Filipino Handout

3rd Term
Final Exam Reviewer

KAY CELIA

Ano ang buod ng “Kay Celia” sa aklat na Florante at Laura

 Ang “Kay Celia ay isang bahagi ng libro ng Florante at Laura na ipinapakita ni Fransisco
Balagtas ang kanyang pagmamahal kay Maria Asuncion Rivera.

Talasalitaan at mga mahalagang salitang tandaan

Kasingkahulugan Salita Kahulugan

Hilahil Hirap
Lumalagaslas Tumutulo Ilog Beata Isang ilog sa Pandacan
Pagdaralita Paghihirap
Umid Natotorpe Hilom Isang batis sa Pandacan
Manglait Mag- insulto
Kutad Kulang Pinsel “paintbrush”
Pag-ayop Pag-iinsulto
Namimintaksi Nadadasal
Nimfas Mga diwatang (elves) na nakatira sa mga
Imbing Masama
ilog
Dilidili Isipan
Kasadlakan Kasapitan Musa Anak ni Jupiter
Natititik Nakintal
Tabsing Pagkaalat o pagkawala ng alat sa dagat
Pagsaluan Gunitain
Lumawig Tumagal
Mapaparam Mawala Sirenas “mermaids”
Dalatan Mataas na lupa

Mga ibig sabihin ng mga saknong

Saknong 4: Kay Celia

Lumipas ang araw na lubhang matamis

at walang natira kundi ang pagibig
tapat na pagsuyong lalagi sa dibdib
hanggang sa libingang bankay ko’y maidlip

Ang ibing sabihin ng saknoy ay kahit lumipas na ang araw na pagsasama nila nina M.A.R, mahal na
mahal niya pa rin si M.A.R. Sinasabi niya rin na hindi mananakaw at masisira and pagibig niya kay
M.A.R. Hanggan sa kamatayan ay mahal niya pa rin
 Saknong 5: Kay Celia

Ngayong namamanglaw sa pangungulila

ang ginagawa kong pagaliw sa dusa:
nagdaang panaho’y inaalaala
sa iyong larawa’y ninitang ginhawa

Ang ibig sabihin ng saknong ay kapag nakita niya lang ang larawan o letrato ni M.A.R, gumaganda
ang pakiramdam at parang umaayos ang kanyang tingin sa buhay. Gumiginhawa siya kapag nakikita
niya ang larawan. Kaya dahil dito, nakikita ng mambabasa na sobrang mahal niya si M.A.R.

Saknong 11: Kay Celia

Nagbabalik mandi’t parang hinaharap

dito ang panahong masayang lumipas
na kung maliligo’y sa tubig aagap
nang hindi abutin ng tabsing sa dagat

Ang ibig sabihin ng saknog ay ang pagsisisi ni F.B. kay M.A.R. Sana man daw nakuha niya na si M.A.R
ng hindi pa magbago ng isip at pakasalan si Mariano Capule. Sinisisi niya na hindi siya umaksyon ng
mas mabilis para makuha si M.A.R.

Saknong 14: Kay Celia

Nasaan si Celiang ligaya ng dibdib?

Ang suyuan nami’y bakit di lumawig
Nahan ang panahong isa niyang titig
ang siyang buhay ko kaluluha’t langit

Ang ibig sabihin ng saknong na ito ay na sa pagkakita palang ni F.B. kay M.A.R, parang nakalutang
sa langit si F.B. Hinahanap niya at ginugusto niya ang saya na binibigay sakanya ni M.A.R

Saknong 15: Kay Celia

Bakit baga niyong kami’y maghiwalay

ay di pa nakitil yaring abang buhay
Kung gunitain ka’y aking kamatayan
sa puso ko Celia’y di mapaparam

Ang ibig sabihin ng saknong ay kapag hindi niya kapiling si M.A.R. o hindi niya maakaka, sumasakit
ng todo ang kanyang puso. Minsan and laro ng pagibig ay napakasama at minsan nasasaktan tayo sa
ating mga damdamin .

Ang laro ng pagibig (The game of love)

Ang laro ng pagibig ay minsan masaya at minsan naman ito ay napaka sama. Kay F.B. sa unahan
nagging masaya ang itong laro, pero pagpasok ni Mariano Capule, naging masama na ang laro
ng pagibig. Minsan nangyayari rin to sa ating mga buhay. Minsan maganda ang daloy nag
pagibig at minsan nakakasakit sa puso ang larong ito
 SA BABASA NITO

Ano ang buod ng “Sa babasa nito” sa aklat na Florante at Laura?

 Ang “Sa babasa nito” ay isang parte ng istorya na nagpapahiwatig si F.B. tungkol sa awit na
kanyang ginawa.

Talasalitaan

Luwasan Umpisa
Hulo Dulo o hulihan
Talababa “footnotes”
Talahuluhan “endnotes”
Katkatin Pakialam
Liko Mali
Sigesmundo “perfectionist”

Mga ibig sabihin ng mga saknong

Saknong 4: Sa babasa nito

Kung sa pagbasa mo’y may tulang malabo

bago mo hatulang katkatin at liko
pasuriin muna ang luwasa’t hulo
at makikilalang malinaw at wasto

Ang ibing sabihin ng saknong na ito ay dapat kung babasahin ang tula, dapat may dalang talino

Saknong 5: Sa babasa nito

Ang may tandang letra alinmang talata

di mo mawawatasa’t malalim na wika
ang mata’y itingin sa dakong ibaba
buong kahuluga’y mapag-uunawa

Ang ibig sabihin ng saknong ay kung may hindi maintindihan na salita, tumingin sa talababa para
maunawaan ang sinasabi.

Saknong 6: Sa babasa nito

Hanggang dito ako O nanasang pantas

sa kay Sigesmundo’y huwag din matulad
sa gayong katamis wikang masasarap
ay sa kababago ng tulay umalat

Ang ibig sabihin ng saknong ay kapag binago ang mga salita, mawawala ang sustansya ng tula
 KARAPATAN

Ano nga ba ang karapatang pantao (Human Rights)?

 Binibigay ito sa tao para hindi maabuso

 Maaring protektahan ang sarili

Ano nga ba ang katangian ng isang karapatan?

 Unibersal (for all)

 Mula Pagsila (since birth)
 Hindi pwede hatiin (cannot be broken down)
 Magkakaugnay (related to each other)

Ano- ano nga ba ang mga karapatang pang-indibidwal?

 Sibil: mabuhay ng malaya

 Pulitikal: makihalok sa mga eksenang pampulitika
 Panlipunan: upang maisaayos ang kagalingang panlipunan
 Pangkabuhayan: mabuhayt ng disente at matutusan ang pananangailangan
 Kultural: gawaing pangkultural at pagpapaunlad ng Agham

Ano nga ba ang karapatang pangkalahatan?

 Makabuo ng komunidad na nagsusulong ng panglipunan

Ikaw ang simula ng pagbabago (You are the start of change)

Maraming karapatan ang nakasalang rin habang ikaw pa ay bata. May mga karapatang pambata
na pwede gamitin ng sarili para hindi maabuso. Ilan sa itong karapatan ay ang pagmamahal (Right
to love), pumili ng kanilang relihiyon (Right to choose religion), karapatang hindi maabuso (Right
to prevent abuse) at iba pa. Gamitin mo ang iyong karapatan at wag maabuso.

The rest of the chapters you will have to review yourself because I lent my Filipino book to some students of
Ms Delfin. Sorry