Αθηναίος εκράτει την
Ρωμην συνέβη δε πολέμους γενέσθαι εις τα της Παπίας μέρη,
5 και εξωδίασεν ο πατρίκιος Ναρσης εις τον στρατόν τα εισκομι- Ρ83
ζόμενα πακτα τώ δημοσίω, και ουκ απεστάλη ή κατά τύπον
εισκομιδή παρ' αυτού ο δε Ναρσης αντεμήνυσεν ότι από
των αυτόθι μάλλον ελπίζω μοι αποσταλήναι χρήματα, επειδή
πάσαν την από των ώδε εισκομιζομένην εισκομιδήν εις τους
10 ανακύψαντας πολέμους κατηνάλωσα, και μάλλον υμείς από
των ώδε ζητείτε εισκομιδάς. ταύτα ακούσασα η βασίλισσα
Ειρήνη και οργισθείσα απέστειλεν αυτώ άτρακτον και ήλα
κάτην, γράψασα προς αυτόν ότι λάβε ταύτα, ά και αρμόζει
σοι νήθειν σε γάρ μάλλον εκρίναμεν δίκαιον ή μετά όπλων
15 ώς άνδρα διεκδικείν και διευθύνειν και υπερπολεμείν Ρω
μαίων, ταύτα ακούσας ο πατρίκιος Ναρσης αντέγραψε προς
την βασιλίδα ότι έπει ούτω παρ' υμίν ενoμίσθην νήθειν και
κλώθειν καθάπερ γυνή, κλώσαι έχω νήματα μετά της ατράκ
του και ήλακάτης, ίνα μέχρις αν ζώσιν οι Ρωμαίοι μή δυ
20 νηθώσιν εξυφάναι ταύτα, οι δε Λογουβάρδοι τώ τότε καιρώ
κατώκουν εις Πανωνίαν, ένθα αρτίως oικoύσιν οι Τούρκοι.
και αποστείλας ο πατρίκιος Ναρσης προς αυτούς οπώρας παν
Cr
τoίας εδηλοποίησεν αυτοίς ότι δεύτε ενταύθα, και θεάσασθε
-

ratoris fisco assignatam pecuniam pendebant. hae porro omnes, quas

εupra recensui, regiones a Romanis habitabantur. temporibus autem
imperatricis Irenes missus patricius Νarses et Βeneventum et Ρapiam
administrabat, Romam vero papa Zacharias Αtheniensis. accidit autem
ut in Ρapiae partibus bella gererentur, Νarsesque patricius fisco as
signatas ex pacto pecunias in exercitus usum impenderet, et ordina
rius ab illo reditus non tantum non mittebatur, sed potius illine
pecunias sibi missum iri, sperare se significabat, guippe , cum omnes
reditus bellis ingruentibus impendisset, ac proinde non hinc aliquid
esse φuaerendum. his auditis imperatrix Ιrene, ira accensa, fusum
illi et colum misit, hisce verbis ad ipsum scribens "accipe haec quae
tibi conveniunt: nere enim te aequius iudicavimus quam armis tan
φnam virum uti ac pro Romanis pugnare." φuibus intellectis Νarses
patricius rescripsit imperatrici hoc modo : "postquam nere me rectius
εt filum torquere videtur tibi veluti feminam , telam me ordiri nosse
scias, quam hunquam Romani detexant'' tune autem temporis Lon
gobardi Ρannoniam incolebant, φuae nunc Τurcarum sedes est, et
missis ad eos fructibus omnis generis patricius isthaec ipsis signifi
cavit "venite huc et videbitis, pro vetere verbo, terram mel et lac
fluentem, et qua, ut puto, neque deus meliorem habet, et sί τobiε
120 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΚΟGΕΝΙΤΙ

γήν ρέουσαν κατά το ειρημένον μέλι και γάλα, ής, ώς oίμαι,

ο θεός κρείττονα ουκ έχει και ει έστιν υμίν αρεστόν, κατοι
κήσατε εν αυτή, όπως εις αιώνα αιώνος μακαρίζετέ με.
ταύτα δε ακούσαντες οι Λογούβαρδοι και πεισθέντες, αναλα
βόμενοι τας φαμιλίας αυτών, ήλθον εις Βενεβενδόν, οι δε 5
του κάστρου Βενεβενδού ουκ είασαν αυτούς ένδον του κά
στρου εισελθείν, ώκησαν δε έξωθεν του κάστρου πλησίον του
τείχους εις τον ποταμόν, οικοδομήσαντες εκείσε κάστρον μι
κρόν, εξ ου και ονομάζεται Τζιβιτανόβα, τουτέστι νεόκαστρον
ο και μέχρι της σήμερον συνίσταται, εισήρχοντο δε και ένδο-1υ
θεν του κάστρου και εν τη εκκλησία, και δια μηχανής κυ
ριεύσαντες τους οικήτορας του κάστρου Βενεβενδού ανείλον
πάντας και κατέσχον το κάστρον έσωθεν γαρ διά των ρά
βδων αυτών σπαθία βαστάζοντες, και εν τη εκκλησία υπο
τρόπον ποιήσαντες επί το αυτό μάχην, πάντας, ως είρη- 1
ται, απέκτειναν και έκτοτε εκστρατεύσαντες πάσαν την γην
εκείνην υπέταξαν του τε θέματος Λογουβαρδίας και Κα
λαβρίας και έως Παπίας, άνευ της Τδρεντού και Καλλι
πόλεως και του Ρουσιάνου και της Νεαπόλεως και της Γαϊ
της και Συρεντού και Αμάλφης, πρώτον δε κάστρον υπήρχεν 2ο
αρχαίον και μέγα ή Κάπυα, δευτέρα ή Νεάπολις, τρίτη ή
Βενεβενδός, τετάρτη ή Γαϊτή, πέμπτη ή Αμάλφη, το δε
Σαλερινον ωκίσθη επί του Σικάρδου, ότε διεμέρισαν οι Λο
γούβαρδοι τά πριγκιπάτα. εισί δε μέχρις της σήμερον, ήτις
εστίν ινδικτιών εβδόμη, έτη από κτίσεως κόσμου ςυνζ, αφ'25
3 μακαρίζητέ: 9 τζινα νόβα Μ. 13 κατέχουν Μ
ρlacuerit, hanc inhabitabitis, ut in perpetuum faustis me precationi
Ε ac benedictionibus prosequamini." his vero auditis, persuasi
Longobardi cum familiis Βeneventum veuerunt. cives autem Βene
νeutani cum intra urbem illos admitιere nollent, extra eam prope
murιιιιι ad (lumen habitarunt, aedificata urbe parνa, quae Civita nova,
id est nova civitas, appellatur, extatque etiam hodie, intrabant vero
etian urben et ecclesiam , doloque superiores facti habitatoribus
omnibus eos universos occiderunt urberuque occuparunt: gladiis enim
intra fustes occultatis, ecclesiam ingressi, pngna excitata universos,
τιt supra dieturn est, interemerunt. et indle excursione in omnem
dicionen thematis Longobardiae et Calabriae facta, subiecerunt eam
μsque ad Ρapiam, excepta Hydrunte Callipoli Rusiano Νeapoli Gaieta
Surrenlo et Αnalphe prima vero urbs antiqua et magna erat Ca
pua, secunda Νeapolis , tertia Βeneventum , φuarta Gaieta , quinta
Αιualphe, Salernum autem habitatum fuit a Sicardo, cum principa
tus dividerent Longobardi. et sunt in hodiernum usque diem, quae
septima iudictio est, auui a condito mundo 6457 (Christi 949), a divisa
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΛΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 27. 121
- - Αν - Υ ν

ου έμερίσθη ή Λογουβαρδία έτη σ. υπήρχον δε άδελφοί

δύο, ο Σίκων και ο Σίκαρδος και ο μεν Σίκων εκράτησε την
1 - Α W - - ζ

Βενεβενδόν και τα μέρη της Βάρεως και της * Σιπενδού, ο

ν. ι- 1. γ ν " -

δε Σίκαρδος το Σαλερινόν και την Κάπυαν και τα μέρη της Ρ84

- - / «ν

5 Καλαβρίας, η δε Νεάπολις ήν αρχαίον πραιτώριον των κα

" - Μ. ι -

τερχομένων πατρικίων, και ο κρατών την Νεάπολιν κατείχε

και την Σικελίαν, και ηνίκα κατέλαβεν ο πατρίκιος έν Νεαπό
- ν ν ν

λει, απήρχετο ο δούξ Νεαπόλεως εν Σικελία, η δε Κάπυα

ήν πόλις
ην πολις υ
υπερμεγέθης,
ίθ και εάλω
εαλω υπό των
Τ Ουανδήλων
η ή
ήτοι
- - ν Υ ν w

10 των Αφρικών, και κατέλυσαν αυτήν, ερημοκάστρου δε ούσης

2" Α - η. " - -

ώκουν έν αυτή Λογούβαρδοι. και πάλιν τών Αφρικών επερ

χομένων κατ' αυτών ώκοδόμησεν ο επίσκοπος Λανδούλφος
Α ι - - « " ψ.

κάστρον εις την γέφυραν του ποταμού, και επωνόμασεν αυτό

1. κ- 7'

Κάπυαν νέαν, την και νυν ούσαν, αφ' ου δε εκτίσθη ή αυτή

ν « C -

15 Κάπυα εισιν έτη ογ'. ή δε Νεάπολις και η Αμάλφη και

ή Συρεντός υπήρχον αεί υπό τον βασιλέα Ρωμαίων,
Ιστέον ότι μαστρομήλης ερμηνεύεται τη Ρωμαίων δια
- Αν

λέκτω κατεπάνω του στρατού,

Ιστέον ότι προ του περάσαι τους Βενετίκους και οικήσαι
20 εις τα νησία εις ά νύν oικoύσιν, εκαλούντο * Ενετικοί, και
κατώκουν εις την ξηραν εις αυτά τα κάστρα, κάστρον Κόγ
ν η Α -

κορδα , κάστρον * Ιουστινιάνα, κάστρον του Νούνου, και

έτερα πλείστα κάστρα. ε

11 την αφρικήν επερχομένην libri: corr Μeursius

" --- -
13 Κα
---

παντήν και libri: corr Βandurius 21 κατώκουν αιτίκιοι libri,

et mox αιτικίων: corr Μeursius αυτά] ταύτα 2
Longobardia anni 2oo. erant autem fratres duo, Sico atque Sicardus.
et Sico quidem Βenevento imperabat ac Βareos, et Sipendi partibus,
Sicardus vero Salernum Capuan et partes Calabriae possidebat.. at
Νeapolis antiquum praetorium erat patriciorum qui mittebantur , et
qui Neapoli imperabat, imperabat et Siciliae, cumque patricius Νea
polim appelleret, dux Νeapoleos in Siciliaun abibat. Capua vero erat
urbs ingens, captaque est a Vandalis sive Αfris, et vastata , atque ita
desolata cum iaceret, inhabitarunt eam Longobardi. et mox Αfris
rursum ingruentibus, Landulphus episcopus ad pontem fluminis urbem
aedificavit, quam Capantem nuncupavit , guae quidem etiamnum super
est. ex quo autem haec Capua constructa fuit, anni sunt 73 ceterum
Νeapolis Αmalphe et Surentum Romano imperatori semper paruerunt.
Sciendum quod magister militum Romanorum lingua significat
praefectum exercitus.
Sciendum quod Veneti antequam traiicerent, inhabitarentque in
sulas quas nunc inhabitant, Ηenetici nuncupabantur, et incolebaut in
continenti has urbes, Concordiam Iustiniana Νunum et reliquas ple
rasque.
122 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

Ιστέον ότι περασάντων των νύν καλουμένων Βενετίκων,

πρώτον δε * Ενετικών, έκτισαν εν πρώτοις κάστρον οχυρόν,
ενώ και σήμερον καθέζεται ο δουξ Βενετίας, έχον κύκλωθεν
θάλασσαν ώσει μιλίων έξ, εις ην και εισέρχονται ποταμοί
κζ. υπάρχουσι δε και νήσοι κατ' ανατολάς του αυτού, έκτι- 5
σαν δε και εν ταις αυταίς νήσοις οι νύν Βενέτικοι καλού
μενοι κάστρα, κάστρον Κογράδoν, εν ώ και μητρόπολις έστι
μεγάλη, και πολλά λείψανα αγίων εν ταύτη απόκεινται, κά
στρον Ριβαλενσής, κάστρον Λουλιανόν, κάστρον "Αψανον, κά
στρον Ρωματινά, κάστρον Αικεντζία, κάστρον Πίνεται, όπερ 10
λέγεται Στρόβιλος, κάστρον Βινίολα, κάστρον Βόες, ενώ υπάρ
χει ναός του αγίου αποστόλου Πέτρου, κάστρον Ηλιτoυάλβα,
κάστρον Λιτουμανκέρσες, κάστρον Βρόνιον, κάστρον Π1αδαύ
κον, κάστρον Ηβόλα, κάστρον Πριστήνα, κάστρον Κλoυγία,
κάστρον Βρούνδον, κάστρον Φοσαών, κάστρον Λαυριτών. 15

Ιστέον ότι και εισίν έτεραι νήσοι εν τη αυτών χώρα Βενετίας,

"Ιστέον ότι και εν τη στερεά εις το μέρος της Ιταλίας
υπάρχουσι κάστρα των Βενετίκων, άτινά εισι ταύτα, κάστρον
Κάπρε, κάστρον Νεόκαστρον, κάστρον Φινές, κάστρον Αίκυλον,
κάστρον Αειμάνας, εμπόριον μέγα Τoρτζελών, κάστρον Μου-20
ράν, κάστρον Ριβαντον, ο ερμηνεύεται τόπος υψηλότατος, εν
ώ καθέζεται ο δουξ Βενετίας, κάστρον Καβερτζέντζης,
Ιστέον ότι και εμπόρια εισί και καστέλλια.
5 έκτισαν Μeursius pro έκτισεν

Sciendnm Venetos nunc appellatos, φui olim Ηenetici dicebantur,

cum traiecissent, munitam imprimis urbem condidisse, in gua hodie ha
bitat dux Venetiarum, mari undique cinctam spatio circiter sex miliarium,
φuod influunt flumina 27. sunt etiam insulae versus orientem urbis,
in quibus Veneti nunc appellati oppida aedificarunt, Cogradum, ubi me
tropolis magna est, in gua multae sanctorum reliquiae depositae iacent;
Rhibalenses, Lulianum, Αpsanum, Rhomatina, Licentia, Pinetae, sive Stro
Βilus, Βiniola, Βούs, ubi templum S. Petri apostoli, Εlitualba, Litumancer
ses, Βronium, Μadaucum, Ηebola, Pristena, Clugia, Βrundum, Phosaon,
Lauriton.
Sciendum etiam alias esse insulas in Venetorum regione.
Sciendum etiam in terra firma Ιtaliae regione etiam urbes Vene
torum has existere, Capre , Νeocastrum , Ρhines, Αeculum, Αimanas,
magnum emporium Τortzelorum, Μuran, Rhibantum , φτιοd significat
locum valde excelsum, in quo residet dnx Venetiarum, et Cabertzentza.
Sciendum etiam emporia esse et castella.
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 27. 28. 123

Κ ε φ α λ α ι ο ν κη.
διήγησις πώς κατωκίσθη ή νύν καλουμένη Βενετία.
Ιστέον ότι η Βενετία το μεν παλαιον ήν τόπος έρημός τις
αοίκητος και βαλτώδης, οι δε νύν καλούμενοι Βενέτικοι υπήρχον
5 Φράγγοι από Ακουηλεγίας και από των ετέρων τόπων της Φραγ
γίας, και κατώκουν εις την ξηραν αντικρυ της Βενετίας, του δε Ρ85
Ατίλα του βασιλέως των Αβάρων έλθόντος και πάσας τάς
Φραγγίας καταληϊσαμένου και αφανίσαντος, ήρξαντο φεύγειν
μεν πάντες οι Φράγγοι από Ακουηλεγίας και από των ετέρων
10 της Φραγγίας κάστρων, έρχεσθαι δε προς τας αοικήτους νή
σους της Βενετίας και ποιείν εκείσε καλύβια διά τον τού
βασιλέως Ατίλα φόβον, αυτού ουν του βασιλέως Ατίλα ληϊ
σαμένου πάσαν την χώραν της ξηράς και μέχρι Ρώμης και
Καλαβρίας έλθόντος και την Βενετίαν μακρόθεν καταλιπόν
15τος, άδειαν ευρόντες οι προσπεφευγότες εν ταις νήσοις της
Βενετίας, και οίον την δειλίαν αποσεισάμενοι, άπαντες έβου
λεύσαντο του κατοικήσαι εκείσε όπερ και εποίησαν, κατοι
κήσαντες εκείσε μέχρι της σήμερον, μετά δε το αναχωρή
σαι τον Ατίλαν μετά χρόνους πολλούς πάλιν παρεγένετο Πι
20πίνος ο οήξ, ός ήρχε τότε της τε Παπίας και ετέρων ρηγά
των είχεν γαρ ουτος ο Πιπίνος αδελφούς τρείς, οίτινες
ήρχον πασών των Φραγγιών και Σκλαβινιών, του δε ρηγός

8 ήρξαντο add Β

28. narratio, φuomodo conditae fuerint, φuae nunc Kenetiae

nuncupantur.

Venetiae olim quidem erant locus quispiam desertus, non habi

tatus, et palustris : qui autem nunc Veneti appellantur, Franci erant
ab Αquileia et ceteris Franciae locis, et inhabitabant terram quae e
regione Venetiarum est. cum autem venisset Αttila Αbarum rex ac
universam Franciam depopulatus esset ac perdidisset, Franci omnes
Αquileiam cum reliquis Franciae urbibus deserere coeperunt, et ad
Venetiarum insulas habitatoribus vacuas venerunt, et tuguria illic
Ιecerunt ob Αttilae regis metum. hic autem Αttila rex cum terram
omnem devastasset et Romam usque atque in Calabriam venisset,
Venetiasque longe reliquisset, inventa securitate qui in insulas Ve
netiarum confugerant, et tanquam timore deposito, omnes commorari
ibi statuerunt, et commorati sunt in hodiernum usque diem. post
quam vero Αttila recessisset, multis post annis venit rursum rex Ρi
pinus, qui Ρapiam tunc et celera regna tenebat: habebat enim tres
ftatres Pipinus, φui Franciae omni et Sclavoniae imperabaut. cum
124 CoNSΤΑΝΤΙΝΙ ΡoRΡΗΥRocΕΝΙΤΙ
Πιπίνου ελθόντος κατά των Βενετίκων μετά δυνάμεως και
λαού πολλού, παρεκάθισεν διά της ξηράς εκείθεν του περά
ματος των νήσων της Βενετίας, εις τόπον λεγόμενον Αειβό
λας, οι ουν Βενέτικοι ιδόντες τον ρήγα Πιπίνον μετά της
εαυτού δυνάμεως κατ' αυτών επερχόμενον και μέλλοντα μετά 5
των ίππων αποπλεύσαι προς την νήσον του Μαδαμαύκου
(έστι γάρ αύτη ή νήσος πλησίον της ξηράς), βαλόντες κερα
τάρια άπαν το πέραμα εναπέφραξαν εις αμηχανίαν ουν
ελθών ο τού ρηγός Πιπίνουλαός (ουδε γαρ ήν δυνατόν αυ
τους αλλαχού περάσαι) παρεκάθισαν αυτοίς διά της ξηράς 10
μήνας έξ, πολεμούντες καθ' εκάστην ημέραν μετ' αυτών, και οι
μεν Βενέτικοι εισήρχοντο εις τα πλοία αυτών και ίσταντο όπισθεν
των παρ' αυτών όιφέντων κεραταρίων, ο δε ρήξ Πιπίνος ίστατο
μετά του λαού αυτού εν τώ αιγιαλό, και οι μεν Βενέτικοι
μετά τοξείας και ριπταρίων επολέμουν, μή εώντες αυτούς 15
προς την νήσον διαπεράσαι. απορήσας ουν ο ρήξ Πιπίνος
είπε προς τους Βενετίκους ότι υπό την εμήν χείρα και πρό
νοιαν γίνεσθε, επειδή από της έμής χώρας και εξουσίας εστέ.
οι δε Βενέτικοι αντέλεγον αυτό ότι ημείς δούλοι θέλομεν εί
ναι του βασιλέως Ρωμαίων και ουχί σού. επί πολύ δε βια-20
σθέντες οι Βενέτικοι από της γεγονυίας οχλήσεως προς αυ
τους εποιήσαντο ειρηνικάς σπονδας προς τον ρήγα Πιπίνον
του παρέχειν αυτώ πλείστα πάκτα, έκτοτε δε καθ' έκαστον
χρόνον ηλάττωτο το πάκτον, όπερ και μέχρι της σήμερον δια
6 δαμαύκου Μ

autem contra Venetos proficisceretur rex Ρipinus, ingentem militum

multitudinem secum ducens, castra metatus est in continenti ex altera
parte traiectus insularum Venetarum, in loco cui nomen Αibolas. vi
dentes autem Veneti regem Pipinum contra se cum exercitu adven
tantem, et cum equis appulsurum esse ad insulam Μadamauci, φuae
continenti propinqua est, antennis iactis omnem traiectum muniverunt.
cum igitur videret Pipini exercitus nihil se efficere posse, quando
quidem traiectus alibi nullus esset, obsederunt eos in continenti per
semestre, quotidie manun conserentes. et Veneti φuidem naves suas
ingressi post antennas quas iecerant se tuebantur, rex vero Pipinus
cum suo exercitu stabat in littore , φuem Veneti cum sagittis et mis
silibus oppugnabant, ne in insulam traiiceret, desperans igitur rex
Pipinus ita Venetos compellavit: "subditi mei estis, siquiden a mea
terra et dicione huc venistis." at illi responderunt "Romanorum im
peratori subesse volumus, non tibi." tandem vero crebris molestiis
fatigati Veneti pacem cum Ρipino rege vel inviti fecerunt et tributa
plurima promiserunt, ex illo vero tempore siugulis annis miuuturn
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 28, 29, 125

Σ
σώζεται τελούσι γαρ οι Βενέτικοι τώ κατέχοντι το ρηγάτον
2" " ν -

Ιταλίας ήτοι Παπίας διβάρια ασίμιν λίτρας λς καθ' έκα

' - ν γυ -

στον χρόνον, και τούτω τω τρόπω έπαυσεν ο μεταξύ Φράγ

γων και Βενετίκων πόλεμος, ότε δε ήρξατο αποφεύγειν ο
5 λαός προς Βενετίαν και αποσυνάγεσθαι ώστε πολλούς γίνε
σθαι, ανηγόρευσαν εαυτούς δούκα τον ευγενεία των άλλων - - -ν γ\
διαφέροντα. έγεγόνει δε ο πρώτος δουξ εν αυτοίς πριν ή
Α - 2 ? «ν C C 4 ι« "ν 3. ν Αυ - 1

έλθείν κατ' αυτών ο ρήξ Πιπίνος, ήν δε τό τότε καιρό το

δουκάτον εις τόπον λεγόμενον Τζιβιτα νόβα, όπερ ερμηνεύε
4 w w τ ν

10ται νεόκαστρον. δια δε το είναι το προειρημένον νησίον πλη

σίον της ξηράς, κοινή βουλή μετέθηκαν το δουκάτον εις έτε
ρον νησίον, εν ώ και νύν έστι σήμερον, διά τό είναι μηκό
- - - " Χ/ " "

θεν της ξηράς, όσον βλέπει τις άνδρα ίππω εφεζόμενον,

Κ ε φ α λ α ι ο ν κθ'.
15 περί της Δελματίας και των εν αυτή παρακειμένων εθνών,
"Ότι Διοκλητιανός ο βασιλεύς πάνυ της χώρας Δελμα
τίας ηράσθη, διό και από της Ρώμης λαόν αγαγών μετά
τάς φαμιλίας αυτών εν τη αυτή της Δελματίας χώρα τού
τους κατεσκήνωσεν οί και Ρωμάνοι προσηγορεύθησαν διά το
20
από Ρώμης μετοικισθήναι, και ταύτην μέχρι της σήμερον
την επωνυμίαν εναποφέρονται, ούτος ούν ο βασιλεύς Διο
κλητιανός και το του Ασπαλάθου κάστρον ώκοδόμησε, και
10 νησίον] σημείον Ρ
fuit tributnm, φuod etiam hodie obtinet: solvunt enim Veneti φuot
annis Ιtaliae sive Ρapiae regnum tenenti divaria argenti non signati
libras triginta sex. atque hoc modo bellum inter Francos et Vene
tos cessavit. . cum vero fugere Venetias populus coepisset, ibique
congregari, adeo ut ingens esset multitudo, ducem sibi crearunt qui
nobilitate ceteros antecelleret; factusque iam fuit primus dux inter
ipsos antequam contra eos arma sumeret rex Ρipinus. Εrat tunc tem
poris Ducatus in loco qui dicebatur Civita nova, quod interpretantur,
Civitas nova. cum autem praedicta insula proxima continenti esset,
de communi consilio Ducatum in aliam insulam transtulerunt, ubi
etiamnum est, propterea φuod tam longe a continente distet, φuam
φuis hominem equo insidentem videre possit.
29. de Dalmatia, ει populi, ει adiacentibus.
Diocletianus imperator summopere Dalmatiam amavit; φuare
etiam populi Romani colonias eo deduxit, populique illi Romani
nuncupati sunt, φuippe qui Roma illuc commigrassent ; manetque iis
cognomen istud ad hodiernum usque diem laudatus itaque impera
tor Diocletianus urbem illie Αspalathum condidit, et in ea palatia
126 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

εν αυτώ παλάτια εδείματολόγου και γραφής απάσης επέ

κεινα, ών και μέχρι της σήμερον της παλαιάς ευδαιμονίας
λείψανα φέρονται, καν ο πολύς χρόνος αυτά κατηνάλωσεν.
αλλά και το κάστρον Διόκλεια το νύν παρά των Διοκλητια -
νων κατεχόμενον ο αυτός βασιλεύς Διοκλητιανός ώκοδόμησεν, 5
όθεν και την επωνυμίαν Διοκλητιανοι καλείσθαι οι της εκείνης
χώρης εναπειλήφασιν, η δε και των αυτών Ρωμάνων διακρά
τησις ήν μέχρι του Δανούβεως ποταμού, οι και ποτε θελή
σαντες τον ποταμόν διαπεράσαι και καταμαθείν τίνες κατοι
κούσιν εκείθεν του ποταμού, διαπεράσαντες εύρον έθνη Σκλα- 10
βινικά άοπλα όντα, άτινα και "Αβαροι εκαλούντο και ούτε
ουτοι ήλπιζον εκείθεν του ποταμού κατοικείν τινάς ούτε εκεί
νοι ένθεν του ποταμού, διά ουν το αόπλους εύρείν αυτούς
τους Αβάρους οι Ρωμάνοι και προς πόλεμον απαρασκευά
στους και καταπολεμήσαντες ανελάβοντο πραίδαν και αιχμα- 15
λωσίαν, και ανεχώρησαν και έκτοτε ποιήσαντες αλλάγια
δύο οι Ρωμάνοι απο πάσχα έως πάσχα τον λαόν αυτών
ενήλλασσον, ώστε τώ μεγάλω και αγίω σαββάτω αλλήλοις συν
αντάν, τους μεν αποστρεφομένους από του παραμονίμου,
τους δε εις την τοιαύτην δουλείαν απερχομένους και γάρ 20
πλησίον της θαλάσσης υπό το αυτό κάστρον εστι το επιλεγό
μενον Σαλώνα, μέγεθος έχον το ήμισυ Κωνσταντινουπόλεως,
εν ώ πάντες οι Ρωμάνοι συνήγοντο και καθωπλίζοντο, και
9 και καταμαθείν - διαπεράσαντες add Β

omni descriptione maiora extruxit, φuorum etiamnum reliquiae super

sunt veteris magnitudinis testes, quamvis diuturnitate temporum ea
consumpta sint. enimvero urbem quoque Diocleam, quam nunc Dio
cletiani incolunt, aedificavit idem imperator; unde etiam Diocletia
norum cognomen nacti sunt eius regionis incolae. istorum autem Ro
manorum protendebantur termini ad flumen Danubium usque: φuod cum
aliquando transmisissent discendi gratia quinam trans Danubium habi
tent, invenerunt Sclavinos, qui et Αbari nuncupati, gentem inermem.
neque vero hi trans flumen Ειιιιά aliquos neque cis lumen isti ar
Βitrabantur. φuia autern inermes atφue ad bellum imparatos Αbaros
comperiebant Romani, debellantes eos praedam inde et captivos ab
ducentes recesserunt, et ex eo tempore permutationes Ε. insti
tuentes Romani a pascha ad pascha suos permutabant, ita ut magno
sanctoque sabbato obviam sibi fierent et qui a mansionis suae loco
discederent et qui in hanc servitutem succederent. etenim prope
mare sub hac ipsa urbe urbs est Salona nuncupata, dimidium ha
bens eius magnitudinis quam Cpolis , in ea congregati omnes Romani
arma sumebant, indeque discedentes ad clausuram pergebant duattuor
 ΙΟΕ ΛDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 29. 127
προσαπεκίνουν εκ των εκείσε και προς την κλεισούραν απήρ
χοντο την από του αυτού κάστρου υπάρχουσαν μίλια τέσ
σαρα ήτις και μέχρι του νυν καλείται Κλείσα δια το συγ
κλείειν τους διερχομένους εκείθεν, και εκ των εκείσε απήρ-p 87
5χοντο προς τον ποταμόν, το ουν τοιούτον αλλάγιον επί πολλοίς
γινόμενον χρόνοις, οι εκείθεν του ποταμού Σκλάβοι, οι και Αβα
ροι καλούμενοι, καθ' εαυτούς έσκόπησαν λέγοντες ότι ούτοι
οι Ρωμάνοι, έπει επέρασαν και εύρον πραΐδαν, από του νυν
καθ' ημών ου παύσονται διαπερώντες και δια τούτο μηχα
10 νησόμεθα κατ' αυτών, ούτως ουν οι Σκλάβοι οι "Αβαροι
βουλευσάμενοι, και διαπερασάντων ποτε των Ρωμάνων ποιή
σαντες ούτοι εγκρύμματα και πολεμήσαντες ενίκησαν αυτούς,
και αναλαβόμενοι τά τε όπλα αυτών και τα φλάμουλα και
τα λοιπά πολεμικά σημεία, διαπεράσαντες οι προειρημένοι
15 Σκλάβοι τον ποταμόν ήλθον εις την κλεισούραν, ούς και
ιδόντες οι εκείσε όντες Ρωμάνοι, θεασάμενοι δε τα φλάμουλα
και την εξόπλισιν των ομοφύλων αυτών, τους αυτών ομοφύ
λους είναι νομίσαντες, ηνίκα κατέλαβον οι Σκλάβοι οι προρ
ρηθέντες εις την κλεισούραν, παρεχώρησαν αυτοίς διελθείν.
20 διελθόντες δε ευθύς τους Ρωμάνους ούτοι εξήλασαν και την
Σαλώνα το προειρημένον κάστρον εκράτησαν και κατοική
σαντες εκείσε έκτοτε κατά μικρόν αρξάμενοι πραιδεύειν τους
Ρωμάνους τους εις τους κάμπους και εις τα υψηλότερα μέρη

11 διαπεράσαντές ποτε οι Ρωμάνοι εποίησαν ούτοι έγκρυμμα Μ

milia passuum ab ipsa urbe Salona distantem, φuae in hodiernum

usque diem Clisa nuncupatur, φuod illac praetereuntes φuasi conclu
dat, atque inde ad flumen proficiscebantur , hac igitur permutatione
multis annis facta, Sclavi qui trans flumen habitabant, φui et Αbari
dicti, re considerata dixerunt inter sese "Romani hi ex φuo primum
traiecerunt praedamque nacti sunt, nunquam traiicere desinent, ita
φne aliquid contra machinemur." hoc igitur consilio Sclavi sive Αbari,
cum Romani aliquando flumen transmisissent, positis insidiis illos ad
orti oppugnarunt viceruntque , ac sumptis eorum armis vexillis et
reliquis signis bellicis, traiecto praedicti Sclavi flumine ad clausuram
venere. φuos nbi viderunt Romani φui illic excubias agebant, con
spectis vexillis et armatura gentilium suorum, gentiles eos esse suos
arbitrati, cum ad clausuram praefati Sclavi accessissent, transitum
illis permiserunt. sed intromissi Romanos oppido expulerunt, necnon
etiam laudatam urbem Salonam occuparunt : ibiqτιe sedibus positis
paulatim ex eo tempore incipientes praedari Romanos in campis et
in locis editioribus habitantes deleverunt, eorumque loca invaserunt.
128 cΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRocΕΝΙΤΙ
κατοικούντας ηφάνισαν, και τους τόπους αυτών κατεκράτη
σαν, οι δε λοιποί Βωμάνοι εις τα της παραλίας κάστρα διε
σώθησαν, και μέχρι του νυν κρατούσιν αυτά άτινά εισι
4 " * Ο Υ " και 2 ν "

τάδε κάστρα, το Ραούσιν, το Ασπάλαθον, το Τετραγγούριν, ν λ/ 7- -

τα Διάδωρα, ή "Αρβη, ή Βέκλα και τα Οψαρα ών τινών 5

και οικήτορες μέχρι του νύν οι Ρωμάνοι καλούνται.
"Ότι από της βασιλείας Ηρακλείου του βασιλέως Ρω
ν » «Α * - ν r ν - -

μαίων, καθ' ον μέλλει τρόπον όηθήσεσθαι εν τή των Χρω

βάτων και Σέρβλων συγγραφή, πάσα ή Δελματία και τα περί
ν 7- - - " - ν - - -

αυτήν έθνη, οίον Χρωβάτοι Σέρβλοι Ζαχλούμoι Τερβουνιώ- 10

ται Καναλείται Διοκλητιανοί και Αρεντανοι και οι Παγανοι
προσαγορευόμενοι, της δε των Ρωμαίων βασιλείας διά την
των τότε κρατούντων νωθρότητα και αφέλειαν εις το μηδέν
παράπαν μικρού δείν εναπονευσάσης, και μάλιστα δε επί Μι
χαήλ τού εξ Αμορίου του τραυλού, οι τα της Δελματίας 15
κάστρα οικούντες γεγόνασιν αυτοκέφαλοι, μήτε τώ βασιλεί
« ν «t σ ι 4 ν -

Ρωμαίων μήτε ετέρω τινι υποκείμενοι , αλλά και τα εκείσε

έθνη, οί τε Χρωβάτοι και Σέρβλοι και Ζαχλούμοι και Τερ
βουνιώται και Καναλείται και Διοκλητιανοί και οι Παγανοί,
τής των Ρωμαίων βασιλείας αφηνιάσαντες γεγόνασιν ιδιό-20
ν Χ/

ρυθμοι και αυτοκέφαλοι, τινι μη υποκείμενοι. άρχοντας δέ,

ώς φασι, ταύτα τα έθνη
ι και <
μή έχει, πλήν ζουπάνους γέροντας,
4. ν 2) Υ w τ

καθως και αι λοιπαι Σκλαβίνιαι έχουσι τύπον, αλλά οι

11 υπαγάνοι libri, οι Παγάνοι Μeursius 15 του ξαμορίου
libri, του αμορίουΜeursius et Βandurius 18 Ζαχλούμοι και]
Ζαχλουμείται νulgo

oeteri vero Romani in orae maritimae oppidis servati sunt, eaque

etiamnum tenent, et sunt ista Rausium Αspalathum Τetrangurium Dia
dora Αrbe Βecla et Οpsara, eorumque habitatores in hodiernum us
que diem Romani nuncupantur.
Αb imperio autem Ηeraclii Romanorum imperatoris, uti cum de
Croatis et Serviis agemus dicturi sumus, universa Dalmatia, necnon
finitimae illi gentes, Croati Servii Ζachlumitae Τerbuniotae Canalitae
Diocletiani, ac Αrentani φui et Pagani nuncupati sunt, dicioni Ro
manae se subtraxerunt, φuippe cum Romanum imperium per impe
rantium tum ignavian atque socordiam, maxime Μichaëlis Αmoriensis
Βalbί , tantum non expirasset, φui Dalmatiae oppida incolebant, sni
iuris facti, neque Romano imperatori neque cniquam alteri subiecti.
iticlem conterminae illis gentes, Croati Servii Ζachlumitae Τerbunio
tae Canalitae Diocletiani et Pagani, excussis Romani imperii habenis,
liberi suisque, non alienis legibus usi sunt. principes vero, ut aiunt,
hae gentes non habent, praeter zupanos senos, φuomadmodum etiam
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 29, 129
πλείονες των τοιούτων Σκλάβων ουδε έβαπτίζοντο, αλλά μέ
χρι πολλού έμενον αβάπτιστοι. επί δε Βασιλείου του φιλο
χρίστου βασιλέως απέστειλαν αποκρισιαρίους εξαιτούμενοι
και παρακαλούντες αυτόν τους εξ αυτών αβαπτίστους βαπτι
5σθήναι και είναι ώστε εξ αρχής υποτεταγμένους τη βασιλεία
των Ρωμαίων ών τινών εισακούσας ο μακάριος εκείνος και Ρ88
αοίδιμος βασιλεύς εξαπέστειλε βασιλικόν μετά και ιερέων, και
έβαπτισεν αυτούς πάντας τους των προρρηθέντων εθνών αβα
πτίστους τυγχάνοντας και μετά το βαπτισθήναι αυτούς, τότε
10 προεβάλετο εις αυτούς άρχοντας ους εκείνοι ήθελον και προ

έκρινον, από γενεάς ής εκείνοι ήγάτων και έστεργον, και έκ

τοτε μέχρι του νύν εκ των αυτών γενεών γίνονται άρχοντες
εις αυτούς, και ουκ εξ ετέρας, οι δε Παγανοί, oι και τη
Βωμαίων διαλέκτω Αρεντανοι καλούμενοι, εις δυσβάτους τό
15 πους και κρημνώδεις κατελείφθησαν αβάπτιστοι και γαρ
Παγανοί κατά την τών Σκλάβων γλώσσαν αβάπτιστοι ερμη
νεύονται μετά δε τούτο και αυτοί αποστείλαντες εις τον
αυτόν αοίδιμον βασιλέα εξητήσαντο βαπτισθήναι και αυτοί,
και αποστείλας έβαπτισε και αυτούς, επει δέ, ώς προέφη
20 μεν, διά τήν των κρατούντων νωθρότητα και αφέλειαν εις
κατόπιν τα των Ρωμαίων ήλθον πράγματα, και οι τα της
Δελματίας κάστρα οικούντες γεγόνασιν αυτοκέφαλοι, μήτε τό
βασιλεί"Ρωμαίων μήτε άλλω τινι υποκείμενοι μετά δε χρό
16 ερμηνεύεται libri: corr Βandurius ex c. 36.
reliqui Sclavorum populi. plurimi etiam ex his Sclavis non baptiza
Βantur, imo diu baptismi expertes manserunt. imperante autenι
piissimo imperatore Βasilio legatos miserunt petitum ut qui ex ipsis
Laptizati mondum essent baptizarentur , essentque veluti ab origine
imperio Romano subiecti. horum precibus auditis beatus ilΙe prae
clarusque imperator Caesarianum una cum sacerdotibus misit, omnes
que illos qui in praedictis gentibus nondum baptizati erant bapti
zavit; baptizati autem principes designavit, quos vellent eligerentque
e stirpe quam maxime diligerent ac amarent. atque ex eo tempore
in hodiernum usque diem principes ipsis ex eadem stirpe et non
aliunde eliguntur. Pagani autem, qui et Αrentani Romanorum lingua
nuncupati sunt, in locis inaccessis atque praeruptis baptismi expertes
relinquebantur : Pagani quippe Sclavorum lingua non baptizati dicun
tur. deinceps vero etiam hi, missis ad eundem praeclarum impera
torem legatis, petierunt baptizari; misit itaque et baptizavit, deinde
vero, ut antea dixi, per imperantium ignavian atque socordiam retro
lapsae sunt res Romanorum, ac incolae oppidorum Dalmatiae sui iu
ris facti neque Romano iuperatori neque cuiquam alteri parueruut,
Const. Porph.
 130 coNsΤΑΝΤΙΝΙ ΡοκPuΥRocΕΝΙΤι
νον τινα επί της βασιλείας Βασιλείου του αοιδίμου και αει
μνήστου βασιλέως ελθόντων Σαρακηνών από Αφρικής, του τε
Σολδανού και του Σάβα και του Κλαφούς, μετά καραβίων
λς', κατέλαβον εν Δελματία και επόρθησαν το κάστρον τα
Βούτοβα και το κάστρον την Ρώσσαν και το κάστρον τα 5
Δεκατερα το κάτω, και ήλθον και εις το κάστρον Ραουσίου,
και παρεκάθισαν αυτώ μήνας δεκαπέντε, τότε βιασθέντες οι
"Βαουσαίοι εδηλοποίησαν Βασιλείω τώ αειμνήστω βασιλεί"Ρω
μαίων, λέγοντες αυτώ ούτως "ελέησον ημάς, και μη εάσης
απολέσθαι παρά των αρνητών του Χριστού." ο δε βασι-10
λεύς σπλαγχνισθείς απέστειλε τον πατρίκιον Νικήτα δρουγ
γάριον του πλωϊμου, ου το επίκλην Ωορύφας, μετά χελαν
δίων εκατόν, οι δε Σαρακηνοί μαθόντες την μετά του στόλου
άφιξιν του πατρικίου δρουγγαρίου του πλωϊμου έφυγον κατα
λιπόντες το κάστρον Ραουσίου, και αντεπέρασαν εν Λογου-15
βαρδία, και πολιορκήσαντες το κάστρον Βάρεως τούτο επόρ
θησαν, τότε ο Σολδανός κτίσας εκείσε παλάτια κατεκράτησε
πάσαν Λογουβαρδίαν μέχρι Ρώμης έτη τεσσαράκοντα, ο
ούν βασιλεύς διά την αιτίαν ταύτην απέστειλε πρός τε τον
Λοδόϊχον τον ρήγα Φραγγίας και τον πάπα Ρώμης, ίνα συν-20
επαμύνηται τώ παρά του βασιλέως αποσταλέντι στρατώ.
οι δε υπείξαντες τή του βασιλέως αιτήσει, ό τε ρήξ και ο
πάπας, ήλθον αμφότεροι μετά δυνάμεως πολλής, και ενωθέν
5 Βούτοβα pro Βούγοβα Βandurius 12 Ωορύφας] ο Όρύ
φας vulgo 20 ρήγα Μeursius pro δούκα

post aliquod vero lemporis, praeclaro illo ac semper memorando Βa

silio frena imperii moderante, venientes ab Αfrica Saraceni cum sol
«lano Saba et Calphone navibusque 36 applicuerunt in Dalmatia, aι
que urbes Βutoba, Rosa, et inferius Decatera expugnarunt, inde ad
versus Ragusium profecti ean urbem obsidione cinctam quindecim
tenuere menses, tum Ragusini cives in angustias adducti Βasilio
εemper memorando Romanorum imperatori id significarunt, hisce ver
bis miserere nostri, neve nos permittas ab infidelibus pessundari.''
eaque re imperator motus Νicetam patricium mittit, drungarium rei
navalis, Οrypham cognominatum, cum chelandiis centum. at Saraceni
ubi affuturum mox cum classe patricium rei navalis drungarium resci
verunt, ab obsidione Ragusinae urbis discesserunt, et in Longobar
diam traiicientes urbem Βarium obsidione cinxerunt expugnaruntque.
tunc soldanus extructis ibi palatiis Longobardiam omnem Romam
usque annos φuadraginta tenuit. hac itaque de causa imperator ad
Ludovicum Franciae regem et ad papam Romanum legatos misit pe
titum ut exercitai a se misso auxilium ferant , φui uterque petitioni
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΝΡΕRΙΟ CΑΡ, 29. 131

τες τώ παρά του βασιλέως αποσταλέντι στρατό, άμα τό Χρω

βάτω, τώ Σέρβλω και Ζαχλούμω και Τερβουνιώτας και Κα
« Αν -

ναλείταις και Ραουσίοις, μετά πάντων τών από της Δελμα

Α - 7. Α ν -ν " Αν

τιας καστρων (ούτοι γάρ πάντες βασιλική κελεύσει παρήσαν),

5 και περασάντων εν Λογουβαρδία εκάθησαν το κάστρον Βά
ρεως και επόρθησαν αυτό.
Ιστέον ότι τους Χρωβάτους και τους λοιπούς Σκλαβάρ
α - " -

χοντας οι τού κάστρου Ραουσίου οικήτορες μετά των ιδίων Ρ89

- Α " η. ν

αυτών καραβίων διεπέρασαν εν Λογουβαρδία και το μεν ι η 1 ν

10 κάστρον Βάρεως και την χώραν και την αιχμαλωσίαν πάσαν

ανελάβετο ο βασιλεύς Ρωμαίων , τον δε Σολδανόν και τους
« η " "» » C & Μ .

λοιπους Σαρακηνούς ανελάβετο Λοδόϊχος ο ρήξ Φραγγίας,

η. Υ. Α w -, " η - "

και απήγαγεν αυτούς εν τώ κάστρω Καπύης και εν τώ κά

στρω Βενεβενδού, και ουδείς αυτόν είδεν γελώντα, είπεν δε
κ Η 1 ι

15 ο ρήξ ότι εί' τις μοι τον Σολδανόν μετά αληθείας αναγγείλη
ΥΥ "- - - η 4

ή υποδείξη γελώντα, δώσω αυτώ χρήματα πολλά, και μετά

τούτο είδε τιςς αυτόν γελώντα ., και τω
αυτον γελωντα τώ ρηγ
όηγι Λοδοίγω
ιχω απή
απηχ
C η 4 Α

γειλεν, ο δε προσκαλεσάμενος τον Σολδανόν ηρώτησεν αυτόν τ ι "- η

ποίω τρόπω εγέλασεν, ο δε είπεν "άμαξαν είδον και τους

- 1. ν " τι

20 εν αυτή τροχούς κυλιομένους, και τούτου χάριν εγέλασα, ότι

" και 2) Τ η ν ν

και εγώ ποτε κεφαλή ήμην και αρτίως είμι υποκάτω πάντων, «ψ ν W

και πάλιν δύναται ο θεός υψώσαι με." και από τότε προσ
εκαλείτο αυτόν ο Λοδόϊχος εις την τράπεζαν αυτού και συν
5 παρεκάθισαν 2 13 εν τώ κάστρω Καπύης και add Β
eius obsequentes cmm magna manu iungnnt se copiis ipsius, una cum
Chrobatis Serviis Zachlumis Τerbuniotis Canalitis et Ragusinis cnn
ctisque Dalmatiae oppidorum incolis (nam hi omnes ex imperatoris
mandato aderant), φui in Longobardiain traiicientes urbem Βarin ob-Ν
sederunt expngnaruntque.
Sciendmm autem ost quod Chrobatos reliquosque Sclavorum prin
cipes Ragusini cives snis navibus in Longobardiam transmiserint. .εί
urbem φuidem Βarim totamque regionem ac praedam universaru sibί
habuit imperator Romanorum, soldanum vero cum ceteris Saracenis
rex Franciae Ludovicus, et Capuam ac Beneventum ipsos abduxit.
εt soldanum quidem nemo unquam ridentem videbat; itaque multas
ei pecunias rex pollicetur , Τui vere ridentem ipsum aut ostendisset
aut nuntiasset. evenit autem postea ut quidam ridentem soldanum
videret, φui regi Ludovico significavit. ille accersitum soldanum in
terrogavit quamobrem risisset isque respondit "currum cernebam et
vertentes in eo rotas, et huius rei gratia risum edidi: nam ego Τιιο
que aliquando caput fui, nunc autem infra omnes sum, el Ρotest
me deus rursum exaltare." atque ex illo tempore ad mensam illum
132 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΓΚΟΟΕΝΙΤΙ

ήσθιεν αυτώ, οι δε άρχοντες της Καπύης και Βενεβενδού

ήρχοντο προς τον Σολδανόν ερωτώντες αυτόν περί ιατρειών
και θεραπείας αλόγων και λοιπών υποθέσεων ώς γέροντα και
πεπειραμένον, ο δε Σολδανός πανούργος ών και σκολιός
είπε προς αυτούς ότι πράγμα θέλω ειπείν προς υμάς, και 5
δέδοικα του μη παρ' υμών κατάδηλον γενέσθαι προς τον
ρήγα, και απολέσω την έμαυτού ζωήν, οι δε ώμοσαν αυτό,
και θαρρήσας είπε προς αυτούς ότι ο ρήξ εξορίσαι θέ
λει πάντας υμάς εν τη μεγάλη Φραγγία, και εάν απιστήτε,
εκδέξασθε μικρόν, καγω πληροφορώ υμάς, και απελθών είπε 1ο
προς τον Λοδόϊχον ότι οι άρχοντες του τόπου κακοί εισι,
και συ ου δύνασαι κυριεύσαι την χώραν ταύτην, εάν μη
αφανίσης τους δυνατούς τους αντιπίπτοντάς σοι αλλά δέ
σμευσον τους πρώτους του κάστρου, και απόστειλον αυτούς
εις την χώραν σου, και τότε ώς θέλεις οι λοιποί υποταγή- 15
σονταί σοι, και ότε παρέπεισεν αυτόν να πληρώση την βου
λήν αυτού, και ώρισε γενέσθαι αλύσεις σιδηράς εις το εξο
ρίσαι αυτούς, απήλθεν ο Σολδανός και είπε προς τους άρχον
τας ότι ακμήνου πιστεύετε ότι ο ρήξ έξορίστους υμάς ποιεί
και παντελώς έξ ανθρώπων γίνεται το μνημόσυνον υμών όμως 20
ει θέλετε τελείως πληροφορηθήναι, απελθόντες θεάσασθε τι
άρα εργάζονται πάντες οι χαλκείς τη προστάξει του ρηγός
7 ρήγα Μeursius pro δούκα 11 τόπου om ed ante Βandurium

suam Ludovicus adhibuit. principes vero Capuae et Βeneventi ven

titabant ad soldanum interrogantes eum de medicina ac cura equo
rum aliisque rebus, uti senem et multo usu peritum. ille autem va
fer admodum et versutus cum esset, dixit ipsis "est quod communi
catum vobis velim, sed vereor ne per vos regi innotescat, et ego in
periculum vitae incidam." φui cum iureiurando se obstrinxissent,
fidentior factus dixit iis "rex vos omnes in magnam Franciam trans
portare statuit. et si non creditis, expectate paulisper, donee plenam
νobis fidem faciam." discedensque dixit Ludovico "principes huius
loci improbi sunt, neque tu dominari huic regioni valebis, nisi po
tentioribus, gui tibi obsistunt, e medio sublatis. sed primores urbis
in vincula coniectos in tuam regionem mitte, et tunc pro arbitrio
ceteri sese submitιent." cum autem persuasisset ipsi consilio suo
obsequi, isque iam catenas ferreas faciendas decrevisset iis ablegan
«lis, adiit soldanus principes, inquiens "nondum vos creditis regem
vos exterminaturum et omnino ex hominibus eruendam memoriam
νostri. at si omnino certiores rei fieri νultis, abite et videte guid
υbique fabri mandato regis conficiant, et nisi circa catenas ac vin
cula occupatos inveneritis, omnia me falsa dixisse vobis iudicate:
 DΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 29. 133
- y τ" " Α Υ " ν Ο κ. * 4

και ει ουχ εύρητε αυτούς εργαζομένους τάς αλύσεις και τα

δεσμά, γινωσκετε ότι πάντα τα παρ' εμού λαλούμενα υμίν
έστι ψευδή ει δε αληθεύω, φροντίσατε την σωτηρίαν υμών
ν ν -'

και έμε ευεργετήσατε τον τα χρηστά και σωτήρια υμίν βου

5 λευσάμενον, οι δε άρχοντες πεισθέντες τό του Σολδανού
λόγω,
ογω, θεασάμενοι
Α δε και
και τας
τας αλύ
αλυσεις καιι τα
τα δεσμά
0εσμα ,, τελειαν
τελεί
πληροφορίαν έλαβον, και έκτοτε έμελέτων την απώλειαν του
ρηγός Λοδοίχου. ο δε ρήξ ταύτα πάντα αγνοών εξήλθε προς Ρ 90
το κυνηγήσαι υποστρέψαντος δε οι τούτου άρχοντες εκρά
10 τησαν το κάστρον, μή εάσαντες αυτόν εισελθείν, ο δε ρήξ
Λοδόϊχος
ιδί
τήν των αρχόντων ένστασιν θεασάμενος εις
- $ 2, Σ.
C
την η α ν λ" Υ ι

ιδίαν χώραν υπέστρεψεν,

4 Cζ Σν -"
οι δε άρχοντες είπον προς τον Σολ
- -

δανόν "τί άρα θέλεις ημάς ποιήσαι σοι περί τής γενομένης
C «ν 1. - " - " -

εις ημάς παρά σου σωτηρίας", ο δε ήτήσατο εν ,τη", ιδία χώρα

- - ν. " w " " γ - - Υ

15 απολύσαι αυτόν, και τούτου γενομένου απήλθεν εν Αφρική εις

- - - -ν

την ιδίαν αυτού χωραν, μή επιλαθόμενος δε της αρχαίας

αυτού κακίας εστρατοπέδευσε, και ήλθε μετά δυνάμεως - εν
- ν » - * - ν C

Καπύη και εν Βενεβενδώ προς το πολιορκήσαι και υποτάξαι

αυτούς, οι δε τα τοιαύτα κάστρα κρατούντες απέστειλαν πρέ
20 σβεις προς τον ρήγα Λοδόϊχον εν Φραγγία, ίνα ελθών συνε
παμύνηται αυτούς κατά του Σολδανού και των Αφρικών, ο
.
δε ρήξ Λοδόϊχος ταύτα μαθων, και όνπερ εποίησε τρόπον
< 1 Α ν 1 λ/ Cr - Α" "

ο Σολδανός πείσας και τους άρχοντας ότι δεσμίους μέλλει

- Α Α «- - τι

υμάς ο ρήξ εν Φραγγία εξορίσαι , αντεδήλωσεν αυτοίς ότι

sin vera dixero, curae vobis sit propria salus, mihique, qui utilia vo
bis et salutaria consilia dederim, beneficium reddite." persuasi vero
principes soldani verbis, compedibus et vinculis conspectis, omnino
id quod erat crediderunt, atque ex eo tempore de tollendo rege Lu
dovico consilium ceperunt. rex autem horum omnium ignarus vena
tum egreditur , cumque reverteretur, principes ipsius loci urbe occu
pata intrare eum minime permiserunt. rex itaque Ludovicus insur
gentes contra se principes videns ad sua regreditur. principes vero
soldano dixere "quid tibi vis faciamus pro eo quod nos servaveris "
ille vero dimitti ad suos voluit, eoque facto in Αfricam profectus in
propriam regionem se recepit. pristinae autem malitiae minime obli
tus, exercitu collecto cum magna manu ad obsidendas capiendasque
ηrbes Capuam ac Beneventum venit. Capuani vero ac Beneventani
Ιegatos in Franciam ad regem Ludovicum mittunt, uti suppetias ipsis
adversus soldanum et Αfros ferret. at rex Ludovicus his cognitis, et
quomodo egisset soldanus, principibus persuadens regem compeditos
iu Franciam mittere voluisse, sic ipsis respondit "poenitet quidem
134 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΠΥΡΚΟΟΕΝΙΤΙ

και άπερ εποίησα πρότερον εις υμάς μεταμεμέλημαι, ότι

τ
έσωσα υμάς από των εχθρών υμών, και ανταπεδώκατέ μοι
πονηρά αντί αγαθών και καθώς εδιώχθην παρ' υμών, αρτίως Ηυ

χαίρω επί τη απωλεία υμών, τότε απορήσαντες από του όη

γός Λοδοίχου απέστειλαν πρέσβεις προς τον βασιλέα Ρω-5
μαίων του δούναι αυτοίς βοήθειαν και λυτρώσασθαι του τοι
ούτου κινδύνου ο δε βασιλεύς υπέσχετο βοηθήσαι αυτοίς.
του δε αποκρισιαρίου από της πόλεως υποστρέψαντος και
αγαθάς αγγελίας τοίς πέμψασιν αυτόν αποκομίζοντος περί της
του βασιλέως συμμαχίας, μήπω τούτου αποσωθέντος εν τώ 10
κάστρω, εκρατήθη παρά των βιγλων του Σολδανού προε
4 C η Α -ν 2 1 ι

γνωκει γαρ ο Σολδανός τήν γεγονυίαν αποστολήν προς ικε

σίαν του βασιλέως Ρωμαίων, και επυκτευσε του τον αποκρι
" y Αν - 4

σιάριον αυτών κρατήσαι, όπερ και γέγονε. κρατηθέντος δε

αυτού έμαθε την αποτελεσθείσαν παρ' αυτού δουλείαν, και 15
- - ζ

ότι δι' ολίγων ημερών καταλαμβάνει ή του βασιλέως Ρω

μαίων βοήθεια, ο δε Σολδανός είπε τό αυτό αποκρισιαρίω
ότι ει ποιήσεις όπερ σοι είπω, ελευθερίας και δωρεών μεγί
στων αξιωθήση ει δε μή, πονηρώ θανάτω την ζωήν απο
λέσεις του δε υποσχομένου εκπληρώσαι τα κελευόμενα αυτώ, 20
τ 1 -

είπεν ο Σολδανός προς αυτόν ότι κελεύω στηναι σε πλησίον

- ν - ν. ?

του τείχους, και προσκαλέσασθαι τους αποστείλαντάς σε, και

- 1. λν -

ειπείν προς αυτούς "εγώ μεν την δουλείαν ην ώφειλον ποιή

13 του τόν] τούτον vulgo

me etiam eorum quae antea vobis praestiti, cum vos ab hostibus ser
varim , pro quo beneficio mala mihi reposuistis , et φuemadmodum
eiectus ipse a vobis fui, ita nunc de vestro exitio gandeo." tune ad
summam angustiam redacti, a rege Ludovico ad Romanorum impera
torem legatos mittunt petitum ut ipsis opitularetur atque ab eius
modi periculo eos liberaret. pollicetur opem imperator , sed legatus
ab urbe Cpolitana rediens atque laeta suis nuntia aferens de auxi
lio ab imperatore mittendo, priusquam in urbem se recipere posset,
a soldani excubiis captus fuit. praesciνerat φuippe ille legationen
factam ad imperatorem Romanum, et omni studio incubuit ut lega
ιum caperet: quod et factum fmit. comprehenso antem legato, intel
lexit quo defunctus fuerat oflicio, et post pancos dies auxilia Romani
imperatoris affutura. dicit itaque ei soldanns "si quae dixero feceris,
libertate et maximis muneribus cohonestaberis : sin minus, mala morte
peribis." cumque legatus facturum se mandata pollicitus esset, dixit
ei soldanus ,,iubeo te proxime muros accedere ac eos qui te mise
runt advocare, ipsisque dicere: ego φuidem quod vobis oflicium debui
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDo IMPERιο CΑΡ. 20. 135
σαι πεποίηκα, και τον βασιλέα Ρωμαίων περί υμών εδυσω
πησα πλην ουν γινώσκετε ότι εις κενόν εγένετο ή οδός μου,
και ο βασιλεύς παμφαύλον έθηκε την παρ' υμών γεγονυίαν
ικεσίαν, και από του βασιλέως μή ελπίζετε βοήθειαν." του
5 δε υποσχομένου ταύτα μετά χαράς εκπληρώσαι, ήγαγον αυ
τον πλησίον του κάστρου, και εν ουδενί θέμενος τα παρά
του Σολδανού ρηθέντα πάντα, μήτε τας απειλάς αυτού
φοβηθείς μήτε ταις υποσχέσεσιν αυτού πεισθείς, αλλά τον Ρ 91
του θεού φόβον εν τη καρδία αυτού θέμενος διελογίσατο
10 εν εαυτώ ότι συμφέρον εστίν έμε μόνον αποθανείν και
μή τοσαύτας ψυχάς διά λόγου παγιδεύσαι και προδούναι
εις θάνατον, και δή πλησίον του τείχους αυτού γενομένου
και πάντας τους άρχοντας προσκαλεσαμένου, είπε προς τους
έξoυσιάσαντας του τοιούτου κάστρου "έγω μέν, κύριοι μου,
15 την διακονίαν μου εξεπλήρωσα, και τα παρά του βασιλέως
"Ρωμαίων δηλωθέντα υμίν απαγγελώ πλην ορκίζω υμάς
εις τον υιόν του θεού και εις την σωτηρίαν παντός του
κάστρου και αυτών των ψυχών ύμών, ίνα αντί εμού ευερ
γετήσητε τα τέκνα μου και την ελπίζουσαν απολαβείν με
20 σύμβιόν μου ως γαρ ποιήσητε μετά αυτών, παρά του
δικαίου και μισθαποδότου αγαθού θεού, μέλλοντος κρίναι
ζώντας και νεκρούς, τον μισθόν απολήψεσθε.'' και ταύ
τα ειπων παρεθάρρυνεν αυτούς λέγων "έγω μεν από του

3 παρά φαύλον 2 5 ταύτα add Β 11 τοιαύτας vulgo

praestiti, imperatoremque Romanum pro vobis oravi, verum notum

vobis volo frustra mihi susceptam hanc profectionem fuisse , et sup
plicationem vestram imperator reiecit, neque est quod opem ab illo
ullam expectetis." legatum autem haec se executurum cum laetitia pro
mittentem ad urbem duxerunt. at spretis omnibus quae soldanus
«lixerat, neque minis eius territus neque pollicitationibus persuasus,
sed dei timorem in pectore gestans, hacc in animo cogitavit: "sa
tins est unum me mori quam tot animas verbo compediri et ad mor
tem prodi." et sane cuin proxime muros esset omnesque principes
adνοcasset, ita urbis primates allocutus est: "ego quidem , domini
mei, officio meo defunctus sum, et quae significari vobis Romanorum
imperator iussit nuntiabo: at obtestor vos per filium dei urbisΊue
vestrae universae et animarum vestrarum saluten, uti pro me bene
faciatis liberis meis et quae me amplecti sperat coniugi: quemail
modum enim illis feceritis, ita a iusto et bouorum remuneratore leo,
φui iudicaturus est vivos et mortuos, mercedem recipietis." et hace
locuιus animo illos bono esse iussit, inquieus "ego profecto de viια
136 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

Σολδανού απολούμαι και περί τήν ζωήν κινδυνεύω ύμείς

δε στήτε έδραίοι και μη δειλανδρήσητε, αλλ' υπομείνατε μι
κρόν, και εις ολίγον ημερών φθάσει η αποσταλείσα υμίν σω
τηρία παρά του βασιλέως Ρωμαίων." ταύτα δε αυτού εί
πόντος, οι κατέχοντες αυτόν οικείοι του Σολδανού παρά προσ-5
δοκίαν τα παρ' αυτού λαληθέντα ακούσαντες έβρυξαν επ' αυ
τον τους οδόντας, και εις του ετέρου προέτρεχoν, τίς άρα της
αυτού σφαγής γένειεν αυτουργός, του δε παρ' αυτών αναιρε
θέντος, πτοηθείς ο Σολδανός την του βασιλέως έρχομένην δυ
ναστείαν υπέστρεψεν εις την ιδίαν χώραν και έκτοτε και 10
μέχρι του νυν και οι της Καπύης και οι της Βενεβενδού
εισιν υπό την εξουσίαν των Ρωμαίων εις τελείαν δούλωσιν
και υποταγήν διά την εις αυτούς γενομένην μεγάλην ταύτην
ευεργεσίαν.
"Οτι το κάστρον του Ραουσίου ου καλείται Ραούση τη 15
"Ρωμαίων διαλέκτω, αλλ' επεί επάνω των κρημνών ίσταται,
λέγεται δε Ρωμαϊστι ο κρημνός λαύ, εκλήθησαν εκ τούτου
Λαυσαίοι ήγουν οι καθεζόμενοι εις τον κρημνόν, η δε κοινή
συνήθεια, ή πολλάκις μεταφθείρουσα τα ονόματα τή εναλ
λαγή των γραμμάτων, μεταβαλούσα την κλήσιν Ραουσαίους 20
τούτους εκάλεσεν, οι δε αυτοι Ραουσαίοι το παλαιον εκρά
τουν το κάστρον το επιλεγόμενον Πίταυρα και επειδή, ηνίκα
τα λοιπά έκρατήθησαν κάστρα παρά των Σκλάβων των όντων

8 γέγονε Β 17 δε vulgo post λέγεται

periclitor et a soldano interficiar: vos autem resistite fortiter, neque

timete, sed expectate paulisper : post paucos guippe dies aderunt
auxilia ab imperatore Romanorum vobis missa." legatus cum haec
verba pronuntiasset, soldani milites qui eum deduxerant, auditis quae
praeter expectationem locutus erat, dentibus super eum stridebant,
ac procurrentes certatim ipsum interficiunt. eo autem occiso, solda
nus validissimum imperatoris exercitum qui adventabat metuens ad
sua regreditur, et ex illo tempore in hodiernum nsque diem Capuani
ac Beneventiani sub potestate Romani imperatoris degunt, ipsique pro
pter ingens hoc in illos collatum beneficium plene subiecti serviunt.
Urbs Rausium non appellatur Rausium Graeca lingua, sed φuia
in locis praeruptis posita est : praecipitium Graece vocaturλαύ, unde
inhabitantes nuncupati sunt Lausaei, id est praecipitium insidentes.
communis vero usus, qui saepe literarum commutatione nomina cor
rumpit, commutato nomine Rausaeos appellavit. atque hi ipsi Rau
saei olim tenuerunt urbem Εpidaurum nuncupatam : at postea curn
reliquae urbes expugnatae essent a Sclavis, φui in hoc themate sunt,
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 20. 137
Υ - ν " ν 1 Αν ν Α Ο ν

εν τό θέματι, εκρατήθη και το τοιούτον κάστρον, και οι μεν

εσφάγησαν οι δε ήχμαλωτίσθησαν, οι δε δυνηθέντες εκφυγείν
και διασωθήναι εις τους υποκρήμνους τόπους κατώκησαν, έν
7 2, " ι "

ώ έστιν αρτίως το κάστρον, οικοδομήσαντες αυτό πρότερον

5 μικρον και πάλιν μετά ταύτα μείζον, και μετά τούτο πάλιν
το τείχος αυτού αυξήσαντες μέχρι δ' έχειν το κάστρον δια
το πλατύνεσθαι αυτούς κατ' ολίγον και πληθύνεσθαι. εκ δε
- Υ Υ τ

των μετοικησάντων εις το Ραούσιον εισίν ουτοι, Γρηγόριος,

Αρσάφιος, Βικτωρίνος, Βιτάλιος, Βαλεντίνος ο αρχιδιάκων, *
10 Βαλεντίνος ο πατήρ του πρωτοσπαθαρίου Στεφάνου,
7. - 1 »- ν " ν Υ"
αφ'
ου δε από Σαλώνα μετώκησαν εις Ραούσιον, εισίν έτη φ
- - 1 Η Υ - α Υ" "

μέχρι της σήμερον, ήτις ινδικτιώνος εβδόμης έτους συνζ. έν Ρ92

* - y - - c ει ν " - -

δε τώ αυτώ κάστρω κείται ο άγιος Παγκράτιος έντώ ναώ

- «ν. Σ' - - Α

του αγίου Στεφάνου τό όντι μέσον του αυτού κάστρου, - Η

15 "Οτι το Ασπαλάθου κάστρον, όπερ παλάτιον μικρόν ερμη

νεύεται, ο βασιλεύς Διοκλητιανός τούτο έκτισεν είχε δε αυτό
Ο Υ " Α, τ ν yη Μ. Υ Υ" Α Υ

ώς
ξ'ς
ίδιον οικον, και αυλήν οικοδομήσας ένδοθεν
7. 1 δε και παλάτια,
" / ν " -ν Αν

εξ ών τα πλείονα κατελύθησαν. σώζεται δε μέχρι του νυν

20
ολίγα,
*
εξ ών εστι το επισκοπείον του κάστρου και
γιο Δό Δό ο ναός του
y 7' - c 2 και Cr " cr

20 αγιου
3
Δομνου, ενώ κατακειται ο αυτος αγιος Δομνος, οπερ
Α - Αν -ν -

ήν κοιτων του αυτού βασιλέως Διοκλητιανού, υποκάτω δε

2. - ς " " η. ν "" < -

αύτου υπάρχουσιν ειληματικαι καμάραι, αίτινες υπήρχον

6 δ' έχει Μ an μέχρι του ώδ' έχειν 2 8 κατοικησάντων Μ

9 Βανεντίνος Β, Βαυεντίνος Μ: corr Βandurius 11 μετωκε
σεν Μ 15 τό] του vulgo

Ιnaec etiam urbs ab ipsis capta fuit, et civium alii φuidem interfecti
fuere, alii vero in vinculis abducti. qui autem fuga salutem invenire
potuerunt, loca praerupta inhabitarunt. ubi nunc urbs est, primo
exiguam illam εί", et postea maiorem , mox rursum et quar
tnm paulatim aucta multitudine pomeria protulerunt. ex iis autem
qui aliunde demigrarunt Ragusium , hi sunt, Gregorius , Αrsaphius,
Victorinus, Vitalius, Valentinus archidiaconus, Βanentinus pater pro
tospatharii Stephani. ex φuo autem cives Salonitani Rausium demi
grarunt, anni sunt 500 in hunc usque diem, indictione 7 anni 6457
(Christi 949), ceterum in eadem urbe depositus fuit S. Pancratius in
aede S. Stephani, guae est in media urbe.
Αspalathi urbem, guae parvum palatium significat, imperator Dio
cletianus condidit : habuit illam ut domum propriam, aulamque ibi
extruxit et palatia, quorum pleraque perierunt, φuae autem eliamnum
supersunt valde pauca sunt, ex quibus episcopium urbis, et templum
S. Domini, ubi ille ipse sanctus depositus fuit, φuod cubiculum erat
eiusden imperatoris Diocletiani. subter illo sunt rotundi fornices,
138 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

φυλακαι εν αίς τους παρ' αυτού βασανιζομένους αγίους ένα

πέκλειεν απηνώς, απόκειται δε και εν αυτώ τώ κάστρω και
ο άγιος Αναστάσιος,
Ότι το τείχος του τοιούτου κάστρου ούτε από βησάλων
έστιν έκτισμένον ούτε από εγχορήγου, αλλ' απο λίθων τετρα-5
πεδίκων εχόντων εις μήκος ανά οργυιάς α', πολλάκις και ανά
δύο, και το πλάτος ανά οργυιάς μιάς, οίτινές εισι συνηρμο
σμένοι και συνδεδεμένοι εις αλλήλους μετά σιδήρων εν μο
λίβδω έγχυλιασμένων. ίστανται δε και εις το τοιούτον κά
στρον και κίονες πυκνοί, έχοντες επάνω κοσμίτας, εν οίς έμελ- 10
λεν ο αυτός βασιλεύς Διοκλητιανός είληματικάς εγείραι κα
μάρας, και σκεπάσαι το κάστρον όλον, και ποιήσαι τα παλά
τια αυτού και πάντα τα οικήματα του κάστρου επάνω των
είλημάτων εκείνων διόροφα και τριόροφα, ώστε μη ολίγον εκ
του αυτού κάστρου εσκέπασε. τού δε τοιούτου κάστρου το 15
τείχος ούτε περίπατον έχει ούτε προμαχώνας, αλλά τοίχους
μόνους υψηλούς και τοξικάς φωταγωγούς,
"Οτι το κάστρον το Τετραγγούριν μικρόν εστι νησίον εν
τη θαλάσση, έχον και τράχηλον έως της γης στενώτατον δί
κην γεφυρίου, ενώ διέρχονται οι κατοικούντες εις το αυτό 20
κάστρον. Τετραγγούριν δε καλείται διά τό είναι αυτό μι
κρόν δίκην αγγουρίου, εν δε τώ αυτώ κάστρω απόκειται ο
άγιος μάρτυρ Λαυρέντιος ο αρχιδιάκων,
4 το αυτό κάστρον Μ 12 όλον - κάστρου add Β

olim custodiae, in quas sanctos immaniter a se cruciatos compinge

bat. in eadem vero urbe depositus etiam fuit S. Αnastasius.
Μurus autem huius urbis neque ex latere est neque ex encho
rego, sed ex lapidibus quadratis unius et saepe duarum ulnarum lon
gitudine et unius latitudine, gui coagmentati inter se sunt vinctique
ferro in plumbum liquefactum impacto. in eadem autem urbe erectae
etiam visuntur columnae complures , super quas cosmitae, ubi iden
imperator Diocletianus aedificaturus erat rotundos fornices, totamque
urbem tecturus, et palatia sibi extructurus, omnesque urbis aedes
supra istos rotundos fornices, gemina aut triplici concameratione, ita
τιt non exiguam urbis partem cooperiret. moenia autem huius urbis
ambulaerum non habent, neque propugnacula, sed sublimes tantum
muri sunt, in quibus fenestrae ad ennittenda iacula.
Urbs Τetrangurium parva quaedam in mari insula est, angustis
sima cervice, ponticuli instar, ad terram usque porrecta, qua ad op
pidum transeunt iucolae. Τetrangurium autem urbs illa vocatur, quod
parva sit veluti cucumer, in eadem vero urbe depositus fuit S. mar
1yr Laurentius archidiaconus.
 ΙΟΕ ΛΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 29. 139
"Ότι το κάστρον των Δεκατέρων ερμηνεύεται τη Ρωμαίων
διαλέκτω έστενωμένον και πεπληγμένον, διότι εισέρχεται ή
θάλασσα ώσπερ γλώσσα έστενωμένη μέχρι των δεκαπέντε και
είκοσι μιλίων, και εις το της θαλάσσης συμπλήρωμα εστι το
5 κάστρον έχει δε το τοιούτον κάστρον κύκλον αυτού όρη
υψηλά, ώστε μόνω τώ καλοκαιρίω βλέπειν τον ήλιον δια το
μεσουρανείν, τώ δε χειμώνι ουδαμώς, εν δε τώ αυτώ κά
στρω κείται ο άγιος Τρύφων ακεραίως πάσαν νόσον ιώμενος,
μάλιστα τους υπό πνευμάτων ακαθάρτων τυραννουμένους,
10 ο δε ναός αυτού εστίν είληματικός.
"Οτι το κάστρον των Διαδώρων καλείται τη Ρωμαίων
διαλέκτω ίαμ έρατ, όπερ ερμηνεύεται απάρτι ήτον δηλονό
τι ότε η Ρώμη εκτίσθη, προεκτισμένον ήν το τοιούτον κά
στρον έστι δε το κάστρον μέγα. ή δε κοινή συνήθεια κα
15λεί αυτό Διάδωρα. εν δε τώ αυτώ κάστρω κείται εν σαρκι Ρ 93

ή αγία Αναστασία ή παρθένος, θυγάτηρ γεγονυία Ευσταθίου

του κατά τον καιρόν εκείνον βασιλεύσαντος, και ο άγιος Χρυ
σόγονος μοναχός και μάρτυς, και η αγία αλυσις αυτού, ο δε
ναός της αγίας Αναστασίας εστι δρομικός, όμοιος τώ Χαλ
20 κοπρατίων ναώ, μετά κιόνων πρασίνων και λευκών, όλος εικο
νισμένος εξ υλογραφίας αρχαίας ο δε πάτος αυτού έστιν
από συγκοπής θαυμαστής, έστι δε και έτερος ναός πλησίον
αυτού είληματικός, η αγία Τριάς και επάνω του ναού αυ
16 ή παρθένος add Β 19 τώ τών Χ. 2 21 ήλιγραφίας Μ
αυτής Μ.

Urbs Decatera lingua Romanorum significat angustatum et percus

sum , Τuoniam mare ingreditur tanquam lingua coangustata ad quin
decim, imo ad viginti usque milia passuum, estque urbs illa sita ad
maris complementum. habet vero circum se urbs illa montes altos,
ita ut aestate tantum solem videat, φuod tunc in medio caeli sit,
bieme vero nunquam. in hac autem urbe depositus fuit S. Τryphon,
qui omnes omnino aegrotos sanat, maxime eos φαi ab impuris spiri
tibus vexantur: templum vero ipsius rotundum est.
Γiadora urbs Romanorum lingua est "iam erat," videlicet quod!
ante Romam haec condita fuerit , est autem urbs haec magna, et
τυlgariter Diadora nuncupatur. in eadem vero urbe sepultum est
τorpus S. Αnastasiae virginis, filiae Εustathii, φui illo tempore regna
bat, item S. Chrysogonus monachus et martyr, cnius et sacra catena
illie asservatur, templum autem S. Αnastasiae oblongum est, simile
illi φuod in Chalcopratiis est, et columnas habet prasinas atque albas,
totumque ormatum est figuris pictura veιusta elaboratis, pavimentum
vero ipsius mirifice ex opere tessellato confectum iuxta aulem illud
 140 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ
- " 4 " / - Υ α

του πάλιν έτερος ναός δίκην κατηχουμένων, και αυτός ειλη

ματικός, εις ον και ανέρχονται διά κοχλείας.
α" , η Η « , ι γ " -

Οτι εισινησία υπό την επικράτειαν τής Δελματίας μέ

» - 1. 1 ν αι -

χρι Βενεβενδού πυκνά και πάμπολλα, ώστε μηδέποτε φοβεί

σθαι κλύδωνα εκείσε τα πλοία, εξ αυτών των νησίων εστί5
Α « w γ «ι ο 2' η. Υ

το κάστρον ή Βέκλα, και εις έτερον νησίον ή Αρβη, και εις

"! " « Χ" ν χ " " ι

έτερον νησίον ή Οψαρα, και εις έτερον νησίον το Λουμβρι

κάτον, άτινα κατοικούνται μέχρι του νύν τα δε λοιπά εισιν 7. ?

αοίκητα, έχοντα ερημόκαστρα, ών τα ονόματά εισιν ούτω,

Καταυτρεβενώ Πιζύχ Σελβω Σκερδά Αλωήπ Σκιρδάνισσα 10 η. - -- ν τ 1.

Πυρότιμα Μελετά Εστιουνήζ, και έτερα πάμπολλα ών τα

" - 4 Χ

ονόματα ου νοούνται, τα δε λοιπά κάστρα τα όντα εις την

ξηραν του θέματος και κρατηθέντα παρά των ειρημένων Σκλά
Υ ν " ν -

βων άοίκητα και έρημα ίστανται, μηδενός κατοικούντος εν

αυτοίς. 15

Κ ε φ ά λ α ι ο ν λ.
διήγησις περί του θέματος Δελματίας,
Υ - « -ν - 1 « - Σ/ - -

Ει, πάσιν ή γνώσις καλόν, και ημείς άρα των πραγμά

w - " - " -

των την γνώσιν καταλαμβάνοντες ου πόρρω τούτου γινωμεθα.

σ', 1. -ν w -ν - » « «ν - w -

όθεν και πάσι φανεραν ποιουμεν των μεθ ήμας πη μεν τ0υ- 20
των την δήλωσιν πή δε ετέρων τινών αξιολόγων, ίνα δι
- - κι y ν -

πλούν επανακολουθή το καλόν, τους ουν και της Δελματίας

10 Συερδά Μ 13 ειρημένων add Β 19 γινόμεθα?

est aliud φuoque templum rotundum S. Τrinitatis, et supra illud rursum

aliud instar catechumenorum, itidem rotundum, in quod cochlea ascen
ditur.
Ιnsulae parvae sunt Dalmatiae subiacentes Βeneventum usque
frequentes plurimaeque, ita ut tempestatem illic naves nunquam ti
meant. ex illarum una est urbs Βecla, ex alia Αrbe, ex alia Οpsara,
εx alia rursum Lumbricatum ; quae omnes in hodiernum usque diem
Ιnabitantur , reliquae vero habitatoribus vacuae desertas urbes habent,
quarum haec sunt nomina, Catautrebeno, Pizuch, Selbo, Scerda, ΑΙούp,
Scirclacissa, Pyrotima, Μeleta, Εstiunez, et aliae complures, quarum
nomina ignorantur reliquae vero urbes, quae in continente thema
tis sunt et a Sclavis praedictis captae fuerant, desertae sunt et inco
las nullos habent.

30. de Τhemate Dalmatiae narraιίο.

Si pulcrum quid omnibus est cognitio, igitur nos quogue rerum

notitiam comprehendentes non longe ab eo aberimus. unde partim
Ιnaec partim alia relatu digna ad posteros transmittemus, ut duplex
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙ)Ο ΙΜΡΕRΙΟ ΟΛΡ, 29, 30, 141

την παράληψιν ζητούσιν, όπως ελήφθη παρά των Σκλαβικών

εθνών, εντεύθεν έστι μαθεϊν, αλλά πρότερον την θέσιν αυ
της διηγητέον, εκ παλαιού μεν τοίνυν ή Δελματία την αρ
χήν μεν είχεν από των συνόρων Δυρραχίου ήγουν από Αν
5 τιβάρεως, και παρετείνετο μεν μέχρι τών της Ιστρίας ορών,
επλατύνετο δε μέχρι του Δανουβίου ποταμού, ήν δε άπασα
ή τοιαύτη περίχωρoς υπό την Ρωμαίων αρχήν, και ενδοξό
τερον των άλλων εσπερίων θεμάτων το τοιούτον θέμα ετύγ
χανεν πλήν παρελήφθη παρά την Σκλαβινικών εθνών τρό
10 πω τοιώδε, κάστρον έστι πλησίον Ασπαλάθου ο Σαλώνα λέ
γεται, έργον Διοκλητιανού βασιλέως, αλλ' ή μεν Ασπάλα
θος και αυτή παρά Διοκλητιανού εκτίσθη, και τα αυτού βα
σιλικά εκείσε ετύγχανον εις δε Σαλώναν κατώκουν οι μεγι
στάνες αυτού και των όχλων ικανοί υπήρχε δε το τοιούτον
15 κάστρον κεφαλή πάσης της Δελματίας ηθροίζοντο ουν ανά Ρ 94
πάν έτος εκ των λοιπών κάστρων της Δελματιας στρατιώται
έφιπποι, και απεστέλλοντο από της Σαλώνος μέχρι των χι
λίων, και έφύλαττον εις τον Δανoυβίου ποταμόν ένεκα των
Αβάρων οι γάρ Αβάρεις εκείθεν του Δανουβίου ποταμού
20 τας διατριβάς εποιούντο, ένθα αρτίως εισιν οι Τούρκοι, νο
μάδα βίον ζώντες, απερχόμενοι δε οι Δελματίας κατ' έτος
έβλεπον πολλάκις εκείθεν του ποταμού τά τε κτήνη και τους
ανθρώπους, έδοξεν ουν αυτούς κατά τινα χρόνον διαπεράσαι
7 τοιαύτη ή vulgo 17 την Σαλώνα Μ

inde bonum sequatur. φuamobrem de Dalmatia scire cupientibus,

φuomodo a Sclavicis nationibus capta fuerit, hinc discere licet. sed
primo situs eius narrandus est. . antiquitus igitur Dalmatia incipiebat
a confiniis Dyrrachii sive ab Αntibari, et ad Istriae montes usque
pertingebat, in latitudine vero ad Danubium flumen se extendebat;
εratque omnis ille finitimus tractus sub Romanorum potestate, et
praestantissimum thema omnium occidentalium habebatur, ceterum
a Sclavis occupata fuit hoc modo. prope Αspalathum urbs Salona
est a Diocletiano imperatore condita , quemadmodum et Αspalathus,
ubi palatium item eius erat: Salonam vero magnates incolebaut et
magna populi multitudo. atque haec urbs Dalmatiae totius caput
erat. congregabantur itaque guotannis ex reliquis Dalmatiae urbibus
equites, et mittebantur Salona usque ad mille ad flumen Danubium,
τιt ibi excubias contra Αbares agerent. Αd illam enim Danubii par
tem Αbares tunc commorabantur, ubi hodie Τurcae degunt, nomadum
instar viventes. venientes autem φuotannis Dalmatae cum saepe illic
iumenta hominesque viderent, traiicere illis aliquando visum fuit, et
142 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΡΟCΕΝΙΤΙ

και ερευνήσαι τίνες εισίν οι εκείσε την δίαιταν έχοντες, περά

σαντες ουν εύρον τας γυναίκας των Αβάρων και τα παιδία
μόνα, τους άνδρας δε και την ακμάζουσαν ηλικίαν εν ταξει
δίω. άφνω ούν επιπεσόντες ήχμαλώτευσαν αυτούς, και υπέ
στρεψαν αταλαιπώρως, αποκομίσαντες την τοιαύτην πραϊδαν 5
εις Σαλώνα, ώς oύν υπέστρεψαν οι Αβαρες εκ του ταξει
δίου και το γενόμενον αφ’ ών έπαθoν έμαθον, έταράχθησαν
μέν, ηγνόουν δε οπόθεν αυτοίς ή τοιαύτη πληγή προσεγένετο.
έδοξεν ουν αυτοίς παραφυλάξαι τον καιρόν και μαθείν το
πάν εξ αυτού, έπει ουν κατά το σύνηθες αυθις οι ταξεώται 10
απεστάλησαν από Σαλώνος, ήσαν δε ουκ εκείνοι αλλ' έτεροι,
ταυτά εκείνοις και ουτοι κατά βουλάς έθεντο, διεπέρασαν
ούν κατ' αυτών, εντυχόντες δε αυτούς συνηγμένοις όμου, ουχ
ώς το πρότερον εσκορπισμένοις, ου μόνον ουδέν [ουκ] εποίη
σαν αλλά και τα πάντων δεινότατα έπαθoν οι μεν γαρ αυ- 15
των εσφάγησαν, οι δε λοιποί εχειρώθησαν ζώντες, και ουδείς
εκείνων των χειρών εξέφυγεν, εξετάσαντες δε αυτούς τίνες
και όθεν εισί, και αναμαθόντες ότι εξ αυτών έπαθoν την ει
ρημένην πληγήν, έτι δε και περί της ποιότητος του τόπου
αυτών ερευνήσαντες, και όσον εξ ακοής ερασθέντες, έκράτη-20
σαν τους ζώντας δεσμίους, και ενεδύσαντο τα ιμάτια αυτών
καθά εκείνοι, και δη τους ίππους αναβάντες, επιχείρας τα
τε φλάμουλα και τα λοιπά σημεία ά επεφέροντο μετ' αυτών,
14 εκοπίασαν Μ 22 επι] λαβόντες επι?
-

investigare quinam ibi degerent. cum itaque traiecissent, Αbarnm

feminas et pneros solos invenerunt, viris et iuvenibus ad expeditio
πem bellicam profectis; mnde subito ingruentes omnes cepernnt, nul
Ιοque accepto damno reversi sunt, praeda hac Salonam abducta. Αba
res autem ex bellica expeditione reversi re cognita consternati qui
«lem erant, at unde vulnus hoc ipsis inflictum esset, ignorabant :
quamobrem observandum sibi tempus statuunt et ab eo omnia di
scenda. . postquam igitur pro more rursum missi sunt Salona pracsi
diarii, alii a primis, idem consilium et ipsi ceperunt traiecernntque
contra Αbares. incidentes vero in illos non sparsos, nt antea, sed
collectos, non solum nihil elfccerunt, sed omnium gravissima passi
sunt, partim caesi partin capti, neqne μrisquam fmit qui e manibus
illorum evaderet. percontati vero quinnin et unde essent, intellecto
que ab ipsis se mala supra commemorata perpessos esse, insuper de
locί φualitate inquirentes, quasi ex audith amore accensi in vinculis
eos, tenuerunt, et vestibus eorum sumptis equisque conscensis, flam
mula et reliqua signa, quae secum attulerant, tollentes more exer
 DΕ ΛΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 30. 143
απήραν πάντες φοσσατικώς και κατά της Σαλώνος ώρμησαν,
ώς ουν και τον καιρόν έμαθον ζητήσαντες καθ' όν οι ταξεώ
ται εκ του Δανουβίου υπέστρεφον (ήν δε το μέγα και άγιον
σάββατoν), ήλθον και κατά την αυτήν ημέραν και το μεν
5 πλήθος, ότε δήπου πλησίον εγένοντο, του φοσσάτου απεκρύβη
μέχρι δε των χιλίων, οίτινες τούς τε ίππους και τας στολάς
εις απάτην εκέκτηντο των Δελματινών, εξήλασαν, αναγνωρί
σαντες δε οι τού κάστρου τα τε σημεία και την αμφίασιν
αυτών, αλλά και την ημέραν ώς έθους όντος αυτούς του υπο
10 στρέφειν εν αυτή, ήνοιξαν τας πόρτας και υπεδέξαντο αυτούς
μετά περιχαρείας, εκείνοι δε άμα του εισελθείν τάς τε πόρ
τας εκράτησαν, και δήλην δια σημείου την πράξιν τώ φοσ
σάτω πεποιηκότες συνεισδραμείν και συνεισελθείν παρεσκεύ
ασαν, κατέσφαξαν ουν πάντας τους της πόλεως, και έκτοτε κα
15 τεκράτησαν πάσαν την χώραν Δελματίας και κατεσκήνωσαν εν
αυτή. μόνα δε τα προς θάλασσαν πολίχνια ου συνέδωκαν
αυτοίς, αλλά κατείχοντο παρά των Ρωμαίων δια το είναι Ρ 95
τον πόρον της ζωής αυτών εκ της θαλάσσης. ιδόντες ουν
οι Αβάρεις καλλίστην ουσαν την τοιαύτην γην κατεσκήνωσαν
20 εν αυτή, οι δε Χρωβάτοι κατώκουν τηνικαύτα εκείθεν Βα
γιβαρείας , ένθα εισιν αρτίως οι Βελοχρωβάτοι. μία δε γε
νεα διαχωρισθείσα εξ αυτών, ήγουν αδελφοι πέντε, ότε Κλου
κάς και ο Λόβελος και ο Κοσέντζης και ο Μουχλώ και ο
Χρωβατος, και αδελφαί δύο, ή Τούγα και η Βούγα, μετά

citus, Salonam petierunt. cognito igitur tempore quo a Danubio re

«lire soliti erant praesidiarii, quod erat magnum sabbatum, eodem die
venerunt. multitudo autem omnis, cum urbi appropinquaret, sese
occultavit : mille vero, qui equos et vestes Dalmatarum sumpserant,
ut fallerent, ulterius perrexerunt. oppidani cognitis signis suis et
vestitu, praeterea die quo redire ipsis solenne, portis apertis gratu
labundi eos exceperunt, illi vero statim ac intrassent portas occu
pant, et signo reliquis, qui in insidiis erant, dato, accurrere ac in
gredi iubent, interfecerunt itaque omnes cives, et ex eo tempore
Dalmatiam universam occuparunt , sedemque illic suam collocarunt,
exceptis oppidulis mari adiacentibus, φuae se ipsis non tradiderunt,
sed in Romanorum potestate permanebant eo quod ex mari victita
rent, videntes itaque Αbares pulcherrimam esse hanc terram, sedes
illic posuerunt. Chrobati vero tunc habitabant ultra Βagibaream,
ubi nunc sunt Βelochrobati. una autem generatio, φuinque fratres,
Clucas Lobelus Cosentzes Μuchlo Chrobatus, duaeque sorores, Τuga
et Βuga, una cum suis populis discedens ab ipsis in Dalmatiam ve
nit, ubi Αbares incolas invenerunt, belloque per annos aliquot inter
144 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΙΥRΟGΕΝΙΤΙ

του λαού αυτών ήλθον εις Δελματίαν, και εύρον τους Αβά
ρεις κατέχοντας την τοιαύτην γην, επί τινας ουν χρόνους
πολεμούντες αλλήλοις υπερίσχυσαν οι Χρωβάτοι, και τους μεν
των Αβάρων κατέσφαξαν, τους δε λοιπούς υποταγήναι κα
τηνάγκασαν έκτοτε ουν κατεκρατήθη ή τοιαύτη χώρα παρά 5
των Χρωβάτων και εισιν ακμήν εν Χρωβατία εκ τους των
Αβάρων, και γινώσκονται Αβάρεις όντες, οι δε λοιποί Χρω
βάτοι έμειναν προς Φραγγίαν, και λέγονται αρτίως Βελοχρω
βάτοι ήγουν άσπροι Χρωβάτοι, έχοντες τον ίδιον άρχοντα ,
υπόκεινται δε Ωτω τώ μεγάλφ ρηγί Φραγγίας της και Σαξίας, 10
και αβάπτιστοι τυγχάνουσι, συμπενθερίας μετά τους Τούρ
κους και αγάπας έχοντες, από δε Χρωβάτων των ελθόντων
εν Δελματία διεχωρίσθη μέρος τι, και εκράτησε το Ιλλυρικόν
και την Παννονίαν είχον δε και αυτοί άρχοντα αυτεξού
σιον, διαπεμπόμενον προς τον άρχοντα Χρωβατίας κατά 15
φιλίαν, μέχρι δε χρόνων τινών υπετάσσοντο και οι εν Δελ
ματία όντες Χρωβάτοι τους Φράγγοις, καθώς και πρότε
ρον εν τη χώρα αυτών τοσούτον δε έσκληρύνοντο οι Φράγ
γοι προς αυτούς ότι τα υπομάσθια των Χρωβάτων φονεύον
τες προσέρριπτον αυτά σκύλαξι, μη δυνάμενοι δε οι Χρω-20
βάτοι ταύτα παρά των Φράγγων υφίστασθαι διέστησαν απ'
αυτών, φονεύσαντες και ούς είχον άρχοντας εξ αυτών όθεν
έστράτευσαν κατ' αυτών από Φραγγίας φοσσάτον μέγα, και
επί επτά χρόνους πολεμήσαντες αλλήλοις όψε και μόγις υπερί
6 εκ τούς) έθνος Βandurius
eos gesto vicerunt Chrobati, Αbarumque alios interfecerunt , alios
parere sibi coégerunt : atque ex illo tempore a Chrobatis possessa
Ιnaec regio fuit, suntque etiamnum in Chrobatia Αbarum reliquiae,
et Αbares esse cognoscuntur. ceteri vero Chrobati versus Franciam
commorabantur, et appellantur hodie Βelochrobati sive Chrobati albi,
qui proprio principi subiecti sunt. parent autem Οthoni magno regi
Franciae, quae et Saxonia ; baptismique expertes affinitatem cum Τur
cis et amicitiam contrahunt. at a Chrobatis, gui in Dalmatiam vene
runt, pars quaedam secessit, et Illyricum atque Ρannoniam occupa
vit: habebantque et ipsi principem supremum, qui ad Chrobatiae tan
tum principem amicitiae ergo legationem mittebat, per aliquot vero
annos etiam Dalmatiam incolentes Chrobati Francis subiiciebantur,
quemadmodum et antea cum in ipsorum terra degerent. tanta autern
in eos crudelitate utebantur Franci, ut lactentes adhuc eorum pueros
occidentes canibus obiicerent quae res cum intolerabilis Chrobatis
esset, facto dissidio principes quos ex ipsis habebant interemerunt,
unde magnus contra eos exercitus movit e Francia, et post septeιu
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 30. 145
σχυσαν οι Χρωβάτοι, και ανείλον τους Φράγγους πάντας και
τον άρχοντα αυτών Κοτζίλιν καλούμενον έκτοτε δε μείναν
τες αυτοδέσποτοι αυτόνομοι εξητήσαντο το άγιον βάπτισμα
παρά του Ρώμης και απεστάλησαν επίσκοποι και εβάπτι
5 σαν αυτούς επί Πορίνου του άρχοντος αυτών, διεμερίσθη
ουν η χώρα αυτών εις ζουπανίας ια', ήγουν ή Χλεβίανα, ή
Τζέντζηνα, τα Ημοτα, η Πλέβα, ή Πεσέντα, ή παραθαλασ
σία, η Βρεβέρα, η Νόνα, ή Τνήνα, ή Σίδραγα, ή Νίνα και
ο βοάνος αυτών κρατεί την Κρίβασαν, την Λίτζαν και την
10 Γουτζηκά. και η μεν ειρημένη Χρωβατία, αλλά και οι λοι
ποι Σκλαβίνιοι διάκεινται ούτως ή δε Διόκληα πλησιάζει
προς τα καστέλλια του Δυρραχίου ήγουν προς τον Ελισσόν
και προς τον Ελκύνιον και την Αντίβαριν, και έρχεται μέχρι
των Δεκατέρων, προς τα ορεινά δε πλησιάζει τη Σερβλία,
15 από δε του κάστρου των Δεκατέρων άρχεται η αρχοντία
Τερβουνίας, και παρεκτείνεται μέχρι του Ραουσίου, προς δε
τα ορεινά αυτής πλησιάζει τη Σερβλία, από δε του Ραου- Ρ 96
σίου άρχεται η αρχοντία των Ζαχλούμων και παρεκτείνεται
μέχρι του Όροντίου ποταμού, και προς μεν την παραθαλασ
20 σίαν πλησιάζει τους Παγανούς, προς δε τα ορεινά εις άρκτον
από δε του Οροντίου ποταμού άρχεται η Παγανία, και παρ
εκτείνεται μέχρι του ποταμού της Ζεντίνας, τρείς έχουσα
μεν πλησιάζει τους Χρωβάτοις, εις κεφαλήν δε τη Σερβλία.
ζουπανίας, την Ράστωτζαν και το ΙΜοκρόν και το Δαλέν.
10 Γουτζησκά Β
annorum bellum aegre tandem superiores facti Chrobati omnes Fran
cos eorumque principem Cotzilin e medio sustulerunt, et exinde
liberi ac sui iuris facti sacrum baptisma a Romano pontifice petie
runt, missiqne episcopi ipsos baptizarunt, principatum tenente Ρorino.
«liviso autem est eorum regio in zupanias 11, φuarum nomina Chle
biana Τzentzena Εmota Ρleba Ρesenta Ρarathalassia Βrebera Νona
Τzena Sidraga Νina, ipsorumque Βanus tenet Cribasam Litzam et
Gutzecam. et quidem praedicta Chrobatia cum reliquis Sclabiniis ita
sita est, Dioclea porro propinqua est Dyrrachii oppidis Εlisso Ηel
cynio et Αntibari, extenditurque Decatera usque , montana antem
Serviae finitima sunt. a Decateris vero incipit Τerbuniae principa
tus, porrigitque se Rausium usque, at versus montana Serviae adia
cet. "a Rausio Ζachlumorum principatus initium habet, et protenditur
ad Οrontium flumen usque; oraque maritima Paganis, montana quae
ad septentrionem Chrobatis, quae in fronte, Serviae contermina est,
ab Οrontio flumine Pagania incipit, et porrigitur usque ad Ζentinam
flamen et zapanias tres habet, Rastotzam Μocrum ac Dalen, et qui
«lem duae zupaniae, Rastotza ac Μocrum , ad mare sitae sunt et sa

Οοτιst. Porph. 10
146 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

και αι μεν δύο ζουπανία, ήγουν ή Ράστωτζα, και η τού Μο

κρού, πρόσκεινται τη θαλάσση, αίτινες και σαγήνας έχου
σιν ή δε του Δαλενου μηκόθεν εστι της θαλάσσης, και εκ
της εργασίας ζωσι της γης, πλησιάζουσι δε αυτούς νήσοι
τέσσαρες, τα Μέλετα, τα Κούρκουρα, ή Βάρτζω και ο Φά
ρος, κάλλιστα και ευφορωταται, ερημόκαστρα έχουσαι και
ελώνας πολλούς οικούσι δε εν αυταίς και έχουσι τα κτήνη
αυτών και εξ αυτών ζώσιν, από δε της Ζεντίνας του ποτα
μού άρχεται η χώρα της Χρωβατίας, και παρεκτείνεται προς
μεν την παραθαλασσίαν μέχρι των συνόρων Ιστρίας ήγουν
του κάστρου Αλβούνου προς δε τα ορεινά και υπέρκειται
μέχρι τινος τώ θέματι Ιστρίας, πλησιάζει δε προς την Τζέν
τινα και την Χλέβενα τη χώρα Σερβλίας ή γαρ χώρα Σερ
βλίας εις κεφαλήν μέν έστι πασών των λοιπών χωρών, προς
άρκτον δε πλησιάζει τη Χρωβατία, προς μεσημβρίαν δε τη
Βουλγαρία.. άφ' ου δε κατεσκήνωσαν οι ειρημένοι Σκλάβοι,
κατεκράτησαν πάσαν την περίχωρoν Δελματίας, εργάζοντο
δε τα κάστρα των Ρωμαίων τας νήσους, και έζουν εξ αυτών,
υπό δε των Παγανων καθ' εκάστην επαιχμαλωτιζόμενοι και
αφανιζόμενοι κατέλιποντάς τοιαύτας νήσους, βουλόμενοι εις 20
την ήπειρον εργάζεσθαι. εκωλύοντο δε παρα των Χρωβά
λ/ 1 y , -ν y ν

των ούπω γάρ ετέλουν αυτοίς φόρους, αλλά πάντα άπερ

αρτίως παρέχουσι τοις Σκλάβοις, τώ στρατηγώ ταύτα παρεί
ν 2, "ν - - - - -

χον. αδυνάτως δε έχοντες του ζήν προσήλθον Βασιλείω τώ

genas habent, Daleni vero zupania procul mari sita est, et eius in
colae ex agricultura vivunt. habent quoque Pagani in propinquo iu
sulas quattuor , Μeletan Curcuram Βartzum et Pharun, omnes pul
cherrimas fertilissimasque; oppida item deserta et paludes multas,
in quibus habitant et iumenta alunt, unde victum parant. a Ζentina
autem fluvio Chrobatia incipit, extenditurque versus mare ad Istriae
usque confinia sive Αlbumum urbem ; versus montaua aliquatenus
etian supra 1striae Τhema excurrit, ac versus Τzentina et Chlebena
Serviae regionem attingit. Servia autem in fronte habet ceteras omnes
regiones: ad septentrionem quidem Chrobatine propinqua est, ad me
ridiem vero Βulgariae. ex qιο dicti iam Sclavi inhabitarunt, finitima
Dalmatiae omnia occuparunt, urbesque Romanorum insulas colebant,
ex iisque vivebant : at cum quotidie a Paganis captivi abducerentur
et exterminarentur, insulas deseruerunt, continentem colere volentes.
νerum a Chrobatis prohibebantur, cum nondum illis tributa pende
rent : nam ea quae hodie Sclavis pendunt, tune praetori exhibebant.
sed cum vitaιu tolerare non possent, ad Βasilium illum praeclarum
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝΙ)Ο ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ, 30. 31. 147
αοιδίμω βασιλεί, αναδιδάξαντες τα ειρημένα πάντα, ο ουν
αοίδιμος εκείνος βασιλεύς Βασίλειος προετρέψατο πάντα τα
διδόμενα τώ στρατηγώ δίδοσθαι παρ' αυτών τοίς Σκλάβοις
ν - - -" - ν -

και ειρηνικώς ζήν μετ' αυτών, και βραχύ τι δίδοσθαι τώ

5 στρατηγώ, ίνα μόνον δείκνυται ή προς τους βασιλείς των
ν 1 ν 1. -

"Ρωμαίων και προς τον στρατηγόν αυτών υποταγή και δού

λωσις, και έκτοτε εγένοντο πάντα τα τοιαύτα κάστρα υπό
φορα των Σκλάβων, και τελούσιν αυτούς πάκτα, το μεν κά
" ι η.

στρον ή Ασπάλαθος νομίσματα σ', το κάστρον το Τετραγ

10 γούριν νομίσματα ρ', το κάστρον τα Διάδωρα ρι, το κάστρον
ι Σ' 1 & λ/ ι C

τα Οψαρα ρ', το κάστρον ή Αρβηρ, το κάστρον ή Βέκλα ρ,

ως ομου νομίσματα ψι' , εκτός οίνου και ετέρων διαφόρων
Υ - - η. Υ w, η.

ειδών . ταύτα γάρ πλείονά εισιν υπέρ τα νομίσματα, το

δε κάστρον το Ραούσιον μέσον των δύο χωρών πρόσκει
15 ται, τών τε Ζαχλούμων και της Τερβουνίας , έχουσι δε και Ρ97
τους αμπελώνας αυτών εις αμφοτέρας τάς χωρας, και τελούσι
η. w ν Χ/ - ν". " Μ.

προς με τον αρχοντα των Ζαχλούμων νομίσματα λς, προς

ν ν ν

δε τον άρχοντα Τερκoυνίας νομίσματα λς.

Κ ε φ ά λ α ι ο ν λα.
20 περί των Χρωβάτων, και ης νύν oικoύσι χώρας,
Ότι οι Χρωβάτοι οι εις τα Δελματίας νυν κατοικούντες
9 ή] o vulgo 10 ρ' Μ 12 νομίσμ.] λίτρας Μ

imperatorem accesserunt, eumque res a nobis commemoratas edocue-,

runt, is itaque imperator auctor fuit ut ea omnia quae praetori sol
vebant, Sclavis darent pacis causa, et praetori exiguam aliquid pen
derent, ad ostendendam duntaxat Romanis imperatoribus et ipsorum
praetori debitam subiectionem ac servitutem. atque ex illo tempore
omnes istae urbes Sclavorum tributariae pacta ipsis solvunt, Αspala
thus quidem urbs nomismata lucenta, Τetrangurium nomismata cen
tum, Diadora centum et decem, Οpsara centum, Αrbe centum, Βecla
centum , ita ut universim essent nomismata septingenta et decem,
excepto vino et ceteris speciebus diversis, quas praeter praedictam
nomismatum summam exhibebant. ceterum Ragusium urbs medium
iacet inter has duas regiones, inter Ζachlumorum regionem Τerbu
niamque , et habent Ragusini cives in utraque hac regione etiam vi
neas suas, penduntque Ζachlumorum quidem principi, nomismata tri
ginta sex, Τerbuniae vero principi totidem.
31. de Chrobatis et terra φuam nunc incolunt.
Chrobati, φui Dalmatiae partes nunc inhabitaat, a Chrobati,
148 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

μέρη από των αβαπτιστων Χρωβάτων και των άσπρων επο ΕΗ

νομαζομένων κατάγονται, οίτινες Τουρκίας μεν εκείθεν Φραγ

γίας δε πλησίον κατοικούσι, και συνορούσι Σκλάβοις τοίς
αβαπτίστοις Σέρβλοις, το δε Χρωβάτοι τή των Σκλάβων δια
λέκτω ερμηνεύεται, τουτέστιν οι την πολλήν χώραν κατέχον-5
τες, οι δε αυτοί Χρωβάτοι εις τον βασιλέα των Ρωμαίων
Ηράκλειον πρόσφυγες παρεγένοντο προ του τους Σέρβλους
προσφυγείν εις τον αυτόν βασιλέα Ηράκλειον, κατά τον και
ρόν όν οι Αβάρεις πολεμήσαντες απ' εκείσε τους Ρωμάνους
εναπεδίωξαν, ούς ο βασιλεύς Διοκλητιανός από Ρώμης αγα-10
γων εκείσε κατεσκήνωσε , διό και Ρωμάνοι εκλήθησαν δια
το από Ρωμης μετοίκους αυτούς γενέσθαι εν ταις τοιαύταις
χώραις, ήγουν της νύν καλουμένης Χρωβατίας και Σερβλίας.
παρά δε των Αβάρων εκδιωχθέντες οι αυτοι Ρωμάνοι εν ταις
ημέραις του αυτού βασιλέως Ρωμαίων Ηρακλείου, αι τούτων 15
- - Σ - -

έρημοι καθεστήκασι χώραι προστάξει ουν του βασιλέως

Ηρακλείου οι αυτοι Χρωβάτοι καταπολεμήσαντες και από
των εκείσε τους Αβάρους εκδιωξαντες, Ηρακλείου του βασι
λέως κελεύσει εν τη αυτή των Αβάρων χώρα, εις ην νύν οι
-ν τ - ι - -

κούσι, κατεσκήνωσαν είχον δε οι αυτοι Χρωβάτοι τώ τότε 20

καιρώ άρχοντα τον πατέρα του Ποργά. ο δε βασιλεύς Ηρά
κλειος αποστείλας και από Ρώμης αγαγών ιερείς, και εξ αυ
των ποιήσας αρχιεπίσκοπον και επίσκοπον και πρεσβυτέρους

23 και επίσκοπον add Β

haptismi expertibus, φui et albi appellantur, originem ducnnt, φui

sane ultra Τurciam prope Franciam incolunt, et Sclavis contermini
sunt non baptizatis Serviis. Chrobati autem dicuntur lingua Sclavo
rum, id est terram multum possidentes. atque hi ipsi Chrobati ad
Romanorum imperatorem Heraclium confugerant, antequam Servii
confugissent ad eundem imperatorem Heraclium, quo tempore Αba
res armis inde Romanos eiecerant : φuos Roma adductos Diocletianus
imperator illic habitare fecerat, unde et Romani nuncupati sunt, Φυοα
Roma venientes sedes posuissent in illis regionibus, nempe Chrobatia
et Servia, uti nunc vocantur pulsis vero Romanis illis ab Αbaribus
tempore eiusdem Romanorum imperatoris Ηeraclii, desolata eorum
regio iacuit, φuapropter iussu huius imperatoris iidem Chrobati ar
mis arreptis Αbares ex illis locis expulerunt, et vin ipsorum terra,
quam etiam hodie tement, sedes collocarunt. erat autem Chrobatis
illis tunc temporis princeps Ρorgae pater , Ηeracliusque imperator
Roma per legatum sacerdotibus accersitis, constitutoque ex ipsis ar
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 31. 140

και διακόνους, τους Χρωβάτους εβάπτισεν είχον δε τό τότε

καιρώ οι τοιούτοι Χρωβάτοι άρχοντα τον Ποργά.
Ότι ή τοιαύτη χώρα εις ήν οι Χρωβάτοι κατεσκηνώθη
σαν εξ αρχής υπό την εξουσίαν ήν του βασιλέως των Ρω
5 μαίων, εξ ου και παλάτια και ιπποδρόμια του βασιλέως Διο
κλητιανού εντή των αυτών Χρωβάτων χώρα μέχρι της νυν
περισώζονται εις το κάστρον Σαλώνας, πλησίον του κάστρου
Ασπαλάθου.
Ότι ούτοι οι βαπτισμένοι Χρωβάτοι έξωθεν της ιδίας
10 αυτών χωρας πολεμείν αλλοτρίοις ου βούλονται χρησμόν
γάρ τινα και ορισμόν έλαβον παρά του πάπα Ρώμης του
επί του Ηρακλείου του βασιλέως Βωμαίων αποστείλαντος ιε
ρείς και τούτους βαπτίσαντος και γαρ ούτοι οι Χρωβάτοι,
μετά το αυτούς βαπτισθήναι, συνθήκας και ιδιόχειρα εποιή
15 σαντο και προς τον άγιον Πέτρον τον απόστολον όρκους βε
βαίους και ασφαλείς, ίνα μηδέποτε εις αλλοτρίαν χώραν απέλ- Ρ 98
θωσι και πολεμήσωσιν, αλλά μάλλον ειρηνεύειν μετά πάντων
των βουλομένων, λαβόντες και παρά του αυτού πάπα Ρώμης
ευχήν τoιάνδε ώς εί' τινες άλλοι εθνικοί κατά της των αυ
20 των Χρωβάτων χώρας επέλθωσιν και πόλεμον επενέγκωσιν,
ίνα ο των Χρωβάτων θεός προσπολεμεί και προϊσταται, και
νίκας αυτοίς Πέτρος ο τού Χριστού μαθητής προξενεί μετά
δε χρόνους πολλούς εν ταις ημέραις Τερπημέρη του άρχον
2 τοιούτοι add Β 19 αυτών add Β 22 αυτώ Μ

chiepiscopo episcopo presbyteris et diaconis, Chrobatos baptizavit.

et tunc quidem Chrobatorum princeps erat Porga.
Regio autem haec quam incoluerunt Chrobati, ab initio sub po
testate erat Romanorum imperatoris; unde etiam in hodiernum usque
diem palatia ac hippodromus Diocletiani imperatoris supersunt in re
gione Chrobatorum, in urbe Salona, quae est proxima urbi Αspalatho.
Ηi autem Chrobati baptizati extra limites propriae terrae non
libenter aliis bellum inferunt, idque quia oraculum quoddam sive
statutum acceperunt a Romano pontifice, qui sub Heraclio Romanorum
"Ε:
imperatore sacerdotes misit eosque baptizavit, Chrobati post
acceptum baptismum pepigerunt et chirographis propriis datis S. Pe
tro apostolo iuraverunt, nunquam se alienam terram armis invasuro5,
sed pacem habiturοs curn omnibus volentibus , et imprecationem vi
cissim a Romano pontifice acceperunt, ut si quando aliae gentes ipso
ram Chrobatorum terram invaderent belloque infestarent, pro iis
pagnaret vindexque esset eorum deus, victoriam conciliante Ρetro
Christi discipulo. multis vero annis elapsis in diebus principis Τer
pemere, qui pater fuit principis Crasemere, e Fraucia, Τuae iuter
150 coNSΤΑΝΤΙΝΙ ΡoRΡΗΥRocΕΝΙΤι
τος, του πατρός του άρχοντος Κρασημέρη, ελθών από Φραγ
γίας της μεταξύ Χρωβατίας και Βενετίας ανήρ τις των πάνυ μεν
ευλαβών, Πίαρτίνος ονόματι, σχήμα δε κοσμικόν περιβεβλημένος,
όν και λέγουσιν οι αυτοι Χρωβάτοι θαύματα ικανά ποιήσαι ,
ασθενής δε ων ο τοιούτος ευλαβής ανήρ και τους πόδας ηκρωτη-5
ριασμένος, ώστε υπό τεσσάρων και βαστάζεσθαι και περιφέρε
σθαι όπου δ' αν και βούληται, την τοιαύτην του αγιωτάτου πάπα
εντολήν τοίς αυτοίς Χρωβάτοις διατηρείν μέχρι τέλους ζωής
αυτών επεθέσπισεν, επευξάμενος δε και αυτός αυτοίς την
ομοίαν του πάπα ευχήν, διά τούτο ούτε αι σαγήναι των 1ο
τοιούτων Χρωβάτων ούτε αι κοντούραι ουδέποτε κατά τινος
προς πόλεμον απέρχονται, ει μη άρα τις κατ' αυτών επέλθοι.
πλήν διά των τοιούτων πλοίων απέρχονται οι βουλόμενοι των
Χρωβάτων διοικείν εμπόρια, από κάστρου εις κάστρον πε
ριερχόμενοι την τε Παγανίαν και τον κόλπον τής Δελματίας 15
και μέχρι Βενετίας,
"Ότι ο άρχων Χρωβατίας εξ αρχής, ήγουν από της βασι
λείας Ηρακλείου του βασιλέως, δουλικώς εστιν υποτεταγμένος
τώ βασιλεί Ρωμαίων, και ουδέποτε τώ άρχοντι Βουλγαρίας
καθυπετάγη, αλλ' ουδε Βούλγαρος απήλθε προς πόλεμον 20
κατά των Χρωβάτων, ει μη Μιχαήλ ο άρχων Βουλγαρίας,
ο Βoρωσης, απελθών και πολεμήσας αυτούς και μηδέν ανύσαι
δυνηθεις ειρήνευσε μετ' αυτών, ξενιάσας τους Χρωβάτους και
ξενιασθείς παρά των Χρωβάτων, αλλ' ουδε πώποτε οι Χρω
9 τε ΜΙ 12 κατ' add Β

Chrobatiam et Venetiam media est, veniens vir quidam Μartinus no

mine, maxime quidem pius sed habitu seculari, φuem iidem quoque
Chrobati miracula fecisse plurima dicunt : hic porro vir pius imbe
cillus admodum et pedibus mutilatus, ita ut a quattuor baiulis Ε.
cunque vellet deferretur, illud sanctissimi pontificis mandatum Chro
Βatis ad ultimum vitae fiuem servandum esse itidem sanxit, eadem
illis quae antea pontifex imprecatus quapropter neque sagenae ipso
rum Chrobatorum neque condurae unquam ad aliquem bello infe
standum abeunt, nisi si quis eos adoriatur. sed huiusmodi navigiis
Chrobati, φui mercatus frequentant, ad emporia proficiscuntur, oppi
datim circumeuntes Paganiam et sinum Dalmatiae Venetias usque.
Chrobatiae autem princeps ab initio, id est ab Heraclii imperatoris
temporibus, Romano imperatori, non Βulgariae principi subditus erat.
neque Βulgarus cum Chrobatis bellum gessit, praeter Μichaëlem Βo
τosen Βulgariae principem, φui sumptis armis bellum ipsis intnlit,
sed cum nihil efficerct, muneribus datis et acceptis pacem fecit. ne
 Ι)Ε ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙ)Ο ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 31. 151
- τ -

βάτοι ουτοι τους Βουλγάροις πάκτον δεδώκασιν, ει μη πολ

λάκις αμφότεροι ξένιά τινα προς αλλήλους παρέσχον φιλο
ν

φρονήσεως ένεκα.
"Ότι η βαπτισμένη Χρωβατία εισι κάστρα οικούμενα ή
5 Νόνα, το Βελόγραδον, το Βελίτζειν, το Σκόρδονα, το Χλε
βένα, το Στόλπον, το Τενήν, το Κόρι, το Κλαβώκα.
" C * Δ ν

Οτι η βαπτισμένη Χρωβατία εκβάλλει καβαλλαρικόν έως

- «." -- w. ν Οι " ν Α -

των ξ αα, πεζικον δε έως χιλιάδας ρ' και σαγήνας μέχρι τών
- * " ν - - 1 «. ν - - Υ"

π και κοντουρας μεχρι των ρ.

2 , y - «. ν - -
και αι μεν σαγηναι εχουσιν
> ν γ. ν Οι w

10 ανά ανδρών μ', αι δε κονδούραι ανά ανδρών κ', αι δε μικρό

τεραι κονδούραι ανά ανδρών ι'.
τ" ν ν - - - -

γ
Οτι την πολλήν ταύτην δύναμιν και το τού λαού πλήθος
- - Χ/

είχεν ή Χρωβατία μέχρι του άρχοντος Κρασημέρη, κακείνου

1. ν - » Δ. Ο «ν » - Α. * λν .

μεν τελευτήσαντος, του δε υιού αυτού ΙΜιροσθλάβου άρξαν

15τος έτη τέσσαρα και υπό του Πριβουνία βοεάνου αναιρε
θέντος, και διχονοιών και πολλών διχοστασιών εις τήν χω
ραν γενομένων, ηλάττωται και το καβαλλαρικόν και το πεζι
κον και αι σαγήναι και αι κονδούραι της εξουσίας
Α"
των Χρω- Ρ 99
βάτων, αρτίως δε έχει σαγήνας λ', κονδούρας μεγάλας και Α

2θμικράς, και καβαλλαρικόν και πεζικόν,

"Ότι η μεγάλη Χ ζομέν ν c 2ν 2

Υ
τι ή μεγάλη Χρωβατία και ή άσπρη επονομαζομένη
" " ν κ- ν w. ν α

αβάπτιστος τυγχάνει μέχρι της σήμερον, καθώς και οι πλη

σιάζοντες αυτήν Σέρβλοι. ολιγώτερον καβαλλαρικόν εκβάλ
15 Πριβουνίου Μ

φue Chrobati unquam Bulgaris tributum dederunt, sed alteri alteros

saepe amicitiae ergo donis cohonestarunt.
Βaptizatae vero Chrobatiae urbes habitatae istae sunt, Νona, Βe
Ιogradum, Βelitzin, Scordona, Chlebena, Stolpum, Τenen, Cori, Claboca.
Εxhibetque equitum sexaginta milia, peditum centum milia, et
sagenas octoginta, conduras centum , et sagenae quidem φuadraginta
viros habent, condurae vero viginti, nempe quae maiores : nam mino
res decem viros tantum habent.
Αtque haec quidem Chrobatiae potentia et copiae fuerunt usque
ad principatum Crasemere, quo mortuo cum Μirosthlabus filius, post
φuam quadriennium genti praefuisset, a Ρribunia bano interfectus
esset, plurimis obortis dissidiis ac factionibus equitum peditumque
numerus valde imminutus est, item sagenarum ac condurarum. et
sagenas quidem nunc triginta habet, conduras muguas parvasque, et
εquitatum peditatumque. -

Μagna autem Chrobatia, quae etiam alba eogaominatur, in ho

aiernum usque diem sine baptismo est, φuemadmodum et finitimi
Servii: equitem peditemque non liabet tam nuumerosun quam bapti
152 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΙΥRΟGΕΝΙΤΙ

ομοί
λουσιν,, ομοίως καιή πεζικον
σ' ελ", να 1ίνην Χρωβατίαν
παρά την βαπτισμένην,
Χρωβατία
« - ν - -

ως συνεχέστερον πραιδευόμενοι παρά τε τών Φράγγων και

Τούρκων και Πατζινακιτών, αλλ' ουδε σαγήνας κέκτηνται
Σν - - "

ούτε κονδούρας ούτε εμπορευτικά πλοία, ώς μήκοθεν ούσης

της
τ.. "
θαλάσσης
y
από γάρ των εκείσε μέχρι της θαλάσσης 5
Ο - C ν - αν ν - C -

οδός εστιν ημερών λ. ή δε θάλασσα εις ην διά των ημερών

λ κατέρχονται, έστιν ή λεγομένη Σκοτεινή.
Κ ε φ ά λ α ι ο ν λβ.
περί των Σέρβλων και ής νύν oικoύσι χώρας,
Ιστέον ότι οι Σέρβλοι από των αβαπτίστων Σέρβλων 10
τών και άσπρων επονομαζομένων κατάγονται, τών της Τουρ
κίας εκείθεν κατοικούντων εις τον παρ' αυτούς Βόϊκι τόπον
επονομαζόμενον, εν οίς πλησιάζει και η Φραγγία, ομοίως και
ή μεγάλη Χρωβατία ή αβάπτιστος ή και άσπρη προσαγορευ
ομένη εκείσε ουν και ούτοι οι Σέρβλοι τό-απ' αρχής κατώ- 15
κουν, δύο δε αδελφών την αρχήν της Σερβλίας εκ του πα
τρός διαδεξαμένων, ο εις αυτών το τού λαού αναλαβόμενος
ήμισυ εις Ηράκλειον τον βασιλέα Ρωμαίων προσέφυγεν, δν
και προσδεξάμενος ο αυτός Ηράκλειος βασιλεύς παρέσχε τό
πον εις κατασκήνωσιν εν τώ θέματι Θεσσαλονίκης τα Σέρ- 20
βλια, ά έκτοτε την τοιαύτην προσηγορίαν παρείληφε. Σέρ
βλοι δε τή των Ρωμαίων διαλέκτω δούλοι προσαγορεύονται,

zata Chrobatia, φuippe frequentibus incursionibus infestata Franco

rum Τurcarum Patzinacitarum ; neque sagenas, neque conduras item,
aut navigia ad mercaturam habet, utpote a mari remota, a quo qui
dem triginta dierum itinere distat. mare autem, a quo totidem Ε.
rum itinere distat, illud est quod nigrum appellatur.
32. de Serυίis, et de regione φuam nunc ipsί incolunt.
Sciendum est Servios oriundos esse a Serviis non baptizatis , φui
etiam albi cognominantur et ulteriora Τurciae incolunt in loco ab illis
Βoici nuncupato, cui finitima Francia est, uti et magna Chrobatia
baptismi expers, quae etiam alba cognominatur, illic igitur initio
Servii hi habitabant. principatu autem Serviae a patre ad duos fra
tres devoluto, alter sumpta populi parte dimidia ad Romanorum im
peratorem Heraclium confugit, qui et excepto locum ad inhabitan
«lum dedit in Thessalonicae themate, φui ex eo tempore Servia nun
oupatnr. Serbli autem Romanorum lingua servi dicuntur, unde Ser
bula vulgo servorum calceamenta appellantur, et Serbulianos illos
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝD0 ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ, 31, 32, 153
όθεν και σέρβουλα ή κοινή συνήθεια τα δουλικώς φησίν υπο
δήματα, και τζερβουλιανούς τους τα ευτελή και πενιχρά υπο
δήματα φορούντας, ταύτην δε την επωνυμίαν έσχον οι Σέρ
βλοι διά τό δούλοι γενέσθαι του βασιλέως Ρωμαίων, μετά
5 δε χρόνον τινά έδοξε τους αυτούς Σέρβλους εις τα ίδια απελ
θεϊν, και τούτους απέστειλεν ο βασιλεύς ότε δε διεπέρασαν
τον Δάνουβιν ποταμόν, μετάμελοι γενόμενοι εμήνυσαν Ηρα
κλείω τώ βασιλεί διά του στρατηγού του τότε το Βελόγραδον
κρατούντος δούναι αυτοίς ετέραν γήν εις κατασκήνωσιν και
10 επειδή η νύν Σερβλία και Παγανία και η ονομαζομένη Ζα
χλούμων χώρα και Τερβουνία και ή τών Καναλιτών υπό την
εξουσίαν του βασιλέως Ρωμαίων υπήρχον, εγένοντο δε αι τοι
αύται χώραι έρημαι παρά των Αβάρων (από τών εκείσε γάρ
"Ρωμάνους τους νυν Δελματίαν και το Δυρράχιον οικούντας
15 απήλασαν), και κατεσκήνωσεν ο βασιλεύς τους αυτούς Σέρ
βλους εν ταις τοιαύταις χώραις. και ήσαν τώ βασιλεί Ρω
μαίων υποτασσόμενοι ους ο βασιλεύς πρεσβύτας από Ρώ- Ρ 100
μης αγαγων εβάπτισε, και διδάξας αυτούς τα της ευσεβείας
τελείν καλώς αυτοίς των χρόνων πίστιν εξέθετο, έπει δε ή
20 Βουλγαρία υπό την εξουσίαν ήν των Ρωμαίων, αυτού ουν
άρχοντος του Σέρβλου του εις τον βασιλέα προσφυγόντος τε
λευτήσαντος, κατά διαδοχήν ήρξεν ο υιός αυτού και πάλιν ο
έγγων, και ούτως εκ της γενεάς αυτού οι καθεξής άρχοντες.
1 δουλικά 2 10 Χλούμων Μ 19 τήν των χριστιανών και
21ουν του άρχοντος της Σερβλίας"

vocamus qui ita viliter ac pauperum in modum sunt calceati. Servii

autem inde sic cognominati sunt quod Romanorum imperatori servi
rent. aliquanto vero post visum est Serviis in terram suam redire,
et dimisit illos imperator, sed cum traiecissent Danubium flumen,
poenitentia ducti per praetorem, qui tum Belogradum administrabat,
ab Heraclio imperatore petierunt, aliam sibi terram ad inhabitandum
assignare vellet. cumque ea quae nunc Servia dicitur et Pagania,
φuaeque Ζachlumorum terra vocatur, item Τerbunia et Canalitarum
regio, φuae imperatoris Romanorum dicionis erant, propter Αbarum
excursiones desertae essent, expulsis inde Romanis, φui nunc Dalma
tiam atque Dyrrachium incolunt, regiones illas Serviis habitandas im
perator dedit , cui subiecti erant, a quo etiam baptizati fuere per
presbyteros Roma accersitos , et pietatis opera edocti antiqua fide
accepta. cum autem sub Romanorum potestate esset Βulgaria, Ser
viorum principe, qui ad imperatorem confugerat, vita functo filins
ipsius successit, mox nepos, et sic omnes qui ab eo descenderunt, ex
154 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΒΟΟΕΝΙΤΙ

μετά δε χρόνους τινάς εγεννήθη εξ αυτών ο Βοισέσθλαβος

και εξ αυτού ο Ροδόσθλαβος και απ' εκείνου ο Προσηγόης
και εξ εκείνου ο Βλαστήμερος, και μέχρις αυτού του Βλα
στημέρου μετά των Σέρβλων ειρηνικώς διετέλουν οι Βούλγα
ροι ως γείτονες και συνορίται αγαπώντες αλλήλους, έχοντες 5
δε δούλωσιν και υποταγήν εις τους βασιλείς των Ρωμαίων
και ευεργετούμενοι παρ' αυτών, επί δε της αρχής του αυ
του Βλαστημέρου ήλθεν μετα πολέμου Πρεσιάμ ο άρχων
Βουλγαρίας κατά των Σέρβλων, θέλων αυτούς υποτάξαι
αλλ' επί τριετίαν πολεμήσας ου μόνον ουδέν ήνυσεν, αλλά 10
και λαόν αυτού πλείστον απώλεσε, μετά δε θάνατον Βλα
στημέρου του άρχοντος διεδέξαντο την αρχήν της Σερβλίας
οι τρείς υιοι αυτού ο Μουντιμήρος και ο Στροήμερος και ο
Γοίνικος, μερισάμενοι την χώραν, επί τούτων παρεγένετο
ο της Βουλγαρίας άρχων Μιχαήλ ο Βορίσης θέλων εκδική-15
σαι την ήτταν Πρεσιαμ του πατρός αυτού και πολεμήσας,
εις τοσούτον αυτόν επτόησαν οι Σέρβλοι ώστε και τον υιόν
αυτού Βλαστήμερον εκράτησαν δέσμιον μετά και βολιάδων
δώδεκα μεγάλων, τότε δε τή του υιού θλίψει και μή θέλων
ο Βορίσης ειρήνευσε μετά των Σέρβλων, μέλλων δε υποστρέ-20
φειν εν Βουλγαρία, και φοβηθείς μήποτε ενεδρεύσωσιν αυ
τον οι Σέρβλοι καθ' οδού, επεζήτησεν εις διάσωσιν αυτού τα
του άρχοντος Μουντιμήρου παιδία, τον Βόρενα και τον Στέ
φανον οι και διέσωσαν αυτόν αβλαβή μέχρι των συνόρων
15 ο τής Βουλγαρίας άρχων add Β 22 οδόν 3

quibus post annos aliquot fuit Βoisesthlabus, a quo Rodosthlabus, a

φuo Prosegoes , a quo Βlastemerus, ad cuius usque tempora pacem
cum Βulgaris habuerunt Servii utpote vicini ac confines inter sese
amantes, servientes Romanis imperatoribus et ab ipsis beneficiis or
mati. sed principatum tenente laudato Blastemero arma contra Ser
vios movit Βulgariae princeps Ρresiam, snbiicere sibi ipsos Ε
verum post trium annorum bellum non solum nihil effecit, sed plu
rimos e suis amisit, post mortem autem Blastemeri regionem inter
se partiti principatum Serviae exceperunt tres eius filii, Μuntimerus
Stroëmerus et Goinicus. hos aggressus et Μichaël Βorises Βulgariae
princeps, stragem, φuam pater Presiam passus erat, vindicare cupiens :
sed eum bellantem adeo afilixerunt Servii, ut filium eius Blasteme
rum in vinculis abducerent una cum machinis grandibus duodecim.
ιunc filii casu permotus Βorises, quamlibet invitus, pacem cum Ser
viis fecit. in Βulgarian vero rediturus, et Serviorum in itinere insi
«lias timens, Μuntimeri principis filios, Borena et Stephanuum, viae
 DΕ ΑDWΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 32. 155

έως τής Ράσης, και υπέρ της τοιαύτης χάριτος δέδωκεν

αυτοίς Μιχαήλ ο Βορίσης δωρεάς μεγάλας και εκείνοι αν
τέδωκαν αυτό χάριν ξενίων ψυχάρια δύο, φαλκώνια δύο,
σκυλία δύο και γούνας εννενήκοντα όπερ λέγουσιν οι Βούλ
5 γαροι είναι πάκτον, μετά μικρόν δε εγένοντο κατ' αλλήλων
οι τρείς αδελφοι οι άρχοντες Σερβλίας και γενόμενος επι
κρατέστερος ο εις αυτών ο Μουντίμηρος, και θέλων μόνος
την αρχήν επέχειν, κρατήσας παρέδωκε τους δύο εν Βουλ
γαρία, μόνον το παιδίον του ενός αδελφού Γοϊνίκου Πέτρον
10 ονόματι παρ' εαυτό κρατήσας και επιμελούμενος, όστις και
φυγών ήλθεν εις Χρωβατίαν περί ου μετ' ολίγον όηθήσε
ται. ο δε προρρηθείς αδελφός εν Βουλγαρία Στροήμερος
είχεν υιόν τόν Κλονίμηρον, ώ και γυναίκα παρέσχεν ο Βορί
σης Βουλγάραν, εξ αυτού γεννάται εν Βουλγαρία Τζεεσθλά
15 βος, ο δε ΠΙουντίμηρος τους δύο αδελφούς διωξας και την
αρχήν δεξάμενος γεννά υίους τρείς, τον Πριβέσθλαβον και
τόν Βράνον και τον Στέφανον, και μετά τον αυτού θάνα
τον διαδέχεται αυτόν ο πρώτος υιός ο Πριβέσθλαβος, μετά
ούν χρόνον ένα εξελθών από Χρωβατίας ο προειρημένος Πέ- Ρ 101
20 τρος ο υιός του Γοϊνίκου διώκει από της αρχής τον εξάδελ
φον αυτού Πριβέσθλαβον μετά των δύο αδελφών, κακείνος
την αρχήν διαδέχεται εκείνοι δε φυγόντες εισέρχονται εν
Χρωβατία, μετά δε χρόνους τρείς ελθών ο Βράνος προς το

dnces petiit, qui et indemnem usque ad Rase deduxerunt, et ingen

tia ab eo munera beneficii huius nomine acceperunt, vicissim donan
tes xeniorum vice duo mancipia, duos falcones, duos canes et pelles
nonaginta, quod Βulgari pactum esse dicunt. paulo autem post tres
fratres Serviae principes contra se mutuo arma sumpserunt, superior
que factus unus ipsorum Μuntimerus , φui cum vellet solus principa
tum tenere, captos duos in Βulgariam transmisit, solum Ρetrum, fra
tris Goinici filium , apud se retinens et sedulam eius curam gerens ,
qui fugiens in Chrobatiam venit. sed de eo paulo post dicetur.
Stroëmerus vero frater, cuius supra mentionem fecimus, in Βulgaria
filium habebat Clonimerum, cui uxorem Bulgaram dedit Βorises, ex
qua Τzeesthlabum in Bulgaria suscepit. at Μuntimerus ntroque fra
tre expulso, principatu potitus, filios tres genuit, Ρribesthlabum Βra
num et Stephanum , eique mortuo successit maximus natu Pribesthla
Dus. anno igitur sequente Chrobatia egressus Goinici filius Petrus,
ouius supra mentionem fecimus, patruelem Ρribesthlabum cum duo
Βus eius fratribus principatu deiicit, atque ipse eum capessil : illi
vero fuga sibi consulentes in Chrobatiam abeunt, triennio autem
156 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΡΟΘΕΝΙΤΙ

πολεμήσαι τον Πέτρον και ηττηθείς και κρατηθείς παρ' αυ

του έτυφλώθη, μετά δε χρόνους δύο φυγών και Κλονίμηρος
από Βουλγαρίας ο πατήρ του Τζεεσθλάβου καταλαμβάνει και
αυτός, και εισέρχεται εις εν κάστρον της Σερβλίας την Δο
στινίκαν μετά λαού προς το παραλαβείν την αρχήν, τούτον 5
ουν πολεμήσας ο Πέτρος απέκτεινεν, και εκράτησεν έτερα
έτη κ. άρξας επί της βασιλείας Λέοντος του μακαριωτάτου
και αγίου βασιλέως, έχων υποταγήν και δούλωσιν προς αυτόν.
ειρήνευσε δε και μετά Συμεων του άρχοντος Βουλγαρίας,
όστε και σύντεκνον αυτόν εποίησε, μετά δε τον καιρόν όν 10
αυτός ο κύρις Λέων εβασίλευσε, παρεγένετο ο τότε εις το
Δυρράχιον στρατηγών, ο πρωτοσπαθάριος Λέων ο Ραβδού
χος, ο μετά τούτο μάγιστρος τιμηθείς και λογοθέτης του δρό
μου, εις Παγανίαν την τότε παρά του άρχοντος Σερβλίας
διακρατουμένην, προς το βουλευθήναι και συντυχείν τώ αυτό 15
άρχοντι Πέτρω περί τινος δουλώσεως και υποθέσεως. ζηλο
τυπήσας δε προς τούτο Μιχαήλ ο άρχων των Ζαχλούμαν
εμήνυσε Συμεων τώ Βουλγάρων άρχοντι ότι ο βασιλεύς Ρω
μαίων δεξιούται διά δώρων τον άρχοντα Πέτρον προς το
συνεπαρείν τους Τούρκους και επελθείν κατά Βουλγαρίας - 20
εγένετο δε και κατά τον καιρόν εκείνον και πόλεμος εις Αχε
λων μεταξύ των Ρωμαίων και των Βουλγάρων, έμμανής
ούν γενόμενος εν τούτω ο Συμεων κατά του άρχοντος Σερ
10 ός γε? an ώστε? 15 τό vulgo 21. εις add Β

post Branus motis contra Petrum armis victus captusque oculis ab eo

privatus est, biennio vero post e Βulgaria fugiens Clonimerus Τzee
sthlabi pater movet et ipse, urbemque Serviae Dostinica cum exercitu
ingreditur principatus occupandi causa; quem armis superatum Ρetrus
occidit, et principatum rexit alios viginti annos, imperante beatis
simo sanctoque imperatore Leone, cui subiectus erat. pacem habuit
etiam cum Symeone Βulgariae principe, cuins etiam filium in bapti
smo suscepit. post imperium autem domini Leonis Dyrrachii tune
praefectus, protospatharius Leo Rhabduchus, postea magister et logo
theta cursus publici factus, in Paganiam, φuae ιum a Serviae principe
occupata erat, venit, sermonem consiliumque instituturus cum 1audato
Ρetro principe de aliquo negotio. invidia autem ob hanc rem motus
Μichael Ζachlumorum princeps Symeoni Bulgarorum principi signi
ficat Romanum imperatorem Petrum principem muneribus colere, quo
Τurearum copiis adiutus Βulgariam invadat: erat quippe id temporis
Βellum inter Romanos et Βulgaros ad Αcheloum. furens itaque quo
dammodo hoc nomine Symeon contra Serviue principem Petrum, mit
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 32. 157
βλίας Πέτρου απέστειλε τον Σιγρίτζη Θεόδωρον και τον Μαρ
μαήν εκείνον μετά φοσσάτου, έχοντας και αρχοντόπουλον
Παύλον τον υιόν Βράνου, όν ο Πέτρος ο άρχων Σερβλίας
ετύφλωσε. δόλω ουν επελθόντες οι Βούλγαροι προς τον
5 άρχοντα Σερβλίας, και συντεκνίαν μετ' αυτού ποιησάμενοι,
και όρκω βεβαιώσαντες μη παθείν τι παρ' αυτών εναντίον,
ήπάτησαν αυτόν εξελθείν προς αυτούς, όν και παραυτα δε
σμήσαντες εισήγαγον εν Βουλγαρία, και αποθνήσκει εν φυ
λακή, εισήλθε δε αντ' αυτού Παύλος ο υιός Βράνου, και
10εκράτησεν έτη τρία, ο δε βασιλεύς ο κύρις Ρωμανός έχων
αρχοντόπουλον εν τη πόλει Ζαχαρίαν τον υιόν Πριβεσθλά
βου του άρχοντος Σερβλίας απέστειλε προς το γενέσθαι άρ
χοντα εν Σερβλία αλλά απελθών και πολεμήσας ήττήθη
παρά του Παύλου , κρατήσας γάρ αυτον παρέδωκε τους
15 Βουλγάροις, και εκρατείτο δέσμιος, είτα μετά χρόνους τρείς,
του Παύλου εναντιωθέντος τους Βουλγάροις, απέστειλε τον
Ζαχαρίαν τον πρότερον παρά του κυρού Ρωμανού του βα
σιλέως αποσταλέντα, και διώξας τον Παύλον εκράτησεν αυτός
την αρχήν των Σέρβλων , όστις παραυτα των ευεργεσιών
20του βασιλέως Ρωμαίων επιμνησθείς εγένετο κατά των Βουλ-Ρ 10!
γάρων, μηδ' όλως θελήσας υποταγήναι αυτοίς, αλλ' υπό του
βασιλέως μάλλον Ρωμαίων δεσπόζεσθαι, ώστε και του Συμεών
φοσσάτον κατ' αυτού αποστείλαντος διά του Μαρμαήμ και του

tit cum exercitu Τheodorum Sigritzen et Μarmaën una cum Paulo

Βrani principis filio, quem Ρetrus Serviae princeps excaecaverat, dolo
igitar Bulgari principem Serviae aggressi, et prole in sacro lavacro
suscepta, et dato iuramento nihil eum mali ab ipsis passurum , per
fraudem exire persuasum et in vincula e vestigio coniectum in Βul
gariam abduxerunt, ubi in carcere vitam cum morte commutavit. in
eius autem locum successit Ρaulus Βrani filius, qui principatum trien
nio tenuit. dominus vero Romanus imperator, secum habens Pri
besthlabi Serbliae principis filium Zachariam, misit eum ut principa
tum Serviae occuparet: sed illum venientem praelio superavit Ρaulus,
captumque Βulgaris tradidit in vinculis asservandum. deinde elapso
trium annorum spatio, Paulus Βulgaris hostis factus Zachariam misit,
quem dominus Romanus imperator antea miserat; isque Ρaulo deiecto
Serviorum principatum occupat, et illico memor beneficiorum quae a
Romano imperatore acceperat, Βulgaris se opposuit, malens potius
Romano imperio subesse quam Bulgaris, quare cum exercitum contra
ipsum misisset Symeon sub praefectis Μarmaém et Τheodoro Sigritze,
capita eorum atφue arma imperatori Romano misit victoriae partae
158 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΗΟΟΕΝΙΤΙ

Σιγρίτζη Θεοδώρου, ών και τας κεφαλάς και άρματα εκ του

πολέμου απέστειλε προς τον βασιλέα Ρωμαίων επινίκια (έτι
γαρ μεταξύ Ρωμαίων και Βουλγάρων μάχη ήν), ουδέποτε δε
επαύσατο, καθώς και οι προ αυτού άρχοντες απέστελλον προς
τους βασιλείς Ρωμαίων, και υποτασσόμενος και δουλεύων αυ-5
τοίς, πάλιν δε απέστειλεν έτερόν φοσσάτον ο Συμεων διά του
Κνήνου και του Ημνήκου και του Ητζβόκλια κατά του άρχοντος
Ζαχαρίου, συναποστείλας μετ' αυτών και Τζεέσθλαβον, τότε ο
μεν Ζαχαρίας φοβηθείς φεύγει εν Χρωβατία οι δε Βούλγαροι
μηνύσαντες τοίς ζουπάνοις ελθείν προς αυτούς και παραλα- 10
βείν άρχοντα τον Τζεέσθλαβον, και δι' όρκου τούτους απατή
σαντες και εξαγαγόντες μέχρι του πρώτου χωρίου, και πα
ραυτα δεσμήσαντες αυτούς, εισήλθον εν Σερβλία και συνεπήραν
τον άπαντα λαόν από μικρού έως μεγάλου, και εισήγαγον έως
Βουλγαρίας τινες δε αποδράσαντες εισήλθον και εν Χρωβατία, 15
και έμεινεν η χώρα έρημος, κατά τον καιρόν ουν εκείνον εισήλ
θον οι αυτοι Βούλγαροι εις Χρωβατίαν μετά του Αλογοβότουρ
του πολεμήσαι, και εσφάγησαν πάντες εκείσε παρα των Χρω
βάτων, μετά δε χρόνους επτά από των Βουλγάρων φυγων
ο Τζεέσθλαβος μετά και ετέρων τεσσάρων από Πρεσθλάβου 20
εισήλθεν εν Σερβλία, ουχ εύρε δε εις την χώραν ει μη πεν
τήκοντα μόνους άνδρας μήτε γυναίκας έχοντας μήτε παιδία,
αλλά κυνηγούντας και διατρεφομένους, μετά τούτων κρατή
σας την χώραν εμήνυσε προς τον βασιλέα Ρωμαίων, την εξ
1 Σιγρίτζη και Διοδώρου Μ 7 και του Ημνήκου add Β
signa : adhuc enim bellum inter Βulgaros et Romanos erat; nec un
Ε" subiici Romano imperatori et parere desinebat, guemadmo
um et priores principes mittere ad ipsos soliti erant. Symeone vero
iterum novas copias mittente contra Zachariam principem sub prae
fectis Cneno Ηemneco ac Εtzboclia, et misso simul Τzeesthlabo, me
tuens tunc sibi Ζacharias in Chrobatiam profugit. Βulgari autem
zupanis significarunt ut se convenirent et principem Τzeesthlabum
exciperent, iuramentoque deceptos atφue ad primum pagum adductos
protinus in vincula coniicientes Serviam invaserunt , populumque
omnem a minimo ad maximum in Βulgariam abduxerunt : quidam
vero profugi in Chrobatiam se receperunt, mansitque regio desolata.
porro circa illud etiam tempus Chrobatiam cum Αlogobotur armata
manu ingressi Bulgari omnes a Chrobatis interfecti sunt. et post
septem annos fuga deserens Βulgaros Τzeesthlabus cum aliis guattuor
Presthlabo in Serviam venit. non invenit autem in ea regione prae
ter viros quinquaginta, sine uxoribus liberisque venatione victitantes:
cum his regionem obtinens, per nuntios tutelam et auxilium ab im
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 32. 159

αυτού αντίληψιν και βοήθειαν επιζητών, υπισχνούμενος δου

λεύειν και υπείκειν τη προστάξει αυτού καθώς και οι προ
y - ?ν w Υ, Υ " κ ι κ »

αυτού άρχοντες, και έκτοτε ου διέλιπεν ο βασιλεύς Ρωμαίων

y - 3 * τι ν Υ - ν ν /

Α"
ευεργετών αυτόν,
W λ ,
ώστε καιδ εις Χρωβατίαν
- βλ
καιεν Βουλγαρίαν
- <' " <'.: C ν

5 και εν ταις λοιπαις χωραις σιαγοντες Σερβλοι, ους ο Συμεων

- " y ι

διεσκόρπισε, τούτο ακούσαντες συνήχθησαν εις αυτόν, αλλά

και εν τη πόλει πολλοί από Βουλγαρίας φυγόντες εισήλθον,
ούς και ενδύσας και ευεργετήσας ο βασιλεύς των Ρωμαίων
απέστειλε προς τον Τζεέσθλαβον, και από των πλουσίων
10 δωρεών του βασιλέως των Ρωμαίων συστησάμενος και ενοι
κήσας την χωραν ως το πρότερόν έστιν υποτεταγμένος δου
λοπρεπώς τώ βασιλεί Ρωμαίων, και διά της του βασιλέως
συνδρομής και των πολλών αυτού ευεργεσιών την τοιαύτην 2/ Υ -

-
χώραν συστήσας και άρχων εν αυτή". βεβαιωθείς.
«Η C λ/ κ. ν γ Υ λν Υ ν -

15 Οτι ο άρχων Σερβλίας εξ αρχής, ήγουν από της βασι

λείας Ηρακλείου του βασιλέως, δουλικώς έστιν υποτεταγμέ
νος τώ Ρωμαίων βασιλεί, και ουδέποτε τώ άρχοντι Βουλγα
ρίας καθυπετάγη. -

Ότι εν τη βαπτισμένη Σερβλία εισι κάστρα οικούμενα το

Μ να νw- ν. ν ν

20 Δεστινίκον, το Τζερναβουσκεή, το Μεγυρέτους, το Δρεσνεήκ,

το Λεσνήκ, το Σαληνές, και εις το χωρίον Βόσωνα το Κά- Ρ 103
τερα και το Δεσνήκ.
5 και οι εις ? 14 συστήσας add Β 20 Τζενναβουσκεν Μ
Δρεσνεήμ Μ

peratore Romanorum petiit, promitιens obedientiam eius iussibus se

praestiturum, qualem et ante ipsum principes Romano imperatori ex
hibebant. atque ex eo tempore multis illum beneficiis affecit impe
rator Romanorum, ita ut Servii, qui a Symeone dissipati in Chroba
tia Bulgaria aliisque regionibus commorabantur, re audita ad ipsum
undique gregatim convenirent. guin et in urbem Cpolitanam plu
rimi e Βulgaria fugientes venerunt, φuos vestibus ceterisque benefi
ciis ornatos imperator Romanorum ad Τzeesthlabum misit, qui magni
ficis Romani imperatoris largitionibus regione constituta et ad pristi
nam incolarum frequeutiam reducta, totum se Romano imperio sub
iecit, φuippe ipsius imperatoris auxilio frequentibusque eius benefi
«iis regione illa constituta, princeps quoque illic confirmatus est.
Ceterum Serviae princeps ab initio, id est ab imperio Ηeraclii,
Romanorum imperatori suberat, non Βulgarorum principi , suntque in
baptizata Servia oppida quae habitantur, Destinicum, Τzernabuscee,
Μegyretus, Dresneec , Lesnec, Saleues, in agro vero Βosonae Catera
at Desnec.
160 ΟΟΝSΤΛΝΤΙΝΙ ΡΟΓίΡΙΙΥΤΚΟCΕΝΙΤΙ

Κ ε φ ά λ α ι ο ν λγ.
περί των Ζαχλούμων, και ής νύν oικoύσι χώρας.
"Ότι ή τών Ζαχλούμων χωρα παρά των Ρωμάνων πρό
-' " η « * Ο ΓΥ. "

τερον εκρατείτο, Ρωμάνων δέ φημι ούς από Ρώμης Διοκλη

τιανός ο βασιλεύς μετώκισε, καθώς και εις τήν των Χρωβά- 5
των ιστορίαν είρηται περί αυτών, υπό βασιλεί δε Ρωμαίων
ή των Ζαχλούμων αύτη χώρα υπήρχεν, αλλά παρά των
Αβάρων αιχμαλωτισθείσα ή τε χώρα και ο ταύτης λαός το
παράπαν ήρήμωται. οι δε νύν εκείσε οικούντες Ζαχλούμοι
Σέρβλοι τυγχάνουσιν, εξ εκείνου του άρχοντος του εις τον 10
βασιλέα Ρωμαίων Ηράκλειον προσφυγόντος. Ζαχλούμοι δε
ωνομάσθησαν από όρους ούτω καλουμένου Χλούμου, και
2/ ν η. - - <ς " Φ. ψι

άλλως δε παρά τή τών Σκλάβων διαλέκτω ερμηνεύεται το

Ζαχλούμοι ήγουν οπίσω του βουνού, επειδή εν τώ τοιούτω Υ/ - α " "

χωρίω βουνός εστι μέγας, έχων άνωθεν αυτού δύο κάστρα, 15

η. - η. 4 - 2/ - " -

το Βόνα και το Χλούμ. όπισθεν δέ τού τοιούτου βουνού

διέρχεται ποταμός καλούμενος Βόνα, ο ερμηνεύεται καλόν,
ι Ψ -ω ν " w -

"Ότι ή γενεά του ανθυπάτου και πατρικίου Μιχαήλ του

υιού του Βουσεβούτζη του άρχοντος των Ζαχλούμων ήλθεν
από των κατοικούντων αβαπτίστων εις τον ποταμόν Βίσλας, 20
ν 2' w. -

τον επονομαζόμενον Διτζίκη, και ώκησεν εις τον ποταμόν τον

επονομαζόμενον
"Ο
Ζαχλούμα." - Ζ λ > ,
- οικο ν "

τι εν τω χωριω των Ζαχλουμων εισι καστρα οικου

21 τον επονομαζόμενον Μeursius pro τους επονομαζομένους

33. de Ζαchlumis, et ea, quan nunc incolunt, regione.
Ζachlumorum terrae Romani primum dominabantur, illi nimirum
Romani φuos Diocletianus imperator Roma eo veluti in coloniam de
duxit, quemadmodum et in Chrobatorum historia de iis dictum est.
Romanorum igitur imperatori prius parebat Ζachlumorum regio, sed
ab Αbaribus postea subiugata, et in vinculis abductis ipsius incolis
tota haec regio deserta fuit. qui vero nunc illic habitant Ζachlumi,
Servii sunt, ab illo principe φui ad Ηeraclium Romanorum impera
torem confugit, et Ζachlumi dieti sunt a monte Chlumo nuncupato,
et alias Sclavorum dialecto Zachlumi dicuntur ii qui post collem ha
Ditant, guandoφuidem magnus inibi collis est, in cuius vertice urbes
duae sunt, Βona et Chlum; retro autern hunc collem flumen Βona
nuncupatum devehitur, quod Graecis καλόν significat.
Venit autem posteritas proconsulis et patricii Μichaëlis Βuse
Dutze Ζachlumorum principis filii, a non baptizatis accolis fluminis
Βislas, φuod et Ditzice cognominatur, habitavitque ad flumen Zach
luma nuncupatum.
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 33, 34. 161
η Ψ' W. η " W "

μένα το -ταγνον, το Μοκρισκίκ, το Ιοσλή, το Γαλουμαήνικ,

το Δοβρισκίκ.

Κ ε φ ά λ α ι ο ν λδ'.
περί των Τερβουνιατών και των Καναλιτών και ής νύν oικoύσι
χωρας.
τ" « -ω - - -

κ ,
Οτι ή τών Τερβουνιατών και των Καναλιτών χώρα μία
" ι» ν «ν

υπάρχει, από δε των αβαπτίστων Σέρβλων οι εκείσε κατά

α Υι ν 2) "ν -

γονται, οι εξ εκείνου του άρχοντος οικούντες του εις τον βα

σιλέα Ηράκλειον προσφυγόντος από της αβαπτίστου Σ ν

" "οι προσφυγιτος και της αβαπτίσεων Σερβίας

10 μέχρι του άρχοντος Σερβλίας του Βλαστημέρου, ούτος ουν ο
Σ" - Ο ν » λ" ε. Γ.

άρχων Βλαστήμερος τη ιδία θυγατρι δέδωκεν άνδρα Κραϊναν

- «ν ν -

τον υιόν Βελάη τού ζουπάνου Τερβουνίας. θέλων ουτος τον

ίδιον γαμβρόν δοξάσαι ωνόμασεν αυτόν άρχοντα, ποιήσας
αυτόν αυτεξούσιον, εξ εκείνου δε ο Φαλιμέρης εγεννήθη, 3. -

15 και απ' εκείνου ο Τζουτζημέρης, ήσαν δε οι της Τερβουνιας

άρχοντεςδεαείτή υπό
βουνία των τον λόγον του
Σκλάβων άρχοντος
διαλέκτω Σερβλίας.ι Τερ
ερμηνεύεται ψ.

- τη -, μεκιφ ερμηνευεται ισχυρος

τόπος Η
ή γαρ τοιαύτη χωρα οχυρωματα έχει πολλα.
1 ν ν
Ρ 104
"Οτι έστι και ετέρα χώρα υπό ταύτην την χώραν Τερ
20βουνίας, Καναλή
λ
προσαγορευομένη,
-ό λέ -
το δε Καναλή
δ
<' δ ερμηνεύε C «... " ", " 4. η. γ.
ται τή των Σκλάβων διαλέκτω άμαξιά, επειδή, διά τό είναι

19 ετέρα χώρα Μeursius pro έτερα χωρία

Suntque in Ζachlumorum territorio urbes habitatae, Stagnum,

Μocriscis, Ιosle, Galumaenic et Dobriscic.
34. de Τerbunίαιis et Canalitis , eorumφue regione quam nunc
incolunί.

Τerbuniatarum Canalitarumque eadem regio est, incolae vero a

non baptizatis Serviis descendunt, φui illic habitarunt ab eo usque
principe qui a Servia non baptizata ad Ηeraclium imperatorem con
fugit, usque ad Blastemerum Serviorum principem, φui filiae suae
naritum dedit Crainan Βelae Τerbuniae zupani filium, eumque hono
ris ergo principem appellavit, et ut sui iuris esset effecit. atque ex
illo Phalimeres natus est, ex quo Τzutzemeres. Τerbuniae vero prin
cipes semper Serviae principi parebant, et regio ipsa lingua Sclavo
rum locum munitum significat, quandoquidem multae in ea munitio
nes sunt.
Εstque sub ea alia adhuc regio, φuae Canale nuncupatur, canale
νero viam plaustri Sclavorum idiomate significat: nam propter locί
planitiem servitutes omnes plaustris praestant,
Consι. Ρorph. 11
162 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΠΥΡΟΟΕΝΙΤΙ

τον τόπον επίπεδον, πάσας αυτών τας δουλείας δια αμαξών

εκτελούσιν.
"Ότι εν τώ χωρίω Τερβουνίας και του Καναλή εισί κά
στρα οικούμενα ή Τερβουνία, το Όρμος, τα Ρίσενα, το Λου
1 ",
κάβετε, το Ζετλήβη. Ο

Κ ε φ α λ α ι ο ν λέ.
περί των Διοκλητιανών, και ής νύν oικoύσι χώρας,
"Ότι ή Διοκλήας χώρα και αυτή πρότερον παρά των Ρω
μάνων εκρατείτο, ούς από Ρώμης μετώκισεν ο βασιλεύς Διο
κλητιανός, καθώς και εις την περί των Χρωβάτων ιστορίαν 10
είρηται υπό δε τον βασιλέα Ρωμαίων υπήρχε, παρά δε
των Αβάρων και αύτη η χώρα αιχμαλωτισθείσα ηρήμωται,
ν ν 2 « c ν " " χ, 4. 1.

και πάλιν επι Ηρακλείου του βασιλέως ενωκίσθη, καθώς και

ή Χρωβατία και η Σερβλία και ή των Ζαχλούμων και η Τερ
βουνία και του Καναλή. Διόκληα δε ονομάζεται από του 15
εν τή τοιαύτη χώρα κάστρου, όπερ έκτισεν ο βασιλεύς Διο
κλητιανός νυνι δέ έστιν ερημόκαστρον, μέχρι του νύν ονο
μαζόμενον Διόκληα.
τι " "ν ν ν - η " - Τ

Οτι εν τη χωρα Διοκλείας εισι μεγάλα κάστρα oικού

μενα, το Γράδεται, το Νουγράδε, το Λοντοδόκλα. 20

20 το νύν Γράδε Μ

Πabet autem tam Τerbunia φuam Canale oppida φuae habitan

tur, haec , Τerbuniam, Ηormum, Rhisena, Lucabete et Ζetlebe.
35. de Diocletianis, et ea, φuam nunc incolunt, regione.
Εtiam Dioclea regio primitus occupata erat a Romanis, quos il
luc Roma transtulerat Diocletianus imperator ; Τuemadmodum et in
Chrobatorum historia dictum est , et Romanorum imperatori erat sub
iecta. sed ab Αbaribus haec quoque regio subiugata ac vastata fuit;
et sub Ηeraclii imperatoris temporibus habitari iterum coepit, φuem
admodum Chrobatia, Servia, Ζachlumorum terra, Τerbunia et Canale.
Dioclea antem nuncupata est illa regio ab urbe ibi condita a Dio
cletiano imperatore, guae nunc habitatoribus vacua in hodiernum
usque diem Dioclea appellatur.
Suntque in ea regioue urbes habitatae maguae, Gradetae Νu
grade et Loutodocla.
 ΓΕΛΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΛΡ. 34 - 36. 163

Κ ε φ α λ α ι ο ν λς.
περί των Παγανών τών και Αρεντανών καλουμένων, και ής νύν
οικούσι χώρας,
"Ότι η χώρα εις ην νύν oικoύσιν οι Παγανοι και αυτη
5 πρότερον παρά των Ρωμαίων εκρατείτο, ούς από Ρώμης ο
βασιλεύς Διοκλητιανός μετοικίσας εν Δελματία ενώκισεν, οι
δε αυτοι Παγανοι από των αβαπτίστων Σέρβλων κατάγονται,
εξ εκείνου του άρχοντος του προς τον βασιλέα Ηράκλειον
προσφυγόντος, παρά δε των Αβάρων και αύτη η χώρα
10 αιχμαλωτισθείσα ηρήμωται, και πάλιν επί Ηρακλείου του
βασιλέως ενωκίσθη. Παγανοι δε καλούνται δια το μη κατα
δέξασθαι αυτούς τώ τότε καιρώ βαπτισθήναι ότε και πάντες
οι Σέρβλοι έβαπτίσθησαν και γάρ Παγανοί τή τών Σκλά
βων διαλέκτω αβάπτιστοι ερμηνεύονται. τή των Ρωμαίων δε
15 διαλέκτω η χώρα αυτών Αρέντα καλείται, εξ ου κακείνοι
παρά των αυτων Ρωμαίων Αρεντάνοι καλούνται.
Ότι εν Παγανία εισί κάστρα οικούμενα το Μόκρον, το
Βερούλλια, το Οστρωκ και η Λαβίνετζα, κρατούσι δε και
ταύτας τας νήσους, νήσος μεγάλη ή Κούρκρα ήτοι το Κίκερ,
10έν ή έστι και κάστρον, νήσος ετέρα μεγάλη τα Μέλετα ήτοι Ρ 105
το Μαλοζεάται, ήν εν ταις πράξεσι των αποστόλων ο άγιος ,
Λούκας μέμνηται, Μελίτην ταύτην προσαγορεύων εν ή και
14 αβάπτιστοι - διαλέκτω add Β 15 αυτών add Β

36. de Ρaganίε φuί et Αrentanί appellantur, et de ca, quam nunc

fiabitant, regione.
Regio etiam illa, quam nunc Pagani incolunt, primitns a Roma
nis tenebatur, quibus Roma deductis imperator Diocletianus in Dal
matia sedes assignavit. Εt oriundi sunt et ipsi Pagani a Serviis non
Ε
baptizatis, ab eo scilicet principe ad ΙΙeraclium imperatorem con
fugit. capta vero itidem ab Αbaribus et vastata haec regio, sub Ηe
raclio imperatore rursum incolis frequentari coepit. Pagani autern
dicuntur , quod baptismum non accepissent eo tempore φuo Servii
omnes baptizati erant : etenim Pagani Sclavorum lingua baptismi ex
pertes dicuntur. Romanorum vero dialecto regio eorum Αrenta nun
cupattιr, unde ipsi a Romanis Αrentani appellantur.
Ηabet Pagania urbes habitatas, Μocrum, Βerullia, Οstroc et La
Linetza. possident item Arentani insulas magnas, unam Τnae Curcra
sive Cicer dicitur, in qua habetur et urbs; alteram, φuae Μeleta sive
Μalozeatae; cuius in Αctis apostolorum S. Lucas mominit, Μelitem
•am appellans, ubi et vipera divi Pauli digitum mordens ab eo ex
 164 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

έχις τον άγιον Παύλον από του δακτύλου προσήψατο, ήν

και τώ πυρί ο άγιος Παύλος κατέφλεξε, νήσος ετέρα με
γάλη το Φάρα. νήσος ετέρα μεγάλη ο Βράτζης, εισί δέ
και έτεραι νήσοι αι μη κρατούμεναι παρά των αυτών Παγα
5
νών, νήσος τα Χόαρα, νήσος Ίης, νήσος το Λάστοβον.
Κ ε φ α λ α ι ο ν λζ.
περί του έθνους των Πατζινακιτών.
"Ιστέον ότι Πατζινακίται το απ' αρχής εις τον ποταμόν
Ατήλ την αυτών είχον κατοίκησιν, ομοίως δε και εις τόν πο
ταμόν Γεήχ, έχοντες τούς τε Μαζάρους συνορούντας και τους 10
επονομαζομένους Ούζ. προ ετών δε πεντήκοντα οι λεγόμενοι
Ούζ μετά των Χαζάρων ομονοήσαντες και πόλεμον συμβα
λόντες προς τους Πατζινακίτας υπερίσχυσαν, και από της
ιδίας χώρας αυτούς εξεδίωξαν, και κατέσχον αυτήν μέχρι της
σήμερον οι λεγόμενοι Ουζοι, οι δε Πατζινακίται φυγόντες 15
περιήρχοντο αναψηλαφώντες τόπον εις την αυτών κατασκήνω
σιν καταλαβόντες δε την σήμερον παρ' αυτών κρατουμένην
γήν και εύρόντες τους Τούρκους οικούντας εν αυτή, πολέ
μου τρόπω τούτους νικήσαντες και εκβαλόντες εξεδίωξαν αυ
τους και κατεσκήνωσαν εν αυτή, και δεσπόζουσι της τοιαύτης 20
χώρας, ως είρηται, μέχρι της σήμερον έτη πεντήκοντα πέντε,
Ιστέον ότι πάσα ή Πατζινακία εις θέματα οκτώ διαι
ρείται, έχουσα και μεγάλους άρχοντας τοσούτους, τα δε

cussa igne conflagravit, tertiam insulam magnam, φuae Ρhara dicitur,

φuartam, guae Βratzes. sed et aliae praeterea insulae sunt, quae ad
Paganos non pertiuent, Choara Ιes, et Lastobon.
37. de Ρatzίnacίtarum gente.
Sciendum est Ρatzinacitas a principio ad Atel et Geech flumina
Ιnabitasse, iisque conterminos fuisse populos illos qui Μazari atque
Uzi cognominantur. ante annos vero guinquaginta ii qui Uzi nun
cupantur cum Chazaris conspirantes, et coniunctis armis Patcinatzitas
aggressi, superiores facti sedibus eos suis expulerunt, illasque tenuere
in hodiernum usque diem Uzi. at Patzinacitae qui fuga evaserant,
circumeuntes quaerebant ubinam sedes suns collocarent ; venientesque
in terram quam nunc incolunt, inventis illic Τurcis incolis, debella
latos eiecerunt, sedesque ipsi suas ibi posuerunt, tenentque iam hodie
annnnι φαίτιφuagesimum quintum, uti dictum est.
Ει Patzinacia quidem universa in themata octo dividitur, guae
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 36. 37. 165
θέματα εισι ταύτα, όνομα του πρώτου θέματος Ηρτήμ, τού
δευτέρου Τζούρ, του τρίτου Γύλα, του τετάρτου Κουλπέη,
του πέμπτου Χαροβόη, του έκτου Ταλμάτ, του εβδόμου Χο
πόν, του ογδόου Τζοπόν, κατά δε τον καιρόν ον από των
5 ιδίων τόπων οι Πατζινακίται εξεδιώχθησαν, είχον άρχοντας
εις μεν το θέμα Ηρτήμ τον Μαϊτζαν, εις δε το Τζούρ τον
Κούελ, εις δε το Γύλα τον Κουρκούταν, εις δε το Κουλπέη τον
Ιπαόν, εις δε το Χαροβόη τον Καϊδούμ, εις δε το θέμα Ταλ
ματ τον Κώσταν, εις το Χoπόν τον Γιαζή, εις δε το θέμα
10 Τζοπόν τον Βατάν, μετά δε θάνατον αυτών διεδέξαντο τάς
αρχάς οι τούτων εξάδελφοι νόμος γαρ εν αυτοίς και τύ
πος εκράτησε παλαιός μή έχειν εξουσίαν πρός παίδας ή αδελ
φους αυτών μεταπέμπειν τα αξιώματα, αλλ' αρκείσθαι μόνον
τους κεκτημένοις το και μέχρι ζωής άρχειν αυτούς, μετά δε
15 θάνατον προχειρίζεσθαι ή εξάδελφον αυτών ή εξαδέλφων
παίδας, προς το μη καθ' όλου εις εν μέρος γενεάς διατρέχειν
το αξίωμα, αλλά και εις τους εκπλαγίους και κληρονομείν
και απεκδέχεσθαι την τιμήν από ξένης δε γενεάς ουχ υπεισ
έρχεται τις και γίνεται άρχων, τα δε οκτώ θέματα διαι
2ύρούνται εις τεσσαράκοντα μέρη, και έχουσι και ελάττονας
άρχοντας, Ρ 106
Ιστέον ότι αι τέσσαρες των Πατζινακιτών γενεαί, ήγουν
το θέμα Κουαρτζιτζούρ και το θέμα Συρουκαλπέη και το
4 της ιδίας χώρας Β 9 Γιασή Μ 13 αρκείν 2

magnos Tuoque principes totidem habet. themata autem isthaec sunt.

primum est Εrtem, secundum Τzur, tertium Gyla, φuartum Culpee,
quintum Charoboé, sextum Τalmat, septimum Chopon, octavum Τzo
pon. φτιo autem tempore suis eiecti sedibus Patzinacitae fuerunt,
Ρrincipes erant in themate quidem Εrtem Μaitzan, in Τzur Cuel, in
Gyla Curcutan, in Culpee Ipaon, in Charoboé Caidum, in Τalmat
Costan, in Chopon Giaze, in Τzopon Βatan. his autem mortuis in
principatus successerunt eorum patrueles, siquidem lex illis et anti
qua consuetudo est, dignitates ad filios aut fratres non transmittere :
sed contenti principes esse debent, quoad vivunt, principatum tenere;
post mortem vero vel patrueles vel eorum filii promoventur, ne sem
per in eadem prosapiae parte dignitas consistat, sed ut ad col
laterales quoque ea hereditate deferatur: alterius vero prosapiae
Τui sit, nullns in principatum succedit. haec porro octo themata
in partes distribuuntur φuadraginta, quae singulae habent principes
Π11Ι10 r"3.

Εt quattuor quidem Patzinacitarum uationes sive themata, Cuar

160 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΚΟGΕΝΙΤΙ

θέμα Βοροτάλματ και το θέμα Βουλατζυσπόν, κείνται πέρα

του Δανάπρεως ποταμού, προς τα ανατολικώτερα και βορειό
τερα μέρη εναποβλέποντα, πρός τε Ουζίαν και Χαζαρίαν και
Αλανίαν και την Χερσώνα και τα λοιπά κλίματα. αι δε
άλλα τέσσαρες γενεαι κείνται ένθεν του Δανάπρεως ποτα- 5
μού, προς τα δυτικώτερα και αρκτικώτερα μέρη τουτέστι
το θέμα Γιαζιχοπόν πλησιάζει τη Βουλγαρία, το δε θέμα του
κάτω Γύλα πλησιάζει τη Τουρκία, το δε θέμα Χαρoβόη πλη
σιάζει τη Ρωσία, το δε θέμα Ιαβδιερτιμ πλησιάζει τους
υποφόροις χωρίοις χώρας της Ρωσίας, τους τε Ούλτίνοις και 10
Δερβλενίνοις και Λενζενίνοις και τους λοιποίς Σκλάβοις, απώ
κισται δε η Πατζινακία εκ μεν Ουζίας και Χαζαρίας οδόν
ημερών πέντε, εκ δε Αλανίας ημερών έξ, από δε Μορδίας
οδόν ημερών δέκα, από δε Ρωσίας οδόν ημέρας μιάς, από
δε Τουρκίας οδόν ημερών τεσσάρων, από δε Βουλγαρίας οδόν 15
ημέρας ήμισυ και εις Χερσώνα μέν έστιν έγγιστα, εις δε
την Βόσπορον πλησίεστερον. -

Ιστέον ότι κατά τον καιρόν δν οι Πατζινακίται από της

ιδίας χώρας εξεδιώχθησαν, θελήσει τινές εξ αυτών και οι
κεία γνώμη εναπέμειναν εκείσε και τους λεγομένοις Ούζοις 20
συνώκησαν, και μέχρι του νύν εισιν εν αυτοίς, έχοντες τοι
αύτα γνωρίσματα ώστε διαχωρίζεσθαι αυτοίς και νοείσθαι
τίνες τε ήσαν και πώς αυτούς αποσπασθήναι των ιδίων συν
1 παρά τού Μ 5 όθεν Μ 10χωρίοις χώρας] χώραις Μ
13 ΔΙοδίας Μ, Μη δίας Μeursius, couseuliente Βaudurio.

tziικur Syrucalpee Βorotalmar et Βulatzospon, ultra Danaprim lumen

sitae sunt, orientem septentrionemque spectantes versus Uziam Cha
zariam Αlaniam Chersonem et ceteras regiones: reliquae vero quat
tuor nationes positae sunt cis Danaprim flumen, ad partes occidentis
septentrionisqne : nam thema Giazichopon Βulgariae finitimum est,
inferius thema Gylae Τurciae proximum est, Charoboύ thema Russiae
adiacet, Iabdiertim vero thema conterminum est tributariis pagis Rus
siae regionis, Ultimis Derbleninis Lenzeninis reliquisque Sclavis. di
stat autem Patzinacia ab Uzia et Chazaria itinere dierum quinque, ab
Αlania diernm sex, a Μordia dierum decem, a Russin uuius diei, a
Τurcia dierum quattnor, a Βulgaria dimidii uuius diei. Ρropinqua
est Chersoni, sed magis etiam Βosporo.
Sciendum est, φuo tempore expulsi sua regione Patzinacitae fuere,
nonnullos eorum sponte sua illic mansisse et Uzis cohabitasse: sunt
que inter eos etiam nunc, ea habentes iudicia ut facile discerni pos
siut cognoscigue quales siut et quomodo avelli a suis contigerit, sί
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 37. 167
έβη τα γάρ ιμάτια αυτών εισι κόντευρα μέχρι γονάτων,
και τα μανίκια από των βραχιόνων αποκεκομμένα, ως δήθεν
εκ τούτου δεικνύντες ότι από των ιδίων και ομοφύλων απε
κόπησαν.
5 Ιστέον ότι ένθεν του Δανάπρεως ποταμού προς το απο
βλέπον μέρος την Βουλγαρίαν εις τα περάματα του αυτού
ποταμού εισιν ερημόκαστρα, κάστρον πρώτον το ονομασθεν
παρά των Πατζινακιτών Ασπρον διά το τους λίθους αυτού
φαίνεσθαι καταλεύκους, κάστρον δεύτερον το Τουγγάται, κά
10 στρον τρίτον το Κρακνακάται, κάστρον τέταρτον το Σαλμα
κάται, κάστρον πέμπτον το Σακακάται , κάστρον έκτον Γιαι
ουκάται. εν αυτοίς δε τους των παλαιοκάστρων κτίσμασιν
ευρίσκονται και εκκλησιών γνωρίσματά τινα και σταυροί λα
ξευτοι εις λίθους πορίνους όθεν και τινες παράδοσιν έχου
15 σιν ως Ρωμαίοι ποτε τάς κατοικίας είχον εκείσε.
Ιστέον ότι Κάγκαρ ονομάζονται οι Πατζινακίται, αλλ'
ουχί πάντες, πλην ό των τριών θεμάτων λαός, του Ιαβδιηρτί,
και του Κουαρτζιτζούρ και του Χαβουξιγγυλά, ως ανδρειό
τεροι και ευγενέστεροι των λοιπών τούτο γάρ δηλοί ή του,
20 Κάγγαρ προσηγορία.
14 πορίνας, πυρίτας Μeurslus. nonne πωρίνους" 17 «Μιαυ
διηρτι Μ

φuίdem utuntur vestibus decurtatis et ad geaua tantum pertingenti

bus et manicis abscissis, ea re innuentes a gentilibus se suis esse
diremptos.
Ultra vero Danaprim flamen, qua parte Βulgariam spectat, ad
eiusdem fluminis traiectus urbes desertae sunt : prima urbs quae Pa
tzinacitis Αspron sive alba dicitur, quod e saxo albicante constructa
sit, secunda Τungatae, tertia Cracnacatae, φuarta Salmacatae, quinta
Sacacatae, sexta Giaiucatae. inveniuntur autem inter urbium colla
psarum fabricas ecclesiarum indicia quardam et cruces ex lapide to
phino exsculptae ; τιude quasi per traditionem credunt nonnulli olim
illic sedes habuisse Ronanos.
Ρorro Cancar quoque appellantur Patzinacitae, non omnes qui
dem, sed trium tantum thematum incolae, thematis Iabdierti Cuar
tzitzur et Chabuxingyla, tanquam φui ceteris fortiores nobilioresque
suut: nam hoc vox ipsa cancar Siguificat.
 168 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΙΥΓιΟGΕΝΙΤΙ

Ρ107 Κ ε φ α λ α ι ο ν λη.
περί της γενεαλογίας του έθνους των Τούρκων, και όθεν κατάγονται.
"Οτι το των Τούρκων έθνος πλησίον της Χαζαρίας το
παλαιόν την κατοίκησιν εποιείτο εις τον τόπον τον επονομα
ζόμενον Λεβεδία από της του πρώτου βοεβόδου αυτών επω- 5
νυμίας, όστις βοέβοδος το μεν της κλήσεως όνομα Λεβεδίας
προσαγορεύετο, το δε της αξίας, ώς και οι λοιποί μετ' αυτόν,
βοέβοδος εκαλείτο, εν τούτω ουν τώ τόπω τώ προρρηθέντι
Λεβεδία ποταμός εστι ρέων Χιδμάς, o και Χιγγυλούς επο
νομαζόμενος, ουκ ελέγοντο δε τώ τότε χρόνω Τούρκοι, άλλα 10
Σαβαρτοιάσφαλοι έκ τινος αιτίας επωνομάζοντο και οι μεν
Τούρκοι γενεαί υπήρχον επτά, άρχοντα δε εις αυτούς είτε
ίδιον είτε αλλότριόν ποτε ουκ έκτήσαντο, αλλ' υπήρχoν έν
αυτοίς βοέβοδοί τινες, ών πρώτος βοέβοδος ήν ο προρρηθείς
Λεβεδίας, συνώκησαν δε μετά των Χαζάρων ενιαυτους τρείς, 15
συμμαχούντες τους Χαζάροις εν πάσι τοις αυτών πολέμοις.
ο δε χαγάνος άρχων Χαζαρίας διά την αυτών ανδρίαν και
συμμαχίαν τώ πρώτω βοεβόδω των Τούρκων Λεβεδία επο
νομαζομένω γυναίκα δέδωκε προς γάμον Χαζάραν ευγενη,
διά τό της ανδρίας αυτού περίφημον και το του γένους περι-20
φανές, όπως εξ αυτού τεκνωση ο δε Λεβεδίας εκείνος εκ
τινος τύχης μετά της αυτής Χαζάρου ουκ έπαιδοποίησεν.

38. de Turcarum gentis genealogία, et unde ea gens originem

ducat.

Τurcarum gens olim prope Chazariam habitabat, in loco cui co

gnomen Lebedias a primo ipsorum boébodo , φui nomine quidem
Lebedias appellabatur, dignitate vero, quemadmodum reliqui eius
successores, boëbodus vocabatur. in hoc igitur loco, in praedicta
Lebedia, fluit amnis Chidmas, φui etiam Chingylus cognominatur. et
φuidem tum non Τurcae sed Sabartoeasphali quadam de causa di
cebantur, erantque gentes eorum septem, et principem vel indigenam
vel alienigenam habuerunt nunquam, sed erant inter ipsos boebodi
quidam, quorum primus is, cuius supra mentionem fecimus, Lebedias.
Ιnabitarunt autem cum Chazaris annos tres, omnibus eorum in bellis
adiutores; chaganusque Chazariae princeps primo Τurcarum boébodo
Lebediae, fortitudinis eorum ac colnn:ilitii causa, uxorem dedit Cha
zaram nobilem, motus fortitudinis eius fama et generis splendore, ut
ex eo prolem tolleret. et tamen casu factum est ut ex Chazara illa
liberos non susciperet Lebedias. Patzinacitae vero, φui Cancar olim
εognominabantur (uam hoc nonιen cancar apud ipsos nobilitatem ac
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 38. 169

οι δε Πατζινακίται οι πρότερον Κάγγαρ επονομαζόμενοι (τούτο

γαρ το Κάγγαρ όνομα επ' ευγενεία και ανδρία ελέγετο παρ'
αυτοίς) προς Χαζάρους ούν ούτοι κινήσαντες πόλεμον και
ήττηθέντες την οικείαν γην καταλείψαι και την των Τούρκων
5 κατοικήσαι κατηναγκάσθησαν, αναμεταξύ δε των Τούρκων
συναφθέντος πολέμου και των Πατζινακιτών τών τηνικαύτα
Κάγγαρ έπονομαζομένων, το τών Τούρκων φοσσάτον ηττήθη
και εις δύο διηρέθη μέρη και το μεν εν μέρος προς ανα
τολήν εις τό της Περσίδος μέρος κατώκησεν, οί και μέχρι
10 του νύν κατά την των Τούρκων αρχαίαν επωνυμίαν καλούν
ται Σαβαρτοιάσφαλοι το δε έτερον μέρος εις το δυτικόν
κατώκησε μέρος, άμα και τώ βοεβόδω αυτών και αρχηγώ Λε
βεδία, εις τόπους τους επονομαζομένους Ατελκούζου, εν οις
τόποις το νύν τών Πατζινακιτών έθνος κατοικεί. ολίγου δε
15χρόνου διαδραμόντος ο χαγάνος εκείνος άρχων Χαζαρίας τους
Τούρκοις εμήνυσε του προς αυτόν αποσταλήναι χελάνδια τον
πρώτον αυτών βοέβοδον. o Λεβεδίας τοίνυν προς τον χαγά
νoν Χαζαρίας αφικόμενος ανηρώτα την αιτίαν δι' ήν ελθείν
προς αυτόν μετεπέμψατο. ο δε χαγάνος είπε προς αυτόν
20 ότι δια τούτό σε προσεκαλεσάμεθα, ίνα επειδή ευγενής και
φρόνιμος και ήνδρειωμένος υπάρχεις και πρώτος των Τούρ-Ρ 108
κων, άρχοντα σε τού έθνους σου προβαλώμεθα, και ίνα υπεί
κης τώ λόγω και τη προστάξει ημών, ο δε αποκριθείς προς
τον χαγάνoν αντέφησεν ότι την περί εμέ σου σχέσιν τε και
2 παρ' add Β 6 συναφθέντος πολέμου add Β

fortitudinem significat), armis contra Chazaros sumptis victi terram

suan deserere et Τurcarum regionem incolere coacti fuere. bello
autem inter Τurcas et Ρatzinacitas tum Cancar cognominatos exorto,
Τurca run exercitus devictus fuit atque in partes duas divisus, et
earum , τιna quidem orientem versus partem Ρersidis incoluit (et hi
eliam in hodiernum diem de veteri Τurcarum cognomine Sabatroea
sphali nuncupantur), altera vero pars occidentem versus sedes posuit
cum boébodo suo ac duce Lebedia in locis Αtelcusu nuncupatis, φuae
nunc Patzinacitarum gens incolit. paulo vero post chaganus ille Cha
zariae princeps per legatos petiit a Τurcis ut ad se Chelandiam mit
tant primum eorum boëbodum. itaque ad chaganum Chazariae pro
fectus Lebedias interrogavit quae ipsius vocandi causa esset. cui
chaganus, ideo se eum vocasse ut, quandoquidem nobilis prudens
strenuns primusque Τurcarnm esset, gentis suae principem faceret, eo
pacto ut sibi subesset. at ille respondit "affecturn tuum erga me et
voluntateu exosculor, gratiasque dignas dico : quando vero tali prin
170 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΠΥΡΚΟΟΕΝΙΤΙ

προαίρεσιν μεγάλως εναποδέχομαι, και την ευχαριστίαν ομο

λογώ σοι προσήκουσαν έπει δε αδυνάτως έχω προς την
τοιαύτην αρχήν, υπακούσαι ου δύναμαι, αλλά μάλλον έστιν
έτερος απ' εμού βοέβοδος, λεγόμενος Σαλμούτζης και υιον
κεκτημένος ονόματι Αρπαδήν εκ τούτων μάλλον είτε εκείνος 5
Σαλμούτζης είτε ο υιός αυτού Αρπαδής ίνα γένηται άρχων,
και έστιν υπό του λόγου υμών, εν τούτω ουν τώ λόγω άρε
σθείς ο χαγάνος εκείνος δέδωκεν ανθρώπους αυτού μετ' αυ
του και εις τους Τούρκους απέστειλεν, οί και συλλαλήσαντες
περί τούτου μετά των Τούρκων, μάλλον οι Τούρκοι τον 1ο
Αρπαδή γενέσθαι προέκριναν άρχοντα ήπερ Σαλμούτζη τον
αυτού πατέρα, ώς αξιολογώτερον όντα και περισπούδαστον
έντε φρονήσει και βουλή και ανδρία και ικανόν προς την
τοιαύτην αρχήν δν και άρχοντα κατά το τών Χαζάρων
εθος και ζάκανoν πεποιήκασι, σηκώσαντες αυτόν εις σκου- 15
τάριον, προ δε του Αρπαδή τούτου άρχοντα έτερον οι Τούρ
κοι ουκ έκτήσαντο πωποτε , εξ ου και μέχρι της σήμερον εκ
της τούτου γενεάς άρχων Τουρκίας καθίσταται, μετά δέ
τινας χρόνους τους Τούρκοις επιπεσόντες οι Πατζινακίται κα
τεδίωξαν αυτούς μετά του άρχοντος αυτών Αρπαδή, οι ουν 20
Τούρκοι τραπέντες και προς κατοίκησιν γήν επιζητούντες,
ελθόντες απεδίωξαν ούτοι τους την μεγάλην Μοραβίαν κα
τοικούντας, και εις την γην αυτών κατεσκήνωσαν, εις ην νύν
οι Τούρκοι μέχρι της σήμερον κατοικούσι και έκτοτε πό
6 Αλμούτζης Μ 7 έσται υπό τον λόγον 2 ούν τό add Β
11 είπερ libri 19 πεσόντες Μ

cipatui non sufficio, parere non possum. sed est alter a me boύbo
«lus, Salmutzes nomine, qui et filium habet Αrpaden nuncupaturn:
horum sive ipse Salmutzes sive filius eius Αrpades princeps fiat tibi
φue subiiciatur." placuit itaque haec oratio chagano, virosque cιιιιι
ipso ad Τurcas misit, Τui ubi cum iis sermonem communicassent, vi
sum potius illis fmit Αrpadem principem constituere quam patrem
Salmutzen, utpote dignioren et prudentia consilio ac fortitudine in
signem talique principatui parem ; φuem etiam solenni Chazarorum
more ac consuetudine in scuto erectum principem fecerunt. et ante
Ιιunc Αrpaden Τurcae principem alium nullum unquam habuerunt,
ex cuius posteris ad hunc usque diem princeps Τurciae constituitur.
post aliquot vero annos Τurcas invadentes Patzinacitae, eos cum prin
cipe Αrpade persecuti sunt. Τurcae itaque profligati fugientes et ter
ram ad sedes collocaudas quaerentes , magnam Μoraviam ingressi in
ευlas eius expuleruut ibique setles suas pυsuerunt, teueutque etium
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕΙΕΙΟ CΑΡ. 38, 39, 171
λεμον οι Τούρκοι μετά των Πατζινακιτών ουκ έποίησαν εις
δε το κατασκηνώσαν το προρρηθέν έθνος των Τούρκων προς
την ανατολήν εις τα της Περσίδος μέρη μέχρι του νυν πρα
γματευτάς αποστέλλουσιν ούτοι οι προς το δυτικόν μέρος οί
5 κούντες ποειρημένοι Τούρκοι, και βλέπουσιν αυτούς, και απο
κρίσεις παρ' αυτών προς αυτούς πολλάκις αποκομίζουσιν,
Ότι ο των Πατζινακιτών τόπος εν ώ τό τότε καιρώ κα
τώκησαν οι Τούρκοι, καλείται κατά την επωνυμίαν τών εκείσε
όντων ποταμών, οι δε ποταμοί εισιν ουτοι, ποταμός πρώτος
1o o καλούμενος Βαρούχ, ποταμός δεύτερος ο καλούμενος Κου
βού, ποταμός τρίτος ο καλούμενος Τρούλλος, ποταμός τέταρ
τος ο καλούμενος Βρούτος, ποταμός πέμπτος ο καλούμενος
Σέρετος.
Κ ε φ α λ α ι ο ν λθ'.
περί του έθνους τών Καβάρων.
15 Ιστέον ότι οι λεγόμενοι Κάβαροι από της των Χαζά
ρων γενεάς υπήρχον και δή συμβάσάν τινα παρ' αυτών
αποστασίαν γενέσθαι προς την αρχήν αυτών, και πολέμου
έμφυλίου καθιστάντος, η πρώτη αρχή αυτών υπερίσχυσεν,
και οι μεν εξ αυτών απεσφάγησαν, οι δε εξέφυγον και ήλθον
20 και κατεσκήνωσαν μετά των Τούρκων εις την τών Πατζινα-Ρ 109
κιτών γην, και αλλήλοις συνεφιλιώθησαν, και Κάβαροί τινες
ωνομάσθησαν, όθεν και την των Χαζάρων γλώσσαν αυτούς
1 παρά των π: ουκ εδέξαντο Β 16 δή] δε νulgo 18 κατα
σιάντος: αρχή add Β 21 Βάρβαροί Μ

in hodiernum usque diem ; et ex eo tempore bellum cum Patzinacitis

Τurcae non habuerunt. ad Τurcas vero orientem versus in Ρersidis
partibus habitantes, quorum supra mentionem fecimus, negotiatores
suos mittunt etiamnum ii qui occidentem incolunt praedicti Γurcae,
iuvisuntque illos, et responsa saepe ab ipsis per hos accipiunt.
Ceterum Patzinacitatum locus, quem tune inhabitabant Τurcae,
a luviis qui illic sunt cognominatur; flumina autem isthaec sunt.
primus fluvius Βaruch appellatur, secundus Cubu, tertius Τrullus, quar
tus Βrutus, quintus denique Seretus nuncupatur.
39. de Cabarorum gente.
Cabari a Chazarorum gente descenduut. facta antem inter eos
secessione belloque orto civili, prior pars vicit, φuique victi, pars
occisi sunt, pars fugientes ad Turcas in Patzinacitarum terram se
contulerunt, ibique sedes posueruut, contractaque mutua amicitia
Cabari appellati sunt , unde et Chazarorum linguan ipsos Turcas do
17Ω ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

τους Τούρκοις εδίδαξαν, και μέχρι του νύν την αυτήν διά
λεκτον έχουσιν έχουσι δε και την των Τούρκων ετέραν
γλώτταν. διά δε το εις τους πολέμους ισχυροτέρους και αν
δρειοτέρους δείκνυσθαι των οκτώ γενεών και προεξάρχειν
του πολέμου προεκρίθησαν πρώται γενεαί εις δέ εστιν άρ-5
χων εν αυτοίς, ήγουν εν ταις τρισι γενεαίς των Καβάρων,
όστις και μέχρι της σήμερον έστι,
Κ ε φ ά λ α ι ο ν μ'.
περί των γενεών τών Καβάρων και Τούρκων,
Πρώτη ή παρά των Χαζάρων αποσπασθείσα αύτη ή 10
προρρηθείσα των Καβάρων γενεά, δευτέρα του Νέκη, τρίτη
του ΙΜεγέρη, τετάρτη του Κουρτυγερμάτου, πέμπτη του Τα
ριάνου, έκτη Γενάχ, εβδόμη Καρή, ογδόη Κασή, και ούτως
αλλήλοις συναφθέντες μετά των Τούρκων οι Κάβαροι εις την
των Πατζινακιτών κατώκησαν γήν, μετά δε ταύτα παρά 15
Λέοντος του φιλοχρίστου και αοιδίμου βασιλέως προσκληθέν
τες διεπέρασαν, και τον Συμεων πολεμήσαντες κατά κράτος
αυτόν ήττησαν, και εξελάσαντες μέχρι της Πρεσθλάβου διήλ
θον αποκλείσαντες αυτόν εις το κάστρον το λεγόμενον Μουν
δράγα, και εις την ιδίαν χώραν υπέστρεψαν τώ δε τότε 20
καιρό τον Λιούντινα τον υιον του Αρπαδή είχον άρχοντα.
μετά δε το πάλιν τον Συμεων μετά του βασιλέως των Ρω
μαίων ειρηνεύεσθαι και λαβείν άδειαν, διεπέμψατο προς τους
11 τού) ή Μ
cuerunt, habentque etiam hodie eandem dialectum: aliaque item Τur
carum lingua utuntur. quia vero fortitudine bellica et strenuitate
octo aliis gentibus praestabant iisque in praeliis antecellebant, pri
mum in tribubus locum obtinuerunt ; unusque in illis tribus Caba
rorum populis princeps est ad hodiernum usque diem.
40. de Cabaris et Τurcis.

Ρrima a Chazaris avulsa haec Cabarorum gens est, φuam dixi,

secunda Νece, tertia Μegere, quarta Curtugermati, quinta Τariani,
sexta Genach, septima Care, octava Case. atque sic connexi inter
se Cabari cum Τurcis Patzinacitarum terram incoluerunt. postea vero
a Leone illo Christi amante ac praeclaro imperatore accersiti traiece
runt, bellumque Symeoni inferenιes victo eo fugatoque Persthlabum
τιsque pervenerunt, et cum in urbo Μundraga eum inclusissent, do
mum redierunt, φuo tempore Liuntica Αrpadae filium principem ha
Debaut, postφuani autem iterum cum Romauorum imperatore paceιη
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 40. 173
Πατζινακίτας, και μετ' αυτών ώμοφώνησε του καταπολεμή
σαι και αφανίσαι τους Τούρκους, και ότε οι Τούρκοι προς
ταξείδιον απήλθον, οι Πατζινακίται μετά του Συμεών ήλθον
κατά των Τούρκων, και τας αυτών φαμιλίας παντελώς εξηφάνι
5 σαν, και τους εις φύλαξιν της χώρας αυτών Τούρκους απεκείσε
κακινκάκως απεδίωξαν, οι δε Τούρκοι υποστρέψαντες, και
την χώραν αυτών ούτως ευρόντες έρημον και κατηφανισμέ
νην, κατεσκήνωσαν εις την γην εις ήν και σήμερον κατοικούσι,
την επονομαζομένην κατά την ανωτέρω, ως είρηται, των ποτα
10μών επωνυμίαν, ο δε τόπος ενώ πρότερον οι Τούρκοι υπήρχον,
ονομάζεται κατά την επωνυμίαν του εκείσε διερχομένου ποταμού
Ετέλ και Κουζού, εν ώ αρτίως οι Πατζινακίται κατοικούσιν.
οι δε Τούρκοι παρά των Πατζινακιτών διωχθέντες ήλθον και
κατεσκήνωσαν εις την γην εις ην νύν oικoύσιν. εν αυτό δε
15 τω τόπω παλαιά τινα έστι γνωρίσματα και πρώτον μέν
έστιν ή του βασιλέως Τραϊανού γέφυρα κατά την της Τουρ
κίας αρχήν, έπειτα δε και Βελάγραδα από τριών ημερών της
αυτής γεφύρας, εν ή και ο πύργος εστί του αγίου και μεγά
λου Κωνσταντίνου του βασιλέως και πάλιν κατά τήν του
20 ποταμού εκδρομήν εστι το Σέρμιον εκείνο το λεγόμενον, από
της Βελεγράδας οδόν έχον ημερών δύο, και από τών εκείσε
ή μεγάλη Μοραβία ή αβάπτιστος, ήν και εξήλειψαν οι Τούρ-Ρ 110
6 κακήν κακώς Μ 9 κατά Μeursius pro και την ' 22 εξέ
λειψαν Μ

Symeon fecisset et opportunitatem nactus esset, ad Patzinacitas lega

tos misit et foedus cum iis iniit ad oppugnandos delendosque Τur
cas. cumque ad bellicam expeditionem abiissent Τurcae, contra eos
Ρatzinacitae cum Symeone profecti familias ipsorum omnino perdide
runt, hinc misere pulsis qui ad regionis istius custodiam relicti erant.
itaque reversi Τurcae regionem suam desertam vastatamque invenien
tes, in ea terra quam ad hodiernum diem usque incolunt sedes po
suerunt, in ea regione quam a fluminibus cognominatam esse supra
«liximus. Iocus autem quem primitus Τurcae occupabant, a fluvio
interlabente nuncupatur Εtel et Cuzu, in quo nunc Patzinacitae com
morantur , a quibus sane pulsi Τurcae et profugientes sedes posue
runt illic ubi nunc habitant, in hoc autem loco antiqua quaedam
monimenta supersunt, inter quae pons Τraiani imperatoris ad initia
Τurciae, et Βelegrada , φuae trium dierum itinere ab ipso ponte di
stat, ubi turris est sancti ac magni Constantini imperatoris, et rursus
ad cursum fluminis extat Sirmium, quod Βelegrada abest duorum die
rum itinere , inde magna Μoravia baptismo carens, quan Τurcae de
174 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

κοι, ής ήρχε το πρότερον ο Σφενδοπλόκος. ταύτα μεν τα

κατά τον Ίστρον ποταμόν γνωρίσματά τε και επωνυμίαι τα
δε ανώτερα τούτων, ενώ εστίν ή πάσα της Τουρκίας κατα
σκήνωσις, αρτίως ονομάζουσι κατά τας των εκείσε ρεόντων
ποταμών επωνυμίας, οι δε ποταμοί εισιν ουτοι, ποταμός 5
πρώτος ο Τιμήσης, ποταμός δεύτερος Τούτης, ποταμός τρίτος
ο Μορήσης, τέταρτος ο Κρίσος, και πάλιν έτερος ποταμός ή
Τίτζα, πλησιάζουσι δε τους Τούρκοις προς μεν το ανατολι
κόν μέρος οι Βούλγαροι, εν ώ και διαχωρίζει αυτούς ο Ίστρος
o και Δανούβιος λεγόμενος ποταμός, προς δε το βόρειον οι 1ο
Πατζινακίται, προς δε το δυτικώτερον οι Φράγγοι, προς δε
το μεσημβρινόν οι Χρωβατοι. αι δε οκτώ γενεαί τών Τούρ
κων αυται προς τους οικείους άρχοντας ουχ υπηκούουσιν,
αλλ' ομόνοιαν έχουσιν εις τους ποταμούς, εις οίον μέρος
προβάλλει πόλεμος, συναγωνίζεσθαι μετά πάσης φροντίδος τε 15
και σπουδής, έχουσι δε κεφαλήν πρώτην τον άρχοντα από
της γενεάς του Αρπαδή κατά ακολουθίαν, και δύο ετέρους,
τόν τε γυλάν και τον καρχάν, οίτινες έχουσι τάξιν κριτού
έχει δε εκάστη γενεά άρχοντα.
Ιστέον ότι ο γυλάς και ο καρχάν ουκ εισίν ονόματα κύ- 20
ρια αλλά αξιώματα, -

Ιστέον ότι ο Αρπαδής ο μέγας Τουρκίας άρχων εποίησε

1 Σφενδονοπλόκας Μ. 4 τών] τούτων vulgo 6 Τούτης

- τέταρτος add Β 15 προσβάλλει !

vastarunt, cuiusque princeps olim fuit Sphendoplοcas. atque hnec

Τuidem iuxta Istrum flumen monumenta sunt et cognomina. ulteriora
vero, quae omnia Τurcis habitantur, cognomina nunc habent a flu
minibus transcurrentibus eorum primum Τimeses est, alterum Τn
tes, tertium Μoreses, φuartum Crisus, quintum Τitza. confines autern
Τurcis sunt orientem versus Βulgari ubi eos Ιster luvius , qui et
Γanubius dicitur, separat, septentrionem versus Patzinacitae, ad oc
cidentem Franci, ad meridiem Chrobati. octo vero hae Τurcarum
gentes principibus suis subiectae non sunt, sed singulae, pro flumi
nibus quibus distinguuntur, mutno inter se contractu statuerunt,
quamcunque partem bello infestari contigerit, ei communiter omni
studio et cura suppetias ferre. habent antem primum ducem exerci
tus principem e prosapia Αrpade, cum quo duo alii gylas et carchan,
φui iudicum vicem obtinent. -

Εt habet unaquaeque gens peculiarem principem, suntque gylas

ot carchan non nomina propria sed dignitates.
Sciendum vero Αrpadem magnum Τurciae principem filios ge
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 40, 41, 175

τέσσαρας υιούς, πρώτον τον Ταρκατζούν, δεύτερον τον Ιέλεχ,

τρίτον τον Ιουτοτζάν, τέταρτον τον Ζαλτάν,
Ίστέον ότι ο πρώτος υιός του Αρπαδή ο Ταρκατζούς
εποίησεν υιον τον Τεβέλη, ο δε δεύτερος υιός ο Ιέλεχ εποίη
5 σεν υιόν τον Εζέλεχ, ο δε τρίτος υιός ο Ιουτοτζάς εποίησεν
υιον τον Φαλίτζιν τον νυνι άρχοντα, ο δε τέταρτος υιός Ζαλ
τάς εποίησεν υιον Ταξίν.
Ιστέον ότι πάντες οι υιοί του Αρπαδά ετελεύτησαν, οι
δε έγγονοι αυτού ό τε Φαλής και Τασης και ο εξάδελφος
10 αυτών ο Τάξις ζώσιν.
"Ιστέον ότι ετελεύτησεν ο Τεβέλης, και έστιν ο υιός αυ
του ο Τερματζούς, ο αρτίως ανελθών, φίλος μετά του Βουλ
τζου του τρίτου άρχοντος και καρχά Τουρκίας,
Ιστέον ότι ο Βουλτζους ο καρχάς υιός έστι του Καλή
15 του καρχά, και ότι το μεν Καλή εστιν όνομα κύριον, το δε
καρχάς έστιν αξίωμα, ώσπερ και το γυλάς, ό έστι μείζον του
καρχά.
Κ ε φ ά λ α ι ο ν μα'.
περί της χώρας της Μοραβίας,
20 Ιστέον ότι ο Μοραβίας άρχων ο Σφενδοπλόκος ανδρείος
και φοβερός εις τα πλησιάζοντα αυτώ έθνη γέγονεν έσχε
δε ο αυτός Σφενδοπλόκος τρείς υιούς, και τελευτών διείλεν
4 εποίησεν υιον τον Εζέλεχ add Β
nuisse quattuor, quorum primus Τarcatzus, secundus Ιelech, tertius
Ιutotzas, φuartus Ζaltan.
Rursus Αrpade primogenitus Τarcatzus filium habuit Τebele,
alter Ιelech filium genuit Εzelech, tertius Iutotzas filium suscepit Pha
litzin, qui nunc principatum tenet, φuartus Ζaltas filium habuit
Τaxin.
Εt omnes quidem Arpade filii mortui sunt, superstitibus tantum
eorum nepotibus Ρhale et Τase cum patrueli eorum Τaxi.
Τebelesque moriens filium reliquit Τermatzum, qui nuper in gra
tiam rediit cum Βultzo tertio principe et carcha Τurciae.
Βultzus autem hic carchas filius est Cale carcha; estque Cale
nomen proprium, cum carchas sit dignitas , φuemadmodum et gylas,
quae tamen maior est quam carchas.
41. de Μoνανίαe regione.
Μoraviae princeps Sphendoplocus fortis terribilisque populis fini
timis fuit, filiosque habuit tres, et fatis concedens regionem suam in
tres partes divisit, filiisque singulis suam portionem tradidit, maximum
 176 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝ1 ΡΟRΡΗΥΓΚΟΟΕΝΊΤΙ

εις τρία μέρη τήν εαυτού χωραν, και τους τρισιν υιοίς αυ
του ανά μιάς μερίδος κατέλιπε, τον πρώτον καταλείψας άρ
χοντα μέγαν, τους δε ετέρους δύο του είναι υπό τον λόγον
του πρώτου υιού. παρήνεσε δε αυτούς του μή εις διάστασιν
και κατ' αλλήλων γενέσθαι, παράδειγμα αυτούς τοιούτον υπο-5
δείξας ράβδους γάρ τρείς ενεγκών και συνδήσας δέδωκε
Ρ 111τώ πρώτω υιώ του ταύτας κλάσαι, του δε μη ισχύσαντος πά
λιν δέδωκε τώ ετέρω, ωσαύτως και τώ τρίτω και είθ' ούτω
διαιρώντας τρείς ράβδους δέδωκε τους τρισί προς μίαν, οι
δε λαβόντες και κελευσθέντες ταύτας κλάσαι ευθέως αυτάς 10
κατέκλασαν, και διά τοιούτου υποδείγματος παρήνεσεν αυ
τούς, ειπών ότι ει μεν διαμένετε εν ομοψυχία και αγάπη
αδιαίρετοι, ακαταγώνιστοι παρά των εναντίων και ανάλωτοι
γενήσεσθε ει δε εν υμίν γένηται έρις και φιλονεικία και
διαχωρισθήτε εις τρείς αρχάς μη υποκείμενοι τώ πρώτω 15
αδελφώ, και υπ' αλλήλων αφανισθήσεσθε και υπό των πλη
σιαζόντων υμίν εχθρών παντελώς έξολοθρευθήσεσθε, μετά
δε την τελευτην τού αυτού Σφενδοπλόκου ένα χρόνον εν ει
ρήνη διατελέσαντες, έριδος και στάσεως εν αυτοίς εμπεσούσης,
και προς αλλήλους εμφύλιον πόλεμον ποιήσαντες, ελθόντες οι 20
Τούρκοι τούτους παντελώς εξωλόθρευσαν, και εκράτησαν την
αυτών χώραν, εις ήν και αρτίως oικoύσι και οι υπολει
φθέντες του λαού διεσκορπίσθησαν προσφυγόντες εις τα πα
πακείμενα έθνη, είς τε τους Βουλγάρους και Τούρκους και
Χρωβάτους και εις τα λοιπά έθνη. 25

natu principem magnum faciens, reliquos vero duos sub eius pote
state constituens. hortatus vero est eos ne inter se mutuo dirime
rentur, hoc exemplo: virgis tribus allatis, ubi colligasset eas, primo
genito confringendas tradidit, cumque ille id facere nequiret, secundo
in manum dedit, et mox tertio : deinde dissolutas singulatim divisit
tribus, qui acceptas frangere iussi sine ullo id negotio confestim fe
cerunt. φuo facto, exemplo per occasionem hanc arrepto, ita eos ad
monens dixit si in concordia et amore nuanseritis coniuucti, nun
quam vos hostes vestri superabunt, neque captivos abducent : sin per
contentionem ambitionemque principatum in tres partes dividetis,
maximo fratri obedire recusantes , et a vobis ipsis vastabimini et a
finitimis hostibus funditus delebimini." post huius autem Sphendo
ploci mortem anno uno in pace exacto, orto deinde dissidio et bello
civili invadentes Τurcae fuuditus eos exstirparunt regionemque eorum
occuparunt, φuam in hodiernum usque diem incolunt: quaeque supe
rerat multitndo, dissipata confugit ad finitimas gentes, ad Βulgaros
Τurcas Chrobatos, et ad reliquas nationes. ι
 Ι)Ε ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 42. 177

Κ ε φ ά λ α ι ο ν μβ.
γεωγραφία από Θεσσαλονίκης μέχρι του Δανούβεως ποταμού και
του κάστρου Βελεγράδας, Τουρκίας τε και Πατζινακίας μέχρι του
Χαζαρικού κάστρου Σάρκελ, της Ρωσίας, και μέχρι των Νεκροπύλων
5 των όντων εις τήν του Πόντου θάλασσαν πλησίον του Δανάπρεως
ποταμού, και Χερσώνος ομου και Βοσπόρου, εν οις τα κάστρα των
κλιμάτων εισίν, είτα μέχρι λίμνης Μαιώτιδος της και θαλάσσης διά
το μέγεθος καλουμένης, και μέχρι του κάστρου του Μάταρχα λεγο
μένου, προς τούτοις δε και Ζίχίας και Παπαγίας και Καζαχίας και
10 Αλανίας και Αβασγίας, και μέχρι του κάστρου Σωτηριουπόλεως,
Ιστέον ότι από Θεσσαλονίκης μέχρι του ποταμού Δανού
βεως, ενώ το κάστρον εστι το Βελέγραδα επονομαζόμενον,
έστιν οδός ημερών οκτώ, ει και μή διά τάχους τις αλλά μετά
αναπαύσεως πορεύηται, και κατοικούσι μεν οι Τούρκοι πέ
15 ραθεν του Δανούβεως ποταμού εις τήν της ΙΜοραβίας γην,
αλλά και ένθεν μέσον του Δανούβεως και του Σάβα ποτα
μου , από δε κάτωθεν των μερών Δανούβεως ποταμού της
Δίστρας αντίπερα ή Πατζινακία παρέρχεται, και κατακρατεί
ή κατοικία αυτών μέχρι του Σάρκελ τού των Χαζάρων κά- Ρ 112
20 στρου, ενώ ταξεώται καθέζονται τα κατά χρόνον εναλλασ
σόμενοι, ερμηνεύεται δε παρά αυτούς το Σάρκελ άσπρον
όσπίτιον , όπερ εκτίσθη παρά σπαθαροκανδιδάτου Πετρωνά
του επονομαζομένου Καματηρού, τον βασιλέα Θεόφιλον προς

4 σαρκελκε Μ 5 του post την add Β 6 εν ή Μ

42. descriptio tractus α Τhessalonica usque ad flumen Danubium

ει urben Βelegrada, Τμrcίαεφue et Paιτίνιαοίαe usφue αd Chazaro
rum urbem Sarcel et Russiani eι Νecropylas, φuae sunt ad Ρontum
prope Danaprim /lumen, Chersonί, item αιφue Βosport, μίi clima
ιιιιή εειι regionum urbes unι, deinde usφue ad paludem: Μαεοιίdam
φuae ob magnitudinem mare appellatur, ει ad urben Μatorcha di
ειαm. praeterea etiam Ζίchίαe, Papagiae, Cazachiae, Αlαniae et
Αύasgiae, μεφue ad Soteriopolim.
Α Τhessalonica usque ad Danubium flumen, in quo urbs Βele
grada, octo dierum iter est, si quis non festinanter sed interquiescens
proficiscatur, et habitant quidem trans Danubium flumen Τurcae in
terra Μoravia, atque etiam ulterius Danubium et Saban fluvios. ab
inferioribus vero partibus Danubii ex opposito Distrae procurrit Pa
tzinacia, eaque extenditur ad Sarcel usque, φuod Chazarorum oppidum
est, in φuo praesidiarii sunt singulis annis permutari soliti. significat
autem Sarcel apud ipsos album hospitium, φuod aedificatum εst α
Ρetrona cognomine Camatero spatharocandidato, Chazaris id a Τheo
philo imperatore petentibus, chaganus enim iste et Chazariae Ρechu"
Const, Porph. 12
178 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

το κτισθήναι αυτοίς το κάστρον τούτο των Χαζάρων αιτη

σαμένων, ο γαρ χαγάνος εκείνος, ο και πέχΧαζαρίας, εις
τον αυτόν βασιλέα Θεόφιλον πρέσβεις αποστείλαντες κτισθή
ναι αυτοίς το κάστρον το Σάρκελ ήτήσαντο οίς ο βασιλεύς,
τή τούτων αιτήσει πεισθείς, τον προρρηθέντα σπαθαροκανδι- 5
δάτον Πετρωνά μετά χελανδίων βασιλικών πλωϊμων απέ
στειλε, και χελάνδια του κατεπάνω Παφλαγονίας, και δη ο
αυτός Πετρωνάς την Χερσώνα καταλαβών τα μεν μελάνδια
ευμεν εν Χερσώνι, τον δε λαον εισαγαγών εις καματερα κα
ράβια απήλθεν εν τω τόπω του Τανάϊδος ποταμού, ενώ και 10
το κάστρον έμελλε κτίσαι και επειδή ο τόπος λίθους ουκ
είχε προς κτίσιν του κάστρου επιτηδείους, καμίνιά τινα ποιη
σάμενος και βήσαλον έν αυτοίς εγκαύσας μετ' αυτών την του
κάστρου κτίσιν εποιήσατο, εκ μικρών τινών των εκ του πο
ταμού καχλιδίων άσβεστον εργασάμενος, ούτος ουν ο προρ-15
ρηθείς σπαθαροκανδιδάτος Πετρωνάς μετά το κτίσαι το κα
στρον το Σάρκελ προς τον βασιλέα Θεόφιλον εισελθών είπεν
αυτώ ότι ει θέλης όλως το τής Χερσώνος κάστρον και τους
εν αυτή τόπους κυρίως εξουσιάσαι και τούτους μή τής σής
εκτός γενέσθαι χειρος, προβάλλου στρατηγόν ίδιον, και μή 20
τους εκείνων καταπιστεύσης πρωτεύουσί τε και άρχουσι μέ
χρι γάρ Θεοφίλου του βασιλέως ουκ ήν στρατηγός από των
εντεύθεν αποστελλόμενος, αλλ' ήν ο τά πάντα διοικών ο λε
γόμενος πρωτεύων μετά των επονομαζομένων πατέρων της

15 κοχλιδίων Μ an καχληκίων και 20 προβαλού"

missis ad eundem imperatorem legatis construi sibi oppidum Sarcel

petierunt, φuorum petitionibus imperator obsecundans Petronam spa
tharocandidatum, cuius supra mentionem fecimus, misit cum chelan
diis imperialibus navigiis, et insuper chelandia capitanei Paphlago
niae.. atque hic Petronas Chersona appellens chelandia illic invenit,
Ρopulοφue navigiis onerariis imposito ad Τanaidis fluvii locum guen
dam discessit, urbem illic conditurus. cum vero eo loci lapides non
cssent structurae idonei, caminis quibusdam factis et latere in illis
Cocto, calceque ex minutissima quadam fluvii glarea concinnata, ur
bem aedificavit, urbe itaque Sarcel condita, Petronas hic spatharo
candidatus ad Τheophilum imperatorem accedens dixit "si plene Cher
sonis urbi et locis circumpositis dominari cupis, et sub potestate tua
ea tenere, proprium illic praetorem constitue, neque proteuontibus
eorum aut principibus confide," ad Τheophilum enim imperatorem
usque non illuc praetor hinc mittebatur, sed omnia administrabat is
Ψui proteuon dicebatur, cum urbis patribus, ut vocabant. deliberante
 1)Ε ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 42. 179

πόλεως, του ουν βασιλέως Θεοφίλου προς ταύτα βουλευσα

μένου τον οδείνα εξαποστείλαι στρατηγόν ή τον οδείνα, ύστε
ρον αποστείλαι προέκρινε τον προρρηθέντα σπαθαροκανδιδά
τον Πετρωνά ως έμπειρον του τόπου γενόμενον και των πρα
5 γμάτων ουκ ανεπιστήμονα δν πρωτοσπαθάριον τιμήσας προε
βάλετο στρατηγόν και εις Χερσώνα εξαπέστειλεν, ορίσας τον
τότε πρωτεύοντα και πάντας υπείκειν αυτό , εξ ου και μέ
χρι της σήμερον επεκράτησεν από των εντεύθεν εις Χερσώνα
προβάλλεσθαι στρατηγούς, αλλ' αύτη μεν ή κάστρου Σάρ
10 κελ κτίσις καθέστηκεν, από δε του Δανούβεως ποταμού μέ
χρι του προρρηθέντος κάστρου του Σάρκελ οδός εστιν ημε
ρων ξ. μέσον δε της τοιαύτης γης ποταμοι μέν εισι πολλοί,
δύο δε μέγιστοι εξ αυτών, ότε Δάναστρις και ο Δάναπρις.
εισι δε έτεροι ποταμοί, ό τε λεγόμενος Συγγουλ και ο "Υβυλ,
15 ο Αλμαται και ο Κούφις και ο Βογού, και έτεροι πολλοί,
εις δε τα υψηλότερα του Δανάπρεως ποταμού μέρη κατοικού
σιν οι Ρώς δι' ου ποταμού αποπλέοντες προς Ρωμαίους
ποιούνται την άφιξιν ή δε Πατζινακία πάσαν την γήν της
τε Ρωσίας και Βοσπόρου κατακρατεί, και μέχρι Χερσώνος και Ρ113
20 έως το Σαράτ, Βουράτ και των λ' μερών, το δε της παρα
λίας της θαλάσσης από του Δανούβεως ποταμού διάστημα
μέχρι του Δανάπρεως ποταμού εισι μίλια ρκ. από δε του
Δανάστρεως ποταμού μέχρι του ποταμού Δανάπρεως εισι μί
λια π, ο χρυσός λεγόμενος αιγιαλός, από το στόμιον ποτα
5 προεβάλλετο νulgo 14 Υψύλ Μ

igitur Τheophilo φuemnam illuc praetorem missurus esset, tandem

visum est Ρetronam illum, cuius supra meminimus, spatharocandida
tum illuc destinare utpote loci gnarum rerumque non imperitum,
φuem et protospatharii honore afficiens praetorem in Chersona misit,
protenonte eius temporis ceterisque parere illi iussis; atque exinde
in hunc usque diem obtinuit, nt hine praetores isthuc mittantur et
Ιnoc quidem modo urbs Sarcel condita fuit. a Danubio autem flumi
ne ad urbem laudatam Sarcel usque iter est dierum sexaginta: inter
iacent vero complures fluvii, φuorum maximi duo, Danastris et Dana
pris: reliqui sunt Syngul, Hybul, Αlmatae, Cuphis , Βogu , aliίque
φuamplurimi. et superiores Danapreos fluminis partes Russi accolunt,
per quod navigantes ad Romanos proficiscuntur, Patzinacia autem
Russiam universam et Βosporum complectitur usque Chersonem et us
φue Sarat Βurat et triginta partes. maritima vero ora a Danubio flu
mine ad Danaprim πsque continet miliaria centum viginti. Danastri"
a Danapri distat miliaria octoginta, illudque aureum littus appella
180 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΚΟCΕΝΙΤΙ

μού του Δανάπρεώς εισι τα Αδαρά, και εκείσε κόλπος έστε

μέγας ο λεγόμενος τα Νεκρόπυλα, ενώ τις διελθείν αδυνατεί
παντελώς, και από μεν του Δανάπρεως ποταμού μέχρι
Χερσώνός εισι μίλια τ', εν τω μέσω δε λίμναι και λιμένες
εισίν, εν αις Χερσωνίται το άλας εργάζονται, από δε Χερ-5
σώντος μέχρι Βοσπόρου εισι τα κάστρα των κλιμάτων, το δε
διάστημα μίλια τ'. και από Βοσπόρου το τής Μαιώτιδος
λίμνης στόμιόν έστιν, ήτις και θάλασσα δια το μέγεθος παρά
πάντων ονομάζεται, εις δε την αυτήν Μαιώτιδα θάλασσαν
εισρέουσι ποταμοί πολλοί και μεγάλοι προς το αρκτώον αυ- 10
της μέρος ο Δάναπρις ποταμός, εξ ου και οι Ρώς διέρχον
ται πρός τε την μαύρην Βουλγαρίαν και Χαζαρίαν και Συ
ρίαν, ο δε αυτός κόλπος της Μαιώτιδος έρχεται αντικρύ
των Νεκροπύλων των όντων πλησίον του Δανάπρεως ποτα
μου ως από μιλίων δ', και μίσγεται, εν ώ και σούδαν οι 15
παλαιοί ποιησάμενοι διεβίβασαν την θάλασσαν, μέσον απο
κλείσαντες πάσαν την Χερσώνος γήν και των κλιμάτων και
την Βοσπόρου γην κρατούσαν μέχρι α' μιλίων ή και πλειό
νων τινών εκ δε των πολλών ετών κατεχώσθη ή αυτή
σούδα και εις δάσος εγένετο πολύ, και ουκ εισιν εν αυτώ 20
πλην δύο οδοί, εν αις οι Πατζινακίται διέρχονται πρός τε
Χερσώνα και Βόσπορον και τα κλίματα. εις δε το ανατολι
κώτερον μέρος της Μαιώτιδος λίμνης εισέρχονται πολλοί τι
8 θάλασσα - Μαιώτιδα add Β

tur, ab ostio fluminis Danapreos Αdara occurrunt, ibique magnus

sinυ" est, quί Νecropyla nuncupatur, φuem plane transire nemo po
test, et a Danapri Chersonem usque miliaria sunt trecenta, et in
μεJίο Ρaludes ae portus, in quibus salem Chersonitae conficiunt. a
Chersone ad Βosporum climatύm urbes sunt, distantque miliaria tre
εent" , et a Βosporo paludis Μaeotidis ostium est, quae et mare ab
omnibu". Ρropter imagnitudinem nuncupatur, influuntque in illam du
νίi multi maguique ad septentrionem habet Danaprim luvium, ex
Τuo Russi. proficiscuntur in nigram Bulgariam Chazariam et Syriam.
αιqμε ίle pse Μaeotidis sinus pertingit e regione Νecropylarum us
Ψue, Ψuae a Danapri absunt miliaria circiter quattuor, ibique misce
tur, ubi veteres mare traiiciebant ducta fossa per mediam Chersonem,
regiones, et Βospori terram, φuae mille aut amplius miliaria occupa
Ραι: *ed tempori" tractu ea obruta in silvam densam conversa est,
et duas tantum vias habet, per φuas in Chersonem Βosporum et re
ειones Ραιαίuacitae proficiscuntur. ad orientaliorem véro Μaeotidis
Ραιudis partem fluvii guamplurimi eam ingrediuntur, ut Τanais, qui
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ, 42. 181
Τ/ --

νες ποταμοί, ότε Τάναϊς ποταμός, ο από τ'

το κάστρον Σάρ ν Ρ

κελ ερχόμενος, και το Χωράκουλ, ενώ και το βερζήτικoν

αλιεύεται εισι δε και έτεροι ποταμοί, ο Βαλ και ο Βουρ
ν ν λ" -ν W -

λίκ, ο Χαδήρ και άλλοι πλείστοι ποταμοί, εκ δε της Μαιώ

5 τιδος λίμνης εξέρχεται στόμιoν τo Βουρλικ επονομαζόμενον,
1 1. - ν -

και προς την του Πόντου θάλασσαν καταρεί, εν ώ έστιν ο

Βόσπορος, αντικρύ δε της Βοσπόρου το Ταμάταρχα λεγό \ " - -

μενον κάστρον εστί το δε διάστημα του περάματος του τοι

- " γ ν Α ν » ν - " - " "ν "

ούτου στομίου εστί μίλια ιη. εν δε τώ μέσω των αυτών ιη

" ν W. " 4 ν 2. ν ? 4
10 μιλίων εστι νησίον μέγα χαμηλον το λεγόμενον Ατέχ. από
το Ταμάταρχά εστι ποταμός από μιλίων ιη ή και κ, λεγό
Υ " Φ. η. " η 4 "

μενος Ουκρούχ, ο διαχωρίζων τήν Ζιχίαν και το Ταμάταρχα.

- * «w - Υ 1 " - - Σ 7'

από δε του Ουκρούχ μέχρι του Νικόψεως ποταμού, εν ώ

1 - χ 1. α " - - Υ" -
,
και καστρον εστίν ομώνυμον τώ ποταμώ, έστιν η χώρα της
η. ι Αν -

15 Ζιχίας , το δε διάστημά έστι μίλια τ. άνωθεν της Ζιχίας

- ν & C " " ν 2/ κ

έστιν η χώρα ή λεγομένη Παπαγία, και άνωθεν της Παπα

" ν γ Α C C / λ/ ν

γίας χώρας εστιν η χώρα ή λεγομένη Κασαχία

-
άνωθεν δε Χ/ ν -

της Κασαχίας όρη τά Καυκάσιά εισι, και των ορέων άνω

θέν έστιν η χώρα της Αλανίας, ή δε της Ζιχίας παράλιος
γ/ Α. η ν Α ν W " ν Υ/ ν

20 έχει νησία, το μέγα νησίον και τα τρία νησία ένδοθεν δε

τούτων εισι και έτερα νησία τα επινοηθέντα και παρά των Ρ114
Ζιχών κτισθέντα, τότε Τουργανήρχ και το Τζαρβαγάνι και 4 - -

έτερον νησίον, και εις τον τού ποταμου λιμένα έτερον νησίον,
w w - Αν -

και εις τας Πτελέας έτερον, εν ώ εν ταις των Αλανών επι

7 ταμάρταρχα Μ 24 εν ante ταίς add Β

a Sarcel venit, et Choracul, in quo oxiani piscis captura est , item

que alii fluvii, Bal, Βurlic, Chader, atque alii complures. sed est et
Μaeotidis paludis ostium, guod Βurlic cognominatur et in Ρontum
defluit ; ubi Bosporus est, cui opposita urbs Τamatarcha nuncupata ,
praedictum autem ostium est traiectu octodecim miliarium, et in me
dio octodecim miliarium insula magna et depressa est, Ε Αtech
nuncnpatur. a Τamatarcha octodecim aut viginti miliaribus fluvius
est Ucruch appellatus, qui Ζichiam et Τamatarcha separat ab Ucruch
τιsque Νicopsin (lumen, in quo etiam urbs eiusdem nominis habetur,
Ζichia est, ad spatium miliarium trecentorum. supra Ζichiam Papagia
regio iacet, supra Ρapagiam Casachia, supra Casachiam mons Cauca
sus, supra montem Caucasum Αlania regio. Ζichiae autem ora mari
tima insulas habet, unam magnam et tres parvas, intra Τ et aliae
sunt insulae a Ζichis cultae habitataeque, puta Τurganerch et Τzarba
gani, et praeterea alia quaedam, et ad portum fluminis alia, et ad
Ριeleas alia, in φuam Αlauis invadentibus Ζichi confugiant quae
182 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

δρομαίς οι Ζιχοι καταφεύγουσι, το δε παραθαλάσσιον από

- -' " " Χ/ - * 1

της συμπληρώσεως της Ζιχίας ήτοι Νικόψεως ποταμού έστιν

- " - " "

ή της Αβασγίας χώρα, μέχρι του κάστρου Σωτηριουπόλεως

εισι δε μίλια τ'.
Κ ε φ ά λ α ι ο ν μγ.
περί της χώρας του Ταρών.
1 w - - - *«

Αλλά περί μεν των βορείων Σκυθών ικανώς σοι δεδήλω

" 7- ". - ν ψ. Συ

ται, τέκνον ποθούμενον, ών ή γνώσις επωφελής τε και ευχρη

στος εν καιρώ σοι πάντως γενήσεται δεί δέ σε μηδε τα
προς ανίσχοντα ήλιον αγνοείν, όθεν υπήκοα πάλιν τοις Ρω
" " - ? -w - - -

μαίοις εγένετο αφ' ού το πρώτον της τούτων επικρατείας

Αν 4 - - ν λ'

εξέπεσον, πρώτος γαρ ο Κρικορίκιος έκείνος του Ταρων άρ

χων προς τον βασιλέα Ρωμαίων εαυτόν υπέκλινε και υπέτα
ξεν αλλ' εξ αρχής μεν επαμφοτερίζων εφαίνετο, και λόγω
μεν την του βασιλέως φιλίαν προσεποιείτο τιμάν, έργω δε τώ
των Σαρακηνών κατάρχoντι τα καθ' ηδονήν διεπράττετο, και
διαφόρως ηγεμών εχρημάτισε τών από Συρίας εξερχομένων
φοσσάτων κατά των υπηκόων θεμάτων τώ βασιλεί Ρωμαίων,
και πάντα τα τους Ρωμαίοις εν απορρήτω μελετώμενα κατά
των αντιπάλων Σαρακηνών προς Συρίαν ανεμήνυε, και λά-20
θρα περί των παρ' ημίν συμβαινόντων αεί προς τον αμερ
μουμινήν διά γραμμάτων εδηλοποίει, και δοκείν μεν έβούλετο
7 μεν περί νulgo 15 προσεποιείτο add Β 17 ηγεμών
add Β

vero mari adiacet regio a complemento Ζichiae sive Νicopsis fluvii

usque ad urbem Soteriopolim, Αbasgia est, suntque miliaria tre
centa.

43. de regione Τaro.

Sed de septentrionalibus quidem Seythis satis nunc diximus, fili
«lilecte; eritque haec cognitio omnino tibi utilis suo tempore: opor
tet vero neque ea quae ad orientem sunt ignorare, quo pacto excusso
seme1 Romanorum iugo iterum mox sub illud venerint. nam primus
Cricoricius ille princeps Τaronis Romanorum se imperatori submisit,
sed ab initio fidei dubiae visus est, verbo quidern imperatoris amici
tiam colens, re vero ipsa Saracenorum principi gratificans, et ducenι
se aliquoties praebens copiis e Syria contra themata Romano impe
ratori subiecta venientibus : cunctaque Romanis secreto cogitata ad
νersus hostes Saracenos in Syria denuntiabat, atque de iis quae apud
nos contingebant semper amermumnem clam per literas certiorem fa
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 42. 43. 183

τα των Ρωμαίων φρονών, ευρίσκετο δε μάλλον τα τών Σα

ρακηνών προκρίνων τε και φρονών, πλήν απέστελλεν αει
δώρα, άπερ τοίς εκείσε βαρβάροις δοκεί τίμια, προς τον εν
βασιλεύσιν αοίδιμον Λέοντα, και αντελάμβανε πλείονά τε και
5 κρείττονα παρά του ευσεβούς βασιλεύοντος, ος και πολλάκις
- 4 " ν ν

αυτώ προυτρέψατο δια γραμμάτων προς την βασιλεύουσαν

εισελθείν τον βασιλέα θεάσασθαι και των παρ' αυτού φιλο
φρονήσεων και τιμών μετασχειν, ο δε δεδoικώς μή προς λύ
Α "ν γ' -ν " - "

πην και σκάνδαλον του αμερμουμνή γένηται τούτο, προφάσεις

2 - " - " ι - " Υ, «ν χ«

10 έπλάττετο, και το μή δύνασθαι εαυτού χώραν έρημον της εξ

αυτού βοηθείας καταλιπείν, ίνα μη υπό Σαρακηνών καταληϊ
- Χ/ -ν

σθή, μάτην εσκήπτετο. ο δε αυτός άρχων του Ταρων κρα

τήσας εν πολέμω ποτέ του Αρκάϊκα τους παίδας ήγουν Κρι
-
κορίκη του πατρικίου του πατρός του πρωτοσπαθαρίου Ασω
- τ 2 -

15 τίου τους εξαδέλφους, είχε παρ' εαυτώ δεσμίους, περί ών

4 " " ΣΗ -ν 4 1.

και Συμβάτιος ο τότε άρχων των αρχόντων τον αυτόν μακα

ριώτατον βασιλέα δια γραμμάτων ήξίωσε του αποστείλαι προς
w Α. ν " ν ν 4 Υ Α

τον Ταρωνίτην και αναλαβέσθαι σπουδάσαι τους οικείους

χ - -

ανεψιούς, οίτινες ήσαν υιοι του ειρημένου Αρκάϊκα, ίνα μη

20 προς τον αμερμουμνήν αποσταλώσι -
συγγενής γαρ ήν του
2/ -ν

Συμβατίου του άρχοντος των αρχόντων * Γρηγόριος ο πα

τρίκιος. επακούσας δε της τοιαύτης του Συμβατίου αξιώ- Ρ 115
σεως Λέων ο μακαριώτατος βασιλεύς τον Σινούτην εκείνον

5 ευσεβώς 2 12 εσκέπτετο vulgo 18 και νulgo om

ciebat, cnmqne res Romanas curare videri vellet, inventus est Sara
cenis magis favere. ceterum dona semper Leoni illi praeclaro impe
ratori mittebat, quae barbaris illis pretiosa censentur, recipiebatque
ab eoden imperatore et plura et praestantiora. et saepe per literas
invitatus ut ad urbem regiam veniret imperatoremque inviseret, be
nevolentiam , et honorem reportaturus, metuens ne cum dolore et
offensa amermumne id fieret, causas inanes praetexebat, non posse se
terram suam opis suae egentem relinquere, ne a Saracenis vastare
tur. cumque idem Τaronis princeps in bello cepisset filios Αrcaicae,
Cricoricii patricii protospatharii Αsotii patris patrueles, in vinculis
eos apud se detinnit, pro quibus etiam Symbatius, tunc principum
princeps, beatissimum eundem imperatorem per literas rοgavit uti ad
Τaronitem mitteret, nuntiaretque recipere se velle patrueles suos,
Αrcaicae memorati filios, ne ad amermumnem mitterentur, siquidem
Symbatii principum principis propinquus erat Gregorius patricius. , et
Leo duidem ille beatissimus imperator, huic Symbatii petitioni mo
rem gerens, Sinutem illum eunuchum, φui tune temporis chartularius
184 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟC ΕΝΙΤΙ

τον ευνούχον απέστειλε, χαρτουλάριoν τηνικαύτα τού οξέος

δρόμου τυγχάνοντα, πρός τε τον άρχοντα του Ταρων της
τοιαύτης ένεκα υποθέσεως και προς τον Αδρανασήρ τον κου
ροπαλάτην Ιβηρίας διά τινας ετέρας υποθέσεις, δούς αυτό
1 - Υ " *- " ν C ν

και προς αμφοτέρους ξενάλια τα άρμόζοντα. διαβληθέντος 5

δε του ειρημένου Σινούτου παρά Θεοδώρου του των Αρμε
" C - w. 1 Υ "

νίων ερμηνευτού προς τον ειρημένον αοίδιμον βασιλέα, εξα

πεστάλη βασιλικός αντ' αυτού ο πρωτοσπαθάριος Κωνσταντί
νος και δομέστικος της υπουργίας, ο του Λιβός, ο νυν αν
θύπατος πατρίκιος και μέγας εταιρειάρχης, ενταλματικώς όρι- 10
Αν Α Α 1 λ/ - ν ι

σθείς του αναλαβέσθαι τα προς τον άρχοντα του Ταρων τον

ν ν " - W γ ι ν ν ν.

Κρικορίκιον αποσταλέντα ξενάλια, και αυτός μεν προς το

Ταρών εισελθείν, τον δε Σινούτην προτρέψασθαι προς τον
Αδρανασήρ τον κουροπαλάτην Ιβηρίας κατά τα ενταλθέντα
Σ" -ν y - 4 Α. 1 4 C γ ν

αυτώ απελθείν καταλαβών δε το Ταρών ο ειρημενος πρω- 15

" η ν • ν Α χ, Υ

τοσπαθάριος και αποδιδους Κρικορικίω τα προς αυτόν απο

σταλέντα του βασιλέως δώρα και γράμματα, ανελάβετο τον
νόθον του Ταρωνίτου υιόν, ος Ασωτιος ωνομάζετο, και εισή
γαγεν αυτόν προς την βασιλεύουσαν ον ο βασιλεύς τή του
πρωτοσπαθαρίου τιμήσας αξία και ικανώς φιλοφρονησάμενος 20
\ Α" " - -ν - γ.

προς τον ίδιον πατέρα διά του αυτού πρωτοσπαθαρίου απέ γ. 1 - 1 -

σιειλεν, αναλαβόμενος ουν ο αυτος Κωνσταντίνος εκείνος - - χν -

Απογάνεμ τον αδελφόν του Κρικορικίου του άρχοντος του

Ταρών εισήγαγε προς τον μακάριον βασιλέα μετά και των
11 του αναλαβέσθαι add Β 13 εξελθείν Μ 16 αποδούς και

eursus publici erat, misit et ad Τaronis principem huius negotii causa,

et ad Αdranaser Iberiae curopalatem alterius cuiusdam negotii causa,
«latis eidem muneribus deferendis utrique convenientibus at Sinu
tem praedictum cum calumniis apnd eundem praeclarum imperatorem
traduxisset Τheodorus Αrmeniorum interpres, in locum eius Caesaria
nus subrogatus est protospatharius Constantinus et domesticus infe
riorum ministrorum aulae Cpolitanae, Libis filius, nunc proconsul,
patricius et magnus hetaeriarcha, cum mandatis ut ad Τaronis prin
cipem Cricoricium cum muneribus ipse iret, Sinutem vero ad Αdrana
ser Iberiae curopalatem proficisci iuberet, prοut imperatum illi erat.
Τaronem autem cum appulisset laudatus protospatharius, traditis Cri
εoricio ab imperatore illi missis muneribus et literis, Αsotium nothum
Τaronitae filium acceptum in urben Cpolitanam duxit, eurnque im
perator protospatharii dignitate et multis praeterea beneficiis auctum
ad patrem per eundem protospatharium remisit, cumque Αpoganem
Cricoricii Τaronis principis fratrem idem Constantinus accepisset, una
 ΙDΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 43. 185

δύο υιών Αρκάϊκα , ον και τή του πρωτοσπαθαρίου αξία

τιμήσας ο βασιλεύς και φιλοφρόνως πολλάκις δεξιωσάμενος
απέστειλεν αυθις διά του αυτού Κωνσταντίνου εις την οικεί
αν χώραν και προς τον ίδιον αδελφόν, μετά δε ταύτα εν
5 Χαλδία ο ειρημένος Κωνσταντίνος επί χρόνον ικανόν διατρί
ψας επετράπη διά κελεύσεως εισελθείν εν τώ Ταρων και ανα
λαβέσθαι Κρικορίκιον τον άρχοντα του Ταρών και προς την
βασιλεύουσαν εισελθείν ό και εποίησεν εισελθόντος δε του
αυτού Κρικορικίου εν τη θεοφυλάκτω πόλει, και τή του μα
10 γίστρου και στρατηγού Ταρων αξία τιμηθέντος, εδόθη αυτώ
και οίκος εις κατοικίαν ο του βαρβάρου λεγόμενος, ο νυν Βα
σιλείου του παρακοιμωμένου οίκος ετιμήθη δε και ετησίω
όόγα, χρυσίου μεν δέκα λίτρας και μιλιαρισίων ετέρας δέκα
λίτρας, ώστε είναι το πάν λίτρας είκοσι και επί χρόνον εν
15 τη βασιλευούση διατρίψας και διά του αυτού πρωτοσπαθα
ρίου Κωνσταντίνου πάλιν προς την οικείαν διεσώθη χώραν,
μετά δε ταύτα πάλιν εισήλθεν και Απογάνεμ προς τον μα
κάριον βασιλέα, και προεβιβάσθη παρ' αυτού εις την πατρι
κιότητα , επετράπη δε και εις γυναίκα λαβείν του ειρημένου
20 Κωνσταντίνου θυγατέρα, και επιτή τοιαύτη προφάσει και
οίκον έπεζήτησεν, και έλαβε και αυτός τον τού βαρβάρου οί
κον χρυσοβουλλίου χωρίς και φιλοφρονηθείς παρά του βα
σιλέως τώ τότε μεν προς την ιδίαν χώραν υπέστρεψε προς το
15 επιτρίψας vulgo

oum dnobus Αrcaicae filiis ad beatum imperatorem addnxit, φui pro

tospatharii dignitate donatum et ceteroquin benigne habitum rursum
«lomum ad fratrem per eundem Constantinum remisit, postea autem
ille ipse Constantinus, tempore multo in Chaldia exacto, Τaronem
ire iussus est, adductoque principe Τaronis Cricoricio in urbem Cpo
1im venire, φuemadmodum etiam fecit. Cricoricius autem urbem a
«leo custoditan ingressus, et magister Τaronisque praetor factus, ha
Ρίtandam accepit domum barbari cognominatam, quae nunc est Βasi
lii accubitoris. decretumque ei est annuum stipendium auri librarum
«lecem et totidem miliarisiorum, ita ut in universum librae essent vi
ginti. atque ad tempus aliquod in urbe versatus ab eodem protospa
thario Constantino in terram suam incolumis reductus est., postea
ΑΡoganem quoque ad beatum imperatorem rursus accessit, et ad pa
triciatum ab eo promotus est, permissumque ei fuit uxorem sumere
«licti Constantini filiam, atque ea occasione aedes quaesivit, assigna
taque etiam ipsi barbari doιnus fuit sine aurea bulla. et benevole
ab imperatore habitus terram suam repetiit, mox rediturus et nuptias
 186 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

Ρ116πάλιν εισελθείν και τα του γάμου απαρτίσασθαι άμα δε

τώ εις την οικείαν χώραν διασωθήναι μετ' ολίγας ημέρας τέ
- " * " < y Α Α

λει του βίου έχρήσατο. ο δε τούτου αδελφός Κρικορίκιος

δια γραμμάτων αυτού εξητήσατο εισέρχεσθαι εις την βασι
" W. - - "ν

λεύουσαν και παρά των χειρών του αγίου βασιλέως λαμβά- 5

νειν την διδομένην ρόγαν αυτού και επί χρόνον τινά εν τη
θεοφυλάκτω διατρίβειν πόλει, και επί τούτω τον τώ οικείω
αδελφώ
ιφω προνωρισθέντα
πρoχωρισυεντα οικονει οίκησιν λαβείν
οικονεις κατοικησιν λαβειν ήξίου,
ήξιου, όν
και επιδέδωκεν αυτώ ο μακάριος βασιλεύς διά τε το νεωστί
« - γ 4 \ W Χ/ 2/ - Υ -

υποταγήναι και δια το και άλλους άρχοντας της ανατολής 10

προς τον όμοιον ζήλον της προς Ρωμαίους υποταγής εκκαλέ
σασθαι έγγραφον δε χρυσοβούλλιον δωρεάν του τοιούτου
ζ
οίκου προς αυτόν ουκ εποίησε, μετά δε χρόνους ικανούς,
- - ν -ν -

Ρωμανού του μακαρίου βασιλέως των σκήπτρων της βασι

ψ ν Υ "

λείας Ρωμαίων έπειλημμένου, ανήγαγεν ο αυτός Κρικορίκιος 15

ν "ν ι - ν Υ --

μή ισχύειν κρατείν τον τού βαρβάρου οίκον αλλ' ήξίου λα

βείν αντ' αυτού προάστειον εν Κελτζηνή, είτε του Πατζάτου
χ" 2/ 7. η «r τ, Υ η -

είτε άλλον οίον κελεύοι ο βασιλεύς, ίνα ότε επιδρομή των

Αγαρηνών κατά της χώρας αυτού γένηται, αποστέλλειν εκείσε
Υ/ w 1 c " 1

έχη την οικείαν συγγένειαν και υπόστασιν, ο δε βασιλεύς 20

την ακριβή γνώσιν των πραγμάτων μή κεκτημένος, ελπίζων
δε από βασιλικού χρυσοβουλλίου του μακαρίου Λέοντος έχειν
ν Α ν - Υ " 9 - w

τον Ταρωνίτην τόν του βαρβάρου οίκον, δέδωκεν αυτώ το

ν Αν - 2. "w" w ψ. Υ -

προάστειον του Γρηγορά εν Κελτζηνή, και τον οίκον δήθεν

8 προχαρισθέντα ! 17 τατζάτου Β

«onsummaturus. at domum cum rediisset, paucis post diebus vita de

fauctus est, frater vero eius Cricoricius per literas petiit uti in ur
Βem venire sibi acceptoque ab imperatore stipendio commorari illic
atiquandiu liceret, uιque hanc in rem aedes fratri prius destinatae
sibi ad habitandum concederentur. et sane id a beato imperatore
impotravit, cum quia non ita pridem sese subjecisset, tum ut alios
φuoque orientis principes ad similem Romanis semet submittendi ze
1am provocaret : sed donationem hanc scripta bulla aurea non confir
1navit. post annos vero multos beato imperatore Romano principatus
Romanorum sceptra tenente, ille ipse Cricoricius ostendit in domo
barbari habitare se non posse, et pro ea petiit vel suburbanum in
Οeltzene vel Patzati, vel aliud quodcunque imperator iusserit, ut facta
Αgarenorum in regionem suam excursione consanguineos suos faculta
tesque transmittere illnc pυsset. imperator autem rerum non admo
«lum peritus, et Τaronitem illas barbari aedes a beato Leone cum
bulla aurea habere credens, suburbanum ei Gregorae in Celtzene de
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ 1ΜΡΕRΙΟ CΑΡ, 43. 187

αντέλαβε, χρυσοβούλλιον δε ουδε αυτός προς αυτόν επι τώ

προαστείω εποιήσατο, μετά δε ταύτα έγραψε προς τον αυ
τον βασιλέα ο Τορνίκης ο τού Ταρωνίτου ανεψιός, ο του
Απογάνεμ εκείνου υιός, ότι τον οίκον του βαρβάρου ο μακα
- 1 " - Τ - Υ - " 1

5 ριώτατος βασιλεύς Λέων τώ εμώ πατρι εδωρήσατο μετά

δε τον τού πατρός μου θάνατον, διά το έτι ανήλικον και
ορφανόν τυγχάνειν εμέ, κατ' εξουσίαν θείός μου τον τοιούτον
" 1 w

οίκον κατεκράτησεν, αει καθυπισχνούμενός μοι, όταν εις τον

ν - - γ 4

τέλειον της ηλικίας έλθω χρόνον, απολαβείν τον οίκον τον

- - " - Ο

10 πατρικόν
και η
και νυν, ώς έμαθον, δέδωκε τον τοιούτον οικονο
- Α. ν Υ/ Υ Υ ?

εμός θείος τη βασιλεία σου, και έλαβεν εις αντισήκωσιν αυ

του το προάστειον του Γρηγορά εν Κελτζηνή, από δε των
" - - - Χ/ -

τοιούτων βασιλικών φιλοτιμιών των προς τον άρχοντα του

- ' C " Υ χ, ' Ψ γ. ν 0

Ταρών φθόνος υπεφύη και έβλάστησε προς αυτόν παρά τε

15 του Κακικίου του άρχοντος Βασπαρακακά και Αδρανασήρ
- - 2" "-"

του κουροπαλάτου Ιβηρίας και Ασωτικίου του άρχοντος των

αρχόντων, οίτινες έγραψαν προς τον βασιλέα διαγογγύζοντες
δι' ήν αιτίαν ο Ταρωνίτης μόνος ρόγας απολαύει βασιλικής,
2 - C Σ" CC . " * 22 Σ' «C
αυτών απάντων λαμβανόντων ουδέν. "τίνα γαρ" έλεγον πε
20 ρισσοτέραν δουλείαν ημών ποιείται, ή τί πλέον ήμων τους
"Ρωμαίους επωφελεί, όθεν χρή ή και ημάς ως εκείνον ρο
ΥΛ -ν - - 9 -

γεύεσθαι, ή μηδ' εκείνον εντός της τοιαύτης τυγχάνειν δω

ρεάς.' ο δε μακάριος Ρωμανός αντέγραψε προς αυτούς μή
παρ' αυτού την επί τό Ταρωνίτη γενέσθαι ρόγαν, ίν' επ'
7 τον τούτον νulgo 15 Κικίου Μ

dit, sine aurea bulla et ipse ; domum vero vicissim accepit. post haec
ad eundem imperatorem scripsit Τornices Τaronitae nepos ex fratre,
Αpoganem illius filius, hunc in modum. "barbari aedes beatissimus
imperator Leo patri meo dono dedit, post cuius obitum cum impubes
et orphanus essem, patruus meus pro auctoritate illas tenuit, semper
mihi promittens domum paternam, ubi maturam aetatem attigissem,
me recepturum. at nunc, ut intelliigo, tuae eam maiestati dedit, ac
cepto vice illius suburbano Gregorae in Celtzene." ab hac vero im
periali munificentia invidia adversus Τaronitem accensi sunt Cacicius
princeps Βasparacaca, Αdranaser curopalates Iberiae, et Αsoticius prin
cipum princeps: φui obmurmurantes imperatori scripserunt quid cau
sae esset cur Τaronites solus imperiali stipendio frneretur, ipsis
omnibus nihil accipientibus. nam, inquiebant, φua in re plus ille
servitii praestat ant Romanis utilior mobis est 2 ande oportet aut nos
φuoque stipendium non secus atque ipsum accipere, aut neque ipsunι
tali douo frui. sed rescripsit beatus Romanus illud Τaronitae stipen
 188 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΠΥRΟGΕΝΙΤΙ ",

αυτώ κείται και η ταύτης νύν εκκοπή, αλλά παρά του μακα
Ρ 117ρίου βασιλέως - και μή δίκαιον είναι τα των προβεβασιλευ
κότων παρά των ύστερον ανατρέπεσθαι. έγραψε δ' όμως
προς τον αυτον Ταρωνίτην, δηλοποιών αυτώ την των ειρημέ
νων ανδρών λύπην και σκάνδαλον ο δε ανήγαγε μήτε χρυ- 5
σον μήτε άργυρον παρέχειν δύνασθαι, υπισχνείτο δε έξωθεν
των κατά τύπον αποστελλομένων ξενίων διδόναι ιμάτια και
χαλκώματα μέχρι των δέκα λιτρων συντιμώμενα ά και δε
δωκε μέχρι τριών ή τεσσάρων ενιαυτών, μετά δε ταύτα
ανήγαγε μή δύνασθαι παρέχειν το τοιούτον πάκτον την δε 10
ρόγαν ή προίκα λαμβάνειν ήξίου καθώς επί του μακαριωτά
του βασιλέως Λέοντος, ή εκκοπήναι αυτήν, όθεν διά το μή
εις σκάνδαλον είναι του Κακικίου και του κουροπαλάτου και
των λοιπών εξέκοψε ταύτην o ειρημένος μακαριώτατος βασι
λεύς Ρωμανός, παραμυθούμενος δε ώσπερ αυτόν, μετά ταύτα 15
τον τούτου υιον Ασώτιον εν τη πόλει παραγεγονότα εις πα
τρικίους ετίμησε και φιλοφρονησάμενος αυταρκώς προς τα
ίδια εξαπέστειλε, του δε μαγίστρου του Κρικορικίου τον
βίον απολιπόντος, ανήγαγε Τορνίκιος ο τού Απογάνεμ υιός
έρωτα έχειν εγκάρδιον εισελθείν και τον βασιλέα θεάσασθαι 20
εφ' ώ τον πρωτοσπαθάριον Κρινίτην και ερμηνευτήν ο βασι
λεύς εξαπέστειλεν, ος και εισήγαγεν εν τη πόλει τον ειρημέ
νoν Τορνίκιον, και προήγαγε τον αυτόν Τορνίκιον ο βασιλεύς
13 Κικίου Μ

dium non a se esse sed ab imperatore defuncto, ideoque nec in sua

potestate esse id rescindere; neque iustum esse priorum imperatorum
acta posterioribus aboleri. Τaronitae nihilominus per literas signifi
cavit dictorum virorum dolorem et offensam, ille vero respondit ne
que aurum neque argentum dare se posse, promisit vero praeter mu
nera ex more mitti solita in vestibus et aere ad decem librarum
aestimationem, deditque tres aut quattuor annos. postea autem ne
φue hoc se tributum exsolvere posse ostendit, stipendium vero sive
dotem postulabat, φuemadmodum sub beatissimo imperatore"Leone
erat, aut hoc aboleri volebat, guapropter etiam ne offendiculum es
set Cacicio et curopalatae reliquisque, beatissimus φuem dixi im
perator Romanus hoc abolevit. eiusque rei ergo, velut in sola
τηen, postea filium eius Αsotium in urbem cum venisset, patricium
creavit, multoque in honore aliquandiu habitum in terram suam re
misit, mortuo autem magistro Cricoricio, Τornicius Αpoganem filius
desiderium ingens prae se tulit urbem et imperatorem videndi, φuam
obrem protospatharium Criuiten et interpretem illuc misit imperator,
qui eum in urben adduceret, adductumque patricii honore auxit.
 Ι)Ε ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 43. 180
εις τήν των πατρικίων τιμήν προετείνετο δε δικαιολογίας
επι τώ του βαρβάρου οίκω και ακούσας ότι προάστειον λα
βων ο θείος αυτού εν τη Κελτζηνή την τούτου παρεχώρησεν
εξουσίαν, έλεγε μη δύνασθαι τον θείον αυτού επί τή πατρική
5 κληρονομία αυτού ποιείσθαι ανταλλαγήν, και ήξίου ή τον
οίκον λαβείν ή το προάστειον ει δε μή, και αμφότερα
προσεχώρει τώ βασιλεί προς το μή έχειν αυτά τους έξαδέλ
φους αυτού τούτου ένεκεν ο βασιλεύς, έπει και ο γέρων ο
Ταρωνίτης ετύγχανεν αποθανών, ανελάβετο το προάστειον και
10 ουδε τον οίκον αντέδωκεν, έπει μηδε χρυσοβούλλιον, καθώς
ανωτέρω προείρηται, επί τινι τούτων εξετέθη, μετά δε ταύτα
εισήλθε προς την βασιλεύουσαν Παγκράτειος εκείνος ο πρώ
τος υιός του μαγίστρου εκείνου Κρικορικίου του Ταρωνίτου,
και προεβιβάσθη παρά του βασιλέως εις τό των πατρικίων
15 αξίωμα, και γέγονε και στρατηγός του Ταρών, ήτήσατο δε
γυναίκα λαβείν από των βασιλικών συγγενίδων, και δέδωκεν
αυτό ο βασιλεύς την του μαγίστρου Θεοφυλάκτου αδελφήν
εις γυναίκα, και μετά τον γάμον διαθήκας εξέθετο, εν αίς
εδήλου ότι εάν μοι γένωνται παίδες από της τοιαύτης γυ
20 ναικός, να έχωσι την απασάν μου χώραν εις κλήρον προγο
νικόν, και επί τούτω ήτήσατο βασιλέα δοθήναι αυτό το
προάστειον του Γρηγορά προς το εν αυτώ την πατρικίαν την
τούτου γυναίκα καθέζεσθαι μετά δε την τοιαύτης αποβίω

14 εις του πατρικίου Μ 19 μοι] μή Μ 22 προς το) και Μ

praetendebat autem ius in domum barbari, intelligensque accepto
suburbano in Celtzene patruum suum hanc tradidisse, paternam he
reditatem suam permutare eum potuisse negabat, volebatque aut do
πmum accipere aut suburbanum, nisi utraque imperatori cederent, ne
ea patrueles ipsius obtinerent. itaque et suburbanum imperator ac
cepit, quippe mortuo iam sene Τaronite, neque domum pro eo vica
riam dedit, cum nulla super iis, ut dictum est supra, aurea bulla
coufecta esset. postea vero in urbem regiam venit Pancratius maxi
mus filiorum magistri illius Cricoricii Τaromitae, evectusque est ab
imperatore ad patriciorum dignitatem, creatusque praetor Τaronis;
cumque uxorem etiam cuperet ex sanguine imperiali accipere, data
ei soror est Τheophylacti magistri; et consummatis nuptiis testamen
-tum fecit, in quo instituit ut si liberi ex eo matrimonio nascerentur,
τιniversam ipsias regionem in hereditatem paternam haberent, eoque
nomine petiit ab imperatore dari sibi suburbanum Gregorae, ut in
eo patricia eius uxor commoraretur, φua defuncta iterum ad maiesta
tem suam rediret. et huic quoque petitioni imperator annuit, ingenti
 190 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΒΟΟΕΝΙΤΙ

σιν είναι πάλιν το τοιούτον προάστειον της βασιλείας αυτού.

και επένευσε και προς τούτο ο βασιλεύς, και πολλαίς φιλο
τιμίαις αυτόν δεξιωσάμενος μετά της ιδίας γυναικός εξαπέ
Ρ118στειλεν εις την χώραν αυτού, οι δε υιοι του μαγίστρου Κρι
κορικίου, ότε αυτός Παγκράτειος ο πατρίκιος και Ασώτιος 5
ο πατρίκιος, μεγάλως παρελύπουν και έβιάζοντο τον οικείον
αυτών εξάδελφον Τορνίκιον τον πατρίκιον ος μή υποφέρων
την από τούτων επίθεσιν έγραψε προς τον βασιλέα αποστεί
λαι πιστον άνθρωπον και παραλαβείν την χώραν αυτού, αυ
τον δε και την γυναίκα και το παιδίον αυτών προς τον βα- 10
σιλέα εισαγαγείν, ο δε βασιλεύς απέστειλε τον πρωτοσπαθά
ριον Κρινίτην και έρμηνέα προς το κατά την αξίωσιν αυτού
αναλαβέσθαι και εισαγαγείν αυτόν εν τη θεοφυλάκτω πόλει.
ότε δε την τοιαύτην χώραν ο Κρινίτης κατέλαβεν, εύρεν αυ
τον ήδη τον βίον απολιπόντα, διαταξάμενον προ της τελευ- 15
της είναι πάσαν την χώραν αυτού υποκειμένην τώ βασιλεί
Ρωμαίων, την δε γυναίκα και το παιδίον αυτού εισελθείν
προς τον βασιλέα ή και δέδωκεν ο βασιλεύς εις κατοίκησιν
εισελθούσης του πρωτοσθαπαρίου Μιχαήλ του ποτε γεγονότος
κομμερκιαρίου Χαλδίας και Ψωμαθέως την μονήν και πά-20
λιν απεστάλη ο ειρημένος Κρινίτης παρά του βασιλέως προς
το παραλαβείν την χώραν του Απογάνεμ ήτοι το μέρος του
πατρικίου Τορνικίου. ανταπέστειλαν δε εκείθεν του Ταρωνί

7 τον νulgo om 12 την add Β αυτού - εισαγαγείν

add Β 14 ευρεν - αυτού post παιδίον Μ

que munificentia eum complexus cum uxore ad terram suam remisit,

magistri vero Cricoricii filii, tam ipse Pancratius patricius quam'Αsotius
patricius, molestiam exhibebant atque vim non exiguam inferebant
patrueli suo Τornicio patricio, gui rem non ferens scripsit imperatori
ut mitteret hominem fidum, φui terram suam acciperet, se vero uxo
remque et filium ad eum perduceret, misitque imperator protospa
tharium Crinitem et interpretem , qui , uti petierat, exciperet ipsum
et in urbem a deo custoditam adduceret. cum vero illuc appulisset
Crinites, eum iam morlιιum inveuit, sed testamento ante mortem ca
visse ut tota ipsius terra Romanorum imperatori pareret, uxorφue
cum filio ad imperatorem se conferret; cui quidem advenienti dedit
imperator ad Ε protospatharii Μichaëlis, qui olim fuit Chal
diae commerciarius, et Psomathei monasterium. rursumque missus ab
imperatore est dictus Crinites, ut terram Αpoganem, φuae Τornicii
patricii pars erat, acciperet, et conlra miserunt Τaronitae filii, de
functi patrueles, Ulnutem offerentes, ut ipsis patruelis sui terram re
 ΙΟΕ ΛΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 43. 44. 191

του υιοι οι του αποθανόντος εξάδελφοι, αξιoύντες δούναι το

Ουλνούτην και έχειν την χώραν του εξαδέλφου αυτών μή
γαρ δύνασθαι όλως αυτούς ζήν, ει την του εξαδέλφου αυτών
χώραν ως οικείαν κατάσχη ο βασιλεύς, οικεία δε αγαθότητι
5 υπείξας ο βασιλεύς την αίτησιν αυτών εξεπλήρωσε, και δέ
δωκεν αυτοίς μεν την χώραν του Απογάνεμ του εξαδέλφου
αυτών, αυτός δε ανελάβετο το Ουλνούτην μετά πάσης της
περιχώρου αυτού, η δε όλη του Ταρών χώρα εις δύο δια
νεμηθείσα ετύγχανεν και το μεν ήμισυ οι του μαγίστρου
10 Κοικορικίου είχον
Χ υιοι.2 το δε ηήμισυ οι του Απογάνεμ
γανεμ του
πατρικίου, οι τούτων εξάδελφοι.
Κ ε φ ά λ α ι ο ν μδ'.
περί της χώρας της Απαχουνής και του κάστρου του Μαντζικίερτ και
του Περκρι και του Χλιάτ και του Χαλιάτ και του Αρζες και του
15 Τιβή και του Χέρτ και του Σαλαμάς και του Τζερματζού.
Υ " «r w «ω ? " κιν 2" - ? ρ

Ιστέον ότι προ του Ασωτίου του άρχοντος των αρχόν

-ν Ψ. -υ ν «υ 2" -ν "

των, του πατρός του Συμβατίου του άρχοντος των αρχόντων,

"Ά Υ "C J "ν Α 4» C. > &Λ 4

όν απεκεφάλισεν ο αμηράς Περσίδος ο Αποσάτας, ός και

έποίησε δύο υιούς, τόν τε Ασώτιον τον μετ' αυτόν γενόμενον
}ν - Σ / η -

20άρχοντα των αρχόντων και Απασάκιον τον μετά ταύτα μά

γιστρoν τιμηθέντα, τα τρία ταύτα κάστρα, τότε Περκρι και
το Χαλιατ και το Αρσες,
ρσες, υπό την της Περσίδος
ην της επικράτει
Ι1ερσιooς επικρατειαν
έτυγχανον.
8 όλου Μ διανεμιςθείσα vulgo 9 και] εις vulgo 10 οί
νulgo om 14 παρκι Μ Χλιατ] χαλιάτ Μ 22 υπο)
και Μ

tinere liceret: neque enim vitam omnino tolerare se posse aiebant,

si patruelis sui terram veluti propriam imperator teneret, et peti
tioni quidem illorum pro bonitate sua imperator morem gerens,
omnem eis patruelis eorum Αpoganem terram concessit, ipse vero Ul
nutem accepit, cum universo tractu finitimo. ceterum tota Τaronis
regio in duo divisa erat, et dimidium φuidem Cricoricii magistri filii
tennerunt, dimidium vero filii Apoganem patricii, horum patrueles.
44. de terrα Αpachunes, oppίdoφue Μantzίcϊert, et Percri, et
Chliat, et Chalϊαι , et Αrzes , et Τίbe , et Chert, et Sαιαmas, et
Τzermatzu.

Αnte Αsotium principum principem, Symbatii item principum

principis patrem, quem capitis supplicio affecit Ρersidis ameras Αpo
satas, quique duos filios habuit, Αsotium nimirum, φui post.ipsum
fuit principum princeps , et Αpasacium , φui postea magistri honore
auctus fait, hae tres urbes, Percri Chaliat et Αrses, sub Persidis do
minio erant.
 192 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

"Ότι ο άρχων έκαθέζετο των αρχόντων εις την μεγάλην

Αρμενίαν, εις το κάστρον το Κάρς, και έπείχε και τα τρία
Ρ119 τα προγεγραμμένα κάστρα, τότε Περκρί, το Χαλιατ και το
Αρζες, και το Τιβή και το Χέρτ και το Σαλαμάς.
"Ότι Απελκαρτ εκράτει το Μαντζικίερτ, και ήν υπό την 5
εξουσίαν του άρχοντος των αρχόντων, του πατρός του Συμ
βατίου του άρχοντος των αρχόντων, δέδωκε δε αυτό Απελ
βάρτ ο αυτος Ασωτιος ο άρχων των αρχόντων και το κά
στρον το Χλιάτ και το Αρζες και το Περκρί ο γάρ προρ
ρηθείς Ασώτιος ο άρχων των αρχόντων, ο πατήρ του Συμ- 10
βατίου του άρχοντος των αρχόντων, κατείχε πάσας τάς της
ανατολής χώρας, τελευτήσαντος δε Απελβάρτ, κατέσχε την
εξουσίαν αυτού ο ίδιος υιός αυτού ο Αβελχαμίτ, του δε
Αβελχαμίτ τελευτήσαντος εκράτησε την εξουσίαν αυτού ο
πρώτος υιός αυτού Αποσεβατάς, του δε Συμβατίου του άρ- 15
χοντος των αρχόντων παρά του Αποσάτα του αμηρά Περσί
δος αναιρεθέντος, εκράτησεν αυθεντώς και κυρίως ως δεσπό
της και αυτοκέφαλος τό τε κάστρον το Μαντζικίερτ και τα
λοιπά κάστρα και τας χώρας όστις και υπετάγη τώ βασιλεί
μετά των ετέρων δύο αδελφών αυτού του Απολεσφούετ και20
του Αποσέλμη δια το διαφόρως καταπολεμηθήναι τά τε κά
στρα και πραιδευθήναι και αφανισθήναι και τας χώρας αυ
των παρά του δομεστίκου των σχολών, παρέχοντος τον βασι
λέα Ρωμαίων και πάκτα υπέρ των κάστρων και των χωρίων
αυτών, από δε του προρρηθέντος Ασωτίου του άρχοντος 25
τ Αρεκάρ, Μ. 12 Αρεικάρι Μ
Ρrincipum princeps residebat in magna Αrmenia, In urbe Cars,
tenebatque tres quas dixi urbes, Percri Chaliat Αrzes, et Τibe et
Chert et Salamas. *

Αpelcart tenebat Μantziciert, eratque subiectus principum prin

cipi Symbatii patri. deditque huic Αpelbart idem Αsotius principum
princeps urbes Chliat Αrzes et Ρercri : nam laudatus Αsotius princi
pum princeps, pater Symbatii item principum principis, omnes, orien
tis terras possidebat. fatis functo autem Αpelbart successit Αbelcha
mit filius, et huic eius filius primogenitus Αposebatas. at Symbatio
principum principe ab Αposata Persidis amera interfecto, solus φuasi
dominus supremus suique iuris tenuit Μantziciert reliquasque urbes
et terras : subiectique fuerunt Romanorum imperatori et ipse et duo
fratres eius Αpolesphuet et Αposelme, quod saepenumero urbes eo
rum terraeque bello infestarentur vastarenturque a domestico schola
rum, tributa φuoque harum nomine pendentes. ab Αsotio autem
 ΙDΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 44, 193
των αρχόντων, του πατρός μεν του Συμβατίου πάππου δε
του δευτέρου Ασωτίου και του μαγίστρου Απασακίου, μέχρι
ζωής του δευτέρου Ασωτίου άρχοντος των αρχόντων υπήρχον
τα τοιαύτα τρία κάστρα υπό την εξουσίαν του άρχοντος των
5 αρχόντων, και ελάμβανεν εξ αυτών πάκτα ο άρχων των αρ
χόντων, αλλά και το κάστρον του Μαντζικίερτ, μετά της
χώρας του Απαχουνής και του Χαρκα και του Κορή, υπό
την εξουσίαν και επικράτειαν του αυτού άρχοντος των αρ
χόντων υπήρχεν, έως ότου Αποσεβατάς ο αμηράς του Μαν
10 τζικίερτ μετά των δύο αδελφών αυτού του τε Απολεσφoύετ
και του Αποσέλμη υπετάγησαν τώ βασιλεί, διδόντες και πάκτα
υπέρ τε των κάστρων και των χωρίων αυτών έπει ο άρ
χων των αρχόντων δούλος του βασιλέως των Ρωμαίων τυγ
χάνει ώς παρ' αυτού προβαλλόμενος και το τοιούτον δεχόμε
15νος αξίωμα, δηλονότι και τα υπ' αυτού δεσποζόμενα κάστρα
και πολιτείαι και χωρία του βασιλέως των Ρωμαίων τυγ
χάνουσιν.
Ότι του Συμβατίου του άρχοντος των αρχόντων της με
γάλης Αρμενίας κρατηθέντος παρά του Αποσάτα του αμηρά
20 Περσίδος και αποκεφαλισθέντος παρ' αυτού, εκράτησεν ο
Αποσεβατάς, ο καθεζόμενος εις το κάστρον το Μαντζικίερτ,
το κάστρον το Χαλιατ και το κάστρον το Περκρι και την
πολιτείαν του Αρζες.
"Ότι ο δεύτερος αδελφός του Αποσεβατά ο Απολεσφoύετ
12 έπει γάρ ο? 13 των Ρωμαίων add Β 19 Αποσεβατά Μ
praedicto principum principe, Symbatii patre, Αsotii vero secundi et
Αpasacii magistri avo, usque ad secundum Αsotinm principum princi
pem tres istae urbes sub potestate erant principis principum, isque
ex iis tributa accipiebat. similiter Μantziciert cum terra Αpachunes
et Charca et Core sub eiusdem principum principis potestate erat,
ad id usque tempus quo ameras Μantziciert Αposebatas una cum duo
bus fratribus Αpolesphuet et Αpotelme imperatori se submiserunt, tri
buta φuoque solventes pro urbibus suis et terris, quandoφuidem prin
cipum princeps Romano imperatori parebat veluti ab eo designatus
dignitatemque eiusmodi adeptus.. nec ipse tantum, sed urbes omnes
φuibus dominabatur, item respublicae ac terrae Romano imperator!
suberant.
Symbatio principum principe magnae Αrmeniae capto ab Aposa
ta Persidis amera et capite multato. Αposebatas, qui in urbe Μaulzί
είert regiam posuerat, obtinuit etiam urbes Chaliat et Percri cum re
publica Αrzes.
Secundus Αposebatae frater Αpolesphuet eiusque patruelis et
Const. Ρorph. 13
 194 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΗ Ο(ΒΕΝΙΤΙ

και ο ανεψιός αυτού και ο προγονός ο Αχμετ εκράτησαν το

κάστρον το Χλιατ και το κάστρον το Αρζες και το κάστρον
το Αλτζίκε, και αυτοί υπετάγησαν τώ Ρωμαίων βασιλεί και
εγένοντο υπό την εξουσίαν αυτού και παρείχον και πάκτα
Ρ 120 καθώς και ο αδελφός αυτού Αποσεβατάς υπέρ τε τών κά- 5
στρων και των χωρίων αυτών.
Ότι ο τρίτος αδελφός του Αποσεβατά και του Απολε
σφoύετ ο Αποσέλμης έκράτει το κάστρον του Τζερματζού
μετά και των χωρίων αυτού, και αυτός υπετάγη τώ των Ρω
μαίων βασιλεί, και εδίδου πάκτα καθώς και ο αδελφός αυτού 10
ο Αποσεβατάς και ο δεύτερος αδελφός αυτού ο Απολε
σφoύετ. -

"Οτι του Αποσεβατά τελευτήσαντος εκράτησε το ΙΜαν

τζικίερτ μετά των χωρίων αυτού και της επικρατείας αυτού
πάσης ο Αβδηραχείμ ο υιός του Αποσεβατά τελευτήσαντος 15
δε τού Αβδηραχείμ εκράτησεν ο Απολεσφούετ ο δεύτερος
αδελφός του Αποσεβατά, θείος δε του Αβδηραχείμ, το κά
στρον το Μαντζικίερτ και πάσας τας προρρηθείσας χώρας ,
και αυτού τελευτήσαντος εκράτησεν ο τρίτος αδελφός, ήγουν
του Αποσεβατά και του Απολεσφουετ, ο Αποσέλμης τότε 20
Μαντζικίερτ και πάσας τάς προρρηθείσας χώρας.
Ότι ο Αποσεβατάς είχεν υιον τον Αβδηραχείμ και τον
Απελμουζέ.
Α"

11 ο Αποσεβατάς και ο δεύτερος αδελφός αυτού add Β 22

υιούς

privignus Achmet tenuerunt urbes Chliat Αrzes et Αltzice, et ipsi se

submiserunt Romano imperatori, et illi parebant, pendebantque tri
buta pro urbibus terrisque suis , quemadmodum et frater Αpose
batas.

Τertius Αposebatae et Αpolesphnet frater Αposelmes possidebat

ηrbem Τzermatzu cum terris eo pertinentibus , et ipse φuoque Ro
mano imperatori subiectus erat pendebatque tributa, quemadmo
«lum et frater ipsius Αposebatas necnon alter eiusdem frater Αpole
sphuet.
Defuncto Αposebata, urben Μantziciert cum ιerritorio et dicione
τιniversa tennit filius eius Αbderachim , cui fatis functo Αpolesphuet
successit, secundus Αposebataefrater, patruus Αbderachim. : huic
φuoque defuncto tertius frater Αposelmes in principatu Μantziciert et
reliquarun, quas diximus, regionum successit.
Αposebatas filios luabuit Αl derachim et Αpelmuze.
 Τ)Ε ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΛΡ. 44. 105

"Ότι ο Απολεσφούετ είχε προγονον και ανεψιόν τον

- ν Υ 4 ν ν ν

Αχάμετ υιον γάρ ουκ είχεν, αλλά τον Αχάμετ τον προ
γονον και ανεψιον αυτού είχεν αντι υιού. " τ η ι ν

"Οτι ο Αποσέλμης είχεν υιον τον Απελβάρτ, τον αρτίως

5 κρατούντα το ΙΜαντζικίερτ.
Η - -

"Οτι αποθανόντος του Αποσεβατά κατέλιπε τον Αβδη

ραχείμ τον υίον αυτού αμηράν , ο δε έτερος υιός αυτού ο
Απελμουζε
ι
Α ήν νήπιος
ην νηπιος πάνυ, διό και κατεφρονήθη
- 1
φρονηυη ελθείν
ελ
w
προ
ρος
-ν
*
- - η«

τήν του πατρός και του αδελφού αυτού εξουσίαν.

10 "Οτι ο Αποσεβατάς ο πρώτος αδελφός έκαθέζετο εις το
κάστρον το Μαντζικίερτ, και έκράτει, καθώς είρηται, ταύτας
1 ν. " - - 1 ν ν α ν "

τάς χώρας, τότε Απαχουνής και το Κορή και το Χάρκα,

Μ. » 4. " 4. 4 « W, Σ" - « c Λ 4.

και έδίδου τα υπέρ αυτών πάκτα τώ Ρωμαίων βασιλεί και

-
τούτου τελευτήσαντος εκράτησεν ο υιός αυτού ο Αβδηραχείμ,
* * Α. . .» ν ν ν " » . ν γ.

15 και έδίδου και αυτός τα προρρηθέντα πάκτα δια το είναι,

καθώς προείρηται, νήπιον παντελώς τον αδελφόν αυτού τον
Απελμουζέ. -

"Οτι τού Αβδηραχείμ τελευτήσαντος και του αδελφού

αυτού Απελμουζε ως νηπίου καταφρονηθέντος, εκράτησε το
20 κάστρον το Μαντζικίερτ και τας υπ' αυτώ προρρηθείσας χώ - 1 -ν - Γ.

ρας ο δεύτερος αδελφός του Αποσεβατά, ο προρρηθείς Απο

- ν - ν ν - 1. /

λεσφoύετ, θείος δε του Αβδηραχείμ και του διά τήν νηπιό

" ν». " - -ν "

τητα καταφρονηθέντος αδελφού αυτού του Απελμουζέ.

"Ότι του Απολεσφούετ τελευτήσαντος εκράτησεν ο τρίτος
24 Απολεσφoύετ] Αβδεραχείμ Μ
Αpolesphuet habuit privignum et patruelem Αchmet : filios φuippe
non habuit, sed Achmet privignum et patruelem adoptavit.
Αposelmes filium habuit Αpelbart, qui nunc temporis Μantziciert
Ρossidet.
Αposebatas antem moriens Αbderachim filium ameram reliquit :
alter vero ipsius filius Αpelmuze puer admodum erat, itaque a pa
tris fratrisque dicione repulsus est.
Αposebatas primus frater sedem habebat in urbe Μantziciert,
Ε" , ut dictum est, terras Αpachunes Core et Charca, tri
utaque pro iis Romano imperatori exhibebat. hoc defuncto tenuit
filius eius Αbderachim, et tributa eadem pendebat propter infantiam
extremam, nt dictum est, fratris Αpelmuze.
Μortuo Abderachim , Αpelmuze fratre contempto veluti puero,
Μantziciert eiusque territorium in potestatem devenit praedicti Αpo
Ιesphnet, φui secundus Αposebatae frater, patruus Αbderachim et
spreti ob infantiam Αpelmuze.
Αpolesphuet defuncto, urbem Μantziciert cum praedictis locis
 196 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

αδελφός του Αποσεβατά, ήγουν ο Αποσέλμης, το κάστρον

το ΙΜαντζικιερτ μετά των χωρίων των προρρηθέντων, ο δε
προρρηθεις Αχάμετ, ο και ανεψιός και προγονος του Απο
λεσφoύετ, εκράτει ειδήσει και βουλήσει του Απολεσφoύεττό
τε Χλιάτ και το "Αρζες και το Περκρί και γαρ ο Απο-5
λεσφούετ υιον μή έχων, καθώς προείρηται, τούτον τον Αχά
μετ τόν τε ανεψιόν και προγονον αυτού είχε κληρονόμον πά
σης αυτού της υποστάσεως και των κάστρων και των χω
ρίων αυτού.
Ότι τελευτήσαντος του Αποσέλμη εκράτησε το κάστρον 10
το Μαντζικίερτ ο υιός αυτού ο Απελβάρτ μετά και της πε
ριχώρου αυτού, ο δε Αχάμετ εκράτησε τα τρία κάστρα, τό
Ρ 121 ε κάστρον το Χλιάτ, το κάστρον το "Αρζες και το κάστρον το
Αλτζίκε,
Ότι και αυτός ο Αχάμετ δούλος ήν του βασιλέως, καθά 15
και προείρηται, παρέχων και τα υπέρ αυτού και τα υπέρ
του θείου αυτού του Απολεσφoύετπάκτα, ο δε Απελβάρτ
μετά δόλου και χλεύης αυτόν έσφαξε, και ανελάβετο τα τρία
αυτού κάστρα, τότε κάστρον το Χλιατ και το κάστρον το
Αρζες και το κάστρον το Αλτζίκε και ταύτα οφείλει ο 20
βασιλεύς αναλαβέσθαι ώς ίδια αυτού τυγχάνοντα, ότι ταύτα
πάντα τα προρρηθέντα κάστρα και αι προρρηθείσαι χώρα
ουδέποτε γεγόνασιν υπό την εξουσίαν της Περσίδος ή υπό
την εξουσίαν του αμερμουμνή, αλλ' υπήρχον, καθώς είρηται,
εν ταίς ημέραις του κυρού Λέοντος βασιλέως υπό την εξου-25
16 και τα υπέρ αυτού add Β
obtinuit tertius Αposebatae frater Αposelmes. Αchmet autem, quem
diximus, patruelis et privignus Αpolesphuet, eo conscio ac volente
Ε Chliat Αrzes et Ρercri. Αpolesphuet enim cum filium nullum
aberet, ut diximus, hunc Αchmet patruelem et privignum omnium
suae dicionis nrbium regionumque heredem reliquit.
Ρost Αposelme obitum filius eius Αpelbart possedit Μantziciert
cum omni territorio.
Αchmet vero tenuit tres urbes illas, Chliat Αrzes et Αltzice;
subditusque etiam ipse erat imperatori, ut supra dictum est, prae
bens ei tributa tam pro se quam pro patruo Αpolesphuet. interfe
ctus autem fuit frande doloque Αpelbart, qui et tres urbes eius Chliat
Αrzes et Αltzice invasit, φuas repetere imperator debet ut suas. et
φuidem omnes hae urbes terraeque, φuarum mentionem fecimus,
nunquam sub Persidis aut amermumne potestate fuerunt, sed impe
rante domino Leone parebant Symbatio principum principi , guemad
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 44. 45. 197
σίαν του Συμβατίου του άρχοντος των αρχόντων, και μετά
ταύτα εγένοντο υπό την εξουσίαν των τριών αδελφών των
προρρηθέντων αμηράδων, του τε Αποσεβατά και του Απο
λεσφούετ και του Αποσέλμη, και εν ταις ημέραις αυτών και
5 εδουλώθησαν και επακτώθησαν και εγένοντο υπό την εξου
σίαν των βασιλέων Ρωμαίων.
"Οτι τα τρία ταύτα κάστρα, τότε Χλιατ και το Αρζες
και το Περκρί, ει κρατεί ο βασιλεύς, Περσικόν φοσσάτον
κατά Ρωμανίας εξελθείν ου δύναται, επειδή μέσον τυγχάν ουσι
10 της τε"Ρωμανίας και Αρμενίας, και εισι φραγμός και άπληκτα
των φασσάτων.
Κ ε φ α λ α ι ο ν με.
περί των Ιβήρων,
"Ι " cr α ν « "Ί Χ/ οι ΤΟυ
στέον ότι εαυτους σεμνύνοντες οι Ίβηρες , ήγουν οι
r ν « ν η. -ν

15 κουροπαλάτου, λέγουσιν εαυτούς κατάγεσθαι από της γυναι

κός Ουρίου της παρά του Δαβίδ του προφήτου και βασιλέως
μοιχευθείσης εκ γάρ των εξ αυτής τεχθέντων παίδων τω
1 ι 4 «ν

Δαβίδ εαυτούς λέγουσι κατάγεσθαι, και συγγενείς9 είναι Δαβίδ

2

του προφήτου και βασιλέως και ως εκ τούτου και της υπερα

20γίας θεοτόκου, διά το εκ του σπέρματος Δαβίδ ταύτην κατά
γεσθαι. δια τούτο και οι μεγιστάνες των Ιβήρων ακωλύτως
τάς συγγενίδας αυτών προς γάμον άγουσι, την παλαιάν οιό
μενοι φυλάττειν νομοθεσίαν εξ Ιερουσαλήμ τε λέγουσιν εί

modum supra dictum est, inde vero ad tres praedictos fratres ameradas
pervenerunt, Αposebata Αpolesphnet et Αposelme, illorumque tem
poribus subiectae factae stint ac tributariae Romanis imperatoribus.
Τres autem hae urbes, Chliat Αrzes et Ρercri, si imperatori pa
reant, Persicus exercitus in Romaniam excurrere non potest, cum me
diae sint inter eam et Αrmeniam, et veluti sepes atque castra exer
cituum. -

45. de Ιbertbus.

Ιberes Curopalatae gloriantes originem se ducere dicunt ab uxore

Uriae, φuam rex et propheta David adulteravit, siquidem ex liberis
inde natis descendere credi volunt, cognatique esse regis ac prophe
tae Davidis, ac propterea etiam sanctissimae deiparae, quod ex se
mine Davidis ea oriunda sit. eapropter etiam Iberum magnates in
ter eos sine ullo impedimento cognatas ducunt, veterem se legem
observare existimantes, et Ηierosolymis nationem suam ortum trahere
dicunt , atque inde in somnis monitos migrasse, sedelnque Posuisse
 198 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΙΥRΟGΕΝΙΤΙ

ναι την γένησιν αυτών, και εκ των εκεί σε κατ' όναρ μετελ
θεϊν και κατοικήσαι προς τα μέρη Περσίδος ήγουν εις την
χώραν εις ην νύν oικoύσιν, οι δε χρηματισθέντες και εξελ
θόντες εκ της Ιερουσαλήμ υπήρχον ό τε Δαβίδ εκείνος και ο
αδελφός αυτού Σπανδιάτης, όστις Σπανδιάτης ήν εκ θεού λα-5
βών χάρισμα, ως αυτοι φάσκουσι, του μη εν πολέμω άπτε
σθαι αυτού ξίφος εις οίον δήποτε μέλος του σώματος αυτού
άνευ της καρδίας, ήν και διά τινος περισκεπάσματος εν τοις
πολέμοις περιεφρούρει, διά τούτο και επτοούντο τούτον και
έδεδίεισαν οι Πέρσαι ο δε νενίκηκεν αυτούς και αυ-10
των κατεκράτησε, και τους συγγενείς ενώκισεν Ίβηρας εις τας
δυσκολίας τάς νύν παρ' αυτών κρατουμένας, έξ ών κατ' ολί
γον επλατύνθησαν και ηυξάνθησαν και εις μέτα έθνος εγέ
Ρ122 νοντο. είθ' ούτω του βασιλέως Ηρακλείου κατά Περσίδος
εκστρατεύσαντος ηνώθησαν και συνεταξίδευσαν αυτό, και 15
έκτοτε υπέταξαν τώ φόβω Ηρακλείου του βασιλέως Ρωμαίων
μάλλον ήπερ τή εαυτών ισχύϊ και δυνάμει πόλεις και χώρας
ικανάς των Περσών άπαξ γάρ του βασιλέως Ηρακλείου
τους Πέρσας τροπωσαμένου και εις το μηκέτι είναι την τού
των αρχήν παραστήσαντος, ευάλωτοι και ευχείρωτοι ου μό-20
νον τους Ίβηρσιν αλλά και τους Σαρακηνούς οι Πέρσαι γεγό
νασι. διά δε το κατάγεσθαι αυτούς, ώς αυτοί λέγουσνν, εκ
της Ιερουσαλήμ, διά το μεγάλην πίστιν έχειν εν αυτοίς και
εν τώ τάφω του κυρίου ημών Ιησού Χριστού, και κατά τινας
12 δυσχωρίας ? 23 έχουσιν Βanduriana mescio unde

in partibus Persidis, quas etiam in hodiernum usque diem incolunt.

φui autem Ηierosolymis excesserunt, David ille erat et frater ipsius
Spandiates, qui quidem Spandiates, ut ipsi narrant, gratiam a deo
accepit ut gladio vulnerari in bello nullum ipsius membrum posset,
excepto corde, quod etiam in praeliis armatura quadam muniebat,
unde et terribilis Persis erat, quos devicit debellavitque, cognatosque
Iberes in locis difficilibus, quae nunc etiam temporis occupant, collo
cavit, ubi paulatim multiplicati auctique sunt et in magnam gentem
evaserunt. deinde ita Ηeraclio imperatore curn armis contra Persi
dem proficiscente, icto foedere cum eo militarunt : ex eoque tempore
metu magis Ηeraclii Romanorum imperatoris qnam suis viribus ac
armis multas urbes terrasque Ρersarum subiugarunt, semel enim victi
ac profligati ab Ηeraclio imperatore Ρersae, eorumque principatu de
leto, facile non ab Iberibus tautum sed et a Saracenis vinci in po
sterum potuerunt. Τuia vero, ut dicunt, Πierosolymis originem du
cunt, multumque fidei illis praestant et sepulcro domini nostri lesu
 Ι)Ε ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 45. 199

καιρούς αφθόνως αποστέλλουσι χρήματα τό πατριάρχη της

αγίας πόλεως και τους εκείσε Χριστιανοίς, ο δε προρρηθείς
Δαβίδ, ο του Σπανδιάτου αδελφός, εγέννησεν υιον τον Παγκρά
τειον, και ο Παγκράτειος εγέννησεν υιον τον Ασώτιον, και ο
5 Ασώτιος εγέννησεν υιον τον Αδρανασή τoν και κουροπαλάτην
τιμηθέντα παρά Λέοντος του φιλοχρίστου βασιλέως Βωμαίων.
ο δε Σπανδιάτης ο αδελφός του προρρηθέντος Δαβίδ ετελεύ
τησεν άτεκνος, από δε της εξ Ιερουσαλήμ μετοικήσεως αυτών
εις την νύν οικουμένην παρ' αυτών χωραν έτη υ' ή και φ'
10 μέχρι της σήμερον, ήτις έστιν ινδικτιων ι', έτη από κτίσεως
κόσμου ςυξ, επί της βασιλείας Κωνσταντίνου και Ρωμανού
των φιλοχρίστων και πορφυρογεννήτων βασιλέων Ρωμαίων.
Ιστέον ότι ο φιλόχριστος και πορφυρογέννητος και αοίδι
μος βασιλεύς Λέων ακούσας ότι εις τόπον τον λεγόμενον Φα
15 σιανήν έλθόντες οι Σαρακηνοί τάς εκείσε εκκλησίας εποίησαν
κάστρα, απέστειλε τον πατρίκιον και στρατηγόν των Αρμε
νιακών τον Λαλάκωνα μετά του στρατηγού Κωλωνείας και
του στρατηγού ΙΜεσοποταμίας και του στρατηγού Χαλδίας,
και κατέστρεψαν τα τοιαύτα κάστρα, τας εκκλησίας ελευθε
20 ρώσαντες, ληϊσάμενοι και πάσαν την Φασιανήντώ τότε καιρώ
υπό των Σαρακηνών κρατουμένην, και είθ' ούτω πάλιν απέ
στειλεν τον μάγιστρον Κατακαλόν και δομέστικον των σχο
λών, ός ελθών εν τώ κάστρω Θεοδοσιουπόλεως και τα πέριξ
3 υιόν τον add Β

Christi, et temporibus quibusdam ubertim pecunias mittunt urbis san

ctae patriarchae quique in illa degunt Christianis. David autem ille
φuem dixi, Spandiatae frater, filium genuit Pancratium, iste Αsotium
habuit : Αsotius vero genuit Αdranase, qui curopalatae dignitate au
ctus fuit a Leone Christi amante Romanorum imperatore. at Span
diates frater praedicti Davidis sine ullis liberis decessit, ex φuo au
tem Ηierosolymis migrarunt in terram quam nunc incolunt anni sunt
φuadringenti vel quingenti hodie, quae est indictio decima, a condito
vero mundo 6460, Constantino et Romano Christi amantibus ac Ρor
phyrogenitis imperatoribus.
Christi autem amans Leo ille Ρorphyrogenitus ac praeclarus im
perator audiens Ρhasianes ecclesias a Saracenis invadentibus in castra
conversas esse, Lalaconem patricium et Αrmeniacorum praetorem mi
sit una cum praetoribus Coloniae Μesopotamiae Chaldiaeque, gui
huinsmodi castra everterunt, ecclesias liberarunt, totamque Phasia
nam, φuam ιune temporis Saraceni tenebant, devastarunt., posted rur
sum Catacalnm magistrιιιιι et scholarum domesticum Inisit, Τui cum
urben Τheodosiopolim invasisset, omnem circum regionem populatus,
 200 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΙΚΟCΙΕΝΙΤΙ

αυτής ληϊσάμενος και την χώραν τής Φασιανής και τα περί

αυτήν κάστρα τώ ομοίω ολέθρω παραδούς υπέστρεψε, μεγά
λην πληγήν εν τούτω δούς τους Σαρακηνοίς, επί δε της βα
σιλείας κυρού Ρωμανού βασιλέως ο μάγιστρος Ιωάννης ο
Κουρκούας απερχόμενος κατά του κάστρου Τιβίου εις την 5
δίοδον αυτού ηφάνισε την πάσαν χώραν τής Φασιανής ως
υπό των Σαρακηνών κρατουμένην, αλλά και ο πατρίκιος
Θεόφιλος ο αδελφός του προρρηθέντος μαγίστρου Ιωάννου,
το πρώτον αυτού στρατηγεύοντος εν Χαλδία, έπραίδευσε την
τοιαύτην χωραν της Φασιανής ώς και τότε υπό των Σαρακη-10
νών δεσποζομένην, μέχρι γαρ του γεγονέναι τον λόγον μετά
τους Θεοδοσιουπολίτας εις την χώραν τής Φασιανής χωρίον
ου συνέστη, ουδε εις το κάστρον του Αβνίκου και οι Ίβη
ρες πάντοτε είχον αγάπην και φιλίαν μετά των Θεοδοσιου
πολιτών και των Αβνικιωτών και μετά των Μαντζικιερτών 15
Ρ123 και μετά πάσαν την Περσίδα, αλλ' εν Φασιανή ουδέποτε
επεκτήσαντο χωρία.
"Ότι πολλάκις ο κύρις Λέων ο βασιλεύς και ο κύρις Ρω
μανός και αυτή η βασιλεία ημών επεζήτησε το κάστρον το
Κετζέον του αναλαβέσθαι αυτό και εισαγαγείν ταξάτους, 20
προς το μή εκείθεν σιταρχείσθαι την Θεοδοσιούπολιν, εξα
σφαλιζόμενοι πρός τε τον κουροπαλάτην και τους αδελφούς
αυτού του μετά το παραληφθήναι την Θεοδοσιούπολιν ανα

6 τής] αυτής Μ 19 βασίλισσα νulgo

et Phasianes terra urbibusque vicinis similiter perditis, magno Sara

cenis hac re vulnere inflicto domum rediit. imperanιe vero domino
Romano Ιoannes Curcuas magister contra Τibium urbem proficiscens
in transitu omnem Phasianes regionem utpote Saraceuorum dicioni
subditam vastavit, φuemadmodum et ea ipsa de causa ante eum Ioan
nis istius frater, Τheophilus patricius, cum Chaldiae praetor esset.
φuandiu enim res cum Τheodosiopolitanis esset, in Phasianes regione
nullus locus illaesus constitit, ne ad urbem quidem Αbnicum usque ,
Iberesque amicitiam semper colebant cum Τheodosiopolitanis Αbni
ciotis Μantziciertanis et universa denique Perside , sed in Phasiane
nihil terrae possidebant.
Dominus autem Leo et dominus Romanus imperatores, maiestas
φue nostra saepenumero Cetzeum urbem recipere et praesidiarios im
ponere studuerunt, ne amplins inde Τheodosiopoli commeatus sup
peditaretur; affirmantes curopalatae eiusque fratribus, simul ac capta
foret Τheodosiopolis, illam se reddituros: sed Iberes hoc facere non
sustinuerunt amore Τheodosiopolitanorum, ne eorum urbs vastaretur,
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙ)Ο ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 45. 201

λαβέσθαι αυτούς τό τοιούτον κάστρον, αλλ' ουκ ήνέσχοντο

οι Ιβηρες τούτο ποιήσαι διά την αγάπην των Θεοδοσιουπο
λιτών και διά το μή πορθηθήναι το κάστρον Θεοδοσιούπολιν,
αλλ' αντεδήλωσαν τον κύριν Ρωμανόν και την βασιλείαν
5 ημών, λέγοντες ότι ει τούτο ποιήσομεν, ατιμία έχομεν γενέ
Υ ν " - 7. w ν

σθαι εις τους γείτονας ήμων, οίον εις τον μάγιστρον και εις
τον εξουσιαστήν Αβασγίας και εις τον Βασπαρακανίτην και
εις τους υπερεξάρχοντας των Αρμενίων, και ειπείν έχουσιν ότι
ο βασιλεύς απίστους έχει τους Ίβηρας, τόν τε κουροπαλάτην
10 και τους αδελφούς αυτού, και ου πιστεύει αυτούς, και διά
- y ν ν " y Υ - Υ 4 -" Υ\ Σ)

τούτο ανελάβετο το κάστρον εξ αυτών, ν " Λ

αλλά μάλλον άς απο Α

στείλη ο βασιλεύς τουρμάρχην ή βασιλικόν τινα, και ας κα

- ν - Υ\ -

θέζηται εις κάστρον του Κετζέου, και ας θεωρή, και εδέ

1 ν «Η λ" χΛ " Υγ

ξαντο δια κελεύσεως ότι τι όφελος ή τουρμάρχην ή βασιλι

15 κόν αποστείλαι, πάντως εάν εισέλθη είτε τουρμάρχης είτε
1 r χι " Υ Υ, Υ - \

βασιλικός, μετά δέκα ή δώδεκα ανθρώπων έχει εισελθείν, και

» - s, ν 1 λ/ ΟΛ 9 Ο «ν w

καθέζεσθαι έχει εις το άπληκτον ο παρ' υμίν λάβη και

επει πολλαί εισιν οδοι αι εισάγουσαι εις το κάστρον Θεοδο
σιουπόλεως, ου δύναται από του κάστρου βλέπειν τα εισερ
20χόμενα καρβάνια εις το κάστρον Θεοδοσιουπόλεως δύναν
ται δε εισέρχεσθαι καρβάνια εν Θεοδοσιουπόλει τη νυκτί
γ " ν - » Α Υ ? 3. η. 4 Α " 4.

εκείνων μηδεν νοούντων,

2ν -"
αλλ' ουν δια το μή θέλειν τους -

Ίβηρας πορθηθήναι την Θεοδοσιούπολιν αλλά μάλλον σιταρ

χείσθαι , τούτου ένεκα ουχ υπήκουσαν και δέδωκαν το κά

4 βασίλισσαν vulgo

imperatorique Romano et maiestatis nostrae responderunt "si hoc

fecerimus , opprobrium erimus vicinis nostris, magistro et principi
Αbasgiae, Basparacanitae, et gnbernatoribus Αrmeniae : dicere item
possent infidos imperatori Iberas esse, nimirum curopalatem ac eius
fratres, neque illis confidere, ideoque hanc ab illis urbem cepisse;
quin potius mittat imperator turmarcham aut Caesarianum aliquem,
φui in urbe Cetzeo resideat et observet." rescriptum autem recepe
runt in formam mandati "quid proderit, si turmarcha aut Caesarianus
mittatur 2 φui si veniant, cum decem aut duodecim ad summum viris
intrare poterunt, et residere in diversorio quod vos iis assignaveritis.
et quandoquidem multae viae sunt φuibus Τheodosiopolim intrare
licet, fieri non potest ut ab urbe prospiciantur carvania Τheodosio
polim ingredientia, quae noctu intrare possunt illis nihil tale cogi
tantibus." Iberes itaque, quia vastari Τheodosiopolim nollent sed
potius commeatus suppeditari, nou obedierunt neque urbem Cetzeum
 202 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

στρον το Κετζέον, καίτοι και όρκον έγγραφον δεχόμενοι του

μετά το παραληφθήναι την Θεοδοσιούπολιν αποστραφήναι
αυτοίς το τοιούτον κάστρον.
Ότι ουδέποτε έβoυλήθησαν οι Ίβηρες πραιδεύσαι ή αι
χμαλωτίσαι τα πέριξ του κάστρου Θεοδοσιουπόλεως ή τα 5
χωρία αυτού, ή εις το κάστρον του Αβνίκου ή τα περί αυτό
χωρία, ή εις το κάστρον Μαντζικίερτ και εις την αυτού επι
κράτειαν,
"Οτι καθώς ενίσταται ο κουροπαλάτης περί των χωρίων
της Φασιανής επιζητών όλην την Φασιανήν και το κάστρον 10
του Αβνίκου, προσφασιζόμενος χρυσοβούλλια έχειν του μα
καρίου βασιλέως του κυρού Ρωμανού και της ημετέρας βασι
λείας, ών και τα ίσα προς ημάς απέστειλε διά του Ζουρβα
νέλη πρωτοσπαθαρίου του αζάτου αυτού, ταύτα επισκεψάμε
νοι εύρομεν αυτόν μηδεμίαν βοήθειαν έχοντα το μεν γαρ 15
χρυσοβούλλιον του πενθερού ημών περιέχει υποσχέσθαι τον
αυτόν κουροπαλάτην, ως δι' όρκου εβεβαίωσεν αυτόν οικεία
χειρι εγγραψάμενος, του διαμείναι εν τη πίστει της ημετέ
ρας βασιλείας και τους μεν εχθροίς ήμών αντιμάχεσθαι τοις
Ρ 124 δε φίλοις υπερασπίζεσθαι, και την ανατολήν υπόσπονδον ποι- 2ύ
ήσαι τη βασιλεία ημών, και κάστρα χειρώσασθαι, και μεγάλα
προς θεράπειαν ημών έργα ποιήσασθαι και υπεσχέθη αυ
τους παρά του πενθερου ημών ίνα εάν φυλάξη την τοιαύτην
/ - ν y. ν 2 "

πίστιν δούλωσιν και ευγνωμοσύνην, διαμείνη αμετασάλευτος

tradiderunt, licet iuramentum scriptum acceperint, capta Τheodosio

poli se hanc urben recepturos esse.
Νullo enim modo voluerunt Ιberes loca Τheodosiopoli circumia
centia vastari aut diripi, ut neque urbes Δbnicum et Μantziciert ea
runnque territoria.
Ιnstabat quoque curopalates de regione Phasianes, eam totam
cum urbe Αbnico postulans, praetendensque aureas se bullas habere
a beato imperatore domino Romano et a nostra maiestate, φuarum
item exemplaria ad nos misit per Ζurbanelen protospatharium Ά
suum : qnibus consideratis nihil haec invare ipsum comperimus. aurea
enim buila soceri mei continet spondere curopalatem, ut ipse scripto
eliam propria manu iuramento confirmavit, in fide se imperii nostri
mansurum, amicos φuoque et hostes eosdem habiturum, orientem no
Ι»is subjecturum , urbes expηgnaturum , et res pro nobis magnas ge
sturum , socerum autem nιeum respondere, si fidem servet, si servi
tutem officiaque hacc praestet, et ipsum et eius posteros principatum
et auctoritatem hanc perpetuo habituros, duu ne dicionis suae (ines
τιμquum transferat, sed priorum imperatorum conventis acquiescat,
 • DΕ ΑΤ)ΜΙΝΙSΤRΛΝΤ)Ο ΙΜΡΕRΙΟ ΟΛΡ. 45. 203

και αυτός και οι τού γένους αυτού εν τη τούτου αρχή και

εξουσία, και ου μεταστήσει τα όρια των τόπων αυτού αλλά
κατά των πρώην βασιλέων τα σύμφωνα στέρξει και περαι
τέρω μη υπερβήσεται, και ότι ουδε κωλύσει αυτόν καταστρέ
5 ψαι την Θεοδοσιούπολιν και τα λοιπά κάστρα των εχθρών,
κάντε διά [του] αυτού μόνου πολιορκηθήσονται κάντε δι'
αυτού του στρατοπέδου ημών, ταύτα μεν τα κεφάλαια πε
ριέχουσι τα χρυσοβούλλια, εξ ών ουδεμίαν βοήθειαν ο κουρο
παλάτης έχει το μεν γαρ του πενθερου ημών διαγορεύει ότι ου
10 παρασαλεύομεν αυτόν εκ των παλαιών ορίων της χώρας αυτού,
και ότι, εάν δυνηθή, είτε και μόνος είτε και μετά του στρατο
πέδου ημών, πολιορκήσει και καταστρέψει την Θεοδοσιούπο
λιν και τα λοιπά κάστρα των εχθρών, ουχί δε κατασχεϊν
αυτά εις τελείαν δεσποτείαν και κυριότητα το δε της βασι
15 λείας ήμων περιέχει ίνα, όσους αν τόπους δυνηθή και αυτός
και ο ανεψιός αυτού ο μάγιστρος Αδραναση εξ οικείας δυ
νάμεως καθυποτάξαι των Αγαρηνών ή από του νυν καθυ
ποτάξει, κατέχη επι δεσποτεία και κυριότητι, και έπει ούτε
εξ οικείας δυνάμεως την Θεοδοσιούπολιν κατεστρέψατο ούτε
20 το Αβνίκον ούτε το Μαστάτον, ουκ οφείλει ταύτα κατέχειν
ώς όντα ένθεν του Έραξ ποταμού ήτοι του Φάσιδος, διότι
το μεν κάστρον του Αβνίκου μέχρι του νύν ήν αυτεξούσιον
και αυτοδέσποτον, έχον ίδιον αμηράν, και πολλάκις ο λαός
της βασιλείας ημών-επραίδευσεν αυτό αλλά και ο πρωτο

24 της βασιλείας add Β

neque ea transgrediatur, aut Τheodosiopoleos eversionem impediat aut

aliarum nrbium hostilium, sive ab ipso solo eae obsideantur sive ab
exercitu nostro. atque haec quidem anrearum bullarum summa erant
<apita: quae curopalatae prodesse nihil possunt : nam quae soceri
nostri est, ea sancit, ne antiquis dicionis snae terminis eum dimo
νeamus , φuodque Τheodosiopolim et reliquas hostium urbes vel so
Ηts, si possit, vel cum nostris militibus olysidebit subiugabitque, sed
«lominitim ac proprietatem non retinebit. nostrae autem summa est,
τιt Αgarenorum φuaecunque loca vel ipse vel affinis ipsius magister
Αdranase suis copiis subiicere sibi poterit vel ab hoc usque die snb
iecerit, eorum et dominium et proprietatem habeat. et quandoφui
«lem ueque suis copiis Τheodosiopolim expugnavit neqτιe Αbnicum
neque Μastatum, non debeat ea possidere, utpote quae cis Εrax flu
men sint sive Phasidem ; turn etiam quia Λbnicum ad hodiernum us
φα e diem sui iuris fuerit, proprioque domino parens et ameram pro
prium laubens, nostris saepenuuero illud populautibus, verum etiaru
 204 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟΙΚΡΗΥΚΟΟΕΝΙΤΙ

σπαθάριος Ιωάννης και στρατηγός ο Αρραβωνίτης, και ο πα

τρίκιος Θεόφιλος και αρτίως στρατηγός Θεοδοσιουπόλεως, και
οι λοιποί στρατηγοί μεγάλην πραίδαν και αιχμαλωσίαν εις
αυτο ειργάσαντο, κατακαύσαντες τα χωρία αυτού, μηδέποτε
του κουροπαλάτου πραιδευσαντος αυτό. και ηνίκα ηφανίσθη-5
σαν τα τούτου χωρία παρά της βασιλείας ημών, υπεισήλθον
οι Ίβηρες και κατεκράτησαν αυτά, πειρώμενοι εκ τούτου το
κάστρον κρατήσαι, ο δε άμηράς πολλάκις μηνυθείς παρά
του πατρικίου Θεοφίλου και στρατηγού, και ιδων ότι ουδα
μως έχει ελπίδα ζωής, υπετάγη και κατένευσε δούλος γενέ- 10
σθαι της βασιλείας ημών, δούς τον υιον αυτού όψιδα. το
δε Μαστάτoν υπήρχε τών Θεοδοσιουπολιτών και ηνίκα ο
μάγιστρος Ιωάννης επολιόρκησε την Θεοδοσιούπολιν επτά
μήνας διά το μή δύνασθαι παραλαβείν αυτήν, αποστεί
λας λαόν παρέλαβε το αυτό κάστρον το Μασάτον και εισ- 15
ήγαγεν εν αυτώ τον πρωτοσπαθάριον Πετρωναν τον Βόϊ
λαν, τον τότε όντα κατεπάνω Νικοπόλεως, ο δε μάγιστρος
Παγκράτειος συνταξιδεύσας τώ αυτώ μαγίστοφ έν Θεοδοσιου
πόλει, ηνίκα έμελλεν αναχωρείν, παρεκάλεσεν ίνα δωση αυτώ
το τοιούτον κάστρον, ποιήσας έγγραφον όρκον προς αυτόν του 20
Ρ125 επικρατείν αυτό και μηδέποτε τούτο τοίς Σαρακηνούς επιδού
ναι. και δια το είναι αυτόν και Χριστιανόν και δούλον της
βασιλείας ημών, πιστεύσας τώ όρκω αυτού δέδωκεν αυτό τώ
ειρημένω Παγκρατείω , ο δε πάλιν απεχαρίσατο αυτό τοις
Θεοδοσιουπολίταις και ηνίκα παρελήφθη η Θεοδοσιούπολις, 25

protosphatharius Ioannes praetorque Αrrhabonites et Τheophilus patri

Cius paulo ante Τheodosiopoleos praetor, reliquique praetores, praedam
inde magnam et captivorum multitudinem abduxerunt, incensis pagis
eius, quod nunquam a curopalate factum est. hisque ita a nobis deletis
venerunt Ιberes, eaque ceperunt, urbem exinde tenere conati. ame
ras vero crebro compellatus a Τheophilo patricio et praetore, nullam
sibi vitae spem esse videns, imperio se nostro submisit et filium ob
sidem dedit Μastatum vero Τheodosiopolitanorum erat; cumque
Ιoannes magister Τheodosiopolim per septem menses obsideret ne
φue expυgnare valeret, misso milite Μastatum cepit, introducto illuc
protospathario Petrona Βoila, qui tune temporis Νicopoleos capita
neus erat. at Pancratius magister, gui uua cum Ioanne ante Τheo
dosiopolim ordines duxerat, secessurus urbem illam dari sibi ab eo
petiit, scripto iuramento aflirmans sibi perpetuo eam se asservaturum
neque ullo pacto Saracenis traditurum. Pancratius autem lauda
tus quia erat Christianus et imperii nostri subditus, fides iuramento
ipsius habita est eique urbs concredita: at ille eam rursus Τheodosio
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 45. 205
υπεισελθόντες οι Ίβηρες εκράτησαν αυτό, διότι ούτε του τοι
ούτου
Εζ
κάστρου του Μαστάτου ούτε του Αβνίκου έχουσιν
" χ - " 2 Υ η. « ν 4

εξουσίαν επιζητείν, αλλ' επειδή ο κουροπαλάτης πιστός και

ορθός δούλος και φίλος ημών εστί, διά τήν αυτού παράκλη
" - - ι Σν

5 σιν, ίνα γένηται σύνορον της Φασιανής ο ποταμός ο Έραξ

2/ Ο - 1 η. η. w " 1 ν η

ήτοι ο Φάσις, και τα μεν αριστερά μέρη τα προς την Ιλλυ

" « Συ w Α η. «r Υ w 4 ν

ρίαν κατέχωσιν οι Ιβηρες, τα δε δεξιά όσα εισι προς την

Χ/ "

Θεοδοσιούπολιν, κάντε κάστρα κάντε χωρία εισίν, ώσιν υπό

την βασιλείαν ημών, του ποταμού δηλονότι σύνορον αμφο
10 τέρων υπάρχοντος, καθώς και ζών ο μακάριος Ιωάννης Κουρ
κούας περί τούτου ερωτηθείς εξείπε συμφέρον είναι τον πο
ταμόν σύνορον, το μεν γαρ ακριβές δίκαιον ουδεμίαν εξου
σίαν παρέχει τώ κουροπαλάτη είτε εις τα ένθεν του ποταμού
είτε εις τα εκείθεν διακράτησιν έχειν, διότι τα τοιαύτα πάντα
15 χωρία των Θεοδοσιουπολιτών τα στρατεύματα της βασιλείας
ημών ήχμαλώτισαν και επυρπόλησαν, και ουδέποτε χωρίς
ημετέρου λαού Ίβηρες εξήλθον και έπραίδευσαν Θεοδοσιού ν

πολιν, αλλ' αει φίλους είχον αυτούς και επραγματεύοντο μετ'

"τών. και
αυτων, και τω
τώ μεν
μεν στόματι
στοματι ήθελ θηθήναι την
ηθελον πορθηθηναι τήν Θεοδ
Θεοσο
20 σιούπολιν,, τη
-
τή δε καρδία
y
ροις ουδαμώς
y C
μως έβούλoντo παραληφθήναι
ραληφυη
" α Αν c Χ/ 1 4 ν 4

αυτήν, αλλ' ή βασιλεία ημών, ως είρηται, δια την προς τον

κουροπαλάτην αγάπην ηθέλησε γενέσθαι τον ποταμόν τον Έραξ
ήτοι τον Φάσιν σύνορον αμφοτέρων, και οφείλουσιν αρκείσθαι
εις την τοιαύτην διακράτησιν και μηδέν πλέον επιζητείν.
22 Ιέραξ Μ
politanis restituit. cumque Τheodosiopolis capta esset, venientes Ibe
res eam tenuerunt. itaque neque urbis Μastati neque Αbnici repe .
tendae facultatem habent. sed postquam curopalates fidus et integer
servus ac amicus noster est, ad ipsius postulationem fiat terminus
Ρhasianes Εrax fluvius sive Ρhasis , et sinistras partes Ιllyrium versus
Ιberes teneant, dextrae vero versus Τheodosiopolim tam urbes quam
agri nostri imperii sint, flumine scilicet utrasque disterminante, quem
admodum etiam beatae memoriae Ioannes Curcuas, cum viveret, inter
rogatus expedire pronuntiavit, ut flumen pro termino esset. nam stri
oto iure nulla potestas curopalatae competit neque in citeriora flu
minis neque in ulteriora, siquidem omnis ille Τheodosiopolitanorum tra
ctus a nostro milite ferro igneque vastatus est, neque unquam sine eo
Ιberes egressi Τheodosiopolim populati sunt, sed mutuam perpetuo ami
citiam colentes negotia inter se exercebant, et verbo quidem deleri Τheo
dosiopolim volebant, re tamen ipsa nullo modo cupiebant ut ea capere
tur. sed nostra maiestas, ut dictum est, propter affectum in curopalatem
terminum intermedium esse volait fluvium Εrax sive Phasin; Τua qui
dem possessione contenti esse neque quidquam amplius petere debent.
 206 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΙΥΗ ΟGΕΝΙΤΙ

Κ ε φ α λ α ι ο ν μς.
περί της γενεαλογίας των Ιβήρων, και του κάστρου Αδρανουτζίου.
Ιστέον ότι ο Παγκράτειος και ο Δαβίδ και ο Μάμπαλις
ο ερμηνεύεται πανάγιος, υπήρχον υιοι του μεγάλου Συμβα
τίου του Ίβηρος και έλαχε το Αδρανούτζη εις κληρονομίαν τω5
Παγκρατείω, τώ δε Δαβίδ έλαχεν ετέρα χώρα, ο δε Παγκρά
τειος εποίησεν υίους τρείς, τον Αδρανασερ, τον Κουρκένιον
και τον πατρίκιον Ασωτιον τον και Κισκάσην, και διεμέ
ρισεν αυτοίς την χώραν αυτού και έλαχε το Αδρανούτζη τώ
υιώ αυτού Κουρκενίω, κακείνου τελευτήσαντος ατέκνου είασεν 10
αυτό τώ αδελφώ αυτού Ασωτίω τω και Κισκάση, ο δε πα
τρίκιος Ασώτιος ο και Κισκάσης επήρε γαμβρόν εις θυγα
τέρα αυτού τον Κουρκένην εκείνον τον μάγιστρον, όστις δυ
ναστεύσας αφείλετο εκ του πενθερου αυτού Ασωτίου το Αδρα
νούτζη κατά τυραννίδα, και δέδωκεν αυτώ εις αντισήκωσιν 15
Ρ126 τό τε Τυρόκαστρον και την ποταμίαν του Ατζαρά, την ου
σαν σύνορον της Ρωμανίας εις Κωλωριν, είχε δε γυναίκα
ο πατρίκιος Ασώτιος ο και Κισκάσης την αδελφήν του μαγί
στρου Γεωργίου και εξουσιαστού Αβασγίας και ότε έγέ
νοντο κατ' αλλήλων ό τε μάγιστρος Κουρκένιος και ο μάγι-20
στρος Γεώργιος και εξουσιαστής Αβασγίας διά το συναγω
νίζεσθαι τον πατρίκιον Ασώτιον του εξουσιαστού Αβασγίας,
δυνηθείς ο Κουρκένιος αφείλετο και την αντισήκωσιν ήν δέ
δωκεν αυτώ υπέρ του Αδρανουτζίου, και εδίωξεν αυτόν, και
απήλθεν εις Αβασγίαν, τελευτήσαντος δε του μαγίστρου 25
46. de lberum genealogία et de oppίdo Αdranutzίο.
Sciendum est Pancratium Davidem et Μampalim, quod sanctissi
mum significat, filios fuisse magni Symbatii Iberis. et Αdranutze qui
dem in hereditatem Pancratio cessit, Davidi vero alia regio. habuit
autem Pancratius filios tres, Αdranaser Curcenium et Αsotium patri
cium, qui etiam Ciscases nuncupatur, divisitque ipsis terras suas, et
Αdranutze Curcenii heredites fuit , φui sine liberis cum decederet,
fratri Αsotio, φui et Ciscase, id reliquit. at Αsotius patricius, φui et
Ciseases, generum sibi ascivit Curcenium illum magistrum, φui prin
cipatu accepto socero Αsotio Αdranutze per vim ademit, et compensa
tionis vicem dedit Τyrocastrum, terranque quan Αtzara lumen alluit,
confinem Romaniae ad Colorin. uxor antenn Αsocio huic patricio
sive Ciscase soror fuit Georgii magistri et Αbasgiae principis. cum
que dissiderent inter se Curcenius magister et Georgius magister et
Αbasgiae princeps, quia Αsotii patricii partibus faveret ΑLasgiae prin
ceps, potentia ac viribus antecellens Curcenius eripuit etiam φuod
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 46. 207

Κουρκενίου κατελείφθη το Αδρανούτζη τη γυναικι αυτού τη

του πατρικίου Ασωτίου του Κισκάση θυγατρί ώς πατρικόν
αυτής, ότε δε διεμέριζον την χώραν του μαγίστρου Κουρ
κενίου μεθ' όπλων ότε Ασώτιος ο κουροπαλάτης και ο μά
5γιστρος Γεώργιος ο εξουσιαστής Αβασγίας και ο μάγιστρος
Παγκράτειος ο αδελφός του προρρηθέντος κουροπαλάτου,
ήλθον εις συμβίβασιν και επηρεν έκαστος το πλησιάζον αυτώ.
το δε Αδρανούτζιν επλησίαζε τώ Συμβατίω τώ του προρρη
θέντος Δαβίδυίώ, τότε εκράτησαν πάντες την γυναίκα του
10 μαγίστρου Κουρκενίου ήγουν την θυγατέρα του πατρικίου Ασω
τίου του και Κισκάση, λέγοντες ότι συ γυνή ούσα ου δύνα
σαι κρατείν το κάστρον, τότε δέδωκεν ο Συμβάτιος εις συν
άντησιν του κάστρου χωρία τη γυναικι, και ανελάβετο το
τοιούτο κάστρον το Αδρανούτζιν,
15 Ιστέον ότι η συγγένεια των τοιούτων Ιβήρων τούτον έχει
τον τρόπον, του Δαβίδ ή μητήρ και του Αδρανασή του
κουροπαλάτου, του πατρός του αρτίως Ασωτίου του κου
ροπαλάτου, υπήρχον δύο αδελφών παιδία ήγουν εξάδελφαι,
είχε δε Συμβάτιος ο τού Δαβίδ υιός γυναίκα την θυγατέρα
20 του μαγίστρου Παγκρατείου του πατρός του Αδρανασή του
αρτίως μαγίστρου και τελευτησάσης έλαβεν ο Αδρανασή
την αδελφήν του Συμβατίου του υιού του Δαβίδ.
Ότι το κάστρον το Αδρανούτζιν οχυρόν εστι πάνυ, έχει
δε και ραπάτιν μέγα ώς χωρόπολιν και αι πραγματείαι της

pro Αdranutzio ei dederat, expulitque, et in Αbasgiam profectus est.

inortuo vero Curcenio magistro Αdranutzium accepit uxor eius, Αsotii
patricii sive Ciscase filia, tanquam patrimonium. at cum Αsotius cu
ropalates, Georgius magister Abasgiae princeps , et Pancratius magi
ster, iam dicti curopolatae frater, Curcenii terram armis dividerent,
re inter se composita unusquisque propinquas sibi partes cepit.
Αdranutzium vero Symbatio propinquam erat, Davidis, quem antea
diximus, filio : itaqne omnes comprehensa Curcenii magistri uxore,
Αsotii patricii sive Ε filia, dixerunt "tu, cum mulier sis, habere.
illam urbem non potes ;" deditque ei Symbatius pro illa pagos quos
dam, atque ita Αdranutzium ipse accepit.
Εt Ιberum φuidem horum cognatio ita habet. mater Davidis et
Αdranase curopalatae, patris Αsotii quidem curopalatae, duorum fratrum
filiae erant. Symbalius auten Davidis filius uxorem habuit filiam Pan
cratii magistri, φui pater Αlrauase pridem magistri; eaque defuncta
Αdranase sororem accepit Symbatii Davidis filii.
Αdranutzium vero munitum valde est, habetque vallum magnum
instar magnae urbis , et negotia Τrapezunlis Iberiae et Αbasgiae
 208 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΠΥΡΟΟΕΝΙΤΙ

τε Τραπεζούντος και της Ιβηρίας και Αβασγίας και από

πάσης της χώρας της Αρμενίας και της Συρίας εκείσε αφι
κνούνται έχει δε και κομμέρκιον εκ των τοιούτων πραγμα
τειών άπειρον. ή δε χώρα του κάστρου Αδρανουτζίου ήτοι
η λ/ ψ.- " 2. η 1 ν Χ/ ν c » η

το Αρζήν έστι και πολλή και εύφορος, και υπάρχει κλειδίν 5

της "Ότι
τε Ιβηρίας
ό και Αβασγίας
λ
και των * "Ρ
Μισχιών. ι C - ι 2 " λ
μακάριος βασιλεύς ο κύρις Ρωμανός απέστειλε
τον πατρίκιον Κωνσταντα και δρουγγάριον του πλωϊμου, τώ
τότε καιρώ πρωτοσπαθαρίου και μαγγλαβίτου τυγχάνοντος,
δεδωκώς αυτώ και ιμάτιον μαγιστράτου προς το ποιήσαι τον 10
Α" ν Χ/ " 4. » ν. * **. - Α

Κουρκένιον τον Ίβηρα μάγιστρον, μετά δε το εξελθείν τον

πατρίκιον Κωνσταντα και δρουγγάριον του πλωϊμου μέχρι
Νικομηδείας εισήλθεν ο μοναχός Αγάπιος ο τού Κυμηνά,
ος ήν τώ τότε χρόνω εις την αγίαν πόλιν ευχής ένεκα και
διερχομένου αυτού την Ιβηρίαν κατήντησεν εις το κάστρον 15
Ρ127 το Αδρανούτζιν, και είχεν ο πατρίκιος Ασώτιος ο και Κι
σκάσης καλούμενος έχθραν μετά του γαμβρού αυτού του
Κουρκένη, και ελάλησεν εις τον μοναχόν Αγάπιον ότι ενορκώ
1 4 1 ν. 4. " - 1 -

σε εις τον θεόν και εις την δύναμιν του τιμίου και ζωοποιού
- χ " Υ ν- ν Υ - - Μ. ""

σταυρού ίνα απέλθης εν τη πόλει και είπής τον βασιλέα, ίνα 20

2. w " ν ν Χ/ « , η

αποστείλη και παραλάβη το κάστρον μου και έχη υπό την

Σ. « ν 2 - C w « y Υ w y - "

εξουσίαν αυτού, ο δε μοναχός Αγάπιος εισελθών εν τη πό

λει διηγήσατο τον βασιλέα όσα ελάλησε προς αυτόν ο πατρι
κιος Ασώτιος ο και Κισκάσης, του δε προρρηθέντος πατρι
6 Μοσχιών cum Μeursio Βandurius 10 το vulgo om
totiusque Αrmeniae et Syriae illic agitantur, unde capit magnum vecti
gal. territorium vero urbis Αdranutzii sive Αrzen amplum et fertile,
estque clavis Iberiae Αbasgiae et Μischiorum, beatus autem impera
tor dominus Romanus misit Constantem patricium et drungarium rei
navalis, gui tum protospatharius et manclabita erat, deditque ei ve
stem magistri, ut Curcenium Iberem magistrum crearet , φui quidem
Constans patricius reique navalis drungarius cum Nicomediam usque
progressus esset, accessit Αgapius monachus Cymenae filius, qui tum
in urbe sancta fuerat voti causa, transiensque Iberiam Αdranutzium
venit. erat autem Αsotio patricio sive Ciscase odium adversus gene
rum Curcenium : itaque Αgapio monacho dixit "adiuro te per deum
et per virtutem honorandae ac vivificae crucis, ut in urbem abeas,
imperatorique nunties, aliquem ad me mittat urbemque hane meam
accipiat et in potestate sua habeat'' Αgapius autem monachus in
urbem veniens imperatori narravit, φuaecunque ipsi Αsotius patricius,
qui et Ciscases, dixisset. cumque Constans, quem diximus, patricius
et rei navalis drungarins Νicomediae esset, ad praefatum magistri
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 46. 209

κίου Κωνσταντος και δρουγγαρίου του πλωϊμου εν Νικομη

- Α - - - -

δεία τυγχάνοντος δια την προρρηθείσαν της προβολής του

- Σν

μαγίστρου του Κουρκένη Ίβηρος υπόθεσιν, εκ προστάξεως

του βασιλέως έλαβε το πιττάκιον του πατρικίου Συμεών του
y Α- c Ο - C 1 C - « Τ/

5 ασηκρήτις, ως ότι κελεύει ο βασιλεύς ημών ο άγιος καταλι

- - - Υ -

πείν σε πάσας σου τάς δουλείας, και απελθείν εν συντομία

προς τον πατρίκιον Ασώτιον τον και Κισκάσην λεγόμενον,
ν - - Υ - w y - w

και παραλαβείν το κάστρον αυτού το Αδρανούτζιν, επειδή

διά του μοναχού Αγαπίου εδηλοποίησε τον βασιλέα ημών
10 τον άγιον του αποστείλαι πιστόν άνθρωπον και οικείον του
παραλαβείν το κάστρον αυτού το Αδρανούτζιν και απερ
- - λ"

χομένου σου εν Χαλδία αναλαβού άρχοντας χρησίμους, ούς

έπίστασαι είναι ήνδρειωμένους και πιστούς, και είσελθε
και κράτησον το τοιούτον κάστρον του δε πατρικίου Κων
15 σταντος και δρουγγαρίου του πλωϊμου απελθόντος εν Χαλ
δία, και αναλαβομένου τουρμάρχας χρησιμους και άρχοντας
και λαόν μέχρι τ', εισήλθεν έν Ιβηρία, και εκράτησεν αυτόν
« " 1 C ν Α - y Α

ο μακάριος Δαβίδ ο αδελφός Ασωτίου του αρτίως κουρο

παλάτου, λέγων προς αυτόν που απεστάλης παρά του βασι
20 λέως, και τίνα δουλείαν οφείλεις εκτελέσαι, ότι τοσούτον λαόν
επιφέρη μετά σεαυτού", έσκέπτοντο γάρ διά το αποθανείν
Αδρανασε τον και κουροπαλάτην, ότι μήπως ο βασιλεύς τον
- - - ν -

Κουρκένιον οφείλη τιμήσαι κουροπαλάτην, επειδή αναμεταξύ

οι τού Αδρανασε του κουροπαλάτου παίδες του πατρός αυ
25 των τελευτήσαντος φιλονεικείας τινάς έσχον μετά του εξαδέλ
11 αυτού add Β 21 το) τούτο vulgo
Curcenii Iberis negotium deputatus, ex mandato imperatoris literas
accepit a patricio Symeone asecretis, quarum haec summa : "iubet te
sanctus noster imperator relictis rebus omnibus ad Αsotium patricium
sive Ciscasen e vestigio abire et urben Αdranutzium ab eo accipere,
quandoquidem per Agapium monachum sacrae imperatoris maiestati
significavit uti aliquem e suis fidum mittat et Αdranutzium urbem
ipsius accipiat. ubi autem in Chaldiam veneris, adiunge tibi princi
pes utiles, φuos fortes fidosque cognoveris, urbemque ingredere et
cape." cumque Constans patricius et rei navalis drungarius, in Chal
diam profectus, ibique strenuis turmae praefectis principibusque et
militibus assumptis trecentis, in Iberiam venisset, detinuit eum bea
tae memoriae David, Αsotii pridem caropalatae frater, interrogans quo
nam ab imperatore et cuius rei causa missus tantam secum multitu
dinem traheret. timebant enim propter mortem Αdranase curopala
tae, ne Curcenius ea dignitate ab imperatore ornaretur, φuandoφui
dem inter Αdranase curopalatae filios, post patris eorum obitum , et
Const. Porph. 14
 210 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

φου αυτών, διά τό και τον πρώτον άνθρωπον αποστείλαι

μετά μεγάλου κανισκίου τον Κουρκένιον προς τον βασιλέα,
εξαιτούμενον το κουροπαλατίκιν ή το μαγιστράτον, υπέλαβον
οι τέσσαρες αδελφοί, ήγουν του Αδρανασε του κουροπαλάτου
οι παίδες, ότι διά το ποιήσαι τον Κουρκένιον κουροπαλάτην 5
απέρχεται εκείσε, ο δε πατρίκιος Κωνστας απελογήσατο ότι
διά τό μέλλειν με τιμήσαι τον Κουρκένιον μάγιστρoν επιφέ
ρομαι και τον τοσούτον λαόν, και αποχαιρετίσας αυτόν ότι
απέρχομαι εις τον Δαβίδ τον μάγιστρον, είχε δε ο αυτός
πατρίκιος Κώνστας και προς τον Δαβίδ κέλευσιν από του 10
βασιλέως και ξένια και απελθόντος του αυτού πατρικίου
Κωνσταντος εις την χώραν του Κουρκενίου ετίμησεν αυτόν
μάγιστρον, και εισήλθεν εις το κάστρον του πατρικίου Ασω
τίου του και Κισκάση, εις το Αδρανουτζιν, και δέδωκεν αυτώ
Ρ 128 την προς αυτόν του βασιλέως κέλευσιν, ου περί του κάστρου 15
Αδρανουτζίου περιέχουσάν τι, αλλά περί ετέρων υποθέσεων,
είπε δε προς αυτόν ο πατρίκιος Κώνστας ότι καν μεν ή κέ
λευσις ουδεν περιέχει περί του κάστρου Αδρανουτζίου, αλλ'
ούν του μοναχού Αγαπίου προς τον βασιλέα εισελθόντος και
αναγγείλαντος αυτόν όσα και παρήγγειλας αυτόν περί του 20
κάστρου Αδρανουτζίου, δια τούτο και απέστειλέ με όπως πα
ραλάβω το κάστρον και εισαγάγω εν αυτώ όνπερ περιφέρο
μαι λαόν, και επειδή, καθά προείρηται, είχεν έχθραν ο πα
τρίκιος Ασώτιος ο και Κισκάσης μετά του γαμβρού αυτού

eorum patruelem contentiones ortae essent; et quia primum famulum

cum ingenti munere ad imperatorem Curcenius misisset ad curopalatae
aut magistri honorem petendum, guatuor fratres, Αdranase curopa
latae filii, suspicabantur ideo eum illuc venire ut Curcenium curo
palatem faceret. at Constans patricius excusavit, dicens Curcenium
sibi magistrum creandum, eaque de causa cum tanto comitatu venire,
atφue ab illo discedentem iturum ad Davidem magistrum : quippe
laudatus Constans patricius habebat etiam ad Davidem mandata ab
imperatore ac munera. itaque abiens ad Curcenium praedictus patri
cius Constans magistri honorem ei contulit : ingressusque patricii
Αsotii sive Ciscase, urbem Αdranutzium, dedit illi quae mandata ab
imperatore habebat, non de Αdranutzio, sed de aliis quibusdam re
hus. dixit autem ei Constans patricius "φuamvis de Αdranutzio φui
«lem nihil mandatum hoc contineat, tamen quia Αgapius monachus
imperatorem conveniens retιulit ea quae ei de Αdranutzio praecepi
sti, ideo me misit uti urbem acciperem, et hos quos adduco illi im
ponerem.'' cumque, ut antea dictum est, inter Αsotium patricium
sive Ciscasen eiusque generum Curcenium iniumicitiue essent, urben
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDo IMPERIo cλΡ. 46. 211
του Κουρκένη, προεθυμήθη δούναι το κάστρον αυτού μάλλον
τον βασιλέα, ο δε πατρίκιος Κώνστας είχε παρ' εαυτώ φλά
μουλα, και επιδέδωκε το πατρικίω Ασωτίω τω και Κισκάση,
ο δε λαβων αυτο εις κοντάριον περιέθηκε, και επιδέδωκε τώ
5 πατρικίω Κωνσταντι ειπών ότι επίστησον αυτό άνωθεν εις
το τείχος, ίνα γνώσι πάντες του βασιλέως είναι από της σή
μερον ημέρας το τοιούτον κάστρον και τούτο ποιήσας ο πα-.
τρίκιος Κωνστας και το φλάμουλον επιστήσας άνωθεν του
τείχους, και τους βασιλείς των Ρωμαίων κατά το ειωθός
10 ευφημήσας, πάσιν εγένετο γνωστόν ότι το κάστρον το Αδρα
νούτζιν απεχαρίσατο ο πατρίκιος Ασώτιος ο και Κισκάσης
τον βασιλέα ο ουν Δαβίδ ο μέγας την εαυτού χώραν ουκ
εδώου τον βασιλέα, καν τάχα συνορή την τούρμαν του Ακαμψή
και τη Μουργούλη, ο ουν πατρίκιος Κωνστας ανήγαγε προς
15 τον βασιλέα εξαποστείλας δύο αναφοράς, την μεν μίαν περιέ
χoυσαν όπως ετίμησε τον Κουρκένιον μάγιστρον και όπως ο
Κουρκένιος απεδέξατο το μαγιστράτον και ευφήμησε τον βα
σιλέα, την δε ετέραν περιέχουσαν περί του κάστρου Αδρα
νουτζίου, και όπως τούτο παρέλαβε παρά του πατρικίου Ασω
20 τίου του και Κισκάση, και ότι μεγάλην διαφοράν και έχθραν
έχουσι προς αλλήλους ό τε πατρίκιος Ασώτιος μετά του γαμ
βρού αυτού μαγίστρου Κουρκενίου, και να αποστείλη ο βα

4 βαλών Β, omissis περιέθηκε και 5 Κωνσταντίνω Μ 8

Κωνσταντίνος Μ

suam imperatori dare maluit. habebat autem ad manum Constans

patricius dammula, eaque patricio Αsotio sive Ciscase dedit, φui ea
accipiens conto circumposuit et Constanti patricio dedit, ut in muris
ea collocaret, unde omnibus constaret ex illo die urbem illaun ad
imperatorem pertinere. φuod ubi Constans patricius fecisset, flam
mulnmque in muro posuisset, Romanorumque imperatores pro more
faustis acclamationibus prosecutus esset, omnibus innotuit patricium
Αsotium sive Ciscasen imperatori urben Αdrauntzium donasse, ma
gnus vero David terram suam imperatori nom dabat, ηualnvis finitima
esset regioni Αcampse et Μurgule. Constans itaque patricius binas
ad imperatores epistolas rerum suarum successun referentes misit,
φuarum una de Curcenio erat, φuem magistrum creasset, et quomodo
is eum honorem accepisset imperatoremque faustis acclamationibus
prosecutus esset: altera de Αdranutzio narrabat, et quomodo illud
ab Αsotio patricio sive Ciscase accepisset; magnum item dissidium
magnaque odia exercere inter sese Αsotium patricium et generum
eius Curcenium magistrum ; item ut auxilia mitteret imperator, φuae.
 Ω12 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

σιλεύς βοήθειαν του ταξατεύσαι το τοιούτον κάστρον, και

ότι, ει ενδέχεται, έλθη και ο δομέστικος των σχολών, ταύτα
ιδόντες οι Ίβηρες, ότε μάγιστρος Κουρκένιος και ο μάγι
στρος Δαβίδ και ο αδελφός του κουροπαλάτου Ασωτίου,
έγραψαν προς τον βασιλέα ότι ει τούτο καταδέξηται η βασι-5
λεία σου και εισέλθη μέσον της χώρας ημών, εξερχόμεθα της
δουλώσεως της βασιλείας σου και γινόμεθα μετά των Σαρα
κηνών, επειδή έχειν έχομεν μετά των Ρωμαίων μάχας και
πολέμια, και βιαζόμενοι κινήσαι έχομεν φοσσάτον κατά τε
του κάστρου Αδρανουτζίου και της χώρας αυτών και αυτής 10
της Ρωμανίας. ταύτα και διά των γραμμάτων των προρρη
θέντων αρχόντων αναμαθών και παρά των αποσταλέντων
παρ' αυτών ανθρώπων ακηκοώς, και πτοηθείς μήπως γένων
ται μετά των Σαρακηνών και εξαγάγωσι τα της Περσίας
φοσσάτα κατά Ρωμανίας, ηρνήσατο λέγων ότι ουκ έγραψα 15
Ρ 129 τον πρωτοσπαθάριον Κωνσταντα τον μαγγλαβίτην περί του
τοιούτου κάστρου και της χώρας αυτού του παραλαβείν αυ
τήν, αλλ' εξ οικείας ως ειπείν αφροσύνης τούτο εποίησε, και
ταύτα είπεν ο βασιλεύς τελείως αποθεραπεύσαι τούτους βου
λόμενος και εδέξατο ο αυτός πρωτοσπαθάριος Κωνστας και 20
μαγγλαβίτης κέλευσιν μετά ύβρεων και απειλών περιέχουσαν
"τις διωρίσατό σοι τούτο ποιήσαι, αλλά μάλλον εξελθε εκ
του κάστρου, και αναλαβού Ασώτιον τον υιόν του τετελευ

urbi ei praesidio essent; veniretque cum iis, si fieri posset, schola

rum domesticus. haec cum viderent Ιberes, magister Curcenius et
magister David Αsotii curopalatae frater, imperatori scripserunt hunc
in modum. "si maiestas ιua hoc permittit, et in terram nostram ve
niat, obsequium omne deserentes cum Saracenis nos iungemus, quan
doquidem praelia cum Romanis gerere cogimur, et per vim coacti
contra Αdranutzium eiusque territorium et ipsam adeo Romaniam ex
ercitum ducere debemus" his intellectis cum per literas praedicto
rum principum tum per homines ab ipsis missos, veritus ne viribus
eum Saracenis coniunctis Ρersiae copias contra Romaniam educerent,
Constanti protospathario manclabitae de urbe hac eiusque dicione
accipienda scripsisse se negabat, sed propria id imprudentia, ut ita
«licam, eum fecisse. et haec quidem dicebat imperator omnino eos
delinire cupiens , mandatumque ipse Constantinus protospatharius et
manclabita accepit cum conviciis et minis cuiusnam iussu hoc fecis
set : φuin potius urbe exiret, et Αsotium defuncti Αdranase curopa
latae filium secum assumeret atque in urbem adduceret, ut dignitate
μaterna curopalatae augeretur, haec ubi accepisset patricius Constans,
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 46, 213

τηκότος Αδρανασε του κουροπαλάτου, και εισάγαγε αυτόν

ενταύθα, όπως τιμήσωμεν αυτόν την του πατρός αυτού αξίαν
του κουροπαλάτου." ταύτα δεξάμενος ο πατρίκιος Κώνστας
κατέλιπε τον πατρίκιον Ασώτιον τον και Κισκάσην εις το
5 εαυτού κάστρον το Αδρανούτζιν, κακείνος εξελθών απήει
προς τον Δαβίδ τον μέγαν, και επιδέδωκεν αυτό ήν περι
είχε προς αυτόν κέλευσιν, και υπέστρεψε, και εισήλθεν εις
Ιβηρίαν, και εύρεν επί το αυτό συνηθροισμένους τόν τε μά
γιστρον Κουρκένιον και τον μάγιστρoν Δαβίδ τον αδελφόν
10 Ασωτίου του κουροπαλάτου, και ήρξαντο φιλονεικείν και
κατονειδίζειν τον πατρίκιον Κωνσταντα, λέγοντες ότι κρυπτος
άνθρωπος και κακός τυγχάνεις, ότι ουκ εφανέρωσας ημάς
περί του κάστρου Αδρανουτζίου ότι μέλλεις τούτο κρατήσαι,
και ότι συμφέρει τούτο κρατείσθαι παρά του βασιλέως ημείς
15 γαρ και περί της τοιαύτης υποθέσεως ανηγάγομεν προς τον
βασιλέα, και έδεξάμεθα μηδαμώς γινώσκειν τον βασιλέα περί
της υποθέσεως ταύτης, αλλά σε τούτο ποιήσαι δια την αγά
πην του πατρικίου Ασωτίου του και Κισκάση, ο δε πατρί
κιος Κωνστας προσαπολογησάμενος τούτοις τα εικοτα ανε
20 λάβετο Ασώτιον τον υιόν Αδρανασή του κουροπαλάτου, και
εισήγαγεν αυτόν εν τη πόλει, και ετιμήθη παρά του βασι
λέως κουροπαλάτης. - -

"Ισθι δε και περί των έντισι καιρούς μεταξύ Ρωμαίων

και διαφόρων εθνών συμβεβηκότων άξιον γάρ, φίλτατε υιέ,
25 μηδε περί την τούτων μνήμην διαφυγείν σε, ίν' εν ομοίοις

Αsotium patricium sive Ciscasen in urbe sua Αdranutzio reliquit, adeo

φue egressus ad Davidem magnum profectus, cui mandata quae ad
ipsum habebat, exposuit, et revertens in Iberiam venit, ubi congre
gatos super ea ipsa re magistrum Curcenium magistrumque Davidem
Αsotii europalatae fratrem invenit. coeperuntque contendere, et con
viciari Constanti patricio veluti homini versipelli et maligno, quod
consilium suum de Αdranutzio occupando ipsis non aperuisset , et
quod non significasset id imperatori expedire, sese quoφue rem ad
iinperatorem rettulisse, et comperisse nihil illi de ea constare, sed
ipsum hoc sua sponte fecisse in gratiam patricii Αsotii sive Ciscase.
Constans vero patricius ea pro sua defensione respondit quae neces
saria videbantur, et Αsotium Αdranase curopalatae filium assumptum
in urbem duxit, ubi ab imperatore curopalatae dignitatem accepit.
Scias autem etiam ea quae temporibus quibusdam inter Roma
nos et varias gentes acciderunt: nam aequum est fili carissime, haec
 214 ΟΟΝSΤΛΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΤΟΟΙΕΝΙΤΙ

καιροίς τών αυτών προσπιπτόντων είη σοι ευχερής ή επα

νόρθωσις δια της προγνώσεως.
Κ ε φ ά λ α ι ο ν μζ.
περί της των Κυπρίων μεταναστάσεως έχει ή ιoτορία τάδε.
*

Της νήσου αλωθείσης υπό των Σαρακηνών και επί επτά 5

έτεσιν αοικήτου μεινάσης, και του αρχιεπισκόπου Ιωάννου
μετά του λαού αυτού προς την βασιλεύουσαν καταλαβόντος,
έγένετο οικονομία παρά του βασιλέως Ιουστινιανού εν τη αγία
έκτη συνόδω του την Κύζικον παραλαβείν μετά των επισκό
πων αυτού και του λαού της νήσου, και ποιείσθαι και χει-10
ροτονίας ηνίκα αν λείψη επίσκοπος, προς το μη διαπεσείν
την αυθεντίαν και τα δίκαια της Κύπρου (και γαρ και αυ
τός ο Ιουστινιανός βασιλεύς Κύπριος ήν, καθώς και παρά
των παλαιών Κυπρίων ο λόγος μέχρι της σήμερον επεκράτη
Ρ 130 σεν), ώστε και ωρίσθη εν τη αγία έκτη συνόδω χειροτονείν 15
τον αρχιεπίσκοπον Κύπρου τον τής Κυζίκου πρόεδρον, κα
θώς εν τώ λθ’ κεφαλαίω της αυτής αγίας έκτης συνόδου ανα
γέγραπται. μετά δε επτά έτη θελήσει θεού εκινήθη ο βασι
λεύς πάλιν οικίσαι την Κύπρον, και απέστειλε προς τον αμερ
μoυμνήν του Βαγδάδ τρείς των ενδόξων Κυπρίων, αυτόχθο-20
νας της αυτής νήσου τυγχάνοντας, τους λεγομένους Φαγγου
μείς, μετά και βασιλικού τινός αγχίνου τε και ενδόξου, γράψας

17 λθ' Βandurius pro τθ'

te meminisse, ut in similibus casibus facilis tibi correctio sit ex prae

scientia.

47. de Cypriorum migratione historia ita habet.

Ιnsula a Saracenis capta et per septem annos habitatoribus va
cua, ac Ιoanne archiepiscopo cum suo populo Cpoli commorante, cu
ravit Iustinianus imperator in sancta sexta synodo ut Cyzicum cum
•piscopis suis et cum populo suo occuparet et ordinationes faceret,
cum deficeret episcopus, me auctoritas et iura Cypri interciderent, si
φuidem ipse Iustinianus imperator Cyprius erat, Τuemadmodum a ma
ioribus Cypriis traditum accepimus , ita ut etiam a sancta sexta syn
odo constitutum sit ut ordinaretur Cyzici praesul ab archiepiscopo
Cypri, veluti in eiusdem sextae synodi capite trigesimo riono descri
pturn est septennio vero post, deo ita volente, animum induxit im
perator iterum Cyprum habitatoribus frequentem facere, misitque ad
amermumnen Bagdad tres e primatibus Cypriis indigenas, Phangumes
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ 1ΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 17. 48, 215
τώ αμερμουμνή ίνα τον Συρία όντα λαόν της νήσου Κύπρου
απολύση εις τον ίδιον τόπον και υπακούσας ο αμερμουμνής
τή του βασιλέως γραφή απέστειλε κατά πάσης της Συρίας
ενδόξους Σαρακηνούς και επεσώρευσε πάντας τους Κυπρίους
5 και διεπέρασεν εις τον ίδιον τόπον, απέστειλε δε και ο βα
σιλεύς βασιλικόν, και διεπέρασε και τους εν Ρωμανία oική
σαντας ήγουν έντε τή Κυζίκω και τώ Κιβυρραιωτών και
τώ Θρακησίω, και ενωκίσθη ή νήσος.
Κ ε φ α λ α ι ο ν μη.
10 Κεφάλαιον λθ' της αγίας έκτης συνόδου, της εν τώ Τρούλλω του
μεγάλου παλατίου γενομένης,
Του αδελφού και συλλειτουργού ημών Ιωάννου του της
Κύπρου νήσου προέδρου άμα τό οικείω λαώ επι την Ελλησ
πόντιον επαρχίαν, διά τε τάς βαρβαρικάς εφόδους διά τε
15 τό της εθνικής ελευθερωθήναι δουλείας και καθαρώς τους
σκήπτροις του χριστιανικωτάτου κράτους υποταγήναι, της ει
ρημένης μεταναστάντος νήσου προνοία του φιλανθρώπου θεού
και μόχθω του φιλοχρίστου και ευσεβούς ημών βασιλέως,
συνορώμεν ώστε ακαινοτόμητα διαφυλαχθήναι τα παρά των
20 εν Εφέσω το πρότερον συνελθόντων θεοφόρων πατέρων τώ
θρόνω του προγεγραμμένου ανδρός παρασχεθέντα προνόμια,

13 Κυπρίου vulgo Ελλησπόντιον Μeursius pro Ελίσπονδον.

dictos, cum φuodam Caesariano prudenti et claro, scribens ei uti

Cyprios in Syria agentes ad terram suam dimitteret. et amermumnes
petitioni imperatoris satisfaciens per totam Syriam claros Saracenos
misit, qui Cyprios omnes undique coactos in terram suam traiicere
ourarent. praeterea Caesarianum quoque imperator misit ad traiicien
dum eos φui habitarent vel in Romania vel Cyzici vel inter Cibyr
rhaeotas vel in Τhracesio , atque ita habitari iterum insula coepta est.
*,

48. caput 39 sanctae seαιae Synodi, in Τrullo magnί palαιιι

habitae.

Cum frater et comminister noster Ioannes, insulae Cypri praesul,

una cum populo suo et propter barbarorum incursiones, et ut a gen
tilium servitute liberaretur ac soli Christianissimi imperii sceptro sub
iiceretur, e dicta insula in Ηellesponticam provinciam migraverit, be
nigni dei providentia et labore Christum amantis ac pii imperatoris
nostri, statuimus ut φuae olim a patribus divino numine afilatis Εphe
sinae Synodi viri supra scripti sedi tributa sunt privilegia, ab omui
 216 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

ώστε την νέαν Ιουστινιανούπολιν το δίκαιον έχειν της Κων

σταντινέων πόλεως, και τον επ' αυτή καθιστάμενον θεοφιλέ
στατον επίσκοπον πάντων προεδρεύειν τών της Ελλησποντίων
επαρχίας και υπό των οικείων επισκόπων χειροτονείσθαι κατά
την αρχαίαν συνήθειαν (τα γάρ εν εκάστη εκκλησία έθη και 5
οι θεοφόροι ημών πατέρες παραφυλάττεσθαι διεγνώκασι),
του της Κυζικηνών πόλεως επισκόπου υποκειμένου τώ προέ
δρω της ειρημένης Ιουστινιανουπόλεως, μιμήσει των λοιπών
απάντων επισκόπων των υπό τον λεχθέντα θεοφιλέστατον
πρόεδρον Ιωάννην αφ' ου χρείας καλούσης και ο της αυ-10
της Κυζικηνών πόλεως επίσκοπος χειροτονηθήσεται.
Επει δε και τα περί εθνών ούτως ακριβώς σοι διετυπω
Ρ 131σαμεν και προεξεθέμεθα, δίκαιον μή μόνον περί των εν τη
καθ' ημάς πολιτεία αλλά και περί πάσης της των Ρωμαίων
αρχής κατά τινας χρόνους καινοτομηθέντων σαφή κεκτησθαι 15
σε την είδησιν, ώς αν ή περί των εγγυτέρω και οικείων γνω
σις πλέον των άλλων εν σοι διαμένουσα ποθεινότερον ανα
δειξη προς το υπήκοον,
Ιστέον ότι επί Κωνσταντίνου υιού Κωνσταντίου του και
Πωγωνάτου καλουμένου Καλλίνικός τις από Ηλιουπόλεως 20
"Ρωμαίοις προσφυγών το διά των σιφώνων εκφερόμενον πύρ
1 Κωνσταντίνου Μ 5 έθη Bandurius ex canone pro έθνη
13 περί των add Β

innovatione libera conserventur; utque nova Iustinianopolis ius ha

beat Constantiensium civitatis, φuique in illa constitutus est dei
amantissimus episcopus , praesit omnibus Ηellesponticae provinciae
episcopis, et a suis episcopis antiqua consuetudine ordinetur con
suetudines enim quae sunt in unaquaque ecclesia, divini etiam nostri
patres servandas statuerunt, Cyzicenorum civitatis episcopo praedictae
1nstinianopoleos praesuli subiecto, ad imitationem reliquorum omnium
episcoporum, qui subsunt praedicto dei amantissimo praesuli Ioanni,
a quo, cum usus postulaverit, etiam ipsius Cyzicenorum civitatis epi
scopus ordinabitur.
Ρostquam vero ea φuae ad gentes pertinent studiose tibi ordina
vimus et supra exposuimus, aequum est non solum eorum φuae in
nostra republica, sed quoque in universo Romanorum imperio diver
sis temporibus innovata sunt, certam te cognitionem habere: ut re
rum magis propinquarum et domesticarum notitia caeteris tibi magis
inhaerens, amabiliorem subditis te reddat.
Sciendum itaque sub Constantino Constantii filio Pogonato Cal
linicum φuendam ab urbe Ηeliopoleos ad Romanos profugisse, qui
Graecum iguem siphonibus emitti solitum paravit, φuo quidem igue
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ (ΣΑΡ. 48, 49. 217
< * " » . ? w w Και Ψ' - y

υγρόν κατεσκεύασε, δι' ου και τον των Σαρακηνών στόλον εν

ν C Αν " ν Α" Χ/

Κυζίκω Ρωμαίοι καταφλέξαντες την νίκην ήραντο.

Κ ε φ ά λ α ι ο ν μθ.
ο ζητών όπως τη τών Πατρών εκκλησία οι Σκλαβοι δουλεύειν και
υποκείσθαι ετάχθησαν, εκ της παρούσης μανθανέτω γραφής.
Νικηφόρος τα των Ρωμαίων σκήπτρα εκράτει, και ούτοι
έν τό θέματι όντες Πελοποννήσου απόστασιν εννοήσαντες
πρώτον μεν τας των γειτόνων οικίας των Γραικών εξεπόρθουν
και εις αρπαγήν ετίθεντο, έπειτα δε και κατά των οικητόρων
10 τής των Πατρών ορμήσαντες πόλεως τα προ του τείχους πε
δία κατεστρέφοντο και ταύτην επολιόρκουν, μεθ' εαυτών έχον
τες και Αφρικούς και Σαρακηνούς, έπει δε χρόνος ικανός
διήλθε και σπάνις των αναγκαίων τους ένδοθεν του τείχους
γίνεσθαι ήρξατο, ύδατός τε και τροφών, βουλήν βουλεύονται
15 εις συμβιβάσεις τε ελθείν και λόγους απαθείας λαβείν και
τηνικαύτα την πόλιν υποτάξαι αυτοίς, έπει ούν ό τηνικαύτα
στρατηγός υπήρχε προς την άκραν του θέματος εν κάστρω
Κορίνθου, και προσδοκία ήν του παραγενέσθαι αυτόν και κα
ταπολεμήσαι το έθνος των Σκλαβηνών, ώς και πρώην κατα
20 μηνυθέντος αυτού περί της καταδρομής αυτών παρά των αρ
χόντων, έβουλεύσαντο οι τού κάστρου οικήτορες πρότερον απο
σταλήναι σκοπον εις τα ανατολικώτερα των ορέων και απο

incensa apud Cyzicum Saracenorum classe, victoriam Romani repor

tarunt.

49. φuί εσίre υolet, φuomodo Patrensί ecclesiae subίectι Juerint

Scίανί, hίrιc discαι.

Romani imperii sceptra Νicephorus tenebat, et hi in Peloponesi

themate cum essent defectionem cogitantes, primo φuidem vicinorum
Graecorum aedes vastabant praedaeque ac direptioni exponebant, de
inde etiam in Ρatrenses cives irruentes praedia eorum muris proxima
evertebant urbemque obsidione cingebant, adiuti ab Αfris et Sarace
nis. idque cum aliquandiu durasset, iamque rerum necessariarum,
maxime aquae et ciborum penuria oppidanos premere coepisset, con
silium ineunt de paciscendo et indemnitate accepta urbe illis subίi
cienda. cum autem eius temporis praetor esset in arce thematis in urbe
Corintho, sperarentque eum affuturum et Sclavinios oppugnaturum,
quia scilicet prius ipse a principibus admonitus fuerat de ipsorum
excursione, visum fuit oppidanis speculatorem prius mittere ad orien
taliores montium partes, exploraturum an praetor adesset, speculatori
 218 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

σκοπεύσαι και γνώναι ει άρα παραγίνεται ο στρατηγός, πα

ραγγείλαντες και σημείον δεδωκότες τώ απεσταλμένω ίνα,
ει μεν ίδοι ερχόμενον τον στρατηγόν, εν τή υποστροφή αυ
του . κλίνη το φλάμουλον, όπως γνώσι την έλευσιν του
στρατηγού, ει δε μή γε, κατέχειν ορθόν το φλάμουλον προς 5
το μή έχειν αυτούς προσδοκίαν του λοιπού παραγίνεσθαι τον
στρατηγόν του ουν σκοπού απελθόντος και μαθόντος μή πα
ραγίνεσθαι τον στρατηγόν, υπέστρεφεν ορθόν κατέχων το φλά
μουλον, και δη του θεού ευδοκήσαντος δια πρεσβειών του αγίου
αποστόλου Ανδρέου, του ίππου ολισθήσαντος και του επιβάτου 10
υποπεπτωκότος έκλινε το φλάμουλον, και οι τού κάστρου οικήτορες
ιδόντες το γεγονός σημείον, και νομίσαντες εξ άπαντος παρα
γίνεσθαι τον στρατηγόν, ήνοιξαν τας πύλας του κάστρου και
Ρ132 εξήλθον θαρσαλέοι κατά των Σκλαβηνών, και είδον τον πρω
τόκλητον απόστολον οφθαλμοφανώς ίππω επικαθήμενον και 15
δρόμω επερχόμενον κατά των βαρβάρων και δη τρέψας
τούτους κατά κράτος, και διασκορπίσας και απελάσας πόρρω
του κάστρου φυγάδας εποίησεν, οι δε βάρβαροι ιδόντες και
καταπλαγέντες, έκθαμβοι γεγονότες επί τή κατ' αυτών κραταιά
επελεύσει του αηττητου και ακαταγωνίστου οπλίτου και στρα-20
τηγού και ταξιάρχου και τροπαιούχου και νικηφόρου πρωτο
κλήτου αποστόλου Ανδρέου, έταράχθησαν, εσαλεύθησαν, τρό
μος επελάβετο αυτούς, και προσέφυγον εις τον πάνσεπτον
ναόν αυτού του ουν στρατηγού μετά το τρόπαιον εν τη
τρίτη ημέρα καταλαβόντος και την νίκην του αποστόλου μα-25
7 μαθόντος add Β 24 στρατηγού add Β

signum dantes, ut si venientem praetorem videret, in reditιι flammu

1um inclinaret, unde adventum eius cognoscerent, sin minus, rectum
teneret, ne de cetero affuturum eum sperarent. cum itaque abiisset
speculator et non adesse praetorem intelligeret, rediit cum flammulo
erecto. deo vero ita volente propter intercessionem S. Αndreae apo
stoli, accidit ut equo caespitante excussus vector flammulum inclina
ret, φuod videntes oppidani, veluti signo dato, existimantes omnino
praetorem venisse, portis urbis apertis contra Sclavinios strenue egressi
sunt, videruntque clare apostolum primo vocatum equo insidentem
et in barbaros ruentem, φuos terga vertere ac dispersos in fugam se
dare Ρroculab urbe coύgit. nam conspecto invicto bellatore contra
se irruente, barbari perculsi tam vehementi impetu insuperabilis du
ει" ac , victoris, prini vocati apostoli Αndreae, necnon supra modum
αb codem Ρerterriti trepidantes ad venerandam eius aedein confuge
 DΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 49. 219
θόντος, κατεμήνυσε τώ βασιλεί Νικηφόρω τήν τε έφοδον των
Σκλαβηνών και την προνομήν και αιχμαλωσίαν και αφανι
σμόν και την λεηλασίαν και τάλλα δεινά όσα καταδραμόντες
έποίησαν εις τα μέρη της Αχαίας, έτι δε και την πολυήμε
5 ρον πολιορκίαν και την κατά των οικητόρων του κάστρου διη
νεκή επίθεσιν, ώσαύτως και την επισκοπήν και συμμαχίαν
και τρόπαιον και την κατά κράτος νίκην την γενομένην παρά
του αποστόλου, και ως οφθαλμοφανώς ωράθη επιτρέχων και
διωκων τους πολεμίους κατά νώτον και τροπούμενος αυτούς,
10 ώστε και αυτούς τους βαρβάρους αισθέσθαι την του αποστό
λου προς ημάς επισκοπήν και συμμαχίαν και δια τούτο προσ
φυγείν αυτούς εις τον σεβάσμιον αυτού ναόν, ο δε βασι
λεύς ταύτα αναμαθών παρεκελεύσατο ούτως "επει και το τρό
παιον και η κατά κράτος νίκη παρά του αποστόλου γέγονεν,
15 οφειλόμενον καθέστηκε πάσαν την εκστρατείαν των πολεμίων
και τα λάφυρα και τα σκύλα αυτό αποδοθήναι." και διω
ρίσατο αυτούς τε τους πολεμίους μετα πάσης της φαμιλίας
και συγγενείας και πάντων των προσηκόντων αυτοίς, έτι δε
και πάσης της υπάρξεως αυτών, αφορισθήναι εις τον ναόν
20 του αποστόλου εν τη μητροπόλει Πατρών, εν ή ο πρωτόκλη
τος και μαθητής του Χριστού τον της αθλήσεως διήνυσεν
αγώνα, δεδωκώς περί αυτών και σιγίλλον εν τη αυτή μητρο
πόλει. ταύτα οι πρεσβύτεροι και αρχαιότεροι ανήγγειλαν
παραδόττες αγράφως χρόνω τε και βίω τους ύστερον, όπως

runt, praetor autem cum triduo post advenisset et apostoli victoriam

intellexisset, Νicephoro imperatori significavit incursionem Sclavinio
rum, item direptionem, captivorum numerum, vastationem, praedam,
et quaecunque alia mala Αchaiae in partibus intulissent, item diutur
nam obsidionem continuamque oppidanorum oppressionem, deinde
apostoli inspectionem, auxilium, tropaeum et integram victoriam; ut
qτιe sub oculis hominum visus esset hostes invadere eosque persequi
et in fugam convertere, adeo ut ipsi etiam barbari eius vires et sup
petias nobis praestitas persentiscerent, ideogue ad sacram eius aedem
confugerent. his cognitis imperator iussit, postquam ab apostolo vi
«toria coήtigisset eique hostium expeditio imputari deberet, omnia ei
spolia donari , et statuit ipsos quoque hostes cum omni familia et
Cognatiοne ac propinquis universis facultatibusque attribui templo
apostoli quod in Ρatrarum metropoli est, ubi primo vocatus Christi
que discipulus pugnam hanc pnghasset; et sigillnm super hac re in
metropoli illa dedit. atque haec quidem antiqui posteris suis sine
scripto tradiderunt, ut secundum prophetam generatio ventura sciret
 220 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΙΥΙRΟGΕΝΙΤΙ
Μ υ "

αν κατά τον προφήτην γνώ γενεά ή ερχομένη το γεγονός

θαύμα δια πρεσβειών του αποστόλου, και αναστήσονται και
απαγγελούσιν αυτό τους υιούς αυτών, ίνα μη επιλάθωνται τών
ευεργεσιών ών εποίησεν ο θεός διά πρεσβειών του αποστό
λου, έκτοτε δε οι αφορισθέντες Σκλαβηνοι εν τη μητροπόλει 5
Υ ν η. η Α ν - w

και τους στρατηγούς και τους βασιλικούς και πάντας τους

> γ. - Σ" " " C & " ν

εξ εθνών αποστελλομένους πρέσβεις ως ομήρους διατρέφου

σιν,έχοντες ιδίους και τραπεζοποιούς και μαγείρους και πάν
τας τους παρασκευάζοντας τα της τραπέζης βρώματα, της
μητροπόλεως εις ταύτα μηδέν καινοτομουμένης, αλλ' αυτοί οι 10
Σκλαβηνοι από διανομής και συνδοσίας της ομάδος αυτών
επισυνάγουσι τας τοιαύτας χρείας, εποίησε δε και σιγίλλιον
Λέων ο αείμνηστος και αοίδιμος βασιλεύς λεπτομερώς περίε
1. ν α 2. ν --

Ρ 133 χον το τί οφείλουσι παρέχειν οι αυτοί εναπογραφόμενοι τω

μητροπολίτη, και μη απαργυρίζεσθαι παρ' αυτού ή άλλως πως 15
κατ' επίνοιαν άδικον ζημιούσθαι αυτούς.
Κ ε φ ά λ α ι ο ν ν.
περί των εν τώ θέματι Πελοποννήσου Σκλάβων, τών τε Μιληγγών
και Εζεριτών, και περί των τελουμένων παρ' αυτών πάκτων, ομοίως
και περί των οικητόρων του κάστρου του Μαϊνής, και των παρ' 20
αυτών τελουμένων πάκτων,

"Ιστέον ότι οι του θέματος Πελοποννήσου Σκλάβοι εν

ταίς ημέραις του βασιλέως Θεοφίλου και του υιού αυτού
2 και αναστήσονται - αποστόλου add Β 16 άδικον add Β

miraculum factum intercessione apostoli, narraretque filiis suis uti ne

obliviscerentur beneficiorum quae deus per ipsius intercessionem con
tulisset. ex illo autem tempore Sclavinii, φui metropoli destinati
fuere, praetores, Caesarianos, quoscunque gentium legatos veluti ob
sides alunt, habentes structores suos coquosque, et quicunque cibos,
apparant, metropoli φuidem nihil innovante, sed ipsis Sclaviniis ex
divisione et contributione universitatis suae res huiusmodi necessarias
colligentibus. dedit vero etiam sigillum Leo semper memorandus ac
praeclarus imperator, singillatim complectens guid hi adscriptitii me
tropolitano praestare debeant, φuod quidem neque ipse adaerare ne
que quavis alia iniusta ratione damno eos aflicere possit.
50. de Peloponnesί thematis Sclανιs, Μίlengts, Ετeritis, ιίφue φιμαε
solνunt tributis. item de habitatoribus urbis Μαϊnes, et quae pen
dent tributis.

Sciendum et thematis Peloponnesi Sclavos temporibus imperato

 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΛΡ. 49. 50. 221

Μιχαήλ αποστατήσαντες γεγόνασιν ιδιόρυθμοι, λεηλασίας και

ανδραποδισμούς και πραίδας και εμπρησμούς και κλοπας ερ
γαζόμενοι, επί δε της βασιλείας ΙΜιχαήλ του υιού Θεοφίλου
απεστάλη ο πρωτοσπαθάριος Θεόκτιστος, ου το επίκλην ο
5 των Βρoιενίων, στρατηγός εν τώ θέματι Πελοποννήσου μετά
δυνάμεως και ισχύος πολλής, ήγουν Θρακών και Μακεδόνων
και των λοιπών δυτικών θεμάτων, του πολεμήσαι και καθυ
ποτάξαι αυτούς, και πάντας μεν τους Σκλάβους και λοιπούς
ανυποτάκτους του θέματος Πελοποννήσου υπέταξε και έχει
10ρώσατο μόνοι δε οι Εζερίται και οι Μιληγγοι κατελείφθη
σαν υπό την Λακεδαιμονίαν και το Έλος, και επειδή όρος
εστίν εκείσε μέγα και υψηλότατον, καλούμενον Πενταδάκτυ
λος, και εισέρχεται ώσπερ τράχηλος εις την θάλασσαν έως
πολλού διαστήματος, διά τό είναι τον τόπον δύσκολον κατώ
15 κησαν εις τας πλευράς του αυτού όρους, εν μεν τώ εν μέ
ρει οι Μιληγγοι έν δε τώ ετέρω οι Εζερίται και ο μεν
προρρηθείς πρωτοσπάθαριος Θεόκτιστος και στατηγός Πε
λοποννήσου δυνηθεις και τούτους καθυποτάξαι , επέθετο τοίς
μεν Μιληγγους νομίσματα ξ' τους δε Εζερίταις νομίσματα
20 τ', άτινα και ετέλουν αυτού στρατηγούντος, καθώς παρά
των εντοπίων διασώζεται μέχρι της σήμερον ή τοιαύτη φή
μη, επί δε της βασιλείας του κυρου Ρωμανού του βασι
λέως στρατηγών ο πρωτοσπαθάριος Ιωάννης ο Πρωτεύων εν

2 και πραίδας και εμπρησμούς add Β 14 τό) δε νulgo 18

εξέθετο Β 23 εις το αυτό θέμα Μ

ris Τheophili eiusque filii Μichaelis desciscentes imperium excussisse,

et suo libitu viventes direptiones captivitates praedas incendia ac
furta exercuisse. imperante vero Μichaële Τheophili filio missus fuit
protospatharius Τheoctistus cognomento Βroeeniorum, praetor ad the
ma Peloponnesi cam magna manu Τhracum Μacedonum ceterorumque
thematum Οccidentalium, ad eos debellandos subiugandosque. et
omnes quidem Sclavos reliquosque Peloponnesi mondum subiectos
vicit ac subiugaviι : soli vero Εzeritae et Μilengi relinquebantur sub
Lacedaemonia et Εlos. ac quandoquidem mons illic magnus est et
valde altus, Pentadactylus nomine, qui cervicis instar longe se in
mare porrigit, propter loci difficultatem ad latera eius sedes posue
runt hine Μilengi inde Εzeritae. et praedictus quidem protospatha
rius Τheoctistus Peloponnesi praetor cum subiugare illos potuisset,
imposuit Μilengis quidem nomismata sexaginta, Ε2eritis vero nomismata
trecenta , φuae ipso praetore solvebantur, ut etiamnum constans fama
est inter incolas. imperante vero domino Romano Ιoanues proιospa
 222 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

τό αυτό θέματι ανήγαγε προς τον αυτόν κύριν Ρωμανόν περί

τε των Μιληγγών και των Εζεριτών, ότι αποστατήσαντες ου
πείθονται ούτε τώ στρατηγώ ούτε βασιλική κελεύσει υπείκου
σιν, αλλ' εισιν ώσπερ αυτόνομοι και αυτοδέσποτοι και ούτε
παρά του στρατηγού δέχονται άρχοντα ούτε συνταξιδεύειν 5
αυτό υπείκουσιν ούτε άλλην του δημοσίου δουλείαν εκτελείν
πείθονται, και μέχρι του ανελθείν την αναφοράν αυτού συ
νέβη προβληθήναι τον πρωτοσπαθάριον Κρινίτην τον Αρο
τράν στρατηγόν εν Πελοποννήσω τής δε αναφοράς του πρω
τoσπαθαρίου Ιωάννου και στρατηγού Πελοποννήσου του πρω-10
τεύοντος καταλαβούσης και κατ' ενώπιον του βασιλέως του κυ
Ρ 134 ρου Ρωμανού αναγνωσθείσης, και περιεχούσης την αποστασίαν
των προρρηθέντων Σκλάβων και προς τας βασιλικάς προσ
τάξεις δυσπείθειαν ή μάλλον απείθειαν, εδέξατο ο αυτός
πρωτοσπαθάριος Κρινίτης ίνα, έπει εις τοσαύτην ήλασαν αποσ-15
τασίαν και απείθειαν, εκστρατεύση κατ' αυτών και καταπο
λεμήση και υποτάξη και εξολοθρούση αυτούς αρξάμενος ουν
πολεμείν αυτούς από μηνός Μαρτίου, και κατακαύσας τα
θέρη αυτών και ληϊσάμενος πάσαν την γήν αυτών, έσχεν αυ
τους ανθισταμένους και αντέχοντας μέχρι μηνός Νοεμβρίου 20
από τότε δε ιδόντες την εαυτών εξολόθρευσιν ήτήσαντο λό
γον του υποταγήναι αυτοίς και τυχείν συμπαθείας υπέρ ών
πρώην επλημμέλησαν, ο ουν προρρηθείς πρωτοσπαθάριος
18 αυτός Μ

tharius eiusdem thematis praetor ad imperatorem per literas rettulit

Μilengos et Εzeritas defecisse, neque aut praetori aut imperiali man
dato obedientiam ultra exhibere, sed φuasi liberi ac sui iuris essent,
neque principem a praetore accipere neque cum eo ad bellum profi
cisei aut oflicium denique ullum fiscale praestare velle dum autem
hae literae in itinere sunt, contigit ut Peloponnesi praetor destinaretur
protospatharius Crinites Αrotras , cumque allatae essent protospatharii
Ιoannis et Peloponnesi praetoris literae et coram imperatore Romano
Ιectae, intellectumque esset praedictos Sclavos defecisse et imperiali
bus mandatis aut aegre aut omnino non parere, iniunctum eidem pro
tospathario Crinitae fuit ut quandoquidem descivissent atque ad in
obedientiam devenissent, arma contra eos sumeret, oppugnaret, sub
iugaret exstirparetque, bellum igitur auspicatus mense Μartio, fru
gibus exustis et agris eorum omnibus vastatis, repugnautes habuit
υsque ad mensem Νovembrem : sed ex eo perniciem suam videntes
de subiectione convenire voluerunt, et praeteritorum delictorum ve
niam postularunt, itaque praedictus protospatharius Crinites et prae
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 50. 223

και στρατηγός ο Κρινίτης εξέθετo αυτοίς πάκτα πλείονα ών

ετέλουν, τους μεν Μιληγγοίς από των ξ νομισμάτων ών πρό
τερον ετέλουν, νομίσματα φμ, ώς είναι το πάν πάκτον αυ
των νομίσματα χ, τοίς δε Εζερίταις από τών τ' νομισμάτων
5ών πρότερον ετέλουν, έτερα νομίσματα τ', ώς είναι το πάν
πάκτον αυτών νομίσματα χ, άτινα και απήτησε και εισεκόμι
σεν ο αυτος πρωτοσπαθάριος Κρινίτης εν τώ θεοφυλάκτω
κοιτώνι, του δε πρωτοσπαθαρίου Κρινίτου εν τώ θέματι με
τατεθέντος Ελλάδος, και του πρωτοσπαθαρίου Βάρδα του
10 Πλατυπόδη προβληθέντος στρατηγού εν Πελοποννήσω, και
της αταξίας γενομένης και στάσεως παρά αυτού του πρωτο
σπαθαρίου Βάρδα του Πλατυπόδη και των ομοφρόνων αυ
του πρωτοσπαθαρίων και αρχόντων, και τον πρωτοσπαθάριον
Λέοντα τον Αγέλαστον αποδιωξάντων από του θέματος, και
15 ευθέως γενομένης και της των Σκλαβησιανών επιθέσεως κατά
τού αυτού θέματος, απέστειλαν οι αυτοι Σκλάβοι, οι τε Μι
ληγγοι και οι Εζερίται, προς τον κύριν Ρωμανόν τον βασι
λέα, εξαιτούμενοι και παρακαλούντες του συμπαθηθήναι αυ
τοίς τας προσθήκας των πάκτων και τελείν αυτούς καθώς
20 και πρότερον ετέλουν. έπει δέ, καθώς προείρηται, εισήλθον
οι Σκλαβησιανοί εν τώ θέματι Πελοποννήσου, δεδιώς ο βα
σιλεύς ίνα μή και αυτοι προστεθέντες τοίς Σκλάβοις παντελή
εξολόθρευσιν τού αυτού θέματος εργάσωνται, εποίησεν αυ
τους χρυσοβούλλιον να τελώσι τα πάκτα ώς και πρότερον,

tor tributa illis graviora imposuit, Μilengis quidem ad sexaginta no

mismata, quae antea solvebant, alia quingenta et quadraginta, ita ut
τιniversum ipsorum tributum esset nomismatum sexcentorum, Εzeritis
vero supra trecenta nomismata pristina alia trecenta, ut essent sex
centa , guae exegit φuoque idem protospatharius Crinites, intulitque
in sacrum cubiculum. protospathario autem Crinite in Graeciae the
ma transposito cum in Ε, successisset protospatharius Βar
«las Ρlatypus, et turbae ac factio exortae essent inter ipsum protospa
tharium Βardam Platypodem aliosque eius partis protospatharios aι
que principes, φui protospatharium Leonem Αgelastum themate ex
pulerant, protinus in thema illud Sclabesianis irruentibus, miserunt
illi ipsi Sclavi Μilengi et Εzeritae ad dominum Romanum imperato
rem, commiserationem petentes super auctis tributis, permitterentur
φue ea pendere qualia pridem pependerant, imperator autem ob
Sclabesianorum adventum veritus ne Sclavis coniuncti omnino eum
themate Peloponnesi exuerent, auream illis bullam dedit ut tributa
tantum solverent quemadmodum primitus solebant, Μilengi scilicet
 224
Α-"Α-" ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΙΚΟGΕΝΙΤΙ

τους μεν Μιληγγους ξ' νομίσματα, τους δε Εζερίτας νομί

σματα τ. αύτη ουν εστιν η αιτία της προσθήκης και της
εκκοπής των πάκτων των Μιληγγών και των Εζεριτών.
Ιστέον ότι οι του κάστρου Μαϊνης οικήτορες ουκ εισιν
από της γενεάς των προρρηθέντων Σκλάβων, αλλ' εκ των πα-5
λαιοτέρων Ρωμαίων, οι και μέχρι του νυν παρά των εντο
πίων Έλληνες προσαγορεύονται δια το εν τοις προπαλαιούς
χρόνοις ειδωλολάτρας είναι και προσκυνητάς των ειδώλων
κατά τους παλαιούς Έλληνας οίτινες επί της βασιλείας του
αοιδίμου Βασιλείου βαπτισθέντες Χριστιανοί γεγόνασιν, ο δε 10
τόπος εν ώ οικουσίν εστιν άνυδρος και απρόσοδος ελαιοφόρος
δέ όθεν και την παραμυθίαν έχουσι διάκειται δε ο τοιούτος
Ρ 135 τόπος εις άκραν του Μαλέα, ήγουν εκείθεν του Εζερού προς
παραθαλασσίαν δια δε το τελείως υποτεταγμένους είναι
αυτούς και άρχοντα παρά του στρατηγού δέχεσθαι και πειθ-15
αρχείν και υπείκειν ταις του στρατηγού προστάξεσιν, πα
ρέχουσι πάκτον εκ παλαιτάτου χρόνου νομίσματα υ'.
Ιστέον ότι ή της Καππαδοκίας στρατηγις το παλαιον
τούρμα ήν της των Ανατολικών στρατηγίδος,
Ιστέον ότι η Κεφαληνίας στρατηγις ήγουν τα νησία20
τούρμα ήν το παλαιον της στρατηγίδος Λογουβαρδίας επί
δε Λέοντος του φιλοχρίστου δεσπότου γέγονε στρατηγις.

nomismata sexaginta , Εzeritae vero nomismata trecenta. atque haec

φuidem causa fuit aucti imminutique rursus Μilengorum et Εzerita
rum tributi.
Sciendum vero est habitatores urbis Μaines a praedictis Sclavis
originem non ducere, sed ab antiqaioribus Romanis : φui in hodier
num usque diem ab incolis Graeci appellantur, quod priscis tempo
ribus idololatrae fuerint ac idolorum cultores veterum Graecorum ritu;
qui quidem rem publicam Romanam administrante praeclaro illo im
peratore Βasilio cum baptismo Christianam fidem amplexi sunt. 1ο
cus vero quem habitant, aquarum expers est et inaccesus, sed olivi
fer, quo se consolantur, iacet autem hic locus in Μalea promontorio
ιultra Εzerum versus oram maritimam. . et quandoquidem plane sub
iecti sunt principemque a praetore accipiunt, cuius mandatis obtem
perant, ex antiquissimo tempore tributum solvunt nomismata qua
dringenta.
Cappadociae praetura olim turma erat praeturae Αnatolicorum.
Cephalleniae praetura sive insula turma olim erat praeturae
Longobardiae, sed in praeturam erecta fuit sub Christi amante im
peratore Leone. -
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΛΝΙΟ Ο ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 50. 225

"Ιστέον ότι η Καλαβρίας στρατηγις δουκάτον ήν το πα

λαιον της στρατηγίδος Σικελίας.
Ιστέον ότι η τού Χαρσιανού στρατηγις τούρμα ήν το
παλαιόν της των Αρμενιακών στρατηγίδος.
5 Εστέον ότι επί Λέοντος του φιλοχρίστου δεσπότου από
του θέματος των Βουκελλαρίων εις το Καππαδοκών θέμα με
τετέθησαν ταύτα τα βάνδα, ήτοι η τοποτηρησία Βάρετας, ή
τοποτηρησία Βαλβαδώνος, ή τοποτηρησία Ασπoνας και ή το
ποτηρησία Ακαρκούς και από του θέματος των Ανατολι
10 κώνεις το Καππαδοκών θέμα μετετέθησαν ταύτα τα βάνδα,
ήτοι ή τοποτηρησία της Ευδοκιάδος, η τοποτηρησία του αγίου
Αγαπητού, ή τοποτηρησία Αφραζείας και εγένοντο ταύτα
τα επτά βάνδα, ήτοι τα των Βουκελλαρίων τέσσαρα και τρία
των Ανατολικών, τούρμα μία ή νύν τα Κόμματα λεγομένη.
15 "Ιστέον ότι επί Λέοντος του φιλοχρίστου δεσπότου από
του θέματος των Βουκελλαρίων εις το θέμα Χαρσιανού με
τετέθησαν ταύτα τα βάνδα, ήτοι η τοποτηρησία του Μυριο
κεφάλου, η τοποτηρησία του τιμίου Σταυρού και η τοποτηρη
σία Βερινουπόλεως, και εγένοντο τούρμα ή νύν Σανιάνα λεγο
20μένη, και από του θέματος των Αρμενιακών εις το του
Χαρσιανού θέμα μετετέθησαν ταύτα τα βάνδα, ήτοι ή του
Κομοδρόμου τοποτηρησία, ή τοποτηρησία Ταβίας, και εις την
τούρμαν του Χαρσιανού την ειρημένην προσετέθησαν από
δε του Καππαδοκών εις το του Χαρσιανού θέμα ταύτα τα
3 ιστέον - στρατηγίδος add Β 22 ή τοποτηρησία add Β

Calabriae praetura ducatus olim erat praeturae Siciliae.

Charsiani praetura turma antiquitus erat Αrmeniacorum praetu
rae. sub Leone autem Christi amante imperatore a themate Βuccel
lariorum in Cappadocum thema translata fuerunt haec banda, vicaria
tus Βaretas Βalbadonos Αsponas et Αcarcus : ex themate vero Αnato
licorum in thema Cappadocum isthaec quidem banda translata sunt,
vicariatus Εudociadis, S. Αgapeti et Αphraziae, factaque sunt septem
haec banda, nempe Βuccellariorum quattuor et Αnatolicοrum tria,
turma una, guae nunc Commata nuncupatur.
Ρorro sub eodem Christi amantissimo imperatore Leone a the
mate Βuccellariorum in Charsiani thema translata sunt haec banda,
vicariatus Μyriocephali, venerandae Crucis et Βerinopoleos , factaque
εx iis fait turma, quae nunc Saniana appellatur, ab Armeniacorum
vero themate in Charsiani thema haec banda translata sunt, vicaria
ταs Comodromi et vicariatus Τabiae , adiectique fuere praedictae Char
siani turmae. e Cappadocum autem themate in Charsiani itidem
Consι. Ρorph. 15
 226 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

βάνδα μετετέθησαν, ήτοι η τούρμα Κασης εξ ολοκλήρου και

ή τοποτηρησία Νύσσης μετά της Καισαρείας. -

Ίστέον ότι τους παρελθούσι χρόνοις το τού Χοζάνου

θέμα υπό των Σαρακηνών ήν, ομοίως και το του Ασμoσάτου
θέμα και αυτό υπό των Σαρακηνών ήν, το δε Χανζιτ και η 5
"Ρωμανόπολις κλεισούρα των Μελιτηνιατών υπήρχον, και από
του όρους του Φατιλάνου πάντα τα εκείθεν των Σαρακηνών
υπήρχεν, το δε Τεκής ήν του Μανουήλ. ή δε Κάμαχα ή
τούρμα άκρα Κολωνίας ήν, η δε της Κελτζινής τούρμα υπό
την Χαλδίαν ήν, η δε Μεσοποταμία τό τότε καιρό θέμα 10
ουκ ήν. Λέων δε ο φιλόχριστος και αοίδιμος βασιλεύς τον
Μανουήλ εκείνον από του Τεκής μετά λόγου εξήγαγεν, και εν
τη πόλει αυτόν εισήγαγε και πρωτοσπαθάριον πεποίηκεν έχει
δε ο αυτός Μανουήλ υιούς τέσσαρας, τον Παγκρατούκαν, τον
Ιαχνούκαν, τον Μουδάφαρ και τον Ιωάννην και τον μεν 15
Ρ 136 Παγκρατούκαν ο βασιλεύς ικανάτoν πεποίηκε και μετά τούτο
στρατηγόν εις τους βουκελλαρίους, τον δε Ιαχνούκαν εις Νι
κόπολιν στρατηγόν εποίησε, τον δε Μουδάφαρ και τον Ιωάν
νην εν Τραπεζούντι δέδωκε γην βασιλικήν, άπαντας αξιωμασι
τιμήσας και δούς αυτούς ευεργεσίας πολλάς, και εποίησε 20
θέμα την Μεσοποταμίαν, και τον Ορέστην εκείνον τον Χαρ
σιανίτην στρατηγόν προεβάλετο, και τότε δέδωκε την τής Κα
μάχας τούρμαν υπό το θέμα είναι της Μεσοποταμίας είθ'
6 Μηλητιανητών Μ.

thema translata fuere haec banda, universa turma Cases et vicariatus

Νyssae cum Caesarea.
Chozani vero thema olim erat sub Saracenis, quemadmodum et
Αsmosati. Chanzit vero et Romanopolis clusurae erant Μelitiniato
rum. et a monte Ρhatilano, φuae ulterius iacent, sub Saracenis
erant, Τeces vero sub Μanuele. at Camacha turma propugnaculum
Coloniae erat, sicuti Celtzines turma ad Chaldiam pertinebat. sed
Μesopotamia tunc temporis thema non erat: at Leo ille Christi
amans et praeclarus imperator Μanuelem securitate verbo data e Τece
eductum in urbem protospatharium creavit, erant autem huic Μa
nueli quattuor filii, Pancratucas Iachnucas Μudaphar et Ioannes, et
Pancratucan φuidem imperator Ηicanatum creavit et deinde praeto
renu Βuccellariorum , Ε. praetura Νicopoleos donavit, Μuda
phar vero et Ioanni imperialem terram in Τrapezunte dedit, digni
tatibus omnes et beneficiis multis cohomestans. et Μesopotamiam in
thema redegit, ac Οresten illum Charsianitem praetorem designavit,
turmasque Camachae et Celtzines tune temporis sub themate Μeso
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝΙ)Ο ΙΜΡΕRΙΟ CΛΡ. 50. 227

ούτως και την Κελτζινής τούρμαν υπό το θέμα και αυτήν

της Μεσοποταμίας εποίησεν, αρτίως δε ταύτα πάντα γεγο
νότα υπό την εξουσίαν των Ρωμαίων εις το Μεσοποταμίας
θέμα επί Ρωμανού δεσπότου προσετέθη ή τε Ρωμανόπολις
5 και το Χανζίτ.
Ιστέον ότι επί Λέοντος του φιλοχρίστου δεσπότου η Λά
ρισσα τούρμα της Σεβαστείας ήν, το δε Κυμβαλαιός ήν τούρ
μα του Χαρσιανού, το δε Συμπόσιον ήν ερημία προς τα μέρη
της Λυκανδού παρακείμενον, και επί της βασιλείας Λέοντος
10 του φιλοχρίστου δεσπότου Ευστάθιος ο τού Αργυρού από
της έξορίας ανακληθείς εις το Χαρσιανόν στρατηγός εχωρί
σθη ο δε Μελίας εις την Μελιτηνήν έτι πρόσφυγος ήν,
και ο Βαασάκιος μετά των δύο αδελφών αυτού του τε Κρι
κορίκη και του Παζουνή, αλλά και ο Ισμαήλ ο Αρμένιος
15 εκείνος, οίτινες και προς αυτόν και τον προρρηθέντα Αργυρόν
έγραψαν διά του χρυσοβούλλου λόγον λαβείν και εξελθείν,
και τον μεν Βαασάκιον και τους αδελφούς αυτού εις Λάρισ
σαν καθεσθήναι, και ονομασθήναι τον μεν Βαασάκιον Λα
ρίσσης κλεισουριάρχην, όπερ και γέγονε, τον δε Ισμαήλ κλει
20 σουριάρχην εις το Συμπόσιον, ό και γέγονε, τον δε Μελίαν
εις Ευφράτειαν εις τα Τρυπία εις την ερημίαν γενέσθαι
τουρμάρχην, όπερ και εγένετο, εξελθόντων δε των Μελιτή
νιατών και τον Ισμαήλ εκείνον ανελόντων έμενε το Συμπόσιον
έρημον του δε Βαασακίου ότι προδοσίαν μελετά διαβληθέν

potamiae constituit. haec omnia autem cum nuper sub dominium

venissent Romanorum, Romano imperante ad Μesopotamiae thema
additae quoque fuerunt Romanopolis et Chanzit.
Sub Leone antem Christi amante imperatore Larissa Sebastiae
turma erat ut Cymbalaeus Charsiani: at Symposium desertum erat
ad Lycandi partes situm. imperante autem eodem Christi amante
Leone Εustathius Αrgyri ab exilio revocatus Charsiani praetor factus
est, Μelias vero adhuc in Μelitene exulabat. et Βaasacius cum duo
bus fratribus Cricorice ac Pazune, item Ismael ille Αrmenius, et ad
illum simul et ad Αrgyrum, φuem diximus, scripserunt ut per bullam
auream data sibi securitate exirent, et Βaasacius quidem cum fratri
bus Larissae sedes poneret, vocareturque Βaasacius Larissae clisuriar
cha, φuod etiam factum est, Ismael autem Symposii clisuriarcha, Μe
lias vero Εuphratiae Τrypiorum et deserti turmarcha foret, id quod
factum est. Μelitiniatis vero excursionem facientibus Ιsιnaëleque
sublato, Symposium desertum mansit, et Βaasacio proditionis accusato
ideoque relegato, iterum Sebastiae turuna facta est Larissa, praetorque
 2Ω8 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

τος και έξορισθέντος πάλιν υπό της Σεβαστείας ή Λάρισσα

τούρμα εγένετο, στρατηγού προβληθέντος εκείσε του Αργυ
ρού Λέοντος του υιού Ευσταθίου, του μετά ταύτα μαγίστρου
γεγονότος και δομεστίκου των σχολών, ο δε Μελίας εις Ευ
φράτειαν καθεζόμενος, οπότε προεβλήθη Κωνσταντίνος ο δούξ5
εις το Χαρσιανόν, κατήλθεν ουτος ο προρρηθείς Μελίας, και
το παλαιόν κάστρον την Λυκανδόν εκράτησε, και έκτισεν
αυτό και ωχυροποίησε, και εκείσε εκαθέσθη, και ωνομάσθη
παρά Λέοντος του φιλοχρίστου βασιλέως κλεισούρα και
μετά τούτο διεπέρασεν από Λυκανδού εις το όρος της Τζα-10
μανδού, κακείσε το νύν ον κάστρον έκτισε και ωσαύτως
κακείνο κλεισούρα εκαλείτο εκράτησε δε και το Συμπόσιον,
ποιήσας αυτό τουρμαρχάτον. επί δε Κωνσταντίνου του φι
λοχρίστου δεσπότου, τούτο πρώτον, συνούσης αυτώ και Ζωής
της μητρός αυτού, γέγονεν ή Λυκανδός στρατηγίς, και πρώ- 15
τος Λυκανδού στρατηγός ωνομάσθη ο πατρίκιος Μελίας, δη
λονότι τώ τότε καιρώ αυτού κλεισουριάρχου εν Λυκανδώ τυγ
χάνοντος, ο δε αυτός Μελίας διά τε την συνούσαν αυτώ
προς τον βασιλέα των Ρωμαίων πίστιν και τας πολλάς και
Ρ 137 απείρους αυτού κατά Σαρακηνών ανδραγαθίας μετέπειτα μά-20
γιστρος ετιμήθη.
Ιστέον ότι η Αβαρα τούρμα ήν υπό το θέμα Σεβα
στείας, επί δε Ρωμανού δεσπότου γέγονε κλεισούρα.
Ιστέον ότι τύπος έκράτησε παλαιός τον κατεπάνω Μαρ
14 τούτο) το !
illuc missus fuit Leo Αrgyri Εustathii filius, φui magister postea et
scholarum domesticus creatus fuit. at Μelias, qui Εuphratiam habi
tabat, Constantino Charsiani duce designato hinc discessit et Lycan
dun urbem antiquam occupavit, quam cum exaedificasset muniisset
que, sedem ipse ibi posuit, illaque ab imperatore Christi amante
1.eone clusurae nomen accepit. deinde Lycando in Τzamandi montem
σommigravit, ibique urbem, φuae in hodiernum usφue diem extat,
condidit, et similiter clusura nuncupata est. tenuit vero etiam Sym
posium, fecitque turmarchatum. Constantino autem Christi amantis
simo imperante una cum matre sua Ζού, tune primum Lycandus prae
tura facta est, primusque eius praetor appellatus est Μelias patricius,
tune temporis illic clisuriarcham agens, qui postea quoque propter
insignem in Romanorum imperatorem fidem et plurima ac praeclara
in Saracenos edita facinora magistri honore ornatus est.
Quod ad Αbaram turmam attinet, ea sub Sebastiae themate erat,
imperante vero Romano clusura facta est.
Staιutum autem antiquitus fuit ut capitaneus Μardaitarum Αt
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 50. 229
δαϊτών Ατταλίας παρά του βασιλέως δηλονότι προβάλλεσθαι
διο και παρα Λέοντος του μακαριωτάτου βασιλέως κατεπάνω
C 1 Σ ν «Λ

προεβλήθη Σταυράκιος ο Πλατύς επονομαζόμενος, ός χρόνους

μεν διέτριψεν ικανούς, ουχί καλώς δε και τα τέλη διέθηκε.
5 τού γαρ πρωτοσπαθαρίου Ευσταθίου και ασηκρήτις εν τω
των Κιβυρραιωτών θέματι εκ προσώπου αποσταλέντος φθό
νοι τινές αναμεταξύ τούτων και μάχαι γεγόνασιν ότε γαρ
Σταυράκιος ο Πλατύς εις τον πατρίκιον Ημέριον και λογο
θέτην του δρόμου θαρρών ώς άτε παρ' αυτού εις τον βα
" " - γ. - Α Υ 1

10 σιλέα μεσιτευθείς, τώ εκ προσώπου Ευσταθίω αντέπιπτε και

μάλιστα εναντίως είχεν εν οίς αυτόν έωρα έξω του δέοντός
» Μ

τι διαπραττόμενον ή και προστάττοντα ο τε δε πάλιν ο

εκ προσώπου Ευστάθιος προς τον Σταυράκιον διέκειτο εχθρω
-
δώς, και πολλάς κατ' αυτού επιθέσεις και μηχανάς έπλάτ
Τ) Υ / C W. γ " 4 γ. <
15 τετο. όθεν αιτίας ο προρρηθείς Ευστάθιος κατά του Σταυ
ρακίου ανήγαγεν, ως το τών Κιβυρραιωτών θέμα δύο στρα
τηγούς έχειν ου δύναται, δηλονότι έμε και τον Σταυράκιον
ν -- - Χ/ - "

τον κατεπάνω Μαρδαϊτών άλλα γάρ εμού προστάττοντος

Αυ χν -, » -- -

και διοικείν εθέλοντος, άλλα ποιείν ο κατεπάνω ΙΜαρδαϊτών

20 βούλεται, και αυτεξούσιος ών τα αυτώ δοκούντα μανικώς δια
πράττεται, ανήγαγε δε και άλλας ψευδολογίας τινάς, και
πολλάς μηχανάς κατ' αυτού συνερράψατο, τας μεν πιθανώς
συνθείς, τάς δε συκοφαντικώς τε και μανικώς αναπλασάμε
Ο
νος, ούτος οηλoνoτι
και ουτος δηλονότι τω
τώ πατρικιω
πατοικίω Ημερία
Ημεριω καιί λογοθέ
λογοθετη

taliae ab imperatore designaretur, αnde etiam a Leone beatissimo im

peratore designatus fait Stauracius cognomento Platys, qui aliquan
diu quidem illic egit, sed tributa non recte ordinavit. cum enim
Εustathius protospatharius et asecretis in Cibyrrhaeotarum thema vi
carius missus esset, aemulatio guaedam et contentio inter ipsos ex
orta est: quippe Stauracius Platys Ηemerio patricio et logothetae cur
sus publici confidens, utpote quo intercedente imperatori conciliatus
erat, Εustathio vicario se opposuit, atque omnino ei contrarium se
praebuit, ubi praeter decorum committentem aut praecipientem ali
quid videbat, vicissim Εustathius vicarius male erga Stauracium alΓe
ctus multas adversus ipsum fraudes machinabatur et guerelas contra
eum producebat, in Cibyrrhaeotarum themate duos praetores esse non
posse, se et Stauracium Μardaitarum capitaneum, φuippe cum alia
ipse iuberet statueretque, alia Μardaitarum capitaneus facere vellet
et φuasi sui iuris esset ea quae ipsi viderentur amenter peragere.
produxit item alia quaedam mendacia, et multas contra eum fraudes
excogitavit, quaedam probabiliter quidem , quaedam vero per calu
 230 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

του δρόμου θαρρών ταύτα έγραψεν, επί δε τώ τότε καιρώ

φίλος Ευσταθίου μάλλον ήν ο πατρίκιος Ημέριος ήπερ Σταυ
ρακίου, καν ύστερον έχθρανθέντες αμφότεροι έχθρας ανάμε Ι

στοι και μανίας πλήρεις γεγόνασι, την ουν τοιαύτην αναφρ ]

- η - ν

πατρικίου Ημερίου πεισθείς, δέδωκε την του τοιούτου κατε

πάνω εξουσίαν τώ πρωτοσπαθαρίω Ευσταθίω τώ εκ προσω
που του δε μακαρίου βασιλέως τον βίον από των κάτω προς
τα άνω μετηλλαχότος, Αλέξανδρος ο αδελφός αυτού της αυ
τoκράτoρoς αρχής εγκρατής γεγονώς, ώς πάντας τους υπό του 10
μακαρίου βασιλέως και αδελφού αυτού προβληθέντας έντισιν
αρχαίς διεδέξατο, χαιρεκάκοις και κακοβούλoις ανδράσι πει
σθείς, ούτω δή και τον προρρηθέντα Ευστάθιον διεδέξατο
και αντ' αυτού πεποίηκεν έτερον, ο γάρ Χασε εκείνος ο εκ
Σαρακηνών τώ γένει ορμώμενος, Σαρακηνός δε τω όντι τη 15
γνώμη και τώ τρόπω και τη λατρεία διατελών, ο τού πατρι
κίου Δαμιανού δούλος, έπει πολλήν παρρησίαν είχε τώ τότε
καιρώ ο πρωτοσπαθάριος ούτος Χασε προς τον κύριν Αλέξαν
δρον τον βασιλέα, ωσαύτως και ο πρωτοσπαθάριος Νικήτας
ο αδελφός του Χασέ , ο και των Κιβυρραιωτών στρατηγός 20
Ρ138γεγονώς παρά του αυτού κυρού Αλεξάνδρου του βασιλέως.
ο Νικήτας ουν ουτος ο αδελφός του προρρηθέντος Χασε τον
βασιλέα ήτήσατο ότι ως αρχαίον σου φίλον ευεργετείν με
πρέπον έστίν, εν δε προς την βασιλείαν σου αίτημα έχω ,
3 έχθραν θέντες vulgo 8 τώ δε μακαρίω βασιλεί νulgo 10
ώς Μeursius pro δς 11 προκληθέντας νulgo
mniam amenter contingens. atque haec quidem Hemerio patricio et
logothetae cursus publici confisus scribebat. et is sane tune tempo
ris Εustathio magis quam Stauracio favebat, etsi postea inimici ambo
infestissimi fuerint. eiusmodi igitur Εustathii relatione accepta im
perator, et Ηemerii patricii petitione persuasus, capitanei istius digni
tatem protospathario Εustathio vicario dedit, sed ad superos elato
beato illo imperatore, Αlexander eius frater imperio potitus ferme
omnes a fratre imperatore defuncto honoribus auctos in ordinem re
degit, hominum malignorum pravis consiliis persuasus, et sic Εusta
thio, quem diximus, honorem non prorοgavit, sed alium ipsi substi
tuit. nam protospatharius Chase ille a Saracenis genus ducens, et
re ipsa eorum φuoque sententiam mores ac cultum retinens, Damiani
patricii servus, plurimum tune gratia valebat apud Αlexandrum im
peratorem, φuemadmodum et protospatharius Νicetas eius frater, φui
εtiam Cibyrrhaeotarum praetor ab eodem imperatore factus fuit. hic
igitur Νicetas praedicti Chase frater imperatorem-compellavit, opor
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 50. 2,31

και δίκαιόν έστιν εισακούσαί μου, του δε βασιλέως διαπο

ρουμένου και αντερωτώντος τί αν είη τούτο το αίτημα, και
όπερ εάν εστιν υπακούσαι υποσχομένου, ο προρρηθείς Νική
της ήτήσατο ότι τον υιόν μου αιτούμαι ίνα ποιήση ή βασι
5 λεία σου κατεπάνω των Μαρδαϊτών Ατταλίας ου τινός ο
βασιλεύς τή αιτήσει πεισθείς, επί προελεύσεως εισαγαγών επί
του Χρυσοτρικλίνου τον υιόν του πρωτοσπαθαρίου Νικήτα
τον σπαθαροκανδιδάτον Αβέρκιον, προεβάλετο αυτόν κατεπάνω
των Μαρδαϊτών Ατταλίας, καθώς και ο μακάριος Λέων ο
10 βασιλεύς πρότερον Σταυράκιον τον Πλατύν επονομαζόμενον,
και ο εξ αρχήθεν παλαιός έχων τύπος, καθώς εν αρχαίς εί
ρηται, υπό του βασιλέως προβάλλεσθαι τον κατεπάνω Μαρ
δαϊτών.
Ιστέον ότι επί βασιλέως του Θεοφίλου παρακοιμώμενος
15 γέγονε Σχολαστίκιος όστιάριος, επί δε Μιχαήλ υιού Θεοφίλου
παρακοιμώμενος Δαμιανός πατρίκιος και μετά τούτον επί
τού αυτού γέγονε παρακοιμώμενος Βασίλειος ο φιλόχριστος
βασιλεύς, επί δε του Βασιλείου φιλοχρίστου δεσπότου πα
ρακοιμώμενος ου γέγονε δι' όλης αυτού της βασιλείας, επί
20 δε Λέοντος του φιλοχρίστου δεσπότου παρακοιμώμενος γέγονε
Σαμωνάς ο πατρίκιος, και μετά τούτον επί του αυτού βασι
λέως γέγονε Κωνσταντίνος ο πατρίκιος, επί δε Αλεξάνδρου του
βασιλέως γέγονε παρακοιμώμενος πατρίκιος Βαρβάτος, επί δε
3 υπακούσαι om Μ

tere sibi ut amico veteri beneficium conferri, esse autem unum quod
ab eius maiestate peteret, in quo exaudiri deberet: imperatore vero
ambigente, interroganteque quidnam illud esset, et pollicente ipsum
id, quidquid tandem esset, impetraturum esse, respondit ut filius meus
capitaneus Μardaitarum Αttaliae creetur, eiusque petitioni satisfaciens
imperator Αbercinm spatharocandidatum Νicetae protospatharii filium,
in processn introductum in triclinium Αureum, Μardaitarum Αttaliae
capitaneum designavit, quemadmodum a.ltea beatus Leo imperator
Stauracium Platyn cognominatum. et eo φuidem ritu, ut initio dixi,
antiquitus ab imperatore Μardaϊtarum capitaneus designabatur.
Sciendum autem sub Τheophilo imperatore accubitorem fuisse
Scholasticium ostiarium, et sub Μichaele eius filio Damianum patri
cium, et post eum sub eodem Basilium qui postea Christi amans im
perator füit, sed sub Βasilio Christi amante imperatore, quoad usque
regnavit, nullus fuit accubitor, verum imperante Leone iterum hac
dignitate ornatus est Samonas patricius, et post eum sub eodem im
peratore Constantinus patricius. Αlexandro autem imperium tenente
accubitor creatus fuit Βarbatus patricius , et sub Constantino Christi
 232 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

Κωνσταντίνου του φιλοχρίστου δεσπότου γέγονε πάλιν Κων

σταντίνος πατρίκιος ο προρρηθείς επί Λέοντος δεσπότου, επί
δε Ρωμανού δεσπότου Θεοφάνης πατρίκιος επί δε Κων
σταντίνου το δεύτερον γέγονε Βασίλειος πατρίκιος.
Ιστέον ότι επί Λέοντος του φιλοχρίστου και αειμνήστου 5
βασιλέως ήν ο Κτενάς εκείνος, γέρων κληρικός πάνυ πλούσιος,
όστις ήν και δομέστικος εις την νέαν εκκλησίαν υπήρχε δε
τεχνίτης εις το άσμα, οίος τό τότε καιρώ έτερος ουκ ην ο
δε αυτός Κτενάς τον πατρίκιον Σαμωνάν έδυσώπηρε, τώ τότε
καιρό παρακοιμωμένου αυτού όντος, μεσιτεύσαι αυτόν εις 10
τον βασιλέα του γενέσθαι πρωτοσπαθάριον και φορείν επι
κούτζουλον και προέρχεσθαι εις τον Λαυσιακόν και καθέζε
σθαι ώς πρωτοσπαθάριον και ρογεύεσθαι αυτόν λίτραν μίαν,
και υπέρ της τοιαύτης αντιλήψεως δούναι τώ βασιλεί λίτρας
τεσσαράκοντα, ο δε βασιλεύς ουκ ήνέσχετο τούτο ποιήσαι, 15
λέγων των αδυνάτων τυγχάνειν και εις μεγάλην αδοξίαν της
βασιλείας μου κληρικόν γενέσθαι πρωτοσπαθάριον, ακούσας
δε ο αυτός Κτενάς παρά του πατρικίου Σαμωνά ταύτα προσ
έθηκεν εις τας τεσσαράκοντα λίτρας και σχολαρίκια ζυγήν
μίαν, εκτιμηθείσαν λίτρας δέκα, και τραπεζίου ασίμιν ένζω-20
δον διάχρυσον ανάγλυφον, εκτιμηθεν και αυτό λίτρας δέκα.
Ρ139 και δυσωπηθείς ο βασιλεύς τη παρακλήσει του πατρικίου Σα
μωνά και παρακοιμωμένου ανελάβετο τάς τεσσαράκοντα του

20 και τραπεζίου - δέκα add Β 23 του χρυσίου add Β

amante imperatore rursum Constantinus patricius fuit, cuius antea

mentionem feci sub domino Leone. sub Romano imperatore hunc
honorem tenuit Τheophanes patricius, sub Constantino autem iterum
Βasilius patricius.
Sub imperatore illo Christi amantissimo et perpetua memoria
digno Leone Ctenas ille vixit, clericus aetate gravis et omnino dives,
novae ecclesiae domesticus, φui canendo omnes sui temporis antecel
lebat, hic Samonae patricio, φui tune temporis accubitor erat, per
suasit uti pro se apud imperatorem intercederet, ut protospatharius
fieret et camasum ferret ac in Lausiaeum progrederetur, sederetque
νeluti protospatharius rogamque acciperet libram unam : se huius rei
causa imperatori daturum libras quadraginta. at imperator recusa
Lat, dicens fieri non posse, et maiestate sua indignum, clericum fieri
rotospatharium. Τuod cum ex Samona patricio idem ille Ctenas
intellexisset, ad quadraginla libras inaurium par unum adiecit libris
«lecem aestimatum, et mensulam caelatam ex argento non signato,
inauratam et sculptam, cuius item pretium erat decem librarum. per
 ΙΟΕ ΑΙDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 50. 51. 233

χρυσίου λίτρας και την ζυγήν τα σχολαρίκια και του τραπε

ζίου το ανάγλυφον και διάχρυσον ασίμιν, ως γενέσθαι το πάν
δόμα του αυτού Κτενά λίτρας εξήκοντα, τότε εποίησεν αυ
τον ο βασιλεύς πρωτοσπαθάριον και ερογεύθη τό καιρώ εκείνω
5 λίτραν μίαν, έζησε δε ο αυτός Κτενάς μετά το τιμηθήναι
αυτον πρωτοσπαθάριον έτη δύο και ετελεύτησεν, ερογεύθη
δε τα δύο έτη ανά λίτραν μίαν.
Κ ε φ ά λ α ι ο ν να.
περί του τίνι τρόπω γέγονε το βασιλικόν δρομώνιον, και περί των
10 πρωτοκαράβων του αυτού δρομωνίου, και όσα περί του πρωτοσπα
θαρίου της φιάλας.
? α" - -

Ιστέον ότι μέχρι της βασιλείας Λέοντος του αοιδίμου

ν " y 3 * ν γ.

και σοφωτάτου βασιλέως ουκ ην βασιλικόν δρομώνιον εν ώ

- - c " " " "

εισήρχετο ο βασιλεύς, αλλ' εις βoύσιον αγράριον εισήρχετο.

ν Υ w " Αν Cr γ -

15 πλήν επί Βασιλείου του φιλοχρίστου δεσπότου, ότε επήλθεν

« γ , ν Υ ψ. " κ- Α γ " Cr

ο αυτός βασιλεύς εις τα θέρμα της Προύσης, και πάλιν ότε

απήλθε θεάσασθαι το γεφύριον του Ρηγίου δηλονότι τη κε
λεύσει αυτού και προνοία κτιζόμενον, εις δρομωνιον εισήλθε,
ν. -" ν 2 Αν C ν ? γ ν. Υ

και έτερον δρομώνιον ηκολούθει όπισθεν, οι δε εν αυτώ εισ

- Σ" ε Αν 2. 1 - ν r 4.

20ελθόντες ελάται υπήρχον από του βασιλικού αγραρίου και

από των Στενιτών πλωίμων. το γάρ παλαιον είχε το Στε

7 λίτρας χιλίας Μ

suasus imperator Samonae patricii et accubitoris precibus libras illas

auri quadraginta et inaurium par accepit, et mensulam caelatam ex
argento non signato inauratam; φuod totum Ctenae donum sexaginta
librarum erat; fecitque eum protospatharium, et rogam dedit librae
unius. vixit autem hic Ctenas post acceptum protospatharii honorem
annos duos, et tunc obiit, cum singulis annis unius librae rogam ac
cepisset.
51. de imperiali dromonίο, φuomodo factum είt, et de proιocarabis
είus, item de protospathario Phialae.
Sciendum est usque ad tempora Leonis praeclari sapientissimi
que imperatoris dromonium imperiale, quo veheretur imperator, nul
lum fuisse, sed agrarium tantum russaeum, praeterquam sub Βasilio
Christi amante imperatore : φuippe idem imperator cum ad Ρrusae
thermas ac rursum ad Rhegii pontem videndum abiret, φuem extrui
ipse iusserat, dromonium conscendit, guod alterum dromonium se
φuebatur, remiges vero qui in eo, ex imperiali agrario erant et ex
nautis Stenitis. ab antiquo enim iu Steno chelandia imperialia na
 234 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ

νόν χελάνδια βασιλικά πλώϊμα μέχρι των δέκα, έπει δε ο

μακάριος βασιλεύς όλα τα πλείονα αυτού μεταστασιμάτα εις
τάς Πηγάς επoίει διά τό και υπ' αυτού κτισθήναι τα τοι
αύτα παλάτια, ομοίως και εις το Έβδομον και εις την Ιερίαν
και εις την Βρύαν, εισήρχετο εις το αγράριον κατά τον πα- 5
λαιον τύπον ότε δε εις μακρότερον απήει πρόκενσον, οίον
εις τα θέρμα της Προύσης και εις επιτήρησιν του Ρηγίου
της γεφύρας, εισήει, καθώς προείρηται, εις δρομώνιον, και
ήκολούθει έτερον δρομωνιον, διότι και πλείονας άρχοντας εισ
έρχεσθαι μετά του βασιλέως, και τους υπολοίπους εις το 10
δεύτερον δρομώνιον, ο δε αοίδιμος και σοφώτατος Λέων ο
βασιλεύς φιλοτιμότερόν πως προς τους μαγίστρους και πα
τρικίους και οικείους συγκλητικούς διακείμενος και θέλων
αει τούτο συγχαίρεσθαι, λογισάμενος μη επαρκείν εις υπο
δοχήν πλειόνων αρχόντων το αγράριον, εποίησε δρομώ- 15
νιον, και δη απαύστως εισήρχετο εν αυτώ οπουδάν έβούλετο
απελθείν συνήρχοντο δε μετά αυτού οίους αν έβούλετο των
αρχόντων, από τεμαγίστρων και πατρικίων κατά τύπον γαρ
εν τώ αγραρίω ουδείς έτερος εισήρχετο μετά του βασιλέως
ει μη ο δρουγγάριος της βίγλης και ο δρουγγάριος του πλωϊ-20
μου και ο λογοθέτης του δρόμου και ο εταιρειάρχης και
ο μυστικός και ο των δεήσεων, και ότε παρήν εν τη πόλει
Φ140 και ο δομέστικος των σχολών, και ο παρακοιμώμενος, και ο
4 μ. - Α

πρωτοβεστιάριος, και εκ των κοιτωνίτων ούς αν εκέλευσεν ο

2 μεταστήματα Μ 4 ειρίαν Μ 5 βροίαν Μ 9 διά τό ?

vigationi instructa decem erant. cum vero beatae memoriae impera

tor plerumque ad Ρegana ΕΕ ea palatia ab eo aedificata
esseut, similiter in Ηebdomum, in Ηieriam et in Βryantem , agrarium
de more prisco ingrediebatur: at cum longiorem aliquam profectionem
susciperet, veluti ad Ρrusae thermas et ad Rhegii pontem videndum,
dromonium, ut antea dictum est, conscendebat, sequebaturque alte
rum dromonium , in quo reliquus comitatus esset, cum in priori una
cum imperatori essent plerique principes, sed Leo ille praeclarus ac
sapientissimus imperator benignius erga magistros patricios et consi
liarios suos affectus , gratificarique eis hac in re cupiens, cum ad
plerosque principes excipiendos non suflicere agrarium videret, dro
monium fieri curavit, eoque semper usus est quocunque demum pro
ficisci vellet , et comitabantur e principibus magistris patriciis, quos
cunque vellet. in agrario enim ritu solito nemini cum eo esse lice
bat nisi drungario excubiarum, drungario rei navalis, logothetae cur
sus publici, hetaeriarchae, mystico, magistro libellorum supplicum,
domestico scholarum, si in urbe esset, accubitori, protovestiario, et e
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 51, 235

βασιλεύς, δι' ουν τον τρόπον τούτον εποίησε Λέων ο αοίδι

μος και σοφώτατος βασιλεύς το δρομώνιον, και μετά τινα
καιρόν εποίησε και έτερον δρομωνιον, ό και δεύτερον προσ
ηγορεύθη και ακολούθως ωνομάσθη, και γάρ εις μακρόκενσα
5 απήει ο μακάριος ούτος βασιλεύς, οίον εις Νικομήδειαν, εις
τον Ολυμπον, εις τα Πύθια και διά τούτο επετηδεύσατο
τα δύο δρομώνια εις υπηρεσίαν και ανάπαυσιν αυτού τε και
τών αρχόντων αυτού, πολλάκις γαρ εξερχομένου αυτού εις
τα πλησίον πρόκενσα, την μίαν ουσίαν κατελίμπανεν εις τον
10 Ιππόδρομον προς φύλαξιν του παλατίου, διά το τάγμα του
αριθμού κατά τον επικρατήσαντα παλαιον τύπον μετά του
δoμεστίκου των σχολών ταξιδεύειν, και εναπομένοντες εις τον
"Ιππόδρομον συνεξιούσι κατά τύπον τους βασιλεύσιν εις τα
πρόκενσα.
15 Ότι εξ αρχής και άνωθεν βασιλικόν οφφίκιον ήν τό πρω
τoσπαθαρίω της φιάλης ούτος δε ο πρωτοσπαθάριος της
φιάλης επεκράτει και είχεν υπ' αυτόν πάντας τους ελάτας
των βασιλικών αγραρίων ρουσίων τε και μαύρων, άνευ των
αγραρίων της Αυγούστης τα γάρ αγράρια της Αυγούστης
20 τά τε ρούσια και μαύρα επεκράτει και εξουσίαζεν ο τής τρα
πέζης της Αυγούστης, επί δε της βασιλείας Λέοντος του αοι
δίμου και σοφωτάτου βασιλέως καινουργηθέντα τα δρομώνια
κελεύσει βασιλική είχεν ο αυτός πρωτοσπαθάριος της φιάλης

11 επικρατήσαν Μ, idque post τύπον 12 εναπομένοντος Μ

cubiculariis quos imperator iussisset. hac itaque de causa Leo ille

praeclarus ac sapientissimus imperator dromonium fecit, et aliquanto
post alterum quoque dromonium fieri curavit, quod secundum appel
latum semper nomen retinuit. saepe enim imperator hic longiora
itinera instituebat, veluti Νicomediam aut Οlympum versus et Pythia;
φuamobrem etiam haec dromonia paravit in suum ac principum suo
rum usum ac commodum. frequenter vero cum non ita longe pro
fecturus esset, partem unam in Hippodromo relinquebat ad palatii
custodiam, φuia ibi iam ex antiquo more numeri cohors cum schola
rum domesticό in praesidio agere solebant, cumque in Hippodromo
manerent ritu solito, una cum imperatoribus in processum pergebant.
Primitus vero etiam imperiale officium gerebat Phialae proιospa
tharius, habebatque sub sua potestate remiges omnes agrariorum im
peratoris tam russaeorum φuam nigrorum, exceptis iis quae ad Αu
gustam pertinebant : ista enim sive russaea sive nigra sub ipsius men
εae domestico erant, sed cum sub Leone praeclaro illo ac sapien
tissimo .imperatore dromonia primum conficerentur imperiali iussu,
236 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ
και των τοιούτων δρομωνίων τους ελάτας υπό την εαυτού
εξουσίαν, ο ουν προρρηθείς πρωτοσπαθάριος της φιάλης καθ'
εκάστην ημέραν και καθ' εκάστην δείλην από παλαιού τύπου
κατήρχετο και έκαθέζετο εν τη φιάλη (διά τούτο γάρ και
ελέγετο πρωτοσπαθάριος της φιάλης) και τας αναμεταξύ δί-5
κας των ελατών τών τε αγραρίων και των δρομωνίων τών
παρ' αυτού εξουσιαζομένων έκρινε και κατά το δίκαιον εδι
καζέ τε και έδιοίκει και ηνίκα παρά το δέον εύρισκέ τινα
ή εργαζόμενον ή τινα αδικούντα ή εις την ιδίαν δουλείαν
βαγεύοντα, τούτον διά μαγκλαβίων σφοδρών επεξήρχετο. και 10
καθ' όν είρηται τρόπον, πάντες οι των δρομωνίων ελάται και
οι τών του βασιλέως αγραρίων, των ρουσίων και των μαύ
ρων, υπό την χείρα και την θεωρίαν υπήρχον του πρωτο
σπαθαρίου της φιάλης, τα δε της Αυγούστης αγράρια τα
τε ρούσια και μαύρα υπό την χείρα και την έφορείαν υπήρ- 15
χον του της τραπέζης της Αυγούστης, δηλονότι τον λόγον
των αγραρίων τούτων ποιoύντος του της τραπέζης ουχί προς
την Αυγούσταν αλλά προς τον βασιλέα, επι δε Λέοντος του
αοιδίμου και σοφωτάτου βασιλέως ήν πρωτοσπαθάριος της
φιάλης ο Ιωάννης, ου το επίκλην ο Θαλάσσων, και μετ' αυ-20 :

τον γέγονεν ο πρωτοσπαθάριος ο Ποδάρων, και μετ' εκείνον

ο πρωτοσπαθάριος Λέων ο Αρμένης ο τού πρωτοσπαθαρίου
Αρσενίου και μαγκλαβίτου πατήρ, ούτοι δέ, ότε ο πρωτο
7 εδίκασέ vulgo 10 υπεξήρχετο νulgo φuanquam infra φuoque
p. 241, 11 υπεξήλθε 22 ο Αρμένης - ο Λέων add Β
eorum etiam remiges protospatharii Phialae arbitrio subiecti fuere;
isque φuotidie ex veteri consuetudine sub vesperam descendens con
sidebat in Ρhiala, unde et protospatharii Phialae nomen accepit, ac
inter agrariorum dromoniorumque remiges sibi subiectos lites iudica
bat atque ius dicebat administrabatque : et si quid praeter decorum
commisisse aliquem comperisset aut iniuriam cuipiam fecisse vel offi
cium suum deseruisse, eum flagris acriter excipiebat, et, ut dictum
est, omnes remiges dromoniorum agrariorumque imperialium, tam
russaeorum φuam nigrorum, sub potestate erant ac cura protospatha
rii Phialae: sed Αugustae agraria sive russaea sive nigra ad mensae
ipsius domesticum pertinebant, ita tamen ut ille muneris sui ratio
nem non Αugustae redderet sed imperatori. snb Leone antem prae
claro illo ac sapientissimo imperatore Ρhialae protospatharius erat
Ιoannes cognomento Τhalasson , post guem Ρodaron , cui snccessit
Leo Αrmenius, Αrsenii protospatharii et manclabitae pater. hi vero,
protospatharius Podaron et Leo Αrmenius, protelatae fuerunt Νasar
patricii et rei navalis drungarii, et sub Βasilio Christi amantissimo
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 51. 237

σπαθάριος Ποδάρων και ο Λέων ο Αρμένης, πρωτελάται γε

γόνασι του πατρικίου Νάσαρ και δρουγγαρίου του πλωϊμου,
και επί Βασιλείου του φιλοχρίστου δεσπότου ανήξαν από του
πλωϊμου και γεγόνασι πρωτελάται του αγραρίου του βασι
5 λέως επί δε της βασιλείας Λέοντος του αοιδίμου και σο-Ρ 141
φωτάτου βασιλέως, ηνίκα και τα δρομώνια εποίησε, διά την
ανδρίαν αυτών και την εμπειρίαν της θαλάσσης εποίησεν
αυτούς πρωτοκαράβους και περιστάσεως γενομένης εισήγα
γεν ο βασιλεύς των δύο δρομωνίων τους ελάτας μετά των
10 δύο πρωτοκαράβων του πρώτου δρομωνίου εις χελάνδια πλω
ϊμα, δούς αυτούς εξόπλισιν πολλήν και αναγκαίαν, οίον σκου
τάρια δόρκας κλιβάνια κάλλιστα, και άλλα όσα επιδέονται
πλώϊμοι στρατιώται επιφέρεσθαι και ανελάβετο αυτούς ο
πατρίκιος Ευστάθιος και δρουγγάριος του πλωϊμου μετά του
15 βασιλικού στόλου, και απήει κατά των εναντίων, τούτο δε
όλον εποίησεν ο βασιλεύς δια το αποβλέπειν τον πατρίκιον
Ευστάθιον και δρουγγάριον του πλωϊμου προς πόλεμον των
εναντίων και αντ' εκείνων εκυβέρνα το βασιλικόν δρομώνιον
ΙΜιχαήλ ο γέρων και συνετός εκείνος, όντων αυτών τώ τότε
20 καιρώ πρωτελατών, οι δε ελαύνοντες εις τα δρομώνια έως
της ελεύσεως των βασιλικών ελατών υπήρχoν Στενίται εκ των
ουσιών του Στενού, ότε δε υπέστρεψαν εκ του ταξιδίου,
πάλιν ήσαν εις την ιδίαν δουλείαν καθώς και προϋπήρχον.
τότε οιονεί φιλοτιμούμενος ο βασιλεύς τον πρωτοσπαθάριον
25 τόν Ποδάρωνα διά τό ανδραγαθήσαι αυτόν και ευδοκιμήσαι
19 αυτώ Μ
imperatore a re navali translati protelatae agrarii imperatorii effecti
sunt, sub Leone vero praeclaro sapientissimoque imperatore, cum
dromonia is fecisset, propter eorum fortitudinem reiqne maritimae
peritiam protocarabi facti sunt, cum autem belli necessitas urgeret,
μtriusque dromonii remiges, cum duobus primi dromonii protocara
bis in chelandia imperator introduxit, data iis armatura multiplici et
necessaria, ut sunt senta, pelles cervinae, clibana pulcherrima, et
alia guibus adscitis Εustathius patricius reique navalis drungarius
cum classe imperatoria contra hostes profectns est. fecitque totum
hoc imperator, φuia Εustathius patricius reique navalis drungarius
hellum cum hostibus gerere cogitabat, et interea vice illorum dro
monium imperiale gubernabat Μichaël ille senex ac peritissimus
omnium illius aevi protelatarum. φui autem dromonia agitabant, usque
dum imperatoris remiges venirent, Stenitae erant Steni incolae. cum
vero ex bellica expeditione redirent, pristina iterum officia praesta
hant, et tune honoris ergo imperator protospathario Podaroni pro
238 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΒΟGΕΝΙΤΙ

υπέρ πάντας εις τον πόλεμον και μαρτυρηθήναι και παρά

του πατρικίου Ευσταθίου και δρουγγαρίου του πλωϊμου έτε
ρον τοιούτον μή είναι εις το πλωϊμον επί τε ανδρία και διε
γέρσει και ταις λοιπαϊς αρεταίς και μάλιστα τη προς τον βα
σιλέα ευνοία και ορθή πίστει, δέδωκεν αυτώ και την εξου-5
σίαν του πρωτοσπαθαρίου της φιάλης, διά τε το είναι αυ
τον αγράμματον, προστάξει του βασιλέως κατήρχετο κριτής
από του Ιπποδρόμου και συνεκαθέζετο μετά αυτού εν τη
φιάλη και έκρινε τους ελάτας, τα δε αυγουστιακά, αγράρια,
καθώς προείρηται, επεκράτειο της τραπέζης της Αυγούστης. 10
μετά τούτο δε προεβάλετο ο βασιλεύς τόν τε Ποδάρωνα και
τον Λέοντα τον Αρμένην τοποτηρητάς του βασιλικού πλωί
μου πρωτοκαράβους δε του δρομωνίου αυτού προεβάλετο
τον Μιχαήλ εκείνον τον γέροντα, πρωτελάτην τώ τότε καιρώ
δρομωνίου τυγχάνοντα, δευτεροελάτην δε γεγονότα του 15
αγραρίου Βασιλείου του φιλοχρίστου δεσπότου, και τον έτε
ρον Μιχαήλ, ου το έπίκλην Βαρκαλάς, όστις ήν πρότερον εις
το πλώϊμον πρωτελάτης του δρουγγαρίου Ευσταθίου και πα
τρικίου, ότε επέρασε τους Τούρκους και κατεπολέμησε τον
Συμεών τον άρχοντα Βουλγαρίας, ούτος ουν ο Συμεών ο 20
άρχων Βουλγαρίας μαθών την του πλωϊμου προς τον ποτα
μόν άφιξιν, και ότι μέλλει το πλώϊμον τους Τούρκους κατ'
αυτού περάσαι, εποίησε λέσας ήτοι πλοκάς ισχυράς πάνυ και
στερεμνίους, ώστε μη δύνασθαι τους Τούρκους αντιπεράν,
2 πολέμου Μ
pter rem praeclarissime gestam prae omnibus in bello, et quia Εu
stathius patricius reigue navalis drungarius hoc illi testimonium per
hibuerat, non esse alium in tota classe maiore fortitudine vigilantia
et aliis virtutibus, maxime vero amore ac fide in imperatorem, po
testatem protospatharii Phialae contulit. cumque illiteratus esset,
"Ε"
iussu imperatoris ex iudex veniebat, qui cum eo in Ρhiala
sedebat et remiges iudicabat at Αugustae agraria , ut dictum est,
mensae Αugustae domesticus curabat, postea autem imperator Ρoda
ronem et Leonem Αrmenium classis suae vicarios designavit, proto
carabos vero dromonii sui fecit Μichaëlem illum senem, φui tune
temporis protelates dromonii erat et ante in agrario Christi aman
tissimi imperatoris Βasilii deuteroëlates, et Μichaëlem alterum, Βar
calan cognominatum, gui ante protelates in classe erat sub Εustathio
patricio et drungario, cum contra Τurcas proficisceretur et Symeonem
Βulgariae principem debellaret. φui Symeon Βulgariae princeps co
gnito in flumen deductam esse classem et Τurcas contra se transmis
suram, funes fecit sive catenas firmas ac duras admodum, φuibus im
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 51. 239
δι' ήν επίνοιαν και εκωλύθησαν οι Τούρκοι το πρώτον περά
σαι. o oυν προρρηθείς Μιχαήλ ο Βαρκαλάς μετά και άλλων
δύο πλωίμων αναλαβόμενοι τα σκουτάρια και σπαθία αυτών,
ανδρείω και ρωμαλέω ορμήματι εκπηδήσαντες του χελανδίου Ρ142
5 κατέκοψαν τάς λέσας ήτοι τους πλοκούς, και ήνοιξαν τον πό
ρον Τούρκοις, τούτον ουν τον Βαρκαλάν οι Τούρκοι ιδόντες
και το ανδρείον αυτού υπερθαυμάσαντες, ότι μόνος των δύο
προπορευόμενος πλωϊμων πρώτος κατέκοψε τον πλοκόν, θαυ
μάσαντες είπον ότι τούτον έπρεπεν ονομάζεσθαι πατρίκιον
10 και είναι κεφαλήν του πλωϊμου, την ουν τού Βαρκαλού αν
δρειότητα ακούσας ο βασιλεύς εποίησεν αυτόν δευτεροελάτην
εις το δρομώνιον βασιλικόν, είθ' ούτως του Ποδάρωνος και
του Λέοντος γενομένων τοποτηρητών προεβλήθη ο Μιχαήλ
ο γέρων και ούτος ο Βαρκαλάς πρωτοκάραβοι του δρωμονίου.
15 Ότι ο προρρηθείς Λέων ο Αρμένης, ο πατήρ του πρω
τoσπαθαρίου Αρσενίου και μαγγλαβίτου του τελευτήσαντος,
τελευτά τοποτηρητής ών εις το πλώϊμον ο δε πρωτοσπα
θάριος ο Ποδάρων μετά τινας χρόνους προεβλήθη στρατηγός
εν τώ θέματι των Κιβυρραιωτών,
20 Οτι του Ποδάρωνος γεγονότος τοποτηρητού προεβλήθη
πρωτοσπαθάριος της φιάλης ο πρωτοσπαθάριος Θεοφύλακτος
ο Βιμβιλίδης, ανεψιός τυγχάνων του πρωτοσπαθαρίου Ιωάν
νου, oύ τo επίκλην Θαλάσσων, και διήρκεσεν εν έτεσί τισι
12 το δρ. το β. "
pediret quo minus in ulteriorem ripam Τurcae exscendere possent;
atque ita primum Τurcae exscensu cohibiti sunt. quod cum ita es
set, Μichael, quem dixi, Βarcalas, et cum eo duo alii nautae classia
rii assumptis scutis et gladii3, viriliter plane ac fortiter chelandio ex
silientes, funes sive catenas disciderunt et transitum Τurcis aperue
runt. Τurcae itaque ubi factum hoc egregium Βarcalae vidissent,
eum solum duobus nautis classiariis praeeuntem primum catenas disci
disse, cum summa admiratione dixerunt hunc dignum esse φui patri
cius fieret et rei navali praeficeretur; φuaunobrem etiam imperator,
Βarcalae fortitudine ad ipsius aures delata, dromonii sui deuteroé
latem creavit. mox vero Ρodarone et Leone vicariis constitutis , Μi
chael ille senex et hic Βarcalas protocarabi dromonii facti sunt.
Εt praedictus quidem Leo Αrmenius , protospatharii et mancla
Βitae Αrsenii defuncti pater, diem obiit cum rei navalis vicarius esset:
Ρodaron vero protospatharius quodam elapso tempore praetor creatus
est thematis Cibyrrhaeotarum.
Qui cum vicarius factus esset, Phialae protospatharius creatus est
protospatharius Τheophylactus Βimbilides, consobrinus protospatharii
Ιoannis Τhalassonis cognominati, perseveravitque aliquot annis ineun
240 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΙΝΟGΕΝΙΤΙ

της πρώτης αυτοκρατορίας Κωνσταντίνου του πορφυρογενή

του και φιλοχρίστου δεσπότου, τούτου ουν τελευτήσαντος,
διά το υπεργηράσαι τον προρρηθέντα Μιχαήλ τον γέροντα
και εις πολλών ετών περιόδους διατρίψαι εν τή του πρωτο
καράβου υπουργία ετιμήθη τή του πρωτοσπαθαρίου αξία και 5
προεβλήθη και πρωτοσπαθάριος της φιάλης και εισερχομέ
νου του βασιλέως εν τή φιάλη εν τώ δρομωνίφ και απιόντος
είτε εν προκένσω είτε αλλαχού, ίστατο ο καλός εκείνος γέρων
και αείμνηστος κατά την της θαλάσσης εμπειρίαν μέσον του
δρομωνίου, προθυμοποιών και προτρεπόμενος τους του δρομω- 10
νίου ελάτας γενναιότερον και ανδρειότερον ελαύνειν τε και
κωπηλατείν, άμα δε και τους τότε πρωτοκαράβοις υποτιθέμε
νος κατά την δυσκρασίαν και πνεύσιν των ανέμων την βα
σίλειον ναύν πηδαλιουχεϊν τε και κυβερνάν τούτου ουν τε
λευτήσαντος, διά το νήπιον τυγχάνειν τον βασιλέα και το 15
αδιάκριτον του πατρικίου Κωνσταντίνου και παρακοιμωμένου
γέγονεν ο Θεόδοτος εκείνος πρωτοκάραβος, τώ τότε καιρώ πρω
τελάτης ών, τιμηθείς κατά διαφόρους καιρούς κανδιδάτος,
στράτωρ, σπαθάριος, σπαθαροκανδιδάτος και μετά ταύτα πρω
τοσπαθάριος και πρωτοσπαθάριος της φιάλης δς ήν γαμ-20
βρός του προρρηθέντος Μιχαήλ του γέροντος, ουδε γαρ από
παλαιού τύπου ποτέ εγεγόνει ή ετιμήθη πρωτοκάραβος του
βασιλέως πρωτοσπαθάριος, αλλ' ουδε σπαθαροκανδιδάτος, αλλ'
22 τύπου ποτε add Β

tis imperii Christi amantissimi domini Constantini Ρorphyrogeniti.

hoc igitur mortuo, φuia iam aetate confectus esset Μichael ille se
nex quem dixi, et protocarabi munus plurimos annos sustinuisset,
dignitate protospatharii ornatus est factusque Phialae protospatharius ;
et cum imperator dromonii Phialam ingrederetur atque in processu
sive alio iret egregius ille senex et ob rei navalis peritiam semper
memorandus, stabat in medio dromonii, reuniges exhortans uti alacrius
remis incumberent, simul etiam protocarabos docens quomodo pro
ratione ac vi ventorum navem imperatoris dirigerent. eo defuncto
propter pueritiam imperatoris et fatuitatem Constantini patricii et
accubitoris protocarabus factus est Μichaëlis illius memorati senis
gener, Τheodotus, tune temporis protelates, diversis temporibus crea
tus candidatus, strator, spatharius, spatharocandidatus, et postea pro
tospatharius atque Phialae protospatharius. neque enim ab antiqua
consuetudine protocarabus imperatoiis fiebat protospatharius ant spa
tharocandidatus, sed vel candidatus vel strator vel saepe etiam spa
tharius. sub Leone autem praeclaro illo ac sapientissimo imperatore
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 51. 241
ή κανδιδάτος ή στράτωρ ή το πολύ σπαθάριος, επί δε Λέον
τος του αοιδίμου και σοφωτάτου βασιλέως ούτος μόνος ο
Μιχαήλ ετιμήθη σπαθάριος και μετά ταύτα σπαθαροκανδι
δάτος. δια δε το αδιάκριτον του πατρικίου Κωνσταντίνου
5 παρακοιμωμένου γεγόνασιν οι πρωτοκάραβοι σπαθαροκανδιδά
τοι και ούτος ο Μιχαήλ πρωτοσπαθάριος, του δε βασιλέως
του κυρου Ρωμανού ανελθόντος εν τώ παλατίω και της βα-Ρ 143
σιλείας ουκ οίδ' όπως ειπείν έγκρατούς γενομένου, τον μεν
Θεόδοτον διά τήν προς Κωνσταντίνον τον φιλόχριστον δεσπό
to την και βασιλέα εύνοιαν ου μόνον διεδέξατο, αλλά και
την δια δαρμού και κουράς υπεξήλθε τιμωρίαν, και εν
διηνεκεί παρέπεμπεν εξορία, εν ή και τω τέλει του βίου
έχρήσατο, εάσας τον συν αυτώ πρωτοκάραβον Κωνσταντί
νον εκείνον τον Λωρικάτον διά το διά φόβου ευνοϊκώς δια
15 κείσθαι προς αυτόν, και όρκω ιδιοχείρω εξαρνησάμενον την
προς τον βασιλέα Κωνσταντίνον εύνοιαν και αγάπην όν
πρώτον μεν σπαθαροκανδιδάτον ετίμησε, και πρώτον πρω
τοκάραβον ποιήσας, και πρωτοσπαθάριον της φιάλης προβαλό
μενος μετά ολίγον και πρωτοσπαθάριον ετίμησεν ούτος ουν
20 δι' υπομνήσεως του κληρικού Ιωάννου και κατά συγχώρησιν
θεού βαίκτωρος γεγονότος υπέθετο τώ μακαρίτη τώ βασιλεί
κυρώ Ρωμανώ ότι ο πρωτοσπαθάριος Θεοφύλακτος και της
τραπέζης της Αυγούστης, έπει προβολή και αντίληψις της
8 οίδε πώς Μ 11 διά add Β

solus hic Μichaύl spatharius primo, mox item spatharocandidatus fa

ctus est, igitur, ut dixi , propter imperatoris pueritiam et Constan
tini patricii accubitorisque fatuitatem protocarabi spatharocandidati
facti sunt et hic Μichael protospatharius. cum autem in palatium
venisset dominns Romanus imperator et imperio nescίο Τιιο pacto
potitas esset, Τheodotum propter benevolentiam erga dominum Con
stantinum Christi amantissimum imperatorem non solum in ordinem
redegit, sed caesum tonsumque perpetuo exilio damnavit, in quo etiam
mortuus est, relicto protocarabi munere Constantino illi Loricato,
qui cum ipso erat, φuia per metum bene erga ipsum adfectus esset
et Constantini imperatoris amicitiam eiurasset, syngrapha ad id data,
φuam sua manu subsignaverat , φuem initio quidem spatharocandida
rum creavit, mox antem principem protocarabum, deinde protospa
tharium Phialae, et paulo post protospatharii honore auxit, et hic
quidem per Ιoannem clericum, qui deo permittente rector fuit, do
mino Romano imperatori defuncto suggessit, protospatharium Τheo
phylactum et mensae Αugustae domesticum, quandoquidem ad Ρartes
Const. Porph. " 16
242 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRocΕΝΙΤΙ
μητρός του βασιλέως τυγχάνει και αυτού του βασιλέως, ανάγκη
και προς τους ιδίους δεσπότας και ευεργέτας προσπαθείν και
τίς ή χρεία τον λαόν των αγραρίων της φιάλης εν δυσίν εξουσίαις
διαιρείσθαι, δύναται γάρ ο τής τραπέζης της Αυγούστης, τή,
προς τον βασιλέα και την Αυγούστην ευνοία κρατούμενος, 5
εξαπατήσαι τους υπ' αυτού κρατουμένους αυγουστιατικούς
αγραριώτας, πολλάκις δε και τους των δρομωνίων ελάτας, και
μελετήσωσι τινα επανάστασιν κατά της βασιλείας σου. ταύτα
ειπων πείθει τον κακόν εκείνον και σκολιόν βαίκτωρα και δι'
αυτού τον βασιλέα εύκολον γάρ ή κουφότης και αδιάκριτος 10
γνώμη προς άπαν το κακούργως λεγόμενον και υποτιθέμενον
αποπλανάσθαι και εκκυλίεσθαι. και ειπών πείθει, και πει
σας δίδοται αυτό και ή τών αυγουστιατικών αγραρίων εξου
σία και έκτοτε επεκράτησε το τον πρωτοκάραβον του βασι
λικού δρομωνίου επέχειν και εξουσιάζειν πάντας τους ελάτας 15
τών τε δρομωνίων βασιλικών τε και αυγουστιατικών αγρα
ρίων, και είναι και πρωτοσπαθάριον της φιάλης,
Ιστέον ότι επί Λέοντος του αειμνήστου και φιλοχρίστου
βασιλέως εγένετο από τών της δύσεως θεμάτων λογαρίου
απαίτησις δια του πρωτοσπαθαρίου Λέοντος και γεγονότος 20
στρατηγού του Τζικάνη εκ των αιρουμένων μη ταξιδεύειν.
"Ιστέον ότι και πάλιν επί του αυτού φιλοχρίστου και ---'
αειμνήστου Λέοντος εγένετο από τών της δύσεως θεμάτων
6 κρατουμένους add Β

imperatoris et matris ipsius tntandasΥΡronus erat, necessario ex ipso

affectu dominorum suorum rebus advigilare , itaque nihil opus esse
agrariorumn Phialae populum sub duabus potestatibus dirimi , et posse
mensae Αugustae domesticum studio ductum erga imperatorem et Αu
gustam agrariotas suos Αugustales fallere, ac saepe etiam dromonio
rum remiges, et seditionem aliquam contra maiestatem tuam molien
tur. haec cum dixisset, persuadet primum scelesto illi et versipelli
rectori, atque per eum imperatori: quippe facile levis et imprudens
animus ad quidlibet fraudulenter dictum fallitur evertiturque. ubi
persuasisset itaque, Αugustalium agrariorum potestas illi collata est :
ex eoque tempore obtinuit ut imperatoris dromonii protocarabus in
omnes reliquorum dromoniorum imperialium Αugustaliumque agrario
rum remiges ius haberet essetque Phialae protospatharius.
Sub Leone vero semper memorando et Christi amantissimo im
peratore ab Οccidentis thematibus tributi exactio facta est per
Leonem protospatharium et Τzicane praetorem ex iis qui castra sequi
nollent.
Εt rursum sub eodem imperatore Leone alia tributi exactio facta
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 51. 52. 243
λογαριου απαίτησις δια του μαγίστρου Ιωάννου του Ελαδά,
τώ τότε πατρικίου αυτού όντος.
"Ιστέον ότι και πάλιν επί Ρωμανού δεσπότου, βουληθέν
τος ταξιδεύσαι τους Πελοποννησίους εν Λογουβαρδία, του
5 πρωτοσπαθαρίου Ιωάννου του Πρωτεύοντος εν Πελοποννήσω
τότε στρατηγούντος, ήρετίσαντο οι αυτοι Πελοποννήσιοι μή
ταξιδεύσαι αλλά δούναι ιππάρια χίλια έστρωμένα και χαλι
νωμένα και λογάριον κεντηνάριον έν άπερ μετά πολλής
προθυμίας παρέσχον.
10 Κ ε φ ά λ α ι ο ν νβ.
ή γενομένη απαίτησις τών ιππαρίων εν τώ θέματι Πελοποννήσου
επί Ρωμανού δεσπότου, καθώς προείρηται.

"Ο μητροπολίτης Κορίνθου ιππάρια τέσσαρα, ο μητροπο

λίτης Πατρών ιππάρια τέσσαρα, οι επίσκοποι πάντες του
15 θέματος ανά ιππάρια δύο, οι πρωτοσπαθάριοι ανά ιππάρια
τρία, οι σπαθαροκανδιδάτοι ανά ιππάρια δύο, οι σπαθάριοι,
οι στράτωρες ανά ιππαρίου ενός, τα βασιλικά και πατριαρ
χικά μοναστήρια ανά ιππάρια δύο, τα τών αρχιεπισκόπων
μητροπόλεων και επισκόπων μοναστήρια ανά ιππάρια δύο,
20 τα άπορα μοναστήρια σύνδυο ιππάριον έν, οι δε έχοντες βα
Λ.

1 μαγίστρου - όντος) α Λέοντος και γεγονότος στρατηγού του

Ζζικάνη εκ των αιρουμένων μη ταξιδεύειν Μ

est ab occiduis thematibus per magistrum Ioannem Elada tune tem

poris patricium.
Sub imperatore autem Romano rursus, cum Peloponnesios ad ex
peditionem bellicam in Longobardiam mittere vellet, praetore et pro
teuonte tune temporis in Peloponneso Ioanne protospathario, malue
runt Peloponnesii, ut immunes essent, equos mille dare cum stratis
et frenis et summam centenarii unius, φuod quidem libentissime prae
stiterunt.

52. eααοιίο equorum, φuae /acta in themate Peloponnesί sub

Romano Imperatore, ιιιι dictum est.
Corinthi metropolitanus exhibebat equos φuattuor, Patrarum me
tropolitanus equos totidem, episcopi singuli thematis equos duos,
protospatharii equos tres, spatharocandidati duos, spatharii stratores
que equum unum, monasteria imperialia et patriarchalia equos duos;
archiepiscoporum item monasteria, metropolitanorum et episcoporum
equos duos , indigentiora monasteria quae essent, bina equum uuum.
 244 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

σιλικά αξιώματα, πλώϊμοι κογχυλευται χαρτοποιοί, ιππάρια

ου δεδώκασιν.
Ιστέον ότι και πάς ο στρατός Πελοποννήσου απητήθη
σαν υπέρ τούδε του ταξιδίου ανά νομίσματα εί, οι δε παντε
λώς άποροι σύνδυο νομίσματα εί, εξ ων συνέστη και το προρ-5
ρηθεν διά χαράγματος κεντηνάριον έν,
Κ ε φ ά λ α ι ο ν νγ.
ιστορία περί του κάστρου Χερσώνος,
Βασιλεύοντος Διοκλητιανού εν Ρώμη, εν δε τη Χερσω
νιτών στεφανηφορούντος και πρωτεύοντος Θεμιστού του Θε- 10
μιστού, Σαυρόματος ο εκ των Βοσποριανών, Κρισκωνόρου δε
παίς γενόμενος, συναθροίσας Σαρμάτας την Μαιώτιδα λίμνην
οικούντας εστρατοπεδεύσατο κατά Ρωμαίων, και καταλαβών
τήν των Λαζών χώραν και πολεμήσας τους εκείσε φθάζει
και έως του Αλυος ποταμού, μαθών δε τούτο ο βασιλεύς 15
Διοκλητιανός
η .2 πορθείσθαι την
ή των Λαζών χώραν και την ν

Ποντικήν,
/ * » απέστειλεν εκείσε στρατον αντιπαρατάξασθαι Σαρ

μάταις βουλόμενος ήν δε έξαρχος του στρατού Κώνστας

τριβούνος, και καταλαβών τον Αλυν ο Κώνστας συν τώ
στρατό κατέστη εκείσε, κωλύων Σαρμάτας αντιπεράσαι τον 20
ι - " - -

Αλυν, και μη δυναμένου αυτού αντιπαρατάξασθαι αυτοίς,

10 Θεμιστού
δε Σαυρόματος,
νulgo. possis ο εκ των Βοσποριανών
et Κρισκορόνου Κρίσκων,20Όρου
14 την νulgo oun κα
θέστη vulgo

Οui muneribus imperialibus fungebantur, nautae classiarii, conchy

liarii et chartarum confectores immunes erant.
Praeterea omnes Peloponnesi milites nomismata φuinque pro im
munitate a militia solvebaut: at qui pauperiores omnino , bini nomi
smata quinque pendebant. unde constitit illud, de quo dixi, mone
tue centenarium uuum.

53. de castro Chersonis historία.

Ιmperante Romae Diocletiano, apud Chersonitas vero principe

ac proteuonte Τhemisto Τhemisti filio, Sauromatus Βosporianus, Cri
sconori filius, collecta Sarmatarum ad Μaeoticam paludem habitan
tium manu adversus Romanos arma movit, cumque ad Lazorum ter
ram pervenisset, bello infestatis incolis ad Ηalyn usque flumen pro
gressus est. Diocletianus vero ubi rescivit Laziam Ρonticamque va
stari, exercitum contra Sarmatas misit sub duce Constante tribuno,
Ψui cum ad Ηalyn flumen pervenisset una cum exercitu, illic substitit ,
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 52, 53, 245
έβουλεύετο καθ' εαυτόν ο Κωνστας μηδαμώς άλλως δύνασθαι
τους Σαρμάτας εκδιώξαι, ει μή τι γε εκ των πλησιoχώρων
της Βοσποριανών και της Μαιώτιδος λίμνης τινάς κατ' αυτών
εκπεμφθηναι εις πόλεμον και τας τούτων φαμιλίας εκπορθεί
5 σθαι, όπως ταύτα ακούσας ο Σαυρομάτας υποστρέψη εκ τού
πολέμου και ταύτα μηνύση τώ βασιλεί, εφ' ώτε απέστειλε
κατά των Χερσωνιτών, και τούτους διήγειρε κατά των Σαρ-.
μάτων ώς πλησιoχώρων αυτών όντων, και πολεμήσαι τας αυ-Ρ 145
των φαμιλίας προς το τον Σαυρομάταν ακούσαντα το τάχος
10 υποστρέψαι εκ του πολέμου, ο δε βασιλεύς Διοκλητιανός
ταύτα ακούσας απέστειλεν ευθέως κατά των Χερσωνιτών,
προτρεπόμενος συμμαχήσαι αυτώ και απελθόντας την Βοσπο
ριανών και Σαρμάτων χώραν εκπορθήσαι και τας τούτων φα
μιλίας αιχμαλωτίσαι. στεφανηφορούντος δε τότε και πρω
15 τεύοντος της Χερσωνιτών χωρας Χρήστου του Παπίου, οι
Χερσωνίται τους του βασιλέως ρήμασιν ασμένως υπακούσαν
τες έμηχανώντο λοιπόν ποίω τρόπω δυνηθείεν τήν τε του
Σαυρομάτου πόλιν Βόσπορον και τα της Μαιώτιδος καστέλ
λια παραλαβείν. και συναθροίσαντες τους των πλησιoχώρων
20 καστελλίων άνδρας και κατασκευάσαντες άρματα πολεμικά
και ένθέντες εν αυτοίς τας λεγομένας χειροβολίστρας παρεγέ
νoντo κατά την Βοσποριανών πόλιν, και ποιήσαντες εγκρύμ
ματα δια της νυκτός ολίγιστοι προσήψαν τον πόλεμον τη πόλει,
6 εμήνυσε" αποστείλαι? et mox διεγείραι? 12 απελθόν
τες νulgo 21 βολίστρας Μ.

et Sarmatas traiicere prohibuit. cum autem opponere se illis non

posset Constans, excogitavit alio quodam modo pellendos esse Sar
matas, nimirum Βosporianos ac Μaeoticae paludis finitimos accolas
adversus ipsos concitandos, φui familias eorum everterent, ut his au
«litis Sauromatae domum reverti cogerentur, et haec quidem impera
tori significat, ut mitteret ad Chersonitas eosque tanquam vicinos ad
bellum contra Sarmatas capessendum incitaret, ut eversas ipsorum fa
milias Sarmata audiens φuam ocissime ab armis discederet. φuod
cum ad. Diocletianum imperatorem delatum esset, confestim ad Cher
sonitas misit, ut auxiliarentur sibi petens, et Βosporianorum Sarma
tarumque familias delerent ac subiugarent. Chersonitae vero, gui
tune temporis proteuontem habebant Chrestum Papiae filium, impe
ratoris petitione benigne audita de capienda Sauromatarum urbe Βo
sporo ac occupandis Μaeotidis paludis oppidis consilium ceperunt,
collectaque a finitimis oppidis manu, fabricatis curribus bellicis im
positisque chirobolistris, ad Βosporianorum urbem accesserunt, po
246 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

και τειχομαχήσαντες από όρθρου έως ώρας τρίτης ετεκμή

ραντο του φυγείν, μη προσδέξαντες τας εν τοις άρμασι κατε
σκευασμένας χειροβολίστρας, και δη των εν τη Βοσπόρω
νομισάντων ως δι' ολιγότητα ήττημένους φεύγειν τούς Χερ
σωνίτας, καταθαρρήσαντες εαυτών εξήεσαν προς δίωξιν αυ-5
τών, οι δε Χερσωνίται ηρέμα, φησί, φεύγοντες ταις χειρο
βολιστραις τους διώκοντας ανήλισκον Βοσποριανούς, ανα
στάντες δε και οι ενεδρεύοντες Χερσωνίται, και περικυκλώ
σαντες τους Βοσποριανούς, πάντας αυτούς κατέσφαξαν και
υποστρέψαντες κατέλαβον την Βόσπορον, ομοίως δε και τα 10
προς την ΙΜαιώτιδα λίμνην καστέλλια και πάσας τας φαμι
λίας των Σαυροματών, και έκαθέζοντο εν τη Βοσπόρω, μη
δένα του λοιπού κατασφάζοντες πλην των πολεμησάντων και
εχόμενοι την Βόσπορον έφύλαττον αυτήν ημερών δε τινών
διαγενομένων λέγει Χρήστος ο του Παπίου ταις των Σαυρο-15
ματων γυναιξίν ότι ημείς ουκ έχομεν χρείαν υμάς πολεμείν,
αλλ' επειδή ο Σαυρόματος απήλθε την των Ρωμαίων χώραν
πορθήσαι, τούτου χάριν προτραπέντες ημείς παρά του βασι
λέως Ρωμαίων ώς υπήκοοι αυτού όντες επολεμήσαμεν υμάς.
εάν oυν θέλητε ζήσαι εν τη πόλει υμών, δεύτε αποστέλλωμεν 20
πρέσβεις προς τον κύριον υμών Σαυρόματoν εφ' ώτε αυτόν
ποιήσαι ειρήνην μετά των Ρωμαίων επ’ όψεσι των πρέσβεων
ημών και αναχωρήσαι των εκείσε, και ημείς αφίεμεν υμάς
2 πρoδείξαντες 2 9 αυτούς add Β

sitisque insidiis noctu pauci pugna inita et muro oppugnato a mane

ad horam usque tertiam fugae signum dederunt, relictis in curri
bus chirobolistris. Βosporiani itaque rati propter paucitatem victos
fugere Chersonitas , fidentiores facti ad persequendos egressi sunt.
at Chersonitae pedetentin fugientes chirobolistris suis insequentes
Βosporianos conficiebant , surgentesque illi qui in insidiis, eosque
Circumdantes , ad unum omnes Βosporianos occiderunt, atque ita
regressi Βosporum ceperunt, cunctaque quae ad Μaeotida palu
dem oppida, Sarmatarumque familias, et Βospori consederunt, ne
mine de reliquo interfecto, nisi qui in armis deprehensus fuis
set. atque hoc φuidem modo Βosporo potiti eam servarunt. die
bus vero aliquot elapsis Chrestus Ρapiae filius Sarmatarum uxoribus
«lixit nihil opus est mos bellum vobiscum gerere, sed Sauromato Ro
manorum terram vastante, iussum nobis fuit a Romanorum imperatore
ut tanquaun eius subditi arma contra vos sumeremus et νos debella
remus. si igitur in urbe vestra vivere velitis, agite ad dominum ve
strum Sauromatum legatos mittamus, ut pacem cum Romanis faciat
praesentibus nostris legatis, atque illinc discedat, vosque a nobis in
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ, 53. 247
και απερχόμεθα εν τη πόλει ημών, ούτω μέντοι, προπέμποντος
Ι
Σαυρόματος ενταύθα τους πρέσβεις ημών, και μετά των ιδίων
ανθρώπων μηνύων ημίν τα της ειρήνης, και ούτως αφίωμεν
υμάς και αναχωρούμεν, ει δε και δοκιμάση Σαυρόματος δόλω
5
τινί έρχεσθαι ως νομίζων ημάς ενταύθα συγκλείσαι και πο
λεμήσαι, και γνώμεν τούτο διά των σκουλκατόρων ημών, πάν
τας υμάς από μικρού έως μεγάλου κατασφάξομεν, και ούτως
αναχωρούμεν τών εντεύθεν, και τι το λοιπόν Σαυρομάτω όφε
λος της φαμιλίας αυτού πάσης και της πόλεως απoλλυμένης,
10 αι δε γυναίκες Σαυρομάτου ταύτα ακούσασαι σπουδαίως τού-Ρ 146
το γενέσθαι παρεσκεύασαν, και δη αποστέλλουσιν οι Χερσω
νίται μετά Βοσποριανών και ιδίους πέντε πρέσβεις προς Σαυ
ρόματον, μηνύοντες αυτώ τα γενόμενα και λεχθέντα, και δή
των πρέσβεων καταλαβόντων τον Σαυρόματον κατά τους του
15"Αλυος ποταμού τόπους, ανήγγειλαν αυτό πάντα τα γενόμενα
κατά των Βοσποριανών παρά των Χερσωνιτών, ο δε εν
πολλή στενώσει γενόμενος, ως δήθεν, φησί, βουλόμενος τους
των Χερσωνιτών πρέσβεις εκ της οδοιπορίας αναπαύσαι, λέ
γει αυτούς "επειδή κοπώμενοι εστε, θέλω υμάς ολίγας ημέρας
20 αναπαήναι, και είθ' ούτως πάντα τα υφ' υμών λεχθέντα
ποιήσω. εντεύθεν απέλθετε προς τους Ρώμης, και μάθετε
παρ' αυτών, και πείθεσθε ότι αληθεύω υμίν και μή ψεύδο
μαι." των δε Χερσωνιτών απελθόντων προς Κωνσταντα

1 ούτω μέντοι) cf. p. 256, 18 2 Σαυρομάτου . . . 5 και post

συγκλείσαι add Β 16 παρά των Χερσωνιτών add Β
-

urbem nostram redituris dimittamini. et Sauromato legatos nostros

remittente cum suis qai de pace significent, dimittemus vos ac disce
demus. sed si voluerit Sauromatus dolo aliquo circumventos hic con
cludere belloque infestare, nosque id per excubitores nostros cogno
τerimus, omnes vos a maximo ad minimum trucidabimus, atque ita
hine abibimus, neque quidquam porro Sauromato id proderit, familia
omni et urbe amissa.'' his auditis Sauromati uxores serio rem fieri
curarunt, miseruntque Chersonitae cum Βosporianis legatos quoque e
suis quinque, qui rem ei totam exponerent, cumque iuxta Ηalyn flu
men ad Sauromatum venissent , quaecunque adversus Βosporianos ge
sta essent a Chersonitis, annuntiarunt, ille vero animi anxius, veluti
reficere Chersonitarum legatos ab itinere fessos cupiδns, dixit ipsis
"cum fatigati sitis, volo quiescere vos paucos dies, et deinde quae
cunque dixistis effecta reddam, hine autem discedite ad Romanos, 25
iisqde discite et persuadete vobis veracem me esse neque mentiri.
Chersonitae vero ad Constantem profecti cum Sauromati legatis , de
 248
Αν ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

μετά και πρέσβεων του Σαυρομάτου, επυθοντο τα μεταξύ

αυτών γενόμενα, ανήγγειλαν δε τό Κώνστα και πάντα τα
υπ' αυτών κατά των Βοσποριανών και την Μαιώτιδα λίμνην
γενόμενα, και το πώς τας φαμιλίας Σαυρομάτου παρέλαβον,
και ότι τη ανάγκη ταύτη εις ειρήνην ήλθεν ο Σαυρόματος. 5.
ακούσας δε ταύτα ο Κωνστας πάνυ ελυπήθη, και λέγει τοές
Χερσωνίταις "και τί μοι το όφελος λοιπόν της υμετέρας συμ
μαχίας, αφ' ής ,εγω εποίησα πάκτα δούναι αυτοίς χρυσίον
τοσούτον;" λέγουσιν αυτό οι Χερσωνίται "μη λυπηθής, δέ
σποτα, και εάν θέλης, ημείς αναλύομεν το περί της δόσεως 10
πάκτον." λέγει αυτούς ο Κώνστας "και πώς δυνατόν;" λέ
γουσιν αυτώ οι Χερσωνίται "δήλωσον και αυτός τώ Σαυρο
μάτω ότι τα μεν ήδη μεταξύ ημών γενόμενα πάκτα κεκρά
τηνται έπει ουν τη αιτία τη σή καγώ αναλώματα και ζη
μίας πολλάς εποίησα συν τώ στρατώ από Ρώμης έως ώδε, 15
δός μοι και συ ταύτα, καγω σοι αποδίδωμι τας φαμιλίας
σου πάσας και την πόλιν σου." περιχαρής δε γενόμενος ο
Κώνστας έμήνυσε ταύτα τώ Σαυρομάτω. ο δε Σαυρόματος
ακούσας και λυπηθείς σφόδρα μηνύει τό Κωνστα λέγων ότι
ου θέλω δούναι τίποτ' ουν ουδε λαβείν αλλά μόνον από-20
στειλόν μοι τους Χερσωνίτας, ίνα των εντεύθεν αναχωρήσω.
λέγουσιν οι Χερσωνίται τώ Κωνστα "μή απολύσης ημάς έως
αν πάντας τους αιχμαλώτους απολάβης." τότε μηνύει ο

3 κατά την τών 2 7 ημετέρας Μ 8 αυτούς Μ 20 ουδε

add Β

iis quae inter ipsos gesta sunt interrogantur, nuntiantque Constanti

omnia guae cum Βosporianis et Μaeotidis paludis accolis egissent, et
quo pacto Sanromati familias cepissent, isque hac necessitate compul
sus ad pacem veniret. gnibus auditis Constans admodum contrista
tus inquit Chersonitis "quid mihi prodest de reliquo auxilium ve
strum, guandoquidem pepigi me ipsis tantum auri daturum 2" respon
«leut ei Chersonitae noli contristari, domine: nam si vis, dissolvemus
Ρactum de pendenda pecunia." eoque interrogante qua id ratione
fieri posset, dicunt ei Chersonitae, significaret Sauromato etiam inter
se pacta extare, quandoquidem ipsius causa expensas fecisset damna
φue multa passus esset, exercitu Roma eo usque perducto: itaque illa
solveret, ipse vero familias cunctas urbemque suam reciperet. Haetus
Ιnac re Constans consilium secutus Sauromato haec denuntiat, guibus
auditis Sauromatus animo contristatus respondit neque dare se quid
guam neque accipere velle: mitteret tantum Chersonitas, ut ipse
iude discederet, inquiunt. Constanti Cluersonitae "ne dimitlas nos,
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDo ΙΜΡΕRΙΟ CΛΡ. 53. 249
Κωνστας τό Σαυρομάτω λέγων ότι απόστειλόν μοι πάντας
ούς αν έχεις αιχμαλώτους, και απολύω τους Χερσωνίτας, ο
δε Σαυρύματος ταύτα ακούσας άκων και μη βουλόμενος απέ
λυσεν άπαντας ους αν είχεν αιχμαλώτους έως ενός απολα
5βών ουν ο Κώνστας άπαντας τους πραιδευθέντας, δύο των
Χερσωνιτών πρέσβεις κατασχών παρ' εαυτώ, τους άλλους
απέστειλε προς τον Σαυρόματoν όστις Σαυρόματος παραλαβών
αυτούς προαπέστειλεν εκ της των Λαζών χώρας μετά και των
ιδίων ανθρώπων προς το παραδούναι αυτοίς τήν τε Βόσπορον.
10 και τας φαμιλίας αυτών, αυτός δε Σαυρόματος την πορείαν
μετά του έθνους αυτού εν καταστάσει εποιείτο προς το αθροί- Ρ147
λους τους Χερσωνίτας παραδούναι τας φαμιλίας και αναχω
ρήσαι, οι δε Χερσωνίται τους οικείους πρέσβεις υποδεξάμε
νοι εν τη Βοσπόρω, και μεμαθηκότες τα γενόμενα άπαντα
15 υπό Κωνσταντος και του Σαυρομάτου, παρέδωκαν του Σαυ
ρομάτου ανθρώπω τήν τε, Βόσπορον και τα της Μαιώτιδος
καστέλλια και τας φαμιλίας πάσας αβλαβείς, και κατέλαβον
εν ειρήνη την Χερσωνιτών, ο δε Κωνστας αναχωρήσαντος,
του Σαυρομάτου εκ των Ρωμαϊκών τόπων και αυτός ανέζευξεν.
20 επι την Ρώμην, και ανήγγειλε πάντα τό βασιλεί τα υπο των
Χερσωνιτών γενόμενα, προσαγαγών και τους δύο αυτών πρέ
σβεις, ούστινας ιδων ο βασιλεύς και φιλοφρόνως αποδεξάμενος
και τα μέγιστα ευχαριστήσας είπεν αυτοίς "τί θέλετε παράσχω
υμίν τε και τη πόλει υμών υπέρ της τοιαύτης ευνοίας τε και
15 παρέδωκαν του Σαυρομάτου ανθρώπω) ανέλιπον Μ :
antequam captivos omnes acceperis." tum Constans Sauromato re
nuntiavit, sibi captivos omnes mitteret, tum se Chersonitas dimissu
rum promittens, quae ubi audisset Sauromatus omnes captivos, quot
guot essent, vel invitus dimisit, guos cum accepisset Constans, duo
Βus Chersonitarum legatis apud se retentis ceteros ad Sauromatum
misit, isque ad illorum adventum e Lazorum regione quosdam una
oum suis destinavit, quibus Βosporus familiaeque traderentur, ipse
vero cum exercitu iter ordinate instituebat, ut Chersonitae familias
eonfertim traderent et postea recederent. Chersonitae vero legatis
suis in urbe Βosporo receptis, intellectoque φuid inter Constantem et
Sauromatum actum esset, Βosporum et Μaeotidis paludis oppida fa
miliasque omnes illaesas tradiderunt viris a Sauromato missis, Con
stans autem, ubi ex Romani imperii locis discessisset Sauromatus, ipse
quoque Romam contendit, omniaque a Chersonitis acta imperatori
indicavit, adductis item duobus legatis, quos cum vidisset imperator,
Denigne exceptis gratias maximas egit, inquiens ipsis "quid νultis νο
250 CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΙΚΟGΕΝΙΤΙ.

συμμαχίας;" οι δε είπον τώ βασιλεί ότι ημείς, δέσποτα, ουδέν

έτερον θέλομεν, ει μη τί γε τούτο μόνον αιτούμεν, εφ' ώτε
δεξιας ελευθερίας και ατελείας παρασχέσθαι ημίν υπό του
κράτους υμών, ο δε βασιλεύς ασμένως υποκύψας τη αιτή
σει αυτών αφθόνως παρέσχεν αυτοίς τας τοιαύτας της ελευ-5
θερίας και ατελείας δεξιάς, αποστείλας αυτούς μετά και δώ
ρων πλείστων κατά την Χερσωνιτών ώς γνησίους όντας αυ
τους υπηκόους της Ρωμαίων βασιλείας, ο δε Κώνστας με
γάλως και αυτός υποδεχθείς παρά του βασιλέως Διοκλητια
νού ως ανδρείως παραταξάμενος κατά τον τών Σαυρομάτων 10
πόλεμον και περιφανής και ένδοξος γενόμενος, μετ' ολίγον τινά
χρόνον της Ρωμαίων ανεδέχθη βασιλείας, Διοκλητιανού επί
την Νικομήδειαν επαναγαγόντος.
Κωνστα δε τελευτήσαντος εν Ρώμη έβασίλευσε Κων
σταντίνος ο υιός αυτού και έρχομένου αυτού επι το Βυ- 15
ζάντιον αντιστάσεως αυτώ υπό τινων εν τη Σκυθία γενομένης,
υπεμνήσθη το υπό του πατρός αυτού Κώνστα λεχθέν περί
της των Χερσωνιτών ευνοίας τε και συμμαχίας, και απέστειλε
κατά την τών Χερσωνιτών πρέσβεις εφ' ώτε ελθείν κατά την
των Σκυθών χώραν και μαχήσασθαι τοις ανθεστηκόσιν αυ- 20
τώ. στεφανηφορούντος δε τότε και πρωτεύοντος της Χερσω
νιτών Διογένους του Διογένους, οι Χερσωνίται την κέλευσιν
ασμένως πειθαρχήσαντες, πάση σπουδή κατασκευάσαντες τα τε
πολεμικά άρματα και τας χειροβολίστρας καταλαμβάνουσι -

1 ημείς) ουδείς Μ 12 ανεδείχθη !

bis et civitativestrae dem pro tali benevolentia et auxilio 2" illi vero
imperatori responderunt "nihil aliud, domine, petimus nisi ut liberi
ac immunes simus a tributo" imperator autem Ε libenter eorum
petitioni obsecundans liberos ac immunes a tributo fecit, multisque
praeterea muneribus cohonestatos ad Chersonitas remisit, veluti veros
ac fideles imperii Romani subditos. at Constans magnifice ipse φuo
que ab imperatore Diocletiano exceptus, veluti re contra Sauromatas
praeclare gesta et illustris clarusque factus, paulo post in imperium
Romanum successit, Diocletiano Νicomediam secedente. .
Constante autem mortuo imperator fuit filius eius Constantinus.
φui cum Βyzantium venisset Scytharumque nonnulli rebellarent, revo
catis in memoriam φuae a patre Constante audivisset de benevolentia
et auxilio Chersonitarum, legatos illis misit, postulans ut contra Sey
thas arma caperent ac rebellatores subiugareut. princeps autem ac
Ρroteuon Chersonitarum tune temporis erat Diogenes Diogenis filius,
et libenιer mandaιο Chersonitae obedientes omni studio curribus bel
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 53, 251

τον Ίστρον ποταμόν, και τούτον περάσαντες αντεπαρατάξαντο

τοίς ανθεστηκόσι και ετροπώσαντο αυτούς, μαθών δε ο βα
σιλεύς την υπ' αυτών γενομένην τροπήν εκέλευσεν αυτούς
κατά την ενεγκαμένην απιέναι τους δε τούτων πρωτεύον
5 τας προσκαλεσάμενος κατά του Βυζαντίου και ευχαριστήσας
τα μέγιστα έφη αυτούς "επειδή και νυν ευνοϊκώς υπέρ ημών
εκάμετε καθώς και επί των ευσεβών προγόνων της ημετέρας
θειότητος, ιδού και ημείς επικυρούντες τας ήδη επ' ελευθε
ρία και ατελεία δοθείσας υμίν εν τη Ρωμαίων εκ της ημετέ
10ρας βασιλείας δεξιάς, παρέχομεν υμίν και ημείς ανδρίαντα
χρυσούν μετά και χλαμύδος βασιλικής και φιβλατούρας και Ρ148
στέφανον χρυσούν προς ευπρέπειαν, της υμετέρας πόλεως,
μετά και εγγράφου ήμών ελευθερίας και ατελείας υμών τε
και των πλωϊμων υμών και προς την γνησιότητα της
15 υμών ευνοίας δίδομεν υμίν και δακτυλίους χρυσούς εκτυπούν
τας τας ημετέρας ευσεβείς εικόνας, δι' ώντας κατά καιρον
μελλούσας αποστέλλεσθαι ημίν παρ' υμών αναφοράς τε και
δεήσεις σφραγίζοντες ταύτας γνωρίμους ημίν αποδείκνυτε
τους εαυτών πρέσβεις, προς επί τούτοις δε παρέχομεν υμίν
20 καθ' έκαστον έτος νεύρόν τε και κάναβον σίδηρόν τε και έλαιον
υπέρ κατασκευής των βαλιστρών υμών, και δίδομεν υμίν προς
αποτροφήν υμών χιλίας αννόνας εφ' ώτε είναι υμάς βαλι
σταρίους, λεγόμενον ώς τας τοιαύτας σιτήσεις τε και συνη
9 και ατελεία add Β -

licis cum chirobolistris instructis ad Istrum flumen profecti traiece

runt, ac contra hostem tendentes eum superatum in fugam converterunt.
quibus cognitis imperator domum eos redire'iussit, proteuontibus autem
Βyzantium vocatis gratias maximas egit, dixitque ipsis "quandoquidem
etiam nunc benigne pro mobis laborastis, φuemadmodum et pro piis ma
ioribus divinitatis nostrae, ecce etiam nos datam vobis libertatem et a
tributo immunitatem per regiones Romaniimperii confirmamus, praeterea
damus statuam auream cum chlamyde imperatoria, fibulatura et co
rona aurea, ad ormatum vestrae urbis; item syngrapham nostram su
per libertate et immunitate tam vestra, quam nautarum vestrorum,
insuper propter benevolentiae vestrae sinceritatem annulos quoque
«lamus aureos, in quibus expressa maiestatis nostrae imago, ut iis
relationibus vestris supplicationibusque signatis, quas per occasionem
missuri estis, vestros nuntios dignoscere inde possimus. praeterea
«lamus singulis annis nerνum et lignum tenue, ferrum et oleum, ad
Dalistarum vestrarum confectionem ; item in alimenta annonas mille,
ut sitis balistarii, guas annonas et cetera consueta quotaunis νωbis
252 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

θείας πάσας καθ' έκαστον έτος των εντεύθεν μέλλομεν υμίν

αποστέλλειν κατά την Χερσωνιτών." οι δε Χερσωνίται τας
τοιαύτας ειληφότες αννόνας, εις εαυτούς τε και τα τούτων
τέκνα διαμερίσαντες τον αριθμόν συνεστήσαντο διά τό και
έως του νύν τα τούτων τέκνα κατά των γονέων της στρατείας 5
συμπλήρωσιν εν τώ αριθμό κατατάσσονται, εφοδίοις δε και
δώροις πλείστοις τότε τιμηθέντων υπό του θεοφιλούς βασι
λέως Κωνσταντίνου του τε Διογένους και των συν αυτώ,
κατέλαβον την Χερσωνιτών αποκομίσαντες και τας θείας φι
λοτιμίας, 10
ΙΜετά δε χρόνους τινάς του ταύτα γεγονέναι Σαυρόμα
τος ο έγγονος Σαυρομάτου του Κρισκορόνου του πολεμήσαν
τος την Λαζικήν, συναθροίσας πόλεμον εκ της ΙΜαιώτιδος
λίμνης επανέστη τους Χερσωνίταις, βουλόμενος, φησί, τήν της
αιχμαλωσίας ύβριν του οικείου πάππου εκδικήσαι την παρ' 15
αυτών επί Διοκλητιανού του βασιλέως γενομένην, μαθόντες
δε τούτο οι Χερσωνίται, στεφανηφορούντος τότε και πρω
τεύοντος της Χερσώνος Βύσκου του Σουπολίχου, αντιπαρα
ταξάμενοι και αυτοί υπήντησαν τό Σαυρομάτω έξω εν τοις
του λεγομένου Καφά τόποις, και πολεμήσαντες μετά αυτού,20
του θεού τους Χερσωνίταις βοηθούντος, ενίκησαν τον Σαυρό
ματoν και εδίωξαν, θήσαντες και οροθεσίας εν τώ αυτώ λε
γομένω Καφά, ενώ τόπω πολεμήσαντες τον Σαυρόματον
4 δι' αυτό και 16 επί Διοκλητιανού του βασιλέως add Β 23
εν ώ - ενίκησαν add Β
mittemus in Chersonem." Chersonitae vero annonis huiusmodi acce
ptis, inter se liberosque suos divisione facta numerum constituerunt :
propterea usque ad hodiernam diem ipsorum filii ad patrum suorum
in exercitu complementum in numero militum recensentur. atque
hoc pacto tum Diogenes, et qui cum ipso, commeatu ac muneribus
a Constantino dei amantissimo imperatore instructi in terram suam
reversi sunt, divinos honores secum ferentes.
Αnnis vero aliquot post Sauromatus Sauromati Criscoroni, φui La
zicam bello infestaverat, nepos, collecto ad Μaeotidem paluderu mi
lite contra Chersonitas movit, iniuriam, ut inquiebat, captivitatis avi
sui, quae Diocletiano imperante accidit, ulturus. gua re intellecta
Chersonitae, φui principem ac proteuontem tune temporis habebant
Βyscum Supolichi filium, armis et ipsi sumptis obviam ei facti sunt in
locis Capha nuncupatis; initoque praelio, deo opitulante, Cherso
nitae superiores facti Sauromatum in fugam converterunt, limitemque
in eoden loco Capha. nominato, ubi Victoria potiti sunt contra Sau
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 53. 253

ενίκησαν εν ώ και όρκους επετέλεσεν ο αυτός Σαυρόματος

και οι συν αυτώ υπολειφθέντες του μηκέτι αυτούς χάριν πο
λέμου υπερβαίνειν τας μεταξύ αυτών τεθείσας οροθεσίας, αλλ'
έκαστον αυτών τους ιδίους έχειν τόπους προς τας τεθείσας
5 οροθεσίας, και ούτως ανεχώρησεν επί την Βόσπορον ο Σαυ
ρόματος και οι Χερσωνίται εις τα ίδια.
Και δή τούτων ούτω γενομένων πάλιν μετά χρόνους
τινάς έτερος Σαυρόματος αναστάς και συν αυτώ πλήθος αν
δρών εκ της Μαιώτιδος λίμνης παρετάξατο πόλεμον κατά
10 των Χερσωνιτών, και παρελθών τάς μεθ' όρκου τεθείσας
οροθεσίας εν τώ Καφά υπό του πρώτου γενομένου Σαυρομά
του τού μηδένα ποτε επιχειρήσαι τών Βοσποριανών πολέμου
χάριν ταύτας υπερβήναι, ούτος ο Σαυρόματος υπερέβη ως
οία βουλόμενος την μετά βίας αυτό αφαιρεθείσαν γήν εκδι
15 κήσαι και απολαβείν, και δη εν τοις τότε καιρούς στεφανη-Ρ149
φορούντος και πρωτεύοντος της Χερσωνιτών Φαρνάκου του
Φαρνάκου αντιπαρετάξαντο και οι Χερσωνίται τό Σαυρο
μάτω, και απαντήσαντες αλλήλοις εν τοις του προειρημένου
Καφά τόποις έστησαν εκάτερα τα μέρη εν τοις όρεσιν, ο δε
20 Σαυρόματος ων μέγας την ηλικίαν έθάρρησεν εαυτό και εμε
γαλαύχει κατά των Χερσωνιτών φρυαττόμενος, θαρρών άμα
και επί τό απείρω πλήθει τώ μετ' αυτού όντι ο δε Φάρ
νακος μικρός ήν τη ηλικία κατά τον Σαυρόματον, και ιδών
το πλήθος του Σαυρομάτου εσκέψατο μετά του ιδίου στρα

romatum, posnerunt, in quo etiam Sauromatus, et qui cum ipso a

praelio superstites erant, nunquam se eum cum armis transgressuros
esse iurarunt, sed propria utrosque assignataque sibi secundum prae
stitutos terminos loca habitaturos esse. atque ita Βosporum Sauro
matus, Chersonitae terram suam repetierunt.
Ηisque ita gestis, rursus post aliquot annos alius Sauromatus cum
militum manu ad Μaeotidem paludem collecta surgens bellum contra
Chersonitas incepit, limitesφue cum iureiurando in Capha a primo
Sauromato positos, ut nemo belli contra Chersonitas gratia illos prae-.
tergrederetur, transgressus est tanquam ablatam sibi per vim terram vin
dicaturus recepturusque. habebant auten principem ac proteuontem
tunc temporis Chersonitae Ρharmacum Pharnaci filium. armis et ipsi con
tra Sauromatum sumptis, et obviam sibi mutuo facti in praedictis Capha
locis, iu montibus utrique constiterunt. Sauromatus vero et corporis
magnitudine et militum multitudine fretus insolenter Chersonitis insul
tabat: at Pharmacus statura exiguus prae Sauromato, eiusque copias con
siderans, consilio cum suis inito statuit, ne intinita multitudo periret,
254 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

του εφ' ώτε μονομαχήσαι αυτόν μετά του Σαυρομάτου και

μη άπειρον πλήθος απολέσθαι, και δη σκέψεως τοιαύτης
γενομένης δηλοί ο Φάρνακος τό πλήθει Σαυρομάτου, λέγων
ότι τις χρεία εστι τοσούτου όχλου γενέσθαι απώλειαν, ου
γαρ υμείς οικεία προαιρέσαι προς τον πόλεμον ετράπητε, αλλά 5
Σαυρόματος υμάς προετρέψατο, θελήσατε ούν τούτον παρα
καλέσαι του μονομαχήσαι μετ' εμού και εάν δια του θεού
δυνηθώ αυτόν, υμείς αναχωρείτε εις τα ίδια αβλαβώς, και
αυτός και η πόλις αυτού υπέπεσαν μοι ει δε και δυνηθή
με αυτός, και ούτως υμείς αναχωρείτε εις τα ίδια, και αυ-10
τός επέβη εν τοις έμούς, ο δε όχλος των Σαυροματών ήδέως
τούτο αποδεξάμενος προετρέψατο τον Σαυρόματoν μονομαχή
σαι μετά του Φαρνάκου, ο ουν Σαυρόματος μαθών μικρόν
πάνυ όντα τή ηλικία τον Φάρνακoν, εαυτόν δε υπερμεγέθη,
εχάρη τούτω, πεποιθως τη οικεία δυνάμει και οίς εκε- 15
επί
χρητο όπλοις κατατεθωρακισμένος, και τούτων ούτως δοξάν
των λέγει ο Φάρνακος τό ιδίω στρατώ ότι όταν κατέλθω διά
του θεού εις το μονομαχήσαι, και ίδητε ότι ο Σαυρόματος
τα νώτα αυτού είχε προς υμάς και την όψιν προς τους ιδί
ους, εγώ δε την όψιν μου προς υμάς και τα νώτα μου προς 20
τους εναντίους, άπαντες υμείς βάλλετε μιαν κραυγήν, και
μόνον λέγοντες το α α, και μή δευτερώσητε επί τή κραυγή.
και δή κατελθόντων αυτών αμφοτέρων εν τώ πεδίω προς την
μονομαχίαν και τρακτευόντων εαυτούς, και του Φαρνάκου γε
νομένου εις το του Σαυρομάτου μέρος και Σαυρομάτου εις 25

singulari certamine cum Sauromato pugnare reque constituta mili

tibus Sauromati nuntiat Pharmacus non opus esse ut tanta multitudo
pereat, neque sponte illos sua sed Sauromati impulsu ad bellum ve
nisse: mallent itaque ipsi auctores esse ut ad singulare certamen de
scenderet , et si deo opitulante eum vicero, vos domum incolumes
repetetis, ipse vero cum urbe sua mihi subiicietur, sin ipse me su
Ε"Ε: vos etiam ita domum redibitis, ipse terram meam occupa
it haec res cum grata Sauromatis esset, Sauromato singulare cer
tamen inire cum Pharmaco suaserunt. Sauromatus itaque cognito
exiguae staturae Pharmacum esse, magnitudine sua viribusque et armis
quibus utebatur fretus, condicionem laetus accepit Pharmacus autem
pugnaturus militibus suis dixit "ubi cum bono deo singulare certa
men ingressus fuero, Sauromatumque tergo vobis obversum, facie vero
suis videbitis, ego autem faciem vobis, tergum hostibus obvertero,
ιιuo ore omnes clamabitis Α Α , neque hunc clamorem iterabitis."
cum itaque in campum ad singulare certamen uterque venissent, in
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 53. 255
το του Φαρνάκου, έδωκεν ο τού Φαρνάκου στρατός μίαν φω
νην το α α. ο δε Σαυρόματος της τοιαύτης φωνής ακούσας
περιεστράφη ιδείν εναγώνιος τίς ή γενομένη κραυγή εν δε
τώ περιστρέψαι τον Σαυρόματον την εαυτού όψιν εις τα
5 οπίσω διηνοίχθη μικρόν το τού κασσιδίου αυτού πέταλον,
και ευθέως επιδραμων ο Φάρνακος έδωκε τό κόντω τον Σαυ
ρόματον και ανείλεν αυτόν πεσόντος δε του Σαυρομάτου
κατελθών ο Φάρνακος του ίππου απεκεφάλισεν αυτόν, και
γενόμενος εγκρατής του πολέμου το μεν πλήθος της Μαιώτι
10 δος απέλυσε, τους δε της Βοσπόρου αιχμαλώτους λαβών και
την γήν αυτών αφελόμενος εν Κυβερνικό άνω της των Χερ
σωνιτών οροθεσίας έστησεν, άχρι τεσσαράκοντα και μόνον μι
λίων γήν αυτοίς εάσας αίτινες οροθεσίαι μέχρι του νυν
διαμένουσιν, αι δε ειρημέναι πρώται οροθεσίαι εν Καφά ει-Ρ 150
15 σιν αποκείμεναι ολίγους δέ τινας κατασχών παρ' εαυτό
των Βοσποριανών ο Φάρνακος γεωργών ένεκα, τους άλλους
άπαντας οίκτου αξιώσας απέλυσε κατά των Βοσποριανών απελ
θείν οίτινες απολυθέντες υπό του Φαρνάκου υπέρ της τοι
αύτης ευεργεσίας και φιλανθρωπίας αυτού της εις αυτούς
20 γενομένης στήλην αυτώ ήγειραν εν τη Βοσπόρω, έκτοτε ουν
λοιπόν ή των Σαυρομάτων εν τη Βοσπόρω βασιλεία κατελύθη.
Τούτων δε ούτω γενομένων, Λαμάχου στεφανηφορούντος
και πρωτεύοντος της των Χερσωνιτών, Ασάνδρου δε της Βο
16 γεωργιών ?

terque se depugnarent, Pharmact sque Sauromati et Sauromatus Ρhar

ηacί partibus obversus esset, uno ore Pharnaci miles exclamavit ΑΑ;
φuo clamore audito Sauromatus convertit se ut videret φuisuam esset
hic clamor ad certamen compositus qui in Pharmaci exercitu sublatus ,
dumque se convertit, diducta paullulum cassidis lamina , e vestigio
conto eum Pharmacus percussit et occidit. cum autem Sauromatus
cecidisset, equo descendens Ρharmacus caput ei amputavit. victorque
Μaeotidis paludis populum dimisit, Βosporianos vero in vinculis de
tinens, capta eorum terra limites in Cybernico supra Chersonitas sta
tuit, guadraginta tantum miliarium terram ipsis relinquens; manent
φue isti limites in hodiernum usque diem, cum priores illi, quos dixi,
in Capha sint. paucis vero Βosporianorum apud se retentis agricul
turae causa , Ρharmacus reliquos omnes misericordia ductus ad sua
redire permisit, φui reversi pro beneficio tali benevolentiaque sta
tuam ei in Βosporo posuerunt. atque ex eo tempore in posterum
Sauromatae Βospori imperium amiserunt.
Ηis ita gestis, principatum apud Chersonitas tenente ac pro
ιeuonte Lamacho, apud Βosporianos vero regnante Αsandro, male
256 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟCΕΝΙΤΙ

σποριανών βασιλεύοντος, κακία πολλή μεμεστωμένοι οι Βο

σποριανοί κατά των Χερσωνιτών και μηδαμώς δυνάμενοι τη
πονηρία ήρεμείν έσπευδον αεί τρόπω τινι την ανταμοιβήν
των αιχμαλωσιών τους Χερσωνίταις αποδούναι και δη με
μαθηκότες έχειν θυγατέρα μονογενή την Γυκίαν, έχοντος δε 5
και του Ασάνδρου υιούς, έμηχανώντο επιγαμβρίαν ποιήσα
σθαι, όπως διά τούτου αδεώς επιβαίνοντες τη Χερσωνιτών
αμύνασθαι, και δη αποστέλλουσι πρέσβεις κατά την Χερ
σωνιτών παρακαλούντες, εάν οίδαμεν ότι αγάπη αληθής με
ταξύ ημών εστιν και αδόλως προς αλλήλους έχομεν, επιγαμ- 10
βρεύσομεν εαυτούς και δότε ημίν εις νύμφην την θυγατέρα
Λαμάχου του πρώτου υμών ένεκεν του υιού Ασάνδρου του
κυρίου ημών, ή λάβετε αυτόν αυτόθι εις γαμβρόν, και οίδα
μεν ότι πιστά έχομεν εις αλλήλους, του υιού του βασιλεύοντος
μεθ' υμών, λέγουσιν αυτούς οι Χερσωνίται ότι ημείς προς 15
υμάς θυγατέρα ήμων δούναι ουκ ανεχόμεθα ει δε εκ των
υιών Ασάνδρου του βασιλέως υμών θέλετε δούναι ημίν εις
γαμβρόν, δεχόμεθα, ούτω μέντοι, μη δυναμένου έτι του υιού
Ασάνδρου, του αρχομένου προς ημάς επιγαμβρεύσασθαι,
καιρώ ποτέ ή χρόνω πειραθήναι του υποστρέψαι κατά την 20
τών Βοσποριανών χάριν επισκέψεως ή προσηγορίας του οι
κείου πατρός εί δε τούτο βούλει, πάντως ότι τη ώρα απο
θνήσκει, των δε πρέσβεων απολυθέντων και καταλαβόντων
την Βοσποριανών και ταύτα αναγγελλόντων, απέστειλε πάλιν
14 βασιλέως όντος 2 22 βούλεται και

omnino adversus Chersonitas affecti Βosporiani cum quiescere neqna

φuam possent semperque aliquo modo captivitates suas ulcisci sιn
derent, cum intellexissent filiam Lamacho unicam esse Gyciam filios
φue haberet Αsander, aflinitatem contrahere meditati sunt, ut hoc
nimirum pacto libere in Chersonitarum terram ingressi vindictam su
merent. mittunt itaque legatos ad Chersonitas suasuros, quandoqui
dem vera amicitia inter ipsos esset eamque sine dolo colerent, alli
mitatem secum contraherent, et vel Lamachi principis ipsorum filiam
Αsandri domini sui filio darent vel eum apud se acciperent: sic enim
cognitum iri, fidem inter ipsos constitutam esse, herili filio suo apud
eos commorante, responderunt vero Chersonitae filiam se ipsis dare
non posse: quodsi aliquem ex Αsandri regis sui filiis dare generum
νellent,accepturos esse, illa quidem condicione ut qui venturus esseι,
reditum ad Βosporianos tentare nunquam posset invisendi compellan
dique patris sui causa : si id nihilominus tentaverit, ipsa hora moria
tur, hoc pacto dimissi legati domumque reversi, cum quid actum
 ΙΟΕ ΑΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 53. 257

ο Ασανδρος πρέσβεις, λέγων τοίς Χερσωνίταις ότι εάν αλη

θώς λέγετε και πιστοποιείτέ με ότι Λάμαχος ανέχεται ζεύξαι
την θυγατέρα αυτού τώ μειζοτέρω μου υίώ, αποστελώ υμίν
αυτόν εκείνον αυτόθι επιγαμβρεύσασθαι. ήν δε Λάμαχος
"τοις τότε καιροίς, ώς λόγος, πλούτφ πολλώ κομών έντε χρυ
σίω και αργυρίωπαισί τε και παιδίσκαις και αλόγοις διαφό
ροις και κτήμασι πολλοίς, και τέσσαρσι δε βεγεώσι τον οίκον
αυτού επικρατείν εν πλάτει και μήκει, έως κάτω των λεγομέ
νων Σουσών, εν οις και ιδίαν πύλην είχεν εν τώ τείχει, και
10 τέσσαρας πυλεώνας μεγάλους εις την είσοδον και την έξοδον, σύν
ετέροις δε παραπυλίοις σεμνοίς ώστε εισερχομένων των αλόγων
αυτού εν τη πόλει εκάστην αγέλην ζώων, ίππων τε και φορβά
δων, βοών και δαμάλεων, προβάτων τε και όνων, και δι' ιδίας
πύλας εισιέναι και εις ιδίαν στάσιν απιέναι, παρεκάλεσαν ουν οι
15 Χερσωνίται τον Λάμαχον εφ' ώτε έπιγαμβρεύσεσθαι αυτόν Ρ 151
τον του Ασάνδρου υιόν, του δε Λαμάχου επινεύσαντος τή
παρακλήσει αυτών ήλθεν ο τού Ασάνδρου υιός εν τη Χερ
σώνι και έγημε την γυναίκα, και διετούς μικρού χρόνου δια
γενομένου ετελεύτησεν ο Λάμαχος ή γάρ μήτηρ της Γυκίας
20 προτελευτήσασα ήν ή ουν Γυκία μετά την του ενιαυτού πε
ραίωσιν της του πατρός ταφής της ενιαυσιαίας ημέρας εν
στάσης, την μνήμην θέλουσα φαιδρύναι του ιδίου πατρός,
στεφανηφορούντος τότε και πρωτεύοντος της Χερσώνος Ζή

10 τέσσαρσι πυλεώσι Μ συν] και Μ

-sset significassent, iterum ad Chersonitas Αsander misit inquiens, si

verum dicerent atque bona fide agerent Lamachusque filio maiori suo
filiam uxorem dare vellet, eum se illuc missurum esse. erat autem
illis temporibus Lamachus, ut ferebatur, dives admodum auro et ar
gento, famulis et ancillis, equis ac fundis quamplnrimis, et in quat
ιuor regionibus domum habebat in latitudine et longitudine msque
infra Susa quae dicebatur, ubi etiam in muro propriam ianuam ha
bebat et quattuor portas magnas ad introiturn et exitum cum aliis
ostiolis splendidis, ita ut pecοribus eius in urbem venientibus, singuli
armentorum greges, equorumque et equarum, boumque et bucularum,
ονίumque et asinorum, suas quique per portas introirent et ad pro
prium stabulum discederent. adhortäti igitur Lamachum sunt Cher
sonitae ut Αsandri filium generum adscisceret, φuibus cum ille an
nuisset, Αsandri filius Chersonem venit Gyciamque duxit. et exiguo
biennii tempore elapso Lamachus diem obiit, cum iam Gyciae mater
antea mortua esset. Gycia autem finito anno a sepulto patre, annuo
«lie instante, memoriamque patris sui celebrare cupiens, principatum
Const. Porph. 17
258 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΒΟGΕΝΙΤΙ

θου του Ζήθονος, παρεκάλεσε τους προύχουσι τής πόλεως εφ'

ώτε άνευ ύβρεως αναχθήναι αυτούς του λαβείν παρ' αυτής
συν παντί τω δήμω οινόν τε και άρτους και έλαιον κρέα τε
και όρνεα και όψα και εί τι έτερον προς την τής ευφρασίας
χρείαν, προς το την ημέραν της μνήμης του Λαμάχου άπαντας"
τους πολίτας συν γυναιξί και τέκνοις και πάση τη φαμιλία
αυτών ευφρανθήναι και αγάλλεσθαι έκαστον εν τώ ιδίω ρε
γεώνι και δημοσία χορεύειν και έργου τινός το σύνολον μη
άψασθαι, συνταξαμένη τους πολίταις εν όρκω εφ' ώτε άπαντα
τον χρόνον της ζωής αυτής ούτω τα της ευφρασίας καθ' 19
έκαστον χρόνον διδόναι αυτοίς εν τη αυτή του Λαμάχου
μνήμη τούτων δε ούτω γενομένων και εν όρκω υπ' αυτής
παγιωθέντων, ο ταύτης ανήρ ο τού Ασάνδρου υίος έχων εν
κρυπτώ τον δόλον και επιζητών καιρόν προδοσίας, ακούσας
ταύτα τα παρα της Γυκίας λεχθέντα και εν όρκω παγιωθέντα, 15
εθαύμασε και επήνεσε την Γυκίαν επί τη ενόρκω συντάξει
ώς γνησίως περί τους γονείς έχουσαν, συνθέμενος δε και αυ
τός, φησί, χαίρειν και σπένδειν επί τή τοιαύτη συντάξει, και
μετά τούτο παρελθούσης της μνήμης και της ευφρασίας δη
λοί τους εν Βοσπόρω δι' οικείου παιδός, λέγων αυτούς ότι 20
εύρον μέθοδον δι' ης ακόπως την Χερσώνα μέλλομεν παρα
λαβείν, υμείς ουν εκ διαλειμμάτων αποστέλλετέ μοι δέκα ή
δώδεκα νεωτέρους χρησιμους εκτός των εν τώ καράβω ελαυ
2 συναχθήναι? 12 και vulgo om

tenente ac proteuonte tum in Chersone Ζelho Ζethonis filio, primo

res urbis hortata est ne iniuriam suam putarent, si et ipsi et popu
1us universus ab ea acciperent vinum panes oleum carnes aves pisces,
et si φuae alia ad epulum necessaria, nt diem memoriae Lamachi
sacrun cives universi cum uxoribus ac liberis omnique familia pu
blica laetitia celebrem agerent cum choreis in propria regione sin
guli, ac feriatum haberent , promisitque civibus cum iuramento φuot
annis dum viveret, haec se omnia ad celebrandam diem in Lamachi
memoriam iis suppeditaturam. haec cum ita iureiurando ab ipsa fir
mata essent, maritus eius Αsandri filius dolum animo occultum ver
sams et proditionis tempus quaerens, quae a Gycia dicta iuramentoque
firmata essent audiens, admiratus laudavit eam, quod iuramento sta
Isilivisset, veluti praeclare erga parentes affectam, adiiciens gaudere
se quo Τue et libare itidem velle. cumque memoriae dies et epulum
praeteriisset, Βosporianis per famulum snum indicavit invenisse se
«μιo pacto sine labore Chersonem capere possent : mitterent itaque
per intervalla decem ant duodecim iuvenes praestantes praeter cara
borum remiges, qui veluti xenia ipsi ferrent. "qui autem appellent
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 53. 259

νόντων ως δήθεν ξένια μοι πέμποντες, εν συμβόλω δε παρα

βαλλόντων των ερχομένων καράβων υμών και εκεί μενόντων,
εμού δε πέμποντος και δι' ίππων φέροντος τους ερχομένους
νεωτέρους εν τη πόλει και τα πεμπόμενα, και δη τω τρόπω
5 τούτω επί διετή χρόνον εκ του κατά μέρος ερχομένων των Βο
σποριανών μετά των ξενίων, προς το μη γνωσθήναι τη πόλει
τον δόλον έφερε μεν αυτούς πεζικώς εκ του συμβόλου ο του
Ασάνδρου υιός, και μετά ημέρας τινάς πάλιν επι πάντων
προς έσπέραν απέλυεν αυτούς, φησίν, επί τα έξω, ως δήθεν
10 βραδέστερον διά την ώραν οι δε εξερχόμενοι εκ της χώρας
άχρι τριών μιλίων σκοτιάς βαθείας γενομένης υπέστρεφον και
ήρχοντο εν τω λεγομένω λίμνω και εκείθεν διά καράβου έφε
ρεν αυτούς εν ταις Σώσαις, και διά του παραπυλίου, ο εί
χεν εν τώ τείχει, εισέφερεν αυτούς εν τώ οίκω αυτού μηδε
15νός ειδότος, ει μή τι γε τρείς των παίδων αυτού των Βοσπο
ριανών και μόνον πιστών αυτού όντων, ενός μεν του εν συμ
βόλω απερχομένου και μηνύοντος αναχωρείν τους καράβους, Ρ 1
άλλου δε του υποστρέφοντος τους Βοσποριανούς και φέροντος
εν λιμώνι, ετέρου δε του εκ λιμώνος μετά καράβου αποκομί
20 ζοντος εν ταις Σώσαις και αποκαθιστώντος εν τώ του Λαμά
χoυ οίκω, και δι' ών απέτρεφεν αυτούς εν ταις αποθήκαις
αυτού, μήτε της Γυκίας είδούσης τον δόλον, προσδοκών, καθά
είρηται, κατά την ενιαυσίαν ημέραν της του Λαμάχου μνή

4 πόλει καταπεμπόμενα Μ 12. paulo infra scribitur εν λιμώνι.

Μeursius

σarabi in tali loco manebunt, ego vero equos mittam, φuibus iuvenes
ac munera missa in urbem vehantur." cumque per biennium hoc
modo diversis temporibus in urbem Βosporiani cum xeniis venissent,
πe fraus a civibus agnosceretur, adducebat eos Αsandri filius pede
stri itinere ex loco constituto, et rursus post aliquot dies coram omni
bus eos sub vesperam dimittebat ad campestria, quasi iam tardius
esset; φui egressi ad tria usque miliaria tenebris iam densis redibant
εt Limonem intrabant, unde carabo Susa devehebantur, ubi, per
portam minorem, φuam in muro habebat, in domum ab eo recipie
Lantur, nemine conscio praeter tres tantum famulos Βosporianos fidos,
φuorum unus ad locum statutum pergebat et recedere carabos nun
tiabat, alter vero in Limonem Βosporianos reducebat, tertius
Limone Susa carabo eos advehebat et in Lamachi domum introdu
Ε
cebat. utebatur praeterea his ad alimenta deferenda illis φui in locis
abditis erant, ipsa φuoque Gycia dolum ignorante. expectabat autem,
υt diximus, anniversario die Lamachi memoriae sacro, urbe tota epu
260 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΚΟCΕΝΙΤΙ

μης, της πόλεως πάσης ευφραινομένης τε και αποκοιμωμένης,

αυτόν την νύκτα επαναστήναι μετά τών Βοσποριανών τε και
οικείων και εμπρήσαι την πόλιν και πάντας κατασφάξαι.
συναχθέντων δε εν τώ διετεί χρόνω εν τώ της Γυκίας οίκω
άχρι διακοσίων Βοσποριανών, και της μνήμης του Λαμάχου 5
ήδη λοιπόν έγγιζούσης, εγένετο παιδίσκην της Γυκίας κουβους
κλαρέαν, πάνυ αυτή ούσαν προσφιλέστατον, πταίσασαν από
όψεως αυτής γενέσθαι και αποκλεισθήναι αυτήν, ενώ δε
οίκω απεκλείσθη ή παιδίσκη, υποκάτωθεν αυτού ήσαν οι Βο
σποριανοί αποτρεφόμενοι της δε παιδίσκης καθεζομένης και 10
νηθούσης το λίνον, εγένετο το σφοντύλιν της ατράκτου πεσείν
και κυλισθεν εισελθείν εις βαθυτάτην οπήν προς τον τοίχον
ή δε αναστάσα προς το επάραι αυτό ορά αυτό εν βαθυτάτη
οπή όν και μη δυναμένης αυτής εκσπάσαι αυτό δια το
βάθος, ηναγκάσθη εκ του πάτου προς τον τοίχον ανασπάσαι 15
ένα βήσαλον προς το τούτο επάραι και ορά δια της οπής
κάτω εν τώ υπογέω οίκω το πλήθος των όντων ανδρών, και
ιδούσα ευφυώς πάλιν απέθετο εν τώ τόπω το βήσαλον προς
το μή γνωσθήναι τοις κάτω και λαθραίως αποστείλασα
μίαν των παίδων προσεκαλείτο την κυρίαν αυτής του ελθείν 20
προς αυτήν, οφείλουσάν τι αναγκαίον ακούσαι και ιδείν ή
δε Γυκία υπό του θεού κατανυγείσα απήλθε προς την παι
1 τε και αποκοιμωμένης add Β 6 κουβικουλαρίαν: 7 αυ
της add Β

lante ac somno sopita, ipse cum Βosporianis atque domesticis suis

de nocte surgere urbemque incendere et omnes occidere. cumque
biennii tempore in Gyciae domo congregati essent Βosporiani du
centi, instaretque iam celebranda Lamachi memoria, accidit ut puella
Gyciae cubicularia, quae ei gratissima erat, propter offensam ab ocu
lis eius removeretur secludereturque. locus vero in quo concludeba
tur, subter Βosporianos habebat, φui illic alebantur, puella autem
sedente et filum torquente, contigit ut fusi verticillus decidens in
foramen profundum prope parietem devolveretur, cumque surgeret
tollendi causa, in foramen delapsum videt, unde cum extrahere pro
pter profunditatem non posset, unum e pavimento prope parietem
laterem extrahere coacta fuit, eogue facto per foramen in inferiore
aedium parte absconditam illic hominum multitudinem videt. φuos
cum vidisset, laterem in locum suum solerter reposuit, ne ab iis qui
infra erant deprehenderetur, misitque clanculum puellarum aliquam
ad dominam suam, guam venire ad se hortabatur necessarium aliquid
audituram visuranque. Gycia vero deo impellente pnellam adiit;
solaque ad eam ingressa cum ianuaul clausisset, ad pedes eius pro
 Ι)Ε ΛΙΟΜΙΝΙSΤRΑΝΙΟΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. 53. 261
δί - 1 y Ρ y «ν ν ν ? - Τ ν

ίσκην και εισελθούσης αυτής κατά μόνας εν τώ οικήματι

και κλεισάσης την θύραν, πεσούσα ή παιδίσκη προς τους πό
δας αυτής είπε "δέσποινα, εξουσίαν έχεις την αχρείαν σου
δούλην πλήν βούλομαι τή κυρία μου ξένον τι και παράδο
5ξον πράγμα δείξαι." ή δε Γυκία είπεν αυτή "αφόβως ειπέ,
δείξον και τι το τοιούτον;'' ή δε παιδίσκη απαγαγούσα αυ
την προς τον τοίχον, και ευφυώς επάρασα το βήσαλον, λέγει
- ζC C «ν * «ν - η

αυτή "οράς δια της οπής, δέσποινα, τον κάτω κρυπτόμενον

όχλον των Βοσποριανών." ή δε Γυκία ιδούσα και εκπλαγείσα
10 επι τώ πράγματι έφη "ουκ αργον το σκέμμα τούτο." και
- - - τ - Αν

λέγει τη παιδίσκη "πώς εύρες το πράγμα τούτο;" ή δε παι

" ν -

δίσκη λέγει πάντως, δέσποινα, ότι εκ θελήματος θεού έπεσε

το σφοντύλιν εκ της ατράκτου μου και κυλισθεν εισήλθεν εν
τή οπή ταύτη, και μη δυναμένης μου επάραι αυτό ηναγκά2. ν.

15 σθην το βήσαλον ανασπάσαι, και τότε είδον αυτούς." ή δε

εκέλευσε τη": παιδίσκη αποθέσθαι το βήσαλον ευφυώς εν τώ
0 ? 1. Υ 4. " η «ν ν - - 4,

τόπω αύτου, και επιλαβομένη αυτής και περιπλακείσα κατε

φίλησε γνησίως, και είπεν αυτή "μηδεν πτοηθής, τέκνον, Ρ 153
συγκεχώρηταί σου το πταίσμα ο γάρ θεός ηθέλησέ σε πταί
η C «ν " y τι "

20 σαι, ίνα τον δόλον ημίν φανερωση. βλέπε oυν όση δυνάμει
η. - η w ι 1 ν -

φυλάξαι το πράγμα, και μη τολμήσης τινι το σύνολον τούτο

θαρρήσαι'' και λοιπόν είχεν αυτήν δι' όλου μεθ' εαυτής
πλέον του πρώτου ώς πιστήν αυτήν ουσαν, και προσκαλεσα

3 έχεις εις την 2 10 και λέγει - τούτο add Β 14 αυτό)

τότε Μ 23 αυτή?

voluta puella "potes" inquit, "ο domina, inutilem ancillam tractare

pro arbitrio, atlamen ostendam tibi rem novam et inopinatan.'' φuod
cum secure facere eam Gycia iussisset, ad parietem adductae subla
toφue solerter latere dixit: "ecce, o domina, per foramen hoc abs
conditam inferius Βosporianorum multitudinem vides." Gycia cum
eos vidisset, re tali consternata "non frustra" inquit " hoc consilium
susceptum est,'' sciscitaturque puellam quomodo id comperisset: cui,
"omnino, domina," respondit puella, "per dei voluntatem fuso exci
dens verticillus in hoc foramen devolutus est , quem cum extrahere
inde nequirem, laterem avellere coacta fui, atque tune eos vidi." illa
vero pμellam solerter reponere laterem loco suo iussit, eamque am
plexata benigne cum osculo "nihil" inquit "metuas, filia : condonatum
tibi crimen est ; siquidem voluit te peccare deus, ut dolum hunc, no
bis manifestum faceret. vide igitur, φuantum potes, uti totam hanc
rem claun alios habeas, neqne cuiquam quidquam concredas." sum
psiιque eam ex eo ιempore secum, liabuitque benignius quam uυ
 262 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΡΟΟΕΝΙΤΙ

μένη ή Γυκία δύο τινάς των συγγενών αυτής, πιστούς αυτή

όντας πάνυ, λέγει αυτοίς εν τοις ιδιάζουσιν "απελθόντες συν
άγετε καθ' εαυτούς εν μυστηρίω τους πρωτεύοντας και ευγε
νείς της πόλεως, και εκλεξάτωσαν τρείς άνδρας πιστούς, δυ
ναμένους φυλάξαι μυστήριον και πράγμα ποιήσαι, και πι-5
στοποιήσουσιν αυτούς οι πάντες ενόρκως προς το και αυτούς
έμε πληροφορήσαι εν οίς μέλλω επερωτάν αυτούς, και απο
στειλάτωσαν αυτούς πρός με εν μυστηρίω, και έχω αυτούς
αναγκαίον τι και ωφέλιμον τη πόλει θαρρήσαι μόνον διά
τάχους ποιήσατε ο λέγω υμίν." απελθόντων δε των συγγε- 10
νών αυτής και εν μυστηρίω ταύτα τοις πρωτεύουσιν ειρηκό
των, ευθέως εξελέξαντο τρείς άνδρας, ούς ήδεσαν αυτοί πι
στους είναι, και πιστοποιήσαντες αυτούς πάντες εν όρκω ότι
εί τι συνθώνται τη Γυκία είτε ποιήσαι είτε δούναι, μή ακυ ί
ρώσαι τους λόγους αυτών, αλλ' εις πέρας αγαγείν τα υπ'15
αυτών συνταττόμενα αυτή, τούτων δε προς την Γυκίαν εν
μυστηρίω απελθόντων, εδέξατο αυτούς και λέγει αυτούς "δύ
νασθέ με εν όρκω πληροφορήσαι περί ών μέλλω επερωτάν
υμάς, ότι ποιείτε ταύτα;" οι δε είπον αυτή "ναι, κυρία,
ετοίμως έχομεν περί ών μέλλεις ημίν επιζητείν πληροφορή-20
σαι' σε ότι εις πέρας άγωνται οι λόγοι σου." τότε λέγει αυ
τους ή Γυκία "πληροφορήσατέ με ότι αν αποθάνω εν μέσω
της πόλεως με θάπτετε, και λέγω υμίν το μυστήριόν μου.
11 ταύτα add Β

φuam antea, φuia fidelem experta esset. accitis antem Gycia duobus
e consanguineis, φuibus maxime fidebat, inquit eis seorsim "abite et
congregate apud vos clanculum primores et nobiles urbis, iique eli
gant viros tres fidos, arcanum φui custodire et rem gerere possint,
et quibus sacramento se omnes obstringent ut plenam mihi fidem
faciant in iis de μribus ipsos rogatura sum. mittant vero illos ad
me clanculum : habeo enim necessarium aliquid urbique huic utile,
φuod ipsis committam. tantum maturate id quod vobis dico." dis
cedentibus igitur hoc pacto eius consanguineis, cum illi haec clam
ad primates rettulissent, e vestigio tres viros elegerunt, φuos fidos
esse cognoverant, fide ipsis cum iuramento data ratum se habituros
effecturosque quidquid cum Gycia acturi essent. hi ubi clam ad Gy
εiam venissent, illa eos excepit, interrogavitque. ecquid promittere
cum iuramento possent facturos se quidquid commisisset. illis vero
affirmantibus se omnia pro voιo eias facturos esse, respondet Gycia
"fidem date in urbe me, si moriar, sepeliendam esse, et arcanum meum
"ιατταbo νοbis; meque grave est quod postulo." φuod cum audirent,
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 53. 263

έδου βαρύ υμίν τίποτε ουκ επιζητώ." οι δε άνδρες ακού

σαντες τούτο μετά πάσης προθυμίας επληροφόρησαν αυτήν
εν όρκω, λέγοντες ότι εάν τελευτήσης εν μέσω της πόλεως σε
θάψομεν και ουκ εξάξομέν σε έξω τών τειχών, η δε Γυκία
5 πεισθείσα τους όρκοις αυτών λέγει αυτούς "εφ' οίς έπληροφο
ρήσατέ με, καγώ λοιπόν εμφαίνω υμίν το μυστήριόν μου, ιδού
ειδέναι υμάς θέλω ότι ο ανήρ μου το έμφυτον κακόν της
πόλεως αυτού έχων, το του δόλου και φθόνου καθ' ημών,
όχλον εκ του κατά μέρος Βοσποριανών εν κρυφή εισαγαγών
10 εν τώ οίκωμου άχρις διακοσίων ψυχών ενόπλων διατρέφει, εμού
μή ειδυίας το πράγμα αλλ' ο θεός νυν διά προφάσεως εφα
νέρωσέ μοι αυτό, αυτός ουν ταύτην έχει την σκέψιν εφ' ώτε,
φησίν, εις την μνήμην του πατρός μου διδούσης μου την ευ
φρασίαν τη πόλει και ευφρανθέντων υμών αποκοιμωμένων
15 αυτόν την νύκτα επαναστήναι μετά των συνόντων αυτώ Βο
σποριανών τε και οικείων, και βαλείν εμπρησμόν εν τοις οίκοις
υμών και κατασφάξαι πάντας υμάς, ιδού λοιπόν φθάζει και
ή μνήμη του πατρός μου, και δέον μέν έστι προς τον όρκον
μου δούναι υμίν κατά το έθος μου τα της ευφρασίας πάν
20 τα γάρ ετοίμως έχω, θελήσατε ουν πάντες προσδραμείν Ρ 154
χαίροντες και ζητήσαι και λαβείν πάντα προθύμως, προς το
μήπω νοήσαι αυτόν ότι έγνωμεν το πράγμα, και άφνω εμφύ
λιος πόλεμος γένηται. θελήσατε ούν και δημοσίως κατά το
έθος ευφραίνεσθαι, συμμέτρως δέ, και χορεύειν ένταίς πλα

libenter cum iureiurando promiserunt in urbe se eam, si moreretur,

sepulturos neque extra moenia educturos. itaque persuasa sacramento
Gycia nunc'' inquit "arcannιn vobis , φuod habeo , aperiam. ecce,
maritus meus ex ingenito adversus urbem hanc odio atque invidia
per dolum Βosporianos aliquot in donum meam introduclos cum ar
mis usque ad ducentos nutrit, me inscia : verum rem hanc nunc deus
per occasionem mihi manifestam fecit. hoc autem ille consilium agitat,
ut ubi in patris mei memoriam urbi ego epulum dedero νosque epulati
dormitum iveritis, ipse de nocte cum Βosporianis atque domesticis sur
gat, aedibus vestris ignem immittat vosque omnes contrucidet. et ecce,
instat nunc dies anniversarius memoriae patris mei, oportetque me
vobis ex iuralnento dare pro more meo quae ad epalum necessaria,
et omnia praestare parata sum. velitis itaque omnes laeti accurrere,
postulareque et accipere omnia libenter, ne ullo ille pacto intelligat
nos reun rescivisse, et subito intestinum aliquod bellum oriatur, igi
tur publice, uti Inos est, epulum celebrate, sed cum modo, et choreas
in plateis agile: unusquisque vero in aedibus vestris apparet ligua
264 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

τείαις. ετοιμάσατε δε έκαστος εν τοις οίκοις υμών ξύλα τε

και φορτία και δάδας στεγνάς προς το μισοποιούντων υμών
τας ευφρασίας και τους χορούς δόξασθαι προς ανάπαυσιν
ύμών απιέναι, και εμού δε ταχέστερον μισοποιησάσης και
κελευούσης ασφαλισθήναι τους πυλεωνάς μου, υμείς ευθέως 5
εν ήσυχία πολλή συν παισι και παιδίσκαις υμών πανoικι πα
ρενεγκόντες τα ξύλα και φορτία και δάδας παράθετε ταύτα
εν τοις πυλεώσι μου και παραπυλίοις και κύκλω της οικίας
πάσης, επιχέαντες και έλαιον τοίς ξύλοις προς το τάχιον
άφθήναι. και ηνίκα εξέλθω εγώ και είπω υμίν, ευθέως λάβετε 10 !
την πυράν, και υμείς δε εν όπλοις παρεστήκετε κύκλω της
οικίας, ίνα όπου τινάς θεωρήσητε εκπηδώντας εκ του οίκου
δια θυρίδος τούτους κατασφάζητε. απελθόντες ούν το μυ
στήριον τούτο λαλήσατε, και ετοιμάσατε πάντα ά είπον υμίν."
οι δε πολίται ταύτα ακούσαντες από των τριών ανδρών εποίη- 15
σαν πάντα εν συντομία κατά τον λόγον της Γυκίας, ενστά
σης δε της μνημοσύνου ημέρας, ως δήθεν χαιρομένη ή Γυκία
μετεπέμψατο τους της πόλεως άνδρας, προτρεπομένη του λα
βείν αυτούς τα της ευφρασίας συνέτρεχε δε και ο ανήρ
αυτής επί τούτο, και παρεκάλει πλείον οίνον δοθήναι αυτούς 20
επί τη ευφρασία, οι δε πολίται ασμένως πάντα δεξάμενοι
ηυφραίνοντο καθώς παρηγγέλθησαν, και έχόρευον την πάσαν
ημέραν φθασάσης δε της εσπέρας ήρξαντο μισοποιείν οι

2 ημών vulgo 6 παισι Bandurius pro παίδες

sarcinas ac taedas solidas, ut me epulum ac choreas detrectante ad

φuieten vos abire existinet. me vero citius solito detrectante ac fo
res meas obserari iubente, vos confestim cum multo silentio per fa
mulos et ancillas vestros ex omnibus undecunque aedibus afferentes
ligna sarcinas taedasque ad ianuas meas et vestibula apponite, immo
Circum totam domurn, et oleum lignis infundite, quo citius flammam
concipiant. cum autem ego egressa fuero vobisque dixero, ocius
ignen iniicite, ac cum armis circumsistite, ut quos per fenestram ex
silientes videbitis interficiatis. abite igitur et arcanum hoc narrate,
ounctaque quae iussi apparate.'' cives vero ubi rem intellexissent a
tribus his viris, quam citissime omnia peragebant ex mandato Gyciae.
curn itaque instaret dies memoriae sacer, et Gycia laeta ad cives ur
bis mitteret, hortareturgue ut acciperent ad epulum quae pertinerent,
accurrit etian maritus eius et plus vini solito dari iussit. cives au
tern libenter omnia accipientes epulabantur uti iussi erant, et per
1otam diem choreas agitabant: sed ingruente vespera quasi epuli lon
gioris Ρertaesi donuun se suam quieturi receperuut. epulabantur au
 ΙΟΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕΙΚΙΟ ΟΑΡ. 53. 265
πολίται και απιέναι εν τοις οίκοις αυτών εις το αναπαήναι.
η υφραίνοντο δε πανοικί, και η Γυκία εν τώ οίκω αυτής
προτρεπομένη πάντας τους αυτής αδεώς πίνειν προς το με
θυσθέντας αυτούς τάχιον κοιμηθήναι, μόνον ταίς κουβικου
5 λαρίαις αυτής παρήγγειλε του νήφειν και εαυτή του οίνου
έφύλαττεν, εύρούσα γάρ ποτήριον πορφυρούν δέδωκε τή κου
βικουλαρέα αυτής τή το πράγμα είδούση, και παρήγγειλεν
αυτή εν αυτώ αυτην κιρνάν συν ύδατι , ο δε ανήρ αυτής
θεωρών το πορφυρούν ποτήριον ουχ υπενόει συν ύδατι αυ
1ο τήν πίνειν, της δε εσπέρας φθασάσης και των πολιτών, ως
ήδη είπον, μισοποιησάντων, λέγει τώ ανδρι αυτής ή Γυκία
"ευφρανθέντων ήμων δεύρο λοιπόν αναπαυθώμεν και ημείς."
ο δή ο ανήρ αυτής ακούσας μάλλον εχάρη, και έπεσε του
κοιμηθήναι ου γαρ ήδύνατο αφ' εαυτού ειπείν τούτο, μή
15 πως υπόνοιαν δώ τη γυναικι περί ου έβουλεύετο δόλου, κε
λεύει ουν ή Γυκία ασφαλισθήναι τους πυλεώνας και πάντα
τα παραθύρια και ενεχθήναι αυτή τας κλείς κατά το έθος,
και τούτου γενομένου λέγει εν τώ λεληθότι τη πιστή αυτής
κουβικουλαρέα τή τον δόλον ειδούση ότι θέλησον συνταϊς
20 λoιπαίς κουβικουλαρέαις ευφυώς επάραι, πάντα τα κόσμιά Ρ 155
μου και το χρυσίον και εί τι χρήσιμον δύνασθε εγκολπίσα
σθαι, και ετοιμάσατε εαυτάς ίνα όταν είπω υμίν, ακολουθήσατε
μοι, αι δε ποιήσασαι κατά την κέλευσιν αυτής ήσαν έτοι
5 εαυτήν? 21 εγκολπίσασθαι Μeursius pro εγκαλλωπίσασθαι
22 ακολουθήσητέ:

tem per omnes passim aedes, Gycia vero in suis, largiter potare do
mesticos suos iubens, ut ebrii facti citius cubitum discederent, puellis
tantum cubiculariis sobrietate indicta , et ipsa quoque a vino absti
nebat: nam poculo purpureo invento puellae cubiculariae, φuae ne
gotii conscia erat, id dedit, iussitque in eo aquam sibi miscere , φuod
cum maritus eius videret, aquam illam bibere non suspicabatur: ubi
autem iam vespera venisset, civesque, uti iam dictum est, epulandi sa
tietas cepisset, Gycia ad maritum inquit "postquam epulati sumus,
age etiam nos cubitum eamus;" quem ille sermonem libens audivit,
et εomno se dedit : neque ehim iniicere ipse hoc poterat, ne uxori
«le dolo suspicandi causan praeberet, mandat itaque Gycia ianuas
omnes ac ostiola obserari, et adferri sibi pro more claves , φuod ubi
factum esset, fidae cubiculariae doli gnarae in aurem dixit "abi cum
reliquis cubiculariis, et solerter aufer omnia ornamenta mea aurum
que, et quidquid utile in sinu asportare potestis, ac νos parate ut,
cum iussero, me sequamini." at illae quidem mandatis morem geren
266 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥΙΚΟGΕΝΙΤΙ

μαι. τού δε ανδρός αυτής δήθεν ανακλιθέντος του εκ συντό

μου κοιμηθήναι διά τάχους αυτόν πάλιν αναστήναι προς επι
βουλήν της πόλεως, ή δε Γυκία παρέσυρε του καθευδήσαι έως
αν πάσα ή φαμιλία αυτών έκοιμήθη ο δε ανήρ αυτής εκ
του πολλού πότου αφύπνωσεν ή δε Γυκία ιδούσα τούτον 5
κοιμηθέντα ευφυώς τον κοιτώνα τό κλειδίω ήσφαλίσατο,
αποκλείσασα τον άνδρα, και κατελθούσα εκ του οίκου σύν
ταίς κουβικουλαρέαις αυτής, έξελθούσα των παραπυλίων
ησύχως και κλείσασα, ευθέως επέτρεψε τους της πόλεως δια
τάχους έμβληθήναι το πύρ κύκλω του οίκου, βληθέντος δε 10 ::
του πυρός και του οίκου αναφθέντος, εί πού τις των έσωθεν
όντων εκπηδήσαι εδυνήθη ή εαυτόν ρίψαι, υπό των πολιτών
κατεσφάγη, του δε οίκου παντός και των εν αυτώ έως εδά
φους καταφλεχθέντων διέσωσεν ο θεός την Χερσωνιτών πό
λιν εκ των επιβούλων Βοσποριανών, η δε Γυκία βουλομένων 15
των πολιτών την καταφλεχθείσαν αυτής : οικίαν ορύξαι και
καθάραι τον τόπον προς οικοδομήν ουκ είασεν, αλλά μάλλον
επέτρεψε πάση πόλει φέρειν έκαστον αυτών και εκχέειν αυ
τόθι την πάσαν αυτών κοπρίαν προς το εν αυτοίς καταχω
σθήναι την πάσαν αυτής οίκησιν ως προς επιβουλήν της πό-20
λεως γενομένην διό και εκλήθη ο τόπος Λαμάχου σκοπή
έως της σήμερον. . . . . .. . ν"

Τούτων ουν απάντων γενομένων, ιδόντες οι Χερσωνίται

την τοιαύτην άπειρον υπό της Γυκίας εις αυτούς μετά θεον

tes paratae erant : maritus autem eius cum cubitum se dedisset, pau
Ηsper dormiturus, ut ocius mox surgere rursum posset ad urben ex
insidiis opprimendam, Gycia dormire distulit quoad familia tota, so
mnum cepisset, cumque maritum vino obrutum dormire videret, obse
rato tacite cubiculo eum inclusit, discedensque curή cubiculariis suis
placide egressa . foribus, cum eas clausisset, statim cives quam citis
sime τιπuique domum incendere iussit. igne vero iniecto et domo
incensa, sicubί φuispiam eorum φui intus erant prosiliret, a civibus
occidebatur. atque ita domo, cum omnibus qui in ea inclusi erant,
solo tenus exusta, Chersonitarum urbem ab insidiatoribus Βosporia
nis deus serνavit. Gycia autem, cum domum, quae cσnflagraverat,
restaurare cives vellent, non pernisit, φuin potius sordes ac stercora
omnes illuc congregare iussit, ut tota iis obraeretur, utpote in qua
positae urbi insidiae fuissent, unde et in huno usque diem Lamachi
specula locus ille appellatur.
Ηis igitur omnibus sic gestis, videntes Chersonitae infinitam Gy
Ciae Ρost deum in ipsos beneficentiam, φuae omnibus rebus suis sa
 ΙDΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ CΑΡ. 53. 267

γενομένην ευεργεσίαν, και ότι ουδενός των αυτής το σύνολον

έφείσατο αλλά την σωτηρίαν την πόλεως προετιμήσατο, υπέρ
της τοιαύτης μισθαποδοσίας δύο χαλκούς ανδριάντας προς
τιμήν αυτής εν τη πλατεία της πόλεως ανήγειραν, νεάζουσαν
5 αυτήν τη ηλικία δεικνύοντες, καθ' ον καιρόν ήν τότε συμβαί
νουσα, εν τούτοις δεικνύοντες και την αυτής άφατον ευεργε
σίαν και στοργήν περί τους πολίτας, ότι και εν ηλικία νέα
ούσα ούτως εφρόνησε την ιδίαν πατρίδα μετά θεόν περισώ
σαι. εν μεν γαρ τή μιά στήλη σωφρόνως αυτήν κεκαλλωπι
10 σμένην στήσαντες, και τα της επιβουλής του οικείου ανδρός
τους πολίταις εμφαίνουσαν, εν δε τή ετέρα εναγώνιον αυτήν
και επαμυνομένην κατά των της πόλεως επιβούλων αποδει
κνύοντες εν οίς και επέγραψαν εν τή του ανδριάντος αυτής
βάσει άπασαν την υπ' αυτής μετά θεόν γενομένην τους πολί
15 ταις ευεργεσίαν, είπερ μέλλει τις είναι φιλόκαλος, της αυ
της συνεχώς κατά καιρον την βάσιν αποσμήχει προς την τών
εν αυτή γενομένων ανάγνωσίν τε και υπόμνησιν των υπ' αυ
τής γενομένων, έλεγχον δε των επιβούλων Βοσποριανών.
ΙΜετά δε χρόνους τινάς στεφανηφορούντος και πρωτεύ
20 οντος των Χερσωνιτών Στρατοφίλου του Φιλομούσου, πάνυ σο
φωτάτη ούσα ή Γυκία και θέλουσα δοκιμάσαι τους Χερσω
νίτας και γνώναι ει άρα αληθώς μέλλωσι την του όρκου υπό- Ρ 156
σχεσιν εκπληρούν και θάπτειν αυτήν εν μέσω της πόλεως,
συλλογισαμένη μετά των παιδίσκων αυτής εποίησεν εαυτήν
17 γεγραμμένων 2
Ιntem urbis potiorem habnerat, grati animi ergo duas ex aere statuas
in honorem eius in platea urbis posuerunt, iuvencnlam aetate reprae
sentantes cnm haec acciderent, ostendentesque hac re ineffabilem eius
1,eneficentiam amoremque erga cives, quae in iuvenili aetate consti
tuta ita prudens fuerit ut patriam suam post leum conservaverit, ac
in una quidem compositam eam ornatamque effinxerunt et mariti in
sidias civibus patefacientem, in altera vero certantis habitn insidias
que adversus cives vindicantis eam repraesentarnnt: in basi autem
totam beneficii ab ea civibus post deum praestiti historiam inscripse
runt, et si quis honesti amantior haberi cupit, basin illam quando
«Τue purgat, ut legi possit, ad renovandam rei gestae memoriam et
ostendendas Βosporianorum insidias. -

Αliquot vero annis post, principntum Chersonitarum tenente ac

proteuonte Stratophilo Ρhilomusi filio, cum prudentissima omnino
Gycia esset et experiri Chersonitas vellet, ac scire an φαod cum in- -

ramento promiserant facturi ipsamque in medio urbis sepulturi es

sent, communicato cum puellis suis consilio, veluti tristitia ex rebus
268 ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ

τινα αηδιζομένην και αποθανούσαν και κηδεύσασαι αυτήν

αι παιδίσκαι εμήνυσαν τους πολίταις, λέγουσαι ότι η κυρία
τιμών ετελεύτησε, και εν ποίω τόπω μέλλει θάπτεσθαι, υπο
δείξατε ημίν, οι δε Χερσωνίται ακούσαντες ότι τέθνηκεν ή
C η ι Τ -

Γυκία, σκεψάμενοι καθ' εαυτούς ουκέτι το ικανόν του όρκου 5

2

έσπευσαν ποιήσαι ώστε εν μέσω της πόλεως αυτήν ταφήναι,

αλλά άραντες αυτήν εξήνεγκαν έξω της πόλεως αυτήν ταφή
ναι. αποτεθέντος δε του κραβάτου προς το μνήμα ανακαθί
σασα ή Γυκία, και περιβλεψαμένη πάντας τους πολίτας, λέ
- Η

γει "αύτη υμών εστιν ή μετά όρκου υπόσχεσις, ούτως αλη- 1ο

θεύετε περί πάντων; αβάλα λοιπόν τώ πιστεύοντι
ν Σ) , α Ξ-»
ΧερσωνίτηΑυ γ 4 * 4 2 ω'

πολίτη.'' οι δε Χερσωνίται ιδόντες την υπ' αυτής γενομένην

αυτών χλεύην, αισχυνθέντες μεγάλως επι τό γεγονότι της πα
ραβάσεως πράγματι, παρεκάλουν αυτήν πολλά του ήσυχάσαι
και παραχωρήσαι αυτούς το πταίσμα και μη επι πλείον ονει- 15
δίζειν αυτούς, λοιπόν δευτέροις όρκοις αυτήν επιστώσαντο
«η ν ΥΑ -ν " 2. " 2 2 1 και 2 " -

ώστε μηκέτι έξω της πόλεως θάψαι αυτήν, αλλ' εν μέσω της
πόλεως, ο δή και εποίησαν και γαρ αυτής ζωσης έτι εν
7. ρ η 4 -

ώ τόπω ήρετίσατο την σορόν αυτής έστήσαντο, και ανδριάντα

χαλκόν και έτερον ήγειραν, και τούτον χρυσώσαντες έστησαν 20
προς τη ταφή αυτής προς περισσοτέραν πίστωσιν.
2 " «Η Α- ν 4

Ιστέον ότι έξω

5.
τού κάστρου Ταμάταργα
μ πολλαι πηγαί -

« " Χ/ - -ν

υπάρχουσιν άφθαν αναδιδούσαι.

20 χαλκούν"
φuibusdam concepta mortuam se simulavit, et curato eius funere
puellae civibus indicant obiisse dominam suam, itaque locum sepul
turae assignarent. Chersonitae vero intellecta Gyciae morte, cum in
ter se deliberassent, neglecto iuramento quo in media urbe sepelien
dam promiserant, extra urbem eam extulerunt, ut illic sepelirent.
cumque iam depositus esset ad monumentum lectulus, erigens se ci
νesque omnes circumspiciens "haeccine'' inquit "vestra cum iuramento
data fides? ita in omnibus veraces estis 2 heu in posterum ei qui
civi Chersonitae crediderit.'' at Chersonitae deceptos se ab illa vi
«lentes , erubescentes supra modum guod fidem datam non observas
sent, rogarunt uti taceret et delicti huius veniam daret neque ulte
rius exprobraret, atque iterato sacramento se obstrinxerunt in media
τιrbe, non extra eam, sepulcrum daturos , φuod et fecerunt. nam ad
Ιnuc viventi, quem ipsa locum tumulo elegisset, eum dederunt, sta
tuamque ex aere alteram erexerunt, φuam inauratam iuxta sepulcrum
collocaverunt, ut pleniorem fidem facerent.
Sciendum νero est extra urbem Τamatarcha multos esse fontes,
qui bibentibus ulcera in summo ore excitent,
 DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ ΟΑΡ. , 53. 269

Ιστέον ότι εν Ζηχία προς τον τόπον τής Πάγης της ού

σης προς το μέρος της Παπαγίας, ενώ κατοικούσι Ζηχοί,
εννέα πηγαι εισιν άφθαν αναδιδούσαι πλήν ουχ ομοχρoούσι
των εννέα πηγών τα έλαια, αλλά τα μεν εξ αυτών εισιν ερυ
5 θρα τα δε ξανθά τα δε μελανώτερα.
ιστέον ότι εν Ζηχία εν τω τόπω τώ καλουμένω Πάπαγι,
εν φ και πλησίον εστι. χωρίον επονομαζόμενον Σαπαξί, ό
? 4 Υ/ ν " ".- " κ.

ερμηνεύεται κονιορτός, έστιν εκείσε βρύσις άφθαν αναδιδούσα.

"Ιστέον ότι και ετέρα βρύσις έστιν εκείσε άφθαν αναδι
10 δούσα τώ χωρίω τώ καλουμένω Χαμούχ, τό δε Χαμούχ
εν
έστιν όνομα του συστησαμένου αρχαίου ανδρός το χωρίον
το ουν χωρίον εκείνο δια τούτο εκλήθη Χαμούχ απέχoυσι
δε οι τοιούτοι τόποι από της θαλάσσης οδόν ιδιοκαβάλλου
ημέρας μιάς,
15 Ιστέον ότι εν τώ θέματι Δερζηνής, πλησίον του χωρίου
τα Σαπικίου και του χωρίου του ονομαζομένου Επισκοπίου,
έστι πηγή άφθαν αναδιδούσα.
Ιστέον ότι εν τώ θέματι του Τζιλιάπερτ υπό το Σρε
χιαβαραξ έστιν εκείσε πηγή άφθαν αναδιδούσα,
20 Ιστέον ότι ει αντάρωσί ποτε οι του κάστρου Χερσώνος
ή εναντία των βασιλικών κελεύσεων βουληθώσι διαπράξα
σθαι, οφείλουσι τηνικαύτα όσα ευρεθώσιν εν τη πόλει Χερ
σωνιτικά καράβια μετά του γόμου αυτών εισκομίζεσθαι οι
7 Ζαπαξί Μ 9 ιστέον - αναδιδούσα om Μ 16 χωρίου
Τασαπίου Μ 20ει αντάρωσί - Χερσώνος add Β

Sic φuoque in Ζichia ad locum φui Page dicitur, versus Papa

giam, ubi Ζichi habitant, novem fontes sunt, qui ulcera in summo
ore faciant, sed non eundem colorem habet novem horum fontium
oleum : nam hoc rubrum est, illud flavum, istud subnigrum.
Ιn Ζichia, in loco qui Papagi dicitur, cui vicinum est quod Sa
paxi appellatur, id est pulvis, scaturigo est, quae ulcera in summo
ore excitet.
Εxtatque altera etiam ibidem scaturigo eiusdem efficaciae in agro
nuncupato Chamuch, φui a Charnuch auctore suo nomen habet. di
stant vero loca haec a mari spatio quod uno quis die proprio equo
conficere posset.
Ιn Derzenes quoque themate, prope pagum Sapicii dictum et
alterum episcopii nuncupatum, itidem fons est ulcus excitans,
Ut et in themate Τziliapert in loco φui est pagi Srechiabarax.
Sciendum vero, φuod si aliquando Chersonitae rebellionem ten
tent aut imperatoris se iussis opponant, omnia eorum carabia, φuae
eunque invenientur, cum oneribus in urbcm introduci debent , nau
 270 CΟΝSΤ. ΡΟRΡΗ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. CΑΡ. 53.
δε ναύται και επιβάται Χερσωνίται να δεσμεύωνται και
Ρ 157 εναποκλείωνται εις τα εργαλεία, είθ' ούτως οφείλουσιν απο
σταλήναι τρείς βασιλικοί, είς μεν εν τη παραλία του θέματος
των Αρμενιακών, έτερος δε εν τη παραλία του θέματος Πα
φλαγονίας, και άλλος εν τη παραλία του θέματος των Βου-5
κελλαρίων, ίνα πάντα τα Χερσωνιτικά καράβια κρατώσι, και
τον μεν γόμον και τα καράβια εισκομίζωσι, τους δε ανθρώ
πους δεσμεύωσι και εναποκλείωσιν εις δημοσίους φυλακάς, και
αναγάγωσι περί τούτων και ως αν δέξωνται, προς τούτοις
ϊνα οι τοιούτοι βασιλικοί κωλύωσι και τα Παφλαγονικά και 10
Βουκελλαρικά πλοία και πλαγιτικά του Πόντου του μη δια
περάν εν Χερσώνι μετά σίτου ή οίνου ή οίας δήποτε χρείας
ή πράγματος, είθ' ούτως οφείλει δέξασθαι και ο στρατηγός
του κόψαι και τας δέκα λίτρας τάς διδoμένας από του δημο
σίου εις το κάστρον Χερσώνος και τας δύο του πάκτου, και 15
τηνικαύτα αναχωρήσαι από Χερσώνος τον στρατηγόν, και
απελθείν εν ετέρω κάστρω, και καθεσθήναι εκείσε.
"Οτι εάν ου ταξιδεύσωσιν οι Χερσωνίται εις Ρωμανίαν
και πιπράσκωσι τα βυρσάρια και τα κηρία, άπερ από των
Πατζινακιτών πραγματεύονται, ου δύνανται ζήσαι. 20
"Ότι εάν μή από Αμινσού και από Παφλαγονίας και των
Βουκελλαρίων και από των πλαγίων των Αρμενιακών περά
σωσι γεννήματα, ου δύνανται ζήσαι οι Χερσωνίται. -

9 δέξωνται Β vulgo δόξωνται

tae vero vectoresque Chersonitae in carcerem et in vincula coniici,

atque inde tres Caesariani allegari debent, unus versus oram mariti
mam thematis Αrmeniacorum, alter versus Paphlagoniae, tertius ver
sus Βuccellariorum, φui Chersonitica carabia omnia comprehendant,
et ea quidem simul cum oneribus in urbem adducant, homines vero
vinctos in publicis carceribus concludant, ac de iis, et quomodo ce
perint, referant. praeterea praedicti Caesariani prohibeant ne Ρa
phlagonicae Βuccellaricae ac Ρonticae naves in Chersonem traiiciant
cum frumento vino aut aliis denique rebus necessariis. deinde rescin
«let φuoque praetor decem libras quae e fisco Chersonitis pendantur,
et alias duas quae ex pacto dantur, et tunc Chersone discedens in
aliam se urbem conferet illicque commorabitur.
Chersonitae enim, nisi in Romania praesidia agant οoriaque ac
σeram vendant, guorum commercia cum Patzinacitis habent :
Item nisi ab Αminso Paphlagonia Βuccellariis, atque ab iis qui
Αrmeniacis obiacent, commeatum advehant, vitam tolerare nequeunt.
 ΑΝΙΜΙΑΙΟ VΕRSΙΟΝΕS
ΙΝ

CoNSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRoGΕΝΙΤΙ
LΙΒΗΟS

ΙΟΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒ US

ΕΤ ΓΥΕ ΑΙDΜΙΝΙSΤRΑΝΤ)Ο ΙΜΡΕRΙΟ,

 Ε R U D Ι ΤΟ Ι, Ε Ο Τ Ο R Ι
ΑΝSΕΙ,ΜUS ΒΑΝΙΟ URΙUS.

De Constantini Ρorphyrogeniti operibus a nobis editis satis

multa diximus in Praefatione: φuantum vero literarum studiis
idem imperator faverit, et nemo ignorat, et nos initio anim
adversionum nonnulla tradidimus *). restat ut hic φnae
dam breviter ad animadversiones moneamus. et φuidem va
rias lectiones, φuae passim in hisce nostris animadversionibus
occurrunt, ideo apposuimus ut lectiones illas φuae auctoris
sensum immutare posse videbantur, aliorum ingeniis diiudi
candas exhiberem : nam quae parwi momenti sunt, ea nulla
apposita adnotatione, vel quod ita in mss Regiis, φuos in
praefatione citamus, legebatur vel φuod ita legi debebat, ve
luti scribarum menda, qui diphthongos et vocales mire con
fundere solent, castigamus. loca varia Constantini, praecipue
ex libris de Τhematibus, quos ex operibus veterum scripto
rum et praesertim Stephani Βyzantii concinnaverat, aucto
ritate item veterum scriptorum et imprimis geographorum
passim emendamus et illustramus. Hieroclis autem Synecde
mum opus de provinciis ac urbibus imperio Οrientali olim
subiectis, a scriptore nostro citatum, et ex φuo multa ad
verbum, ut aiunt, exscripsit idem Ρorphyrogenitus, integrum
post libros de Τhematibus ideo edidimus, ut facile utrumque
opus conferri posset. librum vero de administrando imperio,
qui quod multa contineat aliis historicis ac geographis vel
ignota vel ab eis silentio praetermissa, difficillimus intellectu
videtur, φuo potuimus modo illustrare conati sumus, praeser
tim ea quae de Dalmatia scribit.

*) eas animadversiones homo Ragusiuus popularibus suis videtur

scripsisse , φuos cum forte libris parum instructos novisset, non dubi
tavit transscribere, φuae ab aliis dudum inventa et tradita nec ιum
(a. 1711) nova essent, et nunc resecari debuerint. Ι. Β.
Const. Porph. 18
274 ΑΝΙΜΑΙ)VΕRSΙΟΝΕS

Ρ. 11, έmscr. Constantinus hic pluribus a scriptoribus

laudatur a studio literarum: nam et iacentes liberales artes
in decus pristinum restituit, et ipse imprimis literis deditus
erat, ut testantur Cedrenus Ζonaras Glycas aliique. primis
porro imperii annis oppressus ille soceri tyrannide, seu ne
cessitate coactus, seu dissimulata φuam in Romanum gerebat
simultate, libris legendis ac disciplinis ediscendis atque adeo
scriptioni totum se dedidit, φuod prae ceteris testatur Luit
prahdus 3 9, ubi illius pietatem ac studia commendat hisce
verbis: Constantinus ilαφue Ρorphyrogenitus tum orationί
tum lectionibus υαεans totum se domino commendabat,
opere manuum υίctum φuaeritans. sane την ζωγραφίαν,
έd est picturam, pulcre erercebat. suae demum factus po
testatis, oppresso tyranno Romano ac eius filiis, philosophiae
et rhetorices ceterarumque omnium et artium et scientiarum
studia pene deperdita ita instauravit ut urbs regia viris eru
ditis, φuos ex universo orbe accivit, abundare coeperit. col
lectis insuper undique optimorum scriptorum in omni doctri
nae genere exemplaribus Palatinam bibliothecam iis instru
xit, φuae non tam ipsius quam publico omnium usui foret.
verum cum tanfam tamque immensam librorum molem ple
rosque ab eorum lectione deterrere posse putaret, ipse, ut
principem decuit, singulorum utilitati consulens, auctores
omnes qui idem argumentum tractaverant ut in uuum corpus
compingerentur curavit, resectis superfluis, ac selectis ex
unoφuoφue scriptore Iocis iis quae φuisφue elegantissime tra
otaverat. tales sunt Γεωπονικών libri ab illo collecti, ut
libri titulus et argumentum declarant. alii non ipsius esse
Constantini, sed eius iussu collectionem istam factam volunt,
φuam nescio cui Dionysio Uticensi adscribit Νicolaus Guiber
tus in Αssertione de Μurrhimis p. 23, cum alii, ut Iacobus
Μaussacus ad Ρlutarchum de Fluminibus p. 194, auctoris no
men ignorari omnino contendant. ita Ιππιατρικών libros ab
eodem esse collectos plerique volunt, sed et Νonus medicus
in libri de morborum curatione prooemio Constantini iussu
praeceptiones omnes medicas ex variis scriptoribus (horum
tamen suppressis nominibus) collegisse se testatur. eiusdem
item argumenti, id est medicinae, habetur anonymi scriptoris
Πiber in bibliotheca Regia περί διαίτης seu de ciborum fa
cultate : cuius quidem auctor in praefatione Ρorphyrogeniti
iussu id se operis aggressum testatur. verum his, et si φui
praeterea eiusmodi libri ad notitiam nostram non venerunt,
et magnitudine operis et utilitate longe praestant collectanea
bistorica in 53 titulos seu locos communes ab codem Con
stantino aut potius illius iussu comprehensa. horum 53 tra
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. DΕ ΤΗΕΜ. Ι. Ι. 275

ctatuum (singuli repraesentabant librum in duo volumina di

visum) primus imperatorum renuntiationem, vigesimus septi
mus legationes, φuinquagesimus virtutes et vitia commemora
vit. sed neque huic consilio, φuo Ρorphyrogenitus praecla
rum in modum de literis mereri contendebat, respondit even
tus: φuippe posteaquam illud pandectarum Ηistoricarum opus
solum a plerisque legebatur, Graecorum auctores quamplurimi,
ex quibus illud erat compositnm, neglecti, cum non amplius de
scriberentur, tandem interierunt non absque magno rei literariae
detrimento. guin haec ipsa Ρorphyrogeniti iussu concinnata mi
scellanea modo non omnia perierunt, ex quibus libros tantum
duos, vigesimum septimum de legationibus et quinquagesimum
de virtutibus et vitiis, iniuria temporum reliquit nobis super
stites: illum φuidem partim Fulvius Ursinus, partim Davides
Ηoeschelius, hunc vero Νicolai Fabricii Peirescii beneficio ser
vatum Henricus Valesius, iis excerptis omissis quae iam in
auctorum operibus separatim emissis reperiebantur, ediderunt.
ex libris autem quos Constantinus ipse conscripsit plures editi
habentur, φuorum aliquot in unum volumen compegit Ioannes
Μeursius, nimirum libros duos de thematibus Οrientis et 0c
cidentis, librum de administrando imperio, novellas constitu
tiones aliquot, necnon fragmentum ex opere tactico eiusdem
Constantini: sed hoc φuidem opus tacticum integrum et ab
solutum extat ms in Βibliotheca Coisliniana. habentur insu
per aliquot alia opuscula eiusdem Ρorphyrogeniti seorsim
edita , atφue in primis vita Βasilii avi imperatoris publicata
primum a Leone Αllatio, deinde a Combefisio, φui et eius de
imagine Εdessena narrationem pariter edidit Graece et La
tine, ut et anonymi historiam libris 4 comprehensam a Μi
chaele Τheophili filio, in quem desinit chronicon Τheophanis,
usque ad Μiehaëlem Μethystam; φuam quidem ipsius Con
stantini iussu conscriptam testatur in libri titulo ac prooemio,
in φuo et vitam Βasilii Μacedonis ab ipso nepote Constan
tino mira sermonis elegantia conscriptam asserit laudatur
praeterea ab Αllatio in syntagmate de Symeonibus sermo de
relatione corporis S. Ioannis Chrysostomi in urbem; φui φui
dem sermo habetur ms in codice Regio olim Τelleriano.
multa etiam stricta oratione composuisse Constantinum tradit
Ζonaras. ex φuibus omnibus manifesto liquet Constantinum
non modo fuisse omnibus disciplinis excultissimum, sed et li
terarum extincta pene studia rursum instaurasse virosque
eruditos propositis praemiis ad ea promovenda impulisse ").
11, έb. Ρorphyrogeniti cognomen unde sit ortum pluri
") Βandurii sunt φuae non aliud momen subscriptum habent.
276 ΛΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

ribus a viris doctis iam disputatum est. vide Μartinum Han

kium de Byzantinarum rerum scriptoribus 1 15, et Ducangii
utrumque Glossarium.
11, 1. θέμα varias significationes obtinet, sed φuid
hic significet hoc nomen pluribus capite sequenti docet Por
phyrogenitus. verum mihi non probatnr quod ait Vulcanius
in notis ad hunc Ρorphyrogeniti locum, θέμα provinciam non
significare, neque θεματικούς provinciales. nam licet θέμα
non significet integram provinciam eo modo quo prius divi
sum fuit in eas Romanum imperium, cum guaelibet ex iis dis
secta fuerit in plura θέματα, tamen θέματα ipsa provincias
φuasi minores significant et θεματικοί provinciales dicuntur,
quod non solum patet ex his duobus Ρorphyrogeniti de the
natibus libris sed etiam ex aliis historiae Βyzantinae scri
ptoribus, vide Ducangii Gloss. Graec.
Ιbid. 10. κεραυνοβόλος interpretati sumus fulminatriar,
id est, legio, φuippe legionis fulminatricis mentio occurrit in
φuinque inscriptionibus, φuas profert Ianus Gruterus. φuae
autem legio in hisce inscriptionibus et etiam alibi dicitur
fulminatrir, in Νotitia dignitatum imperii Οrientis appellatur
fulminea sic: praefecturae legionis duodecimae Fulmineae,
Μelitenae. unde Ηenricus Walesius Εusebii Εcclesiast. hist. 55
λεγεώνα κεραυνοβόλον legionem fulmineam interpretatur;
monetque in annotationibus ad eundem Εusebii locum κεραυ
νοβόλον fulmineam interpretandum esse, non fulminatricem,
nt Οnuphrius et Scaliger aliique. sed falli Valesium hac in
re memo non videt: nam inscriptiones omnino contrarium
docent. et fulminea itaque et fulminatrix legio illa ΧΙΙ, ab
Αugusto instituta et a Vespasiano imperatore in Cappadocia
locata, nuncupata fuit. ceterum quod ait Εusebius 1. Ι., hanc
legionem κεραυνοβόλον appellatam fuisse ΜΑntonino impe
rante, φuod cum adversus Germanos et Sarmatas pugnaturus
aciem instrueret et siti cum exercitu couficeretur, precibus a
Christo pluviam legio illa, quae Christiana erat, impetravit,
et fulminum iactu hostium copiae in fugam versae ac extin
εtae fuere, iamdudum monuit Scaliger in animadversionibus
Εusebianis legionem fulminatricem ab hoc miraculo nuncupa
tam non fuisse, quippe φuae diu ante tempora ΜΑntonini ita
vocata fuerit. docet id manifeste Dio Cassius 1. 55, ubi le
giones omnes enumerat, φuod sane confirmatur ex inscriptio
nibus a nobis paulo superius adlatis. neque audiendus Χi
philimus, φui κεραυνοβόλον legionem illam appellatam esse
ait ob miraculum illud quod paulo superius ex Εusebio ret
tulimus, ut putant viri docti. v. Vales. 1. 1.
Ιbid. 10. άλλη Μαρμαριτών] in Νotitia dignitatum im
 ΙΝ coNSΤΑΝΤΙΝι ΡΟRΡΗ. ΙΟΕ ΤΗΕΜ. Ι. Ι. 277

perii Orientalis habetur cohors tertia Valeria Μarmarae.

et sic fortassis scriptor noster confundit legionem cum co
horte, quae Μarmarae degebat.
12, 16. Τot imperii calamitatibus originem Heraclium
dedisse provocata in se numinis ira, dum Μonothelitarum hae
resim temere susceptam pertinacius tuetur, nemo ignorat;
φuippe ab Heraclii temporibus Saraceni Μaomethe duce ca
put extulere et Romanum imperimm iam tum alioqui Ρersa
rum armis concussum magnis cladibus affecerunt, Palaestina
Syria atque Αegypto ipso Ηeraclio regnante subactis.
" 13, 3. Longini appellationem pro eo φui mille viris prae
esset non agnosco : nam qui mille militibus praeerat, Romanis
tribunus, Graecis χιλίαρχος dicebatur, φuemadmodum centurio
et εκατόνταρχος φui centum viris praeerat. λογγίνος autem,
ut ait Ducangius, idem φui λογγάρχης, nimirum agminis seti
λόγου ductor. Polybius episcopus in vita Εpiphanii: πλοία
έχων εξ ίδια έμισθώσατο και άλλα πέντε, και δόσας λογγί
νων τώ πιστοτάτω τού οίκου αυτού χρήματα απέστειλε προς
το πρίασθαι σίτον, extat in Αnthologia l. 6 epigramma Κορ
νηλίου Λογγίνου. laudat item Ducangius seu potius Μeursius
hunc Ρorphyrogeniti locum , sed ibi Constantinus λογγίνον
cum χιλιάρχω confundit.
14,. 6. In Νotitia dignitatum imperii Οrientis Φρυγία
Σαλουτάρις : et quidem in eadem Νotitia imperii occurrit
mentio cohortis primae Salutariae inter Αeliam et Hieri
chunta, et alae primae Iuthungorum Salutariae, sed vide
Guidi Ρanciroli Commentarios, vide et Οrtelium.
Πbid. 9. Ατταλείας] hanc urbem expugnavit Iconiensis
Sultanus a. 1212, ut est in Chronico Αltissied. describitur
vero a Τyrio 16 26. vide Leunclavium Pand. c. 180.
Πbίd. 10. Ακροϊνού] Ortelius ex Hist. misc. 21 refert
Αcronium locum sic dictum circa Phrygiam.
Ιbid. 11. Καπατιανή 1 in Νetitia dignitatum imperii
Οrientis dicitur Ρhrygia Ρacatiana. ubί ν. Ρancirolus. unde
crederem hic etiam pro Capatianes legendum Pacatiana.
15, 14, μινσούρια] Vulcanius labellae, at μινσούριον
non tabellam sed lancem significat. V. Ducaugii Gl. Gr.
0vidius, caelata lanar.
16, 21. Οuid σκρινιάριος, ν. Ducangii Gl. Gr.
17, 16. δεξιολάβους] haec vox occurrit in Αctis Αpo
stolorum c. 23, ubi vulgata versio habet lancearios. Εra
smus eo loco idem facere videtur δεξιολάβους guod δεξιοβό
λους, i. e dertros et peritos funditores aut iaculatores.
Vυτ.c, Suidas et auctor Εtymologici παραφύλακα interpretan
tur. Τheophylactus Simocatta Ηist. 4: προστάττει δε και
278 ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

δεξιολάβοις δυνάμεσιν ιχνηλατείν και τας ατραπούς πασας

κατασφαλίσασθαι.
18, 6. Μenippus iste, quem hic laudat Porphyrogenitus,
idem sane est φui PergameuΠs, celebris ille geographus, cuius
mentio occurrit in epitome Αrtemidori Εphesii, guae cum
Μarciano Ηeracleota edita est. Μenippi huius periplum των
δύο πόντων citat Stephanus in Ερμώνασσα, Χαδίσιοι et Χαλ
δία. idem Stephanus eius periplum Βithymiae advocat in
Χαλκηδων; item periplum Paphlagoniae in Τίος. atque idem
periplus signatur in Αρμένη, φuippe φuae vicus Paphlagoniae
esse dicatur. vide de Μenippis Vossium.
Πbid. 10. Αt Μemander iste Ρrotector non sub Iustiniano
sed sub Μauricio floruit, ut ipse de se testatur apud Suidam
ν. Μένανδρος. ex huius Μemandri historia luculenta habes
fragmenta in Legationum Εclogis.
Ιbid. 12. De Cappadociae laudibus multa Iustinianus
imperator Νovell. λ. atque inter alia ait: γή τε αυτοίς εστι
πολλή τε και θαυμαστή, και ούτως αρέσασα τη βασιλεία ως
και αρχήν επιστήσαι τους εκείσε κτήσεσιν ιδίαν, της πολιτικής
αρχής ουκ ελάττω, μάλλον μεν ουν και μείζω. Vυτ.c,
Ιbid. 13. De Cataonia videndus praeter geographos
Αemilius Probus in Datamene.
Ιbid. 15. Καισάρεια] Iustinianus imperator praeclarum
liuic simul et Caesari elogium tribuit eadem Νovella: πολυαν
θρωποτάτη τε γάρ καθέστηκε, inquit de Cappadocia loquens, και
πόλιν τε παρέχεται μεγίστην, την του φιλτάτου Καίσαρος ημίν
επωνυμoν, του δόντος αρχήν αγαθήν τή καθ' ημάς μοναρχία, δι'
δν εν άπασι τους της γης έθνεσιν ονομαστότατόν εστι το του
Καίσαρος όνομα, και όπερ, ημείς αντ' άλλου τινός τών της
βασιλείας συμβόλων σεμνυνόμεθα, hanc civitatem μίαν μεν
τώ περιβόλω διπλήν δε ταις γνωμαις, atque adeo totam Cap
padociam sub unum proconsulem redegit Iustinianus, penes
φuem esset potestas των πολιτικών, των στρατιωτικών και των
ταμειακών, φuorum officiorum distractio frequentes antea dis
sensiones excitabat. Vυτ.c.
19, 1. De Colonea loquitur Porphyrogenitus infra the
mate decimo; ubi ait ab hoc castro inditum themati nomen.
V. Scylitz, p. 814. Τaxara vero postmodum appellatum
fuisse tradit Νicetas in Μanuele 1, 2.
Ιbid. 21. Ροδεντού] Cedreno et Curopalatae dicitur Ro
dantum.
Ιbid. 21. Λούλου] 0ccurrit etiam locus iste apud eun
dem Constantinum in Βasilio c. 32 et35 et apud Αnnam Co
mnenam p. 411. Scylitzae Λύλον castrum Τarso vicinum.
Ιbid. 22. Ποθενδού] Cedreno Curopalatae ac Ζonarae
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι)Ε ΤΗΕΜ. Ι. Ι. 279

«licitur Ποδανδός. appellatur etiam a Ρorphyrogenito in vita

Βasilii, c. 50 cd. Combefis., Ποδανδός, atque hunc locum
Τarso vicinum fuisse statuit, necnon a nomine fluvii loco ap
pellationem inditam scribit. Αnnae Connenae dicitur θέμα τό
Ποδανδόν.
19, 23. De Αdana Ciliciae urbe loquuntur Αnna Co
mnena p. 339, Scylitzes p. 656, Ζonaras in Romano Diog.
p. 226, Νicetas in Ioanne. Αthena dicitur Τudebodo p. 784,
Roberto Μon. p. 44, Guiberto 3 12, Αddena Raimundo de
Αgiles p. 146. Αdanum et Τarsum accurate describit Wille
brandus ab Oldenborg. in Ιtin. vide Ios. Βarbarum in Ιtin.
Ρersic, p. 461.
20, 16. ο κηδεστής ήτοι ο συμπενθερος Ηρώδου] scho
lium olet. ΜoRELL. sic ms codex. et quidem non abs re:
nam sic scriptor declarat φuaenam affinitas fuerit inter Αr
chelaum et Ηerodem, cuius quidem filius Αlexander Glaphy
ram filiam regis Cappadocum in matrimonium duxerat. συμ
πενθερία enim est affinitas inter duos ex filiorum vel filiarum
nuptiis, sic ut uterque socer dicatur, hic quidem respectu
nurus, alter respectu generi.
Ιύid. 20, από του μεγάλου Καίσαρος Ιουλίου] at Sui
das v. Καισάρεια tradit Caesaream, quae antea Μazaca, sic
appellatam fuisse a Τiberio Caesare, postquam Αrchelao illam
ademisset. Sozomenus vero Ηist. Εccles. 5 4 dicit Caesa
ream a Claudio nomen accepisse, et idem legitur in Hist.
Τripart. 6 4. ceterum de Μazaca sic loquitur Solinus c. 47:
Μazacam sub Αrgaeo sitam Cappadoces matrem urbium
nominant, φuί Αrgaeus nivalibus iugis arduus me aestivo
μίdem torrente pruinis caret, φuemφue indigenae populi
abitari deo credunt.
21, 7. Ανδραπα dicitur et Ptolemaeo.
Ιbid. 10. hoc epigramma, quod hic Constantinus muti
lum duobus ultimis versibus profert, integrum habetur in Αn
thologia 2 43 εις πονήρους, auctorque ipsius dicitur De
modocus.
Ιbid. 17. · Καππαδόκην] hoc etiam epigramma habetur
in Αnthologia 1. Ι.
22, 9. Νaucratius appellabatur et non, ut legebatur, Pan
cratius unus ex decem fratribus S. Basilii.
Ιbid. 19. Θρακήσιοι δε επεκλήθησαν] aliam Θρακησίων
originem adfert Εustathius in Dionysium. de Τhracum vero
fortitudine praeclare Iustinianus Νovella κς : εκείνο των άνω
μολογημένων εστιν ότι περιεί τις των Θρακών ονομάσειε χω
ραν, ευθύς συνεισέρχεται τώ λόγω και τις ανδρίας και στρα
 280 ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

τιωτικού πλήθους και πολέμων και μάχης έννοια ταύτα

γαρ εγγενή τε και πάτρια τη χώρα καθέστηκεν εκείνη. Vυτ.c,
23, 4, ή γυνή του Θρακός] Αelianus de Αnimalibus 7 12
aliter hanc historiam narrat, Paeoniis mulieribus eam laudem
tribuens. guo loco adiicit Darium conspecta aliquando mu
liere Ρaeonia hoc apparatu instructa ad subigendos Paeonas
accensum. Vυι.c,
Ιbid. 7. ή στάμνος] dicitur ή στάμνος et in epist. ad
Ηebr. c. 9.
24, 5. In editis είκοσι. at vigesima prima urbs Ρhila
delphia in ms dicitur.
Ιbid. 9. Chonae olim, inquit Porphyrogenitus, Colossae
dictae, urbs episcopalis Laodiceno metropolitano subiecta,
atque olim Palassae "Ε ut est apud Νicetam in vita
S. Ignatii patriarchae Cpolitani, ob templum S. Μichaelis ar
changeli, magnitudine pulcritudine et mirabili artificio in
signe, celeberrima. et quidem Chonae olim Palassae appella
tae dicuntur Νicetae ipsi Choniatae in Μanuele 6 1: sed
υtrobique vitiose scriptum pro Colossae mihi persuadeo. me
minit huius templi idem Νicetas et in Isaacio lib. 2 n. 2. ce
leberrimum autem ac illustre fuit hoc templum ob miraculum
in Αrchippo illius mansionario patratum ; cuius quidem histo
ria passim habetur apud Μetaphrastem et alios. ceterum libet
hic exhibere binos catalogos urbium, guae subsequenti aevo
momen mutarunt. primus ex Βaluziano Codice recenti manu
conscripto paululum diversus ab editis, qui sic habet. *)
1) Όσαι των πόλεων μετωνομάσθησαν εις ύστερον.
Επίδαμνος το νύν Δυρράχιον. Πήδασος ή νύν Μεθώνη, ταύ
Τρίβαλλις ή Αχρίδα. της πλησίον εστί χερρόνη
Ηράκλεια ή νύν Πελαγονία. σος ήτις καλείται Πύλος,
Σολάσφορος ή νύν Δεάβολις. ") ή πατρίς Νέστορος νύν
Ιλλυρικόν τα νύν Κάνινα. 2) δε καλείται Αβάρινος.
Έδεσσα τα νύν ΙΜόγλαινα. Τρίκκη τα νύν Τρίκαλα.
Αξειός ποταμός ο νύν Βαρ- Θεούπολις ή νυν Προύσα.
δάριος. Απολλωνία ή νύν Ιερισσός,
"Αργος Θετταλικόν ή Λάρισσα. ή πρός τό Αθω όρει κει
Έπεια ") ή νύν Κορώνη. μένη. ")
") edidit hunc Goarus post Νotit. Graec. episcωpatuum p. (Co
dini de Οffic.) 404, idem breviorem quendam, a Βernardo Μe.
αonio e codice Μonchalliano sumptiim (Μ), p. 320 posuit.
1) Σελάσφορος ή νύν Διάβολις apud Goarum (G). 2) Ιλλυ
ρική G alias Ιάννινα G, κανίκια και ήσεβρία Μ 3) απία Μ
4) ή - κειμένη] ήτις και Όλυνθος εγένετο Μ
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. DΕ ΤΗΕΜ. Ι. 1. 281

Αμφίπολις ή νύν Χρυσόπολις, Οδρυσός και Ορεστιάς ή νύν

Θεοδοσιούπολις ή νύν Απρως,") Αδριανούπολις,
παρά του"Απρου πενθερού ΙΜαιώτις λίμνη ή νύν Γαλατία.
Κάρου κτισθείσα. Ποτίδαια 9) ή Κασσάνδρεια.")
Όρθαγορία και Στάγειρα ή Κολοσσός ή Τύρος,
νύν ΙΜάκρη. Αχαϊα ή νύν Πάτρα,
Τόπειρος το νύν Ρούσιον. Δαναοι οι Έλληνες,
Πείρινθος ή νύν Ηράκλεια. Ασία ") ή Έφεσος.
Τιβεριούπολις ή νύν Στρόν Ιωνία ή περί Ασίαν. ")
μιτζα.") Εύβοια ή Εύριπος. 4.

Βελεντιούπολις ") το Βελε Βοιωτία αι Θήβαι.

σβούδιον. 4) Φθία ή Φαρσαλία,
Δάρες το νύν Ταύρες. Νικόπολις ή νυν Πρέβεζα,
Μαρτυρούπολις το νύν Μερ Αιτωλία τα Λεχώνια.
φεκή. ") Κέρκυρα ή Φαιακία.
Βέρροια το νύν Χαλέπε. Δωδώνη ή Βόνδιτζα,
Προποντίδες δύο, ή μεν κατά "Ηπειρος το Βοθρεντόν,
την Αβυδον, η δε κατά το Δελφοί το Χρυσός και Σό
"Ιερόν και Ψαμμάθιον. λων.
Γερμανικια Συρίας ή νύν Τε Διόσπολις το Ράμπελον. ")
λεσαύρα, Μόψου δε κρήναι. Καισάρεια Φιλίππου ή Τoνό
Σπερχειός ") ποταμός ο νύν πυργος, ή αυτή και Πα
Αγριομέλας. ναιάς από του έκει όρους
Καστάβαλλα Κιλικίας ή νύν Παναίου.
ΙΜάμιστα. Σαρδιλή ή νύν Τριάδιτζα.
αι άνω Γαλίαι και τα 7) επέ Λάρυμνα ή Λάρυσα.
κεινα των Αλπεων εισι τα Θέρμη και Ημαθία ή Θεσ
προς ωκεανόν, οίον Γαλατία σαλονίκη,
Ισπάνια. Γερμανοί δε οι Κολασσαι αι Χώναι.
Φράγκοι, "Ροδόπη ή Φιλιππούπολις.
Σύρμιον ή νύν Ουγγρία και Ιταλία ή Λογγιβαρδία.
Στρίωμος, οι δε Ούγγροι το ΙΜέμφη το νύν Ταμιάθην.
παλαιονέλέγοντο Γήπαιδες.") Πέργη το νύν Πυργίν.
Δορύστολον ή νύν Δύστρα. Αύδειρα") το νύν Πολύστειλον,
1) leg. Απρος ή νύν Θεοδοσιούπολις, 2) Στρούμιτζα G,
στρόμνουτζα Μ 3) Βερροιόπολις Μ 4) Βέλος βούδιον G,
βελεβούσιον Μ 5) Μαρφεκή, G Πάρχειoς G , σπαρ
κειός apud Bandurium 7) τα οm G 8) σκί, ή νύν
ουγκρία, πρώην δε γήπεδον Μ 9) ή νύν GΜ 0) κασσάν
δρεια ή βέρροια Μ 11) αιά Μ 12) η Παριασίαν G 13)
"Ράμπετρον G 14) Αίδειρα G Quae solus habet. Μ, haec
sunt: Βοιωτία ή νύν Λιβαδία. Ελισσών ο Ελασσών, Ελλάς, ή
νύν ονομαζομένη Πελοπόννησος, Ευρώπη ή δύσις πάσα, Ιλλυ
ριοι οι Αλβανίται. Καιτιαίοι οι νύν Μακεδόνες, Κιλικία ή
Αρμενία, Κίλιξ ο Αρμένιος, Ολυμπία εν Αρκαδία, Πτολεμαϊς
ή Φιλαδελφία, Φωτική ή νύν Πελλά.
282 ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

Αlter vero catalogus huiuscemodi urbium editus habetur (a

Vulcanio) ad calcem libri primi de thematibus, et sic
habet.

2) Πόλεων ονόματα, όσαι των πόλεων εν τοις ύστέροις

χρόνοις μετωνομάσθησαν.
Επίδαμνος το νύν Δυρράχιον. Αργος Θετταλικόν το νυν Λά
Αίπεια ή νύν Κορώνη. ρισσα.
Πίδασος ή νύν Μεθώνη, ταύ Σίρμιον ή νύν Ουγγρία, οι
της δε πλησίον έστιν χερ δε Ούγγροι ούτοι έλέγοντο
ρόνησος μικρά, ήτις το μεν το παλαιον Γήπαιδες,
πάλαιον έλέγετο Πύλος ή Σαρδική ή νύν Τριάδιττα.
πατρις του Νέστορος του Δάρας το νύν Ταυρές.
παρά τω Ομήρω άδομένου, Μαρτυρόπολις το νύν Με
νύν δε καλείται Αβαρίνος, φερκί,
Ποτίδαια ή νύν Βέρροια. Βέρροια το νυν Χάλεπ. Κρώ
Πύδνα το νύν Κίτρος. μνα ή νύν Αμαστρις.
Απολλώνεια ή νυν Ερισσός ή Μ
Τόπειρος το νύν Ρούσιον.
C -

προς τώ Αθω τώ όρει κει Εφυρα ή νύν Κόρινθος.

μενη, Περίχθoς ή νύν Ηράκλεια
Τρίκη τα νυν Τρίκαλα. προς δύσιν.
Θερμόπυλαι το νυν Σκέλος, Αμιδα το νύν Έμετ.
Σίπυλον όρος ο νύν Κουσινάς. "Οδρυσός ή νύν Αδριανούπο
Σωτηρόπολις τα νύν Πύθια, λις.
Εμεσα το παρά τους Σαρακη Δορόστολον ο νύν Δρήστρον.
νοις Χέμψ. "Ιστρος ποταμός ο νυν Δανού
"Υποπλάκιοι Θήβαι το νύν βιος.
Ατραμύττινον. Κολόσσαι αι νύν Χώναι.

24, 16. Οψίκιον] vide Vulcanii notas et Gl. Gr. Du

cangii.
25, 5. De hisce Pylis loquitur Τheophanes ad annum 12
Ηeraclii, necnon auctor Chronici Αlexandrini p. 325.
Ιbid. 10. από του ποταμού Γρανικού] idem postea af
fert, ubi de dialectis Graecorum agit, et quinam communi
dialecto usi sint describit. VULc.
26, 5. Stephanus Μιδάειον, ΙΜήδαιον vero Cedreno et
aliis urhs isthaec dicitur.
Ιbid. 6. Μύρλειαν] idem quae Αpamea Βithyniae, ut
tradunt Suidas et Stephanus.
Ιbid. 12. Drungί voce usus est Flavius Vopiscus in
Ρrobo, omnes, inquiens, gentium drungos μsφue ad φuinφιμα
enos homines in triumphum durit. δρούγγος caterυα mί
itum. Leunclavius in Οnomastico Τurcico ita Graecis ap
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ, DΕ ΤΗΕΜ. Ι. Ι. 283

pellari ait baculum tribunί, φuem instar sceptri gerit et

quem Itali baculum regiminis vocant, a trunco forte. Leo
Τact. 14 9, et ex eo Glossae Βasilic.: μοίρα δέ έστιν ήτοι
δρούγγος το εκ ταγμάτων ήτοι ανδρών των λεγομένων κομή
των συγκείμενον πλήθος. et 42: μοίρας τάς λεγομένας δρούγ
γους. S. Ιoannes Chrysostomus Εpist. 14: δρούγγος μονα
ζόντων ούτω γάρ δεί ειπείν και τη λέξει την μανίαν αυ
των ενδείξασθαι. . v. Ducangii utrumque Glossarium.
26, 16. Ικανάτοι scriptoribus Βyzantinis milites selecti ad
custodiam imperatoris vel palatii dicuntur, huius vocis meminit
idem Ρorphyrogenitus de Αdm. imp. c. 50: και τον μεν Παγ
κρατούκαν βασιλεύς ικανάτoν πεποίηκε και μετά τούτο στρα
τηγόν εις τους βουκελλαρίους. praeterea Leo grammaticus,
Symeon logotheta, Αnonymus Combefisianus, Cedrenus aliique
ex scriptoribus Byzantinis passim huius vogis meminere, sed
gui Αnonymo Combefisiano n. 19 dicitur άρχων των ικανά
των, aliis peculiari momenclatura δομέστικος nuncupatur. Νi
εetas Ρaphlago in Vita Ignatii patriarchae CΡ: Νικήταν δε
πρώτον μεν δεκαετή τυγχάνοντα των λεγομένων ικανάτων δο
μέστικον παρά Νικηφόρου φασι των πάππου προβεβλήσθαι,
δι' ον εκείνον το πράγμα πρώτον καταστήσαι. ex quibus po
stremis verbis, inquit Ducangius vel Icanatorum scholam vel
dignitatem domestici των ικανάτων tum primum institutam a
Νicephoro Generali imperatore pro Νiceta ex filia nepote.
et certe ante haec tempora ικανάτου mentionem fieri non ad
vertimus , praeterquam in Synaxariis 17 Febr. in S. Μena
Callicelada: ο μακάριος Μηνάς μιά των νυκτών επιστας αν
δρί τινι Φιλοβάτη λεγομένω και τη ικανάτων κατειλεγμένω
σχολή. guae quidem referunt ad tempora Constantinί Μ. sed
haec sunt sublestae fidei. continuator Τheophanis de eodem
S. Ignatio : και Νικήτας, ός πρότερον μεν παίς ων τήν των
ικανάτων διείπεν αρχήν άτε δή φίλιος τους στρατιώταις και
εν υπαίθρω διάγουσιν είναι τε θέλων. unde coniicere licet
icanatos milites fuisse ex palatina militia, φui sub dio age
bant, contra quam excubitores. protospatharii autem ac do
mestici των ικανάτων mentio occurit in Synodo 8 Cpol. Αct.
1: Οrestes πρωτοσπαθάριος και δομέστικος των ικανάτων.
sed v. Ducang. Gl. Gr.
Ιbid. 17. Οuod hic narrat Constantinus de optimatum
themate, intelligendum eum loqui de optimatum themate quo
modo sua aetate erat, φuippe prioribus seculis in pretio fuit
optimatum militia.
27, 6. Ηelenopolis Βithyniae est urbs ad Dracontis fiu
vii ostium, in Νicomediensi sinu, Drepanum olim dicta, et ab
Ηelena Constantini magni matre, quam in ea matam fuisse
284 ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

aiunt, nuncupata, ut est apud Cedrenum ad annum 20 Con

stant. vide Ρrocopium de Αedif. 5, Εusebium de vita Con
stantini 4 61, Ρhilostergium 2 13, Socrat. Νicephor.
27, 9. γέφυρα ήν] vide Ρrocopium de Αedif. 5 3. San
garis autem fluvius Αsiae minoris seu Phrygiae, de quo multa
Ρhilippus Μaussacus in notis ad Ρlutarchum de Fluminibus.
ceterum epigramma ponti huic adscriptum refertur etiam a
Ζonara 16 7. -

28, 6. ΜαριανδυνοιΊ sic scribitur apud Stephanum,

Εustathium ad Ρerieg. et apud alios. perperam in editis et
in mss Ρorphyrogeniti Μαρυανδηνοί. Μariandyna autem re
gio sic dicta fuit a quodam Μariandyno Αeolensi, ut ait
Stephanus. eadem scribit et Εustathius ad Ρeriegetae v. 787.
scholiastes vero Αpollonii Rhodii 2 140 Μariandynos dictos
ait από Μαριανδυνου υιού Κιμμερίου.
Ιbid. 7. Galatae et Μariandyni Ρorphyrogeniti aevo
aicti sunt buccellarii fortassis quod hinc ministerio potissi
mum addicti essent, seu ut alii volunt, φuod milites buccel
larii olim in ea regione tuenda excubarent in praesidiis lo
cati. Lexic. Graec. ms. Reg. cod. 2062 : Γαλογραικία ή των
βουκελλαρίων χώρα, οι αυτοι και Ελληνογαλάται γράφονται
ή ονομάζονται vide Suidam v. βουκελλάριοι.
Ιbid. 17. την Τίον]. paulo infra hanc ipsam urbem ap
pellat Porphyrogenitus το Τήίον. sic apud scriptores varie
scribitur nomen huius urbis: quippe Τίος, Τίον, Τίειον, Τήίος
et Τήίον scribitur. gui vero hanc urbem cum Αmastri con
fundunt admodum errant: φuippe Τius ab Αmastri distat vi
ginti stadiis, ut habet. Stephanus Byzantius: οι πάντες από
Τίου εις Αμαστριν στάδιοι είκοσι. at Μarcianus Ηeracleota
in Periplo, unde haec videntur deprompta: οι πάντες από
Τίου εις Αμαστριν στάδια σκ.
Ιbid. 18. Βasilaei episcopatus, sub sede Αncyrana me
tropoli, mentio occurrit in constitutione Αlexii imperatoris.
Βασίλαιον autem an idem oppidum φuod Βασίλειαν apud Αn
nam Commenam p. 171.
29, 5. αρχαιότατον] haec interpretatus sum cum Vulca
nio, stolidissima et contemptissima gens est: verum αρ
χαιότατον verti posset etiam vetustissima gens est: φuippe
de Ρaphlagonibus ita Iustinianus Νovella κθ' : το Παφλαγό
νων έθνος αρχαιόν τε και ουκ ανώνυμον καθεστός, αλλά το
σούτον ως και αποικίας μεγάλας εκπέμψαι και τας εν Ιταλοίς
συνοικίσαι Βενετίας, εν αίς δή και Ακυληία πόλις των επί
της εσπέρας μεγίστη κατώκισται, και βασιλικήν πολλάκις δίαι
ταν δεξαμένη,
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι)Ε ΤΗΕΜ. Ι. Ι. 285

30, 5. Δάδιβραν] sic Α et Νicetas, in Αuthenticis haec

eadem urbs dicitur Δαδύβρος,
Ιbέd. 16. Gozan fluvius circa Μediam dicitur 4 Reg. 17
et 1 Paralip. 5. eundem Gozen vocat Βeniamin Τudelensis.
Ιbid. 22. κλεισούρα] hoc etiam adiiciam, Hispanos etiam
hodie proprie admodum eiusmodi clusuras sierras vocare,
φuod nihil aliud quam claustra significat, ut Somosierra et
ια sierra nevada, vocant vero etiam alio vocabulo puertos,
eadem plane ratiοne qua Graeci πύλας. VULc.
31, 9. Κολωνοί, vel ut Εustathius vult κολώναι, sunt
τόποι λήγοντες μεν εις οξύ, μή ακριβώς δε απωξυμμένοι, παρά
το κoλoύειν, ό έστι κολοβούν. Vυτο.
Πbid. 13. Αrabracis regionis, Αrmeniae finltimae, memi
mit Νicephorus Callisti, gui etiam tradit Εustratium martyrem
ex ea fuisse oriundum.
Πbid. 15. De Chrysochiro et eius caede v. Ζonaram Ι.
16 in Βasilio, ubi Τephricem Αgarenorum et Μanichaeorum
metropolim appellat. v. praeterea Scylitzem Glycam et alios.
Πbid. 16. De Carbea Μanichaeo, duce bellicosissimo,
consulendus continuator Porphyrogeniti p. 103 et 110, ubί
Τephrices conditor dicitur.
33, 1. Αζώτον] huius vocis meminit idem Ρorphyroge
nitus de Αdm. imp. c. 44.
Ιbid. 5. τον δυστυχέστατον πόλεμον] Leonis exercitus in
Μacedonia adversus Βulgaros, rege eorum Symeone pacem
turbante, infeliciter pugnavit: sed eos subinde Τurcarum au
xilio devicit. vide scriptores Βyzantinos gui Leonis philoso
phi gesta memoriae prodiderunt.
Ιbid. 17. κουροτρόφος] Lycandus seu Lycandum olim
Λάπαρα dicebatur ob pinguedinem et fertilitatem soli. vide
Οrtelium.
34, 2. Μelius εν τώ περιστύλω, φuippe versus finem
huius capitis ait hanc ipsam inscriptionem insculptam fuisse
εν τη πύλη της πόλεως.
Πbid. 5. ο μέγας] στρατηγόν Πustinianum appellat in se
natu Proclus quaestor apud Ρrocopium de bello Ρers. 1. Cae
sar vero idem Iustinianus diu post salutatus fuit, ut tradit
Ρrocopius l. c. Iustinianus itaque antequam Caesar appella
tus esset, magister militiae erat; unde corrigendus hac in re
Ρorphyrogenitus. rem totam clarius refert Cyrillus Scytho
politanus Procopii aequalis: Ιουστίνος Ιουστινιανόν ανθ' αυ
του τόν, αδελφιδούν αυτοκράτορα κατέστησε, πατρίκιον και
ύπατον όντα και στρατηγόν.
Πb. 10. Θωμάς εκείνος] de hoc, ni fallor, Τhoma Iustinianus
imperator Novella λα, τούτων inquiens ούτως ημίν διατεταγμέ
286 ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

μένων κακείνο προσδιορίσαι δικαιον έτι νομίζομεν, εφ' ώ προ

στήσαι της τρίτης Αρμενίας άνδρα σεμνόν, υπoυργηκότα τε
ημίν ήδη και άξιον του της αρχής όγκου και προσχήματος,
ευρόντες τοίνυν Θωμάν τον μεγαλοπρεπέστατον ήδη μεν αρχάς
επί της Αρμενίων ανύσαντα χώρας, και ταλλα δε άνδρα
χρηστόν και γνησίως ημίν υπηρετησάμενόν τε και υπηρετού
μενον, αυτόν επί τή της αρχής ταύτης προβαλλόμεθα διοική
σει. πρόοικος vero Λυκανδού vocatur Τhomas a Constan
tino non alia, arbitror, ratiοne guam φuod eam olim, prius
quam a Leone imperatore urbis appellationem dignitatemque
accepisset, inhabitasset. Vυτ.c. φuid πρόοικος significet apud
scriptores Βyzantinos, videatur Gl. Gr. Ducangii eodem v.
34, 20. πιννινότριχα] verti rutilanti υellere, pinnam
ostrei genus esse scio, et auctore Αristotele in limosis areno
sisque locis ex bysso (ita enim legit Τheodorus Gaza) hoc
est villo sίve lana quadam pinnali nasci. verum Αthenaeus
1egit εκ του βυθού. vellus tamen hoc πίννινον non esse εξ
ερίων sive lana ovium, sed ex mari colligi, locuples mihi te
stis Ρrocopius sub initium libri 3 de aedificiis Iustiniani, ubi
insignia sive habitum satraparum Αrmeniae describit. glos
sae veteres etiam habent πίνινον marinum : ubi adden
dum putarim vellus vel alioqui ostreum, Vυτ.c. cf. Ducang.
Gl. Gr.
35, 13. Κωρυκος και το Κωρύκιον άντρον] vide quae
de his habet Οrtelius.
Ιbid. 15. Αιγαίαι] in Νotitia provinciarum ms Αίγεια
dicitur., fortassis eadem quae Αίγειρα, inquit Holstenius in
notis ad Stephanum in Αίγειρα.
36, 18. Ιασού] haec ipsa urbs Cariae Stephano scribi
tur Ιασσός, apud Αthenaeum vero in Αrchestrati versibus 1.
3 Ιασος appellatur: ήν δέ ποτ' εις Ιασον Καρών πόλιν εισ
αφίκηαι.
Ιbid. 18. Βαργυλιακού κόλπου] Stephanus: και η θά
λασσα Βαργυλικός κόλπος, Μelae vero hic idem sinus Βar
gyliacus sinus Iasius dicitur.
Ιbid. 19. Ανδανίων] sic emendo. Stephanus, Βargyla,
inquit, urbs Cariae, φuam Cares Αndanum appellant.
Ιbid. 20. Μύνδος scribendum docemur ex Strabone
Ptolemaeo et Stephano. Μindus dicitur Ρomponio. Strabo
1. 14 habet: είτ' ευθύς ή Μύνδος, λιμένα έχουσα, και μετά
ταύτην Βαργύλια, και αύτη πόλις.
Ιbid. Οuid Strobilus, vide Οrtelium, v. Caucasus.
37, 2. de hoc Μausoli sepulcro loquitur Strabo Ι. 14
p. 451. - * *
 ΙΝ ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. DΕ ΤΗΕΜ. Ι. Ι. 287

37, 11. Legendum esse Πελαγία et non πλαγία, prae

έerquam ex ms, docemur ex Αntonino qui insulam Rhodum
Pelagiam etiam nuncupatam fuisse scribit.
Ιbid. 13. Τελμησσός haec urbs scribitur apud Ptole
maeum et Ρlinium, Τελμισσος vero Straboni et Αrriano, urbs
Lyciae.
Ιbid. 19. apud Ptolemaeum Φασήλις scribitur, Lyciae
oppidum, apud vero Plinium et Stephanum Pamphyliae.
38, 1. Castelium nomen loci circa Palaestinam in Vita
S. Sabae apud Μetaphrastem.
Ιύid. 3. Κιβύρρα] duae huius nominis urbes apud Stra
Βοnem habentur, altera Κίβυρα magna haud procul a Μae
andro flumine, altera vero minor haud procul a Μela flu
vio, et de hac quidem secunda videtur hic loqui Ρorphyro
genitus.
39, 13. Κωνστάντεια] sic ex ms Salamis etiam Con
stantia dicta fuit, ut scribit Stephanus. ita habet et D. Ηie
ronymus, qui subiungit eam Τraiani imperatoris tempore a
Ιudaeis deletam, interfectis omnibus eius incolis.
Ιbid. 15. Τάμασος] apud Ptolemaeum et Strabonem
haec ipsa Cypri urbs scribitur Ταμασσός.
Ε. 16. Αpud Ρlinium Carpasium haec urbs vocatur,
Diodoro Ptolemaeo et Stephano Καρπασία dicitur. ν. notas
Ηolstenii in Stephanum.
40, 1. Ρro Κινύρου in ms perperam legitur Κιόρου :
Stephanus quippe Cyprum insulam nomen accepisse ait a Cy
pro filia Cinyrae, vel a Cypro flore illic nascente, Cinyras
rex Cypri fuit, Cilicis filius, qui cum Μyrrha filia sua, nu
tricis astutia, ignarus concubuit, a quo illa Cynareia dicta,
πt scribit Ovidius Μet. 10. cur autem Philostephano Cyprus
dicatur filia Cinyrae vel Βibli et Veneris, ignoro, nisi dixe
ris verba illa ή της Βίβλου addita fuisse a scriba indocto,
φui Cinyram Cypri regen confundebat cum altero Ρhoeniciae
rege, cuius regia Byblos urbs fuit, et sic pro ή της Βίβλου
Ιegendum esset τού της Βύβλου, subintelligendo κρατήσαντος.
ceterum Εustathius in Dionysium Cyprum vocat filium Ciny
rae, cum tamen Κύπρος muliebre homen sit, φuod in usu
fuit apud Phoenices, ut docet Scaliger ad Εusebium p. 149.
Ιbid. 2. Librum de Ιnsulis quem Philostephano scri
ptor noster adscribit, necnon Servius in 1 Αen. iuxta codi
cem Fuldensem, Heraclidi tribuit Stephanus in Ωλίαρος. vide
Vossium de historicis Graecis.
Ιbid. 3. Liber Istri de coloniis Αegypti laudatur a Ste
phano in Αιγιαλός et Ωλενος, et a Clemente Αlexandrino
288 ΑΝΙΜΛΙΟVΕRSΙΟΝΕS

Στρώματ.. 1. guo tempore vixerit Istrus seu Ister, et qnos

libros scripserit, vide Vossium.
40, 17. Αλέξιον ] fortassis quidam ex stirpe Αlexii
Μoselis, nobilis Αrmenii, qui Caesar a Τheophilo creatus in
matrimonium duxit Μariam Τheophili natarum minorem natu.
41, 4. δια το υψηλόν της νήσου] Vulcanius haec interpre
tatur, φuod Sublimi ac praerupto loco sita sit. eandem ferme
Sami etymologiam adfert Εustathius in Ηomerum: σάμος γαρ,
inquit, ο λόφος κατά γλώτταν, και αλλαχού προσηγορικώς πάν
ύψος κατά γλώτταν. scribit etiam Strabo Samum insulam
totam esse montu0sam.
42, 7. Αιγα] Strabo 1. 13. p. 423: δεί δε μακρώς την
δευτέραν συλλαβήν εκφέρειν, αιγάν, ως ακτάν και αρχάν. cor
rupte vero apud Stephanum legitur, Αιγάτης Αιολίδος άκρα,
cum procul dubio legendum sit Αιγα της Αιολίδος άκρα.
Vυτ.c. ita legendum monuit et Casaubonus in commentariis
in Ι. 13. Strabonis. verum Ηolstenius legendum putat Αιγα
της Αιολίδος άκρα.
Ιbid. 12. ομωνύμως τώ ζώω] Strabo Ι. 13: αύτη δε
μέχρι των Αργινουσών διήκει και της υπερκειμένης άκρας,
ήν Αιγά τινες ονομάζουσιν ομωνύμως τώ ζώω. haec ita
Χylander interpretatur: ea regio usφue ad Αrginusas per
tinet, iisφue imminens promontorium, φuod Αega nonnulli
αppellant, φuasi capram. cur enim, inquit Casaubonus, ad
didisset Strabo ομωνύμως τώ ζώω 2 apud Stephanum legi
mus, Αιγα της Αιολίδος άκρα ως Στράβων, ή νύν Κανή και
Καναι λέγεται. Αρτεμίδωρος δε Αιξ είπε την ευθείαν ουκ
αναλόγως το τοπικόν Αιγαίος, και το πέλαγος,
Ιbid. 14. εις πέντε διαλέκτους] Strabo sub initium 1. 8
quattuor tantum Graecorum dialectos recenset, easque ad
duas praecipuas, Αtticam scilicet et Αeolicam, reduci posse:
Ιonicam enim ex Αttica, Doricam ex Αeolica ortam. φuod
quidem posterius ex Ρindari verbis satis liquet, φui cum Do
rica dialecto utatur, Αeolice tamen se scribere testatur Οlymp.
1 102. VυΙ.c,
43, 2. . Λεκτού: nam a Lecto ad Canas Lesbus porri
gitur, σχεδόν τι μητρόπολις των Αιολικών πόλεων, ut Strabo
loquitur. Vυιο.
Ιbid. 12. Αμολγός] haec insula una ex Cycladibus, φuae
Ρorphyrogenito Αμολγος dicitur, Straboni et Ηeraclidi Αμορ
γός vocatur, et Ptolemaeo Αμουργός,
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι)Ε ΤΗΕΜ. Ι. ΙΙ. 289

ΙΝ Ι, ΙΒ R U Μ ΙΙΙΟ Ε ΤΗΕ Μ Α ΤΙΒ US.

44, 14. Ευρώπης] Εustathius in Dionysii περιηγήσεως

ν. 170 Εuropam ait vocari omnia ad occasum sita, ducto ab
Ηellesponto principio; antiquos vero scriptores tradere Ve
spasianum imperatorem Τhraciam ab Εuropa diremisse.
Ιbid. Βυζάντιον] urbis Cpolitanae elogium praeter
oeteros scriptores adornavit Synesius in extremis Philadel
phis vide item Dionem in Severo.
45, 1. Μεσημβρία] cf. Stephanus, ex quo pleraque ad
verbum, ut aiunt, exscripsit Porphyrogenitus.
Ιbid. 2. . Perperam in editis et in Α legitur Συλημβρία
pro Σηλυμβρία : Ηerodoto quippe 1. 6 33 et Straboni 7 haec
ipsa urbs dicitur Σηλυβρία.
46, 1. ή των βαρβάρων περαίωσις] de hac Βulgarorum
impressione vide Τheophanem ad annum 11 imperii Constan
tini Ρogonati.
Ιbid. 4. Ονογουνδούρους] Βulgaros Οnogundurοs quo
φue et Controgos dictos fuisse scribit Diaconus: Οnogundu
renses vero dicuntur in hist. Μiscella 19. hos quidem Unno
Βundobulgaros et Contragos appellat Τheophanes ad annum
11 imperii Constantini Ρogomati.
Ιbid. 5. από Θρακος] Stephanus Τhraciam appellatam
fuisse scribit a nympha Τitanide tantum, ex qua et Saturno
ΙDoloncus natus est.
Ιbid. 19. της τών Δωρίεων γλωττης] Βyzantios Dorien
sium dialecto usos fuisse nemo ignorat. vide Demosthenis
orationem περί στεφάνου. a guibusnam autem conditum fue
rit Βyzantium, 1 Commentariorum exposuimus.
47, 2. πόλεις ιδ'] ita et apud Carolum a S. Paulo. sed
φuia Εudoxiopolis deerat in codice Vaticano, ex quo ille
Ηieroclis opusculum seu potius fragmentum ediderat, ideo pro
ιδ' legendum monet ιγ.
Ιbid. Ευδοξιούπολις] perperam in editis legitur Ευδο
ξία πόλις, sed optime Μorellus ex coniectura emendat. Εu
doxiopolis quippe eadem quae Selybria, urbs episcopalis. vi
ae Οrtelium: nam Μorellus quae adfert ad verbum, ut aiunt,
ex Ortelio exscripsit.
Πbid. Αrcadiopolis Τhraciae urbs, olim dicta Βergulium et
Βergula , postea a Τheodosio magno instaurata et Αrcadii
filii ipsius nomine nuncupata, ut scribit Cedrenus. Βεργούλη
Ρtolemaeo et Αntonino. ΜoR.
Const. Ρorpή. 19
Ω90 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

47, 3. Βιζύη] Stephanus: Βιζύη πόλις Θράκης, το

των αστών βασίλειον. urbs Βizya nobilitata est in hist. ec
clesiastica Εustathii Αntiocheni exilio. vide quae de hac
urbe habet Salmasius Εxercitat. in Solinum p. 166.
Ιbid. Πάνιον) Ηierocles apud Carolum a S. Paulo Πα
νόνιον habet, sed optime emendavit Carolus. Panium autem
castrum est Suidae circa littus in finibus Ηeracleae. Panium
item regio est in eadem Τhracia super Ηaemum montein
Laonico 4.
Ιbid. Όρνοι] sic et in Hierocle at Μorellus, de hac
urbe, inquit, silent geographi , φuid si legas Ορεινός; pro
oppido Μontanorum Τhraciae pop. guos Ορεινούς vocat Χe
nophon 7 αναβάσεως, ubi Gani quoque urbis meminit, ut
Αeschines contra Ctesiph.
Ιbid. Μήριζος] Ηierocles habet Μόριζος. Μoriseni Pli
nio sunt populi Τhraciae circa Ρonti littora. et eidem Pli
nio Μeritus Τhraciae mons dicitur, ubi fortassis urbs eiusdem
nominis sita fuit.
Ιbid. 4. Σαλτική] Σιλτική habet Ηierocles.
Ιbid. Σαυάδα] Ηierocles Συναδία et Σαυαδία habet.
Ιbid. Αφροδισία] ita legitur et apud Hieroclem, Ptole
maeo autem, Plinio Procopio et Αgathiae Αφροδισιας dicitur
Τhraciae urbs ad Μelam fluvium.
Ιbid. Απρως] Απρος Ηierocli et Stephano, urbs Τhra
ciae, φuae postmodum Τheodosiopolis dicta fuit, ut scribit
Cedrenus. catalogus item urbium ms, φuem laudat Ηolste
nius in notis ad Stephanum, habet Απρως ή νύν Θεοδοσιού
πολις, παρά Απρου του πενθερου Κάρου κτισθείσα, cata
Ιogus vero urbium quae nomina mutarunt, a nobis p, 10 edi
tus sic habet: Θεοδοσιούπολις ή νύν Απρως, παρά του Απρου
πενθερου Κάρου κτισθείσα. verum hic mendum scribae esse
nemo non videt.
Ιbid. Κοιλία) vide Ortelium: nam φuae hic notat Μo
rellus, omnia ad verbum, ut aiunt, ex 0rtelio hausit.
Ιbid. 5. επαρχία Ροδόπης ] Ηierocles habet επαρχία
Ηοδόπης υπό ηγεμόνα. urbes etiam septem ab ipso recen
sentur, sed diversis nominibus.
Ιbid. Παρθικόπολις] huius urbis meminit et Hierocles,
eamque decimam octavam ponit in provincia Illyrica 1 Μa
cedonia: nemo autem ex geographis, φuod sciam, illius men
tionem facit. Stephanus Ρarthenium tantum agnoscit in Τhra
cia, Parthenopolin in Μacedonia, ut monet Μorellus.
Πbίd. 6. Στρύμνου ] legendum fortassis Strymes. ab
 ΙΝ CONSΤΑΝΤΙΝΙ ΡoRΡΗ. DΕ ΤΗΕΜ. LΙΒ. 291
urbe Τhraciae ita nuncupata, de qua Herodotus Stephanus
aliique loquuntur. Μoa.
47, 7. Φίλιπποι] Ηierochi et aliis hacc ipsa urbs Φί.
λιππος dicitur.
Ιbid. 8. Ρro Κ.μιμόντου legendum esse Αίμιμόντου memo
non videt. ita monet et Μorellus. Ηierocles tertiam provin
ciam seu potius praefecturam Τhraciae ponit, φuartam vero
Εμιμόντου, ubi pro Εμιμόντου legendum quidem est Αιμι
μόντου. in Τhracia φuippe fuit et Ηaemimons et Ηaemimon
tum: illud quidem Τhraciae montem, hoc vero Τhraciae re
gionem denotat. haec regio teste Αmmiano habet Ηadriano
polim et Αnchialon praeter ceteras urbes. de praefectura
Ηaemimonti ita legit Iac. Cuiacius 1 Οbs. 26 C. de appellat.
et consult. 1. 23 : cum appellatio interposita fuerit per
Βithψnian Ρaphlagoniam Lydian Ηellespontum, insulas
etiam et Ρhrygiam salutarem , Εuropam et Rhodopen et
Ηaemimontum, praefecturae huius urbis iudicium sacrum
αppellator obserυet. ad cuius legis et aliarum eiusmodi
mentem percipiendam guis non videt, inquit Μorellus, φuan
tam facem praeferat istud Constantini scriptum 2 ceterum
non me latet Μimantem montem quoque esse in Τhracia, ut
est apud 0vidium Μet. 2, Suidam et Αristophanis scholiastem
in Νubibus : verum Μimanti aut Μimantis praefecturae nul
libi, φuod sciam, mentio occurrit; unde pro Κμιμόντου ne
cessario legendum puto Αιμιμόντου.
Ιbid. Τ πόλεις έξ] at urbes quinque tantum recen
sentur: unde legendum est, ut apud Hieroclem, πόλεις ε'
pro έξ.
Ιbid. 9. Δεβελτός] perperam Ηierocles apud Carolum
a S. Paulo. Διβέρτιος et apud Ηolstenium Διρέρτιος habet
pro Δεβελτός, et Αχίαλος pro Αγχίαλος, uti optime idem Ca
rolus notat. vide Οrtelium, nam quae hic Μorellus monet ex
0rtelio exscripsit.
Ιbid. Πλουτινόπολις] Ptolemaeo et Αntonino haeo ea
dem urbs dicitur Πλωτινόπολις.
Ιbid. Τζόϊδος] Ηierocles Τζοϊδης habet. at urbis hu
iusce nominis nulla, quod sciam, mentio apud scriptores oc
currit. inauditum nomen, inquit Μorellus: nunquid Τzurulum
vel Ζurulum Τhraciae aut Τurullus Suidae 2 Ciorlo nunc
dici Crusius contendit, Leunclavius Ζotli.
Ιbίd. 10. επαρχία Θράκης) ab Hierocle apud Carolum
a S. Paulo urbes tantum quattuor recensentur, ex quibus
αuae diversis nominibus, nimirum Philippopolis, Βeron seu
Βeroé, Diocletianopolis et Sebastopolis; φuae quidem duae
29Ω. ΒΛΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

ultimae non recensentur a Ρorphyrogenito ; in Hierocle vero

apud Ηolstenium additur quinta Diopolis. ceterum Τhracia
hic, inquit Μorellus, speciali nomine de Μoesia secunda ac
cipitur.
Ρ 47, 10. Κλίμα] Hierocles in provincia Illyrica 1 Μace
donia hanc urbem Κλήμα appellat. verum apud alios scri
ptores ipsum nomen non legitur, φuod sciam.
Ιbid. Μεστικόν] Ηierocles paulo, superius citato loco
hanc urbem videtur appellare Μεντικόν. Τat neque Μestici
neque Μentici alii scriptores, quod sciam, meminere, fortas
sis Νεστός seu Νάστος, φuae apud Stephanum Τhraciae urbs
est, legendum est pro Μεστικόν.
Ιbid. 11. Βερόη] tres urbes sic dictas statuunt geogra
phi, sed inconstanti scriptura. alii Βερροία: sunt et qui uno
Η Βeroea, alii Βερόη etc. unam autem ex his in Syria
ponunt, φuae Αnnae et Cinnamo Χαλέπ, hodie Αleppo dici
tur; alteram in Τhracia, Νicopolim Μoesiae inter et Philip
popolim, Τhraciae oppida, ad Βermii montis radices sitam;
de qua quidem hic loquitur Porphyrogenitus; tertiam denique
in Μacedoniae themate, ut Porphyrogenitus capite sequenti
habet, in Εmathia regione, φuam Irenopolim ab Irene impe
ratrice dictam scribit Cedrenus, et de qua etiam loquitur Αnna
Comnena p. 18.
Ιbid. 13. επαρχία ΠΊυσίας] Ηierocles hanc appellat prae
fecturam Scythiae, et in ea sub duce urbes quindecim recen
set, et φuattuordecim eaedem sunt φuae apud Ρorphyrogeni
tum, φuinta decima vero quae apud Ρorphyrogenitum desi
deratur est Constantiana. praefectura autem haec, φuae Μy
siae seu Μoesiae scriptori nostro dicitur, Hierocli Scythiae,
uti diximus appellatur; guae etiam Ζosimo 1.6 Scythia Τhra
censis nuncupatur; φui in ea Τomin urbem sitam memorat.
Ιnanc tamen Ovidius vates, cuius exilio nobilitata est, Μile
tida vocat Τrist. 9 1.
Ιbid. 14. Κωνσταντιάνα] hanc urbem quintam decimam,
φuae in Ρorphyrogenito desideratur, ex Hierocle reponimus.
sed fortassis quispiam pro Constantiana legendum putaret
Constantiα, φuae a Niceta in Τhracia Rhodopei territorii
recensetur.
Ιbid. Ζέλπα] Ηierocli Ζελδέπα et Ζεδέλπα. Ζeipα,
inquit Μorellus, an Ζerinea ex Τheopompi Philippic. 3.
Ιbid. 15. Τropaeus, inφuit Μorellus, an eadem quae
Τopos a Ρrocopio dicitur et Τoparum de Λedif. 42 Ρtole
maeus certe Τopirin urbem in Τhracia collocat, φuae in Con
cil. opere primae Μacedouiae adscribitur, et Pusίο vocatur
a Sophiano. Doberi meminit Τhucydides.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. DΕ ΤΗΕΜ. Ι. ΙΙ. 293

47, 15. Τrosmis dicitur et Αntonino, φui legionem 1 Ιο

viam Scythicam adiungit, cum Νotitiae liber legionem 2 Ηer
culanam ei tribuat. Ptolemaeo Τρισμις appellatur inferioris
Μysiae oppidum. Μon.
Ιbid. 16. Ηalmyris, inquit Μorellus, quin eadem civi
tas sit atque Ηalmydissus Μelae et Ρlinio, ac Σαλμυδισσος
Χenophonti, et Salmoduris Αntonino, non est quod επιεικής
dubitet. -

48, 3. ώς φησιν Ησίοδος] versus quos hic laudat scri

ptor noster tanquam Ηesiodi, in operibus quae prostant eius
pυέtae non reperiuntur.
Ιbid. 7. ιερίων πρώτη] Ρorphyrogenitus infra themate
decimo laudat Stephani grammatici, hoc est Byzantii, locum,
φui in Εpitome quae superest eiusdem Stephani non reperitur,
Stephanus autem ibi Ιόquens de Sicilia citat Ηellanicum sic,
ώς 'φησιν Ελλάνικος ιερειών της Ήρας β. passim autem
Ηellanicus a Stephano citatur. vide de hoc scriptore Vos
sium de historicis Graecis p. 8, 440 et seqq.
Ιbid. 9. λέγεται δε και Μακεδονίας] his similia prope
modum notantur ab Ηesychio, et ab Εustathio in Dionysii πε
ριηγητού v. 427. Gellius item Ν. Αtt. 9 3: Philippus
Αmyntae, lerrae Μacetiae rer, cuius υίrtute industriaφue
Μacetae locupletissimo imperio aucti gentium nationum
φue multarum potiri coeperant. Αusonius de clar. urb.
εar. 2: et υos ite pares Μacetumφue attollite momen. de
situ autem Μacedoniae et prisca Μacedonum origine Μarcia
nus Ηeracl. περιηγήσεως ν. 617 ita canit: υπέρ τα Τέμπη δ'
έστιν ή των Μακεδόνων χώρα περί τον Ολυμπον εξής κειμένη,
ής φασιν βασιλεύσαι Μακεδόνας γηγενείς. Μoa.
Ιbid. 10. Μarsyas Ρellaeus praeter alia libros decem
rerum Μacedonicarum edidit, ut scribit Suidas.
Ιbid. 11. Ηρέστειαν Β. verum Εristea που κείται ? num
praestaret Ερέτριαν reponere 2 Εretria Thucydidi Ρolybio
Straboni urbs non alia ab Εretriis, quas Ptolemaeus in
Ρhthiotide recenset; mec procul distat a Μaliaco sinu, φui
Μacedoniam alluit. Μon. at ipse puto hic pro Ηριστείαν
seu Ηρεστείαν legendum fortassis esse Ημαθίαν: φuippe
regio illa Εmathia antea dicebatur, ut est apud Ρlinium Τro
gum et alios scriptores.
Ιbid. 13. Κλείδημος] at non Clidemus, sed Clitodemus
citatur a Ρausania in Ρhocicis tanquam antiquissimus eorum
φui res Αtticas conscripserunt. ab Harpocratione vero in
ΙΜελανίππειον Clidemus laudatur tanquam rerum Αtticarum
scriptor, φuemadmodum et ab Αthenaeo Ι. 6. verum viri
 294 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

docti non abs re ambigunt an non ibi legatur Clitodemus,

unde Clidemus fecerit librarius.
48, 18. εν τώ ΙπποδρόμωΙ hanc statuam Herculis, φuae
stabat in Hippodromo Cpolitano, pluribus describit Νicetas
Choniates in tractatu de statuis Cpolitanis quas Latini capta
urbe in monetam conflaverunt.
49, 2. το νόμισμα] eiusmodi nummos Μorellus se apud
Ρaulum Ρetavium vidisse narrat.
Ιbid. 4 Καρανού] Ρausanias in Βoeoticis narrat Cara
num olim in Μacedonia regnasse, et victoria de Cisseo finiti
mae provinciae principe reportata tropaeum Αrgivorum more
Ιegibusque erexisse, φuod postea leo ex 0lympo egressus
evertit ac dissipavit, eoque malo omine tum perculsum regen
sibi posterisque suis, Μacedoniae regibus, praescripsisse ca
visseque me tropaeum unquam erigerent , cuius constitutionis
Ρhilippus Αmyntae et Αlexander magnus observantissimi ex
titerunt. Livius etiam 1. 45 Caranum primum Μacedoniae
regem asserit. ΜoR. Μarsyas Ρellaeus, cuius supra meminit
scriptor noster, historiam rerum Μacedonicarum a primo Μa
cedoniae rege Carano orditur, ac terminat Αlexandri in Sy
riam ingressu, ut auctor est Suidas.
Ιbid. 8. καταλήξασα δε εις Περσέα] Livius 1. 45 φua
driennium, inquit, continuum bellatum fuit inter Romanos
αc Persea, idemφue belli finis et inclyti per Εuropae
plerαφue atφue Αsiam omnem reqmi. ύicesimum ab Ca
rano, φui primus regnavit, Persea numerabant. Perseus
Ο Fulvio L Μanlio coss. regnum accepit, a senatu rer
est appellatus.
Ιbid. 10. Αιμιλίου ανθυπάτου Τ Ρerseus qui Μ Ιunio
Α Μanlio coss. a senatu rex appellatus fuerat, victus deinde
ac captus fuit ab Αemilio Paulo consule, ut scribit idem Li
vius, non vero proconsule ανθυπάτου, ut ait hic Ρorphyroge
nitus. Pauli autem concio ad suos coram Ρerseo in taberna
culum introducto habita legitur apud Livium.
Ιbid. 11. εις την Ρώμην] Perseus in catenis cum tribus
filiis ante currum Αemilii Pauli victoris per urbem deductus
est, ut tradit Livius.
Ιbid. 12. από βασιλείας εις επαρχίαν] victo ac capto
Ρerseo Μacedoniae regnum in provinciae formam redactum
fuisse scribit Livius Ι. Ι.
Ιbid. 15. υπό κονσιλιάριον] in mss Hieroclis legitur
υπό κονσιλάριον et υπό κονσουλάριον, nimirum sub con
sulari. at legendum ubique υπό κονσιλιάριον: φuippe Ρor
phyrogenitus supra, cum de Τhraciae praefectura, docet id
 ΙΝ CONSΤΑΝΤΙΝΙ ΡoRΡΗ. DΕ ΤΗΕΜ. Ι. Π. 295
εxpressis verbis inquiens υπό κονσιλιαρίων, τουτέστι βου
λευτών.
49, 15, λα] in mss et in Hierocle legitur λβ. at urbes
31 tantum utrobique recensentur. fortassis trigesima secunda
Cassandria, quae inter celeberrimas urbes fuit, olim Ρotidaea
dicta, numeranda est , et hanc praetermissam puto potius li
Βrarii incuria quam μνημονικώ auctoris αμαρτήματι. urbes
autem quae hic recensentur conferendae cum Ηierocle, apud
φuem pleraeque diversae. ceterum pleraeque harum urbium
reperiuntur apud Livium 1. 45, ubi Amphipolis primae regio
nis caput fuisse dicitur, Τhessalonice secundae, Pelle tertiae,
quartae Pelagonia. -

50, 4. ιζ] perperam in editis ις : φuippe urbes 17 nu

merantur. totidem et Hierocles apud Ηolstenium recenset;
apud Carolum vero a S. Paulo urbes 18 numerantur.
Ιbid. 7. Βουραμίνσιος] vide Ηieroclem. -

Ιbid. 11. Στρυμόνος] Strymon fluvius, qui Μacedonian

a Τhracia dividit, ιιt scribit Scylax, pluribus a tranquillitate
cursus laudatur a Βasilio Μagno in epistola ad Gregorium
Νazianzenum de solitudine Ρontica.
Ιbid. 18. τους έξωθεν και παλαιούς] hic externos et
antiquos appellat Porphyrogenitus, more sanctorum patrum,
gentiles seu ethnicos scriptores, Ptolemaeum, Μarcianum Ηe
racleotam, Strabonem, etc.
Ιbid. 20. Παύλος] haec habentur Αct. 272, non a D.
Paulo sed a S. Luca scripta. Αristarchum autem ad Coloss.
4 appellat D. Paulus συνέκδημον, συναιχμάλωτον, συνεργόν.
51, 4. τη θυγατρι και τη πόλει] excerpta ex 1. 7 Stra
bouis hanc urbem instauratam fuisse perhibent a Cassandro
Ρhilippi socero, φui ab uxore Τhessalonica Αlexandri magni
sorore momen eidem urbi imposuit, cum antea Τherme voca
retur. vide Diodorum Ι. 19.
Ιbid. 6. από Έλληνος] vide Strabonem I. 9, Τhucydidem
1. 1, φui eadem ferme habent. Stephanus vero loquens de
urbe eiusdem nominis ait εκτίσθε υπό Έλληνος, ου του Δευ
καλίωνος αλλά του Φθίου και Χρυσίππης της Ιρου.
Ιbid. 17. πόλεις οθΙ hae 79 urbes in provincia seu
praefectura Ηelladis υπό ανθύπατον recensentur ab Hierocle,
Ιbid. Σκαρφίαν] sic et Ηierocles, Strabo 1. 9. Σκάρφην
vocat, Εustathius vero Σκάρφειαν.
Ιbid. 20. Εύβοιαν] de Εuboeae insulae situ, gemina
appellatione, urbibus et incolis Μarcianus Ηeracl. ν. 595. ex
φuo constat Chalcida maximam Εuboeae urbem et quasi me
tropolin fuisse, ut nihil mirum sit nonnullos insulae nomen
eius civitatis tribuisse, ut hic scribίt imperator, Μοr.
296 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟΥΕRSΙΟΝΕS

52, 1. Λεωνίδης] vide Ηerodotum 1. 7, Ρlutarchum in

Ι.acon., Τullium Τusc. guaest. 1, Diodorum Bibl. 2. -

Ιbid. 6. Peloponnesus quae hodie Μorea dicitur, olim

scriptoribus Latinis Αchaia vocabatur: sic 0rosius 1 2, Αpu
leius item 6 Αsini, ubi Lacedaemona nobilem Αchaiae civita
tem vocat, et 10 eiusdem Corinthum eius caput nuncupat. Ρe
loponnesi autem situm pluribus describit Μarcianus Ηeracl.
y. 510.
Ιbid. 8. ή νήσος] Peloponnesus peninsula, non vero in
sula, ut nemo ignorat.
Ιbid. μ'Ί Hierocles sub Corintho metropoli totius Ηella
dos urbes 33 recenset.
Ιbid. 20. πλατάνου φύλλω] Ρlinius et Μela Dionysio in
hoc consentiunt, licet Ρlinius Τauricam Cherronesum hede
rae folio similem esse scribat. vide Μorelli notas.
53, 3. έβασιλεύετο το πριν] Τhucydides 1. 1. narrat
Dores cum Heraclidis 80 anno post excidium Τroiae Pelo
ponnesum tenuisse, cum Dorienscs altero oraculo moniti, per
angustias Crisaei sinus adorti Ηeraclidas dominantes fuga
runt, φui postea sunt reversi in Peloponnesum duce Ca
rano. ΜoR. -

Ιbid. 6. αφ' ουπερ υπ' αμφοτέρων] hanc victoriam,

4, de Ρersis Graeci reportarunt, fuisse κοινόν κατόρθωμα
Ελλήνων scribit Ρlutarchus in Αristide ΜoR.
Ιbid. 7. Μardonii caedem constat ex eodem Ρlutarcho
ab Αrimnesto Spartiata patratam esse, qui saxo caput Μar
donii contrivit; ut ex Αmphiarai oraculo praemonitum fue
rat. Μon.
Ιbid. 11. Θουκυδίδης] vide Τhucydidem I. 5.
Ιbid. 18. σθλαβόνειν et σκλαβόνειν in servitutem re
digere, passim autem occurrit haec vox apud scriptores Βy
Ζantinos.
Ιbid. 19. ο λοιμικός θάνατος] de hac pestilentia, quae
imperante Copronymo in omnem terrarum orbem grassata
est, mentionem faciunt scriptores illius aevi, et imprimis S.
Νicephorus patriarcha CΡ in operibus mss, φuae propediem
a nobis edentur.
Ιbid. 20. o της κοπρίας επώνυμος] Ζonarae ΧV 4 Κο
πρώνυμος dicitur.
54, 2. γαρασδοειδής pro γεροντοειδής usurpari vide
tur, ut sit φuod Τerentius dicit: νetus υίetus υeternosus se
near. ΜoR.
Ιbid. Νικήτας] Νicetae huius patricii, Christophori so
ceri, praeter Porphyrogenitum meminit et Leo grammaticus
p. 494.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. DΕ ΤΗΕΜ. L. ΙΙ. 297

54, 11. Κέρκυρα] Dionysius περιηγ. 494: και λιπαρά

Κόρκυρα, φίλον πέδον Αλκινόοιο. ubi Εustathius monet in
antiquis codicibus ambigue scribi Cercyram et Corcyram,
et quadrifariam vocari, Ρhaeaciam Scheriam Drepanon et
Αrgon.
Ιbid. 12. Ηic Αlcinous Ηomero appellatur βασιλεύς
θεοειδής. Μon.
Ιbid. 17. δώδεκα! item duodecim numerantur ab Ηie
rocle, et singulae recensentur.
55, 6. νικήσας ο Καίσαρl Νavalis haec ad Αctium vi
ctoria contigit, ut Dio testatur, Caesare tertium et Μessala
coss. , u. c. 723, Iulianae editionis 15, die 2, imo 3 Se
ptembris.
Ιbid. 9. ινδικτίωνας] φuae hic tradit Ρorphyrogenitus
ex Ηesychio de indictionibus, nugae sunt ac aniles fabulae.
vide quae de indictionibus scripsimus comment. in Αntiquita
tates CΡ. p. 473 n. 21. de Ηesychio Μilesio autem ac eius
scriptis pluribus agit Ιο. Μeursius initio notarum ad librum
eius de Viris Claris.
Ιbid. 17. Γρηγόριος] Ιocus hic laudatus Gregorii Νazi
anzeni exstat in panegyrico εις τα άγια φώτα των επιφα
νίων, non procul ab initio ; ubi sic habet: πού θήσεις Εκά
της τα φοβερά και σκοτεινά φάσματα και Τροφωνίου κατά
γης παίγνια και μαντεύματα, ή Δωδωναίας δρυός ληρήματα;
ή τρίποδος Δελφικού σοφίσματα; ή Κασταλίας μαντικόν πό
μας τούτο μόνον ου μαντευσάμενα, την εαυτών σιωπήν. Μοκ.
Ιbid. 18. ή πηγή Κασταλίας] scholiastem Graecum il
lius panegyrici Gregorii sic lego: Κασταλία πηγή περί την
Αντιόχειαν, εν ή και ο Απόλλων εφορεύει, μαντεία ούν τις
εξεφέρετο κατά την τοιάνδε πηγήν, ή του νάματος, ου κατά
φωνήν . ου γαρ φωνή τις εξηχείτο, αλλ' απλώς ήχου τινός
και πνεύματος αναδιδομένη και εκροής προς ά τινες ιστά
μενοι, και νοούντες τα σύμβολα ταύτα, έλεγον ταύτα. ΜoR.
verum Castalius fons, qui et Caballinus et Libethris dicitur,
de quo hic loquitur scriptor noster, est in radicibus Parnasi
Μusis sacer, ita dictus a virgine Castalia, guae Αpollinem
fugiens praecipitata et in fontem versa est.
56, 5. πόλεις πέντε! at urbes tantum quattuor numeran
tur apud Constantinum, omissa fortassis quinta scribae incu
ria : sed Ε potest ex Hierocle, a quo quidem primo loco
ponitur Σαρδική μητρόλις.
Ιbid. 6. Νάϊσος Ναισός et Ναϊσσός scribitur hoc no
men: at Νάϊσος per σsimplex scribendum ait Ηolstenius,
quod in Hierocle ita scribatur, et geutiles ΝΑΙΣΙΤΑΝΟΙ
298 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

dicantur in nummo vel sigillo plumbeo, guod apud equitem

Gualdum Romae viderat idem Ηolstenius. guod vero ait
Ρorphyrogenitus Νaisum patriam Constantini magni esse, id
hausisse videtur ex Stephano Βyzantio, φui eadem scribit:
φuamvis de patria Constantini magni controversia sit inter
scriptores: alii quippe eum matum fuisse aiunt Νaisi oppido
Ι)aciae, alii Τrasi, alii Drepani Bithyniae urbe ad Νicome
diensem sinum, alii vero in Galliis, alii denique in Britannia.
56, 7. Ρεμεσιάνα] sic ex Hierocle emendo: nam prae
ter Hieroclem habetur Remisiana in Αntonini Itinerario.
Ιbid. 8. επαρχία τη παλαιά] locus corruptus, ni fallor,
et hic et apud Hieroclem, ubi sic legitur: επαρχία τη παρα
. . . . υπό κονσιλάριον. guae sic Ηolstenius interpretatur ac
emendat: prουincία φuae est αd . . . . . (nempe ripam Da
nubii, estque Dacia Ripensis) sub consulari. et ita fortas
sis legendum etiam hic. urbes autem illae quinque cum Dar
daniae tribus Ρannoniae duabus recensentur ab Ηierocle.
Ιbid. 14. Ελληνική] scribendum puto Ιλλυρική, ut ha
Βet Stephanus Byzantius. Dyrrhachium autem urbem Illyri
cam fuisse et olim Εpidamnum dictam scribit et Μela 2 3.
de Dyrrhachii situ vide Io. Vossii observationes ad Μelam et
Ιac. Ρalmerii descriptionem Illyrici, ubi, praeter urbis situm,
conditores efiam ac memorabilia fusius commemorantur.
Ιbid. Επίδαμνος κληθείσα υπό Επιδάμνου] eadem
ferme Dio Cassius 1. 41. Αppianus Αlexandrinus Civil. 2
scribit regen φuendam barbarorum Εpidamnum nuncupatum
urbi nomen dedisse. Τhucydides Dyrrhachium non noverat,
cum de Εpidamno pluribus loquatur Ι. 1, ubi tradit hanc ur
bem a Corcyraeis missa colonia conditam; id quod Strabo
φuoque tradit 1. 7.
Ιbid. 15. Μέλισσα] de huius patre inter mythologos
non convenit, vide Αpollod. 1. 2 et Ρausan, in Corinthiacis.
Ιbid. ής και του Ποσειδώνος ο Δυρράχιος] sic exSte
phano emendamus , ex cuius quidem opere integro hausit
scriptor noster guae hic de Dyrrhachio tradit. perperam
enim legitur hic in mss Ρorphyrogeniti ής ηράσθη Ποσειδών
ο Δυρράχιος, υφ' οίς έστι τόπος. at Τhomas de Pinedo in
notis ad Stephanum hunc Stephani locum emendare aut po
tius corrumpere conatur Porphyrogeniti lectione seu po
tius scribae mendo. φuod autem scribit Stephanus et ex eo
Ρorphyrogenitus de Dyrrhachii appellatione, fabulas sapit:
potior fides adhibenda Ρlinio, φui 3 23 ait Dyrrhachium pro
pter inauspicatum nomen Εpidamni a Romanis eo colonia de
ducta nuncupatum fuisse. eadem Livius, Strabo, Μela. eo
dem videtur alludere Ρlautus in Μenaechmis act. 2 scen. 1.
 ΙΝ ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι)Ε ΤΗΕΜ. Ι. ΙΙ. 299

bis etiam assentitur Dio Cassius 1. 411, ita tamen ut sub

dubitet num duo diversa sint oppida , φuod quidem Αppianus
Αlexandrinus Civil. 2 omnino affirmat, inquiens Εpidamnum
paulum remotum a mari, Dyrrhachium vero prope ipsum mare
Εpidamnique navale esse, additque hoc falso a quibusdam
Εpidamnum dictum, postea tamen sic nominatum a Corcyren
sibus, quod Dyrrhachii momen ominosum haberetur; vetustam
autem appellationem vicisse et Dyrrhachii nomen manere. sic
discrepat a ceteris omnibus Αppianus: ille quippe Dyrrhachii
nomen ominosum, ceteri Εpidamni faciunt, ille nominis mu
tationem Corcyrensibus, ceteri Romanis adscribunt. prae
terea Dyrrhachium dictum fuisse nonnulli contendunt a no
mine illius qui urbi portum adiecit. alii Dysrachium appel
larunt, ut Αlexander in sua Εuropae descriptione apud Ste
phanum. Εustathius item in commentariis ad Dionysium de
Situ Orbis inde nominis etymologiam deducit: το Δυρράχιον
δηλοί εκ της τοιαύτης κλήσεως τήν του τόπου τραχύτητα.
δυσράχιον γάρ έστιν, ό εστι δυσέξοχον τρέψαν δε το σεις
ρ ευφωνότερον καλείται Δυρράχιον, καθά και το Τυρσηνός
Τυρρηνός, vide quae hanc in rem habet Dion Νicaeus 1. 41.
ceterum Ηolstenius in notis ad Stephanum laudat collectio
nem nominum geograph, ex, ms cod, Vat.,, ubi sie de huius
nominis etymologia : Δυρράχιον πόλις καλουμένη πρότερον
Επίδαμνος ωνομάσθη δε Δυρράχιον, ότι κατά τον τόπον
προεχούσης άκρας γεωλόφον το κύμα προσπίπτον και σχιζό
μενον όαχίαν ποιεί μεγάλην, όθεν διά την ραχίαν και το δύσ
ορμον ούτως ωνομάσθη.
56, 17. μετά δε τον Ριζόνικoν Λισσός] Τotidem ver
Βis haec habet Strabo 1. 7, nisi quod ibi legitur μετά δε
τον Ριζόνικoν κόλπον; guod φuidem in Constantino subintel
ligitur. unde aut haec Philonem, guem hic laudat Porphy
rogenitus, hausisse ex Strabone dicendum est, aut Strabonem
ex Philone, sed guis iste Ρhilo sit et quo tempore vixerit,
non liquet, cum plures fuerint Philones. ut patet ex Vossio
ae historicis Graecis. et hic guidem laudatur a Stephano
Ρhilo εν τοις Ιατρικούς, medicus ille fortassis Τarsensis vetu
stissimus, φui a Galeno citatur. et alibi passim laudatur ab
eodem Stephano Philo Byblius, qui Τraiani tempore vixit.
sed de Ρhilonibus plura, ut dixi, Vossius, ceterum φuemad
modum dicitur Corinthus et Αcrocorinthus, ita Lissus et
Αcrolissus : quippe ut Corintho Αcrocorinthus, sic Lisso
Αcrolissus adiacet in alta rupe aedificata. Polybius id do
cet 1. 8.
Ιbid. 19. τη χερρονήσω) Εpidamnum in isthmo penin
sulae cuiusdam situm docet et Τhucydides. ceterum ex hoc
300 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

Ρhilonis loco apparet etiam Dyrrhachium a loci asperitate,

in quo situm est, momen sumpsisse.
56, 20. Dexippi Ηerennii Αtheniensis, qui, ut scribit
Εunapius in Ρorphyrio, vixit circa Αurelianiac Probi tem
pora, crebra mentio occurrit apud scriptores φui post illa
tempora floruerunt. vide quae de eo ac eius operibus scri
bit Vossius de historicis Graecis Ι. 2. ceterum licet etiam
in ms legatur εν χερρονικώ δεκάτω, legendum puto cum
Ηenr. Valesio εν χρονικών δεκάτω, cum idem liber decimus
chronicorum Dexippi citetur etiam a Stephano in Σουγχαίοι
et duodecimus in Έλουροι.
57, 6. εμέρισενl de hac divisione imperii Romani pluri
Dus scriptores.
Ιbid. 20. De Dalmatia ac eius populis pluribus agit
Constantinus 1. de Αdm. imp. c. 29 et seqq. sed guod ait
hic Dalmatiam Italiae regionem esse, id hausit ex Stephano
Βyzantio, ex quo et pleraque alia ad verbum, ut aiunt, ex
cripsit, uti et alibi monuimus. Dalmatiam autem pro Italica
regione hinc puto sumptam a scriptoribus Βyzantinis, quod
Dalmatia tum fuerit pars Ιtalicae praefecturae. vide φuid
hac de re Οrtelius, licet Βerkelius in notis ad Stephanum id
pro nugis habeat, quemadmodum et Ηolstenius in suis anno
tationibus ad Οrtelium, verum ipse puto Βerkelium nugas
nugari, dum hunc Stephani locum explicare conatur.
Ιbid, εξ ούπερ έβλάστησενl de patria Diocletiani im
peratoris, de qua controversia est inter scriptores, pluribus
alibi loquimur.
58, 13. καθώς ο γραμματικός Στέφανος] haec in epi
tome Stephani non extant, et miror cur Βerkelius, qui alia,
φuae ex Stephani calamo profecta erant et conservata sunt
apud scriptorem nostrum, legitimo auctori restituit, haec ei
dem non restituerit.
Ιbid. 15. Citat eundem Ηellanicum scriptor noster su
pra de Μacedoniae themate; ubi vide quae de eo adnota
vimus.
59, 6. Αλέξιος] hic poèta aliis scriptoribus Αlexis dici
tur. vide Vossium de poètis Graecis.
60, 15. Ρostremis temporibus Longobardiae nomine ea
potissimum Italiae pars a Graecis donata fuit quae in eorum
imperio remansit, nimirum Calabria atque pars regni Neapo
litani, ut manifesto apparet ex iis φuae hic scribit Porphyro
genitus. olim autem sub Carolo magno Longobardiae nomen
tam late patuit ut universa Italia hoc vocabulo intelligere
tur, ut constat ex charta eiusdem Caroli magni pro divisione
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟΡ ΡΗ. ΙΟΕ ΤΗΕΜ. Ι. ΙΙ. 301

imperii: Italiam υero, φuae et Longobardia dicitur. φuae

nam vero Italiae pars Longobardiae nomine hodie donetur,
nemo ignorat.
60, 18. Λέσβιον] sic in ms. at Μorellus Ουεσούβιον
emendat. sed vide 0rtelium verbo Weseνus.
Ιbid. Πυρχάνος] ecquis huius meminit 2 nunquid Αe
tnae κρατήρσι πυριπνόοις congruit 2 an Pausilypo, an Ρlano,
an Τaburno, an Purgio, an Puteolis 2 an peregrina vox est
et αντί του Αόρνου loco Αverni irrepsit? an usquequaque
explodendum videtur a monte Vesuvio Πυρχάνου momen,
cuius etymon πυρός χάσμα, hiatum ignis, prae se fert 2 equi
aem επέχω. cedo πόρον εν απόρω. Μon.
Ιbid. 21. Βουτελίνος] hanc historiam fuse eleganterque
persequitur Αgathias Scholasticus de rebus gestis Iustiniani
imperatoris Ι. 2, ac Βutilinum guidem hunc Francorum ducem
vocat, eumque et fratrem eius Leutherim antea cum Gotthis
societatem iniisse, etiam invito Τheodobaldo rege, adde
Αgath. 1 p, 26 17 Βonn. Sigonius 1. 20 de Οccid. imp. du
cem hunc Βucellinum nuncupat, et hanc Francorum cladem
in agro Campano contigisse scribit, ad Casilinum seu Casu
«linum fluvium, is idem videtur esse cum Vulturno, φui nunc
Sanguino ab hac fortasse strage indigetatur et ex Αpennino
monte fluit. ΜoR.
61, 2. Εpigramma quod hic Ρorphyrogenitus refert de
pravatum ac corruptum (quod quidem non dubito scribae in
scitia factum) habetur et apud Agathiam lib. 2. de quo sic
ille: έμοί δέ τις των επιχωρίων και ελεγείόν τι έφη ες κύρβιν
τινά λιθίνην υπό του γεγράφθαι, αμφί τάς όχθας του ποτα
μου ιδρυμένην, ώδέπή έχον, oeterum visum est textui Ρor
phyrogeniti adscribere epigramma illud emendatum ac inte
grum, φuomodo habetur apud Agathiam p. 87.
Ιbid. 11. De themate Longobardiae eiusque principati
bus ac ducatibus pluribus agit scriptor noster infra de Αdm.
imp. c. 27.
Ιbid. 13. έχων κεφαλήν] de hac expeditione Saraceno
rum contra Dalmatiam et Ιtaliam pluribus agit Porphyrogeni
tus de Αdm. imp. c. 29, ubi vide quae adnotamus.
63, 5, καθώς Αισχύλος] hi versus, inquit Μorellus,
φuos emendatiores quam in codice Regio exarati sint edidi
mus, enuntiantur a Prometheo vinculis astricto apud Αe
schylum.
Ιbid. 9. εν δεκάτωΙ locus Strabonis non 10 Ι. sed 7
legitur: εξ εκείνου του χρόνου τους του Βοσπόρου δυνασταίς
ή τών Χερσονησιτών πόλις υπήκοος μέχρι νύν εστί', post
302 ΙΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

victoriam nimirum, qua Μithridates Εupator Chersoneso Βο

sporoque potitus est. ΜoR.
63, 11. Παντικάπαιον] de Ρhlegonte Τralliano, Ηa
driani, ut aiunt, liberto, vide ex recentioribus Vossium, Μeur
sium, Μorellum.
Ιbid. 13. ΚότυϊΙ Αrrianus in Periplo Ρonti Εuxini
Cotyn βασιλέα του Βοσπόρου του Κιμμερίου καλουμένου
ab Αdriano imperatore diadema et urbes plerasque accepisse
narrat.
Ιbid. 19. Ηoc ipsum epigramma habetur et apud Ηesy
chium Μilesium in Οriginibus CΡ, ac Αnthologiae Ι. 3 tit. 12
de Μulieribus, necnon apud Codinum in Οriginibus Cp. emen
datum autem ex Ηesychio textui inseruimus.
64, 12. το Βυζάντιον πολιορκούντος] Εustathius in Dio
nysii περιηγ. 140 τή δ' επί Θρηϊκίου στόμα Βοσπόρου, huic
loco affinia tractat, et commenti lepidi lacunam, φuae lacri
mam forte an quibusdam . pareret, explet, cum ita scribit: ο
περί το Βυζάντιον δε λιμήν ούτως ύστερον εκλήθη κατά πα
ραγραμματισμόν ή μάλιστα κατά την παρά τους ρήτορσι λε
γομένην παραφθοράν, Φωσφόριον οφείλων καλείσθαι, ώς φα
σιν οι παλαιοί, Φιλίππου γαρ εν πολιορκία διορύξαντος είσ
οδον κρυπτήν, όθεν ορύσσοντες έμελλον αφανώς εξαναδύναι
του ορύγματος, η Εκάτη φωσφόρος ούσα δάδας εκείθεν έφηνε
τους πολίταις, και την πολιορκίαν ούτω φυγόντες Φωσφόριον
οι εγχώριοι τον τόπον εκάλεσαν, haec fere ad verbum trans
lata reperiuntur in επιτομή των εθνικών Stephani Βyzantii
in Βόσπορος, ubi scribendum τού ορύγματος αναδύναι vel
εξαναδύναι, ut apud Εustathium, qui mox illustratur facula
voculae νύκτωρ in his Stephani, δάδας έποίησε νύκτωρ τους
πολίταις φανήναι. ΜοR.

ΙΝ LIBRUΜ DΕ ΑDΜΙΝΙSΤRΑΝDΟ ΙΜΡΕRΙΟ.

65, 11. ευβουλίας] perperam in mss scribitur ευβου

λείας. Graeci φuippe recentiores diphthongos et vocales mire
confundunt : ex quo ipsis barbaries, literatis vero dubium
φuomodo diphthongi et vocales promuntiandae, hoc autem
semel monuisse sufficiat: nam nulla apposita adnotatione ve
luti scribae mendum castigamus.
66, 10. σταδιασμού Ι Μeursius, ac si legeretur στασια
σμού pro σταδιασμού , haec ita interpretatur seditionis
motu verum in mss Regiis et in Ρalatino non solum hic
verum etiam 1c. 3 circa finem legitur σταδιασμού, ubi Μeur
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 303

sius perperam emendat σταδισμού pro σταδιασμού: φuippe

idem Ρorphyrogenitus de Τhem. 1, ubi de themate secundo
Αrmeniaco, sic habet, ούτε Μένιππος ο τους σταδιασμούς
της όλης οικουμένης απογραψάμενος, ubi Vulcanius σταδια
σμόν interpretatur dimensionem per stadia. addatur itaque
haec vox Glossario Gr. Ducangii.
67, 13. προ προσώπου αυτούΙ Μeursius perperam haec
ab illis πεσούνται πολέμιοι segregata cum iis quae antece
dunt coniungit.
Ιbid. 19. De Patzinacitis Scythica gente, qui etiam
Ρatzinacae aliis dicuntur, vide quae habet Οrtelius.
68, 15, αποκρισιάριον id est legatum. passim φuidem
bac significatione occurrit apud scriptores mediae et infimae
Graecitatis ac Latinitatis (v. Ducangii utrumque Glossarium),
unde nostrates legatum poclisar appellant, incepit autem
hoc nomen et munus Constantini magni tempore, ut scribit
Ηincmarus epist. 3 c. 13. nec ab origine pro quovis legato
sumebatur, sed qui ecclesiae negotia tractabat legatus, apo
crisiarius dicebatur; posteriori autem aevo pro quovis legato
indifferenter usufpatum est.
Ιbid. 16. όψις multiplici significatione apud scriptores
occurrit, quemadmodum etiam apud ipsum Constantinum, hoc
ipso φuippe libro c. 53 όψις pro υultu accipitur. in Τacticis
apud Μauricium, όψις pro erercitus fronte usurpatur. at in
praesentiarum όψις est purum putum Latinum obses, φua
notione accipitur etiam c. 7 huius libri necnon c. 8 et 45.
Ιbid. 20. γειτνιάζει] ex illis φuae in sequentibus ha
bet scriptor noster facile eorum regionis limites dignosci
possunt.
Ιbid. 22. κουρσεύειν] est cursare, praedari ercursio
nes facere. ΜεύRs. hac notiοne saepe occurrit apud Τheo
phanem et alios scriptores, necnon ipsum Constantinum in
Τacticis. ν. Ducangii Gl. Gr.
Ιbid. 23. κλήματα] interpretatus sum pagos, nescio sa
tis an recte. ΜετRs. interpretatus sum regiones exemplo
edit. Lat. Canonum ecclesiae Αfric. can. 107: εν τη Χαλκη
δόνι εις την εκκλησίαν του δευτέρου κλήματος, in basilicα
regionis secundae, ceterum apud eundem Constantinum scri
bitur κλήμα et κλίμα, cum η c. hoc primo, cum 1 c. 37 et
c. 42. et ita varie scriptum, eadem tamen motione, passim
reperitur apud auctores.
69, 3. De Russis et Russia pluribus Ιοquitur infra c. 9
scriptor noster. de Russis autem Symeon Logotheta in
chronico ms sic loquitur: Ρώς δε οι και Δρομίται, φερώνυ
304 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

μον, από Ρώς τινός σφοδρού διέδραμεν απηχήματος των

χρησαμένων εξ υποθήκης ή θεοκλυτίας τινός, και υπερεχόν
των αυτούς, επικέκληνται. Δρομίται δε από τού οξέως τρέ
χειν αυτούς προσεγένετο εκ γένους δε των Φράγγων καθί
στανται. (cf. idem ed, p. 490 Α).
69. 5. πραιδεύουσι id est praedantur hoc verbo
μtitur Constantinus etiam c. 10, 13, 30, 32, 44, 45, et in
Τacticis nommunquam. apud alios item scriptores Βyzantinos
passim occurrit hoc verbum eadem notione.
Ιbid.22. εις τους φραγμούς του ποταμού] nimirum ad loca
fluminis praerupta. perperam haec interpretatur Μeursius,
in fluminis munimentis: φuippe in Danubio Danapri et Da
nastri fluminibus nulla munimenta arte facta, quae navigatio
nem impediant, reperiuntur, loca vero praerupta seu rupes
transversae, φuae navigiis permeari nequeant, frequentissi
mae in laudatis fluviis occurrunt. nomina autem eorum lo
corum recensentur a Ρorphyrogenito paulo infra c. 9, ubi
agit de Russis a Russia Cpolim in lintribus venientibus.
71, 17. και έτερος λαός] vide quid de Ρatzinacitis scri
Dat idem Ρorphyrogenitus infra c. 37. gens autem Patzina
citarum dividitur in 13 tribus, et est magna et populosa, cui
nulla Scythica resistere potest, ut scribit Cedrenus: φui
quandam harum tribuum Βelemarmin et aliam Ραqumanin
appellat. in horum vero Patzimacitarum sive Ρatzinacarum
tractu, inquit Οrtelius, hodie Ρodolia et Μoldavia visitur.
Ιbid. 20. De Chazaris et Chazaria vide quid Constan
tinus c. 10 11 et 12, necnon alibi obiter.
Ιbid. την Ζιχίανl regio ad Ρontum Εuxinum. pluribus
de Ζichia loquitur Porphyrogenitus infra c. 42 et Gyllius in
Βosporo Τhracio. vide notas ad historiam Ducae p. 232. Χy
sander in notis ad Cedrenum nomen fluminis esse ait.
72, 1. blattia vel blatta est idem quod purpura in L. 1.
c. φuae res venund. non poss, purpurae, φuae blattα υel
orψblatta atφue hψanthina dicitur, hinc constat triplicis
coloris fuisse blattam, purpuream nempe, quae mero blattae
vocabulo intelligitur, alteram intensioris et vividioris coloris,
φuam οξυβλάτταν nuncupant vel βλάττον οξύ, ut Cedrenus in
Τiberio; tertiam denique violaceam sive hyanthinam. fuit
olim in pretio blatta Weapolitana et Βyzantina, ut patet ex
Αnastasio Βibliothec. in Leone ΙΙΙ et in Paschali. blattanι
vero Τyriam commendat Sidonius carm. 5: Ρontus Castorea,
blattam Τψrus, aera Corinthus. Fecentiores vero Graeci
βλαττίον pro serico usurparunt. vide Salmas. ad hist. Αug.
item Ducangii utrumque Gloss.
 ΙΝ ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. ΙΥΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 305

72, 1. πράνδια] pranded et branded scriptum reperitur.

Βrandeum multiplici significatione apud scriptores occurrit:
aliquando enim accipίtur pro palla serica vel lintea, qua divo "
rum reliquiae vel corpora involvi a Christianis solebant. Ηin
cmarus in Vita S. Remigii: ipsum corpus sanctissimum, sicut
in anteriori translatione, αό episcopis Remorum dioeceseos
έntegrum inυentum est et brandeo rubro inυοίutum. : pran
deum seu brandeum accipitur etiam pro zona, fascia, cingulo.
apud Isidorum in Glossis prandeum genus zonarum fuisse
dicitur, ubi guidam temere brandeunι reponunt, ignorantes
quod prandeum scriptum reperiatur apud plures scriptores
Ι.atinos eadem pariter notione φua πράνδιον apud Graecos.
Τheophanos a. Iustiniani 31 de Αvaribus: είχον γάρ τάς κό
μας όπισθεν μακράς πάνυ, δεδεμένας πρανδίοις και πεπλε
γμένας. Constantinus prandeα eadem significatione hic acci
pit, scilicot pro zona, fascia seu cingulo. vide Ducangii
utrumque Gloss. necnon notas ad Τheophanem p. 597.
Ιbid. 2. χαρέρια] ita mss omnes. at Μeursius in notis
emendat χεράρια, ut sint armillae, verum Ζosimus Panopo
lita ms de rotundandis margaritis docet esse, pannum rario
rem: έστω δε ή τοιούτη όπη εσκεπασμένη μετα πανίου αραιού
επιλεγομένου χαρερίου.
Ιbid. Σήμεντον esse purum putum Latinum segmentum
scribit Μeursius in notis, nec dissentio: sed φuid hic segmen
tum significet non aperit, segmentum siquidem multiplici apud
Latinos significatione gaudet. Οvidius de arte amandi ter
tia: φuid de υeste loφuar 2 , nec enim segmenta requiro,
mec φuae de Τψrio murice lana ruύet. hoc quidem loco
segmenta et purpuream vestem codem sensu 0vidius usurpat,
φuo Graeci auctores χρυσον και πορφύραν mulieres in luctu
deposuisse scribunt. ita etiam accipiendus Iuvenalis 1. 1 sat.
2 de veste Gracchi: segmenta et longos habitus et flam
mea sumit. guibus verbis muliebrem vestem designavit, φuam
Gracchus induerat, et quae segmentis ad guttur ormata fuit,
hoc est aureis fasciis. segmentum vero apud Valerium Μa
ximum est ornamentum colli quod monile vocatur, 1.5 c. 2,
in Coriolani mentione, eadem notiοne usurpavit Servius:
collοφue monile ornamentum gutturis, φuod et segmentum
dicunt, idem habet Isidorus. et hac etiam significatione
segmenta in praesentiarum accipiendum esse puto : hisce quo
que temporibus illarum regionum feminae collum pluribus
monilibus exornant, digitos annulis complent. ceterum re
centiores Graeci segmentα σήμεντα, ut pigmenία πήμεντα,
dixerunt.
Ιbid. αληθινός purpureus Graecis. nonnunquam tamen
Const. Porph. 20
306 ΒΛΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

apud scriptores Latinos eandem vocem usurpatam reperio

eadem notione. Αnastasius biblioth. in S. Ζacharia : simul
φue et υela serica alithina φuattuor occurrit passim apud
εum scriptorem. alii vero auctores chlamides purpureas υeri
ιuminis vocant: sicuti enim Graeci αληθινόν χρώμα dixere
pro purpureo vel coccineo, ita κατ' εξοχήν Latinis verus co
lor est purpureus. idcirco δερμάτια αληθινά πάρδικα pel
les pardorum purpureas interpretati sumus. vide Salmasii
notas in Τrebellium Ρollionem et Ducangii utrumque Gloss.
72, 9. βασιλικός id est Caesarianus. sic interpreta
tus sum exemplo Cuiacii, φui ad Νov. 1 Ιustiniani Caesaria
num interpretatur sive officialem Caesaris. Divus vero
Hieronymus in illo Ιoannis 4 46, ήν τις βασιλικός, interpre
tatur erat φuidam palatinus. Ducangius βασιλικοί, inquit,
iidem φui μανδάτωρες, φui scilicet imperatoris mandala per
ferebant. , vide eiusdem Gloss. med. Graec. v. βασιλικοί,
necnon med. Lat. v. Βasilicus.
Ιbid. 11. διασώστας id est duces υiae: ita et Μeursius
interpretatur. , saepissime hac voce utuntur eadem notione
Graeci recentiores, vide Suicerum in Διασωζειν, necuon
Ι)ucangii utrumque Gloss. v. Diasostes et conducere.
Ιbid. 16. ξενάλιον hic et c. 43 eiusdem libri iden si
gnificat quod apud veteres Graecos ξένιον.
73, 5. χελάνδιον navigii species, cuius frequens mentio
occurrit apud Βyzantinos scriptores, necnon apud hunc Con
stantinum c. 39, 41 et 51. vide Ducangii Gloss. med. Lat.
ν. Chelandium.
Ιbid. Δάναπρι και Δάναστρι] non solun Ρorphyroge
nito verum etiam Cedreno p. 464 Danaper et Danaster duo
sunt flumina diversa, et quidem Danaster fluvius idem qui
Βorysthenes, Sarmatiae Εuropaeae fluvius, φui etiam a Ior
nande Danaster appellatur; unde Danaprum et Danastrum
pro eodem flumine geographi passim usurpant, sed num Da
master idem qui Μarcellino Danastus fluvius diversus a Βo
rysthene, φuem idem scriptor inter Danubium et Βorysthenem
ponit 2 Μartinus Cromerus autem de rebus Ρolonorum p. 8
sic habet : Danaster υero, φui Iormandi Borysthenes est,
ni fallor, aliis υero Τψras , φui e Sarmalicis montibus
profluens etiamnum Νester sive Dnesler ab accolis dici
ίur, et ipse in Sarmatia est. et p. 11: αα sί φuidem Da
master Βorψsthenes est, μt 1ornandes velle videtur et nos
ante dirimus, φuen nυ5 Μeprum seu Dneprum υocamus,
Ραlachi ae Ρυdolii nune ea loca tenent : sin Νester siνe
Π)enesler, μt etianι ηunc ab accolis Russis et Μoldαυis
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. ΙΟΕ ΛΙΟΜ. ΙΜΡ. 307

Άι φuί υeteribus Graecis et Latinis Τηras est,

soli Valachi ab eo ad Ρontum ac Danubium ertenduntur.
73, 12. άνθρωπος hic pro famulo accipitur, ut apud
Codinum de offic, aulae Cp. c. 7 n. 15, et apud Ιoannen
Glycam de Vanitate vitae.
Ιbid. 20. τα ζάκανα] vox Illyrica corrupte scripta, uti
passim apud Graecos recentiores voces occurrunt alienigenae
corruptae: 2akon φuippe in singulari numero, seu ut nostra
tes scribunt sakon vel sacon, legem significat tam scriptam
φuam non scriptam, hoc est legem et consuetudinem, et in
plurali zakona seu sakoma leges et consuetudines. eadem
voce utitur etiam c. 38. corrige Ducangii Gloss. med. Graec.
v. ζάκανον,
74, 11. και κακά παιδία εισι] Μeursius ad verbum, et
mali pueri sunt sed perperam idem Μeursius in notis ad
hunc Ρorphyrogeniti locum laudat Εpimenidis versum, gui
habetur apud D. Paulum, sic:
Κρήτες αεί ψεύσται, κακά παιδία, γαστέρες αργαί.
nam ibi non κακά παιδία sed κακά θηρία legitur.
Ιbid. 15. καλλοκαιρίζειν significat αestatem transί
gere: καλοκαίριoν φuippe c. 29 est aestas, vide Μeursii
Gloss. med. Graec. necnon Ducangii.
Ιbid. 17. μονόξυλα sunt lintres minores ex unico ligno
confectae. Vegetius 3 7 Scaphas de Singulis trabibus er
εαυαtas appellat. unde a Latinistrabariae dictae, φuae er
singulis irabibus cavantur, ut est apud Isidorum Οrig. 191.
hae propriae erant Scytharum Βulgarorum Russorum cetero
rumque ad septemtrionem populorum, guibus Ιstrum et maiora
flumina traiiciebant. Claudianus in 4 consulatum Ηonorii: ausί
Ι)anubium φuondam transnare Gothunni in lintres freqere
nemus, cuin mille ruebant per fluυium plenae cuneis im
ηanibus alnί. his quoque temporibus lintribus illarum re
gionum populi utuntur, guas patria lingua golize vocant, ut
έtiam nostrates. eiusmodi μονοξύλων frequens mentio occur
rit apud scriptores Βyzantinos, necnon in Τacticis Leοnis et
Constantini impp. vide Ducangii Gloss. med. Lat. in Lin
ιer, ac med. Graec. ν. μονόξυλα.
Ιbid. 20. Ρuto hic pro Νemogarda legendum Νovogar
dia, quae et Νovogorod appellatur.
Ιbid. Σφενδοσθλάβος] Wenceslaum ita efferunt Graeci
scriptores. Sphendostlabi huius Russorum principis mentio
occurrit apud Cedrenunn p. 660, 674, 675, 677, 682 et 683,
necnon apud Ζonaram p. 215.
308 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

- 74, 22 από το κάστρονl sie etiam in ms pro από

του κάστρου της,
Ιbid. Czernichoga oppidum in finibus Russiae et Li
thuaniae celebre; quae quidem ab incolis Czernichow nun
cupatur.
75, 1. , το Κιοάβα] et paulo infra hanc ipsam urbem
Κιόβα et Κίαβος vel Κίαβον appellat; guae quidem aliis Κιοβία
dicitur, nimirum Κiowia, Russiae olim metropolis, ad Βorysthe
nem, cuius amplitudo pluribus describitur ac praedicatur a
Ditmaro 1. 7 extremo, Αdamo Βremensi c. 66, Μatthia Μi
choviensi Ι. 2. c. 18, Αlex. Gagnino et aliis, ceterum legen
dum εις το κάστρον, ut in ms.
Ιbid. Μeursius πακτιώται foederati interpretatur, Du
cangius tributarii. . sic infra και λοιπών Σκλάβων, οίτινές
εισι πακτιώται των Ρώς.
Ιbid. 4. του καιρού ανοιγομένου] veteribus hieme maria
claudebantur, vere aperiebantur. Τheodoretus de providen
tia serm. 1: του μεν γαρ χειμώνος λήγοντος και του έαρος
υπολάμποντος, ηνίκα πλείους των ανθρώπων οι περί την
εργασίαν πόνοι, οδοιπορίαι τε και εκδημίαι και από λιμένων
αναγωγαί, και θάλαττα εστορεσμένη και της χειμερινής απηλ
λαγμένη τραχύτητος. Ηieronymus in epistola ad Εustochium:
tandemφue eracta hieme, aperto mari, redeuntibus ad ec
clesias suas episcopis, et ipsa υoto cum eis ac desiderio
navigαυit. claudebantur vero maria apud Graecos guidem
sub occasum Pleiadum: ita Ηesiodus 0. et D. 620. diceba
turque nautis id tempus πανδυσία. Ρroclus ad illum locum :
και οι γε ναυτικοί πανδυσίαν καλούσι τούτον τον καιρόν.
aperiebanturque Βacchanalibus. patet ex Theophrasto in cha
ractere αδολεσχίας: και την θάλατταν εκ Διουσίων πλωϊμον
είναι. et tunc Dianae sacerdotes rudem carinam deae dedicabant
et commeatus primitias libabant. Αpuleius Μiles. 11 ex persona
Dianae: diem, φui dies er ista nocte nascetur, αeternα
mihi nuncupαυit religio, φuo sedatis hibernis tempestati
bus et lenitis maris procellosis fluctibus, navigabili ian
Ά rudem dedicantes carinam primitias commeatus
ibant mei sacerdotes. apud Romanos claudebantur 3. Ιd.
Νov. et aperiebantur 6. Ιd. Μart.: testis Vegetius de re mi
lit. 4 39. et dies aperiendi itidem festus erat, solennique
certamine et publico spectaculo celebrari solebat, ut discimus
ex eodem Vegetio ibidem. ΜΕυRs.
Ιbid. 11. πέλλα inter instrumenta navalia hic recense
tur. videntur intelligi palae, inquit Ducangius, φuibus undae
ex navigiis subinde eiiciuntur. nos etiamnum pelas di
CΙΠllΙS.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. Ι)Ε ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 309

75, 11. σκαρμός pro σκαλμός, slc κόρπος pro κόλπος, et

talia, quae annotamus suo loco in Glossario nostro. ΜΕυκs.
Πignum quo alligatur remus, nostrates lingua patria etiam
num illud lignum scaram appellant.
Ιbid. 18. έσσουπή ] hanc vocem Russorum Sclavorum
que lingua inquit Constantinus significare non dormire, unde
pro έσσουπή scribendum esse puto νεσσουμί, messupί vel
nesupi, φuae vox nostratibus significat non dormitare.
Ιbid. 20. De tzycanisterio pluribus supra in Commen
tariis nostris ad Αntiquitates Cpolitanas.
76, 3. σκαλώνειν] eascendere et appellere significat,
inquit Μeursius et ex eo Ducangius, hac voce utitur etiam
paulo infra Constantinus eadem notione,
Ιbid. 7. πλώρα pro πρώρα: Graeci enim recentiores ρ
et λ inter se confundere solent (sic καρδηνάριος pro καρδη
νάλιος. ΜετRs.)
Ιbid. 8. κοντοβευόμενοι] scribe κοντοβολούμενοι vel certe
κοντευόμενοι : nam κοντεύειν est propter incedere, appropin
uare, Glossae Graecobarbarae: ο πλησίον βαίνων, όπου
έρχεται σιμά, όπου κοντεύει. iterum alibi, παραθαλάσσιος,
όπου κοντεύει της θαλάσσης. occurrit illic pluries. ΜετRs.
Ιbid. 13. οστροβουνίπραχ] osctrobuniprag dicitur no
stratibns αcutum collis limen; mec dubito quin ita sit scri
bendum, φuippe Graeci exteras voces passim corruptas ac de
pravatas proferunt. -

77, 6. πετζιμέντον e Latino est, impedimentum; vox

alibi nusquam neque Μeursio ueque Ducangio, ut ipsi faten
tur, lecta. "

Ιbid. 13. νερόν αφua, v. Μeursium et Ducangium,

Ιbid. 19. όσον του Ιπποδρομίου] vide quae de Ηippo
dromo Cpolitano monuimus Comment in Αntiq. CΡ Ι. 3, ubi
eiusdem Ηippodromi figuram exhibemus.
Ιbid. 21. σαγίττα vox Latina, qua passim Graeci re
centiores utuntur.
78, 23. παρακλάδιον nihil aliud est, inquit Μeursius,
φuam φuod diνergium dixit Siculus Flaccus de condit agror.
et auctores de Limit. Ducangius vero inquit, εις τό του Δα
νουβίου ποταμού παρακλάδιον, id est, ubί Danubius in ra
mos finditur.
79, 7. Κωνσταντιαν] ν. quae de Constantia monuimus
Comment in Αntiq. CΡ 1. 1.
Ιbid. 9. εις τα της Μεσημβρίας μέρη] Μeursius αd par
tes meridionales interpretatur.
Ιbid. 14. από τον Κίαβον] sic passim Graeci recentio
310 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

res pro από του Κιάβου. perperam legitur in editis από

τον Κίαβον ποταμόν ; quippe vox ποταμόν desideratur in Β.
unde puto eandem urbem, guam superius scriptor noster
Κιοάβα et Κιόβα appellavit, hic Κιαβον nuncupare; quod
quidem manifesto ex contextu liquet: nam etiam paulo infra
Κίαβον habet, meque sermo est de flumine, sed de urbe
Κiowia.
79, 15. πολύδρια legitur in Gloss. Gr. Lat. Ρhavori
nus: πολίχνια πολύδρια, πόλις.
Ιbid. 22. Ρωμανία apud scriptores Graecos recentiores
nonnunquam pro imperio Οrientali et interdum pro provin
cίis Αsiaticis accipitur. v. Ducangii utrumque Glossarium.
Ιbid. 23. οι Ούζοι] vide quae de Uzia et Uzis habet
Ρorphyrogenitus infra c. 37 et 42. sunt autem Uzi seu Usi
Scythici populi et Hunnici, Patzinacis et generis praestantia
et multitudine haud inferiores, Πusi Raimondo de Αgiles et
Τudebodo 1. 2 dicti. de his agunt Ζonaras in Const. Duca
et Romano Diog., Scylitzes in Μonomacho, aliique historiae
Βyzantinae scriptores.
80, 5. De Αlania et Chazaria pluribus scriptor noster
infra c. 37 et 42.
Ιbid. 21. φοσσάτον earercitus, qua significatione pas
sim occurrit apud scriptores Βyzantinos, necnon apud tacti
"Κ Ι«atini quoque recentiores fossatum pro erercitu
ΙΧΘΥΘ. -

81, 8. De Francia Μoravia et Chrobatis pluribus infra

agit Constantinus; de Sphendopluco autem Μoraviae principe
c. 41, ubi vide guae adnotamus. de hac Francia vide quae
observat Ducangius in notis ad Chronicon Paschale p. 548.
82, 8. στέμμα hic pro corona sumitur, seu ut verius
dicam pro camelaucio illo Constantinianeo, φuo imperatores
Cpolitani caput redimiti cernuntur tum in numismatibus suis
tum in figuris.
Πbid. 14. βασιλέα] Graeci recentiores accusativos sin
gulares pro rectis ponunt, hinc βασιλέα hoc loco pro βασι
λεύς si6 άνδρα pro ανήρ Αnonymus de bello sacro: έβρεν
εκεί τον μισερ τζάν τον άνδραν της εκείνων. sic γυναίκα pro
γυνή, , Corona, pretiosa: η γυναίκα όπου θεωρεί καθ' ημέρι
νόν, item εικόνα pro εικών, glossae Graecobarbarae: αβι
λύκη εικόνα. unde icona similiter dixit Μetellus in Quirinal.
his confinia ιuncta
discernuntur icona,
quae fert saxea saccum
distentum satis, aeque
saxi pondere durum. ΜΕυR5.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. Ι)Ε ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 311

82, 17. παρ' ημών] perperam scribit Μeursius παρ' υμών.

nam quamplurimi populi ex illis gentibus borealibus ac Sey
thicis, de φuibus loquitur Porphyrogenitus, Illyrica lingua
utebantur, nec alia ab illa φua nostrates , et qua φuidem Εu
ropae haud minima pars nunc utitur, igitur καμελαύκιον cum
non sit vox Illyrica, ut liquet ex Suida (καμελαύκιον, inquit
ille, Ρωμαίων ή λέξις, όηθείη δ' αν και Ελληνιστί, παρά το
καύμα ελαύνειν, καμελαύκιον. eadem habent Lexicon Cyrilli
et Glossae Βasilic.), non videtur quidem scribendum παρ'
υμών sed utrobique παρ' ημών, φuid autem sit camelaucium,
supra monumus.
Ιbid. 20. αλλ' ότε δημοτελής] v. Codinum de Οffic, au
lae Cpolitanae.
Ιbid. 22. De sacra mensa aedis Sophianae pluribus
Comment in Αntiq. CΡ Ι. 4. ".

83, 8. Κωνσταντίνου] coronam hanc imperatoris la

pillis οrnatam depositam fuisse in aede Sophiana alii volunt
ab Heraclio, alii a Μauricio, alii denique ab ipso Constantino
magno, ut hic videtur innuere scriptor noster.
84, 3. Scribendum κακινκάκως docemur ex vita S. Ste
phani Iunioris edita a doctissimo D. Bernardo de Μontfaucon
nostro, p.515: κακινκάκως παρευθύ τού ζήν απαλλαγεί, et p.
527: κακινκάκως το ζήν απέρρηξεν εις ατελεύτητον παραπεμ
φθείσα κόλασιν. Μeursius legendum ait κακήν κακώς απερ
ρήξατο ζωήν, φuae vero hic narrat Porphyrogenitus de morte
Leonis Chazari, satis conveniunt cum iis quae de eo habent
reliqui scriptores Βyzantini. verum fallitur scriptor noster,
dum huius uxorem a Chazaria fuisse paulo superius dixit,
uti infra ostendemus, ubi scriptor noster eadem tradit.
Ιbid. 11. De eiusmodi siphonibus, qui ignem Graecum
eiaculabantur, pluribus agit Ducangius in notis ad Villhar
duinum et ad Ιoinvillam, necnon in Gl. Gr.
Α.
Ιbid., 16. αγίω ΚωνσταντίνωΙ sic supra : κατάρα του
αγίου και μεγάλου Κωνσταντίνου. Βalsamon de privileg.
patriarch. παρά του αγίου ισαποστόλου μεγάλου Κωνσταν
τίνου άρτι πρώτως ορθοδοξήσαντος. et certe inter divos re
latus fuit cum matre Ηelena Constantinus, dicatusque ei dies
festus 21 Μaii, ut videre est ex Μemologio Graecorum et
Μanuelis Conneni constitutione de feriis. ΜΕυns.
Ιbid. Infra c. 48 ait ignem Graecum eiusque usum pri
mum Callinicum φuendam Ilio advenam Cpolitanos docuisse
temporibus Constantini Ρogonati. et Τheophanes ad annum
4 cius Αugusti sic de igne Graeco loquitur: ο δε προλε
χθείς Κωνσταντίνος την τοιαύτην τών θεομάχων κατά ΚΠ
312 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

εγνωκώς, κατεσκεύασεν και αυτός διήρεις ευμεγέθεις κακκα

βοπορφύρους και δρόμωνας σιφωνοφόρους, και τούτοις προσ
ορμίσαι εκέλευσεν εν τώ Προκλιανισίω του Καισαρίου λι
μένι. v. de igne Graeco Νicetam in Isaacio Αngelo 1. 1.
86, 14. την γένεσιν από των τοιούτων έσχε μερών] at
dissentiunt alii historici; et ί". Ρorphyrogenitus secum
ipse pugnare videtur : quippe de Τhem. 2 9 Constantinum in
urbe Νaisso Daciae natum fuisse scribit. Iulius Firmicus
Μath. 2 2 eum ortum fuisse ait Τrasi. Νicephorus Callisti
ΙDrepani Bithyniae urbe ad Νicomediensem sinum, φuam post
modum urbem Helenopolim de matris nomine appellavit, ut
tradunt scriptor chronici Αlexandrini et Τheophanes. alii
denique Constantinum in Britannia natum fuisse volunt, hoc
praesertim fulti argumento, guod auctor Panegyrici Μaxi
miano et Constantino dicti haec de Constantino dicat: libe
rαυit ille Βritannias servitute, tu etiam nobiles illic ori
cndo fecisti. at φuod ait alibi Εumenius : o fortunatα et
ηunc omnibus beatior terris Βritannia, φuae Constantinum
Caesarem prinια υidisti ! certe de Caesaris dignitate Con
stantino dum in Britannia moratur collata probabilius intel
ligendum.
87, 9. την θυγατέρα αυτού εις γυναίκα εδέξατο] falli
Iitur Porphyrogenitus, uti supra monuimus, dum Leoni Cha
zaro Chazaria oriundam uxoren adscribit ; guippe hic Cha
zarus cognominatus fuit propter maternam originem : Irene
enim, prima Copronymi uxor, Chazarorum chagani filia fuit,
φuae Christiana facta catholicam fidem, φuoad vixit, incolu
mem servavit. Leo autem Copronymi filius Irenem Αthenis
oriundam in matrimonium duxit , φuae quidem post coniugis
excessum cum filio Constantino impubere imperium per annos
decem administravit; |φui suae aetatis factus matrem in or
dinem redegit: at illa comprehenso filio oculisque privato
totam rursus imperii auctoritatem in se transtulit; tandem a
Νicephoro Generali comprehensa imperio est exuta, et in in
sulam Ρroten, deinde in Lesbon deportata, ubi haud multo
post fato functa est.
88, 1. Petrus Bulgariae rex, Symeonis filius, pace cum
Romanis composita Cpolim venit, et a Romano Lacapeno
perhonorifice exceptus Μariam ex Christophoro Caesaris filio
neptem uxorem duxit. -

Ιbid. 16. τρίτου και εσχάτου) sic a principio imperii tertio

loco Christophorus nominabatur. at ubi Christophorus Ste
phanus et Constantinus Romani Lacapeni filii Αugustali di
gnitate donati fuerunt, co processit hominis impudentia ut
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. Ι)Ε ΑDΜ. ΙΜΡ. 313

fillum Christophorum Constantino Ιn consessibus et acclama

tionibus publicis praeponi voluerit, ut patet ex Luitp. 3 9,
8cylitz, p. 626, Νov. Romani senioris.
90, 1. επελθόν αυτώ τέλος] φuippe Romani in Ρorphy
rogenitum perfidiam vindicavit deus pari in ipsum Stephani
filii impietate, qui patrem imperio deiectum et in monachum
aetonsum in monasterium Ρrotes insulae ablegavit, ubi reli
guum vitae exegit Romanus, licet non omni abdicata recupe
randae potestatis spe, ut scribit Leo grammaticus.
Πbid. 9. σταδιασμού] occurrit etiam c. 1 haec vox, ubi
vide quae adnotavimus. Μetfrsius hic legendum ait σταδι
σμού pro σταδιασμού,
Ιbid. 15. . Οui Ρorphyrogenito Ζηναρός dicitur, Τheo
phani, Αnastasio, Cedreno, Landulpho Sagaci et Αnonymo in
Saracenicis Νήζαρος sive Νίζαρος vocatur. φuae vero hic
habet scriptor noster de Μahometis genealogia, fere omnia
ad verbum, ut aiunt, ex Theophane exscrιpsit, unde isthaec
conferenda iis quae de Μahomete habet idem Τheophanes ad
annum 21 imperii Heraclii Αugusti. comparandus insuper
scriptori nostro Αbraham Εcchellensis. -

Ιbid. 17. ΙΜούνδαρον και Ραβείαν] ita habet et Αnasta

sius Bibliothecarius: hic gignit filios duos, Μundarum sci
ίicet et Rhabiam, sed qui scriptori nostro, Τheophani et
aliis historicis dicitur Μundarus, Cedreno appellatur Μuda
rus, Landulpho Sagaci Μuhdar; et fortassis idem qui apud
Αbrahamum Εcchellensem Μassarus nuncupatur. φui autem
Ρorphyrogenito Αnastasio et Cedreno Rhabia dicitur, Αrabία
appellatur a Τheophane, Αnonymo in Saracenicis, et Cyrillo
in Εpitome chronica, apud Αbrahamum vero Εcchellensen
Ηabiha vocatur.
Ιbid. 18. Κούσαρον και Κάϊσον] Τheophanes pro Κού
σαρον habet Κούρασον, Landulphus vero Sagax Iliez, sed
perperam legitur apud Τheophanem και Ίσον pro Κάϊσον, et
apud Cedrenum et Αnonymum in Saracenicis Κάϊτον. apud
Αbrahamum Εcchellensein Caisus hic appellatur. ceterum
Corasus, inquit Iac, Goar in notis ad Τheophanem, ille idem
me iudice qui Εcchellensi Coraiscius, α φuo Coraiscitae
Μahometi pseudoprophetae cognati et hostes dicti sunt.
φuo fit satis admiranti unde Saracenus hic Catabas Μahometi
contribules prodiderit ad necem : hostis enim Μahometici san
guinis extitit infensissimus.
Ιbid. Θυμίμην] Τheophanes et Αnonymus in Saraceni
cis Θεμίμην, Cedrenus Θεμίνην, Αnastasius vero et Landul
phus Sagax hunc Τheominem appellant, monente Μeursio.
314 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΛΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

90, 18. Ασανδον] hunc Τheophanes, Αnastasius, et Αno

nymus in Saracenicis Αsadum appellant, Cedrenus Αssadum,
Ι.andulphus vero Sagax Αsψdum.
Ιbid. 19. ομωνύμους] sic habetur etiam in ms. at le
gendum est cum Μeursio ανωνύμους, id est φuorum nominα
non ertant vel φuorum nomen ignoratur, ut est apud Ce
drenum et Αnonymum saepius a nobis laudatum. Τheopha
nes habet και άλλους αγνώστους. ita et Landulphus, dum
scribit et alios ignotos.
Ιbid. 21. του Ιεκτάν] Landulphus l. 18: non sunt de
tribu ipsorum, sed er Getham, υidelicet hί φuί νοcantur
Αmonilae. Τheophanes et ex eo Cedrenus οι λεγόμενοι Αμα
νίται, τουτέστιν Ομηρίται. Ηomeritae iidem videntur qui Εc
chellensi Αumaritae, φui relictis sedibus in Αrabiam feli
cem secesserunt, hacque de causa eius regionis incolis
έpsorum posteri ascripti sunt. Ηomeritae vero Ptolemaeo
et Ρlinio Αrabiae felicis populi. Procopio autem de Β. Ρers.
1 Αuzomitae appellantur.
91, 4. Χαδίγα] Αnonymus in Saracenicis: εισήλθε πρός
τινα γυναίκα πλουσίαν, μισθωτεύσαι αυτή, συγγενίδα αυτού
ούσαν, καλουμένην Χαδδιγή, προς το καμηλεύσαι και πραγμα
τεύεσθαι μετά των ομοφύλων αυτού. Ηistoria Longobar
dica : φuaedam aulem matrona nomine Cadiqam, φuae prae
erat cuidam prουinciae. Landulphus Sagax hanc ipsam
matronam Εadigam appellat.
Ιbid. 14. Αρειανού τινός μοναχού] Αnonymns in Sara
cenicis hunc monachum Αrianum Cpoli e monasterio Calli
strati ob pravos in fide sensus eiectum fuisse scribit. nomen
ei Sergius fuit, ut testantnr variae lectiones Τheophanis et
bistoria Longobardica : fuit φuidam monachus φui Μaho
metum instrurit, nomine Sergius, φui in errorem Νestorii
incidens, dum α monachis Άι erpulsus, in Αrabian
venit et Μahometo adhaesit. ceterum perperam scribitur in
Chronico monachi Αltissiodorensis Selgi monachi pro Sergiε
monachi. monuit Μeursius.
Ιbid. 15. και ούτως ή γυνή] Τheophanes pluribus rem
totam narrat. Cedrenus qui passim Τheophanem ad verbum,
ut aiunt, exscribit, hic ab eodem in multis differt, ut videre
est ad annum 21 imperii Heraclii Αugusti.
Ιbid. 17. φύλαρχον] ita lego cum Μeursio, et ita habe
tur apud Αnonymum in Saracenicis. φύλαρχοι autem recen
tioribus Graecis dicti fuere ut plurimum Saracenorum prin
cipes: hi quippe divisi erant in tribus, quae suos habebant
phylarchos, ut scribit Sozomcuus 6 38 extr. Procopius de
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. Ι)Ε ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 315

Β. Ρers. 1 17: Σαρακηνών ηγούμενοι, οι φύλαρχοι επικαλούν

ται. v. Ducangii Gl. Gr.
91, 18. Βουβάχαρ] varie hoc nomen scribi monet
Μeursius. Τheophanes Αβουβάχαρος, Αnastasius et Cedre
nus Αβουβάχαρ, Αnonymus in Saracenicis Βουβάρχαν, Lan
dulphus Εububezer. ceterum Τheophanes et Cedrenus hanc
rem diverso modo narrant.
Ιbid. 20. και κατέσχεν ή πονηρά πλάνη] pluribus hac
de re scriptor noster infra c. 17. φuae quidem omnia ad ver
bum ex Theophane exscripsit. Cedrenus vero impii Μaho
metis dogmata filsius exponit, ut videre est a annum 21
Ηeraclii Αugusti.
92, 2. το της Αφροδίτης άστρον] Cedrenns rem pluri
bus exponit. Αnonymus vero in Saracenicis inquit Μahome
tanos Veneris effigiem in magno Iapide positam colere, cre
dentes in eο Αbraham cum Αgar coiisse, aut camelum ei
alligasse cum Isaac sacrificaturus esset. eadem refert Εu
thymius Ζygabemus Panopliae tit. 28.
Ιbίd. 13. Μέκε sive Μάκε aut Μάκεχ, vel Βάκχε
φuogue, locus erat in quo domum orationis ab Αbrahamo et
Ιsmaële structam Μahomet fabulatur. Catechesis Saracenorum:
αναθεματίζω την μυθοποιίαν του Μωάμεθ, εν ή φησί γενή
σεσθαι τώ θεώ οίκον προσευχής παρά του Αβραάμ και του
Ισμαήλ εις το Βάκχε ήτοι το Μάκεχ ή Μάκε, ον ονομάζει
προσκυνητήριον του παρατηρήματος και προστάσσει, όπου
αν ώσι και εύχονται, στρέφωσι τα πρόσωπα αυτών προς
το μέρος έκείνο. erant autem illic septem Iapides φui a Sara
cenis iaciebantur contra Christianos. Ηistoria Longobardica:
semel autem per singulos annos causa recognitionis ad
domum dei, φuae est in Μecha, ire praecipiuntur, et ibί
αdorare, eamφue inconsutilibus tequmentis circumire, et
lapides per niedia foramina pro diabolo lapidando iactare.
φuan domum dicunt Αdam construrisse, omnibusφue filiis
eius et Αbrahami et Ismaëli locum orationis fuisse. de
mum Μahometum eam domum sibi cunctisφue gentibus
8uis tradidisse affirmant. Landulphus Sagax appellat lo
cum blasphemiae Ι. 22. ΜΕυRs.
93, 2. Stephanus hic mathematicus Αlexandrinus erat,
teste Cedreno ad annum 12 imperii Heraclii, ubi rem pluribus
narrat. φuae sequuntur in Cedreno (post illa δυστυχούσαν
έτη τξε) inutila mihi ac depravata videntur. caeterum per
peram Μeursius interpretatur hunc titulum sic: ercerplumι
αanonis φuem posuit Stephanus mathematicus de Sarαce
κorumn eritu, φιιο Ιempore fuerit, et φuo Romanorum in
316 ΒΑΝΙΟURΙ1 ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

peratore, nam hlo εθεμάτισεν non posuit tantum significat,

sed posuit vaticinando er astris, θεματίζειν futura prae
munliare er astris significat. vetus scheda a Seldeno edita
de Iure Gentium 3 20: εθεματίσθη ή Κωνσταντίνου πόλις
παρα Ουάλεντος αστρολόγου εν τη ημέρα των εγκαινίων αυ
της. v. Ducangii Gl. Gr.
93, 6. έτος από κτίσεως κόσμου ςρλ.] de aera Αra
bum seu Μahometanorum, guos Ηegirde, hoc est διωγμού,
annos appellant, consulendi sunt Scaliger Calvisius Petavius
Ρagius aliique, quae autem in editis hic statim sequuntur,
nimirum νύν δέ εστιν gωο, ινδικτιώνος δεκάτης πέμπτης, ως
είναι από τότε έως νύν χρόνοι ψμ', verba nequaquam Con
stantini nostri sunt, sed potius glossema, ut aiunt, guippe in
codice Regio membranaceo, charactere duodecimi seculi con
scripto, praedicta verba non habentur in textu sed ad mar
ginem recenti admodum manu exarata. unde ad locum hunc
optime Μeursius, qui non viderat codicem illum Regium, sic
monet: aut numeri hic vitiati sunt, aut caput hoc insiticium
est neque a nostro Constantino, guippe ad quem ab Heraclio
usque anni tantum computantur plus minus trecenti. atqui
Inic inveniuntur anni 740 ab eius imperio, id est, plures 400
post Constantinum nostrum. ergo manifestus error, et alter
utrum verum, guod censemus.
Ιbid. 7. το θεμάτιν Ψτο θεμάτιον, ut habet Cedrenus 1. Ι.:
εγένετο θεμάτιον των Σαρακηνών παρά Στεφάνου Αλεξαν
δρέως, φuid autem θεμάτιον proprie significet pluribus mo
nuimus supra Comment. 1. 5 p. 783.
Ιbid. 10. Μουχούμετ] Cedrenus ad annum 21 imperii
Ηeraclii: ουτος ο Μωάμεθ ο και Μουχούμετ.
Ιbid. 14. ςρλθ'] optime Constantinus Μahometi mor
tem hoc anno consignavit, φui fuit imperii Heraclii 22. obiit
φuippe Μahomet die 17 Ιunii, feria secunda, mensis Rabie
die 12, nono anno φuam imperare coeperat, cum vixisset
annos lunares sive Αrabicos 63. Τheophanes autem Μaho
meti mortem ad annum 21 eiusdem Αugusti refert. sed com
parandus huic Τheophani Constantiniano Τheophanes ipse
editus typis Regiis p. 276 et 277, ubi pluribus haec omnia
narrantur; unde haec excerpta tantum esse ex Theophane,
non vero Τheophanis ipsissima verba, ut nonnulli arbitrati
sunt, manifesto apparet.
Πbid. 20. του θεόπτου Μωσέως] in Τheophane edito
post haec verba legitur: ήσαν δε τό αριθμό δέκα οι τούτο
πεποιηκότες, και συν αυτώ διήγον άχρι της σφαγής αυτού,
at puίο hic pro άχρι της σφαγής αυτού legendum άχρι της
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. Ι)Ε ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 317

φαγής αυτού domec έpsum comedentem viderunt. φαγή

quippe et φαγί, ut scribit Ducangius in Gl. Gr., Graecis re
centioribus cibum seu edulium significat; at hic φαγή pro
ipso comedendi actu accipitur, ut ex sequentibus intelligi fa
cile potest. corrigendus etiam est Cedrenus ac ipsius inter
pres; φui eadem ferme habet ad annum 21 Ηeraclii.
93, 20, θεωρήσαντες δε αυτόν από καμήλου εσθίοντα]
ita habet et Τheophanes, sed perperam ipsius interpres sic
ista vertit: cameli υero carnes eo degustare conspecto,
φuem arbitrabantur eum non esse decreverunt. sic inter
pretor: cum aulem υidissent eum e camelo comedentem,
cognoυerunt non esse eum φuem μuίανerant, ita etiam
corrigendus interpres Cedreni, qui eadem habet.
bid. 21. ότι ουκ έστιν δν ενόμισαν, εδίδασκονΙ haec
mutila videntur et re vera sunt, si Τheophanem spectes, quί
sic habet: έγνωσαν ότι ουκ έστιν αυτός όν ενόμισαν, και
ηπόρουν τι πράξαι, και αφήσαι αυτού την θρησκείαν δειλιών
τες οι τάλανες διδάσκονται αυτόν αθέμιτα καθ' ημών Χρι
στιανών, και διήγον συν αυτώ. deinde pergit Τheophanes
Μahometis genealogiam texere; ex φua quidem Τheophanis
narratione Ρorphyrogenitus caput 14 de genealogia Μaho
ηιetis adornavit.
94, 5. εκράτησεν δε ή αίρεσις αυτού] hinc corrigendus
est Τheophanes editus, φui perperam habet και εκράτησεν ή
αίρεσις αυτού τα μέρη της Αιθρίβου δια πολέμου το έσχα
τον: delendum φuippe illud δια πολέμου το έσχατον,
Ιbid. 7. εδίδαξε δε τους εαυτού υπηκόους] similia habet
et Τheophanes; at Cedrenus pluribus vesanam impii Μaho
metis doctrinam exponit.
Πbid. 18. Αbubacharus principatum Αrabum tenuit annis
duobus et dimidio, ut tradunt Τheophanes Cedrenus Αnasta
sius aliique, perperam in notis scribit Μeursius Τheophanem
Αbubacharo biennium tantum assignare, quippe tabulae Τheo
phanis eidem annos tres adscribunt, et ad annum 24 Heraclii
scribit idem Τheophanes Αbubacharum extinctum fuisse post
φuam regnasset annis duobus et dimidio.
Πbid. λαμβάνει την πόλιν Γάζανl anno secundo sui
principatus, 23 Ηeraclii, misit Αbubacharus duces φuattuor,
φui Ηeram et universam Gazae regionem cepere, ut scribit
Τheophanes eodem loco.
bid. 21. έτη δωδεκα] totidem Umaro annos adscribit
Τheophanes.
55, 6. λόγον έλαβε παρ' αυτού] v. Τheophanem a. 26
Heraclii,, Umari principatus 2.
Ιbίd. 11. τον ναόν εζήτησεj a. 10 sui principatus tem
318 ΒΑΝDURΙΙ ΑΝΙΜΑDVΕRSΙΟΝΕS

plum Ηicrosolymis restaurare aggressus est Umarus, ut tradit

Τheophanes eodem loco.
95, 18. των Αφρων] principatus Uthmani a. 2, Con
stantis vero imperii a. 6 Saraceni in Αfricam expeditione
suscepta, ac pugna cum tyranno Gregorio commissa, eum in
fugam verterunt eiusque exercitum deleverunt, ac vectigalibus
ex pacto Αfricae impositis reversi sunt, vide Τheophanem
ad annum 6 eiusdem Αugusti.
Ιbid. 19. πορθήσας Κύπρον] Μavias armata classe 1700
navigiis expeditionem in Cyprum suscepit, Constantiam civi
tatem cepit, universam subegit insulam, eamque magna clade
aflecit. vide Τheophanem a. 7 imperii Constantis, Uthmani
vero principatus a. 3.
Ιbid. 21. την Αραδον] Μavias bis Αradum obsidione
cingit, primum a. 3 principatus Uthmani, sed frustra: nam
conatibus licet strenuis cum nihil proficeret et iam biems in
staret, irrita obsidione Damascum se recepit. anno vero se
φuenti arma iterum adversus Αradum convertit, eamque ea
condicione cepit ut oppidani, ubi libuisset, habitare possent:
urbem vero igne vastavit, moenia evertit, et usque in hodi
ernum diem effecit insulam incolis omnibus desertam. v, Τheo
phanem eodem loco.
Πbid. 23. μετά χίλια τξ' έτη της αυτού ιδρύσεως] Rho
dum occupant Saraceni et colossum evertunt anno 12 impe
rii Constantis, Uthmani vero principatus anno 8, ut scribit
Τheophanes. ex his autem Iac. Goar colossum colligit circa
Εzechiae annum 20 vel proximum aliquem Rhodio portui
impositum esse. "

96, 1. εννακοσίας καμήλους εφόρτωσεν] sic ex Τheo

phane et ex ms Regio vetustiore, ubi non solum capite hoc,
sed etiam sequenti, in quo loquitur etiam de colosso Rhodio,
nota numeralis nongentorum 3 depravata videtur, et manu
recentiori nota interlinearis comparet, τριάκοντα χιλιάδας, hoc
capite 20, capite vero sequenti prima manu scriptum erat 3π.,
nimirum εννακοσίας και όγδοήκοντα; postmodum vero manu re
centiori nota numeralis nongentorum mutata fuit in λ subscri
ptum, φuod φuidem significat triginta milia, et ad marginem
εharactere recentiori legitur τριάκοντα χιλιάδας και όγδοή
κοντα. ceterum φορτωνειν Graecis recentioribus onerare seu
onus imponere significat. vide Gl. Gr. Ducangii; cui ad
dendus erit locus hic Constantini, necnon Τheophanis, qui de
hac re agit ad annum 12 Constantis. -

Ιbid. 6. έτη είκοσι τέσσαρα] Τheophanes quoque Μa

viae annos 24 adscribit.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. ΙΟΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 319

96, 8. εκ του χρονικού Θεοφάνους] de excursione Μar

daitarum in Libanum loquitur Τheophanes a. 9 Constantini
Ρogonati; qui fuit annus ab orbe condito, prout Graeci re
oentiores computant, 6184. unde manifesto liguet numerum an
norum ab orbe condito huic titulo appositum corruptum ac de
pravatum esse a scriba indocto, et sic restituendum gρπό.
de Μardaitis autem cf. Iac. Goar.
Ιbid. 17. του ορθοδόξου υιού, του Πωγωνάτου] sic in
ms legitur, nimirum ab imperatore Constantino Pogonato,
orthodoro filio scilicet Constantis. , in editis perperam ha
Βetur, παρά του βασιλέως Κωνσταντίνου του ορθοδόξου υιού
Πωγωνάτου , sed optime Μeursius in notis monet scribendum,
παρά του βασιλέως Κωνσταντίνου του ορθοδόξου του Πω
γωνάτου: φuippe haec acciderunt non sub Pogonati filio, sed
sub ipso Pogonato.
Ιbid. 18. Πιτζηκαύδης] in Τheophane Πιτζιγαύδης, in
Cedreno Πιτζικαύδης.
Ιbid. 22. χιλιάδας τρείς] ita et Τheophanes ad annum
9 Pogonati, cui consentit et Landulphus, Cedrenus vero ha
Βet χιλιάδας ι. vide Iac, Goar in notis ad hunc Τheopha
nis locum.
97, 1. ωΊ Cedrenus habet ρ. Peyrez, codex m8, con
tinens chronographiam Τheophanis, laudatus a Goaro, οκτώ
χιλιάδας habet.
Πbid. και ίππους ευγενείς ν'] de iis omnibus quae huc
usque narravit scriptor noster, loquitur Τheophanes a. 9
Ρogonati, sed diversis verbis, et sane pluribus, ita ut haec
non Τheophanis verba sed excerpta Constantini ex Τheo
phane dici verius possint.
Ιbid. 2. επί τούτω perperam Μeursius interpretatur in
terea: quippe dissidium hoc inter Αrabes, nimirum inter Αlim
et Μaviam, non Constantini Ρogonati temporibus sed Con
stantis eius patris accidit. de hoc dissidio Τheophanes ad
annum 14 eiusdem Constantis. -

Ιbid. 6. ο δε Μαβίας ανθωπλίσατο] de hoc bello inter

Αlim et Μaviam scribit Τheophanes a. 15 imperii Con
stantis.
Ιbid. 10. έτη ο..] optime convenit hic numerus annorum:
nam a morte Μaviae, quae accidit a. 11 imperii Constantini
Ρogonati, Christi 678, ad annum 8 Constantini Copronymi,
Christi 748, quo Chorasanitae et Μaurophori adversus Μa
ruam expeditionem moverunt, anni intercedunt 70. de qua
φuidem expeditione pluribus agit Τheophanes ad annum 8
eiusdem Copronymi.
320 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

97, 17, διεπέρασεν εις την Ισπανίαν] Μaruam a Μau

rophoris occiso, eius filii ac reliqui affiues calamitatibus su
perstites ex Αegypto migraverunt in Αfricam ; inde maris an
gusti fretum Libyam ab Εuropa iuxta 0ceanum disterminans
traiicientes (Septe loco momen factum est) Hispaniam Εuro
pae partem ad hoc usque tempus tenuerunt; alii licet super
stitionis eiusdem et ex eadem stirpe nati, φuos nimirum na
vibus deportatos illuc exposuit Μavias, eam regionem prius
incoluerunt. sic Τheophanes a. 9 imperii Constantini Co
pronymi. ex quibus apparet scriptorem nostrum hic confun
dere expeditionem primam, φuam Αrabes in Αfricam fecere,
cum hac secunda , φuae accidit interfecto Μaruam a Μauro
phoris; de qua quidem loquitur Τheophanes 1. Ι.
Ιbid. 22. και ουδείς των ιστορικών] de Μaviae poste
ris, qui in Hispania regnarunt, vide Rodericum Τoletanum in
Ηistoria Αrabum.
98, 1. απεβίω ούν ο Μαβίας] Τheophanes Μaviae mor
tem a. 11 Constantini Ρogonati tradit.
Ιbid. 3. έτη κς] Τheophanes editus ex codice Regio
habet έτη κ. ita et Μiscella. codices Τheophanis Ρalatini
et Ρeyresiani habent, ut scriptor noster, έτη κς.
Ιbid. 4. έτη ς'] Τabulae Τheophanis Izid annos tres
adscribunt. hic autem Cedrena Έζήδ et Landulpho Gizid
dicitιfr.
Ιbid. 5. έταράχθησαν οι Αραβες] de hac re loquitur
Τheophanes a. 15 imperii Constantini Ρogonati, sed diversis
verbis.
Ιbid. 8. Ουσάν] in Τheophane legitur.
Ιbid. 13. εν τούτοις] non inter haec, sed annis ferme
auobus post moritur Constantinus, non guidem filius Pogonati,
sed Ρogonatus ipse a. imperii sui 17. unde hic et supra a
scriba indocto adiunctum fuisse puto illud ο υιός του Πωγω
νάτου. Ιege igitur o Πωγωνάτος,
Ιbid. 20. παρα Ουθμάν] Μavias primum ab Umaro, non
vero ab Uthmano, φuemadmodum tradit hic scriptor noster,
Creatus filit dux et ameras Saracenorum. auctor est Τheo
phanes ad annum 28 Ηeraclii.
99, 4. εν τη Ρόδω] de hac expeditione Μaviae contra
Rhodum et altera postmodum contra Cpolim loquitur etiam
capite «praecedenti scriptor noster, sed Rhodum occupant
Saraceni et colossum Rhodium evertunt a. 12 imperii Con
stantis, ut tradit Τheophanes eodem Ioco ; Cpolitanae vero
μrbis septennem obsidionem refert idem scriptor ad annum 5
Constantini Ρogonati, ubi de hac pluribus agit.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑΙΟΜ. 1ΜΡ. 321

99, 5. άγαλμα δε ήν] de hoc colosso Rhodio cf. Εndo

xia Μacrembolitissa, uxor Diogenis Romani, in loniis. vide
εtiam φuae de colosso Rhodio supra monuimus, et quae ad
notat Leo Αllatius ad libellum de 7 orbis miraculis.Τ.
Ιbid. 6. πήχεις π ] sic et Cedrenus, sed inscriptionem
paulo diversam adfert.
Ιbid. 13. ο Εμησηνός] sic habetur etiam in ms. at
σapite praecedenti hunc ipsum Iudaeum Εdessenum fuisse ait.
et sic quidem legendum: nam hic Εδεσηνός dicitur et Τheo
Ρhani.
Ιbid. επιφορτώσας αυτόν από θαλάσσης καμήλους εν
νακοσίας και όγδοήκοντα] sic scriptum erat prima manu in
εodice Regio vetustiori, uti ad caput antecedens pluribus mo
ΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙS,

Ιbid. 14 τελευτήσαντος ούν του Ουθμάνl v. Τheopha

nem ad annum 14 imperii Constantis.
Ιbid. 21. διηγέρθησαν] de hoc dissidio inter Αrabes,
nimirum inter Αlim et Μaviam, loquitur etiam supra scriptor
noster circa initium huiusce capitis, ubi vide guae adnota
VΙΙΙΙΙΙS.

100, 19. Καδής et καδις apud Τurcas iudicem signifi

cat, φui de causis litigantium aliquo in oppido vel urbe vel
provincia cognoscit, ut est apud Leunclavium in Pand. Τurc.
n. 29. vide Gl. Gr. Ducangii.
101, 21. Μαγίσδιον et μασγίδιον, Μoschea, Μeschita,
templum Saracenicum, vide Ducangii Gl. Gr. at fallitur
idem Ducangius, dum CΡ Christ. 2 p. 161 sic habet: Con
stantinus Ρorphψrogenitus de Αdm. imp. c. 21 auctor est
Saracenorum templum, seu sacellum rituί αo religioni Sa
racenicae addictum, in urbe demum aedificatum Μichaële
Βalbo imperante, Μasalmae, praecipui Walid sultanί υel
chalyphae copiarum ducis, rogatu, φuι ea tempestate ur
όem obsidione cinrerat. shc Ducangius, proferens deinde
Ιhunc ipsum Constantini locum. verum Constantinus loquitur
lioc loco de obsidione urbis Cpolitanae, quae accidit sub
Leone Ιsauro ; de qua quidem re pluribus agit Τheophanes
ad annum primum eiusdem Αugusti; unde non sub Μichaele
Βalbo sed multo tempore antea templum Saracenorum in
urbe extructum fuit, teste ipso Ρorphyrogenito. ceterum Sa
racenorum sacellum in praetorio statuit et Νicetas Chonia
tes, et in φuadam seditione eversum Αlexio Αngelo impe
rante tradit idem scriptor in illius vita 3 5.
102, 14, και αυτος ο Σουλεημάν] de hac Saracenorum,
strage pluribus loquitur Τheophanes a. 2 imperii Leonis
Ιsauri, guae φuidem accidit, ut idem scriptor tradit, mortuo
Const. Porph. - 21
 322 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

Soleemane et principatum Αrabum iam Umaro obtinente, unde

verba illaposίrema, ής και την άχραντον και αγίαν εικόνα
και αυτός ο Σουλεημάν ήδέσθη και ενετράπη και του ίππου
κατέπεσεν, non esse Constantini puto, sed postmodum ab in
docto scriba apposita. vide Cedrenum codem loco.
102, 20. Ρωμαίων βασιλεύς Ιουστίνος ο ρινότμητος]
haec scribenda videntur a linea, vel depravata sunt. Iusti
nianus autem Rhinotmetus, qui et 2 ac iunior dicitur, a non
nullis Iustinus 3 appellatur.
Ιbid. 21. αύτη εστίν αρχή της βασιλείας αυτού] haec
ita intelligenda sunt, nimirum: hoc imperii eius initium est,
mittit Αbimelech ad Iustinianum legatos, φuί hac condi
cione firmam pacem stabilirent. guippe Τheophanes, cuius
haec excerpta sunt, sic ad annum primum Iustiniani incipit :
τούτω τώ έτει αποστέλλει Αβιμέλεχ προς Ιουστινιανόν, etc.
Ιbid. 22. Αψίμαρον] Τiberius Αpsimarus statim occu
pato imperio Leontium naribus mutilatum in Dalmati mona
sterium relegavit, non vero in Dalmatiam, ut perperam scri
bunt recentes historiarum scriptores, vide Τheophanem ad
annum 3 eiusdem Leontii.
Ιbid. εν τη ιπποδρομία θριαμβεύσας και αποκτείνας!
non in Hippodromo occisi fuere, licet in triumphum ducti, sed
in Cynegio capite plexi fuere. sic Τheophanes a. 1 Ιusti
miani secundo imperatoris.
Ιbid. τούτω τώ έτει] sic in Β legitur, editi vero, ha
bent τούτω τώ έτει ςρη. at numerus hic annorum ab orbe
condito in ms in textu non habetur, sed margini utrique manu
alia atque alia adscriptus est. . et quidem corruptus ac depra
vatus est numerus ille, vel igitur reponendus est ille φuem
ab orbe condito praeferιmt tabulae Τheophanis ad annum 1
Ιustiniani Rhinotmeti, nimirum gροη, vel hic alter quo Graeci
recentiores utuntur ςρθίγ', φui quadrat cum anno 1 eiusdem
Ιustiniani. ceterum de hac legatione Αbimelech ad Iustinia
num 2 pluribus agit Τheophanes anno 1 imperii eiusdem
Αugusti.
.. Ιοίd. 5. καθ' εκάστηνl Τheophanes habet καθ' εκάστην
ημέραν,
Ιbid. 8. Μαγιστριανός αφens in rebus, officialis magi
stri officiorum. Glossae Lat. Gr. vide Ducangii Gl. Gr.
Ιbid. 16. ώνl perperam in Τheophane legitur τών,
Ιbid. 17. τώ δ’ αυτώ έτει] haec a. 2 Ιustiniani Rhino
tmeti refert Τheophanes.
Ιbid. 18. εδέξατο τους εντό Λιβάνφ] interpretatus
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 323

sum haec ad literam, ut aiunt : scd melius fortassis Τheo

phanis interpres: imperator autem in Αrmeniam profectus
Μardaitarum αqmen, αereum illum imperii Romani murum
in Libano prius consistentem et a se eversum , έllic sus
εepit.
103, 21. ενορδίνως ordinario interpretatur Ducangius,
vide eiusdem Gl. Gr. v. Ορδινον.
Ιbid.. έτι ν. Τheophanem ad annum 3 Leontii, gui
fuit principatus Αbimelech 15.
104, 2. Λεόντιος δε] perperam Μeursius interpretatur;
uippe pro έκράτησεν Ιego εκράτει, et sic verto: tunc autem
eontius, deiecto Iustiniano et in Chersonem relegato,
έmperium tenebat... nam illa Αrabum in Αfricam impressio
accidit a. 3 Leontii.
Ιbid. 7. τέθνηκεν Αβιμέλεχl anno nimirum 7 Αpsimari,
Christi 704 vel sequenti.
Ιbid. 8. έτη εννέα] totidem huic annos attribuit Τheo
phanes.
Ιbid. 11. της Αφρικής] nullam mentionem de hisce
Αrabum gestis in Αfrica Iustiniano Rhinotmeto secundo im
perante facit Τheophanes.
Ιbid. τότε ο τού Μαβίου] eadem ferme capite praece
denti refert scriptor noster. sed fallitur : nam id accidit non
sub Iustiniano Rhinotmeto sed sub Constantino Copronymo.
vide Τheophanem, φui totam rem pluribus exponit a. 9 eius
dem Constantini.
Ιbid. 12 τινός λαούΙ praeferenda ms lectio : nam, ut
scribit Τheophanes, Μaruam a Μaurophoris occiso eius filii
ac reliqui affines calamitatibus illis superstites ex Αegypto
migraverunt in Αfricam ; inde vero in Hispaniam, guan ad
hoc usque tempus tenuerunt.
Ιbid. 18. ή του Θωμά ανταρσία] de expeditione Afro
rum seu Αrabum contra Cretam et insulas Cycladas Μichaële
Βalbo imperante, necnon de Τhoma contra Μichaelem impe
rium affectante consule Leonem grammaticum in vita eiusdem
Αugusti, Cedrenum item ac Ζonaram. ceterum in hunc Τho
mam iambos scripsit Ignatius Diaconus, auctor vitarum SS.
Τarasii et Νicephori patriarcharum CΡ, ut tradit Suidas v.
Ιγνάτιος.
105, 3. τον δε Ουαλιδ] repetit hic scriptor noster ea
de quibus capite praecedenti circa finem egit, et prosequitur
Αrabum principum seriem.
Ιbid. 9. Αζήδ] hic Αrabum princeps dicitur Τheo
phani Τζίδ.
324 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

105, 11. κρατεί της αρχής Μαρούαμ] mortno Ιsam Valid

Αrabum princeps numeratur a Τheophane, φui annum unum
ei adscribit, vide Τheophanem ad annum 3 Constantini Co
pronymi.
Ιbid. 12. Αβδελάς τις των Αράβων αρχής κύριος γίνε
ται και κρατεί έτη κα'] Τheophanes post Μaruam Μuamed
recenset, eique annos 5 attribuit, ut patet ex iis quae habet
ad annum 14 Constantini Copronymi. perperam vero eius-.
dem tabulae ipsi Μuamed annos 9 adscribunt. sed in tabulis
praedictis numeri annorum passim corrupti occurrunt: hinc fit
nt recentiores historiarum scriptores, dum tabulas illas tantum
consulunt et non Τheophanis textum, passim in errorem de
ferantur. ceterum Αbdelas hic frater fuit Μuamed, ut scri
bit Τheophanes, φui annos ei principatus 21 assignat. obiit
is eodem mense quo impius Copronymus, ut tradit idem scri
ptor a. 35 eius Αugusti.
Ιbid. 14... Μαδις dicitur et Τheophani, gui totidem ipsi
annos adtribuit. in editis legitur ΙΙΙάδης.
Ιbid. 15. Ααρών τις] a. 4 Ιrenes et Constantini obiit
Μades seu Μadi, et ipsius filius Μoses principatum obtinuit,
qui cum imperasset annum circiter unum obiit, et in locum
Αaron frater suffectus est vide Τheophanem a. 6 Constan
tini et Irenes.
Ιbid. 17. ήγουν της των Ρωμαίων] numerus primus an
norum ab orbe condito in Β habetur margini adscriptus alia
manu et rubris literis: habetur et interlinearis , sed manu
admodum recenti. atφui mors Αaronis Αrabum principis et
dissidium illud inter Αrabes neque sub Constantino et Irene
neque a. 6288 ab orbe condito accidit, sed a. 7 imperii Νi
cephori Generalis, Chr. 808, ut habet Τheophanes hoc ipso
anno, gui rem totam iisdem ferme verbis refert; unde loco
Ιrenes et Constantini scribendum est Νicephori Generalis, et
annus ab orbe condito reponendus vel prout computat Τheo
phanes, nimirum ςτα, 6301, vel ut numerant Graeci recen
tiores, ςτις', 6316.
106, 8. λαυρών] φuid Iaurae, et quodnam discrimen in
ter lauras et coenobia, pluribus docet Ducangius in utroque
Glossario.
Ιbid. 9. De Charitone monasteriorum et laurarum con
ditore, Pauli eremitae discipulo, Μenaeum Septembris 28. in
Αnthologio Αrcudii: αυτός δε το σπήλαιον εκκλησίαν ποιήσας
και πλήθος μοναχών συναγαγών εις μονήν αποκατέστησεν vi
xit hic Charito temporibus imperatoris Αureliani, huiusque
λαύρα παλαιά citatur a Georgio Syncello in Chronico p. 107,
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 325

eaque non longe a Βethleem et a Rachelis tumulo extitisse

videtur de eadem agit praeterea vita ms eiusdem S. Cha
ritonis eremitae: διά ταύτα και ετέραν εκείσε κατεσκεύαζεν
λαύραν ό θαυμαστός ούτος Χαρίτων, ήνπερ ένιοι μεν τη Σύρα
γλωττη Σουκαν ονομάζουσιν, άλλοι δε κατά την Ελλάδα φω
νην Παλαιάν λαύραν αποκαλούσιν,
106, 9. Κυριακού] hic sub Τheodosio magno Corinthi
natus, patre presbytero eius ecclesiae; a. aetatis 18 Ιector
fuit, et deinde aliquamdiu praefectus laurae Charitonis. dies
ei festus 29. vide Αnthologium Αrcudii. ΜετRs.
Ιbid. Σάβα] vixit sub Τheodosio iuniore festus ei dies
5 Decembris. ΜευRs. de hoc pluribus egimus Ι. 5 Comment.
in Αntiq. CΡ.
Ιbid. 10. Ευθυμίου] vixit sub Τraiano. dies el conse
cratus 20 Ιanuarii. ΜΕυns.
Ιbid. Θεοδοσίου] celebratur eius memoria die 12 Ιanua
rii. ΜΕυRs.
Ιbid. 12. έτη πέντε] in Τheophane numerus annorum
desideratur, ideoque hinc supplendus.
Ιbid. 14. Οuod legendum sit hic Θεοφάνης et non Επι
φάνιος, non est necesse pluribus probari, cum nemo ignoret
Τheophanem chronographum, ex quo plura capita ferme in
tegra, quae ad historiam Αrabum pertinent, hic exscripsit
Ρorphyrogenitus et praecipue caput praesens, condidisse mo
nasterium Μagni Αgri dictum, in eoque repositum fuisse
ipsius corpus, vide Μenaea mensis Μartii die 12. Εpiphanii
autem scriptoris rerum Saracenicarum memo ex scriptoribus
meminit. sed haec plus satis dicta sint de re tam manife
sta. ceterum corrigendus est Ducangius in vita Leonis phi
losophi, gui Ζοέn Carbonopsinam, φuartam uxorem eiusdem
Leonis, sororem fuisse scribit ex Porphyrogenito S. Εpipha
nii Μagni Αgri abbatis.
Ιbid. 15. μητρόθειος αυunculus interpretatus sum, ita
ut Ζοé Carbonopsina, φuarta Leonis philosophi uxor, soror
sit Τheophanis. atqui id annorum spatium non patitur, cum
Τheophanes mortuus dicatur sub Leone Αrmeno circa fineuι
eius imperii. unde μητρόθειος non solum αυunculus fortas
sis dicitur, sed et magnus αυunculus, ut vulgo appellatur,
nimirum matris avunculus.
Ιbid. 22. προς ταϊς Ηρακλείαις στήλαις] sic in Εpitome
Stephani in ΙΜαστιανοί': έθνος προς ταίς Ηρακλείαις στήλαις.
at in Ιβηρίαι legitur προς τας Ηρακλείους στήλας,
107, 1. Αpollodori geographi saepe meminit Stephanus
326 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑDVΕRSΙΟΝΕS

in Αβoυλλοι, Αύγιλα et in Ταυγάμηλα. de eodem videtur

loqui Τzetzes Chil. 3. Histor. 100. de Αpollodoris v. Vos
sium de Ηistoricis Graecis.
107,4. Ηρόδωρος] sic emendamus: quippe huius Ηero
ήori liber etiam decimus de Ηercule citatur a Stephano in
Κυνητικόν. v. Vossium de Ηistoricis Graecis 1. 3.
Ιbid. 10. Καλπιανοί] an legendum Κέλται, φuorum re
gionem subsequitur ea quam Rhodanus alluit !
Ιbid. 14. Σπανία] multi ex veteribus Spaniam pro Hi
spania dixere.
Ιbid. 18. De Ρarthenio et Αrtemidoro vide Ιndicem
Pinedi ad scriptores citatos in Stephano Byzantio.
Ιbid. 19. ή δε ετέρα Ιβηρία] de hac Iberia pluribus
agit infra Ρorphyrogenitus c. 45 et 46. hanc ponit Αgathe
merus Geogr. 2 inter Colchidem et Αlbaniam. vide Diony
sium de situ Orbis et Strabonem l. 1 et 11.
108, 2. Διονύσιος Ι non est sequens versiculus, inquit
Βerkelius, desumptus ex Dionysio Αlexandrino de situ orbis,
imo in illo versu non videtur mentio fieri de Iberis orientali
Βus, sed de occidentalibus, αγχου στηλάων habitantibus. ve
rum versiculum mox secuturum, ex quo usum του Ιβηρικός
confirmat, ex Dionysio transcripsit Stephanus noster.
Ιbid. 6. γραμματική δε! Strabo 1. 3 narrat Hispano
rum doctissimos olim Τurdetanos fuisse, φui praeter gram
maticae usum etiam conscripta servabant antiquitatis monu
nnenta, poemata et leges metris inclusas. ceterum iisdem li
teris φuibus Ιtali utebantur vide Vossium de arte gram
matica.
Ιbid. 11. Νescio unde Βerkelius sic scribit: εις δύο
επαρχίας διηρείτο υπό Ρωμαίων, νυνι δε εις τρείς, εις Σπα
νίαν Βαιτικήν, Σπανίαν Λουσιτανίαν, και Ταρρακωνησίαν, et
hanc lectionem in versione expressimus. Salmasius vero in
Ρlinianis Εxercit. ait se in veteri codice hunc locum sic scri
ptum reperisse: εις δύο διηρείτο υπό Ρωμαίων, νυνι δε εις
τρία, ώς Μαρκιανός εν τώ Περίπλω αυτής, Βαιτικήν Λου
σιτανίαν και Ταρρακωνησίαν, certum quidem est primum
Romanos Hispaniam in citeriorem et ulteriorem divisisse;
de quo Plinius et alii: deinde vero cum tota regione essent
potiti, in tres partiti sunt provincias. Μarcianus, φuem hic
Ρorphyrogenitus laudat, sic habet in Ρeriplo cap. de Iberia
et Hispania: πρότερον μεν ουν ή Ιβηρία διηρείτο υπό Ρω
μαίων εις επαρχίας δύο, νυνι δε εις τρείς, εις Ισπανίαν Βαι
τικήν και εις Ισπανίαν Λουσιτανίαν και Ισπανίαν Ταρρακω
νησίαν. Αgathemerus l. 2 Hispanias item tres recenset:
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ, DΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 327

Ισπανίαι τρείς, άς Ιβηρίας πρότερον εκάλουν και έστιν ή

μεν Λουσιτανία προς το δυσμικό ωκεανώ, η δε Βαιτική κατά
την εντός θάλασσαν, ολίγον τι και της έξω μετά τον πορθμόν
επιλαμβάνουσα. . ή δε Ταρρακωνησία διήκει από του ωκεα
νού και της εκτός θαλάσσης επί την εντός θάλασσαν. sic
guidem ante Constantinum magnum: at post illum universa
illa regio in sex provincias divisa fuit, ut patet ex scri
ptoribus.
109, 6. Δειπνοσοφιστών β'] locus hic Phylarchi apud
Αthenaeum paulo diversus est eadem refert Εustathius ad
Ρeriegetae ν. 282.
Ιδίd. 14. από Ισπάνου] Hispania, quae primum dicta
fuit Ιberia, ut ex praecedenti capite liquet, et deinde Ηespe
ria ab Hespero stella lucidissima, φuae vespertino tempore
in occidente apparet, solem subsequens, postmodum nuncupata
est Hispalia ab Hispali, urbe ad fretum Αtlanticum sita, φuam
hodie Seviliam vocant, unaque denique litera immutata Ηi
spania appellata fuit.
Ιbid. 15. δύο της Ιταλίας επαρχίαι] divisa fuit olim
a Romanis universa Hispania in citeriorem et ulteriorem, uti
ad caput praecedens adnotavimus.
Ιbid. 16. Χρονικά Characis Pergameni passim citantur
a Stephano. ν. Vossium de Ηist. Graec. Ι. 3.
Ιbid. 20. υπό Ουριάθου] vide Livium de bello Viria
thico, Florum, Αppianum.
Ιbid. 21. Ηoc intelligit de eodem Charace, qui Suida
teste condidit historiarum Graecarum libros 40, in quorum
secundo Αugusti Caesaris memoriam celebrat; in secundo
item Νeronis et successorum. ceterum Characis librum se
cundum Ελληνικών citat Stephanus Byzantius in Αδράστεια
et Ταίναρος. unde facile crederem, et ex eo quod in Ste
phani epitome de Hispania habetur, Porphyrogenitum hoc in
tegrum caput de Hispania exscripsisse, quemadmodum et prae
cedens caput, ex opere integro Stephani, et miror cur Βer
kelius haec item Stephano non reddiderit.
110, 5. Πανίαν] sic emendamus, φuippe in mss Ρor
phyrogeniti ac Stephani corrupte legitur Πανωνία pro Πα
νία. Sosthenes enim l. 13 Ιbericorum apud Ρlutarchum de
fluminibus testatur Ιberiam Paniam appellatam fuisse a Pane
eiusdem regionis praefecto vide et Ρlinium 3 1.
Ιbid. 7. του οσίου Θεοφάνους της Σιγγριανής] perpe
ram hune titulum interpretatur Μeursius sic: εα: kistoria S.
Τheophanis Sigriana. nullam φuippe historiam Sigrianain
conscripsit Τheophanes, sed Singriailae monachus fuit, unde
328 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑDVΕRSΙΟΝΕS

passim a scriptoribus dicitur της Σιγγριανής. officium Τheo

phanis, φuod fronti eiusdem operum praefixiί Combefisius, sic
habet: τω αυτώ μηνί ιβ του οσίου πατρός ημών Θεοφάνους,
του ομολογητού, της Σιγγριανής.
110, 8. και Γαλλίαν etc] sic in B et in Τheophane.
in editis corrupta haec ac depravata. Τheophanes hanc Van
dalorum in Αfricam irruptionem refert a. 31 imperii Τheo
dosii iunioris: scriptor vero chronici Αlexandrini, Prosper
Ιdatius, aliique id annum 21 vel 27 eiusdem Αugusti assi
gnant, nimirum coss, Fl. Τauro et FΙ. Felice, a. Chr. 428.
vide Ρrocopium de Β. Vand. 1, unde Τheophanes φuae hic
habet de Vandalorum in Αfricam irruptione mutuatus est;
guae quiden summatim ab ipso collecta historice potius quam
chronice ad annum 31 Τheodosii iunioris referuntur.
111, 10. οι δε Ισίγοτθοι μετά Αλαρίχου] in editis et
in Τheophane legitur μετά Αλάριχον: unde eius interpres
sic vertit, Visigotthi post illatas ab Αlaricho clades Roma
devastata. Μeursius legendum sic monet, οι δε Ουισίγοτθοι
μετά Αλαρίχου. in ms scribitur Ησίγοτθοι, Ισίγοτθοι et
"Υπόγοτθοι. ceterum guo anno a Gothis Roma capta fuerit
et quando ab iisdem Gallia occupata , pluribus narrant illius
aevi scriptores, φui sane tradunt Gothos non cum Αlaricho
sed cum Αthaulfo eius successore Gallias occupasse.
Ιbid. 14. εν τη Θράκη διατρίψαντες] sic habet ms co
dex Theophanis Ρalatinus. in textu legitur εν τη Θράκη διέ
τριψαν και της εσπερίoυ βασιλείας έκράτησαν, sed melius
codex. in editis Constantini corrupta haec ac depravata sic
liabent: εν τη Θράκη διατρίψαντος Θευδερίχου ηγεμονεύον
τος αυτών, πατρικίου και υπάτου Ζήνωνος, αυταρ επιστρέ
ψαντος της εσπερίoυ Λιβύης βασιλείας έκράτησαν. Τheude
richus autem hic Valameris filius e Τhracia Βyzantium ac
cersitur consulque renuntiatur et Τhraciae praefectura dona
tur, postmodum a Ζenone compulsus in Italiam proficiscitur,
et Gizericho vita iam functo priusquam ipse Romam appel
Ιeret, urbe tandem totoque simul occidente potitur. v. Τheo
phanem ad annum 11 imperii Ζenonis.
113, 6. Αμερoυμνείς] paulo infra scribitur Αμερμου
μνής, ideogue sic ubique scribendum ait Μeursius in notis.
νerum apud scriptores Βyzantinos varie haec vox scripta re
peritur, φuod quidem factum est librariorum inscitia, ut ne
mo dubitat. ceterum αμερμουμνής dicti supremi apud Sara
cenos principes, ut patet ex iis guae hoc capite docet scriptor
Ιl0Ster.

Ιbid. 8. Quae hic narrat scriptor noster de divisione

 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 329

Saracenorum imperii, conferri possunt cum iis quae in diver

sis locis suae chronographiae scribit Τheophanes.
114, 11. κουράν, Κουράνιον et Κοράν, Curan, Leun
clavio in Οnomast. ad Hist. Τurc. Αlcoranum Μahumetano
rum. v. Ducangii Gl. Gr. -

Ιbid. 20. Ugo iste ab Italis vocatus, eiecto Rodulpho,

Ιtaliae regnum obtinuit, sed Franciae rex, ut paulo infra a
Ρorphyrogenito appellatur, nusquam fuit, sed comes tantum
Ρrovinciae sive Αrelatensis. -

115, 1. ρηγάτον Graecis recentioribus regnum, ut δου

κάτον, πριγκιπάτον, etc. v. Gl. Gr. Ducangii.
Ιbίd. 6. Lotharius hic Lotharii filius, LudoviciΙΙ impe
ratoris, qui quartus a Carolo magno imperator occidentis
numeratur, frater, ab eodem Ludovico contra Saracenos Αfri
canos Ιtaliam vastantes ad auxilium vocatus Romam adiit a.
Chr. 869, mortuo iam ante biennium Νicolao pontifice, et ab
eius successore Hadriano ΙΙ per fraudem ac mendacium exo
rata venia, cπm sub communionem dominici corporis Wal
drada se pellice post interdictum abstinuisse et in potestate
fuisse Νicolai pontificis iurasset, sacrilegii illius in reditu poe
nas dedit Ρlacentiae letali morbo confectus codem anno,
sexto idus Αugusti, ut scribunt nonnulli. alii vero Iulio
mense mortuum narrant, neque id cuius causa venerat ab
Ηadriano impetrasse,
Ιbid. 13. μετά δε! diu post Lotharii obitum Ludovicus
bic ab Αdelberto Τusciae marchione excitus contra Βerenga
rium in Italiam venit, guippe Lotharius e vivis excessit a.
Chr. 869, Ludovicus vero hic in Italian venit a. Chr. 900
vel sequenti.
Ιbid. 14. Λοδόϊκος] Ludovicus hic, Βοsonis filius, nascitur
ex Ηermingarde filia Ludovici iunioris imperatoris.
Ιbid. 16. ήν μεν άστεπτος] Ludovicus, in fugam con
iecto Βerengario, Romae a papa imperii donatus est insigni
bus a. Chr. 901.
Ιbid. ύστερον δε Ι anno tertio imperii Ludovicus cum
esset Veronae, Αdelberti marchionis, a quo vocatus fuerat in
Ιtaliam, proditione capitur a Βerengario, et oculis atφue im
perio privatur Αugusto mense a. Chr. 904, ut ait Rhegino,
etsi Gotfridus Viterbensis et Otto Frisingensis sequenti anno
id factum prodant.
Ιbid. 21. εστέφθη Ι Βerengarius sublato Ludovico rursus
Ιtaliae occupat regnum, ac Romam cum exercitu adiens co
ronam imperii a Ioanne papa violenter extorsit, et Septem
bri mense a. 915 est inunctus, ut ex cius diplomatibus osten
330 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑDVΕRSΙΟΝΕS

dit Sigonius de Reg. Ιtal. 1. 6. sed eo Roma recedente idem

pontifex Lambertum Αugustum, qui a Formoso papa fuerat
coronatus, Romam accersit, ubi habita episcoporuui synodo,
utriusque regis iuribus examinatis, omnium patrum sententia
Ιoannes Βerengarii coronationem tanquam vi extorfam abro
gavit et Lamberti legitimam iudicavit; guod quidem compro
batum fuit in synodo Ravennate, paulo post ab eωdem pon
tifice Romano congregata.
115, 21. τώ Ροδούλφω] Αdelbertus Εporediae marchio
aliigue Ιtaliae proceres Rodulphum Richardi filium, guem
ΕΙodoardus Galliae Cisalpinae regem, Luitprandus Βurgun
diae principem nuncupant, ad Italiae regnum capessendum
vocant, mec ille cunctatus a. 922, ut ait Flodoardus, eo con
tendit, ac Berengarii fusis copiis Ιtaliae rex appellatur. Βe
rengarius Veronae, quo se ex insidiis fuga receperat, Flam
berti cuiusdam insidiis occisus est a 924. sicque Βerenga
rius dignas suscepit poenas, φuod foedere cum Ηunnis inito
eosdem iterum maiori agmine in Italiam intulisset in odium
Rodulphi electi Francorum regis, a quo ante annum fuerat
bello superatus, ut scribit idem Flodoardus, qui depopulatio
nes Ιtaliae pluribus recenset. ceterum de iis φuae hic nar
rat Porphyrogenitus de iteratis ac variae fortunae praeliis
Rodulphi cum Βerengario, deque divisione regni intereos ac
de bellica expeditione trium marchionum e Βurgundia contra
Ιtaliam, consulendi sunt scriptores illius aevi; quippe apnd
historicos recentiores res gestae illis temporibus in Ιtalia ad
modum obscurae ac confusae reperiuntur.
116, 7. μετά της δορκάς αυτού] interpretatus sum du
Βius, φuod apud Suidam δόρκων έλαφος exponatur, cervus
vel caprea. Μeursius pelle se sua terit interpretatur,
φuasi legisset δοράς pro δορκάς. Ηesychius: δορά δέρμα.
cf. Ducangius. ceterum hac voce utitur Porphyrogenitus etiam
infra c. 51.
117, 7. τα θεία ευαγγέλια] observandus mos iurandi
per sacrosancta evangelia. . Ηarmenopulus 1. 1. tit. 7: ο εκ
δικαστικής ψήφου ή εξ αιτήσεως του αντιδίκου όρκον επέχων
επ' εκκλησίας, των αχράντων απτόμενος ευαγγελίων, επιορκείν
δε μετά ταύτα ελεγχθείς, γλωσσοκοπείσθω. cf. Μenander de Leg.
p. ed. Βοnn. 335 ima et Cantacuzenus Ηist. 1 15. Μευns.
Ιbid. 11. απέκτεινεν αυτον Φαλάμβερτος ο σύντεκνος
αυτού] interficitur Βerengarius a Flamberto, uti supra dixi
mus, a. Chr. 924. σύντεκνος vero compater, pater spiritua
ίis, vide Gl. Gr. Ducangii.
Ιbid. 13, εμήνυσεν ο λαός] post Βerengarii obitum Ro
 ΙΝ ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 331

άulphus Ιtaliae regnum haud diu retinuit: quippe populorum

conspiratione Ηugoni Αrelatensi seu Provinciae comiti regnum
defertur a. Chr.926.
117, 20. τελευτήσαντος αυτού] moritur Rodulphus a.
Chr. 937, ac primus Βurgundiae rex fuit, ut ait Sigebertus,
sive Iurensis ac Cisalpinae Galliae, ut Flodoardus in Chro
nico scribit.
Πbid. 23. Ηanc Αdelesam Rodulphi filiam, guae Lotha
rio Ugonis filio nupserat, Αdeleidem scriptores Latini ap
pellant.
118, 1. τώ νυνι όντι Ιταλίας ρηγίΊ Lotharius Ugonis
filius consors fit regni paterni a. Chr. 932. regno privan
tur ambo a Βerengario secundo a. 945, hac condicione ut
Ηugo cum filio Lothario regis vocabulo contentus regni
usum ac rerum summam Berengario permitteret. sic Lotha
rio filio in Italia relicto in Provinciam Hugo rediit a. 947.
Βiennio vero post moritur Lotharius, et regis titulum assumit
Βerengarius una cum Αdalberto filio, a. 950. hinc ergo fa
εile est cognoscere quando haec Ρorphyrogenitus scripserit.
Ιbid. 4. Βertha haec, φuae Romano Porphyrogeniti filio
nupsit, Ηugonis quidem Ιtaliae regis erat filia, sed notha et
illegitima, quam ipse ex Baezola concubina suscepit. vide
Luitpr. 4 6, 5 5 et 9. sed pudebat procul dubio Constanti
num hanc suae familiae ignominiosam notam scripto consi
gnare. ceterum Βertha a Sigefrido Ρarmensi episcopo deducta
fuit Cpolim sub annum 943, Ιndict. 2, Romano Lacapeno im
perii clavum adhuc obtinente; nuptiae celebratae sunt mense
Septembri, cum nondum aetatis annum 14 attigisset Ro
ΠlălΙΙΙΙS,

Ιbid. 7. έτη) numerus annorum φuibus Μagna Βertha

post Αdelberti coniugis obitum regnavit, desideratur cum in
editis tum in mss.
Ιbid. μετωνομάσθη] Βerthae nomen in Εudociam muta
tum fuit a Graecis in aviae et sororis Constantini memoriam,
μt ipse scribit. sed a quanam uxore, cum φuattuor habuerit
Leo, filiam Εudociam susceperit, pluribus diximus Comment.
in Αntiq. Cp. Ι. 6 n. 350. unde ne actum agere videar eo
Ιectorem mitto. hanc autem Εudoxiam pro Εudocia perpe
ram appellat Luitpr. 5 9. vixit vero Εudocia cum coniuge
Ε annos quinque,
itΖe8.
obiitque intacta ac virgo, ut scribit Scy
119, 1. Ειρήνης της βασιλίδος] sic habetur et in mss.
at mendum hic esse oscitanter exscribentis librarii vidit Μeur
sius: quippe id accidit Iustino imperante, ideoque Sophia
332 . . . . ΒΑΝDURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΝΟΕS

tune Αugusta fuit, non Irene, ut et papa Ioannes tertius, non

Ζacharias. sunt autem qui hanc Longobardicae irruptionis
auctore Νarsete patricio spadone historiam inter fabulas reii
ciant. in his est Βaronius, sed venia quidem est dignus,
non solum quia aetas unius hominis non est satis ad singu
las res sedulo perpendendas, verum etiam quia quamplurima
monumenta antiqua post tanti viri obitum in lucem prodiere.
plurimi autem sunt qui hanc historiam Νarsetis veram ac
genuinam esse arbitrantur, et facile Βaronii difficultates eli
minant, cum plures Νarsetes illis temporibus floruisse ex hi
storicis ostendant. praeter Ρetavium in Rationario tempo
rum, pluribus veritatem huius historiae asserit Ρagius ad an
num Christi 567. φui tamen fallitur cum ait meminem ex
auctoribus Graecis huius historiae Νarsetis mentionem facere,
cum fuse de ea Ρorphyrogenitus loquatur, scriptor Graecus
decimi seculi fide dignissimus.
119, 6. πάκτον tributum er pacto indictum, φuaeris
pensitatio. utitur frequenter hac voce eadem significatione
scriptor noster. reperitur et apud alios scriptores Βyzanti
nos eadem significatione. v. Ducangii Gl. Gr.
Ιbid. 21. κατώκουν εις Πανωνίαν] habitarunt in Pan
nonia Longobardi annos 42, nempe ab a. Christi526 ad 568.
vide Diaconum de gest. Longob. 2 7 ΜΕυRs.
Ιbid. 22. και αποστείλας ] Paulus Diaconus de gestis
Ι.ongobar. 2 5: itαφue odio metuφue eragitatus (Νarses)
in Νeapolitanam civitatem secedens, legatos mor ad Lon
gobardorum gentem dirigit, mandans ut paupertina Ρan
noniae rura desererent et ad Italiam cunctis referlanι
divitiis possidendam υenirent. simulφue multimoda pomo
rum genera aliarumφue rerum species, φuorum Ιtalia fe
rar est, mittit, φuatemus eorum ad υeniendum animos pos
set illicere. et Αnastasius Βibliothecarius in Ioanne 3:
tunc egressus Νarses de Roma υenit Campaniam, et scri
sit genti Longoύardorum uί υenirent et possiderent Iία
iαnι. ΜΕυRs.
121, 2. De Sico et Sicardo v. Camillum Peregrinum in
historia principum Longobardorum.
Ιbid. 3. Σιπενδoύ ] non dubito quin hic pro Sipendi
Ιegendum sit Siponti. Sipontum quippe Αpuliae Dauniae
urbs est et colonia Romana. eadem Straboni Σηπιούς dici
tur, Σηπούς Ρtolemaeo, et Σιπούς Stephano.
Ιbid. 14. Καπαντήν] sic legitur et in mss. sed perpe
ram: φuippe haec urbs φuam Landulphus episcopus ad pon
tem Casilimum fluminis Vulturni aedificaverat, appellatura
 ΙΝ ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΙΒ, DΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 333

scriptoribus Latinis Capua Νora, unde bic legendum videtur

pro Καπαντήν, Κάπυαν νέαν: nam et paulo infra haec ipsa
urbs a Landulpho episcopo constructa dicitur Κάπυα.
121, 14. αφ' ου δε εκτίσθη] haec Capua nova a Lan
dulpho episcopo constructa fuit a. Chr. 856, distatque a ve
teri duobus miliaribus. ibi et cathedralem ecclesiam aedifi
cavit, ut videre est in convexo pariete chori, musίνο opere
adornato. et in eadem urbe nova idem Landulphus evasit
eomes a. 862: v. Ughellum de episcopis Capuanis p. 380.
ex verbis autem illis Ρorphyrogeniti "eα φuo autem haec
Capua constructa fuit annί sunt 73" coliigitur Porphyro
genitum haec scripsisse a. Chr. 929, imperii sui 18: quippe
Capua nova constructa fuit a Landulpho a. 856, cui numero
annorum si addantur anni 73, invenietur annus 929.
Ιbid. 17. μαστρομήλης et μαστρoμίλιος magister mili
ium. ita appellabatur urbis in Ιtalia praefectus supremus,
inquit Ducangius, citans hunc Ρorphyrogeniti locum. Vene
tiis item haec dignitas in usu erat: cf. Αndreas Dandulus in
Chronico (Μurator. Rer. Ιtal. Script. t. 12. p. 136 Ε.). de hac
pluribus agit Ducangius cum in Gl. Gr. tum in Gl. med. Lat.
in v. Μαφίster militum. κατεπάνω autem capitaneus, hoc
est praefectus ererciίus. vide utrumque viri doctissimi
Glossarium. ".

Ιbid. 20. Εustathius ad Dionysium: την δε ρηθείσαν

Ενετίαν νύν μεν Βενετίαν φασίν... et Αrrianus: και τή επι
χωρίω γλωττη Βενετοι εις τούτο έτι αντί Ενετών κληίζονται.
Ιbid. 22. Ιουστινιάνα] puto hic pro Ιμstiniana legen
dum Iustinopolis, quae hodie Ιtalis dicitur Capo d'Istria.
Ιbid. Κάστρον του Νούνου] hodie Νonnum vel ad Νo
num, teste Cluverio.
122, 7. Κογράδoν] hic pro Cogradum Gradum legen
dum esse nemo non videt: Gradus quippe (vulgo Grado et
Venetis Grao) insula est orae seu ducatus Veneti confinium.
huius autem insulae celebre est momen ob patriarchas Gra
denses, sed de origine huius patriarchatus multi multa
tradunt.
Ιbid. μητρόπολις] perperam Μeursius legit ακρόπολις,
φuippe sequentia suadent μητρόπολιν ibi potius legendum
uam ακρόπολιν seu arcem, dum ait και πολλά λείψανα αγίων
εν ταύτη απόκεινται, μηνρόπολις autem hic significat eccle
siam metropolitanam, in qua quidem asservari reliquias
sanctorum verius dixeris quam in acropoli seu arce. Gra
dus autem civitas metropolitica facta a Carolo magno, testi
bus Εginartho et Rheginone, postmodum vero a. Chr, 967
336 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

nis, et hic etiam de Dalmatis apparet ex iis quae toto hoc

capite et sequenti scribit Porphyrogenitus.
125, 22. De Spalato sive, ut Porphyrogenitus habet,
Αspalatho pluribus loquitur idem scriptor hoc ipso capite
paulo infra.
126, 4. Διόκλεια] vide guae de urbe Dioclea et Dio
τletianis habet infra c. 35 scriptor noster, et nostras ibidem
Ιnotas.
Ιbid. 8. " De hac autem expeditione Romanorum, gui
Dalmatiam incolebant, in Sclavinos, φuos hic Ρorphyrogeni
tus Αbares sive Αbaros appellat, et φuomodo Dalmatia ab iis
dem Sclavis occupata fuerit, pluribus scriptor noster agit ca
pite sequenti; ubi vide guae adnotamus.
Πbid. 22. Salon colonia, navale Dalmatarum, urbs ma
gna et antiqua : at hodie praeter paucas casas rudera, quae
supersunt, sunt testes eius magnitudinis. de ea loquuntur
passim scriptores - et geographi veteres, sed perperam non
nulli ex recentioribus scribunt Diocletianum in ea condidisse
palatia et arcem Clissam ibίdem esse; φuippe Spalatum sive
Λspalathum, ubi erant palatia Diocletiani, ψuattuor milia pas
suum distat a Salone, decem milia ab arce Clissa. vide Ιο.
Lucium de regno Dalmatiae et Croatiae, necnon Τhomae ar
chidiaconi Spalatensis historiam Salonitanam, et lac Sponii
itinerarium t. 1. p. 106 sqq.
127, 3. Κλείσα] nimirum Clissa, non vero Clusa, ut
Μeursius perperam interpretatur, olim dicta fuit Αndetrium,
ιut Lucius opinatur, haec hodie Latinis Clissa dicitur, Sla
vis Κlis.
128, 4. De Rausio seu Ragusio et aliis Dalmatiae ma
ritimis civitatibus, quae a Slavis non fuerunt occupatae, plu
ribus loquitur in fine huius capitis scriptor noster, ubi vide
φuae observamus.
Ιbid. 5. ών τινών και οικήτορες] incolae illarum urbium
Romani appellati sunt, φuod Roma illuc commigraverint, ut
scribit Constantinus initio huius capitis, et quod Latinum ser
monem diu servaverint, ut tradit Willelmus Τyrius 2 27. et
φuidem Ragusini cives ad undecimum seculum usque lingua
Latina utebantur; postmodum vero quia multae familiae Sla
vorum Ragusium commigarunt, cives Ragusini paulatin pa
tria lingua posthabita Sclava uti coeperunt, ut scribit Iaco
bus Luccari 1. 1 degli Αnnali di Ragusα 15. φuod vero ait
Μaurus Οrbini Ragusinus, abbas Μelitensis , in Οpere cui
titulus il regno degli Slavi, p. 173, in Illyrico, antequam a
Slavis occupatum esset, Slava lingua semper Illyrici populos
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ, DΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ, 337

usos fuisse, mihi quidem non probatur; φuippe S. Hieronymi

testimorium φuod profert, non de alia lingua quam de La
tina intelligendum est, ut pluribus viri docti probarunt. ne
φue audiendi sunt φui de linguis et earum originibus scripse
runt: opera quippe illa nugis plena esse comperio. ceterum
licet Ragusini cives circa undecimum seculum uti Illyrica lin
gua coeperunt, non tamen a Slavis urbs Ragusina occupata
fuit, cum ab origine sua urbs illa semper libera ac sui iuris
fuerit, uti ex Ρorphyrogenito facile colligi potest et nos infra
adnotabimus.
128, 14. επί Μιχαήλ] de hac defectione Dalmatarum
sub Μichaele Balbo loquitur et continuator Combefisianus p.
52. verum urbs Ragusinum nunquam Romano imperio pa
ruit, sed ab ipsa sui origine semper libera suis legibus re
gebatur; φuod quidem facile cognosci potest ex ipso Ρor
phyrogeniίο.
Ιbid. 22. ζουπάνος scriptoribus Latinis zupanus, zup
panus et Πupamus. dignitas apud Slavos. vide Ιo. Lucium
de R. Dalm. et Cr. necnon notas Ducangii in Αlexiadem
p. 347.
129, 2. επί δε Βασιλείου] plurimae Slavorum gentes
Daptizantur imperante Βasilio Μacedone, vide scriptores qui
res huius imperatoris memoriae prodiderunt, necnon libelluln
seu fragmentum de Russorum ad fidem Christi conversione,
φuod ex codice ms Colbertino infra proferimus, cum de Rus
sis ac Russia agimus.
Ιbid. 14. Ωui Ρorphyrogenito Αρεντανοι appellantur, a
Cedreno Ρεντανοί vocantur. cf. infra 36.
Ιbid. 15. και γάρ Παγανοί] hanc ipsam rem repetit
Ρorphyrogenitus pluribus infra c. 36, ubi de Αrentanis. at
fallitur cum hic tum ibi, dum ait Paganos Sclavorum seu
Sclavorum lingua non baptizatos intelligi: quippe Paganus
Ι.atinis scriptoribus Christianis dicitur gentilis seu idololα
ira. vide Gl. med. et inf. Lat. Ducangii, ubί φuamplurima
loca praedictorum in medium proferuntur; unde facile quis
piam intelligere poterit vocem hanc Latinam et non Slavam
esse, maxime cum hac voce nostrates non utantur ad deno
tandos non baptizatos, neque φuidquam apud ipsos significet.
verum locus hic Ρorphyrogeniti ambigendi occasionem Du
cangio praebuit in notis ad Αlexiadem, ubi ait Αnna "Scy
thas Latinorum more seu recepto Latinos idiomate et voca
bulo Paganos appellabat." Pagani vox, inquit, Slavorumne
propria fuerit an Latinorum, an vero eam Latini a Slavis
hauserint, iure controverti potest, cum longe ante Slavorum
Const, Porphγr. 22
338 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

auditum nomen usurpent scriptores Christiani. etsi in confesso

sit ante Constantinum magnum et Constantium vix usurpa
tum hac notione pro gentilibus et idololatris, ut pridem ob
servatum a Βaronio in motis ad Μartyrologium. verum si
Ducangius Sclavam linguam calluisset, et loca scriptorum
illa guae in Glossario exhibet sedulo considerasset, procul
dubio dixisset Ρorphyrogenitum hac in re errasse.
129, 19. ως προέφημεν] nimirum ab Heraclii imperio et
maxime temporibus Μichaelis Βalbi Dalmatae excusso Ro
mani imperii iugo sui iuris facti sunt, ut paulo superius ait.
130, 2. ελθόντων Σαρακηνών] de hac Saracenorum ex
peditione in Dalmatiam loguitur idem Ρorphyrogenitus de
Τhem. 2 11 et in avi Βasilii vita n. 53, unde hausit φuae
in hanc rem habet Cedrenus. Ζonaras autem paulo diversa
hahet.
Ιbid. 3. του Σάβα και του Κλαφούς] varie nomen ho
rum ducum Saracenorum a scriptoribus effertur. Porphyro
genitus hoc capite primum Saba appellat, ut et Cedrenus :
at de Τhem. 2 11 eundem Saman appellat, et in avi Βasilii
vita Samban. Εrchempertus in Hist. Langob. ipsum Seo
dam nuncupat, gui guidem Αnonymo Casin. et Leoni 0st.
8eodan, denique auctori Chronici S. Vincentii de Vulturno
8angdam vocatur. at quem hic Κλαφούς nuncupat Porphy
rogenitus, eundem de Τhem. 2 11 et in avi Βasilii vita Καλ
φούς appellat. et quidem Calphon Soldani meminit etiam
Ιμe0 0st. 127.
Ιbid. 5. Βούτοβα] hanc urbem Ρorphyrogenitus την Βού
τοβαν appellat de Τhem. 2 11, et in avi Βasilii vita eidem
ή Βούτομα dicitur, Cedreno vero Βούταμα vocatur. Plinio
Βutua dicitur, hodieque Βudua appellatur.
Ιbid. Ρώσσαν] eidem de Τhem. 2 11 et in avi Βasilii
vita Ρώσα haec urbs appellatur; hodieque etiam Rosa dici
tur, non longe ab Αscruvio seu Αscrivio posita.
Ιbid. τα Δεκάτερα] aliis scriptoribus Graecis Δεκάταρα
dicitur, hodie Catarum, Catharum et Cattara, Slavis vero
Cotor ; de gua φuidem urbe pluribus scriptor noster loquitur
infra hoc ipso capite, haec autem urbs occupata fuit a Sa
racenis, excepta superiori tantum ipsius parte in alto ac
praerupto monte sita, ubi hodieque arx munitissima cernitur.
ceterum de urbe Cataro sic habet Iac. Luccari 1. 1 degli
Αnnali di Rausa p. 9: ora ruinato il regno di Vladislau,
ί Βulgari passarono piu oltre, et abbrusciarono Οnogos
oie, Risano e Cataro, φual crebύe dalle ruine d'Αscrivio
e di Κοιor di Bosna, la φual rocca Rudingero al 2 liύ.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ, DΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 339

«lella Cosmografia chiama Vissikotor, ove nacquero Νe

aor, Μiroslau e Wukascin, ε φuali aiutarono Con le fa
colta loro l'edificio di Cataro.
130, 8. , Ραουσίου] φuae Ραούσιν et Ραούσιον dicitur
Ρorphyrogenito et Cedreno, a Ζonara appellatur Ραγούσιον.
Ιbid. 12. , Perperam in Ζonara scribitur o Όωρίφας pro
Όρύφας ve! Ωρύφας. huius autem Νicetae patricii meminit
Ludovicus Π imperator in Εpistola ad Βasilium Μacedonem
imperatorem, ubi Hadriatici servator dicitur.
Ιbid. 16. πολιορκήσαντες το κάστρον Βάρεως] Εrchem
ertus in Hist. Langob. c. 20: per idem tempus Αgarenί
αrim insidentes ceperunt, devastantes stirpitus , deprae
aare tolam Αpulian Calabriam et pedetentim Salernum
αc Βeneventum depopulari initiarunt. evocati autem Sa
raceni fuere a Radelgiso principe Βeneventano in auxilium
suum contra Capuanos, per Pandonem Castaldeum Βarensen
fidelem suum, ut habent Αnonymus Casin. c. 8, Leo 0st. 1
27, et Chronicοn S. Vincentii de Vulturno p. 694. sed cur
dicatur Βarium Rausiorum urbs Symeoni logothetae, causam
apud alios scriptores non reperio. Sic ille ad annum 17 im
perii Βasilii Μacedonis: Σολδανός o των Αγαρηνών αρχηγός
την Βάρην κρατήσας, ήτις έστιν πόλις μεγάλη των Ραουσέων,
και εν αυτή κατοικήσας, πολλας ετέρας πόλεις και χώρας
κατελυμήνατο.
Ιbid. 18. μέχρι Ρώμης] ut porro Saraceni in finitimas
provincias effusi imperium suum in Ιtalia dilatarint, praeter
Ρorphyrogenitum et alios scriptores Graecos, a nobis supra
citatos, pluribus rem prosequitur Εrchempertus c.29, ut et Leo
Οst. 132.
Ιbid. 18. haec paulo diversa a Ζonara narrantur; ve
rum in hoc conveniunt omnes Graeci scriptores, Βasilium Μa
εedonem non modo destinatam pro Dalmatis classem in Ita
1orum subsidium misisse, sed et Romanum pontificem et Lu
«lovicum Franciae regem, ut suis copiis Ιtalos adiuvarent, per
epistolas impulisse. at scriptores Latini, Εrchempertus nimi
rum et auctor chronici S. Vincentii de Vulturno, evocatum
produnt Ludovicum Franciae regem a Capuanis et Βeneven
tanis, Βeneventi fines per Soram ingressum, Capuaque, cuius
princeps rebellaverat, capta, anno sequenti multis fultum au
xiliaribus Βarim perrexisse, ac cum praedicto Sangdam Αu
gustalem exercitum pugnam commisisse fudisseque Sarace
nos, deinde Μateram ac Canusium expugnasse; reversum de
nique Βeneventum, cum Saracenorum vires debilitatae admodum
essent, misso exercitu Βarim cepisse, et in ea Sangdam cum
340 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

aliis eius satellitibus. eadem ferme tradit et Leo 0stiensis 1

28, φui sane Ludovici expeditionem in annum 866 coniicit,
Βarimque φuattuor annis ab eo obsessam ait. at Lupus Pro
tospatha et Αnonymus Βarensis Βarim a Ludovico captam
fuisse scribunt die 3 mensis Februarii anni 868, Ιnd. 1. hinc
videtur non optime congruere numerus 40 annorum, φuem
ponit Porphyrogenitus a capta a Saracenis urbe Βario ad
diem qua ex Italia pulsi fuere iidem Saraceni a Ludovico Π
imperatore, Lotharii imperatoris filio. ceterum nomen Ludo
vici varie a Graecis scriptoribus effertur, Porphyrogenito
hoc ipso capite dicitur Λοδόηχος et Δολόηχος, et de Τhem.
2 11 Λοδούχος, φuod quidem scribae inscitia depravatum
esse non dubito. in avi Βasilii vita eidem scribitur Λοδοί
χος, Cedreno vero Δολίχος. at ubique legendum Λοδόηχος
vel Λοδοίχος. -

131, 8. οι τού κάστρου Ραουσίου οικήτορες] satis illu

stre est hoc Ρorphyrogeniti testimonium ad urbis Ragusinae,
patriae meae, antiquitatem comprobandam: quippe nono se
culo, Basilio Μacedone imperante, Slavorum principum auxi
liares copias ad Βarium urbem recuperandam in Αpuliam no
strates propriis navibus transportarunt, ut Porphyrogenitus
adnotat, φuas procul dubio non habuisset Ragusina urbs mono
seculo, nisi iam ab aliquot seculis fundata esset et tunc ma
gna esset ac florentissima, metropolis totius Romanae gentis
φuae in Dalmatia erat, ut infra ex codem Ρorphyrogenito
dicemus. originem autem ac progressum Ragusinae rei pu
blicae, et quando maxime floruerit in re navali subsequenti
bus seculis, facile φuispiam intelligere poterit ex compendio
Αnnalium Ragusinorum, edito ab illustrissimo Iac. Luccari
patricio Ragusino, Italico idiomate, Venetiis 1605, et ex opere
Μauri Οrbini Ragusini, abbatis Μelitensis, cui titulus Ιl Regno
degli Slavi, edito Pisauri 1601 ; unde vires maritimae Ragusi
nae rei publicae quales fuerint tum cum haec scriberet, nimi
rum initio decimi septimi seculi, avorum nostrorum tempore,
facile cognosci possunt. earum autem navium Ragusinarum,
φuibus ab anno Christi 1584 ad annum 1654 veluti auxilia
ribus reges Hispaniarum usi fuere, catalogus editus est in
opere cui titulus: Le glorie cadute dell' antichissima ed
αιιηustissima famiglia Comnena. *)
Ιbid. 10. Βάρεως] φuod ait hic Ρorphyrogenitus Βarim
totamque regionem ac praedam universam sibi habuisse im
peratorem Romanum, Soldanum vero cum ceteris Saracenis

*) apposuit eum catalogum Βandurius p. 70-76. Ι. Β.

 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΛΙΟΜ. ΙΜΡ. 341

abductum fuisse a Ludovico Franciae rege Capuam ac Bene

ventum, in dubium revocant nonnulli, eo quod Εrchempertus,
auctor chronici S. Vincentii de Vulturno, et Ρrotospatha tra
dant Graecos demum Βarim post excessum Ludovici impera
toris ingressos, ut a Saracenis, quorum vires quotidie inva
lescebant, sese tutarentur. Εrchempertus c. 29 et Chronicon
S. Vincentii: hoc audientes φui Βari residebant, Grego
rium Βaiulum imperatorem Graecorum, φui tunc in Υdronto
degebat, cum multis erercitibus ob Saracenorum metum
Βarim introdurerunt, φuί statim apprehensum Castaldeum
έlliusφue primores Cpolim misit, φuibus iureiurando fidem
aederat. guod quidem in annum 875 Ιnd. 8 reiiciunt Ρroto
spatha et Αnonymus Βarensis, proinde post excessum Ludo
vici imperatoris, φui Ravennae obiit die 13 mensis Αugusti
ann0 874.
Ιbid. 20. εγέλασα] quae de Soldani risu, et ut a Ca
puanis et Βeneventanis libertatem adeptus fuerit Soldanus,
tradit hic et in avi Βasilii vita Ρorphyrogenitus, eadem ferule
Cedrenus ac Ζonaras narrant. ceterum his consimilia nar
rantur a Τheophylacto Simocatta 6 11 et a Τheophane a. 13
Μauricii imperatoris, de rege quodam a Sesostri Αegyptiorum
rege captivo facto.
133, 10. μή εάσαντες αυτόν εισελθείν] eadem ferme
narrant Cedrenus et Ζonaras, sed scriptoribus Latinis non
conveniunt, gui Ludovicum custodiae tunc mancipatum fuisse
ab Αdelgiso scribunt. ita porro Εrchempertus c. 34: φuiύμs
έta patratis (capta scilicet Βari) νίdens diabolus suos eli
minari Christoφue universa restaurari, et damna infernί
dolens, suo instinclu coeperunt Galli graviter Βeneventa
nos perseφui ac crudeliter υerare. φua de re et Αdelgi
sus princeps (Βeneventanus) adversus Lodoquicum Αμqu
stum erectus, cum suis Βeneventi infra moenia degentem
αc secure φuiescentem, astu doloso sanctissimum υίrum,
salvatorem scilicet Βenevenlande provinciae, cepit et cu
stodiis mancipαυit, bonαφue eius diripiens ditatus est, cun
otosφue υίros erercitgles earpoliavit et fugere compulit.
iis consona tradunt Leo 0stiensis 138 et auctor chronici S.,
Vincentii; qui Ludovicum custodiae mancipatum fuisse ab
Αdelgiso narrant, a qua quidem infra 40 dies innumerabili
Saracenorum exercitu ab Αfrica adveniente dimissus est, ut
scribit Leo Οstiensis. at scriptor Αnnalium Francorum Μeten
sium rem paulo aliter narrat a.871: Αdalgisus imperatorem
destitutum suorum νίribus cernens iamdudum concepίαm ini
φuitatem parturit, et cum suis fautoribus palalium, in φuo
imperator meridie φuiesceύat, occupare nitiίur, impera
342 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

ίor clamore irruentium ercέtatus lecto desilit, αrnια cor

τίpit, et cum perpaucis corporis sui custodibus αd ostium
domus turbatus procedit, aditumφue ferro intereludens
hostem a liminibus arcet. Αdalgisus senίiens non sine
discrimine ostia domus esse penetranda, ab introitu pe
dem retrahit palatiumφue flammis eruri iubet. intereα
imperator dertras sibi dari petit, pacemφue obnire depo
scit. cui responsum est non aliter petita impetraturum, nisi
prius iureiurando promitteret nunφuam se diebus υίtae
suae Βeneventi fines intraturum, neφue pro calumnia φuan
tune patiebatur υindictam aliφuando eracturum. allatis
itaφue sanctorum pignoribus, necessitale constrictus sα
cramentum φuod ab eo erigebatur iuravit, statimφue po
stero die a Βenevento eriit. mox narrat ut anno sequenti
Ludovicus imperator Romam venerit, et a Ioanne papa ab
solutus a sacramento Αdelgisum tyrannum denuntiatum in
Corsicam fugere compulerit, ac tandem Ludovicus a. 874 vi
tam finierit. ceterum de Ludovici captione similia habet Leo
0stiensis 138, ubi de Capua a Saracenis obsessa et a Lu
dovico fusis ibi Saracenis nonnulla , nihil tamen de legato
Capuanorum ad Βasilium misso, de quo Ρorphyrogenitus Ce
drenus ac Ζonaras loquuntur.
136, 17. λέγεται Ρωμαϊστι ο κρημνός λαύ] sic habetur
et in mss. at Graecis λάας, του λάαος, vel λάας, του λάου,
dicitur lapis. neque sola urbs Rausina, quod in loco prae
rupto sita fuerit, hoc nomen nacta est: quippe urbs etiam
Ι.aconicae aspero in loco sita Λά dicitur apud Lycophronem ;
unde nomen sumpsere Λαπέρσαι Dioscuri. et quemadmodum
a principio urbs illa Rausium sive Lausium dicta fuit Grae
cis, φuod in loco praerupto sita esset, φui quidem locus pars
est hodie urbis occasum solis hibernum spectans, sic post
modum initio seculi undecimi, cum multi ex gente Slava Rau
sium venerint inhabitandum, pomeria urbis septentrionem ver
sus protulerunt, domosque ibi exstruxerunt : φui locus cum
tunc esset silvosus et silva Slavis dicatur dubrαυα, urbs
Rausium ab illa parte urbis tunc acdificata nomen sumpsit
Slavisque nuncupata est Dubrounik, φuod ψuidem nomen in
hodiernum usque diem servat. ceterum verba illa Ρorphyro
geniti fortassis φuispiam sic intelliget : urbs Rausium non
αppellatur Rausium Latina lingua, sed φuία in locis prae
Ει posita est, praecipitium Graece υocatur Λαύ, unde
inhabitantes etc. φuasi diceres nomen urbis Ragusinae non
est Romanum, seu non est a Latinis derivatum, sed a loco
praerupto in quo sita est momen Graecum accepit, quippe
praecipitium Graece vocatur λαύ. Graeci enim recentiores
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 343

τη Ρωμαίων διαλέκτω et Ρωμαϊστι aeque intelligunt Latinam

et Graecam linguam.
136, 22. Ηic pro Πίταυρα scribendum esse Επίδαυρον
nemo non videt, ideoque in versione hanc vocem emendavi
mus. urbem vero Εpidaurum Dion et Μela in Ρarthinis Dal
matiae populis, quos Plinius Ρarthenos nominat, ponit. haec
autem ipsa urbs Εpidaurus colonia ab eodem Plinio dicitur,
et legio 9 hic ponitur in antiqua inscriptione, ut scribit Οr
έelius. huius incolae non solum Εμίdaurii sed etiam Εpi
taurenses vocabantur, ut liquet ex antiqua inscriptione Αgui
leiae reperta, quam habet Gruterus. libet etiam proferre ex
Ιo. Lucio antiquam inscriptionem, φuae inter Εpidauri rudera
reperta fuit hodieque ibi permanet :
Ρ CΟRΝΕLΙΟ DΟLΑΒΕLLΑΕ ΟΟS VΙΙ ΕΡVΙ.ΟΝ
SΟDΑLΙ ΤΙΤΙΕΝSΙ LΕG ΡRΟΡ D ΑVG ΕΤ ΤΙΒ CΑΕ ΑΥΟ,
ΟΙVΙΤΑΤΕS SVΡΕRΙΟRΙS ΡRΟVΙΝΟΙΑΕ ΗΙLLΥΒΙΟΙ.

sequentes vero duas antiquas inscriptiones, φuae olim ad

portum Εpidauri rupi insculptae cernebantur, hodieque, sive
temporum diuturnitate sive fluctibus maris exesae fuerint, non
εomparent, ad me transmisit vir eruditissimus ac rei anti
quariae studiosissimus Ιο. Νatali Αlleti, maritus sororis meae;
quas φuidem ille exscripsit ex libro Statutorum rei publicae
Ragusinae, et quod ibi exesae illae essent, contulit cum altero
οodice, recentiori manu conscriptο, qui asservatur cum multis
aliis codicibus mss in bibliotheca Illustrissimi Seraphini Βona,
patricii Ragusini. prima autem inscriptio sic habet:
Ι.ΑΗΤΙΙΟΙΑ RΕCΕΡΤΑ
ΟΙ,ΑΗΙΙ)ΙΟRΙSΡΙ
ΟΟΗ. VΙΙΙ. VΟΙ, VΝΤ' ΑΝΝ.
ΧΧVΙΙ. ΡΑΤRΟΝVS ΡΟSVΙΤ
Η. S. Ε.
altera vero sic :
Τ Ε Η Τ Ι Α.
ΙS Μ Α RΙΕ ΝS ΙS
Α Ν Ν. ΧΙ.
Η. S. Ε.

sed de Εpidauro ac eius antiquitatibus agemus pluribus alio

et loco et tempore.
137, 1. έκρατήθη] φuo tempore Εpidaurus ac reliquae
urbes Dalmatiae maritimae ab Αbaribus seu Slavis eversae
fuerint, pluribus scribit Lucius de Dalm. et Cr., c. 8 et 9.
Ιbid. 4. Quomodo ampliata fuerit urbs Ragusina nar
rat Lud. Τubero 1. 5 Comment. de temporibus suis deni
344 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΛΙΟVΕRSΙΟΝΕS

que 15 seculo pars illa urbis Ragusinae φuac septentrionen

spectat munita fuit, structuram curante Sigismundo Μalatesta
Αrimini domino, ut scribit Iac, Luccari 1. 3 Αnnalium.
137, 10. του πρωτοσπαθαρίου] perperam legitur in edi
tis του αγίου pro του πρωτοσπαθαρίου ; nec dubito quin in
ms, φuo Μeursius usus fuerat ad suam editionem Constantini
adormandam, scriberetur haec vox contracta seu, ut vulgo
dicitur, abbreviata, nimirum litera α cum θ superscripίο ;
φuod Ε significat πρωτοσπαθάριον. v. notas ad c. 42.
Ιbid. 11. από Σαλώνα] interpretatus sum ac si legeretur
οι από Σαλώνα. hincmanifesto liquet recensitos a Porphyrogenito
paulo superius viros, φui Ragusium demigrarunt, fuisse cives
Salonitanos, ibique optime legi μετοικησάντων, non vero κατοι
κησάντων. guae sequuntur in Μeursii versione corrupta ac de
pravata sunt; quod φuidem factum puto librarii et non inter
pretis negligentia ac inscitia. hanc autem Μeursii versionem
cum secutus esset Lucius de reqno Dalm. c. 14, ex his Ρor
phyrogeniti verbis sic ratiocinatur. at Rausina civitas,
φuamυis in regno Dalmatiae, de φuo tractandum est, in
έlusa non fuerit, sub nomine tamen Dalmatiae continebα
ίur, sed sicuti Dalmatia in orientalem et occidentalem
divisa, orientalis Serviorum censebatur, occidentalis rero
Croatorum, ita Rausium in orientali parte situm, a caeteris
Γalmatis divisum, ius φuoφue separatum habuisse innuere
υidetur Porphyrogenilus: nam ait loco supra citato Salo
nam transiisse Rausium, id est, loco Salonae, totius antiφuae
Πalmatiae metropolis, Rausium partis orientalis Dalmatiae
maritimae, φuae Graecis parebat, in metropolim successisse,
atque Porphyrogenitus haec ita non intelligit, uti supra de
monstravimus, licet urbs Rausium metropolis ac regina Dalma
tiae fuerit hodieque sit, ut tradit Cedrenus, loquens de Sarace
norum in Dalmatiam impressione: προχωρούντων δε κατά νουν
των πραγμάτων τους Αγαρηνοίς ήλθον και υπό του όλου έθνους
μητρόπολιν, ή Ραούσιον λέγεται. Ragusinam urbem metropo
lim universae nationis appellat et ipse Ρorphyrogenitus in avi
vita n. 38, ubi de cadem Saracenorum in Dalmatiam impres
sione, numerum autem hunc φuingentorum annorum, φuem
ponit Porphyrogenitus ab a Chr. 949, φuo haec scribebat,
ad illud tempus quo Salonitani cives Rausium transierunt,
corruptum fuisse a librario vel perperam Constantinum sup
putasse putat Lucius, Cum Salonae eversio nullo modo ad
Αttilac tempora referenda sit, utpote φuae superstes fuit lu
stiniani tempore maximaque commoda Iustiniani ducibus bello
Gothico praebuit. guomodo autem Dalmatia a variis barba
ris vexata ac possessa et a lustiniano simul cum Ιtalia re
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 345

cuperata fuerit, φuomodo eadem Dalmatia a Slavis populata,

«lenique quando Dalmatia ab Αbaribus vel Slavis occupata et
εivitates maritimae destructae fuerint, pluribus haec omnia a
Ιμucio c. 7 8 et 9 pertractantur, sed ita tamen ut non omnem
scrupulum mihi demat.
137, 13. τό ναό του αγίου Στεφάνου] hanc aedem S.
Stephani aedificatam fuisse a Polymiro rege, in eaque reli
φuias Νerei Αchillaei et Pancratii martyrum, necnon Ρetro
nellae ac Domitillae virginum, ab eodem rege Roma aspor
tatas, repositas fuisse scribit Τubero 5 Ι. Ι. templum autem
hoc S. Stephani cum aliis omnibus templis ac aedificiis urbis
Ragusinae eversum fuit illo horrendo terraemotu qui a. Chr.
1667 accidit.
Ιbid. 15. Ασπαλάθου] urbs Spalatum sive Αspalatum,
φuae olim Diocletiani palatium fuit, habitari coepta est a
Salonitanis civibus postquam Salona a Slavis seu Gothis
eversa fuit, ut scribit Τhomas archidiac Spalat. in Hist. Sa
lon. c. 10. vide et historiam Μichae Μadii editam apud Lu
cium c. 15.
Ιbid. 19. επισκοπείον] hic non significat αedem sacram
episcopalenι, ut Ducangius existinavit in Gl. Gr. ubi laudat
hunc Ρorphyrogeniti locum, sed domum episcopalem, φuae prius
erat domicilium Severi Salonitani civis, φui quod ceteris maiore
auctoritate polleret, magnus Severus appellabatur, ut scribit
Τhomas archidiac. 1. 1. idem scriptor c. 11 sic de episcopio
babet : tunc praenominatus Severus domicilium suum, φuod
in Spalato sortitus fuerat, φuando de insulis redierunt,
«lonavit ecclesiae cum turri angulari et palatio, episco
pium ibi fieri statuens. ibiφue υenerabilis praesul Ioan
nes primitus habitare coepit. de aede vero sacra episco
pali sic idem subiungit: υidens ergo populum in diuini cul
ίus amore succrescere, statim aggredi coepit opus lquda
όile, et templum Ιουis, φuod in ipso Αμφustali aedificio
ercelsioribus fuerat structuris erectum, ab idolorum mun
davit figmentis, ianuas in eo serasφue constituens. tune
solemnilate dedicationis indicta magnus undiφue populus
coadunatus est. fecit ergo er fano illo ΆσΆ ΟΟΥΩ
secrans eam in magna devotione et tripudio omnium φuί
convenerant, ad honorem dei et gloriosae υirginis Μariae.
clerun aulen ibί statuit, φui divini cultus obseφuία diebus
singulis ererceret. ".

Ιbid. 20. του αγίου Δόμνου] corpus S. Domni seu Do

mnii et corpus S. Αnastasii martyris, de quo loquitur paulo
infra scriptor noster, Salona translata fuerunt Spalatum, et.
 346 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

in ecclesia dei genitrici sacra, φuae prius fuerat Ιονls delu

brum, reposita, ut tradit laudatus archidiaconus c. 12.
138, 4. το τείχος του τοιούτου κάστρου] horum autem
murorum, inquit Lucius c. 10, pars maior integra extans ma
gnificentiam Romanam testatur; ex iisdemque cognoscitur
φuan facile a Slavis Salonitanorum reliquiae se defendere
possent. urbis vero Spalatensis descriptionem exhibuit Iac.
Sponius in suo Itinerario. nonnullas item inscriptiones Spalati
repertas profert idem t. 3 p. 79 et seqq. sed illae ad Salonam
potius φuam ad Spalatum pertinent. ceterum qui res Salo
nitanas ac Spalatenses accuratius discere cupit, consulat Lu
cii eruditissimum opus de r. Dalm. ac Cr.
Πbid. 4. βήσαλον later. vide Comment. in Αntig. CΡ.
4 206. φuid vero εγχώρηγος, vide eorundem Comment.
1 12.

Ιbid. 10. κοσμίτης, iuxta Goarum ad Cedrenum et ad

Εuchologium, architectis est tota epistelii compages er co
ronide Ζophoro et ei subiecta ίτοί: coagmentata, sic dicta
φuod columnarum aedificium κοσμεί vide Ducangii Gl. Gr.
Ιbid. 18. Τetrangurium et Τetranguria Ρlinio et Ptolemaeo
Τragurium, et ita hodie appellatur, sed vulgo Τrau dici
tur. Τragurium vero, inquit Lucius, in peninsula tunc exi
stems tenui isthmo continenti iungebatur: ideo facile a parte
continenti obversa muniri potuit, et ex proxima insula, Βoa
dicta, portum efficiente ipsique supereminente, defendi. φuando
autem efosso isthmo in insulam redactum fuerit Τragurium,
nulla memoria reperitur: tempore tamen, φuo Βela IV rex
Ungariae a Τartaris fugatus eo secesserat, insulam fuisse
testatur archidiaconus Spalatensis c. 40. Τragurium Io. Lu
cii patria, quam ille et scriptis et natalibus illustravit.
Ιbid. 23. Λαυρέντιος] reliquiae S. Laurentii martyris
perpetuo in urbe Roma asservatae fuerant hodieque per
manent.

139, 1. το κάστρον των Δεκατέρων] idem Ρorphyroge

nitus paulo superius hoc ipso capite hanc urbem το κάστρον
τα Δεκάτερα appellat. vide φuae ibi adnotavimus. ceterum
hanc urbem alii.Αscrivium seu Αscruvium appellant, alii vero
cam diversam ab Αscrivio esse arbitrantur, sed ab Αscrivii
ruinis hanc crevisse aiunt.
Πbid. 12. Ιάμ έρατ] Ιadera et hodie Ιadra urbs et
τolonia antiquissima: CΟL. CLΑVDΙΑ ΑUGUSΤΑ FΕLΙΧ
ΠΑDΕRΑ. notat ex nummo Claudii Ligorius. Italis dicitur
Ζara, Slavis vero Ζadar. pluribus de hac urbe agit Lu
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 347

cius. in hac autem urbe supersunt φuamplurima monumenta

testes ipsius antiquitatis nobilitatisque: cf. Sponius.
139, 12, ήτον pro ήν barbarum est occurrit saepe apnd
Αnonymum de bello sacro et Demetrium Ζenum in Βatracho
myom. ΜετRs.
Ιbid. 15. Διάδωρα] notandum φuod hic ait Porphyro
genitus urbem hanc Iaderan seu Iadram vulgariter appellari
Diadoram.
Ιbid. 19. τώ Χαλκοπρατίων ναώ] de aede deiparae sa
cra, φuae erat in Chalcopratiis, pluribus egimus Comment.
2 76.

Ιbid. 21. εξ υλογραφίας] Μeursius εκ στηλογραφίας

legendum ait, et Salmasius ad Ρlinium p. 1219 ξυλογραφίας.
sed perperam uterque, cum legi debeat, ut in ms cod. Regio
habetur εξ υλογραφίας αρχαίας recentiores quippe scripίο
res υλογραφίαν pro κηρογραφίαν dixere, ut hanc distinguant
a musivaria : duplicem enim picturam statuunt, alteram διά
κηροχύτου ύλης, id est cum cera et coloribus in guavis ma
teria, alteram δια ψηφίδων sive opere musivario. Τheodo
sius episcopus Αmorii in Synodo 7 act. 4: αι άγιαι και σε
βάσμιαι εικόνες και ζωγραφίαι και υλογραφίαι και διά μου
σείων. . Τheophanes a. 27 Copronymi: τώ δ’ αυτώ έτει Νι
κήτας ο ψευδώνυμος πατριάρχης τάς εν τώ πατριαρχείω ει
κόνας του μικρού σεκρέτου διά μουσείου ούσας έξεσεν, και
του μεγάλου σεκρέτου της τροπικής εξ υλογραφίας ούσης
έξεσεν, ... ubi S. Νicephorus Cp loco laudato habet εκ κηρο
χύτου ύλης... v. guae habet Ιδucangius in Gl. Gr. v. Κηρό
χυτος γραφή, ubi de pictura, quae fit resolutis igue ceris
cum penicillo, pluribus agit.
Πbid. 22. συγκοπή opus tessellatum significat. Conti
nuator Τheophanis 3 7: εκ συγκοπών δε και διαφόρων χροιών
το έδαφος πάν,
140, 3. μέχρι Βενεβενδού] quasi Βeneventum ad mare
Αdriaticum situm sit: verum trium ferme dierum itinere ab
eo distat, et a Νeapoli 32 miliaribus.
Ιbid. 6. ή Βέκλα] φuae Ρorphyrogenito Βecla appella
ίur, Ουεγία Ptolemaeo dicitur, Ρlinio vero Vegium, Viglia
hodie nuncupatur, Italis Weglia, Slavis Κirk.
Ιbid. Αρβη Αrbum hodie nuncupatur et Αrba, Italis
Αrbe, Slavis Rab.
Ιbid. 7. Οψαρα hodie Αbsarus vocatur. dicta fuit olim
haec insula et urbs eiusdem nominis Αbsorus et Αύ8/rtium.
Ιtalis 0sero dicitur.
348 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

140, 7. Λουμβρικάτον hodie Vergada nuncupatur, et a

Slavis Laucat dicitur.
Ιbid. 10. Πιζύχ nunc Sale appellatam ait Lucius p. 48
ed. Αmstel.
Ιbid. Σελβω Selva hodie nuncupatur.
Ιbid. Σκερδά Scherda etiamnum appellatur, ut scribit
Lucius.
Ιbid. Αλωήπ Νun Lucio appellatur.
Ιbid. Σκιρδάκισσα] id est Scirda, nunc Scherda Cissa,
nunc Pagus, inquit Lucius.
Ιbid. 11. ΙΜελετά ] hodie hanc Μeladam dici scribit
Lucius.
Ιbid. Εστιουνήζ] nunc Sestrum nuncupatur.
141, 3. εκ παλαιού μεν τοίνυν ή Δελματία] Dalmatia
hic a Ρorphyrogenito pro universo occidentali Illyrico prae
ter Νoricos sumitur, ut optime animadvertit Lucius 1 6: cf.
Dandulus p. 183 Α.
Ιbid. 9. παρά των Σκλαβινικών εθνών] φuomodo a Sla
vis occupata fuerit Dalmatia narrat et capite praecedenti,
unde haec cum illis conferenda sunt. φuando autem Salona
ac reliquae Dalmatiae urbes a Slavis captae fuerint, pluribus
tradit Lucius l. 1.
Ιbid. 20. οι Τούρκοι] hodie Unni seu Hungari. de Τur
cis autem pluribus Ρorphyrogenitus infra.
143, 13. πόρτα purum putum Latinum est, porta. oc
currit passim apud scriptores Graecos aevi posterioris.
ΜΕυκs.
Ιbid. 20. Βαγιβαρείας seu Βαγιβαρεία est Slavum vo
cabulum, Graece detortum; id est Βαβειαορεία, id est Βabiί
montes, Slave Βabie Gore, videlicet Vetulae velvetularum
montes, φuo nomine Carpathii montes Ρoloniam ab Ungaria
disterminantes ab aliquibus nuncupantur ex his apparet
Chrobatos a Sarmatia nunc Ρolonia dicta, vel Βohemia ve
nisse, sed de Chrobatis, et terra quam illo tempore habita
bant, pluribus agit Porphyrogenitus capite sequenti; ubi vide
quae adnotamus.
144, 8. Φραγγίαν] hic Franciam Ρorphyrogenitus pro
hodierna Germania sumit, ut ad caput sequens adnotabimus.
Βelochrobatos autem, nimirum Αlbos Chrobatos , ex beli
Ηruati apte deducit, cum beli vel bili, sive ut nostrates Βieli,
Slave albos significet.
Ιbίd. 10. Φραγγίας της και Σαξίας] sic et in mss habe
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ, DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 349

tur. at sunt qui haec ita legenda putent, Φραγγίας τε και

Σαξίας.
144, 14. Παννονίαν] cf. Lucius 1 12 p. 47 Α.
145, 1. ανείλον τους Φράγγους ] cf. Lucius 1 11 p.
46 Α.
Ιbid. 6. ζουπανία Slava vox regionem significat, et a
Ζupa deducitur, quod populum vel regionem aliquam habita
tam significat. hinc autem zupanus seu iupanus dignitas
apud Servios Hungaros et universim apud Slavican gentem:
praefectus prουinciae, υel alicuίμs territorii aut civitatis.
scriptor noster c. 29: άρχοντας δε ταύτα τα έθνη μή έχει,
πλήν ζουπάνους γέροντας, καθώς και αι λοιπαι Σκλαβίνιαί
έχουσι τύπον pactum Βoémundi cum Αlexio imperatore apud
Αnnam Comnenam 1. 13 subscribit ζουπάνος ο Περής, alter
e legatis regis Ungariae. . dicitur et μέγας ζουπάνος in Sa
lutat. Εpistol. Ρontif qui αρχιζουπάνος apud Νicetam in Μa
nuele Commeno 2 7 et Ioannem Cinnanum 3 7. magnus au
tem zupanus appellatur Innocentio ΙΙΙ papae 1. 1 et 2 Εpi
stol. et in Αctis eiusdem. ita porro appellatus Serviae prin
ceps, vide Ducangii Glossarium med. Latinitatis necnon Grae
cit. et notas eiusdem ad Αlexiadem p. 347.
Ιbid. Chlebiana hodie Ηliuno nuncupatur.
Ιbid. 7. Τzentzena hodie Cetina dicitur.
Ιbid. Εmota nunc Imoία vocatur.
Ιbid. ΡΙeba forsan Ρlieυα in Βosna.
Ιbid. Πεσέντα postea in dioecesi Τinninien, inquit
Lucius.
Ιbid. Παραθαλασσία] Latine Μaritima, Slave Ρri
morye, -

Ιbid. 8. Βrebera hodie vulgo Βribir.

Ιbid. Νona Slave IVin.
Ιbid. Τνήνα Latine Τinninium, Slave Κnin.
Πbid. Σίδραγα postea in dioecesi Scardonen.
Ιbid. Νina, nisi sit idem ac Νona, et in duas zupanias
divisa, inquit Lucius.
Ιbid. 9. Βοάνος] Latine Βanus, idem φuod dux, Slave Βan.
Ιbid. Cribasa Slave nuncupatur Κarbαυα.
Πbid. Litza Slave Likα.
Ιbid. 10. Γουτζηκά postea in dioecesi Signien. ceterum
in relatis zupaniis, inquit Lucius, maritimae ut plurimum regίο
nes numerantur , ideo vel duces sive bani a Ρorphyrogeniίο
nominati maritimam tantum Croatiam possederunt, vel ipse
in rebus occidentalibus parum versatus multa omisit,
350 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑDVΕRSΙΟΝΕS

145, 11. De Diocletianis et eorum regione, de Τerbu

niatis, Ζachlumis et Paganis loquitur pluribus infra scriptor
n0ster.
Ιbid. 24. Ραστώζα eadem fortassis quae hodie Slave
Rat, regio sub dicione rei publicae Ragusinae.
Ιbid. ΙΜοκρόν Slave Μocro.
Ιbid. Δαλέν eadem fortassis quae Dallnntum Αntonino,
nisi ibi pro Dalluntum legendum sit Dalminium, ut Οrtelius
suspicatur.
146, 5. Μέλετα Latine Μelita, Slave Μliet.
Ιbid. Κούρκουρα] haec ipsa insula infra c. 36 dicitur
Ρorphyrogenito ή Κούρκρα, Latine Corcyra, Slave Κarkar,
nostratibus vero Corciula appellatur.
Ιbid. Βάρτζω] eadem insula paulo superius cit. 1. νο
catur o Βράτζης Ρorphyrogenito. Latine autem Βrachia di
citur, Slave Βrac.
Ιbid. Φάρος] hanc insulam το Φάρα Ρorphyrogenitus
vocat 1. 1. Latine dicitur Ρhara, Slave Ηuar.
Ιbid. 9. ή χώρα της Χρωβατίας] hic describit Porphy
rogenitus regionem Croatorum, gui in Dalmatiae occidentali
parte, tam maritima quam mediterranea, sedem fixere et re
gioni illi Croatiae sive Ηruatiae cognomen dederunt, φuod
etiamnum in parte retinet. hos autem veros terminos Croa
tiae fuisse ostendit Lucius l. 2.
147, 14. το δε κάστρον το Ραούσιον] at non longe post
Ρorphyrogeniti tempora Ragusina res publica a Serviae prin
cipibus terras et insulas obtinens territorium terra marique
dilatavit, ut scribit Iac. Luccari in Αnnalibus Ragusinis.
148, 4. το δε Χρωβάτοι τή των Σκλάβων διαλέκτω] cf.
Lucius c. 11.
Ιbid. 16. του βασιλέως Ηρακλείου 1 φuando Dalmatia
ab Αbaribus vel Slavis occupata fuerit, pluribus agit Lucius
1 9. de baptismo autem Croatorum diximus nonnulla supra
ad c. 30, et Lucius loquitur pluribus de eodem c. 11.
149, 2. Chrobati igitur sub Ρorino duce, Ρorgae patre,
Αbares ex Dalmatia expulerunt tempore Ηeraclii, ut Porphy
rogenitus hic paulo superius et capite praecedenti narrat:
deinde Ρorga eorum duce baptizatos eosdem Chrobatos
fuisse ait.
Ιbid. 23. Τερπημέρη του άρχοντοςl de Croatorum du
cibus et eorum stirpe pluribus agit Lucius 2 1.
150, 3. ευλαβών] Μeursius legendum ait ευσεβών, et
 ΙΝ ΟΟΝSΤΛΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ, Ι)Ε ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 351

paulo infra pro ευλαβής ευσεβής, sed fallitur, cum vox ευ

λαβής apud scriptores Christianos eadem saepe significat quae
ευσεβής, nimirum religiosunι αc pium.
150, 11. κοντούρα et κονδούρα genus navigii apudCroa
tos, φuod sagena minus est, φuippe sagenae, ut scribit Por
phyrogenitus paulo infra, 40 viros habent, condurae vero
seu conturae, φuae maiores sunt, 20 viros habent, minores
vero 10 tantum. nostratibus autem hoc navigii genus etiam
num gundula dicitur.
Ιbid. 15. τον κόλπον τής Δελματίας maris Dalmata
rum meminit Porphyrogenitus et in avi vita. guando autem
mare Illyricum seu Αdriaticum Dalmatici appellationem ac
ceperit docet Lucius 1 6.
Ιbid. 22. Βορώσης] capite sequenti scribitur Βορίσης;
ab aliis vero appellatur Vorizes vel Βurichius. libet autem
hic regum Βulgariae stemma ex Ρorphyrogenito et aliis scri
ptoribns Graecis exhibere.

RΕGΕS BULGΑRΙΑΕ ΕΧΑUCΤΟRΙΒUS GRΑΕCΙS,

Ρresian.

Constant.
Μichaël Βoroses

Βlastemerus

Ρorphyr.
orphy Simon
-

- - - Cedrenus
/ uxor soror Georgii susurbuli

Ιoannes Ρetrus Μichaël

Μaria ux. Μonachus
Ιmper. filia

Βorises Romanus qui et

Simeon
352 ΒΑΝDURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

Comes Comitopulus

Samuel David Μoses Αaron

Cossara uxor Romanus dictus Ioannes dictus Αlusianus

S. Vladimiri Radmir et Gabriel Βladislaus

Ρetrus cognomento
Deleanus

151, 5. Νόνα] Slave nuncupatur Νin.

Ιbid. Βελόγραδον] Latine Βelgradum vel Αlba maris,
ad differentiam tam Αlbae Ungaricae, quae Regalis, φuam
Serviae, φuae Graeca dicebatur. nautis autem Ζara vecchia
appellatur.
Ιbid. Βελίτζειν forsan Βelina in Βucoviza.
Ιbid. Σκόρδονα Latine dicitur Scardona, Slave Scradin.
Ιbid. Χλεβένα vel Chlebna Slave appellatur Ηliuno.
Ιbid. 6. Στόλπον forsan Stulba prope Bistrizam flumen
Ηliuni, inquit Lucius.
Ιbid. Τενήν Latine Τinninium, Slave Κnin.
Ιbid. Κόρι Latine Corinium, Slave Κarin.
Ιbid. Κλαβώκα forsan Κlapaz prope fontes Unae. ce
terum multa nomina civitatum, inquit Lucius p. 48, cum ipsis
zupaniarum nominibus conveniunt. -

Ιbid. 7. καβαλλαρικόν hic substantive pro equilatu.

Ιbid. 12. το τού λαού πλήθος] sicuti ex enumeratione
civitatum apparet Porphyrogenitum hic describere tantum oc
cidentalem Dalmatiam maritimam, a Croatis tunc possessam,
praeter oppida maritima, quae Romani vel Dalmatae tene
bant, ita hic videtur vires integras totius regni Croatorum
describere: quippe pars illa sola occidentalis Dalmatiae neque
tot equites ac pedites habere potuit; meque sola loca littora
lia continentis sine insulis tot sagenas ac conduras habuisse
probabile est.
Ιbid. 13. Κρασημέρη] hic Cresimir appellatur et maioris
cognomine donatur in Cresimiri regis abnepotis literis, quae
editae habentur apud Lucium p. 76.
Ιbid. 14. ΙΜιροσθλάβου] hic ab aliis Dircislavus appel
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 353

latur; et eundem primum titulum regium ab imperatore Cpo

litano consecutum argui potest ex eo quod scribit archidia
conus Spalatensis c. 13. sed fallitur archidiaconus, dum Τheo
dosium a. Chr. 970 imperasse scribit, φuippe ille annus fuit
primus imperii Ioannis Ζimiscae.
151, 15. Ηic Ρribunia vel Ρribunius idem fortassis φui
in veteribus privilegiis Ρribinna Gussichus appellatur. v. Lu
cium p. 77 seq.
Ιbid. 19. κονδούρας] puto hic deesse numerum condura
rum et equitatus peditatusque, ut optime et Μeursius mo
nuerat.
152, 12. εις τον παρ' αυτούς Βόϊκι τόπον] ex iis quae
supra ait scriptor noster de magnae Chrobatiae Τurciae ac
Franciae situ, facile cognosci poterit regio illa φuam ab ini
tio Serbli possederunt *).
Πibd. 21. Σέρβλοι δε τή των Ρωμαίων διαλέκτωl Ser
viorum igitur vocabuli originem Graeci a Latino sermone
«lerivant, nimirum a servitute, ut ait hic Ρorphyrogenitus, ex
φπο φuidem mutuatus est Willelmus Τyrius ea φuae scribit
20 4, φuando cum imperatore Εmanuύle in Servia praelia
turo se venisse ait. atφui in hac Serblorum nominis a ser
vitute denominatione, inquit Lncius in Νotis ad Historiam
Diocleatis de Regno Slavorum, Graecos et ex eis Latinos
hallucinatos sciunt, φuicunque Slavum idioma callentes con
termini Serblianis sunt.
153, 17. πρεσβύτας, inquit Μeursius, vocat hic τους
πρεσβυτέρους. -"

154, 15, Μichael, φui hic ο Βορίσης dicitur, capite prae

cedenti o Βoρωσης appellatur.
155, 1. έως της Ράσης] sic etiam mss, sed legen
dum fortassis usφue ad Rascianι, non vero Rhasen, ut ait
Μeursius.
156, 4. την Δοστινίκαν] hanc ipsam urbem vocat Ρor
phyrogenitus ad finem huius capitis το Δεστινίκον.
Ιbid. 12. ο πρωτοσπαθάριος Λέωνl non possum, inquit
Μeursius, divinare φuid sibί υelit compendium hoc scri
bendi, itαφue in υersione mea asteriscum eius loco po
sui. occurrit autem pluries in hoc nostro. occurrit
φuidem primum c. 29, ubi perperan legerat Μeursius του
θ'
αγίου Στεφάνου, cum ibi legatur του α Στεφάνου, id
4.

") Subiunxit Βandurius p. 99-107. Μatthaei Gondolae, patricii Ra

gusini, libellum de religionis catholicae in Τurcia Εuropaea εon
dicione.

Const. Porph. 23
354 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

est του πρωτοσπαθαρίου Στεφάνου, φuippe litera α cum θ

superscripίο πρωτοσπαθάριος vocem intelligi, ex iis guae in
fra ad c: 42 dicturi sumus, manifesto constabit, ο ραβδού
χος anten Μeursius vertit lictor; ita et nonnulli alii ad Co
dinum putant hanc vocem Latine interpretandam, ubi inter
dignitates aulae Cpolitanae ραβδούχος recensetur. Goar. Ρ. 37
οι ραβδούχοι satellites υίrgis armati interpretatur; putat
ue rhabduchos haud diversos fuisse a manglabitis , φui et
ραβδοφόροι nonnunquam appellantur observo, inguit ille
p. 76, Βardariotas istos, de quibus serme, ραβδούχους a fu
stibus gestatis dici apud Νicetam Αndronici 2.
156, 21. πόλεμος εις Αχελών] in editis legitur πόλε
μος αχελών: ubi Μeursius haec adnotat : φuid hoc sit, non
intelligo. at Αχελώος et Αχελών Βulgariae castellum repe
ritur apud Cedrenum, et apud Αnonymum Combefisianum p.
240 Αχελώος flumen appellatur, ad quod ait idem scriptor
inter Romanos atque Βulgaros commissum fuisse praelium, et
victoriam a parte Βulgarorum stetisse, φuod quidem accidit
die 20 Αugusti, indictione 5, a. Chr, 917. de quo quidem
Lello videtur loqui hic Ρorphyrogenitus.
159, 9. Τzeesthlabus hic Serviae princeps ea ferme gua
Ρorphyrogenitus aetate vivebat, scilicet circa annum 950. ho
rum autem principum series longe alia est apud Diocleatem,
nomina etiam et ab iis acta prorsus diversa. φuod inde fa
είum puto, guod Dalmatiae continentis et Dalmatiae mariti
mae, interdum etiam Croatiae principes Diocleates confude
rit, φui sane scriptor circa annum 1152 floruit. ideoque hac
in re multo maiorem fidem meretur Porphyrogenitus quam
Diocleates, utpote gui longe ante ipsum vivehat. horum au
tem principum Serviae, quorum in praesenti libro mentionem
facit Porphyrogenitus, libet hic ob oculos stemma proponere.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. ΙΟΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 355

CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗΥRΟGΕΝΙΤΙ ΡRΙΝΟΙΡΕS SΕRΒΙ.ΙΑΕ.

Ν qui ad Ηeraclium imperatoren confugit

- e -

- - - 0

post annos aliquot

1. Βοisestlavus

2. Radoslavus

3. Prosegoes

4. Βlastemerus Βela princeps Τribunis

5. 5. 5.
Goinic Μuntimer Stoimer
Crainam uxor

27.
Ρetrus an. 20.
| |ο
Βorena Ρribislau
Ν.
stephanus ClonimerΡhalimerus
tempore Leonis | Ι
Ιmp. et post 8. 9. 10.
Ρaulus Ζacarias ΤΖeeslau ΤΖutzemer
a Romano
Lecapeno Imp.
adiutus

159, 21. Βόσωνα] Βossena Cinnamo Βόσθνα appellatur.

huius autem regni seu Provinciae principum seriem exhibet
Ducangius in Familiis Dalmaticis.
160, 3. Ζachlumorum regionis terminos describit Por
phyrogenitus supra c. 30.
Ιbid. 9. οι δε νύν εκείσε οικούντες] guomodo Serbli
Ζachlumorum terram occuparint, pluribus capite praecedenti
narrat scriptor noster.
356 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

160, 14. ήγουν οπίσωl Ζachlumi dicti sunt, inφuit Por

phyrogenitus, a monte Chlumo nuncupato, et alias Sclavo
rum dialectο Ζachlumi dicuntur ii φui post collem habitant.
atqui si ita est, Sachlumi appellandi sunt potius quam Ζach
lumi, neque ita Slavorum dialecto vocandi sunt omnes qui
post collem habitant, sed tantum φui post montem Chlumum
habitant; φuippe sa Slave post significat, Chlumus vero no
men proprium montis est. «

161, 1. το Σταγνόν] urbs episcopalis sub dicione rei

publicae Ragusinae, huic ecclesiae praeest hodie Illustrissi
mus antistes Franciscus Volanti, avunculus meus, vir et pie
tate et doctrina insignis.
Ιbid. 6. χωρα μία υπάρχει] eandem terram esse Τer
bunitarum et Canalitarum docet Porphyrogenitus et supra c.
30, ubi Τerbuniae principatus terminos describit. at hodie
Τerbuniae principatus Τurcis paret; episcopus vero Τerbu
niae, unus e sufiraganeis archiepiscopatus Ragusini, eligitur
a senatu Ragusino, fortassis quod Μercanensis episcopatus
cum Τerbuniensi iunctus esset, et Μercana sit sub dicione
rei publicae Ragusinae, hodie autem Τerbuniensem episco
patum obtinet Illustrissimus Αntonius Reghius, consobrinus
meus, vir a pietate et a studiis omnino laudabilis.
Ιbid, 20. Καναλή] Canale seu Canalis sub dominio rei
publicae Ragusinae, olim ager Εpidaurius. neque Canale seu
Canalis regio illa dicta est, ut putat hic Ρorphyrogenitus,
φuod Canale Serblorum idiomate υίam plaustri significet :
nam, inquit ille, propter loci planitiem servitutes omnes plau
stris praestant, cum nulla hodie ibi sint plaustra. sed regio
illa ab aquae ductu lingua Εpidauria Canalis appellatur, ut
scribit Lud. Τubero 1. 5 Comment. de temporibus suis.
162, 8. Diocleae regionis terminos describit Porphyro
genitus supra c., 30.
Ιbid. 16. έκτισεν ο βασιλεύς Διοκλητιανός] atqui longe
ante Diocletianum imperatorem Dioclea urbs extabat, cum huius
meminerint Ptolemaeus et Ρlinius. non igitur huic urbi nomen
Diocletianus dedit, sed potius ille ab ea nomen accepit quod
in ea natus est, et a matre Dioclea pariter appellata, ut
scribit Sex. Αurelius Victor. similia habet Ρaulus Diaconus
1. 10. Diocles vero Diocletianus ante imperium dicitur et
Lactantio, seu potius Lucio Caecilio, de Μortib. persecut. c. 9
et 19; ubi vide quae hac de re doceat eruditissimus vir no
strique amantissimus Νicolaus le Νourry, sodalis noster,
Ιbid. 17. νυνι δέ έστιν ερημόκαστρον] Doclea seu Dio
clea urbs eversa a fundamentis filit circa finem decimi seculi
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΙΙ. LΙΒ. DΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 357

a Samuele Βulgarorum rege: eiusque vestigia ac ruinae mar

moreaque monumenta sub aquis visuntur in lacu Lygnistri,
ad quem sita fuit, ut scribit Lud. Τubero 1. 8. falluntur ergo
scriptores illi qui Diocleam hodie Αntibarim aut Μedon aut
Catarum appellant, cum primum destructa fuerit Dioclea a
Slavis, deinde a Βulgaris, tandem erumpentibus subito aquis
absorpta. Dioclea autem urbe a Βulgaris, uti iam diximus,
eversa Ioannes archiepiscopus Docleensis Ragusium se con
tulit; atque ab eo tempore ecclesia Ragusina archiepiscopa
lem dignitatem accepit a Βenedicto V pontifice maximo, ut
scribit Seraphinus Razzius Florentinus ordinis S. Dominici,
in Historia archiepiscoporum Ragusinorum, φuae Italico idio
mate conscripta, asservatur manuscripta in Bibliotheca S.
Μarci Florentiae.
163, 4. οι Παγανοί'] terminos Paganiae describit Por
phyrogenitus supra c. 30. uude constat Νarentanos sive Pa
ganos eam partem continentis Dalmatiae obtinuisse quae a
Cerina Νaronem versus protenditur. flumen et zupanias tres
habet.
Ιbίd. 11. μή καταδέξασθαι αυτούς τό τότε καιρό βα
πτισθήναι] Chrobati ac Serbli, uti ad c. 30 adnotavimus,
fidem Christi susceperunt Ηeraclio iuniore imperante; Ρa
gani vero sive Αrentani baptizati fuere sub Βasilio Μace
done, ut Ρorphyrogenitus scribit c. 29, φuemadmodum etiam
plures alii ex Slavis, φui Dalmatiam incolebant, ut ipse tra
dit eodem loco et in vita Βasilii n. 54 ed. Reg. guod φui
dem congruit cum Platina, qui Hadriano secundo pontifice et
Suetopolo principe Dalmatiae Sclavos Christi fidem susce
pisse ait in vita Ioannis ΧΙΙΙ, φuem pro ΧΙV ponit, haec
antem Platinam ex Blondo, Blondum vero ex chronico Αn
ηreae Danduli exscripisse aiunt: ubi sic legitur: huius au
tem. Β. Cψrilli praedicatione Sueropolis rer Dalmatiae,
φui aύ Οdrillo germano Τotilae regis Gothorum originem
aurerat, cum toto suo populo fidem catholicam suscept.
verum Dandulus haec sub Μichaele contigisse scribit, Ρla
tina vero sub Βasilio Μacedone. neque soli Αrentani ac non
nulli alii ex Slavis Dalmatiae accolis sub Βasilio Μacedone
Daptismum susceperunt, verum et Βulgaros ad meliorem frugem
revocavit iden imperator, Russisque persuasit ut sacrum ba
ptisma susciperent, φuemadmodum narrat laudatus Ρorphyro
genitus in avi vita n. 95 et 96. de Russorum autem ad
fiden Christi conversione libet hic proferre historiam, φuae a
principio mutila est; quanι φuidem reperi in codice ms Col
bertino recenti manu collscripίο ιι. 4432, et Lalinam fecimus.
sic igitur habet.
358 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΙΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

Και τα του σεβάσματος τούτων καλώς καταμάθωσιν, οι

δε το του λόγου ειπείν πτερωτοι γενόμενοι την Ρωμην κατα
λαμβάνουσι, και τα εκείσε πάντα ερευνώσι και σκοπούσι και
καλώς περιεργάζονται τών τε θείων ναών την ευπρέπειαν και
τους εκείσε ιερείς και αρχιερείς, ου μην αλλά τον πατριάρχην 5
αυτόν ορώσι, τον και πάπαν καλούμενον, και λόγους ωφελείας
παρ' αυτού πλείστους ακούουσιν. και ούτως σπουδαίως παλιν
δρομούσι και εαυτών καταλαμβάνουσι χώραν και προς τον
μέγαν ρήγαν εαυτούς εμφανίζουσι, και άπερ είδον και ήκου
σαν κακείσε καλώς εξαγγέλλουσιν είναι δε μεγάλα και αληθή 10
διεβεβαιούντο πάντη, και ουδεν δέονται ετέρας τινός αναψη
λαφήσεως και ερεύνης και "ει θέλεις" έφησαν, "λαμπρότατε
και ενδοξότατε ήμων αυθέντα και άρχον, την τούτων πίστιν
δέξασθαι, μήνυσον αυτοίς, και καλώς τα εκείνων μυήθητι.''
ως δε οι συν εκείνω άρχοντες πάντα ήκουσαν, μάλλον δε οί- 15
τινες και πρώην αυτό συνεβούλευσαν, πάλιν προς αυτόν και
αυθις ειρήκασι "oυ καλόν φαίνεται τούτο γενέσθαι πάσιν ημίν,
εάν μή οι αυτοι και τα της Κωνσταντινουπόλεως καλώς δο
κιμάσωσι και καταμάθωσιν, επειδή και ταύτην πόλιν μεγά
λην τινά και κρείττονά τινες είναι διαφημίζουσι, λοιπόν ""
άξιόν εστιν όπως και ταύτης το σέβας και την λατρείαν οι
αυτοι ερευνήσωσι και αναψηλαφήσωσι, και ούτως αμφοτέρων
2 σπερωτοι apud Bandurium 3 σκοπώσι ib. 8 και την
εαυιών 2

Εt quae ad religionem eorum pertinent accurate ediscerent. illi

τero sciscitandi studio cupidi, Romam se conferunt, isticque omnia
perscrutantur et exquirunt, ac curiosissime dispiciunt cum sanctorum
templorum decorem tum sacerdotum et pontificum ordinem. imo
cliam patriarcham eorum, φuem papam νοcant, invisunt, a guo verbis
et doctrina ad utilitatem suam spectante instituti revertuntur ac regio
nem suam repetunt. hinc sese magno regi sistunt, ipsique omnia quae
νίderant et audierant sedulo recensent adfirmabant porro magna illa et
verissima existere, nec ulteriori perquisitione et perscrutatione opus
esse. "quodsi velis" inquiunt, " illustrissime et gloriosissime domine
Ρrincepsque noster, ipsorum fidem amplecti, id ipsis significato, atque
eorum misteriis rite initiare." φuibus auditis proceres qui cum rege
erant, maximeque ii φui ipsi talis propositi auctores fuerant, rursus
ipsum ita compellant "non videtur nobis id agendum esse, nisi prius
iidem ipsi Cpolitanos ritus explorent et ediscant. fama quippe est
eam urbem magnam, imo praestantiorem esse, demumque e re fue
rit ut iidem huius quoque religionem et cultum examinent ac expe
riantur, et sic posιea ex his duabus meliorem deligemus." tum rex
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LIB. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 359

το κρείττον εκλεξόμεθα" ήκουσε πάλιν και τούτο ο εχέφρων

" και περιβόητος ρήγας εκείνων και προσήκατο και καλώς απε
δέξατο, διό και τους δηλωθέντας πολλάκις τέσσαρας άνδρας
πάλιν εκπέμπει και προς την Κωνσταντινούπολιν, ώς ίνα και
5 τα εκείσε πάντα κατοπτεύσωσι και αποπειράσωνται, και δη
μετά πολλού κόπου και ταύτην καταλαμβάνουσι, και τώ τότε
τα Ρωμαίων σκήπτρα ιθύνοντι, Βασιλείω φημι τώ εκ ΙΜακε
" δονίας, προσέρχονται, και την αιτίαν της αυτών αφίξεως
απαγγέλλουσιν, ο δε άσμενος και τρισάσμενος τούτους αποδε
* 10 ξάμενος άρχοντάς τινας παραυτα των ελλογιμων αυτούς επι
δίδωσιν, όπως τα κάλλιστα πάντα της πόλεως αυτούς επιδεί
εξωσι και τας πεύσεις αυτών πάσας καλώς διευκρινήσωσι και
απολογήσωνται, οι δε άνδρες παραλαβόντες, και πολλά εν
τη πόλει αξιοθέατα επιδείξαντες, εισήλθον προς τον περιβόη
15 τον και μέγαν θείον ναόν της του θεού Σοφίας, και γαρ ώς
και ο λόγος κρατεί, ότι και εορτή μεγάλη τις προς αυτόν ετελείτο
το τότε είτε δε του χρυσορρήμονος είτε ή κοίμησις της
υπεραγίας μητρός του κυρίου μου, ακριβώς λέγειν ουκ έχω.
πλην εορτή ετελείτο θαυμαστή και μεγάλη και οι τέσσαρες
20 εκείνοι άνδρες, οι μετά των αρχόντων ημών όντες, τον ναόν
πάντα περιεσκόπουν, και της τελουμένης εορτής τα πλείστα
φώτα βλέποντες και την μελωδίαν τών ασμάτων ακούοντες,
θαυμάζοντες διηπόρουν διαβιβάσαντες ουν εκείσε τον εσπε

ille prudens et conspicuns hoc consilium admisit et amplexus est.

quamobren quattuor illos saepe memoratos viros Cpolim mittit, ut
οιnnia qnae ad religionem spectabant explorarent ac experirentur. in
hanc vero illi urbetn nec sine magno labore concedunt, atque Βasilio
Μacedoni, tune Romanorum sceptra moderanti, se sistunt, ipsique
tanti suscepti itineris causanι rehuntiant, is vero ingenti gaudio hos
excipiens nox viros illis eruditos et praeclaros adiungit, qui omnia
in urbe pulcherrima monstrarent, φuique rogata eorιm recte intelli
gere possent, iisque satisfacere, hi autem cum multa ipsis in urbe
spectaculo digna ostendissent, in celebratissimum illud magnumque
S. Sophiae templum cum Ε ingressi sunt. atque ut vulgo fertur, tum
magna sollennitas celebrabatur, sive S. Chrysostomi sive Dormitionis
- sanctissimae matris domini mei; id vero non certo dicere valeo: verum
tamen est tunc fuisse mirabilem magnamque celebritatem. quattuor
porro viri qui cum proceribus nostris erant, toιτιm templum circum
spexernnt, necnon quae ad celebritatem spectabant : luminaque cer
nentes ac canticorum melodiam audientes stupebant attoniti. cum
istic autem vespertini et matutini himni tempore venissent multaque
dixissent audivisseutque, accedit sacrae et divinae Iiturgiae tempus,
360 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙDVΕRSΙΟΝΕS

ρινον ύμνον και τον ορθρινόν, και πολλά ειπόντες και ακού
σαντες, φθάνει και ο καιρός της ιεράς και θείας λειτουργίας
και πάλιν οι ρηθέντες άνδρες μετά και τών του βασιλέως αρ
χόντων εις τον σεβάσμιον και μέγιστον ναόν εισέρχονται,
όπως της αναιμάκτου και θείας μυσταγωγίας θεαταί γενή-5
σονται ενταύθα του λόγου γενόμενος εκπλήττομαι του θεού
την φιλανθρωπίαν, τού θέλοντος πάντας σωθήναι και εις
επίγνωσιν αληθείας ελθείν και γάρ έπει οι εθνικοί και βάρ
βαροι άνδρες εκείνοι εν τώ τρισμεγίστω ναώ εισήλθον ώς εί
ρηται, κακείσε ιστάμενοι τα δρώμενα πάντα εν τώ ναώ έσκό- 19
πουν, και ακριβώς κατεμάνθανον πως πρότερον ή λεγομένη
μικρά είσοδος γέγονεν, είτα και η μεγάλη ηυτρεπίζετο, και
οι υποδιάκονοι και οι διάκονοι εξεπoρεύοντο του ιερού βήμα
τος μετά λαμπάδων και ριπιδίων, ου μην αλλά και ιερείς
πλείστοι και αρχιερείς κατά το σύνηθες μετά και των φρι- 15
κτών και θείων μυστηρίων, και αυτός ο την αρχιερωσύνην
τότε έχων πατριάρχης, και πάντες μεν επ' εδάφους κατέπε
σον οι εκείσε όντες, και ευχήν εζετούντο και το κύριε ελέη
σον έκραζoν μόνοι δε οι τέσσαρες άνδρες εκείνοι οι εθνικοί
άσκαρδαμυκτί και αδεώς ενητένιζον και πάντων τελουμένων 2θ -

εσκόπουν, ιδιο και ο εύσπλαγχνος ημών θεός και ελεήμων

τους οφθαλμούς των ανδρών εκείνων ανέωξε, και είδον φο
βερά τινα και παράδοξα, άπερ και ερωτήσαντες την αλήθειαν
20 ανασκαρδαμυκτοι apud Β.
rursusque laudati viri cum proceribus illis ab imperatore missis in
venerandum et maximum templum ingrediuntur, ut incruenti eu di
vini misterii spectatores essent. huc deducto sermone, dei erga ho
mines amorem, φui vult omnes salvos fieri et ad cognitionem verita
tis venire, stupems considero. naun cum ethnici et barbari illi in ter
maximum , ut diximus , templum intrassent, stantesque omnia guae
ibi tum gerebantur considerarent, curioseque sciscitarentur cur pri
ιιιum quem parνum vocant ingressus, deinde vero magnus fieret ,
quare subdiaconi et diaconi ex sacro bemate cum lucernis et flabel
lis egrederentur, imo etian sacerdotes et pontifices pro assueto more
εμm treunendis ac divinis misteriis, necnon patriarcha φui tunc sedern
obtinebaι, ac turba in pavimento procideret, preces ellunderet cla
τωaretque domine miserere illi vero quattuor gentiles soli inιen
tis oculis sine reverentia haec respiciebant, omnesque sacros ritus
eonsiderabant. guare misericors ille et miserator deus noster iisdern
viris oculos aperuit, ut duaedam tremenda et mirabilia viderent, ac
Ρostea sciscitanles rei veritatem ediscerent. absoluto φuippe diviuo illo
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 361

ακριβώς έμαθον, ως γαρ ή θεία εκείνη και μεγάλη είσοδος

τέλος έλαβε, και εκ της κατακλήσεως πάντες ανέστησαν, πα
ρευθυ οι την ξένην οπτασίαν έωρακότες άνδρες, τους σύνεγ
γυς αυτούς άρχοντας του βασιλέως επιχείρας λαβόμενοι,
5 τοιαύτα προς αυτούς έφησαν, "ότι φοβερά και μεγάλα μεν
υπήρχον άπερ έως άρτι εβλέπομεν πάντα, ουκ αρνούμεθα
το δε νύν οραθεν ημίν υπέρ τήν φύσιν έστι την ανθρωπίνην.
νεανίσκους γάρ τινας έωράκαμεν πτερωτούς, στολήν ξένην
ωραίαν ενδεδυμένους, ου μην αλλ' ουδε το έδαφος του ναού
10 επάτουν, αλλ' υπό αέρος εφέροντο ψάλλοντες άγιος άγιος
άγιος όπερ πάντας ημάς πλέον πάντων των άλλων εξέπληξε
και εις μεγίστην αμηχανίαν ενέβαλεν" ως δε ταύτα ήκουσαν
οι του βασιλέως άρχοντες, προς αυτούς απεκρίναντο λέγοντες
"και τάχα πάντα αγνοείτε τα των χριστιανών μυστήρια, και
15 ου γινώσκετε όλως ότι άγγελοι εκ των ουρανών κατέρχονται
και λειτουργούσι μετά των ιερέων ημών.'' εκείνοι τούτο
ακούσαντες είπον "πανάληθες και φανερόν έστιν όπερ ημίν
λέγετε, και ετέρας αποδείξεως ουδέεται αυτοί γαρ πάντα
οικείοις οφθαλμοίς έωράκαμεν λοιπόν ουν εάσατε ημάς όπως
20 ίνα ταχέως απέλθωμεν όθεν και εστάλημεν, όπως και τον
κατάρχοντα ήμων καλώς πληροφορήσωμεν, και βεβαιώσωμεν
άπερ είδομεν και εμάθομεν καλώς.'' ούσπερ και απέπεμψαν
μετά χαράς μεγάλης και ευφροσύνης πάλιν εκείσε, οι δε
επανακάμψαντες και την εαυτών καταλαβόντες χώραν εύρον

et magno ingressu, cum signo vocati omnes surrexissent, φuamprimum

νίri illi, φui stupendam visionem conspexeraut, imperatoris proceres
secum adstantes, manibus arreptos, sic alloquuutur. "tremenda et
magna esse quae hactenus videramus non diflitemur: quod auteun nunc
vidimus humanam naturam exsuperat: iuvenes quippe quosdam con
speximus alatos, specioso mec assueto amictu, qui pavimentum nininιe
contingebant, sed per aéra ferebantur psallenles sanctus sancιus
sanctus. φuod sane nos omnes plus quam cetera in stuporem una
gnamque admirationem coniecit." quibus auditis imperatoris proceres
ita respondent. "et fortasse omnia Christianorum misteria ignorautes,
πescitis ipsos angelos de caelo descendere et cum sacerdotibus nostris
ministerium obire.'' tum illi "νerissimum sane et manifestum est
φuod vos dicitis , nec alio argumento opus habet : omnia quippe ipsis
oculis vidimus. demum nos remittite, ut eo redeamus unde legati
faimus, quo principem πostrum de iis quae vidimus et probe didici
mus certiorem faciamus.'' φuos illi ιunc cum gaudio et laetitia ma
gna dimiserunt. reversi autem illi in regiouem suam, clarissimo et
362 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

τον λαμπρότατον και μέγαν ρήγαν, και προσκυνήσαντες αυ

τόν, άπερ είδον και ήκουσαν πάντα είπον και διεσάφησαν
τρανώς, λέγοντες και τούτο "ότι μεν μεγάλα τινά και λαμπρά
πρώην εν τη Ρώμη εθεασάμεθα, ουκ αρνούμεθα τα δε εν
τή Κωνσταντινουπόλει όραθέντα πάντα νούν ανθρωπινον κα-5
ταπλήττουσι.'' και εν καθ' εν λεπτομερώς διηγήσαντο. ο δε
μέγας εκείνων άρχων ώς την αλήθειαν παρ' εκείνων ακριβώς
ενέμαθε και έβεβαιώθη, μηδέν μελλήσας αλλά παραυτα στέλ
λει προς τον βασιλέα τον ευσεβέστατον των Ρωμαίων εν τή
Κωνσταντινουπόλει, και αρχιερέα αιτεί, ώς ίνα το εκείσε μυ- 10
ριάριθμον έθνος διδάξη και βαπτίση. ήν δε τότε Βασίλειος
ο εκ Μακεδονίας ο τά των Ρωμαίων σκήπτρα διέπων οξ
και μετά χαράς μεγάλης τους σταλέντας εκ των εκείσε αν
θρωπους δεξάμενος αρχιερέα τινά αυτούς εξέπεμψε, επ' ευ
λαβεία και αρετή διαβόητον, και συν αυτώ άνδρας δύο, Κύ- 15
ριλλον και Αθανάσιον, εναρέτους και αυτούς όντας και πάνυ
λογιωτάτους και φρονιμωτάτους και ου μόνον της θείας
γραφής ήσαν έμπλεοι, αλλά και τους έξω καλώς έξησκημένοι,
ώς τά τε γενόμενα υπ' αυτών γράμματα μαρτυρούσι τούτο
καλώς, ούτοι δε ιεκείσε απελθόντες πάντας εδίδασκoν και 20
εβάπτιζον και προς την των Χριστιανών ευσέβειαν ενήγον.
βάρβαρον δε πάντη και σόλοικoν βλέποντες το τοιούτον έθνος,
ουκ είχον οι ρηθέντες λογιώτατοι άνδρες όπως και τα των
Ελλήνων είκοσι τέσσαρα γράμματα αυτούς διδάξα, μήποτε

magno regi se sistentes, post solitum exhibitum obsequium, σmnia

φuae viderant et audierant ipsi renuntiarunt, talia Iοφuentes. "magna
et splendida quaedam nos Romae nuper vidisse non negamus: at
φnae Cpoli visa nobis sunt, humanam omnem mentem obstupefaci
τιnt;" quae illi minutatim recensnerunt. magnus vero princeps rei
νoritatem ab ipsis edoctus de eaque certior factus, nulla interposita
mora, Cpolim ad piissimum imperatoren legatos mittit, qui episco
pnm peterent, nt inummeram ibi popnli multitudinem doctrina im
bueret et baptizaret. tune porro Βasilias Μacedo Romanoram sce
ptra moderabatur; φui exceptis cum gaudio magno huiσsmodi legatis
episcopum eo misit pietate et virtute clarum, cum comitibus duobus,
Cyrillo et Αthanasio, μri et ipsi virtute eruditione et prudentia or
natissimi erant, neque solum divinae scripturae notitia repteti, sed
etiam in humanioribns literis probe exercitati, ut eorum scripta te
stificantur. eo profecti illi omnes edocuerunt et baptizarunt et Chri
stianae pielatis rrrdimentis institnerant. cum autem gentem eata
omnino barbaram et rudem cernerent, ac nullo modo posseut docti3
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 363

πάλιν της ευσεβείας παρεκκλίνωσι, διό και τριάκοντα πέντε

στοιχεία γραμμάτων αυτοίς ενεχάραξαν και εδίδαξαν, ώνπερ
και η κλήσις ονομάτων εστίν αύτη, ας, μπούκη, βέτδ, γλαώδ,
δοπρώ, γέεστι, ζηβήτ, ζελώ, ζεπλέα, ή, ζεή, κάκω, λουδία,
5μή, νάς, ών, ποκόη, βιτζίη, σθλόβω, ντεβέρδω, ήκ, φέρωτ,
χέρ, ώτ, τζή, τζέρβη, σάα, σθία, γέορ, γερή, γέρ, γέατ, γίου,
γέους, γέα. ταύτα μεν εισί τά λε' γράμματα των Ρωσών,
άπερ και έως του νυν μανθάνουσι πάντες, και καλώς την
ευσέβειαν γινώσκουσι.
10 Λέγουσι δε και τινες και τοιούτόν τι θαύμα γενέσθαι
εν τους εκείσε έτι γάρ τη δεισιδαιμονία κατεχόμενος αυτός
τε ο άρχων και οι μεγιστάνες αυτού και άπαν το έθνος, και
σκοπούμενοι περί της πρώην αυτών θρησκείας και της των
Χριστιανών πίστεως, εισκαλούσι προς αυτούς τον άρτι φοι
τήσαντα αρχιερέα, δν και επηρώτησεν ο άρχων τίνα τα κατ'
15 αυτών επαγγελλόμενα παρ' αυτού και αυτά τα διδάσκεσθαι
μέλλοντα του δε την ιεράν του θείον ευαγγελίου προτείναν
τος βίβλον και τινα θαύματα εξηγουμένου των υπό του θεού
εν τη ανθρωπίνη επιδημία τερατουργηθέντων, ει μη τί των
ομοίων" το πλήθος έφη των Ρωσών και ημείς θεασώμεθα,
20 και μάλιστα οποίον λέγεις εν τη καμίνω των τριών παίδων
γενέσθαι, ουκ άν σοι όλως πιστεύσωμεν." ο δε τώ αψευδεί
πιστεύσας λόγω του ειπόντος ότι ο εάν αιτήσησθε εν τώ

simi viri viginti Ε Graecorum literas ipsos edocere, ne rursus

a pia religione deflecterent, triginta φuinque literas ab se inventas
et exaratas iisdem tradiderunt, quarum nomina haec sunt, Αs, Μpucί,
Βetd, Glaod, Dopro, Geestι, Ζίbίι, Ζelo, Ζepleα , 1, Sei, Cacσ.,
Ludία , Μί, Νas, Οιι, Ρocoι, Ritzίι , Sthlobo , Νieberdo, Ιc , Ρhe
rot, Cher , Οι , Ττι, Τzerbί, Sαα, Sthία, Geor, Geri, Ger, Geαι,
Giu, Geus, Geα. hae sunt triginta quinque Russorum literae, guas
hactenus υιnnes ediscunt, atque rectan piae religiouis notitiam ob
tinent.
Νarrant autem φuidam miraculum huiusmodi istis in partibus
contigisse. cum enim princeps ille optimatesque, imo tota eoruuι
natio pristina adhuc superstitione teneretur, ac nuper invectum cul
tum Christianorumque fidem considerarent, episcopum qui uon diu
advenerat evocant, φuen princeps ille interrogavit, φuid contra reli
gionem suam «liceudum haberet, et quaenam ipse docturus esset. illo
autem sacrum divini evangelii librum protendente, narranteque mira
cula quaedam a deo in humano adventu suo patrata, "nisi quid si
mile' inquit Russorum turba nos quoque videamus, maxime vero
φuale narras in camino trium puerorum factum esse, uullo modo iis
364 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΙΛΙΟVΕRSΙΟΝΕS

ονόματι μου λήψεσθε, και ο πιστεύων εις έμε τα έργα, ά

εγώ ποιώ, κακείνος ποιήσει, και μείζονα τούτων ποιήσει, έφη
προς αυτούς "ει και μή έξεστιν εκπειράζειν κύριον τον θεόν,
όμως ει εκ ψυχής διεγνώκατε προσελθείν τω θεώ, αιτήσασθε
όπερ βούλεσθε, και ποιήσει τούτο πάντως διά την αίτησιν 5
υμών ο θεός, καν ημείς ελάχιστοι και ανάξιοι." οι δε ευθέως
ήτήσαντο την του θείου ευαγγελίου πυκτίδα εν τη παρ' αυτών
αναφθείση ριφήναι πυρκαιά, και ει αβλαβής αυτή τηρηθείη,
προσελθείν και αυτούς τώ παρ' αυτού κηρυσσομένω θεώ.
έδοξε ταύτα , και του ιερέως προς θεον τους οφθαλμούς και 10
τας χείρας επάραντος και "δόξασόν σου το άγιον πνεύμα,
'Ιησού Χριστε ο θεός ημών" ειπόντος, εν οφθαλμούς του
έθνους παντός ερρίφη εις την κάμινον ή του αγίου ευαγγελίου
βίβλος εφ' ώρας δε ικανάς της καμίνου εκκαιομένης, ειτα
και τέλεον εκμαρανθείσης, ευρέθη το ιερόν πυκτίον διαμείναν 15
άπαθες και αλώβητον, μηδεμιαν από του πυρός δεξάμενος λύμην.
όπερ ιδόντες οι βάρβαροι και τώ μεγέθει καταπλαγέντες του
θαύματος, ανενδοιάστως προς το βάπτισμα ηυτομόλoυν, και
καθαιρόμενοι τον νούν τον σωτήρα εδόξαζoν κύριον ώ ή
δόξα και το κράτος νυν και αεί και εις τους αιώνας των 20
αιώνων, αμήν.

Ε dicturus es credemus." ille vero fidem habens huic verissimo

icto guodcumque petieritis in nomine meo, accipietis' et "qui cre
dit in me, opera guae ego facio, et ipse faciet, imo maiora eorum
faciet," respondit iΙlis "etsi non liceat tentare dominum deum, atta
men si ex animo ad deum accedere decrevistis, petite quidquidνο
lueritis; idque deus petitioni vestrae obtemperans exequetur, etiamsi
nos quam minimi et indigni simus." illi vero statim petierunt ut li
ber evangeliorum in rogum ab se accensum mitterettir, et si hic il
laesus servaretur, se ad dei, quem praedicabant, cultum accessuros.
accepta condicio fuit. sacerdoteque ad deum oculos et manus eri
gente, ac dicente "spiritum sanctum tuum glorifica Ιesu Christe deus
moster,'' in conspectu totius gentis liber S. evangelii iu caminum con
iectus est. cumque horis non pancis arsisset caminus, hinc igne pe
nitus extincto sanctus ille liber illaesus integerque repertus est, nulla
ignis nota vel damno remanente. φuod conspicati barbari, ac magni
tudine miraculi perculsi, sine mora vel dubitatione ad sanctum ba
ptisma spoute accesserunt, ac mente purgati salvatorem dominτιm
laudibus celebrarunt , cui gloria et imperium nuuc et semper et in
secula seculorum. amen.

Libet aliφua hic moncre ad pracfatain Αnonymi historiam de

 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LIB. DΕ ΛDΜ. ΙΜΡ. 365

Russorum ad fidem Christi conversione, et primo φuod ait

hic scriptor Αnonymus, Russos adhaesisse ritui Graecorum
propterea φuod legati Romam et Cpolim missi ad utrumque
ritum contemplandum ritum Graecum Romano praetulerunt,
eaden ferme narrantur a scriptoribus de conversione Wlodo
miri Russorum ducis, gui fidem Christi suscepit imperatoribus
Βasilio et Constantino, gui eidem duci sororem Αnnam in
matrimonium dederunt: nam et ille ritui Graeco adhaesit pro
pterea quod legati, guos ea causa Cpolim miserat, homines
nimirum militares et adhuc semibarbari, eos vehementer com
mendassent, Latinorum vero ritus vel iidem vel farinae eius
dem alii nuntii haud satis religiose peragi ac templa parum
εsse ormata rettulissent; misi id postea Graeci schismatis
propugnatores confinxerint, cum Wlodomirum ac filios pleros
gue constet catholicae fidei cum primis studiosos extitisse,
quorum duo, David ac Romanus sive Βorissus ac Glebus, in
Catalogo sanctorum a Russis etiam Romanae ecclesiae unitis
recensentur. φuod autem ait de Cyrillo, is est ille episcopus
et apostolus Slavorum, S. Μethodii Οlomucii in Μoravia epi
scopi et Slavorum item apostoli frater; quorum φuidem me
moria colitur die 9 Μartii. S. Cyrillus vero Τhessalonicae
natus est et prius dictus fuit Constantinus, qui propter mira
Dile eius ingenium dictus fuit philosophus, postmodum vero
de consensu pontificis Cyrillus nuncupatus fuit, ut patet ex
vita eorundem SS. Cyrilli et Μethodii, ex ms Βlaudurano
εdita in Αctis Sanctorum die 9 Μartii. eadem habentur et
in alia eiusdem vita ibidem edita, necnon in historia regni
Slavorum presbyteri Diocleatis. perperam autem in Βrevia
rio, guo hodie Βohemi Μoravi et Poloni utuntur, Lect. 1 di
εitur Cyrilli et Μethodii pater fuisse Constantinus cognomento
philosophus: erat quippe hoc ipsius Cyrilli nomen, ut ex su
pra dictis patet, et ex assertione Αnastasii oculati testis in
εpistola ad Carolum, Calvum Francorum regem a. 875 data,
φua nuntiat corpus S. Clementis papae a Constantino philo
sopho Romam allatum; atqui constat a Cyrillo id factum,
Μethodii fratre, quorum quidem pater fuit Leo patricius, ut
scribit Diocleates p. 288 ex editione, Ιo. Lucii. sed quae ibi
monet idem Lucius de Constantino philosopho, Cyrillo et Μe
thodio, futilia omnino sunt. . eadem dicenda sunt de epistola
Ιoannis VIII papae Suetoplucho comiti, eiusdem Cyrilli coaevo,
scripta, in qua ait Constantinum philosophum fuisse invento
rem literarum Slavonicarum : " litteras" inquit "Sclavonicas a
Constantino quodam philosopho repertas, φuibus deo laudes
debitae resonant, iure laudamus. Αnonymus quippe hic no
ster, Diocleates, Αcta S. Cyrilli ac reliqui scriptores Cyrillo,
366 ΒΑΝΤ) URΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

φui et Constantinus dictus fuit, uti supra demonstravinus, hoc

adtribuunt; φuin et perpetua apud mostrates traditio habetur,
unum ex duobus alphabetis Slavonicis Κiurilizam dictum
ipsius Cyrilli esse, a Κίurul nomine Slavo, φuod Cyrillum
Latine sonat, denominatum; alterum vero Βukuizam appel
Ιatum Divi Hieronymi. de his duobus alphabetis Ioannes Ρa
latinus in opere Italico de arte scribendi, de characteribus
vero S. Hieronymi Guillelmus Ρostellus quid vero ipse de
S. Ηieronymi alphabeto et versione sacrae scripturae ab ipso,
ut aiunt, in Slavonicam linguam facta sentiam, libenter fa
tebor. nullibi in operibus Divi Hieronymi ne vestigium φui
«lem reperi linguae Slavonicae: φuam quidem si calluisset, in
explanandis scripturis, et pluries cum de nominibus Ηebraϊcis,
ea procul dubio usus esset. ubi vero Divus Hieronymus pa
trium sermonem appellat aut nostratum linguam, id de lin
gua Latina, φuae tunc per universum Romanum orbem in usu
erat, intelligendum esse nemo eruditus ignorat. ceterum
φuod ait hic scriptor Αnonymus Russos tandem miraculo li
bri evangeliorum, φui cum in ignem coniectus esset ibi il
laesus ac integer repertus est, ad Christi fidem conversos
fuisse, satis convenit cum iis quae de eadem re habet Por
phyrogenitus in avi vita n. 96.
163, 13. Εadem haec v. supra c. 29.
Ιbid. 15. Αρέντα] hodie regio illa Νarenta et populi
illius Νarentani dicuntur.
Ιbid. 17. Μόκρον Slave Μocro nuncupatur.
Ιbid. 18. Οστρωκ Slave Οstrοg appellatur.
Ιbid. 19. Κούρκρα ήτοι το Κίκερ] Latine Corcira,
Slave Κarkar dicitur.
Ιbid. 20. Μέλετα ήτοι Μαλοζεάται] Slave Μliet, La
tine vero dicitur Μelita Ρlinio. hinc catuli Μelitaei, Calli
macho auctore, apud Ρlinium. huius autem insulae supre
mum dominium hodie est penes rem publicam Ragusinam,
utile vero, ut aiunt, dominium penes monasterium nostrum
S. Μariae dictum. de hac insula et monasterio nostro cf.
Μaurus Οrbinus noster in opere cui titulus Ιl Regno degli
Slανέ.
Ιbid. 21. εν ταις πράξεσι των Αποστόλων] c. 28. sed
num illud Ρauli naufragium acciderit prope Μelitam insulam
maris Αdriatici an vero prope Μelitam maris Αfrici insulam,
non facile ex Αctibus Αpostolorum cognosci potest , εί meo
φuidem iudicio quaestio illa insolubilis videtur.
164, 3. Φάρα] Latine etiam Phara, Slave vero Ηuar.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. DΕ ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 367

164, 3. Βράτζης Latine Βrachia, Slave Βrac,

Πbid. 5. Χόαρα Αntonini in itinerario Corra dicitur.
Ιbid. Της Latine Issa, Slave vero Wis nuncupatur.
Ιbid. Λάστοβον Stephani Ladesta, Τab. Ρeut. Ladestris.
Ι.atine Laudestina dicitur, Slave vero Lasίουο; paretque
rei publicae Ragusinae. cf. Lucius p. 49.
Ιbid. 8. . Patzinacitae, φui et Patzinacae, a principio in
coluerunt antiquam magnamque Βulgariam circa flumen Αle!
dictum, guod Τheophani Αtalis dicitur et Εdel Tartarice, a
Rutenis vero Volga seu Wolga appellatur, olim Rhα Ρtole
maeo: postmodum vero iidem Patzinacitae trans Ιstrum pla
nities incoluerunt a Βorysthene fluvio ad Ρannoniam usque
porrectas. de huius autem regionis incolis Patzinacitis et
gentibus ipsis conterminis pluribus agit scriptor noster in
principio huius operis , et infra c. 42, ubi terminos illarum
gentium assignat. Patzinacitae vero quamplurima bella varia
fortuna gesserunt tam cum Romanis φuam cum aliis nationi
bus; tandem devicti fuere a Ioanne Comneno, φui in huius
victoriae memoriam diem festum instituit, guem quiden την
των Πατζινάκων τελετήν nuncupavit, ut scribit Choniates
p. 23 2. Patzinacarun autem nomen ex Russico vel Ρolo
nico Pyeczinigorum desumptum scribit Αllutius et ex eo Lu
εius 6 5, ubi ait Patzinacas, seu Ρatzinacitas postmodum Vla
hos appellatos fuisse,
Ιbid. 10. ΙΜαζάρους] sic in mss et in editis: sed sunt
φui hic Χαζάρους legendum putent , cum subiungat Porphy
rogenitus. προ ετών δε πεντήκοντα οι λεγόμενοι Ούζ μετά
των Χαζάρων ομονοήσαντες,
Ιbid. 22. εις θέματα οκτώ] et paulo infra tradit idem
scriptor, haec octo Ρatzinacitarum themata dividi in partes
40. Cedrenus vero p. 775 scribit Ρatzinacitarum gentem ma
gnam ac populosam dividi in 13 tribus. in hoc autem Patzi
nacarum tractu hodie Ρodoliα et Μoldανία visuntur, ut scri
hit Οrtelius.
165, 1. όνομα του πρώτου θέματος] omnia haec the
mata paulo infra compositis nominibus insigniuntur, exceptis
Gyla et Charoboé. nec dubito guin plurima horum thema
tum nomina corrupta ac depravata sint, ut saepe accidere
solet scriptoribus Graecis, dum barbara nomina referunt.
Ιbid. 9. τον Γιαζή] paulo infra idem thema Γιαζιχοπον
appellatur a nomine eiusdem principis.
Ιbid. 23. Κουαρτζιτζούρ] hoc nomen compositum est
εx nomine thematis Τζούρ et principis qui in eo tune regna
bat cum haec scriberet Porphyrogenitus: nam ut scribit Ce
368 ΒΑΝDURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

drenus 1. c., praeter commune Patzinacitarum nomen guaevis

tribus a suo generis principe atque auctore peculiarem sor
tita est appellationem. *

165, 23. Συρουκαλπέη] sic et in mss. at fortassis legendum

Συρουκουλπέη: φuippe paulo superius hoc thema Κουλπέη
et non Καλπέη appellatur.
166, 1. Βουλατζοσπόν] thema hoc paulo superius Τζο
πόν et non Τζοσπόν vocatur.
Ιbid. 7. Γιαζιχοπόν] nomen compositum ex Χοπον the
matis nomine, et Γιαζι sen Γιαζή principis nomine, φui in
eo themate regnabat quo tempore Patzinacitae suis sedibus
eiecti fuere, ut ait paulo superius Ρorphyrogenitus.
Ιbid. 8. Γύλα] circa finem huius capitis hoc idem the
ma composito nomine insignitur et Chabuxingyla dicitur.
Ιbid. 9. Ιαβδιερτίμ] nomen primi thematis compositum:
sed supra scribitur Ηρτήμ., non vero Ερτίμ. ceterum dua
rum tribuum Patzinacitarum, φuarum una Βelemarnis et
altera Ρagumanis vocabatur, meminit Cedrenus p. 776.
169. 16. Chelandia urbs hic est circa Βosporum, non
vero navigii genus, ut putavit Μeursius.
170, 15, σικωνειν, σικόννειν et σηκωνειν subleuare, tol
Ιere et erigere significat, σκουτάριον autem est Latinum scu
tum, sed observandus est hic ritus scuto impositum tollendi
principem designatum, φui guidem communis erat tam Roma
nis φuam barbaris. Αmmianus Μarcellinus 1. 20 de Iuliano
a Gallicanis militibus principe renuntiato: impositusφue scuto
pedestri et sublatius eminens, populo silente, Αugustus
renuntiatus iuύebatur diadema ν"Ά Ζonaras in Iusti
niano, ubi de Ηypatio a seditiosis in imperatorem electo : και
επί ασπίδος αυτόν μετάρσιον άραντες αναγορεύουσι βασιλέα.
ceterum de hoc more eligendi principem pluribus egere Ρi
thoeus Αdvers. 2 6, Lipsius ad Τacitum, Dempsterus ad Co
rippum, Valesius ad Αmmianum, et alii quamplurimi.
171, 15. Κάβαροι] sic in omnibus codicibus mss et
mbique legitur. at Μeursius pro Κάβαροι ubique legendum
putat Αβαροι.
172, 17. και τον Συμεων πολεμήσαντες] quomodo Βul
gari a Romanis et Τurcis profligati fuerint imperante Leone
philosopho, et φuomodo Τurcae postmodum a Βulgaris inter
necione deleti fuerint, pluribus narrat incertus Continuator
Τheophanis in vita Leonis imperatoris, necnon Symeon ma
gister in eiusdem Αugusti vita.
Ιbid. 18. Πρεσθλάβου] haec eadem urbs aliis Περσθλάβα
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. Γ)Ε ΑΙΟΜ. ΙΜΡ. 369

δlicitur, et quidem Ρersthlavam magnam, Βulgariae regum

regiam, expugnavit Ioannes Ζimisces, utramque, magnam et
parvam, Βasilius. magnam ad Istrum statuit Αnna; Ζona
ras et Scylitzes haud procul a Dorostolσ. ad Ηaemum mon
tem ponitur a Niceta in Isaacio 15, φuo loco eam describit.
vide quae 1. 1 Comment. de ea monuimus.
173, 6. κακινκακως] vide ad c. 13.
Ιbid. 12. Έτέλ] hoc flumen Αtel dicitur Porphyroge
nito c. 37, sed Εdel Tartarice vocatur.
174, 8. πλησιάζουσι δε τους Τούρκοις] Ungariae ho
diernae tum cum a Τurcis occupata fuit, describuntur hic a
Ρorphyrogenito limites.
Ιbid. 16. κεφαλή dur erercitus vel cohortis. hac
voce utitur Porphyrogenitus eadem notione c. 26 et infrt c.
51. sed et plura alia exempla habes apud scriptores Βyzan
tinos, necnon apud tacticos.
175, 20. Sphendoplocus hic Ρorphyrogeniti idem φui
Suetopelekus, seu ut Αnnales Francorum, Ζuentibolkus; et
in epistola Ioannis VΙΙΙ ad eundem scripta Suetopluchus. hic
a Μethodio et Cyrillo una cum sua gente ad fidem Christi
conversus est circa annum Christi 880. vide Αcta Sanctorum
Βollandi ad 9 Μartii, Lucium de r. Dalm. et Cr. p. 68
et 439.
177, 2. Γεωγραφία από Θεσσαλονίκης] in ms eadem
manu ad marginem scribitur : περιήγησις γεωγραφική της
Σκυθικής γής. et quidem recte, cum capite hoc regiones
Scytharum describat Porphyrogenitus et singulis terminos
assignet.
Ιbid. 18. Δίστρας] varie scribitur, Δίστρα, δρίστα, δρι.
στρα et δριστον, olim Dorostolum dicta, Μoesiae inferioris
ιurbs ad Istrum sita.
Ιbid. 21. όσπιτιον est Latinum hospitium. continuator
Τheophanis 3 28; ubi pluribus de castro Sarcel, et a quo
et φuando aedificatum, όπερ, inquit, ερμηνεύεται μεν λευκον
οίκημα, έστι δε και κατά τον Τάναϊν ποταμόν, ός τούς τε
Πατζινακίτας εντεύθεν και αυτούς διείργει τους Χαζάρους
έκείθεν.

178, 9. εις καματερά καράβια] Αnonymns Combefisia

nus in Romano n. 10: δρόμωνες χίλιοι, καράβια καματηρά
σιτήσεις έχοντα και όπλα πολεμικά λζ. . ηαυigiα onerariα
interpres: καματερος φuippe pro καματηρός αείiυus, labo
riosus.
Ιbid. 15. Ιn editis legitur κοχλιδίων, sed perperam:
Οonst. Porph. 24
370 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΛΙΟVΕRSΙΟΝΕS

φuippe non ex parvis fluvii conchulis calx concinnata fuit,

sed ex glarea seu calculis fiuminis, ut scribit continuator
Τheophanis 3 28.
178, 24. πρωτεύων varie usurpari solet a scriptoribus,
nt videre est in Gl. Gr. Ducangii. sed φuae scribit hic Ρor
phyrogenitus, Chersonenses primum a proteuontibus ex eadem
gente delectis gubermatos fuisse, idque factum ad usque im
perium Τheophili, confirmantur ex continuatore Τheopha
nis 3 28.
9'
179, 5. ο α τιμήσας] ex hoc Ρorphyrogeniti loco palam
est φuid litera α cum θ superscripto significet, guippe conti
nuator Τheophanis l. Ι. eandem rem enarrans sic scribit :
ο βασιλεύς Θεόφιλος, τον ειρημένoν Πετρωνάν ως έμπειρον
κρίνας των τόπων πρωτοσπαθάριόν τε έτίμησεν και στρατη
γον έξαπέστειλεν.
Ιbid. 20. τών λ' μερών] nimirum triginta partes seu
regiones; alibi φuippe τα κλίματα appellat.
183, 21. Γρηγόριος] hic idem Gregorius paulo superius
ct infra Cricoricius appellatur, vide quae de Τaromitarum
gente scribit Ducangius in Familiis Byzantinis p. 172.
184, 7. ερμηνευτού] apud Εusebium de Vita Constan
tini 4 32 μεθερμηνευται interpretes υαriarum gentium ac
linguarum dicuntur, ac sub dispositione magistri officiorum
olim erant, ut docet Νotitia imperii Romani. Graecis autem
recentioribus δραγωμανοι δραγόμανοι et δραγούμανοι dicun
tur, διερμηνευται. Codino : ο μέγας, inquit, διερμηνευτής
πρώτός εστι των ερμηνέων, ούς κοινώς ονομάζουσι δραγο
μένους.
Ιbid. 9. o του Λιβός] Libis filius vel Libis cognominatus
vel φuί Libis monasterium condidit: φuippe monasterium Libis
nuncupatum imperantibus Romano seniore et Constantino Ρor
phyrogenito aedificatum fuit a Libe patricio et drungario
classis, ut scribit Αnonymus noster de Αntiq. CΡ p. 52. at
Leo grammaticus, φui hunc Libem Constantinum appellat,
Leone philosopho imperante monasterium Libis conditum fuisse
ait. Scylitzes et Αnonymus Combefisianus n. 25 id ipsum
narrant, situmque hoc monasterium proxime SS. Αpostolos
aiunt. . at sunt nonnulli φui putant hunc Constantinum, cuius
meminit Porphyrogenitus, fuisse Constantini Libis filium, mo
nasterii Libis cognominati conditoris. Constantinus autem
Lips periit in praelio contra Βulgaros eodem Ρorphyrogenito
imperante, ut tradit laudatus Scylitzes. caeterum υπουργία
ministerium, officium, seu officiales minores domus regiae,
 ΙΝ ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ. ΡΟRΡΗ. Ι.ΙΒ. ΙΟΕ ΛΙΟΜ. ΙΜΡ. 371

φui scilicet in variis ministeriis subserviunt, υπουργούσι, φuo

modo hanc vocem etiam usurpat Porphyrogenitus in Νovella
8, et Ηarmenopulus 1. 1 tit. 5 S 3. eiusmodi autem ministris
pracerat domesticus, qui δομέστικος της υπουργίας dicebatur,
ut docet hic scriptor noster, sed de voce υπουργία vide
Ιoannem Εuchaitarum metropolitam p, 70 et Chronicon Αle
xandrinum.
185, 11. De Βarbari domo, φuam sub Constantino Ρor
phyrogenito possidebat Βasilius cubiculi praepositus, vide quae
Comment. Ι. 1 monuimus. huίus autem Βasilii accubitoris me
minit etiam infra Ρorphyrogenitus c. 50, et Ζonaras in eo
dem Αugusto l. 16 p. 193.
Ιbid. 22. χρυσοβουλλίου] bullae imperatorum Cpolita
norum aureae argenteae aereae ac plumbeae erant, sed de
hac re pluribus Ducangius in Gloss. et etiam alii.
190, 20, του Ψωμαθέως την μονήν] hoc manasterium
videtur ita nuncupatum, φuod steterit ad portam Psamati vel
Ρsamateam; de qua quidem pluribus supra Comment in Αn
tiq. CΡ. 1. 3.
191, 13. Ρro Μantziciert Curopalatae dicitur Μarziciert
locus in Βaaspracan, et Μatzicier alio in loco apud eundem,
Cedreno vero Μαυρικιέργε,
Ιbid. 14. του Περκρι και του Χλιάτ] sic in ms habe
tur, et ita legendum esse sequentia suadent. Percris oppi
aum Βabyloniae proximum apud Cedrenum, Chliat vero op
pidum circa Αrmeniam Curopolatae, et Cedreno Chleal.
Ιbid. Αρζες] Αρτζη scribitur Curopalatae, hodieque
Αrtzerum vocatur et a Τurcis Rum, ut scribit Leunclavius.
sita est ad Αrmeniae et Cappadociae fines.
Ιbid. 15. Τιβή] Τibium oppidum circa Αrmeniam maio
rem videtur apud Cedrenum et Curopalatem.
192, 2. Κάρς] urbs Ρersarmeniae, Carse Cedreno et
Curopalatae. nunc Cars, ut putat Leunclavius.
Ιbid. 6. του Συμβατίου του άρχοντος των αρχόντων]
sic ms. locus mutilus in cditis.
Ιbid. 7. Απελβάρτ] hic etiam tabellam genealogicam Αme
rarum Μantziciert adiicere visum est, φuo hoc Constantini
caput illustretur.
372 ΒΛΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΑΙΟVΕRSΙΟΝΕS

1. Αpelbart Ι.

2. Αbelchamit

ν--

5. Αpolesphuet 8. Αposebatas 6. Αposelme

Αchmet hlius ----- 7. Αpelbart ΙΙ.

adoptivus Αpelmuze
4. Αbderachim

193, 2. Απασακίου] sic supra , at hic in editis et in

mss legitur Απασικίου.
Ιbίd. 7. Χαρκά] Charcha locus circa Αssyriam videtur,
apud Αrrianum.
196, 16. Νοtandum Αpolesphuet, φuem hic patruum
Αchmet scriptor noster appellat, supra patruelem dici.
197, 9. Ρωμανία apud Scriptores Βyzantinos aliquando
Ιmperium Οrientale, aliquando vero prουincias Αsiaticas
significat. 4

199, 11. ςυξ'] nimirum a. Chr, 952, imperii Constan

tini Ρorphyrogeniti 41.
Ιbid. 22. Μagistri Catacali seu Catacalonis meminit
Cedrenus in eodem Leone p. 597. vide guae de familia Ca
tacalonum tradit Ducangius in Familiis Byzantinis p. 178.
200, 4. Ιoannes hic Curcuas fuit domesticus scholarum
annis 22 mensibus 7; eiusque res gestas descripsit Μanuel
protospatharius libris 8, φui non extant. Cedrenus testis est.
idem tradit Αnonymus Combefisianus in Romano Lacapeno
n. 41. is Κροκόας dicitur Georgio monacho. ceterum ad
marginem ms Ρorphyrogeniti, ubi loquitur de Ιoanne Curcua,
scribitur codem charactere, ούτος δε ο Τζιμισχής επικληθείς,
sed fallitur quisquis illa scripsit, cum Ioannes Curcuas diver
sus sit a Ioanne Τzimisce, qui postmodum imperator fuit.
201, 11. άς pro ίνα, passim occurrit apud scriptores,
qu0s nobis exhibet in sua Τurco - Graecia Crusius. Μευ Rs. et
alibi etiam passim apud recentiores scriptores.
Πbίd. 19. καρβάνιον est Τurcicum carvana. significat
autem ea vox multitudinem mercatorum aliorumque peregri
nantium, φui simul iter instituunt, ut tanto tutius commeent.
ΜΕυns, vide utrumque Gl. Ducangii.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 373
- 202, 13. Ζουρβανέλη] ms ad marginem eadem manu
scribitur -ούτος δε Ζουρβανέλη, ο πατήρ του Τορνίκη της
Αβά, του αρτίως συγκέλλου... αζάτος autem voxΑrmenia est,
ut scribit Porphyrogenitus Τhem. 1 12.
206, 2. Ut Ιberum genealogia, quam hic exponit Ρor
Ρhyrogenitus, intelligatur, eam in tabella sequenti exhibere
Visuln est:

Symbatius

-- -- -
David Pancratius mag. Μampalis

l -

Symbat. Π. filia Αsotias Cisca- Αdranase Curcenius filia

ses patricius curοp. Symbatio ΙΙ
Αdranase nupta
curοp. nupta
filia Curcenio " -- Ι. Σ.
Ιntιg. nupta. Pancratius ΙΙ. Αsotius David ΙΙ.
mag. curοp.

Ιbid. 6. τώ δε Δαβίδ έλαχεν ετέρα χώρα] censeo hic

desiderari quae de hereditate Μampalis. ΜΕυRs.
207, 22. έχει δε και ραπάτιν μέγα ως χωρόπολιν]
Μeursius aliter interpretatur, habetφue territorium magnum
instar regionis, et pro. χωρόπολιν scribendum ait χωρόπου
λον sive χωριόπουλον. Glossae Graecobarbarae: αγρίδιον κω
μαριον, χωρίον, χωριόπουλον,
208, 10. μαγιστράτον magistratus i. e magistri digni
tas, quomodo δουκάτον, πριγκιπάτον, δομεστικάτον et talia,
occurrit mox iterum: εξαιτούμενον το κουροπαλατίκεν ή το
μαγιστράτον. de veste autem magistri, φuae ea fuerit, igno
ramus; neque eam Codinus commemorat usquam, cum tamen
de ceterarum dignitatum habitu atque insignibus satis accu
rate agat. ΜΕυRs.
209, 21. κουροπαλατίκιον sive κουροπαλατίκιν (utroque
enim modo scribebant, ut omnia talia) curopalatae munus si
gnificat. ea forma αρχοντίκιον, διακονίκιον, παπαδίκιον cί
plura ipsius generis. ΜΕυRs.
211, 8. το φλάμουλον επιστήσας άνωθεν του τείχους]
374 ΒΑΝΙΟURΙΙ ΑΝΙΜΛΙΟVΕRSΙΟΝΕS

huius in adeunda civitatum ac oppidorum possessione in tur

ribus vexilla erigendi, in adepti dominii argumentum, moris
exemplum etiam habetur apud auctοrem Chronici Αlexandrini
in loviano p. 299, ubi de metropoli Νesibenorum Ρersis red
dita. de eadem re sic et Αmmianus : postridie Βineses unus
er Ρersis, quem inter alios ercellere dirimus, mandata
regis complere festinans promissα flagitabat instanter,
et principe permittente Romano civitatem ingressus gen
tis suae signum ab arce ertulit, submigrationem e patria
civiύus nuntiαns luctuosam.
211, 13. την τούρμαν] τούρμα hic pro regione, quippe
provinciarum praefecturae distinguebantur in τούρμας, tur
mae vero εις βάνδα seu τοποτηρησίας. sic autem propterea
appellatae, φuod eiusmodi militares turmae in praesidiis
essent in statis regionibus provinciarum, et quidem haec vox
occurrit non semel eodem significatu apud scriptorem no
strum.
212, 8. επειδή έχειν έχομεν] Μeursius haec ita inter
pretatur, φuandoquidem praeliis cum Romanis gerendis pa
ΤΘS SίΩΤΩ?ΙS.

214, 13. Κύπριος ήν] φuod scribit hic Ρorphyrogenitus

de patria Iustiniani Rhinotmeti, memo, guod sciam, ex scri
ptoribus prodit. sexta autem synodus contra Μonothelitas
Constantino patre adhuc vivente habita fuit.
215, 14. τάς βαρβαρικάς] sic in codem canone, apud
Ρorphyrogenitum vero τού βαρβαρικού.
Πbid. 19. διαφυλαχθήναι] perperam legitur in editis
διαχθήναι, sed optime Μeursius emendat. in canone legitur
διατηρηθήναι.
216, 1. την νέαν Ιουστινιανούπολιν] Cyprus νέα Ιου
στινιανούπολις et δευτέρα Ιουστινιάνα dicebatur. erant vero
Πustinianopoles sive Iustinianae tres, prima Αchris, secunda
Cyprus, tertia Chalcedon. Codinus: αλλά δή και του αρχιε
πισκόπου πρώτης Ιουστινιανής, Αχρίδος, και πάσης Βουλγα
ρίας, έπει δευτέρα Ιουστινιανή εστιν η Κύπρος και τρίτη ή
Καρχηδων. ΜετRs.
Πbίd. της Κωνσταντίνου πόλεως legitur et in eodem
canone, verum Beveregius in codice Αmerbachiano scriptum
etiam reperit της των Κωνσταντινέων πόλεως, et hanc veram
ac genuinam lectionem esse demonstrat. vide Ζonaram et
Βalsamonem, et quae ibi adnotat laudatus Βeveregius p. 154.
Πbid. 20. Καλλίνικός τις] de igne Graeco loquitur etiam
supra c. 13 scriptor noster, sed vide quae ibi adnotavinus,
vide item Cedrenum et Ζonaram in eodem Pogonato.
 ΙΝ CΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ, DΕ ΑDΜ. ΙΜΡ. 375

220, 12. σιγγίλιον] sic etiam paulo infra εποίησε δε και

σιγγίλιον. σιγγίλιον sigillum. proprie vero sumitur pro di
plomate aut charta sigillo munita, et hic φuidem pro diplo
mate sumendum. vide Ducangii utrumque Gloss.
Πbid. 11. τραπεζοποιός structor, infertor. Ηesychio
ο της πάσης περί τα συμπόσια παρασκευής επιμελούμενος,
similia habet auctor Εtymologici.
Ιbid. 20. Μαϊνη Laconicae urbs in Peloponneso, sic
appellata etiam a Gemisto; Ρausaniae vero et Ptolemaeo
-Δεύκτρον dicitur, Νigro Μaina.
221, 4. ου το επίκλην ο των Βρoιενίων] Ιocus mutilus,
desideratur cognomen Τheoctisti, guem patricium ac logothe
tam cursus faciunt Cedrenus et Ζonaras. ΜΕυRs. at ipse lo
oum integrum esse puto. Georgius monachus in vita Μichae
lis huius Τheoctisti meminit et canicleo praefectum fuisse ait;
Μichaelis tutorem fuisse scribit Ζonaras in eodem Αugusto.
222, 8. Κρινίτην] floruit sub Τheophilo imperatore Αle
xius Μoseles ex genere Crinitarum, cui filiam Μariam matu
minimam imperator in matrimonium dedit ac Caesarem salu
tavit, sed postmodum coactus fuit ab eodem Αugusto vitam
monasticam profiteri. vide Ζonaram 1. 15 p. 147. huius
autem Αlexii posteri ad extremam tandem redacti erant pau
pertatem sub Βasilio Βulgarοctono, ut ex eius Νovella, quae
habetur in iure Graeco-Romano t. 2 p. 175, docemur, ubi
του μαγίστρου Ρωμανού του ΙΜουσελε εγγόνους εις απορίαν
και τελείαν ένδειαν pervenisse ait, cum illi patrimonium suum
ab avo et parentibus relictum circa Philomilium possiderent.
ceterum Κρινίτην τον επιφανή και περίβλεπτον Graeciae
praetoren seu στρατηγόν nescio quem memorat Αnonymus
in vita S. Lucae Iunioris p. 996, et alium etiam Αnonymus
Combefisianus in Leone philosophon. 9.
225, 7. βάνδον cohors militaris, praesidium militare.
vide Ducangii Gl. Gr.
Ιbid. τοποτηρησία hic υίcariatus. idem Ρorphyrogeni
tus de Τhem. 1 16 ait στρατηγίδας scu praefecturas divi
sas fuisse εις τούρμας, turmas vero εις βάνδα ήτοι τοποτη
ρησίας.
226, 3. Οuod hic Χοζάνoν est, Constantinus Γοιζάνον
scribit de Τhem. 18. ΜεισRs.
Ιbid. 14. τον Παγκρατούκαν] idem Ρorphyrogenitus de
Τhem. 19 tres fratres commemorat tantum, et diversis no
minibus.
229, 6. εκ προσώπου] non est momen proprium, ut pu
tavit Μeursius, sed sicuti Graecis receutioribus πρόσωπον
376 ΒΑΝDURΙΙ ΑΝΙΜΑDVΕRSΙΟΝΕS

nomen et persona dicitur, ita εκ προσωπου φuί υices alte

rius obit, υίcarius, legatus. sic passim scriptores Graeci
recentiores. ceterum Εustathius hic Αrgyrus Leοnis pater
fuit, ut scribit paulo superius Ρorphyrogeniίus, et Romani
Αrgyri imperatoris avus.
231, 7. του Χρυσοτρικλίνου] de tricliniο Αureo pluri
Βus egimus 1. 1 Comment. in Αntiq. CΡ.
232, 9. Samonas hic erat Αgarenus spado et Leoni im
peratori carus ob detectam Βasilii coniurationem ; a φuo etiam
protospatharii honore auctus fuit, ut scribit Ζonaras in co
Αugusto p. 177. meminit etiam huius Samonae Gregorius in
Vita S. Basilii Πunioris n. 3.

Ιbid. 11. επικούτζουλον] vide Gl. Gr. Ducangii v. Κου

τζουλον. de Lausiaco autem palatio pluribus egimus 1. 1
Comment in Αntiq. CΡ.
233, 14. αγράριον imperatoris non solum tectum erat,
uti describitur ab Αnna Comnena, sed et purpureum vel ru
Βeum, ac velis et aulaeis eiusdem coloris pariter instructum,
unde ρούσιον appellatum ; in quo φuiden memini esse licehat
praeterquam drungariis excubiarum et rei navalis et aliquot
aliis ex primariis palatii officialibus, quos imperator deligebat.
Ιbid. 21. Stenmm nuncuparunt primum Graeci totum
illud maris fretum φuod Byzantium inter et Pontum interia
σet : φuod φuidem trecentis plus minus stadiis in longitudinem
patet. deinde vero scriptores recentiores Stenum pro ipso
Steni littore passim usurparunt, proinde Εuropaeanum illud
Iittus, a capite portus Ceratini, nbi exstitit monasterium S.
Μamantis, ad ostia Ρonti Εuxini, Stenum dictum fuit. et
hac φuidem nomenclatura donatur is potissimum maritimus
tractus qui supra Galatam ad freti caput urbi obiacet. cete
rum a Steno Stenitas dictos nautas, qui supra Stenum che
landia seu alia navigia ducebant, tradit idem Ρorphyro
genitus.
234, 2, μεταστάσιμα] μεταστάσιμον vide guae de pala
tio Pegano, de Ηebdomo, de Ηicria et de Βryante adnotamus
supra in Comment. in Αntiq. CΡ.
237, 19. αυτών] in editis legitur αυτώ pro αυτών, et
ideo Μeursius sic interpretatur hunc locum: cum intereα
illorum υίcem cum remiqum primis imperiale dromonium
guύernaret sener ille prudensφue Μichael.
241, 20. Ιωάννου] Ιoannes hic est ille monachus et
Ρresbyter, cognomento Lazares, φuem Αlexander imperator
 ΙΝ ΟΟΝSΤΑΝΤΙΝΙ ΡΟRΡΗ. LΙΒ. DΕ ΑDΜ. 1ΜΡ. 377

Constantino Ρorphyrogenito ex fratre nepoti tutorem dedit,

cuius quidem meminit Leo grammaticus in Αlexandro, et in
Constantino p.497 et 505. praeterea huius Ioannis mentionem
faciunt Αnonymus Combefisianus in Αlexandro n. 2, in Ρor
phyrogenito n. 3, in Lacapeno n. 28, Scylitzes p, 607 et 623,
et Ζonaras p. 148.
245, 21. χειροβολίστραι autem sunt machinae bellicae
seu ballistae species. Glossae Gr. Lat. χειροβαλίστρα fa
ίarica. vide Salmasium de Μilitia p. 224.
249, 11. αθροίλους] mendum est. ΜΕυRs.
250, 14. Κώνστα] Κωνσταντος. Constantem vero hic
appellat scriptor noster Constantium Chlorum, ut nemo non
videt; et ita etiam a Ζonara vocatur, et in Μenaeis 21 Μaii.
251, 7. θειότης titulus quo imperatores compellantur
etiam in synodo Chalcedonensi part. 1 Εpist. 37. Αct. 1 Ρ.
246. vide Filesacum de Ιdololatria politica.
Ιbid. 11. φιβλατούραν dixit Porphyrogenitus, φuod φι
βλατούριον Suidas, qui interpretatur περιβόλαιoν Περσικόν,
ΜΕυRs.
252, 12. Κρισκορόνου] hic princeps Βosporianus initio
huius.capitis appellatur a scriptore nostro Κρίσκων Ορου παίς;
unde puto hic duo illa verba in unum ab indocto scriba
conflata.
254, 21. μίαν κραυγήν] et paulo infra idem Constanti
nus μίαν φωνήν, Αnna item Commena 1. 8 p. 292 μιά φωνή.
ea φuippe fuit et veterum Τacticorum sententia, hostes ter
reri si cum telorum εαotu clamoris horror accesserit, ut
est apud Vegetium 3 18. hisque consona tradit et Leo in
Τact. 20 S 114. erat autem clamor iste permistus exhorta
tione, quemadmodum ait Sallustius de bello Iugurthino, unde
παρακελευσμός dicitur Constantino Μanassae, interdum αλα
λαγμός et λαλαγή αρεϊκή, ενυάλιος κέλαδος Heliodoro 1. 1.
barditum vocabant Galli antiqui, ut scribit Τacitus. ex quo
autem in orbem Christiana religio invecta fuit, desierunt con
fusae illae et incertae a militibus ad fiduciae specimen vel
notam proferri solitae voces, subiitque in earum locum uno
omnium ore in caelum missa divini auxilii deprecatio. huius
autem moris auctοrem innuit Constantinum magnum Εusebius
de Vita eiusdem Constantini 4 19 et 20 et in oratione de
eiusdem Αugusti laudibus, quem scribit suis praecepisse mili
tibus ut in pugnae procinctu hacce oratione deum sibi in
praeliis propitium conciliarent: σε μόνον οίδαμεν θεόν, σε
βασιλέα γνωρίζομεν, σε βοηθον ανακαλούμεθα, παρά σούτας
378 ΒΑΝΙΟ, ΑΝΙΜ. ΙΝ CΟΝSΤ. ΡΟΚΡΗ. Ι.ΙΒ. Ι)Ε ΑΙΟΜ. ΙΜΡ.
*

νίκας ήράμεθα etc. atφue hine quidem apud Christianos in

valuisse putant nonnulli ut praelia omnia a dei invocatione
auspicarentur. sed falluntur; φuippe quilibet populus ab in
vocatione divina praelia auspicabatur , populus electus ab in
vocatione veri dei, ut passim sacrae literae testantur. Graeci
vero paeanes duos canebant, alterum ante praelium Μarti,
alterunn post praelium Αpollini et Dianae,
 Λ Ε Ρ Ο Κ Λ Ε Ο Ρ.Σ

ΛΤ Ρ Α Μ Μ Α Τ Υ Κ Ο ΙΡ

ΣΥΝΕΚΔΗΜΟΣ
 Ρ Ε Τ Ρ Ι W ΕS SΕ Ι, Ι Ν G ΙΙ

ΙΝ ΗΙΕRΟ ΟΙ, ΙS SΥΝΕ CD ΕΜUΜ

ΡΒ Ο LΕ Ο ΟΜΕΝΑ.

Ηierodis Synecdemus quin egregia Ιtinenariorum ") acces-p. 621

sio fuerit nullum dubium est: firmat, φuae dubia in illis atque Wes",
incerta videbantur, indidemque vicissim adiuvatur, uberrime
praeterea, quae in Οrientis illa provinciis praeterierant, explet.
igitur in scriptorem atque ipsam notitiam ante inquiramus
φuam in rem praesentem veniamus. ne vero a limite pro
gressi in molestissimas salebras incidamus, duce imperatore
Constantino Ρorphyrogenito utemur, φui, φuantum rescire
licuit, primus in Τhematibus imperii ordinandis Ηieroclis Syn
ecdemum in consilium adhibuit l. 2 them. 1. μαρτυρεί, in
φuit, τώ λόγω και Ιεροκλής ο γραμματικός ο γράψας τον
Συνέκδημον, τό των Δολόγκων έθνος τη Θράκη συναριθμών,
λέγων ούτως "εισιν αι πάσαι επαρχίαι και πόλεις, αι υπό
τον βασιλέα των Ρωμαίων διοικούμεναι τον εν Κωνσταντι
νουπόλει, επαρχίαι μεν κ. λ." e guibus meritissimo colligas
Synecdemi scriptorem Constantino imperatore et seculo mono
esse priorem; atque ita viri clarissimi Εmmanuel Schelstra
tenus, Ιο. Αlb. Rabricius et Αnselmus Βandurius instituerunt,
quamquam hic insuper addit incertum esse omnino quo tem
pore floruerit. Carolus a S. Paullo circa Saracenorum ae
tatem scriptum suspicabatur Synecdemum, φuod eius codici
plures provinciae, quas post Ηeraclium Graeci amiserunt, de
") veterum Romanorum, a Wesselingίο Αmstelaedami a. 1735 edi
torunn.
 382 WΕSSΕΙΑΙΝΟΗ

essent, guae cum ex Farnesiano ms ceteris accesserint pro

vinciae, ruit et illa suspicio.
622 Ηactenus itaque nisi incertissima de Hierocle sunt prodita.
propius eius aetatem L. Ηolsteinius finire aggressus est ad
Pulcheriopolin Τhesauri Orteliani: "civitas" inguit "Εpiri no
vae in Νotitia Ηieroclis, ubi male Πολυχεριούπολις pro Πουλ
χεριούπολις editur. accepit autem nomen a Pulcheria Αugu
sta, cuius haec Νotitia tempore scripta videtur." optassem
plura vir egregius constabiliendae opinioni, guae illi in mundo
fuisse non ambigo, produxisset: nam sola eius urbis mentio
rem non constituit. guantum comiectura assequi possum, im
pulsus in eam est sententiam ipsa Synecdemi dispositione:
provinciae Οrientis eodem hic digestae modo ut in Εphesino
et Chalcedonensi conciliis, codice Τheodosiano et Νotitia im
perii Οrientis conspiciuntur, nec aliis magistratibus parent;
vestigia innovationum, φuas deinceps Iustinianus est molitus,
vix ulla apparent, omniaque Τheodosii secundi et Μarciani
temporibus prima fronte haud male respondere videntur, atque
haec si citra dubium forent, prona ad suspicandum via ape
riretur Ηieroclem non alium atque eum esse quem φιλίστο
ρας λόγους reliquisse Ιο. Τzetzes Chiliad. 7 144 testis his
versibus est: -

Ιεροκλής ωσαύτως Φιλίστορσιν εν λόγοις

εξής δέ, λέγων, είδομεν χώραν αυχμηροτάτην
ήλιω φλεγομένην τε, και περί ταύτην άνδρας
γυμνους ανεστίους τε, προς χώρας της ερήμου,
ών οι μεν απεσκίαζον το πρόσωπον ωτίοις,
τους πόδας δ' ανατείνοντες το σύμπαν άλλο σώμα.
τούτων δε Στράβων μέμνηται, και τε τών ακεφάλων
και των δεκακεφάλων τε και τετραχειροπόδων,
ούσπερ εγώ ουκ όπωπα, φησίν ο Ιεροκλέης,
ταύτα Ιεροκλέης μέν.
623 liquet inde, φuod verissme Io. Pearsonius Ρroleg. in Com
ment. alterius Ηieroclis ad Αurea Carm. observavit, illum
φui Φιλίστορας scripsit φuam plurimas regiones peragrasse,
resque in itinere visas aut aliunde cognitas scripto tradidisse,
et libros quibus haec omnia erat complexus Φιλίστορας no
minasse, iam cum Strabone posterior, et Stephano, gui eum
in Βραχμάνες et Ταρκυνία testem appellavit, aut prior aut
aequalis fuerit, non utique, si cetera probe quadrarent, ab
surdum foret Φιλιστόρων et Συνεκδήμου eundem parentem
agnoscere, praesertim cum Synecdemus similis ingenii scri
ptorem ostentet. φuo minus tamen in his acquiescam, pauca
faciunt, sed talia φuae validissime et huίc coniecturae et L.
 ΡRΟΙ.ΕGΟΜΕΝΑ. 383

Ηolsteinii sententiae pugnant. primo enim Synecdemus in

provincia 0srhoëne Leontopolin recenset, φuo nomine Calli
nicum aliquot a morte Μarciani imperatoris annis ormatum
fuisse suo loco ostendam; deinde in Ρisidia reliquis urbibus
Πustinianopolin accenset, φuae cum a nullo nisi eius nominis
imperatore, et mirifice huiusmodi titulis capto, cognominata
sit, sine dubio scriptor, φui eam memorat, et Stephano urbium
explanatore et Pulcheria Αugusta multis annis recentior est.
idem colligas ex provincia Ρannonia, φuae Οrientis imperio
hic subiicitur: illa Μarciani Αugusti tempore amissa prorsus
erat, praedae Αttilae atφue Ηunnis exposita, praetereaque
extra 0rientalis imperii fines, ut ex Νotitia utriusque imperii
τertissimum est, φuam cum reciperarit virtus et providentia
Πustiniani, sicuti Νovella 11 praefert, utique ad eius aetatem
demittendus Hierocles erit, φua an etiam multo possit esse
inferior, nunc circumspiciamus.
Νοtum in vulgus est multa eum imperatorem in provin
ciarum administratione mutasse: has aliis magistratibus man
dasse, illarum nomina aut sustulisse prorsus aut ex binis
unam et vicissim ex una binas fecisse: Ηierocles vero cum
Οrientis nobis annumerarit provincias, singulis suos prae
positos imponens, fortasse his in consilium missis et secum
invicem comparatis suam nobis aetatem ostenderit. viam hanc
nuper ingressus est eruditus auctor Dissert Chorοgraph. Ιtal.
med. aevi Sect. 5, cuius ductum, nostra passim adspergentes,
in his vestigandis sequemur. ergo cum mutatis a Iustiniano 624
provinciarum magistratibus ordiamur. iubet ille Νovella 24
ε. 1 ut φui Pisidiae praesit. praetor Iustinianeus sit et voce
tur; φuo eodem honore Lycaoniae praefectum Νον. 25 c. 1 et
Τhraciae Νov. 26 ormat, φuarum provinciarum praepositi
Ηierocli sunt consulares. decernit praeterea ut Phrygia Ρa
catiana et item Galatia prima spectabilem in posterum comi
tem habeant ; cui utrique consularis ab Hierocle imponitur.
est in Synecdemo Paphlagonia sub correctore, φui Νov. 29
praetor creatur, et Isauria sub praeside, φuem comitem Νον.
27 esse vult. denique Phoenice ad Libanum moderatori Εdict. 4,
itemφue Αrabia subiiciuntur, φuae hac in Νotitia praesidi et
consulari dicto sunt audientes. harum autem constitutionum
pleraeque cum Βelisario V. C. consule sint editae, iure uti
φue optimo statuitur Synecdemum ante Βelisarium consulen
annumque 535 publicatum videri: mi enim id concesseris,
danda ratio erit φuamobrem in libello, φuo provinciarum ma
gistratus ex sui temporis more Hierocles describit, nulla pror
sus de praetoribus Iustinianeis moderatoribusque mentio fiat.
4uo magis vero scriptoris aetas ad liquidun perducatur, in
 384 WΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

eas provincias pergamus quas imperator aut sustulit funditus

aut novis titulis auxit aut etiam plures esset iussit, φuarum
si nullum in Synecdemo indicium reperias, quid aliud profite
beris φuam illis eum mutationibus esse priorem 2 memorat
haec Νotitia provinciam Ηonoriadem et praesidi subiicit: eam
Ιustinianus Νov. 29 c. 1 abrogat et artissime Paphlagoniae
agglutinatam uni praetori_mandat, ώστε και των εθνών, in
φuit, τούτων έχοντα την αρχήν ηνωμένην και μίαν αντί δυοίν
των έμπροσθεν, φαμεν δε Παφλαγονίας τε και Ονωριάδος,
καλείσθαι πραίτορα. dividit praeterea Cappadociam ex Va
lentis Αugusti instituto in binas, consularem utramque, si
plerosque ms sequare, quos Νov. 30 in unam videtur con
iiare: πάσαν, inquit, ανθυπάτειαν γενέσθαι τε και καλείσθαι
βουλόμεθα. φuae tamen an vincere, quod viro doctissimo
videbatur, possint, re vera Iustinianum ex duabus Cappado
ciis unam exstruxisse, non iniuria dubites : nam diserte Νov.
20 c. 2 prima Cappadociae praesidem dignatione proconsulari
condecoratum fuisse docetur; estφue in ipsa Νov. 30 c. 10
625 utriusque Cappadociae mentio: ει δέ τις εξ εκατέρας Καππα
δοκίας δίκη πεντακοσίων ελάττων χρυσών εφέσιμος γίνηται.
neque enim, si utramque in unam commutasset, utriusque di
stincte deinceps meminisset. * esse in Ηaloandri editione novi
ει δέ τις ετέρα εκ της Καππαδοκίας δίκη: sed prius prae
optaverim, tum quod oratio ετέραν δίκην vix ferat, tum φuo
niam Cappadociae duae nusquam una esse iubentur, tum etiam
φuod primae Cappadociae proconsul creetur, secunda non
addita. utcunque id ceciderit, insignitam Cappadocia muta
tionem subiit, Hierocli cum Synecdemum scriberet ignoratam;
φuae etsi ex proconsule Cappadociae prima explorata est,
negligi tamen nolim eiusdem imperatoris decreto gentis eius
aispositionem ecclesiasticam in alium ordinem fuisse conver
sam. huc usque binae fuerant Cappadocum metropoles, pri
mae Cappadociae Caesarea, secundae Τyana: tertiam Μucis
son Τyanensi detractam et Iustinianopolin nuncupatam tertiae
Cappadociae ipse imposuit. operae pretium fuerit ea de re
perorantem audire Εuphratam Τyanensem episcopum Collat. V
Conc. Constantinopol. 2 p. 96. "in illo" inquit "tempore sub
Τyanensi civitate erat et Dohara et Νazianzus usque ad
tempora huius pii imperii. piissimus autem imperator cum
metropolitana iura dedisset civitati guae quondam quidem
Μucissus, nunc vero Iustinianopolis nuncupatur, cum aliis
σivitatibus et Dohara et Νazianzum subiecit ei. " haec si in
Synecdemo praeteriri potuisse putaveris, φuod a Νotitia ec
clesiastica sit diversus, debuit tamen Μucissus urbium ca
talogo inseri, non regionibus sive vicis, ut fit, si post metro
 ΡRΟΙ.ΕGΟΜΕΝΑ. 385

polis dignitatem illi oppido collatam fuerit scriptus. ad hacc

accedit, Ηelenopontum consulari et Polemoniacum Ρontum
praesidi in hac Νotitia attribui, Νovella vero 28 abolito Ρonti
Ρolemoniaci titulo Ηelenopontum moderatori Iustinianeo com
mitti. porrο duae tantum in Synecdemo Αrmeniae insunt,
φuas multifariam sectas Iustinianus (non, ut perperam Εusta
thius in Dionys. Perieges. 694, Ιustinus) φuattuor Novella 31
esse atque haberi vult. taceo φuae Iustinianae primae caussa
decreverit Νov. 11, utque in Syria Τheodoriadem, me egre
giae Τheodorae honor deesset, provinciam, de qua Νovella 8,
Condiderit.

Μihi quae abunde ad aetatem scriptoris eruendam vi-626

dentur. posses alioqui auxilio vocare urbes, φuas suo et
Τheodorae nomine illustres esse voluit, in unum catalogum a
Ν. Αlemanno ad Ρrocopii Hist. Αrcan. c. 11 coniectas, ni et
aliae forent quarun rationem Ηierocles nullam habuit. φuod
enim Iustinus primus Αnazarbo atque Εdessae pristinum no
men abstulit, μtrique Iustinopoleos, φuo et prior in Μopsue
stana synodo (licet Iustinianopolitana metropolis vulgo p. 132
tom. 12 C. G. edatur) superbit, imposito titulo apud Εuagrium
Η. Ε. 4 8 et Τheophanem Chorοgr. p. 146, eo musquam, quan
tumvis illi tempori proximus, in Synecdemo has urbes di
gnatur. ".

Πla ergo quae in medio posui, satis superque evincent

nihil eorum φuae Iustinianus novavit Ηieroclem, cum hanc
Νotitiam vulgaret, inaudivisse videri; adeoque ante Βelisa
rium consulem, cuius annum plures illarum constitutionum
praeferunt, principe tamen Iustiniano scripsisse. nam ante
hunc consulem fato concessisse, φuod viro erudito in mentem
venit arbitrari, vix indidem coégeris. potuit sane vulgato
Synecdemo omnia φuae imperator mutaverat addere, novam
φue eius editionem publicare: at id voluisse unde cognosce
mus 2 φuid si etiam priori editioni illa adstruxerit, et in
nostram aetatem Νotitia, ut primum e scriptoris calamo de
fluxerat, devenerit? itaque ad Synecdemum ipsum descenda
mus, atque integerne et genuinus, et cuius generis sit Νoti
tia, civilis an ecclesiastica, exploremus.
Νon esse genuinum neque integrum Εmmanuel Schelstra
tenus tom. 2 Αntiq. Εccles. p. 720 sibi persuasit, tum φuod
ea φuae de civitate Constantinopolitana ex Hierocle Constan
timus Ρorphyrogenitus refert, in Νotitia non compareant, tum
ex eo φuoque probari, φuod Hieroclis opus 64 praefecturas
seu provincias et 835 seu 935 civitates continuerit, Νotitia
Const. Porphγr. 25
 386 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

autem 51 tantum provincias et 751 civitates exhibeat. guae

accusationis capita si, ut oportet, expendantur, caussam te
nere haud poterunt, φuod ut unicuivis dilucescat, Constan
tini imperatoris l. 2 them. 1 verba, illis adnexa φuae in su
perioribus exscripta dedimus, inseramus: αρχήν, ούν της Ευ
ρώπης την βασιλίδα των πόλεων και του κόσμου παντός,
την νέαν Ρώμην, την Κωνσταντινούπολιν έγω τίθημι, διά
τούτο και το περί αυτήν θέμα, το καλούμενον Θράκη, το εν
627 τοις Ευρώπης μέρεσι, θεμάτων πρώτον τεθείκαμεν, φuis
enim, guod bene advertit Αnselmus Βandurius, non viderit
haec non Hieroclis sed Constantini verba esse, caussam ex
plicantis cur Τhraciae themati inter Εuropaea primum locum
assignarit, iam quod numerum provinciarum non acquare 64
adiungit, id in Caroli a S. Paullo editionem valebit, non eam
guam primus ipse in publicum dedit, ab Ηolsteinio ex Far
nesiano ms pluribus provinciis auctam. novi doctissimum
Dissert. Chοrogr. Ιtal. auctοrem autumasse non 64 provin
cias sed 65 esse debere, quonian in Synecdemo Pamphylia
secunda memoratur, musquam prima: cui ego opinioni nullum
nisi in Latina versione praesidium reperio. etsi enim ex
ecclesiastica dispositione Pamphyliam in duas fuerint partiti,
ut et duae hic recenserentur nihil fuit necesse, praesertin
cum una duntaxat in Νotitia imperii 0rientis reperiatur, nec
auas Iustinianus, ut Νovella 8 indicio est, noverit. id infi
tiari nolim, deesse plures civitates, nec numerum 935 rotun
dari. grassata librariorum negligentia, ut in ceteris omni
bus, et hic est; multaque, φuia vitiosiora videbantur, negle
xit, alia turpissimis nιendis foedavit. neque nupera ea cor
ruptela est: si de Constantini imperatoris codice ex illis
φuae in 1. 2 Τhem. inde transtulit, coniecturam feceris, cor
ruptissimum, neque nostris munditie, quamvis admodum in
φuimatis, praestantiorem reperies: summa ille imis miscuit et
provinciarum terminos frequentissime migravit. guae vitia
utut agnosco, tamen criminationes φuae in hanc Νotitiam ad
feruntur, et quibus peccatorum φuorum innocentissima est rea
peragitur, repellendas existimem ; quod ne nunc exsequar
alia prohibent.
Οuaerendum est, civilisne an ecclesiastica fuerit 2 Ιο.
Ηarduinus in Αntirrhetico et Numis urb. antiq. illustr. litem
secundum ecclesiasticam dedit, licet, cur eam tulerit senten
tiam, docere neglexerit, et post Harduinum plures. haud
tamen iure: nihil enim Synecdemus praecipuum habet, unde
ecclesiasticis Νotitiis accensendus videri possit. nulli, ut bene
auctor Dissert Chorοgr., throni, rarae metropoles, nulli ar
εhiepiscopi, nulli autocephali, cumque in una saepe provin
 ΡRΟΙ.ΕGΟΜΕΝΑ. 387

τia plures metropoles, tametsi dignitate impares, fuerint, uti 628

in Βithynia Νicomedia Νicaea et Chalcedon, vix unam atque
alteram, saepenumero etiam nullam, eo titulo cohonestat. ad
hoc, haud paucae recensentur urbes quibus nullus unquam
episcopus fuit , φuarum exempla cum suis quaeque locis ad
metiri constituerim, una hic Scythia defungar. illi 15 urbes
contribuuntur ; unde singulis episcopis, si ecclesiastica foret
Νotitia, subditas fuisse existimares, cum tamen omnes unius
Τomitani praesulis curae commissae fuerint. si addubites,
Sozomenum Η. Ε. 6 21 auctοrem dabo: τούτο δε το έθνος
πολλάς μεν έχει και πόλεις και κώμας και φρούρια, μητρό
πολις δέ έστι Τόμις, πόλις μεγάλη και ευδαίμων, παράλιος,
έξ ευωνύμων εισπλέοντι τον Εύξεινον καλούμενον Πόντον, εισ
έτι και νύν έθος παλαιόν ενθάδε κρατεί, του παντός έθνους
ένα τας εκκλησίας επισκοπείν, utique si Synecdemus episco
porum ordinem et dignitates describeret, ut omnes eius pro
vinciae urbes enumeraret nihil opus fuisset: unam Τomita
nam, ut in Νotitiis ecclesiasticis assolet, gentis praesuli dare
potuisset. deinde plures plerisque in provinciis urbes, φuae
suos sibi episcopos habuerunt, quod in Νotitia ecclesiastica
insolens est, negliguntur. mec eo tamen telo alia omnia sen
tientes vehementius urserim: quid si illae exciderint 2 et sane
multas negligentia exscriptorum deperditas esse mihi persua
«leo. nam cui credibile fiet, ut uno exemplo utar, in Μeso
potamiae provincia solam Αmidam Ηieroclis aetate Romanis
fuisse superstitem 2 imo vero plures ibi florebant, sed a li
brariis susque deque habitae, qui, si absque codice Farne
siano fuisset, unam itidem Phoenicae maritimae reliquissent
Τyrum. φuid pοrro tituli magistratιιum, φuibus provinciae
administrandae attributae fuerunt, ad Νοtitiain ecclesiasticam 2
φuid Synecdemi momen, quod huic Νotitiae inscriptum est 2
id peregrinationis comitem adsignificat, argumentogue est Ηie
roclem provincias obituris succurrere et imperii 0rientis am
plitudinem in brevi quasi tabella praepingere voluisse. guae
mihi caussa videtur cur provinciarum ordinem, uti praefectis
et vicariis suberant, accuratissime servarit. libet id osten-629
alere, φuod illa re suam ab ecclesiasticis Νotitiis prorsus di
stinxerit. primum Τhraciarum dioccesin, in 6 provincias de
scriptam et vicario parentem, φuo de Νotit. imp. Οrient.
c. 132 exsequitur: tum Μacedoniae et Daciae dioecesin prae
fecto praetorii Illyrici attributam; cui nuper a Iustiniano re
ciperatam Pannoniam, φuae ante praefecto praetorii Italiae
commissa fuerat, adiumgit, hanc excipit Αsiana 11 provin
ciarum, tum Ρontica totiden provinciarum, dein Οrientis pro
vinciae 15, tandem Αegyptus, prorsus ut in Νotitia imp. Οri
 388 WΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

entis c. 1, omnes praefecti praetorio Οrientis dispositioni et

curae mandatae. -

Αtφue haec de Synecdemo, cuius primam editionem Ca

rolo a S. Paullo debemus, sed 14 provinciis mutilam. aliam
animo agitasse Iac, Sirmondum ex quadam eius ad L. Ηol
steinium epistola p., 471 ed. Venet, suspicere: "de Ηieroclis
Synecdemo" inquit "gratuler an doleam nescio. imo re vera
aoleo tibi non a me dono datum fuisse, cum expeteres; et
φuod ego mihi contingere optabam, ut aliud exemplar nan
ciscerer, id tibi potius obtigisse gaudeo, atque ut ex animo me
gratulariintelligas, si ad reliqua tua Geographica, cum ad Cra
mosium mittes, Αfricanam nostram adiici iubes, non defu
giam." φuod, uti advertis, consilium deinceps repudiavit. vi
dit versavitque eum Sirmondi ms Ηenr. Valesius, sicuti ad
Αmmian. 31 11 profitetur, haud obscure plurimis eum vitiis
οbsitum fuisse innuens. demum L. Ηolsteinio bona φuaedam
fortuna plures manu exaratos codices, Vaticanum Αltempsia
num et Farnesianos, obtulit, φuorum ope correctum et 14 pro
vinciis auctiorem Synecdemum praeter alia Geographica, de
φuibus Lambecius Βibl. Caesar. 1. 6 p. 268, vulgare propo
suerat; quibus conatibus, me egregie inchoati absolverentur,
cum viri praestantissimi fatum obstitisset, latuere diu in Βar
berina bibliotheca schedae, donec Εmmanuel Schelstratenus
inde erutas publicaret, et Αntiq. Εcclesiast. t. 2. p. 689 Ηie
roclem variis, quae vocantur, lectionibus et Latina Ηolsteinii
versione instructum insereret. post deinde Αnselmus Βandu
rius dignum censuit qui indidem sumptus tomum I Imperii
Οrientalis p. 31 ornaret. nos quoniam spe scripti codicis
excidimus, eas editiones contendemus, et ex mss variantibus
scripturis illas quae veriores aut propius a recto recedentes
630 videbuntur amplexabimur, reliquis, ut diiudicandi facultas ne
auferatur, suo loco adscriptis. Latinam versionem, φuod no
mina urbium ea carere possent, et ne praeter rem libri mo
les incresceret, recidimus. habes instituti rationem ; φuam
si harum rerum peritis probavero, satis uberem vigilati la
boris fructum me percepisse arbitrabor.
Ηaec scripseram, iamque ad pag. 673. deveneram, cum
mihi officiosissime vir clarissimus Sigeb. Ηavercampus ΤΑΞΙΝ
ΠΡΟΚΑΘΕΔΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ, ex ms Bonaven
turae Vulcanii excerptam, transmitteret. suspicatus fueram
ex quadam Cl. Iac Gronovii post Βerkelii Stephanum nota
eam τάξιν aut partem esse Synecdemi aut certe in eodem
codice Synecdemum lectitari; meque vana ea fuit suspicio:
prorsus enim integer, etsi sine Ηieroclis nomine, conspicitur,
titulo praescripίο quem et Imp. Constantinus 1. 2 Τhem. 1
 ΡRΟLΕGΟΜΕΝΑ. 389

agnoscit. legit autem . . . . . . *) atque in his praecipue,

φuodque provinciarum nomina semper in secundo casu ponat,
eodex ille ab editis discrepat, pro cuius usu gratiae viro
clarissimo debentur ingentes.

") Lectiones codicis suis lam locis positas invenies. 1Β.

392 ΗΙΕRΟΟΙ.ΙS

ι'. Επαρχία Ελλάδος ήγουν Αχαϊας, υπό ανθύπατον,

πόλεις οθ, Σκαρφία, Ελάτεια, Βοιόν και Δρυμαία, Δαυλία,
Χαιρώνεια, Ναύπακτος, Δελφοί, Αμφισσα, Τιθώρα, Αμβρυ
σος, Αντίκυρα, Λεβαδία, Κορώνεια Βοιωτίας, Στίρις, Οπούς,
Ανάστασις, Έκεψος, νήσος Εύβοια, Ανθηδών, Βουμέλιτα, 5
Θεσπιαί, "Υττης Θύσθαι, Θήβαι μητρόπολις Βοιωτίας, Τά
ναγρα, Χαλκή νήσος Ευβοίας, Πορθμός, Κάρυστος, Πλαταια,
Αιγόσθενα, Αθήναι μητρόπολις Αττικής, Μέγαρα, Παγαι,
εμπόριον Κρομμυών, Αίγινα νήσος , Ποιτοιούσα, Κέα, Κύ
θνος, Δήλος άδηλος, Σκύρος Ταλαμένη μέχρι Θερμοπυλών, 10
Κόρινθος ή ποτε Εφύρα μητρόπολις πάσης Ελλάδος, Νέα
Σικυων, Αίγειρα, Αιγιον, ΙΜεθώνη, Τροιζήν, Επίδαυρος,
Ερμιόνη, Αργος, Τέγεα, Θάρπουσα, Μαντίνεια, Λακεδαίμων
μητρόπολις της Λακωνικής ή πριν Σπάρτη, Γεράνθρα ,
Φαραί, Ασωπός(πόλις], Ακριαί, Φιάλεια, Μεσσήνη, Κορωνη, 15
Ασίνη, Μοθωνη, Κυπαρισία, Ηλις μητρόπολις Αιτωλίας,
νήσος Κεφαληνία, νήσος Πάνορμος, νήσος Ζάκυνθος, νήσος
Κυθηρία, νήσος Μύκων, νήσος Στροφαδία, νήσος Μόλος
αντικρυ Κορίνθου, νήσος Δωρούσα , νήσος Λήμνος, νήσος
"Ίμβρος. 20
ια. Επαρχία Κρήτης, υπό κονσουλάριον, πόλεις κβ,
μητρόπολις Γορτύνη, Ίνατος, Βίεννα, Ιεράπυδνα, Καμάρα,
Αλλυγγος, Χερσόνησος, Λύκτος, Αρκαδία, Κνωσός, Σούβρε
τος, Οαξος, Ελευθέρνα, Λάμπαι, 'Απτερα, Κυδωνέα, Κίσα
μος, Καντανία, Ελυρος, Λίσσος, Φοινίκη ήτοι Αραδήν, νήσος 25
Κλαύδος.
ιβ. Επαρχία παλαιάς Ηπείρου, υπό ηγεμόνα, πόλεις ιβ,
μητρόπολις Νικόπολις, Δωδώνη, Εύροια, Ακτιον, Αδριανούπο
1 ήγουν add W 2 ηλάτινα apud Βandurium βοε και δρι
μύα ante W 3 άμφισα ante W 5 ανθoδώ Carolns a S. Paullo
6 πάναγρα idem 7 χάριστος aut χάρυστος ante W πλαταιή
Ι. : ceteri πλατεαι 8 αιγοσθέναι Carolus a S. Paullo 9
κρομών ante W, qui Κρομμών. αιγινήσος L ποτοιούσα
ante W, πιδνούσσα L 10 ταλαμίνη L. στα λιμένι i. e. -Λήμ
νος Christophorus Wordsworthus (Αthens and Αttica p. 2). με
χρι C, μετά L, με νulgo θερμοπυλών CL, θερμοπύλαι vulgo
11 έφυρος ante W 12 αίγειραι Ι., αίγαι ante W , , μεθώ
2"(ζ ΠlSS αρίζαινα ante W, φui Τρυζένα 21 υπό ηγεμόνα
ante W 22 ιερά πύδνα ante W 24 ο άξιος aute W 25
φοινήκη αραδένα ante W
 SΥΝΕΟΙ)ΕΜUS. 393

λις, Αππων, Φοινίκη, Αγχιασμός, Βουθρωτός, Φωτική,

Κέρκυρα νήσος, Ιθάκη νήσος.
ιγ. Επαρχία νέας Ηπείρου, υπό κονσουλάριον, πόλεις θ’,
Δυρράχιον ή ποτε Επίδαμνος, Σκάμπα, Απολλωνία, Βούλις,
5 Αμαντία, Πουλχεριούπολις , Αυλών, Λυχνιδος μητρόπολις,
-Λιστρών και Σκεπών.
ιδ'. Επαρχία Δακίας μεσογείου, υπό κονσουλάριον, πό
λεις έ, Σαρδική μητρόπολις, Παυταλία, Γερμανά, Ναϊσός,
"Ρεμεσιάνα.
10 ιε. Επαρχία τη παρα . . . . υπό κονσουλάριον, πόλεις εί,
"Ρατιάρια μητρόπολις, Βονωνία, Ακυές, κάστρα Μάρτις,
Ισκος.
ις. Επαρχία Δαρδανίας, υπό ηγεμόνα, πόλεις γ, Σκού
ποι μητρόπολις, Μηρίων, Ουλπιάνα.
15 ιζ. Επαρχία Πρεβάλεως, υπό ηγεμόνα, πόλεις γ', Σκό
δρα, Λίσσος, Δωράκιον μητρόπολις.
ιη. Επαρχία Μυσίας, υπό ηγεμόνα, πόλεις ε', Βιμε
νάκιον μητρόπολις, Σιγγιδόνος, Γρατιανά, Τρικόρνια, Όρρεoν
Μάργου.
20 ιθ. Επαρχία Παννονίας, υπό ηγεμόνα, πόλεις β, Σέρ
μιον, Βασιάνα.
κ. Επαρχία Ασίας, υπό ανθύπατον, πόλεις μγ', Έφε
σος, Αναία, Πριήνη, Μαγνησία Μαιάνδρου, Τράλλεις, Νύσ
σα, Βρίουλα, Μάσταυρα, Ανίνητα, "Υπαιπα, Αρκαδιούπολις,
25 Διός ιερόν, Εύαζα, Κολοσή, Αλγιζα, Νικόπολις, Παλαιά
πόλις, Βαρέττα, Αυλίου κωμη, Νέα αυλή, Κολοφών, Μητρό
πολις, Λέβεδος, Τίος, Σμύρνα, Κλαζομεναί, Σατρώτη, Μα
γνησία Σιπύλου, Αιγάη, Τήμνος, Φώκαια, Μύρινα, Κύμη,
Πέργαμος, Ελαία, Πιτάνη, Τιάρα, Θεοδοσίου πόλις, Αδρα
30μύττιον ή ποτε Λύρνησος, Αντανδρος, Γάργαρα, Ασσος.

4 σκάππα aut σκάπτα, et mox βoύλος auι βουλης ante W 5

αλήνιδος C μητρόπολις ληστρών και σκεύπτων L 10 πα
λαιά C 11 βονοπία L, μονοπία ceteri μάρτυς ιδαος ante W
15 πρέβαλε L, πρεβάλεων ceteri 24 ύπηπα L 25 κoλoαι
σίες L, κoλoασίς celeri 26 Carolus α S. Paullo Αυρηλιού
πολις Κύμη emendat, nullα ιusια causα moιus. W 28 άσπάη L
29 άντανδρος L, άτανδρος ceteri
304 ΗΙΕΙΚΟCLΙS

κα. Επαρχία Ελλησπόντου, υπό κονσουλάριον, πόλεις λ,

Κύζικος μητρόπολις, Προικόνησος, η Εξορία, Βαρίσπη, Πά
ριον, Λάμψακος, Αβυδος, Δάρδανον, Ίλιον, Τρωάς, Σκάμαν
δρος, Πολίχνα, Ποιμανηνός, Αταρνέα, Ρέκετα, Βλαύνδον,
Σκέλεντα, Μόλις, Γέρμαι, Απταος, Κέργη, Σάγαρα, Αδρια-5
νού θήρα, Ηραι, Πιονία, Κονιοσίνη, Αργίζα, Ξίος Τράδος,
Μανδακάδα, Εργαστήριον, Μάνδρα, Ίπποι, Οκη, Σίδηρον,
Σκήψις.
κβ. Επαρχία Φρυγίας Πακατιανής, υπό κονσουλάριον,
πόλεις λθ’, Λαοδίκεια, Ιεράπολις, Μόσυνα, Αττουδα, Τρα- 10
πεζούπολις, Κολασσαί, Κερετάπα, Θεμισόνιον, Ουαλεντία,
Σαναός, Κονιούπολις, Σιτούπολις, Κράσος, Λούνδα, Πέλται,
Ευμένεια, Σιβλία, Πέπουζα, Βριάνα, Σεβάστη, Ίλουζα, Ακμο
νία , Αλλιοί, Ιουχαράταξ, Διόκλεια, Αρίστιον, Κύδισσος,
Αππία, Ευδοκιάς, Αζανοί, Τιβεριούπολις, Κάδοι, Θεοδοσία, 15
Αγκυρα, Σύνναος, Τημένου θύραι, Τρανούπολις, Πουλχερια
νούπολις,
κγ. Επαρχία Λυδίας, υπό κονσουλάριον, πόλεις κγ',
Σάρδεις, Φιλαδέλφεια, Τρίπολις, Θυάτειρα, Σίται, Μαιονία,
Ιουλιανούπολις, Τράλλης, Αυρηλιούπολις, Ατταλία, Ερμοκα-20
πηλία, Ακρασός, Απόλλωνος ιερόν, Τάβαλα, Βάγις, Κεράση,
ΙΜεσοτίμωλος, Απολλωνίς, Ιεροκαστέλλεια, Μοστήνη, Σατα
λέων, Γόρδος,
κδ. Επαρχία Πισιδίας, υπό κουσουλάριον, πόλεις κς,
Αντιόχεια, Νεάπολις, Λιμέναι, Σαβίναι, Ατμενία, Πάππα, 25
Σινίανδος, Λαοδίκεια κεκαυμένη, Τυράϊον, Αδριανούπολις,
Φιλομήλιον, Σωζόπολις, Τύμανδρος, Μητρόπολις, Απάμεια,
Ευδοξιούπολις, Αγαλασσός, Βάρις, Σελεύκεια ή σιδηρά, ο
Τιμβριάδων, Θεμισόνιος, Ιουστινιανούπολις, ΙΜάλλος, Αδάδα,
Ζόρζιλα, Τιτυασσός, 3ύ

κε. Επαρχία Λυκαονίας, υπό κονσουλάριον, πόλεις εη,

Ικόνιον μητρόπολις, Λύστρα, ΙΜίσθεια, Αμβλαδα, Ουάσαδα,
Ομόναδα, Ιλιστρα, Λάρανδα, Δέρβα, Βαρατή, Υδη, Ισαυ

1 υerius λγ. W 6 θήραι] και ήρας L, και θήραι ceteri 7

οκησίδηρον Ι., ο κισίδηρον ceteri 9 πακατιανής L , καιπατια
νής ceteri 30 ζόρζελα ms Leid. 33 δέρβα, βάρατα L
 SΥΝΕΟΙΟΕΜUS. 395

ρόπολις, Κόρνα, Σάβατρα, Πτέρνα, Κάννα, Γλαύαμα,

Είγνον.
κς'. Επαρχία Φρυγίας Σαλουταρίας, υπό κονσουλάριον,
πόλεις κγ', Ευκαρπία, Ιεράπολις, Ότρος, Σεκτόριον, Βρούζος,
5 κλήρος Ορεινής, κλήρος Πολιτικής, Δεβαλάκια, Λυσιάς, Σύν
ναδα, Πρύμνησος, Ιψος, Πολύβοτος, Δοκίμιον, Μητρόπολις,
ΙΜήρος, Νακολία, Δορύλαιον, Μίδαιον, δήμου Λυκαόνων,
δήμου Αυράκλεια, δήμου Αμαδάσσης, δήμου Πραιπενίσσου.
κζ. Επαρχία Παμφυλίας, υπό κονσουλάριον, πόλεις μζ,
10 Πέργη, Σύλαιον, Μάγυδος, Ατταλία, δήμου Ουλίαμβος, Τρέ
σενα, δήμου Καναύρα, Ιοβία, Τερμησσός και Ευδοκιάς, δή
μου Μενδενέω, δήμου Πωγλα, Ίσινδα, Βέρβη, Σινδαύνδα,
ΙΜυωδία, χωρία Μιλυαδικά, Όλβασα, Παλαιάπολις, Λυσινία,
Κόμανα, Κόλβασα, Κρήμνα, Πανέμου τείχος, Αριασσός, ΙΜα
15ξιμιανούπολις, κτήμα Μαξιμιανουπόλεως, Ρεγησαλάμαρα, Λι
μόβραμα, Κόδρουλα, Δεμουσία, δήμου Σαβαιών, Παστολη
ρισσός, Σέλγη, Πριμούπολις, Σίδη, Σέρνα, Λύρβη, Κασσά,
Κότανα, Ορυμνα, Κορακήσιον, Σύεδρα, Καράλια, Κορυ
βρασσός,
20 κη. Επαρχία Λυκίας, υπό κονσουλάριον, πόλεις λδ,
Φασηλίς, ο Αναπoς, Γάγαι, Ακαλισσός, Εδεβησσός, Λί
μυρα, Αρύκανδα, Ποδάλεια, Χώμα, Ρεγκυλιάς, ΙΜύρα μη
τρόπολις, Αρνεαϊ, Κυάνεαι, Απερλαι, Φελλός, Αντιφελλός,
Κάνδυβα, Ευδοκιάς, Πάταρα, Ξάνδος, Κόμβη, Νύσα, Πί
25 ναρα, Σίδυμα, Τλώς, Τελμισσός, Καύνος, Αραξα, Βουβών,
Οινόανδα, Βάλβουρα, Κομιστάραος.
κθ. Επαρχία Νήσων, υπό ηγεμόνα, πόλεις κ, Ρόδος,
Κως, Σάμος, Χίος, Μιτυλήνη, Μέθυμνα, Πέτελος, Τένεδος,
Προσελήνη, Ανδρος, Τήνος, Νάξος, Πάρος, Σίφνος, Μήλος,
30 Ιος, Θήρα, Αμουργός, Αστυπάλαια,

4 ιερόπολις L 5 πολεμή vel πολεμηκος editi δεβαλίκια mss

11 ιοβία Ι. : ceteri ζοβία ευδοκίας L : ceteri ευδοκία 12
βερβίη ante W 13 μυοδύα L χώρι ante W 16 σα
βαών L 18 ορύμενα ante W ολύβαρσος ante W αύα
πος Βandurius 22 αρύκναδα ante W μοίρα Schelstrate
nus et Βandurius 23 αρνέα ante W, αρναία mss 24 μί
Ο αβ ΙΊ183 25 δίδομα πλω editi ante W 26 κομιστάριος L
30 αμολγός mss
396 ΗΙΕRΟΟLΙS

λ'. Επαρχία Καρίας, υπό κονσουλάριον, πόλεις λ', Μί

λητος, Ηράκλεια Λατμού, Μύνδος, Αλικαρνασσός, Κνίδος ,
Κέραμος, Μύλασα, Στρατονίκεια, Αμυζών, Αλινδά, Αλά
βανδα, Ορθωσία, Αρπασα, Νεάπολις, Υλάριμα, Αντιόχεια,
μητρόπολις Αφροδισιάς, Ηράκλεια Σαλβάκιος, Τάβαι, Απολ-5
λωνιάς, Σεβαστόπολις, Ίασος, Έρεζος, Μαρκιανούπολις, Ανα
στασιούπολις, χωρία πατριμoνιάλια, Κιβύρα, Κοκτημαλικαί.
λα. Επαρχία Ποντικής α, υπό κονσουλάριον, πόλεις ις,
Χαλκηδων, Νικομήδεια , Πραίνετος, Ελενόπολις, Νίκαια,
Βασιλινούπολις, Κίος, Απάμεια, Προύσα, Καισάρεια, Απολ-10
λωνία, Δασκύλιον, Νεοκαισάρεια, Αδριανοί, Ρεγετατάϊος,
Εεγέδωρις.
λβ. Επαρχία Ονωριάδος, υπό ηγεμόνα, πόλεις ς, Κλαυ
διούπολις, Προυσιάς, Ηράκλεια, Τίος, Κρατία, Αδριανού
πολις. 15

λγ. Επαρχία Παφλαγονίας, υπό κορίκτορα, πόλεις ς,

Γάγγρα, Πομπηΐούπολις, Σόρα, Αμάστριον, Ιωνόπολις, Δά
δυβρα. -

λδ'. Επαρχία Γαλατίας α', υπό κονσουλάριον, πόλεις ζ,

Αγκυρα μητρόπολις, Ταβία, Ασπoνα, Κίννα, Ρεγελαγανία, 20
"Βεγέμνιζος, Ηλιούπολις.
λέ. Επαρχία Γαλατίας σαλουταρίας, υπό ηγεμόνα, πό
λεις θ’, Πεσινρύς, Ρεγεμαυρέκιον, Πητινησσός, Αμωριον,
Κλάνεος, Ρεγετρόκναδα, Ευδοξιάς, Μυρικιών, Γερμία.
λς. Επαρχία Καππαδοκίας α', υπό κονσουλάριον, πό-25
λεις δ', Καισάρεια, Νύσσα, τα Θέρμα, Ρεγεποδανδός,
λζ. Επαρχία Καππαδοκίας β', υπό ηγεμόνα, πόλεις η,
Τύανα, Φαυστινούπολις, Κύβιστρα, Ναζιανζός, Σάσιμα, Παρ
νασός, Ρεγεδόαρα, Ρεγεμουκισός. ",

λη. Επαρχία Ελενοπόντου, υπό κονσουλάριον, πόλεις ζ, δυ

Αμασία, Ίβωρα, Ζήλα, Σάλτον Ζαλίχην, Ανδραπα, Αμισός
Σινώπη.
1 λς ante W 3 αμιζών ante W αλάπανδα ante W 4
αλάρημα L , υλάρημα ceteri 5 τάβας Βandurius 8 α'
νulgo om 11 αδριανός L βεγετάϊος L 12 βεγο
δωρίες Ι., ρεγoδώριε ceteri 14 πρασίας editi πίος mss
17 πάγρα Βandurius et Schelstratenus 19 α' mss om 24
μυρακιών ante W 27 κονσουλάριον νulgo 30 Ελενουπό
λεως Schelstratenus et Βandurius, έλεπόντου L.
 SΥΝΕΟΙΟΕΜUS. 397

λθ'. Επαρχία Πόντου Πολεμωνιακού, πόλεις εί, υπό

ηγεμόνα, Νεοκαισάρεια, Κόμανα , Πολεμωνιον, Κερασούς,
Τραπεζούς.
μ. Επαρχία Αρμενίας α', υπό κονσουλάριον, πόλεις εί,
5 Σεβάστεια, Νικόπολις, Κολωνεια, Σατάλα, Σεβαστούπολις.
μα'. Επαρχία Αρμενίας β', υπό ηγεμόνα, πόλεις ς,
ΙΜελιτηνή, Αρκα, Αράβισσος, Κουκουσός, Κόμονα, Αρια
ραθία.
μβ. Επαρχία Κιλικίας α', υπό κονσουλάριον, πόλεις η,
10 Ταρσός μητρόπολις, Πομπηΐούπολις, Σεβάστη, Κώρυκος,"Αδα
να, Αυγούστα, Μάλλος, Ζεφύριον,
μγ. Επαρχία Κιλικίας β', ή υπό ηγεμόνα, πόλεις θ’,
"Ανάζαρβος μητρόπολις, Μοψουεστία, Αίγεαι, Επιφανία, Αλε
ξάνδρεια, Ρώσος, Ειρηνούπολις, Φλαβιάς, Κασταβάλα.
15 μδ'. Επαρχία Κύπρου της νήσου, υπό κονσουλάριον,
πόλεις ιε, Κωνσταντία μητρόπολις, Ταμασσός, Κίτιον, Αμα
θούς, Κούριον, Πάφος, Αρσινόη, Σόλοι, Λάπιθoς, Κιρβοία,
Κυθροι, Καρπάσιον, Κυρηνία, Τριμιθούντων, Λευκουσία,
με. Επαρχία Ισαυρίας, υπό ηγεμόνα, πόλεις κγ, Σε
20 λεύκεια μητρόπολις, Κελένδερις, Ανεμούριον, Τιτιούπολις,
Λάμος, Αντιόχεια, Ιουλιοσεβαστή, Κέστροι, Σελινούς, Ιο
τάπη, Διοκαισάρεια, Όλβη, Κλαυδιούπολις, Ιεράπολις, Δαλί
σανδος, Γερμανικόπολις, Ειρηνόπολις, Φιλαδέλφεια, Μωλώη,
Αδρασός, Ζεέδη, Νεάπολις, Λαύζαδος.
25 μς. Επαρχία Συρίας α', υπό κονσουλάριον, πόλεις ζ,
Αντιόχεια ή προς Δάφνην, Σελεύκεια, Λαοδίκεια, Γάβαλα,
Πάλτος, Βέροια, Χαλκίς. -

μζ. Επαρχία Συρίας β', υπό ηγεμόνα, πόλεις η, Απά

μεια, Επιφάνεια, Αρεθούσα, Λάρισσα, Μαριάμη, Βαλανέα,
30 Ραφανέα, Σελευκόβηλος.

2 πολεμωνιακού L : ceteri πολεμιακού 2 τολεμώνιον L: ce

teri τολεμόνιον 7 μελιτινή κόκουσος L αραρασθία
ante W 14 φλαβία Schelstratenns et Bandurius 16 ταμα
σός Ι. 17 κόρην οlim αρσενόε ant αρσινόε mss 18
καρπάσιν editi ante W Τριμ. Λευκ.] hae duae recentiori
manu adiunctae sunt ms Farnes. 21 Ιοτάτη ante W 23
μωληδαρασός ante W 24 λαυζαδάλη L, λαυζαδαίε ceteri 30
σελευκόβολος ante W
398 ΗΙΕRΟΟΙ,ΙS

μή. · Επαρχία Ευφρατησίας, υπό ηγεμόνα, πόλεις ιβ,

"Ιεράπολις, Κύρος, Σαμόσατα, Δολίχη, Ζεύγμα, Γερμανικία,
Περρή, Νικόπολις, Σκηναρχαία, Σαλγενορατιξενον, Ούρεμα,
Εύρωπος,
μθ. Επαρχία Όσρoηνής, υπό ηγεμόνα, πόλεις θ, Έδεσ-5
σα, Κωνσταντία, Θεοδοσιούπολις, Κάρρα, Βάτναι, Νέα Βα
λεντία, Λεοντόπολις ή και Καλλινίκη, Βίρθα.
ν. Επαρχία Μεσοποταμίας, υπό ηγεμόνα, πόλιν α',
"Αμιδα.
να'. Επαρχία Φοινίκης, υπό κονσουλάριον, πόλεις ιδ', 10
Τύρος, Πτολεμαϊς, Σιδών, Βηρυτός, Βίβλος, Βόστρυς, Τρί
πολις, Αρκαί, Όρθωσιάς, Αραδος, Αντάραδος, Κωνσταντίνα
Πογωνάς, Πανειάς.
νβ. Επαρχία Φοινίκης Λιβανησίας, υπό ηγεμόνα, πό
λεις ς, Έμισσα, Λαοδίκεια, Δαμασκός, Ηλιούπολις, "Αβιλα, 15
Πάλμυρα.
νγ. Επαρχία Παλαιστίνης, υπό κονσουλάριον, πόλεις κβ',
Καισάρεια μητρόπολις, Δώρα, Αντιπατρις, Διόσπολις, "Αζω
τος παράλιος, "Αζωτος μεσόγειος, Ελευθερόπολις, Αιλία ή
και Ιεροσόλυμα, Νέα πόλις, Λιβιάς, Σεβάστη, Ανθηδων, 20
Διοκλητιανούπολις, Συκαμάζων, Όνούς, Σώζουσα, Ιόππη,
Γάζα, Ραφία, Ασκαλων, "Αριζα, Βιτύλη.
νδ'. Επαρχία Παλαιστίνης β', υπό ηγεμόνα, πόλεις τα',
Σκυθόπολις, Σέλλα, Γάδαρα, "Αβιλα, Καπετωλιάς, Ίππος,
Τιβεριάς, Ελενούπολις, Διοκαισάρεια, Μαξιμιανουπολις, 25
Γάβαι.
νε. Επαρχία Παλαιστίνης γ', υπό ηγεμόνα, πόλεις ι',
Πέτρα, Αυγουστόπολις, Αρίνδηλα, Χαραγμούβα, Αρεόπολις,
Ζωάρα, Μάμψις, Βιτάρους, Ελούσα, Σάλτων,
2 σαμώσατα ante W 3 πέργη L εύροπος ante W 5
βοσρωινής κοσρωινής L, όοσρώικεν Schelstratenus et Βandurius,
όσρωηνής ms Ηolsteinii 6 κάρρα ante W 7 βαλεντιας
vel ουαλεντιάς mss βίρθρα ante W, οm L 9 άμυδα
princeps editio, άμηδα Βand. et Schelstr. 10 πόλιν α' olim
11 post Τύρος φuae sequuntur, Ηolsteinius addidit e codice Far
nesiano. habet etiam L. 12 ορκαι L 13. πανεάς L 15
άβιλλα ante W 19 ή ελία και Farn. 21 σώσουσα L 22
ραμφία Inss 24 καπιτωλία Ι. 27 γ' om L 28 αρίν
δελα L 29 ζώορα L
 SΥΝΕΟΙΟΕΜUS. 399

νς. Επαρχία Αραβίας, υπό κονσουλάριον, πόλεις ιζ,

Βόστρα, Νιλακώμη, "Αδρα, Δία, Εξακωμία κωμη, Μήδαβα,
Γέρασα, Μαιούδος, Φιλαδέλφεια, Νεάπολις, Ιεράπολις,
Φιλιππόπολις, Φαινω, Κωνσταντία, Διονυσιάς, Κανόθα,
5 Αδρασσός.
νζ.' Επαρχία Αιγυπτιακής, υπό αυγουστάλιον, πόλεις κχ,
Αλεξάνδρεια, Ερμούπολις, Μενελαΐτης, Μέτηλις, Βούτος,
Καβασσά, Σάϊς, Ναυκρατις, Ανδρων, Νικίου, Ξόϊς, Φράγω
νις, Παχνεμουνίς, Διόσπολις, Σεβεννυτός, Ονουφις, Ταύα,
10 Κλεοπάτρα, Κυνω, Βούσιρις, Όασις, Ελεαρχία, Παράλιος.
νη. Επαρχία Αιγούστα α', υπό κορρήκτορα, πόλεις ιγ',
Ρινοκόρoυρα, Οστρακίνη, Κάσσιον, Πεντάσχοινον, Αφνάϊον,
Γέρρας, Σκέννα, Πηλούσιον, Σεθραϊτης, Ήφαιστος, Πανίθυ
σος, Τάννις, Θμούϊς.
15 νθ. Επαρχία Αυγούστα β', υπό ηγεμόνα, πόλεις ζ,
Λεοντώ, "Αθριβις, Ηλίου, Βούβαστος, Φάρβαιθος, Αραβία,
Κλύσμα κάστρον,
ξ. Επαρχία Αρκαδίας, υπό ηγεμόνα, πόλεις θ’, Κυνω,
Οξύρυγχος, Ηρακλέως, Αρσενoϊτης, Θεοδοσιούπολις, Νειλό
20 πολις, Αφροδιτώ, Μέμφις, Λητούς.
ξα. Επαρχία Θηβαϊδος της έγγιστα, υπό ηγεμόνα, πό
λεις ι', Ερμού ή μεγάλη, Θεοδοσιούπολις, Αντινώ, Κούσαι,
Λύκων, Υψηλή, Απόλλων μικρός, Ανταίου, Πανός, Όασις
μεγάλη.
25 ξβ. Επαρχία Θηβαϊδος της άνω, υπό δούκα, πόλεις ια',
Πτολεμαϊς, Διόσπολις, Τέντυρα, Μαξιμιανούπολις, Κόπτος,
Φίκαι, Διοκλητιανούπολις, Ερέσβυθος, Λάτων, Απολλωνιάς,
"Ομβοι.
ξγ. Επαρχία Λιβύης της άνω, υπό ηγεμόνα, πόλεις ι,
30 Σώζουσα, Κυρήνη, Πτολεμαϊς, Τεύχειρα, Αδριανή, Βερονίκη.
ξδ'. Επαρχία Λιβύης της κάτω, υπό ηγεμόνα, πόλεις ς,

1 φαίνα ms3 3 μελέτης mss 8 ζώης Farn. φραυύνης

Farn., φρανύνης L 9 Τάνα Ι, 10 κλεοπάτραι Ι. ωά
σης mss 11 κορρήκτορος Ι., κόρρηκτος Farn. 12 οστρανίκη
Farn. 16 λεονται L αθρίδης mss φάρζιθος Farn. ,
φάρζιτος L 19 Ηρακλεω " 21 της mss om 23 υψιλή
Farm. πάνιος idem 27 φίβαι L ερέσβιθος L 28
όμφροι Ι. , όμβροι Farn. 30 αδριανοί 1. ρεβονίκη Ι.
400 ΗΙΕRΟΟΙ.ΙS SΥΝΕΟΙΟΕΜUS.
4.

Παραιτόνιον, Ζωγρoζαγούλης, Πιδονία, Αντιφρώ, Δάρνις,

Αμμωνιακή.
Τέλος του καταλόγου πασών των επαρχιών και πόλεων
των υπό του βασιλέως των Ρωμαίων του εν Κωνσταντινου
πόλει διοικουμένων. 5

7 τέλος - διοικουμένων) ita L. Farnesianus: εισιν τής δύσεως πί

επαρχίαι υπό Ρώμην ζ', Ιταλίας επαρχία Νωρίκου, επαρχία Γα
λήνων, επαρχία Σπανίων, επαρχία Βρισγάμων, επαρχία Πανο
νίων, επαρχία Αφρίκης, επαρχία Σικελίας, επαρχία Σαρδηνίας,
επαρχία Κορσικής,
 ΡΕΤΕΙ WΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ
ΙΝ Η ΙΕ R Ο C Ι. ΙS SΥΝΕ Ο D ΕΜ U Μ

Ο Ο Μ Μ Ε Ν Τ Α R Ι U S.

390, 8. Θράκης Ευρωπης] sex Τhraciarum provincias

Τheodoretus Η. Ε. 5 28 et Sextus Rufus Βreviar. c. 9, Εu
ropam, Rhodopen, Τhraciam, Haemi montem, Μoesiam secun
dam et Scythiam fuisse docent: easdem Ηierocles, singulis
suas urbes et magistratus tribuens, recenset. suberant uni
dioeceseos Τhraciarum vicario, de quo Νotitia imp. Οrient.
c. 132;, Τheodoretus propterea Η. Ε. 3 7 άρχοντα απάσης
της Θράκης appellare videtur.
Ιbid. υπό κονσουλάριονl fuit olim proconsularis Εuropa;
quam eius provinciae dignitatem Imp. Constantius creato ur
bis Cpolitanae praefecto mutavit. Socrates Η. Ε. 241: και
τότε τον έπαρχον της Κωνσταντινουπόλεως κατέστησεν, Ονω
ράτον όνομα, την ανθυπάτων παύσας αρχήν, cum enim ea
urbs in Εuropa eiusque fuerit caput, dicaturque proconsulem
fabuisse, de provincia dubium esse nequit, praesertim cum
ex veterum scriptis proconsules Ηenr. Valesius eruerit, φui
Βus addi Priscus poterit provinciae Εuropae proconsul Τex
Μenologio Canisiano 11 Ιul. sub Diocletiano, et Τaurus, φui
Constantini Μ. aetate Τhracibus proconsulari imperio prae
fuit, ex Ρorphyrogenetae Constantini 1. 2 Τhem. 1. φuid
itaque Iο. Ηarduino, non Valesio solum obloquente, sed et
την ανθυπάτων αρχήν de duumvirum magistratu ad Τhemi
stii orat. 17 interpretante, facias? mihi ambiguum non est quin
temere a viro doctissimo dissenserit. operae pretium utique
fuerat proconsules e veterum monumentis productos profii
gare, et exemplis ανθυπάτους eosdem ac duunviros esse
firmare , φuorum neutrum cum fecerit, eius dissensu paucis
simi movebuntur. post praefectum autem urbi regiae a Con
stantio impositum, consularis Εuropam administravit, unde
Conει. Ρorph. 26
 402 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

Αradius Ρroculus in Τhesaur, p. CCCΙ.ΧΙ. 1. consularis pro

vinciae Εuropae sub eo imperatore dicitur. erant consulares
Κονσουλάριοι, ut in Glossis est Νomicis ύπατικοί, sive con
sulatu essent functi seu ornamentis consularibus donati: nam
Constantinus 1. 2 Τhem. 1 βουλευτάς esse monens, consilia
rii κονσιλιαρίου voce, quam suo in codice legebat, deceptus
est. regebant provincias dignatione correctοribus et praesi
dibus potiores, ut 1. unica c. Τh. de consular. innuit : habe
bant lictores et fasces, φui fasces consularitatis in Ι. 4 c. Τh. ad
1. Iul. de ambitu vocantur; et numero φuidem sex, unde Ρaul
linus Νolanus Νatal. 13 342 de se Campaniae consulari:
ergo ubi bis terno dicionis fasce levatus -

deposui nulla maculatam caede securim.

mbi vero eo honore erant defuncti, illum iterare non pote
rant, sicuti dicta 1. ult. de ambitu sciscit; φuamquam non
desint eorum exempla φui iterum gesto honore claruerunt, de
φuibus ibi Ι. Gothofredus. originem consularium ab Αugusto
esse ad Spartiani Hadrian. c. 22 Salmasius disputat.
390, 9. Ευδοξιούπολις] ab Εudoxia Αrcadii hoc momen
Selymbria impctravit. Socrates Η. Ε. 7. 36: Θεόφιλος από
Απάμειας της εν Ασία μετηνέχθη εις Ευδοξιούπολιν την το
παλαιόν Σαλαμβρίαν καλουμένην, Selymbriam intelligi et So
crati reddi oportere liquet ex Stephani pontificis ad Βasilium
Μacedonem epistola inter Αcta consilii Cp. 4 p. 653, ubi Ση
λυβρία, in quam episcopus ille migraverit, appellatur. alia
φuidem omnia L. Ηolsteinius in Caroli a S. Paullo Geogr.
S. autumavit, Pisidiae Εudoxiopolin olim Salambriam fuisse
opinatus: sed Romanus Εudoxiopolitanus praesul, φuo auctore
potissimum nititur, auctoritatem defugit, cum tom. 8. C. Gen.
p. 527 actis Chalcedonensibus inserit, Romanus episcopus
Εudoriopolis, id est Selymbriae prουinciae Τhraciae, sub
scripsi. videntur autem Selymbriani hunc titulum abstulisse,
postquam Αrcadio se imperatori donassent. hinc Αrcadius et
Honorius 1, 42 C. Τh. de oper. publ.: Εudoriopolitapae
είrilatis cives pro oblata nobis suά patria ergasteriis con
donamus. sic lege et vide Ι. Gothofredum.
Ιbid. Ηράκλεια] secundum dignitatis locum in Εuropa
post regiam urbem tenebat, Ρrocopio Fabr. Iustin. 4 9 teste;
et quoniam huic metropoli olim subditum Βyzantium erat,
consuetudo ut Ηeracleensis episcopus Cpolitanum patriarcham
inauguraret atφue ordinaret deinceps valuit, sicuti Codiuus
Οffic. Cp. c. 20 admonuit.
Ιbid. Αρκαδιούπολις] Βergulen Τheodosius sive Αrca
dius (neque enim scriptoribus couvenit) instauravit et Αrca
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΛΗΙUS. 403

ήii nomine praelustrem esse iussit. Τheophanes Αrcadio

Chronogr. p. 66, Cedrenus patri Τheodosio Compend. p. 266
tribuit. apposita erat Εrgino, quo de ad Αnt. Itin. p. 230,
fluvio: auctor anonymus de Leone Αrmeno p. 434: και ελ
θόντος, έως Αρκαδιουπόλεως και περάσαντες την Ρηγίναν,
ποταμός δε ούτός έστιν, εύρον λαόν πολύν. nam Rhegina
non alius est ac Εrgina sive Εrginus. excerpta e Strabonis
1. 7. Ρ. 330: . ότι ο νύν ποταμος Ριγινία εν Θράκη καλούμε
νος Ερίγων ήν. imo Ρηγίνα et Εργίνος, Αpollonio Μelae et
Ρlinio celebratus: nam Εrigon Μacedoniae erat flumen.
390, 9. Βιζύη] urbs ex Plinio et Ptolemaeo atque aliis
est notissima. το τής Βιζύης πολίχνιον Ζonarae in Μichaële
Βalbo p. 112, Κάστρον Βιζύης in Hist. Disputat. Μaximi et
Τheodosii tom. 3 Οp. Sirmondi p. 355. Βύζη in Αctis concil.
Εphesini et Chalcedonensis passim, sed perperam, dicitur.
Ιbid. 10. Πάνιονl hoc ex Constantini 1. 2 Τhem. 1 vul
gato praeponimus. maritimae Τhraciae αι παράλιοι της Θρά
κης πόλεις, τότε Πάνιον και η Ηράκλεια, sunt in Cedrelli
Compend. p. 417; unde colligas haud multum Ηeraclea se
motum fuisse oppidum. clarius id videas ex Suida in Πά
νιον, et ex concilio Εphesino p. 790, ubi Heraclea et Ρanion
eundem episcopum habent. postea tamen singulis episcopis
paruerunt, unde consilio Cp.3 p.500 Ρηγίνος επίσκοπος Πα
νίου της Θρακών χώρας scribendo adfuisse dicitur.
Ιbid. Όρνοι] Frid. Μorellus in Constantini 1. 2 Τhem. 1
Ορεινός legi posse suspicatur pro oppido montanorum Τhra
ciae populorum, φuos Όρεινούς Χenophon 1. 7 Εxped. Cyri
vocet. at huius nominis urbem in Τhracia memo novit; fuis
set praeterea extra Εuropae fines in Scythia provincia ob
ea quae Χenophon Εxp. Cyr. 7 p. 320 memorat. ego de
Αrzo et Τonzo cogitaveram: sed cum plura, φuae vix apud
alios reperias, in Synecdemo sint obvia, nihil constituerim.
Ιbid. Γάνος] Suidas το προς τη Θράκη όρος ή Γάνος.
τα του Γάνου όρη memorat auctor anonymus de Leone Αr
meno p. 433. hihc comiicere licet urbem Ganum ad Γropon
tidem eiusdem nomimis monte fuisse incinctam, pessime autem
habitam esse in Libanii Αpol. Demosthen. tom. 1 p. 451, ubi
Σέριoν τείχος και Δόρισκον και Μυρτίνον και Γάδος και
Σανίδα χώραν είθ' υπέρ τούτων, ών ουδε τα ονόματα ίσμεν,
εξανιστάμεθα ; scripsisse Σέρριον, Γάνος et Γανίδα ex Αe
schine, φuem imitatur (in Ctesiphont. p. 65) et Valesio ad
Ηarpocrationis ΙΜύρτανoν cognosces.
Ιbid. Καλλίπολις] recentioris aevi Graecos Καλλιουπό
404 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

λιν appellasse alias animadversum fuit. caussam habuere

quod eam a Callia, Αtheniensium duce, conditam fuisse exi
stimarent, ut Ιο. Cinnamus 5 3.
390, 10. Μόριζος] Constantinus ΙΜήριζος. unde Μorel
lus: Μerizus an Μeritus 2 μt Ρlinius υocat montem Τhra
ciae, in φuo forte an urbs sita fuit, φuam cum nemo nove
rit, coniecturae haud accesserim. rectius huc referuntur eius
dem Ρlinii 4 11 Μoriseni, gui Τhraciae partem incoluerint :
laudoque Iο. Ηarduinum, φuod in recentata Ρlinii editione
Μorizum ad eos firmandos advocaverit.
Ιbid. Σιλτική] Constantinus Σαλτική. posses ex priore
Σιντικήν, ex posteriore Βισαλτικήν formare, nisi regionum
ea essent cognomina et ultra fines Εuropae versus Μacedo
niam. si Σαλτική potior sit (nam Bisanthem in voce latere
non apertum est), a Saltibus, ut pluribus in Synecdemo, no
men venire potuit. [Σιντική cod. Leidensis, et recte, Sintice
regio veteris Μacedoniae, de qua Livius 1. 44 c. ult., intel
gitur. Wesseling. Ρrolegg. Ρ. 630.]
Ιbid. Σαυαδία] sic malo e ms, φuamquam Σαβαδία ve
rius videtur, sola, quod rescire potui, Εphesini concilii Αcta
ιurbis memoriam servarunt, supplicant patribus episcopi Εu
ropae p. 790 tom. 5 C. G. his verbis: Wetus mos υέget in
provinciis Εuropae, ηuod singuli episcopi duos υei tres
sub se habeant episcopatus. _ μnde Ηeracleae episcopus
sub se habel Ηeracleam et Ρanion, episcopus autem Βψ
zes sub se Βψzen et Αrcadiopolin, "ο Ά υero similiter
Coelan et Callipolin, porro episcopus Sabsadiae suό se
Ιnabet Sabsadiam et Αphrodisiadem. e quibus paucissimos
olim in Εuropa fuisse episcopos cognoscimus, et Sabadian
Αphrodisiadi vicinam: nam Sabsadiam eandem atque hanc
esse nemo addubitaverit. sita fuit in Τhraciae regione Sa
paica, Σαπαική, de φua Ptolemaeus 3 2, cui a Sapaeis id
nomen haesit. habet Αppianus Β. C. 4 p. 1037 τα στενά
Σαπαίων και Τουρπίλων angustias Sapaeorum et Τurpilorum
in Τhracia, φuas Νorbanus et Ceditius occuparint; unde per
peram p. 1023 eiusdem libri τα στενά Τορπίδων και Σαλα
παίων iidem insedisse feruntur. φuamquam ne sic quidem
Βona omnia fuerint: ignoti enim plane Τurpili sunt, in Cor
pilos ex Plinio et Solino mutandi. Sapaeos, ut ad eos re
aeamus, Sabos Σάβους alii vocant, ut Εustathius in Dionys.
Ρerieges. 1069, indidemque Sabazii Iovis et Βacchi titulum
repetunt : Scholiastes in comici Vespas v. 9: Σαβάζιον δε
τον Διόνυσον οι Θράκες καλούσι, και Σάβους τους ιερείς αυτού.
a Sabis Τhracibus, Sabazii sacerdotibus, σάβη, σαβάζειν, Σα
βάζιος formarunt, cumque Sabadius non alius sit (Μacrobius
 ΙΝ SΥΝΕΟΙ)ΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 405

Saturn. 1 18: item in Τhracia eundem haberi Solem atφue

Πiberum accipimus, φuam illi Sabadium nuncupantes magni
/ica religione celebrant), plane mihi persuadeo urbem Saba
diam aut Sabasdiam vero fuisse nomine, atφue a cultu Sabazii,
aut vicissim Sabazium ab urbe, eo titulo esse ormatam. non
desunt, fateor, φui Phrygibus Sabazium deberi censent; φuae
res opinioni nihil nocuerit: Ρhrygibus enim et Τhracibus
multa erant communia sacra, quibus τα Σαβάζια Strabo 10
p. 471 accenset: ne nunc dican Ρhryges e Τhracum finibus
in Αsiam commigrasse perhiberi a Strabone et Ηerodoto 7
73. utcunque ceciderit, digna utique Sabadia fuerat φuae in
ter episcopales Εuropae sedes in C. a S. Paullo Geogr. S.
locum tueretur. *

390, 11. Αφροδισια] Αφροδισίας praestat, vid. Αnt.

Ιtin. p. 333.
Ιbid. Κοιλία] Κοίλα oportuerat; quod nomen ex loci
natura portus impetravit, prorsus ut τα κοίλα της Ευβοίας,
de quibus praeter Ηerodotum 8 13 egregie Dio Chrysosto
mus orat. 7 p. 100. erat hic portus circa Sestum, ut ex Νi
ceta Rer. Μanuel. 5 p. 81 Valesius ad Αmmian. 22 8 do
cuit, mec longe a Μadyto. Αnna Αlex. 14 p. 429: τους μεν
τους λιμέσι Μαδύτου και Κοίλων προσορμίσαι. atque hoc
clarius in Αctis concilii Νicaeni secundi indicatur, cum Leo
nides επίσκοπος Μαδύτου, ήτοι Κόλης p. 351 fuisse perhibe
tur, et p. 571 Μαδύτου ήτοι Ηκοιλά: φuantumvis enim male
portus edatur nomen (Κοίλων enim, nisi et Κοίλης formave
rint, ut Coelam Εuboeae Valerius 18 11 et Coelan Αcta
concilii Εphesini, appellari debuerat), licet, inquam, in no
mine error sit, vicinos fuisse portus, cum eiden paruerint
praesuli, apparet. ceterum nulla hic habita ratio est plu
rium Εuropae urbium, φuae res, nisi falsus sum, non scri
ptori sed amanuensibus dehetur.
Ιbid. 12. υπό ηγεμόνα] Constantinus 1. 2Τhem. 1 consu
lari et hanc mandat, a codice suo, plura in hac provincia
turbante, deceptus : praesidialem fuisse Rhodopen Νotitia imp.
Οrient. c. 1 ostendit. erat φuidem praesidis nomen generale,
eoque et proconsules et legati Caesaris et omnes provincias
regentes praesides appellabantur, ut in l. D. de offic, prae
sid. est: valuit tamen usus ut provinciis quibusdam praesi
aes, a consularibus et correctοribus diversi illisque dignatione
inferiores, unde et illis in 1. 8. c. Τh. de Cohort. postpo
nuntur, imponerentur; cumque consulares fascibus essent illu
stres, horum inter insignia vexilla praesidialia 1. 4 c. Τh.
ad L. Iul. de ambitu et Νotkerus Μartyrol. prid. Cal. Αug.
406 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

recensent, φua de re Ι. Gothofredus quod vero doctissimus

Dissert. Chυrogr. Ιtal. auctor p. ΧΧV scribit, sub provincia
Rhodope in Synecdemo 7 urbes designari, vix autem 5 no
minari, id festinanti excidisse mihi persuadeo.
390, 12. Αίνος] ab Aenea conditam perhibent: verene an
nominis quadam conformatione impulsi, disputant Cl. Salma
sius in Solin. p. 114, Ηenr. Valesius in Αmmian. 22 8, Ρier.
Valerianus Αeneid. 3 18. Ηomero si litis arbitrium defera
tur, Αenus Αenea prior erit: inde auxilia ad Τroiam mittit
Ιliad. 4 520 , φuorsum cum Ηesychius respexerit in Αινόθεν,
forte, ut poètae scholia, από Αίνου scripsit, utebantur in
colae coelo frigidissimo, guamobrem Stratonicus εν Αίνω έφη
τους μεν οκτώ μήνας είναι ψύχος, τους δε τέτταρας χειμώνα.
fuit Αenus, si non fallunt Αcta concilii Cpolitani secundi,
Rhodopes metropolis: collationi enim 8 p. 240 subscribit
Ρaullus episcopus Αemorum (Αeniorum oportuerat) metropo
lis Rhodopiae provinciae, noli tamen credere: nam et mul
tae ibi metropoles recensentur de quibus, nisi honorariae fue
rint, meritissimo dubites. comstat etiam aliunde Τraianopolin
ceteris hac dignitate praecelluisse, vid. Concil. Chalcedou.
tom. 8 C. G. p. 91.
Ιbid. 13. ΤΙΜαρώνεια] hoc ex Constantino Ι. 2 Τhem. 2
praeoptavimus. urbem hanc et Μaximianopolin Αcta concilii
Chalcedon. p. 96 Rhodopae tribuunt.
Ιbid. Τόπειρος] recte iterum Constantinus ΟΤΑΠΙΑC
ΤΟΠΕΙΡΟΤ in Getae et Iuliae Domnae numis cognomine
superbit. erat vicina mari, nec longe ab Αbderitana civitate
dissociata. Rusium, φuo deinceps nomine fuit, Αnna Αlexiad.
7 p. 212 habet fluvioque admovet, gui forte Cossinites, de
φuo ad Itin. Α. p. 321.
Ιbid. 14. Νικόπολις] circa Νessum amnem fuit: unde
Νικόπολις ή περι, Νέστον Ρtolemaeo 3 11; numis ΟΤΑΠ.
ΝΙΚΟΠΟΛΙC ΠΡΟC ΝΕCΤΩ, Socrati 7 36 Νικόπολις της
Θράκης, Τhraciae laxiore significatione. serior aetas Chri
stopolin vocavit, ut scholia Coisliniana Ptolemaei docent. haec
itaque est quam Αcta S. Germani signant c. 2, nec longe
Ρhilippis removent. adde Τheophylactum Η. Μauric. 1 7.
bid. Κερεόπυργος] Constantinus Κεραιόπυργος, Ιο.
Ηarduinus (Εmend. 56 in Ρlinii Ι. 4 c. 11) cum Pyrogeris,
φuos Pyrgoceros, seu permutatis syllabis, quod eodem reci
dere ait, Cereopyrgos esse iubet, componit. mihi longe ea
confidentia. νellem docuisset a Cercopyrgo cives gentili no
mine Cercopyrgos recte appellari. ego nusquam Cereopyr
gum reperire memini, nisi si lateat in Κηριοπάρων castello,
quod in Rhodope Ρrocopius Αcdif. Iustin. 4 11 describit.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜi CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 407

390, 15. υπό κονσουλάριον 1 CONSULΑRΙS PR0VΙΝ

CΙΑΕ ΤΗRΑCΙΑΕ est in Τhes. p, CCCLΧΙΙΙ 2 et Νotit. imp.
Οrient. c. 1.
Ιbid. πόλεις είΊ omnes has urbes praeterit cod. Vulc.,
buic provinciae oppida Ηaemimontis, illi vero Μoesiae con
ίribuens. Wess. Prolegg. p. 630.
Ιbid. 16. Βερόη] pulchre ita Constantinus 1. 2 Τhem. 1,
neo dissidet Sozomenus Η. Ε. 4 11, cum Liberium εις Βερόην
της Θράκης. relegatum tradit. Sebastianus Εpisc. της Βερ
ροίας (Βερόης p. 657) Τhraciae concilio Chalcedon. p. 624
adfuit. ut adeo condonari vix possit C. a S. Paullo negli
gentia φua urbem praeteriit, φuae tamen illi cum multis com
munis est. Αugusta Irene, postquam prolapsam excitaverat,
Ιrenopolin appellavit, Τheophane p. 385 auctore. de situ ad
Ιtin. Α. p. 231 disputavimus. -

Ιbid. 16. Σεβαστούπολις] hanc adhuc quaero.

Ιbid. Διόπολις] Διόσπολις praestiterat : famosus est
eius ob impudicitiam episcopus Αlexander, ο από Διός πόλεως
της Θράκης ονόματι Αλέξανδρος Ιο. Μalalae tom. 2 p. 167,
ubi ut quid abs Chilmeado mutaretur, nihil necesse fuerat.
391, 1. Αδριανούπολις] provinciae Ηaemimontis erat
metropolis ; unde collat. 8 Concilii Constantiuop. p. 240 Ιο
annes gratia dei episcopus Αdrianopolitanorum eminentio
rum prουinciae subscribit, pro Ηaemimonliorum seu Ηae
7nimonti.
Ιbid. 2. Αγχίαλος] recte ita Constantinus 1. 2 Τhem. 1.
et mox Δεβελτός, de φua utraque ad Αnt. Ιtin, p. 229. con--
cilio Εphesino adfuit Αthanasius επίσκοπος της κατά Δουελτον
και Σωζόπολιν: φuod argumento est uni episcopo dicto au
Α
dientes fuisse, quae forte caussa est quare Sozopolis hic ne
gligatur. . habuit tamen deinceps suum sibi praesulem: nam
Πέτρος της Σωζοπολιτών πόλεως της Αίμιμοντίων επαρχίας
concilio Cp. tertio p. 507 interfuit.
Ιbid. Τζοϊδης] Constantinus Τζόϊδος, ubi Μorellus in
αμditum : numφuid Τzμrulum vel Ζurulum Τhraciae 2
male : nam Ζurulum provinciae Εuropae fuit, Ηeraclea non
longe separatum, de quo abunde ad Αnt. et Ηieros. Itinera
ria. Τzoides mutari non debet : est in alia Νotitia Iac. Goari
p. 378 ο Τζοϊδών episcopus, habet praeterea Ρrocopius Fabr.
lustin. 4 11 castellum Τζυείδων.
Ιbid. 3. Μαρκιανούπολις] provinciae Μoesiae secundae
hacc metropolis fuit et praesidis sedes. hinc in Severi Αle
xandri numo ΗΓ. ΙΙΙ. ΤΕΡΕΒΕΝΤΙΝΟΥ ΙΙΙ.ΑΡΚΙΑΝΟ
408 WΕSSΕΙΔΙΝΟ ΙΙ

ΠΟΛΕΙΤΩΝ i. e. ηγεμόνος Μάρκου Τερεβεντίνου, praeside

Μarco Τerebentino. Βulgari Ρreslaw Πρισθλάβαν vocarunt,
egregie descriptam ab Αnna Αlexiad. 7 p. 194; guae tamen
cum μεγάλην πόλιν vero olim nomine fuisse arbitratur, a re
eto tramite recessit. adde Νicetam Αnnal. Ιsac. 1 p. 185.
391, 4. Οδυσσος] imo Οδησσος (cum codice Leid.]. fa
cit tamen cum nostro Procopius Αedif. Iustin. 4 11, et Τheo
phanes Chοrogr, p. 190, φui ceterogui Οδυσσόπολιν ap
pellare consuevit, ut p. 137, et Varnam illi vicinam ait
p. 298.
Ιbid. Δορoστόλος] Τheodoretus in Τhracia locat, usu
vocis latiore: εν Δοροστόλω, inquit, πόλις δε αύτη της Θρά
κης επίσημος, vid. Ios. Scaligerum in Εuseb. n. ΜΜCCCLΧΧVΙΙΙ
et Ιtin. Αnt, p. 223.
Ιbid. Νικόπολις] Ιοrnandes Rer. Get. c. 18. Νicopolin
αccedit, φuae iurta Iatrum flumen est constituta notissi
ma, φuoniam devictis Sarmatis Τraianus eam fabricαυit,
et appellαυit Victoriae civitatem. ad quae Io. Harduinus
in Numis antiq. illustr. er his Iormandis verbis non uno
ίoco Τhesaurum suum Ortelius Iatro amne locuplelat,
εum Istrum legi oportere nemo infiliari possit, φui numos
υeteres υel obiter υίderit, cuiusmodi sunt ΝΙΚΟΠΟΛ.
ΠΡΟC ΙCΤ. et ΝΙΚΟΠΟΛΙΤΩΝ ΠΡ. ΙCΤΡΩ. quem si
audiveris, Iatrus post haec nullus erit. verum cave faxis:
τον λεγόμενον Ιατρον ποταμόν memorat Τheophylactus Η. Μ.
7 14, e quo et oppositae urbi Iatri nomen venit, de φua ad
Αnton. Itin, p. 222. erat Νicopolis ad confluentes Ιstri et
Iatri, recteque in numis priori adstruitur.
Ιbid. ΝοβαίΊ binae erant in hac vicinia Νovae, alterae
Cuppis vicinae, quas τας άνω Νοβας Τheophylactus Η. Μ. 7 7
vocat, alterae Αppiariae propriores, Νovensis Μoesiae civi
tatis nomine Μarcellino Comiti notae, de his Αnt. 1 p. 221.
Ιbid. 5. Έβραιττος] rectius Αβριττος, ut Procopio fine
1. 4 de Αedif. dicitur. Ιormandi Αbrittus, Μoesiae civitas in
Αmbrosiano ms, ut diximus alias. famosa urbs est Decii im
peratoris caede, passim male scripta, sicuti exemplis prolatis
ΙΙΙ. Scaliger in Εuseb. n. ΜΜCCLΧVΙΙ patefecit. sita fuit
inter 0desseum et Μesembriam, diciturque in tabula Ρeutin
gerorum Εrite, falluntur itaque qui Decium ad Τanain pe
riisse, quemadmodum Ζosimus, aut trans Danubium, uti Victor,
perhibent.
Ιbid. 6. Επαρχία Σκυθίας] haec postrema est quattuor
Τhraciae provinciarum, quae praesidibus suberant, ut Νotit.
imp. Οrient. c. 1 docet. Αthanasio variis locis Σισκία dicitur
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 409

Αpol. contra Αrianos p. 123 et 155, et Ηistor Αrian. ad Μonach.

p. 360; quibus cum provincias enumerat quarum episcopi
aut Sardicensi synodo adfuerunt aut caussae suae patrocina
bantur, non dubitem quin Σκυθίαν voluerit: neque enim Si
scia eius aetate provinciae nomen erat, sed Ρannoniae, φuam
Αthanasius ibidem religuis accenset provinciis, oppidum. in
Ρrocopio errore turpi ex Scythia castellum condiderunt, pa
riterque exΜysia, fine 1. 4 de Fabr enumerat egregius scri
ptor urbes et castella guae Iustinianus aut instauraverit aut
novis operibus exornarit, cumque de Εuropa et Rhodope
dixisset, παρά μεν ποταμόν Ίστρον, ΙΜυσίας, Ερκουλέν τε,
additisque triginta aliis pergit Σκυθίας Γραψω κ. λ. hino
Μysiam urbem et Scythiam fecere, cum tamen aliud nihil
velit quam Μysiae ad Istrum et Scythiae ad eundem eas esse
urbes et castella.
391, 6. Τόμις] Scythiae erat metropolis, cuius episcopi
curae omnes provinciae urbes erant commissae; quam in rem
egregia sunt Sozomeni Η. Ε. 6 21 verba, quae φuod Ρrole
legomenis sint intexta, praetereo. id addo, Io. Damascenum
Parallel. p. 781 ex Τheotimo της Σκυθοπόλεως episcopo verba
quaedam excerpsisse, qui cum Τomitanus fuerit teste Sυ
zomeno Η. Ε. 7 25, maluisse Μich. Le Quien της Σκυθίας.
potuisset minore molimine της Σκυθών πόλεως.
Ιbid. 7. Διονυσόπολις] ita et recte Constantinus 1. 2
Τhem. 1. Τheophanes Chronogr, p. 190 Διονυσσόπολιν, ut
editus et ms Synecdemus, probat.
Ιbid. Ακραι] eo nomine urbem in hoc tractu, requiro.
fuit quidem promontorium Τiristris, άκρα Τιριστρία Ρtolc
maeo, cum eiusdem ferme nominis oppido ; nec dixero tamen
id intelligi. an Ακρα της Σκυθίας apud Stephanum ?
Ιbid. , Καλλατις] hoc ex Constantino praestat. de urbe
et aliis huius orae Αnton. Ιtin. p. 227.
Ιbid. Ίστρος] Iul. Capitolinus in Μaximo et Βalbino c. 6:
sub his pugnatum α Carpis contra Μoesos fuίt, et Scψ
thici belli principium, et Ηistriae ercidium eo tempore ;
μt autem Derippus dicit, Ηistriae civitatis. fuit sine du
bio in Dexippo Ίστρου πόλεως, φuemadmodum in ms Ptole
maei Coisliniano, guam urbem Capitolinus cum non recorda
retur, de Ηistria, longissimo terrarum intervallo a Μoesis et
Carpis, Istri fluvii, ut Ζosimus 1 31 docet, accolis, remota
cogitare coepit, occasionemque Οrtelio atque aliis, ut Ηistri
cam civitatem ab Ιstro distinctam memorarent, praebuit.
Ιbid. Κωνσταντίανα] videtur esse CΟΝSΤΑΝΤΙΑΝΑ
DΑΡΗΝΕ, quam e numo Constantini egregie illustravit Ηenr.
410 VVΕSSΕLΙΝGΙΙ

Valeslus in Αmmlan. 27 5. obest tamen suspicioni Ρrocoptus

Fabr. Iustin. 4 7 eam in Μoesia secunda collocans. an ergo
ex superiore in hanc provinciam migravit ? Constantinus
certe 1. 2 Τhem. 1, ubi reliquas excerpsit, hanc praeteriit,
14 tantum urbes provinciae tribuens. utique aut hoc aut si
mili nomine aliam in Scythia fuisse dicendum erit , tumque
Ρrocopius auxilio arcessatur, in Scythia Constantianam Fabr.
Πust. 1. 4 c. ult. ponens.
391, 8. Σέλδαπα] hoc recepimus, φuoniam propius a
vero abest: Σάλδαπα Ρrocopio Αedif. Iustin. 4 11, Σαλπαδά
in Εxcerpt. Τheophylacti apud Labbeum p. 178, sed male, ut
ex Ηist. Μauric. 1 8. cognosces.
Ιbid. Τρόπαιος] Frid. Μorellus de Τopiro Doberoque
cogitavit, φuarum utraque citra huius provinciae fines fuit.
credo a tropaeo de victis hostibus posito loci nomen esse:
φuamquam eum huc usque frustra quaesivi. de Αxiopoli ad
Ιtin. Α. p. 224.
Ιbid. Καπίδαβα] sic praestat e mss et Constantino ob
Ιtin. Α. consensum. Μorellus cum Comidava Ptolemaei Itin.
3 8 eadem censet, Daciam Ptolemaei cum Scythia con
fundit.
Ιbid. Κάρσος] Κάρπος male Constantinus, vid. Itin. Α.
p. 224 et seq., ubi et hae urbes recensentur.
Ιbid. 9. Αλμυρις] vita S. Εpicteti et Αstionis c. 6: in
Scψtharum fines ingressi in Αlmyridensem civitatem de
υenerunt. si Μorello credis, non alia Ηalmyris est ac Sal
mydessus, neque in dubium vocari posse putat, et tamen fal
sissimum est. Ηalmyris in ultima fuit Scythia Ρrocopio Αe
dif. Iustin. 4 7 auctore, proxima Istro fluvio; Salmydessus
νero sive Ηalmydessus vastissimo terrarum tractu inde disso
ciata et Ponto in Αstica regione sive Rhodope provincia ap
posita. vid. Αrriani Ρeriplum circa finem.
Ιbid. 10. Επαρχία Ιλλυρικού] haec et sequentes pro
vinciae praefecto praetorio Illyrici suberant: complectebatur
cuim Illyricum orientale Μacedoniam primam, secundam φuae
et salutaris, Τhessaliam, Αchaiam, Cretam, Εpirum veterem
et novam, Daciam mediterraneam et ripensem, Dardanian et
Ρraevalim, guemadmodum Νotitia imp. Οrient. c. 1 et 24 do
cet. additur ab Hierocle Ρannonia, φuod eam nuper Iusti
nianus, ut in Νovella 11 est, reciperarat.
Ιbid. 11. Θεσσαλονίκη] erat Τhessalonice metropolis et
caput provinciarum φuae sub dispositione praefecti praetorio
Illyrici erant. Τheodoretus Η. Ε. 5 17: Θεσσαλονίκη πόλις
εστί μεγίστη και πολυάνθρωπος, εις μεν το ΠΙακεδόνων έθνος
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 411

τελούσα, ήγουμένη δε και Θετταλίας και Αχαΐας και μέντοι

και άλλων παμπόλλων εθνών, όσα των Ιλλυρίων τον ύπαρ
χον ηγούμενον έχει, vide Ηenr. Valesium ad Socratem Η.
Ε. 5. 11, et Ρ. de Μarca Dissert. de Ρrimatib. 37 etc.
391, 11. Εύρωπος] duae sunt hoc nomine in Μacedonia
civilates, altera in Αlmopiis, altera ad Αxium flumen. utra
gue ex Ptolemaeo et Ρlinio notissima est mox Δίον prae
stiterit.
Ιbid. 12. Βερροία] sic Constantinus 1. 2. Τhem. 2 , φua
de re dictum alias est.
Ιbid. Εορδαία] hoc ut verius ob Polybium 17 19 elegi.
νulgo Εορδέα, Constantino Εορδαίοι. regionis est Μacedo
niae nomen, non urbis : nam Ιο. Ηarduinus ad Ρlinii 1. 4 c.
10 Εordeam urbem ex Livio memorans a vero aberravit.
vide modo praestantissimi scriptoris 1. 31 c. 39 et 40, et
1. 42 c. 53, et nihil dubitabis. Εορδία Τhucydidi 2 99.
Ιbid. Κέλλη] placet hoc praeter mss Constantino im
peratori; meque ego pro reiiculo habuerim ob Cellas Ιtin. Η.
p. 606.
Ιbid. Αλμωπία] bene ita correxit Ηarduinus in Ρlinii
1. 4 c. 10. regionis homen est, cuius incolae Αλμωπες Τhu
cydidi 2 99. -

Πbid. Λάρισσα] exulare hanc ex Constantino l. 2 Τhem.

2, ubi Hierocles exscribitur, monuit L. Ηosteinius, forte non
male: neque enim inter Larissas, φuas scholiastes Αpolonii
Ιthodii 140 et Stephanus enumerant, ulla est quae ad Μa
cedoniam hanc referri possit: nisi si ea fuerit quam hic in
Οssa collocat.
Ιbid. 13. Λάκκου] hoc Constantinus, Λαόκου mss prae
ferunt : utrum verius sit, non temere dixero. tamen ecquid
inde exsculpi possit φuaeramus. intelligendam esse Ηeracleam
Pelagononiae, concilium Constantinop. secundum ostendit:
subscribit enim collat. 8 p. 238 Βenignus Ηeracleotanae ci
υitalis , ί" est primae Μacedoniae, episcopus, υίcenι
αφens Εliae archiepiscopί Τhessalonicensium civitatis ;
φui Collat. Ι Βenignus Ηeracleae Pelagoniae dicitur. nihil
Ηeraclea haec discrepat ab illa quam Ptolemaeus 3 13 in
Lyncestide ponit, sita quippe in utriusque regionis finibus;
guae caussa est cur Νorisius Dissert de Synodo V, et ego
nimis illi credulus ad Αnt. Itin. p. 319, ex Αctis concilii Chal
cedon, p. 98 Dionysium episcopum Ηeracleae Lyncestidum
Ιιuic urbi imposuerit, in eum errorem Latina consilii versione
impulsus; neque enim is Ηeracleae Μacedoniae primae, cui
Chalcedonensis concilii tempore Quintillus praeerant cx Αctis
412 VVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

notissimus, praesul fuit, sed Ηeracleae Latmi in Caria, ut

Graeca inibi et p. 667 indicant, iam curn Ηeraclea haec
ΛΥΝ ΚΗΣΤΙΔΟΣ diceretur et Ρelagonia regio ab Ηierocle
Μacedoniae secundae contribuatur, fortasse ΛΑΚΚΟΤ titu
Jum inde librarii, cum in mendo vocabulum esset, nobis re
liquerunt, ut multa alia.
391, 13. Ανταγνία Γεμίνδου] Constantinus Αντανία, Γέ
μινδος: φuibus ego nominibus in Μacedonia urbes legisse non
recordor. videndum est an Αντιγόνεια Μυγδονίας, de φua
Ρlinius Ptolemaeus Stephanus atque alii, huic originem de
derit.
Ιbid. Νικέδης] Νicetam Τhraciae urbem ex 1. 24
Ηist. Μiscell. Αbr. Οrtelius Τhesauro inseruit: eam, si bonae
fidei esset, huc arcesserem. verba sunt: tunc Αnchialum et
Βeroen dimittentes Christiani fugerunt, memine perseφuente,
Νicetamφue et Βrobati castrum et alia φuaedam praesi
dia. φuo minus tamen Αnastasio fidam, Τheophanes, φuem
cxscripsit, facit Chronograph. Ρ. 420: τότε και Αγχίαλον
και Βεροίην αφέντες Χριστιανοί έφυγον, μηδενός διώκοντος,
Νίκαιάν τε και του Προβάτου κάστρον και άλλα τινα οχυρω
ματα. unde Νicaeam, Τhraciae episcopo subditam, ut concilium
Νicaenum secundum p. 590 monstrat, urbem, vertere debuit et
fortasse etiam scripsit, sunt enim in historia ea urbium tituli
passim corruptissimi, levi opera, si Τheophanes in consilium
mittatur, refingendi, et saepe maximo huius commodo, velut
cum ibidem memorat εξήλθεν Μιχαήλ κατά Βουλγάρων συν
εξελθούσης αυτό και Προκοπίας έως Τζουλού. ubi Τζου
ρουλού, de quo Αnt. Itin. p. 139, fuisse Αnastasius testabitur,
vertens: eqressus est imperator Μichael contra Βulgares
et cum eo simul Ρrocopio usφue Ζerulum. atque hoc obi
ter. Νicedem inveniri posse, nisi opem meliores manu exa
rati codices ferant, despero.
Ιbid. Διόβορος] verum esse Δόβηρος in Ρlinii Ι. 4 c. 10
Ηarduinus monuit. eius episcopus Chalcedonensi synodo ad
fuit, perperamque p. 317 επίσκοπος Δουβήρου Μακεδονίας
πρώτης nuncupatur, rectius p. 671.
Ιbid. 14. Ιδομένη] non aliter Ptolemaeo dicitur. Τhu
cydidi 2 100 Ειδομένη, e quo pariter videas Dobero haud
longe afuisse: Τabulae Ιdomenia Μ. Ρ. 35 a Stobis et 53 a
Τhessalonica. forte ab Idomeneo Cretensi et Ηomeri versi
Βus celebrato id urbi nomen est. vide Ιs. Vossium in Catul
lum p. 210.
Ιbid... Βράγιλος] probant hoc mss,..[φuanφuan L. βρά
γυλος.] editi Δράγυλος, Constantinus Βράγυλος : e quibus,
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 413

nisi "Αγριλος sit, de qua non longe a Strymone atque Αm

phipoli remota Thucydides 4 103, nihil expedio.
391, 14. Τρίμουλα] mss Πρίμουλα, φuod nomen L. Ηol
steinio ad Georg. S. Car, a S. Paullo verius videtur propter
Τimotheum Ρrimopolis episcopum, φui concilio Constantinop.
sub Flaviano scribendo adfuit. at nihil ille iuvat, siquidem
Ρrimopoleos in Pamphylia, της Πριμουπόλεως της Παμφυ
λίας, ut p. 127. conc. Chalcedonensis, ubί Αcta synodi Con
stantinopolitanae repetuntur , praesul fuit. viderint alii la
teatne in voce Ptolemaei Τρίστολος in Sentica, illis quae mox
sequentur vicina.
Ιbid. Παρθικόπολις] Ptolemaeo Παροικόπολις librario
rum peccato, ΠΑΡΘΙΚΟΠΟΛΙΝ in ΠΑΡΟΙΚΟΠΟΛΙΝ
mutantium, φuem eundem errorem in Longaevis Ρhlegontis
Τralliani c. i ter erraverunt: Αιδέσιος Δίζα Παροικοπόλεως
Μακεδών Βιθυς Διζάστου Παροικοπόλεως της Μακεδό
νων Ζαικεδένθης ΙΜουκάσου Παροικοπολίτης Μακεδών.
verum esse urbis, φuod Hierocles offert, cognomen, non tan
tum Ionas a Μacedonia de Parthicopoli, φuem alibi ex Hi
larii fragmentis produximus, patefacit, sed Ioannes Παρθι
κουπόλεως, φui concilio Chalcedonensi p. 100 et 671 sub-.
scripsit, licet prave Παρθενικουπόλεως episcopus p, 566 ap
pelletur.
Ιbid. 15. Στρυμνού] imo Στρύμονος. Sentica intelligi
tur, illi fluvio vicina.
Ιbid. Σέρραι] Ιο. Ηarduinus in Ρlinii 1. 4 e, 10 Δέρ
ραι corrigit, quo eius scriptoris Derrha esse queat; cui emen
dationi Μaximianus episcopus Derrhensis civitatis Μacedoniae
ex concilio Chalcedon. p. 387 faveret, nisi Σερρών et Σερ
ραίων πρώτης Μακεδονίας p. 100 et 317 vocaretur, et ali
unde Serras bene habere constaret. de situ alia lis est. Ιμ.
Ηolsteinio si accredis, Serrae et Philippi nominibus duntaxat
distinctae fuere, fuit dein, inquit ad Geogr. S. Car. a S.
Ρaullo de Ρhilippis, metropolis Μacedoniae Τhraciae sive
secundae, φuae et Salutaris, Serrae postea dicta, μt et hoc
tempore, unde Νicetas o Σερρών. at enim non in Chalce
donensis tantum concilii Αctis Serrensis et Philippensis episcopi
perpetuo dissociantur, sed et Νotitiis ecclesiasticis ; ut satis
ea viri egregii verba mirari non possim. Αbr. Οrtelio Ser
rae ad Τempe pertinere videntur circa Larissam Βerrhoeam
ue: cui opinioni fortean originem Νicetas Choniates in Reb.
alduini p. 295 praebuit. και τας πόλεις, inquit, μέτεισιν,
όσαι τε περί Σέρρας καθυπτιάζουσι και τοις όροις της Βερ
ροίας προσήνωνται, και όσαι προς τα Τέμπη των Θετταλών
414 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

παρατείνουσι φuae tamen eum non poterunt firmare situm,

siquidem Serrae Βerrhoea et Τempe ut diversissimae positio
nis loca memorantur. putavero circa Strymonem fuisse, ea
φue propter τα περί Σέρρας και Στρυμόνα χωρία Νicetam
Rer. Αlexii Αngeli 1. 2 p. 241 coniungere, et Νicephorum
Gregoram 9 6 Τhraciam inter et Τhessalonicam, atque Αn
nam Αlex. 9 p. 255 haud multum a Christopoli ponere.
391, 15. Φίλιπποι] verius ita, et mox Αμφίπολις, codex
Constantini.l. 2 Τhem. 1 et 2.
Ιbid. Απολλωνία 1 sita erat in Chalcidice, φuam in
Οlynthum cum 32 aliis urbibus Ρhilippum evertisse Demosthe
nes Ρhilipp. 3 p. 68 et Suidas in Κάρανος docent. atgue
huc saepe rhetores respiciunt, ut Αristides tom. 2 p. 225 et
Libanius tom. 1 p. 106: Ολυνθίοις ηφίει τι χωρίον ώς φι
λόδωρος, και μικρόν ύστερον ουδαμού Όλύνθιοι, μάλλον δε
Χαλκιδείς, δύο και τριάκοντα πόλεις, sive potius και δύο
κ. λ., ut ex eiusdem Αpolog. Demosthen, p. 451 comper
tum est.
Ιbid. 16. Βέργη] male Constantinus Βέρπη. vide Ste
phanum.
Ιbid. Αραυρος] Constantino Αραλος, fortasse Αρωλος
Ρtolemaei est, in Βisaltarum regione,
Ιbid. κλίμα Μεστικόν] Frid. Μorellum Νεστικόν emen
dantem recte coarguit Schurzfleischius Νotit. bibl. Vinar.
p. 71, φuamquam urbem imprudenter arbitratus. Τhraciae
fluvium Νestum numi ΜΕΣΤΟΝ et mss Solini et Ρlinii, teste
Salmasio in Solin, p. 112, appellitant. κλίμα tractum regio
nis, more Graecis recentioribus consueto, notat, unde κλι
ματάρχαι regionum praepositi apud Τheophylactum Η. Μ. 39;
φui cum Αrabibus haud secus atque Ηierocles fit prior, eorum
φue Geographica non videatur tractasse, non accesserim
Cangio climatis eum usum ab Αrabibus derivanti, praeser
tim cum divinus Paullus Galat. 1 21 τα κλίματα της Συρίας
και Κιλικίας et 2 Corinth, 11 10 κλίματα της Αχαϊας, et
praeter eum plures alii dixerint. nata haud dubie illa voci
significatio est , quod geographi climata coeli inclinationes
et subiectas terrae regiones nuncuparent. itaque clima Μe
sticon nihil erit alind ac regio illi fluvio vicina, qua de Li
vius 45 29. Αcontisma alibi tetigimus,
Ιbid. 19. Στόλοι] Στόβοι oportuerat; estφue vetus hoc
peccatum, iam ante Constantini Ρorphyrogennetae aetatem
admissum. Stobi Μacedoniae secundae sive Salutaris, ut Νo
titiae imp. Οrient. dicitur, metropolis erat; unde primam et
praecipuam Μacedoniae urbem, πρώτην της Μακεδονίας πό
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΛRIUS. 415

λιν τους Στόβους, φuemadmodum egregie L. Ηolsteinius in

Stephan. correxit, Μalchus in Εxcerpt. Ηoesch, p. 61 ap
pellat.
391, 19. "Αργος] Αrgos Pelasgicumintelligi putabam, cuius
Ηomerus et vetus apud Hephaestionem Εnchirid. p. 33 poέta
meminit, φuod tamen cum in Τhessalia fuerit, rectius hinc
aberit. sit itaque Αrgos Οresticum : nam Οrestias sive Οre
stis, in qua illud Αrgos, pariter ac Pelagonia superiori Μa
cedoniae erant contributae, teste Strabone 7 p. 326. licet
autem Ρelasgicum Αrgos in urbium Μacedonicarum censum
venire haud possit, cur opem veteri Hephaestionis poè
tae, qum indigere coepit, negabimus 2. χαίρ' ώ χρυσόκερως,
ait, βαβάκτα Γάλλων, πάν Πελασγικόν "Αργος εμβατεύων,
ita in nupera editione hos versus vir Cl. distinxit, insuper
adscribens: illud πάν non polest pendere ab έμβατεύων :
ηam sic ineptum esset. sequebanlur igitur alia, cum φui
όus αple cohaerere poterat: tolum ΆΡelasqicon, sί
mulac intraveris, laetitia afficis et erultare facis tibί.
λος αμt simile φuid diarerint Graeca. et sic punctum post
Γάλλων eliam apposilissimum est. guae ego dicta nollem.
dedisse has turbas Ρan in versibus reconditus videtur, satis
ceteroqui ex titulis conspiciendus. ipsum illud εμβατεύων eum
requirebat: quid enim poètis magis familiare quam de locis
numini sacratis id usurpare 2 Αeschylus Persis p. 146: νή
σός τις έστι πρόσθε Σαλαμίνος τόπων, βαιά, δύσoρμος ναυ
σίν, ήν φιλόκορος Παν εμβατεύει. φuibus tragici versibus
alios ex Sophocle et Εuripide praestans eruditione iuvenis
Georgius D'Αrnaud Αnimadvers. c. 34 apposuit. . Αristides
tom. 2 p. 307 : οι ΙΜουσών και Χαρίτων χοροι οι δι' αιώ
νος την πόλιν εμβατεύοντες. Libanius Αntioch, p. 350 : ώς
ο θεός εμβατεί τον τόπον, sive potius εμβατεύει. Εuripides
apud Dionysium de Composit, Verbor, p. 256 edit, Londin.
όστε πέτρον Αρκάδων δυσχειμέρων επεμβατεύεις. igitur di
stinctione, non est prior a posteriore versu dissociandus;
cumque βαβάκτα Γάλλων minus commode Ρan nuncupetur,
praeferri oportuerat quod in ms Florentino Is. Vossius in
Catullum p. 163 legit, βαβάκτα κήλων, et tanto quidem ma
gis, φuoniam Εtymologus non aliter versum hunc, Cratini,
non, ut D Ηeinsius in Silii Ι. 13 329, φuamφuam κήλων ad
probans, Diphili, scriptum invenerit. κήλων autem cum idem
sit ac θερμός εις την συνουσίαν, φuin de capripede deo ve
rissime pronuntietur, nemo dubitaverit. Αtque hoc obiter :
nam Cratini Ρelasgicum Αrgos quodnam sit (neque enim
τωlam
cebit.
videtur) Τi. Ηemsterhusius propediem nos do
-
416 ΥVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

391, 19. Ευστράϊον] non aliter Constantinus. rectum

esse Αίστραιον Ptolemaeus et Αestraeenses Plinii 4 10 osten
«lunt.
Πbid. Πελαγονία] non urbis, quod olim opinabar, sed re
gionis est momen. fuit utique eo nomine oppidum, sed ab Ηe
raclea Pelagoniae, ξ" in Μacedonia prima vidimus, non
aiversum. regionis Strabo Ρlinius Ptolemaeus atque alii me
minerunt.
Ιbid. Βάργαλα] non alia videtur ac Livii 29 12 Βar
gulum, fortasse hinc adiuvandum: conspirant enim in urbis
nomine mss, nec aliud Δαρδάνιος Βαργάλων, φui concilio
Chalcedonensi p. 402 subscripsit, requirit. appellatur quidem
Υ. 100 episcopus Βαργάων et p. 671 Παρλαά, sed quisque
videt ex nostro ea esse depravata, praesertim cum vetusta
versio Dardanium episcopum Βargalae posteriore loco prae
ferat. peccavit ergo C. a S. Paullo tum quod huic urbi inter
Μacedonicas locum negaverit, tum praeterea quod Dardanium
Βargyliae, Cariae urbi, praesulem, φuem Ioannes pars eius
aem concilii eiusdemque oppidi episcopus non poterit ferre,
dederit.
Ιbid. Κελαινίδιον 1 hoc ex Constantino praeoptavi,
Iicet verissimum esse pro comperto non habeam: imo vero
Celetrum esse, quod in Οrestide regione Livius 31 40 de
scribit, credidero.
Ιbid. 20. Αρμονία] nusquam hanc legere memini. est
in Illyrico τύμβος Αρμονίης apud Dionysium Ρerieges. 391
et alios, cuius tamen hic ratio esse nequit. videtur ab eadem
Ηarmonia sive oppidum seu castellum id nominis accepisse.
Ιbid. Ζάπαρα] huic urbi episcopus fuit Sabinianus,
φuem concilium Constantinopolitanum secundum Collat. 2 p.
28 Ζaparenae civitatis Ιllyricianae dioecesis, ut L. Ηolstei
nius dudum monuit, appellat. codem pertinere diceres Cy
riacum episcopum Ζυπάρων ex Αctis Concilii Νicaeni secundi
p. 349, nisi Drizuparorum Δριζουπάρων urbi praefuisse ex
p. 588 liqueret.
Ιbid. 22. Θήβαι] Τhebae sunt Phthioticae, ut Livio,
sive Τhessalicae, ut Ρlinio dicuntur.
Πbid. Εχιναίος] ita ex Constantino praestat ob Proco
pii Fabr: 4 3 consensum. Τheodorus episcopus Εχιναίου
πόλεως επαρχίας Θεσσαλίας est in concilio Εphes. p. 461 et
Ε
videtur.
Εχιναίου in Chalcedon, p. 101. non alia ac Εchieus
Ιbid. "Υπατα] additur ab editis et manu exaratis μη
τρόπολις, acsi Ηypata Τhessaliae caput et metropolis fuisset.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 417

idem velle diceres Αpuleium Μetamorph. 1 p. 104: comperto

έtαφue Ηψpatae, φuae civitas cunctae Τhessaloniae ante
pollet, esse caseum recentem, sed res secus habet: La
rissa urbium Τhessaliae erat caput rectius itaque μητρόπο
λις in Constantini 1. 2 Τhem. 2 ab hac distinguitur; mec
aliud voluit Hierocles, ut ex urbium catalogo provinciae prae
scripto apparet.
391, 23. Μητρόπολις] Τhessaliae hanc urbem ex pluri
Βus oppidis conflatam et Τriccae et Gomphis vicinam memo
rat Strabo 1. 9 p. 437. huc pertinent ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ
numi, equo Τhessalico insignes apud Goltzium. fuit autem,
quod negligi nolim, postea Νovarum Patrarum urbi cogno
men: Constantinus Μητρόπολις αι νύν Νέαι Πάτραι. huic
ergo episcopus fuit Εuthymius των Νέων Πατρών apud Νi
cetam Choniaten Αnn. Αndron. Commen. 2 p. 165, de cuius
sede omnia incerta Αbr. Οrtelio videbantur. *

Ιbid. Τρίκκη] sic oportuit, ut vel ex Ηomero notum

est. Procopius Αedif. Iust. 4 3 Τρικάττους appellat, sed
aliorum peccato: scripserat, credo, και άλλων των επι Θεσ
σαλίας πόλεων απασών, εν αις Δημητρίας τέ εστι και Μη
τρόπολις όνομα και Γόμφοι και Τρίκκα, τους περιβόλους ανα
νεωσάμενος. serior aetas Τricala appellavit. catalogus ur
bium φuae nomen mutarunt, Codino a Iac, Goaro p. 404 ad
aitus, Τρίκκη τα νύν Τρίκαλα. nec alio nomine Αnnae Αle
xiad. 5 p. 138 nota est; et. Τzetzae Chiliad. 9 280: χώραν
την Θετταλίαν δε συνεκτικήν μοι νόει, Φθίας και Φαρσαλίας
δέ, Λαρίσσης και Τρικάλων, Δημητριάδος, Ιωλκου και Γλα
φυρών και Φοίβης. in guibus το Φοίβης absurdum est, ex
Βοίβης natum, sicuti Iliad. Β 712 docemur, itaque longo
terrarum tractu a vero aberrat Cangius, cum Νot. in Αle
xiad. p. 100 Τricala urbem ad Strymonem fluvium esse de
cernit.
Ιbid. Καισάρεια] Pulchre ita Constantinus habet eam
Τhessaliae urbem , a Iustiniano instauratam, Procopius Fa
br. 4 3.
Πbid. Διοκλητιανούπολις] apposita erat paludi Castoriae;
φuam dein a barbaris dirutam egregiis operibus lustinianus
munivit Procopio Fab. Iust. 4 4 auctore, fortasse non alia
est ac Castoria, cuius Αnna in hac vicinia Αlexiad. 5 p. 152
et Gauf. Μalaterra Ηist. Sicul. 3 29 atque alii eius aetatis
meminerunt.
Ιbid. Φάρσαλος] hoc ex Constantino praestat. est in
Εphesino conc. p. 436 Περρέβιος Φαρμάλου pro Φαρσάλου.
φuod vero prae primis operae pretium fuerit notari, idem
Const. Ρorph. 27
418 ν VVΕSSΕΙ.ΙΝG ΙΙ

praesul p. 478 των Θετταλικών Σαλτών, Τhessalicorum Sal

tuum, quamquam male p. 526 των Θεσσαλονικέων Σαλτών
dicitur; unde non iniuria colligas Saltus, qui mox sequentur,
huic urbi, siquidem eiusdem episcopi curae fuerunt commissi,
νίcinos fuisse, itaque et hac sede episcopali Geographia S.
Caroli a S. Paullo augeatur.
391, 24. Σαλτοβουραμίνσιον] Constantinus Βoυρθαμίν
σιος, unde verius videbitur Σαλτος Βουραμίνσιος aut ut Con
stantinus legit, et mox Σαλτος Ιόβιος, pro quo Constantinus
Ιωάννου βίος. nomen est a iugis, crebris arboribus consitis,
uae in Pharsali vicinia erant. Lucanus 6 576: φιμα iugα
Ετή, Ρharsalia porrigit Ηaemus. cui, guod Ηaemum
ex ultima Τhracia huc transtulerit, si fidere nolis, ex Stra
bone et Caesare nullo negotio cognosces iugis et saltibus
hunc tractum fuisse asperum. de titulis horum saltuum si
rogaveris, alio tibi opus erit doctore: ego enim cum igna
rissimis scio.
Ιbid. νήσος Σκόπελος] habet eam Ptolemaeus circa
Τhermaϊcum sinum. Ruben episcopus Σκοπέλου scribendo ad
fuit Concilio Νicaeno secundo , mec asseveraverim tamen,
cum plures eo sint nomine, huic insulae impositum fuisse,
392, 1. υπό ανθύπατον) duo eraht Οrientis imperii
proconsules, Αsiae et Αchaiae, ut Νotit. imp. 0r. c. 1 docet.
utriusque meminerunt imperatores, illius in I. 4. c. Τh. de
Ρatrocin, Vicorum, huius l. ult. de Βon, Vacant. VΕΤΤΙVS
ΑGΟRΙVS ΡRΑΕΤΕΧΤΑΤVS ΡR000ΝSVΙ, ΑΟΗΑΙΑΕ est in
Τhes, p. ΜCΙΙ 2. . sedem Corinthi habuisse ex I. 2. c. Τh.
de Αccusat. et Αristide tom. 1 p. 43 recte colligitur.
Ιbid. 2. Σκαρφία] Σκάρφεια rectius alii. erat Locro
rum Εpicnemidiorum urbs, non multum a Τhermopylis, qua
de viri docti ad Stephan. et Ρalmerius G. Α. 5 3.
Ιbid. Ελατίνα] sic mss. Constantinus 1. 2 Τhem. 5
Ελευσίνα legit, φuae tamen cum in Αttica fuerit, longius ab
urbibus, quibus hoc loco cincta est, recedit. credo Έλατεία ve
nisse ab Hierocle, quae Ρhocidis urbs non male hic locabitur.
reddamus eam Libanio tom. 1 p. 110, ubi de Αeschirie; εκείνον
έγω και της εν Χαιρωνεία αιτιώμαι συμφοράς ή μεν γαρ
μάχη ταύτα εποίησε, την δε έξοδον ΕΩΤΕΙ κατειλημμένη.
sic edunt emendantque εν Βοιωτία, φuanto melior Ελάτεια,
φuam critice addicente rhetori restituit vir egregius Τi. ΙΙem
sterhusius, firmatque eiusdem oratoris verbis tom. 1 p. 133:
εγώ δε και των εν Χαιρωνεία κακών αιτιώμαι τον Αισχίνην.
ουκ αν γαρ εξήλθον εις Χαιρώνειαν Αθηναίοι, μή κατειλημ
μένης Ελατείας,
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜΙ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 419

392, 2. Βοε και Δριμύα] coniungi haec in Farnesianis

schedis L. Ηolsteinius monuit, φuod facile patiar, modo ne
pro eadem habeantur. prius in Βoίoν Βoion abire debet,
oppidum Doridis satis notum, alterum in Δρυμαίαν, φuae in
ter Phocidis regiones a Ρlinio, rectius ab aliis inter urbes
refertur.
Ιbid. Δαυλία] Δαυλίαν της Φωκίδος habet Τhucydides
2 29, φuam Daulidem alii vocant, φua de re L. Ηolst. in
Stephanum. -

Ιhid., Χερώνεια] imo Χαιρώνεια, ut Constantinus.

Chaeroneam Βoeotiae urbem, sed Phocidis finibus proximam,
Stephanus a Chaerone, Αpollinis et Τherus Θηρούς filio,
initia et nomen accepisse refert, et ante eum ex Ηesiodo
Ρausanias Βoeotic. c. 40. fuerit tamen Chaeronis mater vero
nomine Τhuro Θουρω oportet, si urbi huic vicinus collis Θού
ριος et Αpollo Τhurius inde nomen acceperint, ut Ρlutarchus
in Sulla p, 463 auctor est, φuod ipsum et eorum opinatione,
φuam ibidem Plutarchus commemorat, firmabitur, φui a bove,
φuo Cadmus duce itineris erat usus, φuemque θωρ Ρhoenices
appellabant, nominis canssam repetebant miror autem 0r
chomeni nullam hic rationen haberi; φuae in transcursu iu
vabitur. refert Diodorus 4 p. 226 et hoc inter Ηerculis stu
penda opera: εν δε τη Βοιωτία τουναντίον εμφράξας το περί
τον Μινυεινόν ρείθρον, εποίησε λιμνάζειν την χώραν. Ρal
merius Εxercitat, p. 100 nescio quod nobis Μινυήίον ρεί
θρον obtrudit, φuo, si mss lectio margini appicta in consilium
adhibeatur, facile carebimus: inde enim haud magno molimine
exsurget το περί τον Μινύειον Ορχομενόν ρείθρον. verum
hoc esse Ηomerus Ιliad. Β 511 et Τhucydides 4 76, Ορχο
μενον, τον Μινύειoν appellantes,,ostendunt. fluvius est Μelas,
ανατέλλων υπό την πόλιν των Ορχομενίων πολύς και πλωϊ
μος εν πηγαίς μόνος των Ελληνικών ποταμών, ut Ρlutarchus
in Sulla p, 465 ait. firmantur reliqua egregio lapide, cuius
epigramma Donian. Inscript. Class. 198 nuper insertum est,
sed mendosius excerptum, adde eundem Plutarchum in Ρe
Ιopida p. 286.
- Ιbid. 3. "Αμφισσα] erat in 0zolarum et Ρhocidis fini
Βus, stadiis 120 Delphis separata. Pausanias Ρhoc. c. 38.
Ιbid. Τιθώρα] sita erat ad Ρarnassum stadiis circiter
80 a Delphis, Pausania, cui Τιθορέα et Τιθοραία, φuod et
Stephanus ex eo habet, teste Ρhoc. c. 32. Ρlutarchus in
Sulla p. 461 paene cum Hierocle consentit, Τιθόραν ap
pellant. - -

Ιbid. "Αμβροσος]"Αμβρυσος, vel geminata sibilante, ut

apud Ρausauiam Phoeic. c. 36, ubί Ρarnasso adponitur.
420 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

392, 4. Κωρωνία] Κορώνεια. sita Coronea erat ad

Ρhliarum amnem, si Plutarcho in Lysandro p. 450 credis, si
Ρausaniae Βoeotic. c. 34. ad Phalarum ; ut in altero utro vi
tium insit, sicuti sine dubio est in Isocrate de Βig. p. 521
edit. Βasil. ο δε πατήρ αυτού μαχόμενος έν Χαιρωνεία τους
πολεμίοις απέθανεν: legi enim εν Κορωνεία debet, adstipu
lorque emendanti Ηemsterhusio nostro. ibi Clinias occubuit,
testibus Ρlatone in Αlcibiade 1 p. 112 et Ρlutarcho Αlcib.
p. 191.
Ιbid. Στήραις] Videtur esse Στίρις, Ρhocensium oppi
dum, de φuo Ρausanias Ρhocic. c. 35.
Ιbid. 5. Αναστάσιος] mss Αναστάσις, φuo nomine licet
nullam huius orae urbem noverim, et plures sese eius occu
paturae locum offerant, nihil tamen mutare sustineo: quid si
enim Βoeoticarum aut Phocidis aliqua nomen mutarit? ex
pectemus ergo donec meliori manu exarati codices aliud
ίubeant.
Ιbid. "Εκεψος] haud scio an Αιδηψος, Εuboeae oppi
aum, fuerit; mec morari φuemquam debet φuod insulae prae
ponatur: apertissimum φuippe est iustum ordinem, negligen
tia, ut puto, librariorum, hic esse neglectum, neque accura
tam situs habitam rationem. Carolus a S. Paullo νήσου
Ευβοίας emendat et huic urbi agglutinat; φuo modo omnia
in vado fuerint.
Πbid. Βουμέλιτα] musquam hanc legere memini. pos
sent, si vocabulum secaretur, inde Βoύλις et Λίλαια, Ρhocidis
urbes, nasci; quod mss non addicentibus cum temerarium vi
deri gueat, a corrigendo temperare satius erit.
Ιbid. 6. "Υττης Θύσθαι] monstra haec sunt, φuae an
profligari valeant videamus. mss "Υττοι Θίσθαις, ex guo po
steriore Ιevi opera Θίσβη exstruitur, urbs Βoeotiae, Statio
Τhebaid. 7 261 :
Dionaeisque avibus circumsona Τhisbe,
ex Ηomero Iliad. Β 502. alterum Ηylen dare potest, urbem
eiusdem orae maritimam, eidem Statio ν. 267 memoratam.
si utramφue improbaveris, Υποθήβας an malueris perpende,
notas Ηomerico carmine et Ιnfra Τhebas Ρlinio dictas.
Πbid. Θήβαι] Dionis Chrysostomi aetate maior ur
Βis pars in ruinis erat, ut orat. 7 p. 123 profitetur; nec
aliud de suo tempore Ρausanias, a Casaubono excitatus, ar
cem tantum Cadmeam habitari adfirmans. utrum e ruderi
bus resurrexerit, an Cadmea potissimum incolis fuerit sub
Christianis celebrata, in obscuro est. habuit suum sibi epi
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 421

scopum, φui της Ελλάδος in conciliis, veluti Εphesino p. 525,

dici, ut a Τhessalicis Τhebis distinguatur, assolet. metropolis
autem non ecclesiastica sed civilis et honoraria fuit, prorsus
ut Αthenae Lacedaemon et Εlis. unam duntaxat in singulis
provinciis metropolim canones ecclesiastici agnoscunt, ut con
cilium Chalced. tom. 9 p. 103 docet: ab eius episcopo reli
qui provinciales inaugurabantur , eiusφue decretis parebant;
qua dignitate in Αchaia Corinthus fuίt illustris. nec impe
dire tamen poterat φuin plures honorariae ab imperatoribus,
φuibus solis id ius concil. Chalcedon, p. 619 tom. 8 tribuitur,
constituerentur; et si potuisset, nihil admodum erat cur ve
taret: tantum enim diplomate imperatorio creatae honore
ampliore gaudebant, σωζομένων τη κατ' αλήθειαν μητροπό
λει των οικείων δικαίων, uti canon 12 Chalcedonensis con
cilii sciscit.
392, 7. Χαλκή] oportuerat, ut Carolum a S. Paullo
ooniecisse video, Χαλκις νήσου Ευβοίας. vitium satis vetu
stum auguror ipsoque Constantino prius: quod enim de Ηie
rocle 1, 2 Τhem. 5 prodit, συναριθμεί δε ταύταις και νήσον ,
την Εύβοιαν, ήν τίνες Χάλιν ή Χαλκίδα ονομάζουσιν, id
hinc suam originem accepisse suspicor. Ηesiodus cur Χαλ
κίδα καλλιγύναικα dixerit, explicat Casaubonus in Αthenaei
1. 13 c. 9.
Ιbid. Πορθμός] creberrime huius apud Demosthenem
est mentio, uti Philipp. 3 p. 69 : πέμπει δε ξένους, τους μεν
εις Πορθμόν, τον δήμον εκβαλούντας των Ερετριέων , ubi
Ulpianus navale fuisse Εretriensium docet. Philipp. 4 p. 76:
κατέσκαπτε Πορθμόν και τυραννίδα απαντικρύ της Αττικής
επετείχισεν υμίν εν τη Ευβοία.. de legat. fals, p. 218: και
μήν και μετά ταύτα οσάκις προς Πορθμό ή προς Μεγάροις
ακούοντες δύναμιν Φιλίππου και ξένους εθορυβείτε, hinc
hausit Αristides tom. 2 p. 240: εν Πορθμώ Φίλιππος, έν
Μεγάροις Φίλιππος, φuod perperam vertitur Ιn freto Phi
Ιippus. guae cum eius in Εuboea situm haud obscure con
stituant, non utique opera recentiores fuissent geographi, si
oppidum sua cura fuissent dignati.
Ιbid. Χάρυστος] Κάρυστος suo marmore nobilitata, et
mox Πλαταιαι, -

Ιbid. 8. Αιγόσθενα] oppidum erat Μegaridis, a Ρausa

nia, φui in vocis sono variat, dudum ab Αbr. Βerkelio adiu
tus, Αttic. c. 44 signatum.
Ιbid. Παγαι] itidem in Μegaride erant, sed in Βoeo
tiam vcrgente, si Ρausanias uon fallit: nam Strabo et Ρίο
424 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

392, 13. Μαντίνεια] ab Αntigono Αrgivi dono acceptam

Αntigoniam, φuo nomine Plutarchi aetate, ut in Αrato prodi
«lit p. 1048, tantum nota erat, vocarunt. pristinum nomen
beneficio Hadriani reciperavit, Pausania Αrcadic. c. 8 teste.
Ιbid. 14. Γερένθραι] verum momen est Γεράνθραι, ut
Sylburgius ad Ρausan. Lacon. c. 22 docuit. oppidum erat
Εleutherolaconum.
Ιbid. 15. Φαραι] Carolus a S. Panllo Φεραι ex Ρto
Ιemaeo corrigit; φuo facile carebimus, praesertim cum vitio
non sit liberum: Φηραι enim, φuod idem ac Φαραί, oportue
rat, ut Ηenr. Valesius in Ρolybii excerpt. p. 15 ostendit. urbs
erat agri Μessenii.
Ιbid. Ασώπολις] conflatum hoc perverse est ex Ασω
πός πόλις, ut ex Ptolemaeo 1. 3 c. 16 et Ρausania La
con. c. 22 compertum habemus. verius ad hanc urbem quam
ad Αsopitidem, agri Sicyonii partem, elegantem e Τhes. Βri
tan, tom. 2 p. 247 numum retuleris, in cuius altera parte
ΦΟΥΛΒΙΑ. ΠΛΑΤΤΙΛΛΑ. CΕΒ., altera Νemesis rotae
pedem imponens , addito ΑCΩΠΕΙΤΩΝ cognomine, con
spicitur.
Ιbid. Ακρεαι] Ακριαι praestant ex Ρolybio 5 19 et
Ρausania Lacon. 22 60 stadiis Αsopo semovente. Ptolemaeo
"Ακρεια, Straboni Ακραία, haud sane bene,
Ιbid. Φιάλαια] Φιάλεια rectum est, φuo nomine Αrca
diae oppidum fuit, olim Φιγάλεια dictum. colebatur ibi Βac
chus, ut ex Diodoro 1, 15 p. 357 vidcas; mnde Lycophroni
Αlex. 212 δαίμων ενόρχης Φιγαλεύς φαυστήριος, incolae
ΦΙΑΛΕΩΝ nomine in numis Severi et aliorum insi
gnes sunt.
Ιbid. Κορωνία] Κορώνη vero nomine agri haec Μes
seniaci urbs fuit, vicina Ρamiso fluvio, guem Ptolemaeus Pa
nisum haud recte appellat, apud Ρausaniam Μesseniac. c. 34.
turpiter in eo flumine adhaesit Iac Ρontanus: nam cum in
Georgio Phranza 2 2 Πάμμισον ποταμόν in sinum Μessenia
eum evolvi legisset, omnibus odiosum fluvium inde fecit.
Αsine, φuae sequitur, Coronae viciniam insedit.
Ιbid. 16. Μοθωνη] tuebitur se Ηierocles tabulae Ρeutin
geranae et Ρausaniae sufiragio, φui passim Μοθωνην et in
Colas Μοθωναίους, ut 1.4 c. 35, appellat. Τhucydides Strabo
Ptolemaeus atque alii Μεθώνην malunt. Μothοnem suo quo
φue calculo ratam habuit Αmmianus 26 10 et quos testes ibi
appellavit Ηenr. Valesius.
Ιbid. Κυπαρισία] gemina sibilante omnes scribunt, in
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 425

νocis numero variantes. Ρausaniae Κυπαρισσίαι Μessen. c.

36, Straboni 8 p. 361 Κυπαρισσία. oppidum erat Μessenio
rum in Εlidis finibus, 15 Μ. Ρ. a Pylo, ut Τabula, cui Cypa
rissa, ostendit.
392, 16. Ηλις] novi Εlidenses et Αetolos cognatiοne fuisse
ob 0xylum iunctos, sed eorum urbem Αetoliae tanquam ca
put fuisse impositam difficulter mihi persuaderi patior. de
sunt, φuibus ea dignitas urbi firmetur, argumenta ; longius
praeterea ab Αetolia erat disparata quam ut eius fuisse me
tropolin opinari possis. puto deficere hic Patras, mobilen
urbem, contra Αetoliam positam: eam metropolin fuisse ex
epistola Leouis imperatoris additoque illi catalogo tom 9
Concil. Labbei p. 267 citra dubium est. habet eandem inter
metropoles ex Hierocle Constantinus 1. 2 Τhem. 6. nec mo
rari quemφuam situs urbis extra Αetoliam debet: neque enim
Ιongo traiectu inde dissociata fuit, et praeterea multa Αugu
stus imperator ex opposita continente oppida Ρatris condona
vit, de guibus Ρausanias 10 38. vide φuoque 7 18 et Εzech.
Sphanhemium dissert. 11 de usu et praest. numism. p. 324.
Ιbid. 17. νήσος Πάνορμος] haud parum molestiae hacc
mihi insula adspersit, neque hactenus eam deponere potui :
tantum guae in mentem venerint, adscribam. Panormum in
sulam veteres circum Peloponnesun ignorant : habet eius no
minis portum prope Rhium in Νaupacti adverso litore Ρoly
bius 5 102 et Ρausanias Αchaic 22, φui utique nihil ad hanc
insulam. aliam in Cephallenia novit Αrtemidorus apud Ρor
phyrium de Nympharum antro p. 114 edit. Βarnes: της Κε
φαλληνίας από Πανόρμου λιμένος προς ανατολήν δώδεκα
στάδια νήσός εστιν Ιθάκη σταδίων ογδοήκοντα πέντε. et Αn
tipater in epigrammate ab Ηolsteinio. ad Stephani Πάνορμος
publicato: Φοίβε Κεφαλλήνων λιμενόσκοπε, θίνα Πανόρμου
ναίων τρηχείης αντιπέρην Ιθάκης, hinc ego dedisse Ηicro
clem Νήσου Κεφαλληνίας Πάνορμος coniiciebam, aut certe
ex portu mobis insulam fecisse quo minus tamen secure in
his acquiescam, Μarcellinus Comes efficit, Ζenonis imperato
ris iussu Pelagii gulam in insula, φuae Ρanormus dicitur,
1aqueo fractam a. 390 memorans. etsi enim, ubi posita fue
rit insula, addere neglexerit, fieri potuit ut non aliam si
gnarit.
Ιbid. 18. Κυθηρία] praestiterat Κύθηρα et mox Στρό
φαδες, notae Virgiliano versu: Stropliades Graio stant
nomine dictae insulae Ionio in magno. -- "

Ιbid. Μυκών] forte ΙΜύκωνος ab Hierocle venit, nisi

si et recto casu Μύκων insula fuerit dicta: certe σμικρότητα
426 VVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

της Μύκωνος νήσου habet Αpostolius cent. 13 32, et quena

exscripsisse videtur, Ζenobius cent. 5 21, hanc in rem a L.
Ηolsteinio iam appellatus. , vide Τi. Ηemsterhusium in Lu
ciani dial. 1 Μort., ubi μίαν Μύκωνον egregie lepidissimo
scriptori et plura de insula reddidit.
392, 18. νήσος Μόλος] Μolum insulam contra Corinthum
adhuc φuaero. . την πέτραν την Μολουρίδα, ex qua se Ιno
cum Μelicerte in Saronici sinus aquas praecipitem dederit,
in hac vicinia Pausanias Αttic. 44 et Τzetzes ad Lycophro
nis 229 commemorant.
Ιbid. 19. Δωρούσα] Samus olim Δρυούσα, testibus Ηe
raclide de Ρolit. et Ηesychio, cui tamen alio loco Δόρυσσα
est, appellabatur; φuae cum alibi ab Ηierocle recenseatur,
hinc abesse debet. habet Οινουσσας insulas in sinu Μesse
nio Pausanias Μessen. 34: illae, aut potius Donysa, quam
viridem Virgilius vocat, huc pertinere videntur.
Ιbid. : Λήμνος] hanc et sequentem proconsulis Αchaiac
imperio fuisse contributam, cum ab Αchaia longissime versus
Τhraciam sint semotae , mirandum est. Constantinus, si hac
in re Ηicroclem fuerit secutus, septem duntaxat insulas circa
Peloponnesum 1. 2 Τhem. 6 invenit. guoniam itaque dubium
id esse potest, notari operae pretium fuerit Μ. Constantinum
praefectum praetorii Οrientis amplissima potestate instruxisse,
et praeter Αsiaticam Ρonticamque dioecesin omnes illi Οrien
tis provincias cum Αegypto et Τhraciarum dioccesi atque insu
lis Cycladibus mandasse, δίχα Λήμνου και Ίμβρου και Σα
μοθράκης, φuae praefecti praetorio Illyrici imperio relictae
sunt, ut Ζosimus 2 33 docet.
Ιbid. 21. υπο κονσουλάριον] in manu exarato codice
accuratissimus Ηolsteinius ita legit, verissimumque nobis vi
detur. olim Creta provinciae Cyrenaicae coniuncta proconsuli
paruit, unde. Ω. Caecilius Rufinus, in Thesaur. p, ΜΧCι 6
ανθύπατος Κρήτης και Κυρήνης dicitur. post dein, mutata
Romanae rei publicae a Μagno Constantino forma, distra
ctaque hinc Cyrene, Ζosimo 237 teste, provincia fuit consu
laris, ut Νotitia imp. Οrient. c. 1 ostendit, et hoc e Τhesauro
εpigramma p. ΜΧCΙΙΙΙ 4: Φλ. Υπάτιον τον λαμπρότατον από
υπάρχων πραιτωρίου δόγματι του κοινού πάσης της επαρχίας
Οικουμένιος Δοσίθεος Ασκληπιόδοτος ο λαμπρότατος υπατικός
της Κρητών επαρχίας ανέστησεν. Κurlanus, φui Flavium vi
rum consularem clarissimum ex hoc Flavio Hypatio fecit, ri
sum omnibus debet: tu Fl. Ηypatium intellige, φui praefectus
praetorio Ιtaliae fait Αntonio et Syagrio consulibus, virum
φuieti placidique consilii interque omnes adolesceutia et vir
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑΗΙUS. 427

tutum pulchritudine commendabilem, φuo eum eloglo ormavit

Αmmianus 29 2. iam cum huius epigrammatis Αsclepiodo
tus ύπαθηκός της Κρητών επαρχίας Τhesauri p. ΜΧΟ 20 di
eitur, eo in titulo vitium esse nemo addubitabit. .
392, 21. πόλεις κβΊ olim centum urbibus insulam fuisse
eelebrem res est tritissima: bella et rerum humanarum vi
cissitudines plures dein sustulerunt, φuarum tamen eum fuisse
numerum. ut paucissimae superstites manserint, licet Servii
aetate ita ferrent, nunquam censuero. primo φuidem centum
Jiabuit Creta civilates, grammaticus in Αeneid. 3 106 ait,
ιunde Ηecatompolis dicta est: post riginti φuatuor, inde,
μt dicilur, duas, Gnoson et Ηierapidnam, φuamυis Livius
ίures α Μetello erpugnatas dicat. recte Servius Livium
illi rumori opponit: sed severius eum ex sui temporis factis
castigatum vellem.
Ιbid. 22. Γορτύνη] Gortynam Cretae metropolim fuisse
ex Αctis concilii Εphesini p. 453 citra dubium est.
Ιbid. Ίνατος] Είνατος Ηesychio Εtymologo et Stephano.
Ρtolemacus nostro consentit. Τabulae Ιnata Μ. Ρ. 32 ab
Hierapydna in parte insulae australi. -

Ιbid. Βίεννα] vitio exscriptorum Τabulae Βlenna, unde

Ravennas Βlentiam 1. 5 c. 21 fecit, dicitur, Stephano Βίεν
νος, fortasse invito: mam a Vienna Gallica gentile cognomen
Βιέννιος et Βιεννήσιος formari ait, της δε Βιέννης Βιενναίος,
guod utique et forma et orationis serie ad hanc Cretensium
Βiennam pertinere videtur.
Ιbid. Ιεράπυδνα] Dion princ. 1. 36 τα Ιεράπυδνα νο
cat. Τabulae Ηiera 20 Μ. Ρ. a Βienna, Ravennati Ierapina;
ad φuam formam in synodica Cretensium ad Leonem impe
ratorem, epistola Εuphronius episcopus Ηierapinae. verius
est Ιεράπυτνα, ut lapides inscripti ostendunt. vide Β. Μont
fauconii Diar. Ιtal. p.74 C. V., ubi perperam ΙΕΡΑ ΠΤΓΝΗ,
et Εdm. Chishulli Αntiq. Αsiat. p. 126.
Πbid. Καμάρα] olim Lato, teste Stephano, cuius verba
Ιο. Μeursius 1. 1 Cretae suae c. 7 recte constituit.

Ιbid. 23. Αλλυγγος] hanc insulae urbem nondum reperi.

suspicio de mendo esse potest, nisi in Νotitia, quam Iac.
Goar Codino addidit, inter Cretenses episcopos o Αλλύγγου
ΙmCln0Υaretur.

Ιbid. Χερσόνησος] navale erat Lycti, cuius praesul Νi

sinnius Νicaenae, secundae synodo scribendo, adfuit p, 354.
Χερρόνησος
citur. Κρήτης in Αctis concilii Εphesini p. 437 di
- - , και ... "
428 VVΕSSΕΙ,ΙΝG ΙΙ , ". " "

392, 23. Λυκτος] urbem hanc Λύττον Polybius 4 53

appellat, et ante eum, Strabone teste, Homerus. sita erat in
excellentiore cblle, φuae et nominis eius caussa: το γαρ άνω,
inquit Stephanus, και υψηλον λύττον φασί, atque hanc scri
Dendae urbis consuetudinem ipsi incolae sunt secuti, ut in
Τhesaur. p. ΜLΧΧΧV 5: Ματτιδίαν Σεβαστήν Αυττίων ή
πόλις διά πρωτοκσόμου Τ. Φλαουίου Κωμαστά το β'. ubi
πρωτόκοσμος est magistratus cognomen, qui inter collegas,
κόσμους dictos et numero guidem decem, ut Αristoteles Ρolit.
2 10 docuit, principe erat loco. in numis non aliud Ρroba
runt, φua de re Spanhemius in Callimachi Ηymn. in Αpoll. 33.
vide Ηesych. Καρνησσόπολις.
Ιbid. Αρκαδία] Τabulae Αrcade, unde Αrpade Ra
vennas exstruxit, 30 Μ. Ρ. a Βienna, pro Αrcades: urbem
enim Αρκάδας et Αρκαδίαν teste Stephano appellabant. Αr
cadia Νotitiis ecclesiasticis, ut Ιoannes της Αρκαδίας επί
σκοπος, φui pars Νicaenae secundae synodi fuit, testis erit,
placet. male vero huic urbi in Geographia Sacra Carolus
a S. Paullo locum negavit.
Ιbid. Σούβριτος] Τheodorus επίσκοπος Σουβρίτων est
in Αctis Νicaeni secundi concilii p. 354. Subriti nomine in
tabula Ρeutingerana insignis est; unde Σύβριτος non male
aiceretur, praesertim si Σίβυρτος, φuam ex Polybio Stephanus
habet, hinc originem acceperit. ceteroqui Σύβριτα Scylaci et
Ptolemaeo esse solet. pertinet huc Cyrillus episcopus Sub
tuus, ut vitiosissime in synodica Cretensium ad Leonem impe
ratorem epistola scribitur. paullo melius in Αctis Chalcedo
nensibus tom. 8 p. 671 Κύριλλος επίσκοπος πόλεως Σου
βριτος. -

Ιbid. 24. Όάξιος] immo Οαξος. aberat haud multum

Εleuthernis. vide Εdm. Chishull. Αnt. Αsiat, p. 125.
Ιbid. Ελευθέρνα] multum hoc vulgato praestat, licet
Dio 1. 36 principio την Ελευθέραν vocet. in edito probando
numi lapides scriptoresque plurimi, licet in numero vocis va
riantes, conspirant: τας Ελευθέρνας Scylax, Plinius, Ελευ
θέρνην conciliorum Chalcedonensis et Νicaeni secundi Αcta,
Stephanusque et Τabula, quae 8 Μ. Ρ. Subriti urbe semovet,
malunt.
Πbid. Λάμπαι] Λάμπη. hinc fuit Demetrius, φui pes
sime in Chalcedonensi concilio p. 100 Πάλπης dicitur, ut ex
p. 401 compertum est. Lappa Λάππη in Τabula, quae a
superiore Μ. Ρ. 32 dissociat, et lapidibus, ut Gruteriano p.
ΜΧCΙ 9: Λαππαίων η πόλις τον Μάρκον Αυρήλιον Κλήσιπ
πoν τειμής και μνήμης χάριν, sic enim expleri illud epi
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 429

gramma debet, ut Μabillonius Ιtin. Ital. p, 33 et Donianae

Inscript. class. 5 176 docuerunt.
392, 24. Κυδωνέα] Κυδωνία, Cydonea tamen Floro 3 7,
ubi Dukerum vide, et Ravennati. Κυδωνεάτας habes in
Ι)ione 51 p. 507.
Ιbid. 25. Καντανία] verius est Κάντανος. Τabulae
Cantano Μ. Ρ. 24 a Cisamo, Αpterae navali. Catamensis
episcopus est in synodica Cretensium epistola ad Leonem
imperatorem; ex qua Cisamensem Carolus a S. Paullo facit,
cum Cantanensem debuisset.
Ιbid. Έλυρος] montibus fuisse incinctam Pausanias Ρho
cic. 16 docet. Ioannem Μeursium Cretae 19 vide.
Ιbid. Λίσσος] hoccine an Λάσσος amplectare, dubites.
Ρlinius 4 12 Lason in mediterraneo ponit insulae tractu; Lis
sum Ptolemaeus in australi Cretae parte, quae Τabulae Μ.
Ρ. 16 a Cantano Liso dicitur. atque haec potior erit, tum
quod Ρliniana Lasos sit obscurissima, tum etiam quod ο Λίσ
σου episcopus et aliis insit Νotitiis, adde Scholia in 0dyss.
Γ 293.
Ιbid. Φοινήκη ήτοι Αραδένα) ita mss, ut Ηolsteinius
admonuit. in Νotitia, quam Iac. Goar publicavit, ο Φοινή
κης ήτοι Αριάδνης praesul ceteris Cretensium accensetur;
ui cum vitio sit deformatus, parum iuverit. fuisse puίο
οινίκη ήτοι Αραδήν, quam posteriorem Stephanus agnoscit:
ραδήν, inquit, πόλις Κρήτης, ή και Ανώπολις λέγεται διά
τo είναι άνω. de Ρhoenice res alia est, vix alibi obvia. est
in parte insulae australi apud Ptolemaeum Φοίνιξ, cuius epi
scopum, in Νicaeno secundo concilio p. 354 memoratum, ne
gligenter Geographiae S. conditor praeteriit. , ea si nostra
est, oportet cum Αradene deinceps coaluerit; aut id si spre
veris, ut Αraden, incerta nobis caussa, Phoenices uomen im
petraverit.
Ιbid. 25. νήσος Κλαύδος] sic et Ρtolemaeus et Νotitia
Ιac, Goar appellat: Lucae Αct. Αpost. 26 16 Κλαύδη, vari
antibus tamen mss, et versionibus plerisque in Gauden sive
Caudon inclimantibus, qua de re Ηugo Grotius. Ioannes Μil
lius Κλαύδην divini scriptoris Ptolemaei auctoritate haud
male firmat, sed Αthenaeum, φuem auxilio arcessit, vellem
missum fecisset. verba Deipnosophistae e l. 6 c. 9 sunt :
Αντίδοτος δ' εν τώ επιγραφομένω Πρωτοχόρω παράγει τινά
παραπλήσιον τοίς εν τώ Κλαυδίω νύν σοφιστεύουσιν, ών ουδε
μεμνήσθαι καλόν putat vir diligentissimus το Κλαύδιον esse
hanc insulam, φuam si Αthenaeus signasset, utique εν τή
Κλαύδω scripsisset. verius Is Casaubonus in Sueton. Claud.
432 VVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

et Callistus, φuibus testimonium denuntiavit Ρalmerius V. G.

135, id haud obscure indicant; mec alia fuit scholiastae
Coisliniano, cum Ptolemaeo adscriberet Λυχνιδος ή Αχρίδα,
sententia. sub iisdem Bulgaris Αchrida Iustinianae primae
et metropolis titulo superbiit, testibus utrogue Νicephoro et
Wilhelmo Τyrio Hist. Hieros. 20 2. hic vero non immerito
φuaesiveris, sitne Lychmidus eadem ac Iustiniani patria : pa
triam enim suam imperator cognomine Iustinianae primae
Νovella 11 illustrem esse iussit. mihi, φuantumvis in eam
opinionem doctissimus Palmerius et plures alii concesserint,
nullo modo plausibilis videtur, dissentiendi caussas habeo
graves et varias : quid si primo Lychnidum condita Iustiniana
prima superstitem fuisse ostendero ? exstructa ea est ante
Βelisarium consulem sive ante annum 535, teste Νovella 11;
Lychmidus gravissimo terrae motu corruit Iustiniano principe,
non, ut Ρalmerius, Iustino primo, apud Procopium Ηist.
Αrcan. c. 18. movit autem terra per Achaiam et Εpirum
anno bello Gothici 13, eodem auctore Β. G. 3 181, plures
φue urbes disiecit. tremuit praeterea anno belli eiusdem 17,
Β. G. 4 25, et horribilem φuidem in modum. altero utro
motu Lychmidus corruit: neque enim alius in hoc tractu me
moratur. adeoque si priore, 12 ferme annis post conditam
Πustinianam primam, si posteriore, 16 post eam annis in rui
nas abiit, igitur cum Lychnidus aedificata Iustiniana prima
pristinum nomen mordicus retinuerit, florueritque in plures
annos, perperam ab Πustiniano ex ruderibus excitata et novo
nomine decorata perhibetur. guod ipsum, si quae de utra
φue urbe praedicantur in examen miseris, liquidius patebit.
Ρrocopius in Histor. Αrcan. Λυχνιδον την έν Ηπειρωταις
sive Εpiroticam appellat: at imperatoris patriam Fabr. 4 1
in Dardanis, qui ultra Εpidamniorum fines agitent, collocat;
φuae sane regiones magno terrarum intervallo dissociantur.
promptum φuidem est cum Palmerio profiteri Ρrocopium non
satis edoctum fuisse limites earum regionum; mec facile ta
men illi persuaserit qui eius de bellis Gothico Vandalico et
Ρersico deque aedificiis Iustiniani libros cum cura evolverit,
ne nunc dicam imperatorem aperte satis Νovel. 11 patriam
suam cirea Daciam mediterraneam figere et Procopii parti
bus accedere, ad haec omnia accedit Iustiniani natale so
Πum aut Τauresium aut Βederinam sive Βederianam a Ρroco
pio et Αgathia vero nomine appellari, φua ergo ratione
Lychnidus erit 2 porro Lychmidus excellenti colli erat im
posita et fontibus abundantissima apud Μalchum in Εxcerpt.
Ηoeschelii p. 64. utrumque defuit Iustinianae primae, debuit
φue imperator aquae ductibus magnificυ opere exstructis sub
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS, 433

venire civibus, ne sitirent, Ρrocopio indice. Τandem, ne lon

grιm faciamus, si lustiniana prima eadem est ac Lychmidus,
debuit Εpirus nova, in qua ea urbs sedem obtinebat, Iusti
nianae primae esse contributa, aut saltem eius pars: atqui
res secus habet. decernit Iustinianus Νovel. 11 ut primae
Πustinianae, patriae nostrae, pro tempore sacro sanctus an
tistes non solum metropolitanus sed etiam archiepiscopus fiat,
et ceterae provinciae sub eius sint auctoritate, id est tam
ipsa mediterranea Dacia φuam Dacia ripensis, nec non Μoe
sia secunda Dardania, et Praevalitana provincia et secunda
Μacedonia, pars etiam secundae Ρannoniae, nulla prorsus
hic Εpiri mentio, in qua non infimo loco Lychmidus. dices
Αchridam Iustinianam primam fuisse dictam, eam autem a
Lychnido nihil discrepare; φuod ut libenti animo admitto, ita
ea quac disputavi prohibcnt ut ab Iustiniano eo nomine in
signitam fuisse agnoscam. omnia nisi me fallant, Βulgaris ad
Christianorum sacra traductis, Lychnido, guae gentis praecipua
in hoc tractu urbs, et metropolis dignitas venit et Iustinianae
primae cognomen: religione enim meliore recepta, et sacerdoti
bus et, φui eos inauguraret, episcopo filit opus lecta ergo urbs
φuae Βulgaris caput erat, et metropolitano assignata, appel
lataque Iustiniana prima, sive φuod eandem, guamquam non
sine errore, eius temporis Graeci opinarentur; seu potius
φuod vera Iustiniana prima, ut plures in hac vicinia aliae,
per tracta diu bella esset desolata, nec alius titulus ad no
vam metropolim decorandam videretur accommodatior.
393, 6. Λιστρών και Σκεπών] Λυστρών και Σκεύπτων
εodex Vulcanii. haec φuid velint, non facile dixero. viri
docti, φui occasione oblata in ea inciderunt, coniecturis, sed
parum certis, indulserunt., Palmerio G. Α. 1 31, φuod Con
stantinus 1. 2 Τhem. 9 Αύλων, Λήστρων, Σκεύπτων praefer
ret, in mentem venit posse legi Ληστήριον vel etiam Λη
στών, ut sit velut epithetum Αulonis, navale piraticum vel
piratarum, ut in Αttica erat Φώρων λιμήν, firum portus:
cui suspinioni mss, verborum ordinem aliter digerentes, contra
veniunt : obstant quoque Romanorum leges, piraticam proscri
bentes. L. Ηolsteinius in Thesauri 0rteliani Αestraeum Αίστρων
praeoptat, Αestraeumque pariter ut Carolus a S. Paullo in
telligit, φuod oppidum cum in Μacedonia secunda ab Hiero
cle fuerit collocatum, hic sedem obtinere non potest. de al
tero Σκεπών non minor haesitatio: Carolus a S. Paullo vi
dendum esse monet an Καισκεπών legi possit, ubi maximo
pere vellem ut, guid tandem Caescepon fuerit, docuisset. Pal
meriο Σκεπών φuae sit non succurrit. equidem, si sententia
sit ferenda, Λιστρών esse dixero novae Εpiri castellum, cui
Const. Porphγr. 28
434 ΝVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

apud Ρrocopium Fabr. Iust. 4 4 nomen est Αλιστρος, in

Σκεπών auten sive Σκεύπτων voce latere eiusdem Εpiri ur
bem, φuae Σκιδρέων et in Αugustano codice Σκυδεών eidem
Ρrocopio audit.
393, 7. υπό κονσουλάριον] consulari Daciam mediterra
neam paruisse Νotitia imp. Οrient. c. 1 confirmat. est in
1. 2 c. Τheod. de inoffic, testam. Claudius praeses Daciae;
quae cum et Sardicae meminerit, diceres Daciam mediterra
ηeam fuisse praesidialem provinciam , φuae tamen res secus
habet. Sardicae a Constantino Μ. ea lex data est ad prae
sidem Daciae, qui propterea Daciae mediterraneae praeses
non fuit, ut Ι. Gothofredus censebat.
Ιbid. 8. Σαρδική] Daciae metropolin fuisse Τheodore
tus Η. Ε. 2,4 docet. Constantius, inquit, προσέταξεν εις την
Σαρδικήν (Ιλλυρική δε αύτη πόλις, τού Δακών έθνους μη
τρόπολις) και τους της εώας και τους της εσπέρας συνδρα
μείν επισκόπους. ubi me ad Illyricam urbem offendaris, ita
dici obiter observa, guod praefecto praetorii per Πlyricum
subesset, φuae ratio et Ιοrnandem R. Got. c. 56 permovit ut
Νaissum Illyrico contribueret. vide de Sardica Αnt. Itin.
Ρ . 135.
Ιbid. Πανταλία] Παυταλία vero nomine fuit, numis
ΟΤΑΠ ΙΑC ΠΑΥΤΑΛΙΑC titulis inscriptis, et tabula, quae
Ρeutaliam 28 Μ. Ρ. Sardica separat, indicibus. ter idem
commissum est peccatum in Μalchi Εxcerpt. Legat. Ηoesche
lii p. 62, φuae accuratissimus L. Ηolsteinius ad Stephani Παι
ταλίαν optime eluit. sita erat non longe a Τhraciae in
troitu : παραγγείλας χώραν μεν αυτώ δούναι εν Παυταλια,
Μalchi verba sunt, ή της μεν Ιλλυρικής μοίρας εστιν επαρ
χία, ου πολύ δε απέχουσα των εισβολών της Θράκης. Ρro
copio non dissimili vitio Παντάλεια Αedif. Iust. 4 1 dicitur.
Ιbid. Γερμάη] Constantinus 1. 2 Τhem. 9 Γερμανός ha
bet. verum est Γερμανή, φuo nomine Procopius Αedif. Πust.
4 1 in hac Dacia novit urbem. nec diversa, puto, est Ger
mania, φuam Β. Vand. 1 11 in finibus Ιllyrici et Τhraciae,
Θρακών τε και Ιλλυρίων μεταξύ, ponit, Βelisarii patriam.
vide Ν. ΑΙelmannum in Histor. Αrcan. c. 2, et cave credas
in sanctionibus antistitum Οrientalium, guod inibi fidenter et
Οrtelianis verbis asseritur, metropolin esse: longe enim haec
ab ea dignitate afuit.
Ιbid. Ναισός] recte ita mss et Constantinus, vide
Πolst. ad Stephan. et quae Itiner. Η. p. 566 adscripta sunt.
Ιbid. 9. Ρεμεσιάνα] de hac urbe ad Αnton. Itiner, p. 135
disputavimus id mirandum est, in Αctis Chalcedonensibus
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 435
p. 323 Αφρούπολιν appellari: subscribit Διογενιανός επίσκο
πος Αφρουπόλεως Ρεμεσσιάνων, φui in Latina veteri versione
episcopus civitatis Remissianensium et p. 126 Ρεμεσιάνης της
Δακίας recte dicitur. putem librarios Αφρουπόλεως esse
conditores, et cum in Αctis esset Διογενιανός επίσκοπος
Αφρου, Διογενιανός επίσκοπος πόλεως Ρεμεσιάνης, neglecto
alterius Diogeniani nomine novae urbis fundamenta posuisse.
Αφρου επίσκοπος, ut hoc addam, episcopus Αfer in his con
ciliorum Αctis esse solet, ut p. 402.
393, 10. τή παρά . . . . υπό κονσουλάριον] Ripensis
Dacia cum intelligatur, fortasse της παραποταμίας Δακίας
iustum erit: Procopio Αedif. 4 5 Ριπησία est Δακία. φuod
auten consulari administranda mandatur, id a recto longe
abest: fuit enim praesidialis provincia, uti praeter Νotit, imp.
Οrient. c. 1 ex l. 2 c. Τheod. de inoffic, test. pro comperto
habemus.
Ιbid. 11. Ραξαρία] Ρατιαρία oportuerat. hanc et auaε
sequentes Τheophanes Chronograph. p. 217 non praeteriit, κα
ταστρέψας τήν τε Ρατιάρναν, inquit, και Κωνωνίαν και Ακυς
και Δωροστόλον και Ζάνδαπα και Μαρκιανούπολιν, φuae ex
Τheophylacto Η. Μ. 18 decerpta indidem facile saniorem
recipient colorem. vide Αnt. Itin. p. 219.
Ιbid. Βηνοπία] Βονοπία codex Vulcanii. Βονωνία est,
ut Ηenr. Valesius in Αmmian. 31 11 dudum vidit. φuod se
φuitur Ακoίνες, Latini Αquas, Graeci Ακυς vocitant, φua de
re dictum alias est.
Ιbid. Κάστρα Π1άρτις] Sozomenus Η. Ε. 9 5 Κάστρα
Μάρτις πόλιν της ΙΜυσίας appellat, recte si urbis nomen
spectes, non item si provinciam: fuerunt enim haec Castra
in Dacia, ubi Ρrocopius ea Fabr. Iust. 4 6 agnoscit et a Da
nubii ripa removet, φuod sane mirandum est, siquidem Gra
tianus permeato Danubio delatus Βonomiam, Sirmium introiit,
et quatriduum ibi moratus per idem flumen ad Μartis Castra
descendit apud Αmmianum 31 11.
Ιbid. 12. Ισκος] ita mss, ΙΙenr, Valesii coniecturam ad
firmantes. vide Αnt. Itin, p. 221.
Ιbid. 13. Δαρδανίας] sita haec provincia erat ad Μa
cedoniae occidentem plagam: codex missorum Τheodosii, ab
Εmmanuele Schelstrate tom. 2 Αntiq. Εccles, p. 526 editus:
Μacedonia et Ηellespontus et pars Ρonti finiuntur ab
oriente mari Ρontico, ab occidente desertis Dardaniae, α
septentrione flumine Ηistro, a meridie Αegaeo. Ηardui
nus, φui ad Ρlinii 4 11 deserta Candaviae substituit, caussam
nullam habuit.
436 WΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

893, 13. Σκούπoι] sic Ptolemaeus, Stephanus Σκόπους

vocat: Scupum Μarcellinus Comes a. 518, cum de aerumna
Βili Dardaniae calamitate Scupus namφue metropolis, ait,
ίicet sine ciuium suorum hostem fugientium clade, fun
ditus tamen corruit. melius Paullinus Scupos Ρropemptico
ad Νicetam :
tu Philippeos Μacetum per agros,
per Τomitanam gradieris urbem,
ibis et Scupos patriae propinqu0s
Dardanus hospes.
guamquam si iter consideres quo amicum Remesianam, Ρatri
am in urbem, mittit, maximas ambages meritissimo mirere.
φuid opus Ρhilippeos agros et Τomitanam urbem, ut Scupos
devenias, invisere 2 Αnt. Ρagius Critic. a. 397 9, φuo Ρaulli
num ignoratae geographiae culpa liberet, mescio quos Philip
peos agros, nusquam lectos, comminiscitur, et pro Τomitana
urbeStobitanam restituit sive Stobos. equidem a Stobis Sto
Densem recte formari, nusquam Stobitanum, legi. at demus
hoc: cui bono per geminam Εpirum Τhessalonicen Νicetam
amandat, cum brevius per Praevalitanam Dardanianque pro
vincias iter, in Τabula signatum, in Scupos et Remesianam
versus pateret 2 sed haec missa faciamus. sita urbs fuit ad
Αxium sive, ut serior aetas maluit, Βardarium. Νicephorus
Βryennius Comment. 4 18: ο δε Βαρδάριος καταρρεί μεν εκ
των της νέας Μυσίας ορών, και διιων δια Σκούπων κάτεισι
μεταξύ Στρουμπίττης, φuae cur Possinus vertere neglexerit,
divinare non possum; nihil utique habebunt obscuri, siΝice
phorus Gregoras in consilium adhibeatur, Scopia, quo nomine
deinceps claruit, Τriballorum in montibus oppidum, Αxio flu
mini adstruens 1. 8 c. antepenult, p. 266 edit. Genev.
Ιbid. 14. Μηρίων] fortasse haec delitescit inter castella
φuae plura Dardaniae Ρrocopius Αedif. Iust. 44 mobis an
ηumerat, proxime accedere Βερμέριον Αρια et Μαριανά vi
dentur.
Ιbid. Ουλπιανά] urbem hanc longa temporis iniuria
labantem Iustinianus erexit et Iustinianae secundae cognomine
superbire iussit apud Ρrocopium Αedif. Iust. 4 1. habes ean
dem in his Iornandis Rer. Getic. c. 56: Τheodemir Ναissum
primam urben invadit Illψrici, filioφue suo Τheodorico
consociatus adstat et in υillam comites per castrum Ηer
culis transmittit Ulpianam, φui venientes tam eam φuam et
opes mor in deditionem accipiunt. sic edunt, intricatissi
mam verborum sententiam susque deque habentes. codex
Αmbrosianus Sociatis adstat et in υίlia comitibus et lam
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜΙ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS, 437

eam φuam Μestulus mor praefert: unde ego fuisse credi

dero filioque suo Τheodorico sociatis adstat et ΙΙΙ millia e
comitibus per castrum Herculis transmittit Ulpianam, φuί
υenientes lam eam φuam Μetulum mor in deditionem acci
φίunt. Castrum Herculis, ut obiter ea illustrem, Τabula 14
Μ. Ρ. Νaisso semovet; Μetulum autem in hac viciuia oppi
dum erat natura et operibus munitum. Αppianus Ιllyr. p. 10
ed. Ηoesch. επί δε ετέραν πόλιν έχωρει Μετούλον, ή των
"Ιαπόδων εστί κεφαλή, κείται δε εν όρει σφόδρα υλώδει, επί
δύο λόφων, ούς διαιρεί χαράδρα στενή. reliqua a vestigiis
manu exarati codicis proxime recedunt.
393, 15. Πρεβάλεως] provincia Praevalitana inter Εpi
rum novam et Dalmatiam ad Αdriaticum erat protenta si
num, Procopio Β. G. 115 auctore, paruisse praesidi Νotitia
imp. Οrient. c. 1 adfirmat.
Ιbid. Σκόδραι] verius (cum L] Σκόδρα, situm urbis
Ι.ivius 44 31 describit.
Ιbid. 16. Λίσσος] haec et eius arx Αcrolissus ex Ρο
Ιybio 8 10 et Livio 43 20 notissima est. Έλισσος Constan
tino dicitur imperatori de Αdminist. Imper. c. 30.
Ιbid. Δωράκιον] diceres himc fuisse Εucharium Δωρα
κίου praesulem, φui pars Εphesini fuit concilii, nisi p. 436
adderetur της νέας Ηπείρου, atque inde Dyrrhachinus esset.
est inter Gudianas ex Ligorio inscriptiones p, CLΧΧΙ hoc
epigramma: D. Μ. S. C. ΙVLΙVS. C. F. ΑΕΜΙLΙΑ. Η VFVS
DVRRΑCΙ ΜΙL. CΟΗ. ΧΙΙ. VRΒ. φuod et ego ad Dyrrha
chium pertinere existimem. φuid ergo huic Doracio fiet 2
equidem legere id musquam memini. fuit praeterea Ρraevali
tanae provinciae metropolis Scodra, ut ex Gregorii Μ. 1. 10
epist. 34 apparet; guare, donec aliunde firmiore Doracium
hoc tibicine fulciatur, arbitrabor Docleam sive Diocleam, noιι
φuidem metropolin sed celebrem tamen post Diocletianum eius
instauratorem urbem, hic suum etiam locum obtinuisse, vide
ae ea Constantini. Αdminist. Imp. c. 35 et Ciunamum Ηi
sί0r. 6 1.
Ιbid. 17. Μυσίας] Μoesia haec prima est sive supe
rior, ut Τabulae dicitur; Socrati Η. Ε. 1 27 ή άνω Π1υσία.
Ι,ΕG. ΑVG. ΡΗ. ΡR. ΡRΟVΙΝΟ. ΡΑΝΝ. ΕΤ. ΜΟΕSΙΑΕ SVΡ.
sub Septimio Severo est in Τhesaur. p. CCCCVΙΙ. 1. postea
praesidialem fuisse testis Νotitia imp. Οrient. c. 1 est.
Ιbid. Βιμενάκιν] Βιμενάκιον rectius Τheophylactus Η.
Μ. 15, φui πόλινλαμπράν ad Illyricum pertinentem appel
lat. in Gordiani et Philippi numis Ρ. Μ. S. C0L. VΙΜ.,
quos ridicule admodum Harduinus in Νum. urb. illustrat. ex
438 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

plicat de provinciae Μacedoniae superioris colonia Vimina

cio. adeone Μoesia superior ignorata filit, ut his in numis
cognosci haud potuerit !
393, 18. Σιγγιδόνος] Σιγγιδων aut Σιγγίδουνoν oportue
rat. Socrates Η. Ε. 1 27 et 2 12 episcopum Σιγγιδόνος της
άνω Μυσίας Ursacium inter Αrianismi defensores numerat :
ut mirer Carolum a S. Paullo Socratem notasse ob Singidu
num Pannoniae transcriptam. certe 1. I c. 20, φuorsum lecto
res amandat, nihil huius legitur. vide Αnt. Itiner. p. 132.
Ιbid. Γρατιανά] est in Νotitia imp. Οrient. c. 153 in
ter Μoesiae primae urbes, deque ea disputavimus ad Itiner.
Η. p. 566.
Ιbid. Πρικορνία] imo vero Τρικόρνια aut Τρικόρνιον
potius, vide idem Itiner. p. 565.
Ιbid. Ορθέμαρχος] pro Ορρεο μάργου, ut diximus ad
Αnt. Itin, p. 134.
Ιbid. 20. Παννονίας] Pannonia secunda est, φuae olim
praefecto praetorii Italiae parebat, pars imperii 0ccidentis,
ut Νotitia imp. 0ccid. c. 2 docet: eam auten cum Iustinia
nus reciperasset, sicuti Νovella 11 significat, provinciis Οrien
tis Ηierocles accenset. φuod autem praesidi mandatur, id
Πustiniano credo debetur; est sane Μunatius Ρlancus v. c.
praeses Pannoniae per annos 24 in lapide Reinesiano class.
6 71, sed is Ρannoniae primae praepositus fuit: nam secun
«lam consularem fuisse Νotitia caden c. 1 confirmat.
Ιbid. Σέρμιον] urbium mater et populosa et cele
Βris Αmmiano 21 10. unde in concilio Αφuileiensi sub Da
maso Αmenius caput, inquit, Illyrici non nisi civitas est
8irmiensis tom. 3 Concil. Labbei p. 391. non dissimilia
leges Iustiniani in Νovella 11, cuius tamen verba si ita ac
ceperis acsi Τhessalonicensi ecclesiae post Αttilae et Sirmii
eversi tempora demum ea dignitas accesserit φua omni Illy
rico praestabat, erroris Τribonianum absolvere non poteris:
multis enim ante annis, ut ex Τheodoreto supra monuimus,
Πlyricum Οrientale illi urbi paruit. vide Ρ. de Μarca Dis
sert. de Ρrimat. c. 38. et de Βasianis sive Βassianis Itiner.
Α. p. 131.
Ιbid. 22. υπό ανθύπατονl Αristidi tom. 1 p. 611 άρχων
της Ασίας, et p. 572 ac 600 ήγεμων της Ασίας, φuibus at
φue aliis in locis cum praetorem aut praesidem interpres ver
terit, praebita magno Usserio in Smyrnensium Εpist. p. 46
ed, Ruinarti ut scriberet occasio est, totius provinciae pro
prie dictae Αsiae proconsulem tunc fuisse praesidem ; φuod
tamen a vero procul abesse cognitissimum est. crat procon
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜΙ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 439

sulis imperium latissimum, suis terminis ab eodem Aristide

tom. 2 p. 501 circumscriptum : longe tamen accuratius, quam
φuam eius scriptoris aetate tantum non erat, ab Εunapio in
Μaximo p. 101 ed. Ρlantin. αλλ' εις αρχήν μετέστησε μείζο
να (Valens Clearchum), ανθύπατον αυτόν επιστήσας της νύν
ιδίως Ασίας καλουμένης, αυτή δε από Περγάμου το αλιγε
νές επέχουσα προς την υπερκειμένην ήπειρον άχρι Καρίας
αποτέμνεται, και Τμώλος αυτής περιγράφει το πρός Λυδίαν.
έστι δε αρχών ενδοξοτάτη, και ου κατήκοος του της αυλής
επάρχου. iam si observaris huic proconsuli Ηellesponti con
sularem et insularum praesidem dicίο fuisse audientem, am
plissimam utique potestatem illi iniunctam agnosces, quod
vero praefecti praetorii imperio exemptum fuisse adfirmat,
id, φuamquam ab eo ad praefectum appellatio in 1. 19 cod.
de Αppellat. permittitur, ex Νotitia imp. Οrient. c. 1 quoque
cognoscas; neque enim Αsia provinciis annumeratur quae
sub dispositione praefecti praetorio per 0rientem fuerunt.
εeterum in Εunapii verbis, φuod nec interpretem fugit, non
το αλιγενές sed το άλιτενές, ut apud Ρolybium 4 39 de ora
Ρonti πάν δ' έστιν αλιτενές, legi oportet. simile vitium e
Strabone 1. 13 p. 595 eluit Ρaul. Leopardus Εmendat. 4 15.
393, 22 πόλεις μγ'] olim quingentae urbes Αsiae pro
Consulis iurisdictioni erant contributae ; unde Αgrippa apud
Ιosephum Β. Ι. 216 S 4: τί δε αι πεντακόσιαι της Ασίας
πόλεις, ουχί δίχα φρουράς ένα προσκυνούσιν ηγεμόνα και
τας υπατικάς ράβδους, tumque in plures descripta erat con
ventus, de quibus Ρlinius 5 29. deminui eius amplitudo coe
pta est, postquam vicinis provinciis sui magistratus sunt im
positi, et alterius imperio subiecti. vide Usserium de Αsia
procons. p, 32 etc.
Ιbid. Έφεσος] provinciae erat metropolis, et φuamquam
olim eam urbi dignitatem vicinae invidebant, ab Αntonio ta
men imperatore proconsuli necessitas imposita est per mare
applicare και των μητροπόλεων Έφεσον (i. e, inter matrices
urbium Εphesum) primam attingere, ut Ulpianus Ι. 4 S 5 D. de
offic. Procons. admonet. nec tamen Εphesum imperator Smyrnae
aut Pergamo ita praeposuit ut prae illis primas auferret:
tantum ut e metropolibus provinciae primam eam adiret edi
xit, ut pulchre demonstravit Εzech. Spanhemius Dissert. 9
«le Usu et Ρraest. Νumism. p. 614. sequiore demum aetate
reliquis est antelata, factusque eius episcopus Αsianac dioe
ceseos exarchus, et iure quidem Patriarchico, apud Εvagrium
Η. Ε. 3 6. adde Usserium de Αsia Ρrocons. p. 49.
Ιbid. 23. Ενέα] Αναία verum oppidi, φuod Cariae Ρίο
440 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

Ιemaens et Stephanus, Scylax Lydiae circa Μagnesiam attribuit,

εognomen erat. Soticus πόλεως Αναίας inter Αsiae episcopos
Chalcedonensi concilio p. 675 subscribit, concilio vero Cpo
litano tertio p. 666 Ιoannes επίσκοπος Ανέων της Ασιανών
επαρχίας, φui p, 500 της Ανεατών πόλεως dicitur. , prave
ergo in concilio Εphes, p. 465 Μodestus fertur της Ανέων
πόλεως της Φρυγίας et p, 527 της Νεατών πόλεως praesul.
apud Stephanum gentile nomen est Αναίος et Αναίτης, ad
quam formam ea φuae produxi facile corrigentur.
393, 23. ΙΜαγνησία Μεάνδρου] numis Μαγνησία ή προς
τώ Μαιάνδρω, concilio Cpolitano tertio p. 666 Μαγνήτων ή
Πρωτομαιανδρούπολις, abcrat haud multum Εpheso vide
Εzech. Spanhemium Dissert. 9 de Usu et Ρraest. Νumism.
Ρ. 656.
Ιbid. Τράλλεις] neque haec longe Εpheso remota fuit,
oracula φuae Sibyllae accepta feruntur, Ι. 3: Τράλλις δ' ή
γείτων Εφέσου σεισμό καταλύσει τείχεα, dubium autem est,
fueritne Μaeandro adstructa. Stephanus adfirmat: negantium
partibus Strabo accedit Ι. 14 p. 648; cui Whelerus numum
ΤΡΑΛΛΙΑΝΩΝ nomine inscriptum et amnis figuram prae
ferentem Itiner. p. 288 opponit. nec is tamen fluvio accu
Duisse Μaeandro probaverit, tum φuod numi subinde fluvium,
φui urbis agrum radit, ostentent, ut Νicaeensium amne Sagari
insignes, tum maxime quod numi eius flumen possit esse Εu
aon, quem circa Τrallianorum urbem defluxisse Εtymologus
cum Ρlinio docet.
Ιbid. Νύσσα] Νύσα Straboni atque aliis. Αctis conci
lii Εphesini p. 527 subscribit Τheodotus episcopus Μνάσης,
φui Νύσης fuit. Νυσσαέων πόλις concilio Constantinop. ιer
tio p. 667.
Ιbid. 24. Πρίoυλλα] Βρίουλα oportuerat, ut apud Stra
bonem 14 p, 650 et in egregio Τhesaur. Βritan. tom. 2. p.
102 ΒΡΙΟΥΛΕΙΤΩΝ numo. idem adfirmaverit Rufinus epi
scopus πόλεως Βριούλων Νicaen. concil. sec. 349. corrige
ergo, φuem in Αctis Εphesin, p. 528 reperies, Βαριουλιτών
praesulem. φuae sequitur Μastaura, a Strabone Stephano et
conciliorum Αctis saepe memoratur.
Ιbid. Ανίνετα] Ανίνητον videtur praestare ob Τheodorum
εpiscopum Ανινήτου in Εphesino c, p. 466, licet prave p. 528
Ανηνυσσίων vocetur praesul: Μamas enim Ανινήτου Chalce
«lonensis conc. p. 522 illud sua subscriptione firmat, φuan
tumvis p. 664 επίσκοπος πόλεως Ανηρίτου dici videatur de
situ nihil finivero.
Ιbid. "Υπητα] "Υπαιπα, unde Iulianus episcopus πόλεως
"Υπαίπων in Chalcedon. synodo p. 665 et Αntonius Υπαιπη
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 441

νών πόλεως conc. Constantinop. tert. p, 500; φuod posterius

saepe in numis apud Ηarduinum Vaillantium et Ηaymium
conspicitur oppidum Τmolo accubabat. Οvidius Μetamorph.
11 150: nam freta prospiciens late riget arduus alto Τmo
lus in adscensu; clivoque extentus utroque Sardibus hinc,
illinc parvis finitur Hypaepis.
393, 24. Αδριούπολις] verum esse Αρκαδιούπολις Αle
xander Αρκαδιουπόλεως της Ασίας concil. Εphes, p.463 et
528 testabitur , φui si nomen , φuo urbs antea fuerat usa,
adposuisset, eius sedem quam frustra vestigamus, eadem opera
indicasset.
Ιbid. 25. Διός ιερού] imo ιερόν, Ιoniae Lebedum inter
et Colophonem apud Stephanum oppidum: numos ΔΙΟCΙΕ
ΡΙΤΩΝ habet Ηarduinus, φui ex concilio Constantinop. ter
tio p. 500 ed. Labbei Χριστούπολιν deinceps fuisse non
praeteriit.
Ιbid. Εύαζα] Liberatus Diaconus Βreviar. c. 13: nono
φιμοφue Secretario acta est actio, ubί Βassianus, φuί αd
είνitatem Εuazensium episcopus ordinatus est, et eccle
siae incubuerat Εphesinae. guam civitatem cur in Labbeana
editione asterisco notarint, caussam non video : bene enim
omnia habent. fuerat Βassianus invitus Ευάζων civitatia
Μemnone Εphesio episcopus impositus : Μemnone et eius suc
τessore Βasilio fato functis idem Εμheso est praepositus;
φuae omnia fusius concilii Chalcedon. Αcta tom. 9 p. 7. Ι.
Ηolsteinius in Car. a S. Paullo Geogr. S. huc refert Βasilii
epist. 251 nov. edit., τοίς Ευαισηνoίς inscriptam, auctorque
est ut Εύαζηνούς legatur. mihi, pace eius dixerim, alia est
sententia. in Βasilii epist. 278 Εύησος Εuesus Cappadociae
montibus proxima, ut ex serie epistolae cognoscas, invenitur;
huius incolis missam eam epistolam arbitror, proptereaque
Εύησηνοίς, praccipue φuod posteriore in epistola manu exa
rati codices, non item priore, in vocabuli scriptura consen
ίire videantur, praeopto.
Ιbid. Κολοσή] manu exarati codices Κολοασις praefe
runt: ego neutrum probavero, tametsi quo vero nomine fue
rit pro comperto mondum habeam. in binis Iac. Goar Νoti
tiis inter Αsiae praesules est ο Καλόης, subscribitque Νicae
no secundo concilio p. 50, 350 atque alibi Τheophanes επί
σκοπος Καλόης et p. 153 mendose Κάλπης. diceres itaque
Καλόη iustum esse urbis titulum, nisi Αphobius, qui synodo
Εphesinae adfuit, contrairet, et se Κoλώνος p. 465 sive Κo
λώνης p. 528 aut, φuod mss dant, Κολόης episcopum fuisse
testaretur, cui ultimo cetera postponerem, illique nomen venisse
442 WΕSSΕΙ,ΙΝG ΙΙ

a Colot lacu haud multum a Sardibus apud Strabonem 1. 13

Ρ. 626, si aberrandi metus abesset, autumarem. guanvis au
tem de urbis nomine pleraque dubia sint, non poterit Car, a
S. Paullo negligentiam in ea praetereunda excusare.
393, 25. Αλγιζα ] hoc Αcta concilii Νicaeni secundi
p. 153 atque alibi, φuibus Leο επίσκοπος Αλγίζων nomen ad
ξcripsit, firmabunt. in Chalcedon. p. 96 habebis Ρroclum Αρ
γίζης et p. 398 Αργίζων. de eius et Νicopolis, φuam frustra
φuaero, situ, Scepticos imitatus, nihil finivero.
Ιbid. Παλαιά πόλις] eandem esse volunt ac Παλαιάν
κατοικίαν, de qua 130 stadiis ab Αnderis remota Strabo Ι.
13 p. 614, dubia tamen coniectura: nam Παλαιών praesul
in Νicaeno secundo p. 51 inter Ηellespontios subscribit et a
Ρalaeopolitano distinguitur. eius episcopi in conciliorum Αctis
saepe obvii sunt, vide Νicaenum secundum p. 153 et Εphe
sinum p. 437.
Ιbid. 26. Βαρέττα] constabilit hocce oppidi cognomen
Ιoannes Βαρέττων episcopus in Αctis Chalced. p. 675. Βα
ρέτων praesul est in Constantinop. tertio p. 667 et Νicaeuυ
secundo p. 153.
Ιbid. Αυλίου Κώμη] Τhomas πόλεως Αυλίου Κώμης
est in Chalcedon. concilio p. 96 et 675.
Ιbid. Νεαύχη] Νέα Αυλή οportuerat ob Philippum Νέας
2Αυλής in Chalced. conc, p. 96, qui perperam p. 675 Μεναύ
λης et in Latina versione Νaulochi, unde Car. a. S. Paullo
Νaulochum urbibus Αsiae, quibus olim episcopus fuerit, ad
struxit.
Ιbid. Κολοφών] Εmman. Schelstratemus et Αns. Βan
durius Colophoni arctissime ΙΜητροπόλεως vocabulum adstrin
gunt, φua ratiοne Colophon metropolis, cuiusmodi non fuit,
creatur, Ιoniaeque urbs Μetropolis prorsus praeteritur. re
ctius itaque Carolus a S. Paullo distinxit. abest Colophon,
si recta naviges, Εpheso stadiis 70, Strabone teste Ι. 14 Ρ.
643, aut, ut Χenophon Εphesius 1. 1 p. 8, stadiis 80.
Ιbid. Μητρόπολις] numi ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙΤΩΝ ΤΩΝ
ΕΝ ΙΩΝΙΑ et οίνος Μητροπολίτης Strabonis 1. 14 p. 637,
et Μarcellinus Μητροπόλεως episcopus ex conc. Chalcedon,
p. 96 huc pertinent. mox Τέως, Αnacreontis Lyrici poètae
patria, potior erit.
Πbid. 27. Σατρώτη] nisi omnia me fallunt, Ερυθραί in
voce latent : ea huic loco accomodatissima urbs est, et huic
provinciae a conciliorum Αctis et Νotitiis transcripta. paullo
ante Κλαζομεναι praestiterant.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 443

393, 27, Μαγησιασούπολις] sic mss, pro Μαγνησία Σι

πύλου. unde numi ΜΑΓΝΗΤΩΝ ΣΙΠ ΤΑΟΤ. peccato non
dissimili Βasilius episcopus Μαγνησίας Ηπίλου concilio Νi
caeno secundo subscribit p. 571.
Ιbid. 28. Απάη] natum hoc videtur ex Αγάη, cuius
episcopus Constans in Νicaeno secundo p. 350 πόλεως Αγάης
«licitur. id vero ex Αιγάη: unde Cyriacus Αίγλης pro Αιγάης
Αctis Chalcedon, p. 127 inseritur, gui p.322 Αιγέας et p.508
Αιγέης et p. 664 Αιγάης πόλεως. intelliguntur Αegae Αeo
licae, quarum nomen seriore aetate in aliam formam diceres
procusum, si quid his inesset auctoritatis monumentis: duci
mur enim illis ad Αιγέαν atque Αιγάην, florente Graecia
non Αιγας tantum sed Αιγαίας appellabant, φuod posterius
etsi certi usus est, non tamen solum pro bono est habendum,
Suidas Πόλλης Αιγιεύς, από Αιγών της Ασίας, κείται δε πλη
σίον Μαγνησίας και Σμύρνης. in quibus Grammatici, licet Αegas
longissimo terrarum intervallo Smyrna remotas non dixero, re
ctius putem και Μυρίνης: illi enim proximae erant et propterea
Αιγαι εν ΙΜυρρίνη Stephano dictae, idem Galenus περί ευ
χυμίας Ρ. 358 edit. Βasil. firmat: τοιούτος δέ εστι παρ' ημίν
έν Αιγαίς και Περπερίνη, τη μεν ομόρω Μυρίνη, τή δε
Περγάμω. et brevi post: ο δε εν Αιγαίς και Περπερίνη,
μέσοι τούτων εισίν ψuae utique Αιγάς et nostram coniectu
ram probabilem faciunt. possunt haec cum Τheod. Lauren
tio Gronovio in Μarmor. Basin c. 32 in Αιγαίας, guod unice
verum existimabat, perverti, at non sine aperta vi. incolas
Τacitus Αnnal. 247 Αegeatas appellat, qui quantumvis Αe
gaeatae ms Florentino, ut vir doctissimus animadvertit, vo
centur, non ausim tamen Αegeatas prorsus spermere: neque
enim οίνος Αιγεάτης eiusdem Galeni Μethod. "Τherap. Ι. 12
p. 164 id permiserit, φui perperam Υγιειν 1, 5 p. 270 Αι
γαυσίης scribitur. vide et Αnton. Itiner. p. 146.
Ιbid. 28. Τέμνος] imo Τήμνος, pro quo Τύμνος in con
cilio Νicaeno secundo p. 350 et mox Φώκαια.
Ιbid. Μυρίνα] sicuti huius locum in Suida occupavit
Smyrna, ita subinde in conciliorum Αctis et Αristidis Sermon.
Sacr. 5 tom. 1 p. 618 et 619, sicuti Ρalmerius Εxercitat. Ρ.
471 admonuit, idem molita est.
Ιbid. Μύκη] scribe Κύμη, φuo vitio laborant Αcta
Chalcedon. p. 675, cum Chrysogonum πόλεως Μύκης prae
sulem fuisse adfirmant.
Ιbid. 29. Ελαία] Pergamenorum erat navale, stadiis
120 ab corum urbe distans apud Strabonem 1. 13 p. 615, cui
Αristidem iunge tom. 1. p. 620 et Galenum Ι. 1 de Αntidot.
444 WΕSSΕLΙΝGΙΙ

p. 427. incolae ΕΛΑΙΤΑΙ in numis et Chalcedon, conc.

p. 398, non ΕΛΑΙΙΤΑΙ, ut Stephanus, cui propterea recte
subvenit L. Ηolsteinius.
393, 29. Πιττάνη] Πιτάνη, de qua Strabo Ι. 13 p. 614.
Ρardus episcopus πόλεως Πιττάνης eodem peccato in Νicaeno
secundo p. 571.
Ιbid. Τιάναι] nisi a vero aberro, Κάναι fuit, quod
oppidulum ad eiusdem nominis promontorium idem Strabo
1. 13. p. 615 adponit. Μelae Ρomponio 1 18 Cana. [codex
Leid. Τιάραι, φuod verum est ob Plinii 5 30 Τiaren seu
Τiaras potius. W. Prolegg, p. 630.]
Ιbid. Θεοδοσίου πόλεως] πόλις praestat. situm urbis
ignoraremus, nisi ex Νotitia Iac, Goar Perperinem eandem
esse constaret: ea vero haud longe afuit Pergamo, ut ex Ga
Ιeno περί ευχυμίας p. 358 constat. Ptolemaeo Τερμέρη, et
ms Palatino Περμέρη, Coisliniano Περπέρη dicitur, unde ve
rum nulla opera eruitur. nobilis erat eius urbis atque agri
vinum, de quo Galenus eisdem locis in quibus de Αegeate.
vide Sirmondum in Τriplic. numo et Αnti-Τristano ΙΙ.
Ιbid. Αδραμύττιονl de eo ad Αnton, p. 335. mox Αν
τανδρος verius erit, tametsi Μarinus episcopus πόλεως Ατ
τάνδρου in Αctis sit Νicaeni secundi p. 589.
Ιbid. 30. Γάδαρα] Γάργαρα lege, et Strabonem Ι. 13
p. 606 adi. Γαργάρων πρεσβύτερος Νicephorus est in Νicaeno
secundo conc, p. 350.
394, 1. υπό κονσουλάριον] fuisse hanc consularem pro
vinciam Νotitia imp. Οrient. c. 1 et 1. unica c. de offic. co
mit sacr. patrim. ostendunt. hinc Αnicius Paullinus Τhes.
p. ΜΧΟ 19 consul provinciae Αsiae et Ηellesponti.
Ιbid. Κύζικος] nobilissimae urbi metropolis Ηellesponti
«lignitatem Leo imperator et Iο. Μalala tom. 1. p. 364 asse
runt: έπαθεν, inquit, υπό θεομηνίας σεισμόν ή Κύζικος, ήτις
εστί μητρόπολις μεγάλη της Ελλησπόντου επαρχίας.
Ιbid. 2. Προικόνησος] in principe editione Προκόνησος,
sicuti et in Stephano inest: Ptolemaeo Προικόννησος, unde
Ιoannes Προικοννήσου in Αctis Εphes, p. 436 et Αcacius
Προικοννήσου in Chalcedonens. p. 673. ceteris Προκόννησος
esse solet. vocis originationem critici in Αpollonium 2 278,
φuos Εtymologus ab Is. Vossio ad Scylacem optime, ut indi
«lem apparet, restitutus exscripsit, tradidere. de marmore
VΙClC.
οικειο Gothofredum in l. 9 c. Τh. de indul. debit.

Ιbid. ή Εξορία] regionis insulaene nomen sit, incertum

 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΛΙΚΙUS. 445

est. de Propontidis insula quaedam memoriae ex Sanctorum

Αctis inhaerent, sed obscura, φuorum cum nec auctor nec
verba ad officium redeant, non liguere pronuntio.
394, 2. Βαρίσπη] fuitne Αρίσβη, Αbydo atque Ilio hand
multum separata 2 Αcta S. Parthenii Lampsaceni c. 2: Αleac
αndria autem φuaedam er Αrisba, quae est iurtα Αby
dum. Lucanus Ιdalin 1, 3 204 appellat, φuod agri esset
Τroiani et circa Ιdam: Μψsiαφue et gelido tellus perfusa
Caico, Ιdalis et nimium glebis erilis Αrisbe, Carolo a
S. Paullo Βares ex Βarispe placet, cuius episcopum Εuty
εhianum Chalcedonense concilium p. 673 Ηellespontiis annu
merat.

Ιbid. Πάριον] Lampsaco 270 stadiis, sicuti Ρolyaenus

6 24 indicat, distabat. sequentes urbes ad Αnton. Itin. p. 334
attigimus.
Ιbid. 3. Σκάμανδρος] videtur Scamandria parva civi
tas, de qua Ρlinius 5 30, esse.
Ιbid. 4. Πολίχνα ] Τroadis hanc circa Αesepum urbem
Strabo 13 p. 603 et Ρlinius 5 30 norunt, nec aliam multi
censent quam Τhucydides 8 14 et 24 a Clazomeniis munitam
commemorat. ego vero accesserim Αcacio, Clazomeniorum
eam urbem ab hac distinguenti: clarissime enim Τhucydides
cam in continente contra Clazomenas longeque adeo a Τro
adis Ρolichna collocat.
Ιbid. .. Ποιμάνεννος ] . lege Ποιμανητός. . Αristides tom.
1 p, 596: έτι δε Ποιμανητός, χωρίον της Μυσίας, και εν αυτώ
ιερον Ασκληπιού άγιόν τε και ονομαστόν ενταύθα ετελέσαμεν
σταδίους εξήκοντα μάλιστα και εκατόν fuit ergo Μysiae
oppidum (nam agrum male vertunt) 160 circiter stadiis ab
Ηadrianis, Αristidis patria. Stephano et Νicetae Choniatae
Αnnal. 1. ult. p. 296 est Ποιμανινόν, et Αctis conciliorum:
subscribit enim Constantinopolitano tertio p. 501 Μercurius
episcopus πόλεως Ποιμανινού της Ελλησποντίων επαρχίας, et
Νicaeno secundo p. 572 Leo Ποιμανινού, φui cum p. 51 epi
scopus Ποιμανηνών feratur, et Ιο. Μasson, ut in Αristidis
Vita 3 6 perscriptum est, Parisiis numum Ποιμανηνών tra
ctaverit, non dubium est guin Ποιμανηνός Stephano reddi
debeat. . scio aliam virum doctissimum ingressum esse viam
et Ποιμανηνόν Αristidi restituisse: sed cum Εthnicographus
το εθνικόν όμοίως inflecti adfirmet, Ποιμανηνός utique ab eo
venit. ceterum series Αristideae orationis έστι δε Ποιμανη
νός requirere videtur.
Ιbid. Αρτεμέα] assentior Ιο. Ηarduino in Plinii 5 30
446 WΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ ,

Αταρνέα legenti. habet Αtarneam Plinius, quae Straboni

Αταρνεύς, Stephano Ατάρνα.
394, 4. Ρέκετα] nisi Ροίτειον in voce reconditum sit,
nihil de ea novero. Rhoeteum a Ρlinio Strabone atgue aliis
non est neglectum.
Ιbid. Βλάδος] Βλανδόν sive Βλαύνδον potius concilium
Chalcedonense p. 575 urbibus Lydiae contribuit; mec dissident
veteres Νotitiae. Βλαυνδέων numi, in quibus fluvius Ιππού
ριος, sunt in Τhes. Βritan. tom. 2 100. Βλαύδον in Lydiae
finibus memorat Strabo 1. 12 p. 567, et ex eo Stephanus,
modo id diversum a conciliorum Βlando, φua de re equidem
dubitaverim, fuerit , φuae cum ab Hellesponti provincia Ion
gius distent, nihil iuvant. itaque huic et τό Σκέλεντα alius
opituletur.
Ιbid. 5. Μόλις] Carolus a S. Paullo Μelis seu Μeli
topolis suae editioni adscripsit. Μiletopolitae et Μειλητο
πολείται sunt in numis et Ρlinio inter Ηellesponti accolas.
scribendo quoque adfuit concilio Constantinop. tertio p. 501
Ιoannes επίσκοπος της Μιλητουπολιτών πόλεως της Ελλησ
ποντίων επαρχίας, et Νicaeno secundo Μichael της Μελι
τουπόλεως, ut perperam p. 592 atφue alibi scribitur. nec
asseveravero tamen, nisi meliores manu exarati codices pro
pius abierint, eam esse.
Ιbid. Γέρμαι] Γέρμη. non longe a Cyzico afuisse Ste
hanus auctor est, ubi Ηolsteinium vide. Ptolemaeo ιερά
έρμη, unde solo ΙΕΡΑΣ titulo signari in egregio numo
Νic. Haymius Τhes. Βritan. tom. 2 p. 115 arbitratur; quae
mihi coniectura multo videtur incertissima. plura de urbe
ad Αnton. Itiner. p. 335.
Ιbid. Απταος] hanc et sequentem frustra quaero: forte
tamen in Κέργη latebit Κέβρην, urbs Τroadis, sicuti Scylaci
et Ηarpocrationi ex Demosthene in Αristocratem p. 428 dici
tur. Κεβρηνία aliis, Κέβρη Sibyllinis oraculis I. 3 p. 243,
φuemadmodum et Ηolsteinius in Stephanum monuit.
Ιbid. Σάγαρα] nec hanc expedio. Sangarum, Βithyniae
vicum maritimum, non longe ab Helenopoli Sozomenus Η.
Ε. 7, 18 fuisse refert, situ ipso multum hinc discrepantem,
Σαγάρων episcopus Αndreas est in Chalcedon. p. 574, sed
Lydiae contributus et Σατάλων p. 399 verius appellatus: ni
hil ergo et is auxilii feret. restat Cleodemus Flavianus Σα
γαραίτης ex Reinesiana cl. 1 72, quem hinc fuisse non iniu
sta suspicio est. -

Πbίd. Αδριανού θήραι] sic oportuit: oppidum enim Ηa

 ΙΝ SΥΝΕCDΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRIUS. 447

«lrianus in Μysia Ηadrianotheras Μ. Ρ. 8 a Pergamo, nisi

Τabula fallit, quod illic et feliciter esset venatus et ursam
occidisset, constituit, ut Spartianus in Ηadriano c. 20 et Dio
aocent. ter oppidi meminit Αristides tom. 1 p. 500, semel
ΣΑδριανού θήραν, librariorum manifesto peccato, appellans.
Αδρανoυθύρων episcopus est in Νicaeno secundo p. 352, φui
p. 592 Αδρανoυθήρων paullo rectius dicitur. cives Αδρια
νοθηρείται in numis apud Ηarduinum et Vaillantium insunt.
vide Ιο. Μassonum Vitae Αristidis 3 9 12, ubi plurium de
hac urbe aberrationes in ordinem rediguntur.
394, 6. Ηραι] oppidum Εράς circa Εrythras et Τeum
Τhucydides 8 19 et Strabo 14 p. 644, sed a Ρalmerio emen
datus, memorant : id quo minus nostrum putemus, locσηum in
tervallo prohibemur. Τalius ergo, ubi in Ηellesponti provin
εia fuerit, atque utrum ex Ρlinii 5 30 Τiare sive Τiaris sit
ortum, docebit.
Ιbid. Πιονία] est apud Strabonem 13 p, 610, et
Pionitae apud Ρlinium. Εulalius Πιόνων et in mss Παιο
νίων, sive, ut vetus interpres, Εulalius Pioniae Ηellesponti
synodo Chalcedonensi p. 398 subscribit.
Πbid. Κονιοσίνη] estme Conisium, guod Ρlinius 5 30 in
ter huius orae oppida connumerat 2
Ιbid. Αργίζα] in Αsiae provincia urbem, cui Αλγίζα
nomen erat, vidimus; a qua, si nomen spectes, haeo haud
multum distat, si situm, plurimum. Ρlinius 5 30 Μiletopoli
tis huius provinciae Εrezios iungiί , φuos si hinc derives, in
vitio nomen urbis adhaerescet. Ηarduinus Εrezo, Cariae
urbi, eos dedit cives, verum imprudenter: Caria longissime
ab Hellesponti ora, quam Plinius describit, semota est.
Ιbid. Ξίος Τράδος] iungunt haec artissime Schelstrate
nus et Βandurius, non item Carolus a S. Paullo: utrum prae
stet, mihi in ambiguo est, nihil quod alterum utrum possit
illuminare, mihi occurrit : etsi enim Τrarium vicum Strabo
Ι. 13 p. 607 circa Perperenem locet, et Τragasae, unde sal
Τragasaeum, de quo egregie Galenus περί απλών Φαρμ. 11
p. 151, ab aliis memΘrentur, huc referre non sustineo.
Ιbid. 7. Μανδακάδα] hinc Cilices Μandacadeni inter Ηel
Ιesponti accolas Ρlinio 5 30 ex Harduini pulchra emenda
tione.
Ιbid. Εργαστήριον] vicus Cyzicum inter et Ρergamum,
sed hinc stadiis 440 separatus, metallis celebris atque Εrga
steria dictus, uti 0rtelius admonuit, occurrit apud Galenum
περί απλών φαρμ. 9 p. 127. καλείται δ' Εργαστήρια, inquit,
κώμη τις, εν ή και μέταλλα έστι, μεταξύ Περγάμου και
448 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

Κυζίκου, σταδίους απέχουσα Περγάμου τετρακοσίους τεσσα

ράκοντα. eum a nostro nihil discrepare certum habeo.
394, 7. Μάνδραι] Νεανδρία Τroadis oppidum, de quo
Strabo 13 p. 603 et p. 604, ubi tamen Κλεανδρία, male, nisi
fallor, olim mihi videbatur; φuam ego opinionem, etsi plau
sibilem, urgere nolim: quid si enim a caulis boum atque
ovium loco nomen haeserit ? ut Μandris circa Βyzantium
in Dionysii descriptione Βospori apud Ρet. Gyllium 24, et
Μandrae in Ρalaestina quam Iosephus Α. Ι. 109 S 7 memo
rat. atφue hoc pro comperto esset habendum, si quid aucto
ritatis Ioanni Μalalae inesset: adfirmat enim tom. 1 p. 114
Ρriamum seposuisse filium Αlexandrum in agro ονόματι Μάν
δρα, γαλακτοτραφήναι παρά γηπόνω τινί. est φuidem in Μa
lala Αμάνδρα: sed rectum esse quod sequimur, Cedreni Μαν
δρώ, tametsi vitioso, ostenditur.
Ιbid. Ίπποι) habet Strabo 14 p. 644 circa Εrythras,
Ιoniae urbem, νησίδας προκειμένας τέτταρας, Ίππους καλου
μένας: φuae φuamvis ab Ηellesponto afuerint longius, in cen
sum venire possent, φuod insulae pariter ac Hellespontus
Αsiae proconsulis imperio fuerint subiectae. tutius tamen erit
nihil finire, siquidem et simili nomine vicus esse queat, et
insulae rectius proconsulari Αsiae contribuantur.
Ιbid. ο Κισίδηρον] haud magno molimine procudi Οκη
sive Ωκη ex vocabuli initio posset; φuam urbem conciliorum
Αcta provinciae Ηellesponti inserunt. vide Chalcedonense
p. 673. tumque Σίδηρον, φuod restat, aut retimeri, ut vici,
ferri metallis copiosi, momen sit, aut in Σίγειον, φuam Τroa
«lis urbem memo ignorat, converti oportebit. sed hae con
iecturae sunt , quibus ipse nihil fido. viderint ergo peri
tiores.
Ιbid. 8. Σκέψις] imo Σκήψις, de qua Strabo 13 p. 609.
Ιbid. 9. υπό κονσουλάριον] vereor vehementer ut hoc
rectum sit: Νotitia imp. Οrient. c. 1 provinciam hanc prae
sidialem facit, et l. 3 c Τheod. de Ρrotostas. nunc guidem
ca praesidi Frygiae Palaestinae inscribitur, φuod non aliud
est, guam humano capiti cerυίcem pictor equinanι έungere
sί υelit, et υarias inducere plumas undiφue collatis mem
bris, μt lurpiler alrum desinat in piscem mulier formosa
Superne. animadvertit et hoc eruditissimus Gothofredus, sed
infelici comiectura Hygiae Palaestinae, ut Ρalaestina Saluta
ris sit, nomina substituit: ut enim Palaestina Salutaris sive
Σαλουταρία in conc. Εphesino p. 470 et Νotitia imp. Οrient.
atque alibi legitur, quis unquam Hygiam appellavit aut vo
cari posse censuit ! cautius navigasset, si Ρhrygiam Pacatia
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 449

nam, φuam aliis haud displicitnram augurabatur, amplexus

esset : nam φuod sub Τheodosio nulla eius in indice provin
ciarum Schoonhoviano fit mentio, id enimvero emendationi
nihil oberit. scribunt imperatores Valentinianus et Valens
episcopis Αsianae dioeceseos interque eos τοίς επισκόποις Κα
ροφρυγίας Πακατιανής apud Τheodoretum Η. Ε. 4 8 et 9,
nullumque de Ρacatiana Τheodosio imperatore priore dubium
relinquunt. maneat ergo provincia haec praesidialis, quam
etsi Capatianam cum Constantino imperatore 1. 1 Τhem. 1 et
patribus synodi Laodicenae apud Βeveregium tom. 1 p. 453
et mss φuibusdam Paullinae primae ad Τimotheum epistolae
noster appellet, tamen Pacatianam, fretus imperatorum et con
«iliorum Εphesini, Chalcedonensis, Constantinopolitani tertii
Νicaenique secundi, praetereaque Νovellae 20 et plurium epi
stolae Ρaullinae codicum auctoritate, maluero. idem voca
buli origo suadet, φuam Latinis acceptam refero, tametsi no
minis in obscuro caussa, quod enim de Ρacatiano, φui anno
332 cum Ηilariano consul processit et sub Constantino prae
torii praefecturam administravit, G. Pancirolus in Νotitia imp.
Οrient. c. 125 iecit, id in eorum genere censetur quae spe
ciem prae se ferunt, at vero sunt cassa, praesertim cum prae
fectum praetorii Οrientis, quod vir doctus adfirmabat, egisse
non appareat; imo vero praefectum Ιtaliae fuisse 1. 2 c. Τh.
de Sponsal. et 1, 1 c Τh, de Suar., φuod Gothofrelo non
latuit, docent. Carophrygia vero, ut eo redean, nisi cum
Valesio vocem in duas provincias distraxeris, dicta censeri
poterit, guod Cariae proxime adhaeresceret.
394, 10. Λαοδίκεια] hanc provinciae metropolin sub
scriptio epistolae Ρaullinae primae ad Τimotheum et conci
lia Constantinop. tertium p. 496 et Chalcedonense imponunt;
φuorum etiam posterius Τριμιταρίαν novo titulo appellat p. 127.
Ι.atina φuidem versio p, 92 Νunechium metropolis Ρhrygiae Ρa
catianae Τrimitariae episcopum facit, ac paene L. Ηolsteinio ad
Stephannm, ut provinciae id fuisse cognomen coniiceret, per
suasit: at praeter Graeca eius concilii verba urbis esse titu
lum Αcta Cοsmae et Damiani in Νicaeno secundo concilio
p. 272 perspicue docent: επιστας δέ, inquiunt, τη Λαοδικέων
πόλει, ήτις επωνομάσθη η Τριμιταρία. Cur auten Τrimita
ria sive Τrimetaria (nam Τριμηταρία et Τριμητανία, e mss
Αctorum profertur) fuerit nuncupata Laodicea, non temere
dixero. fuit cum opinarer ex situ id nominis eam accepisse,
φuem in Ρhrygiae Cariaeque finibus, ut ex Philostrato et ra
rissimo numo, de quo Ιο. Μasson Vitae Αristidis 5 11, con
stat, paritergue et Lydiae, cui propterea Stephanus attribuit,
obtinebat. a meta Αrnobius metarias circumscriptiones for
Const. Porph. 29
450 WΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

mavit, himc Laodicea Τrimetaria, quae in finibus trium esset

provinciarum, dici posse videbatur. verum urgere illa non
alΙSΙΠl.
394, 10. Ιεράπολις] metropolium catalogo et hanc Ca
rolus a S. Paullo inseruit non sine consensu concilii Constan
tinop. tertii, cui Sisinius episcopus της Ιεροπολιτών μητροπό
λεως της Φρυγών επαρχίας p. 496 subscribit. nec censenda
tamen veri nominis est metropolis, sed honoraria , φuo iure
nec in Εphesino neque Chalcedonensi, etsi de priore L. Ηol
steinius suspicionem iniecit, usa fuit. vide Εphesi Αcta p. 533
et Αnton. Itin. p. 337.
Ιbid. Μόσυνα] Gennadius Μοσύνης est in Chalcedon.
228 et Μοσύνων p. 668, in Constantinopol. tertio p. 678
ίοι, της Μοσυνέων πόλεως επαρχίας Φρυγών, atque hinc
Μossyni conventus Pergameni apud Ρlinium 5 30. nomen
ιurbi ab aedibus turribusque ligneis venisse videtur: μόσσυν
Ηesychio et Αppollonio Rhodio 2 383 est πύργος. μόσσυνοι,
scholiastes Αpollonii ait, οι ξύλινοι οίκοι, φuod ipsum adfir
mat Χenophon Εxped. Cyr. 5 p. 276 : ο δε βασιλεύς αυτών
ο εν τώ μόσυνι τό επ' άκρου ώκοδομημένω ουκ ήθελεν εξελ
θείν, ουδε οι εν τώ πρότερον αιρεθέντι χωρίω , αλλ' αυτού
συν τοις μoσύνοις κατεκαυθήσαν. . et Orpheus Αrgonaut. 739:
λαοί τε βίχειρες μίγδην εν μοσύνoισι πέδον περιναιετάουσι.
sic enim scripsit: nam λαοί τ' επίχειρες obstetricante inscitia
librariorum geniti sunt, ut bene Ηolsteinius. longe quidem
Μosynoeci, φu0s Χenophon et Αpollonius describunt, a Ρhry
gia distabant: quid autem prohibet quo minus multa cum
antiquissima Phrygum gente, si sermonem spectes, communia
habuisse fateamur 2
Ιbid. Αττυδα] rectius Αττουδα, unde Symmachius πό
λεως Αττούδων in Chalcedonensi p. 674. et Εphesino p. 533
Ηermolaus πόλεως Σαττoυδέων, litera prioris vocabuli ulti
ma intempestive urbis vocabulo connexa. peius in Constan
tinop. tertio p. 678 Stephanus πόλεως Αττάδου Φρυγών
έπαρχίας. numos Αττουδέων, Diana Εphesia et Cybele ac
Βaccho inscriptos, Τhesaur. Βritan. exstructor Ν. Ηaymius
tom. 2 p. 91 dedit egregios; neque praeteriit Ηarduinus, etsi
male Plinii 5 32 Αttusam, φuippe Βithyniae urbem et Ρlinii
aetate subversam, cum hac contenderit.
Ιbid. Τραπεζούπολις] memorat praeter Ptolemaeum hanc
Ρhrygiae urbem Socrates Η. Ε. 7 36, cuius episcopus in
εoncilio Constant. tertio p. 674 Εugenius πόλεως Τραπεζών
Πακατιανής dicitur. Ηarduinus cum eam in iterata Ρlinii
είlitione ad promontorium Τrapezam Hellesponti, guo de Ν.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΥΕΜUΜ , ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 451

Η. 5 30, refert, et Ptolemaei et Ρlinii sui, Τrapezopolitas

lhaud sane negligentis, oblitus videtur.
394, 11. Κολασσαι] rectum hoc est: εν Κολασσαις της
Φρυγίας Polyaenus 7 16. Τheodoretus in Ρaulli ad huius
μrbis incolas epistolam: τής δε Φρυγίας αι Κολασσαί μη
τρόπολις δε αυτής και γείτων ή Λαοδίκεια. unde haud longe
Laodicea dissociatam fuisse apparet: Ηerodotus 7 30 Lyco amni
apponit, et πόλιν μεγάλην Φρυγίας appellat. incolae in mul
tis Paullinae epistolae mss Καλασσείς et concil. Αctis dicun
tur. serior aetas Chomas vocavit, unde Dositheus episcopus
Χωνών in Νicaeno secundo p. 596, φuare perperam idem
praesul p. 574 Ψόνων ήτοι Κολασσών Τet p. 357 Ψονούντος
ήτοι Κολασσέων audit. vide et Νicetam, cuius ea patria
fuit, Αnnal. Ι. ult, p. 313 et p. 89, ubί Χωνας, πόλιν ευδαί
μονα και μεγάλην, πάλαι τας Παλασσάς in Βasil. edit., per
peram.
Πbίd. Κερετάπα] Κερεταπέων numi apud Ηarduinmm et
Vaillantium hoc firmant. corrigi ergo debent Τheodulus
Χαιρετάπων της Φρυγίας apud Socratem Η. Ε. 2 40, Ρhile
1asque πόλεως Χαιρετάπων Chalcedon, p. 674, et Μichael
Χαιρετόπων in Αctis Νicaeni secundi concil. p. 356, atque
Αndreas episcopus Αερυγαπών Πακατιανής in Constantinop.
tertio p. 674.
Ιbid. Θεμεσόνιος] ita manu exarati codices, φui Θεμε
σώνιον verius Ε ob Strabonis Pausaniae et Stephani
concordiam. εμισονέων nummum habet Τhes. Βritan. tom.
1 p. 269. Θεμισωνέων plures Vaillantius, si tamen earun
aem urbium illi incolae fuerint, φua de re alias quaeremus.
Ιbid. Ουαλεντία] Pantaleon episcopus Ουαλεντίας Νi
caeno secundo p. 356 adfuit, perverseque p. 597 Γαλατίας
fuisse dicitur. potuisset Carolus a S. Paullo hac urbe Geo
graph. Sacr. Iocupletare.
Ιbid. 12. Σαναός] sic et Strabo 12 p.576 et Chalce
don. concil. p. 674, ubi Αntiochus πόλεως Σαναών.
Ιbid. Κονιούπολις] Conna et apud Ρίolemaeum, et Co
nium inter Phrygiae urbes in Ρlinio 5 32, sed ex Harduini
emendatione: ante Iconium erat. Situpolis, φuae sequitur,
nondum alibi lecta.

Ιbid. Κράσος] Ρhrygiae mrbem Crasum, Κράσον της

Φρυγίας, ad quam Νicephorus imperator a Saracenis praelio
fuerit victus, Τheophanes Chronopraph. p. 406 obiter memo
rat. guam vero huc retulit ex Galeno περί τροφ, δυνάμ,
452 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

. 312 Crassopolin Αbr. 0rtelius, ea diversissima est, ut suo

oco ostendam.
394, 12. Λούνδα] rectum hoc esse Νicephorus episcopus
πόλεως Λούνδων in Αctis Νicaeni secundi p. 574, tametsi
p. 357 Λουϊδων feratur praesul, patefacit. Νicetas inter Phry
giae circa Μaeandrum urbes τα Λούμα Αnnal. Μanuel. 6
p. 97 recenset; φuae si haec fuerint, de situ non omnia ob
scura erunt. utcunφue ceciderint, non utique indignum op
pidum φuod Geographiam Sacram Caroli a S. Paullo orna
ret fuerat.
Ιbid. Μόλπη] mss ΙΜόλτη, φuod si parum iuveris, ad
verum nos ducet. Πέλται sunt, φuas Χenophon (Εxped. Cyr.
1 p. 196) 10 ferme parasangis Celaenis semovet. perperam
itaque Ρella in Τabula et Georgius episcopus Πέτλων concil.
Chalcedon, p. 574. rectius p.356 et Constantinop. tertio p.674
Πέμπων Πακατιανής. -

Ιbid. 13. Ευμενία] scriptis codicibus Ευμένεια, neque

aliter Αctis Νicaeni secundi concilii. vulgatum Τabula Pto
lemaeus et Strabo ratum habent. numi Ευμενέων sacerdo
tum nominibus fere inscripti sunt; φuo in genere egregius
est Τhes, Britan. tom. 2. p. 186, ubi Ευμενέων Ιούλιος Κλέων
αρχιερεύς Ασίας, videtur Iulius Cleon, ut obiter eius digna
tionem illustrem, Αsiae et patriae urbis fuisse sacerdos sum
mus; φuo modo in Τhyatirena inscriptione Sponii Itin. tom. 1
p. 394 Μ. Αurelius Diadochus αρχιερεύς της Ασίας, ναών των
έν Περγάμω και αρχιερεύς κατά τον αυτόν καιρόν της πα
τρίδος, et Μ. Ulpius Αppulius in Αphrodisiensi marmore,
«uius partem exscripsit Io. Μasson Vit. Αristidis a.. v. c.918
12, αρχιερεύς Ασίας ναών και των εν Σμύρνη το β fuisse
traditur. Αsiae sacerdotium multo erat amplissimum ac ma
gnis opibus praestabat: στέφανος δε ούτος πολύς και υπέρ
πολλών χρημάτων, inquit in Scopeliano Philostratus. Sacra,
cerimonias ludosque, unde in Αphrodisiensi marmore Αppu
lius ea mandat quae ludos spectant, curabant, φuod ipsum
urbium φuoque sacerdotibus erat iniunctum. de Pergamenis
sane a Galeno Comment. περί αγμών 3 p. 565 docemur, φuot
annis munera gladiatoria edere solitos: και μάλιστα εν θέ
ρει, καθ' ον καιρόν αει παρ' ημίν εν Περγάμω των αρχιε
ρέων τας καλουμένας μονομαχίας επιτελούντων: φui quamvis
multitudinis utatur numero, unius tamen Pergameni eodem
tempore summi praesulis dispositioni sacra suberant. bini
singulis annis, alter sub autumni, sub veris alter initium,
creabantur, sicuti idem περί φαρμακ. κατά γένη 2 p. 350 si
gnificat. guod vero ναών των εν Σμύρνη et ναών των εν
Περγάμω illis cura committitur, forte ex ea caussa est, φuo
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS, 453

miam illae aedes communibus Αsianorum impensis sartae te

ctae erant, hoc, nisi fallor, significat Dio Chrysostomus
orat. 35 p. 434, ubi Αpamiensibus και μήν των ιερών της
Ασίας μέτεστιν υμίν της τε δαπάνης τοσούτον όσον εκείναις
ταις πόλεσιν, εν αίς έστι τα ιερά. iam si αρχιερεύς της
Ασίας princeps collegii fuit Αsiarcharum, φuod vir doctissi
mus autumavit, oportet in communi gentis concilio ex Αsiae
urbibus pro arbitrio legatorum fuerit lectus: vidimus enim
Εumeniensem et Τhyatirenum ; Scopelianum eiusque maiores
Clazomenios Ρhilostratus V. Soph. 1 21 2, Ρhilippum Τral
lianum Αcta S. Polycarpi c. 21 offerunt. verum haec non
dum ad liquidum perducta spatiosiorem requirunt campum.
vide Iο. Μassonum et Εzech. Spanhem. dissert. 12 de V.
et Ρ. Νum, p. 416.
394, 13. Σιβλία] Ptolemaeo Σίλβιον, unde Ρlinii sunt
Silbiani. Νicaeno.secundo concilio p. 574 Ιoannes Σιβέως,
qui versioni episcopus Silbios et p. 596 Σουβλίου dicitur, no
men adscripsit, Chalcedonensi vero Εulalius πόλεως Σιβλείας,
sive, ut vetus interpres, civitatis Silbii p. 668. Σούβλεον
etiam Νicetas Chon. Αnn. Μanuel. 6 p. 88.
Ιbid. Πέπουζα] Ρhrygiae urbem desertamque suo tem
pore et solo aequatam Εpiphanius Ηaeres. 48 14 adfirmat.
ab ea Pepuzitis nomen venit in 1. 59 c. Τh. de Ηaeret.; quos
cum probe Iac. Gothofredus noverit, mirere utique την Πέ
τουζαν της Φρυγίας apud Philostοrgium Η. Ε. 4 8 illi ne
gotium facessivisse, Valesius urbi suum nomen reddidit. πο
λίχνιον της Φρυγίας την Πέζουσαν Αristaenus Comment. in
Canon. 8 concilii Laodiceni apud Βeveregium tom. 1 p. 456
appellat.
Ιbid. Βριάνα] suspicarer gentile huius 0vidio esse red
dendum, si paullo mihi notius esset, Μetamorph. 8 719 :
ostendit adhuc Τψaneius illic incola de gemina vicinos
arbore truncos. neque enim, φuod Farnabius pulchre adver
tit, Τyaneius rectum esse poterit. Τyana erant in Cappadocia,
1onge terrarum a Ρhrygia semota: in Ρhrygia Philemonem et
Βaucidem in arbores conversos esse poeta v. 620 significat:
tiliae contermina φuercus collibus est Phrψgiis, modico
eircumdata muro. Βrianeϊus si legeretur, res foret difficul
tatibus exempta et poetae sua laus sine errore constaret.
Ιbid. Σεβάστη! huius episcopus Plato πόλεως Σεβάστης
Πακατιανής in conc. Constantinop. tertio p. 674 legitur. huo
citra dubium pertinet Σεβαστηνών numus Τhes Βritan. tom. 2
p. 148. iuvenis Ρhrygia tiara et hasta conspicicndus hauc,
non Τectosagum Galatiac requirit.
454 VVΕSSΕΙ,ΙΝG ΙΙ

394, 13. Ιλουζα] Patricius πόλεως Ιλούζων επαρχίας

Πακατιανών concil. Constant. tertio p, 534 urbis nomen bene
Ιhabere patefacit.
Ιbid. Ακμώνα] Ακμονία oportuerat, uti Ch. Cellarius G.
Α. 3 4 p. 150 iam monuit. Gennadius Ακμοναίων Chalce
donensis concilii decretis nomen apposuit p. 668, pro Ακμο
νέων, ut p. 400: Ακμονείς enim in numis incolae dicuntur,
cuiusmodi Τhes. Βritan. tom. 2 p. 189. iure ergo ab Εzech.
Spanhemio Dissert. 11 de V. et Ρ. Νum. p. 280 Stephani
Ακμονιεύς proscribitur.
Ιbid. 14. Αδιοι] imo Αλιοί. Leo episcopus Αλεών in
ter Ρhrygas in Νicaeno secundo p. 596 et Gaius πόλεως
Αλιάνων in Chalcedon, p. 674 subscribit. numos Αλιηνών
post L. Ηolsteinium recte Ιο. Ηarduinus huc revocavit. guod
sequitur, ut sano sit colore vehementer vereor, forte Χά
ραξ, de quo Stephanus, in voce delitescit.
Ιbid. Διοκλία] Ptolemaeo inter Ρhrygiae urbes Δόκελα
memoratur, guam nostram esse praestantissimus Cellarius ad
firmare non ausus est. tollit dubitandi caussas codex Cois
Iinianus, Διόκλεια praeferens, idque Εuander Διοκλείας con
cilio Chalcedon, p. 98 tuebitur, atque hinc Constantinus της
Διοκλητιάνων πόλεως concil. Εphesi p. 533 corrigendus est.
Ιbid. Αρίστιονl Ρaullus huius urbis praesul Αριστίου
in Chalced. p. 528 et 668 inter Phrygas nomen suum profi
tetur. augeatur ergo Sacra Geographia et hoc oppido huc
usque neglecto.
Ιbid. Κϊδυσσος] verum est Κύδισσος; unde prave apud
Ρtolemaeum vulgo Κυδδησείς, pro quo ms Coislinianus Κυ
δεσσείς et Βarberinus ab L. Ηolsteinio inspectus Κυδισσείς.
concilio Chalcedon. p. 674 Heraclius πόλεως Κυδίσσου et Νi
caeno secundo p. 574 Αndreas Κιδέστου, sed mendoso, sub
scribit.
Ιbid. 15. Απία] praestat Αππία, unde Αppiani apud
Ρlinium et Ciceronem Εpist. 3 7. Αππίας praesui est in Νi
caeno secundo p. 574. " de sequenti nihil dixero.
Πbid. Αζανοί] sic Stephanus et manu exaratus biblio
thccae Coislinianae codex Ptolemaei, saepcque conciliorum
Αcta: numi Αιζανιτών plures Αιζανούς postnlant. vide Ηol
steinium in Stephanum, et Εzech. Spanhemium Dissert. 9 de
Ρ. et V. Νum. p. 628, et Ηarduinum.
Ιbid. Τιβεριούπολις] Τιβερίου πόλιν της Φρυγίας ha
Ibet Socrates Η. Ε. 746 et Ptolemaeus, et Τιβεριούπολιν Πα
κατιανής Constantinop. tertium p. 674.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 455

894, 15. Κάδοι] notissima urbs est, culus eplscopus

Ρhilippus πόλεως Κάδων Πακατιανής concilio Constantinop.
tertio p. 674 subscribit. sita urbs fuit in finibus Lydiae Ρhry
giae et Μysiae, unde modo huic modo illi a veteribus con
tribuitur, et φuidem circa Ηermum. id docemur egregio nu
mo gazae Wildianae, altera parte ΑΤΤ. Κ. Μ. ΓΟΡΔΙΑ
ΝΟC inscripto, altera ΕΡΜΟC. ΕΠΙ. ΚΛΕΟΠΑΤΟΡΟC.
ΑΡΧΟΝ. Α. ΚΑΔΟΗΝΩΝ, et fluvii urnae aquam eructanti
incumbentis figura. similem Vaillantius in Νum. impp. Grae
Cis p. 183 profert, sed alium archontem, nisi si nomen eius
vitiosius sit exeerptum, sine Ηermi adscripto vocabulo, osten
tantem.
Ιbid. Θεοδοσία] nec haec nec mss Θεοδοσιανά recta
videtur. potior est Θεοδοσιούπολις, culus praesul concilio
Chalcedon, p. 244 Τhomas Θεοδοσιουπολιτών πόλεως επαρ
χίας Φρυγίας Πακατιανής vocatur.
Ιbid. 16. "Αγκυρα] non alia est ac Strabonis 1. 12 p.
576 "Αγκυρα της Αβασίτιδος: cuius episcopus in concilio Con
stantinop. tertio p. 482 Curicus Αγκυροσυννάου et p. 465
Αγκύρας Συννάου dicitur, haud dubie quod Synnao esset vicina.
Ιbid. Σύνναος] Ρίolemaeo Συναός: nostrum probat Αra
mius πόλεως Συννάου ex Chalcedon. conc. p. 674, et quae
de Αncyra dixi. vitiosi in urbis nomine Socrates et Νice
phorus sunt, ille, Η. Ε. 7 3 εν Συνάδω inquit πόλει της
Πακατιανής Φρυγίας Θεοδόσιός τις επίσκοπος Τήν : hic Η. Ε.
14 11 Σύναδα πόλις της Πακατιανής Φρυγίας εστί. priori
Συννάδω inculcat Ηenr. Valesius ut Synnada marmore mobili
tate intelligantur: at ea Synnada Graecis omnibus, fuerunt
φue extra Ρacatianam in Salutari Ρhrygia. Συννάω si re
scripseris, salva omnia erunt. posterior mendosa Socratis
scriptura videtur impulsus ut ex Salutari in Ρacatianam Phry
giam Synnada transferret.
Ιbid. Τεμένου θύραι] Τημένου θύραι Ρausaniae, qui
Lydiae non magnam urbem esse fert Αttic. 35; unde Νεικό
μαχος αρχιερεύς Τημενοθυρεύσιν in optimo Τhesaur. Βritan.
tom. 2 p. 268 numo. nostrum tueri se posset Μatthia πόλεως
Τεμένου θύρων ex concilio Chalcedon. p. 674, nisi pariter ille
ac Gregorius Τιμένου θήρων Νicaeni secundi p. 597 vitio
esset obsitus. Ptolemaei Τριμενοθυρίται, ab Ηolsteinio in
Οrtelii Thesauro correcti, originem dedere Iο. Τzetzae Chi
liad. 11 396 Γριμενοθυρίταις.
Ιbid. Τανούπολις] Τρανούπολις, unde Ρhilippns Τρα
νουπόλεως in Νicaeno secundo p. 596, φuam vocem Carolus
a S. Paullo ex Τraianopoli contractum ait ob Αsignium
456 VVΕSSΕΙ,ΙΝG ΙΙ

Τraianopolitanum, φui Collat. 8 conc. Constantinop. secundo

p. 240 vices agit Ioannis episcopi Laodicensium metropoleos
Ρhrygiae Ρacatianae. cui et ego assentirer, ni plurima in ea
collatione essent mendosissima et Νotitiae et concil. Αcta ob
starent. novi quid Cellarius G. Α. 3 4 de Τraianopoli Ρto
lemaei disputarit, necdum tamen eam nostram esse constat.
sequens Πουλχεριανούπολις forte verius Πουλχεριούπολις,
etsi nusquam mihi visa, a Pulcheria Αugusta appellabitur.
394, 18, υπό κονσουλάριονl consularis Lydiae 1. 17. ε.
Τh. de petitionib. meminit et Synesius epist. 127, cui άρχων
της Λυδίας.
Ιbid. 19. Σάρδεις] de hac et tribus insequentibus Αnt.
Ιtin. p. 336. hic obiter illustremus Τhesaur. Βritan. tom. 2
p. 145 numum, in quo e dimidiata luna iuvenale caput, Phry
gia tiara ornatum, promicat, additis ΙΜΗΝ ΑCΚΗΝΟC et
altera parte Ηermus urnae lenifer incumbit, subscriptο ΕΡ
ΙΜΟC circa vero CΑΡΔΙΑΝΩΝ. Β. ΝΕΩΚΟΡΩΝ. vir
doctus, qui numum publicavit, deum Lunum esse ait, et Αsceni
nomine, quod sine tentorio agat, perpetuo circumactus motu,
donatum, φuae mihi explicatio longius arcessita videtur. po
tius arbitrer non esse Graecae originis sed barbarae vocem,
ut Μηνός Κάρου, cui templum fuisse Laodiceam inter et Ca
rura e Strabone 12 p. 580 novimus, et Μηνος Καμαρείτου,
ψuem Νysaeorum in Caria numi praeferunt, et Μηνός Φαρ
νάκου, cui circa Cabira templum erat apud eundem Strabo
mem 12 p. 557, eoque deum Lunum et sub eius figura Αdo
min designari; φuem et matrem deum seu Venerem Lydi vi
einaeque gentes barbaris ornatos titulis coluerunt. Ρroclus
Diadochus in Τetrabybli Ptolem. Ρaraphrasi p. 97: εν ταύ
ταις χωραις σέβουσι μεν ως επί πολύ την Αφροδίτην ως
θεών μητέρα, διαφόροις αυτήν και εγχωρίοις ονόμασιν ονο
μαζοντες ομοίως και τον τού "Αρεως, καλούντες αυτόν
"Αδωνιν και άλλοις τισιν ονόμασιν, e guibus, guae de Αdo
nide dixi, firmantur, clarissimeque apparet nullam esse caus
Εam, φuamobrem Livii 38 15 vicum, φuem Αdonidos Comen
νοcant, viri docti mutent: cum enim Lydi Ρhryges Lycii
Pamphylii, de quibus omnibus Ρroclus, Αdonin praecipuo ho
more coluerint, φuid impediet Comen Αdonidos in Ρhrygiae
finibus fuisse, si Livio credamus 2 ceterum, ut ad Αscenum
redeam, non dubitem φuin idem atque illersit φuem Αntiochiae
in Ρisidia maximo honore prosequebantur. Strabo, modo parum
adiuvetur nobis eum ostendit 1: 12 p. 577: ήν δε ενταύθα,
Ε και ιερωσύνη τις Μηνός Αρκαίου, πλήθος έχουσα ιε
ροδούλων και χωρίων ιερών sic vertunt cduntgue: mss
 ΙΝ SΥΝΟΕΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRIUS. 457

Ακαίου, at Ι. 10 p.577, φuod ex Ασκηνος sive"Ασκανος

natum videri locorum nominumque similitudo dissuadet.
394, 19. Σίται] verum urbis nomen quod fuerit dubium est.
Vaillantius numos CΑΕΤΩΝ in Graec. impp. Νum. p. 36 huc
retulit, sed perperam: sunt enim Samosatensium, ut ex numis
Τhesauri Britannici p. 211 tom. 2 apparet. rectius CΑΙΤΤΗ
ΝΩΝ numos huius urbis incolis Ηarduinus tribuit. itaque Σαϊτ
ται rectum erit, a quo non longe abest Ptolemaei e mss Palat.
Σάτται, pro guo Σέται Coislinianus codex. in Αctis concilio
rum modo Σετών πόλις, ut Νicaeno secundo p. 591, modo
Σιτών πόλις επαρχίας Λυδίας, sicuti Constant tertio p. 502,
modo Σεπτων πόλις, φuo modo in Chalcedon, p. 666, pro qua
p. 97 Σεττών, p.527 Σέλλων et Σεύγων p. 399.
Ιbid. Μαιονία] sita fuit in radice Τmoli, teste Ρlinio
5 29. Μαιονιτόπολις της Λυδών επαρχίας in Constant. tertio
p. 668. Μιονία mendose in Νicaeno secundo p. 591. sequen
tem legere non memini.
Ιbid. 20. Τράλλης] Δάλδη potior erit, cuius episcopus
Ιoannes Δάλδης Νicaeno secundo subscribit, et Εphesino p.
535, φuamquam prave, της Λυδίας Δαρδάνης. numum Δαλ
διανών Τhes. Βritan. tom. 2 p. 104 Ν. Ηaymius inseruit,
qui dum adscribit musquam eam nisi in Suida reperiri, usu
veterum scriptorum parum se instructum prodit. Carolus a
S. Paullo Daldis inquit Suidae in υoce Αrtemidorus, quί
Ιhanc urbenι ΜΥSSΕΝ ab incolis dictam scripsit, φuibus
gemina Abr. Οrtelius in Τhesauri sui Dalden commentatur.
μtrumque Αrtemidorus, quantum a vero ea absint, si patrio
sermone loquentem audire voluissent, docuisset Οneirocr. 2
ε. ult. ουδέν ουν θαυμαστόν εν Δαλδία Απόλλωνα, ον ΙΜΤ
ΣΤΗΝ καλούμεν ημείς πατρώω ονόματι, ταύτά με προτρέ
ψασθαι. intellexissent Αpollinem Μystem a Daldianis fuisse
αultum, mec unquam Daldiam eo nomine fuisse, erat Daldia
Lydiae nec magnum neque memorabile oppidum: Δαλδία δέ,
verba eiusdem Αrtemidori 0neir. 3 c. ult. sunt, πόλισμα Λυ
δίας και ου σφόδρα ελλόγιμον. guae etsi haud male dispu
tata videri queant, fortasse tutius erit Τράλλην retinere: hoc
enim nomine urbem a Τrallibus diversam et Νotitiae veteres
et conciliorum Αcta agnoscunt. ita Constantinop. secundo
p. 243 Uranius episcopus Τrallenorum civitatis Lydiae pro
vinciae, et Νicaeno secundo p. 51 Μichael Τράλλης inter Ly
«liae episcopos, cum paullo ante Τheophylactus Τραλλέων in
ter Αsianos nomen esset professus, subscribit.
Ιbid. Αυρηλιούπολις] Τheodotus Αυρηλιουπόλεως της
458 WΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

Λυδών επαρχίας Constantinop. tertio p. 668 scribendo ad

fuit. adde Νicaenum secundum p. 591.
394, 20. Ατταλία] habet eam Stephanus et Lydiae con
tribuit; ubi recte L. Ηolsteinius et aliam eo nomine in Ρam
phylia, φuam suo loco videbimus, fuisse observat. huc nu
mus Ατταλέων Τhes. Βritan. tom. 2 p. 229, sicuti Ατταλεα
των ad alteram in Pamphylia p, 90 eiusdem tomi referri opor
tebit, φua de re Ν. Ηaymius. Dionysius tamen Ατταλεώτης
Λυδός est in Chalcedon, p. 666.
Ιbid. Ερμοκαπηλία] Τheopistus Ερμοκαπηλίας est in
Νicaeno secundo p. 51, φui p. 591 Ερμοκαπήλου dicitur. Ηer
mocapelitas novit et Ρlinius 5 30.
Ιbid. 21. Ακρασος] sic mss, πec male, ut ex numis
Ακρασιωτών Τhes. Βritan. tom. 2 p. 87, et quos Vaillantius
inspexit, constat. Chalcedonensi concilio Patricius Αρκασ
σου provinciae Lydiae p. 574 adfuisse legitur.
Ιbid. Απόλλωνος ιερόν] hinc Αpollonos hieritae Pli
nii 5 29, et Lucius episcopus Απόλλωνος ιερού in Chal
cedon. p. 666. meminit Απόλλωνος ιερού in monte positi Αri
stides tom. 1 p. 625 et 629; guod si nostrum est, 300 ferme
stadiis Pergamo semοtum fuit.
Ιbid. Τάλαζα]. Τάβαλα rectum est. non diffiteor ple
risque in Νotitiis τον Γαβάλων praesulem inter Lydiae epi
scopos recenseri, neque etiam Polycarpum Γαβάλων concilio
Chalcedon, p. 97 subscribere, eundemque in Latina epistola
episcoporum Lydiae ad Leonem imperatorem Gabalorum dici:
necdum tamen permoveri possum ut id rectum esse credam,
aut cum Harduino numos Ταβαλέων vitii argnam ob Νoti
tias ecclesiasticas: quis enim ignorat quam frequentatum li
brariis sit Τ et Γpermiscere 2 iam Τάβαλα vero nomine
urbem fuisse ex conciliorum Αctis patefaciam. primo Poly
carpus, qui Chalcedonensi adfuit, etsi passim Γαβάλων dica
tur, Τραβάλων inscribitur p. 399, mosque ad legitimum urbis
momen perducit. deinde Ιoannes episcopus Ταβάλων constan
ter Αctis Νicaeni secundi appellatur, ut p. 51, 352, 591 atque
alibi. itaque Νotitiae omnes et Chalcedonense concilium hinc
εmendentur. sita urbs fuit circa Ηermum; unde Τhes. Βri
tan. 2 p. 150 Ταβαλέων numus recubantem atque urnae in
mixum eum fluvium ostentat, adscriptο Έρμος φuod vero Ν.
Ηaymius similem numum vulgatum negat, id secus est: fefel
hit diligentem virum Harduinus, qui numi inscriptione corre
«ta, seu depravata verius, Γαβαλέων Έρμος in Νum. urb.
illust. ad Gabala retulit.
Ιbid. Βάγις] aliis Νotitiis Βάγη, unde Βαγηνοι in Τhcs.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 459

Βritan. tom. 2 p. 249. Ηarduinus numum vidit Βαγηνών, cui

aderat Έρμος. Τ unde haud multum inde dissitam fuisse
εolligas.
394, 21. Κήρασε] forte Κεράση. Μenecrates Κερασών
et Κερασσών inter Lydos Chalcedon. conc. p. 526 atque alibί
subscribit, et Νicaeno secundo p. 353 Μichael Κερασέων. nec
aliter Νot. Iac, Goar p. 384,
Ιbid. 22. Μεσοτύμελλος] Μεσοτίμωλος ex Iure Graeco
Romano Leunclavii p. 91 praestiterit. hinc Μesotimolitae apud
Ρlinium 5 29, ex Harduini emendatione, quem vide.
Ιbid. Απολλωνης] Απολλωνις est Strabonis 13 p. 625,
Pergamum inter et Sardes, utrimque 300 stadiis separata.
Cyriacus episcopus Αpolloniadis synodicae Lydorum epistolac
momen adscripsit. numos Αpollonidensium Απολλωνιδέων ha
hent Vaillantius et Ηarduinus, vide Τh. Laur. Gronovium
in Βas. Μarmor c. 29.
Ιbid. Ιεροκαστέλλεια] sine dubio Ιεροκαισάρεια rectum
est, cuius episcopus Ιεροκαισαρείας Cossinus Chalcedon. p,
665 scribendo adfuit. haud longe Ηypaepis distabat, famosa
εultu Dianae Ρersicae, φua de Τacit. Αnn. 3 63, a Persicis,
inibi incolentibus apud Ρausaniam 5 27, ut viri docti monue
runt, dictae, quae cum non ignoraret Ιο. Ηarduinus, ausus
tamen est iteratae Ρlinii editioni adscribere (529) nullos illic
Ρersicos nullamque Dianam Ρersicam fuisse: ΠΕΡCΙΚΗ
notari ΠΕΡτίνακα Σεβαστον Ιερείς Καθιέρωσαν Ηρακλέους,
Ρertinacem Αugustum sacerdotes consecrarunt Ηerculis.
en cor Ζenodoti, en iecur Cratetis.
Ιbid. Μυστήνη] ΙΜοστήνη, ut numus Μoστηνών Λυδών
perspicue docet. Iulianus πόλεως ΙΜουστήνης est in Chalce
don. p. 240. vide L. Τheod. Gronovium in Βas. Μarmor. c.
31. ceterum quae ultimo loco legitur Μοστίνα, ποstrae cor
rectio atφue ex margine in catalogum imprudenter recepta
est, ut Ch. Cellarius G. Α. 3 4 p. 131 animadvertit.
Ιbid. Σαταλέων] scribe Σάταλα, pro quo prave Ptole
maeus Σάτταλα et Νonnus Dionys. 13 474 Στάταλα. Αn
areas Σάταλων Λυδίας interfuit Chalcedon, p. 97, vitioseque
Ρ. 574 Σαγάρων Λυδίας et p. 665 επίσκοπος Αγαλών dicitur.
Ιbid. 23. Γόρδος] Γόρδος της Λυδίας SocratiΗ. Ε. 7 36,
ouius episcopus Gregorius Γόρδου Νicaeno secundo p. 353 no
men adscripsit. Carolus a S. Paullo eandem esse censet aε
Πuliopolin, quae ante Gordu Come, apud Strabonen 12 p, 574,
sed errans: illam in Galatia prima videbimus, hacc Iulia
gordus Ptolemaeo et numis, cuiusmodi Τhes. Βritan. tom. 2
p. 116, una parte turribus ornatum caput et circa Ιουλια
460 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

γόρδος, altera Εphesinam Dianam et Ιουλιγoρδηνών titulum

repraesentans.
394, 24. υπό κονσουλάριον] fuit praesidialis provincia
Pisidia, ut Νotit. imp. Οrient. c. 1 et Νovella 24, cuius c. 4
provinciae praeses praetor Iustinianeus esse iubetur, indicant;
estque eius praeses in Αctis Ζosimi tom. 3 Ιul. p. 813 etc.
Ιbid. 25. Αντιόχεια] provinciae erat metropolis, ut ex
provincialium ad Leonem imperatorem epistola constat, Ly
τaoniae finibus proxima , φuae caussa est quare Βasilio Se
leuciensi Vit. S. Τheclae i p. 255 edit. Ρaris. της Πισιδών
της και γείτονος Λυκαόνων dicatur. Αncyranae synodo ad
fuisse fertur Sergianus Αntiochiae Ρisidiae sive Cariae, φuo
rum alterum haud dubie a correctore est. vide Cellarium G.
Α. 3 4 p. 187.
Ιbid. Νέα πόλις] Ηesychium Νeapolitanum inter Pisi
diae episcop0s in mss vetustissimo Νicaeni primi invenit L.
Ηolsteinius. Bassonas της Νέας πόλεως inter provinciae
praesules in Chalcedonensi p. 670 nomen profitetur. habet
etiam Ptolemaeus.

Ιbid. Λιμέναι] Limenopolis in provincialium ad Leonem

imperatorem epist. pro Λιμενών πόλις, sane Μusianus Λι
μενών Pisidiae episcopus in Chalcedon, p. 670 dicitur, ut
Constant. tertio p. 676 Ρatricius της Λυμναίων πόλεως Πι
σιδών επαρχίας. unde an Λίμναι, φuo nomine urbes Ste
phanus recenset, potiores sint, haud immerito dubites.
Ιbid. Σαβίναι] hanc atφue Αrmeniam nondum reperi.
posterior, si Graecae sit originis, a servorum copia id nomen
accipere potuit. vide scholia in Νicandri Αlexipharm. 176.
Ιbid. Πάππα] novit eam Ptolemaeus, estque in Νicaeno
secundo Μichael επίσκοπος Πάπων sive Πάππων inter Pisi
aas p. 348 et 575. negligi ergo a Geographiae Sacrae con
ditore haud debuerat.
Ιbid. 26. Σινήθανδος] Σινίανδος, ut Cyrillus Σινιάνδου
concilio Chalcedon, p. 670, et Conon πόλεως Σινιάνδου της
Πισιδών επαρχίας Constant. tertio p. 676 ostendunt.
Ιbid. Λαοδίκεια] non aliter Strabo Ι. 14 p. 663. alii
Λαοδίκειαν της Πισιδίας malunt, ut Socrates Η. Ε. 6 8.
Palladius satis oratorie (Vit. Chrysostomi p. 78) συγκλωσθείς,
inquit, Αμμωνίω τώ Λαοδικείας της κεκαυμένης κεκαυμένην
εποίησεν την εκκλησίαν. caussa cognominis ex soli ingenio,
quod ignis ibi quaedam quasi scaturigines essent, sumpta
videtur..
Ιbίd. Τυράϊον] rectum est. Τheotecnus Τιραϊου Chal
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS 461

cedon. p. 401 et Τυρασίου p. 669 subscribit, male utrobique:

facile tamen videas unde ea sint depravata. meminit eius
dem in Ρhrygia, finibus eius longius prolatis, Χenophon Εx
ped. Cyr. 1 p. 194, sed Τυριαίον appellans, quod ipsum Stra
boni, si mss valeat auctoritas, cum Ortelio restituendum erit
1. 14 p. 663: επί δε το προς τη Λυκαονία πέρας της παρω
ρείου το Τυριαίον διά Φιλομηλίου μικρώ πλείους των πεντα
κοσίων. sic enim illi, non Τυριάριον, ut vulgo, nec Τετρά
διον, φuod ex Ptolemaco Ρalmerius advocabat, probantes;
ut adeo circa Lycaoniae montana non multum a Philomelio
positum fuerit, quod et Ρlinii Τyrienses 5 27 Philomeliensi
bus paene coniuncti suadent. poterit autem Τyriaeum nume
rum urbium Geographiae Sacrae, in qua nulla eius mentio,
augere.
394, 26. Αδριανούπολις ] Florentius Αδριανουπόλεως
Ρisidiae est in Chalcedon. concilio p. 670, et Τhalalaeus Ηa
drianopolitanorum Pisidiae provinciae Collat. 8 Constantinop.
sec, p. 241.
Ιbid. 27. Φιλομήλιον] nota urbs ex Strabone et con
ciliorum est Αctis, non item, turpivitio deformatam esse in
Ρrocopii Hist, arcana c. 18. narrat plures urbes vehementi
terrae motu corruisse, praeterque ceteras Πολύβοτόν τε την
εν Φρυγία και ην Πισίδαι Φιλομηδην καλούσιν. imο Φιλο
μήλιον, φuo nomine Pisidis urbem fuisse, non altero, citra du
bium est.
Ιbid. Σωζόπολις] patria fuit Severi, φui Flaviano de
pulso Αntiochemis episcopus est datus, Εuagrius. Η. Ε. 3
33: ος πατρίδα την Σωζοπολιτών κληρωσάμενος, ή μία του
Πισιδών έθνους εστίν. in Αctis Ζosimi tom. 3 Πul. Σωζου
πολιτών πόλις circa Αntiochiam Pisidiae et Conanam c. 1
Collocatur.
Ιbid. Τύμανδρος] iungitur huic artissime in Schelstra
teni et Βandurii editione μητρόπολις, φuam Carolus a S. Paullo
iure optimo hinc distinxit : neque enim Pisidiae metropolis
unquam fuit, Τυμανδός appellanda, si Longino, gui synodo
Constantinopolitanae sub Flaviano adfuit, credimus, episcυ
pum se της Τυμανδηνών πόλεως επαρχίας Πισιδίας inter
Αcta Chalced. p. 244 professo, etsi της Μανδηνών πόλεως
prave p. 247. o Τομάδνου et Τυμάνδου est in Νotitiis Iac.
Gωar.
Ιbid. Μητρόπολις] Εxorticius Μητροπόλεως Πισιδίας
Chalcedonensi p. 401 et 644 subscribit, perperam Νικοπόλεως,
φuo nomine in Ρisidarum gente urbem ignoramus, p. 670 di
ctus. hinc campus Μetropolitanus apud Livium 38 15,
 464 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

πόλεως της Πισιδών επαρχίας Constantinop. tertio p. 676.

perperam etiam Πιτυασσός Αrtemidoro apud Strabonem 12
p. 570.
394, 31. υπό κουσουλάριον] et haec praesidialis fuit,
uti Νotitia imp. Οrient. c. 1 et Νovella 25 docemur. me
minit φuidem Τheodorus Iconiensis in epist. de Cyrico et lu
litta tom. 3 Iul. p. 26 Domitiani comitis Lycaoniae, κόμητος
V
Λυκαονίας, φui mihi rei militaris per Lycaoniam comes fuisse
videtur: Νotitia eum non habet: at praeter praesidem in pro
vincia, qui rem militarem curaret, fuisse, Νovella 25 dubi
tare vetat. Iustinianus uni Lycaoniae praetori Iustinianeo
et rem civilem et militarem mandavit.
Ιbid. 32. Ικόνιον] Lycaoniae fuisse metropolin ex Chal
cedon. p. 670 constat, sita erat in Ρisidarum et Ρhrygum
finibus, nec multum ab Οrientis dioecesi neque Αsiana dispa
rata. Βasilius Seleuciensis Vit. S. Τheclae 1 p. 232: πόλις
δε αύτη Λυκαονίας, inquit, της μεν εώας ου πολύ απέχουσα,
τη δε Ασιανών μάλλον τι προσορμίζουσα, και της Πισιδών
και Φρυγών χώρας εν προοιμίω κειμένη. coloniae eam di
gnatiοne illuminavit Imp. Gallienus, si fides rarissimo, et for
tasse in hoc genere unico Τhesauri Wildiani numo, cuius uni
paginae ΙΜΡ. C. P. LΙC. GALLΙΕΝVS. Ρ. Ρ. alteri ΙCΟΝΙΕΝ.
CΟL0. S. R. inscripti sunt. ceterum Βasilio illud της χω
ρας εν προοιμίω admodum familiare est: nam et Seleucian
Vit. Τheclae 1 p. 275 της εφας ορίων εν προοιμίω positam
ait, et 2 11 προοίμιον της ατραπού, et c. 17 της ημέρας
προοίμιον, φuin et orat. 27 p. 150 της οργής τα προοίμια
aixit: φuam vero recte atque ex usu veteris Graeciae, ex
egregia Ηemsterhusii nostri ad Luciani Somnium animadver
sione cognosces.
Ιbid. Λύστρα] Luca Αct. Α. 14 6. τας πόλεις Λυκαο
νίας Λύστραν και Δέρβην, et ν. 21 : at v. 8 εν Λύστροις.
unde τα Λύστρα et Λύστραν in promiscuo usu fuisse dice
res, nisi passim alii numerum pluralem mallent. o Λύστρων
est in pluribus Νotitiis, subscribitque Chalcedonensi p. 99
Ρlutarchus Λύστρων, Ptolemaeo Λύσιρα, in Ρalatino ms,
pro quo verius scriptus Coislinianus Λύστρα.
Ιbid. Μίσθεια] est huius praesul in Chalcedon. p, 674
Αrmatius πόλεως Μισθείας, et Longinus ΙΜιστιανών πόλεως
Λυκαονίας in Constantinop. tertio p. 670. Τheophanes Chro
nogr. p. 320 Μισθίαν et Μistiam Ravennas 1, 2 c. 17 ap
pellat. non longe Vasadis afuisse colligas exΒasilii Μ. epist.
118 τον αγρόν εκείνον, scribit, τον υποκείμενον τη Μηστεία,
φ επεκηρύχθη ο άνθρωπος, κέλευσον Ουασόδοις υποτελείν,
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 465

αφrum illum Μestiae subiectum, cui addictus est homo ille,

Κasodis subesse έube. sic Iul. Garnerius vertit ediditque,
admonens ΙΜηστείαν in quattuor esse mss, Vasoda vero in
lerisque veteres editi Μισθία, Βalsamon et Ζonaras tom. 2
veregii Canon, p. 66 ΙΜισθεία, φuod vir doctus spermere
non debuerat, utpote solum cum vero consentiens.
394, 32. Αμβλαδα] Philostοrgius Η. Ε. 5 2 urbem arido
ac pestilenti fuisse solo, incolas barbaro atque ab humanitate
alienissimo ingenio docet. oppidi episcopus πόλεως Αμβλά
δων in Chalcedon, p.675, et Constant tertio p. 675, sed per
peram, Αμιλάνδων πόλεως επαρχίας Λυκαονίας. vulgatum
praeter Stephanum et Philostοrgium Ptolemaei mss Palatinus
Coislinianus et Βarberinus, de quo L. Ηolst. in Steph., probant.
Ιbid. Ουάσαδα] Ptolemaeus Ουάσατα, φuod emendari
debere ex mss Coislin. certissimum est. Βasilius Μ. Ουάσοδα
in nupera editione, cui hinc facillime et ex Βeveregio tom. 2
p. 66, tametsi pessime ibi Balsamon et Ζonaras ΙΜάσαδα Ιe
gunt, succurri potuerat. Conon episcopus πόλεως Αασάδων
επαρχίας Λυκαονίας Constant. tertio p. 675 et Οlympius Ου
σάδων Chalcedon. p. 674 subscripserunt, male uterque.
Ιbid. 33. Ουμάναδα] Ομόναδα oportuerat, ut belle Ch.
Cellarius G. Α. 3 4 p. 205, licet operarum peccato Ονόμαδα
inibi legatur. hinc gens Ηomonadum apud Ρlinium 5 27 et
Strabonem 12 p. 569. hinc Τyrannus Ομονάδων in Chalce
don. p. 400, φui prave p. 99 ΙΜανάδων, et peius in Constan
tinop tertio p. 675 Αlexander πόλεως Σουμάνδων provinciae
Lycaoniae.
Ιbid. Ίλιστρα] hoc in ms fuisse ex Ηolst. in Geogr. S.
novimus: editi omnes Λίστρα. oppido episcopus Μartyrius
Ηλίστρων, φui rectius mss Ιλίστρων, Εphesini concilii p. 534
et Οnesimus πόλεως Ιλίστρων Chalcedon. Ρ. 674 fuit.
Πbid. Λάρανδα] Αnton. Itin, p. 211 vide.
Πbid. Δέρβαι] Δέρβη, ut Αct. Α. c. 14 et apud Stra
Donem 12 p. 569; ubi in Isauriae confinio locatur.
Ιbid. Βαράτη] Ρtolemaeo Βάραττα, Τabulae Ρeutinger.
Μ. Ρ. 50 ab Ιconio Βarathe. nomine metropolitae sui Con
stantinus της Βαρατέων μητροπόλεως της Λυκαόνων επαρ
χίας Constantinop. tertio p. 526 subscribit. noli tamen pu
tare metropolin fuisse, φuam dignitatem librariis debet, intem
pestive et satis inique eam Iconio auferentibus. paullo ita
φue rectius p. 675 πόλεως Βαρίτης dicitur.
Πbid. "Υδη] Ρlinius Lycaoniae urbem in confinio Gala
tiae atque Cappadociae fuisse 1. 5 c. 27 scribit. Rufus πό
conει. Ρorph. 30 .
466 WΕSSΙΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

λεως "Υδης est in Chalcedon, p. 526 φui Σίδης mendose

p. 400.
394, 33. Ισαυρόπολις ] Lycaoniae partem ad Τaurum
Ισαυρικήν Strabo 12 p. 568 facit; mec male ergo Isauropolis
huic provinciae tribuitur. Αétius Ισαυροπόλεως Chalcedo
nensi adfuit p. 673. alii Isaura appellant, Ισαυρέων πόλιν
Diodorus 18 p, 605, de qua Ηenr. Valesius in Αmmian. 14
8. fuisse urbem latrociniis infamem nemo ignorat; atque
haud scio an Laestrygonia sitBasilii Seleuciensis Vit. S. Τhe
clae 2 12, sceleratorum hominum atque ex rapto viventium
receptaculum. situs haud male convenit: dicit eam in Se
Ιeuciae Ιsauriaeque fuisse confinio, sed versus occasum eius
provinciae totiusque Οrientis, altissimis montibus impositam:
διακειμένην ως προς έσπέραν καθ' ημάς τε και σύμπασαν
έωανγήν, πολλοίς δε και ισονεφέσιν όρεσι διειλημμένην. in
colis atgue urbi a Laestrygonibus, φuod eorum sectam alque
instituta probarent, id nomen venit. sane Ιsauros Βasilii aetate
ab improba praedandi cupiditate fuisse instructissimos ex
Chrysostomi epistolis, Ζosimo atque aliis pluribus cognitissi
mum est.
395, 1. Κόρνα] haud eam Ptolemaeus, mec concilium
Constantinop. primum, ut Carolus a S. Paullo monuit,
ignorat.
Ιbid. Σάβατρα] consentit Τabula, quae Iconio Μ. Ρ. 44
semovet. Ptolemaeo Σαύατρα, unde in Chalcedon. p.673 Εu
stathius πόλεως Σαυάτρων, φuae differentia ex sono est, uti
in Σαυαδία et Σαβαδία, Καλαυρία et Καλαβρία, καλαύροψ
et καλάβροψ, innumerisque aliis, Straboni 12 p. 568 Σόα
τρα, φuam eandem esse recte Ch. Cellarius G. Α. 3 4 p. 205
animadvertit. -

Ιbid. Πτέρνα] Πέρτα Ptolemaei est, cuius praesul Co

non πόλεως Περσών Chalcedon. concilio p. 674 (et in veteri
versione, quam L. Ηolsteinius versavit, Pertorum) subscripsit,
et Νicaeno secundo p. 53 Εpiphanius Πέρτων,
Ιbid. Κάρνα] imo Κάννα, ut apud Ptolemaeum et Chal
cedon, concil. p. 646, ubi Εugenius Cannorum et p. 526 πό
λεως Κάννων momen inter Lycaoniae praesules adscribit.
Ιbid. Γλαύαμα] suspicor hanc in Ptolemaei Δαύμαυα,
ut ms Palatinus praefert, absconditam latere; nec forte alia
habenda est Υδαμαυτόν concilii Chalcedon. Ρ. 674; φuam
φuam quo vero nomine fuerit, prorsus ignorem. Ρίγνον non
dum inveni.
Ιbid. 3. υπό κονσουλάριον). Ρhrygia Salutaris praesidi
paruit, non consulari, ut ex Νotitia imp. Οrient. c. 1 com
 ΙΝ SΥΝΕCΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 467

pertum habemus. Αmachius άρχων της επαρχίας της Φρυ

γίας, φui dein ηγεμών praeses iteratis vicibus, est apud So
«ratem Η. Ε. 3 15. Suidas rem eandem referens in Αμάχιος
parvae urbis Ρhrygiae praesidem facit, άρχοντα μικράς πόλεως
Φρυγίας, satis imperite exscriptis Μalchi aut alius auctoris
verbis. suspicor scriptorem, φuicunque fuerit, της μικράς Φρυ
γίας dedisse, idque, cum in parva urbe Μero res fuerit acta,
πόλεως , addito vocabulo auctum, parvam autem Ρhrygiam
hanc fuisse dictam ex Stephano in Ευκαρπία comstat.
395, 4. Ευκαρπία] pagus fuit Ρhrygiae, ab ubere fru
gum vinique proventu id nominis sortitus, Μetrophane, guem
Suidas Εucarpia ortum adfirmat, apud Stephanum auctore.
φuod vero primo loco ponitur, id metropolin fuisse Ρhrygiae
Salutaris, uti L. Ηolsteinius in Geograph. S. autumabat, ar
gumento non est: nam et alia sunt in Synecdemo exempla
urbium, φui principem locum in catalogo occupant mec me
tropoles fuerunt, et Synecdemus civilis est, neque ad ne
tropoles semper attendit. Synnada provinciae caput fuisse
suo loco dicetur.
Ιbid. Ιεράπολις] celebrem hoc nomine urbem in Ρaca
tiana vidimus, diceresque ex ea provincia librariorum socor
«lia in Salutaren Ρhrygiam migrasse, nisi concilium Νicae
num secundum Ηierocli adstipularetur: cum enim p. 346 Νi
εolaus Ηierapoleos Pacatianae subscripsisset, momen suum
inter Salutaris Ρhrygiae praesules p. 357 Μichael Ιεραπό
λεως profitetur, et ne de vitio cogites, p. 597 atφue alibi eun
«lem reperies. itaque duas Ρhrygiae, alteram Pacatianae
alteram Salutaris, Hierapoles agnoscamus, et hac Geogr. S.
ΟΤΙ16ΠηιIS. "

Ιbid. Όστρους] Ότρος, αιuius episcopus πόλεως. Ότρου

in Chalcedon. Ρ. 673, in Νicaeno secundo του θρόνου Όστρου
p. 358 dicitur. Ρlutarchus τάς λεγομένας εν Φρυγία Οτρύας
in Lucullo p. 497 appellare videtur.
Ιbid. Σεκτόριoν] hoc, utpote proxime ad Στεκτόριον, ηuo
vero nomine fuit, accedens, e mss arripuimus. Ptolemaeo
νιulgo Ιστρόριον, sed vetus interpres Stectorium legit, φuod
et mss Coislinianus et Βarberinus, de quo Ηolsteinius ad
Geograph. S., praeferunt. Ιoannes presbyter του θρόνου
Εκτορείου Νicaeno secundo p. 357 momen adscripsit, et p. 53
Εκτορίου.
Πbid. Βρούξος] verum est Βρούζος, unde numi Βρου
ζηνών et Βρουζίνων, ut in Τhes. Βritan. tom. 2 p. 234, de
φuibus egregie Harduinus in Νum. urb. illustrat. Ptolemacus,
ειui Δρούζον, hinc auxilium accipit.
468 VVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

395, 5. κλήρος Όρίνης] lege ορεινής, intelligi credo

Ρhrygiam Paroreiam sive montanam, de qua Strabo 12 Ρ.
577: ή μένουν παρωρία ορεινήν τινα έχει ράχιν, από της
ανατολής εκτεινομένην επί δύσιν, Κλήρος dicitur solemni
more, φuo vox de agris sorte divisis et dein de aliis gui
busvis usurpatur. vide Cl. Dukerum in Τhucydidem 3 50,
et quos ille appellavit.
Ιbid. κλήρος Πολιτικής] sic mss edere, Ηolsteinio ac
credimus, etsi quae Ρhrygiae pars sit, in obscuro maneat. si
coniecturis in re incerta indulgere liceat, dixerim eos Ρhry
giae agros signari qmi usui publico reipublicae serviebant, at
φue eos in primis in quibus greges dominicos pascebant.
fuisse in Ρhrygia imperatores Valentinianus et Valens 1. 19
c. Τh. de Praetoribus testabuntur; satos de Ρhrygiae, aiunt,
gregibus 20 φuatuor equos, subίugandos φuadrigis, hoc
cst, simul octo, duobus marimarum editionum praeto
ribus dari sancimus. simili fortasse ex caussa regio Αphro
disias antea Ρolitice Οrgas fuit appellata apud Ρlinium
Ν. Η. 5 30. de Debalacia nihil habeo monere, utpote nus
quam lecta.
Πbid. Λυσίας] nota e Strabone Ρlinio et Ptolemaeo
urbs, cuius numi Λυσιαδέων momen praeferunt. Philippus
Lysiadis est in Chalced. p. 646.
Ιbid. Σύνναδα] hanc provinciae metropolin concilium
Chalcedonense p. 673 imponit; unde Synodorum metropolita,
quamquam non sine vitio 1. 24 Ηist. Μiscell. Τabula 32 Μ.
Ρ. Docimeo 8emovet. vide Vales. in Socrat. Η. Ε. 7 3.
Ιbid. 6. Πρύμνησος] Prymnesia Ptolemaeo et Chalced.
concil. p, 673... vulgo quidem Πρυμνιάσση ibi appellatur,
sed verum Latinus interpres servavit, et Constantinop. ter
tium p. 675. -

Ιbid. Ίψος] urbem nobilitavit, φuod prope eam depu

gnatum est, memorabile praelium, φuo Αntigonus a coniura
tis ducibus victus atque interfectus est apud Ρlutarchum in
Pyrrho p. 384. Αψος perperam Νicaeno secundo p. 161.
Ιbid. Πολύγωτος] Πολύβοτος οportuerat. Georgius
presbyter πόλεως Πολυβάτου est in Νicaeno secundo Ρ. 358,
hinc refingendus, vide Cellarium G. Α. 3 4 p. 168.
Ιbid. Δοκίμιον] addunt Schelstratemus et Bandurius μη
τροπόλεως titulum, φuo ornatum unquam fuisse exiguum op
pidum et solo marmore nobile halid constat. verius suum
sibi locum Μητρόπολις in principe editione occupavit: binas
enim eo nomine in Phrygia fuisse e Stephano novinrus, quo
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRIUS. 469

rum fortasse haec apud Αthenaeum 1. 13 p. 574 obvia. Δο

κίμειον, ut eo redeamus, Stephano, Δοκίμαιον, non sine er
rore, Ptolemaeo, Δοκιμία κωμη Straboni 1. 12 p. 577. Δο
κίμιον, plane ut hic, επαρχίας Φρυγίας Σαλουταρίας Εphe
sino concilio p. 534. vide Νorisium Dissert. 1 de Εpoch.
Syro -Μaced. p. 14.
395, 7. Μήρος] est apud Socratem Η. Ε. 3 15 et So
zomen. 5 11, ubi Valesium vide. nec crede tamen posteriore
aetate Comopolin fuisse appellatam; meque enim Constantinus
imperator l. 1 Τhem. 1 id adfirmabit, sed Μerum fuisse κω
μόπολιν sive grandem vicum, φui ad urbis amplitudinem pro
xime accederet, uti in Μarci Εvang. 138. Carolus a S.
Ρaullo cum Μyrum vocat, ab Αctis conciliorum, ut Νicaeni
secundi p. 357, ubi Damianus Μύρων, in fraudem impul
sus est.

Ιbid. Νακολία] urbem Phrygiae, cui Νacolia nomen,

πόλιν της Φρυγίας ή Νακώλεια προσωνυμία, ad φuam Valens
Ρrocopium profligaverit, Socrates Η. Ε. 4 5 vocat. Βasilius
Νακωλείας Φρυγίας Chalcedon. concilio Ρ. 578 subscripsit.
ceteris Νακόλεια, ut Ptolemaeo et Ζosimo 4 8. vide Ch.
Cellarium G. Α. 3 4 p. 144.
Ιbid. Δορύλλιον] Δορύλαιον, uti Strabo; nisi forte Δο
ρύλλειον, modo sanum id sit, cum Εustathio in Dionys. 815
voluerit. proxime fluvium sedem habuit, φui in Τhes Βritan.
tom. 2 p. 257 numo Δορυλαέων urnae incumbit, φuamquam
φuo nomine fuerit nondum pro comperto habetur, Νic Ηay
mius Sangarium arbitratur, cui sane in Τabula Ρeutingerana
accubat. at id flumen urbem alluisse cum certo haud con
stet, malim alterutrun amnium credere de quibus Cinnamus
5 1, ubi de Μanuele Commeno, διά του Ελλησπόντου πορθμού
επι Ασίας διαβάς άχρι Δορυλαίου ήλθε, περί άμφω τώ πο
τομώ, ών ο μεν Βαθύς πρός των εγχωρίων, Θύαρις δε άτε
ρος ονομάζεται. adde 6 14 Νicetam Choniat. Αnnal. Μanuel.
6 p. 88.
Ιbid. Μέδαιον] Μίδαιον sive Μιδάεον, unde ΙΜιδαέων
numi apud Ηarduinum et Ηolst. in Stephanum.
Ιύid. δήμου Λυκαων] pesterius e ms eruit Holsteinius,
e quo Λυκαόνων δήμος formari oportet. δήμος, ut saepe,
pagum notat: Stephanus Ευκαρπία δήμος της μικράς Φρυγίας,
et in Δήμος. Lycaones in Ρhrygia Ρlinius 529 agnoscit, probe
contra Ηarduinum a Ch. Cellario G. Α. 3 4 p. 164 de
fensos.
Ιbid. 8. δήμου Λυράκλεια] forte δήμος Αυλοκρήναι.
Ρlinius Αulοcrenas Ρhrygiae tribuit 5 29. Μarsψas, inquit,
470 WΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

έbi redditur, ortus ac paullo mor conditus, ubε σcrέατέι

tibiarum cantu cum Λpolline, Λulοcrenis: iία νοcatur con
υallis decem mill. passuum ab Αpamία Ρhrygiam peten
tibus et 16 43. favet suspicioni Αφuilas episcopus Αελο
κρών, ψui inter Phrygiae Salutaris praesules Chalcedon. Ρ.
400 nomen suum profitctur. φuia tamen Αυροκλέων p. 246.
dicitur, nihil decreverim. id addam, in Geograph. Sacra prae
teriri haud debuisse.
395, 8. δήμου Αλαμασσού] in concilio Chalcedonensi
eius episcopus memoratur, diciturque πόλις Αμαδάσση Ρ. 673,
et in Constantinop. secundo p. 244 civitas Αmadassenorum.
rectius itaque δήμος Αμαδάσσης.
Ιbid. δήμου Προπνίασα] forte δήμος Πραιπένισσος.
Ρraepenissus est inter Phrygiae urbes apud Ptolemaeum, sub
scribitque Αuxanon πόλεως Πραιπενίσσου Chalcedonensi p.
673. φuod vero his pagis episcopi fuerint impositi, id argu
mento est fuisse κωμοπόλεις sive amplos et civium frequen
tia celebres pagos, unde et πόλεις Chalcedonensi concilio di
cuntur. ceteroqui canones pago aut parvae urbi, cui vel
μnus presbyter sufficeret, episcopum negabant, μt synodi Sar:
dicensis 6: μή εξείναι καθιστάν επίσκοπον έν τινι κωμη ή
βραχεία πόλει, ή τινι και εις πρεσβύτερος επαρκεί et syn
odi Laodicenae 56, φui περιοδευτάς sive visitatores, ut Dio
nysius Εxiguus vertit, de quibus Βeveregius plura, in eius
modi pagos amandat; ψuamquam et id citra dubium est, haud
raro praesulum ambitione optime decreta fuisse proterve con
culcata, et quo plures sufiraganeos, φuos vocant, acciperent,
pagis atque oppidulis episcopos datos. in Αfrica certe per
contentiones Donatisticas incredibilem in modum praesulum
numerus increvit, paullatimque villae fundi et vici suos sibi
praepositos viderunt, sicuti et Collat. Carthagin. c.181 col
ligas, sed haec ab instituto nos avocarent longius.
Ιbid. 9. υπό κονσουλάριον] olim Lycia et Ρamphylia uni
proconsuli paruerunt, unde C. Porcius procos Lyciae et Ρam
phyliae in Τhes, p. CCCCLVΙΙΙ 6. sub Constantino praesiden
habuerunt, ad quem l. 2 c. Τh. de censu data est. diceres
Decii tempore a Lycia iam fuisse distractam ob Pamphyliae
praefecturam Μartiano ab co imperatore mandatam, in Αctis
S. Αchatii apud Ruinart. p. 155, si bonae fidei semper ca
essent monumenta. forte Τheodosius secundus Lyciae suum
pracsidem imposuit, φua de re alias. fuisse vero consularem
Pamphyliam Νotitia imp. Οrient. c. 1 docet.
Ιbid. 10. Πέργη] editi omnes Συλλαιον iungunt, acsi
cadem urbs csset, prorsus contra verum: distinctissimae enim
 ΙΝ SΥΝΕCDΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRIUS. 471

fuerunt, singulis episcopis, ut ex Chalcedonensi concillo no

vimus, subditae, seriore quidem aevo dignitas metropolitana
Sylaeum.ornavit, , eaque caussa est, cur in aliis Νotitiis ό
Πέργης ήτοι Συλαίου episcopus memoretur. at nondum, cum
Ηierocles suam digereret, eo res redierat: distinguuntur enim
utriusque episcopi in Constantinop. tertio. erat Ρerge provin
ciae metropolis, sicuti praeter Chalcedonense concilium p. 656
scholiastes Callimahi hymn. in Dian. ν. 187 et egregius nu
mus ab Εzech. Spanhemio (dissert. 9 de V. et Ρ. Νum. p. 591)
productus ostendunt. secta dein in duas Pamphylia, quae
tamen divisio Hierocle, quod supra patefecimus, posterior est,
Ρerge Pamphyliae secundae, primae vero Side metropolis esse
coepίt.
395, 10. Σύλλαιον] Σύλαιον Constantino Ι. 1 Τhem. 14 et
Constantinop. tertio p. 677, ubi Paullus πόλεως Συλαίου της
Παμφυλίων επαρχίας, nec aliter Αctis S. Stephani Iunioris,
a Βenedictinis vulgatis, p. 452, φuae Lyciam hinc ordiuntur,
etsi ipsi Σύλεον maluerint. putares itaque rectum id esse: at
obstat Σύλειον Stephani et Syleum Livii. Salmasius in Solin.
p. 549 Σίλλιον, nisi error ibi sit ab operis commissus, verum
esse pertendit. Ηolsteinius Σύλαιον praefert ad Stephanum,
atque Αrriani Εxped. Αlexand. 1 27 Σύλλιον, χωρίον οχυ
ρόν ad hanc normam corrigit. ego in Αrriano nihil muto,
Σύλλιον et Σύλλειον ceteris praestare arbitratus. habet id
Ρolybius Leg. 30, et, guam conformatione literarum Λ et Α
deceptam nemo dixerit, Τabula Ρeutingerana. perperam ergo
Ρtolemaeus Σύλουον, et Chalcedonense p. 402 Σίλυον. oppi
dum haud multum Ρerga distabat.
Πbid. Μαγυδος] sic et Ρalat. et Coislin. mss Ptolemaei
pro vulgato Μάτυλος. numi Μαγυδέων Τhes. Βritan. tom.
2 p. 189 id probant. φuare non recte satis Μagaedensium
civitas Pamphyliae Constantinop, secundo p. 241, nec Μαγί
δων πόλις Constantinop. tertio p. 502, nedum πόλις Μαύδος
Chalcedon, p. 672. verius Μagydensium civitas p. 646 veteri
interpreti.
Ιbid. Ατταλία] nota urbs e Strabone est circa Cory
cum posita. Suidas in Κωρυκαίος sitam ait ad Corycum
promontorium, haud obscure Corycum Ciliciae cum cognomine
Pamphyliae oppido confundens; φuem eundem errorem Sal
masius in Solin, p. 545 reprehendit in Demetrio, φuo Stepha
nus teste usus fuit. Ατάλων episcopus, φui Εphesino inter
fuit concilio p. 535, hinc fuit, appellarique Ατταλέων debue
rat. ceterum seriore aetate urbs ab Αlexio imperatore me
tropolitana iura, quemadmodum Νotitia Iac. Goari docemur,
impetravit. hinc explica, φuod ceteroqui absurdum videri
472 VVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

posset, scholion Βalsamonis et Ζonarae tom. I Canon. Βeve

regii p. 107 : Παμφυλία έστιν ή της Ατταλίας επαρχία. vide
φuυφue Τzetzen Chiliad. 6 72.
395, 10, δήμου Ουλίαμβος] ab aliis ut hic nobis pa
gus explicetur exspecto, gratiam relaturus si eadem opera
Dinis sequentibus, φui mean frustra implorarunt, succurrere
voluerint. meminit sane Νotitia Iac. Goari Δικιoτανάβρων,
videnturque eadem ac Κάναυρα, nec hilum tamen iuvant. Ca
rolus a S. Paullo non aliam esse ac Ζenopolim fidenter ad
firmat, φuam nos Ιsauriae fuisse pro comperto habemus.
Ιbid. 11. Ζοβία] lege Ιοβία et mox Τερμεσσός. tribus
his oppidis tempore synodi Constantinopolitanae sub Flaviano
nnus episcopus fuit,4ui inter Αeta Chalcedon, Ρ. 239 της
κατά Τερμισσόν και Ευδοκιάδα και Ιοβίαν αγίας θεού εκκλη
σίας dicitur. Εphesinae synodo p. 535 Τimotheus πόλεως
Τερμησσού και Ευδοκιάδος subscripsit, unde alii Ioviam pa
πuisse coniicias. Leone vero imperatore, φuod synodica pro
vincialium epistola docemur, et Εudocias et Τermessus sin
gulis praesulibus dicto audientes fuere. montibus Τerinessus
supra Phaselidem circa angustias, per φuas in Μilyadem trans
itus, crat adposita... vide Cellarium G. Α. 3 4 p. 196.
Πbid. δήμου Μενδενέω] nisi me omnia fallunt, est hoc
Ptolemaei ΙΜενεδήμιον. itaque Δήμος Μενεδήμιον refin
gamus.
Ιbid. 12. δήμου Σώκλα] imo Πωγλα, ut idem geogra
phus. Paullus πόλεως Πούγλων inter Pamphylios nomen in
Chalcedon. p. 672 profitetur.
Ιbid. Σίνδα] Ίσινδα oportuerat, φuod L. Πolsteinius ad
Geogr. S. monere haud praeteriit, simile mendum e Strabone
et Stephane ad huius "Αμβλαδα eluens. concilio Εphesino
p. 585 πόλις Ισιωδών perperam appellatur, rectius Chalcedo
nensi p. 672.
Πbid. Βέρβη] sic mss. Βάρβη aliis notitiis. utrum prae
stet, in tam pertinaci veterum de oppido silentio haud temere
finivero.
Ιbid. Σινδαύνδα] et hoc e mss. crederes hinc fuisse
Νeonem episcopum πόλεως Σιλιάνδου Παμφυλίας in concilio
Chalcedon. p. 556, nisi aliunde liqueret Syllii, de quo supra,
praesulem fuisse, vide p. 672 Αctorum eorum. itaque de hac et
sequenti Μyodia nihil profitebor aliud quan obscurissimas
videri. inveni φuidem in Νotitia Iac. Goari ΙΜυλόμην ήτοι
Ιουστινόπολιν, pro qua Iustinianopolin Ν. Αlemannum in Pro
copii Hist. Αrc. c. 11 legisse constat: sed ea ab auxilio
ferendo tantum abest ut omnia conturbet.
Ιbid. 13. Χωριομυλιαδικα] iungere hacc manu exara
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 473

tos codices Ηolsteinio accredimus, nec tamen urbem eo no

mine Pamphyliae fuisse, φuae eiusdem in Stephani Μιλύαι
suspicio erat. . Μilyas a Ptolemaeo Ρamphyliae contribuitur:
hinc την Μιλυάδα χώραν in Lyciae Ρhrygiae et Pamphyliae
finibus apud Αrrianum Εxped. Αlexandr. 1 25 et Straboncm
12 p. 570 appellarunt. verum ergo fuerit χωρία ΙΜιλυαδικά,
ut pagi eius regionis intelligantur.
395, 13. Όλβασα] iurares Ολβίαν esse, quam omnes,
si Stephanum exceperis, meritum propterea Casauboni Sal
masii atque aliorum animadversionem, Pamphyliae transcri
Βunt. me quid tamen mutetur, Ptolemaeus auctor erit, Όβα
σα, sive, tit Coislin. ms, Όλβασα Ρisidiae haud multum a
Comana, φuo de oppido mox, contribuens. nec Pisidiae men
tio illi nocere debet, cum finitimas esse provincias et plura
eius oppida Hieroclem Pamphyliae suae vindicare apertissi
mum sit.
Ιbέd. Λυσήναρα] Αυσινιαν Ρtolemaei esse non dubito :
nam et reliquae Νotitiac urbem agnoscunt, et Τheodotus Λυ
σινέων in Chalced. concilio p. 402, sive Lysiniensis, ut in syn
οdica ad Leonem imperatorem epistola, memoratur.
Ιbid. 14. Κόμανα] non aliter Ptolemaeus, cui Εphestius
Comanenus in synodica epistola adstipulatur: nam operam
Carolus a S. Paullo abutitur, cum Comacenum cum esse iu
bet. huc refert Ηarduinus numum ΙΕΡΟΚΑΙCΑΡ. ΚΟΙΜΑ
ΝΕΩΝ, probabili coniectura : propius enim hinc Hierocaesarea
quam ab oppido Pontico Cappadocicove distat.
Ιbid. Κόλβασα] Κόρβασα, φuemadmodum Ptolemaeus,
ιunde Corbaseus episcopus, ut Carolus a S. Paullo admonuit,
in concilio Constantinop. sub Μenna.
Ιbid. Κρέμνα Ι Κρήμνα, φuam coloniam Romanos dedu
xisse Strabo et Ptolemaeus testantur. sita erat in loco prac
rupto, guae fortasse nominis caussa, undique fossis depressis
simis munita apud Ζosimum 1 69, ubi tamen male Lyciac
ίribuitur.
Πbid. Παμένου τείχος] Ανεμοτείχος mendose Constan
tino l. 1 Τhem. 14, ut Πανεμοτειχειτών numi mostrant. τεί
χος autem in hac compositione arcem notat; φuam rem cum
pluribus exemplis L. Ηolsteinius ad Stephanum stabilire con
stituerit, eaque absint ab eius notis, en tibi ea ex schedis,
φuarum mihi copiam fecit vir clarissimus Ι. Ρh. D'Οrville.
τείχος multis in locis υeterum non solum murum sed et
castellum υeriendum est : significat enim locum muniίum.
έla ferme semper apud Scylacem et Ηerodotum. sic 1. 1
c. 83 Sardes υocaί τείχος των Λυδών, μύι inepίe interpres
474 VVΕSSΕΙ,ΙΝG ΙΙ

murum Lydorum, et 1. 7 c. 59, φuem locum notανί αd Ste

phanum. Μustinus Cohort ad Graecos: έπι τούτους χάρ
(τους φιλοσόφους) ώσπερ επί τείχος οχυρόν καταφεύγειν ειώ
θασιν. et Οrat. αd Graecos Ηercules inter alios labores
Λugiae οχυρόν τείχος α sordibus purgasse dicitur: utrobi
φue ναlidum murum reddunt perverse, ita νέον τείχος, Αβω
νου τείχος, Ηραίον τείχος et παλαιόν τείχος in Steph. Γά
γαι. atφue ita accipe in oraeuίο Αpollinis Αtheniensibus
dato ξύλινον τείχος, et υίde ipsunι Stephanum in τείχος, μυε
ρούριον erponit. " idem Iustinus dialogo cum Τrψphone
latonem scribit et Ρψthagoram esse ώσπερ τείχος και
έρεισμα της φιλοσοφίας νέlut murum et columen ait in
terpres, ego potius arcem et munimentum : nam et Ηome
rus Ιliad. Α 407 τείχος "Αρειον υocat Τhebas, φuasi locum
ab ipso Μarte munitum, Μartis propugmaculum. haec vir
doctissimus, quae etsi verissime observata sint, non ivero ta
men infitias, murum apud Latinos eandem haud raro signi
ficationem possidere, vide Αnton. Itiner. p. 446 et Wassium
ad Sallust. Catilin. c. 61.
395, 14. Αριασος] gemina sibilante Ptolemaeus et ms
Ι.eid., nec discordante Τheophilo της Αριασσού in Chalced.
p. 672, tametsi perperam p. 556 πόλεως Αρκισσου Παμ
υλίας.
Πbid. Μαξιμιανούπολις] est in Νotitiis et conciliorum
Αctis, sed situs, ut pleraeque huius provinciae, incertissimi.
Κτήμα , φuod sequitur, publicum urbis agrum sive praedia
indicat, φuo modo βασιλικά κτήματα in Ηerodiani Ι. 1 c. 11
sunt villae principis, et l. 2 c. 6 τα πορρώτατα της πόλεως
κτήματα, praedia ab urbe remotiora.
Πbid. 15. Ρεγησαλάμαρα] credo pagi aut oppiduli esse
nomen : solet enim Ηierocles τα ρεγέ, ex ρεγεων aεcisum,
illis praeponere; φua de re infra cum in Βithymiam devene
rimus.. pagus ipse, pariter ac Limobrama, mihi nusquam
occurrit.
Ιbid. 16. Κόδρουλα] forte Κόρδυλα praestiterit: certe
Μaras urbis episcopus in veteri Latina versione concilii Chal
ccdon... p. 100 Cordylorum et ms Κορδύλων, etsi vulgo nunc
Κοδρύλων, et pessime p.557 Κοδραλαίων, atφue in epistola
provincialium synodica Codri, appellatur. accedit Stephanus,
Κόδρυλος , πόλις Παμφυλίας. Τ baud equidem ignoro quid
Αbr. Βerkelius ex eo fuerit architectatus, quo utique sine
incommodo nunc facile carebimus.
Πbid. Δημoυσία] sanumme hoc sit an mendosum, qucmve
Ε cum
CίilllllΙS,
insequente inscderit, ut doceatur, aliuude exspc
 ΙΝ SΥΝΕΟΙ)ΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΛΙΚΙUS. 475

395, 16. Παστοληρισσός] si mss addicerent, Πεδνηλισ

σον Ρtolemaei et conciliorum praeferrem.
Ιbίd. 17. Σέλπη] Σέλγη haud dubie est, φuod et animad
versum a Ch. Cellario G. Α. 3 4 p. 198 videbis.. monti erat
imposita. πολίχνη δ' αύτη Παμφυλίας εστίν, επί λόφου κει
μένη Ζosim. 5 15.
Ιbid. Τριμούπολις] vero nomine Πριμούπολις erat.
hinc Τimotheus Πριμουπόλεως της Παμφυλίας in Chalcedon.
p. 127 et p. 240 male Πριαμούπολις in Εphesino p. 528. id
enimvero negligi non oportet, Τribonianum Primupoleos prae
sulem, φui Εphesino concilio scribendo adfuit p. 438, Ασπέν
δου της Παμφυλίας dici, nec usquam Ρrimupoleos episcopum
ab eo distingui, praeterea in veteribus Νotitiis Αspendi prac
sulem saepe memorari, et Ρrimupoleos nullam esse mentio
nem. guae mihi res argumento est Αspendum nihil prorsus a
Ρrimupoli discrepasse, atque adeo perperam in Geographia
S. distingui.
Ιbid. Σωδι] lege Σίδη, φuae deinceps metropolis Pan
phyliae primae fuit. primum ea dignitate in concilio Con -

stantinop. secundo p. 240 illustrata conspicitur, etsi in Chal

cedonensi p. 437 Αmphilochius eius episcopus inter metropo
litanos, φuos vocant, nomen adscripserit. numum Σιδητών
πρώτα Παμφύλων et alterum Σιδητών λαμπροτάτης ενδόξου
explicuit Spanhemius dissert. 6 de V. et Ρ. Νum, p. 591.
Πbέd. Σέρνα] assentior Ηolsteinio Sennensem in conci
lio Εphesino episcopum huic urbi imponenti: tametsi enim Νe
ctarius Συνέων p. 439 scribatur, alibi τής εν Σενέα καθολικής
εκκλησίας nominatur. vide p. 529.
Λύβρη] sic et Dionysius Ρerieges. 859 in editione Guil.
Ηilli, φuod sphalma typographi Ch. Cellarius G. Α. 3 4 p. 199
putaret, nisi in Hieroclis notitia Pamphyliae etiam Λύβρη
scriptum inveniretur. ego contra sentio. Dionysii plerae
gue omnes editiones Λύρβην, etiam Ferrariensis a. 1512,
prae se ferunt: nostrum vero a librario parum diligente est:
nam ceteri scriptores consentiunt Λυρβειτών numis.
Ιbid. Κάσσα] non alia est ac Ptolemaei Κάσαι, pro
quo Cassae vetus eius interpres.
Ιbid. 18. Κότανα] si Αcta Εphesini concilii haud fal
lunt, Κότενα praestiterint: subscribit enim p. 549 Αcacius Κο
τένων της Παμφυλίας, et p. 529, quamvis non sine levi men
do, της εν Κοπένοις εκκλησίας.
Ιbid. Ορυμνα] hoc mss approbant. huic episcopus fuit
Paullus Οrymuorum Εphesin, concil, p. 674, φui vitiose της εν
Θρύμνοις εκκλησίας p. 535. vide Νicaen. sec. Ρ. 598.
476 WΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

395, 18. Κορακήσιον] situm erat in saxo praerupto,

olim Ciliciae asperae initium apud Strabonem , 14 p. 668.
Μatidianus Κορακισίων est in Εphesino p. 438, φuicum paene
conspirat Κορακησίων numus Τhes. Βritan. tom. 2 p. 282.
Ιbid. Σύεδρα] desertum Ciliciae scopulum Florus a Sal
masio emendatus 4 2, Lucanus parva Suedra 8 259, ab eo
«lem sanitati restitutus, appellat: olim Synedris legebatur,
prorsus ut Coislin. mss ex Suedra Ptolemaei Συνέδραν 5 8
fecit. vide in Solin, p. 542, et Κuster. ad Suidae Αιλιανός,
Ιbid. Καραλία] Κάραλλις ή Καράλλεια Stephano. con
cilii Εphesini Αctis adfult Solon Καραλλίας, p. 438, et Chal
cedon. p. 672 Μarcianus πόλεως Καραλλίας rectius Constan
tinop. tertio της Καραλλέων πόλεως της Παμφυλίων επαρχίας
p. 503. vide Ηolst. in Stephanum, et gentile hoc a Κάραλ
λις derivatum atque ab Εthnicographo neglectum observa.
Ιbid. Ολύβρασος] Κορυβρασσός vere Ηolsteinius, cuius
praesul, ab eodem appellatus in hauc rem, Νesius Κορυβρασ
σού Εphes. concil. p. 438, perperam vero της κατά Κορυβο
σύνην εκκλησίας p. 529.
Ιbid. 20. υπό κονσουλάριον] praesidi Lyciam Νotitia
imp. Οrient. c. 1 subiicit, estque in Αctis S. Claudii apud
Ηuinart. p. 866 Lysias praeses provinciae Lyciae, qui tamen
non huic sed Ciliciae, φuoniam in civitate Αegea commoratus
dicitur, praefuisse videtur, ut bene vir doctus. iunctam Pam
phyliae paullo ante observavimus. Μalala tom. 2 p. 69 Ly
Caoniae olim connexam, sed a Τheodosio secundo inde divul
sam ac provinciam esse factam, Μyrensi urbe ad metropoleos
dignitatem provecta, adfirmat, φuod si verum est, fortasse
ultimis Τheodosii primi imperatoris annis Lycaoniae est ad
iecta : tum enim Lyciae gravis inusta nota est, permissumque
ut provinciales contumelioso nomine vulnerarentur. nec cum
veritate tamen consentiet, a Τheodosio iuniore Lyciam pri
stina iura reciperasse, siquidem priorem illi famam meritum
φue inter ceteras renovari censuerunt imperatores Αrcadius
et Ηonorius in 1. 9 c. Τh. de indnlgent. crimin. forte rem
eandem repetita lege Τheodosius secundus iussit, eorumque
scribendorum Μalalae occasionem praebuit.
Ιbid. πόλεις λδ'.] Ρlinius Ν. Η. 5 27 suo tempore op
pida 36 Lyciam habere, Strabo 14 p. 661 commune Lycia
cum το Λυκιακόν σύστημα ex 23 civitatibus fuisse composi
tum, in quo Lyciarches aliique magistratus crearentur, re
fert. Iloc loco numerus catalogo, φui mox sequetur, maior est.
Ιύid. 21. Φασύδης] imo Φασηλίς, in finibus Lyciae et
Ρamphyliae posita apud Strabonem 14 p. 667. de Cylabra,
 ΙΝ SΥΝΕΟΙ)ΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 477

φuem tanquam heroen venerabantur, Αthenaeus 7 13. ex

sequenti nihil, quod placeat, emergit. vide Ciceron. Verr.
4 10.
395, 21. Γάγα] Ηolsteinio in Stephanum Γάγα hoc neu
trum videtur plurale, cui si quod simile esset exemplum, nec
tot vitia huic notitiae inessent, assentirer, ab urbe et vicino
amne, quem tamen Galenus απλ. φαρμακ, 9 p. 123, etsi Ly
εiae oram parva navicula legeret, invenire potuisse negat,
lapidem Gagatem appellatum volunt, φua de re Saracenus in
Πioscorid. 5 146 et Rhodius in Scribonii Larg. Composit.
225, cuius tamen omnia puto non probabis vide vero quas
turbas hoc oppidum leviter in Εusebio de Μartyr. Palaestin.
c. 4 depravatiim dederit: εί τις άρα Πάγας επίσταται, της
Λυκίας ουκ άσημον πόλιν, sί φuis, inquit, Pagas noυίt,
urbem Lyciae non obscuram. Valesius Αraxa, quod mss
αραπαγάς aut αραγάς οferrent, φuo nomine musφuam urbs in
Lycia, videtur maluisse: Ηenschenius tom. 1 Αpril. p. 59 Pa
tara praeoptat, Ruinartus Αctis Sincer. Μ. p. 320 in dubio
est utri accedat. tu mecum Γαγάς scribe, et compositos hos
fluctus agnosces.
Πbid., Ακαλισσός] si hanc et alias Νotitias exceperis,
inventu difficilis erit.
Ιbid. Ελεβεσός] legendum haud dubie est Εδεβησσός,
φuam urbem e mss Stephano L. Ηolsteinius et Αbr. Βerke
lius restituerunt. Εδεβησσός, ait, πόλις Λυκίας, ως Καπί
των Ισαυρικών α'. nollem vero a Βerkelio probari coniectu
Γam Ηermolai Βarbari in Ρlinio 5 27 Habessum in Εdebes
sum mutantis. oppida, inquit, Αpyre et Αntiphellos, φuae
φuondam Ηabessus, αίφue in recessu Phellus. nam com
pertissimum hinc est diversa oppida Lyciae Αntiphellum et
Εdebessum fuisse, utpote distincte ab Hierocle memorata.
Ιbid. Λίμυρα] hoc e ms vulgato [λύμυρα] praeferen
aum. sita urbs erat ad eiusdem cognominis amnem apud
Strabon. 14 p. 666. videntur autem τα Λίμυρα et την Λι
μύραν dixisse, sane τον εν Λιμύρα Διάτιμον Βasilius Μ.
epist. 218 laudat, et ex 0vidio Μetamorph. 9 ν. 645 haud
Ε
δί??(IίIS.
est, iam Cragon et Limyren Χanthiφue reliφuerat
Πbid. 22. Αρύκανδα] nota satis urbs est ex Strabone
Stephano et aliis, forte adposita ad Αrycandum fluvium Pli
nii 5 27. male Ρetrus Diaconus Όρικάνδων Νicaeno secundo
concilio p. 52.
Ιbid. Ποδαλία] Stephanus Ποδάλεια πόλις Λυδίας,
φu0d iure viri docti ex Ρίolemaeo et Νotitiis mutarunt : Ly
478 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

ciae enim fuit. vide epist. provincialium synodicam tom. 9

concil. Labbei p. 339.
395, 22. Χώμα] haud aliter Ρlinius et Ptolemaeus. Εu
doxius πόλεως Χώματος επαρχίας Λυκίας in Εphesino p.536
memoratur. φuae hanc excipit, mihi inaudita est, vereorque
ut sine mendo sit. arbitrabar Κορυδαλλα, unde Κορυδαλ
λέων numus Τhes. Βritan. tom. 2 p. 262, et εν Κορυδάλοις
(sive potius Κορυδάλλοις) Αλέξανδρος από μοναζόντων επι
σκοπος Βasilio Μ. epist. 218, legi posse: sed id oppidum
longius a vulgato distat, et fortasse in Κoμιστάραος, quo
Ι.yciae urbium index finitur, delitescit.
Ιbid. Μύρα] bene ms. metropolin fuisse praeter Μala
lam concilium Chalced. et Symodica provincialium ad Leonen
epistola dubitare vetant. Βasilius Seleuciensis Vit. S. Τhe
clae 1. p. 272 : απαγγέλλεται είναι κατά τα Μύρα ο Παύ
λος της Λυκίας δέ εστιν αύτη βελτιστη και φαιδροτάτη
πόλις. vetera Τheclae Αcta a Grabio Specileg. 1 p. 114
publicata ΙΜύραν της Λυκίας appellant, male, ac propterea
corrigenda: paullo enim ante εν Μύροις.
Ιbid. 23. Αρνέα] Αρνεαί, unde in pluribuς Νotitiis ο
Αρνεών, Stephanus Αρνεαι πόλις Λυκίας μικρά. Cyaneae
sunt apud Ρlinium 5 27.
Ιbid. ΑπερλαιΊ ita manu exarati libri. Ρtolemaeo
Απερραί, Νotitiis Iac. Goari ο Απρίλων episcopus, per
peram.
Ιbid. Φελλός] hanc et illi oppositam Αntiphellum Stra
5ο 14 p. 666 atque alii describunt. έν Φέλω Λολλιανόν επί
σκοπον Βasilius Μ. epist. 218 commendat; ubi ex Vaticano
ms εν Φελλώ admitti oportuerat.
Ιbid. 24. Κάνδυβα] Plinius et Stephanus hoc probant,
Κόνδυβα Ptolemaeus, haud bene, Constantinus πόλεως Καν
δήβων Νicaeni secundi p, 52 et Κανδίκων p. 355 hinc fuit;
inseriφue adeo urbs haec Geographiae S. debuerat.
Ιbid. Ευδοκίας] Νotitiae haud praeterierunt, estque, φuod
et Ηolsteinius monuit Photius Εudoxatorum provinciae Ly
ciorum in concilio Constantinopolitano sub Μenna.
Ιbid.Πάταρα] hanc nobilem fecit delubrum Αpollinis,
Ά opibus et orαculi fide Delphico simile, ultra est
anthus fiumen et Χαnthus oppidum, inquit Μela 1 15.
adde Strabonem 14 p. 665.
Ιbid. Κόμβη] Ptolemaeo Κόμβα, et forte verius: nam
ο Κόμβων non tantum est in Νotitiis Iac. Goari, sed et Con
stantinus πόλεως Κόμβων Νicaeno secundo p.356 subscripsit:
unde mirere et hanc in Geographia S. esse neglectam.
 Ι

ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑΤΙΙΙS. 479

395, 24. Μίσαι] verum est Νίσα, sive Νύσα, ut Coisl.

ms e Ptolemaeo. o Νύσων est in Νotitiis. praefuit huic urbi
episcopus Georgius, φui πόλεως Νισσά Νicaeni secundi con
cil. p. 52 et Νάσας p. 355 dicitur.
Ιbid. Πίναρα] sita urbs fuit ultra Χanthum flumen, non,
ιuti vulgo locant, cis eum fluvium, si verum tradidit Αrrianus
Εxped. Αlexand. 1 25. episcopus τών Πιννάρων Τheodorus
cum Νicaeno secundo p. 52 inter Lycios nomen profiteatur,
aigna utique urbs fuerat cui in Geographia S. locus assi
gnaretur.
Ιbid. 25. Σίδυμα] ita ms, et verissime, ut ex Ρtole
maeo et Ρlinio constat. addo Ζemarchum πόλεως Σιδύμων
της Λυκίας concilio Constantinop. tertio p.505 et Νicodemum
πόλεως Σιδύμων Νicaeno secundo p. 52 subscripsisse. Τheo
phanes de Μarciano Chronogr, p. 89: και γενόμενος εν Λυ
κία, αρρωστία περιπεσών και καταλειφθείς εν πόλει Σύδημα,
ubi sine dubio Σίδυμα oportet, φuo et ms Βarberini Σίδημα
ducit. Ηolsteinius in dubio utrum Σίδυμα an Δίδυμα proba
ret fuit, vide ad Stephanum in Δίδυμον et Σίδυμα.
Ιbid. Τλώ] hoc e mss verum fuerit, modo Τλώς lege
ris, quam urbem inter sex maximas Lyciae Strabo 14 p. 665
refert. Αndreas πόλεως Τλοαίων Chalcedon. p. 97 et Τρό
γλων Ρ. 399, secundo
rat, Νicaeno ac Constantinus Τλών, φui Τλωέων dici debue
p. 52 adfuerunt. ί

Ιbid. Τελμισός] praestat sibilantem geminari, etsi Ηe

sychius Τελμισείς έθνος περί Λυκίαν, et Clemens Αlexandri
nus Stromat. 1 p. 361 edit. Οxon, ώσπερ Τελμισείς την δι'
ονείρων μαντικήν, et Βasilius Μ. epist. 218 εν Τελμεσώ Ιλά
ριος επίσκοπος: alterum enim plerique veterum probare so
Ιent, interque eos Clemens ipse Ρrotrept, p. 40. posita urbs
crat in colle praerupto circa mare apud Αrrianum Εxp. Αle
xand. 1 28., sinuique nomen fecit. Lucanus 8 248: magnos
φue sinus Τelmissidos undae compensat medio pelagi. sic
malim: nam et Τhemissidos in manu exarato libro Fr. Οu
dendorpius invenit, vide Cellar. G. Α. 3 3 p. 107 et Ηol
stein. in Stephanum.
Ιbid. Καύνος] Cariae hanc urbem serior aetas Lyciae
contribuit. arces eius Ηeracleum et Ρersicum Diodorus Siculus
20 p, 766 non praeteriit ager circa urben satis uber et fertilis
orat, sed aér per aestatem et autumnum pestilentissimus, auctore
Strabone 14 p.651, unde valetudine habitantium, guod Μela ait,
oppidum erat infame : passim cives febricitabant, pallidoque
νultu morbum prodebant, φuan in rem praeter Strabonem
egregia habet Dio Chrysostomus orat. 32 μ. 390. Ηesychius
480 WΕSSΕΙ,ΙΝG ΙΙ

in Καύνος dicit Ρόδου esse πόλιν, φuoniam Rhodiis subiecta

fuit. descivere quidem ab his Caunii apud Livium 45 25, sed
et in ordinem sunt redacti et a Romanis deinceps iisdem ad
dicti, indice Strabone, φuo iugo necdum exsoluti erant, cum
Rhodiacam Dio Chrysostomus recitaret. τίς γάρ παρά Καυ
νίοις, inquit p. 349, γέγονε γενναίος ανήρ, ή τίς πωποτε εκεί
νους αγαθόν τι πεποίηκεν , οί γε δουλεύουσιν ουχ υμίν μό
νοις αλλά και Ρωμαίοις, δι' υπερβολήν ανοίας και μοχθηρίας
διπλήν αυτοίς την δουλείαν κατασκευάσαντες, φuare cum ea
fuerint misera conditione et inconsiderata temeritate, me mi
remur ab codem oratore p. 326 τους κακοβούλους τούτους
Καυνίους pessime sibί consulentes Caunios appellari.
395, 25. "Αραξα] habent urbem Stephanus et Ptole
maeus. Τheodorus episcopus πόλεως Αράξων επαρχίας Λυ
κίας, sive Αράζων, ut perperam p, 673 concilio Constanti
nop. tertio, peius Stephanus πόλεως Αράξου Νicaeno secundo
p. 356. subscripsisse dicitur. Βubon ex Plinio nota est.
Ιbid. 26. Ηνόανδα] Οινόανδα ex Ρlinio et Stephano:
nam Ptolemaei Οινέανδα recta non sunt. prave concil. Con
stantinop. tertio p. 673 Georgius praesul Υνιανδού επαρχίας
Λυκίας, et p. 533 Οινιάνδων, ac Νicaeno secundo p.326 Geor
gius Οινιάνδου scribitur.
Ιbid. Βαλούρα] Βάλβουρα , ut in Ρlinio et Ptolemaeo,
cuius oppidi episcopus Chalcedon. concilio p. 524 Philippus
Βαρβουρέων, et p. 666 πόλεως Βαλβουραίων, optime Βαλ
βουρέων p. 97 vocatur.
Ιbid. Κoμιστάραος] mihi, nisi Corydalla sit, nihil de ea
innotuit.
Ιbid. 27. υπό ηγεμόνα] sub Vespasiano principe in
sularum proυίncia facta est, Sextus Rufus ait Βreviar. c. 10,
praesidisφue έmperio subiecta ; unde Diocletianus imperator
ad Diogenem insularum Praesidem scribit 1. 5 c. ubi caus.
stat., eiusdemque meminerunt imperatores Ηonorius et Τheo
dosius in 1. 32 c. Τh. de Νavicul., ubi plura Gothofredus.
agere praeses plerumque Rhodi solebat, φuorsum cum hieme
periculosus et saepe incertus esset cursus, frustra Rhodiis
φuerentibus, imperatores Valens Gratianus et Τheodosius aliud
edixerunt 1. 6 c. de 0ffic rector. provinc. civitas Rhodiarum,
aiunt, iniuriam suam non iam decenter φuam sero conφuesία
est. unde inυίolabili observatione sancimus ut, φuonian
tempore hiemis navigatio saepe periculosa est et semper
έncerla, in illis φuinφue urbibus, φuae potiores esse ceteris
asserunlur, νίcissim hiemandum sibε έudices recognoscanί.
negue enim dubitandum videtur quin sub iudicum nomine
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 481

praesidis complectantur, tantogue minus quod et alias ludi

εes in Ιctorum fragmentis praesides adsignificent, ut exemplis
Corn. van Βinkershoek 0bservat. 1 2 docuit pluribus. cave
vero quinque urbes, in φuibus vicissim hiemem transigere
iubentur, de insulae Rhodi urbibus cum Guid. Ρancirolo in
Νotit. imp. Οrient. c. 102 interpreteris: tot illa non vidit,
tribus olim superba, unde τρίπολις νάσος Pindaro 0lymp. od.
7, sed φuae in unam Rhodum, eiusdem cum insula nominis,
deinceps coaluerunt, Strabone teste 14 p. 655. φuinque ur
bes, nisi fallor, insulae sunt totidem, in hac provinica cete
ris potiores : hoc ipsa imperatorum constitutio, ut admittas,
requirit. nec obest sermonis usus : nam et Virgilius Delum
Αpollinis urbem vocat; meque Graecis quicφuam familiarius
quam insulam πόλιν appellare, vide Αnton. Itin, p. 523.
395, 27. Ρόδος] insularum provinciae metropolis Εphe
sino concilio p. 453 dicitur; Ιοrnandi de Regn. Succes. Rho
aus opinatissima insula et totius Αdriae insularum me
ίropolis, φui rectius Αegei maris aut Αsiae scripsisset. li
Dertate a Vespasiano privata est apud Sueton. c. 8; unde
citra dubium est Dionis Chrysostomi Rhodiacam ante fuisse
recitatam φuam Rhodiis libertas auferretur, in provinciae for
mam redactis: salvam illis libertatem p. 344 D, beatamque
satis insulae conditionem, cui in Caria et Lycia civitates tri
butariae essent plures p. 341 Ο; adfuisse illis praeterea το
εαυτών προεστάναι και την πόλιν διοικείν και το βουλεύσα
σθαι και το δικάσαι p. 359 Β significat, φuae omnia inter
provincias transcriptae haud sane conveniunt.
Ιbid. 28. Κώς] de hac et sequentibus Αnton. Itin, p. 522.
addam iustam Sopingio caussam defuisse cur haec Hesychii
de Samo Φυλλίς ή Σάμος το πάλαι, mutaret et Φυλλάς mal
Ιet, vulgato patrocinium nunquam Νicander negaverit Αle
xipharm. 149, ubi scholiastes Φυλλίς ή Σάμος.
Ιbid. Μέθυμνα] sic et Seylax, φuem Ch. Cellarius G.
Α. 3 2 p. 15 μt sine vitio sit veretur, φuoniam Straboni et
Τhucydidi Μήθυμνα placeat. ego haud damnaverim: nam
et Μέθυμνα in Νicaeno secundo p. 349 legitur, et Μεθυ
μναίων numum Τhes. Friderician. c. 5 29 ostentat. videtur
et assentiri Galenus Μethod. Τherap. 12 p. 166: τριών γαρ
ουσών εν Λέσβω πόλεων ήττον μεν ευώδης και γλυκύς (οι
νος) εν Μιτυλήνη γεννάται, μάλλον δ' ευώδης και γλυκύς εν
Ερέσσω, κάπειτα εν Μεθύμνη, φui tamen cum de Αntidot.
1 p. 427 εν Μηθύμνη praeferat, incertum relinquit utrum
probaverit. itaque succedat ΙΜεθυμναίος apud Αthenaeum
1. 8 c. ult. et Μaximum philosophum περί Καταρχών 459:
".

Const. Porphγr. 31
482 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

ή γύροις ένι κλήμα Μεθυμναίου λελίησαι κατθέμεναι. iam

si μέθυ originem dederit ΙΜεθυμναίω, ut Αthenaeus voluit,
aut Μέθυμνα potius, utique ea se tueri poterit.
395, 28. Πέτελος] hoc nomine cum insulam memo no
verit, Carolus a S. Paullo Δήλος substituit, φuam supra sub
Αchaiae proconsulis ditione vidimus. mihi Τήλος, de gua
Strabo 10 p. 488, ex parte vocabuli haud male exstrui posse
videtur, etsi gravius latere ulcus arbitrato. auctor catalogo
praescripsit urbes se 20 recensurum, et 19 tantum memoran
tur: defit praeterea Carpathus celebri satis fama in hac pro
vincia; itaque opem e mss fidelioribus optamus.
Ιbid. 29. Προσελήνη] insula Πορδoσελήνη est, φuam vo
cabuli foetorem vitantes Ποροσελήνην alii, alii Προσελήνην
vocarunt: prius est apud Stephanum et plures alios, poste
rius in Chalcedon. synodo cui p. 530 et tom. 9 p. 173 Flo
rentius Τενέδου, Λέσβου, Προσελήνης και των Αιγιαλών
subscribit, testificaturque se illis insulis episcopum fuisse;
φuas et coniunctas atque uni praesuli subditas ex Εphesino
p. 671 colligas: videbis enim Lesboselenensem Ioannem, haud
dubie Lesbo et Ρordoselenae impositum. guae vero των Αι
γιαλών nomine in Chalcedonensi signantur? novimus Αιγιά
λην, sive Αιγιαλον, ut Suidas maluit, insulae Αmorgi urbem,
sed longius in Carpathium mare proiectam quam ut Lesbi
episcopo subditam arbitremur. ergone a vero multum aber
rabimus, si και Αιολίδων scribamus 2 constat enim Lesbum
earum insularum principem et metropolin fuisse ex Εustathio
in Dionysii Ρerieges. 536.
Ιbid. Σύφνος] Σίφνος, ut ms Leid., φuam cum Stephano
male Μερόπην vetusto nomine dici et Μερόην substituendam
suspicatur Αbr. Βerkelius, haud sane attendit ad Ρlinii cum
Stephano consensum 4 22.
Ιbid. 30. Αμουργός] non aliter Ptolemaeus, Αμοργός
alii. quod autem e mss profertur Αμολγός, id ex posteriore
natum est, prorsus ut rempublicam depeculantes Αttici poè
tae αμολγούς et αμοργούς appellitabant. vide Κusterum ad
Suidae Αμολγούς, et de insula Βochartum de Colon. Ρhoe
nic. 1 14. -

Ιbid. Αστυπάλαια] notissima insula est, cui cognomi

nem in Samo urbem Polyaenus Stratag. 1 23 habet, sitam,
μt Εtymologus docet, παρά τον ποταμόν Σχήσιον, φui forte
Χήσιος esse debet. Χήσιον eius insulae promontorium Αle
Χipharm. 151 Νicandri scholiastes movit, unde Χησιάδες nym
Ρhae isti poétae, et Diana Χησιάς Callimacho hymn. in
Dian. 228.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 483

396, 1. υπό κονσουλάριον] in Νotitia imp. Οrient. c. 1

praesidem Caria habet, atque apud Sozomenum ΙΙ. Ε. 5 21:
scribit enim τώ ήγεμόνι της Καρίας Πulianus.
Ιbid. Μήλιτος] Μίλητος est, urbs nobilissima, de qua
Strabo 14 p. 635.
Ιbid. 2. Ηρακλείας Όγμού] iungunt haec mss: verum
est Ηράκλεια Λάτμου, ita, quod Latmo monti assideret, di
ota. φuin et Λάτμος urbi nomen fuit, uti Strabo 14 p. 635
et Αpollonii scholiastes 4 57. monuerunt, φuo insignis etiam
est in Ρolyaeni Stratag. 7 23 et Chalced. concil. p. 581, ubί
Dionysius Λάγμου Καρίας, pro Λάτμου, φui p. 667 Ηρα
κλείας Ατάλμoυ graviore peccato dicitur, inΝicaeno secundo
Ηράκλεια του Λατόμου p. 356. melius Constantinop. tertio
p. 673 Ηράκλεια Λάτμου επαρχίας Καρίας.
Ιbid. Αμυνδός] Μύνδος, de qua Strabo 14 p. 658 et
Ρausanias 230. perperam Νicaeno secundo p. 356 πόλις
ΙΜύβδος. Ηalicarnassus et Cnidus nobilitatae sunt et stilo
minus egent, etsi hoc addi poterit, posteriorem deinceps Sta
«liam esse appellatam coque nomine insigniri in Νicaeno se
Cundo p. 52.
Πbid. 3. Κέραμος] neque maritimam hanc urbem, unde
sinui momen venerit, Strabo 14 p. 656 praeteriit. meminit
etiam Galenus περί τροφ. δυναμ. p. 517. Ηesychius: Κέρα
μος πίθος και πάν όστρακον, και δεσμωτήριον, και οχύρωμα,
και πόλις Καρίας ή δή δε επί οχυρωματος. sic forte ul
tima ea legenda sunt. putem grammaticum illa ex critico
rum scholiis in Ηomerum esse mutuatum : soliti enim fuere
Ιliad. ε 387 χαλκέω δ' εν κεράμου δέδετο diversis explicare
modis atque aut de carcere aut de Cariae urbe Ceramo, loco
munito posita, accipere. , Εustathius in eum poètae versum
p. 425: άλλοι δέ φασι δεσμωτηρίω στερρώ, λέγοντες Κυ
πρίους κέραμον καλείν το δεσμωτήριον, οι δε πόλιν Καρίας
φασι τον κέραμον, χάλκεον οίον δοκούσαν και τροπικώς λε
χθείσαν διά το στερρον του τειχίσματος.
Ιbid. Μύλασα] sic et Polybius, Leg. 93 et Ptolemaei
ms Coislin. et Μυλασέων numi. Μύλασσα Αthenaeus 8 18,
Dio 48 p. 425, atque alii, φuos testes appellavit Ch. Cella
rius G. Α. 3 3 p. 104. est et in Τhes. Fridericiano c. ΧΙΙ
17 numus Μυλλασσέων nomen praeferens, φui si huc perti
neret, ut viro docto visum est, multa conturbaret. sed cave
illi fidas, aut vera opineris quae de novem Cariae dynastis
ad eum disputata sunt. numi inscriptio alia omnia docebit,
si componatur cum illis quos Io. Μassonus memorat Vitae
Αristid. 2 7: inde enim ΛΑΛΑΣΣΕΩΝ legi opportere ap
 484 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

parebit, et in corruptis Τhes, Frider, literis ΟΛΒΗΝΩΝ

momen dilitescere; praeterea ΚΑΙ ΚΕΝΝΑΤ. ΔΤΝΑΣΤΟΤ
sanum esse, neque inde ΚΑΙ ΕΝΝΑΤΟΝ ΔΤΝΑΣΤΗΝ
effici posse. cetera expediri mondum possunt, cum laceri et
detriti fere hoc genus sint numi. erant Μylasa templorum
multitudine referta magis φuam hominum , φuae caussa fuit
φuare Stratonicus, cum urbem ingressus esset eaque animad
verteret, mutata solenni formula, ακούετε ναοί clamaret. vide
Casaub. in Αthen. 8 8.
396, 3. Στρατονίκεια] Dio 48 p. 425 Labienum, Parthi
cum imperatorem, Ciliciam occupasse atque Αsiae urbes in
continente sitas praeter Stratoniceam; φui si Cariam pro Αsia
scriptam reliquisset, cuius sane urbes Μylasa et Αlabanda et
Stratoniceam in primis nominat, rem nobis, quae veri fiden
haud excederet, prodidisset. corruptissimum urbis nomen est
concil. Constantinop. tertio p. 673, ubi Τheopemptus πόλεως
Τροτoλυκειάς επαρχίας Καρίας subscribit.
Ιbid. Αμυζών] sic, uti apud Strabonem et Ptolemaeum,
ms Leidensis. hinc Ioannes Αμυζόνος in Chalcedon. Ρ.400,
ct Philetus Αμαζόνος, Ιevi peccato, in Εphesin. p. 437. Αlinda
ex Ptolemaeo et Stephano, a viris doctissimis correcto, at
que aliunde notissima sunt.
Ιbid. Αλάπανδα] ita vulgo. ms Leid. Αλάβανδα, φuo
modo praeter alios Dio 48 p. 425. tumulis fere incincta est
apud Strabonem 14 p. 660, ut pleraeque in hac provincia
urbes, collibus impositae Αristophanes Αvib. 293: ώσπερ
οι Κάρες μένουν επί λόφων oικoύσιν, ω γάθ' ασφαλείας
Ο U1'ΕΧΟζ»

Ιbid. 4. Ορθοσιάς] Ορθωσία, φuomodo Polybius Leg.

93 et ms Ptolemaei Coislin., Strabo atque alii. Diogenes
Ορθοσιαίων est in Chalcedon. p. 98.
Ιbid. Αρπασα] sita fuerunt ad amnem Ηarpasum apud
Ρlinium 5 29. Ρhanias πόλεως Αρπάσων της Καρίας adfuit
Εphesino concilio p. 526.
Ιbid. Νεάπολις] meminit eius Ptolemaeus. fuit hinc Do
rotheus Νεαπόλεως, φui Νicaeno secundo p. 159 subscripsit.
Βassonas enim της Νέας πόλεως Chalcedon. concil. p. 99,
φuem huic urbi imposuit Carolus a S. Paullo, Pisidiae eius
dem nominis urbis praesul fuit, ut ante diximus.
Ιbid., Υλάρημα] Stephano Υλλάριμα πολίχνιον Καρίας
ύπερθε Στρατονικείας, φuemadmodum ea verba Is. Vossius
ad Μelam 1 16 correxit. Υλάριμα conciliorum Αcta pro
bant, ut Georgius πόλεως Υλαρίμων επαρχίας Καρίας Con
stant tertio p. 673 et Αnthimus episcopus πόλεως Υλαρίμων
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 485

Ν1caen. secundo p. 52. φui praesules etiam haud duble Ιn

aignarentur, si nullum sibi in Geographia Sacra locuin vi
derent relictum.
396, 4. Αντιόχεια] Sozomenus Η. Ε. 7 2 Αντιόχειαν
της Καρίας vocat, Ρhlegon Rer. mirab. 6 Αντιόχειαν την
πρός Μαιάνδρω ποταμώ: huic enim urbs assidebat, mirandi
operis ponte iuncto, guem horum Αντιοχέων numus ob ocu
los ponit in Τhes. Βritan. tom. 2 p. 269.
Ιbid. 5. Αφροδισιάς] metropolin fuisse Cariae impera
tor Leo significat in epistola tom. 9 concil. Labbei p. 267, et
Chalcedon. concil. p. 656. , ή πόλις της Αφροδίτης Damascio
dicitur apud Suidam in Ασκληπιόδοτος: nam nostram esse
dubitare vetat Photius cod. 242 p. 1050, e quo praeterea di
scimus haud multum afuisse a Μaeandro fluvio, adde Ste
phan. Νινόη et Μεγάλη πόλις.
Ιbid. Ηρακλείας Αλαβοκόνος] sic ms Farnes. , nec sine
vitio tamen, quod qui tolli debeat, discordantium opiniones
satis dubium fecerunt. Ηolsteinio, φuoniam Stephano Ηera
elearum undevicesima est Καρίας ή λεγομένη Αλμάκιος με
σόγειος, et ab eodem Σαλμακίς urbs Cariae recensetur, Ηρα
κλεια Σαλμακίς vero nomine fuisse videtur, praesertim cum
ab Αrriano neglecta non sit. cui accedere, etiamsi Μenan
der episcopus opinioni favere videtur, cum Σαλμάκης Ηρα
κλείας Chalcedon. concil. p. 667 dicitur, non possum. agno
sco urbem Salmacida esse in Stephano, sed Ηerucleam fuisse
nemo dixi. de Αrriano alia res est, φui Σαλμακίδα guidem
memorat Εxped. Αlexand. 1 p. 26, at Ηalicarnassi arcem;
unde Heracleam hanc esse haud posse apertissimum est. prae
terea haec Heraclea , Stephano teste, fuit mediterranea, cu
iusmodi, si propter Salmacin fontem Ηalicarnassi posita fuit,
ut vir egregius arbitratur, minus recte appellabitur, φuod
Ηalicarnassus mari paene esset incincta. ergone cum Βer
kelio in Stephano amplexabimur ή λεγομένη Αλκμάνι Λά
τμος 2 equidem Heracleam Latmum Cariae urbibus libens as
seruerim, nec probavero tamen viri confidentiam, φua conie
ctura , eaque incertissima , Stephani orationi inculcatur ; ne
nunc addam plurimum ea correctione a vestigiis mss recedi.
φuid itaque, dices 2 putem ή λεγομένη Αλβάκιος a scriptore
Venisse, eandemque esse prorsus quae Ptolemaco in Caria
Ηράκλεια προς Αλβάνω pro Αλβάκω appellatur. auctores
liabeo Suidam in Διογενειανός, ubί ο εκ της Αλβάκης Ηρα
κλείας της εν Καρία Ιατρός, et veteres Νotitias, φuae Ηρα
κλείας Συαλβάκης et Σαλβάκης saepe meminerunt, Αcta φuo
que concilii Chalcedonensis, quibus Μemander Ηρακλείας Σαλ
486 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

βάκης Καρίας p. 581 subscribit. non diffitebor eum Σαλμά

κης p. 667 nuncupari, φuod cum ex priori facillime nasci
posse constet, nihil nocebit, tantoque minus, quia Salbacen
vetus interpres ibiden legit. itaque eadem urbs Ηeraclea
Αλβάκιος Αλβάκη et Σαλβάκη dicta videtur ab Αlbaco Pto
lemaei sive monte seu flumine : neque enim temere finiverim.
mec φuemquam morabitur sibilans litera urbis cognomini modo
connexa modo detruncata, si meminerit quae ad Αnton. Ιtin.
p. 206 et 479 disputata fuerunt.
396, 5. Τάβαι] sic codex Lugdunensis et Stephanus.
Βasilius Ταβών est in Νicaeno secundo p. 52. numos Ταβη
νών dabit Τhes. Βritan. tom. 2 p. 150.
Ιbid. Απολλωνιάς] credo non aliam esse ac Apolloniam
ad Lambanum, Απολλωνίας προς Λαμβάνω, pro quo Αλβά
κω malim: certe Αλβάνω est in ms Coisliniano, in quo si et
Απολλωνιάς inesset, guod mihi verissimum videtur, bene
omnia haberent. Τynchanius πόλεως Απολλωνιάδος Cariae
provinciae est in Chalcedonensi conc. p. 667. Sebastopolin
": Ε", nisi fallor , Τheophanes Chronogr, p. 305 ad mare
abet.

Ιbid. 6. Ίασος] sic et Αrchestratus, φuod Ηolsteinium

non fugit, apud Αthenaeum Deipnosoph,3 23: ήν δέ ποτ' εις
Ιασον Καρών πόλιν είσαφίκηαι ceteri Ίασσον malunt, φuan
in insula eiusdem nominis positam ostendit Strabo 14 p. 658.
Diodorus 13 p:223 Θάσον της Καρίας habet, φuam Palme
rius Ιασον facit, probabili coniectura: Χenophon tamen ean
dem rem describens Η. G. 2 p. 355 Cedreas ad Cerameum
sinum a Lysandro occupatas adfirmat.
Πbid. Έρεζος] Νotitiae ecclesiasticae Έριζα probant,
ηnde Ρapias Ερίζων in Chalcedon, p. 399. vide Ch. Cellar,
G. Α. 3 4 Ρ. 164. Μarcianapolis quo olim nomine fuerit,
Cum mondum mihi pro comperto sit, de situ quidpiam finire
nolim. . idem de Αnastasiopoli, cuius aliqua, ut e Carolo a
S. Paullo videbis, in conciliorum Αctis memoria est, di
ctum esίο.

Ιbid. 7. χώρα πατριμόνια] credo regionem indicari φuae

Ρrincipis patrimonio erat contributa. commodissime autem
Αnastasiopoli iungitur, siquidem rei auctor perhibetur Ιmp.
Αnastasius in Gloss. Νomic. Πατριμoνιάλια, όσα έκαστος
βασιλεύς εαυτό κτάται από του βασιλέως Αναστασίου, αυ
τός γάρ έστιν ο εξευρών και την προσηγορίαν ταύτην και
την αρχήν του κόμητος του πατριμoνίου, φuae tamen an in
omnibus bonae fidei sint, sine crimine dubitari potest: nam
Cum Coloni patrimoniales diu ante Αnastasium imperatorcm,
 ΙΝ sΥΝΕCDΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRIUS. 487

τlt 1. 1 et 2 c. de Fugitiv. et Colon. docemur, fuerint noti

et a patrimonio nomen habeant, omnino res ipsa Αnastasio
videtur prior. atque in his ne ambigamus, possessiones fa
εiunt patrimoniales per Αsianam et Ponticam dioecesin et
fundi patrimoniales per Μesopotamiam et 0sdroënam provin
eias, φuorum imperatores Αrcadius Valentinianus et Τheodo
sius in Ι. 6 et 8 c. de Fund. Patrimon. meminerunt, et Sa
crum patrimonium 1. 13 de Vectigal.; φuod ultimum, tametsi
Τh. Reinesius Αpp. Inscript. ΧΧ ita censuerit, comitem sacri
patrimonii requirere merito addubites, eundemque adeo Αna
stasio priorem et sub Τheodosii et Valentiniani principatu
iam fuisse notum : nulla enim eius in Νotitia imp. Οrient. ,
quod sciam, mentio; in qua sub dispositione comitis rerum
privatarum praepositi gregum et stabulorum procuratoresque
saltuum fundos patrimoniales c. 88 curant. fateor Fl. Pere
grinum Saturnium moderantem inlustrem sacri patrimonii co
mitivam esse in veteri lapide, largior etiam eundem videri,
qui comes et procurator in l. 16 c. Τh. de Βon. Proscript.
Αrcadio et Ηonorio principibus dicitur. at is, ut legis argu
mentum indicat, patrimonii Gildoniaci comes, quem Νotitia
imp. 0ccid. c. 42 memorat, et procurator fuίt. iam φuod
forma huius comitivae sit apud Cassiodorum ep. 6 9, id, ut
comes patrimonii ante Αnastasium fuerit, efficere non pote
rit, cum ab Αnastasio Τheodoricus eius rei exemplum sumere
potuerit verum hoc obiter. mss χωρία πατριμόνια, e qui
Βus si πατριμoνιάλια formaveris, fundos patrimoniales ha
bebis.
396, 7. Κίβυρα] magna haec est Cibyra, a qua conven
tus Cibyraticus apud Ρlinium 5 29, in Ρhrygiae Cariaeque
finibus posita, mec longe ab Αntiochia ad Μaeandrum teste
Strabone 13 p. 630. itaque falsus est scholiastes Ηoratii
Ά in Εp. 1 6 33 scribens, Cibyra vicus maritimus
έη Ραμlhlagonία αμt Lydia. fuit quidem altera codem no
mine sed minor in Pamphylia apud eundem Strabonem 14
p. 667, φuam si intellexit, errorem excusare φuoque non po
terit. a minore hac Cibyra Τhema Cybyrrhaeotarum appel
lavit Constantinus 1. 1 Τhem. 14; ψuod cum patria Αnastasii
Τhaumaturgi in Synaxario Divionensi feratur, χώρας μεν ήν
Κιβυρραιωτών, merito mireris D. Papebrochium tom. 1. Πun.
p. 326 scribentem, nihilo facilius erplicuerim φuae S. Αthα
nasio patria: nam Κibψrrhoitarum in elogio nominata re
9ίο nullα mobis innoίuit.
Ιbid. Κοκτημαλικαι] alio tibi coniectore, qui verum di
vinet, ομus est, ego nihil hinc expedio.
Ιbid. 8. επαρχία Ποντικής α'] sic mss, φuae lacera
488 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

esse apparet. credo ab Hieroclis manu venisge έπαρχία Πον

τικής διοικήσεως α' Βιθυνία, prουincia Ρonticae dioeceseos
prima Βithynia. orditur hinc dioeceseos Ρonticae provin
oias, quas 11 fuisse, Bithymiam, Honoriadem, Paphlagoniam,
Galatiam primam et secundam, Cappadocias duas, totidem
Αrmenias, Ηelenopontum et Pontum Ρolemoniacum, ex Νotit.
imp. Οr. c. 1, quae et Βithymiam consulari mandat, explo
rate novimus.

396, 9. Χαλκηδών] etsi primo loco inter Βythyniae ur

ibes ponatur et concilio Constantinop. tertio p, 495 Ιoannes
της Καλχηδονέων μητροπόλεως της Βιθυνών επαρχίας sub
scribat, non tamen nisi nomine tenus metropolis fuit, salvis
Νicomediae suo iure et privilegiis, ut Μarcianus, cui hono
rarium hunc titulum debet, in Chalcedon. conc. p, 681 sci
scit. την Καλχηδονέων πόλιν, inquit, εν ή της αγίας πίστεως
σύνοδος διεκροτήθη, μετροπόλεως έχειν πρεσβαία έθεσπίσα
μεν, ονόματι μόνω ταύτην τιμήσαντες, σωζομένου δηλαδή τη
Νικομηδέων μητροπόλει του ιδίου αξιώματος, φui cum Καλ
χηδόνα urbem appellat, haud multum abest a Καλχαδονίων
numis: olim enim Καλχηδών nuncupabatur. guod nomen
atque Καρχηδων cum sono parum distent, praebita saepe li
Drariis est occasio urbis utriusque confundendae, veluti cum
Αpsyrto Hippiatr. c. 33 p. 113 tribuunt και τούτο δε εκ των
Γεωργικών Μάγωνος του Χαλκηδονίου εύρηται, et Ηierodi
p. 116 ΙΜάγων δε ο Χαλκηδόνιος εν τοις Γεωργικούς. neque
εnim Μago Chalcedonensis, sed Carthaginiensis fuit, cuius de
Η. R. libros, Ρunico sermone scriptos, Cassius Dionysius Uti
Censis Graeca lingua vertit apud Varronem R. R. 11. at
φue haud scio an huius Μagonis nomen in his Stephani fa
teat: ο πολίτης Καρχηδόνιος Καρχηδόνιος ήν σοφός μέγας
και Κλειτόμαχος ο Διογνήτου. sic lacerum ante locum Μe
nagius in Diogenem Laert. 4 67 et Βerkelius constituerunt,
recte, si quid ego video, φui si praeterea σοφος Μάγων (nam
alterum tolerabile non est) correxissent, locum me iudice per
sanassent. ne vero a proposito longius aberremus, idem mihi
vitium in his Strabonis videtur admissum 13 p. 609, ubi de
Μetrodoro Scepsio διά δε την δόξαν εν Καρχηδόνι γάμου
λαμπρού πένης ών έτυχε και έχρημάτιζε Καρχηδόνιος. de
Carthagine enim vera non videntur, siquidem Μetrodori ae
tate nulla fuit, dudum a Scipione solo aequata. dicere pos
ses Μetrodorum aevum extendisse vixisseque donec a Cae
sare urbs instauraretur, ex Ρlinio, a Scaligero emendato, 36
6: hic namφue est Μamurra Catulli Veronensis carmi
nibus άΆ. φuenι Μelrodorus Scepsius clarius
φuan Catullus dirit haύere, φuidφuid haouisset Comala
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 489

Gallia. at obstat Strabo, gui Μetrodorum mondum victo Τi

grane Μithridatis iussu peremptum prodidit; mec dissentit
Ρlutarchus in Lucullo p. 580. itaque cum Is, Vossius in mss
Ρlinianis ad Catullum p. 71 invenerit, et post eum Hardui
nus, φuem et res et domus ipsius clarius φuam Ca
tullus, id et ego probavero, re, ut saepe, rem familiarem
notante.

396, 9. Νικομήδεια] de nobilissima metropoli tantum

aicam, amni fuisse appositam, guem Phrygem Τhemistius Οrat.
24 p. 305 vocat: Νicomedienses enim rogat, arbitrenturne se
ποταμού του Φρυγός τη φιλανθρωπία ad ipsos complecten
dos esse accensum ? mec verum tamen id eius fuisse nomen,
sed Gallum. id ex Passione Cypriani, φuam tom. 3 Τhesauri
Αnecdot. p. 1648 ed. Μartene complexus est, discimus: ducti
autem ad fluvium, φuί νοcatur Gallus, in Νicomediam ci
υitatem, ut decollarentur. Gallus autem cur Phrygius di
Catur, cum simili cognomine Ρhryges fluvium habuerint, non
eget verborum ambitu.
Ιbid. Πρίνετος] Πρένετος Socrati Η. Ε. 6 16, ubi em
porium ex advers0 Νicomediae situm perhibetur; atque ibi in
Τabula Ρeutingera Μ. Ρ. 28 a Νicaea conspicitur, vide Va
lesium in eum Socratis locum. τα κατά Πραίνετον της Βι
θυνίας αγρίδια Palladius Vit. Chrysostomi p. 75. continuator
Τheophanis, cuius verba exscripsit Α. Ρagius in Critic: Αn.
960 5, urbem nomen id indeptam adfirmat a Praeneto Βithy
norum quondam tutelari deo.
Ιbid. Ελενόπολις] Preneto vicinam Stephanus in Πρό
νεκτος facit: neque enim alia est eius Drepane, ut ex Socrate
Η. Ε. 1 18 constat. apposita fuit fluvio Draconi a Constan
tino Μ, novo nomine decorata in matris honorem, φuae ibi
nata ferebatur, apud Ρrocopium Fabr. Iustin. 5 2. Helenae
instaurationem tribuunt Αcta S. Luciani c. 5: posted αμtem,
inquiunt, φuae nobis salutarem domini restituit crucem et
magnum inter claros imperatores genuit Constantinum,
υeneranda Ηelena, φuando revertebatur Ηierosolymis, lo
Cum honorans in eo condidit civitatem, convocatisφue ha
ώitatoribus er iis φuae circum circa erant regionibus, et
effectis operiύus publicis, υαlidis eam cinarit moenibus et
templum martyri eraedificaυίt marimum. similia leges in
Philostοrgii Η. Ε. 2 13, φui sane propterea coërcitionem Go
thofredi non meruerat: neque enim aliud dicere voluit quam
Ηelena auctore ac suadente Drepanen a Constantino fuisse ex
vico in urbem commutatam. propter urbem erant calidarum
aquarum balinca, ad quae Constantinus sub extrema vitae
490 WΕSSΕΙ,ΙΝΟΙΙ

properasse dicitur a Socrate Η. Ε. 1 4 et Sozomeno 2 34.

Εusebium paria scribentem vit. Constant. 4 61 interpres aliud
aicere coέgit. seriore aevo, ut id addam, Ηelenopolis mise
rabili conditione fuisse videtur: refert enim Glycas Αnnal. 4
p. 327 Μanuelem Commenum appulisse ουκ εν τινι τόπω δια
φανεί, Ελενοπήλει δέ τινι, ήν οι αγροικότεροι ελεεινού πόλιν
καλούσιν, appulisse Ηelenopolin, quam rusticiores Εleeinupo
lin, quasi dicas oppidum miserabile, vocant: recte enim Leun
clavius hanc indicari animadvertit, et vocabuli paronomasia
eius opinionem firmat, ut prorsus sine ratiome illi Ph. Lab
beus sit oblocutus.
396, 9. Νίκαια] Βithyniae metropolin esse ait Strabo
12 p. 565, notissimaeque eius et Νicomediae de primatu sunt
contentiones; in quibus etsi victa discesserit, Νicomedia ad
metropolis dignitatem elata, tamen Impp. Valentinianus et
Valens, φuoniam ea in urbe Αugusti erant creati, eandem sed
secundi loci metropolin esse iusserunt. verba legis Αctis
concilii Chalcedon. tom. 9. p. 101 inserta sunt : unde natam
εredidero multorum persuasionem, φua Chalcedonensis concί
Πii, tempore Νicaeam hac dignatione auctam arbitrati sunt.
διο δή επειδή μητρόπολις, inquiunt Αugusti, πάλαι ωνομάσθη
και τούτο νόμοι παλαιοί περιέχουσι, τα αυτά άπερ Νικομη
δούσι νομοθετούντων ημών υπήρξεν, ουδεμίαν αμφιβολίαν
έχειν δύναται το ασάλευτα και ισχυρά μένειν, και εις το
έπειτα αυξηθησόμενα. sic illi, verborum ordine satis aspero,
φuem cum paullo aliter vetus interpres expresserit, eum au
aiamus. propterea licet metropolitana olim est nominata et
ήoc leges antiφuae continent, tamen legem nobis profe
rentibus nullα dubitatio esse poterit, eo quod haec immo
έα et firma permaneant et temporibus futuris augenda.
praeteriit άπερ Νικομηδούσι υπήρξεν, et bene me arbitro:
πιon enim Νicaea prorsus Νicomediae fuit aequata, sed secuudi
1oci metropolis, salvis omnibus verae metropoli, creata. ή
εν δευτέρω τόπω ούσα μητροπόλεως ονόματι καλείται, iidem
Αugusti aiunt in Εpist. ad Νicomedienses p. 103. adduntur in
eadeln constitutione, φua Νicaea metropolis fit, φuaedam de
Βithynarcha eiusque solenni in metropoli processu, προόδω,
quae vix alibi reperias.
Ιbid. 10. Βασιλεινουπολις] gravis hac de urbe conten
tio inter Εunomium Νicomediensem et Αnastasium Νicaenum
in Chalcedonensi fuit synodo, utroque urbem sibi asserente,
praeter alia Αnastasius tom. 9 p. 98 εγώ δε δείκνυμι, inquit,
Βασιλινούπολιν αει υπό Νίκαιαν γενομένην και γαρ ρεγεων
ιν αυτής, ταύτα τα βουλευτήρια οιδε και είπoι, υπό τίνα
ήν Βασιλινούπολις, ει μη ρεγεων ήν Νικαίας. ego osten
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 491

dam Βasilinopoiim sub Νicaea semper fuisse: non regio

1μίt eius: έd curiα noυίt, et dicαι curiα, suύ φιμο Ά
Βasilinopolis, si non fuit regίο Νicaeae, sic vetus inter
pres. post dein plura in hanc rem addit, et Iulianum aut
alium eo antiquiorem Βasilinopolim urbis dignitate ornasse
(βασιλεύς τις Ιουλιανός, ή ουκ οίδα τις προ αυτού, εποίησεν
αυτήν πόλιν), eumque ex Νicaea sumpsisse τους πραγματευο
μένους, curiales, et Βasilinopoli constituisse, valuisseque dein
oeps consuetudinem ut quoties Βasilinopoli curiales deessent,
Νicaea arcesserentur. equibus manifesto apparet olim Βasi
linopolin fuisse vicum, atque urbis demum privilegia ab Iu
liano aut alio quovis impetrasse, quamquam ego Iulianum
fuisse putem, φui matri Βasilinae eiusque memoriae id aede
rit. ή Βιθυνών Βασίνου πόλις in Εpist. Synesii 66 non alia
est, ut Αbr. Οrtelius iure suspicatus est, forte etiam ex aui
madversis emendanda: Βasilinopolim enim constanter appel
lant, Liberatus etiam Diaconus Βreviar. c. 13.
396, 10. Κίος] eandem ac Prusiadem esse nemo igno
rat; etsi enim Cius novo eo nominc fuerit donata, pristini
usus perpetuo mansit, qua de re Ch. Cellarius G. Α. 3 8
p. 285,
Ιbid. Απάμεια] olim Μyrlea, ut praeter ceteros Suidas
in Ασκληπιάδης docet. coloniam fuisse ex Plinio Εp. 10 56
et ex Dione Chrysostomo orat. 41 p. 501 numoque Τhes Βri
tan. tom. 2 p. 264, atque haud multum Ρrusa ad 0lympum,
φuae et eius portu, si quidem nullo alio posset, uti solebat,
fuisse disiunctam ex eiusdem Chrysostomi orat. 40 p. 495
novimus. adde p. 492 et quae ibi Casaubonus.
Πbid. Προύσα] Ρlinius 1. 5 c. ult. Prusam sub 0lympo
ab Hannibale conditam professus reprehensionem Salmasii in
Solinum p. 616, Cellarii G. Α. 3 8 p. 585 commeritus est,
haud scio an iniuria; nisi enim fallor, Dio illi patrocinabitur
orat. 43 p, 511. ευ γαρ ίστε, ait Ρrusensibus, ότι ου μεγί
στη των πόλεων ούσα, ουδε πλείστον χρόνον οικουμένη, πολ
λών γνωριμωτέρα εστί, si enim Ρrusa Dionis aetate longis
simum tempus non fuerit habitata, utique verius eius origo
referetur ad Ρrusiam Hannibalis amicum, guam ad antiquio
rem alium: Dio certe si Cyriaetate exstructam autumasset, non
infitias ivisset πλείστον χρόνον fuisse cultam et civibus fre
φuentatam. abit Strabo 12 p. 563 in alia omnia, et a Pru
sia, cui bellum cum Croeso fuit, aut, uti Stephanus legit, cum
Cyro, excitatam adfirmat; φuod tantum indicio est de urbis
origine variatum fuisse sententiis. guin si Ρalmerii opinio
nem sequaris atque in Strabone et Stephano του προς Κίε
ρον πολεμήσαντος legas, Straboni ct Ρlimio optime conveniet:
492 WΈSSΕΙ,ΙΝCΙΙ

Ρrusias enim Claudus, quem Cierum occupasse et Ρrusiadem

appellasse Μemnon c. 29 prodidit, Hannibalem hospitio ex
cepit. id si nolis, ut ego sane sprevero: neque enim credi
Βile est geographum Ρrusiam signare et ab aliis discernere ex
bello cum ignobili oppido, et quod in alterius ditione erat,
εuiusque nusquam praeterea meminit, gesto, voluisse, huc
adde Τa Strabone Ρrusiam qui bello Croesum oppugnavit,
apertissime distingui ab eo Ρrusia qui Hannibalem amicitia
complexus est, a quo diversus non erit, si viri docti conie
ctura valeat. at nulli reges Βithynis Croesi fuerunt tempo
re: tacent enim Herodotus et Χenophon. guorum silentium
etsi agnosco, vereor tamen ut recte inde cogatur nullos Βi
thyniae fuisse tum reges : nam quae Μemnon c. 21 de Dy
aalso et Βotira refert, ea mihi ad Χenophontis aetatem
escendere posse videntur; et cum primos gentis eos reges
fuisse non constet, φuid vetat alios illis priores admittere!
atque his firmandis Αppianum Μithridat. Ρ. 297 advocaren,
nisi ampliorem is, ab eodem Palmeriο Εxercit. Ρ. 156 in
aliam formam mutatus, campum postularet. itaque praesti
terit discrepantes Ρlinii et Strabonis de Ρrusae initio opinio
nes et sibi contrarias fuisse profiteri.
396, 10. Καισάρεια] in Vita Νicetae Ηegumeni c. 1
Λαισάρεια της Βιθυνίας. Τ urbs haud magna erat in Ρrusae
vicinia. Dio Chrysostomus orat. 47 p.526, postquam de Νi
εomediensibus et Νicaenis non multum Ρrusa disiunctis dixis
set, τους Καισαρείς, inquit, τούτους ευγενείς μεν ανθρωπους
και σφόδρα Έλληνας, πολύ δε μικροτέραν oικoύντας πόλιν.
Ιbid. Απολλωνιάς] scribe Απολλωνία, intelligitur hu
ius nominis urbs ad Rhyndacum, φuae in lapide LVΙΙΙ, quem
Ρraefat. Αppend. Inscription, Gudian. Fr. Hesselius vulgavit,
η Απολλωνιατών προς τον Ρυνδακον πόλις dicitur. adde
Ρlutarchum in Lucullo p. 498 et Τournefort Εpist. 22 p. 192.
εst in concilio Constantinop, tertio p. 502 Αnastasius episco
pus Θεοτοκιανών πόλεως ήτοι Απολλωνιάδος της Βιθυνών
έπαρχίας, φui vulgatum etiam in usu fuisse testatur. adde Νi
caeuum secundum p. 353.
Ιbid. 11. Δασκύλιoν] Dascylos Μelae 1 18, ceteris cum
nostro fere consentientibus. a Dascyle dictam volunt pleri
que, a loci ingenio Is. Vossius ad Μelam, φuem vide. Da
scylae servata memoria est, utΗolsteinius admonuit, in epigr,
Αlexandri Αetoli, φuod multo correctius φuam aupd Ρlutar
chum legitur, Salmasius in Solinum p. 580 vulgavit. sic
enim Αlcman: και ΙΜούσας εδάην Ελικωνίδας, αι με τυράν
νων θηκαν Δασκύλεω μείζονα και Γύγεω. crit tamen Dascy
 ΙΝ SΥΝΕCDΕΜτjΜ CΟΜΜΕΝΤΑRIUS. 493
Ιae mentio hio incommoda, si valeat ernditissimi Βentleii ani
madversio in Ηoratii 0d. 2 17: neque enim tyrannum Dasey
len, Gygis patrem, fuisse, sed privatum, proptereaque, nisi
auctori potius errorem quam librariis impingas, Κανδαύλεω
scripsisse, certe scribere debuisse. at quid si Αlexander non
fuerit secutus Ηerodoti de Gyge narrationem, sed Ρlutarchi
in Ελληνικούς 2 , φuae utique maiorem veri umbram prae se
fert. guid si etiam alium Daseylen ac Gygis patrem specta
verit? Daseylen Ρeriaudi, a φuo Dascylium fuerit appella
tum, memorat Stephanus, atque eiusdem nominis Τantali filium
scholiastes Αpollonii 2 725 et 754. "

396, 11. Νεοκαισάρεια] eius praesul Constantinop. ter

tio p. 668 Νεοκαισαρέων της Βιθυνίας vocatur. Αriste dein
ceps dicta est, uί Αcta Νicaeni secundi p. 353 innunt.
Ιbid. Αδριανοί] numi Αδριανών προς Όλυμπον urben
Οlympo monti assedisse ostendunt, φuam Αristidis patriam
magna diligentia examinavit, veterum scriptorum locis in
consilium missis, Ιο, Μasson, Vit. Αristidis 3 3 etc. op
pίδι episcopus Νicephorus saepe in Νicaeno secundo πόλεως
Αδρανούς, ut p. 51 et 572, dicitur, rectius David Αδριανών
Chalced. tom. 9 p. 176. » -

- Ιbid. Ρεγετατάϊος] hanc et quae sequitur Ρεγέδωρις (id

enim verum nomen opiner) ad Itin. Ηieros, p. 573 abunde
illustravimus. restat it quid βεγε velit φuaeramus. utraque
ηuansio in 1. 119 c. Τh. de Decurion. , altera mutatio Itine
rario Η. dicitur ; unde colligas nominis utriusque initium
mansionem vicumve notare. φuod clarius patebit, si ean ex
ρεγεών detruncatam animadverteris, qua voce vicos et loca,
φuae urbe sunt minora atque inferiora Νotitiae, utilla Iac.
Goari p. 365 signare solent, idem citra dubium faciet Αna
stasius praesul Νicaenus, in Chalcedon. . concilio tom. 9 p.
98 de Τattaio et Doride haec profatus: ώσπερ Ταττάϊος και
Δωρίς ρεγεωνές εισιν υπό την Νίκαιαν, ούτως ήν προ τού
του και Βασιλινούπολις υπό την Νίκαιαν utramque ρεγεώνα
sive vicum nuncupat, et cum paullo post de Βasilinopoli και
ή πρότερον ουσα ρεγεών, ait, πάλιν μετά ταύτα εγένετο πό
λις, apertissime significat eo se vocabulo locum urbis ampli
tudine et dignitate multo minorem intelligere, dictae autem
regiones Νicaeae videntur, φuod eius magistratibus ibi ius
dicendi et coércendi esset facultas: regiones dicimus, Sicu
lus Flaccus de Αgr condition. p. 1 inquit, intra φuarum
Jines singularum coloniarum aut municipiorum magistra
tibus ius dicendi coércendiφue est libera potestas.
Ιbίd. 13. επαρχία Ονωριάδος] facta haec et a Βithynia
494 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

abscissa. est provincia 2.Τheodosio secundo, cognomineque

patrui eius donata, Ιο, Μalala tom. 2 p. 69: έποίησε δε και
άλλην επαρχίαν, απομερίσας από της Βιθυνίας, ήντινα εκά
λεσεν Ονωριάδα, εις όνομα του αυτού θείου Ονωρίου, δούς
δίκαιον μητροπόλεως και άρχοντα Ηρακλεία, πόλει της Πον
του. gui tamen fallitur, cum Ηeracleam metropolin creatam
adfirmat: ea enim dignitate Claudiopolis insignis fuit, uti Leo
imperator in epist. tom. 9 Concil. p. 267 et Iustinianus Νo
vella 29, qua Ηonoriadis abolito nomine provincia haec Pa
phlagoniae artissime connectitur, docuerunt.
396, 13. Κλαυδιόπολις] Βithyniae passim contribuitur
a Ptolemaeo Galeno atque aliis, quod φuare factum sit, fa
αile perspicitur. , vide Αnt. Itin. p, 200. haud multum ab
hac urbe Μantinium distabat; guod φuoniam magni Sancto
rum operis conditores nusquam reperire se potuisse professi
sunt, ex Historia martyris Τitionis apud Lambecium Biblioth.
Caesar. 8 p. 212 firmabimus : ο άγιος μάρτυς Τιτίων ήν εκ
του Μαντινίου του υπό Κλαυδιόπολιν την μητρόπολιν τελούν
τος. adde Socratem Η. Ε. 2 38.
Ιbίd. 14. Προυσιάς] recte mss. est Ρrusias iuxta Ηy
pium flumen, cuius cives in Doniana Inscriptione Class. V 177
ΠΡΟΥΣΙΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΠΙΟ dicuntur. Μemnon c. 49 olim Cie
rum, a praeterfluente amne, fuisse appellatam indicat: assentior
enim Palmerio et Ηolsteinio hanc eum Ρrusiadem, non illam
φuae et Cius, innuisse, πόλιν Ηρακλεωτών pariter ac Τium
c. 29 nuncupat, atque, utraque in potestatem redacta, regen
Ρrusiam εκ θαλάττης εις θάλασσαν την Ηράκλειαν περιγράψαι,
Ηeracleam undique ad mare circumdedisse, quae de Ρrusiade
ad sinum Cianum vera esse haud possunt, in hanc vero egregie
φuadrant. sita haec erat ad Ηeracleae occidentem, ad orientem
Τius; unde utraque potitus Prusias prorsus incinctos videbat
Ηeracleenses, quae etsi bene habere videantur, non mega
vero tamen Μemnonem utramque Ρrusiadem confudisse: nam
φuae de Αrgonautis c, 43 refert, acsi illi ad Cierum appule
rint atque in eius vicinia Ηylam amiserint, ea alii circa Cium
contigisse adfirmant constanter. vide Αpollonium 1 1178,
0rpheum 635 et Valerium Flaccum 3 484.
Ιbid. Ηράκλεια] colonia Μegarensium ad amnem Soo
nauten fuit, testibus criticis in Αpollon. 2 748; φuae cum
magnam sibi potentiam multasque opes peperisset, gravissima
calamitate a Τriario, Μithridatici belli tempore, est oμpressa
apud Μemnonem c. 53.
Ιbίd. Τίος] posita urbs erat ad flumen Βillaeum, ut
scholia Αpollonii, ab Ηolsteinio in Stephanum correcta , 2
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΛΙΚΙUS. 495

791 ostendunt. adde Εzech. Spanhemium Εpist. 4 ad Μo

rellium.
396, 14. Κρατία] de hac Αnt. Itin. p. 200. corrupta
videtur in his Galeni περί τροφ. δυναμ. i p. 312, cum in
gelidissimo Βithyniae tractu collocantur Νίκαια και Προύσα
και Κράσσου και Κλαυδιούπολις και Ιουλιούπολις, αλλά και
Δορύλαιον, ή έστι μεν εσχάτη της Ασιανής Φρυγίας: nam
Κράσσου, etsi vocem πόλιν ex sequentibus addas, nihili est:
ubi enim Crassopolis lecta scriptave ? nihilo magis proficies,
si cum Αbr. Οrtelio Κράσου Ιegas et Crasum Phrygiae ur
bem intelligas, quoniam extra Βithyniae illa fines. Τsin, ut
ego putem, Κράτεια scribatur, plana res erit: ea in Βithymia
et Claudiopoli vicina, nec longe ab Iuliopoli, et recte pro
pterea illis iungetur.
Ιbid. Αδριανούπολις] meminit eius Ιmp. Νovella 29 et
Νicaenum secundum p.52. unde locum illi in Geographia
S. esse oportuerat.
Ιbid. 16. υπό κορίκτορα] correctοrem intelligit, cui et
Νotitia imp. Οrient. c. 1 Paphlagoniam mandat. erat is
medio loco consularem inter et praesidem, si dignitatem at
φue amplitudinem spectes, ut ex l. 8 C. Τh. de Cohort. cog
nosces. in Italia correctorum, de quibus Ursatus de Νotit.
Roman. p. 641 edit. Graevii, antiquissima mentio est : extra
eam rarius occurrunt, et binis tantum in provinciis, Paphla
gonia et Αugustamnica, cui utrigue praeter Hieroclem Νot.
imp. Οrient. hunc magistratum imponit. Synesius huiμs pro
vinciae correctοrem Μarcianum philosophum τον άρξαντα
Παφλαγόνων generali vocabulo appellat epist. 109. adde
Ρancirolum in Νotit. imp. Οrient. c. 156.
Ιbid. 17. Γάγγρα] probe mss, concilio Εphesino p. 532
Βosporius subscribit Γάγγρων της μητροπόλεως επαρχίας
Παμφυλίας, perperam, pro Παφλαγονίας, ut Sozomeno Η.
Ε. 3 14 Γάγγραι μητρόπολις Παφλαγόνων. dixisse veteres
τα Γάγγρα, τας Γάγγρας et την Γάγγραν ex Stephano no
tissima res est. adde Ch, Cellarium G. Α. 3 8 p. 318.
Ιbid. Πομπηΐούπολις] condita a Pompeio est apud Stra
bonem 12 p. 562. ludit ergo in voce imp. Constantinus Ι. 1
Τhem. 7, cum πομπή γάρ εισι ait και όνειδος και εξουθένη
μα του ανθρωπείου γένους, simul indicans urbem suo tem
pore vilissima fuisse conditione.
Ιbid. Σόρα] sic Νicaenum secundum p. 52. Chaleedo
nense p. 664 Σούρα, Constantinus Σωραν 1. 1 Τhem. 7, Σωρά
Πustinianus Νovella 29, ubi cumulos sive tumulos male
verti Probabil. c. 13 ostendi, mccum, φuod deinceps edoctus
496 " WΕSSΕΙ,ΙΝΩΙΙ

smm, consentiente L. Ηolsteinio in Οrtelii Sora. superest in

iisdem Νovellae verbis aliud quod morari possit, unde et
hic illis locus dandus. φαμεν δε Γερμανικοπόλεως τε και
των προς Γαγγραν και Πομπηίου πολιτών και Δαδύβρων και
Σωρών Αμαστρίδος και πρός γε Ιωνοπολιτών. sic Ηοloander
νulgavit, natique hinc sunt tumuli. Αmastridos. Ηombergius
in notis e ms, puto, adfert φαμεν δε Γερμανικοπόλεως τε της
προς Γάγγραν, Πομπηίου πόλεως, Δαδύβρων και Σωρών και
Αμαστρίδος και πρός γε Ιωνοπόλεως, multo, me iudice re
ctius. difficile autem est, φui sex imperator Paphlagoniae
has urbes dixerit, cum plane septem recensere videatur, Ger
manicopolin, Gangram, Ρompeiopolin, Dadybra, Sora, Αma
strin et Ionopolin, neque suspicio de numeris vitiatis incidere
potest, siquidem diserte in sequentibus 12 urbes praetoris
Ρaphlagoniae ditioni, sex Ηonoriadis et totidem Paphlagoniae,
subiicit. mihi, ut Νovellae sententia constet, Germanicopo
lis Gangrae videtur contributa ob viciniam ac propterea pro
una sumi. metropolis provinciae Gangra praeteriri haud po
tuit, φuippe ceteris dignitate praestans, illi vicinam Germa
nicopolin facit aperte imperator, Γερμανικόπολιν την προς
Γάγγραν appellans. atque hine videtur etiam derivandum,
cur Germanicopolin Hierocles ceteraeque Νotitiae spreverint,
curque eius in conciliorum Αctis mentio nulla.
396, 17. Αμάστριον] Αμαστρις Luciano passimque aliis
et concilio Chalcedon, p. 96. Νicaeno secundo Αμάστρα,
Constantino imperatori, itemφue Νicetae Paphlagoni orat. in
S. Ηyacinthum ΧVΙΙ Iulii magni Sanctorum operis, qui eam
Ρaphlagoniae aut orbis potius ocellum, in cuius portum Εu
xiui Ponti accolae fanφuam cρmmunem quendam mercatum
commeent, appellat: Αμάστρα ο τής Παφλαγονίας, μάλλον δε
της οικουμένης ολίγον δείν οφθαλμός, εις ήν οι τε το βόρειον
του Ευξείνου μέρος περιοικούντες Σκύθαι και οι προς νότον
κείμενοι ώσπερ είς τι κοινόν συντρέχοντες εμπόριον τα παρ'
εαυτών τε συνεισφέρoυσι, και τα παρ' αυτής αντιλαμβάνουσί,
πόλις έωας τε πάσης λήξεως και εσπερίου μεταξύ κειμένη:
ubi plura in eius laudem sequuntur. adde schol. Αpollonii
1. 2 943, ubi perperam Δάματρις. -

Ιbid. Ιουνόπολις] sic et Chalcedonensi concil. p. 95 et

Νicaeno secundo p. 52. rectius Constantino Ι. 1 Τhem. 7
"Ιωνόπολις. petiit impostor Αlexander παρά του αυτοκράτο
ρος μετονομασθήναι το Αβωνου τείχος και Ιωνόπολιν κληθή
ναι, apud Lucianum in Pseudomante: voti damnatum fuisse,
Ιωνοπολειτών numi, ab Ηarduino Vaillantio Spanhemioque
producti, confirmant.
Ιύid. Δαδύβρα] Δαδίβραν Constantinus 1. 1 Τhem. 7,
-
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΛΕΙUS, 497

sed perperam, appellat. peius multo Chalcedon. p. 661 Ρoly

εhronius Δαδύρων dicitur : rectius Νicaeno secundo p. 52 Νi
εetas Δαδύβρων. vide Probabil. c. 13.
396, 19. Γαλατίας] deest πρώτης. Socrates Η. Ε. 1
36 et 2 15 μικράν Γαλατίαν sive parvam Galatiam appellat
et vetus lapis in Roma Subterran. p. 154, quod et Ηolsteinius
vidit, ubί Δόκιμος, χωρίου Γολόης μικράς Γαλατίας. Αγκυ
ρογαλατία dicitur in Sardicensis synodi epist. tom. 3 Concil.
Gener. p. 51, φuod Αncyra huius esset metropolis. subditam
autem consulari, guem του έθνους άρχοντα Sozomenus 5 11
nuncupat, fuisse, ex Νotitia imp. Οrient. c. 1 constat.
Ιbid. 20. Αγκυρα] hoc iustum est, πρώτη και μεγίστη
Γαλατών πόλις Libanio Αpologet. orat. p. 599, metropolis
Galatiae in Τheodori Syciotae Vita ΧΧΙΙ Αpril. saepissime
dicitur. vide Αnt. Itin. p. 143.
Ιbid. Ταβία] erat in Τrocmis, unde numus CΕ. ΤΡΟ.
ΤΑΟΥΙΑΝΩΝ, Severianorum Τrocmorum Τavianorum, in
Τhes. Βritan. tom. 2 p. 233. plura Αnton. Itin. p. 202, et de
Αspona p. 143.
Ιbid. Κίννα] habet hanc urbem Galatiae Vita Τheodori
Syciotae c. 8, et Νicaenum secundum p. 50. Κιννηνών πό
λις concil. Constantinop. tertio p. 501. Ptolemaeo perperam
vulgo Κίαινα, φuod hinc corrigi debere codicis Coisliniani
Κίννα adfirmat.
Ιbid. Ρεγαναγαλία] Ρεγελαγανία oportuerat, φuippe La
gania Τabulae et Ιtin. Αnt. p. 142. eius praesul Εuphrasius
Λασανίας dicitur p. 95 concil. Chalcedon., verius Λαγανίας
p. 662. dicta deinceps Αnastasiupolis videtur, φuoniam in Iac.
Goari Νotitiis illa memoratur, musquam Lagania , φuam con
iecturam situs plausibilem facit. Lagania 24 Μ. Ρ. Iuliopoli
distabat, spatii medium secante Siberι fluvio, cui Syceon op
pidum vicinum erat, Ρrocopio Αedif. Iust. 5 4 auctore : Sy
ceon vero cum 12 Μ. Ρ. Αnastasiupoli afuerit, non alia uti
φue ea ac Lagania dicenda est. Vita Τheodori Syceotae
Φ. 2: in Galatarum regione est oppidum, φuod Sψceon αμ
pellatur, subiectum Αnastasiopoli primί Αncψranorum prin
oipatus: distat autem Αnastasiopoli 12 Μ. Ρ.: ubi P. Fran
ciscus Ζinus, cui Latinam eam vitam debemus, haud dubie
offendit ad πρώτην Αγκυρανών επαρχίαν, ut ex primo Αncy
ranorum principatu perspicitur.
Ιbid. 21. Ρεγέμνηζος] ΠΊνίζος est, cnius episcopus Αn
areas πόλεως Μνίζου της πρώτης των Γαλατών επαρχίας
concilio Constantinop. tertio p. 501 subscribit. Νicaeni secundi
concilii adfuit Αctis eiusden episcopus Leo, sed qui vitiosis
Const. Porph, - 32
498 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

sime p. 51 πόλεως Αμίνσου et p.591 Μιζούης dicitur, me

lius p. 351. digna itaque fuerat φuae in Geographia S. lo
cum occuparet. " vide Αnt. Itin, p. 142: nam βεγε ut denuo
explicemus, nihil fuerit necesse.
396, 21. Ηλιούπολις] Ηeliopolin Galatiae Vita , Τheo
dori Syceotae c. 5 et 9 memorat, praeterea Μeliphthongus
Ηλιουπολιτών Chalcedon. concilio p. 195 interest: unde sa
num hoc esse diceres, siquidem et, ceterae Νotitiae conspi
rent. corruptum tamen est, et in Ιουλιούπολις mutandum,
tum quod Μeliphthongus constanter alibi, ut p. 243 et 662
"Ιουλιουπόλεως scribatur, et concilio Constantinop, tertio p.501
Μartyrius της Ιουλιουπολιτών πόλεως, της πρώτης τών Γα
λατών επαρχίας appelletur; tum maxime quod nulla in Gala
tia fuerit Ηeliopolis. de Iuliopoli Αnt. Itiner, p. 142.
Ιbid. 22. Γαλατίας Σαλουταρίας] Galatiam secundam
appellat concilium Constantinop. tertium et passim alii. Ζο
simo est ή κατά Φρυγίαν Γαλατία 4 7, φuod Phrygiae es
set finitima Νotitiae imp. Οrient. c. 1, uti nostro, Galatia
salutaris, praesidi subiecta.
Ιbid. 23. Πισινούς] verius Πεσσινούς vel Πεσινούς, de
φua Α. Ιtin, p. 201. metropolis provinciae, erat: unde in
εoncilio Constantinop, tertio p. 663 Constantinus Πεσσινουν
τίων της δευτέρας των Γαλατών επαρχίας inter metropolita
nos connumeratur. Vitae Τheodori Syceotae c. 11 Ρessi
nuntium metropolis, haud dubie quod in Graeco inesset Πεσ
σινουντίων μητρόπολις.
Πbid. Ρεγεμαυρέκιον] sic mss, unde vicum fuisse, quem
Ιegere non memini, apparet.
Πbid. Πητινησος] non alia est ac Ptolemaei Πετενισός,
sive, ut Ρalat. et Coislin. mss, Πετενησσός. habet et Νotitia
Ιac, Goari.
Ιbid. Αιωριον] putabam, cum primum hoc oppidum con
siderarem, lucem hinc atque, auxilium accipere Ρhilostratum
Vit. Sophist. 2 11 posse, και Ακύλας ο εκ της έωλου Γαλα
τίας : latere enim in voce έωλου Galatiae quandam urbem
dudum mihi persuaseram, mirabarque doctissimum 0learium,
spreta Salmasii admonitione, orientalem Galatiam vertisse,
et serio defendisse έωλoν Γαλατίαν recte, si opponatur Gal
liae Εuropaeae, dici, praesertim cum nemo Graecorum (nam
Ηesychii verba aliorsum spectant) aut Galatiam aut aliam
φuamvis ad orientem positam regionem tali titulo ornarit.
postquam vero Αϊώριον pravum esse animadverti, suspicio
incidit, fuissetne olim εκ της Ωλένου Γαλατίας in Ρhilo
strato, guam comiecturam Ptolemaei auctoritate constabilitan,
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙU3. 499

donec mss aliud iusserint, haud spermendam arbitrer. Αμώ

ριον idem est ac Αιώριον, eiusque vitiosi locum occupare de
bet: etsi enim id oppidum a multis Ρhrygiae tribuitur, se
rior tamen aetas Galatiae secundae accensuit, ut Constanti
nop. tert. p. 672, cui Τheodorus Αμωρίου της δευτέρας των
Γαλατών επαρχίας scribendo adfuit.
396, 24. Κλάνεος] sic mss, φuorum auctoritatem non
esse spermendam Salomon Κλανέου της δευτέρας των Γαλα
των επαρχίας Constantinop. tert. p. 504 et 672 et Νicepho
rus Κλανέου Νicaen. sec, p. 355 ostendunt. male haec urbs
ex Geographia S. exulat.
Ιbid. Ρεγετνακάδη] ita e mss profertur: tamen Ηol
steinius in Geograph. S. manu exaratum codicem Τrocnada
sive Ρεγετρόκναδα praeferre monet, φuod sine dubio rectius
est: nam et, Cyriacus Τροκνάδων Chalcedon. p. 663, et Τheo
dorus Τροκνάδων της δευτέρας Γαλατών επαρχίας Constantinop.
tertio p. 672, et Leon. Τροκνάδων Νicaeno secundo p. 355
subscribit. φuoniam vero Cyriacus, cuius memini, Τροκμάδων
in Chalced. p. 125 et 309 dicitur, forte Τρόκμαδα praestite
rint ut a Τrocmis, gente Galatica, nolnen descendat.
Ιbid. Ειδoξιάς] haud multum disiunctam fuisse a Ger
miorum civitate, ex Vita Τheodori Syceotae c. 8 apparet.
cius episcopus Αφuilas est in Chalcedon. p. 663, ut perperam
nulla eius sit ratio in Geographia S. habita.
Ιbid. Μυρικιών] hoc mss dant: nec quicquam mihi de
urbe innotuit, guam Iac. Goari Νotitiam non prorsus eam
«lammare.
Ιbid. Γερμία] Γερμοκολώνεια Νotitiae Ι. Goari p. 344,
nec male, ut ad Itin. Αnt. p. 201 videbis. aetate seriore
Μyriangelorum nomine haec colonia celebris fuit. Τheopha
nes p. 203 : απήλθεν ο βασιλεύς Ιουστινιανός χάριν ευχής
εν τοις Μυριαγγέλοις ήγουν εν Γερμίοις, πόλει της Γαλατίας.
fallit enim Ι. Goar, cum Pythiae thermas, de quibus Ρroco
pius Fabr. Iustin. 5 3, intelligendas censet: illae in Βithynia
fuerunt, Germia 16 Μ. Ρ. a Pessinunte.
Ιbid. 25. υπό κονσουλάριον] Vespasianus Cappadociae
propter assiduos barbarorum incursus legiones addidit, con
sularemque rectorem imposuit pro equite Romano, apud Sue
ton. c. 8. sub Constantino praesidi, cuius in 1. 41 c. de li
bral. causs. mentio est, paruit, neque alium Βasilii Μ. aut
Chrysostomi tempore magistratum habuisse videtur, ille
epist. 78 et 94 άρχοντα της επαρχίας et epist. 86 ήγεμόνα,
hic ηγεμόνα epist. 14 p. 596 nov. edit. nuncupat. denuo
consulari mandata est a Τheodosio secundo, cuius mihi rci
500 ΥVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

auctor est Firmus Caesariensis episcopus, in epistolis, quas

Α Μuratorius in Αnecdot. Graec. vulgavit: sic enim epist. 17
ad Soterichum: ποιήσατε δε ημίν και τον άρχοντα μείζονα μη
τώ ονόματι μόνον αλλά και τη δυνάμει: nam si provinciae prae
positus, φuem praesidem vidimus, titulo excellentiore fuerit do
natus, utique ad consularis dignitatem evectus erit censendus.
atφue hoc epist. 16 ad Τhalassium clarius innuit: και τον άρ
χοντα, δν επιφανέστερον ήμιν πεποίηκας σή σπουδή, χάρισαι
τοις πράγμασιν, ως προσήκοντά σοι, γνωρίζεσθαι. postulat Fir
mus ut Cappadociae primae consularis latiorem campum, ubi ex
currere eius virtus et prudentia possit, accipiat, atφue ad eum
redeaut urbes quae a Valente imperatore fuerant distractae
et praesidi Cappadociae secundae subiectae, ea est sententia
verborum, ad quae vir doctissimus offendisse videtur: δος δε
και πόλεων προσθήκη, την αρχήν ευθηνείσθαι, ίνα σοι περί
βλεπτος διά πάντων η πατρίς γένηται. recte ergo consularem
Ηierocles huic Cappadociae dedit; mec quicquam illi officiet
Νotit. imp. Οrient. c. 1, ubi praesidi committitur, modo eam
Τheodosio secundo et Firmo episcopo esse prioren me
mineris.
396, 26, Καισάρεια] olim totius Cappadociae fuit me
tropolis, sed provincia in duas a Valente imperatore secta
hanc iiii dignitatem invidisse Tyana videntur... litem sub
Τheodosio secundo sopitam fuisse et veterem dignationem
Caesareae stabilitam Firmus epist. 17 indicat. sitam fuisse
ad Αrgaeum montem norunt omnes, non item propter am
plissimum Iacun, φui in Ηalyn influebat: operae itaque pretium
fuerit paulium huic rei immorari, et quae loca Ηalys praefluat
inquirere. Iacus distincta mentio apud Strabonem 12 p. 538
est, et incertum auctοrem epistolae quae inter Βasilianas no
vissimae editionis 365. is cum immanem nivis et pluviae
«opiam in cum depluisse narrasset, αθρόας ουν γενομένης,
inquit, της τήξεως ανείκαστα εκινήθη ρεύματα, αεννάω πο
ταμώ συνεπιμιγνύμενα τώ Αλυϊ εναύλω τε όντι: φua nire
subito liφuescente, fluctus incredibiles, iugi fluvio atφue
arlo alυco ruenti Ηalyi commiarti, surreaerunt. guae Ηa
lym, licet Cotelerius tom. 2 Μonum. Graec, p. 97 et nuperus
editor eum videre noluerint, haud multum Caesarea removent.
nec alius, puto, est γείτων ποταμός, cuius Firmus epist. 35.
meminit, nisi tu Μelanem esse malis, quem Strabo 12 p.538
stadiis 40 ab urbe scaturire prodidit. guod utcunque cecide
rit, Ηalym agro suo, etsi saepe perincommodum, Caesarienses
eripi non patientur. huc a Sebastia delluebat, in Αrmenio
rum ditione ortus: ούτος ο λοχών (sic cum Hemsterhusio no
stro lege: nam λαχών multo ineptissimum est) ούτος ο λο
 ΙΝ SΥΝΕCDΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 501

χών ημίν, Ιnquit epistolae scriptor, γείτων ποταμός, εκβλύζων

μεν εκ τής των Αρμενίων, έμβιβαζόμενος δε εν τη ιερωτάτη
λίμνη των Σεβαστηνών κ. λ. atque hoc cum Strabone 12 p.
546 bene satis convenit: Ηalym enim ex magna Cappadocia
circa Cambysenem, Αrmeniae contributam, derivat. nec longe
aberit Herodotus 1 72, si per Αρμένιον όρος montem Αrme
niae intellexerit. optime vero cum Gregorio Νysseno episto
lae auctor consentit, qui orat. 1 in 40 Μartyr, Sebastenos
p. 501: τούτον λέγω τον γείτονα ποταμόν, ός διά το μέγεθος
τοις ονομαστούς των κατά την οικουμένην παταμών εναρίθ
μιος ών, από της ημετέρας άρχόμενος εν χρόνω παραμείβει
την πόλιν, non ille φuidem Ηalym nominat, sed mec in Irin
neque Lycum φuadrant quae de fluvio praedicat: neuter enim
tam large et ample fluxit ut cum nobilissimis orbis terrarum
fluviis contendi possit, in Ηalym convenire nemo negaverit.
ne dicam nullius auctoritate liquere Sebastiam Lyco fuisse
appositam; cuius fontibus assidebat Sebastopolis, ni fallat
Ρtolemaeus, a qua versus interiorem Αrmeniam plus 40 Μ.
Ρ. Sebastia distabat. itaque si recte haec disputavimus, non
video qui excusari Plinius possit 6 2 ammen Ηalym per Ca
taoniam in Cappadociam immittens: defluxerit enim oportet
ex regionibus longe ultra Τaurum positis, siguidem Cataonia
Commagenae fuit praetenta. multo minus sese tuebuntur re
centiores geographi, passim hoc flumen ex intima Αsia, me
ridiem spectante, emittentes contra Αrriani monita in Ρeripl.
Ρont. Εuxin. p. 16 ed. Οxon., neque urbes, φuas dixi, illi
adstruentes, ceterum, quod propemodum neglcxeram, in Gre
gorii. Νysseni verbis non εν χρόνω sed εν χρώ παραμείβει
scribi debet, ut pulchre amicus noster. -

396, 26. Νύσσα] hanc metropolin, sed titulo tenns sine

re Ιs. Casaubonus in epist. Gregorii Νysseni ad Εustathian
p. 116 fuisse autumabat, φuod haud iniuria negavit Spanhe
mius Dissert. 9 de Usu et Praest. Νum. p. 599, tametsi erret
vir nobilissimus, cum Casaubonum ibi fugisse opinatur Μo
cissum tertiae Cappadociae fuisse metropolin: diserta enim
eius inibi mentio est; nec unquam in iisdem notis a viro
magno, licet a Spanhemio adfirmetur, tertiac Cappadociae
metropolin Νyssam fuisse scriptum memini: tantum honorario
metropoleos titulo in conc. Constantinop, secundo condecora
tam censuit ob Socratem Η. Ε. 5 8, ubi tamen πατριαρχίαι
nec metropoles nee patriarchatus, quos vocant, sed regimen
ac gubernationen, ut bene Ηenr. Valesius, notant.
Ιbid. Θέρμα] vide Αnt. Itin. p. 202.
Ιύid. Ρεγεποδανδός] Vita Εutychii patriarchae Cpoli
502 VVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

tani c. 6: έτερός τις άνθρωπος ήλθε προς τον όσιον λέγων

εαυτόν από Κομανών είναι του πολυανδού. sic D. Papebro
chius correxit, cum in mss πολυάνδρου Ιegeretur, deceptus
corrupta Ptolemaei scriptura. mihi omnino από κωμης Πο
δανδού dedisse scriptorem probabile fit: neque enim Comana
Ρodando fuere iuncta. plura in Hieros. et Αnton. Itiner.
p. 145 et 578.
396, 27. Καππαδοκίας β'] secunda haec Cappadocia
originem suam debet Valenti imperatori, φui circa annum 371
eam, primae distractam, Τyanis tanquam metropoli addixit.
Βasilius eam aegerrime tulit divisionem, ut eius epist. 74 et
75 testantur; tantoφue magis quod Αnthimus Τyanensis, ci
vili ea divisione instituta, multa sibi arrogaret et reditus ec
clesiae Caesariensis intervertere conaretur, φua de re Gre
orius Νazianzenus orat. 20 p. 355. rectissime vero mss hanc
appadociam praesidi, pariter ut Νotit, imp. Οrient. c. 1,
mandat.
Ιbid. 28. Τύανα] Gregorius Νazianzenus epist. 33 νέαν
μητρόπολιν, cuiusmodi eius aetate re vera erat, appellat. adde
orat. 20 p. 355 et Ιtin. Η. p. 577, et de Faustinopoli Αnt.
Ιtin, p. 145.
Ιbid. Κύβιστρα] situm Cicero Εp. 15 4 ad Catonem
signat: iίαφue in Cappadocia ertrema non longe α Τauro
apud oppidum Cybistra castra feci, μt et Cilicianι tuerer
et Cappadociam lenens noυα finitimorumι consilia impe
direm.

Ιbid. Ναζιανζός] Gregorius Νazianz. epist. 50 ab Olym

pio Νazianzum primae Cappadociae attributam fuisse, sed mox
in secundae ditionem rediisse significat; in qua ad Iustiniani
tempora mansit, φuando Μucisso, tertiae Cappadociae tum
constitutae metropoli, subdita est; unde Τheodosius Μucissi
episcopus (Collat. 5 synodi Constantinopol. secundae p. 97)
sub mea gubernatione, inquit, modo esi Dohara et Νazian
zos, sub φιμα Μazianzo et Αrianzos praedium constitutum
est. id ab instituto nostro alienum non erit, si inquiramus
an Νazianzus eadem ac Diocaesarea, cuius in Cappadocia
Ρtolemaeus et Ρlinius meminerunt, fuerit. Βaronius Cardina
lis in Gregorii vita, φuae a D. Papebrochio ΙΧ Μaii est
edita, ita censuit, et favere opinioni Gregorius videtur, cum
«le se carm. 5 25 : Γρηγορίου μνήσαιτο, τον έτρεφε Καππα
δόκεσσιν ή Διοκαισαρέων ολίγη πόλις. se enim Diocaesareae
nutritum canit, φuem certum est Νazianzi praecipuc fuisse
educatum atque edoctum. huc adde Diocaesareae nullam in
conciliorum Αctis et Νotitiis esse mentionem, frequentem Νa
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 503

2ianzi, φuod utique mirandum foret, si diversae fuissent.

necdum tamen his moveor ut cum Cardinale paria faciam:
ultima enim ratio levis est, siquidem plures urbes, mobiles
olim, in Νotitiis et conciliis nullum sibi episcopum habent,
neque adeo de Diocaesarea mirabimur, φuae parva admodum
erat, Gregorio carm. 32 in Αnecdot. Graec. Μuratorii teste :
τυτθόν "μεν πτολίεθρον, ατάρ πολύν ανέρα δώκα βήμασιν
ιθυδίκης ή Διοκαισαρέων, Αμφίλοχον altera speciosior est:
sed cum Αrianzi Gregorius fuerit natus, idque praedium ae
gue Νazianzo ac Diocaesareae fuerit vicinum, fieri utique po
tuit ut Diocaesareae, antequam pater Νazianzo episcopus da
retur, nutriretur. vicina autem oppida fuisse ex Ρίolemaeo
5 6 colligitur, ubi artissime Diocaesaream et Νeanessum sive,
ut ms, Νanessum, φuam Nazianzum esse debere mihi persua
deo, iungit. ad hoc, nihil Gregorius ep. 49, φua pro Dio
caesariensibus deprecatur, de patre suo matreve; quod argu
mentum aptissimum fuerat ad iram 0lympii molliendam. ait
praeterea se Diocaesareae deo templum excitasse, quod si
cadem acΝazianzus foret, a vero discederet: basilicam φuippe
miri operis pater eius Νazianzi exstruxit, ut orat. 19 p. 313
docemur. de Sasimis Ιtin. Αnton, p. 144. Α

396, 28. Παρνασός] gentile huius Παρνασσηνός est in

Βasilii epist. 239. vide Ιtin. Η. p. 576.
Ιbid. 29. Ρεγεδόαρα] vicus olim erat, unde Βasilius
epist. 239 εν Δοάροις τη κώμη. idem episcopum illi impo
suit, φua occasione Gregorius Νazianzenus orationem 30 re
citavit, uti ad eam Εlias Cretensis animadvertit. nec vincere
tamen Βasilius potuit ut primae Cappadociae adscripta ma
neret, si quidem Τyanensi deinceps subdita fuit, ut mox vi
debitur.
Ιbid. Ρεγεκουκουσος] omnino Ρεγεμωκισος sive Ρεγε
μουκισος legi oportet: nam et Constantinus imperator l. 1
Τhem. 2 Μωκισον hinc habet, et Cucusus Αrmeniae secundae
fuit. Procopius Fabr. Iust. 5 4 castellum Cappadociae, plano
solo situm, ait, atque ab Iustiniano instauratum: ήν δέ τι εν
Καππαδόκαις φρούριον, Μωκησός όνομα, εν μεν τώ ομαλεί
κείμενον. nec restituit tantum imperator, sed suo nomine
urbem, tertiae Cappadociae metropolin impositam, illustrem
esse iussit. hinc Collat. 5 concil. Constantinop. sec, p. 96:
εn έllo autem tempore suύ Τψanensί civitate erat et Do
mara et Νazianzus usφue ad tempora huius pii imperii.
pίissimus autem imperator cum metropolitana iura dedis
set civitati, φuae φuondam φuίden Μucissos, nunc υgro
Πustinianopolis nuncupatur, Cum αίiis civitatiύus et Do
hara et Νazianzum subiecit cέ.
504 wΕSSΕLΙΝGΙΙ

396, 30. Ελενοπόντου] slo oportet ex Constantino 1. 1

Τhem. 2, φuod illi nomen ab Helena imperatoris Constantini
Μ. matre, venisse Iustinianus Νov. 28 c. 1 adfirmat. Νοίitia
imp. Οrient. c. 1 praesidi Ηelenopontum committit, φuem Iu
stinianus, abolito Ρonti Ρolemoniaci titulo eiusque urbibus huic
provinciae contributis, moderatorem creavit.
Ιbid. 31. Αμασία] metropolis Ηelenoponti dicitur Gre
gorio Νysseno orat. de Τheodoro p. 582, Νοvel. 28 c. 2, et
in Vita Εutychii c. 6. Αcta S. Basilei c. 5 satis ambigue
μητρόπολιν της Ποντικής επαρχίας appellant: dubites enim
dioecesimne Ρonticam, cuius metropolis Caesarea, an Ηeleno
pontum intelligant, μητρόπολις πρώτη πόντου pluribus in
numis apud Ηarduinum et Ν. Ηaymium tom. 2 Τhes. Βritan.
p. 232. situm urbis accuratissime Strabo 12 p. 651 de
scripsit.
Ιbid. Ίβυρα] rectum "Ιβωρα, et ex orat. 3 Gregorii
Νysseni in 40 Μartyr, p. 212, ubί πολίχνην vocat, apertissi
mum est, atque ex Εutychii Vit. c. 11 et Νov. 28. apposi
tum oppidum erat Εuxino ponto apud Sozomenum Η. Ε. 6
30, etsi male ibi atque apud Palladium Ιβήρων πόλις : hinc
enim fuisse Εuagrium, φuo de duumviri illi, Hieronymus epist.
ad Ctesiphontem significat. vulgo quidem Ηyperborita ibi
audit, φuod iure Valesius in Sozomenum et Rosweidus in
Palladium mutarunt, φuando et ms Corbeiensis Ηiberitam pro
Ηiborita ostentat. Photius πόλεως Ιβώρων της Ελλησπον
τίων επαρχίας concilio Constantinop, tertio p, 670 pro Ελε
νοποντίων dicitur.
Ιbid. Ζήλα] haud multum aberat Αmasia. Vita Εuty
chii c. 6: πολίχνη τίς έστι, Ζηλα προσαγορευομένη, γειτνιά
ζει δε τη μητροπόλει Αμασεία. Ρlutarchus Caesar. p. 731
πόλιν Ζήλαν vocat cumque vetustae Ηirtii de bello Αlexandr.
c. 72 editiones et ms Νorvic. Ζelam exhibeant, id a Davisio
defendi, neque Ζίηλα Ρlutarcho et Dioni inculcari debueraί.
Stephano Ποντική Ζηλα.
Ιbid. Σάλτον Ζαλίχην] sic mss, et recte, modo Σάλτος
Ζαλίχης refingatur. putein urben saltibus fuisse incinctam,
et propterea Σάλτον praeponi. Νicaeno concilio secundo Αn
dronicus presbyter nomiue loannis episcopi Ζαλίχων p. 355
subscribit, φui cum p. 163 presbyter Λεοντοπόλεως ήτοι Ζα
λίχου dicatur, certus uobis index est mon alian atque hanc
Leontopolin esse, cuius imperator Novella 28 commeminit.
corruptum saepe id momen est in Vita Εutychii c. 2, ubi Αma
seno subditus episcopus της των Λαζιχηνών πόλεως et Αα
ζήχων προεδρία et του Λαζύχου επισκοπή. forte et luc re
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 505

ferenda est oratio φuae Βasilio Μ. tom. 2. p, 587 tribultur,

εν Λακίζοις: φuod utut fuit, negligi urbs in Geographia S.
non oportuerat.
396, 31. Ανδραπα] huius episcopus Ρaralius Ανδρά
πων της Ελλησπόντου (pro Ελενοπόντου, φuod nec L. Ηol
steinium ad Geogr, S. fugit) concilio Εphesino p. 438 dicitur.
adde de urbe Αcta ΗesychiiΤhaumaturgi ex Synaxario Gracco
VΙ Μart. Οperis Sanctorum, ubi plura.
Ιbid. Αμισός] Constantino 1. 1 Τhem. 2 Αμίνσος, et
Suidae, haud sane bene. aberat Αmisus stadiis 900 Sinope,
ut e Straboni 12 p. 547 prodidit Stephanus.
Ιbid. 32. Σινόπη] Σινώπη, ut ms Leidensis. mobilem hanc
mrbem, peninsulae impositam, Strabo 12 p, 545 describit, et
Τurnefort epist. 17 p. 91. de conditoribus scholiastes Αpol
lonii 2 948.
397, 1. Πόντου Πολεμωνιακού] a Ρolemone, Ponti hu
ins rege, momen ei venisse Iustinianus Νovella 28 c. 1 in
dicat. provinciis annumerari coeptus est sub Νerone, qui
Ρonti regnum , concedente Ρolemone, in provinciae formam
redegit apud Sueton. c. 18. praesidi itidem mandatur in Νotit.
imp. Οr. c. 1.
Ιbid. 2. Νεοκαισάρεια] ΚΟΙΝΟΝ. ΝΕΟΚΑΙ. ΙΜΗΤΡΟ.
vidit in numo Μediceo Ηolsteinius, cui geminum habet Τhes.
Βritan. tom. 2 p. 236. Gregorius Νyssenus (in cognominis
sibi Τhaumaturgi Vita p. 537) communi gentis consensu κο
ρυφήν πάσης της περιοικίδος haberi, ac a Romanorum Cae
sare, loci amoenitate capto, novo nomine esse donatam re
fert. Ρlinius Lycum flumen urbem praefluere 6 3 adfirmat:
quod utrum verum omnino sit dubites, praesertim sί eum
radere Νeocaesaream intelligas: nam agrum urbis alluere
manifesto ex eadem Τhaumaturgi vita p. 557 colligitur, du
Βitandi caussae sunt, φuod Νyssenus Gregorius, urbem eius
que situm describens, nihil de Lyco memoret. praeterea Gre
gorii frater Βasilius epist. 210 apud Νeocaesarienses in aviae
aedibus et dein in monasterio multum se temporis contrivisse
testatur: atqui illud monasterium propter Iridem flumen erat,
eodem epist. 223 et Gregorio in Vita Μacrimae p. 182 au
ctore, his adde Νeocaesaream et Comana Αmasiae, quae
Πridi assidebat, vicina perhiberi in Αctis Εutychii c. 7. for
tasse itaque rectius Iridem inter et Lycum collocabitur.
Ιbid. Κόμανα] sita erant ad amnem Iridem apud Stra
Βοnem 12 p. 547, nec longe a Νeocaesarea, unde πόλιν αστυ
γείτονα Gregorius Νyssenus in Τhaumaturgi Vita p.561 et
την Κομαναίων ταύτην αστυγείτονα πόλιν orat. de Baptismo
506 WΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

p. 220 appellat. guod autem Ch. Cellarius G. Α. 3 8 p. 327

Comana ab Iridis fontibus parum distare ex Strabone colli
Ε id amnis ex intima Αrmenia ortus et per Pontum hunc
ccurrens apud eundem Gregorium in Μacrinae Vita p. 182
non feret.

397, 2. Τολεμόνιον) rectum est Πολεμωνιον, φuod op

pidum inter Τhermodontem et Cotyora situm obtinebat apud
Αrrianum in Periplo p. 17. de Cerasunte, maritimo oppido,
Χenophon. Εxped. Cyr. 5 p. 273 et Τournefort epist. 17
p. 98.
Ιbid. 3. Τραπεζούς] circa Νicaeni secundi concilii tem
pora Phasis et Τrapezus uni episcopo paruisse videntur:
unde Christophorus του Φάσιδος ήτοι Τραπεζούντος p. 345
subscribit. vide Αnt. Itin, p. 216.
Ιbid. 4. υπό ηγεμόνα] sic mss, φuibus praeter Νot. imp.
Οrient. c. 1, φuae praesidialem hanc facit, assentitur Βasilius
Μ. epist. 112: nam Αndronicum ηγεμόνα, ad φuem illae lite
rae mittuntur, Αrmeniae primae praefuisse ex Sebastiae in
illis mentione haud obscure colligitur. ceterum primam hanc
Αrmenian idem Basilius epist. 195 et 263 μικράν Αρμε
νίαν vocat.

Ιbid. 5. Σεβάστεια] provinciae metropolis est in Τheo

doreti Η. Ε. 2 25 et Νovella 31. sita erat loco amoeno,
practerque Ηalym, φui urbis moenia radebat, mediam seca
Dat alius amnis, qui mox in vicinum lacum abdebatur Gre
gorio Νysseno orat. 1 in 40 Μartyr. p. 501 et orat. 2 p.510
auctore, vide Ιtin. Αnt, p. 177.
Ιbid. Νικόπολις] non longe Colonia dissociata erat,
quicum et Sacra Christiana communicaverat; unde την μη
τέρα υμών την εν Νικοπόλει εκκλησίαν Βasilius epist. 227,
Coloniensibus inscripta, appellat; mec dissimilia tribus sequen
tibus epistolis reperies. Lycus fluvius in spatio 6 Μ. Ρ. ab
urbe volvebatur, si Αctis40 Μart. tom. 3 Ιul. p, 46 fides est.
plura Αnton. Itin. p. 182.
Ιbid. Κολονία] Κολωνία sive Κoλώνεια. Liberatus
Βreviar. c. 6 Cappadociae secundae, nihil dissidente concilio
Chalcedon, p. 557, transcribit: at Βasilius epist. 228 εν τή
εσχατιά της Αρμενίας, et epist. 195 μακράν απωκίσθαι των
όδευομένων τόπων την Κολωνειαν adfirmat. ergo circa Chal
cedonensis concilii tempora Colonia Cappadociae fuit contri
Βuta ; rediisse dein ad Αrmeniam primam ante Iustiniani ae
tatem Νovella 31 docemur.
Ιbέd. Σάταλα] Βasilium vide epist. 99 et Αnton. Itin.
 ΙΝ SΥΝΕCDΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRIUS 507

p. 183. fundos Satalenae civitati contiguos Τheodosius se

cundus in Νovella 3 tit. 12 memorat.
397, 5. Σεβαστούπολις] Νovella 31 Αrmeniae primae
itidem tribuit. adde Ιtin. Α. Ρ. 205.
Ιbid. 6. υπό ηγεμόνα] assentitur Νotit, imp. Οrient. c. 1.
Ιoannes Chrysostomus epist. 64. άρχοντα της Αρμενίας (nam
secundae Αrmeniae praesidem intelligere epistolae argumen
tum patefacit) appellat.
Ιbid. 7. . Μελετηνή] Μελιτηνή φuam περιφανή τών Αρ
μενίων μητρόπολιν illustrem Αrmeniorum metropolin Cyrillus
in Vita Εuthymii vocat, ut Αnton. Itin. p. 209 adscripsimus.
de Αrca p. 211.
Ιbid. Αράβισος] patria Μauritii imperatoris fuit, guor
sum respiciunt quae in Vita Εutychii c. 7 referuntur: οσάκις
μνήμην εποιείτο της Αραβισσηνών πόλεως, ούτως έλεγεν χα
ριέντως, ακουόντων πάντων ημών και των εκείθεν όρμωμένων
αρχόντων, "μεγάλη εστίν η πόλις υμών, δια τούτο είρηται
περί αυτής, εκ Ναζαρέτ δύναται τι αγαθόν είναι." plura ad
Αnt. Itin. p. 181, φuibus Suidam in Ευδόξιος iunge.
Ιbid. Κουκουσος] de eo Chrysostomus epist.30: oικού
μεν γαρ χωρίον ερημότατον και πάσης της καθ' ημάς οιπου
μένης ερημότερον, φuae nobis, si addantur ad Αnton. Itin.
p. 179 ex eodem observata, urbem fuisse desertissimam osten
dunt. quod vero epist. 125 Κουκουσος της Κιλικίας, id Μont
fauconius mss auctoribus recte mutavit: nunquam enim Cili
ciae Cucusus fuit.

Πbid. Κόμονα] Κόμανα, de qua et Αriarathia (eo enim

nomine utebatur) abunde Ιtin. Αnt. p. 181.
Ιbid. 9. Κιλικίας α.] orditur Ηierocles Οrientis pro
vincias 15, guarum prima haec Cilicia , postrema Αrabia,
omnes sub dispositione comitis Οrientis, quo de Ηenr. Vale
sius in Αmmiani l. 14 c. 1 et Τh. Ηeinesius Class. VΙ. Ιn
script. 47. recta vero primam Ciliciarum consulari regendan
tradit, prorsus ut Νotit. imp. c. 1 et l. 1 c. de General.
Αbolition.
Ιbid. 10. Τάρσος] metropolis dignitatem Leo imperator
in epist. tom. 9 Concil. Labbei et Conciliorum Αcta illi ad
firmant. sita erat commodissimo loco, ώστε Ισαύρους και
Κίλικας Καππαδόκας τε και Σύρους δι' εαυτής συνάπτειν,
auctore Βasilio Μ. epist. 34. idem profitetur alter Βasilius,
Seleuciae episcopus, Μiracul. Τheclae 2 13, cum de Τarso
επί τε κάλλει και μεγέθει, και οίς αν απλώς πόλις λαμπρά
και ευδαίμων γνωρισθείη, πάσιν επιγαυρουμένη, και το πρώ
 Η

508 VVΕSSΕΙ,ΙΝGΙΙ

την μάλιστα της εώας ανίσχειν, και πρώτην πάλη προσβάλ

λέιν τοίς εξ οποιασούν γής ορμώμένοις προς την έωαν: aperte
enim indicat tali positan esse loco ut, si quis ex vicinis pro
vinciis in Οrientis dioecesin pergere aut ex ea in Ρonticam
sive etiam Αsianam transire velit, adeunda ea primum sit.
vide Ιtin. Η. p. 579.
397, 10. Πομπηΐούπολις] mari assidebat, eo nomine a
Ρompeio donata, cum Solorum ante fuisset usa. auctor Vitae
Αrati in Uranologig Petavii; οι δε Σόλοι πόλις επιφανεστάτη
της Κιλικίας, αφ' ής πολλοί καγαθοι γεγόνασιν άνδρες κα
λείται δε νύν Πομπηΐούπολις. εισι δε και έτεροι Σόλοι της
Κύπρου αλλ' οι μεν Κύπριοι Σόλιοι καλούνται, οι δε Κι
λίκιοι Σολείς. cui gentile momen distinguenti adstipulatur
Βiogenes Laértius 151, ubi Μenagii diligentiam verba ex
Αrati vita non efugerunt.
Ιύid. Σεβαστή] olim Εlaeussa contra Corycum in in
sula mec longe a Τarso, guamobrem conc. Charcedon, p. 126
Σεβάστη ή Τάρσου. est inter Gazae Wildianae numos, φui
antica parte CΑΒΙΝΑ ΤΡΑΝΚΤΛΛ . . . . . et postica
ΟΕΒΑΟ.ΤΗ. ΙΕΡ. ΑΟ. ΑΥΤ. ΝΑΥΑΡΧΙC. ΕΛΕΥΘΕΡΑ
cum turrito velatoque capite praefert, certoque nobis est ar
gumento, Gordiani aetate urbem satis illustrem fuisse et re
nautica valuisse, adde Η. Νorisium dissert. 2 de Εpochis
Syro - Μaced. p. 136.
Ιbid. Κόρυκος] Κωρυκος, ut Lugdun. 0ppianus Halieut.
3 208: όσσοι θ' Ερμείαο πόλιν, ναυσίκλυτον άστυ Κωρύκιον
ναίoυσι - φui versus Valeriani numum, ΚΩΡΥΚΙΩΤΩΝ..
ΑCΤ. ΝΑΤΑΡΧΙC insculptum explicant. Ioannes πόλεως
Κουρουκουτής των Κιλίκων επαρχίας subscribit Constantinop.
tertiae synodo p. 670, pro Κωρύκου της Κιλίκων,
Ιbid. Αδανα] in Αctis Τheophili, de φuibus Lambecius
Βib. Windob. 8 p. 75, Αδανα της των Κιλίκων δευτέρας
επαρχίας, et apud Εutychianum in eiusdem Vita c. 1 die IV
Κebr. Οper. S., sed perperam : primae enim Ciliciae in Chal
eed. concil. p. 660 atque aliis accensetur.
Ιbid. 11. Αγουσία] Αυγούστα , ut bene Ch, Cellarius
G. Α. 3 6 p. 241 correxit, φuam urben Latino nomine de
coratam credibile est, ut a Sebaste huius provinciae discerni
posset. Τheodorus πόλεως Αυγούστης est in Chalcedon. Ρ.
660, et numi ΑΤΓΟΙCΤΑΝΩΝ in Τhesauro Βritan. tom. 2
Ρ. 242.
Ιbid. Μάλχος] verum ΙΜάλλος erit, φuod oppidum loco
edito non longe a Pyramo positum crat, mcque multum a
Τarso, cum cuius ctiam civibus de viciuo liίοι e et agris circa.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙ)ΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΛΙΚΙUS. 509

Ιacmm disceptabant apud Dionem Chrysostomum Τarslca 2

Ρ. 126. reddere urbem Is, Casaubonus eidem, Chrysostomo
orat. 45 p. 516 voluit. τί ούν επί δύο ημέρας ή τρείς, inquit
orator, γενομένης χειροπονίας, εξήλθον, ουδε μάλλον παρα
τυχών τους γεγονόσιν. cum enim το μάλλον φuid in vulgata
vellet lectione, non appareret, έξήλθον εις Μάλλον, ου παρατυ
χων τους γ. refinxit, plausibili, nisi Μallos plurimum a Ρrusa
distaret, coniectura. aliter Seldenus in Αnecdot. Wolfii tom.
1 p. 273 instituit. mihi parvo molimine, ουδε μέλλων παρα
τυχείν τοίς γ. cum decrevissem factis non adesse, succurri
posse Dioni videtur. -

397, 11. Ζεφύριον] in Μenaeis VΙ Ιun. de Dula: ούτος

ήν εκ Ζεφυρίου Πραιτωριάδος, επαρχίας της Κιλικίας. unde
Praetoriadem dictam fuisse putares. at non ipsa urbs, sed
vicus illi vicinus eo cognomine fuit: nam Dulas ipse in Αctis
tom. 2 Ιun. p. 1044 έθνους μεν ειμί, inquit, Κιλίκων, κωμης
δε Πραιτωριάδος, aberat Ζephyrium Μ. Ρ. 34 Τarso, si
iisdem Αctis fidere fas est. eius episcopus Petrus πόλεως του
Ζεφυρίου της πρώτης των Κιλίκων επαρχίας in Constantinop.
tertio p. 670 dicitur.
Ιbid. 12. Κιλικίας βΊ hanc provinciam, priori abstra
ctam, et Αnazarbum metropolin Τheodosius secundus fecit,
Μalala tom. 2 p. 69 auctore: και Κιλικίαν δευτέραν απομε
ρίσας από της πρώτης εποίησεν επαρχίαν, δούς δίκαιον μη
τροπόλεως Αναζάρβω τη πόλει. cui tamen utrum tuto assen
tiaris dubites: nam in Νotitia imp. Οrient. utraque Cilicia
memoratur; et praeses Ciliciae, cuiusmodi magistratus huic
fuit impositus, est in Αctis Claudii sub Diocletiano apud Rui
nart. p. 266, et sub Constantio in 1. 24 c Τheod. de Αppel
lat. atque in Αmmian. 23 c. 2.
Ιbid. 13. Ανάζαρβος] hanc metropolin praeter Μalalam
synodus Μopsuestena frequenter memorat, vide concil. Con
stantinop. secundum p. 119 et Αnt. Ιtin. p. 213.
Ιbίd. Μοψουεστία ] Μopsuestia colonia Christianissi
ma in Αctis Constantinop. secundi p. 118, φuo titulo φuando
ornari fuerit coepta equidem ignoro. ιερά και ελευθέρα και
άσυλος in Τhes, p. CLV 4 et liberum oppidum Plinio. Vide
Ιtin. Η. p. 580.
Ιbid. Αιγεαι] civitas Αegea in Αctis S. Claudii c. 1, et
Αegaea in Synodo Μopsuestana inter concil. Constantinop.
sec, decreta p. 118. Αιγαία Constantino imperatori 1. 1
Τhem, 13, Βasilio Μ. epist. 244 Patrophilus episcopus της
εν Αιγέαις εκκλησίας, prorsus ad Hieroclis mentem, vide
Αnton. Itin, p. 146. situm oppidi Αcta S. Ζenobii in Lain
510 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

hecii Bibl. Caesar, 8 p. 256 accurate ita describunt: Αιγαι

πόλις έστιν επι κόλπω μεν Ιονίω κειμένη, υπό Κιλίκων δε
οικουμένη, ής το μεν προς ήπειρον ου πολύ. πλατείαν και
ικανώς εις μήκος διήκουσαν o της γείτονος θαλάσσης όρμος
εκδέχεται. male tamen κόλπω Ιονίω adstruitur, φuae Ισσικό
vicina fuit.
397, 13. Επιφανία] Εpiphaniam Ciliciae oppidum Αm
mianus 22 11 appellat. Βasilius πόλεως Επιφάνειας της δευ
τέρας των Κιλίκων έπαρχίας Constantinop. tertio p. 670 et
Νicetas Εpiphaneorum civitatis Constantinop. secundo p. 132
subscripsit. de Αlexandria Itiner. Η. p. 580.
Ιbid. 14. Ρώσος] assidebat Issico sive Rhosio, ut Poly
aeno dicitur, sinui. Τheodoretus Ρhiloth. c. 10: Ρώσος έστε
Κίλισσα πόλις, έν δεξιά εισπλέοντι τον Κιλίκιον κόλπον. pro
xime urbem saxum erat excelsum, φuod Ptolemaeus et Ste
phanus Ρωσικόν σκόπελον vocant. eiusdem meminit Polyae
πιus 4 6 9, etsi nunc vitio deformati. ο μεν Σωσιγένης, in
φuit, επι Ορθιουμάγου διέτριβεν, αποσκοπών την του πελά
γους κίνησιν: nihil enim hic est Ορθιουμάγου, Celticum φuid
spirans, vocabulum. Αbr. Οrtelius de Οrthosiade, Phoenices
oppido, cogitavit; φuod, cum longius a Rhoso et vocabuli
ductibus distet, ορθίου πάγου malim, φuo modo ορθίους πέ
τρας 4 3 23 dixit. posses etiam ορθοπάγου Ιegere ob haec
Ρlutarchi in Sylla p. 463: έστι δε κορυφή τραχεία και στρο
βιλώδες όρος, ο καλούμεν ορθόπαγον.
Ιbid. Ειρηνούπολις] Paullus Ειρηνουπόλεως της δευτέ
ρας των Κιλίκων επαρχίας est in Constantinop. tertio p. 670,
et in Hilarii Fragm. Οperis histor. Narcissus Irenopolis, φui
cum Νάρκισσος από Νερωνιάδος Αthanasio Αpolog. Αrian.
p. 155 sit, monuerunt Βenedictini Νeropolis in Hilario olim
fuisse, parum sane considerate, siquidem Νeronias et Ireno
polis eadem urbs est, et Νarcissus Sozomeno Η. Ε. 3 10
praesul Ειρηνοπόλεως της Κιλικίας dicitur, videtur Νeronia
dis nomine donata a Claudio, φuod sub Domitiano imperatore
iam deposuerat: discimus hoc ex egregio Gazae Wildianae
numo, φui una parte ΑΤΤΟ Κ. ΚΑΙΣΑΡ. ΔΟΜΙΤΙΑ ...
et altera ΕΙΡΗΝΟΠΟΛΕΙΤΩΝ ΕΤ. ΒΙΜ. cum figura tur
ribus ornatae mulieris, rupibus insidentis, e φuorum pede
amnis emergit. aera in Claudii principatum, si conferantur
numi φuos Vaillantius habet, incidet.
Ιbid. Φλαβιάς] Φλαυϊόπολις Ρtolemaeo et numis Φλαου
ιοπολειτών in Τhes. Βritan. tom. 2 p. 250 et Vaillantio p. 378,
e φuorum signata epocha a Vespasiano imperatore instaura
tam dicere oportet. Flavias Ιtin. Αnton. p. 212 et Chalce
don. concil. p. 660, ubi Ioannes επίσκοπος Φλαβιάδος,
 ΙΝ SΥΝΟΕΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 511

397, 14. Καστάβαλλα] Καστάβαλα. Αppianus Μithri

dat. p. 403 της Κιλικίας πόλιν Κάβαλα, φuam ego Καστά
βαλα credo, memorat. adfuit concilio Constantinop. tertio
p. 670 Τheodorus πόλεως των Κασταυλών, pro Κασταβάλων.
vide Ιtin. Α. p. 146.
Ιbid. 15. υπό κονσουλάριον] sub Αugusto provincia
erat στρατηγική sive praetoria, teste Strabone 1. 14 p. 684
ct fine 1. 17, etsi postea ad ius populi redierit, ipso conce
dente Αugusto, et proconsuli paruerit, ut ex Dione 54 p. 589
Ιο. Αlberti in Αct. Αpost. 13 7 ostendit. recte ergo Sergins
Ρaullus ibi ανθύπατος dicitur, praesertim cum et Cominius
Ρroclus in Cypriorum apud Vaillantium numo ανθύπατος, et
Caius Αntius Quadratus Κρήτης και Κύπρου ανθύπατος in
lapide Sponii tom. 1 Itiner. p. 413 appelletur. post dein
consulari subdita est, cuius et Νotitia imp. 0r. c. 1 me
minit.
Ιbid. 16. πόλεις ιε.] L. Ηolsteinius in ms Farnesiano,
oui et duae ultimae urbes manu recentiore erant additae, πό
λεις ιγ' reperit. idem in pristinis Constantini l. 1 Τhem. 15
editionibus inerat, sed et aliis dein ex mss 15 urbes in Con
stantino sunt expletae ; cumque ultimae urbes ante Ηieroclis
aetatem fuerint satis celebres, nihil caussae video quam ob
rem quid mutetur,
Πbid. Κωνσταντία] Salamis est, quam insulae metropo
Iin Εphesina synodus p. 779 et Imp. Leo in epist. tom. 9
αoncil. Labb, p. 267 imponunt. de ea abunde Ιο. Μeursius
1. Ι Cypri c. 20.
Ιύid. Ταμασσόςl sic praeter Ptolemacum Strabo, Con
stantino imperatori Ταμασός, cui Νonnus Dionys. 13 445 et
Εpaphroditus πόλεως Ταμασού concil. Chalcedon, p. 670 ad
stipulantur cum vero Ταμασιωτών sit apud Goltzium nu
mus, non dubium est quin id praestet. adde Ovidium Μeta
morph. 10 644.
Ιbid. Κίτιον] aberat stadiis 200 Salamine apud Diodo
rum 20 p. 785. de co praeter Μeursium 1. 1 c. 10 Βochar
tus Ρhaleg. 3 5.
Ιbid. Αμαθούς] hoc malim ex mss Lugdun. et Con
stantino: nam Αμαθουσία gentile est, cui si πόλις addatur,
ferri poterit. Ηeliodorus πόλεως Αμανθούντος est in Chal
cedon. p. 670.
Ιbid. 17. Κούριον] et hoc ex Constantino praefero, cu
ius episcopus Curiensis in Εphesino p. 779 appellatur. Ch.
Cellarius G. Α. 3 7 p. 273 nostri Κόρην cum Plinii Corinco
512 VVΕSSΕΙ,ΙΝG ΙΙ

aliquid commune habere suspicabatur, φuod ego, cum dubiae

sit fidei, et Constantinus Κούριον hinc depromserit, huc ar
cessere nolim.
397, 17. Πάφος] Cyprum insulam huic urbi cognomi
nem fecisse Servium Isidorum atφue alios, Αnton. Itiner, p. 526
adscripsimus. Οvidium addo Μetamorph. 10 297: έlla Ρa
phon genuit, de φuo tenet insula nomen.
Ιbid. Αρσινόη] recte Constantinus. olim haec urbs Μa
rium erat, Stephano teste; estque eius rex apud Diodorum
19 p. 701 : ο δε Κιτιεύς και Ααπίθιος, έτι δε Μάριος και
Κερονίτης την προς αυτόν φιλίαν συντέθεινται. ubi tamen
ΙΜαριεύς oportuerat : id enim urbis gentile, eundem Στασί
οικον τον βασιλέα των Μανέων p. 704 et Στασίoικoν τον τού
ΙΜαλιέως p. 719 vulgo libri appellant, rectius utrobique των
ΙΜαριέων nuncupaturi. scio Ch. Cellarium G. Α. 3 7 p. 273
posteriorem advocasse, ut Μάλον eiusdem Diodori 12 p. 73
tueretur; quod cum nusquam alibi sit lectum et Stasioecus
Μario imperaverit, putem ad eandem formam esse refingen
«lum. nam Αrrianus, cui testimonium Ιο. Μeursius 1 13 de
nuntiavit Μali caussa, nihil prodest: meminit sane de Εxped.
Αlexand. 2 20 Solorum et Μalli, φuae Ciliciae oppida fuisse
nemo ignorat. adde lac, Gronovium, mihi consentientem, in
Scylacem p. 98.
Ιbίd. Σόλοι] Αcta Αuxibii c. 1 pagum Limnen Μ. Ρ. 4
ab urbe semovent et Σολίων πόλιν appellant, et iure: nam
Σόλιοι ab hac urbe, sicuti ab eiusden nominis in Cilicia Σο
λείς, appellabantur, qua de re supra ex Αrati Vita. Galenus
απλ. φαρμακ, 9 p. 125. των εν Κύπρω Σόλων meminit et
metallorum, guae stadiis 30 ab oppido aberant.
Ιbid. Λάπιθoς] non aliter Αcta Αuxibii c. 1, Ρtole
maeus, Didymus πόλεως Λαπίθου in Chalcedon. concil. p. 670,
et βασιλεύς Λαπιθίας apud Diodorum 19 p. 719 et Λαπι
θίος p. 701. tamen cum ΛΑΠΗΘΕΩΝ numus sit apud
Goltzium, et veterum plures, a Μeursio 1 12 conducti, Λά
πηθον νοcent, id malim.
Ιbίd. Κιρβοία] Constantino 1. 1 Τhem. 15 Κερμία,
quam Ιο. Μeursius 1 9 a Ceronia sive Cerunia haud differre
autumat. at eam post deinde Ηierocles et Constantinus re
censent, φuare, domec felicior manus vitium deterserit, Cre
maseam arbitrabor, gua de Νonnus 13 455:
οι τ' είχον Κρεμάσειαν, αλιστεφές ούδας αρούρης,
Ιbid. 18. Κύθροι] Κυθηρία Carolus a S. Paullo mar
gini editionis suae adscripsit, favetque Constantinus: quae
tamen conίectura, quoniam hoc nomine urbem Cyprus igno
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜΙ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 513

ravit, ut bene contra Μeursium Ch. Cellarius G. Α. 3 7 p. 281

asseruit, reiicula esse debet. intelligitur mediterranea insu
1ae urbs, quae Χυθροι aliis et concilio Chalcedon. p, 671.
cum nostro facit Spyridon praesul Παλαίας ήτοι Κύθρων
in Νicaeno secundo p. 351 et 571.
397, 18. Καρπασιον] ex Constantino recepimus, senten
tiam L. Ηolsteinii in Stephanum secuti ob Plinii 5 31 Car
pasium. ceteri Καρπασίαν probant.
Ιbid. Κυρήνια] Κυρήνεια Constantino, Stephano in
Πηγή dicitur Κυρήνια, φuam Βerkelius imprudenter Κυδω
νίαν esse iussit, Cretan cum Cypro confundens. nec dissen
tit Μenologium Carisianum VΙ Μaii. verior tamen, nisi di
versae fuerint urbes, erit Κερυνία, cuius rex Κερυνίτης Dio
aoro dicitur 19 p. 701, etsi male p. 704 Κερυννία et p. 719
Κερανία. putarem non aliam etiam esse 20 p. 783 Ουρα
νίαν, nisi illius patrocinium Νonnus profiteretur 13 452: και
Ουρανίης πέδον έδρης, αιθερίου κενεώνος επώνυμον. ubi cum
aetherium ventrem vertunt, non bene ad Νonni consuetudinem
dictionemque animum advertisse videntur. αιθέριον κενεώνα
ipsum appellat coelum, ut 9 82 χθόνιον κενεώνα terram, et
41 3 όλης κενεώνας αρούρης agros, quamφuan, ut vere di
cam, satis insolenter.
Ιbid. Τριμιθούντων] Ch. Cellarius G. Α. 3 7 p. 276
Τριμιθούντον legi posse arbitratur, sicuti ex Ηydrus fit La
tine Ηydruntum, ex Sipus Sipuntum ; cui, si usquam Τrimi
thuntum legeretur, haud difficulter adstipularer. videntur li
Βrarii o Τριμιθούντων dedisse, ut eius episcopus, sicuti in
aliis Νotitiis assolet, intelligeretur, male tamen, siquidem haec
ab ecclesiastica distat.
Ιbid. Λευκουσία] diversis haec nominibus filit usa.
Ηieronymus Catal. Script. Εccles. c. 92: Τriphyllius, Cypri
Ιedrensis sive Λευτεώνος episcopus, eloquentissimus suae
αetatis et sub rege Constantio celeberrimus fuit. Sozo
meno Η. Ε. 1 10 Τriphyllius των Λεδρών dicitur, φuem hinc
fuisse ex Αctis eius. c. 1 colligo, ubί Τριφύλλιος επίσκοπος
Λευκωσίας, της νυν μητροπόλεως Κύπρου. et c. 3 : ψήφω
θεία της Καλλινικήσεων μεν πρίν, νύν δε Λευκωσίας προ
χειρίζεται. non diffiteor Ρapebrochium tom. 2 Iul. p. 682 duos
nobis Τriphylios esse commentum, φuorum alter Ledrorum alter
Leucosiae fuerit praesul; φui si ad ea attendisset quae ex Αctis
S. Spyridonis Lambecius Βibl. Caesar. 8 p. 311 excerpsit,
eam haud dubie coniecturam damnasset : inibi enim Τριφύλ
λιος επίσκοπος της Καλλινικήσεων πόλεως ήτοι Λευκών θεών
αγίας του θεού εκκλησίας, φuae perspicue docent in Τriphyl
Const, Porph. 33
514 VVΕSSΕΙΔΙΝΟ ΙΙ

1ium Spyridonis aequalem ea omnia convenire, atque eandem

prorsus esse Ledrorum Callinicensium et Leucosiae urbera,
imo vero in Hieronymi catalogo non Λευτεώνος sed Λευκών
θεών rectum esse.

397, 19. υπό ηγεμόνα] praesidem Diocletiano impera

tore Ιsauriam habuisse Τheodorus Iconiensis in epistola, quae
tom. 3 Ιul. ab Αntwerpiensibus est vulgata p. 26, ostendit.
Νotitia imp. Οrient. eum non habet, sed comitem rei milita
ris Ιsauriae, cuius etiam Αmmianus 14 2 et 19 13 commemi
mit puto et praesidem et comitem habuisse, φuorum hic rei
militaris curam gereret et Isaurorum latrocinia compesceret,
ille vero rem civilem curaret. Iustinianus dein Νovella 28
μtramque administrationem coniunxit et uni comiti man
davit.
Ιbid. Σελεύκεια] provinciae metropolin Τheodoretus Η.
Ε. 2 26 facit, et maxime Βasilius Seleuciensis extremo 1. 1
de Vita S. Τheclae: πόλις δέ έστιν αύτη τών της έωας ορίων
εν προοιμίω κειμένη, προεδρεύουσα δε και προκαθεζομένη
πάσης Ισαυρίδος πόλεως, πρόσoικoς θαλάττη, ποταμού γεί
των. Κάλυδνος, όνομα τώ ποταμώ, έρχομένω μεν άνωθεν
από τών της Κήτιδος μυχαιτάτων χωρίων. φuae et metro
polin fuisse et maritimam ac Calycadno, φuem Calydnum ap
pellat, id φuod Stephanus in Υρία prodit firmans, vicinam.
addit dein tanto splendore atque amoenitate esse ut multas
exsuperet et quibusdam exaequetur, cum Τarso autern, ele
gantissima urbe, montibus, situ, aéris temperie, fructuum co
pia et rerum venalium abundantia aliisque ad elegantiam et
utilitatem rebus de palma certet. celebrari in urbe quotan
nis varia ludorum genera, quae 0lympia appellent, et in quae
non immerito orat. 27 p. 148 invehitur. Ζosimus 1 27 Σε
λεύκειαν την μετά Κιλικίαν vocat, et Αpollinis Sarpedonii,
in quo oracula redderentur, templo insignem fuisse, cuius
et Βasilius Vitae Τheclae 1 p. 275 et de Μirac. Τhecl. 2 2
et 26 mentionem fecit. perperam Σελεύκεια ή εν Καισαρεία
in Symeonis Stylitae Αctis c. 25 tom. 5 Μaii p. 384. rectius
Seleucia Τραχεία aliis, quod in Isauria Τραχεία, de qua
Candidus apud Photium cod. 79, esset.
Ιbid. 20. Κελεσθέρη] Κελένδερις est, φuae Celendris
Μelae, quamquam Citandaris ms D'0rviliani ad Celenderin
propior est. condita est a Sandoco sive Sandaco, si Αpol
Ιodorus Βibl. 3 p. 193 fidem meretur, patre Cinyrae, quem
ex Pharmace, quam Αpollodorus Θανάκην vocat, genuit, vide
Ηesychium in Κινύρας et Suidam in Καταγηγάσαις, ubi mal
lein nihil a Κustero mutatum.
 ΙΝ SΥΝΕCDΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 5 15

397, 20. Ανεμούριον] sita erat in eiusdem nominis pro

: montorio, olim Ciliciae contributa. meminerunt urbis Αcta
S. Barnabae, quae Ioannes, eius comes, videri vult digessisse,
tom. 2 Ιun. p. 432: refert se cum Βarnaba Laodiceae in Syria
navim, ut Cyprum peterent, conscendisse, adversoque confli
ctatos fuisse vento, sed ipsum quid dicat audire est operae
pretium. ήλθομεν εν τώ Κορασίω, εκείθεν δε ήλθομεν εις
Παλαίας της Ισαυρίας, κακείθεν έλθόντες εν νήσω τινι Πι
τυούση καλουμένη εκείθεν δε παρεπλεύσαμεν τας Ακονη
σίας, και ήλθομεν εν πόλει Ανεμουρίω. ubi observari velim
insulas Ρityusam et Αconesias, vix alibi obvias , praeterea
Corasium idem ac Pseudocorasium esse Stephani et Παλαίας
: Ρalaeas ab Αmmiano bene describi, etsi male eius libri Ρa
Ιeas vocent, 14 2.
Πbίd. Τιτιούπολις] habet urbem Constantinus 1. Ι Τhem.
13, φuam Domitius praesul Τιτιουπόλεως της Ισαύρων επαρ
χίας concilio Constantinop. tertio p. 671 firmat.
Ιbid. 21. Λάμος] situm ad eiusdem nominis amnem ha
bebat, unde et vicina regio Λαμωτις apud Stephanum in Αν
τιόχεια. vide Νicaenum secundum p. 599.
Ιbid. Αντιόχεια] posita in Lamotide erat, φuamobrem
Αντιόχεια της Λαμωτίδος in concilio Chalcedon. p. 528 dici
tur, et quidem in colle circa mare, ut Τheophanes Chrono
graph, p. 119 docet: τούτω τώ έτει, inquit, Λογγίνός τις ο
λεγόμενος Σελινούντιος, την Αντιόχειαν τής Ισαυρίας οικών,
επί τινoς όρους κειμένην υψηλού κατά την μεσημερινήν της
χώρας θάλασσαν, εισηγεν τους Ισαύροις τα τρόφιμα. mons,
cui imposita erat, Cragus dicebatur, ut Ptolemaeus docet.
Ιbid. Ιουλιουσεβαστή] huius episcopus in Synodica pro
vincialium epistola tom. 9 Concil. Labb. p. 319 Sebastianus
Sebastiae dicitur : nam φuod Carolus a S. Paullo vitium ibi
suspicatur, atque ex Cilicia prima eam inter Isauros migrasse,
id hac Νotitia falsi arguitur. ,
Ιbid. Κέστροι] Εpiphanius πόλεως Κέστρων est in Chal
Cedon. p. 659, φui pessime p. 573 Κέστρων της Συρίας, pro
"Ισαυρίας, scribitur. Ptolemaeo Κλύστρος, et in Ρalatino et
Coislin. mss Καύστρος, unde Κέστρος formari oportet.
Ιbid. Σελινούς] Τraianopolin, φuod Τraianus ibi vitae
finem habuisset, dictam fuisse ex UIpiano Χiphilinoque com
pertissimum habemus. rediit dein pristinum urbi nomen, cu
ius situm egregie describit Βasilius Seleuciensis Μirac. S.
Τheclae 2 11: Σελινούς έστι πόλις μικρά μεν και εφάλιος,
μεγίστη ποτέ και ευδαιμονούσα το πριν επ' ειρήνης, επίφθο
νος δε και τότε και νύν ούσα τους πολεμίοις. parvam suo
tempore ait urbem esse et maritimam, olim cum pax esset,
 516 VVΕSSΕLΙΝΟ ΙΙ

magnam et felicem et propterea, hostium invidiae expositam.

ταύτην, pergit, τοιγαρούν και θάλαττα μεν υποζώννυσιν ώσπερ
τις περιεληλαμένη τάφρος αχειροποίητος, και κρημνος δε
υπερανεστηκώς, καθάπερ τι κράνος κεφαλήν, φυλάττει τε και
ου ποιεί πολεμίοις επίδρoμον. itaque cum mari, tamquam a
natura facta fossa, fuerit incincta, et praerupta rupes eam,
ut caput galea, defenderit, apparet munitissimo fuisse loco.
vide Corn. van Βinkershoek Οbserv. Iur. 5 21.
397, 21. Ιοτάπη] ita mss. Ptolemaeo Ιωτάπη et Chal
cedon. concil. p, 659. vide Η. Νorisium dissert. 2 de Εpo
chis p. 135.
Ιbid. 22. Διοκαισάρεια] eius epistopus Ioannes πόλεως
Διοκαισαρείας in Chalcedon. p. 659 dicitur, vide Νorisium
dissert. 5 de Εpoch, p. 562.
Ιbid. Όλβη] non multum a Seleucia separatam fuisse
Βasilius Μir. S. Τheclae 2 8 significat, αστυγείτονα πόλιν, ή
όνομά έστιν Όλβα, appellans. Τheodorus πόλεως Ολβης της
Ισαύρων επαρχίας Constantinop. tertio subscripsit, plura in
Αnton. Itin, p. 212.
Ιbid. Κλαυδιούπολις] colonia erat a Claudio deducta,
Αmmiano teste 14 8, olim, si Τheod. Ruinartus ad epist.
Τheodori Iconiensis Αct. Sincer. p. 478 non fallit, Isaura. falsum
tamen puto, et Αmmiani verbis non ut oportuerat intellectis
deceptum: nam et Ptolemaeus et Hierocles et ipse Αmnianus
ιutramque distincte memorant, vide quem signavi locum cum
Valesii nota. sita Chaudiopolis erat in Isauriae mediterra
neis inque planitie inter duo Τauri iuga, μεταξύ των δυο
Ταύρων εν πεδίω κειμένη, inquit Τheophanes Chronograph.
p. 119.
Ιbid. Ιεράπολις] novit hanc Ιsauriae Hierapolin Chal
cedon. concil. p.674. fortasse et huc pertinet rarissimus Ιε
ροπολιτών των πρός τώ Πυράμω numus Τhes. Βritan. tom.
2 p. 114: etsi enim Pyramus Ciliciae sit flumen, nihil impe
diet si ad eius fontes, unde et iuvenis specie in numo emer
git, hanc urbem quaeramus atque extra eius provinciae ter
Ininos, praesertim cum plura veteris Ciliciae oppida Isauriae
deinceps sint transscripta.
Ιbid. Δαλισανδός] apposita erat monti excelso sed
amoeno et irriguo, ad vilem et miseram conditionem redacta
Βasilii tempore. , Δαλισανδός εστι πόλις, inquit Μirac, S.
Τheclae 2 10, ή πόλεως είδωλον, εν τούς αφανέσι μεν και
ανωνύμοις απερριμμένη. Credebatur a Sanda Herculis filio
et Damalide esse dicta. idem Basilius Μir. S. Τhecl. 2 15,
de Εusebio et Hyperechio : και γάρ εκ μιάς πόλεως ώρμηντο
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 517

της Δαμαλίδος τε και Σάνδα του Ηρακλέους του Αμφιτρύω

νος, ad hanc enim urbem ea pertinere cum Τi. Ηemsterhu
sio existimo, non ad Τarsum, φuae Ηenr. Valesii in Αmmian.
14 8 erat sententia: etsi enim Αmmiani Sandan viri doctis
simi opinioni quodammodo patrocinetur, obstat tamen Dama
lis, φuae cum Sanda coniuncta Δαμαλισανδόν et contracte
Δαλισανδόν format: ne dicam Basilium Τarsi cum meminit
semper honoris titulos addere, ut Wit. Τheclae 1 p. 275 Τάρ
σος ή καλή, 2 10 ή μεγάλη, et 13 ή κάλλει και μεγέθει λαμ
πρα και ευδαίμων. ad hoc, urbis apud Βasilium conditor
Sandas Ηerculis filius fuit, cum Αmmiani Sandan ex Αethio
pia sit profectus, vir opulentus et nobilis, et diversae pro
pterea originis videatur. guod tamen urgere nolim, cum in
heroum genere secum invicem saepe dissentiant veteres; certe
non laudavero nec Valesii, φui pro er Αethiopία, φuoniam
mss φuidam eac Αechio scribunt, er Chio profectus emen
aavit, conatum, nec Gronovii er Μetachio vel Μetachoio
corrigentis. Sandes enim sive Hercules seu Herculis filius
peregrinus fuit, et ex ultimis Ιndiae locis, quam cum Αethio
pia saepe permisceri notum est, in Ciliciam invasit. doce
mur hoc a Νonno 34 196, oum Μorrheum, Indorum regis
generum et copiarum ducem, Ciciliam domuisse ac Sandam
inibi appellari perhibet : όθεν Κιλίκων ενιγαίη Σάνδης Ηρα
κλέης κικλήσκεται εισέτι Μόρρευς, ubi, ut a doctissimo Cu
naeo guid mutaretur, nihil fuerat necesse, uti mec ab Har
duino in Plinii 6 20: Indus enim fluvius, incolis Sandus ap
pellatus, Herculi huic Indico videtur merito cognominis. nec
Indis tantum Sandes in honore erat, verum et Ρersis, quos
Αgathias, cuius mihi indicium fecit Ηemsterhusius noster, 2
p. 62 Ηerculem Sanden nuncupare testificatur. itaque si a
Damalide et Sanda Dalisandus sit, vix mihi persuaderi patior
Λαλίσανδα urbem fuisse, tametsi testem citet Stephanus Ca
pitonem Ι. 1 Ιsauricorum, unquam dictam. novi quid Victo
rinus Grammat. p. 2470, φuid alii de Λ et Δ inter sese com
mutatis scripserint: sed alia hic et multo diversa est ratio :
neque enim Damalin et Lamalin dixisse credibile est, potius
arbitror in Capitonis Ιsauricis conformatione literarum Λ et
Δ errasse librarios, eaque ratiοne Λαλίσανδα esse nata.
397, 23. Γερμανικόπολις] inter Isauriae mediterraneas
Constantinus 1. 1 Τhem. 13 locat. Γερμανικούπολις της Ισαυ
ρίας concil. Chalcedon. p. 659.
Πbid. Ειρηνόπολις] distinguenda haec est ab eiusdem
n0minis in Cilicia secunda urbe, ut studiose fit in Constan
tinop, secundo p. 670 et 671: nam et Ρaullus Ειρηνουπόλεως
της δευτέρας των Κιλίκων επαρχίας, et Georgius Ειρηνου
5 18 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

πόλεως της Ισαύρων επαρχίας subscribunt. Βasilius Μirac

S. Τhecl. 2 18 την καθ' ημάς Ειρηνούπολιν, ut a Ciliciae
urbe distinguat, nuncupat.
397, 23. Φιλαδέλφεια] est in Ptolemaeo et concilio
Chalcedon, p. 659. sequentem legere non memini. liabet
Stephanus Ιsauriae urbem Μονόβας ex Capitone, φuam no
stram esse non finivero.
Ιbid. 24. Δαρασος] puto Carolum a S. Paullo Αδρα
σον recte correxisse. Stephanus πόλεως Αδρασού της Ισαύ
ρων επαρχίας. eam urbem, male in Geographia S. neglectam,
requirit Concil. Constantinop. tert. p. 671.
Ιbid. Ζεέδη] Σβίδη aliis Νotitiis, Βίδη Chalcedon. Syn
odo p. 674.
Ιbid. Νεάπολις] de hac nihil dixero, nisi Suidam eius
nobis memoriam servasse in Ίνδακος.
Ιbid. Λαύζαδος] ita Constantinus 1. 1 Τhem. 13, ubi
cam in Isauriae mediterraneis fuisse adfirmat.
Ιbid. 25. υπό κονσουλάριον] inscripta est Ιο. Chryso
stomi epist. 139 Τheodoro της Συρίας κονσουλαρίω. vide et
Ιac. Gothofredum in Ι. 11 c. Τh. de Cohortal.
Ιbid. 26. Αντιόχεια] Coeles Syriae metropolin agno
scunt omnes. vide Spanhemium Dissert. 9 de Usu et Praest.
Νum, p. 586. hinc Εunapio in Libanio ή της κοίλης καλου
μένης Συρίας πρώτη πόλεων, φuam illi dignitatem Τheodo
dosius primus ob motam seditionem, prorsus ut olim Severus
imperator, abstulit et Laodiceae transscripsit, teste Τheodo
reto Η. Ε. 5 20, cui egregiam Io. Chrysostomus Ηomilia 17
ad Αntiochen, p. 175 edit. nov. lucem feret.
Ιbid. Σελεύκεια] auctori 1. Ι Μaccab. c. 11 8 Σελεύ
κεια παραθαλασσία, cuius situm accuratissime descripsit Ρο
1ybius 5 59. Libanius την Σελεύκου appellat, guod cum non
animadverteret interpres, turpiter lapsus est in Αntiochico, Ρ.
363, τον εκ της Σελεύκου τύραννον (sic enim scripsit Liba
nius) tyrannum a Seleuco vertens. Εugenius intelligitur, φui
Seleuciae, cum imperio Diocletianus praeesset, tyrannidem in
vaserat; φuo de egregie, ut solet, Ηenr. Valesius in Εusebii
Η. Ε. 8 6. Seleucensium numi superant plures, e quibus hic
Gazae Wildianae notandus est; ΑΤΤΟΚΡ . . . . ΝΕΡ.
ΤΡΑΙΑΝΟC. ΑΡΙCΤ. CΕΒ. ΓΕΡΜ. ΔΑΚ. et parte altera
CΕΛΕΥΚΕΩΝ. ΠΕΙΕΡΙΑC. Β. cum templo quattuor co
lumnis suffulto, in cuius medio mons, infra quem ΖΕΤC
ΚΑCΙΟC. huic similem in Τhes. Κrider. c. ΙΧ 11 cum Δ et
in Num. Impp. Graec, Vaillantii p, 30 cum nota senarii re
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 519

peries; guae literae nec Τraiani annos (obstant quippe Dacici

atque 0ptimi tituli) mec novam designant aeram, cuius initium
repetendum foret a Τraiani pietate, quam Iovi Casio in iis
partibus probaverit, φuae cl. Liebe sententia: vetant Βeroe
δusium numi, iisdem Τraiani titulis inscripti, inter Wildianos,
quorum unus ΒΕΡΟΙΑΙΩΝ. Β, alter Γ, tertius, φuem vir
egregius Select. Νumis. tab. ΧVΙΙ vulgavit, Η praefert, et
Chalcidensium apud Vaillantium cum signis Α et Δ. neque
enim, puto, vir doctus arbitrabitur ad omnes Syriae urbes
eam aeram pervasisse, et passim Syros ex cultu Casii apud
Seleucienses Iovis amos sub Τraiano numerasse, forte ve
rius monetariorum notae credentur, nobis nunc ignotae. de
Ιμaodicea dictum alias est.
397, 26. Γάβαλα] πόλις της πρώτης Συρίας Ιο. Μala
lae tom. 2 p. 88. Τheodoreto πόλις σμικρά και χαριεστάτη
Ηistor. Religios. c. 28. vide Αnt. Itin, p. 148.
Ιbid. 27. Πάλτος] aberat 20 Μ. Ρ. Laodicea. vide Αnt.
Ιtin. p. 147. Πustinianus hanc et Laodiceam et Gabala, Αn
tiochiae quodammodo ademptas, novae provinciae, cui Τheo
doriadis nomen fecerat, praetereaque ex Syria secunda Βala
neas contribuit apud Ιο, Μalalam tom. 2 p. 183.
Ιbid. Βέροια] de hac et Chalcide disputavimus ad idem
Ιfiner, p. 193. obiter hic Socrati auxilium feremus 7 16, εν
Ίνμεστάρ, inquit, ούτω καλουμένω τόπω, δς κείται μεταξύ
Χαλκίδος και Αντιοχείας της εν Συρία, Ιουδαίοι συνήθως
εαυτοίς παίγνια επιτέλουν τινά. flagitiose enim corruptum
est vici nomen, in quo scelus quod Socrates enarrat Iudaei
patrarunt. lege εν Ίμμαις γάρ , et vicum habebis, 20 Μ. Ρ.
a Chalcide disiunctum apud Τheodoretum Ηist. Relig. c. 7
atque in Τabula Ρeutingerorum. firmat coniecturam, etsi in
vocabuli numero et genere dissentiens, Τheophanes Chrono
raph. p, 71:
ίριστιανόν τούτω τώ et
συλλαβόντες. έτειCedrenus,
Ιουδαίοι quamφuam
εις το Ίμμον
per παιδίον
παιδίον
Τheophanis in errorem impulsus, p. 276: Ιουδαίοι εις τον
Ίμμον πεδίον Χριστιανόν παίδα συλλαβόντες. fecit ex vici
mia soni του παιδίου et πεδίου Ιmmum campum, φuem, si ad
haec attendisset Αbr. 0rtelius, circa Βyzantium non quae
sivisset.
Ιbid. 28. υπό ηγεμόνα] distracta hacc est provincia a
Coele Syria, ut Εuagrius Η. Ε. 3 32 docet, et quidem, si
φua Μalalae tom. 2 p. 69 fides, a Τheodosio secundo, φuem
et Αpamiae ius metropoleos dedisse adfirmat. praesidi pa
ruisse Νotitia imp. Οrient. c. 1 monere haud neglexit.
Πbid. Απάμεια] provinciae crat metropolis, φualnobrem
520 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

τους υπό Απάμειαν ιερέας, episoopos huius urbls metropolitano

subditos, Εuagrius Η. Ε. 3 34 appellat. erat circa urbem vicus,
χωρίον, cui Μάρατος Ζαβδάλης erat nomen, tom. 11 Concil.
Ι.abb. p. 403 et 408 memoratus: vicinos ille habuisse videtur
Μaratocuprenos, de quibus in Αmmian. 28 2, adfirmatque
primam tituli grassatorum illorum, de φua dubitatum video,
partem. sequentes tetigimus in Αnton. Itiner. p. 187.
397, 29. Μαριάμη] sic et Ptolemaeus. Αrrianus Εxp.
Αlex. 2 13 Μαριάμμην, Concil. Αcta Μαριάμνην vocare ad
sueverunt. vide Synod. Constantinop. sub Μenna tom. 11 Conc.
p. 402 et Chalcedon. p. 659. L. Ηolsteinius et Ch. Cellarius
ex Αlexandrino Chron. Κωμην Μαριάμμην, in qua Gelasinus
martyr fuerit contumulatus, cum hac urbe componunt : φuod
ut recte fecerint, vereor. plane proxime Ηeliopolin ibi col
locatur, a qua Ptolemaeus hanc longius removet. provinciae
φuoque diversae sibi vindicant, hanc Syria secunda, illam
Ρhoenice ad Libanum. de sequente Αnt. Ιtiu. p. 148.
Ιbid. 30. Ραφαναίε]. Ραφανέαι Ρtolemaeo et Stephano,
φui urbis gentile Pαφανεώτης esse addit. Lampadius Ραφα
ναίων πόλεως est in Chalcedon. p. 660, et Ζoilus Ρεεφάνης
in Constantinop. sub Μenna p. 402, satis vitiose.
Ιbid. Σελευκόβηλος] Seleucia est ad Βelum sive amnem
seu montem: neque enim alterutrum pro comperto est. vide
Ch. Cellarium. G. Α. 3 12 p. 420. sita erat in finibus Αpa
miensium. Τheophanes Chronogr. p. 289: οι δε Σκλαβίνοι τού
τω προσρυέντες συν αυτώ εν Συρία κατήλθον, χιλιάδες πέντε,
και ώκησαν εις την Απάμειαν χώραν εν κώμη Σκευοκοβόλω.
Vertit Μiscellae Ηist. Ι. 19 auctor: pοrro Scίαυini ad hunc
confluentes cum ipso descenderunt in Syriam, numero
φuinφue millia, et habitabant in Αpamiensium regione in
εastello, Seleucobori. unde vides legisse eum εις την Απα
μέων χωραν, et bene, dein Σελευκοβόρω, guod ex Σελευκο
βήλω natum est. Stephanus Σελευκόβηλον et Σέλευκον, περί
τη εν Συρία Απαμεία αρσενικώς λεγομένην πόλιν, distinguit,
perverse, si quid in his video: eadem enim est, et Σελευκό
βηλος et Σέλευκος πρός τώ Βήλω appellata, ac, uti vidimus,
Αpamiae, unde longius Seleucia Ρieriae distabat, vicina.
398, 1. Ευφρατησίας] olim Comagene erat., Procopius
Β. Ρers. 1 17: χωρα γούν, ή εκ Σαμoσάτων εκτός Ευφρά
του ποταμού εστι', πάλαι μεν Κομαγηνή εκλήθη, τα νύν δε
παταμώ έστιν επώνυμος, et 2 20 : έπει δε εις την Κομαγη
νών χώραν ο Χοσρόης αφίκετο , ήν καλούσιν Ευφρατησίων,
Αugusto - Εuphratesia in Chalcedon. p. 565 dicitur, et Leoni
imperatori 1. 10 c. de Divers. Οffic, provincia facta est et a
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRIUS, 521

Syria et 0sdroëna dissociata iussu Constantini Μ., teste Μa

1ala tom. 2 p. 3. praeses eius est in Νotitia imp. Οrient. c. 1
et praesidiale officium Εuphratense 1. 2 c Τh. de Venat. Fer.
398, 2. Ιεράπολις] metropolin huic provinciae fuisse
praeter Ιmp. Leonem atque alios testis est Εuagrius Η. Ε. 6
19. φuo nomine Αrabibus et Syris sit, Imp. Constantinus
Ρorphyrog, orat. de imagine Εdess, p. 51 edit. Combefisii do
eet : εις το κάστρον Ιεραπόλεως έφθασεν, ο τή μεν Σαρακη
νών φωνή Μεμμίχλέγεται, τη δε των Σύρων Μαβούκ, μmde
egregia Hydii in Ιtin. Ρeritz, p. 43 coniectura constabilitur,
αna in Ρlinio 5 23 Βambψce, φuae alio nomine Ηierapolis
υocatur, Syris υero Μaύο9, expulso atque ad tenebras da
mnato Μagog, emendat. vide Αlb. Schultens indicem Βoha
dino annexum, in Μanbesium.
Ιbid. Κύρος] Cyrestana civitas Ιmp. Iustiniani episto
Iae Collat. 7 Concil. Constantinop sec, p. 219. cives D. Pa
pebrochius Cyropolitanos, qui Αctis Iuliani οι της πόλεως Κύ
ρου, tom. 2 Ιun. p. 178 appellat, haud recte, vide Αnt. Itin.
p - 189.
Ιbid. Δολίχη] πολίχνη σμικρά Τheodoreto Η. Ε. 5 4,
Δουλικία Τheophani Chronogr. 354; ad quem modum Philo
xenus Dulichii episcopus in Collat. inter Catholicos et Seve
rianos tom. 11 Concil. Labb. p. 137. plura supra p. 184, ubi de
Ζeugmate etiam et Germanicia.
Ιbid. 3. Περρή] Liberatus Diaconus Βreviar. c. 13 eccle
siae Parensium Sabinianum fuisse ait episcopum, φuem Ρer
rhensium fuisse Αcta concilii Chalcedon. tom. 9 Conc. Labb.
Ρ. 106 clamant. v. Αnt. 1 p. 210.
Πbid. Νικόπολις] non aliam esse puto atque eam quam
Ιosua Stylites in Chron. Syriaco sub Imp. Αnastasio vehe
menti terrae tremore corruisse refert tom. Ι Βibl. Οrient. Αs
semani p. 271, mec diversa fortasse est Ιtin. Αnt. p. 190.
Πbid. Σκεναρχαία] Σκηνή αρχαία. viderint peritiores
an loco nomen venerit a tentoriorum copia, et quid Σαλγενο
ρατιξενον sibi velit.
Πbid. Σύριμα] putares Συρα sive Σούρoν, ut Εuagrius
Η. Ε. 4 25, urbem in Εuphratis ripa positam (Vita Symeo
nis Stylitae c. 26: ήν τις εν Συροίς στρατιώτης, πολίχνιον
δέ τι τούτο των επευφρατιδίων), nisi propius abessent Ού
ριμα, pro quibus Θύρημα editus Ptolemaeus, sed hinc et ex
Coislin. ms adiuvandus. Οριμα et Ώριμα Chalcedon. concil.
p. 676, erat Εuphrati adsita, unde castellum Urima Εuphrati
accubans in veteri codice Syriaco tom. 1. Βiblioth. Οrient.
Ρ. 172 Αssemani.
522 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

378, 4. Ευρωπός] Ιosua Stylites castrum ait Εuropus,

φuod in provincia Μabugensi, sive Ηierapolitana, ad occi.
denlem Εμphratis est positum Bibl. Οrient. tom 1 Ρ. 282;
cui Ρrocopius Fabr. Iustinian. 2 9 et Β. Ρ. 2 20 adsentitur.
merito ergo Lucianus insulsum scriptorem historiarum taxa
vit, φui de urbe hac ή δε Ευρωπος κείται μεν εν τή Π1εσο
ποταμία σταθμούς δύο του Ευφράτου απέχουσα, απώκισαν
δε αυτην Εδεσσαίοι. Εuropus siία φuidem est in Μesopo
tamiα, mansionibus aύ Εuphrate duabus disiuncta, et αό
Εdessenis condita. nomen est a Μacedonibus, qui urbium
patriae suae nomina oppidis Syriae indiderunt, vide Αppia
num Syriac, p. 201 et Αbr. Βerkelium in Stephan. Ευρωπός,
ubi commixta videbis quae longo terrarum situ distinctissi
nna fuere.

Ιbid. 5. Οσρωήνης] Οσροήνης. nomen provinciam ab

Οsroé Procopius Β. Ρ. 117 accepisse memorat, nec multum.
ut alias observavimus, ab eo dissidet Dionysius Patriarcha.
provincia post Constantinum a Μesopotamia videtur divulsa,
φua de re Νorisius diss. 2 de Εpoch, p. 110. praeses 0sdroε
nes est in l. 105 c. Τh. de Decur. et Νotitia Ι. Ο. c. 1.
Ιbid. . Έδεσσα] provinciae metropolis fuit, περιβόητος
της Οσροήνης επαρχίας μητρόπολις Τheophani Chronograph.
p. 146. Αcta S., Τhaddaei apud Lambecium Bibl. Caesar. 8
Ρ.202: ήν μεν από Εδέσσης της πόλεως, μητρόπολις δε υπάρχει
αύτη, Οσροήνη καλουμένη, Αρμενοσύρων μεσόγειος: φuae cum
μrbem 0sroënem vocitant, videri possent vitiosa, nisi et Syτί
Οrrhoam et 0srhoam appellarent. vide Αnton. Itin. Ρ. 185.
Πbid. 6. Κωνσταντία] Κωνσταντίνη aliis, Suidae Κων
στάντεια, cuius episcopus Sophronius est in Αctis synodi Αn
tiochenae, intextis Αctioni 14 concilii Chalcedon. tom. 9 Con
cil. p. 120. olim Νicephorium dicebatur, Stephano teste, Sy
ris autem Τela Νξn, quod utrumque nomen mutavit Constan
tii imperatoris iussu, φuemadmodum Chron. Εdessenum tom. !
Βibl. Οrient, p. 395 refert. guod vero a Chronici auctore ad
ditur, φuae olin Αntipolis dicebatur, non mihi satis rectum
videtur succurrit Αmmianus 18 9, ubi Αmidam et Αntoni
nupolin, prorsus ut scriptor Εdessenus, eodem tempore a Con
stantio instauratas fuisse memorat. male itaque Αssemanus
dissert. de Μonophysitis tom. 2 Βibl. Οrient. ex Αntipoli fa
cit Αnthemusiadem Τaciti sive Αnthemusiam aliorum, repre
henditque Ch. Cellarium, gui Stephanum Suidamque secutus
Νicephorium a Constantina nihil differre recte adfirmaveral.
aberat ad occasum Νisibis et septentrionem Αmidae stadis
56, si quae fides Τheophani Chronogr, p. 124, φuae sane,
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 523

nisi culpa recidat in librarios , exigua esse debet: longius

enim intervallum in eas urbes interiectum fuisse Ρeutingero
rum Τabula vetat dubitare, vide etiam Procopium Αedif.
Πustin. 2 5.
398, 6. Θεοδοσιούπολις] posita erat ad flumen, Chabor
ram loco munito. Ρrocopius Fabr. Iustin. 2 5: Θεοδοσιούπο
λις ή παρά ποταμόν Αβόρραν γής των Ρωμαίων προβεβλη
μένη. distinguenda ergo ab altera eiusdem est nominis urbe
in Αrmenia, qua de Fabr. Iust. 3 5.
Ιbid. Κάρραι] recte ita codex Lugdunensis. urbem
Christiani, guod cives sacris paganorum deditissimi essent,
Ελλήνων πόλιν vocarunt. libellus Samuelis et reliquorum
presbyterorum contra Ibam tom. 9 concil. Labb, p. 37: ότι
εχειροτόνησε Δανιήλον τον αυτού αδελφιδούν επίσκοπον της
Ελλήνων πόλεως. ubi eos Carras intelligere libelli principium
ostendit: συνήλασεν ήμάς, inquiunt, επί τήνδε την κατηγορίαν
ελθείν αυτού τε και του αδελφού αυτού Δανιήλου, και αυτού
επισκόπου Καρρήνων πόλεως, tametsi male αδελφός Ιbae fra
ter Daniel vocetur, φui αδελφιδούς sive fratris Ibae filius
fuit. peius vero commonitorium Damascio tribuno missum p.
26 Δανιήλον τον ευλαβέστατον Θεοδοσιουπόλεως επίσκοπον
nuncupat: neque enim ille Τheodosiopolitanus fuit praesul,
sed loannes , φuare verius vetusta versio et Danielem Car
rhenorum civitatis episcopum, et Ιoannem reverendissί
mum Τheodosiopolitanum episcopum praefert. consentit in
Carrarum illo titulo scriptor Syrus Vitae S. Εphraέmi, qui
tom. Ι Βibl. Οrient. Ρ. 51 de Iuliano : et divertit Carras,
μrbem paganorum refertamφue simulacris, vide itaque huc
cine referri oporteat 1. 8. c. Τh. de Pagan., φua Τheodosius
duci 0sdroënae scribit: αedem olim frequentiae dedicatam,
εoelui etiam, populo φuoque communem, in φιμα simulacra
feruntur posiία, αrtis pretio φuam divinitate metienda,
έugiter patere publici concilii auctoritate decernimus. mihi
sane, tametsi pro Εdessa Gothofredus disputaverit, aedes illa
Carris fuisse videtur, praesertim φuod Εdesseni, ut ex eorum
chronico Syriaco patet, Τheodosio imperatore sacrorum Chri
stianorum essent studiosissimi atque a simulacris aversissimi.
plura Αnt. Itin. p. 193 et de Βathis p. 190.
Πbid. Νέα Βαλεντία] nusquam, guod φuidem recordor,
lianc Valentiam reperire potui. videtur e castellis fuisse φuae
Εuphrati assidebant.
Πbid. 7. Λεοντόπολις] praestiterat ή και Καλλίνικος,
φuomodo Libanius Τheodoretus Ρrocopius atque alii, iam ante
ad Αnt. Itin, p. 191 appellati. urbem instauravit Imp. Leo
524 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

circa a. 466, suoφue nomine insignem esse voluit, uti Chron.

Εdesseno tom. Ι Βibl. Οrient, p. 405 perscriptum. adde Αs
semano notata tomi eius p. 258.
398, 7. Βίρθα] Wirta munimentum υαίde υetustum, in
ertrenιο Μesopotamiae situm Αmmianus 20 7 memorat,
φuod cum Birtha videatur Ptolemaei ad Τigrim, nostra esse
nequit. forte haec latet in Βinta, cui in 0sdroëna locum de
ait Νotitia imp. Οrient. c. 169.
Ιbid. 8. επαρχία Μεσοποταμίας] praesidi φuoque paret
in Νotitia imp. Οrient. c. 1. φuod vero una illi urbs Αmida
datur, id ne librariis acceptum referri oporteat vereor: erant
φuippe Ηieroclis aetate plures in ea provincia urbes et ca
stella. Daras paullo ante muniverat Imp. Αnastasius apud
Εuagrium Η. Ε. 3 37, ne de arcibus dicam, guas Procopius
ae Rabr. Iustin. 2 4 describit.
Ιbid. 9. Αμιδα] πόλιν οχυραν της μέσης των ποταμών
Εuagrius Η. Ε. 3 37 appellat. situm signat Αmmianus 18 9,
Ρrocopius atque alii, φuos nunc praetereo. id quaeram, tam
etsi ab instituto recedat, verumne sit Νisibin, celebrem olim
huius provinciae urbem, Σιβάπολιν fuisse nuncupatam. abiit
in hanc opinionem D. Papebrochius tom. 5 Ιun. p. 15 ad Wi
tam S. Febroniae, in cuius Αctis c. 1 Σιβάπολις, ήτις διέ
κειτο εν ορίοις τους προς τους Ασσυρίους. censet vir doctus
Syrorum sermone Νisibin et Sibapolin rem eandem signifi
care, φuod, puto, nunquam probabitur. nihil φuoque in Αctis,
unde Νisibin intelligendam esse colligas. ego την Σιβάπολιν
non aliam esse autumo atφue eam φuae Syris Sibabarech,
cuiusque haud obscura mentio in Βibl. Οrient. tom. 2 p. 361;
Αctorum autem Febroniae interpretem Sibacarech legisse et
propterea Σιβάπολιν vertisse: Syris enim τ-ma seu ΝΕ-ma op
pidum significat, et proxime a productione urbis Sibabarech,
unde facilis errori via, distat. posita urbs erat intra Μeso
potamiam, ut ea Αcta ostendunt, φuae res Αssemano in dis
sert. de Μonophysitis tom. 2 Βibl. Οrient. dubia atque in
certa visa est. hoc obiter: nunc in viam redeamus.
Ιbid. 10. Φοινίκης] haec est Φοινίκη πάραλος, uti Εua
grio 3 33 et Ιο. Μalalae tom. 2 p. 73 dicitur. subditam
fuisse viro consulari Ι. 52 de Decurion. et Νotitia imp. Οrient.
c. 1 testantur facta provincia est, sed multo amplior et
Phoenicen secundam complexa , ab Hadriano apud Spartian.
c. 14.
Ιbid. 11. Τύρος] provinciae erat metropolis, φuo titnlo
etsi in numis ante Hadrianum insignis est, Phoenice tamen a
Syria devulsa, provinciae caput est imposita, ut Suidas in
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜΙ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 525

Παύλος Τύριος significat. vide Νorisium diss. de Εpoch. 5

p. 396 et Spanhem. Dissert. 9 de Us. de Praest. Ν. p. 588.
398, 11. Βηρυτός] metropolitano nomine ac dignitate
civitatem Βerytum exornaverat Τheodosius secundus 1. un. c.
de metrop. Βeryt. ; φua re Εustathius urbis eius praesul ac
census Ρhoenices urbes Byblon Βotryn Τripolin Οrthosiadem
Αrcas atque Αntaradon sibi, utpote novae metropolisubiiciendas,
vindicavit. contra venit PhotiusΤyriorum praesul, φuestusque est
patribus Chalcedonensibus ab Εustathio iniuriam sibi illatam
«anonemque Νicaeni primi concilii quartum proterve esse pro
culcatum. patres secundum Photium litem dedere, iusserunt
φue Τyrum esse metropolin, Βerytum vero nihil praeter ce
reras provinciae urbes sibi sumere p. 622. adde Balsamonem
in can. 29 Chalcedon. concilii apud Βeveregium tom. I p. 148.
plura Ιtin. Η. p, 583 et de sequentibus Αnt. Itin. p. 148.
Ιbid. Βόστρυς] lege Βότρυς et Βύβλος, etsi Βίβλος sit
in Αctis Chalcedon, p. 618, Βόστρυς in Chronogr. Τheopha
nis p. 193.
Ιbid. 12. ΑρκαιΊ recte mss, ut alias diximus. Αurelius
Victor duplex illi nomen fuisse Αrcae et Caesareae in Αle
xandro Severo asseverat; cumque urbs Libano fuerit vicina,
uti Gesta Τancredi c. 105 indicant, haud spernenda videtur
Ν. Ηaymii coniectura, φua numum Καισαρίας Λιβάνου huic
tribuit tom. Ι Τhes. Βritan. p. 252.
Ιbid. Ορθοσιάς] Ορθωσιάς vicina fluvio Εleuthero apud
Strabonem 16 p. 753. vide Νoris. Εpoch. diss. 2. p. 103.
Ιbid. Αραδος] uni episcopo Αradum atque Αntaradum
subditas fuisse Αcta concil. Εphesini et Chalcedon. vetant
aubitare; nec iusta tamen propterea haec Ηarduini animad
versio. in Νotitia, ait in Νum. Αnt. Illustr., Ηieroclis Αra
dus et Αntaradus ceu duo diversa oppida, episcopali de
εore insignia, appellantur in prουincia Phoenicide para
ίiae sive maritimae, Credo mendose, cum ulriusque oppidi
anum fuisse antistitem merito suspicemur et epistolα
Οrientalium 13 in auctario Τheodoreti p. 564. neque enim
ecclesiastica haec Νotitia ; nedum omnia oppida, φuae Synec
demo comprehensa sunt, suos sibi episcopos hubuerunt, plura
Ιtin. Αnt. p. 148.
Ιbid. Κωνσταντίνα] nusquam eam reperio, vereorque
ne φuid hic a librariis sit neglectum. si Αντάραδος ή και
Κωνσταντία legeretur, salva res foret: Constantius enim ur
bem instauratam suo nomine donavit. Τheophanes Chronogr.
p. 31 : και πόλιν έκτισεν εν τη Φοινίκη, ην Κωνσταντίαν κέ
κληκεν, την πρότερον καλουμένην Αντάραδον. atque hino
526 VVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

Αtticus episcopus Αradiae Constantiae provincialium ad Leo.

nem imperatorem epistolae tom. 9 Concil. p. 312 subscribit
ut iam ante diximus.
398, 13. Πογωνάς] codex Leidensis Πωγωνάς, φuo ego
nomine oppidum in hac ora ignoro. si rectum est, potuit ex
simili caussa locus dici quo portus Τroezenius Πωγων, de
φuo Suidas, fortasse tamen Saltus Gonaticus, φuem aliae Νo
titiae in hac provincia agnoscunt, et cuius possessionum imp.
Ζeno 1. 2 c. de Ρraed. Τamiac. meminit, sub vocabuli involucro
latet. vide Iac. Rhenferdii diss. de Αngulo Αrab. p. 821, net
crede tamen saltum Gonaticum esse angulum illum cavum ex
concursu Libani et Αntilibani ortum, de qua Strabo agat, uti
ait: nihil enim huius in Strabone reperies. habet sane Βon
frerius ad Αntilibanum Ηieronymi, atque ex eo Rhenferdius,
faec Strabonis e l. 16: duo sunt montes, φuί eum faciunt.
uae Concαυus Αngulus dicitur, φuasi inter se pares Li
αnus et Αntilibanus, paullo ultra mare incipientes. at
si 1. 16 p, 754 inspexeris, cavam quidem Syriam, nusquan
eum angulum, invenies.
Ιbid. Πανειάς] vitiose Σπανιάς in Vita S. Sabae, quan
a Cyrillo conscriptam Cotelerius tom. 3 Μon. Gr. insermit,
p. 252. multo peius in Αctis Ρrocopii, seu fabula potius, am
Caesarea Ρalaestinae metropoli sive Stratonis turre confin
ditur c. 3: Καισάρειαν δε ταύτην φαμεν ήν και Φιλίππου
καλείν ειώθαμεν αύτη δε και Στράτωνος μεν πύργος το
πρότερον εκαλείτο Φοίνικες δε Πανεάδα κατονομάζοτσιν,
από του γείτονος αυτή όρους Πανέου την επωνυμίαν θέμενοι,
φuem eundem errorem scriptor Vitae Εpiphanii erravit, dum
c. 44, ex Cypro se navi Caesaream Philippi traiecisse nar
rat: απάραντες δε από Κύπρου απεπλεύσαμεν εν Καισαρεία
τη Φιλίππου. . neque enim Paneadem sive Caesaream Ρhilippi
appellere potuit.
Ιbid. 14. Φοινίκης Λιβανησίας] fuit provincia haec con
iuncta superiori, donec a Τheodosio Μ. distraheretur et suum
sibi praesidem acciperet. vidit hoc Η. Νorisius ex concilio
rum Αctis dissert. 4 de Εpochis p. 356, tametsi per erroren
Αrcadio originem huius provinciae tribuerit: Τheodosium enim
auctοrem esse Ιο. Μalala tom, 2 p. 39 perspicue docet. ο δε
αυτός, inquit, βασιλεύς απεμέρισε και την Φοινίκην Αιβανι
σίαν από της Παράλου, και εποίησεν επαρχίαν, δούς δίκαια
μητροπόλεως και άρχοντα όρδινάριον Εμέσση τη πόλει φuam
quam φuae de Εmessa addit, a vero abeunt: neque ea enim
metropolis provinciae, sed Damascus fuit. nec succurres ho
mini, si civilem metropolin eam urbem factam dixeris, quo
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 527

niam ima et dignitatis civilis privilegia ecclesiastica secum

rrahebant. sic cum Τyanis Valens ius metropolitanum con
tribueret, eius urbis antistes iura ecclesiastica statim sibi ar
rogavit; quae eadem res Εustathium Βerytensem, postφuam
Βerytus a Τheodosio secundo metropolis esset constituta, ut
sibi vicinas urbes subiiceret, impulisse videtur. id superest,
ut honorariam metropolin Εmesam, etsi verbis Μalalae non
satisfaciat, creatam profitearis. praesidem huic provinciae
praefuisse Νotitia imp. 0. c. 1 ostendit, cave tamen huc
referas cum Pancirolo c. 112 Νοtitiae eius praesidem provin
ciae Ρhoeniciae, ad quem Diocletianus 1. 3 c. de Divers. Re
script. et Constantinus 1. unico c. de Form. et Impetrat. sub
lat. mittunt. is totius Ρhoenices, antequam in duas secare
έur, curam gessit, propterea ΡRΑΕSΕS PR0VΙΝCΙΑΕ SΥ
ΗΙΑΕ ΡΗΟΕΝΙC. in inscriptione Sponiana Μiscellan, p. 270,
φuae in paucis diversa et inter Gudianas p, LΧΙΧ 1 legitur,
appellatus.
398, 15. Έμισσα] Έμισα της του Λιβάνου Φοινίκης
πόλις Ιο. Μalalae tom. I p. 391. vide Αnt. Itin, p. 188.
Πbid. Λαοδίκεια] Laodicea est ad Libanum, de qua Αnt.
Ιtin. p. 198.
Ιbid. Δαμασκός] provinciae erat metropolis, unde Τheo
dorus episcopus της μητροπόλεως Δαμασκού in Chalcedon.
concil. p, 676, et in Αctis Stephani Sabaitae c. 6 tom. 3 Ιul.
p. 555 ή επίσημος και πανευδαίμων μητρόπολις. plura alias.
Ιbid. Ηλιούπολις] diutissime huius cives paganicae su
perstitioni studuerunt. urbs ipsa altissimis montibus undique
εrat incincta. vide Τheodoretum Η. Ε. 4 22 p. 183 et Αnt.
Ιtin, p. 189, ubi et de Αbila. -

Ιbid. 16. Παλμύρα] Τheophanes πόλιν Φοινίκης Λιβα

νισίας Chronogr. p. 148, Ρrocopius de Fabr. 2 11 Φοινίκης
της παρά Λίβανον, et ab imp. Πustiniano instauratam prodit.
Palladius Vit. Chrysostom, p. 194 Παλμύραν το των Περσών
φρούριον, φuod ad Ρersas compescendos commodissima esset,
appellat, 80 Μ. Ρ. Εmesa removens. fuit itaque in finibus
Romanae Ρersicaeque ditionis, nec longe ab Εuphrate, ut Αp
pianus Β. Civil. 5 p. 1079 ostendit. φuare Ulpianus 1. 1 D.
de Censib. S.5 prope barbaras gentes et nationes collocatam
in provincia Phoenice ait, gentium et nationum nominibus
νίcinos Αrabes Ρarthos ceterosque eius orae barbaros comple
xus. Cicero in simili re voces iungit de Provinc. consul. c.9:
celebrantur aures φuotidie meae noυis nominibus gentium,
nationum, locorum. et c. 13: ceterae partes α gentibus
aut inimicis huic έmperio αμt infidis aut incognitis aut
528 VVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

certe immanibus et barbaris et bellicosis tenebantur : φuas

nationes nemo unφuam fuit φuί non frangi domariφειe cu
peret. neque aliter Velleius 2 110 : gentium nationanque,
φuae rebellαυerant, omnis numerus amplius 800 milliα er
plebat. vide et c. 98 et Cortium in Sallustii Catilin. c. 10.
398, 17. Παλαιστίνης] excidit πρωτης: tres enim ordine
recensentur Palaestinae, φuarum et Imp. Τheodosius in 1.30 c.
Τh. de Εrogat. milit. et Νotitia imp. Οrient. c. 1 meminit; φuae
res parum animadversa saepe doctis, φuos Iac. Rhenferdius
dissert. ΙΙ in Εuseb. 0nomast. p. 788 ab errore revocare adni
sus est, negotium facessivit. iunctae fuere ad Αrcadii
tempora: nam φuod Iο. Μalala tom. 2 p. 5 Constantinum Μ.
Palaestinam tertiam provinciam constituisse asseverat, id Hie
ronymus Quaest in Genes. c. 21 convellit, ante non grande
tempus Palaestinam Salutarem, φuae eadem ac tertia, ex di
visione praesidum esse factam et dictam adfirmans. idem et
hinc statuminatur, φuod omnis Palaestina sub Τheodosio Μ.
uni proconsuli paruerit, φuemadmodum ex Ζosimo 4 41 li
φuet. vide Η. Νorisium diss.5 de Εpoch. p. 474. consularis
Ρalaestinae primae est in Νotit. imp. Οrient. c. 1 et apud
Palladium Ηistor. Lausiac. c. 65.
Ιbid. 18. Καισάρεια] metropolin huius provinciae canon
7 Νicaeni primi apud Βeveregium tom. I p. 68 et Hieronymus
in epist. ad Ρammachium agnoscunt, φuae dignitas urbi man
sit, postquam tres Palaestinae episcopo Hierosolymitano in
Synodo Chalcedonensi tom. 9 p. 2 subditae, atque eidem iura
patriarchalia fuerunt aucta, uti Νovella 103 ostendit.
Ιbid. Δώρα] Stephanus maritimam hanc urbem egregie
illustrat in Δώρος. adde Η. Relandum Palaest. 3 Ρ. 739 et
Ρrobabil. nostrorum c. 25.
Ιbid. Διόσπολις] Lydda est. Cyrillus Ηierosolymitanus
Calech. 17 p. 204: Λύδδα ή νύν Διόσπολις. vide Ιtin. Η. Ρ.
600, ubi et de Αntipatride.
Ιbid. Αζωτος παράλιος] duplicem Azotum, si Νotitias
exceperis, vix alibi reperies. videtur Αzotus mediterranea
ea esse cuius Sacrae literae, Herodotus, Diodorus, Iosephus
atque alii meminerunt. posita illa non longe a mari erat,
nec illi tamen iuncta. Ιosephus inde Β. Ι. Ι 7 S 7 inter τας
εν τη μεσογείω πόλεις recenset, et τας παραλίους ab ea distin
guit. idem facit Wilh. Τyrius Ηist. Ηieros. 12 6 et 15 24. nec
dissentire videtur Fulcherius Carnotensis c. 52, φui praeterea sue
tempore vicum fuisse, quam Ibenum indigenae vocabant: forte
is non alius est ac Ιebna, φui Η. Relando Palaest. 3 p. 608
molestus fuit. maritima Αzotus prioris esse portus potuit:
φuomodo Αscalon, etsi mari praetenta apud Wilh. Τyrium
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 529

17 22, suum sibi portum habuit, episcopυ aeque ac Αscalon

subiectum : subscribit enim rescriptο Ιoannis Hierosolymitani
ad Ιoannem Constantinop. et Αntonius Αscalonius et Stepha
nus Μaiumae Αscalonis tom. 11 Concil. Labb. p. 376. Μaiuma
autem Αscalonis eius portus est, ut Μaiuma Gazensium et
Μaiuma Αlexandriae, φuam alias, hactenus minus notam, il
Πustrabo. de Εleutheropoli et ceteris, quas intactas praeter
eo, vide Η. Relandum.
398, 19. Αιλία ή και Ιεροσόλυμα] recte ita ms Lugdu
nensis. Αeliae nomen diutissime Ηierosolymis haesit. Ιoan
nes Chrysostomus orat.5 in Iudaeos p. 645 ed. novae: επει
δή γάρ Αίλιος ο Αδριανός εχρημάτισεν, ούτω και την πόλιν
καλείσθαι ενομοθέτησεν, εκείθέντε Αιλία μέχρι και νύν ονο
μάζεται. plura, φuae in Iustiniani usque aetatem eum urbi
titulum durasse adfirmant, Βeveregius in can. 7 Νicaeni primi
coacervavit. adde Vales. in Εuseb. Η. Ε. 7 5.
Ιbid. 20. Λιβιάς] olim Βetharam, teste Εusebio, sed in
Liviae Αugustae honorem novo titulo decorata. erant circa
eam, trans Iordanem et 12 Μ. Ρ. , ab Ηierichunte positam,
balnea aquarum calidarum. Gregorius Τuronensis Μiracul. 1
18: sunt aulem et ad Liviada civitatem αφuae calidae, in
φuibus Ιesus Ναυe laυare solitus erat; ubί similiter le
prosi nιundantur. est auten ab Ηiericho duodecinι milli
bus. φui locus situm egregie firmat. -

Ιbid. Σεβαστή] urbem hanc in Τrachonitidem transpor

tavit Ιο. Μalala apud Ιo. Damascenum orat. 3 p. 368, ubi de
Ιoanne Baptista και απέτεμεν αυτον Ηρώδης ο τοπάρχης, εις
το βασίλειον της Τραχωνίτιδος χώρας, έν Σεβαστή τη πόλει.
paullo melius, nec tamen sine errore, in Chilmeadi editione
tom. 1 Ρ. 305 legitur ο Ηρώδης ο βασιλεύς, ο Φιλίππου, ο
τοπαρχών ήτοι βασιλεύων της Τραχωνίτιδος: negue enim Ηe
rodes Τrachonitidi, ut bene vir doctus, praefuit, et cui bono
ο βασιλεύς ο τοπαρχών ήτοι βασιλεύων coacervantur 2 forte
ex Damasceno ita refingenda omnia: Ηρώδης ο τοπάρχης ήτοι
βασιλεύων της Τραχωνίτιδος κ. λ., φuo quiden modo erroris
non absolvitur Ιoannes, eripitur tamen graviori.
Ιbid. Ανθηδών] Gaza stadiis 20 aberat, Sozomeno Η.
Ε. 5 9 auctore, Inari proxima. Diocletianopoleos, si Νotitias
et Conciliorum Αcta exceperis, rara mentio. vide H. Relan
dum Palaest. 3 p. 736. -

Ιbid. 21. Συκαμάζων] Ευκομάζων in Νotit. Iac. Goari,

Εstomason in Νotitia guae Wilh. Τyrio adiuncta est, Αsco
zamon Gervasio Τilberiensi tom. 2 Script. Βrunsviceus, p. 760.
nostrum rectum est, etsi situs eius iguotus,
Const Ρουμky r. 34
 530 WΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

398, 21. Ονούς] creditur esse Οno, de gua 1 Chronic.

8 12. sequentem habet Staphauus, quamquam nihil de loco
φuem occupaverit.
Ιbid. 22. Γάζα] duplicem olim fuisse Gazam, φuarum vetu
κίior Αpostolorum aetate fuerit eversa et deserta, ad Αnton. Ιtin.
p. 151 disputavimus. mecum sentit Ηieronymus de Loc, Sacr.
uaeritur, inquit, φuomodo in φuodam propheία dicatur Gazα
Ά in tumulum sempίternum. φuod solvitur iία, αnti
φuae civitatis locum vir fundamentorum praebere resti
gia, hanc auten quae nunc cernitur, in alio loco, pro illa
φuae corruit, aedificatam. cui oculato testi, et hac in parte
aliis consentienti, cur fidem negemus ! erat urbs Gordiami
imperatoris aetate sacra, sui iuris et admodum splendida, ut
egregio hoc epigrammate inter Doniana Class. Ηl. 45 doce
mur: αγαθή τύχη αυτοκράτορα Καίσαρα Μ. Αντωντον Γορ
διανόν, ευσεβή, ευτυχή,... σεβαστόν, κοσμοκράτορα, ή πόλις ή
των Γαζαιών, ιερά και άσυλος και αυτόνομος, πιστή, ευσεβής,
λαμπρά και μεγάλη, εξ ενκλύσεως του πατρίου θεού, τον
εαυτής ευεργέτην, διά Τιβ. Κλ. Παπείρου επιμελητού του
ιερού. id mirere, virum eruditun, φui inscriptionem Latinam
fecit, in ea deum Εnclyseum invenisse: vertit enim media er
Εnclψseo patrio deo, φui nullus fuit et ex corrupta ΕΝ
ΚΑΤΣΕΩΣ voce natales accepit. fuit in marmore ΕΝΚΕ
ΑΕΤΣΕΩΣ, certe esse debuit: φuod er iussu, ut saepe in
bis monumentis, notat. κατά κέλευσιν θεού in simili re habes
in Τhes, p. ΧΧΙ. 1. deus autem patrius Gazensium est Μar
nas, cuius iussu lapis est dedicatus. vide de eo Η. Νorisium
Φissert. Εpoch. 5 494.
Ιbid. Αριζα] nisi erro, Γάδαρα sive Γάζαρα, φuam ur
Dem seu vicum Νotitiae in Palaestina prima non longe ab
Αzoίo agnoscunt, praestiterit. de ea Relandus Palaest. 3
p. 679. guae sequitur Βιτύλη, Βethelne an Βetulia sit, in
dubio est. aliis Νotitiis dicitur Βιτέλιος.
Ιbid. 23. Παλαιστίνης β'] huius et superioris provinciae
incolas totiusque cavae Syriae audaces atheos atque insidio
sissimo esse ingenio perhibet Ρroclus Diadochus in Ρaraphrasi
Τetrabibli Ptolem. p. 95: ως επί πολύ θρασείς είσι και Τάθεοι
και επιβουλευτικοί, iden Αnonymus scholiastes, Basileae editus,
in eandem Τetrabibl. p. 62, sed verbls mire turbatis, profite
tur. ό γάρ, inquit, της Αφροδίτης τώ Αρει συμπλακείς τοι
oύτoυς πoιεί (και αθέους αμέλει Ιουδαίους) τους Ιουδαίους
εκ ταύτης όντας της θέσεως φησίν όθεν κατά την προση
γορίαν σημείον σοι γινέοθω της κατά την χώραν ευθηνίας,
γόνιμος γαρ δ του Διός μοι ήρ ένιoίς φθάσασιν ελέγετο. va
 1Ν SΥΝΕCDΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΛRIUS. 531

ria enim scholia in unum sunt conflata; ψuae facile distin

gues, si observaris και αθέους esse Ptolemaei verba, eaque
breviore scholio explicari αμέλει Ιουδαίους: mox alium idem
paullo pluribus interpretari. guae vero adduntur όθεν κατά
την προσηγορίαν κ. λ. ea Iudaeam non spectant, sed Αra
biam ευδαίμονα, φuem eius titulum haud obscure respiciunt.
vide Ρroclum 2 p. 95, et me falsum negabis. nata ea per
suasio paganis est, φuod ludaei in summi numinis cultu cum
religuis omnibus dissiderent. hinc et Lucanus 2 593: et de
dita sacris incerti Iudaea dei. et Αristides tom. 3 p, 514:
τοίς εν Παλαιστίνη δυσσεβέσι παραπλήσιοι τους τρόπους
και γάρ εκείνοις τούτ' έστι σύμβολον της δυσσεβείας, ότι τους
κρείττονας ου νομίζουσι, φuo tamen loco si et Christianos
notari cum Ιebbio velis, nihil intercedam. ceterum praesiden
huic provinciae etiam Νotitia imp. Οrient. c. 1 imponit.
398, 24. Σκυθόπολις] provinciae fuit metropolis, φuare
ex ea ortus Cyrillus (in Vita S. Sabae c. 80) γυνή τις, in
φuit, εκ της καθ' ημάς μητροπόλεως όρμωμένη, et c. 75: και
έλθόντος αυτού εν Σκυθοπόλει, εξήλθεν ο μητροπολίτης Θεο
δόσιος μετά παντός του λαού εις απάντησιν αυτού. Αristidi
tom. 3 p. 595 Σκυθών πόλις, φuo de nomine ad Itin. Η.
p. 586.
Πbid. Σέλλα] imo Πέλλα. φuod nomen a Μacedonibus
accepit, solitis patriae suae oppidis cognomines devictas urbes
facere apud Αppian. Syriac. p, 201. Ρella παρά τους πέλας,
τους λίθους κατά την Μακεδόνων φωνήν, φuod Μacedones
lapides pellas vocarent, est dicta, ut ex Ulpiano in Demosthe
nis orat. de Legat. Rals, p. 234 Spanhemius diss. 9 de Usu
et Ρ. Ν. p. 654 patefecit. perperam ergo a nescio quo Pella
Stephanus nomen derivat, meritogue Τi. Ηemsterhusius eorum
mutandi libidinem compescit, φui Ηesychianum Πέλλα λίθος
corrigere instituerunt, sedem urbs, nobilis mora Hierosolymis
digressorum Christianorum, in Ρeraea obtinebat.
Ιbid. Γάδαρα] non longe ab urbe fluvius Ηieramax de
currebat, quem propterea τον λεγόμενον ποταμόν Γαδαρων
Cyrillus in Vita S. Sabae c. 33, et Αntoninus Μartyr in
Itiner, fluvium calidum, φui dicitur Gadara, appellat. de se
guentibus Relandus et nos alibi.
Ιbid. Ίππος) aberat stadiis a Τiberiade 30. Ιosephus
Vitae suae c. 65 : ή δε ση πατρίς, ώ Ιούστε, κειμένη έν τή
Γεννησαριτιδι λίμνη και απέχουσα "Ιππου μεν στάδια τριά
κοντα, Γαδάρων δε εξήκοντα, Σκυθοπόλεως δε είκοσι και
ΕΧ(470)'. -

Ιbid. 25. Ελένου πόλις] Μagni Constantini matri hoc

53Ω WΕSSΕΙ,ΙΝG ΙΙ

momen debet, teste Sozomeno Η. Ε. 2 2. si pristinum, φuo

ante utebatur, notius esset, de situ, φui obscurissimus, fortasse
certiora haberemus.
398, 25. Διοκέσσα] lege Διοκαισάρεια, φuae in media
Galilaea posita (apud Iosephum Vitae suae c. 65) olim Sep
phoris erat. Ηieronymus de Loc, Sacris: pοrro et alia
υilla Αraba nomine in finibus Diocaesareae, φuae olim
Sephorine diceύatur, vide Palladium Ηistor. Lausiac. p. 65
et Η. Νorisium dissert. 5 de Εpoch. p. 563, et de Μaximia
nopoli Itin. Η. p. 586.
Ιbid. 26. Γάβαι] hinc fuit Αnastasius, qui Γαβών sive
Gabenorum antistes in synodo Hierosolymitana dicitur. abe
rat urbs Μ. Ρ. 16 a Caesarea, ut Εusebius et Hieronymus in
Οnomastico monuerunt. . vide eundeun Νorisium dissert. 4
p. 460.
Ιbid. 27. Παλαιστίνης γ Ι olim haec Αrabia erat, sed
Ρalaestina in plures divisa provincias, illis accenseri coepta
est. Ρrocopius de Fabric. 5 8: έν δε τη πάλαι μεν Αρα
βια, νύν δε τη Παλαιστίνη τρίτη καλουμένη, χώρα μεν έρη
μος επι μακρόν κατατείνει. notitia Imp. Οrient. Palaestinam
Salutarem, praesidi subiectam, appellat.
Ιbid. 28. Πέτρα] Αδριανή Πέτρα μητρόπολις in nu
mis: Πέτρας προς έσχατιαίς των Παλαιστίνων κειμένας Εua
grius Η. Ε. 3 32 vocat, φuod in ultimis Palaestinae finibus
essent. Sozomenus Πετραίους et Αρεοπολίτας Η. Ε. 7 15 in
Αrabia, ad quam olim pertinuerunt, locat. passim alii in
Ρalaestina tertia, ut Stephanus. vide Renferdii dissert. 2 in
Εuseb. Οnom. et Relandi Palaest. 3 p. 927.
Ιbid. Αυγουστούπολις] Ιoannes Αυγουστουπόλεως sub
scripsit syuodo Εphesinae p. 529.
Ιbid. Αρίνδηλα] Stephanus Αρίνδηλα τρίτης Παλαιστί
νης, cuius nomen in Αctis conciliorum varie esse vitiatum ad
monuit L. Ηolsteinius, vide Εphesin. p. 487 et 530.
Ιbid. Χαραγμούβα] illustris urbs in Αctis S. Stephani
Sebaitae c. 4 tom., 3 Ιul. p. 545: memorant, enim Ioannem
της περιφανούς και ενδόξου πόλεως Χαραχμόβων adde Ste
phanum in Χαρακμούβα.
Ιbid. Αρεόπολις] olim Αr et Μoab dicebatur, ut Εuse
bius in Οnomast. et Ηieronymus in Εsai. c. 15 testantur.
Ρolychronius Αreopolitanus subscripsit rescriptο Ιoannis Hie
rosolymitani tom. 11 Concil. Labb. p. 376.
Ιbid. 29. Ζωάρα] Ηebraeorum -92 est, sita ad lacum
Αsphaltiten. Cyrillus in Vita S. Sabae c. 22: και περιτή,
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 533

νεκραν θάλασσαν οδεύων την επί Ζωορα ίδεν εν θαλάσση

νήσόν τινα χέρσον και μικροτάτην. adde Η. Relandum Pa
laest. 3 p. 1065.
398, 29. Μάμψις] aliis Νotitiis Μάμψης, φuo nomine
Ptolemaeus Ιdumaeae urbem ad Iordanis occasum agnoscit,
Μάψ tamen scribens. \

Ιbid. Βιταρούς] in Iac. Goari Νotitiis Βιροσάμων et

Βιροσάβων hac in provincia recensetur; φuae mihi aeque est
obscura. fortasse nostri Βιταρούς est Νotitiae imp. Οrient. c. 145
Βethora, φuae sub dispositione ducis Αrabiae praefecturam legio
nis φuartae Μartiae habet; quorsum et Gothofredus eleganti
couiectura 1. 15 c. Τh. de Εrogat. militar. refert. aut certe
vicus Ιdumaeae Βητάρις apud Iosephum Β. Ιud. 4 8 S 1: at
φue hoc malim, etsi Rufinus aliter legisse videatur: neque
enim praeter morem id accidit.
Ιbid. Έλούσα] posita fuit in partibus veteris Μoabitidis,
teste Ηieronymo in Εsai. c. 15; urbis episcopi saepe in con
eiliis obvii sunt, et ab Η. Relando recensiti.
Ιbid. Σάλτων] deest aliquid: solet saltibus, φuorum in
provinciis memiuit, addere titulos, ut cognoscantur, Iac, Goari
Νotitia Σάλτον Ιερατικόν appellat, φuod verum videtur.
399, 1. υπό κονσουλάριον] fuit Αrabia Constantii impe
ratoris tempore praesidialis, ut ex Ι. 3 c. Τh. de Ρoeuis ap
paret: habuit praeterea ducem, φui rei militaris curam admi
nistraret. ab eo vero cum praeses penderet, tandem soli duci
Αrabia est commissa. docemur haec a Iustiniano Νov. 102.
erat enim , inquit, ita tenui potestate praeditus is φui ci
υili magistratu defungebatur, ut eί φui praeesset armis
servili propemodum more manciparetur, et in illius arbi
irio huius salus esset posita, aut μt ne esset φuiden omni
no hic magistratus : unde adeo et lonqum tempus est er
φuo is desierit, et militaris eα φuae Civilem magistratum
εoncernunt peragat. idem Νotitia imp. Οrient. c. 1, ducem
φuidem Αrabiae, nusquam praesidem aut consularem, nisi c.
145, ubi dux et praeses qui ante dux tantum, memorans, ad
firmat. itaque dubium esse non potest quin hic error sit, et
in consularis locum dux succedere debeat.
Ιbid. 2. Βόστρα] provinciae metropolis erat. Εusebius
in Βοσόρ : αύτη εστι Βόστρα, ή νυν μητρόπολις της Αρα
βίας. adde concil. Chalcedou, p, 676. Isidorus (apud Photium
p. 1060) Βostra οίστρον της βοός, φuasi 1o in vaccam versa
nomen urbi fecerit, notare auctor est, sed errans: est enim
πτxΞ, φuo Ηebrati et vicinae gentes locum munitum de
scribunt.
534 WΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ Υ

399, 2. Νιλακωμη] ignota mihi est: cogitaveram Νεύη

κωμη, φuae in GoariΝotitia et Concil. Chalcedon. p, 676 con
spicitur, an Πεντακωμία, an Νεέλη κωμη, cuius episcopus in
codem est concilio, praestaret; forte posterior suspicio πon
longe a vero aberit. Τid praeterire nolo, ibidem Ioannem πό
λεως Έρρης inter Αrabas nomen profiteri, et mansionem Ιtin.
Αnt, p. 196 Αere, sive, ut in Vaticano ms legitur, Εre
tueri.
Ιbid. Αδρα] sic et Ptolemaeus. Τabulae Ρeutingerorum
Αdraha Μ. Ρ. 24 a Βostris, Εusebio in Οnomast. Αdara, cum
de urbe Εsdrai και νύν, inquit, εστιν Αδαρα πόλις επίσημος
της Αραβίας, διεστώσα Βόστρων (sic praestat) σημείοις κό".
vertit Hieronymus: nunc autem est Αdarα insignis civitas
Αrabiae in vicesimo φuarto lapide a Βostra.
Πbid. Δία] Δίαν την έρημον πόλιν Isidorus in Vita Da
mascii apud Photium Biblioth. p. 1061 νοσat, addens prope
urbem esse campum, in quo aqua stygia ebulliat: fortasse
ergo huc pertinet epigramma apud Stephanum, φuod ipse ad
Dium Syriae, si tamen alia ac nostra est, transtulit, φuo
aqua Diensis potu quidem dulcis, sed et mortifera perhibe
tur: νάμα το Αιηνον γλυκερόν ποfόν αν το δε πίης, παύση
μεν δίψης, ευθύ δε και βιότου.
Πbid. Εξακωμία] habetur et in Iac. Goari Νotitia. no
men illi a sex pagis, ut Ρentacomiae, φuam eadem agnoscit,
a quinque, venit.
Ιbέd. Μήδαβα] Μedeba est in portione tribus Ruben.
Ιos. c. 13 16. Cyrillus in Vita S. Sabae c. 45: Μήδαβα πό
λις εστί πέρα του Ιορδάνου κατ' ανατολάς, υπό την Αραβίαν
τελούσα. meminit eius Εusebius in Καριαθείμ et Ιεσσά, ubί
pro μεταξύ Μηδαμών, φuod Μartianei editio praefert, Μηδά
βων Ιegi oportet.
Ιbid. 3. Γέρασα] πόλις επίσημος της Αραβίας Εusebio
0nomast. in Γεργασεί, semota a fluvio laboc Μ. Ρ. 4, teste
Ηieronymo in laboc eiusdem Εusebii. episcopus eius Ρlacus
est iu Chalcedon. concil. p. 675.
Ιbid. Μαιούδος] nihil mihi de hac innotuit: posset ex
Νotitiis et conciliorum Αctis alia non magno molimine sub
stitui, nisi ea res periculosae plena foret aleae.
Ιbid. Φιλαδελφία] non alia est ac Rabbatamana, φuae
a Ptolemaco Philadelpho novo donata est uomine. Ηierony
mus in Εzech. c. 25 : filiί Αmmon habebant metropolin no
mine Rabbath, φuae hodie α rege Αegypti Ptolemaeo, co
9κomento Philadelpho, φui Αrabian ίenuit Cum Ιμdaea,
 ΙΝ SΥΝΕΟΙ)ΕΜUΜΗ ΟΟΜΙΜΕΝΤΑRΙUS. 533

Ρhiladelphia coqnominata est, abcrat haud longo inter

vallo ab aulue Iaboc apud Εusebium Οιιοιnast in Ιαβόκ.
plura Εduard. Βernardus in Ιosephi Α. Ιud. 4 5.
399, 3. Νέα πόλις ] Chilon πόλεως Νέας πόλεως in
ter Αrabes antistites concilio Chalcedon, p. 675 nomen ad
scripsit.
Ιbid. Ιεράπολις] alii hanc explicuerint, mihi iguo
ta est.
Ιbid. 4. Φιλιππόπολις] condita est a Philippo Αrabe,
ut Victor Ζonaras et Cedrenus docent et viri docti dudunι
monuerunt. guod vero Βostra eandem atque hanc arbitran
tur, id et haec Νotitia et concilium Chalcedonense convellit:
distinguunt enim Βostra et Philippopolin. , vide tom. 8 Con
cil. Labb. p. 644 et 675, praetereaque Spanhemium dissert. 13
de Us. et Ρ. Ν. p. 612.
Ιbid. Φαινώ] ita legendum vidit L. Ηolsteinius. sita
crat Ρetram inter et Ζoora, aeris metallis et exiliis multorum
infamis. Εusebius in Φινών: αύτη έστι Φαινώ, ένθα τα μέ
ταλλα του χαλκού, μεταξύ κειμένη Πέτρας πόλεως και Ζoo
ρών. sic Ιο. Clericus, et recte, emcndavit, φuem et in κατά
τα χρυσέα et Δαιδαν vide, Hieronymus, Fenon, castra filio
rum Israel in deserto. fuit aulem φuondam civitas μrin
cipum Εdom, nunc υίculus in deserto, ubί aeris melalla
damnalorum suppliciis effodiuntur inler civitatem Ρetram et
Ζoaram. adde S. Βochartum Ρ. 2 Ηierozoic. 3 13.
Ιbid. . Κωνσταντία] Νotitiae Iac. Goari Κωνσταντίνη,
concilium Chalcedon, p. 676 Κωνσταντιάνη, et in veteri ver
sione Constantia. -

Ιbid. Διονυσιας] Μaras Διονυσιάδος sub Βostreno me

tropolita in eodem est concilio, incolae Διονυσιείς, non ιnul
tum a Βostris, Isidoro apud Photium Βibl. p. 1060.
Ιbid. Κανόθα] Κανωθα Concilium Chalcedon. p. 660,
numus Κανωθαίων apud Vaillantium. Ηarduinus Domitiani
numum ΚΑΝΑΘαίων ΖΝΡ inscriptum in Νum. Urb, Illust.
edidit, cui similem Wildiana gaza servat. consentit Εusebius
in Οnomast. Κανάθ κώμη της Αραβίας, εισέτι Καναθά λε
γομένη. et post pauca: κείται δε εισέτι και νυν εν Τραχω
νίτιδι πλησίον Βόστρων. fuit ergo propter Βostra.
Ιbid. 5. Αδρασσός] Η. Relando nou alia est atque Αdra.
favet illi Νotitia Iac. Goari, Αdrassum memorans, neu illam.
cum tamen Hierocles distinguat, praestiterit eum, etsi 8elae
Νotitiae eius meminerint, audire.
Ιύid. 6. επαρχία Αιγυπτιακής] orditur dioccesiu Αegy
536 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

ptiam, φuae Αmmiani aetate quinque provinciis, Αegypto, φuae

sub Iustiniano duplex erat, ut Εdict. 13 indicat, Τhebaide,
Libya, Αugustamnica et Ρentapoli absolvebatur, uti l. 22 c. 16
scribit. addita dein ab Αrcadio imperatore Αrcadia est, cu
ius Νotitia imp. Οrient. c. 117 meminit. post dein Αugusta
mnica in duas est secta. omnes praefecto Αugustali, etsi Αe
gyptus provincia praecipua eius esset sors, subiectac. Ρri
mus horum Αugustalium, Αυγουσταλίων, si non fallit Ιο. Μa
lala tom. 1 p. 290, Cornelius fuit Gallus : Αugustus enim do
mitae Αegypto equitem imposuit apud Dionem l. 51 p. 521,
interque alia dominationis arcana vetuit, nisi permissu, in
gredi senatores, Τacito Αnnal. 2 59 teste, solemnis praefc
oti Αugustalis sedes Αlexandriae erat, unde υπαρχος της
Αλεξανδρείας Sozomeno Η. Ε. 7 15 dicitur. Τheodorus Αυ
γουστάλιος est in Isidori Ρelusiotae epist. 3 50, alius in Syn
esii epist. 105. de officio eius vide 1. 1 et 2 c. de Οffic.
Praef. Αugust. atque Εdict. Iustiniani 13, et Ρancirolum in
Νotit imp. Οrient. c. 117.
399, 7. Αλεξάνδρεια] Dio Chrysostomus orat. 32 p. 372
totius orbis sua aetate emporium fuisse atque undique in eam
omnes confluxisse mercatores, ώστε τας εμπορίας, inquit, ου
νήσων, ουδε λιμένων, ουδε πορθμών τινών και ισθμών, αλλά
σχεδόν απάσης της οικουμένης γίγνεσθαι παρ' υμίν : φuam
rerum copiam et incolarum frequentiam diu illi durasse ali
unde constat. haud longe aberat Pharus, dein urbi coniuncta
ac Μaiumae nomine celebris. Αcta S. Cyri c. 3 tom. 2 Ιa
nuar. p. 1090: Μαίumetes hic erat, non er Gαzensium
Μαίuma prodiens, sed ea illa Αlerandrinorum, φuan Ρha
rus, φuondam insula, complectitur, φuaeque nunc Αlerαπ
driae cum insulana civitate coniunctae pars habetur, re
έere Μαίumae nomine adhuc retento. Ρhilonis aetate αυ
χήν υποταίνιος ex insula ad urbem pertinebat, φuae taenia,
«le φua et Strabo 17 p. 800, aut si brevia malis, paullatim
alluvionibus videtur aucta, de Vita Μosis 2 p. 659. ceterum
urbis episcopi per universam Αegyptum auctoritas amplissima
erat, sibique subiectos centum circiter antistites habebat, ut
Αthanasius Αpolog. c. Αrian, p. 187 adfirmat.
Ιbid. Ερμούπολις] Ρarva Ηermupolis, φuae της Αλε
ξανδρέων χωρας metropolis Ptolemaeo dicitur, unde Αthana
sius Dracontium eius praesulem modo της Αλεξανδρέων χω
ρας sive έντή Αλεξανδρέων χωρα, ut tom. 1 p. 263, modo
Ερμουπόλεως μικράς, sicuti in Εpist. ad Antiochen. Ρ. 77
nuncupat.
Εbίd, Μενελαΐτης] vicina erat Schedia, unde Αgatho
 ΙΝ SΥΝΕΟΙ)ΕΜUΜ Ο ΟΜΜΕΝΤΑRΙΙS. 537

άaemon Σχεδίας και Μενελαϊτου episcopus in epist. Αthanasii

ad Αntiochen. intellige autem nomum Μenelaϊten: nam urbs
Μenelaus. si tamen urbem esse velis, Iustinianus Εdit. 13
ε. 18 auxilio erit. Schedia prope Chaereu mansionem, de φua
Ιtin. Αnt. p. 154, erat. Schol. Νicandri Τheriac. 623: Σχεδία
δε πόλις Αιγύπτου, πλησίον Χαιρέου. adde l. 3 Μaccab. c.
4 11, ubi Latinus interpres Schediam videre non potuit.
399, 7. Μέτηλις] recte L. Ηolsteinius correxit. aberat
haud longe Αlexandria Stephano auctore numi ΜΕΤΗΑΙ
των sunt apud Ηarduinum et Vaillantium, ac episcopus Μa
carius Μετηλιτών in Εphesino concilio p. 531.
Ιbid. Βούτος] haud longo intervallo semota fuit ab
ostio Sebennitico, Βουτώ φuoque, uti Εpiphanio tom. 1 p. 1092,
Αegyptiorum more dicta. Τheonas episcopus Βουτιτών sub
scribit Synodo Constantinop. sub Gennadio apud Lambecium
Βibl. Windob. 8 p. 423, Αmmon Βουτητών, levi vitio, Εphesi
mae p. 531.
Ιbid. 8. Κάβασσα] Κάβασα Ρtolemaeus, et ΚΑΒΑCΙ
των numi. Τheopemptus Καβάσων, pro quo ms Καυάσσων,
nomen Εphesino concilio p. 531 et Chalcedon. p. 127 ad
scripsit.
Ιbid. Σάϊς] ita codex Lugdunensis. nobilem hanc cogno
minis nomi urbem Νicander Τheriac. 567 Σάϊν αιθαλόεσσαν
appellat, ubi scholiastes, Σάϊς, inquit, πόλις Αιγύπτου, γέ
μουσα ιπποποτάμων αιθαλόεσσαν δέ φησιν, έπει μελανόγειός
έστι. incolae Saϊtae, ut ab eiusdem nominis in Τhracia ci
vibus distinguantur. Vita Αrati in Uranolog. Petavii p. 184:
και γάρ Σάϊς πόλις εστίν εν Θράκη, και ετέρα ταύτη όμω
νυμος εν Αιγύπτω , αλλ' από μεν της εν Αιγύπτω οι πολί
ται Σαϊται καλούνται, οι δε της Θράκης Σάϊοι.
Ιbid. Ναύκρατις] in eodem erat nomo, flumini accubans.
Εsaias Ναυκρατιτών synodo Constantinop. sub Gennadio apud
Ι.ambecium Βibl. Caesar. 8 p. 423 subscripsit.
Ιbid. Ανδρών] habet Αnt. Itin. p. 154. Carolus a S.
Paullo in Αthanasii ad Αntiochenos epist. p. 776 Αndromenam
appellari censet, errore ridiculo. memorantur inibi Ζωϊλος
Ανδρώ, Μηνάς Αντίφρων episcopi: hinc Αndromenam ex
struxit, ut Βenedictini pridem monuerunt. vide Χenophontem
Εphes. 1. 41.
Ιbid. Νικίου] vide Αnt. Ιtin. p. 155. episcopus της Νι
κιωτών est in Synodica Gennadii apud Lambecium.
Ιbid. Ξόϊς] urbs insulam in nomo Sebennytico.iuside
bat, Orac, Sibyll. 1. 5 p. 307 Ξούϊς dicta :
538 VVΕSSΕΙ,ΙΝGΙΙ

Θμούϊς και Ξούϊς θλίβεται και κόπτεται βούλη

Ηρακλέους τε Διός τε και Ερμείαo.
φui versus, si in prioris fine Βουτω scripseris et posteriori
addideris, me claudicet, πόληες, melius decurrent pluresque
Αegypti comprehendent urbes.
399, 8. Φραυύνης] Φράγωνις rectum videtur: certe
Αthanasius epist. ad Antiochen.. p,776 Αgathum ait antisti
tem Φραγώνεως και μέρους της Ελεαρχίας της Αιγύπτου
fuisse, φuibus pariter, ubi φuaerenda sit, indicavit. in Libe
rati Βreviario c. 14 memorantur Αthanasius episcopus Βusi
rios et Νestorius Ρhlagoneos et Αuxonius Chabasenensis,
quorum medius Ρhragoneos, ultimus Cabasensis, de cuius urbe
ante, verius appellabitur. Φραγονέας sive Φλαγονέας (va
riant enim mss) praesul adfuit concilio Εphesino. vide p. 439
et 530.
Ιbid. 9. Παχνεμόης] Ptolemaeo Παχναμουνίς, Αthanasio
Παχνεμουνίς: episcopum enim in epistola ad Αntiochenos
Αmmonium fuisse ait Παχνεμουνέως και του λοιπού μέρους
της Ελεαρχίας : unde apertum mihi est hanc superiori faisse
vicinam, et in Εlearchia, de qua postmodum, positan.
Ιbid. Σεβόνυτος] Σεβεννυτός praestat, sita ad eiusdea
nominis fluvium apud Ptolemaeum et Stephanum. Paullas
Σεβεννυτού subscribit Synodicae Gennadii apud Lambecium
Β. Caes. 8 p. 423.
Ιbid. Ονουφις! Stephano πόλις ουκ άγνωστος, Αthana
sio Ονουφις της Λύχνων epist. ad Antioch, p. 776, haud scio
qua de caussa. de Τava Ιtin. Αnt, p. 153.
Ιbid. 10. Κλεοπάτρα] Κλεοπατρις alia inΝotitia ; ψuam
Carolus a S. Paullo prope Ηermopolin parvam locat, indignan
tibus et nullo auctorc id fieri asseverantibus Βenedictinis ad
tabellam geographicam, φuam Αthanasio addiderunt. neψue
sane iniuria : φuis enim veterum hunc illi locum assignavit!
nollem tamen Cleopatridem nullam aliam esse atque Αrsinoën,
tanta cum confidentia adfirmassent. Αrsinoën Cleopatridis
nomine insignem fuisse, Straboni 17 p. 804 accredimus: aι
ea ab hac provincia longissime abest, sinui Αrabico apposita.
hanc vero cum Νotitiae agnoscant, et Κλεοπατρίδος antistas
sit in Concilio Εphes, p. 531, distinguaturque ab episcopo εν
Αρσινοϊτη in Μeletii Βreviario p. 187, haud sane absurde
Cleopatris suum sibi locum tuebitur. dices του Αρσινοίτου
praesulem non urbis Αrsinoès sed agri vicini fuisse: undt
νero probabitur ? neque enim sine testimonio in hoc genere
Cuiqualn crediulus. addo superioribus, Cleopatridcm in Εplit
 ΙΝ sΥΝΕCDΕΜUM CΟΜΜΕΝΤΑRιUS. 539

sino p. 439 Τavae et Chalced. p. 127 Βusiridi, urbibus hulus

provinciae, iungi.
399, 10. Κυνώ] haec est ή κάτω Κυνώ, a Τava 30Μ.
Ρ. remota et Βusiri vicina, unde Ηermaeon εν Κυνώ και
Βούσιρι antistes in Μeletii Βreviario p. 188. vide Αnton.
Ιtin, p. 153.
Ιbid. Βουσίρης] praestat Βούσιρις. Ζonaras a Diocle
tiano eversam et imprudentissime Τhebis Αegyptiis vicinam
tradit: erat enim intra Delta. paria de Diocletiano Αcta S.
Procopii c. 1 tom. 2 Iul. p. 557. et libros chemicos, ne Αe
gyptii artis, multis desideratissimae, auxilio sese locupleta
rent, ab eodem exustos referunt, plane ad Suidae mentem in
Διοκλητιανός. Ιo. tamen Pinius, Αctorum interpres, Βusirin
urbem videre noluit, cum προσήλθε δε και μέχρι Βουσίρεως
αd Βusiridis usφue immanitatem processit vertit. Αthanasius
in Vita Αntonii c. 58 Βούσιριν την τριπολιν habet, φuam no
stram esse Αcta Chalcedonensia, quibus Αthanasius antistes
Βουσίρεως τριπόλεως κατ' Αίγυπτον p. 188 subscribit, dubί
tare vetant.

Ιbid. Ώασις] Όασις. est autem parva Oasis: duas enim

Ptolemaeus et Νotitia imp. Οrient. c. 143 atque alii norunt,
tres Strabo 17. p. 813 et Olympiodorus apud Photium cod.80
p. 191. haec circa Μoeridis fuit lacum : fortasse eadem quam
Palladius in Vita Chrysostomi p. 195 Όασιν την γείτονα των
Μαζίκων, et Ιoannes Romanae ecclesiae diaconus in Vitis
Patrum c. 12 Οasα, ubί 9enus est Μazicorum, appellant :
Μazyces φuippe Μarmaricam huic confinem incolebaut, Pen
tapolitanis saepe infesti, ut diximus alibi. Ιosephus in Αp
pion. 2 3 εν Οάσει της Αιγύπτου, Αpionem fuisse natum ad
firmat, φui cum cap. 4 eundem εν τώ βαθυτάτω της Αιγύ
πτου editum profitetur, hanc an maiorem 0asin intellexerit
incertum reliquit. mirum autem est Μareοten nomum ab
Hierocle praeteriri, guem aliae Νotitiae et Conciliorum Αcta
saepe memorant. obiter notabimus ridiculum Corderii erro
rem, haec Ιoannis Ρhiloponi I. 5 de Μundi Creat. c. 5. ελ
λειπής ποτε του Νείλου γέγονεν ή επίβασις, και της λίμνης
τής καλουμένης Μαρίας βάθος ουκ εχούσης πολύ διά τήν του
ύδατος ένδειαν, vertentis, contigit αίiφuando ut Νili ascen
sus esset pertenuis, et cum lacus, Μαρίας βάθος αρpella
έμs, deficeret propter αφuae penurianι. fefellit hominem
distinctio male posita : debuerat, cum lacus, Μaria dictus,
profundus non esset. patebat lacus, supra φuem Νitria,
monachis olim celeberrima, sese porrigebat, Μ. Ρ. 70, si
Palladius Ηistor. Lausiacac c. 9 non fallit: nam aliter Ρli
540 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ

nius Ν. Η. 5 10. adde Εuagrium tom. 3 Μonument. Cotelerii

Ρ. 101 et Philonem in Flaccum p. 971.
399, 10. Ελεαρχία] provinciae aut regionis nomen est,
etsi Isaac Ελεαρχίας in concilio Εphesino p. 439 et Chalce
don, p. 127 memoretur : ille enim aut Ρachnemunis aut Phra
gonis, φuae utraque in Εlearchia sedem habuit, antistes fuit.
sita provincia sive ea regio erat inter ostia Sebennyticum et
Ρhatnicum : priori vicinam fuisse ex Ptolomaeo 4 5, posteriori
ex Diodoro 20 p. 806 apertum est momen accepit a paludi
bus, quae ibi plurimae Τhucydides Ι 110: Αίγυπτος δε πά
λιν υπό βασιλεί έγένετο, πλήν Αμυρταίου τού εν τοις ελεσι
ασιλέως τούτον δε διά μέγεθός τε του έλους ουκ έδύναντο
ελείν, και άμα μαχιμώτατοι εισι των Αιγυπτίων οι ελειοι,
adde Ηerodotum 2 152. φuae omnia cum illas paludes, τα
έλη, in aperta luce ponant, mirabere viris eruditione celeber
rimis saepenumero parum animadversas negotium facessivisse,
solidamque adeo restitutarum gloriam Hemsterhusio nostro
esse relictam: quis enim dubitaverit quin in his Ρolyaeni
Stratag. 2 16 κρύψας δε τους Αιγυπτίους εν τοις Ελλησε,
παρατάξας προηγε τους Έλληνας, legi εν τοις έλεσι oporteat !
aut ambigat Αristidem tom. 3 p, 591 dedisse ήτε γάρ Μοίριδος
λίμνη και αι προς τους έλεσι κάτω, και η πρότερον μεν υπέρ
Φάρου νύν δ' έξόπισθεν της Αλεξάνδρου πόλεως Μαρία, εξ
αρχής τέ εισιτού Νείλου κόλποι, non, ut nunc editi prae se
ferunt, προς τους Έλλησι κάτω : id enim multo ineptissimum,
φuemadmodum etiam p. 612, cum de Νilo κάτω δ' εν τοις
Έλλησιν εις επτά καταβαίνειν, ubi itidem έλεσι reliquerat. Ρar
ratio est in his scholiastae Αristophanis Ρlut. 178: οι τινες
και διαπεράσαντες εις την Αίγυπτον, και εν τινι των τού Νεί
λου στομάτων αναπλεύσαντες, προσέσχον τοίς Έλλησι. reli
φuit commentator τους έλεσι, tantoque beneficio collegae meo
obstrictus, medicam ciusdem manum in plerisque aliis supplex
sibi expostulat. -

Ιbid. Παράλιος] ita mss. L. Ηolsteinius Πάραλος emen

dat, cuius praesul in Εphes. Concilio p. 439 Αthanasius Πα
ράλου et in Chalcedon. p. 127 Pasmeius Παράλoυ dicitur, et
in Latina versione Ρarali, etsi Εphesiuae synodi interpres
Ρaralii maluerit. de eius situ, nisi intra Delta fuisse, nihil
certi constat.

Ιbid. 11. Αυγούστα) forte Αυγουσταμνικής, φuomodo

Constantius imperator apud Αthanasium Αpolog. Αrian, p. 174
τοίς εν Αυγουσταμνική και Θηβαίδι και Λιβύαις ηγεμοσι:
pro quibus Μetaphrastes in Αthanasii Vita c. 11 τοις εν Τα
μνική και Θηβαίδι και Λιβύη ηγεμόσι. perperaun diceres,
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 541

nisi Nilus Doxopatrius tom. 1. Var, Sacror. Le Μoyne p. 223

την πρώτην Σταμνικής, εν ή πρώτη μητρόπολις το Πηλού
σιον et mox την δευτέραν επαρχίαν Σταμνικής haberet, su
spicionemque iniiceret seriore aevo Stamnicam provinciam pro
Αugustamnica fuisse usurpatam. Latini Αugustamnicam et
Αugustanicam, φua de re Ηenr. Valesius in Αmmian. 22 16,
vocitant; Εpiphanius Ηaeres. 73 c. 26 Αυγουστονίκην, Cyril
lus epist. ad Αtticum p. 205 Αυγουσταλικήν, speculator εν
τή Αυγουσταλιανή est in Αthanasii eadem Αpolog. p. 199,
sed is cohortis fuit Αugustalianae, cuius Ιmp. Iustinianus
Εdict. 13 c. 2 meminit. dicta Αugustamnica ab amne Νilo
est, φuem amnem Αugustum nominasse videntur. provinciae
correctοrem et Νotitia imposuit c. 1, estque Isidori Ρelusiotae
1. 2 Εp. 15 ad Serapionem Κορρίκτορα, et plures ad Αuso
nium correctοrem, ut l. 1 ep. 116 et l. 2 ep. 25 et passim.
399, 12. Ρινοκόρουρα] non haec provinciae metropolis,
sed Ρelusium, ut ex Νilo Doxopatrio vidimus. Ρlinius extra
Αegypti terminos 5 12 Rhinocorura locat. nostro consentiunt
Ρtolemaeus, Αmmianus 22 16 et Ηieronymus in Εsai. c. 19,
omnesque Νotitiae, vide Αnt. Itin. p. 152.
Ιbid. Οστρακίνη] recte ita ms Leidensis. haud longe
aberat ab urbe lacus Sirbonis, teste Αristide tom. 3 p. 591.
plura de ea et Casio ac Pentaschoeno alias.
Ιbid. Αφνάϊον] est in Εphesino p. 439 Ηierax Αφναίου,
agnoscuntψue urbem ceterae Νotitiae, Carolus a S. Paullo
ltin. Αnt. p. 162 Daphno sive Daphnen Stephani eandem ar
bitratur ; cui suspicioni etsi situs nihil obstet, vix se tamen
tueri ea poterit, nisi in aliam formam nomen deinceps procu
sum fuisse appareat.
Ιbid. 13. Γέρρας] sic prae se mss ferunt. Ptolemaeus
Gerrhun et ante eum Plinius 6 29, cognomento Αdipson, νο
cat: Gerrha Strabo 16 p. 760, nihil dissidente Ρeutingerorum
Τabula. nostro adstipulari videtur Sozomenus Η. Ε. 8 19:
από του πελάγους ώδε συμβάν κατήρεν εις Γέραν, πόλιν μι
κράν, αμφί πεντήκοντα στάδια του Πηλουσίου άφεστωσαν,
verius tamen Gerrhum sive Gerrha fuerit, siquidem από των
γέρρων, φuatemus tabernacula, σκηνάς, notant, nomen acce
perint. scholiastes Luciani in Ανάχαρσ. p. 32 edit. Αmst. :
Δημοσθένης δε επί των σκηνών και των περιφραγμάτων (pro
Coron. p. 168 ed. Ρaris.) και τα γέρρα ενεπίμπρασαν.'' και
παρ' Αίγυπτίοις δε τα κατά το Πηλούσιον καλούμενον δια
τούτο ωνομάσθη, έπει σκηνώματα εστίν, εν οίς παραφυλάτ
τοντες τας εισόδους διατρίβουσι. guibus critici verbis et
Gerrhorum positura confirmatur , et id docelnur , fuisse ibi
542 ΥVΕSSΕLΙΝGΙΙ

custodes sive praesidiarios milites, qui Αegypti aditus contra

hostium incursiones tuerentur. erat Gerrhum loco commodis
simo positum, atque ad initium quidem Βarathrorum sive vo
raginum, guae Ρelusium versus porrigebantur; φuod si ergo
cum cura servaretur, ad claustra Αegypti aditus erat hosti
bus interclusus. de Βarathris illis Diodorus16 p. 444 et Strabo
16 p. 760.
399, 13, Σκέννα] Σέλα, cuius episcopus Αlypius Σέλης
επαρχίας Αυγουσταμνικής in Εphesino concilio p. 478 dicitur.
vide Ιtin. Αnt. p. 171.
Ιbid. Σεθραϊτης] Straboni in mss Σεθρωίτης 17 p, 804.
sed nostro accedit Ptolemaeus. cuius nomi metropolis Ηer
culis parva urbs erat. neque alia hic intelligitur: nam in
concilio Εphesino modo Τheon, ut p. 472, antistes Σεθροίτου,
modo Ηρακλέους του Σεθροίτου, φuemadmodum p. 531, dici
tur. Pelusio Ιtin. Αnton. Μ. Ρ. 22 separat.
Ιbid. "Ήφαιστος] Ιoannes Ηφαίστου Αυγουσταμνικής
subscripsit Εphesino concilio p. 471.
Ιbid. Πανίθυσος] adscripsit L. Ηolsteinius Πανίφυσος,
Πανείφυσος et Παναίφυσος. Ρtolemaeo dicitur Πανέφυσις
metropolis nomi Νeut, Εphesino concilio p. 478 Πανέφυσος
επαρχίας Αυγουσταμνικής, et p.440 Πανέφεσος, Cassianus
Collat. 11 c. 3 oppidum Panephisin appellat, et satis misera
bili fuisse conditione prodit. -

Ιbid. 14. Πάννις] ita mss. sed verum Τάννις sive Τά

νις est. Ηarpocras Τάνεως Gennadii Synodicae apud Lam
becium Βibl. Caes.8 p. 423 subscribit. vide Ιtin. Αnt. p. 153.
Ιbid. Θμούης] Θμούϊς. Ρindarus apud Strabonem 17
p. 802 Μendetem mari apponit, merito castigatus ab Αristide
tom. 3 p. 610: φησί γαρ Αιγυπτιαν Μένδητα παρά κρημνόν
θαλάσσης καίτοι ούτε κρημνός έστιν ουδείς εκεί, ούτε θά
λαττα προσηγεί, αλλ' εν πεδίω κεχυμένω ο Μενδήσιος άπας
νομός οικείται, και η πόλις αυτών, ην ονομάζουσιν Θμούιν.
Ιbid. 15 Αυγούστα] Αυγουσταμνικής, post Τheodosii
secundi tempora haec videtur provincia facta, unam tantum
Αugustamnicam Νotitia imp. Οrient. novit, unam etiam Cyril
lus in epist. ad Αtticum p. 205. praesidem habuisse Ηierocli
credimus. est Αugustamnicae praeses in 1. 34 c. Τh. de De
curion. et apud Αthanasium Αpol. contra Αrian. p. 174: φui
1oti Αugustamnicae, nondum in duas distractae, sub Constan
tio imperavit. post dein sub Αrcadio eadem correctοrem, ut
ex Isidoro ostendimus, habuit. ubi verυ ex una binae sunt
creatae Αugustamnicae, prima correctοrem, secunda, uti olim,
praesiden, cui parercί, nacta esί.
 ΙΝ sΥΝΕάmΕΜτΜ coΜΜΕΝΤΑRIUs 543

399, 16. Λεοντώ] πόλις Λεόντων Ρtolemaeo circa Βu

siriticum amnem, unde eius in Εphesino concilio p. 474 epi
scopus Μetrodorus Λεόντων dicitur. mec damnandum tamen
nostrum est, φuod formam Αegyptiam praefert, et receptum
satis est. Χenophon. Εphesius 4 p. 56: διελθόντες μεν δε
Ταύα επι Λεοντώ έρχονται πόλιν. sic enim ingeniosissime
νulgatum ταύτα Τi. Ηemsterhusius refinxit. . Νilus Doxopa
1rius (tom. I Var. Sac, Le Μoyne p. 223) την Λεοντώ me
tropolin Αugustamnicae secundae esse ait. vide Ιtin. Αnt.
Ρ. 153.
Ιbid. Αθριβιςl fuit in cognomine nomo, non multo a
Leonum urbe dissociata spatio apud Ptolemaeum. habet etian
Palladius Ηist. Laus. c. 35, ubi maximopere vellem ab Ιο.
Μeursio nihil fuisse adscriptum περί της Αιθρίβου πόλεως,
ex qua sectam Μuhammedis prodiisse Ζonaras Cedrenus Con
stantinusque imperator prodidere: ea enim ab Αthribe hac
multo est diversissima, quippe in intima Αrabia posita : non
aliam enim esse ac Μedinam, φuae latrib olim, certissimum
est. vide Iac, Golium in Αlfergan. p.97. de Ηeliopoli sive
Ηλίου Αnt. Itin. p. 169.
Ιbid. Βούβαστος] apposita fuit Βubastico fluvio, a Dia
na, φuae Αegyptiis Βούβα στις apud Ηerodotum 2 137, id no
minis sortita. Ηermon της Βουμαστικών pro Βουβαστικών
est in tom. 3 Μaii Αct. S. p. 71.
Ιbid. Φάρζιθος] rectum est Φάρβαιθος, ut Ptolemaeus
et Stephanus, aut Φάρβητος, φuomodo Strabo et Εpiphanius
in Εxpos. fidei c. 12 p. 1093. sedem urbs inter Βubasticum et
Βusiriticum amnes habebat.

Ιbid. Αραβία] intelligitur nomus Αrabicus circa Βuba

sticum fluvium Αrabiam versus protentus. ceteroqui et alia
Αrabia cognomini simui confinis et in Αethiopiam pertingens
in Αegypto erat. nobilis ea est marmore porphyrite, cuius
ibi metalla, sed et aridissimo solo atque arenis infamis apud
Αristidem tom. 3 p. 587. atque hic, puto, fuit πορφυρίτης
τόπος, cuius Palladius Ηist. Laus. c. 42 meminit, et erenius
Ρorphyrio, quam ab oppidis aut habitabili terra septem man
sionibus vel eo amplius separatam Cassianus de Spir. Αce
diae 7 24 prodit: bene enim illi in eremi descriptione cum
Αristide convenit. id vero mirum accidit, Babylonem ab Ηie
rocle in hac provincia negligi, satis sua aetate celebrem.
aberat ab Αrabico sinu, si iumentis sarcinalibus iter ingrede
rentur, intervallo quattuor dierum, φuod tamen expeditus eques
unius diei et noctis decursu absolvere poterat. hoc lo. Phi
Ιoponus de Μund. Creat. 4 5 his verbis, φuae Corderius uωιι
544 ΥVΕSSΕΙ.ΙΝGΙΙ

intellexit, docet: πλησιάζει δε ούτος (ο Αράβιος κόλπος) τη

κατ' Αίγυπτον Βαβυλώνι, οδόν εξ αυτής έχων αχθοφόροις
μεν ζωοις ήμερων εγγύς που τεσσάρων, οξυτάτω δε δρομεί
ϊππον ελαύνοντι νυχθημέρου. vide et Αnt. Itin. p. 196.
199, 17. Κλύσμα κάστρου] lege cum Ηolsteinio Κά
στρον: sic enim Εpiphanius Ηaeres. 66 c. 1 et incertus au
ctor in Βibl. Coisliniana p. 399. Ρalmerius Εxercit. Ρ. 546
Clysma ad fluvium sive fossam Ptolemaei, a Τraiano renova
tam et repurgatam, appositum fuisse censet ex his Luciani in
Pseudomant, p. 773 ed. Αmst.: αναπλεύσας ο νεανίσκος εις
Αίγυπτον άχρι του Κλύσματος, πλοίου αναγομένου, επείσθη
και αυτός εις Ινδίαν πλεύσαι. recte φuidem Latinum inter
pretem castigavit, φui Clysma non observaverat; guod ipsum
et Βeveregius fecit in Canon. concil. Τrullani p. 151 : at de
fossa Ptolemaei res alia est. illa Αrsinoën usque fuit pro
ducta apud Strabon. 17 p. 804, Τraiani vero ad Ηeroum ur
Βem Αrsinoae vicinam, teste Ptolemaeo 4 5. ab utraque am
plius 60 Μ. Ρ. Clysma erat semοtum, φuemadmodum Αnt.
Ιtin. indicat, longeque adeo a fossa Τraiana Ptolemaeique. si
praeterea Luciani orationem recte consideraveris, nullum huic
opinioni praesidium auxiliumve invenies: neque enim άχρι
Κλύσματος πλοίου αναγομένου recte verteris μsφue ad Cίψ
sma adducto naυίgio, guandoguidem naves ανάγεσθαι dicum
tur quac solvunt et exportu provehuntur. Polybius 1 60: ος ανα
χθείς και κατάρας επί την Ιεράν καλουμένην νήσον, et 5 2:
ανήχθη και κατήρε δευτεραίος εις Πάτρας, et passim alii, a
viris doctissimis ad Αct. 27 23 excitati. itaque hoc Lucianus
voluisse videtur, iuvenem eum in interiorem Αegyptum navigasse
et Clysma adiisse, cum vero navis inde solveret, persuasum
fuisse ut eam conscenderet et Ιndiam peteret : erat guippe
Clysmatis portus ad iter Ιndicum, ut Εpiphanius significat,
accommodatus. vide et Αnt. Itin. p. 170.
Ιbid. 18. Αρκαδίας] nomen provincia ab Αrcadio inde
pta est, estque prima eius, quod sciam, apud Cyrillum epist.
ad Αtticum p. 205 et Concilio Εphesino p. 474 mentio. Αr.
cadium illi nomen dedisse Εustathius in Dionysii Ρerieges. 251
testabitur, facileque adeo Ηarduini carebimus commento, φuo
provincia eo titulo donata perhibetur, φuod totius Αegypti
«sset media uti Αrcadia Peloponnesi, guae si solida fore
ratio, cur nusquamid nomen obvium est nisi post Imp. Αrcadi
aetatem 2 praeses Αrcadiae est in Νotitia imp. Οrient. c. 1.
Ιbid. Κυνω] haec superior est Cyno, ή άνω Κυνω, i.
Μeletii Βreviario p. 187; quae etsi principem in urbium ca
talog ο Ιωcum teueat, metropolis tanιen censenda non erit cum
 ΙΝ SΥΝΕCDΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 545

Ιμ. Ηolsteinio: saepius enim vidimus seu consulto seu libra

riorum negligentia metropoles aliis fuisse postpositas.
399, 19. Οξύρυγχος] haec provinciae metropolis est
apud Νilum Doxopatrium p. 223 tom. 1 Var. S. Le Μoyne.
urbs erat amplissima et incredibili monachorum frequentia
celebris, qua de re Rufinus ad Αnt. Itin. p. 157 a me ap
pellatus, et maxime Paradisus seu Hist. Μonach. Αegypti tom.
3 Μonum. Cotelerii p. 175.
Ιbid. Ηρακλέως] Ηρακλέους, voce πόλις subintellecta.
Εphesino concilio 531 ή άνω Ηράλεια, et Ηρακλεωτών πό
λις τής Αρκαδίας, ut p. 474 dicitur. in eius vicinia natus
fuit Αntonius, monachorum parens, cuius vitam Αthanasius
nobis reliquit. Sozomenus Η. Ε. 1 13: εγένετο δε ουτος Αι
γύπτιος τώ γένει, των ευπατριδών από Κομά κώμη δε αύ
τη ομού Ηρακλείας της παρ' Αίγυπτίοις άκρασι. sic edidit
Η. Valesius, secutusque coniecturam, φua Ηeracleam minorem
a Sozomeno signari arbitratur, vertit: fuit hic Αegyptius,
ortus genere nobili in υίco Coma. est autem hic υίcus
έuria Ηeracleam, urbem Αegypti, φuae cognominatur
minor. ego aliter sentio, et maiorem Heracleam indicari
opinor. invenerat vir egregius in codice Fuketiano της
παρ' Αιγυπτίοις Αρκάσι: unde colligas fuisse Αrcadum
aut Αrcadiae ibi mentionem. . idem confirmat Νicephorus, φui
ex Sozomeno habet όμορος δε αύτη Ηρακλεία των παρ' Αι
γυπτίοις Αρκάδων. forte ergo verum fuerit, κώμη δε αύτη
όμορος Ηρακλεία της παρ' Αίγυπτίοις Αρκαδίας. Certe ar
ticulus της Fuketiani, ms , hoc requirit : posses ceteroqui, si
τοίς παρ' Αιγυπτίοις Αρκάσι aliorum codicum retinendum cen
seas, praepositionem addere atque εν τούς κ. λ. legere, sen
tentia eadem. alterutrum prorsus necessarium est.
Ιbid. Αρσενoίτης] ita codex Leidensis. intelligit Αr
sinoën et nomum ad occasum insulae Ηeracleoticae, cuius
episcopus Αndreas Αρσενoϊτου in epist. ad Αntiochenos p. 776
ab Αthanasio memoratur.
Ιbid. Θεοδοσιούπολις] habent eius episcopum Αcta conc.
Chalcedon., cumque is pro Αrsinoita antistite subscribat, urbs
Αrsinoae vicina fuisse videtur, forte statio Ptolemais apud
Ptolemaeum id nominis a Τheodosio est sortita.
Ιbid. Νικόπολις] L. Ηolsteinius Νειλόπολις corrigit, re
ctissime, me arbitro. fuit sane Νicopolis in Αegypto, sed
Αlexandriae vicina apud Iosephum Β. Πud. 4 11 S 5, a qua
longius discessimus. Νilopolis erat in insula Ηeracleotica,
cuius episcopus Εphesino p. 531 Εusebius Νειλουπόλεως cum
ceteris Αegyptiis nomen adscribit.
Const. Ρorph, 35
546 WΈSSΕΙ,ΙΝGΙΙ

399, 20. Αφροδιτώ] forma haec Αegyptia est, μt Λε.

οντώ, Λυκώ. Ρtolemaeo Αφροδίτης πόλις. Chrysarius Αφρο.
διτών Εphesino p. 439. vide Αnt. Itin. p. 168.
Ιbid. Πέμφις[ ΙΜέμφις, φuam urbcm cultu Αpis famo
sam olim fuisse constat, de quo cum omnia iam sint vulgata,
circumspiciamus tamen ecquid lucis obscurioribus Lucani ver
bis de Αchoreo adferri possit 8 477: hunc genuit custos
Νili crescentis in arυα, Μemphis υαna sacris: illo cultorε
deorum lustra suae Ρhoebes non unus υererat Αpis. in
illis enim, φui Αpis lustra suae Ρhoebes vehere dicatur, viz
intelligas. equidem, cum in Regio ms et uno Pulmanni Οu
dendorpius durerat offenderit, luzerat maluero, ut Αpis lu
stra suae Ρhoebes, quibus sacerdotum in fonte mersus eneca
batur, luxisse perhibeatur; idque mihi propterea arrisit guod
sacra illa summo cum luctu Αegyptii obirent; unde Τibullus
Ι 8 27: te canit atque suum pubes miratur Osirin bar
bara, Μemphiten plangere docία boυem, et Statius, simili
metaphora, Τheb. 1 265: et aerisonί ίugentiα flumina Μili
neque oberit coniecturae luctus bovi tributus, siquidem poέ
tae id sibi licere arbitrantur. idem Statius Τheb. 5 334:
regemφue peremptum ipse ager, ipsi amnes et muία ατ
menία φuerunlur. etsi autem Lucanus id mihi voluisse vi
deatur, ultro suspicionem, ubi meliora fuero edoctus, damna
bo, neque tamen eripi mihi patiar praesidium, guod hint
Αmmiano veniet. scribit 22 14 Αpin Lunae fuisse sacratum,
meritus propterea Salmasii in Solin, p. 311 castigationen:
φuod contra omnes est, inquit, φuί όμ ο θυμ α δ ο ν Αpin
Οsiridi, id est soli, dicatum diarere. atqui Lucanus Ρhoε.
bae sive Lunae Αpin evidentissime adscribit: et Porphyrius
apud Εuseb. Ρraep. Εvang. 3 13: Σελήνη δε ταύρον Τανέθε
σαν, ον Απιν επονομάζoυσι. nunc e diverticulo in viam al
que ad Latouae urbem.
Ιbid. Λίττους] Λητούς, unde Isaac εκ Λητούς in Με.
letii Βreviario p. 187. vide Αnt. Itin. p. 156.
Ιbid. Θηβαϊδοςl unam Τhebaidem Αegyptus Constanti
imperatoris aetate habebat, ut ex, eius epistola apud Αthana.
sium tom. 1 p. 174 videas. , Νotitia imp. Οrient. c. 1 πman
quoque novit. secta postea in duas est, quarum Ιustinianus
Εdicto 13 c. 22, praesidibus subditarum, meminit.
Ιbid. 22. , Ερμούη] ita ms Leidensis, alii Ερμάη, male
omnes. Ερμούπολις vero nomine fuit, φuam μεγάλην voca
bant, ut ab altera, quam supra tetigimus, discernerent. Gen
nadius Ερμουπόλεως μεγάλης adfuit Εphesinae secundae Syn
odo, estque in Chalcedonensi p. 127. vide Ιtin. Αnt. p. 127.
sequentem legere non recordor.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ ΟΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 547

399, 22. Αντινώ] sic et Μoschus in Ρrat. Spirit. c. 37

et Rufinus in Vit. Patrum c. 12: νέdimus et alium senenι
υenerabilem, Εliam nomine, in finibus civitatis Αntino,
φuae est metropolis Τhebaidis. Palladius Ηist. Laus. c. 85
et 87 πόλιν Αντινόου vocat, plura ad Itin. Αnt. p. 167.
Ιbid. Ακούασα] ita schedae Leidenses. Ηolsteinius Φά
κουσα emendat, et ms Κάσος legere admonet, cui adstipu
lari, etsi magnopere velim, non possum. Ρhacusa vicus erat,
Stephano teste, Αegyptum inter et Αrabicum mare, sive, ut
Ρtolemaeus, metropolis nomi Αrabiae, praeterea Strabo 17
p. 805 fossae Ptolemaicae, quae ex Βubastico amne in sinum
Αrabicum erat perducta, a Phaccusa (sic enim appellat) ini
ίium esse adfirmat. . φuae omnia Phacusam in Αugustannica
prima fuisse et longissime hinc semotam indicant. verum est
Κούσαι, unde Cusis Ιtin. Αnt. p. 157, φuod adi.
Ιbid. 23. Λύκων] si πόλις addatur, bonum erit: cete
roqui Λυκω Αegyptiorum more dici assolet, ut Palladio Ηist.
Laus. c. 41 et Cassiano de Ιnstit. Renunt. 4 23: primum
abbatem Ioannem , φui commoratus est iurta Lyco, φuod
est oppidum Τhebaidos. et Collat. I c. 21. adde canonem
Τheophili apud Βevereg. tom. 2 p. 371, et quae ibi Balsamon.
Cusis Μ. Ρ. 36 Ιtin. Αnt. dissociat.
Ιbid. Υψηλή] hoc manu exaratus liber, φui Lugduni in
Βatavis est, probat. Αthanasio Αpolog. c. Αrian, p. 185 Υψη
λιτών πόλις, Εpiphanio Ηaeres. 66 c. 2 Υψηλή πόλις ούτω
καλουμένη περί την Θηβαϊδα. vide Ch. Cellarium G. Α. 4
1 p. 70, et de sequenti Itin. Α. p. 158.
Ιbid. Αντέου] pro Ανταίου, solemni recentioribus more,
ut ad Αnton. Ιtin. vidimus. caussam nominis locique situm
Diodorus 1 p. 18 signat, γενέσθαι inquiens την μάχην παρά
τον ποταμόν, πλησίον της νύν Ανταίας κώμης καλουμένης, ήν
κείσθαι μεν λέγουσιν εν τώ κατά την Αραβίαν μέρει, την
προσηγορίαν δ' έχειν από του κολασθέντος υφ' Ηρακλέους
Ανταίου, του κατά την Οσίριδος ηλικίαν γενομένου. Rhodo
mannus vicum vertendo in parte φuadam Αrabiae collocans,
haud sane attendit rem in Αegypto esse gestam. posita urbs
sive vicus ad orientem erat Νili, ut Ptolemaeus φuoque do
cet, guem tractum Αrabiae vicinum faciunt. vide Ιtin. Αnt.
p. 164, et de Πανός (sic enim recte ms Leidensis) urbe
p. 166.
Ιbid. Ωασις μεγάλη! Όασις μεγάλη, μti Socrati Η Ε. 2
28 dicitur. Αthanasio ή άνω Όασις Ηist. Αrian. p. 387 et
μεγάλη Οασις Αpolog. ad Constantium p. 316. siccam et
exiliis famosam fuisse practer alios Diodorus Τarsensis apud
548 VVΕSSΕΙΛΙΝΟ ΙΙ

Ρhotium cod. 223 p. 671 docet. Ζonaras, qui in Τheodosio

secundo 0asin Αrabiae regionem ait, errorem excusare nou
poterit.
399, 25. υπό δούκα] unum Constantii imperatoris tem
pore Αegyptus ducem habebat, φui rei militaris curam ageret.
Αthanasius Ηist. Αrian. p. 394 modo λαμπρότατον δούκα,
modo στρατηλάτην, ut Αpolog. ad Constantium p. 310, appel
lat. postea duo constituti sunt, alter Τhebaidos, Libyae al
ter, cuius utriusque Νotitia imp. Οrient. c. 1 et 1. ult. c. de
Ι)ivers. Οffic. meminit. Iustinianus dein Εdicto 13 c. 22 duas
Τhebaidas uni duci mandavit, eique utriusque provinciae prae
sides parere iussit.
Ιbid. 26. Πτολεμαϊς] haec est Ptolemais Ηermi. Ερμίου
Πτολεμαϊς non apud Ptolemaeum tantum sed et Τheodorum
Μeliteniotam Ρrooemio in Αstronom. tom. 9 Βibl. Graec. Fa
Βricii p. 212. Ζosimo ή κατά την Θηβαϊδα Πτολεμάϊς 1 71.
auctor 1. 3 Μaccab. c. 7 17 Ptolemaidem habet, guae ez
loci ingenio ροδοφόρος dicebatur: nostrane an statio Ptole
mais in Αrsinoita nomo sit, non temere dixero. de Diospoli
Αnt. Itin, p. 159. "

Ιbid. Τ Τέντρυα] lege Τέντυρα. vide ibidem.

Ιbid. Μαξιμιανούπολις] nomen a Μaximiano Ηerculeo
impetrasse videtur, in Μeletii Βreviario p. 187 Μαξιανούπο
λις vitiose dicitur. adde Νotit. imp. Οrient. c. 143.
Ιbid. Κώπτος] Κόπτος. Χenophon Εphes. 4 p. 56 Κόπτον
της Αιθιοπίας πλησίον vocat, et frequentia mercatorum in
Αethiopiam Indiamve cogitantium celebrem ait. Statio Τheb.
1 265 Μareotica Coptos, satis audaci figura. guae vero illic
a Lactantio de Ιside notantur, plenius scholiastes Luciani tom.
2 p. 35 exponit. -

Ιbid. 27. Φίκαι] rectum est Φιλαι, de quibus Αnt. Itin.

Ιbid.
Ρ . 164. Διοκλητιανούπολις] est in aliis quoque Νotitis.
condita videtur, cum Diocletianus in Αchilleum arma moveret
et Αegyptios in ordinem cogeret: tum enim varia per hanc
provinciam castella excitavit, de quibus Ιο. Μalala tom. 1
p. 409.
Ιbid. Ερέσβυθος] vereor vehementer ut se tueri hoc
possit. nusquam, quod quidem sciam, eo nomine urbem in
Τhebaide inveni, et nisi me omnia fallunt, Ερμονθές, de φua
Ιtin. Αnt. p. 160, erit.
Ιbid. Λάττων] Λάτων, φuamquam et Λάττων in Vita
S. Pachomii c. 7 S 52. Latopolis est, ad Itin. Αnt. satis il
Justrata.
 ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRΙUS. 549

399, 27. Απολλωνίας] Απόλλωνος, uti aliae Νotitiae

malunt: Ptolemaeo magna Αpollinis urbs, Itin. Αnt. Αpollo
nos superioris et Νotit. imp. Οrient. c. 143. mox Ομβοι
lege.
Ιbid. 29. . Λιβύης της άνωΙ superior Libya Νotit. imp.
Οrient. c. 1, ubi et praesiden habet, obvium φuoque in Αctis
S. Lucii apud Lambecium I. 8 p. 206 Βibl. Vindeb. et Αtha
nasii Αpol. cont. Αrian. tom. 1 p. 174.
Ιbid. 30. Σώζουσα] huius antistes Ζosimus Σωζούσης
concilio Εphesino secundo inter Αcta Chalcedonensia p. 127
subscripsit. Σώζουσα της Πενταπόλεως dicitur Εpiphanio
Ηaeres. 73 c. 26, satis recte: nam Libya superior Ρentapolin
complectitur.
Ιbid. Κυρήνη] nobilissima olim urbs Synesii aetate de
ploranda erat conditione, prorsus neglecta et in ruinam pro
cumbens; unde orat. de Regno p. 2 meritissimo imperatoris
open implorat, πόλις Ελληνίς, inguit, παλαιον όνομα και εν
ωδή μυρία των πάλαι σοφών, νύν πένης και κατηφής και
μέγα ερείπιον, και βασιλέως δεόμενον, ει μέλλει τι πράξειν
της περί αυτήν αρχαιολογίας επάξιον... plura in Αnt. Itin.
p. 68. portu utebatur Phyςunte, de, quo practer Ptolemacum
idem Synesius epist. 51: άραντες εκ Φυκούντος αρχομένης
εώας, δειλης οψίας τώ κατ' Ερυθράν κόλπω προσέσχομεν. ubi
male de mari rubro D. Petavius cogitavit, φuod fortasse in
altera editione correxit. scribi debet Ερυθρόν, φuo nomine
locum maritimum in Ρentapoli Ptolemaeus habet et Synesius
ipse epist. 67. adde epist. 100.
Ιbid. Πτολεμαϊς] provinciae est metropolis apud Syne
sium epist. 67 et Νilum Doxopatrium p. 223. non longe ab
erat Βarce, φuae festinanti manum iniicit. puto eam in ani
mo atque oculis fuisse scriptoribus vetustis, φui Iacobi Μaio
ris exitum descripsere; φuod ut pateat, ipsos audiamus. Isi
dorus, seu φuis alius auctor, in libro de Vita et 0bitu San
ctorum, hic ab Ηerode, inquit, tetrarcha gludio caesus oc
cubuit, sepultus in arce Μarmaria. sic ms Ιesuitarum Αnt
werpiensium praefert, ut ipsi profitentur tom. 6 Iul. p. 85.
alii codices, φuos Μariana in disputat. de Αdventu S. Iacobi
in Hispan. c. 7 inspexit, in arce aut arca Carmarica, Μar
marica, Μarmorica, Αchimarmarica edunt; Μartyrol. ve
tus tom. 3 Αnecdot. ed. Μartene p. 1549 in Αcaia Μarma
rica. e φuibus mirificis lectionibus Ηispani scriptores multa
comminiscuntur, ut Iacobum intra suae regionis fines tumulatum
fuisse vincant. Μariana arcam marmoricam effingit, in quam
Iacobus fuerit illatus, prorsus, ut de vocabulo sileam, contra
 550 VVΕSSΕΙ.ΙΝΟ ΙΙ

scriptoris mentem: solet enim locum, in φuo viri pietate illu

stres fuerint sepulti, apponere, aliud ergo Μaurus Castellus
Κerrerius et Gaspar Sanctius apud exstructores magni operis
Sanct. tom. 6 Ιul. p. 14 inde eruerunt, opinati Τamaricam
rectam esse; Τamaricam autem Gallaeciae esse partem, φuam
Τamarici apudΜelam 3 1 olim habuerunt, φuod posterius ut
verum esse demus, magna tamen differentia inter Τamarican
et Μarmaricam sese offert: et quae arca illa sive arx Τama
rica 2 aut ubi tandem lecta 2 enimvero si partium seposito
studio rem ipsam consideraveris, quid magis Isidori verbis
accommadatum esse potest Βarce Μarmarica 2 praesertim
cum Freculphus tom. 2 Ι. 2 c. 4 Iacobum intra Μarmaricam,
et Αnonymus scriptor operibus 0ecumenii praepositus εν πό
λει της Μαρμαρικής sepultum fuisse tradat, librariique in
Μarmaricae vocabulo saepe peccarint turpiter, ut Ιos. Simle
rus et Η. Surita in Αnt. Itin. p. 70 monuerunt. dices Grae
ειulum illum esse nullius fidei et multa perperam miscere:
neque ego negavero: satis tamen indicat de Μarmarica se
aliquid inaudivisse, non de Τamarica, neque de arca marmo
rica. probe vero Βarcen Μarmaricam appellari nemo facile
negaverit, gui Μarmaridas a Ρaraetonio adSyrtin usque ma
iorem porrectos fuisse e Ρlinio 5 5 didicerit.
399, 30. Τεύχηρα] imo Τεύχειρα. vitiosum urbis huins
momen est in Diodoro Siculo18 p. 605: μετά δε ταύτα θαρ
σήσας, και την πόλιν την ονομαζομένην Τάριχα εκπολιορκή
σας. lege Τεύχειρα, φuorsum res ipsa et mss variantes scri
pturae ducunt, et vide Αnton. Ιtin, p. 67 et schol. Piudari
Ρyth. Οd. 4, ubi Cyrenae huius originem vindicat. de sequen
tibus duabus Ιtin. Αnton.
Ιbid. 31. Λιβύης της κάτωΙ Αthanasius την έγγιστα Αι
βύης appellare solet, ut epist. ad Αntiochen. p. 776. cum
Ηierocle Νotitia imp. Οrient. c. 1 facit, φuae eius etiam ad
ministrationem praesidi, sicuti Imp. Iustinianus Εdicto 13 c.
17, committit.
400, 1. Παραιτόνιονl Libyae hinc initium sumit Iusti
nianus Εdicto 13 c. 18. Lucanus Syrtibus appositum fuisse
videtur censuisse, cum 3 295 canit usque Ρaraetonias Εοα
αd litora Syrtes, haud dubio perperam: longe enim Syrtes
a Paraetonio distabant. tamen, φuasi certus huius opinionis,
et alibi Syrtes Αegypto paene iungit, veluti 7444: Syrtibus
ήinc Libψcis tuία est Αegyptus, et 540: et υαda testaπtur
iuncias Αegyptiα Syrtes.
Πbid. Ζωγρoζαγούλης] L. Ηolsteinius in Caroli a S.
Ρaullo Geograph. S. duabus vocibus Ζωγρα Ζαγυλις legen
 1Ν SΥΝΕCDΕΜUΜ CΟΜΜΕΝΤΑRIUS. 551

dum aut duas illas urbes in unam deinceps coaluisse arbitra

tur; quod et mihi arrisit. Philocalus Ζαγυλέων antistes est
in concilio Chalcedon. p. 127, et apud Lambecium Bibl. Vin
deb. 8 p. 423 Μaximus Ζαγύλεως Gennadii Synodicae sub
scribit. Αthanasius ad Αntiochen. 767 Μarcum Ζύγρων της
έγγιστα Λιβύης memorat. Ptolemaeo utraque est κώμη vicus,
non longo quidem inter se intervallo, nec iuncti tamen ar
tissime.
400, 1. Πιδονία] Πηδωνία et Ptolemaei prope Cata
bathmon parvum, atque haud scio an hinc fuerit Αpollon
Πιθανίας in Synodica Gennadii.
Ιbid. Αντιφρώ] eidem Synodicae Αpollon Αντίφρων
subscribit. Αντίφραι Straboni, gui 17 p.799 non longe και
mari locat.
Ιbid. Δαρνις] haec provinciae fuit metropolis, nisi Νi
lus Doxopatrius fallat, certe corruptus cum urbem Δαρικω
Ρ. 223 vocat. plura Αnt. Itin. p. 69.
Ιbid. 2. Αμμωνιακή] recte ita ms Lugdun. non alia
est ac Ptolemaei χώρα Αμμωνιακή, coeli solique siccitate
aspera. Αthanasius Αμμωνιακήν της Λιβύης Αpol. ad Con
stantium p. 317 appellat, et exiliis episcoporum frequentem
fuisse tum eo loco tum Ηistor. Αrian. p. 387 significat, for
tasse et huc pertinet 0asis Strabonis, φuam prope Αmmonis
oraculum collocat. recte sane Αmmoniace appellabitur.
Ιbίd. 6. Εισι της δύσεως] haec et quae sequuntur, a
ms Leidensi exulant, hanc clausulam addente, τέλος του κα
ταλόγου πασών των επαρχιών και πόλεων των υπό του βα
σιλέως των Ρωμαίων, του εν Κωνσταντινουπόλει, διοικουμέ
νων : φuae mihi multo quoque iustior et verior illis videtur
φuae L. Ηolsteinius ex suis codicibus excerpsit: neque enim
τommode occidentis imperio ab Hierocle provinciae tribuen
tur, φuae ipsius aetate amissae prorsus erant, cuiusmodi ple
raeque sunt quas subiunctas vides.
Ιbίd. 7. Γαλήνων] Γάλλων aut Γαλατών aut Γαλλιών
oportuerat.
Ιbid. 8. Σπανίων] solemni more pro Ισπανίων. ita Ρaul
lus epist. ad Roman. 15 28, την Σπανίαν, et Galenus περί
τροφ. δυναμ. 2 p.328 κατά την Ιβηρίαν τε και Σπανίαν όνο
μαζομένην, et Αthanasius τον των Σπανίων Όσιον nuncupat.
similiter Σπάνιοι ίπποι apud Αpsyrtum Ηippiat. c. 115, et
Μelane το γένος Σπάνη in Hist. Laus. Palladii c. 65. adde
Salmasium in Spartian. Hadrian. c. 1, et Ιο. Rhodium in Le
xico Scriboniano.
Ιbid. Βρισγάμων] Βριτάννων scribere voluit.
552 VVΕSSΕΙ,ΙΝΟ ΙΙ ΙΝ SΥΝΕΟΙΟΕΜUΜΙ CΟΜΜ.

400, 9. επαρχία Σικελίας] has tres ad Itallam perti

nere L. Ηolsteinius margini adscripsit, eaque ratiοne nume
rum VΙΙ provinciarum rotundari; φuod uti verum est, ita
scriptorem id voluisse dubites: ea enim si homini opinio fuit,
cur Italiae tres has provincias non addidit 2 putem, hoc au
αtarium non unius esse auctoris, novisque accessionibus in
lianc forman a diversis fuisse exstructum. certe dignum
non est φuod nos multum, metam tandem assecutos, moretur.
 ΙΝΙΟΕ Χ Ο RΑΜΜΑΤΙ Ο US

Ι.ΙΒRΟRUΜ DΕ ΤΗΕΜΑΤΙΒUS ΕΤ DΕ ΑDΜΙΝ. ΙΜΙΡΕRΙΟ.

Αβάλα 268, 11. βούκελλος 28, 4.

αγράριον 233, 14, 235, 18. βραδέστερον 259, 10. ταχέστερον
αγραριώτης 242, 7. 264, 4.
αληθινός 72, 2. βυρσάρια 270, 19.
αλλόπιστος 86, 12. γένειεν 136, 8.
αλωθείσης της νήσου 214, 5. γούνα 155, 4.
αμετασάλευτος 202, 24. δαρμός 241, 11.
ανάγειν 186, 15. 188, 5. 211, 14. δεξιαί 250, 3. 6. 251, 10.
213, 15. 222, 1. 229, 16. δευτεροελάτης 238, 15. 239, 11.
αναπαήναι 247, 20. 265, 1. διαδέξασθαί τινα successorem da
αναφορά 211, 15. 222, 7. 230, 4. re alicui 230, 13. 241, 10.
αννόναι χίλια 251, 22. διακράτησις 205, 14.
αποσκαλώνειν 78, 20., διασώσται 72, 11.
αποσώσται 72, 17. διαφόρως subinde 182, 17.192, 21,
αρχιδιάκων 138, 23. cf, ο έγγων. διβάριον 125, 2.
ή αρχοντία 145, 15, 18. διέγερσις 238, 3.
αρχοντόπουλος 157, 2. 11. δόμα 233, 3.
ό Ά των αρχόντων 183, 16. δόρκη 237, 12.
1 7, 16. 191, 16, 192, 6. 25. δουκάτον 125, 9. 225, 1.
193, 18. δρομώνιον 233, 9.
άς 201, 11. έγγων 175, 9.
Ασιάρχης 22, 15. έγχόρηγος 138, 5.
αυγουστιακός 238, 9. έγχυλιασμένος 138, 9.
αυγουστιατικός 242, 6. είδούσα 259, 22. 265, 7.
βαγεύειν 236, 10. ειληματικός 137, 22. 138, 11, 139,
10. 23.
βαλιστάριος 251, 22.
βάλλειν κραυγήν 254, 21. έκπλάγιοι 165, 17.
βαλτώδης 123, 4. ελώνες 146, 7.
βάνδα 225, 7. 17. έμβλήσκεσθαι 77, 6.
βαρύπλους 43, 15. ενορδίνως 103, 21.
βασιλικός 184, 8. 214, 22, 220, 6. ενταλματικώς 184, 10.
270, 3. εξουθένημα 30, 7.
βερζήτικον 181, 2, εξουσιαστής 201, 7. 206, 21,
βήσαλον 138, 4. 178, 13, 260, 16. εξουσιοκράτωρ 80, 4, 12,
βόανος 145, 9. επικούτζουλον 232, 11,
βοέβοδος 168, 5. ερημόκαστρον 140, 9, 146, 6. 162,
17. 167, 7.
βολιάς 154, 18.
βουκελλάριος 28, 2. ζάκανον 73, 20.
 554
ΙΝΙΟΕΧ
ζάκανος 170, 15.
ζουπανία 145, 6. 146, 1. όλιγωρείν 91, 13.
ζυγή 232, 19. ομάς 220, 11.
"έλης - θέλης 117, 18. θόπλωρος 76, 22.
ούσία 235, 9. 237, 22.
θήσαντες 252, 22. οψίκιον 24, 14.
ιδιοκάβαλλος 269, 13. όψις 68, 16. 72, 16. 204, 11.
Ιδιοκρατείν 114, 5. το πάγος 79, 19.
παιδία κακά οι Πατζινακίται 74,11.
ιδιοκρατορία 58, 8.
έδιόχειρον 149, 14. πακτιώται 75, 1.79, 17.
Ινδικτιών 55, 9. πακτιωτικός 75, 14.
ίππάριον 243, 7. 11. πακτωθήναι 197, 5.
ίσα 202, 13. παλαιόκαστρον 167, 12.
κακινκάκως 84, 3. παρακλάδιον 78, 23.
καλοκαίριoν 139, 6. παραπύλιον 257, 11. 259, 13.
καματερα καράβια 178, 9. πέραμα 77, 17. 167, 6. 181, 8.
καμελαύκιον 82, 11. πετζιμέντα 77, 6.
καμηλεύειν 91, 4. πέχ 178, 2.
καρβάνιον 201, 20. πεττάκιον 209, 4.
κασσίδιον 255, 5. πλαγιτικά 209, 4,
ο κατεπάνω 228, 24. 220, 18. πλώρα 76, 7.
κατιούν 40, 12. πράνδια 72, 1.
κελλάριος 28, 5. πριγκιπάτον 120, 24. *

κερατάριον 124, 7. πρόκενσον 234, 6. 235, 9.

κλειδίν 208, 5. πρόοικος 34, 4. 10.
κλεισουριάρχης 227, 19, 228, 17. προπαλαιός 224, 7.
κλιβάνιον 237, 12. πρόσφυγος 227, 12.
κογχυλευτής 244, 1. πρωτελάτης 237, 1.
κομμερκιάριος 190, 20. πρωτεύων 178,21. 221, 23, 244, 10
κομμέρκιον 208, 3. πυκτεύειν 134, 13.
κοντεύρα ιμάτια 167, 1. απάτιν 207, 24.
κοντοβεύεσθαι 76, 8. ηγάτον 115, 1. 23. 117, 13.
κοντούραι 150, 11. ιζικαίος 75, 21.
κραταιόφρων 33, 20. ιπτάριον 124, 15.
κρεκελοειδές ψωμίον 28, 5. ούσιος 233, 14.
λέσα 238, 23. 239, 5. σαγήναι 146, 2. 150, 10. 151, 8.
ληστουργία 33, 12. σαγίττα 77, 21. 78, 3.
λογαρίου απαίτησις 242, 19. 243, 8. σέρβουλα 153, 1.
λογγίνοι οι χιλίαρχοι 13, 3. σήμεντα 72, 2.
λόγον λαβείν 227, 16. λόγω 72, 16. σθλαβωθήναι 53, 18.
μακρόκενσον 235, 4. σιγίλλιον 219, 22. 220. 12.
μαγίσδιον 102, 1. σκαλώνειν 76, 3. 21. 79, 2.
μανίκιον 167, 2. σκλαβάρχοντες 131, 7.
μειζότερος 257, 3. σκουλκάτωρ 247, 6.
μεναύλον 116, 9. σκυλίον 155, 4.
μεταστασιμάτον 234, 2. σούδα 180, 15.
μητρόθειος 106, 15. σταδιασμός 18, 6. 66, 10.
μινσούρια 15, 14.
μισοποιείν 264, 2. 23. 265, 11. στοιχείν φόρους 95, 17. 100, 15.
103, 9. 9
μονοστράτηγος 16, 9, 34, 7. στρατηγεύειν 200, 9.
νερόν 77, 13. συγκοπή 139, 22.
ξενάλια 72, 16. 184, 12. συμπενθεριάζειν 86, 2. 87, 19.
ξενιάζειν 150, 23.
συμφιλιούσθαι 171, 21.
τον όδεινα 179, 2. συμψευδομαρτυρείν 91, 14.
 GRΑΜΜΑΤΙCUS. 555

συνάντησις Ι.Π. αντισήκωσις207,12. τουρμαρχάτον 228, 13.

συνδιατριβή 89, 13. τρακτεύειν 254, 24.
συνομιλία 89, 13. τροπούσθαι 91, 12.
συνορίτης 154, 5. υλογραφία 139, 21.
συνταξιδεύειν 198, 15, 204, 18. υπερεξάρχοντες 201, 8.
222, 5. υπερούσιος i. φ. πλούσιος 91,20.
συντεκνία 157, 5. φαλκώνιον 155, 3.
σύντεκνος 156, 10. φθάζειν 244, 14. 263, 17.
σχολαρίκια 232, 19. φιβλατούρα 251, 11.
σχολιάζειν 42, 4. φοσσατικώς 143, 8.
ταξατεύειν 212, 1. χαίρεσθαι 264, 17.
ταξατίων 104, 2. χαμηλός 181, 10.
ταξάτος 200, 20. χαρέρια 72, 2.
τετραπέδικος 138, 5. χειροβολίστρα 245, 21. 246, 3.
πζερβουλιανός 153, 2. χρεωπoιηθή αυτούς 73, 22.
τοποτηρησία 225, 11, χωρόπολις 207, 24.
τούρμα 224, 19. 225, 14, 226, 1. ψυχάρια mancipia 77, 1. 155, 3.
227, 7.
 ΙΝ D ΕΧΗ ΙSΤΟRΙC US.
Αaron Αrabum princeps 105, 15.
eius filii inter se de principatu
certant ibid. 22.
Αbara 228, 22.
Αbares sive Αvares 111, 9. 123, 7.
148, 9. a Dalmatis infestati,
Dalmatiam fere omnem occupant
126, 14. 141, 19.153, 13. 162,
12, a Chrobatis postea expulsi
144, 3. 148, 9.
Λbasgia 177, 10. 182, 3. 201, 7.
206, 19.
Αbdelas Αrabum princeps 105, 12.
Αbdelas Αrabum tyrannus ab Αbi
melecho principe victus 98, 13.
Αbdelas Αaronis Αrabum princi
pis filius bellum contra fratrem
Μahometem gerit 105, 22.
Αbderachim Αposebatae filius,
ameras Μantziciert 194, 15.
Αbelchamit Αpelbarti filius, ame
ras Μantziciert 192, 13.
Αbercius spatharocandidatus Μar
«laitarum Αttaliae capitaneus ab
Αlexandro imp. designatur 231,8.
Αbimelech Αrabum princeps quot
annis 98, 11. pacem cum Rhi
notneto φuibus conditionibus
faciat 103, 2. Αfricam invadit
ib. 22.
Αbniciotae 200, 15.
Αbnicum urbs 200, 13. 202, 6. 203,
20. eius pagos Romani depopu
lantur 204, 4. eius ameras Ρor
phyrogenito se subiicit ib. 8.
Αbro 109, 4.
Αbubacbarus secundus Αrabum
princeps qτιot anuis 94, 17. G.-
zam urbem capit ib. 18. item
Cyprum insulam 40, 14.
Αbydus 25, 17. 43, 2.
Αcampse 211, 13.
Αcanthus 49, 20.
Αcarcus 225, 9.
accubitor sub Βasilio nullus fuit
231, 18.
Λchaei 52, 7.
Αchaia 52, 6. 219, 4.
Αchelous fl. 55, 20.
Αchmet Αpolesphueti privignus ει
filius adoptivus ei mortuo ευε
cedit 195, 1. ab Αpelbarto ΑΡυ
selme filio occisus 196, 17.
Αcontisma 47, 11.
Αcrae 47, 14.
Αcroinum 14, 10.
Αcrolissus 56, 18.
Αctium prom. 55, 6.
Λdana 19, 23.
Αdara 180, 1.
Αdelbertus Lotharii filius, Ηugo
nis regis Ιtaliae pater 115, 12
Αdelesa Rodulphi filia, Lothari
Ιtaliae regis uxor 117, 23.
Αdranase Αsotii filius, Iberiae ca
ropalates a Leone imp. facta,
199, 5.
Αdranase Pancratii magistri filius,
Ιberiae curopalates 207, 20. h
liam patrui Davidis uxorem da
cit ib. 21.
Αdranase magister aflinis curopa
latae Iberiae sub Porphyroge
nito 203, 16,
 ΙΝΙΟΕΧ ΗΙSΤΟRΙΟUS.
Αdranutzium Iberiae urbs ditissi
ma et fertilis soli 206, 24. 208,
4. 210, 21.
Αdrianopolis 47, 8.
Αeculum 122, 19.
Αega prom. 42, 11.
Αegaeae 35, 15.
Αegaeum pelagus et thema 42, 2.
eius urbes et insulae ib. sqq.
Αegeaticus sinus 42, 8.
Αegialus 29, 14.
Αegina ins. 51, 22.
Αegissus 47, 16.
Αegyptii 13, 15, 30, 1.55, 3.
Αegyptus 57, 18, 91, 4, 97, 4. 99,
17. 106, 3. 113, 17.
Αenus 47, 6.
Αeoles 42, 12.
Αeolis 15, 8. 42, 7.
Αeschylus 63, 5. -
Αesopus ex urbe Cotyaeo 25, 15.
8. Αetherii ins. 78, 11.
Αethiopes 13, 15,
Αethribus 91, 21.94, 5. 97, 3.
99, 19.
Αetius Βonifacium apud Ρlacidiam
Valentiniani matrem calumnia
tur, eundemφue ad rebellandum
compellit 110, 14.
Αetna mons 58, 18.
Αfri 57, 13. 62, 3.95, 18. 121, 10.
133, 21. 217, 12.
Αfrica 61, 12. 95, 17. 97, 16. 104,
1. 113, 2, 114, 3. 133, 15.
S. Αgapeti vicariatus 225, 12.
Αgapius monachus Cymenae filius
sub Romano 208, 13. apud
eum pro Αsotio Ciscase lega
tione fungitur 208, 18.
Αgareni 16, 6, 96, 22. 100, 4. 104,
11. 186, 19. 203, 17.
Αgathias 18, 9.
agmina militaria guot in partes
olim divisa 15, 3.
agraria imperatoris et augustae
sub quorum potestate 236, 14.
242, 13.
Αgrigentum 59, 17.
Αibolas 124, 3.
Αimanas 122, 20.
Αiphar 76, 19.
Αlabanda 24, 11.
Αlani 80, 21. 111, 17. 181, 24.
Chazaros bello infestare possunt
557
1llosque aditu in Chersonen
prohibere 80, 6.
Αι, 80,4.
19. 166, 4. 177, 10. 181,
Αlaricus Visigotthorum rex 111, 10.
Αlba 167, 8.
Αlbunus 146, 11.
Αlbus fl. 78, 21.
Αlcinous Corcyrae rex 54, 12.
Αlemus Ρhatimen Μahometis filiam
uxorem ducit 99, 18. Αrabum
imperio qua ratione deiicitur ib.
sqq. eius filii a Μavia Αrabum
principe victi 97, 8, 101, 16.
Αlenidus 56, 4.
Αlexander historicus 51, 10.
Αlexanderimperat.mutationes plu
rimas induxit 230, 9.
Αlexander praefectus Αsiae 22,
Αlexius Αrmenius Cypri insulae
praefectus sub Βasilio Μacedone
Αlexius comicus 59, 6.
Αlinda 24, 11.
ΑΙmatae fl. 179, 15.
Αlmopia 49, 17.
Αloep 140, 10.
Αlpes 57, 9.
Αltzice 194, 3. 196, 14,
Αlyattus Lydorum rex 22, 20.
Αmalphis 118, 21. 120, 22.
Αmanitae 91, 1.
Αmantia 56, 3.
Αmasea 18, 5. 21, 6.
Αmastra 29, 18. 30, 5.
Αmathus 39, 14.
amerae Αrabiae et Ρersiae rebel
lant, et amermumnes se dici
volunt 114, 10.
amermumnes Αfricae ex prosapia
Αlemi, et Phatimes Μahometis
filiae 113, 9. Ηispaniae ex pro
genie Μaviae ibid. 12. Βagda
densis ex prosapia Μahometis
ib. 8. φuot ameradias olim sub
se habuerit ib. 6.
Αminsus 21, 7. 29, 19. 270, 21.
Αmiraei 101, 12.
Αmolgus ins. 43, 12.
Αmorium 14, 11.
Αmphipolis 49, 19.
Αmphissa 51, 19.
S. Αnastasiae virginis templum
 558 ΙΝΙΟΕΧ
Diadorae 139, 19, eius corpus
Ιn eo depositum ib. 16.
S. Αnastasii corpus ubi asserva
tum 138, 3.
Αnatolicum thema 225, 9. cur
sic dictum : quibus ex provin
ciis constet, quibusque circum
scribatur 13, 10.
Αnaxarchus philosophus a tyran
nis Cypri ins. sublatus 40, 7.
Αnchialus 47, 9.
Αncyra 28, 21.
Αndanii 36, 19.
Αndrapa 21, 7.
Αnemotichos 38, 15.
Αnemurium 38, 2.
Αntania 49, 17.
Αntibaris 141, 4. 145, 13.
Αntiochia 99, 17. minor 38, 2.
antiquus portus 38, 6.
Αpachune 191, 13. 193, 7.
Αpamea 26, 5.
Αpasacius magister, Symbatii prin
cipis principum filius 191, 20.
Αpate 50, 5.
Αpelbartameras Μantziciert 192, 7.
Αpelbart alter, ameras Μantzi
ciert, Αposelme filius 195, 4.
Αpelmuze secundus Αposebatae
amerae Μantziciertani filius 195,
δ.
Αphrazia 225, 12.
Αphrodisia 47, 4.
Αphrodisias 35, 15.
Αpia 52, 16.
Αpoganem Cricoricii Τaronitae
frater protospatharius, ac dein
de patricius factus, Constantini
- filii Libis filiam uxorem ducit,
domumque barbari CΡ. ab im
peratore accipit 184, 23.
Αpolesphuet secundus Αbelchamiti
filius 193, 24. ameras Μantzi
ciert 195, 21.
Αpollodorus 107, 1.
Αpollonia 49, 19. 56, 3.
Αpollonius 108, 14.
Αposatas Ρersidis ameras Symba
tium principem principum in
terficit 191, 18. 192, 16.
Αposebatas Αbelchamiti filius, ac
post eum ameras Μantziciert,
Romano imperio se subiicit
193, 9.
Αposelmes tertius Αbelchamiti filia!
194, 8. ameras Μantziciert
196, 1.
Αpros 47, 4.
Αpsanum 122, 9.
Αquileia 123, 5. ib. 9.
Αrabes 93, 11. 96, 5. 98, 18. 103,
14. 113, 7. in Christianos de
saeviunt 106, 6.
Αrabia felix 113, 17. petraea 99,
20.
Αradus ins. 95, 21.
Αralus 49, 20.
Αrbe 140, 6. 147, 11.
Αrcadiopolis 47, 2.
Αrcaicae filii a Cricoricίο Τaroni
te capti, et petente Leone imp.
liberati 183, 13.
Αrchelaus Cappadociae rex 20, 16.
Αrenta 163, 15.
Αrentani 163, 2.
Αrgivi 39, 3.
Αrgos 52, 9.
Αrgus 50, 2.
Αriaratha Cappadociae rex 20, 13.
Αriarathea lacus 20, 15.
Αristophanes 108, 3.
Αrmenia 103, 18. 192, 2. 193, 19.
197, 10. 201, 8. minor 19, 18.
31, 10. φuarta 103, 15.
Αrmeniacum thema 199, 16. 225,
20. 270, 3. cur sic dictum 17,
19. Cappadociae pars 20, 7.
eius urbes 21, 6.
Αrmenii 18, 1. 19, 12. 31, 21. 33,
1. 184, 6. 227, 14.
Αrpades Salmutzis filius, Τurcarum
Βοebodus ac deinde princeps
170, 5. eius filii 174, 22.
Αrrhabonites praetor 204, 1.
Αrsenius protospatharius et πman
clabita sub Porphyrogenito 236,
23
Αrsinoe 39, 14.
Αrtaxerxem φuem leo invaserat
Ρersa φuidam liberat 19, 3.
Αrtemidorus 42, 9. 107, 11.
Αrtemisia 37, 1.
Αrzes 192, 4. 196, 5. 197, 7.
Αsandns Μuudari filius 90, 18.
Αsia 22, 14, 24, 5. minor sub
Ρersis, posteaque sub Μacedo
nibus in satrapias divisa 15, 17.
17, 8. sub Romanis ab uno
 ΗΙSΤΟRΙCUS,
proconsule administrata 13, 14.
in eadem unus magister mill
ιum ad Iustinianum usque 15, 5.
Αsmosatum 226, 4.
Αsotius 13
191, primus Ρprincipum
pum princeps
Ρ Ρ
Αsotius alter, είνε Αsoticius prio
ris nepos , principum princeps
187, 16. 193, 3.
Αsotius Iberiae curopalates Αdra
nase curopalatae filius 207, 17.
209, 18. 212, 4,
Αsotius Ciscases patricius Pancratii
magistri Iberis filius 199, 4. 206,
8. filiam Curcenio magistro dat
ιuxorem ibid. 18. Αdranutzium
urbem Romano imp. donare
νult, sed frustra 208, 16. 210,
13. eandem postea ab ipso ge
ner suus aufert 206, 14.
Αsotius Cricoricii Τaronitae filius
protospatharius a Leone imp.
factus 184, 18. postea patri
cius a Romano renuntiatur 188,
16.
Αsotius protospatharius Cricoricii
Ε.
14.
Gregorii patricii filius 183,
Αspalathum urbs 128,4. 137,15.141,
10. 147, 9, 149, 8. a Diocletiano
condita 125, 22. 137, 15. eius
«lescriptio 125, 22. 137, 15.
Αspar Romani exercitus dux a Ge
zericho victus in Αfrica 112,21.
Αsponas 225, 8.
Αspron 167, 8.
Αssyrii 30, 16.
Αstacenus sinus 25, 1.
Αstacus 27, 7.
Αtech ins. 181, 10.
Αtel fi. 164, 9.
Αtelcusu 169, 13.
Αthenaeus 109, 6.
Αthenienses 53, 5. ibid. 9.
Αtramyttium 41, 14.
Αttalia 14, 9. 37, 19, 229, 1. 231, 5.
Αttalus Pergamenus 28, 14.
Αttila Ανarum rex Italiam univer
sam devastat 123, 12.
Αtzara fl. 206, 16.
Αulon 56, 3.
aureum littüs 179, 24.
Αιμsones 58, 16.
Αxiopolis 47, 15.
559
azatus europalatae Iberiae 202, 14.
Αzed Αrabum princeps 105, 9.
Αzotus Αrmenius Αngurines Lae
castriae gener praefectus excu
bitorum sub Leone 33, 1. con
tra Βulgaros pugnans occiditur
ibid. 6.
Βaasacius Larissae clisuriarcha sub
Leone Ρhil. 227, 18.
Βaetica Hispania 108, 13.
Βaetis fl. 107, 16.
Βagdad 113, 8. 114, 4. 214, 20.
Βagibarea 143, 20.
Βal fl. 181, 3. -
Βalbadonos 225, 8.
Βarbari domus CΡ. Αpoganemo,
posteaque Cricoricio Τaronitae
data 185, 11. hanc Cricoricius,
cum Gregorae suburbio in Cel
tzene commutat 186, 23. sed
utrumque sibi vindicat impera
tor 189, 2.
Βarbatus patricius accubitor sub
Αlexandro imp. 231, 23.
Βardas Ρlatypus protospatharius et
Peloponnesi praetor sub Roma
no 223, 9. Leonem Αgelastum
protospatharium expellit ib. 14.
Βaretas 225, 7.
Βargala 50, 2.
Βargylia 36, 20.
Βargyliacus simus 36, 18.
Βaris 62, 16. 121, 3, 131, 5.
Βartzus ins. 146, 5.
Βaruch fl. 171, 10.
Βaruphorus 77, 8.
Βasilaeum 28, 18.
Βasiliscus archiepiscopus Comanen
sium et martyr 22, 2. eius cor
pus cum reliquiis D. Ιoannis
Chrysostomi conditum ib. 4.
Βasilius magnus Caesareae epi
scopus, αιφνι" 22, 4,
fratres ib. 9.
eius
Βasilius Μacedo accubitor ante
quam imperium adeptus esset
233, 15. Τ Chrysοcher et Car
Deam Τephrices principes vicit
31, 18. Cyprum insulam a Sa
racenis recepit 40, 16. Sara
cenos ab Italia expulit 130, 1.
Βasilius patricius accubitor sub
Ρorphyrogenito 231, 17.
Βasparacaca 187, 15.
 560
Βasparacanitae 201, 7,
Βecla 128, 5. 140, 6. 147, 11.
Βelae Τerbuniae zupanus 161, 12.
Βelegrada 173, 17. 177, 12.
Βelisarius magister Οrientis 16, 9.
Βelitzin 151, 5.
Βelochrobati 143, 21. eorum vi
res 148, 1.
Βelogradum 151, 5. 153, 8.
Βeneventum urbs 120, 22. 131, 14.
a Longobardis capta 120, 5. a
Soldano oppugnata ab impera
tore CΡ. liberatur, eique se sub
iicit 133, 18. 136, 11.
Βerbiani 79, 16.
Βerengarius Ιtaliae regnum adit,
et Romae coronatur 115, 19.
oum Rodulpho regnum partitur
116, 16. marchiones Βurgundos
vincit 117, 1, a Phalamberto
compatre occiditur ib. 11.
Βerinopolis 225, 19.
Βeroe 47, 11.
Βerpe 49, 20.
Βerrhoea 49, 16.
Βerta Αdelberti Italiae regis uxor
115, 12.
Βerta Rodulphi ac postea Ηugonis
uxor 117, 22.
Βerta Ηugonis filia, Romano Por
phyrogeniti filio nupta, Εudo
ciaque a Graecis appellata 118,5.
Βerullia 163, 18.
Βerutze 77, 13.
Βillaeus fl. 29, 21.
Βiniola 122, 11.
Βiscus Chersonis princeps Βospo
- rianos vincit 252, 18.
Βislas fl. 160, 20,
Βitetzebe 75, 14.
Βithyni 17,8. 25, 8, 26, 1. 29, 3.
Βithynia 15, 9.
Βizya 47, 3.
Βlastemerus Serviorum princeps
Βulgaros vincit 154, 8. eiusdem
liberi ibid. 13.
Βlastemerus Μichaelis Βulgariae
principis filius, a Serviis in bello
captus 154, 18.
boebodi Τurcarum duces 168, 5.
Βοeoti 46, 18.
Βoes 122, 11.
Βogu fi. 179, 15.
Βoici 152, 12.
ΙΝΙΟΕΧ
Βoisesthlabus Serviorum Ρrincep,
154, 1.
Βonifacius Libyae occidentalia
raefectus Αfricam Vandalis Ρro
dit 110, 13. ab iisden Ρostea
cum eos expellere vellet, victus
112, 18.
Βorotalmat 166, 1.
Βoso Ηugonis Ιtaliae regis frater,
Βurgundiae marchio a Βerenga
rio victus 116, 22.
Βοsona 159, 21.
Βosporiani 63, 10. 244, 11. La
zicam et Ponticam temporibus
Diocletiani invadunt ib. 16. a
Chersonitis pacem petere com
pelluntur 247, 12. 249, 13- ab
iisdem saepe victi parte regio
nis suae multantur 251, 2. 253,
5. 255, 10. insidiis Chersoni
tas frustra petunt ib. 22 sqq.
Βosporus Ponti civitas regni Βο
sporiani caput 63, 3. unde sit
dicta 63, 10. Τhracius unde
sit dictus 62, 23. Βyzantius 63,
19. Cimmerius ib. 16. 166, 17.
177, 6. 179, 19. 245, 18. 249,
14. 255, 10. 21.
Βothrenotus 60, 17.
Βragylus 49, 18.
Βranus Μuntimeri filius Serviae
principatu a patruele Ρetro de
iicitur 155, 17. ab eodem, cum
in eo movisset arma, capitur,
et oculis orbatur ib. 23.
Βratzes ins. 164, 3.
Βrebera 145, 8.
Βritannia 110, 8.
Βronium 122, 13.
Βrundus 122, 15.
Βrutus fl. 171, 12.
Βuccellariorum thema 14, 18, 19,
20. 225, 6. 16. eius populi et
urbes 28, 8. 21.
Βulatzospon 166, 1.
Βulgari 44, 17. 73, 24. 103, 20.
154, 4. 156, 18. 174, 9. 176, 24.
Οnogunduri olim appellati 46, 4.
φuando Istrum fluvium traiece
rint ib. 2. a Ρatzinacitis saepe
victi 71, 12.
Βulgaria 45, 15. 146, 16. 153,20.
156, 9. 159, 4. 238, 20. nigra
81, 3, 180, 12.
 ΗΙSΤΟRΙCUS.
Βullis 56, 3.
Βulneprach 77, 9.
Βultzus Τurcarum carchas, filius
Cale carcha 175, 12.
Βuraminsius 50, 7.
Βurat 179, 20.
Βurgundia 115, 22.
Βurlic fl. 181, 3.
Βurlie Μaeolidis paludis ostium
181, 5.
Βusebutze Ζachlumorum princeps
160, 19.
Βusegrade 74, 23.
Βutelinus Francorum dux a Νar
sete victus 60, 21.
Βutoba 61, 15. 130, 5.
Βyzantii 43, 4. φuorum coloni ib.
4. 46, 18.
Βyzantium 13, 12. 44, 9, 112, 21.
250, 15.
Cabari Chazarorum gentiles ab iis
victi ad Τurcas secedunt 171,
15. patria et Τurcarum lingua
utuntur ib. 21. iis coniuncti
Ρatzinaciam invadunt, Symeo
nemque Βulgarum fugant 172,
14. postea a Symeone et Pa
tzinacitis eiiciuntur ib. 17.
Cabertzentza 122, 22.
Cacicius Βasparacaca 187, 15.
Cades 100, 19.
Caesar eur sit dictus 34, 8.
Caesarea 36, 10. 50, 6. 226, 2.
Cappadociae 18, 15, 19, 19.
eius urbes a quo sic dictae 20,
20.
Caesarianus qua ratiοne in Cher
sonem eat, et foedera cum Pa
tzinacitis ineat 72, 9.
Caesarius Gregorii Νazianzeni fra
ter 22, 9.
Caisus Μundari filius 90, 18.
Calabria 118,20. 120, 17. 123, 14.
225, 1. eius urbes 62, 7.
Callatis 47, 14.
Callinicus Graecum ignem primus
imp. Pogonato reperit 216, 20.
Callipolis 47, 3.120, 18.
Calphus Saracenorum dux 61, 14.
130, 3.
Calpiani 107, 10.
Camacha 226, 8.
camelancia Constantino a deo per
angelum missa, et in S. Sophia
Consι, Ρorph.
561
«leponi inssa 82, 17. φuando
imperatores iis utantur ib. 20.
Camirus 39, 9.
Canale 161, 20. Τerbuniae parε
162, 3. 14.
Canalitae 128, 19. 131, 2. 153, 11.
161, 6.
Cancar 167, 16. Patzinacitarum
pars 169, 7.
Capante 121, 14.
Capha 252, 20. 255, 14.
Capidava 47, 15.
Cappadoces 225, 10. famosi 21,8.
Cappadocia 14, 14. 224, 18. unde
- sit dicta 19, 2 sqq. φuot in
partes diversis temporibus dis
tributa 18, 12. eius urbes 20,
20. montes 14, 14,
Capre 122, 19.
Capua a Vandalis bis capta et de
leta 121, 8. in eius locum alia
υrbs a Landulpho episcopo ae
dificata ib. 12. guae a Soldano
obsessa, ab imperatore CΡ. li
beratur, eique se subiicit 133,
18. 136, 11.
Caranus tertius Ηerculis filius pri
mus Μacedoniae rex 49, 4.
Caratia lacus 20, 14.
Carbeas Τephrices princeps a Βa
silio Μac. victus 31, 16.
carchan tertia Τurcarum dignitas
174, 18.
Care 172, 13.
Cares 17, 7. 23, 20.
Caria 14, 12.
Carolus magnus monasteria in Pa
laestina excitavit 114, 22.
Carpasium 39, 16.
Carpus 47, 15.
Cars 192, 2.
Carthago 57, 12. nova 107, 16.
Casachia regio 181, 17.
Case 172, 13. 226, 1.
Castalius fons 55, 19.
Castellium mons 38, 1.
Casulinus fl. 61, 2.
Catacalus magister et scholarum
domesticus sub Leone, Phasia
nem devastat 199, 22.
Cataonia Cappadociae pars 18,13.
Catautrebeno 140, 10.
Catera 159, 21.
Caucasus mons 181, 18.
36
562 ΙΝΙΟΕΧ
Cazachia 177, 9. 181, 17.
Celaenidium 50, 2.
Celle 49, 17.
Celιzene 30, 13. 186, 24. 226, 9.
Cephallenia 224, 20. thematis Ρe
1oponnesi pars 54, 7. eius in
sulae ib. 10.
Ceraeopyrgus 49, 20.
Ceramicus sinus 37, 3.
Cerιmia 39, 15.
Cetzeum urbem ab Ιberibus fru
stra petunt Leo et Romanus
impp. 200, 20,
Chabuxingyla 167, 18.
Chader fl. 181, 4.
Chaeronea 51, 18.
Chalcis ins. 51, 20.
Chaldaei 30, 19.
Chaldiae thema 185, 5. 199, 18.
209, 12. 226, 10. unde sit di
otum 30, 17. φuibus gentibus
et urbibus contineatur ib. 9.
Chalep 113, 23.
Chaliat 191, 14. 192, 3.
Chalis ins. 51, 20.
Chamuch 269, 10.
Chanzit 226, 5.
Charan 114, 1.
Charax 109, 16.
Charca 193, 7. 195, 12.
Charoboe 165, 3.
Charsianum 227, 11. mediterranea
Cappadociae pars 20, 4.
Charsias dux Romani exercitus
contra Persas 20, 4.
chartularius cursus publici 184, 1.
Chase protospatharius a Saracenis
oriundus sub Αlexandro 230, 14.
Chazari 164, 12. 171, 15. 177, 19.
eos Αlani bello infestare pos
sunt et aditu in Chersonem pro-.
hibere 80, 3. item Bulgari 81, 3.
Chelandia 169, 16.
Chemps 113, 22.
Cherronesus 52, 19.
Chersouis thema 62, 19. 68, 21.
71, 18, 77, 18. 104, 4. 179, 19.
257, 17. ad Τheophilum usque
a proteuonte administrata 178,
22. deinde praetor in illud ab
imperatore missus 179, 1.
Chersonitae 77, 18, 266, 14. Βο
"porianos Lazicam et Ponticam
devastantes pacem a Romanis
petere cogunt 244, 9. 247, 11
249, 13. saepe victos parte re
gionis suae multant 253, 6. 255,
11. insidiis a Βosporianis Ρe
tuntur, sed frustra 255 , 22
sqq. Scythas defectionem spe
ctantes ad deditionem compel
lunt 250, 22. privilegiis a Dio
cletiano et Constantino plurimis
ornati 249,21. rebellantes qτιa
nam ratiοne reprimi possint 269,
20. 270, 15. iis Patzinacitae
mercenariam operam praestant
71, 21.
Chert 191, 15. 192, 4. *
Chidmas fl. 168, 9.
Chingylus fl. 168, 9.
Chius ins. 42, 20.
Chlebena 146, 13. 151, 5.
Chlebiana 145, 6. .
Chliat 191, 14. 192, 9. 196, 5.
Chlum 160, 16.
Chlumns mons 160, 12.
Choara ins. 164, 5.
Chonae 24, 9.
Chopon 165, 3.
Cho racul fl. 181, 2.
Cho rasan vel Chorassan 105, 20.
113, 19.
Chozani thema 226, 3.
Christophorus Romani imp. filius
54, 4.
Chrobati 162, 10.174, 12. eorum
pars Αbaris expulsis Dalmatiam
occupant, et a Francorum domi
nio se subtrahunt 144, 3. 148, 17.
bellum extra fines non ferunt 149,
9. a Βulgaris frustra lacessiti
150, 20. eos tandem ad inter
necionem caedunt 158, 18. eo
rum vires et urbes 151, 4. τιι
paniae 145, 6. eorum pars
quaedam Illyricum et Ρannonian
occupat 144, 13.
Chrobatia 144, 6. 146, 9. 158, 9.
162, 14. alba 151, 21. eius situs
145, 10.
Chrysοcher Μanichaeorum prin
ceps a Βasilio Μac, victus 31, 15.
S. Chrysogoni monachi et marty
ί; corpus ubi asservatum 139,
Chrysopolis 63, 20.
Ciabus 79, 14.
 ΗΙSΤΟRΙCUS.
Cianus sinus 44, 1.
Cibyrrha 38, 3.
Cibyrrhaeotae 229, 16. 239, 19.
res novas frequenter moliti 38,
21, Cibyrrhaeotarum thema quas
urbes contineat, quibusque cir
cumscribatur 36, 15. 38, 18.
Cicer ins. 163, 19.
Cilicia 19, 17. eius montes 35,
12.
Cimmerius sinus 63, 3.
Cioba fl. 75, 8.
Citium 39, 13.
Civita nova Ιtaliae urbs prope Βe
neventum a Longobardis exstru
eta 120,9. olim sedes ducatus
125, 9.
Claboca 151, 6.
Claudiopolis 28, 22. 36, 9.
clausurae Strymonis 50, 12.
Clazomene 42, 19.
Clidemus 48, 13.
Clima 47, 10.
climata 68, 23. 80, 8. ΘΟΓΙΙΙΙη
bes 180, 6.
Clissa Dalmatiae urbs 127, 3. φua
ratione ab Αbaris capta 127, 20.
Clonimerus Stroemeri filius a pa
truele Ρetro Serviae principa
turn invadens occiditur 155, 13.
Clugia 122, 14.
olusura 226, 6.
Cnenus Βulgarorum exercitus dux
158, 7.
Cnidus 37, 5.
Coelia 47, 4.
coenobia SS. Ειuthymii et Τheo
dosii ab Αrabibus vastata 106, 10.
Cogradus 122, 7.
Coloneae thema 19, 1.91, 12. 199,
17. 226, 9. initium minoris
Αrmeniae 31, 10. φuibus ter
minis circumscribatur ib. 13.
Colophon 24, 7. 42, 18.
Coloris 206, 17.
Colossae 24, 9.
comes 13, 4.
Commata 225, 14.
commerciarius Chaldiae 190, 20.
Comodromus 225, 22.
Comopolis Domateri 25, 18. Μe
ri 14 , 5. 25, 16. Μodrenae
28, 8.
Concordia 121, 21.
563
condurae navium genus 150, 11.
Conopa 79, 6.
Constans a Diocletiano contra Βo
sporianos missus, bellum cum
iis infeliciter gerit 244, 19. sed
Chersonitis adiuvantibus eosdem
ad pacem petendam compellit
247, 23. postea imperator 250, 8.
Constans protospatharius et man
clabita sub Romano, patricius et
drungarius rei navalis sub Por
phyrogenito 208, 8. legatus ad
Αsotium Ciscasem, Cursenium
et Davidem Iberes ib. 8 sqφ.
Constantia 39, 13. 79, 7. eius
episcopus Cyzicum ex decreto
synodi in trullo transfertur, et
Ηellesponti episcopis praeest
216, 1.
Constantiana 47, 14.
Constantiensium urbs 216, 1.
Constantinopolis 44, 11. 46, 11.
74, 19.96, 3. 101, 23. 134, 8.
ΙΙΓ - 159, 7. 184, 19. 214, 7. a Μa
via Saraceno duce frustra ob
sessa 99, 2.
Constantinus Μ. imperium in ires
filios qua ratione diviserit 57, 7.
Constantinus patricius accubitor
sub Leone, et sub Porphyroge
nito 231, 22. 240, 16.
Constantinus Libis filius protospa
tharius et domesticus in feriorum
ministrorum aulae CΡ. subLeone,
sub Porphyrogenito proconsul,
patricius et magnus hetaeriarcha
184, 8. eius legationes ib. 11.
Constantinus loricatus protocara
Βus, et Phialae protospatharius
sub Romano 241, 13. φui etiam
ei attribuit agraria Αngustae 242,
13.
Corcyra 54, 11.
Corcyraei 56, 18.
Core 193, 7. 195, 12.
Cori 151, 6.
Corinthus 52, 5. 217, 18.
cortelini 26, 19.
Corus 21, 5.
Corycus 35, 13.
Corycium antrum 35, 14,
Cotyaeum 25, 14.
Cotys Τhracum rex 23, 15.
Cotys Βosporianorum rex 63, 13.
564 ΙΝΙΜΕΧ
Cotzilis Francorum dux a Chro
batis in bello occisus 145, 2.
Cracnacatae 167, 10.
Crainas Βelaé zupani filius Blaste
meriServiae principis filiam uxo
rem ducit, et primus Τerbuniae
princeps renuntiatur 161, 11.
Crarium 77, 17.
Crasemere Chrobatorum rex, Τer
pemere filius 150, 1.
Cratia 28, 18.
Creta ins. 21, 10. 59, 11. 104, 16.
Cribasa 145, 9.
Cribetaeeni 75, 2.
Cribitzae 79, 16.
Cricoricius Τaronis princeps Sa
racenis adversus Romanos fa
vet 182, 12. Αrcaicae filios ca
pit, et petente Leone imp. li
beros abire sinit 183, 12. 185,
1. CΡ. renuntiatur magister et
praetor Τaronis ib. 10. pluri
ma ab imperatore CP. accipit,
posteaque amittitib. 11. 186, 15.
Cricoricius, seu Gregorius patri
cius 183, 21.
Crinitae protospatharii legationes
ad Τornicium Αpoganemi filium
190, 12. 21.
Crinites Αrotras protospatharius et
Peloponnesi praetor sub Roma
no 222, 8. Sclavos rebellantes
reprimit, novaque iis tributa
imponit 223, 1. , postea Grae
ciae praetor ib. 8.
Criscon Βosporianorum princeps
sub Diocletiano Lazicam et Pon
ticam devastat, sed Βosporo a
Chersonitis capta pacem petere
cogitur 244, 11 sqq.
Crisus fl. 174, 7.
crociferum pratum 35, 14.
Cromna 29, 14,
Croto 60, 3.
S. crucis vicariatus 225, 18.
Ctenas clericus et novae ecclesiae
domesticus protospatharii digni
tatem a Leone imp. emit 232,
6. 233, 4.
Cuartzitzur 167, 18.
Cubu fl. 171, 10.
Culpee 165, 7.
Cuphis 179, 15.
Curcenius Pancratii magistri filius,
Symbatii magni Iberiae princi
pis nepos 206, 7.
Curcenius alter Αsotii Ciscase pa
tricii filiam uxorem ducit, et
ab ipso Αdranutzium urbern an
fert 207, 1. magister a Roma
no imp. factus 208, 11. 210, 7.
Curcra ins. 163, 19.
Curcura ins. 146, 5.
Curium 39, 15.
Curtugermati 172, 12.
Cusarus Μundari filius 90, 18.
Cuzu 173, 12.
Cybernicum 255, 11.
Cybistra 21, 4.
Cyclades insulae 43, 6. 11. 51,
21. 57, 15.
Cymbalaeus 227, 7.
Cynetes 107, 8.
Cyprii 214, 4.
Cyprus insula 59, 12. 95, 19. un
de sit dicta 40, 1. φuoruπι
olim in potestate ib. 5. a Re
manis provincia facta, deinde a
Saracenis capta et vastata est
ib. 11. postea tamen impetrante
Rhinotmeto habitari coepta 214,
4. φuot in ea urbes 39, 13.
Cyrenaea 39, 14.
Cyrene 112, 10.
S. Cyriacae urbes 60, 2
Cyrnus ins. 59, 11.
Cytheraea 39, 15.
Cytorus 29, 12.
Cyzicus 26, 6. 43, 2. 217. 1. eiss
episcopus a quo ordinari de
beat 214, 16.
Daciae praefectura 56, 5.
Dadibra 30, 5.
Dagottheni 25, 7.
Dalenus 146, 3.
Dalisandus 36, 11.
Dalmatae 141, 21. cur dieti Ro
mani 125, 19. ab Αbaris pae
ne deleti 127, 10. Sclavoτιπ
tributarii 147, 8.
Dalmatia Italiae regio 57, 20. 61,
14. 128, 9. 146, 17. 150, 15.
163, 6. a Diocletiano noτί:
urbibus aucta 125, 22. ab Αb
ris qua ratiοne occupata 141, 1
143, 15. deinde in Chrobato
rum potestatem venit 144, 3.
147, 21. eius fines 141, 3.
 ΗΙSΤΟRΙCUS, 565
Γamascus 79, 4. 113, 22. vincit, donisφue plurimis ab
Damianus patricius et accubitor imperatore cohonestatur 250, 22.
sub Μichaele 230, 17. 231, 252, 8.
16. Dionysius Ρeriegetes 39, 18. 43,
Danapris fluvius 73, 5, 78, 18. 10. 52, 20. 108, 2. 9.
177, 5. 179, 13. Dionysopolis 47, 13.
Ι)anastris 73, 6. 179, 13. Ditzice fl. 160, 21.
Danubius fl. 73, 5, 78, 22. 111, 7. Ditzina fl. 79, 8.
126, 8. 141, 6. 153, 7. 174, 10. Dius 49, 16.
179, 10. Dobriscic 161, 2.
Dardani 26, 2. Dodone 55, 15.
Dardaniae praefectura 56, 9. Dolonchi Thraciae populi 46, 9.
Dascylium prom. 25, 1. 44, 1. unde sint dicti ib. 7.
Dasymon 19, 13. Domaterus 25, 19.
Daulium 51, 18.
David Iberum pater Ηierosolymis Dometiopolis 36, 8.
migrat in Ρersidem 197, 20. S. Domni corpus ubi asservatum
198, 4. 137, 20.
David Symbatii magni Iberiaeprin Dorienses 39, 2.
cipis filius 206, 3. Dorylaeum 25, 13.
David Αdranase curopalatae Ibe Dostinica 156, 4. 159, 20.
riae filius 209, 18. 213, 6. Dresneec 159, 20.
Γebeltus 47, 9. dromonium imperiale quandonam
Decapolis ubi, et quas urbes con in usu esse coeperit 233, 9.
tineat 36, 7. quinam in illud cum impera
Γecatera 61, 15. 139, 1.145, 15. tore ascenderint ib. 18. 234, 8.
Delphi 51, 18. Dyrrhachium 145, 12.153, 14.
Delus ins. 43, 9. 156, 12. olim Εpidamnus, urbs
Demetrias 50, 5. Μacedonica 57, 2. nunc the
Demonicus Cypri rex 40, 8. matis caput 56, 1. quaenaun
Derzene 269, 15. in eo themate urbes et praefe
Γesnec 159, 22. εturae ib. 2.
Γexippus 56, 20. Εchinaeus 50, 5.
Diadora urbs 128, 5. 147, 10. cur Εdessa 49, 16.
sit dicta 139, 11. aliquot eius
Εlbysinii 107, 9.
templorum brevis descriptio ib. Εleusin 51, 18.
19.
Εlissus 145, 12.
dialecti linguae Graecae quot, et Εlitualba 122, 12.
quinam populi iis usi sint 42, Εlos 221, 11.
1
Εmessa 113, 22.
Γ)ioburus 49, 18. Εmet 114, 2.
Γιoclea urbs a Diocletiano condi
Εmota 145, 7.
ta 126, 4. 162, 8. Εneti 29, 11.
Dioclea regio ubί 145, 11. ab Εordaei 49, 16.
Αbaris occupata, deinde Serviis Εphesii 22, 18.
ad habitandum concessa 162,
12. eius urbes ib. 19. Εphesus 23, 21, 41, 13.96, 4.
Diocletiani 126, 4. 162, 7. Εphyra 52, 5.
Diocletianopolis 49, 21. Εpicurus Νeoclis, Samius 41, 8.
Diocletianus Salona oriundus 58, Εpidamnus 56, 2.
1. Dalmatiam novis urbibus Εpidaurus urbs a Sclavis capta
auxit 125, 21. 136, 22.
Diogenes Chersonis proteuon sub epigrammata 21, 11, 16, 27, 12.
Constantino Scythas rebellantes 61, 2, 63, 19.
566 ΙΝΙΟΕΧ

Εpirus nova56, 11. Ρhocensis 54, fluvii Sarcel inter et Danubiura

16 179, 12.
Εpiscopium 269, 16. fontes φui ulcera in ore excitent,
Εrax [l. 203, 21. 205, 22. ubi 268, 22.
Εrtem 165, 6. Franci 28, 13. 60, 21. 86, 13. 111,
Εrysima 21, 4. 18. 123, 5. 22. 152, 2. Chτο
Εrythinni 29, 14. batorum Dalmatiae dominium
Εsibe 114, 2. amittunt 145, 1.
Εssupe 75, 18. Francia 62, 12. 123, 5. 133, 20.
Εstiunez 140, 11. 144, 8, 152, 13. magua 115,
Εtel 173, 12. 15. 132, 9.
Εtzboclias Βulgarorum exercitus frigidi montes 14, 8.
«lux 158, 7. Gabriel clericus ad Τurcas lega
Ειuboea ins. 51, 20, 50, 12. tus 74, 3.
Εudocia Constantini Ρorphyroge Ga «les 107, 13.
niti avia 118, 7. Gaieta 120, 19.
Εudocia Constantini Ρorphyroge Galatae 29, 3. Francorum coloni
niti soror 118, 7. 28, 12.
Εudocia Romani Ρorphyrogeniti Galatia 15, 9.
uxor 118, 7. Gallia 111, 11.
Εudocias 225, 11. Galumaenic 161, 1.
Εudoxiopolis 47, 2. Gangra 30, 4.
Εuphemius grammaticus sub Ro Ganos 47, 3.
mano 54, 1. Gaza 94, 18.
Εuphrates fl. 97, 8, 100, 1. Geech 1.164, 10.
Εuphratia 227, 21. Gelandri 76, 17.
Εuropa 13, 12. 44, 8. 111, 20. Gemindus 49, 17.
Εuropus 49, 16. Genach 172, 13.
Εustathius patricius, reique nava Georgius magister et Αbasgiae
lis drungarius sub Leone 237, princeps 206, 19.
14. Gepedes Gotthica gens quam re
Εustathius Αrgyri Charsiani prae gionem incoluerint 111, 8.
tor sub Leone 227, 10. Germani 111, 18.
Εustathius protospatharius, ase Germanicopolis 36, 8.
Germanus 56, 6.
cretis, et Cibyrrhaeotici thema
4is vicarius inimicitias cum Stau Gezerichus Vandalorum princeps
racio Platy exercet, eumque apud Libyam occidentalem occupat,
Leonem imp. calumniatur 229, 5. Αsparemque ac Βonifacium Ro
Εustraeum 50, 2. manos duces vincit 112, 22.
Giaiucatae 167, 11.
S. Εustratius martyr, Αrabracenus Giazichopon 166, 7.
31, 14. Gletes 107, 9.
Εzelech Ιelechi filius, Αrpadae Goezanum 30, 16.
nepos 175, 5.
Gogidisclus Vandalorum princeps
Εzeritae Sclavi sub Τheophilo et 111, 19.
Μichaele rebellantes ad tributa Goinicus BlastemeriServiae prin
pendenda damnantur 221, 19. cipis filius, a Μuntimero fratre
ea tributa sub Romano iisdem Captus, et in Βulgariam missus
defectionem parantibus augen 154, 14.
tur ac non multo post immi Gomphi 50, 5.
nuuntur 222, 2. Gottharus Vandalorum princeps
Εzerum 224, 13. Libyam occidentalem occupat
Faustinopolis 21, 3. 112, 4.
Favorinus 63, 18. Gotthi 60, 20. sub Αrcadio et
 ΗΙSΤΟRΙCUS.
Ευ. Ηonorio Romanorum in terris
εedes ponunt 111, 6. Panno
"-
niam primo, deinde Τhraciam
ac denique Libyan occidenta
lem incolunt 111, 12.
Gradetae 162, 20.
Graeci 25, 10. 51, 8, 217, 8.
Graecia 53, 17.
Graecus ignis quando inventus
84, 11. 216, 21. sermo defi
ciente Romano imperio affecta
tus 13, 2.
Granicus fl. 25, 11. 43, 3.
Gregorae suburbium 186, 24.
S. Gregorii ins. 78, 1.
S. Gregorius Τhaumaturgus Νeo
eaesareae episcopus Cappadox
21, 21.
S. Gregorins Νaziancenus, Cappa
dox 22, 5, in aede SS. apo
stolorum CΡ. sepultus ib. 6.
S. Gregorius Βasilii magni frater
22, 9.
Gregorius patricius 183, 21.
Gregorius theologus 55, 17.
Gutzeca 145, 10.
Gycia Lamachi filia Αsandri Βο
spori principis filio nupta 256,
memoriam patris quotannis
celebrat 257, 20. patriam ab
insidiis viri φua ratiοne liberet
262, 1. privilegio donata 263,
3. ei statuas Chersonitae eri
gunt 267, 3.
Gyla 165, 7. 166, 8.
gylas secunda Τurcarum dignitas
174, 20.
Gyra 79, 15.
Ηaemimonti praef. 47, 8.
Ηaemus mons 45, 17.
Ηagia 38, 13.
Ηalicarnassus 37, 1. 96, 4.
Ηalmyris 47, 16.
Ηalys 18, 18. 28, 19. 247, 15.
Ηarmonia 50, 2.
Ηebοla 122, 14.
Ηedomene 49, 18.
Ηelcynium 145, 13.
Ηelenopolis 27, 6.
Ηeliopolis 216, 20.
Ηellanicus 48, 7. 58, 15.
Ηellas 43, 14. 51, 6. eius thema
tis praecipuae urbes et insulae
ib. 17. Αchillis urbs ib. 16.
567
Ηellenes,51, 8. φulnam proprie
dicti ib. 12.
Ηellespontica provincia 216, 3.
Ηellespontus 43, 21.
Ηemerius patricius et logotheta
cursus publici sub Leone 229, 8.
Ηemnecus Βulgarorum exercitus
dux 158, 7.
Ηenetici 121, 20.
Ηeraclea 28, 16.47, 2. Lacci 49,
17. Strymni 47, 6.
Ηerculis columnae 106, 22.
Ηerodorus 107, 4.
Ηerodotus 19, 15. 41, 6.
Ηesiodus 48, 3.
Ηesperia 27, 12.
Ηesychius Illustrius historicus sub
Ιustiniano 18, 10, 55, 10.
Ηierapolis 24, 8.
Ηierocles grammaticus 46, 8. 51, 1.
Ηierosolyma 95, 4. 198, 4.
Ηispania 97, 18, 104, 13. 109, 14.
113, 12.
Ηomeritae 91, 1.
Ηomerus 22, 22. 29,7. 39, 4, 54,
9. 55, 20.
Ηormus 162, 4.
Ηugo Αdelberti ex Bertha filius,
Lotharii nepos 115, 13 a Βe
rengario Italiae rege victus ibid.
19. Rodulpho expulso Ιtaliae
rex renuntiatur, eiusque mortui
uxorem Βertham matrimonio sibi
copulat 117, 21.
Ηugo Τaliapherni Burgundiae mar
chio, a Βerengario victus 116,
21.
Ηybul fl. 179, 14.
Ηydruns 120, 18.
Ιabdiertim 166, 9.
Ιachmucas Μanuelis Τeces princi
pis filius, Νicopoleos praetor
sub Leone 226, 15.
Ιalyssus 39, 9.
Iapyges 58, 16.
Ιasus 36, 18.
Ιberes 108, 1. 100, β. 212, 3. a
Davide genus se ducere glorian
tur 197, 14. Ηierosolymis ex
cedunt, et in Τuadam Persidis
parte sedes ponunt 198, 2. et
icto cum Heraclio foedere Ρer
sas infestant ibid. 14. Ρersis
Saracenis εoutra Romanos sub
 568 ΙΝΙΟΕΧ
Ι.eone et Romano favent 200,
13. 201, 2. foedera cum Ro
mano, posteaque cum Ρorphy
rogenito ineunt, et male obser
vant ibid. 23. Phasianes par
tem a Porphyrogenito accipiunt
205, 5. munera Ηierosolymo
rum patriarchae frequeuter mit
tunt 199, 1. cognatas uxores
ducunt 197, 21.
Ιberia ad columnas Ηerculeas φuot
in gentes et provincias divisa
106, 22. 107, 3. Spania postea di
cta ib. 14. occidentalis ib. 7. 14.
orientalis 103, 8, 107, 19. 184,
4. 208, 15. 213, 8.
1berus fl. 107, 1. 2.
Ιbora 21, 6.
Ιcanati 26, 16.
Ιconium 14, 6.
Ιelech alter Αrpadae filius 175, 1.
Ιes ins. 164, 5.
Ιlium 51, 16.
Ιllyricum 47, 19. 144, 13.
imperatores olim expeditionibus
intererant 12, 3.
Ιndi 13, 14.
indictiones cur sint dictae 55, 9.
Ιngor Russiae princeps 74, 21.
inscriptiones 15, 7. 34, 2.
Ιoannes Lydus 17, 16.
Ιoannes Εladas magister et patri
cius sub Leone 243, 1.
Ιoannes Μanuelis Τeces principis
filius 226, 15.
Ιoannes Τhalasson Ρhialae proto
spatharius sub Leone 236, 20.
Ιoannes clericus et rector sub Ro
mano 241, 20.
Ιoannes Curcuas magister sub Ro
mano Phasianem devastat 200,
4. 205, 10. Τheodosiopolim
frustra oppugnat 204, 13. Μa
statum capit, et Pancratio custo
«liendam tradit ib. 15. 24.
loannes protospatharius Pelopon
nesi praetor sub Romano 222,
10. 239, 22.
Ιoannes protospatharius, et prae
tor Αrrhabonites sub Porphyro
genito 204, 1.
Ιoannubius 50, 7.
Ιones 17, 6. 23, 20,
Πυuia 15, 8. 96, 5.
Ιonicus sinus 57, 5.
Ιonopolis 30, 6.
Ιordanes patricius et magister Οτι
entis sub Αrcadio, eius lances
sculptiles 15, 14.
Ιosle 161, 1.
Ιrenopolis 36, 10.
Ιsam Αrabum princeps 105, 10.
Ιsauri 14, 7. 38, 17.
Ιsauria 35, 10. eius montes 14,
17.
Ismael Αrmenius Symposii clisa
riarcha sub Leone 227, 14.
Ismaelis filii Αbrahemi poster: 90,
15.
Ιssicus sinus 35, 16.
Ιssus 35, 16.
Ιster 40, 2. fluvius 44, 17. 174,
9. urbs 47, 14,
Ιstria 146, 10.
Ιtali 108, 6.
Ιtalia 114, 19. 118, 14.125, 2.
universa post translatanu CΡ.
imperii «Ε a duobus patri
ciis administrata 118, 19. eins
pars a Νarsete Longobardis cur
prodita 119, 5.
Ithaca ins. 54, 10.
1thapolis 49, 20.
Πustiniana 121, 22.
Ιustinianopolis nova metropolis
Ηellesponti 216, 1.
Ιustinianus ante imperium unicus
praetor Romanorum agminum
34, 6.
Ιustinianus Rhinotmetus Cyprius
214, 13. pacem cum Saracenis
φuibus conditionibus faciat 103,
2. Μardaitas sedibus suis ab
ducit ib. 3. 16. pacem cum
Βulgaris factam dissolvit ib. 20.
Ε iterum habitari curat
214, 19, eiectus restituitur 104,
9
Ιutotzas tertius Αrpadae filius
175, 2.
Ιzid Αrabum princeps 98, 4.
Labinetza 163, 18.
Lacedaemonia 52, 9. 221, 11.
Lacedaemonii 38, 1.46, 18.
Lagobardia 60, 15.
Lalaco patricius et Αrmeniacorum
praetor sub Leone Phasiaueιu
vastat 199, 17.
 ΗΙSΤΟRΙCUS.
Larnachus Chersonis proteuon di
tissimus 255, 22. eius memo
riam filia Gycia singulo φuo
φue anno celebrat 257, 20.
Lamia 50, 5.
Lampsacus 26, 6. 102, 6.
Landulphus Capuae episcopus Ca
puam novam in locum veteris
τιrbis a Longobardis destructae
excitat 121, 12.
Laodicea 24, 10.
Lapithus 39, 14.
Larissa 50, 4. 227, 6.
Laryma 37, 9.
Lastobon ins. 164, 5.
Lau 136, 17.
laurae SS. Charitonis et Syriaci
et S. Sabae ab Αrabibus vasta
tae 106, 8.
S. Laurentii archidiaconi et mar
tyris corpus ubi asservatum 138,
23
Ι.auriton 122, 15.
Lausaei 136, 18.
Lauzadus 36, 10.
Lazi 249, 8.
Ι.azica 244, 16. 252, 13.
Leanti 77, 12.
Ι.ebedia 168, 9.
Lebedias Τurcarum boebodus uxo
rem Chazaram ducit 168, 6. prin
cipatum a Chazariae chagano
sibi oblatum respuit 169, 17.
Lebedus 24, 12. 41, 14.
Lectum 43, 2. 19.
legiones per singulas Romani im
perii provincias distributae 11,
8. legio fulminatrix, Μarina
ritarum, Pisidica, quadraginta
martyrum, Τhessalica ib. 10.
Lemnus insula 43, 8. 12.
1.enzameni 75, 2. 166, 11.
Leo Αrmenus filiam chagani Cha
zariae uxorem ducit 87,9. eius
mors 84, 4.
Ι.eo Rhabduchus protospatharius,
Dyrrhachii praefectus, magister
et logotheta cursus publici sub
Ι.eone 156, 12. legatus ad Ρe
trum Serviae principem ib. 16.
Leo Αrgy ri Εustathii filius, Seba
stiae praetor posteaque magi
ster et scholarum domesticus
227, 9.
569
Ι.eo protospatharius et Τzycane
praetor sub Leone 242, 20.
Leo Αrmenius Ρhialae protospa
tharius fit, et postea classis vi
carius 236, 22. 239, 15.
Leo Αgelastus protospatharius sub
Romano 223, 14.
Lesbus ins. 59, 13.
Ι.esnec 159, 21.
Lestron 56, 4.
Leucas ins. 54, 10.
Leucosyri 19, 14.
Leucusia 39, 15.
Libanus mons 96, 10. 103, 4.
Libya 92, 12. occidentalis 110,
14
Ligures 59, 14, 109, 3.
Limon 259, 12. 19.
Lindus 39, 9.
Lissus 56, 17.
Litumancerse3 122, 13.
Litza 145, 9.
Liuntica Τurcarum princeps, Αrpa
«lae filius 172, 21.
Longini 13, 3.
Ι.ongobardi Gepedum gens 61, 9.
111, 9. 120, 23. Ρannoniam
Ε incolunt, ac postea a
ιarsete invitati Italiam fere uni
versam occupant 119, 20.
Longabardia 130, 15. 224, 21. 243,
4. quibus urbibus continentur
60, 15. in duos principatus
φuando divisa 121, 1. pυstea
imperatori CΡ. subiecta 62, 19.
Ι.ontodlocla 162, 20.
Lotharius Ιtaliae rex Ηugonis aνus
114, 19. Romam bello capit,
ac non multo post Placentiae
moritur 115, 6.
Lotharius Hugonis filius Ιtaliae rex
118, 1.
Lucabete 162, 4.
S. Lucas 22, 16. 163, 22.
Ludovicus Ιtaliae regnum invadens
oculis orbatur 115, 14.
Ι.udovicus Franciae rex Soldanum
Saracenorum ducem capit 131,
12. eius fraude Capuam ac Βe
neventum amittit 132, 4.
Ι.uli 19, 21.
Ι.ulianum 122, 9.
Lumbricatum 140, 7.
1.usitani 109, 17.
570
1.usitania 108, 13.
Lycandus vetustissima Αrmenlae
urbs 33, 21. φuandonam inter
themata censeri coeperit ib. 19.
228, 7.
Ι.ycaones 15, 21. 20, 9.
Lycaonia 14, 7, 18, 21. 19, 19.
Lycia 14, 12.
1.ycii 38, 18.
Lydi 17, 6. 23, 19.
1.ydia 15, 8. 23, 2.
Μacedones 17, 4. 221, 6.
Μacedonia unde sit dicta 48, 2.
εadem Μacetia nuncupata ibid.
12. sub regibus primuun, deinde
Romani imperii provincia, ac
denique thema ib. 15, φuot in
ea praefecturae et urbes 49, 15.
eius reges Ηerculis nepotes 48,
15. eorum insignia ib. 22.
Μaceta 48, 10.
Μadamaucus ins. 124, 6.
Μadaucum ins. 122, 13.
Μadianitica solitudo 90, 19.
Μadis Αrabum princeps 105, 14.
Μaeander fl. 41, 3.
Μaeones 23, 19.
Μaeonia 15, 8.
Μaeotis palus 177, 7. 181, 4. 245,
3. 246, 11. 252, 13.
magistrianus 103, 8.
Μagnesia 24, 8. 41, 13.
Μahometes pseudopropheta genus
ab Ιsmaele ducens 90, 13. pri
mum camelorum ductor, mox
Ιneram suam uxorem ducit 91,
2. Ρhatemitarum copiis adiu
tus victoriis suis novam sectam
nobilitat 92, 15. Τuo anno ad
bellum egressus 93, 5. eius
imperii anni ib. 9. φuaedam
eius nugae 91, 12. 92, 2. a
Πudaeis aliquandiu pro Christo
Ηabitus, multa ab iis mutuatus
est 93, 17.
Μahometes Αaronis filius Αrabum
princeps 105, 21. eius tempore
bellum civile inter Αrabes or
tum 106, 2.
Μaine urbs ubi 224, 4. 12. φuae
nam tributa pendat ib. 17.
Μalea prom. 224, 13.
Μalozeatae ins. 163, 21.
ΙΝΙΟΕΧ
Μampalis Symbatii magni Iberis
filius 206, 3.
Μantziciert 191, 13. 192,5. 202, 7.
Μantziciertani 200, 15.
Μanuel Τeces princeps protospa
tharius a Leone factus, urbera
suam ei tradit 226, 12.
Μarcianus 108, 11.
Μarcianus, φui postea imperator
contra Vandalos pugmans in
Αfrica capitιr 113, 3.
Μardaitae 103, 3. 228, 24. 231, 9.
Ι.ibanum et Ρalaestinaun «leva
stant 96, 10. sedibus suis a
Ηhinotmeto abducti 103, 12
Μardaitarum Αttaliae capitaneus
ab imperatore quanam ratione
designaretur 228, 24.
Μardonius Ρersarum dux a Lace
daemoniis victus 53, 7.
mare nigrum 152, 6.
Μariandyni 15, 9, 28, 6.
Μarmaes Bulgarorum exercitns duz
157, 1. a Serviis in bello oc
oisus ibid. 23.
Μarsyas 48, 10.
Μartinus quidam apud Chrobatos
miraculis clarus 150, 3. guae
nam iis mandata dederit ib. 8.
Μaruam Αrabum princeps 105, 11.
Μasalmas Suleemanni militiae
raefectus, a Graecis victus 102,
. 105, 4
Μastatum Ioannes magister capit,
eandemque Pancratius magister
φui custodiendam acceperat,
Τheodosiopolitauis reddit 204,
15. 24. -"
Μastieni 107, 10.
Μatarcha 177, 8.
matrimonia Romani . Τuibuscum
contrahere possint 86, 1.
Μaurophori Μaviae posteros eii
ciunt 97, 11.
Μavias Uthmanni militiae praefe
ctus Rhodum, Cyprum et Αra
dum insulas capit 95, 19. 22.
CΡ. frustra obsidet 99, 2. post
baec Αrabum princeps pacem
cum Ρogonato sancit, et ΑΙemί
filios rebellantes profligat 96,
18. eius posteri in Hispanian
a Μaurophoris expulsi traiici
unt, Cretanque insulaun nou
 ΙΙΙSΤΟRΙCUS, 571

ita multo post capiuut 97, 17. Μichaele rebellantes ad tributa

104, 12. pendenda damnanιur 221, 19.
Μazaca 20, 21. ea tributa iisdem defectionem
Μazari 164, 10. parantibus sub Romano augen
Μeca 92, 13. tur, et paulo post imminuuntur
Μedi 27, 12. 223, 16.
Μegarenses 46, 18. Μiletus 24, 6. 36, 17. 38, 11. 42,
Μegere 172, 12. 17.
Μegyretus 159, 20. Μilinisca 74, 22.
Μelanosyri 19, 17. Μirosthlabus Chrobatorum rex a
Μelas fl. 38, 5. Ενια.
14.
Βano interfectus 151,
Μeleta 146, 5. 163, 20.
Μelias Εuphratiae turmarcha sub Μischii 208, 6.
Leone 227, 20. Lycandum ur Μitylene 42, 20.
bem instaurat itemque Τzaman Μocissus 21, 4.
dum 35, 5. 228, 7. Symposium Μocriscic 161, 1.
occupat ib. 12. Lycandi prae Μocrum 145, 24. 163, 17.
tor primus a Ρorphyrogenito de Μodrena 28, 8.
signatur, posteaque patricius et Μogola 38, 12.
magister ib. 16. monasterium Μagni Αgri a Τheo
Μelissonium 56, 16. phane constructum 106, 14.
Μelissus philosophus Samius 41,9. Μopsuestia 19, 23, 103, 14.
Μelitena 18, 19, 227, 12. Μoravia 81, 9. 173, 22.175, 20.
Μelitiniati 226, 6. eam Τurcae occasione belli ci
Μelus 43, 12. vilis interprincipes orti arrepta
Μenander historicus sub Iustiniano invadunt 81, 11. 176, 21.
18, 10. 108, 8. Μοreses fl. 174, 7.
Μenippus geographus 18, 6. 59, 1. Μοsoch Cappadocum pater 20, 21.
Μerizus 47, 3. Μudaphar Μannelis Τeces princi
Μerus 14, 5. pis filius 226, 15.
Μesembria 45, 1. mulae ubi primum ortae 29, 11.
Μesopotamia 199, 18. sub Leo Μundarus Ζenari filius 90, 17.
ne primum inter themata cen Μundraga 172, 19.
seri coepta 31, 5. 226, 21. eius Μuntimerus Serviae princeps fra
fines Romanus extendit 227, 3. tres capit et in Βulgariam mit
Μesticon 47, 10. tit 155, 7.
Μetropolis 50, 6. Μura 122, 20.
Μichael Βoroses Βulgariae prin Μurgule 211, 14.
ceps Chrobatos bello frustra la Μusel 114, 3.
cessit 150, 21. a Serviis victus Μylassa 36, 19.
154, 15. Μyndus 36, 20.
Μichael Βusebutze filius Ζachlu myra 37, 17.
morum princeps , patricius et Μyrina 41, 13.
proconsul 156, 17. 160, 18. Μyriocephalum 225, 17.
Μichael protospatharius, et Chal Μyrlea 26, 6.
diae commerciarius 190, 19. Μysia 22, 21.47, 13.
Μichael Phialae protospatharius Μysii 25, 9.
sub Porphyrogeuito 240, 3. Νaisus 56, 6.
241, 6. Νapresi 77, 16.
Μichael Βarcalas protocarabus dro Νarses Βutelinum Francorum du
monii imperialis 238, 17. 239, cem vincit 61, 1. Ιtaliam Lon
14. gobardis prodit 119, 7.
Μidaeum 26, 5. Νasar patricius et rei navalis drun
Μilengi Sclavi sub Τheophilo et garius 237, 2.
5 72 ΙΝΙΟΕΧ

Νaucratius S. Basilii frater 22, 9. Οrni 47, 3.

Νaupactum 51, 18.
Νazianzus 21, 4.
Νeapolis 36, 9.49, 19. 60, 18.
120, 19.
Νeaset 76, 20.
Νece 172, 11.
Νecropylae 177, 4. 180, 2.
Νemevus 39, 15.
Νemogarda 74, 20.
Νeocaesarea 18, 22, 21, 7. 31, 11.
Νeocastrum 122, 19.
Νicaea 26, 4.
Νicedes 49, 17.
Νicetas Οryphas patricius et rei
navalis drungarius sub Βasilio
Μac. 130, 11. . palus Μaeotis 180, 7.
Νicetas protospatharius Cibyr
rhaeotarum praetor sub Αlexan
dro 230, 19.
Νicetas Sophiam filiam Christo
phoro Romani imperat. filio in
matrimonium locat 54, 3.
Νicolaus Damascenus historicus,
Ηerodis scriba 24, 1. 52, 12.
Νicomedia 27, 5. 208, 13. 250, 13.
Νicopolis urbs 31, 15. 204, 17.
cur sit dicta 54, 17. caput
thematis olim veteris ΕpiriΡho
censis ib. 16.
Νicopsis fl. 181, 13. 182, 2.
Νiger mons 96, 11.
Νina 145, 8.
Νona 145, 8. 151, 5.
Νovae Ρatrae 50, 6.
Νοviodunum 47, 15.
Νugrade 162, 20.
Νunum 121, 22.
Νyssa 24, 10. 226, 2.
Οbsequium thema 14, 17, unde
sit dictum 24, 15. φuibus po
pulis circumscribatur ibid. 20.
εius urbes et populi 26, 1.
Οceanus occiduus 112, 1.
Οedemus sinus 37, 8.
Οeniades 38, 14.
Οlympus 235, 6. Μysius 25, 6.
Οnogunduri 46, 4.
Οpsara 128, 5, 147, 11.
Οptimatum thema 26, 8. cur sit
nuncupatum ibid. 9. e quibus
populis et urbibus constet 27, 2.
Οresles Charsianites Μesopotamiae
Ρraetor sub Leone 226, 21.
Οrontius fl. 145, 19.
Οstrobuniprach 76, 13.
Οstroc 163, 18.
Οxianus piscis 181, 2.
Pagani Serviorum gens cur sint
dicti 163, 11. Αrentani etiaπι
appellati ibid. 16. eorumι τι r
bes et insulae 146, 5. 163, 17.
19.
Pagania 153, 10. 156, 14.163, 17.
regionis situs 145, 21. eius zu
paniae ib. 22.
Ρage 269, 1.
Ρalaestina 95, 3. 97, 4. 98, 7.
115, 5.
Pamphylia 14, 9.
Ρamphylii 15, 21. 17, 7.
Pamphylius sinus 39, 18.
S. Pancratii corpus ubi asservatum
137, 13.
Pancratius Cricoricii Τaronitae
filius, patricius factus et Τaro
nis praetor 189, 12. Τheophy
lacti magistri filiam uxorem du
cit ib. 17.
Pancratius magister Αdranase cu
ropalatae filius 207, 20.
Pancratius magister Μastatum ur
bem sibi commissam Τheodo
siopolitanis reddit 204, 18.
Ρancratius Davidis Iberis filius
199, 4.
Ρaucratucas Μanuelis Τeces prin
cipis filius 31, 2. 226, 14. hi
canatus et Βuccellariorum prae
tor sub Leone ib. 16.
Ρania 110, 5.
Ρanion 47, 3.
Ρannonia 56, 10. 111, 12, 144, 14.
Pantalia 56, 6.
Ρanticapaeus 63, 11.
Ρapagia 181, 16. 269, 2.
Ρaphlagones 17, 7. eorum the
ma 178, 7. φuibus finibus cir
cumscribatur 29, 20. eius ur
bes 30, 4.
Ρaphlagonia 28, 19. 178, 7. 270,
21
Ρaphus 39, 14.
Ρapia 115, 9, 116, 1.120, 18.
123, 20.
Ρaracladium Danubii 78, 23.
 ΗΙSΤΟΡΙΟUS.
Ρarathalassia 145, 7.
Ρarius 25, 4.43, 20.
Ρarnasus 21, 4.
Ρarthenius fl. 28, 16. 29, 13.
Ρarthenius 107, 18.
Ρarthenopolis 27, 7.
Ρarthicopolis 47, 5.
Ρatara 37, 13.
Ρatrae urbs 52, 11. a Sclavis Ρe
1oponnesi obsessa a Β. Αndrea
11beratur 217, 10. 218, 10. no
vae 50, 6.
Ρatzati suburbium 186, 17.
Ρatzinacia 179, 18. eius situs 165,
22. 179, 18. φuaenam in ea
monumenta 173, 15. eius flu
vii 171, 9. themata 164, 22.
Ρatzinacitae 152, 3. 171, 20. 174,
11. 180, 21. 270, 20. ab Uzis et
Chazaris eiecti, Τurcarum regio
ηem invadunt 164, 12. φuibus
formidolosi 70, 9. 72, 14. 74, 2.
76, 24, 79, 3. ubi aestatem
transigant 74, 14, eorum φui
«lam Cancar appellati 167, 16.
eorum principes quo ordine sibi
succedant 165, 11. Ρatzinaci
tarum quidam cum Uzis habita
runt, et ab iis vestitu differe
Βant 166, 18.
S. Paulus 50, 20.
Paulus Serviae princeps Zachariam
principatum invadentem capit,
et Βulgaris tradit 157, 9. ab
eodem Bulgaris iuvantibus eii
citur ib. 18.
Paulus magistrianus legatus ad Sa
racenos 103, 8.
Ρausanias Damascenus scriptor
18, 7.
pechus Chazariae 178, 2.
Pelagia ins. 37, 11.
Pelagonia 50, 2.
Ρelasgia 52, 16.
Ρelle 49, 16.
Peloponnesii immunitatem a mi
litia a Romano imperat. tribu
tum extra ordinem pendendo
obtinent 243, 6.
Peloponnesus 39, 3. 217, 7. olim
Αpia, deinde Pelagia et Αrgos
dicta 52, 16. eadem Achaia nun
cupata ib. 6. post Ηeraclidarum
et Μacedonum imperium Ro
573
mani imperii provincia facta 53,
17, quaenam eius praecipuae
urbes 52, 9. -
Ρentadactylus mons 221, 12.
Ρeparethus ins. 50, 8.
Ρercri 191, 14. 192, 9. 196, 5.
Pergamus 24, 7. 42, 21.
Ρerge 37, 20.
Ρersae 17, 4, 30, 17. ab Αthe
niensibus et a Lacedaemoniis
victi 53, 6. 9. post Ηeraclium
a barbaris infestati 198, 21.
Ρersia 97, 12. 105, 20. 113, 16.
191, 18. 192, 16. 198, 2. 212,
14.
Ρersthlabus 172, 18.
Ρesenta 145, 7.
Ρetronas Camaterus Sarcel urbem
iubenteΤheophilo condit, et ΕΣ
tospatharius , primusque Cher
sonis praetor renuntiatur 177,
Petronas Βoilas Νicopoleos capi
taneus 204, 16.
Ρetrus S. Basilii frater 22, 9.
Ρetrus Goinici filius patrueles
Serviae principatu deiicit 155,
19. Βranum arma moventem
capit et oculis orbat ib. 23. Clo
nimerum φui et ipse principa
tum invadere parabat, interficit
156, 2. ab Bulgaris deceptus
capitur 157, 4.
Ρetrus Βulgarus neptem Romani
imp. uxorem ducit 88, 1.
Ρhaeaces 54, 12.
Phaedimus Αmasaeus, Cappadox
21, 22.
Phalacrus mons 31, 12.
Phalambertus Βerengarium Ιtaliae
regem interficit 117, 11.
Phalitzis Iutotzae filius, Αrpadae
nepos et Τurcarum princeps
175, 6.
Ρhanagorium 63, 12.
phangumes Cyprii sub Rhinotmeto
legati ad Saracenos 214, 21.
Ρhara ins. 164, 3.
Pharmacus Chersonis proteuonSau
romatum Βosporianorum princi
Ε singulari proelio vincit,
osporianosque parte regionis
suae multat 253, 16. 255, 6.
Ρharsalus 50, 6.
574 ΙΝΤΕΧ .

Ρharus ins. 146, 5. Ρontus 43, 17. 45, 16. 181, 6.

Phasianem quam Saraceni invase Ρorga primus Chrobatorum rex
runt Leo ac post eum Romanus christianus 149, 2.
«levastant, tandemque recipiunt Ρraenetus 27, 6.
199,14 sqq. eius partem Iberibus Ρresiam Bulgariae princeps a Ser
donat Porphyrogenitus 205, 7. viis victus 154, 8.
Ρhaselis 37, 19. Ρribana 49, 18.
Ρhasis fl. 205, 6. Ρribesthlabus Serviae princeps a
Ρhateme 92, 11. atruele Ρetro deiiciuir 155, 21.
Ρhatemitae 113, 11. Αrabiae po Ρriene 24, 6.
puli 92, 11. Libyae populi ib. principes 16, 1.
12. principum princeps cui regioni do
Ρhatilanus mons 226, 7. minaretur 192, 1.
Ρhatime Μahometis filia 92, 10. Ρristena 122, 14.
Ρhiladelphia 24, 12. Ρrocopins historicus ειub Iustinia
Ρhileta 38, 14. no 18, 9.
Philippi 47. 7. Ρroeconnesus 25, 3. 43, 21.
Philippopolis 47, 11. Ρropontis 43, 2.
Ρhilistiim 113, 21. Ρrosegoes Serviorum princeps 154,
Ρhilostephanus 40, 2.
Ρhines 122, 19. -
protelates 237, 1. 240, 17.
Ρhineus Αegyptius Paphlagonum proteuon Chersonis 178, 21.
pater 30, 1. protocarabus 237, 8. 239, 14.
Ρhlegon 63, 12. protospathariorum vestis et roga
Ρhocensis Epirus 54, 16. 232, 11. protospatharius Ρhia
Ρhoenice 98, 7. 1ae cur sit. dictus 236, 5. φui
Ρhoenix fl. et urbs 37, 18. nam sub eius potestate 235, 15.
Ρhosaon 122, 15. provinciae Οccidentis immunita
Ρhosphorium 64, 10. tem a militia a Leone imp. tri
Ρhryges 17, 6. 25, 10, 26, 2. butum extra ordinem pendendo
Ρhrygia Capatianes 14, 11. salu obtinent 242, 18.
taris ib. 6. miuor 23, 22. Ρrusa 233, 16.
Ρhtiotis 51, 7. Ρrusias 29, 1.
Ρinetae 122, 10. Ρteleae 181, 24.
Ρipinns Ιtaliae rex Venetos mul Ρublii Αsiae minoris proconsulis
to tempore obsidet 124, 1. inscriptio 15, 7.
Ρisidae 15, 21. Ρulcheriopolis 56, 3.
Ρisidia 14, 10. Ρucricas Αrmenius 31, 3.
Ρisuch 140, 10. Ρylae 25, 5.
Ρisya 38, 12. Ρyrchanus 60, 18.
Ρlacentia 115, 10. Pyrenaei montes 107, 15.
Ρleba 145, 7. Pyrotima 140, 11.
Ρlutinopolis 47, 9. Pythagoras Μmesarchi, Samius 41,
Ρodalia 38, 15. 8
Ρodaron Ρhialae protospatharins, Ρythia 235, 6.
posteaque vicarius classis 236, Quadratus 109, 2.
21. denique Cibyrrhaeotarum Ragusaei vel Ragusini 130, 8. olim
praetor 239, 18. Lausaei dicti 136, 18. eorum
Ρodendus 19, 22. origo ib. 21. tributa pro vineis
Ρolybius 19, 11. φuibus pendant 147, 17.
Ρolycrates Sami ins. tyrannus 41, 6. Ragusium urbs 137, 8. 145, 16.
Ρompeiopolis 30, 6. 35, 15. Dalmatiae metropolis 61, 16. a
Ρontica 244, 17. Saracenis obsessa a Βasilio Μac.
Ρonticum mare 18, 18. liberatur 130, 6. in ea corpus
 ΗΙSΤΟΡΙΟUS.
S. Pancratii asservatum 137, 13.
eius situs 147, 14.
Βastotza 146, 1.
regum libri 30, 15.
Rhabias Ζenari filius 90, 17.
Rhamble 113, 21.
Rhegedora 21, 4.
Rhegepodandus 21, 2.
Rhegium 60, 1. eius pons 233, 17.
Rhemesiana 56, 7.
Rhenea 43, 13.
Rhenus 1. 111, 19.
Rhibalenses 122, 9.
Rhibantus 122, 21.
Rhisena 162, 4.
Rhodanus 107, 11.
Rhodopes praefectura 47, 5.
Rhodus ins. 95, 22. 99, 1. Do
rum colonia 38, 22. eius co
lossus a quo factus 95, 19. a .
Μavia Αrabum duce sublatus
ib. 22.
Rhomatina 122, 10.
Rhusium 49, 19.
Rhyndacus fl. 25, 9. 43, 21.
Rizonicus 56, 17.
Rodentus 19, 21.
Rodosthlabus Serviorum princeps
154, 2.
Βodulphus Berengarium Ιtaliae re
gno deturbat, posteaque victus
πegnum cum eo partitur 116, 5.
rebellante populo in Βurgundiam
secedit 117, 19.
Roma 62, 8. 123, 13. 125, 17.153,
17. 247, 21. 249, 20. eius prin
ceps legitimus papa 58, 9.
Romani 69, 19.86, 3. 98, 15. 106,
19. 111, 7. 124, 20. 125, 19.
134,5. 136, 12. 150, 19. 153, 12.
156, 22. 158, 24. 162, 8. 172,
22. 182, 10. 190, 17. 192, 24.
198, 16. 211, 9. 217, 2. 227, 3.
244, 13. 246, 22.
Romania 79,22. 206, 17. 212, 11.
270, 18.
Romanopolis 226, 6.
Romanum imperium regnante Ηe
raclio mutilari coeptum 12, 17.
Romanus imp. neptem Ρetro Βul
garo uxorem dedit 87, 22. eius
aurea bulla seu foedus cum Ibe
ribus 202, 11.
Βusianum 120, 19.
575
Russi 179, 17. Ρatzimacitas ma
xime omnium reformidant 69,
15. eorum iter in Romaniam,
et superstitiones 74, 17. 78. 1.
Russia 71, 20. 77, 18. 179, 19.
Sabartoeasphali 168, 11.
Sabas fl. 177, 16.
Sabas vel Samanus Saracenorum
Αfrorum dux 61, 13. 130, 3.
Sacacatae 167, 11.
Sagalassus 38, 16.
sagenae navium genus 150, 10.
Salamas 191, 15. 192, 4.
Salenes 159, 21.
Salernum 118, 15.
Salmacatae 167, 10.
SalmutzesΤurcarum boebodus 170,
Salona 137, 11. 149, 7. Γalma
tiae caput 141, 15. aquis ad
otum snavissimis commendata
, 2. ab Αbaris qua ratione
capta 126, 22. 142, 11.
Saltice 47, 4.
Saltus 50, 7.
Samaria 30, 15. eius incolae ab
Αssyriis quo translati 30, 16.
Sambatas fl. 75, 1.
Samonas patricius et accubitor
sub Leone 231, 21.
Samothrace ins. 47, 12.
Samus insula , et thema unde sit
«licta 41, 2. guaenam in eo
themate urbes et turmae 41, 17.
Sangarius fluvius ponte iunctus
a Iustiniano 27, 8. in eum epi
gramma ib. 12.
Saniana 28, 11. 225, 19.
Sapaxi 269, 7.
Sapicium 269, 16.
Saraceni 100, 15. 101, 24. 182, 16.
212, 7. 226, 4. 230, 15. e re
gionelsua quando egressi 93, 5.
Ragusium frustra obsident 62, 16.
130, 2. iidem Βarim capiunt, in
«leque post aliquot annos a
Graecis et a Francis eiiciuntur
62, 16. 130, 16. Phasianem
sub Leone invadunt, et sub Ro
mano amittunt 199, 15, 200, 1.
eorum classis apud Cyzicum sub
Ρogonato incensa 217, 1.
Sarat 179, 20.
Sarcel Chazarorum oppidum 80, 17.
576 ΙΝΙΟΕΧ
ad Τanaim qnando et a quo
aedificatum 177, 19.
Sardiani 23, 21.
Sardinia 57, 11. 50, 10.
Sardis 23, 3.
Sarmatae 244, 17. 250, 10. 255, 21.
Sanromatus Βosporianorum dux a
Chersonitis vincitur 244, 11.
Sauromatus alter a Pharmaco Cher
sonis proteuonte singulari cer
tamine vincitur 153, 8.
Savada 47, 4.
Saxonia 144, 10.
Scampta 56, 3.
Scarphia 51, 17.
Scepila ins. 50, 8.
Scerda 140, 10.
Sceupton 56, 4.
scholarum domesticus destinatus
cum cohorte ad Ρalatii custo-.
diam 235, 12.
Scholasticius ostiarius accubitor
sub Τheophilo 231, 15.
Scirclacissa 140, 10.
Sclabesiani in Peloponnesum sub
Romano irrumpunt 233, 15.
Sclavi 75, 1. 79, 17. 127, 6. 136,
23. 146, 16. 147, 3. 161, 17.
ΙDalmatiae ditioni Romanae se
subtrahunt 127, 10. baptismum
Βasilio imperante suscipiunt, ei
φue se subiiciunt 129, 1. eo
rum duces zupani 128, 22.
Sclavi Peloponnesi Patras sub Νi
cephoro obsident 217, 4. inde
a Βeato Αndrea repulsi attri
Βuuntur eius apostoli templo
Ρatris celebri 218, 10. 219, 20.
ν. etiam ΕΖeritae, Μilengi.
Sclavonia 123, 22.
Scordona 151, 5.
scriniarii 16, 21.
Seylax Caryandenus scriptor 18, 7.
Scyrus ins. 43, 12.
Scythae 50, 13.182, 7. rebellan
tes a Chersonitis ad deditionem
eompelluntur sub Constantino
250, 14. eos Rhinotmetus in
φαι, Strymonis collocat 50,
1
Sebasteae thema 32, 1. 228, 12.
Sebastopolis 49, 21.
Selbo 140, 10.
Seleuciae thema 35, 9. quibus ex
nrbibus constet ib. 13. φτιαπdo
inter themata censeri co-Ρerit
30, 2.
Selga 37, 21.
Selinas fl. 78, 8.
Selinus urbs et fl. 38, 4.
Selymbria 45, 2.
Serbula 153, 1.
Serbuliani 153, 2.
Seretus fl. 171, 13.
Serrae 47, 6.
Servia 145, 14, 152, 16.153, 10.
156, 4. 161, 9. eius situs 146,
13. urbes 159, 19.
Servii 79, 17. 128, 9. 157, 19.
albi 152, 10. Serviorum pars
ad Ηeraclium imperatorern con
fugit, et in themate Τhessalo
nices primum, deinde in Dal
matia sedes ponit ib. 18. ba
ptismum suscipiunt 153,18. Βul
garos saepe repellunt 154, 9.
ab iis denique decepti, et in
Βulgariam abducti sunt 158, 13.
sed adiuvantibus Graecis regio
nem suam recipiunt, et impera
tori CΡ. se subiiciunt 159, 11
Sesamus 29, 12.
S. Severinae urbs 60, 2.
Sicania 58, 14.
Sicardus Longobardiae princeps
121, 4.
Siceliotae 59, 15.
Sicilia ins. 57, 12. 104, 22. 121,
8. 225, 2. olim Sicania, maxi
ma insularum mediterranei ma
ris 58, 14. olim sub regibus
postea in Romanorum potesta
tem venit ib. 5. CΡ. impera
tori cur subiecta ib. 10. paene
universa a Saracenis capta 59,
18. eius praecipuae urbesib. 16.
Sico Longobardiae princeps 121, 2.
Siculi 59, 14.
Sicyon 52, 9.
Side 37, 21.
Sidraga 145, 8.
Sigrianae montes 25, 2.
Singidon 111, 9.
Sinope 21, 7. 29, 18.
Sinutes eunuchus, chartnlariuscnr
sus publici sub Leone,Ξet lega
tus ad Αdranase 184, 13.
Sipendus 121, 3.
 ΗΙSΤΟRΙCUS.
Sirmlum 111, 0. 173, 20.
Smyrna 96, 4. praetorium the
matis Sami 41, 18.
Soldanus Saracenorum Αfrorum
dux Ragusium frustra obsidet
61, 13. 130, 3. inde Βarim ca
pit, et Longobardiam aliquandiu
tenet ib. 16. inde pulsus, et
a Ludovico Franciae rege ca
ptus Capuae ac Beneventi prin
cipes in eum suscitat 131, 11.
132, 2. in patriam reversus Ca
puam et Βeneventum oppugna
tum venit, sed frustra 133, 12.
Soli 35, 15. 39, 14.
Sophia Νicetae filia Christopho
ro Romani imp. filio nupta 54,
4.
Sophiarnus Μaviae avus 101, 22.
Sophronius Ηierosolymorum epi
scopus Palaestinae ecclesias ini
ta cum Αrabibus pactione ser
vat 95, 5.
Sora 30, 5.
Soteriopolis 183, 3.
Spandiates Iber toto corpore ex
cepto corde invulnerabilis 198,5.
Spania 107, 14.
Sparta 52, 10.
spatharocandidatus 177, 22.
Sphendoplocus Μoraviae princeps
81, 10. 174, 1. 175, 20. re
gionem in tres filios dividit ib.
22.
Sphendosthlabus Russiae princeps
74, 20.
S. Spiridion ex Τrimytho urbe in
Cypro insula 39, 16.
Sporades insulae 43, 7. 57, 15.
Srechiabarax 269, 18.
Stauracius Ρlatys Μardaitarum Αt
taliae capitanens inimicitias cum
Εustathio Cibyrrhaeotarum vi
cario exercet, et a Leone im
perat. revocatur 229, 3.
Stenitae 237, 21. remiges agra
riorum imperialium 233, 21.
Stenum 237, 22.
Stephanus grammaticus 58, 14.
Stephanus mathem."icus 93, 2.
Stephanus Serviae princeps a pa
truele Ρetro eiicitur 154, 23.
Stoli 50, 1.
Sιolpon 151, 6.
Coιιει. Ρorpλ.
577
Strabo geographus Cappadox ox
Αmasea 18, 4. 42, 6. 63, 9.
Stratonicia 24, 10. 38, 11.
Strobelus 36, 20.
Strobilus 122, 11.
Stroemerus Βlastemeri filius a
Μuntimero fratre captus, in
Βulgariam mittitur 154, 13.
Strubun 77, 15.
Strymonis thema 50, 10. in eo
Seythae a Rhinotneto collocati
ib. 13.
Suleemanus Saracenorum princepε
a Graecis victus 102, 8. 105, 3.
Supolichus Chersonita 252, 18.
Surrentum 120, 20. 121, 16.
Susa 257, 9. 259, 13.
Syce 38, 6.
Sylaeum 37, 20.
Symbatius principun princeps 183,
16. 191, 17. 192, 6. ab Αpo
sata Persidis amera interfectus
191, 18. 192, 15.
Symbatius magnus Iberiae prin
ceps 206, 4.
Symbatius Davidis filius, et Sym
batii magni nepos 207, 8. Pan
oratii patrui filiam uxorern du
cit ibid. 19. Αdranutzium ab
Αsotii Ciscasis filia aufert ibid.
12.
Syme ins 37, 9.
Symeon Βulgariae princeps Ρe
trum Serviae principem in vin
cula comiicit, eique Ρaulum sub
stituit 156, 23. idem Paulum
eiicit et Zachariam Serviae prin
cipem renuntiat 157, 18. guo
et ipso expulso, Servios omnes
in Βulgariam abdacit 158, 13.
Symeon a secretis patricius sub Ro
mano 209, 4.
Symposium clusura ubi 227, 8. a
Μelitiniatis capitur, sed iterum
a Μelia occupatur, et turma fit
ib. 23.
Syngulfi. 179, 14.
synodus in Τrullo 215, 10.
Syracusae 59, 19.
Syri 19, 16.
Syria 57, 17. 96, 19. 106,2. 180,
12. 182, 17. 215, 1.
Syrucalpee 165, 23.
Sysperites 30, 13.
37
578
Τab1a 225, 22.
Τalmat 165, 3.
Τamasus 39, 15.
Τamatarcha 181, 7. 268, 22.
Τanais fl. 178, 10. 181, 1.
Τarcatzus primus Αrpadae illus
175, 1.
Τariani 172, 12.
Τaro 182, 6. 184, 2. 189, 15.
"Γaronitae 186, 23.
Τarrhaconesia 108, 13.
Τarsia 15, 9.
Τarsiatae 27, 4.
Τarsus 35, 19.
Τartessii 107, 9.
Τase Αrpadae nepos 175, 9.
Τaurica Cappadociae pars 18, 14.
Τauromenium 59, 17.
Τauropolis 38, 13.
Τaurus mons 14, 7. 35, 11. 38, 17.
Τaurus Τhraciae sub Constantino
proconsul 45, 11.
Τautucas Αrmenius 31, 3.
Τaxis Ζeltae filius, Αrpadae ne
pos 175, 10.
Τebele Τarcatzi filius, Αrpadae
nepos 175, 4.
Τece 226, 8.
Τeium 29, 2.
Τeliutza 74, 22.
Τelmissus 37, 13.
Τenen 151, 6.
Τeos 24, 11. 41, 14.
Τephrice 31, 15.
Τerbunia 147, 15. 153, 11. 161,
12. eius regionis situs 145, 16.
Τerbuniatae Serviorum pars olim
sub zupanis, postea sub prin
cipibus 161, 12. cur sint di
cti ib. 16. eorum urbes 162, 4.
Τermatzus Αrpadae abnepos 175,
12.
Τerpemere Chrobatorum princeps
149, 23.
Τetrangurium urbs 147, 9. cur
sit dicta 138, 21. eius situs ib.
18.
Τhasus ins. 47, 11.
Τhebae 50, 5.
thema quid 11, 6 undesit di
ctum 13, 5. thematum nomi
na alia antiqua, alia recentia
11, 3. themata φuando con
stituta 12, 14, eorum sub Leone
ΙΝΙΟΕΧ
εt Romano mutationes 225, 5.
226, 10.
Τhemistus Chersonls proteuon Βo
sporianos pacern a Diocletiano
petere compellit 244, 10 sqq.
Τheoctistιrs Βroeeniorum, Pelopon
nesi praetor sub Μichaele Τheo
phifi filio, Slavos rebellantes ad
tributa pendenda damnat 221, 4.
S. Τheodori martyris scutum ubi
36, 12.
Τheodorus Sigritzes Βulgarorum
exercitus dux, a Serviis in bel
lo occisus 158, 1.
Τheodorus Αrmeniorum interpres
sub Leone 184, 6.
Τheodosiopolis a Graecis post
diutinum bellum capta 199, 24
-
3ΟΙΟΙ.
τΕioriopoluntaoι, 2. 205, 15.
Τheodosius protovestiarius sub
Leone contra Βulgaros pugnans
occiditur 33, 9.
Τheodotus protocarabus dromonii
imperialis sub Porphyrogenito
240, 17. eum caesum tonsum
Ε Romanus perpetuo exilio
amnat 241, 9.
Τheophanes monasteriiΜagni Agri
conditor 106, 14. eius genus
ib. 15. e chronicis eins loci
laudati 93, 13. 96, 8. 102, 17.
110, 7.
Τheophanes patricius accubitor
sub Romano 232, 3.
Τheophilus patricius et Chaldiae
praetor sub Romano Phasianem
devastat 200, 8.
Τheophilus patricius et Τheodo
siopoleos praetor sub Porphy
rogenito 204, 2.
Τheophylactus Βimbilides Ρhialae
protospatharius sub Leone et
Ρorphyrogenito 239, 21.
Τheophylactus protospatharius et
mensae augustae domesticus sub
Romano 241, 22. bene erga
Ρorphyrogenitum animatus 242,
10.
Τheophylactus magister sub Por
phyrogenito 241, 22.
Τhera ins. 43, 13.
Τherasia ins. 43, 13.
Τherma 21, 2.
 ΗΙSΤΟRΙCUS.
Τhermopylae 51, 22.
Τhessali 51, 3. 13.
Τhessaliae praefectura 50, 4.
Τhessalonica urbs Μacedoniae 152,
20. 177, 2. undle sit dicta 51,
3. nunc thematis capnt 50, 22.
quantum a Danubio distet 177, 2.
Τheudericns patricius, consul et
Gotthornm princeps Libyam oc
cidentalem occupat 111, 15.
Τhomas Lycandi prooecus quao
munera 1ustiniano obtulerit 34,
10.
Τhraces 22, 21.221, 6. eorum
thema 44, 9.
Τhracesii Αsiae minoris incolae 22,
13. eorum thema ib. 12. 38,
10. 215, 8. unde sit dictum
22, 19. eius urbes 24, 5. eims
praetor equestris agminis dux
41, 15.
Τhracia 23, 14. 102, 6. 111, 14.
unde sit dicta 46, 4. olim in
auo regna divisa 44, 18. dein
de provincia Romani imperii ab
υno proconsule administrata,
«lenique in exigua segmenta di
visa 45, 11. eius praefecturae
et urbes 47, 1.
Τhucydides 53, 11.
Τhyatira 24, 7.
Τhymimes Μundari filius 90, 18.
Τhyni 27, 4.
Τibe 191, 15. 192, 4.
Τibium 200, 5.
Τicrit 114, 3.
Τimeses fl. 174, 6.
Τitiopolis 36, 8.
Τitza fl. 174, 8.
Τius 28, 17.
Τlon 38, 14.
Τomis 47, 13.
Τοpirus 49, 19.
Τornicius Αpoganen Τaronitae fi
lius patricius 187, 4. 188, 19.
regionem suam imperatori CΡ.
«lonat, sed eam imperator pa
truelibus Τornicii reddit 189, 8.
eius vidua in monasterium Pso
mathei CΡ. secedit 190, 20.
Τortzeli 122, 20.
Τraiani pons 173, 16.
Τraianopolis 47, 7.
Τrallis 24, 8. 41, 13.
579
Τrapezus 30, 10. 226, 19.
Τrice 50, 5.
Τrimythus 39, 16.
Τripolis 112, 10.
Τriton 25, 2.
Τroiani 26, 2.
Τropaeus 47, 15.
Τrosmis 47, 15.
Τrullns fl. 171, 11.
S. Τryphonis corpus ubi asserva
tum 139, 8.
Τrypia 227, 21.
Τungatae 167, 9. -
Τurcae 144, 11. 152, 3. 156, 20.
164, 18.171, 20. 238, 19. 239, 1.
olim Sabartoeasphali dicti 168,
10. a Ρatzinacitis eiecti, pars
in Perside, pars in Αtelcusu re
gione sedes ponunt 169, 5. hi
Μoraviam invadunt 170, 21. 177,
14. a Patzinacitis saepe victi
70, 6. 73, 24, in octo gentes
divisi 174, 12. eorum princi
pes ex Arpadae prosapia ib. 17.
eorum dignitates ib. 20.
Τurcia 148, 2. 166, 8. ubi 177,
14. quinam in ea Πανii, Ε
Βusque gentibus circumscriba
tur 174, 6. 9.
Τurganerch ins. 181, 22.
turmarum mutationes sub Ι.eone
224, 21.
Τutes Π. 174, 6.
Τyana 21, 3.
Τyrocastrum 206, 16.
Τzamandtis 32, 18. ea occupata
Μelias eius clisuriarcha factus
228, 10.
Τzarbagani ins. 181, 22.
Τzeesthlabus Clonimeri filius Ser
viam a Βulgaris devastatam oc
cupat, et adiuvante imperatore
CP. habitatoribus frequentem
reddit 158, 11. Romano impe
rio se subiicit ib. 24.
Τzena 145, 8.
Τzentina 146, 12.
Τzentzena 145, 7.
Τzermatzτι 191, 15. 194, 8.
Τzernabuscee 159, 20.
Τzernigoga 74, 22.
Τzicane 242, 21.
Τziliapert 269, 18.
Τzoidus 47, 9.
580 ΙΝΙΟΕΧ ΗΙSΤΟRΙCUS.
Τzopon 165, 10.
Τzur 165, 6.
Ucruch fl. 181, 12.
Ulborsi 76, 13.
Ulnutes 191, 7.
Ultini 166, 9.
Umarus classis Αrabum praefectus,
ac deinde princeps 105, 5. eius
expeditiones et, imperii tempus
95, 3.
Usa Ρalaestinae ameras 98, 8.
Uthmanes Αrabum princeps 95, 16.
eius expeditiones ib. 17.
Uzi 164, 11. 166, 20. Ρatzinacitis
formidolosi 79, 23. iidem Cha
zaros facile infestant 80, 3.
Uzia 166, 3.
Valid Αrabum princeps 104, 8.
ιuniversam Αfricam capit ib. 11.
Vandali 121, 9. Ηispaniam pri
mo, deinde Αfricam occupant
111, 17.
Varnae fl. 79, 7.
Veneti olim Ηenetici in insulas
secedunt 121, 19. 123, 11. Ρi
pino tributa solvere compellun
tur 124, 21. eorum insulae et
υrbes in Italia 122, 17.
Venetia 150, 2.
Venetiae 122, 3, 150, 16. earum
ducis sedes 122, 3.
Venetum mare φuot flumina in
fluant 122, 4.
Verona 117, 11.
Vesuvius mons 60, 18.
Wisigotthi Roma devastata Gallias
primum, deinde HIspaniam oc
cupant 111, 10, 112, 10.
Χanthus 37, 14.
Χenophon 30, 10.
Ζacharias Αtheniensis papa 119, 3.
Ζacharias Ρribesthlabi filius a Ρaulo
Βrani filio Serviae principatum in
vadens capitur, et Βulgaris tra
ditur 157, 11. eundem adiu
vantibus Βulgaris deiicit ib. 17.
Βulgaros vincit, posteaque ab
lis eiicitur ib. 20. 158, 9.
Ζachluma fl. 160, 22.
Ζachlumi Serviorum pars cur sint
dicti 160, 11. regionis situs 145,
18. eorum urbes 160, 23.
Ζachlumitae 128, 10. 147, 15.153,
10. 156, 17. 162, 14.
Ζacynthus ins. 54, 10.
Ζalichus 21, 7.
Ζaltas quartus Αrpadae filius 175,2.
Ζapara 50, 3.
Ζelpa 47, 14.
Ζenarus Ismaelis pronepos 90, 15.
Ζenopolis 36, 9.
Ζentina fl. 145, 22.
Ζetlebe 162, 5.
Ζichi 181, 22. 182, 1. 269, 2.
Ζichia 71, 20. 269, 1. ubi 181,
15. eius insulae ib. 19.
εupani Serviae a Βulgaris eiecto
principe Zacharia decepti, et in
vincula coniecti 158, 10.
Ζurbaneles protospatharius azatus
curopalatae Iberiae 202, 13.
 Ι Ν
ΑΙΟ Η Ι Ε R Ο C L Ε Μ.
"Αβιλα Παλαιστ. 398, 24.
"Αβιλα Φοινίκ. 398, 15.
Αβριττος Μυσ. 391, 5.
Αbydus Ηellesp. 394, 3.
Αcalissus Lyc. 395, 21. .
Αchrida eadem quae Lychnidus,
nec tamen Iustiniani imp. pa
tria 432, 7. φuando Iustinia
na Ι. dici coepta 433, 22.
Αcmonia Phryg. 394, 13.
Αconesiae insulae circa Isauriam
et Ciliciam 515, 11.
Αcontisma 391, 17.
Αcrasus Lyd. 394, 21.
Αδάδα Πισιδ. 394, 29.
"Αδανα Κιλικ. 397, 10.
Αdonis in Ρhrygia et vicinia va
riis nominibus olim cultus 456,
26. eius Come ib. 35.
Αδρα Αραβ. 399, 2.
Αdramuttiun Αsiae 393, 29.
Αδρασσός Αραβ. 399, 5.
Αdrasus Ιsaur. 397, 24.
Αδριανοί Ποντ. 396, 11.
Αδριανούπολις Αιμιν. 391, 1.
Αδριανούπολις Ηπείρ. 392, 28.
ίσια 394, 26. Ονωριάδ. 396,
Αδριανού θήραι Ελλησπ. 394, 5.
Αegae circa Μyrinam an semper
Αegaeae 443, 19.
Αegaeae Αsiae 393, 28.
Αegeae Cilic. 397, 13.
Αegina insula Graec. 392, 9.
Αelia Palaest. 398, 19.
ΙΟ ΕΧ
Αeliae cognomine diutissime usa
Ηierosolyma 529, 10.
Αenus in Τhracia coelo utebatur
frigidissimo 406, 11.
Αfrodito 399, 20.
Αγαλασσός Πισιδ. 394, 28.
Αγχίαλος Αιμιν. 391, 2.
Αγκυρα Γαλατ. 396, 20.
-Αιγάη Ασί. 393, 28.
"γιου
15.
Αιγεάτης, Αιγιεύς 443,
Αίγεαι Κιλικ. 397, 13.
Αίγειρα Ελλ. 392, 12.
-Αίγιον Ελλ. 392, 12.
Αίγισσος Σκυθ. 391, 9.
-Αιγόσθενα, Ελλ. 392, 8.
Αιγυπτιακή (Επαρχία) 399, 6.
του Αιμινόντου (Επαρχ.) 391, 1.
Αίνος Ροδόπ. 390, 12.
Ακανθος Ιλλυρ. 391, 16.
Ακραι Σκυθ. 391, 7.
Ακτιον Ηπείρ. 392, 28.
Ακυες Δακ. 393, 11.
Αλάβανδα Καρ. 396, 3.
Αlexandria Αegypt. 399, 7. Cili
ciae 397, 13. -
Αlexandrinus patriarcha centum
episcopos sibi subditos habebat
536, 19.
Αλγιζα Ασί. 393, 25.
Αλινδα Καρ. 396, 3.
Αllii Phryg. 394, 14.
Αλλυγγος Κρήτ. 392, 23.
Αλμωπία Ιλλυρ. 391, 12.
Αλμυρις Σκυθ. 391, 9.
582 ΙΝΙΟΕΧ
Αμαντία Ηπείρ. 893, 5.
Αμασία Ελενοπ. 396, 31.
Αμάστριον Παφλ. 396, 17.
Αμαθούς Κύπρ. 397, 16.
Αμβλαδα Λυκαον. 394, 32.
Αμιδα Μεσοπ. 398, 9.
Αμισος Ελενοπ. 396, 31.
Αμώριον Γαλ. σαλ. 396, 23.
Αmphipolis Illyr. 391, 15.
Αμφισσα Ελλάδ. 392, 3.
Αμουργός Νήσ. 395, 30.
Αμυζων Καρ. 396, 3.
Αναία Ασί. 393, 23.
Αναπος Λυκ. 395, 21.
Ανάστασις Ελλάδ. 392, 5.
Αναστασιούπολις Καρ. 396, 6.
Αnastasiupolis Galatiae olim La
gania appellata 497, 28.
Ανάζαρβος Κιλικ. 397, 13.
Αnchesmus Εpir. 393, 1.
Αncyra Phrygiae 394, 16.
Αncyro - Galatia 497, 7.
"Ανδραπα Ελενοπ. 396, 31.
Ανδρών Αιγυπτ. 399, 8.
Αndros ins. 305, 29.
Ανεμούριον Ισαυρ. 397, 20.
Αntaeu 399, 23.
Αntaeus inter Οsiridis amicos 547,
34.
Ανταγνία Ιλλυρ. 391, 13.
Αντανδρος Ασί. 393, 30.
Αντάραδος Φοιν. 398, 12.
Ανθηδών Ελλάδ. 392, 5. Πα
λαιστ. 398, 20.
Ανθύπατοι an municipiorum et
coloniarum duumviri 401, 25.
Αntigonia eadem ac Μantinea
424, 1.
Αντίκυρα Ελλάδ. 392, 4.
Αntinoιι 399, 22.
Αntiochia Cariae 396, 4. Ιsaur.
397, 21. Ρisid. 394, 25, Sy
riae 397, 26.
Αντιφελλός Λυκί. 395, 23.
Αντιφρώ Λιβ. 400, 1.
Αntonius, monachorum parens, ubί
natus 545, 12.
Απάμεια Πισιδ. 394, 27. Συρ.
397, 28.
Αpamia Cariae 396, 10.
Απερλαι -1υκ. 395, 23.
Αφ νάϊον -Αυγούστ. 399, 12.
τής -Αφρίκης (Εμαρχ.) 400, 9.
Αphrodisia Εurop. 390, 11. Ca
riae 396, 5.
Αphroditon Αrcad. 399, 20.
Αpis Lunae sacratus 546, 25.
Αpollo Μystes apud Daldianos
457, 31.
Αpollonia Cariae 396, 5. Εpiri
nov. 393, 4. Ιllyr. 391, 15.
Ρonti 396, 10.
Απολλωνις Λυδ. 394, 22.
Απόλλωνος ιερόν Λυδ. 394, 21.
Αpollonos minoris 399, 23- εn
perioris ib. 27.
Αppia Phryg. 394, 15.
Αππιαρία Μυσ. 391, 4.
"Αππων Ηπείρ. 393, 1.
Αpris Εurop. 390, 11.
Αptaus Ηellesp. 394, 5.
"Απτερα Κρήτ. 392, 24.
Αραβία Αυγούστ. 399, 16.
της Αραβίας (Επαρχ.) 399, 1.
Αράβισσος Αρμεν. 397, 7.
Αραδήν Κρήτ. 392, 25.
"Αραδος Φοιν. 398, 12.
"Αραυρος Ιλλυρ. 391, 16.
Αraxa Lyciae 395, 25.
Αrcadiae Αegypti unde nomen
venerit 544, 33.
Αrcadiopolis eadem quae Βergule
Τhrac. 402, 43.
Αρεόπολις Παλαιστ. 398, 28.
Αρεθούσα Συρ. 397, 29.
Αργίζα Ελλησπ. 394, 6.
"Αργος Μακεδ. 391, 19. Ελλάδ.
392, 13. -
Αριαραθία Αρμεν. 397, 7.
Αριασσος Παμφ. 395, 14,
Αρίνδηλα Παλαιστ, 398, 28.
Αristium Phryg. 394, 14.
"Αριζα Παλαιστ. 398, 22.
"Αρκα Αρμεν. 397, 7.
Αρκαδία Κρήτ., 392, 23
της Αρκαδίας (Επαρχία) 399, 18.
Αρκαδιούπολις Ασί. 393, 24
Θράκ. 390, 9.
Αρκαι Φοιν, 398, 12.
της Αρμενίας «' (Επαρχ.)397, 4.
της Αρμενίας β' (Επαρχ.)397, 6.
"Αρμονία Μακεδ. 391, 20.
Αrnea Lyciae 395, 23
"Αρπασα Καρ. 396, 4.
Αρσενοίτης Αρκαδ. 399, 19.
Αρσινόη Κύπρ. 397, 17
Αρύκανδα Λυκ. 395, 22.
 ΑΙΟ ΗΙΕRΟΟΙ.ΕΜ.
Αscenus et Αrcaeus Del Luni co
gnomina 456, 18.
Αsia quot olim urbes habuerit
439, 22. eius templa commu
nibus urbium impensis sarta te
cta 453, 1.
της Ασίας (Επαρχία) 393, 22.
Ασίνη Ελλάδ. 392, 16.
Ασκαλών Παλαιστ. 398, 22.
Ασωπός (πόλις] Ελλάδ. 392, 15.
Αspendus dein Ρrimopolis 475, 15.
"Ασπονα Γαλατ. 396, 20.
Αστυπάλαια Νήσ. 395, 30.
"-Αταρνέα Ελλησπ. 394, 4.
Αθήναι Ελλάδ. 392, 8.
Αthribis Αegypt. 399, 16.
Αtmenia Ρisid. 394, 25.
Αttalia Lyα. 394 , 20. Pamphyl.
395, 10.
Αttuda Ρhryg. 394, 10.
Αυγούστα α' (Επαρχία) 399, 11.
Αυγούστα β' Ά
-Αυγούστα Κιλικ. 397, 11.
399, 15.
Αugustalis in Αegypto praefectus
536, 6.
Αugustamnica Αegypti unde ap
pellata 541, 11.
Αυλίου κώμη Ασί 393, 26.
Αιrlona Εpir. noν. 393, 5.
Αυρηλιούπολις Λυδ. 394, 20.
Αξιούπολις Σκυθ. 391, 8.
Αzani Ρhryg. 394, 15.
"Αζωτος παράλιος Παλαιστ. 398,
18, μεσόγειος Παλαιστ. ibid.
19.
Αzotus duplex, maritima et me
diterranea 528, 34.
Η et Υ in Graecis permiscentur
466, 27.
Βαβάκτης Pan 415, 35.
Βabylon Αegyptia quam longe a
sinu Αrabico 543, 39.
Βάγις Λυδ. 394, 21.
Βάλβουρα Λυκ. 395, 26.
Βαρατή Λυκαον. 394, 33.
Βαρέττα Ασί. 393, 26.
Βάργαλα Μακεδ. 391, 19.
Βάρις Πισιδ. 394, 28.
Βαρίσπη Ελλησπ. 394, 2.
Βasiana Μys. 393, 21.
Βασιλινούπολις Βιθυν. 396, 10.
Βasilinnpolis Βithyniae a Iuliano
in matris honorem condita 491,4
Βathuae Οsroeu. 39S, 6
583
Βathys fl. clrca Dorylaeum 469, 32.
Βέρβη Παμφ. 395, 12.
Βέργη Ιλλυρ. 391, 16.
Βergule Τhrac. Αrcadiopolis 402,
43.
Βeroa Τhr. cons. 390, 16.
Βeroea Syr. cons. 397, 27.
Βeroea Τhrac. apud recentiores
Geographos neglectior 407, 11.
1renopolis quando dici coepta
ib. 1
Βeronice Libyae 399, 30.
Βerroea Illyr. 391, 12.
Βerytus Ρhoenic. 398, 11.
Βerytus Ρhoenic metropolis et
cuius generis 525, 3.
Βίβλος Φοιν. 398, 11.
Βίεννα Κρήτ. 392, 22.
Βιμενάκιον Μυσ. 393, 17.
Βίρθα Όσρoην. 398, 7.
Βιτάρους Παλαιστ. 398, 29.
Βithynarcha eiusque solemnis e
metropoli processus 490, 37.
Βιτύλη Παλαιστ. 398, 22.
Ειζύη Θράκ, 390, 9.
Βλαύνδον Ελλησπ. 394, 4.
Βoium Ins. 392, 2.
Βονωνία 393, 11.
Βόστρα Αραβ. 399, 2. "
Βόστρυς Φοιν. 398, 11.
Βράγιλος Ιλλυρ. 391, 14.
Βriana Phryg. 394, 13.
Βρίουλα Ασί. 393, 24.
των Βρισγάμων (Επαρχία)400, 8.
Βρούζος Φρυγ. Σαλ. 395, 4.
Βubastus Αegypt. 399, 16.
Βουβών Λυκί. 395, 25.
Βούλις Ηπείρ. 393, 4.
Βουμέλιτα Ελλάδ. 392, 5.
Βusiris Αegypt. 399, 10.
Βuthrotum Εpir. 393, 1.
Βούτος Αίγυπτ. 399, 7.
Cabassa Αegypt. 399, 8.
Cadi Phryg. 394, 15.
Cadi Phryg. ad Ηermum 455, 5.
Caesarea Cappadociae 396, 26.
Ρalaest. 398, 18. Ρont. 396, 10.
Τhessal 391, 23.
Callatis Scyth. 391, 7.
Callinica Οsroën. 398, 7.
Callinicus φuando Leontopolis aΡ
pellata 523, 42.
Camara Cret. 392, 22.
Candyba Lyc. 395, 24
584 ΙΝΙΟΕΧ
Cantania Cret. 392, 25.
Capidaba Scyth. 391, 8.
Cappadocia quo tempore recto
rem Consularem acceperit 499,
36. a Valente imp. in duas
secta 502, 8. in tres a Iusti
niano 503, 38.
Caralia Pamph. 395, 18.
Cariae urbes pleraeque in colli
bus 484, 26.
Carpasium Cypr. 397, 18.
Carpi ubi habitarint 409, 40.
Carrae cur urbs paganorum 523,
11.
Cassa Pamph. 395, 17.
Castabala Cilic. 397, 14.
Castoria Τhessal. 417, 39.
Castra Μartis 393, 11.
Caunus Lyciae 395, 25.
Caunus urbs conditionis miserae
480, 10.
Cellae Illyr. 391, 12.
Cephaleniae ins. Graec. 392, 17.
Cerase Lyd. 394, 21.
Cerasus Ρont. Ρolem. 397, 2.
Cercyra ins. Εpir. 393, 2.
Ceres Chthonia apud Ηermionen
ses 423, 37.
Ceretapa Phryg. 394, 11.
Cestri Isaur. 397, 21.
Χαιρώνεια Ελλάδ. 392, 3.
Χαλκηδών Ποντ. 396, 9.
Chalcedonia cuiusmodi Μetropo
lis 488, 11.
Chalcis ins. Εuboeae 392, 7.
Chalcis Syr. cons. 397, 27.
Charagmuba Palaest. 398, 28.
Χερσόνησος Κρήτ. 392, 23.
Χώμα Αυκ. 395, 22.
Χωρία Μιλυαδικά Παμφ. 395, 13.
Χωρία πατριμoνιάλια Καρ. 396,
Christopolis eadem ac Νicopolis
Τhraciae 406, 34. et Dioshie
ron Αsiae 441, 15.
Cibyra Cariae 396, 7.
Cibyrrheotarum Τhema quodnam
487, 36.
Cierus deinceps Ρrusias ad Hypium
amnem 494, 22.
Cinna Galat. 396, 20.
Cios Ρont. 396, 10.
Cisamus Cret. 392, 24,
Citium Cypt. 397, 16.
Claneus Gal. sal. 396, 24.
Claudiopolis 396, 13.
Clazomene Αsiae 393, 27.
Clysma castellum ad Αrabicurn εί
num accubans 544, 8.
Cnidus Cariae 396, 2.
Codrula Pamph. 395, 16.
Coela portus Τhrac. 405, 17. in
Εuboea ib. 27.
Colassae Ρhryg. 394, 11.
Colassae et Colassenses Ρhryg.
451, 9. .
Colbasa Pamph. 395, 14.
Colonia Αrmen. 397, 5.
Colosa Αsiae 393, 25.
Comana Pamph. 395, 14. Ρonti
Ρolem. 397, 2.
Comanae quot fuerint in Parnpby
lia 473, 21.
Comba Lyciae 395, 24.
Comes Ιsauriae 514, 8. Lycao
niae 464, 7. patrimonii sacri
a quo institutus 487, 9.
Comistaraus Lyciae 395, 26.
Comona Αrmen. 397, 7.
Conana urbs Ρisίd. 461, 30. 463,
21.
Conionisa Ηellesp. 394, 6.
Coniupolis Ρhryg. 394, 12.
Constantia Αrab. 399, 4. Cypt.
397, 16. Οsroën. 398, 6.
Constantiana Scyth. 391, 7.
Constantina Phoen. 398, 12.
Consulares proviuciarum qua fμε
rint dignitate 402, 2.
Copton Τheb. 399, 26.
Coracasium Pamph. 395, 18.
Corrector Αugustamnicae 541, 13.
Ρaphlagoniae 495, 18.
Corycus Cilic. 397, 10.
Cotana Pamph. 395, 18.
Cos ins. 395, 28.
Crasus Ρhryg. 394, 12.
Cratia Ηonor. 396, 14.
Cremna Pamph. 395, 14.
Cucusus Αrmen. 397, 7.
Cucusus oppidum Αrmea. deser
tissimum 507, 23.
Curium Cypr. 397, 17.
Cyaneae Lyciae 395, 23.
Cybistra Cappad. 396, 28.
Cydissus Ρhryg. 394, 14.
Cydonea Cret. 392, 24.
Cydonia et Cydonea 429, 3.
 ΑΙΟ ΗΙΕRΟCΙ.ΕΜ.
Cynum Αegypt. 399, 10.
Cyparisia Graec. 392, 16.
Cyrenia Cypr. 397, 18.
Cyrus Εuphrat. 398, 2.
Cytheria ins. Graec. 392, 18.
Cythri Cypr. 397, 18.
Dadybra Ρaphl. 396, 17.
της Δακίας (Επαρχία) 393, 7.
Daldia Lydiae 457, 32. an Μysse
dicta ib. 25.
Δαλίσανδος Ισαυρ. 397, 22.
Dalisandus Ιsaur. a quo condita
517, 10.
ΙΟamascus Ρhoen. 398, 15.
της Δαρδανίας (Επαρχία) 393, 13.
Dardanum Ηellesp. 394, 3.
Γarnis Liby. 400, 1.
Dascylae plures in Βithynia 492,
37
Δασκύλιoν Ποντ, 396, 11.
Δαυλία Ελλάδ. 392, 2.
Δεβαλάκια Φρυγ. Σαλ. 395, 5.
Δεβελτος Αιμιν. 391, 2.
Delos ins. Graec. 392, 10.
Δελφοι Ελλάδ. 392, 3.
Delus insula cur άδηλος Ηierocli
422, 31.
Δημητριάς Θεσσαλ 391, 22.
Δήμος de pago 469, 38.
Δήμου Αμαδάσσου Φρυγ. Σαλ.
395, 8. Αυράκλεια Φρυγ. Σαλ.
ibid. , Καναύρα Παμφ. ib. 11.
Λυκαόνων Φρυγ. Σαλ. ib. 7.
Μενεδενέω Παμφ, ib. 11. Ου
λίαμβος Παμφ. ib. 10. Πραι
πενίσσου Φρυγ. Σαλ. ib. 8.
Σαβαιών Παμφ. ib. 16.
Demusia Pamph. 395, 16.
Δέρβαι Λυκαον. 394, 33.
Δία Αραβ. 399, 2.
Diann Ρersica 459, 20. Chesias
482, 43.
Γio-Caesarea Isaur. 397, 22. Ρa
laest. 398, 25.
Dioclea in Ρraevalitana 437, 31.
Dioclea Phryg. 394, 14.
Ι)iocletianopolis Palaest. 398, 21.
Τhessal. 391, 23. Τhrac. 390,
16.
Γ)iocletianus libros Chemicos Αe
gyptiorum exussit 539, 10.
Dioecesis Αegyptia quot fuerit pro
vinciarum 535, 43. Ρontica
488, 3.
585
Δίον Ιλλυρ. 391, 11.
Dionysopolis Scyth. 391, 7.
Διός ιερόν Ασί. 393, 25.
Ι)iospolis Αegypt. 399, 9. Ρalaest.
398, 18. Τhrac. 390, 16.
Δόβορος Ιλλυρ. 391, 13.
Δωδώνη Ηπείρ. 392, 28.
ΙDoliche Εuphrat. 398, 2.
Δοκίμιον Φρυγ. Σαλ. 395, 6.
Δώρα Παλαιστ. 398, 18.
Δωράκιον Πρεβ. 393, 16.
Δορoστόλος Μυσ. 391, 4,
ΙDorusa ins. Graec. 392, 19.
Δορύλαιον Φρυγ. Σαλ. 395, 7.
Draco fl. Βithyniae 489, 29.
Drepane Βithyn. postea Ηeleno
polis dicta 489, 28.
Δρυμαία Ελλάδ. 392, 2.
Ι)ulichia pro Doliche Syr. 521, 21.
"Α"εννυ
24.
548, 5. Αrabiae 533,
-
Dyrrhachium Εpir, nov. 393, 4.
Εχιναίος Θεσσαλ. 391, 22.
Εδεβησσος Λυκ. 395, 21.
Εdebessus Lyciae urbs 477, 25.
Εdessa Οsroën. 398, 5. Ιllyr. 391,
12.
Ειρηνόπολις Ισαυρ. 397, 23.
Ειρηνούπολις Κιλικ. 397, 14.
Εκεψος Ελλάδ. 392, 5.
Ελαία Ασί. 393, 29.
Ελάτεια Ελλάδ. 392, 2.
Ελεαρχία Αίγυπτ. 399, 10.
Εlearchia Αegypt. unde dicta540,9.
Ελενόπολις Ποντ. 396, 9.
Ελενούπολις Παλαιστ. 398, 25...
Ελευθέρνα Κρήτ. 392, 24.
Ελευθερόπολις Παλαιστ. 398, 19.
Ηλίου Αυγούστ. 399, 16.
Ηλιούπολις Γαλατ. 396, 21. Φριν.
398, 15.
"Ηλις Αιτωλ. 392, 16.
Εlis Αetoliaene metropolis fuerit
an Ρatrae 425, 5.
του Ελλησπόντου (Επαρχία) 394, 1.
Ελούσα Παλαιστ. 398, 29.
Έλυρος Κρήτ. 392, 25.
Εμβατεύειν de paganorum Diis
415, 13.
Έμισσα Φοιν. 398, 15.
Εμπόριον Κρομμυών Ελλάδ. 392,
9
Εορδαία μυρ. 391, 12.
 586 ΙΝΙΟΕΧ
Εordea utrum urbs Μacedon. 411,
12.
τις μου παλαιάς
ής Ηπεί λαιάς (Ε ί
(Επαρχία)
τηςου"3"
Ηπείρου νέας (Επαρχία
(Επαρχία)
"Εφεσος Ασί. 393, 22,
Επίδαμνος Ηπείρ. 393, 4.
Επίδαυρος Ελλάδ. 392, 12.
Επιφάνεια Συρ. 397, 29.
Εpiphania Cilic. 397, 13.
Εpiscopus an pagis dari potuerit
470, 16. pauci olim in Εurop.
provincia 4οί 28.
Ηράκλεια Λάκκου Ιλλυρ. 391, 13.
* Στρυμνού Ιλλυρ. ibid. 14. Λα
τμού Καρ. 396, 2. Σαλβάκιος
Καρ, ib. 5. Ονωρ. ib. 14.
Θράκ, 390, 9. . .
Έρεζος Καρ. 396, 6,
Εrgasterium Ηellesp. 394, 7.
Εrginus fl. Regina etiam dictus
403, 6.
Ερμιόνη Ελλάδ. 392, 13.
Ερμοκαπηλία -Λυδ. 394, 20,
Ερμούπολις Αιγυπτ, 399, 7.
Εrre, Αere urbs Αrabiae 534, 6.
Εύαζα Ασί. 393, 25.
Εudocia Phryg. 394, 15.
Ευδοκιάς Λυκ. 395, 24.
Ευδοξιας Γαλ. σαλ. 396, 24.
Εudoxiopolis eadem quae Selym
bria Τhraciae 402, 19.
Ευδοξιούπολις Θράκ, 390, 9. Πι
σιδ. 394, 28.
Εuesus Cappad. 441, 29.
Ευκαρπία «Ρρυγ, Σαλ. 395, 4.
Ευμένεια Φρυγ. 394, 13.
Εuphratesia quae olim Commage
ne 520, 38.
τής Ευφρατησίας (Επαρχία) 398, 1.
Εύροια Ηπείρ. 392, 28.
Εuropa utrum Ρroconsualaris 401,
12.
Εύρωπος Ευφρατ, 398,4. Ιλλυρ.
391, 11.
Ευστράϊον Μακεδ. 391, 19.
Εξ εγκελεύσεως φuid in lapidibus
literatis 530, 23.
Εξακωμία κώμη Αραβ. 399, 2.
Εξορία Ελλησπ. 394, 2.
Faustinopolis Cappad. 396, 28.
Fundi patrimoniales 487, 5.
Γάβαι Παλαιστ. 398, 26.
Gabala utrum in Lycla 458, 23.
in Syria 519, 14.
Γάβαλα Συρ. 397, 26.
Gadarorum fl. Ηieramax 531, 34.
Gaga Lyciae 395, 21.
Γάγγρα Παφλ. 396, 17.
Galatia parva φuae 497, 5.
της Γαλατίας (Επαρχία) 396, 19.
σαλουταρίας (Επαρχ.) ib. 22.
τών Γαλήνων (Επαρχία) 400, 7.
Gallus fl. circa Νicomediam 489, 15.
Γάνος Θράκ, 390, 10.
Gaza Palaest. 398, 22.
Gaza duplex in Palaest. 530, 4.
Gentes et nationes saepe coniun
guntur 527, 38.
Γεράνθραι Ελλάδ. 392, 14.
Γέρασα Αραβ. 399, 3.
Germa Ηellesp. 394, 5.
Germanicopolis Ιsaur. 397, 23.
Gerras Αegypt. 399, 13.
Γλαύαμα -Λυκαον. 395, 1.
Γόμφοι Θεσσαλ. 391, 23.
Γόρδος -Λυδ. 394, 23.
Γορτύνη Κρήτ. 392, 22.
Gratiana Μys. 393, 18.
Greges equorum dominicorum in
Ρhrygia 468, 12,
Gregorius Νazianz. ubi educatus
502, 42.
Ηalicarnassus Cariae 396, 2.
Ηalmyris Scyth. 391, 9.
Ηalmyris et Salmy dessus diversae
in Scythia urbes 410, 26.
ΙΙalys fl. uude oriatur et an Se
bastiam et Caesaream Cappadoc.
praeterfluat 500, 27.
Ηelenopolis Βithyn. a guo condita
489, 42.
Ηelenopolis Pont. 396, 9.
Ηeraclea Pelagoniae et Lyncesti
dis eadem 412, 3. Αlbace et
Salbace in Caria 485, 38.
Ηierapoles duae in Ρhryg. 450, 4.
467, 27. in Isaur. 516, 30.
έ,
Πierapolis Ιsaur. 397, 22. Ρhryg.
394, 10. 395, 4.
Ηierosolyma Αelia ad Iustiniani
Ιmp. aetatem 529, 9.
Πistrica civitas ubi 409, 36.
Πomonada Lycaon. 465, 21.
Iacobus Αpost. utrum in Μarma
ricae Βarce an in Hispan, se
pultus 549, 31.
 ΑΙΟ ΙΙΙΕRΟCLΕΜ.
"Ιασος Καρ. 396, 6,
Iatrus fl. Μoesiae 408, 16.
1bora Ηelenoponti 504, 16.
Αβωρα Ελενοπ. 396, 31.
Ιconium Lycaon. 394, 32.
lconium Lycaou. an colonia 464,
19.
Ιδομένη Ιλλυρ. 391, 14.
Ιεράπολις Αραβ., 399, 3. Ευ
φρατ. 398, 2. Ισαυρ, 397, 22.
Φρυγ. Πακατ. 394, 10. Φρυγ.
Σαλουτ. 395, 4
Ιεράπυδνα Κρήτ. 392, 22.
Ιεροκαστέλλεια Αυδ. 394, 22.
Ιεροσόλυμα Παλαιστ. 398, 20.
"Ιλιστρα Λυκαον, 394, 33.
Ιlium Ηellesp. 394, 3.
Ιllyrici provinciae quot 410, 35.
του Ιλλυρικού (Επαρχία) 391, 10.
Ιluza Phryg. 394, 13.
Imbrus ins. Graec. 392, 20.
"Ινατος Κρήτ. 392, 22.
Ιnsula Claudus Cret. 392, 26.
Cytheria Graec. ib. 18. Dorusa
Graec. ib. 19. Ιmbrus Graec.
ib. 20 Lemnus Graec. ib. 19.
Μyconos Graec. ib. 18. Μolus
Graec. ib. Strophades Graec.
ibid.
Insularum provincia a quo facta
480, 29.
Αοβία Παμφ. 395, 11.
Ιonopolis aute Αbonuteichos 496,
41.
Ιωνόπολις Παφλ. 396, 17.
Αόππη Παλαιστ. 398, 21.
"Ίος Νήσ. 395, 30.
Ιοτάπη Ισαυρ. 397, 21.
"Ιπποι Ελλησπ. 394, 7.
"Ιππος Παλαιστ. 398, 24.
"Ιψος Φρυγ. Σαλ. 395, 6.
Ιrenopolis quando Βeroea Τhrac.
«lici coepta 407, 14. iu Cilicia
510, 26. in Isauria 517, 42.
Ιris fl. Ρonti 505, 36.
Ιsauri ob latrocinia infames 466,
17.
της Ισαυρίας (Επαρχία) 397, 19.
Ασαυρόπολις Λυκαον. 394, 33.
"Ισινώα Παμφ. 395, 12.
"Ισκος 303, 12.
"Ιστρος Σκυθ. 391, 7.
1strus et Istropolis eadem 409, 33.
Ιucharatax Ρhryg. 394, 14.
587
Ιudael Αthel habiti a paganis 530,
41.
Ιudices pro Ρraesidibus 480, 44.
1ulianopolis Lyd. 394, 20.
Julio-Sebasta Isaur. 397, 21.
Ιupiter Sabadius et Sabazius in
Τhrac. 404, 41.
Ιustiniana I am Lychnidus 432, 7.
Ιustinianopolis in Cappadoc. est
Μocisus 503, 44.
Ιustinianupolis Ρisid. 394, 29.
Ιustinianus ubi natus 432, 8.
Καλχηδών et Καρχηδών saepius
a librariis confusae 488, 21.
Καλλατίς Σκυθ. 391, 7.
Καλλίπολις Θράκ. 390, 10.
Κάννα Λυκαον. 395, 1.
Καπετωλιάς Παλαιστ. 398, 24.
της Καππαδοκίας α' . (Επαρχία)
396, 25.
της Καππαδοκίας β' (Επαρχία)
396, 27.
τής Καρίας (Επαρχία) 396, 1.
Κάρραι Οσρoην. 398, 6.
Κάρσος Σκυθ. 391, 8.
Κάρυστος Ελλάδ. 392, 7.
Κάσσιον Αυγούστ. 399, 12.
Κατά κέλευσιν φuid in literatis
lapidibus 530, 25.
Κελαινίδιον Μακεδ. 391, 19.
Κεκαυμένη Πισιδ. 394, 26.
Κήλων cur Pan 415, 40.
Κενεών αιθέριος de coelo 513, 19.
Κέραμος Καρ. 396, 3.
Κερεόπυργος Ροδόπ. 300, 14.
της Κιλικίας α (Επαρχία)397,9.
τής Κιλικίας β' (Επαρχία) 397,
12.
Κιρβοία Κύπρ. 397, 17.
Κλαυδιούπολις Ισαυρ. 397, 22.
Κλεοπάτρα Αίγυπτ. 390, 10.
Κλήρος Ορεινής Φρυγ. Σαλ 395, 5.
Κλήρος Πολιτικής . Φρυγ. Σαλ.
395, 5.
Κλήρος de agris et praediis 468, 4.
Κλίμα et Κλιματάρχης 414, 27.
Κλίμα Μεστικόν Ιλλυρ. 391, 16.
Κλύσμα κάστρον Αυγούστ. 399,17.
Κνωσός Κρήτ. 392, 23.
Κοίλα Θράκ. 390, 11.
Κοκτημαλικαί Καρ. 396, 7.
Κωμόπολις de ampliore vico 469,
10.
Κόρινθος Graec. 392, 11.
588
Κόρνα -Λυκαον, 395, 1.
Κορώνη Ελλάδ. 392, 15.
Κορώνεια Βοιωτίας Ελλάδ. 302, 4.
της Κορσικής (Επαρχία) 400, 10.
Κορυβρασσος Παμφ. 395, 18.
Κόσμοι magistratus apud Creten
ses 428, 9.
της Κρήτης (Επαρχία) 392, 21.
Κτήμα de praedio 474, 26.
Κτήμα Μαξιμιανουπόλεως Παμφ.
395, 15.
Κύμη Ασί. 393, 28.
του Κύπρου της νήσου (Επαρ
χία) 397, 15.
Ι.acus Μarea in Αegypto 539, 37.
1.aestrygonia quae Lycaon. urbs
466, 9,
Αακεδαίμων -Λακων. 392, 13.
Λάκκος Ιλλυρ. 391, 13.
Λαμία Θεσσαλ. 391, 22.
Λάμος Ισαυρ. 397, 21.
Λάμπαι Κρήτ, 392, 24,
Lampsacus Ηellesp. 394, 3.
Ι.aodicea Ρhryg. 394, 10.
Laodicea Ρhryg. cur Τrimitaria
449, 31.
Λαοδίκεια Πισιδ. 394, 26. Φοιν.
398, 15. Συρ. 397, 26.
Λάπιθoς Κύπρ. 397, 17.
Larissa Illyr. 391, 12. Syr. 397,
29. Τhessal. 391, 22.
Latmus et Ηeraclea Latmi in Ca
ria 483, 7.
Λαύζαδος Ισαυρ. 397, 24.
-Λεβαδία Ελλάδ. 392, 4.
-Λέβεδος Ασί. 393, 27.
Ledrorum in Cypro urbs eadem
ac Callinicensium 514, 2.
Ι.emnos ins. Graec. 392, 19.
Λεοντώ Αυγούστ. 399, 16.
Leontopolis in Ηelenoponto ante
Ζaliche 504, 39. in Οsrhoéne
quae prius Callinicus 523, 42.
Leontopolis Οsroën. 398, 7.
Leucosia Cypri eadem ac Ledri
514, 2.
Ι.eucusia Cypr. 397, 18.
Ι.ibani provincia quando a Phoe
nice distracta 526, 33.
Λιβιας Παλαιστ. 398, 20.
της Λιβύης της άνω ('Επαρχία)
Ε.". της κάτω ( Επαρχία)
ib. 31
Αιμέναι πισιδ. 394, 25.
ΙΝΙΟΕΧ
1.imobrama Ρamph. 395, 15.
-Λίμυρα Λυκ. 395, 21.
Λίσσος Κρήτ. 392, 25. Πρεβ.
393, 16.
Λιστρών Ηπείρ. ν. 393, 6.
Ι.ugere de animalibus 546, 12.
1.ιιηda Phryg. 394, 12.
Λυχνιδος μητρόπολις Ηπείρ. 393,
5
Lycus fl. Ρonti 505, 28.
της Λυδίας (Επαρχία) 394, 18.
της Λυκαονίας (Επαρχία) 394,
31.
της Λυκίας (Επαρχία) 395, 20.
-Λύκτος Κρήτ. 392, 23,
Αύρβη Παμφ. 395, 17.
-Λυσιας Φρυγ. Σαλ. 395, 5.
Lystra Lycaon. 394, 32.
Μacedones captis in Syria urbi
bus nomina ex Μacedonia de
dere 522, 10.
Μαγνησία Μαιάνδρου Ασί. 393,
23. Σιπύλου Ασί ib. 27.
Μago Carthaginiensis de R. R.
scripsit 488, 26.
Μάγυδος Παμφ. 395, 10.
Μαιονία Λυδ. 394, 19.
Μαιούδος Αραβ. 399, 3.
Μaiuma Αlexandriae 536, 26. Α
scalonis 529, 4.
της Μακεδονίας (Επαρχία) 391,
18.
Μάλλος Κιλικ. 397, 11. ΛΠισιδ.
394, 29.
Μάμψις Παλαιστ. 398, 29.
Μandacada Ηellesp. 394, 7.
Μάνδραι Ελλησπ. 394, 7.
Μαντίνεια Ελλάδ. 392, 13.
Μantinium circa Claudiopolin Ηo
noriadis 494, 14.
Μarcianopolis Cariae 396, 6. Μy
siae 391, 3.
Μaruas Gazensium in Palaest. deus
530, 26.
Μαρώνεια Ροδόπ. 390, 13.
Μάσταυρα Ασί. 393, 24.
Μauritius Ιmp. unde ortus 507,
13
Μaximianupolis Palaest. 398, 25.
Pamph. 395, 14. Rhodop. 390,
13
Μήδαβα Αραβ. 399, 2.
Μegara Graec. 392, 8.
Μelitene Αrmen. 397, 7.
-
 ΑΙ) ΗΙΕRΟΟΙ.ΕΜ.
Μήλος Νήσ. 305, 29.
ΜΙήν de Luno 456, 15. "Ασκη
νος, Κάρος, Καμαρείτης, Ραρ
νάκης ib. 22.
Μενελαΐτης Αιγυπτ. 309, 7.
Μηρίων Δαρδ. 393, 14.
Μήρος Φρυγ. Σαλ. 395, 7.
της Μεσοποταμίας (Επαρχία)
398, 8.
Μεσοτίμωλος Αυδ. 394, 22.
Μεσσήνη -Λακον. 392, 15.
Μetalla aeris in Αrabia 535, 23.
in Cypro circa Solos 512, 29.
Μέτηλις Αιγυπτ. 399, 7.
Μethone et Μothone Peloponnesί
424, 40.
Μεθώνη Ελλάδ. 392, 12.
Μέθυμνα et Μήθυμνα Lesbi 481,
33.
Μέθυμνα Νήσ, 395, 28.
Μetrodorus Scepsius utrum Chal
cedonensis dietus 488, 37.
Μητρόπολις Θεσσαλ. 391, 23. Πι
σιδ. 394, 27. Φρυγ. Σαλ. 395, 6.
Μetropolis Εcclesiastica una in
provinciis, etsi plures civiles et
Imonorariae 421, 2.
Μetulus urbs Ιllyrici 437, 6.
Μίδαιον Φρυγ. Σαλ. 395, 7.
Μίλητος Καρ. 396, 1.
Μίσθεια Λυκαον. 394, 32.
Μιιυλήνη Νήσ. 395, 28.
Μocissus Μetropolis ΙΙΙ. Cappa
doc. a Ιnstiniano facta 503, 33.
Μόλις Ελλησπ. 394, 5.
Μωλώη Ισαυρ. 397, 23.
Μolus ins. Graec. 392, 18.
Μopsuestia Cilic. 397, 13.
Μοστήνη Λυδ. 394, 22.
Μosyna Ρhryg. 394, 10.
Μοσύνoι, Μόσσυνοιιurres 450, 17.
Μοθωνη Ελλάδ. 392, 16.
Μurus de propugnaculo 473,41.
Μyconos et Μycon 425, 43.
Μύλασα Καρ. 396, 3.
Μύνδος Καρ. 396, 2.
Μυωδία Παμφ. 395, 13.
Μύρα -Λυκ. 395, 22.
Μyriangeli Galat. urbs 499, 30.
Μυρικιών Γαλ. σαλ. 397, 24.
Μyrina Αsiae 393, 28.
της Μυσίας (Επαρχία) 391, 3.
Νacolia Ρhryg. Sal. 395, 7.
Ναϊσος Δακ. 393, 8.
Const. Ρorph.
589
Μαύκρατις Αιγυπτ. 399, 8.
Νaupactus Graec. 392, 3.
Νaxιιs ins. 395, 29.
Νazianzus Cappad. eademne ac
Π)iocaesarea 502, 36.
Ναζιανζός Καππαδ. 396, 28.
Νέα αυλή Ασί. 393, 26.
Νέα Βαλεντία Οσρoην. 398, 6.
Νέα πόλις Παλαιστ. 498, 20.
Νέα Σικυών Ελλάδ. 392, 11.
Νεάπολις Αραβ. 399, 3. Πισιδ.
394, 25.
Νeapolis Cariae 396, 4. Illyrici
301, 15. Ιsaur. 397, 24.
Νeo-Caesarea Ρont. 396, 11. 397, 2.
Νeocaesarea Ρonti ntrum Lyco an
Iridi apposita 505, 28.
Νeronias in Cilicia a quo Ιreno
polis appellata 510, 33.
τών Νήσων (Επαρχία) 395, 27.
Νήσος Εύβοια Ελλάδ. 392, 5.
"Ιμβρος Ελλάδ. ib. 20. Λή
μνος Ελλάδ. ib. 19. Πεπάρη
θος Θεσσαλ. 391, 25. Σαμο
θράκης Ιλλυρ. ib. 17, Σκίαθος
Θεσσαλ. ib 25. Σκόπελος Θεσ
σαλ. ib. 24. Θάσος Ιλλυρ. ib.
17.
Νestus et Μestus fl. Τhrac. 414, 26.
Νicephorium Syris Τela et dein
Constantina 522, 31.
Νicia, Νicea et Νicaea cuiusmodi
metropolis 490, 12.
Νicomedia Βithyniae metropolis
480, 8. 490, 32.
Νicomedia Ρont. 396, 9.
Νicopolis in Τhrac, 406, 31. 408,
15.
Νicopolis Αrmen. 397, 5. Αsiae
393,25. Εpir. 392,28. Εuphr.
398, 3. Μys. 391, 4. RhodoΡ.
390, 14.
Νιλακώμη Αραβ. 399, 2. ...
Νisibis Μesop. an unquam Siba
polis appellata 524, 19.
Νitria φuain longe ab Alexandria
Αegypt, remota 539, 42.
Λοβιoδoύνος Σκυθ. 391, 9.
τού Νωρίκου (Επαρχία) 400, 7.
Νovae Μoes. 391, 4.
Νovae circa Μoesiam duae 408,29,
ΙΝύσα Λυκ. 395, 24.
Νyssa Αsiae 393, 23. Cappad. 396
26.
38
 590
Οases in Αegypto tres 539, 22.
Αmmoniace 400, 2. 551, 18. Μa
gna 399, 23. 547, 41, Ρarva
399, 10. 539, 20.
Όαξος Κρήτ. 392, 24.
"Οδησσος Μυσ. 391, 4.
Οινόανδα Λυκ. 395, 26.
"Όκη Ελλησπ. 394, 7.
Όλβασα Παμφ. 395, 13.
Όλβη Ισαυρ. 397, 22. Α Πάνιον Θράκ, 390, 10.
Οlympii ludi Seleuciae in Isauria
514, 29.
Ομόναδα -Λυκαον, 394, 33.
της Ονωριάδος (Επαρχία)396, 13.
Όνουφις Αιγυπτ. 399, 9.
Όνούς Παλαιστ. 398, 21.
Όρνοι Θράκ. 390, 10.
"Όρρεoν Μάργου Μυσ. 393, 18.
Οrrha et Rhoa cur Εdessa Μeso
pot. appellata 522, 27.
Όρθιος πάγος et Όρθόπαγος de
colle excellentiore 510, 22.
Ορθωσία Καρ. 396, 4.
Ορθωσιάς Φοιν. 398, 12.
Οrymna Pamph. 395, 18.
Οsrhoënae provinciae unde id no
men venerit 522, 15.
της Οσρoηνής (Επαρχία) 398, 5.
Οστρακίνη Αυγούστ. 399, 12.
Οτρος Φρυγ. Σαλ. 395, 4.
Ουαλεντία Φρυγ. 394, 11.
Ουάσαδα Λυκαον. 394, 32.
Ουλπιάνα Δαρδ. 393, 14.
Ούριμα Ευφρατ, 398, 3.
Οxyrychus Αrcad. 399, 19.
Ρacatiana Ρhrygia 448, 40.
Παχνεμουνις Αίγυπτ. 399, 9.
Παγαί Ελλάδ392, 8.
Pagis an episcopus dari poιuerit
470, 16.
Palaestina in quot provincias de
scripta 528, 6. tertia olim Αra
bia 532, 16. Salutaris eadem
ac ΙΙΙ. 528, 15, nunquam Hy
gia dicta 448, 40.
Ρalaestinae omnes Ηierosolym. Pa
triarchae in Chalcedonensi con
cilio subditae 528, 17.
Παλαιά πόλις Ασί. 393, 25.
Παλαιάπολις Παμφ. 395, 13
της Παλαιστίνης (Επαρχία) 398,
17.
της398Παλαιστίνης β' ('Επαρχία)
"Επαρχία
y -
ΙΝΙΟΕΧ
τής398,Παλαιστίνης
27. γ' ("Επαρχία
("Επαρχία)
Πάλμυρα Φοιν. 398, 16.
Πάλτος Συρ. κονσ. 397, 27.
Ρaludes in Αegypto plures 540. 9.
της Π.αμφυλίας (Επαρχία) 395,9.
Πανειάς Φοιν. 398, 13.
Πανέμου τείχος Παμφ. 395. 14.
Panhorum insula ubi 425, 22.
Πανίθυσος Αυγούστ. α' 399, 13.
τής Παννονίας (Επαρχία) 393. 20.
Πάνορμος νήσ. Ελλάδ. 392, 17.
τί, μεμογονίας (Επαρχία) 39ύ,
Paphos Cypr. 397, 17.
Paphos insula habita 512, 4.
Pappa Ρisid. 394, 25.
Ρaraetonium Liby. 400, 1.
Ρarium Ηellesp. 394, 2.
Παρνασός Καππαδ. 396, 28.
Ρaros ins. 395, 29.
Παρθικόπολις Ιλλυρ. 391, 14.
Parthicopolis urbs Μacedon. 413,
16.
Παστοληρισσός Παμφ. 395, 16.
Ρatara Lyciae 395, 24.
Ρatrae novae ubi in Τhessal. 417.
12.
Ρatrimonium Sacrum 487, 7.
Παυταλία Δακ. 393, 8.
Πελαγονία Μακεδ. 391, 19.
Ρella unde appellata 531, 23.
Πέλλη Ιλλυρ. 391, 11.
Ρeltae in Ρhrygia 452, 12.
Πέλται Ελλησπ. 394, 12.
Ρelusium Αugust. 399, 13.
Πεντάσχοινον Αυγούστ. 399, 12
Ρepuza Phryg. 3ύζ 13.
Ρepuzitae 453, 23.
Pergami in Αsia duo quotaanis
summi sacerdotes, qui sacra et
οι curarent, creabantur 452,
Pergamus Αsiae 393, 29.
Πέργη Παμφ. 395, 10.
Perperine eadem ac Τheodosiopo
lis 444, 13.
Πεσινούς Γαλ. Σαλ. 396, 23.
Πέτελος Νήσ. 395, 28.
Πητινησσος Γαλ Σαλ. 396, 23.
Ρetra Palaest. 398, 28.
Ρhacusa vicus Αegypti ubi 547,8.
Φαινώ Αραβ. 399, 4.
 ΑΙΟ ΗΙΕRΟCΙ.ΕΜ.
Φαραί Ελλάδ. 302, 15.
«Ράρβαιθος Αυγουστ. 399, 16.
Φάρσαλος Θεσσαλ. 391, 24.
Φασηλις Λυκ,395, 21.
«Ρελλός Λυκ. 395, 23.
«Ριάλεια Ελλάδ. 392, 15.
Ρhigaleus Βacchi titulus 424, 25.
Ρhiladelphia Αrab. 399, 3. Ιsaur.
397, 23. Lydiae 394, 19.
Ρhilippi Μacedon. 391, 15.
Ρhilippopolis Αrab. 399, 4.
Ρhilippupolis Τhrac. cons. 390, 15,
Φιλομήλιoν Πισιδ. 394, 27.
«Ρλαβιάς Κιλικ. 397, 14.
Ρhoenice Cret. 392, 25. Εpiri
393, 1.
της Φοινίκης (Επαρχία) 398, 10.
της Φοινίκης Λιβανησίας (Επαρ
χία) 398, 14.
Φωτική Ηπείρ. 393, 1.
«Ρράγωνις Αιγυπτ. 399, 8.
Ά
της Φρυγίας 9.
Πακατιανής
ής ((Επαρ
ρ ib. 15. Cappadociae 396, 25.
της Φρυγίας Σαλουταρίας ( Επαρ
χία) 395, 3.
Ρhrygibus et Τhracibus pleraque
eadem sacra 405, 7.
Πίναρα Λυκ. 395, 24.
Pionia Ηellesp. 394, 6.
της Πισιδίας ( Επαρχία) 394, 24.
Πιτάνη Ασί. 393, 29.
Ρityusa circa Ciliciam insula 515,
11.
Πλαταιαι Ελλάδ. 392, 7.
Πλωτινούπολις Αιμιν. 391, 2.
Πογωνάς Φοιν. 398, 13.
Ποιμανηνός Ελλησπ. 394, 4.
Ποιτοιούσα Ελλάδ. 392, 9.
Πολεμώνιον Πόντ. Πολεμ. 397,2.
Ρolichna Ηellesp. 394, 4.
Πόλις de insula et quare 481, 14.
Πολύβοτος Φρυγ. Σαλ. 395, 6.
Πομπηΐούπολις Κιλικ. 397, 10.
Παφλ. 396, 17.
της Ποντικής (Επαρχία) 396, 8.
του Πόντου Πολεμωνιακού
(Επαρχία) 397, 1.
Ρordoselene, Poroselene, Ρrosele
ne insula 482, 12.
Ρorphyrites lapis e qua Αegypti
parte erueretur 543, 32.
Πορθμός Ευβοί. 392, 7.
Ρorthmus urbs Εuboeae 421, 24.
Ρraesides provinciarum 405, 38.
591
Ρraetorias Cilic, vicus 509, 14.
Πραγματευόμενοι Curiales 491, 7.
Πραίνετος Ποντ. 396, 9. -
τής Πρεβάλεως (Επαρχία) 393, 15.
Πριήνη Ασί. 393, 23.
Primopolis quae Αspendus ante
475, 7.
Ρrimupolis Pamph. 395, 17.
Ρroconsules duo in Οrientis Ιm
perio 418, 22.
Ρroconsulis Αsiae amplissima po
testas 438, 44.
Προικόνησος Ελλησπ. 394, 2.
Προοίμιον χώρας, ατραπού 464,
19.
Προσελήνη Νήσ. 395, 29.
Πρωτόκοσμος φuid Cretensibus
Ά 8
Ρrovincia Αrabiae 399, 1. Αrme
niae 397, 4. 6. Αsiae 393, 22.
Αugusta Ι. 399, 11. Αugusta ΙΙ.
Cariae ib. 1. Ciliciae 397, 9.
12. Cretae 392, 21. Cypri
397, 15. Daciae 393, 7. Dar
daniae ib. 13. Εpiri novae ib.
3. Εpiri veteris 392, 27. Εu
phratesiae 398, 1. Εuropae 390,
8. Galatiae 396, 19. Galatiae
Salutaris ib. 22. Ηaeminonti
391, 1. Ηelenoponti 396, 30.
Ηellesponti 394, 1. Ηonoriadis
396, 13. Ιllyrici 391, 10. Ιn
sularum 395, 27. Ιsauriae 397,
19. Lycaoniae 394, 31. Lyciae
395, 20. Lydiae 394, 18. Μa
cedoniae Ι. 301, 10. Μacedo
niae ΙΙ. ib. 18. Μesopotamiae
398, 8. Μysiae 391, 3. 393, 17.
Οsroënae 398, 5. Ρalaestinae ib.
17. 23. 27. Pamphyliae 395, 9.
Ρannoniae 393, 20. Ρaphlago
niae 306, 16. Ρhoenices 398,
10. Ρhrygiae Pacatianae 394,9.
Ρhrygiae Salutaris 395, 3. Ρi
sidiae 394, 24. Ρonti Ρolemo
niaci 397, 1. Ρonticae 396, 8.
Ρrebalis 393, 15. Rhodopae 390,
12. Scythiae 391, 6. Syriae
397, 25. 28. Τhessaliae 391,
21. Τhraciae 390, 8. 15.
Προύσα Ποντ. 396, 10.
Ρrusa ad Οlympum a φuo condita
491, 29.
592
Προυσιάς Ονωρ. 396, 14.
Ρrusias ad Ηypium antea Cierus
494, 20. - Σάλτων Παλαιστ. 398, 29.
Πρύμνησος Φρυγ. Σαλ. 395, 6.
Πτέρνα -Λυκαον, 395, 1.
Ρtolemais Ρhoen. 398, 11.
Ρulcherianupolis Ρhryg. 394, 16.
Ρulcheriopolis Εpir. noν. 393, 5.
Rabbath nomen Αrab. φuando Phi
ladelphiae nomen acceperit534,
42.
"Ραφ ανέαι Συρ. 397, 30.
"Ραφία Παλαιστ. 398, 22.
"Ρατιάρια 393, 11.
"Ρεγέ et ρεγεών de vico 493, 24.
Ρεγεδόαρα Καππαδ. 396, 29.
"Ρεγέδωρις Ποντ. 396, 12.
"Ρεγελαγανία Γαλατ. 396, 20.
Ρεγεμαυρέκιον Γαλ σαλ. 396, 23.
"Ρεγέμνιζος Γαλατ. 396, 21.
"Ρεγεμουκισός Καππαδ. 396, 29.
"Ρεγεποδανδός Καππαδ. 396, 26.
"Ρεγησαλάμαρα Παμφ. 395, 15.
Η"εγετατάϊος Ποντ. 396, 11.
"Ρεγετρόκναδα Γαλ. σαλ. 396, 24.
"Ρεγκυλιάς Λυκ, 395, 22.
"Ρεκετα Ελλησπ. 394, 4.
Rhinocorura Αugust. 399, 12.
"Ρίγνον Λυκαον. 395, 2.
της Ροδόπης (Επαρχία) 390, 12.
"Ρόδος Νήσ. 395, 27.
"Ρώσος Κιλικ. 397, 14.
Rusium Rhodop. 390, 14.
Rusium Τhrac. ante Τopirus 406,
28.
Sabadius et Sabazius Iupiter 404,
41. unde dictus ib. 31.
Σάβατρα Λυκαον. 395, 1.
Sabi Τhrac. populi 404, 40.
Sabinae Ρisid. 394, 25.
Sacerdos summus Αsiae an Αsi
archarum princeps453, 5. crea
hatur in communi gentis con
cilio ib. 6.
Sacerdotium Asiae multo amplis
simum 452, 30.
Sagalassus et Αgalassus Ρisid. 462,
20.
Sagara Ηellesp. 394, 5.
Σάϊς Αιγυπτ. 399, 8.
Saitae in Αegypto. Saii in Τhrac.
537, 30.
αιγινορα εινον Ευφρατ. 398,
ΙΝΙΟΕΧ
Salmyris alia ac Salmydessus 410,
20.
Σαλτον Ζαλίχην Ελενοπ. 396, 31.
Σάλτος Βουραμίνσιος Θεσσαλ 391,
24.
Σάλτος Ιόβιος Θεσσαλ. 391, 24.
Samos ins. 395, 28.
Σαμόσατα Ευφρατ. 398, 2.
Σαναος Φρυγ. 394, 12.
Sandes Ηerculis fil. 516, 42.
Sandus cur Ιndus fluν. appellatus
517, 26.
Sapaci et Sabi Τhrac. populi 404,
44
Σάρδεις Λυδ. 394, 19.
της Σαρδηνίας (Επαρχία) 400, 9.
Sasima Cappad. 396, 28.
Σατάλα Αρμεν. 397, 5.
Σαταλέων Λυδ. 394, 22.
Σατρώτη Ασί. 393, 27.
Σαυαδία Θράκ, 390, 10.
Scamandrus Ηellesp. 394, 3.
Scopia Dardan. non alia ac Scu
pi 436, 1.
Seyros ins. Graec. 392, 10.
Scythia Τhrac, provincia 408, 42.
Scythopolis Palaest. 398, 24.
Σεβάστη Παλαιστ. 398, 20. Φρυγ.
394, 13.
Σεβάστεια Αρμεν. 397, 5.
Sebastopolis Cariae 396, 6.
Sebastupolis Αrmen.397, 5. Τhrac.
390, 16.
Σεβεννυτός Αιγυπτ. 399, 9.
Sectorium Phryg. Salut. 395, 4.
Seleucia Isaur. 397, 19. Ρisid. 394,
28. Syriae 397, 26.
Seleucobelus Syr. 397, 30.
Seleucobelus et Seleucus ad Βe
lum Syriae eadem urbs 520,22.
Σέλγη Παμφ. 395, 17.
Selinunte Τraianus Ιmp. mortuus
515, 38.
Σελινούς Ισαυρ. 397, 21.
Σέλλα Παλαιστ. 398, 24. -
Sepphoris Palaestin. «leinde ΙDio
caesarea appeHata 532, 5.
Σέρμιον Παννον, 393, 20.
Σέρνα Παμφ. 395, 17.
Serrae utrum eaedem ac Μacedon.
Ρhilippi et ubi tandem 413, 32.
Σέρραι Ιλλυρ. 391, 15.
Σεθραϊτης Αυγούστ. ά 399, 13.
 ΑΙ) ΙΙΙΙ.ΙΚΟΟΙ.ΕΜ.
Sibapolis Μesopotam. ubi 524,
20
Siblia Ρhryg. 394, 13.
Sicyon Graec. 392, 12.
Σίδη Παμφ. 395, 17.
Σίδηρον Ελλησπ. 394, 7.
Sidyma Lyciae 395, 25.
της Σικελίας (Επαρχία) 400, 9.
Σινδαύνδα Παμφ. 395, 12.
Σιγγιδόνος Μυσ. 393, 18.
Σινίανδος Πισιδ. 394, 26.
Sinope Ηelenop. 396, 32.
Σιντική Θράκ, 390, 10.
Σίφνος Νήσ. 395, 29.
Σίται Λυδ. 394, 19.
Situpolis Ρhryg. 394, 12.
Σκάμπα Ηπείρ. ν. 393, 4.
Σκαρφία Ελλάδ. 392, 2.
Σκέλεντα Ελλησπ. 394, 5.
Σκηναρχαία Ευφρατ. 398, 3.
Σκέννα Αυγούστ. α' 399, 13.
Σκεπών Ηπείρ. ν. 393, 6.
Σκόδρα Πρεβ. 393, 15.
Σκούπιοι Δαρδαν 393, 13.
της Σκυθίας (Επαρχία) 391, 6.
Σμύρνα -Ασί. 393, 27.
Σολείς a Solis Ciliciae 508, 13.
Σόλιοι μιi Cypri Solos incolebant
508, 12. 512, 26.
Σόλοι Κύπρ. 397, 17.
Σόρα Παφλαγ. 396, 17.
Σούβριτος Κρήτ. 392, 23.
Σωζόπολις Πισιδ. 394, 27.
Σώζουσα Λιβ. 399, 30. Παλαιστ.
398, 21.
των Σπανίων ( Επαρχία) 400, 8.
Σπάρτη Ελλάδ. 392, 14.
Στίρις Ελλάδ. 392, 4.
Στόλοι Μακεδ. 391, 19.
Στρατονίκεια Καρ. 396, 3.
Στροφαδία νήσ. Ελλάδ. 392, 18.
s", oppidum ad Εuphratem 521,
Syedra Pamph. 395, 18.
Συκαμάζων Παλαιστ. 398, 21.
Σύλαιoν Παμφ. 395, 10.
Sylleum an Sylaeem Pamphyl. 471,
14
Σύνναδα Φρυγ. Σαλ. 395, 5.
Synnaus Ρhryg. 394, 16.
της Συρίας α' ('Επαρχία) 397, 25.
της Συρίας β' ('Επαρχία) 397, 28.
Τάβαι Καρ. 396, 5.
Τabala Lyd. 394, 21.
593
Τabala Lydiae, male Gabala 458,
22.
Τaenia pro litorum tractu et bre
νibus 536, 32.
Ταμασσός Κύπρ. 397, 16.
Τanagra Graec. 392, 6.
Τάννις Αυγούστ. α' 399, 14.
Τarsus Cilic. 397, 10.
Ταύα Αίγυπτ. 399, 9.
Τέγεα Ελλάδ. 392, 13.
Τελμισσος -Μυκ. 395, 25.
Τημένου, θύραι Ρρυγ. 394, 16.
Τήμνος Ασί. 393, 28.
Τenedos ins. 395, 28.
Τήνος Νήσ. 395, 29.
Τερμησσος Παμφ. 395, 11.
Τεύχειρα -Λιβ. 399, 30.
Θάρπουσα Ελλάδ. 392, 13.
Τhebae Βoeot. 392, 6, Τhessal.
391, 22.
της Θηβαϊδος της εγγιστα (Επαρ
χία) 399,21. τής άνω ('Επικρ
χία) ib. 25.
Θεμισόνιον Φρυγ. 394, 11.
Θεμισόνιος Πισιδ. 394, 29.
Τheodosia Phryg. 394, 15.
Τheodosiopolis Αsiae antea Per
periue 444, 13.
Θεοδοσίου πόλις Ασί. 393, 29.
Τheodosiupolis Αrcad. 399, 22.
Οsroύn. 398, 6.
Θήρα Νήσ. 395, 30.
Τherma Cappad. 396, 26.
Θερμόπυλαι Ελλάδ. 392, 10.
Τhespiae Graec. 392, 6.
της Θεσσαλίας (Επαρχία) 391, 21.
Τhessalonica 11lyr. 391, 11.
Θμούϊς Αυγούστ. α' 399, 14.
της Θράκης (Επαρχία) 390, 15.
Τhraciae quot provinciae 401, 4.
Τhracum et Phrygum eadeu paene
sacra 405, 7.
Τhyarisfl. circa Dorylaeum 469, 32.
Θυάτειρα Αυδ. 394, 19. -
Τιάραι Ασί. 393, 29.
Τιβεριάς Παλαιστ. 398, 25.
Τiberiupolis Ρhryg. 394, 15.
Τιμβριάδων Πισιδ. 394, 29,
Τίος Ασί. 393,27. Ονωρ. 396,14.
Τιθώρα Ελλάδ. 392, 3,
Τιτιούπολις Ισαυρ. 397, 20.
Τιτυασσος Πισιδ. 394, 30.
Τλώς Λυκ. 395, 25.
Τomis Scyth. 391, 6.
594 ΙΝΙΟΕΧΑΙΟ ΗΙΕRΟCΙ.ΕΜ.

Τomitanus solus in Seythiae pro Τροιζην Ελλάδ. 392, 12

vincia episcopus 409, 16. Τρόπαιος Σκυθ. 391, 8.
Τragasaeum sal 447, 35. Τρόσμις Σκυθ. 391, 8.
Τraianopolis Rhodop. 390, 13. Τyana Cappad. 396, 28.
Τraianopolis quae ante Selinus in Τύμανδρος Πισιδ. 394,27.
1saur. 515, 38. Τυράίον Πισιδ. 394, 26.
Τraianus ubi mortuus 515, 38. Τύρος Φοιν. 398.11.
Τralle in Lydia a Τrallibus dis Τζοϊδης Αιμιν. 391, 2
tincta 457, 37. Valentia Phryg. 394, 11
Τράλλεις Ασί. 393, 23. Vasada Lycaon. 394, 32.
Τράλλης Ανδ. 394, 20. Vasada Lycaoniae 465, 14.
Τrallis an Μaeandro occubuerit Vicis et pagis in Αsia episcopi
440, 22. erant 470, 16.
Τranupolis Ρhryg. 394, 16. Ξάνθος Λυκ. 395, 24.
Τrannpolis Ρhrygiae an Τraiano Εόις Αιγυπτ. 399, 8
polis 456, 5. "Υδη -Λυκαον. 394, 33.
Τrapezupolis Ρhryg. 394, 10. "Τλάριμα Καρ. 396, 4.
Τραπεζούς Πόντ. Πολεμ. 397, 3. "Tπαιτα Ασί. 393, 24.
Τρέσενα Παμφ. 395, 10, "Υπατα Θεσσαλ. 391, 22
Τricala et Τricca Τhessal. eadem "Τττης Θύσθαι Ελλάδ. 392. 6.
417, 22. - Ζacynthus ins. Graec. 392, 17.
Τρίκκη Θεσσαλ. 391, 23. Ζaliche Ηelenopont. 396, 31.
Τρικόρνια Μυσ. 393, 18. Ζaliche Ηelenoponti deinceps Lε
Τριμιθούντων Κύπρ. 397, 18. ontopolis 504, 39.
Τρίμουλα Ιλλυρ. 391, 14. Ζapara Μaced. 391, 20.
Τriphyllius Ledrorum Cypri anti Ζεέδη Ισαυρ. 397, 24.
stes utrum diversus a Leucosiae Ζήλα Ελενοπ. 396, 31.
eiusden nominis episcopo 513, Ζέλδεπα Σκυθ. 391, 8.
31. Ζephyrium Cilic. 397, 11
Τripolis Lyd. 394, 19. Ρhoen.398, Ζεύγμα Ευφρατ. 398, 2.
11. Ζωάρα Παλαιστ. 398, 29.
Τρίπολις νάσος Rhodus 481, 7. Ζωγρoζαγούλης Αιβ. 400, 1.
Τρωας Ελλησπ. 394, 3. Ζorzila Ρisid. 394, 30.

Β Ο Ν ΝΑΕ
Τ Υ Ρ Ι 8 C Α Ρ Ο Ι, Ι G Ε Ο R G Ι !.
--------------------

..".
" --,
4
δ ύ οι 2 Η «.-
 ΙΙΙΙΙΙΙΙΙ
2044 025 985 839

DΑΤΕ DUΕ

-
-
-

ι U ζ "; "Η
-

DΕΜCΟ, ΙΝC, 38-2931