www.kimyafull.

com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca

Serüveni

2.ÜNİTE:ATOM VE PERİYODİK SİSTEM

1.BÖLÜM: ATOM KAVRAMININ GELİŞİMİ
 Kütlenin Korunumu Yasası
 Sabit Oranlar Yasası

www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
 www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca

KÜTLENİN
KORUNUMU
YASASI

Antoine Laurent Lavoisier yaptığı bir deneyde ;

 Bir miktar kalay ve hava içeren cam balonun ağzını kapatmış ve tartmıştır.
 Sonra bu kapalı balonu ısıtmış
 Kalayın tebeşir tozuna benzer bir toza dönüştüğünü gözlemlemiştir.
 Kabı yeniden tartmış ve kütlenin değişmediğini gözlemlemiştir.
 Bu deneyler sonucunda KÜTLENİN KORUNUMU KANUNU nu ortaya koymuştur.

KÜTLENİN KORUNUMU KANUNU:Kimyasal tepkimelerde oluşan ürünlerin kütleleri

toplamı tepkimeye giren maddelerin kütleleri toplamına eşittir.

ÖRNEK:
Oda koşullarında gerçekleşen;
C6H12O6(k) 2C2H5OH (s) + 2CO2(g)
Tepkimede 180 gram C6H12O6(k) katısından 92 gram 2C2H5OH (s) ve 50 litre CO2 gazının
aynı koşullardaki özkütlesi kaç g/L dir.

Çözüm:

SABİT
ORANLAR
YASASI

 Joseph Proust tarafından ortaya konulmuştur.

 Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sabit bir oran vardır.
 Bileşikteki elementlerin kütlece yüzdeleri sabittir.
 Bileşiğin miktarının değişmesi elementler arasındaki sabit oranı değiştirmez.

ÖRNEK: Ca3N2 bileşiğinin sabit oranını hesaplayınız.(Ca:40 N:14)

www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
 www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca

UYARI:

1- Sabit oranlar yasası BİLEŞİKLER için geçerlidir.Karışımlara uygulanamaz.

2- Sabit oranlar yasası bir bileşiğin tüm örnekleri için doğrudur.
3- Sabit oran bileşikten bileşiğe farklılık gösterir.

Bir bileşiğin sabit oranını bulmak için ;

 Bileşik Formülüne
 Elementlerin atom kütlelerine ihtiyaç vardır.

ÖRNEK ÇALIŞMALAR
3.soru:
1.SORU: Kapalı bir kapta yapılan deneyler aşağıdaki
Sabit oranlar yasası:Bir bileşikteki gibi gösterilmiştir.
elementlerin arasında sabit oran vardır. Deney1: Ca + S CaS
Bu yasaya: Başlangıçta: 40 gr 32 gr 0
I- Hava Sonuç: 0 0 72 gr
II- Petrol
III- Su Deney2: Ca + S CaS
Yukarıdaki maddelerden hangileri örnek Başlangıç: 80 gr 32 gr 0
verilebilir? Sonuç: 40 gr 0 72 gram
A) Yalnız II
B) Yalnız III Bu deneylerden yararlanıldığında;
C) I ve II I-Başlangıçtaki kütle sonuçtaki kütleye
D) I ve III eşittir.
E) I,II,III II- Tepkimelerde kütle korunur
2.soru: III-Tepkimelerdeki maddeler belirli bir
oranda bir araya gelir.
1.kap 2.kap Sonuçlarından hangilerine ulaşılır?
A)Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
ok D) II ve III E) I,II,III

CaCO3
4.soru:
Ağzı açık bir kapta kütlenin korunumunu
Yukarıdaki terazi sisteminde 1.kapta bir deneylerle incelemek isteyen bir öğrenci ;
miktar CaCO3 katısı,2.kaptaki kütle ile
dengededir.Sistem bir süre ısıtılınca I-KClO3(k) KCl(k) + 3/2O2(g)
terazinin dengesi ok yönünde bozulduğuna II- CaO(k) + CO2(g) CaCO3(k)
göre, III-Fe2O3(k) 2Fe(k) + 3/2O2(g)
I-Kimyasal tepkime gerçekleşmiştir. Yukarıda verilen tepkimelerden hangilerini
II- 1.kaptaki katı kütlesi azalmıştır. kullanamaz?
III-1.kapta gaz çıkışı olmuştur. A)YalnızI B) I ve II C) I ve III
Yargılardan hangileri doğrudur? D) II ve III E) I,II,III
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I,II,III

www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
 www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
SABİT ORANLAR YASASI
Sıra sende
1.TEST

1.SORU: Soru:
CaS bileşiğinde kütlece birleşme oranı 5/4 CaI2 bileşiğinde kütle oran 5/32 dir.10
tür.30 gram Ca ile 40 gram S tepkimeye gram Ca ile 32 gram I2 kullanılarak en çok
girdiğinde kaç gr CaS oluşur? kaç gram CaI2 elde edilir?
A)37 B)42 C) 27 D) 17 E) 32
A) 90 B) 54 C) 46 D) 30 E) 40

2.soru: Sıra sende

X3Y2 bileşiğinde X/Y kütle oranı 6/7
dir.Buna göre 3,9 gram bileşikte kaç gr X Soru:Kütlece birleşme oranı X/Y= 3/5
bulunur? olan XY bileşiğinden 56gram elde etmek
için kaç gr X kullanılmalıdır?
A)2,1 B) 1,8 C) 18 D) 21 E) 1,3
A) 35 B) 21 C) 24 D) 40 E) 64

3.soru: Sıra sende

X kütlesi
14
X kütlesi
7 4
Y kütlesi
2 4 2
7,2 gram bileşikte kaç gram Y vardır? Y kütlesi
A)5,6 B) 1,6 C) 4,0 D) 2,8 E) 3,2 12 2 4

42 gram bileşikte kaç gram Y vardır?

A)6 B) 12 C) 36 D) 48 E)54

www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
 www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
4.SORU:
N2O5 Bileşiğinde kütlece birleşme oranı Sıra sende
7/20 dir.Eşit kütlede N2 ve O2
elementlerinin tam verimli tepkimesinden Soru:
5,4 gram N2O5 bileşiği elde edildiğine göre X ve Y2 elementlerinden oluşan XY3
hangi elementten kaç gram artar? bileşiğinde kütlece birleşme oranı 2/3
A)2,6 gr N2 B) 2,6 gr O2 C) 1,4 gr N2 tür.Eşit kütlede X ve Y2 den en fazla 60
D) 1,4 gr O2 E) 3,6 gr N2 gram XY3 bileşiği oluştuğuna göre hangi
elementten kaç gr artar?
A)12gr Y2 B) 24 gr N2 C) 12 gr X
D) 24 gr X E) 36 gr N2

5.soru: Sıra sende

Al2S3 bileşiğinin %36sı Al içeriyor.20 gr
Al ve 32 gr S elementinin tepkimesinden Soru:
hangi elementten kaç gr artar? X2Y3 bileşiğinde %70 X
A)2 gr S B) 18 gr Al C) 18 gr S bulunmaktadır.35 gr X ile 19 gr Y
D) 2 gr Al E) 32 grS nin tepkimesinden hangi
elementten kaç gr artar?
A) 4 gr X B) 4 gr Y C) 15 gr X
D) 15 gr Y E) 17 gr Y

6.soru:
XY bileşiğinde mx/my=7/6 dır.Eşit kütlede
X ve Y nin tepkimesinden hangi
elementten % kaçı artar?
A)50/3 B) 100/7 C) 50/7 D)100/3
E) 25/3
Sıra sende
Soru:
CaO bileşiğinde kütle oran 5/2
dir.Eşit kütle alındığında hangi
elementten % kaçı artar?

A)60 B) 30 C)40 D) 75 E) 45

www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
 www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
Sıra sende
7.soru:
4 gram S ile bir miktar O2 gazının
tam verimli tepkimesinden 10 gram SORU:
SO3 gazı oluşurken 4 gram O2 gazı X3Y8 Bileşiğinde X ve Y nin
artmaktadır.Başlangıçtaki O2 gazı kütlece birleşme oranı 9/2 dir.10 gr
kaç gr? Y ile bir miktar X birleşerek X3Y8
A) 10 B) 8 C) 7 D) 9 E) 3 oluştuğunda 5 gr X
artmaktadır.Başlangıçta alınan X in
kütlesi kaç grdır?
A) 55 B) 45 C) 50 D) 40 E) 30

8.soru:
X2S bileşiğinin kütlece %80 X Sıra sende
vardır.Buna göre X in atom
kütlesini bulunuz(S:32)
X3N2 bileşiğinde kütlece birleşme
A) 35 B) 42 C) 128 D) 64 oranı 30/7 dir.Buna göre X
E)64 elementinin atom kütlesini
bulunuz?(N:14)
A) 20 B) 40 C) 28 D) 60 E) 64

9.soru:
X2Y3 bileşiğinde kütlece %70 X
elementi vardır.Xin atom kütlesinin
Y nin atom kütlesine oranı kaçtır? Sıra sende

A)7/3 B) 7/4 C) 7/2 D) 7/5 E) 7/1 Soru:

XO3 bileşiğinin 2 gramında 0,8 gr
X elementi bulunduğuna göre X in
atom kütlesinin O nin atom
kütlesine oranı kaçtır?

A)2/3 B)2/1 C) 2/5 D)3/2 E)3/1

www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
 www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
10.soru: Sıra sende

kütle SORU:
10
kütle
28
4 X

16 Y
Y zaman

X zaman
X ve Y den oluşan bir bileşikte X ve Y
kütlelerinin zamanla değişimi
yukarıdaki grafikte verilmiştir. X ve Y elementlerinin
reaksiyonundan X2Y3 bileşiğinin
X ve Y nin atom kütleleri arasında oluşmasına ilişkin grafik
X/Y=2/1 oranı olduğuna göre bileşiğin yukarıdaki gibidir.
formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A)3/4 B) 3/2 C) 4/3 D) 4/1 E) 3/1 Buna göre;
I-Bileşiğin kütlece %70 X vardır
II- Oluşan bileşik 40 grdır
III-Tepkime tam verimle
gerçekleşmiştir.
Yargılardan hangileri doğrudur?

A)Yalnız III B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I,II,III

11.soru: Sıra sende

20 gram X2Y3 bileşiğinin 6 gramı Y dir.
Buna göre X3Y4 bileşiğinin kütlece
birleşme oranı kaçtır?
A)21/4 B) 21/2 C) 14/3 D) 14/5 E) 21/8
Soru:
XY3 bileşiğinin kütlece birleşme oranı
mx/my=2/3 ise X2Y5 bileşiğinin kütlece
birleşme oranı mx/my kaçtır?

A)1/2 B) 1/3 C) 2/3 D) 3/5 E) 4/5

www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
 www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
Sıra sende
12.soru:
XY2 bileşiğinin kütlece birleşme oranı
X/Y=3/8 dir.X2Y3 bileşiğinden 9 gr elde Soru:X2Y6 bileşiğinde X/Y kütle oranı
etmek için eşit kütlelerde X veY 4/1 dir.X3Y4 bileşiğinden 20 gr elde
kullanılırsa hangi maddeden kaç gr etmek için eşit kütlede X ve Y
artar? kullanılırsa hangi maddeden kaç gr
artar?
a)3 gr Y b)6 gr Y C) 3 gr X A)16 gr X B) 18 grY C) 18 gr X
d) 8 gr X e) 12 gr X D) 16 gr Y E) 9 gr X

13.soru:X2Y3 bileşiğinde kütlece
birleşme oranı 7/12 dir.XYn bileşiğinde
kütlece birleşme oranı 7/16 olduğuna
göre n sayısı kaçtır?
a) 1 b) 2 c) 3 d) 4 e) 5
Sıra sende
Soru:
X2Y3 bileşiğinde kütlece birleşme oranı
7/3 tür.X3Yn bileşiğinin kütlece birleşme
oranı 21/8 olduğuna göre n sayısı kaçtır?

A)2 B)4 C)5 C) 1 D) 8 E)7

Sıra sende

14.soru: Bileşik Kütlesi

Bileşik Kütlesi

17
20

X kütlesi
X kütlesi 9 15
12 18
Bileşiğin formülünü bulunuz(X:27
Bileşiğin formülünü bulunuz(X:24 Y:16)
Y:16) A)XY B) X2Y3 C) XY3 D) X3Y E) X3Y2
A)XY B) X2Y3 C) XY3 D) X3Y E) X3Y2

www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca