ក្រសួងអប់រ ំ យុវជន និងរីឡា

វិ ទាស្ថានជាតអ
ិ ប់រ ំ

សិរាស្ននដៃល្ខោនយីល្រល្រឿង របនជ
ូ វី ត
ិ
ន និពនធ ទី ជីហួត
របស់អរ

គរុនស្ ិ អក្សរស្ថស្រស្ខ្ត មែរជំនាន់ទ២

ិ សត ី ០

ឆ្នស្
ំ ក្
ិ ា ២០១៤-២០១៥
ក្ញ្ញា កៅ ស្ុក្ជា

ក្ញ្ញា ភន់ ស្ុថា

ី

ក្ញ្ញា កនឿន ដាវី ន

កោក្ ផន វិ បល
ុ

ស្ថស្រស្ថតចារយខ្ណនាំ កោក្ស្ស្ី សន បម
ុ

ព.ស.២៥៥៩ គ.ស.២០១៥
 មាតិកា
រចនាសមពនធក្រុមក្ស្នវក្ាវរបស់ក្រុមគរ ុនិសស ិតអរសរស្នស្រសតខ្មមរ ............................. ១

អារមភរថា....................................................................................................................... ២

ល្សចរតីខ្ថែងអំណរគុណ ................................................................................................. ៣

ឧទទិសរថា ...................................................................................................................... ៤

មូលន័យសល្ងោប.............................................................................................................. ៥

ូ ១ ល្សចរដីល្ផដើម ..................................................................................................... ៦
ជំពរ

១.១. លំនាប
ំ ញ្ញា....................................................................................................................... ៦

១.២. បញ្ញាននការស្ស្ថវស្ជាវ .......................................................................................................... ៦

១.៣. កោលបំណងននការស្ស្ថវស្ជាវ................................................................................................. ៧

១.៤. វិ ធស្ថ
ី ស្រស្ស្ត ស្ថវស្ជាវ ............................................................................................................ ៧

១.៥. ខ្ដនក្ំណត់ននការស្ស្ថវស្ជាវ ................................................................................................... ៧

១.៦. រចនាស្មពននធ នការស្ស្ថវស្ជាវ ................................................................................................... ៧

១.៧. បំណក្ស្ស្ថយពកី ោលបំណងននការស្ស្ថវស្ជាវ............................................................................... ៨

ជំពូរ ២ ការរ ំលឹរក្ទីស ី..............................................................................................

ដ ៩

២.១. អតានយ
័ ចំណងកជើងករឿង ....................................................................................................... ៩

២.២. ស្ទស្
ឹ ពា
តី ក្់ពនធ .................................................................................................................. ៩

ជំពូរ ៣ ការសិរាស្ននដៃអរសរសិលប ៍ ....................................................................... ១៧

៣.១. កស្ចក្ដកី ផដើម ...................................................................................................................១៧

៣.២. ទដ
ិ ភា
ឋ ពស្រវតតិ ................................................................................................................ ១០

ក្. ស្រភពករឿង ..........................................................................................................១៧

ម. ស្រកភទ នង
ិ ចលនា .................................................................................................១៧

គ. ការក្ំណត់ខ្តង .....................................................................................................១៧

ឃ. ស្ងគមបរយាកាស្
ិ .................................................................................................១៧

ង. ជីវស្រវតតអ
ិ ក្
ន នព
ិ នធ ................................................................................................... ១៨

៣.៣. ទដ
ិ ភា
ឋ ពទំនាក្់ទន
ំ ងករឿង ....................................................................................................២១

ក្. អតាបទករឿងស្កងេប .................................................................................................២១

ម. តួអងគ នង
ិ មុមងារ .................................................................................................. ២២

គ. វិ ភាគតួអងគស្ខា
ំ ន់ៗក្នងករឿង
ុ ..................................................................................... ២៣
 ឃ. កាលអាកាស្ ......................................................................................................២៥

៣.៤. ទដ
ិ ភា
ឋ ពវិ ភាគអតានយ
័ (អតានយ
័ ) ...........................................................................................២៦

ក្. ស្រធានករឿង .........................................................................................................២៦

ម. មូលបញ្ញាករឿង ......................................................................................................២៦

គ. វិ ភាគបញ្ញាទំនាស្់ ................................................................................................. ២៧

ឃ. ឧតតមគតកិ រឿង ..................................................................................................... ៣០

៣.៥. ទដ
ិ ភា
ឋ ពតំខ្ណងនព
ិ នធ (អតារប
ូ ) ............................................................................................ ៣២

ក្. វចនវិ ធី ............................................................................................................. ៣២

ម. ស្ំវាទវិ ធី ........................................................................................................... ៣២

គ. ឧបថក្ថាវិ ធី ....................................................................................................... ៣៣

ឃ. ហាស្វិ ធី .......................................................................................................... ៣៣

ង. ឯក្វាទវិ ធី .......................................................................................................... ៣៤

ច. ស្កនេហវិ ធី ......................................................................................................... ៣៤

ឆ. រចនាវិ ធី ............................................................................................................ ៣៥

ជ. ឧបមានវិ ធី ......................................................................................................... ៣៥

ឈ. វឌឍមានវិ ធី ....................................................................................................... ៣៦

ញ. ស្មនតវិធី .......................................................................................................... ៣៦

ដ. បដិវិធី .............................................................................................................. ៣៦

ឋ. នទា
ិ នវិ ធី ........................................................................................................... ៣៧

ឌ. ក្ំស្ត់វិធី ........................................................................................................... ៣៧

ឍ. អនតរវិ ធី ............................................................................................................ ៣៧

៣.៦. ទដ
ិ ភា
ឋ ពតនមៃ (អតារស្) ..................................................................................................... ៣៧

ក្. បកចេក្រស្ .......................................................................................................... ៣៧

ក្.១. នាដក្រស្ ......................................................................................... ៣៧

ម. វិ កស្ស្រស្ ......................................................................................................... ៣៧

ម.១. ហាស្រស្ ......................................................................................... ៣៧

ម.២. ទារុណរស្ ........................................................................................ ៣៧

ម.៣. ស្ុនរេ រស្.......................................................................................... ៣៨

ម.៤. ក្មសត់រស្ ......................................................................................... ៣៨

 ម.៥. វិ ហាស្រូបរស្ ..................................................................................... ៣៨

ម.៦. ទស្សនយ
ី រស្ ..................................................................................... ៣៨

ម.៧. នាដយរស្ .......................................................................................... ៣៨

ម.៨. កស្ថភណរស្ ..................................................................................... ៣៩

គ. ស្ពវរស្ ........................................................................................................... ៣៩

គ.១. ក្ុស្លរស្ ........................................................................................ ៣៩

គ.២. តថរស្ ............................................................................................ ៣៩

គ.៣. ស្ងគមរស្......................................................................................... ៣៩

ជំពូរ ៤ លទធផលដនការក្ស្នវក្ាវ ......................................................................... ៤០

៤.១. ចំណុចខាៃង
ំ ............................................................................................................ ៤០

៤.២. ចំណុចកមាយ ............................................................................................................ ៤០

ជំពូរ ៥ ល្សចរដីសននិដ្ឋាន និងអនុស្នសន៍ ................................................................ ៤១

៤.១. កស្ចក្ដស្
ី ននដា
ិ ឋ ន .............................................................................................................. ៤១

៤.២. អនុស្ថស្ន៍ ................................................................................................................... ៤១

ឯរស្នរល្ោង .......................................................................................................... ៤៣

ឧបសមពនធ .................................................................................................................. ៤៤
 រចនាសម្ពនធក្រុម្ក្ាវក្ាវរបស់គរ ុនិសសិ តអរសរាស្រសតខ្មមរ
ក្រុម្ទី២ ននក្រុម្ទី៤ ជំនាន់ទី២០
ឆ្ន ំសិរា ២០១៤-២០១៥

កញ្ញ
ដ កៅ សុកជា កញ្ញ
ដ ភន់ សុ៊ីថា

បស ថិ៍ កលមើការងារ កេត្ថស្វឝយករៀង

ុ ប បស ថិ៍ កលមើការងារ កេត្ថកសៀមរាប
ុ ប

កញ្ញ ី
ដ កនឿន ដាវន ិ ល
កោក ផន វបុ

បស ថិ៍ កលមើការងារ កេត្ថកសៀមរាប

ុ ប បស ិ៍ថ កលមើការងារ កេត្ថស្វឝយករៀង
ុ ប

1
 អារម្ភរថា

ិ គជាលរកភទកោ
ករឿង កផូនជវ៊ី ត្ ឺ ិ
ោ នយ៊ីកក ដដលនិយាយអំ ព៊ីដកំ តើរជវ៊ី ត្រស្វត្់
អដតថត្

របស់ត្អ
ួ ងគនាងមាោ។ មនលត្ឹ
ិ មដត្បុក្ត ោះ ករឿងកនោះក ៏បានបងកបន
់ វូ ត្ម្មវអប់រយា
ំ ងលជាលកលៅដល ់

មនុសសជំនាន់កលកាយ ត្ួយាងដូចជាការសកលមចចត្ថ
ិ កលជើសករសគូ
ី រស្សករ ការកលជើសករសមុ
ី េជំនាញដ ៏ពិត្

ិ
លាកដមួយសលមាប់ជវ៊ី ត្ជាកដ ម
ើ ។

ិ ជាស្វាម្ដនិពននកដាយកវ ី ទ ៊ី ជ៊ីហួត្។ ស្វាម្ដកនោះបនាធប់ព៊ីបានសរកសររួចរាល ់ អបក

ករឿង កផូនជវ៊ី ត្

ិ សំ កឡងលរជាជនកមភជា (សពឝម្ងងវទរ
និពននក ៏លរគល ់ឱ្រវទរ ិ ជាត្)ិ ករៀបចំងត្សដមថង កដម
ើ ផចាក់
៊ី ផាយតាម
ុ ុ ុ
ិ ។ ករឿងកនោះលត្ូវបានចាក់ផាយតាមវទរ
វទរ ិ សំ កឡងលរជាជនកមភជាកៅម្ងងទ២៨
៊ី ដេមិនា ឆ្ប ំ១៩៨៧ គឺ
ុ ុ ុ
កៅកលកាយកពលដដលកោកស្វវប់អស់រយៈកពលជាកលចើនម្ងង។

កដាយកមើលក ើ ញព៊ីត្លមូវការចា ំបាច់សលមាប់កោកលគូអបកលគូ និងសិសានុសិសសកៅតាម

ប្ថ លគឹោះស្វទនសិកាទងឡាយ
ំ ក ៏ដូចជាព៊ីអត្ទនយ
័ អត្ទរប
ូ និងអត្ទរសដ ៏លអរបស់ករឿងកនោះ កទបលកុ
ើ មគរុ

និសសត្អកសរស្វស្រសថ
ិ ដេ ែរមួយលកុម ដដលមានសមាជិកបួននាក់កនោះ សកលមចចត្ថ
ិ យកដេសតត្់សំកឡង ប៊ី
ំ នរយៈកពលលរដហល ប៊ីកមាង មកចមវងកចញជាអត្ទបទសំ កតរ រួចក ៏ក្ឝការស
ដុមា ើ ិ កាលមអិត្កៅកលើ

ជវ៊ី លរវត្ថអប
ិ កនិពនន អត្ទនយ
័ អត្ទរប
ូ និងអត្ទរសរបស់ករឿង។ ដូកចាោះកហើយ កយើងេទ
ំុ ញ ងអស់
ំ គ្នបក ៏សូម

កមតាថមត្ថ
ិ អបកសិកាទងអស់
ំ អភ័យកទសរាល ់ចំតុចេ ឝោះខាត្ ដដលកកត្មានកដាយអកចត្នាកល
ើ ើស្វាម្ដ

កនោះ។ កបើកទោះប៊ីជាកយើងេកំុ ញ ្ឝការលត្ួ

ើ ត្ពិនិត្រស្វរចុោះស្វរកឡើងកហើយក ៏កដាយ ក ៏បុដនថកហ
ំ ុ សឆគងតចនឹង

កកត្មានកចៀសម
ើ ិ
ិនផុត្កទ។ មយងវញកទៀត្ ចំក ោះការសរកសរក្ែោះរបស់ត្អ
ួ ងគន៊ីមួយៗកៅកបុងស្វច់

ករឿង កយើងបានក្ឝការព
ើ ិ ភាកាគ្នបរួចក ៏កំតត្់ថាក្ែោះកនោះសរកសរដបបកនោះ ក្ែោះកនាោះសរកសរដបប

កនាោះ កដាយពុំមានឯកស្វរ្កយាងកឡើយ។ កហត្ុកនោះកយើងេទ

ុំ ញ ងអស់
ំ គ្នបរង ់ចា ំទទួលកដាយរករាយ
ី

នូវមត្រិ ោះគន់
ិ ស្វទបនាដកលមអលគប់បបបយាងព៊ីមជឈដាឌនអបកសិកា កដម
ើ ផឲ្រស្វ
៊ី ា ម្ដមួយកនោះលរកបកដាយ

ិ
លកោតៈលត្ឹមលត្ូវតាមដបបវទយស្វស្រសថ និងមានត្ម្មវជាសកល។

ិ
មួយវញកទៀត្កនោះ ចំក ោះការសិកាស្វាម្ដកនោះ គជាក
ឺ ចច
ិ ការស្ស្វវលជាវដដលត្លមូវឱ្រគរុនិសសត្
ិ

ក្ឝមុ
ើ ននឹងអនុញ្ញ
ដ ត្ឱ្រគរុនិសសត្លរឡងបញ្
ិ ិ
ច ប់ការសិកាព៊ីវទយស្វ
ទ នជាត្អប់
ិ រ។ំ

កយើងេទ
ំុ ញ ងអស់
ំ គ្នបសងឃមថា
ឹ ិ យ
ស្វាម្ដមួយកនោះនឹងបានចូលរួមចំបតកកបុងការកលើកសធួយវស័

អកសរស្វស្រសថ អកសរសិលផជាត្
៍ ឱ្រមានភាពរ
ិ កចកលមើ
ី នកៅមុេ។

រាជធាន៊ីភបកំ ពញ ម្ងងទ២០
៊ី ដេឧសភា ឆ្ប ំ២០១៥

ំ ន់ទ២០
គរុនិសិសត្អកសរស្វស្រសថដេ ែរ ជនា ៊ី

2
 សសចរតីខ្ថែងអំណរគុណ
ស្វាម្ដកនោះតចសកលមចជាលទ នផលកៅកពលកនោះ គកដាយស្វរការផថ
ឺ ល ់ទងកមា
ំ វ ង
ំ កាយ ការ

កលើកទកច
ឹ ត្ថ
ិ និងផថល ់ជាសមាមរព៊ីប្ថ មនុសសជាទកគ្នរព
៊ី និងស្សឡាញ់ រាប់តនរបស់កយើងេ។
ំុ ញ

កយើងេទ
ំុ ញ ងអស់
ំ គ្នប សូមសដមថងនូវការកគ្នរពដង
ឹ គុតយាងលជាលកលៅចំក ោះកោកអបកដ ៏េ ភង ់

េ ភស់ទងឡាយដដលមានដូ
ំ ចខាងកលកាម៖

 កោកឪពុកអបកមាថយរបស់កយើងេទ
ំុ ញ ងអស់
ំ គ្នប ដដលដត្ងដត្ផថល ់ជាកមាវង
ំ ចត្ថ
ិ ិ
និងងវកាដល ់

កូនៗទងអស់
ំ គ្នប

 ឯកឧត្ថម សសៀង សុវណ្ណ ិ

ា នាយកវទយស្វ
ទ នជាត្អប់
ិ រ ំ ដដលបានផថល ់ឱ្កាសសលមាប់កយើងេក
ំុ ញ ុង
ប

ការសិកាស្វាម្ដកនោះ

 អបកស្សើស្វស្រស្វថចាររ សន បុម្ ដដលបានផថល ់ជាឯកស្វរ ក់ពនននឹងលរធានបទ ក ៏ដូចជាជំរញ

ុ

និងដត្ងដត្កលើកទកច
ឹ ត្ថ
ិ ដល ់កយើងេទ
ំុ ញ ងអស់
ំ គ្នបកបុងការចងលកងស្វាម្ដកនោះ

 មត្ថ ិ ដេ ែរ ជំនាន់ទ២០
ិ ៗគរុនិសសត្អកសរស្វស្រសថ ៊ី ិ
ម្នវទយស្វ
ទ នជាត្អប់
ិ រ ំ ដដលបានផថល ់ជាកមាវង
ំ

ចត្ថ
ិ ដល ់កយើងេ។
ុំ ញ
កយើងេស
ំុ ញ ម
ូ បួងសួងវត្ថុសកថស
ិ ិ ទ ិ ន កទវតាទងឆកាមាសួ
ំ គ ៌ សូមជួយលរសិទពរដល
ិន ់គតៈលគប់លគង

កោកស្វស្រសថចាររ កោកលគូ អបកលគូ បុគល ិ មជំនាន់ទងអស់

គ ិក គរុនិសសត្រួ ំ ឱ្រជួបដត្កសចកថសុ
៊ី េ និងពុទ ន

ពរបួនលរការគឺ តយុ វតត ៈ សុេៈ និងពលៈ កុប

ំ ៊ីក វៀងឃ្លវត្កឡើយ។

3
 ឧទទស
ិ រថា
ជាបឋមកយើងេទ
ំុ ញ ងអស់
ំ គ្នបសូមឧទសស្វ
ិធ ា ម្ដកនោះជូនចំក ោះ ិ ដ តកោនរន បស់អបកនិពនន
វញ្ញ

ទី ជីហួត ដដលបានបនសល ់ទុកនូវស្វាម្ដជាកលចើនដល ់អបកសិកាជំនាន់កលកាយបានសិកា និងដសឝងយល ់

ព៊ីត្ម្មវរបស់ស្វាម្ដទងកនាោះដងមកទៀត្ផង។
ំ ជាក់បសថង គស្វ
ឺ ា ម្ដដដលកោកអប កសិកាទងឡាយកំ
ំ ពងុ

កាន់កុងម្ដនាកពលកនោះជាកដ
ប ម ិ ដ តកោនរន បស់កោក បានកៅកាន់សគ
ើ ។ សូមវញ្ញ ុ ត្ភព។
ិ

កយើងេស
ំុ ញ ម
ូ ឧទសស្វ
ិធ ា ម្ដមួយកនោះជូនចំក ិ ដ តកោនរន បស់ ម្ហាបុរស រដ្ឋបុរស បណឌិត រវី
ោះ វញ្ញ

អនរនិពនធខ្មមរ បញ្ញ
ា វ័នត ទងអស់
ំ ដដលកោកបានរកាការ រ និងបនសល ់ទុកនូវមត្៌កវរផ្ម៌ដ ៏

េ ភង ់េ ភស់ដល ់កូនកៅជំនាន់កលកាយ។

កយើងេក
ំុ ញ ៏សូមឧទសស្វ
ិធ ា ម្ដកនោះជូនចំក ោះជនរួមជាត្បេ
ិ ែរទងអស់
ំ ដដលបានលោះបង ់ទងកមា
ំ វ ង
ំ

កាយ ចត្ថ
ិ និងកមាវង
ំ លាជាញក្ឝលរកយាជន៍
ើ ដល ់ជាត្បេ
ិ ែរ។

4
 ម្ូលន័យសសងេប
ននការសិរាាននដ្សខេនយីសរសរឿង របនជី
ូ វិត
របស់អរ
ន និពនធ ទី ជីហួត
ករឿង ិ
កផូនជវ៊ី ត្ ជាលរកភទករឿងដ ៏កលមបំផត្
ុ ដដលអបកសិកាភាគកលចើនមិនបានស្វគល ់មិនធាវប់

តន កល ោះករឿងកនោះមនដមនជាអត្ទ
ិ បទអកសរសិលផបដលចងលកងជាកសៀវកៅកទ។
៍ អត្ទបទករឿងកនោះជា

លរកភទដេសតត្់សំកឡង ចំនន ៊ី កំ ហើយមានរយៈកពលលរដហល បកមា

ួ បដុ ៊ី ង ។ កនោះកហើយជាលរការដដល

ក្ឝឱ្រអប
ើ កសិកាក ៏ដូចជាសិសានុសិសសមិនចាប់តរមយត៍កបុងការស្ស្វវលជាវរកករឿងកនោះមកតនកឡើយ។

កដាយស្វរដត្ខាវចស្វាម្ដដ ៏លអឯកមួយកនោះបាត្់បង ់កៅ កទបលកសួ

ើ ងអប់របានដាក់
ំ បញ្ូ ច លករឿងកនោះ កៅ

ិ ស
កបុងកមយវ្ ៊ី ិ កាថាបក់ទ១០
៊ី លត្ង ់កមករៀនទ៦
៊ី ការទទួលស្វគល ់ការពិត្។ ិ ស
បុដនថកៅកបុងកមយវ្ ៊ី ិ កាកនោះ

លកសួងអប់របានបញ្
ំ ូ ច លដត្មួយដផាកត្ូចដត្បុក្ត ោះ។

ិ ជាស្វច់ករឿងដដលបានផថល ់ត្ម្មវអប់រដ
កោោនយ៊ីកកករឿង កផូនជវ៊ី ត្ ិ
ំ ៏វកសសបំ ផត្
ុ សលមាប់ឱ្រអបក

ិ
សិកាយកមកវភាគ ពិចារ្ កដម
ើ ផទញរកលកោ
៊ី តៈសមផត្ថដ
ិ ៏លអលរកសើរសលមាប់យកមកអនុវត្ថកុង
ប

ការរស់កៅលរចា ំម្ងង។

5
 ជំពូរ ១
ើ
សសចរតីសផតម្

១.១. លំនា ំបញ្ញ

ា
ិ គជាលរកភទអត្ទ
ករឿង កផូនជវ៊ី ត្ ឺ បទកោោនយ៊ីកករបស់អបកនិពនន ទ ៊ី ជហ
៊ី ួ ត្ ដដលបានឆវុោះបញ្ញ
ច ំងព៊ី

ិ
ដកំ តើរជ៊ីវត្របស់
នារកមសត្់
ី មាបក់ ិ
ដដលលត្ូវបានអបកនិពននរាយរាប់ព៊ីដកំ តើរជ៊ីវត្ដ ៏លំបាកកខាវចផា

និរាសល ិ
ត្់លាសព៊ីឪពុកមាថយ និងរថ៊ី។ កពញមួយជ៊ីវត្របស់
នាង ក រកពញកៅកដាយទុកកោ វទនាលគប់

័
ដបបយាងតា ំងព៊ីនាងមានវយកកែ
ង រហូ ត្នាង្ំដង
ឹ កថកហ
៊ី ើ យក ៏នាងកៅដត្មនបានរួ
ិ ចផុត្ព៊ីកថកស្វក
៊ី
ិ
កៅកបុងជ៊ីវត្ដ ៏បសនកមសត្់កនោះកឡើយ។ បុដនថកទុ
៊ី ថ កកោ វទនាទងកនោះម
ំ នបានក្ឝ
ឱ្រនាងអស់
សងឃមកប
ិ ើ ឹ ុង
ិ
ជ៊ីវត្កឡើយ កហើយនាងកៅដត្េត្េំ
ិ ពយយាមសពឝលគប់បបបយាងកដម
ើ ផកដាោះស្ស្វយបញ្ញ
៊ី ា ទងកនាោះឱ្រ
ំ

ខានដត្បាន។

ិ
មួយវញកទៀត្ករឿងកោ ិ ស
ោ នយ៊ីកកកនោះបានបញ្ូ ច លកបុងកមយវ្ ៊ី ិ ការបស់លកសួងអប់រ ំ យុវជន និង

កឡាថា
៊ី ប ក់ទ១០។
៊ី កហើយដេសករឿងកនោះពុំទន់មានជាឯកស្វរសំ កតរ ឬជាកសៀវកៅកបាោះពុម ភ កៅទផារ
៊ី

កៅកឡើយដដរ កដាយកហត្ុកនោះកហើយកទបក្ឝ
ើ ឱ្រមានការព
ើ ិ បាក កល ោះស្វច់ករឿងកនោះមានដត្ដេសតត្់

សំ កឡងដត្បុក្ត ោះ។ អប កសិកាលគប់រប

ូ ដត្ងដត្មានកថលំ ិ យកមក
៊ី បាកកបុងការដសឝងរកករឿង កផូនជ៊ីវត្

សិកាកដម
ើ ផបងា
៊ី ុ ឱ្រអបកសិកាជំនាន់កលកាយកបុងការសិកាកៅម្ងងអនាគត្។
ា ញជាស្វាម្ដសលមាប់ទក

កៅកបុងការសិកាស្វាម្ដអត្ទបទករឿងកោោនយ៊ីកកកនោះ កយើងនឹងក្ឝការស
ើ ិ កាលមអត្អំ
ិ ព៊ីអត្ទនយ
័

អត្ទរប
ូ និងអត្ទរសកបុងករឿងទងមូ
ំ ល។ កហើយអត្ទបទករឿងយ៊ីកកកនោះបានផថល ់ត្ម្មវអប់រយា
ំ ងកលចើន

ិ
សលមាប់ឱ្រអប កសិកាយកមកសិកាវភាគ ពិចារ្ ដសឝងរកកហត្ុផលលគប់បបបយាងដដលក្ឝឱ្រកក
ើ ត្
ើ

មានវ្ត កមយមួយកនោះកឡើង។ ិ
មយងវញកទៀត្អត្ទ
បទករឿងកនោះ តចទុកជាឯកស្វរសលមាប់សិកានា

កពលកលកាយដងមកទៀត្ ព៊ីកល ិ កនោះមានស្វរៈសំ ខាន់្ស់សលមាប់អបកសិកា

ោះករឿងយ៊ីកក កផូនជ៊ីវត្

ទូកៅ កហើយករឿងកនោះក ៏គ្នយនលក់កៅកលើទផារផងដដរ។

៊ី

១.២. បញ្ញ
ា ននការក្ាវក្ាវ
ការសិកាស្ស្វវលជាវន៊ីមួយៗ ដត្ងដត្មានជួបលរទោះបញ្ញ
ា កជៀសមនផុ
ិ ត្។ ត្ួយាងចំក ោះការ

ិ លកុមគរុនិសសត្កយ
សិកាស្ស្វវលជាវអំ ព៊ីស្វាម្ដកោោនយ៊ីកកករឿង កផូនជ៊ីវត្ ិ ើ ងក ៏មានជួបលរទោះបញ្ញ
ា បនថិច

បនថួចដដរ ដូចជា៖

- កងឝោះខាត្លរភពឯកស្វរ (បាត្់ឯកស្វរកដម
ើ មានដត្ដេសតត្់សំកឡង)

- ពិបាកស្វថប់កដាយស្វរដេសតត្់សំកឡងចាស់ កហើយឈុត្េ វោះបាត្់សំកឡងដត្មថង

- ិ ស
មានបញ្ូ ច លកបុងកមយវ្ ៊ី ិ កា ដដលទមទរឱ្ររកលរភពឯកស្វរ។

អបកសិកាជាកលចើនរូបមនបានដ
ិ ង ិ កនោះបានចាស់ោស់កទ គបាន
ឹ ចាស់ព៊ីស្វច់ករឿង កផូនជវ៊ី ត្ ឺ

ដង
ឹ លត្ឹមដត្វគគមួយចំតុចដត្បុក្ត ោះ ដដលលកសួងអប់រ ំ យុវជន និងកឡា
៊ី បានដកស្សង ់យកមកដាក់

ិ ស
កបុងកមយវ្ ៊ី ិ កាកៅកបុងថាបក់ទ១០។
៊ី កហើយការសិកាអត្ទបទករឿងកនោះ បានកចាទជាសំ តួរមួយចំនន
ួ

6
ដូចខាងកលកាម៖

- កត្ការស
ើ ិ កាកោោនយ៊ីកកករឿង ិ
កផូនជ៊ីវត្ មានស្វរៈលរកយាជន៍ចកំ ោះអបកសិកាដដរ

ឬកទ?

- កត្កោ
ើ ិ បានផថល ់ត្ម្មវអប់រដល
ោ នយ៊ីកកករឿង កផូនជ៊ីវត្ ំ ់អបកសិកាដូចកមថចេ វោះ?

១.៣. សោលបំណងននការក្ាវក្ាវ
ិ កនោះមានកគ្នលបំតងដូចជា៖
ការសិកាស្ស្វវលជាវស្វាម្ដកោោនយ៊ីកកករឿង កផូនជ៊ីវត្

- កដម ៊ី បទសំ កតរសលមាប់កកែងជំនាន់កលកាយ កល

ើ ផចងលកងជាអត្ទ ោះពុំទន់មានអប កសិកា

្បានចងលកងកឡើយ

- កដម
ើ ផបំ
៊ី កពញត្លមូវការរបស់អបកសិកា

- កដម
ើ ផជួ
៊ី យកលើកត្កមកើងត្ម្មវអកសរស្វស្រសថជាត្ិ

- កដម
ើ ផបំ
៊ី កពញលកោេតឍម្នការបតុ ថ ោះប្ថ លលគូកលមិត្ឧត្ថម។

១.៤. វិធីាស្រសតក្ាវក្ាវ
កដម
ើ ផចងលកងឯកស្វរស
៊ី ិ កាស្ស្វវលជាវមួយកនោះបានគមានវ
ឺ ិ មួ
្ ៊ី យចំនន
ួ ដូចខាងកលកាម៖

ិ លរមូ
ក. វ្ ៊ី លទនប
ិ នយ
័

- កសៀវកៅសិកាចាស់ៗដដល ក់ពន
័ ន
ន ឹងលរធានបទ

- កសៀកៅស្វាម្ដរបស់គរុនិសសត្ជ
ិ ំនាន់មុនៗ

- ដេសសំ កឡងដកស្សង ់កចញព៊ីអុ៊ីន្កតត្

ឺ

េ. ទតា
៊ី ំងស្ស្វវលជាវ

- ិ
វទយស្វ
ទ នជាត្អប់
ិ រំ

- ប្ ិ
ត ល ័យ ហុ ន ដសន ម្នសកលវទយល ័យភូមិនធភកបំ ពញ

- ប្ត គ្នរ និងត្ូបលក់កសៀវកៅនានា។

១.៥. ខ្ដ្នរំណត់ននការក្ាវក្ាវ
ការសិកាស្ស្វវលជាវកនោះ គស ិ ដត្បុក្
ឺ ិ កាកោោនយ៊ីកកករឿង កផូនជ៊ីវត្ ត ោះ។

១.៦. រចនាសម្ពនធននការក្ាវក្ាវ
ទលមង ់ម្នការស្ស្វវលជាវកនោះ លត្ូវបានករៀបចំបបងដចកជា ៤ ជំពក
ូ ្ំៗ កហើយជំពក
ូ ន៊ីមួយៗមាន

ចំតុចត្ូចៗ ជាបនថបនាធប់ផងដដរគ៖ឺ

 ជំពក
ូ ទ ១ កសចកថកផថ
៊ី ើម

 ជំពក
ូ ២ ការរល
ំ ឹកលទឹស៊ី ថ

 ជំពក
ូ ៣ ការសិកាស្វាម្ដអកសរសិលផ ៍

 ជំពក
ូ ៤ លទ នផលម្នការស្ស្វវលជាវ

7
  ជំពក
ូ ៥ កសចកថសនប
៊ី ិដាឌន និងអនុស្វសន៍

១.៧. បំណរក្ាយពីសោលបំណងននការក្ាវក្ាវ
កដាយដផអកកៅកលើត្លមូវការរបស់កោកលគូ អបកលគូ និងសិសានុសិសស កៅម្រមសិកាទុត្យ
ិ

ភូមិ ដដលេ ឝោះខាត្ឯកស្វរសំ កតរសលមាប់សិកា កទបលកុ

ើ មស្ស្វវលជាវកយើងេេ
ំុ ញ ត្េំ
ិ ពយយាមលរមូលចង

លកងស្វាម្ដកោោនយ៊ីកកកនោះកឡើង។ កយើងទងអស់
ំ គ្នបសងឃមថា
ឹ ស្វាម្ដកនោះនឹងជាលរកយាជន៍សលមាប់អបក

សិកាជំនាន់កលកាយៗកទៀត្។ ជាងកនោះកៅកទៀត្ គកប

ឺ ុងកគ្នលបំតងដងរកាការ រអកសរស្វស្រសថជាត្ិ

វរផ្ម៌ជាត្ឱ្រគង
ិ ់រងសរុងករឿង។

8
 ជំពូរ ២
ការរ ំលឹរក្ទឹស ី ត
២.១. អតថន័យចំណងសជើងសរឿង
កបលគ្នន់
ើ បត្ក្ឝបុ
ើ ករនិចឆយ
័ កៅកលើចំតងកជង
ើ កោោនយ៊ីកកករឿង ិ
កផូនជវ៊ី ត្ អប កសិកាតចយល ់

ិ
ថាករឿងកនោះចង ់និយាយអំ ព៊ីជ៊ីវត្មនុ
សសដដលកៅកលើកផូន កដម
ើ ផលរកបរបរច
៊ី ញ្ ិ ឬក្ឝដ
ិ ច ឹ មជ៊ីវត្ ើ កំ តើរកៅ

កាន់ទកដនវ
៊ី ង្មួយជាកដម
ើ ។ បុដនថកបើកយើងក្ឝការស
ើ ិ កាឱ្របានសុ៊ីជកលៅកៅកលើចំតងកជើង កយើង

នឹងតចដង ិ សំ កៅកៅកលើជវ៊ី ត្របស់

ឹ ថាកោោនយ៊ីកកករឿង កផូនជវ៊ី ត្ ិ មនុសសដដលរស្វត្់អដតថត្កលរៀប

ដូចជាកផូនបដតថត្កលើម្ផធជលស្វរគ្នយនកកាោះគ្នយនកលត្ើយ។

២.២. ក្ទឹសពា
ី ត រ់ពនធ
ខាងកលកាមកនោះ គជាការឱ្រន
ឺ ិយមន័យចំក ោះ ករគនវឹោះសំ ខាន់ៗកបុងការសិកាស្វាម្ដអកសរ

សិលផរបស់
៍ បតឍិត្ ្ កស្វ។

ការសិកាអត្ទនយ
័ របស់ករឿង គជាចំ
តុចសំ ខាន់បំផត្
ុ ម្នការសិកាស្វាម្ដអកសរសិលផ។៍ វាជា
1
 ឺ

ការចូលលុកវាយបំបបកអត្ទនយ
័ របស់ករឿង កដម
ើ ផគុ
៊ី តលរកយាជន៍។ ិ
មុនកពលវភាគអត្ទ
នយ័

អបកសិកាលត្ូវដសឝងយល ់ព៊ី៖

- លរធានករឿង គជាបញ្ញ
ឺ ា ដដលមានលកោតៈរួមបំផត្
ុ ម្នដផាក្ំៗរបស់សងគម និងរបស់

ចត្ថ
ិ ស្វស្រសថ ច ំងតាមរយៈអកសរសិលផ ៍៍ និងសិលផៈ។
ដដលឆវុោះបញ្ញ កដម
ើ ផបសឝ
៊ី ងយល ់ព៊ី

លរធានរបស់ករឿង អបកសិកាលត្ូវកចាទសំ តួរថា កត្ស្វ

ើ ា ម្ដកនោះនិយាយព៊ីអឝ៊ី ? អឝ៊ី កនាោះជា

លរធានរបស់ករឿង។

- មូលន័យរបស់ករឿង គជាន័
ឺ យសំ ខាន់ ឬ ចមផងកៅកបុងស្វច់ករឿង។ កដម
ើ ផបសឝ
៊ី ងយល ់ព៊ី

មូលន័យរបស់ករឿង អបកសិកាលត្ូវកាថប់អត្ទនយ
័ របស់ករឿងឱ្របានចាស់ោស់ កហើយ

កចាទសួរថា កត្ករឿងកនោះមានន័
ើ យដូចកមថច? អបកនិពននបកងកត្ស្វ
ើ ា ម្ដកនោះកឡើងកបុងបំតង

អឝ៊ីបដរ?

- បញ្ញ
ា ទំនាស់របស់ករឿង គសទ ិ
ឺ ិ ត្កបុងដផាកមួយម្នការវភាគអត្ទ
នយ័ ។ ស្វរៈសំ ខាន់ម្នការ

ិ
វភាគបញ្ញ
ា ន៊ីមួយៗកនោះ អបកសិកាលត្ូវកចោះកលើកយកបញ្ញ
ា មកកចាទ និងកដាោះស្ស្វយ

ិ
វភាគ និងវាយត្ម្មវ។

- ឧត្ថមគត្របស់
ិ ករឿង ឬ គំនិត្របស់ករឿង គជាគំ
ឺ និត្សំ ខាន់ៗសលមាប់ការអប់រមនុ
ំ សសឆវង

តាមអត្ទនយ
័ របស់ករឿង ជួនកាលឧត្ថមគត្របស់
ិ ករឿងគជាការបូ
ឺ ិ
កសរុបកឡើងវញនូ
វអត្ទ

ិ
ន័យវភាគកដាយផារភា
ជ ប់នឹងអត្ទនយ
័ អប់រ។ំ អបកសិកាលត្ូវកចាទសួរថា កត្អត្ទ
ើ នយ័

របស់ករឿងមានស្វរៈសំ ខាន់កលើបញ្ញ
ា អឝ៊ីបដលទក់ទងនឹងការអប់រមនុ
ំ សស? ករឿងកនោះ

មានលរកយាជន៍ឬកទ? សលមាប់ការអប់រស្វ
ំ ែ រត្?
៊ី សុជ៊ីវ្ម៌? ស៊ីល្ម៌? ជ៊ីវភាពរស់កៅ?

1
្ កស្វៈ ិ ៊ី ស្វស្រសថម្នការសិកាស្វាម្ដអកសរសិលផ ៍ ស្វកលវទយល
វ្ ិ ័យភូមិនធភកបំ ពញ ១៩៩៣ ទំពរ័ ២២។

9
  ការសិកាអត្ទរប
ូ ឬ លផចវ
ិ ្ិ ន
៊ី ិពនន គជាការងារមួ
ឺ
2
យចា ំបាច់បដរ កដម
ើ ផវាយត្ម្មវ
៊ី កៅកលើស្វាម្ដ

មួយដដលមានត្ម្មវ ឬ អត្់ត្ម្មវ។ ការសិកាអត្ទរប

ូ លត្ូវយកចត្ថ
ិ ទក ិ ន
ុ ដាក់ដល ់សិលផវ៍ ្ ៊ី ិពនន

ការកលរើលាស់ ករកពចន៍ ឃ្លវលរកយាគ និងការបងាាញសិលផរូ៍ បារមយត៍...។ ខាងកលកាមកនោះ ជា

ិ មួ
សិលផវ៍ ្ ៊ី យចំនន
ួ ដដលអប កនិយមកលរើកុងន
ប ិមយត្កមយ
ិ ម្នស្វបម្ដអកសរសិលផ៖៍

- ិ ៊ី ជាការកលរើលាស់
វចនវ្ ករកពចន៍កៅកបុងអត្ទបទ។ អបកសិកាលត្ូវសិកាថា កត្អប
ើ ក

និពននកលរើ ករបាល៊ី សំ ស្រសកឹត្ ឬ ជា ករដេ ែរស្វមញ្ដ ?

- ិ ៊ី គការកលរើ
រចនាវ្ ឺ ឃ្លវលរកយាគរបស់អបកនិពនន កដម
ើ ផឱ្រស្វ
៊ី ា ម្ដ ឬ អត្ទបទមានសលមស់

កដម
ើ ផបកងក
៊ី ត្ឱ្របានជាសលមស់
ើ កដម
ើ ផបកងក
៊ី ត្ឱ្របានជាបរ
ើ យាកាសមួ
ិ យអដតថត្អតូថ ង
សរាយរករាយ
ី ឬ លពួយបារមម...។

- ិ ៊ី ជាវ្
សកនធហវ្ ិ បដលកវ
៊ី ី ឬ អបកដត្ងនិពនន ក្ឝឱ្រអប
ើ កតនចង ់តាមដាន ចង ់ដង
ឹ កហើយ

ចង ់ដង
ឹ កទៀត្អំ ព៊ីបញ្ញ ុ កចាទកៅកបុងដកំ តើរករឿង។
ា អឝ៊ីមួយដដលកំពង

- ិ ៊ី ជាវ្
បដវិ ្ ិ មួ ិ ផធ
៊ី យដដលអប កនិពនន បានកលរើវ្ ៊ី ុ យគ្នបសលមាប់បញ្ញ
ជ ក់ព៊ីលកោតៈរបស់ត្ួ

អងគ ជួនកាលមានរូបរាងកាយលអ ដត្ចត្ថ

ិ តលកក់ ជួនកាលរូបរាងតលកក់បត្ចត្ថ
ិ ល។អ

- ិ ៊ី គវឺ ្
ឧបមានវ្ ិ មួ
៊ី យដដលអបកនិពននបានក្ឝការកលរៀបក្ៀបត្ួ
ើ អងគ ឬ សកមយភាពកៅ

កបុងដកំ តើរករឿង កដម

ើ ផរ៊ី កលចកចញនូ
ំ វជ៊ីវរូបារមយត៍ ឬ មកនារមយត៍។

- ិ ៊ី
វតត នាវ្ ជាការពត៌នាករៀបរាប់របស់អបកនិពននកៅកលើកទសភាព ឬ កៅកលើ

សកមយភាពជ៊ីវភាពរបស់ត្អ
ួ ងគ។

- ិ ៊ី ជាវ្
សំ វាទវ្ ិ បដលអប
៊ី ី ឱ្រត្ួ
កនិពនន កវក្ឝ ើ អងគចាប់ព៊ីព៊ីរកឡើងកៅសនធនាកឆវើយឆវងគ្នបអំ ព៊ី

បញ្ញ
ា អឝ៊ី មួយ។

- ិ ៊ី ជាវ្
ឯកវាទវ្ ិ បដលកគក្ឝ
៊ី ឱ្រត្ួ
ើ អងគមួយ ដដលទទួលរងទុកកោ ទស មានការឈឺចាប់កុង
ប

េន ិ
ួ វ ឬ វរផដស្វ
ិ រអំ
ី ព៊ីករឿងអឝ៊ីមួយ កដាយមានការនិយាយរល
ំ ឹកអំ ព៊ីកហត្ុកភទ ឬ ករឿង

របស់េនដត្មា
ួវ ប ក់ឯង។

ិ ៊ី
បុនរុត្វថ ្ ិ បត្ងកាពរ
ជាវ្ ដដលក្ឝឱ្រផធ
- ៊ី ើ ួន ករសមថ៊ី ដដលអបកនិពននបានកលរើកដម
ើ ផ ៊ី

បញ្ញ
ជ ក់សកមយភាពរបស់ត្អ
ួ ងគឱ្រកាន់បត្ជាក់បសថងដងមកទៀត្។

- ិ ៊ី
វឌណមានវ្ ិ បដលអប
ជាវ្ ៊ី កនិពននកលរើកដម
ើ ផក្ឝ
៊ី ឱ្រដកត
ើ ើ រករឿងកាន់បត្ត្ងដត្ងកឡ
ឹ ើ ងៗ

តា ំងព៊ីកលមិត្ទប់រហូ ត្ដល ់កលមិត្េ ភស់។

ិ ៊ី ឬ វ្
អនថរវ្ ិ បញ្ច ប់ករឿង គជាស ិ របស់
ិ លផវ៍ ្ អបកនិពននក្ឝការបញ្
ច ប់ករឿងរបស់េនកៅ
- ៊ី ឺ ៊ី ើ ួវ
តាមចលនាអកសរសិលផ ន ិ របស់
៍ ិ ងកៅតាមសិលផវ៍ ្ េន។
៊ី ួវ
ិ បដលកគន
សិលផវ៍ ្ ៊ី ិយមសិកាកបុងស្វាម្ដអកសរសិលផ ៍ មានដូចបានករៀបរាប់ខាងកលើ និងមាន

ិ បនា
សិលផវ៍ ្ ៊ី ិ ទ
ធ ប់បនសំកផសងៗកទៀត្។ បុដនថកៅកបុងការអនុវត្ថ ពុំបមនយកសិលផវ៍ ្ ៊ី ងអស់
ំ កៅអនុវត្ថកៅ

2
្ កស្វៈ ិ ៊ី ស្វស្រសថម្នការសិកាស្វាម្ដអកសរសិលផ ៍ ស្វកលវទយល
វ្ ិ ័យភូមិនធភកបំ ពញ ១៩៩៣ ទំពរ័ ៣៦។

10
លគប់ស្វាម្ដអកសរសិលផទ
៍ ងអស់
ំ កនាោះកទ គយកកៅអនុ
ឺ វត្ថ ឬ មនយកកៅអនុ
ិ វត្ថតស្ស័យកលើស្វាម្ដ

ន៊ីមួយៗដដលអបកនិពននបានបកងកត្កឡ
ើ ើ ង។

អត្ទរស គជាត្ម្មវ
របស់ករឿង។ កបុងការសិកាស្វាម្ដអកសរសិលផ ៍ កគតចសិការកអត្ទរសរបស់
3
 ឺ

ករឿង ឬ កគតចសិការកត្ម្មវរបស់ករឿង កលកាយកពលសិកាអត្ទនយ

័ និងអត្ទរប
ូ របស់ករឿង។

ខាងកលកាមកនោះ គជារស
ឺ ឬ ត្ម្មវសំខាន់ៗដដលកគដត្ងកលើកមកសិកាកៅកបុងការសិកាអត្ទរស

កនោះមាន៖

- កាពររស ជាត្ម្មវដដលសទិត្កៅកបុងអត្ទបទ ឬ ស្វាម្ដអកសរសិលផ ដដលសរកសរជា

៍ ករ

កាពរដ ៏ព៊ីករាោះកកាោះកាយ និងមានសូរសពធជន

ួ រតថំ។

- លរកោមរស ជាត្ម្មវដដលសទិត្កៅកបុងស្វាម្ដលរកោមកោកលរកភទមកនាសកញ្ចត្នា

កល ោះស្វាម្ដលរកភទកនោះ បានក្ឝឱ្រអប
ើ កតនរកភ
ំ បើ ញាប់ញ័រ កកត្នូ
ើ វការកំសត្់ ឬ

សរាយ ឬ លពួយបារមមជាមួយត្ួអងគ។

នាដករស ជាត្ម្មវសិ ត្កៅកប

ទ ំ
- ុងស្វាម្ដករឿងកោោន ដដលអបកនិពននករៀបរាប់ព៊ីដកតើរករឿង
ឱ្រមានលកោតៈឯកភាពទងសកមយ
ំ ភាព ទកដនវ
៊ី ង និងកពលកវោ។

- កុសលរស គត្ម្មវ
ឺ ជាកុសលទក់ទងដល ់ការអប់រ។ំ

- ទរុតរស ជាត្ម្មវដដលកលចកចញព៊ីទរុតកមយ កៅកបុងដកំ តើរករឿងដដលកកត្ព

ើ ៊ី ការ

លរយុទ ន ពយបាទ សងសឹក និងក្ឝទុ

ើ កកោ ទសដាក់ទតឍកមយយាងកាចស្វហាវ រហូ ត្ដល ់
ិ
បាត្់បង ់ជ៊ីវត្ម្នត្ួ
អងគទន់កេាយកដាយអយុត្្ម៌
ិថ ។

- នាដររស គជាត្ម្មវ
ឺ ដដលកលចកចញព៊ីនាដរកមយ ជាការកំសត្់កៅកបុងករឿង ដដលត្ួអងគ

មានទំនាស់លរឆ្ ំងគ្នប លរយុទ នគ្នប មានឈាោះ មានចាញ់ កហើយដដលត្ួអងគកលចើនកចញព៊ី

ទំនាស់មួយឆវងកៅទំនាស់មួយកទៀត្ កដាោះស្ស្វយបញ្ញ
ា មួយកហើយឆវងចូលដល ់បញ្ញ
ា

មួយកទៀត្ មានសុេ មានទុក ោ មាន្ូរ មានត្ង...។

ឹ

- ី
វររស គជាត្ម្មវ
ឺ ី
កលចកចញព៊ីវរសកមយ
របស់ត្អ ី
ួ ងគវរជន្មា ី
ប ក់។ វររស ជាត្ម្មវដដល

កលចើនដត្កលចកចញព៊ីស្វាម្ដដបបលរវត្ថស្វស្រសថ
ិ និងអកសរសិលផបូ៍ រាត។

- ទសសន៊ីយរស ជាត្ម្មវដដលកលចកចញមកអំ ព៊ីការបងាាញទសសន៊ីយភាព ដដលក្ឝឱ្រ

ើ

ស្វច់ករឿងកាន់បត្ព៊ីករាោះកកាោះកាយ តាមរយៈការករៀបរាប់កទសភាព្មយជាត្ិ ម្លព

លពឹកា មចាឆ បកា បកស ៊ី លរកបកៅកដាយចុងចួន សូរសពធសំកឡងរតថំគ្នប កដម

ើ ផបកងក
៊ី ត្ើ

ជាបរយាកាសមួ
ិ យដដលកៅថាសិលផបរ
៍ យាកាស។
ិ

- កស្វភតរស ជាត្ម្មវដដលកលចកចញព៊ីកស្វភតភាពរបស់ស្វាម្ដអកសរសិលផ។៍

- ហាសរស ជាត្ម្មវដដលកលចកចញមកអំ ព៊ីស្វច់ករឿង ដដលតចក្ឝឱ្រអប

ើ កតន អបក

ស្វថប់ ឬ ទសសនិកជន សរាយរករាយ

ី កសើច អបអរស្វទរ ។ល។

3
្ កស្វៈ ិ ៊ី ស្វស្រសថម្នការសិកាស្វាម្ដអកសរសិលផ ៍ ស្វកលវទយល
វ្ ិ ័យភូមិនធភកបំ ពញ ១៩៩៣ ទំពរ័ ៤៩។

11
 - ត្ងរស ជាត្ម្មវដដលកលចកចញមកអំ ព៊ីការឆវុោះបញ្ញ
ច ំងត្ងភាព កៅកបុងស្វាម្ដអកសរ

សិលផ ន
៍ ិងសិលផៈ។

- សងគមរស ឺ ដដលកលចកចញមកអំ ព៊ីដកំ តើរករឿង

គជាត្ម្មវ ដដលបានោត្លត្ដាងអំ ព៊ី

សងគមមនុសស កៅកបុងស្វាម្ដអកសរសិលផ ដដលមានលកោ

៍ តៈជាសងគមមនុសសពិត្ៗ។

- អចឆរយរស
ិ ជាត្ម្មវដដលកលចកចញមកអំ ព៊ីការបងាាញអចឆរយភាព
ិ ដដលមាន

លកោតៈអស្វចររ ហួ សព៊ីលកោតៈដដលពុំតចក្ឝបានរបស់
ើ មនុសសដូចជាការកហាោះ

កហើរ កដរើ កលើតកាស ដលជកទក

ឹ ដលជកដ.៊ី ..។

- ិ ិ ដឌរស
វស ជាត្ម្មវដដលកលចកចញមកអំ ព៊ីការឆវុោះបញ្ញ
ច ំងព៊ីសកមយភាពដ ៏អស្វចររកលម

មានត្ួអងគមនុសស្មួយក្ឝបាន។
ើ

ការសិកាអំ ព៊ីអត្ទរសម្នការសិកាស្វាម្ដអកសរសិលផមានដូ
៍ ចខាងកលើ បុដនថពំ ប
ុ មនមានន័យថា

កៅលគប់ការសិកាស្វាម្ដអកសរសិលផទ
៍ ងអស់
ំ លត្ូវដត្កលើកយកត្ម្មវទងអស់
ំ កនាោះមកសិកាកឡើយ

កល ិ
ោះថាមានស្វាម្ដេ វោះមានត្ម្មវកនោះ កហើយស្វាម្ដេ វោះកទៀត្មានត្ម្មវកនាោះកៅវញ។

តាមកសៀវកៅ សិកាអត្ទបទ ភាគ២ របស់កោក ោង ហាប់តនបានឱ្រនិយមន័យ និង

រកបៀបសិកាម្នការសិកាអត្ទបទអកសរសិលផមួ៍ យចំនន
ួ ដូចខាងកលកាម៖

 អត្ទនយ
័ គជាេ
ឺ មស្វរ
ឹវ លរកយាជន៍ ឧត្ថមគត្ិ គំនិត្្ំៗ បញ្ញ
ា កចាទ និងកដាោះស្ស្វយ កគ្នល

បំតង មត្កយាបល
ិ ់បដលអបកនិពននចង ់ឬបានបញ្ញ
ជ ក់កុងការោត្លត្ដាង
ប បងាាញនូវទសសនៈ

ិ ុងដកំ តើរករឿង។
កហើយនិងកគ្នលមត្កប

- មូលន័យ គជាបញ្ញ
ឺ ា មូលដាឌនរបស់ករឿង បានកសចកថថាជាការបញ្ញ
៊ី ជ ក់អំព៊ីបញ្ញ
ា យាងសំ

ខាន់ៗរបស់ករឿងដដលកៅកបុងកនាោះមានដចកជាបញ្ញ
ា ត្ូចៗត្កៅកទៀត្។

- មូលបញ្ញ
ា គជាការបងា
ឺ ា ញនូវបញ្ញ
ា សំ ខាន់ៗជាងកគ បញ្ញ
ា ដដលលគបដតថប់ កៅកលើ

ដកំ តើរស្វច់ករឿងទងមូ
ំ លកហើយដដលជាេមបញ្ញ
ឹវ ា ដបកដលពកកចញកៅជាបញ្ញ
ា ត្ូចកៅ

កទៀត្។

- សកងោបករឿង គអ្
ឺ រាយករឿងទ
ិ ងមូ
ំ លឱ្របានេអស់
៊ី វ កសចកថ៊ី កហើយតាមដកំ តើរករឿង

ផង។

- មុេងារ៖ កត្ត្ួ
ើ អងគកនាោះជាអឝ៊ី? មានឋានៈដូចកមថច? មានមុេងារយាង្? កៅនគរនា?

- លកោតៈ ដចកកចញជាព៊ីរយាងគ៖ឺ

 លកោតៈជាគុតសមផត្ថៈិ រូបសមផត្ថន
ិ ិងចរយាសមផត្ថ
ិ ិ សកមយភាពលអ។

 ិ
លកោតៈជាគុតវបត្ថ
ៈិ រូបសមផត្ិ ថ និងចរយាសមផត្ថ
ិ ិ ឬសកមយភាពមនលអ
ិ ។

- កាលតកាស (ឬកាលបកាស)៖

 ទកដនវ
៊ី ងៈ ទកដនវ
៊ី ងកនោះលត្ូវបញ្ញ
ជ ក់កៅតាមចលនា ឬសកមយភាពម្នករឿង។

 កពលកវោៈ មនកទៀងទត្់
ិ កទ។

- ចលនាដចកកចញជា៖

12
  ដកំ តើរករឿង គជាដផា
ឺ ំ
កម្នសកមយភាពជាដត របស់ករឿងព៊ីឧបកថាមួយកៅឧបក

ថាមួយកទៀត្។

 នាដរេតៈ គបងា
ឺ ា ញនូវបរយាកាស។
ិ

 មូលចលនាៈ គជាចលនាសំ
ឺ ខាន់ម្នចលនាដដលបានករៀបរាប់ជាដផាករួចកហើយ

កៅកបុងដកំ តើរករឿង។

- ិ ទំ
វបត្ថ
ិ នាស់មានព៊ីរ៖
ិ
វបត្ថ
ទំ
ិ នាស់រវាងអត្ថ នឹងេនឯង
 ួវ
ិ
វបត្ថ
ទំ
ិ នាស់រវាងអត្ថ(ឬេនឯង)កៅន
 ួវ ឹងអបកដម្ទ

 អត្ទរប
ូ មកព៊ីន័យ អត្ទ និងរូបបានកសចកថថាទលមង
៊ី ់រូបដ ៏មានេមស្វរ
ឹវ ឬថាទលមង ់បបបដផនដ ៏

សំ ខាន់ម្នការករៀបករៀងចងលកង និពនន ដត្ងអត្ទបទ។ អត្ទរប

ូ មានកលចើនលរកភទដូចជាៈ

ិ ៊ី
បុនរុត្វិ ថ ្ គជាវ ិ បត្ងកាពរដដលក្ឝ
្ ឱ្រផធ ី កនិពននកលរើក្ឝឱ្រ
- ឺ ៊ី ើ ួន ករសមថ៊ី ដដលកវអប ើ

ចលនារបស់ត្អ
ួ ងគកាន់បត្ជាក់បសថងកឡើង។

- ិ ៊ី គជាវ
សញ្ជយវ្ ឺ ិ បដលអប
្ ៊ី កនិពននលរមូលផថុំនវូ កភទការត៍ ឬមត្កផសងៗមកចងលកង(ប
ិ ិ

កសសកំ្ពរ) ឱ្រមកលរមូលផថុំគ្នបកបុងវគគ ឬលរកយាគដត្មួយ(ពិក សសគការលរមូ

ឺ លផថុំ

ករិ យាសពធ
ិ កដម
ើ ផបងា
៊ី ា ញឱ្រក ើ ញនូវចលនាមួយឆ្ប់រហ័ ស)។
ិ ៊ី គជាវ
កវសមយវ្ ិ បដលកវ
្ ី កនិពននកលរើកងការបងា
អប
- ឺ ៊ី ុប ា ញលកោតៈត្ួអងគដដលមានរូបរាង

កហើយនិងចត្ថ
ិ េសុ គ្នប។

- ិ
វកោមត្ថ
វ្ិ ៊ី គជាកលលផ
ឺ ចមួ
ិ ី កនិពននយកមត្ឬ
យដដលកវអប ិ ករសមថ៊ីកដលសទិកៅ

ជាប់ករៀងៗ គ្នបមកបងាាញ់ ឱ្រក ើ ញកៅទកដនវ

៊ី ិ
ងផធុយគ្នបវញ កដម
ើ ផឱ្រអប
៊ី កតន ទសសនា

ចាប់តរមយត៍នូវកគ្នលបំតងរបស់កគ។

- ិ ៊ី គជារកបៀបភា
និយកមត្វិ ្ ឺ ជ ប់ពយងគកដាយក្ឝឱ្រពយងគ
ើ កៅចុងឃ្លវទ១កោត្ត្ភា
៊ី ជ ប់កៅនឹង

ពយងគកដម
ើ ម្នឃ្លវបនាធប់មកកទៀត្។

- ិ ៊ី គជាវ
វឌណមានវ្ ឺ ិ បដលអប
្ ៊ី កនិពននត្ប
ុ ដត្ងកដម
ើ ផផថ
៊ី ល ់នូវការចកលមើនបនថិចមថងៗម្នករឿង

ើ ទ នភាព ឬដកំ តើរត្ងដត្ងកឡ

ក្ឝឱ្រស្វ ឹ ើ ងៗ។

- ិ ៊ី
សកនធហវ្ គជាវ
ឺ ិ បដលអប
្ ៊ី កនិពននដត្ងសលមាប់ក្ឝឱ្រអប
ើ កតនចង ់ដង
ឹ កហើយចង ់ដង
ឹ

កទៀត្អំ ព៊ីករឿង្មួយកដាយកគដបងដចកករឿងជាេតៈកផសងៗគ្នប។

- ិ ៊ី គជាវ
សំ វាទវ្ ឺ ិ បដលអប
្ ៊ី ី ឱ្រត្ួ
កនិពនន កវក្ឝ ើ អងគព៊ី២រូបកឡើងកៅមានការសនធនានិយាយ

ស្វរសងរវាងគ្នបអំ ព៊ីបញ្ញ ិ
ា អឝ៊ីមួយព៊ីវបត្ថ
ទំ
ិ នាស់ក្វោះទស់បទងគ្នបកដាយ ករសមថ៊ី។

- ិ ៊ី គជាវ
ឯកវាទវ្ ឺ ិ បដលកគក្ឝ
្ ៊ី ឱ្រត្ួ
ើ អងគមួយរូបដដលទទួលរងទុកកោ ទសកថ៊ី មានការឈឺ

ចាប់ទក
ុ លោ ពួយកថ៊ី ឬ កកត្វ ិ
ើ រផដ ស្វ
ិ រអំ
ី ព៊ីករឿងអឝ៊ីមួយកដាយមានការនិយាយរល
ំ ឹកនឹកអំ ព៊ី

កហត្ុកភទ ឬករឿងរបស់េនដត្មា
ួវ ប ក់ឯង។

13
 - ិ ៊ី
វតត នាវ្ គជាការន
ឺ ី ិពននករៀបរាប់អំព៊ីការទក់ទងរវាង
ិទនករឿងដដលកផថើមកដាយកវន

សកមយភាពម្នត្ួអងគ។

ិ ៊ី គជាវ
សមនថរត្ថវ្ ិ បដលកវ
្ ី ិពននកលរើកងការអ្
ន
- ឺ ៊ី ុប រាយអំ
៊ី ព៊ីចមាំង ការលរយុទ នរវាងត្ួ

អងគបដប
ិ កសព៊ីររូបដដលមានកមាវង
ំ កថ៊ី សមត្ទភាពខាងកលគឿងតវុ្ មក្យបាយ កល

លផចកថ
ិ មនថ
៊ី តគមលរដហលៗគ្នបកថ។
៊ី

- ិ ៊ី គជាវ
ឧបកថាវ្ ឺ ិ ត្ភា
្ ៊ី ំ
ជ ប់ករឿងព៊ីដ្ ំ
ក់មួយកៅដ្ ក់មួយកទៀត្កបុងវគគ្មួយ។

- ិ ៊ី គជាវ
អកបកោតវ្ ឺ ិ ករៀបរាប់
្ ៊ី អំព៊ីកហត្ុកភទលកោតៈម្នត្ួអងគ សកមយភាពម្នត្ួអងគ ឬ

លកោតៈម្នចមាំង ហាក់ដច
ូ ជាក ើ ញជាក់បសថងដត្មថងកៅនឹងដភាក ូ កវ ី
ឬហាក់ដច

អបកនិពននមានការពិនិត្រជាក់្ស់ កបុងការកលើកយកកហត្ុកភទកនាោះមកោត្

លត្ដាង។

 អត្ទរស គជាត្ម្មវ
ឺ លតអ លកក់ ព៊ីករាោះពុំព៊ីករាោះរបស់អត្ទបទន៊ីមួយៗ។

- ី ិពននបានបកងកត្កឡ
បកចចករស ជាត្ម្មវដដលកវន ើ ើ ង ពិកសសសលមាប់បត្ងនិពននករឿងរាវ

កផសងៗកបុងអកសរសិលផ ៍ ក្ឝឱ្រមានសលមស់
ើ សលមាប់បផាក ឬ លរកភទម្នករឿងន៊ីមួយៗ។

បកចចករសមានកលចើនលរកភទដូចជាៈ

 ី
កាពររស ជាត្ម្មវដដលកវបានរចនាអត្ទ
បទជា ករកាពរ ក្ឝឱ្រកំ
ើ ្ពរ ឬ

កាពរមានសមពសស សូរសពធសំកឡងចួនរតថំបតងតងកដាយករៀបរាប់អំព៊ី

កទសភាព ្មយជាត្ិ ដកំ តើរកហត្ុ ឬករឿងរាវកផសងៗឱ្រព៊ីករាោះ អដតថត្អតូថ ង

កំសត្់ក លគឺ បកងកត្នូ
ើ វចត្ថ
ិ សកងឝគ ពិចារ្ សរាយ កពញចត្ថ
ិ ។

 លរកោមរស អបកនិពននក្ឝឱ្រករឿង
ើ ឬ សកមយភាពត្ួអងគកឱ្រមានការផសងកលពង
៊ី ថ

អដតថត្អតូថ ង ។
 នាដករស អបកនិពននករៀបរាប់អំព៊ីដកំ តើរករឿងកបុងអត្ទបទកោោនរបស់េនឱ្រ
ួវ
មានលកោតៈជាឯកភាពទងកប
ំ ុងសកមយភាព ទកដនវ
៊ី ង ិ ៊ី
កពលកវោដដលជាវ្

ទូកៅមួយសលមាប់កោោន។

- ិ
វកសសរស គជាត្ម្មវ
ឺ ិ ិពននបកងកត្កឡ
ដដលកវន ើ ើ ងពិកសសៗ កៅកបុងការដត្ងនិពននយាង

បុនលរសប់
ិ នូវករឿងលរកោមកោកកោោនកំ្ពរ ករឿងកលពង ករឿងកលផក
ើ ឬអត្ទបទ

កផសងៗកថ។ ិ
៊ី វកសសរសមានកលចើ នលរកភទៈ

 សុនរធ រស
៍ ជាត្ម្មវដដលអប កតន ឬទសសនាមាន ឬឱ្រកៅកលើករឿងដដលេនបាន
ួវ
កពញចត្ថ
ិ កទោះបករឿងកនាោះតលកក់
៊ី ផងក ៏កដាយ។

 ិ
វហាសរូ
បរស គន
ឺ ិពននបានឱ្រត្ម្មវ កៅកលើលកោតៈតលកក់ របស់ត្អ
ួ ងគក៊ី ថ

លកោតៈ ឬ សកមយភាព តាមរយៈការព៌តនាលរត្រកសអំ ព៊ីករឿងរបស់ត្អ

ួ ងគកថា
៊ី ថ

ជាសិលារមយតរស សលមាប់បកងកត្នូ
ើ វកស្វភតភាពម្នករឿង ឬអត្ទបទបាន

ដដរ។

14
  មហត្ទរស គត្ម្មវ
ឺ ដដលសទិត្កៅកបុងការករៀបរាប់អំព៊ីរូបរាង មហិទឫទ
ិន ិ ន អំ ្ច

របស់ត្អ
ួ ងគដដលមានកៅកបុងអកសរសិលផបេ
៍ ែរ។

 ិ ិ ដឌរស គជាត្ម្មវ
វស ឺ ដដលមានកៅកបុងអកសរសិលផ ៍ (អត្ទបទករឿងរាវ) ពិកសស

ករឿងដបបពុទ ននិយម ជាទូកៅដដលអបកនិពននបងាាញនូវសកមយភាពអស្វចរររបស់

លពោះក ្សត្ឝ
ិ ។

 ី
វររស គជាត្ម្មវ
ឺ ដដលអបកនិពននបងាាញនូវលកោតៈតករផករិ យា
ិ ចត្ថ
ិ កាវហាន

អង ់តច មុោះមុត្របស់ត្អ
ួ ងគកុងការលរយុ
ប ទ នកដាយកាយ វាចា ចត្ថ
ិ ឬកបុងអំ កពើ

្មួយកដម
ើ ផត្ទល
៊ី ់យាងស្វឝហាប់មុឺងមាត្់។

 ទរុតរស គជាត្ម្មវ
ឺ ដដលនិពននករៀបករៀងករឿងក្ឝឱ្រក
ើ ើ ញនូវសកមយភាព

លរយុទ ន ពយបាទ សងសឹក ជោះិ ជាន់ រកោភ

ំ ទុកកោ ទសទតឍកមយយាងកឃ្លរកៅ

ិ
អស្វចររ រហូ ត្ដល ់បាត្់បង ់ជ៊ីវត្ម្នត្ួ
អងគកេាយឥត្សមត្ទភាព។

 នាដររស គជាត្ម្មវ
ឺ កចញអំ ព៊ីការកំសត្់កៅកបុងករឿងទំនាស់លរឆ្ ំងគ្នបរវាងត្ួអងគ

បដប
ិ កស។

 ហាសរស គជាត្ម្មវ
ឺ ដដលកកត្អំ
ើ ព៊ីលកោតៈសកមយភាព ឬចលនាម្នករឿងកថ៊ី ម្ន

ត្ួអងគកបដលក្ឝ
៊ី ថ ឱ្រអប
ើ កតន សរាយរករាយកស
ី ើច អបអរស្វទរ លជោះថាវកាវ

ចត្ថ
ិ ។

 សមរស គជាត្ម្មវ
ឺ ដដលសទិត្កៅកបុងអត្ទបទដបបអកសរសិលផបដលសដមថ
៍ ងអំ ព៊ី

លកោតៈសកមយភាពម្នត្ួអងគ ដដលស្សបកៅតាមកហត្ុកភទលកោតៈចរយា
ិ

សកមយភាព កហើយការពិពត៌នារបស់អបកនិពននមានលកោតៈចាស់ក្ឝឱ្រច
ើ ត្ថ
ិ

គំនិត្អបកតនកពញចត្ថ
ិ ចាប់ចត្ថ
ិ កហើយសមកបុងចត្ថ
ិ កៅជាសរាយរករាយ។
ី

 ទសសន៊ីយរស គជាត្ម្មវ
ឺ ដដលមានកៅកបុងអត្ទបទអកសរសិលផ ៍ ដដលករៀបរាប់

អំ ព៊ីកទសភាព ្មយជាត្ិ ម្លពលពឹកា មចាឆ បកាបកសបដលលរកបកៅកដាយចុ

៊ី ង

ចួន សូរសពធសំកឡងរតថំគ្នបម្នស្សៈនិងពរ ជ នៈបកងកត្ជាបរ

ើ យាកាសមួ
ិ យ។

សពឝរស គជាត្ម្មវ ី ិពននទកូ ៅដត្ងកលើកយកមកកលរើកងអត្ទ

ទកូ ៅម្នករឿង ដដលកវន
- ឺ ុប បទ ឬ

ករឿងរបស់េន
ួ វ ដូចជា៖
 ត្ងរស គជាត្ម្មវ
ឺ ័
មួយដដលអបកនិពននយកត្ួអងគជាក់បសថង មានមនុសសលគប់វយ

យកបញ្ញ
ា មនុសស ករឿងមនុសស (ដូចជាសកមយភាព បញ្ញ ិ
ា វបត្ថ
ទំ
ិ នាស់ ការរស់

កៅរាល ់ម្ងង ការទក់ទងគ្នប ការលគប់លគង ជំកនឿ លរម្ពត៊ី ចំតូលចូលចត្ថ

ិ

របស់សងគមមនុសស) មកដត្ងនិពនន ក្ឝឱ្រក

ើ ើ ញលរត្សកសនឹងដភាក ងាយយល ់

ងាយស្វថប់ ងាយចាប់កសចកថ៊ី ឬ ក ើ ញចាស់។

15
  អចឆរយរស
ិ គជាត្ម្មវ
ឺ ដដលឋត្
ិ កៅកបុងករឿងបូរាតកថ៊ី សម័យកថ៊ី (ពិកសសកៅកបុង

ស្វស្រស្វថដលផង) ដដលអប កនិពននបងាាញត្ួអងគ និងសកមយភាពអស្វចរររបស់ត្ួ

អងគ។

 កុសលរស គជាត្ម្មវ
ឺ ដដលឋត្
ិ កៅកលើការអប់រទូ
ំ ទយនលរកៅ។

ខាងកលកាមកនោះនឹងកាន់បត្ក្ឝឱ្រអប
ើ កសិកាទងឡាយ
ំ បានលជាបចាស់អំព៊ីអត្ទនយ
័ អត្ទរប
ូ និង

អត្ទរសរបស់ករឿង។

16
 ជំពូរ ៣
ការសិរាាននដ្អរសរសិលប ៍

ើ
៣.១. សសចរតីសផតម្
ករឿង ិ
កផូនជវ៊ី ត្ ជាលរកភទករឿងដ ៏កលមបំផត្
ុ ដដលអបកសិកាភាគកលចើនមិនបានស្វគល ់មនធា
ិ វ ប់

តន កល ោះករឿងកនោះមនដមនជាអត្ទ
ិ បទអកសរសិលផបដលចងលកងជាកសៀវកៅកទ។
៍ អត្ទបទករឿងកនោះជា

ួ ប៊ីដុកំ ហើយមានរយៈកពលលរដហល ប៊ីកមាង ។ កនោះកហើយជាលរការដដល

លរកភទដេសតត្់សំកឡង ចំនន

ក្ឝឱ្រអប
ើ កសិកាក ៏ដូចសិសានុសិសសមនចាប់
ិ តរមយត៍កបុងការស្ស្វវលជាវរកករឿងកនោះមកតនកឡើយ។

កដាយស្វរដត្ខាវចស្វាម្ដដ ៏លអឯកមួយកនោះបាត្់បង ់កៅ កទបលកសួ

ើ ងអប់របានដាក់
ំ បញ្ូ ច លករឿងកនោះ កៅ

ិ ស
កបុងកមយវ្ ៊ី ិ កាថាបក់ទ១០
៊ី លត្ង ់កមករៀនទ៦
៊ី ការទទួលស្វគល ់ការពិត្។ ិ ស
បុដនថកៅកបុងកមយវ្ ៊ី ិ កាកនោះ

លកសួងអប់របានបញ្
ំ ូ ច លដត្មួយដផាកត្ូចដត្បុក្ត ោះ។

៣.២ ទិដ្ឋភាពក្បវតតិ

ក.ប្រភពររឿង
ិ
តាមការពិត្ករឿង កផូនជវ៊ី ត្ ពុំមានឯកស្វរជាសំ កតរកនាោះកទ គមានដត្ដេសតត្់
ឺ សំកឡងដត្

បុក្ត ោះ។ កដាយសកងកត្ក ើ ញដបបកនោះកហើយកទបគរុ

ើ ដេ ែរជំនាន់ទ២០មួ
និសសត្អកសរស្វស្រសថ
ិ ៊ី យលកុម

បាននា ំគ្នបលរមូលចងលកងឯកស្វរកនោះកឡើង កបុងកគ្នលបំតងកដម

ើ ផបំ
៊ី កពញនូវកសចកថលត្ូ
៊ី វការទងឡាយ
ំ

របស់អបកសិកា។ កយើងេទ
ំុ ញ ងអស់
ំ គ្នបក ៏សូមអ្យស្ស័យចំក ោះភាពេ ឝោះខាត្ ឬភាពេ ឝោះចកនាវោះដដលកកត្
ើ

កឡើងកដាយអកចត្នា កៅកបុងការលរមូលចងលកងឯកស្វរកនោះ។

ខ.ប្ររភទ នង
ិ ចលនា
ករឿង ិ
កផូនជវ៊ី ត្ ជាលរកភទកោោនយ៊ីកក (នាដកអកសរសិលផ) ៍ មានប៊ីដុបំ ដលមានរយៈកពល

លរដហល ៣កមាង សទិត្កៅកបុងចលនាអកសរសិលផកេមរន

៍ ិយម។

គ.ការកំណត់តតង

ករឿងកនោះ លត្ូវបានលរសូត្កឡើងអំ ឡុងឆ្ប ំ១៩៨៧ ជាវតត កមយរបស់កោក ទី ជីហួត និងលត្ូវបាន

ិ សំ កឡងលរជាជនកមភជាកៅម្ងងទ២៨
ចាក់ផាយតាមវទរ ៊ី ដេមិនា ឆ្ប ំ១៩៨៧ គកៅកលកាយកពលដដល
ឺ
ុ ុ
កោកស្វវប់អស់រយៈកពលជាកលចើនម្ងង។

ឃ.សងគមបរយាកាស
ិ
 ទដឌ ិ លត្ូវបានរចនាឱ្រកចញជាស្វាម្ដស្សបកពលដដលអបកនិពនន
ិ ភាពម្នការនិពនន៖ ករឿង កផូនជ៊ីវត្

ុ មានជំង្ង
កំពង ឺ ន។
់ មយងកទៀត្ ករឿងកនោះបានតាក់បត្ងកឡើងស្សបកពលដដលស្វទនភាពនកយាបាយ កបុង

លរកទសមានលកោតៈ្ូរស្ស្វលបនថិចកៅកហើយ។ កដាយកៅដេកញ្ញ
ដ ឆ្ប ំ១៩៨៩ កងទ ័ពកវៀត្្មបាន

ដកកចញព៊ីលរកទសកមភុជា កទបមានការដូ
ើ រក្ែោះព៊ីស្វធារតរដឌលរជាមានិត្កមភុជា មករដឌកមភុជា

17
 ិ ។ កៅកបងសម័យកនាោះ ការផថល ់សិទកសរ
វញ
4
ិន ភាពដល
ី ់អបកនិពនន ហាក់ដច
ូ ជាមានភាព្ូរស្ស្វលបនថិច
ុ
កដាយអបកនិពននមានសិទកលជើ
ិ ន សករសលរធានបទដដលេ
ី នកពញច
ួវ ត្ថ
ិ កលៅព៊ីលរធានបទដដលទក់ទងនឹង

លទសងគ
ិន ិ កនោះ គជាករឿងមកនាសកញ្
មនិយម។ ជាក់បសថងករឿង កផូនជ៊ីវត្ ឺ ច ត្នា កៅកបុងរងឝង ់លគួស្វរ ជា

បញ្ញ
ា កសាហា ផវូវចត្ថ
ិ និងសងគមដដលបានកកត្កឡ
ើ ើ ងកៅកបុងជវ៊ី ភាពរស់កៅរបស់លរជាជន។

 សងគមបរយាកាសកៅកប
ិ ុងស្វច់ករឿង៖ តាមរយៈស្វច់ករឿង កយើងតចសនបិដាឌនបានថា ករឿង

ិ
កផូនជ៊ីវត្ និយាយអំ ព៊ីសម័យកាល ដដលសទិត្កៅកលកាមការលគប់លគងរបស់លពោះមហាកសលត្

កដាយកលរើអំ្ចផ្តថច់ការ។

ង.ជីវប្រវតតអ្
ិ កន នព
ិ នធ
កវ ី ទ ៊ី ជហ
៊ី ួ ត្ បានលរសូត្កៅម្ងងទ ៊ី ១០ កុមៈម ១៩៥២ កបុងសងាកត្់កលេ៥ លកុងភបកំ ពញ

ដដលបានផ្តវស់រូ រទ
ថ លំ
៊ី កៅព៊ី ំស
ុ ំ ករាង ស្សុកសំ ករាង កេត្ថតាដកវ មករស់កៅទលកុ
៊ី ងភបកំ ពញ។ កោកជា

កូនកសិករដដលមានឪពុកនាម ទ ៊ី ពត្ និងមាថយនាម ត កហាត ំ។ កោកមានបងរអូន ១៤នាក់ ស្សើ ៤

នាក់ កហើយ កោក ទ ៊ី ជ៊ីហួត្ ជាកូនចផងកៅកបុងលគួស្វរ។ កោកមានលរពនន ៤នាក់ ដដលលរពននទ១

៊ី

ក្ែោះ នាង ទូច លពមទងមានកូ

ំ ន ២នាក់ ស្សើមាបក់ ចំបតកលរពននទ២(ម
៊ី ិនស្វគល ់ក្ែោះ) ចំបតកឯ

លរពននទ៣
៊ី ក្ែោះ គក ោងកសង លពមទងមានកូ
ំ ន២នាក់ និងលរពននទ៤ក្
៊ី ែ ោះ សុេ សុភាព ជាស្រសថើ

ិ
កមមាយកូនប៊ី កហើយមានកូន ២នាក់កទៀត្។ កៅកបុងដកំ តើរជ៊ីវត្របស់
កោកជួបនឹងបញ្ញ
ា យាងកលចើន

តា ំងព៊ីកោកមានវយ ិ
័ កកែង រហូ ត្កោកដល ់ម្ងងអវស្វនម្នជ៊ីវត្។ កៅរាល ់ស្វាម្ដរបស់កោកលគប់

លរកភទ ដដលបាននិពននមានស្វាម្ដេ វោះមិនទន់លផ ៊ី កហើយស្វាម្ដមួយចំនន

ួ ្ំលត្ូវបានមហាជនទទួល

ស្វគល ់ និងមានក្ែោះកបាោះសំ កឡងយាងខាវងនាសម័

ំ យកនាោះ។ ជាអកុសលលគប់កពលនិពននស្វាម្ដរាល ់

កលើក កោកដត្ងដត្ពិស្វស្ស្វ កដម

ើ ផបដត
៊ី ថ ត្តរមយត៍កបុងការនិពននស្វច់ករឿងឱ្រកាន់បត្មានលកោតៈ

លអលរកសើរ បុដនថការកលរើមក្យបាយរបស់កោកបាន ក្ឝឱ្រកោកមានជមង

ើ លរចា
ឺ ំកាយ រហូ ត្ដល ់បោះ

ិ
ល ់ដល ់តយុជ៊ីវត្របស់
កោក។ កហើយកោកបានទទួលមរតៈភាពកៅម្ងងទ០៣
៊ី មិនា ១៩៨៧។

 ស្ននដដរបស់រោក ទី ជីហួត

តាមការស្ស្វវលជាវ និងផថល ់ព័ត្មា

៌ នរបស់កោក សុេ ស្វករឿន អនុលរធានកការយាល
ិ ័យនិពនន

ម្ននាយកដាឌនសិលផៈបានបញ្ញ
ជ ក់ថា កោក ទ ៊ី ជ៊ីហួត្ បាននិពននករឿងលរដហល ១០ករឿង កាលព៊ីសម័យ

ស្វធារតៈរដឌដេ ែរ កហើយករឿងន៊ីមួយៗរបស់កោក សុទ នដត្មានចំនន

ួ កលចើនភាគដវងៗរាប់រយទំពរ័ ។

បុដនថស្វា ម្ដទងអស់
ំ កនាោះរហូ ត្ដល ់បចចុរផនប កយើងពុំតចរកបាននូវស្វាម្ដ្មួយកនាោះកទ កនោះជា

លរការមួយគួរឱ្រស្វឋយបំផត្
ុ ដដលរបប បុល ពត្ បានបំផ្តវញអស់គ្នយនសល ់ កហើយកយើងតចដង
ឹ

ចំតងកជង
ើ បាន ៩ករឿង បុក្ត ោះ។ បុដនថចាប់តា ំងព៊ីឆ្ប ំ១៩៧៩មក ស្វាម្ដរបស់កោកមានកលចើន កហើយ

រហូ ត្មកដល ់សពឝម្ងងកនោះកៅសល ់បត្លា ំមួយករឿងបុក្ត ោះ គករឿង

ឺ កម បាត្់ដង ិ
ួ ច័នធ ករឿងវលរកលទនំ

ិ
ករឿងកត្កជាយត្ ករឿងលពលឹង បនាធយស្សើ ករឿងបុរសកបោះដូងមាស និងករឿងកផូនជ៊ីវត្។

ី អបកនិពននទ៊ីជ៊ីហួត្ រាជបតឍិត្សភាកមភុជា ២០០២ ទំពរ័ ៧៥។

សូមកមើលៈ កនត្ ចំករនៈ
4

18
  ស្វាម្ដមុនឆ្ប ំ១៩៧៥

 ិ
ករឿងអញមកវញកហើយ ១៩៧១ លរកោមកោក

 ករឿងអបកកលងជាយសមុទ ធ ១៩៧១ លរកោមកោក

 ករឿងគុហាងយកលឿង ១៩៧២ លរកោមកោក

 ករឿងអបកតាត្ផូងកមែ ១៩៧២ លរកោមកោក

 ករឿងឃ្លត្ករតវាដស ១៩៧២ លរកោមកោក

 ករឿងកលមញគងាឝល ១៩៧៤ លរកោមកោក

 ករឿងលមាមកភវង
ើ ១៩៧៤ លរកោមកោក

 ករឿងយមរាជលរមឹក ១៩៧៤ លរកោមកោក

 ករឿងកលជាោះកខាែចោអងល យ ១៩៧៤ លរកោមកោក

 ស្វាម្ដកលកាយឆ្ប ំ១៩៧៩

 ិ
ករឿងវលរកលទនំ ១៩៨៣ លរកោមកោក

 ករឿងកម បាត្់ដង
ួ ច័នធ ១៩៨៥ លរកោមកោក

 ិ
ករឿងជ៊ីវត្តង៌
កបា
ំ ំង ១៩៨៧ លរកោមកោក

 ករឿងលពោះឥនធខាឝក់បភាក ១៩៨២ កោោនបាស្វក់

 ករឿងកត្កជាយត្ ១៩៨៣ កោោនបាស្វក់

 ករឿងនាងបដាចា ១៩៨៤ កោោនបាស្វក់

 ករឿងអរុតរោះកៅទសបូ
ិ ៌ ១៩៨៤ កោោនបាស្វក់

 ករឿងគូកលពងចដមវក ១៩៨៤ កោោនបាស្វក់

 ករឿងលពលឹងបនាធយស្សើ ១៩៨៦ កោោនបាស្វក់

 ករឿងជួបគ្នបកពលចូលឆ្ប ំងយ៊ី ១៩៨០ កោោននិយាយ

 ករឿងចត្ថ
ិ លរត៊ី ១៩៨៣ កោោននិយាយ

 ិ
ករឿងវលរកលទនំ ១៩៨៣ កោោននិយាយ

 ករឿងមាកយើង ១៩៨០ យ៊ីកកករឿង

 ករឿងមាក់ងឺង ១៩៨១ យ៊ីកកករឿង

 ករឿង ន
ុ ឆ្ង ន
ុ ដផន ១៩៨៣ យ៊ីកកករឿង

 ករឿងសំ កឡងម្នកថសងឃ
៊ី មឹ ១៩៨៣ យ៊ីកកករឿង

 ករឿង្មពលករ ១៩៨៣ យ៊ីកកករឿង

 ករឿងបុរសកបោះដូងមាស ១៩៨៤ យ៊ីកកករឿង

 ករឿងជនឥសសរៈ ១៩៨៥ យ៊ីកកករឿង

 ករឿងកុកំ ភវចករឿងចាស់ ១៩៨៦ យ៊ីកកករឿង

 ករឿងសាងសូរមកនាដកវ ១៩៨៦ យ៊ីកកករឿង

19
 ិ
ករឿងកផូនជវ៊ី ត្ ១៩៨៧ យ៊ីកកករឿង

 ករឿង៧មករាម្ងងកជាគជ ័យម្នសងគមនិយមបរសុ
ិ ទ ន ១៩៨០ តម្យករឿង

 ករឿងទមងនក់ ទសបន បុល ពត្ កអៀង ស្វរ ី កេៀវ សំ ផន កបុងកភវងអវ

ើ ី ៊ី ១៩៨០ តម្យករឿង
ច

 ិ ៊ីកលកាយម្ងង៧មករា
ករឿងជវ៊ី ត្ងយ ១៩៨១ តម្យករឿង

 ករឿង៧មករាមហាកជាគជ ័យ ១៩៨១ តម្យករឿង

 ករឿងមាគ្ន៌សក្ថ សលរត៊ី ១៩៨២ តម្យករឿង

 ិ ៊ី
ករឿងលា ំឆ្ប ំកបុងជវ៊ី ត្ងយ ១៩៨៣ តម្យករឿង

 ករឿងកងទ ័ពគំរូ ១៩៨៦ តម្យករឿង

 អបអរស្វទរថាបក់រដឌមន្តនថើការបរកទស លរកទសឥតូ ឍ ចនទ

ិ ងប
ំ ៊ី កលើកទ៧
៊ី កៅទលកុ
៊ី ងកវៀងច័នធ

១៩៨១ ចកលមៀងតម្យ

 អបអរស្វទរមហាសនបិបាត្ទូទងលរកទស
ំ ម្នរតៈសិររកស្វងមាត្ុភម
ូ កមភ
ិ ុ ជា ១៩៨១ ចកលមៀង
តម្យ

 ដលផងងភឹនដភាកងយ៊ីរបស់កបកា ំង និងតកមរក
ិ ១៩៨១ ចកលមៀងតម្យ

 កសចកថសកលមចច
៊ី ិ របស់សម័យលរជុំកលើកទ២
ត្ថ ៊ី ន៊ីត្កាលទ
ិ ១៊ី ម្នស្វធារតៈរដឌលរជាមានិត្

កមភុជា ១៩៨២ ចកលមៀងតម្យ

 កចច
ិ លរឹងដលរងរបស់ត្្
ំ ងតស្វនលត្ូវបរាជ ័យ ១៩៨២ ចកលមៀងតម្យ

 កងទ ័ពរបស់លរជាជនលត្ូវបកលមើលរជាជន ១៩៨២ ចកលមៀងតម្យ

 អត្ថចរត្របស់
ិ កសថចស៊ីហនុកុងកពលកាន់
ប អំ្ច ១៩៨២ ចកលមៀងតម្យ

 កត្អងគ
ើ ការសហលរជាជាត្រកាក
ិ ត្យនុ
ិ ភាពរបស់េនឬកទ?
ួវ ១៩៨២ ចកលមៀងតម្យ

 ជកយា!សនបិបាត្ថាបក់រដឌមន្តនថើការបរកទស ម្នលរកទសទងប
ំ ៊ីកលើកទ៦
៊ី កៅលកុងហូ ជ៊ីមិញ ១៩៨២

ចកលមៀងតម្យ

 សិទ ិ ន និងត្ួនាទម្នបដ
៊ី វិ ត្ថនក
៍ មភុជា ១៩៨២ ចកលមៀងតម្យ

 កយើងពួត្ម្ដគ្នបកំចាត្់សត្ឝកតុថ រ ១៩៨៣ ចកលមៀងតម្យ

 ចំតងស្វមគគភាពវតត
៊ី ៈអ្ន ១៩៨៣ ចកលមៀងតម្យ

 អបអរស្វទរម្ងងអនុសាវរយ៍
ី កកំ តើត្កងទ ័ពឥសសរៈ ១៩៨៣ ចកលមៀងតម្យ

 លរម្ពត៊ីត្សម្ូ នបកសលរជាជនបដវិ ត្ថនក

៍ មភុជា ១៩៨៣ ចកលមៀងតម្យ

 អបអរស្វទរសនបិសិទ នថាបក់រដឌមន្តនថើការបរកទស លរកទសឥតូ ឍ ចន

ិ កលើកទ៧
៊ី ១៩៨៣ ចកលមៀង

តម្យ

 អប៊ីជំកនឿនា ំឱ្រមនុសសកដរើ ងយកលកាយ ១៩៨៣ ចកលមៀងតម្យ

 អបអរស្វទរសម័យលរជុំកលើកទ៤
៊ី ន៊ីត្កាលទ
ិ ១៊ី ម្នស្វធារតៈរដឌលរជាមានិត្កមភុជា ១៩៨៣

ចកលមៀងតម្យ

 យុទ នជនកដម
ើ ឆ្ប ំ១៩៨៤ ១៩៨៤ ចកលមៀងតម្យ

20
  ការយកចត្ថ
ិ ទកុ ដាក់របស់បកស និងរដឌចកំ ោះបងរអូនជនជាត្ចាម
ិ ១៩៨៤ ចកលមៀងតម្យ

 កតាថងយ៊ីបម្នកជាគជ
៊ី ័យ ១៩៨៥ ចកលមៀងតម្យ

៣.៣ ទិដ្ឋភាពទំនារ់ទន
ំ ងសរឿង

ក. អ្តថបទររឿងសរងេប

័ ៨ឆ្ប ំបដលរស់កៅយាងកវទនាជាមួយឪពុកក្ែោះកត្ជ ័យ មាថយចុង

មាោជាក្ែោះកកែងស្សើវយ

ក្ែោះចនធ៊ី និងរអូនស្សើបដលជាកូនរបស់មាថយចុង និងឪពុកេនក្

ួវ ែ ោះពិស៊ី។ មាោមិនទទួលបាននូវការ

ហូ បចុកលគប់លគ្នន់ ឬកដនវងកដកសមរមរដូចរអូនកឡើយ។ ម្ងងមួយចនធ៊ីបានកចាទមាោថា បានលួចមាូប

រអូន ក ៏បកតថញមាោកចញព៊ីផធោះស្សបកពលដដលកត្ជ ័យរវល ់នឹងការងារជូនលពោះរាជាកៅលរ ត្ម្លព។

ិ
កពលកត្ជ ័យលត្ឡប់មកដល ់ផធោះវញបានដងឹ ថាកូនសថ៊ីបាត្់ព៊ីផធោះក ៏េ បោះដេ ាងតាមរកសពឝលគប់ទកដនវ
៊ី ង។

មាោគ្នយនកៅទ្កលៅអំ
៊ី ព៊ីផធោះជ៊ីដន
ូ ជ៊ីតារបស់នាងកឡើយ។ បុដនថកៅកពលដដលកត្ជ ័យចង ់នា ំ

ិ
នាងមកផធោះវញ មាោលរដកក កហើយដងមទងសុ
ំ ំ ឱ្រជ៊ីដន
ូ ជ៊ីតា ជួយកោងកោមឱ្រនាងបានរស់កៅ

ជាមួយរហូ ត្ដល ់កត្ជ ័យលពមម។

័
្នដល ់វយ ១៨ឆ្ប ំ មាោកលរៀបដូចជាកទព្តាចុ
៊ី ោះព៊ីឋានសួគ្ន៌។ ជ៊ីដន
ូ ជ៊ីតាមិនដដល

បដតថត្បក្ថ យឱ្រនាងកៅទ្ឆ្
៊ី ង យមាបក់ឯងកឡើយ។ ម្ងងមួយចំរង ិ លត្ករម្ដឯកកំ
ុ ដដលជាវច ិ ពងុ

សិកាកៅស្វោទស្វបាកមាកោ
ិ បានមកជួបនាងមាោកៅផធោះរបស់នាង កដម
ើ ផរកជាវរូ
៊ី បចមាវក់ព៊ីកោក

តាកទពសិោ ជាជ៊ីតារបស់មាោ។ កោកតាកទពសិោបានដតនា ំរូបចមាវក់ជាកលចើនដល ់ចំរង

ុ បុដនថ

រូបកគមិនកពញចត្ថ
ិ នឹងរូប្មួយកស្វោះ។ ចំរង
ុ ក ៏បានយករូបគំនរូ របស់នាងមាោកៅឱ្រកោកតាកទព

សិោឆ្វក់ ដត្គ្នត្់េងន
ឹ ឹ ងចំរង
ុ យាងខាវង។
ំ កៅម្ងងមួយកៅកពលដដលមាោកៅកបោះផ្តកដត្មាបក់ឯង ក ៏

បានជួបនឹងអួងសែងតាន់ជាជនេលេូ
ិ ច។ កគក ៏បានចូ ុលកៅចាប់មាោ បុដនថលត្ូវបានចំរង
ុ មកជួយទន់

កពល។ កពលកនាោះកហើយដដលក្ឝឲ្ឱ្រអប
ើ កទងព
ំ ៊ី រកាន់បត្យល ់ចត្ថ
ិ គ្នបដងមកទៀត្។ បុដនថកៅកពលលត្ឡប់
ិ
មកផធោះវញ មាោលត្ូវបានឪពុកឱ្រករៀបចំឥវាន់កដម
ើ ផលត្ឡប់
៊ី ិ
កៅរស់កៅជុំជាមួយលគួស្វរវញ។ មាោ

ដសនពិបាកកៅកបុងចត្ថ
ិ ក ៏បានស្វកត្់កៅជួបចំរង
ុ កហើយករៀបរាប់លាប់។ ចំរង
ុ លាប់ថាេនក
ួវ ៏នឹងលត្ូវ

លត្ឡប់កៅរាជធាន៊ីបដរ។ ដូកចាោះអបកទងព
ំ ៊ី រក ៏បានសរាយចត្ថ ិ
ិ កឡើងវញ។

កៅកពលលត្ឡប់មករស់កៅជុំលគួស្វរបានមួយឆ្ប ំ កត្ជ ័យបាននា ំមាោនិងពិស៊ីកៅចូលរួម

ថាឝយលពោះពរបុលតាលពោះមហាកសលត្កបុងពិ្ចកលមើ
៊ី នលពោះជនយ។ កពលកនាោះលពោះអងគមាចស់ម្ឆយា សពឝលពោះរាជ

ហឫទ ័យនឹងមាោយាងខាវងក
ំ ំ ឹ ងកនោះមិនបានក្ឝើ
៏បានទូលលាប់បិតាឱ្រសថ៊ីដតថឹងនាងជាមកហស៊ី។ ដត

ឱ្រមាោសរាយចត្ថ
ិ កឡើយ។ មាោបានលរដកកនឹងលពោះរាជបញ្ញ
ជ ។ កត្ជ ័យេងយា
ឹ ងខាវងរហូ
ំ ត្

បកតថញមាោកចញព៊ីផធោះ។ ការចាកកចញមថងកនោះ មាោក ៏បានចំរង

ុ នា ំកៅផធោះរបស់េន។
ួវ ឪពុកចំរង
ុ

បានបដកិ ស្មិនលពមទទួលមាោជាកូនលរស្វរស្សើកឡើយ ព៊ីកល ោះឪពុកមាថយចំរង

ុ បានសថ៊ីដតថឹងកូន

មហាកសដឌច
៊ី រក គនាងសុ
ឺ ខារឱ្រចំ
ី រងុ តា ំងព៊ីបឆ្
៊ី ប ំមុនមកកមវោះ។ ចំរង
ុ បានលរដកកកលកាយកពលជួបមាោ។

ឪពុកចំរង
ុ ក ៏សកលមចចត្ថ
ិ បកតថញទងចំ
ំ រងុ និងមាោឱ្រកចញព៊ីផធោះកល ោះចំរង
ុ សុេចត្ថ
ិ តាមមាោ។ អបក

21
ទងព
ំ ៊ី រនា ំគ្នបកដរើ កចញកលកាមលកដសដភាកតតិត្តសូរយាងកខាវចចត្ថ
ិ របស់មាថយចំរង
ុ ។ កហត្ុកនោះ

កហើយមាថយចំរង
ុ លួចយកលទពរសមផត្ថមួ
ិ យចំនន
ួ ឱ្រមាោនិងចំរង
ុ ទុកជាទុនរកសុ៊ីកៅម្ងងមុេ។ កលកាយព៊ី

កនាោះមក ចំរង
ុ និងមាោសង ់បានផធោះមួយកហើយរស់កៅជាមួយគ្នបយាងសុេស្វនថបានជាងមួយឆ្ប ំ។

កហត្ុដត្ចង ់ឱ្រលគួស្វរមានមុេមានមាត្់កុងសងគ
ប ម ចំរង
ុ ក ៏សកលមចចត្ថ ើ ំនញ
ិ ក្ឝជ ួ ផវូវឆ្ងយជាមួយភូរនធ
ិ

ដដលជាមត្ថ
ិ ភកថករៀនកៅស្វោទ
ិ ស្វបាកមាកោ
ិ ជាមួយគ្នប។ កទោះប៊ីជាកបុងចត្ថ
ិ មាោមិនចង ់ឱ្ររថកចញកៅ
៊ី

ើ ំនញ
ក្ឝជ ួ ផវូវឆ្ងយក ៏កដាយក ៏នាងមិនតចហាមឃ្លត្់ចរំ ង
ុ បានដដរ។ ជាសំ ្ងតលកក់ចរំ ង
ុ និងភូរនធ
ិ ក៏

បានជួយកលគ្នោះថាបក់កលចសំ កៅកបុងសមុលទដដលក្ឝឱ្រចំ
ើ រងុ បាត្់េន
ួ វ រឯភូ
ី រនធ
ិ ក ៏មានភពឝវាសនាលអ បានកគ

ជួយនិងបានមកដល ់ផធោះចំរង
ុ កដម
ើ ផនា ំ ឹ ងមកលាប់មាោ។
៊ី ំដត ំ ឹ ងភាវមមាោ
លគ្នន់បត្បានទទួលដត

សវុត្ចត្ថ
ិ រហូ ត្សនវបបា
់ ត្់ស្វែរត្។
៊ី មួយឆ្ប ំកលកាយមក ភូរនធ
ិ ក ៏បានសុំមាោករៀបការ នាងក ៏យល ់លពម។

ចំតងត ហ៍ ពិ ហ៍ របស់នាងអបកទងព
ំ ៊ី រ មានភាពលអូកលអឺននិងមានសុភមងគលកដាយមាោកំពង
ុ

ពរក ោះកូនលា ំបេ។

វាសនាមិនកទៀង ចំរង
ុ ដដលកគនា ំគ្នបថាស្វវប់កៅកហើយកនាោះ ក ៏ស្ស្វប់បត្កៅរស់កហើយលត្ឡប់

ិ
មករកលរពននវញកៅផធ
ោះ។ លគ្នន់បត្បានក ើ ញចំរង
ុ ភាវមមាោសរាយចត្ថ
ិ ពន់កពក។ ទនធឹមគ្នបកនាោះ

នាងកក ៏ចុកចាប់កពញកដម
ើ លទូងដដរ ព៊ីកល ោះមិនដង
ឹ លត្ូវក្ឝយា
ើ ង្។ ចុងកលកាយមាោក ៏បានសកលមច

ចត្ថ
ិ ករសយកភូ
ី រនធ
ិ ដដលក្ឝឱ្រចំ
ើ រងុ េងយា
ឹ ខាវង
ំ កហើយបានកជរត្យោះកដៀលមាោជាស្សើ
ិ កផត្់មិនកចោះសកប ់

សកល ់។ កលើសព៊ីកនាោះកៅកទៀត្ ចំរង

ុ ដងមទងបកត
ំ ថ ញភូរនធ
ិ និងមាោចុោះកចញព៊ីផធោះកទៀត្ផង។ ភូរនធ
ិ

និងមាោបានដក
ឹ ម្ដគ្នបចុោះកចញព៊ីផធោះចំរង
ុ កលកាមលកដសដភាកដ ៏បសនឈឺចុកចាប់របស់ចរំ ង
ុ ។ ចាប់ព៊ី

កពលកនោះត្កៅ មាោសងឃមថា
ឹ ិ
ជ៊ីវត្នាងនិងភូរនធ
ិ ដលងជួបភាពតលកក់កទៀត្កហើយ គជាជ
ឺ ិ
៊ីវត្ដដល

ក រកពញកដាយសុភមងគលរហូ ត្។

ខ. តួអ្ងគ នង
ិ មុខងារ
 មាោ ៖ ជាកូនកំល មាថយរស់កៅជាមួយឪពុក ក្ែោះកត្ជ ័យ និងមាថយចុង

ក្ែោះ ចនធ៊ី។ នាងជាលរពននចរំ ង

ុ និងភូរនធ
ិ ។

 កត្ជ ័យ ៖ ជាឪពុករបស់មាោ និងពិស៊ី កហើយជារថរបស់

៊ី ចនធ៊ី មានមុេងារជាមន្តនថើ

ត្ូចតាចកៅកបុងលពោះរាជវាង។
ំ

 ចនធ៊ី ៖ ជាមាថយរបស់ពិស៊ី និងជាមាថយចុងរបស់មាោ កហើយជាលរពននរបស់

កត្ជ ័យ។

 ពិស៊ី ៖ ជាកូនរបស់កត្ជ ័យ និងចនធ៊ី និងជារអូនស្សើរបស់មាោ។

 កទពសិោ ៖ ជាជ៊ីតារបស់មាោ ពិស៊ី និងជាឪពុករបស់កត្ជ ័យ។

 ជដ
៊ី ន
ូ មាោ ៖ ជាជ៊ីដន
ូ របស់មាោ ពិស៊ី និងជាមាថយរបស់កត្ជ ័យ។

 ចំរង
ុ ៖ ជានិសសត្កៅស្វោទ
ិ ស្វបាកមាកោ
ិ និងជាកូនរបស់ឧត្ថមមន្តនថើកហើយជា

រថ៊ីទ១
៊ី របស់នាងមាោ។

 មាថយចំរង
ុ ៖ ជាមាថយចំរង
ុ និងជាភរយារបស់
ិ ឧត្ថមមន្តនថើ។

22
 ឪពុកចំរង
ុ ៖ ជាឪពុកចំរង
ុ និងជាឧត្ថមមន្តនថើ។

 ចក៌ ៖ ជាកសដឌ៊ី និងជាដនវងជាមួយឪពុកមាថយចំរង

ុ ។

 សុខារ ី ៖ ជាគូដតថឹងរបស់ចរំ ង
ុ និងជាកូនរបស់មហាកសដឌច
៊ី ក៌។

 ភូរនធ
ិ ៖ ជាជាងចមាវក់កឈើ និងជាមត្ថ
ិ សមាវញ់ របស់ចរំ ង
ុ កហើយជារថ៊ីទ២
៊ី របស់

មាោ។

 កសថចឆ័យយា ៖ ជាបុលតាកសថចដផនដ។
៊ី

 ពិតនារ ី ៖ ជាមត្ថ
ិ ជត្
ិ ខាង ដដលបានជួយយកតស្វរមាោ។

 អួងសែងតាន់ ៖ ជាជនេលេូ
ិ ច មានបំតងចង ់ចាប់មាោ។

 បុ្ត រទ
ិ ន ៖ ជាជនេលេូ
ិ ចមានបំតងចង ់ចាប់មាោ។

គ. វិ ភាគតួអ្ងគសខា
ំ ន់ៗកនងររឿង
ុ
 ត្ួអងគមាោ

 គុតសមផត្ថិ

-មានរូបសមផត្ថស្សស់
ិ ស្វអត្ជាងកគកៅកបុងនគរ

-មានចត្ថ
ិ សរផុរសកចោះជួយយកតស្វរអបកដម្ទ

-មនកោភលន់
ិ នឹងលទពរសមផត្ថិ

-មានចត្ថ
ិ កស្វែោះលត្ង ់ជាមួយសងារ

- ិ
គុតវបត្ថ
ិ

-គ្នយនទំនល
ួ េុសលត្ូវចំក ោះេនឯង
ួវ រស់កៅកដាយពឹង ក់កលើអបកដម្ទ

-ហានលរឆ្ ំងនឹងបំតងរបស់ឪពុកមាថយ

-មានស្វឝមព
៊ី ៊ី រនាក់។

 ត្ួអងគចរំ ង
ុ

 គុតសមផត្ថិ

-មានរូបសមផត្ថស្សស់
ិ សងាា

ិ ជ េ ភង ់េ ភស់ និងមានជំនាញចាស់ោស់
-មានចំកតោះវជា

-ជាសុភាពបុរស កចោះឱ្រត្ម្មវស្រសថើកភទ

-មានភាពកស្វែោះលត្ង ់ចំក ថ ិ៍
ោះសងារ និងមិនឱ្រត្ម្មវកលើកករក្ ែ ោះកត្ថ
ិ យសជា្ំ
ិ ។

- ិ
គុតវបត្ថ
ិ

-មនមានទំ
ិ នលួ េុសលត្ូវ (ផ្តវស់រូ រច
ថ ត្ថ
ិ ព៊ីសុខារ ី កៅស្សឡាញ់ នាងមាោ)

-លរឆ្ ំងនឹងបំតងរបស់ឪពុកមាថយ

-ជាមនុសសកឆវឆ្វមិនយល ់កហត្ុផល។

23
 ត្ួអងគភរូ នធ
ិ

 គុតសមផត្ថិ

-ជាមនុសសមានចត្ថ
ិ ល អ សវូត្បូត្ កចោះជួយយកតស្វរ និងទំនក
ុ បំរង
ុ អប កដម្ទ

-ស្សឡាញ់ គត្គូ
ិ រ ដល ់មត្ថ
ិ ភកថិ

-មានកសាហាកស្វែោះលត្ង ់

-ជាមនុសសមិនលរកាន់នឹងករឿងរាវអត្ត្កាល។
៊ី

- ិ
គុតវបត្ថ
ិ

-យកលរពននរបស់មត្ថ
ិ ភកថមកក្ឝ
ិ ជាលរពនន
ើ របស់េន។
ួវ
 ត្ួអងគកត្ជ ័យ

 គុតសមផត្ថិ

-គត្គូ
ិ រព៊ីសុវត្ទភាពកូ
ិ ន និងចង ់ឱ្រកូនមានកត្ថ
ិ យស
ិ

-ស្សឡាញ់ កន
ូ ៗកសែើគ្នប

-េត្េំ
ិ ពយយាមបំកពញត្ួនាទរបស់
៊ី េនជាឪពុ
ួវ ក។

- ិ
គុតវបត្ថ
ិ

-ស្សឡាញ់ លរពននចង
ុ ងប់ងល ់

-ស្សឡាញ់ កត្ថ
ិ យស
ិ ថ ិ៍
កករក្ ែ ោះបុតរសកថជា្ំ
ិ មនគ
ិ ត្ដល
ិ ់អនាគត្កូន

-ហានបកតថញកូនស្សើឱ្រកចញព៊ីផធោះ។

 ត្ួអងគចនធ៊ី

 គុតសមផត្ថិ

-ស្សឡាញ់ កន
ូ និងរថ៊ី

-កចោះករៀបចំទន
ំ ក
ុ បលមុងលគួស្វរ

- ិ
គុតវបត្ថ
ិ

-មានចត្ថ
ិ លចដតន្ាន៊ីសនឹងកូនលរពននកដម
ើ

-ផ្តគប់ផន
គ រ
់ ៊ីកដាយចង
ថ ់បានដត្លទពរសមផត្ថិ

-ខាវចកគដកតថើមលទពរសមផត្ថរបស់
ិ េន។
ួវ
 ត្ួអងគកទពសិោ

 គុតសមផត្ថិ

-ចញ្
ិ ច ឹ មប៊ីចាច់កៅស្សើលរកបកដាយ្ម៌

-មានជំនាញចាស់ោស់ (ឆ្វក់រប
ូ )។

- ិ
គុតវបត្ថ
ិ

-ឆ្ប់កឆវឆ្វ មនស្វ
ិ ថ ប់កហត្ុផល។

24
 ត្ួអងគជដ
៊ី ន
ូ មាោ

 គុតសមផត្ថិ

-ចញ្
ិ ច ឹ មប៊ីបាច់ និងស្សឡាញ់ កៅស្សើ

-កចោះស្វថប់កហត្ុផល។

- ិ
គុតវបត្ថ
ិ
ិ
-មិនេ ឝល ់ព៊ីមាោបនាធប់ព៊ីលរគល ់មាោឱ្រមករស់កៅជាមួយឪពុកវញ។

 ត្ួអងគមាថយចំរង
ុ

 គុតសមផត្ថិ

-កយាគយល ់ដល ់កហត្ុផលរបស់កន

ូ

-ជួយទំនក
ុ បំរង
ុ កូន។

- ិ
គុតវបត្ថ
ិ

-ករសកអ
ី ើ ងវតត ៈ

 ត្ួអងគឪពុកចំរង
ុ

 គុតសមផត្ថិ

-ជាឧត្ថមមន្តនថើ

-ចង ់ឱ្រកូនមានកត្ថ
ិ យសេ
ិ ភង ់េ ភស់។

- ិ
គុតវបត្ថ
ិ

-ករសកអ
ី ើ ងវតត ៈ

-បកតថញកូនកចញព៊ីផធោះ

ថ ិ៍
-យកកករក្ ែ ោះ និងកត្ថ
ិ យសជា្ំ
ិ ។

 មហាកសដឌច
៊ី ក៌

 គុតសមផត្ថិ

-រួសរាយរាក់ទក់ទនា
ំ ក់ទន
ំ ងលអជាមួយដនវង

-កចោះគត្គូ
ិ រព៊ីសុេទុករោ បស់កន
ូ ។

 ត្ួអងគសខា
ុ រី

 គុតសមផត្ថិ

-សុភាព ទន់ភន
វ ់ ស្វគល ់ចាស់ទ ុំ

-កចោះស្វថប់កហត្ុផល និងគត្ព
ិ ិ ចារ្បានចាស់ោស់។

ឃ. កាលអាកាស

 ទកដនវ
៊ី ង៖ -លកុងបសចឹមបុរ៖ី ផធោះកត្ជ ័យ ផធោះកោកតាកទពសិោ ផធោះកោកឧត្ថមមន្តនថើ ផធោះកសដឌច
៊ី ត្៌

វាងកសថ
ំ ច កឆារគងាគរ េ ធមអបកតា...

-លកុងឧត្ថរបុរ៖ី ផធោះចំរង
ុ កលើសំ កៅ ករាងជាងដដក...

25
 -នគរស្វគរភារាស កកាោះកខាែច...

 កពលកវោ៖ កវោកនវងបានដប់ឆ្ប ំ បួនលា ំម្ងងកទៀត្ ដត្មួយដេ ជិត្មួយឆ្ប ំ...។

៣.៤. ទិដ្ឋភាពវិភាគអតថន័យ (អតថន័យ)

ក. ប្រធានររឿង
ិ គជាវតត
ករឿង កផូនជ៊ីវត្ ឺ កមយដ ៏កមសត្់ ល ត្់ល ស់ របស់កវ ី ទ ៊ី ជ៊ីហួត្ ដដលបាននិមិត្ថកឡើងកៅ

ិ កោក។ ដកំ តើរករឿងទងមូ

លគ្នចុងកលកាយម្នជ៊ីវត្របស់ ិ
ំ លបានោត្លត្ដាងព៊ីជ៊ីវត្ដ ៏កមសត្់ និរាស កខាែច

ផារបស់ត្អ
ួ ងគស្សើនាងមាោ។ កហើយកហត្ុការត៍ដ ៏លំបាកវាទនាទងកនោះ
ំ បានកកត្កឡ
ើ ើ ងចំក ិ
ោះជ៊ីវត្

័
នាងមាោតា ំងព៊ីនាងមានវយកកែ
ង រហូ ត្ដល ់នាងដង
ឹ កថកពញវ
៊ី ័
យលកមុ ិ
ំ។ ជ៊ីវត្របស់
នាងរស់កៅជាមួយ

មាថយចុងមិនបានផថល ់ភាពកក់កៅថដូចរស់កៅជាមួយមាថយបកងកត្កឡ
ើ ើ យ កទោះប៊ីជាមានឪពុកបកងកត្រស់
ើ

កៅជាមួយក ៏ពិត្ដមន ដត្គ្នត្់មិនបានកមលដងនាងបានលអ

ើ ដចូ ជាមាថយកឡើយ។ មាោលត្ូវមាថយចុងក្ឝើ

័
បាប បកតថញកចញព៊ីផធោះតា ំងព៊ីនាងកៅវយកកែ
ងេ ៊ី ច កហើយនាងក ៏បានកៅរស់កៅជាមួយយាយតារបស់

នាង។ ័
កលកាយមកនាងមានវយចកលមើ ិ
នកឡើងកហើយក ៏លត្ឡប់មកផធោះវញ ំ
លត្ូវឪពុកនាងបងោឱ្រករៀបការ

ជាមួយកូនកសថច បុដនថនាងមនលពមក
ិ ៏លត្ូវឪពុកបកងកត្
ើ បកតថញកចញព៊ីផធោះកទៀត្។ បនាធប់មកនាងបាន

កៅរស់កៅជាមួយបុរសដដលនាងស្សឡាញ់ គឺ ចំរង
ុ ិ
បុដនថជ៊ីវត្នាងក ៏មិនបានកថសុ
៊ី េដូចលាថាបកឡើយ

ព៊ីកល ោះឪពុកចំរង
ុ មិនលពមទទួលស្វគល ់នាងជាកូនលរស្វរកឡើយ កហើយដងមទងកម
ំ ើលងាយ កជរកដៀល

ដល ់ររូបនាងលគប់បបបយាង កហើយក ៏បកតថញនាងកចញព៊ីផធោះកទៀត្។ ចុងកលកាយនាងក ៏បានលពមល ង

រួមរស់ជាមួយចំរង
ុ បកងកត្បានជាលគួ
ើ ស្វរមួយដ ៏ត្ូចកៅកបុងសងគម បុដនថករ៊ី ថ ព
ំ ឹ ងទុកលត្ូវបានរោយអស់

បនាធប់ព៊ីមានកហត្ុការត៍លិចសំ កៅដ ៏តលកក់កៅសមុលទ បានក្ឝឱ្រចំ

ើ រងុ និងមាោល ត្់ល ស់គ្នប

កហើយមាោក ៏បានយកភូរនធ
ិ ជាស្វឝម៊ី ដដលជាកហត្ុក្ឝឱ្រចំ
ើ រង ិ
ុ លត្ឡប់មកវញ ក ើ ញដបបកនោះក ៏កកត្
ើ

ចត្ថ
ិ េងឹ លរចតឍ កជរកដៀលលគប់បបបលគប់យាង កហើយក ៏បកតថញនាងកចញព៊ីផធោះជាកលើកទ៤។
៊ី

តាមរយៈការករៀបរាប់ព៊ីកហត្ុការត៍កផសងៗ ដដលកកត្មានកៅកប ំ ិ
ើ ុ ងដកតើរជ៊ីវត្ របស់នាង

មាោទងអស់
ំ កនោះកហើយ កទបកយ
ើ ិ បានគឺ “ជ៊ីវត្កមសត្់
ើ ងតចស្វកលផងដាក់លរធានករឿង កផួនជ៊ីវត្ ិ

របស់នាងមាោ”។

ខ. មូលបញ្ហារររឿង
ិ បានបងាាញនូវមូលបញ្ញ
កៅកបុងករឿង កផូនជ៊ីវត្ ា ករឿងជាកលចើនដូចជា៖

 មាោជាកកែងកំល មាថយ

 មាោលត្ូវមាថយចុងក្ឝបាប
ើ និងបកតថញកចញព៊ីផធោះ

 មាោកៅរស់កៅជាមួយជ៊ីដន
ូ ជ៊ីតាអស់រយៈកពល១០ឆ្ប ំ

 ័ និងបានជួបចំរង
មាោ្ំកពញវយ ុ

 មាោលត្ឡប់កៅរស់កៅជាមួយឪពុកបកងកត្វ
ើ ញ ិ

 មាោលត្ូវឪពុកបកតថញកចញព៊ីផធោះកដាយស្វដត្មិនយល ់លពមក្ឝជាមកហស
ើ ៊ី របស់សច
ថ

 មាោកៅរស់កៅផធោះរបស់ចរំ ង
ុ

26
  ឪពុករបស់ចរំ ង
ុ បកតថញកចញព៊ីផធោះ

 មាោ និងចំរង
ុ កៅរស់កៅលកុងឧត្ថរបូរ ី

 ចំរង ើ ំនញ
ុ កចញក្ឝជ ួ ជាមួយភូរនធ
ិ ជាមិត្ថសមាវញ់

 ចំរង
ុ និងភូរនធ
ិ បានជួបនឹងកលគ្នោះមហនថរាយេរល ់ពរុោះកៅសមុលទ

 ភូរនធ
ិ បានលត្ឡប់មកករៀបការជាមួយមាោ ឯចំរង
ុ ជាប់កៅកលើកកាោះកខាែច

 ចំរង ិ កហើយដង
ុ លត្ឡប់មកវញ ឹ ករឿងពិត្របស់មាោ និងភូរនធ
ិ

 ចំរង
ុ បានបកតថញមាោ និងភូរនធ
ិ កចញព៊ីផធោះ។

គ. វិ ភាគបញ្ហាទំនាស់
ិ
វបត្ថ
ទំ
ិ នាស់កុងអកសរស
ប ិ លផមានព
៍ ៊ី រគ៖ឺ
ិ ទំ
គ.១. វបត្ថ
ិ នាស់រវាងអត្ថ និងេនឯង
ួវ
ិ កកត្មាននូ
កៅកបុងកោោនយ៊ីកកករឿង កផូនជ៊ីវត្ ិ
វវបត្ថ
ទំ
ិ នាស់កុងេ
ប នដូ
ើ ួវ ចជាៈ

 បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ១
៊ី (កត្ជ ័យ នងរបបសកថ
ិ ភូ
ិ ម)ិ

- មូលកហត្ុៈ មន្តនថើទងអស់ទទួលបានោភសកាករៈមិនកសែើគ្នប

- ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ កត្ជ ័យនឹកត្ូចចត្ថ

ិ កហើយនិយាយលាប់លរពនន

(នាងចនធ៊ី)

- ឧទហរត៍ៈ កត្ជ ័យ៖ ហុឺ ស! កគសរាយនឹងោភសកាករៈទង

ំ

ផងទងពួ
ំ ងកនាោះបានដត្កៅកលើម្ដពួកឧត្ថមមន្តនថើកទ ជាពិកសស

មន្តនថើកុងវា
ប ង
ំ ចំបតកឯបងជាមន្តនថើត្ច ិ
ូ តាចវញ បនាធប់ព៊ីការ

ហត្់កនឿយ្ស់កហើយសុំឱ្្ រដត្រួចេនកៅចុ
ួវ ោះ! ជួនកាលពុំ

បានរួចេនផងកចោះដត្េុ
ួវ សកនោះទស់កនាោះ ស្សួលមនស្សួ
ិ លធាវក់

ព៊ីត្ំបតងមួយរកពច!
ំ

 បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ២
៊ី (មាោ និងទកច
ឹ ត្ថ
ិ កសាហាចំក ោះចំរង
ុ )

- មូលកហត្ុៈ ចំរង
ុ គូររូបមាោកលរៀបដូចជារូបពិត្ៗដដលក្ឝឱ្រ
ើ

មាោចាប់កផថើមមានចត្ថ
ិ កលើចំរង
ុ

- ិ ៊ី មាោចង ់សុំកទស
ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ កដាោះស្ស្វយកដាយសនថិវ្

ចំរង
ុ

- ី ចមានជ៊ីវត្
ឧទហរត៍: ឱ្! ផ្តធ ំងគំនរូ គ្នត្់គរូ រូបេរំុ ញ ស់រកវកដូ ិ

ពិត្ៗ ពុំ ុេស

ុ ព៊ីកំសល
ួ ចត្ថ
ិ េពំ ្ុ ោះុ កកន្តញ្ញ
ជ លឥត្ឈប់ឈរកនាោះ

កទ! ហុឺ ស លរដហលជាគ្នត្់េងន

ឹ ឹងេកំុ ញ ហើយ! អឺ! េច
ំុ ញ ង ់បត្កៅសុំ

កទសគ្នត្់ បុដនថអឺ...ពុំតចក្កឝើ ៅកកត្កល

ើ ោះេនជាស្សើ
ួវ !

27
  បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ៣
៊ី (មាោ និងភាពកំល មាថយ)

- មូលកហត្ុៈ គ្នយនមាថយជាទព
៊ី ឹ ង ក់(មាថយស្វវប់តា ំងព៊ីនាងកៅ

ត្ូច)

- ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ លគ្នន់ឱ្រមាោនឹកត្ូចចត្ថ

ិ នឹងវាសនាេនឯង
ួវ
- ឧទហរត៍ៈ មាោ៖ ឱ្! កបេ
ើ មា
ំុ ញ នមាថយដូចកគឯងលរដហលជាេ ំុ ញ

មិនលត្ូវខាចត្់ល ត្់រកទពំ
៊ី នាក់គ្នយនដូកចាោះកទ....!

 បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ៤
៊ី (ភូរនធ
ិ និងទកច
ឹ ត្ថ
ិ តតិត្ចំរង
ុ )

- មូលកហត្ុៈ ចំរង
ុ បាត្់េនកដាយស្វរល
ួវ ិចសំ កៅ

- ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ ភូរនធ

ិ ដស្សករកអបកជួយ

- ឧទហរត៍ៈ ភូរនធ
ិ ៖ ឱ្! ្មយជាត្អ
ិ ឺ យ! កហត្ុកមថចបានកំ្ច

ខាវងកមវ
ំ ោះ?....វាសនាសំ ឡាញ់ េម
ំុ ញ ិនដង
ឹ ជាយាង្កទ? គួរឱ្រ

កស្វកស្វថយ្ស់ក្ថ លមហាស្វគរដ ៏្ំក្ងយាងកនោះ...!

 បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ៥
៊ី (ចំរង
ុ និងភាពឯកា)

- មូលកហត្ុៈ មាោសកលមចចត្ថ
ិ កលជើសករសយកភូ
ី រនធ
ិ

- ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ ចំរង

ុ ស្វថយកលកាយកហើយរស់កៅមាបក់ឯង

- ឧទហរត៍ៈ ចំរង
ុ ៖ លពោះអឺយ! កគដក
ឹ ម្ដគ្នបកៅកហើយ កគជារថ៊ី

លរពនននឹងគ្នបកហើយចុោះរូបេ.ំុ ញ ..រូបេជា ិ
ំុ ញ សអ៊ីកៅវញ?

ិ ទំ
គ.២. វបត្ថ
ិ នាស់រវាងអត្ថ(ឬេនឯង)
ួវ កៅនឹងអបកដម្ទ

 បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ១
៊ី (នាងមាោ និងនាងចនធ៊ីជាមាថយចុង)

- មូលកហត្ុៈ ចនធ៊ីមិនដដលផថល ់មាូបតហារលគប់លគ្នន់សលមាប់

មាោកទ

- ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ ចនធ៊ីបកតថញមាោកចញព៊ីផធោះ

- ឧទហរត៍ៈ មាោ៖ ដមឱ្របងហូ បដត្បាយទកទ អត្់មានមាូប

កស្វោះ

..............................................................

ចនធ៊ី៖ កមចក ៏កូនឯងមកញា

ុ ំបាយជាមួយនឹងវាតាស៎?
............................................................

ចនធ៊ី៖ ហុឺ ស! ម៊ីគំរក់! កៅឱ្រផុត្ព៊ីមុេព៊ីមាត្់អញកៅ! ថាកចញព៊ី

ផធោះឱ្រឆ្ប់កៅ!កៅ!...

 បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ២
៊ី (មាោ និងកត្ជ ័យជាឪពុក)

- មូលកហត្ុៈ កត្ជ ័យចង ់ឱ្រមាោករៀបអភកសកកា

ិ វ យជាមកហស៊ី

របស់លពោះអមាចស់ឆយ
័ យា

28
 - ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ មាោពុំលពមករៀបអភកសក
ិ កហើយលត្ូវឪពុក

បកតថញកចញព៊ីផធោះ

- ឧទហរត៍ៈ កត្ជ ័យ៖ ហាស៎! សួរចត្ថ

ិ ?បានក្ឝដនវ
ើ ងជាមួយ

កសថចកៅកហើយកហត្ុអ៊ីពុកចា ំបាច់សរួ ចត្ថ

ិ កនូ ឯងកទៀត្!

មាោ៖ កទ!កូនមនលពមកទពុ
ិ ក កទោះជាពុក

សមាវប់ក ៏កូនពុំលពមស្សឡាញ់ លពោះអមាចស់កនាោះដដរ!

......................................................................

កត្ជ ័យ៖ កបឯងកៅដត្ពុ

ើ ំ លោះបង ់សងារឯងកទ!

ចូរឯងចុោះកចញព៊ីផធោះអញឱ្រឆ្ប់កឡើង!

 បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ៣
៊ី (មាោ និងឪពុកចំរង
ុ )

- មូលកហត្ុៈ ឪពុកចំរង
ុ មនចង
ិ ់បានកូនលរស្វរដុចមាោដដល

មានឋានៈត្ូចទបជាងលគួស្វររបស់េន
ួវ
- ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ កោកឧត្ថមមន្តនថើ(ឪពុកចំរង
ុ )បកតថញមាោ

កចញព៊ីផធោះ

- ឧទហរត៍ៈ មាោ៖ ហាអស៎! កោកឪពុក សូមកោកឪពុក

តតិត្កូនផង កូនបានជាស្សឡាញ់ គ្នបរួចកៅកហើយ សូម

កោកឪពុកកមតាថអភ័យកទសផងពុក!

ឪពុកចំរង
ុ ៖ កុម
ំ កកៅអញថាពុក! គ្នយនពុក

គ្នយនកូនអ៊ីជាមួយនាងឯងកទ! កនាោះទឝរហអ ស!៎ ឆ្ប់ចោះុ កចញ

ភាវមកៅ!

 បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ៤
៊ី (ចំរង
ុ និងកោកឧត្ថមមន្តនថ)ើ

- មូលកហត្ុៈ ចំរង
ុ មនក្ឝ
ិ តាមអឝ
ើ ៊ី បដលកោកឧត្ថមមន្តនថើចង ់បាន

(សថ៊ីដតថឹងនាងសុខារកហ
ី ើ យ ដត្ដបរជាមកស្សឡាញ់ មាោមក

កៅផធោះកទៀត្)

- ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ ចំរង

ុ សុេចត្ថ
ិ ចោះុ កចញព៊ីផធោះកៅរស់កៅជាមួយ

មាោ

- ឧទហរត៍ៈ ឪពុកចំរង
ុ ៖ អបក្ករៀបការកឱ្រងព៊ីអងាកល ់?

ឯងចង ់កៅតាមវាកអា ស!៎

ចំរង
ុ ៖ បាទ! េស
ំុ ញ ល
ូ ំបាកកវទនាជាមួយលរពននេ ំ ្ុ

កហើយ្ពុក!

29
  បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ៥
៊ី (ចំរង
ុ និងពួកកុលសមភន)ន

- មូលកហត្ុៈ ពួកកុលសមភនយ
ន ល ់ថាមនុសសទងអស់
ំ សទុ នដត្ចង ់

ទន្តនាធន និងលាថាបដកតថើមយកកកាោះរបស់កគ។

- ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ ពួកកុលសមភនចា

ន ប់ចរំ ង
ុ ំ ឃ្ល
ុ ង
ំ ទុកកៅកលើ

កកាោះកខាែច

- ឧទហរត៍ៈ ចំរង
ុ ៖ ម្ងងកលកាយមកកទៀត្កទបបងដ
ើ ង
ឹ ថាមនុសស

ចដមវក្ ដដលកឡើងកៅដល ់កលើកកាោះសុទ នដត្លត្ូវកគចាប់លចក

លទុងយកកៅទមាវក់សមាវប់កុងទ
ប កអត
ឹ ូ ថ ងកតុ ថ រអស់ កល ោះកគ

យល ់ថាមនុសសទងអស់
ំ កនាោះសុទ នដត្... សុទ នដត្ជាអប កទន្តនាធនដ ៊ី

របស់កគ លាថាបដកតថើមយកកកាោះដដលជាទកដនវ
៊ី ថ ិ៍ នតា
ងកករដូ

របស់កគ្អូន!

 បញ្ញ
ា ទំនាស់ទ៦
៊ី (មាោ ភូរនធ
ិ និងចំរង
ុ )

- មូលកហត្ុៈ ចំរង
ុ បានដង
ឹ ថាមាោបានករៀបការរថ៊ីទព
៊ី ៊ី រ គភូ
ឺ រនធ
ិ

រួចកៅកហើយ

- ដកំ ្ោះស្ស្វយៈ ចំរង

ុ កជរត្យោះកដៀលមាោ
ិ និងភូរនធ
ិ លពមទង
ំ

បកតថញអបកទងព
ំ ៊ី រកចញព៊ីផធោះ កហើយទបំ
៊ី ផត្
ុ មាោបាន

សកលមចចត្ថ
ិ កលជើសករសរស់
ី កៅជាមួយភូរនធ
ិ

- ឧទហរត៍ៈ ចំរង
ុ ៖ តា៎! ករៀបការជាមួយភូរនធ
ិ ? ភូរនធ
ិ ! ឯងជារថ៊ី

របស់មាោកហអ ស? ិ
៎ ...ចុោះអញជាសអ៊ីកៅវញ? អញជាសអ៊ីកៅ

ិ
វញ?

...............................

មាោ៖ អូនស្សឡាញ់ ...អូនស្សឡាញ់ បងបុដនថ

...បុដនថអន
ូ តតិត្បងភូរនធ
ិ ដដរ! អូនពុំតចលោះបង ់គ្នត្់បាន

កទ!

...........................................។

ចំរង
ុ ៖ ចត្ថ
ិ ស្វវាដមន! ចុោះកចញព៊ីផធោះកយើងភាវម

កទស្សើកថាកទប!

ឃ. ឧតតមគតិររឿង

កបុងករឿង ិ បានបងាាញឱ្រក
កផូនជវ៊ី ត្ ិ
ើ ញកៅសងគមជវ៊ី ភាពដ ៏ស្វមញ្ដ របស់មនុសសដេ ែរ ព៊ីជវ៊ី ត្

កសាហាដ ៏មហាសែុគស្វែញ ដដលមនុសសជាត្លគប់

ិ របូ នរ្ក ៏ជួបលរទោះដដរ កហើយកល ោះដត្កសាហាកនោះ

កទបក្ឝ
ើ ឱ្រមានបញ្ញ
ើ ា កកត្កឡ
ើ ើ ងលគប់បបបយាង។ កបុងន័យកនោះអបកនិពននបានបងកបគ
់ ន
ំ ិត្ម្នការអប់រដ
ំ ៏

លជាលកលៅ។

30
 អប់រឱ្រកូ
ំ នៗកចោះស្សឡាញ់ គ្នប កទោះបមានមា
៊ី ថ យេុសគ្នបក ៏កដាយ

ឧទហរត៍៖ មាោ និងពិស៊ីមានមាថយទម្ទ

៊ី ដត្ស្សឡាញ់ គ្នបដូចកចញព៊ីម្ផធមាថយដត្មួយ

 កបុងនាមជាមាថយឪពុកលត្ូវស្សឡាញ់ កន
ូ ឱ្រកសែើៗគ្នប

ឧទហរត៍៖ កត្ជ ័យ ស្សឡាញ់ មាោ និងពិស៊ីកសែើៗគ្នប

 កូនបកងកត្
ើ ឬកូនមាថយទម្ទក
៊ី ៏កដាយក ៏លត្ូវស្សឡាញ់ ឱ្របានកសែើៗគ្នប

ឧទហរត៍៖ ចនធ៊ីជាមាថយចុងមាោ មិនលត្ូវលរកាន់សប

អ មា
់ ោកឡើយ

 ការស្វថប់បងាគប់ចាស់ទ ុំ និងមននា
ិ ំអនថរាយដល ់េន
ួវ
ឧទហរត៍៖ កបស
ើ ិ នមាោ ស្វថប់បងាគប់ជ៊ីដន
ូ ជ៊ីតា នាងនឹងមនកៅ្មា
ិ ប ក់ឯង រហូ ត្ដល ់

លត្ូវអួងសែងតាន់ចាប់កឡើយ។

 កបុងនាមជាមាថយឪពុកមនលត្ូ
ិ វកលរើសិទរបស់
ិន េនួ វ គ្នបសងកត្កា
់ រកលជើសករសគូ
ី ស្សកររបស់

កូនកឡើយ

ំ
ឧទហរត៍៖ កត្ជ ័យបានបងោមាោឱ្រករៀបការជាមួ យបុលតាកសថច។ ចំបតកឪពុកចំរង
ុ បាន

ំ រង
បងោចំ ុ ឱ្រករៀបការជាមួយនាងសុខារ។ី

 មុនសកលមចចត្ថ
ិ ក្ឝអឝ
ើ ៊ី មួយ លត្ូវគត្ព
ិ ិ ចារ្ឱ្របានលអិត្លអន ់

ឧទហរត៍៖ មាោគត្លគប់
ិ លជុងកលជាយ មុននឹងសកលមចចត្ថ
ិ រមួ វាសនាជាមួយភូរនធ
ិ ជា

រថក៊ី ក លកាយ

 ិ
លត្ូវកចោះកយាគយល ់ និងអ្យស្ស័យឱ្រគ្នបកៅវញកៅមក

ឧទហរត៍៖ មាថយចំរង
ុ បានអ្យស្ស័យឱ្រចំរង
ុ និងមាោ ដងមទងឱ្រលទពរសមផត្ថ
ំ មួ
ិ យ

ចំនន
ួ ទុកលរកបរបរចញ្ ិ
ិ ច ឹ មជវ៊ី ត្។

 កុយ
ំ កកសាហាជា្ំ កហើយបំផ្តវញកត្ថ
ិ យសលគួ
ិ ស្វរ

ឧទហរត៍៖ មាោបដកិ ស្មិនករៀបការជាមួយបុលតាកសថច កហើយពលងាត្់គ្នបជាមួយចំរង

ុ

ក្ឝឱ្រតប់
ើ កតនកត្ថ
ិ យសលគួ
ិ ស្វរ។

 ការករៀបការតាមលរម្ពត៊ី គជាការឱ្រត្ម្មវ
ឺ េនឯង
ួវ និងលគួស្វរ

ឧទហរត៍៖ មាោ និងភូរនធ

ិ បានករៀបការតាមលរម្ពត៊ី កហើយមានកូនលា ំបេ។

 កុទ
ំ ន់លជាយចំក ោះបញ្ញ
ា ដដលកកត្មាន
ើ

ឧទហរត៍៖ កទោះប៊ីមាថយឪពុកបកតថញកចញព៊ីផធោះក ៏កដាយក ៏ ចំរង

ុ និងមាោកៅដត្ត្ស ូ

មិនរត្់កគចព៊ីបញ្ញ
ា ទងកនាោះកឡ
ំ ើ យ។

 ំ កការស្វវប់ ជាដកំ ្ោះស្ស្វយបញ្ញ

កុយ ា លគប់យាង

ឧទហរត៍៖ មាោមិនដដលមានគំនិត្ចង ់សមាវប់េន

ួវ កដម
ើ ផកដាោះស្ស្វយបញ្ញ
៊ី ា កឡើយ។

ជាក់បសថងកពលចំរង ិ
ុ លត្ឡប់មកផធោះវញ ស្សបកពលមាោមានកូនជាមួយភូរនធ
ិ កទៀត្ នាង

ិ កដាោះស្ស្វយបញ្ញ
បានរកវ្ ិ ិ ។
ា យាងសនថិវ្ ៊ី

 កទោះប៊ីជាសទិត្កបុងស្វទនភាពលំបាកយាង្ក ៏កដាយក ៏ លត្ូវកចោះត្សព

ូ យយាម

31
 ឧទហរត៍៖ មាោ និងភូរនធ
ិ លត្ូវចំរង
ុ បកតថញកចញព៊ីផធោះ បុដនថអបកទងព
ំ ៊ី របានសនយថា

នឹងក្ឝឱ្រលគួ
ើ ស្វររកចកលមើ
ី ន។

 កចោះកលរើកទពកកាសលរ កដម
ើ ផកដាោះស្ស្វយបញ្ញ
៊ី ា ចំក ោះមុេ

ឧទហរត៍៖ កាលកៅកលើកកាោះកខាែច កដាយស្វរភាពមនត្ក់

ិ សុ ត្ចំ
វ ក ោះកសចកថស្វ
៊ី វ ប់ ក្ឝឱ្រ
ើ
ិ កដាោះស្ស្វយ
កគតចរកវ្ ៊ី ិ
និងតចរស់រានមានជ៊ីវត្បាន។

 លត្ូវកចោះទទួលស្វគល ់ការពិត្

ឧទហរត៍៖ ចំរង
ុ លពមទទួលស្វគល ់ថាភូរនធ
ិ និងមាោជារថ៊ីលរពននស្សបចាប់។

៣.៥. ទិដ្ឋភាពតំខ្ណងនិពនធ (អតថរ ូប)

ក. វចនវិ ធី
ិ កៅកប
វចនវ្ ិ
៊ី ុងករឿង កផូនជ៊ីវត្ កនោះអបកនិពននបានកលរើលាស់ ករកពចន៍ដច
ូ ជា៖

- ករស្វមញ្ដ ្មយតា៖ អញ តអូន ពុក ដម អនធិត្ កៅ កោកយាយ កោកតា ...។

- ករបាល៊ីសំ ស្រសកឹត្៖ ចត្ថ

ិ មន្តនថើ ជន មុេ បុតរសកថិ កត្ថ
ិ យស
ិ អវស្វន សុេ កសដឌ៊ី ទុក ោ រាជ...។

- កររាជសពធ៖ លពោះកត្ជគុត ជំទវ ន

ុ ្ង លពោះរាជពិ្៊ី បុលត្ើ វាង
ំ ចលកើ លពោះរាជបញ្ញ
ជ ថាឝយលពោះ

ពរ េមា
ំុ ញ ច ស់ លពោះអមាចស់ លពោះពរ សពឝលពោះរាជហឫទ ័យ លទង ់ លពោះអងគ លពោះបិតា លពោះករុ្។

ខ. សំវាទវិ ធី

កៅកបុងករឿងកនោះ ត្ួអងគទងអស់
ំ មានការសនធនាគ្នបតា ំងព៊ីកដម
ើ ករឿងរហូ ត្ដល ់ចុងបញ្ចប់ម្នករឿង

ដូចជា៖

 មាោ សនធនាជាមួយពិស៊ី

ឧទហរត៍ៈ មាោ៖ តអូន!

ពិស៊ី៖ ចា៎!

មាោ៖ ដមឱ្របងហូ បដត្បាយទកទ អត្់មានមាូបកស្វោះ។

ពិស៊ី៖ អុ៊ីចងបងឯងយកមា
ឹ ូ បកនោះកៅ្!
..........................................................

 មាោ សនធនាជាមួយមាថយចុង (ចនធ៊ី)

ឧទហរត៍ៈ ចនធ៊ី៖ ហុឹ ស! ម៊ីឃ្លវ! កមចក ៏ម៊ីហងឯងមកដកតថើមលត្ើព៊ីកូនអញចង

ឹ ហាអ៎?

មាោ៖ អត្់កទ! តអូនឱ្រេកំ ្ុ ទកត្!ើ (ចនធ៊ីវាយ)...អូយ...

 ចនធ៊ី សនធនាជាមួយរថ៊ី (កត្ជ ័យ)

ឧទហរត៍ៈ កត្ជ ័យ៖ អូនហាអ៎?

ចនធ៊ី៖ កអើ...មាចស់ចត្ថ
ិ អន ិ
ូ កអាើយ! បង...បងអកញ្ជើញមកវញកហើ យ! កហត្ុអ៊ី

បាត្់កមោះវ បង?

..........................................................

32
  មាោ សនធនាជាមួយជ៊ីដន
ូ

ឧទហរត៍ៈ ជ៊ីដន
ូ មាោ៖ ហាអ៎! កៅឯងមកព៊ីអងាកល ់មាោ?

មាោ៖ ចាស៎! េម
ំុ ញ កដល ់មុនពុកបនថិចហាឹ ងកោកយាយ។

..........................................................

 មាោ សនធនាជាមួយចំរង
ុ

ឧទហរត៍៖ ចំរង
ុ ៖ ឈប់សិនអបកនាង! អបកនាងឈប់សិន! កហត្ុអ៊ីលគ្នន់បត្េម
ំុ ញ កដល ់

ភាវម អបកនាងកគចកៅអុ៊ីចងហ៍
ឹ ?

មាោ៖ កទ! កទ!េអ ិ

ំុ ញ ត្់កគចពួនអ៊ីកទ បុដនថេលំ ្ុ ត្ូវការចូលកៅកបុងផធោះវញកដ ម
ើ ផ ៊ី

ក្ឝការងារកទៀត្កទកត្
ើ !ើ

........................................................

 ចំរង
ុ សនធនាជាមួយកោកតាកទពសិោ

ឧទហរត៍ៈ ចំរង
ុ ៖ សូមអភ័យកទសកោកតា តាមពិត្េម
ុំ ញ កកនោះគចង
ឺ ់ជាវរូបចមាវក់

កោកតា កដម
ើ ផយកកទដាក់
៊ី តា ំងកៅផធោះសិកាកៅឯមាត្់ទក
ឹ ដដលកោក

ឪពុករបស់កៅកទបដត្ស្វងសង
ើ ់រួចងយ៊ីៗកនោះ។ ដត្កដាយស្វរកៅសទិត្កៅយុ

័ កៅមិនបានកពញចត្ថ
វវយ ិ នឹងរូបបិស្វច រូបតរកសអ៊ីកនោះកទកោកតា!

កទពសិោ៖ អឺ! តាយល ់កហើយ! អុ៊ីចងកៅចូ

ឹ លមកដលឝងខាងកនោះ្៎!

.........................................................

គ. ឧបថកថាវិ ធី
ិ ៊ី
ឧបងកថាវ្ គជាវ ិ ត្ភា
្ ំ
ជ ប់ស្វច់ករឿងព៊ីមួយដ្ ំ ្ក់កងវគគ
ក់កៅមួយដន
ឺ ៊ី ុប ្មួយ។

ិ ជាលរកភទកោោនយ៊ីកក ដូកចាោះមានការដបងដចកជាឈុត្ និងឆ្ក។

ត្ួយាងកៅកបុងករឿង កផូនជ៊ីវត្

ឧទហរត៍ៈ ឈុត្ទ១៖
៊ី “កនោះនឹងថាវដងវងដចងចរចារ នូវករឿងនិទនដ ៏កខាវចផារ កុមារកំ
ី ល

មាតា មាថយចុងឫសយចត្ថ
ិ កឃ្លកៅ”។

ចាប់កផថើមឈុត្ទ២៖
៊ី “ឈប់កសវោះលត្ឹមកតោះមួយកដនវង ដងវងព៊ីបុរសជាបិតាលត្

ឡប់មកផធោះដល ់កាល្ ស្វកសួរដង

ឹ ការត៍េ ឝល ់ខាឝយម្លក”។

កបុងឆ្កទ១២
៊ី ការបញ្ចប់កដាយមានការសនធនារវាងមាថយចំរង
ុ និងចំរង
ុ រឯការ
ី

កផថើមកបុងឆ្កទ១៣
៊ី គចាប់
ឺ ិ “រួត្រោះកចញកៅដល ់ទលំ
កផថើមកដាយចកលមៀងកៅវញ ៊ី កៅមហាកសដឌ.៊ី ..”។

ឃ. ហាសវិ ធី

ងឝ៊ីត្ផត្ដត្ករឿង
ិ ិ ជាលរកភទករឿងមកនាសកញ្ចត្នា ល
កផូនជវ៊ី ត្ ត្់ល សពិត្ដមន បុដនថក ៏មាន

បងកបភា
់ ពសរាយរករាយេ
ី វោះៗដដរ។

ឧទហរត៍ៈ ការសនធនារបស់មាោ និងចំរង

ុ ៖

ិ កហអ៎ ! អូនមានករឿងអស់សំកតើចមួយចង ់ជលមាបបង!

មាោ៖ អឺ! បងលត្ឡប់មកវញ

33
 ចំរង
ុ ៖ ករឿងអ៊ីកៅអូន?

មាោ៖ ចាស៎! អូនបានដង

ឹ ថាសពឝម្ងងកនោះ អបកប្ថ ជំនញ
ួ ទងអស់
ំ គ្នប កៅកបុងលកុងឧត្ថរបូរកនោះ
ី

កគនា ំគ្នបកៅបងថា នាយ តិជជកកែង! នាយ តិជជកកែង! នាយ តិជជកកែង!

ចំរង
ុ ៖ ហាស៎! ហាស៎...!

ង. ឯកវាទវិ ធី
ិ ៊ី កៅកបងករឿង កផនជ៊ីវត្
ឯកវាទវ្ ិ គកៅលត្ង
ឺ ់៖
ុ ូ
-កៅឈុត្ទ៤
៊ី កៅកដម
ើ ដប ិ
ំ ូង មាោបាននិយាយដត្មាបក់ឯងថា” ដប់ឆ្ប ំមកកហើយ ដដលដេសជ៊ីវត្

របស់េបា
ុំ ញ នទទួលការ ំ លុ គងកបុងសំ ្ក់ជ៊ីតាេ!ុំ ញ ...េកុំ ញ គេនស
ួវ ិ ន។

-កៅកដម
ើ ឈុត្ទ៥
៊ី ឆ្កទ៨
៊ី “ម្ងងកនោះជាម្ងងឧកបាសងស៊ីល េកំុ ញ ៅរកកាច់ផ្តកមកថាឝយលពោះសិន!...

កាច់បងមួយសនធុោះកទៀត្ក ៏មិនអ៊ីបដរ”។

-កៅឈុត្ទ៩
៊ី ឆ្កទ១៩
៊ី “ឱ្! កបើេមា
ុំ ញ នមាថយដូចកគឯង លរដហលជាេម
ុំ ញ ិនលត្ូវខាចត្់ល ត្់រកទ ៊ី

ពំ នាក់ដកូ ចាោះកទ!...កល ោះវាមានកមរបស់វា ំចំត៊ីមកបញ្ុ ច កហុឺ ...ហុឺ !”

-ភូរនធ
ិ បានទួញកស្វកដត្មាបក់ឯងស្វថយចំរង
ុ ិ ៊ី ពរោះកៅសមុលទ
កៅកពលដដលបានរួចជ៊ីវត្ព “ឱ្!
ុ
្មយជាត្កអ
ិ ើ យ! កហត្ុកមថចបានជាកំ្ចខាវងកម
ំ ោះវ ? វាសនាសំ ឡាញ់ េម
ុំ ញ ិនដង
ឹ ជា...! សំ កៅកគងាកមក

កហើយ ជួយផង! ជួយេផ

ំុ ញ ង! ជួយផង!

-ចំរង
ុ ៖ “កពលកការពុកមាត្់ ស្វអត្បាត្ អ៊ីញ្ចឹងកៅ េកា
ំុ ញ វ យកៅជាចំរង
ុ ដូច...”

ច. សរនទហវិ ធី

ឧទហរត៍ៈ ឈុត្ទ១
៊ី ស្វច់ករឿងបានបងាាញព៊ីទំនាស់រវាងមាថយចុង និងមាោ កហើយមាថយ

ចុងបានបកតថញមាោឱ្រកចញព៊ីផធោះ។

ចនធ៊ី៖ ហុឺ ស ម៊ីគំរក! កៅឱ្រផុត្ព៊ីមុេព៊ីមាត្់អញកៅ! ថាកចញព៊ីផធោះឱ្រឆ្ប់កៅ!

កៅ!

មាោ៖ ដមឱ្រេកំ ្ុ ៅ្...?

ចនធ៊ី៖ ថាកៅ្ក ៏កៅ...កៅ!

មាោ៖ អូយ...ដមឱ្រេកំ ្ុ ៅ្ដម...?

ចនធ៊ី៖ កៅ...កៅ...!

ឈុត្ទ១៣
៊ី និងទ១៤
៊ី ចំរង
ុ និងភូរនធ ើ ំនញ
ិ បានកចញកៅក្ឝជ ួ តាមផវូវសមុលទ ស្ស្វប់បត្ជួបកហត្ុ

ការត៍តលកក់ កកត្កឡ
ើ ើ ងកដាយម្ចដនរ ដដលមានេរល ់ពរុោះយាងខាវងប្
ំ ថ លឱ្រលិចសំ កៅកបុង សមុលទ

កហើយបនាធប់ព៊ីជួបកលគ្នោះតលកក់រច
ួ មក ភូរនធ ិ
ិ បានរួចជវ៊ី ត្ កដាយដឡកបាត្់បត្ចំរង
ុ មនក
ិ ើ ញមាន

វត្ថមានកឡើយ។

ចំរង
ុ ៖ ហអឹ ស! កៅកបុងសមុលទមានករឿងរាវដរវកៗកលចើន្ស់! ភូរនធ
ិ ! កហត្ុអ៊ីក ៏ចំ

តុចកមែកាន់បត្រក្ំ
ី កឡើងៗយាងឆ្ប់រហ័ សអ៊ីចងត
ឹ ៎!

34
 ភូរនធ ី
ិ ៖ អូ! វវរកហើ យសមាវញ់ !

ចំរង ី
ុ ៖ វវរអ៊ី កៅសមាវញ់ ?

...............................................

ភូរនធ
ិ ៖ ឱ្! ្មយជាត្កអ
ិ ើ យ! កហត្ុកមច
ថ បានជាកំ្ចខាវងកមវ
ំ ោះ? វាសនាេម
ំុ ញ ិនដង
ឹ

ជាយាង្កទ? គួរឱ្រកស្វកស្វថយ្ស់ ក្ថ លមហាស្វគរដ ៏្ំក្ងយាង

កនោះ! ...ចំរង
ុ ! ចំរង
ុ មិត្ថេ ំ ្ុ និងអបកឯកទៀត្ លរដហលជាស្វវប់អស់កហើយ គ្នយនអបក

្កៅរស់មួយកទ!.....ជួយេផ
ំុ ញ ង! ជួយផង!

ឈុត្ទ១៨
៊ី កលកាយព៊ីលិចសំ កៅ ភូរនធ
ិ ដដលជាមត្ថ
ិ សិ ទ
ា នស្វាល របស់ភរូ នធ
ិ បាន

កាវយជាស្វឝម៊ីរបស់មាោ បនាធប់ព៊ីមាោបានគត្ថាចំ
ិ រង ិ
ុ មិនមានជ៊ីវត្រស់
កៅកលើបផនដ។
៊ី បុដនថការ

ស្វែនរបស់មាោេុសស្សឡោះ គចំ
ឺ រង ិ
ុ ដដលជារថ៊ីនាងបានលត្ឡប់មកផធោះវញកដាយសុ
វត្ទភាព។
ិ កពលកនាោះ

កហើយដដលមាោជាភរយារបស់
ិ បុរសទងព
ំ ៊ី រនាក់ លត្ូវសកលមចចត្ថ
ិ កលជើសយករថមា
៊ី ប ក់។

ចំរង
ុ ៖ កហត្ុអ៊ី...កហត្ុអ៊ីបានជាអូនពុំលពម? កត្កគមានអនុ
ើ សាវរយ៍
ី លជា
អ មួយ

អូនកលចើនជាងបងកហអ ស?

មាោ៖ មិនដមនដូកចាោះកទបងចំរង
ុ ! ចត្ថ
ិ អនូ ដដលធាវប់ស្សឡាញ់ បងបុ្ត កៅ

ដត្ស្សឡាញ់ ដដដលអត្់ស្សកស្សុត្កឡើយ! បុដនថឥឡូវកនោះអឝ៊ីៗកនវងហួ សអស់

កៅកហើយ ិ
ពុំតចវលលត្ឡប់
បានកទ! បង...កលើសព៊ីកនោះអូនដងមទងមានម្ផធ
ំ

ក ោះជាមួយនឹងបងភូរនធ
ិ កៅកហើយ អូនមិនចង ់ឱ្រអនាគត្របស់កន
ូ វាធាវក់កុ ង
ប

ភាពលចបូកលចបល ់គ្នប ដូចអូនកទៀត្កទ! សូមបងយល ់ចត្ថ

ិ អនូ ផង!

ចំរង
ុ ៖ រវាងបង និងភូរនធ
ិ កត្អូ
ើ នស្សឡាញ់ អបក្?

ឆ. រចនាវិ ធី

ឧទហរត៍ៈ ឈុត្ទ៣
៊ី “កាលកអើយកាលកនាោះ្ មាោកៅដល ់ផធោះជ៊ីតា ក ៏រត្់ចល
ូ ពួនកបុងគុម ភ

ផ្តក កគចព៊ីបិតាដដលតាមរក”។

ឈុត្ទ៤
៊ី ័
“លុោះកវោកនវងដប់វសា នាងមាោកពញវយស្វ
អ ត្អស្វចររ ដូចកទព

្តាចាកសួ
៊ី គ្ន៌”។

ជ. ឧបមានវិ ធី
ិ ៊ី កៅកបងឈុត្ទ៤
-កៅកបុងករឿងកនោះអបកនិពននបានកលរើនវូ ឧបមានវ្ ៊ី លត្ង ់ចំតុចក ល កដម
ើ ផ ៊ី
ុ
បងាាញព៊ីរូបសលមស់នាងមាោដដលស្វអត្ដូចជាកទព្តា។
៊ី

ឧទហរត៍៖ (ក ័
ល) កអ...អឺយ...អឺយ...លុោះកនវងបានដប់វសា នាងមាោកពញវយស្វ
អ ត្អ

ស្វចររ ដូចកទព្តាចាកសួ
៊ី គ្ន៌។

-លត្ង ់ឈុត្ទ៥
៊ី ឆ្កទ៧
៊ី បានបញ្ញ
ជ ក់ព៊ីការកលរៀបក្ៀបនូវសលមស់របស់នាងមាោកៅនឹងកទព

អរសរ តាមរយៈ ករសមថ៊ីរបស់អង

ួ សែងតាន់។

35
 ឧទហរត៍៖ (អួងសែងតាន់កសើច) ស្វអត្ដូចកទពអរសរតាហែ ងកហើយ ហុឹ ស!(ជញ្ជក់មាត្់)។

-ឈុត្ទ៥
៊ី ឆ្កទ៧
៊ី ចំរង
ុ បាននិយាយលាប់មាោព៊ីតរមយត៍ ដដលកគចង ់ក ើ ញមាោ កហើយ

នា ំឱ្រកគចង ់កៅលបកមើលមាោកលរៀបដូចជាស្សកមាលដដលអកនាធលតាមលាត។

ឧទហរត៍៖ ចំរង
ុ ៖ តាមការពិត្គេ
ឺ ម
ំុ ញ កទហា
៊ី ឹ ង! បុនាយនម្ងងកនវងមកដដលេបំុ ញ ត្ងដត្យកកពល

ទំកនរមកលបកមលអប
ើ កនាងកលរៀបដូចជាស្សកមាលដដលអកនាធលតាមលាតអុ៊ីចង្អប
ឹ កនាង!

-ឈុត្ទ៧
៊ី ឆ្កទ១២
៊ី កោកមហាកសដឌច
៊ី ក៌បានសរកសើរថាកូនស្សើរបស់េនមានចរ
ួវ ត្ឫក
ឹ រមរ

ទមដូចសំ ពត្់កៅកបុងផបត្។
់

ឧទហរត៍៖ មហាកសដឌ៖៊ី ហុឺ ! អបកដនវងកហើយ កូនេកំុ ញ នោះ្ វាដូចដត្សំ ពត្់កៅកបុងផបត្អ

់ ៊ី ច
ុ ង!
ឹ

-ឈុត្ទ៨
៊ី ឆ្កទ១៥
៊ី លត្ង ់សមថ៊ីរបស់កសថចឆ័យយាកលចៀងករៀបរាប់ព៊ីសលមស់របស់នាងមាោ

ដដលស្សស់ស្វអត្ដូចកទពកញ្ញ
ដ ដដលចុោះព៊ីឋានសួគ ៌ កហើយមានសលមស់កលើសស្សើទទ
ូ ងលពោះនគរ។
ំ

ឧទហរត៍៖ អងគឆយ
័ យា៖ ស្វអត្្ស់កនោះ! (កលចៀង) បានក ើ ញស្សើភាវមករៀមគួចកសាហា

ស្វអត្ដូចកញ្ញ
ដ ចុោះចាកសួគ្ន៌ លអកលើសអស់ស្សើទទ
ូ ងធាន
ំ ៊ី អូននឹងបានជាអគគមកហស៊ី។

ឈ. វឌឍមានវិ ធី

កៅកបុងករឿងកនោះចាប់កផថើមមានបញ្ញ
ា កៅកពលដដលចំរង ិ
ុ លត្ឡប់មកវញ កល ោះក្ឝឱ្រមាោ
ើ និង

ភូរនធ
ិ មានការពិបាកចត្ថ
ិ ជាខាវង
ំ ពិបាកនឹងលរឈមមុេចំក ោះចំរង
ុ ។ បនាធប់មកបញ្ញ
ា កនោះក ៏កាន់បត្ត្ង
ឹ

ដត្ងដងមកទៀត្កៅ កពលដដលចំរង
ុ បានដង
ឹ ការពិត្ថា ភូរនធ
ិ និងមាោបានករៀបការជាមួយគ្នប កហើយ

មាោមានម្ផធក ោះដងមកទៀត្។

ឧទហរត៍៖ ភូរនធ
ិ បាននិយាយថា៖ “បុដនថ...បុដនថចរំ ង
ុ ដង
ឹ កទ? បានជួបមុេឯងកៅកពលកនោះ

គ្នប កខាវចផាកបុងចត្ថ
ិ កលើសកដម
ើ កៅកទៀត្!

មាោ៖ បង...! អូន...កល ោះអូនកលត្កអរកពក! ករឿងដដលអស់សងឃមកៅកហ

ឹ ើយ

កនាោះ ដបរជាកាវយកៅជាមានភ័ពវា ិ
ឝ សនាកៅវញ! រថសមា
៊ី វ ញ់ និយាយលាប់អន
ូ មកកមល...កហត្ុ
ើ អ៊ី ឝ បាន

ជា...បានជាបងកៅរស់បុដនថ... បុដនថកពលកវោកនវងផុត្កៅព៊ីរឆ្ប ំ...កទបបងលត្ឡប់

ើ ិ
មកផធោះវញអុ
៊ី ចង?
ឹ

កហត្ុអ៊ី ឝក ៏បងមនមកតា
ិ ំងព៊ីយូរ្ស់កហើយ?បង...!

ចំរង
ុ ៖ ហាអ៎! ករៀបការជាមួយភូរនធ
ិ ? ភូរ ិនធឯងជារថរបស់
៊ី មាោកហអ ស?
៎ ...ចុោះអញ

ិ
ជាសអ៊ីកៅវញ? ិ
អញជាសអ៊ីកៅវញ?

ញ. សមនតវិធី

ឧទហរត៍៖ ទំនាស់រវាងចំរង
ុ និងភូរនធ
ិ ។

ដ. បដិវិធី

ឧទហរត៍៖ កត្ជ ័យកពញចត្ថ

ិ ឱ្រមាោក្ឝជាមកហស
ើ ៊ី របស់បុលតាកសថចក្ែោះ ឆ័យយា ដត្

មាោមិនលពមទល ់បត្កស្វោះ។

36
 ឋ. នទា
ិ នវិ ធី
កៅកបុងករឿងកនោះ អបកនិពននបានករៀបរាប់ព៊ីដកំ តើរករឿងតាមដបបបុរសទ៣
៊ី កដាយការបងាាញ

សកមយភាព និងក្ែោះរបស់ត្អ
ួ ងគ។

ឧទហរត៍៖ ... កនោះនឹងថាវដងវងដចងចរចា នូវករឿងនិទនដ ៏កខាវចផារ កុមារកំ

ី ល មាតា មាថយ

ចុងឬសយចត្ថ
ិ កឃ្លរកៅ។

... ឈប់កសវោះលត្ឹមកនោះមួយកដនវង ដងវងព៊ីបុរសជាបិតា លត្ឡប់មកផធោះដល ់កាល

្ ស្វកសួរដង
ឹ ការត៍ េ ឝល ់ខាឝយម្លក។

ឌ. កំសត់វិធី

កៅកបុងដកំ តើរករឿងទងមូ ិ
ំ ល បងាាញភាពកំសត្់ម្នជ៊ីវត្របស់ ំ ូងកពលដដល
នាងមាោ ដដលដប

នាងកៅជាកុមារ ី នាងលត្ូវរស់កៅយាងលំបាកលត្ូវមាថយចុងវាយក្ឝបាប
ើ ហូ បចុកមនលគប់
ិ លគ្នន់ រហូ ត្

័ និងមានលគួស្វរមនបានប
ដល ់នាង្ំកពញវយ ិ ុនាយន ក ៏លត្ូវដបកព៊ីចំរង
ុ កទៀត្។

ឍ. អ្នតរវិ ធី
ិ
ឧទហរត៍៖ កៅកបុងយ៊ីកកករឿងកផូនជ៊ីវត្កនោះ អបកនិពននបានបញ្ចប់ករឿងកដាយឱ្រត្ួអងគមាោ

ជួបជាមួយភូរនធ
ិ ឯចំរង
ុ លត្ូវរស់កៅមាបក់ឯង។

៣.៦. ទិដ្ឋភាពតនម្ែ (អតថរស)

ក. បរចេករស

ក.១. នាដករស
ិ
តាមរយៈករឿងកោោនយ៊ីកក “កផូនជ៊ីវត្” បានបងាាញឱ្រក ើ ញស្វច់ករឿងមានដត្ងជាឈុត្ ឆ្ក

សលមាប់យកកៅសដមថងឱ្រមានលកោតៈឯកភាពទងស្សុ
ំ ងរវាងសកមយភាព ទកដនវ
៊ី ងសមររ និងកពល

កវោចាស់ោស់មួយ កល ោះមនតចយកករឿងកនោះកៅសដមថ
ិ ងរយៈកពលព៊ីរ ឬបម្ងង
៊ី កនាោះកទ។

ខ. វិ រសសរស

ខ.១. ហាសរស

កៅកបុងអត្ទបទបានបញ្ញ
ជ ក់លត្ង ់កដនវងដដល “ចំរង
ុ បានសរកសើរព៊ីស្វាម្ដដ ៏លអឯករបស់កោកតា

កទពសិោ។ បុដនថកោកតាកទពសិោបានបញ្ញ
ជ ក់កៅចំរង
ុ ថា រូបចមាវក់របស់េគ
ំុ ញ ឺ ក្ឝសលមាប់
ើ លក់មិន

ក្ឝើ សលមាប់មនុសសមកចូលកមើល កហើយសរកសើរកនាោះកទ។

ខ.២. ទារុណរស

អបកនិពននចង ់បងាាញឱ្រអប កតន អបកស្វថប់ទទួលបាននូវតរមយត៍ឈឺចាប់ចកំ ោះទកងឝរបស់

ើ ត្ួ

អងគមួយក្ឝអំ
ើ កពើអមនុសស្ម៌កៅកលើត្ួអងគមួយកទៀត្ កដម
ើ ផឱ្រអប
៊ី កតន អប កស្វថប់មានតរមយត៍ឈឺ

ចាប់កខាវចផារ។ អបកនិពននចង ់បងាាញដល ់អបកតន អបកស្វថប់កយ

ុំ កគំរតា
ូ មត្ួអងគដដលេនបានន
ួវ ិ មិត្ថ

កឡើងមកកនាោះឱ្រមានការអ្យស្ស័យគ្នប។

37
 ត្ួអងគដច
ូ កបុងអត្ទបទបានបងាាញឱ្រក ើ ញសកមយភាព វាយក្ឝបាបមាោ។
ើ ការមនឱ្រតហារ
ិ

ហូ បចុកលគប់លគ្នន់ កដនវងស្វាក់តស្ស័យពុំសមរមរ ការបកតថញកចញព៊ីផធោះរបស់មាថយចុងជាកដម

ើ ។

ខ.៣. សុនរទ រស
ិ
អបកនិពននបានករៀបរាប់ព៊ីសកមយភាពដកំ តើរជ៊ីវត្របស់ មាោឆវងកាត្់ការលំបាកលគប់បបប

យាង និងបងាាញឱ្រក ើ ញព៊ីការលរកបរបរចញ្ ិ

ិ ច ឹ មជ៊ីវត្របស់
លរជាជន ដដលមានលកោតៈសមស្សបតាម

សមត្ទភាពតាមសមាយតជ៊ីកវារបស់បុគល
គ មាបក់ៗ។ អបកនិពននចង ់បងាាញឱ្រក ើ ញព៊ីរចនាសមភនម្ន នការ

លគប់លគងរដឌ ការរស់កៅរបស់លរជាជនទូកៅ។

ខ.៤. កមសត់រស

ឧទហរត៍ៈ កៅកពលដដលឪពុករបស់ចរំ ង
ុ បានបកតថញមាោឱ្រចុោះកចញព៊ីផធោះ កយើងក ើញ
ិ
ថាជវ៊ី ត្របស់
មាោ លត្ូវរស្វត្់ អដតថត្រហូ ត្ដល ់នគរងយ៊ីមួយកទៀត្។ មយងកទៀត្កពលដដលចំរង
ុ លត្ូវ

បានលិចសំ កៅក្ថ លសមុទ ធ ដដលក្ឝឱ្រមាោ

ើ យំ កស្វក កកត្តរមយ
ើ ត៍ តតិត្តសូរដល ់រថកមសត្់
៊ី

របស់េន
ួ វ ដដលពុំបដលជាមានវាសនាដូចកមថចកនាោះ។
អបកនិពននបានក្ឝឱ្រដ
ើ កំ តើរករឿងមានកមសត្់ និរាសល ត្់ល ស់ កល ិ
ោះជវ៊ី ត្របស់
លគប់រប
ូ ដត្ងដត្

ជួបលរទោះនូវទុកកោ ស្វកជាករឿងកគចមនផុ
ិ ត្។

ខ.៥. វិ ហាសរូបរស

កោកកទពសិោ មានតករផករិ យាសមថ

ិ សំ
៊ី កៅ កមើលកៅមានលកោតៈកលគ្នត្លគ្នត្ បុដនថគ្នត្់

ជាមនុសសមានសនាថនចត្ថ
ិ សក្ថ សលរត៊ីដល ់កៅស្សើគ្នត្់ជានិចច។

ខ.៦. ទសសនយ
ី រស
អបកនិពននបានបងាាញសលមស់្មយជាត្ិ ម្លពលពឹកា កទសភាព ភូមិស្សុកក្ឝឱ្រអប
ើ កតន អបកស្វថប់

ហាត្់បានក ើ ញផ្តធល ់បភាកនូវកទសភាពទងកនាោះតាមរយៈការករៀបរាប់

ំ របស់អបកនិពនន។

ឧទហរត៍ៈ អបកនិពននបានបងាាញឱ្រក ើ ញព៊ីសកមយភាពកទសភាព នាសមុទ ធ មុនកពលដដល

នាវារបស់អបកជំនាញលត្ូវបានលិចកៅកបុងម្ផធទក។
ឹ

ខ.៧. នាដយរស
ី ិពននបានកលើកព៊ីបញ្ញ
កវន ា ទំនាស់របស់ត្អ
ួ ងគ ដដលបកស្ស្វយព៊ីបញ្ញ
ា អឝ៊ី មួយ ដដលក្ឝឱ្រប
ើ ោះ

ល ់ដល ់ផលលរកយាជន៍បុគល
គ ្មាបក់ ឬលកុម្មួយ។

ឧទហរត៍ៈ

 ិ
ទំនាស់វបត្ថ
រវាងមាោ
ិ និងឪពុកករឿងកលជើសសាំឱ្របុលត្កសថច

 ិ
ទំនាស់វបត្ថ
រវាង
ិ ឪពុកចំរង
ុ ជាមួយមាោ

 ិ
ទំនាស់វបត្ថ
រវាង
ិ ចំរង
ុ ជាមួយមាោ និងភូរនធ
ិ ។

38
 ខ.៨. រស្នភណរស

ំ លគឺ ដកំ តើរករឿងក

សមពសសដ ៏លអឯកម្នម្ផធករឿងទងមូ រកពញ កៅកដាយ ទរុតភាព ដដល

តចក្ឝឱ្រលពល
ើ ឹងអប កស្វថប់ស្សក់ទកដភា
ឹ កបាន ជាពិកសសកៅលត្ង ់វគគដដល ចំរង
ុ លត្ឡប់មកព៊ីកកាោះកខាែច

ិ
វញ កហើយជួបនឹងមាោ ដដលមានម្ផធក ោះជាមួយភូរនធ
ិ ដត្ចំរង
ុ ពុំដង
ឹ ថា មាោមានម្ផធក ោះ កហើយ

មកស្សវាកតបលរពននកដាយកថន
៊ី ឹករឮកបំផត្
ុ ។ កយើងក ិ គមានទ
ើ ញថា កស្វភតកបុង ករឿងកផូនជ៊ីវត្ ឺ ងំ

កៅកលើបផាកេមស្វរម្នករឿង
ឹវ ិ ន
និងសិលផវ៍ ្ ៊ី ិ មត្ថ
ិ របា
ូ រមយត៍។

គ.សពវរស

គ.១. កុសលរស
ិ
ករឿង កផូនជវ៊ី ត្ ិ
បានចូលរួមជាវភាគទនយា ិ
ង្ំក្ងកបុងការកដាោះស្ស្វយវបត្ថ
ិ ដដល

បានកកត្
ើ កឡើងកបុងសងគមដេ ែរ គោងជ
ឺ ំរោះកចាលនូវផបត្គ
់ ន
ំ ិត្ទសសនៈ “នំមន្ំ
ិ ជាងនាឡិ” ឱ្រលជោះស្សឡោះ

បនថិចមថងៗ ់់ និត្របស់ត្ពយបាលដេ ែរលគប់រប

ព៊ីផបត្គំ ូ ិ
ឱ្រមានការពិចារ្កឡើងវញនូ
វទំហំសិទ ិ ន

របស់ពក
ួ គ្នត្់ ដដលធាវប់បត្លគបសងកត្ម
់ កកលើកូនលរុសស្សើរបស់េន។
ួវ មយងកទៀត្ករឿងកនោះបានអប់រ ំ

កូនកៅលរុសស្សើ ឱ្រមានជំហរហានត្សលូ រឆ្ ំង កដម

ើ ផបសឝ
៊ី ងរកសុភមងគលដដលេនលត្ូ
ួវ វការ កហើយតច

រួមរស់ កំតត្់ កជាគវាសនា អនាគត្របស់េនកដាយេ

ួវ នឯង។
ួវ ឪពុកមាថយ ឬត្ពយបាលគជាអប
ឺ ក

ចា ំសលមបសលមួល និងបងាាញមាគ្ន៌សលមាប់កន
ូ ។

គ.២. តថរស
ិ បានកលើកយកត្ងភាពសងគមដេ ែរមកឆវោះបញ្ញ
ត្ងភាពសងគមកបុងករឿង កផូនជ៊ីវត្ ច ំងយាងពិត្ៗ គឺ
ុ
ជាបញ្ញ
ា ដដលកកត្មានកឡ
ើ ើ ងកបុងរងឝង ់លគួស្វរ ិ
ជាវបត្ថ
កសា
ិ ហាមួយ ដដលបានចាក់កស្សោះពិបាក កដាោះ

ស្ស្វយ កហើយករឿងកនោះតចកាវយជាដមត្មួយ សលមាប់វាស់បវងនូវបញ្ញ

ា សងគមដដលកកត្មានកៅ
ើ កបុង

កពលខាងមុេ កហើយមានលកោតៈដូច ឬស្សកដៀងគ្នប។ មយងកទៀត្ករឿងកនោះបានបងាាញព៊ីស្វទនភាព

សងគមដដលសទិត្កៅកបុងការលគប់លគង ផ្តថច់ការរបស់វតត ៈ សកថភូ

ិ មិ ដដលមន្តនថើគត្ដត្កោ
ិ ែ ភអំ ្ច

ោភសកាករៈ បុតរសកថិ កភវចព៊ីសុេទុកលោ រជារាស្រសថ ដដលបានទទួលរងទុកវា

ោ សនា លគប់បបបយាង។

គ.៣. សងគមរស
ិ មានដូចជា៖
សងគមរស កៅកបុងស្វាម្ដករឿង កផូនជវ៊ី ត្

 អបកនិពននបានបងាាញព៊ីលរម្ពត៊ីម្នការលគប់លគងរដឌរបស់លពោះរាជា

 អបកនិពននបានបងាាញព៊ីការដសឝងរកចំកតោះដង
ឹ តាមរយៈការសិកាករៀនសូលត្

 ការកគ្នរពទំកនៀមទមាវប់ លរម្ពត៊ី ពិ្មងគ

៊ី លការជាកដម
ើ ។

39
 ជំពូរ ៤
លទធផលននការក្ាវក្ាវ
៤.១. ចំណុចខ្ែ ំង
កលកាយព៊ីបានសិកាស្វាម្ដកោោនយ៊ីកកករឿង ិ
កផូនជ៊ីវត្ បានក្ឝឱ្រកយ
ើ ើ ងេបំុ ញ ដលជាសិកាស្ស្វវ

លជាវទទួលបាននូវបទពិកស្វ្ន៍យាងកលចើនទងកៅកល
ំ ើអត្ទនយ
័ ដបបបទម្នការដត្ងនិពនន ត្ម្មវអប់រដ
ំ ៏

ិ
វកសសវ ិ
ស្វល ជាងកនោះកៅកទៀត្ គការពយយាម។
ឺ ដូចអបកសិកាទងឡាយបានលជាបរួ
ំ ចមកកហើយថា

ករឿងកនោះ ពុំទន់រកក ើ ញថាមានឯកស្វរជាសំ កតរកឡើយ កហត្ុកនោះមុននឹងក្ឝការស

ើ ិ កា លកុមកយើងេ ំុ ញ

បានចំ្យកពលកវោយាងកលចើន កដម
ើ ផក្ឝ
៊ី ការចមវ
ើ ងករឿងព៊ីបេសតត្់សំកឡង ឱ្រកាវយជាកសៀវកៅ

មួយកាលសលមាប់អបកសិកា្ដដលចង ់តនករឿង ឬ ចង ់សិកាអំ ព៊ីវា។

ជាការពិត្្ស់ អឝ៊ីបដលកយើងទទួលបានកៅកពលកនោះ វាជាសមិទផលមួ

ិន យ កដម
ើ ផជួ
៊ី យដល ់អប ក

ស្ស្វវលជាវកលកាយៗឱ្រមានភាពងាយស្សួលកបុងការដសឝងរកឯកស្វរកនោះ មនថាកសៀវកៅស្វច់
ិ ករឿង

ទងមូ
ំ ល ឬក ៏ ការសិកាស្វាម្ដលមអិត្កនាោះកទ។

៤.២. ចំណុចសមាយ
ស្វាម្ដកនោះ កកត្កចញអំ
ើ ព៊ីការេត្េំ
ិ លរឹងដលរងយាងខាវងរបស់
ំ លកុមកយើងេ។
ំុ ញ ដូចកនោះឆវងតាមរយៈ

ការសិកាខាងកលើ កយើងក ើ ញថាស្វាម្ដកនោះកៅមានចំតុចេ ឝោះខាត្មួយចំនន

ួ ដដលទមទរឱ្រអបក

សិកាកលកាយៗជួយបំកពញបដនទម។ កយើងេបា
ុំ ញ នក្ឝការលត្ួ
ើ សលតាយផវូវេ វោះៗកហើយ កបើអបកសិកា

ិ
កលកាយៗចង ់បំកពញបដនទម ឬក ៏ថា ការវភាគកៅមនទន់
ិ ស៊ី ជកលៅ
ុ តចក្ឝការដកស្សង
ើ ់កដម
ើ ផស
៊ី ិ កា
ិ
កឡើងវញ។

40
 ជំពូរ ៤
សសចរតីសននិដ្ឋឋន និងអនុាសន៍
៤.១. សសចរតស
ី ននដ្ឋ
ិ ឋ ន
ិ ដដលជាវតត កមយរបស់កោក ទី ជីហួត មក
តាមរយៈការសិកាកោោនយ៊ីកកករឿង កផូនជវ៊ី ត្

កយើងតចទញកសចកថសនប
៊ី ិដាឌនបានថា ករឿងកនោះពិត្ជាបានបងកបន
់ វូ ត្ម្មវអប់រយា
ំ ងលរម្ពសលមាប់

មនុសសជំនាន់កលកាយៗក្ឝការគ
ើ ត្ព
ិ ិ ចារ្។ ត្ួយាងកបើសិនជាអបកជួបបញ្ញ
ា ដូចជាមាោ កត្អប
ើ កគួរ

កដាោះស្ស្វយយាង្? កៅកបុងករឿងកនោះ ត្លមូវឱ្រត្ួអងគលរឆ្ ំងនឹងគំនិត្របស់ចាស់ទដា

ុំ ច់អហំ ការ។

ចំក ិ
ោះអបកវញ កត្អប
ើ កយល ់ថាទកងឝបបបកនោះលត្ឹ
ើ មលត្ូវដដរឬកទ? ចំតុចទងអស់
ំ កនោះ សុទ នដត្ជាចំតុច

ដដលលត្ូវគត្ព
ិ ិ ចារ្ទងអស់
ំ ។ កហត្ុកនោះកហើយបានជាកយើងកលើកកឡើងថា ត្ម្មវអប់រកៅកប
ំ ុងករឿង គឺ
ពិត្ជាបានផថល ់នូវបទពិកស្វ្ន៍ជាកលចើន ិ
សលមាប់មនុសសយកកៅវភាគកប ិ
ុងជ៊ីវត្រស់កៅលរចា ំម្ងងរបស់
ិ
ពួកកគ។ មយងវញកទៀត្ ករឿងកនោះ ដងមទងបានបងក
ំ បន់ វូ អត្ទរប
ូ ដ ៏លអ ព៊ីកល ោះអត្ទបទទងមូ
ំ លបាននិពនន

ជាអត្ទបទកោោនយ៊ីកក ដដលមិនដមនរាល ់លគប់អបកនិពននសទ

ុ នដត្តចនិពននបានកទ។ ដូចកនោះករឿង កផូន

ិ មនលត្ឹ
ជវ៊ី ត្ ិ មដត្បានផថល ់នូវការអប់រទូ
ំ ទយនយាងលអបុក្ត ោះកទ ដងមទងបានបងា
ំ ា ញអំ ព៊ីទលមង ់កោោន

យ៊ីកកដល ់មត្ថ
ិ អបកតនដងមកទៀត្ផង។

សរុបជារួមមក កបុងនាមជាអបកសិកា កយើងេស

ុំ ញ នយថានឹងរួបរួមគ្នបជា្វុងមួយ កដម
ើ ផបងរកា
៊ី

សមផត្វិ ថ រផ្ម៌ អកសរស្វស្រសថ អកសរសិលផជាត្

៍ ឱ្របានរ
ិ កចកលមើ
ី នជានិចចនិរនថរកៅកអើយ។

៤.២. អនុាសន៍
កលកាយព៊ីបានក្ឝការស
ើ ិ
ិ កាវភាគយា ិ
ងលមអិត្កៅកលើស្វាម្ដកោោនយ៊ីកកករឿង កផូនជ៊ីវត្របស់
អបក

និពនន ទ ៊ី ជ៊ីហួត្ រួចមក ក្ឝឱ្រកយ

ើ ើ ងបានដង ិ
ឹ អំ ព៊ីដកំ តើរជ៊ីវត្ដ ៏បវងឆ្ងយរបស់ត្អ
ួ ងគនាងមាោ ដដលលត្ូវ

បានបកតថញកចញព៊ីផធោះចំនន
ួ ៤កលើក។ កលើកទ១
៊ី គលត្ូ
ឺ វមាថយចុង (ចនធ៊ី) បកតថញកចញព៊ីផធោះ។ កលើកទ ៊ី

២ លត្ូវឪពុកបកងកត្បកត
ើ ថ ញកចញកដាយស្វរពុំលពមករៀបអភកសកជាមួ
ិ យបុលតាកសថច។ កលើកទ៣
៊ី លត្ូវ

ឪពុកចំរង
ុ បកតថញកចញព៊ីផធោះ។ និងកលើកទ៤
៊ី លត្ូវបានចំរង
ុ ដដលជាស្វឝម៊ីមិនបានករៀបការតាម

លរម្ពត៊ី បកតថញកចញព៊ីផធោះ កដាយស្វរកពលដដលចំរង

ុ បាត្់េនអស់
ួវ រយៈកពលជាងព៊ីរឆ្ប ំ មាោបាន

ករៀបការជាមួយភូរនធ
ិ ដដលជាមិត្ថភកថរបស់
ិ ចរំ ង
ុ ។ កយើងក ើ ញថា ស្វច់ករឿងកនោះបានឱ្រត្ម្មវកៅកលើការ

ដដលបានករៀបការតាមលរម្ពត៊ី។ ចំក ោះការដដលរួមរស់កៅជាមួយគ្នប កដាយពុំមានការយល ់លពមព៊ី

ត្ពយបាល ជាពិកសសកនាោះគពុ
ឺ ំ បានករៀបការតាមលរម្ពត៊ី លត្ូវបានសងគមមនឱ្រត្ម្មវ
ិ ។ ជាក់

ដសថងកៅកបុងករឿងកនោះ អប កនិពននបានឱ្រត្ម្មវកៅកលើការករៀបចំទក
ុ ដាក់តាមលរម្ពត៊ី ឯការពលងត្់គ្នប

កនាោះ គលត្ូ
ឺ វដបកបាក់។ កនោះលគ្នន់បត្ជាដផាកមួយចំក ិ
ោះការវភាគកៅកលើស្វច់ករឿងទងមូ
ំ លរបស់ករឿង

ិ
កផូនជ៊ីវត្។ កបកយ
ើ ិ បត្ងវ
ើ ងសកងកត្កៅកលើវ្ ៊ី ិ
ញ អបកនិពននកលជើសករសយកការដត្ងករឿងជាដបបកោ
ី ោន

យ៊ីកកយាងព៊ីករាោះដតងតង។ អត្ទបទករឿងពុំលត្ូវបានអបកសិកា្ធាវប់ចងលកងទុកជាឯកស្វរ

សំ កតរ ឬ កៅមានសល ់សំ កៅកដម

ើ ព៊ីអបកនិពនន ឬមានអបកសិកាេ វោះបានចងលកង បុដនថមិនក្ឝការ
ើ

ដចករបលកកនាោះកឡ
ំ ើយ គមានដត្លកុ
ឺ មគរុនិសសត្អកសរស្វស្រសថ
ិ ិ
ដេ ែរមួយលកុមរបស់វទយស្វ
ទ នជាត្អប់
ិ រំ

41
មានសមាជិកបួននាក់ បានសកលមចចត្ថ ិ
ិ នា ំគ្នបចងលកងស្វរកឡើងវញជាកសៀវកៅ កដាយក្ឝការចំ
ើ ឡងព៊ី

ិ ជាត្កមភ
ដេសតត្់សំកឡងដដលសពឝម្ងងមានរកាទុកកៅវទរ ិ
ុ ិ ុ ជា។ មួយវញកទៀត្ កយើងក ៏ក ើ ញមានករឿង

កនោះ ិ ស
កៅកបុងកមយវ្ ៊ី ិ ការបស់លកសួងអប់រមួ
ំ យដផាកត្ូចដត្បុក្ត ោះលត្ង ់កមករៀនទ៦
៊ី ការទទួលស្វគល ់

ការ ពិត្។ កហត្ុកនោះកហើយកបអប

ើ កបានស្វថប់នវូ ដេសតត្់សំកឡងកនាោះកទៀត្រត្ដត្ក្ឝ
ឹ ឱ្រកាន់
ើ បត្ជក់ចត្ថ
ិ

ដត្
ិ តរមយត៍ ស្វថប់មង
ថ កហើយចង ់ស្វថប់មង
ថ កទៀត្ កដាយស្វរដត្កទពកកាសលរយាងលអរបស់អបកនិពនន

កបុងការតាក់បត្ងកឃ្លវងឃ្លវឱ្រមានភាពលរទក់លកឡាគ្នប និងភាពបុិនលរសពឝរបស់អបកសដមថងកទៀត្កនាោះ

រត្ដត្ក្ឝ
ឹ ឱ្រស្វច់
ើ ករឿងទងមូ
ំ លមានភាពព៊ីករាោះយាងរតថំ។

ជាការពិត្រាល ់ស្វាម្ដរបស់អបកនិពននមុនៗ ពិត្ជាមានត្ម្មវយាងមហាស្វល ដដលលកសួងអប់រ ំ

និងមជឈដាឌនអបកសិកាស្ស្វវលជាវមិនគួរកមើលរលងកនាោះកឡ
ំ ើ យ។ អបកទងកនាោះគួ
ំ រដត្នា ំគ្នប ក្ឝការ
ើ
ិ កដម
ពិចារ្កឡើងវញ ើ ផក្ឝ
៊ី យា
ើ ង្កុស្វ
ំ ា ម្ដដ ៏លអទងកនាោះបាត្់
ំ បង ់។ កៅកពលដដលបាត្់បង ់ បាននា ំ

គ្នបស្វថយកលកាយ។

ិ
មួយវញកទៀត្ ចំក ោះអប កដដលមានឯកស្វរមានត្ម្មវ ក់ពនននឹងអកសរស្វស្រសថ អកសរសិលផ ៍

ជាត្ិ គួរ្ស់បត្នា ំគ្នបដចករបលក

ំ មិនដមននា ំគ្នបទុកកចាលនា ំឱ្រកតុ ថ រកាត្់កនាោះកទ។ កបពុ
ើ ំ កនាោះកទ

កកែងជំនាន់កលកាយកត្មានអឝ
ើ ៊ី បដលជាឯកស្វរ ឬ មានអឝ៊ីតចយកជាកគ្នលគំនិត្គត្ព
ិ ិ ចារ្កៅ

ត្ កទៀត្។ ដូកចាោះសូមអប កសិកាស្ស្វវលជាវទងឡាយ

ំ កបើកចត្ថ
ិ ឱ្រទូោយនា ំគ្នបបកងកត្នូ
ើ វវរផ្ម៌បចក

របលក
ំ កដម
ើ ផទ
៊ី ងអស់
ំ គ្នប ព៊ីកល ោះវាមនក្ឝ
ិ ឱ្រអប
ើ កេូចខាត្កឡើយ។ ទនធឹមគ្នបកនោះដដរ រាជរដាឌភបាល
ិ លត្ូវដត្

ិ
ចាត្់វធានការឱ្របានម ត្់ចត្់ កដម
ើ ផរកាឱ្របាននូ
៊ី វកមយសិទបញ្ញ
ិន ដ របស់អបកសិកាស្ស្វវលជាវទងឡាយ
ំ

ដដលពួកគ្នត្់េត្េំ
ិ លរឹងដលរងអស់ព៊ីកមាវង
ំ កាយចត្ថ
ិ រួមទងសមា
ំ ិ
ម រ ងវកាជាកដមើ កបុងការបកងកត្ស្វ
ើ ា ម្ដ

មួយៗ។

ជារួមមក កយើងេទ
ំុ ញ ងអស់
ំ គ្នប ក ៏សូមអ្យស្ស័យនូវរាល ់កំហុសកដាយអកចត្នាកផសងៗទងកៅ
ំ

កលើការសិកាស្វាម្ដកោោនយ៊ីកកកនោះ ក ៏ដូចជាកំហុសអកោរាវរុិ ទ ន ព៊ីកល ោះថាកទោះប៊ីកយើងទងអស់

ំ គ្នប

ពយយាមលត្ួត្ពិនិត្រយាងយកចត្ថ
ិ ទកុ ដាក់យាង្ក ៏កដាយក ៏កំហុសវានូវដត្កកត្មាន។
ើ

សូមឱ្រស្វាម្ដមួយកនោះនឹងជាលរកយាជន៍សំរាប់អបកសិកាទងឡាយ។
ំ កយើងនឹងចូលរួមទងអស់
ំ

គ្នបកដម
ើ ផបកងក
៊ី ននូ
ើ វឯកស្វរអកសរស្វស្រសថ អកសរសិលផជាត្
៍ ឱ្រមានភាពសមផ
ិ ូ រដបបទងសំ
ំ រាប់អបកជំនាន់

មុន និងអបកជំនាន់កលកាយៗជាបនថកទៀត្។

42
 ឯរារសោង

ិ
ក. ចងលកងកឡើងវញកដាយ ី ផន វបុ
កៅ សុកជា ភន់ សុ៊ីថា កនឿន ដាវន ិ ល កោោនយ៊ីកកករឿងកផន
ូ
ិ និពននកដាយកោកទ៊ីជ៊ីហួត្ ២០១៥។
ជ៊ីវត្

េ. ៊ី ង ហុ កឌ៊ី មាល៊ីបទអកសរសិលផបេ
៍ ែរសត្វត្សទ៊ី២០ ២០០២។

គ. សកមថចលពោះសងឃរាជជួន ្ត្ វចនានុលកមដេ ែរ ពុទ នស្វសនរបតឍិត្ ១៩៦៧។

ិ ៊ី ស្វស្រសថម្នការសិកាស្វាម្ដអកសរសិលផ ៍ ស្វកលវទយល
. ្ កស្វ វ្ ិ ័យភបកំ ពញ ១៩៣។

ី អបកនិពនន ទ៊ី ជ៊ីហួត្ រាជបតឍិត្សភាកមភុជា ២០០២។

ង. កនត្ ចំករន

ច. ោង ហាប់តន សិកាអត្ទបទភាគ១និង២ ១៩៦៦។

43
ឧបសម្ពនធ

44